Møc Løc - GĐMĐVNHTĐ€¦ · Cv Lê ThÎ Thi-Uyên 100.00 TiŒm ThuÓc B¡c Quäng PhÜ§c ñÜ©ng 200.00 Pharmacie Bùi 100.00 Pharmacie Kim Uyên Huÿnh 100.00 Pharmacie PHARMAPRIX

1ñ¥c san Cánh Dù ViÍn XÙ 2019

ñ¥c San

TòA SoåN

895 Hills, St-LaurentQuebec. H4M 2W7- Canada

Tel: (514) 855-0969Email: [email protected]

CHÑ TRÐ÷NG

Trình bày và kÏ thuÆt: Gia ñình MÛ ñÕ VN / Canada.

ƒn Loát: VN Printing (Ottawa, Ontario).

Hình bìa: ñêm (chøp tåi tÜ®ng Çài ViŒt MÏ, thành phÓ Westminster, California, HoaKÿ) Tác giä: ñ‡-Thành-Chung

Møc Løc

2019

- Cäm tå 2- ThÜ ngÕ 3- Danh sách Månh ThÜ©ng Quân ûng h¶ ñ¥c san CDVX 2019 4- ThÜ Cäm Ön 5- TrÆn Çánh chi‰m låi Çài Phát thanh Sài gòn ngày mÒng m¶t T‰t MÆu Thân 1968 NguyÍn Thu LÜÖng 8- Hai anh em m¶t màu MÛ ñÕ VÛ ñình Häi KBC 3119 16- Vi‰t vŠ Lê H»u LÜ®ng DÛng 364 27

- Quäng cáo 29

- M¶t chuy‰n Çi toán phåt Nguyên Long 40- Trapéant Kor NguyÍn Lê 51- Trapéant Kor (thÖ) NguyÍn Lê 57- Trapéant Kor (nhåc) NguyÍn Cao Ng†c 58- Nh»ng mùa xuân qua út Båch Lan 60- TruyŒn mình (ti‰p theo) Mây HÒng kbc 4247 68

- Quäng cáo 76

- May mà có em Mây HÒng kbc 4247 83- Hai tháng tº thû An L¶c ñ‡ ñÙc ThÎnh 101- M¶t ngày trong tråi A 30 (thÖ) Khuy‰t Danh 116

- Quäng cáo 117

- Mái Ãm (ti‰p theo) NdmÇ/Hy Vu 123- TrÆn chi‰n Mùa Hè ñÕ Lºa NguyÍn Thu LÜÖng 142- Nhóc Tèo và Cu VŒn NguyÍn VÛ DÜÖng Mñ54 151

- Quäng cáo 157

2 ñ¥c san Cánh Dù ViÍn XÙ 2019


Kính thÜa Quš ñÒng HÜÖng,H¢ng næm vào tháng TÜ, ñ¥c San Cánh Dù ViÍn XÙ do Gia ñình MÛ ñÕ ViŒt Nam, Chi H¶i Canada th¿c

hiŒn và phát hành, ÇÜ®c gªi Ç‰n quš Ân Nhân, Månh ThÜ©ng Quân và Thân h»u Ç‹ cùng nhau tÜªng nh§ Ç‰nlÎch sº Çau buÒn cûa miŠn Nam ViŒt Nam bÎ mÃt vào tay c¶ng sän miŠn B¡c do không ÇÜ®c y‹m tr® bªi ñÒngminh T¿ do. Sau "Tháng TÜ ñen", m¶t sÓ Çông ÇÒng bào bÕ nÜ§c ra Çi thoát khÕi chû nghïa c¶ng sän, sÓng thahÜÖng nÖi xÙ ngÜ©i, nhÜng m¶t t› lŒ khá cao Çã không Ç‰n ÇÜ®c b‰n b© T¿ Do. Nh»ng ÇÒng bào còn kËt låitrong nÜ§c, phäi sÓng dÜ§i gông cùm c¶ng sän, mà thành phÀn bÃt hånh nhÃt vÅn là nh»ng ngÜ©i Çã hy sinh m¶tphÀn thân th‹ trong cu¶c chi‰n ÇÃu bäo vŒ T° quÓc.

Vì vÆy Gia ñình MÛ ñÕ ViŒt Nam/Canada, sau khi Çã ÇÜ®c An CÜ Låc NghiŒp, b¡t ÇÀu giúp Ç« ThÜÖng Ph‰Binh/ Quân L¿c ViŒt Nam C¶ng Hòa tØ rÃt lâu. Lúc ÇÀu, vì khä næng hån hËp, chÌ giúp Ç« ThÜÖng Ph‰ BinhNhäy Dù. VŠ sau, chúng tôi nhÆn ÇÜ®c rÃt nhiŠu thÜ yêu cÀu giúp Ç« cûa TPB các Binh chûng khác, chÜÖng trình"M¶t NiŠm Hy V†ng M§i Trong Cu¶c ñ©i" ÇÜ®c phát Ç¶ng Ç‹ có thêm phÜÖng tiŒn giúp Ç« thành phÀn này vàgia Çình. Chúng tôi Çã ÇÜ®c Quš ñÒng HÜÖng tin tÜªng và y‹m tr® tØ tinh thÀn Ç‰n tài chánh trong nhiŠu næmqua. Các TPB này Çã nhÆn ÇÜ®c s¿ giúp Ç« thÜ©ng xuyên h¢ng næm tØ s¿ thÜÖng m‰n cûa Quš vÎ. Thay m¥t cácTPB và gia Çình, GñMñVN.Ca chúng tôi xin nhiŒt liŒt tán thÜªng và tri ân tinh thÀn tÜÖng tr® quš báu cûa QušÂn nhân, Månh ThÜ©ng Quân Ç‹ chÜÖng trình này ÇÜ®c ti‰p tøc Ç‰n ngày hôm nay.

Các TPB vì thÜÖng tÆt, tu°i Ç©i chÒng chÃt, nghèo khó Çã qua Ç©i khá nhiŠu. Nh»ng ngÜ©i còn sÓng, trongtình trång tŒ håi cûa xã h¶i ViŒt Nam hiŒn nay, s¿ khÓn khó gia tæng gÃp b¶i.

Quš vÎ cÛng bi‰t, h¢ng næm Dòng Chúa CÙu Th‰ ª Sài Gòn có ti‰p Çón giúp Ç« h† m¶t phÀn nào vào cácdÎp lÍ T‰t, nhÜng vÅn bÎ cÃm Çoán và Çàn áp, m¥c dù Çã h‰t chi‰n tranh, có thÜÖng binh cä hai phía, nhÜng nhàcÀm quyŠn c¶ng sän B¡c ViŒt chÌ lo cho thÜÖng ph‰ binh cûa h† mà thôi, chÙ không giúp Ç« gì cho TPB miŠnNam ViŒt Nam. Do Çó h† vÅn cÀn Ç‰n chúng ta giúp cho h† phÀn nào vÜ®t qua cÖn túng quÄn, nghèo khó vàbŒnh tÆt, bÎ hÃt hûi trên chính quê hÜÖng mình, và nhÃt là h† cäm thÃy ÇÜ®c an ûi vì nh»ng ngÜ©i ViŒt tha hÜÖngtåi häi ngoåi không bao gi© quên h†.

Trong nÜ§c ngày càng có nhiŠu bi‰n chuy‹n quan tr†ng có håi cho ÇÃt nÜ§c ViŒt Nam, tuy nhiên Çäng cÀmquyŠn chÌ lo cho chúng và gia Çình, làm giàu trên xÜÖng máu ÇÒng bào, không cÀn bi‰t gì Ç‰n T° quÓc, Dân t¶cvà ÇÃt Çai do T° tiên Ç‹ låi. Nh»ng phong trào ÇÃu tranh Çã b¡t ÇÀu hoåt Ç¶ng, nhÜ quš vÎ Çã bi‰t qua tin tÙc,chúng tôi không dám nh¡c låi làm mÃt thì gi© cûa quš vÎ. Chúng ta cÀn h‡ tr® ngÜ©i dân trong nÜ§c Ç‹ tåo m¶tsÙc månh, vùng lên lÆt Ç° Çäng c¶ng sän, cÙu nguy cho T° quÓc, dành låi T¿ do, ñ¶c lÆp, quang phøc låi quêhÜÖng.

Ngày Ãy ch¡c không xa, hËn g¥p låi Quš vÎ ª quê nhà khi không còn bóng c¶ng sän.Nhäy Dù CÓ g¡ng!Montréal, ngày 13 tháng tÜ næm 2019

Gia ñình MÛ ñÕ ViŒt Nam,Chi H¶i Canada


DANH SáCH MåNH THÜ©NG QUÂN Và CÖ Sª THÜÖNG MåIûNG-H¶ TàI-CHáNH GIúP TH¿C HIŒN Ç¥C-SAN CáNH Dù VIÍN-XÙ 2019

DANH SáCH $

DÜ®c sï Væn NguyÍn 200.00Clinique Dentaire BEAU et BIEN 500.00Nha sï NguyÍn Væn CÜ©ng (*) 200.00Nha sï Phan ThÎ Ng†c HÜÖng(Clinique Métro Rosemont) 300.00

Nha sï NguyÍn Lê Hoàng Hùng 200.00Nha sï Lê ñình Mai Trinh &D.S. Phåm VÛ BiŠn 500.00Nha sï Lê ñÙc TuŒ 250.00Bác sï Thân Tr†ng An (*) 200.00Bác sï NguyÍn Thanh Bình (*) 200.00Bác sï HÒ Quang Nhân 200.00Bác sï NguyÍn ThÎ Thanh Trà (*) 200.00Bác sï Huÿnh ThÎ Tuy‰t Trinh (*) 100.00Clinique Podiatrique Berri 200.00Centre Médical FLEURY-WILSON- Bác sï ñ¥ng Phú Ân- Bác Sï NguyÍn LÜÖng TuyŠn 200.00Ô. B. Chung Duy Ân - Bích Ng†c (*) 100.00Ô. B. LÜÖng Minh ñÙc (*) 100.00Bà VÛ Thiên Thêu * 100.00Ô. Bà ñ‡ Thành Chung * 100.00 $USMÛ ñÕ TrÀn Công Cº (*) 100.00 $USMÛ ñÕ B.S. NguyÍn QuÓc HiŒp (*) 100.00 $US

GHI CHÚ: (*) Ñng h¶ tài chánh không Çæng quäng cáo.T°ng C¶ng: $ 9.300,00CAD và $300,00USD

TiŠn th¥ng dÜ sau khi thanh toán chi phí Ãn loátGñMñVN.Ca së gom vào quÏ y‹m tr® giúp Ç« ThÜÖngPh‰ Binh QLVNCH còn kËt låi quê nhà.

Chân thành cäm tå Quš vÎ,

DANH SáCH $

Coiffure Giáng Tiên 100.00Coiffure Stylist NguyÍn 100.00Salon Paradis 100.00HiŒu hoa Artiflora 200.00Nhà quàn Magnus Poirier Inc. 300.00Voyage Savan Tours 100.00Long Phøng Giò Chä 250.00Dominion Sample (NhÜ Bình 20$, Bình Liêu 20$,Thanh CÀn 20$, Thanh HÜÖng 20$, Tuy‰t HÜÖng 40$,ChÎ Khánh 20$, B¶i Ng†c 20$, Phøng HÒ 60$,HuyŠn Nhi 20$. Tiêng 20$. PhÜÖng Thäo 20$và Thanh Vinh 20$ (*) 300.00Restaurant Hoài HÜÖng 100.00Restaurant HÜÖng XÜa 100.00Restaurant Phú Yên 100.00Restaurant PhÜÖng Thäo 100.00TiŒm Bánh Liên Phát 100.00TiŒm Bánh Ngân Hà 100.00Transhing Inc. 200.00Garage AsiaBec 100.00Garage ñŠn 100.00Garage Pacifix 100.00Garage S.2000 500.00Bäo hi‹m Phi ñiŒp 200.00Bäo hi‹m Måch Nh¿t HÒng 100.00ChÜªng Kh‰ NguyÍn Thanh TuyŠn 500.00Cv ñÎa Óc Hoàng Minh Chính 100.00Cv ñÎa Óc NguyÍn Thanh DuÅn 200.00Cv Hà TuÃn ChÜÖng 150.00Cv Huÿnh Chí H†c 200.00Cv Mona Tæng 150.00Cv Lê ThÎ Thi-Uyên 100.00TiŒm ThuÓc B¡c Quäng PhÜ§c ñÜ©ng 200.00Pharmacie Bùi 100.00Pharmacie Kim Uyên Huÿnh 100.00Pharmacie PHARMAPRIX (Dung NguyÍn) 100.00DÜ®c sï Quÿnh Anh Hohuu 100.00DÜ®c sï Thina NguyÍn 200.00

Gia-ñình MÛ ñÕ ViŒt-NamChi-H¶i Canada.


Thay m¥t cho nh»ng ThÜÖng Ph‰ Binh Quân L¿c ViŒt Nam C¶ng Hòa còn kËt låi ª quê nhà Çã ÇÜ®c tr®giúp trong chÜÖng trình " M¶t NiŠm Hy V†ng M§i Trong Cu¶c ñ©i " tØ nhiŠu næm qua, Gia ñình MÛ ñÕViŒt Nam-Chi H¶i Canada (GñMñVN.Ca) và các thân h»u xin chân thành cäm tå Quš Ân nhân, MånhThÜ©ng Quân và Quš H¶i Çoàn Çã ûng h¶ chúng tôi Ç‹ chúng ta có th‹ cùng nhau hoàn thành tÓt ÇËp côngviŒc có š nghïa này.

Trong næm 2018, GñMñ.Ca Çã giúp Ç« ÇÜ®c 310 TPB/QLVNCH v§i tiêu chuÄn là 100.00$CAD (m¶ttræm Gia kim) cho m‡i TPB.

K‹ tØ tháng 4/2018 cho Ç‰n ngày in ñ¥c San Cánh Dù ViÍn XÙ 2019 (tháng 2 næm 2019) do GñMñ.Cath¿c hiŒn, chúng tôi vÅn ti‰p tøc nhÆn ÇÜ®c s¿ y‹m tr® và ûng h¶ cûa Quš Ân nhân Häi ngoåi. Danh sáchÇÜ®c liŒt kê dÜ§i Çây:

Danh tính Ân nhân y‹m tr® $ USD $ CAD Phø ChúMÏ Kim Gia Kim

Ông Bà NguyÍn Thái Bình 2.000.00Ông Bà ñ‡ Thành Chung 500.00 (gÒm 2 lÀn, m‡i lÀn $250.00)BS. Hoàng Kim DÛng 1.000.00Ông Bà NguyÍn ñåi-PhÜÖng Loan 2.000.00Ông Andy A Phåm 200.00Ông Bà BS. DÜÖng ñình Huy NguyÍn H»u Trâm Anh 5.000.00Ông Bà DS. Huÿnh Bäo KhÜÖng HÒ H»u Quÿnh Anh 200.00Ông Bà Chung Duy Ân- Bích Ng†c 400.00Bà Phan Xuân Bän 2.000,00Ông Bà B.S. ñ‡ QuÓc Bäo 300.00Ông Bà NguyÍn Bäo 200.00Bà VÛ Thanh BÄy 200.00Ông Bà B.S. NguyÍn Thanh Bình 300.00Ô.B. NguyÍn væn Bình 200.00Ông Bà TMC 100.00Ông Bà Lê Ti‰n Cang 100.00Bà VÛ Minh Châu 150.00Ông Bà DÜÖng Minh Chi‰u 1.000.00Ông Bà BS. TrÀn væn DÛng 200.00Gia ñình Minh ñåo 100.00Bà Kheo thÎ ñiŒp 200.00DS. Lê Hoàng ThÎ ñiŒp 100.00Ô. B. Trát Ng†c ñiŒp-Châu ThÎ Ng†c Le 400.00


Ông Bà Bùi Huy ñÙc 200.00Ông DÜÖng ñÙc 600.00Ông Bà LÜÖng Minh ñÙc 100.00Gia Çình BS. KiŠu Khánh Giao 500.00Bà TrÀn Trang DiÍm H¢ng 100.00Ông Bà Huÿnh Ng†c HÌ 200.00Ông Bà Phåm Xuân HiŠn 100.00Bà NguyÍn ThÎ HiŒp 50.00Ông Bà BS. NguyÍn MÆu Hoàng 200.00Ông Bà Lâm HÒng-Lê Dzy 100.00Bà NguyÍn Xuân HÒng 150.00Ông DÜÖng Huê 100.00Ông Bà BS. ñào Hùng 150.00Ông Bà ñ¥ng Månh Hùng 100.00Ô. Bà Phåm ñæng HÜng 200.00Bà Thanh HÜÖng 100.00Bà Huÿnh ThÎ HÜ©ng 100.00Cô Phåm Nhã Khanh 100.00Cô TrÀn NhÜ Lan 100.00Ông Bà Tôn Ti‰n L¶c 100.00Ô. TrÀn væn SÖn L¶c 100.00Ô. Bà TrÀn Thành Lš 120.00NS. Lê thÎ Kim Mai 500.00Ông Bà B.S. NguyÍn H»u Minh 600.00 (gÒm 3 lÀn, m‡i lÀn $200.00)Cô Phåm Kim Hoàn MÏ 100.00Ô. Bà TrÎnh MÏ 50.00N.S. NguyÍn Ng†c Nga 200.00Ô. Hoàng Vïnh Phàn 500.00Ông Bà Huÿnh Công Phát 400.00 (gÒm 2 lÀn, m‡i lÀn $200.00)Ông Bà NguyÍn ñôn Phong 150.00Ông Bà TrÀn Anh Phong 100.00Ông PhÜ§c NguyÍn 800.00Ông Bà Ph¥m væn PhÜ§c 200.00Ông Bà B.S. ñ¥ng ñình Quäng 200.00Ông Bà Bs. DiŒc Ki‰n Quân 500.00Ông NguyÍn Væn Rong và con gái Mai Loan 200.00DS. HÒ C° ThÎ Ruông 400.00 (gÒm 2 lÀn, m‡i lÀn $200.00)Ông Bà BS. Lê ñÙc Tâm 200.00Ông Bà B.S. NguyÍn Ng†c Tân 200.00Ông Bà Huÿnh Xi‹ng Thành 200.00Bà Thäo 1.000.00Bà Thérèse Ishak 325.00Ông Bà BS Hoàng ñình Thi‰t 100.00Ông Bà NguyÍn Hi‰u ThÎnh 40.00


Bà NguyÍn Væn Th† 200.00Ô. NguyÍn Paul Thûy 100.00Ông Bà NguyÍn Trung ThÙ 200.00Bà NguyÍn Væn Tiên 150.00Bà NguyÍn Ngô Thùy Trang 100.00Ông Bà Lê Quäng TrÎ 100.00BS. Huÿnh ThÎ Tuy‰t Trinh 100.00Ông Bà Phåm TrÀn Anh TuÃn 100.00Ông Bà B.S. Phan Xuân TuÃn 400.00Ông TrÀn QuÓc TuÃn 100.00Ô. Bà TrÀn QuÓc Túy 100.00B.S. NguyÍn MÏ Vân 600.00 (gÒm 3 lÀn, m‡i lÀn $200.00)Ông Bà NguyÍn Tr†ng ViŒt 200.00Ông Bà Tôn Ti‰n Vinh 300.00Ông Bà VÛ Væn Vinh 100.00Ông Bà Ngô Anh Võ 100.00Thân H»u TrÜ©ng HÒng Bàng 300.00Magnus Poirier Inc./ Bà Cao Kim HÆu 300.00Ân nhân Än danh 2.050.00

ñÎa chÌ:gia Çình mÛ ÇÕ ViŒt Nam/canada895 rue Hills,Ville St-Laurent, Qc. H4M 2W7- CanadaTel: (514) 855-0969

Gia-ñình MÛ ñÕ ViŒt-Nam Chi-H¶i Canada.

T°ng c¶ng sÓ tiŠn cûa danh sách này là: 5.500,00$USD và 27.485,00$CADChÜÖng trình giúp TPB/QLVNCH vÅn ÇÜ®c ti‰p tøc trong khä næng hiŒn có và n‰u Quš ân nhân vÅn còn

có lòng muÓn giúp Ç« anh em TPB, kính xin quš vÎ gºi vŠ ÇÎa chÌ GñMñ.Ca, chúng tôi së nhÆn và chuy‹nvŠ cho anh em TPB và gia Çình h† còn kËt ª låi ViŒt Nam.

M¶t lÀn n»a, chúng tôi xin gºi nÖi Çây l©i chân thành cäm Ön quš ñÒng hÜÖng Ân nhân, Månh thÜ©ngquân Çã ûng h¶ giúp Ç« tØ tinh thÀn Ç‰n vÆt chÃt Ç‹ chÜÖng trình này còn có th‹ ti‰p tøc tÓt ÇËp nh¢m anûi và chia xÈ m¶t phÀn nào nh»ng Çau kh° mà các anh em TPB/QLVNCH và gia Çình h† còn ª låi quê nhàphäi gánh chÎu tØ rÃt nhiŠu næm qua.

Trân tr†ng kính chào, NhÄy-Dù CÓ G¡ng!


Hàng tuÀn gia Çình tôi ÇŠu mua m¶t t© Th©i Báo Ç‹xem tin tÙc cÛng nhÜ sinh hoåt tåi Canada...

Nh© vÆy tôi Çã ÇÜ®c Ç†c bài "ñài phát thanh Sài gòntrong bi‰n cÓ MÆu Thân 1968" do tác giä là ông HuyQuang VÛ ÇÙc Vinh thuÆt låi Çæng qua 5 sÓ báo tØ sÓ 499Ç‰n 503.

VŠ phÀn t° chÙc nhân s¿, chuyên môn, kÏ thuÆt vàcác hoåt Ç¶ng thÜ©ng xuyên cûa Çài phát thanh, ông VinhÇã k‹ låi khá tÌ mÌ và rành måch, hÖn n»a tôi cÛng ch£ngcó ki‰n thÙc vŠ chuyên môn cûa ngành nên không th‹ vàkhông dám có š ki‰n. NhÜng vŠ khía cånh quân s¿ trongtrÆn Çánh tái chi‰m låi Çài Phát thanh Çã bÎ ÇÎch ki‹msoát; tác giä Çã có nhiŠu thi‰u sót Çáng lÜu š, sª dï tôi vi‰tcâu này vì tác giä Çã kh£ng ÇÎnh nhÜ sau: "Tôi Çã trªthành m¶t nhân chÙng trong vø chÓng trä trÜ§c cu¶c tÃncông cûa quân c¶ng sän vào Çài và Thû Çô Sài gòn trongnh»ng gi© phút ÇÀu tiên cûa bi‰n cÓ T‰t MÆu Thân ..." vàm¶t sÓ dÅn chÙng sau Çây qua s¿ nghe và thÃy cûa tácgiä:

a) Trong trÆn tái chi‰m Çài l¿c lÜ®ng tÃn công vàphòng thû có vài ba quân nhân bÎ thiŒt mång ho¥c bÎthÜÖng.

b) Tøi Ç¥c công ÇÎch chi‰m Çài không thÃy l¿c lÜ®ngchính quy Ç‰n h‡ tr® tæng cÜ©ng nên Çành chÎu trÆn ªtrong Çài ...

c) ñÎch mang theo cuÓn bæng thâu s¤n tuyên ngôngiäi phóng Sài gòn và nhiŠu tài liŒu tuyên truyŠn khácnhÜng không xº døng ÇÜ®c vì Çài Sài gòn Çã bÎ c¡t khÕihŒ thÓng chuy‹n âm t§i Trung tâm phát tuy‰n Quán Tre ...

d) Sau ngày 30/4/1975 tên Huÿnh minh Lš tÙc BaNhi Phó giám ÇÓc KÏ thuÆt cûa hŒ thÓng phát thanh C¶ngsän Çã k‹ låi: Chúng có m¥t ª Phú Lâm vào th©i Çi‹m Çó;nhÜng vì b¶ Ç¶i C¶ng sän bÎ quân Ç¶i ViŒt Nam C¶ngHòa Çánh tan, nên chúng phäi chåy xuÓng m¶t chi‰c ghevà trÜng c© vàng ba s†c ÇÕ cûa V.N.C.H Ç‹ tÄu thoát ...

e) Không có chi‰c xe nào chª ÇÀy chÃt n° Ç‰n trÜ§cÇài phát thanh trong lúc Çang giao chi‰n vân vân và v.v ...

Là Ti‹u Çoàn trÜªng Ti‹u Çoàn 1 Nhäy dù trong trÆn

tái chi‰m Çài phát thanh Sài gòn; tôi nghï r¢ng có b°nphÆn phäi k‹ låi trung th¿c nh»ng gì Çã xäy ra Ç‹ m†ingÜ©i và tác giä ÇÜ®c bi‰t thêm chi ti‰t (vì tác giä nói lànhân chÙng ngay tØ phút ÇÀu tiên ...).

Tôi k‹ låi Ç‹ không làm buÒn lòng các chi‰n sï Ti‹uÇoàn 1 Nhäy dù Çã tham d¿ trÆn Çánh này và nhÃt là cácquân nhân Çã hy sinh không bÎ tûi vong linh... Vì k‰t quätrÆn Çánh này quân Dù có 5 (næm) hy sinh và 16 bÎ thÜÖngn¥ng, nhË trong Çó có cä sï quan chÌ huy; bän thân tôicÛng bÎ l¿c lÜ®ng ÇÎch Çang bÓ phòng bên ngoài Çài phátthanh b¡n ÇÙt h‰t m¶t lÜ®t áo giáp bên sÜ©n trái... chÙkhông phäi chÌ có vài ba quân nhân bÎ thÜÖng vong. VŠphía ÇÎch: 18 (mÜ©i tám) tên Ç¥c công ch‰t tåi cºa vàtrong Çài, k‹ cä hai tên chuyên viên kÏ thuÆt cûa chúng,ta tÎch thu rÃt nhiŠu chÃt n° (l¿u Çån, b¶c phá, thû pháo)và súng AK47 loåi báng gÃp và tháo báng cùng súng løcK54 cûa chúng, tÃt cä là 26 (hai mÜÖi sáu) khÄu ... Cònl¿c lÜ®ng bên ngoài cûa chúng có hai tên bÎ b¡n ch‰t tåiÇÜ©ng T¿ ñÙc (tôi không nh§ rõ l¡m tên ÇÜ©ng vì lâu quárÒi) ta lÃy ÇÜ®c 1 khÄu B40 và 1 AK... Còn sÓ thÜÖngvong chúng mang Çi bao nhiêu tôi không bi‰t... Vì thànhphÓ nhà cºa san sát, nhiŠu hÈm ngách låi tÓi tr©i nênkhông th‹ theo dõi ÇÜ®c.

Con ÇÜ©ng tôi k‹ chåy song song v§i con ÇÜ©ng trÜ§cÇài phát thanh... và Çây là lš do nào Ti‹u Çoàn 1 chúng tôicó m¥t tåi Sài gòn Çêm Çó ...

SÜ Çoàn Nhäy dù và SÜ Çoàn Thûy quân løc chi‰n làl¿c lÜ®ng T°ng trØ bÎ cûa b¶ T°ng tham mÜu; tr¿c ti‰pdÜ§i quyŠn ÇiŠu Ç¶ng cûa ñåi tÜ§ng T°ng tham mÜutrÜªng ... Vào các dÎp lÍ l§n nhÜ Giáng Sinh và T‰t DÜÖnglÎch, T‰t Âm lÎch các vÎ TÜ lŒnh các vùng Chi‰n thuÆt,các TÜ lŒnh Quân Çoàn thÜ©ng yêu cÀu b¶ T°ng thammÜu cho tæng cÜ©ng thêm l¿c lÜ®ng T°ng trØ-bÎ ... Nêncó th‹ nói rÃt ít (rÃt hi‰m) khi các ÇÖn vÎ T°ng trØ-bÎ ÇÜ®cæn T‰t tåi HÆu cÙ Sài gòn và gÀn gia Çình ... Khi thì tængphái vùng I; lúc vùng II lúc vùng III ... và nhÜ m†i ngÜ©iÇã thÃy mùa hè lºa ÇÕ (1972) trong các trÆn Çánh l§n nhÜKontum, Bình Long (An L¶c) và TrÎ Thiên (Hu‰) ÇŠu có

NguyÍn thu LÜÖng

TrÆn Çánh chi‰m låi ñài Phát Thanh Saigonngày mÒng 1 T‰t næm MÆu Thân (1968)


l¿c lÜ®ng Nhäy dù tham d¿. Không nÖi nào thi‰u v¡ng ...Vào dÎp T‰t MÆu Thân; b¶ TÜ lŒnh SÜ Çoàn Dù nhÆn

thÃy Ti‹u Çoàn 1 và Ti‹u Çoàn 8 Nhäy dù trong næm 1967Çã phäi Çi xa nhiŠu ngày hÖn và cÛng Çã tham d¿ các trÆnÇánh l§n nhÜ trÆn: vùng Tam giác s¡t, trÆn Liên k‰t tåiSÖn TÎnh Quäng Ngãi, trÆn I. A. Drang (Kontum); trÆnLam SÖn 87 tåi vùng I (Quäng ñiŠn, khu phÓ buÒn hiu);hành quân nhäy trÆn tåi vùng U Minh ThÜ®ng và Ç¥c biŒtÇã trÃn gi» tåi vùng phi quân s¿ (d†c sông B‰n Häi) tØ núiCÒn Thiên Ç‰n r¥ng phi lao Hà Tây (sát b© bi‹n); 72 (bäymÜÖi hai) ngày liên ti‰p chÎu pháo cûa ÇÎch tØ b© B¡c b¡nqua ngày Çêm; các trÆn Çánh truy quét và tiêu diŒt ÇÎch Ç‹bäo vŒ cho các toán chuyên viên Hoa Kÿ thi‰t lÆp hàngrào ÇiŒn tº và các Công binh ViŒt nam xây d¿ng các cæncÙ ... Nên vÎ TÜ lŒnh SÜ Çoàn cho hai Ti‹u Çoàn này ÇÜ®cvŠ HÆu cÙ chÌnh bÎ nghÌ ngÖi, æn T‰t (MÆu Thân) Ç‹ rÒisáng s§m mÒng 4 T‰t cä hai Ti‹u Çoàn 1 và 8 (tÙc ngày 3/2/1968) lên ÇÜ©ng ra Kontum hành quân ...

Toàn b¶ hai Ti‹u Çoàn ÇŠu vui mØng; tôi h†p các Sïquan tham mÜu và các ñåi Ç¶i trÜªng Ç‹ s¡p x‰p m†i viŒcvà d¥n dò các cÃp chÌ huy chÌ kš giÃy phép cho các quânnhân tr¿c thu¶c Ç‰n chiŠu mÒng 2 T‰t thôi; ngày mÒng 3Ç‹ chuÄn bÎ m†i thÙ cÀn thi‰t cho cu¶c hành quân rØng,núi... và sáng s§m ngày mÒng 4 T‰t (tÙc 3/2/1968) phäicó m¥t tåi phi trÜ©ng Tân sÖn nhÃt lúc 06H.00 sáng Ç‹ÇÜ®c không täi ra Kontum.

Sau cu¶c h†p Çó là: t° chÙc liên hoan tÃt niên, muas¡m T‰t, thæm bån bè v.v... Næm Çó låi ÇÜ®c ÇÓt pháo thäcºa nên có rÃt nhiŠu nÖi làm pháo; có nÖi Çæng kš, có nÖilàm pháo lÆu... Cänh sát tÎch thâu mŒt nghÌ. Riêng giaÇình tôi ÇÜ®c anh bån làm TrÜªng ty Cänh sát Gia ñÎnht¥ng cho mÃy bánh pháo (m‡i bánh dài c« 3 thÜ§c)...

ChiŠu 30 T‰t; sau khi d¥n dò ñåi Ç¶i trÜªng tr¿c và sïquan tr¿c nhÆt Ti‹u Çoàn; tôi vŠ nhà cùng gia Çình chuÄnbÎ Ç‹ Çón giao thØa và vui chÖi mÃy ngày T‰t... Lúc 18H.00tôi ÇÓt m¶t bánh pháo tÃt niên (tiÍn næm cÛ); rÒi cùng v®con chuyŒn trò, æn uÓng... thì ÇiŒn thoåi reo vang; ÇÀumáy là sï quan tr¿c Ti‹u Çoàn cho bi‰t : "sï quan t°ng tr¿cSÜ Çoàn nói Thi‰u tá lên ngay BiŒt khu Thû Çô nhÆn lŒnh''... Tôi ng« ngàng nhÜng cÛng g†i ÇiŒn thoåi lên Phòng 3SÜ Çoàn Ç‹ xác nhÆn, thì ÇÜ®c bi‰t... Tin tÙc cho bi‰t ÇÎchÇã xâm nhÆp Thû Çô Sài gòn nên Thi‰u tÜ§ng TÜ lŒnh chohai Ti‹u Çoàn 1 và 8 Ùng chi‰n... và tôi phäi lên ngay BiŒtkhu Thû Çô nhÆn công tác và toàn th‹ Ti‹u Çoàn 1 Nhäydù ÇÜ®c Ç¥t dÜ§i quyŠn ÇiŠu Ç¶ng cûa TÜ lŒnh BKTñ tØgi© phút này; së có công ÇiŒn xác nhÆn.

Tôi lên xe Jeep Ç‰n th£ng BKTñ; v® con nhìn theo và

tiÍn tôi ra cºa m¥t buÒn rÜ©i rÜ®i... T§i nÖi tôi g¥p ñåi táGiám TÜ lŒnh BiŒt khu, ông ta cho bi‰t: Cänh sát hay l¿clÜ®ng an ninh Khu v¿c Hàng Xanh m§i b¡t ÇÜ®c tên ÇÎchcó súng trong ngÜ©i; tra hÕi nó cho bi‰t có trách nhiŒm dòÇÜ©ng Ç‹ dÅn quân vào Çánh Sài gòn... ñåi tá Giám yêucÀu Ti‹u Çoàn tôi phäi s¤n sàng, së gºi Çoàn xe chª quânÇ‰n Ti‹u Çoàn Ùng tr¿c; khi có lŒnh 15 phút phäi lênÇÜ©ng...

Tôi trä l©i: Vì Ti‹u Çoàn Çang ÇÜ®c nghÌ; chúng tôi Çãkš giÃy phép cho quân nhân tr¿c thu¶c Çi t§i chiŠu mÒng2 T‰t m§i trª vŠ ÇÖn vÎ; hiŒn gi© chÌ còn ñåi Ç¶i tr¿c thôi.ñåi tá Giám nói: Không cÀn bi‰t; Çó là trách nhiŒm cûa"toa" (toi). Bây gi© tôi muÓn anh gºi ngay m¶t ñåi Ç¶ilên tæng cÜ©ng gi» Çài phát thanh Sài gòn. Trª vŠ ÇÖn vÎ,tôi cho lŒnh th°i kèn tÆp h†p; cÛng may là tråi gia binhn¢m trong vòng rào cûa Ti‹u Çoàn, nên các quân sï trongtråi nghe kèn dÒn dÆp v¶i chåy lên sân Ti‹u Çoàn Ç‹ xemcó s¿ viŒc gì ... Quân sÓ Ti‹u Çoàn gÀn 700 ngÜ©i mà lúcÇó Ç‰m ÇÜ®c khoäng 250 ngÜ©i (k‹ cä ñåi Ç¶i tr¿c). Tôiyêu cÀu các quân nhân nào bi‰t nhà bån bè Çi g†i vŠ gÃpvì có lŒnh báo Ç¶ng khÄn cÃp... và tôi ra lŒnh ñåi Ç¶i 15(do ñåi úy TÜ©ng chÌ huy) Çang tr¿c gác Ti‹u Çoàn lên xeÇ‰n tæng cÜ©ng Çài phát thanh. ñåi Ç¶i lên ÇÜ©ng v§iquân sÓ 70 ngÜ©i.

Sau Çó tôi phóng xe vŠ gia Çình cho hay Çêm nay tôiphäi ª trong tråi Ùng chi‰n; v® thª dài, các con ÇŠu buÒn;nhÜng bi‰t làm sao hÖn! ñ©i lính chi‰n mà!

Khoäng 21 gi© tôi nhÆn báo cáo cûa ñåi Ç¶i trÜªngñåi Ç¶i 15 Çang ª Çài phát thanh cho bi‰t:

a) Vòng trong Çài Çang ÇÜ®c trÃn gi» bªi 1 Liên Ç¶iCänh sát dã chi‰n khoäng hÖn 50 ngÜ©i.

b) Nhân viên trách nhiŒm ª Çài yêu cÀu ñåi Ç¶i trÃngi» mÃy vÎ trí phòng thû (ÇÜ®c thi‰t lÆp b¢ng bao cát) bênngoài Çài; ngoài ra xin m¶t Ti‹u Ç¶i lên trên sân thÜ®ngÇ‹ canh gi» trên cao và quan sát xung quanh.

c) Yêu cÀu không cho binh sï vào trong Çài vì s® anhem nghÎch ng®m, mó máy làm hÜ máy móc và døng cøho¥c xê dÎch gây Òn ào trong Çài ...

Tôi yên tâm cùng vài Sï quan lÃy bánh chÜng và vàimón Ç¥c sän ngày T‰t æn uÓng lai rai và chuyŒn trò. Sïquan Phòng 3 BiŒt khu cÛng g†i ÇiŒn thoåi hÕi tôi vŠ tìnhtrång quân sÓ lúc 22H.30. Tôi trä l©i... hy v†ng quá nºaÇêm tôi së tÆp trung ÇÜ®c 2/3 quân sÓ chi‰n ÇÃu; và Çangcho ngÜ©i Ç‰n tØng nhà các Sï quan, Hå sï quan, Binh sïcó gia Çình bên ngoài tråi vào ngay Ti‹u Çoàn hành quânñô thành gÃp.

Tôi yêu cÀu Ti‹u Çoàn phó chuÄn bÎ ÇÒ tác chi‰n


trong thành phÓ cho Ti‹u Çoàn (Ç¥c biŒt trang bÎ áo giápcho các thành phÀn khinh binh và xung kích)... Cho lŒnhnhà kho phát ngay cho anh em ... Không mang theo súngcÓi chÌ mang loåi Çåi bác không giÆt 57 ly v.v... và tôi quaBiŒt khu xem tình hình t°ng quát ra sao! M†i chuyŒn vÅnêm ä ...

Khoäng 23H.45 tôi xin phép trª vŠ Ti‹u Çoàn xemxét công viŒc và tình trång quân sÓ ÇÜ®c bao nhiêu rÒi...Th¿c t‰ tôi cÛng ghé qua nhà ÇÓt bánh pháo nºa Çêm vàlì xì các con Ç‹ cä nhà cùng vui ÇÜ®c lúc nào hay lúc nÃy.Trên xe Jeep cûa tôi máy truyŠn tin ÇÜ®c mª thÜ©ng tr¿cÇ‹ có th‹ trao Ç°i tin tÙc kÎp th©i và Çúng lúc.

Khoäng 2 gi© sáng mÒng 1 T‰t tôi nghe ñåi Ç¶i trÜªngñåi Ç¶i 15 Çang gi» Çài báo cáo chåm ÇÎch ... Ti‰ng ñåiúy TÜ©ng vang vang: "báo cáo Anh DÛng (danh hiŒu cûatôi) chúng tôi bÎ ÇÎch tØ trong Çài ném l¿u Çån và b¶c phávào các vÎ trí binh sï Çang canh gác tåi các (lô cÓt phòngthû) ø bao cát; ngoài ra ÇÎch còn b¡n cä B40 và súng nhÕtØ phía dãy nhà trÜ§c m¥t Çài và bên hông Çài... Tôi hétlên: cho binh sï nhào ngay vào trong Çài Ç‹ chi‰m tòa nhàvØa phòng thû vØa tìm cách diŒt ÇÎch... lính mình có áogiáp mà... ñåi Ç¶i trÜªng cho bi‰t tÃt cä cºa Çài ÇŠu Çóngkín mít ... Tôi hÕi nhÜ vÆy ÇÎch làm sao vào ÇÜ®c trongÇài Ç‹ tØ trong b¡n ra và ngoài Çánh vào? ñåi úy TÜ©ng:Tôi cÛng không rõ n»a vì trong Çài có cä Trung Ç¶i Cänhsát dã chi‰n... Cùng lúc Çó BiŒt khu cÛng ÇiŠu Ç¶ng Ti‹uÇoàn lên ngay sân c© BiŒt khu.

Chúng tôi lên xe phóng nhanh Ç‰n B¶ TÜ lŒnh BiŒtkhu v§i quân sÓ khoäng 400 ngÜ©i; ñåi Ç¶i trÜªng cácñåi Ç¶i chÌ huy, 11, 12 và 14 ÇŠu có m¥t ÇÀy Çû; thi‰um¶t sÓ Sï quan cÃp Trung Ç¶i Ç¶c thân; vì không có nhàngoài, h† ÇŠu ª các phòng Sï quan trong tråi; rû nhau ÇichÖi tØ chiŠu nên không bi‰t ª Çâu Ç‹ ki‰m g†i vŠ.

Lúc Çó khoäng 2H.45 sáng mÒng 1 T‰t, ñåi tá TÜlŒnh BiŒt khu yêu cÀu tôi ÇÜa Ti‹u Çoàn Ç‰n chi‰m låi Çàiphát thanh và giäi tÕa xung quanh khu v¿c Çó; cÓ g¡ngÇØng Ç‹ ÇÎch phát thanh ÇÜ®c l©i hiŒu triŒu và tuyên truyŠncûa chúng nhÜ tåi Çài Quy NhÖn gì Çó... thì hÆu quä së rÃttai håi... ñÒng th©i cÛng cho tôi bi‰t hiŒn gi© ngoài ÇÜ©ngphÓ không có L¿c lÜ®ng quân s¿, Cänh sát, Quân cänhtuÀn tiÍu và an ninh; tÃt cä Çã rút vŠ cæn cÙ ÇÖn vÎ gÓc h‰trÒi; n‰u g¥p bÃt cÙ toán quân nào tØ Çây Ç‰n Çài phátthanh ÇÜ®c quyŠn n° súng vì Çó là ÇÎch giä måo... ñÙngcånh ông trên ban công; tôi yêu cÀu ñåi tá nói l§n lŒnhvØa ban ra Ç‹ tÃt cä binh sï Ti‹u Çoàn ÇŠu nghe rõ... SauÇó tôi ÇiŠu Ç¶ng ñåi Ç¶i 12 dÅn ÇÀu Çoàn xe, k‰ là chi‰cxe Jeep cûa tôi, ti‰p là ñåi Ç¶i chÌ huy rÒi Ç‰n ñåi Ç¶i 11;xe Jeep cûa ñåi úy Ti‹u Çoàn phó và xe Jeep HÒng thÆp

t¿ cûa bác sï Ti‹u Çoàn; cuÓi cùng là ñåi Ç¶i 14... KhôngcÀn phäi ngØng tåi các ngã tÜ khi có Çèn ÇÕ; g¥p ÇÜ©ngm¶t chiŠu cÙ viŒc chåy ngÜ®c làm sao mau chóng Ç‰n Çàiphát thanh... Tôi cÛng g†i máy báo ñåi úy TÜ©ng ñåi Ç¶i15 yên tâm; Ti‹u Çoàn së Ç‰n tæng viŒn và tránh ng¶ nhÆnkhi ñåi Ç¶i 12 ti‰n Ç‰n...

ñoàn xe vØa chåy ngang qua råp Ciné Nam Quang (ªngã tÜ ÇÜ©ng Lê væn DuyŒt và TrÀn quš Cáp) thì b‡ng cóchi‰c xe Quân cänh chÒm t§i và nhân viên hušt còi ÀmÏ... vì xe Çang vÜ®t Çèn ÇÕ... ñã nhÆn lŒnh rõ ràng; nênbinh sï trên xe hô l§n ViŒt c¶ng giä dång và xä súng b¡nliŠn.. làm 1 Quân cänh bÎ thÜÖng (lâu rÒi tôi không nh§ rõngÜ©i bÎ thÜÖng là Sï quan (Thi‰u úy) hay ngÜ©i Hå sïquan; chÌ bi‰t anh ta bÎ b¡n gãy chân, hai quân cänh cònlåi v¶i læn ra sau mÃy cây l§n Ç‹ tránh Çån. Xe th¡ng gÃpvà binh sï nhào xuÓng b¡t sÓng... MÃy quân cänh vØa giÖtay cao vØa nói l§n: Chúng tôi là Quân cänh Ti‹u Çoàn 6chÙ không phäi ViŒt c¶ng !.

Binh sï dÅn h† Ç‰n ch‡ tôi ÇÙng (sau khi Çã bÎ tÜ§ckhí gi§i). Tôi hÕi: tåi sao các anh không nghe lŒnh rút h‰tvŠ Ti‹u Çoàn ? anh Quân cänh ngÖ ngác : då Çâu có lŒnhg†i vŠ ? ! Tôi yêu cÀu xº døng máy truyŠn tin trên xe tuÀntiÍu g†i vŠ Ti‹u Çoàn Quân cänh Ç‹ bi‰t sao låi có chuyŒnnày !... Thì ra Ti‹u Çoàn có g†i mÃy lÀn nhÜng mÃy "x‰p"ngû quên không ai tr¿c máy và Ti‹u Çoàn cÛng quên chÜabáo lên BiŒt khu Thû Çô... nên m§i ra nông n‡i... Tôi yêucÀu bác sï Ti‹u Çoàn sæn sóc cho ngÜ©i bÎ thÜÖng (chíchthuÓc ngØa và bæng bó) và yêu cÀu hai quân cänh kia ÇÜangay ngÜ©i bÎ thÜÖng vŠ Ti‹u Çoàn; KÈo ÇÖn vÎ khác Çiqua h† låi tÜªng quân ÇÎch giä trang së b¡n ch‰t... mÃyquân cänh không dám vŠ, vì s® d†c ÇÜ©ng së låi xäy rachuyŒn ch£ng lành... ñành cho ngÜ©i bÎ thÜÖng n¢m trêncáng trên xe HÒng thÆp t¿ và nhÆp vào Çoàn xe ñåi Ç¶ichÌ huy.

Khi chi‰c xe ÇÀu còn cách Çài phát thanh khoäng500m tôi cho ngÜng låi và mª Ç¶i hình ti‰n Ç‰n Çài; KhiÇó m¶t vài nhà dân mª hé cºa ra và hÕi chúng tôi: "có Çäochính à?" các ông thu¶c quân Ông ThiŒu, Ông Kÿ hayquân cûa ai ? Tôi trä l©i: "Ch£ng cûa ông nào cä, chÌ cóViŒt c¶ng Çang ª phiá trÜ§c; chúng tôi Çang ti‰n ÇánhÇÎch Çã chi‰m Çài phát thanh". Th‰ là nhà nào nhà nÃyÇóng ch¥t cºa; Çèn t¡t h‰t, tÓi om chÌ còn Çèn ÇÜ©ng...

VØa ti‰n vØa liên låc ñåi Ç¶i 15 Ç‹ tránh ng¶ nhÆn;khi còn cách Çài khoäng gÀn 200m; thì ti‰ng súng ÇÎch tØphía bên kia con ÇÜ©ng sau gÓc cây cÛng nhÜ gÀn nhàdân b¡n xÓi xä vào chúng tôi; có mÃy binh sï bÎ thÜÖng;bän thân tôi lúc Çó Çang ÇÙng quan sát vŠ phía Çài cÛngbÎ Çån b¡n trúng phía nách trái, ÇÙt m¶t sÓ giây áo giáp


và rách väi b†c ngoài (n‰u không có áo giáp ch¡c bÎ tiêucái sÜ©n bên trái rÒi)... Binh sï ñåi Ç¶i 12 b¡t ÇÀu phänÙng, b¡n trä låi... Tôi v¶i ÇiŠu Ç¶ng ñåi Ç¶i 11 do ñåi úyLiên chÌ huy chuy‹n nhanh qua bên kia ÇÜ©ng, b†c sâuvà ti‰n vŠ phía trÜ§c Çài ki‹m soát nh»ng cæn nhà caotØng vì có th‹ ÇÎch bÓ trí trong Çó Ç‹ ch¥n Çánh chúng ta;ñåi Ç¶i 12 không cÀn phäi lo sÜ©n trái vì Çã có ñåi Ç¶i 11;nhiŒm vø tái chi‰m låi Çài; tiêu diŒt các phÀn tº ÇÎch trongÇài... ñåi Ç¶i 12 mª Ç¶i hình tràn lên... Khi toán khinhbinh ÇÀu còn cách Çài khoäng 50 m thì ñåi Ç¶i trÜªng báocáo là: cách c°ng chính Çài vŠ phía trái khoäng 15 Ç‰n20m có m¶t chi‰c xe hÖi nhÕ (xe thÜ©ng dân) Çèn cònchi‰u sáng và máy vÅn n°... Tôi nói: cÄn thÆn, coi chØngxe chÙa chÃt n°; bÓ trí sau mÃy cây l§n quan sát rÒi y‹mtr® cho ngÜ©i Ç‰n xem ... Lúc Çó tåi phía hông trái và phíasau cûa Çài binh sï ñåi Ç¶i 15 vÅn Çang b¡n qua låi d¢ngco v§i ÇÎch, binh sï không nhào vào sát tòa nhà ÇÜ®c; vìdây këm gai chæng cao và dày ... Çån dÜ®c cÛng xài h‰tm¶t nºa ÇÖn vÎ hÕa l¿c rÒi ... Nhìn thÃy m¶t tòa nhà khál§n và cao bên trái cûa Çài; tôi ra lŒnh ñåi Ç¶i 15 Çoånchi‰n v§i ÇÎch, lo løc soát tòa nhà này; ÇÜa các thÜÖngbinh và tº binh vŠ phía chúng tôi Ç‹ trung Ç¶i cÙu thÜÖngvà bác sï ch»a trÎ; ñåi Ç¶i 12 së thanh toán møc tiêu ... VìÇông quân vào m¶t Çi‹m dÍ bÎ t°n thÃt cao ... ñåi Ç¶i 14chi‰m gi» các cao Óc phía hông và gÀn Çài; làm trØ bÎ ...Ban chÌ huy Ti‹u Çoàn së vào tòa cao Óc bên cånh Çài Ç‹tiŒn quan sát và ÇiŠu Ç¶ng quân.

Binh sï ñåi Ç¶i 12 y‹m tr® cho nhau và m¶t ngÜ©i bòt§i sát chi‰c xe hÖi ... ñ‰n gÀn thÃy kính trÜ§c xe bÎ b¡nb‹ nát và trong xe có m¶t ngÜ©i MÏ m¥c thÜ©ng phøc Çãch‰t tåi tay lái ... Phía bên kia xe có hai tên ÇÎch cách Çókhoäng 15m (có lë xe ngÜ©i MÏ bÎ b¡n lúc chúng khaihÕa Ç‹ ch¥n chúng tôi; ngÜ©i MÏ này Çã lái xe chåy quatrÜ§c m¥t Çi Çâu không rõ?... Nên b†n ÇÎch b¡n luôn;ho¥c chúng tÜªng xe cûa cÃp chÌ huy Çang ÇiŠu Ç¶ngquân sï ti‰n Çánh chúng).

Vì ngÜ©i MÏ Çã ch‰t, nên tôi nói Ç‹ nguyên hiŒntrång Çó Ç‰n sáng Cänh sát së lÆp biên bän ... Sáng ngàykhi Çã chi‰m ÇÜ®c Çài phát thanh; tôi Çang nói chuyŒn v§ingÜ©i phóng viên quân Ç¶i; thì có xe Ç‰n kéo xe ngÜ©iMÏ Çi ... Ch£ng rõ xe kéo Çó cûa bên an ninh quân Ç¶ihay cÖ quan nào?.

Phía hông phäi cûa chi‰c xe ngÜ©i MÏ; mÃy tên ÇÎchcÙ b¡n cÀm chØng vŠ phía ñåi Ç¶i 12; tôi bäo ñåi Ç¶i 12trø låi Ç‹ ñåi Ç¶i 11 vòng lên và tiêu diŒt chúng tØ phíasau lÜng; Khinh binh ñåi Ç¶i 11 Çã vòng ra sau tòa nhàtrÜ§c Çài; rÒi len lÕi Än nÃp ti‰n gÀn mÃy tên ÇÎch khaihÕa; K‰t quä b¡n ÇÜ®c hai tên ch‰t tåi ch‡ tÎch thu 1 súng

B40 và 1 AK47.Nghe ñåi Ç¶i trÜªng 11 báo cáo: Trên con ÇÜ©ng

song song v§i ÇÜ©ng chåy ngang trÜ§c cºa Çài phát thanh(vì lâu quá tôi không nh§ rõ l¡m tên ÇÜ©ng; hình nhÜÇÜ©ng T¿ ñÙc thì phäi) cách Çài khoäng 200m có m¶tchi‰c xe quân Ç¶i bÎ ÇÎch b¡n cháy (không rõ cûa ÇÖn vÎnào)... Tôi yêu cÀu ñåi úy Mai ng†c Liên ñåi Ç¶i trÜªng11 mª r¶ng khu v¿c Ç‹ ki‹m soát xa thêm phía trÜ§c Çàikhoäng 300m. Không cho ÇÎch tæng cÜ©ng y‹m tr® b†nÇ¥c công trong Çài ...

Khi nghe báo cáo cûa ñåi Ç¶i 15 Çã løc soát tòa nhàbên hông trái Çài; vô s¿ ... Tôi ÇÜa Ban chÌ huy Ti‹u Çoànlên sân thÜ®ng cûa tòa cao Óc này Ç‹ dÍ quan sát và chÌhuy ÇÖn vÎ; bên hông phäi cûa Çài, cách m¶t con ÇÜ©ng làNha an ninh quân Ç¶i ...

TØ cao Óc này nhìn sang tÀng hai (phía trái Çài) thÃycºa s° vÅn mª và có hai tên Çang loay hoay Ç‹ g¡n 1 cuÓnbæng vào máy; Çèn hiŒu cûa máy vÅn ch§p ch§p liên tøc.ñåi úy TrÀn hoài Châu Sï quan Ban 3 hô to:" Hai anh kiagiÖ tay lên không chúng tôi b¡n ch‰t". LÆp tÙc chúngnhào thÃp xuÓng và tØ trong Çài ÇÎch b¡n ra phiá ngoài 1tràng súng AK ÇÒng th©i ném qua cºa s° mÃy trái l¿u ÇånrÖi xuÓng ÇÃt n° tung ... Tôi ra lŒnh cho ñåi Ç¶i chÌ huybÓ trí khÄu súng máy ng¡m th£ng vào cºa s° ch‡ chi‰cmáy Çang ch§p ch§p Çèn; n‰u nhìn thÃy tên nào là b¡nngay không cho chúng l¡p bæng tuyên truyŠn vào máy ...Vì vÆy mÃy chuyên viên kÏ thuÆt cûa ÇÎch không dámÇÙng lên Ç‹ g¡n cuÓn bæng vào máy... (bæng này khichi‰m Çài, ñåi Ç¶i 12 Çã lÃy ÇÜ®c, ÇÜa cho tôi và tôi Çãgiao tÆn tay TÜ§ng Loan, T°ng Giám ÇÓc Cänh sát vàNha An ninh Quân Ç¶i) lúc quá 06H.00 sáng ngày 1 T‰t,cùng v§i hai chi‰c ví Ç¿ng ít tiŠn và giÃy t© lÃy trên mìnhhai tên ÇÎch (trang phøc giä dång Cänh sát) có giÃy phépÇÜ®c Çi låi trong gi© gi§i nghiêm v§i mÃy con dÃu ÇÕ chótcûa T°ng nha Cänh sát ... trÜ§c s¿ chÙng ki‰n cûa Sï quanNha an ninh quân Ç¶i.

Trª låi câu chuyŒn trÆn Çánh; khi Çó ngoåi trØ cºa s°trên tÀng hai cånh chi‰c máy vÅn mª và ÇÜ®c ki‹m soátbªi xå thû Çåi liên và khÄu trÜªng ñåi Ç¶i chÌ huy, còn tÃtcä các cºa khác ÇŠu Çóng ch¥t (có lë do muÓn có gió mátnên ÇÎch Çã mª cºa s° bên hông cånh nÖi Ç¥t máy phát)... HÖn n»a xung quanh Çài ÇŠu có hàng rào këm gai khácao, không th‹ leo qua ÇÜ®c ... Trên sân thÜ®ng cûa Çàicó m¶t Ti‹u Ç¶i cûa ñåi Ç¶i 15 nhÜ Çã nói ª trên; nhÜngkhông th‹ xuÓng tÀng hai ÇÜ®c vì ÇÎch Çã khóa ch¥t cºaxuÓng cÀu thang và Ç¥t ngÜ©i bÓ trí ngay chân thang; 1binh sï phá cºa bÎ chúng b¡n ngÜ®c lên xuyên qua cºa và


trúng Çùi bÎ thÜÖng ...

Tôi ÇÎnh cho dùng Çåi bác 57 ly không giÆt Ç‹ phácûa chính b¢ng s¡t cûa Çài nhÜng làm nhÜ vÆy s¿ thiŒt håivŠ vÆt chÃt së nhiŠu... nên låi thôi. Cùng lúc Çó trên máytruyŠn tin cûa tôi TÜ lŒnh SÜ Çoàn Çang ª B¶ TÜ lŒnh liênti‰p thúc ÇÄy tôi phäi giäi quy‰t nhanh và không ÇÜ®c Ç‹ÇÎch xº døng máy phát thanh tung ra l©i tuyên truyŠn cóhåi cho bên mình. Ông nói : LÜÖng, mày mà Ç‹ ÇÎch phátÇÜ®c ti‰ng nói tuyên truyŠn; thì mày së lãnh Çû nghechÜa! Tôi trä l©i : Då Båch Long Tôi së cÓ g¡ng h‰t mình.

R©i máy liên låc, tôi hÓi thúc ñåi Ç¶i 12 phäi b¢ngm†i giá vào ÇÜ®c trong Çài, diŒt b†n Ç¥c công, tôi r©i caoÓc Çi th£ng Ç‰n m¶t vÎ trí gÀn sát hàng rào phòng thû Ç‹quan sát binh sï ñåi Ç¶i 12 Çánh ÇÎch; ñåi Ç¶i trÜªngki‰m gÀn Çó ÇÜ®c hai (2) chi‰c thang dài; cho các thànhphÀn xung kích trèo lên Ç‹ vào Çài qua chi‰c cºa s° Çangmª... trong khi Çó khÄu Çåi liên và 2 khÄu M16 cûa ñåiÇ¶i chÌ huy b¡n y‹m tr® không cho ÇÎch tØ trong nhô ÇÀura cºa s° Ç‹ b¡n và ném l¿u Çån cùng b¶c phá... Haikhinh binh ÇÀu tiên trèo thang lên khi sát gÀn cºa s° lÆptÙc tung l¿u Çån và trái khói vào trong Çài; ti‰ng l¿u ÇånvØa n° lÆp tÙc lao mình qua cºa s° thÆt nhanh qua l§pkhói mÎt m© vào Çài và xº døng súng cá nhân b¡n xÓi xävà bÓ trí cho các xung kích k‰ ti‰p lao vào... Thi‰u úyTÜÖng Trung Ç¶i trÜªng xung kích bÎ thÜÖng nÖi bàn tay;cøt mÃt 2 ngón tay... và mÃy binh sï bÎ thÜÖng n¥ng nhËdo ÇÎch phän kích... ñÎch, mÃy tên ch‰t tåi ch‡; hai tênch¥n nÖi chân cÀu thang lên sân thÜ®ng cÛng bÎ tiêu diŒt...SÓ ÇÎch còn låi bÕ chåy xuÓng tÀng dÜ§i bÓ trí và gi» ch¥tnÖi cÀu thang... TØ tÀng hai, ñåi Ç¶i trÜªng 12 hô ''n‰umuÓn sÓng thì buông súng hàng; còn quy‰t chÓng låi sëtiêu diŒt toàn b¶''. ñáp låi là ti‰ng súng cûa ÇÎch và ti‰ngchºi rûa thô tøc ... Gi» ÇÜ®c máy phát rÒi (m¥c dÀu có th‹máy Çã bÎ hÜ lúc toán xung kích ÇÀu tiên cûa ta lao vào;b¡n qua b¡n låi v§i ÇÎch và mänh l¿u Çån n° + b¶c phácûa ÇÎch) tôi b§t bÓi rÓi và yên lòng hÖn ... (còn lúc binhsï chÜa vào ÇÜ®c Çài, thôi thì ti‰ng ñÙc ÇÜ®c xài xä láng,quên cä lÍ nghïa và phong cách cûa cÃp chÌ huy ...), PhÀnthì cÃp trên thúc hÓi, TÜ lŒnh SÜ Çoàn Dù, TÜ lŒnh BiŒtkhu Thû Çô ... phÀn thì loay hoay mãi cånh hàng rào këmgai chÜa vào ÇÜ®c Çài ... Nóng giÆn ti‰ng nói thÜ©ng mÃtkhôn ngoan, lÍ Ç¶. ... Lúc Çó Çã gÀn 5 gi© sáng.

Trong lúc ñåi Ç¶i 12 Çang ki‰m cách vào Çài; thìb‡ng nhiên tØ xa có m¶t chi‰c xe camionette (xe trucknhÕ) cûa Cänh sát, tháp tùng là 3 cänh sát viên trang phøcÇàng hoàng; phóng Ç‰n ÇÆu ngay trÜ§c phía cºa chínhcûa Çài; hai cänh sát nhäy xuÓng (chi‰c xe vÅn n° máy)...mang ra khÕi xe: 6, 7 chi‰c thùng g‡ khá l§n... M¶t sÓ

binh sï ñåi Ç¶i 11 Çang bÓ trí ª sau gÓc cây phía ÇÓi diŒnv§i Çài; Sï quan Trung Ç¶i trÜªng thÃy lå lên ti‰ng goÎ: "Ê,mÃy anh cänh sát låi Çây, chª thùng gì vÆy? trong lúcÇang Çánh nhau, b¶ muÓn ch‰t hä?". LÆp tÙc m¶t tên n°súng b¡n liŠn vŠ nÖi phát ra ti‰ng nói. Binh sï ñåi Ç¶i 11b¡n ch‰t ngay tên n° súng, còn 1 tên chåy v¶i qua bên kiaÇÜ©ng ÇÎnh lÄn trÓn vŠ hÜ§ng ÇÜ©ng T¿ ñÙc cÛng bÎ binhsï ñåi Ç¶i 11 Çang bÓ trí tåi Çó b¡n hå. Tên tài x‰ ÇangngÒi tåi tay lái xe; phóng chåy mÃt, quân ta b¡n v§t theonhÜng xe vÅn thoát ÇÜ®c.

ñ‰n løc soát các thùng thì thÃy Çån AK còn m§i trongh¶p và 1 sÓ bæng Çån Çã có s¤n Çån, b¶c phá và l¿u Çån...Thì ra Çó là mÃy tên Ç¥c công chª chi‰n cø Ç‰n ti‰p t‰ chomÃy tên ÇÎch Çang ª trong Çài... Có lë chúng nghï r¢ngl¿c lÜ®ng bÓ trí bên ngoài Çài vÅn Çang tåi ch‡; nên chúngm§i ngang nhiên nhÜ vÆy... ñâu bi‰t r¢ng Çã bÎ ñåi Ç¶i 11b†c hÆu Çánh tan; phÀn còn låi phân tán chåy mÃt tiêu ...

Løc soát mÃy tº thi ÇÎch, l¶t b¶ ÇÒ Cänh sát; phíatrong chúng m¥c b¶ ÇÒ màu xanh ÇÆm (nÜ§c bi‹n); Ç¥cbiŒt tên nào cÛng Çeo m¶t däi bæng ÇÕ nÖi cánh tay; tÃt cänh»ng tên ÇÎch trong và ngoài Çài phát thanh ÇŠu trangphøc nhÜ vÆy ...

TØ tÀng hai cûa Çài, quân sï ñåi Ç¶i 12 cÙ d¢ng co v§isÓ Ç¥c công ÇÎch ª tÀng dÜ§i; sÓt ru¶t ñåi Ç¶i trÜªng choném liŠn mÃy trái khói xuÓng và cho lŒnh Trung Ç¶i xungkích phóng xuÓng thÆt nhanh, ÇÎch tung rÃt nhiŠu b¶cphá, lÃy xæng (essence) ª nhà Ç‹ xe ra tÜ§i ÇÓt ... Vì vÆylºa b¡t cháy nóng hØng h¿c, các vÆt liŒu bÎ cháy; khóimùi khét lËt; chúng làm vÆy Ç‹ che m¡t và cän bÜ§c ti‰nquân Nhäy dù Çang ào ào tràn xuÓng... ÇÒng th©i chúngkéo cºa s¡t trÜ§c Çài Ç‹ phóng ra ÇÜ©ng; nhÜng làm saothoát ÇÜ®c ... Rút cøc toàn b¶ các tên Ç¥c công ÇŠu bÎ tiêudiŒt... Ki‹m Çi‹m: 18 (mÜ©i tám) tên Ç¥c công ÇÎch bÎtiêu diŒt tåi trong Çài và trÜ§c cºa Çài. K‹ cä 2 tên chuyênviên kÏ thuÆt cûa chúng.

Khi Çó phÀn lo dÆp t¡t lºa, phÀn bÓ trí ÇŠ phòng l¿clÜ®ng Ç‰n ti‰p cÙu cûa ÇÎch... Ra phía sau ch‡ nhà chÙaxe cûa Çài phát thanh, giäi thoát ÇÜ®c m¶t sÓ anh emCänh sát dã chi‰n bÎ ÇÎch b¡t trói và súng cûa anh em(phÀn l§n là carbines) ÇÎch hãy còn x‰p trong m¶t chi‰cthùng s¡t trÓng.

Lúc Çó là: 5H.50 sáng ngày mÒng m¶t T‰t.Khoäng 6 gi© hÖn thì TÜ§ng Loan Ç‰n trÜ§c cºa Çài,

nhÜ trên Çã k‹: Tôi ÇÜa cu¶n bæng tuyên truyŠn và 2 chi‰cví cùng m¶t sÓ giÃy t© tÎch thâu ÇÜ®c trên tº thi ÇÎch ..Nhìn qua, TÜ§ng Loan cho bi‰t Çó là giÃy giä måo...nhÜng cÛng không loåi bÕ š ki‰n có n¶i tuy‰n trong cÖ


quan cänh sát...Nhìn các xác ÇÎch ch‰t räi rác, ông yêu cÀu tôi cho

binh sï kéo tÆp trung låi Ç‹ Ç‰m xem mÃy tên; Ông Loannói: cÙ 1 (m¶t) tên Ç¥c công t§ thÜªng cho ÇÖn vÎ10.000$.00 (mÜ©i ngàn ÇÒng). Tôi cho kéo tØ trong Çài ravà trÜ§c cºa Ç‰m ÇÜ®c 18 tên Ç¥c công ( Çeo bæng ÇÕ nÖicánh tay m§i k‹). Ti‹u Çoàn ÇÜ®c thÜªng 180.000$.00;nhÜng khi Trung tá Thæng phø tá Nha an ninh quân Ç¶ivào mª tû lÃy tiŠn chÌ còn có hÖn 100.000$.00. Ông ThængÇÜa trÜ§c cho Sï quan ban 2 Ti‹u Çoàn 100.000$.00 (m¶ttræm ngàn ÇÒng); còn låi 80.000$.00 së ÇÜa sau ; nhÜngrÒi sau này ch£ng thÃy ai g†i lên Ç‹ ÇÜa ti‰p cho Çû sÓ;coi nhÜ xí xoá ...

Trang bÎ cûa ÇÎch ngoài súng løc K54, các b¶c phá,l¿u Çån , thû pháo, súng AK ÇŠu báng gÃp ho¥c tháo bángÇ‹ dÍ mang và ngøy trang khi xâm nhÆp ñô thành. B¶cphá bên ngoài gói lá chuÓi trông giÓng nhÜ các Çòn bánhtét ho¥c vuông v¡n nhÜ bánh chÜng... vác Çi ngoài ÇÜ©ngai cÛng së nghï là các bánh làm Ç‹ æn T‰t ... Chúng mangb¶c phá rÃt nhiŠu, chúng tôi tÎch thu chÃt thành m¶t ÇÓngkhá cao... Tôi t¿ nghï và nói chuyŒn v§i Sï quan Ti‹uÇoàn: "N‰u trong Çài không có n¶i Ùng thì không th‹ nàoÇÎch ÇÜa m¶t sÓ l§n b¶c phá nhÜ vÆy vào trong Çài...(ÇiŠu này ch¡c tác giä bi‰t rõ, mà không vi‰t ra ÇÃy thôi).

NgÜ©i phóng viên ÇÀu tiên Ç‰n Çài g¥p tôi lúc trÆnÇánh vØa chÃm dÙt khoäng hÖn 6 gi© sáng là ông PhåmHuÃn (phóng viên Quân Ç¶i và cÛng là Sï quan QñVNCH)ông HuÃn cùng m¶t nhi‰p änh viên có chøp hình nÖi Çàiphát thanh; xác ÇÎch ch‰t và các chi‰n l®i phÄm do QuânNhäy dù tÎch thu... và có chøp chung v§i tôi m¶t tÃm hìnhlúc Çang phÕng vÃn, änh ÇÜ®c Çæng ngay trên trang nhÃtbáo TiŠn tuy‰n (tôi không rõ báo phát hành ngày chiŠumÒng 1 hay sáng mÒng 2 T‰t).

Ngoài ông HuÃn cùng nhi‰p änh viên và m¶t ít thÜ©ngdân gÀn Çó tò mò låi coi; tôi không ÇÜ®c hân hånh g¥pm¶t chuyên viên nào khác cûa Çài phát thanh k‹ cä ôngVinh.

Tôi báo cáo k‰t quä lên TÜ lŒnh SÜ Çoàn Nhäy dù vàTÜ lŒnh BiŒt khu Thû Çô... Hai vÎ ÇŠu ng®i khen quân sïTi‹u Çoàn 1 Dù... ñÒng th©i vÎ TÜ lŒnh Dù cÛng cho tôibi‰t tình hình rÃt gay go tåi vùng c°ng sÓ 2 B¶ TTM; gÀnTrung tâm ti‰p huy‰t và phi trÜ©ng Tân sÖn NhÃt phía ÇÀuphi Çåo hÜ§ng hãng dŒt Vinatexco (Bà QuËo) vì mÃy nÖinày ÇÎch xâm nhÆp nhiŠu quân... Ông ra lŒnh cho tôi Ç‹låi 1 ñåi Ç¶i bäo vŒ khu v¿c Çài phát thanh Sàigòn; cònlåi toàn b¶ Ti‹u Çoàn (-1 ñåi Ç¶i) phäi di chuy‹n ngayÇ‰n c°ng sÓ 2 B¶ TTM và vùng Trung tâm ti‰p huy‰t

(gÀn T°ng y viŒn C¶ng Hòa) Ç‹ tæng cÜ©ng quân sÓ chi‰nÇÃu và cùng Ti‹u Çoàn 8 Nhäy dù truy kích và tiêu diŒtÇÎch quân.

Tôi nhÆn lŒnh và báo cáo lên B¶ TÜ lŒnh BiŒt khuThû Çô bi‰t là tôi së Ç‹ ñåi Ç¶i 12 ª låi bäo vŒ Çài phátthanh còn chúng tôi phäi Çi ngay... ñåi tá Giám nghexong hét lên: LÜÖng Öi! Ti‹u Çoàn anh Çang Ç¥t thu¶cquyŠn xº døng cûa BiŒt khu, không ÇÜ®c Çi Çâu h‰t; tôi ralŒnh anh ÇÜa ngay m¶t ñåi Ç¶i Ç‰n giäi tÕa khu v¿c xungquanh Khám Chí Hòa và trÃn gi» tåi nÖi Çó; ÇÎch Çangki‰m cách leo tÜ©ng vào nhà giam Ç‹ Çánh phá khámÇÜ©ng và giäi thoát tù nhân cûa chúng. M¶t ñåi Ç¶i n»aÇi mau vŠ phía TrÜ©ng N» quân nhân ª ÇÜ©ng NguyÍnvæn Thoåi Ç‹ truy quét ÇÎch Çã xâm nhÆp khu này ...

Thân này ví xÈ làm hai ÇÜ®c nhÌ ? VÎ nào cÛng hétvào máy ra lŒnh, lính trèo lên xe rÒi låi xuÓng xe, Çi ÇÜ®cm¶t quãng rÒi phäi quay låi... CÙ nhÜ con thoi sàng quasàng låi, lŒnh nào cÛng khÄn cÃp và quan tr†ng cä... Tuynhiên tôi vÅn Üu tiên thi hành lŒnh cûa TÜ§ng TÜ lŒnh SÜÇoàn Dù, vØa Çi tôi vØa nói máy truyŠn tin v§i TÜ lŒnhBiŒt khu. ñåi tá hãy liên låc v§i Thi‰u TÜ§ng cûa tôi trìnhbày m†i s¿... Ç‹ tôi bi‰t mà thi hành; hiŒn gi© tôi Çangtrên ÇÜ©ng hÜ§ng vŠ B¶ T°ng tham mÜu. ñÎch xuÃt hiŒnnhiŠu nÖi, nên các cÃp cao ÇŠu lo l¡ng và bÓi rÓi.. QuânNhäy dù trong các ngày lÍ l§n ho¥c T‰t ÇŠu ÇÜ®c B¶T°ng tham mÜu ÇiŠu Ç¶ng tæng phái cho các Vùng Chi‰nThuÆt rÃt hi‰m khi ÇÜ®c hÜªng T‰t ª hÆu cÙ... mang ti‰nglà l¿c lÜ®ng T°ng trØ bÎ cûa B¶ T°ng tham mÜu nhÜngÇ‰n các dÎp lÍ låc quan tr†ng là: Nhäy dù, Thûy quân løcchi‰n, BiŒt Ç¶ng quân lên ÇÜ©ng ... TrÃn Çóng Ç‹ m†ingÜ©i hÜªng T‰t...

Vì ÇÎch t°ng tÃn công vào dÎp T‰t; nên các quân nhânÇang Çi phép ÇŠu v¶i vã trª vŠ ÇÖn vÎ; nên quân sÓ tácchi‰n càng lúc càng tæng thêm... ñåi tá TÜ lŒnh BiŒt khuÇã trình bày ra sao v§i TÜ§ng TÜ lŒnh cûa tôi và cuÓi cùngtôi Çã ÇÜ®c lŒnh thi hành các quy‰t ÇÎnh cûa BiŒt khu ThûÇô... Tôi ÇiŠu Ç¶ng ñåi Ç¶i 11 tr¿c chÌ khám ÇÜ©ng ChíHòa Ç‹ giäi tÕa; Ç‰n nÖi thÆt Çúng lúc; ÇÎch ki‰m ÇÜ®cm¶t sÓ thang tre dài, Çang hò nhau kê vào tÜ©ng Ç‹ tínhtrèo lên; quân sï ñåi Ç¶i n° súng b¡n ÇÜ®c mÃy tên và b¡tsÓng ÇÜ®c 3 tên; phÀn còn låi thÃy quân ta xuÃt hiŒn;chúng rút chåy lÄn vào các khu dân chúng... ñåi Ç¶i 14Ç‰n giäi tÕa Khu trÜ©ng N» quân nhân và gÀn trÜ©ng ÇuaPhú Th†... Truy quét ÇÎch Ç‰n tÆn Khu nghïa ÇÎa ngÜ©iTriŠu Châu m§i ngØng låi... Ç‹ 1 ÇÖn vÎ bån (BiŒt Ç¶ngquân) Çang hành quân khu v¿c Çó ti‰p tøc tìm ki‰m vàtiêu diŒt...

B¶ chÌ huy Ti‹u Çoàn cùng ñåi Ç¶i chÌ huy và ñåi


Ç¶i 15 vŠ cæn cÙ Ti‹u Çoàn (Tråi NguyÍn trung Hi‰u) ªHòa HÜng; chÌ huy, theo dõi các ñåi Ç¶i Çang hành quânvà Ùng chi‰n...

Sau 3 ngày tình hình tåm °n; ÇÎch Çã bÎ Çánh bÆt rangoài ven Çô; các Çi‹m trách nhiŒm cûa Ti‹u Çoàn 1 DùÇã ÇÜ®c các ÇÖn vÎ bån thay th‰... Ti‹u Çoàn ÇÜ®c tÆptrung vŠ tråi và Ç‰n hành quân giäi tÕa Khu v¿c Xóm M§i(quÆn Gò VÃp); sau Çó vÜ®t qua CÀu Thånh L¶c sanghành quân vùng An Phú ñông, NhÎ Bình t§i gÀn giápquÆn Lái Thiêu (tÌnh Bình DÜÖng)... RÒi xuÓng miŠn TâyÇ¥t thu¶c døng cûa Quân Çoàn IV Ç‹ mª các cu¶c hànhquân vv...

Khen thÜªng: trong trÆn Çánh tåi Çài phát thanh SàigònTi‹u Çoàn 1 Nhäy dù Çã ÇÜ®c ñåi tÜ§ng T°ng tham mÜutrÜªng g¡n Anh dÛng b¶i tinh v§i nhành dÜÖng liÍu lênhiŒu kÿ Ti‹u Çoàn và Anh dÛng B¶i tinh nhành dÜÖng liÍucho Ti‹u Çoàn trÜªng... Các Sï quan , Hå sï quan, Binh sïTi‹u Çoàn cÛng ÇÜ®c ân thÜªng khá nhiŠu sau các chi‰ncông liên ti‰p nh»ng ngày T‰t MÆu Thân ...

VŠ trÆn Çánh tái chi‰m Çài phát thanh; tuy k‰t quä vŠnhân mång và vÛ khí ÇÎch ch£ng Çáng k‹ so v§i các trÆnÇánh l§n mà quân sï Ti‹u Çoàn Çã g¥t hái ÇÜ®c nhÜ vùngTam giác s¡t, trÆn liên k‰t 62 và 81; trÆn Lam SÖn 87trong næm 1967 ... NhÜng ta có l®i th‰ chính trÎ vì ÇÎch Çãkhông phát thanh ÇÜ®c l©i hiŒu triŒu và tuyên truyŠn cûachúng Ç‹ gây hoang mang dÜ luÆn, änh hÜªng t§i Chínhnghïa cûa quân dân ta.

ñ‹ k‰t luÆn vŠ trÆn Çánh tåi Çài Sàigòn :Tôi xin ÇÜ®c ghi låi nh»ng cäm nghï cûa riêng tôi;

chÙ không có š ÇÎnh phän bác ai cä; Chúng ta cùng nhaurút kinh nghiŒm Ç‹ sau này n‰u có k‹ låi ho¥c vi‰t låi s¿kiŒn nào... xin nh§ nh»ng chi ti‰t quan tr†ng cÀn thi‰t...trung th¿c... MÃy chøc næm qua rÒi... tu°i m‡i ngày m‡il§n ''Th©i gian chôn tu°i chúng mình'' së chÆm hi‹u mauquên và cái tôi luôn luôn là cái Çáng ghét nhÃt ...

V§i các s¿ kiŒn tôi Çã nêu trên thì có lë: a) Tác giä (ông Vinh) không có m¥t tåi gÀn Çài phát

thanh Sàigòn lúc m§i và Çang giao tranh v§i ÇÎch; có lëcÛng e ngåi vùng lºa Çån... m¥c dÀu ông cÛng là m¶t Sïquan Quân Ç¶i VNCH.

b) ñã vi‰t sai và thi‰u vŠ sÓ ÇÎch thÜÖng vong cÛngnhÜ t°n thÃt cûa bên ta (cÛng may là các khinh binh vàxung kích cûa ta ÇÜ®c trang bÎ áo giáp, mÛ s¡t... n‰ukhông thì sÓ t°n thÃt së còn cao hÖn n»a). Vì ÇÎch Çã bÓtrí trÜ§c có Çi‹m che, Çi‹m nÃp ... Còn quân ta tØ xa Ç‰nvà trong tÀm quan sát cûa ÇÎch ... Chúng së b¡n chính xáchÖn.

c) Xin xác ÇÎnh là ÇÎch có b¶ phÆn h‡ tr® ª bên ngoàiÇài và có xe chª chi‰n cø Ç‰n ti‰p t‰ lúc Çang giao tranhv§i quân ta... Nh»ng s¿ kiŒn Ãy tôi Çã k‹ ª trên. ñÎchch£ng ngu dåi gì mà chui h‰t vào trong Çài rÒi Çóng ch¥tcºa ... ÇÃt cûa ta, dân cûa ta, quân ta s¤n sàng ÇÜ®c ÇiŠuÇ¶ng t§i... ñÎch phäi nghï t§i con ÇÜ©ng rút lui, khi Çãhoàn thành nhiŒm vø chÙ? N‰u chúng không bÓ trí l¿clÜ®ng bên ngoài trÜ§c khi chi‰m Çài; thì làm sao ngæn cänÇÜ®c quân mình ti‰n Ç‰n ... T¿ tº hay sao?

d) ñài không phát ÇÜ®c l©i tuyên truyŠn cûa ÇÎch; vìquân ta Çã trÃn gi» và ki‹m soát ÇÜ®c nÖi Ç¥t máy gÀn cºas° b¡n không cho mÃy tên chuyên viên KÏ thuÆt l¡p ÇÜ®cbæng phát vào máy ... và máy bÎ hÕng do Çån b¡n trúng ...

e) NhÜ tác giä Çã vi‰t tÃt cä tình báo cûa ta cÛng nhÜÇÒng minh (Hoa Kÿ) Çã không phát hiŒn ÇÜ®c ÇÎch së mªcu¶c t°ng tÃn công T‰t MÆu Thân... và cÛng không ainghï r¢ng ÇÎch dám Çánh vào Thû Çô Sàigòn ... Hoàn toànbÃt ng©... VÆy thì viŒc gì ta phäi lÆp thêm Çài phát tuy‰ntåi Quán Tre? Theo tôi hi‹u (có th‹ sai) lÆp thêm Çài nàychÌ là Ç‹ ÇŠ phòng các cu¶c Çäo chính ... Vì khi cu¶c Çäochính khªi phát, Çài phát thanh là møc tiêu l¿c lÜ®ng Çäochánh phäi chi‰m Ç‹ tuyên bÓ, tuyên ngôn v.v...

Bªi vÆy Chính phû th©i bÃy gi© m§i nghï t§i thi‰t lÆpthêm m¶t Çài trØ bÎ; Ç‹ có th‹ phän bác låi tuyên ngôn cûal¿c lÜ®ng Çäo chính... ChÙ làm sao låi c¡t ÇÜ®c luÒngphát thanh cûa Çài chính Ç‹ chuy‹n qua Çài phø ...

TØ sau næm 1963; khá nhiŠu cu¶c Çäo chính Çã xäy rarÒi ...

g) L©i tên Huÿnh minh Lš tÙc Ba Nhi k‹ låi (sau næm1975) (Huÿnh minh Lš là Phó giám ÇÓc KÏ thuÆt cûa hŒthÓng phát thanh cûa C¶ng sän) H¡n nói: Toán chuyênviên KÏ thuÆt không t§i ÇÜ®c Çài vì bÎ Çánh tan ª PhúLâm và chúng phäi chåy xuÓng m¶t chi‰c ghe trÜng c©cûa ViŒt Nam C¶ng Hòa Ç‹ tÄu thoát ... Theo tôi, câuchuyŒn này không Çúng Çâu ông Vinh å; ÇÎch luôn luônÇŠ cao và tuyên truyŠn xäo trá trØ phi bÎ b¡t may ra chúngm§i nói s¿ thÆt. Sau 1975 chúng chi‰n th¡ng, dåi gì mà k‹chuyŒn thua; MÆu Thân chúng bÎ thiŒt håi n¥ng nŠ, nhÜngvÅn vênh váo bÎa Ç¥t là th¡ng l§n ... Chúng tôi Çã bÎ C¶ngsän cÀm tù nhiŠu næm, có bao gi© chúng k‹ các trÆn thuaÇâu?

Có m¶t ÇiŠu cÖ bän mà tÃt cä chúng ta (Sï quan QuânÇ¶i VNCH) ÇŠu bi‰t là:

Trong chi‰n tranh v§i ÇÎch tØ næm 1972 trª vŠ trÜ§c;lúc ÇÎch chÜa áp døng trÆn ÇÎa chi‰n v§i nhÎ thÙc Thi‰tGiáp B¶ binh, có pháo binh tÀm gÀn, tÀm xa y‹m tr®; v§itØng Çoàn xe dài chuyên chª hÆu cÀn ti‰p t‰ theo sau...


thì:a) Khi muÓn Çánh m¶t cÙ Çi‹m nào, ÇÎch phäi ÇiŠu

nghiên kÏ càng; binh sï h†c tÆp trÆn së Çánh qua sa bàn;qua ÇÎa th‰ ª các mÆt khu... phäi chuÄn bÎ thÆt ÇÀy Çû tØth¿c phÄm Çån dÜ®c, chi‰n cø, vÆt liŒu tän thÜÖng, cácliên låc viên và giao liên thông suÓt ÇÎa th‰ Ç‹ dÅn ÇÜ©ng;Çi‹m tÆp trung khi rút quân, Çi‹m ém quân. Çi‹m ti‰pnhÆn thÜÖng binh v.v... Nói tóm låi phäi chuÄn bÎ chi‰ntrÜ©ng, ti‰p vÆn phäi s¤n sàng tåi ch‡ rÒi quân chi‰n ÇÃum§i tØ xa (nÖi ém quân) vÆn Ç¶ng Ç‰n Çánh. ñánh nhanhrút g†n... Th¡ng hay båi ÇŠu phäi rút thÆt nhanh; chÆm trÍlà nguy håi... Vì ta së xº døng các phÜÖng tiŒn nhanhchóng nhÜ tr¿c thæng vÆn, thä dù... Phi cÖ và pháo binhtruy kích ...

b) ñÓi v§i bên ta thì ngÜ®c låi; chúng ta có khä nænglÜu Ç¶ng tính rÃt cao... Phi cÖ vÆn täi, tr¿c thæng Ç° quân,häi vÆn và b¶ vÆn (xe chuyên chª nhiŠu)... Nên khi phátgiác ÇÎch ª nÖi nào là quân chi‰n ÇÃu ÇÜ®c gºi Ç‰n ngay;ti‰p vÆn ÇÜ®c gºi Ç‰n sau; viŒc ti‰p t‰, tæng cÜ©ng, tänthÜÖng, y‹m tr® ÇÓi v§i chúng ta không phäi là ÇiŠu Çánglo và trª ngåi v.v...

Bªi vÆy trong cu¶c T°ng tÃn công T‰t MÆu ThânnhÃt là tåi vùng Thû Çô cûa ta là Sàigòn; chúng låi càngphäi h‰t sÙc kÏ càng, chu Çáo rÒi m§i dám chuy‹n quânchi‰n ÇÃu Ç‰n khai hÕa tÃn công...

Tôi dám Çoan ch¡c là B¶ chÌ huy ÇiŠu Ç¶ng cûa ÇÎchcùng toán chuyên viên KÏ thuÆt và các døng cø Ç‹ tuyêntruyŠn cûa chúng Çã ÇÜ®c bÓ trí Çâu Çó thÆt gÀn Çài phátthanh rÒi ÇiŠu Ç¶ng l¿c lÜ®ng Ç¥c công tÃn chi‰m Çài vàtoán chuyên viên cÛng theo sát chân Ç¥c công Ç‹ vào Çàithi hành công tác. ChÙng c§ là chúng ta Çã tÎch thu ÇÜ®cbæng "tuyên ngôn giäi phóng Sàigòn" ngay cånh máytrong Çài ... Lúc binh sï tæng cÜ©ng cûa Nhäy dù Ç‰n cònnhìn thÃy hai tên Çang loay hoay l¡p bæng vào máy... nhÜÇã k‹ trên

c) Có th‹ trong Çài có ngÜ©i làm n¶i Ùng cho ÇÎch nênchúng m§i ÇÜa vào ÇÜ®c nhiŠu chi‰n cø mà không ai phátgiác ÇÜ®c... Chúng trang bÎ cä s¡c phøc cûa Cänh sát, Çixe cänh sát và có Çû các giÃy t© h®p lŒ Ç‹ Çi låi k‹ cätrong gi© gi§i nghiêm... ñiŠu này có th‹ tin ÇÜ®c vì næm1975 ngày chúng ta mÃt nÜ§c nh»ng tên n¢m vùng ÇãxuÃt hiŒn có cä tÜ§ng lãnh trong Quân Ç¶i VNCH nhÜ tênChuÄn tÜ§ng NguyÍn h»u Hånh và m¶t ít tên n»a m†ingÜ©i Çã bi‰t qua s¿ k‹ låi cûa các tác giä trên các báo chív.v... VŠ phóng viên có tên Ba Tr¿c (tôi quên h† cûa nórÒi) có ÇÀy Çû thÈ, giÃy t© chÙng minh và låi ÇÜ®c gi§ithiŒu theo h†c khóa Nhäy dù tåi Trung tâm HuÃn luyŒn

SÜ Çoàn Dù (tråi Hoàng Hoa Thám). Næm 1975 khi C¶ngsän ti‰n vào Sàigòn tên Ba Tr¿c Ç¶i nón cÓi, Çeo bæng ÇÕngÒi trên chi‰n xa cûa ÇÎch... và hô hào Àm Ï...

d) Ngay cä B¶ chÌ huy ÇÀu não cûa ÇÎch cÛng Çã vàoSàigòn trÜ§c T‰t mÃy ngày và bÓ trí trên m¶t vài cæn lÀucác quán (bar) bán rÜ®u và ÇÒ æn cho lính MÏ tåi ÇÜ©ngNguyÍn væn Thoåi... B¡t ÇÜ®c tù binh Sï quan ÇÎch vàgiao liên chúng khai ra m§i bi‰t...

ñ‹ k‰t thúc bài này và phÌ nh° nh»ng tên "æn cÖmQuÓc gia th© ma C¶ng sän" tôi xin k‹ m¶t câu chuyŒnnºa vui nºa buÒn lúc còn Çang ª tråi tù C¶ng sän ...

HÒi Çó vào nh»ng lúc b†n cai tù Çã nhÓt chúng tôivào nhà giam, ngoài khóa cºa cài then s¡t... Anh emchúng tôi thÜ©ng thì thÀm nói chuyŒn v§i nhau, có anhm§i sáng tác ÇÜ®c bài thÖ cÛng khe khë Ç†c lên Ç‹ bêncånh thÜªng thÙc tài châm bi‰m ch‰ Ç¶ båo quyŠn C¶ngsän cûa anh... ThÌnh thoäng có m¶t vài anh, trong giaÇình có ngÜ©i vÜ®t bi‹n Çi thoát t§i: Thái Lan, Mã lai,Nam DÜÖng, Phi luÆt Tân... ñÜ®c thông tin chúng tôi ÇŠub¡t tay và mØng cho anh Çó... có m¶t anh bån Ç†c cho tôinghe mÃy câu thÖ t‰u không rõ tác giä... Chì là nghe ÇÜ®crÒi chuyŠn cho nhau cùng bi‰t... BÓn câu thÖ Ãy nhÜ sau: "Chung quy chÌ tåi vua Hùng!

ñÈ ra m¶t b†n vØa khùng vØa Çiên.Th¢ng"khôn" thì Çã vÜ®t biên.Còn låi m¶t lÛ vØa Çiên vØa khùng"ThÆt mØng cho nh»ng ngÜ©i khôn... NhÜng rÒi khi tôi

cùng gia Çình sang ÇÜ®c b‰n b© t¿ do; do con bäo lãnhÇÜ®c nghe và thÃy m¶t sÓ ngÜ©i xênh xang áo mÛ vŠ làng(tôi không dám nói t§i nh»ng ViŒt kiŠu vŠ quê thæm giaÇình h† hàng bà con, giúp Ç« nh»ng thân nhân; vŠ v§inh»ng lš do riêng cÀn thi‰t...) Tôi chÌ nói Ç‰n các tên Çãm¶t th©i quyŠn cao chÙc tr†ng: B¶ trÜªng, ThÙ trÜªng, Sïquan cao cÃp; K‹ cä nh»ng tên b¢ng cÃp ÇÀy ngÜ©i hÒ hªimò vŠ xin xÕ chính quyŠn C¶ng sän tha thÙ; rÒi xin ÇÜ®chòa h®p hòa giäi Ç‹ mong có ÇÜ®c chút cÖm thØa canhc¥n ...

Ngày trÜ§c lúc m§i Ç‰n ÇÜ®c các nÜ§c T¿ do sau khiv¡t giò lên c° mà chåy; tuyên bÓ Àm Ï: "Không th‹ sÓngÇÜ®c dÜ§i ch‰ Ç¶ båo tàn C¶ng sän"... Nay thì Çã quaylÜ«i 180 Ç¶ Ç‹ næn nÌ › ôi... NhÜng Çâu có ÇÜ®c chúng xºdøng !!.

N‰u ÇÙc vua Hùng ª nÖi ThÜ®ng Gi§i bi‰t ÇÜ®c nh»ngth¢ng "Khôn" này có buÒn không nhÌ ?...

NguyÍn Thu LÜÖngTháng 10/1999


NhÜ m¶t nén hÜÖng tÜªng nh§ vŠ Bác sï Nghiêmsï TuÃn, Y sï trÜªng Ti‹u Çoàn 6 Nhäy Dù, Çã tº trÆntrên chi‰n trÜ©ng Khe Sanh, næm 1968, và Nghiêmsï Thành, sinh viên næm thÙ hai ñåi h†c khoa h†c SàiGòn, Thi‰u úy Trung Ç¶i trÜªng, thu¶c ñåi Ç¶i 83,Ti‹u Çoàn 8 Nhäy Dù, Çã tº trÆn trên chi‰n trÜ©ngThÜ©ng ñÙc, Quäng Nam, tháng 8 næm 1974.

CÀm t© lŒnh g†i nhÆp ngÛ trên tay, Nghiêm sïThành ngÆm ngùi nuÓi ti‰c, vÆn nÜ§c n°i trôi Çã nhÆnchìm công lao Çèn sách cûa nh»ng chàng sinh viênÇang Ç¶ tu°i thanh xuân. Sau chi‰n dÎch t°ng tÃncông mùa hè næm 1972 cûa ÇÎch, lŒnh t°ng Ç¶ngviên cûa chính phû ban hành Çã tÜ§c Çi bi‰t bao kÿv†ng, Ü§c mÖ cûa nh»ng chàng trai trÈ.

Bäng Çen phÃn tr¡ng ngÆm ngùi chia tay nh»ngÇÙa h†c trò thân thÜÖng Çang trút áo sinh viên Ç‹khoác lên ngÜ©i b¶ chi‰n y, thay bút nghiên b¢ngnh»ng nòng súng lånh lùng. Trong khuôn viên Çåih†c, nh»ng chàng trai trÈ vÅn ngón tay kËp Çi‰u thuÓc,cÜ©i Çùa bàn tán Çû m†i thÙ chuyŒn trên Ç©i, nhÜngthÆt ra trong Çáy lòng cûa h† Çang Üu tÜ suy nghï chom¶t Çoån Ç©i s¡p t§i mà h† hoàn toàn chÜa có m¶tchút kinh nghiŒm nào. Ngày mai Çây h† së xông phavùng vÅy trên kh¡p các chi‰n trÜ©ng, trong lºa Çånsë có nh»ng ngÜ©i n¢m xuÓng, së có nh»ng ngÜ©i raÇi mà không bao gi© quay trª låi, không bi‰t nh»ngkÈ xÃu sÓ Ãy së là ai trong b†n h†. Mai Çây khi h† cÃtbÜ§c ra Çi vŠ phía chi‰n trÜ©ng xa, nh»ng cu¶c tìnhdang dª së Çan nh»ng k› niŒm buÒn lên tØng con dÓcnhÕ.

Thành ÇÜa m¡t nhìn theo hàng cây ngã bóng trênÇåi l¶ C¶ng Hòa, con ÇÜ©ng cûa Petrus Kš, cûa ñåih†c Khoa h†c, cûa bi‰t bao k› niŒm êm ÇŠm màchàng muÓn ÇÜ®c gi» mãi mãi trong lòng. N¡ng chiŠusoi nhË qua khóm lá lao xao, lung linh trong gió,khi‰n Thành bÃt giác nh§ låi hình änh bu°i chiŠuhôm Ãy khi hai ÇÙa bÜ§c song Çôi trên con ÇÜ©ng

Phùng kh¡c Khoan, sau lÜng h¶i ViŒt MÏ. Gió chiŠuv©n lên mái tóc cûa nàng Ç‹ n¡ng hanh vàng lùanh»ng s®i n¡ng xuyên qua kë tóc tåo nên m¶t bÙctranh sinh Ç¶ng tuyŒt v©i mà Thành cÙ nh§ mãi tronglòng. Lúc Ãy sÓng mÛi và khuôn m¥t cûa nàng vë lêntrên våt n¡ng nh»ng ÇÜ©ng nét vô cùng huyŠn äo.Nàng ngÜ§c m¡t lên nhìn Thành, ánh m¡t nàng lónglánh nh»ng gi†t tình ái khi‰n Thành ngây ngÃt mêsay, Ng†c Lan xinh ÇËp dÎu hiŠn quá.

Ng†c Lan cÃt ti‰ng than:- Anh Thành Öi, cái công thÙc kÿ cøc, l¶n x¶n

nhÜ th‰ này làm sao em nh§ cho n°i hª anh Thành.Thành cúi xuÓng nhìn vào trang sách, thì ra công

thÙc tính Çåo hàm Çây mà.(UV) = VU + UVThành ch®t nh§ th©i còn h†c trung h†c, trong

Çám bån cûa chàng, có bån Çã nghï ra cách nh§ rÃttáo båo.

- Ng†c Lan cÙ nh§ nhÜ th‰ này thì së không baogi© quên:

ñåo hàm UV = Vú xuôi + vú ngÜ®c.Ng†c Lan giÆt mình nhÜ chåm phäi lò lºa, nàng

ÇÜa m¡t trân trÓi nhìn Thành, hai má nàng ÇÕ hÒnglên. Thành bi‰t ngay là mình Çã hÓ, nhÜng Thành låim¡c thêm m¶t sai lÀm n»a khi chàng cÓ g¡ng chÓngch‰:

- Thì Ng†c Lan cÙ nhìn kÏ xem, rõ ràng Çåo hàmUV = vú xuôi + vú ngÜ®c, anh Çâu có nói sai.

Ng†c Lan m¥t lånh nhÜ tiŠn, không nói næng gìcä, nàng lånh lùng gÃp quy‹n sách låi, kéo gh‰ ÇÙnglên:

- VŠ Çi anh Thành.Nàng bÜ§c nhanh ra cºa không hŠ quay ÇÀu nhìn

låi, Thành bÓi rÓi, lëo Çëo nÓi gót theo sau, lòng rÓib©i chÜa nghï ra ÇÜ®c m¶t lÓi thoát nào Ç‹ cÙu vãntình th‰.

ñã hai tuÀn lÍ nay, Ng†c Lan không cho Thànhg¥p m¥t, hÍ cÙ thÃy bóng dáng cûa Thành là Ng†cLan låi mª máy xe chåy thÆt nhanh, Thành nhìn theokhói xe, n‡i ân hÆn nuÓi ti‰c låi dâng lên trong lòng.Có cách xa m§i thÃm thía ÇÜ®c n‡i nh§ nhung dàyxéo tâm can. Nh§ låi nh»ng giây phút bên nhau saomà ÇÀm Ãm thân thÜÖng quá, khuôn m¥t xinh x¡ncûa nàng khi‰n Thành chùng xuÓng, thÃy lòng mìnhtím tái dÀn Çi. Có nh»ng lúc sÓng låi trong tình yêu

M‰n t¥ng các ÇÒng Ç¶i thân thÜÖng cûa tôithu¶c ti‹u Çoàn 8 Nhäy Dù.


Ãy, Thành cäm thÃy mình chênh vênh nhÜ Çang bÜ§cÇi trên b© Çê trÖn tr®t sau cÖn mÜa tÀm tã. Nh§ quángÜ©i Öi, không phäi là anh bán cái Ç‹ chåy t¶i chomình, th¿c ra tác giä cûa câu khÄu quy‰t Ãy là m¶tngÜ©i bån cûa anh, chÙ anh có bao gi© båo mÒm båomiŒng nhÜ th‰ bao gi© Çâu.

N¡ng Sài Gòn chói chang, v¡t nh»ng gi†t mÒ hôitrên trán cûa gã sinh viên Çang hÓc hác vì tình. Thànhdõi m¡t nhìn theo con ÇÜ©ng có hàng me xanh lá.C°ng trÜ©ng vØa hé mª, Çàn bÜ§m tr¡ng túa ra xônxao huyên náo cä m¶t góc ÇÜ©ng, Thành nhÆn rangay Ng†c Lan lÅn trong Çàn bÜ§m Ãy. Thành bÜ§cÇ‰n thÆt nhanh, ÇÜa hai tay n¡m ch¥t lÃy tay lái. Ng†cLan bÓi rÓi tìm cách lùi xe låi nhÜng không ÇÜ®c,nàng có cäm giác các bån chung quanh Çang bÜ§cchÀm chÆm låi, nh»ng Çôi m¡t tò mò t†c måch, haimá nàng b‡ng ÇÕ hÒng lên vì xÃu h°.

Thành xúc Ç¶ng nhìn Ng†c Lan, nói nhÕ:- Ng†c Lan, anh vØa nhÆn ÇÜ®c lŒnh g†i nhÆp

ngÛ, anh Ç‰n tìm em Ç‹ tØ giã.Ng†c Lan lo l¡ng ngÜ§c m¡t lên nhìn:- VÆy hª anh.Thành mØng thÀm trong bøng, ít ra thì cái tÃm

giÃy vô phÜ§c này cÛng Çã giúp cho chàng thoát raÇÜ®c cái oái oæm ng¶p thª này. Thành b‡ng thÃymình phäi có m¶t b¶ m¥t ÇÜa Çám cho thích h®p v§itình th‰, gi†ng nói cûa Thành b‡ng buÒn h£n Çi:

- Anh buÒn quá Ng†c Lan Öi, hay là mình Çi ænkem nhé.

Ng†c Lan khe khë dÎu dàng:- Vâng.Thành mª c© trong bøng, niŠm vui sÜ§ng trong

lòng nhÜ Çang muÓn n° tung ra ngoài khi‰n chàngphäi d¢n lòng xuÓng, cÓ gi» vÈ m¥t buÒn bã thämthÜÖng, có ai s¡p xa cách ngÜ©i yêu mà låi vui tÜÖi,h§n hª bao gi© Çâu.

Thành Ç¥t nhË ly kem lên bàn:- ˆn kem Çi Ng†c Lan, tr©i nóng æn kem thì m§i

thÆt tuyŒt v©i.- Tr©i hôm nay buÒn cÜ©i quá anh Thành ha, n¡ng

muÓn v« cä ÇÀu.- ¯, æn kem Çi không thôi n¡ng v« ÇÀu bây gi©

Çó.Ng†c Lan l¥ng lë ng¡m nghía ngÜ©i yêu, ÇÜ®m

vÈ buÒn bã:

- Khi nào thì anh phäi lên ÇÜ©ng hª anh Thành?- Ba tuÀn lÍ n»a anh së trình diŒn trung tâm 3

tuy‹n m¶ nhÆp ngÛ, tØ nay Ç‰n ngày Ãy mình Çi chÖinhiŠu nhiŠu m¶t chút Ng†c Lan nhé.

- Vâng. Ng†c Lan ngoan ngoãn trä l©i.Ng†c Lan múc m¶t thìa kem ÇÜa lên miŒng:- Anh Thành Öi, tåi sao Çang Çi h†c mà låi bÎ g†i

Ç¶ng viên ngang xÜÖng nhÜ vÆy hª anh?- à, tåi vì chi‰n tranh Çang lan r¶ng và càng lúc

càng khÓc liŒt. Quân Ç¶i Çang cÀn thêm quân, vä låiquân Ç¶i ÇÒng minh Çã rút h‰t vŠ nÜ§c rÒi. Chínhphû ban hành lŒnh t°ng Ç¶ng viên giäm tu°i hoãndÎch vì lš do h†c vÃn xuÓng m¶t næm, lÃy sinh viênÇÜa vào guÒng máy chi‰n tranh.

- Có u°ng không, khi các anh có th‹ së cÀn thi‰tÇ‹ xây d¿ng låi ÇÃt nÜ§c sau này.

- TÜÖng lai së tính sau, hiŒn tåi cÀn thi‰t hÖntÜÖng lai Ng†c Lan å.

- MÃy nhÕ bån em cÛng có anh nhÆn ÇÜ®c giÃyg†i nhÆp ngÛ. Ba má nhÕ bån nói n‰u cÙ lính ma línhki‹ng, tham nhÛng hÓi l¶, mua quan bán chÙc trànlan nhÜ th‰ này thì khó mà gi» ÇÜ®c ÇÃt nÜ§c.

Nghe Ng†c Lan nói, Thành b‡ng thÃy Çau nhóitrong lòng khi nh§ Ç‰n ngÜ©i anh ru¶t thÎt cûa mình,bác sï Nhäy Dù Nghiêm sï TuÃn, y sï trÜªng ti‹uÇoàn 6 ND Çã tº trÆn khi ÇÖn vÎ hành quân vào vùngrØng núi Khe Sanh, næm 1968.

*****Hôm nay là lÀn ÇÀu tiên Ng†c Lan nói dÓi bÓ mË.- MË Öi, lát n»a con xuÓng nhà dì HiŠn thæm dì và

các cháu, mË nhé.MË Çâu có bi‰t hôm nay cô con gái cÜng cûa mË

Çã b¡t ÇÀu giª quÈ, mË vui vÈ:- Con nh§ ghé qua ch® mua dùm mË ít trái cây

làm quà cho các cháu, con nhé.Ng†c Lan ghé thæm nhà dì ÇÜ®c chØng nºa ti‰ng

ÇÒng hÒ thì nàng tìm cách rút lui. LÀn ÇÀu tiên Ng†cLan Çi ra khÕi thành phÓ m¶t quãng ÇÜ©ng xa xôiÇ‰n nhÜ th‰. ñÜ©ng xá tÃp nÆp xe c¶ qua låi khi‰nnàng Çâm lo, Ng†c Lan Çã ÇÎnh bøng rû m¶t cô bånÇi chung cho Ç« s®, nhÜng rÒi ngÀn ngåi nên låi thôi.Thân con gái c¥m cøi m¶t mình Çi thæm ngÜ©i yêumãi trên tÆn Thû ñÙc, trong lòng hÒi h¶p lo âu l¡mnên quên cä n‡i áy náy sáng nay Çã nói dÓi mË. ConÇÜ©ng dÅn vào trÜ©ng b¶ binh Thû ñÙc hôm nay r®p


bóng ngÜ©i, ti‰ng nói cÜ©i r¶n rã chan hoà trong n¡ngs§m, nh»ng tà áo xum xoe khoe s¡c lÜ®t là khi‰n cäm¶t khung tr©i nhÜ vØa thay áo m§i. BÜ§c chân Ng†cLan nhÜ nghiêng Çi vì giÕ ÇÒ æn n¥ng quá, nàng muatÃt cä nh»ng gì mà nàng tÜªng tÜ®ng ra. Bánh mì,xôi, giò chä, chà bông, nem, café, ÇÜ©ng s»a, camquít,... và cä m¶t gói ô mai thÆt to Ç‹ nh¡c nhª Thànhluôn nh§ Ç‰n mÓi tình thÖ m¶ng mà Thành Çã ch¡tchiu chæm sóc b¢ng nh»ng håt ô mai xinh x¡n. Ng†cLan Çâu bi‰t r¢ng có nh»ng thÙ mà Thành së khôngbao gi© dùng Ç‰n, Ç©i sÓng quân trÜ©ng làm gì có thìgi© Ç‹ mà lÌnh kÌnh nÃu nÜ§c pha café.

Tên cûa Thành Çã ÇÜ®c nh¡c trên loa phóng thanhÇ‰n lÀn thÙ ba mà vÅn chÜa thÃy bóng dáng chàngnÖi Çâu. Nh»ng ngÜ©i lính quân trÜ©ng nhìn qua aicÛng nhÜ ai, y chang m¶t màu Çen thui thûi, thÃmmùi mÒ hôi, cÛng m¶t b¶ quân phøc màu xanh câylá, trên ÇÀu là m¶t chi‰c nón nh¿a. Nh»ng ngÜ©i khóasinh này trông lÀm lì dÍ s® mà sao låi vui tính quá, h†g¡n lên ng¿c áo nh»ng chi‰c khæn Çû màu s¡c, ngÜ©imang khæn màu ÇÕ, ngÜ©i mang khæn màu vàng,ngÜ©i thì tính tình phóng khoáng nên mang chi‰ckhæn màu xanh lá cây, có ngÜ©i låi lãng mån mangkhæn màu tím, rÒi låi có màu hÒng, màu nâu. Ng†cLan thích màu xanh nÜ§c bi‹n, nàng ÇÎnh bøng hômnào së may cho Thành m¶t chi‰c khæn màu xanhnÜ§c bi‹n, mang chi‰c khæn này trên ng¿c thì ch¡cch¡n lúc nào Thành cÛng phäi nh§ Ç‰n nàng thôi.Nàng Çâu bi‰t r¢ng màu khæn khác nhau dùng Ç‹phân biŒt các ti‹u Çoàn khoá sinh. Ti‹u Çoàn 1 mangkhæn màu ÇÕ, Ti‹u Çoàn 2 mang khæn màu vàng,Ti‹u Çoàn 3 khæn màu xanh lá cây, Ti‹u Çoàn 4 khænmàu tím, Ti‹u Çoàn 5 khæn màu hÒng. Næm 1972t°ng Ç¶ng viên nên quân sÓ quá Çông phäi thành lÆpthêm Ti‹u Çoàn 6 mang khæn màu nâu.

Bàn tay ai v‡ nhË lên vai khi‰n Ng†c Lan giÆtmình quay låi, và nàng ch®t mØng r« reo lên:

- Anh Thành.Thành ÇÜa tay n¡m lÃy vai nàng l¡c nhË, gi†ng

ÇÀy xúc cäm:- Ng†c Lan, ÇÜ©ng xa quá em có mŒt l¡m không?- Không anh å, g¥p anh, em ch£ng còn thÃy mŒt

tí nào.Ng†c Lan cÜ©i tÜÖi t¡n, bao nhiêu lo l¡ng b‡ng

nhòa Çi thÆt nhanh, nàng ÇÜa m¡t ng¡m nhìn ngÜ©i

yêu, Thành cûa nàng hôm nay trông khác h£n ngàyxÜa, vÈ thÜ sinh sách vª h†c trò Çâu còn n»a, Thànhgi© Çây r¡n rÕi trong nÜ§c da Çen nhu¶m n¡ng hÒng,trông chàng cÙng cáp khÕe månh h£n lên.

Thành cúi xuÓng xách giÕ ÇÒ æn lên, n¡m tayNg†c Lan, Çôi tình nhân bÜ§c bên nhau Çi vŠ phíagóc xa cûa khu ti‰p tân, nÖi cây phÜ®ng vï Çang giangtay che b§t ánh n¡ng m¥t tr©i.

Ng†c Lan lÃy ra t© báo, nàng träi r¶ng lên thämcÕ rÒi bày ra các món æn. Thành sung sÜ§ng nhìnngÜ©i yêu lay hoay sºa soån b»a æn ngoài tr©i, n‡ihånh phúc miên man cÙ r¶n lên trong lòng chàng.

- Ng†c Lan mua nhiŠu thÙc æn quá, kh° thân em.- Em mua nhiŠu Ç‹ anh Çem vào tråi æn dÀn, rÒi

anh còn m©i các bån cûa anh n»a chÙ.- Anh cám Ön Ng†c Lan thÆt nhiŠu.Ng†c Lan ÇÜa cho Thành m¶t khúc bánh mì kËp

chä løa:- Anh Thành, æn khúc bánh mì này trÜ§c Çã nhé.- Ng†c Lan cÛng ngØng tay æn m¶t chút Çi chÙ.Ng†c Lan âu y‰m nhìn ngÜ©i yêu, Thành Çen

såm Çi vì mÜa vì n¡ng, vì sÜÖng gió quân trÜ©ng,nhÜng låi tròn trÌnh hÖn so v§i ngày còn ª nhà. NhìnThành r¡n rÕi trong b¶ quân phøc màu lá cây rØng,Ng†c Lan ch®t nh§ Ç‰n chuyŒn ngày xÜa. NgÜ©i ÃycÛng trong b¶ quân phøc nhÜ th‰ này, Çã l¥ng lë ra ÇibiŠn biŒt, Ç‹ låi trong lòng nàng nh»ng g®n sóng læntæn nhÜ ti‰ng g†i thÀm trên bi‹n v¡ng, g†i mà hìnhnhÜ không g†i.

*****Næm Ãy thÀy ÇÜ®c ban giám hiŒu phân b° làm

giáo sÜ ViŒt væn và cÛng là giáo sÜ hÜ§ng dÅn chol§p cûa Ng†c Lan. ñúng là ngÜ©i væn, thÀy giäng bàirÃt hay, rÃt hÃp dÅn, lôi cuÓn, lÛ h†c trò mê mŒt nghethÀy giäng bài mà quên cä ti‰ng chuông báo hiŒu gi©tan h†c. S¿ hi‹u bi‰t cûa thÀy là cä m¶t kho ki‰nthÙc, nh»ng lúc thÀy lÒng cu¶c Ç©i vào trong bàigiäng hay nh»ng lúc thÀy träi bài giäng ra ngoài cu¶cÇ©i chính là nh»ng lúc thÀy Çang dåo lên nh»ng bi‰nkhúc, thÆt là Çiêu luyŒn, tuyŒt v©i. Khi giäng bài,thÀy thÜ©ng hay dØng låi ª Çôi m¡t cûa Ng†c Lan,nhÜ Än hiŒn m¶t ÇiŠu gì sâu th£m.

Bu°i tÃt niên næm Ãy, sau khi væn nghŒ Çã h‰t,tiŒc Çã tàn, Ng†c Lan cùng vài ngÜ©i bån ª låi lo thux‰p d†n dËp, thÀy cÛng ª låi phø giúp m¶t tay. Sau


khi công viŒc xong xuôi, thÀy ngÕ š m©i các cô Çi ænthåch chè Hi‹n Khánh. Ng†c Lan và các bån khôngng© næm nay låi g¥p may Ç‰n th‰, hi‰m khi nào h†ctrò m©i ÇÜ®c thÀy Çi æn, huÓng gì thÀy m©i trò låicàng là m¶t viŒc rÃt hi‰m khi xäy ra.

Sài Gòn Çã vào nh»ng ngày cÆn T‰t, nh»ng nhánhmai vàng phÃt phÖ trong gió nhË khë báo hiŒu nàngXuân Çang vŠ Ç‰n ngõ. Bên hè phÓ ngÜ©i ta Çã bàybán nh»ng tÃm thiŒp chúc t‰t Çû m†i màu s¡c, Çûm†i ÇÜ©ng nét phong phú Ça dång. ñây Çó có ti‰ngpháo chu¶t thÆp thò n° lËt ÇËt vài ti‰ng rÒi t¡t ngÃm,ÇÜ©ng phÓ vui vÈ nh¶n nhÎp h£n lên, xuân Çã vŠ.

Khác h£n v§i vÈ nghiêm trang nhÜ m†i ngày, hômnay thÀy rÃt vui tÜÖi, rÃt cªi mª. ThÀy k‹ chuyŒn thÆtlà duyên dáng, dí dÕm, khi‰n các cô læn ra cÜ©i tØngcÖn, trong khi thÀy vÅn tÌnh bÖ không hŠ hé môi cÜ©im¶t chút nào, thÆt là hay chi lå. ThÀy thæm hÕi tØngcô rÃt thân tình khi‰n các cô cäm Ç¶ng ra m¥t. ThÀycÙ phäi nh¡c nhª, các em dùng kem Çi chÙ, các cô thìcÙ ngåi æn nhiŠu mang ti‰ng, và nhÃt là Çang ÇÜ®cngÒi ÇÓi diŒn v§i ngÜ©i thÀy thÀn tÜ®ng cûa mình.Ánh m¡t cûa thÀy thÌnh thoäng dØng låi, say Ç¡mnhÜ muÓn tan loãng vào trong Çôi m¡t cûa Ng†c Lan.Nh»ng lúc Ãy Ng†c Lan nhÜ lên cÖn sÓt, trong lòngnàng r¶n lên m¶t cäm giác ngÃt ngây lå lùng. HômÃy trên ÇÜ©ng vŠ, nhÜ có luÒng gió lå th°i vào hÒn,nø tÀm xuân ng« ngàng Çón ánh bình minh nên rångr«, thËn thùng.

Xuân Çã qua và hè Çang t§i, ti‰ng ve kêu vangtrên cao, hoa phÜ®ng vï r¿c ÇÕ trên nh»ng vòm cây,rÖi xuÓng träi ÇÀy trên lÓi Çi màu cûa lÜu bút ngàyxanh. ChÌ còn vài tuÀn lÍ n»a là Ç‰n th©i gian nghÌhè, h†c trò së tåm xa mái trÜ©ng thân yêu, trª vŠ v§igia Çình nghÌ ngÖi sau m¶t næm c¥m cøi Çèn sách.Hôm Ãy Çang gi© nghÌ giäi lao, Ng†c Lan ÇÙng bênkhung cºa s° nhìn lên bÀu tr©i xanh ng¡t, ng¡m nh»ngÇám mây tr¡ng Çang chÀm chÆm trôi, thÀy bÜ§c t§isát bên cånh Ng†c Lan. Ng†c Lan bÓi rÓi chÜa bi‰txº trí ra sao thì Çã nghe thÀy nói nhÕ, ngày mai thÀymuÓn g¥p Ng†c Lan ª thåch chè Hi‹n Khánh, Ng†cLan Çi m¶t mình thôi, ÇØng rû các bån Çi theo. ThÀybÜ§c Çi rÒi mà Ng†c Lan vÅn còn nhÜ Çang ngû mÖ,không bi‰t l©i hò hËn này tØ dÜ§i ÇÃt chui lên hay tØtrên tr©i rÖi xuÓng, nàng không dám tin vào Çôi taicûa mình n»a.

