Lokalni energetski plan opštine Sokobanja 2011- · PDF fileTabela 12 Energetska infrastruktura ... Tabela 18 Struktura izvora svetlosti u sistemu javne rasvete opštine Sokobanja

OPŠTINA SOKOBANJA

Lokalni energetski plan opštine Sokobanja 2011-2021

Nacrt

Lokalni energetski plan opštine Sokobanja 2011-2021, omogućava početak primene aktivnosti koje su članovi tima za izradu ovog plana prepoznali kao ključne u postizanju ciljeva i specifičnih ciljeva određenih u zajedničkom radu sa zainteresovanim stranama. Ovaj plan pruža informacije o mogućoj proizvodnji i potrošnji energije na teritoriji opštine na osnovu prethodno dostupnih podataka i namenski prikupljenih podataka. U planu su takođe predstavljeni i mogući pravci za razmišljanje o održivosti trenutne prakse, uočena je nedovoljna pokrivenost nekim podacima i predloženo je dodatno prikupljanje nekih podataka. Uporedni podaci o načinima na koje se slične energetske usluge obavljaju u drugim gradovima i državama su deo ovog plana sa namerom da nam pruže orijentaciju u našem putu ka ostvarenju vizije. Sprovođenje predloženih aktivnosti treba da dovede do ispunjenja vizije o izgledu energetskog sektora i energetskih usluga koje se pružaju građanima i gostima Sokobanje pre svega. Pitanje grejanja domaćinstava, zdravstvenih i turističkih objekata kao i obrazovnih ustanova je jedno od najbitnijih pitanja u energetskom sektoru u čijim rešavanju lokalna samouprava želi da učestvuje. Negativne ekološke i ekonomske posledice sadašnje prakse prete da ugroze razvoj turističkih potencijala opštine i utiču na skraćenje turističke sezone. Opština ima potencijale koji se mogu iskoristiti za rešavanje ovog pitanja na zadovoljavajui način.Potrebno je angažovati sve raspoložive resurse kako bi se obezbedile opcije za održivo grejanje.Okvir za praćenje i vrednovanje rezultata postignutih u sprovođenju ovog plana je od ključne važnosti budući da ovaj plan označava tek početak sistematskog uobličavanja načina pružanja energetskih usluga u Sokobanji.


Page 1

1. SADRŽAJ

1. SADRŽAJ 1

2. UVOD 4

2.1. Opština i energetika 4

2.2. O MSP IPA 2007 projektu 5

3. METODOLOŠKI PRISTUP 6

3.1. Plan održivog razvoja energetskog sektora - SEAP 6

3.2. Prikupljanje podataka 7

3.3. Sinteza dodatnih podataka 8

4. PROFIL ENERGETSKOG SEKTORA U OPŠTINI SOKOBANJA 9

4.1. Važniji nalazi i rezultati 9

4.2. Opština Sokobanja- osnovni podaci 13

4.3. Opštinske zgrade oprema i postrojenja 18 4.3.1. Opštinske zgrade i škole i neke tercijerne zgrade 18 4.3.2. Vodosnabdevanje i prerada otpadnih voda 21 4.3.3. Javna rasveta 23


Page 2

4.4. Druge zgrade i postrojenja 26 4.4.1. Poslovne zgrade 26 4.4.2. Stambene zgrade 27

4.5. Drumski transport 33 4.5.1. Vozni park opštine 33 4.5.2. Individualni prevoz 34 4.5.3. Javni prevoz 38

4.6. DALJINSKO GREJANJE 38

4.7. Swot analiza 39

5. AKCIONI PLAN 41

6. OKVIR ZA PRAĆENJE SPROVOĐENJA AKCIONOG PLANA I VREDNOVANJE POSTIGNUTIH REZULTATA- MONITORING I EVALUACIJA 49

7. PRILOZI 50

7.1. Lista učesnika u procesu izrade plana 50

7.2. Lista opštinskih planova i relevantnih dokumenata 50 SPISAK SLIKA

Slika 1 Struktura potrošnje finalne energije po sektorima u MWh ........................................................................................................................................................... 11 Slika 2 Struktura potrošnje finalne energije po gorivima u Mwh .............................................................................................................................................................. 12 Slika 3 Karakteristični udeli pojedinih procesa u potrošnji energije u vodosnabdevanju u USA .............................................................................................................. 22 Slika 4 Tipovi izvora- udeo u ukupnoj snazi ............................................................................................................................................................................................... 24 Slika 5 Tipovi izvora- udeo u ukupnom broju ............................................................................................................................................................................................ 25 Slika 6 Kako se građani Sokobanje greju (u %) .......................................................................................................................................................................................... 27 Slika 7 Zadovoljstvo postojećim načinom grejanja (u %) .......................................................................................................................................................................... 28 Slika 8 Grejanje prostorija u domaćinstvu (u %) ........................................................................................................................................................................................ 29 Slika 9 Prosečna mesečna količina utrošene električne energije u kWh .................................................................................................................................................. 30


Page 3

Slika 10 Potrošnja energije za grejanje u izabranim zemljama ................................................................................................................................................................ 33 Slika 11 Posedovanje motornih vozila (u %) .............................................................................................................................................................................................. 35 Slika 12 Korišćenje bickla u Sokobanji (u %) .............................................................................................................................................................................................. 36 Slika 13 Motivacija za povećano korišćenje bicikla (u %) .......................................................................................................................................................................... 37 SPISAK TABELA Tabela 1 Prikaz podataka o potrošnji energije ............................................................................................................................................................................................ 6 Tabela 2 Prikaz podataka o centralizovanoj proizvodnji energije ............................................................................................................................................................... 7 Tabela 3 Finalna potrošnja energije u izabranim sektorima u opštini Sokobanja na osnovu raspoloživih podataka u MWh .................................................................... 9 Tabela 4 Opština Sokobanja- lokalna samouprava .................................................................................................................................................................................... 13 Tabela 5 Opština Sokobanja- opšti podaci ................................................................................................................................................................................................ 13 Tabela 6 Raspoloživo zemljište po tipu ..................................................................................................................................................................................................... 13 Tabela 7 Geografski i klimatski podaci ...................................................................................................................................................................................................... 13 Tabela 8 Javne ustanove ............................................................................................................................................................................................................................ 14 Tabela 9 Broj javnih zgrada čije troškove pokriva budžet ......................................................................................................................................................................... 15 Tabela 10 Opština Sokobanja- podaci o budžetu ...................................................................................................................................................................................... 16 Tabela 11 Budžetske subvencije javnim preduzećima vezane za enrgeiju ............................................................................................................................................... 16 Tabela 12 Energetska infrastruktura ......................................................................................................................................................................................................... 16 Tabela 13 Lista glavnih strateških dokumenata ........................................................................................................................................................................................ 17 Tabela 14 Potrošnja energije za grejanje u nekim zgradama u opštini Sokobanja ................................................................................................................................... 18 Tabela 15 Indikatori za praćenje- javne zgrade ......................................................................................................................................................................................... 20 Tabela 16 Indikatori za praćenje- vodosnabdevanje i prerada otpadnih voda ......................................................................................................................................... 21 Tabela 17 Skup mogućih tehnoloških mera za unapređenje energetske efikasnosti u sistemima vodsnabdevanja ............................................................................... 22 Tabela 18 Struktura izvora svetlosti u sistemu javne rasvete opštine Sokobanja u 2009......................................................................................................................... 23 Tabela 19 Indikatori za praćenje- javna rasveta ........................................................................................................................................................................................ 25 Tabela 20 Poređenje efikasnosti i životnog veka različitih izvora svetlosti ............................................................................................................................................... 26 Tabela 21 Indikatori za praćenje- poslovne zgrade ................................................................................................................................................................................... 27 Tabela 22 Tip grejanja i vrsta goriva (u %) ................................................................................................................................................................................................. 27 Tabela 23 Kupovna moć i tip grejanja (u %) .............................................................................................................................................................................................. 28 Tabela 24 Korišćeni konverzioni faktori .................................................................................................................................................................................................... 30 Tabela 25 Specifična potrošnja energije goriva za grejanje u Sokobanji po tipu goriva ........................................................................................................................... 31 Tabela 26 Potrošnja energije goriva za grejanje domaćinstva i pripadajuće emisije po tipu goriva ........................................................................................................ 31 Tabela 27 Troškovi domaćinstava za grejanje u opštini Sokobanja .......................................................................................................................................................... 32 Tabela 28 Indikatori za praćenje- stambeni objekti .................................................................................................................................................................................. 32


Page 4

Tabela 29 Potrošnja goriva i troškovi za individualni prevoz na teritoriji opštine Sokobanja- prvo vozilo ............................................................................................... 34 Tabela 30 Elementi vezani za motorna vozila (u %) .................................................................................................................................................................................. 35 Tabela 31 Indikatori za praćenje- Individualni prevoz .............................................................................................................................................................................. 37 Tabela 32 Prosečna potrošnja goriva putničkih vozila u Srbiji .................................................................................................................................................................. 38 Tabela 33 Indikatori za praćenje- sistem daljinskog grejanja .................................................................................................................................................................... 38

2. UVOD

Lokalni energetski plan opštine Sokobanja 2011-2021 omogućava početak primene aktivnosti koje su članovi tima za izradu ovog plana prepoznali kao ključne u postizanju ciljeva i specifičnih ciljeva određenih u zajedničkom radu sa zainteresovanim stranama. Ovaj plan pruža informacije o proizvodnji i potrošnji energije na teritoriji opštine na osnovu prethodno dostupnih podataka i namenski prikupljenih podataka. U planu su takođe predstavljeni i mogući pravci za razmišljanje o održivosti trenutne prakse, uočena je nedovoljna pokrivenost nekim podacima i predloženo je dodatno prikupljanje nekih podataka. Uporedni podaci o načinima na koje se slične energetske usluge obavljaju u drugim gradovima i državama su deo ovog plana sa namerom da nam pruže orijentaciju u našem putu ka ostvarenju vizije. Sprovođenje predloženih aktivnosti treba da dovede do ispunjenja vizije o izgledu energetskog sektora i energetskih usluga koje se pružaju građanima i gostima Sokobanje pre svega. Pitanje grejanja domaćinstava, zdravstvenih i turističkih objekata kao i obrazovnih ustanova je jedno od najbitnijih pitanja u energetskom sektoru u čijim rešavanju lokalna samouprava želi da učestvuje. Negativne ekološke i ekonomske posledice sadašnje prakse ugrožavaju razvoj turističkih potencijala opštine i utiču na skraćenje turističke sezone. Opština ima potencijale koji se mogu iskoristiti za rešavanje ovog pitanja na zadovoljavajui način.Potrebno je angažovati sve raspoložive resurse kako bi se obezbedile opcije za održivo grejanje. Okvir za praćenje i vrednovanje rezultata postignutih u sprovođenju ovog plana je od ključne važnosti budući da ovaj plan označava tek početak sistematskog uobličavanja načina pružanja energetskih usluga u Sokobanji. Redovno praćenje i vrednovanje rezultata kao i nova znanja, treba da omoguće unapređenje plana koji je ovde predstavljen. Značaj odgovarajućeg upravljanja energetskim sektorom je posebno podcrtan kroz prikaz zbirnih podataka o potrošnji i proizvodnji energije, troškovima za energiju kako za mrežnu energiju tako i za individualnu proizvodnju i potrošnju.

