Microsoft Word - Rangkuman Anatomi Blok I.5

Embed Size (px)

Citation preview

  • 8/18/2019 Microsoft Word - Rangkuman Anatomi Blok I.5

    1/23

      1

    Rangkuman Anatomi Blok I.5

    Nervous SystemPresented by Juned for everyone who needs it

    Pembagian Sistem Saraf•  Anatomis

    •  Fungsional

    Pembagian Encephalon (Otak)

    SN

    SNC

    SNP

    Encephalon

    Medulla spinalis

    Truncus cerebri

    Cerebellum

    Diencephalon

    Mesencephalon

    Pons

    Medulla oblongata

    Nervi craniales (N I-XII)

    Nervi spinales

    C – 8T – 12L – 5S – 5Co – 1

    Cerebrum

    Encephalon

    Prosencephalon

    Mesencephalon

    Rhombencephalon

    Telencephalon

    Diencephalon

    Hemispherium cerebri

    EpithalamusThalamus

    Hypothalamus

    Subthalamus

    Mesencephalon

    Tectum: corpora quadrigemina(colliculus supor  et inf or )

    Tegmentum

    Metencephalon

    Myelencephalon

    Cerebellum

    Pons

    Medulla oblongata

    Cer

    ebrum

    SN

    SN Somatis

    SN Otonom/Visceral

    SN Parasimpatis

    SN Simpatis

  • 8/18/2019 Microsoft Word - Rangkuman Anatomi Blok I.5

    2/23

      2

    Osteologi

    Calvaria cranii

    •  Sulcus sinus sagitalis supor  

    •  Sulci arteriosi et venosi – a. meningea media 

    •  Foveolae granulares – corpus Pacchioni 

    Basis cranii

    •  Fossa cranii antor   – gyri et sulci orbitales 

    impressiones gyrorum (digitatae) 

    Fossa cranii media – lobus temporal

    Fossa cranii postor   – cerebellum

    •  Foramen-foramen  liat tabel Nn. Craniales 

    •  Sulcus-sulcus  sesuai dengan sinus yang

    melewatinya, misal sulcus sinus sigmoidei dilewati

    oleh sinus sigmoideus, dll 

    •  Sella turcica, fossa hypophysialis

    •  Margo supor  partis petrosae

    Tempat melekatnya tentorium cerebelli

    •  Protuberantia occipitalis interna

    Tempatnya confluens sinuum

     Meninges

    •  Terdiri dari 3 lapis:

    1. Duramater cranialis:

    Lamina endostealis

    Lamina meningealis duplikatura:

     – Falx cerebri

    Memisahkan kedua hemispherium cerebri,

    tepi bawahnya sampai corpus callosum

     – Falx cerebelli

    Memisahkan kedua hemispherium

    cerebelli

     – Tentorium cerebelli

    Memisahkan cerebrum – cerebellum,

    membatasi incisura tentorii – Diaphragma sellae

    Inervasi: N. V, N. X

    Duramater spinalis  1 lapis aja 

    2. Arachnoidea

    Granulatio arachnoidalis (corpus

    Pacchioni) merupakan klep satu arah yang

    mengalirkan LCS dari spatium subarachnoidea

     sinus sagitalis supor  

    3. Piamater

    •  Vaskularisasi:

     A. meningea antor   for. ethmoidale antor  

     A. meningea media for. spinosum

     A. meningea postor   for. jugulare

    •  Spatium epidurale

    •  Spatium subdurale

    •  Spatium subarachnoidea cisterna:

    Cisterna cerebellomedullaris

    Cisterna pontis

    Cisterna interpeduncularis

    Cisterna ambiens

     Sinus Duramatris

    •  Terdapat di antara 2 lapisan duramater

    •  Menerima aliran darah dari:

    Vv. cerebri

    Vv. diploicae

    Vv. emissariae:

    V. emisaria parietalis – for. parietale 

    V. emisaria mastoidea – for. mastoidea 

    V. emisaria occipitalis

    V. emisaria condylaris – canalis condylaris 

    •  Sinus sagitalis supor   lanjutan v. nasalis

    •  Sinus sagitalis inf or  

    •  Sinus rectus lanjutan v. cerebri magna

    (Galen)

    •  Sinus occipitalis

    •  Sinus cavernosus

    Sinus intercavernosi

    •  Sinus tranversus

    •  Sinus sigmoideus

    •  Sinus petrosus supor  et inf or  

    •  Sinus sphenoparietalis

    •  Confluens sinuum

    Merupakan muara dari sinus sagitalis supor 

    , sinus

    rectus, dan sinus occipitalis, yang selanjutnya

    mengalirkan darah ke sinus transversus  sinus

    sigmoideus v. jugularis interna

    Central Nervous System•  Neuraxis: bentuk huruf T

     – Garis sepanjang medulla spinalis –

    truncus cerebri

     – Garis dari polus frontalis – polus

    occipitalis

    •  Orientasi arah:

    Rostral: ke arah frontal

    Kaudal: ke arah regio coccygeus

    Dorsal: ke arah punggung

    Ventral: ke arah perut

  • 8/18/2019 Microsoft Word - Rangkuman Anatomi Blok I.5

    3/23

      3

    Penampang:

    Koronal: ⊥ neuraxis

    Horisontal: // neuraxis

    Sagital

    •  Organisasi neuron:

    Kumpulan badan sel saraf:

    nucleus, ganglion, lamina, cortex, corpus,

    centrum

    Berkas serabut saraf:

    tractus, fasciculus, brachium, pedunculus,

    columna, lemniscus, commissura, ansa,

    capsula, funiculus

     Hemispherium Cerebri

    •  Cortex (substantia grisea)

    Ganglia basalia (nuclei basales)

    Substantia medullaris (substantia alba)

    •  Fissura longitudinalis cerebri

    •  Sulcus centralis (fissura Rolando)

    •  Linea parieto-occipitalis

    Garis imajiner antara sulcus parieto-occipitalis –

    incisura preoccipitalis•  Fissura lateralis (Sylvius)

    •  Facies medialis

    Facies convexa

    Facies basalis

    Lobus frontalis  – rostral sulcus centralis 

    •  Gyrus precentralis

    •  Gyrus frontalis supor  

    •  Gyrus frontalis medius

    •  Gyrus frontalis inf or :

    Pars orbitalis

    Pars triangularis

    Pars opercularis

    •  Gyrus orbitalis

    •  Gyrus rectus

    •  Gyrus subcallosus (gyrus paraterminalis)

