74
1 MBULI YEDI IWANDIKWE NI YOHANA ULONGOZI Chitabu cha Mbuli Yedi iwandikwe ni Yohana ni chimwenga mgati mwe vitabu vine vya Lagano hya vikutambalisa wikazi wa Yesu Kulisito. Chila chimwenga mgati mwe vino chetangwa “Mbuli,” nuko kugamba “Mbuli Yedi.” Chawandikagwa hadya Yesu eze abanike ni Matayo na Luka na Yohana. Mbuli Yedi iwandikwe ni Yohana chindedi yawandikagwa ni msigilwa Yohana hajihi na mhilimo wa 90 AD. Hata hegu chitabu chino hachikulonga kugamba Yohana nuyo mwandisi, ivyo chiwandikwe chaligana ne ibaluwa ya nkongo ya Yohana na baluwa ya kaidi ya Yohana na baluwa ya katatu ya Yohana. Wamwenga mwa wakale wawandika hantu Yohana ekale ni ko mzi wa Efeso mwe chipindi icho, elo vyalagisa kugamba chitabu chawandikagwa ko mzi wa Efeso. Yohana kakonga pwilili mwalo we chitabu kwa kuwambiza wantu wazumile kugamba Yesu ni Kulisito, ni Mwana ywa Chohile akwikala (20:31). Kwa kuzumila vino nawatende na wikazi mwe dizina dyakwe. Chitabu chawandikagwa kwa wakusoma wose Wayahudi na sawo Wayahudi. Mbuli Yedi iwandikwe ni Yohana unaikaulisa yesimana na ziya izintuhu izintatu. Alongesa mwe mpituko adamanye Yesu mna hawandikise mwe zisimo zakwe. Mbuli ntuhu zilaile saviya kubatizwa kwa Yesu na kujezwa kwe nyika ivyo haviwandikwe mwe ino Mbuli yedi. Vimndani Yohana kakonga Mbuli Yedi mwe sula 1:1-18.

MBULIYEDIIWANDIKWENI YOHANA ULONGOZI · 1 MBULIYEDIIWANDIKWENI YOHANA ULONGOZI Chitabu cha Mbuli Yedi iwandikwe ni Yohana ni chimwenga mgati mwe vitabu vine vya Lagano hya vikutambalisawikaziwaYesuKulisito

  • Upload
    others

  • View
    8

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

1

MBULI YEDI IWANDIKWE NIYOHANAULONGOZIChitabu cha Mbuli Yedi iwandikwe ni Yohana nichimwenga mgati mwe vitabu vine vya Lagano hyavikutambalisa wikazi wa Yesu Kulisito. Chila chimwengamgati mwe vino chetangwa “Mbuli,” nuko kugamba“Mbuli Yedi.” Chawandikagwa hadya Yesu eze abanikeni Matayo na Luka na Yohana. Mbuli Yedi iwandikweni Yohana chindedi yawandikagwa ni msigilwa Yohanahajihi na mhilimo wa 90 AD. Hata hegu chitabu chinohachikulonga kugamba Yohana nuyo mwandisi, ivyochiwandikwe chaligana ne ibaluwa ya nkongo ya Yohanana baluwa ya kaidi ya Yohana na baluwa ya katatu yaYohana. Wamwenga mwa wakale wawandika hantuYohana ekale ni ko mzi wa Efeso mwe chipindi icho, elovyalagisa kugamba chitabu chawandikagwa ko mzi waEfeso.

Yohana kakonga pwilili mwalo we chitabu kwakuwambiza wantu wazumile kugamba Yesu ni Kulisito,ni Mwana ywa Chohile akwikala (20:31). Kwa kuzumilavino nawatende na wikazi mwe dizina dyakwe. Chitabuchawandikagwa kwa wakusoma wose Wayahudi na sawoWayahudi. Mbuli Yedi iwandikwe ni Yohana unaikaulisayesimana na ziya izintuhu izintatu. Alongesa mwempituko adamanye Yesu mna hawandikise mwe zisimozakwe. Mbuli ntuhu zilaile saviya kubatizwa kwa Yesu nakujezwa kwe nyika ivyo haviwandikwe mwe ino Mbuliyedi.Vimndani

Yohana kakonga Mbuli Yedi mwe sula 1:1-18.

YOHANA 1:1 2 YOHANA 1:13Ukajika niyo awandika mpituko zimwenga Yesu

adamanye (1:19-12:50).Ukajika atambalisa mbuli zilozize mo wikazi wa Yesu

zimbuzize mwe file na kuuya kwakwe (13:1-20:31).Yohana abindiliza Mbuli Yedi mwe sula 21 achigam-

bila chipindi chimwenga Yesu awalailaga wantueze auyuke ukajika akonga mwalo wakwe kwakuwandika ichitabu.

Ulosi ukuchinka ujima1 Aho nkongo hendaga na mntu akwitangwa Ulosi,

Ulosi uyo endaga na Chohile, naye endaga Chohile.2 Kukongela nkongo Ulosi endaga hamwenga na Chohile.3 Chila chintu chaumbwaga kombokela uyo, hendile uyo,Chohile haumbile chintu chochose. 4 Uyo endaga nkon-gelo ya ujima, na ujima uwo wendaga ulangazi wa wantu.5 Ulangazi uwo walangaza mwe chiza, mna ichiza nachochidunduga kuudaha.

6 Chohile amsigilaga msigilwa yumwenga zina dyakweYohana, 7 yudya ezaga kuwagambila wantu watimileulangazi uwo. Ezaga chani wantu wose weve na kuzumilaulosi wakwe. 8Yohana hendaga uwo ulangazi, mna ezagadu kuwaukuila wantu mbuli yo ulangazi uwo. 9 Unonuwo ulangazi we chindedi, ulangazi ukwiza mwe isi nakuwamulikila wantu wose.

10 Ivyo Ulosi uyo endaga uko kwe isi. Hata kugambaChohile aumbaga isi kombokela uyo wantu woseni weisi hawamzumile. 11 Ezaga mwe isi yakwe mwenye, mnawendile wakwe hawamhokele. 12Mna wantu wamwengawamhokela na kumzumila, ivyo awenka udahi wa ku-woneka wedi kulongozi kwa Chohile. 13 Hawatendilewana wa Chohile kwa fanyanyi za chimntu mna nguvu zachimwili, mna kwa udahi wa Chohile mwenye.

YOHANA 1:14 3 YOHANA 1:2314 Naye Ulosi niyo etenda mntu, ekala kwetu, suwe

naswi chiuwona ukuka wakwe, ukuka wakwe uyo endileMwana ichedu ywa Tate, kamema mbazi na chindedi.

15 Yohana awaukwilaga wantu mbuli zakwe, ak-aguta, “Uyo nuyo nilongile hadya nalongaga, ‘Eza mntuyumwenga anomboke miye, uyo ni mkulu kujinka miye,kwaviya endaga uko sinati kwelekwa.’ ”

16 Mo ujejeje we izimbazi zakwe zose, suwe chosechihokela mazi kujinka mbazi. 17 Kwaviya Chohilekalavya Sigilizi kwombokela Musa, mna Yesu Kulisitokegala mbazi na chindedi. 18 Hahali mntu amuwoneChohile chipindi chochose mna Mwana ichedu, aliganena Chohile, yudya alungane na Tate, nuyo amtendilechimmanye Chohile.

Uukuzi wa Yohana Mta kubatizaMatayo 3:1-12; Mako 1:1-8; Luka 3:1-18

19 Uno nuwo ukuzi Yohana aukule mwe Vilongozi waChiyahudi uko Yelusalemu wawasigila walavyantambikona Walawi wamuze, “Weye wiyuhi?”

20 Yohana halemele kuwahitula, niyo alonga pwip-wipwi, “Miye suyo Kulisito Mkombola.”

21 Aho niyo wamuza, “Haluse weye wi yuhi? Togola,weye ni Eliya?”

Yohana niyo ahitula, “Bule! Miye suyo.”Wamuza, “Togola, weye ni yudya muwoni?”Yohana awahitula, “Bule!”22 Wowo wamuza, “Haluse weye niweye yuhi? Wegaze

we mwenye? Chigambile chani chikawagambile wadyawachisigile.”

23 Yohana awahitula, “Miye ni yudya muwoni Isayaalongaga izimbuli zakwe kugamba,‘Izwi dya mntu dikwivika kwe nyika,chumizani sila ya Zumbe.’ ”

YOHANA 1:24 4 YOHANA 1:3624 Awo wantu nawasigilwa ni bunga dikwitangwa

Mafalisayo. 25 Niyo wamuza Yohana, “Uneva weye suyoKulisito hegu Eliya hegu yudya muwoni, kwa mbwaniwabatiza wantu?”

26 Yohana niyo awahitula, “Miye nabatiza kwa mazi,mna eyuko yumwenga mgati mwenyu hamummanyize.27Uyo neze umo hajika komboka, mna miye sikuwagilwahata kufungula luzigi lwe vilatu vyakwe.”

28Mbuli zino zoseni zitamwilwa uko Besaniya, ng'amboyo mto wa Yolodani uko Yohana endaga akabatiza.

Yesu ni ngoto ya Chohile29 Zuwa dikutimila, Yohana amwona Yesu akamwizila.

Niyo agamba, “Yuno nuyo Mwanangoto ywa Chohileikusa masa ya wantu we isi! 30 Yuno nuyo nilongileumo hagamba, ‘Homboka miye neze mntu yumwe mkulukujinka miye, kwaviya endaga uko miye sinati kwelekwa!’31 Miye mwenye sammanyize, mna siza kubatiza wantukwa mazi chani wantu wa Izulaeli wammanye.”

32 Yohana nakaukula kugamba, “Simwona Muye Ukuk-ile akasela kulaila kulanga enga suwa manga na kuchimamlanga mwakwe. 33 Miye sammanyize, mna Chohileanisigile ukubatiza wantu kwa mazi na kanigambila,‘Mntu yudyanoumuwoneMuyeUkukile akamseila kulailakulanga na kwikalamnangamwakwe, uyo nuyo akubatizakwa Muye Ukukile.’ 34 Yohana agamba, miye siwona,”“naho siukula kugamba yuno nuyo Mwana Chohile.”

Wanampina wankongo wa Yesu35 Zuwa dikutimila Yohana nendile naho ehadya hantu

aho hamwenga na wanampina wakwe waidi. 36 Ezeamwone Yesu akajinka, agamba, “Kaulani! Yuno nuyoMwanangoto ywa Chohile.”

YOHANA 1:37 5 YOHANA 1:4737 Awowanampinawamwiva Yohana akalonga izimbuli

izo, niyo wamtimila Yesu. 38 Yesu ahituka eze awa-wone awo wanampina wamtimila, awauza, “Mwaungambwani?”

Wamgamba, “Labi, wekala kuhi?” Labi nuko kugambamhinyi.

39 Yesu awagamba, “Soni, nanywi namwone.” Awowanampina wamtimila, wawona hantu endaga akekala.Wasinda naye zuwa idyo. Nayo neikabula saa mlongonechisingi.

40 Anduleya mlukolo ywakwe Simoni Petulonendile ni yumwenga mgati mwa awo awaidi wendilewamwivile Yohana aho akalonga ivyo. Niyo wamtimilaYesu. 41 Anduleya ambwila Simoni nkongo, mlukoloywakwe. Amgamba, “Chimwona Masiya.” Masiya nunukokugamba Kulisito Mkombola. 42 Niyo amwigalaSimoni kwa Yesu.

Yesu amsinya nakumgamba, “Zina dyako nuyo Simonimwana ywa Yohana, mna nawitangwe Kefa.” Zina dinodiligana na Petulo nadyo nu nukokugamba Luwe.

Yesu awetanga Filipo na Nasanieli43 Zuwa dikutimila Yesu akonga kwita Galilaya. Uko

ambwila Filipo na kumgamba, “Nitimila!” 44 Filiponani mkaya ywa Betisaida, mzi nawakekala Anduleyana Petulo. 45 Filipo ambwila Nasanieli nakumgamba,“Chimwona yudya alongagwa ni Musa mwe chitabu chezisigilizi, naho alongagwa ni wawoni. Nuyo Yesu mwanaYusufu, mntu ywa Nazaleti.”

46Nasanieli auza, “Vino vyadahika chintu chedi chilaileNazaleti?”

Filipo ahitula, “Soo ukaule.”47 Yesu eze amuwone Nasanieli akamwizila, amlongela,

“Uyo ni Muizulaeli toti, hena lema!”

YOHANA 1:48 6 YOHANA 2:10

48 Nasanieli amuza, “Kunimanya vivihi?”Yesu ahitula, “Nakuwonaga umo nawihasi ho mtini,

umo Filipo hanati kukwitanga.”49 Nasanieli ahitula, “Mhinyi, weye wi Mwana Chohile!

Weye wi Seuta ywa Izulaeli!”50 Yesu agamba, “Wazumila kwaviya du nakugambilaga

kugamba na sikuwona hasi ho mtini? Nauwone mbulinkulu kujinka zino!” 51 Awagamba, “Nawagambilanichindedi, namwone mbingu zikagubuka na wandima wakwembinguwaChohilewakakwela na kuselamlangamweMwana ywa Mntu.”

2Nyinka mo mzi wa Kana

1 Zuwa dya katatu nakuna nyinka mo mzi wa Kana ukoGalilaya. Mamiyakwe Yesu endaga aho, 2Yesu hamwengana wanampina wakwe nawo wagonekagwa mwe inyinkaiyo. 3Divai eze isile, nine Yesu amgamba, “Divai iwasila!”

4 Yesu ahitula, “Mnala, usekunigambila dya ku-damanya, chipindi changu hachinati.”

5 Aho mamiyakwe awagambila wandima, “Damanyanidyodyose nawagambileni.”

6 Aho na hana mabiga mtandatu yadamanywe kwamayuwe, chila dimwe nadikaguhamadebemashano vino,mazwela yakutimilwa ni Wayahudi mwe kwelengusa.7 Yesu awagamba wandima, “Memezani mazi amabigayano.” Wayamemeza, 8 niyo awagamba, “Tekani mazimmwigailemkulu ywengasu”. Wamwigailamazi, 9mkuluywe ngasu eze ayalume yahitukila kutenda divai. Hav-imanyaga mazi yano uko yalaile, kwaviya wandima wa-tekile amazi nawavimanya, ivyo niyo amwitanga umwali,10 amgamba, “Chila mntu alavya divai yedi nkongo, hadya

YOHANA 2:11 7 YOHANA 2:20wagonekwe wakatenda wanywelesa, alavya idya isokele.Mna weye kuika idivai iyedi kubula vino haluse!”

11Yesu kadamanya chilagiso icho cha nkongo ukoKana,mzi wa Galilaya, uko kalagisa ukuka wakwe, wanampinawakwe niyo wamzumila.

12Vize viheze, Yesu namamiyakwe, walukolowakwenawanampina wakwe wasela kwita Kapelinaumu nakwikalauko kwa mazuwa majeche.

Yesu aita kwe Nyumba ya ChohileMatayo 21:12-13; Mako 11:15-17; Luka 19:45-46

13 Pasaka ya Wayahudi neihaguhi, ivyo Yesu niyo aitaYelusalemu. 14UmomweNyumbankulu ya Chohile awab-wila wantu watamayombe wakulu wakataga ng'ombe,ngoto na wasuwa manga, wavunja hela wekala mweizimeza zawo. 15 Elo niyo apilika luzigi saviya msipi nakugulusa ng'ombe hamwenga na ngoto zawo kumlawamwe Nyumba nkulu ya Chohile, akaheza ahitula mezaza wadya wata yombe dya hela na kwitila matunduyawo hasi. 16 Niyo awagamba nawakataga suwamanga,“Usani vintu vino hano! Mleke kuitenda Nyumba yaChohile Tate gwilo!” 17 Wanampina wakwe wakum-buka kugamba Mawandiko Yakukile yagamba, “Chohile,kuyungisa kwangu Nyumba ya Chohile kwanoka saviyamoto.”

18 Vilongozi wa Wayahudi wahitula, “Wadaha ku-damanyampituko yani kulagisa kugamba una uwagila wakudamanya vino?”

19 Yesu ahitula “Vunani Nyumba nkulu ya Chohile,nami naniizenge naho kwa mazuwa matatu.”

20 Aho wayahudi wamuza, “Waunga wiizenge kwamazuwamatatu? Iguhamihilimomilongomine namtan-datu kuzenga Nyumba nkulu ya Chohile!”

YOHANA 2:21 8 YOHANA 3:821 Mna Nyumba nkulu ya Chohile naikalongwa ni Yesu

nuumwili wakwe. 22 Ivyo umo eze auyuke, wanampinawakwe wakumbuka kugamba alongaga ayo, niyo wazu-mila Mawandiko Yakukile viya alongaga Yesu.

Umanyi wa Yesu mwe myoyo ya wantu23 Yesu umo endaga Yelusalemu kwe zuwa Pasaka

wantu walozize wamzumila weze wawone vilagisoadamanyaga. 24 Mna Yesu nendile hana uzumizi nawo,kwaviya nakawamanya wose. 25 Havyungigwe yoyoseamukuilembuli zawo, kwaviya uyomwenye nakavimanyavimwe myoyo yawo.

3Yesu na Nikodemo

1 Kwendaga kuna chilongozi yumwenga Myahudi ak-witangwa Nikodemo, wa bunga dya Mafalisayo. 2 Chilochimwenga ambasaga Yesu nakumgamba, “Labi, chi-manya kugamba weye wi mhinya usigilwe ni Chohile.Hahali akudaha kudamanya vilagiso ukudamanya unevaChohile he hamwenga naye.”

3 Yesu ahitula, “Nakugambila chindedi, hahali akudahakuuwona Useuta wa Chohile henati kwelekwa nkanana yakaidi.”

4 Nikodemo auza. “Mntu mjima adaha vivihi kwelekwavituhu?” “Havikudahika kwingila vituhu mweinda yamami yakwe na kwelekwa vituhu!”

5 Yesu ahitula. “Nakugambila chindedi,” “Hahanaakudaha kwingilamoUseutawa Chohile henati kwelekwakwa mazi na kwa Muye. 6 Chikwelekwa ni mntu ni chachimwili ni tati yakwe na mami yakwe, mna chikwelekwani Muye ni muye. 7 Usekwehelwa kwaviya sikugambilakugamba nyuwe mwaungwa mwelekwe uhya. 8 Mpehoyavumila kuhinga kudya ikunga, waiva idizwi dyakwe,

YOHANA 3:9 9 YOHANA 3:21mna hukuvimanya uko ikulaila hegu uko ikwita. Ni saivyokwa chila mntu akwelekwa kwa Muye.”

9 Nikodemo auza. “Vino vyadahika vivihi?”10 Yesu ahitula, “Wi mhinya mkulu mwe Izulaeli,

naho huvimanyize vino? 11 Nakugambila chindedi, suwechalonga yadya chimanyize na kuukula milosi chiwone,mna nyuwe hamkunga kuhokela ukuzi wetu. 12 Unevahamkuzumila umo hawagambilani mbuli ze isi, namdahevivihi kunizumila, naho. Umo hawagambilani mbuliza kwembingu? 13 Na kujinka idi hahali mntu akweilekwembingu ukaleka Mwana ywa Mntu, aseile hasi kulailakwembingu.”

