Embed Size (px)
Citation preview
Zavidovići, Maj 2016. godine
MJEŠOVITA SREDNJA ŠKOLA ZAVIDOVIĆI školska 2015/2016.god.
ZAVIDOVIĆI
MATURSKI RAD
Tema: Organizovati transport robe prema datom zadatku
Ime i prezime učenika: Mentor:
Mehić Džehva M. Sc. Remhad Zolota, dipl. inž. saob. i kom
Izborno područje:
Organizacija prijevoza robe i putnika
Odjeljenje: IV1
Zavidovići, Maj 2016. godine
SADRŽAJ
UVOD ........................................................................................................................................ 4
1. ZADATAK ......................................................................................................................... 2
2. RJEŠENJE ZADATKA ..................................................................................................... 4
3. RADNI I INVENTARSKI VOZNI PARK ......................................................................... 5
3.1. Potreban broj vožnji za transport robe iz mjesta A u mjesto B ................................... 5
3.2. Količina robe koja se transportuje iz mjesta C u mjesto D ......................................... 5
3.3. Potreban broj vožnji u toku dana ................................................................................. 5
3.4. Vrijeme trajanja obrta ...................................................................................................... 5
3.5. Mogući broj obrta jednog vozila u toku dana s obzirom na radno vrijeme i vrijeme
trajanja obrta ........................................................................................................................... 6
3.6. Potreban broj vozila na radu i inventarski broj vozila ................................................. 6
4. IZMJERITELJI RADA VOZNOG PARKA ...................................................................... 7
4.1. Auto-dani voznog parka .............................................................................................. 7
4.2. Koeficijent iskorištenja voznog parka ......................................................................... 7
4.3. Koeficijent iskorištenja tehnički ispravnog voznog parka .......................................... 7
4.4. Auto-sati provedeni na radu ........................................................................................ 7
4.5. Auto-sati provedeni u vožnji ....................................................................................... 8
4.6. Koeficijent iskorištenja vremena u toku 24 sata .......................................................... 8
4.7. Koeficijent iskorištenja ukupnog radnog vremena ...................................................... 8
4.8. Izračunavanje ukupnih auto-kilometara ...................................................................... 8
4.9. Koeficijent iskorištenja pređenog puta ........................................................................ 9
4.9.1. Koeficijent iskorištenja nultog pređenog puta ..................................................... 9
4.9.2. Srednja dnevna kilometraža ................................................................................. 9
4.9.3. Srednja dužina jedne vožnje pod teretom ............................................................ 9
4.9.4. Srednje rastojanje prevoženja jedne tone tereta ................................................. 10
4.9.5. Koeficijent dinamičkog iskorištenja nosivosti vozila ........................................ 10
4.9.6. Srednja vrijednost koeficijenta iskorištenja korisne nosivosti vozila ................ 10
4.9.7. Srednje vrijeme trajanja dangube u toku vožnje pod teretom za cijeli vozni
park................. .................................................................................................................. 10
5. EKSPLOATACIONA BRZINA ....................................................................................... 10
6. UKUPNA KOLIČINA PREVEZENOG TERETA .......................................................... 11
Zavidovići, Maj 2016. godine
7. UKUPNI OSTVARENI TRANSPORTNI RAD .............................................................. 11
8. RADNA I PUNA PROIZVODNOST .............................................................................. 11
8.1. Puna proizvodnost ..................................................................................................... 11
8.2. Radna proizvodnost ................................................................................................... 11
POPIS SKRAĆENICA ............................................................................................................ 12
POPIS SLIKA .......................................................................................................................... 14
ZAKLJUČAK .......................................................................................................................... 15
LITERATURA ......................................................................................................................... 16
Zavidovići, Maj 2016. godine
UVOD
Da bi organizovali transport veoma je važno odrediti izmjeritelje rada voznog parka, jer od
toga zavisi da li će se racionalno organizovati i rukovoditi njegovim izvršenjem. Za analizu
ostvarenog rezultata voznog parka koristi se sistem izmjeritelja i eksploatacije transportnih
sredstava kao što su: vrijeme potrebno za obavljanje transporta, brzina vožnje, rastojanje
prijevoza, stepen iskorištenja nosivosti i slično.
Poznavanje izmjeritelja i pokazatelja rada voznog parka i njihovog uticaja na proizvodnost
omogućava poduzimanje potrebnih mjera za povećanje produktivnosti i proizvodnosti rada i
izvršenje transportnog zadatka uz niže transportne troškove.