2.1. Opština i energetika

Lokalna samouprava ima značajne nadležnosti u pogledu upravljanja energetskim sektorom na svojoj teritoriji. Racionalno gazdovanje energijom a u mnogim slučajevima i snabdevanje i proivodnja energije takođe postaju teme od velike važnosti za lokalne samouprave. Do skora važeći Zakokn o energetici u Republici Srbiji, kao i nedavno doneti zakon, su predviđali mnoge nadležnosti za lokalne samouprave u procesu planiranja ovog sektora, ali nijedna opština u Srbiji nije pripremila plan razvoja energetskog sektora iako je zakonska obaveza postojala 7 godina. Budući da se gotovo 40% finalne energetske potrošnje odigrava u sektorima nad kojima lokalne samouprave imaju značajne nadležnosti i uzevši u obzir postojanje značajnih a nesikorišćenih resursa na lokalnom nivou, lokalne


Page 5

samouprave bi morale da preuzmu značajniju ulogu u pripremi energetsko klimatskih politika. Tekuća praksa u donošenju energetskih politika u Srbiji ne samo da ne proizvodi optimalan rezultat sa stanovišta društvenih troškova proizvodnje energije, već na srednji rok ugrožava sigurnost snabdevavanja budući da su značajni resursi na lokalnom nivou izostavljeni iz procesa donošenja politika. Nećemo pogrešiti ako kažemo, da će, ukoliko se ne dogode značajne promene u načinu donošenja energetskih politika u Srbiji, građani i privreda biti izloženi riziku od nedovoljnog snabdevanja energijom, uz istovremeno nastajanje negativnih efekata po životnu sredinu kako na lokalnom nivou tako i globalno. Usvajanje standarda EU u ovoj oblasti, koji su Srbiji već ponuđeni kroz Ugovor o energetskoj zajednici jugoistočne Evrope, je jedan od važnijih zadataka u procesu koji bi vodio ka održivijem energetskom sektoru u Srbij. Više decentralizacije u odlučivanju u energetici u skladu sa standardima EU je jedan od procesa koji bi najviše doprineli paradigmatskoj promeni u ovom sektoru, a informisano učešće građana u tom procesu je neophodan preduslov uspeha.

2.2. O MSP IPA 2007 projektu

Projekat „MSP IPA 2007 - Dobra lokalna uprava, planiranje i obavljanje usluga“ koji je potpomogao izradu ovog plana finansira Evropska unija, a sprovodi konzorcijum koji predvodi GIZ International Services. Realizacija projekta je započela u januaru 2010 i završiće se u januaru 2013. Projekat predstavlja deo dugogodišnje tehničke pomoći i podrške fonda bespovratne pomoći za razvoj opština u Srbiji. Sadrži pouke i iskustva ranijih programa koje je finansirala Evropska unija, nastavlja se na ranija dostignuća i fokusira se na realizaciju i efekte. Sveobuhvatan cilj je … … „da doprinese boljoj upravi i ekonomskom razvoju u Srbiji kroz podršku velikom nizu aspekata decentralizacije odgovornosti i nadležnosti sa centralnog na lokalni nivo“ Projekat obuhvata četiri komponente:

Opštinsko planiranje, Opštinske finansije, Administrativna efikasnost, i Upravljanje fondom bespovratne pomoći.

Komponenta 1 - Opštinsko planiranje Opšti cilj Komponente 1, Opštinsko planiranje, jeste „nadgradnja na uspehe iz prošlosti“; nadgradnja na rad koji je završila Stalna Konferencija gradova i opština (SKGO) (i kroz program Exchange 2) i fokusiranje na pomoć opštinama oko sprovođenja Lokalnih Strategija održivog razvoja. U okviru ove komponente međunarodni i domaći konsultanti uz punu saradnju sa gradom/opštinom, pružiće tehničku pomoć na izradi sektorskih planova, koji su usklađeni sa metodološkim okvirom SLOR.


Page 6

3. METODOLOŠKI PRISTUP

3.1. Plan održivog razvoja energetskog sektora - SEAP

SEAP je sličan bilo kojem drugom procesu strateškog planiranja i sastoji se iz tri faze: početne faze, faze pripreme plana i faze sprovođenja plana. MSP IPA 2007 je ve podržala lokalne samouprave u početnoj fazi i grad Valjevo i opština Sokobanja se nalaze u fazi pripreme plana. Priprema plana je smao jedan od koraka u procesu planiranja koji ne treba posmatrati kao cilj sam po sebi već kao alat koji omogućuje: • skicu budućeg izgleda opštine u pogledu energetike, klimatskih politika i saobraćaja (viziju); • komunikaciju i prikazivanje plana zainteresovanim stranama; • da se vizija pretoči u praktične akcije i da se za svaku od njih odredi rok i neophodna sredstva za izvršenje; • praćenje procesa implementacije na osnovu referenci iz plana.

I dok SEAP ima mnogo sličnosti sa drugim alatima za planiranje energetskog sektora, njegova glavna razlika je u tome što se kroz proces njegovog donošenja zahteva izrada Osnovnog inventara emisija, koji zapravo predstavlja inventar emiusije gasova sa efektom staklene bašte na lokalnom nivou. Prikupljanje podataka je deo u procesu pripreme SEAPa i ono omogućuje kako informisano donošenje politika tako i pripremu Osnovnog inventara emisija. Jedan od načina na koji se prikupljene informacije mogu prikazati dat je u sledećim tabelama na engleskom jeziku:

Tabela 1 Prikaz podataka o potrošnji energije

Kategorija FINALNA POTROŠNJA ENERGIJE [MWh]

Električna energija

Grejanje/hlađenje Fosilna goriva Renewable energies Ukupno

Prirodni gas

Tečni gas

mazut Dizel Benzin Lignit Ugalj Druga fosilna goriva

Ulje Biogorivo Druga bionmasa

Pasivno solarno grejanje

Geotermalna

BUILDINGS, EQUIPMENT/FACILITIES AND INDUSTRIES:

Opštinske zgrade oprema i druge prostorije

Tercijarne zgrade oprema i druge prostorije

Zgrade za individualno stanovanje


Page 7

Javna rasveta

Industrije( izuzev onih koje su uključene u EU ETS)

Zbirno zgrade oprema i druge prostorije i industrija

TRANSPORT:

Opštinski vozni park

Javni transport

Privatni i komercijalni transport

Zbirno saobraćaj

Ukupno

Tabela 2 Prikaz podataka o centralizovanoj proizvodnji energije

Lokalna proizvodnja toplotne

energije/hlađenja [MWh]

Potrošnja nositelja energije [MWh] CO2 / CO2-eq emisije

[t]

Odgovarajući CO2-emisioni faktor za

proizvodnju toplote/hlađenje

[t/MWh] Fosilna goriva Otpad Biljna

ulja Druga

biomasa Drugi

obnovljivi izvori

Drugo

Prirodni gas

Tečni gas

Lož ulje

Lignit Ugalj

Kombinovana proizvodnja toplotne i električne energije

Kotlovi za daljinsko grejanje

Drugo_____

Ukupno

3.2. Prikupljanje podataka

Podaci su prikupljeni iz različtih izvora. Ovi izvori su bili sa loklanog, državnog i međunarodnog nivoa . Neki od ovih izvora su:

Statističke publikacije


Page 8

Strategije i politike

Podloge za politike/istraživački radovi

Studijske analize

Istraživanja o potrošnji

Interne analize preduzeća

Drugo

Neki podaci su bili lako dostupni i dostavila ih je lokalna samouprava, dok su drugi postojei podaci prikupljeni u toku studijskog istraživanja ili kroz intervjue sa zaintersovanim stranama. Podaci prikupljeni za potrebe pripreme energetskog bilansa opštine Sokobanja su bili od posebnog značaja. Podaci o potrošnji energije koja ne potiče iz mreže a koristi se za grejanje i kuvanje u domaćinstvima ili za prevoz gotovo da nisu postojali. Ovaj neodtatak je prevaziđen sprovođenjem istraživanja domaćinstava u toku Juna 2011. Neke podatke nismo uspeli da prikupimo u prethodnom periodu. Naznaka o potrebnim ili već preduzetim aktivnostima na skupljanju novih podataka date su za svaku grupu podataka.

3.3. Sinteza dodatnih podataka

Projekat MSP IPA 2007 se obratio Ministarstvu životne sredine, prostornog planiranja i rudarstva Republike Srbije kao i Radnoj grupi za Centralnu i istočnu

Evropu Ministarstva životne sredine, mora i kopna Republike Italije sa molbom za podršku i saradnju u procesu izrade SEAP. Istraživanje domaćinstava u Sokobanji obavljeno je u periodu od 17. do 27. juna 2011. godine. Istraživanje je realizovano na uzorku od 400 domaćinstava, na teritoriji opštine Sokobanja. Urađeno je 40 punktova, a podaci su prikupljeni putem upitnika, tehnikom intervjuisanja, odnosno „licem u lice“ (face to face) anketara i ispitanika. OPIS UZORKA: Pol: muški – 55%; ženski – 45%. Starost: od 18 do 29 godina – 6%; od 30 do 39 godina – 13%; od 40 do 49 godina – 14%; od 50 do 59 godina – 23%; 60 i više godina – 44%. Školska sprema: bez spreme/osnovna škola – 41%; škola za radnička zanimanja – 11%; srednja škola – 32%; viša škola ili fakultet – 16%; učenik/student – 0.5%. Zanimanje: poljoprivrednik – 15%; NK ili PK radnik – 11%; KV ili VK radnik – 12%; tehničar – 27%; službenik- 3%; stručnjak – 13%; domaćica – 18%; učenik/student – 1%.