ThÀy ân cÀn chæm sóc Ng†c Lan, gi†ng thÀy thÆtÃm áp:

- Ng†c Lan thích uÓng nÜ§c gì Ç‹ tôi g†i.Ng†c Lan e thËn:- Em uÓng nÜ§c gì cÛng ÇÜ®c å, thÜa thÀy.- Ng†c Lan uÓng cam v¡t hay Çá chanh, tr©i nóng

quá.- ThÜa thÀy, sao cÛng ÇÜ®c å.- VÆy thì dung hoà nhé, m¶t ly cam v¡t thä lên

trên vài lát chanh mÕng së thÖm l¡m.- Vâng, cám Ön thÀy.- Tôi thì chÌ quen uÓng café thôi.ThÀy rút trong túi ra m¶t bao thuÓc lá, châm Çi‰u

thuÓc, và nói nhÜ trong cÖn say:- Ð§c gì m‡i bu°i sáng tôi ÇÜ®c uÓng m¶t ly café

v§i Ng†c Lan rÒi m§i Çi làm.Ng†c Lan giÆt mình tròn xoe Çôi m¡t, nhÜng rÒi

nàng ch®t hi‹u, m¶t n‡i hånh phúc lÅn trong niŠmhãnh diŒn bÃt ng© dâng ngÆp trong lòng.

NgÜ©i ta trª nên thoäi mái t¿ nhiên hÖn sau khiÇã nói ra ÇÜ®c ÇiŠu muÓn nói. Và Ng†c Lan cÛng b§tÇi vÈ thËn thùng m¡c c«, nàng ng¡m nghía ngÜ©ithÀy si tình cûa mình. VÈ nghiêm trang cûa m¶t nhàmô phåm khi‰n thÀy nhÜ già Çi trÜ§c tu°i, bøi th©igian lÜu låi trên khuôn m¥t trông thÀy dån dày h£nlên. Th‰ nhÜng Ng†c Lan Çã bi‰t, phía sau nh»ngng†n núi lªm chªm quanh co Ãy là m¶t Çåi dÜÖng bátngát ÇÀy thi vÎ, thÀy là m¶t nhà væn.

ThÀy hÕi thæm Ng†c Lan rÃt ân cÀn khi‰n nàngvô cùng cäm Ç¶ng, thÀy khuyên Ng†c Lan chæm h†chÖn n»a, nhÃt là chú š nhiŠu vŠ môn toán. Khác v§im†i ngày, gi†ng nói cûa thÀy hôm nay ÇÜ®m vÈ Üu tÜbuÒn bã. ThÀy låi châm thêm m¶t Çi‰u thuÓc, rít m¶thÖi dài vào buÒng ph°i, ém låi thÆt lâu rÒi tØ tØ thä ralàn khói nhË. Khuôn m¥t kiŠu diÍm cûa Ng†c LanchÆp ch©n qua khói thuÓc trông huyŠn ho¥c và quy‰nrÛ làm sao. Ánh m¡t thÀy Ç¡m ÇuÓi chìm sâu vào Çôim¡t cûa Ng†c Lan, nhÜ muÓn g¡n ch¥t muôn Ç©i vàonÖi Ãy. ThÀy nói, gi†ng rÃt buÒn:

- Ng†c Lan, hai tuÀn n»a tôi së vào quân Ç¶i, Çixa së nh§ nhiŠu l¡m.

Âm thanh Ãy d¶i lên vách tÜ©ng, luÒn vào tronglÒng ng¿c bóp ch‰t trái tim thÖ ngây. Ng†c Lan thängthÓt ch‰t s»ng ngÜ©i, Çau Ç§n Ç‰n dÜ©ng nào khihånh phúc ch®t Ç‰n låi ch®t Çi, hånh phúc Öi sao


mong manh quá.*****

Ng†c Lan lÃy dao xÈ trái cam thành nhiŠu múi,nàng tách hai ÇÀu múi cam rÒi ÇÜa cho Thành:

- ˆn cam Çi anh, cam sành ng†t l¡m anh å.Nhìn ngÜ©i yêu r¡n ch¡c nhÜng Çen såm h£n Çi,

Ng†c Lan chånh lòng nh§ Ç‰n ngÜ©i Ãy, lúc bÜ§cchân vào quân trÜ©ng ch¡c thÀy cÛng cÖ c¿c nhÜ th‰này Çây. TØ ngày Ãy thÀy ra Çi biŠn biŒt không m¶tl©i chia tay, không m¶t nét ch» luy‰n lÜu, nhÜ chÜahŠ có m¶t viên sÕi nào rÖi xuÓng m¥t hÒ nÜ§c ph£ngl¥ng triŠn miên.

T¿ dÜng Ng†c Lan thÃy buÒn xa v¡ng:- Næm Ãy thÀy Çã ra Çi, bây gi© låi Ç‰n lÜ®t anh,

ÇÃt nÜ§c mình sao thäm thÜÖng quá.Thành ngåc nhiên hÕi låi:- Ng†c Lan nói thÀy nào vÆy?- ThÀy dåy ViŒt væn cûa em ngày xÜa Çó mà.

Ngày Ãy thÀy Çang dåy h†c thì nhÆn ÇÜ®c lŒnh g†inhÆp ngÛ, cÛng giÓng nhÜ trÜ©ng h®p cûa l§p sinhviên các anh bây gi©.

- Ng†c Lan có bi‰t thÀy Çang ª ÇÖn vÎ nào không?- Em không bi‰t, nhÜng thÌnh thoäng em vÅn thÃy

truyŒn cûa thÀy Çæng trên các tåp chí væn h†c. ThÀynói chuyŒn thÆt hay, thÆt tuyŒt v©i anh Thành å.

- Sao låi nói chuyŒn thÆt tuyŒt v©i, thÀy hay g¥pNg†c Lan l¡m hª?

Ng†c Lan Ãp úng:- à, em chÌ g¥p thÀy có hai lÀn thôi...Ý cûa em là

thÀy giäng bài rÃt hay, cä l§p ÇÙa nào cÛng mê.- Ng†c Lan có bi‰t tin tÙc gì cûa thÀy không?- TØ ngày Ãy Ç‰n gi© em không hŠ bi‰t m¶t chút

tin tÙc nào cûa thÀy.Thành b‡ng linh cäm có ÇiŠu gì Çó không °n,

chàng v¶i gåt š tÜªng Ãy ra khÕi ÇÀu óc, lúc này phäitåm quên Çi tÃt cä Ç‹ tÆn hÜªng hånh phúc Çang cótrong tÀm tay. Chàng tách múi cam ra khÕi vÕ:

- Ng†c Lan, nh¡m m¡t låi Çi nào.Ng†c Lan ngoan ngoãn khép Çôi m¡t låi, Çôi môi

cûa nàng khë mª ra, he hé Ç®i ch©.*****

Tháng 4 næm 1968, l» Çoàn III Nhäy Dù ÇÜ®cÇiŠu Ç¶ng vŠ Çánh giäi tÕa cæn cÙ Khe Sanh, tåo ÇiŠukiŒn cho l¿c lÜ®ng TQLC Hoa Kÿ rút khÕi cæn cÙchi‰n lÜ®c n°i ti‰ng này. Toàn b¶ l» Çoàn ÇÜ®c tr¿c

thæng vÆn xuÓng phía sau lÜng l¿c lÜ®ng B¡c quânÇang vây hãm cæn cÙ Khe Sanh, ÇÎch quân Çã xºdøng hÖn 3 SÜ Çoàn, bao vây cÙ Çi‹m Khe Sanh tØnhiŠu tháng qua.

L» Çoàn III Nhäy Dù tham chi‰n trÆn Çánh KheSanh:

- L» Çoàn trÜªng: Trung tá NguyÍn khoa Nam.- Ti‹u Çoàn 3 ND, Ti‹u Çoàn trÜªng: Thi‰u tá

TrÀn quÓc LÎch.Y sï trÜªng: BS TrÀn ÇÙc TÜ©ng.- Ti‹u Çoàn 6 ND, Ti‹u Çoàn trÜªng: Thi‰u tá

TrÜÖng vïnh PhÜ§c.Y sï trÜªng: BS Nghiêm sï TuÃn.- Ti‹u Çoàn 8 ND, Ti‹u Çoàn trÜªng: Thi‰u tá

NguyÍn væn Th†.Y sï trÜªng: BS HÒ trí Dõng.L» Çoàn III Nhäy Dù, dÜ§i s¿ chÌ huy cûa Trung

tá NguyÍn khoa Nam, Çã chi‰n ÇÃu dÛng mãnh, Çánhtan nát các l¿c lÜ®ng ÇÓi kháng cûa ÇÎch. ChÌ trongm¶t trÆn Çánh v§i Tñ 6 ND, ÇÎch Çã bÕ låi trên trÆnÇÎa hÖn 50 xác ch‰t. ñi kèm theo chi‰n th¡ng là n‡iÇau thÜÖng cûa mÃt mát, SÜ Çoàn Nhäy Dù Çã mÃt ÇingÜ©i Bác sï trÈ tu°i tài hoa Nghiêm sï TuÃn, Y sïtrÜªng Ti‹u Çoàn 6 Nhäy Dù.

Hôm Ãy, khi ngÜ©i lính Nhäy Dù tØ tråi Hoànghoa Thám Ç‰n báo tin Bác sï Nghiêm sï TuÃn Çã tºtrÆn trên chi‰n trÜ©ng Khe Sanh, cä nhà l¥ng ngÜ©iÇi trong Çau Ç§n, sau Çó là nh»ng gi†t nÜ§c m¡t,nh»ng ti‰ng khóc søt sùi. Thành l¥ng lë bÜ§c vào cænphòng anh mình, chàng ngÜ§c nhìn lên tÃm änh treotrên tÜ©ng, bác sï Nghiêm sï TuÃn tÜÖi cÜ©i trong b¶quân phøc Nhäy Dù, ÇÀu Ç¶i mÛ beret ÇÕ. Con ngÜ©itrông oai phong lÅm liŒt bi‰t bao mà sao låi ÇoänmŒnh nhÜ th‰ hª tr©i. Thành bi‰t rõ tính ông anh cûa

Huy hiŒu ti‹u Çoàn quân y ND.


mình, m¶t ngÜ©i rÃt sính thÖ væn, vØa kê toa thuÓcvØa ngâm nga:

Nhån quá trÜ©ng giang änh trÀm hàn thûy.Nhån bÃt di tích chi š, thûy vô lÜu änh chi tâm.Ngày xÜa m‡i lÀn anh TuÃn vŠ phép, anh thÜ©ng

hay k‹ chuyŒn chi‰n trÜ©ng cho các em nghe, anhhay nh¡c Ç‰n nh»ng ngÜ©i lính Nhäy Dù v§i l©i lë rÃtquí m‰n thân thÜÖng. H† là nh»ng ngÜ©i lính trÈ ÇÀynhiŒt huy‰t, vô cùng thiŒn chi‰n, có lÓi sÓng rÃt båtmång. Nh»ng ngÜ©i lính trÈ này có truyŠn thÓng Çoànk‰t bênh v¿c lÅn nhau m¶t cách kÿ lå, Çây là m¶t Ç¥ctính rÃt dÍ thÜÖng và rÃt Çáng n‹ phøc. H† ÇÜ®c truirèn trong m¶t thÙ k› luÆt còn d» d¶i hÖn cä s¡t thép,n‰u không có nh»ng ngÜ©i lính không ai bi‰t t§i nàythì dÙt khoát së không bao gi© có ÇÜ®c nh»ng chi‰ntích lÅy lØng cûa m¶t SÜ Çoàn Çã tØng vang bóngm¶t th©i. DÀn dÀn lÛ em trong nhà Çã näy sinh m¶tcäm tình thÆt sâu ÇÆm dành cho nh»ng ngÜ©i línhNhäy Dù. TØ ngày anh TuÃn mÃt Çi, m†i ngÜ©i låicàng thÜÖng m‰n mÀu mÛ ÇÕ hÖn bao gi© h‰t, mÀumÛ ÇÕ cûa Bác sï Nghiêm sï TuÃn, cûa anh em NhäyDù, và cÛng là cûa m†i ngÜ©i thÜÖng yêu ngÜ«ng m¶các anh. Thành t¿ nhû, m¶t ngày nào Çó, Thành cÛngsë gi¡t lên cÀu vai m¶t chi‰c mÛ ÇÕ.

*****Mùa hè næm 1972, sau nh»ng trÆn giao tranh ÇÅm

máu, khÓc liŒt, SÜ Çoàn Nhäy Dù Çã ÇÄy lùi ÇÎchquân sâu vŠ phía r¥ng TrÜ©ng SÖn, d¿ng lên m¶tvòng Çai an toàn träi dài tØ Quäng TrÎ vào Ç‰n phíanam ThØa Thiên. Phòng tuy‰n d†c theo phía tây cûaquÓc l¶ 1 ngæn chÆn ÇÎch quân tØ biên gi§i Ç° vŠ nayÇã ÇÜ®c trÃn gi» nghiêm ng¥t bªi nh»ng ngÜ©i línhNhäy Dù thiŒn chi‰n.

Vùng trách nhiŒm cûa ti‹u Çoàn 8 Nhäy Dù träidài tØ khu v¿c quÆn Phong ñiŠn, nhÃp nhô vŠ phíatây qua nh»ng dãy ÇÒi thÃp, ghé ngang qua núi YênBÀu, núi Cánh GiÖi, rÒi dØng låi bên này con suÓi ÔLâu. Bên kia suÓi là vùng ÇÎch. Con suÓi Ô Lâu vàomùa khô, nÜ§c cån ngang m¡t cá chân, nÜ§c róc ráchluÒn qua kë Çá. NhÜng vào mùa nÜ§c lÛ thì dòngnÜ§c tr°i lên d» d¢n, nÜ§c ÇÕ ngÀu sùng søc cuÓnphæng Çi nh»ng cây cÓi m†c ª hai bên b©. ChÌ cáchnhau khoäng chØng træm thÜ§c, bên này và bên kiacon suÓi là hai cu¶c Ç©i hoàn toàn xa lå. KÈ tØ HàN¶i 36 phÓ phÜ©ng Çem theo hÜÖng vÎ cÓm làng Vòng

vào Ç‰n Çây, bu°i chiŠu ÇÙng trên ÇÌnh núi, dángngÜ©i in lên nŠn tr©i trông rõ mÒn m¶t. NgÜ©i tØ SàiGòn, bÕ låi sau lÜng thành phÓ r¿c r« muôn mÀu,ngÒi Çây trên ng†n ÇÒi xa lå, châm Çi‰u thuÓc nhìnÇÃt tr©i mông lung.

ñây Çó vÅn còn vÜÖng vãi dÃu tích cûa nh»ngcu¶c phong ba bão táp. Bên lŠ con ÇÜ©ng rØng b‡ngtØ dÜ§i ÇÃt nhô lên m¶t chi‰c dép râu v§i nh»ng ÇÓtxÜÖng ngón chân. Ch£ng hay ngÜ©i n¢m dÜ§i l§p ÇÃtmÕng manh, chôn vùi v¶i vã Ãy quê quán nÖi Çâu,trúng Çån vào ng¿c hay vào bøng, Çang lúc xungphong hay Çang bÎ tràn ngÆp, lúc s¡p ch‰t có Çau l¡mkhông. DÜ§i khe suÓi trong v¡t lånh lëo, b‡ng hiŒnra m¶t b¶ xÜÖng ngÜ©i, chi‰c nón s¡t n¢m chÖ vÖ,tÃm thÈ bài cÀm lên vÅn Ç†c rõ ÇÜ®c tên h†, sÓ quân.B¶ tÜ lŒnh SÜ Çoàn xác nhÆn tº sï thu¶c quân sÓ ti‹uÇoàn 9 Nhäy Dù.

M¶t phÀn cûa nh»ng dãy ÇÒi thÃp chåy d†c theodòng suÓi Ô Lâu là khu gia cÜ cûa Çåi Ç¶i 83, Ti‹uÇoàn 8 Nhäy Dù. Không mái lŠu che n¡ng che mÜa,ngÜ©i lính sinh hoåt, nghÌ ngÖi dÜ§i nh»ng cæn hÀmchi‰n ÇÃu, hÀm này liên låc qua hÀm kia b¢ng nh»ngtuy‰n giao thông hào Çào sâu dÜ§i ÇÃt. Trên miŒnghÀm, c¡m xuÓng ÇÃt 4 nhánh cây chéo nhau thành 2cái giá hình ch» X, khÄu M72 n¢m Ü«n lÜng trênchi‰c giá cây, såch së mát mÈ. KhÄu M16 và dây Çånn¢m ª vÎ trí thuÆn tiŒn nhÃt, chÌ cÀn chÒm ngÜ©i t§ilà b¡n ÇÜ®c ngay. S®i dây ÇiŒn nÓi tØ trái mìn Clay-more chuyŠn xuÓng dÜ§i hÀm ÇÜ®c g¡n vào con cóc,m¶t khi con cóc nghi‰n ræng thì hàng træm viên bis¡t së b¡n tung ra phía trÜ§c bªi sÙc n° cûa thÕi C4,khi Çã l†t vào tÀm sát håi cûa mìn ÇÎnh hÜ§ng Clay-more thì khó mà toàn mång.

Ngay ch‡ uÓn khúc cûa dòng suÓi Ô Lâu, m¶tchÕm ÇÒi b‡ng tách ra, chÒm vŠ phía trÜ§c sát Ç‰nbên b© suÓi. ñây là vÎ trí tiŠn tiêu, ti‰p cÆn v§i ÇÎchgÀn nhÃt, g†i là ÇÌnh Mùa ñông. N‰u ÇÎch mª m¶tcu¶c tÃn công tr¿c diŒn vào tuy‰n phòng thû cûa ÇåiÇ¶i 83 thì ngay trong tích t¡c ÇÀu tiên ÇÎch së phäihûy diŒt ngay ng†n ÇÒi kÿ Çà cän mÛi này. ñÌnh Mùañông ÇÜ®c chÓt bªi 5 ngÜ©i lính cûa Çåi Ç¶i 83, tÜlŒnh chÓt là ChuÄn úy Nghiêm sï Thành, vØa m§itæng cÜ©ng hành quân ÇÜ®c vài tháng.

Nghiêm sï Thành träi r¶ng tÃm bän ÇÒ ra trÜ§cm¥t, Ç¥t chi‰c la bàn lên trên, cånh cûa chi‰c la bàn


trùng lên trøc tung Ç¶ cûa bän ÇÒ, xoay tÃm bän ÇÒcho Ç‰n khi kim cûa chi‰c la bàn trùng lên våch chÌhÜ§ng b¡c thì ngØng låi. Thành nhìn kÏ nh»ng chÃmmÀu Çen b¢ng bút m« Çánh dÃu vÎ trí cûa các chÓt,ÇÌnh Mùa ñông rõ ràng lÃn sâu vŠ phía trÜ§c, sát t§ibên dòng chÌ màu xanh, trông giÓng nhÜ mÛi nh†ncûa m¶t ng†n giáo. Vòng cao Ç¶ cûa nh»ng ng†n ÇÒibên này quá khiêm tÓn so v§i nh»ng triŠn núi caovÜ®t lên ª bên kia dòng suÓi Ô Lâu. Càng xuôi vŠphía hå lÜu thì dòng Ô Lâu låi càng mª r¶ng hÖn, connÜ§c së Çi ngang qua quÓc l¶ 1, rÒi së cùng v§i sôngBÒ và sông HÜÖng Ç° nÜ§c vào phá Tam Giang.

Thành châm m¶t Çi‰u thuÓc, khói thuÓc chui vàobuÒng ph°i khi‰n chàng cäm thÃy dÍ chÎu h£n ra.Thành ÇÜa tay rà bæng tÀn cûa chi‰c radio, có ti‰ngrè rè rÒi sau Çó là ti‰ng nói quen thu¶c cûa Mai Trang,hÖi Ãm này Çã m¶t th©i âm vang Ç‰n tÆn tØng ngõngách cûa giao thông hào trên miŠn hÕa tuy‰n, nhÜm¶t ngÜ©i bån ÇÒng hành s§t chia nh»ng vui buÒncûa Ç©i lính. Thành ch®t nh§ Ç‰n anh TuÃn, ngày xÜaanh TuÃn cÛng Çã tØng hít thª không khí cûa vùnghành quân nhÜ th‰ này Çây, n‰u nhÜ anh TuÃn cònsÓng, hai anh em ª cùng chung m¶t ÇÖn vÎ thì vuibi‰t mÃy.

B‡ng ti‰ng nói Òn ào cûa TÜ l¿u Çån c¡t ngangdòng suy tÜªng:

- ChuÄn úy, em m§i vØa gài thêm mÃy trái l¿uÇån ª dÜ§i mé suÓi.

Thành nhæn m¥t:- ñã d¥n là ÇØng gài thêm gì n»a, mìn bÅy thiên

la ÇÎa võng rÒi. Lång quång dính chÃu thì kh° Ç©i.- Không sao Çâu ChuÄn úy, em là TÜ l¿u Çån mà.- SÖ sÄy m¶t chút thì Næm l¿u Çån cÛng ch‰t chÙ

nh¢m nhò gì TÜ l¿u Çån.- Tøi nó ª trên cao hÖn mình mà låi sát m¶t bên,

gài thêm mÃy trái l¿u Çån em thÃy Ãm bøng hÖn nhiŠu.TÜ l¿u Çån n°i ti‰ng vì cái nghŠ gài l¿u Çån. L¿u

Çån gài phäi thÆt nhåy n°, chÓt l¿u Çån phäi ÇÜ®ckéo ra gÀn h‰t, chÌ còn chêm chí mí vào cái thìa, m¶tcái Óng quÀn ph§t ngang qua thì bà cÛng hú rÒi, nóichi nguyên m¶t chi‰c dép râu phang vào. TÜ l¿u Çåncòn có biŒt tài gài l¿u Çån rÃt nhanh, trên ÇÜ©ng triŒtthoái mà TÜ vÅn bình tïnh ngØng låi, gài nhanh m¶ttrái l¿u Çån cän chân ÇÎch rÒi chåy ti‰p. M¶t hôm,TÜ nhÆn ÇÜ®c lŒnh Çi gài l¿u Çån, gài xong m¶t chøc

trái l¿u Çån b‡ng dÜng ÇÀu óc l¶n x¶n không còn nh§mình Çã gài ª nh»ng ch‡ nào. BÜ§c Çi ÇÜ®c vài bÜ§cthì TÜ vÜ§ng ngay vào trái l¿u Çån mà mình vØa m§igài. Trái l¿u Çån n° tung, m¶t cøm khói bøc lên, ÇÃtÇá væng rào rào, TÜ l¿u Çån tØ tØ ÇÙng lên, m¥t mÛichân tay vÅn còn ÇÀy Çû. TÜ l¿u Çån tà tà trª vŠ chÓt,b¡t ÇÀu n°:

- Hà hà! xem ra TÜ l¿u Çån này còn...l¿u Çån hÖncä l¿u Çån n»a à nhe.

Sau Çó TÜ k‹ låi, lúc Ãy phäi v‹nh tai lên Ç‹ nghengóng thÆt kÏ, hÍ nghe thÃy ti‰ng thìa l¿u Çån vængra thì lÆp tÙc n¢m råp xuÓng ÇÃt. TÜ l¿u Çån khôngrách áo lÀn Çó, nhÜng vŠ sau này, TÜ bÎ cÜa mÃt m¶tchân vì không may Çåp trúng mìn.

Theo bäng cÃp sÓ thì m‡i quân nhân ÇÜ®c cÃpphát 4 trái l¿u Çån, nhÜng khi ki‹m tra vÛ khí ÇåndÜ®c cûa anh em thì Thành nhÆn thÃy m‡i ngÜ©i thût§i cä chøc trái. HÕi lÃy ª Çâu ra mà nhiŠu th‰, anhem không nói chÌ nhe ræng cÜ©i. Sau này khi hi‹u ra,Thành låi càng quí m‰n anh em nhiŠu hÖn n»a.

Khi bÎ tÃn công vào ban Çêm, lính Nhäy Dù hånch‰ không n° súng, chÌ dùng l¿u Çån Ç‹ cän phá nh»ngÇ®t xung phong ÇÀu tiên cûa ÇÎch. N‰u n° súng, ÇÎchd¿a vào tia lºa thoát ra tØ nòng súng së xác ÇÎnhngay ÇÜ®c vÎ trí cûa ta, dùng l¿u Çån thì ÇÎch khôngbi‰t Çâu mà mò, ch£ng bi‰t lúc nào l¿u Çån së rÖingay vào ÇÀu. Khi lính Nhäy Dù tÃn công ti‰n chi‰mmøc tiêu, vØa bám ÇÜ®c vào giao thông hào cûa ÇÎchthì m¶t trái l¿u Çån quæng xuÓng së hûy diŒt ngayÇÜ®c m¶t hÀm chi‰n ÇÃu. Lính Nhäy Dù tràn ngÆplên møc tiêu, lúc Ãy së chÌ nghe thÃy ti‰ng l¿u Çån n°vang d¶i, và bi‰t ch¡c là mình së th¡ng. NgÜ©i línhchi‰n ÇÃu cÀn nhiŠu l¿u Çån, vÆy mà m‡i ngÜ©i chÌÇÜ®c cÃp phát có 4 trái, không Çû cho b»a æn sáng.

Nh»ng ngày tÆp trung vŠ b¶ chÌ huy ti‹u Çoàn Ç‹Çi sÜu dÎch tranh tre tràm, anh em thÜ©ng hay längväng gÀn nh»ng cæn hÀm cûa Çåi Ç¶i chÌ huy côngvø, hÍ ngó trÜ§c ngó sau không có ai thì ra tay chômchÌa, bÕ l¿u Çån vào túi rÒi ung dung thoäi mái bÜ§cÇi. ñu®c biŒt phái Çi n¢m bäo vŒ cho các vÎ trí pháobinh là nh»ng ngày thÀn tiên cûa lính Nhäy Dù, anhem nhà h† Pháo thích l¡m vì có thêm quân, canh gácphòng thû së cÄn mÆt hÖn, nên ÇÓi Çãi v§i anh em rÃttº t‰. Anh em Çi xin nh»ng thùng g‡ Ç¿ng Çån pháobinh, Çem vŠ chÈ nhÕ làm cûi nÃu cÖm, hÒi ª trong


rØng sâu, anh em thÜ©ng nÃu cÖm b¢ng cûi khôngÇÜ®c khô, vØa nÃu vØa khóc ràn røa nhÜ trong nhà cóngÜ©i ch‰t. Nh»ng Óng såc Ç¿ng thuÓc súng pháobinh dùng làm døng cø chÙa nÜ§c thì thÆt tuyŒt v©i,m‡i khi xuÓng suÓi t¡m låi vác lên chÓt m¶t Óng såcnÜ§c dùng Ç‹ nÃu cÖm và các sinh hoåt hàng ngày.ThÜ©ng thì m‡i cæn cÙ pháo binh ÇŠu có câu låc b¶,bày bán Çû thÙ cÀn dùng, café thuÓc lá, bánh kËoÇÜ©ng s»a, xì dÀu nÜ§c tÜÖng, anh em tha hÒ mà muas¡m. Anh em låi còn có th‹ gªi nh© mua dùm gà vÎt,cá tÜÖi, thÎt heo, là nh»ng thÙ không bao gi© thÃym¥t trong vùng hành quân. Pháo Dù xài súng l§n chêsúng nhÕ nên Çån dÜ®c rÃt dÜ giä, lÜ®n qua lÜ®n låivài vòng là anh em bi‰t ngay ch‡ nào Ç‹ l¿u Çån.Bi‰t ch‡ Ç‹ mà xin, xin không cho thì chôm cÛngvÆy thôi.

M‡i næm, ngÜ©i lính Nhäy Dù ÇÜ®c cÃp phát haib¶ quÀn áo và m¶t Çôi giÀy bÓ. Lính bæng rØng vÜ®tsuÓi, gai góc cào sÜ§c cä chân tay m¥t mÛi, hai b¶quÀn áo và m¶t Çôi giÀy bÓ kéo dài ÇÜ®c bao lâu hªtr©i. Nghiêm sï Thành và các ÇÒng Ç¶i vÅn lÀm lÛitrên ÇÜ©ng hành quân, nhÅn nåi chÎu Ç¿ng nhÜ chi‰ccuÓc cán cây c¶t ch¥t trên n¡p ba lô. Chi‰c cuÓc cáncây Çã sát cánh chung lÜng v§i nh»ng ngÜ©i línhTi‹u Çoàn 8 Nhäy Dù tØ m¥t trÆn An L¶c, qua Ç‰nchi‰n trÜ©ng Quäng TrÎ, và nay låi cùng nhau phÖilÜng trên nh»ng ng†n ÇÒi vùng núi Yên BÀu.

NgÜ©i lính Nhäy Dù ngã ngºa xuÓng ÇÃt, máuloang ra trên ng¿c áo, nhÕ xuÓng ÇÃt, bàn tay anhqu© quång nhÜ muÓn tìm låi khÄu súng. ñÒng Ç¶icûa anh lÆp tÙc xông lên ti‰p cÙu anh, anh ÇÜ®c täithÜÖng vŠ tuy‰n sau, chi‰c cuÓc cán cây cûa anhÇÜ®c chuyŠn ngay cho m¶t ÇÒng Ç¶i khác. CÙ nhÜth‰, chi‰c cuÓc ÇÜ®c chuyŠn tØ tay ngÜ©i này sangtay ngÜ©i khác, ròng rã miŒt mài theo chân cu¶c chi‰n.Trên cán cuÓc Çã in chÒng chÃt dÃu tay cûa bi‰t baonhiêu ngÜ©i Çã r©i khÕi chi‰n trÜ©ng, ho¥c Çã ch‰t,ho¥c Çã bÎ thÜÖng. Chi‰c cuÓc cán cây Çã chÙng ki‰nbi‰t bao cái ch‰t không toàn thây, làm gì có bæng ca,hai tay và hai chân cûa tº sï ÇÜ®c c¶t låi thÆt ch¥t,m¶t Çòn cây rØng xÕ d†c qua, hai ngÜ©i ÇÒng Ç¶i ªhai ÇÀu ghé vai gánh xác bån mình ÇÜa vŠ ñåi Ç¶i, tØñåi Ç¶i låi gánh vŠ Ti‹u Çoàn. Nh»ng ngÜ©i quenthân cÛ lÀn lÜ®t ra Çi, chÌ còn låi chi‰c cuÓc cÀn cùnhÅn nåi b¢m nh»ng nhát cuÓc nháng lºa xuÓng vùng

ÇÃt cày lên sÕi Çá Ç‹ bäo vŒ mång sÓng cho nh»ngngÜ©i còn ª låi hay vØa m§i tæng cÜ©ng hành quân.Hai ho¥c ba ngÜ©i lính dùng chung m¶t chi‰c cuÓc,hÍ dØng quân là lÆp tÙc Çào hÀm chi‰n ÇÃu, Çó là thÙk› luÆt tác chi‰n kh¡t khe cûa lính Nhäy Dù. TrênÇÜ©ng ti‰n sát lên møc tiêu, hÍ ch¿ng låi là Çào hÀm,không Çào hÀm thì ÇÎch pháo kích lÃy gì mà Ç«, chi‰ccuÓc cán cây là vÆt bÃt ly thân cûa ngÜ©i lính NhäyDù. Chi‰c cuÓc cán cây tÆn tøy xä thân bäo vŒ mångsÓng cho ngÜ©i lính, tØ chi‰n trÜ©ng này cuÓc sangchi‰n trÜ©ng kia, gi© Çây lÜ«i cuÓc Çã mòn nh¤n, chÌcòn dài Ç¶ chØng hai ÇÓt ngón tay mà ngÜ©i lính vÅnkhông dám bÕ Çi, ch£ng lë Çào hÀm b¢ng tay không,Çã hai næm qua chÜa hŠ có m¶t Ç®t cÃp phát cuÓcxÈng nào.

*****SuÓt cä tháng nay tr©i mÜa liên miên bÃt tÆn, h‰t

mÜa l§n låi Ç‰n mÜa nhÕ, mÜa cho thúi ÇÃt, mÜa chom¥t tr©i xÃu h° trÓn biŒt tæm. Giao thông hào, ch‡nào cÛng ngÆp nÜ§c, anh em phäi lÃy poncho giænglên Ç‹ dÒn nÜ§c chäy ra ngoài, gi» cho ch‡ n¢m tÜÖngÇÓi Ç« Äm Ü§t. Gió v‡ vai mÜa, rû nhau Çem cái lånhkinh ngÜ©i th°i lên kh¡p vùng ÇÒi núi, Thành Çã nêmlên ngÜ©i hai b¶ quÀn áo, låi khoác thêm m¶t cái áojacket bên ngoài mà vÅn thÃy lånh run. Trong cænhÀm nh‰ch nhác, nh»ng gi†t nÜ§c mÜa không m©ivÅn tìm cách l†t vào trong khi‰n ch‡ nào cÛng thÃyÜÖn Ü§t, ghê ghê. Thành câu hai ÇÀu cûa s®i dây ÇiŒnvào cøc pin cûa máy truyŠn tin PRC-25 Çã cÛ, ánhsáng tÕa ra tØ chi‰c bóng Çèn nhÕ khi‰n cho m†i vÆtnhÜ khô ráo, Ãm áp h£n lên. Thành vói tay mª n¡p balô lÃy ra m¶t lá thÜ màu xanh, chàng tØ tÓn lÃy ram¶t Çi‰u thuÓc, châm lºa ÇÓt. HÖi thuÓc len vàobuÒng ph°i mà nghe Ç©i quá Çã. Thành không nh§mình Ç†c lá thÜ này Çã bao nhiêu lÀn, càng Ç†c càngthÃy cu¶c Ç©i thêm r¡m rÓi.

NgÜ©i gªi: Ng†c Lan.Thành phÓ cÛ.NgÜ©i nhÆn: ChuÄn úy Nghiêm sï Thànhñåi Ç¶i 83, Ti‹u Çoàn 8 NDKBC 3119/HQ.Anh Thành thÜÖng yêu,Tr©i Sài Gòn b¡t ÇÀu trª lånh s§m hÖn m†i næm,

sáng nay Çi h†c em phäi khoác thêm chi‰c áo len.Gió ban mai se së luÒn trong tóc khi‰n em nh§ anh


vô vàn, vÆy là chúng ta Çã xa cách nhau thÆt rÒi Ü?Em cÙ ng« là anh vÅn còn hiŒn diŒn trong thành phÓnày, anh Çang ngÒi trong giäng ÇÜ©ng hí hoáy chépbài, 11gi© rÜ«i së Ç‰n Çón em, nên lòng em vÅn mongvÅn ngóng, Ç‹ rÒi tan h†c em lÈ loi Ç‰m bÜ§c m¶tmình.

Ÿ phÜÖng xa Ãy anh có ÇÜ®c khÕe không, th©iti‰t ª ngoài Ãy kh¡c nghiŒt l¡m, nh§ gi» gìn sÙc khÕenghe anh. Không có anh ª bên cånh chÌ bäo nên emphäi cÓ g¡ng h†c nhiŠu gi© hÖn, mà rÒi vÅn thÃyÇi‹m kém hÖn hÒi anh còn ª nhà. Có th‹ nào anh sëlà gia sÜ cho em suÓt Ç©i không hª Thành? Em khôngbi‰t n»a, em chÌ thÃy mình quay qu¡t trong n‡i nh§nhung, nh§ khuôn m¥t anh ch»ng chåc hiŠn lành,nh§ nh»ng cº chÌ anh chæm sóc lo l¡ng cho em, nh§nh»ng lúc em b¡t nåt anh, có phäi nh§ nhiŠu nhÜ vÆylà Çã yêu rÒi phäi không anh?

ThÙ bäy vØa rÒi em vào thÜ viŒn h¶i ViŒt MÏ ônbài, nhÜng không còn tâm trí nào Ç‹ h†c nên em phäivŠ nhà, anh bi‰t tåi sao không hª anh Thành? tåi vìem g¥p låi quá nhiŠu k› niŒm cûa hai ÇÙa mình ªchÓn này. Nh»ng lÓi Çi, nh»ng kŒ sách vÅn y nguyênnhÜ nh»ng ngày tháng cÛ, dãy bàn gh‰ mà hai ÇÙamình thÜ©ng hay ngÒi h†c vÅn mòn mÕi Ç®i ch© ai.CÛng ngay trên chi‰c bàn h†c này, em Çã m¶t lÀngiÆn anh khûng khi‰p, em thÆt không ng©...Mà låquá anh Thành à, cái công thÙc tính Çåo hàm kÿ cøcÇó em muÓn quên Çi mà không ÇÜ®c, nó cÙ n¢m ÿtrong ÇÀu em không chÎu nhúc nhích Çi Çâu cä, cÛngtåi anh Çó Thành å.

Ông tr©i dåo này buÒn cÜ©i l¡m anh Thành å, khikhông m¶t cÖn mÜa rào Ç° Æp xuÓng, em v¶i vànglÃy áo mÜa ra, vØa m¥c xong thì cÖn mÜa Çã chåytuÓt ra Ç¢ng kia, b¿c mình ghê. Em vØa cªi áo mÜara Ç‹ x‰p låi thì m¶t cÖn mÜa rào khác låi ào Ç‰n, th‰có tÙc không hª anh? TØ ngày quen anh, em Çã yêulây nh»ng cÖn mÜa Sài Gòn, nh»ng cÖn mÜa Ü§t átlàm nÄy mÀm tình yêu Çôi lÙa. TØ ngày anh ra ÇÖn vÎdÃn thân vào miŠn chinh chi‰n, hÍ cÙ thÃy mÜa là emlåi nh§ Ç‰n anh, mÜa làm Ç†ng låi nh»ng k› niŒmcûa hai chúng mình.

Anh Thành, hôm qua tåp chí Væn có Çæng bàivi‰t cûa thÀy giáo cÛ cûa em. Bài vi‰t cûa thÀy rÃthay, anh Ç†c së thích l¡m, thÀy vi‰t vŠ nh»ng câuchuyŒn xäy ra ª vùng ÇÎa ÇÀu gi§i tuy‰n. Em Ç‹ dành

khi nào anh vŠ phép em së ÇÜa anh xem.ñã khuya l¡m rÒi, em xin ngØng bút, chúc anh

luôn luôn khÕe månh bình yên.ThÜÖng nh§ anh.Ng†c Lan.Thành l© m© cäm nhÆn ra, có ÇiŠu gì Çó không

°n, thì ra Ng†c Lan vÅn thÜ©ng xuyên theo dõi bàivi‰t cûa ngÜ©i thÀy cÛ trên sách báo. Nàng vÅn âmthÀm, l¥ng lë dõi theo dÃu chân cûa ngÜ©i này in trênnŠn cát tr¡ng, bãi bi‹n hoang vu không m¶t bóngngÜ©i. Ng†c Lan ch¡c ch¡n có gªi gÃm tình cäm chongÜ©i thÀy cÛ này, ít hay nhiŠu thì Thành không th‹nào Ç‰m ÇÜ®c. M¶t vài lÀn nhân lúc Ng†c Lan ÇŠcÆp Ç‰n ngÜ©i này, Thành cÓ š khai thác tình hìnhnhÜng Ng†c Lan cÙ nhÃt m¿c kh£ng ÇÎnh chÌ là tìnhthÀy trò không hÖn không kém. ñã có nh»ng lúc Ng†cLan l¶ h£n vÈ cäm Ç¶ng khi nh¡c Ç‰n nh»ng chæmsóc chiŠu chu¶ng cûa ngÜ©i này. Thành nghe rõ n‡ib¿c d†c tÙc tÓi dâng lên trong lòng, chàng cÓ d¢nxuÓng và t¿ nhû, chuyŒn Çâu còn Çó, nóng näy nhiŠukhi låi nghi oan cho ngÜ©i yêu cûa mình thì t¶i ch‰t.Thành t¿ hÕi lòng mình sao låi b¿c tÙc nhÜ vÆy, tåi t¿ái v¥t hay do tính ích k› hËp hòi muÓn gi» Çóa hoa Ãyriêng cho mình. NhÜng mà Ng†c Lan Çã là gì cûaThành Çâu mà Thành Çòi gi» lÃy Ç‹ làm cûa riêng,m¶t nø hôn lên má cÛng chÜa có n»a là...Nh§ låi tháiÇ¶ cûa Ng†c Lan khi nàng bênh v¿c cho ngÜ©i Ãy,Thành tÙc l¡m chÌ muÓn c¡t ÇÙt Çi cho xong, ch£ngthà chÎu Çau m¶t lÀn Ç‹ ÇÜ®c bình yên thanh thäncòn hÖn cÙ kéo dài mãi cÖn Çau nhÙc nhÓi.

Thành b‡ng thÃy lòng mình chùng xuÓng khi hìnhdung Ç‰n khuôn m¥t xinh ÇËp tÜÖi t¡n cûa Ng†c Lan,nàng ÇËp và dÍ thÜÖng quá, nàng ngây thÖ thánh thiŒnquá. Cu¶c sÓng cûa Ng†c Lan Çang xoay quanh m¶tthÀn tÜ®ng, ngÜ©i Çó chính là thÀy dåy h†c cÛ cûanàng, ch¡c h£n cu¶c sÓng cûa nàng Çang thæng hoav§i bao hånh phúc tràn ÇÀy. Hãy Ç‹ cho nàng ÇÜ®cvui sÓng trong lâu Çài äo m¶ng nhÜ nàng công chúangû trong rØng vØa thÙc giÃc, nâng niu, trìu m‰n, tônth© thÀn tÜ®ng cûa mình. Thành t¿ nghï, vÆy là mìnhcÙ l© Çi, nhìn thÃy nàng hÒn nhiên hånh phúc baonhiêu v§i thÀn tÜ®ng cûa nàng thì mình låi càng mØngcho nàng bÃy nhiêu. Thành b‡ng cäm thÃy ngåc nhiênv§i chính mình, sao t¿ dÜng mình låi trª nên tØ bi hÌxä ác liŒt Ç‰n nhÜ vÆy.


NhÜng cºa thiŠn Çâu Çã dÍ dàng Ç‹ cho chànglách qua. Ngay ngày hôm sau, cÖn Çau låi nhói trªlåi, không nhÃp m¶t gi†t rÜ®u nào nhÜng Thành cämthÃy ch‰nh choáng nhÜ trong cÖn say, thÜÖng nh§lÅn vào tuyŒt v†ng nên Çau Ç§n khôn cùng. Nàng cócoi thÜ©ng chàng hay không, khi mà trong tâm tÜªngvÅn còn nghï Ç‰n ngÜ©i Ãy, vÅn còn dõi theo bÜ§c Çicûa ngÜ©i Ãy, mà rÒi ngÜ©i Ãy có nh§ Ç‰n nàng Çâu,sao mà nàng vÅn cÙ n¥ng lòng v§i ngÜ©i ta, thÆt làquái lå. Tåi sao nàng Çem tình cäm chia x§t cho kÈkhác mà vÅn hÒn nhiên k‹ låi cho chàng nghe, nghïnát óc cÛng không sao lš giäi ÇÜ®c, không th‹ dùngcông thÙc Ç‹ Çi tìm Çáp sÓ cho nh»ng r¡c rÓi tÖ lòng.

ñÙng trên ÇÌnh Mùa ñông ngóng vŠ phÜÖng Nam,Thành ng¡m nhìn nh»ng giäi mây tr©i d¡t tay nhaul¥ng lë trôi Çi, Ü§c gì Thành ÇÜ®c hóa thân vào Çámmây Ãy, chàng së g†i gió ÇÜa chàng vŠ thæm chÓn cÛ.Sài Gòn yêu dÃu ng°n ngang bi‰t bao k› niŒm, cóngÜ©i con gái ÇËp tuyŒt trÀn mà chàng Çã yêu, Çãnh§ Ç‰n lÎm cä hÒn. Vài tháng n»a Ti‹u Çoàn 8 NhäyDù së vŠ Sài Gòn nghÌ dÜ«ng quân, chÌnh bÎ ÇÖn vÎ,Thành nhÃt quy‰t lÀn này së phäi hôn lên Çôi mánàng m¶t lÀn, Ç‹ Çem hÜÖng vÎ ng†t ngào Ãy r¡c lêncu¶c Ç©i cho thêm n‡i ngÃt ngây.

*****Tháng 7 næm 1974, quÆn ThÜ©ng ñÙc thu¶c tÌnh

Quäng Nam b‡ng m¶t s§m m¶t chiŠu sôi thành chäolºa khi ÇÎch quân tÆp trung vŠ Çây nhiŠu SÜ Çoàn, t°chÙc thành nhiŠu mÛi tÃn công d» d¶i vào các l¿clÜ®ng trú phòng. ñÎch hy v†ng së khÓng ch‰ ÇÜ®cchi‰n trÜ©ng b¢ng hÕa l¿c rÃt månh cûa pháo tÀm xa130 ly, ÇÒng th©i ÇÎch cÛng không muÓn nhÜ©ng vùngkhông gian cho ÇÓi phÜÖng khai thác th‰ månh vŠ

không quân nên Çã thi‰t lÆp m¶t hŒ thÓng phòngkhông Çan dày Ç¥c nhÜ m¡t cáo. TrÜ§c th‰ áp Çäoquá månh më cûa ÇÎch quân, hŒ thÓng phòng thû cûaquÆn ThÜ©ng ñÙc lÀn lÜ®t søp Ç°, quân trú phòngtan rã, rút chåy tán loån trên ÇÜ©ng l¶, dân chúnghoäng hÓt cÛng gÒng gánh chåy theo. ñÎch rÜ§n ngÜ©ichÒm vŠ phía quÆn ñåi L¶c, m¶t chút n»a thôi, phitrÜ©ng ñà N¤ng së n¢m trong tÀm pháo cûa ÇÎch, vàsau Çó thì...

NhÜng ÇÎch së không bao gi© th¿c hiŒn ÇÜ®c cúrÜ§n ngÜ©i này vì SÜ Çoàn Nhäy Dù Çã kÎp th©i nhÆpcu¶c. L» Çoàn I Nhäy Dù Çã chuy‹n quân cÃp kÿ vàotrÆn ÇÎa, chÆn ÇÙng ngay cÖn bão Çang trên Çà xô t§i,ti‰p theo Çó là L» Çoàn II và L» Çoàn III Nhäy Dù nÓigót vào vùng hành quân, hình thành th‰ trÆn cônghãm ép ÇÎch phäi lùi bÜ§c.

ñoàn xe quân s¿ vÆn chuy‹n Ti‹u Çoàn 8 NhäyDù Ç‰n ÇÜ®c quÆn Hi‰u ñÙc thì tr©i Çã x‰ chiŠu, anhem nhanh chóng xuÓng xe, tåm th©i tän r¶ng ra, ánng» ch© lŒnh. Các Trung Ç¶i trÜªng cûa ñåi Ç¶i 83tÆp trung vŠ b¶ chÌ huy ñåi Ç¶i nhÆn lŒnh hành quân.Bän ÇÒ vùng Hi‰u ñÙc, ñåi L¶c, ThÜ©ng ñÙc ÇÜ®cphân phÓi cho các Trung Ç¶i trÜªng. ñåi úy ñåi Ç¶itrÜªng Phan væn HiŒu träi tÃm bän ÇÒ ra trÜ§c m¥t,Çánh dÃu cÓt t†a Ç¶ lên tÃm bän ÇÒ b¢ng m¶t dÃuthÆp ÇÕ ÇÆm nét, các Trung Ç¶i trÜªng ghi låi cÓt t†aÇ¶ lên bän ÇÒ cûa mình. Sau Çó tØng Trung Ç¶i trÜªngÇánh dÃu vÎ trí Çóng quân cûa trung Ç¶i mình b¢ngnh»ng chÃm màu Çen theo s¿ hÜ§ng dÅn cûa ñåi úyñåi Ç¶i trÜªng. Thi‰u úy Lê mÆu SÙc, Thi‰u úy Hoàngvæn Ti‰n, Thi‰u úy Nghiêm sï Thành lÀn lÜ®t báocáo quân sÓ, tình hình vÛ khí Çån dÜ®c cûa tØng trungÇ¶i. Riêng Trung úy Hoàng Ç¡c Hùng së chæm sóchai Trung Ç¶i cûa Thi‰u úy Hoàng væn Ti‰n và Thi‰uúy Nghiêm sï Thành. Lë ra Trung úy Hoàng Ç¡c HùngÇã là ñåi Ç¶i phó mang súng ng¡n, nhÜng Nhäy Dùkhông có chÙc vø ñåi Ç¶i phó.

Thi‰u úy Nghiêm sï Thành dÅn Trung Ç¶i dichuy‹n vŠ phía ng†n ÇÒi nhÕ, quây tròn thành m¶ttuy‰n phòng ng¿, Ç¥t 4 v†ng gác ra 4 hÜ§ng quan sátcÄn mÆt, anh em vác cuÓc ra Çào hÀm chi‰n ÇÃu,súng và dây Çån Ç¥t ngay bên cånh phòng khi h»u s¿,sÓ anh em còn låi Çi lÜ®m cûi, ki‰m nÜ§c lo nÃu b»acÖm chiŠu. NhÜ thÜ©ng lŒ, Thi‰u úy Nghiêm sï ThànhÇích thân chÌ ÇÎnh vÎ trí cho hai khÄu Çåi liên M60.

Huy hiŒu ti‹u Çoàn 8 ND


NgÜ©i lính Nhäy Dù lúc nào cÛng Ç¥t mình trong tÜth‰ s¤n sàng tác chi‰n.

CÖm nÜ§c xong mà không có Çi‰u thuÓc thì cu¶cÇ©i trª nên vô vÎ låt lëo, khó chÎu trong ngÜ©i. CóÇi‰u thuÓc mà không ÇÜ®c m¶t ly café thì khác gìngÙa mà không cho gãi. Nghiêm sï Thành ÇÜa lycafé lên miŒng làm m¶t h§p nhÕ, vÎ café tan ra trênÇÀu lÜ«i, m¶t hÖi thuÓc Capstan kéo vào quyŒn lÅnv§i mùi café tåo nên m¶t cäm giác säng khoái tuyŒtv©i. Thành ngÒi Çó, trên m¶t ng†n ÇÒi thÃp thoángnh»ng lùm cây, ngÄng m¥t nhìn vÀng træng vØa sángtÕ, ngÅm nghï không bi‰t gi© này Ng†c Lan Çanglàm gì, có nh§ Ç‰n Thành hay không, có nh§ Ç‰nnh»ng phút giây ÇÀm Ãm mà dÜ©ng nhÜ vÅn còn Ç†ngtrên má trên môi. VÆy là Thành Çã hôn ÇÜ®c Ng†cLan rÒi Çó, làn da Ng†c Lan tr¡ng nuÓt mÎn màng,hÜÖng thÖm thoang thoäng tØ mái tóc cûa nàng khi‰nThành lâng lâng, vÆy là Çû l¡m rÒi. Hånh phúc là nÖimà ngÜ©i ta bi‰t vØa Çû Ç‹ ngØng låi, bi‰t trân quínâng niu nh»ng gì mình Çang có. Hôn nhau xong, haiÇÙa cùng nhìn nhau cÜ©i, hai chi‰c má lúm ÇÒng tiŠnnho nhÕ trên khóe miŒng nàng cÛng Çon Çä cÜ©i theo.Nàng xinh ÇËp dÎu dàng nhÜ nø hoa vØa ch§m nª,Thành sung sÜ§ng ng¡m nhìn ngÜ©i yêu, trong lòngr¶n lên m¶t n‡i thÜÖng yêu vô b© b‰n. NhÜng Çaukh° thay, mãi mãi vŠ sau này Thành së không baogi© quên ÇÜ®c n‡i høt hÅng, nhói Çau bÃt ng© vàom¶t bu°i chiŠu sau Çó vài ngày. Hai ÇÙa ngÒi trongquán kem, ngoài tr©i mÜa gió ngä nghiêng, Thành k‹chuyŒn quân hành trong n‡i Ü§t át, lånh lëo. Ng†cLan chæm chú nghe, và rÒi nàng tÕ vÈ Üu tÜ phiŠnmu¶n:

- Anh hành quân ª ngoài Ãy, n‰u chÎu khó hÕithæm th‰ nào cÛng có ÇÜ®c tin tÙc cûa thÀy.

*****Bu°i sáng s§m ngày hôm sau, Ti‹u Çoàn 8 Nhäy

Dù b¡t ÇÀu chuy‹n quân vào vùng lºa Çån. ñoànquân xa chª ÇÀy ¡p lính Nhäy Dù, phun khói phóngnhanh trên liên tÌnh l¶ sÓ 4 hÜ§ng vŠ quÆn ñåi L¶c.Qua Ái Nghïa, CÀu Chìm, anh em Çã nghe thÃy ti‰ngsúng n°, nh»ng loåt Çån Çåi bác gÀm gØ Çe d†a. ñoànxe dØng bánh Ç° quân xuÓng ven ÇÜ©ng. Các ñåi Ç¶ilÆp tÙc di chuy‹n, ñåi Ç¶i 83 do ñåi úy Phan vænHiŒu chÌ huy vÜ®t ngang vŠ phía bên trái con ÇÜ©ng,các Trung Ç¶i ÇÜ®c lŒnh bung r¶ng Ç¶i hình, di

chuy‹n vŠ phía trÜ§c. HÜ§ng trÜ§c m¥t cûa ñåi Ç¶i83 là dòng sông Vu Gia nÜ§c lØng l»ng trôi, phía bênkia sông sØng s»ng nh»ng ng†n núi rÃt cao, trên ÇóÇÎch Çã bÓ trí dày Ç¥c và Çang nh‰ch miŒng cÜ©i,nhìn xuÓng giäi ÇÒng b¢ng hËp, trông thÃy rõ nh»ngcánh quân Nhäy Dù Çang l¥ng lë nhÆp cu¶c.

X‰ trÜa ngày hôm sau, ñåi Ç¶i 83 ÇÜ®c lŒnh dichuy‹n sang bên kia con ÇÜ©ng. ñåi Ç¶i nhÆn lŒnhchuÄn bÎ Çánh d†c theo trøc l¶ bên tay phäi, hÜ§ngvŠ phía ÇÒi 52. Thi‰u úy Nghiêm sï Thành và Thi‰uúy Hoàng væn Ti‰n dÅn hai Trung Ç¶i mª ÇÜ©ng ti‰nvào làng Hà Nha. Cánh quân này ÇÜ®c Ç¥t dÜ§i quyŠnÇiŠu Ç¶ng cûa Trung úy Hoàng Ç¡c Hùng.

Trung Ç¶i ti‰n chÆm trên cánh ÇÒng trÓng, khicòn cách bìa làng khoäng 300 thÜ§c thì ngØng låi.Thi‰u úy Nghiêm sï Thành bò lên phía trÜ§c, Än ngÜ©isau m¶t gò ÇÃt nhÕ, cÄn thÆn quan sát møc tiêu. NhìnkÏ, thÃp thoáng sau lÛy tre có bóng ngÜ©i qua låi, taycÀm vÛ khí, ÇÀu Ç¶i nón cÓi. Nghiêm sï Thành bò trªvŠ vÎ trí cÛ, cho anh em Çào hÀm, canh gác cÄn mÆt.Màn Çêm buông xuÓng, cänh vÆt chìm dÀn trong bóngtÓi, anh em không ai ngû ÇÜ®c, ai cÛng hÒi h¶p Ç®ich©, Trung Ç¶i Çã nhÆn ÇÜ®c lŒnh ti‰n chi‰m làng HàNha gi»a khuya Çêm nay.

Thi‰u úy Nghiêm sï Thành Çích thân chÌ huy Ti‹uÇ¶i 1 tÃn lên phía trÜ§c, hai Ti‹u Ç¶i còn låi cæng rahai cánh nÓi bÜ§c liŠn theo sau. Ti‹u Ç¶i tiên phongvØa Ç¥t chân vào t§i bìa làng thì bÃt ng© ti‰ng súngcûa ÇÎch n° vang d¶i, ánh lºa lóe lên tØ nòng súngtrong nh»ng cæn hÀm kiên cÓ, tÀm b¡n thÆt gÀn, l¿uÇån tung ra nhÜ mÜa. Thi‰u úy Nghiêm sï Thành gàoto nhÜ muÓn át ti‰ng súng n°:

- Xung phong, xung phong!Nghiêm sï Thành lao nhanh ngÜ©i vŠ phía trÜ§c.

VØa lúc Çó, m¶t loåt Çån AK Çón b¡n ngay vào gi»ang¿c Thành, Nghiêm sï Thành ngã ngºa vŠ phía sau,ng¿c b‹ nát, Thành ch‰t rÃt nhanh.

Không gian nhÜ Çóng sÀm cºa låi, m†i âm thanhÇ¶t nhiên vøt ngÜng b¥t, trong n‡i im l¥ng thênhthang cûa cõi hÜ vô, có ai Çó nhè nhË cÃt ti‰ng ngâmnga:

Nhån quá trÜ©ng giang änh trÀm hàn thûy.Nhån bÃt di tích chi š, thûy vô lÜu änh chi tâm.

10-15-2007.


Ngày 21 tháng 8 næm 2009, Nghïa trang Quân ñ¶iBiên Hòa thÆt buÒn! M¶t s¿ tình c© mà th¢ng ñÙc Çãtìm g¥p m¶ mày. Th‰ là tao Çã ÇÜ®c th¡p hÜÖng vàongày gi‡ cûa mày ÇÜ®c 3 lÀn rÒi Lê H»u LÜ®ng Öi!Th¢ng bån tØ th©i h†c chung trÜ©ng Trung-H†c PhanSào Nam ª Ngã Bäy. Cùng Çi Khóa 4/71 SQTB Thû-ñÙc, cùng chung ññ36. Ra trÜ©ng cùng vŠ Nhäy Dù...!

ñúng 5 gi© sáng 30-7-1972, Lê H»u LÜ®ng và HÒThành Phi lên máy bay ra Tñ6ND. Còn tôi vác balô vŠTñ7ND. Chi‰n trÜ©ng Quäng TrÎ næm 72 thÆt ác liŒt,Ç‰n næm 1973 tôi và LÜ®ng cùng vŠ Tñ9ND và Çã cóÇÜ®c 2 chi‰n thÜÖng làm vÓn! Cái tên ññ93ND khôngmÃy thiŒn cäm v§i gi§i Sï Quan L» ñoàn I ND, vìtruyŠn thuy‰t sát Sï Quan. ñào Bá K‰ tØ Tñ1ND chuy‹nsang Tñ9ND, nhÃt ÇÎnh không chÎu vŠ ññ93 nên ÇÜ®cchuy‹n vŠ ññ94. Tôi lên ñåi ñ¶i thì bÃt ng© g¥p TrS/I HiŒp, ngÜ©i anh h† tØ lâu không g¥p:

- Mày Çi Çâu Çây?- Tôi vŠ 93.HiŒp nói nhÕ v§i tôi:- ñåi Ç¶i trÜªng tÓt l¡m, nhÜng ññ sát Sï Quan

l¡m, mày xin Çi ññ khác Çi.Tôi l§n h†ng nói:- Tôi cÛng sát ñåi Ç¶i trÜªng l¡m, tôi Çi là ññT

Çi theo à!

- Chào anh, tôi là Trung Úy Hoàng Th‰ T¿u,ññT93, xin hân hånh chào Çón anh vŠ v§i ñåi ñ¶i.

Tôi thÆt bÃt ng© và muÓn nói l©i xin l‡i nhÜng låithôi. Tính cách ngông nghênh cûa th©i trai trÈ. Và rÒiTôi v§i LÜ®ng cùng cày cuÓc vÃt vä ª ññ93 mà ch£nghŠ bÆn tâm gì vŠ cái truyŠn thuy‰t Ãy.

Ngày 16-8-1974, vØa di chuy‹n tØ Sàigòn ra ñàN¤ng. ñåi Úy T¿u g†i tôi v§i LÜ®ng lên h†p và thôngbáo cho nó quy‰t ÇÎnh ÇÜ®c ÇiŠu vŠ phòng 3 L» ñoàn.ñåi Úy T¿u låi lên ti‰ng:

- Ch£ng lë gi© này anh n« bÕ anh DÛng m¶t mìnhsao?

Tôi Çåp chân LÜ®ng không kÎp, nó Çã nói:- Tôi không bÕ bån bè, ÇÜ®c rÒi tôi tình nguyŒn ª

låi v§i bån bè tôi.Th‰ là ñåi úy T¿u cÀm máy g†i ngay vŠ cho BCH/

Tñ thông báo quy‰t ÇÎnh LÜ®ng tình nguyŒn ª låi ÇÖnvÎ hành quân.

Ngày 19-8-1974, Tñ9ND ti‰n vào QuÆn ThÜ©ngñÙc dÜ§i cÖn mÜa pháo, cánh quân tiŠn phong ññ93NDcÙ lÀm lÛi vØa Çi vØa n¢m tránh pháo.

- 1, anh Çã thÃy 475 ª hÜ§ng B¡c cûa anh chÜa?- Tôi thÃy rÒi ñích thân.- VÆy tr¿c chÌ zulu.- Nghe rõ ñích thân.Th‰ là tôi dÅn Trung Ç¶i 1 bò lên dÓc núi, Trung

Ç¶i 3 cûa LÜ®ng bám sát theo sau. ñêm Çó phäi tåmdØng quân, dÜ§i chân hÜ§ng Nam cûa ñ¶ng Lâm 475.Sáng hôm sau, tôi Ç¿Öc lŒnh løc soát mª r¶ng bên cánhtrái dÜ§i s¿ y‹m tr® cûa trung Ç¶i LÜ®ng. Trung Ç¶i 1cûa tôi cÙ nhÜ th¢n l¢n bò sæn mÒi áp sát møc tiêu,nhóm khinh binh ra dÃu có ÇÎch phía trÜ§c. Tôi phÃttay ra lÎnh tÃn công, ti‰ng l¿u Çån ÇÒng loåt n° dòntrong tuy‰n ÇÎch m¶t cách bÃt ng©. Ti‰ng LÜ®ng latrong máy:

- Tøi nó bÕ chåy h‰t rÒi, nhào lên hÓt DÛng Öi.VØa tràn lên tuy‰n, ÇÎch Çã pháo hûy diŒt Trung

Ç¶i 1 cûa tôi. K‰t quä ÇÎch 4 bÕ xác, còn Trung Ç¶i tôicó 8 bÎ thÜÖng. Cûng cÓ vÎ trí và giao låi cho 1 Ti‹uÇ¶i Çóng chÓt, tôi trª låi vÎ trí cÛ Ç‹ ti‰p tøc y‹m tr®cánh trái cho LÜ®ng lên cao Çi‹m 475. ChiŠu Çó, TrungÇ¶i 3 cûa LÜ®ng chi‰m ÇÜ®c mÕm phía nam 475, ÇÜ®cTrung Ç¶i tôi ti‰p t‰ nÜ§c và nhÆn chi‰n l®i phÄm cûaLÜ®ng Ç‹ chuy‹n vŠ ññ. 3gi© sáng ngày 21-8, tôi giÆtmình thÙc giÃc vì ti‰ng l¿u Çån n° trên vÎ trí cûa LÜ®ngÇóng quân. H‰t máy cûa ññ Ç‰n máy cûa tôi g†i,không có ti‰ng trä l©i cûa LÜ®ng. 5gi© 30 tôi ÇÜ®c lŒnhlên ti‰p Ùng vÎ trí cûa LÜ®ng. Di chuy‹n v§i Ç¶i hìnhs¤n sàng chi‰n ÇÃu. M¶t gi© sau tôi ti‰p cÆn ÇÜ®c vÎ

DÛng 364

M¶ Lê H»u LÜ®ng


trí cûa LÜ®ng. Xác th¢ng bån thân cûa tôi Çã ÇÜ®cbó g†n trong tÃm poncho, k‰ bên là xác ngÜ©i emmang máy cho LÜ®ng! Tôi chÜa kÎp b§t n‡i xúcÇ¶ng cho cái ch‰t cûa ngÜ©i bån thân thì ÇÜ®c lŒnhhÜ§ng 475 th£ng ti‰n! Låi m¶t ngày vÃt vä Çánhnhau dành giÆt cao Çi‹m! 3 gi© sáng 22-8, ÇÎch tÃncông vÎ trí cûa tôi t§i tÃp.

- MË ki‰p, nó b¡n mình b¢ng 12.7 ly không ñíchthân Öi!

- KŒ mË nó, cÙ nói anh em cÄn thÆn coi chØngb¶ binh nó bò vô thì mình chÖi l¿u Çån chÙ ÇØngb¡n.

QuÀn thäo nhau Ç‰n 6 gi© sáng tôi ch£ng bi‰tmình bÎ thÜÖng tØ lúc nào! ñåi Úy T¿u y‹m tr® pháobinh và ra lÎnh cho tôi phäi rút vŠ ññ:

- Tình hình rÃt khó khæn cho hÜ§ng ti‰n cûa ññ,thôi anh di tän Çi.

Gi†ng ñåi Úy T¿u buÒn buÒn nói v§i tôi. Th‰ làtôi Çi ra Çi‹m tÆp trung tän thÜÖng trong trÆn ÇÎa sÖnpháo 85 cûa ÇÎch. Quä là tôi ÇÜ®c Ön trên che chªtrong trÆn pháo tr¿c xå Çó, hay có th‹ nói mË ki‰pb†n nó b¡n dª quá.

Tôi ÇÜ®c ÇÜa vŠ Quân y viŒn Duy Tân. Hôm saungày 23-8-1974, ñåi Úy T¿u ÇÜ®c tr¿c thæng tänthÜÖng ra v§i v‰t thÜÖng gãy nát Çùi phäi. N¢m trênbæng ca, ñåi Úy T¿u rÜng rÜng nÜ§c m¡t nói v§i tôi:

- Xem nhÜ ñåi ñ¶i mình tan hàng rÒi!Sau 4 ngày tham chi‰n m¥t trÆn ThÜ©ng ñÙc,

ñåi ñ¶i 93ND Çã mÃt 6 Sï Quan: 3 tº trÆn, 3 bÎthÜÖng; trong Çó có 1 SQ/ññT. RÒi Ç‰n cuÓi trÆnThÜ©ng ñÙc có thêm 4 Sï Quan n»a hy sinh. CáitruyŠn thuy‰t ññ93ND "SÁT S¸ QUAN" th¿c hÜ rasao Ç‰n nay tôi vÅn phân vân?!?!...

LÜ®ng Öi bây gi© mày n¢m Çây, cÛng may là cóth¢ng Trung ÇŒ tº cûa mày n¢m gÀn. Tao vÅn nh§b†n mình ÇÜ®c may m¡n vŠ h†c dù. Mày Çã nhäy 2sô cûa khóa 320 rÒi. NhÜng nghe tao ÇÜ®c vŠ h†c dùmày Çã bÕ khóa 320 Ç‹ chung khóa 321 nhäy dù v§itao, ÇÜ®c nhäy chung toán, hånh phúc l¡m. ChÙth¢ng HÒ Thành Phi nó rÃt mê Nhäy Dù nhÜng nócó ÇÜ®c h†c nhäy dù Çâu! Nó Çã hy sinh næm 72 tåim¥t trÆn Quäng TrÎ ª Tñ6ND rÒi còn gì! Và rÃtnhiŠu, rÃt nhiŠu bån bè khóa An L¶c cûa mình chÜathÕa mãn "Çi mây vŠ gió", Çã gãy cánh Ü§c mÖThiên ThÀn MÛ ñÕ.

Thôi hãy yên nghÌ LÜ®ng Öi, bån bè An L¶c sëkhông bao gi© quên mày! M¶t th¢ng bån không baogi© bÕ bån!

Nh§ bån và nh§ m¶t truyŠn thuy‰t.













Tôi Çang lui cui d¿ng chi‰c Suzuki lên, chÜa kÎpkhóa låi thì Trung Sï NhÃt Månh, ThÜ©ng Vø ñåiñ¶i, không bi‰t ch© Ç®i tØ lúc nào, Çã d†t t§i saulÜng:

- ChuÄn Úy, ñåi Úy nói ChuÄn Úy lên væn phòngtrình diŒn ñåi Úy.

V§i tay tháo cái khóa xích ràng phía sau PorteBagage, tôi quay nºa ngÜ©i låi :

- ¯, Ç‹ tí n»a tôi cÃt ÇÒ xong rÒi tôi lên.- ñåi Úy nói ChuÄn Úy lên liŠn bây giÖ.- ñÜ®c rÒi, ÇÜ®c rÒi, lên liŠn thì lên liŠn.Tôi vØa h†c xong khóa NhÄy Dù ª Tråi Hoàng

Hoa Thám, ÇÜ®c bÓn ngày phép mãn khóa nhÜngnhân tiŒn g¥p dÎp Noel, tôi t¿ cÃp thêm sáu ngày n»a,ª Sai gòn chÖi Ç‰n hôm nay, mÒng hai t‰t tây, m§ichÎu trª vŠ ÇÖn vÎ. ChuyŒn lên trình diŒn ñåi ÚyHuyên, ñåi ñ¶i TrÜªng, Ç‹ kš cû là chuyŒn ÇÜÖngnhiên, tôi Çã bi‰t trÜ§c, nhÜng "dziŒc dzì mà dz»dzÆy", b¶ °ng s® tôi dz†t n»a hay sao? Tuy nói vÆynhÜng tôi vÅn Çûng ÇÌnh khoá xe, cÃt cái túi xách vàotû rÒi m§i tà tà bÜ§c theo Månh.

ñåi Úy Huyên, m¥t lånh nhÜ tiŠn, Çang ngÒi se seÇi‰u Ruby Quân Ti‰p Vø tåi bàn giÃy, dÜ§i mô hìnhphù hiŒu cûa ñåi ñ¶i Thám Sát. Phù hiŒu này, lÒngtrong khung tam giác Çen viŠn vàng là nºa thân trêncûa m¶t con ó ÇÀu ÇÕ thân tr¡ng Çang nhe nanh múavuÓt chúi xuÓng khåc ra ba tia ch§p, vÓn là phù hiŒucûa chÜÖng trình Lôi VÛ, và sau Çó là Trung TâmHuÃn LuyŒn / Hành Quân Delta, ÇÖn vÎ cÛ mà ñåiÚy Huyên tØng là m¶t Toán TrÜªng xuÃt s¡c. KhiL¿c LÜ®ng ñ¥c BiŒt bÎ giäi tán, Trung Tâm HuÃnLuyŒn / Hành Quân Delta Çã ÇÜ®c thu g†n låi thànhñåi ñ¶i Thám Sát cûa Liên ñoàn 81 BiŒt Cách NhäyDù. TØ khi ÇÜ®c ñåi Tá HuÃn, ChÌ Huy TrÜªng Liênñoàn, cho phép xº døng låi, phù hiŒu này Çã xuÃthiŒn kh¡p nÖi trong ñåi ñ¶i Thám Sát, trên xe jeepñåi ñ¶i TrÜªng, trong væn phòng ñåi ñ¶i TrÜªng,trong hÆu cÙ ñåi ñ¶i và trên túi áo trái cûa b†n ThámSát chúng tôi. ñåi Úy Huyên, trong m¶t b»a nhÆu, Çã

vui chuyŒn k‹ v§i chúng tôi là khi Liên ñoàn m§ithành lÆp, anh em có Çùa gi«n phê bình xuyên tåc cáiphù hiŒu m§i cûa Liên ñoàn (do Thi‰u Tá Thông vëki‹u) là không khá n°i vì con ó trong phù hiŒu coi b¶"xÌn" quá. ñã phè cánh nhån (cánh xoè cánh cøp) màlåi còn thÜ®ng th° (ba tia ch§p) hå tä (ngôi sao cûacánh dù) thì tÓi thi‹u ch¡c cÛng phäi sáu bÄy "xÎ" rÒi.Nay v§i phù hiŒu riêng này, Thám Sát Çã xác ÇÎnh làÇÀu tÀu nên lo phÀn "thÜ®ng th°", còn phÀn "hå tä"Ç‹ dành cho các ñåi ñ¶i Xung Kích! ! !

ThÃy tôi vào ÇÜa tay lên chào trình diŒn, ñåi ÚyHuyên chÌ khÈ gÆt ÇÀu rÒi hÃt hàm vŠ phía góc bàn,nÖi Ç‹ s¤n t© giÃy phåt. Tám ngày tr†ng cÃm v§i ÇŠnghÎ gia tæng tÓi Ça. CÛng còn rÈ chán so v§i sáungày thÀn tiên vØa qua. Vä låi, v§i b†n "dân chÖi"chúng tôi, Çi lính mà chÜa kš Çû bÓn chøc cû thì chÜaphäi là. . . lính. Vì vÆy, tôi thän nhiên móc vi‰t l¥nglë kš cái r¶t, ÇÜa tay chào rÒi quay lÜng ÇÎnh bÜ§c rathì ñåi Úy Huyên phán liŠn m¶t câu Ç¶ng tr©i:

- Anh lên ngay phòng Hành Quân nhÆn lŒnh Çitoán phåt.

Toán phåt là m¶t biŒn pháp månh cûa các ñåiñ¶i và cûa cä Liên ñoàn, dùng Ç‹ trØng trÎ mÃy tayba gai chuyên môn v¡ng m¥t bÃt h®p pháp nhÜ tôi, vìtuy là kš phåt tr†ng cÃm nhÜng do nhu cÀu hành quân,ít khi nào các ñåi ñ¶i TrÜªng låi chÎu nhÓt chúngtôi. CÙ thÄy tøi này vào trong rØng là yên chuyŒn,khÕi có lôi thôi r¡c rÓi gì n»a. Toán phåt quen thu¶cv§i chúng tôi Ç‰n n‡i trª thành m¶t tiêu chuÄn, dïnhiên là không chính thÙc : "Ÿ Tám MÓt mà chÜa Çitoán phåt thì chÜa phäi là. . . BiŒt Cách Dù". NhÃt làsau này, khi Liên ñoàn trª vŠ hÆu cÙ ª ngã tÜ AnXÜÖng, Hóc Môn, chÌ cách Sài Gòn trên dÜ§i mÜ©icây sÓ, Ç‹ dÜ«ng quân và tái huÃn luyŒn thì, v§i luÆtlŒ cûa Trung Úy L®i, ñåi ñ¶i Phó Thám Sát, cÙ balÀn v¡ng m¥t bÃt h®p pháp trong các bu°i tÆp h†pÇi‹m danh (m¶t ngày tÆp h†p bÓn bu°i : sáng 8 gi©,trÜa 12 gi©, chiŠu 4 gi© và tÓi 8 gi©) là Çi m¶t toánphåt, sÓ lÜ®ng toán phåt gia tæng nhiŠu Ç‰n n‡i khi

Nguyên Long


trª lên hành quân, bän LÎch Trình Xâm NhÆp cûañåi ñ¶i Thám Sát chÌ ghi toàn toán phåt! Tuy nhiên,Çã bÎ kš tám cû mà còn phäi Çi toán phåt thì k‹ ra ñåiÚy Huyên chÖi hÖi ép Çàn em. NhÜng không sao, Çithì Çi, dân chÖi Çâu s® phá thai.

Khi tôi bÜ§c vào phòng Hành Quân Liên ñoànthì bá quan væn võ Çã tÆp h†p ÇÀy Çû : ñåi Úy Huyên,ñåi ñ¶i TrÜªng Thám Sát, Thi‰u Tá Thông, TrÜªngban 3 Liên ñoàn, ñåi Úy Th†, Phó Ban 3, cùng ÇåidiŒn các ban, ngành khác. Riêng Toán Phåt thì toàn"thÙ d»" không. Trung Sï NhÃt Thåch MÏ, Toán phó,ngÜ©i Miên Çen nhÜ c¶t nhà cháy, bùa ngãi ÇÀy mình,Hå Sï LÜ®m thû cây M79, Hå Sï NhÃt Công mangmáy, Hå Sï NhÃt Hoa Çi ÇÀu, ÇŠu xuÃt thân tØ Delta,thâm niên công vø Çã khá nhiŠu. Còn Binh Nhì Thanhvà Binh Nhì H°, tuy m§i có mÜ©i tám tu°i thôi nhÜngnghe nói là cÛng Çã träi qua dæm ba s¡c lính, kinhnghiŒm ÇÀy mình rÒi. Thêm tôi n»a là Çû m¥t "TheMagnificient Seven". ñ®i tôi an t†a xong xuôi, ñåiÚy Th† (có biŒt danh là Th† Hù vì cÙ theo tin tÙctình báo mà ông thu lÜ®m ÇÜ®c thì ch° nào mà cácToán Thám Sát nhÄy vào cÛng ÇÀy ViŒt C¶ng - dïnhiên rÒi, không có ViŒt C¶ng thì nhÄy vào làm cáigì - nhÜng nhiŠu khi chúng tôi Çi h‰t bÄy ngày côngtác cÛng ch£ng thÃy ma nào xuÃt hiŒn cä, ri‰t rÒi anhem nói là ông Th† chÌ Üa Hù thôi) m§i bÜ§c lên phíatrÜ§c b¡t ÇÀu thuy‰t trình hành quân.

Toán có nhiŒm vø xâm nhÆp vào khu v¿c Chi‰nKhu D, ch° giáp gi§i gi»a hai quÆn Phú Giáo, BìnhDÜÖng và Công Thanh, Biên Hoà. "tin tÙc tình báo"ghi nhÆn ÇÜ®c s¿ hoåt Ç¶ng cûa quân xa ÇÎch nênToán ÇÜ®c tæng cÜ©ng thêm Toán Viên thÙ bÄy, BinhNhì H°, tÜ§ng hÖi lùn nhÜng våm v«, Ç‹ vác quä mìnchÓng chi‰n xa n¥ng cä chøc kš vào chôn trong Çó.Các Toán Viên khác thì ÇÜ®c giao m‡i ngÜ©i næmtrái mìn mu‡i chÓng ngÜ©i Ç‹ gài trên các ÇÜ©ngmòn. Toán cÛng có nhiŒm vø ghi nhÆn, báo cáo t†aÇ¶ các mÆt khu và hoåt Ç¶ng cûa ÇÎch, và cuÓi cùnglà vì là toán phåt nên Toán phäi Çi cho h‰t bÄy ngàyqui ÇÎnh m§i ÇÜ®c ra. Toán së lãnh mìn, bän ÇÒ vàÇ¥c lŒnh truyŠn tin vào sáng ngày mai, trÜ§c khi lênÇÜ©ng xâm nhÆp, nhÜng lÜÖng khô thì së ÇÜ®c lãnhliŠn sau khi h†p xong Ç‹ Toán có th©i gi© sºa soån.Các chi ti‰t khác së do Çåi diŒn các ban ngành liênhŒ thuy‰t trình sau, vân vân và vân vân. . .

Tuy tôi ngÒi nghe ra vÈ chæm chú l¡m, m¡t h‰tnhìn tÃm bän ÇÒ b†c plastic Çi‹m ÇÀy chÃm ÇÕ nhÜbÎ ÇÆu mùa treo trên tÜ©ng låi nhìn b¶ ria mép Çennháy c¡t tÌa vén khéo cûa ông Th† Hù Çang nhúcnhích, nhÜng ÇÀu óc tôi låi h†at Ç¶ng khá lung : Tín»a Çây, ÇÄy h‰t m§ lÜÖng khô ra ch® B¡c Häi rÒi,không bi‰t mình së làm món gì Ç‹ æn cho ngon trongbäy ngày s¡p t§i, chÙ thÎt ba r†i xào m¡m ruÓc v§imuÓi ÇÆu tr¶n ÇÜ©ng cùng cäi b¡c thäo kho thÎt m«Çã ngán t§i tÆn c° rÒi! ! !

TØ Sài Gòn, tôi trª lên Cæn CÙ Hành Quân SuÓiMáu, Biên Hoà Çúng vào gi© tÆp h†p Çi‹m danh bu°isáng cûa ñåi ñ¶i. Toán Phåt Çã ba lô súng Çån s¤nsàng ÇÙng riêng m¶t góc. ñåi Úy Huyên, m¥t nhænnhÜ bÎ, Çang xÌ vä tôi tàn tŒ trÜ§c hàng quân. ThÃytôi tà tà chåy xe t§i, ông chÌ lånh lùng li‰c nhìn rÒiquay trª låi hàng quân ti‰p tøc xÌ vä. Tôi chÌ cònnÜ§c len lét phóng vào phòng thay v¶i b¶ ÇÒ "vía",nhét mÃy cái lon guigoz ÇÒ æn vào ba lô rÒi ôm súngchåy ra. Thåch MÏ cÜ©i cÜ©i, móc túi giao trä cho tôitÃm bän ÇÒ hành quân cùng ñ¥c LŒnh TruyŠn Tin :

- Ông thiŒt h‰t š ki‰n. Chút xíu n»a là tôi phäidÅn Toán Çi thay ông rÒi.

Tôi cÜ©i trØ ch»a thËn :- TÓi hôm qua xÌn quá, l« ngû quên.Thåch MÏ hæm d†a:- Ông coi chØng kÿ này ñåi Úy °ng së Çì ông tÓi

Ça Çó!Tôi ra vÈ tÌnh bÖ :- Nh¢m nhò gì ba cái lÈ tÈ, tr©i Çì thì m§i s® chÙ

ngÜ©i Çì Çâu có sao!Quä tình tôi Çâu có muÓn ba gai ba góc làm gì,

nhÜng tu°i trÈ ham chÖi mà suÓt mÃy næm tr©i, tØsau Mùa Hè ñÕ Lºa, Liên ñoàn cÙ Çóng loanh quanhgÀn Sài Gòn, nÖi gia Çình, bån bè, Çào ÇÎch tôi ÇŠu ªÇó thì tôi làm sao ÇÜ®c bây gi©? V§i Liên ñoàn thìÇây là th©i gian nghÌ xä hÖi Çáng ÇÜ®c hÜªng saunh»ng cu¶c hành quân liên tøc, tØ Tây Nguyên, AnL¶c, Quäng TrÎ dài sang B‰n Th‰, Träng Bàng, TânPhú Trung, nhÜng v§i con ng¿a non háu Çá m§i ratrÜ©ng, gót giÀy saut còn muÓn dÅm nát bÓn vùngchi‰n thuÆt nhÜ tôi thì Çây là th©i gian nhàm chán vôcùng. NhÃt là t° chÙc cûa ñåi ñ¶i Thám Sát trongth©i gian này có hÖi... kÿ cøc. Vì cä ñåi ñ¶i có mÃychøc Toán mà chÌ có mÜ©i mÃy Toán TrÜªng nên


ñåi Úy Huyên giao h‰t quyŠn ÇiŠu Ç¶ng các sinhhoåt hàng ngày cûa Toán (tåp dÎch, canh gác, Çi phép,thÜªng phåt, huÃn luyŒn...) cho Trung Sï NhÃt Månh,ThÜ©ng Vø ñåi ñ¶i, lo liŒu. Các Toán TrÜªng ch£ngcó trách nhiŒm gì v§i m¶t Toán nào cä, cÙ viŒc ngÒichÖi xÖi nÜ§c Ç®i t§i chu kÿ xâm nhÆp cûa mình(thÜ©ng thÜ©ng khoäng m¶t tháng m¶t lÀn) thì lãnhÇåi m¶t Toán Ç‹ nhäy vào rØng. Vì hai chu kÿ xâmnhÆp cûa Toán và Toán TrÜªng khác nhau nên hÖnnæm tr©i ª Thám Sát, nhäy ÇÜ®c mÜ©i mÃy "saut" màchÜa bao gi© tôi nhäy v§i m¶t Toán nào lÀn thÙ haicä. Nhàn cÜ vi bÃt thiŒn, cÙ æn không ngÒi rÒi mãigi»a cänh hoang tàn Ç° nát, ÇÒng khô cÕ cháy cûacæn cÙ SuÓi Máu cÛng buÒn, nhÃt là Çang trong lÙatu°i mÜ©i chín hai mÜÖi tràn ÇÀy nh¿a sÓng, nên tôim§i hay bÕ Çi chÖi. GÀn thì ra kš s° bà Thanh bênkhu Gia Binh Thi‰t Giáp, xa hÖn thì cà phê TuyŒt, xinê Biên Hùng, "cours de dance" cûa bà Thûy ngoàiBiên Hoà. ñÀu tháng tiŠn båc rûng rÌnh thì dz†t vŠSài Gòn vi vút v§i em út. ñi ri‰t thành quen nên bâygi© tôi m§i mang ti‰ng là tên sï quan... ba gai nhÃtLiên ñoàn!

Nghe xÌ vä xong xuôi, tôi giao chìa khoá xe choTâm Guigoz, m¶t toán trÜªng bån, gi» dùm rÒi dÅntoán Çi theo ñåi Úy Huyên ra bãi Çáp tr¿c thæng, chÌcách ch° ñåi ñ¶i tÆp h†p chØng ba træm thÜ§c. TrungÚy Bình (t¿ L†), phi công trÜªng, Çang ngÒi binhxÆp xám v§i phi hành Çoàn trên sàn tàu cho bi‰t làchÜa thä toán ÇÜ®c vì phäi còn ch© máy bay (Máybay n¢m chình ình ª Çây rÒi, còn ch© gì n»a? Có lë làch© tr¿c thæng võ trang y‹m tr® ch¡c!) Ch© thì ch©,s® gì, tôi liŠn cho Toán hå ba lô súng Çån xuÓng ÇÃtrÒi tÃp vào Câu Låc B¶ Dã Chi‰n cûa Liên ñoàn,n¢m ÇÓi diŒn v§i bãi Çáp, kš s° ly cà phê và mÃy Çi‰uPhillip Morris ( Tôi ít khi lên Câu Låc B¶ này vì ªÇây thi‰u bóng hÒng. NgÒi uÓng cà phê mà ng¡mmÃy ông lính già Çi t§i Çi lui thì thà n¢m dÜ§i ñåiñ¶i Ç†c sách sÜ§ng hÖn). Ch© Ç‰n trÜa, Trung ÚyBình lái máy bay Çi công tác lên xuÓng Çã mÃy lÀnmà vÅn chÜa nghe Ç¶ng tïnh gì, tôi bèn kš thêm tô mìgói và ly trà Çá.

Mãi Ç‰n hÖn næm gi© chiŠu, ñåi Úy Huyên m§itrª låi cho bi‰t là không xin ÇÜ®c máy bay, Toán phäixâm nhÆp v§i m¶t chi‰c Slick cûa Trung Úy Bìnhthôi. Ôi, Çánh gi¥c theo ki‹u nhà nghèo chán thÆt.

Nh§ thuª tôi m§i vŠ Liên ñoàn (chÌ m§i næm ngoáithôi chÙ Çâu có xa xÜa gì), Toán thÜ©ng ÇÜ®c thäb¢ng cä m¶t h®p Çoàn næm chi‰c tr¿c thæng: hai chi‰cGunship võ trang y‹m tr® bay phía dÜ§i, m¶t chi‰cSlick chª quân và m¶t chi‰c Slick cÃp cÙu bay ngangnhau, m¶t chi‰c C & C chÌ huy bay trên cao. NgÒitrên tàu nhìn hai chi‰c Gunship phía dÜ§i "cover"bãi trÜ§c khi Ç° quân, tôi cäm thÃy vØa hùng låi vØa"Ãm". Còn bây gi©, ÇÀu næm 1974...

Chi‰c UH1B sà xuÓng bãi Çáp lúc tr©i b¡t ÇÀuchÆp choång tÓi. Nhìn tØ trên cao thì bãi Çáp chÌ làm¶t khoäng trÓng màu xanh nhåt n¢m gi»a cánh rØngÇen thui, nhÜng khi Ç‰n nÖi m§i bi‰t Çó là m¶t rÅyb¡p "tæng gia" cûa ViŒt C¶ng. ñ‹ Çánh låc hÜ§ngÇÎch, hai cây Çåi liên M60 trang bÎ trên tàu v¶i vã n°liên hÒi vào nh»ng mái tranh thÃp thoáng Än hiŒnbên bìa rØng, ra vÈ nhÜ phi cÖ chÌ sà xuÓng b¡n pháthôi, rÒi trong lúc con tàu Çang lÜ§t nhË trên ng†nb¡p, Toán lÀn lÜ®t phóng nhanh xuÓng ÇÃt. Ki‹m sÖlåi quân sÓ, tôi v¶i vã ÇÎnh hÜ§ng rÒi dÄn Toán lûi Çåivào rØng trong lúc chi‰c tr¿c thæng bÓc lên càng lúccàng cao rÒi mÃt hút trong làn mây xám.

Mò mÅm Çi trong bóng tÓi Ç‰n quá nºa Çêm thìb¡t ÇÀu thÃm mŒt, tôi bèn cho Toán chui Çåi vào m¶tlùm cây khá rÆm råp Ç‹ nghÌ. ñÎnh nghÌ m¶t chútthôi rÒi së Çi ti‰p, nhÜng vØa ngã lÜng n¢m dài xuÓngÇÃt là tôi thi‰p Çi liŠn cho t§i lúc ti‰ng máy xe n° Àmÿ Çánh thÙc tôi dÆy. Không ÇÀy bÓn thÜ§c trÜ§c m¡ttôi, nh»ng chùm Çèn pha r¿c r« chan hòa chi‰u t§isoi rõ tØng c†ng cÕ, rÒi m¶t Çoàn sáu chi‰c MolotovanÓi Çuôi nhau chÀm chÆm chåy qua, khuÃy bøi mÎtmù. Cä Toán cùng nín thª cÙng ngÜ©i n¢m im nhÜtÜ®ng Çá dÜ§i nh»ng bóng Çen s¡c cånh cûa cành láÇang thi nhau nhäy múa trong ánh sáng chói lòa choÇ‰n khi Çoàn xe b¡t ÇÀu khuÃt dång vào rØng Çêm,Thåch MÏ m§i run run cÜ©i nhÜ m‰u thì thào v§i tôi:

- MË, kÿ này ông Th† Hù °ng nói thÆt rÒi ông Öi!Täng l© không trä l©i Thåch MÏ, tôi nhìn m¶t

vòng quanh các Toán Viên :- ChuÄn bÎ d†t Çi anh em, mË, n¢m Çây không

yên rÒi.Ch© thêm m¶t lúc n»a cho ch¡c æn là không có gì

theo sau Çoàn xe, tôi ÇÙng dÆy xÓc låi ba lô b¡t ÇÀuti‰n bÜ§c. VØa ra khÕi lùm cây là tôi thÃy ngay conÇÜ©ng. ChÌ là hai v‰t bánh xe nhÕ xíu n¢m song song


gi»a Çám cÕ rÆm rì nhÜ hai con r¡n kh°ng lÒ uÓn lÜ®nquanh co bên nh»ng tàng lá dÀy Ç¥c rÒi mÃt hút vàokhoäng tÓi phía xa. ThÆt là hú vía, hÒi tÓi chÌ cÀnbÜ§c thêm vài bÜ§c n»a là dám cä Toán Çã bÎ... xecán ª gi»a rØng rÒi! ! ! Nhìn con ÇÜ©ng m¶t lúc, tôiquay qua nói v§i H° :

- MË, vác trái mìn theo chi cho mŒt H°, chÖi mËnó xuÓng Çây cho rÒi.

H° hÖi ngÀn ngåi, nhìn tôi v§i c¥p m¡t nghi ng©:- ThiŒt không Çó ChuÄn Úy?- MË, thiŒt chÙ b¶ tao gi«n v§i mày à!- Ô-kê, ông muÓn chÖi båo thì chÖi!(ThÆt ra, Çang bÃt mãn vì bÎ ñåi Úy Huyên Çì tÓi

Ça, tôi ÇÎnh trä thù (!!!) b¢ng cách bÃt h®p tác: chônÇåi trái mìn vào m¶t xó rØng v¡ng vÈ nào Çó không aiÇi t§i cho bõ ghét. ñÜ®c thêm cái l®i n»a là n‰u mìnkhông n° thì toán së gi» ÇÜ®c bí mÆt, không bÎ b‹ vàtôi có th‹ æn no ngû kÏ trong 7 ngày "picnic" này.NhÜng bây gi© Çã thÃy ÇÜ©ng, thÃy xe trÜ§c m¡t màvÅn còn cÓ "l©" thì quä tình tôi thÃy quá u°ng!)

DÜ§i ánh sáng m© äo cûa vÀng træng cao tít trênkhông, trong khi các Toán Viên khác tÕa ra canh gácchung quanh, tôi và H° quì xuÓng c¥m cøi dùng daogæm Çào m¶t cái l‡ to vØa b¢ng cái khay trà và sâu Ç¶hÖn m¶t tÃc ngay trên v‰t bánh xe. ñÃt ÇÕ miŠn ñôngkhô ran, cÙng nhÜ Çá khi‰n chúng tôi hì høc mÜ§t cämÒ hôi Çào mãi m§i bÕ l†t ÇÜ®c trái mìn xuÓng ÇÃt.Mª khóa an toàn xong, tôi nhË tay khÕa ÇÃt che lÃptrái mìn, phû vài c†ng cÕ ngøy trang lên rÒi v¶i vàngdÅn Toán dông th£ng m¶t måch Ç‰n khi tr©i b¡t ÇÀum© m© sáng m§i dØng låi tìm ch‡ nghÌ ngÖi. Rútkinh nghiŒm, lÀn này tôi cho Toán ki‹m soát chungquanh kÏ càng trÜ§c khi kéo nhau chui vào m¶t lùmcây khá rÆm råp n¢m lÜng chØng m¶t ng†n ÇÒi thÃp.

VØa m§i ch®p m¡t ÇÜ®c vài phút, ti‰ng ngÜ©ixôn xao tØ xa v†ng Ç‰n khi‰n tôi låi phäi ngÒi bÆtdÆy khe khÈ våch lá nhìn xuÓng chân ÇÒi. Nh© ÇÎahình khu này tÜÖng ÇÓi trÓng träi, chÌ toàn là nh»ngbøi rÆm cao vØa quá ÇÀu ngÜ©i n¢m xen kë da beov§i nh»ng träng tranh nhÕ, räi rác Çây Çó m§i cónh»ng tàng cây l§n vÜÖn mình ch†c th£ng lên tr©ixanh, nên tôi có ÇÜ®c tÀm nhìn khá xa. Trong ánhn¡ng hÒng tÜÖi mát cûa m¶t ngày m§i, cách tôi chØngba mÜÖi thÜ§c, thÃp thoáng tØng tÓp næm bÄy ngÜ©i,nam có, n» có, bà ba Çen có, kaki Nam ñÎnh có, vai

cuÓc vai xÈng, vai cào vai súng, Çang cùng nhau cÜ©inói vui vÈ ti‰n bÜ§c trên con ÇÜ©ng mòn quanh cokhúc kh›u len lÕi gi»a cánh rØng thÜa, hÜ§ng vŠ m¶tkhoänh rÅy l§n n¢m khuÃt sau mÃy ng†n cây. CònÇang bàng hoàng chÜa tÌnh h£n cÖn buÒn ngû, tôich®t nghe Thåch MÏ thì thào sau lÜng:

- ChuÄn Úy, hay là mình xuÓng chøp Çåi m¶t vàicon rÒi vŠ s§m Çi!

Lånh toát cä ngÜ©i, tôi quay låi quái dÎ nhìn ThåchMÏ :

- B¶ h‰t chuyŒn chÖi rÒi sao mà tính cái gì kÿ vÆyMÏ!

Thåch MÏ lúng túng phân trÀn :- Thì n‰u mình b¡t ÇÜ®c tù binh, ª nhà së cho tr¿c

thæng Çón mình vŠ thôi, chÙ còn t§i sáu ngày n»a màtình hình này tôi thÃy coi b¶ không yên rÒi!

- Coi vÆy chÙ không phäi vÆy Çâu. VŠ Çâu chÜathÃy, thÃy mình chåy toé khói trÜ§c Çã. Ông nên nh§mình là Toán phåt, phäi Çi cho Çû bäy ngày Çó. KhôngÇÜ®c Çâu!

Tôi Çã có kinh nghiŒm vŠ chuyŒn phøc kích b¡ttù binh (do các Toán TrÜªng Çàn anh truyŠn miŒnglåi). Nhiêu khê l¡m chÙ không phäi chÖi. Phäi dànÇ¶i hình dài theo con ÇÜ©ng, mà v§i sáu bÄy th¢ngthì giÕi l¡m chÌ dàn ÇÜ®c bÓn næm thÜ§c là h‰t mÙc,không Çû Ç‹ "cover" trÆn ÇÎa. RÒi vØa m§i la "ñÙnglåi" hay n° súng m¶t cái là tøi nó Çã v¡t giò lên c°chåy mÃt tiêu vào rØng. RÜ®t theo thì ª trong mÆtkhu cûa tøi nó, tøi nó không rÜ®t mình thì thôi chÙ aidám rÜ®t tøi nó? B¡n theo thì, nói thÆt, tØ ngày tôi vŠLiên ñoàn Ç‰n gi©, tôi chÜa hŠ có dÎp chÌnh låi ÇÜ©ngnh¡m cûa khÄu M.18 ÇÜ®c cÃp phát nên tôi khôngdám tin tÜªng vào tài thiŒn xå cûa tôi (Tôi nghï làcác Toán Viên khác cÛng nhÜ tôi thôi!). LÜ®m ÇÜ®cmÃy cái cuÓc, mÃy cái xÈng vô giá trÎ cûa tøi nó vÙtlåi (súng tøi nó ôm theo!) mà phäi lo l¡ng Çû ÇiŠu,trÓn tránh, tìm bãi Çáp, liên låc xin triŒt xuÃt (màchÜa ch¡c Toán Çã ÇÜ®c bÓc nh© tÎch thu ÇÜ®c vàicái. . . xÈng cûa ViŒt C¶ng) thì không bõ. M¥c dùchuyŒn b¡t ÇÜ®c tù binh hay b¡n ch‰t ViŒt C¶ng lÃyÇÜ®c súng là chuyŒn vÅn thÜ©ng xÄy ra trong ñåiñ¶i nhÜng Çó là chuyŒn cûa các Toán ñ¥c NhiŒmnhÜ Toán Giä Trang, Toán Phøc Kích, Çã ÇÜ®c d¿ trùk‰ hoåch kÏ lÜ«ng, nghiên cÙu ÇÜ©ng Çi nÜ§c bÜ§cti‰n thoái Çàng hoàng, hay g¥p trÜ©ng h®p bÃt khä


kháng nhÜ tao ng¶ chi‰n chÙ dÙt khoát không phäichuyŒn cûa Toán. . . Phåt.

Không công ÇÜ®c thì phäi lo thû, tôi ch© m¶t lúcsau, khi nh»ng ti‰ng cÜ©i nói Çã t¡t h£n nÖi phía xam§i ÇÜa Toán chui sâu thêm vào trong bøi rÆm chokín Çáo hÖn, theo Çúng nguyên t¡c "ÇÎch không thÃyta mà ta (cÛng ch£ng) thÃy ÇÎch" cûa bài h†c Än nÃpª TrÜ©ng B¶ Binh Thû ñÙc ngày nào. ñ‹ bäo Çäm antoàn, Çích thân tôi Çi chót và xóa dÃu thÆt kÏ càng.Khi Çã yên vÎ rÒi, trong lúc Thåch MÏ chia ca gáccho Toán, tôi móc túi lÃy ñ¥c LŒnh TruyŠn Tin và s°tay ra mã hóa bän công ÇiŒn cho bu°i sáng. Vì lš doÇ‹ bäo mÆt tÓi Ça, các bän công ÇiŒn ÇÎnh kÿ sáng,trÜa, chiŠu, tÓi báo cáo tình hình ÇÎch bån, vÎ trí,hÜ§ng Çi, hoåt Ç¶ng cûa Toán ÇŠu phäi ÇÜ®c mã hóa.Khi liên låc v§i ª nhà, tôi chÌ cÀn nói "Cho tôi gªi cáicô Çen" và sau Çó, khi bên kia ÇÀu máy trä l©i "Ô kê"là tôi Ç†c m¶t tràng sÓ :"311, 254, 168, 720, 434,975. . .". Vì mã sÓ trong ñ¥c LŒnh TruyŠn Tin ÇÜ®cthay Ç°i hàng tuÀn ho¥c theo nhu cÀu cûa Toán, cûañåi ñ¶i, nên nhiŠu khi nghe Toán khác báo cáo trênmáy, tôi còn ch£ng hi‹u gì, nói chi Ç‰n ViŒt C¶ng.Các bu°i báo cáo ÇÎnh kÿ này rÃt quan tr†ng, nó báocho ª nhà bi‰t tình trång an nguy cûa Toán. N‰u Toánnào mà không "Çúng hËn låi lên" vài ba lÀn là ª nhàsë lo sÓt vó, gªi máy bay lên tìm ngay. NhÜ tôi hiŒntåi, vì tình hình an ninh nên phäi ngày nghÌ Çêm Çi,bÓn bän công ÇiŒn cho ngày hôm nay së giÓng ychang nhÜ nhau nhÜng tôi vÅn phäi gªi Çúng bÓn kÿhËn sáng, trÜa, chiŠu, tÓi n‰u không muÓn bÎ r¡c rÓi.Gªi xong bän công ÇiŒn, tôi ÇÜa trä Óng liên h®p låicho Công rÒi móc ba lô lÃy b†c cÖm sÃy và lon guigoztôm chÃy ra sºa soån cho b»a æn sáng.

ñang tÖ lÖ mÖ trong ánh n¡ng vàng nhåt nhòacûa m¶t bu°i chiŠu thÆt êm ä, tôi b‡ng giÆt mình tÌnhgiÃc vì nh»ng âm thanh Òn ào tØ hÜ§ng khoäng rÅyvæng v£ng v†ng låi. Các Toán Viên khác cÛng thÙcdÆy, v¶i vã v‹nh tai lên nghe ngóng. Ti‰ng ngÜ©icÜ©i nói xôn xao tØ tØ lan dài theo con ÇÜ©ng mòn,càng lúc càng l§n dÀn, Ç‰n ngang chân ÇÒi ch®t dØnglåi rÒi m¶t lúc sau, có ti‰ng cành lá rung Ç¶ng s¶tsoåt xen lÅn trong ti‰ng Çùa gi«n tíu tít ti‰n vŠ hÜ§ngchúng tôi. Không ai bäo ai, cä Toán v¶i vàng lænngÜ©i n¢m sÃp xuÓng nâng súng lên chïa ra phía ngoài,s¤n sàng trong tÜ th‰ chi‰n ÇÃu. Cách chúng tôi Ç¶

bÓn thÜ§c, ba "chi‰n sï gái", quÀn áo bà ba Çen båcmÀu, súng trÜ©ng CKC khoác vai, Çang våch lá ti‰nvào Çúng ch‡ Toán Çóng quân hÒi sáng. Tìm ÇÜ®cch‡ lš tÜªng rÒi, cä ba bèn tøt quÀn ngÒi thøp xuÓngÇÃt. Nh»ng âm thanh êm ái nhè nhË vang lên khi‰ntôi phäi c¡n ch¥t môi cÓ nén cÖn cÜ©i Çang ùa t§i khitôi ch®t nh§ t§i š nghïa xuyên tåc cûa câu KiŠu "Sèsè nÃm ÇÃt bên Çàng. RÀu rÀu ng†n cÕ nºa vàng nºaxanh". Giäi quy‰t xong cÖn "bÙc xúc", các chÎ em tacùng nhau ÇÙng dÆy kéo quÀn lên, ra vŠ thÖ th§i hânhoan. Ch© m¶t lúc lâu cho nh»ng ti‰ng cÜ©i nói t¡th£n sau phía chân tr©i rÒi, chúng tôi m§i dám thªmånh. S¿ cæng th£ng Çã dÎu xuÓng, Toán låi trª vŠv§i bän chÃt ba tr®n cûa nh»ng th¢ng lính "tr©i Çánhkhông ch‰t". H° lÀm bÀm khai pháo trÜ§c:

- Quá Çã, Çm, công nhÆn là quá Çã, thiŒt tình làquá Çã!

LÜ®m mÖ màng nhÆp cu¶c :- Sao cái mông cûa tøi nó låi tr¡ng quá là tr¡ng

vÆy không bi‰t n»a!Hoa cÜ©i cÜ©i phän ÇÓi :- Tao Çâu có thÃy tr¡ng chút nào Çâu! ñen thui

thì có! "S¿ Ç©i nhÜ cái lá Ça. ñen nhÜ mõm chó,chém cha cái s¿ Ç©i" mà mÆy.

Thanh tri‰t lš v¥t :- Ông LÜ®m °ng n¢m ª góc cånh khác nên chÌ

thÃy bán diŒn là cái mông tr¡ng thôi, còn tôi v§i ôngn¢m ª góc cånh khác nên thÃy chính diŒn là nguyêncái s¿ Ç©i Çen nhÜ mõm chó. Cu¶c Ç©i hên xui mayrûi khác nhau chÌ tùy theo góc cånh nhìn Çó thôi!

ThÃy tôi cÙ tûm tÌm ngÒi cÜ©i ruÒi, Công tÃncông :

- ChuÄn Úy, b¶ ông bÎ nó h§p hÒn rÒi hay sao màkhông nghe ông nói gì h‰t vÆy?

Tôi vÅn cÜ©i, giä b¶ ÇÜa tay xuÓng phía dÜ§i :- H§p hÒn cái gì, teo thÃy mË, t§i gi© s© vÅn chÜa

thÃy nó Çâu Çây nè!Công ti‰p tøc tÃn công :- Ông nhát d» vÆy sao, vÆy mà cÛng s® à, u°ng

quá vÆy!Tôi khë li‰c sang phía Thåch MÏ :- Ai s® gì ba con gi¥c cái Çó. S® là s® ông MÏ Çen

nhà mình chÎu không n°i, nhào ra ôm Çåi m¶t con làbÕ mång cä lÛ!

Thåch MÏ giÆt mình sØng s¶ :


- Ông nói gì mà kÿ vÆy, tôi Çâu phäi là Çåi dâmt¥c Çâu mà nhào ra ôm Äu vÆy!

Tôi cÓ nhÎn cÜ©i, giäi thích :- Tåi hÒi sáng ông Çòi b¡t tù binh, bây gi© nó

ngÒi ngay trÜ§c m¥t, tôi chÌ s® ông vÅn còn š ÇÎnhÇó, nhào ra b¡t Äu thôi chÙ ai nói ông là Çåi dâm t¥chÒi nào!

Thåch MÏ y‰u §t phän pháo :- Hèn chi thiên hå kêu ông là ñiên cÛng phäi.

Ông toàn là nghï ba cái chuyŒn Çiên khùng quái Çängì Çâu không hà!

Tôi chuy‹n hÜ§ng :- ChuyŒn nhÕ, ông không nghe th¢ng Thanh nó

vØa nói sao, Çiên hay không là tùy theo góc cånhnhìn cûa m‡i ngÜ©i thôi. NhÜ chàng Công Çây, lúcm†i ngÜ©i Çang lo thÃy mË thì chàng cÙ tÌnh bÖ chàng"ngû"thì sao!

Công v¶i vàng phän ÇÓi :- Ngû hÒi nào Çâu! Mà ngû cÛng Çâu có sao ChuÄn

Úy, không ngû nhÜ ông m§i kËt Çó!- ". . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . "Khi nh»ng l©i bàn Thánh Thán Mao Tôn CÜÖng

vŠ "s¿ cÓ kÏ thuÆt" vØa xäy ra tØ tØ vãn lÀn, tôi ÇÜatay lÃy cái Óng liên h®p trên vai Công gªi bän báocáo bu°i tÓi vŠ nhà rÒi lÃy cÖm sÃy thÎt rim ra æn bºatÓi. NghÌ ngÖi m¶t lúc ch© cho tr©i tÓi h£n, tôi m§idÅn Toán bÜ§c xuÓng con ÇÜ©ng mòn. ñã l« chÖi thìchÖi luôn, tôi chia bÓn toán viên tän ra ÇÙng gác bÓngóc, tôi và hai toán viên khác ngÒi xuÓng Çào l‡chôn mÃy trái mìn mu‡i dài theo con ÇÜ©ng. TrængchÜa lên nên tôi phäi løc ba lô lÃy cái Çèn pin quânÇ¶i mua ngoài ch® tr©i mÃy hôm trÜ§c ra soi. CÛngmay l‡ nhÕ nên dÍ Çào, chÌ m¶t loáng sau là m§ mìnÇã n¢m im dÜ§i ÇÃt. Tôi soi Çèn ki‹m soát låi khóaan toàn cûa tØng trái mìn, lÃp ÇÃt, xóa dÃu xong xuôirÒi ra hiŒu cho Toán rút th£ng vào rØng Çi ti‰p. ñimi‰t Ç‰n khoäng quá nºa Çêm, tôi ch®t nghe m¶tti‰ng n° long tr©i rung Ç¶ng cä khu rØng rÒi có ti‰ngrít xé gió nhÜ có vÆt gì bÎ vÙt månh lên không vanglên ª phía sau lÜng. Không ai bäo ai, chúng tôi cùngdØng låi v‹nh tai nghe ngóng. M¶t vài tràng súng AKr©i råc vang lên ti‰p theo rÒi im b¥t, trä låi s¿ yêntïnh cho rØng Çêm. Tôi quay nhìn Thåch MÏ, thì thào:

- RÒi, m¶t con nhån là Çà!Công cÀm Óng liên h®p nhìn tôi dò xét :

- ChuÄn Úy, ông có báo cáo vŠ nhà không?Tôi ngÀn ngåi. Gi© này mà bÆt Çèn lên Ç‹ mã hóa

bän công ÇiŒn thì châm quá. HÖn n»a, báo cáo vŠ rûiª nhà n°i hÙng b¡t quay trª låi ki‹m soát k‰t quä thìbÕ mË cä lÛ. Thôi, Ç‹ sáng mai së tính, bây gi© hãy lochuÒn càng xa con ÇÜ©ng mòn ÇÀy mìn mu‡i kiacàng tÓt trÜ§c cái Çã. Quy‰t ÇÎnh nhÜ vÆy, tôi nhìnCông l¡c ÇÀu rÒi ra hiŒu cho Toán ti‰p tøc di chuy‹nt§i lúc tr©i b¡t ÇÀu hØng sáng m§i ki‰m bøi rÆm chuivào Än nÃp ti‰p.

VØa Ç†c xong hàng sÓ chót cûa bän công ÇiŒnbáo cáo bu°i sáng, chÜa kÎp nói ch» "h‰t", tôi ch®tgiÆt mình khi nghe gi†ng Thi‰u Tá Thông, trÜªngban 3 Liên ñoàn vang vang trong máy :

- VÛ Long Çây 81.- 81Çây VÛ Long tôi nghe.Ch£ng cÀn mã hóa gì cä, Thi‰u Tá Thông hÕi

th£ng b¢ng båch væn :- Mìn n° hÒi nào vÆy?ñã th‰ thì th‰ luôn, tôi cÛng trä l©i th£ng b¢ng

båch væn :- ThÜa 81, vào khoäng m¶t gi© sáng hôm nay.- Tåi sao gi© này anh m§i báo cáo?Tôi ch§i v§i, nhÜng cÛng cÓ làm ra vÈ røt rè ngây

thÖ :- Då, tåi tôi s® gi© Çó ª nhà còn Çang ngû.- Tr©i ÇÃt, ngû cái gì mà ngû, anh có Çiên không?

Thôi ÇÜ®c rÒi, bây gi© tôi cho máy bay lên coi, có gìtôi së liên låc v§i anh sau.

-Vâng, chào 81.ñÜa trä Óng liên h®p låi cho Công, tôi ngÄn ngÖ.

K‹ ra thì mình cÛng ngu thÆt. MÃy °ng nói båch vænào ào có sao Çâu. ViŒc gì mà phäi m‡i tí m‡i mã hóanhÜ tôi Çã làm tØ hÒi nào t§i gi©. Nay bi‰t rÒi cÛng dÍthôi, hÍ cÀn thì tôi së nói huœch toËt ra b¢ng båch væncho khoÈ thân. ChÌ cÀn mã hóa bän công ÇiŒn hàngngày, ÇØng cho ViŒt C¶ng theo dõi bi‰t ÇÜ®c vÎ trícûa Toán là °n rÒi.

ñang suy nghï vÄn vÖ, ti‰ng Ç¶ng cÖ tr¿c thængphành phåch tØ xa bay t§i kéo tôi trª vŠ th¿c tåi.Ti‰ng Thi‰u Tá Thông låi vang vang trong Óng liênh®p báo cho tôi bi‰t là trái mìn Çã phá hûy m¶t chi‰cCom mæng ca (m¶t loåi xe cûa C¶ng Sän tÜÖng ÇÜÖngv§i xe jeep cûa MÏ) chÙ không phäi Molotova nhÜtôi Çã báo cáo (cÛng tÓt thôi, vì phäi là thÙ "kË" b¿


m§i ng¿ Com mæng ca chÙ b¶ Ç¶i thÜ©ng tÜ cách gìmà r§ ÇÜ®c t§i nó. Com mæng ca mà cán phäi mìnchÓng tæng thì b¿ c« nào cÛng "lìa" thôi. ChÌ ti‰c làtôi không bao gi© bi‰t ÇÜ®c "kË" Çó là ai cä). Vì tôibáo cáo quá tr‹ nên khi máy bay lên t§i nÖi, ViŒtC¶ng Çã d†n dËp såch së hiŒn trÜ©ng, chÌ còn låi cáixác xe n¢m trÖ gi»a rØng, Liên ñoàn không khaithác thêm ÇÜ®c gì (n‰u tôi báo s§m, ch£ng lë ª nhàsë thÄy Xung Kích xuÓng sao? NhÜ vÆy Toán cònlãnh Çû n»a : Çêm hôm phäi mò mÅm tìm bãi Çáp,hÜ§ng dÅn Xung Kích t§i Çi‹m, Çánh ÇÃm Àm Àm,løc soát tÎch thu tài liŒu, chi‰n l®i phÄm xong rÒiXung Kích ra vŠ, Toán låi. . . ti‰p tøc công tác! Thôi,chä ham!) S¤n tr¿c thæng Çang quÀn trên ÇÀu, tôi choToán chi‰u kính, phÃt pa nô Ç‹ xác ÇÎnh låi Çi‹mÇÙng và báo cáo luôn vŠ mÃy ti‰ng n° cûa mìn mu‡imà tôi vØa nghe thÃy. Sau cùng, tôi hÕi dò Thi‰u TáThông là bây gi© Toán së làm gì. Câu trä l©i rÃt ÇÖngiän, y nhÜ tôi Çã bi‰t trÜ§c : ti‰p tøc công tác choh‰t kÿ hån bÎ phåt!

Ti‰p tøc thì ti‰p tøc, s® gì mà không ti‰p tøc,nhÜng tôi bi‰t ch¡c là tØ gi© trª Çi, Toán phäi h‰t sÙccÄn thÆn vì nh»ng dÃu hiŒu tÓ cáo s¿ hiŒn diŒn cûaToán Çã quá rõ rŒt : mìn n° lung tung, tr¿c thæng vÀnvÛ trên ÇÀu cä ti‰ng ÇÒng hÒ và nhÃt là ÇÎa hình khuv¿c Toán Çang Çi t§i càng lúc càng trª nên Çe d†ahÖn. Nh»ng ÇÜ©ng mòn ch¢ng chÎt kh¡p nÖi, nh»ngs®i dây cáp ÇiŒn thoåi n¢m lÅn trong lùm bøi, nh»ngmái tranh thÃp thoáng Än hiŒn trong bóng Çêm Çãcho tôi bi‰t là tôi Çang n¢m ngay trong mÆt khu cûatøi nó. HÜ§ng di chuy‹n cûa Toán Çã ÇÜ®c ª nhàvåch s¤n, Çi sai là có chuyŒn liŠn nên tôi chÌ còncách t¿ an ûi : "Ông tr©i hay thÜÖng ngÜ©i, ch¡c khôngÇì mình Çâu. Còn ngÜ©i Çì thì Çâu có sao, cùng l¡mlà. . . chåy thôi".

M¶t ngày nhÜ m†i ngày (cûa Toán Phåt) rÒi cÛngÇi qua. ñêm låi vŠ, tôi Ç®i cho tr©i thÆt tÓi m§i b¡tÇÀu cho Toán ti‰p tøc di chuy‹n sau khi Çã xóa dÃuthÆt kÏ càng vÎ trí vØa Çóng quân. ñ‰n khoäng haigi© sáng thì Toán bÜ§c Ç‰n m¶t cánh rØng thÜa räirác Çây Çó nh»ng mái tranh Çen thui n¢m im lìmtrong ánh træng m© äo. Tôi cho Toán dØng låi, bÓ tríquan sát nghe ngóng m¶t lúc rÒi bÈ góc dÅn Toán Çib†c sang phía hông cûa khu rØng. VØa Çi ÇÜ®c m¶tkhoäng ng¡n, nh»ng con ÇÜ©ng mòn tua tûa tØ trong

khu rØng tÕa ra lan Çi kh¡p nÖi ÇÆp månh vào m¡t tôikhi‰n tôi låi Ç°i š, cho Toán dØng chân chôn h‰t sÓmìn mu‡i còn låi trong ba lô xuÓng ÇÃt. MÃt gÀn cägi© ÇÒng hÒ cho viŒc chôn mìn nên sau Çó, vØa Çithêm ÇÜ®c khoäng m¶t hai cây sÓ n»a là tr©i b¡t ÇÀusáng, tôi låi phäi lo tìm bøi rÆm cho Toán chui vào ÄnnÃp.

Nh»ng ti‰ng gà gáy inh Õi rung Ç¶ng cä khu rØngÇã Çánh thÙc tôi dÆy ngay vào lúc tôi vØa m§i b¡tÇÀu thiu thiu ngû. N¢m yên l¥ng tåi ch‡, tôi l¡ng tainghe ngóng m¶t hÒi lâu nhÜng vÅn không ÇÎnh hÜ§ngÇÜ®c nÖi phát xuÃt vì ti‰ng gáy vang v†ng kh¡p bÓnphÜÖng tám hÜ§ng. Ngåc nhiên vô cùng, tôi t¿ nghïch¡c mình Çang n¢m gi»a m¶t trung tâm nuôi gà nênkhi mã hóa bän công ÇiŒn cho bu°i sáng, tôi báo cáolà Çã khám phá ra m¶t "tråi gà tæng gia" cûa ViŒtC¶ng. Ch» này không có s¤n nên tôi phäi lÆt trangcuÓi cûa bän ñ¥c LŒnh TruyŠn Tin ra Ç‹ mã hóa tØngmÅu t¿. VØa gªi xong hàng sÓ chót cûa bän côngÇiŒn và ch» "h‰t", chÜa kÎp bÕ Óng liên h®p xuÓng,tôi låi nghe ti‰ng Thi‰u Tá Thông oang oang trongmáy :

- VÛ Long Çây 81.- 81 Çây VÛ Long tôi nghe.Tôi nghe ti‰ng Thi‰u Tá Thông cÜ©i nhÕ trong

máy trÜ§c khi hÕi, gi†ng diÍu c®t :- Làm sao anh bi‰t là "tråi gà tæng gia" cûa tøi

nó?Chán mÃy ông này thÆt. S® bÎ l¶ vÎ trí, tôi Çã phäi

cÀy cøc mã hóa bÓn ch» mÜ©i ba mÅu t¿ Çó, rÓt cu¶ccÛng nhÜ không. Thôi th‰ thì thôi, tôi cÛng båch vænluôn vÆy :

- ThÜa 81, tôi Çoán th‰ vì nghe ti‰ng gà gáy tÙtung kh¡p nÖi.

