196
Komisyon sa wikang filipino Manwal ng Operasyon

KWF Manwal ng Operasyon

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: KWF Manwal ng Operasyon

Komisyon sa wikang filipino

Manwal

ng Operasyon

Page 2: KWF Manwal ng Operasyon
Page 3: KWF Manwal ng Operasyon

Komisyon sa wikang filipino Manwal

ng Operasyon

METRO MANILA2016

Page 4: KWF Manwal ng Operasyon

KWF Manwal ng Operasyon

KWF Manwal sa Operasyon Karapatang-sipi © 2015 ng Komisyon sa Wikang Filipino.

RESERBADO ANG LAHAT NG KARAPATAN. Walang bahagi ng librong ito ang maaaring sipiin o gamitin nang walang nakasulat na pahintulot mula sa may-akda at tagapaglathala.

Disenyo ng aklat at pabalat ni Angeli Narvaez.

Inilathala ng

KOMISYON SA WIKANG FILIPINOGusaling Watson, 1610 Kalye J. P. Laurel, Malacañang Complex San Miguel, Maynila 1005 ● Telepono Blg. 733-7260, [email protected] ● www.kwf.gov.ph

Page 5: KWF Manwal ng Operasyon

KWF Manwal ng Operasyon

PambungadPanimula Estruktura ng KWFBisyon at Misyon ng Komisyon sa Wikang Filipino Ang Kalupunan ng mga KomisyonerLupong TagapagpaganapAng Sekretaryat Mga Pangkalahatang Patakaran at Pamamaraan

Mga Pangunahing Serbisyo ng KWF• Pagsasalin• Paggamit ng Aklatan

Proyekto, Aktibidad, at Programa • Pananaliksik sa Labas ng Tanggapan• Paglalathala• Jornal• Pamamahagi ng mga Publikasyon • Tatak ng Komisyon sa Wikang Filipino• Pakikipagkasundo ng mga Ahensiya at Organisasyon

sa KWF• Pagdaraos ng Seminar at Kumperensiya • Mga Ulat

Pangasiwaan at Pananalapi Pantauhan• Limitadong Praktis ng Propesyon • Takdang Oras ng Trabaho• Pagliban• Opisyal na Gawain o Lakad• Pagtitiwalag sa Serbisyo, Pagreretiro, at iba pang

Kaugnay na Bagay • Pagkuha ng Klirans ng mga Kawaning Magreretiro,

Magbibitiw at Liliban nang Matagal

788

13152730

3839

4142454650

535557

59636567

68

70

Page 6: KWF Manwal ng Operasyon

• Wastong Kilos at Ugali sa Tanggapan • Pagtanggap ng mga Panauhin

Suplay• Pamimilí at Pamamahagi ng Suplay• Paggamit ng Sasakyan

Rekords• Ugnayang Panlabas • Daloy ng mga Dokumento at Dihitalisasyon ng mga

Kasulatan

Pananalapi• Patnubay at Pangkalahatang Patakaran hinggil sa

Pagbabayad ng mga Bayarin• Pagbabayad ng mga Obligasyon • Paggawa ng LDDAP/Tseke at Pagkuha ng Tseke • Koleksiyon at Pagdedeposit

Mga Sistema • Program to Institutionalize Meritocracy and

Excellence in Human Resource Management (PRIME-HRM)

• Sistema ng Pagpapatupad ng Programang Kasarian at Kaunlaran (GAD Focal Point System)

• Sistema ng Pagpapatupad ng Programa Hinggil sa May-edad at Maykapansanan

Mga Lupon• Lupon sa Ribyu ng mga Proyekto• Yunit ng Monitoring at Ebalwasyon • Fultaym Deliveri Yunit • Bids and Awards Committee (BAC)

Apendiks Apendiks 1 Manwal ng Sentro ng Wika at Kultura Apendiks 2 Mga Pormularyo

7175

7983

85

86

9299

102103

104

109

114

116144150152

157168

Page 7: KWF Manwal ng Operasyon

KWF MANWAL NG OPERASYON 7

KWF Manwal ng Operasyon

PAMBUNGAD

Hinihingi ng panahon ang bagong KWF Manwal ng Operasyon ng Komisyon sa Wikang Filipino sapagkat unti-unti nang nadaragdagan ang mga kawani nito. Bukod dito’y tinipon ang

mga prosesong ginagawa sa bawat sangay, yunit, o lupon, at isinaayos upang maging patnubay ng mambabasa. Ang ilang patakaran ay dumaan sa, at aprobado ng, Kalupunan ng mga Komisyoner, samantalang ang iba ay nabuo mula sa mga memorandum, kautusan, at iba pang pahayag ng Tagapangulo o Lupong Tagapagpaganap.

Nakatuon ang malaking bahagi ng Manwal ng Operasyon sa panig ng mga administratibong gawain, at sa pagpapatnubay sa mga bago o kahit dati nang kawani. Ang mga patnubay na nakasaad dito ay maaaring may katumbas na bersiyon mula sa ibang ahensiya o organisasyon, subalit ang higit na mahalaga’y ginawa ang mga ito alinsunod sa kasalukuyang pangangailangan ng KWF tungo sa pagkakamit ng mabilis at mahusay na serbisyo publiko at masinop na paggugol ng lakas at pondo. Mapapansin kung gayon na ang mga patakaran ay pumapaksa sa mga pakikipag-ugnayan o pagtutulungan, at sa paghahanap ng ikahuhusay ng pagtatrabaho ng mga kawani.

Inaasahang madaragdagan pa ang mga lahok sa manwal na ito. Tinatanggap ng KWF ang mga mungkahi, puna, at dagdag na lahok, ngunit habang hindi pa iyon pinagtitibay ng Kalupunan ng mga Komisyoner o Lupong Tagapagpaganap ay hayaan munang maipatupad ang nilalaman ng manwal na ito.

ROBERTO T. AÑONUEVODirektor Heneral

Page 8: KWF Manwal ng Operasyon

KWF MANWAL NG OPERASYON8

PANIMULA

Nilikha ang Komisyon sa Wikang Filipino (KWF) sa bisa ng Batas Republika Blg. 7104 na pinagtibay noong 14 Agosto 1991. Ang nasabing batas ay sinusuhayan ng Seksiyon 9, Artikulo XIV ng Konstitusyong 1987 na nagsasaad na:

The Congress shall establish a national language commission composed of representatives of various regions and disciplines which shall undertake, coordinate, and promote researches for the development, propagation, and preservation of Filipino and other languages.1

Nalathala ang “Mga Tuntunin at Regulasyong Nagpapatupad ng Batas Republika Blg. 7104 sa Journal ng KWF noong 1996 bagaman hindi nailathala sa Philippine Gazette sa kung anong dahilan. Malalathala lamang sa Philippine Gazette ang “Binagong Mga Tuntunin at Regulasyong Nagpapatupad sa Batas Republika Blg. 7104” noong 15 Abril 2013, makaraang talakayin ito ng mga komisyoner at hingan ng payo ang mga piling eksperto sa ginanap na pambansang konsultasyon sa Indah Hotel, Maynila.

ESTRUKTURA NG KWF

Ang KWF ay sumailalim sa tatlong pagbabago ng estruktura simula nang itatag ito noong 1991. Ang unang estruktura, sa ilalim ng administrasyon ni Tagapangulong Ponciano B.P. Pineda, ay binubuo ng Tanggapan ng Tagapangulo, Sangay ng Lingguwistika, Sangay ng Leksikograpiya, Sangay ng Impormasyon at Publikasyon, at Iba pang Katutubong Wika at Panitikan.

Noong 2008, nang ipatupad ang Rationalization Plan ng KWF, alinsunod 1 Dapat magtatag ang Kongreso ng isang Komisyon ng Wikang Pambansa na binubuo ng mga kinatawan ng iba’t ibang rehiyon at disiplina na magsasagawa, mag-uugnay, at magtataguyod ng mga pananaliksik para sa pagpapaunlad, pagpapalaganap, at pagpapanatili sa Filipino at iba pang mga wika.

Page 9: KWF Manwal ng Operasyon

KWF MANWAL NG OPERASYON 9

sa kautusan ng DBM, nabawasan ang mga kawani, bukod sa muling nabago ang estruktura ng KWF. Tinanggal ang Sangay ng Iba pang Katutubong Wika at Literatura at ipinalit ang Sangay ng Leksikograpiya at Korpus ng mga Wika sa Pilipinas. Ang ikalawang estruktura ay binubuo ng Tanggapan ng Tagapangulo, Sangay ng Pangasiwaan at Pananalapi. Sangay ng Lingguwistika at Aplikadong Lingguwistika, Sangay ng Pagsasalin, at Sangay ng Impormasyon at Publikasyon.

Ang KWF, na binubuo ng limang pakilusang sangay at tinatawag na Sekretaryat, ay ginagabayan ng 11 komisyoner. Bawat komisyoner ay may kinakatawang pangunahing wika, at hangga’t maaari ay kumakatawan din sa isang partikular na disiplina o lárang. Ang Direktor Heneral ang bisig-tagapagpaganap ng mga programa at proyektong itatakda ng kalupunan.Noong 2013, sa ilalim ng bagong administrasyon ni Tagapangulong Komisyoner Virgilio S. Almario, nabago nang bahagya ang estruktura at nagkaroon ng kapangyarihan ang Lupong Tagapagpaganap [Executive Committee] hinggil sa pagpapasiya sa pagpapatakbo ng Sekretaryat, batay sa itinatadhana ng Seksiyon 12-f ng Binagong Tuntunin at Regulasyong Nagpapatupad sa Batas Republika Blg. 7104. Sa kalakaran ngayon, tinatawag nang “Lupong Tagapagpaganap”ang “Lupong Tagapamahala.”

Samantala’y ang Kalupunan ng mga Komisyoner ay isang lawas kolehiyado, na ang mabibigat na kapasiyahan ay dapat may pagsang-ayon at batid ng nakararaming komisyoner.

Nagtatag ang KWF ng mga sentro sa iba’t ibang panig ng Filipinas at tinawag na “Sentro ng Wika at Kultura” (SWK). Ang bawat sentro ay itinatag sa tulong ng mga unibersidad, kolehiyo, at paaralan na pawang lumagda sa kasunduan ng pagtutulungan. Bawat sentro ay may isang direktor na pinili ng nasabing unibersidad, kolehiyo, at paaralan, at ang direktor na ito ang magiging katuwang ng KWF upang maibaba nang mabilis sa pamayanan ang mga patakarang pangwika o programang nabuo ng Kalupunan ng mga Komisyoner. Ang Tagapangulo ay may direktang awtoridad na makipag-ugnayan sa mga SWK, alinsunod sa kapasiyahan ng Kalupunan ng mga Komisyoner.Matutunghayan sa Apendise 1 ang Manwal ng Sentro ng Wika at Kultura.

Page 10: KWF Manwal ng Operasyon

KWF MANWAL NG OPERASYON10

Estruktura ng Komisyon Sa Wikang Filipino (1991- 2007)

Kalupunan ng mga Komisyoner(11 Komisyoner)

Tanggapan ng Tagapangulo

Direktor Heneral

Sangay ng Leksikograpiya

Sangay Pampangasiwaan

Sangay ng Iba pang Wika at Panitikan sa Pilipinas

Sangay ng Impormasyon at Publikasyon

Panrehiyong Sentro ng Wikang Filipino (PSWF)

Sangay ng Lingguwistika

Page 11: KWF Manwal ng Operasyon

KWF MANWAL NG OPERASYON 11

Estruktura ng Komisyon Sa Wikang Filipino (2008 - 2012)

Kalupunan ng mga Komisyoner(11 Komisyoner)

Tanggapan ng Tagapangulo

Direktor Heneral

Sangay Pampangangasiwaan

Sangay ng Impormasyon at Publikasyon

Sangay ng Leksikograpiya at Korpus ng mga Wika ng

Pilipinas

Sangay ng Lingguwistika at Aplikadong Lingguwistika

Panrehiyong Sentro ng Wikang Filipino (PSWF)

Sangay ng Pagsasalingwika

Page 12: KWF Manwal ng Operasyon

KWF MANWAL NG OPERASYON12

Kasalukuyang Tsart ng Organisasyon (2013-kasalukuyan)

Kalupunan ng mga Komisyoner(11 Komisyoner)

Lupong Tagapagpaganap

Tagapangulo

2 Fultaym Komisyoner

Direktor Heneral

Sekretaryat

Sangay ng Literatura at Araling Kultural (SLAK)

Sangay ng Salita at

Gramatika (SSG)

Sangay ng

Salin (SS)

Sangay ng Pangasiwaan

at Pananalapi

(SPP)

Sangay ng Edukasyon

at Networking

(SEN)

Page 13: KWF Manwal ng Operasyon

KWF MANWAL NG OPERASYON 13

MISYON, BISYON, AT ADHIKA NG KWF

Naging pangunahing tunguhin ng KWF ang pagsasaayos ng panloob na sistema ng ahensiya sa pamamagitan ng mga estratehiyang nakasaad sa Adhika 3 ng KWF Medyo Matagalang Plano 2013-2016.

Sa ilalim ng adhikang ito, pinagtuunan ng bagong KWF kalupunan ang pagribyu sa mga internal na sistema at idokumento ito sa isang lohikong paraan. Tiniyak din ng Lupong Tagapamahala na nakaayon ang mga sistemang ito sa pangkalahatang patakaran na ipinatutupad ng pambansang pamahalaan.

Sinikap na ipasok ang panibagong mga hálagahán (values) na nais na ipalaganap ng KWF Kalupunan sa mga Filipino, lalong-lalo na sa mga kawani ng ahensiya. Kinakailangang sumasabay sa panahon ang sistema ng pamamalakad ng tanggapan gayundin ang pagtanaw sa Filipino at sa mandato ng ahensiya.

Noong 2013, nagpasiya ang KWF Kalupunan na irebisa ang batayang deskripsiyon ng wikang Filipino, sang-ayon sa hinihingi ng panahon at sa mga kahingian ng 1987 Saligang Batas. Ang salitang “Filipino” ay unang ipinakahulugan sa Resolusyon blg. 92-1 na may petsang 13 Mayo 1992 sa ilalim ng pamumuno ni Ponciano B.P. Pineda at pagkaraan ay sinusugan ng Resolusyon Blg. 96-1 na may petsang 28 Agosto 1996. Binago muli ang sinusugang resolusyon noong 5 Agosto 2013 sa pamamagitan ng Kapasiyahan Blg. 13-39 na nagsasaad:

Ang Filipino ay ang katutubong wika na ginagamit sa buong Filipinas bilang wika ng komunikasyon, sa pabigkas at sa pasulat na paraan, ng mga pangkating katutubo sa buong kapuluan. Sapagkat isang wikang buháy, mabilis itong pinauunlad ng araw-araw at iba’t ibang uri ng paggamit sa iba’t ibang pook at sitwasyon at nililinang sa iba’t ibang antas ng saliksik at talakayang akademiko ngunit sa paraang maugnayin at mapagtampok sa mga lahok na nagtataglay ng mga malikhaing katangian at kailangang karunungan mula sa mga katutubong wika ng bansa.

Gayundin, ipinalaganap ang binagong misyon at bisyon ng KWF para sa 2013-2016:

Page 14: KWF Manwal ng Operasyon

KWF MANWAL NG OPERASYON14

BISYON

Wikang Filipino: Wika ng Dangal at Kaunlaran

MISYON Itaguyod ang patuloy na pag-unlad at paggamit ng Filipino bilang wikang pambansa habang pinangangalangaan ang mga wikang katutubo ng Filipinas tungo sa pagkakaunawaan, pagkakaisa, at kaunlaran ng sambayanang Filipino.

Sa pagbuo ng KWF Medyo Matagalang Plano 2017-2020, nagpasiya ang sekretaryat at kalupunan ng KWF na panatilihin ang bisyon at misyon ng KWF bilang pagdiriin sa pagpapatuloy ng magandang sinimulang kampanya ng ahensiya.

Samantala, bunga naman ng serye ng ebalwasyon ng KWF MMP 2013-2016 ang binuong KWF Medyo Matagalang Plano 2017-2020 at napagpasiyahan ang pagtutuon sa saliksik at pagpapatupad ng mga patakarang pangwika. Sa nakaraang medyo matagalang plano, magkasama sa iisang adhika ang dalawang malaking gawaing ito. Nakita ng KWF na kinakailangang bumuo ng mga estratehiya sa pagsasagawa ng saliksik at patakarang pangwika upang mas maging mabisa ang pagpapatupad ng mandato ng ahensiya sa buong bansa.

Para sa bagong medyo matagalang plano, ang sumusunod ang bagong apat na adhika at deskripsiyon:

Adhika 1: Pagpapalaganap at pagpapaunlad ng wikang FilipinoMaiangat ang antas ng kahusayan at pagpapalaganap sa paggamit ng wikang Filipino at mga wika ng Filipinas sa iba’t ibang larang ng karunungan at sektor ng lipunan.

Page 15: KWF Manwal ng Operasyon

KWF MANWAL NG OPERASYON 15

Adhika 2: Pagpapaigting at pagpapalawig ng saliksikMagsagawa ng pananaliksik sa wikang Filipino, mga wika ng Filipinas, at sa iba’t ibang disiplina.

Adhika 3: Pagbuo, pagpapatupad, at pagsubaybay ng patakarang pangwikaBumuo, magpatupad, at magmonitor ng patakarang pangwika batay sa malawak na saliksik at ugnayan sa mga pangunahing kasangkot (stakeholders).

Adhika 4: Pagpapalakas ng serbisyong institusyonalPalakasin at patatagin ang mga mekanismo para sa pagsasaayos ng organisasyon at panloob sa pamamahala ng KWF.

Hinahangad na makaaagapay ang mga sistemang kalahok sa KWF Manwal ng Operasyon sa pagpapatupad ng mga gawain ng KWF sa susunod na apat na taon.

ANG KALUPUNAN NG MGA KOMISYONER

Sapangkalahatan, ang Kalupunan ng mga Komisyoner ang nagsisilbing tagapagpatupad ng mga makapangyarihang gawain at tungkuling iniaatas ng Batas Republika Blg. 7104. Ang Kalupunan ay isang lawas kolehiyado na may sukdulang kapangyarihan sa pagpapasiya sa pagbubuo ng mga tuntunin, regulasyon, at patnubay sa loob ng tanggapan, gayundin sa pagbubuo ng mga patakaran, programa, at proyekto sang-ayon sa Batas Republika Blg. 7104. Inilatag sa “Binagong mga Tuntunin at Regulasyong Nagpapatupad sa Batas Republika Blg. 7104 na Lumikha ng Komisyon sa Wikang Filipino,” nalathala sa Official Gazette, tomo 19, blg. 15, 2013, ang tuntunin ng Kalupunan bilang lawas kolehiyado.Sinusugan pa ng Kapasiyahan ng Kalupunan ng mga Komisyoner ng KWF Blg. 13-01, serye ng 2013, ang gayong kalikasán ng Kalupunan nito.

Page 16: KWF Manwal ng Operasyon

KWF MANWAL NG OPERASYON16

1. Komposisyon ng Kalupunan ng mga Komsiyoner. Ang Komisyon ay bubuuin ng labing-isang (11) Komisyoner na kakatawan sa mga pangunahing wika ng Filipinas tulad ng Tagalog, Sebwano, Ilokano, Pangasinan, at Hiligaynon, sa pangunahing wika sa Muslim Mindanaw, sa kahilagaang mga Pamayanang Pangkultura, sa Katimugang mga Pamayanang Pangkultura, at sa iba pang mga wika ng Filipinas o mga pangkating lingguwistiko sang-ayon sa maaaring ipasiya ng Komisyon. Kakatawanin din ng apat (4) man lamang sa mga Komisyoner ang mga disiplinang akademikong makabuluhan sa gawain ng Komisyon.

2. Paghirang. Ang mga Komisyoner ay hihirangin ng Pangulo ng Filipinas mula sa mga nominadong pangalan ng mga establisadong organisasyon at institusyong pangwika at pampanitikan. Ang isa sa mga Komisyoner ay hihirangin ng Pangulo ng Filipinas na Tagapangulo (Chairman) ng Komisyon. Ang dalawa sa mga Komisyoner ay hihirangin din ng Pangulo ng Filipinas, hangga’t maaari, sa rekomendasyon ng Tagapangulo, na maglilingkod nang fultaym. Matangi sa tatlong (3) nabanggit, ang iba pang mga Komisyoner ay maglilingkod nang part-time.

3. Mga Kalipikasyon. Dapat magtaglay ang mga hihiranging Komisyoner ng sumusunod na mga katangian: katutubong mamamayan ng Filipinas; hindi kukulangin sa tatlumpung (30) taóng gulang; nag-aangkin ng mataas na katangiang moral; at kinikilála sa kaniyang kadalubhasaan sa wika, panitikan, kultura, at disiplinang kinakatawan.

4. Takdang Panahon ng Panunungkulan. Ang Tagapangulo at ang dalawang (2) Komisyoner na fultaymay magsisilbi nang pitóng (7) taón, ang susunod na apat (4) sa loob ng limang (5) taón, at ang apat (4) pa, tatlong (3) taón. Ang mga Komisyoner ay maaaring hiranging muli ng Pangulo ng Filipinas para sa maksimum na isang (1) termino lamang. Magsisilbi silá alinsunod sa umiiral na mga batas at tuntunin ng Republika ng Filipinas hinggil sa pagtupad sa tungkulin ng isang pinunò ng Pamahalaan at maaaring itiwalag alinsunod sa gayunding mga tuntunin at batas.

Page 17: KWF Manwal ng Operasyon

KWF MANWAL NG OPERASYON 17

5. Kapangyarihan ng Kalupunan. Batay ito sa Batas Republika 7104 at Kapasiyahan ng Kalupunan ng mga Komisyoner Blg. 13-01, Serye ng 2013, at iiral hangga’t walang itinatadhanang salungat at nagpapawalang bisa sa naturang kapasiyahan.