S ciljem postizanja dobre organizacije prevoza, što podrazumijeva najveću proizvodnost uz
najnižu cijenu prevoza, vrši se izbor najpovoljnijeg prijevoznog puta (itinerera).
Itinerer predstavlja odabrani i vozaču poznat pravac kretanja vozila pri obavljanju transporta
između dva mjesta.
U ovom maturskom zadatku radi se o ponavljajućem prijevoznom putu kod kojeg se vožnja
obavlja sa djelimičnim iskorištenjem pređenog puta u oba smijera. To je put kod kojeg se
vozilo kreće istom putanjom između više transportnih stanica.
Vozila koja obavljaju rad po ovakvom putu prave više obrta.
2
1. ZADATAK
U periodu od 30 dana od kojih je 26 radnih dana, potrebno je organizovati transport robe iz
Zavidovića (A) u Tešanj (B). Povratnim vožnjama prevozi se roba iz Jelaha (C) do Žepča
(D), a zatim prazna vozila nastavljaju put do Zavidovića.
U radne dane sva ispravna vozila nalaze se na radu, a koeficijent tehničke ispravnosti je
0.85. Ukupna količina robe koju treba prevesti na relaciji Zavidovići - Tešanj je 20500 (t).
Korisna nosivost vozila je 15 (t), a koeficijenti statičkog iskorištenja korisne nosivosti vozila
su γAB=0.9 i γCD=0.85. Dnevno radno vrijeme vozila je 16 (h).
Saobraćajne brzine su:
a) Zavidovići - Tešanj: 60 (km/h),
b) Tešanj - Jelah: 50 (km/h),
c) Jelah - Žepče: 70 (km/h),
d) Žepče - Zavidovići: 50 (km/h).
Utovar u Zavidovićima traje 5 (min/t), a istovar u Tešnju 3 (min/t). Utovar u Jelahu traje 60
(min/voz), a istovar u Žepču 30 (min/voz). Ostala danguba u toku obrta je 60 (min).
Dužine relacija uzeti sa auto-karte i nacrtati skicu itinerera.
Izračunati:
1. Potreban radni i inventarski vozni park;
2. Izmjeritelje rada voznog parka uključujući sve vrste ADi, AHi, AKi;
3. Eksploatacionu brzinu;
4. Ukupnu količinu prevezenog tereta;
5. Ukupni ostvareni transportni rad;
6. Proizvodnosti voznog parka;
3
Slika 1. Skica itinerera
Slika 2. Prijevozni put (autokarta)
4
2. RJEŠENJE ZADATKA
Di=30 dana
Dr=26 dana
αt = 0,85 (-)
QukAB=20500 t
q=15 t
YAB=0.9 (-)
YCD=0.85 (-)
Hr=16 h
VSAB=60 km/h
VSBC=50 km/h
VSCD=70 km/h
VSDA=50 km/h
LAB=49km
LBC=7km
LCD=44km
LDA=12km
τuA= 5min/t = tuA= τuA ∙ 𝑞 ∙ 𝛾AB = 5 ∙ 15 ∙ 0,9 = 67,5min/voz=1,125h/voz
τuB = 3min/t = tuB =τuB ∙ 𝑞 ∙ 𝛾AB = 3 ∙ 15 ∙ 0,9 =40,5min/voz= 0,675h/voz
tu=60min/voz = 1h/voz
ti= 30min/voz = 0,5h/voz
tod=60min = 1h
Ar=As
________________________________
1. Ai=?, Ar=?
2. α=?, α'=?, β=?, δ=?, ρ=? , Kstλ=?, Kst1=?, Ksd=?, ADi=?, AHi=?, AKi=?
