Upload
snakdecade
View
251
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
7/23/2019 Lp CA Mammae (Repaired)
http://slidepdf.com/reader/full/lp-ca-mammae-repaired 1/18
LAPORAN PENDAHULUAN CA MAMMAE
1. ANATOMI DAN FISIOLOGI PAYUDARA
a. Anatomi Payudara
!"!n#ar mamma! m!n#adi $un%&iona" &aat 'u(!rta& untu) m!r!&'on&
!&tro%!n 'ada '!r!m'uan dan 'ada "a)i*"a)i (ia&anya tida) (!r)!m(an%.
Saat )!+ami"an, )!"!n#ar mamma! m!n-a'ai '!r)!m(an%an 'un-a)nya
dan (!r$un%&i untu) 'rodu)&i &u&u "a)ta&i/ &!t!"a+ m!"a+ir)an (ayi.
1. Stru)tur
S!tia' 'ayudara m!ru'a)an !"!0a&i dari #arin%an %"andu"ar dan
adi'o&! yan% t!rtutu' )u"it 'ada dindin% ant!rior dada. Payudarat!r"!ta) diata& otot '!)tora"i& mayor dan m!"!)at 'ada otot t!r&!(ut
m!"a"ui &!"a'i& #arin%an i)at. aria&i u)uran 'ayudara (!r%antun% 'ada
0aria&i #um"a+ #arin%an "!ma) dan #arin%an i)at dan (u)an 'ada #um"a+
%"andu"ar a)tua".
a. 2arin%an %"andu"ar t!rdiri dari 13 &am'ai 45 "o(u& mayor, &!tia'
"o(u& dia"iri du)tu& "a)ti$!ru&nya &!ndiri yan% m!m(!&ar m!n#adi
&inu& "a)t!$!ru& am'u"a/.
(. Lo(u&*"o(u& di)!"i"in%i #arin%an adi'o&! dan di'i&a+)an o"!+"i%am!n &u&'!n&orium -oo'!r (!r)a& #arin%an i)at $i(ro&a/.
-. Lo(u& mayor (!r&u(di0i&i m!n#adi 45 &am'ai 65 "o(u"u&, &!tia'
"o(u"u& )!mudian (!r-a(an% m!n#adi du)tu&*du)tu& )!-i" yan%
(!ra)+ir di a"0!o"i &!)r!tori.
d. Putin% m!mi"i)i )u"it (!r'i%m!n dan (!r)!rut m!m(!ntan% )!"uar
&!)itar 1 -m &am'ai 4 -m untu) m!m(!ntu) a!ro"a.4. Su'"ai dara+ dan a"iran -airan "im$ati) 'ayudara
a/ Su'"ai art!ri )! 'ayudara (!ra&a" dari art!ri mammaria int!rna",
yan% m!ru'a)an -a(an% art!ri &u()"a0ia. on&tri(u&i tam(a+an
(!ra&a" dari -a(an% art!ri a)&i"ari tora)&. Dara+ dia"ir)an dari
'ayudara m!"a"ui 0!na da"am dan 0!na &u'!r0i&ia" yan% m!nu#u
0!na )a0a &u'!rior.
(/ A"iran "im$ati) dari (a%ian &!ntra" )!"!n#ar mamma!, )u"it, 'utin%,
dan a!ro"a ada"a+ m!"a"ui &i&i "at!ra" m!nu#u a)&i"a. D!n%an
d!mi)ian, "im$! dari 'ayudara m!n%a"ir m!"a"ui nodu& "im$! a)&i"ar
S"oan!, 4556/
7/23/2019 Lp CA Mammae (Repaired)
http://slidepdf.com/reader/full/lp-ca-mammae-repaired 2/18
777. "')!'!ra7atan.-om
777.)!&!+atan0!%an.-om
(. Fi&io"o%i PayudaraPayudara 7anita m!n%a"ami ti%a #!ni& '!ru(a+an yan% di'!n%aru+i o"!+
+ormon.
1. P!ru(a+an '!rtama dimu"ai dari ma&a +idu' ana) m!"a"ui ma&a 'u(!rta& &am'ai m!no'au&!. S!#a) 'u(!rta&, !&tro%!n dan 'ro%!&t!ron
m!ny!(a()an (!r)!m(an%nya du)tu& dan tim(u"nya &inu&.
4. P!ru(a+an )!dua, &!&uai d!n%an daur +aid. 8!(!ra'a +ari &!(!"um
+aid, 'ayudara a)an m!n%a"ami '!m(!&aran ma)&ima", t!%an%, dan
ny!ri. O"!+ )ar!na itu '!m!ri)&aan 'ayudara tida) mun%)in di"a)u)an
'ada &aat ini.
9. P!ru(a+an )!ti%a t!r#adi 'ada ma&a +ami" dan m!nyu&ui. Saat +ami"
'ayudara a)an m!m(!&ar a)i(at 'ro"i$!ra&i dari !'it!" du)tu& "o(u" dan
du)tu& a"0!o"u&, &!+in%%a tum(u+ du)tu& (aru. Adanya &!)r!&i
+ormon 'ro"a)tin m!mi-u t!r#adinya "a)ta&i, dimana a"0!o"u&
m!n%+a&i")an ASI dan di&a"ur)an )! &inu& )!mudian di)!"uar)an
m!"a"ui du)tu& )! 'utin% &u&u S#am&u+ida#at, R., dan D! 2on%, :.,
4553/.
4. ONSEP DASAR PENYAIT
A. P!n%!rtian
7/23/2019 Lp CA Mammae (Repaired)
http://slidepdf.com/reader/full/lp-ca-mammae-repaired 3/18
an)!r 'ayudara m!ru'a)an tumor %ana& yan% tum(u+ di da"am #arin%an
'ayudara. an)!r da'at tum(u+ di da"am )!"!n#ar &u&u, &a"uran &u&u,
#arin%an "!ma), mau'un #arin%an i)at 'ada 'ayudara S#am&u+ida#at, R.,
dan D! 2on%, :., 4553/.
Umur '!nd!rita )an)!r 'ayudara t!rmuda ada"a+ 45 &am'ai 4; ta+un,
yan% t!rtua ada"a+ <5 &am'ai <; ta+un, yan% t!r(anya) ada"a+ (!rumur 65
&am'ai 6; ta+un dan "!ta) t!r(anya) di )uadran "at!ra" ata& :i)n#o&a&tro,
455=/.
8. "a&i$i)a&i
a. ar&inoma in &ituar&inoma in &itu ada"a+ )an)!r yan% ma&i+ (!rada 'ada t!m'atnya,
m!ru'a)an )ar&inoma du)t!r dini yan% (!"um m!ny!(ar atau
m!nyu&u' )!"uar dari t!m'at a&a"nya.
1/ ar&inoma du)ta" in &itu DCIS/Di(a%i da"am 4 &u(ti'! mayor> )om!do dan non )om!do.