Ang Kalupunan ng mga Komisyoner ay isang lawas kolehiyado, na ang mabibigat na kapasiyahan ay dapat may pagsang-ayon at batid ng nakararaming komisyoner. Tinukoy sa Batas Republika Blg. 7104, Seksiyon 14 mga kapangyarihan, gawain, at tungkulin ng Kalupunan:

Section 14. Powers, Functions and Duties of the Commission. – The Commission, pursuant to the pertinent provisions of the Constitution, shall have the following powers, functions and duties:

(a) Formulate policies, plans and programs to ensure the further development, enrichment, propagation and preservation of Filipino and other Philippine language;

(b) Promulgate rules, regulations and guidelines to implement its policies, plans and programs;

(c) Undertake or contract research and other studies to promote the evolution, development, enrichment and eventual standardization of Filipino and other Philippine languages. This will include the collation of works for possible incorporation into a multi-lingual dictionary of words, phrases, idioms, quotations, sayings and other expressions, including words and phrases from other languages now commonly used or included in the lingua franca;

(d) Propose guidelines and standards for linguistic forms and expressions in all official communications, publications, textbooks and other reading and teaching materials;

(e) Encourage and promote, through a system of incentives, grants and awards, the writing and publication, in Filipino and other Philippine languages, of original works, including textbooks and reference materials in various disciplines;

(f) Create and maintain within the Commission a division of transaction which shall encourage through incentives, undertake and vigorously support the translation into Filipino and other Philippine languages of important historical works and cultural traditions of ethnolinguistic groups, laws, resolutions and other legislative enactments,

Page 18: KWF Manwal ng Operasyon

KWF MANWAL NG OPERASYON18

executive issuances, government policy statements and official documents, textbooks and reference materials in various disciplines and other foreign materials which it may deem necessary for education and other purposes;

(g) Call on any department, bureau, office, agency or any instrumentality of Government or on any private entity, institution or organization for cooperation and assistance in the performance of its functions, duties and responsibilities;

(h) Conduct, at the national, regional and local levels, public hearings, conferences, seminars and other group discussions to identify and help resolve problems and issues involving the development, propagation and preservation of Filipino and other Philippine languages;

(i) Formulate and adopt guidelines, standards and systems for monitoring and reporting on its performance at the national, regional and local levels; and submit to the Office of the President and to Congress an annual progress report on the implementation of its policies, plans and programs;

(j) Appoint, subject to the provisions of existing laws, its officials and employees and such other personnel as are necessary for the effective performance of its functions, duties and responsibilities; and dismiss them for cause;

(k) Organize and reorganize the structure of the Commission, create or abolish positions, or change the designation of existing positions to meet the changing conditions or as the need therefore arises; Provided, that such changes shall not affect the employment status of the incumbents, reduce their ranks, decrease their salaries or result in their

(l) Perform such other activities which are necessary for the effective exercise of the abovementioned powers, functions, duties and responsibilities.2

2 Salin sa Filipino:

Seksiyon 14. Mga Kapangyarihan, mga Gawain at mga Tungkulin ng Komisyon. – Ang Komisyon, ayon sa mga pertinenteng tadhana ng Konstitusyon, ay may mga kapangyarihan, mga gawain at mga tungkuling gaya ng mga sumusunod:

a. magbalangkas ng mga patakaran, mga plano at mga programa upang matiyak ang higit na pagpapaunlad, pagpapayaman, pagpapalaganap at preserbasyon ng Filipino at iba pang mga wika ng Pilipinas

b. maglagda ng mga tuntunin, mga regulasyon at mga patnubay upang

Page 19: KWF Manwal ng Operasyon

KWF MANWAL NG OPERASYON 19

isakatuparan ang mga patakaran, mga plano at mga programa nito; magsagawa o makipagkontrata ukol sa mga pananaliksik at iba pang mga pag-aaral upang isulong ang ebolusyon, pagpapaunlad,

c. pagpapayaman at sa dakong huliý istandardisasyon ng Filipino at iba pang mga wika ng Pilipinas. Saklaw nito ang pagtitipon at pagsasaayos ng mga akda para sa posibleng paglalakip nito mula sa multilinggwal na diksyunaryo o ng mga salita, mgaparirala, mga idyom, mga koteysyon, mga salawikain at iba pang mga wika na sa kasalukuyan ay karaniwang ginagamit o nakasama na sa lingua franca;

d. magpanukala ng mga patnubay at mga istandard para sa mga anyuing lingguwistiko at mga ekspresyon sa lahat ng opisyal na mga komunikasyon, publikasyon, teksbuk at iba pang materyales sa pagbasa at pagtuturo;

e. ganyakin at itaguyod, sa pamamagitan ng sistema ng mga insentibo, mga grant at award, ang pagsulat at paglalathala sa Filipino at sa iba pang mga wika ng Filipinas, ng mga obrang orihinal, pati na mga teksbuk at mga materyales na reperensya sa iba-ibang disiplina;

f. lumikha at magpanatili sa Komisyon ng isang dibisyon ng pagsasaling-wika na gaganyak sa pamamagitan ng mga insentibo, magsagawa at masiglang magtaguyod ng pagsasalin sa Filipino at sa iba pang mga wika ng Pilipinas ng mahahalagang akdang historikal at tradisyong kultural ng mga grupong etnolinggwistiko, mga batas, resolusyon at iba pang mga aktang lehislatibo, executive issuances, mga pahayag na pampatakaran ng pamahalaan at mga dokumentong opisyal, mga teksbuk at mga materyales na reperensya sa ibaibangdisiplina at iba pang mga dayuhang materyales na maaaring ipasyangkinakailangan sa edukasyon at para sa iba pang mga layunin;

g. tawagan ang alin mang department, kawanihan, opisina, ahensiya o alin mang kasangkapan ng Pamahalaan o ang alin mang pribadong entity, institusyon o organisasyon para sa kooperasyon at tulong sa pagtupad ng mga gawain, mga tungkulin at mga pananagutan nito;

h. mangasiwa, sa antas nasyonal, rehiyonal at lokal, ng mga pagdinig publiko, mga komperensya, mga seminar at iba pang mga talakayang panggrupo upang alamin at tumulong sa paglutas ng mga suliranin at mga isyung may kaugnayan sa pagpapaunlad, pagpapalaganap at preserbasyon ng Filipino at iba pang mga wika ng Pilipinas;

i. bumalangkas at maglagda ng mga patnubay, mga istandard at mga sistema para sa pagmomonitor at pagrereport ng tungkol sa pagganap nito sa antas nasyonal, rehiyonal at lokal; at isumite sa Opisina ng Pangulo at sa Kongreso ang taunang progress report tungkol sa implementasyon ng mga patakaran, mga plano at mga programa;

Page 20: KWF Manwal ng Operasyon

KWF MANWAL NG OPERASYON20

j. humirang, sa ilalim ng mga probisyon ng umiiral na mga batas, ng mga opisyal at mga empleado nito at ng iba pang mga tauhang kakailanganin para sa mabisang pagganap ng mga gawain, mga tungkulin at mga pananagutan nito; at itiwalag sila dahil sa malubhang kadahilanan;

k. organisahin at reorganisahin ang istruktura ng Komisyon, lumikha o bumuwag ng mgaposisyon, o magpalit ng designasyon ng umiiral na mga posisyon upang matugunan angnagbabagong mga kondisyon o kailanman at dumarating ang pangangailangan; Sa Pasubali,Na ang naturang mga pagbabago ay hindi makaaapekto sa istatus ng mga nasa pwesto,ibaba ang kanilang mga ranggo, bawasan ang kanilang mga sahod o magresulta sa kanilang pagkatiwalag sa serbisyo; at

l. gampanan ang iba pang mga aktibidad na kinakailangan sa epektibong paggamit ng naturan sa unahan na mga kapangyarihan, mga gawain, mga tungkulin at mga pananagutan.

Patnubay sa Paraan ng Pagpupulong ng Kalupunan ng mga Komisyoner

Alinsunod sa Seksiyon 10 ng Batas Republika Blg. 7104, na nagbibigay ng kapangyarihan sa Komisyon na lumikha ng sarili nitong alituntunin sa pagpupulong, pinagtibay ng Komisyon ang Seksiyon 11 ng Binagong Mga Tuntunin at Regulasyong Nagpapatupad sa Batas Republika Blg. 7104 na Lumilikha ng Komisyon sa Wikang Filipino hinggil sa pagpupulong ng Kalupunan:

1. Regular na pulong. Magtatakda ng regular na minsan isang buwang pulong ang Kalupunan. Ang Kalupunan ay magtatakda ng sarili nitóng mga tuntunin at mga pamamaraan sa pagpupulong.

2. Espesyal na pulong. Sa botong payak na mayorya at dahil sa isang bagong makabuluhang gawain at isyung pangkagipitan at iba pang mabigat na pangangailangan ay maaaring humiling ang mga miyembro ng Kalupunan ng espesyal na pulong. Gayundin naman maaaring humiling ng espesyal na pulong ang Tagapangulo sa katulad na mga kadahilanan.

Page 21: KWF Manwal ng Operasyon

KWF MANWAL NG OPERASYON 21

3. Halaga ng boto. Sa loob ng pulong, may pantay na karapatan at halaga ng boto ang mga Komisyoner part-timeman o fultaym.

4. Payak na mayorya. Kailangan ang payak na mayorya ng mga Komisyoner upang masimulan at maipagpatuloy ang anumang pulong nitó. Kailangan din ang payak na boto ng mayorya sa mga kapasiyahan maliban sa ilang pagkakataong nangangailangan ng higit na malaking boto ng mayorya gaya sa pagrerekomenda ng pagpapalit sa Tagapangulo at iba pang katulad na pagkakataon. Maaaring magpadala ang isang Komisyoner ng kinatawan sa pulong ng Kalupunan ngunit hindi ito maaaring bumoto. Maaari ding itakda ng Kalupunan ang kaukulang disiplina hinggil sa pagliban ng miyembro nitó sa mga regular na pulong.

5. Referendum. Maaaring pahintulutan ng Tagapangulo na ipabatid, paikutin, at pagpasiyahan sa pamamagitan ng referendum ang mga usaping nangangailangan ng kagyat na aksiyon ng Kalupunan ng mga Komisyoner. Ang mga bagay na pinagtibay sa referendum ay isusumite sa Kalupunan sa susunod na pulong nitó upang kumpirmahin o susugan kung kinakailangan.

Sa Kapasiyahan ng Kalupunan ng mga Komisyoner Blg. 15–03, pinagtibay pa ng Komisyon sa Wikang Filipino ang sumusunod na mga alituntunin ng paraan ng pagpupulong na gagabay sa Kalupunan ng mga Komisyoner sa mga regular at espesyal nitong pulong tungo sa pagbubuo ng mga panloob at panlabas na patakaran:

1. Tungkulin at Gawain ng Tagapangulo. Bukod sa mga kapangyarihan, tungkulin, at gawaing likás sa kaniyang katungkulan bilang Tagapangulo ng KWF, tungkulin at gawain niya ang mga sumusunod:

1.1 Tawagan ang mga Komisyoner sa lahat ng pulong at panguluhan ang mga pulong na ito, sa pasubali, na maaaring mangulo nang pansamantala ang sino man sa

Page 22: KWF Manwal ng Operasyon

KWF MANWAL NG OPERASYON22

dalawa pang Komisyoner na naglilingkod nang fultaym at itatalaga ng mga nagsidalong mga Komisyoner na sa mga pangyayaring kinakailangan ang ganitong pag-aayos (tingnan Seksiyon 6, Batas Republika Blg. 7104).

1.2 Ipatupad ang mga pasiya ng Komisyon at subaybayan kung ang mga patakarang pinagtibay nito ay sinusunod sa lahat ng paaralan, tanggapang pampahalaan, at sektor na gumagamit ng Filipino;

1.3 Magharap sa Pangulo ng Filipinas ng kinakailangang ulat ng mga nagawa ng mga Komisyoner, ayon sa itinatakda ng BR Blg. 7104 (I);

1.4 Lumagda sa lahat ng akta, alituntunin, regulasyon, kapasiyahan, at mosyong pinagtibay ng Komisyon;

1.5 Lumikha ng mga lupong maaaring kailanganin sa pagsasakatuparan ng mga patakaran, programa, at proyekto ng KWF; at

1.6 Tuparin ang iba pang gawaing kaugnay ng katungkulan ng Tagapangulo ng isang asamblea o kabuuang kolehiyado.

2. Tungkulin at Gawain ng Kalihim. Sa atas ng Tagapangulo ng KWF, tungkulin ng kalihim ng KWF ang mga sumusunod:

2.1 Maghanda at magpadala sa mga Komisyoner ng patalastas tungkol sa gaganaping pulong;

2.2 Maghanda ng adyenda ng pulong sa atas ng Tagapangulo;

2.3 Irekord at itranskrayb ang prosidings ng alinman at lahat ng prosibleng deliberasyon ng Kalupunan;

2.4 Itala at sertipikahan ang katitikan ng mga pulong ng Kalupunan;

Page 23: KWF Manwal ng Operasyon

KWF MANWAL NG OPERASYON 23

2.5 Ingatan ang kopya ng lahat ng kasulatan, kapasiyahan, talâ, at iba pang katulad ng Kalupunan, at ipaloob ang mga mga kasulatang ito sa Yunit ng Rekords ng KWF upang maging opisyal;

2.6 Sertipikahan ang lahat ng kapasiyahan at iba pang akta ng Kalupunan ng mga Komisyoner; at

2.7 Gampanan ang iba pang gawaing maaaring iatas sa kaniya ng Tagapangulo at/o mga Komisyoner.

3. Mga Pulong

3.1 Pook. Ang mga Komisyoner ay magpupulong sa tanggapan ng KWF o sa alinmang pook na maaaring itakda ng Tagapangulo o ng nakararaming Komisyoner.

3.2 Patalastas hinggil sa Pulong. Ipatatalastas nang pasulat ang mga regular at espesyal na pulong, kalakip ang sipi ng adyenda, na dapat ipadala sa mga Komisyoner sa loob ng isang linggo man lamang bago sumapit ang iskedyul ng pulong sa araw at oras na maaaring matanggap ng kinauukulan.

3.3 Korum. Ang korum ay bubuuin ng payak na mayorya ng mga Komisyoner. Ang pagkakaroon ng korum sa ilalim ng tuntuning limampung porsiyento at isa pa (50%+1), hindi kasama ang mga Komisyoner na nasa labas ng bansa, maysakit o nabalda, o may opisyal na pahintulot na makaliban mula sa Tagapangulo, at kailangang pagpasiyahan kapag nagkaroon ng kuwestiyon tungkol dito sa alinmang pulong.

3.4 Kapag walang korum. Kapag walang korum, ang mga Komisyoner na dumalo ay magpupulong bilang komite lamang upang pag-usapan ang ilang suliranin, lalo na ang nangangailangan ng kagyat na pagsasaalang-alang; at

Page 24: KWF Manwal ng Operasyon

KWF MANWAL NG OPERASYON24

gumawa, bunga ng talakayan, ng mga rekomendasyon at/o pagpapasiya na mangangailangan ng ratipikasyon ng mga Komisyoner.

3.5 Kapag walang tatlong Komisyoner. Kapag wala ang Tagapangulo at ang dalawang fultaym na komisyoner, ipapasiya ng mga Komisyoner na dumalo, kung sila’y makabuo ng korum, na pumili ng isa sa kanila ng Pansamantalang Tagapangulo para panguluhan ang pulong.

3.6 Ayos ng mga Gawain. Ang ayos ng mga gawain ng pulong ay gaya ng sumusunod:

• Katunayan ng pagkakapadala ng patalastas tungkol sa pulong

• Rolkol at pagpapahayag ng korum• Pagpapatibay ng adyenda• Pagbasa at aksiyon sa katitikan ng nakaraang

pulong• Usapin mula sa Katitikan• Di-natapos na gawain• Mga ulat• Mga bagong paksang tatalakayin• Iba pang bagay• Pagtitindig

3.7 Pagboto. Ang botong pagsang-ayon ng payak na mayorya ng mga Komisyoner ay sapat sa pagpapatibay ng isang kapasiyahan; sa pasubali, na kapag may pagpapatas ng halal, ito’y titikwasin ng Tagapangulo.

4. Katitikan ng mga Pulong

4.1 Nilalaman. Tataglayin ng katitikan ng mga pulong ng Komisyon ang mga sumusunod:

Page 25: KWF Manwal ng Operasyon

KWF MANWAL NG OPERASYON 25

• Opisyal na logo ng KWF• Bilang at serye ng pulong• Oras, petsa, at pook na pinagdausan ng pulong• Indikasyon kung regular o espesyal ang pulong• Tala ng pagdalo o pagliban• Deklarasyon ng korum ng Tagapangulo at

pagbubukas ng pulong• Buod ng prosidyur, kasama ang paglalahad ng

buong teksto ng lahat ng resolusyong pinagtibay ng mga Komisyoner

• Iba pang bagay na maaaring hilinging maisingit ng sino mang Komisyoner

• Pagtitindig ng pulong

4.2 Mga Kopya ng Katitikan. Ang mga Komisyoner ay pagkakalooban ng tig-isang kopya ng katitikan sa loob ng di kukulangin sa isang linggo bago idaos ang susunod na pulong.

4.3 Mga Halaw at Sertipikasyon. Sa atas ng Tagapangulo, ang Kalihim ng Komisyon ay maaaring magpalabas ng mga kopya ng mga halaw ng katitikan, kalakip ang kaniyang sertipikasyon sa kawastuan nito, at may patibay ng Tagapangulo.

4.4 Mga Kapasiyahan. Ang mga pasiya ng mga Komisyoner ay isasagawa sa uri ng mga kapasiyahan at dapat lagdaan ng mga dumalong Komisyoner. Sa ikagagaan ng reperensiya o identipikasyon, kinakailangang ukulan ng sunurang bilang.

4.5 Kumpedensiyalidad. Ang anumang talakayan sa pulong hinggil sa isang maselang paksa ay dapat manatiling kumpidensiyal o panloob lamang hangga’t hindi napagpapasiyahang salungat ng mga Komisyoner. Matapos maging pinal ang desisyon sa paksa ay sakâ pa lamang maaaring ipalabas ang atas ng mga Komisyoner.

Page 26: KWF Manwal ng Operasyon

KWF MANWAL NG OPERASYON26

Bukod sa pagpapasok ng desisyon sa Katitikan ng pulong, iyon ay ilalathala sa bulitin ng impormasyon ng KWF. Maaari rin itong isapubliko kung makabubuti sa gawain ng KWF.

4.6 Pagsisinop. Bibigyan ng sipi ng katitikan, kapasiyahan, at iba pang kaugnay na papeles o dokumento ang Yunit ng Rekords upang mapangalagaan at magamit sa hinaharap ang naturang rekords.

5. Mga Susog

5.1 Ang anumang panukalang susog sa “Mga Alituntunin ng Paraan ng Pagpupulong” na ito ay maisasagawa kailan man sa pamamagitan ng nakasulat na kahilingan ng kalahati man lámang ng bílang ng mga Komisyoner. Dapat ilakip sa kahilingan ang probisyong dapat susugan pati na teksto ng panukalang susog.

5.2 Pagkatanggap ng Tagapangulo at/o Kalihim sa kahilingan, itatakda nito ang pagtalakay sa paksa sa pinakamalapit na pulong regular, o kapag kailangang-kailangan, sa isang espesyal na pulong para roon. Padadalhan din, kalakip ng patalastas, ng kopya ng panukalang teksto ng susog ang lahat ng Komisyoner.

5.3 Upang maging balido ang susog sa sinusundang talata, kinakailangan ang boto ng tatlong-kapat (3/4) man lámang ng kabuuang bilang ng mga Komisyoner na dumalo sa pulong. Ang susog ay kinakailangang nasa anyo ng isang kapasiyahan.

Page 27: KWF Manwal ng Operasyon

KWF MANWAL NG OPERASYON 27

LUPONG TAGAPAGPAGANAP

Nagsisilbing kabalikat at kasangguni ng Tagapangulo ang Lupong Tagapagpaganapo Executive Committee ukol sa pagpapatakbo ng ahensiya sa araw-araw na gawain. Ang Lupon, na binubuo ng Tagapangulo, dalawang Fultaym na Komisyoner, at Direktor Heneral, ang bumubuo ng kolektibong pasiya at hakbang ukol sa maseselang usaping may kaugnayan sa programa at proyekto hanggang tauhan at pasilidad ng ahensiya sa pang-araw-araw na gampanin ng Komisyon.

Inilatag ang gayong tungkulin ng Tagapangulo katuwang ang Lupong Tagapagpaganap sa Seksiyon 13, Letra F ng “Binagong Tuntunin at Regulasyong Nagpapatupad sa Batas Republika Blg. 7104 na lumikha sa Komisyon sa Wikang Filipino”:

(f) Gumawa ng mga bagong pasiya at hakbang kung kailangan at sa kapakanan ng Komisyon at ng Wikang Filipino, sa panahong hindi nagpupulong ang Kalupunan, ngunit pagkatapos ng kaukulang pagsangguni sa Lupong Tagapamahala na pangungunahan niya at kasáma mga Komisyoner na full-time at ang Direktor Heneral; at

Ang Kalupunan ng mga Komisyoner ay maaaring magtadhana ng mga patakaran, tungkulin, restriksiyon, at kapasiyahan kung paanong higit na magiging epektibo ang Lupong Tagapagpaganap sa paggugol ng pondo, pagpapahusay ng mga kawani at pasilidad, at pagpapaunlad sa panloob na sistema ng KWF.

Page 28: KWF Manwal ng Operasyon

KWF MANWAL NG OPERASYON28

ANG TANGGAPAN NG TAGAPANGULO

Kinikilala ng KWF ang bisa ng pagiging lawas kolehiyado ng Kalupunan ng mga Komisyoner, ngunit pinahahalagahan din nito ang Tagapangulo, bilang pangkalahatang tagapamahala ng ahensiya, sa ngalan ng mga kasapi ng Kalupunan. Ang Tagapangulo ang iiral na punò ng ahensiya, at siya ay binibigyan ng kapangyarihan, alinsunod sa Seksiyon 13, ng Binagong Mga Tuntunin at Regulasyong Nagpapatupad ng Batas Republika Blg. 7104, gaya sa sumusunod:

1. Mangasiwa sa pagpupulong ng Kalupunan ng mga Komisyoner;

2. Mamahala sa Sekretaryat at patnubayan ang mga gawain ng Direktor Heneral;

3. Kumatawan sa Komisyon sa mga gawain at aktibidad na nangangailangan ng paglahok ng Komisyon;

4. Gumawa ng mga kaukulang rekomendasyon hinggil sa organisasyon o reorganisasyon, at katulad na mga usapin hinggil sa Sekretaryat;

5. Tumiyak na wastong ipinatutupad ng Direktor Heneral ang anumang kapasiyahan ng Kalupunan ng mga Komisyoner;

6. Gumawa ng mga bagong pasiya at hakbang kung kailangan at sa kapakanan ng KWF, sa panahong hindi nagpupulong ang Kalupunan, ngunit pagkatapos ng kaukulang pagsangguni sa Lupong Tagapamahala na pangungunahan niya at kasáma ang mga fultaym Komisyoner at ang Direktor Heneral; at,

7. Tumupad sa anumang tungkuling itatakda ng Kalupunan.

Ang iba pang tungkulin ng Tagapangulo ay hango sa itinadhana ng iba pang batas o tuntunin ng mga ahensiya ng pamahalaan gaya ng CSC, DBM, at COA.