3. Ve=?
4. Quk=?
5. Uuk=?
6. Wq=?, Wu=?, Wq'=?, Wu'=?
5
3. RADNI I INVENTARSKI VOZNI PARK
3.1. Potreban broj vožnji za transport robe iz mjesta A u mjesto B
ZλA= QAB
γAB∙q (1)
ZλA = 20500
0,9 ∙15 = 1519 [vožnji]
3.2. Količina robe koja se transportuje iz mjesta C u mjesto D
ZλA = ZλC
QCD = ZλC ∙ γCD∙ q (2)
QCD = 1519 ∙ 0,85 ∙ 15= 19367 [t]
3.3. Potreban broj vožnji u toku dana
Zλd = ZλA
Dr (3)
Zλd= 1519
26 =58 [vožnji/dan]
3.4. Vrijeme trajanja obrta
To= tuA + LAB
VsAB ∙ 60 + tiB +
LBC
VsBC∙ 60 + tuC+
LCD
VsCD∙ 60 + tiD +
LDA
VsDA ∙ 60 +td (4)
To=67,5+49
60 ∙ 60+ 40,5 +
7
50 ∙ 60 + 60 +
44
70 ∙ 60 + 30 +
12
50 ∙ 60 + 60
To=67,5 + 49 + 40,5 + 8,4 + 60 + 37,71 + 30 + 14,4 + 60
To=367,51 [min] = 6,12 [h]
Ukupno vrijeme dangube po obrtu:
tdo= tuA + tiB + tuC + tiD + td
tdo=67,5 + 40,5 + 60 + 30 + 60
tdo= 258 (min) = 4,3 [h]
6
Ukupno vrijeme vožnje u toku obrta:
two= LAB
VsAB ∙ 60 +
LBC
VsBC∙ 60 +
LCD
VsCD∙ 60 +
LDA
VsDA ∙ 60
two= 49
60 ∙ 60 +
7
50 ∙ 60 +
44
70 ∙ 60 +
12
50 ∙ 60
two= 49 + 8,4 + 37,71 + 14,4
two= 109,51 [min] = 1,82 [h]
To= two+tdo=258+109,51
To= 367,51 [min]
3.5. Mogući broj obrta jednog vozila u toku dana s obzirom na radno vrijeme i
vrijeme trajanja obrta
Zod = Hr ∙60
To (5)
Zod= 16 ∙60
367,51 ≈ 2,6 = 3 [obrta/dan]
3.6. Potreban broj vozila na radu i inventarski broj vozila
Ar = ZλdZod
(6)
Ar = 58
3 = 20 [vozila]
Ai = Ar
αt (7)
Ai= 20
0,85= 24 [vozila]
7
4. IZMJERITELJI RADA VOZNOG PARKA
4.1. Auto-dani voznog parka
ADi= Ai ∙ Di (8)
ADi = 24 ∙ 30 = 720 [autodanai]
ADr= Ar ∙ Dr (9)
ADr = 20 ∙ 26 = 520 [autodanar]
ADs= αt ∙ ADi (10)
ADs= 0.85 ∙ 720 =612 [autodanas]
4.2. Koeficijent iskorištenja voznog parka
α = 𝐴𝐷𝑟
𝐴𝐷𝑖 (11)
α = 520
720= 0.72 [-]
4.3. Koeficijent iskorištenja tehnički ispravnog voznog parka
α ' = 𝐴𝐷𝑟
𝐴𝐷𝑠 (12)
α '= 520
612 = 0,84 [-]
4.4. Auto-sati provedeni na radu
AHr = Ar ∙ Hr ∙ Dr (13)
AHr = 20 ∙ 16 ∙ 26= 8320 [auto-sati]
8
4.5. Auto-sati provedeni u vožnji
AHw = Zod ∙ 𝑡𝑤𝑜60
∙ Ar ∙ Dr (14)
AHw= 3 ∙ 109,51
60 ∙ 20 ∙ 26 = 2839,2 [auto-sati]
4.6. Koeficijent iskorištenja vremena u toku 24 sata
ρ = AHr
24∙ADr (15)
ρ= 8320
24 ∙520 = 0,66 [-]
4.7. Koeficijent iskorištenja ukupnog radnog vremena
δ = 𝐴𝐻𝑤
𝐴𝐻𝑟 (16)
δ= 2839,2
8320 = 0,34 [-]
4.8. Izračunavanje ukupnih auto-kilometara
AK=AKt+AKp+Akn (17)
AKt= Z𝝀A ∙ (LAB + LCD) (18)
AKt= 1519 ∙ (49 + 44) = 14126 [auto-kilometara]
AKp = Z𝜆A ∙ (LBC + LDA) (19)
AKp= 1519 ∙ (7 + 12) = 28861 [auto-kilometara]
AKn = LDA ∙ Dr ∙ Ar (20)
AKn= 12 ∙ 26 ∙ 20 = 6240 [auto-kilometara]
AK= 14126 + 28861 + 6240
AK= 176368 [auto-kilometara]
9
4.9. Koeficijent iskorištenja pređenog puta
𝛽 = 𝐴𝐾𝑡
𝐴𝐾 (21)
𝛽 = 141267
176368 = 0,80 [-]
4.9.1. Koeficijent iskorištenja nultog pređenog puta
ω= 𝐴𝐾𝑛
𝐴𝐾 (22)
ω= 6240
176368 = 0,03 [-]
4.9.2. Srednja dnevna kilometraža
Ksd= 𝐴𝐾
𝐴𝐷𝑟 (23)
Ksd= 176368
8320 =339,16 [km]
4.9.3. Srednja dužina jedne vožnje pod teretom
Kst𝜆 = 𝐴𝐾𝑡
𝐴𝑍𝜆 (24)
A𝑍𝜆 = 𝑍𝜆A+ 𝑍𝜆C (25)
A𝑍𝜆= 1519 + 1519=3038 [vožnji]