14 Saviya Musa enule kulanga nyoka idamanywe kwashaba uko kwenyika, saivyo Mwana ywa Mntu nenulwekulanga, 15 chani chila mntu akumzumila enkigwe ujimawa mazuwa yose. 16Kwaviya Chohile kaungisa isi vilekileamlavye Mwanawe ywe ichedu, chani chila mntu namzu-mile asekwagamna enkwe ujimamazuwa yose. 17Chohilehamsigile Mwanawe mwe isi chani akantile wantu, mnaatende mkombola ywawo.

18 Mntu yoyose akumzumila Mwana hakantilwe, mnayudya hekumzumila kakantilwa kale, kwaviya hamzumileMwana ywa ichedu ywa Chohile. 19 Kanto dyalawanasavino, ung'azi wiza mwe isi, mna wantu waungachiza waleka ung'azi, kwaviya ntendwa zawo ziha.20 Chila yumwe akudamanya wavu ehiwa ung'azi nahohaunge kwiza ko ung'azi, kwaviya hakunga wavu wakweulangazwe. 21 Mna akudamanya chindedi eza ko ung'azichani ntendwa zakwe ziwoneke kugamba zadamanywasaviya Chohile alagize.

Yesu na Yohana Mta kubatiza

YOHANA 3:22 10 YOHANA 3:3622 Vikaheza, Yesu na wanampina wakwe waita kwe isi

ya Yudeya, uko kekala nawo hamwenga kuno akabatizawantu. 23Yohana naye naakabatiza uko Ainoni, haguhi naSalimu, kwaviya uko kwendaga na mazi yalozize. Wantunawakaita kwakwe naye kawabatiza. 24 Yano yalaila umoYohana henati kujelwa mndani.

25 Kulaila mahiganomgati mwawanampina wa Yohanana Myahudi yumwenga mwe mbuli ya mazwela yawoya kwelengusa. 26 Ivyo waita kwa Yohana nakugamba,“Mhinya, wakumbuka yudya mntu endaga hamwenga naweye ng'ambo yo mto Yolodani, yudya waukulaga mbulizakwe? Kaula, haluse abatiza, naho chila mntu amwitila!”

27 Yohana ahitula, “Hahali akudaha kutenda na chintuhanenkigwe ni Chohile ywa kwembingu. 28Nyuwe wenyemwi waukuzi wangu wa yadya nalongaga, ‘Miye suyoKulisito, mna sisigilwa chani nimlongweile.’ 29Mta mwaliwa chiche nuyo mwali we chilume, mna mmbuya womwali we chiche, yudya akumchimala haguhi na uyo nakumwetegeleza, eleleswa umo akeva izwi dyo umwali wechivyele. Vino nivyo mbwedo wangu uchinta. 30Aungwaamanyikise miye nami nisinywe hadodo.”

Akwiza kulaila kwembingu31 Akwiza kulaila kwembingu ni mkulu kujinka wose.

Akulaila kwe isi ni ywa mwe isi naho alonga mbuli zachiisi, mna akwiza kulaila kwembingu ni mkulu kujinkawose. 32 Asimwila yadya awone na kuyeva, mna hahanamntu akuzumila ukuzi wakwe. 33 Mna yoyose akuzu-mila ulosi wakwe atogola kugamba ukuzi wa Chohilewabunkula chindedi. 34Yudya asigilwe ni Chohile alongambuli za Chohile, kwaviya Chohile amwinka umemowa Muye wakwe. 35 Tati ywa mntu amunga Mwanawenaho kamwinka vintu vyose vitende mwe mikono yakwe.36 Akumzumila Mwana ana ujima wa mazuwa yose,

YOHANA 4:1 11 YOHANA 4:12hekumwiva Mwana hatende na ujima wa mazuwa yose,mna naasigale mwe maya ya Chohile.

4Yesu na mvyele Mfambazi

1 Mafalisayo naweva kugamba Yesu nakahokela naku-batiza wanampina walozize kujinka Yohana. 2 Mnaichindedi, ni kugamba Yesu habatizaga mntu yoyose,nawakadamanya ivyo ni wanampina wakwe. 3 Ivyo umoYesu eze eve ayo nayakalongwa, akulawa Yudeya na kuyaGalilaya. 4Mwe ntambo iyo imtenda ajinkile Samaliya.

5 Uko Samaliya abula kwe mzi ukwitangwa Sikali,wendaga wihaguhi ne nkonde idya ya Yakobo amwinkagamwanawe Yusufu. 6 Hantu aho hendaga na sima dyaYakobo, na Yesu, nakasokezwa ni ntambo, ekala hasihaguhi ne disima. Nani saa chenda vino za nomsi.

7 Mvyele yumwenga Mfambazi keza kuteka mazi, niyoYesu amgamba, “Ninka mazi ninywe.” 8 Chipindi ichowanampina wakwe nawaita komzi kwe kugula nkande.

9 Uyo mvyele Mfambazi amgamba, “Weye wi Myahudi,miye nami ni Mfambazi ivyo wadaha vivihi kunilombezamazi?” Wayahudi hawakudaha kudya ndala na Wafam-bazi.

10 Yesu amhitula, “Uneva hegu wamanyize ntunyoya Chohile akukwinka naho ni yuhi akukulombeza mazianywe, nakumlombeza, naye nakakwinka mazi yakuk-winka ujima.”

11 Uyo mvyele agamba, “Zumbe, huna chiya chakutekela mazi, disima dyenye ni tali. Naupatehi mazi yaujima? 12Ni mkale ywetu Yakobo achinkile idisima dino,wanawenawanyamawakwewosewanywela idisimadino.Haluse weye wi mkulu kumjinka Yakobo?”

YOHANA 4:13 12 YOHANA 4:25

13 Yesu ahitula, “Wose wakunywa mazi ye idisimadino nawatende na nchilu naho, 14 mna nanywe mazinanimwinke miye hatende na nchilu naho. Mazi hunganimwinke nayatende mndani mwakwe mfajo ukungaumwinke mazi yakumwinka ujima. Naho nayamwinkeujima wa mazuwa yose.”

15 Uyo mvyele amgamba, “Zumbe, ninka amazi ayo!Chani nise kuwona nchilu vituhu, naho ninasekwiza vi-tuhu hano kuteka mazi.”

16 Yesu amgamba, “Hita ukamwitange mgosiwo mwiz-anye.”

17 Uyo mvyele ahitula, “Sina mgosi.”Yesu ahitula, “Kulonga chindeni, ukagamba huna

mgosi. 18 Nauna wagosi washano, yuno naye ukwikalanaye vino haluse suyo mgosiwo. Kulonga chindedi.”

19 Uyo mvyele agamba, “Zumbe, nawona kugambaweye wi muwoni.” 20 “Wakale wetu wa Chisamaliyanawamvikila Chohile mo lugulu luno, mna nyuweWayahudi mwagamba kugamba Yelusalemu ni hantuchikungwa chimvikile Chohile.”

21 Yesu amgamba, “Wemvyele nizumila, chipindinachibule wantu hawamvikile Tate mo lugulu luno hegukudya Yelusalemu. 22 Nyuwe Wasamaliya mwamvikilahemwimmanyize, mna suwe Wayahudi chimmanyauyo chikumvikila, kwaviya wambulwa walaila kwaWayahudi. 23Mna chipindi cheza, naho chibula kale, umowakumvikila Tate nawalongozwe ni Muye mwe chindedimo kumvikila Tate. Kwaviya Tate awaunga wakumvikilasaivyo. 24 Chohile ni Muye, wantu wakumvikila waungwawamvikile kwa kulongozwa ni Muye na chindedi.”

25 Uyo mvyele amgamba, “Sivimanya kugamba Masiyaakwitangwa Kulisito neze. Umo akeza nachigambile chilachintu.”

YOHANA 4:26 13 YOHANA 4:4026 Yesu ahitula, “Miye hulonga na weye nuyo.”27 AhowanampinawaYesuwauya, niyowehelwa vidala

kumwona asimwila na mvyele. Mna hahana amuzizemvyele uyo kugamba, “Waunga mbwani?” Hegu kumuzaYesu, “Nimbwani wasimwila na mvyele yuno?”

28 Uyo mvyele niyo asa idibiga dyakwe hadya, aitakomzi na kuwagambila wantu, 29 “Soni mkamwone mntuanigambile mbuli zose nidamanye. Vyadahika kutendanuyo Kulisito?” 30 Ivyo wantu walawa umzi na kwita kwaYesu.

31 Ichipindi icho wanampina wakwe nawakamhem-beleza Yesu, “Mhinyi, udye chochose!”

32 Mna Yesu awahitula, “Nina nkande nyuwehemwimanyize.”

33 Ivyo wanampina wakwe wauzana, “Vyadahika kunamntu amwigaile nkande?”

34 Yesu awagamba, “Nkande yangu ni kudamanyayadya akunga yudya anisigile, na kubindiliza ndimayakwe anisigile. 35 Mna lusimo lukugamba, ‘Isigalamyezi mine, chikutimila nu uvuni.’ Mna nawagam-bilani, kaulani izinkonde zaungwa zivunwe! 36 Mvunialihwa naho achisanya nkande kwa ujima wa mazuwayose, ivyo mtuhu akuhanda na yudya akuvuna nawelelwehamwenga. 37Lusimouloni chindedi, ‘Yumwenga ahandamtuhu avuna.’ 38 Siwasigilani mkavune mwe nkondehamwidamanyize ndima, watuhu na wadamanya ndimahano, nyuwe mwahokela mwe ndima yawo.”

39 Wasamaliya walozize we kaya idya wamzumila Yesukwaviya yudya mvyele amukwilaga, “Kanigambila zosenidamanye.” 40 Ivyo umo Wasamaliya wambwile Yesuwamlombeza ekala nawo. Yesu niyo ekala aho mazuwamaidi.

YOHANA 4:41 14 YOHANA 4:54

41 Wantu walozize niyo wazumila kwa ulosi wa Yesu,42 wamgamba yudya mvyele, “Haluse hachizumile, siyokwaviya walongaga, mna kwaviya chimwiva wenye, nahochivimanya kugamba nuyo chindedi Mwambula ywawantu we isi.”

Yesu amhonya mwana ywa chilongozi43 Yesu eze abinde mazuwa maidi, niyo aita Galilaya,

44kwaviya Yesumwenye aukulaga, “Muwoni hakutunywakwe isi yakwe.” 45 Eze abule Galilaya, wantu walozizewa uko wamhokela kwaviya wawonaga yose adamanyagaumo waitile Yelusalemu kwe nkande ye Pasaka.

46 Yesu niyo auya mo mzi wa Kana uko Galilaya,uko ahitule mazi yakatenda divai. Kwendaga na mkuluyumwenga ywa selikali endaga namwanawemnyonje ukoKapelinaumu. 47 Eze eve kugamba Yesu kakulawa Yudeyakabula Galilaya, kamwitila na kumlombeza aite akamho-nye mwanawe wa chilume endaga mnyonje wa kubanika.48Yesu amgamba, “Nyuwe hamnawone mpituko na vilag-iso hamzumile.”

49 Mkulu uyo ahitula, “Zumbe, chitanye mwananguhanati abanike.”

50 Yesu amgamba, “Jenda, mwanawo natende naujima!”

Uyo mntu niyo azumila ulosi wa Yesu, niyo aha-lawa. 51Achei mwe sila wandima wakwe wadugana naye,wamgamba, “Mwanawo kahona!”

52 Awauza isa umwana ahonile, nawo wamhitula, “Gulosaa mfungate nomsi, unyonje umlekela.” 53 Niyo akum-buka nendile nidya isa Yesu amgambile, “Mwanawo na-hone.” Ivyo yeye hamwenga na wantu mwe nyumbayakwe wose niyo wazumila.

54 Chino ni chilagiso cha kaidi adamanyaga Yesu ezeauye kulaila Galilaya kubula Yudeya.

YOHANA 5:1 15 YOHANA 5:135

Uhonyi he bwawa dya mazi1 Vikaheza Yesu niyo aita Yelusalemu kwe ngasu ya

Chiyahudi. 2 Kudya Yelusalemu hajihi ne nchili yomzi uwo ikwitangwa lwivi lwa ngoto, nakuna ndiwa yamazi ikwitangwa kwa Chiebulaniya Betisaza, naina balazashano zina mizeze. 3 Wanyonje walozize nawalambalamwe zibalaza, matuntu na viwete na waholomale nawak-agoja mazi yatibulwe, 4 kwaviya mndima ywa kwembingunakasela chila nkananamndanimwendiwa atibule amazi.Mnyonje ywa nkongo kwingila mndani mwa mazi umoyatibulwe, nakahonywa unyonje wose nendile ananawo.5Nahanamntumnyonje kwamihilimomilongomitatu namnane. 6Yesu eze amwone kagona nakumanya kugambakatenda mnyonje kwa mazuwa yalozize, niyo amuza,“Waunga uhone?”

7 Mnyonje ahitula, “Zumbe, sina mntu ywa kuningizamwe ndiwa ya mazi umo yakatibulwa, chila hajezakwingila, mntu mtuhu anilongwela.”

8 Yesu amgamba, “Chimala, guha umcheka wako wite.”9 Aho mntu uyo niyo ahona, niyo aguha mcheka wakwe,akonga kujenda.

Mbuli iyo idamanyikamwe Zuwa dya kuhumula, 10 ivyovilongozi wa Wayahudi wamgamba yudya mntu aho-nyigwe, “Dyelo ni Zuwa dya kuhumula, kwa Sigilizi zetuhavikungwa wetwike mcheka wako dyelo.”

11 Ahitula, “Yudya mntu anihonyize nuyo anigambile,guha umcheka wako ujende.”

12 Wamuza, “Uyo mntu akugambile ivyo ni yuhi?”13 Mna yudya mntu ahonyigwe hammanyaga Yesu ni

yuhi, kwaviya nahana wantu walozize, Yesu naye kaha-lawa kale.

YOHANA 5:14 16 YOHANA 5:2514 Vize vyajike, Yesu ambwila yudya amhonyize mwe

Nyumba nkulu ya Chohile na kumgamba, “Tegeleza,haluse kuhona. Ivyo usekudamanya masa vituhu unasekubwilwa ni mbuli ihise.”

15 Yudya mntu niyo ahalawa na kuwagambila vilongoziwa Wayahudi kugamba Yesu nuyo amhonyize. 16 IvyoWayahudi niyo wakonga kumsunkasunka Yesu kwaviyanakadamanya ivyo mwe zuwa dya Kuhumula. 17 Yesuawahitula, “Tate adamanya ndima chipindi chose, miyenami nadamanya ndima.”

18 Ulosi uno uwatenda vilongozi wa Wayahudiwaungise kumkoma. Siyo kwaviya nakabalanga Sigilizi yazuwa dya kuhumula du, mna kwaviya kagamba Chohileni Ise, ivyo ketenda kaligana na Chohile.

Udahi wa Mwana Chohile19 Ivyo Yesu awahitula, “Nawagambilani ichindedi,

mwana hakudaha kudamanya chintu ichedu, adaha ku-damanya chiya akumwona Ise adamanya. Chiya aku-damanya Tati ya mntu, Mwana naye achidamanya.20Kwaviya Tati yamntu amungaMwanawe amlagisa chilachintu akudamanya mwenye. Namlagise mbuli nkuluzikujinka zino, nanywi namwehelwe. 21 Saviya Tateakuuyusa wabanike na kuwenka ujima, mwe ivyo Mwananaye awenka ujima wadya akunga. 22 Tate hakukantilayoyose. Kamwinka Mwanawe udahi wose wa kukantila,23 chani wose wamwive Mwana saviya wakumwiva Tatiyamntu. Hekumwiva Mwana hakumwiva Tati ya mntuyudya amsigile.

24 “Nawagambilani ichindedi, akwiva ulosi wangu, nakumzumila yudya anisigile, ana ujima wa mazuwa yose.Hakantilwe, mna kajinka kale kulaila mo kubanika nakwingila mo ujima. 25 Nawagambilani chindedi, chipindicheza, naho chibula kale, umo wabanike na weve izwi

YOHANA 5:26 17 YOHANA 5:39

dya Mwana ywa Chohile, na wadya wakudiva nawatendena ujima. 26 Saviya Tate mwenye nuyo nkongelo youjima, nivyo amtendile Mwanawe nkongelo yo ujima.27Naho kamwinkaMwanawe udahi wa kukantila, kwaviyaniMwana ywaMntu. 28Msekwehelwamwevino. Chipindicheza umowabanikewemwezimbila naweve izwi dyakwe,29 na kulaila mwe zimbila zawo. Wadya wadamanye yedinawauyuke na kutenda na ujima, mna wadya wadamanyeyehiye nawauyuke na kukantilwa.

Uchindedi mwa Yesu30 “Sikudaha kudamanya chintu kwa udahi wangu

mwenye. Nakantila saviya hugambilwa ni Chohilekugamba kanto dyangu dyawagila, kwaviya sikudamanyaviya hunga, mna viya du yudya anisigile.

31 “Uneva heukuila mwenye, hunga nilonge hachi-hokelwe saiya chindedi. 32Mna hana mtuhu akunukuila,naho simanya kugamba yose akunilongela ni chindedi.33 Nyuwe msigila wantu kwa Yohana, naye kaukulaichindedi. 34 Suko kugamba miye naunga ukuzi wamntu; Nalonga vino chani mdahe kwambulwa. 35Yohanaendaga saviya taa ikwaka na kupulika, naho namkaungambwede hadodo ulangazi wakwe. 36 Mna miye ninaukuzi ukulise kujinka udya alavyaga Yohana. Yadyahudamanya, nizo ndima aninkile Tate nizidamanye, zinozanilongela na kulagisa kugamba Tate kanisigila. 37NayeTate anisigile nuyo aniukuile kale, nyuwe hamnati kwivaidizwi dyakwe na kumwona, 38 naho ulosi wakwe hauk-wikala mndani mwenyu kwaviya hamkumzumila yudyaamsigile. 39Nyuwe nanywi mwakaula Mawandiko Yakuk-ile, kwaviya mwafanyanya kugamba mndani mwakwenamwinkwe ujima wa mazuwa yose. Mawandiko ayo

YOHANA 5:40 18 YOHANA 6:7nayo yakunukwila! 40 Hata ivyo nyuwe hamkunga kwizakwangu chani mhokele ujima.

41 “Sikulonda ntogozi kulaila kwa mntu. 42 Mnasiwamanya nyuwe kugamba mwi wantu hemkumungaChohile. 43 Miye siza kwa udahi wa Tate, mna hamku-nihokela, mna mntu mtuhu akeza kwa udahi wakwemwenye, namumhokele. 44 Mwadaha vivihi kuzumilakuno nyuwe mwaunga kuhokela ntogozi kulaila kwenyunyuwe wenye, mna hamkunga ntogozi zikulawa kwaChohile uyodu. 45 Msekufanyanya kugamba miye nani-walahe nyuwe kwa Tate. Sigilizi zaMusamkwikiyamsuhi.46 Uneva chindedi mwamzumila Musa mnizumile namikwaviya awandikaga mbuli zangu. 47Mna hegu hamyazu-mile yadya Musa awawandikileni, namdahe vivihi kuzu-mila mbuli hulonga?”