Ang Tagapangulo bilang punò ng ahensiya ang gumaganap naKampeon ng KWF-Strategic Performance Management System (SPMS), Tagapangulo ng GAD Focal Point System (GFPS), punò ng Fultaym Deliveri Yunit, at Head of Procuring Entity (HOPE).

Page 29: KWF Manwal ng Operasyon

KWF MANWAL NG OPERASYON 29

ANG MGA FULTAYM KOMISYONER

Ang mga Fultaym Komisyoner ay kabalikat ng Tagapangulo sa pangangasiwa ng KWF. Kabilang sa tungkulin at pananagutan nito, gaya ng nasasaad sa Seksiyon 14, Binagong Mga Tuntunin at Regulasyong Nagpapatupad ng Batas Republika Blg. 7104, ang gumanap ng anumang tungkuling iatas ng Tagapangulo at ng Kalupunan, at magiging kasangguni ng Tagapangulo, kasama ang Direktor Heneral, sa paggawa ng mga hakbangin sa panahong hindi nagpupulong ang Kalupunan ng mga Komisyoner.

Mahalagang gampanin ng mga Fultaym Komisyoner, kasama ang Direktor Heneral, ang pagiging kasapi ng Lupong Tagapagpaganap na mamamahala sa mga gawain ng Komisyon, gaya sa pagpaplano, pagsasagawa, pagsubaybay, at pagpapalawig ng mga programa at proyekto nito.

Dalawa ang Fultaym Komisyoner at may kani-kaniyang tungkulin, bukod sa pagiging kabahagi ng Lupong Tagapamahala. Ang isa’y nagsisilbing patnubay sa pangangasiwa ng mga programa at proyekto; samantalang ang isa pa’y gumaganap na patnubay kung hindi man tagapayo sa pang-araw-araw na administratibong gawain, partikular ng Sangay ng Pangasiwaan at Pananalapi. Nag-uulat din sila sa Tagapangulo, at nagpapayo kung hindi man nagrerekomenda kung ano ang matuwid na pasiya hinggil sa mga bagay-bagay sa opisina.

ANG TANGGAPAN NG DIREKTOR HENERAL

Ang Direktor Heneral, ayon sa Seksiyon 16 ng Binagong Mga Tuntunin at Regulasyong Nagpapatupad ng Batas Republika Blg. 7104, ang pinuno ng Sekretaryat, at may tungkuling pangasiwaan ang pang-araw-araw na gawain nito, bukod pa ang gawin ang sumusunod na tungkulin:

Page 30: KWF Manwal ng Operasyon

KWF MANWAL NG OPERASYON30

1. Maupô sa pulong ng Kalupunan bilang Kalihim at sa ganito ay may karapatang lumahok sa talakayan ngunit hindi kalahok sa pagboto;

2. Maghanda ng ulat at iba pang kailangan para sa pagpupulong ng kalupunan;

3. Magmungkahi ng mga bagong aktibidad, sa pamamagitan ng Tagapangulo, sa Kalupunan;

4. Maghanda ng taunang badyet at iharap ito sa pagpapasiya ng Kalupunan;

5. Magrekomenda sa Tagapangulo ng mga hakbangin sa pangangasiwa at disiplina ng mga tauhan ng Sekretaryat, pagsasaayos ng opisina ng Komisyon, at iba pang gawain tungo sa mabisâng pagkilos at pagtupad sa tungkulin ng sekretaryat;

6. Tuparin ang anumang tungkuling itatakda ng Kalupunan.

ANG SEKRETARYAT

Nakasaad sa Seksiyon 15, Tuntunin I ng Tuntunin I ng Binagong Mga Tuntunin at Regulasyong Nagpapatupad ng Batas Republika Blg. 7104 na “ang Komisyon [na tumutukoy din Kalupunan ng mga Komisyoner] ay bubuo ng Sekretaryat bilang bisig-tagapagpaganap nito sa ilalim ng pamumuno ng Direktor Heneral,” ngunit ang ganitong diwa ay pinalawak sa bagong administrasyon at ipinailalim sa Lupong Tagapamahalaang sekretaryat.

Ang sekretaryat ng KWF ay binubuo ng limang sangay, na kinabibilangan ng Sangay ng Edukasyon at Networking (SEN), Sangay ng Literatura at Araling Kultural (SLAK), Sangay ng Salita at Gramatika (SSG), Sangay ng Salin (SS), at Sangay ng Pangangasiwa at Pananalapi (SPP).

Page 31: KWF Manwal ng Operasyon

KWF MANWAL NG OPERASYON 31

Sangay ng Edukasyon at Networking

Alinsunod sa itinadhana ng Batas Republika Blg 7104 at ng Medyo Matagalang Plano ng KWF (2013-2016), pangunahing adhika ng KWF ang maiangat ang antas ng kahusayan sa paggamit ng wikang Filipino sa iba’t ibang larang ng karunungan at sektor ng lipunan. Isang mahalagang gawain para dito ay ang pagpapabatid at pagpapalaganap ng mga patakaran at programang pangwika nito sa madla. Upang higit na maging epektibo, mahalagang gawain din ng KWF na organisahin ang ibang ahensiya ng pamahalaan, ang pribadong sektor, at iba pang samahan na magiging katulong ng ahensiya sa tagumpay ng adhikang ito. Ang SEN ang itinalaga na manguna sa mga gawaing ito. Tungkulin

Sa pangkalahatan, tungkulin ng SEN na itaguyod ang mga patakaran, programa, at proyekto ng KWF; bumuo at pangalagaan ang matibay na pakikipag-ugnayan sa iba’t ibang ahensiya ng pamahalaan, institusyon, samahan, at midya; at suportahan ang bisyon at misyon ng KWF sa pamamagitan ng diseminasyon ng mga impormasyon, publikasyon, at dokumentasyon.

Kabilang, ngunit hindi limitado, sa sangay ang sumusunod na tiyak na tungkulin:

1. Pagbuo at pagpapatupad ng planong pangkomunikasyon para sa pagpapabatid sa madla ng mga kalakaran, patakaran, at programang pangwika ng ahensiya;

2. Pagsubaybay sa mga usaping pangwika at pagsagot sa mga ito kung kinakailangan;

3. Pagbuo at pangangalaga ng database ng network ng mga institusyon, mga alagad ng wika, at midya;

4. Pagdaraos at/o pagsuporta sa mga paggunita, pagdiriwang, seminar, kumperensiya, palihan, konsultasyon, forum, at mga

Page 32: KWF Manwal ng Operasyon

KWF MANWAL NG OPERASYON32

katulad, hinggil sa wika, sa mahigpit na pakikipagtulungan sa iba pang sangay ng mga pribado at pampublikong institusyon at mga organisasyong pangwika;

5. Pangangasiwa sa paglalathala ng mga aklat at produksiyon ng poster, polyeto, at iba pang kagamitang pangpromosyon; at

Sangay ng Literatura at Araling Kultural

Ang SLAK ay tumutugon sa mandato ng KWF na nakasaad sa Batas Republika Blg. 7104 na manaliksik, mag-aral, at magsagawa ng mga seminar at kumperensiya hinggil sa pagpapalaganap, pagpapanatili at pagpapaunlad ng wikang Filipino at iba pang wika ng Filipinas.

Tungkulin

Ang sumusunod sa pangunahing tungkulin ng SLAK:

1. Makapagsagawa ng seminar sa korespondensiya opisyal sa mga ahensiya at lokal na yunit ng pamahalaan, at mga kumperensiya hinggil sa wika, panitikan, at kultura ng mga rehiyon sa buong bansa.

2. Manguna sa pananaliksik at pag-aaral sa literatura at kultura ng bansa.

3. Makabuo ng registry ng mga ahensiya at kawani ng pamahalaan, propesor at mga guro.

4. Makapagtayo ng Aklatang Filipino, ang koleksiyon ng lahat ng publikasyong nakasulat sa Filipino at ibang wika ng Filipinas at lahat ng publikasyong hinggil sa wika, kasaysayan, at kultura ng bansa.

Page 33: KWF Manwal ng Operasyon

KWF MANWAL NG OPERASYON 33

Sangay ng Salita at Gramatika

Ang SSG ay tumutugon sa nakasaad sa Batas Republika 7104 na mahalagang gampanin ng Komisyon sa Wikang Filipino na magsagawa ng mga saliksik at pag-aaral panlingguwistika upang isulong ang ebolusyon, pagpapaunlad, pagpapayaman at preserbasyon ng Filipino at ng iba pang mga wika sa Filipinas.

Tungkulin

Kabilang, ngunit hindi limitado ang tungkulin ng sangay na ito ang pangkalahatan at espesyalisadong pag-aaral ng salita mula sa Filipino at mga katutubong wika at pawang may kaugnayan sa lingguwistika, aplikadong lingguwistika, at sosyo-lingguwistika. Nakatuon din ito sa paglinang at patuluyang pag-aaral ng gramatika sa Filipino at kaugnay nitong mga wika. Inaasahang gagampanan ng SSG ang pagbubuo ng diksiyonaryo, tesawro, tumbasan, ortograpiya, antolohiya, ensiklopidya at iba pang kaugnay na bagay sa palimbag at elektronikong paraan, nang makaagapay sa hinihingi ng panahon. Kabilang sa mga tiyak na tungkulin ng Sangay ang sumusunod:

1. Makapagsagawa ng patuluyang pag-aaral sa ortograpiya at gramatika ng Filipino at iba pang mga wika ng Filipinas.

2. Maidokumento ang mga wika ng Filipinas lalo na ang mga nanganganib nang mawala.

3. Makabuo ng mga diksiyonaryo, tesawro, tumbasan, ensiklopidya at iba pang kaugnay na bagay hinggil sa Filipino at iba pang mga wika ng Filipinas.

4. Makapagsagawa ng mgapananaliksik at pag-aaral pan-lingguwistika na maaaring maging batayan sa pagbuo ng ng mga plano, resolusyon at/o patakarang pangwika.

5. Makapagdaos ng mga pagpupulong, pagsasanay, kumperensiya, seminar, gawaing kapulungan, talakayang pambayan, at panayam tungkol sa dokumentasyon, lingguwistika at leksikograpiya ng mga wika.

6. Magkaroon ng talaan ng mga indibidwal, lingguwista/eksperto sa wikang Filipino at iba pang mga wika ng Filipinas at mga

Page 34: KWF Manwal ng Operasyon

KWF MANWAL NG OPERASYON34

organisasyon na maaaring maging katuwang at kasangguni sa mga gawaing pangwika.

Sangay ng Salin

Ang SS ang teknikal na bisig ng ahensiya na nagbibigay ng pangunahing serbisyo publiko sa pamamagitan ng pagsasalin ng mahahalagang batas, reperensiya, at tekstong pang-edukasyon.

Espesipikong itinakda ng Batas Republika 7104, seksiyon 14 (f), ang gawain/tungkulin ng Sangay ng Salin na:

Create and maintain within the Commission a division of transaction which shall encourage through incentives, undertake and vigorously support the translation into Filipino and other Philippine languages of important historical works and cultural traditions of ethnolinguistic groups, laws, resolutions and other legislative enactments, executive issuances, government policy statements and official documents, textbooks and reference materials in various disciplines and other foreign materials which it may deem necessary for education and other purposes;2

Tungkulin

1. Magkaroon ng opisyal na salin sa Filipino at sa iba pang mga wika sa Filipinas ng mga mahahalagang akdang pangkasaysayan at mga tradisyong pangkultura ng mga pangkat etnolingguwistiko, mga kodigo, batas, resolusyon, pagsasabatas, teksbuk, at mga kagamitang sanggunian sa iba’t ibang disiplina at iba pang

2 Salin sa Filipino:

Lumikha at magpanatili sa Komisyon ng isang sangay ng salin na gaganyak sa pamamagitan ng mga insentibo, magsagawa at masiglang magtaguyod ng pagsasalin sa Filipino at sa iba pang mga wika ng Pilipinas ng mahahalagang akdang historikal at tradisyong kultural ng mga grupong etnolingguwistiko, mga batas, resolusyon, at iba pang mga aktang lehislatibo, mga kalatas tagapagpaganap, mga pahayag na pampatakaran ng pamahalaan, at mga dokumentong opisyal, mga teksbuk, materyales na reperensiya sa iba-ibang disiplina, at mga dayuhang materyales na maaaring ipasiyang kinakailangan sa edukasyon at para sa iba pang mga layunin.

Page 35: KWF Manwal ng Operasyon

KWF MANWAL NG OPERASYON 35

mga kagamitang banyaga na ipinalalagay na kailangan sa edukasyon at para sa iba pang layunin.

2. Tumulong sa pagbuo ng mga patakaran, plano at programa ng malawakang pagsasalin mula sa ibang wika, kapuwa katutubo at banyaga, patungo sa Filipino at sa Filipino patungo sa ibang wika, gayundin ang pagsasalin sa Filipino ng mga terminolohiyang pang-agham at teknikal.

3. Bumuo ng mapagtitiwalaang registry mula sa mga ginawaran ng akreditasyon ng KWF.

4. Tugunan ang pangangailangan para sa pagsasalin ng mga ahensiya, organisasyon, tanggapan, at/o indibidwal.

Sangay ng Pangasiwaan at Pananalapi

Kabilang, ngunit hindi limitado, na tungkulin ng SPP ang pagbibigay ng suporta sa mga mithiin at proyekto ng Komisyon upang maisakatuparan nito ang mandato ng mga umiiral na batas pangwika at serbisyo sibil sa Filipinas. Tungkulin ng sangay na ito ang pagtitiyak ng pinakaepisyenteng pagkilos ng KWF, pagpapanatili ng pinakamainam na kondisyong materyal at hindi materyal ng mga empleado, pagtugon sa mga alalahanin ng mga tauhan na kaugnay ng trabaho, paghahanda ng badyet, pangangalaga at pagsisigurong maayos na nagagastos ang salapi, at pagsisinop ng mga rekord, at iba pang gawaing may kinalaman sa pangangasiwa at pananalapi tungo sa isang pinakaproduktibong sistema at makatarungang pamamalakad sa Komisyon.

Ang sangay na ito ang pinakamalaki sa lahat ng sangay sa Komisyon sa Wikang Filipino, na binubuo ng anim na yunit: Pantauhan, Badyet, Akawnting, Cashier, Suplay at Rekords. Ang bawat yunit ay pinamumunuan ng Administrative Officer V maliban sa yunit ng Akawnting na pinamununuan ng Akawntant. Ang lahat ng yunit na ito ay nasa ilalim ng superbisyon ng Chief Administrative Officer.

Page 36: KWF Manwal ng Operasyon

KWF MANWAL NG OPERASYON36

Layunin

Makapagbigay ng maayos at mabilis na serbisyo sa publiko at sa mga teknikal na sangay ng KWF na nangangailangan ng serbisyong administratibo sa pinakamainam at pinakaepisyenteng paraan.

Tungkulin

Yunit PantauhanPangasiwaan ang lahat ng bagay na may kaugnayan sa mga empleado ng KWF at magpatupad ng iba’t ibang pagsasanay at iba pang gawain tungo sa higit nilang paglago.

Yunit ng BadyetIto ang pangunahing yunit na nangangasiwa sa pondo ng tanggapan mula sa pagpapanukala, apropriyasyon, alokasyon, paggasta alinsunod sa itinatakda ng mga umiiral na batas hanggang sa paghahanda ng mga ulat kaugnay nito.

Yunit ng AkawntingTungkulin ng Yunit na ito na pangalagaan at tiyakin na maayos ang paggugol sa pondo ng KWF at pangasiwaan ang lahat ng gawaing may kaugnayan sa pananalapi lalo na ang paghahanda ng mga ulat pampinansiyal at pagsusumite nito sa mga kinauukulang ahensiya ng gobyerno.

Yunit ng CashierTungkulin ng Yunit na ito na magproseso ng mga Botser sa Pagbabayad (Disbursement Voucher)ng mga bayarin at pangasiwaan ang maagap na pagbabayad at paghahanda ng mga ulat kaugnay nito. Tungkulin din ng Yunit ng Cashier na pamahalaan ang pangongolekta at pag-iisyu ng resibo sa lahat ng klase ng koleksiyon at pagdedeposito nito sa authorized government depository bank (AGDB).

Page 37: KWF Manwal ng Operasyon

KWF MANWAL NG OPERASYON 37

Yunit ng RekordsAng Yunit ng Rekords ang nagsisilbing imbakan ng mahahalagang papeles, komunikasyon, at iba pang mahahalagang dokumento ng KWF. Higit pa rito, ang yunit na ito rin ang tagapangalaga ng alaala ng ahensiya dahil tumatayo rin ito bilang artsibo.

Yunit ng SuplayPangunahing tungkulin ng yunit na ito ang paghahanda ng Taunang Plano ng Pamimili (APP), pagpopost nito sa websayt ng GPPB, pagbili ng mga nasabing suplay, pamamahagi sa mga empleado, at paghahanda ng mga kaukulang dokumento para sa pagbabayad ng mga biniling kagamitan at iba pang kaugnay na bayarin. Tungkulin din ng Yunit na pangasiwaan angmga sasakyan, gamit, suplay, publikasyon, at iba pang ari-arian ng KWF, pati na ang pagmamantene sa mga imbentaryo ng mga ito. Gayundin ang pagpapaseguro ang mga ari-arian ng KWF laban sa sunog, sakuna, kalamidad at/o force majeure.

Yunit ng Prokyurment Bagong tatag na yunit ng SPP alinsunod sa National Budget Circular No. 2015-558 (may petsang 4 Hunyo 2015), “Guidelines in the Organization and Staffing of Procurement Units.” Pangunahing tungkulin ng yunit na ito na tulungan at maging bisig tagapagpaganap ng Bids and Awards Committee o BAC at magsilbing mabisang katuwang nito sa pangangasiwa sa mga gawain ng ahensiya kaugnay ng prokyurment.

Page 38: KWF Manwal ng Operasyon

KWF MANWAL NG OPERASYON38

MGA PANGKALAHATANG PATAKARAN AT PAMAMARAAN

Nakapaloob sa mga Pangkalahatang Patakaran ang mga hakbang na dapat sundin ng lahat ng sangay, yunit, at lupon, at siyang paiiralin sa mga kawani hangga’t walang itinatadhanang taliwas ang Kalupunan ng mga Komisyoner at ang Lupong Tagapagpaganap. Ang Pangkalahatang Patakaran ay magsisilbi ring patnubay upang magkaroon ng kaayusan sa loob ng opisina.

Mga Pangunahing Serbisyo ng KWF

Patnubay sa Pagsasalin

1. Batayan. Ang patakarang panloob na ito ay batay sa Memorandum Blg. 2013-92 at may petsang 24 Hulyo 2013 at nakasaad sa Gabay ng Mamamayan ng KWF.

2. Mga Hakbang• Para sa mga Diploma at mga Katulad na Dokumento• Magtungo sa Yunit ng Rekords at sagutan ang

pormularyo ng kahilingan sa pagsasalin.• Ihahatid ng kawani ang pormularyo sa Sangay ng Salin.

(Kung may kailangang linawin, maaaring isama sa Sangay ng Salin ang humihiling upang maipaliwanag ang kaniyang kahilingan.)

• Iaatas ng Punò ng Sangay ng Salin sa kinauukulang tauhan.

• Isasalin ang dokumento. • Isusumite ng nagsalin sa punò ng sangay ang natapos

na salin para sa kaukulang pagwawasto.• Kapag naisapinal na ang salin, isusumite ito ng Punò ng

Sangay ng Salin sa Tanggapan ng Direktor Heneral.• Matapos lagyan ng inisyals, isusumite ng Tanggapan

ng Direktor Heneral ang salin sa Tanggapan ng

Page 39: KWF Manwal ng Operasyon

KWF MANWAL NG OPERASYON 39

Tagapangulo para sa kaniyang pagpapatibay.• Matapos na mapagtibay, ibabalik ito ng Tanggapan ng

Tagapangulo sa Sangay ng Salin.• Itatala at lalagyan ng selyo ng Sangay ng Salin at

pagkaraang maipatala sa Yunit ng Rekords, maaaari nang kunin ang salin.

Para sa Mahahabang Dokumento Mula sa Ibang Ahensiya• Susundin ang mga hakbang na nakalatag sa itaas,

gayunman, kailangang lumiham sa Tagapangulo ang ahensiyang humihiling ng serbisyo. Kapag pinahintulutan ng Tagapangulo ang kahilingan, dapat na magkaroon ng Memorandum ng Kasunduan ang KWF at ang ahensiyang nagpapasalin.

• Pagkatapos malagdaan ng dalawang panig ang Memorandum ng Kasunduan, sakâ pa lamang sisimulan ang pagsasalin.

Patnubay sa Paggamit ng Aklatan ng KWF

1. Ito ang magiging patnubay ng mga kawani ng KWF, guro, mananaliksik, mag-aaral, at sinumang interesado sa pagtuklas at paggalugad ng karunungan sa wika at araling kultural.

2. Takdang panahong bukás. Ang Aklatan ay bukás mulang Lunes hanggang Biyernes, 9:00 nu–4:00 nh.

3. Paggamit ng aklatan bilang pribilehiyo. Ang paggamit ng aklatan ay maituturing na pribilehiyo, at kung gayon, ay maaaring bawiin ang pribilehiyong ito kapag nilabag ang alinman sa mga tuntuning kaugnay sa paggamit nito.