    •  Gyrus parolfactorius antor  et postor  

    •  Sulcus precentralis

    •  Sulcus frontalis supor

    •  Sulcus frontalis inf or  

    •  Sulcus orbitalis

    •  Sulcus olfactorius

    •  Sulcus parolfactorius antor 

     et postor 

     

    Lobus parietalis  – antara sulcus centralis dan

    linea parieto-occipitalis 

    •  Gyrus postcentralis

    •  Lobulus parietalis supor  

    •  Lobulus parietalis inf or  

    •  Gyrus supramarginalis

    •  Gyrus angularis

    •  Sulcus postcentralis

    •  Sulcus interparietalis

    Lobus occipitalis  – posterior linea parieto-

    occipitalis

    Lobus temporalis  – inferior fissura lateralis dan

    rostral linea parieto-occipitalis

    •  Gyrus temporalis supor  

    •  Gyrus temporalis medius

    •  Gyrus temporalis inf or  

    •  Gyrus temporalis transversus

    •  Sulcus temporalis supor  

    •  Sulcus temporalis medius

      Sulcus temporalis inf 

    or 

     

    Lobus centralis (lobus insularis/insula Reil) –

    terkubur dalam lobus temporalis, terlihat jika operculum

    disisihkan

    •  Gyrus brevis

    •  Gyrus longus

    •  Limen insulae

    •  Sulcus centralis

    •  Sulcus circularis

    Lobus limbicus  – aspek medial hemispherium

    cerebri, mengelilingi corpus callosum•  Gyrus subcallosus

    •  Gyrus cinguli

    •  Isthmus

    •  Gyrus parahippocampus – uncus

    •  Formatio hippocampi:

     – Hippocampus

     – Gyrus dentatus

     – Gyrus fasciolaris

     – Indusium griseum (rudimenter

    hippocampus)

  • 8/18/2019 Microsoft Word - Rangkuman Anatomi Blok I.5

    4/23

      4

    Beberapa struktur lainnya pada facies

    medialis hemispherium cerebri:

    •  Gyrus fusiformis

    •  Gyrus lingualis

    •  Cuneus

    •  Precuneus

    •  Lobulus paracentralis

    •  Sulcus cinguli

    •  Sulcus hippocampalis

    •  Sulcus collateralis

    •  Fissura parieto-occipitalis

    •  Fissura calcarina

     Area Broadmann

    Serabut saraf, menurut fungsinya:

    1. Serabut asosiasi:

    Menghubungkan daerah-daerah cortex cerebri

    pada hemispherium cerebri yang sama, misal

    cingulum (terdapat dalam gyrus cinguli), fasciculus

    uncinatus, fasciculus arcuatus, dll

    2. Serabut proyeksi:

    Menghubungkan daerah-daerah cortex cerebri

    dengan nukleus subkortikal

    3. Serabut komisural:

    Menghubungkan daerah-daerah cortex cerebri

    yang sama pada hemispherium cerebri kanan–kiri

     – Corpus callosum: rostrum, genu,

    truncus, splenium

     – Commissura antor  

     – Commissura postor  

    AreaBrodmann

    Nama area Cortex cerebri Fungsi

    123

     Area somatik primer Gyrus postcentralis Sensibilitas kutan dan visceraSensibilitas visceraSensibilitas kutan

    3, 4 Area somatik sekunder Sensoris umum, termasuk nyeri

    5, 7 Area asosiasi somatik

    (asosiasi parasensoris)

    Lobulus parietalis supor 

      Stereognosis: penilaian komprehensif

    karakteristik objek yang diraba tanpamelihatnya

    17 Area visual primer(area striata)

    Sekitar fissura calcarina Akhiran radiatio optica dari corpusgeniculatum laterale (CGL)= pusat penglihatan

    181939

     Area visual sekunder Area visual tersier Area asosiasi visual tinggi

    Sebelah area 17Sebelah area 18Gyrus angularis

     Area asosiasi visual18-19: gerakan scanning otomatisbola mata

    4142

     Area auditoris primer Area auditoris sekunder

    Gyrus temporalis transversus(convolutio Heschl)

     Akhiran radiatio auditiva dari corpusgeniculatum mediale (CGM)= pusat pendengaran

    22 Area asosiasi auditoris(area Wernicke) Area bahasa sensoris

    Gyrus temporalis supor 

     

    223940

     Area asosiasi area-areaasosiasi sensoris

    Gyrus temporalis supor 

     Gyrus angularisGyrus supramarginalis

    Memproses input-input dari area-areaasosiasi sensoris

    43 Area gustatoris Operculum Pusat pengecapan

    34 Area olfaksi Uncus Pusat penciuman

    9-12 Cortex prefrontalis Bagian depan gyrus frontalissup

    or  – gyri orbitales

    Pengatur depth of feeling(afek/perasaan)“Prefrontal cortex is the neocorticalrepresentative of the limbic system”

    38 Psychical cortex Neocortex polus antor 

     lobustemporalis

    Berhubungan dengan “pengalaman”masa lalu, membangkitkan kembalibenda-benda yang pernah dilihat ataumusik yang pernah didengar

    4 Area motoris primer Gyrus precentralis Pusat motorik: asal tractuscorticospinalis et corticobulbaris

    6 Area premotoris Gyrus frontalis supor 

     (rostral gyrus precentralis)

    Gerakan manipulatif(aktivitas motoris yang dipelajari)

    8 Frontal eye field Gyrus frontalis supor 

     (rostral area 6)

    Gerakan scanning volunter bola mata

    4445

     Area bahasa motoris(area Broca)

    Pars opercularisPars triangularis

    Mekanisme produksi bicara

  • 8/18/2019 Microsoft Word - Rangkuman Anatomi Blok I.5

    5/23

      5

    Ganglia Basalia

    •  Secara filogenetik dibagi menjadi:

    1. Neostriatum: nucleus caudatus,

    putamen

    2. Paleostriatum: globus pallidus

    3. Archistriatum: amygdala, claustrum

    •  Nucleus caudatus:

    Caput

    Corpus

    Cauda uncus

    •  Nucleus lenticularis (lentiformis):

    Putamen

    Globus pallidus medialis et lateralis

    •  Claustrum

    •  Capsula interna:

    Crus anterius

    Crus posterius

    •  Lamina medullaris interna

    •  Lamina medullaris externa

    •  Capsula externa

    •  Capsula extrema

    Diencephalon

    •  Thalamus:

     Adhesio interthalamica

    Pulvinar thalami

    Corpus geniculatum laterale

    Corpus geniculatum mediale

    •  Hypothalamus

    •  Epithalamus (glandula pinealis)

    •  Sulcus hypothalamicus

    •  Corpus mamillare

    •  Lamina terminalis•  Brachium colliculi superioris

    •  Brachium colliculi inferioris

     Mesenchepalon

    •  Tectum: colliculus supor  et inf or  

    •  Tegmentum

    •  Pedunculus cerebri 

    = crus cerebri + tegmentum

    •  Fossa interpeduncularis

    •  Substantia nigra

    •  Nucleus ruber

    Pons

    •  Sulcus basilaris ∼ a. basilaris

    •  Fibrae tranversae superficiales

    •  Fossa rhomboidea:

    Sulcus medianus

    Sulcus limitans

    Fovea supor  et inf or

    Colliculus facialis

    Trigonum n. vagi

    Trigonum n. hypoglossi

    Tuberculum acusticum area acustica

    Striae medullares

    •  Fastigium

    Cerebellum

    •  Cortex cerebelli

    •  Medulla cerebelli (centrum medullare) 

    arbor vitae

    •  Nuclei cerebelli (nuclei centrales):

    Nucleus fastigii

    Nucleus emboliformis

    Nucleus globosusNucleus dentatus

    •  Pedunculus cerebellaris supor (brachium

    conjunctivum)

    •  Pedunculus cerebellaris medius (brachium

    pontis)

    •  Pedunculus cerebellaris inf or  (corpus

    restiforme)

    Vermis Hemispherium cerebelli

    Lingula -

    Lobulus centralis Lobulus centralis

    Culmen Lobulus quadrangularis antor  

    Declive Lobulus quadrangularis postor  

    Folium Lobulus semilunaris supor 

     

    Tuber Lobulus semilunaris inf or

    Lobulus gracilis

    Pyramis Lobulus biventer

    Uvula Tonsilla

    Paraflocculus

    Nodulus Flocculus

    •  Lobus antor  

    Lobus postor  

    Lobus flocculonodularis

    •  Fissura primaria

    Pembatas lobus antor 

     – postor 

     

    Celah di antara lobulus quadrangularis antor 

     et

    postor 

     atau culmen – declive

    Nucleus

    interpositus

    Metathalamus

  • 8/18/2019 Microsoft Word - Rangkuman Anatomi Blok I.5

    6/23

      6

    •  Fissura horisontalis

    Celah di antara lobulus semilunaris supor 

     et inf or 

     

    atau folium – tuber

    •  Fissura posterolateralis

    Pembatas lobus postor – lobus flocculonodularis

    Celah di antara tonsilla – flocculus atau uvula –

    nodulus

    •  Secara filogenetik dibagi menjadi:

    1. Archicerebellum

    Fungsi: memelihara tonus otot,

    keseimbangan (ekuilibrium), sikap

    (posture)

    Komponen: lobus flocculonodularis

    nucleus fastigii

    2. Paleocerebellum

    Fungsi: regulasi tonus otot extremitas,

    proprioseptif, eksteroseptif

    Komponen: lobus anterior

    declive

    uvula – tonsilla

    paraflocculus

    nucleus interpositus

    3. NeocerebellumFungsi: koordinasi muskuler

    Komponen: (sisanya...)

    nucleus dentatus

     Medulla Oblongata

    •  Foramen caecum

    •  Pyramis ∼ tractus corticospinalis

    •  Oliva ∼ nucleus olivarius inf or  

    •  Tuberculum gracilis (clava) ∼ nucleus

    gracilis

    •  Tuberculum cuneatum ∼ nucleus cuneatus

    •  Tuberculum cinereum

    •  Fasciculus gracilis

    •  Fasciculus cuneatus

    •  Sulcus mediana antor  

    •  Sulcus lateralis antor  (sulcus preolivarius)

    •  Sulcus postolivarius

    •  Sulcus lateralis postor  

    •  Sulcus intermedius postor  

    •  Sulcus mediana postor  

    •  Decussatio pyramidum

    Batas medulla oblongata – medulla spinalis,

    tempat persilangan serabut saraf motoris

     Medulla Spinalis

    •  Dari decussatio pyramidum – setinggi L1-2 

     conus medullaris filum terminale

    •  Intumescentia cervicalis

    Intumescentia lumbalis

    •  Substantia grisea:

    Cornu antor   columna antor  

    Cornu postor   columna postor  

    Cornua laterale columna lateralis

    •  Substantia alba:

    Funiculus antor  

    Funiculus postor  

    Funiculus lateralis

    •  Sulcus medianus antor  et postor  

    •  Sulcus lateralis antor  et postor  

    •  Sulcus intermedius postor  

    •  Cauda equina

     Systema Ventriculare

    •  Permukaannya dilapisi oleh sel ependyma

    •  Ventriculus lateralis:

    Cornu anterius (frontale)

    Corpus

    Cornu inferius (temporale)

    Cornu posterius (occipitale)

    Trigonum ventriculi lateralis

    Septum pellucidum

    Calcar avis – penonjolan akibat fissura calcarina 

    •  For. interventriculare (Monroe)

    •  Ventriculus tertius

    •  Aqueductus cerebri (Sylvius)

    •  Ventriculus quartus

    •  For. Luschka (apertura lateralis)•  For. Magendi (apertura mediana)

    •  Canalis centralis

    •  Plexus choroideus

    Terdapat pada ventriculus lateralis, tertius et

    quartus

    •  LCS (Liquor Cerebrospinalis)

    Terdapat di dalam systema ventriculare dan

    spatium subarachnoidale

    (C8 – L2)

  • 8/18/2019 Microsoft Word - Rangkuman Anatomi Blok I.5

    7/23

      7

     Vaskularisasi

    1. A. carotis interna A. cerebri media

     A. cerebri antor  

    Lewatnya:

    Canalis caroticus sulcus caroticus

    2. A. vertebralis A. basilaris A. cerebripostor  

    Lewatnya:

    For. transversarium sulcus/canalis a.

    vertebralis for. magnum  sulcus

    basilaris

    Daerah vaskularisasi:

     A. cerebri antor :

    •  Facies medialis lobus frontalis – parietalis

    sampai fissura parieto-occipitalis

    •  Facies convexa lobus frontalis dari tepi

    kranial – sulcus frontalis supor  

    •  Facies convexa lobus parietalis dari tepi

    kranial – sulcus interparietalis dan fissura

    parieto-occipitalis

     A. cerebri media:

    •  Insula

    •  Facies convexa lobus frontalis dari fissura

    lateralis – sulcus frontalis supor  

    •  Facies convexa lobus parietalis darifissura lateralis – sulcus interparietalis