6Yesu awenka nkande wantu magana milongo mishanoMatayo 14:13-21; Mako 6:30-44; Luka 9:10-17

1 Yeze yajinke ayo, Yesu aita ntendele ya kaidi yediziwa dya Galilaya hegu ziwa dya Tibeliya seivyo nendilehamwenga diketangwa. 2 Lukudidi lwa wantu lwamtimilakwaviyawantu awonawawonavilagiso nakadamanya kwakuwahonya wanyonje. 3Yesu niyo akwela kolugulu, ekalahamwenga na wanampina wakwe. 4 Ngasu ya Pasakaya Wayahudi yendaga ihaguhi. 5 Yesu eze akaule nakuwona lukudidi lwa wantu lukeza kwakwe, amgambaFilipo, “Chikagulehi nkande chani wantu wano wadye?”6Kalonga ivyo chani amjeze Filipo, kwaviya nakavimanyamwenye ivyo nadamanye.

7 Filipo amhitula, “Hata chendile na matundu yak-witangwa dinali yakubula magana maidi, hayakudahakugula migate chila yumwenga adye egute.”

YOHANA 6:8 19 YOHANA 6:208 Yumwenga mwa wanampina wakwe, akwitangwa

Anduleya, yudya endaga mlukolo ywa Simoni Petulo,amgamba, 9 “Hano hanambwanga yumwengamtamigatemishano ya shaili na samaki waidi, mna vino navichintembwani wantu walozize savino?”

10 Yesu amgamba. “Wekazeni wantu hasi,” Hendagana mani yalozize ahantu aho. Ivyo wantu niyo wekalahasi, wagosi awodu nawakabula magana milongo mis-hano. 11Yesu niyo aiguha idya migate, amtogola Chohile,awapangila wantuwadyawekale. Atenda saivyomwe ziyasamaki, na chila mntu kapata saviya aungile. 12 Wantuweze wegute, Yesu awagamba wanampina wakwe, “Lo-gotani vibesulo visigale visekwaga.” 13 Wowo nawo wal-ogota vibesulo vya migate mishano ye shaili wasigazewadyawantuwadile niyowamemeza ntangulumlongo nambili.

14 Wantu weze wawone chilagiso icho Yesu adamanye,wagamba, “Chindedi yuno nuyo Muwoni akwiza mweisi.” 15 Yesu niyo amanya kugamba wantu na wakaungawamguhe wamtende seuta kwa nguvu, niyo aita vituhukolugulu ichedu.

Yesu ajenda mlanga mwa maziMatayo 14:22-33; Mako 6:45-52

16 Ize ibule chisingi, wanampina wakwe Yesu waselakubula kwediziwa, 17 niyo wakwela mwe ngalawa,wakonga kudeluka idiziwa wahinge Kapelinaumu. Chizanachingila, Yesu nendile hanati kuwabwila. 18 Chipindiicho ziwa niyo dyakonga kutibukila kwa chausa chaluzimu lukulu. 19 Wanampina kudya waitile utali wachilometa shanohegumtandatuwamwonaYesu akajendamlanga mwa mazi, akeisogeila ingalawa, niyo wogohavidala. 20 Yesu awagamba, “Ni miye!” “Msekogoha,”

YOHANA 6:21 20 YOHANA 6:3121 Nawakaunga wamguhe Yesu mwe ngalawa, ahoingalawa niyo yabula kwe isi nawakaita.

Wantu wamlonda Yesu22 Mtondo wakwe fyo dya wadya wasigale nkanana

ya kaidi ye diziwa. Niyo wabunkula kugamba nakunangalawa imwenga du hadya, naho Yesu hengile mwengalawahamwenga nawanampinawakwe,mnawanamp-ina awo nawaita wowowenye. 23Ngalawa ntuhu, zikulailaTibeliya, niyo zabula aho wantu wadile imigate Zumbeamtogolaga Chohile. 24Umo awo wantu weze wabunkulekugamba Yesu na wanampina wakwe hawahali aho, niyowakwela ngalawa waita Kapelinaumu, wakamlonda.

Yesu kande ya ujima.25Wadya wantu weze wambwile Yesu ntendele ya kaidi

ye diziwa, wamuza, “Mhinyi, kubula ini hano?”26 Yesu awahitula, “Nawagambilani chindedi,

mwanilonda siyo kwaviya muwona vilagiso, mna kwaviyamdile idya imigate niyo mweguta. 27 Msekwevinya kwankande ikubanika, mna, kwevinyeni kwa nkande ya ujimawa mazuwa yose. Ino niyo natende Mwana ywa Mntunawenkeni, kwaviya Chohile, Tate, kajela hula kugambakamsagula na kumzumila.”

28 Wowo niyo wamwuza, “Chitende mbwani chanichisankanile ndima ya Chohile?”

29 Yesu awahitula, “Ino niyo ndima ya Chohile mumzu-mile yudya amsigile.”

30 Aho wamgamba, “Naudamanye chilagiso chani chi-wone chani chikuzumile? Nautende chibwani? 31Wakalewetu wadyaga mana kudya kwedijangwa, saviya vi-wandikwe mwa mawandiko Yakukile, ‘Kawalisa nkandeilaile kwembingu.’ ”

YOHANA 6:32 21 YOHANA 6:4632 Yesu awagamba. “Nawagambilani chindedi,” “Musa

hawenkileni nkande ilaile kwembingu, mna Tate nuyoakuwenkani nyuwe nkande ya chindedi ikulaila kwem-bingu. 33 Kwaviya nkande ya Chohile ni yudya akuselakulaila kwembingu na akwinkiza ujima kwawantuwe isi.”

34 Niyo wamgamba, “Zumbe, chinke mgate uwo kale-nakale.”

35 Yesu awagamba, “Miye nuwo mgate ukujela ujima.Mntu akwiza kwangu halumwe ni sala, yoyose aku-nizumila halumwe ni nchilu naho. 36 Nasiwagambilanikugamba mniwona mna hamkunizumila. 37 Woseakuninka Tate naweze kwangu, mntu yoyose akwizakwangu, sanimdule kuse, 38 kwaviya sisela kulaila kwem-bingu siyo kwaviya hweungila miye, mna kwaviyavikungwa ni yudya anisigile vino. 39 Vino nivyo akungayudya anisigile, nisekumwaza hata yumwengamgatimwawadya aninkile, mna niwauyuse wose zuwa dya udumo.40 Kwaviya akunga Tate nicho chino, chila namwoneMwana na kumzumila atende na ujima wa mazuwa yose,nami nanimuuyuse zuwa dya uhelo.”

41Wayahudi wakonga kumng'ung'uzikila Yesu kwaviyanakagamba, “Miye ni mgate useile kulaila kwembingu.”

42 Wagamba, “Togola, yuno suyo Yesu mwana ywaYusufu? Ise na nine Chiwamanya! Ivyo adaha vivihikulonga kugamba kasela kulaila kwembingu?”

43 Yesu awagamba, “Lekani kung'ung'uzikilana.44 Hahana mntu akudaha kwiza kwangu, ukaleka wadyawakwesigwe kwangu ni Tate anisigile hana mkwesizekwangu, nami nanimuyuse mwedizuwa dyo udumo.45 Mwa mawandiko ya wawoni muwandikwa vino,wantu wose nawatende wahinywa ni Chohile, chila mntuakumwiva Tate na kuhina kwakwe eza kwangu. 46 Ivyohulonga ni vino, hahana mntu amwone Tate, yudya alaile

YOHANA 6:47 22 YOHANA 6:60kwa Chohile nuyo du amwone Tate. 47 Nawagambilanichindedi, mntu akuzumila ana ujima wa mazuwa yose.48 Miye nuyo mgate ukujela ujima. 49 Wakale wenyuwadyaga nkande ikwitangwa mana kudya kwedijangwa,mna niyo wabanika. 50Mna ino ni nkande ikusela kulailakwembingu chani yoyose naidye asekubanika. 51 Miyenuyo mgate ukujela ujima useile kulaila kwembingu.Mntu yoyose na adye nkande ino nekale mazuwa yose.Nkande nanimwinke nu mwili wangu huulavya kwachausa cha ujima wa wantu we isi.”

52 Naho wayahudi wakonga kuhigana mgati mwawo;“Yuno adaha vivihi kuchinka umwili wakwe chiudye?”

53 Yesu awagamba, “Nawagambilani chindedi, ham-nadile mwili wa Mwana ywa Mntu na kunywa isakameyakwe, hamtende na ujima mndani mwenyu. 54 Nadyeumwili wangu na kunywa sakame yangu ana ujima wamazuwa yose, nami nanimuuyuse mwe zuwa dya uhelo.55Kwaviyamwili wanguni nkande ya chindedi, na sakameyangu ni chikunywegwa cha chindedi. 56 Nadye umwiliwangu na kunywa isakame yangu, ekalamndanimwangu,nami nekala mndani mwakwe. 57 Saviya Tate anisigile elimjima, nami nekala kwa chausa cha nguvu zakwe; Seivyoakudya umwili nekale kwa chausa cha nguvu zangu.58 Uno ni mgate useile kulaila kwembingu, siyo saviyamana wadile wadalahala wenyu, niyo wabanika. Akudyaumgate uno natende mjima mazuwa yose.”

59 Yesu alongaga ayo umo endile akahinya mwenyumba yo kumvikila Chohile kudya Kapelinaumu.

Mbuli ikuleta ujima wa mazuwa yose60 Ivyo, wanampina walozize weze weve ivyo, wagamba

“Yano ni mahinyo madala! Ni yuhi akudaha kuy-ategeleza?”

YOHANA 6:61 23 YOHANA 7:261 Yesu nakamanya hegambilwe ni mntu kugamba

wanampina wakwe na wakang'ung'uzika mwe mbuli iyo,niyo awauza, “Togolani mbuli ino ni ndala? 62Navitendevivihi hegu hadya namumwone Mwana ywa Mntuakakwela kwita kudya endaga nkongo? 63 Muye waChohile nuyo ukuleta ujima, mna nguvu za mntuhazikutenda chintu. Mbuli zino niwagambileni ni zaMuye Ukukile zikuleta ujima. 64 Mna weyaho mgatimwenyu hewekuzumila.” Yesu nakalonga ivyo kwaviyanakamanya kukongela nkongo ni wahi hawamzumile,naho ni yuhi namhituke. 65 Akaheza agamba, “Nivyovikuleka nasiwagambilani kugamba hahana akudahakwiza kwangu hanadahizwe ni Tate.”

66 Kulawana na ayo, watendile wanampina wakwewalozize wauya kunyuma, wasekutimilizana naye vituhu.67 Ivyo, Yesu niyo awauza wadya mlongo na waidi, “To-golani nanywi mwaunga mwite kwenyu?”

68 Simoni Petulo amhitula, “Zumbe, chite kwa yuhi?Weye una ulosi ukujela ujima wa mazuwa yose. 69 Suwechazumila, naho chimanya kugamba weye nuyo Mkukaywa Chohile.”

70 Yesu niyo awagamba, “Togolani siwasagulani nyuwemlongo na waidi? Mna yumwe ywenyu ni Mwavu!”71 Yesu nakalonga ayo kwachausa cha Yuda Isikaliote,mwana Simoni Isikaliyote kwaviya nuyo akunga amhi-tuke, hata uneva nendile yumwe ywa wadya wanampinamlongo na waidi.

7Yesu na wanduguze

1 Eze viheze, Yesuna akatalamkaukoGalilaya. Haungilekutalamka ko mkoa wa Yudeya kwaviya Wayahudinawakaungawamkome. 2Ngasu yaWayahudi ikwitangwa

YOHANA 7:3 24 YOHANA 7:18ngasu ya makumbi naihaguhi. 3 Walukolo wa Yesu niyowamgamba, “Halawe hanowite Yudeya chaniwanampinawako waziwone ndima ukudamanya. 4 Hahana mntuakudamanya mbuli kwa chefiso kuno aunga amanyikemwa wantu. Elo Kwaviya wadamanya mbuli sazino,kwelagisemwawantuwe isi yose.” 5Hatawalukolowakwewelekanywe hawamzumile.

6 Yesu awagamba, “Chipindi changu chiligane hachi-nati kubula. Mna kwenyu nyuwe chila chipindi chaligana.7 Wantu wa mwe isi ino hawakudaha kuwaihiwa mnawanihiwa miye kwaviya naukuila mbuli zakwe kugambaziha. 8Nyuwe hitani kwe ngasu iyo, miye sikwita, kwaviyasaa yangu iligane hainati kubula.” 9 Kalonga ayo akahezaasigala uko Galilaya.

Yesu Kwe ngasu ya wakumbi10 Walukolo wa Yesu weze waite kwe ngasu, Yesu

naye niyo aita, mna haitile mo lumpe mna kwa kwefisa.11 Vilongozi wa Wayahudi nawakamlonda kwe ngasu iyowauza, “Ekuhi?”

12 Nakuna ntakalisi zilozize mwedifyo dya wantu.Wamwe wawo wagamba, “Ni mntu ywedi.”

Watuhu wagamba, “Bule! Awaza wantu.” 13 Mnahahana mntu ajezize kulonga mbuli zakwe mwolumpekwa kogoha vilongozi wa Chiyahudi.

14 Ngasu iyo ize ibule mgati, Yesu naye niyo aita mwenyumba nkulu ya Chohile, akonga kuhinya. 15Wayahudiwehelwa nakugamba, “Mntu yuno kamanya vivihi nayehasomile mwe shule?”

16 Aho Yesu awahitula, “Mahinyo huhinya sayo yangu,mna ni yayudya anisigile. 17 Mntu akunga adamanyeyadya akunga Chohile, namanye kugamba mahinyoyangu yalaila kwa Chohile, hegu yalaila kwangu mwenye.18 Mntu akulonga kwa udahi wakwe mwenye elondela

YOHANA 7:19 25 YOHANA 7:30ntogozi yakwe mwenye. Mna yudya akulonda ntogoziya yudya amsigile ni mkanuni, naho mndani mwakwehamna wihi wowose. 19 Togolani, Musa hawenkile Sig-ilizi? Hata ivyo hahana hata yumwenga ywenu akuitoza.Ni mbwani mkunga mnikome?”

20 Aho fyo dya wantu wamhitula, “Unampepoweye! Niyuhi akunga akukome?”

21 Yesu awahitula, “Kuna mbuli imwenga nidamanye,nanywi mwayehelwa. 22 Musa awenkagani sigilizi yakujela ngasu mwe zuwa dya kuhumula, Kwa chindedisigilizi iyo hailaile kwa Musa mna kwa wababa zenyu.23Mnahegumntu ajelwa ngasu hatamwe zuwa dyoKuhu-mula chani msekubalanga Sigilizi ya Musa, ni mbwanimwanihiwa kwa chausa cha kumhonya mntu mwe zuwadya Kuhumula? 24 Msekukantila kwa kukaula mbuli zakuse du. Lavyani kanto dikuwagila.”

Togola yuno ni Kulisito?25 Wantu wamwenga wa Yelusalemu walongaga, “To-

gola yudya mntu wakumlonda wamkome suyo yuno?26 Kaulani haluse! Awafunda mo lumpe, hahali mntuwa kumgambila ulosi. Vyadahika vilongozi wabunkulachindedi kugamba yuno nuyo Kulisito? 27 Kulisito ahoakwizila hahana mntu na amanye hantu alaile, mna suwechimanya uko alaile mntu yuno!”

28 Umo Yesu nakahinya mdya mwe nyumba nkuluya Chohile, niyo alonga kwa kuguta, agamba, “Hambwemnimanya naho uko nilaile mkumanya? Sizile kwa udahiwangu mwenye, uyo anisigile miye ni ywa chindedi!29Mna miye simmanya kwaviya silaila kwakwe, uyo nuyoanisigile.”

30 Wantu nawakaunga wamgwile, mna hahana mntuajezize kumgwila kwaviya saa yakwe nahainati kubula.

YOHANA 7:31 26 YOHANA 7:4131Wantuwalozizemwe idifyo wamzumila, niyo wagamba,“Togola, Kulisito akeza nadamanye chilagiso chikulu chi-tendese chikujinka adamanye yuno?”

Wankondo wasigilwa kumgwila Yesu32 Mafalisayo nawaweva wantu wa katakalisana mbuli

zawo zikumlanga Yesu. Wowo hamwenga na walavyan-tambiko wakulu niyo wawasigila wankondo wamgwile.33 Yesu agamba, “Nichei na nyuwe kwa chipindi chidodo,haheza nanite kwa yudya anisigile. 34 Namnilonde mnahamniwone, na hadya hwita nyuwe hamdahe kubula.”

35 Vilongozi wa Wayahudi walonga wowo wenye,“Mntu yuno naite kuhi kudya hachikudaha kumwona?Naite kwa Wagiliki wazagale mgati mwa Wayunani, nakuwahinya Wayunani? 36 Uyo alonga kugamba, nachim-londe mna hachimuwone, naho kugamba hachidahekwita kudya natendeke. Alonga vivihi?”

Mito ya mazi ya ujima37 Mwe zuwa dya uhelo naho zuwa kulu dya ngasu

Yesu nakachimala, akaguta, “Mntu yoyose mta nchiluneze kwangu anywe. 38 Saviya Mawandiko Yakukileyawandikwe, akunizumila miye, mito ya mazi yakwinkizaujima naijuluzike kulaila mo moyo wakwe!” 39Nakalongaayo kwa Muye Ukukile yudya nahokelwe ni wadyanawamzumile Yesu. Mwe chipindi icho Muye Akukilenendile hanati kusigilwa, kwaviya nendile hanati kuto-golwa.

Mswesano mgati mwa wantu kwa mbuli ya Yesu40 Wantu wamwenga mgati mwe difyo weze weva izim-

buli izo, niyo wagamba, “Chindedi mntu yuno ni muwoniaungigwe eze!”

41 Wantu watuhu wagamba, “Yuno nuyo KulisitoMwambula!”

YOHANA 7:42 27 YOHANA 8:3Mna watuhu wagamba, “Togola, naidahike vivihi

Mkombozi alawe Galilaya? 42 Mawandiko Yakukilehayagambile kugamba Kulisito nelekwe Beselehemu, mziwa Daudi!” 43 Niyo kwalaila maswesano mwe idifyokwa mbuli ya Yesu. 44 Wantu wamwenga nawakaungawamgwile, mna hahana ajezize kumgwila.

Vilongozi wa Wayahudi hawakuzumila45 Wakaheza wadya wamizi niyo wauya kwa walavyan-

tambiko wakulu na Mafalisayo. Niyo wawauza, “Nimb-wani hammwigale?”