Kstλ = 141267
3038 = 46,5 [km]
10
4.9.4. Srednje rastojanje prevoženja jedne tone tereta
Kst1 = U
Q (26)
Kst1= 1856648
39876 = 46,56 [km]
4.9.5. Koeficijent dinamičkog iskorištenja nosivosti vozila
ε = U
q ∙AKt (27)
ε = 1856648
15 ∙141267 = 0,87 [-]
4.9.6. Srednja vrijednost koeficijenta iskorištenja korisne nosivosti vozila
γ = Q
q ∙Azλ (28)
γ = 39876
45570 = 0,87 [-]
4.9.7. Srednje vrijeme trajanja dangube u toku vožnje pod teretom za cijeli vozni
park
td = AHr−AHw
Azλ (29)
td = 5480,8
3038 =1,8 [h]
5. EKSPLOATACIONA BRZINA
Ve = AK
AHr (30)
Ve = 176368
8 320 = 21,19 [km/h]
11
6. UKUPNA KOLIČINA PREVEZENOG TERETA
Quk=QAB + QCD (31)
Quk=20500 + 193760 = 39876 [t]
7. UKUPNI OSTVARENI TRANSPORTNI RAD
U= LAB ∙ QAB + LCD ∙ QCD (32)
U= 49 ∙ 20500 + 44 ∙ 19367=1856648 [tkm]
8. RADNA I PUNA PROIZVODNOST
8.1. Puna proizvodnost
WQ = 𝐐𝐮𝐤
𝟐𝟒 ∙ 𝐀𝐃𝐢 (33)
WQ= 𝟑𝟗𝟖𝟕𝟔
𝟏𝟕 𝟐𝟖𝟎 = 2,30 [t/h]
Wu= U
24∙ADi (34)
WU= 1856648
17280 = 107,44 [tkm/h]
8.2. Radna proizvodnost
WQ' = Quk
AHr (35)
WQ' = 39876
8320 = 4,79 [t/h]
Wu'= Uuk
AHr (36)
Wu'= 1856648
8320 =223,15 [tkm/h]
12
POPIS SKRAĆENICA
Di - inventarski dani [dan]
Dr - broj radnih dana [dan]
αt - koeficijent tehničke ispravnosti voznog parka [-]
QAB - količina robe koja se transportuje iz mjesta A u mjesto B [t]
QCD - količina robe koja se transportuje iz mjesta C u mjesto D [t]
q- nosivost vozila [t]
YAB - statički koeficijent iskorištenja korisne nosivosti vozila od mjesta A do B [-]
YCD - statički koeficijent iskorištenja korisne nosivosti vozila od mjesta C do D [-]
Hr - vrijeme provedeno na radu [h]
VSAB - saobraćajna brzina od mjesta A do mjesta B [km/h]
VSBC - saobraćajna brzina od mjesta B do mjesta C [km/h]
VSCD - saobraćajna brzina od mjesta C do mjesta D [km/h]
VSDA - saobraćajna brzina od mjesta D do mjesta A [km/h]
LAB - dužina puta od mjesta A do mjesta B [km]
LBC - dužina puta od mjesta B do mjesta C [km]
LCD - dužina puta od mjesta C do mjesta D [km]
LDA - dužina puta od mjesta D do mjesta A [km]
τuA - vrijeme utovara u mjestu A [min/t]
τiB - vrijeme istovara u mjestu B [min/t]
tuc - vrijeme utovara u mjestu C [min/voz]
tiD - vrijeme istovara u mjestu D [min/voz]
tod- vrijeme ostalih danguba u obrtu [h]
Ar - Broj vozila na radu [vozila]
As - broj sposobnih vozila [vozila]
Ai - inventarski broj vozila [vozila]
Z𝜆A - Potreban broj vožnji za transport robe iz mjesta A [vožnji]
Z𝜆d - Potreban broj vožnji u toku dana [vožnji/dan]
To - vrijeme trajanja obrta [h]
two - ukupno vrijeme vožnje u toku obrta [h]
Zod- mogući broj obrta jednog vozila u toku dana [obrta/dan]
ADr - radni auto-dani [auto-dani]
ADs - sposobni auto-dani [auto-dani]
ADi - inventarski auto-dani [auto-dani]
α - koeficijent iskorištenja voznog parka [-]
α '- koeficijent iskorištenja tehnički ispravnog voznog parka [-]
AHr - auto-sati provedeni na radu [auto-sati]
AHw - auto-sati provedeni u vožnji[auto-sati]
ρ - koeficijent iskorištenja vremena u toku 24h [-]