4/ ar&inoma "o(u"ar in &itu LCIS/
Ditandai d!n%an 'ro"i$!ra&i &!"*&!" di da"am "o(u"ar 'ayudara.
LCIS (ia&anya t!muan in&id!nta" yan% umumnya t!r"!ta)
da"am ar!a mu"ti&!nt!r '!nya)it dan #aran% (!r+u(un%an
)an)!r in0a&i$.
(. ar&inoma du)ta"
ar&inoma du)ta" (!ra&a" dari &!"*&!" yan% m!"a'i&i &a"uran yan%
m!nu#u )! 'utin% &u&u. S!)itar ;5? -a mamma! m!ru'a)an
)ar&inoma du)ta". an)!r ini (i&a t!r#adi &!(!"um mau'un &!&uda+
ma&a m!no'au&!.
adan% )an)!r ini da'at dira(a dan 'ada '!m!ri)&aan mammo%ram,
)an)!r ini tam'a) &!(a%ai (inti)*(inti) )!-i" dari !nda'an )a"&ium
mi)ro)a"&i$i)a&i/. an)!r ini (ia&anya t!r(ata& 'ada da!ra+ t!rt!ntu di
'ayudara dan (i&a dian%)at &!-ara )!&!"uru+an m!"a"ui '!m(!da+an.
S!)itar 43 *93? '!nd!rita )ar&innoma du)ta" a)an m!nd!rita )an)!r
in0a&i$ (ia&anya 'ada 'ayudara yan% &ama/.
-. ar&inoma "o(u"!r
ar&inoma tu(u"!r mu"ai tum(u+ di da"am )!"!n#ar &u&u, (ia&anya
t!r#adi &!t!"a+ m!no'au&!. an)!r ini tida) da'at dira(a dan tida)
t!r"i+at 'ada mammo%ram, t!ta'i (ia&anya dit!mu)an &!-ara tida)
&!n%a#a 'ada mammo%ra$i yan% di"a)u)an untu) )!'!r"uan "ain.
S!)itar 43*95? '!nd!rita )ar&inoma "o(u"!r 'ada a)+irnya a)an
m!nd!rita )an)!r in0a&i$ 'ada 'ayudara yan% &ama atau 'ayudara
"ainnya atau 'ada )!dua 'ayudaranya/.
d. an)!r in0a&i$
7/23/2019 Lp CA Mammae (Repaired)
http://slidepdf.com/reader/full/lp-ca-mammae-repaired 4/18
an)!r in0a&i$ ada"a+ )an)!r yan% t!"a+ m!ny!(ar dan m!ru&a)
#arin%an "ainnya, (i&a t!r"o)a"i&ir t!r(ata& 'ada 'ayudara/ mau'un
m!ta&tati) m!ny!(ar )! (a%ian tu(u+ "ainnya/. S!)itar <5? -a
mamma! in0a&i$ ada"a+ )an)!r du)ta" dan 15? ada"a+ )an)!r "o(u"!r.
!. ar&inoma m!du"ar
an)!r ini (!ra&a" dari )!"!n#ar &u&u dan tum(u+ da"am )a'&u" di
da"am du)tu&. Tumor ini da'at m!n#adi (!&ar t!ta'i m!"ua& d!n%an
"am(at &!+in%%a 'ro%no&i&nya "!(i+ (ai). S!)itar @? dari -a mamma!
#!ni& ini.
$. ar&inoma du)ta"*tu(u"ar
an)!r ini (!ra&a" dari )!"!n#ar &u&u, #aran% t!r#adi, m!n!m'ati &!)itar
4? )an)!r. Pro%no&i&nya &an%at (ai) )ar!na m!ta&ta&i& a)&i"ari&
&!-ara +i&to"o%i tida) "aim.
%. ar&inoma in$"amatori
1*4? m!nim(u")an %!#a"a*%!#a"a yan% (!r(!da -a mamma! "ainnya.
Tumor &!t!moat, ny!ri t!)an, 'ayudara &!-ara a(norma" )!ra& dan
m!m(!&ar, )u"it di ata& tumor ini m!ra+ dan a%a) +itam, &!rin% t!r#adi
!d!ma dan r!tra)&i 'utin% &u&u.
+. P!nya)it 'a%!tB& 'ayudara
Ti'! ini #aran% t!r#adi, %!#a"a yan% &!rin% tim(u" ada"a+ ra&a t!r(a)ar
dan %ata" 'ada 'ayudara, tumor ini da'at du)ta" atau in0a&i$. Ma&&a
&!rin% tida) da'at dira(a di (a7a+ 'utin% t!m'at dimana '!nya)it ini
tim(u".
i. an)!r mu&inu&9? dari -a mamma!. P!n%+a&i" "!ndir, tum(u+ d!n%an "am(at
&!+in%%a )an)!r ini m!m'unyai 'ro%no&i& yan% "!(i+ (ai).
P!nta+a'an 'ato"o%i dida&ar)an 'ada +i&to"o%i, m!m(!ri)an 'ro%no&i&
yan% "!(i+ a)urat. Ada'un &tadium -a mamma! antara "ain>
• Stadium 5 > )an)!r in &itu dimana &!"*&!" )an)!r (!rada 'ada
t!m'atnya di da"am #arin%an 'ayudara yan% norma".
• Stadium I > tumor d!n%an %ari& t!n%a+ )uran% dari 4 -m dan
(!"um m!ny!(ar )!"uar 'ayudara.
7/23/2019 Lp CA Mammae (Repaired)
http://slidepdf.com/reader/full/lp-ca-mammae-repaired 5/18
• Stadium IIA > tumor d!n%an %ari& t!n%a+ 4*3-m dan (!"um
m!ny!(ar )! )!"!n#ar %!ta+ (!nin% )!tia) atau tumor d!n%an
%ari& t!n%a+ )uran% dari 4 -m t!ta'i &uda+ m!ny!(ar )!
)!"!n#ar %!ta+ (!nin% )!tia).
• Stadium II8 > tumor d!n%an %ari& t!n%a+ "!(i+ (!&ar dari 3 -m
dan (!"um m!ny!(ar )! )!"!n#ar %!ta+ (!nin% )!tia).
• Stadium IIIA > tumor d!n%an %ari& t!n%a+ )uran% dari 3 -m
dan &uda+ m!ny!(ar )! )!"!n#ar %!ta+ (!nin% )!tia) di&!rtai
'!r"!n%)!tan &atu &ama "ain atau '!r"!n%)!tan )! &tru)tur
"ainnya atau tumor d!n%an %ari& t!n%a+ "!(i+ dari 3 -m dan
&uda+ m!ny!(ar )! )!"!n#ar %!ta+ (!nin% )!tia).
7/23/2019 Lp CA Mammae (Repaired)
http://slidepdf.com/reader/full/lp-ca-mammae-repaired 6/18
• Stadium III8 > tumor t!"a+ m!nyu&u' )!"uar 'ayudara, yaitu
)! da"am )u"it 'ayudara atau )! dindin% dada atau t!"a+
m!ny!(ar )! )!"!n#ar %!ta+ (!nin% di da"am dada dan tu"an%
(!"a)an%.