Page 9

Sprovedeno istraživanje je omogućilo sintezu novih podataka koji su doprineli boljem upoznavanju načina potrošnje u delu stanovništva koje je često van vidokruga političara i van dohvata politika delimično i zbog nedostatka podataka. Novostvoreni podaci su omogućili uvid u velike mogućnosti unapređenja održivosti pružanja energetskih usluga domaćinstvima u Sokobanji na ekonomski efikasan način uz moguće efekte na povećavanje lokalnog zapošljavanja kroz premeštanje tražnje od suvišnog goriva ka loklano proizvedenim dobrima i uslugama kao i usled prelaska na održivije i efikasnije korišćenje ogrevnog drveta. Analiza podataka koja je prikazana u narednim poglavljima sledi strukturu datu u Tabeli 1 i Tabeli 2. Rezultati analize podataka za opštinu Sokobanja su prikazani uporedo sa međunarodno ili lokalno priznatim referentnim vrednostima, gde god je to bilo moguće, za datu energetsku uslugu ili proizvod sa prikazom mogućih održivijih načina pružanja usluge. Uopšte uzev, manje pažnje je posvećeno analizi podataka koji se tiču potrošnje električne energije budući da je ta potrošnja ukupno manja i da je bolje pokrivena nacionalnim i lokalnim politikama i programima.

4. PROFIL ENERGETSKOG SEKTORA U OPŠTINI SOKOBANJA

U ovom poglavlju prikazani su rezultati analize podataka na način koji omogućava kako brzi pregled najvažnijih nalaza tako i detaljniju analizu raspoloživih podataka. Prikaz svake pojedinačne grupe podataka će biti organizovan na sledeći način:

Analiza podataka vezanih za opštinu Sokobanja

Indikatori za praćenje

Nedostatak podataka

Predlog za dodatno prikupljanje podataka

Relevantne referentne vrednosti

Opis održivog pružanja date usluge/proizvodnje date robe

4.1. Važniji nalazi i rezultati

Tabela 3 Finalna potrošnja energije u izabranim sektorima u opštini Sokobanja na osnovu raspoloživih podataka u MWh

Kategorija FINALNA POTROŠNJA ENERGIJE [MWh]

Električn Grejanje/hlađen Fosilna goriva Obnovljiva enrgija Ukupno


Page 10

a energija

je Prirodni gas

Tečni gas

Lož ulje Dizel Benzin Lignit

Ugalj Druga fosilna goriva

Ulje

Biogorivo

Druga biomasa

Pasivno solarno grejanje

Geotermalna

Opštinske zgrade oprema i druge prostorije 797.3 2774.2 3571.5

Tercijarne zgrade oprema i druge prostorije 4327.7 6930 11257.7

Zgrade za individualno stanovanje 792.1 30122.6 115233.3 146147.9

Javna rasveta 685.2 685.2

Industrije( izuzev onih koje su uključene u EU ETS)

0.0

Zbirno zgrade oprema i druge prostorije i industrija

1477.2 0.0 0.0 0.0 5125.0 0.0 0.0 0.0 32896.8 6930.0 0.0 0.0 115233.3 0.0 0.0 161662.2

Opštinski vozni park 0.0

Javni transport 0.0

Privatni i komercijalni transport 2636.8 2863.0 11908.3 17408.2

Zbirno saobraćaj 0.0 0.0 0.0 2636.8 0.0 2863.0 11908.3 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 17408.2

Ukupno 1477.2 0.0 0.0 2636.8

5125.0

2863.0

11908.3

0.0 32896.8

6930.0

0.0

0.0 115233.3

0.0 0.0 179070.4


Page 11

Slika 1 Struktura potrošnje finalne energije po sektorima u MWh


Page 12

Slika 2 Struktura potrošnje finalne energije po gorivima u MWh

Specifična potrošnja goriva za grejanje javnih zgrada i glavnih turističkih objekata u Sokobanji je veoma velika- 335.12 kWh po m2 godišnje za uzorak zgrada pokriven prikupljenim podacima.

Podaci dobijeni iz istraživanja su u korelaciji sa percepcijom o kvalitetu vazduha u Sokobanji u zimskom periodu. Dobijeni podaci o specifičnoj potrošnji jasno ukazuju na korišćenje neefikasnih uređaja. Značajne uštede u potrošnji energije su moguće uz unapređenje efikasnosti, a ove uštede mogu imati i značajan novčani izraz budući da je potrošnja domaćinstava za grejanje u Sokobanji procenjena na preko 2.5 miliona evra za zimsku sezonu 2010/2011. Istraživanje je takođe pokazalo već poznatu dimenziju energetskog siromaštva i veze između energije i siromaštva.

Rezultati istraživanja ukazuju na relativno visoku prosečnu potrošnju goriva za prevoz nastalu korišćenjem prosečno stare flote privatnih vozila. Domaćinstva u Sokobanji su potrošila preko 2 miliona evra na gorivo za vožnju unutar granica opštine Sokobanja. Građani Sokobanje retko koriste bicikl kao prevozno sredstvo ali njih oko 30% pokazuje volju za korišćenjem bicikla kao prevoznog sredstva u slučaju da se neki uslovi ispune.

Postoji mogunost korišćenja metana ili latentne toplote vode koja se ispumpava iz rudnika Soko. Takođe moguće je razmišljati o korišćenju biomase u cilju uspostavljanja održivog sistema daljinskog grejanja u Sokobanji.


Page 13

4.2. Opština Sokobanja- osnovni podaci

Tabela 4 Opština Sokobanja- lokalna samouprava

Opština Sokobanja

Adresa sedišta opštinske uprave Svetog Save 26

Okrug Zajecarski

Poštanski broj 18230

Pozivni broj 18

Zvanična internet prezentacija http://www.opstinasokobanja.com

Tabela 5 Opština Sokobanja- opšti podaci

Površina (km2) Sedište opštine -

Ukupno 525 Broj naselja 25

Registrovane lokalne zajednice 24

Registrovane kancelarije mesnih zajednica 13

Stanovništvo Sokobanja naselje 8,407 Ukupno 18,547

Broj domaćinstava Sokobanja naselje -

Ukupno 5851

Tabela 6 Raspoloživo zemljište po tipu

Poljoprivredno (ha) 30,307.00 Šumsko (ha) 17,100.00

Tabela 7 Geografski i klimatski podaci

Prosečna nadmorska visina 400

Geografske koordinate Širina ( ° , ” ) N 43.44 Dužina ( ° , ” ) E 21.22

Klimatska zona 2

Podaci o klimi Grejna sezona

-projektovana spoljašnja temperatura(°C) -18oC


Page 14

-prosečna temperatura (°C) 4.2oC

-dužina grejne sezone (dani) 194

-broj stepen dana 2,871

Tabela 8 Javne ustanove

Broj Ukupna površina (m2)

Javne ustanove Obrazovne institucije Vrtići 9 690.00

Osnovne škole 3 2,600.00

Srednje škole 1 1,800.00

Više škole

Fakulteti

Specijalne škole

Drugo

Zdravstvene institucije Domovi zdravlja 1 3,300.00

Klinike

Bolnice 1 10,500.00

Stacionari 3 11,000.00

Drugo

Objekti socijalnog staranja i kolektivnog smeštaja Starački dom

Studentski dom

Dom za decu bez roditeljskog staranja

Popravni zavod

Drugo

Institucije kulture Dom kulture

Bioskop 1 422.00

Pozorište

Muzej 1 141.00

Drugo

Sportski objekti Sportski centar

Otvoreni bazen


Page 15

Zatvoreni bazen

1 Sportska dvorana

Stadion 1 4,400.00

Klizalište

Drugo

Administrativne zgrade Zgrada gradske uprave

9 1,901.38

Sudovi 1 598.29

Policijska stanica 1 467.73

Drugo

Objekti javnog transporta Autobuska stanica

1 1,088.94

Železnička stanica

Aerodrom

Drugo

UKUPNO 34 38,909.34

Tabela 9 Broj javnih zgrada čije troškove pokriva budžet

Broj javnih zgrada čije troškove pokriva budžet Energija/voda Održavanje Investiciono održavanje

Potpuno pokriva troškove - - -

Delimično pokriva troškove - - -


Page 16

Tabela 10 Opština Sokobanja- podaci o budžetu

Godina Ukupan budžet (din)

Troškovi za energiju (din)

Troškovi za robe, usluge, energetski troškovi kao procenat ukupnih troškova (%)

2006 269,771,298.95 1,126,788.78 0.42

Tabela 11 Budžetske subvencije javnim preduzećima vezane za enrgeiju

Godina Subvencije tekućih troškova JP (Din) Kapitalne subvencije JP (Din)

Da li grad koristi kredit za finansiranje infrastrukture

2006

3,500,000.00

Tabela 12 Energetska infrastruktura

Električna energija Mreža Naponski nivo (kV) Dužina (km)

110 kV -

35 kV -

20 kV -

10 kV -

0.4 kV -

Transformatori Naponski nivo (kV) Broj Ukupna instalisana snaga (MW)


Page 17

110 kV/35 kV 1 110 kV/20 kV

110 kV/10 kV

35 kV/10 kV 3 20 kV/04 kV

10 kV/04.kV 95 Magistralni gasovod

Ne

Obnovljivi izvori energije Moguće lčokacije za male hidroelektrane(Broj)

Geotermalni izvori (Broj)

Biomasa Šumska

Poljoprivredna

Drvni otpad iz industrije

Otpad sa farmi

Tabela 13 Lista glavnih strateških dokumenata

Strategija lokalnog održivog razvoja opštine Sokobanja 2010

Prostorni plan 1974

Generalni urbanistički plan 2002

Plan detaljne regulacije

Strateški plan zaštite životne sredine

LEAP 2006


Page 18

4.3. Opštinske zgrade oprema i postrojenja

4.3.1. Opštinske zgrade i škole i neke tercijerne zgrade

Potrošnja električne energije i toplotne energije u opštinskim zgradama i školama zavisi od različitih faktora uključujući i sledeće faktore:

Stanje objekta(drvenarije, krova, termička izolacija i tako dalje)

Tip goriva koje se koristi za grejanje

Efikasnosti korišćenih uređaja

Broja radnih sati

Broja stepen dana u godini

Trajanja letnjih i zimskih odmora

Broja korisnika

Donju tabela sadrži podatke o potrošnji energije za grejanje u nekim zgradama u Sokobanji. Kao što se može videti podaci nisu potpuni. Tabela 14 Potrošnja energije za grejanje u nekim zgradama u opštini Sokobanja

