MEZENTERİKMEZENTERİK VASKÜLER VASKÜLER

HASTALIKLARHASTALIKLAR

Stj.Dr. Onurcan KayaStj.Dr. Onurcan Kaya

Gaziantep Üniversitesi Tıp Gaziantep Üniversitesi Tıp Fakültesi Dönem IVFakültesi Dönem IV

Mezenter Mezenter

Barsakların karın arka duvarına Barsakların karın arka duvarına tutunmasını sağlayan,içerisinde tutunmasını sağlayan,içerisinde arter ven lenfatik ve sinirleri arter ven lenfatik ve sinirleri barındıran bir posterior paryetal barındıran bir posterior paryetal periton uzantısıdır.periton uzantısıdır.

Mezenterik ArterlerMezenterik Arterler

Superior mesenterik arter aortadan Superior mesenterik arter aortadan çıkar ve duodenumun ilk bölümü hariç çıkar ve duodenumun ilk bölümü hariç tüm incebarsakları,çekumu,assending tüm incebarsakları,çekumu,assending kolonu ve transvers kolonun yarısını kolonu ve transvers kolonun yarısını kanlandırırkanlandırır

a.pankreatikoduodenalis inferiora.pankreatikoduodenalis inferior aa.intestinalesaa.intestinales a.ileocolicaa.ileocolica

İnferior mezenterik arter ,superiorun İnferior mezenterik arter ,superiorun daha aşağısından aortadan daha aşağısından aortadan çıkar.Transvers kolonun çıkar.Transvers kolonun yarısının,dessending kolunun,sigmoid yarısının,dessending kolunun,sigmoid ve rektumun kanlanmasını sağlar.ve rektumun kanlanmasını sağlar.

a.colica sinistraa.colica sinistra

aa.sigmoidaeaa.sigmoidae

a.hemorrhoidalis superiora.hemorrhoidalis superior

EtyolojiEtyoloji

Mezenterik arterlerin emboli yada Mezenterik arterlerin emboli yada trombüsle oklüzyonu yada obliteratif trombüsle oklüzyonu yada obliteratif hastalıkhastalık

Mezenterik venlerin trombozuMezenterik venlerin trombozu Mezenterik arterlerin aort Mezenterik arterlerin aort

anevrizması,aort disseksiyonu,fibröz ve anevrizması,aort disseksiyonu,fibröz ve ligamenöz bandlara bağlı olarak ligamenöz bandlara bağlı olarak ekstraluminal obstrüksiyonuekstraluminal obstrüksiyonu

Splanik arterlerin anevrizmasıSplanik arterlerin anevrizması Visseral damarlardaki travmatik hasarlarVisseral damarlardaki travmatik hasarlar

Mezenterik Vasküler Mezenterik Vasküler HastalıklarHastalıklar

1) Okluziv mezenterik iskemiler1) Okluziv mezenterik iskemiler

2)Non-okluziv mezenterik 2)Non-okluziv mezenterik iskemileriskemiler

3)Diğer vasküler lezyonlar 3)Diğer vasküler lezyonlar (vaskülit,PAN)(vaskülit,PAN)

Okluziv Mezenterik Okluziv Mezenterik İskemiİskemi

Tıkanmaya bağlı olarak gelişen Tıkanmaya bağlı olarak gelişen iskemilerdiriskemilerdir

AkutAkut ve ve Kronik Kronik olmak üzere iki formu olmak üzere iki formu vardır.vardır.

Akut mezenterik iskemi, Akut mezenterik iskemi, arteryel arteryel emboliye emboliye bağlı olarak ani gelişen ve akut bağlı olarak ani gelişen ve akut karın oluşturan bir tablodur.Vakaların % karın oluşturan bir tablodur.Vakaların % 50 sinden fazlasını oluşturur.50 sinden fazlasını oluşturur.

Genellikle altta yatan bir kalp kapak Genellikle altta yatan bir kalp kapak hastalığı,geçirilmiş operasyon,atrial hastalığı,geçirilmiş operasyon,atrial fibrilasyon öyküsü bulunmaktadır.fibrilasyon öyküsü bulunmaktadır.

Akut Mezenterik İskemiAkut Mezenterik İskemiKlinik BulgularKlinik Bulgular

Periumblikal ağrı ve hassasiyetPeriumblikal ağrı ve hassasiyet Bulantı,kusmaBulantı,kusma Karında distansiyonKarında distansiyon GIS te kanamaGIS te kanama DiareDiare

Kronik Mezenterik Kronik Mezenterik İskemiİskemi

Kronik mezenterik iskemide esas Kronik mezenterik iskemide esas faktör faktör aterosklerozateroskleroz olmakla birlikte olmakla birlikte oklüzyon zaman içinde olmaktadır.oklüzyon zaman içinde olmaktadır.

Kadınlarda 4 kat fazla görülmektedir.Kadınlarda 4 kat fazla görülmektedir.

Ayırıcı tanıda intestinal Ayırıcı tanıda intestinal anjina,yemeklerden 15 dakika sonra anjina,yemeklerden 15 dakika sonra oluşan ağrı önemlidir. oluşan ağrı önemlidir.