- Anh có ch¡c là tråi gà không? Coi chØng là gàrØng Çó!

- ThÜa 81, tôi nghï là gà nhà vì gà rØng nó gáykhác, vä låi ª Çây làm gì có gà rØng!

Tôi låi nghe Thi‰u Tá Thông cÜ©i trong máy :- Thôi ÇÜ®c rÒi, anh liŒu mà Çi cho lË khÕi cái

"tråi gà" Çó Çi, ÇØng có ham æn gà mà cÙ lÄn quÄn ªÇó mãi nhá!

- Vâng, chào 81.(Sau này, khi bÎ b¡t làm tù binh vào ÇÀu næm 75,

sÓng chung Çøng v§i b†n ViŒt C¶ng, tôi m§i thÃy


mình quä thÆt là ngu, bÎ cÜ©i cho là phäi. Làm gì cóchuyŒn "tråi gà tæng gia". Gà là cûa tøi B¶ ñ¶i sÓngchui rúc lâu ngày trong mÆt khu t¿ túc nuôi Ç‹ cäithiŒn, m‡i ÇÙa vài con mà ÇÙa nào cÛng nuôi nênm§i có chuyŒn gà gáy tÙ tung rân tr©i nhÜ vÆy).

Nhét bän ñ¥c LŒnh TruyŠn Tin và cuÓn s° tayvào túi xong, Çang cài nút låi, ch®t nghe Thåch MÏbÆt khóa an toàn khÄu M.16 Çánh cách m¶t ti‰ng, tôiv¶i quay sang thì thào hÕi nhÕ :

- ChuyŒn gì vÆy MÏ!M¡t vÅn Çæm Çæm hÜ§ng vŠ cái l‡ chó Toán vØa

våch ra Ç‹ chui vào Çây, Thåch MÏ khë trä l©i :- Có, hai th¢ng Çang bò vŠ phía mình!Tôi chÒm t§i nhìn theo hÜ§ng m¡t cûa Thåch

MÏ. Bøi cÕ hôi (còn có tên là bù xít hay cÙt l®n, m¶tloåi cây bøi rÆm thân xÓp nhÕ nhÜ chi‰c ÇÛa rÃt dònvà dÍ gÅy) Toán Çang Än nÃp khá um tùm nên tôi chÌthÃy cành lá Çan nhau quÃn quít ch¢ng chÎt thôi chÙch£ng thÃy gì lå cä. Quay låi thÃy Thåch MÏ Çang tØtØ nâng súng lên vai, tôi v¶i vã ngæn cän :

- N¢m im Çi MÏ!- Không ÇÜ®c, nó thÃy mình rÒi!ChÜa nói dÙt câu, Thåch MÏ Çã bóp cò. Ti‰ng

súng chát chúa n° vang nhÜ sÃm Ç¶ng gi»a rØng vàti‰ng rú thÃt thanh cûa kÈ bÎ trúng Çån khi‰n cácToán Viên Çang n¢m tÖ lÖ mÖ giÆt mình hoäng hÓtchÒm dÆy phóng ào vŠ phía trÜ§c. Tôi và Thåch MÏcÛng v¶i nhào theo, bÕ låi sau lÜng nh»ng tràng AKb¡n trä cùng ti‰ng quát tháo Àm Ì cûa tên ViŒt C¶ngÇÒng b†n. C¡m ÇÀu bÜÖng Çåi vào rØng cÕ hôi dÀyÇ¥c, không cÀn Ç‹ š Ç‰n phÜÖng hÜ§ng, Ç¶i hìnhcÛng nhÜ che dÃu ti‰ng cành lá Çang thi nhau gÅy v«ræng r¡c dÜ§i chân, Toán chåy th£ng m¶t måch Ç‰nkhi hÖi hoàn hÒn m§i b¡t ÇÀu chÆm bÜ§c låi. Ngheti‰ng la hét còn væng v£ng phía sau, tôi b¿c mìnhquay sang LÜ®m, xå thû M.79 :

- LÜ®m, ông d†ng cho tôi vài trái ra phía sau chonó câm h†ng låi dùm coi!

LÜ®m ngÀn ngåi nhìn tôi røt rè :- ChuÄn Úy! B¡n vÆy s® mình bÎ l¶ vÎ trí mÃt!Không dám b¡n thì thôi, tôi cÛng không ép, nhÜng

nói Ç‰n viŒc l¶ vÎ trí, tôi m§i ch®t nh§ ra. "Con ÇÜ©ngmang tên em" Toán vØa våch qua rØng cÕ hôi cònn¢m s© s© ngay Çó, nh¡m m¡t ViŒt C¶ng cÛng theoÇÜ®c t§i nÖi nên tôi phäi lo mà Çánh låc hÜ§ng ÇÎch

gÃp. Tôi liŠn cho Toán n¢m bò xuÓng ÇÃt ti‰p tøclàm chó, len lÕi chui gi»a nh»ng gÓc cÕ hôi chi chít.Thanh Çi ÇÀu phäi cÓ g¡ng nhË tay tÓi Ça Ç‹ ÇØnglàm gÅy cành lá và Thåch MÏ bò sau cùng phäi loxóa dÃu cho thÆt kÏ lÜ«ng. Lê l‰t nhÜ vÆy khoänghÖn m¶t gi© thì ra khÕi khu v¿c cÕ hôi, rØng cây trªlåi bình thÜ©ng, tôi cho Toán ÇÙng dÆy s¡p låi Ç¶ihình, ÇÎnh låi hÜ§ng ti‰n rÒi ti‰p tøc di chuy‹n thÆtnhË nhàng. ñi ÇÜ®c thêm khoäng nºa gi© n»a, ToánbÜ§c t§i ven bìa m¶t träng tranh l§n, Çi‹m lác ÇácÇây Çó dæm ba lùm cây khá um tùm. Cho Toán dØnglåi bÓ trí trong m¶t lùm cây sát bìa rØng, tôi bÓc máybáo cáo vŠ là Toán Çã bÎ b‹ và xin ÇÜ®c triŒt thoái.LÀn này, tôi g¥p ñåi Úy Huyên Çang bay hành quân.Ông cho bi‰t là khoäng nºa gi© n»a, khi xong viŒcbên này, ông së qua bên tôi liŠn.

Yên tâm ÇÜ®c m¶t chuyŒn rÒi, tôi nhìn quanhduyŒt låi tình hình. Cái träng tranh mênh mông trÜ§cm¥t dÜ sÙc Ç‹ làm bãi Çáp rÒi, chÌ có phía sau lÜng làrØng thì hÖi "lånh", không bi‰t ViŒt C¶ng nó ào ralúc nào, chi b¢ng mình ra gi»a bãi n¢m Ç‹ nhìn ÇÜ®cbÓn hÜ§ng cho ch¡c æn. Nghï vÆy nên tôi cho ThanhthÆn tr†ng tØng bÜ§c dò dÅm ti‰n vŠ m¶t lùm câygÀn nhÃt, cách tôi Ç¶ ba chøc thÜ§c x‰ x‰ vŠ mé tayphäi Ç‹ làm ÇÀu cÀu. Khi Thanh Çã Ç‰n nÖi quì xuÓngchong súng bÓ trí xong xuôi rÒi, tôi b¡t ÇÀu ti‰p bÜ§c,nhÜng vØa Çi ÇÜ®c gÀn nºa Çoån ÇÜ©ng, nh»ng ti‰ngla hét ch®t vang lên Àm ï khi‰n tôi s»ng ngÜ©i. Bâygi© tôi m§i thÃy rÕ khoäng hÖn træm thÜ§c vŠ mé taytrái cûa tôi, ven theo bìa cÕ tranh là m¶t rÅy khoai mìl§n ÇÀy nh»ng bóng Çen lÓ nhÓ Çang lao xao chåy t§ichåy lui chÌ trÕ. M¶t bóng Çen ch®t vung tay némm¶t vÆt Çen Çen vŠ phía tôi. NhÆn ra Çó là m¶t trái"bê ta", m¶t loåi l¿u Çån n¶i hóa cûa ViŒt C¶ng, tôiv¶i bay ngÜ©i n¢m dài xuÓng ÇÃt. Ti‰ng n° vØa dÙt,tôi liŠn chÒm dÆy nâng súng lên bÆt khoá an toàn bópcò Çáp lÍ. ñ‰n lÜ®t nh»ng bóng Çen nhào xuÓng n¢mdài dÜ§i ÇÃt. Trong lúc khÄn cÃp, chÌ kÎp bÆt chÓt bánt¿ Ç¶ng thôi nên ngón tay tôi phäi gõ liên tøc trên còsúng Ç‹ duy trì nhÎp b¡n, nhÜng nh© vÆy mà Thanhm§i có Çû th©i gian chåy ngÜ®c vŠ vÎ trí cÛ. DÙt h‰tbæng Çån ba mÜÖi viên, tôi cÛng v¶i vã thøt lui raphía sau.Lúc này, Thåch MÏ Çã dÅn Toán chåy dåtvào m¶t lùm cây khác x‰ mé trái cûa lùm cây cÛ Ç¶hai chøc thÜ§c. S¤n Çà, tôi phóng ngÜ©i chåy theorÒi nhào Çåi vào gi»a lùm. Khi nghe Àm m¶t ti‰ng rÒi


thÃy ngÜ©i Ü§t nhËp, tôi nhìn låi m§i bi‰t mình ÇangÇÙng gi»a m¶t hÓ bom ÇÀy nÜ§c mÜa, có lë là cûaB.52 vì hÓ khá l§n, gÀn næm thÜ§c ÇÜ©ng kính, câychÌ m†c thành m¶t l§p mÕng ven theo chu vi cûa hÓ.

Không "happy" l¡m khi bÎ t¡m "piscine"m¶t cáchbÃt Ç¡c dï nhÜ vÆy nhÜng nÜ§c lånh cÛng giúp chotôi tÌnh táo thÀn hÒn ÇÜ®c phÀn nào. Leo trª lên b©,tôi cªi ba lô Ç°i cho Công, còn Çang ngÒi cÜ©i, lÃymáy truyŠn tin Çeo vào ngÜ©i (Çây là m¶t kinh nghiŒm"thû c£ng" do các Toán TrÜªng Çàn anh truyŠn låi, vìkhi Toán bÎ b‹, các Toán Viên hay chåy theo ngÜ©imang máy là kÈ có khä næng liên låc ÇÜ®c v§i tr¿cthæng, chÙ ít khi chåy theo Toán TrÜªng). Giao choThåch MÏ nhiŒm vø räi Toán vòng quanh hÓ bom Ç‹canh gác, tôi bÓc máy báo cáo v§i ñåi Úy Huyên làToán låi chåm ÇÎch lÀn thÙ hai và xin ÇÜ®c triŒt xuÃtgÃp. ñåi Úy Huyên cho tôi bi‰t là ông Çã xong viŒcbên Çó rÒi nhÜng còn phäi vŠ nhà uÓng nÜ§c (Ç°xæng) rÒi m§i qua bên tôi ÇÜ®c. Tr©i ÇÃt, gi»a lúc dÀusôi lºa bÕng này mà còn Çûng ÇÌnh vŠ nhà æn bánhuÓng nÜ§c thì có ch‰t ngÜ©i không chÙ !!!!

Rên rÌ thì cÛng ch£ng làm gì hÖn ÇÜ®c, tôi gácmáy rÒi våch lá nhìn ra ngoài. VØa quét m¡t vŠ phíarÅy mì, tôi Çi‰ng hÒn liŠn. ñông gÃp b¶i lúc trÜ§cnh© ÇÜ®c tæng cÜ©ng thêm b¶ Ç¶i chính qui, ÇámViŒt C¶ng, AK súng trÜ©ng læm læm trên tay, Çangdàn hàng ngang tØ ÇÀu rÅy t§i cuÓi rÅy, tØ tØ ti‰n t§iløc soát tØng lùm cây, tØng bøi rÆm. Không bi‰t m¥tmÛi tôi ra sao chÙ khi tôi quay låi nhìn các Toán Viênthì ngÜ©i nào ngÜ©i nÃy ÇŠu tái mét. Ngay ThåchMÏ, bình thÜ©ng m¥t Çen nhÜ l† chäo bây gi© cÛngtr¡ng bŒt không còn håt máu. Không hÓt hoäng nhÜhÒi sáng n»a nhÜng s¿ kinh hoàng khi‰n cä Toán nhÜbÎ tê liŒt, không có phän Ùng gì. Tôi nhìn Thåch MÏ,Thåch MÏ nhìn tôi, bÓn m¡t nhìn nhau ch£ng nóim¶t câu. ThÃy tay Thåch MÏ Çang nhÒi nhÒi tráiM.26, tôi h¶i š, cÛng móc l¿u Çån rút kíp rÒi ra dÃucho các Toán Viên khác làm theo. Khi hàng quânÇÎch løc soát xong lùm cây sát bìa rØng và b¡t ÇÀuti‰n dÀn vŠ cái hÓ bom Toán Çang Än núp, tôi vungtay ném månh trái l¿u Çån và hô l§n "Xung phong"(Dân Thám Sát chúng tôi rÃt ít khi Çánh ki‹u "tapi"nhÜ các binh chûng khác nên khÄu lŒnh "Xung phong"ÇÓi v§i Toán có nghïa là. . . "rút lui"). Sáu cái mÒmcòn låi cÛng ngoåc ra hét ti‰p "Xung phong", sáu

cánh tay vung lên, rÒi cä Toán cùng phóng ngÜ©i v†tra khÕi hÓ bom, chåy ti‰p vŠ mé trái.

Bäy trái M.26 n° liên ti‰p Çã cho Toán tåm Çûth©i gian Ç‹ vÜ®t qua con ÇÜ©ng mòn n¢m sát bên hÓbom và ti‰n sâu vào khu rØng bên cånh. NhÜ m¶t bànchông kh°ng lÒ, khu rØng này chÌ toàn nh»ng thâncây c° thø trÖ trøi Çã cháy h‰t cành lá vì bom na-palm, lÓ nhÓ Çen Çûi ch†c th£ng lên tr©i xanh. M¥tÇÃt, vì änh hÜªng cûa thuÓc khai quang, chÌ m†c ÇÀycÕ tranh vàng úa cao ngang bøng. Không ch° Än nÃp,Toán phäi khom lÜng rùn ngÜ©i cÓ g¡ng Çi cho thÆtlË. ñi ÇÜ®c m¶t lúc, nghe ti‰ng ñåi Úy Huyên léonhéo trong Óng liên h®p, tôi v¶i vàng bÓc máy báocáo tình hình. ñåi Úy Huyên cho bi‰t là tr¿c thængÇang vào vùng rÒi yêu cÀu tôi chi‰u kính và phÃt panô Ç‹ xác ÇÎnh vÎ trí. VØa lúc Çó thì ti‰ng phànhphåch quen thu¶c cûa cánh quåt tr¿c thæng b¡t ÇÀuvang lên, tôi v¶i cho Toán tän ra quì xuÓng bÓ trí,Thåch MÏ phÃt pa nô và chính tay tôi chi‰u kính choch¡c æn. VØa nghe ñåi Úy Huyên nói : "Tôi thÃy anhrÒi..." thì tôi cÛng nghe luôn m¶t tràng AK n° vangvà tÃm pa nô, n¢m cao hÖn ng†n cÕ tranh chút xíu, bÎÇån giÆt væng khÕi tay Thåch MÏ. Không ai bäo ai,cä Toán cùng bung lên chåy ti‰p. Bây gi© thì gÀn nhÜbÓn hÜ§ng tám phÜÖng ÇŠu có bóng ngÜ©i, ti‰ng lahét hòa v§i ti‰ng súng vang rŠn nhÜ pháo t‰t MÆuThân. Nh¡m Çåi m¶t hÜ§ng tÜÖng ÇÓi êm ä, tôi dÅnToán tràn t§i m§i thÃy mình Çang chåy gi»a m¶t trängtrÓng nhÕ r¶ng Ç¶ ba træm thÜ§c mà rØng cây nhÜ cáimóng ng¿a ÇÀy ViŒt C¶ng bao b†c chung quanh. BÈhÜ§ng vŠ phía chân tr©i sáng lång xa xa, Toán c¡mÇÀu phóng mi‰t, m¥c cho Çån tØ ba phía b¡n nhÜ ÇanlÜ§i. Chåy ÇÜ®c m¶t hÒi gÀn t§i ch° hª cûa cái móngng¿a rÒi, tôi b‡ng nghe Hoa hào h‹n g†i giÆt gi†ng:

- "ChuÄn Úy, nghÌ m¶t chút Çi ChuÄn Úy!"Không quay ÇÀu låi, tôi g¡t :-"MË, chåy Çi, nghÌ cái gì, muÓn ch‰t hä? Ra t§i

gi»a träng rÒi hãy nghÌ!"Ti‰ng Hoa trª nên gÃp rút :- "Tøi nó nghÌ h‰t rÒi ChuÄn Úy Öi!"Tôi v¶i dØng bÜ§c, quay ÇÀu nhìn låi thì thÃy cä

Toán Çã kéo nhau vào ngÒi d¿a m¶t gò mÓi khá l§ncách tôi Ç¶ næm thÜ§c. Chåy ngÜ®c trª låi gò mÓi, tôiquát lên :

- "ñÙng dÆy chåy ti‰p. . . . . "


ChÜa quát h‰t câu, li‰c m¡t thÃy vÆt gì Çen Çen tØphía cánh rØng bên hông phäi bay vøt t§i, tôi v¶i la:"L¿u Çån!" rÒi chúi ngÜ©i xuÓng ÇÃt. VØa dÙt ti‰ngn°, tôi chÒm ngay dÆy nâng súng lên b¡n trä nhÜngbóp cò thÃy cÙng ng¡c, tôi m§i ch®t nh§ ra là nãy gi©lu bu, tôi vÅn chÜa thay bæng Çån m§i! Lúng túng, tôiquay qua Toán thì thÃy, thÃp thoáng trong làn khóitr¡ng m© m©, các Toán Viên Çã bung chåy tØ lúc nàorÒi. Thôi th‰ thì thôi, tôi låi co giò phóng ti‰p.

Ra khÕi cái móng ng¿a, m¶t khung tr©i bao labát ngát mª r¶ng ra trÜ§c m¡t tôi. Không bi‰t vì bomNapalm hay do ViŒt C¶ng ÇÓt Ç‹ làm rÅy mà cä m¶tcánh ÇÒng mênh mông không còn m¶t gÓc cây ng†ncÕ nào, k‹ cä cÕ tranh. M¥t ÇÃt phû ÇÀy m¶t l§p troxám dÀy gÀn cä tÃc chåy dài Ç‰n tÆn chân tr©i, ng°nngang gò mÓi nhÃp nhô Çây Çó nhÜ nh»ng hòn ÇäochÖ vÖ n¢m gi»a Çåi dÜÖng. Bây gi© hình nhÜ là baonhiêu ViŒt C¶ng ª trong mÆt khu ÇŠu kéo t§i tø tÆpÇÀy nghËt mÃy bìa rØng sau lÜng tôi, nhÜng ch¡c s®tr¿c thæng Çang quÀn trên ÇÀu nên không tên nàodám chui ra rÜ®t theo Toán, chÌ núp tåi ch° mà b¡nvãi ra nhÜ mÜa rào. AK, CKC, B40, B41, có gì chÖiÇÜ®c là b†n chúng mang ra chÖi cho b¢ng h‰t. NgÜ©inhÜ mê Çi, ÇÀu óc tê dåi quên cä s® hãi, tôi cÙ c¡mÇÀu chåy càn gi»a træm ngàn ti‰ng n° ti‰ng rít Çûloåi vang l¶ng bên tai. May nh© bøi tro hòa v§i khóiÇån bÓc lên mÎt mù che khuÃt thÎ trÜ©ng, thêm tàithiŒn xå cûa b†n ViŒt C¶ng ch¡c cÛng tÜÖng ÇÜÖngv§i tôi nên chúng b¡n mãi mà Çån chÌ trúng mÃy gòmÓi chung quanh Toán mà thôi.

Chåy mi‰t m¶t hÒi ra khÕi tÀm Çån rÒi, cä ToánmŒt nhoài læn quay ra ÇÃt. VØa thª hào h‹n, tôi vØaÇÜa m¡t nhìn m¶t vòng. ThÃy chÌ còn có sáu ngÜ©i,tôi hoäng hÓt hÕi tr°ng :

- Th¢ng H° Çâu?Thanh Çang nhæn nhó nâng niu cánh tay trái ÇÅm

máu, nghe hÕi liŠn lên ti‰ng :- Nó ôm nguyên trái bê ta banh thây tåi ch° rÒi!Tôi hÕi g¥n :- Mày có ch¡c không Çó!Thanh quä quy‰t :- Ch¡c chÙ, em ngÒi sát cånh nó mà!Tôi nhìn ngÜ®c vŠ cánh rØng phía xa mà rÀu rÌ.

ChÎu! ñành phäi bÕ thôi chÙ làm sao trª låi lÃy xácH° ra cho n°i. ñã bi‰t là ª trong cái binh chûng "Çi

mây vŠ gió (Çi có vŠ không, Çi Çông vŠ ít)" này, ch‰tmÃt xác là s¿ thÜ©ng, "c° lai chinh chi‰n k› nhânhÒi" chÌ làm cho mÀu mÛ xanh rØng th£m ÇÀy huyŠnthoåi cûa ÇÖn vÎ thêm bi hùng, Çã có sÙc chÖi thì dïnhiên phäi có sÙc chÎu, nhÜng Ç‰n bây gi© tôi m§ithÃm thía h‰t ÇÜ®c n‡i xót xa khi mÃt m¶t chi‰n h»ucûa mình. Quay qua nhìn Toán, tôi låi càng rÀu hÖn.Máu me tÖi tä, rách nát xác xÖ : Thåch MÏ bay mÃymi‰ng da trên c°, Thanh gÅy tay, Công và LÜ®m m‡ingÜ©i ôm mÃy mänh vào lÜng, tôi và Hoa cÛng bÎtrÀy xÜ§c tÙ tung. TÃt cä ÇŠu do trái "bêta" tai håi ªgò mÓi gây ra. TÙc thÆt, chåy khÖi khÖi gi»a làn mÜaÇån không sao, ngÒi xuÓng nghÌ làm chi Ç‹ lãnh Çû.NhÜng Çã l« rÒi, nói gì thì cÛng vÆy thôi, tôi Çànhd¥n Hoa lÃy bæng cÙu thÜÖng ra bæng cho nh»ng ngÜ©ibÎ nån rÒi ÇÜa tay lôi cái Óng liên h®p Çang n¢m lænlóc dÜ§i ÇÃt lên Ç‹ liên låc v§i ñåi Úy Huyên (cáiÓng liên h®p này tôi vÅn gài trên dây ba chåc, khôngbi‰t rÖi ra tØ lúc nào rÒi bÎ kéo lê theo tôi suÓt cu¶c"chåy hÕa l¿c", dính ÇÀy tro bøi mà vÅn hoåt Ç¶ng.ñúng là ÇÒ cûa MÏ tÓt thÆt!)

Nghe ti‰ng tôi g†i, ñåi Úy Huyên mØng r« hÕihan rÒi v¶i vã bäo tôi "nháy m¡t" ngay Ç‹ tr¿c thængbi‰t vÎ trí mà xuÓng bÓc. M¶t tay cÀm Óng liên h®p,tay kia l¡c nhË cái kính chi‰u hÜ§ng vŠ hai con tÀuÇang quÀn vòng vòng trên ÇÀu, tôi vØa nghe ñåi ÚyHuyên la lên : "Tôi thÃy anh rÒi!" là chi‰c "Slick"cûaTrung Úy Bình Çã chÖi ngay m¶t ÇÜ©ng "bình sa låcnhån" xà xuÓng ngay trÜ§c m¥t tôi. Càng tr¿c thængchÜa chåm ÇÃt, Toán Çã ª h‰t trên sàn rÒi. VØa yênvÎ, tôi l¡p ngay m¶t bæng Çån m§i rÒi xä "ra phan"xuÓng cánh rØng Çang chìm dÀn dÜ§i chân nhÜ muÓntrút h‰t cÖn mu¶n phiŠn Çang chÃt chÙa trong lòng.Hoa và Công cÛng nÓi gót, xách súng b¡n túi bøixuÓng ÇÃt cho Ç‰n khi phi cÖ bay tít lên cao m§i thôi(Çây cÛng là m¶t kinh nghiŒm "thû c£ng" khác: vŠnhà rûi Ban 2 hÜªi nòng súng rÒi hÕi sao "Çøng màkhông có mùi khói gì h‰t vÆy thì hÖi khó trä l©i!")

Sáu gi© chiŠu Toán m§i vŠ Ç‰n SuÓi Máu. Saukhi giao ba lô súng Çån låi cho Trung Sï NhÃt Månh,ThÜ©ng Vø ñåi ñ¶i, Çang ÇÙng ch© s¤n, Thåch MÏ,Thanh, Công và LÜ®m liŠn ÇÜ®c xe cÙu thÜÖng cûaLiên ñoàn ÇÜa th£ng ra BŒnh ViŒn Dã Chi‰n cûaQuân ñoàn 3 ngoài cÀu Sæn Máu. Tôi và Hoa cònÇang tÀn ngÀn nhìn theo Çám bøi mù thì chi‰c C & C


cûa ñåi Úy Huyên tà tà Çáp xuÓng. VØa nhäy ra khÕitr¿c thæng là ñåi Úy Huyên Çã cÜ©i cÜ©i nhìn tôi :

- Tôi tÜªng anh tiêu rÒi chÙ!Không thÃy tôi trä l©i, ông ti‰p tøc cÜ©i cÜ©i phÎa

thêm :- Anh chåy lË thiŒt, tØ Çám khói tr¡ng Ç‰n ch°

tr¿c thæng Çón anh có Ç‰n ba bÓn cây sÓ mà anh chåychÌ có mÜ©i mÃy phút thôi, Çi d¿ Th‰ VÆn H¶i ÇÜ®crÒi Çó!

ThÃy tôi vÅn lØ ÇØ im l¥ng, m¥t mÛi ngÖ ngáonhÜ kÈ mÃt hÒn, ông nän chí k‰t thúc câu chuyŒn :

- Thôi, anh vŠ ñåi ñ¶i t¡m rºa rÒi nghÌ ngÖi Çi!Giao trä Hoa låi cho Månh, tôi l‰ch th‰ch xách

ba lô vŠ phòng Toán TrÜªng lÃy quÀn áo rÒi qua nhàb‰p Çåi Ç¶i t¡m ké m¶t phát ª xe Citerne nÜ§c æn(Cæn cÙ Hành Quân không có phòng t¡m, ai muÓnt¡m thì ra suÓi ho¥c vŠ... Sài Gòn mà t¡m). Såch sëtÌnh táo con ngÜ©i rÒi, tôi tà tà bÜ§c lên bŒnh xá Liênñoàn ki‰m ông thÀy thuÓc... ÇÕ, Thi‰u Úy PhÜ§c,nh© bôi thuÓc ÇÕ dùm mÃy ch‡ trÀy xÜ§c. Bôi xong,loay hoay m¶t hÒi không bi‰t làm gì, tôi bèn rû PhÜ§cra Çón xe ôm d†t vŠ Sài Gòn (Suzuki cûa tôi Tâm

Guigoz lÃy Çi chÖi chÜa vŠ).Qua tuÀn sau, cä Liên ñoàn cùng trª vŠ hÆu cÙ ª

ngã tÜ An XÜÖng, HÓc Môn Ç‹ dÜ«ng quân và h†cVovinam. Nhân dÎp này, m¶t lÍ g¡n huy chÜÖng chocác "chi‰n sï h»u công" Çã ÇÜ®c t° chÙc tåi sân c©tråi B¡c Ti‰n và tôi cÛng ÇÜ®c chia m¶t Anh DÛngB¶i Tinh v§i ngôi sao ÇÒng. Theo l©i Thi‰u Tá Thôngtuyên bÓ nºa Çùa nºa thÆt trong Çêm liên hoan trÜ§ckhi r©i cæn cÙ hành quân, Çáng lë tôi ÇÜ®c ngôi saovàng, "nhÜng vì ChuÄn Úy Long ham æn gà, cÙ lÄnquÄn ª Çó mãi không chÎu Çi cho lË, Ç‹ mÃt Binh NhìH°", nên giäm xuÓng còn ngôi sao ÇÒng (bÓ khÌ,ham æn gà ª cái ch‡ nào, chÜa kÎp Çi thì nó Çã rÜ®t t§inÖi rÒi. NhÜng thôi, Çi Toán phåt mà låi ÇÜ®c thÜªnghuy chÜÖng, còn Çòi gì n»a?) ñÙng nghiêm nghe ñåiTá HuÃn, ChÌ Huy TrÜªng Liên ñoàn, ban huÃn lŒnhsau bu°i lÍ nhÜng tai tôi nhÜ vÅn còn væng v£ng ti‰ngthan khóc cûa gia Çình Binh Nhì H° khi t§i nhÆn divÆt ngày hôm qua tåi doanh tråi ñåi ñ¶i. Chi‰c huychÜÖng Çeo trên ng¿c Ãm thì Ãm thÆt, nhÜng lòng tôiÇau nhÜ có xát muÓi, và sao chân tôi låi b¡t ÇÀu cämthÃy lånh quá vÀy nè! ! !


Tôi Ç¥t chân xuÓng Trapéant Kor vào m¶t bu°ichiŠu ÇÀu xuân næm 1969. Tr©i không m¶t chút n¡ng.Cu¶c hành quân quá bÃt ng©.

Sáng s§m hôm Çó, tôi hãy còn thong thä ngÒi nhÃmnháp ly cà phê Çen, khoan khoái ém tØng hÖi khói PallMall ÇÀu ngày, tán gÅu v§i TSI Minh trong ñài Tác-Xåthì Pháo-ñ¶i-TrÜªng NguyÍn Væn LÜ§c xuÃt hiŒn Ç¶tng¶t trong b¶ ÇÒ ngû. Tôi chÜa kÎp chào, Çã bÎ anh lôitu¶t ra phía trÜ§c.

Gi†ng anh gÃp rút:- ChuÄn bÎ ngay m¶t Trung-ñ¶i biŒt lÆp... ngoåi

trØ Ban ñån DÜ®c và Tåp DÎch... các Ban khác m‡iBan ch†n m¶t ngÜ©i... lÃy h‰t nhân viên hai khÄuChuÄn... bäo Hoä-Th¿c ÇÜa trÜ§c nºa tháng lÜÖngkhô... tåm th©i vÆy... còn thi‰u gì cÙ báo... së gºi sautheo chuy‰n ti‰p t‰...!

ChÜa bi‰t Ãt giáp gì, tôi bu¶t miŒng hÕi:- Tác-Xå... TruyŠn-Tin mang theo nh»ng gì... có

mang Çåi bác Çi không... Çích thân...?Anh Çáp:- Bäo nhân viên TruyŠn-Tin mang theo m¶t PRC-

25 và m¶t æng-ten 292... còn Tác-Xå thì không... Çåibác cÛng không... nói m‡i ngÜ©i chÌ mang vÛ khí...quân trang quân døng cá nhân thôi...!

Anh nhìn ÇÒng hÒ tay rÒi nói ti‰p:- Bây gi© m§i 7 gi©... hai ti‰ng n»a mình phäi lên

h†p trên B¶-ChÌ-Huy Hành-Quân... nói anh em sºasoån nhanh lên...lŒnh bäo tÃt cä phäi s¤n sàng trÜ§c 11gi© Ç‹ ra phi trÜ©ng...!

*****MÃy mÜÖi næm Ç¢ng Ç¤ng trôi qua, nhÜng không

hi‹u vì lš do gì, cæn cÙ bé nhÕ do quân Ç¶i Hoa-Kÿthi‰t lÆp có tên là Illingsworth n¢m trong vùng MÕVËt, ngay trên biên gi§i ViŒt-Miên v§i nh»ng dÃu ÃnÇ¥c biŒt cûa nó vÅn hãy còn ÇÆm nét trong kš Ùc. CónhiŠu cæn cÙ l§n, n°i ti‰ng trên ÇÃt ViŒt-Miên-Lào tØngcó dÎp Ç¥t chân Ç‰n, cùng ÇÖn vÎ chi‰m Çóng ho¥c doñÒng-Minh bàn giao låi, nhÜng nay tôi ch£ng còn nh§gì, ho¥c quên Çi gÀn h‰t. Riêng v§i Illingsworth thìkhông th‰.

Ti‰ng là Cæn-CÙ Y‹m-Tr® HÕa-L¿c, ngÜ©i MÏ g†iFSB (Fire Support Base), nhÜng Illingsworth chÌ do

m¶t ñåi-ñ¶i Dù và m¶t Trung-ñ¶i Pháo-Binh Dù trÃnÇóng mà thôi.

CÀm trong tay tÃm bän ÇÒ 1/50,000 vØa ÇÜ®c cÃpphát, tôi bÜ§c t§i ghi v¶i t†a Ç¶ Illingsworth chi‰u theobän ÇÒ trên chart thuy‰t trình. Kš hiŒu quân s¿ trên Ãycho bi‰t ÇÖn vÎ bäo vŒ Cæn-CÙ là m¶t ñåi-ñ¶i thu¶cTi‹u-ñoàn 11 Dù và m¶t Trung-ñ¶i cûa Pháo-ñ¶i Athu¶c Ti‹u-ñoàn 2/ PBND. Cæn-CÙ n¢m trên vùng ÇÎahình có mÃy vòng cao Ç¶ khác biŒt hÖn chung quanh,ÇÜ®c hi‹u nhÜ là m¶t cái gò cao. Tên ÇÎa phÜÖng cûanó mang âm ÇiŒu là lå cûa xÙ Chùa Tháp: TrapéantKor.

Pháo-ñ¶i-TrÜªng NguyÍn Væn LÜ§c nghiêngngÜ©i, bäo nhÕ:

- Th¡c m¡c gì... cÙ hÕi Çi...!Tôi nhìn anh, l¡c ÇÀu. NhiŒm vø cûa tôi tÜÖng ÇÓi

rõ ràng: mang nhân s¿ Trung-ñ¶i 1/B1 vào thay th‰cho nhân s¿ cûa Trung-ñ¶i 1/A2 tåi Illingsworth. ñÖngiän th‰ thôi, tuy nhiên, trong thoáng chÓc, m¶t dÃuhÕi khác låi hiŒn lên trong ÇÀu.

Tôi giÖ tay:- Thay ÇÖn vÎ là chuyŒn thÜ©ng... nhÜng xin cho

bi‰t tåi sao låi có vÈ gÃp rút nhÜ vÆy...?Thuy‰t trình viên tØ tÓn:- Illingsworth vØa bÎ ÇÎch pháo kích n¥ng sáng

s§m hôm nay làm quân bån thiŒt mÃt gÀn m¶t Ti‹u-ñ¶i...

Anh ta ngó th£ng vào m¡t tôi, ti‰p:- Trong sÓ Çó có Thi‰u Úy Diên... Trung-ñ¶i-

TrÜªng Pháo Binh... vì Ti‹u-ñoàn 2 Pháo s¡p r©i vùngtrong nay mai nên BCH/PB quy‰t ÇÎnh cho ÇÖn vÎ cûacác anh vào thay ngay...!

Tôi nghe tai mình lùng bùng nhÜ ti‰ng sét Çâu ÇóvØa n°. Không còn tÆp trung tÜ tÜªng ÇÜ®c, tôi cúigÀm m¥t xuÓng lÄm nhÄm kêu tên th¢ng bån cùng khóavØa hy sinh:

- A...Võ ThØa Diên...!*****

Pháo-ñ¶i-TrÜªng NguyÍn Væn LÜ§c tiÍn chúngtôi ra tÆn phi trÜ©ng. Anh v‡ vai tØ giã tØng anh emm¶t. ñ‰n phiên tôi, anh tÆn tay trao cho 2 cây PallMall, d¥n dò:

- CÄn thÆn lo cho anh em... cÀn gì cÙ g†i vŠ... tôicho ngÜ©i ti‰p t‰...!

Thái Ç¶ ân cÀn cûa anh lë ra làm tôi xúc Ç¶ng,nhÜng trái låi, khi‰n tôi không mÃy thoäi mái. Có m¶tchút gì lo âu Çó thoáng hiŒn lên trong m¡t anh khi‰n

HÒi kš chi‰n trÜ©ng

NguyÍn Lê


lòng tôi thêm bÃt an.Chi‰c CH-47 mang phù hiŒu SÜ-ñoàn I Không-

Kœ Hoa-Kÿ có m¥t Çúng 11 gi© sáng hôm Ãy tåi phitrÜ©ng Träng-L§n. Chúng tôi chÌ vÕn vËn 18 ngÜ©icùng v§i vÛ khí, quân trang quân døng cá nhân và m¶tm§ lÜÖng khô, chi‰m chÜa h‰t lòng tr¿c thæng. Quakhung cºa kính, tôi thoáng thÃy phÓ Tây-Ninh, Cºu-Trùng-ñài và m¶t góc Núi Bà.

Phi cÖ tr¿c chÌ hÜ§ng Tây B¡c.Mây tr©i giæng l§p l§p. Phi cÖ vÅn gi» cao Ç¶

khoäng 100 b¶. Con l¶ dÅn vŠ Kà-Tum thoáng hiŒnrÒi mÃt hút bên tay phäi. Chúng tôi Çang lÜ§t Çi trêncánh rØng DÀu båt ngàn, träi suÓt tØ phÜÖng Nam Ç°dài vŠ phía Tây ThiŒn-Ngôn.

TØ lâu, trong m†i cu¶c hành quân, khi bÜ§c vàolòng phi cÖ, loåi phi cÖ nào cÛng vÆy, tâm hÒn tôi låinôn nao, råo r¿c nhÜ tâm hÒn m¶t th¢ng bé quê lÀn ÇÀura tÌnh. Nó tÜªng tÜ®ng Çû thÙ. Hôm nay, cÛng khôngngoài thông lŒ, tôi Çang ngÒi tÜªng tÜ®ng Ç‰n nh»ngkhung cänh m§i, nh»ng chân tr©i lå.

...M¶t khu v¿c hoang vu, båt ngàn... m¶t gò ÇÃtcao gi»a rØng xanh mênh mông rÆp r©n khói súng...Çây Çó, räi rác nh»ng vŒt máu th£m ÇÕ... máu cûa båntôi... nh»ng vŒt máu dÀn dà bi‰n thành nh»ng con suÓimáu róc rách chäy...

Tôi Çang mÖ màng, thä n°i cho trí tÜªng tÜ®ng cûamình làm viŒc, b°ng có ti‰ng Ánh, nhân viên TruyŠn-Tin, lào xào bên tai:

- HuyŠn-Mai 1 g†i...!HuyŠn-Mai 1 là tên Pháo-ñ¶i-TrÜªng Pñ/B1 trong

Ám-Danh ñàm-Thoåi. Tôi chøp v¶i Óng liên h®p:

- Nghe Çích thân...!Pháo-ñ¶i-TrÜªng NguyÍn Væn LÜ§c vÅn v§i gi†ng

lo l¡ng:- Nectar nh§ ki‹m soát anh em... mÛ s¡t áo giáp

thÆt cÄn thÆn cho Ç‰n lúc vào tÆn trong cæn cÙ... ÇØngÇ‹ sÖ xuÃt... nghe rõ không... nói...?

Tôi ÇÜa m¡t Çäo qua tÃt cä anh em mình m¶t lÜ®trÒi Çáp:

- ñích thân yên tâm... së h‰t sÙc cÄn thÆn... h‰t...!Anh låi cÃt l©i nhÜng nhiÍu âm và ti‰ng Ç¶ng cÖ

Àm ì khi‰n tôi chÌ nghe lÕm bÕm mÃy ti‰ng chót:- ...chúc may m¡n... h‰t...!Tôi hình dung ra ngay nét m¥t cûa anh và nghï

r¢ng anh Çang bæn khoæn vŠ m¶t ÇiŠu gì Çó. Tôi traolåi Óng liên h®p cho Ánh chÌ Çôi phút thì phi cÖ Çã lÜ®nvòng.

Qua khung kính, lÀn ÇÀu tiên, tôi nhìn thÃyIllingsworth, nÖi chúng tôi s¡p hå cánh. Nó có hìnhdáng rõ ràng cûa m¶t tam-giác-cân, cånh Çáy ngó th£ngvŠ m¶t ÇÀm nÜ§c r¶ng c« cái sân banh n¢m ª hÜ§ngTây B¡c Ç¶ hÖn cây sÓ.

Trapéant Kor Çây rÒi.*****

Phi cÖ hå cánh trên m¶t bãi Çáp nhÕ xíu có nhiŠuvŒt hÕa pháo nám Çen ª phía Nam, ngoài cæn cÙ. Chúngtôi v¶i vã giúp nhau ÇÜa quân døng vào bên trong theom¶t con ÇÜ©ng ÇÃt ngo¢n ngoèo xuyên qua hàng chøcl§p Concertina (1) dày Ç¥c.

Tôi chÌ có Ç¶ mÜÖi phút Ç‹ bàn giao Çåi bác, ÇåndÜ®c, vÎ trí pháo và các Phø-Bän liên quan Ç‰n viŒcy‹m tr® hÕa l¿c. NgÜ©i HSQ phø tá cûa Võ ThØa DiêndÅn tôi vào m¶t cæn hÀm nhÕ chìm dÜ§i lòng ÇÃt ÇÜ®cdùng làm ñài Tác-Xå Trung-ñ¶i. M¶t góc hÀm bÎ såtlª, chÙng tích cu¶c pháo kích cûa ÇÎch trong bu°i sánghôm nay. D†c theo nh»ng bÆc thang g‡ dÅn xuÓnghÀm, Çó Çây, räi rác nh»ng v‰t máu chÜa ÇÜ®c lauchùi. Phäi chæng, Çó là nh»ng gi†t máu cûa bån tôi?

Hai khÄu Çåi bác 105 ly M.101 sÖn r¢n ri nhÜ màuáo ngøy trang cûa lính Dù, nòng ª bi‹u xích "sÓ không",m¶t khÄu hÜ§ng vŠ B¡c, còn m¶t khÄu quay vŠ TâyNam. Chúng cách nhau trên dÜ§i 30 mét: låi là m¶tkhoäng cách bÃt thÜ©ng theo nguyên t¡c chi‰m ÇóngvÎ trí. ñiŠu bÃt bình thÜ©ng Çó l§n dÀn khi tôi cÀm biênbän bàn giao bÜ§c vào tØng khÄu Ç¶i Ç‹ ki‹m soát quaÇån dÜ®c.

HÀm Çån khÄu Ç¶i ª Çây có kích thÜ§c l§n hÖnnh»ng hÀm Çån khÄu Ç¶i tôi tØng bi‰t qua. CÛng không


có chi lå vì trên biên bän, ngoài 10 quä Çån khói WP(White Phosphore), 40 quä Beehive, m‡i khÄu còn cósušt soát 200 quä Çån n° Çã ÇÜ®c chuÄn bÎ trong tÜ th‰s¤n sàng. Không có ÇÀu n° chåm HE (High Explo-sive), ÇÀu n° VT (Variable Time) ho¥c CVT (ControlledVariable Time) nhÜng chÌ có ÇÀu n° cao mà thôi.

M¥c dÀu còn rÃt nhiŠu dÃu hÕi trong ÇÀu, tôi cÛnglË làng soát qua m†i vÆt, rÒi kš nhÆn Ç‹ ngÜ©i bàn giaocòn kÎp chåy ra bãi bÓc vì chi‰c CH-47 Çã trª låi. NóÇáp xuÓng trong thoáng chÓc rÒi cÃt lên, len lÕi quanh»ng cây ThÓt-NÓt c¢n c‡i gÀn nhÜ trøi lá vì bomÇån, rÒi tr¿c chÌ hÜ§ng ñông.

Lúc m§i Ç‰n cæn cÙ, không mÃy lÜu tâm, nhÜnggi© Çây, có dÎp quan sát kÏ hÖn, tôi nhÆn thÃy các anhem B¶-Binh Dù rÃt Ü là cänh giác lúc phi cÖ hiŒn diŒn.HÀu h‰t ª yên trong công s¿ chi‰n ÇÃu cûa mình; m¶tsÓ ít có trách nhiŒm bên ngoài ÇŠu mang mÛ s¡t và áogiáp thÆt cÄn thÆn.

BÜ§c vào m¶t vÎ trí khÄu Ç¶i, ngó m§ Çån 105 lyn¢m s¡p l§p trong dãy hÀm vòng cung bao quanh,trong tôi bÃt giác r¶n lên nhiŠu nghï ng®i. NhÜ Çã nói,ª Çây chÌ tÒn tr» m¶t loåi Çån mang ÇÀu n° cao ÇiŠuchÌnh ÇÜ®c: ÇÀu n° M.564. Chúng Çã ÇÜ®c v¥n vŠnhiŠu vÎ th‰ khác nhau tØ 0.4 giây cho Ç‰n 1.0 giây.Nh»ng quä Çån n° và nh»ng quä khói WP ÇŠu mangÇÀu n° cao tÜÖng Ùng v§i tÀm xa chÌ Ç‰n hàng træmthÜ§c mà thôi. Nhìn nh»ng quä BEEHIVE ÇÜ®c tháos¤n, loåi Çån Ç¥c biŒt trong m‡i quä mang hàng nghìnmûi tên thép có công døng chÓng các cu¶c tÃn côngbi‹n ngÜ©i, bÃt giác tôi nhÜ Ç© ÇÅn!

Sáng hôm nay, tåi Trung-Tâm Hành-Quân BCH/PBSñ Dù, nghe thuy‰t trình vŠ công tác ÇÜ®c giaophó vÅn chÜa làm tôi suy nghï nhiŠu. K‰ Çó, nh»ngtrÃn an hÖi bÃt thÜ©ng cûa Pháo-ñ¶i-TrÜªng cÛng chÜalàm tôi nao núng l¡m. NhÜng gi© Çây, ÇÓng Çån Çåibác trÀn trøi câm nín trÜ§c m¡t låi có mãnh l¿c dÃy lêntrong tôi nh»ng cäm xúc h‰t sÙc lå lùng. Tôi nghe nhÜcó m¶t luÒng khí lånh Ç¶t ng¶t th°i tåt vào sÓng lÜngcûa mình.

Tôi nhÆn lŒnh vào Trapéant Kor bàn giao nhiŒmvø tØ m¶t Trung-ñ¶i cûa Ti‹u-ñoàn 2 Pháo. Và gi©Çây, tôi m§i thÆt s¿ bi‰t rõ nhiŒm vø cûa chúng tôi tåiÇây là gì rÒi.

Ti‰ng là m¶t Trung-ñ¶i PB hành quân, nhÜng trênbiên bän bàn giao, nghïa là trên th¿c t‰, chúng tôi hoàntoàn không có m¶t ÇÖn vÎ B¶-Binh bån nào trong tÀmÇ‹ y‹m tr®. HÖn th‰ n»a, chúng tôi không ÇÜ®c cung

cÃp phÜÖng tiŒn thích Ùng Ç‹ y‹m tr® hÕa l¿c cho quânbån theo ÇiŠu kiŒn bình thÜ©ng. Chúng tôi chÌ có m¶tsÓ Çån dÜ®c loåi Ç¥c biŒt ÇÜ®c chuÄn bÎ s¤n sàng Ç‹ t¿vŒ, nói tr¡ng ra là Ç‹ tº thû. Vâng, Ç‹ T± THÑ màthôi!

*****Tôi trª vào ñài Tác-Xå, thÃy Hå-Sï I Mai Vi‰t Qu‰

Çang sºa sang låi bän ÇÒ tình hình. Qu‰ vØa làm vØalÄm bÄm:

- Pháo-ñ¶i/A 2 nói là mình khÕi phäi y‹m tr® aih‰t Thi‰u-Úy, à... vÆy cÛng khoÈ...!

Tôi chÌ cÜ©i, chÜa kÎp nói gì v§i Qu‰ thì anh BùiQuyŠn Çã cho ngÜ©i g†i sang h†p. TrÜ§c khi Çi, tôikêu Ánh d¿ng låi æng-ten 292 vì æng-ten cÛ Çã bÎ mãnhÇån 75 ly không giÆt cûa ÇÎch chém gãy lúc ban sáng.

Tôi d¥n Qu‰:- Bäo Çåi diŒn Ban và KhÄu chuÄn bÎ ª Çây ch© tôi

h†p bên kia vŠ... nh§ nói v§i h† cæn d¥n anh em... Çâuª yên Çó... cÀn l¡m m§i ra khÕi công s¿... áo giáp nóns¡t Çàng hoàng nghe...!

Nh»ng tÜªng phiên h†p có nhiŠu ngÜ©i, ng© ÇâuchÌ có 3 mà thôi. HÀm chÌ huy cÛng là nÖi cÜ ngø cûaX‰p Bùi QuyŠn không l§n hÖn ñài Tác-Xå cûa Trung-ñ¶i PB là bao.

TØ lúc m§i vŠ trình diŒn SÜ-ñoàn Dù, tôi Çã ÇÜ®cnghe anh em nh¡c nhiŠu Ç‰n "TÓ Quyên", biŒt danhcûa anh. Cái biŒt danh Çó, m§i nghe qua thÆt y‹u ÇiŒu,dÍ thÜÖng, s¥c mùi mÏ n». NhÜng có dÎp chåm m¥trÒi, m§i bi‰t là danh khác ngÜ©i xa l¡m. Anh nghiêmnghÎ, ít nói, gi†ng nhÕ nhË, tØ tÓn. Ti‹u-ñoàn-TrÜªngTñ/11 Dù NguyÍn Vi‰t CÀn biŒt phái m¶t ñåi-ñ¶itrÃn gi» Illingsworth và Ç¥c cº anh làm ChÌ-Huy-TrÜªng cæn cÙ.

VÎ trí Thû-khoa Khoá 16 TrÜ©ng Võ-BÎ QuÓc-Giañà-Låt không cho phép bÃt cÙ ai nghi ng© vŠ khä nængcûa TÓ Quyên trên lãnh v¿c chi‰n ÇÃu. Anh b¡t tay tôirÒi gi§i thiŒu TrÜªng Toán Liên-Låc cûa Sñ I Không-Kœ Hoa-Kÿ. Anh CÓ-VÃn da tr¡ng này có m¶t v‰t sËol§n trên chân mày trái. Tên anh cÛng dÍ nh§: Ruiz. TôithÃy mình bÎ quan sát tØ ÇÀu Ç‰n chân. TÓ Quyên hÕitôi bi‰t gì vŠ nhiŒm vø cûa ÇÖn vÎ mình và tôi Çã trä l©ingay m¶t cách quä quy‰t r¢ng: tôi bi‰t. Anh k‹ låi chotôi nghe vŠ cu¶c tÃn công cûa ÇÎch lúc t© m© sáng hômnay b¢ng Çåi bác 75 ly SKZ, vŠ tình hình t°ng quáttrong vùng và š ÇÎnh cûa thÜ®ng cÃp khi xº døng chúngtôi trong k‰ hoåch này.

Illingsworth là k‰t quä thai nghén trong trao Ç°i


chi‰n thuÆt gi»a Quân-ñoàn III, SÜ-ñoàn ND và SÜ-ñoàn I Không-Kœ Hoa-Kÿ nh¢m dø ÇÎch Ç‰n Ç‹ xºdøng hoä l¿c tiêu diŒt. Nó ÇÜ®c thi‰t lÆp ngay gi»a haingã xâm nhÆp cûa ÇÎch xuÃt phát tØ Cam-BÓt vào ViŒt-Nam. Illingsworth có chÙc næng cûa m¶t c†ng gai nh†nn¢m trong bàn chân ÇÎch.

TÓ Quyên nói:- Mëo nó bày ra š ki‰n Çó... mÃy X‰p l§n cûa ta

ÇÒng š thì ta cÛng phäi gÒng mình tuân lŒnh thôi...!TrÜ©ng h®p m¶t cæn cÙ hÕa l¿c nhÜ th‰ này, h£n

phäi có m¶t toán Liên-Låc PB kŠ bên, nhÜng ª Çây thìkhông. Th‰ nên, khi bàn Ç‰n vÃn ÇŠ y‹m tr® choIllingsworth, TÓ Quyên phân công: tôi phø trách pháoy‹m, còn Ruiz trách nhiŒm không y‹m. Anh cæn d¥nchúng tôi phÓi h®p ch¥c chë Ç‹ tránh trª ngåi kÏ thuÆtvà dÅm chân lên nhau. Anh hÕi tôi có ÇÜ®c bàn giao låicác HÕa-TÆp cÆn phòng cûa Illingsworth không; muÓntôi phäi t¿ mình nhÆn diŒn, ki‹m soát kÏ càng tØngHÕa-TÆp và n‰u có th‹ ÇÜ®c, g†i ÇiŠu chÌnh låi tØngÇi‹m m¶t ngay trong hôm nay, trÜ§c khi tr©i tÓi. AnhcÛng cho bi‰t không nên khinh xuÃt di chuy‹n bênngoài cæn cÙ, và nh»ng ai cÀn Çi ÇŠu phäi ÇÜ®c s¿ chÃpthuÆn cûa anh.

Anh cæn d¥n:- Tôi së cho ngÜ©i sang giúp cÆu sºa låi góc bun-

ker bÎ pháo sÆp hÒi sáng... ÇØng quên bäo mÃy th¢ngem... n‰u không có gì tÓi cÀn ch§ Çi lêu bêu bên ngoài...tøi nó quan sát mình kÏ l¡m ÇÃy...!

*****ñiŠu chÌnh låi tÃt cä các HÕa-TÆp cÆn phòng xong,

tr©i Çã nhá nhem tÓi. Illingsworth ÇÜ®c 3 ÇÖn vÎ pháoy‹m tr®: Trung-ñ¶i 155 ly thu¶c Ti‹u-ñoàn 250/PBtåi B‰n-Kéo và 2 Pháo-ñ¶i 105 ly thu¶c SÜ-ñoàn IKhông-Kœ Hoa-Kÿ Çóng tåi phía B¡c và Tây B¡c QuÆnGò-DÀu-Hå. Cä ba ÇÖn vÎ pháo bån cùng có m¥t trêntÀng sÓ Ç¥c biŒt. TØng nÖi m¶t, nhÜ không hËn màg¥p, Çáp låi ÇiŒn væn "Xin Tác Xå" và "Fire Mission"cûa tôi m¶t cách nhanh chóng hÖn tôi nghï.

Nh»ng quä Çån chiŠu hôm Çó khá chính xác, khôngtän Çån nhiŠu khi‰n tôi cäm thÃy ÇÜ®c m¶t chút thoäimái. TÓ Quyên và Ruiz cÛng ra khÕi hÀm, quan sát vàtheo dõi bu°i tác xå tØ ÇÀu chí cuÓi. Tôi cho các ÇÖn vÎpháo bån b¡n kËp hông thÆt sát. LÀn lÜ®t, các HÕa-TÆpcÆn phòng cÛng Çã ôm tròn Illingsworth. ñån khóicao và khói chåm h‡n h®p làm nh»ng tia Phosphorephû táp lên nh»ng vòng Concertina sát tuy‰n phòngthû khi‰n nhiŠu anh em B¶-Binh Dù thÃt kinh la l§n.

Còn nh§ rõ, khi ra dÃu cho TÓ Quyên hay là HÕa-TÆpcuÓi cùng Çã b¡n xong, tôi thÃy anh giÖ cao ngón taycái.

*****Bóng Çêm xuÓng dÀn. Spooky (2) b¡t ÇÀu thä chi‰u

sáng.SÓng v§i SñND hÖn m¶t thÆp niên, ÇÜ®c tham d¿

nhiŠu trÆn, chi‰m Çóng nhiŠu cæn cÙ, tôi th¿c s¿ chÜatØng thÃy m¶t cæn cÙ hÕa l¿c nào có Üu tiên Ç‰n nhÜvÆy. ñÜ®c soi sáng b¢ng Çån pháo Çã là m¶t ÇiŠu tÓt;Çàng này, chúng tôi ÇÜ®c chi‰u sáng b¢ng phi cÖ cûaKhông-L¿c Hoa-Kÿ, ch£ng cÀn theo yêu cÀu mà thÜ©ngtr¿c hàng Çêm, liên tøc tØ chÆp tÓi cho Ç‰n rång Çông.

Thông thÜ©ng, các cæn cÙ hÕa l¿c cûa Hoa-Kÿ ÇŠu"Test Fire" nhiŠu lÀn trong Çêm b¢ng tÃt cä loåi hoä l¿ccÖ h»u, tØ vÛ khí cá nhân cho Ç‰n vÛ khí c¶ng ÇÒng k‹cä Çåi bác; nhÜng TÓ Quyên Çã không cho Illingsworthlàm nhÜ vÆy. Bù låi, 75% quân sÓ phäi Ùng tr¿c, canhgác phòng tuy‰n và công s¿.

Theo khuy‰n cáo cûa TÓ Quyên, tôi cho lŒnh 3/4nhân s¿ ÇÖn vÎ mình Ùng tr¿c Çêm. Nói tr¡ng ra, cÙ 3ngÜ©i thÙc thì có 1 ngÜ©i ÇÜ®c ngû bình thÜ©ng. TôicÛng Çã gªi công ÇiŒn vŠ Pháo-ñ¶i báo cáo sÖ lÜ®ctình hình. Ngoài nh»ng nhu y‰u phÄm, tôi không xingì thêm, chÌ yêu cÀu TiŠn-Tråm Pháo-ñ¶i gªi tÓi Ça càphê và thuÓc lá Ç‹ chúng tôi có thêm phÜÖng tiŒn chÓngm¡t trong nh»ng Çêm dài s¡p t§i.

*****ñêm ÇÀu tiên.M¥c dù mŒt mÕi v§i quá nhiŠu công viŒc, tôi vÅn

không cäm thÃy mình buÒn ngû chút nào vì ÇÀu óc khácæng th£ng. ChÜa cÀn nghï Ç‰n nh»ng cänh giác cûaTÓ Quyên, chÌ m§i nh§ Ç‰n møc Çích thành lÆpIllingsworth là tôi nhÜ không th‹ ngÒi yên ÇÜ®c, cònnói gì Ç‰n ngã lÜng? Tôi bÜ§c ra khÕi công s¿ Ç‹ tìmm¶t chút không khí thoáng mát.

Mùa xuân nÖi Çây k‹ cÛng lå: ngày ÇÀy mây mù vàÇêm thì ÇÀy sao. HÕa châu trôi l© l»ng theo nh»ng cÖngió nhË tØ phÜÖng Nam th°i t§i. Ánh Çèn màu ÇÕ th£mtrên ñÌnh Bà ñen xa xa vÅn ch§p t¡t ÇŠu Ç¥n. Ti‰ng hátcûa Qu‰ vang lên nho nhÕ:

- Nh»ng Çóm m¡t hÕa châu... bØng lên trong màntÓi... nhÜ m¡t em sáng ng©i... theo anh Çi ngàn lÓi...

Tôi ng¡t ngang:- Lù mù thì có... t¡t Çèn rÒi thì sáng ng©i th‰ quái

nào ÇÜ®c...?


Qu‰ lš s¿:- ñÜ®c lù mù nhÜ ông thÀy nói cÛng còn Ç«...

Çàng nÀy... thÜ©ng thì em thÃy nó nh¡m tít låi... ch§ cómª ra chút nào Çâu...?

Ti‰ng cÜ©i cûa chúng tôi loãng hút trong bóng Çêmmông lung.

*****ñêm thÙ hai.Tr©i tÓi Çã lâu rÒi. Tôi Çang ngÒi bên ly cà phê Çen,

nghï ng®i vŠ m¶t Çêm dài trÜ§c m¡t thì chuông ÇiŒnthoåi låi reo. Gi†ng TÓ Quyên vÅn tØ tÓn nhÜng có vÈgÃp rút:

- CÆu sang Çây ngay Çi...!Tôi chøp v¶i lÃy nón s¡t và chi‰c Çèn bÃm. Khoäng

cách có là bao, chÌ vài chøc thÜ§c ÇÜ©ng chim bay màphäi lòng vòng mÃt mÜÖi phút theo lÓi Çi quanh co, chichít këm gai. PhÜÖng pháp phân ngæn tÓi Ça các côngs¿ chÌ nh¢m møc Çích duy nhÃt là chÓng Çám Ç¥c côngÇÎch. Có l†t vào Çây chæng n»a, chúng së di chuy‹nkhó khæn ch§ không h£n dÍ dàng nhÜ bÜ§c vào ch®.

TÓ Quyên và Ruiz Çang ngÒi trên nóc hÀm chÌhuy. KŠ bên là hai chi‰c máy HÒng-Ngoåi-Tuy‰n cóhình dáng nhÜ nh»ng chi‰c Giác-Bàn l§n cûa Ban ñÎa-Hình PB. VØa ngÒi sà xuÓng bên cånh, tôi nghe anhbäo nhÕ:

- Xem HÕa-TÆp 3...!Tôi ÇÜa m¡t vào máy. Chúng tôi cùng Ç¥t tên cho

các møc tiêu ngoài ÇÎa th‰ n¢m trong tÀm tän Çån ho¥cngay trên Çi‹m n° mà các ÇÖn vÎ pháo Çã ÇiŠu chÌnh.HÕa-TÆp 3 ngoài ÇÎa th‰ là cây ThÓt-NÓt thÙ 3 Ç‰m tØhÜ§ng B¡c Çi xuÓng theo chiŠu kim ÇÒng hÒ. M¥t sàngcûa Óng kính hiŒn lên m¶t màu vàng nhåt, Çi‹m li tinh»ng nhi‹u änh. Thân cây ThÓt-NÓt l© m© n¢m trùnglên trøc d†c cûa m¥t sàng.

ChÜa thÃy có chi lå, tôi låi nghe TÓ Quyên thì thào:- HÕa châu t¡t rÒi... ng¡m cho kÏ låi nào...!Thân cây ThÓt-NÓt bây gi© hiŒn rõ nét hÖn. B°ng

nhiên, tôi giÆt b¡n ngÜ©i khi nhÆn ra m¶t chÃm Çen l§ndi chuy‹n chÀm chÆm theo trøc d†c. Tôi bu¶t miŒng:

- Tøi nó leo cây quan sát mình... Çích thân à...!TÓ Quyên Çáp nhÕ:- ñúng th‰...!Tôi r©i m¡t khÕi Óng kính, nÒng nhiŒt:- ñ‹ tôi cho tr¿c xå...!TÓ Quyên låi hÕi:- Có ch¡c thÎt ÇÜ®c nó ngay trong 1 quä không...?Tôi Çáp:

- MuÓn vÆy... phäi lÃy y‰u tÓ trÜ§c...!TÓ Quyên nói:- Th‰ thì ch§ b¡n v¶i... mai cÆu cho ÇiŠu chÌnh Çi...

Çû y‰u tÓ h£n hay...!ñêm Çó, mãi mê v§i chi‰c máy HÒng-Ngoåi cho

Ç‰n gÀn sáng, tôi ghi nhÆn ÇÜ®c 4 møc tiêu ÇÎch xuÃthiŒn nhiŠu lÀn Ç‹ quan sát Illingsworth. ñó là 4 câyThÓt-NÓt m†c cÆn vòng Çai phòng thû nhÃt: 1 ª hÜ§ngñông B¡c và 3 ª hÜ§ng ñông Nam.

Sau mÃy gi© ngû mê mŒt, tôi Ç‰n tØng khÄu Ç¶i,chuÄn bÎ y‰u tÓ tr¿c xå. ñiŠu may m¡n là chúng tôi córÃt nhiŠu møc tiêu khác hÜ§ng nhÜng cùng tÀm xa. Tôicho tØng khÄu ÇiŠu chÌnh tr¿c xå vào các møc tiêu m§iÇ‹ lÃy y‰u tÓ chính xác vŠ tÀm, tuyŒt nhiên không ÇáÇ¶ng gì Ç‰n "møc tiêu sÓng" trong Çêm qua. Ch¡c ch¡nlà ÇÎch có m¥t thÜ©ng tr¿c Çâu Çó chung quanhIllingsworth, nên hoåt Ç¶ng Àm ï th‰ này cûa chúng tôikhông th‹ nào qua m¡t chúng ÇÜ®c. Quä Çúng nhÜtiên Çoán, sau Çó mÃy Çêm liŠn, không thÃy ÇÎch xuÃthiŒn ª bÃt kÿ HÕa-TÆp nào.

*****ñêm thÙ næm.Tôi b¡t ÇÀu chán chi‰c máy HÒng-Ngoåi thì TÓ

Quyên låi g†i sang. Anh bäo Ruiz giao máy cho tôi.Thoåt nhìn vào, tôi h‰t sÙc xúc Ç¶ng nhÆn thÃy ÇÎch låicó m¥t ª 2 trong 4 HÕa TÆp Çêm Çêm tôi h¢ng theo dõi.Chúng Çang leo lên leo xuÓng. Tôi hÕi anh muÓn b¡nmøc tiêu nào.

TÓ Quyên Çáp ngay:- B¡n cä hai... TOT nhé...!Ý cûa anh là cho Çån n° cùng lúc (Time On Target)

trên 2 møc tiêu. Tôi trª vŠ, âm thÀm cho 2 khÄu Ç¶i ghinhanh y‰u tÓ lên súng. Tôi nói "âm thÀm" vì r¢ng,chúng tôi tuyŒt ÇÓi không xº døng Çèn bÃm m¶t cáchbình thÜ©ng trong lúc ghi y‰u tÓ vŠ hÜ§ng và vŠ tÀmcÛng nhÜ chuÄn bÎ Çån dÜ®c. TÃt cä các Çèn bÃm tåikhÄu Ç¶i ÇÜ®c che kín gÀn h‰t ánh sáng b¢ng bængnh¿a. D¿ phòng cho trÜ©ng h®p nÀy, ban ngày, trongm‡i møc tiêu, chúng tôi cho Çåi bác nh¡m vào vÆt ÇÎnhs£n, dÍ thÃy nhÃt trong phåm vi khÄu Ç¶i.

Nói thì ÇÖn giän vÆy, nhÜng khi vào viŒc cÛngnhiêu khê l¡m. Và Çây là cÖ h¶i tÓt Ç‹ chúng tôi Ùngdøng nh»ng hi‹u bi‰t cûa mình vào kÏ thuÆt "tr¿c xåÇêm", khác xa v§i lÓi "tác xå gián ti‰p" thông thÜ©ng.

TÓ Quyên muÓn tr¿c xå TOT vào 2 møc tiêu trên2 hÜ§ng khác nhau. N‰u chúng khác biŒt nhiŠu vŠ tÀm


xa, dï nhiên së bÎ giäm Çi y‰u tÓ bÃt ng© vì ti‰ng Çån r©inòng së không cùng lúc. CÛng may, chúng tôi ÇangchuÄn bÎ vào 2 møc tiêu cùng tÀm xa nên không có gìlà trª ngåi.

Hai khÄu lÀn lÜ®t báo cáo tØng y‰u tÓ... Çã "s¤nsàng".

Tôi thì thào ra lŒnh trong ÇiŒn thoåi:- Trung-ñ¶i chú š... b¡n!Hai quä Çåi bác 105 ly mang ÇÀu n° cao M.564 r©i

nòng cùng lúc và n° m¶t lÜ®t tåi 2 møc tiêu khác nhau.ñi‹m n° cao cách m¥t ÇÃt 5 mét.

Ngay sau Çó, TÓ Quyên g†i cho hay: bóng ÇÎch Çãbi‰n mÃt trên m¥t sàng hai Óng kính HÒng-Ngoåi. D¿phòng ÇÎch trª låi thu d†n chi‰n trÜ©ng, tôi cÛng yêucÀu các ÇÖn vÎ pháo bån b¡n quÃy rÓi tØng nºa gi© m¶ttåi các Çi‹m cÆn phòng gÀn 2 møc tiêu vØa k‹ cho Ç‰nkhi tr©i sáng.

T© m© sáng hôm sau, toán løc soát quanh cæn cÙÇã tìm ra 6 xác gi¥c æn vÆn theo ki‹u chính quy, tÎchthu ÇÜ®c 4 khÄu AK-47. Còn thêm nhiŠu v‰t máu dÅndài vŠ bìa rØng rÆm. Tôi vái thÀm hÜÖng linh th¢ngbån:

- Diên Öi... sÓng khôn thác thiêng... nh§ phù h¶ Ç‹tøi tao rºa hÆn cho mày...!

RÒi tôi Çi ngû, m¶t giÃc ngû ngày tròn trÎa nhÃt k‹tØ lúc Ç¥t chân xuÓng Trapéant Kor Ç‰n gi©.

*****ñã là ngÜ©i lính chuyên nghiŒp, chúng tôi có b°n

phÆn phäi Ü§c tính, tiên liŒu Çúng cho ÇÖn vÎ trongquyŠn hån cûa mình, tØng viŒc liên quan Ç‰n Ç©i sÓngquân ngÛ: tØ vÛ khí, Çån dÜ®c Ç‰n quân trang, quândøng và th¿c phÄm. Tóm låi, phäi lo Çû m†i viŒc chosinh hoåt cûa ÇÖn vÎ mình, nhÃt là khi ÇÖn vÎ Çanghành quân. Tuy nhiên, có ÇiŠu bÃt thÜ©ng vŠ th¿c phÄmÇã xäy ra trong cu¶c hành quân nÀy.

Phäi thành th¿c thú nhÆn: Pháo-ñ¶i-TrÜªngNguyÍn Væn LÜ§c và tôi Ü§c tính sai. Chúng tôi Çã"chª cûi vŠ rØng".

Ngay trong ngày ÇÀu, tôi nhÆn thÃy sÓ lÜ®ng lÜÖngkhô MÏ (C Ration) do Trung-ñ¶i thu¶c Pñ/A 2 bàngiao låi nhiŠu gÃp Çôi sÓ lÜ®ng lÜÖng khô Quân-Ti‰p-Vø chúng tôi Çã mang theo. ChÜa h‰t, ngoài sÓ Çån Çåibác, chúng tôi còn ÇÜ®c Sñ I Không-Kœ ti‰p t‰ lÜÖngkhô m‡i tuÀn m¶t lÀn ÇÀy Çû v§i cÃp sÓ nhÜ là m¶tTrung-ñ¶i B¶-Binh. Tôi d¥n HÕa-ñÀu-Vø cÃt sÓ lÜÖngkhô VN låi và ngày ngày chÌ cho anh em sº døng khÄu

phÀn "made in USA" mà thôi.Thoåt ÇÀu, phe ta rÃt Ü là khoái chí. NhÜng, cái gì

thØa mÙa quá thét rÒi cÛng sinh nhàm. DÀn dà, Ça sÓchÌ lãnh phÀn æn cho có lŒ, nên th¥ng dÜ m‡i lúc m¶tnhiŠu. NgÜ©i lính VNCH vÓn không to con cho l¡m;hÖn n»a, nÖi Çây låi không có ÇiŠu kiŒn vÆn Ç¶ng cÖth‹, thÜ©ng chÌ lo tr¿c gác, æn và ngû nên ch£ng mÃychÓc, cæn hÀm chÙa lÜÖng khô cûa nhà b‰p Çã ÇÀy Ù.N‰u Illingsworth gÀn xóm làng, phe ta còn có th‹ dudi, Ç°i chác. ñàng nÀy, sÓng cô tÎch gi»a rØng hoang,m‡i ngÜ©i không tài nào tiêu thø khÅu phÀn th¥ng dÜcÛng nhÜ không còn muÓn æn lÜÖng khô ñÒng-Minhn»a, nên thÌnh thoäng tôi låi ÇÜ®c nghe nh»ng mÅu ÇÓithoåi n¥ng tính m¥c cä ch® búa nhÜ sau:

- Ê... tao ÇÜa mÀy nguyên phÀn Ra Xông Xê (3)...Ç°i cho tao m¶t h¶p thÎt Hai Con Heo Núc LÜ«i (4)...chÎu hông...?

- ñâu có ÇÜ®c... nà...!- BÕ Çi tám... b¡t n†n hoài.. .m¶t phÀn rÜªi nè...

cÛng h°ng ÇÜ®c hä... thôi... hai phÀn nghen...!Theo sau là chu‡i cÜ©i cÀu tài, vô thÜªng vô phåt.

*****Chúng tôi còn ti‰p tøc cu¶c hành quân "lÃy Çêm

làm ngày" trong ngót 2 tháng n»a. Bên ngoài cæn cÙ,ÇÎch cÛng vÅn di chuy‹n tØ Cam-BÓt vào ViŒt-Namd†c hai bên hông Illingsworth theo hÜ§ng B¡c Nam.

VŠ Çêm, chúng tôi thÜ©ng nghe nhiŠu ti‰ng Ç¶ng,thÃy nhiŠu ánh Çèn xuÃt hiŒn tÆn phía rØng xa. M‡i lÀnnhÜ vÆy, ÇiŠu Illingsworth có th‹ làm ÇÜ®c là cho Ruizg†i phi cÖ không kích ho¥c báo cáo vŠ trên. PhÀn TÓQuyên, anh chÌ cho ÇÖn vÎ PB chúng tôi phän Ùng khithÃy rõ ÇÎch xuÃt hiŒn ngay trên nh»ng Hoä-TÆp tiênliŒu mà máy HÒng-Ngoåi có th‹ ghi nhÆn ÇÜ®c. Ngoàira, chÌ yên l¥ng báo cáo và ch©.

Tuy nhiên, ÇÎch Çã ch£ng ào åt kéo Ç‰n tÃn công,san b¢ng, nh° cái gai nh†n Illingsworth nhÜ thÜ®ngcÃp và m†i ngÜ©i tiên Çoán mà chÌ bám sát, rình rÆp,theo dõi. Y hŒt nhÜ m¶t cu¶c chÖi "game", trong suÓtth©i gian trinh sát sau Çó, ÇÎch không bao gi© tái xuÃthiŒn ª nh»ng møc tiêu chúng tØng bÎ vÃy máu. Ð§ctính này ÇÜ®c phÓi ki‹m nhiŠu lÀn, Çã giúp ích phe tarÃt nhiŠu.

Chúng tôi Çã chuÄn bÎ s¤n sàng y‰u tÓ tr¿c xå vàotÃt cä nh»ng cây ThÓt-NÓt, nh»ng cao Çi‹m Ç¥c biŒtngoài ÇÎa th‰ quanh cæn cÙ trong tÀm quan sát cûa máyHÒng-Ngoåi, nên m‡i khi ÇÎch xuÃt hiŒn là Pháo-Binhcó viŒc làm cÛng nhÜ sáng hôm sau, toán løc soát ÇŠu


tìm thÃy không nhiŠu thì ít thi hài ÇÎch và chi‰n l®iphÄm.

Nh»ng phiŠn mu¶n, b¿c d†c, træn trª, lo nghïnhÃt th©i ÇÜ®c ÇÜa h‰t vào nòng 2 khÄu Çåi bác gi»arØng tranh Trapéant Kor. K‰t quä ghi nhÆn trong 11Bän Tuyên DÜÖng Công Trång trÜ§c Quân-ñoànvà SÜ-ñoàn do TÓ Quyên ÇŠ nghÎ sau này choTrung-ñ¶i Pháo 1/B1, tuy khiêm nhÜ©ng so v§icác chi‰n trÜ©ng khác, nhÜng theo tôi, cÛng nói lênÇÜ®c m¶t chút gì Çó tåm Çû Ç‹ phøc thù cho bån bè,ÇÒng Ç¶i cûa chúng tôi Çã ngã xuÓng trên vùng ÇÃthoang dã, Çìu hiu nÀy.

*****Chúng tôi triŒt thoái khÕi Illingsworth vào m¶t

bu°i mai hanh n¡ng. Gió se ngÜ©i tØng cÖn th°i vŠtØ bên kia biên gi§i.

Trung-ñ¶i Pháo 1/B1 trª låi Tây-Ninh chÌ v§i2 khÄu Çåi bác 105 ly trÀn trøi. Toàn b¶ Çån dÜ®cÇÜ®c giao låi h‰t cho toán Công-Binh Hoa-Kÿ. Chi‰cChinook CH-47 vØa cÃt mình khÕi m¥t ÇÃt, tôi v¶inghiêng ngÜ©i qua khung kính, ng¡m IllingsworthlÀn cuÓi. Trong thoáng chÓc, lòng b°ng dâng lêncäm giác bùi ngùi cûa nh»ng lÀn chia tay trong Ç©i.

Bên dÜ§i, hình änh vÅn y nhÜ ngày nào. VÅncái tam-giác-cân bé bÕng ÇÜ®c vây kín b¢ng vô sÓvòng Concertina nh†n ho¡c và mìn bÅy gi»a thämtranh båt ngàn, sÀn sùi, loang lª bªi nh»ng v‰t bomÇån. Tôi ch®t nghe nhÜ thäng thÓt Çâu Çó có ti‰ngngÜ©i kêu cÙu. Toán Công-Binh cûa SÜ-ñoàn IKhông-Kœ Çã s¤n sàng. M¶t chÓc n»a thôi,Illingsworth së chìm trong bi‹n lºa. Nh»ng gi†t máucûa bån bè, ÇÒng Ç¶i tôi rÒi Çây cÛng së bi‰n thànhhÖi, bÓc lên, bay theo mây khói vŠ vùng tr©i vôÇÎnh.

Cái tam-giác-cân cô ÇÖn Çó nhÕ dÀn, nhÕ dÀnrÒi sau cùng mÃt hút khÕi tÀm m¡t. Tôi l¥ng ngÜ©iÇi trong hÒi Ùc và k› niŒm.

Vïnh biŒt Illingsworth.Vïnh biŒt Trapéant Kor.

NguyÍn Lê

Chú thích:(1): Cu¶n kÈm gai quÃn tròn dùng Ç‹ gi» an ninh

cho các ÇÎa Çi‹m quân s¿.(2): Phi cÖ thä chi‰u sáng.(3): Ration C (phát âm theo Pháp ng»).(4): Logo trên h¶p thÎt heo Quân-Ti‰p-Vø.

Trapéant Kor

Biên thùy Miên-ViŒt mÎt m© lºa ÇånNgÅng m¥t nhìn hÕa châu leo lét sángñÌnh ñiŒn-Bà Çèn máu chín tÀng mâyThi‰u em trÓng v¡ng vòng tayXa em ta nh¥t Ç¡m say gªi vŠ

Trapéant Kor

ThÜÖng bi‰t mÃy suÓi tóc huyŠn mŠm måiNh§ vô cùng b© môi em nóng cháyChinh chi‰n ngút ngàn chia c¡t lÙa ÇôiÁo hoa Ç£m Ü§t mÒ hôiGiày saut dÃn bÜ§c bên tr©i biên khu

Trapéant Kor

NgÒi ch© gi¥c gi»a rØng tranh heo hútñêm tØng Çêm sóng tình lên thao thÙcÐ§c nguyŒn yên lành bao phû Ç©i nhauM¡t em lÃp lánh hÕa châuTình yêu MÛ ñÕ dåt dào tr©i khuya

Kampuchia 1970 NguyÍn Lê

Chú thích: (*) ñÎa danh cæn cÙ hÕa l¿c Illingsworth, hÜ§ng Tây B¡c ñ¥c Khu MÕ VËt n¢m trên biên gi§i ViŒt-Miên

Trapéant Kor*




Thuª lên næm lên sáu, cÙ m‡i Ç¶ gió chÜ§ng tØbi‹n Gò Công rào råt th°i vào thành phÓ Çìu hiu nghèonàn ª quê tôi, cäm giác Xuân vŠ làm tâm hÒn tôi cÙlâng lâng, nôn nao, råo r¿c Ç®i ch© tØng ngày và tØngngày...! TuÀn lÍ trÜ§c T‰t cuÓi næm âm lÎch, MË vàChÎ tôi tÃt bÆt v§i b‰p lò, nào bánh chÜng, bánh tét,bánh ú, bánh ít, dÜa giá cû kiŒu, nÒi thÎt kho nÜ§cdØa thÖm phÜng phÙc béo ngÆy mùi m«, hÜÖng nÒngnÒng nÒi canh kh° qua nhÒi thÎt xông lên mÛi, ôi saomà tÜªng chØng nhÜ muÓn æn cho no nên nÙc lòng,thÕa då...! TÃt cä ngÜ©i thân yêu trong gia Çình cÙhân hoan vÈ m¥t, xuôi ngÜ®c v§i ch® T‰t mua s¡mnhang Çèn, hoa quä và quÀn áo m§i cho các anh chÎem tôi. MÃy anh em trai tôi thì hì høc lau chùi Çánhbóng ba b¶ lÜ, chân Çèn, mâm ÇÒng, mÃy b¶ tû bàngh‰ cÄn xa cØ, phø Cha tôi d¿ng cây nêu trÜ§c sânnhà trong không khí náo nÙc ch© Ç®i Çêm giao thØav§i món bánh tráng cuÓn thÎt kho Tàu dÜa giá v§i tônÜ§c thÎt làm nÜ§c chÃm có §t cay t§i xé lÜ«i và nhÃtlà Çám trÈ con chúng tôi ÇÜ®c thay quÀn áo m§i ch©bÓ mË lì xì tiŠn T‰t... Chúng tôi chÖi lô tô, ch© nºaÇêm t§i gi© giao thØa, kéo nhau ra sân b¡n Óng trehÖi khí Çá thay cho pháo n° Çì Çùng... !!!

Này mË có nghe xôn xao lá thay màu,Này mË có nghe chim Çua hót trên cành,Này mË thÃy chæng ngoài sân kia Çàn bÜ§m Çang

nhªn nhÖ Çùa vui !Này mË thÃy chæng cây mai trÜ§c sân nhà nø

vàng Ãp yêu nhÜ cô gái ÇÜÖng thì,Này mË thÃy chæng tr©i trong xanh,ñàn én Çang nhªn nhÖ dÆp dìu...MË hay chæng mùa xuân vui Çã sang,MË hay chæng kh° Çau xÜa Çã chìmMË thÃy chæng phÓ vui chân ngÜ©i vŠ !MË thÃy chæng thôn xóm r¿c Çèn treo ...Nø cÜ©i b‡ng tÜÖi trên môi Çã khô c¢n,MË mØng thÃy con xa xôi Çã quay vŠ,MË mØng mái tranh tØ bao næm quånh v¡ng Çã

có thêm ngÜ©i thân...R¶n ràng ti‰ng ca cô con gái bên nhà.

HÒng hÒng nét môi khi thÃy bóng trai vŠ,DÆp dìu áo hoa tØ thôn trên làng dÜ§i Çi rÜ§c

Xuân vŠ nhà.(Xuân VŠ V§i MË - NhÆt Ngân)Theo th©i gian... rÒi cÛng qua Çi, tôi l§n dÀn cho

Ç‰n khi lên trung h†c, rÒi Çåi h†c, dÜ©ng nhÜ tôikhông còn cái cäm giác Xuân vŠ T‰t Ç‰n nhÜ lúc cònÃu thÖ v§i gia Çình và cho Ç‰n khi vào lính! Sau 2næm h†c tÆp, tôi luyŒn vÃt vä ª Quân TrÜ©ng Võ BÎñà Låt, tÓt nghiŒp ra trÜ©ng låi Çúng vào T‰t MÆuThân (tháng 12 cuÓi næm 1967 - ÇÀu næm 1968) là"cái" T‰t tang thÜÖng ÇÄm máu và nÜ§c m¡t trênkh¡p m†i nÈo ÇÜ©ng ÇÃt nÜ§c...! Có cÀn nh¡c låi ªÇây hay không? Då thÜa không ! Vì có lë ai ai Çangth©i sÓng trong th©i Çi‹m lúc bÃy gi© cÛng bi‰t, Çãträi qua và ch¡c không th‹ quên nh»ng ngày T‰t bithäm Çó...! Ôi ... T‰t MÆu Thân v§i bao n‡i ch‰t nhÜv‰t thÜÖng h¢n sâu vào tiŠm thÙc cûa m†i ngÜ©i thìlàm sao quên cho ÇÜ®c ? Ngay ngày T‰t mà b†n khátmáu man di m†i r® ViŒt C¶ng næng n°, xông xáo,lùng søc Çåp cºa tØng nhà dân lành vào Çêm giaothØa, sáng mùng m¶t T‰t và cä th©i gian sau Çó tåivùng chúng chi‰m Çóng, chúng tróc nã lôi cä cha mËv® con, bån bè, thân b¢ng quy‰n thu¶c ra trÜ§c cºanhà rÒi qui t¶i và hành quy‰t tåi ch‡, m¥c cho ti‰ngkêu gào thäm thi‰t cûa ngÜ©i thân...! Làm sao tôiquên ÇÜ®c cái T‰t Çó, cái T‰t mà tôi vØa m§i "Çængquang "Thi‰u úy s»a, tÜªng r¢ng" áo gÃm vŠ làngvinh quy bái t°" thì mùng hai, mùng ba T‰t låi phäiÇi gát hòm cho vÎ Ti‹u ñoàn TrÜªng cûa ÇÖn vÎ và vÎñåi ñ¶i TrÜªng khác cûa Ti‹u ñoàn 91 BiŒt CáchDù - L¿c LÜ®ng ñ¥c BiŒt) (Tñ91BCD/LLñB) vØangã quœ trên ÇÜ©ng phÓ ñ¶c LÆp - ThÎ Xã Nha TrangÇúng vào lúc giao thØa T‰t MÆu Thân, ÇÖn vÎ mà tôim§i vØa Çáo nhÆm chÜa t§i mÜ©i ngày! Th©i giansau... cÙ liên ti‰p là nh»ng cái T‰t: K› DÆu (1969),Canh TuÃt (1970), Tân H®i (1971), Nhâm Tš (1972),giày saut mòn gót, áo trÆn båc màu thay m§i Çã baolÀn, miŒt mài hành quân t§i tÆn rØng sâu núi th£msæn lùng, gi‰t gi¥c chí cho t§i nh»ng m¥t trÆn khÓcliŒt trên kh¡p vùng chi‰n thuÆt... Ch£ng có dÜa hànhthÎt m«, ch£ng có bánh chÜng bánh tét mà chÌ có gåosÃy thÎt h¶p ba lát, rau rØng m†c dåi d†c theo b©suÓi, ven sông dÜ§i chân ÇÒi... CÛng ch£ng có rÜ®un‰p thang hay rÜ®u ÇÆu nành là Ç¥c sän cûa Gò Công

Út Båch Lan (TrÜÖng væn Út)


- MÏ Tho quê tôi, mà chÌ có nÜ§c hÓ bom chÙa s¤ntrong bidong... Không còn nghe ti‰ng pháo Çón giaothØa quen thu¶c, thay vào Çó là ti‰ng rít cûa hÕa tiÍn122 ly, Çåi pháo 130ly và Çån AK47 veo véo bayngang qua ÇÀu mà thân còn Çang l¶i bì bõm dÜ§igiao thông hào, hÓ cá nhân lÀy l¶i bùn sình, lÃp xÃpnÜ§c... Chi‰n Tranh mà! Chi‰n tranh sát håi sinh linh,chi‰n tranh tàn phá vån vÆt thì huÓng hÒ chi tu°i trÈcûa tôi. Chi‰n tranh cÛng không cÀn bi‰t Xuân HåThu ñông, T‰t nhÃt sinh nhÆt gi‡ kœ gì h‰t, cÛngkhông phân biŒt già trÈ bé l§n, chÌ có b¡n gi‰t lÅnnhau Ç‹ Ç†at chi‰n th¡ng v§i bÃt cÙ giá nào, dù cáigiá phäi trä b¢ng h¢ng vån mång sÓng cûa ngÜ©i dânlành vô t¶i !

T‰t Quš Sºu næm 1973:"HiŒp ÇÎnh Paris" ho¥c hiŒp ÇÎnh Paris 1973 (ª

miŠn Nam còn g†i là HiŒp ÇÎnh Ba Lê) là hiŒp ÇÎnhchÃm dÙt chi‰n tranh lÆp låi hòa bình ª ViŒt Nam do4 bên tham chi‰n: Hoa Kÿ, ViŒt Nam Dân Chû C¶ngHòa, C¶ng Hòa MiŠn Nam và ViŒt Nam C¶ng Hòakš k‰t tåi Paris ngày 27-1-1973. VŠ m¥t công khaithì Çàm phán có 4 bên và n¶i dung chính thÙc cûabän HiŒp ÇÎnh cÖ bän d¿a trên Tuyên bÓ 10 Çi‹mngày 08-05-1969 cûa phái Çoàn C¶ng Hòa MiŠn NamViŒt Nam nhÜng viŒc Çàm phán Ç‹ Çåt ÇÜ®c n¶i dunghiŒp ÇÎnh låi chû y‰u ÇÜ®c quy‰t ÇÎnh bªi các phiênh†p kín gi»a 2 Çoàn ViŒt Nam Dân Chû C¶ng Hòa vàHoa Kÿ... (Trích TØ Báo Chính LuÆn Sài Gòn PhátHành.

Ngày 29 Tháng 1 Næm 1973:Ngày thÙ bäy 27 tháng 1 næm 1973, ngày lÎch sº

bÓn bên tham chi‰n cùng kš k‰t ngÜng b¡n, tái lÆphòa bình cho cä hai miŠn Nam - B¡c ViŒt Nam sauhÖn hai mÜÖi næm chi‰n cu¶c huynh ÇŒ tÜÖng tàn !Ngày lÎch sº này nh¢m ngày 24 tháng chåp næm NhâmTš. T‰t Quš S»u! ñêm hôm trÜ§c là ngày ÇÜa ôngtáo vŠ tr©i, mà trong ÇÀu cÙ phäi nh§ nh»ng t†a Ç¶ Ç‹xin Pháo Binh b¡n phän pháo. Sáng ngày 28-1-1973,tôi ÇÙng trên m¶t ng†n ÇÒi thÃp bên b© Nam sôngThåch Hãn - Quäng TrÎ, dùng Óng nhòm quan sát bênkia b© B¡c. ThÜ©ng thì chúng (quân C¶ng Sän B¡cViŒt) Än nÃp sâu, l¥n kÏ, không thÃy m¶t bóng dángnào di chuy‹n trên m¥t ÇÃt, tæng (tank) pháo (can-non, Çåi bác, súng l§n) thì ÇÜ®c ngøy trang b¢ng lÜ§ichøp, cày k‰t cành lá nhÜ bøi cây di Ç¶ng Ç‹ tránh

nh»ng c¥p m¡t cú v† cûa phi cÖ quan sát OV10 thÜ©ngtr¿c tØ ª Çâu Çó trên bÀu tr©i sæn lùng, phát hiŒn vàchÌ Çi‹m møc tiêu Ç‹ cho quân ta thanh toán. Hômnay thì hoàn toàn khác, lŒnh ngÜng b¡n toàn phÀn ÇãÇÜ®c ban hành lúc O gi© Çêm hôm qua, chi‰u theoÇiŠu luÆt cûa HiŒp ñÎnh Paris, s¿ viŒc ngÜng b¡nphäi ÇÜ®c cä hai bên B¡c-Nam tuân thû là khôngÇÜ®c Ç¶ng binh hay di chuy‹n quân, không ÇÜ®c vôc§ n° súng khi chåm m¥t dù Çang ª trong th‰ càiræng lÜ®c. Xuyên qua làn sÜÖng không dÀy trôi lãngÇãng trên sông Thåch Hãn, tôi thÃy b†n chúng Çanghì høc khiên súng Óng, Çån dÜ®c xuÓng b© sông chÃtlên xuÒng và có vë nhÜ Çang ch© Ç®i Ç‹ vÜ®t sông?Tôi làm chÌ huy ÇÖn vÎ ñåi ñ¶i 2 Trinh Sát Nhäy Dù(ññ2TSND) này hÖn 5 næm, là ÇÖn vÎ mà ñåi TáTrÀn QuÓc LÎch - L» ñoàn TrÜªng L» ñoàn 2 NhäyDù (LñT/Lñ2ND) Ç¥t cho m¶t cái tên mÏ miŠu là"ÇÀu trâu m¥t ng¿a" vì hÀu h‰t các ông thÀn bán tr©ikhông m©i thiên lôi quy tø vŠ Çây quÆy t§i b‰n, Çánhgi¥c gan då, liŠu lïnh và tinh ranh nhÜ ma quÌ Çánhnhau v§i ÇÎch thù "trên cÖ " và xem trò chÖi nhÜ Çùagiªn v§i tº thÀn và khi ÇÜ®c nghï dÜ«ng quân, vŠphép trong thành phÓ thì hay ki‰m chuyŒn æn quœtphá quán là chuyŒn thÜ©ng nhÜ cÖm b»a... NhiŠutrÜ©ng h®p vi phåm k› luÆt n¥ng nŠ, Trung ñ¶iTrÜªng không giäi quy‰t n‡i phäi giäi giao lên chotôi, thì các "ông thiên lôi ba búa" này tÕ ra khúmnúm, khoanh tay, gãi ÇÀu gãi tai ca "bài con cá sÓngvì nÜ§c, em sÓng còn là ª ñåi Uš" rÃt Ü là "giáo khoathÜ hi‰u Ç‹, LÜÖng SÖn Häo H§n" æn næn hÓi cäi, t¶inghiŒp quá Çi thôi v§i n‡i oan thÎ MÀu... ! Tuy vÆytôi chÌ phåt nhË rÒi tha và vài ba ngày sau thì chínhmÃy "ông cÓ n¶i" này låi làm chuyŒn khác còn Ç¶ngtr©i hÖn lÀn trÜ§c, nhÃt quá tam...! Tôi gom låi choÇû các "häo h§n løc lâm thäo khÃu" rÒi lÆp thànhm¶t toán xâm nhÆp Ç¥c biŒt thä vào hÆu tuy‰n cûaÇÎch Ç‹ "lÆp công chu¶c t¶i"...! Tôi cÜ xº "thânthÜÖng" dÍ dãi v§i thu¶c cÃp rÒi bÎ h† lØa gåt dài dài... khi‰n tôi sinh ra nghi ng© Çû thÙ và nhiŠu lÀn suštbÎ treo áo l¶t lon vì cä tin thu¶c cÃp! Nay có lŒnhngÜng b¡n tÙc cÃm cä Çôi bên Ç¶ng binh mà chínhm¡t tôi Çã nhìn thÃy b†n chúng chuÄn bÎ vÜ®t sông,thì không còn gì nghi ng© n»a là gi¥c vi phåm ÇiŠuluÆt "HiŒp ñÎnh NgÜng B¡n" và do d¿ là m¶t y‰u tºcûa binh pháp ÇÓi v§i k‰ sách "Tiên Hå Thû ViCÜ©ng" ! Tôi g†i ngay B¶ ChÌ Huy L» ñoàn 1 NhÄy


Dù (BCH/Lñ1ND) xin cung Ùng khÄn cÃp 20 cu¶nkëm gai (Concertina) và 100 hÕa tiÍn chÓng TankM72... Th©i gian này, ññ2TSND Çang tæng phái hànhquân cho L» ñoàn 1 Nhäy Dù (Lñ1ND). Tôi bÓ trí 3trung Ç¶i tiŠn phÜÖng cûa ññTS2ND Çóng án ng»cách b© sông Thåch Hãn khoäng 50m (mét), tØ bênphäi cûa chúng tôi kéo dài lên t§i cÀu Thåch Hãn doTi‹u ñoàn BiŒt ñ¶ng Quân TñBñQ) tØ Vùng IVtæng cÜ©ng, phía sau lÜng là Ti‹u ñoàn 1 Nhäy Dù(Tñ1ND) dÜ§i quyŠn Trung Tá Lê HÒng chÌ huy.N‰u ÇÎch cÓ tình vi phåm lŒnh ngÜng b¡n trong HiŒpñÎnh Paris tÃn t§i lÃn ÇÃt giành dân thì khoäng cáchgi»a ta v§i ÇÎch chÌ có 50m ng¡n ngûi và n‰u cÙ Ç‹yên cho chúng ngang nhiên sang sông thì tuy‰n cûaTS2ND bÎ ch†c thûng và BCH/Lñ1ND së bÎ Çe d†angay! Quä thÆt nhÜ tôi Çã cänh giác, nhÜng phía quânta không ÇÜ®c Ç¶ng thû vì phäi tuyŒt ÇÓi tuân lŒnhngÜng b¡n?! Vào lúc nºa Çêm B¡c Quân âm thÀmvÜ®t tuy‰n sang sông không m¶t ti‰ng Ç¶ng và sángngày hôm sau 29-1-1973 thì ta và ÇÎch "bÓn m¡t nhìnnhau trào máu h†ng" ta v§i ÇÎch chÌ cách nhau có10m! Làm gì nhau? Ch£ng ai làm gì nhau, chÌ cònnhìn nhau cÜ©i ruÒi...! Tôi cäm thÃy høt hÄng, thuatrí chúng nó và cÛng vì "tuyŒt ÇÓi thi hành lŒnh cÃptrên" mà bÎ b†n quÌ quyŒt B¡c C¶ng này chÖi chom¶t vÓ "kèo trên" tÜng tÙc cành hông! T§i bu°i trÜañåi ñ¶i 2 Công Binh Nhäy Dù (ññ2CBND) mangt§i nh»ng cu¶n këm gai, tôi liŠn cho lŒnh binh sïcæng ngay këm gai phân ranh gi§i, quân ÇÎch cÛngtham gia phø kéo këm gai phân ranh gi§i v§i s¿ hoanh› bi‹u ÇÒng tình rÃt vui và rÃt vui v§i r¶n rã ti‰ngcÜ©i, gi†ng nói r¥c B¡c Kÿ, Trung Kÿ, Nam Kÿ huyênnáo tr¶n lÅn vào nhau ì xèo Õm tÕi trong niŠm vui làtØ nay cä hai bên B¡c-Nam chúng ta không còn có ailà "kÈ thù ÇÎch" n»a...! Hòa bình mà! Hòa Bình thìphäi sÓng chung v§i nhau chÙ, chân không còn Çåpmìn, ÇÀu không còn Ç¶i pháo, không còn nhä Çån,ÇÃm Çá, Çâm lút lÜ«i lê vào thân th‹ nhau khi xáp lácà cÆn chi‰n, không còn cÖm gåo sÃy v§i nÜ§c hÓbom n»a... và bây gi© là thÙc æn rau cäi xanh tÜÖi, gàvÎt, thûy sän ÇÜ®c ti‰p t‰ h¢ng ngày... Phe "ÇÎch"Çem cÓm lÜÖng khô cûa Trung C¶ng trao Ç°i gåosÃy, thÎt h¶p cûa phe ta, thuÓc lào B¡c ViŒt trao Ç°i"h»u nghÎ" v§i thuÓc lá Ruby Quân Ti‰p Vø, trà LångSÖn trao Ç°i v§i cà phê gói Ration C MÏ quÓc, anhanh tôi tôi trong niŠm vui tÜªng nhÜ chi‰n tranh Çã

lùi vào quá khÙ xa xôi nào Çó, và cä hai bên quên ÇichÌ vài ngày trÜ§c Çã tÆn tình rình rÆp lÅn nhau Ç‹ håthû vô tình vì Ta và ñÎch! Tôi ÇÙng Çó, chÙng ki‰nvà quan sát hiŒn trång, nhÜng tÆn trong tâm trí vuibuÒn, mØng lo lÅn l¶n. Vui vì thÃy dÜ§i hòa nhÜngch¡c gì trên thuÆn, trên ª Çây là b†n chóp bu ma ÇÀuChính TrÎ B¶ Hà N¶i tráo trª, lÜ©ng gåt vÅn còn ômm¶ng xâm læng, cÓ chi‰m cho b¢ng ÇÜ®c phÀn ÇÃtnÜ§c giàu có mÀu mª miŠn Nam. MØng vì cuÓi cùng"HiŒp Ð§c Hòa Bình" Çã ÇÜ®c 4 bên kš k‰t ! NhÜngcÛng lo l¡ng vì ch¡c gì b†n chúng tôn tr†ng, bªi C¶ngSän Çã ÇÎnh nghïa: "hòa bình là khi TÜ Bän bÎ tiêudiŒt"! Tåi Paris hoa lŒ mà các phe phái QuÓc - C¶ngbàn cäi chÌ vì hình dáng cái bàn h¶i nghÎ vuông haytròn mà phäi Çôi co, kèn c¿a cäi vä suÓt gÀn cä hainæm, trong hai næm Çã có bi‰t bao nhiêu xÜÖng máu,thân xác Çã ngã gøc trÜ§c h†ng súng ngút ngàn thùhÆn cûa cä hai bên, trong khi nh»ng thÜÖng thuy‰t"da" vÅn ch‹m chŒ an bình ngÒi salon phì phà Çi‰uCigare và nÓc rÜ®u Vin ª Paris ! N‰u phäi sÓng chungÇŠ huŠ v§i nhau thì ai së hóa ai, ai së thu tóm ai, quânc© nào thua thiŒt và b†n chóp bu Hà N¶i v§i nh»ngthû Çoån gian xäo, quÌ quyŒt, lØa Çäo vô nhân tínhÇang lom khom cúc cung thi hành theo chÌ thÎ cûacác quan thÀy B¡c Kinh, Måc TÜ Khoa là phäi nhu¶mÇÕ toàn th‹ Á Châu và th‰ gi§i chÙ không riêng gìViŒt Nam. Hai ngày sau, tôi ra lŒnh cho Trung ñ¶iChÌ Huy, d†n ÇÃt b¢ng ph£ng Ç‹ làm m¶t sân bóngchuyŠn, làm xong cho binh lính ngõ l©i m©i phía bênkia qua bên này ÇÃu bóng chuyŠn giao h»u B¡c -Nam cho vui. Khai trÜÖng sân bóng chuyŠn, lính taÇóng kÎch v§i nh»ng trÆn ÇÃu hào hÙng la hét c° võcûa mÃy ông chÀu rìa ÇÙng ngoài sân, sau Çó gànÜ§ng, xà lách tr¶n dÀu dÃm bày biŒn ra sân, khi‰ncho bên kia B¡c Quân chÌ bi‰t ÇÙng nhìn thèm thuÒngnuÓt nÜ§c mi‰ng rõ däi !

Ngày 1- 2 - 1973, tÙc chÌ m§i sau næm ngày HiŒpñÎnh Paris vŠ Chi‰n Tranh ViŒt Nam ÇÜ®c ph° bi‰ntrên toàn th‰ gi§i, phái Çoàn Liên HiŒp Quân S¿ BÓnBên hình thành, Ñy Ban Ki‹m Soát ñình Chi‰n cÛnglÀn lÜ®t Ç‰n ViŒt Nam và trú ngø ª khách sån HÜÖngGiang - Hu‰. Chúng tôi, bên ta bên ÇÎch sÓng kŠ cÆnnhau, tay b¡t tay, trao Ç°i v§i nhau thân mÆt nh»ngchuyŒn bá vÖ rÒi cuÓi cùng bên kia ÇÒng š gºi nh»ngcao thû bóng chuyŠn sang ÇÃu giao h»u v§i phe ta.


NhÜ vÆy nhÎp "CÀu Ô ThÜ§c" Çã ÇÜ®c b¡t qua hàngrào këm gai concertina Ç‹ cho "NgÜu Lang" TrinhSát 2 Nhäy Dù "tao ng¶" "ChÙc N»" ViŒt C¶ng rænghô mã tÃu thi nhau nâng banh, ÇÆp bóng bình bÎch,Çùng rÀm, bÓp chát... Hai phe Nam - B¡c chÀu rìa c°võ la ó, v° tay chan chát vang d¶i góc tr©i!!! M‡i lÀnsau khi thi ÇÃu xong, không cÀn bi‰t th¡ng båi, phe takhoän Çãi phe ÇÎch m¶t chÀu cháo vÎt còn nóng h°irÃt Ü là "ÇÒng bào" m¶t b†c 100 trÙng chính hiŒumade in Âu CÖ. Các ông quan to, m¥t b¿ cûa U› BanLiên HiŒp Quân S¿ 4 Bên (UBLHQS4B), các vÎ l§ncó chÙc cûa U› Ban Ki‹m Soát ñình Chi‰n (ICCS)Çang ª Çâu, hãy Ç‰n Çây mà chøp änh quay phim, rÒitrª vŠ cæn phòng có máy lånh mà múa bút, khoekhoang vi‰t phét, tuyên bÓ láo l‰u...! Cu¶c vui cûanŠn "ngoåi giao bóng chuyŠn" gi»a ññ2TSND vàñåi ñ¶i Trinh Sát ñ¥c Công cûa Sñ 325CSBV (SÜñoàn 325 C¶ng Sän B¡c ViŒt) chÌ kéo dài ÇÜ®c 5ngày, thì m¶t bi‰n cÓ dª cÜ©i dª m‰u bÃt ng© xäy Ç‰nsušt chút n»a tôi bÎ truy tÓ ra tòa án quân s¿ vì t¶i bÃttuân thÜ®ng lŒnh! Ch£ng là vào ngày 3-2-1973 nh¢mngày 30 T‰t Quš Sºu và cÛng Çúng là ngày sinh nhÆt28 tu°i cûa tôi, trÜ§c Çó mÃy ngày tôi Çã cæn d¥nThÜ®ng Sï NhÃt Tá - Hå Sï Quan tiŠn tråm ª Hu‰ rach® Ç¥t cho tôi hai con heo quay cª l§n nhÃt, hÆu cÙSàiGòn Çã gºi ra cho chúng tôi 10 con khô vÎt vàbánh mì, bánh hÕi rau sÓng Ç‹ lÀn ÇÀu tiên ÇÖn vÎ ænT‰t trong hòa bình vai kŠ vai bên cånh kÈ thù khôngÇ¶i tr©i chung mà không có ti‰ng súng. TrÜa nay,trÆn ÇÃu bóng chuyŠn giao h»u Çôi bên chÃm dÙt,m¶t bu°i tiŒc tÃt niên linh Çình ÇÜ®c bày ra sân, tav§i ÇÎch ôm eo ‰ch nhÄy sol ÇÓ mì cùng v§i hai canrÜ®u Ç‰ CÀu Båch H°. Tan tiŒc dã chi‰n, ai vŠ nhànÃy v§i l©i chúc T‰t cûa tôi và nh§ là ngÜng giaochi‰n trong hai ngày T‰t, vì b¡t ÇÀu ngày mai mùngm¶t T‰t, các binh sï së lÀn lÜ®t thay phiên nhau nhÆns¿ vø lŒnh nghï phép vŠ Sài Gòn thæm gia Çình 10ngày. Ngày mùng m¶t T‰t Nhâm Tš (4-2-1973) trôiqua trong cái lånh giá buÓt cûa vùng ÇÎa ÇÀu gi§ituy‰n, T‰t này con không vŠ ÇÜ®c Ç‹ ng¡m nh»ngcây mai vàng mà Ba Çã trÒng trÜ§c ngõ, không ænÇÜ®c món giò thû mà MË Çã bó b¢ng nh»ng s®i dâylåc dØa, con chÌ ngÒi Çây mª radio Ãp chi‰n lÜ®cnghe Hoàng Oanh hát:

Xuân vØa vŠ trên bãi cÕ non

Gió Xuân ÇÜa lá vàng xuôi nguÒnHoa cùng cÜ©i tia n¡ng vàng sonLÛ ong lên ÇÜ©ng cánh tung trònHoa ch£ng yêu lÛ bÜ§m lä lÖiMuÓn yêu anh vác cÀy trên ÇÒiHay là yêu chi‰n sï ngàn nÖi... !(Hoa Xuân - Phåm Duy)Tôi hÜ§ng Çôi m¡t vŠ phía bên kia b© B¡c trong

lo âu hÒi h¶p canh chØng bi‰n cÓ ÇÎch phän thùngnhÜ vø T‰t MÆu Thân! Khoäng gÀn nºa Çêm thì HåSï NhÃt SÖn Nhung gÓc Khmer trung tín cûa tôi trìnhbáo:

- ThÜa ñåi Úy, Trung Sï NhÃt Tri‰t muÓn xin g¥pñåi Úy.

Lê Væn Tri‰t tÓt nghiŒp trÜ©ng Hå Sï Quan ñÒngñ‰ cuÓi næm 1971, vÓn là "dân B¡c Kÿ di cÜ" chínhcÓng, sau m¶t næm ch‰t sÓng v§i Toán 3 ViÍn Thám,ÇÜ®c thæng cÃp Trung Sï NhÃt và làm Toán Phó choThi‰u Úy ñoàn kiŒn Em. Tôi ÇÜa tay ra hiŒu choTri‰t vào g¥p tôi và hÕi:

- Có chuyŒn gì quan tr†ng không mà anh muÓng¥p tôi gi© này?

- ThÜa ñåi Úy, thÆt tình ÇÓi Ç‰ l¡m, tôi m§i xing¥p ñåi Úy Ç‹ giäi quy‰t dùm cho tôi viŒc khó xºnày !

- Anh cÙ nói Çi?- ThÜa ñåi úy, ... Gia Çình bÓ mË cûa em là dân

miŠn B¡c di cÜ næm 1954 lúc em khoäng Ç¶ m¶t haitu°i. Gia Çình ngÜ©i chú ru¶t cûa em còn bÎ kËt ª låimiŠn B¡c v§i 4 ngÜ©i con, trong sÓ này có hai ngÜ©icon trai bÎ xung vào b¶ Ç¶i næm 1972 tên là Châu vàPhong, m¶t ngÜ©i phøc vø ª ñåi ñ¶i ñ¥c Công thu¶cSÜ ñoàn 325 và ngÜ©i n»a là b¶ Ç¶i ª Trung ñ¶iPhòng Không cûa Trung ñoàn 95 cÛng tr¿c thu¶cSñ 325CSBV. ñÎnh mŒnh run rûi tr§ trêu, ba anh emh† chúng em g¥p låi nhau qua nh»ng trÆn ÇÃu bóngchuyŠn "ngoåi giao bóng chuyŠn" vØa qua do ñåiUš t° chÙc và sau trÆn ÇÃu trÜa ngày 30 T‰t, chúngem nhÆn ra nhau và hai anh em h† cûa em quy‰t ª låiv§i phe ta, nhÃt ÇÎnh không trª vŠ låi bên kia dù có bÎxº b¡n tåi ch‡ hay bÃt cÙ hình phåt nào cûa cä haibên dành cho hai ÇÙa em h† cûa em!

Tôi cho m©i hai anh em h† Tri‰t vào. TrÜ§c m¥ttôi, Tri‰t hÕi hai ngÜ©i em h† Phong và Châu và cähai trä l©i:


- TrÜ§c khi vào Nam, BÓ có d¥n là phäi tìm anh(Tri‰t)... và tìm cách liên låc v§i anh cho b¢ng ÇÜ®c...Có lë Ông Bà N¶i linh thiêng Çã phù h¶ cho giòng h†nhà mình mà tøi em Çã nhÆn ra anh trong nh»ng lÀn"Çánh bóng trao" vØa qua ...!

Nhìn vào ánh m¡t lo âu bÓi rÓi cûa Tri‰t, tôi thÃyphäng phÃt nét van lÖn cÀu khÄn xin giúp Ç«. Tri‰tthÜÖng tình anh em h† chú bác ru¶t thÎt Çã cùng nhauträi qua m¶t Çoån ÇÜ©ng Ãu thÖ trong th©i kÿ "cäicách ru¶ng ÇÃt" máu thÃm ÇÅm ru¶ng vÜ©n cûa chaông Ç‹ låi, Tri‰t mong Ç®i ª tôi có giäi pháp giúp Ç«mà tình thÆt rÃt khó giäi quy‰t sao cho êm xuôi ? TôingÒi trÀm ngâm nhÜ m¶t pho tÜ®ng Çá không bi‰tphäi nói sao v§i Tri‰t ! Sau ngÜng b¡n, lŒnh cÃp trênlà không ÇÜ®c nhÆn hÒi chánh viên, ÇÀu thú, haytrong trÜ©ng h®p chåm súng bÃt Ç¡c dï b¡t ÇÜ®c tùbinh, ngay chính cä hàng binh thì phäi "giäi giao tåich‡" có nghïa b¡n bÕ, không báo cáo, không giäigiao. Trong trÜ©ng h®p cûa Tri‰t tôi phäi làm saoÇây? Tôi không th‹ vâng lŒnh cÃp trên làm nhÜ th‰,vì là ngÜ©i sinh trÜªng tåi miŠn Nam hiŠn hòa hÃpthø nŠn giáo døc ÇŠ cao nhân phÄm, væn hóa, ÇåoÇÙc, hÜ§ng thÜ®ng cho dù Çang cÀm súng chi‰n ÇÃubäo vŒ dân lành và phÀn ÇÃt miŠn Nam trù phú, tôicÛng không th‹ Çánh mÃt lÜÖng tri cÛng là lÜÖng tâmÇ‹ ra lŒnh b¡n bÕ 2 cán binh B¡c Quân là anh em h†v§i Tri‰t trong tình cänh ch£ng Ç¥ng ÇØng này ÇÜ®c,và tôi bi‰t chính cái nhÃt Çi‹m lÜÖng tâm này së ÇeoÇu°i dày vò tâm thÙc mình suÓt cu¶c Ç©i còn låi, n‰utôi ra lŒnh cho binh sï thi hành lŒnh "giäi giao tåich‡"! Tôi nói:

- Thôi các cÆu vŠ ngû Çi, sáng mai tÃt cä lên g¥ptôi... Tôi së có quy‰t ÇÎnh.

Trong cæn båt hành quân dã chi‰n ÇÜ®c ngøytrang hoa lá cành và n¢m dÜ§i m¥t ÇÃt khoäng m¶tmét, Châu và Phong gÀy gò ngÒi x°m khúm númdÜ§i ÇÃt bên cånh Tri‰t, ÇÀu cuÓi gÀm, thÌnh thoängngÜ§c nhìn lên v§i Çôi m¡t lo âu, e dè, s® sŒt, vë m¥txanh xao vì æn uÓng thi‰u dinh dÜ«ng lâu ngày ...!Tôi ngÒi trên cái chÕng tre g†i SÖn Nhung:

- Anh pha cho tôi bÓn ly cà phê s»a "cÙt chÒn"nóng ! RÒi quay sang nói v§i Châu và Phong:

- TÓi qua, tôi Çã nghe thÃy s¿ tình cûa ba anh emcÆu... Hai cÆu nhÃt ÇÎnh ª låi v§i Tri‰t, không trª vŠlåi ÇÖn vÎ cûa mình bên kia n»a dù có phäi ch‰t cÛng

không vŠ. Th‰ bây gi© tôi không chÃp nhÆn và dùngvÛ l¿c Ç‹ ÇÄy hai cÆu qua hàng rào këm gai, n‰u haicÆu kháng c¿ ho¥c chåy trª qua bên này, tôi ra lŒnhb¡n hai cÆu ngay tåi ch‡, thì hai cÆu nghï sao?

Phong tØ tÓn trä l©i :- ThÜa ñåi Úy, tøi em cÛng bi‰t n‰u trª vŠ thì

s§m mu¶n gì cÛng ch‰t v§i chúng nó, vì em nghelóm ÇÜ®c chúng nó kháo nhau r¢ng ch£ng còn baolâu n»a mình cÛng së t§i Sài Gòn. Tøi em nghï thàch‰t ª Çây có m¥t cûa anh Tri‰t, ít ra tøi em cÛng cóÇÜ®c m¶t nÃm m¶ và m¶t cái bia, Ç‹ mai kia bÓ mËtøi em bi‰t ÇÜ®c tøi em Çang ª Çâu. Còn n‰u ñåi Úytha cho thì tøi em ÇÜ®c sÓng v§i anh Tri‰t trong tìnhthÜÖng yêu Çùm b†c có nhau mà xây d¿ng låi cu¶cÇ©i m§i...!

ThÆt ra là tØ Çêm qua tôi Çã có quy‰t ÇÎnh rÒinhÜng còn do d¿ không nói ra, bây gi© tôi khôngquan tâm t§i nh»ng l©i chân thÆt cÀu khÄn cûa Phongvà Châu mà chÌ hÖi giÆt mình vì câu nói: "Chúng nókháo nhau r¢ng ch£ng còn bao lâu n»a cÛng t§i SàiGòn". NhÜ vÆy là quá rõ ràng š ÇÒ cûa Hà N¶i quaHiŒp ñÎnh Paris mà chúng m§i kš xong chÜa tròn 1tháng ? ThÆt là b†n giäo quyŒt v§i k‰ gian: giai ÇoånÇÀu vØa Çàm vØa Çánh, giai Çoån sau kš k‰t là giähòa Ç‹ lÃn chi‰m, chi‰m ÇÃt giành dân rÒi tÃn t§ichi‰m luôn cä nÜ§c...! Tin tÙc này tuy chÌ nghe tØm¶t l©i tâm s¿ cûa cán binh ViŒt C¶ng tép riu, nhÜngrÃt quan tr†ng trên tÀng chi‰n lÜ®c. Ch¡c ch¡n thÜ®ngcÃp cûa tôi cÛng hi‹u ÇÜ®c "th‰ hå phong" cûa mìnhtrong tình trång Çình chi‰n da beo tr¶n trÃu nhÜ th‰này: Nam Quân chÌ gi» ÇÜ®c thành, B¡c Quân gi»ÇÃt Çai lãnh th°, núi rØng, sông bi‹n, ru¶ng ÇÒng thìcái chuyŒn phän b¶i bÃt ng© Çánh úp cûa ÇÓi phÜÖngdÍ nhÜ trª bàn tay. Tôi ngÜng dòng suy nghï và nóiti‰p v§i h†:

- Thôi các cÆu trª vŠ vÎ trí Çóng quân Çi, trongth©i gian ch© Ç®i lŒnh cÃp trên, tôi giao trách nhiŒmcho Tri‰t, ChuÄn Úy Em và cä Toán 3 ViÍn Thám,ngay bây gi© tôi không th‹ quy‰t ÇÎnh ÇÜ®c gì cä,ngày nào hay ngày nÃy, n‰u có chuyŒn gì bÃt tr¡c xäyra thì chính các cÆu së nhÆn lãnh hÆu quä trÜ§c tiên.Có vÆy thôi.

Tôi g†i ngay BCH/Lñ1ND Çang trú Çóng venquÓc l¶ 1 phía Çông La Vang khoäng vài ba cây sÓ vàxin trình diŒn ñåi Tá L» ñoàn TrÜªng Lê Væn Ng†c


(Ng†c Ki‰n) ngay ngày hôm nay và cÛng xin có s¿hiŒn diŒn cûa Trung Tá NguyÍn Væn Be Çang kiêmTrÜªng Phòng 2 SñND. L©i yêu cÀu ÇÜ®c chÃp thuÆnngay. Lúc 5 gi© chiŠu ngày mùng 2 T‰t Quš S»u (4-2 -1973), m¶t chi‰c M113 chª tôi Ç‰n BCH /Lñ1NDkhi nhÎ vÎ này Çã có m¥t. Tôi chÌ trình v¡n t¡t g†ngàng câu chuyŒn "hÒi chánh" cûa Châu và Phongcùng s¿ liên hŒ ru¶t thÎt v§i Trung Sï NhÃt Tri‰tTS2ND, ÇÒng th©i cÛng bày tÕ n‡i khó xº cûa tôigi»a tình và lš trong nghÎch cänh này.