1

Ustanova Grejana površina (m2)

Tip goriva Prosečna potrošnja goriva po grejnoj sezoni (t)

Ukupan instalisani kotlovski kapacitet (kW)

Potrošnja energije goriva (kWh)

Specifična potrošnja energije goriva (kWh/m2)

CO2 emisije (kg)

Hotel “Moravica”

6300.00 Lož ulje 80 2000 911,200.00 144.63 227,800.00

Hotel “Sunce” 5100.00 Mazut 180 1600 1,980,000.00 388.24 554,400.00

1 Izvor podataka: Opština


Page 19

Specijalna bolnica “Banjica”

6100.00 Mazut 150 2000 1,650,000.00 270.49 462,000.00

Hotel “Lepterjia”

9000.00 Mazut 300 2400 3,300,000.00 366.67 924,000.00

Specijalna bolnica “Sokobanja”

8000.00 Lož ulje 200 3500 2,278,000.00 284.75 569,500.00

2400.00 / /

600.00 Lož ulje 100 1,139,000.00 1898.33 284,750.00

/ /

Ugalj, Ogrevno drvo

50 / / /

Dom zdravlja 3300.00 Lož ulje 70 800 797,300.00 241.61 199,325.00

Vrtić “Bucko” 1200.00 Ugalj 100 350 533,500.00 444.58 186,725.00

Specijalna bolnica “Ozren”

10500.00 Ugalj 760 3300 4,054,600.00 386.15 1,419,110.00

Soko 1290.00 Ugalj 120 300 640,200.00 496.28 224,070.00

Osnovna škola “Mitropolit Mihailo”

2600.00 Ugalj 300 800 1,600,500.00 615.58 560,175.00


Page 20

Srednja škola “Branislav Nusic”

1800.00 Ugalj 120 400 640,200.00 355.67 224,070.00

“Trebic” doo 2300.00 Ugalj 140 800 746,900.00 324.74 261,415.00

Tabela 15 Indikatori za praćenje- javne zgrade

INDIKATOR JEDINICA MERE

Specifična potrošnja goriva kWh po m2 godišnje

Specifična potrošnja energije goriva za grejanje u javnim zgradama i glavnim turističim objektima u Sokobanji je veoma visoka - 335.12 kWh/m2 godišnje za uzorak zgrada prikazan u gornjoj tabeli. Potrebno je redovno prikupljati podatke za sve javne zgrade. Može se pripremiti zbirna Excel Tabela koja bi sadržala sve podatke. Neke preporuke su date članovima koordinacionog tima tokom radionice o prikupljanju podataka u martu 2011 godine u Beogradu.Tokom procesa pripreme plana biće dodatnih preporuka na ovu temu. B:2 Prosečna specifična potrošnja energije goriva za škole koje su prošle kroz rekonstrukciju u okviru Projekta energetske efikasnosti u Srbiji bila je ~243 kWh/m2 i smanjena je na ~144 kWh/m2 nakon rekonstrukcije. Dobra praksa podrazumeva potrošnju od oko 100 kWh/m2 godišnje. O:3 Održivo snabdevanje ekološki prihvatljivog goriva po pristupačnim cenama koje se pretvara u toplotu u efikasnom pretvaraču optimalne veličine odakle se toplota prosleđuje dobro konstruisanom sistemu za distribuciju toplotne energije i isporuku propisno sazidanom ili renoviranom objektu bi mogao biti opis održivo

2 Benčmark- relevantna referentna vrednost

3 Održiva proizvodnja usluge ili dobra


Page 21

proizvedene i isporučene toplotne energije. Ovakav proces uključuje lanac tehnologija, upravljačkih mehanizama i skupova ponašanja, koji su delimično opisani na sednicama radne grupe i koji su predstavljeni i u rezultatima SWOT analize i u matrici prioriteta.

4.3.2. Vodosnabdevanje i prerada otpadnih voda

Nije dostavljeno dovoljno podataka

Tabela 16 Indikatori za praćenje- vodosnabdevanje i prerada otpadnih voda

INDIKATOR JEDINICA

Udeo vode koja se ne naplaćuje Procenat Specifična potrošnja električne energije za vodosnabdevanje kWh/ m 3 proizvedene vode Specifična potrošnja električne enrgije za preradu otpadnih voda kWh/ m 3 prerađenih otpadnih voda Udeo biogasa u potrošnji energije za preradu otpadnih voda Procenat od ukupne toplotne energije

Procenat od ukupne električne energije

B: Poređenje specifične potrošnje električne energije potrebne za proizvodnju pijaće vode, između različitih sistema vodosnabdevanja nije jednostavno budući da ova potrošnja zavisi od mnogobrojnih faktora koji su van kontrole preduzeća. Međutim, uzevši u obzir da je potrošnja energije proporcionalna količine proizvedene vode( zavisnost nije linearna) smanjenje količine vode koja se ne naplaćuje na prihvatljiviji nivo ( do 20%) bi značajno smanjilo potrošnju električne energije za pumpanje koja tipično predstavlja 85% ili više od ukupne potrošnje električne energije. Dodatne moguće uštede su predstavljene u sledećoj sekciji.

O Slika 3 ukazuje na učešće pojedinih procesa u ukupnoj potrošnji energije u vodosnabdevanju i ukazuje na značaj mera energetske efikanosti prikazanih u Tabeli 16.


Page 22

Slika 3 Karakteristični udeli pojedinih procesa u potrošnji energije u vodosnabdevanju u USA

4

Tabela 17 prikazuje neke glavne grupe aktivnosti koje dovode do povećanja energetske efikasnosti u sistemima vodosnabdevanja.

Tabela 17 Skup mogućih tehnoloških mera za unapređenje energetske efikasnosti u sistemima vodsnabdevanja

Tehnologija Mogući dobitak usled povećanja energetske efikasnosti( procentualno)

Visoko efikasni pumpa-motor sistemi

Budući da pumpanje predstavlja aktivnost u kojoj se troši najviše energije u procesu vodosnabdevanja (>85%), mogući uticaj visoko efikasnih sistema pumpa-motor je značajan. Energetske uštede koje se mogu ostvariti zavise od trenutne situacije, procenjene uštede se kreću u rasponu 10-30%.

Upravljanje putem frekventne regulacije

Korišćenje upravljanja putem frekventne regulacije u cilju praenja promenljivog opterećenja pumpanja može da doprinese značajnim uštedama u potrošnji energije u poređenju sa drugim metodama koje služe istoj svrsi. Hidraulički institu USA procenjuje moguće uštedu u dijapazonu od 30% do 50% za frekvantno upravljane centrifugalne pumpe. Smanjenje brzine pumpe za 20% može smanjiti potrošnju električne enrgije za 50%.

4 Izvor: Keith Carns, EPRI Solutions, Bringing Energy Efficiency to the Water & Wastewater Industry: How Do We Get There?, presented at WEFTEC 2005, Washington DC,

November 2, 2005.


Page 23

Optimizacija cevovoda

Optimizacijom dužine, prečnika i karakteristika cevovoda,može smanjiti otpor cevi pri pumpanju usled trenja a samim tim i energija potrebna da se nadoknade gubici usled trenja. Dodatne uštede se mogu ostvariti zamenom ventila ili uklanjaanjem nepotrebnih krivina cevovoda.Uštede u električnoj energiji usled poveanog prečnika mogu biti značajne. Prem jednoj studiji Ministarstva energetike( department of energy) SAD poveanje prečnika cevi može smanjiti potrošnju energije u iznosu od 5% do 20% u zavisnosti od početnog stanja.

Napredni SCADA sistemi

Procene stručnjaka govore da je moguće ostvariti uštede u potrošnji energije do 20% uvođenjem SCADA sistema. Rezultat e zavisiti od moguzćnosti SCADA sistema i operativnih parametara sitema.

4.3.3. Javna rasveta

Tabela 18 Struktura izvora svetlosti u sistemu javne rasvete opštine Sokobanja u 2009

Snaga izvora (W) UKUPNO %

Broj P (kW) Broj (%) P (%)

INC 100 200 300 500 0 0.0 0.0

Inkadescentni 1 lampa/stub 0 0.000

2 lampa/stub 0

PMHyb, CFL i ML 110 160 220 350 0 0.0 0.0

Hibridne živine i kompaktne fluoroscentne 1 lampa/stub 0 0.000

2 lampa/stub 0

HPM 80 125 250 400 700 25.3 23.9

Živine visokog pritiska 1 lampa/stub 7 912 83 1,002 147.76

2 lampa/stub

HPS 70 100 150 250 400 73.7 74.8

Natrijum visokog pritiska 1 lampa/stub 96 12 16 124 16.12

2 lampa/stub

MH 70 100 150 250 400 1.0 1.3


Page 24

Metal hloridne 1 lampa/stub 4 4 1

2 lampa/stub

Ukupan broj stubova 1130

Ukupan broj lampi 1130

Ukupna instalisana snaga (kW) 164.880

Slika 4 Tipovi izvora- udeo u ukupnoj snazi


Page 25

Slika 5 Tipovi izvora- udeo u ukupnom broju

Na osnovu podataka o instalisanoj snazi i podataka o ugovorenom radnom vremenu svetiljki od 4015 časova godišnje uz proračunsku vrednost gubitaka od 15% u sistemu javne rasvete i proračunsku vrednost jednovremenog rada sijalica od 0.9 izračunata je potrošnja električne energije za javnu rasvetu od 685,163 kWh godišnje.

Tabela 19 Indikatori za praćenje- javna rasveta

INDIKATOR JEDINICA

Prosečna efikasnost lampe lm/W Ukupna specifična potrošnja električne energije

kWh/ km osvetljenih ulica

Kvalitet osvetljenja Procenat ispunjenosti propisanog nivoa osvetljenja na testiranim mestima( alternativno nmerenje percepcije o kvalitetu osvetljenja)

Podaci o kvalitetu javne rasvete ne postoje, bilo u vidu merenja zadovoljstva bilo kao fotometrijska merenja.

Potrebno je prikupiti podatke o kvalitetu javne rasvete kako merenjem zadovoljstva tako i ciljanim fotometrijskim merenjima.