• Stadium I > tumor t!"a+ m!ny!(ar )!"uar da!ra+ 'audara dan
dindin% dada, mi&a"nya )! +ati, tu"an% atau 'aru*'aru
M!di-a&tor!, 4511/.
C. Etio"o%i
Etio"o%i dan '!nya)it )an)!r 'ayudara (!"um da'at di#!"a&)an. Namun,
(anya) '!n!"itian yan% m!nun#u))an adanya (!(!ra'a $a)tor yan%
(!r+u(un%an d!n%an '!nin%)atan r!&i)o atau )!mun%)inan untu)
t!r#adinya )an)!r 'ayudara. Fa)tor*$a)tor r!&i)o t!r&!(ut ada"a+ >a. 2!ni& )!"amin 8!rda&ar)an '!n!"itian, 7anita "!(i+ (!r!&i)o
m!nd!rita )an)!r 'ayudara dari'ada 'ria. Pr!0a"!n&i
)an)!r 'ayudara 'ada 'ria +anya 1? dari &!"uru+ )an)!r
'ayudara.
(. Fa)tor u&ia R!&i)o )an)!r 'ayudara m!nin%)at &!irin%
d!n%an '!rtam(a+an u&ia. S!tia' &!'u"u+ ta+un, r!&i)o
7/23/2019 Lp CA Mammae (Repaired)
http://slidepdf.com/reader/full/lp-ca-mammae-repaired 7/18
)an)!r 'ayudara m!nin%)at dua )a"i "i'at. !#adian 'un-a)
)an)!r 'ayudara t!r#adi 'ada u&ia 65*35 ta+un.
-. Ri7ayat )!"uar%a Adanya ri7ayat )an)!r 'ayudara da"am
)!"uar%a m!ru'a)an $a)tor r!&i)o t!r#adinya )an)!r
'ayudara.d. Fa)tor %!n!ti) Pada &uatu &tudi %!n!ti) dit!mu)an (a+7a
)an)!r 'ayudara (!r+u(un%an d!n%an %!n t!rt!ntu. 8i"a
t!rda'at muta&i %!n 8RCA1 dan 8RCA4, yaitu %!n
&u&!'ti(i"ita& )an)!r 'ayudara, ma)a 'ro(a(i"ita& untu)
t!r#adi )an)!r 'ayudara ada"a+ &!(!&ar <5?.
!. Fa)tor +ormona" adar +ormon !&tro%!n yan% tin%%i
&!"ama ma&a r!'rodu)ti$, t!rutama #i)a tida) di&!"in%i
'!ru(a+an +ormon 'ada &aat )!+ami"an, da'at
m!nin%)at)an r!&i)o t!r#adinya )an)!r 'ayudara.
$. U&ia m!nar-+! 8!rda&ar)an '!n!"itian, m!nar-+! dini
da'at m!nin%)at)an r!&i)o )an)!r 'ayudara. Ini
di)ar!na)an t!r"a"u -!'at m!nda'at 'a'aran dari !&tro%!n.
%. M!no'au&! M!no'au&! yan% t!r"am(at #u%a da'at
m!nin%)at)an r!&i)o )an)!r 'ayudara. Untu) &!tia' ta+un
u&ia m!no'au&! yan% t!r"am(at, a)an m!nin%)at)an r!&i)o
)an)!r 'ayudara 9 ?.
+. U&ia 'ada &aat )!+ami"an '!rtama 95 ta+un. R!&i)o
)an)!r 'ayudara m!nun#u))an '!nin%)atan &!irin% d!n%an
'!nin%)atan u&ia 7anita &aat )!+ami"an '!rtamanya.
i. Nu"i'ara(!"um '!rna+ m!"a+ir)an 8!rda&ar)an '!n!"itian,
7anita nu"i'ara m!m'unyai r!&i)o )an)!r 'ayudara &!(!&ar
95 ? di(andin%)an d!n%an 7anita yan% mu"ti'ara.
#. Tida) M!nyu&ui 8!rda&ar)an '!n!"itian, 7a)tu m!nyu&ui
yan% "!(i+ "ama m!m'unyai !$!) yan% "!(i+ )uat da"am
m!nurun)an r!&i)o )an)!r 'ayudara. Ini di)ar!na)an
adanya '!nurunan "!0!" !&tro%!n dan &!)r!&i (a+an*(a+an
)ar&ino%!ni) &!"ama m!nyu&ui.
). P!ma)aian )ontra&!'&i ora" da"am 7a)tu "ama, di!t tin%%i
"!ma), a")o+o", dan o(!&ita& Ra&#idi, I., dan Hartanto, A.,455;/.
D. Pato$i&io"o%i dan Pat+7ay
S!"*&!" )an)!r di(!ntu) dari &!"*&!" norma" da"am &uatu 'ro&!& rumit yan%
di&!(ut tran&$orma&i, yan% t!rdiri dari ta+a' ini&ia&i dan 'romo&i. Pada
ta+a' ini&ia&i t!r#adi &uatu '!ru(a+an da"am (a+an %!n!ti) &!" yan%
m!mi-u &!" m!n#adi %ana&. P!ru(a+an da"am (a+an %!n!ti) &!" ini
di&!(a()an o"!+ &uatu a%!n yan% di&!(ut )ar&ino%!n, yan% (!ru'a (a+an
7/23/2019 Lp CA Mammae (Repaired)
http://slidepdf.com/reader/full/lp-ca-mammae-repaired 8/18
)imia, 0iru&, radia&i '!nyinaran/ atau &inar mata+ari, t!ta'i tida) &!mua &!"
m!mi")i )!'!)aan yan% &ama t!r+ada' &uatu )ar&ino%!n. !"ainan %!n!ti)
da"am &!" atau (a+an "ainnya yan% di&!(ut 'romotor, m!ny!(a()an &!"
"!(i+ r!ntan t!r+ada' &uatu )ar&ino%!n. Pada ta+a' 'romo&i, &uatu &!" yan%
t!"a+ m!n%a"ami ini&ia&i a)an (!ru(a+ m!n#adi %ana&. S!" yan% (!"um
m!"!7ati ta+a' ini&ia&i tida) a)an t!r'!n%aru+ o"!+ 'romo&i D!&!n, 455</.
M!nurut Pri-! :i"&on 455@/ 'ada -a mamma! t!r#adi 'ro"i$!ra&i
)!%ana&an &!" !'it!" yan% m!m(ata&i du)tu& atau "o(u& 'ayudara. Pada
a7a"nya +anya t!rda'at +y'!r'"a&ia &!" d!n%an '!r)!m(an%an &!"*&!"
ati'i)a". S!"*&!" ini )!mudian (!r"an#ut m!n#adi )ar&inoma in &itu danm!n%in0a&i &toma. an)!r m!m(utu+)an 7a)tu tu#u+ ta+un untu) tum(u+
dari &atu &!" m!n#adi ma&&a yan% -u)u' (!&ar untu) da'at di'a"'a&i )ira*
)ira (!rdiam!t!r 1 -m/ 'ada u)uran itu, &!)itar 43? -a mamma! &uda+
m!n%a"ami m!ta&ta&i&.