Trung Tá Be lên ti‰ng trÜ§c:- Cái vø này cä tôi và ñåi Tá Ng†c (LñT/ Lñ1ND)

cÛng không dám quy‰t ÇÎnh gì lúc này ÇÜ®c. TrÜ§cÇây thì dÍ ®t rÒi, không có gì phäi bàn cäi trình lêntrình xuÓng mÃt công, chÌ làm biên bän giäi giao quaB¶ Chiêu HÒi là phûi tay. ñåi Tá nghï sao?

TrÀm ngâm suy nghï m¶t lát, ñåi Tá Ng†c LñT/Lñ1ND chÆm räi trä l©i:

- Chà... cái vø này hÖi r¡c rÓi à nha ! Xº theo tìnhthì ñåi Úy Út länh cán búa, xº theo lš thì... thì... thÃtnhân tâm quá ! Thôi hay là anh Be thº g†i hÕi Lê L®i(TÜ§ng Lê Quang LÜ«ng-TÜ LŒnh SÜ ñoàn NhäyDù) và xin quy‰t ÇÎnh xem sao?

Trung Tá Be r©i gh‰ ngÒi, bÜ§c vào cæn hÀm k‰cÆn, nÖi Ç¥t máy siêu tÀn sÓ Hot Line Ç‹ liên låcriêng v§i TÜ LŒnh. Næm phút sau Ông trª ra chÌ v§im¶t câu nói ng¡n g†n: "ch£ng lôi thôi gì cä, giäi giaotåi ch‡" ! NhÜ th‰ là xong lŒnh là lŒnh, cái lŒnh dù cóthÃt nhân tâm mÃy chæng n»a cÛng là quân lŒnh vàk› luÆt ! Bài toán nan giäi gi»a lš và tình cûa tôi ÇãÇÜ®c TÜ§ng TÜ LŒnh cho Çáp sÓ thì ch£ng còn gì Ç‹phân giäi n»a...! NgÒi trên tháp chi‰c thi‰t vÆn xaM113 trª vŠ vÎ trí Çóng quân, tâm hÒn lãng Çãng mùsa không bi‰t phäi giäi quy‰t ra sao khi mà nh»ngÇôi m¡t van lÖn khÄn cÀu cûa ba anh em Tri‰t - Châu- Phong nhÜ Çang chÆp ch©n lãng vãng trên cành câyng†n cÕ ven ÇÜ©ng vŠ. Träi qua bao nhiêu chi‰n trÆn,tôi Çã tØng lÃy mång sÓng cûa mình trêu Çùa v§i ÇÎnhmŒnh, cái sÓng cái ch‰t nhÜ nhau trong nh»ng lúcdÀu sôi lºa bÕng, gi© Çây trÜ§c hai kÈ thù v§i thânth‹ gÀy còm, da xanh xao v§i ánh m¡t hiŠn lành e dè,s® sŒt Çang khép nép quay ÇÀu vŠ v§i Ta, mà cänhng¶ ÇÜa ÇÄy tôi phäi ra lŒnh gi‰t ch‰t h† thì quä thÆtlà tr§ trêu ? Tôi suy tÜ: "Ta không phäi là ÇÎnh mŒnh,là thÀn ch‰t Ç‹ g¥t lÜ«i hái tº thÀn lÃy Çi sinh mŒnh

cûa Phong và Châu trong hoàn cänh éo le Çáng thÜÖngnày"...! ñêm mùng 2 T‰t, tôi ngÒi m¶t mình bênchai Remy Martin v§i cái Çùi vÎt quay nÒng mùi dÀuÄm mÓc cûa ba Tàu Ch® L§n, trong cæn chòi dã chi‰nchÌ cách B¡c Quân khoäng 50 mét. TrÜ§c khi Çi ngû,tôi Çã t¿ quy‰t ÇÎnh là ch£ng làm gì cä. Låi m¶t lÀnn»a tôi Çang trêu Çùa v§i ÇÎnh mŒnh! Tôi cÙ làmthinh, làm ngÖ coi nhÜ ch£ng có chuyŒn gì xäy ra cä,nhÜng t¿ trong Çáy lòng có n‡i ng‡n ngang khôngbi‰t xº trí nhÜ th‰ nào cho h®p lš h®p tình v§i hai"ông cÓ n¶i" báo cô này...? May m¡n thay, trÜa ngày6-2-1973 nh¢m ngày mùng 4 T‰t, ññ2TS ÇÜ®c lŒnhdi chuy‹n vŠ phía Nam Sông BÒ (An L‡ - Hu‰), Ti‹uñoàn BiŒt ñ¶ng Quân së trám tuy‰n cho ññ2TSDn¶i trong ngày. Nhá nhem chiŠu hôm Çó bÀu Çoànthê tº cûa tôi phäi l¶i b¶ hÖn 3 cây sÓ ra QuÓc L¶ 1Ç‹ quân xa GMC chª vŠ An L‡... dï nhiên phäi cõngtheo hai ông ViŒt C¶ng Óm o gÀy còm xanh nhÜ tàulá chuÓi này ! Cá tính cûa tôi là khi suy tính m¶tchuyŒn gì mà chÜa tìm ra m¶t giäi pháp Ç‹ th¿c thithì trong då cÙ nôn nao khó chÎu, nhÜng låi cÙ nhªnnha cù cÜa không dÙt khoát liŠn, nhÜng khi có giäik‰t rÒi thì... tr©i cän cÛng không ÇÜ®c !

ññ2TSD ÇÜ®c nhét vào phòng tuy‰n gi»aTñ3ND và Tñ9ND d†c tØ trên núi xuÓng tÆn cÀu AnL‡, phía Nam Sông BÒ, b© sông phía B¡c là Trungñoàn 95 cûa Sñ325CSBVchi‰m gi» chÌ cách B¶ TÜLŒnh TiŠn PhÜÖng cûa SñND hÖn m¶t kí lô mét vŠhÜ§ng Tây - Nam. Cä hai bån - ÇÎch cùng t¡m gi¥tnÃu æn cùng m¶t dòng sông oan nghiŒt chia cách Çôib© ! Sau hai ngày phÓi trí quân tåm °n ÇÎnh, tôi g†iTrung Sï NhÃt Tri‰t trình diŒn:

- Tôi thông cäm tâm trång khó xº cûa cÆu, tôitåm th©i giäi quy‰t nhÜ th‰ này. Tôi bi‰t gia Çình vàcha mË cûa cÆu Çang sÓng trong giáo xÙ Khi‰t Tâm- Thû ñÙc, m¶t giáo xÙ có t§i 100% ngÜ©i B¡c di cÜ1954, cha cûa cÆu hiŒn là thÀy bÓn, thÀy næm gì Çócûa giáo xÙ, có nhiŠu uy tín v§i Linh Møc chánh xÙtåi Çây, có phäi Çúng nhÜ vÆy không?

- Då Çúng nhÜ vÆy thÜa ñåi Úy.- VÆy thì nhÜ th‰ này. Tôi cho cÆu Çi phép 2 tuÀn,

Ùng trÜ§c cho cÆu 2 tháng lÜÖng, tôi cÛng cÃp giÃyphép (giä) cho Châu và Phong cùng Çi v§i cÆu. CÆucó nhiŒm vø ÇÜa hai ÇÙa em nó vŠ giao cho Cha cÆu,và xin Cha cÆu liŒu bŠ cÜu mang tøi nó vì là cháu con


... Tôi nghï v§i uy tín và công quä, møc vø cûa ôngÇÓi v§i giáo xÙ, Cha cÆu có th‹ giäi quy‰t ÇÜ®c chuyŒnnày, và låi n»a v§i tình ru¶t thÎt chú bác nhÜ Cha...Ông có th‹ së h‰t lòng lo cho tøi nó. Lo nhÜ th‰ nàotôi không bi‰t, nhÜng tôi ch¡c ch¡n r¢ng ông së loÇÜ®c...? Khi vŠ Ç‰n nhà, cÆu phäi xé bÕ và ÇÓt ngayhai cái giÃy phép giä này, và nh§ m¶t ÇiŠu tÓi quantr†ng là: cæn d¥n gia Çình nói r¢ng hai tøi nó là laocông Çào binh cûa Sñ3BB v§i hai cái tên m§i. ChÌcó vÆy thôi, cÆu Çã hi‹u và thông suÓt nh»ng gì tôicæn d¥n chÜa? Tôi tin ª cÆu chuyŒn này, nh§ r¢ngn‰u có chuyŒn tráo trª, Ç° b‹ sau này, tôi së là ngÜ©ichÎu trách nhiŒm tr¿c ti‰p và chuyŒn tÓt lành trª thànhxÃu d»... së Çem tai h†a cho tôi và anh em cÆu, cÆuhi‹u không?

Tri‰t nghe qua và nhÜ ngÄn ngÜ©i ra, có lë Tri‰tkhông bao gi© nghï tôi låi Çi Ç‰n quy‰t ÇÎnh liŠu lïnhnhÜ vÆy ? M¶t quy‰t ÇÎnh khá táo båo gÀn nhÜ trêuÇùa v§i ÇÎnh mŒnh vŠ tÜÖng lai và sÓ phÆn cûa mình!Tri‰t lí nhí cám Ön và trª vŠ nÖi Çóng quân cûa toán.

Hai ngày sau h† Çã ª Thû ñÙc, và ba tháng sauTri‰t báo cho tôi bi‰t, Châu và Phong Çã trª thànhdân quân Xã Khi‰t Tâm thu¶c QuÆn Thû ñÙc v§i giá100 000$ (m¶t træm ngàn ÇÒng tiŠn VNCH -1973)cho m‡i ngÜ©i.

Tôi nghï trong m‡i m¶t con ngÜ©i ÇŠu có "cáithÜ§c" Ç‹ Ço chính lÜÖng tâm cûa mình, dài hay ng¡n,cæng hay chùng là tùy vào mÙc Ç¶ lÜ®ng khoan dung,tha thÙ cûa m‡i cá nhân. Khoan dung, tha thÙ tuychÜa ch¡c và có th‹ không thay Ç°i ÇÜ®c hÆn thùÇÎch - bån trong quá khÙ, nhÜng nó có khä næng mªr¶ng cho tÜÖng lai nh»ng con ÇÜ©ng tÓt ÇËp khác?Tôi Çã không thi hành nghiêm kh¡c quân lŒnh "giäigiao tåi ch‡" mà còn âm thÀm lén lút giúp cho haicán binh C¶ng Sän B¡c ViŒt m¶t con ÇÜ©ng sÓng,m¶t lÓi sÓng. Trong trÜ©ng h®p và tình cänh cûa Tri‰t,Phong, Châu thÆt Çáng ÇÜ®c giúp theo lÜÖng tâm làngÜ©i Çã khó mà làm NgÜ©i (vi‰t Hoa) vÓn t¿ lànhân phÄm cûa NgÜ©i ngay lành låi còn khó hÖn vånlÀn sinh ra...? Tôi ch£ng có gì phäi thù hÆn h† và cÀnthi‰t Ç‰n n‡i phäi mang Phong, Châu b¡n bÕ b¢ngm¶t phát Çån thù! N‰u có thù hÆn chæng và qui t¶iÇám chóp bu quyŠn bính lãnh Çåo Çäng và nhà nÜ§cC¶ng Sän B¡c ViŒt chúng nó là: HÒ, ñÒng, Chinh,DuÅn, Giáp... Çã tha cái h†c thuy‰t Xã H¶i Chû Nghïa

C¶ng Sän là thÙ rác rÜªi lÎch sº khÓn nån và rÜ§cgi¥c vào nhà gi‰t dân lành, cÜ§p cûa, dày xéo quêhÜÖng Çiêu linh, chinh chi‰n hoang tàn, Ç‡ nát... !Trái tim cûa tôi có ch‡ bao dung, uÄn lÜÖng dành chonh»ng kÈ thù Çã sa cÖ thÃt th‰ muÓn tìm m¶t conÇÜ©ng sÓng lÜÖng thiŒn và s¿ tha thÙ! Ch£ng nh»ngtôi Çã tha cho Phong, Châu mà còn giúp cho h† làmlåi cu¶c Ç©i vÓn dï Çã không may trong suÓt quängÇ©i tu°i trÈ dÜ§i ch‰ Ç¶ dã man cùng c¿c tåi miŠnB¡c nÜ§c ViŒt Nam. Lš lë tØ ái và Ç¶ thÜÖng cäm thanhân cûa tôi "bäo" tôi phäi làm nhÜ vÆy dù lš trí cóphân vân, Ç¡n Ço hÖn thiŒt khi tính cá cÜ®c thân phÆncûa mình.

CuÓi tháng 10 næm 1973, tôi ÇÜ®c lŒnh trình diŒnPhòng An Ninh Quân ñ¶i B¶ TÜ LŒnh SÜ ñoàn NhäyDù Ç‹ làm phúc trình vŠ vø viŒc "tha Tào" này vì tintÙc Çã thÃu Ç‰n tai cûa An Ninh Quân ñ¶i (ANQñ).Trong cuÓi bän phúc trình tôi Çã vi‰t: "... hÆn thùnhÜ m¶t viên Çá Çè n¥ng trong hÒn tôi! Trong tìnhhuÓng Çáng thÜÖng tâm cûa tha nhân và cûa anh emTri‰t, Phong, Châu! Tôi quy‰t ÇÎnh vÙt bÕ s¿ hÆn thùsinh tº trên chi‰n trÜ©ng QuÓc - C¶ng Ç‹ tha ch‰t vàmª cho h† con ÇÜ©ng sÓng k‹ tØ sau khi có lŒnhngÜng b¡n ch£ng phäi là dÍ chÎu hÖn không. Tåi saotôi cÙ phäi Ç‹ m¶t viên Çá vô hình nhÜ s¿ tàn båo Çèn¥ng lên tâm hÒn vÓn t¿ có nhiŠu nhân ái trong nh»ngtrÜ©ng h®p phäi tha hay phäi gi‰t..."? Sau Çó, tôikhông thÃy phòng ANQñ và Phòng Nhì cûa SñNDÇá Ç¶ng gì t§i n»a vø viŒc này n»a? ñiŠu nÀy cÛng t¿"nói" lên tính cách Nhân ñåo (vi‰t Hoa) cûa cÖ quanh»u trách và cÃp chÌ huy trong Quân L¿c ViŒt NamC¶ng Hòa.

Thuª nhÕ, Ông Ngoåi tôi cÙ cæn d¥n con cháur¢ng: "... ai cho con m¶t chén cÖm, manh áo thì cáccon, cháu phäi nh§ Ön suÓt Ç©i, nhÜng con cho aichén cÖm, manh áo thì con, cháu phäi suÓt Ç©i quênÇi..."! Tôi Çã vi phåm quân lŒnh tha cho Châu vàPhong tôi Çã quên, nhÜng Châu, Phong không quên.T‰t Bính Thìn næm 1976, tôi Çang bÎ giam gi» ª tråitù tÆp trung Hóc Môn, thì tôi nhÆn ÇÜ®c m¶t thùngquà T‰t n¥ng t§i 3 kš lô, ngÜ©i gºi là Lê Thanh Tri‰t- Thû ñÙc gÒm có: 1 tÃm chæn dÀy, 1 kš thÎt bò khôxào m¡m ruÓt sã §t, bàn chäi kem Çáng ræng, xà bôngcô Ba, tr¶n lÅn trong ruÓt là hai t© giÃy 50$ (tiŠn HÒ)kèm theo dòng ch»: " tøi em së cÓ g¡ng lo cho anh


‘Çi’ càng s§m càng tÓt". Tuy rÃt Ç°i mØng vui vì bÎgiam tù mà nhÆn ÇÜ®c quà cûa ngÜ©i thân không baogi© nghï t§i, nhÜng tôi cÛng rÃt bình thän v§i "ÇiÇâu" và dù có Çi ÇÜ®c hay không, tôi không dámnghï t§i, chÌ thª "khì" m¶t ti‰ng thì ra nhân - quä làÇây! BÓn tháng sau, tÙc tháng 5 næm 1976 tôi vÜ®tngøc (tråi tù Long Giao) rÒi Çi t§i Xã Khi‰t Tâm tìmnhà ông Lâm cha cûa Tri‰t cÛng là chú ru¶t cûa Châuvà Phong nh© liên låc v§i gia Çình cha mË tôi ª TiŠnGiang. BÃy gi© anh em Châu, Phong Çã có giÃy t©h®p lŒ sau "giäi phóng", h† Çi làm phø hÒ cho nh»ngnhà thÀu xây cÃt nhà cºa, riêng Tri‰t Çã có v® và haicon, v® chÒng cùng Çi làm chung ª m¶t hãng dŒt tåiThû ñÙc. Cu¶c sÓng bình thÜ©ng cûa h† cÙ th‰ màtrôi dÀn v§i th©i gian, gi© Çã gÀn nºa th‰ k›, 44 næmtØ sau 1975 rÒi còn gì.... Nhân dÎp cuÓi næm và cònmÃy ngày n»a là T‰t K› H®i 2019 và cÛng nhÜ thÜ©nglŒ m†i næm, tØ ViŒt Nam h† ÇŠu gºi thiŒp chúc T‰tcho gia Çình tôi tåi MÏ, trong thiŒp thÜ thæm hÕikhông quên nh¡c låi câu nói mà tôi Çã tØng nói v§ih† khi xÜa: "tha thÙ cho kÈ làm bån t°n thÜÖng làmón quà dành cho h†..."! Quà T‰t h¢ng næm cûa v®chÒng Tri‰t và hai em Phong, Châu luôn là 3 hû m¡mtôm chà Gò Công, loåi m¡m mà tôi Üa thích nhÃt, 3con thÕ nhà phÖi khô Ü§p sã §t ÇÜ®c b†c gói cÄn thÆndÃu trong các hành lš cûa ngÜ©i thân tØ ViŒt Namsang MÏ thæm thân nhân. Cu¶c sÓng là ti‰ng v†ngcûa luÆt nhân quä? Nh»ng gì tôi "gºi" Çi nay quaytrª låi, nh»ng gì tôi Çã gieo trÒng nay tôi Çang g¥thái, nh»ng ÇiŠu tôi cho Çi nay tôi nhÆn låi và quantr†ng trong tình ngÜ©i tôi Çang nhÆn låi nh»ng tráitim chân tình yêu thÜÖng vÜ®t qua thù hÆn cûa ngÜ©ibên kia chi‰n tuy‰n Çã có m¶t th©i b¡n gi‰t nhautrong quá khÙ, nhÜng cänh ng¶ tr§ trêu xÜa nhÜ m¶tÇÎnh mŒnh an bày qua bi‰n thiên th©i th‰ Ç°i thay màTôi v§i gia Çình Tri‰t, Phong, Châu låi thÜÖng m‰nnhau nhÜ cùng m¶t mái Ãm gia Çình tình thâm. NæmcÛ s¡p h‰t, næm m§i s¡p Ç‰n, nh»ng cành Çào sau nhàÇã tr° nø, tôi ch®t nh§ Ç‰n quê tôi xÙ Gò Công nÜ§cm¥n ÇÒng chua v§i nh»ng cánh ÇÒng lúa chín ngútngàn, nh»ng vÜ©n mãng cÀu serie chín ÇÕ m†ng, khiÇông tàn Xuân Ç‰n, h¢ng chøc chi‰c ghe bÀu kh£mn¥ng v§i dÜa hÃu, dØa xiêm ghé b‰n sông nÜ§c ÇøcngÀu chäy xi‰t, ch® búa tÃt nÆp ngÜ®c xuôi, ngÜ©imua kÈ bán, trong Çó có MË và ChÎ tôi, buôn täo bántÀn nuôi næm chÎ em tôi æn h†c và nhÜ còn nghe væng

v£ng Çâu Çây ti‰ng cûa Ông Ngoåi d¥n dò MË tôi:"Nghèo Mà Bi‰t Cho ñi Là Giàu HÖn TÃt Cä, GiàuMà Không MuÓn BÕ Ra Là Thi‰u TÆn Cùng". Tôi Çãgiúp cho Châu và Phong m¶t cu¶c sÓng m§i. Gi©Çây tôi ÇÜ®c m¶t cu¶c sÓng m§i bình an. Trong ThánhKinh Çã có ÇŠ cÆp: Khi Ãy Çám Çông ngÜ©i vây quanhvà chuÄn bÎ liŒng Çá vào ngÜ©i Çàn bà phåm t¶i ng†aitình, h† xách mé hÕi Chúa Jesu:

- Chúng tôi së ném Çá vào ngÜ©i Çàn bà phåm t¶ingoåi tình kia, còn ông là con Thiên Chúa thì ông sëcÜ xº nhÜ th‰ nào ?

Chúa Jesu bình thän nhìn vào Çám Çông cuÒngn¶ và hÕi:

- Ai là ngÜ©i trong sÓ các ngÜÖi không có t¶i thìhãy cÀm Çá và ném ngÜ©i phø n» kia ?

B¡t ÇÀu nh»ng ngÜ©i l§n tu°i trong Çám Çông bÕÇi... và ngÜ©i Çàn bà phåm t¶i ng†ai tình vÅn cònngÒi låi... Chúa ôn tÒn nói v§i bà:

- Này ngÜ©i phø n» kia hãy Çi Çi và ÇØng làm t¶in»a, ta không b¡t t¶i bà Çâu ...!

Chúa Jesu nhân tØ và vån pháp trong th‰ giannày vÆn hành nhÜ nhiên, tuÀn hoàn và nhân - quä vôthûy và vô chung. Træm næm Ç©i ngÜ©i quá ng¡nngûi, nhìn låi có khác chi b†t bèo, cát bøi v§i træmnæm, ngàn næm... S¿ sÓng hiŒn tiŠn chân thÆt v§i nhucÀu cæn bän cûa sinh vÆt Ç‹ sinh sÓng, ngoài ra tÃt cä:lš tÜªng, trí thÙc, h†c thuÆt, giáo døc, væn hóa, tri‰tlš, kÏ thuÆt, khoa h†c, chính trÎ, kinh t‰, thÜÖng mãi,... là sän phÄm trí óc cûa loài ngÜ©i chúng ta sän sinhra "nó", rÒi theo "nó" và bÎ vÜ§ng m¡c "nó", rÒi làmnô lŒ cho "nó" và cÛng chính "nó" låi làm "thangÇi‹m" phÄm chÃt cho cu¶c sÓng cûa chúng ta "hÜ§ngthÜ®ng"...? Ôi... hŒ løy bi‰t bao gi© m§i thôi? Vàtrong gi§i hån cûa vÃn ÇŠ ViŒt Nam tuyŒt nhiên cÛngtheo luÆt Nhân - Quä kÈ gieo gió së g¥t bão. Tôi ÇangchÙng ki‰n tØng ngày hûy th‹ cûa Çäng C¶ng SänB¡c ViŒt. Ai bäo tôi có th‹ "xº huŠ" v§i chúng, b†nÇÒ t‹ gi‰t dân, cÜ§p cûa, dâng bán ÇÃt nÜ§c, dân t¶cViŒt Nam cho Tàu c¶ng? Trong Thánh Kinh cÛng có"vi‰t": LÃy m¡t trä m¡t, lÃy ræng ÇŠn ræng ...? Phäikhông ?


Con ÇÜ©ng nh¿a loang l‡ n¢m sóng soài dÜ§i ánhn¡ng chói chang cûa mùa hè, tôi ÇÙng trên triŠn dÓc,bÀn thÀn nhìn theo chi‰c xe Çò, chi‰c xe Çang mangtheo cô bé có mái tóc à la garçonne, có Çôi m¡t to, Çen,lung linh Çã làm con tim ngu¶i lånh cûa tôi sau nh»ngmÃt mát ÇÀu Ç©i bÒi hÒi trª låi. Con ÇÜ©ng nh¿a bÎloang l‡ vì mìn, vi s¿ Çào b§i thÜ©ng xuyên cûa dukích, hai bên ÇÜ©ng là ÇÒng lúa xanh mÖn mªn, tØngÇàn cò tr¡ng bay nhªn nhÖ, xa xa có nh»ng ng†n cauvÜÖn cao ª m¶t vài xóm nhà räi rác d†c theo quÓc l¶;nhÜng Çàng sau nh»ng cänh thanh bình Çó là nh»ngch‰t chóc, tang tóc có th‹ xäy ra bÃt cÙ lúc nào chochúng tôi, nh»ng ngÜ©i nông dân có vÈ hiŠn hòa kiacó th‹ trong phút chÓc trª thành nh»ng hung thÀnÇem Ç‰n tai ÜÖng, ch‰t chóc v§i nh»ng khÄu AK dÃuª b© ru¶ng, hay v§i nh»ng cu¶n dây ÇiŒn dùng Ç‹kích hÕa nh»ng quä mìn Çang n¢m ª Çâu Çó dÜ§i m¥tÇÜ©ng. Gi»a tháng 8 næm 1966, Çåi Ç¶i ÇÜ®c lŒnhhoán chuy‹n vŠ ÇÒn CÀu ñÎnh, ÇÒn CÀu ñÎnh ÇÜ®clàm vào th©i còn quân Ç¶i Pháp, ÇÒn hình tam giácÇÜ®c Ç¡p b¢ng ÇÃt, có ba lô cÓt (blockhauss) b¢ng bê-

tông, ª gi»a ÇÒn có vÎ trí phòng thû hình vuông, m‡icånh 20m, xây b¢ng Çá h¶c, hàng rào phòng thû thìÇã bÎ møc nát, mìn bÅy thì..vô phÜÖng, vì không cóm¶t bän ÇÒ thi‰t k‰ nào ÇÜ®c bàn giao, nên chúng tôikhông dám måo hi‹m Ç‹ thi‰t trí låi. Vào th©i gian nàychi‰n s¿ ngày càng gia tæng cÜ©ng Ç¶, trang bÎ cûac¶ng quân cÛng tÓi tân hÖn, nhÜng ª nh»ng ÇÖn vÎ b¶binh cûa QLVNCH trang bÎ vÅn không có gì thay Ç°i.Trong hai næm 1965 và 66, nhiŒm vø cûa Tñ4/8 SÜÇoàn 5BB là an ninh l¶ trình tØ Bình DÜÖng Ç‰n quÆnB‰n Cát, m¶t ti‹u Çoàn có hÖn 400 tay súng, k‹ cäthành phÀn tæng phái, phäi chÎu trách nhiŒm an ninhcho m¶t Çoån ÇÜ©ng dài hÖn 20 cây sÓ, trung bìnhm¶t Çåi Ç¶i v§i gÀn 90 ngÜ©i phäi bäo Çäm an ninhcho 5 cây sÓ ÇÜ©ng. Cä ti‹u Çoàn phäi cæng ra h‰tmÙc, không còn l¿c lÜ®ng trØ bÎ và chúng tôi hoàntoàn bÎ Ç¶ng, ngÜ®c låi ÇÎch quân låi giành phÀn chûÇ¶ng, vì h† không cÀn gi» ÇÃt, lâu lâu chúng låi tÆptrung Ç‹ tÃn công m¶t ti‹u hay m¶t trung Ç¶i và træmlÀn nhÜ m¶t, chúng tôi không th‹ có nh»ng phän ÙnghiŒu quä ÇÜ®c. ñã nhiŠu lÀn tôi ÇŠ nghÎ v§i Th/u ññTÇ‹ thành lÆp nh»ng toán thám kích, hoåt Ç¶ng banÇêm, ém quân trong nh»ng xóm làng bÎ bÕ hoang d†ctheo quÓc l¶ 13, nhÜng không hi‹u vì sao ông ññTkhông chÃp thuÆn, mà cÙ theo cái ÇÎnh luÆt 9-5 buÒnnän, Ç‹ VC t¿ do Ç¥t mìn, Ç¡p mô và b¡n sÈ, quân sÓcÙ bÎ hao høt dÀn bªi nh»ng thiŒt håi không Çáng.Vào cuÓi tháng 9/66 quân Ç¶i ÇÒng minh Çã ÇÜa hÖn10 cái xe ûi ÇÃt D10 Ç‰n ûi såch nh»ng ngôi nhà bÎ bÕhoang ª hai bên ÇÜ©ng tØ CÀu ñÎnh Ç‰n gÀn quÆn B‰nCát, Çoån ÇÜ©ng mà quân du kích khuÃy Ç¶ng nhiŠunhÃt, k‹ tØ Çó nh»ng hoåt Ç¶ng phá hoåi cûa VC Çãgiäm sút rõ rŒt. Gi»a tháng 12/66 tôi ÇÜ®c Çi phépthÜ©ng niên, cái phép thÜ©ng niên ÇÀu tiên sau gÀn banæm quân ngÛ, tôi háo hÙc, bàn giao trung Ç¶i cho T/S Phong rÒi Çem theo súng Çån vŠ gªi ª Phú Væn, hÆucÙ cûa Tr/ñoàn 8Sñ5BB. Lòng nhÜ mª h¶i, tôi cÀmt© giÃy phép bÜ§c nhanh ra khÕi c°ng tråi... ngÒi trênchi‰c xe lô (location) mà ÇÀu óc cÙ nghï miên man,v§i 7 ngày phép thì không Çû Ç‹ vŠ Ban Mê Thu¶tthæm mË tôi, thÆt t¶i nghiŒp. Cä Ç©i bà Çã hy sinh chotôi, m¶t th¢ng con vô tích s¿, chÜa làm gì cho ra hÒnÇ‹ báo hi‰u cho bà, rÒi tôi låi nghï Ç‰n ông n¶i tôi, hÒixÜa ông cø Çã khóc vì bÓ tôi, khi ông cø nhìn thÃymÜ©i ngón tay cûa ÇÙa con trai tÜÖm mû vì bÎ ViŒtMinh tra tÃn, rút h‰t móng; cho Ç‰n bây gi©, chi‰ntranh vÅn còn kéo dài bªi bÀy qu› ÇÕ... rÒi không bi‰tÇ‰n khi nào ông cø låi h‰t nÜ§c m¡t Ç‹ khóc cho th¢ng

Mây HÒng, kbc4247


cháu Çây, thÆt là thäm cänh khi thÃy ngÜ©i ÇÀu båckhóc kÈ tóc xanh. ñó là n‡i ám änh, Çã nhiŠu lÀn tôi ÇãcÓ g¡ng gåt bÕ š tÜªng Çó, nhÜng vô phÜÖng, v§inh»ng thäm cänh hiŒn ra hàng ngày, có nh»ng th¢ngbån vØa m§i ngÒi uÓng cà phê v§i mình tÓi hôm qua,thì hôm nay thân xác cûa nó Çã nát bÃy vì m¶t quä mìn,hay ch‰t tÙc tÜªi, m¡t còn mª trao tráo, vì m¶t viên Çånoan nghiŒt ... "RÒi cÛng së Ç‰n phiên mình thôi" tôi t¥clÜ«i thª dài, coi nhÜ Çó là m¶t ÇÎnh luÆt bÃt bi‰n cûachi‰n tranh mà mình phäi chÃp nhÆn khi nhäy vào cu¶cchÖi. Hàng cây xanh cÙ vùn vøt chåy lùi vŠ phía sauxe, con ÇÜ©ng n¢m träi dài dÜ§i ánh n¡ng, thÌnh thoängcó m¶t vài chi‰c xe bò Çûng ÇÌnh Çi trên ÇÜ©ng... kiarÒi, xe b¡t ÇÀu chåy qua "ÇÒng chó ngáp", nÖi này Çãª gÀn Bình TriŒu rÒi, có m¶t vài Çàn cò tr¡ng Çang baylên xuÓng ª xa xa trên ÇÒng lúa xanh rì, m¶t vài contrâu Çang chÆm rãi nhÖi cÕ. ñÃt nÜ§c cûa tôi quä là m¶tÇÃt nÜ§c cûa s¿ nghÎch lš, trái ngÜ®c v§i phong cänhthanh bình ª Çây, thì chÌ có hÖn 20 cây sÓ, vâng chÌ cóbÃy nhiêu thôi, nhÜng låi là vùng ÇÃt ch‰t, nÖi mà thÀnch‰t vung lÜ«i hái lên tØng ngày Ç‹ lÃy Çi nh»ng linhhÒn khÓn kh° cûa ngÜ©i ViŒt Nam ª cä hai phía. ThÆtkhông có gì vô lš cho b¢ng, hai anh em có cùng m¶tgiòng máu, nói cùng m¶t ngôn ng», nhÜng có m¶tth¢ng låi bÎ tiêm nhiÍm m¶t cái chû thuy‰t ngoåi lai,không tÜªng, Çã mê mu¶i vác súng, cÜ§p cûa, gi‰tngÜ©i trong gia t¶c cûa mình, rÒi t¿ phong cho mình lành»ng ngÜ©i Çi giäi phóng, nh»ng ngÜ©i Çi làm cáchmång, là nh»ng anh hùng hay là nh»ng gì gì Çó.

Tôi xuÓng xe ª khúc quanh gÀn trÜ©ng HÒ Ng†cCÄn, ch® Bà Chi‹u vÅn Çông ngÜ©i mua kÈ bán, tôikhoác cái ba lô nhÕ, bæng qua ÇÜ©ng Ç‹ theo ÇÜ©ngHiŠn VÜÖng, con ÇÜ©ng thÆt quen thu¶c, bên kia ÇÜ©nglà nh»ng tà áo tr¡ng nhÜ Çàn bÜ§m bay phÃt ph§i cûacác n» sinh trÜ©ng Lê Væn DuyŒt trong gi© tan h†c.Cänh vÆt không có gì thay Ç°i trong th©i gian qua,nhÜng tôi Çã trª thành ngÜ©i khách lå trong m¡t m†ingÜ©i rÒi và ngay chính tôi, tôi cÛng trª nên låc lõngÇÓi v§i thành phÓ này, nÖi tôi Çã dàn träi cu¶c sÓngtrong suÓt th©i hoa niên cûa mình.

"Bây gi© thì cÛng quá trÜa rÒi, thôi mình ghé låiVæn Hoa làm m¶t ly cà phê, rÒi Ç‰n 2 gi© vŠ nhà cÛngkhông mu¶n" tôi t¿ nhû.

Ghé låi xe bánh mì cûa Dì TÜ, xe bánh mì mà tôi làkhách hàng thâm niên, tôi cÃt ti‰ng :

- Dì TÜ månh giÕi ?Dì TÜ ngÜ§c m¡t lên.

-Ý chèng Öi, th¢ng qu›, Çi Çâu mà mÃt biŒt dzÆy?- à... thì Çi lính mà Dì TÜ, hôm nay ÇÜ®c Çi phép

vŠ thæm nhà, cÛng lâu rÒi Dì.- ¯a, cÛng lâu rÒi tao không thÃy tøi bây ghé låi.- Thì Dì tính coi, t§i tu°i thì tøi tôi cÛng phäi nhÆp

ngÛ thôi, trong Çám Çi h†c chung l§p ª trÜ©ng HuÿnhThÎ Ngà cÛng có mÃy th¢ng "hui nhÎ tì" rÒi Çó Dì, thôiDì cho con m¶t ° bánh mì thÎt Çi."

ñÜa ° bánh mì cho tôi, Dì TÜ nói:- Nè, con cÀm lÃy Çi, Dì không lÃy tiŠn Çâu.Tôi dÅy nÄy :-Ý, không ÇÜ®c Çâu Dì, hÒi xÜa khi còn Çi h†c, Dì

cho thi‰u thì ÇÜ®c, còn bây gi© con có tiŠn mà, Dìkhông lÃy tiŠn là lÀn sau con không ghé xe bánh mìcûa Dì n»a.

- Cái th¢ng. Dì TÜ cÃt ti‰ng cÜ©i l§n .BÜ§c qua ngã tÜ HiŠn VÜÖng, TrÀn Quang Khäi,

con ÇÜ©ng r®p bóng cây, nh»ng håt sao rÖi røng, xoaytròn theo cÖn gió. Bu°i trÜa nên quán hÖi v¡ng, Ç¥tchi‰c ba lô d¿a vào tÜ©ng, tôi nói v§i cô bé ti‰p viên:

- Cho anh m¶t ly cà phê Çen nhé.ñÜa m¡t nhìn chÎ Nhân tôi khë mÌm cÜ©i, gÆt ÇÀu

chào, chÎ có vÈ hÖi ngåc nhiên, nhÜng cÛng gÆt ÇÀuchào låi. Mà chÎ ngåc nhiên là phäi, m§i có mÃy næmmà Çã có nh»ng nét phong trÀn kh¡c sâu lên gÜÖngm¥t cûa th¢ng thÜ sinh m¥t tr¡ng thûa nào... th¢ng thÜsinh ngu ngÖ Çó Çã làm quen v§i mùi khét cûa thuÓcsúng, mùi tanh cûa máu và không khí lånh lëo ÇÀy tºkhí khi trÆn Çánh Çã tàn. Ti‰ng hát cûa Françoise HardytrÀm trÀm vang lên :

Tous les garcon et les filles de mon âge...Tôi thoáng ngÆm ngùi, vâng có lë Çó là tu°i hoa

niên cûa ai Çó, không phäi cûa chúng tôi, nh»ng kÈchÖi trò may rûi v§i thÀn ch‰t...

... MÃy ngày phép trôi qua thÆt nhåt nhëo, bån bècÛng Çi h‰t, tøi nó nhÜ nh»ng cánh chim bay Çi kh¡pbÓn vùng chi‰n thuÆt, cÛng Çã có vài th¢ng leo lênbàn th© rÒi, chi‰n tranh Çã làm cho tâm hÒn tôi trªthành chai Çá, tôi cäm thÃy cô ÇÖn thÆt s¿, chÜa cÀmÇÜ®c t© giÃy phép thì còn thÃy nôn nao, nhÜng bâygi©, m§i nghÌ ÇÜ®c ba ngày phép thì tôi låi muÓn quayvŠ ÇÖn vÎ, vì chÌ có ª nÖi Çó tôi m§i cäm thÃy có hÖiÃm cûa tình bån bè, tình ÇÒng Ç¶i ... VØa ÇÄy cºa bÜ§cvào nhà tôi Çã thÃy ThÜ®ng SÏ Woòng A CÄu, ThÜ©ngVø ñåi Ç¶i ngÒi ch© t¿ bao gi©, tôi ngåc nhiên kêulên:

- Uä, ThÜ®ng SÏ, ông Çi Çâu Çây ?


- Thì tôi Ç‰n kêu "mày" vŠ Çây. Woòng A CÄucÜ©i hŠ hŠ.

- Kêu tôi? tôi m§i Çi phép ÇÜ®c ba ngày, còn bÓnngày n»a m§i h‰t.

- Hà cái lày, tao không pi‰t, th¢ng Thi‰u úy kêumày vŠ Çi h†c.

VØa nói Woòng A CÄu vØa ÇÜa cho tôi xem cáicông ÇiŒn cûa Ti‹u Çoàn, theo Çó thì tôi phäi vŠ trìnhdiŒn trÜ©ng B¶ Binh Thû ñÙc vào ngày 24/12/1966...Tôi v¶i Çi chuÄn bÎ nh»ng thÙ cÀn thi‰t, rÒi bÜ§c vàotrong nhà.

- ThÜa ông, cháu phäi vŠ ÇÖn vÎ ngay Ç‹ lÃy s¿ vølŒnh, cháu phäi trình diŒn trÜ©ng SQTB/ Thû ñÙctrong vài ngày n»a, bây gi© xin phép n¶i, cháu phäi Çingay.

TØ tå xong tôi Çi ngay v§i Woòng A CÄu... VŠ Ç‰nPhú Væn thì tr©i cÛng chång vång tÓi, tôi Çi v§i T/SPhúc, thÜ kš cûa Çåi Ç¶i ra cái quán chÒm h°m ª trÜ§cc°ng tråi ki‰m tô mì gói æn Ç«, rÒi tìm ch‡ Ç‹ cæng cáivõng, tôi và Phúc hàn huyên Çû m†i chuyŒn trên tr©i,dÜ§i bi‹n rÒi tôi thi‰p Çi lúc nào không rõ. Sáng ngàyhôm sau tôi phäi làm thû tøc Ç‹ trä vÛ khí, quân trang,quân døng rÒi lên Ban 1 Ç‹ nhÆn s¿ vø lŒnh, Ç‰n trÜam§i hoàn tÃt m†i thû tøc, Phúc lÃy xe Honda chª tôi rab‰n xe ª Gò ñÆu, b¡t ch¥t tay Phúc, tôi bùi ngùi:

- Thôi, tåm biŒt mày, tao Çi, ª låi cÄn thÆn, cho taogªi l©i tåm biŒt tøi nó, mÃy th¢ng bån cûa tøi mình Çó.

Xe ghé vào tråm ki‹m soát Gò ñÆu, ngÜ©i HSQQuân Cänh giÖ tay chào và trao trä t© s¿ vø lŒnh, tôichào låi rÒi bÜ§c lên xe, chi‰c xe lô chÆt ních, tôi gÃpt© s¿ vø lŒnh rÒi bÕ vào túi, nghï thÀm

Xem nào, hôm nay Çã 23/12 rÒi, mình cÛng cònhÖn 7000$ ª trong túi, mÃy næm nay mình Çâu có bi‰tÇêm Noel ª Sàigon ra sao? thôi Ç‹ Ç‰n ngày 25 mìnhtrình diŒn có lë cÛng không sao, mình cÙ nói là bÆnhành quân là ÇÜ®c.

Sau khi bÕ cái ba lô ª nhà, tôi Çi ngay t§i nhàHùng, ông bån nÓi khÓ, tôi và NguyÍn Tr†ng Hùngh†c cùng l§p ÇŒ nhÎ A7 ª trÜ©ng tÜ thøc HÜng ñåocûa thÀy NguyÍn Væn Phú, hai th¢ng hËn nhau ª trÜ§cråp Rex, h¡n Çi v§i ngÜ©i yêu, còn tôi thì... mÒ côi.ñêm Noel, Saigon tràn ngÆp ánh Çèn, con ÇÜ©ng LêL®i, T¿ Do, kéo dài lên Ç‰n Nhà Th© ñÙc Bà ÇôngnghÎt khách b¶ hành, hình nhÜ hÀu h‰t trai thanh gáilÎch cûa Saigon ÇŠu kéo ra ÇÜ©ng, chân Çi Çôi dépNhÆt lËp kËp, tôi bÎ xô ÇÄy gi»a giòng ngÜ©i, chen lÃnmãi, vÃt vä l¡m tôi m§i Ç‰n ÇÜ®c công viên ª trÜ§c

Toà ñô Chánh, nhÜng v§i khÓi ngÜ©i Çông Çäo nhÜvÀy, thì làm sao tôi tìm ra hình bóng cûa ông bån vàngÇây. ñÙng ngÖ ngáo hÖn nºa ti‰ng ÇÒng hÒ, nhìn ôngÇi qua, bà Çi låi cÛng không thÃy bóng dáng ông bånÇâu, trong lòng chán nän tôi bèn Çi d†c theo ÇÜ©ng LêL®i, d¿ tính së trª vŠ nhà cûa Hùng ª Ngã Sáu. Gi»agiòng ngÜ©i xuôi ngÜ®c, huyên náo, nhÜng sao tôicäm thÃy ÇÖn Ç¶c quá, Ç¶t nhiên tôi låi nh§ Ç‰n nh»ngkhuôn m¥t cûa ÇÒng Ç¶i, cûa nh»ng ngÜ©i lính trÈ, h†thÆt hÒn nhiên, nh§ Ç‰n nh»ng Çêm Çi kích ª bìa rØng,ven nh»ng lÓi mòn trong rØng cao su, ª Çây có lë h†sÓng vô cäm quá, chi‰n tranh là cûa chúng tôi, nh»ngngÜ©i lính, không phäi cûa h†, h† vÅn nhªn nhÖ bênlŠ cûa cu¶c chi‰n, t¿ nhiên tôi låi muÓn quay trª låi,trª låi th‰ gi§i cûa tôi. ñang thÖ thÄn Çi gi»a giòngngÜ©i thì Ç¶t nhiên có ti‰ng g†i :

- Ê Sinh, ông Çi Çâu Çây ?Tôi ÇÜa m¡t tìm xem ai Çã g†i mình, thì nhÆn ra

HÜng, ngÜ©i lính trong Ban 5 cûa ti‹u Çoàn 4/8, hômnay h¡n æn m¥c bänh bao quá, áo bÕ trong quÀn, låicòn Çeo cái kính cÆn n»a... à thì ra h¡n Çang Çi v§i"Çào", bån gái cûa h¡n tên là Thu, cô gái Çã lên thæmh¡n ª ÇÒn Th§i Hòa hôm nào, tôi gÆt ÇÀu chào cô båncûa h¡n rÒi trä l©i:

- à, tôi vŠ Ç‹ Çi h†c ª Thû ñÙc, có hËn v§i ngÜ©ibån, nhÜng không g¥p, nên Çang Çi lang thang Çây.

- VÆy sao? N‰u không ngåi thì ông Çi giung giæng,giung giÈ v§i tøi tôi cho vui. HÜng Çon Çä nói.

Gi© này tôi cÛng không bi‰t làm gì cho h‰t gi©nên Çáp cho qua chuyŒn:

- RÒi, n‰u quš vÎ không ngåi thì cho tôi Çi theo.ñi loanh quanh "rÜ§c Çèn" cÛng Çã quá nºa Çêm,

tôi và HÜng ÇÜa bån gái cûa h¡n vŠ, nhà cûa Thu ªgÀn trÜ©ng Colette, ÇÜa cô bån vŠ xong, h¡n xoay quatôi:

- Thôi bây gi© khuya rÒi, ông vŠ nhà tôi ngû rÒisáng mai Çi s§m.

Tôi nhún vai:- CÛng ÇÜ®c, nhÜng nhà ông ª Çâu?- à, cÛng ª gÀn Çây, Çi b¶ m¶t chút thôi."M¶t chút thôi", Çi b¶ tØ Ngã Sáu cho Ç‰n Ngã TÜ

Bäy HiŠn, nhÜng "m¶t chút" cÛng chÜa t§i... cuÓi cùngthì chúng tôi Çi qua ch® Tân ViŒt, rÒi Çi vào m¶t ngõnhÕ thì m§i Ç‰n nÖi, nhìn ÇÒng hÒ thì Çã hÖn hai gi©sáng rÒi, h¡n chÌ cái giÜ©ng Çã giæng mùng s¤n:

- Tôi v§i ông ngû ª Çây.Nói xong, h¡n chui vào mùng trÜ§c, m¶t lát sau


h¡n Çã cÃt ti‰ng ngáy, tôi ngán ngÄm nhìn ng†n Çèn.ThÆt là không giÓng ai, trình diŒn trÍ Ç‹ mong hÜªngÇÜ®c m¶t cái LÍ Giáng Sinh, vÆy mà... không ra gì.

Có ti‰ng Ç¶ng cÖ ª ngoài cºa, tôi ngÜ§c m¡t lênnhìn, Vân Anh và cô em Çang chåy vào, hai chÎ em,m‡i ngÜ©i cÀm m¶t gói kËo. Hôm nay em xinh x¡n låthÜ©ng, cái jupe Çen, tÜÖng phän v§i cái áo chemisetr¡ng n°i bÆt dÜ§i ánh Çèn, hai túm tóc ng¡n ª hai bênnhún nhäy theo bÜ§c chân sáo; g¥p tôi em hÖi kh¿nglåi, m¡t mª to thoáng vÈ ngåc nhiên, em v¶i gÆt ÇÀuchào rÒi chåy bi‰n vào trong nhà, tôi bÆt cÜ©i trÜ§c vÈhÒn nhiên cûa em, m¶t lát sau em bÜ§c ra, Ç¥t nhË lynÜ§c lên bàn, em cÃt ti‰ng:

- M©i anh xÖi nÜ§c, anh ÇÜ®c Çi phép à ?- Vâng, cám Ön em, anh vØa có s¿ vø lŒnh vŠ h†c

khóa 24 SQTB/Thû ñÙc, Çáng lë phäi trình diŒn ngàyhôm nay, nhÜng anh nán låi Ç‹ Çón lÍ Giáng Sinh, thìtình c© g¥p anh cûa em, nên vŠ Çây, sáng mai anh phäilên Thû ñÙc s§m, em Çi chÖi có vui không ?

- Då, em không có Çåo, nên vØa Çi loanh quanhv§i mÃy ÇÙa bån h†c, còn anh ?

Tôi bÆt cÜ©i :- Anh à, anh có hËn v§i hai ngÜ©i bån ª trÜ§c råp

Rex, nhÜng quên r¢ng ngày hôm nay m†i ngÜ©i ÇŠuÇ° cä ra ÇÜ©ng, không g¥p ÇÜ®c h†, anh Çang Çi langthang thì g¥p anh cûa em và cô Thu, sau Çó rÒi vŠ Çây,nhÜ vÆy Çó, n‰u không g¥p ÇÜ®c em, thì lÍ GiángSinh này quä là m¶t lÍ Giáng Sinh xám ÇÓi v§i anhrÒi.

Em bÓi rÓi cúi ÇÀu, mÌm cÜ©i e Ãp :- Thôi em xin phép, chúc anh ngû ngon ...- Vâng... em ngû ngon .... Tôi mÌm cÜ©i khë trä

l©i.Tôi không bi‰t r¢ng em có ÇÜ®c ngon giÃc hay

không, nhÜng riêng tôi thì... Ç‰n gÀn sáng tôi m§ich®p m¡t ÇÜ®c m¶t chút vì hình bóng cûa em cÙ hi‹nhiŒn ª trÜ§c m¡t... có lë con tim cûa tôi Çã bi‰t rungÇ¶ng trª låi.

Tôi cÙ tÜªng r¢ng trình diŒn trÍ m¶t ngày vì lš docông vø thì không sao, nhÜng ÇÓi v§i Tr/T Hà VænTÃn, Liên ñoàn TrÜªng liên Çoàn khóa sinh thì cósao: "7 ngày tr†ng cÃm", ngày thì c¡p sách Çi h†c, Ç‰ntÓi låi vác mùng, mŠn Ç‰n trình diŒn tråm Quân Cänh301, ngoài ra còn bÎ xung vào toán phøc kích Çêmtrong th©i gian huÃn nhøc n»a. ThÆt ra thì tôi chÌ phäingû ª phòng tr¿c cûa QC301 có 4 Çêm thôi, nh»ngngày còn låi thì hàng Çêm tôi phäi trình diŒn T/S H°

Ç‹ Çi phøc kích, tÓi nào tôi cÛng phäi ôm khÄu ti‹uliên Thompson n¥ng trÎch. "Phøc kích Çêm" là nóicho oai vÆy thôi, th¿c ra là cä toán vác mùng mŠn rangû Çêm ª m¶t cái Çình, ª bên ngoài hàng rào phòngthû cûa trÜ©ng BBTñ, ÇÜ®c vài Çêm, tôi phäi nói v§iông T/S trÜªng toán:

- Trung Sï, tôi nghï có lë mình cÛng phäi thay Ç°iÇÎa Çi‹m phøc kích m§i ÇÜ®c, Çêm nào cÛng ngû ªÇây, có lë tøi VC cÛng bi‰t rõ rÒi, tøi nó ch£ng dåi gìmà mò vào Çây, không chØng có ngày tøi mình bÎ tanxác v§i tøi nó Çó.

RÃt ti‰c ông T/S không Ç‹ tâm Ç‰n l©i cänh báocûa tôi, Ç‹ rÒi sau Çó khóa 25 SQTBTñ bÎ cái tangÇau thÜÖng vì mìn DH10 ª c°ng sÓ 9. Khóa 24SQTBTñ có lë là m¶t khóa có sÓ SVSQ Çông nhÃt vàcÛng là m¶t khóa Ç¥c biŒt vì bao gÒm nhiŠu thànhphÀn trí thÙc nhÃt, bao gÒm kÏ sÜ, giáo sÜ nhÜ giáo sÜTrÀn Bích Lan, LÜu Trung Khäo v.v... trong phòngcûa tôi cÛng có anh VÜÖng Bºu Hào là kÏ sÜ hoá h†c,làm viŒc cho hãng Esso cÛng bÎ trÜng tÆp. Tôi ÇÜ®cÇÜa vŠ Çåi Ç¶i 11 cûa Tr/u Huy‰n, trung Ç¶i trÜªngcûa tôi là ông Ch/u HiŒp, ông này có dáng vÈ rÃt nhonhã. ñåi Ç¶i 11 ª gÀn kho quân trang, k‰ bên bŒnh xá,cÛng vì cái bŒnh xá này mà tôi trª thành ngÜ©i ngaym¡c nån .

VØa lãnh xong quân trang, ÇÀy m¶t sac marin, tôilåi phäi sang kho vÛ khí Ç‹ lãnh khÄu Garant M1, Ç«m¶t ÇiŠu là ª Çây có phát dây súng, không phäi nhÜ ªtrÜ©ng ñÒng ñ‰... ThÆt là nän, tôi vÅn chÜa thoát ÇÜ®ccái ki‰p "M mŒt", vØa lãnh xong quân trang, tôi phäichåy ngay xuÓng khu sinh hoåt Ç‹ làm lÍ "xuÓng tóc",vì dù sao, ª ngoài ÇÖn vÎ tác chi‰n cÛng không kh¡tkhe v§i ba cái vø tóc tai này cho l¡m, vØa ngÒi xuÓnggh‰, ông th® chÌ hÕi v¡n t¡t:

- ñã g¡n Alpha chÜa ?VØa nghe câu trä l©i ng¡n g†n "chÜa" là anh ta ra

sÙc "ûi", chÜa ÇÜ®c 10 phút là Çã hoàn thành tác phÄmnghŒ thuÆt cûa mình, tôi cäm thÃy nhË và mát lånh cäÇÀu, nhìn lên ki‰ng tôi giÆt mình vì thÃy m¶t tên nhÜthÀy chùa L‡ Trí Thâm Çang nhìn tôi, tôi không ng©nhan s¡c cûa tôi låi bÎ hûy hoåi thê thäm nhÜ th‰ này,cái nón beret m§i mua trª nên r¶ng rinh, tôi buÒn bãthÃt th‹u Çi vŠ tråi. Vì quân sÓ quá Çông, nên 11 ngÜ©i,trong Çó có tôi phäi ª trong m¶t cæn phòng xép, ÇâycÛng là m¶t ÇiŠu may vì không bÎ xét phòng, có th‹ bêbÓi chút ít, nhÜng ÇÒng th©i cÛng là tai h†a cho tôi,ÇiŠu tai h†a này tôi së trình bày sau, trong phòng l§ntu°i nhÃt là anh Hào, kÏ sÜ, anh Hoàng, h†a sï, hai


ông thÀy giáo, còn låi là 7 th¢ng nhóc bao gÒm cä tôi.ThÃm thoát Çã qua tuÀn thÙ nhì, tôi cÛng Çã h‰t hån bÎ"th† hình", nhÜng vì vÅn còn trong th©i gian huÃnnhøc nên vÅn chÜa ÇÜ®c Çi phép cuÓi tuÀn nhÜ cácÇàn anh, cuÓi tuÀn nào tôi cÛng hÜ§ng c¥p m¡t ngÜ«ngm¶ nhìn các Çàn anh xúng xính trong quân phøc Çiphép leo lên xe GMC mà Ü§c ao. Chû nhÆt này tr©i hÖiâm u, Çôi khi có nh»ng Çám mÜa bóng mây, tuy vÆytrong khu ti‰p tân cÛng Çã có nhiŠu tà áo dài phÃt phÖbay, là sinh viên tr¿c ª khu ti‰p tân, tôi Çang c¡m cúidò tìm tên cûa m¶t SVSQ trong Çåi Ç¶i thì nghe thÃyti‰ng nói ngÆp ngØng:

- Anh... làm Ön cho em g¥p SVSQ ...Sinh .Tôi ngÜ§c m¡t nhìn lên, hôm nay em e Ãp trong tà

áo tr¡ng, cái bandeau màu tím nhÜ trang Çi‹m thêmcho mái tóc ng¡n, Çôi m¡t lúng li‰ng sau làn ki‰ngcÆn, tôi mÌm cÜ©i:

- Em lên thæm anh ÇÃy à .Em cÜ©i e lŒ, tôi quay sang ngÜ©i bån:- Ê bÒ, làm Ön giúp tôi, tôi có ngÜ©i nhà Ç‰n thæm.Tôi ÇÜa em Ç‰n ngÒi ª m¶t cái bàn dài, tôi hÕi em:- Em Çi v§i ai lên thæm anh vÆy.Em vênh m¥t lên, vÈ kiêu hãnh:- Em Çi m¶t mình.- Em không s® Çi låc sao? Tôi cÜ©i nhË .Em nhoÈn miŒng cÜ©i:- Thì em hÕi thæm ngÜ©i ta, nói Çùa v§i anh Çó, vì

hÒi xÜa nhà em cÛng ª gÀn Çây, ª cÜ xá bên kia xa l¶.à, mà em thÃy ngÜ©i ta ÇÜ®c Çi phép ÇÀy ª Saigon, vìsao mà anh phäi ngÒi ª Çây, có phäi anh còn bÎ phåt vìÇi trình diŒn trÍ? vì nghï nhÜ th‰ nên anh HÜng sai emlên Çây thæm anh Çó.

VØa nói, em vØa nhæn mÛi, vÈ nghÎch ng®m, tôibÆt cÜ©i trä l©i:

- ¯... thì ngÜ©i ta s® anh Çi trÍ vì bÎ b¡t cóc, nênkhông cho Çi phép Çó.

Em cÜ©i khì :- Ai mà dám b¡t cóc anh, nhìn mÃy ông lính ghê

thÃy mÒ.VØa nói em vØa mª cái giÕ xách, rÒi bÀy ra mÃy °

bánh mì thÎt, hai bÎch cà phê s»a Çá, mÃy bÎch chè ÇÆu,em mÌm cÜ©i nói:

- Em thÃy hÒi xÜa, má Çi thæm mÃy ông anh cûaem cÛng mua nh»ng thÙ này, nên em cÛng mua Çåi, càphê là cûa anh, còn mÃy bÎch chè là cûa em Çó.

Th‰ rÒi tôi và em cùng g¥m bánh mì, cùng chianhau mÃy bÎch chè và cà phê, chuyŒn trò râm ran tØchuyŒn lính, chuyŒn h†c hành v.v... Mäi mê nói chuyŒn

mà Çã h‰t gi© lúc nào cÛng không bi‰t, sinh viên tr¿cÇ‰n nh¡c hai ÇÙa m§i nhÜ bØng tÌnh. Em ngÆp ngØngtØ tå ra vŠ, tôi cÛng bÎn rÎn không kém khi chia tay,cäm thÃy bÒi hÒi khi nhìn thÃy ánh m¡t có Çuôi cûaem khi tØ tå ; n¡ng chiŠu Çã vàng, nhìn theo tà áo dàicûa em Çang v©n bay trong gió, tôi cäm thÃy nhÜ bÎhøt hÅng, hình nhÜ tâm hÒn tôi Çã Çi theo bÜ§c châncûa em, tôi nhû thÀm:

- Em, em có còn lên thæm anh n»a không ? emnh§ lên n»a nhé.

Trong nh»ng tuÀn lÍ ÇÀu, k‹ tØ khi Th/TÜ§ng BùiH»u NhÖn tuyên bÓ khai giäng khóa 24 SQTBTñ thìviŒc h†c tÜÖng ÇÓi nhàn nhã, chÌ loanh quanh trongkhuôn viên cûa trÜ©ng. TrÜ©ng BB Thû ñÙc có diŒntích l§n gÃp ba trÜ©ng ñÒng ñ‰, Nha Trang, n‰u lÃycon ÇÜ©ng nh¿a tØ c°ng chính (c°ng sÓ 1) chåy dàiqua c°ng sÓ 9 làm chuÄn thì quân trÜ©ng ÇÜ®c chia ralàm hai phÀn, bên phäi gÒm nh»ng khu nhÜ phòngtr¿c, tÜ dinh cûa ChÌ Huy TrÜªng, nÖi ª cûa cÓ vÃnMÏ, kho quân trang, vÛ khí, bŒnh xá, h¶i trÜ©ng, doanhtråi cûa SVSQ, thÜ viŒn, khu sinh hoåt và phån Çi‰m;còn khu bên trái thu¶c vŠ trÜ©ng thi‰t giáp, khu hànhchánh, mÃy phòng h†c, råp chi‰u bóng và tråi giabinh, Çây là nÖi, m‡i bu°i tÓi chúng tôi thÜ©ng lénxuÓng ki‰m cà phê, h¶t vÎt l¶n, chè, cháo v.v... Vìthu¶c loåi lính "ngoan", tiŠn lÜÖng hÖn 3.000$ m¶ttháng cÛng chÌ dùng Ç‹ trä tiŠn æn cho ông T/S hÕath¿c, tiŠn cà phê, còn thì không rÜ®u chè, c© båc,thuÓc lá thì v§i 3$ bÓn Çi‰u Ruby Queen, có hút thìcÛng chÌ bÆp bÆp vài hÖi giÓng nhÜ cóc hút thuÓc, Ç‹rÒi ho s¥c søa, nên sau gÀn 3 næm lính thì tiŠn còn låicÛng kha khá, c¶ng thêm lÜÖng hàng tháng nên trong9 tháng quân trÜ©ng cu¶c sÓng cûa tôi cÛng khá phonglÜu, m¶t tuÀn cÙ hai ba lÀn tôi và anh VÜÖng Bºu Hàolåi lò mò xuÓng khu Thi‰t Giáp, anh Hào thì lai rai,còn tôi thì ngÒi phá mÒi.

Trong phòng xép chÌ có 6 cái giÜ©ng hai tÀng vàm¶t cái giá súng, hÖi chÆt ch¶i, nên cÛng Ç« bÎ xétphòng. GiÜ©ng cûa tôi n¢m k‰ cái cºa s° nhìn sangbŒnh xá, th¢ng HuÃn n¢m giÜ©ng trên, tôi n¢m ªgiÜ©ng dÜ§i, ngày nào tôi cÛng phäi träi giÜ©ng, gÃpn‰p cho Çàng hoàng, nhÜng chiŠu nào cÛng bÀy hÀy,nhæn nhúm, nguyên do cÛng vì vÎ phu nhân cûa vÎbác sï, y sï trÜªng cûa bŒnh xá, m¥c dù Çã có næm m¥tcon rÒi mà sao vÅn còn ÇËp quá, cÙ Çi h†c vŠ là cái cºas° ÇÜ®c mª toang, rÒi mÃy cái ÇÀu ÇŠu thò ra Ç‹ chiêmngÜ«ng; có lë bà ta cÛng bi‰t nên cÙ Çi t§i, Çi lui m§ich‰t... hÆu quä là tôi bÎ ba ngày dã chi‰n vì giÜ©ng


chi‰u bê bÓi. M§i gác cây Garant vào giá súng, tôi Çãnghe anh Hoàng nói:

- Ê th¢ng em, hôm nay chú mày có thÜ, chu choalá thÜ màu xanh da tr©i mà nhÜ có mùi nÜ§c hoa n»anghe, chú mày phäi có trà lá gì Çó thì tao m§i ÇÜa.

Ngoài anh Hào, mÃy th¢ng cÓt Ç¶t kia cÛng nhaonhao lên Çòi hÓi l¶, anh Hào v¶i can thiŒp :

- Thôi tha cho nó Çi, dân mÒ côi mà ÇÜ®c cái thÜlà mØng h‰t l§n rÒi, chú mày chÎu khó mua m¶t chøccái h¶t vÎt l¶n lót ÇÜ©ng là ÇÜ®c rÒi.

Nâng niu lá thÜ màu xanh da tr©i trong tay, nhìnnét ch» nghiêng nghiêng, tôi hình dung Ç‰n nét m¥tdÍ m‰n cûa cô bé; tôi cÄn thÆn lÃy bÙc thÜ ra khÕi bao,phäng phÃt có m¶t mùi thÖm nhè nhË .

"Chà...cô bé này cÛng không vØa Çâu..." Tôi nhûthÀm khi nhìn thÃy có dÃu son môi ª góc bên trái cûalá thÜ, Ç†c Çi, Ç†c låi hai ba lÀn thì thÃy ngoåi trØ môtä cu¶c Çi thæm, còn ngoài ra thì không có n¶i dungnào khác, cÛng không hËn së lên thæm n»a hay không.ThÃt v†ng, tôi gÃp lá thÜ bÕ vào túi áo, n¢m gác taylên trán, suy nghï mông lung, "vÆy là sao? không lëcon nhÕ này không có š gì v§i mình hay sao? ngÜ©i tanói ‘Çen båc thì ÇÕ tình’, nhÜng sao mà mình låi bÎÇen h‰t cä hai."

Anh Hoàng vØa húp h¶t vÎt l¶n, vØa hÕi:- Ê! Có cái dzø gì dzÆy, làm gì mà vØa Ç†c thÜ

xong låi n¢m gác tay lên trán dzÆy? Em Çá rÒi phäikhông?

Ti‰ng anh Hào rÀy:- Thôi, ÇØng phá nó n»a Hoàng.- Då, Çâu có gì anh Hoàng, tøi tui Çâu có gì.- Xåo mày, Çâu ÇÜa tao coi, có gì tao cÓ vÃn cho.HuÃn và hai th¢ng n»a Çè nghi‰n tôi ra, móc lÃy

cái thÜ ÇÜa cho anh Hoàng, tôi lÀu bÀu chºi thŠ.Ti‰ng anh Hoàng phá lên cÜ©i- Chà, cái th¢ng này, nó ngu quá anh Hào.- Ngu cái gì ông, con nhÕ, nó vi‰t "tr§t qu§t" nhÜ

vÆy mà ông còn nói.- Thôi, chú mày Çi mua cho tao v§i anh Hào hai ly

cà ph, rÒi tao giäi nghïa cho, mË, æn h¶t vÎt l¶n tanhmiŒng quá.

BÜ§c ra phía sau, sát b© rào cûa bŒnh xá, nÖi cómÃy ngÜ©i v® lính Çang bán chè, cà phê, tôi mua v¶ihai bÎch cà phê s»a Çá. Ti‰ng anh Hoàng ôn tÒn:

- ñâu... mày ngÒi xuÓng Çây Ç‹ anh giäng nghïacho, mày phäi hi‹u tâm lš cûa con gái, tøi nó t‰ nhÎ

l¡m, tánh låi Üa e thËn, không lë khi có tình š v§i màynó phäi la lên cho ba làng,bäy nÜ§c bi‰t hay sao ch§?ñó, chú mày coi, vi‰t thÜ cho mày mà nó dùng giÃypelure màu xanh, låi còn räy chút nÜ§c bông, còn Çây,cái v‰t son môi này Çây, không có tình š v§i mày thìnó În cái môi vào Çây làm chi, m¥t mày cûa mày cÛngsáng láng, vÆy mà sao u tÓi quá dzÆy.

L©i nói cûa anh Hoàng nhÜ giúp tôi g« ÇÜ®c n‡i uuÄn, tôi cäm thÃy nhË nhõm, tuy vÆy tôi cÛng c¿ n¿cho phäi lë:

- Tôi thÃy sao thì nghï vÆy, chÙ Çâu có suy nghïl¡c léo, k‹ tØ khi con Lan nó Çá tôi Ç‹ Çi theo cái th¢ngTh/u ñÎa PhÜÖng Quân Ç‰n gi© cÛng Çã 3, 4 næm rÒi,tôi chÌ bi‰t bæng rØng, l¶i suÓi, Çi hành quân chÙ cóbi‰t trai gái gì Çâu.

Anh Hào cÜ©i bao dung:- Thôi, em lo mà hÒi âm Çi, nh§ o b‰ m¶t chút,

không có thì låi mÒ côi n»a Çó.Tôi bÀn thÀn:- Em cÛng ngåi quá anh Hào, mÃy næm vØa rÒi, ª

Sñ5BB em lê l‰t tØ Phú Hòa ñông, qua DÀu Ti‰ng,B‰n Cát, ñÒng Xoài, Çøng Ç¶ v§i cái ch‰t hàng ngày,mai kia ra trÜ©ng rÒi cÛng lÆp låi nhÜ vÆy thôi, cÛngchÌ có gi‰t ngÜ©i hay së bÎ gi‰t, l« có bŠ gì thì kh° chocä hai ÇÙa.

Anh Hào cau mày:- Cái th¢ng... nói nhÜ em thì Çàn bà con gái, h† ª

giá h‰t hay sao? chi‰n tranh là vÆy mà ngÜ©i ta, ai aicÛng ÇŠu có sÓ, hÖi Çâu mà em lo... thôi nghe anh, vi‰tthÜ cho cô bé Çó Çi.

Trong giai Çoån m¶t, hàng ngày ñåi Ç¶i x‰p hàngÇi Ç‰n các l§p h†c trong khuôn viên cûa trÜ©ng B¶Binh, tôi ÇÜ®c h†c vŠ chi‰n thuÆt, ÇÎa hình, lãnh ÇåochÌ huy v.v... và cä vŠ tình báo và chi‰n thuÆt cûa VC.Tôi còn nh§ vÎ huÃn luyŒn viên vŠ Chu Trình QuânBáo là Tr/u Lê ñÙc ThÎnh, ngÜ©i Çã bÎ VC sát håitrong Ç®t trÃn áp cûa CS ª tråi Long Giao vào gi»anæm 1975. Trong th©i gian này Ti‹u Çoàn cÛng Çãthay phiên nhau Çi tr¿c, gác, cÙ cách mÃy ngày tôi låiphäi vác poncho ra mÃy v†ng gác. NgÒi trên v†ng gácnhìn ra ngoài , xa xa vŠ phía ÇÒi Tæng NhÖn Phú Çôikhi l¡c lÜ vài cái hoä châu cûa súng cÓi 81 ly, ánh sángvàng v†t khi‰n tôi låi nh§ Ç‰n ánh sáng y‰u §t cûa hÕachâu chi‰u qua nh»ng tàn cây cao su DÀu Ti‰ng næmnào, cä ti‹u Çoàn 1/8 cæng m¡t nhìn qua màn Çêm, ghìch¥t tay súng Ç‹ ch© ÇÎch, nh»ng quä l¿u Çån MK2 ÇãÇÜ®c Ç‹ s¤n trên miŒng hÓ cá nhân, gÀn m¶t cây sÓ vŠphía ñông B¡c, ª Ãp 13 Trung Çoàn 7 B¶ binh Çang bÎ


ÇÎch tÃn công, m¶t k› niŒm khó quên cûa Ç©i lính.Bên kia hàng rào là bãi tÆp vŠ ÇÎa hình, xa xa m¶t chútcó vài ánh Çèn hiu h¡t, có lë m¶t trong nh»ng ánh ÇènÇó là nhà cûa HÜ©ng, cô gái bán sÜÖng sâm, có cáiræng kh‹nh thÆt dÍ thÜÖng, tôi nh§ mãi l©i chào hàngcûa cô:

- MÃy anh làm Ön æn sÜÖng sâm giùm em, rÒi emchÌ c†c cho.

Có ti‰ng hÕi :- Có thiŒt không ??"- ThiŒt mà, mÃy anh cÙ æn em rÒi em chÌ cho.- RÒi... Ç‹ mÃy anh æn em, xong rÒi nh§ chÌ nghe.Cô hàng chÌ bi‰t ngušt dài m¶t cái, hai má ÇÕ hây

hây ... ThÃm thoát th©i gian huÃn nhøc Çã h‰t, cä liênÇoàn b¡t ÇÀu ÇÜ®c Çi phép cuÓi tuÀn, tØ tÓi thÙ sáu tôiÇã chuÄn bÎ kÏ càng, Çánh cirage bóng loáng Çôi giàythÃp c°, b¶ ÇÒ vàng ÇÜ®c treo th£ng th§m, rÒi nón, rÒigiây bi‹u chÜÖng, tôi cäm thÃy nôn nao vô cùng. ChûnhÆt vØa rÒi Vân Anh Çi v§i cô em lên thæm tôi, con béNga li‰ng khÌ cÙ Ç‰n ch‡ anh Hào, hôm Çó làm SVSQti‰p tân, mà vòi vïnh, vÆy mà anh không phiŠn, anh Ãynói:

- Con nhÕ này giÓng con gái cûa anh.TrÜ§c khi hai chÎ em ra vŠ, tôi báo cho em bi‰t

r¢ng có lë tuÀn sau tôi së ÇÜ®c Çi phép .ñoàn xe GMC ÇÆu dài quanh VÛ ñình TrÜ©ng,

sau khi SVSQ tuÀn s¿ ññT báo cáo cho sï quan tr¿cxong, Th/u PhÜ§c cÄn thÆn ki‹m soát låi quân phøccûa các SVSQ, sau Çó cho bi‰t th©i gian và ÇÎa Çi‹mmà xe së Çón các SVSQ trª låi trÜ©ng, cùng nh»ngn¶i quy và quân phong, quân k› mà các SVSQ phäituân hành, sau Çó ra lŒnh cho các trung Ç¶i lÀn lÜ®t lênxe. ñoàn xe læn bánh qua khÕi c°ng chính, ngÜ©i dânchÌ trÕ, giÖ tay vÅy chào. Hôm nay tr©i thÆt ÇËp, tÃt cänhÜ chung m¶t niŠm vui Çang dâng cao trong lòngtôi, hôm nay tôi së Ç‰n g¥p em, ngÜ©i yêu dÃu cûa tôi.ñoàn xe ÇÆu dài trên ÇÜ©ng CÜ©ng ñ‹ cây cao bóngcä. Tôi v¶i nhÄy xuÓng xe rÒi räo bÜ§c vŠ nhà, nhàbên n¶i ª ÇÜ©ng T¿ ñÙc, ña Kao, nên cÛng không xalà mÃy. Thæm vi‰ng xong, tôi tÃt tä Çi lên ÇÜ©ngNguyÍn HuŒ Ç‹ mua bó hoa hÒng và Mimosa, ngÒitrên xe taxi mà lòng nôn nao khi nghï Ç‰n phút giâyg¥p g«. Vào ngày thÙ bäy, con ÇÜ©ng Lê Væn DuyŒtÇông nghËt xe c¶, cái xe taxi cÙ cà rÎch, cà tang gi»agiòng xe Lam, xe g¡n máy làm tôi cÙ nhÃp nhÕmmong ngóng... cuÓi cùng rÒi tôi cÛng Ç‰n. ñây là m¶txóm Çåo, nhÜng gia Çình cûa Vân Anh låi là m¶t giaÇình theo Çåo PhÆt, thÆt cÛng lå; hình änh cûa m¶t anh

chàng SVSQ trØ bÎ, có Çû cân Çai, áo mão, tay låi ômm¶t bó hoa lå l¡m hay sao? mà ngÜ©i ta cÙ chÌ trÕ làmtôi ngÜ®ng chín ngÜ©i. Em bÜ§c ra cºa Ç‹ Çón tôi, nétm¥t thÆt rång r«, tôi bÜ§c vào nhà ra m¡t bÓ mË VânAnh rÒi xin phép ÇÜ®c ÇÜa em Çi lên Saigon, con béNga cÙ n¢ng n¥c Çòi Çi theo, không có ch†n l¿a nàohÖn, hai ÇÙa Çành phäi ÇÜa nó theo, Çúng là con nhÕphá Çám. Hôm nay Saigon nhÜ tÜÖi vui hÖn, d†c theoÇÜ©ng Lê L®i, khách b¶ hành Çi låi dÆp dìu, nh»ng b¶kaki vàng cûa các chàng SVSQ xen lÅn nh»ng tà áodài Çû màu khoe s¡c, em Çi bên tôi, nét m¥t thÆt rångr«, hånh phúc, tà áo dài tung bay theo làn gió nhË.Ngõ Casino hôm nay thÆt Çông, tôi Çã là khách hàngtrung thành, vì ª Çây có ÇÀy Çû nh»ng món æn cûamiŠn B¡c, tôi và chÎ em Vân Anh vÃt vä l¡m m§i tìmÇÜ®c ch‡ ngÒi, tôi ôn tÒn nói :

- Vân Anh, em Çi ch® Çi.- ñ‹ em, Ç‹ em ...Con bé Nga li‰n tho¡ng, vô tÜ hót líu lo, trong khi

em cÙ nhìn tôi cÜ©i e Ãp, Çôi m¡t long lanh sau lànkính tr¡ng, thÓt nhiên tôi nh§ Ç‰n bài ThÖ Ngây cûaAnh ViŒt:

Khi Ãy em còn thÖ ngây.... RÒi m¶t hôm, có chàngtrai trÈ Ç‰n nÖi này, Ç©i em có m¶t lÀn, là lÀn tim emthÃy yêu chàng ...

"Em së không còn thÖ ngây n»a, khi em manglòng yêu tôi, em có thÃy hÓi ti‰c hay không? RÒi Çâym¡t em së vÜÖng lŒ sÀu vì lo âu, vì buÒn rÀu" tôi nhûthÀm.

Sau khi æn xong, hai chÎ em muÓn Çi xem phim,Ç¡n Ço m¶t chút tôi nói:

- Ÿ råp Kinh ñô Çang chi‰u phim Nuit d’EuropecÛng hay l¡m , hay là mình Ç‰n Çó xem .

- Thôi xa l¡m! em nói, hay là mình xem ª ÇâycÛng ÇÜ®c, Ç« mÃt công.

- NhÜng phim này có lë không h®p v§i cô bé nàyÇâu. VØa nói tôi vØa chÌ Nga.

Cô bé vênh m¥t lên :- Em l§n rÒi, có còn bé Çâu?Tôi phì cÜ©i, Vân Anh cÓc khë vào ÇÀu cô em.- Thôi ÇÜ®c, muÓn xem thì vào xem.VØa nói tôi vØa bÜ§c vào guichet Ç‹ mua vé. Xem

phim xong, m¡t hai chÎ em ÇÕ hoe, cuÓn phim thÆthay, Çó là m¶t chuyŒn tình buÒn, cuÓn phim này, cuÓnphim "M¶t th©i Ç‹ yêu, m¶t th©i Ç‹ ch‰t " (Le tempd’aimer et le temp de mourir) Çã ám änh, Çã Çi theo tôitrong suÓt Ç©i binh nghiŒp, tôi mÌm cÜ©i trêu ghËo:


- Anh Çã nói rÒi, vÆy mà không nghe, hai em giÓnghai con mèo quá, thôi sang bên kia mình Çi æn kem.VØa nói tôi vØa n¡m tay hai chÎ em dÅn qua ÇÜ©ng.

- Anh, em thích æn bò khô hÖn. Nga níu tay tôi vòivïnh, nhÜng thay vì ghé vào xe bán bò khô, thì cô bélåi sà vào khay bán tä pí lù cûa ngÜ©i Tàu. Cô bé ríurít, chÌ trÕ lung tung, tôi và Vân Anh chÌ bi‰t mÌm cÜ©itrÜ§c vÈ hÒn nhiên cûa cô bé. Khách hàng không phäilà ít, nhÜng tôi phäi thán phøc trí nh§ cûa ông Tàunày, ai æn cái gì? bao nhiêu? ông ÇŠu nh§ h‰t, khôngsai chåy, trong khi tay vÅn thoæn tho¡t thái nh»ng mi‰nggan, tim, cÆt heo... khách hàng chÌ cÀn chÌ vào mi‰ngnào muÓn æn, ông ta bèn lÃy cái tæm c¡m vào món ÇórÒi quËt m¶t chút tÜÖng, chút §t... vÆy thôi, thÆt ÇÖngiän, nhÜng thÆt ngon.

Bây gi© thì Saigon Çã ch‰t, Çã bÎ Ç°i tên, tên cûam¶t kÈ t¶i ÇÒ cûa dân t¶c, nên nh»ng hình änh dÍthÜÖng này cÛng bi‰n mÃt.

Th©i gian thoi ÇÜa, tình yêu cûa chúng tôi cÛngl§n dÀn v§i nh»ng ngày phép cuÓi tuÀn, nh»ng ngàytÜÖi ÇËp Çó ÇÜ®c Çi‹m xuy‰n bªi nh»ng nø hôn, nh»ngánh m¡t tha thi‰t trao nhau. ThÃm thoát cÛng Çã Ç‰ngiai Çoån hai cûa khóa h†c, th©i gian này trÜ©ng B¶Binh Thû ñÙc Çã có chÌ huy trÜªng m§i: Thi‰u TÜ§ngLâm Quang ThÖ. Trong giai Çoån này chúng tôi b¡tÇÀu di hành Ç‰n nh»ng bãi tÆp ª xa Ç‹ h†c vŠ tác xåcác loåi súng cá nhân và c¶ng ÇÒng, nh»ng bài h†c vŠchi‰n thuÆt cûa trung và Çåi Ç¶i... Thôi thì Çû cä, phòngthû, phøc kích, Ç¶t kích, tÃn công ngày, Çêm cùng cácloåi mìn bÅy... tÃt cä ÇŠu nh¢m møc Çích huÃn luyŒnÇ‹ chúng tôi trª thành nh»ng trung Ç¶i trÜªng xuÃts¡c cûa quân l¿c, nh»ng ÇiŠu này, thÆt ra Çã quá quenthu¶c ÇÓi v§i tôi, vì Çã ÇÜ®c làm quen tØ trÜ§c, vŠ vÛkhí thì... vÅn là nh»ng vÛ khí tØ th‰ chi‰n thÙ hai,trong khi ÇÎch Çã ÇÜ®c trang bÎ nh»ng vÛ khí tÓi tânhÖn. Tuy r¢ng chúng tôi cÛng ÇÜ®c thuy‰t trình vŠnh»ng chi‰n thuÆt cûa VC, nhÜng tôi nghï là xuÃt xÙtØ c¶ng sän Tàu nhÜ tung thâm, toän kích, công ÇÒnÇä viŒn v.v... nhÜng låi thi‰u Çi phÀn thuy‰t trình vŠkinh nghiŒm chi‰n trÜ©ng cûa nh»ng sï quan tØ nh»ngÇÖn vÎ chi‰n ÇÃu, nên hÀu h‰t các SVSQ khi ra trÜ©ngÇŠu b« ng« trÜ§c th¿c t‰ cûa chi‰n trÜ©ng. GÀn Ç‰nngày ra trÜ©ng cûa khóa 24, thì xÄy ra m¶t cái tangl§n cho trÜ©ng B¶ Binh, khóa 25, khóa Çàn em bÎ VCgài mìn ÇÎnh hÜ§ng ª c°ng sÓ 9, trên ÇÜ©ng ra bãi tÆp,Çây là m¶t s¿ kiŒn Çáng buÒn.

Sau lÍ mãn khóa, các tân sï quan ÇÜ®c lên h¶itrÜ©ng Ç‹ ch†n ÇÖn vÎ, nh»ng ngÜ©i ÇÜ®c ch†n vŠ

nh»ng ÇÖn vÎ chuyên môn thì Çã r©i trÜ©ng tØ sau giaiÇoån m¶t, ª giai Çoån 2 chÌ còn låi toàn là dân bóp cò.TÃt cä các sÜ Çoàn B¶ binh, binh chûng nhÜ BñQ,LLñB, TQLC, ND v.v... cÛng ÇŠu có phái Çoàn ÇåidiŒn. Tôi và Hi‰u cùng quy‰t ÇÎnh vŠ phøc vø ª binhchûng Nhäy Dù. Phái Çoàn cûa Nhäy Dù do Th/t Lânlàm trÜªng Çoàn, tÃt cä ÇŠu m¥c ÇÒ hoa ÇÕ và Çi trênba cái xe Jeep. M¥c dù có hÖn 500 sï quan tình nguyŒnnhÜng Th/tá Lân cho bi‰t binh chûng chÌ tuy‹n có 40SQ mà thôi, nhÜng sau Çó lÃy thêm m¶t ngÜ©i vì anhta có thân nhân Çang phøc vø trong binh chûng, anhTôn ThÃt MÅn. Không ng© anh Ãy là ngÜ©i ÇÀu tiênÇŠn n® nÜ§c trong sÓ 41 anh em vŠ phøc vø tåi SñNDvà ngÜ©i cuÓi cùng là ñåi úy TrÜÖng Diên Lš cûaTi‹u Çoàn 1 Nhäy dù. ñ‰n cuÓi cu¶c chi‰n chÌ còn có7 ngÜ©i cûa khóa 24 còn phøc vø trong SñND: Tôi,Sang, Hi‰u, Hoàng, TrÙ, ChÌ và Long, còn låi thì tºtrÆn, biŒt phái, giäi ngÛ... nhÜng không có ÇÙa nàocòn lành l¥n. V§i 7 ngày phép sau khi ra trÜ©ng, c¶ngthêm 7 ngày phép cûa SñND, trÜ§c khi vŠ Phan RangÇ‹ thæm gia Çình, tôi v§i em ra tiŒm PhÜ§c Hùng Ç‹mua m¶t cái mÛ ÇÕ rÒi hai ÇÙa sang æn kem ª tiŒmPhÜÖng Lan. Hôm Çó em thÆt xinh ÇËp, e Ãp v§i tà áodài màu hoàng y‰n, hai ÇÙa nhâm nhi hai ly kem, tôingÆp ngØng hÕi:

- Em... anh Çã xin vŠ Nhäy Dù, em cÛng bi‰t ÇÃy,Çây là m¶t binh chûng thiŒn chi‰n, luôn ÇÓi m¥t v§ihi‹m nguy, anh thÆt ái ngåi khi em Çem lòng quy‰nluy‰n anh, có lë trong tÜÖng lai em së phäi ÇÓi m¥t v§isÀu mu¶n và lo âu, em có ân hÆn khi yêu m¶t ngÜ©ilính chi‰n nhÜ anh không?"

- ñÀu hÖi cúi, em khuÃy nhË ly kem, Çôi mi dài rÛxuÓng nhÜ hai cánh bÜ§m, gi†ng em nhÕ nhË :

- Em không phäi không hi‹u nh»ng nghÎch cänhmà em së phäi ÇÓi m¥t khi yêu anh, nh»ng nghÎchcänh này Çang xäy ra hàng ngày trên quê hÜÖng khÓnkh° cûa chúng mình... khi yêu anh là em Çã chÃpnhÆn tÃt cä.

Tôi cäm Ç¶ng bóp nhË bàn tay cûa em :- Cám Ön em Çã mang niŠm thÜÖng yêu Ç‰n cho

anhEm nhìn tôi mÌm cÜ©i, m¡t nàng ánh lên niŠm vui.

Bàn bên cånh có ba cô bé láu lÌnh trêu ch†c: Áo nàng vàng, anh vŠ yêu hoa cúc, Áo nàng xanh, anh m‰n lá sân trÜ©ng ...

(còn ti‰p) Victorville Noël 2018


(514) 625.7777

(514) 625.77777130 rue Beaubien Est,

Anjou (Québec) H1M 1B2

Bur.: (514) 354-6240

Fax : (514) 354-0657

Email : [email protected] IMMOBILIÈREREMAX EXCELLENCE INC.

HÃY PHONE CHO QUÝ

ÐANG





Cho d

• • • • •

•• Tiền đầu tư có bảo đảm (Segregated Funds), Mutual Funds, RRSPs,• Tiền đầu tư đi học cho con•• ••

Uyeân Leâ, B.com,Coá vaán an toaøn veà taøi chaùnh vaø ñaàu töTel: 514-331-5838 ext: 245Cell: 514-998-5473

Moät chi nhaùnh cuûa haõng baûo hieåm London LifeCoâng ty dòch vuï ñaàu tö Quadrus

Xin goïi cho:

((20 NˆM KINH NGHIêM và 1 h†c vÃn chuyên môn Ça khoa)∗ K‰ hoåch thu‰ vø tài chánh trÜ§c khi lÆp công ty ho¥c ÇÀu tÜ thÜÖng måi.* D¿ng lên "hÒ sÖ thu‰ vø" (Roulement) vŠ sang nhÜ®ng cÖ sª thÜÖng måi cá nhân qua

hãng incorporé theo LuÆt lŒ thu‰ vø và thû tøc cûa cÖ quan sª thu‰ .* K‰ hoåch thuŠ vø và tài chánh cho công dân Canadien Çã / së Çi làm ho¥c ÇÎnh cÜ luôn

tåi häi ngoåi, và công dân Canadien ª häi ngoåi ÇÀu tÜ tåi Canada.* Giäi quy‰t và Çåi diŒn nh»ng trÜ©ng h®p tranh tøng thu‰ vø, ÇiŠu tra thÃt nghiŒp, và

xã h¶i.* CÓ vÃ vŠ v« n® và phá sän cho cá nhân và thÜÖng måi theo LuÆt phá sän và v« n®.* ñã tØng lo qua nh»ng hÒ sÖ hình s¿ (cannabis, lÆu TPS/TVQ) và dân s¿ (ly dÎ, chia tài sän) khi còn là

thanh tra cho sª thu‰ vø và nh»ng væn phòng phá sän. ----------------------------------------------- o O o ----------------------------------------------

# Comptable Agréé (CA, 1990)# TÓt nghiŒp vŠ v« n® & phá sän (1995, Can. Ass. Insolvency & Restructuring Professionals)# Conseiller en Management Certifié (CMC, 1996)# Cao h†c thu‰ vø (2004, Canadian Institute of Chartered Accountants)




Th¡t låi cái nút cuÓi cùng cho ch¡c ch¡n, TânxÓc låi bó nÙa m¶t lÀn n»a rÒi gác lên m¶t gÓc cây,chàng ngao ngán nhìn xuÓng dÜ§i chân núi.

ñây là ng†n núi cao nhÃt ª vùng này, ng†n núimà Çám tù cäi tåo Ç¥t tên là Ma Thiên Lãnh . Nh§ låivài tháng trÜ§c, Tân vÓn là m¶t ñåi úy không quân,chàng là m¶t phi công lái tr¿c thæng, chàng và cácngÜ©i bån ÇÒng ngÛ, nh»ng ngÜ©i lính thua trÆn Çã bÎdÒn xuÓng tàu Sông HÜÖng và lÜu Çày ra miŠn B¡cXHCN.

Sau chuy‰n Çi dài b¢ng xe lºa, Çoàn ngÜ©i bÎ lÜuÇày lÀn lÜ®t xuÓng tàu ª b‰n phà Ô Lâu. Tr©i Çã vŠchiŠu, Tân và các bån ÇÒng cänh ng¶ mŒt mÕi, u‹ oäibÜ§c Çi gi»a ti‰ng chºi rûa cûa nh»ng ngÜ©i dân ÇÎaphÜÖng, Çây Çó có vài cô du kích bÒng súng trÜ©ngCKC ÇÙng trên nh»ng ø ÇÃt cao, Tân bÆt cÜ©i trÜ§cnh»ng hoåt cänh, chúng ÇÜ®c tåo d¿ng lên m¶t cáchthô thi‹n. Ti‰ng ngÜ©i cán b¶ c¶ng sän vang lên:

"ñây là nÖi ta tÆp k‰t trÜ§c khi qua phà, có nÜ§ccho các anh giäi khát, phäi Çi tØng ngÜ©i, yêu cÀucác anh chÃp hành nghiêm nh»ng quy ÇÎnh, kÈ nào viphåm së bÎ nghiêm trÎ"

Khát khô cä c° tØ tÓi hôm trÜ§c, Tân bÜ§c låigÀn m¶t bà cø Çang ngÒi cånh m¶t nÒi nÜ§c còn bÓc

khói.- Då, cø cho cháu xin chén nÜ§c.HÃp háy Çôi m¡t, bà cø v§i tay lÃy cái ca nh¿a,

thong thä rót nÜ§c nÃu v§i lá sä vào cái chén s¡t, rÒinói nhÕ:

- Các con tha l‡i cho mË, ngÜ©i ta b¡t mË phäilàm nhÜ th‰.

Tân im l¥ng h§p tØng ngøm nÜ§c, chàng cÛnghi‹u rõ nh»ng màn kÎch mà ngÜ©i c¶ng sän Çã cÓcông dàn d¿ng. Con ÇÜ©ng lên vùng rØng núi ViŒtB¡c tun hút, bao b†c bªi núi và rØng, d†c theo ÇÜ©ng,con ÇÜ©ng ÇÃt Çá lªm chªm, loang l‡ uÓn khúc theosÜ©n ÇÒi, lác Çác nh»ng xóm làng hiu h¡t, nhà tranhvách ÇÃt, ho¥c l®p b¢ng nÙa bÎ ÇÆp dÆp. GÀn 5 gi©chiŠu Çoàn xe Molotova Ç° Tân và các bån tù xuÓnggÀn m¶t bän làng . M¥t tr©i Çã khuÃt sau r¥ng núi, chÌcòn vài tia n¡ng y‰u §t chi‰u lên nŠn tr©i vàng úa,làn sÜÖng m© b¡t ÇÀu bao phû núi rØng. Tân khoáccái túi may b¢ng väi bao cát, thÃt th‹u Çi theo ÇoànngÜ©i, Çi qua m¶t cánh ÇÒng ngÆp nÜ§c Ç‹ vào khoängÇÃt trÓng gÀn chân ÇÒi, xa xa có m¶t vài xóm nhà sàncûa ngÜ©i MÜ©ng và ti‰p Çó là m¶t xóm, có lë cûangÜ©i Kinh, n¢m gÀn mÃy ng†n ÇÒi bao phû bªi nh»ngcây trà xanh mÜ§t, H®p Tác Xã trà TrÀn Phú.Trênbãi trÓng là bÓn cæn nhà l§n, l®p tranh, nhÜng khôngcó tÜ©ng, n¢m cách biŒt v§i nh»ng cæn nhà khác, nhÕhÖn, b¢ng m¶t hàng rào tre, cao quá ÇÀu ngÜ©i vàhÖn 400 ngÜ©i tù cäi tåo ÇŠu bÎ tÆp trung trong mÃycæn nhà l§n Çó... Tråi Phú SÖn 4...

Tr©i Çã quá trÜa, dÜ âm cûa trÆn mÜa tÓi hôm quaÇã làm núi rØng sÛng nÜ§c, dù r¢ng tr©i n¡ng g¡t, hÖinóng hÀm hÆp cÛng không làm khô ráo con ÇÜ©ngmòn tØ chân núi lên ÇÌnh Ma Thiên Lãnh. ñã vÆy màtrên núi này låi ÇÀy nh»ng v¡t, nh»ng con vÆt g§mghi‰c màu xanh Çen, dài b¢ng hai ÇÓt ngón tay, giÓngnhÜ con ÇÌa, m‡i khi ngºi thÃy hÖi ngÜ©i là rào rào,chúng ngóc ÇÀu lên, ngo ngoe tìm ki‰m; bi‰t r¢ng rÃtkhó nh†c, nhÜng Tân không còn m¶t ch†n l¿a nàokhác, vì chÌ ª Çây m§i có nÙa. LÜng áo cûa Tân ÇãÜ§t ÇÅm mÒ hôi, chàng cäm thÃy bøng Çói cÒn cào,Çi làm thông tÀm mà phÀn æn trÜa chÌ có ba cû khoaimì lu¶c, dài b¢ng ba ÇÓt ngón tay. Hai cû khoai mì ænlót då có lë Çã tan bi‰n mÃt tØ khi b¡t ÇÀu leo lên núi,Tân mª cái túi väi lÃy ra cû khoai mì mà chàng ÇãcÄn thÆn gói b¢ng lá dong. NgÒi trên bó nÙa, Tân c¡n

Mây HÒng kbc4247

(Vi‰t theo truyŒn cûa m¶t ngÜ©i bån tù)


tØng mi‰ng nhÕ, nhai thÆt kÏ, kéo dài hånh phúc làÇÜ®c æn, nhÜng rÒi cÛng h‰t, chàng mª n¡p cái Óngvàu dùng Ç‹ chÙa nÜ§c, tu m¶t hÖi gÀn h‰t. Bøng ÇãlÜng lºng, chàng ÇÙng dÆy, nâng m¶t ÇÀu bó nÙa lênvai, b¡t ÇÀu kéo xuÓng núi. Con ÇÜ©ng uÓn khúc nhÜru¶t dê, lªm chªm nh»ng gÓc nÙa, s¥t s¡c nhÜ daocåo, m¥t ÇÃt trÖn nhÜ thoa m«, ch®t có ti‰ng hú ªlÜng chØng núi, có lë là Häi, ngÜ©i bån tù ª cùng tråi,Tân hú trä låi, ÇÒng th©i kêu l§n:

- Ê ! Tao xuÓng núi trÜ§c Çây.CÄn thÆn bÃm tØng ngón chân xuÓng nŠn ÇÃt,

tØng bÜ§c, Tân kéo bó nÙa xuÓng núi. Tr©i Çã quátrÜa, không khí thÆt oi bÙc dÜ§i ánh n¡ng gay g¡t,nung nÃu. Không m¶t chút gió, ti‰ng ve kêu râm ran,xa xa Çôi khi vang lên ti‰ng con chim "b¡t cô tróic¶t", loài chim mà Tân và các bån cÙ Çùa là "cÙgiam mút mùa".

Con dÓc thÆt dài, dÓc ÇÙng, Tân có cäm tÜªngnhÜ bó nÙa Çang xô chàng lao xuÓng núi. Tay bámvào nh»ng thân cây ª d†c theo con ÇÜ©ng mòn, chàngcÓ kŠm Ç‹ gi» cho mình và bó nÙa không bÎ lao xuÓng.Chàng bÜ§c lÀn tØng bÜ§c m¶t, phäi mÃt hÖn nºati‰ng Tân m§i xuÓng t§i chân núi; nhìn lên cáì dÓcÇÙng, chàng thª phào lên nhË nhõm: "´t ra thì cÛngxong m¶t ngày, chÌ còn có hÖn næm cây sÓ n»a làxong" Tân t¿ nhû.

Con ÇÜ©ng dài hun hút, v¡ng teo, có lë Çã ÇÜ®clàm tØ th©i Pháp, bÎ tàn phá, loang l‡ theo th©i gian,nhÜng không ÇÜ®c tu sºa. Tân d¿ng bó nÙa lên, rÒivác lên vai "có lë phäi Çi làm bÓn ch¥ng", chàng t¿nhû. DÜ§i ánh n¡ng chói chang cûa mùa hè, Tân cÙlÀm lÛi bÜ§c, nh»ng gi†t mÒ hôi læn xuÓng m¡t, cayxè. Còn cách tråi hÖn hai cây sÓ, chàng quæng bó nÙaxuÓng vŒ ÇÜ©ng, rÒi lÀn bÜ§c xuÓng suÓi, chàng nh§r¢ng Çi theo ng†n suÓi này, cách ÇÜ©ng chØng hÖn100m có m¶t cây sÃu rØng, nÖi Çó Tân và các bånvÅn ghé Ç‰n m‡i khi vác cây Çi qua Çây. Con ÇÜ©ngmòn r®p bóng cây, lá cây khua xào xåc theo cÖn gió,có vài ti‰ng chim chèo bÈo Çang nhäy nhót chuyŠncành. BÜ§c lÀn theo lÓi mòn, con ÇÜ©ng b¡t ÇÀu Ç°dÓc, nÖi Çây cây cÓi rÆm råp hÖn, không khí trª nênmát lånh, ngÜ®c låi v§i cÖn nóng hÀm hÆp ª bênngoài ... thÓt nhiên Tân có cäm tÜªng nhÜ mình Çanglåc vào m¶t th‰ gi§i khác, không phäi th‰ gi§i cûa

nh»ng kÈ bÎ lÜu Çày, nån nhân cûa m¶t chính sáchma mÎ cûa nh»ng kÈ tàn båo, h† Çã lØa gåt cä m¶tdân t¶c và cä nhân loåi. Giòng suÓi chäy róc rách,uÓn lÜ®n qua ghŠnh Çá, nÜ§c trong v¡t, Tân nhìn rõtØng hòn sÕi, tØng nh»ng chú cá con Çang l¶i tungtæng xuôi ngÜ®c. "MË ki‰p, cu¶c Ç©i cûa mình cònthua mÃy con cá này n»a". Tân chán nän than thÀm.ñ‹ con dao Tông và cái túi ba gang trên b© cÕ, TânngÒi chÒm h°m trên m¶t phi‰n Çá, chàng thong thäkhoát nÜ§c rºa m¥t, làn nÜ§c mát khi‰n chàng tÌnhh£n ra, quên Çi n‡i mŒt nh†c vØa qua. V§ lÃy cái túivà con dao, Tân u‹ oäi ÇÙng lên, rÒi cÃt bÜ§c Çi lÀnvào sâu hÖn... kia rÒi, trÜ§c m¡t Tân, m¶t cây sÃucành lá xum xuê, có nh»ng quä sÃu chín vàng Çi‹mxuy‰n lên tàng lá xanh, tØ xa chàng Çã thÃy ª dÜ§igÓc, Çây Çó có nh»ng quä sÃu chín n¢m læn lóc.

"VÆy là khÕe rÒi" Tân lÄm bÄm.ñang c¡m cúi nh¥t nh»ng quä sÃu chín vàng óng

rÖi räi rác trên b© suÓi, bÃt ch®t Tân nghe thÃy ti‰ngngÜ©i Çang xušt xoa, chàng giÆt mình, cäm thÃy sªngai Óc,"ª nÖi hoang v¡ng nhÜ vÀy, làm sao låi cóti‰ng ngÜ©i". TÜªng mình nghe lÀm, tay cÀm læmlæm con dao,Tân ÇÙng im l¡ng nghe, Çúng rÒi, lÅntrong ti‰ng gió xào xåc là ti‰ng xušt xoa vì Çau Ç§ncûa m¶t ngÜ©i Çàn bà. Tò mò, chàng lÀn bÜ§c Çi t§i,qua m¶t khúc quanh, sau m¶t lùm cây nhÕ, chàngnhìn thÃy m¶t cô gái tu°i chØng Çôi mÜÖi Çang ngÒixušt xoa vì Çau Ç§n, cånh Çó là m¶t bó s¥t (m¶t loåitre nhÕ), nàng m¥c m¶t b¶ ÇÒ công nhân Çã båc màuvà Ç¶i m¶t cái mÛ väi r¶ng vành Çã s©n mép.

- Cô làm sao vÆy ? Tân cÃt ti‰ng hÕi.L¶ vÈ s® hãi lÅn xÃu h° trÜ§c ngÜ©i lå, cô gái

ngÜ§c m¡t lên, miŒng lí nhí trä l©i :- Då... cháu bÎ trÜ®t chân, ÇÜ©ng trÖn quá.BÆt cÜ©i trÜ§c câu trä l©i ng¶ nghïnh cûa cô gái

"có lë cô Ãy s® mÃt vía khi nhìn thÃy b¶ râu quai nóncûa mình" Tân t¿ nhû. Nhìn thÃy vŒt máu ª m¡t cáchân cûa cô gái, Tân nói :

- Có máu chäy Çây nè, Çâu cô cho tôi xem v‰tthÜÖng, xem có n¥ng không?

Cô gái lí nhí Çáp :- Då không sao Çâu bác.- Không sao? Máu chäy nhÜ vÀy mà không sao ?

Tân khë g¡t lên.


Cô gái khë ngÜ§c m¡t lên nhìn, Tân hÖi giÆt mình,chàng thÆt s¿ bÎ bàng hoàng trÜ§c nét m¥t thanh túcûa cô gái, làn da tr¡ng hÒng, Çôi m¡t to Çen lay láynhÜ h§p hÒn ngÜ©i ÇÓi diŒn, mái tóc Çen dài e Ãp ômlÃy khuôn m¥t trái soan.

"Không ng© ª nÖi Çèo heo hút gió này låi có ngÜ©ikhä ái nhÜ th‰ này" Tân nhû thÀm .

Cô gái khë kéo cao Óng quÀn, m¶t v‰t thÜÖng dàichØng ba ÇÓt ngón tay trên b¡p chân tr¡ng muÓt.

- Cô rºa såch v‰t thÜÖng Çi, Ç‹ dính ÇÃt cát nhÜvÀy không ÇÜ®c Çâu, coi chØng bÎ nhiÍm trùng Çó.

Cô gái g¡ng gÜ®ng Çi khÆp khiÍng, lÀn tØng bÜ§cxuÓng b© suÓi, nàng nhË nhàng khoát nÜ§c lên, vØaxušt xoa,vØa nhË nhàng rºa v‰t thÜÖng.

- Tr©i ÇÃt, cô rºa nhÜ vÆy thì làm sao mà såchcho ÇÜ®c, ÇØng có s® Çau, phäi rºa thÆt såch bùn ÇÃtÇi m§i ÇÜ®c, Ç‹ bÎ nhiÍm trùng thì phiŠn l¡m Çó.

VØa nói Tân vØa vò cái khæn m¥t, cái khæn màmË cûa Tân Çã cÄn thÆn bÕ vào cái túi Air ViŒt Namkhi chàng Çi trình diŒn... h†c tÆp cäi tåo, tÜªng chÌ có10 ngày, nhÜng có mÃy ai ng©.

Tân b¥m môi xé cái khæn m¥t ra làm hai, theochiŠu d†c, chàng cÄn thÆn v¡t cho thÆt khô rÒi kéocao Óng quÀn cûa cô gái.

- TÓt ! v‰t thÜÖng chÌ còn rÜÖm rÜ§m máu thôi,Ç‹ tôi bu¶c sÖ låi cho cô nhé.

VØa nói, Tân vØa cÄn thÆn quÃn nºa chi‰c khænm¥t quanh b¡p chân cûa cô gái, rÒi cÄn thÆn bu¶c låi.

- RÒi Çó, tåm nhÜ vÆy Çi, vŠ nhà cô nh§ rºa låib¢ng nÜ§c muÓi, rÒi ki‰m mi‰ng väi såch mà bænglåi.

- Då, nhà cháu không có muÓi, cô gái cúi ÇÀuÇáp nhÕ.

- Tr©i ÇÃt, Tân ngåc nhiên kêu lên, vÆy thì cônÃu æn ra làm sao ?

- Ÿ Çây nhà nào cÛng nêm n‰m b¢ng m¡m tômcä.

"M¡m tôm? " låi thêm m¶t ngåc nhiên, nhÜngchàng ch®t hi‹u, phäi chæng Çó là thÙ m¡m có mùithum thûm, m¥n chát, Ç¿ng trong nh»ng bao täi Çanb¢ng cói, mà hàng tháng Çám tù cäi tåo phäi ÇÄy xecäi ti‰n xuÓng tÆn quÆn Phù Yên Ç‹ nhÆn lãnh, thÙm¡m mà hàng ngày t° nÃu b‰p vÅn hòa loãng v§i

nÜ§c Ç‹ phát cho tù v§i th¿c ÇÖn bÃt bi‰n, rau dŠnlu¶c v§i s¡n lát phÖi khô .

Tân ch¥c lÜ«i:- Thôi ÇÜ®c, Ç‹ tôi xem có còn ÇÜ®c viên thuÓc

nào không?" Chàng nghï Ç‰n mÃy viên Sulfamidemà chàng chôn dÜ§i chân såp nÙa.

ñÜa m¡t nhìn quanh chàng nói ti‰p: N‰u ngàymai có Çi lao Ç¶ng qua Çây, tôi së Ç‹ thuÓc ª tronghÓc cây Ç¢ng kia, cô nh§ Ç‰n lÃy, Çem vŠ nghiŠn nát,rÒi r¡c vào v‰t thÜÖng. RÒi! bây gi© tôi phäi vŠ tråi,cô nh§ nhé.

à, mà cô ÇØng g†i tôi là bác, tôi t°n th† mÃt, tôichÜa Ç‰n 30 tu°i, tên tôi là Tân, cô có th‹ xÜng hôv§i tôi bÃt cÙ nhÜ th‰ nào, nhÜng ÇØng g†i tôi là bác.à mà cô tên là gì ?

- Cháu tên Trâm.- Låi cháu n»a... Tân cÜ©i hŠ hŠ, Çoån không Ç®i

cô gái trä l©i, Tân vÖ v¶i mÃy quä sÃu, khoác cái túirÒi tÃt tä Çi ra ÇÜ©ng.

Bu¶c cái khæn vào cÜ©m tay, cÄn thÆn gài condao vào bó nÙa, chàng vác bó nÙa lên vai. DÜ§i cáin¡ng gay g¡t và không khí oi ä cûa mùa hè, con ÇÜ©ngnhÜ dài thêm, nh»ng gi†t mÒ hôi Ùa ra tØ chân tóc,læn xuÓng làm m¡t chàng cay xè. QuŒt cái khæn lênm¥t cho Ç« xót, chàng räo bÜ§c Çi nhanh, nhìn thÃycái khæn, bÃt giác chàng nghï t§i mË chàng.

Nghï Ç‰n mË, Tân cäm thÃy yêu thÜÖng bà vôhån, cu¶c Ç©i cûa mË chàng có lë chÜa bao gi© hÜªngÇÜ®c m¶t khoäng kh¡c thÜ thái, an nhàn, tâm trí cûamË chàng luôn bÆn bÎu, lo nghï vŠ chÒng, vŠ con.Tân mÒ côi cha tØ khi chàng còn nhÕ, chàng chÌ nghemË k‹ låi r¢ng, cha chàng là m¶t ngÜ©i lính thu¶cTñ3ND, ông Çã bÎ tº thÜÖng ª Seno, bên Lào, khiÇÖn vÎ giao chi‰n v§i ViŒt Minh. RÒi k‹ tØ Çó bàT¢m, mË chàng Çã phäi täo tÀn Ç‹ nuôi con. Hai mËcon Çã bÒng b‰ nhau vŠ quê ngoåi ª Ki‰n An. Ÿ ÇâyTân Çã g¥p bà ngoåi và dì Liên. Hàng ngày Tân phäiª nhà v§i bà ngoåi Ç‹ mË gánh rau ra ch® bán, Ç‹ rÒivài næm sau hai mË con låi bÒng b‰ nhau theo ÇoànngÜ©i di cÜ vào Nam và ÇÎnh cÜ ª VÛng Tàu. Ÿ nÖiÇây Tân Çã ÇÜ®c thâu nhÆn vào trÜ©ng Thi‰u SinhQuân.

Ngày tháng thoi ÇÜa, qua nh»ng tháng næm dùimài kinh sº Tân Çã trª thành m¶t thanh niên cÜ©ng


tráng, sau Çó chàng ÇÜ®c theo h†c ª trÜ©ng SQTB/Thû ñÙc và rÒi trª thành m¶t phi công lái máy baytr¿c thæng phøc vø ª Nha Trang, rÒi sau Çó ª Pleiku.Chi‰n s¿ ngày càng khÓc liŒt, Tân bÎ cuÓn hút vàocÖn lÓc xoáy cûa ng†n lºa chi‰n tranh, nh»ng ngÜ©ibån cùng khóa h†c ngày càng vÖi dÀn. Trong th©iquân ngÛ Tân cÛng chÌ ÇÜ®c g¥p mË qua m¶t vài lÀntrong næm v§i nh»ng ngày phép hi‰m hoi, Ç‹ rÒi gi©Çây... bi‰t Ç‰n bao gi© chàng m§i có dÎp nhìn låi vÈm¥t Çôn hÆu cûa mË, chàng chép miŒng, "có lë ch£ngbao gi©", ngày vŠ thì mù mÎt, tøi cán b¶ c¶ng sän Çãnói "h†c tÆp tÓt, ti‰n b¶ thì së ÇÜ®c vŠ" nhÜng th‰nào là ti‰n b¶ không m¶t ai bi‰t ... Çã bi‰t r¢ng khônggian manh, thì không là c¶ng sän, nhÜng vì n¥ng tìnhv§i gia Çình, v® con, nên ai cÛng nuôi hy v†ng, cÓg¡ng phÃn ÇÃu. "HØ... cÓ g¡ng phÃn ÇÃu, rÒi cÛng d¡tnhau lên ÇÒi (ngø š Çi lên n¢m trên cái nghïa ÇÎa ªtrên ÇÒi) nhân sÓ ª trên Çó cÛng rÆm Çám l¡m rÒiÇó". Tân l¡c ÇÀu xua Çi š nghï vÄn Çøc Çó "Mìnhphäi sÓng, b¢ng m†i giá mình phäi sÓng". TØ khi raB¡c, chàng Çã nuôi š chí "vÜ®t tråi", nhÜng sau nh»ngs¿ thÃt båi cûa mÃy toán vÜ®t tråi, nhÃt là sau cáich‰t bi thÜÖng cûa anh ThÜ©ng, m¶t bác sï cûa binhchûng Dù, khi‰n chàng phäi nghï låi. ThÃm thoát màÇã gÀn ba næm rÒi, ba næm tù biŒt xÙ, không lë cu¶cÇ©i mình cÛng tàn theo v§i cÕ cây ª vùng rØng núiViŒt B¡c này. Không! Chàng không tin nhÜ vÆy, v§is¿ suy tàn cûa chû nghïa c¶ng sän, không th‹ nàokhông có m¶t bi‰n chuy‹n nào, m¶t vÆn h¶i m§i chodân t¶c ViŒt së Ç‰n.

Quæng bó nÙa ª sân cûa h¶i trÜ©ng, nÖi có m¶tnhóm nh»ng ngÜ©i tù già trong nhóm Çan lát ÇangÇan nh»ng tÃm tranh, Tân mang trä con dao ª nhàkho rÒi tÃt tä Çi vŠ phòng. Cæn phòng trÓng v¡ng,ngÜ©i tù tr¿c buÒng thì Çang lui cui quét sân, có lëTân là ngÜ©i vŠ s§m nhÃt, nhìn quanh quÃt thÃy khôngcó ai, chàng v¶i vàng b§i ª dÜ§i sàn ngû b¢ng nÙa Ç‹lÃy Óng thuÓc Ganidan mà mình Çã chôn dÃu. LÃyhai viên Sulfamide, Tân gói cÄn thÆn rÒi chôn ÓngthuÓc låi ch‡ cÛ, chàng cÄn thÆn khÕa ÇÃt Ç‹ che dÃu.Chia vài quä sÃu cho ngÜ©i bån tù tr¿c buÒng, Tân ÇixuÓng buÒng t¡m, nÖi Çó có mÃy Óng vàu (m¶t loåitre), dÅn nÜ§c suÓi vào Ç‹ g¶i rºa nh»ng mŒt nh†ccûa m¶t ngày tù Çày.

Trâm nhìn Çæm Çæm theo bóng dáng dong dÕng

cûa ngÜ©i tù, ngÜ©i Çàn ông ÇÀu tiên Çã làm nàngcäm thÃy xao xuy‰n vì nh»ng cº chÌ nhân ái hi‰mthÃy. ñây là m¶t ngÜ©i mà Çäng nói là sï quan Ngøy,r¢ng h† rÃt tàn ác æn gan, uÓng máu ngÜ©i Çây sao?NhÜng n‰u quä là nhÜ vÆy thì tåi sao anh ta låi có cºchÌ ÇÀy tính ngÜ©i nhÜ th‰, l©i æn, ti‰ng nói không cóvÈ gì là ngÜ©i tàn ác nhÜ Çäng nói và còn Çôi m¡t cûaanh ta... ôi, ánh m¡t cûa anh Ãy sao buÒn quá ... à,mà anh ta nói ngày mai anh Ãy së mang thuÓc ra chomình, mình có nên Ç‰n lÃy không? Có nên tin l©i anhÃy không? LiŒu anh ta có làm gì gây t°n håi chomình không? NgÅm nghï m¶t lúc Trâm låi chépmiŒng "–i dào, n‰u có š ÇÒ gì xÃu thì ngÜ©i ta Çãbi‹u l¶ ra rÒi, khéo lo, tin hay không thì ngày maimình cÛng cÙ ra xem, có mÃt mát cái gì Çâu."

Bóng dáng ngÜ©i tù cäi tåo Çã khuÃt sau m¶t khómcây, nhÜng tâm trí nàng vÅn bÆn bÎu bªi nh»ng cämnghï vŠ ngÜ©i Çàn ông này.

"Quái qu› cái con dª hÖi này, mày làm gì mà cÙbÆn tâm vŠ ngÜ©i ta, ÇØng có mà v§ vÄn". Trâm l¡cÇÀu cÜ©i nhË, nàng ÇÜa tay s© cái khæn bu¶c ª chân,v‰t thÜÖng dÜ©ng nhÜ cÛng b§t Çau, nàng gÜ®ng ÇÙngdÆy, vác bó s¥t lên vai, rÒi lÀn bÜ§c vŠ nhà.

TÓi hôm Çó, nhÜ thÜ©ng lŒ, sau khi cä Ç¶i phäi"ngÒi ÇÒng"Ç‹ phê bình Üu khuy‰t Çi‹m, rÒi ngheÇ†c báo Nhân Dân, sau cùng là nghe phân phÓi viŒclao Ç¶ng cûa ngày hôm sau. Tân và næm ngÜ©i tùkhác ÇÜ®c coi là thành phÀn månh khÕe, ÇÜ®c giaophó Çi ch¥t 6 cái "c¶t quân", phäi là g‡ ch¡c, th£ng,ÇÜ©ng kính ª gÓc phäi chØng 30 phân, dài 3m.

- Chà cái vø này coi b¶ mŒt d» nghe, có lë tøimình phäi Çi xa thì m§i có, b»a trÜ§c Çi c¡t lá dongcho tråi, tao thÃy ª khu rØng ÇÓi diŒn v§i HTX Tràcó nhiŠu cây th£ng l¡m, mình phäi t§i Çó thôi, cònhÖn phäi leo lên Ma Thiên Lãnh. Anh Thông, t° trÜªngbàn.

Tân bÆt cÜ©i t¿ nhû "cha n¶i này låi tính cäi thiŒnlinh tinh Çây", vì ª hÜ§ng Çó có vÜ©n khoai mì cûatråi, lÀn nào Çi rØng, Çám Çi lao Ç¶ng ª bên ngoàicÛng nh° tr¶m khoai mì Ç‹ nÜ§ng æn, ÇÒng th©i lénmang vŠ Ç‹ giúp cho mÃy bån tù phäi lao Ç¶ng ªtrong tråi , m‡i b»a æn chÌ có 3 khúc khoai mì lu¶cchØng 3 ÇÓt ngón tay hay nh»ng mi‰ng s¡n khô Çã


mÓc Çen, ho¥c hÖn 80 h¶t b¡p thì chÎu sao n°i, phäinói r¢ng Çói, chÜa bao gi© cái Çói, cái lånh låi hànhhå ngÜ©i tù nhÜ th©i gian quang vinh này.

Sau m¶t hÒi kÈng inh tai, kÈng là m¶t quä bomr‡ng ru¶t, ÇÜ®c treo trên ba thân cây chøm låi, cä tråinhÜ bØng tÌnh, ánh bình minh lÃp ló sau r¥ng núi cònmù hÖi sÜÖng. Làn nÜ§c lånh làm Tân tÌnh táo h£n,cÄn thÆn ÇÆy kÏ cái Óng vàu chÙa nÜ§c, rÒi tÃt tä ÇinhÆn phÀn æn Çi làm thông tÀm , ch£ng có bao nhiêu,cÛng chÌ 4 khúc khoai mì lu¶c , 2 mu‡ng nÜ§c muÓi,chàng bÕ tÃt cä vào cái túi ba gang (vuông vÙc b¢ngba gang tay), ÇÒng th©i nhét 2 viên thu§c Sulfamidevà cøc xà bông Thiên Lš vào kë túi (tù chính trÎ hàngtháng ÇÜ®c phát 3 ÇÒng, tråi mua thuÓc Lào, xà bôngphát cho tù).

