MABISANG PAGSUSULATeffecti

ve

Jackelyn P. VacalaresALS Instructional Manager

MGA DAPAT ISAALANG-

ALANG SA PAGSUSULAT:

Paksa Mambabasa Layunin Panahon sa pagsulat at haba ng

isusulat Disenyo ng katha

PAKSA

Tungkol saan ba ang iyong paksa?

Ano ba ang alam mo tungkol sa paksang ito?

Ano ba ang iyong gagawin sa paksang ito?

Ang Kahalagahan ng Cyber Crime Law

MAMBABASA

Sino ba ang babasa ng iyong katha? Ano kaya ang nalalaman ng mambabasa

tungkol sa paksang iyong isusulat? Malawak ba ang kaalaman at

expiryensya ng taong babasa ng iyong katha?

Ano ba ang iyong relasyon sa mambabasa? Gaano ka-pormal o impormal ang iyong pagsulat?

Ano ba ang gusto mong isipin ng mambabasa pagkatapos niyang basahin ang iyong katha?

LAYUNIN Ano ba ang layunin na ipinahihiwatig

ng paksa? Bakit ka ba sumusulat? Ano ba ang

gusto mong makamit sa kathang ito? Paano mo ba maipapaabot sa mga

mambabasa ang iyong layunin?

TANDAAN: ALAMIN ANG LAYUNIN NG IYONG KOMPOSISYON

Mga layunin: Upang pag-usapan ang isang punto o opinyon Upang ipaalam sa mga tao, upang ipabatid sa

kanila ang isang bagay Upang magbigay kasiyahan sa mga

mambabasa Upang magbigay ng kautusan Upang magkwento ng istorya Upang pag-isipin at pagtanungin ang mga

mambabasa

PANAHON SA PAGSULAT AT HABA NG ISUSULAT

Gaano ba kahaba ang iyong panahon sa pagsulat? Paano mo ba ito matatapos sa loob ng inilaang panahon?

Gaano ba kahaba ang iyong isusulat? Anu-ano ba ang nararapat para sa iyong paksa, mambabasa, at layunin?

DISENYO NG KATHA

Anu-anong disenyong pangretorika ang maaring gamitin?

Paano mo gagamitin ang mga disenyong ito? Anu-ano ang mga dapat tandaan sa pagsulat?

MGA DISENYONG PANGRETORIKA

Pakahulugan

Pagsasabi kung saan nabibilang ang isang bagay at kung ano ang ibig sabihin nito.

Halimbawa:

Ang Cyber Crime Law ay isa sa mga batas na pinagtutuunan ng pansin ng mga Pilipino ngayon. Ito ay nauukol sa mga makabagong problema at kasong dulot ng pag-usbong ng internet.

MGA DISENYONG PANGRETORIKA

Sanhi at Epekto

Pagsasabi kung ano ang nangyari (resulta), kasama ang dahilan kung bakit ito nangyari (sanhi)

Halimbawa:

Dahil sa “hacking”, marami sa mga nagmamy-ari ng ATM ang nananakawan ng pera nang hindi man lang namamalayan.

MGA DISENYONG PANGRETORIKA

Paghahalintulad

Paglalarawan ng mga pagkakatulad at pagkakaiba sa pamamagitan ng dalawang bagay.

Halimbawa:

Ang mga “hackers” ay mga magnanakaw din dahil kinukuha nila ang hindi nila pag-aari. Ngunit hindi tulad ng mga magnanakaw na “personal” ang pagkuha ng mga bagay, ang mga “hackers” ay gumagamit ng internet at mga “codes”.

MGA DISENYONG PANGRETORIKA

Pagkasunud-sunod ayon sa panahon

Pagsasabi ng mga bagay sa ayos ng kanilang pangyayari na naayon sa oras; mula sa pinakabago hanggang sa pinakalumang pangyayari, o mula sa pinakamaaga hanggang sa pinakamatagal na pangyayari.

Halimbawa:

Si Roger ay isinilang sa lungsod ng Cagayan de Oro. Lumaki siya kasama ang kanyang ama. Nag-aral siya ng “Computer Programming” pagdating sa kolehiyo. Pagkatapos niyang mag-aral ay nakapag-asawa siya. Ngayon, si Roger ay nagtatatrabaho bilang “Computer Programmer” sa isang sikat na kompanya.

MGA DISENYONG PANGRETORIKA

Pagbaba ng kahalagahan

Paglsasabi ng impormasyon, sa ayos ng importansya, mula sa pinakamahalaga hanggang sa hindi gaanong mahalaga.

Halimbawa:

Ang Cyber Crime Law ay mahalaga upang mapangalagaan ang karapatan ng tao, pangkat, ahensiya o organisasyon. Naiibsan nito ang mga iskandaloso at mahahalay na gawain sa internet. Nakatutulong din ito upang madaling matugis ang mga criminal.

MGA DISENYONG PANGRETORIKA

Pag-unlad sa pamamagitan ng halimbawa

Paglalarawan ng tungkol sa iyong isinusulat sa pamamagitang ng pagbibigay halimbawa.

Halimbawa:

Maliban dito, marami ding kaso ng prostitusyon, pornograpiya sa mga kabataan, paninirang puri, pagbebenta ng druga, iskandalo, at gawaing terorismo na nagaganap sa cyberworld.