46 Wamizi wawahitula, “Hahana mntu ajezaga kulongasavino akulonga mntu yuno!”

47 Mafalisayo wawauza, “Togolani, nanywi mdantika?48 Togolani, mumwona kale yumwenga mwe vilongoziwa wantu hegu yumwenga mwa Mafalisayo amzumile?49Mna wantu hewemanyize Sigilizi ya Musa, waligitwa!”

50 Yumwenga ywa Mafalisayo endaga aketangwaNikodemo, yudya aho nkongo amwitilaga Yesu. Niyoawagamba, 51 “Togolani, Sigilizi zenyu zamkantila mntuhenati kumwiva na kumanya adamanya mbwani?”

52 Wowo wamhitula, “Togola, weye nawe kulailaGalilaya? Haya, kayakaule Mawandiko Yakukile weyenawe nauwone kugamba Galilaya hakukulawa muwoni!”53Niyo chila yumwenga aita kwe kaya yakwe.

8Mvyele agwiligwe mwe ugonyi

1 Yesu niyo aita ko lugulu lwa Mizeituni. 2 Mtondowakwe niyo aita vituhu kwe Nyumba nkulu ya Chohile,wantu wose niyo wambasa, naye niyo ekala awahinya.3 Wahinya sigilizi na Mafalisayo wamwigaila mvyele

YOHANA 8:4 28 YOHANA 8:17yumwenga afingigwe mwe ugonyi, wamchimalisa hagati-gati hawo. 4WamgambaYesu, “Mhinya! Mvyele yuno kaf-ingwa akagonywa. 5Mwe Sigilizi yetu Musa achilagizagamvyele esavino atoigwe mayuwe. Haluse weye wagaze?”6 Walonga ivyo chani wamtegele, chani wamlahe. MnaYesu enama hasi, awandika hasi nedidole dyakwe.

7 Umo wachimale aho wakamuza, Yesu enuka,awagamba, “Mntu hena masa mgati mwenyu namtoweyuwe dya nkongo.” 8 Akaheza enama vituhu, awandikahasi. 9 Weze weve ivyo, niyo wakonga kuhalawa yumweyumwe, wakalongola wadalahala. Yesu niyo asigalaichedu, na yudya mvyele, kachimala ahadya. 10 Yesu ezeenuke, amuza yudya mvyele, “Wadya wantu wekuhi?Togola, hahali hata yumwenga akukantile?”

11 Uyo mvyele niyo amhitula, “Zumbe, hahali hatayumwenga!”

Yesu naye amgamba, “Miye nami sahukantile. Hitakwako, na kukongela vino haluse usekudamanya masavituhu.”

Yesu Ulangazi we isi12 Yesu eze alonge nawo vituhu, awagamba, “Miye nuyo

ulangazi we isi. Mntu yoyose akunitimila miye hajendemwechiza, mna natende na ulangazi wa ujima.”

13 Mafalisayo wamgamba, “Weye weukwila mwenye,kwaivyo kwelongela kwako siyo chindedi.”

14Yesu awahitula, “Hata hegunelongelamwenye, ulon-gelo wangu ni wachindedi kwaviya miye simanya kudyanilaile na kudya hwita. Mna nyuwe hammanyize uko hu-lawahegu kudyahwita. 15Nyuwemwakanta kwa fanyanyiza chimtu, mnamiye sikumkantilamntu. 16Hata hakanta,nkanto dyangu ni dya chindedi kwaviya miye sichedu,Tate, anisigile ehamwenga na miye. 17 Iwandikwamwe Isigilizi yenyu kugamba ukuzi wa wantu waidi ni

YOHANA 8:18 29 YOHANA 8:29

wachindedi. 18Miye neukwila mwenye, Tate naye anisig-ile, anukwila ivyo.”

19 Aho niyo wamwuza, “Tati yako ekuhi?”Yesu awahitula, “Uneva nyuwe hamnimanyize miye

iviya hamummanyize Tate.”20 Yesu alongaga milosi iyo mwe chumba che hazina

endaga akahinya mwe Nyumba nkulu ya Chohile. Nahohahali mntu amgwile, kwaviya chipindi chakwe chendagahachinati kubula.

Hamkudaha kwita kudya miye hwita21 Yesu niyo awagamba vituhu, “Naita, nanywi nam-

nilonde, mna nambanike mwe masa yenyu. Uko hwitamiye nyuwe hamkudaha kubula.”

22 Vilongozi wa Wayahudi niyo wagamba, “Togola,nekome mwenye? Ni mbwani agamba, ‘Uko hwita nyuwehamkudaha kubula?’ ”

23 Yesu niyo awagamba, “Nyuwe mlawa ahano hasi,miye silaila kulanga, nyuwe ni we isi ino, miye suyo weisi ino. 24Nivyo vikuleka siwagambilani nambanike mwemasa yenyu. Uneva hamnazumile kugamba ‘Miye Nuyo’,nambanike mwa masa yenyu.”

25 Wowo niyo wamwuza, “Weye ni yuhi?”Yesu ahitula, “Siwagambilani kukongela nkongo!

26 Nina yalozize ya kulonga, na kuwakantila. Yudyaanisigile ni chindedi, miye nami nawagambila wantuwose we isi mbuli ziya du nivile kulaila kwakwe.”

27 Hawavimanyaga kugamba Yesu endaga akalonganawo ya Tati yakwe. 28 Yesu awagamba, “Umo namhezekumwinula Mwana ywa Mntu, aho naho nammanyekugamba, ‘Miye Nuyo’, naho kugamba sikudamanya cho-chose kwa udahi wangu, mna nalonga du yadya Tateanihinyize. 29 Yudya anisigile ehamwenga na miye,

YOHANA 8:30 30 YOHANA 8:43uyo hanilekile ichedu kwaviya mazuwa yose nadamanyayadya yakumwelela.”

30 Eze alonge ayo wantu walozize niyo wamzumila.Chindedi nachikutende ulekeilwe

31 Yesu niyo awagamba wadya Wayahudi wamzumile,“Uneva mnayatoza mahinyo yangu, namtende wanamp-ina wangu chindedindedi. 32 Ivyo nammanye chindedi,naho chindedi nachiwalekeileni.”

33 Wowo wamhitula, “Suwe ni welekwa wa Bulahimu,naho hachinati chitende watumwa wa mntu yoyoseyudya. Ni mbwani ukugamba namlekeilwe?”

34 Yesu awahitula, “Nawagambilani chindedi, chilamntu yoyose akudamanya masa ni mtumwa ywa masa.35Mtumwa hana wikazi wa mnyumba mazuwa yose, mnaMwana ana wikazi wa mazuwa yoseni. 36 Uneva Mwanaawalekeileni namtende mlekeilwa chindedi. 37 Simanyakugamba nyuwe mwi lukolo lwa Bulahimu. Mnamwaunga mnikome kwaviya hamnati kuzumila mahinyoyangu. 38Miye nalonga yadya anisigile Tate, mna nyuwemwadamanya yadya mgambilwe ni tati yenyu.”

39 Wowo wamhitula, “Suwe chi wana wa Bulahimu!”Yesu awagamba, “Uneva nyuwemwendile wana wa Bu-

lahimu namdamanya saviya adamanye Bulahimu. 40Miyesiwagambilani ichindedi nivile kwa Chohile, mna nyuwemwaunga mnikome. Bulahimu hatendile ivyo! 41Nyuwemwadamanya mbuli iziya adamanye tati yenyu.”

Wowo niyo wamgamba, “Suwe hachi wana wa halamu!China Tati yetu yumwenga du nuyo Chohile.”

42 Yesu awagamba, “Uneva Chohile endile Tati yenyuchindedi, namkanunga miye, kwaviya miye nasilawa kwaChohile haluse ni hano. Sizile kwa udahi wangu miyemwenye, mna kwa uyo anisigile. 43Ni mbwani hammany-ize ayo hulonga? Ni kwaviya hamkudaha kwetegeleza

YOHANA 8:44 31 YOHANA 8:55ulosi wangu. 44 Nyuwe mwi wana wa tati yenyu Mwavunaho mwonga du kudamanya tama za tati yenyu. Uyoendaga mkomi kukongela nkongo, hana uchimailo mwechindedi, kwaviya chindedi hachimuli mndani mwakwe.Chila aho akulongela lulimi, alonga kulawana na ihaliyakwe yo kumbigwa, kwaviya mwenye ni mlulimi nahotati yamntu ywa udanti wose. 45 Mna kwaviya miyenalonga chindedi, nivyo vikuleka nyuwe hamkunizumila.46Ni yuhimgatimwenyu akudaha kulagisa kugambamiyesidamanya masa? Uneva nalonga chindedi, ni mbwanihamkunizumila? 47 Mntu ywa Chohile ategeleza mbuliza Chohile, mna nyuwe hamkutegeleza kwaviya nyuwehamwi wantu wa Chohile.”

Yesu neyaho Bulahimu henati kwelekwa48 Wayahudi wamhuluta Yesu wamgamba, “Togola,

hachilongile chindedi kugamba weye wiMsamaliya, nahouna mpepo?”

49 Yesu ahitula, “Miye sina mpepo. Miye namtunyaTate, mna nyuwe hamkunitunya. 50 Miye sikwelondelantunyo yangu mwenye, eyuko yumwenga mta kuilondantunyo iyo, uyo ni mkanti. 51 Nawagambilani chindedi,mntu yoyose akutozesamahinyo yanguhabanikemazuwayose.”

52 Wayahudi wagamba, “Weye una mpepo! Bu-lahimu abanikaga, na wawoni nawo wabanikaga. Nawewagamba, akutozesa mahinyo yangu habanike mazuwayose! 53 Togola, wetenda mkulu kujinka tati yetu Bu-lahimu yudya abanikaga, hata wawoni wabanikaga. Weyewetenda wi yuhi?”

54 Yesu awahitula, “Hegu nasetunya miye mwenye,ntunyo yangu siyo chintu. Tate yudya nyuwe mkugambani tati ywenyu, Chohile nuyo akunitunya. 55 Nyuwe

YOHANA 8:56 32 YOHANA 9:8hamwammanyaga,mnamiye simmanya. Mnaninagambasimmanyize, nanitende mlulimi saviya nyuwe. Miye sim-manya naho natoza ulosi wakwe. 56 Bulahimu, tati yenyuendaga na chinyemi awone idizuwa dyangu dyokwizila,adionaga, niyo elelwa.”

57 Wayahudi wamgamba, “Weye hunati kubuza mi-hilimo milongo mishano, weye nawe kumwona Bu-lahimu?”

58 Yesu awagamba, “Nawagambilani chindeni, Bu-lahimu hanati kwelekwa, ‘Miye Niyaho’ ”

59 Aho niyo walogota mayuwe chani wamtowe, mnaYesu niyo agila, alawa mwe Nyumba nkulu ya Chohile.

9Yesu amhonya mntu elekwe tuntu

1 Yesu umo akajinka, niyo amwona mntu yumwenga,tuntu ivyo elekwa. 2 Wanampina wamuza, “Mhinyi, niyuhi adamanye masa, mntu yuno, hegu welesi wakwevilekile elekwe tuntu?”

3 Yesu ahitula, “Mbuli ino hailaile kwa chausa chamasayakwe uyo, hegu masa ya welesi wakwe. Mna elekagwatuntu chani ndima za Chohile ziwoneke zikadamanyandima mndani mwakwe. 4 Kuche nomsi chongigwa chi-jendeleze kudamanya ndima ya yudya anisigile. Kwaviyachilo cheza hadya mntu hadahe kudamanya ndima.5 Chipindi nichei mwe isi, miye ni ulangazi we isi.”

6 Eze alonge ayo, niyo atwa mate hasi, adamanya nta-gata, amhaka yudya tuntu mwa meso. 7 Amgamba, “Hitaukahakemwendiwa ya Silowamu.” Silowamukugambaniasigilwe. Aho uyo tuntu niyo aita, akuhaka, akaheza auyaakawona.

8 Wantu we haguhi naye na wadya wammanyizekugamba aho nkongo nanimchiwa akulombeza,

YOHANA 9:9 33 YOHANA 9:19wagamba, “Togola, yuno suyo yudya mchiwa nakekala nakulombeza?”

9Wamwengawawowagamba, “Nuyo.” Mnawamwengawagamba, “Suyo uyo, mna wata kufanana du.”

Yudya endile tuntu agamba, “Ni miye!”10 Wamuza, “Haluse meso yako yafungulwa vivihi?”11 Uyo naye awahitula, “Yudya mntu akwitangwa Yesu

kadamanya ntagata, anihaka mwa meso, niyo anigambanite nikahake mwe ndiwa ya Silowamu. Aho miye naita,nahaka, niyo nawona.”

12 Wamuza, “Uyo ekuhi?”Awahitula, “Miye simanyize!”Mafalisayo wauza mbuli ya kuhonywa mntu tuntu

13 Akaheza wamwigala uyo mntu endaga tuntu kwaMafalisayo. 14Zuwa idyo Yesu adamanye ntagata na kum-fumbula amesomntu uyo nendile ni zuwa dya Kuhumula.15 Mafalisayo niyo wamuza mntu uyo, “Kutenda vivihiniyo wawona?”

Mntu uyo awagamba, “Kanihaka ntagata mwa meso,miye nami niyo nahaka haluse nawona.”

16Mafalisayowatuhuwagamba, “Mntu yuno adamanyeivyo halaile kwa Chohile, kwaviya hakutoza sigilizi yazuwa dya Kuhumula.”

Mna watuhu wagamba, “Mntu mta masa adahavivihi kudamanya vilagiso savino?” Niyo kwatendana mahigano mgati mwawo.

17 Mafalisayo wamuza vituhu uyo mntu endaga tuntu,“Weye wamgaze mntu uyo akufumbule ameso yako?”

Mntu uyo awagamba, “Mntu uyo ni muwoni!”18 Vilongozi wa Wayahudi hawakuzumila kugamba

mntu uyo endaga tuntu aho nkongo vino haluse awona,kubula hadya weze wawetange welesi wakwe. 19 Ivyo

YOHANA 9:20 34 YOHANA 9:31wawauza awowelesi, “Togolani, yunonuyomwanawenyumkugamba nakelekwa tuntu? Haluse katenda vivihiawona?”

20 Welesi wakwe wahitula, “Suwe chimanya nimwanetu, naho nakelekwa tuntu. 21 Mna hachimanyizekawona vivihi, naho hachimmanyize yudya amfumbuleameso. Muzeni mwenye, uyo ni mntu mjima, adahakwelongela mwenye.” 22 Welesi wakwe walongaivyo kwaviya nawakawogoha vilongozi wa Wayahudikwaviya vilongozi awo nawevana kugamba mntu yoyosenazumile Yesu ni Kulisito nabalazwe kuse kwe nyumbayo kumvikila Chohile. 23 Nivyo vilekile welesi wakwewalongaga kugamba, “Uyo ni mntu mjima, muzenimwenye.”

24 Niyo wamwitanga vituhu yudya endaga tuntu,wamgamba, “Mtogole Chohile! Suwe chimanya kugambamntu yuno ni mta masa.”

25 Mntu uyo niyo ahitula, “Uneva ni mta masa, miyesimanyize. Mna chintu chimwenga nimanyize, nendagatuntu, haluse nawona!”

26 Wamuza, “Kakudamanya chibwani? Kakufumbulavivihi ameso yako?”

27 Uyo mntu awahitula, “Siwagambilani kale, nyuwenanywi hamkwiva. Ni mbwani hamkunga kwiva vituhu?Togolani nyuwe nanywi mwaunga mtende wanampinawakwe?”

28 Mna wowo niyo wamhitula wakagamba, “Weye wimwanampina ywakwe, suwe chi wanampina wa Musa.29 Suwe chimanya kugamba Chohile alongaga na Musa,mna mntu yuno hachimmanyize kalawahi!”

30 Mntu yudya awahitula, “chino ni chilozo! Nyuwehammanyize uko alaile, mna kanifumbula ameso yangu!31 Chivimanya kugamba Chohile hakuwetegeleza wantu

YOHANA 9:32 35 YOHANA 10:1wata masa, mna amwetegeleza yoyose mta kumzumilana kudamanya viya akunga. 32 Kukongela kumbwa kweisi hainati kwivika kugamba mntu kamhonya meso mntuelekwa tuntu. 33 Uneva mntu uyo halaile kwa Chohile,nahekudaha kudamanya chochose!”

34 Wowo wamhitula, “Weye kwelekwa na kukwila mwemasa. Vino wadaha vivihi kuchihinya suwe?” Niyowambalaza mwe nyumba yo kumvikila Chohile.

Utuntu wa Chimuye35 Yesu eva kugamba wambalaza mwe nyumba yo

kuvikila yudya mntu amhonyize. Eze amwone, amuza,“Togola, weye wamzumila Mwana ywa Mntu?”

36 Uyo mntu ahitula, “Zumbe, nigambila ni yuhi chaninimzumile!”

37 Yesu amgamba, “Kuheza kumwona, uyo akulonga naweye haluse nuyo.”

38 Uyo mntu agamba, “Zumbe, nazumila!” Niyoamvikila Yesu.

39 Yesu agamba, “Miye siza mwe isi kuwakantila wantu,chanimatuntuwawone, nawadyawakufanyanyawawonawatende matuntu.”

40 Mafalisayo wamwenga wendaga hamwenga wezeweve izimbuli izo, wamuza, “Togola, wachigamba suwenaswi chi matuntu?”

41 Yesu awahitula, “Uneva mwendile matuntu, hamwa-tendile na masa. Mna haluse nyuwe mwagamba, ‘Suwechawona!’ Ivyo yalagisa kugamba mche na masa.”

10Mliganyo wa mdimi

1 Yesu awagamba, “Nawagambilani chindedi, mntuyoyose hekwingila mwe didewa dye zingoto kwa kujinkilako lwivi, mna afifinya na kwingila kwa sila ntuhu, uyo

YOHANA 10:2 36 YOHANA 10:16ni mbavi, naho ni mpolaganyi. 2 Mna mntu akwingilakujinkila ko lwivi, uyo nuyo mdimi we zingoto. 3Mdimalwivi lwa dewa amvugwila, na ngoto zevamluziwamdimi,naye azitanga izingoto zakwe chila imwenga kwa zinadyakwe na kuzilongoza kuse. 4 Akaheza kuzilavya kuse,azilongwela, izingoto nazo zamtimila, kwaviya zimanyaumluzi wakwe. 5Ngoto izo hazikudaha kumtimila mjeni,mna zamsumka kwaviya hazimanyize umluzi wakwe.”

6 Yesu nakawagambila umliganyo uwo, mna wowohawamanyize viya nakaunga awagambile.

Yesu mdimi ywedi7 Yesu niyo awagamba vituhu, “Nawagambilani

chindedi, miye ni lwivi lwa dewa dya ngoto. 8 Wantuwose wezile sinati kwiza ni wabavi na wapolaganyi, mnaizingoto haziwategeleze. 9 Miye ni lwivi. Mntu yoyoseakwingila kwa kujinkila kwangu nambulwe, nengile nakufosa naho nenkigwe nkande. 10Mbavi eza kwa chausacha kubawa, kukoma na kubalanga. Miye siza mtende naujima, ujima uchintile.