Sau khi báo sÓ Ç‹ xuÃt tråi, thì có m¶t vŒ binhvác súng AK áp giäi Çi , thÆt s¿ thì chÌ là hình thÙc,vì sau Çó thì mÃy anh chàng này bi‰n vào HTX chèÇ‹ tán tÌnh mÃy cô xã viên ...

Chia xong m§ khoai mì nÜ§ng là Tân và các bånbi‰n ngay vào Çám rØng âm u trÜ§c m¥t, chàng hÓihä Çi vòng vŠ phía tråi, nÖi mà chàng Çã tình c© nhìnthÃy m¶t cây c¶t Çúng theo kích thÜ§c cÀn thi‰t trongnh»ng lÀn Çi lÃy nÙa, nÖi Çó cÛng không xa nÖi cócây sÃu là mÃy.

" MË bà nó ,cái cây c¶t này n¥ng quá". Tân lÄmbÄm chºi thŠ, phäi nghÌ Ç‰n bÓn ch¥ng chàng m§irinh ÇÜ®c cây c¶t vŠ Ç‰n nÖi hËn.

Tr©i Çã quá trÜa, Tân quæng cây c¶t xuÓng cáirãnh bên ÇÜ©ng rÒi Çi nhanh vŠ hÜ§ng cây sÃu. Tr©inóng hÀm hÆp, trong không gian v¡ng l¥ng cûa trÜahè, chÌ có râm ran ti‰ng kêu cûa Çám ve sÀu, lÅn vàoÇó là ti‰ng kêu buÒn nän cûa nh»ng con chim cu vàchim "b¡t cô trói c¶t". Làn nÜ§c mát Çã g¶i rºa Çinh»ng mŒt nh†c, Tân ngÒi xuÓng m¶t phi‰n Çá, nhÃmnháp phÀn æn khiêm nhÜ©ng cûa mình. ñang tu m¶tngøm nÜ§c trong cái Óng vàu thì nghe thÃy ti‰ng xàoxåc cûa bÜ§c chân cûa ai Çó Çang bÜ§c trên lá câykhô, chàng v¶i nép mình sau gÓc cây sÃu, có dángm¶t ngÜ©i con gái Çang Çi chÀm chÆm trên lÓi mòn,hÜ§ng vŠ phía cây sÃu, nàng vØa Çi, vØa nhìn dáodác, Ç®i nàng Ç‰n gÀn, Tân m§i lên ti‰ng:

- à, chào cô Trâm, chân cô Çã Ç« chÜa ?HÖi giÆt mình, Trâm ch§p m¡t nhÕ nhË trä l©i:

- Då cháu... à, em Ç« rÒi å.- ñâu, cô ngÒi xuÓng gÓc cây kia, Ç‹ tôi xem v‰t

thÜÖng ra sao.Trâm vâng l©i, nàng ngÒi xuÓng cånh gÓc cây

sÃu và kéo nhË Óng quÀn lên, Tân quÿ xuÓng, chàngnhË nhàng tháo mi‰ng väi bu¶c quanh v‰t thÜÖng,chàng hÖi ngåc nhiên vì thÃy mi‰ng väi khác, khôngphäi cái khæn cûa mình.Trâm Ãp úng lÃy ª trong túira m¶t nºa cái khæn m¥t, cái khæn Çã khô.

- Då, em xin gªi låi... anh cái khæn, em Çã gi¥tsåch rÒi.

Tân ng¡t ngang:- —, viŒc Çó cô ÇØng quá bÆn tâm, v‰t thÜÖng hÖi

bÎ tÃy lên rÒi Çó, hôm qua tôi quên không nh¡c côr¢ng, khi vŠ Ç‰n nhà thì cô phäi rºa låi v‰t thÜÖng,rÒi ÇØng bæng låi n»a, chÌ tránh Ç‹ ruÒi ÇÆu vào, cÙÇ‹ hª, nhÜ vÆy v‰t thÜÖng m§i se m¥t ÇÜ®c.

BÜ§c xuÓng suÓi,Tân múc ÇÀy nÜ§c vào cái Óngvàu, rÒi vò såch mi‰ng väi bæng v‰t thÜÖng, chàngnhË nhàng rºa såch v‰t thÜÖng, thÃm khô rÒi lÃy nÜ§cmuÓi Ç¿ng trong cái l† nhÕ rÜ§i lên, Trâm khë nhænm¥t.

- Xót m¶t chút, nhÜng sát trùng, chÎu Çau m¶tchút, nÜ§c muÓi do tråi phát cho b»a trÜa Çó, h† khôngphát muÓi håt, vì s® tøi tôi trÓn tråi, nên hòa v§i nÜ§cÇ‹ phát cho tiŒn.

Tân vØa cÜ©i, vØa nói, rÒi cÄn thÆn bæng kín v‰tthÜÖng b¢ng cái khæn m¥t mà Trâm vØa trä.

- Mi‰ng väi kia Ü§t rÒi, không dùng ÇÜ®c, vŠ nhàgi¥t låi, phÖi cho khô Ç‹ ngày mai dùng låi. ñây, cônghiŠn nát hai viên thuÓc này rÒi r¡c vào v‰t thÜÖng.

Trâm ch§p m¡t vì cäm Ç¶ng, nàng ÇÜa tay ÇónnhÆn hai viên thuÓc ÇÜ®c gói trong bao giÃy gói thuÓclào An Thái, Tân ngÆp ngØng ÇÜa cøc xà bông ThiênLš cho cô gái.

- ThÆt là không phäi, nhÜng xin t¥ng cô, tråi phátÇÃy. ThÆt là mÌa mai, tøi tôi là nh»ng ngÜ©i tù biŒtxÙ, không bän án, vÆy mà h† låi phát xà bông cho tøitôi, låi còn cä xà bông gi¥t cûa Liên Xô n»a chÙ,trong khi quÀn áo thì rách tä tÖi."

Trâm ngåi ngùng Çón nhÆn món quà không ng©tØ tay ngÜ©i tù xa lå, nàng ºng hÒng Çôi má, lí nhíÇáp:


- Då, em xin cám Ön anh, anh ÇÓi v§i em tÓt quá,n‰u ngày nào có Çi lao Ç¶ng ngang Çây thì anh cÙ Ç‹m¶t hòn Çá ª trÜ§c hÓc cây, nhÜ vÆy ÇÃy, anh nh§nhé.

- ñ‹ làm chi vÆy cô? Thôi! bây gi© tôi phäi Çinhé, ÇÜ©ng còn xa, mà khúc c¶t låi n¥ng quá, ngÒilâu ª Çây không tiŒn.

Nói xong, Tân gÆt ÇÀu chào, rÒi lÀm lÛi bÜ§c Çi."NgÜ©i gì mà lå lùng" Trâm phøng phÎu lÄm bÄm,

"vØa nói ÇÜ®c mÃy câu là låi chåy Çi nhÜ bÎ ma Çu°i,ch¡c là anh chàng này s® mình Çây". BÃt giác nàngÇÜa cøc xà phòng lên mÛi, m¶t mùi hÜÖng nhè nhËbÓc lên, có lë Çã tØ lâu l¡m, tØ lúc nàng còn 5,6 tu°iÇ‰n nay, nàng låi có dÎp g¥p låi. HÒi næm Çó, vØa quaT‰t, khí tr©i còn lånh, hoa tr¡ng còn nª ÇÀy trên câymÆn sau vÜ©n, nàng còn là m¶t cô bé tung tæng nhäychân sáo khi Çi v§i bÓ mË vŠ vùng ngoåi ô cûa HàN¶i Ç‹ täo m¶ ông bà và chÎ Ng†c, con ông Cä Çãcho nàng cøc xà phòng này. Trong mÃy næm nàng ÇãcÃt kÏ trong Çáy hòm Ç¿ng quÀn áo Ç‹ lÃy hÜÖngthÖm, nhÜng cuÓi cùng sÖ s‹nh Ç‹ chu¶t tha mÃt,làm nàng ti‰c ngÄn ti‰c ngÖ Ç‰n mÃy ngày. Nàngch£ng bao gi© quên ÇÜ®c chuy‰n Çi này, nàng cÙ t¿hÕi: "MÒ mä ông bà, giòng h† ª Çây, vÆy mà tåi saogia Çình nàng phäi d†n lên ª vùng rØng núi, Çèo heohút gió nhÜ vÆy". Mãi vŠ sau này, nàng m§i bi‰t ÇÜ®cs¿ thÆt khi nghe ngÜ©i l§n nói chuyŒn v§i nhau vànhÃt là khi nghe chÎ Oanh, con bác Cä nói thì nàngm§i v« lë ra là gia Çình nàng và cä nh»ng gia Çìnhkhác ª nông trÜ©ng trà này là nh»ng ngÜ©i bÎ lÜu Çày,vì h† ÇŠu là nh»ng ngÜ©i Hà N¶i cÛ, h† ÇŠu là nånnhân cûa nån ÇÃu tranh giai cÃp, vì h† thu¶c giai cÃptåch tåch xè (ti‹u tÜ sän) Sau hiŒp ÇÎnh GiÖ Neo(Genève) 1954 h† bÎ k‰t án là thành phÀn bóc l¶t, ænbám, tÜ sän måi bän, tài sän bÎ tÎch biên, rÒi bÎ tÆptrung Çi xây d¿ng nh»ng nông, công trÜ©ng.

Nàng ÇÙng dÆy tÃt tä bÜ§c ra ÇÜ©ng nhìn theo ...Con ÇÜ©ng v¡ng ng¡t, n¢m träi dài dÜ§i ánh n¡ngchói chang, bóng dáng cûa Tân, ngÜ©i Çàn ông Çãlàm cho lòng nàng bÒi hÒì, Çang lÀm lÛi bÜ§c, ÇÖnÇ¶c... Nàng ÇÙng bÃt Ç¶ng, dõi m¡t trông theo; cÙ ÇiÇÜ®c m¶t Çoån Tân låi dØng låi, d¿ng ÇÙng cây c¶tÇÙng nghÌ, Çoån sau Çó låi ti‰p tøc.

"T¶i nghiŒp, có lë cây c¶t n¥ng l¡m, nên cÙ phäi

nghÌ cách quãng th‰ kia."Trâm ngÆm ngùi thÜÖng cäm, thÜÖng cho Tân,

rÒi låi thÜÖng cho mình, liŒu rÒi có Ç‰n Çâu không?nàng nghe mÃy chÎ bån Çàm ti‰u v§i nhau r¢ng: "cánb¶ chính trÎ nói, mÃy ngÜ©i này là nh»ng sï quanNgøy, h† tàn ác, khát máu l¡m, phäi cÄn thÆn, tránhliên hŒ v§i h†, n‰u không thì có ngày mÃt xác. Bántín, bán nghi, có m¶t tÓi, nhân lúc v¡ng ngÜ©i nàngm§i hÕi bÓ: "BÓ à, con nghe ngÜ©i ta nói, nh»ngngÜ©i tù vØa chuy‹n t§i cái tråi kia là nh»ng ngÜ©iæn thÎt ngÜ©i, có phäi không bÓ?"

Ngºa c° phun khói thuÓc lào, chiêu m¶t ngømnÜ§c chè tÜÖi, gi†ng cûa bÓ nàng bùi ngùi:

- Chä phäi nhÜ th‰ Çâu con, h† ÇŠu là nh»ng ngÜ©icó h†c ÇÃy, ch£ng qua vì vÆn nÜ§c mà h† bÎ Çày Ç†anhÜ th‰ thôi, con ÇØng nên có š tÜªng coi thÜ©ng haythù ghét h†, con cÛng Çã bi‰t vì sao gia Çình mìnhphäi lÜu låc lên vùng ÇÃt này, hoàn cänh cûa mìnhcÛng không khác gì v§i hoàn cänh cûa h† Çâu.

Phäi... ÇÓi v§i chính quyŠn này, gia Çình nàngcÛng thu¶c thành phÀn bÎ lÜu Çày, còn Tân, ngÜ©iÇàn ông Çã có nh»ng cº chÌ khi‰n nàng cäm thÃy bÒihÒi xao xuy‰n, låi là m¶t ngÜ©i tù cäi tåo không bänán, không bi‰t Ç‰n bao gi© m§i ÇÜ®c thä. Mà tåi saomình cÙ nghï mãi vŠ cái anh chàng này nhÌ, Çã bi‰t làkhông có m¶t lÓi thoát, m¶t hy v†ng gì thì mình nghïÇ‰n làm gì cho kh°? nhÜng nói là nói vÆy thôi, khônghi‹u sao mình cÛng không t¿ dÓi lòng ÇÜ®c, khôngbi‰t ngày mai anh Ãy có Çi lao Ç¶ng ª nÖi này n»akhông ?...Trâm thª dài, ÇÙng l¥ng yên nhìn theo chot§i khi hình bóng Tân khuÃt sau m¶t con dÓc.

DÜ§i ánh n¡ng nhÜ thiêu, Tân vÅn lÀm lÛi bÜ§c,cái áo Ü§t ÇÅm mÒ hôi Çã dính ch¥t vào lÜng chàng,cái c¶t n¥ng thÆt, cÙ vài træm bÜ§c chân chàng låiphäi dØng Ç‹ nghÌ, chàng räo bÜ§c nhÜ trÓn chåy,linh tính cho Tân bi‰t r¢ng Trâm vÅn ÇÙng ª Çó vànhìn theo, nhÜng chàng vÅn không nhìn låi.

"ñ‹ làm gì chÙ... thân mình tù t¶i, vÜÖng vÃn Ç‹làm gì ... "

TrÜ§c Çây, trong bÜ§c ÇÜ©ng quân ngÛ, chàngcÛng có vài mÓi tình vøn v¥t, nhÜng cuÓi cùng thì ...cÛng nhÜ gió thoäng, mây bay, rÒi rÓt cu¶c chÎu mÒcôi cho t§i bây gi©. Chàng nh»ng tÜªng s¿ khÓc liŒt


cûa chi‰n trÜ©ng và s¿ chán chÜ©ng bao chùm tâmkhäm cûa cu¶c Ç©i tù t¶i Çã làm tâm hÒn chàng trªnên chai Çá, nhÜng không ng© hình bóng cûa cô gáimà chàng g¥p trong tình c© Çã làm cho con tim cûachàng r¶n rã trª låi. MÃy tÓi nay, cÙ ch®p m¡t, chànglåi nh§ t§i khuôn m¥t nghiêng nghiêng v§i Çôi m¡tto Çen, dáng vÈ thùy mÎ cûa cô gái làm chàng cämthÃy xao xuy‰n và qua ánh m¡t cûa cô gái, thì anhnghï r¢ng có lë cô Ãy cÛng không có ác cäm v§i mình.à, nhÜng mà vÜÖng vÃn Ç‹ làm gì? Thân tù t¶i, låikhông bi‰t tÜÖng lai së vŠ Çâu? Hay là låi lên n¢mnghÌ trên ÇÒi, trÖ gan cùng tu‰ nguyŒt... Tân thª dài,cây c¶t nhÜ n¥ng hÖn, khi‰n chàng muÓn nghËt thª...

Mãi Ç‰n hai ngày sau, Tân m§i có dÎp Çi quavùng này, nhÜ Ü§c hËn trÜ§c, trÜ§c khi leo lên MaThiên Lãnh Ç‹ ch¥t nÙa, chàng ghé qua con suÓi vàÇ¥t m¶t hòn Çá trÜ§c hÓc cây, "ch£ng bi‰t Ç‹ làm gì,nhÜng thôi kŒ, mình cÙ thº xem sao?"

Tr©i nóng nhÜ Ç° lºa, hÖi nóng cÙ hÀm hÆp, TâncÓ g¡ng ch¥t thÆt nhanh, chàng vÃt vä kéo tØng câynÙa lên ÇÌnh núi rÒi bó låi. Tân ngÒi trên bó nÙa cÄnthÆn ki‹m soát låi xem có con v¡t nào không? ñâyrÒi, có tÃt cä bÓn tr¿, Çang hút no máu, nh° nÜ§c b†tvào tay, Tân dÙt ra tØng con, tØng vŒt máu chäy rakhông dÙt. NÓc mÃy ngøm nÜ§c, Tân hú lên mÃyti‰ng, ª gÀn Çó có ti‰ng hú Çáp låi, chàng la lên:

- Ê... tui hå sÖn trÜ§c Çây ...Có ti‰ng hú låi, Tân yên chí kéo bó nÙa xuÓng

núi, sÜ©n núi dÓc quá, Tân cäm thÃy ÇÀu cûa mìnhmuÓn nhÛn ra, phÀn æn sáng, trÜa, chàng Çã æn h‰ttrÜ§c khi leo lên dÓc núi, æn Ç‹ lÃy sÙc mà leo.

"MË ki‰p, lao Ç¶ng là vinh quang? tóe hào quangthì có". Tân lÄm bÄm, ánh n¡ng làm m¡t chàng hoalên. Áo Ü§t ÇÅm mÒ hôi, chàng quæng bó nÙa xuÓngcái rãnh ven ÇÜ©ng, ÇÜa cánh tay lên quŒt mÒ hôitrán.

"CÛng Çã quá trÜa rÒi, ghé vô Çây ki‰m vài quäsÃu cái Çã".

Làn nÜ§c mát lånh làm chàng tÌnh h£n ra, vò cáikhæn lÀn n»a rÒi tØ tØ ÇÙng dÆy, nhìn quanh.

"— ! sao lå quá ."Tân khë kêu lên vì ngåc nhiên ,trÜ§c khi leo lên núi chàng Çã Ç‹ hòn Çá ª trÜ§c hÓccây, nhÜng bây gi© ai Çã Ç¥t hòn Çá này vào miŒnghÓc cây. ñ¶ng lòng hi‰u kÿ, chàng lôi hòn Çá ra, thì

có m¶t gói b¢ng lá dong và m¶t mi‰ng giÃy nhÕ vàvài ch» vi‰t nguŒch ngoåc b¢ng vi‰t chì.

"Cäm Ön anh, chân em Çã Ç« nhiŠu, có chútquà anh æn lÃy thäo, em phäi Çi lãnh nhu y‰u phÄmcho xã viên, hËn anh hôm khác, nh§ cho em bi‰t khianh Çi lao Ç¶ng qua Çây, nh§ ÇÃy"

NgÒi xuÓng m¶t gÓc cây, chàng cÄn thÆn mªgói lá dong, có 5 cû khoai lang còn hÖi Ãm, Tân cämthÃy bÒi hÒi xúc Ç¶ng trÜ§c chân tình cûa cô gái này,nó vØa m¶c måc và Çáng quš làm sao? VØa nhÃmnháp mÃy cû khoai, chàng vØa mÜ©ng tÜ®ng Ç‰n nétm¥t và ánh m¡t cûa nàng, lòng chàng ch®t Ãm låi, thìít ra khi ª tÆn Çáy cûa tÀng ÇÎa ngøc này mình cÛngÇÜ®c hÜªng m¶t chút Ãm áp cûa tình ngÜ©i .

Ti‰ng kÈng báo hiŒu Ç‰n gi© ngû Çã Çánh lên tØlâu, nhÜng Tân vÅn không sao ch®p m¡t ÇÜ®c, trongbóng tÓi u tÎch vang lên ti‰ng ngáy, ti‰ng nói lämnhäm trong cÖn mÖ cûa nh»ng ngÜ©i tù, lÅn vào Çó làti‰ng rúc rích cûa lÛ chu¶t, Çôi khi có cä ti‰ng kêuthê thäm cûa nh»ng con chu¶t và ‰ch, nhái bÎ r¡nnuÓt. Tr©i Çã khuya, nhÜng m¡t Tân cÙ chong chongnhìn lên nóc mùng, cái mùng nhà binh Çã theo chàngtrong suÓt Ç©i quân ngÛ. BÃt giác chàng thª dài, cu¶cÇ©i mình có lë së k‰t thúc ª xó rØng này thôi, sëkhông bao gi© mình có dÎp g¥p låi mË, bây gi© mËcûa mình ra sao? ThÆt cÖ kh° cho bà, bà Çã kh° m¶tÇ©i vì th¢ng con bÜ§ng bÌnh, hoang Çàng. Chàng quälà m¶t th¢ng con bÃt hi‰u, có nhiŠu lÀn bà Çã hÓithúc chàng lÆp gia Çình, bà chÌ mong có m¶t ÇÙacháu Ç‹ hû hÌ tu°i già, vÆy mà chàng cÙ ki‰m c§ Ç‹thoái thác và gi© Çây... Tân Ùa nÜ§c m¡t, ch®t chàngnÄy ra š nghï" hay là... mình nh© Trâm gªi thÜ vŠ chomË mình, tøi cán b¶ tråi cÛng cho gºi thÜ vŠ giaÇình, nhÜng tÃt cä ÇŠu theo mÅu, có nói ÇÜ®c gì màthÜ có t§i tay ngÜ©i nhÆn hay không?" Suy nghï mônglung, mãi Ç‰n gÀn sáng chàng m§i ch®p m¡t ÇÜ®c.

Sáng s§m ngày hôm sau, rØng núi còn Çang ngáingû sau m¶t Çêm dài, thì Ç¶t nhiên ti‰ng kÈng kêulên dÒn dÆp, ÇÒng th©i có nh»ng ti‰ng chân cûa vŒbinh chåy rÀm rÆp kh¡p nÖi, cùng lúc Çó ti‰ng loaoang oang :

" Yêu cÀu tÃt cä tråi viên mang toàn b¶ ÇÒ ÇoàntÆp trung trÜ§c sân lán tråi cûa mình, tÃt cä khÄntrÜÖng lên."


"Cái dzø gì n»a Çây, chuy‹n tråi hay ki‹m tra?ti‰ng xÀm xì trong Çám tù.

"T§i Çâu thì t§i, cùi gì, ngán cái gì..." Tân lÄmbÄm, chàng vác tÃt cä hành lš, ÇÒ dùng ra ngoài sân.Gia tài cûa chàng ch£ng có gì, Çáng giá nhÃt là cáimùng nhà binh, m¶t cái tÃm Ç¡p, ngoài ra còn cáiloong Guigoz Ç¿ng m¡m ruÓc xä §t, món này mËchàng Çã chuÄn bÎ cho 10 ngày h†c tÆp cäi tåo màCSVN Çã công bÓ và nó cÛng h‰t såch, bay theo v§il©i cam k‰t cûa bÀy qu› ÇÕ, m¶t cái chén b¢ng s¡t ÇãbÎ tróc men cûa Tàu, m¶t cái Óng vàu Ç‹ Ç¿ng nÜ§c,m¶t b¶ quÀn áo trÆn Çã rách, m¶t cái änh cûa mËchàng. NgÒi l¥ng im nhìn ÇÓng gia tài cûa mình,Tân bÆt cÜ©i:

"MË bà nó , bây gi© mình còn vô sän hÖn cä cácÇäng viên c¶ng sän n»a, không có cä cái mu‡ng Ç‹æn cÖm."

VŒ binh ÇÙng gác kh¡p nÖi, nh»ng h†ng súnglæm læm chïa vào Çám tù không m¶t tÃc s¡t. TØngnhóm Çi vào tØng phòng, lÆt tung tÃt cä såp ngû, løcsoát m†i kë ngách, không bÕ sót m¶t nÖi nào.

Tên sï quan an ninh mª n¡p cái Óng vàu, dÓc h‰tnÜ§c, nhìn xæm xoi bên trong, lÃy tay lÀn mép cáitÃm Ç¡p, rÒi rÛ månh cái mùng. VÈ thÃt v†ng bi‹u l¶trên nét m¥t, h¡n cÀm cái chén bÎ tróc men hÃt hàmhÕi:

- Làm sao anh có cái bát này.- Báo cáo cán b¶, tôi nh¥t ÇÜ®c ª ÇÓng rác sau

nhà kho. Tân Çáp nhanh.H¡n ném cái chén xuÓng ÇÓng hành lš cûa chàng

sau khi buông m¶t câu h¢n h†c:- ChÌ ÇÜ®c cái linh tinh.Sau cu¶c løc soát, Çám tù bÎ mÃt m¶t ít thuÓc tây,

mÃy con dao nhÕ làm b¢ng nËp thùng, mÃy cái Çi‰ucày làm b¢ng nhôm.

MÃy b»a nay tråi phát Ç¶ng phong trào "tích c¿clao Ç¶ng Ç‹ xây d¿ng XHCN", toàn tråi ÇÜ®c phâncông, có Ç¶i Çi ÇÆp mÃy cái nhà tù tØ th©i Pháp Ç‹ lÃygåch lát sân phÖi b¡p, khoai mì x¡t lát, có Ç¶i gánhÇÃt xây lò làm mi‰n dong, có Ç¶i Çi Çào ao nuôi cátr¡m cÕ cho HTX, riêng Ç¶i cûa Tân thì phäi làmnæm cæn nhà Ç‹ làm chuÒng tråi nuôi heo, bò Ç‹ bÒidÜ«ng cho cán b¶ tråi. ñã gÀn m¶t tuÀn Tân m§i códÎp Ç‰n nÖi cÛ, nhìn trÜ§c, sau không thÃy ai, chàngv¶i rë vào lÓi mòn, Ç¥t v¶i cøc Çá ª nÖi Çã Ü§c hËn,rÒi v¶i vã Çi ngay ...

Cách lÓi rë vào ch‡ hËn hÖn 100m, Tân cÄn thÆndÃu bó s¥t vào lùm cÕ rÆm, cÄn thÆn nhìn quanh m¶tlÀn n»a rÒi chàng räo bÜ§c Çi Ç‰n nÖi hËn . "Ô kìa ..."chàng sušt n»a reo lên, Trâm Çã ngÒi ª Çó tØ lúc nào,hôm nay Trâm m¥c m¶t cái áo tr¡ng, mái tóc Ç‹ xoãxuÓng vai, dáng vÈ hiŠn dÎu quá. Ánh m¡t nàng ánhlên nét vui khi nhìn thÃy chàng.

- Chào anh , anh khÕe chÙ ."- Vâng chào cô, chân cûa cô Çã khÕi chÜa?" chàng

trä l©i.- Då ,cám Ön anh, chân em Çã khÕi, cä tuÀn không

thÃy anh, em lo quá."- Có gì vÆy cô?" Tân ngåc nhiên hÕi.Trâm e thËn nói: Em cÙ tÜªng mÃy anh Ç°i Çi nÖi

khác, vì tÓi mÃy hôm trÜ§c có ti‰ng xe ô tô.- MÃy cái xe Çó có lë chåy lên liên tråi, mÃy b»a

nay không Çi làm ngoài vì phäi bÀy hàng, rÒi h†c tÆpphát Ç¶ng phong trào thi Çua lao Ç¶ng.

- BÀy hàng gì th‰ anh ?" Trâm mª to m¡t , ngåc


nhiên .Tân bÆt cÜ©i:- Thì h† b¡t tøi tôi bày tÃt cä ÇÒ Çoàn ra Ç‹ ki‹m

tra xem có vÆt gì bén nh†n hay không Çó mà, mà thÆtra thì có còn gì Çâu, tÃt cä vÆt døng cá nhân nhÜ ÇÒnghÒ, nhÅn vàng v.v... thì h† Çã b¡t gºi h‰t rÒi, h† cònthu cä thuÓc tây n»a, tôi phäi dÃu thì m§i còn thuÓccho cô Çó; ª tråi có Óm Çau thì cÛng chÌ có XuyênTâm Liên mà thôi.

TrÀm ngâm m¶t chút rÒi nói :- MÃy ngày trÜ§c em theo xe ra Yên Bái Ç‹ nhÆn

nhu y‰u phÄm cho xã viên HTX, em có thÃy mÃy chÎª Sài Gòn Çi tìm chÒng, nhÜng không có ai dám mách,chÎ nhà có Ç‰n thæm nuôi anh không?

- ChÎ nào? Tân bÆt cÜ©i, rÒi gi†ng cûa chàng trªnên bùi ngùi:

- Tôi chÜa có gia Çình, chÌ còn có mË tôi thôi, bÓmÃt s§m, t¶i nghiŒp bà cø, cä Ç©i kh° vì chÒng, vìcon. Có lë mË tôi cÛng không bi‰t tôi Çang ª Çâu?còn sÓng hay Çã ch‰t.

Trâm khë ch§p m¡t, hàng mi rÛ xuÓng, gi†ngnàng ÇÜ®m vÈ xúc Ç¶ng:

- Th‰ h† có cho anh vi‰t thÜ không ?- Vi‰t thÜ ? có Çó, nhÜng phäi vi‰t theo mÅu ÇÎnh

s¤n, mà thÜ có t§i tay ngÜ©i nhÆn hay không ? thì chÌcó tr©i m§i bi‰t; ñã có bao nhiêu ngÜ©i tù bÎ ch‰t,nhÜng không có ngÜ§i thân nào cûa h† Ç‰n vi‰ng.NgÜ©i CS có bao gi© buông tha cho chúng tôi, nh»ngngÜ©i ÇÓi nghÎch v§i h†.

- Anh làm gì mà phäi bÎ ÇÜa ra Çây ? Trâm th¡cm¡c.

- Tôi à, tôi là m¶t phi công, nhÜng cÙ là sï quan,cÃp bÆc tØ Çåi Ùy trª lên là phäi khæn gói ra Çây rÒi,có phân biŒt gì Çâu.

Trâm cÜ©i nhË:- Sï quan nhÜ anh mà chÜa có v® lå nhÌ?"Nhìn vào m¡t nàng, Tân nói:- Là con m¶t, nên mË tôi cÛng hÓi thúc, bà cø tôi

nói: "Anh l§n rÒi, cÙ lông bông nhÜ vÆy, phäi lo lÃyv®, Ç‹ nó có th‹ sæn sóc cho mË, låi còn có cháu Ç‹mË hû hÌ tu°i gìa, nhÜng bÆn bÎu vì Ç©i quân ngÛ,sÓng nay, ch‰t mai, vä låi tánh cûa tôi nhút nhát nênmÒ côi cho Ç‰n bây gi©, phäi chi hÒi Çó tôi g¥p ÇÜ®ccô nào hiŠn dÎu nhÜ cô thì Ç« cho tôi rÒi.

ñôi má Trâm ºng hÒng, ÇÀu hÖi cúi, hai tay vân

vê chéo áo, gi†ng nàng lí nhí :- Anh nói th‰..- Không! Tôi nói thiŒt Çó, ngÜ©i nào có phÜ§c

m§i có ÇÜ®c m¶t ngÜ©i v® nhÜ cô, chÌ ti‰c là tôikhông có duyên Ç‹ g¥p cô s§m hÖn, bây gi© thì trÍmÃt rÒi.

- Anh Tân, em mong anh hi‹u r¢ng em cÛng cótình cäm v§i anh, tØ trÜ§c Ç‰n gi©, ngoài bÓ mË, chÜacó ai Çã ÇÓi xº tÓt v§i em nhÜ anh, em nghï cÛngkhông trÍ tràng gì Çâu, ch£ng lë các anh cÙ bÎ giamgi» mãi, rÒi cÛng có ngày ÇÜ®c thä chÙ.

NhË nhàng cÀm lÃy tay Trâm, chàng ôn tÒn nói:- Cám Ön em Çã không chê anh là m¶t ngÜ©i tù,

Ç¶i Ön tr©i Çã ÇÜa em Ç‰n v§i anh, Çã mang nguÒnsÓng Ç‰n cho anh, thôi bây gi© anh phäi Çi nhé, maisë g¥p nhau, n‰u có dÎp.

Chàng cúi xuÓng hôn nhË lên tay nàng, Trâmch§p nhË Çôi m¡t, nàng cäm thÃy bÒi hÒi và dÜ©ngnhÜ có m¶t luÒng ÇiŒn chåy kh¡p châu thân. Cämgiác thÀn tiên cûa mÆt ng†t cûa tình yêu làm nàngs»ng s©, ngÒi nhÜ chôn chân, m¥c dù hình bóng TânÇã khuÃt sau khóm cây.

Tr©i Ç¶t nhiên tÓi xÀm, mây Çen ª Çâu kéo Ç‰n,báo hiŒu m¶t cÖn giông s¡p Ç‰n, Tân räo bÜ§c nhanhhÖn, xa xa có bóng dáng cûa nh»ng ngÜ©i bån v§inh»ng bó s¥t trên vai cÛng Çang bÜ§c nhanh. Hômnay con ÇÜ©ng nhÜ ng¡n Çi, chân bÜ§c nhË tênh . Tâncäm thÃy hånh phúc vô ngÀn, không ng© chàng låi cóÇÜ®c diÍm phúc hi‰m hoi này, nhÃt là trong hoàncänh oan trái này; chàng mÌm cÜ©i, nhÜng låi thoángbuÒn, không bi‰t rÒi tÜÖng lai së ra sao? "Cu¶c Ç©icó mÌm cÜ©i v§i hai ÇÙa hay không? Mình phäi thÆtcÄn thÆn, n‰u không thì së có hÆu quä khôn lÜ©ng."chàng t¿ nhû...

Tân hát khe khë :"Nàng chÜa bi‰t ta, em chÜa bi‰t ta,Sao em yêu ta h«i nàng.Em chÜa bi‰t ta, em chÜa bi‰t ngÜ©iSao em yêu ngÜ©i h«i em.Ta nhÜ con chim trong lÒngEm Ç‰n mang tØng hÖi thª Ãm áp , Em nhÜ cÖn

mÜa Cam LÒ,ñ‰n tÜ§i cho hÒn anh b§t héo hon.Ta yêu nhÜ say nhÜ cuÒng ...


(Tù ca )...Cäm tå Trâm, cäm tå tình em ngàn lÀn ....ñã hai ngày nay không xuÃt tråi ÇÜ®c, Ç¶i cûa

Tân phäi d¿ng mÃy cái vách cûa h¶i trÜ©ng. Anh Ç¶itrÜªng phân công ngÜ©i thì lo Çào ÇÃt, gánh nÜ§c Ç°vào mÃy cái hÓ Ç‹ ngào ÇÃt v§i cÕ, nh»ng ngÜ©i khácthì chÈ Çôi mÃy cây s¥t Ç‹ dØng vách, ngÜ©i thì chÈlåt. TÃt cä ÇŠu tÃt bÆt, vì phäi làm gÃp Ç‹ thanh tra...NÜ§c sông công tù, cai tù bäo sao thì tù nghe vÆy.Hai ngày nay trong lòng Tân nôn nóng, ÇÙng ngÒikhông yên, chàng chÌ mong ra lao Ç¶ng bên ngoài Ç‹g¥p Trâm, hÖn n»a chàng ÇÎnh nh© nàng gºi m¶t cáithÜ vŠ cho mË chàng, Ç‹ cho bà bi‰t rõ vŠ tình trångsÙc khoÈ cûa mình, Ç‹ mË mình yên tâm, vÆy mà ...cä hai ngày nay cÙ loay hoay ª trong tråi. Ngày k‰ti‰p thì Tân tình nguyŒn cùng mÃy ngÜ©i tÜÖng ÇÓicó sÙc khÕe Çi nhÆn nhu y‰u phÄm cho tråi, vì ÇoånÇÜ©ng tØ tråi Phú SÖn 4 lên liên tråi khá xa. TØ sángs§m, Thông, t° trÜªng Çã xuÓng nhà b‰p lãnh phÀnæn thông tÀm cho cä toán, 6 ngÜ©i, d¿ trù ÇÄy haichi‰c xe cäi ti‰n.

ñúng 8 gi©, trung sï CÜÖng, trÜªng toán vŒ binhcùng hai ngÜ©i khác vác AK xuÓng nhÆn ngÜ©i.

- Nào! bây gi© ta sang HTX mÜ®n xe, rÒi Çi chos§m.

Trø sª HTX trà TrÀn Phú có ba gian nhà l®p nÙa,vách ÇÃt, h®p thành hình ch» U, phía trÜ§c là m¶tsân l§n lát gåch, bên hông nhà có vài chi‰c xe cäiti‰n. Hai ngÜ©i Çàn ông trung niên Çang ngÒi uÓngnÜ§c chè, hút thuÓc lào trÜ§c hiên nhà, thÃy ngÜ©i lå,m¶t ngÜ©i ÇÙng lên nói:

- Các ÇÒng chí Ç‰n mÜ®n xe ÇÃy hº ? các ÇÒngchí cÙ xuÓng kho kš nhÆn, ÇÒng chí tråi trÜªng cótrao Ç°i v§i tôi rÒi.

Cä b†n ngÒi l§ ng§ ngoài sân ch© T/S CÜÖng ÇinhÆn xe .

- Này, mÃy anh vào Çây ÇÄy xe ra. Ti‰ng cûaCÜÖng vang lên.

Tân l»ng th»ng theo các bån vào nhÆn xe cäiti‰n, ch®t chàng sºng sÓt, ngÜ©i thû kho låi là Trâm.ThÃy chàng, Trâm hÖi bÓi rÓi, nàng hÖi cúi xuÓng,nhÜng nét m¥t tÕ vÈ hân hoan, chàng nhË mÌm cÜ©i,khë gÆt ÇÀu quay Çi. Ti‰ng bánh xe cäi ti‰n l†c c†c,læn ra khÕi cái c°ng cûa HTX. Giä b¶ bÎ tu¶t dép,

Tân cúi xuÓng li‰c m¡t vŠ phía sau, Trâm vÅn ÇÙngª cºa kho nhìn theo; Tân cÓ nén ti‰ng thª dài: tÖvÜÖng làm chi cho kh°, gÀn nhau trong gang tÃc, mànhÜ xa ngàn trùng .

ñÜ©ng lên liên tråi 2 cûa ñoàn 776 xa tít t¡p,cÛng gÀn 20 cây sÓ, con ÇÜ©ng bÎ c¡n xé bªi th©igian, loang l‡, n¢m träi dài dÜ§i ánh bình minh cònchÜa tan sÜÖng s§m, trên triŠn ÇÒi nh»ng Çóa hoaThÄu (cây thuÓc phiŒn) Çû mÀu lay Ç¶ng theo làn gióthoäng, ti‰ng chim reo vui, chuyŠn cành trên nh»ngcây hoa Ban tr¡ng hÒng, xa xa trên triŠn ÇÒi có vài côgái MÜ©ng Çang Çi råch trên nh»ng trái ThÄu Ç‹ lÃynh¿a, bóng cûa các cô Än hiŒn gi»a rØng hoa Çû màu.Cänh s¡c tuyŒt ÇËp, nhÜng nh»ng ngÜ©i tù Çâu cólòng då nào Ç‹ chiêm ngÜ«ng.

- Sáng còn mát ta khÄn trÜÖng Çi cho nhanh, Ç‹tranh thû vŠ cho s§m kÈo trÍ mÃt.

Ti‰ng cûa CÜÖng vang lên, ngÜ©i HSQ c¶ng säncó cäm tình v§i nh»ng ngÜ©i tù cäi tåo và rÃt thíchnghe nhåc cûa miŠn Nam, anh ta thú nhÆn vì là giaicÃp ti‹u tÜ sän nên không Çû tiêu chuÄn Ç‹ trª thànhm¶t sï quan. Mãi Ç‰n trÜa Çoàn tù m§i Ç‰n liên tråi,cä nhóm ngÒi tÆp trung dÜ§i bóng cây gÀn nhà kho,lÃy phÀn æn trÜa ra æn. NhÃm nháp mÄu khoai mìlu¶c, chàng ÇÜa m¡t nhìn quanh, mÃy cæn nhà imlìm, không m¶t bóng ngÜ©i, ngay cä CÜÖng và mÃyngÜ©i cänh vŒ cÛng mÃt hút . Thông, t° trÜªng vê vêbi thuÓc lào:

- MË, ch¡c tøi nó Çang "chåp" ª nhà b‰p.K‰t quä là Çám tù phäi ch© Ç‰n 2 gi© chiŠu m§i

nhÆn ÇÜ®c nhu y‰u phÄm cho tråi, thì ra các "cán b¶"cÛng bÆn vì phäi chia chác nhu y‰u phÄm. Hai cái xecäi ti‰n không Çû Ç‹ chª, Ç‹ có th‹ chÃt thêm, Tân vàcác bån phäi ki‰m thêm tre Ç‹ tÃn cao thành xe; khiÇi thì khÕe bao nhiêu, thì khi vŠ låi vÃt vä bÃy nhiêu,sáu ngÜ©i tù thay nhau, m¶t ngÜ©i kéo, hai ngÜ©iÇÄy. Dù là vùng cao nguyên, nhÜng vào trÜa mùa hèthì cÛng n¡ng n° Çom Çóm m¡t, Tân và các bån mŒtmuÓn lä Çi, mÃy khúc khoai mì Çã bi‰n mÃt tØ khivØa trôi khÕi cuÓng h†ng, bây gi© chÌ còn uÓng nÜ§ccÀm hÖi, nhÜng càng uÓng nÜ§c thì mÒ hôi låi càngchäy nhiŠu, lÜng áo ngÜ©i nào cÛng Ü§t sÛng, kèmtheo nh»ng khoang muÓi loang trên lÜng áo. Tr©ikhông m¶t cÖn gió, nóng hÀm hÆp nhÜ m¶t cái chäo


lºa, ti‰ng con chim "b¡t cô trói c¶t " vang lên r©i råc,buÒn thäm, ti‰ng cûa nh»ng ngÜ©i vŒ binh khôngng§t vang lên thúc døc:

- KhÄn trÜÖng lên, khÄn trÜÖng lên !Tân rûa thÀm:" KhÄn trÜÖng, khÄn cái gì n°i, Çói

thÃy mË, chân tay r©i rã nhÃc lên không n°i, tøi bayÇi tay không, cÙ la ó hoài .

Tr©i tÓi dÀn, m¥t tr©i Çã khuÃt sau dãy núi, còncách tråi khoäng 4, 5 cây sÓ n»a. Con ÇÜ©ng v¡ngteo, chÌ có ti‰ng l†c c†c cûa mÃy cái bánh xe nghi‰ntrên con ÇÜ©ng l°n nh°n ÇÃt Çá, hai ngÜ©i vŒ binhcänh giác, súng AK læm læm, Çi cách xa hÖn 10 bÜ§cª hai bên ÇÜ©ng, xa xa trên triŠn ÇÒi m¶t vài cæn nhàsàn Çã lên Çèn. Bàn giao hai xe chª nhu y‰u phÄmcho thû kho thì cÛng gÀn 8 gi© tÓi, cä nhóm xuÓngnhà b‰p lãnh phÀn æn chiŠu rÒi báo cáo xin Çi t¡m ªgÀn hàng rào cûa tråi... sau hÖn 10 phút, Tân và cácbån bÎ áp giäi trª vŠ buÒng giam .

NgÒi d¿a vào vách, Tân nhÃm nháp tØng h¶t b¡plu¶c, ánh sáng leo loét cûa ng†n Çèn dÀu không Çûsoi sáng cæn phòng giam. ThÆt là khôi hài khi ngÜ©itù phäi t¿ tay cÃt nhà tù, phäi t¿ tay làm hàng rào Ç‹t¿ giam gi» mình, Tân khë l¡c ÇÀu,ViŒt Nam, ÇÃtnÜ§c cûa anh quä là m¶t ÇÃt nÜ§c cûa s¿ nghÎch lš,nh»ng th¢ng nghèo nàn, dÓt nát låi Çòi Çi giäi phóngcho nh»ng th¢ng giàu, có h†c, hành Ç¶ng cÜ§p Çoåttr¡ng tr®n thì ÇÜ®c g†i là Çi làm cách mång. Nh»nghoåt cänh Çó làm chàng liên tÜªng Ç‰n m¶t cuÓnphim khoa h†c giä tÜªng, mà chàng Çã xem "theplanet of Apes" k‹ vŠ s¿ xâm læng loài ngÜ©i cûaÇám khÌ, tÜªng là truyŒn giä tÜªng, nhÜng khôngng© låi có thÆt. V§i tay lÃy cái Óng vàu, tu m¶t hÖi,nhÜ vÆy cÛng tåm °n, "Çúng 85 håt b¡p, hÖn tÓi hômqua næm håt, tình trång này kéo dài, thì s§m mu¶n gìmình cÛng lên ÇÒi thôi, mình phäi nh© cô Ãy giúp, dùgì thì cÛng phäi nhìn thÃy mË lÀn cuÓi, mình phäichuÄn bÎ s¤n m§i ÇÜ®c", chàng t¿ nhû ...

Ánh træng suông soi l© m© cänh vÆt, phäng phÃthÜÖng thÖm nhè nhË cûa hoa då lš. ñêm Çã vŠ khuya,nhÜng Trâm không sao ch®p m¡t ÇÜ®c, nàng ngÒichÓng tay, nhìn Çæm Çæm cái hoa Çèn, nhÜng thÆt ranàng có nhìn thÃy cái gì Çâu, cÙ nhÜ nàng Çang nhìnvào chÓn mông lung nào Çó, nÖi Çó chÌ hi‹n hiŒngÜÖng m¥t cûa ngÜ©i mà nàng luy‰n lÜu, bÃt giác

nàng ÇÜa tay vuÓt nhË làn da ª bàn tay, nÖi có lànmôi cûa Tân áp vào, nàng khë mÌm cÜ©i "ôi, mÆtng†t cûa tình yêu, nhÜng sao chua xót quá, chÜa quá100m, nhÜng sao nhÜ xa cách ngàn trùng. Có lë chàngcÛng không muÓn xa mình nºa bÜ§c, cÙ nhìn ánhm¡t cûa anh Ãy vào bu°i sáng nay thì mình cÛng bi‰t,ôi... ánh m¡t Ãy m§i thi‰t tha làm sao, hoàn cänh mà,låi là thân tù t¶i n»a, có ai muÓn Çâu, n‰u ÇÜ®c thäthì liŒu anh Ãy có còn nh§ Ç‰n mình không? mình chÌlà m¶t ÇÙa con gái hÄm hiu ª cái xó núi này. Thôi ...dù không gÀn nhau ÇÜ®c nhÜng vÅn còn nhìn thÃynhau cÛng Çû rÒi. ÷ hay, cái con n«m này, sao màylåi mâu thuÅn th‰, mày låi muÓn anh Ãy ª tù Ç‰n mãnÇ©i à?" Nàng l¡c ÇÀu xua Çi cái š tÜªng Çen tÓi Çó.

Hôm nay toàn Ç¶i phäi gÃp rút làm cho xong cáih¶i trÜ©ng, Tân Çang Çåp ÇÃt ngào v§i rÖm và cÕ thìthÃy T/S CÜÖng Ç‰n nói ÇiŠu gì v§i ngÜ©i quän giáo,ngÜ©i quän giáo liŠn nói v§i Thông t° trÜªng:

- Anh c¡t hai ngÜ©i Çi theo ông CÜÖng Çi côngtác .

Tân và HÜÖng, ngÜ©i bån tù, gò lÜng kéo hai cáixe cäi ti‰n, ª trên Çó có m¶t bao "chÜ®p" (m¶t loåim¡m Ç¿ng trong cái bao cói )và m¶t cái bao bÓ chÙavài thÙ gì không rõ. Tân tÜÖng ÇÓi l§n con hÖn nêngiành kéo xe có bao m¡m. Nºa ti‰ng sau thì cä ba ÇãÇ‰n sân HTX, Tân Çã thÃy loáng thoáng bóng cûaTrâm sau khung cºa cûa nhà kho, CÜÖng chÌ Tân rÒinói :

- Anh này, mang cái bao "chÜ®p" này bÕ vào trongkho kia cho tôi, còn anh này mang cái bao này theotôi.

Nói xong anh ta quay lÜng Çi, Tân v¶i vàng váccái bao m¡m bÜ§c nhanh vào kho miŒng nói l§n:

- Cô làm Ön chÌ cho tôi nÖi Ç‹ bao m¡m này .VØa nói Tân vØa li‰c m¡t vŠ phía CÜÖng , chàng

thÃy anh ta Çang hÜ§ng vŠ cæn nhà gi»a, có lë Çó làvæn phòng HTX . VØa bÕ bao m¡m xuÓng chàng nóinhanh :

- Em có th‹ giúp anh gºi m¶t lá thÜ vŠ cho mËanh không ?

Mª to m¡t, Trâm lúng túng khë gÆt ÇÀu. Tân khënói:

- Anh Çã vi‰t ÇÎa chÌ cûa mË anh , n¶i dung thì emcÙ nói là anh Çang ª Çâu, sÙc khÕe tÓt, gi§i thiŒu em


là ngÜ©i yêu cûa anh, th‰ thôi.Tân ÇÜa mänh giÃy nhÕ cho Trâm, ngay lúc Çó

thì Çã nghe thÃy ti‰ng nói Òm Òm ª bên ngoài :- G§m, các ÇÒng chí cÙ vë chuyŒn, có Çáng cái gì

chÙ, cái Trâm Çâu rÒi ? cháu làm giÃy xuÃt kho chocác ÇÒng chí bên cÖ quan m¶t cân chè nhé .

Nhét mi‰ng giÃy vào túi áo, Trâm tÃt tä bÜ§c ra.- Vâng, thÜa chú, cháu làm ngay Çây å .Nàng vi‰t giÃy biên nhÆn låi hai cái xe cäi ti‰n và

phi‰u xuÃt 1cân chè, T/S CÜÖng kš nhÆn rÒi nói v§iTân :

- Anh vào mang ra cho tôi .Tân theo chân Trâm bÜ§c vào trong kho, chàng

nhìn hai bàn tay thoæn tho¡t cûa nàng khi gói trà, li‰cm¡t nhìn vŠ phía sau, Tân ÇÜa tay ti‰p nhÆn gói trà tØtay Trâm, tay chàng nhË nhàng Ãp lên Çôi tay cûanàng, Tân nói nhanh:

- Thôi anh Çi, cÓ g¡ng giúp anh.Nàng mÌm cÜ©i, khë gÆt.Mãi Ç‰n hai ngày sau Tân m§i có dÎp Çi lao Ç¶ng

bên ngoài tråi, cÄn thÆn Ç¥t hòn Çá trÜ§c hÓc cây, sauÇó xách cái Çòn và cái liŠm Çi lên triŠn núi Ç‹ c¡t cÕtranh. Chàng cÓ g¡ng c¡t thÆt nhanh Ç‹ có th‹ s§mÇ‰n ch‡ hËn, thì b‡ng nghe thÃy ti‰ng "sùy sùy",chàng v¶i ngØng tay l¡ng nghe, rÒi hÜ§ng ánh m¡t vŠnÖi có ti‰ng Ç¶ng. Kia rÒi ! dÜ§i gÓc Çám cÕ tranh,m¶t con r¡n h° ÇÃt to b¢ng b¡p tay, có nÜ§c da Çennhánh Çang n¢m khoanh tròn, vÜÖn cao c°, phùngcái bàn nåo, l¡c lÜ cái ÇÀu nhÜ d†a nåt. CÀm læm læmcái liŠm Ç‹ thû th‰, Tân tØ tØ ÇÙng dÆy, chÀm chÆmlui vŠ phía sau.

"May cho mày Çó, ª nÖi trÓng träi m¶t chút làmày bÕ mång rÒi." Chàng nhû thÀm, nhÜng cÛng ti‰chùi høi, bÎ hành hå bªi cái Çói triŠn miên, nên nh»ngngÜ©i tù ÇÜ®c g†i là tù cäi tåo Çã không tha m¶t thÙgì, th¢n l¢n, chu¶t, r¡n, cóc, nhái, không tØ m¶t thÙgì h‰t. V§i tay lÃy cây Çòn xó , chàng ÇÆp månh lênÇám cÕ tranh Ç‹ Çu°i con r¡n Çi; gÀn m¶t ti‰ng sauthì Tân b¡t ÇÀu thu gom låi. Có lë Çã quá trÜa, hômnay chÌ có m¶t mình chàng Çi vŠ hÜ§ng này Ç‹ c¡ttranh, chàng hÓi hä bó låi, rÒi gánh ra ÇÜ©ng l¶. ñiquá con ÇÜ©ng vào ch‡ hËn hÖn 100m, dÃu gánh cÕtranh trong bøi rÆm ven ÇÜ©ng, cÄn thÆn nhìn trÜ§csau, chàng bÜ§c v¶i låi ch‡ hËn ... VØa bÜ§c qua m¶t

khúc quanh thì chàng Çã thÃy Trâm ngÒi trên phi‰nÇá bên b© suÓi tØ lúc nào. Nghe ti‰ng Ç¶ng, nàngngÜ§c m¡t lên, khë mÌm cÜ©i.

- Trâm Ç‰n lâu chÜa? Chàng mÌm cÜ©i hÕi.- Nàng e Ãp trä l©i: Då, em cÛng m§i Ç‰n anh å.- Mình bÜ§c quá vào trong này m¶t chút Çi Trâm,

chàng ôn tÒn nói.Nàng l£ng l¥ng bÜ§c theo, gÀn Ç‰n ÇÀu ng†n suÓi,

cây cÓi rÆm råp hÖn, không khí trª nên mát lånh, ánhn¡ng kÿ äo, lung linh soi qua kë lá. Tân ÇÜa tay vénnhË mái tóc cûa Trâm, nàng e Ãp hÖi cúi ÇÀu, Çôi máºng hÒng, nhìn nàng v§i ánh m¡t trìu m‰n Tân nhÕnhË nói:

- Trâm, anh cám Ön nghìn lÀn tình em ÇÓi v§ianh, em Çã không vì hoàn cänh mà ghét bÕ anh, anhnguyŒn së yêu thÜÖng em Ç‰n tr†n Ç©i, cu¶c Ç©i anhlà cûa em.

Trâm e Ãp nép nhË vào ngÜ©i Tân... chàng tháos®i dây dù có bÙc tÜ®ng b¢ng g‡ mà chàng vÅn thÜ©ngÇeo trên c° và Çeo choàng vào c° nàng.

- Em, k‹ tØ giây phút này cu¶c Ç©i anh së là cûaem... dù ª chân tr©i, góc b‹ nào anh cÛng së tìm Ç‰nem, Çây là vÆt Çính Ü§c cûa anh trao cho em, trongs®i dây dù này là s®i dây chuyŠn mà mË Çã cho anh,n‰u có dÎp vào Sài Gòn, em cÙ ÇÜa cho mË xem, mËsë nhÆn ra em là ai.

Trâm cäm thÃy bÒi hÒi, tâm hÒn xao xuy‰n bªinh»ng l©i chân tình cûa ngÜ©i Çàn ông mà nàng ÇãthÃy quy‰n luy‰n tØ phút ÇÀu g¥p g«.

Tân âu y‰m nâng nhË c¢m nàng lên và nhìn sâuvào m¡t nàng ..."Ôi , Çôi m¡t cûa chàng m§i ÇËp làmsao? ánh m¡t m§i Ãm áp làm sao..." Ánh sáng nhÜ tÓidÀn, rÒi nàng cäm thÃy có làn môi Ãm, áp lên môicûa mình, Trâm gÀn nhÜ lÎm Çi v§i nø hôn ÇÀu Ç©i,nàng cäm thÃy mình nhÜ bay b°ng, chÖi vÖi gi»a bÀutr©i hoa m¶ng và Ü§c ao giây phút này cÙ kéo dài Ç‰nvô tÆn, nhÜng gi†ng nói trÀm buÒn cûa Tân làm nàngchoàng tÌnh:

- Em... có lë trong vòng m¶t tuÀn hay 10 ngàymình së không có dÎp Ç‹ g¥p nhau.

Trâm hÓt hoäng:- Vì sao vÆy anh .- Anh nghe nói tråi s¡p có nh»ng bu°i h†c chính


trÎ, mÃy anh làm ª ban væn hóa nói, mÃy anh Ãy ÇangkÈ khÄu hiŒu, em nh§ gªi thÜ cho mË giùm anh, haylà em bán s®i dây chuyŠn lÃy tiŠn vào Sài Gòn g¥pmË anh, có ÇÎa chÌ thì cÛng dÍ tìm, mË anh ª có m¶tmình, bà có m¶t cºa tiŒm bán ÇÒ tåp hóa, nhÜngkhông bi‰t có còn không ?

Trâm nép ÇÀu vào ng¿c chàng:- Då... Ç‹ em liŒu.- ChuyŒn cûa mình , Ç®i khi nào có dÎp thuÆn tiŒn

em hãy thÜa chuyŒn v§i bÓ mË em, nhÜng phäi cÄnthÆn, gi» kín m†i chuyŒn, sÖ sÄy m¶t chút së mangÇ‰n tai h†a khôn lÜ©ng, anh thì không sao, vì anh ÇãÇang ª Çáy cûa ÇÎa ngøc rÒi, nhÜng còn em, anhkhông muÓn em bÎ liên løy, anh Çã cÓ d¢n lòng, nhÜngkhông th‹, xin em tha l‡i cho anh.

Trâm ÇÜa tay lên môi chàng:- Không! Anh ÇØng nói th‰, yêu anh, em không

không còn e ngåi ÇiŠu gì cä, em chÌ cÀu xin ÇÜ®csÓng chung v§i anh thôi. Vài ngày n»a së có chuy‰nxe chª chè ra Yên Bái, lúc Çó em m§i gªi thÖ cho anhÇÜ®c, anh chÎu khó ch© .

- Thôi, bây gi© anh phäi Çi, không có tøi nó nghing©, vì hôm nay chÌ có mình anh Çi hÜ§ng này.

Nói xong chàng cúi xuÓng hôn nhË lên môi nàng.- Em ch© m¶t lúc hãy bÜ§c ra ÇÜ©ng , nh§ nh»ng

l©i anh d¥n.Nói xong, chàng bÜ§c nhanh ra ÇÜ©ng, chÌ s®

ánh m¡t cûa nàng së gi» chân mình låi.Vài ngày sau quä nhiên toàn tråi phát Ç¶ng Ç®t

h†c tÆp chính trÎ, vÅn xoay quanh nh»ng ÇŠ tài cÛ,lên án, Çào sâu t¶i ác cûa MÏ, Ngøy, ÇŠ cao vai tròcûa Çäng c¶ng sän, rÒi h†p t° Ç‹ Çào sâu t¶i ác cûabän thân ÇÓi v§i nhân dân, t¶i ác cûa gia Çình, thânnhân, vŠ bän thân thì phäi k‹ rõ Çã gi» chÙc vø gì,gây t¶i ác ra sao? vŠ gia Çình thì phäi kê khai ti‹u sº,t¶i ác cûa ba Ç©i tr¿c hŒ, h† hàng thân thích gÒmnh»ng ai ? Çã làm gì cho ch‰ Ç¶ ngøy. RÒi ki‹m Çi‹m,phê bình, rÒi låi thu hoåch và cuÓi cùng là cái trò hŠbình bÀu cá nhân xuÃt s¡c trong lao Ç¶ng và h†c tÆp.D¿a theo k‰t quä bình bÀu, tråi låi Ç¥t ra mÙc æn chothành phÀn xuÃt s¡c, vØa và y‰u... lÃy khÄu phÀn cûatù Ç‹ chia s§t cho tù, bi‰n ngÜ©i tù thành nh»ng conthú tranh giành, c¡n xé nhau vì mi‰ng æn.

Tr©i Çã vào thu, Çem theo nh»ng cÖn gió lành

lånh, lá trên rØng cÛng Çã Ç°i màu, tÃt cä ÇŠu thayÇ°i màu s¡c, chÌ có cu¶c sÓng cûa ngÜ©i tù là khôngcó s¿ Ç°i thay nào, vÅn s¡n, ngô qua b»a và lao Ç¶ngkh° sai... VÆy mà cÛng gÀn ba næm rÒi... Tân thª dài.Sau Ç®t thi Çua lao Ç¶ng Ç‹ xây d¿ng XHCN gÒmÇào ao nuôi cá, Çào mÜÖng trÒng trà, làm mÃy b¶ c¶tnhà cho HTX và Ç®t h†c tÆp chính trÎ, toàn liên tråilåi Çi tu b° ÇÜ©ng sá, m‡i tråi phø trách m¶t ÇoånÇÜ©ng, rÒi sau Çó tråi låi chia cho m‡i Ç¶i m¶t ÇoånÇÜ©ng phäi sºa. TÃt cä ÇŠu phäi làm b¢ng sÙc ngÜ©i,m‡i Ç¶i có hai cái cuÓc, hai cái xÈng, công viŒc làsan lÃp nh»ng ° gà, ° voi. ñ¶i cûa Tân phäi chianhau Çi tìm giang, nÙa Ç‹ Çan s†t, làm nh»ng cái giÕÇ‹ gánh ÇÃt, làm nh»ng cái bØa Ç‹ san ÇÃt. Sáng nàocÛng vÆy, tØ 7gi© sáng , ti‰ng kÈng báo thÙc vang lênr¶n rã, rÒi nºa ti‰ng sau Çoàn tù låi x‰p hàng Çi Ç‰nnÖi lao Ç¶ng, nÖi này cách tråi hÖn 10cây sÓ.

Sáng nay tr©i u ám, tØng Çám mây Çen lªn vªntrên ÇÀu núi, ngoài tr©i Çã có nh»ng håt mÜa rÖi lÃtphÃt, núi rØng ViŒt B¡c nhÜ còn Çang say ngû, TrâmÇÙng d¿a vào khung cºa ÇÜa m¡t nhìn vŠ phía tråicäi tåo, tØng Çoàn ngÜ©i tù Çang lÀm lÛi bÜ§c ra c°ng.Tr©i s¡p Ç° mÜa mà h† vÅn phäi Çi làm, có lë cÀn kípl¡m Çây, Çã hÖn nºa tháng nay mình vÅn không g¥pÇÜ®c anh Ãy rÒi, không bi‰t anh Ãy ra sao? MuÓn nóicho anh Ãy bi‰t r¢ng mình Çã gªi thÖ Çi rÒi mà khôngbi‰t phäi làm sao cä, ngày nào mình cÛng Ç‰n ch‡hËn, nhÜng hòn Çá vô tri vÅn n¢m nguyên ch‡ cÛ.Nàng nén ti‰ng thª dài .

Tân ngºa m¥t nhìn lên tr©i, trÀn mây Çen nhÜthÃp h£n xuÓng, nh»ng håt mÜa li ti lånh ng¡t giÓngnhÜ nh»ng mÛi kim châm, chích vào m¥t chàng.

"Chà cái vzø gì Çây, tr©i s¡p mÜa mà vÅn b¡t Çilàm, b¶ không s® tù trÓn hay sao?" Chàng nhû thÀmkhi nhìn nh»ng ngÜ©i vŒ binh Çang læm læm h†ngsúng AK chïa vào Çám ngÜ©i tù Çang Çi nhÜ nh»ngbóng ma. Bình thÜ©ng thì nh»ng khi th©i ti‰t xÃu nhÜhôm nay thì tù không ÇÜ®c xuÃt tråi, nhÜng hôm nay... VŠ sau Tân m§i bi‰t r¢ng nh»ng ngÜ©i c¶ng sänÇang chuÄn bÎ chi‰n tranh v§i Çàn anh phÜÖng B¡c.

Ngày nào cÛng vÆy, ra Çi tØ sáng s§m, Ç‰n chångvång tÓi Çoàn tù m§i ÇÜ®c ngÖi nghÌ, lao Ç¶ng n¥ngnh†c, æn uÓng thi‰u thÓn Çã bào mòn sÙc khoÈ cûanh»ng ngÜ©i tù, sÓ ngÜ©i ngã bÎnh vì ki‰t lœ, lao ph°i


ngày càng gia tæng vì không có thuÓc Ç‹ ÇiŠu trÎ, tÃtcä các bŒnh cÛng chÌ có Xuyên Tâm Liên. Trongnh»ng ngày ÇÀu, ngÜ©i ch‰t còn có hòm, nhÜng càngvŠ sau tình trång càng tŒ, nh»ng ngÜ©i tù không maychÌ còn ÇÜ®c Ç¡p b¢ng m¶t tÃm väi bao cát rÒi ... vùinông m¶t nÃm, chÌ có m¶t mänh giÃy mà bån bè ghiv¶i tên, h†, ngày ch‰t, rÒi bÕ trong m¶t cái l†... th‰thôi, cÛng xong m¶t ki‰p ngÜ©i. NhiŠu khi Tân vàcác bån h»u cÛng không hi‹u nh»ng ngÜ©i c¶ng sängây thêm thù oán, chia rë trong dân t¶c Ç‹ làm gì? VìÇây là m¶t t¶i ác ngàn Ç©i không bao gi© xóa nhòaÇÜ®c.

Th‰ rÒi cÛng xong, hÖn m¶t tháng sau tråi t° chÙcliên hoan báo cáo vÜ®t chÌ tiêu, Çám tù cÛng báo,nhÜng báo có thêm hai ngÜ©i tù lên n¢m ngû yên trênÇÒi vì bÎ bÎnh và kiŒt sÙc. MÜ®n xe cäi ti‰n bên HTX,Ç¥t hai cÖ th‹ nhË tênh lên hai tÃm ván, 6 ngÜ©i tùÇÄy. Dù mŒt mÕi, nhÜng vì mÓi giao tình v§i ngÜ©ibån vong niên, anh Khánh, m¶t sï quan tình báo, nênTân tình nguyŒn Çi chôn cÃt bån mình. Tr©i mùa thuthÆt buÒn, mây xuÓng thÃp quÃn quanh ÇÀu núi, láthu vàng rÖi røng lác Çác theo cÖn gió thoäng, ti‰ngl†c c†c cûa bánh xe cäi ti‰n khua trên ÇÜ©ng nhÜti‰ng mõ cÀu siêu, chiêu hÒn cho hai linh hÒn låcloài... bÃt ch®t m¶t cÖn mÜa nhË Ç° xuÓng, con ÇÜ©nglên ÇÒi nhÜ m© Çi, tên sï quan an ninh và hai b¶ Ç¶ivõ trang Çi sau m¶t Çoån xa, câm nín... ñ‰n chân ÇÒi,cÙ ba ngÜ©i khiêng m¶t tÃm ván mà trên Çó có xáccûa bån mình, m¶t ngÜ©i Çi trÜ§c, hai phía sau lÀntØng bÜ§c lên ÇÒi. Tr©i mÜa làm ÇÜ©ng lên ÇÒi trÖntr®t, làm m¶t ngÜ©i trong nhóm cûa Tân vÃp ngã ...xác cûa anh Khánh lÆt nghiêng, rÒi læn xuÓng ÇámcÕ tranh, Tân v¶i buông tÃm ván Ç‹ níu cái xác cûabån låi vì sÜ©n ÇÒi dÓc, thì ..."rÓp "ti‰ng lên Çån cûakhÄu AK làm chàng kh¿ng låi, nét m¥t cûa tên sïquan an ninh Çanh låi ...

NgÒi ch© hai ngÜ©i bån xuÓng dÜ§i ÇÒi Ç‹ lÃycuÓc, xÈng, Tân ÇÜa m¡t nhìn quanh ng†n ÇÒi phûÇÀy cÕ tranh, nÖi yên nghÌ cûa nh»ng ngÜ©i bån ÇÒngngÛ cûa chàng ... gÀn 20 nÃm ÇÃt con con bÎ Çào b§iloang l‡ bªi thú rØng, lÕng chÕng nh»ng chai, l†, m¶bia cûa các bån chàng Çó. Không hi‹u vài næm n»acó còn hiŒn h»u n»a hay không? Chàng ÇÜa m¡t nhìnxuÓng ngÜ©i bån cûa mình, nét m¥t cûa Khánh thÆtbình thän, hình nhÜ Khánh Çang say ngû. Tân lÄm

bÄm khÃn thÀm:" Thôi anh Çi bình an, Çàn em chÌ cóth‹ ÇÜa anh Çi m¶t Çoån ÇÜ©ng này thôi". Ch®t m¶tÇám mây Çen kéo t§i, bÀu tr©i nhÜ tÓi h£n, lÅn vàoti‰ng gió là ti‰ng cuÓc lÎch kÎch va vào ÇÃt, Çá, TâncÓ g¡ng Çào sâu thêm thì ti‰ng cûa tên sï quan anninh vang lên:

- Thôi Çû rÒi ! KhÄn trÜÖng lên, tr©i s¡p mÜa torÒi.

- ñ‹ tôi Çào sâu hÖn chút n»a cán b¶.Ti‰ng tên sï quan an ninh hét to:- Tôi nói Çû rÒi, là Çû rÒi, anh muÓn cãi? VØa nói

h¡n vØa ÇÜa tay r© bao súng.Tân im l¥ng, cùng v§i hai ngÜ©i bån Ç¥t xác cûa

Khánh vào huyŒt, tÃm träi b¢ng väi bao cát chÌ Ç¡pÇÜ®c Ç‰n c°, bÀn thÀn chàng móc túi lÃy nºa cáikhæn phû lên m¥t Khánh. TØng xÈng ÇÃt phû lên thânxác bån, Tân nhû thÀm:

- Vïnh biŒt Khánh, vïnh biŒt.CÄn thÆn, chàng lÃy xÈng v‡ cho ÇÃt nén ch¥t

xuÓng, rÒi lÃy mi‰ng giÃy có ghi tên h† và ngày mÃtcûa bån, chàng bÕ vào cái l† nhÕ rÒi ÇÆy n¡p låi,chàng cÛng ng¡t v¶i mÃy bông hoa dåi c¡m lên m¶bån. Côn, tên sï quan an ninh xÃn t§i, vÖ mÃy nhánhbông vÃt xuÓng ÇÃt.

- Hoa v§i hoét, tøi mày có ch‰t mÜ©i Ç©i cÛngkhông h‰t t¶i, thu nh¥t cuÓc, xÈng rÒi vŠ, khÄn trÜÖnglên.

Nhìn gÜÖng m¥t xÜÖng xÄu v§i Çôi môi thâm xìcûa h¡n, Tân khë mÌm cÜ©i rÒi lÀm lÛi xuÓng ÇÒi ...mÜa b¡t ÇÀu n¥ng håt ...

Hai ngày sau ngày chôn Khánh, tÃt cä tù khôngÇÜ®c xuÃt tråi, tình hình có vÈ cæng th£ng, an ninhhình nhÜ ÇÜ®c tæng cÜ©ng, ban Çêm vŒ binh Çi tuÀnthÜ©ng xuyên, ti‰ng chân Çi vang lên suÓt Çêm ngoàihàng rào m‡i Ç¶ . Nh»ng ngÜ©i tù không ng§t xÀm xìbàn tán.Tân chán nän nói v§i Thông:

- KŒ cha tøi nó Çi ông Öi, tøi nó muÓn làm trò gìthì làm, mình cùi rÒi, còn s® lª sao?

RÒi chàng låi nghï Ç‰n Trâm mà buÒn cho nàng,sao em låi Çem lòng quy‰n luy‰n m¶t ngÜ©i tù nhÜanh, ngÜ©i tù không có ngày vŠ, rÒi mai này tøi mìnhsë ra sao Çây?...chàng cÓ nén ti‰ng thª dài.

ñ‰n ngày thÙ tÜ thì nhà b‰p ÇÜ®c lÎnh nÃu cÖmthông tÀm và tÃt cä phäi g†n ghë trÜ§c 9 gi© sáng


hôm sau. Ngay tÓi hôm Çó, m¶t Çoàn xe Molotovachåy xÀm xÆp vŠ hÜ§ng huyŒn Phù Yên, không khíyên tïnh thÜ©ng ngày Çã bÎ náo Ç¶ng bªi ti‰ng ì Àmcûa Çoàn xe, bªi ánh Çèn loang loáng.

Sáng ngày hôm sau, trÜ§c gi© quy ÇÎnh các Ç¶iÇã tÆp h†p ª sân cûa tråi, th‰ rÒi hai ngÜ©i tù cóchung m¶t cái còng x‰p hàng lên xe, tÃt cä tù nhânphäi ngÒi dÜ§i sàn xe, xe ÇÜ®c phû kín, cuÓi xe cóhai vŒ binh võ trang canh gi». ñoàn xe n° máy hÜ§ngvŠ phía b‰n phà Ô Lâu Ç‹ tØ Çó së lên xe lºa, Tân cÓtìm m¶t kë hª Ç‹ nhìn ra ngoài, nhÜng vô phÜÖng .

ñã hÖn m¶t tháng nay Trâm không g¥p ÇÜ®c Tân,nàng cäm thÃy lo ngåi và xÓn xang vô cùng, nhÃt làkhi nàng nhÆn ÇÜ®c thÜ hÒi âm cûa bà Toàn, mË cûaTân, bà nói r¢ng rÃt vui mØng khi nhÆn ÇÜ®c thÜ cûanàng, rÃt vui khi bi‰t Tân vÅn bình an và cho bi‰tÇang xin giÃy phép Ç‹ ra thæm con, bà hËn së Ç‰n g¥pnàng. Trâm muÓn báo cho Tân, nhÜng không bi‰tphäi làm sao. ñã nhiŠu lÀn nàng Çi qua tråi, nhÜngkhi thÃym¥t ngÜ©i b¶ Ç¶i ngÒi trong v†ng canh, nànglåi ngÀn ngåi. MÃy ngày hôm nay nghe phong phanhr¢ng Çám tù cäi tåo së phäi chuy‹n tråi, tin này låilàm cho nàng rÓi trí, bÃn loån thêm. ñ‰n sáng s§mngày hôm nay, khi sÜÖng mù còn che kín nh»ng ÇÒichè, thì Çoàn xe Çã Àm Àm kéo Ç‰n. Nàng hi‹u ngayr¢ng gi© phút chia ly cûa nàng và Tân Çã Ç‰n, hìnhbóng cûa nh»ng ngÜ©i tù nhÜ nhòe Çi qua màn lŒ.

ñoàn xe ÇÆu bên này sông, tØng Çoàn tù cäi tåoÇÜ®c lŒnh xuÓng xe, x‰p hàng Çi xuÓng phà Ç‹ quasông. Cái gì cÛng thay Ç°i v§i th©i gian, không cònmàn dàn chào, nh»ng ti‰ng chºi rûa cûa dân chúngÇÜ®c cho là t¿ phát, trên nh»ng ø ÇÃt cao cÛng khôngcòn nh»ng cô du kích v§i khÄu CKC mà thay vào Çólà nh»ng khÄu RPD cùng v§i nh»ng gÜÖng m¥t lånhlùng . ñoàn tù cÙ hai ngÜ©i m¶t c¥p lÀm lÛi Çi, xa xanh»ng toa xe lºa Çã n¢m im lìm ch© s¤n, "Çi Çâu, vŠÇâu ", thôi thì cÙ phó m¥c cho sÓ mŒnh . ñ‰n x‰ trÜa,Çoàn tàu m§i c¿a mình, læn bánh. Tuy r¢ng cÛng chÌlà nh»ng toa tàu Ç‹ chª súc vÆt, nhÜng tÜÖng ÇÓi Ç«hÖn, chÌ có khoäng 30 ngÜ©i tù cho m¶t toa và khôngÇóng cºa nên cÛng Ç« bÎ ng¶p thª.Tân ngÒi trên túiÇ¿ng quÀn áo ÇÜa m¡t lÖ Çãng nhìn cänh vÆt bênngoài chåy vùn vøt ngÜ®c chiŠu v§i Çoàn tàu. "TrâmÖi, không bi‰t Ç‰n ngày nào chúng mình m§i g¥p låi

ÇÜ®c, anh cÛng không bi‰t mình së Çi vŠ Çâu ?"ñ‰n chiŠu tÓi thì Çoàn xe dØng låi, có ánh Çèn

ÇiŒn vàng v†t, le lói ª bên ngoài... ga Bình Løc...ñoàn tàu chåy khÕi sân ga, tách sang m¶t lÓi khácrÒi tØ tØ dØng låi... chung quanh v¡ng l¥ng, ngoåi trØti‰ng xì xì cûa cái ÇÀu xe lºa c° l°, Ç¶t nhiên có ti‰ngloa vang lên:

- TÃt cä các cäi tåo viên phäi ngÒi yên tåi ch‡,bÃt tuân së bÎ nghiêm trÎ, yêu cÀu tÃt cä phäi chÃphành nghiêm.

Bóng tÓi bao trùm, chÌ có ánh Çèn pile loangloáng, có ti‰ng cûa nh»ng ngÜ©i tù xÀm xì lo ngåibàn tán... Ch®t có ti‰ng cûa HÒi, ngÜ©i quän giáo:

- ñ¶i 3 cº hai ngÜ©i xuÓng xe nhÆn nÜ§c uÓng,phÀn æn ...

M¶t lúc sau hai ngÜ©i kŒ nŒ mang vŠ m¶t thùngnÜ§c và m¶t cái bao n¥ng chÎch, m‡i ngÜ©i ÇÜ®cphát hai phong lÜÖng khô cûa Tàu và nºa lít nÜ§cuÓng cÀm hÖi. Cºa toa tàu Çóng xÀm låi, Tân nhÃmnháp tØng mi‰ng nhÕ, ÇÀu óc miên man nghï vŠ mËchàng, vŠ Trâm, ôi cu¶c Ç©i sao nhiŠu nghÎch cänhquá, rÒi chàng thÃy buÒn, ti‰c cho Trâm và giÆn chínhbän thân mình, mình kh° thì Çã Çành, nhÜng sao låiÇem kh° Ç‰n cho ngÜ©i con gái thÖ ngây Çó.

Ti‰ng còi tu hušt vang lên chói tai:- KhÄn trÜÖng lên, khÄn trÜÖng lên, tÆp k‰t khÄn

trÜÖng lên!ñoàn tù l‰ch th‰ch, lÛ lÜ®t kéo Ç‰n tø h†p trong

m¶t bãi trÓng ngÆp cÕ. Ô kìa! Tân ch®t thÃy m¶t cáigì Çó quen thu¶c: nh»ng container v§i nh»ng ch»Sealand , Pacific, Alaska... thì ra nh»ng ngÜ©i CS Çãchª cä nh»ng thÙ chi‰n l®i phÄm này ra ÇÃt B¡c. RÒicu¶c bàn giao tù b¡t ÇÀu gi»a b¶ Ç¶i và công an, tØngc¥p, tØng c¥p bÜ§c qua, ngÜ©i công an cÀm cuÓn s°và cái bút m¿c nhÄm Ç‰m. Tân ÇÜa m¡t nhìn T/SCÜÖng khë gÆt ÇÀu, m¡t ngÜ©i HSQ/CS ÇÜ®m buÒn.

Tråi Nam Hà gÒm có 5 phân tråi: A, B, C, D, E.E còn g†i là tråi MÍ . A là tråi chính , Çi quá vào tronglà tråi B, cä hai tråi ÇŠu t†a låc trên m¶t ng†n núi Çávôi, tråi C còn g†i là tråi nông nghiŒp vì ª dÜ§i ÇÒngtrÛng. Tù cäi tåo ÇÜ®c phân chia làm vào ba tråi A, Bvà C. Tråi D dành cho tù hình s¿ và tråi E dành chonh»ng ngÜ©i tù Çã chuÄn bÎ vŠ bên kia th‰ gi§i. Tân


và m¶t sÓ bån cÛ bÎ chuy‹n vào tråi C... Phân tråi Ccó ba gian, m‡i gian có hai buÒng, m¶t gian xâyb¢ng gåch, còn hai gian kia ÇÜ®c làm b¢ng tre, nÙa.Th‰ rÒi cu¶c sÓng tù Çày buÒn nän låi nÓi ti‰p, hàngngày tr¿c tråi xuÓng mª khóa buÒng, ngày Çi cuÓcru¶ng, cÃy lúa, tÓi låi khóa buÒng, cÙ th‰ nÓi ti‰p ...

Bà Toàn cÀm lá thÜ, lòng phân vân: "Ÿ ngoàiB¡c có ai låi gºi thÜ cho mình, cÆu TuÃn thì m§i vŠHà N¶i tuÀn vØa rÒi, dÃu bÜu ÇiŒn låi ª tÆn Yên Bái."

NgÀn ngØ m¶t lúc, bà mª thÜ ra xem, ch®t bàcäm thÃy choáng ng¶p bªi nguÒn vui không ng©, bÙcthÜ này báo cho bà bi‰t tin cûa ÇÙa con yêu dÃu, bi‰tnó ÇÜ®c bình an và Çang ª Çâu. "Tå Ön tr©i phÆt", bànhû thÀm. Trong nh»ng ngày qua bà cÛng nhÆn ÇÜ®cthÜ cûa con, nhÜng thÜ nào cÛng theo m¶t khuôn sáo... Çang h†c tÆp, lao Ç¶ng tÓt... rÒi nói bà ÇØng longhï gì ... th‰ thôi. à mà th¢ng con cûa bà Çính hôntØ bao gi©, viŒc này làm bà bÓi rÓi, mù m©, "mìnhphäi Çi m¶t chuy‰n". Bà t¿ nhû.

Tr©i Çã vào Çông, bÀu tr©i xám xÎt Çã bao trùmlên vùng rØng núi ViŒt B¡c, tØng làn gió bÃc lånhbuÓt len lÕi qua mái tranh, lÛ chim sÈ huyên náocÛng trÓn biŒt. Trâm rùng mình, cái áo bông khôngÇû Ç‹ ngæn cÖn lånh, mÃy ngày nay mÜa liên miên,håt mÜa nhÜ bøi, nhÜng cÛng Çû Ç‹ làm Ü§t áo nàngquay vào kho Ç‹ x‰p låi mÃy bao chè, Ü§t thì khôngth‹ xuÃt kho ÇÜ®c. ñang lúi húi thì có ti‰ng cûa ôngchû nhiŒm HTX :

- Trâm Öi , có ai tìm cháu Çây này .Trâm bÜ§c ra thì thÃy ông chû nhiŒm Çang ÇÙng

v§i hai ngÜ©i lå ª trÜ§c sân , m¶t nam và m¶t n» ªtu°i trung niên, ngÜ©i Çàn bà tóc Çã hoa râm, nhÜngdáng còn khÕe månh, nét m¥t hiŠn hòa, phúc hÆu.

- Då, ông bà tìm cháu? Trâm gÆt ÇÀu chào.NgÜ©i Çàn bà mÌm cÜ©i Çáp:- Vâng , tôi là mË cûa Tân , còn Çây là cÆu TuÃn,

cÆu em tôi ."- Då ,vâng cháu chào bà ."Ông chû nhiŒm lên ti‰ng:- Cháu ÇÜa hai ông, bà vào trong nói chuyŒn, chú

phäi vŠ nhà có tš viŒc. M©i hai ông bà ª chÖi.Nói xong ông gÆt ÇÀu chào rÒi quay lÜng Çi .- Då, cháu m©i ông bà ngÒi.VØa nói Trâm vØa Ç‹

hai cÓc nÜ§c lên bàn .

TrÜ§c m¡t bà Toàn là m¶t cô gái có vÈ nhu mì,nét m¥t thanh tú, bà mª l©i:

- Tôi cám Ön cháu Çã cho tôi bi‰t tin tÙc vŠ contrai cûa tôi. ñÜ®c tin tôi v¶i ra Hà n¶i Ç‹ xin phép ªb¶ N¶i vø rÒi nh© cÆu TuÃn ÇÜa lên Çây ngay.

Trâm ch§p mau Çôi m¡t, cúi xuÓng Çáp nhÕ:- Då thÜa bác, cháu tình c© g¥p anh Tân, khi anh

Ãy Çi lao Ç¶ng và chúng cháu Çem lòng quy‰n luy‰nnhau, cháu xin bác tha l‡i cho cháu. Bà Toàn mÌmcÜ©i, nhË nhàng n¡m lÃy tay Trâm:

- — , có gì Çâu cháu, cám Ön cháu Çã không nŠ hàgì hoàn cänh cûa con bác mà thÜÖng tÜªng nó, bácchÌ có m¶t mình nó, hÒi nào Ç‰n gi© hû hÌ cÛng chÌcó hai mË con, bác rÃt vui là bây gi© låi có thêm m¶tÇÙa con gái rÒi. Th‰ Tân Çang ª Çâu cháu?

Trâm ÇÜa tay chÌ vŠ khu lán tråi n¢m ª chân ÇÒi,bên kia Çám ru¶ng nÜ§c .

- ThÜa bác, ba tuÀn trÜ§c anh Tân ª trong cái tråiÇó, nay thì anh Ãy Çã bÎ chuy‹n Çi nÖi khác rÒi, cháunghe nói, hình nhÜ tråi Çó Çã chuy‹n vŠ vùng HàNam Ninh, trÜ§c Çó anh Tân có ÇÜa cháu vÆt này.VØa nói, nàng vØa tháo s®i dây chuyŠn có tÜ®ng phÆtb¢ng g‡ và trao cho bà Toàn .

Nhìn thÃy s®i dây chuyŠn, bà bi‰t ngay là cûacon trai mình, bà ôn tÒn nói :

- Con cÙ gi» lÃy, ÇÃy là vÆt Çính Ü§c cûa Tân, thÆtkhông may cho bác, nhÜng không sao, Çã bi‰t ª nÖinào thì bác cháu mình cÛng së g¥p Tân ... Thôi bâygi© con ÇÜa bác vŠ g¥p cha mË con Ç‹ làm quen nhé.

Nét m¥t ºng hÒng, nàng hân hoan Çáp :- Då vâng thÜa bác, Ç‹ cháu khóa cºa Çã, nhà

cháu cÛng ª gÀn Çây thôi .Trâm ÇÜa bà Toàn men theo con ÇÜ©ng mòn qua

xóm nhÕ cÆn kŠ v§i trø sª HTX .Cä ba ngÜ©i ti‰n Ç‰nngôi nhà ba gian, ván g‡, mái l®p nÙa, Trâm cÃt ti‰ngg†i:

- BÓ, mË Öi, có khách.BÓ cûa Trâm, sºa låi c¥p kính lão :- Chào ông bà, m©i ông bà vào Çây. Trâm, con rót

nÜ§c m©i ông bà.ñ¥t hai cÓc nÜ§c còn nghi ngút khói: "Då, m©i

hai bác xÖi nÜ§c." rÒi nàng nói nhanh:- ThÜa bÓ, Çây là mË và chú cûa anh Tân, ngÜ©i

mà con Çã thÜa chuyŒn v§i bÓ mË, mÃy hôm trÜ§c.


BÓ Trâm mÌm cÜ©i, nói vói vào bên trong nhà:- Bà nó Çâu rÒi, ra Çây, nhà có khách.M¶t ngÜ©i Çàn bà tØ nhà trong bÜ§c ra khë gÆt

ÇÀu chào khách, tuy lam lÛ, nhÜng vÅn không dÃuÇÜ®c vÈ thÜ thái, dÎu dàng. Bà bÜ§c Ç‰n ngÒi nép bêncånh chÒng . BÓ cûa Trâm ôn tÒn nói:

- ñây là bà nhà tôi, ch£ng dÃu gì bà, chúng tôi chÌcó hai cháu gái, chÎ cûa cháu Trâm Çã lÆp gia Çìnhv§i m¶t ngÜ©i ª miŠn xuôi, chÌ còn có cháu Trâm ªlåi hû h› v§i v® chÒng tôi. MÃy hôm trÜ§c cháu cóthú thÆt mÓi lÜÖng duyên v§i con trai cûa bà, v® chÒngtôi cÛng ng« ngàng trÜ§c hoàn cänh éo le cûa chúngnó, nên cÛng không bi‰t liŒu lë nào cho phäi.

H§p m¶t ngøm nÜ§c, bà Toàn mÌm cÜ©i Çáp :- Ông bà dåy th‰ cÛng phäi. Khi nhÆn ÇÜ®c thÜ

cûa cháu Trâm, quä thÆt tôi cäm Ç¶ng vô cùng. TôicÛng chÌ có m¶t mình cháu Tân, tØ ngày nhà tôi mÃt,cÛng chÌ có hai mË con hû h› s§m tÓi, bây gi© con tôivÜ§ng cänh tù t¶i, cháu Trâm Çã không k‹ gì Ç‰nhoàn cänh cûa con trai tôi mà Çem lòng quy‰n luy‰nnó, tôi nghï r¢ng Çây có lë là tr©i ÇÎnh cho chúng nó,vÆy xin ông bà cÛng nên h®p tác cho chúng nó.

BÓ cûa Trâm cÜ©i xòa :- Thôi thì v® chÒng tôi và bà có còn làm gì ÇÜ®c

n»a, vì tÜÖng lai và hånh phúc cûa con cái, thì cánhgià chúng mình cÛng phäi xuôi theo thôi.

Bà Toàn và chú TuÃn cÛng cÜ©i, bà xoay quaTrâm hÕi :

- Bây gi© bÓ mË cháu và bác Çã tính nhÜ vÆy Çó,còn cháu thì sao, cháu nói cho bác bi‰t?

ñÕ bØng Çôi má, nàng cúi xuÓng vân vê chéo áo,lí nhí nói gì không rõ, bà Toàn cÜ©i xòa:

- Con bé này, l§n rÒi mà còn m¡c cª .BÓ cûa Trâm cÛng cÜ©i :- Th‰ ÇÃy, hình änh này låi g®i nh§ låi chuyŒn

cûa tôi v§i bà nhà tôi ngày xÜa. Lúc bÓ mË tôi Ç‰ndåm v® cho tôi, trÜ§c næm 1954 gia Çình chúng tôi,cÛng nhÜ nh»ng gia Çình khác ª Çây ÇŠu ª Hà N¶i vàHäi Phòng, nhÜng sau cu¶c cäi cách tÜ sän thì ÇŠuphäi bÎ chÌ ÇÎnh cÜ trú ª Çây; thÃm thoát cÛng mÃychøc næm rÒi... Thôi thì s¤n Çây, bà và chú Çây ª låidùng m¶t b»a Çåm båc v§i v® chÒng tôi.

Bà Toàn ÇÜa m¡t nhìn chú TuÃn dò hÕi, chú TuÃnv¶i Çáp :

- Då , cám Ön ông bà, xin Ç‹ cho lÀn khác, bây

gi© Çã quá trÜa mà ÇÜ©ng ra b‰n phà låi xa và trÖntr®t, chúng tôi phäi tranh thû cho kÎp chuy‰n tàu chiŠunay kÈo trÍ.

- Vâng, n‰u Çã nhÜ th‰, thì xin hËn vào dÎp khácm©i bà và chú Çây ghé låi nhé, bây gi© xem nhÜ Çãthân thi‰t rÒi Çó, xin ÇØng ngåi .

- Vâng, chúng tôi xin vâng l©i, tôi xin phép Ç°icách xÜng hô vì dù sao chúng ta cÛng thành sui giacûa nhau rÒi, nhà tôi tên Toàn, xin anh chÎ cÙ xÜnghô nhÜ vÆy là ÇÜ®c rÒi, tôi cÛng xin m©i anh chÎ vàcháu Trâm có dÎp xin vào Sài Gòn Ç‹ bi‰t nhà, ÇÎachÌ thì cháu Trâm Çã có rÒi Çó.

RÒi bà quay sang khë vuÓt tóc Trâm, bà nói :- Con, bây gi© con cÛng là con cûa mË rÒi Çó, khi

nào có dÎp con hãy ÇÜa bÓ mË con vào Sài Gòn thæmmË nhé, mË ch© con .

Nói xong bà tháo chi‰c vòng Semaine, rÒi Çeovào tay nàng:

- MË ch£ng có gì quš, chÌ có m‡i cái vòng nàycho con, con hãy gi» gìn sÙc khoÈ, nh§ vi‰t thÜ thÜ©ngxuyên cho mË, à còn nh»ng thÙ này n»a.

Bà chÌ hai cái giÕ xách nói:- ñây là nh»ng thÙ mË mua cho Tân, thôi thì mË

Ç‹ låi Çây, mË phäi Çi ngay, mang theo thì cÒng kŠnhl¡m, con gi» lÃy mà dùng, chÌ có ÇÒ æn khô thôi.

Nói xong, bà bÜ§c Ç‰n gÀn mË cûa Trâm và ôntÒn nói:

- Ti‰c là không có th©i gian Ç‹ chÎ em mình hànhuyên v§i nhau, thôi thì n‰u có dÎp, xin m©i anh chÎvào nhà tôi chÖi, chúng mình së có nhiŠu th©i gianhÖn. Bây gi© chúng tôi xin ki‰u Ç‹ Çi cho kÎp chuy‰ntàu.

Chú TuÃn Çã dÅn xe ra ÇÜ©ng ngÒi ch©. Trâm vàbÓ mË cùng theo tiÍn chân bà Toàn. ñÙng l¥ng nhìnkhu lán tråi cûa tråi cäi tåo m¶t lát rÒi bà Toàn nói:

- Thôi tôi xin phép anh chÎ nhé, mË Çi nghe con,nh§ l©i mË d¥n.

Trâm ÇÙng nhìn theo cho t§i khi chi‰c xe khuÃtsau r¥ng cây xa xa nàng m§i bÜ§c vào nhà. Làn mÜabøi vÅn rÖi, nhÜng trong tâm hÒn nàng Çã xÓn xangv§i niŠm vui khôn tä, mË nàng cÙ nhìn nàng cÜ©i,làm nàng càng thêm xÃu h° .

- Thôi, mình vào nhà Çi con, bà Ãy là ngÜ©i tº t‰,bÓ mØng cho con .


Nàng ngÜ§c lên nhìn bÓ v§i ánh m¡t bi‰t Ön .ThÃm thoát Çã hÖn m¶t næm Tân và các bån ÇÜ®c

chuy‹n vŠ tråi Nam Hà, trong tråi Çã r¶n lên nguÒntin là Çã có s¿ m¥c cä gi»a chính phû Hoa Kÿ vàCSVN vŠ sÓ phÆn nh»ng ngÜ©i tù cäi tåo, vì kiŒt quŒvŠ kinh t‰ nên VN muÓn trao Ç°i nh»ng ngÜ©i tù Ç‹lÃy viŒn tr® tØ MÏ, nguÒn tin ÇÒn này Çã nhóm lênm¶t chút ánh sáng nÖi cuÓi ÇÜ©ng hÀm. Trong th©igian này sÓ lÜ®ng ngÜ©i ª trong Nam ra thæm tù cäitåo m‡i ngày m‡i nhiŠu, nên Çã ÇÄy lui nån Çói ªtrong tù và Tân cÛng mong có ngày ÇÜ®c g¥p mËchàng .

Vào m¶t ngày cuÓi Çông næm 1979, không khígiá lånh Çã bao trùm ÇÃt B¡c, khi th‰ gi§i chuÄn bÎÇón Chúa Hài ñÒng thì Tân ÇÜ®c lŒnh ª låi tråi vì cóngÜ©i Ç‰n thæm. S¿ mong mÕi làm chàng cäm thÃynôn nao, khi ngÜ©i tù Çi lao Ç¶ng cuÓi cùng ra khÕitråi, thì Tân và vài ngÜ©i có ngÜ©i nhà Ç‰n thæm, Çitheo ngÜ©i cán b¶ an ninh Çi ra nhà thæm nuôi... tØ xachàng Çã thÃy mË và Trâm Çang ÇÙng ch©.

Cæn nhà thæm nuôi là m¶t cæn nhà nhÕ,vách ÇÃt,l®p b¢ng rÖm, bên trong chÌ có m¶t cái bàn dài b¢ngtre, r¶ng hÖn m¶t thÜ§c và hai hàng gh‰ dài, cÛngb¢ng tre. NgÜ©i Çi thæm ngÒi m¶t bên và bên kia làngÜ©i tù, ngÜ©i sï quan an ninh ngÒi ª ÇÀu bàn giámsát, bên ngoài läng väng vài công an vÛ trang.

NgÜ©i sï quan an ninh cao gi†ng:- M†i ngÜ©i có 15 phút Ç‹ thæm vi‰ng, yêu cÀu

tÃt cä hãy chÃp hành nghiêm n¶i quy Çã quy ÇÎnh.Ch£ng Ç‹ š gì Ç‰n l©i nói cûa tên công an, Tân

nhìn chæm chæm vào mË và Trâm, mË chàng nhÜ ÓmÇi nhiŠu, tóc cÛng båc nhiŠu hÖn, có lë vì buÒn phiŠn,vØa ngÒi xuÓng bà Toàn Çã hÕi ngay:

- Tân... con có khÕe không? MË có lên nhà emTrâm, nhÜng không g¥p con, hÕi mãi m§i bi‰t con ªÇây. MË m§i lên Yên Bái Ç‹ xin phép cho Trâm Çiv§i mË Ç‰n thæm con, k‹ ra cÛng không dÍ dàng gì.BÓ anh, anh chÌ làm kh° mË.

Tân cÜ©i nhË:- ThÜa mË, mË thÃy Çó, con vÅn månh khÕe, thì

mË Çã ch£ng hÓi con lÃy v® hay sao? Nay thì con Çãvâng l©i mË rÒi Çó, mË có vui không? Con mong mËsë yêu thÜÖng con gái cûa mË.

VØa nói, chàng vØa âu y‰m nhìn Trâm, nàng cÛngnhìn chàng v§i ánh m¡t trìu m‰n, ánh m¡t nhÜ Çã nóilên ngàn vån l©i muÓn nói, nàng khë kéo tay áo Ç‹cho chàng nhìn thÃy cái vòng mà mË chÒng Çã Çeocho nàng, nét m¥t tràn ngÆp hånh phúc.

M†i ngÜ©i Çang say sÜa hàn huyên, thì có ti‰ngnói lånh lùng cûa viên sï quan an ninh vang lên:

- ñã h‰t gi©, tÃt cä chuÄn bÎ vào tråi, khÄn trÜÖnglên .

Trâm v¶i lên ti‰ng:- Anh, trong cái túi này là cÖm n‰p v§i thÎt gà,

em vØa th°i tÓi hôm qua, anh cÄn thÆn.- Anh nh§ rÒi, n‰u ÇÜ®c thì em vŠ ª v§i mË. ThÜa

mË con phäi vào tråi, mË hãy gi» gìn sÙc khÕe .Trâm nói vói theo:- Anh Tân, Ç‹ em së thÜa låi v§i bÓ mË em ...Tân chÌ có th‹ quay ÇÀu låi gÆt gÆt.ñ‰n næm 1980 thì có bi‰n chuy‹n l§n, m¶t sÓ

ÇÜ®c phóng thích, còn m¶t sÓ l§n ÇÜ®c chuy‹n vàophía Nam. Tân và các bån Çã Ùa nÜ§c m¡t khi nhìnthÃy ánh Çèn néon, ánh Çèn Çó m§i thân thiŒn làmsao, rÒi Ç‰n næm 1983 Tân ÇÜ®c phóng thích ...

Tr©i Sài Gòn Çã vào thu, cây lá Çã Ç°i màu, nh»nghåt cây sao rÖi røng, xoay tít theo cÖn gió thoäng,Tân Çang lui cui d¿ng låi cái xe Çåp thì có ngÜ©i v‡vai.

- Ê Tân, cø trÓn Çâu mÃt biŒt, Ç‰n nay m§i thÃytrÒi lên vÆy.

Tân quay låi thì thÃy L¶c, ngÜ©i bån tù cùng ªSÖn La, chàng cÜ©i cÜ©i:

- Thì bÆn vì sinh k‰, rÒi v® con níu chân, vÆy Çó.L¶c la toáng lên:- Ê tøi bây, th¢ng Tân lÃy v® rÒi, mà v® cûa mày

Çâu?Tân g†i Trâm Ç‰n gi§i thiŒu v§i Çám bån, Trâm

e Ãp cúi chào m†i ngÜ©i. Có ti‰ng ai Çó nói l§n:- Ê ! Cái vø này không tính, không có tiŒc chào

sân là không tính à nghe.Tân giÖ hai tay lên:- RÒi, rÒi mÃy cha, Çâu rÒi có Çó, m‡i ÇÙa mang

Ç‰n m¶t chai rÜÖu, ÇÒ nhÆu tao lo.Cä Çám cÜ©i xòa, Trâm ÇÕ hÒng Çôi má, e Ãp nép

sau lÜng chÒng ...Victorville 5/10/ 2018


Nh»ng ngày cuÓi tháng tÜ ª Boise khí hÆu Ãm låthÜ©ng. Ánh n¡ng sáng chan-hoà trên kh¡p vån vÆtnh© ª hiŒn-tÜ®ng El Nïno Çã xóa Çi khí lånh cûa mùañông, Çây Çó trong vÜ©n nh»ng khóm hoa Locust,Daffodills, Tullips Çã nª r¶ khoe s¡c th¡m và lÛ ongbÜ§m Çi vŠ báo hiŒu Xuân sang. Tháng tÜ trong tôicó nhiŠu k›-niŒm quá, k› niŒm êm ÇŠm cÛng nhÜnh»ng cay Ç¡ng ê chŠ cûa ngÜ©i lính VNCH vào ngàycuÓi cûa tháng tÜ næm 1975, hay nh§ xa hÖn 3 næmn»a, vào tháng tÜ næm 1972 là ngày Liên-ñoàn 81/BCND chúng tôi ti‰n vào An-L¶c Ç‹ phän-công vàgiäi tÕa thành phÓ Çang bÎ ViŒt-C¶ng xâm chi‰m. ñã26 næm qua, tu°i Ç©i dài theo næm tháng, tóc Çã Çi‹mmuÓi tiêu, trên khuôn m¥t ÇÀy thêm nh»ng v‰t nhænnhÜng hình änh cûa trÆn chi‰n An-L¶c vÅn khôngxóa nhoà trong tâm tÜªng. Tôi xin ÇÜ®c trª låi th©igian xa xÜa Ãy Ç‹ vi‰t lên vài giòng gºi Ç‰n các bån,xin hãy cùng tôi nh§ vŠ thành phÓ An-L¶c Ç‹ tÜªngniŒm Ç‰n nh»ng ngÜ©i dân, ngÜ©i lính Çã n¢m xuÓngtrong thành-phÓ nhÕ Ãy và nhÃt là 68 ÇÒng Ç¶i cûachúng tôi Çã gác súng tåi chi‰n trÜ©ng v§i bia ÇŠ docô giáo Pha cäm t¥ng.

"An-L¶c ÇÎa sº ghi chi‰n-tíchBiŒt Cách Dù vÎ quÓc vong thân"Ngày 16/4/72 ÇÖn vÎ chúng tôi còn Çang hành

quân xâm nhÆp toán thám sát ª vùng ñÀu Chó giápbiên gi§i Miên, cæn cÙ hành quân Çóng tåi phi trÜ©ngTräng-L§n Tây-Ninh. Các toán thám sát phát hiŒnnhiŠu chi‰n xa ÇÎch Çang di chuy‹n trong vùng.Nh»ng Çi‹m nóng Çó ÇÜ®c báo cáo vŠ b¶ chÌ-huy,quân Çoàn III và b¶ TTM. Tåi trung tâm hành quân,sau khi chÃm t†a Ç¶ dØng quân cûa các toán trongrØng, tôi và mÃy th¢ng bån xin phép ra phÓ Tây-Ninh æn trÜa và mua m¶t vài vÆt døng cá-nhân. ñanglang thang trong thành phÓ dÜ§i cái nóng nung ngÜ©iÇ¶t nhiên m¶t chi‰c xe jeep ngØng ngay ch‡ chúngtôi, trên xe có ñåi-úy NguyÍn SÖn. LŒnh cûa anhSÖn:

- MÃy anh lên xe vŠ cæn cÙ gÃp, có lŒnh hànhquân m§i.

- Cho tôi mua thêm hai cuÓn phim n»a mà mìnhÇi Çâu vÆy ñåi úy? Tôi hÕi.

- VŠ cæn cÙ së bi‰t.Chi‰c xe jeep Çäo thêm vài vòng trên các con

ÇÜ©ng chính và gom ÇÜ®c thêm vài ba ÇÙa n»a, nhípxe Çã o¢n xuÓng vì sÙc n¥ng và ch‡ ngÒi cÛng chÆtcÙng ñåi úy SÖn m§i lái vŠ phi trÜ©ng Träng-L§n.Tåi Çây các ñåi-ñ¶i, b¶ ChÌ-Huy, Liên Toán ThámSát Çang tÆp h†p Çi‹m danh quân sÓ. Sau Çó tronglŠu thuy‰t trình hành quân tôi ÇÜ®c bi‰t Liên-ñoàn81/BCND së vào An-L¶c Ç‹ giäi vây. Theo dõi báocáo hành quân tôi ÇÜ®c bi‰t L¶c-Ninh Çã thÃt thû 9ngày trÜ§c Çó, quÓc l¶ 13 Çã bÎ ViŒt C¶ng ki‹m soáttØ phía Nam cûa L¶c Ninh và c¡t ÇÙt giao-thông tØphiá Nam cûa thÎ xã An-L¶c. T¿ nhiên tôi có cáilinh-cäm trÜ§c s¿ thº thách gay go, nh»ng gian nguytrÜ§c m¥t. ñÖn vÎ chúng tôì là ÇÖn-vÎ ÇÜ®c hành quântrong cu¶c chi‰n bÃt qui-Ü§c gÒm các toán nhÕ ÇÜ®cthä vào các mÆt khu an-toàn cûa VC Ç‹ thu thÆp tin-tÙc, b¡t cóc các VC Çi lÈ tÈ hay chÌ Çi‹m cho các phi-pháo, B52 v.v... Khi có ÇÀy Çû tin tÙc và lÜ®ng sÙc

Hai thaùng töû thuû An Loäc

ñ‡-ÇÙc-ThÎnh

(Bài trích Çæng tØ ñ¥c San Gñ81/BCND sÓ 2 ngày 1tháng 7/1998)

Tác giä ñ‡-ÇÙc-ThÎnh


mình, ÇÖn vÎ së mª cu¶c Ç¶t kích ch§p nhoáng, quânsÓ Ç¶t kích có th‹ tØ Trung-ñ¶i, ñåi-ñ¶i hay Ti‹u-ñoàn TrØ nhÜ lÀn phøc kích Çoàn xe 8 chi‰c cûaViŒt-C¶ng ª thung-lÛng Ashau vào tháng 4 næm 1968.Nay ÇÖn vÎ ÇÜ®c chÌ-ÇÎnh vào cu¶c chi‰n Çåi qui mônên tôi cÛng phân vân, giao-Ç¶ng Çôi chút. NhÜngcác bÆc Çàn anh cûa tôi Çã d¿ trÆn Cây Quéo, CâyThÎ ª Gia-ñÎnh vào næm 68 v§i chi‰n th¡ng vÈ vangtrong chi‰n thuÆt tác chi‰n trong thành phÓ Çã chotôi niŠm tin v»ng månh. CÛng ngày hôm Ãy tôi ÇÜ®clŒnh khÕi phäi làm bäng t°ng k‰t hành quân Ç‹ gºivŠ B¶ TTM. TS1 TrÎnh Dân ª tråi B¡c-Ti‰n së Çúck‰t công viŒc tôi Çang làm. 8 toán thám sát Çanghoåt Ç¶ng trong vùng ÇÎch ÇÜ®c lŒnh tìm bãi Çáp Ç‹triŒt xuÃt và së vào An-L¶c sau, v§i ChÌ-Huy phó làTrung-tá TrÀn-PhÜÖng-Qu‰ (ngày 20/4 khi các toánnày cùng Tr/tá Qu‰ Ç‰n ÇÜ®c Lai-Khê, h† nhÆn ÇÜ®clŒnh cûa Tr/tá HuÃn chÌ thÎ cho các toán này trª vŠhÆu cÙ ª Trung-Chánh). Cæn cÙ hành quân ª TrängL§n së ÇÜ®c ñåi-Ç¶i chÌ huy y‹m tr® tháo g« vàchuyên chª vŠ tråi B¡c Ti‰n...

Chúng tôi ÇÜ®c cÃp phát thêm khÄu phÀn lÜÖngkhô, Çån dÜ®c và m‡i toán 40 quân nhân ÇÜ®c tr¿cthæng vÆn b¢ng máy bay Chinook Ç‰n Lai-Khê. Ti‰ngcánh quåt chém phÀn phÆt vào không khí, thêm vàonh»ng giao Ç¶ng cûa phi cÖ Çang chao Çäo trên không,nh»ng nét m¥t Üu tÜ cûa ngÜ©i lính chi‰n tåo nênm¶t s¿ ch© Ç®i cæng th£ng. S¿ ng¶t ngåt Ãy Çã ÇÜ®cÇánh tan b¢ng m¶t bän nhåc quân hành do bån nàoÇó cÃt gi†ng: "ñây khúc ca vang nÖi quân-trÜ©ngÇÀy hào hùng, vai ghé vai ta thi tài trong tình quânngÛ, ÇÜ©ng còn dài nhÜng chân cÙng ÇámŠm.1..2..3..4..1..2..3..4.." ñã tØ lâu l¡m nay tôi m§iÇÜ®c hát và nghe låi m¶t nhåc khúc quân-hành, nh»ngkhuôn m¥t kh¡c kh° và thân thÜÖng trong giây phútÃy ÇÜ®c ghi nhÆn trong ánh m¡t cûa nh»ng ngÜ©ìlính chi‰n và së còn mang mãi cho Ç‰n ngày cuÓiÇ©i. "Thao trÜ©ng ÇÅm mÒ hôi, chi‰n trÜ©ng b§t Ç°máu, cÓ lên, cÓ lên dù nh†c nh¢n Çem mÒ hôi phamáu hÒng vi‰t vào sº xanh...."

Tåi phi trÜ©ng Lai Khê chúng tôi låi chia thànhtoán 10 ngÜ©ì räi d†c dài theo phi Çåo Ç‹ ch© phiÇoàn tr¿c thæng ViŒt-Nam bÓc vào An-L¶c. Cái n¡ngnóng không m¶t ng†n gió vào 2 gi© trÜa thÆt tai ác,nhìn phi Çåo dài v§i hÖi nóng hun hút bÓc lên, m¥t

nh¿a ÇÜ©ng chÄy dính và nhÃt là ch£ng có m¶t bóngmát khä dï nào cho mình tåm trú. Mª bi Çông xÃpnÜ§c Ü§t vào khæn m¥t xong phû lên ÇÀu tôi cämthÃy dÍ chÎu hÖn. Ch®t hai ti‰ng n° long tr©i và haicu¶n khói Çen bÓc lên cao bên kia rØng cao su. Quamáy truyŠn tin tôi ÇÜ®c bi‰t kho Çån ª Lai-Khê Çã bÎÇ¥c công VC phá hûy. Ti‰ng rè rè ª Óng liên h®p máytruyŠn tin ngÜng b¥t và có lŒnh cho chúng tôi s¤nsàng, tr¿c thæng së Ç‰n trong vòng mÜ©i phút n»a.Tôi mØng quá vì ít nhÃt mình së hÜªng ÇÜ®c chútnào gió mát khi tr¿c thæng cÃt cánh. Chúng tôi lêntÀu rÃt nhanh vì Çã quá quen thu¶c v§i chi‰c tr¿cthæng UH1B này. Tôi và con nhà LÍ (TS1) ngÒi phíatrái cûa tr¿c thæng thä hai chân ra ngoài cho gió ÇongÇÜa thÆt thú vÎ. ñoàn tr¿c thæng bay ª cao Ç¶ thÃp,20 Ç‰n 30 mét trên ÇÒn ÇiŠn cao su dài và xanh thÄm.Có ti‰ng súng b¡n lên tr¿c thæng tØ dÜ§i rØng cao su,chúng tôi cÓ quan sát và l¡ng nghe hÜ§ng xuÃt phátra ti‰ng n° nhÜng vÆn tÓc nhanh cûa con tÀu cùngti‰ng Òn ào cûa Ç¶ng cÖ Çã không cho chúng tôi ÇÎnhhÜ§ng ÇÜ®c Ç‹ trä lÍ vài tràng M16. NgÜ©i xå thû Çåiliên trên tÀu chúng tôi b¡t ÇÀu chong súng khåc ÇånxuÓng nh»ng Çi‹m khä-nghi, ch®t khÄu Çåi liên bungkhÕi tay anh và gøc xuÓng trên trø súng l¡c lÜ theosÙc gió cûa con tÀu. Ôm cánh tay bÎ thÜÖng anh nói"ñM. Trúng Çån rÒi" Nh© có s®i dây an-toàn nÎt tØngÜ©i vào khoen s¡t trên trÀn nên anh Çã không bÎ rÖixuÓng ÇÃt.. Tôi và LÍ lÃy dao xÈ tay áo anh lên Ç‹làm Çai chÌ huy‰t, cánh tay bÎ b‹ xÜÖng phía dÜ§ikhu›u tay còn dính låi v§i phÀn trên nh© b¡p thÎt và

Lính Dù ch© tr¿c thæng bÓc vào An-L¶c.


da, chúng tôi ch£ng có m¶t vÆt gì dài cÙng Ç‹ c¶tcánh tay låi Ç‹ tránh di Ç¶ng. Ch£ng ai bäo ai chúngtôi phân ÇÎnh låi ch‡ ngÒi Ç‹ nhÜ©ng anh xå thû Çåiliên Ãy m¶t ch‡ n¢m hÖi thoäi mái trên sàn tÀu. BãiÇáp là m¶t thºa ru¶ng khô hÜ§ng ñông cûa ÇÒi Gióvà ÇÒi 169, Çoàn tr¿c thæng cùng lúc "hover" khoäng1 mét trên bãi Çáp, chúng tôi tÙc tÓc nhÄy xuÓng vàtän nhanh vào bìa rØng trÜ§c m¥t. Lúc này nh»ngquä Çån súng cÓi nhÕ cûa VC Çã n° quanh bãi Çáp.ñÎch không ng© chúng tôi Çáp ª Çó nên nh»ng tráiÇån súng cÓi cûa chúng chÜa chÌnh ÇÜ®c møc tiêunên không gây s¿ thiŒt håi nào cho chúng tôi và phihành Çoàn tr¿c thæng. Chúng tôi räi quân làm an-ninh cho bãi Çáp và báo cáo vŠ cho toán còn låi ªLai-Khê Ç‹ ch†n bãi Çáp khác. Tr©i Çã vŠ chiŠu, phicÖ phäi ti‰p t‰ thêm nhiên liŒu nên phân toán còn låisë Ç° b¶ trÍ hÖn d¿ ÇÎnh. Chúng tôi ÇÜ®c lŒnh ch†ncác cao-Çi‹m và phân tán mÕng Ç‹ quan sát. Bu°ichiŠu trong rØng v¡ng nghe ti‰ng Çåi bác VC ÇŠuÇŠu pháo vào An-L¶c, lúc Çó còn cách chúng tôikhoäng 5 km ÇÜ©ng chim bay. Chúng tôi không cònnghe ti‰ng AK và súng cÓi quanh suÓi Ró n»a nênchúng tôi Çoán chÌ có các ÇÖn vÎ nhÕ cûa VC thôi,hÖn n»a có lë VC Çoán chúng tôi Çã r©i khÕi suÓi Róvà ti‰n xa khÕi vÎ trí. Nhìn con nhà Lê ngÒi hí hoáyghi chép nhÆt kš hành quân phía trÜ§c m¥t, th¢ngKhoÈ ngÒi k‰ bên. Chúng tôi ngÒi, tay ôm súng, balôcòn Çeo trên lÜng d¿a ngÜ©i vào nh»ng täng Çá xanhrêu, khung cänh thÆt h»u tình, t¿ nhiên tôi quên Çicänh chi‰n tranh. Tay quËt quËt trên khÄu M16 nhÜÇang chÖi guitar, tôi hát nhÕ vØa Çû cho ba th¢ngnghe bän nhåc "Vó câu muôn d¥m" cûa nhåc sï VænPhøng: "Anh em ta Çi muôn phÜÖng xa, non xanhbao la, ta vui câu ca nh»ng Çêm xa nhà cùng ngÒibên Çá. NhÎp Çàn vui hòa vang kh¡p nÖi.. Çem chítrai can trÜ©ng..." Chúng tôi chuyŠn tay nhau hútÇi‰u thuÓc trong ngày sao ngon tuyŒt. M¶t ÇiŠu cÃmkœ cûa mùi hÜÖng nhÜng làn gió nhè nhË th°i ÇúngvŠ cái hÜ§ng Nam an toàn Çã cho chúng tôi phì phàm¶t cách thÆt thoäi mái. PhÀn Liên ñoàn còn låi tØLai Khê ÇÜ®c tr¿c thæng vÆn cách chúng tôi khoäng1 cây sÓ và chúng tôi hËn g¥p nhau tåi ÇÒi 169. Chúngtôi lÃy phÜÖng hÜ§ng và b¡t ÇÀu zulu Ç‰n Çi‹m hËn,hàng d†c tác chi‰n, phân tán mÕng Ç‹ tránh pháo.Trên l¶ trình chúng tôi bÎ m¶t quä bom do Không-

Quân thä vào vÎ trí ÇÎch låi rÖi gÀn Ç¶i hình di chuy‹ncûa ÇÖn vÎ, Thi‰u úy Lê Çình Chi‰u ThiŒn bÎ m¶tmänh xuyên qua bàn tay trái, báng súng b‹ ÇÜ®cThÜ®ng sï Tøng trong ban quân-y bæng bó. Sau Çóchúng tôi ti‰p tøc vÜ®t rØng Ç‹ Ç‰n ÇÒi 169.

ñÒi 169 n¢m ª hÜ§ng ñông Nam và cách thÎ xãAn-L¶c 4 cây sÓ ÇÜ©ng chim bay, Çây là m¶t ng†nÇÒi có cao Ç¶ 169 mét, trên ÇÌnh ÇÒi gÒm nhiŠu tängÇá nhÕ chen lÅn nh»ng cây cÓi m†c rÃt còi c†c, tÀmquan sát rÃt r¶ng rãi. Tåi Çây chúng tôi b¡t tay ÇÜ®cm¶t Çåi Ç¶i tr¿c thu¶c Liên-ñoàn 3 BiŒt ñ¶ng QuânÇang ém quân ª Çây. ñåi Ç¶i BñQ Çã chåm ÇÎchkhoäng 5 ngày trÜ§c Çó, lÜÖng th¿c cûa h† Çã cån,næm sáu ngôi m¶ cûa các chi‰n sï BñQ ÇÜ®c chôncách ÇÌnh khoäng 40m nÖi có ít Çá, nh»ng nÃm m¶không bia nhÜng m‡i ÇÀu m¶ ÇŠu có thÆp t¿ giá làmb¢ng cây rØng ÇÜ®c gi» v»ng b¢ng nh»ng hòn Çá nhÕx‰p dÜ§i chân. M¶t sÓ thÜÖng binh mình ÇÀy thÜÖngtích ÇÜ®c bác sï Châu và ThÜ®ng sï Tøng chích thuÓcvà thay bæng cho h†. Chúng tôi chia phÀn lÜÖng khôcûa mình cho ÇÖn vÎ bån. H† Çã không ÇÜ®c ti‰p t‰thuÓc men và lÜÖng th¿c trong nhiŠu ngày qua vì ápl¿c cûa ÇÎch quá månh. VÎ Çåi Ç¶i trÜªng xin lŒnh vŠLñ3/BñQ Ç‹ cùng tháp tùng v§i Lñ81/BCND trªvào An-L¶c. ThÜÖng binh cûa h† ÇÜ®c tän thÜÖng vŠLai-Khê cùng v§i th.úy ThiŒn. Các thÜÖng binh cûaBñQ, nh»ng v‰t thÜÖng cûa h† ÇÜ®c xoa dÎu nhiŠukhi Çoàn tr¿c thæng khoäng 6 chi‰c bay Ç‰n, hai chi‰cgunship bay quanh ÇÒi b¡n phû ÇÀu vào Çám du kíchb¡n sÈ, hai chi‰c còn låi lao nhanh vào LZ (landingzone) chÌ ÇÎnh. Nh»ng thùng Çån, lÜÖng th¿c ÇÜ®cthÄy xuÓng ti‰p t‰ thêm cho chúng tôi, ÇÒng th©i cácthÜÖng binh ÇÜ®c ÇÜa lên tr¿c thæng v§i th©i giannhanh k› løc, m†i diÍn bi‰n không hÖn m¶t phút. VÎÇåi úy BñQ nói v§i trung tá HuÃn "ÇÖn vÎ cûa trung-tá ÇÜ®c y‹m tr® ngon lành quá", trong khi trÜ§c Çóanh Çã xin phi vø tän thÜÖng ba ngày qua nhÜng Üutiên chÜa Ç‰n lÜ®t. Khoäng 50 quân-nhân cûa Çåi Ç¶iBñQ Ãy tháp tùng theo Lñ81/BCND Ç‹ vào tái h®pv§I Lñ3/BñQ cûa h†.