    •  Facies convexa lobus temporalis dari

    fissura lateralis – sulcus temporalis

    medius

    •  Facies medialis lobus temporalis pada

    ujung frontal

    •  A. lenticulooptica thalamus opticus

    •  A. lenticularis globus pallidus

    •  A. lenticulostriata nucl. caudatus

     A. cerebri postor :

    •  Facies convexa lobus temporalis dari tepi

    bawah – sulcus temporalis medius

    •  Facies convexa lobus occipitalis dari tepi

    bawah – fissura parieto-occipitalis

    •  Facies medialis lobus occipitalis et

    temporalis

    Circulus arteriosus cerebri (Willis), dibentuk

    oleh:

    •  A. cerebri antor  

    •  A. cerebri media (a. carotis interna)

    •  A. cerebri postor  

    •  A. communicans antor  

    Menghubungkan a. cerebri antor 

     kanan-kiri

    •  A. communicans postor  

    Menghubungkan a. cerebri media - postor 

     A. cerebelli inf or  postor  

     A. cerebelli inf or  antor   A. labyrinthi A. cerebelli supor  

  • 8/18/2019 Microsoft Word - Rangkuman Anatomi Blok I.5

    8/23

      8

    Peripheral Nervous System Nn. Craniales

    NC. Nama Tipe Fungsi

    I Olfactorius Sensoris Penciuman

    II Opticus Sensoris Penglihatan

    III Oculomotorius Motor Gerakan bulbus oculi: [LR6(SO4)3](parasimpatis: m. ciliaris  akomodasi lensa, m. sphincter pupil  miosis)

    IV Trochlearis Motor Gerakan bulbus oculi: [LR6(SO4)3]

    VV(1) V(2) 

    V(3) 

    TrigeminusOphthalmicusMaxillaries

    Mandibularis

    SensorisSensoris

    Mixed

    Sensasi dari bulbus oculi, scalp anterior, upper face Sensasi dari cavum nasi – sinus, palatum, mid face, gigi maxilla

    Otot mastikasi, m. tensoris tympaniSensasi dari dagu, pelipis, cavum oris, lidah, TMJ (temporomandibular junction), gigi mandibula, telinga, propriosepsi dari otot mastikasi

    VI Abducens Motor Gerakan bulbus oculi: [LR6(SO4)3]

    VII Facialis Mixed Otot wajah, m. stapedius (auris media)(parasimpatis: gland. lacrimalis, nasalis, palatina, submandibularis,sublingualis) (rasa: ⅔ anterior lidah)

    VIII Vestibulocochlearis Sensoris Pendengaran, keseimbangan

    IX Glossopharyngeus Mixed Sensasi dari oropharynx, ⅓ posterior lidah, carotid body and sinus)(rasa: ⅓ posterior lidah)(otot: m. stylopharyngeus)(parasimpatis: gland. parotis)

    X Vagus Mixed Otot larynx, pharynx (phonasi, menelan)Sensasi dari larynx, hypopharynx, cor, pulmo, viscera abdomen(rasa: regio epiglottis, hypopharynx)(parasimpatis: myocardium; otot dan kelenjar foregut – midgut: aktivitasintestinal)

    XI Accessories Motor M. sternocleidomastoideus, m. trapezius

    XII Hypoglossus Motor Otot lidah dan gerakannya

    NC. Tempat keluar pada otak Tempat keluar pada basiscranii

    Inti

    N. I Bulbus olfactorius tractus olfactorius trigonum olfactorium  striaeolfactoriae medialis et lateralis areaparolfactoria (medial); uncus (lateral)

    Rhinencephalon

    Lamina et foramina cribrosa (SVA)

    N. II Chiasma opticum tractus opticus CGL radiatio optica area striata

    Canalis opticus (SSA)

    N. III Pedunculus cerebri (sisi dalam) Fissura orbitalis supor   Nucl. N. III (GSE) ∼ colliculus sup

    or  

    Nucl. oculomotorius accessorius (GVE) ganglion ciliare

    N. IV Di bawah colliculus inf or 

      Fissura orbitalis supor   Nucl. N. IV (GSE) ∼ colliculus inf 

    or  

    N. VN. V(1) N. V(2) N. V(3) 

    Tepi samping pons

    Ganglion trigeminaleFissura orbitalis sup

    or

    For. rotundumFor. ovale

    Nucl. principalis et spinalis N. V (GSA)Nucl. motorius N. V (SVE)∼ pons

    N. VI Antara pons – pyramis(kanan-kiri for. caecum)

    Fissura orbitalis supor 

      Nucl. N. VI (GSE) ∼ colliculus facialis

    N. VII Angulus pontocerebellaris MAI (meatus acusticusinternus)

    Nucl. N. VII (SVE) ∼ colliculus facialisNucl. salivatorius sup

    or  (GVE)

    Nucl. solitarius (SVA)

    N. VIII Angulus pontocerebellaris MAI Nucl. cochleares et vestibulares (SSA)∼ tuberculum acusticum

    N. IX Sulcus postolivarius For. jugulare Nucl. ambiguus (SVE)Nucl. spinalis N. V (GVA)Nucl. solitarius (SVA)Nucl. salivatorius inf 

    or  (GVE)

    N. X Sulcus postolivarius For. jugulare Nucl. ambiguus (SVE)Nucl. spinalis N. V (GVA)Nucl. solitarius (SVA)

    Nucl. dorsalis N. X (GVE) ∼ trigonum n. vagi

    N. XI Sulcus postolivarius For. jugulare Nucl. ambiguus et nucl. N. XI (SVE)

    N. XII Sulcus preolivarius Canalis nervi hypoglossi Nucl. N. XII (GSE) ∼ trigonum n. hypoglossi

    * Keterangan:

    ∼ = setinggi

  • 8/18/2019 Microsoft Word - Rangkuman Anatomi Blok I.5

    9/23

     

     Nn. Spinales

    •  Radix antor  et po

    •  Ganglion spinalis

    ∼ for. intervertebr 

      tor  

    (intervertebrale)

    ale

    Plexus Br 

     

    Plexus L

      chialis

     mbalis

    9

     

  • 8/18/2019 Microsoft Word - Rangkuman Anatomi Blok I.5

    10/23

      10

    Plexus Sacralis

     Autonomic Nerve Pathway

  • 8/18/2019 Microsoft Word - Rangkuman Anatomi Blok I.5

    11/23

     