3.1 Ang mga bibihirang aklat ay pinahihintulutang gamitin sa loob lamang ng aklatan.

Page 40: KWF Manwal ng Operasyon

KWF MANWAL NG OPERASYON40

3.2 Magpaalam sa Librarian kung magpapaseroks ng mga babasahin. Lumagda at ibigay sa Librarian ang Borrowers’ Card na nasa likod ng aklat kasama ang inyong ID kung magpapaseroks. Sa labas ng opisina ng KWF ang pagpapaseroks. Ibalik ang aklat sa Aklatan sa loob ng tatlumpung (30) minuto matapos ipakopya.

4. Anyo ng pananamit. Magsuot ng disenteng pananamit.

5. Mga dapat gawin sa pagpasok. Ipakita sa guwardiya ang ID. Sabihin ang sadya at lumagda sa logbook. Iwan sa itinakdang lugar ang anumang personal na gamit. Tiyaking bitbit ang mahahalagang gamit at/o bagay tulad ng pitaka at selfon. Ang tanggapan ay walang anumang pananagutan sakali’t mawala ang mga gamit ng mga mananaliksik.

6. Pagtanggap sa gagamit ng aklatan. Ang mga kawani ng KWF, guro, mananaliksik, mag-aaral, at sinumang magsasaliksik at magbabasa na gagamit ng aklatan ay pahihintulutan ng librarian na makagamit ng aklat sa pasubaling dumaan sa masinop na pagsisiyasat ng sekyuriti gard na nakatalaga.

May karapatan ang librarian na paalisin ang sinumang sumu-way sa mga alituntunin sa paggamit ng aklatan.

7. Kung wala ang librarian, kailangang ipabatid sa punò ng Sangay ng Literatura at Araling Kultural (SLAK) kung kailangang gamitin ang aklatan.

Page 41: KWF Manwal ng Operasyon

KWF MANWAL NG OPERASYON 41

PROYEKTO, AKTIBIDAD, AT PROGRAMA

Pangkalahatang Patakaran at Pamamaraan Hinggil sa Pananaliksik sa Labas ng Tanggapan

1. Pormal na makikipag-ugnayan sa mga nauukol na tanggapan ng pamahalaan kapag mananaliksik sa labas ng tanggapan, lalo na kung ito ay sa labas ng kalakhang Maynila.

2. Magsasagawa ng paunang pagsisiyasat sa lugar ng pananaliksik lalo na kung ang mananaliksik ay kailangang makipamuhay (immersion) sa komunidad.

3. Magsasagawa ng pangkalahatang oryentasyon para sa mga mananaliksik hinggil sa kabuuang proseso, pamamaraan, at iba pang bagay na may kaugnayan bago tumungo sa lugar ng pananaliksik gaya ng sumusunod:

• Kaligiran ng Pananaliksik• Saklaw at Limitasyon ng Pananaliksik• Pamamaraan ng Pananaliksik• Inaasahang Output ng Pananaliksik • Pagsunod sa tamang pamantayan sa pananaliksik

(pagsuot ng ID, angkop na kasuotan, at pagiging magalang sa lahat ng pagkakataon, at iba pa).

4. Panatilihin ang komunikasyon ng mananaliksik at puno ng sangay habang nasa lugar ng pananaliksik.

5. Magsasagawa ng spot check sa panahon ng pananaliksik upang matiyak na tama ang nakakalap na mga datos at wasto ang pamamaraan ng pagkuha ng mga ito, at makatulong sa mananaliksik sa paglutas ng mga posibleng suliraning makakaharap sa lugar ng pananaliksik.

6. Pagkatapos ng pananaliksik, agad magsusumite ng ulat sa loob ng isang linggo hinggil sa mga naging aktibidad at iba pang mga pangyayari kaugnay ng isinagawang pananaliksik.

Page 42: KWF Manwal ng Operasyon

KWF MANWAL NG OPERASYON42

Patnubay sa Paglalathala ng Aklat

Ang paglalathala ng mga aklat ang isa sa mga pangunahing gawain ng KWF alinsunod sa mandato nitong linangin at paunlarin ang paggamit ng Filipino sa iba’t ibang disiplina at larang. Upang maisaayos ang proseso ng paglalathala, ang sumusunod ang magsisilbing patnubay sa produksiyon ng mga aklat:

1. Yunit ng Produksiyon. Ang Sangay ng Edukasyon at Networking ang nagsisilbing Yunit ng Produksiyon ng mga aklat at iba pang babasahin ng KWF.

Kabilang sa nasabing yunit ang tagapangasiwang editor, kawaksing editor, disenyador, at tagapag-ugnay. Ang nasabing mga kawani ang magsisilbing katuwang ng Tagapangulo o ng sinumang nais niyang italaga bilang Punong Editor para sa programang Aklat ng Bayan.

2. Mga Tungkulin.

2.1 Ang Tagapangasiwang Editor ay may tungkuling aksiyonan ang mga manuskritong ipinadala ng awtor sa KWF. Siya rin ang mangangasiwa sa bangkong mga manuskrito na ipadadala sa mga kritiko o reader para mabatid kung karapat-dapat ilathala ang isang akda. Kailangang magpadala siya ng liham na katibayang natanggap ng opisina ang anumang manuskrito sa kung sinong awtor sa lalong madaling panahon. Makapagrerekomenda ang Tagapangasiwang Editor sa Punong Editor o Tagapangulo kung ano-anong aklat ang nababagay na ilathala sa isang takdang panahon. Tungkulin niyang mag-edit sa pangkalahatan upang matiyak na ang mga manuskrito ng isasalang sa imprenta ay nalinis nang maigi, maayos ang latag at karapatang-sipi, atbp. Kailangang tiyakin ng Tagapangasiwang Editor na ang pagtapos ng editing, layout, at disenyo ng manuskrito ay nasa takdang panahon.

Page 43: KWF Manwal ng Operasyon

KWF MANWAL NG OPERASYON 43

2.2 Ang Kawaksing Editor ay may tungkuling mag-edit ng wika sa pinakamaingat na paraan, at kung kinakailangan, ng ilang nilalaman ng manuskrito upang maisaayos ang estilo ng manuskrito.

2.3 Ang Disenyador ay may tungkuling gumawa ng disenyong pabalat at ng aklat. Kinakailangang makapagbigay siya ng kahit tatlong halimbawang disenyo na maaaring mapagpilian ng Tagapangasiwang Editor. Ang mapipiling disenyo ay ipapasa sa Punong Editor para pagtibayin.

2.4 Ang Tagapag-ugnay ay may tungkuling kumausap sa mga awtor, magsaayos ng mga kontrata, mag-follow-up ng na edit na manuskrito, at gumawa ng iba pang kaugnay na bagay para mapabilis ang produksiyon ng mga aklat. Inaasahan na siya rin ang magiging katuwang ng Tagapangasiwa ng Editor para sa pakikipagkontrata sa ibang publikasyon, embahada, at institusyong ibig makipagkasundo sa KWF para sa Aklat ng Bayan. Tungkulin pa ngTagapag-ugnay na makipag-usap sa imprenta, at magsaayos ng kontrata, bago ibigay sa imprenta ang manustrito.

2.5 Plano hinggil sa Produksiyon ng mga Aklat at iba pang Publikasyon. Maghahanda ng pangkalahatang plano hinggil sa produksiyon ng mga aklat at iba pang publikasyon ang Yunit ng Produksiyon at magsisilbi itong gabay sa pagbuo ng taunang panukala ng nasabing yunit. Ang taunang panukala, gaya ng iba pang proyekto ng KWF ay dadaan sa pagsusuri at pag-aproba ng Lupon sa Ribyu ng mga Proyekto.

3. Proseso ng Produksiyon.

3.1 Kailangang may endoso ng Tagapangulo o Direktor Heneral ang manuskrito bago ipasa sa Yunit ng Produksiyon nang sa gayon ay matiyak na mailalathala

Page 44: KWF Manwal ng Operasyon

KWF MANWAL NG OPERASYON44

ito sa madaling panahon.

3.2 Ang mga aprobadong manuskritong nakalinya sa loob ng isang taon ay dapat tiyakin ng Tagapangasiwang Editor na maayos ang ukol sa karapatang-sipi. Kung may ilang bagay na kailangang ihingi ng pahintulot sa kung sinong indibidwal o institusyon, ang Tagapangasiwang Editor at/o awtor ay dapat gumawa ng hakbang para makamit ito.

3.3 Bago isalang sa editing o layouting ang manuskrito ay dapat tiyaking may kontrata na ukol sa paglalathala nito. Tungkulin ng Tagapag-ugnay na isaayos ang naturang kontrata.

3.4 Dapat ipadaan sa mga editor ng wika at nilalaman ang lahat ng manuskrito upang maiwasan ang mga pagkakamali.

3.5 Kung sakali’t maraming puna o rekomendasyon ang mga editor, kinakailangang ibalik ito sa awtor para rebisahin. Ang binagong bersiyon ng manuskrito ay dapat basahing muli ng editor para sa pangwakas na editing.

3.6 Ang nirebisa’t itinuwid na manuskrito ay dapat pirmado o may inisyals ng awtor at/o editor upang maging patunay na yaon ang gagamiting bersiyon na ile-layout.

3.7 Ang pangwakas na layout ng manuskrito ay dapat ipakita ng Tagapangasiwang Editor sa Punong Editor, Tagapangulo, at Direktor Heneral para sa pangwakas na pagpapatibay. Ang aprobadong manuskrito ay dapat pirmado ng mga kinauukulan bago ipadala sa imprenta.

4. Pagsubaybay sa Produksiyon. Dapat tiyakin na ang mga manuskritong nakalinyang ilathala ay nasa takdang panahon ang pagkakalathala, hindi lumalabis sa badyet, at gumagana nang maayos ang buong Yunit ng Produksiyon.

Page 45: KWF Manwal ng Operasyon

KWF MANWAL NG OPERASYON 45

Pangkalahatang Patakaran at Pamamaraan Hinggil sa Jornal

Ang sumusunod na proseso ang dapat isaalang-alang sa pagpapalathala ng jornal ng KWF:

1. Gumawa ng panawagan para sa pagtanggap ng mga lahok.

2. Pumili ng reperi at makipag-ugnayan sa kaniya. Tiyakin na mananatiling kumpedensiyal kung sino ang reperi hinggil sa isa o higit pang akda.

3. Kapag may nagpadala ng lahok, kaagad itong sulatan, at ipabatid na natanggap ang lahok.

4. Kailangang salain ng Lupong Editoryal ang mga lahok na nararapat ipabasa sa reperi.

5. Kapag nakatanggap na ng pito hanggang sampung lahok, ibigay na ito sa reperi at magbigay ng dedlayn ng pagbibigay ng mga mungkahi at pagpili ng lahok.

6. Ipabatid sa mga nagpadala ng lahok ang mungkahi ng reperi. Magtakda ng dedlayn sa pagsusumite ng nirebisang papel. Sa mga lahok na hindi natanggap, magpadala ng liham na nagpapabatid na hindi maisasama ang kanilang papel.

7. Kapag naisumite na ang nirebisang papel, ibalik sa reperi para matiyak kung naipasok ang kaniyang mga mungkahi.

8. Kapag ibinalik na ng reperi at nagmungkahi ito na maaari nang ilathala ang mga lahok, kailangang repasuhin ito ng itinakdang language editor ng bawat sangay at tiyaking sang-ayon sa ortograpiyang pambansa.

9. Kapag narepaso na ng punò ng sangay ang manuskrito, ibigay sa Isyu Editor para sa editing at paggawa ng introduksiyon.

Page 46: KWF Manwal ng Operasyon

KWF MANWAL NG OPERASYON46

10. Kapag naisumite na ng issue editor ang manuskrito, ibigay na sa Sangay ng Edukasyon at Networking.

Plano ng Pamamahagi ng mga Publikasyon (Distribution Plan)

Pangkalahatang patakaran

1. Bahagi ng promosyon ng mga programa at proyekto ng KWF ang paglalathala ng mga polyeto, at poster. Nakalahok sa pangkalahatang badyet ng proyekto ang paglalatahala at pamamahagi ng mga polyeto, poster, atbp.

2. Kailangang nakasaad sa panukalang proyekto ang mga target na lugar na padadalhan ng mga publikasyon. Maaaring tingnan ang Focus Geographical Area (FGA) na tinukoy ng DBM ayon sa NBM 2016-126.

3. Sa pangkalahatang ratio sa libreng pamamahagi ng aklat at iba pang publikasyon, 70% ang para sa ibang rehiyon at 30% ang para sa NCR (kabilang ang mga NGA at iba pang pangunahing aklatan).

4. Tuwing sangkapat ng taon ang pamamahagi ng mga aklat.

5. Magkakaroon ng bersiyong dihital ang lahat ng publikasyon na ia-upload sa website na maaaring i-download at/o iprint ng publiko

Mga Tuntunin sa Pamamahagi ng Aklat

1. Para sa mga aklat, 30% ng kabuuang bílang ng naimprentang kopya ang gagawing komplimentaryong sipi at 70% ang para sa ipagbibili.May mga espesyal na kaso na sang-ayon sa

Page 47: KWF Manwal ng Operasyon

KWF MANWAL NG OPERASYON 47

kasunduan sa ibang ahensiya at/o indibidwal, ibabawas sa kabuuang bilang ang porsiyento ng aklat na ibibigay sa kanila. Halimbawa na rito ang 40% para sa Pambansang Komisyon para sa Kultura at mga Sining (NCCA) at 10% para sa royalti ng mga awtor/editor/tagasalin.

2. Magbibigay ng libreng kopya sa sumusunod na ahensiyang pampamahalaan o institusyon:

a. Tanggapan ng Pangulo at mga ahensiyang kaugnay b. Tanggapan ng Pangalawang Tagapangulo at mga

ahensiyang kaugnay c. mga tanggapang kaanib ng KWFd. Pambansang Aklatan ng Pilipinase. Pambansang Lupon sa Pagpapaunlad ng Aklatf. UP Main Libraryg. Kagawaran ng Badyet at Pamamahalah. Komisyon sa Awditi. Kagawaran ng Edukasyon j. Komisyon sa Mas Mataas na Edukasyonk. aklatan ng mga probinsiya l. Senado ng Filipinas*m. Kapulungan ng mga Kinatawan*n. mga Pamantasang May Sentro ng Wika at Kultura

(SWK) ng KWFo. iba pa

*Kapag binigyan ang Senador o Representante, itsatsards sa rehiyon na kaniyang pinanggalingan o kinakatawan ang komplimentaryong kopya.

3. Magbibigay ng 10% ng bilang ng aklat na ipinaimprenta sa mga awtor/tagasalin/editor na tatanggap ng royalti. Bibigyan ng isang komplimentaryong kopya ang mga manunulat/tagasalin na kinomisyon ng ahensiya at tumanggap ng bayad para sa kanilang serbisyo. Gayunpaman, bibigyan ang mga manunulat/tagasalin ng 30% deskuwento sa bibilhin nilang aklat. (Tingnan

Page 48: KWF Manwal ng Operasyon

KWF MANWAL NG OPERASYON48

ang Memorandum Blg. 2015-288).

4. Ang mga kawani ng KWF ay bibigyan ng 20% deskuwento sa bibilhing aklat.

5. Maglalaan ang KWF ng limang (5) kopya ng bawat aklat para sa sarili nitóng aklatan at bodega.

6. Pagbebenta ng mga aklat. Ang pagbebenta ng aklat ay gagawin sa sumusunod:

• Mga pagsasanay, seminar, forum, pampublikong lektura, kumperensiya, paglulunsad, at fair na inorganisa o nilahukan ng ahensiya

• Tanggapan ng mga SWK (consignment)• Mga university press (pribado at publiko)• Iba pang institusyon na may kasunduan sa ahensiya

7. Promosyon ng mga aklat. Magsasagawa ng patuluyang promosyon ng mga aklat ang SEN

• Promosyon sa media gaya ng press release, media guesting, posting sa website ng ahensiya at iba pang social network.

• Pagpaparibyu sa mga kritikong may kolum sa pahayagan o magasin.

• Paglulunsad ng mga aklat at paglahok sa bookfairs

8. Kapag ipadadala ang aklat na binili, sasagutin ng bibili ang deliveri nito.

Page 49: KWF Manwal ng Operasyon

KWF MANWAL NG OPERASYON 49

Mga Tuntunin sa Pamamahagi ng mga poster/polyeto/mapa at katulad

1. Ang mga poster/polyeto/mapa at katulad ay ipamamahagi sa sumusunod na pangkat:

a. Tanggapan ng Pangulo at mga ahensiyang nasa ilalim nito

b. Tanggapan ng Pangalawang Tagapangulo at mga ahensiyang nasa ilalim nito

c. Iba pang tanggapang tagapagpaganap gaya ng NCCA, NBDB, NHCP, CCP, CHED, DepEd, DILG, CSC, at mga katulad

d. Mga tanggapan sa ilalim ng Sangay Tagapagbatase. Mga tanggapan sa ilalim ng Sangay Tagapaghukomf. Mga Sentro ng Wika at Kultura (SWK) ng KWFg. Mga pilîng paaralan, pamantasan, at kolehiyoh. Mga organisasyong nasa registry ng KWFi. Mga organisasyong ka-tagapagtaguyod sa mga

proyekto, aktibidad, at programa ng KWF

2. Maliban sa mga espesyal na kaso, ang bawat ahensiya, institusyon, o organisasyon ay bibigyan ng 5% o higit pa ng kabuuang bilang ng ipinaimprentang poster.

3. Ang mga poster ng KWF ay kailangang maipamahagi sa loob ng dalawang linggo matapos itong maipaimprenta.

4. Ang mga poster na nagtataguyod ng isang pangyayari o gawain ay kailangang maipamahagi apat hanggang anim na buwan bago ang nasabing pangyayari o gawain.

5. Susubaybayan ng SEN kung naipaskil o naipakalat din ng mga ahensiya, institusyon, o organisasyong tumanggap ng mga poster.

6. Ipamamahagi din ang mga poster sa mga pagsasanay,

Page 50: KWF Manwal ng Operasyon

KWF MANWAL NG OPERASYON50

kumperensiya, forum, lektura, konsultasyon, at mga katulad na aktibidad na inorganisa ng KWF.

7. Upang maabot ang mas malawak na publiko, mamamahagi din ang KWF ng lima hanggang sampung poster sa mga kilalang establisimyento, gaya ng National Bookstore, Pandayan Bookstore, upang maipaskil sa kanilang lugar.

Patnubay hinggil sa Tatak ng Komisyon sa Wikang Filipino

1. Ang bagong tatak o logo ng Komisyon sa Wikang Filipino ay naaprobahan at inilunsad noong Nobyembre 2013. Batay ang bagong tatak ng Komisyon sa Wikang Filipino sa medalyon na gamit ni Andres Bonifacio bilang Supremo ng Katipunan, dahil nagkataon na noong 2013 ay ipinagdiriwang ang kaniyang ika-150 kapanganakan.

2. Mga Bahagi

Ang Medalyon ni Andres Bonifacio. Sagisag ng pagiging Supremo ang araw na medalyon ni Andres Bonifacio. Mayroon itong walong sinag at may mukha sa gitna. Ang bilang na walo, ayon sa kapaniwalaang-bayan, ay tanda ng kawalang-hanggan. Mula sa orihinal nitong anyo, hinango ang hugis ng araw, mga silahis nito, at hindi na isinama ang mukha.

Ang W. Ang titik W ay inilapat sa gitna ng araw ni Andres Bonifacio bilang simbolo ng wika; na ito ang ubod at pinagmumulan ng walong sinag ng araw ng kawalang-hanggan.

Ang araw na medalyon ni Bonifacio na nilagyan ng titik W sa gitna nito ay sagisag ng kawalang-hanggan ng Filipino—ang ating Wikang Pambansa na minimithing magpatuloy sa pag-iral sa habang panahon.

Page 51: KWF Manwal ng Operasyon

KWF MANWAL NG OPERASYON 51

3. Kulay

Tatlong kulay ang ginamit para sa tatak ng KWF: bughaw, dilaw, at pulá. Ang bughaw ay ginagamit sa “Komisyon sa Wikang Filipino 1991” na nakapalibot sa araw ni Bonifacio at sa W sa gitna nito. Ang dilaw ay ang kulay ng araw ni Bonifacio. Ang pulá ay ang nakapalibot na kulay sa araw.

Ang bughaw ay ang kulay ng dangal. Ito ang sumisimbolo sa tungkulin ng KWF na pagbabantayog ng dangal ng Filipino bilang wikang pambansang batay sa mga katutubong wika.

Ang dilaw ay ang ginintuang adhika ng KWF na maging kasangkapan ang wika tungo sa karunungan, kaunlaran, at kabuhayan ng sambayanan.

Ang pulá ay para sa kagitingan ng pagtataguyod sa wika at sa hálagáhan na magpapatingkad sa kabayanihan ng mga Filipino.

Ang sumusunod ang timpla ng kulay na ginagamit ng tatak:

BughawCMYK Color: 100% Cyan, 88% MagentaRGB Color: 0, 56, 168Hex Color: #0038a8

DilawCMYK Color: 2% Cyan, 16% Magenta, 97% Yellow

Page 52: KWF Manwal ng Operasyon

KWF MANWAL NG OPERASYON52

RGB Color: 252, 209, 22Hex Color: #fcd116

PuláCMYK Color: 12% Cyan, 100% Magenta, 98% Yellow, 3% Key (Black)RGB Color: 206, 17, 38Hex Color: #ce1126

Ang tatak ay ginagamit ding grayscale, kapag inilalagay ito sa teksto:

BughawCMYK Color: 66% Cyan, 59% Magenta, 58% Yellow, 41% Key (Black)RGB Color: 71, 71, 71Hex Color: #474747

Dilaw CMYK Color: 11% Cyan, 8% Magenta, 9% Yellow RGB Color: 223, 223, 223 Hex Color: #dfdfdf

PuláCMYK Color: 54% Cyan, 45% Magenta, 45% Yellow, 10% Key (Black)RGB Color: 121, 121, 121Hex Color: #797979

Page 53: KWF Manwal ng Operasyon

KWF MANWAL NG OPERASYON 53

4. Tipo

Ginamit ang tipong Minion Pro sa tatak ng Komisyon sa Wikang Filipino. Dahil dito, marapat na Minion Pro din ang tipong gagamitin sa mga pang-ulo ng mga korespondensiya at sa mga katulad nitong bahagi ng dokumento. Ito ay laging dapat nasusulat sa malalaking titik.