11 “Miye ni mdimi ywedi. Mdimi ywedi alavya ujimawakwe kwa chausa cha ngoto zakwe. 12 Mntu wa kuli-hwa uyo suyo mdimi, naho ngoto siyo zakwe. Hadyaakudiwona ngugwa dyeza, azasa izingoto na kuguluka,akaheza ngugwa dyazigwila na kuzimwagalisa. 13Mdimiuyo hasinye izingoto, nanyilike kwaviya ni mta kulihwadu. 14 Miye ni mdimi ywedi we izingoto. Sizimanyangoto zangu, nazo zanimanya. 15 Saviya Tate animanyize,nami nivyo nimmanyize. Miye nalavya ujima wangu kwachausa che zingoto. 16 Naho nina ngoto ntuhu hazimulimwe didewa dino. Vyanunga nizilete izo nazo, nazonazive umluzi wangu, naho nakutendeke fyo dimwe dyamdimi yumwenga.

YOHANA 10:17 37 YOHANA 10:32

17 “Tate anunga kwaviya nalavya ujimawangu chani ni-uhokele vituhu. 18Hahali mntu akunihoka ujima wangu,miye naulavya kwa kunga mwenye. Nina udahi wakulavya na udahi wa kuuguha vituhu. Ivyo nivyo Tateanisigile nitende.”

19 Naho kwatenda na mihigano mgati mwa Wayahudikwa chausa cha milosi ino Yesu alongile. 20Wantu waloz-ize wagamba, “Ana mpepo, naho ni mchilalu! Ni mbwanimkumwetegeleza?”

21Mnawantuwatuhuwagamba, “Ino siyomilosi yamtampepo. Togolani, vinompepo zadaha kufumbulameso yamatuntu?”

Yesu alemelwa22 Uko Yelusalemu kwendaga na ngasu ya kukum-

buka usuntwa wa Nyumba nkulu ya Chohile. Chipindiicho ni chipindi cha mpeho. 23 Yesu naye nakatalamkamwe nyumba nkulu ya Chohile mwe balaza ya Sule-mani. 24 Wayahudi wamzunguluka, wamuza, “Nauchasena nkama kubula ini? Uneva weye ni weye KulisitoMkombola, chigambile pwipwipwi.”

25 Yesu awahitula, “Siwagambilani, mna hamzumile.Ndima hudamanya kwa zina dya Tate nizo zikunukwila.26Mnanyuwehamkunga kuzumila kwaviya nyuwehamwingoto zangu. 27Ngoto zangu zategeleza izwi dyangu,miyesizimanya, nazo zanitimila. 28 Miye nawenke ujima wamazuwa yose, nawo hawage mazuwa yose, naho hahalimntu nadahe kuwausa mwe mikono yangu. 29 Tateaninkile awo ni mkulu kujinka wose, naho hahali mntuakudaha kuwalavya mwe mikono yakwe. 30Miye na Tatechiyumwe.”

31 Wayahudi niyo waguha mayuwe chani wamtowe.32 Yesu awagamba, “Siwalagisani ndima zilozize kulaila

YOHANA 10:33 38 YOHANA 11:1kwa Tate. Ni ihi mgati mwe izo ikuwatendani mnitowemayuwe?”

33Wayahudi wamhitula, “Hachikukutowamayuwe kwachausa cha ndima zedi udamanye, mna kwa chausa chakumhuluta Chohile. Weye mwenye wi mntu du mnawetenda Chohile.”

34 Yesu awahitula, “Togolani, haiwandikwe mwechitabu cha Sigilizi zenyu kugamba, ‘Miye silonga nyuweni milungu?’ 35 Chohile kawetanga ‘milungu’ wantuwadya wenkigwe ulosi wakwe, na suwe naswi chimanyakugamba Mawandiko Yakukile yalonga chindedi mazuwayose. 36 Saviya Tate kanisagula miye, naho kanisigila kweisi. Nimbwani, mkugamba namhuluta Chohile kwaviyasigamba miye ni Mwana ywa Chohile? 37 Uneva siku-damanya ndima ziya Tate akununga nidamanye, mseku-nizumila. 38Mna uneva nazidamanya, hata uneva hamku-nizumila miye, zumilani izo izindima, chani mmanyena kukombaganya kugamba Tate ekala mndani mwangu,nami nekala mndani mwa Tate.”

39 Wajeza kumgwila naho, mna acholopoka mwemikono yawo.

40 Yesu niyo aita vituhu ntendele ya kaidi yo umto waYolodani, hadya hantu Yohana endaga akabatiza wantu.Niyo ekala uko. 41Wantuwalozizewamwitila wakagamba,“Yohana hadamanye vilagiso vyovyose. Mna yadya yosealongile ya mntu yuno ni chindedi vitendese.” 42Wantuwalozize aho niyo wamzumila Yesu.

11File ya Lazalo

1 Mntu yumwenga akwitangwa Lazalo, mkaya wa Be-saniya endaga mnyonje. Besaniya wendaga mzi ekale

YOHANA 11:2 39 YOHANA 11:15Maliyamu na lumbudye Matha. 2 Maliyamu nani lum-budye dya Lazalo. Naho nuyo amkulugute Zumbemavutaya kupwepweleka mwe viga na kumhangusa ne zifilizakwe. Nani mlukolo ywawo Lazalo endaga mnyonje.3 Ivyo awo walumbuze dya Lazalo wasigila ulosi kwa Yesukugamba, “Zumbe, mbuyaye ukumunga ni mnyonje.”

4 Yesu eze eve ivyo, agamba, “Unyonje uwo suwo wafile, mna ulaila chani Chohile atogolwe, kalumwa chanikwa sila iyo Mwana Mntu atogolwe.”

5 Yesu nakamunga Matha, lumbudye Maliyamu,hamwenga na Lazalo. 6 Eze eve imbuli kugamba Lazaloni mnyonje, Yesu ajendeleza kwikala hantu aho endagakwa mazuwa maidi yongezekele. 7 Akaheza awagambawanampina wakwe, “Chiteni vituhu Yudeya!”

8 Wanampina wamgamba, “Mhinyi, chipindi chijihi duchijinkile Wayahudi nawaunga wakukome kwa mayuwe,weye nawe waunga wite uko vituhu?”

9 Yesu ahitula, “Togola, saa za msi sizo mlongo nambili? Mntu akajenda nomsi hakudaha kukowadika,kwaviya awona ulangazi we isi ino. 10 Mna mntu aka-jenda nechilo nakowadike, kwaviya ulangazi haumulimn-dani mwakwe.” 11 Yesu eze abinde kulonga milosi iyo,awagamba, “Mbuyangu Lazalo kagona, mna miye nanitehamwinule.”

12 Wanampina wakwe wamgamba, “Zumbe, uneva kag-ona, nahone.”

13 Yesu nakalonga kugamba Lazalo kabanika, mnawanampina wakwe nawakagamba nakalonga mwe kug-ona ntongo. 14Yesu niyo awagambila pwipwipwi, “Lazalokabanika. 15 Mna selelwa kwa chausa chenyu kugambasendile uko, chani mzumile. Haluse chiteni kwakwe.”

YOHANA 11:16 40 YOHANA 11:3116 Tomaso, yudya akwitangwa pacha awagamba

wanampina weyawe, “Chiteni naswi chikabanikehamwenga naye!”

Yesu nuyo uyuso na ujima17 Yesu eze abule uko, kabwila umwili wa Lazalo wikwa

mwe mbila kwa mazuwa mane. 18 Ikaya ya Besaniyaneihaguhi na Yelusalemu, uhale ukubulamaili ntatu vino.19Wayahudi walozize nawabula kwa Matha na Maliyamuwawahongeze kwa kubanika mlukolo ywawo.

20 Matha eze eve kugamba Yesu eza, niyo aita akum-singila, mna Maliyamu kasigala kukaya. 21 Mathaamgamba Yesu, “Zumbe, hegu wendile wihano, mlukoloywangu habanike! 22 Mna simanya kugamba hata vinohaluse chochose noumlombeze Chohile nakwinke.”

23 Yesu amgamba, “Mlukolo ywako nauyuke.”24Mathaniyo amhitula, “Simanya,” “kugambanauyuke

mwe zuwa dya udumo.” 25 Yesu amgamba, “Miye nuyouyuso na ujima. Akunizumila miye nekale, hata hegukabanika, 26 naho chila akwikala na kunizumila ha-banike mazuwa yose, Togola wayazumila ayo?” 27Mathaamgamba, “Heye Zumbe!” Ahitula “Nazumila kugambaweye nuyo Kulisito, Mwana ywa Chohile, yudya akwizamwe isi.”

Yesu aila28 Matha eze alonge ayo, niyo aita akumwitanga lum-

budye Maliyamu kwa chinyele, na kumgamba, “Mhinyiehano,” “naho akwitanga.” 29 Maliyamu eze eve ivyo,niyo asunguza kwinuka ambasa Yesu. 30 Yesu naha-nati kwingila mwe kaya, mna nachei ahadya hantuMatha ambwile. 31 Wayahudi nawemndani hamwengana Maliyamu wakamhongeza, weze wamwone kenukaakumpukila kuse. Wamtimila wakagamba akwila kwembila.

YOHANA 11:32 41 YOHANA 11:44

32 Maliyamu eze abule hantu hadya Yesu endile, ezeamwone, amgwela heviga. Amgamba, “Zumbe,” “heguwandile wihano, mlukolo ywangu habanike!”

33 Yesu eze amwone aila, naho eze awawone wadyaWayahudi wendile hamwenga naye nawo waila, niyo en-gilwa ni mbazi na chinyulu, niyo engilwa ni tumbwazikomo moyo. 34Niyo awauza. “Mumhamba hahi?”

Wamgamba. “Soo uwone, Zumbe,”35 Yesu niyo aila. 36Wayahudi wagamba. “Kaulani ivyo

amungile!”37 Mna wantu watuhu wagamba, “Togola yuno amfum-

bule ameso yudya tuntu, vino hakudaha Kumtenda Lazaloasekubanika?”

Lazalo auyuka38 Ivyo Yesu engilwa ni tumbwaziko vituhu mo moyo,

abula kwe mbila, mbila yenye neimwe bome naho naigu-bikwa na yuwe mwe nchili. 39 Yesu agamba. “Usaniidiyuwe!”

Matha, lumbudye dya yudya abanike, amgamba,“Zumbe, akonga kulavya mpofa, kekala mwe mbilamazuwa mane!”

40 Yesu amgamba, “Togola sikugambile kugambaukazumila nauwone ukulu wa Chohile?” 41Niyo wadyusadiya idiyuwe. Yesu niyo asinya kulanga kwembingu nakugamba, “Nakutogola weye, Tate, kwaviya weye waniva.42 Simanya kugamba waniva mazuwa yose, mna silongaivyo kwaviya wantu wano we hano, chani wazumilekugamba weye ni weye unisigile.” 43Eze alonge ivyo, niyoetanga kwa izwi kulu, “Lazalo, fosa kuse!” 44 Niyo afosakuse, kuno katalizwa sanda mwe viga na mwe mikono,naho uso wakwe ugubikwa na kasuche. Yesu awagamba,“Mfunguleni,” “Mumlekeni aite.”

YOHANA 11:45 42 YOHANA 11:56Ubala wa kumkoma YesuMatayo 26:1-5; Mako 14:1-2; Luka 22:1-2

45 Ivyo Wayahudi walozize wendile wamtalamkileMaliyamu weze wawone mbuli iyo adamanye Yesu, niyowamzumila. 46 Mna wamwenga wawo waita kwa Mafal-isayo na kuwagambila mbuli Yesu adamanye. 47 Kwaivyo Mlavyantambiko mkulu na Mafalisayo waika chitalana kugamba, “Chitende vivihi? Mntu yuno adamanyavilagiso vilozese! 48 Chinamleka du ajendeleze, wantuwose nawamzumile, naho vilongozi wa Walumi nawonaweze kuibalanga inyumba yetu ya Chohile na wantuwetu wose!”

49 Aho yumwenga ywawo, akwitangwa Kayafa,endaga Mkulu ywa walavyantambiko mo mhilimo uwo,awagamba, “Nyuwe hammanyize chintu! 50Hammanyizekugamba ni vyedi kwenyu mntu yumwenga abanikekwa chausa cha wantu, ukuleka wantu we isi njimawakomwe?”

51 Uyo halongile ivyo kwaviya akunga mwenye,mna kwaviya endile Mkulu wa walavyantambiko momhilimo uwo, ivyo nakabunkula kugamba Yesu nabanikekwachausa cha hewemzumile Chohile, 52naho ukubanikakwakwe siyo kwa chausa cha wantu we isi ino du, mnaseiviya kwa chausa cha wana wa Chohile wazagale chaniwaikwe mwe umwe.

53 Kulaila zuwa idyo vilongozi wa Chiyahudi walondasila ya kumkoma Yesu. 54 Yesu niyo hajendile vituhu molumpe mwe isi ya Yudeya, mna kahalawa aho na kwitahantu haguhi na jangwa, mwe mzi ukwitangwa Efulaimu,ekala uko hamwenga na wanampina wakwe.

55 Ngasu ye Pasaka ya Wayahudi naihaguhi, ivyo wantuwalozize kulaila mwe kaya waita Yelusalemu chani wake-lenguse Pasaka hainati. 56 Nawakamlonda Yesu, wezewadugane hamwenga mwe nyumba nkulu ya Chohile,

YOHANA 11:57 43 YOHANA 12:11wauzana, “Mwafanyanya vihi? Heze mwe ingasu?”57Wakulu wa walavyantambiko na Mafalisayo nawasigilakugamba mntu namanye hantu eli Yesu, awagambilechani wamgwile.

12Yesu ahakwa mavuta uko BesaniyaMatayo 26:6-13; Mako 14:3-9

1 Mazuwa mtandatu ye dizuwa dye Pasaka, Yesu niyoabula Besaniya, endaga akekala Lazalo, yudya mntu Yesuamuyusaga. 2 Uko na wamwikiya nkande ya chisingi,uyo Matha nendile akawasankanila, Lazalo nendile niyumwe wa wadya wendaga hamwenga na Yesu hemeza.3 Maliyamu niyo aguha nusu lita ya mavuta matana yayombe kulu, amkuluguta Yesu mwe viga, na kumhangusakwa fili zakwe. Nyumba yose niyo yamema malashi yedi.4 Yuda Isikaliyote, yumwenga mwe wadya wanampinamlongo na waidi yudya akunga amtage Yesu, agamba,5 “Ni mbwani malashi ayo yasekutagwa kwa hela zilozizena kuwapangila wachiwa?” 6 Kalonga ivyo, siyo kwaviyanaakawaungisisa wachiwa, mna kwaviya na ni mbavi.Nkanana zilozize nakabawa kulaila mndani mwempambaiyo. 7 Mna Yesu agamba, “Mlekeni! Mlekeni ayaike kwachausa che dizuwa dyo kuhambwa kwangu. 8 Wachiwana mtende nawo mazuwa yose, mna hamtende na miyemazuwa yose.”

Njama za kumkoma Lazalo9Wayahudiwalozize naweva kugambaYesu nendile Be-

saniya, wabula uko, siyo kwa chausa cha kumuwona Yesumna seivyo nawakaunga kumkaula Lazalo, yudya Yesuamuuyuse. 10 Ivyo walavyantambiko wakulu wadamanyamzungu wamkome Lazalo naye, 11 kwaviya kwa chausa

YOHANA 12:12 44 YOHANA 12:21cha Lazalo wayahudi walozize wawahituka vilongoziwawo, niyo wamzumila Yesu.

Yesu engila Yelusalemu kwa chinyemiMatayo 21:1-11; Mako 11:1-11; Luka 19:28-40

12 Zuwa dya kaidi, fyo kulu dya wantu wezile kwe zuwakulu dye Pasaka weva kugamba Yesu nendile mwe silakwizaYelusalemu. 13Waguhamatambi yamitendewafosawakamsingile, waguta wakagamba,“Chohile ajimbikwe! Ajimbikwe yuno akwiza kwa zina

dya Zumbe!Ajimbikwe Seuta ywa Izulaeli!”

14 Yesu niyo akwela mwana mwe mpunda, saviyamawandiko yakulonga,15 “Msekogoha, wantu wa mzi wa Sayuni!Kaula Seuta ywenyu eza,kakwela mwana mpunda.”

16 Wanampina wakwe hawabunkule izi mbuli izonkongo, mna chipindi Yesu eze aheze kutunywa, niyowakumbuka kugambambuli ziya ziwandikwamwa uyo naviya wamtendile.

17 Fyo dya wantu wadya wendile hamwenga naYesu umo amwitangaga Lazalo kulaila mwe mbila niyoamuuyusa waukula mbuli zilaile. 18 Ivyo nivyo vilekile fyodyawantuwamsingila, kwaviya woseweva kugamba Yesunendile kadamanya chilagiso icho. 19 Mafalisayo niyowagambilana, “Mwawona, Hachikudaha ng'o! Kaulani, isiyose wamtimila!”

Wayahudi wamwenga wamlonda Yesu20 Hendaga na Wagiliki wamwenga mgati mwa wantu

waitile Yelusalemu kuvika mwe ngasu iyo. 21 Awo niyowamwitila Filipomkaya ywaBetisaidamwe isi ya Galilaya,wagamba, “Mkulu, chaunga chimwone Yesu.”

YOHANA 12:22 45 YOHANA 12:3422 Filipo aita, amgambila Anduleya, wowo nawo waidi

waita wamgambila Yesu. 23 Yesu awagamba, “Saa yakutunywa kwaMwana ywaMntu ibula. 24Nawagambilanichindedi, mpuluzi ya ngano yasigala mpuluzi du mnahadya ikugwela mo ulongo nakubanika. Uneva ina-banika, yelekamatunda yalozize. 25Akungawikazi wakwenawaze, akwihiwa wikazi wakwe mwe isi ino nawikekwa chausa cho ujima wa mazuwa yose. 26 Akungaanisankanile aungwa anitimile, ivyo nuko kugamba ho-hose hadya na nitendeke miye naho no mndima ywangunatende. Na Tate namtunyemntu yoyose akunisankanila.

Yesu alonga mbuli ye file yakwe27 “Haluse muye wangu wehelwa, nanigambe mbwani?

Nigambe, ‘Tate, nambula mwe mbuli na zinizile mwe saaino’? Mna nivyo vikuleka siza chani nijinke mwe isaa ino.28 Tate, ditunye idizina dyako!”

Aho izwi dyevika kulaila kwembingu, “Situnya, nahonaniditunye vituhu.”

29 Fyo dya wantu wendile wachimala aho weva izwiidyo, wamwengawawowagamba nimlulumo, wamwengawagamba, “Mndima ywa kwembingu kalonga naye!”

30 Mna Yesu niyo awagamba, “Izwi idyo hadivike kwachausa changu miye, mna kwa chausa chenyu. 31 Halusenicho chipindi che isi ino kukantilwa, haluse Ibilisi,zumbe ywe isi ino naalagazwe. 32 Miye nami naninulwekulanga kulaila hasi he isi nanimkwese chila yumwengakwangu.” 33Kwa kulonga ivyo kalagisa nabanike vivihi.