     Visual Pathway Auditory Pathway

  • 8/18/2019 Microsoft Word - Rangkuman Anatomi Blok I.5

    12/23

      12

    Pupillary Light Reflex

    Corneal Reflex

  • 8/18/2019 Microsoft Word - Rangkuman Anatomi Blok I.5

    13/23

      13

    Conjugate Eye Movements

    NB: PPRF = pontine paramedian reticular formationMLF = medial longitudinal fasciculus

    Olfactory Pathway

  • 8/18/2019 Microsoft Word - Rangkuman Anatomi Blok I.5

    14/23

     

     Sistem Sensoris

    Modalitas

    sensoris

    Reseptor Neuron ordo I Ne

    Badan sel Akson Badan sel Nyeri – suhu(dari tubuh)

    Nyeri: akhiran saraf bebas

    Tipe A-δ (bermielin tipis)Tipe C (tidak bermielin)

    Suhu:Panas: corpusculum RuffiniDingin: corpusculum Krause 

    Ganglion spinale Masuk medulla spinalis melaluisulcus dorsolateralis (radixpost

    or ), dgn tatanan:

    Lateral: bermielin tipis (nyeri –suhu)Tengah: sedang (taktil)Medial: bermielin tebal danpaling besar (propriosepsi) 

    Substantia gelatinosa(lamina Rexed II)

    Nyeri – suhu(dari muka)

    idem Ganglion semilunare N. VGanglion geniculatum N. VIIGanglion superius N. IXGanglion superius N. X 

    Tractus spinalis N. V Nucleus spinalis N. V

    Sentuhan(dari tubuh)

    Sistem columnapost

    or  – lemniscus

    medialis (CP-LM)

    Taktil:Discus MerkelCorpusculum Meissner

     Arborisasi peritrichialis(daerah berambut)

    Tekanan:Corpusculum Paccini

    Ganglion spinale Cabang pendek

    Cabang panjang berjalan dicolumna post

    or :

     – Fasciculus gracilis(T6 ke bawah)

     – Fasciculus cuneatus(T6 ke atas)

    Lamina Rexed III-IV(sentuhan diskriminatifhalus)

    Lamina Rexed VI-VIII(sentuhan kasar/ringa

    Nucleus gracilis

    Nucleus cuneatus

    Sentuhandiskriminatif/halus(dari muka)

    idem  Ganglion semilunare(Gasser) N. V

    Nucleus principalis N.

    Sentuhankasar/ringan(dari muka)

    idem  Ganglion semilunare(Gasser) N. V

    Tractus spinalis N. V

    Nucleus principalis N.

    Nucleus spinalis N. V

    NB: liat keterangan di halaman selanjutnya..!!

  • 8/18/2019 Microsoft Word - Rangkuman Anatomi Blok I.5

    15/23

      15

    * Keterangan:

    •  Neuron ordo I: terbentang dari reseptor pada tubuh sampai medulla spinalis atau truncus cerebri

    Neuron ordo II: terbentang dari nukleus di medulla spinalis atau truncus cerebri sampai thalamus

    Neuron ordo III: terbentang dari thalamus sampai cortex cerebri

    •  C = cervical, T = thoracal, L = lumbal, S = sacral

    •  STA = spinothalamicus anterior

    Jadi, sentuhan ringan dihantarkan melalui 2 lintasan:

    1. Tractus spinothalamicus anterior dan ekivalen cranialnya, yaitu tractus trigeminalis

    (trigeminothalamicus) anterior untuk impuls yang berasal dari muka

    2. Lintasan CP-LM dan ekivalen cranialnya, yaitu tractus trigeminalis (trigeminothalamicus)posterior

      S  e  n  s  o  r  y  s  y  s  t  e  m   o

       f  t   h  e   b  o   d  y

      S  e  n  s  o  r  y  s  y  s  t  e  m   o

       f  t   h  e   h  e  a   d

  • 8/18/2019 Microsoft Word - Rangkuman Anatomi Blok I.5

    16/23

      16

     Sistem Motoris

    1. Systema Pyramidale (SP)

    Fungsi: menginisiasi (mengawali) aktivitas muskuler dan bertanggung jawab atas gerakan-

    gerakan volunter nonstereotipik, yaitu gerakan-gerakan spesifik, halus, terampil dan

    memerlukan ketepatan

    Badan sel Serabut-serabut (tractus)

    UMN 1. Cortex cerebri (area 4, 6, 8, 3, 1, 2)Homunculus mototris: suatu tatanansomatotopik yang merepresentasikanbagian-bagian tubuh area 4

    2. Mesencephalon:

    •  Nucleus ruber

    •  Nucleus tectalis

    •  Nucleus interstitialis3. Truncus cerebri bagian bawah:

    (bulbus: pons dan medulla oblongata)

    •  Nucleus reticularis

    •  Nucleus vestibularis

     – Tractus corticospinalis: (bersinaps di alphamotor neuron)Tractus corticospinalis lateralisTractus corticospinalis anterior

     – Tractus corticobulbaris (bersinaps di

    bulbus dan mesencephalon: nuclei motorisnn. craniales)

     – Tractus rubrospinalis – Tractus tectospinalis – Tractus interstitiospinalis

     – Tractus reticulospinalis – Tractus vestibulospinalis

    LMN 1. Truncus cerebri:Nuclei motoris nn. craniales tertentu:III, IV, VI otot bola mataV, VII, nucleus ambiguus (nuc. motoris N.IX dan N. X) otot branchiomerik*XII otot lidah

    2. Cornu anterius medulla spinalis:•  Alpha motor neuron

    •  Gamma motor neuron

    Langsung ke otot-otot masing-masing:

    [LR6(SO4)3]

    Radix antor 

      n. spinalis:Langsung ke otot-otot ekstrafusal(di dalam motor end plate)Langsung ke otot-otot intrafusal(di dalam neuromuscular spindle)

    * Keterangan:

    •  Otot branchiomerik: otot larynx, pharynx, palatum molle, mastikasi, dan ekspresi wajah

    •  Keistimewaan N. VII:

     – Nukleus bagian antor  yang menginervasi otot-otot fasial bawah  hanya menerima

    serabut crossed  

     – Nukleus bagian postor  yang menginervasi otot-otot fasial atas menerima serabut

    crossed  dan uncrossed  

    Tractus corticospinalis Tractus corticobulbaris ke nucleus N. VII

    Tractus corticobulbariske nuc. VII

    Nuc. VII

    Ke otot fasial atas

    Ke otot fasial bawahLesi LMN

    Lesi UMN

    Cortex motoris

    Corona radiata↓ 

    Crus postor  capsula interna

    ↓ Pedunculus cerebri

    ↓ Pons

    ↓ Pyramis (medulla oblongata)