Mga Layunin Disenyong Pangretorika

Upang pag-usapan ang isang punto o opinyon

Pagbaba ng kahalagahan; paghahalintulad; sanhi at epekto; pag-unlad sa pamamagitan ng halimbawa

Upang ipaalam sa mga tao, upang ipabatid sa kanila ang isang bagay

Pakahulugan; pag-unlad sa pamamagitan ng halimbawa; paghahalintulad

Upang magbigay kasiyahan sa mga mambabasa

pag-unlad sa pamamagitan ng halimbawa; pagbaba ng kahalagahan

Upang magbigay ng kautusanPagkasunud-sunod ayon sa panahon; sanhi at epekto

Upang magkwento ng istoryaPagkasunud-sunod ayon sa panahon; sanhi at epekto

Upang pag-isipin at pagtanungin ang mga mambabasa Paghahalintulad, pakahulugan;

pagbaba ng kahalagahan

Kaugnayan ng mga Layunin at Disenyong Pangretorika

ANG INTRODUKSYON AT KONKLUSYON

Introduksyon: Ang unang parapo na nagsasabi

ng pangunahing ideya at nagpapakita ng nga pangunahing punto. (3-5 pangungusap)

Konklusyon: Huling parapo na muling

nagsasabi ng pangunahing ideya at nagbubuod ng mga pangunahing punto. (3-5 pangungusap)

HALIMBAWA:

Introduksyon: Ang Cyber Crime Law ay isa sa mga batas na

pinagtutuunan ng pansin ng mga Pilipino ngayon. Ito ay nauukol sa mga makabagong problema at kasong dulot ng pag-usbong ng internet. Para sa akin, ito ay mahalaga sa tatlong kadahilanan.

Konklusyon Tunay ngang kailangan natin ang isang batas

na magpapatibay sa proteksyon ng ating mga karapatan at pag-aari. Maganda ang layunin ng Cyber Crime Law para sa bawat tao. Dahil dito, naniniwala akong ito ay mahalaga at nararapat lang na bigyan ng sapat na atensyon.

KATAWAN

Ang katawan ang siyang nagbibigay ng malinaw na punto sa sanaysay. Dito makikita ang mga halimbawa at iba pang susuportang

detalye upang maunawaan ng husto ang paksa at mapaabot ang intensyon ng sumusulat sa mga mambabasa. (5-7 pangungusap

bawat talata)

Una, layunin ng Cyber Crime Law na pangalagaan nito ang karapatan ng tao laban sa mga masasamang loob na gumagamit ng internet para makapanloko ng iba. Pangalawa, ito ang naging batayan upang mabigyan ng karampatang paglilitis at kaso ang mga “hackers” at “fraud” na hindi lang namimeke ng aydentipikasyon kundi nagnanakaw pa ng pera sa mga kompanya, at iba pa. Pangatlo, mahalaga din ito upang mapigilan o maibsan ang lumalalang pornograpiya at iba pang mahahalay na mga larawan, video, at iskandalosong materyal sa mga “social networks”. Halimabawa nito ang nangyari kay Katrina Halili kung saan isiniwalat sa internet ang isang video na kasama niya si Hayden Kho. Ito ay isang paninirang puri . Sa Cyber Crime Law ito ay may karampatang proseso upang matunton at managot ang nagpalaganap ng nasabing video.

ANG KAHALAGAHAN NG CYBER CRIME LAW

Ang Cyber Crime Law ay isa sa mga batas na pinagtutuunan ng pansin ng mga Pilipino ngayon. Ito ay nauukol sa mga makabagong problema at kasong dulot ng pag-usbong ng internet. Para sa akin, ito ay mahalaga sa tatlong kadahilanan.

Una, layunin ng Cyber Crime Law na pangalagaan nito ang karapatan ng tao laban sa mga masasamang loob na gumagamit ng internet para makapanloko ng iba. Pangalawa, ito ang naging batayan upang mabigyan ng karampatang paglilitis at kaso ang mga “hackers” at “fraud” na hindi lang namimeke ng aydentipikasyon kundi nagnanakaw pa ng pera sa mga kompanya, at iba pa. Pangatlo, mahalaga din ito upang mapigilan o maibsan ang lumalalang pornograpiya at iba pang mahahalay na mga larawan, video, at iskandalosong materyal sa mga “social networks”. Halimabawa nito ang nangyari kay Katrina Halili kung saan isiniwalat sa internet ang isang video na kasama niya si Hayden Kho. Ito ay isang paninirang puri . Sa Cyber Crime Law ito ay may karampatang proseso upang matunton at managot ang nagpalaganap ng nasabing video.

Tunay ngang kailangan natin ang isang batas na magpapatibay sa proteksyon ng ating mga karapatan at pag-aari. Maganda ang layunin ng Cyber Crime Law para sa bawat tao. Dahil dito, naniniwala akong ito ay mahalaga at nararapat lang na bigyan ng sapat na atensyon.

Katawan

Introduksyon

Konklusyon

SUBUKAN NATIN:

Paksa: Ang Aking Pananaw sa Cyber

Crime Act Mambabasa:

Guro Evaluators

Layunin: Upang pag-usapan ang isang

punto o opinyon Disenyo: Pagbaba ng kahalagahan;

paghahalintulad; sanhi at epekto; pag-unlad sa pamamagitan ng halimbawa

PAKSA:

Ang Aking Pananaw sa Cyber Crime Act