Page 26

B: Nismo sakupili dovoljno podataka o uporednim vrednostima. Neki podaci se mogu pronaći na sledećoj internet adresi: http://www.eu-enlight.org/index.php?c=21000026 O: Tabela 20 Poređenje efikasnosti i životnog veka različitih izvora svetlosti

Izvor svetlosti lm/W Očekivani životni vek

Inkadescentni 8 - 25 1000-200

Živini 13 - 48 1200-24000+

Fluoroscentni 33 - 77 10000-24000

Metal hloridni 60 - 100 10000-15000

Natrijum visokog pritiska 45 – 110 12000-24000

Natrijum niskog pritiska 80 - 180 10000-18000

4.4. Druge zgrade i postrojenja

4.4.1. Poslovne zgrade

Nisu prikupljeni značajni podaci.

http://www.eu-enlight.org/index.php?c=21000026

http://www.eu-enlight.org/index.php?c=21000026


Page 27

Tabela 21 Indikatori za praćenje- poslovne zgrade

INDIKATOR JEDINICA

Specifična potrošnja energije za grejanje kWh po m2 godišnje Prosečan broj izmena vazduha ( iz glavnog projekta) Broj izmena u satu Postojanje rekuperacije toplote na sistemu za ventilaciju -

Nema podataka o potrošnji u poslovnim zgradama ni za električnu energiju ni za grejanje.

Potrebno je sakupljanje podataka o potrošnji električne energije, provera glavnih projekata na broj izmena vazduha, razvoj upitnika za prikupljanje podataka o potrošnji energije za grejanje.

4.4.2. Stambene zgrade

Podaci o specifičnoj potrošnji za grejanje stambenih zgrada su pribavljeni kroz istraživanje koje je sprovedeno u Sokobanji kao što je prethodno objašnjeno.

Slika 6 Kako se građani Sokobanje greju (u %)

Tabela 22 Tip grejanja i vrsta goriva (u %)


Page 28

Struja Drva Ugalj

Etažno grejanje 3 95 2

Električni aparati 85 15

Uređaji za grejanje 0 97 3

Prosek 4 94 2

Slika 7 Zadovoljstvo postojećim načinom grejanja (u %)

Tabela 23 Kupovna moć i tip grejanja (u %)

Nemamo dovoljno novca za hranu

Imamo dovoljno novca za hranu, nema za kupovinu odeće i obuće

Imamo dovoljno za hranu, odeću i obuću, ali nema za skuplje stvari – na primer, za frižider, TV

Možemo da priuštimo i kupovinu nešto skupljih stvari, ali ne i tako skupih kao što su npr. kola

Možemo da kupimo što god želimo

Etažno greja 6 20 51 23 1


Page 29

nje

Električni aparati 8 46 39 8

Uređaji za grejanje 14 42 38 6

Prosek 12 37 40 10 0

Slika 8 Grejanje prostorija u domaćinstvu (u %)


Page 30

Slika 9 Prosečna mesečna količina utrošene električne energije u kWh

Dva rezultata su nam privukla posebnu pažnju bez obzira na njihov relativno mali značaj u smislu ukupne potrošnje energije:

8 procenta domaćinstava poseduje klima uređaj

47 procenata domaćinstava koristi ogrevno drvo za kuvanje dok dodatnih 17 posto koristi gas iz boca.

Posle analize rezultata istraživanja izvršili smo dodatne proračune i projekciju rezultata sa uzorka na opštinu Sokobanja. Neki od najznačajnih rezultata su prikazani u nastavku ovog izveštaja. Prilikom proračuna korišćeni su sledeći konverzioni faktori:

Tabela 24 Korišćeni konverzioni faktori

Tip goriva Jedinica mere Energetski sadržaj jedinice mere (kWh/ po jm)

CO2 emisioni faktor (kg co2/ kWh energije)


Page 31

Mazut l 11 .28

Električna energija kWh 1 .832

Ogrevno drvo m3 1,450 0

Ugalj t 5,335 .35

Pod jednim kubnim metrom drveta smo podrazumevali kocku dimenzija metar puta metar puta metar isečenog, iscepkanog i sabijenog drveta prosečne vlažnosti od 30%. Kalorijska vrednost korišćena u proračunu je konzervativna procena. Tabela 25 Specifična potrošnja energije goriva za grejanje u Sokobanji po tipu goriva

5

Tip goriva Specifična potrošnja energije 6 (kWh/m2)

Ugalj 400.72

Ogrevno drvo 442.52

Tabela 26 Potrošnja energije goriva za grejanje domaćinstva i pripadajuće emisije po tipu goriva

5 Domaćinstva koji se primarno greju na električnu energiju imaju neto specifičnu potrošnju od 111.64 kWh/m

2

6 Uključuje I energiju potrebnu za kuvanje za one koji koriste drvo a delimično I za one koji koriste ugalj

Tip goriva Potrošnja energije (kWh)

CO2 emisije u kg CO2

Električna energija 792,079.13 659,009.83

Ogrevno drvo 115,233,250.88 -

Ugalj 30,122,557.03 11,446,571.67


Page 32

Tabela 27 Troškovi domaćinstava za grejanje u opštini Sokobanja

Troškovi domaćinstava za grejanje u opštini Sokobanja

(Din)

Električna energija Ogrevno drvo Ugalj Ukupno

8,227,968.75 218,717,693.75 51,547,310.00 278,492,972.50

Podaci dobijeni iz istraživanja su u korelaciji sa percepcijom o kvalitetu vazduha u Sokobanji u zimskom periodu. Dobijeni podaci o specifičnoj potrošnji jasno ukazuju na korišćenje neefikasnih uređaja. Značajne uštede u potrošnji energije su moguće uz unapređenje efikasnosti, a ove uštede mogu imati i značajan novčani izraz budući da je potrošnja domaćinstava za grejanje u Sokobanji procenjena na preko 2.5 miliona evra za zimsku sezonu 2010/2011. Istraživanje je takođe pokazalo već poznatu dimenziju energetskog siromaštva i veze između energije i siromaštva.

Tabela 28 Indikatori za praćenje- stambeni objekti

INDIKATOR JEDINICA

Specifična potrošnja goriva za grejanje kWh po m2 godišnje Gorivni miks za grejanje kWh energije goriva

Velika količina podataka je dobijena putem istraživanja. Više disagregairanih podataka od elektrodistribucije bi pomoglo daljem planiranju sektora.

Potrebno je prikupiti disagregirane podatke o potrošnji električne energije.

B:

UKUPNO 146,147,887.03 12,105,581.50


Page 33

Važne uporedne referentne vrednosti su predstavljene na donjoj slici. 1 kgoe iznosi 11.63 kWh.

Slika 10 Potrošnja energije za grejanje u izabranim zemljama

4.5. Drumski transport

4.5.1. Vozni park opštine

Potrebno je više podataka da bi se doneo informisaniji zaključak.


Page 34

4.5.2. Individualni prevoz

Podaci dobijeni na osnovu istraživanja su nam omogućili u uvid u šeme korišćenja individualnog transporta građana Sokobanje.

Tabela 29 Potrošnja goriva i troškovi za individualni prevoz na teritoriji opštine Sokobanja- prvo vozilo

Potrošnja goriva i troškovi za individualni prevoz na teritoriji opštine Sokobanja- prvo vozilo

Tip goriva

Prosečna godišnja kilometraža (km)

Prosečna ukupna godišnja potrošnja goriva po vozila (l)

Prosečna potrošnja na 100 km

Pređena kilometraža unutar opštine (%)

Procenat učešća vozila sa datim tipom goriva u ukupnom broju

Ukupna potrošnja (l)

Ukupni troškovi (din)

Benzin 10,951.00 640.00 7.62 76.73 0.64 1,294,145 181,180,343

Dizel 10,705.00 404.17 6.27 60.23 0.20 255,400 34,479,016

TNG 10,014.00 660.19 8.45 78.00 0.16 333,745 20,024,686

Rezultati ukazuju na relativno visoku prosečnu potrošnju goriva u starom voznom parku. Domaćinstva u Sokobanja potrošila oko 2 miliona evra na nabavku goriva za putovanja unutar granica opštine. Građani Sokobanje retko koriste bicikl kao prevozno sredstvo ali oko 30% njih pokazuje volju da poveća korišenje bicikla u slučaju da se steknu određeni preduslovi.


Page 35

Slika 11 Posedovanje motornih vozila (u %)

Tabela 30 Elementi vezani za motorna vozila (u %)

Prvi automobil

Drugi automobil

Lako dostavno vozilo Motocikl

Starost vozila 18 11 13 19

Kubikaža 1405 1700 2000 139

Prosečna potrošnja na 100km 7,4 7,4 6,7 5

Mesečno prelaženje vozilom 826 725 1733 163

Godišnje prelaženje vozilom 10748 8369 21267 1844


Page 36

Km procentualno pređena na teritoriji opštine 74 62 58 95

Slika 12 Korišćenje bickla u Sokobanji (u %)

Istraživana je takođe i trenutna upotreba bicikla kao prevoznog sredstva kao i stavovi građana prema mogućem povećanju korišenja bicikla u tu svrhu. Ispitanici su navodili i koje preduslove je potrebno ispuniti da bi se povećala upotreba bicikla kao prevoznog sredstva.


Page 37

Slika 13 Motivacija za povećano korišćenje bicikla (u %)

Tabela 31 Indikatori za praćenje- Individualni prevoz

INDIKATOR JEDINICA

Specifična potrošnja goriva l per 100 km Udeo građana koji koriste bicikl kao prevozno sredstvo % Miks goriva koje građani koriste za prevoz (procenti ukupno pređenih kilometear po tipu pogonskog goriva)

%

Potrebno je izvršiti dodatna ukrštanja podataka radi provere rezultata istraživanja

B


Page 38

Tabela 32 Prosečna potrošnja goriva putničkih vozila u Srbiji 7

Prosečna potrošnja goriva putničkih vozila u Srbiji

Tip goriva Prosečna potrošnja [ g/km]

Benzin 70

Dizel 60

TNG 57.5

4.5.3. Javni prevoz

Javni prevoz nije organizovan u Sokobanji.