δ - koeficijent iskorištenja ukupnog radnog vremena [-]
13
AK - ukupni auto-kilometri [km]
AKt- auto-kilometri pod teretom [km]
Akp - prazni auto-kilometri [km]
Akn- nulti auto-kilometri [km]
𝛽- koeficijent iskorištenja pređenog puta [-]
𝜔- koeficijent nultog pređenog puta [-]
Ksd- srednja dnevna kilometraža [km]
Kst𝜆- srednja dužina jedne vožnje pod teretom [km]
Kst1- Srednje rastojanje prevoženja jedne tone tereta [km]
U-ukupan ostvareni transportni rad [tkm]
Q-ukupna količina prevezenog tereta [t]
𝜺 - koeficijent dinamičkog iskorištenja nosivosti vozila [-]
𝛾 - koeficijent statičkog iskorištenja korisne nosivosti vozila [-]
Vs- saobraćajna brzina [km/h]
Ve- eksploataciona brzina [km/h]
WQ – puna proizvodnost iražena u t/h
Wu- puna proizvodnost izražena u tkm/h
WQ' - radna proizvodnost izražena u t/h
Wu'- radna proizvodnost izražena u tkm/h
14
POPIS SLIKA
Slika 1. Skica itinerera ......................................................................................................................................................... 3
Slika 2. Prijevozni put (autokarta) .................................................................................................................................. 3
15
ZAKLJUČAK
Ponavljajući prijevozni putevi sa djelimičnim iskorištenjem pređenog puta nisu najpovoljniji
putevi, zato što vožnje u oba smijera nisu u potpunosti iskorištene.
Dobiveni rezultati nam pokazuju koji su nedostaci na ovim ponavljajućim prijevoznim
putevima.
Koeficijent iskorištenja voznog parka je 0,72 zbog toga što sva vozila u inventaru nisu
sposobna za rad. Koeficijent iskorištenja pređenog puta je također uzrok nepotpunog
iskorištenja vožnji jer imamo prazne vožnje u oba smijera. Zbog toga nastaju veliki troškovi
u preduzeću na vozilima. Koeficijent iskorištenja vremena u toku 24 sata nije potpuno
iskorišten, te je potrebno uvesti smjene vozača kako bi se isti poboljšao. Koeficijent
iskorištenja ukupnog radnog vremena u ovom slučaju je veoma mali a uzroci su dangube na
utovarima i istovarima, a također i dangube u vožnji. Srednja dužina vožnje pod teretom je
mala jer se pojavljuju prazne vožnje. Srednja dnevna kilometraža mogla bi se povećati tako
što bi uveli više obrta i vozila sa većom nosivošću. Radna proizvodnost voznog parka je
veoma mala, a da bi povećali rezultate trebali bi prevoziti veće količine robe u jednom obrtu
i ubaciti veći broj smjena za vozače da ne bi došlo do preopterećenja. Puna proizvodnost
voznog parka je solidnih rezultata jer se radi u periodu od 44 dana, mada bi se povećanje
moglo postići s tim da sva vozila koja imamo u inventarskom parku budu na raspolaganju u
toku rada.
16
LITERATURA
1. Ivan Jovanović, Zbirka zadataka iz organizacije i tehnologije drumskog saobraćaja,
Saobraćajni fakultet univerziteta u Beogradu, ,Beograd 1997 god.
2. Lazar Đokić, Organizacija drumskog transporta, Građevinska knjiga, Beograd 1972
Internetski izvori:
1. www.scribd.com