Pat+7ay
Fa)tor 'r!di&'o&i&i dan
r!&i)o tin%%i +i'!r'"a&i
'ada &!" mamma!
Int!ru'&i &!" &ara$ M!nd!&a) &!" &ara$
Ansietas
Defisiensi
pengetahuan
Ketidakefektifan pola
napas
P!nin%)atan )on&i&t!n&i
mamma!
Kerusakan integritas
kulit/jaringanU")u&
P!r$u&i #arin%an t!r%an%%uE)&'an&i 'aru m!nurun
In$i"tra&i '"!ura 'ari!ta"!
Gangguan citra tubuh
Mamma! a&im!tri)
U)uran mamma!
a(norma"
Mamma! m!m(!n%)a)
Ma&&a tumor m!nd!&a) )!
#arin%an "uar
Ketidakseimbangan
nutrisi kurang dari
kebutuhan tubuh
Resiko infeksi
8a)t!ri 'ato%!n
N!-ro&i& #arin%an
Hi'o&iaP! +i'!rm!ta(o"i&m!
#arin%an 88 turun
M!n!)an #arin%an 'ada
mamma!
A"iran dara+
t!r+am(at
Hi'!rm!ta(o"i&m! )!
#arin%an
M!nd!&a) '!m(u"u+
dara+
M!n&u'"ai nutri&i )!
#arin%an Ca
M!nd!&a) #arin%an &!)itar
Nyeri
7/23/2019 Lp CA Mammae (Repaired)
http://slidepdf.com/reader/full/lp-ca-mammae-repaired 9/18
E. Tanda dan G!#a"a
Yan% t!rma&u) tanda dan %!#a"a )an)!r 'ayudara yaitu>
a. Ny!ri 'ada 'ayudara Ny!ri ada"a+ $i&io"o%i& )a"au tim(u" &!(!"um atau &!7a)tu +aid dan
dira&a)an o"!+ )!dua 'ayudara. an)!r 'ayudara da"am tara$
'!rmu"aan tida) m!nim(u")an ra&a ny!ri. Ny!ri (aru t!ra&a )a"au
in$i"tra&i )! &!)itar &uda+ mu"ai.
(. Adanya (!n#o"anma&&a di )!"!n#ar 'ayudara
P!m(!&aran 'ada )!"!n#ar 'ayudara yan% t!r#adi 'ada 'ada 7a)tu
&!(!"um atau 'ada 7a)tu +aid &a#a m!ru'a)an )!adaan yan% $i&io"o%i&.
-. G!#a"a r!tra-tionG!#a"a r!tra-tion m!ru'a)an '!nari)an )! da"am o"!+ 'utin% 'ayudara.
d. Ni''"! di&-+ar%!
Yan% di&!(ut &!(a%ai Ni''"! di&-+ar%! ia"a+ -airan yan% di)!"uar)an
'utin% 'ayudara &!-ara &'ontan dan m!m(!ri)an (!)a& di 8H. Cairan
yan% )!"uar (!ru'a dara+.
!. Tim(u"nya )!"ainan )u"it!"ainan )u"it (!ru'a )!m!ra+an 'ada &uatu t!m'at di 'ayudara,
!d!ma )u"it, '!au dBoran%! %am(aran &!'!rti )u"it #!ru)/. P!m(!&aran
)!"!n#ar %!ta+ (!nin% atau tanda m!ta&ta&i& #au+ S#am&u+ida#at, R.,D! 2on%, :., 4553/.
F. P!nata"a)&anaan
P!nata"a)&anaan )an)!r 'ayudara t!rdiri dari >
a. P!m(!da+an
8!da+ )urati$ yan% mun%)in di"a)u)an ia"a+ ma&t!)tomi radi)a" dan
(!da+ )on&!r0ati$ m!ru'a)an !)&i&i tumor "ua&. T!ra'i )urati$
di"a)u)an #i)a tumor t!r(ata& 'ada 'ayudara dan tida) ada in$i"tra&i )!
dindin% dada dan )u"it mamma atau in$i"tra&i dari )!"!n#ar "im$! )!&tru)tur &!)itarnya.
(. Radiot!ra'i
Radiot!ra'i untu) )an)!r 'ayudara (ia&anya di%una)an &!(a%ai t!ra'i
)urati$ d!n%an m!m'!rta+an)an mamma, dan &!(a%ai t!ra'i tam(a+an.
-. !mot!ra'i
!mot!ra'i m!ru'a)an t!ra'i &i&t!mi) yan% di%una)an (i"a ada
'!ny!(aran &i&it!mi) dan &!(a%ai t!ra'i ad#u0an. !mot!ra'i ad#u0an
di(!ri)an )!'ada 'a&i!n yan% 'ada '!m!ri)&aan +i&to'ato"o%i)
'a&-a(!da+ ma&t!)tomi dit!mu)an m!ta&ta&i& di &!(ua+ atau (!(!ra'a
)!"!n#ar.
d. T!ra'i Hormona"
Di(!ri)an (i"a '!nya)it m!n#adi &i&t!mi) a)i(at m!ta&ta&i& #au+.
8ia&anya di(!ri)an &!-ara 'a"iati$ &!(!"um )!mot!ra'i )ar!na !$!)
t!ra'inya "!(i+ "ama dan !$!) &am'in%nya )uran% S#am&u+ida#at, R.,
dan D! 2on%,:, 4553/.
7/23/2019 Lp CA Mammae (Repaired)
http://slidepdf.com/reader/full/lp-ca-mammae-repaired 10/18
an)!r 'ayudara da'at di-!%a+ d!n%an m!"a)u)an (!(!ra'a tinda)an
&!(a%ai (!ri)ut>
1/ Hindari ma)anan (!r)adar "!ma) tin%%i, dari +a&i" '!n!"itian,
)on&um&i ma)anan (!r)adar "!ma) tin%%i (!r)or!"a&i d!n%an
'!nin%)atan )an)!r 'ayudara.
4/ 2a%a )!&!+atan d!n%an m!n%)on&um&i (ua+ dan &ayur &!%ar.
9/ 8!ri)an air &u&u i(u ASI/ 'ada ana) &!"ama mun%)in, +a" ini da'at
m!n%uran%i r!&i)o t!r)!na )an)!r 'ayudara Pur7oa&tuti, 455</.
G. om'"i)a&iM!ta&ta&! )! #arin%an &!)itar m!"a"ui &a"uran "im$! "im$o%!n/ )! 'aru,
'"!ura, tu"an% dan +ati. S!"ain itu om'"i)a&i Ca Mamma! yaitu>a/ M!ta&ta&! )! #arin%an &!)itar m!"a"ui &a"uran "im$! dan '!m(u"u+
dara+ )a'i"!r '!ny!(aran "im$o%!n dan +!mato%!n, '!ny!(aran
+!mato%!n dan "im$o%!n da'at m!n%!nai +ati, 'aru, tu"an%, &um*
&um tu"an%, ota), &yara$.
