41
CHOROBY DIETOZALEŻNE: ALERGIE, NIETOLERANCJE POKARMOWA, CELIAKIA, ZESPÓŁ JELITOWEJ UTRATY BIAŁKA Małgorzata Łyszkowska

Małgorzata Łyszkowska

  • Upload
    dunne

  • View
    76

  • Download
    0

Embed Size (px)

DESCRIPTION

CHOROBY DIETOZALEŻNE: ALERGIE, NIETOLERANCJE POKARMOWA, CELIAKIA, ZESPÓŁ JELITOWEJ UTRATY BIAŁKA. Małgorzata Łyszkowska. POKARM. NIEPRAWIDŁOWA REAKCJA. ALERGIA POKARMOWA 30 – 40%. NIETOLERANCJA POKARMOWA 60 – 70%. Każda niepożądana reakcja na pokarm. - PowerPoint PPT Presentation

Citation preview

Page 1: Małgorzata  Łyszkowska

CHOROBY DIETOZALEŻNE: ALERGIE, NIETOLERANCJE

POKARMOWA, CELIAKIA, ZESPÓŁ JELITOWEJ UTRATY

BIAŁKAMałgorzata Łyszkowska

Page 2: Małgorzata  Łyszkowska

NIEPRAWIDŁOWA REAKCJA

POKARM

ALERGIAPOKARMOWA

30 – 40%

NIETOLERANCJAPOKARMOWA

60 – 70%

Page 3: Małgorzata  Łyszkowska

Każda niepożądana reakcja na pokarm

Alergia Nietolerancja

W którą zaangażowany jest układ immunologiczny

Bez związku z układem immunologicznym

Page 4: Małgorzata  Łyszkowska

REAKCJE PSEUDOALERGICZNE

AWERSJA POKARMOWA

Page 5: Małgorzata  Łyszkowska

PRODUKOWANA PRZEZ NIECHOROBOTWÓRCZE BAKTERIE

WYSTĘPUJE W: DOJRZEWAJĄCYCH SERACH KIEŁBASACH (DŁUGO PRZECHOWYWANYCH) MAKRELACH, TUŃCZYKU (PRZECHOWYWANE

W WYSOKICH TEMPERATURACH)

HISTAMINA W POKARMACH

Page 6: Małgorzata  Łyszkowska

ALERGIA - 1906 rokClemens von Pirquet

Page 7: Małgorzata  Łyszkowska

RÓŻNORODNY MECHANIZM REAKCJI ALERGICZNYCH

RÓZNORODNOŚĆ OBJAWÓW KLINICZNYCH

OGRANICZONA CZUŁOŚĆ I SWOISTOŚĆ BADAŃ DODATKOWYCH W ROZPOZNAWANIU ALERGII

TRUDNOŚCI W ROZPOZNAWANIU ALERGII

Page 8: Małgorzata  Łyszkowska

TYP I - REAKCJA NATYCHMIASTOWA, BEZPOŚREDNIA, IgE ZALEŻNA, OBJAWY < 1 - 2 godz.

TYP II - REAKCJA CYTOTOKSYCZNA, CYTOLITYCZNA

TYP III - REAKCJA OPÓŹNIONA, POŚREDNIA, �OBJAWY PO 8 - 12 godz. max do 24 godz.

TYP IV - REAKCJA PÓŹNA, KOMÓRKOWA, �OBJAWY PO 24 godz.

TYPY REAKCJI ALERGICZNYCH

Page 9: Małgorzata  Łyszkowska

Skóra Przewód pokarmowy

Układ oddechowy

Typ I +++ +/- +Typ III - +++ -Typ IV + ++ ++

Typy reakcji alergicznych, a manifestacja kliniczna

Page 10: Małgorzata  Łyszkowska

Testy skórne

RIST, RAST IgE IgM

Typ I +++ +++

Typ III +/-

Typ IV ++

Testy diagnostyczne w różnych typach alergii

Page 11: Małgorzata  Łyszkowska

MLEKO KROWIE:LAKTOGLOBULINA 60 - 80 % KAZEINA 60 %LAKTOALBUMINA 50 %

MLEKO KOZIE JAJKO SOJA CYTRUSY, TRUSKAWKI, POZIOMKI, MALINY POMIDORY CZEKOLADA, KAKAO ORZECHY, RODZYNKI RYBY, “OWOCE MORZA” WINA, PIWA BARWNIKI ŚRODKI KONSERWUJĄCE