ThÎ trÃn An-L¶c diŒn tích khoäng 4 cây sÓ vuôngn¢m ª phía Nam L¶c Ninh, chung quanh thÎ trÃnÇÜ®c bao b†c bªi rØng cao su xanh thÅm và con ÇÜ©nghuy‰t måch cûa thÎ dân là quÓc l¶ 13 (Con ÇÜ©ngÇÎnh mŒnh) ÇÜ®c nÓi tØ Lai-Khê Bình DÜÖng Ç‰n


ChÖn Thành, Tân Khai, An L¶c, L¶c Ninh. TØ ÇÒi169 chúng tôi Çã nhìn thÃy thành phÓ An-L¶c ÇanghÙng cÖn mÜa pháo cûa VC tØ L¶c Ninh, Quän L®ivà các cao Çi‹m chung quanh rót vŠ, tØng Çám bøiÇÕ cùng tôn ván tung lên không hòa lÅn nh»ng c¶tkhói Çen mà tôi Çoán là nhà hay các cây xæng ÇangbÓc cháy. NhÎp Ç¶ pháo cûa ÇÎch tæng månh khi cácphi vø HÕa Long và AC-130 Spectre gunship r©i vùng.Tåi ÇÒi Gió, n¢m ª hÜ§ng B¡c cûa ÇÒi 169 cáchkhoäng 3 km do ÇÖn vÎ pháo binh và ti‹u-Çoàn 6/L»-Çoàn 1 NhÄy Dù Çang lÆp tuy‰n phòng thû cÛng khôngmay m¡n gì hÖn. H† Çang hÙng chÎu trÆn mÜa pháotÆp trung t§i tÃp khi hai chi‰c tr¿c thæng ChinookCH-47 Çang cÓ ti‰p viŒn cho h† hai khÄu Çåi bác105mm. Tôi nhìn khÄu Çåi bác móc tòn ten phía dÜ§ibøng chi‰c tr¿c thæng Çang cÓ Çáp, tøi tiŠn sát viênpháo cûa VC Çã ÇiŠu chÌnh nh»ng quä Çån khá chínhxác vào ng†n ÇÒi Ãy, tØng b¿ng lºa, bøi ÇÕ tung lêndÜ§i thân tÀu låi làm cho hai chi‰c tr¿c thæng bÓc lêncao hÖn, pháo ng§t hai chi‰c tr¿c thæng låi tØ tØ håthÃp, cÙ nhÜ th‰ trong vòng 15 phút hai chi‰c tr¿cthæng không th‹ nào thä hai khÄu Çåi bác xuÓng vàÇành phäi bÓc lên cao và bay vŠ phía Lai Khê. Chúngtôi nhìn nhau trong n‡i thÃt v†ng vô cùng...

Sau khi nghÌ ngÖi và quan sát, chúng tôi ti‰p tøccu¶c hành trình. ñÜ©ng rØng núi dÀy Ç¥c, Çoån ÇÜ©ngcòn låi nhÜ Çi không Ç‰n, chúng tôi ti‰n quân rÃtchÆm và ÇŠ cao cänh giác vì không dám xem thÜ©ngÇÎch. Hån ch‰ xº døng truyŠn tin tÓi Ça, tuyŒt ÇÓi dichuy‹n trong im l¥ng, nhìn mÀu áo hoa dù hòa lÅnvào mÀu xanh cûa cây rØng lúc hiŒn lúc mÃt låi càngtæng thêm cái bí-hi‹m cûa núi rØng u-tÎch. Khi chúngtôi Ç‰n gÀn m¶t bän ThÜ®ng Srok Gòn thì ÇÖn vÎ ÇiÇÀu ÇÅn vŠ hai ngÜ©i ThÜ®ng tay Çang bÎ trói saulÜng, vŠ sau bi‰t h† là ngÜ©i dân trong bän Çang vŠnhà Ç‹ lùa trâu bò Çi chúng tôi Çã thä h† ngay. Trongbän ThÜ®ng hoàn toàn v¡ng l¥ng, ngÜ©ì dân ThÜ®nghiŠn hòa sÓng xa thành thÎ cÛng Çã chåy trÓn quânÇ¶i tàn ác cûa Bác ñäng. Chúng tôi cho hai ngÜ©iThÜ®ng vài gói gåo sÃy, sau Çó h† lÜ®m xác m¶t conchó bÎ VC b¡n ch‰t (t¶i báo Ç¶ng) ª Çâu Çó trong bänÇem vŠ thui. Con chó không ÇÜ®c làm ru¶t quængvào trong ÇÓng lºa, mùi lông chó cháy bay khét lËt.Tôi l£ng l¥ng Çeo ba lô súng Çån r©i khÕi nÖi h†nÜ§ng con chó xÃu sÓ Çó.

Chúng tôi hÜªng m¶t Çêm an-lành trong bänThÜ®ng Srok Gòn.

Chúng tôi miŒt mài di-chuy‹n trong bu°i sángngày hôm Ãy, ti‰n quân chÆm nhÜng Çoån ÇÜ©ng Çãthâu ng¡n thêm, rØng cây Çã thÜa th§t khi chúng tôiÇ‰n gÀn bìa rØng, nh»ng nÜÖng rÅy cûa nông-dân vàlác Çác vài cæn nhà tranh xuÃt-hiŒn, lúc này chúngtôi ti‰n quân nhanh hÖn. Cæn nhà lá ÇÀu tiên ÇÆp vàom¡t tôi là xác m¶t ngÜ©i dân ch‰t bên cånh lu nÜ§ctrÜ§c cºa nhà, xác Çã chÜÖng sình trong chi‰c quÀndài Çen và cái áo tr¡ng cÛ không ÇÜ®c ai chôn cÃt,mùi hôi thÓi xông lên nÒng n¥c. Càng ti‰n vào sâu,nh»ng mái nhà tôn vách ván n¢m k‰ cÆn nhau hÖn, tØcon ÇÜ©ng ÇÃt tôi nhìn xuyên qua khoäng sân trÓngtôi thÃy vài nÃm m¶ cûa nh»ng ngÜ©i dân xÃu sÓ m§iÇÜ®c chôn cách Çó không lâu, mùi nhang khói, ti‰ngkhóc than cûa ngÜ©i còn sÓng hòa lÅn vài ti‰ng reomØng: "Lính Dù t§ì, Lính Dù t§ì.." Tôi mïm cÜ©ichào thân thiŒn, nhìn nét m¥t hân hoan cûa h†, tôibi‰t h† Çã Ç¥t niŠm tin vào chúng tôi, vào 550 ngÜ©ìlính 81/BCD Çang âm thÀm ti‰n sâu vào tuy‰n ÇÀulºa Çån.

ñÖn vÎ chúng tôi ÇÜ®c lŒnh vào b¡t tay v§i Trung-ñoàn 8/Sñ5 cûa Çåi-tá Måch-væn-TrÜ©ng. Lúc nàychúng tôi phân khoäng cách gi»a m‡ì quân nhânkhoäng 30 mét chåy nhanh vào phÓ chính chÙ khôngÇi n»a, ti‰ng Çån pháo cûa ÇÎch vÅn liên tøc xé gióbay trên ÇÀu chúng tôi hÜ§ng vŠ phía ti‹u-khu Bình-Long, tôi hÖi §n khi vài quä thi‰u thuÓc bÒi n° gÀnnghe chát chúa. Trên bÀu tr©i nh»ng cánh dù l§n ti‰pt‰ lÜÖng th¿c, Çån dÜ®c bay lÖ lºng. Ba lô súng Çåntrên ngÜ©ì nhÜng tôi không còn cäm thÃy n¥ng n»a,nh»ng gi†t mÒ hôi nhÍ nhåi chÄy dài trên khuôn m¥t,lÜng áo Ü§t ÇÅm, mÒ hôi chÄy vào m¡t, xót quá tôiv¶i lÃy khæn tam giác bu¶c ngang trán Ç‹ thÃm Çinh»ng gi†t mÒ hôi quái ác Ãy. Chåy gÀn Ç‰n bŒnhviŒn Bình-Long, mùi tº-khí xông lên nÒng n¥c. BŒnhviŒn hoang tàn, m¶t phÀn mái Çã bay mÃt bªi bÎ pháo,phÀn ngói còn låi n¢m chÒng chÃt l¶n x¶n, bÙc tÜ©ngphía trÜ§c søp Ç° cho tôi nhìn thÃy m¶t dÅy giÜ©ngchi‰u v§i chæn màn bay nhË trong gió. Nh»ng bÙctÜ©ng vôi tr¡ng còn låi l‡ ch‡ dÃu Çån pháo, và hàngcºa s° v§i nh»ng cánh cºa bÆt tung n¢m xiêu vËo.Cái cänh thÜÖng tâm hiŒn ra trÜ§c m¥t làm lòng tôi


qu¥n th¡t, sÓ ngÜ©i dân và ngÜ©ì lính Çã ch‰t quánhiŠu trong nh»ng ngày qua.ñêm 13/4/72 trong cu¶ccông kích vào thÎ xã An-L¶c Çån pháo cûa ÇÎch Çãgi‰t håi hÖn 800 bŒnh nhân và m¶t sÓ nhân viên trongbŒnh xá. Xác cûa h† ÇÜ®c ném xuÓng hai cái hÓ l§ndo xe ûi ÇÃt ûi sâu, hÓ dài khoäng 40 mét, trong ÇóÇÀy nh»ng xác ngÜ©ì, dân có, lính có, trÈ em có.Nh»ng xác ngÜ©ì n¢m chÒng chÃt h‡n Ç¶n, xác ngÜ©ìm§ì ch‰t chÒng lên xác ngÜ©ì Çã ch‰t tØ nhiŠu ngàyqua. Tôi v¶i ngÒi bên vŒ ÇÜ©ng và ra dÃu cho nh»ngbån sau ti‰p tøc chåy xuÓng phÓ, moi trong ba lô lÃymáy chøp änh và chøp hai tÃm vŠ hÓ chôn tÆp th‹ Ãy.M¥c dù Çã cÓ hít ÇÀy m¶t buÒng ph° không khí tØ xanhÜng mùi hôi thÓi cûa xác ch‰t Çã khi‰n tôi muÓnnôn †e, Çám ruÒi xanh bay vo ve nh¥ng xÎ và dòi b†lúc nhúc trên thân xác ngÜ©ì. LÀn ÇÀu tiên tôi ÇÜ®cchÙng ki‰n cänh nh»ng ngÜ©ì dân lành vô t¶i ch‰ttrong n‡i thÓng kh° bàng hoàng, ngåc nhiên kinh dÎ.Không m¶t ti‰ng khóc than, không m¶t l©i kinh cÀu,không m¶t tÃm bia cùng nhang khói. Tôi lâm râmkhÃn cÀu cho linh hÒn h† mau ÇÜ®c siêu thoát và linhthiêng phù h¶ cho nh»ng ngÜ©ì thân cûa h† còn ÇangkhÓn kh° trong binh lºa ngÆp tr©i.

4 gi© chiŠu ngày 17/4/72 An L¶c Çã chào Çónchúng tôi v§i n‡i tang thÜÖng cûa ngÜ©i dân và thành-phÓ tiêu ÇiŠu Ç° nát, xác dân lành, xác súc vÆt, xácViŒt c¶ng n¢m vÜÖng vãi tr¶n lÅn trong gåch ván.Nh»ng chi‰c xe tæng T54 bÎ b¡n cháy n¢m trÖ sét rÌtrên ÇÜ©ng phÓ. Ngay cä Ç‰n nh»ng con bò mìnhmang ÇÀy thÜÖng tích vì bom Çån Çang Çau Ç§n bÜ§c

chân n¥ng nŠ trong khu phÓ. Duy nhÃt chÌ có khuphÓ phía Tây-Nam còn khá nguyên vËn, Çây là nh»ngnhà lÀu hai tÀng do trung-Çoàn 8/Sñ5 tº thû vào nh»ngngày qua. Chúng tôi b¡t tay v§i ÇÖn vÎ bån và ÇÜ®cbáo cáo ÇÀy Çû vŠ tình hình quân s¿ trong An-L¶c.Ba phÀn tÜ thành phÓ Çã bÎ ÇÎch chi‰m Çóng và ÇangcÓ thû, ÇÎch hay b¡n sÈ và th°ì B40, B41 tØ nh»ngcao Óc còn sót låi phía Çông b¡c và tây b¡c. Chúngtôi ÇÜ®c lŒnh nghÌ ngÖi trong vòng hai ti‰ng sau Çósë tÆp h†p Ç‹ nhÆn lŒnh hành quân m§i. Trung Çoàn8 và nh»ng ngÜ©i dân còn låi trong phÓ Çã ti‰p Çónchúng tôi rÃt niŠm nª, h† chåy máy bÖm nÜ§c gi‰ngcho chúng tôi t¡m, ti‰p t‰ cho m‡i ngÜ©i lính vài góithuÓc lá quân ti‰p vø thÖm. ñây là phÀn thÜªng rÃtquí giá vì Çã 3 ngày qua quÀn áo chúng tôi Ü§t ÇÅmmÒ hôi, tóc tai bŒt båt. NÜ§c gi‰ng mát lånh và mùixà bông thÖm làm cho tôi cäm thÃy thoäi mái, dÍchÎu. Ôi nh»ng mÒ hôi và bøi phong trÀn tØ nh»ngchÓn Çã Çi qua Çã ÇÜ®c nguÒn nÜ§c mát ª An-L¶cxóa rºa tÄy såch. Thay b¶ quân phøc såch së tôi cämthÃy nhË nhàng thÖ th§i. Tôi, TS1 Luân, TS1 LÍ,TS1 KhoÈ, hå-sï SÃy rû nhau ra sân trÜ§c hÜªng chútánh n¡ng còn sót låi vào bu°i chiŠu, vØa hút thuÓcvØa tán chuyŒn gÅu thì m¶t quä Çån B40 n° ngaytrên balcon, nhìn cái Çuôi Çån còn xoay vòng vòngtrên m¥t ÇÃt chúng tôi l¥ng lë chuÒn êm vào sau cánhcºa s¡t. CÛng may chúng tôi ÇÙng phía dÜ§i balconnên an-toàn.

Chúng tôi mang ba lô súng Çån Ç‰n b¶ chÌ huyhành quân Ç‹ tÆp h†p. Tôi TS1 ban 3, TS1 LÍ ban 2,TS1 KhoÈ ban 4, hå sï Bông ban 3, TS1 Luân ban 2ÇÜ®c chia vào toán cûa Thi‰u úy ñ¥ng væn CÀm.Liên ñoàn chúng tôi v§i quân sÓ tham chi‰n lúc Ãylà 550 k‹ cä sï quan, hå sï quan và binh-sï. V§i quânsÓ quá khiêm nhÜ©ng cho nhiŒm vø chi‰n-trÆn quál§n. B¶ chÌ huy gÒm có:

Trung-tá Phan væn HuÃn chÌ huy trÜªng.Thi‰u tá NguyÍn væn Lân sï quan phø tá.ñåi úy TrÀn væn Th† quyŠn trÜªng ban 3.ñåi úy Ng.væn Mai trÜªng ban 2.TS1 PhÜÖng ban 4 ti‰p liŒu.ThÜ®ng sï Phåm væn CÃp, trÜªng toán truyŠn tin

& mÆt mã.Trung úy Lê thanh Châu bác sï quân y, thÜ®ng sïXe tæng VC bÎ quân ta b¡n hå


NguyÍn væn Tøng y tá.Trung úy Lê væn L®i Liên toán trÜªng 4 toán

thám sát Lôi VÛ.ñåi úy NguyÍn ích ñoan ñåi Ç¶i trÜªng ññ1ñåi úy NguyÍn SÖn ñåi Ç¶i trÜªng ññ2ñåi úy H° Xám Phåm châu Tài ñåi Ç¶i trÜªng

ññ3.ñåi úy ñào minh Hùng ñåi Ç¶i trÜªng ññ4.ThÜ®ng sï Jesse Yearta CÓ vÃn MÏ.ñåi úy Charles Huggins CÓ vÃn MÏ.Trung úy Cao væn Cát, sï quan ÇŠ lô pháo binh

tæng phái.DÜ§i ánh sáng tù mù cûa ng†n Çèn dÀu và nh»ng

ánh Çèn pin chi‰u v¶i vàng trên bän ÇÒ Ç‹ chúng tôichÃm t†a Ç¶. Møc tiêu và tuy‰n xuÃt phát cûa cácÇÖn vÎ bån chúng tôi Çã thu¶c trong ÇÀu. Sau Çó chúngtôi ÇÜ®c lŒnh trª vŠ tuy‰n xuÃt phát Ç‹ ch© gi© G(Gay go theo mã t¿ truyŠn tin) chÜa ÇÜ®c công bÓ.ñã tám gi© tÓì thành phÓ Ç¡m chìm trong bóng Çêmdày Ç¥c, s¿ yên tïnh cûa Çêm Çen bÎ khuÃy Ç¶ng b¢ngti‰ng n° cûa Çåi bác VC pháo vào. Ti‰ng gåch ngóiv« vøn rÖi trên mái nhà tôn nghe loäng xoäng rÒichìm dÀn. ñiŒp khúc pháo cûa ÇÎch ÇÜ®c lÆp Çi lÆplåi m‡i 10 phút ÇÒng hÒ. Phía nam ti‰ng Çåi bác ì Àmxa xæm v†ng vŠ tØ các vùng ChÖn Thành, Tân Khai.Trong khi ngÒi trong bóng Çêm ch© gi© G, tôi lÄmnhÄm Ç‰m ba træm lÈ m¶t, ba træm lÈ hai...khi ngheti‰ng depart tØ hÜ§ng b¡c cho Ç‰n khi quä Çån n°.Tính nhÄm, trong ÇÀu tôi Çoán vÎ trí súng cûa ÇÎchÇÜ®c Ç¥t ª L¶c Ninh và Quän L®i. ñúng 9 gi© tÓi tØmáy truyŠn tin tôi ÇÜ®c bi‰t gi© G Çã Çi‹m, chúng tôilay nhË vai nhau và b¡t ÇÀu ti‰n quân. Trên bÀu tr©ìcÛng Çã xuÃt hiŒn chi‰c AC-130 Spectre y‹m tr®,m¶t trái hÕa châu ÇÜ®c thä ra tØ máy bay Ç‹ chúngtôi quan sát các chÜ§ng ngåi vÆt và làm quen v§ìmøc tiêu trÜ§c m¥t. Khi ánh hÕa châu t¡t, chúng tôib¡t ÇÀu m† mÅm ti‰n vŠ hÜ§ng B¡c cûa thành phÓ.Cái kh° cûa Çoån ÇÜ©ng nÀy là gåch ngói, g‡ Çinh,mái tôn móp méo n¢m vÜÖng vãi, m¥c dù cÓ mª m¡tl§n nhÜng chuyŒn bÜ§c nhÀm lên m¶t mi‰ng tôn haymi‰ng ván là ÇiŠu khó tránh khÕi, chÌ m¶t ti‰ng Ç¶ngkhô khan Çó là lÆp tÙc vài ba quä M79 th°i vŠ ngay.Nghe ti‰ng súng M79 quen thu¶c chúng tôi v¶i liênlåc vô tuy‰n xác nhÆn Çi‹m ÇÙng cûa mình và yêucÀu con cái cûa H° Xám ÇØng ton Çån vŠ hÜ§ng chúng

tôi, quân cûa H° Xám lúc Ãy Çang ª phía Çông cûachúng tôi, H° Xám xác nhÆn con cái cûa anh chÜalÄy cò và ti‰ng depart tØ con ÇÜ©ng bên kia khu phÓ,chính ññ3 cûa H° Xám cÛng lãnh vài quä tÜÖng t¿.Sª dï b†n VC có ÇÜ®c vÛ khí cûa ta là do nh»ng chi‰cdù ti‰p t‰ bay låc qua phÀn ÇÃt do chúng tåm chi‰m.Chúng tôi låi d† dÅm tØng bÜ§c chân Çi, tôi Çã b¡tkÎp con nhà LÍ ª phía trÜ§c, tôi thì thào hÕi: "ChuyŒngì vÆy?"

"Hàng rào këm gai". LÍ trä l©i. M¶t cái hàng ràokëm gai cao khoäng 3 mét n¢m ngay trÜ§c m¥t, hå sïBông Çã ÇÜ®c LÍ Ç« cho leo qua, tôi v¶i vàng khoácsúng trên vai chåy Ç‰n Ç« LÍ leo qua cho mau. ñ‰nlÜ®t mình m§ì là khÓn nån vì là toán phó và cÛng làngÜ©ì sau cùng nên tôi cÓ Ç¥t chân vào sát chân trørào b¢ng cây s¡t nhÕ Ç‹ gi» thæng b¢ng. S®ì këm gaiÇong ÇÜa, thân mình tôi v¡t vÈo, Çang cÓ leo thì vàiquä M79 n° cånh bÙc tÜ©ng sau lÜng, cái bän nængsinh tÒn theo phän Ùng t¿ nhiên cho mãi Ç‰n ngàyhôm nay tôi vÅn chÜa hi‹u là làm cách nào mà tôi Çãleo qua cái hàng rào m¶t cái r¶t mà không bÎ m¶t v‰tcào sÜ§t trên thân th‹.

ñã gÀn 4 gi© sáng, toán tôi còn Çang bì bõm dÜ§iÇÜ©ng mÜÖng cÓng thì ÇÜ®c lŒnh dØng quân n¢mch© tåi ch‡. Cái vÎ trí chúng tôi Çang ª thÆt kinhkhi‰p trÀn Ç©i, nÜ§c và sình thÓi cùng m†ì thÙ ph‰thäi khác cao ngÆp Çôi giÀy trÆn, tôi hÕi anh CÀm tåisao không ti‰n thêm vŠ dÅy tÜ©ng nhà trÜ§c m¥t.Anh cho bi‰t ññ2 Çã Çóng ª Çó rÒi. Tôi co giãn vàingón chân Ç‹ cäm nhÆn Çôi d§ Çã thÃm Ü§t, cái cämgiác lành lånh tù tØ thÃm vào ngÜ©i tØ hai Óng quÀnÇã bÎ thÃm nÜ§c. Tôi cäm thÃy mŒt mÕi và buÒn ngû,nguyên m¶t ngày l¶i quân tØ ÇÒi 169 cho Ç‰n gi© nàytôi chÜa ÇÜ®c ch®p m¡t. ThÀn kinh tuy cæng th£ngnhÜng Çã chào thua cÖn buÒn ngû trïu n¥ng, d¿a lÜngbalô vào vách ÇÜ©ng mÜÖng cÓng tôi Çã thi‰p Çi trongtÜ th‰ ngû ÇÙng. Còn Çang say ngû thì nh»ng loåt ÇånM60, M16, súng phóng l¿u hòa lÅn ti‰ng AK n° rantrong khu v¿c. Tôi thÙc tÌnh hoàn toàn, tr©i Çã t© m©sáng, lúc này tôi m§i có dÎp nhìn rõ låi cái ÇÜ©ngmÜÖng cÓng ÇÀy rác r‰n Çã cho tôi hÖn m¶t gi© ngûngon.

Chúng tôi ÇÒng loåt ti‰n nhanh vŠ hÜ§ng Çôngb¡c, ÇÎch Çã không ng© r¢ng Çêm Ãy chúng tôi n¢m


ngay sát nách chúng. Nh»ng ti‰ng hô "Xung-Phong,Sát, Sát, cûa các chi‰n sï 81/BCND cùng nh»ng ti‰ngn° tØ súng cá nhân tuôn xÓi xä vào vÎ trí ÇÎch, nh»ngtoán quân bån ª vÎ trí trÜ§c m¥t ti‰n quân nhÜ vÛbão. TØ trong dÅy phÓ trÜ§c m¥t VC lÓ nhÓ chåythøc mång lên phía b¡c Çang làm bia b¡n cho cácchi‰c tr¿c thæng Cobra. Mùi thuÓc súng quyŒn Ç¥ctrong bu°i sáng s§m, trên không Çån khói, Çån rocketÇÜ®c b¡n ra tØ chi‰c O-2 Çang nhào lÜ®n. Ti‰ng Çåibác 105 mm, 40mm, 20mm minigun tØ AC-130 Spec-tre b¡n vào phòng tuy‰n ÇÎch nghe inh tai. TØ nh»ngcu¶c hành quân thám sát xâm nhÆp trong lòng ÇÎch,gi© Çây các chi‰n sï cûa Lñ81/BCND låi chÙng tÕcho ÇÎch thÃy s¿ can trÜ©ng, oai hùng trong trÆn ÇÎachi‰n, chúng tôi Çã không nao núng trong trÆn chi‰nmª màn vào bu°i sáng s§m ngày 18/4/72. Tåi khuÇÒn Cänh Sát dã chi‰n v§i phòng thû quân s¿ rÃt kiêncÓ Çã bÎ B¡c quân chi‰m Çóng, nh»ng thùng phi 200lít ÇÜ®c Ç° ÇÀy cát, x‰p hai l§p chÒng lên nhau, nóchÀm ÇÜ®c che bªì hàng vÌ s¡t quân s¿ và 3 l§p baocát x‰p dÀy lên trên. Trøc ti‰n quân cûa ññ2 Çã kh¿nglåi vì trÜ§c s¿ kháng c¿ månh cûa ÇÎch. Nh»ng tráiÇån M79, M72 phóng vào phòng tuy‰n CSDC khôngmäy may có k‰t quä, nhÜng không sao, Çã có anhmÛi lõ Jesse Yearta cao bÒi MÏ Çây rÒi. ThÜ©ng ngàytôi không mÃy thân thiŒn v§i các anh mÛi lõ m¡txanh, Çánh gi¥c theo ki‹u con nhà giàu. NhÜng tôiÇã thán-phøc khi nhìn Yearta oai hùng ÇÙng khÖikhÖi gi»a ÇÜ©ng phÓ ngay tuy‰n ÇÀu lºa Çån v§ì mình,không cÀu an, chÎu nguy hi‹m Ç‹ chÌ Çi‹m cho Çåibác tr¿c xå tØ chi‰c AC-130 b¡n vào khu cänh sát dãchi‰n Çang ÇÀy VC trong Ãy. Tâm hÒn Yearta lúc Ãych¡c cÛng nhÜ chúng tôi Çang say men chi‰n th¡ngkhi thÃy lính cø HÒ bÜÖng chåy. TØng chi‰c hÀm bÎÇån 105mm ÇÜ®c b¡n rÃt chính xác tØ trên tr©i xuÓng,n¡p hÀm bung lên và không m¶t ÇÎch quân sÓng sótchåy ra, nh»ng l‡ châu mai Çã im lìm ti‰ng AK. Saukhoäng hÖn 30 phút giao tranh, chúng tôi Çã hoàntoàn ÇÄy lui VC trong khu tây b¡c thành phÓ. Chi‰ntrÜ©ng Çã ngÜng ti‰ng súng, nh»ng thÜÖng binh ÇÜ®ccác bån ÇÒng Ç¶ì bæng bó tåm và ÇÜ®c chuy‹n vŠBCH Ç‹ bác sï và y tá sæn sóc.

Nhìn khuôn m¥t ÇÅm mÒ hôi cûa TS1 SÀn A Nhì,tay trái cÀm súng M16, tay phäi ôm hai chân cûangÜ©ì chi‰n sï tº trÆn, anh lúp xúp chåy và xác ngÜ©i

ch‰t n¢m gÃp trên vai, hai cánh tay và cái ÇÀu ÇongÇÜa theo bÜ§c chân, các bån gÀn Çó Çã chåy nhanhlåi ti‰p TS1 Nhì ÇÜa ngÜ©i bån v¡n sÓ Çó vŠ BCH.Sau Çó låi xác m¶t chi‰n sï tº trÆn khác Çã ÇÜ®c anhem c¶t tay chân låi và dùng Çòn khiêng luÒn vào Ç‹khiêng vŠ BCH, hình änh thÆt Çau lòng, nhÜng khôngbi‰t làm sao hÖn khi chúng tôi không có m¶t cáibæng ca Ç‹ täi thÜÖng vào lúc Ãy, chúng tôi phäi räiquân ra Ç‹ phòng thû tuy‰n vØa chi‰m ÇÜ®c v§i s¿ hysinh cûa anh, máu và thân xác cûa anh Çã thÃm vàolòng ÇÃt An-L¶c, anh Çã vïnh viÍn tØ giã chi‰n trÜ©ngvà gia-Çình thân yêu. Chúng tôi nh»ng ngÜ©i còn låiphäi gánh lÃy trách nhiŒm phÀn ÇÃt mà anh vØa chi‰mlåi ÇÜ®c. Vong hÒn cûa anh ch¡c Çã không giÆn chúngtôi Çâu vì anh cÛng thông hi‹u ÇÜ®c tình huÓng cûachúng ta lúc Ãy, xác cûa anh Çã ÇÜ®c Çem vŠ và chôncÃt trong nghïa trang cûa Lñ81/BCND. Ch¡c anhcÛng mãn nguyŒn khi nhìn ÇÒng Ç¶i Çã chÎu nhiŠugian kh°, hi‹m nguy trong Çêm tÓi khi chôn cÃt anh.Anh bi‰t Çó trong Çêm tÓi cånh b‰n xe Çò bên kiach®, m¥t nh¿a ÇÜ©ng Çã không cÙng hÖn Çôi bàn taycûa ngÜ©i lính Lñ81/BCND. Nh»ng nhác cuÓc nhánglºa trên m¥t nh¿a ÇÜ©ng, lÜ«ì cuÓc nh†n bung lênthÓn vào Çôi cánh tay ngÜ©ì lính. ñÎch tØ bên kia phÓÇã nghe ÇÜ®c ti‰ng Çào x§i nên Çã cÓ câu vào Çó vàiquä Çån súng cÓi 61 hay M79, ngÜ©ì lính ÇÒng Ç¶ìvÅn không nao núng ÇÙng Çào huyŒt cho ngÜ©ì bånv¡n sÓ cûa mình vào nÖi yên nghÌ nghìn thu. 67 anhem khác cÛng n¢m chung v§ì anh trong nghïa tranglÎch sº Çó và tåi Çây, tôi cÛng Çau buÒn chia tay v§ìthi‰u úy NguyÍn quang Khánh, ngÜ©ì c¿u toán trÜªngtoán 3 Delta cûa tôi. Trong m¶t phiên gác Çêm nhìnquanh nghïa trang nghï Ç‰n anh tôi không khÕi chånhlòng nh§ Ç‰n mÃy câu thÖ Chinh-Phø-Ngâm mà tôiÇã vi‰t nghuŒch ngoåc trên m¶t vách tÜ©ng Çâu Çó:

" HÒn tº sï gió ù ù th°iM¥t chinh phu træng dõi dõi soiChinh phu tº sï mÃy ngÜ©iNào ai måc m¥t nào ai g†i hÒn".! ! ! ! !Hãy tåm quên chi‰n trÆn Ç‹ cho tôi ÇÜ®c vi‰t vài

hàng vŠ nghïa trang cûa Lñ81/BCND trong lòng phÓAn-L¶c.

Nh»ng ngày hå tuÀn tháng 5 cÛng là nh»ng ngàychi‰n trÆn Çã tÜÖng ÇÓi l¡ng dÎu, nhìn låi nghïa trang


cûa Lñ81/BCND Çã ÇÜ®c khang trang tu b° do nh»ngbàn tay ngÜ©i lính 81BCD. Chính gi»a là m¶ biachính v§ì câu thÖ bÃt tº cûa cô Pha vi‰t dÜ§ì bŒ,chung quanh nghïa trang là dãy tÜ©ng thÃp b¢ng gåchsÖn vôi tr¡ng, phía chính diŒn, hai câu thÖ cuÓi cûaVÜÖng Hàn trong bài LÜÖng Châu T¿u, ÇÜ®c vi‰tb¢ng sÖn: "Tuš ng†a sa trÜ©ng quân m¥c ti‰u, C° laichinh chi‰n k› nhân hÒi". Nh»ng ngÜ©i dân còn sótlåi ª An-L¶c Çã an toàn sinh sÓng trong khu v¿c dochúng tôi trÃn Çóng, h† Çã dån dï ra trÜ§c cºa nhà Ç‹nhìn khung cänh Çiêu tàn trong khu phÓ. ñ° nát vàÇ° nát, cä m¶t khu phÓ thân thu¶c cûa h†, trÜ§c Çâym¶t tháng h† có ng© Çâu chi‰n tranh do B¡c quânmang låi gieo tang tóc thê lÜÖng. ThÎ xã mang tênhai ch» thÆt hiŠn hòa. An và L¶c. Trong cänh thêlÜÖng Ç° nát tiêu-ÇiŠu Ãy h† Çã ngåc nhiên và xúcÇ¶ng månh khi nhìn thÃy m¶t nghïa trang khang trangcûa Lñ81/BCND ÇÜ®c xây phía bên kia ÇÜ©ng trÜ§ccæn phÓ cûa h†. Nh»ng xây d¿ng trÜ§c Çó Çã søp Ç°tan tành theo tØng ngày Çån pháo tung bay. M¶t xâyd¿ng m§i âm thÀm trong thành phÓ tang thÜÖng Ãyb¡t ÇÀu vào ngày 18/4/72 chính là nghïa-trang cûanh»ng chi‰n-sï BCD vÎ quÓc vong thân, vØa Çánhgi¥c vØa xây d¿ng m¶ bia cho nh»ng ngÜ©ì n¢mxuÓng Ç‹ không quên Ön ngÜ©ì Çã cho ta thêm nh»ngngày sÓng. M¶t bà già ngÜ©ì Trung-Hoa nói ti‰ngViŒt hÖi lÖ l§ tay quËt nÜ§c m¡t nói: "ChÒi Öi! Concái dà ai l‰n lây ch‰t nhiŠu quá vÆy? "Nói xong bàvào nhà ÇÓt m¶t n¡m nhang xong trª ra quÿ låy trÜ§cm¶ bia và c¡m nhang trên tØng nÃm m¶. L©i khócthan chí tình Ãy cÛng là l©i cám Ön chân thành t¿ Çáylòng cûa ngÜ©ì dân An-L¶c, nh»ng ngÜ©i dân Çã sát

cánh v§i chúng tôi trong hai tháng bom lºa ngÆp tr©ìÃy.

Xin trª låi bu°i sáng ngày 18/4/72. ñang say menchi‰n th¡ng tôi tÜªng ÇÖn vÎ mình së dàn quân táichi‰m nºa khu phÓ còn låi nhÜng lŒnh trên cho ánbinh bÃt Ç¶ng. Vì SÜ Çoàn 5 B¶-Binh không còn Çûquân sÓ Ç‹ cùng ti‰n lên ngang hàng v§i chúng tôi,do Çó chúng tôi Çành bó tay và cu¶c chi‰n Ç°i sangngõ rë khác.

An L¶c bÎ cô lÆp hoàn toàn, quÓc l¶ 13 bÎ c¡t ÇÙt,trøc ti‰n quân cûa SÜ ñoàn 21 và L» ñoàn 3 NhÄyDù bÎ kiŠn, chÓt cûa Công TrÜ©ng 7 VC ngæn cänbÜ§c ti‰n trong ÇÒn ÇiŠn cao-su tåi ChÖn Thành, suÓiTàu Ô, Tân Khai trong hai tháng ròng rã. ThuÓc men,lÜÖng th¿c, Çån dÜ®c ti‰p t‰ vào An-L¶c b¢ng dù docác phi vø C130 thä. Nh»ng cánh dù thä trên cao Ç¶1800 mét Çã không rÖi chính xác vào ÇÎa Çi‹m mongmuÓn, Ç¶ giåt cûa gió Çã ÇÜa nh»ng chi‰c dù Ãy sangphÀn ÇÃt ÇÎch chi‰m Çóng, chúng tôi Çành chong súngb¡n lên nh»ng kiŒn hàng trôi lÖ l»ng Ãy. ViŒt C¶ngcÛng làm låi ÇiŠu tÜÖng t¿ khi dù ti‰p t‰ rÖi vào vùngÇÃt cûa chúng tôi (sau khoäng 3 tuÀn nh»ng chi‰c dùbi‰n cäi v§i nh»ng l‡ thoát gió Çã rÖi nhanh và chínhxác hÖn vào bãi ti‰p t‰).

An-L¶c Çang n¢m trong s¿ vây hãm ch¥t chë cûaB¡c quân gÒm các Công TrÜ©ng (SÜ ñoàn) 5,7, 9, vàSÜ ñoàn Bình-Long. Công TrÜ©ng 5 gÒm các trungÇoàn E6, tr/Çoàn 174, tr/Çoàn 275. ñÖn vÎ chû l¿cCông trÜ©ng 7 gÒm các tr/Çoàn 141, 165, 209 và trungÇoàn 101 biŒt lÆp, Công trÜ©ng 9 gÒm có trung Çoàn271, 272, 95C. Công trÜ©ng Bình-Long bao gÒm cácÇÖn vÎ cûa M¥t TrÆn Giäi-Phóng MiŠn Nam và cácÇÖn vÎ chính qui 204 tùng thi‰t (tháp tùng chi‰n xa),429 công s¿ phòng thû. SÜ ñoàn pháo 69 gÒm cótrung Çoàn 208 hoä tiÍn, tr/Çoàn 42 pháo, tr/Çoàn271 phòng không và các thi‰t Çoàn chi‰n xa 202,203. Quân sÓ t°ng c¶ng cûa các ÇÖn vÎ k‹ trên khoäng50000.

Chúng tôi lÆp ngay tuy‰n phòng thû ª Tây B¡cAn-L¶c m§i tái chi‰m. Rång sáng 19/4 ÇÎch b¡t ÇÀupháo månh vào thành phÓ An-L¶c, ÇÒi Gió và ng†nÇÒi 169. Sau Ç®t pháo, các ÇÖn vÎ cûa Công-TrÜ©ng5, 7 VC tÃn công ti‹u Çoàn 6 NhÄy Dù Çang Çóng ªÇÒi Gió và ÇÒi 169. Hai cao Çi‹m chi‰n lÜ®c bÎ tràn

An L¶c Çiêu tàn sau trÆn chi‰n


ngÆp (80 quân nhân nhÄy dù mª ÇÜ©ng máu thoátkhÕi vòng vây sau Çó ÇÜ®c tr¿c thæng bÓc vŠ Lai-Khê. CÛng hai ngày sau Çó, hai Çåi Ç¶i khác cûati‹u-Çoàn 6 NhÄy Dù rút ÇÜ®c vŠ An-L¶c sau Çó táih®p v§i Ti‹u-ñoàn 5 và 8 Dù).TØ hÜ§ng Çông quÓcl¶ 13 Công TrÜ©ng 9 là ÇÖn vÎ chính tÃn công vàothành-phÓ, chúng Çã bÎ Çánh båt ra khÕi tuy‰n phòngthû trÃn gi» do Sñ5/BB, Ti‹u ñoàn 5 và 8 cûa L»ñoàn 1 NhÄy Dù. S¿ y‹m tr® cûa Không-Quân Hoa-Kÿ v§i nh»ng phi vø B52 d¶i vào các Çi‹m tÆp-trungcûa ÇÎch và nh»ng phi vø Spectres AC-130 rÃt hiŒuquä. Bình-minh vØa ló dång, ti‰ng pháo ÇÎch r©i råcvà ÇÎch Çã Çåi båi trong trÆn công kích Ç®t hai vàoAn-L¶c. M¶t chi‰c T54 l†t vào hÓ bom không lênÇÜ®c và nhiŠu chi‰c khác Çã bÎ phá-hûy, Çây là nh»ngchi‰c tæng T54 không có b¶ Ç¶i tùng thi‰t chåy lÖngÖ trong Çêm tÓi Çã làm mÒi ngon cho nh»ng khÄuM72, phi vø Spectres AC-130...Phía phòng tuy‰nchúng tôi vô s¿ trong Çêm Ãy. Trong Ç®t công kíchÇ®t hai này ÇÎch Çã có l®i th‰ khi chi‰m ÇÜ®c ÇÒi Gióvà 169. 6 khÄu Çåi bác 105mm Ç‹ y‹m tr® cho AnL¶c cûa ta bÎ phá hûy hoàn toàn. TØ nh»ng cao Çi‹mnày VC Çã theo dõi ÇÜ®c hoåt Ç¶ng cûa ÇÖn vÎ båntrong khu v¿c Çông và nam cûa thành phÓ.

Sau cu¶c tÃn công Ç®t hai không có k‰t quä, ÇÎchb¡t ÇÀu chÖi pháo vào An-L¶c, hàng ngày cái thànhphÓ v§i diŒn tích còn låi khoäng 1.5 cây sÓ vuông ÃyhÙng hàng ngàn Çån Çåi bác cûa VC. Lúc này phòngtuy‰n cûa chúng tôi Çã v»ng vàng, nh»ng bÙc tÜ©ngtrong khu phÓ ÇÜ®c chúng tôi Çøc thông tØ nhà nàysang nhà khác, nh»ng l‡ tÜ©ng Ãy cao khoäng 1 métr¶ng Ç¶ nºa mét nên viŒc di chuy‹n bên trong khá dÍdàng và an-toàn. M‡i toán ÇÜ®c chÌ ÇÎnh gi» an-ninhcho tuy‰n cûa mình. Tôi ÇÜ®c chÌ ÇÎnh vŠ toán súngcÓi 81mm Çóng ª phiá nam b¶ ChÌ-Huy Liên-ñoàncách Çó m¶t con ÇÜ©ng. Tôi xin vi‰t vài hàng vŠ t°súng cÓi 81 mm và s¿ hiŒu quä cûa nó. ThÆt ra trongbäng cÃp sÓ cûa Lñ81/BCND không ÇÜ®c trang bÎsúng cÓi 81mm vì ÇÖn-vÎ luôn luôn hành quân thámsát ngoài tÀm y‹m tr® cûa pháo binh, các toán thám-sát và ññ xung kích ÇÜ®c trang bÎ vÛ khí nhË vàÇÜ®c y‹m tr® b¢ng tr¿c thæng, phi pháo,B52...NhÜngtrong trÆn ÇÎa chi‰n ª An-L¶c chúng tôi Çã uy‹nchuy‹n v§i cøc diŒn m§i.

Sau ngày 19/4 ññ1 cûa Çåi-úy ñoan n¢m ngay

tuy‰n ÇÀu ª hÜ§ng B¡c khu v¿c khá trÓng träi nên t°súng cÓi 60 ly bÎ ÇÎch th°i B40 vào dài dài, anh chod©i khÄu cÓi vŠ khu phÓ toán chúng tôi Çang Çóng.Tôi tình nguyŒn b¡n y‹m tr® súng cÓi 60 ly cho ññ1và chính vì s¿ tình nguyŒn Ãy mà sau này khÄu súngcÓi 81 mm Çã dính liŠn v§i tôi trên nh»ng bÜ§c ÇÜ©nghành quân ª cæn cÙ Hoàng-ñ‰ (King), C°-Thành...Nh»ng trái Çån súng cÓi 60 rÃt hån ch‰ cûaññ1 Çã cån mau vào nh»ng ngày sau Çó. Khui nh»ngthùng Çån ti‰p t‰ toàn là Çån cÓi 81 ly nên khÄu 60 lyk‹ nhÜ vô døng, Çån 81 ly chúng tôi có rÃt nhiŠunhÜng súng thì không. ñ/úy ñoan liên låc v§i Tr/ñoàn 8 và vác vŠ m¶t khÄu 81 mm nhÜng låi khôngcó máy nh¡m, sau Çó ThÜ®ng-sï Yearta liên låc truyŠntin xin ÇÜ®c m¶t máy nh¡m M14 còn nguyên xi trongh¶p. Mª h¶p ra, bäng chÌ dÅn b¢ng ti‰ng Anh, tôi låicàng mù tÎt. Tôi mang máy nh¡m lên cho thi‰u-táLân xem, máy nh¡m quá tÓi tân so v§i nh»ng máynh¡m mà Th/tá Lân Çã h†c ª trÜ©ng Võ BÎ QuÓc Giañà-Låt. Sau Çó Yearta, Huggins, Th/tá Lân và tôingÒi quanh chi‰c máy nh¡m Ç‹ h†c hÕi, Yearta Ç†cTh/tá Lân dÎch và giäng cho tôi nghe công døng cûatØng b¶-phÆn. Tôi hi‹u ÇÜ®c Çåi-khái hÜ§ng nh¡m,chiŠu cao, Ç¶ giåt, tÀm xa, Ç†c bäng xå bi‹u, thuÓcbÒi v.v... Tôi, LÍ, Bông, KhoÈ và các bån khác ÇÜ®cgiao tr†ng trách cho khÄu cÓi 81 ly Çó. S¿ y‹m tr®chính xác cûa toán súng cÓi chúng tôi cho liên-toánthám sát, ññ1,2,3,4 nên ÇÜ®c các bån âu y‰m g†i làB52 cÀm tay. Tuy nhiên m¶t ÇiŠu thÆt Çáng ti‰c ÇãxÄy ra, trong khi b¡n súng cÓi y‹m tr® cho ññ4 doTr/úy NguyÍn khoát Häi làm ñåi Ç¶i trÜªng (Ç/úyñào m. Hùng Çã bÎ thÜÖng). Nh»ng quä Çån khôngthuÓc bÒi trong tÀm Çån Çåo gÀn Çã làm Tr/úy Häi vàm¶t sÓ binh sï ññ4 bÎ thÜÖng, Trung úy Lê Ç¡c L¿clên n¡m quyŠn ññ trÜªng ññ4.

HÀm súng cÓi ÇÜ®c Çào sâu khoäng.8 mét ª sânsau nhà thuÓc tây, quanh sân ÇÜ®c bao phû b¢ng bÙctÜ©ng gåch cao hÖn ÇÀu ngÜ©i. HÀm Çån cÛng ÇÜ®cÇào cånh hÀm súng cÓi, phía trên ÇÜ®c che ÇÆy b¢ngcác thùng g‡ chÙa ÇÀy cát. ThÜ©ng thì trên Çài quansát (vÎ trí nhÕ trên tÀng lÀu BCH ÇÜ®c chÃt bao cátchung quanh)Th/tá Lân làm sï quan tiŠn sát cho Ç¶isúng cÓi cûa chúng tôi. Sau hai ngày b¡n súng cÓi,tôi Çã quen thu¶c v§i khÄu súng và máy nh¡m M14.ñ¶ chính xác cûa súng là 25 mét cho m‡i ly-giác,


th‰ nhÜng Çã có lúc, qua máy truyŠn tin ñ/úy ñoannói: "tØ tác xå vØa rÒi, trái 3 mét" Çã làm tôi chÜnghºng.

- Møc tiêu gì? Tôi hÕi- HÀm ve chai (ViŒt C¶ng). ñ/úy ñoan trä l©i.

Làm sao tôi chÌnh ÇÜ®c bên trái 3m Çây? Tay runrun nhích vòng xoay Óng nh¡m v§i s¿ Ü§c tính trongÇÀu, chÌnh b†t nÜ§c thæng b¢ng xong tôi liên låc vôtuy‰n:

- Smoke s¤n sàng- GoM¶t ti‰ng n° bøp nhÕ cûa Çån khói nghe v†ng låi

tØ xa. "Ngay chóc" ti‰ng anh ñoan reo vui qua máytruyŠn tin PRC25

- Cho anh 3 delayHå-sï Bông tay bóc thuÓc bÒi và v¥n låi nút n°

chÆm trên ÇÀu trái Çån, chúng tôi b¡n 3 trái Çån Çi.Sau Çó anh ñoan cho bi‰t Çån Çã Çào sâu xuÓng ÇÃttrÜ§c khi n°, hÀm søp chôn trong Çó hai tên VC vàm¶t tên khác bÕ chåy bÎ lính cûa anh dÙt s»a cø HÒ.Th‰ nhÜng VC Çâu có Ç‹ cho khÄu cÓi cûa chúng tôitung hoành nhÜ th‰ ÇÜ®c. TØ khu phÓ hÜ§ng Çông,chúng Çã bi‰t vÎ trí súng cûa chúng tôi. Vì có nhiŠumøc tiêu chÌ cách hÀm súng chúng tôi khoäng 400mét, và nh»ng trái Çån không thuÓc bÒi bay l¡c lÜtrên không làm cho chúng nh¡m hÜ§ng và bi‰t Çíchxác vÎ trí cûa chúng tôi. Vào m¶t bu°i trÜa th/tá Lâng†i máy cho toán tôi ra tác xå. NÒi cÖm và nÒi canhrau Çã chín trên b‰p chúng tôi chÜa kÎp æn. Tôi vàcác bån ra hÀm súng, nhÆn lŒnh và chÌnh súng vàomøc tiêu m§i. Ch© gÀn 10 phút nhÜng vÅn chÜa cólŒnh tác xå. Tôi bÓc máy vô tuy‰n g†i:

- Månh-ñiŒp Çây KiŠu-Giang- Månh ñiŒp nghe. th/tá Lân trä l©i- ChØng nào tác xå?- Ch© ª Çó.Vài ba quä Çån khói 82 ly cûa VC b¡n vào tØ khu

rØng phía Tây Çã n° ngoài tÜ©ng rào. Chúng tôi ÇangÇói bøng nên mang máy truyŠn tin vào nhà æn cÖmvØa tr¿c máy luôn th‹. LŒnh th/tá Lân là lŒnh s¡t nêntôi cÛng §n bÎ xài x‹, nhÜng tØ nhà sau ra hÀm súngcÓi chÌ cách Ç¶ 15 mét, thuÓc bÒi Çã bóc s¤n, súng ÇãchÌnh xong. N‰u có lŒnh b¡n chúng tôi së tác xå trongvòng n»a phút. BÜng nÒi cÖm và canh Ç‹ trên sàn ximæng, th©i gian chÜa ÇÜ®c 3 phút, chúng tôi chÜa x§i

ÇÜ®c bát cÖm ÇÀu thì m¶t ti‰ng Oành, n° ngay hÀmsúng cÓi chúng tôi, thêm m¶t quä n»a n° gÀn hÀmÇån thÙ hai. Qua khung cºa s°, tôi nhìn thÃy lºa Çãb¡t cháy ª Çuôi Çån súng cÓi, nh»ng ti‰ng trái ÇåncÓi cûa chúng tôi thi nhau n° sau Çó. ñám thÜÖngbinh n¢m ª nhà sau v§i toán chúng tôi ÇÜ®c các bånkhác lôi nhanh qua l‡ tÜ©ng sang nhà khác. Lúc Çób†n tôi coi ch£ng giÓng con giáp nào, mình khoác áogiáp, m¥c quÀn xà lÕn chân Çi dép vì bu°i trÜa nóng,v§t cái nón s¡t móc v¶i lên ÇÀu tôi phóng sang nhàbên cånh giÆt máy bÖm nÜ§c. Con nhà KhoÈ giúp tôiliên låc vô tuy‰n báo cáo vŠ BCH. Tay cÀm Óng nÜ§ctôi cÓ thu ngÜ©i bên này tÜ©ng chÌ chØa Çôi m¡t vàcái nón s¡t trên ÇÀu tÜ©ng Ç‹ ch»a cháy, nh»ng tráiÇån bung n° nhÜng chÌ n° ª phÀn thuÓc bÒi chínhtrong Çuôi Çån nhÜng cÛng Çã cho tôi cái cäm giácth‰ nào là d¿ng tóc gáy, ai nào bi‰t ÇÜ®c nh»ng tráiÇån vô tình Ãy së n° ª phÀn nào. VC ch¡c Çang Ç¡cchí khi nghe nh»ng ti‰ng n° phø và khói bÓc lênngùn ngøt tØ hÀm Çån chúng tôi. Sau khi ch»a Çámcháy xong, m¶t cänh thÜÖng tâm mà tôi ch£ng baogi© quên ÇÜ®c. Tôi ra hÀm súng Ç‹ thu thÆp s¿ thiŒthåi vØa qua, m¶t con chó tr¡ng vá Çen Çang Ü º rên rÌnhìn tôi xin cÀu cÙu, Çôi m¡t cûa con vÆt Çã nói lêntÃt cä s¿ van xin giúp Ç«, hai chân trÜ§c gÅy lìa xÜÖnglòi ra ngoài, m‡i lÀn cÓ ÇÙng là m‡i lÀn té quœ xuÓng.Tôi chåy xuÓng bÒng nó trên tay v‡ vŠ, nó n¢m yêntrên Çôi tay tôi rên khe khë, tôi Çem vào khu nhà cónhiŠu dân ª trong Çó Ç‹ ki‰m chû nhÜng không aibi‰t tông tích cûa nó. Con chó vào hÀm súng cûachúng tôi Ç‹ æn phÀn thÎt h¶p bån nào æn dª dang cònÇ‹ låi trong Ãy. Anh Tøng sau khi xem xét v‰t thÜÖngcho nó và l¡c ÇÀu, anh nói cho nó m¶t phát Çån Ç‹ nókhÕi bÎ Çau Ç§n n»a. Tôi không Çû can Çäm Ç‹ k‰tliÍu Ç©i sÓng con chó Çáng thÜÖng Ãy khi ánh m¡t nóÇã in sâu ÇÆm trong lòng tôi. Tôi quay trª låi hÀmsúng cÓi Ç‹ d†n dËp, sau lÜng m¶t ti‰ng súng n°. TôibÕ luôn b»a cÖm chiŠu hôm Ãy.

ViŒc täi Çån súng cÓi cÛng có nhiŠu chuyŒn nguyhi‹m lš-thú. Nh»ng viên Çån tôi b¡n Çi là mÒ hôinÜ§c m¡t nh†c nh¢n cûa toán täi Çån, ÇÒng Ç¶i tØ cácññ trong Liên-ñoàn thay phiên nhau lên sân vÆnÇ¶ng (bãi thä dù ti‰p t‰) vác Çån vŠ chÃt trong hÀmsúng cûa toán tôi. M‡i khi có dù ti‰p t‰ h† Çã chÎunguy hi‹m Ç‹ l¥n l¶i dÜ§i mÜa pháo trên con ÇÜ©ng


dài gÀn 2 cây sÓ, lên xuÓng hai ba chuy‰n trong ngày.N¢m lâu m¶t ch‡ tôi Çâm ra cuÒng c£ng, ngoài gi©canh gác hay tác xå, tôi, KhoÈ, LÍ hay lên khu v¿ccûa Ç/úy SÖn chÖi. Qua khu b‰n xe lam 3 bánh, TS1KhoÈ nÄy ngay š ÇÎnh lÃy m¶t chi‰c Çem vŠ cho toántäi Çån, xe phÀn nhiŠu bánh bÎ b‹ vì mi‹ng pháo, cóm¶t chi‰c vÕ xe còn nguyên vËn, Çåp máy thº thÃyn° ngon lành. Sau khi d†n sÖ nh»ng chÜ§ng ngåi Ç‹chåy xe ra, ngÒi trÜ§c tay lái tôi rÒ månh ga ch© haith¢ng bån lên xe thì m¶t ông trung úy b¶ binh ánngay trÜ§c m¥t:

- Ê! ˆn c¡p xe hä?- Không, tôi lÃy xe vŠ cho toán täi Çån súng cÓi

cûa Liên-ñoàn 81. Tôi trä l©i ông Tr/úy- ñây là xe cûa dân thu¶c khu trách nhiŒm cûa

tôi, anh không ÇÜ®c quyŠn lÃy v§i bÃt cÙ lš do gì.- Lúc này là tiêu th° kháng chi‰n Trung úy bi‰t

không? Tôi không lÃy cái xe này Ç‹ làm cûa riêngmà là công ích. Nhà cºa Ç° nát, ngÜ©i dân ch‰t lênch‰t xuÓng bän thân trung úy còn chÜa bi‰t ngày vŠthì xá gì chi‰c xe này. Tôi la l§n.

- ñM. Anh không ÇÜ®c quyŠn lÃy xe cûa dân.Anh lÃy xe tôi b¡n! viên Trung úy la l§n låi

Lúc này thì máu nóng trong ngÜ©i tôi sôi lên, tôinhÄy ra khÕi xe ÇÙng trÜ§c m¥t ngÜ©i sï quan b¶ binhÇó và nói nhÜ thét gào:

- ñM. Ngon ông b¡n tôi Çi, nói cho ông bi‰t tôin‹ cÃp bÆc cûa ông chÙ không s® ông Çâu. ñån cûaQuân L¿c ViŒt Nam C¶ng Hoà phát cho ông Ç‹ b¡nVC chÙ hù tôi làm gì? ñM.Ông không hi‹u bÓn ch»"tiêu th° kháng chi‰n" mà mang lon Trung úy thìnhøc nhã quá. Chúng tôi së có ngÜ©i Ç‰n trÜng døngchi‰c xe lam này.

Tôi giÆn d» bÜ§c nhanh vŠ khu v¿c cûa chúngtôi, trên ÇÜ©ng vŠ b†n tôi g¥p ñ/úy Mai tôi v¶i trìnhbày c§ s¿.

- ñ‹ tao qua Çó. ñ/úy Mai trä l©i. Sau khi ñ/úyMai Çi, khoäng 15 phút sau, chi‰c xe lam chåy vŠÇÆu trÜ§c khu phÓ toán chúng tôi. G¥p tôi ông cÜ©ihÕi:

- ñM. mày nói gì nó mà nó nói th¢ng em cûa ñ/úy l‡ mãng quá nên tui không giao xe?"à ra ông Tr/úy b¶ binh ghét cái bän m¥t và thái Ç¶ khi‰m nhã cûatôi nên chÖi tôi cho bÕ ghét. Anh Tr/úy b¶ binh Öi!N‰u anh còn sÓng và Ç†c ÇÜ®c nh»ng giòng này xin

anh nhÆn nÖi Çây l©i xin l‡i chân thành cûa tôi vŠthái Ç¶ l‡ mãng ngày hôm Ãy.

TS1 KhÕe lúc này Çã làm trÜªng nhóm ti‰p t‰Çån dÜ®c và lÜÖng th¿c cho Lñ81/BCND, nh© cóchi‰c xe lam 3 bánh Çó mà tôi hay theo con nhàKhÕe lên khu sân vÆn Ç¶ng täi Çån và dÎp Çó tôi g¥pÇÜ®c TS1 Hùng bån cùng khóa ª ñÒng ñ‰ næm 69.G¥p låi nhau tay b¡t m¥t mØng, Hùng lúc này làmtrong ban 4 ti‰p liŒu ª Ti‹u Khu Bình-Long, g¥p tôinó chuÒi nhanh cho m¶t cây thuÓc quân ti‰p vø thÖm,hånh phúc quá tr©i Öi! Nh»ng ngày qua b†n th¢ngghiŠn thuÓc lá nhÜ tôi Çã lÃy giÃy báo cÛ vê thuÓccÄm lŒ còn sót låi trong các tiŒm tåp hóa Ç‹ hút choÇã cÖn ghiŠn, dù nh»ng bành thuÓc rê, thuÓc xÌa ÇÜ®cchúng tôi ngâm nÜ§c cho b§t n¥ng, sau Çó låi saotrên chäo cho khô phun rÜ®u và tÄm mÆt ong Ç‹ tængthêm hÜÖng vÎ, nhÜng m‡i khi hút vào là m¶t lÀn khéc°. SÓ phÆn chi‰c xe lam ba bánh chåy trên l¶-trìnhchông gai Çó cÛng ch£ng ÇÜ®c lâu. M‡i lÀn chåy quacon dÓc gÀn khu bŒnh viŒn là m‡i lÀn VC cÓ b¡n vàochi‰c xe cà kh° Çó, m¶t phÀn trên m¥t ÇÜ©ng ÇÀy cácchÜ§ng ngåi vÆt, m¶t phÀn VC trên cao Óc khu phÓhÜ§ng Çông b¡n vào, chi‰c xe chª Çån n¥ng nŠ nhÜngnh© xuÓng dÓc nên tÓc Ç¶ cÛng khá nhanh dÀn. Tóc!Tóc! Tóc! Tóc! Ti‰ng Çån AK trúng phÀn dÜ§i gh‰toé lºa, h¶p sÓ bÎ b‹ chi‰c xe khøc kh¥c giÆt lên giÆtxuÓng, KhÕe tay trái bóp b¶ phÆn nhä sÓ cho tr§nchi‰c xe chåy h‰t con dÓc sau Çó lûi xe vào gÀn bênbÙc tÜ©ng cûa ngôi nhà. Máy xe còn n° nhÜng h¶p sÓkhông còn xº døng ÇÜ®c. B†n tôi bÕ låi chi‰c xe vŠg†i ÇÒng Ç¶i lên khiêng Çån vŠ. Sau Çó m¶t thÜÖng-gia trong khu phÓ Çã t¥ng cho chúng tôi 1 chi‰c xeLadalat m§i tinh Ç‹ thay th‰ chi‰c xe lam 3 bánh Çó,chúng tôi cám Ön và o b‰ chi‰c xe này rÃt kÏ, chúngtôi d†n m¶t cæn nhà có cºa s¡t Ç‹ ÇÆu xe trong Çó.TS1 KhÕe chåy xe m§i thích l¡m vì tÓc Ç¶ nhanh vàdÍ ÇiŠu khi‹n nhÜng sÓ phÆn cûa chi‰c xe cÛng khôngsÓng lâu hÖn xe lam 3 bánh là bao lâu. TS1 PhÜÖngm¶t hôm lÃy xe Çi täi lÜÖng khô và hÕi tôi muÓn lênTK Bình-Long không? Tôi Çáp không vì Çang cùngcon nhà LÍ lên ññ2 thæm anh SÖn. Trên ÇÜ©ng vŠqua nhà xe chÜa thÃy xe ÇÆu trong Çó tôi hÖi lÃy làmlå vì th©i gian Çi lÃy lÜÖng th¿c hay Çån dÜ®c thÜ©ngkhông hÖn m¶t gi© rÜ«i. Tôi và LÍ Çi d†c xuÓng khuTr/ñ8 thì g¥pTS1 PhÜÖng Çang l¶i b¶ vŠ. Tôi hÕi:


Tr/ñ8 thì g¥pTS1 PhÜÖng Çang l¶i b¶ vŠ. TôihÕi:

- Xe Çâu?- Hä?- Xe Çâu? tôi hÕi låi- Hä? TS1 PhÜÖng ÇÜa khuôn m¥t låi gÀn m¥t tôi

nhÜ không hi‹u câu tôi hÕi. Tôi tÜªng TS1 PhÜÖngÇang Çùa v§i tôi khi‰n tôi n°i cáu:

- Xe Çâu?- Pháo banh rÒi.PhÜÖng trä l©i và ngo¡c tay ra hiŒu cho chúng tôi

theo. Nhìn TS1 PhÜÖng không bÎ thÜÖng dáng Çi ÇÙngcòn nhanh nhËn tôi cÛng mØng thay cho anh nhÜngm¶t bên tai Çã bÎ Çi‰c vì Çån n°. Gi»a con dÓc cáchkhông xa l¡m v§i cái xe lam là chi‰c Ladalat n¢m lÆtnghiêng bên phía tài x‰, nh»ng thùng lÜÖng khô lænÇ° trên ÇÜ©ng. Bên kia hông xe mang ÇÀy l‡ thûngcûa Çån pháo, nhìn chi‰c xe b¢ng s¡t n¢m chÕng g†ngtôi Çã không bi‰t Ön trên nào Çã che chª cho anhPhÜÖng trong quä Çån n° ngay cånh chi‰c xe lúc Ãy.H‰t xe chª Çån các chi‰n-sï 81/BCD Çi ki‰m xe bagác nhÒi gië cÙng vào vÕ bánh Ç‹ xº døng cho cácchuy‰n täi Çån súng cÓi sau này.

Gi»a các ññ cûa Lñ81/BCND và ViŒt C¶ng màgi§i tuy‰n cách nhau chÌ có m¶t con ÇÜ©ng, b¡n sÈ,b¡n tÌa, dùng súng cÓi Ç‹ pháo vào ÇÖn vÎ VC bên kiaÇÜ©ng. Chúng tôi Çã chi‰n ÇÃu trong cái cänh ÇónhiŠu tuÀn lÍ sau này cho Ç‰n nºa Çêm 11 tháng 5.ñÎch pháo nhÜ mÜa bÃc vào thành phÓ tØ nºa Çêmcho Ç‰n 4 gi© sáng khoäng 8000 quä Çåi bác, nhÎp Ç¶khoäng 5 giây cho m‡i trái, chúng pháo cho chúngtôi không ngóc ÇÀu lên ÇÜ®c Ç‹ chuy‹n quân, Çån Çåibác n° vang rŠn chát chúa trong khu phÓ. Cách tôihai cæn phÓ khu nhà dân trúng m¶t quä pháo, có ti‰ngkhóc la cûa các em nhÕ vì s® hãi khi thÃy ngÜ©i bÎthÜÖng, sau này tôi nghe nói cô Pha bÎ thÜÖng trongÇêm Ãy nhÜng ÇiŠu này tôi không dám kh£ng ÇÎnh vìchÌ nghe nói låi thôi. Hình nhÜ còn bao nhiêu pháoÇÎch b¡n h‰t Çêm nay hay sao mà tôi Çã nghe cónh»ng quä Çån không ngòi n° rÖi xuÓng m¥t ÇÃt rÒid¶i væng lên trúng vào tÜ©ng nhà ÇÆp b‹ cä khÓi bêtông. ñ‰n 4 gi© rÜ«i sáng t¿ nhiên ti‰ng pháo im b¥t,s¿ yên l¥ng bao trùm ghê s®, mùi thuÓc Çån Çåi báccòn bay khét lËt. Låi chi‰n thuÆt tiŠn pháo hÆu xung,chúng tôi ngÒi chong m¡t ch© cu¶c xung phong cûa

con cháu bác HÒ. ñ‰n 5 gi© sáng VC låi b¡t ÇÀu pháolåi nhÜ mÜa, sau Çó thêm vài phút, chúng b¡t ÇÀu tÃncông tØ m†i m¥t, nhÜng trøc ti‰n quân chính tØ B¡cxuÓng Nam bên khu v¿c hÜ§ng ñông do hai ññ3 &4 cûa Lñ81/BCND trÃn Çóng. TØ hÜ§ng Tây, ÇÎchch†c th£ng vào phòng tuy‰n cûa Lñ81/BCND và Tr/ñ8/Sñ5BB. ñån giao tranh nghe ác liŒt, nh»ng phivø B52 thä bom chÌ còn cách thành phÓ khoäng m¶tcây sÓ rÜ«i, trong ngày hôm Ãy 30 phi vø B52 thäquanh thành phÓ ì Àm vang d¶i, trên bÀu tr©i lúc nàocÛng có 2 phi tuÀn F-4 hay A37 v§i nh»ng qûa bomhång n¥ng và bom bi chÓng tÃn công bi‹n ngÜ©i,(bom bi là hàng træm trái bom nhÕ l§n hÖn quä bidam¶t chút và sÖn Çû màu trông rÃt ÇËp m¡t nhÜngcông døng cûa màu s¡c là Ç‹ Çánh dÃu th©i gian ngòin° cháy, nh»ng quä bom nhÕ này ÇÜ®c dÒn vào m¶tquä bom l§n, khi quä bom l§n n° m§i tung ra hàngtræm quä bom nhÕ Çó trên diŒn tích r¶ng l§n rÒi m§ithi nhau n° liên ti‰p nhÜ pháo t‰t).VC g¥p sÙc khángc¿ dÛng mãnh cûa Lñ81/BCND và phi pháo Çànhphäi rút lui Ç‹ b° sung quân sÓ. CÛng trong ngàyhôm Ãy hai máy bay tr¿c thæng COBRA và hai phicÖ quan sát O-2 bÎ hÕa tiÍn tÀm nhiŒt SA-7 b¡n rÖibên phía Tây cûa phòng tuy‰n Lñ81/BCND. ñÎchÇang Çào công s¿ chi‰n ÇÃu bên kia rØng, các ññcûa 81/BCND theo dõi ÇÜ®c nên ñ/úy Huggins chobi‰t 3 ti‰ng ÇÒng hÒ n»a së có 2 path B52 thä vào khuv¿c Çó. Khu v¿c thä bom chÌ cách tuy‰n phòng thûcûa các toán Lñ81/BCND 600 mét và cách BCHchúng tôi Çang Çóng là 800 mét. ñ‰n gi© B52 trênvùng oanh kích, chúng tôi ÇÜ®c Ç/úy Huggins chobi‰t 5 phút n»a bom së thä. Sau ti‰ng "NOW" tØ máyPRC25 chúng tôi nghe ti‰ng bom c¡t gió "víêuu víêuuvíêuu víêuu víêuu viêuu" trên không rÖi xuÓng, tôiv¶i n¢m sÃp ngÜ©i, hai tay bÎt ch¥t vào l‡ tai, cùi chÕchÓng xuÓng, gi» ng¿c cho hÕng khÕi m¥t ÇÃt, tránhsÙc rung. Ti‰ng bom n° gÀn làm rung chuy‹n nhàcºa, m¥t ÇÃt rung Ç¶ng d» d¶i, không khí bÎ sÙc éplàm tôi khó thª, tôi không còn bi‰t là hai phi vø Ãy Çãxong chÜa vì ngÜ©i còn nhÜ chÜa tÌnh h£n. ThànhphÓ tÓi sÀm låi vì Çám bøi mù dÀy Ç¥c Çang bay caodÀn và che lÃp ánh m¥t tr©i. Nh»ng ngÜ©i dân trongkhu v¿c chúng tôi cÛng ÇÜ®c chÌ cách bäo toàn thânth‹ khi B52 thä bom gÀn, nhÜng cÛng có nhiŠu trÈnhÕ cÛng bÎ máu rÌ ra tØ tai và mÛi.


ñêm 12/5 ÇÎch låi tÃn công nhÜng lÀn nÀy y‰u §tvà r©i råc, quân sÓ cûa các công trÜ©ng 5/7/9 Çã thiŒthåi quá n¥ng nŠ. NhÃt là vào Çêm 11/5 m¶t trungÇoàn cûa VC Çã hÙng chính Çån pháo cûa pháo binhh†. M¶t binh sï ññ3 ª tuy‰n ÇÀu k‹ cho tôi nghe:"Tøi nó Çông nhÜ ki‰n, ti‰n lên thì g¥p hàng rào këmbÎ tøi mình b¡n nên tøi nó rút lui Ç‹ chuÄn bÎ banga-lore phá rào, chi‰n xa càn qua khÕi hàng rào bÎ M72rang ngay tåi ch‡. Cùng lúc Çó tøi nó lãnh trái pháongay toán quân, không may cho tøi nó là th¢ng sïquan ÇŠ lô và th¢ng mang máy truyŠn tin ch‰t, m¶tth¢ng VC khác chåy låi chøp máy truyŠn tin chºi:"ñÎt mË các anh pháo l¶n rÒi, các anh pháo l¶n rÒi,ngÜng pháo ngay, ngÜng pháo ngay" nhÜng khi toánpháo binh VC hÕi mÆt mã Ç‹ xác nhÆn thì th¢ng VCnày không bi‰t. Chúng tÜªng b†n mình vô ÇÜ®c tÀngsÓ cûa chúng Ç‹ g†i ngÜng pháo, chúng tÜªng Çãtrúng møc tiêu nên låi càng pháo d» d¶i hÖn, khikhông mà chúng ta "bÃt chi‰n t¿ nhiên thành".

CÛng trong Çêm Ãy tôi r©i khÄu súng cÓi Çã h‰tÇån Ç‹ trª vŠ gác bên khu bŒnh xá cûa Lñ81/BCND,phiên gác 4 ti‰ng ÇÒng hÒ cûa tôi dài lê thê. Quân sÓbÃt khi‹n døng càng nhiŠu thì gi© gác cÛng tæng lên,sï quan cÃp trung úy cÛng lãnh 4 chÌ hay 2 chÌ gácnhÜ ai. Trong ti‰ng Çån n° tÖi b©i, tôi ngÒi d¿a lÜngvào thành bao cát trong phiên gác Çêm. NhÜng làmsao tôi ngæn ÇÜ®c giòng lŒ tuôn rÖi, khi nghe ti‰ngrên xi‰t Çau Ç§n não nŠ cûa m¶t thÜÖng binh rÃt trÈtØ tuy‰n ÇÀu ÇÜa vŠ.

" BÓ Öi, mË Öi, các em Öi ch¡c con không ÇÜ®c vŠÇÜ®c Ç‹ g¥p bÓ mË, con Çau Ç§n quá, con nh§ bÓ mËquá. Ôi Çau Ç§n quá." MÜ©i phút sau låi ti‰ng ngÜ©ithÜÖng binh "Chúa Öi! Con bi‰t hôm nay Chúa g†icon vŠ, con Çã làm gì nên t¶i mà Chúa cho con s¿Çau Ç§n khôn cùng nÀy, Chúa Öi xin Chúa cÙu v§tlinh hÒn con".

Có ti‰ng løc Çøc trong khu bŒnh xá và ti‰ng hÕikhë cûa th/sï Tøng "Morphine Çâu?" Sau Çó tôi khôngcòn nghe ti‰ng rên cûa ngÜ©i thÜÖng binh. Tôi ngÒisuy nghï miên man Ç‰n gia-Çình ª ñà-Låt và ngÜ©iyêu ª Sài-Gòn. Chuy‰n Çi vào An-L¶c quá Ç¶t ng¶t,tôi không có thì gi© Ç‹ vi‰t thÜ ng¡n ngûi Ç‹ gºi vŠcho nh»ng ngÜ©i thân yêu Çó. Tôi cÛng nhÜ ngÜ©ithÜÖng-binh trÈ kia ÇŠu có nÖi chÓn Ç‹ vŠ, Ç‹ vui

mØng sum h†p, Ç‹ hàn huyên tâm s¿ sau m‡i chuy‰nhành quân hay nh»ng ngày nghÌ phép. N‡i nh§ nhungngÜ©i yêu quay qu¡t trong lòng, chÒng thÜ tôi vi‰tcho ngÜ©i yêu, cho gia-Çình m‡i ngày m‡i dÀy thêmtrong ba lô. Nh»ng lá thÜ gói ghém thÜÖng yêu, k‹chuyŒn vui buÒn Ç©i lính, nh»ng suy tÜªng vøn v¥t,Çã không có phÜÖng tiŒn gºi vŠ trong hai tháng Çó.NgÜ©i yêu và gia Çình tôi gi© này ch¡c Çang ngû saytrong giÃc ÇiŒp, h† có bi‰t Çâu tôi Çang ngÒi ôm súnggác gi¥c mà giòng lŒ tuôn tràn cho thân phÆn ngÜ©ithÜÖng binh trÈ Ãy. Ti‰ng kêu thÜÖng nh§ gia-Çìnhtrong cÖn Çau Ç§n cûa anh có ai nghe, ngoåi trØ tôi.Tôi không bi‰t gia Çình anh ª Çâu? ngÜ©i yêu cûaanh th‰ nào? H† có bi‰t nh»ng š nghï trong tim ócanh và có nghe nh»ng l©i thÜÖng nh§ cûa anh vào lúc4 gi© sáng ngày 12/5/1972 ª An-L¶c không? M¶t gi©ÇÒng hÒ sau tôi låi nghe ti‰ng ngÜ©i thÜÖng binh:

- ThÜ®ng sï Tøng Öi? ThÜ®ng sï Tøng Öi? ñ« tôidÆy cho tôi Çi Çái.

Gi†ng nói cûa ngÜ©i thÜÖng binh nghe rÃt rõ vàbình thÜ©ng chÙ không còn Çau Ç§n n»a. Có ti‰ngchân ngÜ©i xê dÎch chÆm trong bŒnh xá trong vòngnæm bÄy phút.

- Cám Ön thÜ®ng-sï. Ti‰ng ngÜ©i thÜÖng binh.Mãn phiên gác tôi trª vào BCH và ngû vùi. 7 gi©

sáng g¥p anh Tøng tôi hÕi ngay vŠ sÓ phÆn ngÜ©ithÜÖng binh Ãy.

- Ch‰t rÒi.- BÓn gi© sáng còn g†i anh ÇÜa Çi Çái mà. Tôi

hÕi.- Sau khi Çi Çái trª vŠ ch‡ n¢m cÛng là lúc anh Ãy

ch‰t... V‰t thÜÖng ª bøng quá n¥ng...Nh»ng chuyŒn Çau thÜÖng, vui buÒn, chuyŒn

dùng mÜu trí Ç‹ Çánh nhau v§i VC ª trong An L¶c Çãcó quá nhiŠu trong tâm khäm ngÜ©i lính chúng tôi,m‡i ngày, m‡i Çêm, m‡i gi© là tim óc chúng tôi låi inthêm nh»ng s¿ kiŒn m§i. Cu¶c chi‰n thÆt buÒn cÜ©i,trong lúc nh»ng ngÜ©i lính Lñ81/BCND và VC ÇãsÓng trong cùng cæn phÓ, chúng tôi ch£ng phäi Çi tìmÇÎch ª Çâu xa, m‡i khi thÙc dÆy sau giÃc ngû là có th‹Çi rình mò tÌa ÇÎch ÇÜ®c rÒi. CÖm gåo sÃy và thÙc ænÇóng h¶p æn mãi cÛng chán, Çã có m¶t vài ngÜ©i bånbÎ phù thûng. Chúng tôi thèm rau m¶t cách kinhkhûng, nh»ng cây chuÓi sau vÜ©n nhà Çã ÇÜ®c c¡t sát


gÓc, lõi ÇÜ®c x¡t ra Ç‹ làm n¶m tr¶n chung v§i thÎth¶p, ôi cái món n¶m m¶c måc nhÜng ngon vô cùng.Khoäng 5 hay 7 ngày sau chúng tôi låi æn ÇÜ®c mónnày nh© nh»ng chÒi chuÓi non m†c låi. Có nh»ngngÜ©i dân liŠu mång ra các b© mÜÖng, ru¶ng cånhkhu phÓ hÜ§ng tây Ç‹ háí rau, h† quÖ cào c¡t v¶i chovào thúng mang vŠ. H† cho t° súng cÓi chúng tôim¶t ôm rau muÓng, hånh phúc hay thiên ÇÜ©ng ªÇâu tôi chÜa bi‰t, nhÜng bó rau muÓng Ãy Çã chochúng tôi nh»ng b»a cÖm thÎnh soån nhÃt trÀn Ç©i.ChÌ ng¡t Çi nh»ng chi‰c lá bÎ ûng, cái cuÓng và lá hÖivàng cÛng cho vào chäo xào luôn. Tôi Çã s® thÎt heovào nh»ng ngày ÇÀu trong chi‰n trÆn, khi nhìn thÃynh»ng con heo không chû x°ng chuÒng Çang tåp tåpcái Çùi m¶t tên VC ch‰t Çã chÜÖng sình, làm tôi thÃyl®m gi†ng. Vài ngày sau mÃy tay th® nhÆu trong toántruyŠn tin Çem vŠ nguyên cái ÇÀu heo lu¶c Ç‹ nhâmnhi, nhìn låi cái ÇÀu heo lu¶c, nh§ Ç‰n con heo b»aÇó, tôi g¡p các món khác cho ch¡c æn....

Ngày 12/5 ÇÎch vÅn pháo cÀm chØng khoäng 2000trái m‡i ngày vào An-L¶c và sau Çó thÜa dÀn. Saungày 16/5 các phi vø B52 và phi pháo truy kích ÇÎchÇã xa hÖn ngoài thành phÓ. Ngày 29/4 tØ phía NamquÓc l¶ 13, Sñ21/BB, Lñ3/ND Çã ti‰n Ç‰n ChÖn-Thành và hai tuÀn sau Çó, các ÇÖn-vÎ bån Çã bÙngchÓt, kiŠn cûa Công-TrÜ©ng 7 và vÜ®t qua khÕi ChÖnThành hÖn 8 cây sÓ vŠ hÜ§ng An-L¶c. Tåi quÓc l¶ 13trung-Çoàn 15 cûa Sñ 9/BB/VNCH Çã b†c hÆu vàocông-trÜ©ng 7 VC Ç‹ cùng Sñ21/BB dùng th‰ g†ngkìm, nhÜng trong vòng 3 tuÀn lÍ Trung-ñoàn 15 ÇãbÎ xe tæng, pháo, b¶ Ç¶i cûa Công TrÜ©ng 7 Çánh tannát. Trung ñoàn này chÌ còn 120 quân nhân sÓng sótvà tÃt cä ÇŠu bÎ thÜÖng.

Ngày 16/5 Sñ21BB và Lñ3/NDù Çã ti‰n Ç‰n Tân-Khai, các ÇÖn vÎ tæng phái còn cách An-L¶c 10 câysÓ. Ngày 8/6 các ÇÖn vÎ trong An-L¶c tÃn công vàokhu phÓ VC chi‰m, chúng chém vè vào các khu bìarØng ª hÜ§ng Tây và B¡c. Liên ñoàn 81/BiŒt CáchNhÄy Dù Çã anh dÛng c¡m quÓc-kÿ thân yêu trênng†n ÇÒi ñÒng-Long.

Tin tØ hÆu-phÜÖng cho bi‰t, T°ng thÓng NguyÍnvæn ThiŒu tuyên bÓ tÃt cä nh»ng quân nhân tº thû ªAn-L¶c, m‡i ngÜ©i ÇŠu ÇÜ®c thæng m¶t cÃp Çã làmcho nh»ng ngÜ©i lính Çang chi‰n ÇÃu ª An-L¶c ngåc

nhiên và phÃn khªi. Tr/úy Cao væn Cát, ngÜ©i pháobinh tæng phái cho Lñ, Çã dÆy tôi vài ngón Çàn gui-tar classic khi cu¶c chi‰n ª Çó Çã tåm l¡ng dÎu. M‡ikhi g¥p tôi, tr/úy Cát thÜ©ng nói Çùa:

-Mày còn trÈ quá mà Çeo lon thÜ®ng sï coi chØngbÎ quân cänh b¡t Çó, ai mà tin ÇÜ®c.

- Thôi Çi ông n¶i, cÓ thÜ®ng sï thì có. Tôi Çùa låi,tôi ch®t buÒn cÜ©i khi nghï Ç‰n hình änh m¶t ôngthÜ®ng sï thÜ©ng là già tu°i Ç©i trong binh nghiŒp,m¶t ông thÜ®ng sï ª hÆu cÙ ngày ngày Çåp xe Çåp tØkhu gia-binh vào doanh tråi tÆp h†p, bên hông Çeocái bi Çông Ç¿ng ÇÀy rÜ®u Ç‰ v§i s®i dây th¡t lÜngTAB to bän, hình änh ông thÜ®ng sï lè phè Çó làm tôithÓi chí, không còn muÓn nghï Ç‰n cái lon thÜ®ng sïn»a....

An-L¶c Çã träi qua nh»ng ngày u-ám, nh»ng nøcÜ©i rång r« trên khuôn m¥t tr¡ng xanh cûa ngÜ©idân vì thi‰u n¡ng. N‡i vui mØng hân hoan Ç‰n kh¡pnÖi, dân chúng Çã túa ra ÇÜ©ng lên nh»ng khu nhà cÛhÕi thæm nhau. Nh»ng gi†t nÜ§c m¡t vì vui mØng, vìtang thÜÖng lÅn l¶n. Nh»ng ngÜ©i bÎ thÜÖng trongthành phÓ An-L¶c không phân biŒt dân hay lính ÇãÇÜ®c tr¿c thæng täi thÜÖng vŠ Lai-Khê vào lúc này.ThÆt t¶i nghiŒp cho nh»ng ngÜ©i thÜÖng tÆt Ãy, cónh»ng v‰t thÜÖng sÖ sài nhÜng vì tình trång thi‰uthuÓc men, vŒ sinh mà v‰t thÜÖng Çã có dòi b† lúcnhúc. M‡i chuy‰n tr¿c thæng tän thÜÖng là n‡i vuimØng cûa ngÜ©i dân ngÜ©i lính bÎ thÜÖng và cÛng làhånh phúc tuyŒt v©i cûa nh»ng ngÜ©i lính còn ômsúng trong lòng phÓ, nh»ng lá thÜ, thùng quà tØ hÆuphÜÖng ÇÜ®c t§i tÃp gºi Ç‰n, chúng tôi thÆt s¿ Çã nÓiliŠn liên låc v§i Ç©i sÓng bên ngoài.

M‡i lÀn g¥p TS1 KhÕe tØ khu ti‰p vÆn vŠ là tôihÕi:

- Có thÜ không mày?- Chuy‰n này chÜa cóRÒi s¿ nôn nóng mong Ç®i thÜ tØ trong lòng m†i

ngÜ©i cuÓi cùng rÒi cÛng Ç‰n, Nhìn nh»ng thùng giÃydán kín bên ngoài có ch» ññ1, ññ2...BCH...LŒnhTr/Tá HuÃn g†i các ññ cº quân nhân Çåi diŒn lênlÃy thÖ. Tôi tØ bên t° súng cÓi thót nhanh vŠ BCH.ñây cÛng là phút giây kh° sª nhÃt nhÜng cÛng là vuinhÃt trong nh»ng ngày ª An-L¶c. TS1 KhÕe rút daoÇi rØng r†c thùng thÜ và b¡t ÇÀu phân phát, nó Ç†c to


tên nh»ng ngÜ©i nhÆn :- Hå sï NguyÍn væn SÃy- ñ/úy TrÀn væn Th†...Có m¶t xÃp thÜ hÖi dÀy KhÕe nhíu mày xong nó

kËp bên nách nói "thÖ cûa ññ2 bÕ l¶n thùng". XÃpthÖ trên tay nó vÖi dÀn, tôi hÒi h¶p, chÖi vÖi høthÅng, sao không có tên tôi? Lá thÜ sau cùng ÇÜ®ctrao Çi th‰ là hy v†ng tôi tan thành mây khói. Nhìnnét m¥t chäy dài thi‹u näo cûa tôi th¢ng KhÕe lÃyxÃp thÜ kËp ª nách ra và dõng dåc Ç†c:

- Thân gºi chi‰n binh Ça tình ñ‡ ÇÙc ThÎnh. Timtôi thót låi, thÜ cûa ngÜ©i yêu tôi. Tôi mØng r« phóngt§i nhÜng KhÕe xô tôi ra, tay phäi cÀm xÃp thÜ ÇÜacao lên. Nó nhìn tôi vØa cÜ©i vØa nói cái gi†ng cûangÜ©i Phan-Rang:

- Hay, Õng cooi! ñM.ThuÓc lá Çâu? phäi dâng rÒim§i có thÖ ch§ hehehehe.

Móc gói thuÓc quæng cho nó nhÜng th¢ng conchÌ móc m¶t Çi‰u rÒi b¡t tôi phäi Çi m©i h‰t tÃt cäm†i ngÜ©i trong BCH. Tôi kh° sª vØa Çi m©i thuÓcmà lòng thì nôn nóng, Sau khi m©i h‰t xong nó tÌnhbÖ ra lŒnh cho tôi:

- NgÒi Çó hút thuÓc Çi chú em Ç‹ tao Ç†c thÖ emmày cho.

- ñM. ñÜa thÖ Çây cho tao. Tôi vØa nói vØa cÓgi¢ng thÜ nhÜng nó né tránh rÃt tài tình. Cä b¶ chÌhuy theo dõi hai th¢ng tØ nh»ng giây phút qua, coi b¶ai cÛng nghiêng vŠ phe con nhà KhÕe. ñ/úy Th†ngôn cái gi†ng B¡c kÿ nhØa nh¿a:

- Æy y y! Làm gì mà nóng Ç‹ th¢ng KhÕe nó Ç†ccho nghe, chi‰n binh Ça tình ngoài phong bì thì n¶idung cái thÜ hÃp dÅn ÇÃy, chuyŒn tình love story Ç‰nchÜÖng 9 rÒi Çây.

Th¢ng KhÕe ÇÜ®c nÜ§c bèn tÌnh bÖ xé bÙc thÜcûa ngÜ©i yêu tôi ra Ç†c:

Sài gòn ngày... tháng... næm 1972. Ch» anh yêuÇÜ®c con nhà KhÕe Ç†c: - Anh y‰u xìu, thuÓc tamtinh häi cÄu b° thÆn hoàn Çâu hay súng cÓi anh h‰tÇån? ûa, mà không phäi © © Anh Yêu, anh yêu Çónghen... Cä b¶ chÌ huy cÜ©i ran, th¢ng KhÕe ÇÜ®c th‹pha trò:

- ñM. ThÖ em mày vi‰t ch» gì khó hi‹u quá, thôiÇ‹ tao phø ÇŠ ViŒt ng» cho tiŒn viŒc s° sách. Nhìnth¢ng KhÕe nham nhª Ç†c thÜ ngÜ©i yêu tôi cho m†ingÜ©i trong BCH nghe mà tôi Çành ngÆm bÒ hòn làm

ng†t. Nó ch‰ bi‰n thêm th¡t, giäng giäi, thêm vào ÇómÃy ông thÀn trong BCH góp l©i phø h†a làm chom†i ngÜ©i cÜ©i nghiêng ngä. Tôi cÛng hoang mangkhông bi‰t nó thêm th¡t ch‡ nào n»a, ñ†c xong cáilá thÜ cuÓi nó ném xÃp thÜ vŠ phía tôi xong cÜ©ingåo nghÍ và bi‰n mÃt qua l‡ tÜ©ng nhà. Tôi nh¥txÃp thÜ và v†t nhanh vŠ bên t° súng cÓi. Lúc này tôicó Çû s¿ yên l¥ng Ç‹ Ç†c nh»ng giòng thÜ thÜÖngm‰n.

Giã tØ An-L¶c!Bu°i sáng s§m ngày 24/6/1972 Liên ñoàn 81/

BCND ÇÜ®c lŒnh triŒt xuÃt khÕi An-L¶c, ÇÖn vÎ tÆph†p ª trÜ§c nghïa trang Lñ81/BCND. Phía sau Çoànquân Lñ81/BCND là nh»ng ngÜ©i dân trong khu phÓchúng tôi trÃn thû vào nh»ng ngày qua. TrÜ§c hàngquân Tr/Tá HuÃn cám Ön tÃt cä các ÇÖn vÎ, dân quânÇã sát cánh chi‰n ÇÃu cho thÎ xã An-L¶c vào nh»ngngày qua và sau Çó là m¶t phút m¥c niŒm cho anhlinh tº sï cûa nh»ng ngÜ©i vÎ quÓc vong thân. Chúngtôi l¥ng lë r©i phÓ An-L¶c bÕ låi sau lÜng nh»ng ánhm¡t ÇÀy nhân ái. Tâm tÜ tôi lúc Ãy thÆt bùi ngùi luy‰nti‰c, cái luy‰n ti‰c mênh mông không tä ÇÜ®c, s¿sÓng, s¿ ch‰t, chi‰n tranh, hy v†ng,và thân phÆn conngÜ©i...

D†c theo quÓc l¶ 13 xác ngÜ©i dân ch‰t träi dàitrên m¥t l¶ vì Çån pháo cûa VC. TÃt cä ai trÓn chåychúng ÇŠu bÎ khép vào t¶i theo MÏ Ngøy. Xác m¶tem bé trai khoäng 10 tu°i n¢m gi»a m¥t l¶, thÎt Çãr»a Çi h‰t chÌ còn låi l§p da khô Çen bóng ôm lÃy b¶xÜÖng. Em n¢m Çây Çã bao lâu nào ai bi‰t, sÜÖngn¡ng Çã phÖi khô cái thân hình trông thäm thÜÖngÇó. ñôi m¡t tu°i thÖ chÌ còn hai l‡ sâu ho¡m ÇÜ®cche ngang b¢ng da vành mi khô cÙng. Em có t¶i tìnhgì???

ñ/úy Th† ra lŒnh cho tôi và LÍ làm hÜ§ng dÅnviên cho phi Çoàn tr¿c thæng Çáp. Tôi trong toán 1,LÍ toán hai. Tôi, LÍ chuÄn bÎ ki‰ng chi‰u và panelÇ‹ xác ÇÎnh Çi‹m bÓc, toán 1 chuÄn bÎ lên tÀu Çã n¢mrãi hai bên quÓc l¶ 13, toán 2 ti‰p tøc di chuy‹n. TØxa ti‰ng Ç¶ng cÖ tr¿c thæng quen thu¶c v†ng vŠ, ti‰ngÇ¶ng cÖ l§n dÀn và vang v†ng, tôi chåy ra ÇÙng gi»aÇÜ©ng phÃt panel ra hiŒu cho Çoàn tr¿c thæng giämdÀn cao Ç¶ Ç‹ ti‰n vŠ hÜ§ng tôi, nhìn trÜ§c kính láitôi ÇÙng nghiêm chào nhân viên phi hành, xong chåy


nhanh vào Än mình thÃp bên vŒ ÇÜ©ng. Toán 1 lêntÀu m¶t cách nhanh chóng nhÜng tôi có cái cäm tÜªngnhÜ Çoàn tr¿c thæng chÜa Çáp Çã bay dài theo quÓc l¶13 xuôi vŠ Nam. Vài quä súng cÓi 82 ly pháo vàonhÜng còn cách chúng tôi khoäng 200 mét. Lúc nàytôi và ñ/úy Th† låi là cái Çuôi cûa toán 2 nên lëo Çëotheo toán ch© cho Ç‰n khi tr¿c thæng Ç‰n. Tr¿c thængvÆn Ç®t 3, sau khi ra hiŒu cho chi‰c tr¿c thæng ÇÀuhover trên quÓc l¶, tôi phóng mình ngay xuÓng hÓbom khá sâu gi»a ÇÜ©ng Ç‹ tránh pháo, Oành, Oành,Oành. TØ dÜ§i hÓ bom ngºa m¥t lên tr©i tôi thÃyÇoàn tr¿c thæng vút qua nhanh trên hÓ bom và xadÀn. NhÄy ra khÕi hÓ bom ch®t thÃy hai quân nhânLñ81/BCND còn n¢m Çó tôi hÕi:

-Sao không lên tÀu?-Em bÎ thÜÖng.ñÜa bàn tay ÇÀy máu ngÜ©i chi‰n binh trÈ trä l©i,

còn ngÜ©i kia n¢m bÃt Ç¶ng. Tôi la l§n "G†i thÜ®ngsï Tøng gÃp có lính bÎ thÜÖng" ngÜ©i lính bÎ thÜÖngª Çùi không Çi ÇÜ®c nhÜng còn tÌnh táo, ngÜ©i línhthÙ hai n¢m theo th‰ nghiêng, anh vÅn còn thª, Çôim¡t mª và trong cái nhìn xa v¡ng vào phía cuÓi conÇÜ©ng ÇÎnh mŒnh, quÓc l¶ 13, Çôi m¡t không phäi làmÃt h‰t tinh anh mà là Çôi m¡t cûa s¿ ngåc nhiêncùng c¿c. NgÜ©i chi‰n binh Çó chÌ bÎ m¶t mi‹ng pháothôi, không m¶t gi†t máu chÄy tØ v‰t thÜÖng. Anh ÇãbÎ miÍng pháo xuyên tØ dÜ§i bŒ sÜ©n bên phäi xuyênlên tim. Oái æm thay cái mi‹ng Çån Çã Çi gi»a kë hªbên hông cái áo giáp anh Çang m¥c trên ngÜ©i.ThÜ®ng sï Tøng tay b¡t måch nhÜng l¡c ÇÀu buÒn bã.Hai phút sau th/sï Tøng ÇÜa tay vuÓt m¡t cho ngÜ©ichi‰n binh ch‰t vào gi© thÙ 25 Çó. ñôi m¡t cûa ngÜ©ichi‰n-binh Liên-ñoàn 81 BiŒt Cách NhÄy Dù khéplåi...TØ giã An-L¶c... Anh Çã tØ giã An-L¶c trongngày tàn cu¶c chi‰n.

Toán tôi sau cùng cÛng lên tr¿c thæng bay vŠLai-Khê Ç‹ rÒi tØ Çó tôi låi cùng ÇÖn-vÎ ra tuy‰n ÇÀulºa Çån ª ñåi L¶ Kinh Hoàng, MÏ-Chánh, Thåch-Hãn, C°-Thành...Nh»ng ÇÎa danh Çã Çi qua Ç‹ låitrong tôi quá nhiŠu k›-niŒm. ñ©i quân ngÛ không cógì là sung sÜ§ng, chúng tôi Çã tìm lÃy niŠm vui tronggian kh°, Çã nhÅn nåi trÜ§c thº thách gian truân, vành»ng éo le cay Ç¡ng cûa Ç©i quân ngÛ Çã tåo cho tôilòng thÜÖng yêu, m‰n phøc nh»ng con ngÜ©i Çã m¶tth©i ÇÜ®c g†i là Lính ViŒt-Nam C¶ng-Hòa.

Vi‰t tåi Boise, ngày 30/04/98.

Ti‰ng kÈng giøc hØng Çông thÙc dÆyChi‰c xích r©i hai cºa buÒng giamB¶ xÜÖng khô cuÓn tròn m§ giÈNhét v¶i trong ræng chi‰c bót cùn

Ti‰ng kÈng låi ba hÒi giøc giãSúng AK Çån gi¥c lên nòngGã tù binh chÙng nhân lÎch sºCû khoai mì lót då qua cÖn

Ng†n gió bÃc li‰m vào kë áoHai hàm ræng chÎu trÆn gÒng mìnhChi‰c cuÓc vác gã tù binh ngøyñÜ©ng ra ÇÒng hai c£ng rung rinh

Bùn ÇÃt ÇÕ ôm mÜa rÜng rÙcBÃm ngày Çi næm ngón chân trÀnChi‰c lon gô bên hông khÈ nh¡cMÛi súng thù Çòi n® sau lÜng

TrÜa nhát cuÓc Çào tØng nÃm m¶Chôn cu¶c Ç©i Çang Ç¶ thanh xuânM¥n b© môi gi†t mÜa rát m¥tThÜÖng non sông Çánh r§t gi»a ÇÜ©ng

LÜng chén cÖm hòa thêm ít nÜ§cVài c†ng rau cäi thiŒn quÖ quàoHåt muÓi tr¡ng ngÆm không n« nuÓtNÜ§c b†t trào vØa ng†t vØa Çau

ChiŠu loang lª bên b© suÓi ÇøcRºa b¶ xÜÖng n¥ng n® tiŠn khiênCó con bÜ§m bay ngang b¡t g¥pBÓn m¡t nhìn th© thÅn không tên

N¥ng c¥p loa ngÒi trên nóc tråiñè ngºa tai cÜ«ng hi‰p phÛ phàngTriŒu tinh trùng nhân danh chû nghïaMang súng ruÒng khûng bÓ nhân gian

Gã tù binh Çùm trong mi‰ng giÈTheo "Çàn trâu" mŒt mÕi vô chuÒngTi‰ng xích s¡t trói Çêm nÙc nª

(Khuy‰t Danh)

M¶t ngày trong tråi A 30


Nôi hoaøn taát nhöõng thuû tuïc cho thaân nhaân quí vò khi maõi ra ñi veà vôùi loøng ñaát Meï.Söï ra ñi veà coõi vónh haèng laø keát thuùc moät haønh trình cuûa con ngöôøi. Vì vaäy tang leã laø moät söï kieän quan troïng.

Hãy Ç‰n cùng Magnus Poirier v§i 95 næm kinh nghiŒm, Çã tØng ÇÒng hành và phøc vø chu Çáocho tÃt cä gia Çình Ç‹ hoàn tÃt tang lÍ cûa m†i tín ngÜ«ng tôn giáo theo truyŠn thÓng Á ñông

* Phøc vø b¢ng nhiŠu sinh ng».

* Lo liŒu trÜ§c cho hÆu s¿.

* ñäm trách thû tøc räi trovà lo bia m¶.

* Di chuy‹n thi hài và tro cÓtcûa ngÜ©i quá vãng vŠ cÓ hÜÖng

* Phòng tang lÍ ÇÜ®c trang bÎhŒ thÓng ÇiŠu hòa tÓi tân nhÃt.

Nhà quàn Magnus Poirier chuyên phøc vø cho m†i gia ÇìnhNhà quàn Magnus Poirier chuyên phøc vø cho m†i gia ÇìnhNhà quàn Magnus Poirier chuyên phøc vø cho m†i gia ÇìnhNhà quàn Magnus Poirier chuyên phøc vø cho m†i gia ÇìnhNhà quàn Magnus Poirier chuyên phøc vø cho m†i gia Çình

cimetière de laval5505 Chemin du Bas Saint-François, Laval

** Nhà quàn Magnus Poirier 6825 Sherbrooke Estcó nghïa trang ViŒt Nam và nhà hÕa táng ngay bên cånh

Cimetière de Laval cûa Magnus PoiriervØa khánh thành m¶t nghïa trang ViŒt Nam và ngÜ©i Á châu

(514) 727-2847 www.magnuspoirier.com

Montréal - Laval - Rive-Nord - Rive-Sud

Tin m§i







Con chó ÇÓm lim dim Çôi m¡t n¢m dÜ§i chân ngoåi ÇangngÒi trên chi‰c gh‰ ÇÄu con bên ngåch cºa, nó muÓn hÜªngchút gió mát tØ chi‰c quåt ngoåi phe phÄy. Ngày nào ngoåicÛng ngÒi Çây, ch‡ này Ç‹ nhìn ra gánh bún riêu cûa bà Thu,phäi nói låi là gánh bún riêu cûa cä nhà mà dì Thuyên Çã tåod¿ng cho bà Thu và lÛ trÈ có viŒc làm t¿ ki‰m ÇÒng tiŠn nuôithân trong th©i bu°i khó khæn này mà dù sao cÛng không cònphäi chåy b»a sáng lo b»a chiŠu nhÜ trÜ§c kia n»a, ngoåi nh§nh»ng ngày ÇÀu chÜa có khách nhiŠu, gánh bún mà ‰ là cänhà æn bún trØ cÖm, ngÜ©i l§n thì méo mày, méo m¥t vì hômÇó không ki‰m ÇÜ®c ÇÒng l©i nào mà còn thâm vào vÓnnhÜng b†n trÈ con thì tíu tít vui vì ÇÜ®c æn bún, nh»ng tô búnsóng sánh ÇÀy ¡p riêu cua thÖm ngào ngåt làm nÜ§c mi‰ngÙa quanh mÒm tøi nhÕ, ngoåi nhìn b†n trÈ con xì xøp lùa,húp mà bÒi hÒi xót xa tÃc då thÜÖng lÛ cháu cûa ngoåi quáchØng ... N‰u ÇØng có nh»ng cûa n® kia ùa ¥p tØ miŠn b¡c vôÇây nhÜ m¶t bÀy æn cÜ§p thì cháu ngoåi Çâu có Çói, Çâu cókh° nhÜ th‰ này!... các con cûa ngoåi Çâu có tan Çàn xÈ nghé,gia Çình chÒng v®, cha con Çâu có ly tan Çau kh° nhÜ th‰này! ngoåi ngÒi Çó nghï gì cÛng ch£ng ai bi‰t! già b¢ng nàytu°i rÒi sÓng ch‰t nay mai theo ông bà vŠ v§i ÇÃt th‰ còn yênlành hÖn là sÓng chung v§i qu› hiŒn hình ª kh¡p m†i nÖitrong cái th©i bu°i dÆu Ç° bìm leo khÓn kh° này, ngÜ©i Çànghoàng có h†c có trí thÙc thì Çi làm cu li, Çi tù không có ngàyvŠ, ÇÙa vô h†c ngu dÓt thì ngÒi trên ÇÀu trên c° nhÜ chó nhÄy

bàn Ç¶c! th©i bu°i chi mà lå lùng quá sÙc!Trong lòng ngoåi luôn cÀu tr©i, khÃn PhÆtmong bình an Ç‰n cho m†i ngÜ©i, mong concháu ngoåi ÇÜ®c bình an vô s¿ ... th©i bu°inày chÌ cÀu ÇÜ®c bình an là tÓt rÒi, là yênthân Ç‹ mà sÓng rÒi chÙ không còn mongchi n»a, nghï mà buÒn thúi ru¶t, Çôi khingoåi r§t nÜ§c m¡t nh§ t§i hai th¢ng con r‹,m¶t th¢ng thì tù kh° sai Çói rách m¥c lòngnhÜng thÌnh thoäng có chút tiŠn cÛng cóth‹ Çi thæm mà nhìn thÃy nó, nhìn nó trongcänh tù Çày mà lòng nhÜ dao c¡t, muÓi xát,m§i ngày nào còn hånh phúc Ãm êm bâygi© thì nhÜ th‰ Çó... Còn th¢ng kia ôm haiÇÙa con Çi mÃt biŒt gÀn cä hai næm rÒi vÅnkhông bi‰t nó sÓng ch‰t ra làm sao mà ch£ngthÃy tin tÙc gì, cÙ nghï Ç‰n Çó thì bà låi phäilÃy khæn quËt lên m¡t lau cho khô nh»nggi†t nÜ§c m¡t t¿ nhiên trào ra nhÜ khôngmuÓn ngØng... ngÜ©i già mà, suy nghï lungl¡m nhÜng l¿c bÃt tòng tâm nên ch£ng làmgì ÇÜ®c, ngoåi chÌ ngÒi ÇÃy mà nhìn và nghïmông lung thôi, còn thì hÀu nhÜ ch£ng ailàm phiŠn ngoåi, duy chÌ có th¢ng cu HòathÌng thoäng låi sà vào lòng ngoåi Çòi ngoåigãi lÜng cho nó, xong låi chåy bi‰n và ngoåichÌ cÜ©i âu y‰m m¡ng nó:

- MÒ t° cha mày nghe con !K‹ tØ ngày có gánh bún riêu cua thì cä

cái nhà này bÆn r¶n h£n lên, con Thäo vàcon Bích xoay quanh gánh bún v§i mË lod†n dËp, rºa bát chén v.v... con Mai có cáih¶c tû bán thuÓc lá do nó t¿ cuÓn tØng Çi‰u,thÌnh thoäng th¢ng Hòa cÛng chåy Ç‰n s¡px‰p nh»ng Çi‰u thuÓc phø cho con Maichúng nó nhÜ Çã quen v§i nh»ng công viŒchàng ngày nhÜ th‰ rÒi, riêng dì Thuyên chÌlo nh»ng viŒc trong nhà và lo cÖm nÜ§c chocä nhà. ThÃm thoát cÛng Çã ÇÜ®c hÖn batháng quán bún cÛng tØ tØ Çông khách dÀnlên, cái quán cÛng gÀn ch® m¥c dù cái ch®nhÕ này chÌ h†p bu°i sáng Ç‰n trÜa thì tannhÜng bån hàng vÅn thÜ©ng lui t§i æn bátbún bu°i sáng trÜ§c khi vào ch® nên bà Thumª hàng rÃt s§m Ç‹ Çón khách ghé qua æn

Ndmd/HyVu


tô bún lót då vØa ngon vØa rÈ tiŠn låi no bøng nhÜngcó lë vì th‰ mà cái quán bún riêu nghèo nàn t¿ phátnày låi ÇÜ®c luôn s¿ chi‰u cÓ cûa các anh công anphÜ©ng khóm, khu v¿c, ÇiŠu dï nhiên là bà Thu ch£ngbao gi© dám mª miŒng Çòi tiŠn, các anh công an cÙt¿ nhiên Ç‰n æn xong låi t¿ nhiên Çi... s¿ viŒc nhÜcho thÃy s¿ xuÃt hiŒn rÃt t¿ nhiên cûa h† là Çang bäokê cho quán bún, là thÀn h¶ mång cho quán búnÇÜ®c sÓng lâu dài... nên m¥c dù là xót ru¶t xót gannhÜng bà Thu vÅn th¡t ru¶t gan chÎu Ç¿ng mà cònthÀm mong cho h† Ç‰n æn m‡i ngày... hÖn th‰ n»abà còn nghï m‡i ngày chÌ tÓn vài tô bún mà yên °nlàm æn buôn bán ki‰m tiŠn nuôi con nuôi chÒng tùcäi tåo còn hÖn cÙ phÆp phÒng lo s® Çû thÙ chuyŒncó th‹ xÄy ra bÃt cÙ lúc nào... Sáng nay, công an khuphÓ låi ghé Ç‰n nhÜng không æn mà buông ra m¶tcâu hÕi :

- ChÎ không Çi thæm anh Ãy bao lâu rÒi ?Bà Thu gi¿t mình ngÄn ngÜ©i vì câu hÕi quá bÃt

thÜ©ng này, bà ngÖ ngác trong giây phút rÒi trä l©i:- Då thì cÛng khá lâu rÒi tui Çang tính Çi thæm

nhÜng còn phäi ch© vì chÜa Çû tiŠn xe cho mÃy ÇÙanhÕ anh à.

- à... th‰ chÎ d¿ ÇÎnh Ç‰n bao gi© thì Çi thæm ?- Då ... ch¡c cÛng m¶t vài tháng n»a, tui còn ch©

xem chú em dÜ§i quê lên cho ít cá khô ... Ç‹ tui làmtô bún anh æn nghe...

- Thôi ÇÜ®c... chÎ kêu mÃy ÇÙa nhÕ bÜng quaquán cà phê bên kia ÇÜ©ng, tui ngÒi bên Çó nha...

Nói rÒi anh ta bÕ Çi qua quán café bên kia ÇÜ©ngtrong khi bà Thu làm v¶i m¶t tô bún rÒi kêu conBích bÜng qua, suÓt ngày hôm Çó lòng då bà ThubÒi hÒi lo âu vô cùng, ch£ng hi‹u sao cái th¢ng côngan ch‰t tiŒt này låi ghé quán chÌ Ç‹ hÕi thæm xembao gi© thì bà Çi thæm ông? và tåi sao lâu rÒi màchÜa Çi thæm ? có chuyŒn gì xÄy ra chæng ? nhÃt lànó không ngÒi Çây æn bún nhÜ m†i khi låi b¡t Çemqua quán café bên kia ÇÜ©ng ?... chÌ m¶t câu hÕi Ãm§ cûa nó cÛng Çã khi‰n bà Thu bÀn thÀn suÓt cängày Ç‰n n‡i bào rau muÓng cÛng sÖ š bào luôn cängón tay máu chäy ròng ròng... ngoåi ngÒi Çó nhìnthÃy h‰t, không sót m¶t chi ti‰t nào nhÜng ngoåi chÌnói m¶t câu:

- ChuyŒn gì t§i thì nó t§i, có gì mà lo l¡ng d»vÆy?! Nó muÓn thì bây cÙ nhä cho nó chút tiŠn là

xong lo gì mà cuÓng lên Ç‰n n‡i nhÜ vÆy chÙ?Bà Thu quay nhìn ngoåi hÕi:- Má nghe h‰t rÒi hä?- Ôi hÖi Çâu mà bây lo cho hao t°n tinh thÀn! b†n

chúng chÌ giÕi hù ngÜ©i ta Ç¥ng mà ki‰m chác chútÇÌnh chÙ làm gì ÇÜ®c mình mà bây s® ? nó muÓn ænthì bây cÙ thí hÒ thí cháo cho nó là xong mà ...

Bà Thu nghe ngoåi nói thì trong lòng cÛng thÃyhÖi yên tâm nhÜng bà cÛng nói v§i ngoåi nh»ng ÇiŠulo nghï cûa bà :

- Con không bi‰t chuyŒn gì mà b‡ng nhiên hômnay nó Ç‰n hÕi con chØng nào thì con Çi thæm chÒngcon rÒi nó kêu bÜng tô bún qua quán café cho nó chÙnó không ngÒi bên này mà æn nhÜ m†i khi n»a Çó máthÃy không ?!

- ̄ mà con Ç‹ š làm chi ? nó muÓn æn ª Çâu thâykŒ mË nó miÍn là nó vÅn cÙ æn ch¿c cûa mình, chØngnào mà nó không thèm æn tô bún n»a thì lúc Çó màyh¤ng lo nghen...

Ngoåi h¡ng gi†ng rÒi nói ti‰p trÃn an bà Thu :- Mà tao nói lo Çây là lo nó æn mi‰ng to hÖn chÙ

h‡ng phäi lo chi h‰t á ... tøi này gi© thành quÏ h‰t rÒia ...

Bà Thu nói v§i gi†ng buÒn b¿c :- Con s® nó ki‰m chuyŒn b¡t mình dËp tiŒm quán

bún Çó thôi má à... chÙ con có s® cái gì Çâu má...Ngoåi l¥ng im không nói gì n»a, Çôi m¡t ngoåi

hÃp háy søp xuÓng chÃt chÙa m¶t n‡i buÒn Çè n¥ngsuÓt cu¶c Ç©i ngoåi sÓng Çã qua hai cu¶c chi‰n khûngkhi‰p kéo dài trên quê hÜÖng Çau kh° này... Çôi khingoåi t¿ hÕi có phäi chæng dân t¶c ViŒt Nam nàyÇang g¥p quä báo rÃt n¥ng nŠ? vì sao mà ngÜ©i dânsÓng thê thäm quá?... nºa mänh ÇÃt nÜ§c phía Namnày Çang sÓng yên °n, Çang vÜÖn lên cùng v§i nŠnvæn minh cûa th‰ gi§i t¿ do dân chû, tÜÖng lai cûabao nhiêu th‰ hŒ con cháu thÆt rång ng©i, tÜÖi sáng;vÆy mà chÌ trong khoäng kh¡c thÆt ng¡n ngûi tÃt cäÇã lÆt èo... Khi quân æn cÜ§p tØ miŠn B¡c kéo vô ÇâycÜ§p h‰t m†i thÙ, gi‰t ngÜ©i không ghê tay... ch£nghi‹u sao chúng låi thích ÇÆp ÇÀu ngÜ©i ta b¢ng búa?...b¢ng cuÓc, xÈng ?... thiŒt là quân dã man, m†i r®,thÙ hung tàn dã thú gì Çâu ...!!

Ngày hôm sau ngoåi Çang ngÒi æn gói xôi ÇÆuph¶ng cûa bà TÜ già xóm trong nÃu bán rÃt ngon,ÇÆu mŠm møp, không làm Çau ræng ngoåi, vØa bùi,


vØa thÖm låi r¡c thêm tí muÓi mè hÜÖng vÎ m¥n mànên ngoåi rÃt thích, ngoåi vØa móm mém nhai mi‰ngxôi thì có hai ngÜ©i Çàn bà bÜ§c vô sân chæm chúnhìn vào gánh bún riêu ch£ng có gì nhiŠu, lèo tèo chÌm¶t nÒi riêu cua ÇÒng, m¶t r° bún, chøc cái tô, ÓngÇÛa, mu‡ng, l† nÜ§c m¡m, l† m¡m tôm, hÛ §t bæm,m¶t tô hành c¡t nhÕ, chanh và m¶t r° rau... chÌ có th‰thôi nhÜng hình nhÜ có cái gì Çó không °n khi ngÜ©iÇàn bà l§n tu°i Çang chÌ trÕ lung tung và nói cái gì ÇórÒi ghi ghi chép chép vào m¶t cuÓn s° tay.... ngoåis»ng ngÜ©i than thÀm thiên ÇÎa ôi chuyŒn gì n»aÇây?!!!... tr©ì å! Quán gi© này cÛng thÜa khách rÒi,chÌ còn có m¶t ngÜ©i nhÜng h† æn xong cÛng bÕ ÇirÒi. Hai ngÜ©i Çàn bà kia ghi chép xong låi thÃy ngÒixuÓng cái gh‰ ÇÄu dài rÒi cùng æn bún... vØa æn vØanói gì v§i bà Thu, h† æn xong ÇÙng dÆy bÕ Çi màkhông thÃy bà Thu lÃy tiŠn! Ngoåi lÃy làm lå bèncÀm gói xôi æn dª Ç‰n bên bà Thu, ngoåi ngÒi xuÓngcånh bà Thu Çôi m¡t già hÃp háy nhìn bà con gáikhÓn kh° cûa mình rÒi hÕi:

- Má thÃy hai ngÜ©i Çàn bà Çó ghi chép cái gì vÆycon?

Bà Thu thÃy ngoåi Ç‰n thì bi‰t ngay ngoåi ÇãthÃy h‰t rÒi, bà không muÓn ngoåi lo l¡ng gì n»a vìngoåi Çã già rÒi nhÜng cÛng không sao cän n°i vìngoåi còn rÃt tinh tÜ©ng nên không th‹ dÃu ngoåinh»ng chuyŒn mà ngoåi Çã nhìn thÃy, Çã nghe nên bàThu cÛng nói cho qua:

- Có gì Çâu má... mÃy ngÜ©i Çó làm ª sª thu‰, h†nói Çi "th¿c t‰" Ç¥ng tính thu‰ cho sát Çó mà má!

- B†n nó Çi "th¿c t‰" b¢ng hai tô bún hä ?!- Thôi kŒ Çi má ...Ngoåi l¡c ÇÀu ngao ngán thª dài than :- KhÓn kh° nhÜ vÀy mà cÛng chÜa xong! cÛng

may tøi nó t§i lúc v¡ng khách Çó Ça !- Uš tr©i... may gì mà may má Öi! Con cÛng nói

v§i h† quán bán không mÃy Ç¡t khách thÜ©ng là v¡ngnhÜ vÆy Ç¥ng h† tính thu‰ nhË tay cho mình, nhÜngh† nói h† bi‰t gi© này là vãn khách rÒi chÙ giÃc sángthì Çông !!!.. má bi‰t h† rình cä tuÀn trÜ§c rÒi m§i vôlàm viŒc Çó má à ...