(/ Gan%%uan n!uro 0ar)u"!r.-/ Fa)tor 'ato"o%i.
d/ Fi(ro&i& 'ayudara.
!/ !matian.
H. P!m!ri)&aan P!nu#an%
a. P!m!ri)&aan 'ayudara &!ndiri
(. P!m!ri)&aan 'ayudara &!-ara )"ini&-. P!m!ri)&aan mamo%ra$i
d. 8io'&i a&'ira&i
!. Tru! -ut$. 8io'&i t!r(u)a
%. USG Payudara, '!m!ri)&aan dara+ "!n%)a', *ray dada, t+!ra'y
m!di&, '!m(!da+an, t!ra'i radia&i dan )!mot!ra'i.
• P!m!ri)&aan Tam(a+an >
o Non in0a&i0!> Mamo%ra$i, Ro t+ora), USG, MRI, PET
o In0a&i$ > 8io'&i, A&'ira&i (io'&y FNA8/, Tru! -ut Car! (io'&y, In
-i&i(io'&y, E)&i&i (io'&y
• P!m!ri)&aan 8io'&i 2arum Ha"u&
7/23/2019 Lp CA Mammae (Repaired)
http://slidepdf.com/reader/full/lp-ca-mammae-repaired 11/18
Pada '!m!ri)&aan ini di"a)u)an &ito"o%i 'ada "!&i atau "u)a yan%
&!-ara )"ini& dan radio"o%i) di-uri%ai m!ru'a)an &uatu )!%ana&an.
• P!m!ri)&aan La(oratorium dan Hi&to'ato"o%i)P!m!ri)&aan "a(oratorium yan% di"a)u)an (!ru'a '!m!ri)&aan dara+
rutin dan )imia dara+ yan% &!&uai d!n%an '!r)iraan m!ta&ta&!
Da0!y, Patri-), 455@/. P!m!ri)&aan "a(ortorium m!"i'uti> Mor$o"o%i
&!" dara+, LED, T!&t $a" mar)!r CEA/ da"am &!rum'"a&ma,
P!m!ri)&aan &ito"o%i&.
9. OSEP DASAR ASUHAN EPERA:ATANA. P!n%)a#ian
• Id!ntita&
a. Id!ntita& )"i!n > nama, umur, #!ni& )!"amin, a%ama, '!)!r#aan,
'!ndidi)an dan a"amat.
(. Id!ntita& '!nan%%un% #a7a( > nama, umur, #!ni& )!"amin,
a%ama, '!)!r#aan, a"amat dan +u(un%an d!n%an )"i!n.
• !"u+an Utama
Ha"*+a" yan% m!n#adi )!"u+an )"i!n &!+in%%a di (a7a )! ruma+
&a)it.
• Ri7ayat !&!+atan
o Ri7ayat )!&!+atan &!)aran%
8ia&anya )"i!n ma&u) )! ruma+ &a)it )ar!na m!ra&a)an
adanya (!n#o"an yan% m!n!)an 'ayudara, adanya u")u&, )u"it
(!r7arna m!ra+ dan m!n%!ra&, (!n%)a) dan ny!ri.
o Ri7ayat '!nya)it da+u"u
Adanya ri7ayat -a mamma! &!(!"umnya atau ada )!"ainan
'ada mamma!, )!(ia&aan ma)an tin%%i "!ma), '!rna+
m!n%a"ami &a)it 'ada (a%ian dada &!+in%%a '!rna+
m!nda'at)an '!nyinaran 'ada (a%ian dada, atau'un
m!n%ida' '!nya)it )an)!r "ainnya, &!'!rti )an)!r o0arium
atau )an)!r &!r0i)&.
o Ri7ayat '!nya)it )!"uar%a
Adanya )!"uar%a yan% m!n%a"ami -a mamma!
(!r'!n%aru+ 'ada )!mun%)inan )"i!n m!n%a"ami -a mamma!
atau 'un )!"uar%a )"i!n '!rna+ m!n%ida' '!nya)it )an)!r
"ainnya, &!'!rti )an)!r o0arium atau )an)!r &!r0i)&.
• P!m!ri)&aan Fi&i) H!ad To To!/
a. !'a"a > norma", )!'a"a t!%a) "uru&, tu"an% )!'a"a
umumnya (u"at d!n%an ton#o"an $ronta" di (a%ian ant!rior
dan o)&i'ita" di (a%ian 'o&t!rior. (. Ram(ut > (ia&anya t!r&!(ar m!rata, tida) t!r"a"u )!rin%,
tida) t!r"a"u (!rminya).
7/23/2019 Lp CA Mammae (Repaired)
http://slidepdf.com/reader/full/lp-ca-mammae-repaired 12/18
-. Mata > (ia&anya tida) ada %an%%uan (!ntu) dan
$un%&i mata. Mata an!mi&, tida) i)t!ri), tida) ada ny!ri
t!)an.
d. T!"in%a > norma"nya (!ntu) dan 'o&i&i &im!tri&. Tida)
ada tanda*tanda in$!)&i dan tida) ada %an%%uan $un%&i
'!nd!n%aran.
!. Hidun% > (!ntu) dan $un%&i norma", tida) ada in$!)&i
dan ny!ri t!)an.
$. Mu"ut > mu)o&a (i(ir )!rin%, tida) ada %an%%uan
'!ra&a.
%. L!+!r > (ia&anya t!r#adi '!m(!&aran G8.+. Dada > adanya )!"ainan )u"it (!ru'a '!au dBoran%!,
dum'"in%, u"&!ra&i atau tanda*tanda radan%.i. H!'ar > (ia&anya tida) ada '!m(!&aran +!'ar.
#. E)&tr!mita& > (ia&anya tida) ada %an%%uan 'ada !)tr!mita&.
• !(utu+an $i&i), '&i)o&o&ia", dan &'iritua"
a. P!r&!'&i dan Mana#!m!n8ia&anya )"i!n tida) "an%&un% m!m!ri)&a)an (!n#o"an
yan% t!ra&a 'ada 'ayudaranya )!ruma+ &a)it )ar!na
m!n%an%%a' itu +anya (!n#o"an (ia&a. (. Nutri&i M!ta(o"i)
!(ia&aan di!t (uru), (ia&anya )"i!n a)an m!n%a"ami
anor!)&ia, munta+ dan t!r#adi '!nurunan (!rat (adan, )"i!n
#u%a ada ri7ayat m!n%)on&um&i ma)anan m!n%andun% MSG.