NAJSILNIEJSZE ALERGENY POKARMOWE

Page 12: Małgorzata  Łyszkowska

KOZIE MLEKO 50 - 80% ŚR. 59%JAJKO 7 - 58 % ŚR. 28 %POMARAŃCZE 7 - 35 % ŚR. 23 %SOJA 5 - 47 % ŚR. 20 %RYBY 5 - 15 % ŚR. 13 %PRODUKTY ZBOŻOWE 5 - 16 % ŚR. 8 %ORZESZKI 3 - 34 % ŚR. 6 %

WSPÓŁISTNIEJĄCE ALERGIE Z ALERGIĄ NA BIAŁKO MLEKA KROWIEGO:

Page 13: Małgorzata  Łyszkowska

CHOROBA ATOPOWA CZĘSTOŚĆ WYSTĘPOWANIA

W RODZINIE ATOPII U DZIECKA BRAK 12,5 % JEDNO Z RODZICÓW 19,8 % JEDNO Z RODZEŃSTWA 32,3 % OBOJE RODZICE (RÓŻNE CHOROBY) 42,9 % OBOJE RODZICE (TA SAMA CHOROBA) 72,2 %

RÓŻNICOWANIE ALERGII I NIETOLERANCJI POKARMOWEJ1) WYWIAD

Page 14: Małgorzata  Łyszkowska

2) OBJAWY KLINICZNE

3) PRÓBA KARENCJI I EKSPOZYCJI

RÓŻNICOWANIE ALERGII I NIETOLERANCJI POKARMOWEJ

Page 15: Małgorzata  Łyszkowska

ZAPALENIE BŁONY ŚLUZOWEJ PRZEWODU POKARMOWEGOMIKROKRWAWIENIA Z PRZEWODU POKARMOWEGOATOPOWE ZAPALENIE SKÓRY, POKRZYWKA, OBRZĘKŚWIĄD SKÓRYWSTRZĄS ANAFILAKTYCZNYKATAR, ASTMA, ALERGICZNE ZAP. ZATOKMIGRENAZABURZENIA ZACHOWANIA

NAWRACAJĄCE I PRZEWLEKAJĄCE SIĘ BIEGUNKIWZDĘCIABÓLE BRZUCHANUDNOŚCI, WYMIOTYKOLKAŚWIĄD ODBYTU

ALERGIA NIETOLERANCJAPOKARMOWA POKARMOWA

Page 16: Małgorzata  Łyszkowska

ALERGIA EOZYNOFILIA IgE, RAST ZAHAMOWANIE

TRANSFORMACJI BLASTYCZNEJ

ZAHAMOWANIE MIGRACJI MAKROFAGÓW (MIF)

TESTY SKÓRNE BIOPSJA ŚLUZÓWKI JELITA

CIENKIEGO

NIETOLERANCJA WTO BADANIE STOLCA

pHNa, K, GLUKOZAOSMOLARNOŚĆ

SUBSTANCJE REDUKUJĄCE W KALE

BIOPSJA ŚLUZÓWKI JELITA CIENKIEGO

RÓŻNICOWANIE ALERGII I NIETOLERANCJI POKARMOWEJ4) BADANIA LABORATORYJNE

Page 17: Małgorzata  Łyszkowska

ELIMINACJA ALERGENU !!!

FARMAKOTERAPIA IMMUNOTERAPIA

LECZENIE ALERGII POKARMOWYCH

Page 18: Małgorzata  Łyszkowska

< 1 ROKU ŻYCIAKARMIENIE

MLEKIEM MATKIHYDROLIZATY O

ZNACZNYM STOPNIU HYDROLIZY

POKARMY POZAMLECZNE PO 4 - 6 m-cach

1 - 2 ROK ŻYCIA

DIETA BEZMLECZNA

SUBSTYTUCJA MLEKA KROWIEGO

EW. SUBSTYTUCJA Ca, P

ELIMINACJA PEŁNEGO BIAŁKA MLEKA KROWIEGO

Page 19: Małgorzata  Łyszkowska

ZAMIAST PEŁNEGO BIAŁKA MLEKA KROWIEGO◦ IZOLATY SOJOWE◦ HYDROLIZATY

KAZEINY BIAŁEK

SERWATKOWYCH KAZEINY I BIAŁEK

SERWATKOWYCH

ZAMIAST LAKTOZY◦ POLIMERY GLUKOZY

DEKSTRYNY (10 - 20 cz.) MALTODEKSTRYNY (5 - 10 cz.) SYROP KUKURYDZIANY (3 - 5cz.)