4.6. DALJINSKO GREJANJE

Ne postoji daljinsko grejanje u Sokobanji. Nedostaci postojećeg načina grejanja kako sa aspekta zagađenja vazduha tako i sa aspekta energetske efikasnosti su bili jedan od glavnih motiva za izradu ovog plana. Studija koja bi ukazala na mogućnosti uvođenja sistema daljinskog grejanja u opštini Sokobanja je jedan od prioritetnih projekata za sprovođenje. Postoji mogunost korišćenja metana ili latentne toplote vode koja se ispumpava iz rudnika Soko. Takođe moguće je razmišljati o korišćenju biomase u cilju uspostavljanja održivog sistema daljinskog grejanja u Sokobanji. Tabela 33 Indikatori za praćenje- sistem daljinskog grejanja

INDIKATOR JEDINICA

Specifična cena toplote Din/kWh Godišnji stepen utilizacije(godišnja proizvodnja toplotne energije podeljena sa instalisanom snagom) Sati Specifične CO2 emisije iz sagorevanja tCO2/kWh toplotne energije

7 ODREĐIVANJE KOLIČINA EMITOVANIH GASOVITIH ZAGAĐUJUĆIH.MATERIJA POREKLOM OD DRUMSKOG SAOBRAĆAJA PRIMENOM. COPERT IV MODELA EVROPSKE AGENCIJE

ZA ŽIVOTNU


Page 39

B: Pogledati internet stranicu Welcome to Euroheat: District heating . O: Održivost daljinskog grejanja u mnogome zavisi od lokalnih uslova. Možemo međutim reći da sistemi daljinskog grejanja kakvi su danas u Srbiji nisu održivi iz barem nekoliko razloga:

Proizvodnja samo toplotne energije sagorevanjem kvalitetnih uvoznih goriva

Kotlovi za celu sezonu i sva doba dana (koji opslužuju i bazno i vršno opterećenje)

Nepostojanje skladištenja toplote

Grejanje prostora sa malo ili nimalo pripreme tople vode za domaćinstva što dovodi do veoma niske stope korišćenja veoma skupe opreme. Ovakvi sistemi daljinskog grejanja ne mogu biti konkurentni modernim opcijama grejanja raspoloživim lokalno, mogu uništiti mogunost razvoja modernijeg i efikasnijeg proizvodnog miksa u Srbiji sa visokim društveni m troškovima. Nove javne investicije u sisteme ovakvog tipa ili slične mogu uništiti mogućnost nastanka modernog i održivog energetskog miksa u Srbiji.

4.7. Swot analiza

SNAGE

30 l u sekundi vode iz rudnika na temperaturi od 20 stepeni

6 metara kubnih u minuti jamskog gasa

Biomasa u državnim i privatnim šumama i van šumskih kompleksa

Blizina rudnika Soko, mogućnost iskorišćavanja otpada za grejanje

Geotermalni potencijal sokobanje

Ljudski resursi(kadrovi)

Mogućnost korišćenja obnovljivih izvora energije

Mogućnost korišćenja ugljene prašine

Motivacija građana da se sačuva životna sredina

Nema zagađivača

Niska industrijalizacija

Odlučnost lokalne zajednice da pristupi izradi plana

Postojeće ekološko okruženje sokobanje

Postojeći projekat o daljinskom grejanju

SLABOSTI

Finansije kako javne(lokalne) tako i privatne(stanovništvo i privreda)

Stanje u turističkom sektoru

Nedostatak kohezije u zajednici

Nedovoljno razvijena svest

Lični interes ispred javnog

Nedostatak osećaja za opšte dobro

Nedostatak znanja i obrazovanja o energiji uopšte i energetskoj efikasnosti

Nedostatak kampanje o potrebi za štednjom energije i korišćenju obnovljivih izvora energije

Nedostatak projekata za konkurisanje za sredstva na nacionalnom i međunarodnom nivou

Nedostatak kadrova za implementaciju i izradu projekata( nedovoljan broj i kvalitet)

http://www.euroheat.org/Default.aspx?ID=4


Page 40

Potencijal hidro ( 7 lokacija u katastru, protočne, prostorni plan akumulacije bovan predviđa 17 malih hidroelektrana na 9 lokacija)

Potencijal vetra

Prirodni resursi

Rešenost lokalne zajednice da pristupi rešavanju problema

Rezerve uglja ( 60 miliona tona)

Termomineralne vode

Zajednica turističkih radnika Sokobanje

Kratko trajanje turističke sezone

Pretnja da ne dođe do implementacije planova

Nepostojanje svesti, neznanje, neinformisanost o posledicama sadašnjih trendova

Nedostatak sistemskog obrazovanja u oblasti zaštite životne sredine u obrazovnom sistemu

MOGUĆNOSTI

Produženje turističke sezone putem energetske efikasnosti

Smanjenje troškova za energiju (rasveta, grejanje)

Manji apsolutni iznos sredstava potreban za promenu

Otvaranje novih radnih mesta

Sprovođenje kampanje putem sredstava informisanja

Sprovođenja plana komunikacije

Realizacija projekata uz pomoć EU fondova ili drugih fondova na globalnom nivou

PRETNJE

Mala sredina , otežana komunikacija sa državnim centrima, zanemarivanje potreba zajednice

Centralizacija

Nedostaje strateška podrška države

Nesprovođenje planova i projekata u ovoj oblasti na nivou države

Nedovoljno učešće javnosti u procesu donošenja odluka

Nepostojanje adekvatne zakonske regulative(zakon o energetici u proceduri)

Nepostojanje zakona o termomineralnim vodama

Politička nestabilnost

Nepostojanje subvencija za primenu postojećih načina uštede energije(smanjenje poreza, povoljni krediti)


Page 41

5. AKCIONI PLAN

PRIORITET 1. UNAPREDITI KVALITET I ODRŽIVOST PROIZVODNJE I POTROŠNJE TOPLOTNE ENERGIJE , U JAVNIM I PRIVATNIM ZGRADAMA U SOKOBANJI , VODEĆI RAČUNA O STANJU ŽIVOTNE SREDINE, NA EKONOMSKI ODRŽIV NAČIN

VIZIJA: DOMAĆINSTVA, JAVNE ZGRADE I POSLOVNI PROSTOR U SOKOBANJI SE KVALITETNO I EKONOMSKI PRISTUPAČNO GREJU NE NARUŠAVAJUĆI STANJE ŽIVOTNE SREDINE I NE UGROŽAVAJUĆI KVALITET VAZDUHA BITAN ZA RAZVOJ TURIZMA

STRATEŠKI CILJ 1: SMANJENJE JEDINIČNE POTROŠNJE TOPLOTNE ENERGIJE U ZGRADARSTVU U SOKOBANJI

SPECIFIČNI CILJ PROJEKAT/AKCIJA/AKTIVNOST PARTNERI VREMENSKI ROKOVI

IZVOR SREDSTAVA INDIKATOR

1. 1 POBOLJŠANJE ENERGETSKE EFIKASNOSTI ZGRADA U PRIVATNOM I JAVNOM SEKTORU

1.1. PRIPREMA I SPROVOĐENJE PROGRAMA UNAPREĐENJA ENERGETSKE EFIKASNOSTI ZGRADA 1.2. USPOSTAVLJANJE PODSTICAJNIH MERA ZA UNAPREĐENJE ENERGETSKE EFIKASNOSTI U ZGRADAMA( PORESKE I DRUGE OLAKŠICE)

MŽSRPP8,INŽINJERSKA KOMORA SRBIJE, BILATERALNE I MULTILATERALNE RAZVOJNE AGENCIJE, SKGO, PAKT GRADONAČELNIKA, FZŽS9, MFI10

2012-2020 SOPSTVENA SREDSTVA VLASNIKA, FZŽS, BILATERALNE I MULTILATERALNE RAZVOJNE AGENCIJE, MFI, BUDŽET OPŠTINE ( PORESKI KREDIT), KOMERCIJALNE BANKE

SPECIFIČNA SNAGA GREJANJA ZGRADA

2 UNAPREĐENO UPRAVLJANJE KVALITETOM ČVRSTOG GORIVA U DOMAĆINSTVIMA

2.1. SPROVOĐENJE PROGRAMA OBUKE ZA UPRAVLJANJE KVALITETOM ČVRSTOG GORIVA

MAŠINSKI FAKULTETI, BILATERALNE I MULTILATERALNE RAZVOJNE AGENCIJE, FZŽS, MŽSRPP, NVO

2012-2015 SOPSTVENA SREDSTVA VLASNIKA, FZŽS, BILATERALNE I MULTILATERALNE RAZVOJNE

SPECIFIČNA POTROŠNJA GORIVA ZA GREJANJE

8 MINISTARSTVO ŽIVOTNE SREDINE, PROSTORNOG PLANIRANJA I RUDARSTVA

9 FOND ZA ZAŠTITU ŽIVOTNE SREDINE

10MEĐUNARODNE FINANSIJSKE INSTITUCIJE


Page 42

AGENCIJE,BUDŽET OPŠTINE

3 UNAPREĐENA EFIKASNOST UREĐAJA ZA SAGOREVANJE ČVRSTIH GORIVA PUTEM , ZAMENE, UNAPREĐENOG ODRŽAVANJA I REGULACIJE

3.1. ZAMENA POSTOJEĆIH UREĐAJA ZA GREJANJE I KUVANJE NA ČVRSTO GORIVO EFIKASNIJIM UREĐAJIMA SA MANJIM ŠTETNIM UTICAJIMA NA ŽIVOTNU SREDINU 3.2. PRIPREMA I SPROVOĐENJE KONTROLE KVALITETA LOŽIŠTA I SISTEMA ZA ODVOĐENJE DIMNIH GASOVA 3.3. IZGRADNJA KAPACITETA DIMNIČARSKE SLUŽBE

MAŠINSKI FAKULTETI, BILATERALNE I MULTILATERALNE RAZVOJNE AGENCIJE, FZŽS, MŽSRPP, NVO

2012-2015 SOPSTVENA SREDSTVA VLASNIKA, FZŽS, BILATERALNE I MULTILATERALNE RAZVOJNE AGENCIJE,BUDŽET OPŠTINE

SPECIFIČNA POTROŠNJA GORIVA ZA GREJANJE

STRATEŠKI CILJ 2: SMANJENJE ZAGAĐENJA VAZDUHA USLED GREJANJA U SOKOBANJI



1. ANALIZA MOGUĆNOSTI ZA UVOĐENJE SISTEMA DALJINSKOG GREJANJA

1.1. ANALIZA I PROGNOZA KRETANJA TOPLOTNOG KONZUMA SA IDEJNIM REŠENJEM DISTRIBUTIVNE TOPLOTNE MREŽE 1.2. ANALIZA MOGUĆNOSTI IZGRADNJE ENERGANE-TOPLANE NA BAZI KAPACITETA RUDNIKA SOKO (JAMSKI GAS, TOPLA VODA) 1.3. ANALIZA POTENCIJALA DRVNE BIOMASE U CILJU IZGRADNJE SISTEMA DALJINSKOG GREJANJA