Ngoåi há hÓc miŒng nhÜ không ngÆm låi ÇÜ®cm¡t cÙ nhìn bà Thu trân trÓi ÇÀy vÈ kinh ngåc chuy‹ndÀn sang s¿ giÆn d» rÃt nhanh, ngoåi la to:

- Thiên ÇÎa thánh thÀn Öi... vÆy mà sao con không

Çòi tiŠn hai tô bún mà cho chi quân bÃt lÜÖng ænu°ng vÆy? mà nó Çòi thu‰ gì mà ghi ghi chép chépra ÇiŠu quan tr†ng vÆy? gánh bún thì chÌ vài ba ÇÒngbåc thu‰ ch‡ ngÒi thôi, mà mình ngÒi trong sân nhàmình mà... mÒ t° cha quân æn gi¿t !

Bà Thu v¶i vàng nhÕ gi†ng vuÓt ve ngoåi:- Má... không phäi má dåy con thí hÒ thí cháo

cho b†n cô hÒn Çó hay sao !... tøi nó hÕi con Çû thÙ,hæm d†a Çû cách chÌ Ç‹ muÓn æn quœt hai tô bún màthôi ... kŒ nó Çi má !

- Mà nó hÕi cái gì chÙ ? cái quán có chút xíu nhÜvÀy mà thu‰ má cái gì ?!...

- Då ... thì thu‰ hàng ngày, hàng tháng, hàngnæm... mình ki‰m ÇÜ®c bao nhiêu Ç‹ h† tính màÇánh thu‰!...

- MÒ t° cha quân æn cÜ§p, chúng æn th¡t h†ngnhÜ vÆy rÒi ngÜ©i ta còn gì æn ?.. lÃy gì sÓng ?...ngÜ©i ta làm công không cho chúng nó æn à ?

- Má ... tØ tØ Çi má, mình còn chÜa bi‰t h† tínhsao mà ... con cÛng rÀu thúi ru¶t Çây má Öi, nó hÕicon b¡t ÇÀu bán tØ lúc nào ? phäi khai cho Çúngkhông ÇÜ®c dÃu vì ... không dÃu ÇÜ®c h†, h† nói "nhân dân quanh vùng Çã báo cáo h‰t rÒi " con màkhai láo thì së bÎ r¡c rÓi mà còn liên can Ç‰n chÒngcon n»a Çó má ...

Ngoåi ngÄn ngÜ©i vì nh»ng l©i nói cûa bà ThunhÜ ai Çánh rÃt månh vào ÇÀu ngoåi, vào tim ganphèo ph°i cûa ngoåi, ngoåi s»ng s© không nói ÇÜ®cm¶t câu! Có th‹ nhÜ vÆy ÇÜ®c sao? Nh»ng chuyŒn ªngoài này mà cÛng liên can Ç‰n ngÜ©i trong tù sao?Thiên ÇÎa Öi! th©i bu°i chi mà khó sÓng vÆy nè tr©i?th©i bu°i này mà cÛng vÅn còn n¢m vùng quanh Çâyà ?... Nhân dân nào mà báo cáo khÓn nån nhÜ vÆychÙ ? ChÌ là cái gánh bún riêu cua ÇÒng thôi màcÛng Çi báo cáo lúc nào v¡ng khách, lúc nào Çôngkhách!... S¿ tÙc giÆn khi‰n Çôi tay ngoåi run lên làmrÖi nºa gói xôi xuÓng ÇÃt, ngoåi cúi xuÓng nh¥t lênb‡ng nhìn thÃy m¶t gi†t nÜ§c vØa rÖi xuÓng tØ Çôim¡t kèm nhèm Ç†ng trên tÃm lá chuÓi gói xôi, bàThu v¶i Ç« lÃy gói xôi rÒi Ç¥t tô bún trÜ§c m¥t ngoåivà dÎu gi†ng nói nhÕ v§i ngoåi:

- Má æn tô bún Çi cho nóng, Ç‹ con æn nuÓt góixôi cho má, xôi ngu¶i h‰t rÒi không ngon Çâu má...

Ngoåi thª dài l¡c ÇÀu nói nhÜ m‰u :- ˆn gì ÇÜ®c mà æn con Öi !... cái lÛ n¢m vùng


khÓn nån, cái lÛ chó ÇÈ Çó sao t§i gi© vÅn còn häcon? Tao mà bi‰t chúng ª Çâu tao moi chúng ra, Çàob§i ba Ç©i nhà chúng nó, sÓng trong miŠn nam mà Çith© th¢ng tÀu chŒt miŠn b¡c, không bi‰t nhøc ... ænmi‰ng cÖm cûa ngÜ©i quÓc gia mà lÃy dao Çâm saulÜng ngÜ©i ta , quân khÓn nån !

- Má Öi .... Thôi Çi má, giÆn làm chi cho hao hÖit°n sÙc, má Ç‹ hÖi sÙc mà vui tu°i già, m†i chuyŒnkhác Ç‹ tøi con lo Çi má, má có månh khoÈ thì tøicon m§i an tâm mà nghï cách làm sao sÓng chÙ, mágiÆn rÒi bÎnh làm tøi con rÓi trí h‰t ....

VØa khi Çó dì Thuyên ra t§í dì nâng ngoåi ÇÙngdÆy d¡t ngoåi vô nhà, con Thäo cÛng bÜng tô búncûa ngoåi vô theo, có ti‰ng con Bích sau lÜng bàThu:

- Má có nh§ m¶t ngày bán ÇÜ®c bao nhiêu tô búnkhông má ?

- ûa ! nÅy gi© con ª Çâu vÆy hä ?- Con ª ngay sau lÜng má rºa tô chén nè, con

nghe mÃy bä hÕi má tùm lum ...- Con ÇØng có cho dì Thuyên bi‰t nhe, má không

muÓn dì phäi lo ba cái vø này ...- Má Thuyên nghe h‰t rÒi mà má ...- Tr©i ÇÃt ! ÇÙa nào mau miŒng vÆy bây ? bÆy bå

h‰t sÙc ...- ñâu có ÇÙa nào Çâu má, má Thuyên mang r°

rau ra thì cÛng ÇÙng ngay sau lÜng má, tåi má mäinói chuyŒn mà không thÃy Çó chÙ Çâu phäi tøi con ...

- Thiên ÇÎa Öi ...Bà Thu rên lên nho nhÕ, lòng då xót xa chán nän

còn Çang phân vân ngày mai không bi‰t phäi báocáo bán m‡i ngày bao nhiêu cho nó vØa mà mìnhkhông bÎ chúng Çánh thu‰ nhiŠu thì có ti‰ng dìThuyên bên cånh:

- Kêu tr©i cÛng không thÃu Çâu chÎ, mình mªquán ÇÜ®c hÖn ba tháng rÒi nhÜng chÎ cÙ tính khoänghai tháng thôi, còn m‡i ngày bán bao nhiêu tô thì chÎcÙ Ü§c lÜ®ng vài chøc là nhiŠu, ÇØng quá ba chøc thìchÌ còn nÜ§c dËp tiŒm thôi, hai con mË này h¡c áml¡m, em nghe nhiŠu ngÜ©i trong ch® than vŠ tøi nórÒi, nó Çi " th¿c t‰ " mà không lÃy cái này cÛng lÃycái n† cûa ngÜ©i ta mà không ai dám tØ chÓi h‰t á ...

- ñó Çó ... em bi‰t không, nó Çòi Çánh thu‰ cä cáih¶p thuÓc này cûa con Mai th¢ng Hòa n»a chÙ !khÓn nån h‰t sÙc, chÎ phäi xin nó m§i thôi nhÜng nó

nói chÌ ÇÜ®c Ç‹ trong cái h¶p này chÙ không ÇÜ®cdùng cái tû Ç¿ng thuÓc mà bán ! thiŒt h‰t nói luôn ...mà chÎ phäi giä b¶ nói chØng nào các chÎ Çi qua Çâythì ghé æn tô bún, có vÆy chúng m§i tha cho mÃy ÇÙanhÕ Çó ...

B‡ng có ti‰ng ngoåi chºi Ç°ng v†ng ra:- MÒ t° cha quân æn cÜ§p, thi‰u ÇiŠu nó muÓn æn

thÎt ngÜ©i n»a a ... quân vô loåi, quân khÓn nån, quântham tàn ác ÇÙc, thÙ tr©i Çánh thánh Çâm, sao tøi nókhông ch‰t tiŒt h‰t Çi cho ngÜ©i ta nh© ...

Câu chºi rûa vØa dÙt, Çã thÃy ngoåi ÇÙng ngaycºa, dì Thuyên v¶i vàng chåy t§i can ngoåi :

- Thôi má... th©i th‰ chó nhÄy bàn Ç¶c, sâu b†lên làm ngÜ©i, má tÙc chi cho t°n th†, má vô æn tôbún Çi kÈo ngu¶i ...

- ̂ n gì ÇÜ®c mà æn ! cái tÙc nó n¢m ngang cuÓngh†ng rÒi nè ...

Bà Thu cÛng khuyên can ngoåi :- Má Öi, gi» gìn sÙc khoÈ là hÖn má à, má thÜÖng

tøi con thì ÇØng Ç‹ š t§i thiên hå s¿ n»a nhe má...kh° quá, con xin má Çó !

VØa may có hai ngÜ©i khách bÜ§c vô, dì Thuyênv¶i n¡m tay ngoåi d¡t vô nhà d‡ ngoåi æn tô bún, cuHòa cùng ngÒi æn v§i ngoåi, hai bà cháu ngÒi æn vØanói chuyŒn tíu tít v§i nhau, nó k‹ huyên thuyên ÇûthÙ chuyŒn cho ngoåi nghe và th‰ là bà ngoåi quênngay nh»ng chuyŒn phiŠn phÙc vØa rÒi. Ngoåi rÃtthÜÖng cu Hòa, nhÃt là nh»ng ngày nó Çi mót ve chailÜ®m bao nylon v§i con Mai hÒi mË nó bÎ tai nånphäi n¢m m¶t ch‡. Ngoåi thÜÖng ÇÙt ru¶t phäi b¡tnó ª nhà và canh chØng không cho nó theo con béMai. Sau con Mai theo con Bích và con Thäo ra xacäng miŠn Tây ki‰m sÓng, mót nh¥t nh»ng cû khoaisùng Çem vŠ nÜ§ng æn thì th¢ng Hòa không trÓn theocon chÎ nó n»a mà ª nhà v§i bà cä nºa næm sau chot§i khi mË nó bình phøc. Nó quen hÖi bà nên quÃnqušt bà cháu ch£ng r©i nhau. Bªi vÆy m‡i khi bàgiÆn là dì Thuyên Çem cu Hòa t§i ngÒi gÀn bà là êmchuyŒn ...

TrÜa nay ngoåi Çang ngÒi bên cånh bà Thu ængói xôi ÇÆu ph¶ng cûa bà TÜ già xóm trong cùng v§ihai ngÜ©i khách Çang æn bún thì dì Thuyên v§i conThäo Çi ch® vŠ t§i v§i hai cái giÕ Ç¿ng ÇÀy ¡p rau vàcua ÇÒng, dì Thuyên nói v§i bà Thu:

- ChÎ Thu! nghe Çâu tù cäi tåo ÇÜ®c thä vŠ nhiŠu


Çó!...Bà Thu ngÄng lên thÆt nhanh tròn m¡t nhìn dì

Thuyên hÕi :- Uä .. sao em bi‰t ?- Em có chÎ bån, chÒng m§i ÇÜ®c vŠ, chÌ nói Ç®t

chÒng chÎ Ãy vŠ có hÖn hai chøc ngÜ©i lÆn !...- VÆy sao ...? Mà vŠ hÒi nào vÆy em ?- M§i vŠ hai hôm nay Çó chÎ !M¶t ngÜ©i khách Çang æn cÛng góp chuyŒn :- Phäi rÒi Ça, xóm tui cÛng có ngÜ©i m§i vŠ mÃy

hôm nay, ch¡c cùng Ç®t Çó quá !M¶t tia hy v†ng vØa loé lên trong ÇÀu bà Thu Çã

v¶i tan bi‰n. NgÜ©i ta vŠ cä mÃy hôm rÒi mà, n‰uông Thu có ÇÜ®c tha thì cÛng Çã vŠ nhà rÒi, nhÜng dùsao Çã có Ç®t thä ngÜ©i thì bà vÅn nuôi hy v†ng, vàbà càng thÃy ngày vŠ cûa ông Thu ch¡c cÛng khôngxa... Dù sao cÛng ráng Çi thæm m¶t phen cho yêntâm... ñó là tÃm lòng cûa tÃt cä nh»ng ngÜ©i v®,ngÜ©i thân cûa nh»ng ngÜ©i tù cäi tåo. Cái niŠm hyv†ng nó mong manh nhÜng dai d£ng suÓt cä th©igian ngÜ©i Çi tù cäi tåo!..Nó buÒn tê tái lê thê theotØng ngày rét mÜ§t nh»ng kh° Çau lao Çao cùng c¿cmà con ngÜ©i sÓng cÛng nhÜ ch‰t t¿ khi nào cÛngch£ng hay bªi nh»ng s¿ trä thù hèn hå cûa nh»ng conngÜ©i c¶ng sän s¡t máu tham lam, tìm Çû m†i cáchgi‰t lÀn mòn ngÜ©i dân trong miŠn Nam Çang ÇÀysÙc sÓng vÜÖn lên cùng th‰ gi§i loài ngÜ©i trong bÓicänh m¶t ÇÃt nÜ§c hÜng thÎnh, trù phú væn minh vàÇÀy tình nhân Çåo, ngÜ©i c¶ng sän ganh ghét vì s¿thua kém quá xa v©i nên Çã tìm m†i cách mÎ dân, dÓigåt dân miŠn B¡c và cä trong miŠn Nam Çû ÇiŠu Ç‹rÒi có nhiŠu kÈ nhË då nghe l©i hÙa hËn tào lao màchåy theo chúng cÀm súng quay vŠ khûng bÓ b¡ngi‰t bà con xóm làng cuÓi cùng là s¿ giành gi¿t, vàcùng nhau cÜ§p cûa gi‰t ngÜ©i miŠn Nam Ç‹ chianhau tài sän cÜ§p ÇÜ®c cûa ngÜ©i dân Çang sÓng bìnhyên trong miŠn Nam! H† càng rêu rao chính sáchHoà H®p Hòa Giäi thì cái cänh cÜ§p cûa gi‰t ngÜ©i,Çu°i dân thành phÓ Çi nh»ng vùng kinh t‰ m§i xa xôicàng xÄy ra nhiŠu hÖn vì h† cÀn nhiŠu, rÃt nhiŠu nhàª cho cán b¶ trung ÜÖng ngoài miŠn b¡c vô nam cóch‡ cÜ ngø liŠn!

Quán bún riêu cua ÇÒng ra Ç©i g¥p th©i "mª cºa"che m¡t th‰ gi§i bên ngoài nên cÛng ÇÜ®c dÍ thª Çôichút, các quan "cách mång" cÛng Çã bi‰t "æn" cûa

chìm cûa n°i m¶t cách khá công khai nhÜ Ç‹ chongÜ©i dân ÇØng ngÀn ngåi mà bi‰t cách "Xin" thì së"Cho", hai bà má cÛng bi‰t cách Çi‰u Çóm, quà cápluôn nên tøi nhÕ cÛng không còn Çói dài nhÜ nh»ngnæm ÇÀu cûa "cách mång thành công" hay "giäiphóng" cái gì Çó. Nhìn bÀy con mà bà Thu thÃy naolòng xót då nhÜng cÛng có Çôi phÀn an ûi vì bà còncó chúng quanh quÄn, chÌ t¶i cho dì Thuyên chÒngcon vÅn biŠn biŒt không bi‰t sÓng ch‰t ra sao! NhÜngdù sao thì dì Thuyên cÛng không còn xanh xao vàngv†t vì Çau buÒn, thÜÖng nh§ chÒng con cûa dì nhÜtrÜ§c n»a, hình nhÜ dì cÛng Çã yên phÆn tåm th©i.Bà Thu thÀm cäm Ön tr©i ÇÃt Çã cho chÎ em bà có ÇûnghÎ l¿c, duyên may Ç‹ vÜ®t qua nh»ng khó khænkhÓn kh° t¶t cùng mà còn sÓng t§i ngày hôm nay.ChÎ em bà Thu cÛng không ng© cái quán bún riêuv§i bàn gh‰ l†c c†c vÆy mà cÛng nuôi sÓng ÇÜ®c cägia Çình này không còn b»a Çói, b»a no mà còn cóchút tiŠn dành døm ch¡t chiu cho dì Thuyên Çi mua"chui" tØng chÌ vàng phòng khi có ngày bÎ dËp quánho¥c thình lình h† b¡t Çi nh»ng vùng kinh t‰ m§i nÖirØng sâu, nÜ§c Ç¶c hoang v¡ng xa xôi thì cÛng còncó chút tiŠn mà xoay xª Ç‹ sÓng !... Riêng ngoåi thìrÃt vui v§i quán bún riêu cua ÇÒng, ngoåi thÜ©nghay cÜ©i nói v§i m†i ngÜ©i quen r¢ng :

- Ông bà n¶i th¢ng cu Hòa phù h¶ cho mË con nóbuôn may bán Ç¡t, cái nÒi bún riêu cua này là bà n¶itøi nhÕ dåy cho má nó nÃu cho th¢ng cha nó æn màbây gi© thành ra nuôi cä nhà Çó Ça ...

Ngoåi cÛng thÃy yên tâm hÖn khi cu¶c sÓng cûahai ngÜ©i con gái Çã tåm °n, mÃy ÇÙa cháu ngoåicÛng không còn khÓn kh° nhÜ nh»ng næm qua, ngoåithÜ©ng th¡p nhang cám Ön Tr©i PhÆt, ông bà phù h¶cho cä gia Çình m†i s¿ bình an tai qua nån khÕi làphÜ§c ÇÙc l¡m rÒi, th©i bu°i này chÌ cÀu ÇÜ®c bìnhan thôi ÇØng có tai bay h†a gªi còn thì không monggì hÖn n»a, mà hÀu nhÜ th©i bu°i này ch£ng còn aidám cÀu mong tiŠn tài danh v†ng gì ráo tr†i !... Dínhvô nh»ng thÙ Çó bây gi© thì chÌ kh° vào thân thôi,thiên hå dòm ngó rÒi thì låi nay tù mai t¶i chÙ ích l®igì !.. mong làm chi nh»ng thÙ Çó n»a ! Bªi vÆy mÃyÇÙa nhÕ cÛng ch£ng cÀn t§i trÜ©ng h†c mà làm gì...bÀn cùng hóa ngu dân là chính sách cûa nhà nÜ§cbây gi© mà ... nhà nÜ§c c¶ng sän mà !... Çâu giÓngnhÜ th©i ViŒt Nam C¶ng Hòa con nít sáu tu°i là b¡t


bu¶c phäi c¡p sách t§i trÜ©ng tiên h†c lÍ hÆu h†cvæn không thì cha mË ÇÙa nhÕ së g¥p lôi thôi ngay...

Quán bún riêu cua bu°i sáng thÆt vui, khách ngÒichen nhau vØa æn vØa nói vØa k‹ v§i nhau Çû thÙchuyŒn Çû m†i tin tÙc Òn ào, khách Ç‰n mua Çem Çi,nh»ng tô bún ÇÀy vun âm Ãp gåch cua, nh»ng mi‰ngcà chua Ço ÇÕ, vài mi‰ng kh‰ xào hành xanh xanhvàng vàng vài mi‰ng ÇÆu phø chiên thêm mi‰nghuy‰t heo lu¶c n‰u khách thích, dïa rau muÓng chÈ,tía tô, kinh gi§i, húng cây xanh mÜ§t m©i g†i thÆthÃp dÅn låi vØa túi tiŠn gi§i bình dân nên ngoài bånhàng trong ch® còn có các bác cyclo Çåp, xe ba gác,các cô cÆu công nhân và cä chÎ Ç° rác trong ch®cÛng là khách hàng thÜ©ng xuyên cûa gánh bún riêucua ÇÒng Nam B¡c h®p duyên này, nh© vÆy mà cáithùng thuÓc lá cuÓn cûa con Mai và th¢ng Hòa cÛngÇÜ®c các bác Çàn ông chi‰u cÓ mua giùm vài ba Çi‰u... sau b»a cÖm chiŠu rºa d†n xong thì bà Thu bÆnr¶n nÃu nÒi riêu cua cûa bà Ç‹ bán sáng s§m ngàymai, tÃt cä bún, rau và m†i thÙ khác Çã ÇÜ†c s¤nsàng rÒi, gi© này thì dì Thuyên Çang ngÒi dåy ti‰ngAnh cho ba chÎ em con Thäo, Bích và Mai, dì ThuyêncÛng tìm mua ÇÜ®c väi n¶i hóa còn sót låi, loåi väiÇã ÇÜ®c sän xuÃt tåi miŠn nam tØ nh»ng næm miŠnNam chÜa bÎ b¡c c¶ng ÇÆp phá tan hoang, dì rÃt thíchm¥c hàng n¶i hóa vØa mát, vØa ÇËp låi rÈ, dì t¿ c¡tmay quÀn áo cho ba ÇÙa con gái Thäo, Bích và MaiÇÜ®c lành l¥n, nhìn chúng nó xinh x¡n hÖn, Ç« lemluÓc hÖn, còn th¢ng cu Hòa thì Çã có áo quÀn cûa haiÇÙa con trai dì Ç‹ låi, nó m¥c vài ba næm cÛng chÜah‰t ! nhiŠu khi nhìn nó trong nh»ng b¶ áo quÀn cûahai ÇÙa con dì mà lòng dì se th¡t nh»ng n‡i nh§thÜÖng, Çêm nào dì cÛng th¡p nhang cÀu xin s¿ bìnhyên cho chÒng con gi© không bi‰t Çang ª nÖi Çâu?sÓng ch‰t th‰ nào cÛng phäi cho dì ÇÜ®c bi‰t tin ...nhiŠu lúc dì ôm cu Hòa mà chäy nÜ§c m¡t, ngoåinhìn thÃy låi Çau lòng cÛng âm thÀm khóc theo.

Ông tr©i cÛng không Ç‰n n‡i bÃt công nên m¶tbÃt ng© mang Ç‰n s¿ thay Ç°i cu¶c sÓng sÀu thämcûa dì Thuyên khi ngÜ©i ÇÜa thÜ t§i nhà v§i m¶tphong thÜ khá dÀy cho dì Thuyên! Lá thÜ cûa dÜ®ngThuyên, chÒng dì tØ MÏ quÓc vi‰t vŠ cho dì! ChaoÖi! không có bút m¿c nào tä cho h‰t n‡i vui mØngkhi dì Çón nhÆn phong thÜ v§i Çôi tay run run vành»ng gi†t nÜ§c m¡t læn dài trên Çôi má, b¡t thÀn dì

úp m¥t vào lá thÜ và òa lên khóc nÙc nª trong khingÜ©i ÇÜa thÜ còn Çang bô bô nói l©i chúc mØng, dìquay ngÜ©i Çi nhÜ chåy vô nhà khi‰n bà Thu phäiv¶i vàng móc túi lÃy m¶t chút tiŠn dúi vào tay ngÜ©iÇÜa thÜ và nói nhÕ :

- Cám Ön anh nhiŠu l¡m, khi nào có thÜ anh låiÇem Ç‰n giùm nhé !

NgÜ©i ÇÜa thÜ hoan hÌ mÌm cÜ©i v§i bà Thu :- Då ÇÜ®c mà bà chÎ, Çó là b°n phÆn cûa tui mà,

cä nhà mØng là tui cÛng ÇÜ®c vui mà !- Då chúng tôi cÛng trông thÜ lâu rÒi nay m§i

nhÆn ÇÜ®c nên cô Ãy mØng quá Çó anh !- Då, ai cÛng vÆy mà bà chÎ, thôi tui Çi nghen chÎ,

khi nào có thÜ tui låi mang t§i !Khi ngÜ©i ÇÜa thÜ Çi rÒi, bà Thu quay vô nhà

thÃy dì Thuyên Çang ngÒi Ç†c thÜ cûa chÒng chongoåi nghe v§i gi†ng nghËn ngào ÇÀy nÜ§c m¡t, bàThu quay ra ngÒi bán bún ti‰p, bà d¥n chÎ em conThäo :

- Bây ÇØng làm Òn Ç‹ cho má Thuyên Ç†c thÜcûa dÜ®ng cho ngoåi nghe, bi‰t chÜa!

- Då con bi‰t, con ª ngoài này v§i má mà.Con Thäo nhanh nhÄu trä l©i bà Thu, bà nhìn

quanh rÒi hÕi :- Con Bích con Mai Çâu ?- Bích v§i Mai ra ch® mua rau rÒi má, con d¥n

Bích hôm nay phäi mua thêm m¡m tôm n»a Çó má ,nhà h‰t m¡m tôm rÒi .

- ¯, con coi cái gì thi‰u thi nh§ mua thêm chomá.

Bà b‡ng thÃy con Thäo nhìn bà v§i thái Ç¶ ngÆpngØng nhÜ muÓn nói ÇiŠu chi, bà bèn hÕi nó :

- Con có chuyŒn gì Çó ?Con Thäo ngÜ§c nhìn bà Thu v§i ánh m¡t ÇÀy vÈ

th¡c m¡c nó hÕi bà :- Má ! sao t§i gi© này dÜ®ng m§i vi‰t thÜ vŠ cho

má Thuyên ?Bà Thu hÖi sºng sÓt vì câu hÕi cûa con Thäo mà

ÇÒng th©i cÛng là s¿ th¡c m¡c cûa chính bà, bà nhìnnó m¶t thoáng im l¥ng trong ÇÀu bà nghï "con nhÕnày nó khôn trÜ§c tu°i nhiŠu quá mà!" nhÜng rÒi bàcÛng nói v§i nó:

- Làm sao má bi‰t ÇÜ®c, có khi trøc tr¥c chuyŒngì Çó, con ÇØng có ch¶n r¶n chuyŒn ngÜ©i l§n nghekhông !


- Då, Çâu có má, con chÌ hÖi lo thôi mà má !Bà Thu m¡ng át con bé :- Con lo cái gì?... không t§i phiên mày lo... lo

chuyŒn cûa con Çi, h†c Anh væn cho giÕi có tiŠn mácho Çi h†c thêm.

- He he... ª Çâu dÆy tÓt b¢ng hai bà má nhà nàychÙ?! con không Çi Çâu h‰t cho u°ng tiŠn, h†c ª nhàÇû rÒi má Öi !

Con Thäo cÜ©i mÖn tr§n trä l©i bà Thu thì hai chÎem con Bích và Mai Çi ch® vŠ, m‡i ÇÙa xách m¶t giÕÇÀy, con Bích nói v§i bà Thu :

- Má, b»a nay bà Sáu bán ‰ nên nài con mua h‰tgiùm bä, bä bán rÈ cho mình nên con mua luôn rÒi Çómá .

- ¯ ÇÜ®c Çó con, ch£ng mÃt bao nhiêu tiŠn mànÒi riêu cua ngon hÖn, mình là mÓi lâu dài cûa ngÜ©ita cái gì cÛng ÇÜ®c Üu tiên nên mình r¶ng rãi m¶tchút cÛng không sao Çâu con.

- Då, con mua thêm m¡m tôm n»a rÒi Çó má .Công viŒc cûa tøi nó låi b¡t ÇÀu, Mai lÃy thau Ç°

giÕ rau ÇÀy ¡p ra, l¿a tØng thÙ vào cái r° to, Bích lÃycái thùng nh¿a Ç° giÕ cua ÇÒng vô thùng và xáchnÜ§c Ç° vô rÒi nó dùng cây quÆy nh»ng con cua trongthùng nÜ§c cho nhä h‰t bùn dÖ, xong låi thay nÜ§c,nó thay ba bÓn lÀn nÜ§c cho t§i khi nÜ§c không cònÇøc n»a m§i thôi, lúc Çó con Thäo xáp vô g« mai cuavà lÃy gåch cua cho vô m¶t cái tô, xong nó låi Çemxác cua rºa m¶t lÀn n»a rÒi con Thäo mang cua rach® mu§n ngÜ©i ta xay ra cho nhuyÍn xong mang vŠcho bà Thu l†c bÕ xác cua, bây gi© là phÀn viŒc làmthành nÒi riêu cua ÇÒng cûa bà Thu, con Thäo vØaxong viŒc thì nó kéo tay con Bích nói nhÕ, con Maitò mò cÛng ghé tai nghe :

- Hôm nay dÜ®ng Thuyên gºi thÜ vŠ rÒi !VØa nghe xong cä hai con bé ÇÒng thanh hét lên:- Hä ... thiŒt hä ? má Thuyên mØng rÒi ...Bà Thu v¶i m¡ng :- NhÕ nhÕ coi ... mÃy cái ÇÙa qu› này !VØa lúc Çó dì Thuyên bÜ§c ra tay cÀm lá thÜ và

m¶t tÃm hình, Çôi m¡t còn ÇÕ hoe dì ÇÜa tÃm hìnhcho bà Thu và nói :

- Hình ba cha con nó nè chÎ, mà chÎ Öi sao lå quá,thÜ tØ bên MÏ vŠ sao lâu d» vÆy ?

Bà Thu ngåc nhiên hÕi låi :- Em nói lâu là bao lâu ?

- Nh»ng gÀn m¶t næm lÆn Çó chÎ, tính ra t§i hômnay là mÜ©i m¶t tháng mÜ©i hai ngày !!

- Tr©i ÇÃt! Sao lâu vÆy? Hay bây gi© ViŒt Namlà nÜ§c c¶ng sän rÒi nên khó khæn hÖn Çó em ... chÎnghï vÆy Çó thôi !

- Då ch¡c vÆy chÎ Öi ! Dù sao có tin cha con nócòn là em mØng rÒi chÎ !

Nói xong dì låi rÖi nÜ§c m¡t nhÜng miŒng thìcÜ©i trông méo xŒch! bà Thu ÇÜa tay cÀm tÃm hìnhnhìn ba cha con dÜ®ng Thuyên m¥t mÛi tÜÖi tÌnh,miŒng cÜ©i bänh bao bà bu¶c miŒng kêu :

- Chao Öi là sung sÜ§ng !... mÃy næm tr©i gi©m§i nhìn thÃy ba cha con ÇÜ®c nhÜ vÀy cÛng hä tÃmlòng em mong Ç®i bÃy lâu nay, gi© thì em không cònlo âu sÀu näo n»a rÒi nha, mà dÜ®ng còn nói gì khôngem? Sao t§i gi© m§i vi‰t thÜ vŠ ?

- ChÎ nói Çúng, bÃy lâu nay em cÛng th¡c m¡cvŠ chuyŒn này, nhÜng nhà em nói rõ trong thÜ chÜadám vi‰t hay nh¡n gºi gì vŠ v¶i vì trong nhà chÌ cómình em Çi làm ki‰m chút mi‰ng æn khÓn kh° ÇemvŠ, n‰u Ç‹ ngÜ©i ta bi‰t änh Çi vÜ®t biên em së bÎÇu°i viŒc trong nhà låi thi‰u thÓn thêm nên änh rángch© ÇÜ®c hÒ sÖ qua MÏ s§m vì änh có giÃy t© làmviŒc trong cÖ quan cûa MÏ låi nói ti‰ng Anh giÕi,làm thông dÎch trong tråi tÎ nån nên giÃy t© hÒ sÖcha con änh ÇÜ®c thông qua mau l¡m, anh qua MÏÇÜ®c ÇÎnh cÜ ª Hawaii, xin Çi làm chài lÜ§i Çánh cáv§i ngÜ©i ta ráng ki‰m tiŠn dành døm bÕ trong bankÇ‹ bäo lãnh em qua ...

- Ña ... chÎ tÜªng mình qua ÇÜ®c rÒi thì cÙ làmÇÖn xin bäo lãnh ngÜ©i nhà là xong chÙ !

- Då không phäi vÆy Çâu chÎ, ngÜ©i nhà mình Çãª bên Çó rÒi thì phäi lo tiŠn båc và ÇÀy Çû thû tøcgiÃy t© m§i bäo lãnh ÇÜ®c , còn trÜ©ng h®p cha conanh ÇÜ®c qua MÏ là Çi tœ nån c¶ng sän Çó chÎ .

Bà Thu mØng cho dì Thuyên Çã có tin vui nêncÛng không cÀn bi‰t thêm chuyŒn gì n»a h‰t, bàquŒt nÜ§c m¡t mà miŒng cÜ©i tÜÖi nói v§i dì Thuyên:

- Sao thì sao Çi, chÎ ch£ng cÀn bi‰t gì n»a h‰t chÌbi‰t gi© thì mØng quá Ç‡i luôn, tØ nay em không cònlo âu phiŠn mu¶n n»a là chÎ vui rÒi,

Dì Thuyên vÅn còn m‰u máo nói trong nghËnngào:

- MÃy næm nay em nhÜ ngÜ©i ch‰t rÒi mà cònbi‰t thª, em ch£ng hi‹u sao mình chÜa bÎ Çiên khùng


hay mÃt trí n»a, gi© thì em yên tâm rÒi chÎ !- ¯ ... yên tâm rÒi .. cä nhà mình yên tâm rÒi ...

thôi nín Çi ! bây gi© thì em tính sao ? dÜ®ng nó tínhsao ?

- Då, nhà em nói së ch© thÜ trä l©i cûa em xem cónhÆn ÇÜ®c thÜ änh không rÒi së gºi hÒ sÖ bäo lãnh vŠcho em, nhà em nói em phäi lo cho ÇÀy Çû giÃy t©,hôn thú khai sinh, h¶ khÄu, s° gia Çình cÛ m§i có tênv® chÒng con cái, thÈ ki‹m tra, chÙng minh nhândân cûa em v§i má ! nghïa là tÃt cä giÃy t© liên quant§i v® chÒng con cái phäi có ÇÀy Çû ...

Bà Thu nghe dì Thuyên nói chÒng dì bäo lãnhcho ngoåi qua MÏ luôn thì ngåc nhiên và cÛng rÃtmØng bà reo lên :

- A !... Có cä má n»a sao !.. dÜ®ng bäo lãnh máqua luôn à ?...

- Då ... trong h¶ khÄu có tên má mà chÎ !- Ôi ... phÜ§c ÇÙc quá, vÆy bao gi© thì em Çi lo

giÃy t©?- Có lë em phäi làm liŠn Ç‹ s¤n Çó, gi© em phäi

gºi thÜ hay Çánh ÇiŒn tín qua cho änh hay Ç‹ änh gºihÒ sÖ vŠ cho em liŠn ... änh ch© em cä næm nay rÒich¡c lo d» l¡m vì không có tin thÜ cûa em Çó chÎ.

- Phäi Ça, em Çi lo giÃy t© cho ÇÀy Çû gÃp Çi, tiŠnbåc Çó, mÃt bao nhiêu cÛng phäi lo, có má Çi cùngthì em tom góp mang h‰t Çi, d†c ÇÜ©ng còn có cáimà lo cho má! chÎ nghï em Çi Çánh diŒn tín cho nhanh!

- Tr©i ÇÃt ! ñâu cÀn vÆy chÎ ! Má Çi v§i em thì cóchÒng em lo h‰t, änh còn nói trong thÜ së gºi tiŠn vŠcho em chi døng và giúp Ç« chÎ n»a chÎ ÇØng lo choem !...

Bà Thu bàng hoàng trong n‡i vui bÃt ng© vì nh»ngÇiŠu tÓt ÇËp nhÜ Çang nª hoa tÜng bØng quanh cô emgái âu sÀu bÃy lâu nay chÎu Ç¿ng bi‰t bao ÇiŠu cÖc¿c khÓn ÇÓn mà gi© Çây thì nhÜ Çã thoát ki‰p kh°nån Ç‹ hÜªng hånh phúc ÇÀy ¡p rång ng©i ... bà Thuquàng tay qua vai dì Thuyên hÕi vŠ hai th¢ng cháu :

- Hai th¢ng nhÕ sao rÒi ? chúng h†c hành t§i ÇâurÒi em ?

- Th¢ng l§n h†c l§p sáu rÒi chÎ, th¢ng nhÕ lên l§pbÓn rÒi, lúc m§i qua cha nó kèm cho h†c, gi© thì tøinó nói ti‰ng Anh nhÜ b†n MÏ con, cha nó chÌ cònkèm toán và sºa bài cho tøi nó thôi, m‡i ngày có bamÜÖi phút h†c ti‰ng ViŒt vì s® chúng nó không bi‰tti‰ng ViŒt thành ra vŠ nhà không ÇÜ®c nói ti‰ng MÏ,

Bà Thu tÃm t¡c khen :- Tr©i, cha nó dÆy con kÏ quá ... chÎ mØng cho

em!Dì Thuyên chuy‹n câu chuyŒn hÕi bà Thu :- Bún còn không chÎ ? Nhà mình hôm nay æn bún

Çi nha chÎ, cho em có thì gi© ränh chút mà lo côngchuyŒn cho xong nha !

Bà Thu cÜ©i hi‹u š dì Thuyên :- ̄ ... phäi Ça, trÜa nay cä nhà æn bún trØ cÖm Çi,

hôm nay chÎ cÛng muÓn nghÌ s§m ch¡c tåi mØngquá... hihi !

Bà Thu vØa nói xong thì låi có khách, khách nàylà hai ngÜ©i Çàn bà Çi "th¿c t‰" thu‰ hôm trÜ§c !... DìThuyên v¶i ÇÙng dÆy mang lá thÜ và tÃm hình vônhà ... còn låi bà Thu và con Thäo nó lÃy dïa x‰p raura Ç‹ trên bàn cho khách bà Thu cÛng v¶i làm hai tôbún dù khách chÜa kêu, ngÜ©i Çàn bà l§n tu°i hÕinhÜ dò xét :

- Hôm nay bán ÇÜ®c hä chÎ ?- Cám Ön cô, ‰ cä nÒi Çây cô à ...- Ô th‰ à ... bu°i sáng em thÃy Çông khách mà ...M¶t thoáng kinh ngåc vì câu trä l©i mang tính

cách nh¡c cho bà bi‰t ÇØng hòng qua m¥t h†, nhÜngbà Thu vÅn ÇiŠm tïnh trä l©i :

- Cô thÃy vÆy Çó nhÜng chÌ ÇÜ®c m¶t chút bu°isáng thôi cô à... t§i gi© h† Çi làm æn công chuyŒn h‰tthì cÛng chÌ ngÒi ngóng nhÜ vÀy thôi nè... không cókhách thì cä nhà æn bún trØ cÖm chÙ có ki‰m thêmÇÜ®c ÇÒng nào Çâu cô Öi !...

VØa nói bà vØa bÕ bún vào sáu, bÄy cái tô rÒimúc riêu cua rÜ§i lên nh»ng tô bún, con Thäo và conBích nhanh nhË bÜng nh»ng tô bún vô nhà cho Ngoåivà dì Thuyên xong chÎ em nó cùng xúm quanh gánhbún mà xì xøp æn v§i nhau, hai ngÜ©i Çàn bà Çi thuthu‰ thÃy vÆy thì cÛng không nói n»a mà c¡m cúi ænti‰p, Bà Thu thÃy trong nÒi còn nhiŠu riêu cua bènnói v§i hai bà thu thu‰ ch® :

- MÃy cô æn thêm chút n»a nhe, còn nhiŠu riêucua dÜ§i nÒi ngon l¡m mÃy chÎ em mình chia nha,cô ÇÜa tô Çây tui làm thêm chút n»a æn cho ngonmiŒng...

NgÜ©i l§n tu°i có vÈ ngåi ngùng nhÜng cô trÈtu°i thì chìa cái tô qua cho bà Thu và nói :

- Bún ngon l¡m, chÎ múc thêm cho em rÒi tínhtiŠn sau nghe !


NgÜ©i l§n tu°i nghe nói vÆy thi chÌ ngÆp ngØngrÒi cÛng chìa cái tô còn chút xíu nÜ§c v§i vài c†ngrau ra cho bà Thu, bà Thu bÕ thêm bún và múc riêucua thêm vào hai cái tô xong hai ngÜ©i khách ti‰ptøc æn, Nhìn m†i ngÜ©i æn bún m¶t cách ngon lànhbà Thu mÌm cÜ©i hài lòng bà hÕi mÃy ÇÙa nhÕ :

- ñÙa nào æn thêm má múc cho !Con Thäo li‰c thÃy bún còn nhiŠu nó ngåc nhiên

nhìn bà Thu hÕi ?- Bún còn nhiŠu mà má !... Ç‹ bán thêm Çi má ...- ¯ ... bún còn nhiŠu nhÜng hôm nay má hÖi mŒt

nên muÓn nghÌ s§m ...- Má Ç‹ con bán cho má, con bi‰t bán mà ...- ¯ ! nhÜng ÇÙa nào æn n»a thì má múc cho ...Con Bích l¡c ÇÀu vØa bÓc rau vØa nói :- Thôi con no quá rÒi má, hôm nay má múc nhiŠu

bún quá cái bøng con muÓn b‹ rÒi !Con Mai cÛng cÜ©i nói v§i bà Thu :- Hôm nay má bán rÈ quá ch©i luôn ! ...Bà Thu cÀm tô bún múc riêu cua chan vô vØa hÕi

cu Hòa còn Çang vét nÓt nh»ng s®i bún trong tô cûanó :

- Cu Hòa æn n»a không con !- Då không, con no rÒi ...Cä bÓn ÇÙa cùng ÇÙng lên Çi rºa tay rºa miŒng,

bà Thu ngÒi æn bún cùng hai ngÜ©i khách, bà l§ntu°i nói :

- Bún chÎ nÃu ngon thÆt !VØa nói bà vØa Ç¥t tô buông ÇÛa xuÓng, ngÜ©i

trÈ tu°i cÛng vØa xong tay v§i lÃy bình trà và cái lyrót ra uÓng vØa hÕi :

- Nhiêu hai tô bún hä chÎ ?Bà Thu xua tay nói :- Không mà ... tiŠn nong chi có hai tô bún ... tui

còn nh© hai cô nhiŠu chuyŒn Çây !- ChÎ cÙ tính tiŠn 2 tô bún Çi, Çã cho tøi em æn

thêm mà không lÃy tiŠn kÿ l¡m ...- Các cô ÇØng có ngåi mà... các cô còn giúp cho

tui dài dài Çây! ÇØng ngåi chi h‰t á, chÎ em mìnhgiúp nhau thÆt tình mà...

Bà Thu thÃy cô trÈ tu°i có vÈ tº t‰ hÖn, cô ta nói:- ChÎ làm em ngåi quá, chÎ còn nuôi mÃy ÇÙa

nhÕ n»a mà em æn không cûa chÎ cÛng kÿ l¡m, nhÜngthôi ÇÜ®c rÒi, em së tính cho chÎ, có qua có låi nhachÎ.

Bà Thu buông ÇÛa vui vÈ nói :- VÆy là vui rÒi ha... tui chÎu cái tánh th£ng th¡n

cûa cô Ça, có hai cô giúp cho là chÎ Ç« lo l¡m rÒi nênkhi nào thích æn bún thì cÙ ghé nha...

- ñÜ®c mà chÎ, em ghiŠn bún cûa chÎ rÒi Ça, saochÎ không bán thêm cái gì n»a? nhÜ gÕi cuÓn Çó, emcÛng thèm æn gÕi cuÓn mà trong ch® bán khôngngon!

- Ø há... sao tui không nghï ra kìa... có khi raucòn nhiŠu quá bÕ thì u°ng mà Ç‹ hôm sau thì nó hÜh‰t... mua låi tÓn tiŠn... cám Ön cô, chÎ së làm gÕicuÓn cho cô æn thº trÜ§c Çã rÒi m§i bán n‰u cô thÃyngon hÖn trong ch® cô nhé, mà hai cô tên chi, nóichuyŒn hoài mà có bi‰t tên gì Çâu!

- Då em tên Xuân còn chÎ Çây tên Nhàn, m§i ªngoài B¡c vô công tác Çó chÎ !

- A... cô Xuân, cô Nhàn .. tôi tên Thu.Xuân nói :- Em bi‰t tên chÎ rÒi... thôi em Çi nha!- TuÀn sau hai cô ghé æn thº gÕi cuÓn nghe...- ñÜ®c mà chÎ, tuÀn sau em ghé.Nói xong cä hai bÜ§c Çi luôn, bà Thu chæm chú

nhìn theo ngÜ©i Çàn bà tên Nhàn m§i ª ngoài B¡cvô mà cäm thÃy r©n r®n trong lòng hÖi lo, cô XuânÇúng là dân Nam kÿ nên cÛng dÍ chÎu hÖn, cái gÜÖngbÎ nghÌ viŒc cûa dì Thuyên khi có cán b¶ tØ B¡c vôNam h†c viŒc xong thì nhân viên cÛ bÎ Çá ra làchuyŒn quá bình thÜ©ng... ch£ng bi‰t khi nào thìXuân së bÎ cho nghÌ viŒc? và Xuân có bi‰t ÇiŠu Çókhông? nghï t§i Çây bà låi thª dài... ôi! hÖi Çâu lochuyŒn thiên hå! nó ch£ng phäi là gì cûa mình mà locho nó! nhÜng không có nó thì mình ÇÓi phó v§i conmË kia khó khæn hÖn ... vÆy thôi! Thây kŒ Çi, t§i Çâuhay t§i Çó, dù sao bà cÛng thÃy vui trong lòng vì Çãtåm giäi quy‰t ÇÜ®c m¶t vÃn ÇŠ, m¶t vÃn ÇŠ ÇÖngiän th‰ nhÜng n‰u không khéo thì cÛng rÃt mŒt v§ih† l¡m chÙ không phäi bình thÜ©ng! nhìn r° búncÛng vÅn còn khá nhiŠu, nÜ§c riêu cua thì cån rÒi bànghï t§i Çi mua ít thÎt heo ít tép båc vŠ làm gÕi cuÓncho cä nhà æn hôm nay nhÜ mØng cho dì Thuyênm¶t b»a cä nhà cùng vui bà tính dËp hàng thì conBích bÜng hai cái tô cûa ngoåi và dì Thuyên ra, bànói:

- Phø má dËp hàng Çi con !- Bán h‰t rÒi hä má ?


- Bún thì chÜa h‰t nhÜng riêu cua thì gÀn h‰t rÒi..- ûa, sao b»a nay kÿ vÆy má ?- Ø, nhÜng có sao Çâu, con dËp hàng cho má, Ç‹

má ra ch® chút !- Má ra ch® chi má, chÎ Thäo v§i con Mai Çi ch®

rÒi...- Má Çi mua thÎt heo vŠ làm gÕi cuÓn æn, mày

sao l¶n x¶n quá... con dËp hàng cho má nghen !- Då má Ç‹ con dËp cho !Con Bích mau m¡n bÜng cái r° bún và r° rau vô

nhà rÒi trª ra dËp h‰t nÒi niêu tô chén, nó làm rÃt g†ngàng và såch së, nó còn Çang quét rác quanh gÓc câythì con Thäo và con Mai vŠ t§i, Thäo hÕi con Bích :

- ûa, sao dËp hàng s§m vÆy Bích? Má Çâu ?- Má ra ch® rÒi, má nói hôm nay dËp hàng s§m ?- Má ra ch® làm gì ? Thäo mua ÇÒ xong h‰t rÒi

mà!- He he... hôm nay má æn mØng dì Thuyên có thÜ

cûa dÜ®ng, má cho cä nhà æn gÕi cuÓn trØ cÖm,..hi..hi...

- ThiŒt hä chÎ Bích?... Ui... em thèm æn gÕi cuÓnlâu rÒi... Çã quá ta Öi !

- Lo làm viŒc Çi nè, ª Çó mà thèm æn, mà búncòn nhiŠu không Bích ?

- Còn nhiŠu Çó Thäo, cÛng còn m¶t ít nÜ§c riêucua... tÓi mình æn cho h‰t chÙ Ç‹ nó hÜ u°ng l¡mThäo !

- Ø ... mà má Çi mua gì Bích bi‰t không ?- Em không bi‰t .Con Mai la to :- Má vŠ kìa ...Bà Thu bÜ§c vô sân v§i cái giÕ khá n¥ng, con

Thäo bÜ§c t§i Ç« cho mË nó và mª giÕ ra xem cónh»ng thÙ gì, nó kêu lên :

- Má mua thÎt v§i tép làm gì vÆy má ?- Má làm gÕi cuÓn và bún thÎt nÜ§ng cho ngoåi

æn, lâu rÒi nhà mình cÛng ít æn thÎt nên hôm nay mácho æn m¶t b»a cho ngon nha !

- Ui... có bún thÎt nÜ§ng n»a ha má ?... ui ... uich©i Öi, con thích l¡m !

Bé Mai reo lên mØng r«, cu Hòa cÛng toe toétcÜ©i :

- Con cÛng thích n»a má!- Øa, chiŠu nay së ÇÜ®c æn, mÃy ÇÙa phø má nè,

mau mau các con !

MÃy mË con læng xæng cä bu°i chiŠu v§i nh»ngcông viŒc hàng ngày c¶ng thêm món bún thÎt nÜ§ngvà gÕi cuÓn trong khi dì Thuyên Çi Çánh ÇiŒn tín chochÒng dì Ç‹ ông ti‰p tøc gºi hÒ sÖ bäo lãnh cho dì, vŠt§i nhà dì låi bÆn r¶n soån tìm giÃy t© Ç‹ s¤n mà n¶pÇi, hôm nay thÆt là m¶t ngày vui nhÃt cûa gia Çình,ngoåi lúc nào cÛng cÜ©i vØa æn bún thÎt nÜ§ng ngoåivØa nói :

- Gi© chÌ còn ch© cha th¢ng cu Hòa vŠ n»a làhånh phúc l¡m rÒi bây Öi! cÀu tr©i cho cha nó månhkhÕe mà vŠ xum h†p gia Çình !

Hai tuÀn sau, bu°i sáng ngÜ©i ÇÜa thÜ mang t§im¶t t© ÇiŒn tín dÜ®ng Thuyên gºi vŠ nh¡c di lo hÒ sÖcho ÇÀy Çû, bu°i chiŠu có ngÜ©i Ç‰n giao cho dì m¶tsÓ tiŠn tÜÖng ÇÜÖng 500 dollars, m¶t sÓ tiŠn l§n ÇÓiv§i ngÜ©i ta th©i bÃy gi©, dì Çem nh»ng giÃy t© cÀnthi‰t Çi thÎ th¿c trên phÜ©ng, quÆn nh»ng chi‰c phongbì luôn luôn ÇÜ®c kèm theo tÆp hÒ sÖ nhanh chóngchui vào các h¶c tû, ngæn kéo cûa các ông bà cán b¶và nh© vÆy mà tÆp hÒ sÖ cûa dì cÛng nhanh chóngthông qua nhiŠu giai Çoån, có ngÜ©i còn hoan h› chÌÇÜ©ng dÅn lÓi cho dì Thuyên bi‰t cách..."chåy" chonhanh n»a, n‰u không thì hÒ sÖ cûa dì së ... n¢mngâm tåi ch‡!... và sau nh»ng tháng chåy ngÜ®c, chåyxuôi bây gi© thì chÌ còn ngÒi ch© ... ............

DÜ§i cÖn n¡ng oi ä cûa bu°i chiŠu mùa hå, trêncon ÇÜ©ng bøi và n¡ng Ç‰n hoa m¡t, m¶t ngÜ©i Çànông cÙ lÀm lÛi Çi thÌnh thÕang låi ÇÜa tay áo lên quËtlau mÒ hôi Çang chäy xuÓng m¡t, khuôn m¥t kh¡ckh° in h¢n nh»ng dÃu v‰t th©i gian tù cäi tåo Çau uÃtÇ‰n tÆn cùng tim gan! không ai bi‰t ông Çang nghï gìnhÜng Çôi m¡t vÅn ánh lên niŠm vui và bÜ§c chânhÓi hä säi mau trên con ÇÜ©ng Çang tÃp nÆp nh»ngchi‰c xe Çåp nhiŠu hÖn xe g¡n máy cÛng Çang v¶i vãnhÜ chåy Çua v§i cu¶c sÓng ch£ng có gì vui, ch£ngcòn gì Ç‹ s® mÃt n»a!... ông Çã vŠ Ç‰n ÇÀu ngõ, conngõ này dÅn vào nhà ngoåi mÃy ÇÙa nhÕ... b‡ng chânông nhÜ vÜ§ng vào nhau khi nhìn thÃy cæn nhà quenthu¶c phía xa xa... chân thì muÓn bÜ§c cho maunhÜng lòng ông låi muÓn kéo dài giây phút thiêngliêng này... phút giây s¡p sºa ÇÜ®c trùng phùng v®chÒng con cái sau gÀn bÄy næm dài xa cách sÓngtrong gông cùm tù t¶i, gÀn bÄy næm tù cäi tåo... nghemà tÙc cÜ©i cho cái tØ "cäi tåo" ch£ng bi‰t ai cäi tåoai và cäi tåo nhÜ th‰ nào? nhÜng... vÛ trø xoay vÀn


th©i th‰, th‰ th©i phäi th‰ vÆy! dù ch£ng hi‹u tåi saolåi ra nông n‡i? suy Çi nghï låi cái lòng nhân Çåo nóhåi ngÜ©i ngay, cái ÇÙa tàn ác, mÜu mô gian xäo thìnó låi n¡m ÇÜ®c th©i cÖ mà cÜ§p mÃt chính nghïa rÒira tay cÜ§p cûa gi‰t ngÜ©i m¶t cách rÃt là Ç¡c š!hàng mÃy træm ngàn ngÜ©i lÛ lÜ®t rû nhau vào tùnhÜ m¶t s¿ tình nguyŒn, ngoan ngoãn! cay Ç¡ng thÆt!dæm bÄy næm trª vŠ, nhà tan cºa nát, v® con lêu bêuÇÀu ÇÜ©ng xó ch® ki‰m æn chui lûi nhÜ m¶t bÀy chu¶t!không thì Çi các vùng kinh t‰ m§i hoang sÖ, tay cÀmbút gi© Çi cÀm cÀy, cÀm cuÓc phá rØng lÆp nÜÖngrÅy, khÓn kh° træm ÇÜ©ng, bÕ thây nÖi góc rØng, b©suÓi! nghï mà rÖi nÜ§c m¡t... tÃt cä Çã tan bi‰n mÃth‰t rÒi, tÜÖng lai mù mÎt ...

Ông Çã ÇÙng trÜ§c c°ng nhà bên gÓc cây me giàl¥ng ngÜ©i nhìn vào trong sân, ch‡ kia, v® ông ÇangngÒi bên gánh bún riêu Ç‰m tØng ÇÒng tiŠn ki‰mÇÜ®c ngày hôm nay, phía sau lÜng v® ông là conBích Çang rºa nh»ng cái tô chén và con Thäo ÇangdËp d†n nh»ng chai l† vào m¶t cái thùng Çem vônhà, ông vÅn ÇÙng ÇÃy ng¡m nhìn ngÜ©i v® yêuthÜÖng cûa ông, cô giáo ngày xÜa ÇÃy, m¶t thuª dungnhan kiŠu mÎ bây gi© nhan s¡c Çã tàn phai theo thángngày cÖ c¿c, nét thanh xuân chÌ còn phäng phÃt trênmái tóc chÜa båc mÀu! Çau lòng không? ông cÙ ÇÙngchôn chân nÖi gÓc me già mà nhìn v® con Çang mótnh¥t tØng ÇÒng båc dành døm mà nuôi nhau, mànuôi ông trong tù!... ông thÆt tŒ! ông t¿ trách mìnhÇã Çánh mÃt b°n phÆn và trách nhiŒm cûa ngÜ©i chÒngvà ngÜ©i cha sáu bÄy næm nay, ông t¿ hÙa trong lòngsë cÓ g¡ng lo cho v® con ông Ç« kh° c¿c, nhìn con béMai Çang trä låi tiŠn dÜ cho khách mua vài Çi‰uthuÓc lá lÈ, cu Hòa loay hoay ôm thùng thuÓc chochÎ nó bÕ tiŠn vô, chúng nó Çang nói gì Çó v§i nhauông không nghe rõ nhÜng hình änh cûa chúng Çangm© nhåt qua màn nÜ§c, ông v¶i ÇÜa tay áo lên quŒtngang m¡t thÆt nhanh b‡ng có ti‰ng con bé Mai lato:

- Ai giÓng nhÜ ba ÇÙng ngoài kia... A... Çúng barÒi... ba vŠ rÒi má Öi !

Ti‰ng cu Hòa cÛng vang lên :- Ba vŠ rÒi... A... ba vŠ rÒi ngoåi Öi ! ...LÆp tÙc th¢ng Hòa và con bé Mai phóng th£ng ra

c°ng nhÜ hai mÛi tên ôm chÀm lÃy ông Thu! NgÜ©iÇàn ông Çó chính là ông Thu... ba cha con ôm lÃy

nhau trong ti‰ng hét ríu rít vui mØng cûa hai ÇÙanhÕ! Con Thäo sau m¶t giây ÇÎnh thÀn nó cÛng chåynhanh ra ngoài không quên kêu lên :

- Ba vŠ... tr©i Öi ba vŠ rÒi... má Öi, Bích Öi ...Bà Thu ÇÙng bÆt dÆy và con Bích cÛng s»ng ngÜ©i

Çánh rÖi bó ÇÛa vØa rºa xong, Ngoåi và dì Thuyênnghe ti‰ng hét cûa th¢ng cu Hòa cÛng v¶i bÜ§c racºa, ngoåi m‰u máo:

- Cha s¡p nhÕ vŠ rÒi... Mô PhÆt... con Çã vŠ t§irÒi... Ön tr©i cha th¢ng cu Hòa vÅn månh khÕe, vônhà con Öi.

Dì Thuyên cÛng rÜng rÜng nÜ§c m¡t :- Anh Çã vŠ, cä nhà mØng anh Çã vŠ... vô nhà Çi

anh!Nói xong dì quay sang bà Thu :- ChÎ Ç‹ em coi hàng, chÎ ÇÜa anh vô nhà lo cho

anh nghÌ ngÖi Çi, mau Çi chÎ !Lúc Çó bà Thu m§i tÌnh ngÜ©i oà lên khóc... bà

khóc cho vÖi nh»ng mu¶n phiŠn chÃt chÙa bÃy lâunay, bà khóc nhÜ giäi thoát h‰t nh»ng nh§ nhungmong ch© tÜªng r¢ng vô v†ng, ti‰ng khóc tÙc tÜªi vình»ng kh° Çau træm chiŠu khÓn khó bûa vây... bàkhóc Ç‹ Çón mØng ngÜ©i chÒng Çã trª vŠ sau sáu bÄynæm tr©i trong ngøc tù c¶ng sän... Ông ngÆm ngùibÜ§c t§i giang tay ôm si‰t b© vai gÀy Çang run lêntheo tØng cÖn nÃc nghËn, ông dìu bà vô nhà, bÓn ÇÙacon chåy theo, ngoåi kêu con Bích nói nhÕ:

- Con Bích ra nói má Thuyên làm tô bún cho babây æn kÈo Çói ch¡c tØ sáng t§i gi© chÜa æn gì rÒicon!

Con Bích "då" rÒi chåy ra v§i dì Thuyên nó chÜakÎp nói thì dì Thuyên Çã làm xong m¶t tô bún và kêunó:

- Bích, con bÜng tô bún vô nhà m©i ba con ænnhe!

- Då má Thuyên, ngoåi cÛng nói con ra nói málàm tô bún cho ba con æn kÈo ba con Çói tØ sáng t§igi© Çó má!

- ¯, ba bây m§i vŠ còn mŒt l¡m Çó, °ng gÀy y‰uquá ... thiŒt là

Con Bích bÜng tô bún vô nhà Ç¥t trên bàn trÜ§cm¥t ông Thu, Bà Thu v¶i ÇÙng dÆy nói:

- Ba nó æn bún Çi, Ç‹ em Çi soån áo quÀn cho anhcó cái thay Ç°i, áo quÀn cûa anh vÅn còn Çây, cänh»ng b¶ ÇÒ trÆn ngày xÜa!


Ông Thu tØ tÓn quay sang bà Ngoåi nói :- Con m©i má æn bún:Ngoåi nhìn ông cÜ©i vui trong ánh m¡t hiŠn tØ:- ˆn Çi con, bún v® con nÃu Çó Ça, má nh§ mË

cûa con dåy cho nó nÃu bún riêu cua ÇÒng mà bâygi© nuôi sÓng cä nhà Ça con.

Ông Thu ngÒi l¥ng lë æn tô bún mà suÓt cä bäynæm nay ông chÜa hŠ mÖ t§i, tô bún làm ông nh§ t§inÒi bún riêu cûa mË ông nÃu ngày xÜa thÌnh thoängmË ông vÅn nÃu cho cä nhà æn, nay bà không cònn»a. Ông Çi ª tù ÇÜ®c hÖn ba næm thì cha mË theonhau mà bÕ ông, v® con thì bÎ Çu°i ra khÕi nhà maycòn tá túc ÇÜ®c bên nhà ngoåi, n‰u không có ngoåich£ng bi‰t v® con ông lang thang vÃt vÜªng nÖi vùngtr©i kinh t‰ m§i nào n»a !

Ông Thu æn xong con Thäo bÜng vô cho ông m¶tly nÜ§c cam v¡t, ông bÜng ly nÜ§c cam hai tay ÇÜacho Ngoåi :

- Con m©i má! con Ç¶i Ön má Çã bäo b†c v® concûa con dÜ§i mái nhà cûa má, không có má thì khôngbi‰t con tìm v® con cûa con ª nÖi nào, không bi‰t nósë lÜu låc vŠ Çæu n»a Çó má !

Con Bích låi bÜng vô m¶t ly cam v¡t ÇÜa chongoåi, nó nói :

- Con làm cho ngoåi ly Ç¥c biŒt có mÆt ong cûachú Kiên bi‰u ngoåi nè ...

Ngoåi ti‰p ly nÜ§c cam tØ tay con Bích và nóiv§i ông Thu:

- Con uÓng Çi cho khÕe, mÃy ÇÙa có pha mÆt ongcho ba bây uÓng không ?

Con Thäo h¡p tÃp trä l©i ngoåi :- Då con có làm rÒì Çó ngoåi !Ông Thu hÖi th¡c m¡c hÕi con Bích :- Chú Kiên nào vÆy con? phäi chú Kiên ª MÏ

Tho không ?Con Thäo trä l©i thay cho con Bích :- Då phäi rÒi thÜa ba, lâu lâu chú lên Sàigon là

chú ghé cho má tôm khô, cá khô Ç¥ng má Çem Çithæm nuôi ba Çó !

RÒi nó k‹ cho ông Thu nghe cu¶c g¥p g« gi»a nóvà chú Kiên ngoài Xa Cäng MiŠn Tây và ÇÜa chúKiên vŠ g¥p mË nó ra sao rÒi chú Çóng cái xe kéocho nó Çi ki‰m æn, d¿ng cái chái nhà nhÜ th‰ nào choông Thu nghe h‰t ... nh»ng chuyŒn k‹ cûa ÇÙa congái ông làm cho ông nh§ vŠ ngÜ©i lính næm xÜa lúc

nào cÛng bên cånh ông, sÓng ch‰t v§i ông, có lÀnông bÎ thÜÖng n¥ng ngÜ©i lính Çó Çã cõng ông chåydÜ§i l¢n Çån cûa ÇÎch quân Çông nhÜ ki‰n cÕ baovây Çåi Ç¶i cûa ông, m¶t n‡i xót xa xen lÅn s¿ vuimØng, ông hÕi con gái :

- Bao lâu thì chú Kiên låi lên Sàigòn con bi‰tkhông?

Bà Thu vØa bÜ§c t§i v¶i Ç« l©i cho con Thäo :- Không chØng Çâu ba nó, có khi Çôi ba tháng,

khi næm bÄy tháng m§i lên m¶t lÀn, kÿ vØa rÒi chúlên cách Çây cÛng khoäng bÓn tháng, Çi ÇÙng bâygi© khó khæn l¡m không nhÜ hÒi xÜa Çâu ba nó!

Gi†ng nói ông Thu n¥ng trïu n‡i buÒn khi nh§Ç‰n ngÜ©i lính cûa mình, m¶t vòng xoay quá khÙ ÄnhiŒn nh»ng hình änh m© äo trong tiŠm thÙc nhóibuÓt tâm hÒn:

- Ø ...hy v†ng là tôi ÇÜ®c g¥p låi chú Ãy ... lâu rÒikhông g¥p !.. .....................

Khoäng kh¡c thiêng liêng b¶c phát niŠm vui bÃtng© rÒi cÛng qua Çi Ç‹ nh»ng ngày dài khÓn kh° låiti‰p diÍn, ông Thu b¡t ÇÀu v§i nh»ng trình diŒn báocáo hàng ngày, r¡c rÓi ÇÀu tiên ông g¥p phäi là cáigiÃy ra tråi trà ông vŠ ÇÎa phÜÖng nÖi ông ª trÜ§c kiakhông phäi nhà bà ngoåi! nên ông phäi vŠ nÖi Çó Ç‹trình diŒn và xin xác nhÆn gia Çình Çã di chuy‹n rakhÕi nÖi cÜ ngø cÛ, là cÜ xá sï quan n¢m trong hÆu cÙcûa ti‹u Çoàn ông Çóng quân, lš do: quân Ç¶i nhândân ti‰p quän ÇÖn vÎ! Xong ông låi phäi chåy lên tråicäi tåo Xuân L¶c Z30A xin xác nhÆn trong giÃy ratråi vŠ ÇÎa chÌ m§i là nhà bà ngoåi! RÒi tØ Çó ti‰p tøctrình diŒn hàng ngày báo cáo m‡i ngày Çi nh»ngÇâu, g¥p nh»ng ai, nói nh»ng chuyŒn gì ?!!!!...

Ngày tháng qua Çi, ông thÃy mình nhÜ ngÜ©i thØabên cånh cu¶c sÓng cûa v® con vì ch£ng giúp ÇÜ®cgì, dì Thuyên cho ông chi‰c xe Çåp cÛ cûa chÒng dì,ngày nào ông cÛng Çåp xe Çi lang thang kh¡p SàigònBà Chi‹u tìm nh»ng ngÜ©i bån cÛ nhÜng phÀn Çôngh† còn Çi tù chÜa ÇÜ®c thä vŠ, m¶t sÓ thì nghe nói ÇãvÜ®t thoát tØ nh»ng ngày ÇÀu miŠn Nam l†t vào tayc¶ng sän! Ông Çåp xe quanh Sàigòn Ch®L§n, m¶tnhÆn xét Çau lòng nhÜ bóp nghËn quä tim ông; Sàigònthay Ç°i quá! ÇÜ©ng phÓ và con ngÜ©i thÆt khác xÜanhiŠu l¡m, cÛng nh»ng hình änh quen thu¶c Çó nhÜngnó cÛ kÏ nghèo nàn Ç‰n thäm håi! cu¶c sÓng nhÜ âm


thÀm, dÃu di‰m m¶t s¿ bí Än ÇÀy Çe d†a bao trùmtoàn thành phÓ! Bao trùm lên cä Ç©i sÓng con ngÜ©i,m†i ngÜ©i hình nhÜ không dám thª månh, khôngdám ngÄng cao ÇÀu lên, nét m¥t làm nhÜ lånh lùng,câm nín, Çôi m¡t thì lÃm lét, lén lút không dám nhìnth£ng! ... không còn chi‰n tranh mà cái s¿ thay Ç°itrên toàn miŠn Nam thÆt lå lùng thÆt thê thäm trongnghèo Çói khÓn kh° ! Sàigòn xuÓng cÃp m¶t cáchkinh dÎ! nó rách nát tang thÜong, bu°i tÓi cä thànhphÓ chìm trong bóng Çêm chÌ le lói Çó Çây vài bóngÇèn ÇÜ©ng vàng v†t, con ngÜ©i âm thÀm nhÜ nh»ngbóng ma di chuy‹n trong ÇÎa ngøc trÀn gian! Khônggian nhÜ läng väng Çâu Çây bóng cûa thÀn ch‰t ! cûangøc tù kêu g†i ! cái " N‡i S® Hãi " tØ phÜÖng nào Ç°Æp xuÓng toàn miŠn Nam m¶t không khí lånh toátÇ‰n r®n ngÜ©i !... Ban ngày không còn thÃy nh»ng tàáo dài thÜ§t tha trên kh¡p nÈo ÇÜ©ng Sàigòn hoa lŒngày xÜa ! con gái ÇËp bi‰n Çâu mÃt h‰t?! không còntìm thÃy nh»ng hình änh sinh Ç¶ng cûa thuª nào ...có cái gì Çó nhÜ Çang th¡t ch¥t quä tim ông nghènnghËn, ông thª h¡t ra không muÓn nghï n»a, Ç‰n ngãsáu Sàigòn b‡ng có ti‰ng g†i tên ông :

- Thu, Thu ... phäi Thu không ?Ông Thu v¶i th¡ng xe b¢ng cä hai chân l‰t xuÓng

m¥t ÇÜ©ng và nhìn dáo dác, m¶t ngÜ©i Çàn ông vaiÇeo m¶t cái túi väi cÛ bæng qua ÇÜ©ng Ç‰n bên ôngThu v‡ vai thân mÆt hÕi :

- VŠ hÒi nào ?- A... anh Vinh... anh Çi Çâu Çây ?... anh vŠ hÒi

nào ...Ông Thu cÛng reo lên mØng r« tay b¡t m¥t mØng,

ông Thu nói :- Tr©i Öi ... ông Çi Çâu mà lang thang l‰ch th‰ch

th‰?... Çi Çâu lên xe tôi chª ông Çi !- Tôi Çi lÃy hàng, Ç‰n ÇÀu ÇÜ©ng bên kia thì n°

bánh xe Çang vá bên kia ÇÜ©ng kìa! Mình qua bên ÇóngÒi nói chuyŒn chút tôi lÃy xe Çi !

Hai ông bæng qua ÇÜ©ng t§i ch‡ lÃy xe thì xe cûaông Vinh cÛng vá xong, ông Vinh rû ông Thu Çi Ç‰nch‡ lÃy hàng Ç‹ xem cách làm æn mà ông Vinh nóicÛng dÍ ki‰m æn, ông Thu th¡c m¡c hÕi ông Vinh :

- Nghe ông nói sao tôi ham quá ! NhÜng mà lÃyhàng gì? Tiêu thø ª Çâu cha n¶i ? ñØng có rû tôi Çibuôn ma tuš nhé! Tù lâu §n l¡m rÒi nghe cha.

Ông Vinh trÓ m¡t nhìn qua ông Thu rÒi cÜ©i hic

hic :- B¶ tÜªng tôi thích Çi tù l¡m sao cha? là hàng ve

chai ÇÒng nát ÇÃy ông å ! Ông có th‹ Çi ki‰m hàng t¿do, h† thu mua Çû thÙ, mình Çi ki‰m nguÒn hàngxong Çem vô Ch® L§n bán cho tøi ba tÀu ÇÜ®c giáhÖn là bán cho các v¿a ve chai ngÜ©i ViŒt, ông hi‹ukhông!

- Tr©i, sao ông hay quá vÆy ?!- Hay gì mà hay... cÛng bån bè mách nÜ§c cho

thôi, lúc m§i vŠ tôi cÛng rách nhÜ cái mŠn nh© bámÇÜ®c mÃy th¢ng bån tù chúng nó ra trÜ§c mình cänæm nên thành th° ÇÎa h‰t rÒi, mà ông vŠ khi nàoth‰?

- M§i vŠ ÇÜ®c hÖn tháng nay ... ngÒi nhà æn bámv® con buÒn nÅu ru¶t nên ngày nào cÛng lang thangxem có ki‰m ÇÜ®c viŒc gì làm có ÇÒng ra ÇÒng vàocho Ç« tûi ông å! Loay hoay mãi tôi ÇÎnh Çi mÜ§ncái cyclo Çåp vÆy!

- §i gi©i, ÇØng dåi th‰, Çåp cyclo hao sÙc l¡m,mình Çã tù sáu, bÄy næm rÒi sÙc khoÈ cÛng ch£ngcòn là bao nhiêu, ông nghe tôi Çi, tôi cÛng vØa vŠÇÜ®c hÖn ba tháng nay mà làm cái nghŠ này cÛng cätháng rÒi Çây, chÌ chÎu khó m¶t tí là mình cÛng cóÇÒng ra ÇÒng vào Çi uÓng ly café v§i bån bè cho Ç«tûi! hihi...

- Ông có vÈ yêu Ç©i quá nhÌ!... còn bà xã ông làmgì?...

Nghe ông Thu hÕi vŠ gia Çình thì ông Vinh cúiÇÀu Çåp xe không nói m¶t câu nào h‰t! ông Thu v¶inói :

-Sao th‰ ? Có chuyŒn gì à ?Ông Vinh ngÄng ÇÀu lên nhìn th£ng trÜ§c m¥t

trä l©i:- Không... chÌ là v® tôi... bà Ãy bÎ lao ph°i th©i kÿ

cuÓi, khi tôi còn ª tù bà Ãy không muÓn cho tôi bi‰t,bây gi© thì tôi không Ç‹ cho bà Ãy làm gì h‰t, tôiki‰m tiŠn lo thuÓc thang cho bà Ãy và nuôi th¢ng contôi næm nay cÛng ÇÜ®c chín tu°i rÒi nó không Çi h†cchÌ ª nhà v§i mË nó !

Ông Thu thª dài không ng© hoàn cänh cûa bånmình bi Çát Ç‰n th‰, ông nói :

- B†n mình rÖi vào m¶t cái bÅy sÆp ông å ! Hoàncänh cûa tôi cÛng ch£ng thua gì ông, v® tôi Çi buông¥p tai nån bây gi© Çi kh¥p khÍnh, låi bÎ chúng cÜ§ph‰t tài sän vÓn li‰ng, con cái tôi ÇÀu ÇÜ©ng xó ch® tØ


khi còn bé thÖ, gia Çình b†n mình gÀn nhÜ tan náth‰t, còn ÇÜ®c th‰ này là may rÒi ông å!

Ông Vinh tâm s¿ :- Mình bây gi© trª thành kÈ bÀn cùng trong cái

xã h¶i m§i này, sâu b† lên làm ngÜ©i, kÈ ngu dÓt dÆyngÜ©i trí thÙc, ÇÙa m†i r® chÌ huy ngÜ©i væn minh ...

- ¯ .. chuyŒn gì nó cÛng trái ngÜ®c nhÜ ngày v§iÇêm, nhÜ Çen v§i tr¡ng ông thÃy không !

Hai ngÜ©i vÅn Çåp xe song song hÜ§ng vŠ khuGia ñÎnh, ông Vinh nói :

- Ông Çi v§i tôi, xem tôi thu mua giÃy, carton,bìa cÙng ngày nào tôi cÛng Çi gom hàng nhÜ th‰,ÇÜ®c nhiŠu thì chª vô Ch® L§n bán, b†n chŒt nó muaÇû thÙ hàng ông cÙ xem có th‹ thu mua ÇÜ®c loåinào thì cÙ làm giÓng nhÜ tôi !

Ông Thu li‰c nhìn ngÜ©i bån tù ngày xÜa cùngÇÖn vÎ v§i mình mà cäm phøc sÙc chÎu Ç¿ng cÛngnhÜ s¿ phÃn ÇÃu trong cu¶c sÓng quá cam go cûabån, ông cäm thÃy mình thua bån mình xa... nên ôngquy‰t tâm Çi theo xem ông bån mình ki‰m sÓng b¢ngcách nào n‰u ÇÜ®c ông së làm theo ... ông nói m¶tcách quä quy‰t v§i ông Vinh:

- ñi chÙ, tôi Çi theo ông xem ông làm gì tôi sëh†c theo ông mà ki‰m sÓng ...

Và th‰ là ông Thu theo chân ông Vinh ngày ÇÀuh†c viŒc ông cÛng may m¡n thu ÇÜ®c m¶t nguÒnhàng bao cát, vì theo nhÜ ông Vinh nói thì ChŒt Kšmua cä bao cát, nhÜng phäi såch, không dính bùnÇÃt! Ngày ÇÀu tiên vì không mang theo tiŠn nên ôngVinh móc h‰t sÓ tiŠn còn låi giúp bån Ùng trÜ§c vÓncho ông Thu bÓc hàng, cä hai chÃt hàng lên chi‰c xeÇåp chª vŠ nhà hËn nhau sáng hôm sau g¥p ª côngviên cây xanh trÜ§c Dinh ñ¶c LÆp cho dÍ rÒi ôngVinh së dÅn ông Thu Çi vài nÖi khác mua bao cát!Ông Thu nhanh chóng h¶i nhÆp vào công viŒc thumua bao cát, loåi này có khi rÃt bÄn vì nh»ng ngÜ©iÇi mót nh¥t h† moi móc cä dÜ§i nh»ng lòng sônglåch bùn lÀy cÓng rãnh hôi hám và h† cÓ tình Ç‹ ynguyên nhÜ th‰ chÙ không dÛ såch Ç‹ cân cho n¥ngkš, tuy vÆy bao cát låi bán ÇÜ®c hÖn nh»ng hàng ph‰phÄm khác, nhÜng ông phäi mÜ§n ch‡ sân phÖi cûam¶t trÜ©ng trung h†c tÆn trong Phú Lâm, gi¥t giÛ,ÇÆp cho såch h‰t ÇÃt bùn, ông tháo nh»ng bao nhÕmay thành nh»ng bao to rÒi dÒn nh»ng thành phÄmvào thÆt ch¥t ch© Çû ba bao to thì chÃt lên xe Çåp, có

khi ÇÜ®c nhiŠu hÖn thì ông mÜ§n xe ba gác chª Çivào Phú Lâm sÖ ch‰ trÜ§c khi bán cho ChŒt Kš, ôngvà nh»ng ngÜ©i bån hàng phäi Çi rÃt s§m tØ ba, bÓngi© khuya vì s® Çøng b†n công an kinh t‰ b¡t d†cÇÜ©ng ... có khi còn phäi luÒn lách trong nh»ng conngõ nhÕ quanh co Ç‹ trÓn b†n công an máu lånh !

Ngày tháng qua nhanh, nh»ng ngÜ©i Çàn ông tøtÆp ª công viên Cây Xanh trÜ§c Dinh ñ¶c LÆp hÀuh‰t là nh»ng ngÜ©i tù cäi tåo vØa ÇÜ®c thä ra lÀn lÜ®tträi qua nh»ng tháng næm khÓn kh° t¶t cùng cûa m¶tki‰p ngÜ©i b‡ng dÜng bÎ cÜ§p mÃt tÃt cä rÒi bÎ giamcÀm trong nh»ng ngøc tù mà kéo lê ki‰p sÓng Ç†aÇÀy kh° nhøc có ngÜ©i cä hàng chøc næm m§i ÇÜ®cthä ra v§i tÃm thân tàn tå, bÎnh hoån Ç‹ chÙng ki‰ncänh nhà tan cºa nát, v® con lÜu låc nhà cºa bÎ tÎchthu sÓng vÃt vÜªng ÇÀu ÇÜ©ng xó ch® không công ænviŒc làm vì không ai dám mÜ§n tù cäi tåo s® g¥p r¡crÓi lôi thôi, Çó cÛng là lúc lŒnh truyŠn tØ Trung ÐÖngñCSVN ban ra cho nh»ng kÈ không có công æn viŒclàm chính thÙc së phäi Çi xây d¿ng vùng kinh t‰ m§inÖi rØng sâu núi th£m ho¥c nh»ng nÖi chÜa ÇÜ®ckhai hoang, ho¥c Çi hÒi hÜÖng làm ru¶ng rÅy !... th‰ÇÃy... nh»ng cú Çánh nhÜ tr©i giáng dÆp vùi liên tøcgiáng xuÓng Ç©i sÓng ng¡c ngoäi cûa nh»ng ngÜ©inhÆn cu¶c thua không m¶t chút nhân nhÜ®ng ! chothÃy tÜÖng lai cûa tù cäi tåo Çen hÖn mõm chó !!...nhÜng h† vÅn phäi chÃp nhÆn, cay Ç¡ng mà chÃpnhÆn vì không có s¿ l¿a ch†n dành cho h†, niŠm anûi duy nhÃt là tìm anh em bån tù thæm hÕi nhau,thæm hÕi tin tÙc cûa nh»ng ngÜ©i còn trong tù ; nh»ngngÜ©i Çã vÜ®t thoát bình an hay không?... h† tìm Ç‰nv§i nhau, tìm hÖi Ãm cûa ÇÒng Ç¶i nhÜ Ç‹ v‡ vŠ an ûichính mình, cÙ th‰, không hËn mà ngày nào cÛngÇ‰n công viên cây xanh, Ç‹ g¥p nhau Ç‹ nhìn låiDinh ñ¶c LÆp ngày nào vÅn còn Çây mà ngÜ©i xÜaÇâu thÃy n»a....!

Tù Cäi Tåo tìm g¥p nhau thÜ©ng chÌ cho nhaunh»ng viŒc làm ki‰m sÓng qua ngày, nh»ng viŒc làmmà ngày xÜa không bao gi© h† bi‰t t§i ho¥c ch£ngbao gi© nghï r¢ng có ngày h† phäi sÓng nh© vàonó...! nghŠ ph° thông nhÃt là Çåp cyclo, xe ba bánhchª hàng ch®, bán ve chai ... ho¥c bÖm gaz h¶p quËt..v..v.. hÀm bà l¢ng ! nhiŠu nghŠ không tên khác Ç‰nv§i h†, có ngÜ©i vŠ quê n¶i, quê ngoåi nuôi gà, vÎt,heo, bò... nhÜng Çi Çâu thì Çi, làm gì thì làm thÌnh


thoäng h† vÅn nh§ ghé vŠ công viên cây xanh trÜ§cDinh ñ¶c LÆp Ç‹ tìm Ç‰n nhau, Ç‹ uÓng m¶t ly caféquán cóc bên ÇÜ©ng, hÕi thæm anh em tù ai vØa m§iÇÜ®c thä, nghe ngóng tin tÙc có gì m§i lå. ... rÒi låi Çilang thang tìm viŒc làm ki‰m sÓng gi»a cänh Ç©ingao ngán cûa nh»ng kÈ bÎ hÃt ra khÕi cái xã h¶i m§iÇÀy bÃt công và phân biŒt ÇÓi xº !...

CÙ th‰ ... ngày qua ngày .. ông Thu cÛng thÜ©ngÇ‰n Çây g¥p g« anh em giÓng nhÜ m†i ngÜ©i, cái ÇÎaÇi‹m không hËn mà Ç‰n Çó ngày nào cÛng Çông,càng ngày càng Çông khi tù cäi tåo ÇÜ®c thä vŠ nhiŠuhÖn, có m¶t nguÒn tin cho tù cäi tåo Çi MÏ lâu rÒinhÜng thÆt mÖ hÒ, hình nhÜ chÌ Ç‹ xoa dÎu n‡i khátkhao Ãm Ùc cûa nh»ng ngÜ©i tù khÓn kh° lâm cänhmÃt nÜ§c thì nhà tan mà thôi nên nghe chÌ Ç‹ mànghe nhÜng hình nhÜ cÛng có m¶t ÇiŠu gì Çó Çangâm thÀm nuôi dÜ«ng trong tiŠm thÙc niŠm hy v†ngmÕng manh khi‰n ông Thu cÛng nhÜ nhiŠu ngÜ©ikhác cÙ muÓn t§i Çây d¿ng cái xe Çåp cà kh° bêngÓc cây rÒi tìm m¶t chi‰c gh‰ ÇÄu thÃp cûa cái quáncóc ngÒi bên này ÇÜ©ng ngó sang bên kia Dinh ñ¶cLÆp vÅn còn Çó nhÜng mÃt h‰t quyŠn l¿c uy nghiphong cách, bây gi© nhìn nó thÆt hoang v¡ng, tàn tåthÌnh thoäng thÃy xuÃt hiŒn m¶t vài bóng ngÜ©i ÇÀuÇ¶i nón cÓi, áo c¶c tay bÕ ngoài quÀn vai Çeo x¡c-cÓt trông tuyŠnh toàng nhæn nhúm ra vào nÖi Çó!thÆt mÌa mai cay Ç¡ng khi tÃt cä b‡ng dÜng bi‰nmÃt, b‡ng dÜng gÀn nºa triŒu ngÜ©i ngoan ngoãnchÃp nhÆn Ç©i Tù Cäi Tåo !... b‡ng dÜng mÃy triŒungÜ©i bÕ nÜ§c ra Çi Ç‹ hÖn nºa triŒu ngÜ©i låi bÕ xáctrên bi‹n Çông mà không tìm Ç‰n ÇÜ®c b‰n b© T¿ Docho cu¶c sÓng! không ai s® ch‰t mà chÌ s® phäi sÓngv§i c¶ng sän ...

CÀm ly café trên tay, Çôi m¡t ông Thu m© nhåthình änh Dinh ñ¶c LÆp trÜ§c m¡t, b‡ng ông cÜ©ikhan m¶t mình, ông t¿ nghï ông cÛng là m¶t th¢ngkh© ... dÍ bÎ lØa m¶t cách thÆt là Ãu trï, thÆt là ngu ....NhÜng b†n c¶ng sän nó thì không ngu tí nào ... quäthÆt b†n c¶ng sän không ngu, b†n chúng rÃt giÕi lØaÇäo, gåt gÅm nh»ng kÈ dÍ tin, bän chÃt cûa c¶ng sänrÃt lÜu manh và tàn ác ... th©i nào thì ngÜ©i quân tºcÛng phäi s® kÈ ti‹u nhân! m¶t lÛ ngu dÓt nhÜng rÃtlÜu manh và gian ác n¡m h‰t quyŠn l¿c quÓc gia thìchúng së lèo lái ÇÃt nÜ§c VN này Çi vŠ Çâu? hÀu h‰ttÃt cä tinh hoa cûa ÇÃt nÜ§c bÎ vùi dÆp không ngóc

ÇÀu lên n°i v§i chính sách khai lš lÎch ba Ç©i giòngh†... ngÜ©i dân sÓng dÜ§i s¿ cai quän cûa m¶t lÛngÜ©i xÜa nay chÌ bi‰t cÀm cuÓc, Çi cÀy ru¶ng thìquen nhÜng cÀm Ç‰n cái bút thì l†ng c†ng khôngvi‰t n°i tên mình vÆy thì b¢ng cách nào mà chúng cóth‹ soån ra ÇÜ®c ÇÜ©ng lÓi chính sách phân biŒt vànuôi dÜ«ng hÆn thù cÛng nhÜ s¿ Çàn áp rÃt dã manbài bän?!.. hÀu h‰t dân miŠn Nam ÇŠu có câu trä l©ichung r¢ng thì là ... chúng có quan thÀy sát bên !...quan thÀy cûa chúng s¤n sàng cho chúng mÜ®n gåo,lÜÖng th¿c, súng Çån, v§i cái giá không rÈ mà chúngb¡t bu¶c phäi trä... m¶t viên Çån AK b¢ng ba kš gåo!!!... tính tØ nh»ng næm 1945 cho Ç‰n ngày 30/4/1975 thº hÕi chúng Çã b¡n bi‰t bao nhiêu viên ÇånAK vào cä nh»ng ngÜ©i dân vô t¶i chÜa k‹ B40, 41!!!... th‰ thì chúng së trä n® b¢ng cách nào ?!... lÃy gìÇ‹ trä !?... v¿a lúa miŠn Nam tØng xuÃt cäng gåovào hàng ÇÀu th‰ gi§i låi không th‹ cÙu Çói dân lành!... dân Çói m© m¡t v§i bi‰t bao nhiêu ÇiŠu khÓn kh°,vØa oán hÆn ngÜ©i MÏ, phe ÇÒng minh phûi tay, quaym¥t ! ... trách h† Ü ?... ngÜ©i dân miŠn Nam hãy t¿trách mình trÜ§c Çã...

Ông Thu và các bån tù cûa ông ÇŠu có cùng m¶ts¿ suy nghï giÓng nhau, n‰u không có b†n n¢m vùngb†n du kích trong miŠn Nam theo B¡c c¶ng làm chÌÇi‹m và ti‰p tay thì m¶t tÃc ÇÃt trong miŠn Nam,b†n B¡c c¶ng cÛng ÇØng hòng mà chåm t§i ! oáioæm thay ; dân miŠn Nam n¢m vùng nhiŠu quá !...nhiŠu nhÜ giòi b† lúc nhúc kh¡p nÖi, quÆy phá xómlàng kh¡p chÓn, nó n¢m trong dân, ngày nó là dân,Çêm nó thành viŒt c¶ng !... bu°i sáng uÓng café trongquán trÜ§c ÇÒn Çóng quân có m¶t th¢ng nông dâncÛng Çang uÓng café, bu°i chiŠu Çøng trÆn b¡n ch‰tvài th¢ng lÆt m¥t lên låi có cái th¢ng uÓng café trongquán v§i mình sáng nay !... th‰ ÇÃy ... nó tàn ác Ç‰nÇ¶ pháo kích vào bÃt k‹ ch‡ nào nó thích, ch‡ nàoÇông ngÜ©i nó cho pháo ghé thæm, bÃt k‹ trÜ©ngh†c, bÎnh viŒn, ch® phiên ! ch‰t toàn dân lành màphÀn Çông toàn là Çàn bà con trÈ ! ngÜ©i ch‰t càngnhiŠu thì thành tích càng cao, công lao v§i cách mångcàng l§n Ç‹ lÆp công v§i bác và Çäng !... dân n¢mvùng tìm cách Çánh bom cä vào tòa ñåi SÙ MÏ, dùch£ng gi‰t ÇÜ®c ai mà ngÜ®c låi có vài mång bÕ xáctåi ch‡, nhÜng ngÜ®c låi chúng cÛng gây ÇÜ®c ti‰ngvang trên th‰ gi§i nh© vào mÃy tay phóng viên ngoåi


quÓc thiên tä khéo vo tròn bóp méo s¿ thÆt Ç‹ rÒib†n n¢m vùng ÇÜ®c s¿ chÌ dÆy cûa Çàn anh B¡c c¶ngnhanh chóng thành lÆp M¥t TrÆn Giäi Phóng MiŠnNam thu¶c thành phÀn thÙ ba ÇÜ®c ngang nhiên ngÒivào bàn h†p bÓn bên thay vì phäi là VNCH !.... ViŒtNam C¶ng Hòa bÎ cÜ§p mÃt chính nghïa trÜ§c s¿chÙng ki‰n cûa Th‰ Gi§i T¿ Do mà Çành chÎu, trongkhi miŠn Nam là tiŠn ÇÒn cûa Th‰ Gi§i T¿ Do cób°n phÆn ngæn ch¥n làn sóng ÇÕ c¶ng sän xâm længcÛng vì vÆy mà ViŒt Nam C¶ng Hòa Çã phäi chÎuÇ¿ng suÓt hai mÜÖi næm trÜ©ng khói lºa Çån bom vàs¿ phá hoåi cûa b†n n¢m vùng theo ti‰p tay cho b†nB¡c c¶ng xâm nhÆp miŠn Nam VNCH Ç‹ Çánh phágây ch‰t chóc Çiêu linh Ç‹ rÒi cuÓi cùng chÌ trongkhoäng kh¡c nºa mänh sÖn hà phía Nam Çang ÇÜ®cgÀy d¿ng Ç‹ vÜÖn mình theo Çà ti‰n bÜ§c cûa th‰gi§i væn minh v§i m¶t nŠn giáo døc trong sáng b‡ngdÜng bi‰n mÃt !... nh»ng gì còn låi ÇŠu bÎ phá hûynhanh chóng ... bän chÃt tham lam, tàn ác và ngu dÓtlÅn t¿ ti m¥c cäm cûa B¡c c¶ng Çã gây thành m¶tcu¶c hûy diŒt cÜ§p bóc kinh hoàng tÃt cä nh»ng gìcòn låi cûa ngÜ©i dân miŠn Nam VNCH Çã dÀy cônggÀy d¿ng ÇÜ®c !...

Ông Thu nhìn nh»ng ngÜ©i bån tù vØa ÇÜ®c thä,Çã ÇÜ®c thä trÜ§c và sau ông Çang ÇÙng, ngÒi thìthÀm bàn båc quanh công viên cây xanh, h† tìm nhauª Çây mà không hËn ! m¶t s¿ tình c© trong vô thÙcmà nÖi này Çã trª thành m¶t nÖi g¥p g« nhau, ÇiŠu gìÇã khi‰n h† cÙ Ç‰n Çây thì không ai bi‰t chÌ m¶t ÇiŠuai cÛng bi‰t Dinh ñ¶c LÆp là nÖi T°ng ThÓng cûamình ª Çó, nh»ng ngÜ©i Çåi diŒn cho dân cùng làmviŒc v§i T°ng ThÓng ª Çó trong suÓt th©i miŠn Namkhói lºa chi‰n chinh do gi¥c B¡c c¶ng xâm læng gâyra... Dinh ñ¶c LÆp cÛng Çã tØng có gián ÇiŒp c¶ngsän n¢m trong Çó !... cái l‡i l§n nhÃt cûa phía ViŒtNam C¶ng Hòa là ... Lòng Nhân ñåo ... Tha khônggi‰t !... nhÜng trái låi b†n c¶ng sän B¡c viŒt thì ...Gi‰t không tha !!!...

Lòng nhân Çåo không th‹ cäm hóa ho¥c thÆt s¿chiêu hÒi ÇÜ®c ngÜ©i c¶ng sän dÍ dàng, mà chínhc¶ng sän låi rÃt Ç¡c sách trong s¿ l®i døng cái lòngnhân Çåo cûa VNCH mà cûng cÓ l¿c lÜ®ng, gài Ç¥tn¢m vùng kh¡p nÖi trong guÒng máy ÇiŠu hành quÓcgia cûa VNCH tØ trên thÜ®ng tÀng xuÓng Ç‰n håtÀng cÖ sª !... L¿c lÜ®ng n¢m vùng Çông nhÜ ki‰n cÕ

nào phäi ít Õi gì mà chúng låi thiên bi‰n vån hóa núptrong dân dÜ§i m†i hình thÙc m¶t cách quá dÍ dàngkhi chúng núp dÜ§i chiêu bài l®i døng s¿ T¿ Do!...chúng ÇÜ®c bäo vŒ bªi chính nh»ng ngÜ©i dân quê!chúng tØ dÜ§i ÇÃt chui lên !.. phá ÇÜ®c chÓt này nóÇào mÜ©i chÓt khác ! mà ai Çào ?... ai nuôi chúng ?...chính ngÜ©i dân miŠn Nam nuôi chúng !... chínhngÜ©i dân miŠn Nam dÍ dãi, nhË då che chª bäo vŒchúng, dÃu chúng trong nhà, dÃu dÜ§i hÀm Çào saub‰p, ngoài vÜ©n, cho chúng lÆp chÓt, cung cÃp thuÓcmen, th¿c phÄm, tiŠn båc, cho con cái theo chúngtÆp k‰t rÒi quay låi gi‰t chính ÇÒng bào mình màkhông ghê tay!... hàng Çêm pháo kích kh¡p nÖi tØtÌnh, thành Ç‰n làng måc ... không ngày nào khôngcó ngÜ©i ch‰t ... ch‰t Çû ki‹u ... ngày nào cÛng cónh»ng chi‰c xe Çò chª khách chåy trên nh»ng tuy‰nÇÜ©ng liên tÌnh l¶ Çã cán phäi mìn do b†n n¢m vùngÇ¡p mô gài bÅy khi lính VNCH chÜa kÎp Çi mª ÇÜ©ngg« mìn bÅy cho dân ! mà nån nhân phÀn Çông vÅnthÜ©ng là Çàn bà và trÈ con vØa ch‰t vØa bÎ thÜÖngn¢m la liŒt trên m¥t ÇÜ©ng, dÜ§i ru¶ng nÜ§c hay kËttrong xe ! rÃt thê thäm, ngÜ©i ta Çã phäi dùng cä xebò Ç‹ chª nh»ng xác ch‰t vŠ thÎ xã, Çàn ông, thanhniên ít ai dám di chuy‹n trên nh»ng chi‰c xe Çò vì sëdÍ dàng bÎ b¡t cóc mang vào rØng, thuÆn Çi theo thìsÓng vÃt vÜªng Çâu Çó trong rØng sâu núi th£m Ç‹ b°sung quân sÓ bÎ hao høt trong nh»ng trÆn Çøng Ç¶v§i quân Ç¶i VNCH mà b¶ Ç¶i cûa chúng ch‰t nhiŠuquá ! n‰u chÓng låi ho¥c là lính chi‰n thì ... ÇÀu lìakhÕi c° ! bøng m° tanh banh !! ... kinh hoàng nhÜvÆy nhÜng rÃt nhiŠu ngÜ©i dân miŠn Nam vÅn hânhoan tÆp k‰t theo ViŒt c¶ng rÃt Çông !

Không chÌ riêng mình ông Thu ngÆm ngùi gÆmnhÃm n‡i Çau thÜÖng mÃt nÜ§c khi ông nhÆn ÇÜ®clŒnh ÇÀu hàng tØ m¶t tên n¢m vùng thu¶c hång g¶cb‡ng nhiên trª thành T°ng ThÓng cûa miŠn NamVNCH trong khoäng kh¡c Çã ra lŒnh cho toàn quânVNCH trong Çó có ông phäi buông súng trong khiÇÖn vÎ ông vÅn còn Çang giao tranh v§i b†n ViŒtc¶ng ! cÛng ch£ng phäi chÌ m¶t mình ông s»ng s©,høt hÅng, røng r©i ... mà xung quanh ông ... nh»ngngÜ©i lính b‡ng trª thành nh»ng pho tÜ®ng Çá ...nh»ng pho tÜ®ng Çá Çang há hÓc mÒm ! Çang nhìnông v§i Çôi m¡t ÇÙng tròng... nh»ng Çôi m¡t ÇÀykinh hoàng, hoäng hÓt sau lŒnh truyŠn mà chÌ m¶t


thoáng b‡ng chuy‹n sang giÆn d» v§i nh»ng tia nhìnbÓc lºa Çã suÓt Ç©i ám änh ông ! ... trong cái khoängkh¡c Çó ... cái khoäng kh¡c thiêng liêng ch£ng bi‰tlà bao lâu mà hình nhÜ kéo dài vô tÆn trong tiŠmthÙc tiÍn ÇÜa anh linh HÒn Thiêng Sông Núi T° QuÓcViŒt Nam C¶ng Hòa r©i khÕi Ç©i sÓng tâm linh ngÜ©idân miŠn Nam chân chính .... chÌ Ç‰n khi có ti‰ngthét vang v†ng và ti‰p theo là nh»ng ti‰ng n° Çinhtai, tÙc ng¿c vài thân ngÜ©i Ç° xuÓng ... nh»ng photÜ®ng Çá di chuy‹n m© nhåt trong làn khói bao phûnh»ng gÓc cây rØng âm u huyŠn äo ! ... giây phút ÇÀutiên cûa m¶t Cu¶c ñ°i C© LÎch Sº ... Çã có nh»ngngÜ©i lính t¿ sát trÜ§c m¡t ông !...

Anh Hùng Tº ... Khí Hùng Nào Tº !...Nh»ng ngÜ©i lính trÈ vÅn im l¥ng ÇÙng quanh

ông ch© lŒnh ! K› luÆt quân Ç¶i theo h† trong tØnghÖi thª !... h† Ç®i gì ?!.. ông t¿ hÕi và t¿ trä l©i... cóth‹ h† Çang Ç®i ông cÛng t¿ sát và h† së làm theoông! ông ch§i v§i trong khoäng kh¡c Çó và ông v¶ira lŒnh tan hàng, quæng súng và cªi bÕ quân phøc Ç‹tránh bÎ sát håi mà vŠ v§i gia Çình cho ÇÜ®c an toàn... h† Çi cä rÒi .. ông vÅn còn ÇÙng Çó rÃt lâu ... xungquanh ông súng Çån, áo quÀn quân phøc, giÀy sautvÜÖng vãi kh¡p nÖi, ông vuÓt m¥t nghe rát tronglòng nhÜ xát muÓi, ông hÜ§ng m¡t nhìn vŠ phía xácnh»ng ngÜ©i lính trÈ ... h† còn rÃt trÈ, anh hùng hàokhí chÃt ngÃt!... nhÜng mình thua ... bÎ b¡t bu¶c phäithua !... tØ nh»ng næm 1973 khi h† cùng nhau kš k‰thiŒp ÇÎnh Paris! nhÜng ViŒt Nam C¶ng Hòa vÅnngoan cÜ©ng không chÎu thua cÓ cÀm c¿ suÓt hainæm tr©i v§i sÓ Çån dÜ®c chÌ hao høt mà không ÇÜ®cb° sung!... quan v§i lính Çi mót nh¥t súng Çån cûaÇÒng minh bÕ låi xài ti‰p cho t§i bây gi© ... bån bèông chºi thŠ ... ông cÛng chºi thŠ ...

- ñø mË th¢ng MÏ khÓn nån ! bÕ ÇÒng minh trongn‡i Çoån trÜ©ng khÓn kh° còn cúp h‰t viŒn tr® vÛ khíÇ‹ mình không Çánh låi th¢ng ViŒt c¶ng trong khib†n nó ÇÜ®c tøi Liên Sô và TÀu c¶ng viŒn tr® tÓi ÇaÒ åt không ngØng!... nhÜ th‰ này thì còn Çánh ÇÃmcon mË gì n»a !?.

Nh»ng ngày ti‰p theo có nhiŠu ngÜ©i t¿ sát hÖn!m¶t ti‹u Ç¶i NhÄy Dù sau khi b¡n h‰t Çån Çã dành låitrái l¿u Çån cuÓi cùng cho chính h† và cùng ch‰t bênnhau ! nh»ng cái ch‰t thÆt oanh liŒt ! thÆt anh hùng

hào khí ngÃt tr©i !... Ông cÛng tØng là m¶t anh hùngngoài m¥t trÆn, nhÜng gi© Çây... trong giây phút nàyông không còn là m¶t anh hùng n»a mà là m¶t th¢nghèn !!... ông không th‹ ch‰t ! không dám ch‰t khiông ch®t nghï vŠ nh»ng ÇÙa con còn quá bé bÕngchúng Çang cÀn ông ... rÃt cÀn có ông trong cu¶c ñ°iC© LÎch Sº này ! sao thì sao, ông phäi vŠ nhà; th¢ngcu tí m§i có mÃy tháng tu°i ! bé Mai, bé Thäo còn bél¡m, v® ông m¶t nách ba ÇÙa con nhÕ không có ôngthì bi‰t xoay trª ra sao ? ông nh¡m ch¥t m¡t ÇÜa tayáo quËt cho khô nh»ng gi†t nÜ§c vÜÖng trên b© mi t¿lúc nào.. ông bÜ§c nhanh låi phía xác nh»ng ngÜ©ilính trÈ máu vÅn tuôn tràn thÃm trên mänh ÇÃt quêhÜÖng Çau kh° !... h† Çã vŠ v§i ÇÃt ! vŠ v§i T° QuÓcthân yêu ... không ... h† Çã Çi rÒi.. T° QuÓc cÛngkhông còn n»a ... ÇiŠu suy nghï nhÜ xé rách quä timngÜ©i lính trÆn ! có ai bi‰t ÇÜ®c cái quy‰t ÇÎnh gi¢ngco này Çã bi‰n ông thành m¶t th¢ng hèn Çã khôngdám ch‰t lúc Çó cho tròn trách nhiŒm cûa ngÜ©i línhtrÆn không bäo vŒ ÇÜ®c quê hÜÖng ?! ch‰t Çi Ç‹ khÕinghï mình bÎ gian lÆn ! b†n ñ‰ QuÓc khÓn nån hènhau ÇÜa cái c© thua cho phía VNCH Ç‹ rÒi bi‰t baonhiêu ngÜ©i phäi vào tù kh° sai ! hàng triŒu gia Çìnhlâm vào cänh màn tr©i chi‰u ÇÃt mÃt nhà mÃt viŒcdÅn Ç‰n thÃt nghiŒp cä nÜ§c ! Ông ÇÙng nghiêm ÇÜatay chào tiÍn biŒt nh»ng ngÜ©i em ÇÒng Ç¶i rÒi quaylÜng bÜ§c Çi ....

Gi© Çây dù Çã ra khÕi nhà tù nhÜng vÅn sÓngtrong cänh trên Çe dÜ§i búa, ông và cä nh»ng ngÜ©idân miŠn Nam VNCH Çã nhÆn rõ m¶t ÇiŠu ..."n¢mvùng xuÃt ÇÀu l¶ diŒn kh¡p hang cùng ngõ hÈm !...chúng kÎch liŒt ÇÃu Çá nhau, có ÇÙa vào tù cÛng vÅnkhai có công v§i cách mång Ç‹ ÇÜ®c làm æng-tenrình rÆp báo cáo anh em, n°i ti‰ng nhÃt là tên nhåc sïn†, nhåc cûa nó hay th‰, mÜ®t mà, tha thi‰t, êm áith‰, tÜªng con ngÜ©i cûa nó cÛng hiŠn lành trongsáng thÆt thà nhÜ tØng cung bÆc thánh thót kia! nhÜngkhông, con ngÜ©i nó chÙa ÇÀy mìn bÅy ! nó tØng làmkhÓn kh° bån tù, làm ch‰t bån tù cäi tåo bªi nh»ngbáo cáo cûa nó cho b†n quän giáo hành hå anh em !nó thu¶c thành phÀn có công v§i cách mång ! cáithành phÀn này nhiŠu vô sÓ k‹ ! th‰ thì làm sao màchºi th¢ng MÏ Ç‰ quÓc khÓn nån chÙ ?!... Ông vành»ng ngÜ©i ÇÒng tù ÇŠu nghï th¢ng MÏ nó ch£ngcÜ§p gì cûa mình!... ñÃt nó không cÜ§p, th¿c phÄm


nó Çem qua cho ... miŠn Nam có v¿a lúa không lÒmà phäi æn gåo MÏ ! .. gåo MÏ håt tròn, gåo MÏ håtdài! vì b†n chánh qui B¡c c¶ng và n¢m vùng hè nhaucÜ§p phá triŠn miên !... VÛ khí MÏ cÛng cung cÃp,nó còn Çem cä ngÜ©i cûa nó qua giúp mình Çánhth¢ng ViŒt c¶ng mà nó ch‰t cä 58 ngàn quân ! trongkhi dân miŠn Nam không ti‰p tay v§i nó mà cònÇâm sau lÜng th¢ng MÏ nh»ng nhát dao thÃu tim ganphèo ph°i ! nó dÍ dàng nhÆn ra dân miŠn Nam làmdu kích n¢m vùng cho B¡c c¶ng Çông nhÜ ki‰n cÕ ªkh¡p m†i nÖi tØ thÜ®ng tÀng cho t§i hå tÀng cÖ sªhành chính, quân Ç¶i và trong dân, nån tham nhÛngcÛng Çøc khoét lÛng Çoån không ít ... th‰ thì nó phäiÇi không th‹ nào ª låi ! nó cÛng không th‹ nào bäovŒ cho nh»ng ngÜ©i lính nhÜ ông khÕi s¿ trä thù hènhå cûa b†n CSVN b¢ng nh»ng ÇiŠu lŒ kš k‰t v§i b†nc¶ng sän lÆt l†ng lÜu manh và tàn ác có thØa !...Th¢ng MÏ nó dùng chiêu thÙc ..." MuÓn th¡ng C¶ngSän phäi Ç‹ cho chúng th¡ng trÜ§c" ... th‰ nên nh»ngngÜ©i nhÜ ông phäi Çi tù cäi tåo cho tàn m¶t Ç©i, chothÕa mãn cái lòng då lúc nào cÛng chÃt chÙa ÇÀy hÆnthù, ghen tÙc, hèn hå và tÓt nhÃt là chúng tôi hãych‰t bÕ xác trong rØng sâu núi th£m oan hÒn vÃtvÜªng nÖi xó rØng hoang lånh, trên nh»ng tàng câyâm u ám chÜ§ng !... may ra n‰u còn sÓng và thoátkhÕi nhà tù thì tinh thÀn cÛng kiŒt quŒ trong m¶tthân xác rã r©i båc nhÜ®c vì nh»ng ngày Çói kh°bÎnh hoån không có thuÓc ch»a mà phäi lao Ç¶ngtriŠn miên ... bây gi©, dù ÇÜ®c thä ra låi phäi lao vàovÃt vä v§i cÖm áo gåo tiŠn lo cho Ç©i sÓng gia Çìnhvà bän thân mình thì còn ÇÀu óc Çâu n»a mà toantính chuyŒn Ç¶i Çá vá tr©i, Çòi lÆt Ç° chính quyŠn cáikhÌ gì n»a mà ngày nào cÛng phäi ra phÜ©ng trìnhdiŒn và làm ki‹m Çi‹m Çi nh»ng Çâu ? làm nh»nggì? g¥p nh»ng ai? nói chuyŒn gí?!!!...

KhÓn kh° cái Ç©i! cÙ lÆp Çi lÆp låi nhÜ th‰ ch£ngtrách Çã có nhiŠu ngÜ©i phát Çiên! suÓt ngày cÙ réoh† HÒ kia ra mà chºi b¢ng thích!... công an khu v¿cÇ‰n vang cho vài cái báng súng gÅy ræng, Ç° máuÇÀu thì nó càng chºi t®n! Çiên mà! làm gì nhau?công an khu v¿c cÛng Çành chào thua khi ngÜ©i ÇiêncÙ tÒng ngÒng trÀn truÒng vuÓt ve cûa quí mà khenHÒ chû tÎch ... ngoan!...

CuÓi cùng thì nguÒn tin chÜÖng trình Humani-tarian Operation (HO) cÛng Çã thành s¿ thÆt ! chÜÖng

trình này ÇÜ®c lÆp ra gi»a chính quyŠn c¶ng sän B¡cViŒt và MÏ Ç‹ di cÜ h‰t tù cäi tåo 3 næm trª lên cùnggia Çình qua MÏ , v§i m¶t cái giá phía MÏ phäi trächo phía CSVN mà không ai ÇÜ®c bi‰t ! TÃt cä tù cäitåo nhanh chóng truyŠn tin cho nhau ! M¶t luÒngsinh khí månh më v¿c dÆy nh»ng tâm hÒn Çã c¢n c‡itrong Ç©i sÓng kh¡c khoäi tØng ngày! Ông Vinh tìmg¥p ông Thu cùng nh»ng ngÜ©i bån tù, bån ÇÒng Ç¶i,h† ôm chÀm nhau, v‡ lÜng nhau bình bÎch nhÜ ÇÃmmà lòng sung sÜ§ng vô b©, nh»ng khuôn m¥t Çã rångng©i niŠm tin vui trong cu¶c sÓng Çã b¡t ÇÀu m¶t s¿Ç°i thay tÓt ÇËp, h† d¡t díu nhau, s¤n sàng chÌ dÅncho nhau tØng chi ti‰t trong hÒ sÖ di tän theo chÜÖngtrình HO! m¶t con ÇÜ©ng sÓng thênh thang Çã mª ratrÜ§c m¡t... tÜÖng lai không còn tÓi mù nhÜ trongcÖn giông bão và nh»ng Çe d†a không còn ám änhtrong tâm hÒn nh»ng ngÜ©i tù cäi tåo!

Ngày ÇÜa dì Thuyên và bà Ngoåi ra phi trÜ©ngcä nhà ÇŠu khóc, khóc chia tay hËn së g¥p låi nhaubên kia b© Çåi dÜÖng m¶t ngày không xa! thÌnh thoängdì Thuyên låi gºi vŠ bà Thu chút ít Ç‹ ông bà lót taycho các cán bà, cán ông phê duyŒt hÒ sÖ xuÃt cänhcho nhanh chóng, ông Thu m¶t mình lÆp hÒ sÖ chocä nhà, bà Thu và chÎ em con Thäo vÅn phø mË buônbán quán bún riêu cua và gÕi cuÓn.

Th©i gian l¥ng lë trôi thÃm thoát cÛng Çã hÖnbÓn næm k‹ tØ ngày ông Thu b¡t ÇÀu nåp ÇÖn xinxuÃt cänh theo diŒn HO, thÌnh thoäng chÌ có bà ThuhÕi thæm s¿ viŒc Çi t§i Çâu rÒi vì tÓn cÛng b¶n tiŠncho cái: "thû tøc ÇÀu tiên" khá phÙc tåp rÒi lúc nàoông Thu cÛng nói m†i s¿ ÇŠu tÓt ÇËp Ç‹ cho bà yênlòng... RÒi cÛng Ç‰n m¶t ngày ông nhÆn ÇÜ®c m¶tcông væn quan tr†ng và ông báo cho cä nhà bi‰t chuÄnbÎ Çi g¥p phái Çoàn Ç‹ ÇÜ®c phÕng vÃn ! cä nhà aicÛng vui mØng chÄy nÜ§c m¡t vì k‰t quä mang Ç‰nnguÒn vui quá l§n lao cho gia Çình, chÌ riêng conBích lo thÀm trong lòng, nó cÛng khóc nhÜng nókhóc không phäi vì sung sÜ§ng mà vì nó Çang lo s®bÎ ª låi m¶t mình, nó lo l¡m, lo lâu rÒi vì nó cÙ nghïnó không phäi thu¶c gia Çình này, nó chÌ là ÇÙa connuôi nên ch¡c ch¡n là së không ÇÜ®c Çi cùng cä nhà,nó së phäi ª låi!... Öi tr©i Öi! m¶t mình nó ª låi Çâyxung quanh không còn ai thì nó s® l¡m ! nó chui


xuÓng b‰p và ngÒi khóc søt sùi trong khi mÃy ÇÙa kiachuÄn bÎ áo quÀn Ç‹ hôm Çi phÕng vÃn m¥c cho tÜÖmtÃt ! Nó lo s® nhÜng låi không dám nói, nó bÕ æn bu°isáng cÛng không ai Ç‹ š chÌ Ç‰n khi con Thäo Çi tìmnó Ç‹ hÕi xem con Bích së m¥c thÙ gì thì nhìn thÃyÇôi m¡t ÇÕ hoe sÜng tÃy cûa con Bích, con Thäo hoänghÓt la lên :

- Bích sao th‰ ? em Çau m¡t à ?Con Bích cúi gÀm ÇÀu xuÓng Çáp khë:- Không ! ... em không sao.NhÜng nghe gi†ng con Bích søt sùi thì con Thäo

bi‰t ngay Bích Çang khóc, nó bÜ§c låi sát con Bíchvà hÕi :

- Nói Thäo nghe, có chuyŒn gì ? Thäo Çang tìmBích hÕi xem Bích muÓn m¥c thÙ gì cho ngày ÇiphÕng vÃn, má nói không cÀn phäi diŒn ÇËp chÌ cÀnsåch së là ÇÜ®c!

Con Bích ngÜ§c m¥t lên nhìn Thäo buÒn rÀu nói:- Em làm sao mà ÇÜ®c Çi phÕng vÃn hä Thäo ?

NgÜ©i ta së bi‰t em không phäi là con ru¶t cûa bÓÇâu, h† së không cho em Çi cùng ! em së phäi ª låim¶t mình, Thäo Öi, em s® l¡m.

- Ôi tr©i !... ai nói v§i em nhÜ vÆy hä ? Çi, Çi lênhÕi bÓ mË xem có Çúng vÆy không nè ...

Con Thäo kêu tr©i rÒi kéo con Bích lên nhà, conBích hoäng hÒn không kÎp gi¿t tay ra thì Çã bÎ kéoth£ng vào phòng khách g¥p ba me nó Çang ngÒi soångiÃy t© gì Çó! Thäo dè d¥t hÕi ông Thu :

- Ba Öi ! cä nhà mình së ÇÜ®c Çi MÏ phäi khôngba ?

Ông Thu trä l©i con nhÜng không nhìn nó :- ¯ ... cä nhà mình cùng Çi!- Cä con Bích n»a phäi không ba?- ¯! cä con Bích n»a chÙ sao!Bà Thu quay låi m¡ng con gái:- Coi!... con hÕi gì kÿ vÆy Thäo?... nó phäi Çi chÙ,

con Bích cÛng là con cûa ba mË mà ... có giÃy khaisinh Çàng hoàng mà ...

Lúc này con Thäo m§i la to lên :- Bích Öi ! vô Çây ... t§i Çây lË coi!Ông bà Thu cùng ngÄng ÇÀu lên nhìn ÇÙa con gái

mà ch£ng hi‹u nó Çang làm cái trò gì thì con Bíchm¡t vÅn còn ÇÕ hoe Çang nÙc nª khóc, bà Thu lå lùnghÕi :

- Con Bích làm sao vÆy ?

Con Thäo lanh chanh trä l©i :- Nó khóc tØ sáng t§i gi© bÕ æn luôn Çó má, vì nó

tÜªng cä nhà Çi MÏ bÕ nó låi m¶t mình Çó má !Bà Thu kêu tr©i, ông Thu bÆt cÜ©i không nhÎn

ÇÜ®c quay sang hÕi con Bích :- Sao vÆy con ? mày không muÓn làm con cûa

bÓ n»a hä ? mày muÓn ª låi m¶t mình hä con ?Con Bích hoäng hÒn nó oà lên khóc to hÖn :- Không bÓ Öi, bÓ ÇØng bÕ con ª låi m¶t mình,

con muÓn Çi v§i bÓ mË thôi !Ông Thu càng cÜ©i to hÖn :- ¯,... ¯ ... th‰ thì ngoan nhé, th‰ thì Çi æn cÖm

ngay, bÓ Çang lo giÃy t© cho cä nhà Çây này ...Bà Thu mÌm cÜ©i nhìn theo chÎ em con Thäo

kéo nhau xuÓng b‰p, bà nói v§i ông :- Mình có d¿ tính xin vŠ Hawaii sÓng gÀn Ngoåi

s¡p nhÕ và v® chÒng dì dÜ®ng Thuyên không ?- Tôi cÛng tính nhÜ vÆy, vŠ Çó tôi së xin Çi Çánh

cá v§i dÜ®ng Thuyên, có anh có em, có bà con cÛngdÍ dàng ki‰m viŒc hÖn ! ...

RÒi cÛng Ç‰n ngày ra Çi ....Cæn nhà bÎ tÎch biên không ÇÜ®c bán !... Ông bà

Thu phäi kš giÃy xác nhÆn không còn bÃt Ç¶ng sännào tåi ViŒt Nam thì m§i ÇÜ®c xuÃt cänh, ngày r©ikhÕi mái nhà Çã dung dÜ«ng cä Çåi gia Çình tØ ôngbà ngoåi, v® chÒng con cái dì Thuyên, bây gi© Ç‰nv® chÒng ông bà Thu cÛng Çã tá túc nÖi Çây hÖnnæm næm rÒi còn gì ... cái mái nhà Ãm cúng này ÇãtØng chÙa tam Çåi ÇÒng ÇÜ©ng v§i bao nhiêu k›niŒm buÒn vui cûa tØng ngÜ©i .... Th‰ mà rÒi phäibÕ ra Çi ... sao không Çau lòng chÙ , sao mà khôngluy‰n ti‰c chÙ?!... khi Çã lên xe Ç‹ ra phi trÜ©ng m†ingÜ©i còn quay låi nhìn mái nhà thân yêu lÀn chótv§i bao lÜu luy‰n trong tâm hÒn !