34 Fyo idyo niyo dyamhitula, “Suwe chagambilwa nisigilizi yetu kugambaKulisito nekalemazuwa yose, halusewadaha vivihi kugamba Mwana Mntu aungwa enulwe?Uyo Mwana Mntu ni yuhi?”

YOHANA 12:35 46 YOHANA 12:4635 Yesu awagamba, “Ung'azi uchei na nyuwe kwa

chipindi chiguhi, talamkani mche mnanawo uwo ung'azichani chilo chise kuwabwila, kwaviya akutalamka mwechiza hamanyize uko akwita. 36 Umo mnanawo uwoung'azi uzumileni chani mtende wantu wa ung'azi.” Ezealonge imilosi iyo,

Wantu hawakuzumilaYesu niyo ahalawa hekumanya aita hekukumanyika.

37 Hatahegu Yesu na kadamanya mpituko ino yose mwameso yawo, wowo hawamzumile. 38 Ivyo milosi alongilemuwoni Isaya niyo yalaila;“Zumbe ni yuhi auzumile ulosi wetu?Naho udahi wa Zumbe ugubulwa kwa yuhi?”

39 Ivyo hawadahile kuzumila kwaviya Isaya nakalongavituhu,40 “Chohile kajela utuntu ameso yawo,kazibalanga izifanyanyi zawo,wasekuwona kwa meso yawo,wasekumanya kwa fanyanyi zawo,naho wasekunihitukila, alonga Zumbe,chani niwahonye.”

41 Isaya kalonga imilosi ino kwaviya kauwona ukulu waYesu, niyo alonga mbuli zakwe.

42 Mna vilongozi walozize Wayahudi niyo wamzu-mila Yesu, mna kwachausa cha Mafalisayo, hawalongileholumpe kwa kogoha kugamba na wasentwe ne nyumbayo kuvikila. 43 Nawaungisa kutogolwa ni wantu kujinkakutogolwa ni Chohile.

Ulosi wa Yesu naukantile wantu44 Aho Yesu aguta, “Mntu akunizumila miye,

hakunizumila miye du, mna amzumila yudya anisigile.45 Akuniwona miye amwona na uyo anisigile. 46 Miye

YOHANA 12:47 47 YOHANA 13:8

ni ung'azi nami siza mwe isi chani wose wakunizumilawasekusigala mwe ichiza. 47 Akwiva ulosi wangu mnahakuutoza, miye sanimkantile kwaviya sizile nikantilewantu we isi mna kwikombola. 48 Hekutoza ulosi wanguananaye wakumkantila, ulosi udya nilongile ni mkantiywakwe zuwa dyo udumo. 49 Miye silongile kwa udahiwangumwenye, mna Tate nuyo anisigile nilonge mbwaninaho nilonge vivihi. 50 Miye nami simanya kugambasigilizi yakwe yegala ujima wa mazuwa yose. Miyenalonga du yadya Tate anisigile niyalonge.”

13Yesu awahaka wanampina wakwe iviga

1 Nendile ni zuwa heinati kubula ngasu ya Pasaka. Yesunakamanya kugamba chipindi chakwe cho kuhalawa heisi kwita kwa Ise chibula, nakawaungisa mazuwa yosewantu wakwe we mwe isi, chindedi na nakawaungisa.

2 Yesu na wanampina wakwe nawekala wakadyankande ya chisingi. Mwavu nakamjela kale Yudamo moyo wakwe, mwana Simoni Isikaliyote nkwinaya kumtaga Yesu. 3 Yesu nakamanya kugamba Tatiywakwenendile kamwinka udahiwoseni, nakugamba uyomwenye alailaga kwa Chohile naho auya kwa Chohile.4 Niyo ahalawa hemeza, avula isuche yakwe ya kuse,efunga mkumbulu mwe chigudi. 5 Akaheza ajela mazimwe lwiga akonga kuwahaka wanampina wakwe iviga nakuwahangusa kwa udyamkumbulu efungilemwe chigudi.6 Ambwila Simoni Petulo, uyo amgamba, “Zumbe, weyewanihaka iviga vyangu miye?”

7 Yesu amhitula, “Hukumanya haluse chino hu-damanya, mna nauvimanye aho nyumani.”

8 Petulo amgamba, “Weye honihake iviga ng'o!”

YOHANA 13:9 48 YOHANA 13:20

Yesu amhitula, “Sinakuhakile iviga vyako.” “Hotendena umbuya na miye.”

9 Simoni Petulo amhitula, “Zumbe, use kunihaka ivigaivyodu, naho! Nihaka imikono yangu no mtwi, nawo!”

10 Yesu amgamba, “Ahakile kale hakungwa ahake, mnamwe viga du. Kwaviya mwili wakwe mjima ulenguka,nyuwe mlenguka mna sawo nyoseni.” 11 Yesu nakam-manya yudya akunga amtage, nivyo vikuleka akagamba,“Nyuwe woseni, ukaleke yumwenga, Mlenguka.”

12 Yesu eze aheze kuwahaka iviga, niyo avala vi-tuhu isuche yakwe ekala mwe meza, awauza, “Togolani,mbunkula yano niwatendileni?” 13 “Nyuwe mwanitangaMhinyi na Zumbe, nanywi mwalonga vyedi, kwaviyanivyo nili. 14 Iviya miye ni Zumbe na Mhinyi wenyu,siwahakani nyuwe iviga. Nyuwe mwaungwa mhakanewenye iviga. 15 Siwenkani mliganyo, chani nyuwe nanywimdamanye savino niwadamanyizeni. 16 Nawagambilanichindedi, mtumwa suyo mkulu kujinka mkulu wakwe,naho msigilwa suyo mkulu kujinka yudya amsigile.17 Haluse mmanya imbuli ino, mnaidamanya namjim-bikwe.

18 “Sikulonga mwa nyuwe woseni, siwamanyawadya nisagule. Mna yaungwa yano yakulongwa mwaMawandiko Yakukile yachinte, ‘Yudya endile hadyahamwenga naye kanihituka.’ 19 Nawagambilani nyuwevino haluse mbuli zino hazinati kulaila, chani umo zikezakulaila, mzumile kugamba ‘MiyeNuyo.’ 20Nawagambilanichindedi, akumhokela yudya humsigila anihokela miye,naho akunihokela miye amhokela yudya anisigile.”

Yesu alonga mbuli yo kuhitukwa kwakweMatayo 26:20-25; Mako 14:17-21; Luka 22:21-23

YOHANA 13:21 49 YOHANA 13:3321 Yesu eze aheze kulonga ivyo, niyo engilwa ni tumb-

waziko ditendesemomoyo, alonga ho lumpe, “Nawagam-bilani chindedi, yumwe ywenyu nanihituke!”

22 Wanampina niyo wasinyana, kwaviya hawamanyizeamlonga yuhi. 23 Mwanampina yumwenga, yudya Yesunendile akamungisa, nendile kamwegamila Yesu hadyahe nkande. 24 Simoni Petulo amdakula na kumgamba,“Muze, amlonga yuhi.”

25 Mwanampina uyo asogela haguhi vitendese na Yesuamuza, “Zumbe, ni yuhi?”

26 Yesu amhitula, “Yudya nanimwinke kabesu kamgatenitwezize mwe chiya, nuyo.” Ivyo aguha kabesu kamgate, akatweza mwe chiya, amwinka Yuda, mwanaywa Simoni Isikaliyote. 27 Yuda Isikalioti eze ahokeleakabesu ako ko mgate, Shetani niyo amwingila. Yesuamgamba, “Chiya ukunga udamanye sunguza uchi-damanye!” 28 Mna hahali hata yumwenga mwe wadyawekale hadya hemeza amanyize ni mbwani Yesu kam-longa ivyo. 29Kwaviya Yuda nuyo endile akaikamkwiji wempamba, wamwe wawo nawakafanyanya kugamba Yesunakamgamba agule vikungwa mwe dizuwa idyo, hegukugamba nakamgamba akalavye chochose kwa wachiwa.

30 Yuda Isikalioti eze aguhe kadya akabesu ko mgateniyo afosa kuse aho. Nendile ni nechilo.

31 Yuda Isikalioti eze ahalawe, Yesu agamba, “Haluseukulu wa Mwana ywa Mntu ulagiswa, haluse ukulu waChohile nawo ulagiswa kwa sila yakwe. 32 Naho unevaukulu wa Chohile ugubulwa kwa sila yakwe, ivyo Chohilenaugubule ukulu wa Mwana ywa Mntu mndani mwakwemwenye, na adamanye ivyo aho. 33 Wanangu, nichei nanyuwe kwa chipindi chijihi du. Na mnilonde, mna halusenawagambilani yadya nihezize kuwagambila vilongoziwa Wayahudi, ‘Nyuwe hamdahe kwita uko hwita miye.’

YOHANA 13:34 50 YOHANA 14:7

34 Nawenkani sigilizi mpya, unganani. Saviya miye ni-waungileni nyuwe, chani mungane wenye. 35Wantu wosenawamanye kugamba nyuwe mwi wanampina wangu,uneva mkaungana wenye.”

Yesu alonga viya Petulo akunga amhitukeMatayo 26:31-35; Mako 14:27-31; Luka 22:31-34

36 Simoni Petulo amuza, “Zumbe, waita nahi?”Yesu amhitula. “Hukudaha kunitimila uko hwita,”

“Mna na unitimile nyumani.”37 Petulo amgamba, “Zumbe, ni mbwani sikudaha

kukutimila haluse?” “Miye semalanya kale nilavye ujimawangu kwa chausa chako!”

38 Yesu amhitula, “Togola, wadaha chindedi ulavyeujima wako kwa chausa changu? Nakugambila chindedi,zogolo hadinati kwila nonihituke nkanana ntatu!”

14Yesu ni sila ya kwita kwa Chohile

1 Yesu niyo awagambila wanampina wakwe. “Msek-wehelwa mwe myoyo yenyu,” “Mwamzumila Chohile nizumilani miye. 2 Mwe nyumba ya Tate mna wikaziulozize, hegu havyatendile ivyo sawagambileni seivyo.Nakuwaikiani hantu. 3 Miye haheza kwita kuwaikiyanihantu, nanuye niwaguhani, chani nanywi mtende hadyanili. 4 Sila ikwita uko hwita muimanya.”

5 Tomaso amgamba, “Zumbe, hachimanyize uko uk-wita, Nachimanye vivihi isila yo kwitila uko?”

6 Yesu amhitula, “Miye niyo isila, chindedi, na ujima,hahana akudaha kwita kwa Tate hanajinkile kwangu.7 Awagamba, Uneva mwanimanyize miye,” “namum-manya Tate naye, kukongela haluse mummanya nahomumwona kale.”

YOHANA 14:8 51 YOHANA 14:20

8 Filipo amgamba, “Zumbe, chilagise Tate, icho nichochikunga.”

9 Yesu amgamba, “Sikala na nyuwe chipindi chitalichose, nawe Filipo hunati kunimanya, Filipo? Mntuyoyose aniwone miye kamwona Tate. Haluse ni mbwani,naho, ukugamba, ‘Chilagise Tate’? 10Togola, hukuzumila,Filipo, kugambamiyenimndanimwaTatenayeTate emn-dani mwangu? Yesu awagamba, Milosi huwagambilani,”“sikuilonga kwa udahi wangu. Tate, emndani mwangu,adamanya ndima yakwe. 11 Mwaungwa mnizumile ha-longa kugamba miye nimndani mwa Tate naye Tate em-ndani mwangu. Uneva sivyo ivyo, zumilani kwa ndimahudamanya. 12 Nawagambilani chindedi, akunizumilanadamanye mbuli hudamanya miye heye, nadamanyehata nkulu kujinka, kwaviya naita kwa Tate. 13 Chochosenamlombeze kwa zina dyangu, nanidamanye chani Tateatunywe kujinkila ko Mwana. 14Mkanilombeza chochosekwa zina dyangu, nanidamanye.

Yesu nawenke Muye Ukukukile15 “Uneva mkanunga, namtoze malagizo yangu.

16 Miye nami nanimlombeze Tate, ivyo naye nawenkenimwambizi mtuhu, yudya nekale nanyuwe mazuwayose. 17 Uyo ni Muye Ukukile akugubula chindedi chaChohile. Wantu we isi hawakudaha kumhokela, kwaviyahawakudaha kumwona hegu kummanya. Mna nyuwemummanya, kwaviya ekala na nyuwe naho emndanimwenyu.

18 “Saniwaseni ichedu, naniwawiyeni. 19 Hasigalahadodo wantu we isi ino hawaniwone vituhu, mna nyuwenamniwone, na kwaviya miye ni mjima, nyuwe nanywinamtende wajima. 20 Zuwa diya dikabula, nammanye

YOHANA 14:21 52 YOHANA 14:31

kugambamiye nimndanimwaTate nanyuwenanywimwimndani mwangu, na miye nimndani mwenyu.

21 “Wantu wakuhokela malagizo yangu na kuya-toza awo nawo wakununga miye. Tate nawamungewadya wakununga, miye nami naniwaunge na kwegubulakwawo.”

22 Yuda nuyo Yuda Isikaliyote awagamba, “Zumbe,neidahike vivihi weye kwelavyanya kwetu siyo kwawantuwe isi?”

23 Yesu amhitula, “Mntu akununga natoze mahinyoyangu. Tate namunge, nahoTate namiye nachize kwakwekwikala naye. 24 Mntu he kununga hakutoza mahinyoyangu. Naho mahinyo mwivile sayo yangu, mna ni yaTate, anisigile.

25 “Siwagambilani mbuli zino nichei hamwenga nanyuwe. 26 Mwambizi, Muye Ukukile, yudya Tate nam-sigilaga kwa zina dyangu, nawahinyeni chila chintu nakuwakumbusani yadya niwagambileni.

27 “Nawasizani utondowazi, nawenkani utondowaziwangu mwenye. Sikuwenkani nyuwe saviya wantu we isiwakutenda. Msekutumbwazika mwe myoyo yenyu, nahomsekogoha. 28 Mniva hawagambani, ‘Naita zangu, mnanani wawiyeni vituhu.’ Uneva mwanungile, namwelelwakugamba naita kwa Tate, kwaviya Tate ni mkulu kujinkamiye. 29 Siwagambilani imbuli ino haluse hainati kulaila,chani umo ikalaila, mzumile. 30 Sanilonge nanywi vituhumbuli zilozize, kwaviya mkulu ywe isi eza. Hana udahimwangu, 31 mna wantu we isi ino waungwa wamanyekugamba namunga Tate, nivyo vikuleka nadamanya chilachintu saviya anisigile.

“Chimalani, chihauke hano.

YOHANA 15:1 53 YOHANA 15:1415

Yesu nuyo mzabibu we chindedi1 “Miye ni mzabibu wa chindedi, Tate nuyo mlimi.

2 Chila tambi mndani mwangu hedikweleka matundauyo adyusa, chila tambi dikweleka, adisaswila dikalehatana chani dyelekese. 3 Nyuwe mlenguka kale kwachausa cha yadya mahinyo niwagambileni. 4 Ikalanimndani mwangu, miye nami nikale mndani mwenyu.Tambi hadikudaha kweleka matunda hadinasigale momzabibu. Seivyo nyuwe nanywi hamkudaha kwelekamatunda hamnekale mndani mwangu.

5 “Miye ni mzabibu, na nyuwe mwi matambi. Akwikalamndani mwangu, nami hekala mndani mwakwe, elekamatunda yalozize, kwaviya hamkudaha kudamanya cho-chose hamnatendile na miye. 6 Mntu yeyose hanekalemndani mwangu adulwa kuse saviya tambi dikudulwakuse niyo dyanyala, tambi saidyo wadilogota na kudidulamo moto, chani dihye. 7 Mnekala mndani mwangu,na milosi yangu inekala mndani mwenyu, lombezanichochose mkunga, nanywi namwingwe. 8 Tate atunywaunevamkelekamatunda yalozize, na kutendawanampinawangu. 9 Saviya Tate akununga, miye nawaungani saivyo,ikalani mwe ungi wangu. 10 Uneva mkatoza malagizoyangu, namwikale mwe ungi wangu, saviya miye hutozamalagizo ya Tate na kwikala mwe ungi wakwe.

11 “Siwagambilani izimbuli izo chani chinyemi changuchikale mndani mwenyu na chinyemi chenyu nachochichinte. 12 Ino niyo sigilizi yangu, mungane, saviyaniwaungileni nyuwe. 13Hahana mta ungi mkulu ukujinkaungi wa mntu akulavya ujima wakwe kwa chausa chawambuya zakwe. 14 Na nyuwe mwi wambuya zangu

YOHANA 15:15 54 YOHANA 15:26unevamkadamanya yadya niwasigileni. 15Nyuwe sikuwe-tangani wandima vituhu, kwaviya mndima hamanyizechikudamanywa ni zumbe dyakwe. Mna, miye siwe-tangani nyuwe wambuya, kwaviya siwagambilani yoseyadya nimwivile Tate. 16 Nyuwe hamnisagule miye,mna miye siwasagulani nyuwe na kuwasigila mwitemkeleke matunda, matunda yadya yakwikala. Tatenaye nawenkeni chochose namlombeze kwa zina dyangu.17Dino, nidyo, lagizo dyangu huwenkani, Mungane.

Wihi wa wantu we isi18 “Uneva wantu we isi ino wanawaihiwani nyuwe,

mmanye kugamba nawakonga kunihiwa miye. 19 Hegumwendile ni wantu we isi, isi naiwawaungani nyuwesa wantu wakwe. Mna miye siwasagulani mgatimwe isi, nivyo vikuleka wantu we isi wakuwaihiwani.20 Kumbukani yadya niwagambileni, ‘Mtumwa suyomkulu kujinka zumbe dyakwe.’ Uneva wantuwanisulumiza miye, nawawasulumize nyuwe nanywi,naho uneva watoza mahinyo yangu, nawatoze mahinyoyenyu. 21 Mna nawawadamanyizeni nyuwe kwaviyamwi wangu, kwaviya hawammanyize yudya anisigile.22 Uneva sezile na kulonga nawo nahewana masa, mnahaluse hawakudaha kwegombela kugamba hawanamasa. 23 Mntu akunihiwa miye amwihiwa na Tate.24 Uneva sadamanye kwawo mbuli ziya hehali mntumtuhu azidamanye nkongo, nahawena masa, mnahaluse wayawona yadya nidamanye, niyo wanihiwamiye hamwenga na Tate. 25 Yano, yalaila chani yadyayawandikwe mwe Sigilizi yawo yachinte, ‘Wanihiwa vyabule.’

26 “Aho akwizila Mwambizi Muye, nikunga nimsigilekwenyu kulaila kwa Tate. Muye Ukukile wa chindediakulaila kwa Tate, naukule chindedi chikununga miye.

YOHANA 15:27 55 YOHANA 16:1527 Nyuwe nanywi, ivyo namukule chindedi chikunungamiye kwaviya namna miye kukongela nkongo.