KOMISYON SA WIKANG FILIPINO

Hangga’t maaari ay hindi dapat maputol sa dalawang linya ang pangalan ng komisyon. Kung hindi man maiiwasan, maaari itong maputol sa ganitong paraan:

KOMISYON SA WIKANG FILIPINO

5. Mga Eksepsiyon

May pagkakataong tinatanggal ang nakapalibot na “Komisyon sa Wikang Filipino 1991” sa tatak. Ginagawa ito sa mga pabalat ng libro na kabilang sa Aklat ng Bayan, ang publikasyon ng KWF. Mas malayang nakapamimilì ng kulay para sa harap na pabalat at napapanatili naman ang pangunahing tatak, ang araw ni Bonifacio, kaya ito pinahihintulutan. Bukod sa pagkakataong ito, ang pagtanggal sa anumang bahagi ng tatak ay hindi hinihikayat at dapat ihingi ng pahintulot mula sa tanggapan, at siyang umaayon sa Flag and Heraldic Code of the Philippines (Republic Act No. 8491).

Page 54: KWF Manwal ng Operasyon

KWF MANWAL NG OPERASYON54

Patnubay sa mga Ahensiya at Organisasyon na Makikipagkasundo sa KWF

1. Pinagtibay ang patnubay na ito ng Kalupunan ng Komisyoner sa pamamagitan ng Kapasiyahan ng Kalupunan ng mga Komisyoner Blg. 15-04, Serye 2015 at may pamagat na “Pinagtitibay ang Kapasiyahan Hinggil sa “Patnubay ng Komisyon sa Wikang Filipino sa Pakikipag-ugnayan sa mga Ahensiya ng Pamahalaan at/o Pribadong Organisasyon at Indibidwal”

2. Saklaw nito ang pakikipagkasundo ng KWF sa ibang ahensiya at organisasyong pangwika, pampanitikan at iba pa. Makikipag-ugnayan ang KWF sa mga:

a. ahensiya ng pamahalaanb. organisasyong may legal na personalidad at nakarehistro

sa Securities and Exchange Commission (SEC)c. mga internasyonal na organisasyon na may legal na

personalidad

3. Mga hakbang at responsabilidad sa pakikipagkasundo. Ang sumusunod ay dapat mabatid ng mga ahensiya at organisasyong nais makipagtrabaho sa KWF:

3.1 Bago magsagawa ng proyekto ang magkabilang panig ay dapat pumaloob sa opisyal na kasunduan na kinakailangang ipanotaryo upang maging legal;

3.2 Ang kasunduan ay dapat nagtataglay ng mga probisyon na umaayon sa batas at regulasyon ng Filipinas;

3.3 Ang mga partidong lumagda sa kasunduan ay may pananagutan sa Kalupunan sa anumang pinagtibay na resulta ng proyekto.

4. Tungkulin ng mga organisasyon. Ang mga ahensiya at organisasyong nakipagkasundo sa KWF ay may tungkuling

Page 55: KWF Manwal ng Operasyon

KWF MANWAL NG OPERASYON 55

tuparin at isakatuparan ang mga probisyong nasasaad sa kasunduan.

5. Pagpapawalang-bisa ng Memorandum ng Pagkakasundo o Memorandum ng Unawaan. Ang Memorandum ng Pagkakasundo o Memorandum ng Unawaan ay maipapawalang bisa lámang ng magkabilang panig makaraang timbangin at isaalang-alang ang mga bagay-bagay, at dahil sa mabibigat at di-inaasahang pangyayaring humahadlang sa epektibong pagsasakatuparan ng mga programa at proyekto. Ang nasabing Memorandum ay maaari ding ipawalang-bisa ng alinmang partidong lumagda, kung sa pananaw nito ay nilabag ng kabilang partido ang matitingkad na probisyon ng kasunduan, gaya ng, ngunit hindi limitado sa, paggugol ng pondo, paghirang ng mga tauhan, at paglalaan ng pasilidad.

6. Takdang Araw para sa Pagpapatanggap sa COA. Ang Memorandum ng Pagkakasundo na nilagdaan ng KWF at iba pang Partido ay dapat makaabot sa hapag ng Komisyon sa Awdit sa loob ng limang araw matapos itong lagdaan ng magkabilang partido at maipanotaryo. Ang anumang kasunduang isinumite sa Komisyon sa Awdit matapos ang nasabing takdang araw ay dapat lakipan ng sapat na paliwanag o pangangatuwiran kung bakit nabalam ang pagsusumite ng dokumento.

7. Susog. Ang mga probisyon ng patakarang ito ay maaaring susugan ngunit kinakailangang pagtibayin muli ng Kalupunan ng mga Komisyoner o Lupong Tagapagpaganap ng Komisyon sa Wikang Filipino.

Pangkalahatang Patakaran at Pamamaraan hinggil sa Pagdaraos ng Seminar at Kumperensiya

1. Paghahanda ng komunikasyon

1.1 Para sa ahensiya o lokal na yunit ng pamahalaan—kung

Page 56: KWF Manwal ng Operasyon

KWF MANWAL NG OPERASYON56

ang lilihaman ay ahensiya ng pamahalaan, iadres ito sa punò ng tanggapan at nakatawag pansin sa puno ng tanggapang pantauhan. Kung ang lilihaman ay lokal na yunit ng pamahalaan, iadres ang liham sa gobernador o alkalde at nakatawag pa0nsin sa tagapangasiwa ng lalawigan/lungsod/bayan.

1.2 Para sa mga unibersidad/paaralan — gumawa ng liham para sa pangulo ng unibersidad o tagapamahala ng eskuwelahan, at nakatawag pansin sa ka-tagapag-ugnay ng proyekto.

1.3 Kapag napirmahan na ang komunikasyon, ipadala sa pamamagitan ng fax o sulatroniko ang liham para sa mabilis na paghahatid nito, sakâ ipadala sa koreo, sa pamamagitan ng Tanggapan ng Rekords.

1.4 Pagkaraan ng limang araw, mula sa petsa ng pagpapadala sa fax o sulatroniko, tawagan ang tanggapang pinadalhan ang liham para alamin ang tugon.

1.5 Kapag positibo ang tugon ng ka-tagapagtaguyod na ahensiya, humingi ng liham-tugon na nakasaad ang petsa na nais nilang isagawa ang seminar.

1.6 Kapag natanggap na ang liham-tugon, ipatanggap ito sa Tanggapan ng Rekords. Sila ang magpapatanggap nito sa Tanggapan ng Tagapangulo.

1.7 Kapag may pagsang-ayon na hinggil sa liham ang Tagapangulo, gawin ang mga kinakailangang hakbang sa paghahanda sa seminar/kumperensiya. Kung kinakailangan, magpadala ng Memorandum of Understanding sa ka-tagapagtaguyod.

2. Paghahanda

Page 57: KWF Manwal ng Operasyon

KWF MANWAL NG OPERASYON 57

2.1 Gumawa ng panukalang proyekto.

2.2 Kapag aprobado na ang panukalang proyekto, gumawa na liham/conforme para sa mga tagapanayam.

2.3 Kapag naibalik na ng tagapanayam ang liham, ipatanggap ito sa Sangay ng Pangasiwaan at Pananalapi para sa maagang pagproseso ng kanilang onoraryum.

2.3.1 Palagiang i-follow up ang ka-tagapag-ugnay at ang mga tagapanayam.

2.3.2 Isang buwan bago ang seminar/kumperensiya na idaraos sa malayong lugar, bumili ng tiket sa eroplano at maghanap ng akomodasyon.

2.3.3 Tiyaking maisasáma ang logo ng KWF sa mga promotional material ng ka-tagapagtaguyod

3. Habang nagsasagawa ng seminar

3.1 Ipalalabas ang KWF AVP sa simula ng programa at kapag may break.

3.2 Masinop na idokumento sa pamamagitan ng larawan at video ang buong seminar.

3.3 Magsuot ng angkop na kasuotan ang mga kawani.

4. Pagkatapos ng seminar o kumperensiya

Itabyuleyt ang ebalwasyon at ihanda ang ulat. Ihanda rin ang mga dokumentong may kaugnayan sa pagbabayad ng mga onoraryum at ibang pang babayarin.

Page 58: KWF Manwal ng Operasyon

KWF MANWAL NG OPERASYON58

Pangkalahatang Patakaran at Pamamaraan Hinggil sa mga Ulat

1. Sa pangkalahatan, mayroong tatlong uri ng regular na ulat na dapat ihanda ang bawat Sangay: ang buwanang ulat ng nagawa at target na gawain, terminal report ng natapos na gawain/proyekto, at pasalitang ulat tuwing Lunes.

2. Buwanang ulat ng nagawa at target na gawain

Mga dapat ilagay at bigyang-pansin sa paghahanda ng buwa-nang ulat:

• mga naisagawa sa loob ng isang buwan, mga kawaning nagpatupad ng mga gawain, updates, at paliwanag sa estado ng bawat proyekto.

• mga target na gawain sa loob ng isang buwan, nakatalagang kawani, at linggo ng pagsasagawa sa bawat proyekto.

• magsusumite ang bawat kawani ng sangay ng buwanang ulat tuwing ika-27 o sa petsa bago nito kapag nataon itong Sabado o Linggo.

3. Terminal report ng natapos na proyekto

Ang terminal report ay kapapalooban ng pamagat ng proyekto, rasyonal, deskriptibong ulat ng kinalabasan ng pag-aaral, pananaliksik, at/ o gawain, mga larawan, at ebalwasyon.

4. Pasalitang-ulat tuwing Lunes

Ang ulat na ito ay isinasagawa tuwing Lunes sa asamblea ng lahat ng kawani ng KWF. Ang maikling ulat ay tungkol sa mahahalagang pangyayari at updates sa mga proyekto at nagawa ng sangay sa loob ng isang linggo. Maaaring magpakita ng mga video clips at/o larawan kung kinakailangan.

Page 59: KWF Manwal ng Operasyon

KWF MANWAL NG OPERASYON 59

PANGASIWAAN AT PANANALAPI

Pantauhan

Patnubay hinggil sa Pagpapahintulot sa Limitadong Praktis ng Propesyon

1. Pinagtibay ang patnubay na ito ng Kalupunan ng Komisyoner sa pamamagitan ng Kapasiyan ng Kalupunan ng mga Komisyoner Blg. 14-17, Serye ng 2014 at may pamagat na “Pinagtitibay ang Kapasiyahan Ukol sa Panuntunan sa Pagpapahintulot sa Limitadong Praktis ng Propesyon.”

2. Pangkalahatang Prinsipyo ukol sa Propesyonal na Gawi ng mga Kawani at Opisyal ng KWF.

Nilalayon ng panuntunang ito na ang bawat kawani o opisyal ay gagawin ang sumusunod:

• kikilos at magtatrabaho alinsunod sa mga pangkalahatang prinsipyong ito;

• tutuparin ang tungkulin alinsunod sa mandato ng Saligang Batas 1987, Seksiyon B-8 ng Artikulo IX, at Batas Republika Blg. 7104;

• magbibigay ng serbisyo publiko sa pinakamataas na pamantayan nang hindi pinangingibabaw ang sariling interes.

3. Serbisyo Publiko. Sa pagpasok sa KWF, inaasahan na ang bawat kawani o opisyal ay gagawing priyoridad ang serbisyo publiko, at ang pagsisilbing ito ay hindi dapat maging pangalawang hanapbuhay lamang ng mga kawani o opisyal.

4. Katapatan at Pagkamalihim. Inaasahan sa bawat kawani o opisyal na pananatilihin nito ang pagiging matapat at malihim hinggil sa mga gawain ng KWF, at sisikaping umiwas hangga’t maaari sa mga bagay na magbubunyag ng maseselang

Page 60: KWF Manwal ng Operasyon

KWF MANWAL NG OPERASYON60

impormasyon ng tanggapan tungo sa ibang pribadong tao o organisasyon, lalo na yaong sumasalungat sa simulain at programa ng tanggapan. Bawat kawani o opisyal ay dapat magtrabaho sa KWF nang may pagsasaalang-alang sa pangkalahatang kabutihan ng tanggapan, at pinapayuhang umiwas ibunyag sa ibang ahensiya, organisasyon, at indibidwal ang mga kumpidensiyal na impormasyon ng KWF.

Ang mga kawani o opisyal na pinahintulutang magsagawa sa limitadong paraan ng kanilang propesyon sa ibang ahensiya, kawanihan, institusyon, organisasyon, o indibidwal ay mahigpit na pinagbabawalang ibunyag ang anumang kumpidensiyal na impormasyon na kaniyang nasagap sa KWF. Hindi rin maaaring gamitin ng nasabing tao ang mga pasilidad, kasangkapan, dokumento, at network ng KWF para tugunan ang kaniyang pangangailangan na gagamitin sa ibang ahensiya, organisasyon, o indibidwal.

5. Mga Tao na Inupahan ng ibang Ahensiya, Korporasyon, at iba pa. Ang mga kawani o opisyal na inupahan ng ibang ahensiya, korporasyon, organisasyon, at pribadong indibidwalang serbisyo ay dapat ipaalam sa KWF kung hanggang kailan ang nasabing pagseserbisyo, at ang pagseserbisyong ito ay hindi dapat humadlang sa regular ng trabaho ng kawani o opisyal ng KWF.

Ang kawani o opisyal ng KWF na inupahan ng ibang ahensiya, institusyon, organisasyon, o pribadong tao ang serbisyo ay hindi dapat makipagkasundo sa naturang grupo o tao kung ang nasabing kasunduan ay maglalagay sa alanganin sa KWF.

6. Mga Kawani o Opisyal na Ibig Magpraktis ng Kanilang Propesyon sa Limitadong Paraan. Ang mga kawani opisyal ay maaaring payagang magpraktis ng kanilang propesyon sa limitadong paraan, gaya sa sumusunod:

Page 61: KWF Manwal ng Operasyon

KWF MANWAL NG OPERASYON 61

6.1 Hindi dapat magkakasabay-sabay ang pagbibigay ng naturang pribilehiyo sa lahat ng kawani o opisyal; at kapag nangyari ito ay maaaring bawiin ng Tagapangulong Komisyoner o Direktor Heneral ang naturang pahintulot.

6.2 Sinumang maunang magsumite ng kaniyang aplikasyon sa KWF ay isasaalang-alang at gagawing priyoridad, sa pasubaling hindi maaapektuhan ang trabaho sa loob ng KWF. Kinakailangang sumulat ang mayhiling sa Tagapangulong Komisyoner o Direktor Heneral nang maaaksiyonan kaagad. Kinakailangang isangguni rin ng Direktor Heneral saLupong Tagapagpaganap kung karapat-dapat bigyan ng pahintulot ang isang kawani, lalo kung siya ay may hinahawakang mahalagang tungkulin sa loob ng KWF.

6.3 Hindi dapat makaapekto sa regular na oras ng trabaho ang pagpapraktis ng propesyon sa limitadong paraan nang maiwasang mailagay sa alanganin o desbentahang posisyon ang KWF. Sa sandaling nakaaaapekto na sa oras ng trabaho sa KWF ang pagpapraktis ng propesyon sa limitadong paraan, ang Tagapangulong Komisyoner o Direktor Heneral ay maaaring ipahinto ang gayong pribilehiyo na iginawad sa kawani o opisyal.

6.4 Ang mga kawani o opisyal ay pinapayagang magpraktis sa limitadong paraan ng kanilang propesyon, kung isasagawa ito sa mga araw ng Sabado o Linggo, Pista Opisyal, o at sa oras bago o pagkatapos ng takdang oras ng trabaho sa KWF. Kung sakali’t mabalitaan ng pamunuan na ang isang kawani o opisyal nito ay nagtatrabaho sa ibang kompanya bagaman pumapasok pa rin sa KWF, may karapatan ang pamunuan ng KWF na bawiin ang pahintulot nitong ibinigay sa nasabing tao, at patalsikin sa tungkulin ang nasabing KWF kawani o opisyal, alinsunod sa itinatadhana ng batas.

Page 62: KWF Manwal ng Operasyon

KWF MANWAL NG OPERASYON62

6.5 Maaaring limitahan ng KWF ang oras na ginugugol ng isang kawani o opisyal sa kaniyang limitadong pagsasagawa ng propesyon, kung ang gawain o trabaho sa loob ng KWF ay lubhang apektado at nabigong makapagtrabaho nang matino ang kawani sa oras na nasa loob siya ng KWF.

6.6 Ang mga kawani o opisyal na binigyan ng pribilehiyong magsagawa ng propesyon sa limitadong paraan ay magkakaroon ng takdang teaching load na maksimong tatlong yunit kung grawado; at maksimong anim na yunit kung di-gradwado. Ang mga nagsisipag-aral naman ay bibigyan ng takdang study load na maksimong tatlong yunit kung gradwado; at anim na yunit kung di-gradwado. Sa kasong magkasamang pagtuturo at pag-aaral, pahihintulutan ang kabuuang siyam na yunit. Ang pribilehiyong magturo at/o mag-aral ay mangangailangan ng mga dokumento mula sa may kaugnayang paaralan o kagawaran ng institusyon.

6.7 Ang mga kawani o opisyal na pinayagang magpraktis sa limitadong paraan ng kanilang propesyon ay hindi maaaring gumawa ng mga bagay na sumasalungat sa tungkulin, mithi, mandato, at iba pa, ng KWF. Hindi maaaring magsilbing espiya ang naturang kawani o opisyal upang isulong ang interes ng ibang ahensiya, organisasyon, at pribadong indibidwal.

6.8 Mahigpit na ipinagbabawal sa mga kawani o opisyal na nabigyan ng pahintulot na gamitin ang oras ng pagtatrabaho sa KWF sa mga gawaing may kaugnayan sa iba pa niyang trabaho sa labas ng KWF, gaya ng pagtuturo, pagdidisenyo, at iba pa. Sinumang lumabag sa probisyong ito ay awtomatikong babawian ng pribilehiyo na makapagpraktis ng kaniyang propesyon kahit sa limitadong paraan.

Page 63: KWF Manwal ng Operasyon

KWF MANWAL NG OPERASYON 63

7. Ang mga probisyon ng panuntunang ito ay maaaring baguhin alinsunod sa kapasiyahan ng Kalupunan ng mga Komisyoner, at siyang dapat ipatupad ng Direktor Heneral para sa lahat ng sangay.

Patnubay hinggil sa Takdang Oras ng Trabaho

1. Mahigpit na ipatutupad sa KWF ang Memorandum Sirkular Blg. 03, s. 2016 at may petsang 15 Agosto 2016, na nag-aatas sa lahat ng opisyal at empleado ng gobyerno na mahigpit na su-munod sa itinakdang bilang ng oras ng trabaho.

2. Nakasalig ang nabanggit na memorandum sa Batas Republika 6713 na nagsasaad na:

It is the policy of the State to promote a high standard of ethics in public service. Public officials and employees shall at all times be accountable to the people and shall discharge their duties with utmost responsibility, integrity, competence, and loyalty, act with patriotism and justice, lead modest lives, and uphold public interest over personal interest.3

3. Idiin sa nasabing memorandum ang mga tuntuning hinggil sa oras ng trabaho ng mga nasa serbisyo publiko gaya ng su-musunod:

a. Itinakda ng Tuntunin XVII ng Omnibus Rules Implement-ing Book V of Executive Order (EO) No. 292 (s. 1997) na kailangang iatas ng bawat punò ng ahensiya sa kanilang

3 Salin sa Filipino:

Patakaran ng Estado na itaguyod ang mataas na pamantayan sa pag-uugali at pagkilos sa paglilingkod sa paglilingkod. Sa lahat ng pagkakataon, ang mga opisyal at empleado ng pamahalaan ay mananagot sa taumbayan at isasakatuparan ang kanilang tungkulin nang may lubos na pananagutan, karangalan, kakayahan, at katapatan, at kikilos nang may pagmamahal sa bayan at katarungan, mamuhay nang payak, at itaguyod ang kapakanan ng taumbayan sa halip na ang sarili.

Page 64: KWF Manwal ng Operasyon

KWF MANWAL NG OPERASYON64

nasasakupang mga opisyal at kawani na mahigpit na sun-din ang itinakdang oras ng trabaho sa pamamagitan ng arawang pagtalâ sa pagpasok ng mga opisyal at kawan-ing kaniyang pinangangasiwaan, kabilang na ang mga nasa field o tubig.

b. Ayon sa Seksiyon 5, Tuntunin XVII ng Omnibus Rules, ang mga opisyal at empleado ng lahat ng departamento at ahensiya, maliban sa mga ahensiyang sakop ng piling batas, ay kinakailangang magtrabaho ng hindi bababa sa walong oras bawat araw, limang araw bawat linggo, o ka-buuang 40 oras sa isang linggo; hindi kabilang ang oras para sa tanghalian. Bilang pangkalahatang tuntunin, ito ay mulang ika-8 ng umaga hanggang ika-12 ng tanghali at mulang ika-1 ng hapon hanggang ika-5 ng hapon sa lahat ng araw maliban sa Sabado, Linggo, at Pista Opisyal.

c. Ayon sa Seksiyon 6, Tuntunin XVII ng Omnibus Rules, pinahihintulutan ang flexible na oras ng trabaho alinsu-nod sa pagpapasiya ng punò ng departamento o ahen-siya, hangga’t ang lingguhang oras ng pagtatrabaho ay hindi mababawasan sakaling ipatupad ng departamento o ahensiya ang flexi-time schedule sa pagpasok sa trabaho.

d. Ayon sa Seksiyon 46 (b) ng Chapter 7, Subtitle A, Title I, Book V ng EO No. 292, ang pagpapabaya sa tungkulin, hindi maayos na pagtupad sa opisyal na tungkulin, loafing o madalas na pagliban o pagkawala sa trabaho sa pana-hon ng regular na oras ng pagtatrabaho, at asal taliwas sa pinakamabuting interes ng serbisyo ay ang mga batayan ng aksiyong pandisiplina.

4. Iniaatas kung gayon ng Memorandum Sirkular Blg. 03, s. 2016 ang sumusunod:

a. Lahat ng opisyal at empleado ng gobyerno ay kailangang mahigpit na sumunod sa lahat ng batas, pahayag, at pa-

Page 65: KWF Manwal ng Operasyon

KWF MANWAL NG OPERASYON 65

takaran hinggil sa oras ng trabaho. Ipinagbabawal ang pinahabang break para sa tanghalian, paglabas ng opi-sina nang hindi awtorisado at paggawa ng mga gawaing walang kinalaman sa trabaho habang oras ng trabaho.

b. Ang anumang paglabag sa mga atas na ito ay may katum-bas na pananagutan at parusa.