MIESZANKI BEZMLECZNE

Page 20: Małgorzata  Łyszkowska

NABYCIE TOLERANCJI NA BIAŁKA MLEKA KROWIEGO 6 - 9 MIESIĘC ŻYCIA 80 %2 ROK ŻYCIA 15 % 5 ROK ŻYCIA 2,5 %NIE USTĘPUJE 2,5 %PROWOKACJA PO :3 m-cach diety bezmlecznej - NAWRÓT 100 %4 - 6 m-cach - NAWRÓT 53%7 - 12 m-cach - NAWRÓT 32%13 - 24 m-cach - NAWRÓT 25 %

objawy alergii(+)

Page 21: Małgorzata  Łyszkowska

Diety przemysłowe, a alergia

Rodzaj mieszanki

Charakterystyka cząsteczek

Ryzyko wystąpienia alergii na podane białko

Zastosowanie

Diety polimeryczne

Pełne

Objawy alergii (-), rodzinny wywiad

atopowym (-)

Hydrolizaty o nieznacznym

stopniu hydrolizy

Łańcuchy kilkunastu

aminokwasów

Objawy alergii (-),rodzinny wywiad

atopowy (+)

Hydrolizaty o znacznym

stopniu hydrolizy

Diety elementarne

Głównie dwu- trzy-,

czteropeptydy i wolne

aminokwasy

Aminokwasy

Objawy alergii (+)

Alergia (+)Brak poprawy po hydrolizatach o

znacznym stopniu hydrolizy

Page 22: Małgorzata  Łyszkowska

Hydrolizaty o znacznym stopniu hydrolizy

Cząsteczki< 1,5 kDa

Cząsteczki> 6 kDa

Kazeinowe 95,5% 0,5%

Serwatkowe 84% 2%

Page 23: Małgorzata  Łyszkowska

PIERWOTNE laktoza ( laktaza) sacharoza, maltoza, skrobia

( sachraza - izomaltaza) trehaloza ( trehalaza) glukoza - galaktoza fruktoza WTÓRNE ( akt. wszystkich

disacharydaz)

NIETOLERANCJE POKARMOWE

Page 24: Małgorzata  Łyszkowska

maltoza (glukoza+glukoza)

amylozamaltotrioza

(glukoza+glukoza+glukoza)

Skrobiaamylopektyna - dekstryny

izomaltaza( - dekstrynaza)

glukoza sacharoza glukoza + fruktoza

laktoza glukoza + galaktoza

maltoza glukoza + glukoza

sacharaza

laktaza

maltaza

Page 25: Małgorzata  Łyszkowska

PORÓWNANIE AKTYWNOŚCI DISACHARYDAZ

MALTAZA SACHARAZA IZOMALTAZA LAKTAZA

10 : 3 : 3 : 1

Page 26: Małgorzata  Łyszkowska

NIE JEST ENZYMEM INDUKUJĄCYM OD 12 hbd STWIERDZA SIĘ JEJ

AKTYWNOŚĆ W JELICIE 35 - 38 hbd - 70% AKTYWNOŚCI PO

URODZENIU DO 2 - 5 ROKU ŻYCIA AKTYWNOŚĆ

WYSOKA

LAKTAZA

Page 27: Małgorzata  Łyszkowska

Postać Początek Czas trwania Leczenie Wrodzona (wczesna)

Okres noworodkowo - niemowlęcy

Całe życie Dieta bezlaktozowa

Typu dorosłych > 3 roku życia Całe życie Dieta bezlaktozowa

Wtórna Kilka tygodni Dieta ubogo- / bezlaktozowa + leczenie choroby podstawowej

HIPOLAKTAZJA

Page 28: Małgorzata  Łyszkowska

ZAWARTOŚĆ LAKTOZY :

LODY 7,0 g / 100 mlMLEKO 5,0 g / 100 mlJOGURT 4,8 g / 100 mlKEFIR 4,0 g / 100 mlŚMIETANA 4,0 g / 100 mlSER BIAŁY 3,0 g / 100 gSERY TWARDE 1,0 g / 100 g

Page 29: Małgorzata  Łyszkowska

SACHAROZA

DUŻO MAŁO NIE MA

JABŁKA BANANY

POMARAŃCZE ŚLIWKI

BRZOSKWINIE KALAFIOR MARCHEW

SAŁATA ZIEMNIAKI

CZARNA PORZECZKA

POMIDORY SZPINAK

WINOGRONA BURAKI

Page 30: Małgorzata  Łyszkowska

ZDOLNOŚĆ DO SPOŻYCIA 50% OSÓB NIE WCHŁANIA 40 g / DOBĘ 20% OSÓB NIE WCHŁANIA 1 g / DOBĘ (ZWŁ.