161 “Siwagambilani ayo, chani msekuleka uzumizi

wenyu. 2 Wantu nawawabalazeni mwe zinyumba zawoza kumvikila Chohile, naho chipindi cheza hadyachila akuwakomani nyuwe nagambe amsankanilaChohile. 3 Nawawadamanyizeni mbuli zino kwaviyahawammanyize Tate hegu hawanimanyize miye. 4 Mnasiwagambilani mbuli zino, chani umo wakakongakudamanya ayo, mkumbuke kugamba nawagambilagani.

“Siwagambilenimbuli zino kukongela nkongo, kwaviyananihamwenga na nyuwe. 5Mna haluse naita kwa yudyaanisigile, naho hahali yumwe ywenyu akunuza, waitahi?6Kwaviya siwagambilanimbuli zino, myoyo yenyu imemachinyulu. 7Mna nawagambilani chindedi, nanivyedimiyenite, kwaviya sinaitile, Mwambizi heze kwenyu. Mnauneva ninaita nanimwigale kwenyu. 8 Uyo aho akwizila,nawalavyanyize wantu we mwe isi kugamba fanyanyizawo sizo za chindedi mwa masa yawo na kanto dyaChohile akunga akantile wantu. 9 Waga mwe mbuli yamasa, kwaviya hawanizumile, 10wagamwembuli iwonekeyedi kulongozi kwa Chohile, kwaviya naita kwa Tate nanyuwe hamniwone vituhu, 11waga mwe mbuli ya kanto,kwaviya mkulu ywe isi ino kaheza kale kukantilwa.

12 “Nina yalozize yakuwagambilani, mna kwa halusehamkudaha kuyajijimiza. 13Mna seivyo, aho, akwizila uyoMuye Ukukile, akugubula chindedi cha Chohile, nawalon-goze mmanye chindedi chose. Uyo halonge kwa udahiwakwemwenye,mnanalonge ayonevena kuwagambilaniyadya nayeze. 14Uyo nanitunye miye, kwaviya nawagam-bileni yadya nahokele kulaila kwangu. 15Vyose ananavyo

YOHANA 16:16 56 YOHANA 16:25Tate ni vyangu, nivyo vikuleka silonga kugambauyoMuyeUkukile nawagambileni yadya yakulaila kwangu.

Chinyulu na Chinyemi16 “Chipindi chidodo hamniwone, na vikajinka chipindi

chidodo namniwone.”17Wamwengawawanampina wakwewauzana, “Agaze?

Akachigamba chipindi chidodo hachimwone, na vikajinkachipindi chidodo nachimwone, naho agamba, ‘Kwaviyanaita kwa Tate.’ 18 Ivyo wauzana, agaze? ‘Chipindichidodo’? Hachikumanya alonga mbwani!”

19 Yesu nakamanya kugamba nawakaunga wamuze,ivyo awagamba, “Mwauzana mbuli ya ziya nilongile,‘Chipindi chidodo hamniwone, na chipindi chidodona mniwone.’ Vino nivyo mkuzana mgati mwenyu?20 Nawagambilani chindedi, nyuwe namwile na kulom-boleza, mna wantu we isi nawelelwe, namwone chinyulu,mna chinyulu chenyu nachihituke chinyemi. 21 Hadyamvyele akunga efungule, eva usungu kwaviya chipindichakwe cho kwefungula chibula. Mna akaheza kwe-fungula, hakukumbuka usungu wakwe, kwaviya anachinyemi kugamba katiti kelekwa mwe isi. 22 Nyuwenanywi mna usungu haluse, mna naniwezileni vituhu,nanywi nammeme chinyemi mwe myoyo yenyu, nachinyemi icho hahali mntu nadahe kuchusa kwenyu.

23 “Zuwa idyo dikabula, hamnilombeze chochose.Nawagambilani chindedi, chochose namumlombeze Tatekwa zina dyangu nawenkeni. 24Hata vino haluse hamnatikulombeza chochose kwa zina dyangu, lombezani nanywinamhokele, chani chinyemi chenyu chichinte.

Yesu ana udahi mwe Isi25 “Siwagambilani mbuli izo kwa miliganyo. Mna

chipindi nachize umo sanilonge nanyuwe vituhu kwa

YOHANA 16:26 57 YOHANA 17:4

miliganyo, mna naniwagambileni pwipwipwi mbuli yaTate. 26 Zuwa idyo aho dikwizila, namumlombezeTate kwa zina dyangu, miye sikulonga kugamba nani-walombezeze kwa Tate, 27 kwaviya Tate mwenye awaun-gani nyuwe. Awaunga kwaviya nyuwe mnunga miyenaho mzumilani kugamba silawa kwa Chohile. 28 Miyenalawaga kwa Tate, niyo neza mwe isi, haluse nayasa isinauya kwa Tate.”

29 Elo wanampina wakwe wamgamba, “Haluse walongapwipwipwi vitendese, hwikujela mliganyo. 30Haluse chi-manya kugamba weye kumanya chila chintu, hachungemntu akuze mbuli yoyose. Vino vyachitenda chizumilekugamba walawaga kwa Chohile.”

31 Yesu awahitula, “Haluse mwazumila? 32 Chipindicheza, naho chibula kale, hadya nyuwe nyose namwa-ganikane, chila mntu kwakwe, miye nami nanasigweichedu. Mna miye sichedu, kwaviya Tate ehamwengana miye. 33 Siwagambilani mbuli zino chani mtendena utondowazi mo kulungana na miye. Wantu we isinawawatende mkunte. Mna kwenkeni moyo! Miye isisiihuma!”

17Yesu awalombezeza wanampina wakwe

1 Yesu eze alonge ivyo, kenula ameso kulanga kwem-bingu, na kugamba, “Tate, chipindi chibula! MtunyeMwanawo, chani naye akutunye. 2 Kwaviya nakumwinkaudahi mwa wantu wose, chani awenke ujima wa mazuwayose wadya wose umwinkile. 3 Ujima wa mazuwayose ni kukumanya weye, Chohile ywa chindedi, nahowammanye Yesu Kulisito umsigile. 4 Miye sikutunyamuno mwe isi, sibinda indima uninkile niidamanye.

YOHANA 17:5 58 YOHANA 17:215 Haluse Tate, nitunya kulongozi kwako, ntunyo seidyanendile ninanayo hadya isi heinati kumbwa.

6 “Sikutenda umanyike kwawantuwadya uninkilemweisi. Nendile ni wako, niyo waninka watende wangu.Nawo watoza ulosi wako, 7 haluse wavimanya kugambachila uninkile chilaila kwako. 8 Miye siwenka udya ulosiuninkile, nawo wauzumila, wamanya kugamba chindedisilawa kwako, naho wazumila kugamba weye nakunisig-ila.

9 “Nawalombezeza wowo. Sikulombezeza isi mnawadya wantu uninkile, kwaviya ni wako. 10 Yose ni-nanayo ni yako, na yose unanayo ni yangu, naho ntunyoyangu iwoneka mwa awo uninkile. 11 Haluse miye nezakwako, simuli muno mwe isi, mna wowo wachei mweisi. Tate Mkuka! Wadime kwa udahi wa zina dyako,diya zina uninkile, chani watende umwe saviya suwechi umwe. 12 Hadya nendile ni hamwenga nawo, miyenasiwadima kwa udahi wa zina dyako, zina uninkile. Miyesiwadima, naho hahali hata yumwenga ywawo agile, mnayudya mntu asagulwe chani age chani Yakukile yachinte.13 Haluse neza kwako, nasilonga mbuli zino nichei mweisi chani chinyemi changu chichinte mwe myoyo yawo.14 Miye siwenka ulosi wako, nawo wantu we isi wawehi-wani, kwaviya sawowantuwe isi, saviyamiye suyo ywe isi.15Sikulombeza uwausemwe isi, mna nalombeza uwadimena yudya Mwavu Shetani. 16 Wowo sawo we isi, saviyamiye nami suyo ywe isi. 17 Uwalenguse mwe chindedi,ulosi wako ni chindedi. 18 Saviya unisigile mwe isi, miyenami siwasigila wowo mwe isi. 19 Nelengusa mwenyechindedi kwako kwachausa chawo, chani wowo, nawo,welavye kwako.

20 “Sikuwalombezeza awo du, mna nawalombezezawose nawanizumile kwa ulosi wawo. 21 Nalombezachani wose watende wamwenga. Tate! Nalombeza

YOHANA 17:22 59 YOHANA 18:4wekale mndani mwetu, saviya weye ukwikala mndanimwangu miye nami nekala mndani mwako. Nalombezawatende wamwenga, chani wantu we isi wazumilekugamba ni weye unisigile. 22Miye siwenka ntunyo idyauninkile miye, chani watende wamwenga, saviya suwechi wamwenga. 23Miye mndani mwawo na weye mndanimwangu, chani umwenga wawo uchintise, wantu weisi wamanye kugamba weye nakunisigila naho kugambawawaunga saviya ukununga miye.

24 “Tate! Naunga awo uninkile, naho naunga wa-tende hamwenga namiye hantu hadya nili, chani wawonentunyo yangu, ntunyo idya uninkile, kwaviya nakunungakukongela isi hainati kumbwa. 25 Tate Ywedi, wantuwe isi hawakumanyize, mna miye sikumanya, naho wa-manya kugamba ni weye unisigile. 26 Sikutenda waku-manye, nahonanijendeleze kutenda ivyo, chani ungi udyaukununga utende mndani mwawo, nami nikale mndanimwawo.”

18Yesu agwilwaMatayo 26:47-56; Mako 14:43-50; Luka 22:47-53

1 Yesu eze alonge ivyo, niyo ahalawa na wanampinawakwe na kudeluka mto wa Kediloni. Naho wose wengilamwe chibuta cha miti, Yesu niyo engila umo hamwengana wanampina wakwe. 2 Yuda, yudya amhituke Yesu,nakamanya ahantu aho, kwaviya nkanana zilozize Yesunakadugana na wanampina wakwe aho. 3 Yuda niyoengila hechibuta, aguha fyo dya wankondo wa Chilumi,hamwenga na wamizi wasigilwe ni walavyantambikowakulu na Mafalisayo, weza wenula taa na magala na viz-iha. 4 Yesu nendile kavimanya vyose navimlaile, awalailakulongozi kwawo na kuwauza, “Mwamlonda yuhi?”

YOHANA 18:5 60 YOHANA 18:165 Nawo wamhitula. “Yesu ywa Nazaleti,”Yesu awagamba, “Ni miye,”Yuda, amhituke Yesu, nendile kachimala aho

hamwenga na awo. 6 Yesu eze awagambe, “Ni miye”wauya kunyuma niyo wafika madi. 7Yesu awauza vituhu,“Mwamlonda yuhi?”

Wamhitula. “Yesu ywa Nazaleti,”8 Yesu awagamba. “Siwagambilani kugamba ni miye,”

“Unevamwanilondamiye, walekeni wanowatuhuwaite.”9 Kalonga ivyo chani yadya alongile yachinte, “Tate,wadya uninkile sazize hata yumwenga.”

10 Simoni Petulo, endaga na bamba, niyo adisomolaamsenga idigutwi dya kulumemndima ywaMlavyantam-biko Mkulu,. Mndima uyo naketangwa Maliko. 11 Yesuamgamba Petulo, “Bamba dyako divuze mwe yala yakwe!Togola, nisekujinkila sila ya masulumizo ninkigwe niTate?”

Yesu kulongozi kwa Anasi12 Fyo dya wankondo wa Chilumi hamwenga na mkulu

ywawo ywa wamizi wa Chiyahudi niyo wamgwila Yesu,wamtaliza, 13 niyo wamwigala kwa Anasi. Anasi endagani mkwewe dya Kayafa, yudya endaga MlavyantambikoMkulu mo umhilimo uwo. 14 Uyo Kayafa nuyo awagam-bilaga Wayahudi kugamba ni vyedi mntu yumwe abanikekwa chausa cha wantu wose.

Petulo amlemela YesuMatayo 26:69-70; Mako 14:66-68; Luka 22:55-57

15 Simoni Petulo hamwenga na mwanampina mtuhuniyo wamtimila Yesu. Kwaviya yudya mwanampinanendile kamanyika kwa Mlavyantambiko Mkulu, ivyokengila hamwenga na Yesu mwebalaza ye nyumba yaMlavya ntambikoMkulu, 16mnaPetulo nendile kachimala

YOHANA 18:17 61 YOHANA 18:24kuse kwe nchili. Naho yudyamwanampinamtuhu endagaamanyike kwa Mlavyantambiko Mkulu niyo afosa kuse,alonga na mndima yumwenga ywa chiche mwamizi ywolwivi, niyo ambasa Petulo mnyumba. 17 Mndima uyomwamizi ywo lwivi amuza Petulo, “Togola, weye nawehwi mwanampina ywa mntu yuno?”

Petulo amgamba. “Bule, Suyo miye,”18 Wandima na wamizi wajimbaga moto kwaviya

nakuna mpeho, nawakotela moto. Ivyo Petulo nayenakachimala hamwenga nawo akotela moto.

Mlavyantambiko Mkulu amuza YesuMatayo 26:59-66; Mako 14:55-64; Luka 22:66-71

19 Mlavyantambiko Mkulu amuza Yesu mbuli zawanampina wakwe hamwenga na mbuli za mahinyoyakwe. 20 Yesu amhitula, “Silonga na wantu wosemazuwa yose mo lumpe mwe isi, naho sihinya mahinyoyangu mwe nyumba zo kuvikila na mwe nyumba nkuluya Chohile, hantu Wayahudi wose wakudugana. Si-longile chintu chochose kwa chinyele. 21 Ni mbwani,naho, ukunuza miye? Wauze wadya wanivile. Wauzenikugamba wamanya icho niwagambile.”

22 Yesu eze alonge ivyo, yumwenga ywa wamizi achi-male aho niyo amhuta ihi akagamba, “Togola, nivyoukumhitula Mlavyantambiko Mkulu!”

23 Yesu amhitula, “Uneva silonga vihiye, mgambilechila mntu wihi wangu. Mna uneva silonga vyedi wani-toilani?”

24 Anasi niyo amwigala Yesu, kwa Kayafa Mlavyantam-biko Mkulu achei atalizwe.

Petulo amlemela Yesu vituhuMatayo 26:71-75; Mako 14:69-72; Luka 22:58-62

YOHANA 18:25 62 YOHANA 18:34

25 Simoni Petulo nachei achimale akotela moto.Wantu watuhu niyo wamuza, “Togola, weye nawe hwimwanampina ywa yuno mntu?”

Mna Petulo niyo alemela. Agamba. “Bule, suyo miye,”26 Mndima yumwenga ywa Mlavyantambiko Mkulu,

mlukolo ywa yudya akantigwe digutwi ni Petulo, amuzaPetulo. “Togola, miye sikuwone kwechibuta hamwengana yuno mntu?”

27 Petulo alemela vituhu. “Bule” Aho zogolo dyaila.

Yesu egalwa he chitala cha PilatoMatayo 27:1-2, 11-14; Mako 15:1-5; Luka 23:1-5

28 Chilo chilo vilongozi wa Wayahudi wamguha Yesukulaila mwe nyumba ya Kayafa na kumwigala kwenyumba ya mkulu ywe isi. Mna vilongozi wa Wayahudihawengile mwe nyumba yo mkulu ywa Yudeya, kwaviyawanase kujelwa uzavu, chani wadahe kudya inyinka yePasaka. 29 Elo, Pilato niyo awabasa kuse awagamba,“Mwamlaha mbwani mntu yuno?”

30Niyowamhitula, “Hachamletile kwako uneva hakoilemasa.”

31 Pilato awagamba, “Hayani, mguheni nyuwe wenyemkamkantile vikuligana ne sigilizi zenyu.”

Wayahudi wamhitula, “Suwe hachikungwa kumkantilamntu yoyose file.” 32 Ivyo vitendeka chani ulosi alongileYesu uchinte, kugamba nabanike vivihi.

33 Pilato niyo engila vituhumwe nyumba yoMkulu ywaYudeya amwitanga Yesu. Amuza. “Weye nuyo Seuta ywaWayahudi?”

34 Yesu amhitula, “Vino zimbuli ukunuza ni fanyanyizako mwenye hegu ni mbuli utile kugambilwa ni wantuwatuhu?”

YOHANA 18:35 63 YOHANA 19:535 Pilato amhitula, “Togola, vino miye ni Myahudi?

Ni wantu wako mwenye na Walavyantambiko Wakuluwakwinkize kwangu. Kudamanya mbwani?”

36 Yesu amhitula, “Useuta wangu suwo we isi ino,uneva useuta wangu wendile we isi ino, wandimawangu nawanigombela nisekwinkizwa kwa vilongozi waWayahudi. Bule, useuta wangu suwo wa hano!” 37 EloPilato amuza, “Haluse weye wi seuta?”

Yesu amhitula, “Ni weye ukulonga kugamba miye niseuta. Miye nelekagwa na kwiza mwe isi kwa chausachimwe, kulonga chindedi. Chila mntu akuzumilachindedi aniva.” 38 Pilato amuza. “Chindedi ni mbwani?”

Yesu akantilwa kukomwaMatayo 27:15-31; Mako 15:6-20; Luka 23:13-25

Pilato niyo awabasa vituhuWayahudi kuse, awagamba,“Miye siwone masa yoyose kwa yuno mntu.”

39 “Mna mazwela yenyu kugamba vyaungwa ni-walekeile mfungwa yumwenga mwe Pasaka. Halusemwaunga niwalekeileni Seuta ywa Wayahudi?”

40 Aho waguta, “Bule, suyo uyo! Chaunga uchilekeileBalaba!” Uyo Balaba endaga mpolaganyi.

191 Pilato niyo asigila Yesu aguhigwe, atoigwe nkome.

2 Wankondo waluka chilemba cha miwa, wamvikakomtwi, niyo wamvika nkazu ya chiseuta. 3 Niyowamwizila kulongozi kwakwe na kugamba, “Ndamsa,Seuta ywa Wayahudi!” Niyo wamhuta maihi.

4 Pilato niyo afosa kuse vituhu, awagamba, “Kaulani,nanimwigale hano heise, chani mmanye kugamba miyesina wihi niwone mwakwe.” 5 Yesu afosa kuse, kavikachilemba cha miwa na nkazu ya chiseuta. Pilatoawagamba, “Kaulani, mntu mwenye ni nuyo.”

YOHANA 19:6 64 YOHANA 19:156 Walavyantambiko wakulu na wamizi we nyumba

nkulu ya Chohile wezewamwone niyowaguta, “Mtundikemo msalaba! Mtundike mo msalaba!”

Pilato awagamba, “Elo mguheni, nyuwe wenye mkam-tungike mo msalaba, kwaviya miye sina wihi niwonemwakwe.”

7Wayahudi wamhitula, “Suwe china sigilizi, na kwaku-timila isigilizi iyo aungwa abanike, kwaviya ketenda niMwana ywa Chohile.”

8 Pilato eze eve imilosi iyo engilwa ni woga vidala.9 Niyo engila mwe nyumba ya mkulu we isi ya Yudeyavituhu, amuza Yesu, “Walaila kuhi?”