5. Inaasahan din ang mahigpit na pagtalima sa mga tiyak na pa-takaran ng KWF kaugnay ng oras ng trabaho, gaya ng mga nabanggit sa “Patnubay Hinggil sa Wastong Kilos at Ugali sa Tanggapan” at “Patnubay hinggil sa mga Opisyal na Gawain o Lakad.”

Patnubay sa Pagliban

Ang mga patakarang itinakda ng Komisyon sa Serbisyo Sibil hinggil sa pagliban o leaves, gaya ng nakasaad sa “Omnibus Rules on Leaves, Rule XVI of the Omnibus Rules, Implementing Book V of EO 292,” Hulyo 2010 ang susundin ng KWF.

1. Sakop ng nasabing patakaran ang sumusunod na uri ng pagliban:a. Pagkakasakit o Sick Leave b. Bakasyon o Vacation Leave c. Sapilitan o mandatory Leave d. Maternity Leave e. Paternity Leave f. Special Leave Privileges

• Mahahalagang araw sa buhay, gaya ng kaarawan, kasal, anibersaryo ng kasal, anibersaryo ng kamatayan, at katulad

• Obligasyon ng magulang, gaya ng pagpunta sa programa sa eskuwelahan, pulong ng PTA, pagpunta sa doktor, at katulad

Page 66: KWF Manwal ng Operasyon

KWF MANWAL NG OPERASYON66

• Obligasyon sa magulang o kapatid, lalo na sa pagtugon sa kanilang pangangailangang medikal o sosyal

• Emerhensiya sa tahanan, gaya ng agarang pagpapaayos ng tahanan, biglaang pag-alis ng kasambahay o yaya, at katulad

• Personal na transaksiyon o lakad• Kalamidad, aksidente, pagkakaospital

g. Terminal Leaveh. Leave without pay

2. Panuntunan sa Pagliban para sa Pag-aaral. Susundin ang mga patakarang nakasaad sa CSC MC No. 21, s. 2004 at may pamagat na Amendment to Section 68 of CSC MC No. 14, s. 1999 relative to the Guidelines on Study Leave.

3. Mga Espesyal na Pribilehiyo

a. Solo Parent Leave. Ito ay tumutukoy sa itinadhana ng batas (Batas Pambansa No. 8972, “An act providing for benefits and privileges to solo parents and their children, appropriating funds therefor and for other purposes,” hinggil sa pribilehiyo ng nag-iisang magulang, at saklaw nito ang pitong (7) araw sa loob ng isang taon na pagliban.

b. Special Leave Benefits para sa Kababaihan. Ito ay tumutukoy sa itinadhana ng batas (Batas Pambansa 9710, Magna Carta of Women) hinggil sa pribilehiyo ng kababaihang may tuloy-tuloy na serbisyong hindi bababa sa anim na buwan sa nakaraang 12 buwan at saklaw nito ang dalawang buwang pagliban nang may bayad pagkaraang maoperahan dahil sa gynelogical disorder.

4. Ang Tagapangulo ay may kapangyarihang magtakda ng karagdagang patakaran hinggil sa pagliban gaya ng sumusunod:

a. Hangga’t maaari ay hindi dapat lumiban ang mga kawani

Page 67: KWF Manwal ng Operasyon

KWF MANWAL NG OPERASYON 67

tuwing Lunes at Biyernes sapagkat ang mga araw na ito ay nakalaan sa pulong o pag-uulat ng mga kawani. Kung hindi maiiwasan, maaaring iharap sa Tagapangulo ang kahilingan na may kalakip na paliwanag.

b. Hindi pinahihintulutang lumiban ang mga lumalagda sa mahahalagang dokumento sa mga panahong kalapit ng mahabang bakasyon gaya kapag Mahal na Araw o Pasko.

5. Pagbabakasyon nang Tatlumpung (30) araw o higit pa. Ang mga kawaningmagbabakasyon nang isang buwan (30 araw) o mahigit pa, maging ito ay gugugulin sa loob o labas ng bansa, ay kailangang magpapirma ng klirans. Sa kanilang pagbalik mula sa bakasyon, kailangan nilang magsumite ng liham sa Puno ng tanggapan upang ipabatid na siya ay handa na sa muling pagpasok sa tanggapan.

Patnubay hinggil sa mga Opisyal na Gawain o Lakad

1. Kung ang mga kawani na naatasan o may aprobadong memorandum para sa mga gawaing opisyal sa labas ng tanggapan, ang Pormularyo ng Paglabas ay kailangang paaprobahan sa punò ng sangay na kinabibilangan at palagdaan sa taong pinuntahan/kinausap. Pagbalik sa tanggapan, isumite ang Pormularyo sa Yunit Pantauhan. Maaari ding isumite ang Certificate of Appearance o Katunayan ng Pagdalo.

2. Ang mga Pormularyo o OB Pass na may lagda ng mga kinauukulan/Puno ng Sangay lámang ang kikilalanin ng Personnel Officer para sa maayos na pagkukuwenta ng leave credits at maaaring gamitin na dokumentong pansuporta sa sisingiling gastos sa paglalakbay kung mayroon man.

3. Ang sumusunod ay magiging patnubay sa mga kawani o opisyal na inanyayahan ng ibang ahensiya, paaralan, at organisasyon para maging tagapanayam, tagapagdaloy, at katulad.

Page 68: KWF Manwal ng Operasyon

KWF MANWAL NG OPERASYON68

a. Kung seminar ng SWK, ang naanyayahang maging tagapanayam o lekturer o facilitator ay maaaring pagkalooban ng gastusin para sa transportasyon at per diem sa loob ng nasasakupang panahon ng seminar o palihan.

b. Kung seminar ng mga samahang pangwika na may butaw o seminar fee ang mga kalahok, ang naanyayahang opisyal o kawani ay maaaring pahintulutan at ituring na opisyal na lakad (official business) ang kaniyang pagdalo at ang gastos kaugnay nito ay sasagutin ng samahang nag-imbita.

c. Kung naanyayahang maging tagapagsalita (halimbawa sa Araw ng Pagtatapos)sa mga paaralan o institusyon, maaaring pahintulutan at ituring na opisyal na lakad (official business) ang pagdalo at ang gastos kaugnay nito ay sasagutin ng paaralan o insitusyong nag-anyaya sa naturang opisyal o kawani.

Patnubay hinggil sa Pagtitiwalag sa Serbisyo, Pagreretiro, at iba pang Kaugnay na Bagay

1. Proseso ng Pagbibitiw sa Tungkulin

1.1 Kailangang lumiham sa Tagapangulo ang kawaning nais na magbitiw sa serbisyo publiko.

1.2 Magkakabisa ang pagbibitiw makaraan ang 30 araw o makalipas ang isang buwan mula nang ipatanggap ang liham ng pagpapabatid. Sa panahong ito, inaasahang maisasagawa ang tamang paglilipat o turn-over ng mga gawain.

1.3 Kailangang maghanda ng ulat ang nagbibitiw na

Page 69: KWF Manwal ng Operasyon

KWF MANWAL NG OPERASYON 69

empleado at magkakaroon ng pinal na pakikipagpulong sa pamunuan ang nagbibitiw na kawani.

1.4 Kailangang kumuha ng klirans o sértipiko ng kawalang

pananagutan ang nagbibitiw na kawani.

1.5 Makaraang mapirmahan ang klirans ay ipoproseso na ang Terminal Leave o Accumulated Leave Credit ng nasabing kawani upang mabayaran ang naipong leaves.

2. Proseso ng Pagreretiro

2.1 Ihahanda ng Yunit Pantauhan ang listahan ng mga kawaning nakatakdang magretiro sa taon. Subalit, kung nais ng isang empleado na kusang loob na magretiro bagaman hindi pa siya umabot sa edad 65, kailangan niyang lumiham sa Tagapangulo.

2.2 Kailangang maghanda ng ulat para sa paglilipat ng gawain (turnover) ang empleado na magreretiro at magkakaroon ng pinal na pakikipagpulong sa pamunuan. Inaasahang maisagawa rin niya ang tamang paglilipat ng mga gawain.

2.3 Kailangang kumuha ng klirans ang nagbibitiw na kawani

at kailangan ihanda ang sumusunod na dokumento:

• Pinatotohanang sipi ng leave card ng empleado sa huling petsa ng serbisyo na inawdit, gaya ng nararapat, ng Sangay Pantauhan at COA/Katibayan ng mga leave credit na inilabas ng Pangasiwaan/Yunit Pantauhan;

• Pinagtibay na kahilingan sa pagliban;• Naisapanahon/kompletong Rekord ng Serbisyo;• Pahayag ng Ari-arian, Pananagutan at Netong

Halaga (SALN);• Pinatotohanang sipi ng pagkahirang/ Pabatid ng

Pagbabago ng Suweldo (NOSA) na nagpapakita

Page 70: KWF Manwal ng Operasyon

KWF MANWAL NG OPERASYON70

sa pinakamataas na suweldong tinanggap kung ang suweldo sa huling pagkahirang ay hindi ang pinakamataas;

• Kuwenta ng mga benepisyo sa terminal leave na nilagdaan/pinatotohanan gaya ng nararapat ng tagatuos;

• Awtorisasyon ng aplikante/humiling (sa anyong apidabit) na bawasin ang lahat ng obligasyong pampananalapi sa employer/ahensiya/LGU;

• Affidavit ng aplikant na walang nakabinbing pagsisiyasat o paglilitis laban sa kaniya (Batas Republika blg. 3019)

3. Makaraang mapirmahan ang klirans ay ipoproseso na ang Terminal Leave o Accumulated Leave Credit ng nasabing kawani upang mabayaran ang naipong leave ng kaukulang halaga sa pasubaling naisumite na niya ang lahat ng dokumentong kinakailangan alinsunod sa umiiral na batas hinggil sa pagproseso ng terminal leave.

Patnubay sa Pagkuha ng Klirans ng mga Kawaning Magreretiro, Magbibitiw, o Liliban nang Matagal

1. Bago umalis sa KWF, kinakailangan munang kumuha ng klirans upang maging maayos ang kaniyang pagkuha ng anumang benepisyong matatanggap anuman ang haba ng panahon ng kaniyang panunungkulan;

2. Ang pagkuha ng klirans ay pagpapatunay na walang pananagutan o responsabilidad ang humihiling ng klirans, bukod sa walang transaksiyon na mababalam sa KWF.

3. Dapat humingi ng klirans na magpapatunay na walang pananagutang salapi o ari-arian sa sumusunod:

Page 71: KWF Manwal ng Operasyon

KWF MANWAL NG OPERASYON 71

a. Tagapangulo ng KWFb. Direktor Heneralc. Puno ng Sangayd. Sangay ng Pangasiwaan at Pananalapi

• Human Resource Management Officer (HRMO)• Yunit ng Akawnting• Yunit ng Cashier• Yunit ng Suplay

e. Aklatanf. Buklod-Filipino

• Tagapangulo• Ingat-Yaman

4. Tiyaking naisalin o naiendoso sa ibang kawani ang mga papeles, kagamitan, at iba pang responsabilidad na kaniyang kinakatawan o hinahawakan;

Ang mga opisyal na lumagda sa klirans ay may pananagutan sa kalupunan kung sakali mang may kapabayaang nakaligtaan ng isa sa mga nakalagda;

May tungkuling ipagkait ng administrasyon ang klirans kung nabigong maibalik ng kawani ang mahahalagang kagamitan, papeles at iba pang kaugnay na bagay.

Patnubay Hinggil sa Wastong Kilos at Ugali sa Tanggapan

1. Takdang Panahong Bukás. Ang KWF ay bukás sa lahat ng empleado at opisyal mulang Lunes hanggang Biyernes upang maglingkod sa publiko, maliban sa mga araw na itinakdang pista opisyal at idineklarang walang pasok sanhi ng kalamidad, kagipitan, at welga. Inaasahan ang mga kawani at opisyal na susunod sa mga patakaran ng tanggapan habang nasa oras ng trabaho, at iiwas gumawa ng mga bagay na pawang makasisira sa reputasyon ng tanggapan.

Page 72: KWF Manwal ng Operasyon

KWF MANWAL NG OPERASYON72

2. Obligasyon ng Kawani o Opisyal. Obligasyon ng mga kawani at opisyal ng tanggapan na pumasok nang regular at dumating o umalis sa takdang oras ng trabaho.

3. Paggamit ng Biometric Time Record. Kailangang itala ng mga kawani ang oras ng kanilang pagpasok o pag-alis ng tanggapan, at gagamit ng finger scan recording machine na pinangangasiwaan ng Yunit Pantauhan. Sa talaang nasa tapat ng FSR machine, isusulat ang oras ng bawat log-in at log-out sa maghapon sa tapat ng pangalan at kailangan itong lagdaan.

Sinumang nakaligtaang magpatala sa pamamagitan ng biometric scan ay dapat magsumite ng paliwanag sa pamamagitan ng Pormularyo ng Manwal na Lahok sa FSR (tingnan ang pormularyo) at kailangang maglakip ng sipi ng patunay na nagsulat siya sa talaan ng mga kawani o sipi ng talaan ng guwardiya ng gusali.

4. Paglabas ng opisina. Ang kawaning lálabas ng opisina sa oras ng trabaho ay kailangang humingi ng permiso sa kaniyang Puno gamit ang Pormularyo sa Paglabas bago dalhin sa Direktor Heneral o kinauukulang opisyal para sa pagpapatibay.

5. Paggamit ng Flexible Time. Umiiral ang walong oras (7nu–4nh, 8nu–5nh, 8:30nu–5:30nh) na trabaho sa opisina, at pinahihintulutang manatili sa opisina ang kawani nang hanggang alas seis ng gabi sa pasubaling magtatrabaho. Ang pagpasok nang lagpas sa 8:30 nu ay ituturing na pagkahulí at babawasin sa leave credits ng kawani o kung wala nang leave credits ay sa suweldo.

Ang mga bagong talagang kawani na nasa probation sa loob ng anim na buwan ay regular na oras ang pasok (8:00 nu–5:00 nh) at hindi pa maaaring flexible ang oras ng pagpasok.

6. Kodigo sa Pananamit. Habang nasa loob ng tanggapan, panatilihing nakasuot ang wastong uniporme sa mga araw

Page 73: KWF Manwal ng Operasyon

KWF MANWAL NG OPERASYON 73

na itinakdang pagsusuot nito. Sa mga kawaning hindi kinakailangang nakauniporme, mahigpit na itinatagubilin ang pagsusuot ng wastong kasuotang pang-opisina. Ipatutupad ang nakatakda sa CSC Memorandum Circular No. 14, s. 1991 hinggil sa wastong kasuotan sa opisina ng mga empleado ng pamahalaan:

“2. They must be dressed appropriately; preferably business clothes but no party attire, picnic clothes, sandos nor t-shirts should be worn at work.

“3. The use of tight fitting, seductive micro-mini and gauzy/transparent dresses by female employees shall be prohibited.

“4. Walking shorts, pedal pushers, leggings, tights, jogging and maong pants shall likewise be prohibited...

“5. The use of too much costume jewelry, flashy bangles and similar accessories shall likewise be prohibited. Conversely, ostentatious display of expensive jewelry is strongly discouraged and prohibited except for special occasions and official celebrations.

x x x

“7. The wearing of slippers, sandals, bakya, etc., in office premises is banned. Only appropriate footwear shall be allowed.”

7. ID Kard. Ang lahat ng kawani ay pagkakalooban ng ID. Hindi lámang gate pass ang ID kundi katunayan ng pagiging kawani ng KWF. Kung kaya, kinakailangang suot ito lagi habang nasa KWF. Kapag nagbitiw o wala na sa serbisyo, kailangang isurender ang ID kard bilang kahingian sa pagproproseso ng klirans. Kapag naiwala ng kawani ang kaniyang ID, kailangang maghain ng kahilingan sa Yunit Pantauhan upang mapalitan ito pagkaraang magbayad ng replacement fee.

8. Pagdalo sa Pagtataas ng Watawat. Lahat ng kawani ay dapat dumalo sa pagtataas ng watawat tuwing Lunes, ika-8 nu. Ang sinumang lumiban o huli sa una at ikalawang pagkakataon ay kailangang magsumite ng nakasulat na paliwanag. Ang ikatlong beses na pagkahuli nang walang sapat na dahilan ay ituturing na isang araw na pagliban bilang parusa.

Page 74: KWF Manwal ng Operasyon

KWF MANWAL NG OPERASYON74

9. Mga Pagbabawal. Upang matiyak ang tahimik at maayos na daloy ng trabaho ay itatakda ang sumusunod:

a. Kapag ang kawani o opisyal ay gumawa ng eskandalo sa loob ng tanggapan, ang pinuno ng ahensiya o ang opisyal na itinalagang kahalili niya ay may karapatang paalisin ang sinumang kawani o opisyal na lumilikha ng eskandalo at utusan ang nakatalagang guwardiya na palabasin siya sa gusali. Makababalik lamang ang pinaalis na kawani o opisyal kapag humingi siya ng pormal na pahintulot mula sa pinuno ng ahensiya para makabalik na sa tanggapan, at mangangakong hindi na muling lilikha ng eskandalo;

b. Kapag ang kawani o opisyal ay pinatawan ng preventive suspension, o ganap na suspensiyon, ng pinuno ng KWF o ng awtorisadong opisyal o lupon nito, ang nasabing kawani o opisyal ay hindi pinapayagang makapasok sa gusali ng KWF at makihalubilo sa mga kasamahan niya hangga’t hindi natatapos ang panahon ng kaniyang suspensiyon. Ipinagbabawal din sa naturang kawani o opisyal na gamitin ang pasilidad ng KWF, at hindi siya pinahihintulutang magkaroon ng akses sa mga papeles, kompiyuter, at iba pang importanteng kasangkapan. Ang Puno ng Sangay Pangasiwaan ay may tungkuling ipabatid sa guwardiya ang mga pangalan ng tao na pinagbabawalang pumasok sa KWF. Sinumang lumabag sa tuntuning ito ay maaaring patawan ng karagdagang kaso, gaya ng insubordinasyon sa mga nakatataas na opisyal;

c. Sinumang kawani o opisyal ay pinagbabawalang magdala sa loob ng KWF ng ipinagbabawal na droga o alak, o kaya’y patalim, baril, at iba pang sandata na makapaglalagay sa panganib sa mga tauhan. Sinumang kawani o opisyal na magdala ng nasabing mga bagay ay maaaring harangin ng guwardiya at pagbawalang papasukin sa tanggapan hangga’t hindi nakakukuha ng klirans mula sa Tagapangulo o sinumang awtorisadong opisyal na magbigay ng gayong kasulatan;

Page 75: KWF Manwal ng Operasyon

KWF MANWAL NG OPERASYON 75

d. Sinumang kawani o opisyal na gumawa ng mahahalay na kilos sa kapuwa kawani o opisyal o iba pang tao, at nasaksihan ng iba pang kawani, ay maaaring palabasin agad ng tanggapan sa oras na iyon, alinsunod sa utos ng awtorisadong opisyal o kahalili niya. Ipaiilalim sa panuntunan ng Committee on Decorum and Investigation of Sexual Harassment (CODI) ang nasabing indibidwal;

e. Ipinagbabawal din sa sinumang kawani o opisyal na magdala ng mga pornograpikong materyales sa loob ng tanggapan. Sinuman ang matuklasang may dala ng nasabing materyales ay maaaring palabasin ng puno ng ahensiya, at ipaiilalim sa panuntunan ng CODI ang nasabing indibidwal;

f. Pinagbabawalang pumasok sa tanggapan ang kawani o empleadong amoy-alak o lango sa ipinagbabawal na gamot o kaya’y nasa bingit ng pagkasira ng bait. Tungkulin ng guwardiya na huwag papasukin sa tanggapan ang nasabing tao para sa kaligtasan ng mga kawani at opisyal.

10. Sa Panahon ng Kagipitan. Ang KWF ay maaaring ibukás sa mga kawani o opisyal na nabigong makauwi sa kani-kaniyang bahay sa oras ng kalamidad, gaya ng bagyo, lindol, baha, at iba pang kaguluhan, gaya ng rali, kudeta, o digma. Ang diskresyong ito ay nasa kamay ng puno ng ahensiya.

Patnubay hinggil sa Pagtanggap ng mga Panauhin sa Komisyon sa Wikang Filipino

1. Takdang panahong bukás. Ang KWF ay bukás sa madla mulang Lunes hanggang Biyernes upang maghatid ng serbisyo publiko. Gayundin, ang mga kawani at opisyal ay inaasahang papasok sa nasabing tanggapan mulang Lunes hanggang Biyernes, at sa ilang pagkakataon, sa araw ng Sabado, kung

Page 76: KWF Manwal ng Operasyon

KWF MANWAL NG OPERASYON76

may mahigpit na pangangailangang tapusin sa opisina.

2. Pagtanggap bilang pribilehiyo. Ang pagpasok ng sinumang bisita sa tanggapan ng KWF ay maituturing na pribilehiyo, at kung gayon, ay maaaring bawiin ang pribilehiyong ito sa mga sumusunod na dahilan:

2.1 Kapag ang bisita ay gumawa ng eskandalo sa loob ng tanggapan, ang pinuno ng ahensiya o ang opisyal na itinalagang kahalili niya ay may karapatang paalisin ang sinumang lumilikha ng eskandalo at utusan ang nakatalagang sekyuriti gard na palabasin siya sa gusali. Makababalik lamang ang pinaalis na kawani o opisyal kapag humingi siya ng pormal na pahintulot, at mangangakong hindi na muling lilikha ng eskandalo, mula sa pinuno ng ahensiya para makabalik na sa tanggapan.

2.2 Kapag ang bisita ay nagsadya sa KWF nang walang opisyal na transaksiyon, ang nasabing bisita ay hindi pinapayagang makapasok sa gusali ng KWF at makihalubilo sa mga kasamahan niya. Ipinagbabawal din sa naturang bisita na gamitin ang pasilidad ng KWF, at hindi siya pinahihintulutang magkaroon ng akses sa mga papeles, kompyuter, at iba pang importanteng kasangkapan. Ang Punò ng Sangay Pangasiwaan ay may tungkuling ipabatid sa sekyuriti gard ang mga pangalan ng tao na pinagbabawalang pumasok sa KWF. Sinumang lumabag sa tuntuning ito ay maaaring patawan ng karagdagang kaso, gaya ng insubordinasyon sa mga nakatataas na opisyal.