DZIECI) SŁODSZA, TAŃSZA NIŻ SACHAROZA GLUKOZA POPRAWIA JEJ

WCHŁANIANIE

FRUKTOZA

Page 31: Małgorzata  Łyszkowska

DUŻA ZAWARTOŚĆ MIÓD OWOCE NAPOJE GAZOWANE I SOKI ( 1 SZKL. COCA COLI - 16 g FRUKTOZY 1 SZKL. SOKU JABŁKOWEGO - 15 - 20 g

FRUKTOZY) SŁODYCZE (DOSŁADZANE FRUKTOZĄ) SŁODZIKI

FRUKTOZA

Page 32: Małgorzata  Łyszkowska

DUŻA ZAWARTOŚĆ NATURALNY ALKOHOL OWOCOWY GUMA DO ŻUCIA ( 1 SZTUKA - 1,25 - 2,2 g) OWOCE I SOKI ( 1 SZKL. SOKU JABŁKOWEGO - 0,75 - 2,5 g) NAPOJE GAZOWANE SŁODYCZE SŁODZIKI

SORBITOL

Page 33: Małgorzata  Łyszkowska

ZAWARTOŚĆ CUKRÓW W OWOCACH

FRUKTOZA GLUKOZA SACHAROZA SORBITOL

JABŁKA 6 - 8 1 - 4 1 - 5 0,2 - 1 GRUSZKI 5 - 9 1 - 2 1 - 2 1,2 - 4,6 CZEREŚNIE 7,2 5 0,1 12,6 WINOGRONA 5 - 7 5 - 7 0,5 0,2 SUSZONE ŚLIWKI

15 30 2 9,4 - 18,8

SUSZONE MORELE

16,1 9,1 18,2 ?

SUSZONE DAKTYLE

23,9 15 0,3 ?

SUSZONE FIGI

30,9 ? ? ? SUSZONE GIGI

Page 34: Małgorzata  Łyszkowska

Zespół jelitowej utraty białkaPatologia układu chłonnego

Page 35: Małgorzata  Łyszkowska

Patologiczne rozszerzenia drobnych naczyń chłonnych w obrębie żołądka, jelit

Resekcja zmienionego odcinka przewodu pokarmowego Leczenie żywieniowe

Postać ograniczona do krótkiego odcinka przewodu pokarmowego

Postać rozległa obejmująca np. całe jelito cienkie

Page 36: Małgorzata  Łyszkowska

Przewlekła biegunka

Niedożywienie

Hipoproteinemia, hipocholesterolemia, hipotrójglicerydemia, niedobór wit. rozp. w tłuszczach

Obrzęki, wodobrzusze

Objawy

Page 37: Małgorzata  Łyszkowska

Żywienie pozajelitowe

Żywienie drogą przewodu pokarmowego

Dieta bogatobiałkowa

Dieta bogata w MCT

Leczenie postaci rozległej

brak poprawy

Page 38: Małgorzata  Łyszkowska

Diety bogatobiałkowe + MCT

+ olej MCT + olej MCT

Niemowlęta, małe dzieci◦ Bebilon Pepti MCT◦ Elecare◦ Humana MCT◦ Frebini energy Drink◦ Nutrini Peptisorb*

Dzieci starsze, dorośli◦ Peptisorb*◦ Survimed OPD*◦ Supportan Drink◦ Ensure Plus HN◦ Reconvan*◦ Fresubin HP energy*

* dożołądkowo, dojelitowo

Page 39: Małgorzata  Łyszkowska

Choroba trzewna = celiakia

Pierwotny zespół złego wchłaniania

Page 40: Małgorzata  Łyszkowska

Destrukcja śluzówki jelita cienkiego

Zanik kosmków jelitowych

Zaburzenia trawienia kontaktowego i

wchłaniania

Przewlekła biegunka i niedożywienie

Reakcja immunologiczna wywołana glutenem

Page 41: Małgorzata  Łyszkowska

Dieta bezglutenowa przez całe życie

Leczenie