MEDIJSKA KOMUNIKACIJA

MODUL VISRPSKI JEZIK

DRUGI RAZRED

ЧАС 1-2.

MEDIJI. ISTORIJAT MEDIJA

MEDIJI

ISTORIJAT MEDIJA

Rezultat učenja:

Usvojićete značenje pojmova masovni mediji, medijska pismenost.

Saznaćete o istorijatu medija, te uvidjeti značaj medija u savremenom svijetu.

Smjernice za rad:

U svesku zabilježite podatke sa slajdova, uradite zadate

zadatke za vježbu i pročitajte tekstove Uvod u medije na str. 7 i

Novine na str.15-20. u udžbeniku:

Biljana Gagić Jevđović, Medijske komunikacije za 2. razred

srednjih stručnih i tehničkih škola, JP Zavod za udžbenike i

nastavna sredstva a.d. Istočno Sarajevo, 2019.

Mediji su sredstva prenošenja informacija (lat. medium – sredina, centar)

Masovni mediji (mas-mediji) pokreću i omogućavaju proces masovne komunikacije. Iz jednog ili više komunikacionih centara šalju poruke prema neograničenom broju pojedinaca – masovnoj publici.

Klasični masovni mediji su:

-štampa (knjige, novine, plakati, leci, stripovi)

-film

-radio

-televizija

-mediji novih informacionih i komunikacionih tehnologija

Šta su mediji? Kakav je njihov uticaj na društvo?

ISTORIJAT MEDIJA

1. Štampa je zbirni naziv za pojedinačne štampane medije.

Pojavom Gutenbergove štamparske prese sa pomičnim slovima (15.vijek) rođena je

štampa kao prvi medij masovnog komuniciranja.

2 Film (eng. film – traka, tanka vrpca koja se koristi za snimanje) je vizuelna projekcija

u pokretu, najčešće ozvučena. Naziva se sedmom umjetnošću jer ima književna i

pozorišna obilježja,odlike slikarstva i fotografije, muzičke elemente itd.

Braća Limijer su snimili prvi film 1895.

Razvoj filma: nijemi film

zvučni film

film u boji

3D filmovi

ISTORIJAT MEDIJA

3. Radio (lat. radiare - sjati, isijavati, zračiti) je prvi elektronski medij masovnog komuniciranja. UPitsburgu, SAD, 1920. nastala je prva stanica sa oblikovanim radijskim programom KDKA.Radio je najrasprostranjeniji, najneposredniji i najprilagodljiviji masmedij, najbrži u posredovanjustvarnosti i omogućava uspostavljanje direktne povratne veze najširem krugu primalaca. Posredujesamo zvuk, pa je jednodimenzionalni medij.

4. Televizija (grč. tele – daleko, lat. visio – gledanje, predstava ) je obilježila 20.vijek.

Prvi redovan tv-program počeo je 1936. u Engleskoj.

Televizijski spektakl kojim se gledaocima posreduje događaj u toku određuje se kao apsolutnatelevizija.

Televizijski program je složena struktura koju čine: direktni prenosi (tv-spektakl), snimljene emisije,teletekst i filmovi.

Uticaj medija na čovjeka i društvo

Uticaj medija na čovjeka i društvo

Najčešći posrednici naših saznanja jesu mediji (štampa, televizija, radio, internet-

portali, društvene mreže...)

Savremeni čovjek je prezasićen informacijama, pa se postavlja pitanje o prirodi, suštini

i sadržaju informacija kojima smo izloženi direktno ili indirektno.

Direktna izloženost medijima – Direktno doživljavanje medijskih sadržaja čitanjem,

gledanjem filma, slušanjem muzike ili putem radijskog programa...

Indirektna izloženost medijima– Razmišljanje o nekim elementima medijskih poruka

iako im nismo direktno izloženi (razgovor o vijestima, filmu ... stvaranje mišljenja o

drugim osobama korišćenjem određenih standarda kao što su privlačnost, smisao

za humor, iskrenost i drugo, a što su različiti masovni mediji prenijeli kao poželjne ili

nepoželjne lične karakteristike.

Uticaj medija na čovjeka i društvo

Danas nije ključni problem dostupnost informacije, već način kako

da se čovjek snađe i zaštiti od njihovog prevelikog obima, kako da

prepozna pravu, potpunu, istinitu i nepristrasnu informaciju.

Mediji oblikuju, konstruišu stvarnost selekcijom vijesti, simulacijom

stvarnosti, manipulacijom i propagandom.

Uticaj medija na čovjeka i društvoKonstrukcija – Medijska konstrukcija označava proces tokom kog se medijski sadržaj

oblikuje i dobija značenje, odlučuje se šta će od informacija biti uključeno a šta izostavljeno;

Svi medijski sadržaji su konstruisani i naša percepcija stvarnosti je oblikovana informacijama i

slikama koje dobijemo putem medija.

Medijska manipulacija – Različite tehnike koje služe da se stvori imidž ili argument koji

odgovara određenim interesima; neprovjerene činjenice, poluistine i neistine se sa

određenim intenzitetom i promjenljivošću iznose da kod običnog čovjeka prouzrokuju

zbunjenost, a potom i uvjerenost u poluistine ili potpune neistine.