2.3 Kapag ang bisita ay humingi ng pahintulot na makapasok sa KWF para sa personal na kadahilanan, siya ay pinapayagang makipag-usap sa sinumang kawani o opisyal ngunit sa limitadong oras lámang doon sa lugar, gaya sa bulwagan, nang hindi makabasagal sa karaniwang trabaho ng mga kawani.

Page 77: KWF Manwal ng Operasyon

KWF MANWAL NG OPERASYON 77

2.4 Kapag ang mga bisita ay regular na pumapasok sa KWF upang magbenta ng mga paninda, gaya ng mga personal na gamit o kasangkapan o alahas, sila ay maaaring pagbawalang pumasok kung ang kanilang transaksiyon ay nagiging sagabal sa pagtatrabaho ng mga kawani o opisyal.

2.5 Kapag ang isang tao ay nagnakaw, o nagtangkang magnakaw, o kaya’y nagtangkang manakit sa mga kawani o opisyal, sa loob ng KWF, siya ay awtomatikong pagbabawalang pumasok muli sa KWF maliban kung siya ay pahihintulutan ng pinuno ng tanggapan.

2.6 Kapag ang isang tao ay may kahina-hinalang gawi, ang sekyuriti gard ay maaaring pigilin ang kaniyang pagpasok sa KWF upang mapangalagaan ang seguridad ng mga kawani at opisyal.

2.7 Kapag ang isang tao ay nagpasok ng baril, patalim, droga, paputok at iba pang bagay na makapaglalagay sa panganib sa mga kawani o opisyal, siya ay kagyat na babawian ng pribilehiyong makapasok sa KWF. Ang Punò ng Sangay Pangasiwaan, sa pahintulot ng Direktor Heneral, ay may tungkuling iatas na paalisin ang nasabing indibidwal sa gusali.

2.8 Sinumang tao na walang opisyal na transaksiyon sa KWF ay pagbabawalang maglabas-masok sa gusali o tumambay sa pasilidad o makipag-usap sa mga kawani upang walang mabalam na trabaho at mapanatili ang seguridad ng tanggapan.

3. Anyo ng pananamit. Sapagkat ang KWF ay may pinangangalagaang dignidad, ang mga panauhin ay inaasahang susunod sa patakaran ng pananamit.

3.1 Sinumang panauhin ay pinagbabawalang pumasok ng

Page 78: KWF Manwal ng Operasyon

KWF MANWAL NG OPERASYON78

tanggapan ng KWF kung siya ay nakasando, shorts, at kung labis ikli ng palda o napakanipis ng tisert na magiging dahilan upang maging sentro siya ng pansin.

3.2 Sinumang panauhin na labis na gusgusin, bukod sa nagtataglay ng kawalan ng katinuan ng isip, ay pinagbabawalang pumasok ng tanggapan.

3.3 Sinumang tao o grupo ng mga tao na nagkukunwang panauhin ngunit magrarali pagkaraan, o nais maghasik ng ingay o kaguluhan sa loob ng KWF, ay mahigpit na pinagbabawalang pumasok ng tanggapan.Tungkulin ng sekyuriti gard na harangin at paalisin ang naturang mga tao.

3.4 Sinumang panauhin na sa simula pa lamang ay napakalakas ng boses kung magsalita, at sinasadyang mag-ingay sa loob ng KWF, ay maaaring bigyan ng babala na palalabasin sa tanggapan kung hindi hihinto, bago sapilitang paalisin sa KWF kung lumabis na ang kaniyang pag-iingay sa tanggapan.

4. Mga dapat gawin sa pagpasok. Bago pumasok o lumabas sa tanggapan ng KWF, ang mga panauhin ay inaasahang magpapatala sa logbuk ng sekyuriti gard hinggil sa layon ng pagdalaw, at magbigay ng identipikasyon kard, upang matiyak ang katauhan. Sa ilang pagkakataon na walang maibigay na ID kard ang panauhin, maaari pa rin siyang makapasok kung may isang kawani o opisyal na magpapatunay na siya ay may opisyal na transaksiyon sa KWF. Ang sekyuriti gard ay may karapatang tingnan ang laman ng bag, o anumang dala ng panauhin, upang masuri kung may mga bagay doong maglalagay sa panganib sa buhay ng mga kawani o opisyal.

Ang mga tao na opisyal na imbitado ng KWF sa mga gawain o pagdiriwang nito ay hinihiling na magpatala sa espesyal na logbuk upang makabuo ng talaan ng mga natatanging panauhin, rehistro, at iba pang kaugnay na bagay.

Page 79: KWF Manwal ng Operasyon

KWF MANWAL NG OPERASYON 79

5. Pagtanggap sa panauhin. Ang mga panauhing nakapasok na sa KWF ay inaasahang maghintay muna sa Bulwagang Norberto Romualdez, at hindi pinapayagang dumiretso sa mga Sangay na nais nilang sadyain. Ang kawani na inatasang tumanggap ng mga bisita ang tatawag sa tao na nais kausapin ng panauhin, at hangga’t maaari ay sa limitadong oras lámang. Kung sakali’t tanggihan ng kawani o opisyal na kausapin ang isang panauhin, ang nasabing panauhin ay hindi maaaring magpilit na pumasok sa KWF. Tungkulin ng sekyuriti gard na ihatid palanas ng gusali ng KWF ang nasabing panauhin.

May karapatan ang KWF na tanggihang harapin ang sinumang panauhin, alinsunod sa matuwid na kapasiyahan nito.

Suplay

Patnubay Hinggil sa Pamimilí at Pamamahagi ng Suplay

1. Paghahanda ng Taunang Plano

Ang Yunit ng Suplay ay kinakailangang maghanda ng Annual Procurement Plan (AAP) alinsunod sa mga pangangailangan, at pangkalahatang plano ng buong KWF.

a. Ang bawat sangay at yunit ay maghahanda ng Project Procurement Management Plan (PPMP) para sa isang taon. Nakasaad sa PPMP ang mga kakailanganing suplay, dami ng kailangan, at kung kailan gagamitin. Lalagdaan ng puno ng sangay ang PPMP at pagtitibayin ng Direktor Heneral.

b. Titipunin ng BAC Sekretaryat ang lahat ng PPMP at magiging batayan ang mga ito sa paghahanda ng APP para sa karaniwang ginagamit ng suplay at kagamitan at

Page 80: KWF Manwal ng Operasyon

KWF MANWAL NG OPERASYON80

APP para sa proyekto.

c. Ang BAC Tagapangulo ang magmumungkahi na pagtibayin ng puno ng ahensiya ang APP.

d. Isusumite ang pinagtibay na APP sa Procurement Service, Departamento ng Badyet at Pangasiwaan (DBM), Goverment Procurement Policy Board (GPPB) sa pamamagitan ng online submission bago o sa itinakdang petsa ng pagsusumite (30 ng Nobyembre ng taon).

e. Hindi maaaring bumili ng anumang suplay o kagamitan na hindi nakasaad sa APP. Kung sakaling may kailangang bilhin na hindi naisama sa isinumiteng APP, kinakailangang maghanda ng suplementong PPMP at APP.

f. Kailangang isumite sa GPPB, sa pamamagitan ng online reporting, ang Procurement Monitoring Report hinggil sa lahat ng biniling suplay at kagamitan para sa unang kalahating taon (Enero-Hunyo). Kailangang isumite ito bago o sa Hulyo 14; at para sa hulíng kalahating taon (Hulyo-Disyembre), bago o sa 14 Enero ng kasunod na taon.

g. Para sa buong taon, kailangang ihanda ang Consolidated Procurement Monitoring Report (CPMR) na maglalaman ng sumusunod na impormasyon: kabuuang halaga ng aprobadong APP, kabuuang bilang ng mga gawain sa prokyurment, bilang ng mga kontratang iginawad, kabuuang halaga ng mga kontratang iginawad, bigong biding, at katulad.

2. Mga Hakbang sa Proseso ng Pagkambas

a. Ihahanda ng punò ng suplay ang kahilingan sa pagbili o purchase request na may kalakip na paliwanag kung bakit kailangan ang serbisyo o gamit.

Page 81: KWF Manwal ng Operasyon

KWF MANWAL NG OPERASYON 81

b. Magpapadala ng kahilingan para sa quotation ang BAC sekretaryat o komite sa kambas sa tatlo o higit pang suplayer.

c. Pagkatapos makapangalap ng tatlo o higit pang quotation, ihahanda ang abstrak ng kambas batay sa isinumiteng quotation ng iba’t ibang suplayer. Nakasaad sa abstrak ng kambas ang piniling suplayer (ang may pinakamababang quotation). Pagkaraang mapagtibay ang abstrak ng kambas, ihahanda ng SPP ang Atas sa Pagbili (Purchase Order) oAtas sa Pagpapagawa (Job Order).

d. Ang Atas sa Pagbili o Atas sa Pagpapagawa ay lalagdaan ng punò ng ahensiya, ng akawntant, at sasang-ayunan ng suplayer.

3. Paraan ng Pamimilí ng Suplay

Ang Government Procurement Act (Batas Republika Blg. 9184) ang magsisilbing patnubay sa pamimili ng suplay ng KWF, kabilang ang mga kaugnay nito ng kautusan o regulasyon, hangga’t walang itinatadhanang taliwas ang batas.

Ang Yunit ng Suplay, na naatasang mamahala sa pamimilí ng lahat ng uri ng pangangailangan ng tanggapan, ay dapat isaalang-alang ang sumusunod na proseso:

a. Batay sa aprobadong APP ang Yunit ng Suplay ay maghahanda ng Kahilingan sa Pagbili (KP). Sa purchase request nakasaad ang mga bibilhing suplay o gamit.

b. Ang KP ay lalagdaan ng kawani na may kahilingan, ieendoso ng punò ng sangay, susuriin ng punò ng SPP, at aaaprobahan ng Direktor Heneral/ awtorisadong kinatawan o opisyal.

c. Kapag aprobado na ang KP, ihahanda ng punò ng Suplay

Page 82: KWF Manwal ng Operasyon

KWF MANWAL NG OPERASYON82

ang Atas sa Pagbili na aaprobahan sa Tagapangulo.

d. Kung sakali’t wala sa Procurement Service ang kailangang suplay, hihingi ng Certificate of Non-availability of Stocks mula rito at maaari nang bumili sa ibang suplayer.

• Kailangang magkambas mula sa tatlo o higit pang suplayer kapag ang bibilhin ay nagkakahalaga ng Php1,000 o higit pa.

• Hindi na kailangan ng kambas kung ang materyales o kasangkapan ay mabibili lamang sa esklusibong distributor o suplayer.

• Ang mga suplayer na magsusumite ng kanilang quotation ay kailangang nakarehistro sa Procurement Service.

• Maaaring ipaskil sa websayt ng Philgeps ang kahilingan para sa quotation o request for quotation para sa mga kailangang bilhin na suplay o gamit, kailangang serbisyo gaya ng catering, pagpapaimprenta, akomodasyon, at katulad.

4. Pamamahagi ng Suplay

Ang sumusunod ay magiging proseso sa pamamahagi ng suplay:

a. Sa sandaling dumating na ang mga pinamiling suplay, susuriin ang mga ito ng inspektor ng tanggapan at ng COA. Itatala ng Yunit ng Suplay sa stock cards ang mga suplay.

b. Ang mga kawaning nangangailangan ng mga suplay ay kailangang magpagawa Rekisisyon at Isyu Islip (RII) sa Yunit ng Suplay.

c. Gagawa ng RII ang yunit ayon sa hinihingi ng kawani.

Page 83: KWF Manwal ng Operasyon

KWF MANWAL NG OPERASYON 83

d. Ang RII ay lalagdaan ng kawani na may kahilingan, ieendoso ng punò ng sangay, susuriin ng SPP, at aaaprobahan ng Direktor Heneral.

e. Ang pinagtibay na RIS ay ibabalik sa Suplay para sa pagtatala sa stock card at ipagkakaloob ang pangangailangang suplay ng kawani.

f. Ang sipi ng RIS ay itatala ng kinatawan ng Yunit ng Suplay sa Stock Card nito.

Patnubay hinggil sa Paggamit ng Sasakyan

1. Susundin ang mga patakarang itinakda ng pamahalaan sa paggamit ng mga sasakyan ng mga ahensiya ng pamahalaan, gaya ng nakasaad sa COA Audit Circular No. 75-6 (7 Nobyembre 1975) at Administrative Order 239 (15 Setyembre 2008).

2. Pinahihintulutang gamitin ang sasakyan ng KWF para sa mga opisyal na lakad lámang ng ahensiya.

3. Ang Yunit ng Suplay ang mamamahala sa paggamit ng sasakyan para sa opisyal na lakad, lalo na sa pag-aayos ng iskedyul.

4. Proseso ng paghiling na magamit ang sasakyan

4.1 Pupunan ng gagamit ng sasakyan ang pormularyo para sa kahilingan sa paggamit ng sasakyan na naglalaman ng sumusunod na impormasyon:

• Pangalan ng humihiling • Pangalan ng mga sasakay• Petsa ng paggamit• Oras ng Pag-alis • Layunin

Page 84: KWF Manwal ng Operasyon

KWF MANWAL NG OPERASYON84

4.2 Isusumite ang kahilingan sa Yunit ng Suplay isang araw man lamang bago ang lakad.

4.3 Ihahanda ng Yunit ng Suplay ang Trip Tiket para sa kahilingan. May kaukulang bilang ang bawat trip tiket.

4.4 Itatala sa blakbord ang mga lakad upang mabatid ang iskedyul ng mga lakad.

4.5 Isusumite ang trip tiket sa punò ng Sangay ng Pangasiwaan at Pananalapi para sa kaniyang pagsusuri at inisyal bago ibigay sa Direktor Heneral/ kinauukulang opisyal para sa pagpapatibay.

4.6 Lalagdaan ng Direktor Heneral/ kinauukulang opisyal ang trip tiket.

4.7 Pagkaraang maaprobahan, ibabalik sa SPP ang trip tiket upang maibigay sa drayber na magmamaneho ng sasakyang gagamitin.

4.8 Pupunan ng drayber ang impormasyong kinakailangan at palalagdaan sa pasahero ang trip ticket.

5. Tungkulin at pananagutan ng drayber na pangalagaan ang sasakyan ng KWF. Sinumang kawani na hindi awtorisadong magmaneho ng sasakyan ay hindi maaaring magmaneho ng naturang sasakyan at humalili sa lumibang drayber. Sinumang kawani na lumabag sa patakarang ito ay maaaring patawan ng karampatang parusa.

Page 85: KWF Manwal ng Operasyon

KWF MANWAL NG OPERASYON 85

Rekords

Patnubay Hinggil sa Ugnayang Panlabas

1. Ang patakarang panloob na ito ay batay sa Memorandum Blg. 2013-45 at magkakabisa hangga’t walang itinatadhanang salungat ang Tagapangulo o ang Lupong Tagapagpanap ng KWF.

2. Paraan ng Komunikasyon at Transaksiyon

Ang mga opisyal at kawani ng KWF ay dapat isagawa ang sumusunod kapag magpapadala ng komunikasyon, gaya ng liham at memoranda sa labas ng ahensiya, at magsasagawa ng mga transaksiyon, gaya ng pulong, konsultasyon, at negosasyon sa ibang institusyon o indibidwal:

2.1 Ang anumang liham, pabatid, at iba pang komunikasyong ginamit ang letterhead ng KWF, o kaya’y ikinabit sa pangalan ng lumiham ang kaniyang titulo sa opisina kahit hindi gumamit ng letterhead, ay ituturing na opisyal na korespondensiya, at kung gayon ay dapat ipadaan sa tanggapan ng Tagapangulo at ipagbigay-alam sa kaniya ang nilalaman nito.

2.2 Ang anumang liham na makasisira sa pangalan o dangal ng KWF ay mahigpit na ipinagbabawal, at hinihikayat ang sinumang kawani na ipadaan sa tamang proseso ang kaniyang hinaing sa pamamagitan ng Lupon ng Hinaing.

2.3 Hindi maaaring basta gamitin ninuman ang letterhead, notepad, pormularyo, at selyo ng KWF nang labas sa opisyal na gawain, at sinumang lumabag dito ay inaasahang papatawan ng karampatang parusa.

2.4 Bawat kawani o opisyal ay dapat sumunod sa tamang protokol ng komunikasyon, at anumang maaaring malutas sa loob ng opisina ay dapat lutasin sa loob ng opisina lamang. Kahit ang paghingi ng opinyong legal mula sa

Page 86: KWF Manwal ng Operasyon

KWF MANWAL NG OPERASYON86

mga ahensiyang, gaya ng Komisyon sa Serbisyo Sibil, Kagawaran ng Badyet at Pangangasiwa, o Ombudsman, ay dapat ipabatid sa Tanggapan ng Tagapangulo.

3. Hinggil sa Ugnayang Panlabas

Kinikilala ng patakarang panloob na ito ang Tagapangulo bilang pinuno ng Ugnayang Eksternal ng KWF, at kung gayon ay kinakailangang ipabatid sa kaniya ang mahahalagang komunikasyong opisyal na ipinadadala ng sinumang kawani o opisyal sa ibang ahensiya o indibidwal.

Patnubay Hinggil sa Daloy ng mga Dokumento at Dihitalisasyon ng mga Kasulatan

1. Paraan ng Transaksiyon. Ipinapatanggap sa Yunit ng Rekordsang lahat ng dokumentong para sa o mula sa iba’t ibang sangay, mga tanggapan ng Tagapangulo, mga Fultaym Komisyoner, at Direktor Heneral ay ipatatanggap sa Yunit ng Rekords upang maitala at maibigay sa kinauukulan.

1.1 Papasók na Dokumento (Incoming Documents). Mga ipinapatanggap na dokumento mula sa loob ng tanggapan o mula sa ibang ahensiya.

1.1.1 Ang dokumento ay ipatatanggap sa Yunit ng Rekords at itatala sa logbook ng mga papasók na dokumento. Lalagyan din ito ng kaukulang reference number.

1.1.2 Matapos maitala, ang dokumento ay ipapatanggap sa kinauukulan para sa akmang aksiyon.

1.2 Papalabás na Dokumento (Outgoing Documents). Mga ipinapadalang dokumento sa loob ng tanggapan o sa ibang mga ahensiya.

Page 87: KWF Manwal ng Operasyon

KWF MANWAL NG OPERASYON 87

1.2.1 Ang lahat ng korespondensiya, dokumento, at katulad para sa ibang ahensiya o tanggapan ay ipatatanggap sa Yunit ng Rekords.

1.2.2 Itatala ito ng Yunit ng Rekords sa logbook ng papalabas na dokumento at lalagyan ng kaukulang reference number.

1.2.3 Ipadadala ng Yunit ng Rekords ang orihinal na dokumento sa dapat tumanggap nito.

1.2.4 Ang naipatanggap na kopya ay ibabalik sa Yunit ng Rekords at magsisilbing katibayan ng pagkatanggap at isasama sa mga naka-file na dokumento

1.3 Memorandum, Addendum sa Memorandum

1.3.1 Ipapatanggap ang nilagdaang memorandum mula sa Tanggapan ng Tagapangulo, mga fultaym na Komisyoner, at Direktor Heneral sa Yunit ng Rekords .

1.3.2 Itatala ito sa logbook at lalagyan ng kaukulang bilang.

1.3.3 Iseseroks din ito ayon sa dami ng mga bibigyan ng sipi.

1.3.4 Tatatakan ng“Sertipikadong Sipi” ang mga sipi ng orihinal na memorandum at lalagdaan ng Opisyal ng Rekords.

1.3.5 Ipatatanggap ito sa mga kaukulang opisyal at/o empleado na tinutukoy sa memorandum.

1.3.6 Bibigyan din ng sipi ang mga tanggapan ng Taga-pangulo, mga Fultaym Komisyoner,at Direktor Heneral para sa kanilang kaalaman; at kung kinakailangan, ang Yunit Pantauhan at/o sangkot na sangay.

Page 88: KWF Manwal ng Operasyon

KWF MANWAL NG OPERASYON88

1.4 Iba pangdokumentong nasa Yunit ng Rekords:

a. Pabatid ng Pulong – Kalupunan ng mga Komisyoner b. Katitikan ng Pulong – Kalupunan ng mga Komisyoner c. Mga Kapasiyahan– Kalupunan ng mga Komisyoner d. 201 Files (Appointment, Assumption to Duty,

Designation as OIC) e. Sertipikasyon – Assumption to Duty, Service

Rendered, Employment and Compensationf. Notice of Step Incrementg. Notice of Salary Adjustmentg. Service Recordsi. Kliransj. Kontrata ng Serbisyok. Talaan ng mga dumalo sa iba’t ibang gawain/

programa ng KWFl. Mga papeles hingil sa mga kaso m. Mga Sertipiko/Sertipiko ng Pagdalo

2. Mga Hakbang sa Paghingi ng Sipi ng mga Dokumento. Ang lahat ng dokumentong nasa pag-iingat ng Yunit ng Rekords ay itinuturing na publikong dokumento. Ang lahat ay maaaring makakuha ng kopya nito sa pasubaling susundin ang mga hakbang na ito:

2.1 Dapat kumuha ng pahintulot sa kinauukulang opisyal ng tanggapan, sa pamamagitan ng Pormularyo ng Kahilingang Humiram o Humingi ng Kopya ng Dokumento sa Yunit ng Rekords na aaprobahan ng awtorisadong opisyal.

2.2 Kung ang may kahilingan ay kawani ng tanggapan, ang kahilingan ay dapat mayroong inisyals ng punò ng sangay na kaniyang kinabibilangan bago palagdaan sa awtorisadong opisyal.

2.3 Kung tagalabas ng tanggapan naman ang

Page 89: KWF Manwal ng Operasyon

KWF MANWAL NG OPERASYON 89

nangangailangan ng kopya, ito ay direktang dadalhin Tanggapan ng Tagapangulo o sa kaniyang awtorisadong kinatawan/opisyal para sa pagpapatibay ng nasabing kahilingan.