-. E"imina&i
8ia&anya t!r#adi '!ru(a+an 'o"a !"imina&i, )"i!n a)an
m!n%a"ami m!"!na, ny!ri &aat d!$!)a&i, di&t!n&i a(dom!n dan
)on&ti'a&i.d. A)ti0ita& dan Lati+an
Anor!)&ia dan munta+ da'at m!m(uat 'o"a a)ti0ita& dan
"at+an )"i!n t!r%an%%u )ar!na t!r#adi )!"!ma+an dan ny!ri.!. o%niti$ dan P!r&!'&i
8ia&anya )"i!n a)an m!n%a"ami 'u&in% 'a&-a (!da+
&!+in%%a )!mun%)inan ada )om'"i)a&i 'ada )o%niti$, &!n&ori)
mau'un motori).
$. I&tira+at dan Tidur 8ia&anya )"i!n m!n%a"ami %an%%uan 'o"a tidur )ar!na
ny!ri.
%. P!r&!'&i dan on&!' DiriPayudara m!ru'a)an a"at 0ita" (a%i 7anita. !"ainan atau
)!+i"an%an a)i(at o'!ra&i a)an m!m(uat )"i!n tida) '!r-aya
diri, ma"u, dan )!+i"an%an +a)nya &!(a%ai 7anita norma".
+. P!ran dan Hu(un%an
7/23/2019 Lp CA Mammae (Repaired)
http://slidepdf.com/reader/full/lp-ca-mammae-repaired 13/18
8ia&anya 'ada &!(a%ian (!&ar )"i!n a)an m!n%a"ami
%an%%uan da"am m!"a)u)an '!rannya da"am (!rint!ra)&i
&o-ia".
i. R!'rodu)&i dan S!)&ua"
8ia&anya a)a nada %an%%uan &!)&ua"ita& )"i!n dan
'!ru(a+an 'ada tin%)at )!'ua&an.
#. o'in% dan To"!ran&i Str!&&
8ia&anya )"i!n a)an m!n%a"ami &tr!&& yan% (!r"!(i+an,
d!nia" dan )!'utu& a&aan.
). Ni"ai dan !ya)inanDi'!r"u)an '!nd!)atan a%ama &u'aya )"i!n m!n!rima
)ondi&inya d!n%an "a'an% dada.
8. Dia%no&a !'!ra7atan
1/ !tida)!$!)ti$an 'o"a na'a& (!r+u(un%an d!n%an )!"!ti+an otot
'!rna'a&an, d!$ormita& dindin% dada.
4/ Ny!ri a)ut (!r+u(un%an d!n%an adanya '!n!)anan ma&&a tumor.
9/ !ru&a)an int!%rita& #arin%an (!r+u(un%an d!n%an $a)tor m!)ani)
t!)anan #arin%an mamma!/.6/ !tida)&!im(an%an nutri&i )uran% dari )!(utu+an tu(u+
(!r+u(un%an d!n%an )!tida)mam'uan m!n%a(&or(&i nutri!n )!
#arin%an.
3/ Gan%%uan -itra tu(u+ (!r+u(un%an d!n%an '!ru(a+an 'ada (!ntu)
tu(u+ )ar!na 'ro&!& '!nya)it mamma! a&im!tri&/.
@/ R!&i)o in$!)&i (!r+u(un%an d!n%an "u)a o'!ra&i.
=/ D!$i&i!n&i '!n%!ta+uan t!ntan% )ondi&i, 'ro%no&i&, dan &!rta
'!n%o(atan '!nya)itnya (!r+u(un%an d!n%an )uran%nya in$orma&i.
</ An&i!ta& (!r+u(un%an d!n%an '!runa+an %am(aran tu(u+.
C. R!n-ana !'!ra7atan
a. !tida)!$!)ti$an 'o"a na'a& (!r+u(un%an d!n%an )!"!ti+an otot
'!rna'a&an, d!$ormita& dindin% dada.
Tu#uan > &!t!"a+ di"a)u)an tinda)an )!'!ra7atan &!"ama
1 &+i$t di+ara')an 0!nti"a&i )"i!n (ai), TT da"am
(ata& norma"rit!ria Ha&i" >
* M!nun#u))an TT da"am (ata& norma"
* !nti"a&i (ai) Int!r0!n&i >
a/ 8u)a #a"an na'a&, %una)an t!)ni) -+in "i$t atau #a7 t+ru&t (i"a
'!r"u
Ra&iona" > M!m'!rta+an)an #a"an na'a&
(/ Po&i&i)an 'a&i!n untu) m!ma)&ima")an 0!nti"a&iRa&iona" > M!nin%)at)an $r!)u!n&i r!&'ira&i
-/ Au&)u"ta&i &uara na'a&, -atat adanya &uara tam(a+an
Ra&iona" > M!mantau adanya &um(atan #a"an na'a&d/ Monitor r!&'ira&i dan &tatu& O4
7/23/2019 Lp CA Mammae (Repaired)
http://slidepdf.com/reader/full/lp-ca-mammae-repaired 14/18
Ra&iona" > M!mantau '!rna'a&an )"i!n
!/ o"a(ora&i
Ra&iona" > M!n%ata&i ma&a"a+ )"i!n
(. Ny!ri a)ut (!r+u(un%an d!n%an adanya '!n!)anan ma&&a tumor.
Tu#uan > &!t!"a+ di"a)u)an tinda)an )!'!ra7atan &!"ama1 &+i$t di+ara')an ny!ri (!r)uran% +in%%a &)a"a 5* 9
rit!ria Ha&i" >
* "i!n mam'u m!n%ontro" ra&a ny!ri m!"a"ui a)ti0ita&
* M!"a'or)an ny!ri yan% dia"aminya* M!n%i)uti 'ro%ram '!n%o(atan
* M!nd!montra&i)an t!+ni) r!"a)&a&i dan '!n%a"i+an ra&a ny!ri
m!"a"ui a)ti0ita& yan% mun%)in
Int!r0!n&i >a/ T!ntu)an ri7ayat ny!ri, "o)a&i, dura&i dan int!n&ita&
Ra&iona"> M!m(!ri)an in$orma&i yan% di'!r"u)an untu)m!r!n-ana)an a&u+an
(/ M!n%an#ur)an t!+ni) '!nan%anan &tr!&& t!+ni) r!"a)&a&i,
0i&ua"i&a&i, (im(in%an/, %!m(ira, dan (!ri)an &!ntu+an
t+!ra'!uti)
Ra&iona"> M!nin%)at)an )ontro" diri ata& !$!) &am'in%d!n%an m!nurun)an &tr!&& dan an&i!ta&
-/ 8!ri)an '!n%a"i+an &!'!rti r!'o&i&i dan a)ti0ita&
m!ny!nan%)an &!'!rti m!nd!n%ar)an mu&i) atau nonton TRa&iona" > Untu) m!nin%)at)an )!nyamanan d!n%an
m!n%a"i+)an '!r+atian )"i!n dari ra&a ny!ri.
d/ Tin%)at)an i&tira+at Ra&iona" > Untu) m!n%ata&i ny!ri
!/ Di&)u&i)an '!nan%anan ny!ri d!n%an do)t!r dan #u%a d!n%an
)"i!n. Ra&iona"> A%ar t!ra'i yan% di(!ri)an t!'at &a&aran
-. !ru&a)an int!%rita& #arin%an (!r+u(un%an d!n%an $a)tor m!)ani)
t!)anan #arin%an mamma!/.