Mna Yesu hamhitule dyo dyose. 10 Pilato amgamba,“Hukulonga na miye? Togola, humanyize kugamba miyenina udahiwa kukufungula na udahiwa kukusulumizamomsalaba?”

11 Yesu amhitula, “Hwendile na udahi wowosemwanguhegu hwenkigwe ni Chohile. Kwachausa icho, yudyaaninkize kwakwo ana masa yatendese.”

12 Kukongela aho Pilato alonda sila ya kumlekela, mnaWayahudi watula lwasu, “Unamlekela mntu uyo, weyehwi mbuyaye dya Zumbe ywa Lumi. Chila mntu akwe-tenda zumbe amhiga Zumbe ywa Lumi!”

13 Pilato eze eve imilosi iyo amleta Yesu kuse, niyo ekalamwe chigoda cho mkanti, hantu hakwitangwa, “Lwazolwa mayuwe.” Kwa Chiebulaniya, Gabata. 14 Na ni saamtandatu nomsi, zuwa dye kweika mwe ngasu ye Pasaka.Pilato awagamba Wayahudi, “Kaulani Zumbe ywenyu!”

15 Wowo waguta, “Mkome! Mkome! Mtungike momsalaba!”

Pilato awauza, “Togolani, nimtundike mo msalabaZumbe dyenyu?”

Walavyantambiko wakulu wamhitula, “Suwe hachinaseuta mtuhu mna Kaisali!”

YOHANA 19:16 65 YOHANA 19:2616 Aho Pilato amjela Yesu mwe mikono yawo chani

atungikwe.Yesu awambwa mo MsalabaMatayo 27:32-44; Mako 15:21-32; Luka 23:26-43

Ivyo wamguha Yesu. 17 Niyo alawa kuno kenula Msal-aba wakwe kwita hantu hakwitangwa Gobela dya Mtwi.Mwe Chiebulaniya ni Goligota. 18 Aho niyo wamtungikamo msalaba, hamwenga nahawambwa wantu watuhuwaidi. Yumwenga kulume kwakwe yumwenga kumosokwakwe. Yesu ne hagati. 19 Pilato nakawandika mwechibao lagiso niyo aika halanga homsalaba, “YesuMnaza-leti, Seuta ywa Wayahudi.” 20 Wantu walozize waso-maga, kwaviya hantu aho Yesu atungikagwa mo msalabahendaga haguhi no mzi. Ivyo Wayahudi walozize waso-maga idiwandiko idyo dyawandikagwa kwa Chiebulaniyana Chilatini na Chigiliki. 21 Niyo walavyantambiko waWayahudi wamgamba Pilato, “Usekuwandika, ‘Seuta ywaWayahudi,’ mna wandika vino mntu yuno nakagamba,‘Miye ni Seuta ywa Wayahudi.’ ”

22 Pilato ahitula, “Yadya niwandike, siwandika kale.”23 Wankondo weze wamtungika Yesu, niyo waguha

izisuche zakwe, wazika machisa mane, kwa chilayumwenga chisa dyakwe. Naho niyowaguha suche yakwentuhu, suche iyo nahaina msumo. 24 Wadya wankondoniyo wagambilana, “Chisekuitatula, mna chiitoiletegatega naimgwele yuhi.” Mbuli ino naidamanyikachani yachinte Mawandiko ya Kukile ivyo yakulanga,“Wapangana izisuche zangu,na isuche yangu waitoila tegatega.”Ivyo nivyo wadamanye wankondo awo.

25 Haguhi no msalaba wakwe Yesu wendaga wachimalamamiyakwe na lumbudye dya mamiyakwe na Maliyamumkaza Kilopa na Maliyamu Magidalena. 26 Yesu eze

YOHANA 19:27 66 YOHANA 19:36amwone mamiyakwe, ne haguhi hakwe kachimala yudyamwanampina amungile, amgamba mamiyakwe, “Mnala,kaula, yuno nuyo mwanawo.”

27 Vikaheza amgamba yudya mwanampina, “Haluseyuno nuyomamiyako.” Kukongela aho yudya mwanamp-ina niyo amguha ekale naye kukaya kwakwe.

File ya YesuMatayo 27:45-56; Mako 15:33-41; Luka 23:44-49

28 Yesu niyo amanya kugamba yose yachinta, chaniMawandiko Yakukile yachinte, agamba, “Nina nchilu.”29 Aho na hana chiya chimemile siki. Niyo watwezalendele mwe divai igwaduke, waika mlanga mwe tete,niyo wamwinkiliza mo mnomo.

30 Yesu eze afyose iyo idivai, agamba, “Yachinta.”Akaheza enamiza umtwi abanika.Yesu atungwa guha mo lubavu

31 Yendaga zuwa dya kwemalanya, chani mili isek-wikala mo msalaba mwe zuwa dyo kuhumula, kwaviyaZuwa idyo dya Kuhumula dyendaga zuwa kulu, Wayahudiwamlombeza Pilato viga vyawadyawatundikwemomsal-aba vivunwe, mili yawo yuswe mo msalaba. 32 Ivyowankondo waita, wavivuna iviga vya yudya mntu wankongo na yudya wa kaidi wadya wendile watungikwemo msalaba hamwenga na Yesu. 33Mna weze wamwitileYesu wabwila kabanika kale, ivyo hawamvunile iviga.34 Mnkondo yumwenga niyo amtunga mo lubavu naguha, aho niyo yalaila sakame na mazi. 35 Yudyaawone imbuli iyo, kawona chani naywi mzumile yadyaalongile ni chindedi, naho uyo kamanya kugamba alongachindedi. 36 Mbuli iyo idamanywa chani MawandikoYakukile yachinte, “Hahana hata vuha dyakwe dimwenga

YOHANA 19:37 67 YOHANA 20:2nadivunwe.” 37Mawandiko naho yagamba, “Nawamsinyeyudya wamtungile.”

Kuhambwa kwa YesuMatayo 27:57-61; Mako 15:42-47; Luka 23:50-56

38 Yeze yajike, nahana mntu yumwenga akwitangwaYusufu, nakekala ko mzi wa Alimataya, niyo aita kwaPilato na kumlombeza umwili wa Yesu. Mntu uyo endagamwanampina ywa Yesu kwa chinyele kwaviya naka-wogoha vilongozi wa Wayahudi. Pilato niyo amzumilachani auguhe umwili wa Yesu, Yusufu niyo aita na kuguhaumwili wa Yesu. 39Nikodemo aho nkongo ambasaga Yesunechilo, niyo aita hamwenga na Yusufu, naho nakaguhamanemane hamwenga na udi ukubula madebe maidi.40 Waidi awo wauguha umwili wa Yesu, wautaliza sandahamwenga na manukato kutimilana na viya wazwelewayahudi mo kuhambwa. 41Hantu aho atungikagwa Yesuhendaga na chibuta, naho mwe chibuta icho mwendagana mbila mpya heinati kuhambwa mntu yoyose mndanimwakwe. 42 Kwaviya yendaga mwe kwemalanya vyedimwe Zuwa dya Kuhumula, niyo wawika umwili wa Yesumwe imbila idya.

20Yesu auyukaMatayo 28:1-8; Mako 16:1-8; Luka 24:1-12

1 Chilo chilo kuchei mavukuvuku mwe zuwa dya kuhu-mula, Maliyamu Magidalena nakaita kwe mbila, niyoawona diya idiyuwe dyusigwa holwivi lwe mbila. 2 Niyoaguluka kwaSimoni Petulona yudyamwanampinamtuhuaungagwa ni Yesu, akuwagambila, “Wamusa Zumbe mwembila, naho hachimanyize uko wamwikiye.”

YOHANA 20:3 68 YOHANA 20:16

3 Ivyo Petulo hamwenga na yudyamwanampinamtuhuniyo waita kwembila. 4Wose waidi waguluka mna yudyamwanampina mtuhu kagulukisa kumjinka Petulo, kalon-gola kubula kwembila. 5Eze ename, asungilamndani niyoawona isanda, mna hengile mndani. 6 Simoni Petulo nayeeze amtimile, engila mwe mbila, umo kawona isanda,7 na isuche azingigwe Yesu mo mtwi. Iyo isuche nandilehaihamwenga ne sanda, mna naizingwa saviya naili momtwi, ikwa hantu hakwe. 8Vikaheza yudya mwanampinamtuhu alongole kubula kwe mbila, niyo engila mndani.Awona niyo azumila. 9Nahawenati kumanya MawandikoYakukile yawandikwe kugamba vyaungwa auyuke. 10Niyowanampina wauya kaya.

Yesu amlaila Maliyamu MagidalenaMatayo 28:9-10; Mako 16:9-11

11 Maliyamu nakachimala kuse kwembila. Kuno acheikwila, kafunama asungila kwe mbila. 12 Niyo awonawandima wa kwembingu waidi wavikile suche zing'aile,wekala hadya umwili wa Yesu wagonezagwa, yumwengako mtwi ywa kaidi kweviga. 13 Awo wandima wa kwem-bingu wamwuza, “Mnala, ni mbwani ukwila?”

Naye awagamba, “Wamusa Zumbe dyangu, nahosimanyize uko wamwikiye!”

14 Eze alonge ivyo, niyo ahituka kunyuma, amwonaYesu kachimala ahadya, mna asekumanya kugamba niYesu. 15 Yesu amuza, “Mnala ni mbwani ukwila?Wamlonda yuhi?”

Maliyamu nakafanyanya kugamba uyo nimwamizi ywechibuta, amgamba, “Mkulu, uneva ni weye umusize,nigambila uko umwikiye miye nimguhe.”

16 Yesu amgamba, “Maliyamu!”

YOHANA 20:17 69 YOHANA 20:25Naye Maliyamu ahituka, amgamba kwa Chiebulaniya,

“Laboni.” Nuko kugamba “Mhinyi.”17 Yesu amgamba, “Usekunikufya kwaviya sinati kwita

kulanga kwa Tate. Mna hita kwa walukolo wanguuwagambile, naita, kulanga kwa Tate nanywi nuyo Tatiyenyu, Chohile ywangu nanywi nuyo Chohile ywenyu.”

18 Ivyo Maliyamu Magidalena niyo aita akuwagam-bila wadya wanampina, awagamba, “Simwona Zumbe”.Nakugamba nakamgambila ivyo.

Yesu awalaila wanampina wakweMatayo 28:16-20; Mako 16:14-18; Luka 24:36-49

19 Yendaga chisingi cha zuwa dya kuhumulawanampina nawadugana hamwenga mndani mwenyumba, nyivi nazivugalwa kwaviya nawakawogohavilongozi wa Chiyahudi. Yesu niyo eza, achimala hagatihawo, awagamba, “Utondowazi utende kwenyu!” 20 Ezealonge ivyo, niyo awalagisa imikono yakwe no lubavulwakwe. Awo wanampina weleleswa kumwona Zumbe.21 Yesu awagamba vituhu, “Utondowazi utende kwenyu!Saviya Tate anisigile miye nami nawasigilani nyuwe.”22 Eze alonge ivyo niyo awavila awagamba, “HokelaniMuye Ukukile. 23 Hegu mnawalekeila wantu masayawo, masa yawo nayalekeilwe. Mna hamnawalekeile,hawalekeilwe masa yawo.”

Yesu na Tomaso24 Mna Tomaso zina tuhu naketangwa pacha nendile

hahali umo Yesu akeza. 25 Ivyowadyawanampinawatuhuwamgamba, “Chimwona Zumbe.”

Tomaso awagamba, “Sinawone nkwasulo ze mitungamwe mikono yakwe, na kupampasa umkono wangu molubavu lwakwe, sanizumile.”

YOHANA 20:26 70 YOHANA 21:426 Yeze yajinke mazuwa mnane awo wanampina nawe-

hamwenga mudya mnyumba, Tomaso naye nehamwenganawo, nyivi nazivugalwa, mna Yesu niyo eza, achimalahagati hawo, akalonga, “Utondowazi utende kwenyu!”27Niyo amgamba Tomaso, “Ika ididole dyako hano, ukaulemikono yangu, ninka umkono wako ukaule ulubavulwangu. Usekutenda na nkama, mna zumila.”

28 Tomaso amhitula, “Weye wi Zumbe dyangu!, Weyewi Chohile ywangu!”

29 Yesu amgamba, “Togola, wazumila kwaviya kuni-wona? Ujimbiko wimwe wadya wakuzumila mna hawani-wone.”

Vilekile Ichitabu chino chikawandikwa30 Yesu kadamanya vilagiso wituhu vilozize kulongozi

kwa wanampina wakwe mna havinati kuwandikwa mwechitabu chino. 31 Mna zino ziwandikwa chani mzu-mile kugamba Yesu ni Kulisito Mwambula, Mwana ywaChohile, mzumile mtende na ujima kwa udahi wa zinadyakwe.

21Yesu awalaila wanampina mfungate

1 Ivyo vize viheze, Yesu niyo awalaila naho wanamp-ina wakwe mpezo mwe diziwa dya Tibeliya. Kawalailavino; 2 Simoni Petulo na Tomaso akwitangwa pacha naNasanieli mkaya ywa mzi wa Kana mwe isi ya Galilaya,wana waidi wa Zebedayo hamwenga na wanampinawatuhu waidi wa Yesu wendile wose wehamwenga.3 Simoni Petulo awagamba, “Nakulowa samaki.”

Nawo wamgamba, “Suwe naswi chaitanya na weye.”Niyo waita, wakukwela ngalawa, mna nechilo icho hawa-patile chochose. 4 Kwize kukonge kucha, Yesu nakachi-mala mpezo mwe diziwa, mna wanampina hawamanyize

YOHANA 21:5 71 YOHANA 21:15kugamba ni Yesu. 5 Yesu awauza, “Wabwanga, hamnatimpate samaki?”

Wowo wamhitula, “Bule! Hachinati kupata chintu.”6 Yesu awagamba, “Dulani ulwavu ntendele ya ku-

lume ye ngalawa, nanywi namlowe samaki.” Wadulaulwavu,mna hawadahile kuluvuta vituhu kwaviya samakinazilozesa.

7 Aho yudya mwanampina aungiswe ni Yesu amgambaPetulo, “Ni Zumbe!” Simoni Petulo eze eve kugambamntu yudya ni Zumbe, ahadya evika suche yakwe,kwaviya nahavikile niyo apilikila mwa mazi. 8 Wadyawanampina watuhu naweza na ngalawa kuno wakaluk-wesa ulwavu lumemile izisamaki. Naho nendile hawehalena kwe isi kunyaile, nazikabula nkacho gana kulaila kudyakunyaile. 9Weze wabule kunyaile, wawona nkala za motoujimbigwe, mlanga mwakwe mwikwa samaki na mgate.10 Yesu awagamba, “Zileteni hano izisamaki izimwengamlowile.”

11 Simoni Petulo akwela mwe ngalawa, akweseza kun-yaile ludya ulwavu lumemile izisamaki nkulu gana namilongo mishano na ntatu. Samaki nazilozesa, mnaulwavu halukantike. 12 Yesu awagamba, “Soni mdye.”Hahana hata mwanampina ajezize kumuza, “Weye wiyuhi?” Kwaviya nawavimanya ni Zumbe. 13 Yesu eza,aguha mgate awenka akajika aguha samaki naho awenka.

14 Iyo yendaga nkanana ya katatu Yesu kuwalailawanampina wakwe eze auyuke.

Yesu asimwila na Petulo15 Weze wajike ukudya, Yesu amuza Simoni Petulo,

“Simoni mwana ywa Yohana! Togola, wanunga miyekujinka wano?”

Naye amhitula, “Heye Zumbe, weye kuvimanyakugamba miye nakunga.”

YOHANA 21:16 72 YOHANA 21:23Yesu amgamba, “Lisa ngoto zangu.” 16 Akaheza

amgamba nkanana ya kaidi, “Simoni mwana ywa Yohana!Togola, wanunga?”

Petulo amhitula, “Heye Zumbe, kuvimanya nakunga.”Yesu amgamba, “Dima izingoto zangu.” 17 Yesu amuza

nkanana ya katatu, “Simoni mwana ywa Yohana! Togola,wanunga?”

Aho Petulo kengilwa ni chinyulu kwaviya kamuzankanana ntatu, “Wanunga?” Niyo amgamba, “Zumbe,weye kumanya yose. Weye kuvimanya kugamba miyenakunga.”

Yesu amgamba, “Lisa izingoto zangu! 18 Nakugambilachindedi, hadya wendaga wi mbwanga nakuzwela kwe-visa mwenye na kwita kokose ukunga. Mna aho ukungaudalahaile, nochumize mikono yako na mntu mtuhunakuvike na kukwigala hwikunga.” 19 Kwa kulonga ivyo,Yesu nakalagisa viya Petulo akunga abanike nakwigalantunyo kwa Chohile. Akaheza amgamba, “Nitimila.”

Yesu na Mwanampina Mtuhu20AhoPetulo eze ahituke, amwonayudyamwanampina

nakaungiswa ni Yesu atimila. Yuno ni yudya mwanamp-ina ekalaga hajihi na Yesu mwe nkande ye Pasaka nakumuza, “Zumbe ni yuhi nakuhituke?” 21 Petulo ezeamuwone uyo, amuza Yesu, “Zumbe, togola yuno naye?”

22 Yesu amhitula, “Uneva haunga asigale kubula ahohwizila, wavyungilani? Weye nitimila miye.”

23 Ivyo imbuli iyo niyo yazagala mgati mwa wadyawalukolo kugamba mwanampina uyo haabanike. MnaYesu hamgambile kugamba mwanampina uyo habanike,mnanakagamba, “Unevahaunga asigale kubula ahohwiz-ila, wavyungilani?”

YOHANA 21:24 73 YOHANA 21:2524Uyomwanampina nuyo aukule izimbuli zino na kuzi-

wandika. Naswi chimanya kugamba alongile ni chindedi.Nkomelezo

25 Kuna mbuli ntuhu zilozize adamanye Yesu, heguuneva zawandikwe zose, chindedi isi yose hayachintilekwika ivitabu vyawandikwe.

74Lagano hya

The New Testament in the Zigua language of Tanzaniacopyright © 2014 The Word for the World and Pioneer Bible TranslatorsLanguage: ZiguaContributor: The Word For The World

Zigua & The New Testament in ZiguaThis translation, published by The Word for the World Bible Translators and PioneerBible Translators, was published in 2014.If you are interested in obtaining a printed copy, please contact TheWord for theWorldBible Translators at www.twftw.org.This translation is made available to you under the terms of the Creative CommonsAttribution-No Derivatives license 4.0.Youmay share and redistribute this Bible translation or extracts from it in any format,provided that:

You include the above copyright and source information.You do not make any derivative works that change any of the actual words or

punctuation of the Scriptures.Pictures includedwith Scriptures and other documents on this site are licensed just forusewith those Scriptures and documents. For other uses, please contact the respectivecopyright owners.2018-02-06PDF generated using Haiola and XeLaTeX on 22 May 2020 from source files dated 10Apr 20203de16edb-af58-5e1e-a052-fe27295c9b15