Propaganda – Forma komunikacije putem medijskih objava sa glavnim ciljem da se

utiče na stavove određene publike. Informacije nisu objektivne, često se koriste

selektivno i osnažuju određenu ideju ili stav.

Uticaj medija na čovjeka i društvo

Spin - kompleks propagandnih trikova manipulativnog karaktera.

Metode spinovanja:

- Selektivno i vremenski tempirano iznošenje činjenica;

Prikrivanje loših vijesti: iznošenjem neke u javnosti vrlo popularne i dugo

očekivane pozitivne vijesti, ali uz istovremeno nabrajanje loših vijesti

- Preuveličavanje nekih događaja u cilju pozitivnih reakcija u javnosti

-Pažnja javnosti preusmjerava se sa važnih problema na nevažne. Javnost

se pretrpava nebitnim informacijama – medijski hajp.

-Davanje pomno smišljenih „off the record” (izvori poznati redakciji) izjava u

kojima se nešto tvrdi, pa poriče, pa opet tvrdi...

-Metod “problem-reagovanje-rješenje”. Stvara se problem, da bi dio javnosti

reagovao na njega. Na primjer: izaziva se i prenosi nasilje, da bi javnost lakše

prihvatila ograničavanje slobode, ekonomsku krizu…

MEDIJSKA PISMENOST

Današnji mediji zalaze u područje uobličavanja ljudske

kulture i stoga je bitno razvijati medijsku pismenost.

Medijska pismenost je sposobnost razumijevanja, kritičkog I

analitičkog usvajanja medijskih sadržaja; znanje i vještina

kreiranja medijskih poruka u skladu sa profesionalnim i etičkim

standardima novinarstva.

Da bismo razumjeli medije, neophodno je poznavati elemente koji učestvuju

u procesu medijske komunikacije.

MEDIJSKA KOMUNIKACIJA

POŠILJAOCI MEDIJSKIH PORUKA

DRUŠTVENI KONTEKST

PRIMAOCI MEDIJSKIH PORUKA

MEDIJSKE PORUKE

Pošiljaoci medijske poruke su medijske organizacije koje

proizvode medijske poruke i posjeduju tehnologiju koja

to omogućava. Osnivači dolaze iz privatnog, civilnog ili

javnog sektora

Medijske poruke su usmjerene na tačno određenu grupu

primalaca. Često se koriste stereotipima – pojednostavljenim

ustaljenim predstavama određenih društvenih grupa (pol,

dob, nacionalnost, zanimanje....)

Primaoci medijskih poruka se razlikuju po demografskim

osobinama i prema medijskim porukama se odnose

aktivno (tumače, vrednuju i selektuju poruke) ili pasivno

(medijske sadržaje usvajaju bez kritičke procjene njihove

vrijednosti).

Društveni kontekst – socijalna i psihološka komponenta

sredine kojoj mediji pripadaju

SRPSKI JEZIK

DRUGI RAZRED

MEDIJSKA KOMUNIKACIJA

ČAS 3.

NOVINE

Novine - vrste i kategorije novinaRezultat učenja:

Razlikovaćete novine po vrsti i kategoriji.

Razumjećete šta je novinarstvo.

Novine - vrste i kategorije novina

Novine su uobličene štampane vijesti. Sadrže novosti, novine – otuda im i naziv potiče.

Novinarstvo ili žurnalizam (fr. journal – dnevnik, novine) je sakupljanje, obrada i prezentovanje informacija s ciljem da se javnost informiše.

Funkcije novina su:

1. Informativna

2. Dokumentarna

3. Instruktivna

4. Integrativna

Značenja svake poruke u novinama čine verbalna (tekst) i/ili ikonička (fotografija)

kompozicija, ali i specifičan znakovni sistem koji je svojstven novinama:

- mjesto koje poruka zauzima u novinama (prva ili ina stranica, neparna/parna

strana), mjesto koje zauzima na stranici, veličina prostora na kojem je plasirana

- veličina i sadržaj naslovnog bloka (nadnaslov, naslov, podnaslov, međunaslovi,

antrfilei)

- ilustracija (fotografija, karikatura, vinjeta..

- potpis ispod ilustracije, grafička oprema teksta (linije, okviri, boja…)

- - potpis (fotografija) autora na početku ili kraju poruke

Informacije se klasifikuju prema namjeni i srodnosti u

kategorije i vrste, te se i novine tako dijele.

KATEGORIJE NOVINA

Dječije

Omladinske

Novine za odrasle

VRSTE NOVINA

Dinamika štampanja:

- Dnevne

- Sedmične

- Mjesečne

Sadržaj:

- Revije

- Specijalizovane

- Informativno-političke

Zadatak za samostalan rad

1. U dnevnim novinama uočite njihovu strukturu: rubrike,

broj strana za pojedine rubrike, zastupljene teme.

2. U koju vrstu i kategoriju novina spadaju listovi: Politika,

Politikin zabavnik, Svet kompjutera, Semberske novine?