ChÌ riêng Bích ôm Ãp trong tâm hÒn cô bé mÜ©ilæm tu°i m¶t niŠm vui Ãm áp tr†n vËn trong vòngtay bäo b†c che chª và yêu thÜÖng cûa ba mË nuôi,cûa chÎ Thäo và hai em thân thi‰t nhÜ ru¶t thÎt ...Bích thÃy yêu Ç©i và yêu mái Ãm cûa mình tÆn trongÇáy tâm hÒn trong tr¡ng cûa cô bé m§i l§n v§i tÜÖnglai tÜÖi sáng Çón ch© chÎ em Bích!

[email protected] Nàng Dâu MÛ ñÕ / Hy VÛ


Tình hình ÇÎch (L¿c lÜ®ng ÇÎch)Trong k‰ hoåch t°ng tÃn công mùa hè ÇÕ lºa næm

1972, riêng tåi m¥t trÆn Quäng TrÎ, ÇÎch Çã xº døng ba(3) SÜ Çoàn b¶ binh : 304, 308 và 325 cùng 4 TrungÇoàn biŒt lÆp: 31, 246, 270 và Trung Çoàn 126 Ç¥ccông.

Tæng cÜ©ng thêm SÜ ñoàn 324 vào th©i Çi‹m tháng7/1972 khi Quân Çoàn I/QLVNCH mª cu¶c phän côngtái chi‰n Quäng TrÎ.

- Chi‰n xa ÇÎch: Hai L» Çoàn 203 và 204.- Phòng Không: M¶t Trung Çoàn gÒm cao xå 37 ly

và 57 ly.- Pháo binh: ba Trung Çoàn : 38, 68 và 84 (gÒm các

Çåi bác 85 ly; 122 ly nòng ng¡n và loåi 122 ly nòngdài; Çåi bác 130 ly; súng cÓi 160 ly do Liên Xô ch‰ tåo;hÕa tiÍn 107 ly và 122 ly) .

Tình hình bên ta: (L¿c lÜ®ng QLVNCH)- SÜ Çoàn Nhäy Dù- SÜ Çoàn Thûy Quân Løc Chi‰n- SÜ Çoàn 1 B¶ Binh- 2 Liên Çoàn BiŒt ñ¶ng Quân- L» Çoàn 1 Kœ binhY‹m tr® gÒm có: Pháo binh 105 ly và 155 ly ,

Không quân và Häi pháo.DiÍn ti‰n Hành Quân:Xin chÌ k‹ vŠ diÍn ti‰n hành quân cûa SÜ Çoàn

Nhäy Dù. Trong th©i Çi‹m mùa hè ÇÕ lºa, tháng 3 vàtháng 4 /1972, SÜ Çoàn Nhäy Dù Çã ÇÜ®c B¶ T°ngTham mÜu ÇiŠu Ç¶ng tæng cÜ©ng cho các Quân Çoànvà Quân khu nhÜ sau :

1) L» Çoàn I Nhäy dù do ñåi tá Lê Quang LÜ«ngchÌ huy gÒm 3 Ti‹u Çoàn và Ti‹u Çoàn 3 Pháo binh 105ly.

a) Ti‹u Çoàn 5 Nhäy dù:Ti‹u Çoàn trÜªng : Trungtá NguyÍn Chí Hi‰u.

b)Ti‹u Çoàn 6 Nhäy dù : Ti‹u Çoàn trÜªng: Trungtá Nguy‰n Væn ñính.

c) Ti‹u Çoàn 8 Nhäy Dù : Ti‹u Çoàn trÜªng :Trungtá Væn Bá Ninh

L» Çoàn I Nhäy dù ÇÜ®c tæng phái cho Quân Çoàn

3 Ç‹ vào m¥t trÆn Bình Long-An L¶c.2) L» Çoàn II Nhäy dù do ñåi tá TrÀn QuÓc LÎch

chÌ huy gÒm ba Ti‹u Çoàn và Ti‹u Çoàn I Pháo binh105 ly.

a. Ti‹u Çoàn 2 Nhäy dù : Ti‹u Çoàn trÜªng : Trungtá NguyÍn Væn Månh

b. Ti‹u Çoàn 9 Nhäy dù : Ti‹u Çoàn trÜªng: Trungtá TrÀn H»u Phú

c. Ti‹u Çoàn 11 Nhäy dù : Ti‹u Çoàn trÜªng :Trungtá NguyÍn ñình Bäo

L» Çoàn II Nhäy dù ÇÜ®c tæng phái cho Quân Çoàn2 d‹ tham d¿ m¥t trÆn tåi Kontum.

3) L» Çoàn III Nhäy dù do ñåi tá TrÜÖng VïnhPhÜ§c chÌ huy gÒm 3 Ti‹u Çoàn và Ti‹u Çoàn 2 Pháobinh 105 ly.

Ngoài các thành phÀn B¶ binh và Pháo binh , m‡iL» Çoàn còn ÇÜ®c y‹m tr® bªi :

- 1 ñåi Ç¶i Trinh sát- 1 ñåi Ç¶i Công binh- 1 ñåi Ç¶i Quân y- 1 Liên Ç¶i TruyŠn tin- 1 Liên Ç¶i Ti‰p vÆn.L» Çoàn III Nhäy dù gÒm :a) Tñ1ND : Ti‹u Çoàn trÜªng: Trung tá La TrÎnh

TÜ©ngb) Tñ3ND : Ti‹u Çoàn trÜªng: Trung tá TrÀn Væn

SÖnc) Tñ7ND : Ti‹u Çoàn trÜªng: Trung tá TrÀn ñæng

KhôiL» Çoàn III Nhäy dù cÛng ÇÜ®c tæng phái cho Quân

khu 2 ít ngày, sau Çó vì m¥t trÆn Bình Long An L¶c khán¥ng nên ÇÜ®c rút vŠ tæng phái cho Quân Çoàn 3 Ç‹giäi tÕa QuÓc l¶ 13 tØ ChÖn Thành Ç‰n An L¶c (tÌnh lœBình Long)

Tình hình tåi Quäng TrÎ càng ngày càng tÒi tŒ, dÜ§iáp l¿c månh cûa ÇÎch, tÌnh Quäng TrÎ bÎ ÇÎch chi‰mgi». SÜ Çoàn 3 B¶ Binh, hai L» Çoàn Thûy Quân LøcChi‰n, BiŒt ñ¶ng Quân, Thi‰t Giáp phäi tháo lui vŠ b©nam sông MÏ Chánh lÆp tuy‰n chÓng gi».

SÜ Çoàn Nhäy dù ÇÜ®c B¶ T°ng Tham mÜu ÇiŠuÇ¶ng ra tæng cÜ©ng cho Quân Çoàn I.

NguyÍnThu LÜÖngTraän chieán Muøa Heø Ñoû Löûa (1972)


Ngày 08/05/1972 L» Çoàn II Nhäy dù tØ m¥t trÆnCao nguyên ÇÜ®c gºi Ç‰n trÜ§c Ç‹ tæng viŒn.

Ngày 26/05/1972 toàn b¶ SÜ Çoàn Nhäy dù (ngoåitrØ LñIIND) Çang hành quân ª Quân Çoàn III ÇÜ®c SÜÇoàn 21 B¶ binh tØ Quân Çoàn IV (vùng 4 Chi‰n thuÆt)Ç‰n Lai Khê thay th‰ và cÃp tÓc di chuy‹n ra Hu‰ (QuânÇoàn I).

B¶ TÜ lŒnh SÜ Çoàn Nhäy dù Çóng tåi cæn cÙ HiŒpKhánh ngang cây sÓ 17.

Lñ2ND Çóng tåi vùng C° Bi (B¡c sông An L‡) cóhai Ti‹u Çoàn 2 và 11 ND trÃn gi» tuy‰n ÇÀu gÀn sôngMÏ Chánh.

Hai L» Çoàn 1 và 3 ND Çóng rãi rác sâu vŠ phíaTây, sát các chân ÇÒi và núi chÌnh bÎ ÇÖn vÎ s¤ng sàngch© Ç®i lŒnh xuÃt phát tái chi‰m låi tÌnh Quäng TrÎ.Trong th©i gian này, SÜ Çoàn Nhäy dù thÌnh thoängvÅn ÇÜa các toán viÍn thám vÜ®t sông MÏ Chánh Çi sâuvŠ phía Tây d†c theo hành lang TrÜ©ng SÖn Ç‹ dò latình hình và bÓ trí cûa ÇÎch. Các tin tÙc do viÍn thámcung cÃp k‹ cä hình änh chøp ÇÜ®c cho bi‰t ÇÎch Çãtæng cÜ©ng rÃt nhiŠu vào trÆn ÇÎa gÒm quân lính, xetæng, pháo binh và phòng không ÇÓi diŒn v§i phòngtuy‰n cûa Nhäy dù chåy dài theo dãy núi ÇÒi.

TÃt cä các Khinh binh, Xung kích cûa các Ti‹uÇoàn chi‰n ÇÃu ÇŠu ÇÜ®c trang bÎ súng phóng HÕa tiÍnM72 ho¥c HÕa tiÍn 4 nòng MX202 chÓng xe tængÇÎch...Còn hÕa tiÍn "Tow" m¥c dÀu Ti‹u Çoàn nào cÛngcó, nhÜng vì ÇÎa th‰ là núi ÇÒi, nhÃp nhô trùng ÇiŒp nênthÜ©ng chÌ Ç¥t trên các Çi‹m cao phía sau Ç‹ xå thûkhông bÎ hån ch‰ tÀm nhìn và dÍ dàng ÇiŠu khi‹n; tuynhiên loåi hÕa tiÍn này khá cÒng kŠnh và n n¥ng nŠ.

CÛng nói rõ là tåi cu¶c hành quân Lam SÖn 719(Hå Lào), lÀn ÇÀu tiên các binh sï Nhäy dù chåm ÇÎchcó Chi‰n xa cûa chúng y‹m tr®... M¶t sÓ binh sï Çãhoang mang xº døng HÕa tiÍn 72 không chính xác nênkhông Çåt ÇÜ®c hiŒu quä nhÜ mong muÓn. Vì th‰, rútkinh nghiŒm khi vŠ Ç‰n hÆu cÙ (chÃm dÙt hành quân),tÃt cä các ÇÖn vÎ tác chi‰n cÛng nhÜ chuyên môn ÇŠuÇÜ®c huÃn luyŒn kÏ càng và liên tøc và chính h† ÇãthÃy k‰t quä cûa súng M72 khi b¡n và các xe tæng thÆt(Çã hÜ hÕng, Çang ch© thay th‰) ÇÜ®c dùng làm møctiêu th¿c tÆp.

Ngày "N" là ngày 28/06/1972.Toàn b¶ hai SÜ Çoàn Nhäy dù và Thûy quân løc

chi‰n ÇÜ®c lŒnh xuÃt phát tÃn công quân ÇÎch và tái

chi‰m låi Quäng TrÎ.Ranh gi§i gi»a hai SÜ Çoàn là QuÓc l¶ 1, Nhäy dù

chÎu trách nhiŒm phía trái (ÇÒng th©i ki‹m soát luônQuÓc l¶ I) sâu vŠ dãy TrÜ©ng SÖn.

Thûy quân løc chi‰n bên phäi QuÓc L¶ I ra t§i b©bi‹n.

TrÜ§c ngày xuÃt phát hai ngày (26/06/1972), ÇÎchÇã vÜ®t sông MÏ Chánh ( mùa hè nhiŠu Çoån trên sôngMÏ Chánh nÜ§c chÌ t§i ÇÀu gÓi) mª cu¶c tÃn công v§inhÎ thÙc Thi‰t giáp và B¶ binh: tÃn công vÎ trí Ti‹uÇoàn 11 ND. Khªi ÇÀu, ÇÎch pháo Çû các loåi pháobinh, hÕa tiÍn, súng cÓi vào vÎ tri Tñ11ND. Hàng ngàntrái Çån Çû loåi Çã rÖi vào vÎ trí các Çåi Ç¶i chi‰n ÇÃu.Nh© binh sï Çào hÀm hÓ cÄn thÆn và Çúng cách nên sÓthÜÖng vong rÃt ít. Tr©i t© m© sáng là xe tæng và quânsÏ ÇÎch tràn lên và xông th£ng vào tuy‰n án ng» cûaTi‹u Çoàn. (Sª dï xe tæng T54, PT76 và thi‰t giáp chªquân BTR85 qua sông MÏ Chánh khá dÍ dàng vì côngbinh ÇÎch Çã Ç° Çá và ûi m¶t Çoån khá r¶ng, v§i Ç¶ dÓcb© sông khoäng 30 Ç¶; chúng th¿c hiŒn công trình nàyÇã lâu rÒi, trÜ§c khi Quân dù Ç‰n chi‰m lïnh vùng này-theo l©i khai cûa tù binh ÇÎch) Ç‹ chuÄn bÎ ti‰n quân t§iHu‰. Vì ÇÎch cÛng hi‹u r¢ng quân ta khi rút qua sôngsë phá hûy cÀu trên QuÓc l¶.

Trª låi trÆn Çánh, trong lúc Chi‰n xa và b¶ binhÇÎch xông vào vÎ trí Tñ11ND, ÇÎch Çã pháo kích månhmë vào vÎ trí Tñ2ND và cæn cÙ Nancy do m¶t ñåi Ç¶iND trÃn gi» Ç‹ bäo vŒ cÀu phao trên sông MÏ Chánhdo Công binh Quân Çoàn thi‰t lÆp. Ti‹u Çoàn trÜªngTñ11ND {do Thi‰u tá Lê Væn MÍ thay th‰ Trung táNguyÍn ñình Bäo Çã tº thÜÖng tåi cæn cÙ Charlie(Kontum)} yêu cÀu Pháo binh y‹m tr®; xº døng cácloåi Çån chåm n° và n° cao Ç‹ tiêu diŒt các thành phÀnb¶ binh ÇÎch tùng thi‰t ÇÒng th©i xin Không quân lênvùng Ç‹ tæng cÜ©ng phi pháo... ñã chuÄn bÎ tØ trÜ§cv§i hÀm hÓ chi‰n ÇÃu kiên cÓ nên khi Chi‰n xa ÇÎchti‰n t§i, binh sÏ tåi tuy‰n ÇÀu Çã hå ngay hai chi‰c T54b¢ng HÕa tiÍn M72 và XM202. B¶ binh ÇÎch hò hétxung phong nhÜng bÎ tiêu diŒt bªi hÕa l¿c cá nhân, Çåiliên và l¿u Çån. ñÎch v¶i lùi vŠ phía sau Ç‹ các xe Thi‰tgiáp lên dàn hàng ngang xung phong Ç®t thÙ hai mongÇè bËp các Çåi Ç¶i tuy‰n ÇÀu cûa Ti‹u Çoàn. NhÃt là ñåiÇ¶i 111 do Trung úy ñinh Vi‰t Trinh là ñåi Ç¶i trÜªng,ª ngay mÛi tÃn công chính cûa ÇÎch Çã tiêu diŒt ÇÜ®c 5Chi‰n xa T54 và gi‰t ÇÜ®c nhiŠu b¶ binh ÇÎch, b¡t sÓngm¶t sÓ tù binh trong Çám này có cä SÏ quan TiŠn sát


viên, Âm thoåi viên và m¶t sÓ máy truyŠn tin TrungC¶ng ch‰ tåo. BÎ t°n thÃt n¥ng nŠ mà không chi‰mÇÜ®c vÎ trí Quân dù, ÇÎch v¶i rút lui... Cùng lúc ÇóPháo binh 105 ly và 155 ly cûa ta Çã b¡n hàng ngàn tráilên vÎ trí ÇÎch; và say men chi‰n th¡ng trong lúc ÇÎch rÓiloån hành ngÛ, Ti‹u Çoàn trÜªng ra lŒnh quân ta trànlên truy kích, vØa Çu°i theo vØa b¡n... Vì tháo chåytrong cÖn hoäng loån, ÇÎch bÕ låi cä nh»ng tên bÎthÜÖng... xác ch‰t và vÛ khí ÇÎch ng°n ngang... Xetæng cûa ÇÎch trong lúc rút chåy Ç‰n khúc sông Çã chuÄnbÎ Ç‹ vÜ®t qua lúc m© sáng; tranh nhau qua trÜ§c khi‰nvài chi‰c bÎ lÆt nghiêng, xích s¡t hÜ§ng lên tr©i làm kËtlÓi m¶t sÓ không qua ÇÜ®c, ÇÎch bÕ xe chåy lÃy ngÜ©i.

Truy kích t§i b© sông, quân sÏ Tñ11ND ÇÜ®c lŒnhtrª låi vÎ trí Ç‹ thu lÜ®m chi‰n l®i phÄm. Hàng træm xácÇÎch n¢m ch‰t Çû ki‹u, ta tÎch thu nhiŠu vÛ khí Çû loåi,b¡t sÓng ÇÜ®c 5 tù binh, 4 chi‰c T54 bÎ b¡n cháy tåichân ÇÒi ngay trÜ§c tuy‰n phòng thû cûa ñåi Ç¶i 111(TiŠn ÇÒn), 7 chi‰c vØa T54 vØa PT76 bÕ xe låi cònngÜ©i chåy mÃt... Tåi Çi‹m vÜ®t sông, 9 chi‰c vØa T54,vØa PT76 vØa BTR85 n¢m chÒng chÃt vì rút chåy v¶ivàng Çã Çâm sÀm vào nhau, nghiêng ng»a dÒn thànhm¶t cøc...

Bên ta t°n thÃt 25 quân nhân, vØa bÎ thÜÖng vØa tºthÜÖng. Trong sÓ tº thÜÖng có m¶t sï quan Trung Ç¶itrÜªng.

Sau này, Trung Çoàn 4 thu¶c SÜ Çoàn 2 Bô binhtæng phái cho SÜ Çoàn Nhäy dù, khi lên trÃn gi» khuv¿c này Ç‹ các ÇÖn vÎ Nhäy dù ti‰n lên tái chi‰m cácmøc tiêu phía trÜ§c hÜ§ng vŠ tÌnh lœ Quäng TrÎ...TrungÇoàn 4 løc soát và tÎch thu ÇÜ®c m¶t sÓ xe thi‰t giápchª quân loåi BTR85, phía trÜ§c trang bÎ hai khÄu ñåiliên 12 ly 8 (do Trung C¶ng ch‰ tåo). NhÜng xe nàyvÅn còn trong tình trång tÓt, Çang xº døng, ÇÜ®c chedÃu trong các lùm bøi cây bên b© sông MÏ Chánh.

Ngày "N" (28/06/1972) theo lŒnh SÜ Çoàn, 3 Ti‹uÇoàn Nhäy dù cûa L» Çoàn 2 vÜ®t sông MÏ Chánh lúc5 gi© sáng và ti‰n Çánh ÇÎch trong Çêm tÓi ...Vì bÎ bÃtng© hoàn toàn, chÌ sau ít phút cÀm c¿, ÇÎch bÕ chåy Ç‹låi rÃt nhiŠu vÛ khí n¥ng, Ç¥c biŒt là dàn súng Phòngkhông 37 ly và 57 ly g¡n trên xe lÜu Ç¶ng...Dàn Phòngkhông 37 ly thÜ©ng là hai khÄu g¡n song song trên xe,còn Phòng không 57 ly m‡i xe chÌ có m¶t khÄu. Các xenày thu¶c Trung Çoàn Phòng không cûa ÇÎch. Xå thûPhòng không phÀn l§n là do các sinh viên và h†c sinhtrung h†c ÇiŠu khi‹n vì nhóm này có h†c nên thu nhÆn

kÏ thuÆt nhanh chóng hÖn.Ti‹u Çoàn 1 Nhäy dù (sau hai tháng hành quân,

Ti‹u Çoàn trÜªng bÎ bŒnh phäi vào bŒnh viŒn ÇiŠu trÎ vàThi‰u tá Lê HÒng ÇÜ®c chÌ ÇÎnh thay th‰.) Çã tÎch thuÇÜ®c 14 xe Phòng không và m¶t sÓ vÛ khí cá nhân, b¡tsÓng 5 tên xå thû Phòng không.

Tñ2ND (do Thi‰u tá NguyÍn ñình Ng†c chÌ huythay th‰ Trung tá NguyÍn Væn Månh thuyên chuy‹n)Çã Çánh trúng b¶ chÌ huy L» Çoàn 203 xe tæng cûaÇÎch. Khi nghe ti‰ng hô xung phong và binh sï Dù vØab¡n vØa xông vào vÎ trí, các xe tæng ÇÎch bÓ trí vòngngoài bÕ chåy tÙ tán vŠ hÜ§ng núi và hÜ§ng B¡c bÕ låi3 chi‰c xe tæng T54 máy Çã n° và Çèn Çang sáng; cácchuyên viên ÇiŠu khi‹n xe chåy trÓn cùng v§i các binhsï B¶ binh có nhiŒm vø bäo vŒ B¶ ChÌ Huy. ñ¥c biŒtTñ2ND tÎch thu ÇÜ®c hàng chøc súng cÓi 61 và 82 lyÇ‹ nguyên tåi vÎ trí bÓ phòng cùng tÃt cä Çån dÜ®c.

T°n thÃt cûa cä hai Ti‹u Çoàn 1 và 2 ND rÃt nhË, chÌcó m¶t sÓ bÎ thÜÖng mà không có tº thÜÖng.

Hai ngày sau, B¶ tÜ lŒnh SÜ Çoàn dù Çã cho cácbinh sï cûa Thi‰t Çoàn kœ binh 17 tæng phái cho SÜÇoàn, Ç‰n Çi‹m tÎch thu xe tæng ÇÎch, lái các xe này vŠÇÆu tåi khu Chi‰n l®i phÄm tåi cæn cÙ hành quân ª HiŒpKhánh.

Tñ11ND sau chi‰n th¡ng vØa k‹, vÜ®t sông MÏChánh ti‰n bên trái QuÓc l¶ 1 hÜ§ng vŠ Thánh ÇÎa LaVang.

Ngày 02/07/1972 Tñ7ND tr¿c thæng vÆn xuÓngphía B¡c nhà th© La Vang, tåi Çây ÇÎch bÓ trí hai xe tængT34 (chÙ không phäi T54) trÃn gi» phía trÜ§c sân nhàth© cùng m¶t ÇÖn vÎ B¶ binh. ñÜ®c y‹m tr® b¢ng tr¿cthæng võ trang, Tñ7ND Çã (triŒt hå) b¡n cháy hai xetæng ÇÎch, Çánh tan l¿c lÜ®ng B¶ binh cûa chúng, làmchû tình hình sau hai gi© ÇÒng hÒ giao chi‰n.

TØ vùng núi d†c theo dãy TrÜ©ng SÖn, ÇÎch pháokích d» d¶i vŠ phía quân dù và chuy‹n quân tæng cÜ©ngÇ‹ cÓ phän công ÇÄy lui các ÇÖn vÎ Nhäy dù, nhÜngkhông thành công; tÃt cä các mÛi nh†n cûa ÇÎch ÇŠu bÎquân ta bÈ gãy. Phi cÖ và pháo binh ÇÜ®c lŒnh y‹m tr®hÕa l¿c hùng hÆu cho các ÇÖn vÎ chi‰n ÇÃu...

Ngày hôm sau Tñ11ND Çã giao ti‰p ÇÜ®c Tñ7NDtåi La Vang... Hai Tñ ti‰p tøc ti‰n vŠ hÜ§ng thÎ trÃnQuäng TrÎ.

Tñ5ND ÇÜ®c tr¿c thæng vÆn Ç‰n phía nam gÀn C°thành Quäng TrÎ, chi‰m gi» làng Trí BÜu Ç‹ chuÄn bÎ


tái chi‰m C° Thành.L» Çoàn 1 ND do ñåi tá Lê Væn Ng†c chÌ huy (ñåi

tá Ng†c thay th‰ ñåi tá Lê Quang LÜ«ng lên làm phø táhành quân SÜ ñoàn) ti‰n quân theo QuÓc l¶ 1 tØ Namlên B¡c dàn quân sâu vào m‡i bên quÓc l¶ 3 km, vÜ®tsông MÏ Chánh tåi nÖi CÀu Phao (gÀn cæn cÙ Nancy)vÜ®t sông Ô Kh‰, vÜ®t sông Nhung tái chi‰m quÆn HäiLæng, nhanh chóng Ç‹ giao ti‰p v§i Tñ5ND Çang Çóngtåi làng Trí BÜu. D†c ÇÜ©ng ti‰n quân khi t§i khúc ñåil¶ kinh hoàng, nghe báo cáo cûa Ti‹u Çoàn Çi ÇÀu màr®n ngÜ©i: cä m¶t khúc ÇÜ©ng dài hai cây sÓ, m¶t rØngngÜ©i ch‰t, xe c¶ cháy và b‹ nát, cä m¶t Çoàn dân vàquân rút tØ Quäng TrÎ vŠ Ç‰n khúc này bÎ pháo cûaÇÎch b¡n, gi‰t tàn nhÅn; ÇÎch Çua nhau nä Çån vào ÇoànngÜ©i vô t¶i không có vÛ khí trên tay; ngÜ©i già, trÈthÖ, các thÜÖng bŒnh binh ch‰t n¢m la liŒt... không th‹Ü§c lÜ®ng ÇÜ®c sÓ ngÜ©i ch‰t, ít nhÃt cÛng gÀn 1000...ch‰t cháy, ch‰t tan xác, thân ngÜ©i và tay chân tung tóekh¡p nÖi...

Trong trÆn tái chi‰m quÆn Häi Læng; Trung tá SÖn,Ti‹u Çoàn trÜªng Tñ3ND bÎ thÜÖng và Thi‰u tá VõThành ñÒng thay th‰.

V§i s¿ y‹m tr® h»u hiŒu cûa Không quân và Pháobinh cùng s¿ chi‰n ÇÃu gan då và kiên cÜ©ng cûa quânnhân Nhäy dù các cÃp... trên ÇÜ©ng ti‰n quân, các Ti‹uÇoàn cûa L» Çoàn I Dù Çã phäi hÙng chÎu hàng ngànÇån Çåi bác Çû loåi cûa ÇÎch: 105 ly, 122 ly, 130 ly... vàliên ti‰p chåm ÇÎch; ta vÅn hoàn thành ÇÜ®c nhiŒm vø.

CuÓi tháng 7/1972, L» Çoàn 1 ND Çã làm chû tìnhhình phÀn l§n ÇÃt Çai thÎ trÃn Quäng TrÎ sau khi Çã táichi‰m låi ÇÜ®c Cæn cÙ cûa Trung Çoàn 3 B¶ binh vàTrung Çoàn 11 Thi‰t giáp. Nhà ga Quäng TrÎ và bŒnhviŒn NguyÍn Hoàng. L» Çoàn Çã ÇiŠu Ç¶ng Tñ1NDÇÜa quân tæng cÜ©ng thêm cho Tñ5ND Ç‹ chi‰m C°Thành. Các ñåi Ç¶i cûa Tñ5ND Çã chi‰m låi ÇÜ®cvùng Nghïa ÇÎa Tri BÜu và ÇÜ©ng Duy Tân, s¤n sàngnhào vào C° Thành. M¶t Trung Ç¶i cûa ñåi Ç¶i 51thu¶c Tñ5ND Çã c¡m c© vàng ba s†c ÇÕ tung bay trênb© C° Thành, thì m¶t tai nån tai håi xäy Ç‰n, ñåi Ç¶inày Çã bÎ trúng bom Không quân cûa phía ta thä nhÀmlàm thÜÖng vong 40 quân nhân dù.

Ngày hôm sau 27/07/1972 L» Çoàn ÇÜ®c lŒnh bàngiao tÃn chi‰m C° thành cho Thûy quân Løc chi‰n.L¿c lÜ®ng ÇÎch ÇÓi ÇÀu và chåm liên ti‰p v§i L» ÇoànI ND là các ÇÖn vÎ thu¶c SÜ Çoàn 304 B¡c ViŒt.

L» Çoàn I ND ti‰p tøc mª r¶ng vùng trách nhiŒmvŠ hÜ§ng Tây chi‰m vùng núi TÃn Téo (phía Tây B¡ccûa La Vang), th†c sâu t§i làng Tích TÜ©ng và làngNhÜ LŒ gÀn b© sông Thåch Hãn, cách cÀu Quäng TrÎkhoäng 3 cây sÓ ÇÜ©ng chim bay.

CuÓi tháng 8/1972 tôi ÇÜ®c Trung tÜ§ng TÜ lŒnhSÜ Çoàn ND chÌ ÇÎnh làm L» Çoàn trÜªng L» Çoàn IIND thay th‰ ñåi tá TrÀn QuÓc LÎch ( ñåi tá LÎch vŠtrình diŒn B¶ T‡ng Tham MÜu Ç‹ Ç‰n nhÆn chÙc TÜlŒnh SÜ Çoàn 5 B¶ binh).

Trong cu¶c ti‰n quân cûa các ÇÖn vÎ dù phäi ÇÜ®ck‹ låi m¶t chi‰n tích vui và ng¶ nghïnh là: khi TiŠnquân cûa L» Çoàn I ND ti‰n Ç‰n gÀn cÀu TrÜ©ng PhÜ§c(b¡c qua sông Nhung) phía Nam La Vang khoäng haicây sÓ... ñÎch tung quân ra chÆn Çánh, vØa B¶ binh vØaThi‰t giáp loåi nhË là PT76 và Thi‰t giáp chª quânBTR85... Sau 3 gi© ÇÒng hÒ giao tranh quy‰t liŒt, quânta ÇÜ®c s¿ y‹m tr® hÕa l¿c h»u hiŒu, ÇÎch thÃt båi phäiphân tán rút chåy. Quân ND ti‰p tøc truy kích, Thi‰tgiáp ÇÎch tranh nhau chåy qua cÀu TrÜ©ng PhÜ§c, trongcÖn hoäng loån tranh lÃn ÇÜ©ng nhau Ç‰n n°i m¶t chi‰cPT76 vØa qua cÀu, chÜa kÎp Ç° dÓc thì chi‰c PT76 thÙhai Çã leo lên lÜng chi‰c xe trÜ§c, khi‰n ÇÎch phäi bÕ låixe và chåy, tài x‰, xå thû tÃt cä ÇŠu r©i khÕi xe chåybi‰n vào vùng cây rÆm phía B¡c b© sông.

Khi quân ND ti‰n t§i cÀu thÃy cänh tÜ®ng Çó cÙ Ç‹y nguyên và sau này các phóng viên báo chí lên chøphình làm k› niŒm, Çæng báo... ñÀu næm 1973 dân chúngtØ Hu‰ và các nÖi Ç‰n thæm nhà th© La Vang thÜ©ngdØng xe tåi cÀu Ç‹ chøp vài tÃm hình lÜu niŒm...Ch¡cgi© này m¶t sÓ ngÜ©i dân miŠn Trung vÅn còn gi»ÇÜ®c tÃm änh này. Phía trái cûa hai chi‰c PT76 là m¶tchi‰c BTR85 chª quân, bÎ b¡n ÇÙt xích còn n¢m nguyêntåi Çó...

TØ dãy ÇÒi núi phía tây QuÓc l¶ I khoäng hÖn 10cây sÓ d†c theo dãy TrÜ©ng SÖn; ÇÎch Çã bÓ trí rÃtnhiŠu pháo binh và thÜ©ng xuyên b¡n vŠ phía cÀu phaotrên sông MÏ Chánh, cæn cÙ "Nancy" và d†c theo QuÓcl¶ tØ MÏ Chánh Ç‰n La Vang ngày Çêm... gây trª ngåicho s¿ chuy‹n quân và ti‰p t‰ cûa ta...

Vì vÆy ÇÀu tháng 9/1972, B¶ TÜ lŒnh SÜ Çoàn lŒnhcho L» Çoàn 3 ND do ñåi tá PhÜ§c chÌ huy, ti‰n sâuvào dãy TrÜ©ng SÖn, tái chi‰m låi cæn cÙ "Barbara" màÇÎch Çã tÃn công chi‰m ÇÜ®c cûa ÇÖn vÎ B¶ binh bån.Cæn cÙ "Barbara", m¶t cÙ Çi‹m quan tr†ng, tØ Çó có th‹


quan sát ÇÜ®c các s¿ di chuy‹n trên QuÓc l¶ I, phía Tâyquan sát ÇÜ®c các ÇÜ©ng di chuy‹n cûa ÇÎch d†c theodãy TrÜ©ng SÖn. ñÎch Çã thi‰t lÆp ÇÜ®c nhiŠu ÇÜ©ngxe Ç‹ chuyên chª quân døng và quân lính th†c sâuxuÓng vùng A LÜ§i, A Sao và hÜ§ng vŠ tÌnh ThØaThiên (Hu‰)...

Cu¶c ti‰n quân thÆt gian nan, vÃt vä, vì núi ÇÒitrùng ÇiŒp cây rØng rÆm råp, rÃt khó quan sát. Th©i ti‰tvào mùa này thÜ©ng rÃt xÃu, luôn luôn có mây mù chephû, không th‹ xº døng Không quân ÇÜ®c, chÌ trôngcÆy vào Pháo binh y‹m tr®. Chúng ta chÌ có pháo 105ly tÀm xa tÓi Ça 11 cây sÓ và 155 ly tÀm xa 14,5 cây sÓ.

Trong lúc Çó, ÇÎch xº døng Pháo binh 130 ly tÀmxa Ç‰n 27 cây sÓ và 122 ly nòng dài tÀm xa 21 cây sÓ.

ñÎa th‰ có nhiŠu Çi‹m che dÃu nên ÇÎch dÍ dàng ÄnnÃp ch¥n Çánh quan ta... Các chÓt ÇÎch giæng kh¡p nÖi;cÙ khoäng hai Ç‰n ba træm thÜ§c là g¥p chÓt ÇÎch. Y‹mtr® cho chÓt là Pháo binh, súng cÓi và hÕa tiÍn 107 lycûa ÇÎch.

ñánh ÇÎch v§i l¿c lÜ®ng Çông Çäo, k‹ cä Thi‰t giápcó b¶ binh tùng thi‰t thÆt không khó khæn b¢ng nh°chÓt cûa chúng. Ta dùng Pháo binh, chÓt không thiŒthåi mÃy vì chúng có ít ngÜ©i bÓ trí chia thành tØng t°nhÕ, Çào hÀm kiên cÓ, phân tán, låi ÇÜ®c y‹m tr® liênhoàn, chÓt n† bäo vŒ chÓt kia. Ta phäi hÙng chÎu pháokích cûa ÇÎch y‹m tr® các chÓt.

Tñ8ND do Trung tá ñào ThiŒn Tuy‹n chÌ huy ÇÜ®cL» Çoàn chÌ ÇÎnh lÃy låi cæn cÙ Barbara b¢ng m†i giá.

Ti‹u Çoàn Çã thành lÆp m¶t sÓ toán ÇÜ®c huÃn luyŒnkÏ càng vŠ phÜÖng pháp Çánh chÓt. ThÜ©ng thÜ©ngcác toán này ban ngày theo dõi cách thÙc bÓ phòng cûatØng loåi chÓt, ban Çêm m§i ki‰m cách tiêu diŒt. ñ¥cbiŒt BTL-SÜ Çoàn cÛng yêu cÀu ÇÜ®c mÃy phi vø B52.Không quân chi‰n thuÆt g¥p th©i ti‰t xÃu không y‹mtr® ÇÜ®c, nhÜng v§i loåi phi cÖ B52 tØ cao Ç¶ mÜ©ingàn thÜ§c thä bom theo ÇiŠu khi‹n kÏ thuÆt cûa cácÇài hÜ§ng dÅn không có gì trª ngåi cä.

Tñ8ND càng Ç‰n gÀn Barbara cây rØng dày Ç¥c,tØ chân núi nhìn lên chÌ thÃy cây rØng xanh th£m, ÇÜ©nglên cæn cÙ låi th£ng dÓc và vòng vèo, không quan sátÇÜ®c cách bÓ trí và hÀm hÓ cûa ÇÎch trên cæn cÙ.

ñánh ngày không k‰t quä, Ti‹u Çoàn trÜªng quy‰tÇÎnh Çánh Çêm. Sau khi h†p các ñåi Ç¶i trÜªng, Trungtá Tuy‹n chÌ ÇÎnh hai ñåi Ç¶i do Thi‰u tá Ti‹u Çoànphó chÌ huy ti‰p tøc tÃn kích tØ hÜ§ng ñông t§i Ç‹ tåo

s¿ chú š cûa ÇÎch. CÙ ti‰n lên khi ÇÎch khai hÕa v§ipháo y‹m tr® thì låi lui vŠ sau. Gi¢ng co vài ngày nhÜvÆy, hai ñåi Ç¶i này thay phiên nhau ngày nghÌ ngàyÇánh, Çêm bÓ trí yên l¥ng phòng thû thôi.

V§i hai ñåi Ç¶i chi‰n ÇÃu do chính Ti‹u Çoàn trÜªngchÌ huy b†c xa h£n cæn cÙ, th†c sâu vào sÜ©n Tây, vàban Çêm leo lên tÃn công tØ sÜ©n núi phía Tây. Quänhiên v§i y‰u tÓ bÃt ng©, ÇÎch cho r¢ng quân ta khôngdám tÃn công Çêm, nên ban Çêm chúng cÛng nghï xähÖi trong các hÀm Çào sâu vào lÜng núi, ÇÒi... LênÇÜ®c t§i cæn cÙ, theo hiŒu lŒnh lính Dù xung phong vàla hét vang d¶i. ñÎch tá hÕa tam tinh, vÃt cä vÛ khí døngcø và máy truyŠn tin lao xuÓng chân núi chåy trÓn.

L¿c lÜ®ng bÓ trí dÜ§i chân núi cûa Tñ8ND cähÜ§ng ñông lÅn sÜ©n Tây cùng khai hÕa d» d¶i...

Khi m¥t tr©i ló dång, xác ÇÎch ch‰t ng°n ngang ªchân núi, Ti‹u Çoàn b¡t ÇÜ®c khá nhiŠu tù binh, chúngchåy không ÇÜ®c tØ hÀm hÓ chui ra xin hàng... ñÖn vÎÇÎch bÓ trí tåi Çây Ç‹ chÓng c¿ Çoàn quân ta, thu¶c SÜÇoàn 324 ÇÎch.

Tñ8ND tÎch thu ÇÜ®c rÃt nhiŠu vÛ khí c¶ng ÇÒngvà cá nhân. ñ¥c biŒt b¡t nguyên m¶t Çoàn xe ti‰p vÆncûa ÇÎch hÖn 20 chi‰c gÒm xe Zin, xe Molotova, trênxe còn chÃt ÇÀy lÜÖng th¿c và Çån dÜ®c, mìn bÅy. ñåiÇ¶i xung phong vào cæn cÙ chÌ có m¶t sï quan TrungÇ¶i trÜªng tº thÜÖng và 3 binh sï bÎ thÜÖng n¥ng.

Còn nh»ng ngày ÇÀu trên ÇÜ©ng ti‰n quân, ngàynào cÛng có tº thÜÖng và bÎ thÜÖng n¥ng nhË do chÓtÇÎch, do pháo ÇÎch. ñây là m¶t chi‰n công thÀn kÿcûa binh sï các cÃp thu¶c Tñ8ND.

MÃy ngày sau Ti‹u Çoàn cho các tài x‰ lái toànb¶ Çoàn xe ÇÎch chåy th£ng vŠ cæn cÙ Nancy, rÒi quacÀu MÏ Chánh, An L‡ vŠ cây sÓ 17 (HiŒp Khánh) nÖiÇ¥t B¶ TÜ lŒnh SÜ Çoàn ND. Dân chúng hai bên ÇÜ©ngthÃy Çoàn xe Çi qua, dÅn ÇÀu là chi‰t xe jeep cûaQuân cänh ND, theo sau là Çoàn xe ÇÎch còn Ç‹ nguyêncác cành và lá cây ngøy trang, cùng m¶t sÓ c© cûaÇÎch quân; m†i ngÜ©i ÇŠu v‡ tay cÃt ti‰ng hoan hôvang tr©i.

L» Çoàn cho lŒnh tung r¶ng løc soát quanh núi vàcác vùng lân cÆn; quân ta còn tÎch thu ÇÜ®c m¶t sÓsúng ñåi bác 122 ly nòng dài, xe g¡n súng Phòngkhông 37 ly và 57 ly. Ngoài ra ta còn lÃy låi ÇÜ®cmÃy khÄu ñåi bác 105 ly cûa QLVNCH bÎ ÇÎch chi‰mÇÜ®c ª phía B¡c Quäng TrÎ kéo xuÓng vùng giao tranhÇ‹ b¡n vào vÎ trí các ÇÖn vÎ ND.


Sau chi‰n tích cûa L» Çoàn 3 ND, khoäng gi»atháng 9/1972 BTL-SñND cho lŒnh L» Çoàn II ti‰n sâuvào dãy TrÜ©ng SÖn Ç‹ ch¥n Çánh các l¿c lÜ®ng ÇÎchkhông cho chúng tæng cÜ©ng và ti‰p vÆn vŠ phía ñôngcÛng nhÜ phía Nam. ñÒng th©i chi‰m låi các vÎ trí màtrÜ§c Çây quân bån trong lúc rút lui Çã bÎ ÇÎch chi‰mgi».

Nh»ng ÇÖn vÎ Çã tØng hành quân ª miŠn TrungÇŠu bi‰t là: th©i ti‰t tØ cuÓi tháng 9 và tháng 10 hàngnæm rÃt xÃu, mÜa nhiŠu lÀy l¶i, giông gió liên miên,nÜ§c sông, suÓi ÇŠu dâng cao và chäy xi‰t do nÜ§cmÜa và các nguÒn nÜ§c tØ núi cao Ç° xuÓng ... bÀu tr©iluôn luôn xám xÎt, rÃt ít khi có ánh n¡ng... ViŒc ti‰p t‰và tän thÜÖng rÃt c¿c và khó khæn. Nh»ng lúc khôngmÜa, xº døng ÇÜ®c tr¿c thæng...phäi bay thÆt thÃp ràsát ng†n cây Ç‹ tránh Phòng không, Cao xå cûa ÇÎch...k‹cä vÛ khí cá nhân và c¶ng ÇÒng tåi các chÓt ÇÎch bÓ trídày Ç¥c trong vùng hành quân. Vì ÇÎa th‰ Çã do ÇÎchchi‰m lïnh trên hai tháng rÒi, nên chúng có Çû th©i gianchuÄn bÎ, bÓ phòng...

Nh»ng ngày mÜa gió, không xº døng tr¿c thængÇÜ®c, phäi dùng quân xa... NhiŠu ÇÒi cao và các caoÇÎa chÆp chùng, g¥p mÜa nÜ§c chäy chan hòa, rÃt làtrÖn tr®t xe dÍ bÎ lÆt. L» Çoàn phäi xº døng cä Thi‰t vÆnxa M113 trong viŒc ti‰p t‰ và tän thÜÖng. ñôi khi Çiqua các vùng ÇÒi, m¥t ÇÃt không b¢ng ph£ng v§i Ç¶nghiêng trên 30 Ç¶. M¥c dù Thi‰t vÆn xa chåy b¢ngxích, nÜ§c tràn làm trÖn tr®t, Thi‰t vÆn xa cÛng bÎ lÆtnghiêng.

TØ cæn cÙ Barbara, Çài quan sát cûa Tñ8ND chobi‰t ª hÜ§ng Tây cæn cÙ cách khoäng 8,9 cây sÓ, vŠban Çêm các Çoàn xe cûa ÇÎch di chuy‹n qua låi theohÜ§ng B¡c Nam và ngÜ®c låi khá nhiŠu, Çèn xe chi‰usáng cä Çoån ÇÜ©ng dài mÃy cây sÓ... Không quânchi‰n thuÆt vŠ Çêm không xº døng ÇÜ®c. Ngoài ra cònlš do th©i ti‰t cÛng gây trª ngåi l§n. Pháo binh cûa tadù Çã ÇÜ®c ÇÜa vào gÀn quân chi‰n ÇÃu Ç‹ y‹m tr® khicÀn ho¥c chåm ÇÎch, nhÜng chÌ Çû tÀm xa b¡n qua cæncÙ Barbara khoäng 3 cây sÓ, vì loåi ñåi bác 105 ly chÌb¡n tÀm tÓi Ça là 10 Ç‰n 11 cây sÓ thôi.

Gi»a tháng 10/1972, lŒnh cûa SÜ Çoàn: L» Çoàn 2ND phäi tái chi‰m låi cæn cÙ "Ann" ª phía Tây Nam thÎxã Quäng TrÎ khoäng cách Ç¶ 12 cây sÓ (Cæn cÙ Anntrong bän ÇÒ g†i là vùng ñ¶ng Ông ñô) gÀn b© sôngThåch Hãn.

Ngày và Çêm ÇÎch vÅn xº døng Pháo binh tÀm xa

130 ly và 122 ly nòng dài b¡n vào quân ND.Cæn cÙ Ann (ñ¶ng Ông ñô) là vùng ÇÒi cao, ÇÙng

tØ xa nhìn thì thÃy th‰ ÇÃt giÓng nhÜ håt ÇÆu ph¶ngchÜa tách vÕ, chÌ có nh»ng bøi cây thÃp, chiŠu cao Ç‰nng¿c là cùng... Cæn cÙ Ann ÇÜ®c Ç¥t trên ÇÌnh cao nhÃt,do quân Ç¶i Hoa Kÿ thi‰t lÆp, khi rút Çi bàn giao låicho QLVNCH (Trung Çoàn 3 B¶ binh). Trên ÇÌnh ÇãÇÜ®c xe ûi làm nh£ng và ph£ng. Trong cæn cÙ bÓ trím¶t Pháo Ç¶i 155 ly. TØ ÇÌnh cao Ç° vŠ phía B¡c (hÜ§ngsông Thåch Hãn) ÇÒi dÓc thoai thoäi chåy dài m¶t câysÓ rÜ«i có m¶t ng†n ÇÒi thÃp hÖn hình yên ng¿a. Và vŠhÜ§ng Nam cæn cÙ có m¶t ng†n ÇÒi hình nón úp cáchkhoäng 700m Ç‰n 800m. ñÙng trên cæn cÙ có th‹ quansát thÃy rõ vùng Ái Tº (nÖi Ç¥t BTL-Sñ3 B¶ binh) vàcæn cÙ Pedro, quan sát ÇÜ®c vùng Nam Cam L¶ vàHÜng Hóa, Mai L¶c. Phía Çông nhìn ÇÜ®c ThÎ xã QuängTrÎ và phía Tây là vùng ÇÒi núi thÃp chÌ có các bøi câyvà cÕ tranh chåy xa t¡p t§i nh»ng chân núi cao l§n hÖn.

L» Çoàn giao nhiŒm vø cho Tñ7ND do Trung táTrÀn ñæng Khôi là Ti‹u Çoàn trÜªng gi» n° l¿c chínhti‰n t§i cæn cÙ Ann tiêu diŒt các l¿c ÇÎch ngæn cän vành° các chÓt cûa chúng, chuÄn bÎ Ç‹ chi‰m cæn cÙ Annvà các ÇÒi lân cÆn.

Tñ5ND do Trung tá Bùi QuyŠn chÌ huy (Trung táQuyŠn thay th‰ Trung tá NguyÍn Chí Hi‰u ÇÜ®c thuyênchuy‹n vŠ Sñ5 B¶ binh làm Trung Çoàn trÜªng).Tñ5ND ti‰n song song và bên trái Tñ7ND bäo vŒ vàh° tr® cho Ti‹u Çoàn này khi Çánh chi‰m cæn cÙ, diŒtcác l¿c lÜ®ng và chÓt ÇÎch trong vûng trách nhiŒm.

SÜ©n bên phäi cûa Tñ7ND do hai ti‹u Çoàn 3 và11 trÃn gi» không cho ÇÎch ti‰n tØ hÜ§ng B¡c xuÓng(vì ÇÎch có th‹ vÜ®t sông Thåch Hãn tæng cÜ©ng quâncûa chúng Çánh b†c sÜ©n bên phäi cûa Tñ7ND).

Trên ÇÜ©ng ti‰n quân, Tñ5ND chåm ÇÎch nhiŠulÀn, nhÃt là các chÓt và B¶ binh ÇÎch; chúng Çào sâu cáchÀm hÓ chi‰n ÇÃu vào các sÜ©n ÇÒi t¿a nhÜ hang cua Ç‹tránh hÕa l¿c phi pháo cûa ta. Tåi vùng này chúng bÓtrí nhiŠu Çåi bác các loåi: 122 ly nòng ng¡n, 122 lynòng dài, 130 ly và các ÇÖn vÎ Phòng không. Khi thÃybinh sï Tñ5ND xuÃt hiŒn, ÇÎch hå nòng súng Phòngkhông 37 ly xuÓng và b¡n tr¿c xå. Pháo binh cûa ÇÎchkhông bÓ trí tÆp trung tØng Trung Ç¶i (hai khÄu) hayPháo Ç¶i (tØ 4 t§i 6 khÄu) vào m¶t vÎ trí, mà chúng Ç¥träi rác m‡i khÄu súng cách nhau tØ 200 mét Ç‰n 300mét. (Có lë chúng s® tÆp trung dÍ làm mÒi cho Khôngquân Chi‰n thuÆt cûa ta tiêu diŒt, phá hûy). ñåi bác và


Phòng không cûa ÇÎch ÇÜ®c ngøy trang rÃt kÏ lÜ«ngche phû b¢ng các cành cây nhiŠu lá, b¢ng lÜ§i có g¡n lácây v.v... Çào hÓ Ç¥t súng sâu xuÓng dÜ§i m¥t ÇÃt chÌchØa các nòng súng chÌa lên cao... Nhìn tØ xa trôngnhÜ mÃy cây c¶t có giây leo lá cây quÃn vòng chungquanh.

L» Çoàn ÇÜa hai Pháo Ç¶i 105 ly (t°ng c¶ng 12khÄu) y‹m tr® tr¿c ti‰p cho Tñ5ND và phän pháo ÇÎch.NhÜ trên Çã trình bày, th©i ti‰t änh hÜªng rÃt nhiŠu choquân ta khi phäi kéo pháo vào sâu trong vùng trÆn ÇÎa.ñÜ©ng sá lÀy l¶i, ÇÃt ÇÕ, mÜa Ü§t, trÖn tr®t. ViŒc ti‰p t‰Çån Pháo binh phäi chuyên chª hàng ngày, Ç‹ có ÇÀyÇû hÕa l¿c y‹m tr® cho các ñåi Ç¶i chi‰n ÇÃu ÇÓi ÇÀuv§i ÇÎch.

Ngày nào cÛng có tù binh giäi giao vŠ Ban 2 L»Çoàn; tù binh phÀn l§n thu¶c hai Trung Çoàn 141 và165 thu¶c SÜ Çoàn 324 ÇÎch.

V§i quy‰t tâm và lòng dÛng cäm hy sinh cûa quânnhân các cÃp thu¶c Tñ5ND Çã bÙng ÇÜ®c các chÓt liênhoàn cûa ÇÎch, ÇÆp tan các l¿c lÜ®ng ngæn chÆn cûachúng; tÎch thu ÇÜ®c 10 ñåi bác: 122 ly và 130 ly vànhiŠu vÛ khí c¶ng ÇÒng nhÜ súng cÓi, Çåi liên cùng cácxe g¡n Phòng không cûa ÇÎch.

Bên phía ta, s¿ hy sinh cÛng Çáng k‹, Ç‹ hoàn thànhxuÃt s¡c nhiŒm vø ÇÜ®c giao phó cho cánh quân này.

Tñ7ND n° l¿c chính g¥p nhiŠu trª ngåi hÖn, vì ÇÎath‰ phÀn l§n là ÇÒi tr†c, chÌ có nh»ng bøi cây nhÕ,vùng ti‰n quân có nhiŠu tº giác. Quân sÓ ÇÎch rÃt Çôngvà bÓ trí dài tØ b© B¡c sông Nhung t§i ÇÒi 24 phíañông B¡c cûa cæn cÙ Ann. Chúng ÇÜ®c Pháo binh vàChi‰n xa y‹m tr®, hÕa l¿c rÃt månh. Công binh ÇÎch Çãthi‰t lÆp ÇÜ®c các con ÇÜ©ng ngang d†c Ç‹ các Çoàn xeti‰p vÆn cûa chúng tØ dãy TrÜ©ng SÖn dÍ dàng di chuy‹nvà ÇiŠu Ç¶ng các Chi‰n xa tæng cÜ©ng... HÀm hÓ kiêncÓ, chúng Çào sâu vào lÜng ÇÒi nhÜ hàm ‰ch Ç‹ tránhbom và Çån pháo cûa ta khó trúng Çích. Chúng làm cáchÀm ch» "A" có che phû phía trên ÇÀu,tránh Çån pháon° cao và các giao thông hào ch» Z ngo¢n ngoèo...

MÜa gió liên miên cÛng änh hÜªng cho viŒc y‹mtr® Không quân chi‰n thuÆt và Tr¿c thæng võ trang,ti‰p t‰ và tän thÜÖng các thÜÖng binh Ti‹u Çoàn. Nh»ngtrª ngåi thiên nhiên Çã làm chÆm bÜ§c ti‰n cûa quân sïTñ7ND.

L» Çoàn cÛng trình lên SÜ Çoàn Ç‹ can thiŒp cungcÃp m¶t sÓ Phi vø B52 tiêu diŒt các Çoàn xe chª quân

và chi‰n cø tæng cÜ©ng cûa ÇÎch, làm nao núng tinhthÀn chi‰n ÇÃu cûa chúng.

CuÓi tháng 10/1972, quân sï Tñ7ND sau các trÆnÇánh quy‰t liŒt và ÇÅm máu, Çã ti‰n Ç‰n sát cæn cÙ Ann,tái chi‰m ÇÜ®c ÇÒi 24 (trên ÇÒi này ÇÎch bÓ trí 8 khÄuñåi liên 12,8 ly Ç‹ b¡n tr¿c xå) chi‰m ÇÜ®c ÇÒi 72 hìnhnón úp phía Nam cûa cæn cÙ Ann, tiêu diŒt ÇÜ®c 4chi‰n xa T54 cûa ÇÎch bÓ trí ngay dÜ§i chân ÇÒi. XácÇÎch n¢m ng°n ngang và rãi rác trong vùng.

Ba ñåi Ç¶i Çi ÇÀu, m‡i ñåi Ç¶i ÇÜ®c cung cÃp m¶ttoán tiŠn sát Pháo binh, Ç‹ nhanh chóng yêu cÀu HÕal¿c y‹m tr® và tiêu diŒt các Chi‰n xa ÇÎch tØ xa, các vÎtrí Phòng không, các vÎ trí súng cÓi và c¶ng ÇÒng cûaÇÎch.

Hai Pháo Ç¶i 105 ly cûa Tñ1 Pháo binh Dù y‹mtr® tr¿c ti‰p và m¶t Trung Ç¶i 155 ly (hai khÄu) tængphái y‹m tr® tæng cÜ©ng. Nh»ng lúc tr©i quang, mÜangØng, Không quân Chi‰n thuÆt cÛng ÇÜ®c Üu tiêny‹m tr® cho Tñ7ND. Xác ÇÎch n¢m la liŒt trên ÇÜ©ngti‰n quân. Ngày nào cÛng chåm ÇÎch và quân sï Çã phäichÎu Ç¿ng hàng chøc ngàn Çån pháo cûa ÇÎch trongsuÓt tháng 10/1972. Có lúc, vÎ Ti‹u Çoàn trÜªng Çã liênlåc v§i tôi ( L» Çoàn trÜªng) xin chÎu trách nhiŒm hoàntoàn vì không th‹ hoàn thành ÇÜ®c nhiŒm vø trong tìnhth‰ này. Tôi cÛng cäm thÃy bÓi rÓi và xÃu h° vì các L»Çoàn 1 và 3 ÇŠu hoàn thành ÇÜ®c trách vø, tåi sao L»Çoàn 2 không làm ÇÜ®c? Tôi di chuy‹n Ç‰n g¥p Ti‹uÇoàn trÜªng và cùng nhau Çi t§i chân ÇÒi 24 g¥p haiñåi Ç¶i trÜªng và m¶t sÓ Trung Ç¶i trÜªng Ç‹ tìm hi‹utình hình tåi ch°... CÀn thêm gì Ç‹ có th‹ chi‰m ÇÜ®cmøc tiêu. Các ñåi Ç¶i trÜªng trä l©i së cÓ g¡ng h‰t mìnhdù phäi hy sinh...

Xº døng máy truyŠn tin, tôi yêu cÀu Tñ5ND vàTñ11ND ª hai bên cánh trái và phäi cûa Tñ7ND, tungquân ti‰n Çánh và th†c sâu thêm vào m¶t cây sÓ n»a(1000 mét) chi‰m mÃy cao ÇÎa hi‹m y‰u Ç‹ ÇÎch phäidàn b§t quân ra chÓng Ç«, chúng së phäi cæng mÕngra.,

ñÀu tháng 11/1972, nh© ÇÜ®c mÃy ngày tr©i quangÇãng, phi cÖ chi‰n thuÆt lên vùng, Çánh luôn mÃy Ç®tbom, ngØng bom là Pháo binh không cho ÇÎch có th©igian chuÄn bÎ, ngóc ÇÀu.

Sau mÃy Ç®t Phi pháo, quân sï Tñ7ND Çã chi‰mÇÜ®c møc tiêu, làm chû hoàn toàn cæn cÙ Ann. Cácchi‰n sï ta vØa hò hét vØa xung phong tØ hai phía ñông


và Nam.Trên cæn cÙ vÅn còn 4 khÄu ñåi bác cûa SÜ Çoàn 3

B¶ binh Çã bÎ hÜ håi hoàn toàn. Tñ7ND b¡t sÓng ÇÜ®c30 tù binh thu¶c Trung Çoàn 66 và 165 cûa SÜ Çoàn324 ÇÎch và tÎch thu khoäng 300 vÛ khí Çû loåi trongÇó có cä súng cÓi 160 ly do Liên Xô ch‰ tåo.

Bên ta t°n thÃt cÛng Çáng k‹, hai ñåi Ç¶i trÜªng và10 Trung Ç¶i trÜªng bÎ thÜÖng n¥ng nhË, tº thÜÖng vàbÎ thÜÖng gÀn 200 k‹ tØ ngày ÇÜ®c lŒnh tái chi‰m cæncÙ Ann (Vùng ñ¶ng Ông ñô).

TÜ§ng TÜ lŒnh Sñ Dù và TÜ§ng Ngô QuangTrÜªng khi nghe tin Çã chi‰m ÇÜ®c cæn cÙ Ann cÛngphäi công nhÆn vùng ñ¶ng Ông ñô khó Çánh và nhiŒtliŒt khen ng®i quân nhân các cÃp Tñ7ND.

Sau mÃy ngày °n ÇÎnh vÎ trí, L» Çoàn gºi Tñ6NDdo Thi‰u tá NguyÍn Væn Thành chÌ huy lên thay th‰Tñ7ND rút vŠ phía sau Ç‹ chÌnh trang låi ÇÖn vÎ và làmtrØ bÎ ( Thi‰u tá Thành thay th‰ Trung tá ñính vŠ gi»chÙc vø L» Çoàn phó L» Çoàn I ND).

TØ lúc mÃt vÎ trí quan tr†ng (cæn cÙ Ann) vŠ tayquân ta, ÇÎch tÆp trung l¿c lÜ®ng và liên ti‰p mª cu¶cphän công mong lÃy låi cæn cÙ và các Çi‹m t¿a Çã mÃt.Chúng pháo kích d» d¶i tØ nhiŠu phía : tØ phía Tây vàphía B¡c bên b© B¡c sông Thåch Hãn vào các vÎ trí cûaTñ6ND b¢ng Çû loåi Pháo binh, hÕa tiÍn 107 và 122ly rÒi Ò åt tÃn công có chi‰n xa h° tr®. Quân sï Tñ6NDÇã sºa ch»a låi các hŒ thÓng hÀm hÓ, giao thông hào Ç‹tránh thiŒt håi bªi pháo kích. Lúc ÇÎch xung phongb¢ng B¶ binh thì quân ta xº døng súng cá nhân, l¿uÇån và súng c¶ng ÇÒng tiêu diŒt... ñÎch lui vŠ sau vàpháo kích m¶t hÒi, tæng cÜ©ng thêm quân rÒi låi hò hétxung phong; ba lÀn xung phong ÇŠu thÃt båi...VìTñ6ND chÌ Ç‹ låi m¶t ít quân ª trong cæn cÙ tåi ÇÌnhcao, còn tÃt cä ÇÜ®c dÒn xuÓng bÓ trí lÜng ÇÒi, xº døngcác hÀm ch» "A" và hàm ‰ch cûa ÇÎch Ç‹ chÓng c¿.Pháo binh cûa ta ÇÜ®c các tiŠn sát viên ñåi Ç¶i yêu cÀuxº døng Çån h‡n h®p vØa chåm n°, vØa n° trên caochøp xuÓng lúc ÇÎch xung phong... ñÎch ch‰t rÃt nhiŠunhÜng chúng vÅn cÓ bám trø Ç‹ cÓ g¡ng ÇÄy Tñ6NDra khÕi cæn cÙ và các Çi‹m tr†ng y‰u.

Phía B¡c cæn cÙ khoäng 1500 mét có m¶t ng†n ÇÒihình yên ng¿a, tuy thÃp hÖn nhÜng ki‹m soát ÇÜ®c cáchÜ§ng di chuy‹n cûa ÇÎch tØ sÜ©n ñông và sÜ©n Tâycæn cÙ Ann. Tåi nÖi Çó có m¶t sÓ tº giác và rÃt tÓt choviŒc bäo vŒ hai bên hông cûa cæn cÙ...M¶t ñåi Ç¶i cûa

Tñ6ND ÇÜ®c ÇÜa Ç‰n trÃn gi» ng†n ÇÒi này và m¶tñåi Ç¶i trÃn gi» tåi ÇÒi 72 (ng†n ÇÒi hình nón úp) Ç‹gi» m¥t Nam cæn cÙ cùng Çi‹m lÃy nÜ§c và nhÆn ti‰pt‰, tän thÜÖng. Tñ5ND cÛng ÇÜa hai ñåi Ç¶i Ç‰n bÓ trígÀn cÙ Çi‹m này Ç‹ s¤n sàng tæng cÜ©ng h° tr® khi cÀn.

SuÓt hai tuÀn lÍ, ÇÎch luân phiên tÃn công các cÙÇi‹m cûa Tñ6ND nhiŠu lÀn, nhÜng ÇŠu thÃt båi, bÎ ÇÄylui v§i nhiŠu t°n thÃt n¥ng nŠ do hÕa l¿c B¶ binh vàPháo binh cûa ta y‹m tr® sát cÆn.

Tñ6ND tÎch thu hàng træm súng Çû loåi, xác ÇÎchphÖi ÇÀy dÜ§i chân cæn cÙ chính và các cÙ Çi‹m phø.Ta không b¡t gi» ÇÜ®c m¶t tù binh nào cä. Các phi vøB52 Çã d¶i hàng træm tÃn bom xuÓng phía B¡c và sÜ©nTây cæn cÙ, gây cho ÇÎch nh»ng thiŒt håi vô cùng quantr†ng, nhÃt là các Çoàn xe chª quân tæng cÜ©ng và ti‰pvÆn cho l¿c lÜ®ng ÇÎch Çang cÓ vây hãm các cÙ Çi‹mTñ6ND. Nh© ÇÜ®c tiên liŒu trÜ§c và s¿ y‹m tr® dÒidào, v§i tinh thÀn quy‰t chi‰n cûa quân nhân các cÃpcûa Tñ6ND, nên các cÙ Çi‹m ÇÜ®c gi» v»ng... L¿clÜ®ng giao tranh v§i Tñ6ND thu¶c SÜ Çoàn 308 ÇÎchthay th‰ cho quân cûa SÜ Çoàn 324 Çã bÎ thiŒt håi n¥ngnŠ phäi rút vŠ sau Ç‹ b° sung và chÌnh trang låi.

Ð§c lÜ®ng t°n thÃt b¶ binh cûa ÇÎch khoäng haiTi‹u Çoàn và m¶t sÓ chi‰n xa. Theo báo cáo cûa Ti‹uÇoàn trÜªng thì ÇÎch tÃn công m¶t cách Çiên cuÒng,tiŠn pháo hÆu xung, l§p trÜ§c ngã, l§p sau ti‰p tøc nhàolên nhÜ con thiêu thân.

Tuy nhiên có giao tranh là có t°n thÃt; m¥c dù cóhÀm hÓ kiên cÓ, Çào lÜng chØng ÇÒi Ç‹ tránh các vÛ khíb¡n Çån cÀu vÒng nhÜ pháo binh và súng cÓi. Bên phíaTñ6ND có 3 ñåi Ç¶i trÜªng bÎ thÜÖng n¥ng; khoäng150 quân nhân vØa sï quan, hå sï quan và binh sï bÎ tºthÜÖng và bÎ thÜÖng. VÛ khí ÇÜ®c bäo toàn.

ñ‹ h° tr® cho l¿c lÜ®ng tÃn công cæn cÙ Ann, ÇÎchÇã ÇiŠu Ç¶ng m¶t Trung Çoàn thu¶c SÜ Çoàn 304 th†csâu vào vùng thung lÛng phía ñông gi»a ranh gi§iTñ3ND và Tñ6ND Ç‹ tÃn công ÇÒi 90 và các ÇÒi khácdo quân sï Tñ3ND Çang trÃn gi» v§i š ÇÎnh c¡t ÇÙtÇÜ©ng ti‰p vÆn và ti‰p t‰ cûa Tñ6ND. Chúng ÇÜa t§inhiŠu súng b¡n hÕa tiÍn 107 ly (loåi 12 nòng) do LiênXô ch‰ tåo, cùng Çåi bác không giÆt 75 ly và súng cÓi82 ly; súng phòng không 12,8 ly và 37 ly Ç‹ b¡n cáctr¿c thæng ti‰p t‰ và tän thÜÖng, ÇÒng th©i pháo kíchcác cÙ Çi‹m cûa quân ta (vào th©i Çi‹m này SÜ Çoàngiao cho B¶ chÌ huy L» Çoàn 2 trách nhiŒm luôn cä khuv¿c cûa L» Çoàn 1) ÇÜ®c tæng cÜ©ng thêm hai Ti‹u


Çoàn Dù và m¶t Ti‹u Çoàn BiŒt Ç¶ng quân (Tñ85BñQ).NhÜ vÆy l¿c lÜ®ng L» Çoàn 2 ND gÒm 5 Ti‹u Çoàn NDvà 1 TñBñQ (ti‹u Çoàn 3,5,6 ,11 và Tñ8ND ÇÜ®ctæng cÜ©ng khi ÇÎch ÇÜa m¶t Trung Çoàn thu¶c SÜ ñoàn304 vào vùng nhÜ Çã k‹ ª trên). L» Çoàn 3 ND vÅntrách nhiŒm sÜ©n phía Tây tØ phía B¡c cæn cÙ Barbarakéo dài Ç‰n vùng cæn cÙ Bình Minh giáp v§i SÜ Çoàn1 B¶ binh.

L» Çoàn 1 ND v§i hai Ti‹u Çoàn còn låi làm trØ bÎlà Tñ6ND va Tñ7ND; khi Ti‹u Çoàn 6 rút vŠ sau làmtrØ bÎ và chÌnh trang ÇÖn vÎ thì Ti‹u Çoàn 2 ND thayth‰.

Trª låi cu¶c chi‰n, vì ÇÖn vÎ m§i cûa ÇÎch ÇÜ®ctung vào vùng Çang sung sÙc nên chúng Çánh rÃt hæng,chúng Çã ÇÜ®c nghÌ ngÖi ª hÆu tuy‰n cä mÃy tuÀn lÍrÒi, ÇÜ®c b° sung quân sÓ và trang bÎ ÇÀy Çû (theo l©ikhai cûa tù binh sï quan ÇÎch do quân ta b¡t ÇÜ®c). ñâylà Trung Çoàn tinh nhuŒ nhÃt cûa SÜ Çoàn 304. Cu¶cchi‰n gi»a các quân sï Tñ3ND và ÇÖn vÎ này vô cùngác liŒt, Ç¥c biŒt trÆn gi¢ng co ng†n ÇÒi chi‰n thuÆt 90hai bên Çánh "xáp lá cà" nhiŠu lÀn, và ng†n ÇÒi nàycÛng Ç°i chû mÃy lÀn... Khi ta chi‰m ÇÜ®c, khi ÇÎchphän công lÃy låi. L» Çoàn phäi tæng cÜ©ng thêm choTñ3ND m¶t chi Ç¶i súng n¥ng Thi‰t vÆn xa gÒm xe và4 khÄu súng cÓi 106 ly. Các vÎ trí khác cûa Tñ3NDcÛng bÎ ÇÎch tÃn cÓng liên tøc. Cæn cÙ Ann thì ÇÎch xºdøng hÕa tiÍn b¡n quÃy rÓi ngày Çêm, chúng tung cäÇÖn vÎ Ç¥c công vào tæng cÜ©ng Ç‹ mong dÙt Çi‹mTñ3ND và ch¥n ÇÜ©ng ti‰p vÆn cûa Tñ6ND.

ThÃy tình trång khá nguy hi‹m, vì ÇÎch tin tÜªng sëhoàn thành ÇÜ®c š ÇÎnh, Ç‰n n‡i chúng ÇÜa cä bŒnh xálÜu Ç¶ng vào vùng và các Çoàn dân công n» cùng cácn» quân nhân (mà chúng g†i là b¶ Ç¶i gái) t§i thi‰t lÆpcác kho chÙa Çån, khu nhà b‰p nÃu cÖm và th¿c phÄmnóng Ç‹ ÇÜa lên tuy‰n ÇÀu ti‰p t‰ cho quân chû l¿c cûachúng.

L» Çoàn tung Tñ8ND lâm chi‰n (Tñ8ND sau khichi‰m ÇÜ®c cæn cÙ Barbara, Çã ÇÜ®c nghÌ dÜ«ng quânm¶t th©i gian rÒi).

ñang có Çà v§i chi‰n tích lÅy lØng vØa qua, Çang ªkhí th‰ hæng hái sau th©i gian dÜ«ng quân, ÇÜ®c lŒnh,nhÜ c†p vŠ rØng, Ti‹u Çoàn trÜªng tung hai mÛi dùi dohai ñåi Ç¶i Çäm trách th†c sâu Çánh ngay vào møc tiêu"18" nÖi ÇÎch Ç¥t kho Çån và bŒnh xá. ñÎch hoàn toànbÃt ng©, nhÜ Çàn dê tan tác gi»a các con c†p d», bÕchåy tán loån, Ç‰n n‡i b†n b¶ Ç¶i gái vØa chåy vØa

chºi tøi b¶ Ç¶i hÆu cÀn con trai ("Tiên sÜ các anh, saokhông ª låi chÓng c¿ mà låi bÕ chåy!" QuÀn áo cûathÜÖng binh, cûa b†n Çàn bà con gái Çang phÖi ngangd†c tåi khu hÆu cÀn, chúng bÕ h‰t Ç‹ chåy thoát thân.Ti‹u Çoàn trÜªng không cho b¡n các bŒnh binh và cácy tá Çang dìu chåy trÓn. M¶t sÓ tº binh cûa chúng bængcòn quÃn ÇÀy ngÜ©i n¢m ch‰t tåi các hÀm cÙu thÜÖng.

Hai ñåi Ç¶i khác cûa Tñ8ND Çánh b†c hÆu ÇÎchquân Çang ÇÓi ÇÀu v§i quân sï Tñ3ND. ñÎch hoangmang v¶i rút vŠ hÜ§ng B¡c bÎ quân sï TñIND ch¥nÇánh tÖi b©i. Tñ3ND cÛng vùng lên r©i khÕi vÎ tríÇang trÃn gi» Ç‹ truy kích ÇÎch. Trung Çoàn n°i danhcûa SÜ 304 bÎ mÃy Ti‹u Çoàn Dù vây Çánh, l§p ch‰t,l§p bÎ thÜÖng, l§p giÖ tay xin hàng... Ta thâu ÇÜ®c rÃtnhiŠu chi‰n l®i phÄm.

Ta chi‰m ÇÜ®c mÃy hÀm Çån gÒm súng cÓi: 61 ly,82 ly, hÕa tiÍn 107 ly, l¿u Çån và các loåi Çån dÜ®c cánhân, c¶ng ÇÒng. Trong lúc hoäng loån bÕ chÆy, ÇÎchkhông kÎp phá hûy. Ti‹u Çoàn trÜªng Tñ8ND cho lŒnhcác ñåi Ç¶i tung quân løc soát thÆt kÏ. Quân ta Çã ki‰mÇÜ®c mÃy hÀm cÃt giÃu vÛ khí và máy truyŠn tin. MÃytræm cây súng ÇÜ®c x‰p ÇÓng cånh B¶ chÌ huy Ti‹uÇoàn. Låi m¶t chi‰n th¡ng vô cùng to l§n cûa các Ti‹uÇoàn Dù.

L» Çoàn phäi xº døng Thi‰t vÆn xa Ç‹ chª cácchi‰n l®i phÄm vŠ trÜng bày.

Tñ85BñQ ÇÜ®c L» Çoàn giao trách nhiŒm trÃngi» các cÙ Çi‹m phía sau chi‰n tuy‰n, ÇÒng th©i an ninhvà bäo vŒ l¶ trình cho các Çoàn xe chuyên chª ti‰p liŒuÇån dÜ®c pháo binh và ti‰p t‰ lÜÖng th¿c. Ti‹u Çoànnày Çóng gÀn khu v¿c cæn cÙ Jane cÛ, phía Nam núiTÃn Téo.

Sau trÆn Çánh này, toàn vùng chåy dài tØ B¡c cæncÙ Ann xuÓng phía Nam qua cæn cÙ Barbara, th†c sâuxuÓng giáp ranh SÜ Çoàn 1 B¶ binh và hÜ§ng ñông rat§i QuÓc l¶ I thu¶c vùng trách nhiŒm cûa SÜ Çoàn I NDtåm yên tïnh. Các ÇÖn vÎ mª r¶ng khu trách nhiŒm vàløc soát Çã tÎch thu ÇÜ®c nhiŠu xe vÆn täi Zin vàMotolova chª quân và trang cø chi‰n ÇÃu, Çån dÜ®c,lÜÖng th¿c. M¶t sÓ xe vÅn còn chÃt ÇÀy vÆt liŒu, gåo,Çån chÜa kÎp bÓc dª. Khám phá thÃy hàng Çoàn xe hÆucÀn cûa ÇÎch bÎ trúng bom B52 Ç° nghiêng ngºa vàtung tóe trên ÇÜ©ng xâm nhÆp. Các con ÇÜ©ng ÇÃt khár¶ng, xe vÆn täi Çi låi ÇÜ®c hai chiŠu do công binh ÇÎchsan b¢ng và ûi r¶ng tØ phía Tây dãy TrÜ©ng SÖn xuyênqua phía Nam cæn cÙ Ann Ç‹ hÜ§ng ra QuÓc l¶. Các


ÇÜ©ng chåy d†c theo chiŠu B¡c Nam t§i tÆn sôngNhung ti‰p tøc t§i phía chân núi, phía B¡c và ñôngcûa cæn cÙ Barbara.

Gi»a tháng 12/1972, khi h¶i nghÎ Ba Lê s¡p Ç‰ngiai Çoån quan tr†ng, SÜ Çoàn cho lŒnh L» Çoàn mªr¶ng vòng Çai sâu vào hÜ§ng Tây. L» Çoàn ÇiŠu Ç¶ngTñ8ND chi‰m Çánh cæn cÙ "Suzie" ª phía Tây cæncÙ Ann khoäng hÖn 3 cây sÓ và hÜ§ng th£ng vŠphÜÖng B¡c t§i b© sông Thåch Hãn.

Trong vòng có 10 ngày, Tñ8 Çã hoàn thành nhiŒmvø, chi‰m ÇÜ®c cæn cÙ Suzie và mª r¶ng t§i sát b©sông Thåch Hãn, ÇÓi diŒn v§i quân ÇÎch thu¶c SÜ325 Çang trÃn gi» b© B¡c sông Thåch Hãn. Ta vàÇÎch cùng Çào các giao thông hào Ç‹ ghìm nhau. CÙbên nào nhô ÇÀu ra khÕi hÀm hÓ là y nhÜ r¢ng nhÆnm¶t tràng ñåi liên b¡n qua. Còn Çån súng cÓi vàpháo binh thì lãnh ÇŠu ÇŠu.

ñ‹ trÃn áp ÇÓi phÜÖng, vì chúng ÇiŠu Ç¶ng cächi‰n xa t§i gÀn b© sông Ç‹ xº døng ñåi bác 100 lyvà ñåi liên b¡n qua phía quân Tñ8ND. Hai phi vøB52 ÇÜ®c thä xuÓng phía b© B¡c, d†c theo b© sôngThåch Hãn. Ti‰ng ÇÎch quân bÎ thÜÖng nghe rên rïsuÓt Çêm, Çån dÜ®c bÎ trúng bom n° tung và cháy ÇÕr¿c tr©i. Bom ÇÜ®c thä vào lúc n»a Çêm, phía bênnày Tñ8ND Çã ÇÜ®c thông báo gi© B52 së thä bom,vÆy mà m¶t sÓ cÛng mÃt bình tïnh, vì nh»ng ti‰ngvun vút khi bom tØ Ç¶ cao 10 ngàn mét rÖi xuÓng,ti‰ng n° Çinh tai khi chåm ÇÃt, bøi ÇÃt væng xuÓngsông nghe rào rào nhÜ mÜa l§n. ñÃy là Çã có khoängcách an ninh tØ Çi‹m bom n° Ç‰n vÎ trí quân ta là 500mét. Theo Çúng nguyên t¡c là chiŠu ngang phäi cóan toàn 1000 mét, nhÜng n‰u Çánh nhÜ vÆy låi khôngtrúng các giao thông hào và xe tæng ÇÎch.

Ngày hôm sau khu này êm ä, không còn thÃybóng dáng ÇÎch n»a. Chúng Çã rút sâu vào phía trong.

L» Çoàn cÛng ÇiŠu Ç¶ng Tñ2ND ti‰n chi‰m vùngÇ¶ng Tiên ª phía Tây Nam cæn cÙ Suzie khoäng 4cây sÓ. Tñ2ND chÌ m¶t tuÀn lÍ sau Çã chi‰m ÇÜ®cvùng này, løc soát thu ÇÜ®c nhiŠu kho lÜÖng th¿cgÒm: gåo, thÎt và cá h¶p, lÜÖng khô sän xuÃt tåi TrungC¶ng. ñÎch bÕ chåy vì các kho do mÃy toán hÆu cÀncanh gi» không th‹ chÓng Ç« ÇÜ®c quân sï Tñ2ND.

CuÓi tháng giêng 1973, H¶i nghÎ Ba Lê kš k‰tv§i nh»ng ÇiŠu bÃt l®i vŠ phía bên ta, do ñÒng minh

ép bu¶c.Tháng 3/1973 sân bay Hòa MÏ (tÙc cæn cÙ Evans

cÛ) trong khu trách nhiŒm cûa L» Çoàn 2 ND ÇÜ®cxº døng Ç‹ các máy bay quân s¿ C130 cûa Hoa Kÿchª tù phi‰n c¶ng Çáp xuÓng và ta chª chúng b¢ngquân xa t§i b© sông Thåch Hãn Ç‹ trao Ç°i tù binhtheo qui ÇÎnh cûa HiŒp ÇÎnh Paris.

Hàng ngàn tù binh c¶ng sän Çã ÇÜ®c trao trä phíabên kia, ÇÒng th©i ta cÛng nhÆn vŠ m¶t sÓ rÃt ít (b¢ng1/5 sÓ tù binh ÇÎch) các chi‰n sï VNCH bÎ ÇÎch b¡tgi» trÜ§c Çây.

T°ng thÓng NguyÍn Væn ThiŒu Çã Ç‰n bän doanhSÜ Çoàn Nhäy dù tåi HiŒp Khánh. Tåi Çây, sau khinghe TÜ lŒnh và các Sï quan Phòng 2, phòng 3 NDtrình bày diÍn ti‰n hành quân và các k‰t quä trÆnÇánh, T°ng thÓng Çã ra sân trÜng bày các chi‰n l®iphÄm Ç‹ xem.

Xe tæng T54, PT76, thi‰t vÆn xa BTR85 và cácÇåi bác 75 ly, 122 ly nòng ng¡n và nòng dài, 130 ly,các súng hÕa tiÍn và Çån 107 ly, 122 ly, SA 7 chÓngtr¿c thæng và AT3 chÓng chi‰n xa. Các loåi súng cÓi:61 ly, 82 ly, 120 ly và 160 ly (do Liên Xô ch‰ tåo).Máy truyŠn tin Çû loåi, súng c¶ng ÇÒng và cá nhânx‰p chÒng cao nhÜ x‰p cÛi, các xe vÆn täi Zin vàMotolova, các dàn phòng không 37 và 57 ly. Trangcø chi‰n ÇÃu và quân trang quân døng.

T°ng thÓng cÛng bÜ§c lên ÇÙng cånh pháo thápxe tæng T54 và yêu cÀu tài x‰ chåy m¶t vòng sân, rÒingÒi trên gh‰ dàn súng phòng không 37 ly, xº døngtay quay Ç‹ ÇiŠu khi‹n nòng súng lên cao và xuÓngthÃp, quay vòng xoay súng 360 Ç¶.

ñ‹ k‰t thúc bài này, ÇÒng bào miŠn Nam chúngta Çã bi‰t và Çã thÃy quân nhân các cÃp trong binhchûng Nhäy dù nói riêng và quân Ç¶i VNCH nóichung qua các trÆn chi‰n: Bình Long (An L¶c),Kontum và TrÎ Thiên (Mùa hè ÇÕ lºa) Çã chi‰n ÇÃuhào hùng trong gian kh° v§i nh»ng hy sinh to l§nnhÜ th‰ ÇÃy Ç‹ bäo vŒ T° quÓc thân yêu.

VÆy mà næm 1975, chúng ta mÃt nÜ§c, quân Ç¶ibÎ bÙc tº tan hàng, rã ngÛ, tan tác... "ñÒng minh"m¶t th©i g¡n bó v§i chúng ta Çã không ÇÙng v»ngtrên Çôi chân cûa h† mà ÇÙng trong m¶t th‰ thÆtÇáng chê trách. Bi‰t nói gì bây gi© ? L‡i tåi ai ? Tåichúng ta tÃt cä ? M†i ngÜ©i và cä th‰ gi§i Çã bi‰t !


Ti‰ng gà gáy trong thôn xóm. Ban ÇÀu m¶t vàicon, rÒi gÀn nhÜ cä bÀy gà chung quanh ÇŠu cÃt ti‰nggáy. Nh»ng âm thanh trÀm b°ng kéo dài to nhÕ, ÇÙtÇoån. Báo hiŒu bu°i bình minh ló dång cho m¶t ngàym§i låi b¡t ÇÀu nÖi quê tôi. Sau bao næm, tØ ngày cònlà ÇÙa bé Ç‰n nay, vÅn còn nhÜ nguyên vËn nét chÃmphá: "Nhóc Tèo" và "Cu VŒn"

NÖi vòng ngoài cûa m¶t huyŒn vùng núi miŠnB¡c. Thôn làng v§i nh»ng cæn nhà to nhÕ. N¢m räirác trên các mänh ÇÃt có m¥t b¢ng cao thÃp khôngÇŠu. Cæn l®p rÖm rå mÀu xám Çen. Cæn l®p ngói, lâungày mÀu nâu ÇÕ, Çã chuy‹n sang mÀu ÇÃt nâu Çen.TØng cæn, gÀn nhÜ nhà nào cÛng ÇŠu trÒng hàng ràocây tre xanh, vàng b†c quanh. M¶t vài cæn hai bênhông nhà, còn trÒng nh»ng cây cau cao th£ng t¡p.TrÜ§c sân nhà, lÓi Çi tØ ÇÜ©ng nhÕ vào. Hai bên, cócæn trÒng nh»ng cây bông Çû màu s¥c s«, khá ÇËp.M¶t vài cæn v§i dàn hoa thiên lš hay nh»ng cây ngâulá xanh nhÕ bông vàng, cao che khuÃt cä cºa chínhvào nhà.

Vài con trâu, n¢m yên l¥ng nhai låi cÕ nÖi gócphía sân trÜ§c. ThÌnh thoäng chúng l¡c ÇÀu, vÅy Çuôi,Çu°i ruÒi mu‡i. Dæm ba cøm khói b‰p bÓc lên cao, tØmái sau. M¶t ít ngÜ©i qua låi trên ÇÜ©ng làng. TrÈem chúng nô Çùa la hét rÜ®t Çu°i nhau, chåy quanhkh¡p các con ÇÜ©ng nhÕ trong thôn làng. MÃy conchó cÛng chåy theo Çàn trÈ, hòa nhÆp vào các tròchÖi.

Con ÇÜ©ng làng träi ÇÃt Çá, uÓn lÜ®n song songtheo con sông nhÕ phía dÜ§i v§i các thºa ru¶ng chiathành tØng ô to nhÕ hình vuông, hình ch» nhÆt. M¶tít cæn nhà xây gåch, mái ngói ÇÕ khá to l§n phíadÜ§i. Riêng trø sª cûa chính quyŠn làng, huyŒn, n¢mngay sát con ÇÜ©ng chính, träi Çá nh¿a có bŠ r¶ng, Çûcho các loåi xe ô tô l§n nhÕ chåy qua låi.DÅy nhà trøsª cûa chính quyŠn ÇÎa phÜÖng bao quanh b¢ng hàngrào xây xi mæng. TÃm bäng tên trø sª huyŒn, treotrên cao lÓi c°ng vào. Hai bên chòi canh, có lính gác.

Xóm ch® làng n¢m ª ngay ÇÀu ÇÜ©ng dÅn vàolàng, trên mänh ÇÃt khá b¢ng ph£ng, nhÜng khôngr¶ng l§n l¡m. Th¢ng nhÕ, vóc dáng ngÜ©i vØa phäi.

Da ngæm Çen vì dÀm mÜa dãi n¡ng, chÙ không phäinó là ngÜ©i gÓc miŠn núi hay dân t¶c thi‹u sÓ. Tócbù xù m†c lung tung nhÜ rÍ tre, chung quanh cái ÇÀukhá tròn, Çôi m¡t tinh anh, trong sáng. Nhìn vóc dángthân hình. Ai cÛng nghï, tu°i Ç©i nó Ç¶ khoäng, mÜ©iba, mÜ©i bÓn tu°i. Nó læn lóc sÓng trong vùng nàynhÜ m¶t kÈ không nhà. Lúc nó ngû vÌa hè cuÓi khuphÓ làng cûa vài cæn nhà xiêu vËo bÕ hoang. Lúc nóngû trong các khuôn såp ch® khi Çêm vŠ. Không m¶tngÜ©i dân làng nào, bi‰t rõ vŠ lai lÎch th¢ng bé vàcÛng ch£ng có m¶t ai quan tâm Çi tìm hi‹u chuyŒnnày. Ngoài m¶t ÇiŠu gÀn nhÜ ai cÛng bi‰t. Nó ÇãsÓng ª Çây cÛng Çã vài næm rÒi. ThÌnh thoäng th¢ngnhóc cÛng biŒt tích mÃy ngày, rÒi låi vŠ. Tuy nhiên,dân xóm làng cÛng ch£ng có m¶t ai quan tâm hay tòmò.

Dân làng g†i nó b¢ng cái tên: "Nhóc Tèo". Tênnày không bi‰t do ai Ç¥t, cÛng nhÜ h† g†i tên nó nhÜvÆy tØ lúc nào. Tên Ç¥t, m¶t phÀn do sÓ tu°i Ç©i cûanó Çã qua cái thûa th©i còn phäi bÆn quÀn thûng Çít,Çái dÀm, th¢ng cu. Và còn thêm lš do, nó là ÇÙa trÈkhá lanh l®i và hiŠn lành.

"Tèo" cái tên duy nhÃt nó t¿ gi§i thiŒu vŠ mình.Không tên h†, lÅn cä tên lót. Riêng nhóc tèo, nó lÃylàm thích thú ÇÜ®c dân làng g†i nhÜ vÆy. Tên kêuvang nhÜ m¶t tay anh chÎ giang hÒ lÕi tì trong tácphÄm 'BÒn lØa" cûa Duyên Anh. Nhóc Tèo æn m¥ctrông cÛng giÓng nhÜ m¶t tay giang hÒ nhí thÙ thiŒt.Chi‰c quÀn väi dÀy ki‹u nông dân, màu nâu v§i rÃtnhiŠu dÃu v‰t ÇÃt cáu bÄn. QuÀn Óng cao Óng thÃp,rách nhiŠu ch‡. Chi‰c áo väi ca rô cÛ kÏ nhiŠu màucÛng ch£ng ÇÜ®c tÜÖm tÃt. Hai tay áo, m¶t tay x¡nlên cao, còn m¶t tay buông thä. Chi‰c áo Ãm tay dài,väi ka-ki mÀu Çen thÆt dÀy, quÃn quanh bøng. TrênÇÀu Ç¶i chi‰c nón cÛ, ki‹u lÜ«i trai, mÀu xanh nhåtÇã båc tr¡ng, vành nón trÜ§c quay ngÜ®c vŠ phía sau.

Nhóc Tèo, ngày Çêm Çi lang thang kh¡p các nÖitrong làng. Ai sai bäo bÃt cÙ công viŒc gì h®p v§i khänæng. Nó ÇŠu hæng hái giúp và không bao gi© Çòi hÕitiŠn båc hay lÜÖng th¿c. Mà có cho nó lÜÖng th¿chay tiŠn, nó cÛng ch£ng có ch‡ nào Ç‹ cÃt gi». Ngoàib¶ quÀn áo m¥c trên ngÜ©i. Làm xong công viŒc, aicho gì nó lÃy cái Çó. Cho tiŠn lÃy tiŠn, cho thÙc ænnhÆn thÙc æn. NhiŠu lúc æn không h‰t. Nó gom låi, Çitìm nh»ng con chó trong làng cho chúng æn. M¶t conchó Ç¿c nho nhÕ lông ng¡n sát da, màu ÇÓm tr¡ng

NguyÍnVÛ DÜÖng MD54


Çen, cao gÀn nºa thÜ§c. Con chó này thÜ©ng haychåy theo Nhóc Tèo Ç‹ ÇÜ®c æn. Lâu ngày, Nhóc TèoÇi Çâu, nó cÛng chåy theo y nhÜ hình v§i bóng. Th‰là Nhóc Tèo có con chó này làm bån. Do bªi, conchó giÓng Ç¿c và nhÕ con. Nhóc Tèo Ç¥t cho con chócái tên "Cu VŒn". Tên hai ch» y nhÜ tên "Nhóc Tèo"mà dân làng g†i nó. "Cu VŒn", cÛng không chû, khôngnhà. XuÃt xÙ nguÒn gÓc cûa con VŒn, không m¶t aibi‰t nó tØ Çâu chåy Ç‰n vùng này Ç‹ sinh sÓng.

Nét n°i bÆt nÖi th¢ng nhóc. TØ ngày có Cu VŒnbên cånh. Nét m¥t nó có vÈ tÜÖi vui hÖn lúc trÜ§c.NhÃt là m‡i khi ai cho thÙc æn. Nhóc Tèo ÇŠu ÇÜacho Cu VŒn æn trÜ§c. N‰u còn dÜ, nó m§i æn.

N‰p sÓng thæng trÀm ngày tháng, no Çói cûa NhócTèo và Cu VŒn, tùy thu¶c vào Ç©i sÓng cûa dân làng.Cu VŒn khá khôn ngoan. M‡i khi nhóc tèo phäi làmcác công viŒc cho ai Çó trong làng, nhÜ lên luÓng raukhoai, nh¥t cÕ dåi hay quét d†n nhà cºa, sân ngõ. CuVŒn, n¢m yên m¶t ch‡ nhìn Nhóc Tèo. Có nh»ng lúcNhóc Tèo vì công viŒc, phäi cªi b§t quÀn áo cho Ç«vÜ§ng, rÒi Ç‹ m¶t ch‡ nào Çó. Cu VŒn chåy ngay Ç‰nch‡ Ç‹ quÀn áo, n¢m bên cånh nhÜ Ç‹ canh gi».

ñám trÈ trên dÜ§i lÙa tu°i trong làng, chÃp nhÆncho Nhóc Tèo hòa nhÆp vào trong các trò chÖi.ThÜ©ng là các bu°i chiŠu sau gi© h†c. B†n trÈ làng,kéo nhau ra khu ÇÒng ru¶ng trÓng nÖi bìa làng. Chiahai phe ra Çá banh. Sân banh ÇÜ®c thi‰t lÆp khá ÇÖngiän, ranh gi§i vòng quanh sân là b© thºa ru¶ng vàkhung gôn ghi dÃu b¢ng hai bøi cÕ l§n Ç¥t ª m‡i ÇÀusân. Nhóc Tèo cÛng là m¶t tay trung phong "bÒnlØa" có hång và là m¶t trong các cÀu thû nhí ghinhiŠu bàn th¡ng nhÃt. CÛng Çôi khi, b†n trÈ bày tròchÖi. Dàn trÆn chi‰n gi¥c c© lau ñinh B¶ Lïnh. Dïnhiên trong các trò chÖi cûa Çám trÈ, Cu VŒn và l§pchó làng cÛng læng xæng chåy theo nhÆp cu¶c. Vàicon chó còn sûa vang inh Õi, tåo huyên náo và bøi cátth°i tung bay cä m¶t góc làng.

M¶t lÀn n†, có vài ÇÙa trong lÙa tu°i tò mò hÕiNhóc Tèo:

- Này Nhóc Tèo, sao mà mày không vŠ nhà và Çih†c?

Im l¥ng, nó cúi ÇÀu tûi thân, Çáp ng¡n g†n:- Tåi tao không có nhà và bÓ mË.Cho Ç‰n m¶t ngày, Ç¶t ng¶t xuÃt hiŒn m¶t ngÜ©i

Çàn bà, tu°i Ç©i cÛng Çã ngoài bÓn mÜÖi. Khuôn m¥t

tròn hÖi vuông, miŒng móm, Óm gÀy, lÜng cong congnhÜ bà lão. Cách æn bÆn. QuÀn không Óng mÀu Çen,ki‹u loåi váy Çøp nhu¶m cû nâu, väi cÙng cûa miŠnthÜ®ng du B¡c ViŒt. Áo dài tay, väi cÛng dÀy nhÜchi‰c váy, màu nâu ÇÆm. ñÀu quÃn chi‰c khæn nhungÇen, ki‹u mÕ qøa không ra mÕ qøa. Nºa giÓng mÃybà quê ÇÒng ru¶ng, nºa giÓng mÃy bà dân t¶c thÜ®ngmiŠn núi. ñôi quang gánh. Chi‰c gù Çan b¢ng mây.NgÜ©i ta Çoán, bà là ngÜ©i tØ làng trên miŠn núi. BàngÒi bŒt xuÓng ÇÃt ª góc bìa ngoài tÆn cùng ngôi ch®làng. Träi bày trÜ§c m¥t, nh»ng m¥t hàng rao bántrên m¥t ÇÃt. Hai ba con gà nhÕ trong lÒng tre. Vàiloåi rau hoa quä, hái tØ vÜ©n nhà. Bà ngÒi im l¥ng.Lúc nhìn nh»ng món hàng mình bÀy bán. Lúc nhìnkhách Çi ch® qua låi. Không m¶t âm thanh chào hàngnào phát ra tØ cºa miŒng bà lão, nhÜ phÀn Çông dânbuôn bán trong làng. H† la to, kêu rao, m©i g†i kháchÇ‰n mua. M¶t vài ngÜ©i dân Ç‰n nhìn các loåi hàng,rÒi bÕ Çi. M¶t bà dân làng cúi xuÓng, tay cÀm trái bíngô tròn lên, hÕi giá:

- ThÜa bà, trái bí ngô nhÕ này bà bán bao nhiêu?- Bà mua Çi, bí tôi trÒng, ngon l¡m, cho bao nhiêu

cÛng ÇÜ®c.- ThÜa bà sao låi th‰! Bà nói giá Çi chÙ, Ç‹ tôi

mua?- ñã bäo, bà cho bao nhiêu tiŠn cÛng ÇÜ®c.- ñã vÆy, ba ÇÒng ÇÜ®c không?- Bà lÃy Çi, tôi Çã nói trÜ§c rÒi, bao nhiêu cÛng

ÇÜ®c mà.´t lâu sau. M¶t ông khá l§n tu°i. BÆn áo mÀu

xanh lá chuÓi, ki‹u b¶ Ç¶i cø HÒ. QuÀn tây Çen båcmàu. ñÀu Ç¶i chi‰c nón cÓi søp xuÓng, che khuÃt cäÇôi m¡t, chÌ còn thÃy miŒng, v§i mÃy chi‰c ræng cºahàm trên khá to, nhô ra hÖn cä hàng ræng dÜ§i. Chânmang Çôi dép làm b¢ng vÕ xe ô tô cao su. Ông chÌ tayvào lÒng gà, gi†ng miŠn quê ÇÃt B¡c:

- Lày bà, th‰ cái con gà mái trong nÒng, bà bánbao nhiêu ÇÃy th‰?

RÒi cÛng nhÜ lúc nÅy, bà nói:- ThÜa tùy ông, cho bao nhiêu cÛng ÇÜ®c.- ÷, sao bà nåi lói th‰ cÖ chÙ! Mua bán thì phäi

cho bi‰t giá Ç‹ tôi còn trä mà mua.- Tôi quä tình không bi‰t giá cä cûa viŒc bán gà,

ông liŒu cho bao nhiêu cÛng ÇÜ®c. MÃy con gà nàytôi nuôi chúng tØ nhÕ.

- Cái bà lày, chÜa thÃy ai buôn bán ki‹u nå nùng


nhÜ bà?- ThÜa ông, tôi nói thÆt, ông cÙ liŒu giá cä, cho

bao nhiêu cÛng ÇÜ®c.- Cái bà lày, vÆy thì sáu chøc ÇÒng ÇÜ®c không?- Då ÇÜ®c, thÜa ông lÃy Çi.Sau Çó, nh»ng m¥t hàng còn låi, bà cÛng bán

theo cách có m¶t không hai tåi phiên ch® làng này.Tr©i vŠ chiŠu, ánh sáng Çã y‰u dÀn. Các m¥t hàng

chÌ còn vài thÙ rau, quä nhÕ. TÃt cä Çã b¡t ÇÀu mŠmhéo, không có ngÜ©i mua. Th¢ng nhóc và Cu VŒnmon men Ç‰n. Nó cúi ÇÀu chào bà và nói:

- Bà Öi! Bà ª Çâu Ç‰n Çây th‰? Cháu nghï, ch¡clÀn ÇÀu tiên bà bán hàng tåi ch® này?

- Bà ª làng trên miŠn núi xuÓng dÜ§i này. Mà saocháu bi‰t, bà lÀn ÇÀu tiên Ç‰n Çây?

Nghe bà cø nói vÆy, Nhóc Tèo, dª d†ng ÇiŒu bibô khoác loác, nó vênh váo cao m¥t:

- Bà bi‰t không? Cä làng này, ai cháu cÛng bi‰th‰t. Bà không tin cÙ thº nêu tên vài ngÜ©i trong làng.Cháu nói cho bà bi‰t, h† ª xóm nhà nào trong làng.

- Cháu con à, sao mày nói thánh nói tÜ§ng th‰.N‰u bà bi‰t tên m¶t ai trong làng thì Çâu cÀn phäi hÕimày?

Nghe nói xong. Nhóc Tèo tÎt ngòi ba hoa conchích chòe.

- Ø nhÌ, bà nói Çúng. Mà này bà, vÆy chÙ, nhà bàª Çâu?

- Cháu hÕi nhà bà Ç‹ làm gì?- Cháu và Cu VŒn, không có nhà, chúng cháu

ngû, lúc trong các såp ch®, lúc dÜ§i các mái hiên nhàhoang khu phÓ làng.

- Bà cÛng không có nhà tåi cái làng này. Nhà bàª miŠn cao, Çi b¶ tØ sáng Ç‰n chiŠu m§i t§i.

- VÆy tr©i tÓi rÒi, làm sao mà bà vŠ?- Bà së ch© m†i ngÜ©i vŠ h‰t, rÒi bà së ngû qua

Çêm tåi ch® này rÒi sáng mai bà vŠ s§m.Th¢ng nhóc im l¥ng, nhìn bà v§i khuôn m¥t Çæm

chiêu. Trong thâm tâm nó không th‹ hi‹u ÇÜ®c. Tåisao m¶t bà, t¿ nhiên xuÃt hiŒn trong ch® phiên, rÒilåi nói ngû tåi ch® qua Çêm, ngày mai vŠ. CuÓi cùng,tính anh hùng hiŒp sï cÙu ngÜ©i trong nó n°i lên. Nóvênh váo:

- Này bà, n‰u bà tính ngû låi trong ngôi ch® này,cháu së tìm ch‡ ngû cho bà, bà có ÇÒng š không?

- ñÜ®c, bà cám Ön cháu.- ¢, này bà, Çã chiŠu tÓi, vÆy bà Çã æn cÖm gì

chÜa?- ChÜa. TØ sáng s§m Ç‰n gi©, bà chÜa có æn uÓng

gì cä, ngoài uÓng nÜ§c.Nói xong bà lão móc l§p túi áo bÆn bên trong

ngÜ©i. ñÜa cho th¢ng nhóc ít tiŠn. Bäo nó Çi muacÖm và thÙc æn vŠ cùng æn.

- Bà Öi, cái làng nhÕ bé này Çâu có ch‡ nào báncÖm và thÙc æn.

Nó nói xong, im l¥ng trong chÓc lát, ti‰p tøc:- Thôi bà cÙ ª Çây Ç®i cháu. Cháu vào trong khu

xóm làng. Cháu Çi xin cÖm, thÙc æn rÒi mang vŠ chobà. Nói xong, không cÀn bà lão có ÇÒng š hay không.Nhóc Tèo chåy vøt Çi. Cu VŒn cÛng lon ton chåytheo. GÀn ti‰ng ÇÒng hÒ sau. Khi màn Çêm gÀn nhÜÆp xuÓng, nó trª vŠ.

- Bà Öi, có cÖm và ít cá kho Çây. Cháu vào làngvØa xin ÇÜ®c. CÖm vÅn còn nóng.

Hai bà cháu cùng æn, dï nhiên Cu VŒn cÛng cóphÀn. ˆn cÖm tÓi xong, Th¢ng nhóc låi nói v§i bà:

- Bà chÎu khó ch© cháu m¶t lát. Cháu Çi lÃy nÜ§cuÓng, lúc nÅy cháu quên mÃt.

Sau khi æn uÓng cÖm tÓi xong, Nhóc Tèo lênti‰ng:

- Bà này, chúng ta vào bên trong khu ch® tìm ch‡ngû.

Vì quen bi‰t khu ch®, nhóc con dÅn bà Ç‰n ngaydÅy såp g‡ cao và to nhÃt. Nó nói:

- Bà n¢m ngû dÜ§i cái såp to này khuÃt gió, khôngbÎ lånh. ñ‹ cháu Çi tìm cho bà mÃy mänh giÃy và cácbao bì lót nŠn, cho nó Ç« Çau lÜng.

Riêng nó và Cu VŒn, n¢m såp nhÕ k‰ bên cånh.Tr©i vŠ Çêm, không ánh træng, chÌ lÃp lánh các ánhsao. TØng cÖn gió nhè nhË th°i làm dÎu b§t Çi cänhnóng b¿c cûa mùa Hè miŠn núi. Nhóc Tèo, gå chuyŒn:

- Bà Öi! sao bà Çã già mà còn phäi Çi bán hàng,mà bà ª mãi tÆn xa Ç‰n xóm này, th‰ các con cháu bàÇâu?

- VÆy chÙ cháu! BÓ mË Çâu mà cháu sÓng langthang nhÜ ÇÙa trÈ mÒ côi vÆy?

- ThÜa bà, bÓ mË cháu là ai và ª Çâu cháu khôngbi‰t. Cháu chÌ còn nh§ ÇÜ®c lúc bÃy gi©, cách ÇâycÛng nhiŠu næm rÒi. Cháu Çang ª gi» trâu trong m¶tgia Çình tåi m¶t làng rÃt xa Çây. Cháu quên mÃt tênlàng Ãy. NhÜng có m¶t ÇiŠu là cách xa Çây ít nhÃt cächøc ngày Çi ÇÜ©ng. Bu°i sáng Çó trÜ§c khi Çi chæn


trâu thay nhÜ m†i lÀn, ông chû nhà g†i cháu låi vàbäo cháu:

- Con à, cæn nhà này, chÌ vài tuÀn n»a thôi, ôngbà bu¶c phäi d†n Çi nÖi khác. Vì thi‰u n® quá nhiŠu,nên chû n® xi‰t nhà và cä ruông ÇÃt. Ông bà khôngth‹ ti‰p tøc nuôi cháu ÇÜ®c n»a. VÆy con cÀm lÃy íttiŠn Çi tìm ch‡ khác, xin ngÜ©i ta mà ª.

NgØng chÓc lát, Nhóc Tèo ti‰p tøc:- Hôm Çó, cháu chÌ bi‰t khóc. Bà chû nhà Ç‰n ôm

cháu v‡ vŠ, rÒi cÛng khóc theo. ñÙa con gái ông bà,hÖn cháu sáu, bäy tu°i. NhÃt ÇÎnh Çòi ông bà khôngÇÜ®c Çu°i cháu Çi, TØ ngày Çó Ç‰n nay, cháu langthang kh¡p nÖi và rÒi l†t Ç‰n nÖi này. NÖi Çây, dù Çôikhi có ngày cÛng không có cÖm æn. NhÜng tronglàng, không có ai hÃt hûi cháu. HÖn n»a, Çám trÈ nhÕtrong làng, chúng còn cho cháu cùng vui chÖi v§ichúng, sau các bu°i chiŠu tan h†c.

- Th‰ bÓ mË cháu Çâu?- Cháu không bi‰t?- Tåi sao låi không bi‰t?- ThÜa bà, cháu còn nh§. Hôm Ãy, trÜ§c khi ra

khÕi nhà mÃy ngày. Sau khi æn cÖm chiŠu xong. Ôngg†i cháu låi, ÇÙng trÜ§c m¥t và báo cho cháu bi‰t.Cháu không phäi là con ru¶t. RÒi ông k‹. Bu°i chiŠungày Çó. Trên ÇÜ©ng vŠ nhà tØ ÇÒng ru¶ng. ThÃycháu n¢m co ro, khóc nÙc nª bên vŒ ÇÜ©ng. Ông thÃyt¶i nghiŒp b‰ cháu vŠ nhà giao cho bà t¡m rºa rÒinuôi nÃng, coi nhÜ con cháu trong nhà. L§n lên, ôngbà cho cháu Çi h†c tåi trÜ©ng làng. Ngày nào khôngÇi h†c. Cháu phø giúp viŒc nhà cùng v§i con gái cûaông bà. ChÎ gái con ông bà rÃt thÜÖng và coi cháunhÜ em ru¶t.

- Th‰ tåi sao? Ông bà không cho cháu Çi theo.- Bà hÕi vÆy, cháu cÛng không bi‰t n»a. Ngày Ãy

ông bà nói vÆy, cháu chÌ bi‰t có vÆy, rÒi ôm ít quÀnáo ra Çi. Hôm cháu Çi, chÎ cháu khóc lóc thÆt nhiŠu.ChÎ khóc to l¡m và van nài ông bà phäi dÅn cho cháuÇi theo.

- Th‰ tØ ngày Ãy Ç‰n nay, bao lâu rÒi và cháu cótin tÙc gì cûa h† không?

- ThÜa bà, không. Ra khÕi nhà, cháu Çi lang thang.ñi xin æn, sÓng h‰t ch‡ này Ç‰n ch‡ n†. Và rÒi cháuÇ‰n Çây, nay cÛng ÇÜ®c vài cái t‰t. Tåi Çây, m†i ngÜ©idân làng ÇŠu ÇÓi xº tÓt v§i cháu. NhÃt là Çám trÈ, lÙatu°i cháu. Không ÇÙa nào hÃt hûi. Chúng cÛng thÜ©ngmang quà bánh cûa nhà chúng cho cháu æn. Nói Ç‰n

Çây. Nhóc Tèo cuÓi ÇÀu tûi thân, khóc nÙc nª. Ngheti‰ng khóc, Cu VŒn Çang n¢m im. ñÙng vøt dÆy, rúcÇÀu vào ngÜ©i nó, kêu hí hí rên rÌ.

Ti‰ng bà lão, gi†ng dÙt quãng:- Bà xin l‡i, Çã hÕi cháu quá l©i. Bà cÙ tÜªng trên

Ç©i này chÌ có hoàn cänh bà là kh°. Không ng© tu°iÇ©i cháu còn nhÕ mà Çã phäi chÎu cänh cÖ c¿c hÖnbà.

- ThÜa bà, không sao Çâu. Lâu nay, cháu Çã quenn‰p sÓng này. Tuy nhiŠu khi cháu cÛng nh§ Ç‰n ôngbà Çã nuôi cháu trong nh»ng næm tháng cháu còn bé.Và cháu nh§ chÎ gái nhiŠu nhÃt. NhiŠu Çêm cháun¢m mÖ. ChÎ em cháu chåy nô Çùa kh¡p m†i nÖiquanh nhà, bÎ mË m¡ng. Khi tÌnh ngû dÆy, cháu chÌcó bi‰t khóc. Nhóc Tèo ti‰p tøc:

- ThÜa bà, cháu Ü§c mÖ. Sau này, låi có ai ÇónhÆn cháu làm con cháu, Ç‹ ÇÜ®c sÓng trong m¶t cænnhà, không phäi lo, ch‡ æn, ch‡ ngû và thêm n»a,cháu có th‹ ÇÜ®c Çi h†c. Mà này bà:

- Th‰ bà nói, bà cÛng kh°, tåi sao vÆy?Im l¥ng trong ít lâu. RÒi bà lão v¡n t¡t giäi bày

câu truyŒn cûa Ç©i mình.Næm Ãy, tu°i Ç©i tuy Çã gÀn hai mÜÖi. NhÜng

cÛng chÜa có quen bi‰t m¶t ngÜ©i trai nào trong làng,k‹ cä làng trên lÅn làng dÜ§i. RÒi thì theo phong tøctÆp quán. Con gái Çã l§n tu°i phäi lÆp gia Çình ra ªriêng. Qua m¶t bà mai mÓi trong làng. Bà ÇÜ®c gächo ngÜ©i con trai trÜªng cûa m¶t gia Çình khá giàucó ª làng bên. Hai v® chÒng sÓng v§i nhau vài næm,nhÜng không có con. Bà mË chÒng không vØa lòng.Vì bà không th‹ sinh con nÓi dõi dòng giÓng cho giaÇình nhà chÒng. Ban ÇÀu bà mË chÒng chÌ Çay nghi‰nhành hå. Và rÒi cuÓi cùng, mË chÒng bà nói th£ng,khuyên bà nên Çi ra khÕi nhà hay vŠ låi nhà cûa bÓmË, Ç‹ bà Çi tìm v® khác cho ngÜ©i con trai trÜªng.Cha chÒng bà im l¥ng, nhÜ bi‹u ÇÒng tình v§i v®.Riêng ông chÒng bà tuy rÃt thÜÖng yêu bà. NhÜngvÅn s® uy quyŠn cûa bÓ mË. Bà thÃy vÆy, tûi thân, bÕnhà, bÕ làng Çi. Do phong tøc tÆp quán, bà cÛng khôngdám quay trª vŠ nhà bÓ mË mình. Ra Çi, bà cÛngsÓng nay ch‡ này, mai ch‡ n†. CuÓi cùng bà tìm muaÇÜ®c m¶t cæn nhà nhÕ trong vùng cao cûa s¡c dânngÜ©i Mèo.

- VÆy, th‰ tØ ngày ra Çi Ç‰n gi© ÇÜ®c bao lâu rÒi,và bà có nghe tin tÙc gì cûa nhà chÒng ho¥c bà có vŠlåi thæm cha mË bà không?


- Bà ra Çi Ç‰n nay cÛng hÖn cä chøc næm rÒi.CÛng không bi‰t tin tÙc gì cûa gia Çình chÒng. Và bàcÛng không dám lÀn mò vŠ låi nhà cha mË mình. Bàt¿ coi nhÜ mình Çã ch‰t.

Nghe xong bà lão k‹. Nhóc Tèo chÌ bi‰t im l¥ng.Cä hai bà cháu cÛng không ai nói thêm ÇiŠu gì.Khoäng hÖn ti‰ng ÇÒng hÒ sau. B‡ng Cu VŒn, Çangn¢m cånh Nhóc Tèo. Vùng dÆy chåy ra ngoài såp,sûa vài ti‰ng khá to. Nhóc Tèo nói:

- Bà Öi, hình nhÜ có ai Çang Çi vào trong ch®.M¶t ngÜ©i Çàn ông, ÇÀu Ç¶i chi‰c nón r¶ng vành,

bÆn chi‰c áo Ãm, dài quá ÇÀu gÓi. Tay cÀm chi‰c ÇèndÀu quai xách. Ng†n lºa Çèn cháy lÃp lóe to nhÕ, lúclên cao, lúc hå thÃp theo luÒng gió. Ông vØa Çi, vØaÇong ÇÜa qua låi chi‰c Çèn, cho ánh sáng soi r†i rõbÜ§c Çi. Nhóc Tèo:

- Ông Öi!, ban Çêm khuya, ông Çi Çâu ÇÃy?- Th¢ng Nhóc Tèo ÇÃy à?- Då thÜa ông, là cháu Çây, Nhóc Tèo, mà ông

vào ch® làm gì khuya th‰? Có cÀn cháu phø giúp ôngcái gì không?

- Ông không cÀn, ông chÌ Çi vào trong ch® ki‹mtra xem có cái gì không °n thôi, rÒi vŠ.

Bà lão n¢m trong khung såp, im ti‰ng.- ThÜa ông yên chí Çi, chÌ có cháu ngû Çây thôi.- Th‰ thì ÇÜ®c, ông vŠ Çây.Sau khi ông cÀm Çèn Çi khÕi. Ti‰ng bà lão:- Này cháu à, cái ông lúc nãy là ai, cháu bi‰t

không và ông Çi vào ch® làm cái gì vÆy?- ThÜa bà, ông Ãy tên gì, cháu quên mÃt rÒi.Nói xong, nhóc con t¿ k‹ l‹ v§i bà lão. ThÜ©ng

thÜ©ng thÌnh thoäng cÛng có ngÜ©i vào ch® y nhÜông này Çêm nay. Cháu cÛng ch£ng bi‰t h† vào làmcái gì. Cä làng này, gÀn nhÜ ai cÛng bi‰t, cháu vÅnthÜ©ng ngû trong ch®, nhÃt là vŠ mùa ñông. Cháuchui vào n¢m m¶t xó dÜ§i såp ch® Ç‹ tránh bÎ gióth°i buÓt lånh. NhiŠu Çêm n¢m không ngû ÇÜ®c vìÇói và lånh n»a. Nh»ng Çêm Ãy, lúc ngû, cháu mÖtoàn cänh ÇËp không thÜa bà.

- Cänh gì, mà cháu bäo là ÇËp.- Cháu mÖ thÃy. Cháu ÇÜ®c ª trong m¶t cæn nhà

mái ngói to. Chung quanh nhà trÒng rÃt nhiŠu cây æntrái, nào là cam, bÜªi, kh‰, cä cây táo dai, quä to nhÜquä trÙng gà. ñ¢ng sau nhà låi có cä cái ao cá thÆt to,v§i ván cÀu ao ÇÜa ra gÀn gi»a ao. Th‰ nhà bà ª vùng

cao có nhÜ vÆy không?- Nhà bà nhÕ, løp xøp nÖi bìa rÅy. Chung quanh

mänh vÜ©n con và cái chuÒng gà ª cuÓi vÜ©n. MÃycon gà bà bán sáng nay tåi ch® là gà cûa bà nuôi ÇÃy.

- Có ÇÜ®c cæn nhà nhÜ bà thích thÆt, không phäingû xó ch®.

- Cháu à, mai này, Ç‹ bà dÅn cháu vŠ nhà bà mÃyngày cho bi‰t. Nghe xong, nhóc tèo mØng r«:

- ThÆt không bà? Bà nhÃt ÇÎnh phäi dÅn cháu vŠÇÃy nhé! Thêm n»a, bà cÛng cho cháu xin dÅn CuVŒn Çi theo?

- ñÜ®c, bà hÙa.Thôi khuya rÒi, bà cháu mình nên Çi ngû.Ti‰ng gà gáy trong thôn xóm. Ban ÇÀu m¶t vài

con, rÒi gÀn nhÜ cä bÀy gà chung quanh ÇŠu cÃt ti‰nggáy. Nh»ng âm thanh trÀm b°ng kéo dài to nhÕ, ÇÙtÇoån. Báo hiŒu bu°i bình minh ló dång cho m¶t ngàym§i låi b¡t ÇÀu nÖi quê tôi. Sau bao næm, tØ ngày cònlà ÇÙa bé Ç‰n nay, vÅn còn nhÜ nguyên vËn nét chÃmphá:

Mùa ñông 2018


Nhà hàng ViŒt NamNhà hàng ViŒt NamNhà hàng ViŒt NamNhà hàng ViŒt NamNhà hàng ViŒt Nam

Phú YênPhú YênPhú YênPhú YênPhú Yên700 March Road

Kanata, Ontario K2K 2V9Tel: (613) 599-0006

ñÀy Çû các món æn thuÀn túy ViŒt Nam

Kính chúc

Bu°i Då TiŒc Hånh Ng¶cûa các chi‰n sï MÛ ñÕ

do Gia ñình MÛ ñÕ VN/Chi H¶i Canadat° chÙc h¢ng næm tåi Montréal

Thành công tÓt ÇËp




Documents

Møc Løc - GĐMĐVNHTĐ€¦ · Cv Lê ThÎ Thi-Uyên 100.00 TiŒm ThuÓc B¡c Quäng PhÜ§c ñÜ©ng 200.00 Pharmacie Bùi 100.00 Pharmacie Kim Uyên Huÿnh 100.00 Pharmacie PHARMAPRIX