MŽSRPP, FZŽS, KOMERCIJALNE BANKE, MEĐUNARODNE FINANSIJSKE INSTITUCIJE, BILATERALNE I MULTILATERALNE RAZVOJNE AGENCIJE, NVO, PRIVATNE KOMPANIJE

2012-2013 BUDŽET OPŠTINE, FZŽS,MPTVŠ11, BILATERALNE I MULTILATERALNE RAZVOJNE AGENCIJE, PRIVATNE KOMPANIJE

BROJ IZVRŠENIH ANALIZA

2 ISKORIŠTENJE 2.1. RAZREŠENJE PITANJA MŽSRPP, FZŽS, 2012 BUDŽET OPŠTINE,

11

MINISTARSTVO POLJOPRIVREDE, TRGOVINE, ŠUMARSTVA I VODOPRIVREDE


Page 43

GEOTERMALNIH IZVORA ENERGIJE ZA GREJANJE OBJEKATA

EKSPLOATACIONIH PRAVA 2.2. ANALIZA IZDAŠNOSTI I KARAKTERISTIKA BUŠOTINA

KOMERCIJALNE BANKE, MEĐUNARODNE FINANSIJSKE INSTITUCIJE, BILATERALNE I MULTILATERALNE RAZVOJNE AGENCIJE, NVO, PRIVATNE KOMPANIJE

FZŽS,MPTVŠ, BILATERALNE I MULTILATERALNE RAZVOJNE AGENCIJE, PRIVATNE KOMPANIJE

3 DOMAĆINSTVA(JAVNE ZGRADE, POSLOVNE ZGRADE)12 KORISTE

SOLARNU ENERGIJU ZA GREJANJE I PRIPREMU

SANITARNE TOPLE VODE

3.1. PROCENA IZDAŠNOSTI SUNČEVE ENERGIJE NA TETRITORIJI SOKOBANJA I UKUPNIH UŠTEDA U DRUGIM VIDOVIMA ENERGIJE KAO I SMANJENJA EMISIJE GASOVA SA EFEKTOM STAKLENE BAŠTE 3.2. ANALIZA PREPREKA ZA POVEĆANO KORIŠĆENE SUNČEVE ENERGIJE ZA PASIVNO GREJANJE I PRIPREMU SANITARNE TOPLE VODE 3.3. PRIPREMA I SPROVOĐENJE PROGRAMA KORIŠĆENJA SUNČEVE ENERGIJE ZA PASIVNO GREJANJE I PRIPREMU SANITARNE TOPLE U JAVNIM I PRIVATNIM ZGRADAMA 3.4. PRIMENA „PROPISOM ZA SUNCE“ MEHANIZMA 13 3.5. IZRADA MODELA

MŽSRPP, FZŽS, KOMERCIJALNE BANKE, MEĐUNARODNE FINANSIJSKE INSTITUCIJE, BILATERALNE I MULTILATERALNE RAZVOJNE AGENCIJE, NVO, PAKT GRADONAČELNIKA

2012-2020 SOPSTVENA SREDSTVA VLASNIKA, FZŽS, BILATERALNE I MULTILATERALNE RAZVOJNE AGENCIJE, BUDŽET OPŠTINE( PORESKI KREDIT)

POVRŠINA INSTALISANIH SOLARNIH KOLEKTORA ZA PASIVNO SOLARNO GREJANJE

12

ODVOJENI CILJEVI 13 HTTP://WWW.SOLARORDINANCES.EU/


Page 44

FINANSIRANJA NABAVKE UREĐAJA ZA KORIŠĆENJE SUNČEVE ENERGIJE ZA GREJANJE I PRIPREMU SANITARNE TOPLE VODE

4 DOMAĆINSTVA (JAVNE ZGRADE, POSLOVNE ZGRADE)14 KORISTE TOPLOTNE PUMPE ZA GREJANJE I PRIPREMU SANITARNE TOPLE VODE

4.1. PRIPREMA I SPROVOĐENJE PROGRAMA JAČANJA SVESTI O MOGUĆEM ZNAČAJU TOPLOTNIH PUMPI ZA GREJANJE I PRIPREMU SANITARNE TOPLE VODE U JAVNIM I PRIVATNIM ZGRADAMA 4.2. IZRADA PROGRAMA PODSTICAJA KORIŠĆENJA TOPLOTNIH PUMPI ZA GREJANJE I PRIPREMU SANITARNE TOPLE VODE U JAVNIM I PRIVATNIM ZGRADAMA 4.3. IZRADA MODELA FINANSIRANJA NABAVKE TOPLOTNIH PUMPI

MIE,MŽSRPP, FZŽS, MEĐUNARODNE FINANSIJSKE INSTITUCIJE, BILATERALNE I MULTILATERALNE RAZVOJNE AGENCIJE, NVO, PAKT GRADONAČELNIKA, KOMERCIJALNE BANKE

2012-2020 SOPSTVENA SREDSTVA VLASNIKA, FZŽS, BILATERALNE I MULTILATERALNE RAZVOJNE AGENCIJE, BUDŽET OPŠTINE( PORESKI KREDIT)

INSTALISANA SNAGA TOPLOTNIH PUMPI

PRIORITET 2. UNAPREDITI EFIKASNOST POTROŠNJE ENERGIJE U VODOSNABDEVANJU PRERADI OTPADNIH VODA I JAVNOJ RASVETI

VIZIJA: VODOSNABDEVANJE I PRERADA OTPADNIH VODA U GRADU VALJEVU SE OBAVLJAJU UZ UPOTREBU TEHNOLOGIJA I NAČIN NAPLATE KOJI OMOGUĆAVAJU ENERGETSKI EFIKASNU USLUGU. SISTEM JAVNE RASVETE U SOKOBANJI OBEZBEĐUJE KVALITETNO OSVETLJENJE IZ ENERGETSKI EFIKASNIH IZVORA

STRATEŠKI CILJ1: SMANJENJE GUBITAKA U VODOVODNOJ MREŽI



1 SMANJENJE GUBITAKA NA VODOVODNOJ MREŽI

1.1. REKONSTRUKCIJA VODOVODNE MREŽE U SOKOBANJI

BILATERALNE I MULTILATERALNE RAZVOJNE

2012-2020

SOPSTVENA SREDSTVA PREDUZEĆA,

PROCENAT GUBITAKA NA VODOVODNOJ

14

ODVOJENI CILJEVI


Page 45

AGENCIJE, MŽSRPP, FZŽS, MPTŠV

BUDŽET OPŠTINE, MFI, FZŽS, BILATERALNE I MULTILATERALNE RAZVOJNE AGENCIJE

MREŽI

STRATEŠKI CILJ2 REKONSTRUKCIJA POSTROJENJA ZA PRERADU OTPADNIH VODA U SOKOBANJI



1 SMANJENJE POTROŠNJE ENERGIJE U PROCESU PRERADE OTPADNIH

VODA

1.1. REKONSTRUKCIJA POSTROJENJA ZA PREČIŠĆAVANJE OTPADNIH VODA

BILATERALNE I MULTILATERALNE RAZVOJNE AGENCIJE, MŽSRPP, FZŽS, MPTŠV

2020 SOPSTVENA SREDSTVA PREDUZEĆA, BUDŽET OPŠTINE, MFI, FZŽS, BILATERALNE I MULTILATERALNE RAZVOJNE AGENCIJE

POTROŠNJA ENERGIJE PO JEDINICI PRERAĐENE OTPADNE VODE

2 ISKORIŠĆENJE MULJA NASTALOG U PROCESU PRERADE OTPADNIH VODA U ENERGETSKE

SVRHE

2.1. ANALIZA ALTERNATIVA ZA KORIŠĆENJE(SAGOREVANJE, GASIFIKACIJA...)


2012-2014 SOPSTVENA SREDSTVA PREDUZEĆA, BUDŽET OPŠTINE, MFI, FZŽS, BILATERALNE I MULTILATERALNE RAZVOJNE AGENCIJE

KOLIČINA MULJA ISKORIŠTENOG U ENERGETSKE SVRHE

STRATEŠKI CILJ3: SMANJENJE POTROŠNJE ELEKTRIČNE ENERGIJE U PROCESU VODOSNABDEVANJA



1 SMANJENJE POTROŠNJE AKTIVNE ELEKTRIČNE ENERGIJE PO JEDINICI ISPORUČENE VODE

1.1. SPROVOĐENJE MERA ZA UNAPREĐENJE EFIKASNOSTI PUMPANJA

BILATERALNE I MULTILATERALNE RAZVOJNE AGENCIJE, MŽSRPP,

2012-2020 SOPSTVENA SREDSTVA PREDUZEĆA, BUDŽET OPŠTINE,

SPECIFIČNA POTROŠNJA AKTIVNE ELEKTRIČNE


Page 46

FZŽS, MPTŠV MFI, FZŽS, BILATERALNE I MULTILATERALNE RAZVOJNE AGENCIJE

ENERGIJE PO LITRU PROIZVEDENE VODE ZA PIĆE

2 SMANJENJE POTROŠNJE REAKTIVNE ELEKTRIČNE ENERGIJE PO JEDINICI ISPORUČENE VODE

2.1. SPROVOĐENJE MERA ZA KOMPENZACIJU REAKTIVNE ENERGIJE



SPECIFIČNA POTROŠNJA REAKTIVNE ENERGIJE PO LITRU PROIZVEDENE VODE ZA PIĆE

STRATEŠKI CILJ 4: SMANJENJE POTROŠNJE ELEKTRIČNE ENERGIJE I POBOLJŠANJE KVALITETA JAVNE RASVETE



1 ENERGETSKI EFIKASNA JAVNA RASVETA U SKLADU SA NAJBOLJIM DOSTUPNIM TEHNOLOGIJAMA

1.1. SPROVOĐENJE POSTOJEĆIH I IZRADA I SPROVOĐENJE NOVI PROJEKATA ZAMENE JAVNE RASVETE

BILATERALNE I MULTILATERALNE RAZVOJNE AGENCIJE, MŽSRPP, FZŽS,MIER, AEERS


STRUKTURA IZVORA SVETLOSTI U JAVNOJ RASVETI ODNOS OSVETLJAJA I IINSTALISANE SNAGE SVETILJKI

PRIORITET 3. UNAPREDITI UPRAVLJANJE ENERGETSKIM SEKTOROM U OPŠTINI SOKOBANJA

VIZIJA: LOKALNA SAMOUPRAVA PLANIRA, SPROVODI, PRATI SPROVOĐENJE I PRILAGOĐAVA PLANOVE U ENERGETSKOM SEKTORU U SARADNJI SA ORGANIZACIJAMA CIVILNOG DRUŠTVA I POJEDINCIMA I INSTITUCIONALNIM PARTNERIMA IZ ZEMLJE I INOSTRANSTVA