    LMN lamina IV, V, VI, VII, IX(seluruh medulla spinalis)

    LMN lamina VIII(segmen C-T atas)

    Tractus corticospinalislateralis

    Tractus corticospinalis antor  

    Decussatio pyramidum

  • 8/18/2019 Microsoft Word - Rangkuman Anatomi Blok I.5

    17/23

      17

    2. Systema Extrapyramidale (SEP)

    Fungsi: penyesuaian posisi secara kasar dan berhubungan dengan pengendalian tonus otot

    •  Sirkuit I

    •  Sirkuit II – III

    •  Sirkuit IV

     Systema Limbicum

    Fungsinya berhubungan dengan:•  Olfaksi (membau)

    •  Perilaku makan dan respon otonomik amygdala

    •  Bersama hypothalamus, berfungsi dalam perilaku seksual, emosi (marah dan takut), dan motivasi

    •  Ingatan (short-term memory ) hippocampus

    Sirkuit Papez

    Cortex extrapyr.4s, 6, 8

    Cortex pyr.

    Thalamus

    Globus pall.

    Subst. nigra VA/VL

    Neocerebellum

    Cortex motoris

    Nuc. ruber

    Pons

    Nuc. dentatus Thalamus

    Hippocampus

    Thalamus(nuc. ant

    or ) Cingulum

    Fornix

    Tractus mamillothalamicus

    Corpus mamillare

    Sirkuit IISirkuit III

    Cortex extrapyr.4s, 8

    Cortex pyramidal

    Thalamus

    Globus pall.

    Nuc. caudatus VA/VL

    Nuc. subthalamicus

  • 8/18/2019 Microsoft Word - Rangkuman Anatomi Blok I.5

    18/23

      18

    ---------MATA---------------Orbita

    •  Tepi orbita:

      Margo supraorbitalis: os frontalis

    Incisura (foramen) supraorbitalis,

    dilewati oleh a. et n. supraorbitalis

    Incisura frontalis, dilewati oleh a. et n.

    supratrochlearis

      Margo infraorbitalis: os zygomaticus

    et maxilla  Margo lateralis: proc. zygomaticus

    ossis frontalis, proc. frontalis ossis

    zygomatici

      Margo medialis: crista lacrimalis antor  

    et postor , os frontalis

    Crista lacrimalis anterior  proc.

    frontalis maxillae, mrpk tempat

    melekatnya:

     – Lig. palpebrale mediale

     – M. orbicularis oculi

    Crista lacrimalis posterior  ossis

    lacrimalis, mrpk tempat melekatnya:

     – Pars lacrimalis m. orbicularis oculi

     – Septum orbitale

     – Retinaculum mediale

    Fossa sacci lacrimalis

    Canalis nasolacrimalis, dilewati oleh

    ductus nasolacrimalis

    •  Dinding orbita:

     Atap: lamina orbitalis ossis frontalis, ala

    parva ossis sphenoidalis

     – Memisahkan dgn fossa cranii anterior

     – Fossa glandulae lacrimalis,tempatnya glandula lacrimalis

     – Fovea trochlearis, tempatnya “katrol”

    m. obliquus superior

     – Canalis opticus, dilewati oleh N. II, a.

    ophthalmica

    Lantai: os maxilla, os zygomaticus, os

    palatinus

     – Atap dari sinus maxillaris

     – Sulcus et canalis infraorbitalis,

    dilewati oleh a. et n. infraorbitalis

    Lateral: proc. frontalis ossis zygomatici,

    ala magna ossis sphenoidalis – Memisahkan dgn fossa temporalis

    (anterior) dan fossa cranii media

    (posterior)

     – Fissura orbitalis superior , dilewati

    oleh N. III, IV, VI, V1, v. ophthalmica

    superior

     – Fissura orbitalis inferior , dilewati oleh

    a. et n. infraorbitalis, n. zygomaticus, v.

    ophthalmica inferior; menghubungkan

    dgn fossa infratemporalis dan fossa

    pterygopalatina

     – For. zygomaticofaciale

     – For. zygomaticotemporale

    Medial: lamina papyracea ossis

    ethmoidales, os lacrimalis, os frontalis

     – Memisahkan dgn cellulae ethmoidalis,

    sinus sphenoidalis

     – For. ethmoidale anterius, dilewati

    oleh a. et n. ethmoidalis anterior

     – For. ethmoidale posterius, dilewati

    oleh a. et n. ethmoidalis posterior

    •  Periorbita

     – Lanjutan dari duramater endostealis

     – Bagian posterior menebal membentuk

    annulus tendineus communis

    •  Septum orbitale, melekat dari tepi orbita -

    tarsus

    •  Tarsus superior  et inferior

    •  Vagina bulbi/fascia bulbi/kapsula Tenon,

    mrpk selubung fascial bulbus oculi

    •  Retinaculum mediale, utk membatasi

    abduksi berlebih

    •  Retinaculum laterale, utk membatasi

    adduksi berlebih

    Bulbus oculi

    •  Polus anterior  et posterior

    •  Sumbu optik, mrpk garis yg

    menghubungkan ke2 kutub (polus)

    Tunica bulbi

    Tunica fibrosa: cornea, sclera

    Tunica vasculosa (uvea): iris, corpus ciliare,

    choroidea

    Tunica nervosa (interna): retina

    Cornea

    •  Terdiri dari 5 lapis: (luar – dalam)

    1. Epitel anterior conjunctiva bulbi

    2. Lamina limitans anterior (Bowman)

  • 8/18/2019 Microsoft Word - Rangkuman Anatomi Blok I.5

    19/23

      19

    3. Substansia propria (stroma) sclera

    4. Lamina limitans posterior (Descemet)

    5. Endotel

    •  Limbus cornea: junctio

    conjunctivocornealis, junctio

    sclerocornealis

    •  Angulus iridocornealis

    Dapat diukur besar sudutnya dengan gonioskop

    •  Spatium anguli iridocornealis

    •  Vaskularisasi: avaskular

    •  Inervasi: nn. ciliares n. ophthalmicus (N.