Tu#uan > &!t!"a+ di"a)u)an tinda)an )!'!ra7atan &!"ama
1 &+i$t di+ara')an #arin%an )u"it )"i!n m!m(ai).rit!ria Ha&i" >
* P!r$u&i #arin%an norma"
* M!nun#u))an '!ma+aman da"am 'ro&!& '!r(ai)an )u"it* Tida) ada tanda*tanda in$!)&i
Int!r0!n&i >
a/ An#ur)an )"i!n untu) m!n%%una)an 'a)aian yan% "on%%ar Ra&iona" > m!m(!ri)an )!nyamanan )"i!n
(/ 2a%a )u"it a%ar t!ta' (!r&i+ dan )!rin%Ra&iona" > m!n-!%a+ t!r+idar dari )uman
-/ U(a+ 'o&i&i )"i!n &!tia' 4 #am &!)a"iRa&iona" > M!n%+indari '!n!)anan yan% t!ru& m!n!ru& 'ada
&uatu da!ra+ t!rt!ntu.d/ A#ar)an )"i!n dan )!"uar%a t!ntan% '!ra7atan "u)a
Ra&iona" > m!n#a%a )!ru&a)an )u"it.
!/ o"a(ora&i
Ra&iona" > m!n%ata&i ma&a"a+ )"i!n.
7/23/2019 Lp CA Mammae (Repaired)
http://slidepdf.com/reader/full/lp-ca-mammae-repaired 15/18
d. !tida)&!im(an%an nutri&i )uran% dari )!(utu+an tu(u+
(!r+u(un%an d!n%an )!tida)mam'uan m!n%a(&or(&i nutri!n )!
#arin%an.
Tu#uan > &!t!"a+ di"a)u)an tinda)an )!'!ra7atan &!"ama
1 &+i$t di+ara')an nutri&i )"i!n &!im(an% antarainta)! dan out'ut, (!rat (adan t!r)ontro"
rit!ria Ha&i" >
* "i!n m!nun#u))an (!rat (adan yan% &ta(i", +a&i" "a( norma"
dan tida) ada tanda ma"nutri&i
* M!nyata)an '!n%!rtiannya t!r+ada' '!r"unya inta)! yan%
ad!)uat
* 8!r'arti&i'a&i da"am '!nata"a)&anaan di!t yan% (!r+u(un%and!n%an '!nya)itnya
Int!r0!n&i >
a/ Monitor inta)! ma)anan &!tia' +ari, a'a)a+ )"i!n ma)an
&!&uai d!n%an )!(utu+annya
Ra&iona" > M!m(!ri)an in$orma&i t!ntan% &tatu& %ii )"i!n
(/ Tim(an% dan u)ur (!rat (adan, u)uran tri-!'& &!rta amati
'!nurunan (!rat (adan
Ra&iona" > M!m(!ri)an in$orma&i t!ntan% '!nam(a+an dan
'!nurunan (!rat (adan )"i!n.-/ An#ur)an )"i!n untu) m!n%)on&um&i ma)anan tin%%i )a"ori
d!n%an inta)! -airan yan% ad!)uat, an#ur)an 'u"a ma)anan
)!-i" untu) )"i!n
Ra&iona" > a"ori m!ru'a)an &um(!r !n!r%i.
d/ Ci'ta)an &ua&ana ma)an yan% m!ny!nan%)an mi&a"nya
ma)an (!r&ama t!man atau )!"uar%a
Ra&iona" > A%ar )"i!n m!ra&a &!'!rti (!rada diruma+ &!ndiri
!/ 8!ri)an '!n%o(atan &!&uai indi)a&i
Ra&iona" > M!m(antu m!n%+i"an%)an %!#a"a '!nya)it, !$!)
&am'in% dan m!nin%)at)an &tatu& )!&!+atan )"i!n
!. Gan%%uan -itra tu(u+ (!r+u(un%an d!n%an '!ru(a+an 'ada (!ntu)
tu(u+ )ar!na 'ro&!& '!nya)it mamma! a&im!tri&/.
Tu#uan > &!t!"a+ di"a)u)an tinda)an )!'!ra7atan &!"ama1 &+i$t di+ara')an mam'u (!rada'ta&i d!n%an
"in%)un%an &!)itar
rit!ria Ha&i" >* "i!n tida) ma"u d!n%an )!adaan dirinya.
* "i!n da'at m!n!rima '!nya)itnya.Int!r0!n&i >
$/ a#i &!-ara 0!r(a" dan non 0!r(a" r!&'on )"i!n t!r+ada'
tu(u+nya
Ra&iona" > M!mantau '!ra&aan )"i!n%/ Monitor $r!)u!n&i m!n%)riti) dirinya
Ra&iona" > M!mantau )!"u+an yan% dira&a)an )"i!n
+/ 2!"a&)an t!ntan% '!n%o(atan
Ra&iona" > M!m(antu m!ny!"!&ai)an ma&a"a+i/ Doron% )"i!n m!n%un%)a')an '!ra&aannya
Ra&iona" > M!nin%)at)an ra&a )!t!nan%an #i7a
7/23/2019 Lp CA Mammae (Repaired)
http://slidepdf.com/reader/full/lp-ca-mammae-repaired 16/18
#/ Fa&i"ita&i )onta) d!n%an indi0idu "ain da"am )!"om'o) )!-i"
Ra&iona" > "i!n da'at m!ra&a ma&i+ ada oran% yan%
m!m'!r+ati)annya.
$. R!&i)o in$!)&i (!r+u(un%an d!n%an "u)a o'!ra&i.
Tu#uan > &!t!"a+ di"a)u)an tinda)an )!'!ra7atan &!"ama1 &+i$t di+ara')an )"i!n mam'u m!n%ontro"
r!&i)o in$!)&i, (!(a& dari tanda*tanda in$!)&i
rit!ria Ha&i" >* M!nun#u))an (!(a& dari tanda dan %!#a"a in$!)&i
* 2um"a+ "!u)o&it da"am (ata& norma"
* M!nun#u))an '!ri"a)u +idu' &!+at
Int!r0!n&i >
a/ Cu-i tan%an &!tia' &!(!"um dan &!&uda+ tinda)an
)!'!ra7atan
Ra&iona" > M!n-!%a+ '!nu"aran )uman (/ Monitor tanda dan %!#a"a in$!)&i
Ra&iona" > M!n-!%a+ '!nin%)atan in$!)&i
-/ In&'!)&i )ondi&i "u)a
Ra&iona" > M!m'!rta+an)an '!ny!m(u+an "u)ad/ In$orma&i)an )"i!n dan )!"uar%a t!ntan% tanda dan %!#a"a
in$!)&iRa&iona" > M!m(antu m!ny!"!&ai)an ma&a"a+
!/ 8!ri)an '!ra7atan )u"it
Ra&iona" > M!n-!%a+ t!r#adinya '!nu"aran )uman
%. D!$i&i!n&i '!n%!ta+uan t!ntan% )ondi&i, 'ro%no&i&, dan &!rta
'!n%o(atan '!nya)itnya (!r+u(un%an d!n%an )uran%nya in$orma&i.