STRATEŠKI CILJ1: PODIZANJE SVESTI I UNAPREĐENJE ENERGETSKE KULTURE GRAĐANA I POVEĆANJE NIVOA ZNANJA O ENERGETSKOJ EFIKASNOSTI I OBNOVLJIVIM IZVORIMA ENERGIJE



1 UPOZNAVANJE 1.1. ODRŽAVANJE SEMINARA MIE, PRIVREDNE 2012-2020 PRIVREDNE BROJ ODRŽANIH


Page 47

TURISTIČKIH RADNIKA SA MOGUĆNOSTIMA RACIONALIZACIJE U POTROŠNJI ENERGIJE I SUPSTITUCIJE ENERGENATA

O ENERGETSKOJ EFIKASNOSTI

KOMORE, AEERS KOMORE, BILATERALNE I MULTILATERALNE RAZVOJNE AGENCIJE, SOPSTVENA SREDSTVA PRIVREDNIKA

SEMINARA

STRATEŠKI CILJ 2 : OSTVARITI UČEŠĆE GRAĐANA U PROCESU SPROVOĐENJA LOKALNOG ENERGETSKOG PLANA



1 MOTIVISANJE I OSPOSOBLJAVANJE GRAĐANA ZA UKLJUČIVANJE U PROCES SPROVOĐENJA LOKALNOG ENERGETSKOG PLANA

1.1. IZRADA PLANA PROMOTIVNE KAMPANJE 1.2. DOBIJANJE FINANSIJSKE PODRŠKE, OSIM BUDŽETA GRADA, ZA BAR JEDAN PROJEKAT JAVNOG ZAGOVARANJA UČEŠĆA GRAĐANA

NVO, BILATERALNE I MULTILATERALNE RAZVOJNE AGENCIJE, PRIVATNE

SREDINA 2012 AEERS, BILATERALNE I MULTILATERALNE RAZVOJNE AGENCIJE, BUDŽET OPŠTINE

BROJ JAVNOG ZAGOVARANJA UČEŠĆA GRAĐANA

STRATEŠKI CILJ 3: USPOSTAVLJANJE ENERGETSKOG MENADŽMENTA U JAVNOM SEKTORU



1 USPOSTAVLJANJE PROCESA UPRAVLJANJA ZGRADAMA U JAVNOM SEKTORU

1.1. USPOSTAVLJANJE MEHANIZMA ZA PRAĆENJE STANJA ZGRADA UKLJUČUJUĆI POTROŠNJU ENERGIJE

MŽSRPP,INŽINJERSKA KOMORA SRBIJE, BILATERALNE I MULTILATERALNE RAZVOJNE AGENCIJE, SKGO, PAKT GRADONAČELNIKA, FZŽS, MFI

2012-2013 BUDŽET OPŠTINE BROJ ZGRADA OBUHVAĆEN PROCESOM UPRAVLJANJA


Page 48

2 FORMIRANJE UPRAVLJAČKOG TELA ZA ENERGETIKU15

2.1. IZRADA ODLUKE SKUPŠTINE OPŠTINE O USTANOVLJAVANJU SAVETA ZA ENERGETSKU EFIKASNOST, U KOME ĆE BITI PREDSTAVNICI PRIVREDE, GRAĐANI, NAUČNI RADNICI...

MIE, NVO, BILATERALNE I MULTILATERALNE RAZVOJNE AGENCIJE, PRIVATNE KOMPANIJE FAKULTETI, AEERS, SKGO, PAKT GRADONAČELNIKA

2012 BUDŽET OPŠTINE FORMIRANO UPRAVLJAČKO TELO

3 SPROVOĐENJE, PRAĆENJE I REVIZIJA ENERGETSKOG PLANA

3.1. IZGRADNJA KAPACITETA SAVETA ZA PRAĆENJE SPROVOĐENJA ENERGETSKOG PLANA

MIE, NVO, BILATERALNE I MULTILATERALNE RAZVOJNE AGENCIJE, PRIVATNE KOMPANIJE FAKULTETI, AEERS, SKGO, PAKT GRADONAČELNIKA

2012 BUDŽET OPŠTINE IZVEŠTAJ O SPROVOĐENJU ENERGETSKOG PLANA

STRATEŠKI CILJ 4: STVARANJE LOKALNIH REGIONALNIH, NACIONALNIH I MEĐUNARODNIH, PARTNERSTAVA



1 STVARANJE KONTINENTALNIH PARTNERSTAVA

1.1. DONOŠENJE ODLUKE O PRISTUPANJU U BAR JEDNU EVROPSKU INICIJATIVU ZA BORBU PROTIV KLIMATSKIH PROMENA / ENERGETSKU EFIKASNOST / ODRŽIVU ENERGIJU

MIE, NVO, BILATERALNE I MULTILATERALNE RAZVOJNE AGENCIJE, PRIVATNE KOMPANIJE FAKULTETI, AEERS

SREDINA 2012 SREDINA 2012

BUDŽET OPŠTINE, BUDŽET PARTNERA

BROJ POTPISANIH PROTOKOLA

2. STVARANJE MEĐUSEKTORSKIH PARTNERSTAVA

2.1. POTPISATI PROTOKOL O PROMOCIJI ENERGETSKE EFIKASNOSTI SA

NVO, BILATERALNE I MULTILATERALNE RAZVOJNE AGENCIJE, PRIVATNE KOMPANIJE

SREDINA 2012 BUDŽET OPŠTINE BROJ POTPISNIKA PROTOKOLA

15

OVO TELO ĆE IMATI MANDAT DA PROCENJUJE MOGUĆI UTICAJ SVIH AKATA DONETIH NA LOKALNOM NIVOU NA ENERGETSKU EFIKASNOST, KORIŠĆENJE OBNOVLJIVIH IZVORA ENERGIJE I EMISIJU GASOVA SA EFEKTOM STAKLENE BAŠTE


Page 49

UDRUŽENJIMA GRAĐANA, NAUČNIM ILI NAUČNO-ISTRAŽIVČKIM INSTITUCIJAMA

FAKULTETI

3. STVARANJE MEĐUOPŠTINSKIH PARTNERSTAVA

3.1. PRIPREMA PROJEKATA UZ UČEŠĆE DRUGIH LOKALNIH SAMOUPRAVA

MIE, NVO, BILATERALNE I MULTILATERALNE RAZVOJNE AGENCIJE, SKGO, REGIONALNE RAZVOJNE AGENCIJE, KOMERCIJALNE BANKE

2012-2020 BUDŽET OPŠTINE, BUDŽET REGIONALNE RAZVOJNE AGENCIJE, BILATERALNE I MULTILATERALNE RAZVOJNE AGENCIJE

BROJ ZAJEDNIČKIH PROJEKATA

6. OKVIR ZA PRAĆENJE SPROVOĐENJA AKCIONOG PLANA I VREDNOVANJE POSTIGNUTIH REZULTATA- MONITORING I EVALUACIJA

Okvir za praćenje sprovođenja akcionog plana i vrednovanje postignutih reultata je neophodan da bi se videlo da li se planirane aktivnosti sprovode, kako se sprovode ,da li njihovo sprovođenje doprinosi ostvarivanju zacrtanih ciljeva i da li dostignuti ciljevi zaista čine gradivne elemente vizije predstavljene u ovom planu. Monitoring i evaluacija nam omogućuju ne samo da pratimo da li sprovodimo ono što smo se dogovorili već i da li su naše polazne pretpostavke o vezi između planiranih aktivnosti, zacrtanih ciljeva i predstavljene vizije tačne. Plan koji je ovde predstavljen je prvi sistematizovani pokušaj strateškog planiranja energetskog sektora na nivou opštine Sokobanja.Samim tim što je prvi, ovaj plan predstavlja plan diskontinuiteta time što se njime predlaže uspostavljanje nove prakse. Praćenje sprovođenja ovakvog plana i vrednovanje postignutih rezultata tim su važniji. Kao što je u samom planu i navedeno, mnogi podaci koji su potrebni radi još boljeg sagledavanja stanja u energestkom sektoru u opštini Sokobanja nisu u potpunosti dostupni, a mnogi , naročito oni o najvećoj energetskoj potrošnji- potrošnji domaćinstava za grejanje su po prvi put na ovaj način prikupljeni i prikazani. Za očekivati je da će nivo informacija i znanja u vezi sa upravljanjem ovim sektorom rasti, te da će mogućnosti za boljim uobličavanjem planiranih aktivnosti dovesti do učestalih promena postojećeg plana. Ovim planom lokalna samouprava se predstavlja kao jedna od strana koja učestvuje u pravljenju energetske politike na lokalnom nivou. Tu politiku nije moguće voditi mimo drugih politika te se stoga planom predviđa osnivanje saveta za energetsku efikasnost kome bi bili povereni zadaci monitoringa i evaluacije plana. Neposredna zaduženja pojedinih strana, a naročito državnih službenika na radu u lokalnoj samoupravi bi bila određena odgovarajućim aktima u skladu sa potrebama i ograničenjima sa kojima se gradska uprava suočava. U narednom periodu možemo očekivati i donošenje novih zakona kojima se lokalnim samoupravama daju određena prava i određuju neke dužnosti u energetskom sektoru, a posebno one vezane za energetsku efikasnost. Moguće je da će ovi zakonski akti imati neke imperativne norme koje se tiču i načina praćenja i


Page 50

vrednovanja sprovođenja nekih mera vezanih za energetsku politiku. Po donošenju ovih akata, potrebno je izvršiti vrednovanje ne samo sprovođenja već i postavke ovog plana, te ukoliko to bude neophodno pristupiti i njegovoj reviziji.

7. PRILOZI

7.1. Lista učesnika u procesu izrade plana

7.2. Lista opštinskih planova i relevantnih dokumenata

Documents

Lokalni energetski plan opštine Sokobanja 2011- · PDF fileTabela 12 Energetska infrastruktura ... Tabela 18 Struktura izvora svetlosti u sistemu javne rasvete opštine Sokobanja