    V1)

    Sclera

    •  Sinus venosus sclerae (canalis

    Schlemm)

    Choroidea 

    •  Lapisan: (luar – dalam)

    1. Lamina suprachoroidea sel2 pigmen

    2. Lamina vasculosa arteriae cabang

    a. ciliaris posterior brevis, venae

     vv.verticosae

    3. Lamina choriocapillaris

    4. Lamina basalis

    Corpus ciliare

    •  Proc. ciliaris, memproduksi humor

    aqueos

    •  Zonula ciliaris (lig. suspensorium

    lentis)

    •  M. ciliaris, bila kontraksi akomodasi

    Inervasi: ganglion ciliares (parasimpatis)

    Iris

    •  Pupil

    •  Camera oculi anterior  (COA) et

    posterior

    •  Aliran humor aqueos: proc. ciliaris 

    camera oculi posterior pupil camera

    oculi anterior spatium anguli

    iridocornealis sinus venosus sclerae

    (canalis Schlemm)

    •  M. sphincter pupillae

    Fungsi: miosis

    Inervasi: ganglion ciliare  nn. ciliares

    breves (parasimpatis)

    •  M. dilatator pupillae

    Fungsi: midriasis

    Inervasi: C8-T4  ganglion cervicale

    superius (simpatis)

    NB:

    Inervasi otonom mata:

    •  Inervasi parasimpatis (ganglion ciliare): m.

    sphincter pupillae, m. ciliaris

    •  Inervasi simpatis (ganglion cervicale superius): m.

    dilatator pupillae, m. orbitalis, m. tarsalis superior,vasa darah choroid & retina

    Retina

    •  Terdiri dari 2 lapis:

      Stratum pigmentosum retinae

      Stratum cerebri dibagi 10 lapis lagi

    •  Pars optica, pars ciliaris, pars iridica

    •  Ora serrata: batas pars optica – pars

    ciliaris

    •  Discus nervi optici  blind spot

    •  Macula lutea

    •  Fovea centralis  avaskular, hanya adasel conus

    •  Sumbu visual, mrpk garis penghubung

    benda dilihat foveola

    •  Vaskularisasi:

    A. centralis retinae  r. superior et

    inferior r. temporalis et nasalis

    V. centralis retinae sinus cavernosus

    Fundus oculi: bagian belakang interior bola

    mata yg terlihat pada oftalmoskop

    Lensa

    •  Bentuk bikonveks

    •  Lapisan: (luar – dalam)

      Kapsul

      Epitel kuboid

      Serabut-serabut lensa: cortex, nucleus

    •  Semakin cembung akomodasi

    Corpus vitreum

    •  Mrpk massa gelatinosa

    NB:Media dioptrik/refraktif:

    1. Cornea  paling berperan 3. Lensa

  • 8/18/2019 Microsoft Word - Rangkuman Anatomi Blok I.5

    20/23

      20

    2. Humor aqueos 4. Corpus vitreum

    Otot-otot extraokuler

    •  M. rectus superior , inferior , medialis,

    lateralis

    Origo: annulus tendinous communis

    Insertio: sclera

    •  M. obliquus superior , inferior

    •  M. levator palpebrae superior

    •  Otot-otot polos: m. orbitalis, m. tarsalis

    superior et inferior

    •  Inervasi: LR6(SO4)3 

    Lateral rectus N. VI

    Superior oblique N. IV

    Sisanya N. III

    •  Fungsi:

    Elevasi: m. rectus superior + m. obliquus

    inferior

    Depresi: m. rectus inferior + m. obliquus

    superior

    Intorsi: m. rectus superior + m. obliquus

    superior

    Ekstorsi: m. rectus inferior + m. obliquusinferior

     Adduksi: m. rectus medialis

     Abduksi: m. rectus lateralis

    •  Gerak konjugata >< gerak disjugata

    (konvergensi, divergensi)

    •  Saat melihat dekat:

    1. Adduksi/konvergensi (kontraksi m.

    rectus medialis)

    2. Akomodasi (kontraksi m. ciliaris)

    3. Miosis (kontraksi m. sphincter pupil)

    Palpebra

    •  Lapisan: (luar – dalam)

      Cutis

      Subcutis

      Otot

      Tarsus + septum orbitale

      Conjunctiva palpebrae

    •  Canthus medialis, lateralis

    •  Fissura palpebrae

    •  Glandula ciliaris/Zeis (minyak), Moll 

    (keringat)

    Glandula tarsalis (Meibom)

    •  Lacus lacrimalis

    •  Caruncula lacrimalis

    •  Plica semilunaris

    •  Papilla lacrimalis, punctum lacrimale

    •  Lapisan otot:

    1. Pars palpebralis m. orbicularis oculi

    Fungsi: menutup mata

    Inervasi: N. VII

    2. M. levator palpebrae superioris

    Fungsi: membuka mata

    Inervasi: N. III

    3. M. tarsalis superior  et inferior

    Fungsi: memperlebar celah palpebra

    Inervasi: ganglion cervicale superius

    (simpatis)

    •  Lapisan fibrosa:

      Septum orbitale

      Lamina tarsalis (tarsus)

    •  Inervasi:

    Palpebra superior n. supraorbitalis

    Palpebra inferior n. infraorbitalis

    Conjunctiva

    •  Conjunctiva palpebrae et bulbi•  Fornix conjunctiva superior  et inferior

    •  Saccus conjunctivalis

    •  Inervasi: n. infratrochlearis, n. lacrimalis,

    nn. ciliares

    •  Vaskularisasi:

    Aa. conjunctivales posteriores, cabang

    arkade perifer palpebra

    Aa. conjunctivales anteriores, cabang

    aa. ciliares anteriores

    Apparatus lacrimalis

    •  Pars secretoria:

      Glandula lacrimalis

      Ductus excretorius gland. lacrimalis 

    fornix superior

    •  Pars excretoria:

      Canaliculus lacrimalis

      Saccus lacrimalis

      Ductus nasolacrimalis

    •  Lacrima (air mata), terdiri dari: (luar –

    dalam)

    Lipid glandula Zeis, Moll, Meibom

     Air

     glandula lacrimalisMucus sel goblet

  • 8/18/2019 Microsoft Word - Rangkuman Anatomi Blok I.5

    21/23

      21

    •  Inervasi:

    Parasimpatis: n. petrosus major (N. VII)  

    n. canalis pterygoidei ganglion

    sphenopalatinum

    Simpatis: ganglion cervicale superius

    Vasa dan Nervus

    •  Luar kerucut otot:

      N. ophthalmicus (N. V1): sensoris

     – N. frontalis, bercabang:

    N. supratrochlearis

    N. supraorbitalis // a. supraorbitalis

     – N. lacrimalis // a. lacrimalis (+

    serabut parasimpatis dari ganglion

    sphenopalatina)

      N. trochlearis (N. IV)

    •  Dalam kerucut otot:

      N. nasociliaris (cab. n. ophthalmicus),

    cabangnya:

     – R. communicans ganglii ciliaris

     – Nn. ciliares longi (+ serabut2

    simpatis) – N. infratrochlearis

     – N. ethmoidalis anterior et posterior

      N. occulomotorius (N. III)

      N. abducens (N. VI)

    Visual Pathway  lihat halaman 11

    Refleks Cahaya Pupil  lihat halaman 12

    Refleks Kornea  lihat halaman 12

    Gerak Konjugata  lihat halaman 13

    ----------TELINGA-----------Terdiri dari:

    •  Auris externa: auricula, meatus acusticus

    externus (MAE)

    •  Auris media: cavum tympani

    •  Auris interna: labyrinthus osseus et

    membranaceus

    Auricula

    •  Helix, antihelix

    •  Tragus, antitragus, incisura intertragica

    •  Scapha, fossa triangularis

    •  Cymba choncae

    •  Conchae

    •  Lobulus

    •  Tuberculum auriculare

    •  Inervasi: n. auriculotemporalis, n.

    occipitalis minor, n. auricularis magnus

    •  Vaskularisasi: a. temporalis superficialis,

    a. auricularis posterior

    Meatus acusticus externus

    •  Pars cartilaginea (medial), pars ossea 

    (lateral) bentuk S, utk meluruskan dgn

    menarik auricula ke postero-superior

    •  Glandula ceruminosa, penghasil

    cerumen

    •  Menyempit di 2 tempat:

    1. Batas pars cartilaginea – ossea

    2. Isthmus

    •  Fungsi:

    1. Proteksi

    2. Memperkeras suara

    •  Inervasi: n. auriculotemporalis, n.

    auricularis magnus

    •  Vaskularisasi: a. auricularis posterior, a.temporalis superficialis

    Membrana tympani

    •  Batas auris externa – media

    •  Terdiri dari 3 lapis:

    Epidermis

    Jaringan fibrosa

    Mukosa

    •  Melekat di annulus tympanicus

    •  Incisura tympanica

    •  Pars tensa, pars flaccida

    •  Plica malleolaris anterior  et posterior

    •  Umbo

    •  Bagian os maleus yg melekat ke membran

    tympani: manubrium, proc. lateralis mallei

    •  Terbagi 4 kuadran: antero-superior,

    antero-inferior, postero-superior, postero-

    inferior

    •  Cone of light  kuadran antero-inferior

    •  Inervasi:

    Dataran lateral: n. auriculotemporalis (N.

    V3), N. X

    Dataran medial: plexus tympanicus (N. IX)

    •  Vaskularisasi:

    Dataran lateral: r. auricularis profundus

  • 8/18/2019 Microsoft Word - Rangkuman Anatomi Blok I.5

    22/23

      22

    Dataran medial: a. tympanica antor  et

    postor  

    Cavum tympani

    •  Isi: udara, ossicula auditiva, chorda

    tympani, otot2 (m. tensor tympani, m.

    stapedius)

    •  Terhubung dengan nasopharynx melalui

    tuba auditiva, yg pada balita wider ,

    shorter , more horisontal   lebih mudah

    terjadi otitis media

    •  Terbagi menjadi 3 ruangan:

      Recessus epitympanicus

      Mesotympanum

      Recessus hypotympanicus

    •  Batas-batas:

      Paries membranaceae (dinding

    lateral): membran tympani

      Paries tegmentalis (atap): tegmen

    tympani

    Eminentia arcuata, penonjolan canalis

    semicircularis anterior

      Paries jugularis (lantai): fossa jugularis yg ditempati oleh v. jugularis

    interna

      Paries caroticus (dinding anterior):

    canalis caroticus yg ditempati oleh a.

    carotis interna

    Semicanalis m. tensoris tympani

    Ostium tympanicum tuba auditiva

      Paries mastoidea (dinding posterior):

    antrum mastoidea melalui aditus ad

    antrum

    Eminentia pyramidalis, berisi m.

    stapediusCanalis nervi facialis

      Paries labyrinthi (dinding medial):

    labyrinth

    Fenestra vestibuli (for. ovale),

    menghubungkan cavum tympani dgn

    scala vestibuli, ditutup oleh basis

    stapedis & lig. annulare stapedis

    Fenestra cochlea (for. rotundum),

    menghubungkan cavum tympani dgn

    scala tympani, ditutup oleh membrana

    tympani secundaria

    Promontorium, mrpk penonjolan basis

    cochlea dimana permukaannya

    terdapat plexus tympanicus yg

    dibentuk oleh:

     – N. tympanicus (N. IX) 

    parasimpatis

     – Rr. caroticotympanici cabang

    plexus caroticus internus 

    simpatis

    Ossicula auditiva

    •  Maleus, incus, stapes

    •  Bagian tulang yg terletak pada recessus

    epitympanicus:

      Caput mallei

      Corpus, crus breve incudis

    Otot-otot

    •  M. tensor tympani

    Origo: pars cartilaginea tuba auditiva

    Insertio: manubrium mallei

    Inervasi: n. tensoris tympani (N. V3)

    •  M. stapedius

    Insertio: collum stapedis

    Inervasi: n. stapedius (N. VII)

    Labyrinthus osseus

    •  Terdiri dari:

      Cochlea:

    Scala tympani

    Scala vestibuli

    Keduanya berhubungan di

    helicotrema

      Vestibulum

      Canalis semicircularis anterior,

    posterior, lateral

    •  Berisi perilimfe

    Labyrinthus membranaceus

    •  Terdiri dari:

      Ductus cochlearis (scala media) 

    mengisi cochlearis

      Utriculus, sacculus  mengisi

    vestibulum

      Ductus semicircularis  mengisi

    canalis semicircularis

    •  Berisi endolimfe

    •  Reseptor pendengaran:

    Organon spirale Corti

    •  Reseptor keseimbangan:

  • 8/18/2019 Microsoft Word - Rangkuman Anatomi Blok I.5

    23/23

      23

    Crista ampularis  keseimbangan

    dinamis

    Macula utriculi et saculi  

    keseimbangan statis

    Auditory Pathway  lihat halaman 11

    -------- THE ENDTHE ENDTHE ENDTHE END --------