Tu#uan > &!t!"a+ di"a)u)an tinda)an )!'!ra7atan &!"ama1 &+i$t di+ara')an '!n%!ta+uan )"i!n (!rtam(a+,
m!ma+ami t!ntan% '!nya)itnya.
rit!ria Ha&i" >* "i!n da'at m!n%ata)an &!-ara a)urat t!ntan% dia%no&i& dan
'!n%o(atan 'ada tin%*)atan &ia'.
* M!n%i)uti 'ro&!dur d!n%an (ai) dan m!n#!"a&)an t!ntan%
a"a&an m!n%i)uti 'ro&!dur t!r&!(ut.
* M!m'unyai ini&iati$ da"am '!ru(a+an %aya +idu' dan
(!r'arti&i'a&i da"am '!n%o(atan.
* 8!)!r#a&ama d!n%an '!m(!ri in$orma&i.
Int!r0!n&i >a/ R!0i!7 '!n%!rtian )"i!n dan )!"uar%a t!ntan% dia%no&a,
'!n%o(atan dan a)i(atnya.
Ra&iona" > M!n%+indari adanya du'"i)a&i dan '!n%u"an%an
t!r+ada' '!n%!ta+uan )"i!n.
(/ T!ntu)an '!r&!'&i )"i!n t!ntan% )an)!r dan '!n%o(atannya,
-!rita)an 'ada )"i!n t!ntan% '!n%a"aman )"i!n "ain yan%
m!nd!rita )an)!r.
Ra&iona" > M!mun%)in)an di"a)u)an '!m(!naran t!r+ada'
)!&a"a+an '!r&!'&i dan )on&!'&i &!rta )!&a"a+an '!n%!rtian.
7/23/2019 Lp CA Mammae (Repaired)
http://slidepdf.com/reader/full/lp-ca-mammae-repaired 17/18
-/ 8!ri in$orma&i yan% a)urat dan $a)tua". 2a7a( '!rtanyaan &!-ara
&'!&i$i), +indar)an in$orma&i yan% tida) di'!r"u)an.
Ra&iona" > M!m(antu )"i!n da"am m!ma+ami 'ro&!& '!nya)it.d/ 8!ri)an (im(in%an )!'ada )"i!n)!"uar%a &!(!"um m!n%i)uti
'ro&!dur '!n%o(atan, t+!ra'y yan% "ama, )om'"i)a&i. 2u#ur"a+
'ada )"i!n.
Ra&iona" > M!m(antu )"i!n dan )!"uar%a da"am m!m(uat
)!'utu&an '!n%o(atan.!/ An#ur)an )"i!n untu) m!m(!ri)an um'an (a"i) 0!r(a" dan
m!n%)or!)&i mi&)on&!'&i t!ntan% '!nya)itnya.Ra&iona" > M!n%!ta+ui &am'ai &!#au+mana '!ma+aman )"i!n
dan )!"uar%a m!n%!nai '!nya)it )"i!n.
+. An&i!ta& (!r+u(un%an d!n%an '!runa+an %am(aran tu(u+
Tu#uan > &!t!"a+ di"a)u)an tinda)an )!'!ra7atan &!"ama 1
&+i$t di+ara')an ra&a -!ma& )"i!n (!r)uran% atau+i"an%
rit!ria Ha&i" >
* "i!n da'at m!n%uran%i ra&a -!ma&nya
* Ri"!)& dan da'at m!"i+at dirinya &!-ara o(y!)ti$ * M!nun#u))an )o'in% yan% !$!)ti$ &!rta mam'u (!r'arti&i'a&i
da"am '!n%o(atan
Int!r0!n&i >
a/ T!ntu)an '!n%a"aman )"i!n &!(!"umnya t!r+ada' '!nya)it
yan% did!ritanya.
Ra&iona" > Data*data m!n%!nai '!n%a"aman )"i!n &!(!"umnya
a)an m!m(!ri)an da&ar untu) '!nyu"u+an dan m!n%+indari
adanya du'"i)a&i. (/ 2!"a&)an '!n%o(atan, tu#uan dan !$!) &am'in%. 8antu )"i!n
m!m'!r&ia')an diri da"am '!n%o(atan.
Ra&iona" > M!m(antu )"i!n da"am m!ma+ami )!(utu+an untu) '!n%o(atan dan !$!) &am'in%nya.
-/ Catat )o'in% yan% tida) !$!)ti$ &!'!rti )uran% int!ra)&i &o&ia",
)!tida)(!rdayaan d"".
Ra&iona" > M!n%!ta+ui dan m!n%%a"i 'o"a )o'in% )"i!n &!rta
m!n%ata&inyam!m(!ri)an &o"u&i da"am u'aya m!nin%)at)an
)!)uatan da"am m!n%ata&i )!-!ma&an.
d/ 8!ri)an "in%)un%an yan% t!nan% dan nyaman.
Ra&iona" > M!m(!ri)an )!&!m'atan 'ada )"i!n untu)
(!r'i)irm!r!nun%i&tira+at.!/ P!rta+an)an )onta) d!n%an )"i!n, (i-ara dan &!ntu+"a+ d!n%an
7a#ar.
Ra&iona" > "i!n m!nda'at)an )!'!r-ayaan diri dan )!ya)inan (a+7a dia (!nar*(!nar dito"on%.
D. E0a"ua&i
Ta+a' !0a"ua&i da"am 'ro&!& )!'!ra7atan m!n-a)u' '!n-a'aian t!r+ada'
tu#uan a'a)a+ ma&a"a+ t!rata&i atau tida), dan a'a(i"a tida) (!r+a&i" '!r"u
di)a#i, dir!n-ana)an dan di"a)u)an da"am #an%)a 7a)tu 'an#an% dan
'!nd!) t!r%antun% r!&'on da"am )!!$!)ti$an int!r0!n&i.
7/23/2019 Lp CA Mammae (Repaired)
http://slidepdf.com/reader/full/lp-ca-mammae-repaired 18/18
DAFTAR RU2UAN
+tt'>"i(rary.u'n0#.a-.id'd$9)!'!ra7atan'd$45=91453@(a(4.'d$
+tt'>r!'o&itory.u&u.a-.id(it&tr!am14963@=<;919@96C+a't!r?45II.'d$
Nurat$, Amin Huda u&uma, Hard+i. 4513. Aplikasi Asuhan Keperawatan
Berdasarkan Diagnosa Medis dan Nanda Nic-Noc. Yo%ya)arta>
M!dia-tion