Tıkayıcı Lezyon Tıkayıcı Lezyon BölgeleriBölgeleri

Okluziv Mezenterik İskemiOkluziv Mezenterik İskemiTanı ve TedaviTanı ve Tedavi

Tanı genel olarak hastanın kliniği ile Tanı genel olarak hastanın kliniği ile konmaktadır.konmaktadır.

En önemli laboratuar bulgusu lökosit En önemli laboratuar bulgusu lökosit artışıdır.artışıdır.

Mezenterik Arteriyografi ayırıcı Mezenterik Arteriyografi ayırıcı tanıda en yararlı yöntemdir.tanıda en yararlı yöntemdir.

Tedavide etyolojiye göre embolektomi Tedavide etyolojiye göre embolektomi yada trombektomi yapılmaktadır.yada trombektomi yapılmaktadır.

Okluziv Mezenterik İskemiOkluziv Mezenterik İskemiTanı ve Tedavi -IITanı ve Tedavi -II

Tedavideki asıl amaç Tedavideki asıl amaç revaskülarizasyonu sağlamaktır.revaskülarizasyonu sağlamaktır.

Barsakların vaskülarizasyonu Barsakların vaskülarizasyonu değerlendirilir ve nekroza gitmiş değerlendirilir ve nekroza gitmiş olan barsaklar rezekte edilir.olan barsaklar rezekte edilir.

Vaskülarizasyonu tam olarak Vaskülarizasyonu tam olarak bozulmamış olan bölümler daha bozulmamış olan bölümler daha sonra tekrar değerlendirmek üzere sonra tekrar değerlendirmek üzere bırakılabilir.bırakılabilir.

Mezenterik Venöz Mezenterik Venöz OklüzyonOklüzyon

Vakaların %20 den az bir kısmını Vakaların %20 den az bir kısmını oluşturur.oluşturur.

Derin ven trombozu,portal Derin ven trombozu,portal hipertansiyon malignensi,sigara hipertansiyon malignensi,sigara predispozan faktörlerdir.predispozan faktörlerdir.

Lokalize edilemeyen ve analjeziklere Lokalize edilemeyen ve analjeziklere cevap vermeyen bir ağrı mecvuttur.cevap vermeyen bir ağrı mecvuttur.

Kanlı diare arter hastlakıklarına göre Kanlı diare arter hastlakıklarına göre daha sıktır.daha sıktır.

Mezenterik Venöz Mezenterik Venöz Oklüzyon-IIOklüzyon-II

Tedavisi erken tanı ve hızlı bir Tedavisi erken tanı ve hızlı bir şekilde antikoagülasyonun şekilde antikoagülasyonun intravenöz heparinle sağlanmasıdır.intravenöz heparinle sağlanmasıdır.

Ömür boyu koumadin tedavisi Ömür boyu koumadin tedavisi önerilmektedir.önerilmektedir.

2) Non-okluziv Mezenterik 2) Non-okluziv Mezenterik İskemiİskemi

Herhangi bir tıkanıklık olmadan Herhangi bir tıkanıklık olmadan oluşan iskemidir.oluşan iskemidir.

Mezenterik Anjiyografide tıkayıcı Mezenterik Anjiyografide tıkayıcı bulgu yoktur.bulgu yoktur.

Hipotansiyon,kalp Hipotansiyon,kalp yetmezliği,disritmi,sepsis sonrası yetmezliği,disritmi,sepsis sonrası perfüzyonun azalması ve splenik perfüzyonun azalması ve splenik vazokonstrüksüyonun oluşması ile vazokonstrüksüyonun oluşması ile seyreden akut bir tablodur. seyreden akut bir tablodur.

Non-okluziv mezenterik Non-okluziv mezenterik iskemiiskemiTedaviTedavi

Tedavideki amaç perfüzyonu Tedavideki amaç perfüzyonu artırmaktırartırmaktır

Bu amaçla vazodilatör ajanlar Bu amaçla vazodilatör ajanlar kullanılmaktadır.kullanılmaktadır.

Direk infüzyon yoluyla Direk infüzyon yoluyla PapaverininPapaverinin konstrükte olan damara verilmesi konstrükte olan damara verilmesi çoğu vakada iyi sonuç vermektedir.çoğu vakada iyi sonuç vermektedir.

AnevrizmalarAnevrizmalar

%60 ını splanik arter oluşturmaktadır.%60 ını splanik arter oluşturmaktadır. Çoğunun sebebi bilinmemekle Çoğunun sebebi bilinmemekle

beraber aterosklerozun önemi olduğu beraber aterosklerozun önemi olduğu düşünülnektedir.düşünülnektedir.

Tanıda düz batın grafisi Tanıda düz batın grafisi kullanılmaktadır.kullanılmaktadır.

Tedavisi anevrizmanın Tedavisi anevrizmanın rezeksiyonudur.rezeksiyonudur.

TravmaTravma

Penetre ve non-penetre olarak Penetre ve non-penetre olarak ayrılmaktadır.ayrılmaktadır.

Penetre olanlar genel olarak ateşli Penetre olanlar genel olarak ateşli silah yaralanması sınıfına silah yaralanması sınıfına girmektedir.girmektedir.

Bu yaralanmalar klinik bulgulara Bu yaralanmalar klinik bulgulara bakılmaksızın eksplore bakılmaksızın eksplore edilmelidirler.edilmelidirler.