2.4 Itatala sa logbook ang kahilingan, bilang ng sipi na hinihiling, at ipatatanggap sa may kahilingan.

2.5 Ang kopya ng pinagtibay na kahilingan ay ipa-file ng Yunit ng Rekords.

3. Dihitalisasyon ng Rekords. Ang Yunit ng Rekords ay naatasan na isagawa ang kompyuterisasyon ng mga dokumento na nasa pag-iingat nito. Ang mga dokumento ay dadaan sa proseso ng iskaning, pag-a-upload sa KWF Records Database, at pagkakatalog para sa mas mabisang paghahanap at pagkuha ng mga dokumento.

KWF Records Database. Ito ay isang sistema na tumatakbo sa isang network (Local Area Network o LAN) na nag-iimbak sa rekords sa isang database. Ito ay kailangan upang mabilis na mahanap o mahango ang mga rekord at upang maiwasan ang pagkasira at pagkawala ng mga rekord na hindi komputerisado.

3.1 Mga Kakayahan

3.1.1 May tatlong uri ng akawnt ang sistema --administrador (Yunit ng Rekords), ikalawang administrador (mga Tanggapan ng Tagapangulo, Fultaym Komisyoner, at Direktor Heneral), atkliyente.

3.1.2 Madali at mabilis na paghahanap at pag-download ng rekords at pagpost ng mga anunsiyong pantanggapan.

3.1.3 Nakakapagpadala ng mga mensahe ang lahat ng gumagamit o user.

Page 90: KWF Manwal ng Operasyon

KWF MANWAL NG OPERASYON90

3.1.4 Ang mga rekord at anunsiyo ay maaaring matanggap sa User’s Inbox.

3.1.5 Madaling pagpost ng rekord gamit ang attachment na PDF.

3.1.6 Ligtas at protektadong pag-iimbak ng mga dokumento at paghahanap nito.

3.1.7 May user log na nag-iimbak ng lahat ng pangyayari o activity logs sa site na para lamang sa administrador para sa madaling paghanap sa mga anomalya o maling paggamit sa records database.

3.1.8 Lahat ng akawnts, anunsiyo, rekords, user log ay nasa pangangalaga ng administrador.

3.1.9 May pribasidad ang bawat pagpapadala ng mga mensahe. Naitatala ang activity ngunit ang pinadalhan lámang ang makakakita ng nilalaman ng mensahe.

3.1.10 Ang mga hindi nakarehistro sa sistema ay walang akses dito.

3.2 Mga Limitasyon

3.2.1 Ang administrador lámang ang maaaring maglabas ng mga Memorandum na ipapadala ng mga ikalawang administrador.

3.2.2 Ang mga ikalawang administrador lamang ang maaaring lumikha ng memorandum at ang administrador lamang ang maaaring magpalabas nito sa kinauukulan.

3.2.3 Ang lahat ng akawnt ay maaaring lumikha ng

Page 91: KWF Manwal ng Operasyon

KWF MANWAL NG OPERASYON 91

tugon sa natanggap na memorandum kung ito ay nangangailanganng kanilang pagtugon.

3.2.4 Ang ikalawang admin ay makalilikha at makapag-a-upload ng memorandum at may istatus na “pending” habang hindi pa natatakan ng “received stamp” ng Yunit ng Rekords. Kapag natatakan na ito, maaari na itong maipost sa database at maipadala sa kinauukulan.

3.2.5 Ang administrador lámang ang maaaring makapagbura at makapag-edit ng akses ng isang akawnt.

3.2.6 Ang ikalawang administrador lámang ang maaaring makapagpost ng mga anunsiyo.

3.2.7 Ang kliyente ay hindi maaaring lumikha ng rekord. Maaari lamang magbasa, mag-download, at tumugon sa mga anunsiyo at memorandum.

3.3 Mga User Akawnt

3.3.1 Administrador. Ito ang user akawnt na may pinakamataas na antas sa paggamit KWF-RECORDS Database. Nakatalaga ang akawnt na ito sa opisyal at/o kawani ngYunit ng Rekords. Sila ang may kontrol sa mga nangyayari sa sistema, gaya ng pag-upload at pag-download ng mga rekord, pagmamanipula sa mga user akawnt, at pag-a-updateng sistema.

Ang programmer ng sistema lámang ang maaaring gumawa ng akawnt na tulad nito.

3.3.2 Ikalawang Administrador. Nakatalaga ang user akawntna ito sa Tanggapan ngTagapangulo, mga Fultaym Komisyoner, Direktor Heneral, at mga Punò

Page 92: KWF Manwal ng Operasyon

KWF MANWAL NG OPERASYON92

ng Sangay. May kakayahan ang akawnt na ito na makapagpaskil ng mga memorandum, anunsiyo, at makatanggap ng pabatid upang malaman kung nai-upload ang memorandum o anunsiyong ginawa.

3.3.3 Maaari lámang maging ikalawang adminstrador ang kliyente kapag binigyan ito ng pribilehiyong pang-admin ng administrador. Ang administrador lámang ang maaaring makapagmanipula ng mga user akawt at makapagbigay o makapag-alis ng pribilehiyong pang-admin.

3.3.4 Kliyente. Mga kawani ang gagamit ng user akawnt na ito at limitado lámang ang mga kayang gawin. Para lámang ito sa browsing at retrieval ng rekords. Maaari lamang itong magbasa at tumugon sa mga memorandum at anunsiyo na ipinopost sa sistema.

Pananalapi

Patnubay at Pangkalahatang Patakaran hinggil sa Pagbabayad ng mga Bayarin

Kailangang maisumite sa Sangay ng Pangasiwaan at Pananalapi ang mga kinakailangang dokumento upang masimulan ang proseso ng pagbabayad sa mga bayarin sa pasubaling nalagdaan na ang kaukulang kontrata at/o panukalang proyekto at iba pang kaugnay na dokumento hinggil sa obligasyong dapat paglaanan ng pondo.

Alinsunod sa Commission on Audit Circular 2012-001 na may petsang 14 Hunyo 2012 at hinggil sa “Revised Documentary Requirements for Common Government Transactions,” ang mga kaukulang dokumento ay dapat nakalakip upang maiproseso ang bayarin:

Page 93: KWF Manwal ng Operasyon

KWF MANWAL NG OPERASYON 93

1. Para sa unang suweldo:

• Pinatunayang tunay na sipi ng aprobadong pagkakahirang o appointment

• Pinatunayang tunay na sipi ng Panunumpa sa Katungkulan • Sertipiko ng Panunungkulan • Statement of Assets, Liabilities, and Net Worth o SALN • Aprobadong Talâ ng Arawáng Oras o Daily Time Record

2. Para sa suweldo kung natanggal sa payroll:

• Aprobadong Talâ ng Arawáng Oras • Pabatid ng Pagbabalik sa Trabaho• Aprobadong Kahilingan sa Pagliban, klirans, sertipikong

medical kung lumiban dahil sa pagkakasakit

3. Para sa hulíng suweldo:

• Sertipiko ng Kawalang Pananagutan o Klirans • Aprobadong Talâ ng Arawáng Oras

4. Para sa salary differential dulot ng promosyon at/o step increment:

• Pinatunayang sipi ng ng aprobadong appointment o pagkakahirang kung dahil sa promosyon o Notice of Salary Adjustment kung dahil sa step increment o pagtaas ng suweldo

• Sertipiko ng Panunungkulan

5. Para sa mga benepisyo ng pagreretiro sa bisa ng RA 1616:

• Isinapanahong Service Record na nagpapakita kung ilang araw ang pagliban nang walang suweldo at/o sertipikasyon mula sa HRMO na ang retiree ay walang mga pagliban nang walang suweldo

• Aplikasyon para sa pagreretiro

Page 94: KWF Manwal ng Operasyon

KWF MANWAL NG OPERASYON94

• Klirans o sertipiko ng kawalang pananagutan sa pananalapi, ari-arian, at administratibo o kriminal na kaso;

• Statement of Assets, Liabilities, and Net Worth (SALN)• Kuwenta ng Retirement Gratuity• Affidavit of Undertaking for Authority to Deduct

Accountabilities • Affidavit ng aplikante na walang kasalukuyang

imbestigasyong criminal o kaso laban sa kaniya (RA No. 3019)

6. Para sa Terminal Leave Benefits Claim:

• Pinatunayang tunay na sipi ng leave card na inawdit ng Yunit Pantauhan at COA/ Sertipiko ng leave credits na inisyu ng HRMO/Pampangasiwaan

• Aprobadong Kahilingan sa Pagliban• Kompleto at isinapanahong Service Record• Statement of Assets, Liabilities, and Net Worth (SALN)• Pinatunayang tunay na sipi ng Appointment/Notice

of Salary Adjustment (NOSA) na nagpapakita ng pinakamataas na suweldong natanggap kung ang huling appointment ay hindi ang pinakamataas

• Kuwenta ng terminal leave benefits na nilagdaan at pinatunayan ng akawntant

• Awtorisasyon mula sa aplikante (sa anyong affidavit) na maaaring kaltasin ng ahensiya ang lahat ng pananagutang pananalapi

• Affidavit ng aplikante na walang kasalukuyang imbestigasyong o kasong kriminal laban sa kaniya (RA No. 3019)

• Kapag nagbitiw sa serbisyo, ang liham ng pagbibitiw na tinanggap ng punò ng ahensiya

7. Para sa monetisasyon ng mga leave credit:

• Aprobadong Kahilingan sa Pagliban na nagsasaad ng mga leave credit na pinatunayan ng HRMO

Page 95: KWF Manwal ng Operasyon

KWF MANWAL NG OPERASYON 95

• Liham sa Punò ng Ahensiya na humihiling na payagan ang kumbersiyon ng leave credit sa katumbas na salapi kung higit sa sampung araw ang nais imonetize

• Para sa monetisasyon ng 50% o higit pang leave credits, isumite ang sumusunod:- Clinical abstract o medical procedure na kailangang

kung para sa pangangailangang pangkalusugan, medikal, o pagpapaospital

- Sertipikasyon mula sa baranggay kung para sa pinansiyal na pangangailangan dulot ng kalamidad o katulad

8. Para sa Onoraryum ng Serbisyong Kinontrata (Contract of Service):

• Liham-paanyaya at pagtanggap ng kinontratang partido• Aprobado at notaryadong kontrata• Curriculum Vitae ng kinontratang partido (may retrato at

lagda)• Katunayan ng Paglilingkod • Ulat ng Nagawa

9. Para sa Alawans sa Paglalakbay:Ayon sa Seksiyon 2, Executive Order (EO) No. 248 (may petsang 29 Mayo 1995) at inamyendahan ng EO No. 248A (may petsang 14 Agosto 1995) at EO No. 298 (may petsang 24 Marso 2004), ang lahat ng paglalakbay ay dapat kailangang-kailangan at lubhang mahalaga, at dapat pinakamababa ang gastos at para sa kapakanan ng ahensiya o ng bansa. Para sa lokal na paglalakbay, isumite ang sumusunod:

• Atas ng Opisina na Maglakbay alinsunod sa Seksiyon 3 ng EO 298

• Aprobadong Itineraryo of Paglalakbay• Sertipikasyon mula sa akawntant na ang nalikida ang cash

advance at naisaayos na sa kanilang libro de kuwenta.

Page 96: KWF Manwal ng Operasyon

KWF MANWAL NG OPERASYON96

Para sa paglalakbay sa ibang bansa, tingnan ang Circular 2012-001, 14 Hunyo 2012.

10. Para sa benepisyong pagliban dahil sa panganganak:

• Pinatunayang tunay na sipi ng aprobadong Kahilingan para sa Pagliban

• Pinatunayang tunay na sipi ng maternity leave clearance• Sertipikong medikal para sa maternity leave• Dagdag na kailangan para sa hindi nagamit na maternity

leave (pagbalik sa trabaho bago ang 60-araw na maternity leave)- Sertipikong medikal na maaari nang pumasok ang

empleado- Sertipiko ng pagbalik sa trabaho- Aprobadong Talâ ng Arawáng Oras

11. Para sa Year-end Bonus (YEB) at Cash Gift (CG)

Alinsunod sa Badyet Sirkular Blg. 2010-1 (may petsang 28 Abril 2010) at ipinatutupad mulang 2010 hanggang sa kasalukuyan, kailangang isumite ang sumusunod:

• Klirans • Sertipikasyon mula sa punò ng tanggapan na ang kawani

ay kalipikadong tumanggap ng YEB at CG alinsunod sa DBM Circular No. 2003-2 na may petsang 9 Mayo 2003.

12. Para sa Alawans para sa Uniporme/Kasuotan

Ang mga bagong hirang na mga kawani ay maaaring pagkalooban ng alawans pagkaraang makapaglingkod ng anim na magkakasunod na buwan o sa susunod na pamamahagi ng alawans, kung alin man sa dalawa ang nahulî.

Ang mga kawaning lumipat mula sa ibang ahensiya sa unang anim na buwan ng taon at hindi pa nabibigyan ng clothing

Page 97: KWF Manwal ng Operasyon

KWF MANWAL NG OPERASYON 97

allowance, cash man o hindi, ng opisinang pinanggalingan ay makatatanggap ng alawans sa uniporme mula sa ahensiyang nilipatan. Kabilang sa mga dapat isumite ang sumusunod:

• Pinatunayang tunay na sipi ng appointment o pagkakahirang ng mga bagong talagang empleado

• Sertipiko ng Panunungkulan (para sa mga bagong talagang empleado)

• Sertipiko mula sa ahensiyang pinanggalingan na hindi tumanggap ng alawans para sa uniporme (para sa mga lumipat).

13. Para sa Cash Advances at Likidasyon

• Hindi magbibigay ng cash advance kung walang legal, awtorisado, at tiyak na paggagamitan.

• Hindi maaaring bigyan ng karagdagang cash advance ang sinumang opisyal o kawani kung ang naunang ipinagkaloob sa kaniya ay hindi pa nailikida at naaakawnt sa kanilang libro de kuwenta.

• Hindi maaaring magbigay ng cash advance upang ipambayad sa mga proyektong impraestruktura o iba pang katulad.

• Kinakailangang magsumite ng likidasyon ang cash advance sa oras na nagamit na ito sa itinakdang layunin nito.

• Ang mga permanenteng itinalagang opisyal lamang ang maaaring maging disbursing officer. Ang mga halal na opisyal ay maaari lámang mabigyan ng cash advance para sa kanilang gastusin para sa kanilang opisyal na paglalakbay.

• Mga kailangang dokumento para sa lahat ng cash advances, maliban sa CA para sa paglalakbay:- Awtoridad ng accountable officer na ipagkakaloob

ng punò ng ahensiya o itinalagang kinatawan nito; nakasaad ang maximum na accountability at layunin ng cash advance (para sa inisyal na cash advance)

Page 98: KWF Manwal ng Operasyon

KWF MANWAL NG OPERASYON98

- Sertipikasyon ng Akawntant na ang naunang cash advance ay nalikida na at naisaayos na sa libro de kwenta

- Aprobadong aplikasyon para sa bond at/o fidelity bond para sa tauhan na may pananagutang cash na PHP2,000 o higit pa.

• Mga kailangang dokumento para sa likidasyon ng cash advance:- Elektronikong tiket ng eroplano, bus, boarding pass,

terminal fee- Sertipiko ng Pagdalo- Sipi ng inaprobahang itineraryo ng paglalakbay- Binago o susog na Office Order o anumang katibayan

na nagpapatunay sa pagbabago ng iskedyul- Binagong itinerary ng paglalakbay kung ang

naunang inaprobahan ay hindi nasunod- Sertipikasyon mula sa punò ng ahensiya na lubhang

kailangan ang pinagkagastusan, kalakip ang resibo ng nasabing bayarin, kung ang halagang ginastos ay sobra sa itinakdang maaaring gastusin (ang sertipikasyon o affidavit of loss ay hindi ituturing na sapat na kapalit ng kailangang resibo o katibayan ng bayarin)

- Ulat ng Likidasyon - Resibo sa Abono sa Gastos o Reimbursement

Expense Receipt (RER)- Opisyal na resibo kapag may refund para sa gastos

na higit sa cash advance- Sertipiko ng Naisagawang Paglalakbay o Certificate

of Travel Completed - Kung ang alawans para sa lakad na sinisingil ay may

kasamang hotel/lodging rate, katibayan ng bayarin at opisyal na resibo kung ang opisyal na lakad ay sakop ng 50-kilometrong radius mula sa huling lungsod o bayan ng Metro Manila o ng lungsod o bayan kung saan matatagpuan ang kanilang permanenteng opisyal na istasyon kung ito ay sa labas ng Metro Manila

Page 99: KWF Manwal ng Operasyon

KWF MANWAL NG OPERASYON 99

• Dapat makapaglikida ang lahat ng empleadong may cash advance para sa lokal na paglalakbay sa loob ng tatlumpung (30) araw mula sa araw ng kaniyang pagbalik sa tanggapan at animnapung araw naman kung ang paglalakbay ay sa labas ng bansa.

• Samantala, ang lahat ng cash advance na pinahintulutan para sa espesyal na layunin (special purpose cash advances) ay kailangang mailikida sa loob ng pitong (7) araw matapos ang gawain o aktibidad.

• Dapat ihanda ng empleadong pinagkalooban ng Cash Advance ang Ulat ng Likidasyon at ang mga dapat lakip na dokumento sang-ayon sa nauna ng nabanggit sa itaas.

• Matapos maihanda ang ulat ng Likidasyon, isusumite ito sa Yunit ng Akawnting. Tatanggapin ng Akawnting Klerk ang tatlong kopya ng Liquidation Report, tatlong kopya ng Report of Disbursement by Disbursing Officer, orihinal at dalawang kopya ng pansuportang dokumento. Susuriin kung kompleto ang mga dokumento. Kung hindi kompleto, ibabalik sa mga kinauukulang empleado para sa kanilang pagtalima.

• Kung kompleto ang dokumento, itatala sa logbook at lalagyan ng Liquidation Report Number. Susuriin ng Senior Bookkeeper ang tinanggap na dokumento at gagawan ng Journal Entry Voucher para sa pagtatala. Pipirmahan ang unang kahon ng Journal Entry Voucher at ibibigay sa Punò ng Akawnting Yunit.

• Rerepasuhin ng Punò ng Akawnting Yunit ang mga dokumento at pipirmahan ang Box C ng Liquidation Report at Box B ng Journal Entry Voucher.

• Ipatatanggap ng Akawnting Klerk ang orihinal na kopya sa nakatalagang empleado ng Komisyon sa Pag-awdit, at ipa-file ang pangalawang kopya sa Yunit ng Akawnting.

Page 100: KWF Manwal ng Operasyon

KWF MANWAL NG OPERASYON100

Proseso ng Pagbabayad ng mga Obligasyon

Ang sumusunod ang proseso sa pagbabayad ng mga obligasyon na naka-charge sa pondo ng KWF:

1. Isusumite ng empleado na nais maningil ang lahat ng kailangang dokumento batay sa uri ng bayarin gaya ng nakasaad sa itaas;

2. Isusumite sa SPP para sa inisyal na pagsusuri kung nakalakip ang mga kailangang dokumento;

3. Kapag kompleto ang mga dokumento, lalakipan ng routing slip ng SPP ang dokumento upang maitala ang petsa at oras ng pagakatanggap ng bawat yunit o tanggapang dadaanan nito.

4. Matapos suriin at lakipan ng routing slip, ipadadala sa Yunit ng Badyet ang mga dokumento ng bayarin upang maihanda ang Kahilingan para sa at Istatus ng Obligasyon (KIO) o Obligation Request and Status.

5. Kung ang obligasyong hinihiling na bayaran ay mula sa isang proyekto, susuriin kung ang halagang nais bayaran ay naaayon sa kalakip na line item budget ng proyekto.

6. Kapag naihanda na ang KIO, itatala ito sa logbook at muling ibabalik ang dokumento sa Tanggapan ng Puno ng Sangay upang sa inisyals ng punò bilang tanda na wasto at dumaan sa kaniyang pagsusuri ang bayarin.

7. Ipapatanggap ng Tanggapan ng Punò ng SPP ang KIO sa Tanggapan ng Direktor Heneral upang lagdaan ng huli ang Box A bilang pagpapatibay na: (a) ang singilin/gastusin ay nararapat, ayon sa batas, at nasa ilalim ng kaniyang pangangasiwa at; (b) ang mga kalakip na dokumento ay balido, wasto, at legal.

8. Pagkatapos lagdaan ng Direktor Heneral ang KIO, ibabalik ito sa Yunit ng Badyet upang lagdaan naman ng Opisyal sa Badyet

Page 101: KWF Manwal ng Operasyon

KWF MANWAL NG OPERASYON 101

ang Box B ng KIO bilang pagpapatibay na may nakalaang pondo para sa bayarin.

9. Muling ibabalik ng Yunit ng Badyet sa Tanggapan ng Punò ng Sangay ang KIO at mga kalakip nito upang ihanda naman ang ang Botser sa Pagbabayad (BP) o Disbursement Voucher.

10. Matapos maihanda ang BP, dadalhin ito sa kaukulang punò ng sangay na magpapatunay na ang gastos/cash advance ay kinakailangan, naayon sa batas, at tinamo sa direktang pangangasiwa niya.

11. Pagkaraan ay dadalhin ang BP sa Yunit ng Akawnting upang masuri kung kompleto ang mga pansuportang dokumento. Kapag hindi kompleto, ibabalik sa kaukulang empleado para sa kanilang pagtalima.

12. Susuriin din ng Senior Bookkeeper ang Index of Payments para matiyak na hindi pa nabayaran ang bayarin. Kung nabayaran na, ibabalik ang BP at pansuportang dokumento sa may kahilingan. Kung hindi pa nababayaran, mag-iinisyals sa pangalawang kopya ng BP ang Bookeeper at kung kompleto ang mga kailangang lakip na dokumento, itatala ito sa logbook at lalagyan ng bilang. Pagkaraan, Ibibigay ito sa Punò ng Yunit ng Akawnting para sa kaniyang pagsusuri at lagda.

13. Rerepasuhin ng Punò ng Akawnting Yunit ang mga dokumento at pipirmahan ang Box A ng Disbursement Voucher bilang pagpapatunay na sapat at kompleto ang mga pansuportang dokumento, wasto ang bayarin at may sapat na cash na nakalaan para rito.

14. Ipatatanggap ng Akawnting Klerk ang mga dokumento para sa kaukulang inisyals at pirma ng mga awtorisadong opisyal. Iinisyalan ng Punò ng SPP at ng Direktor Heneral ang Box B ng BP. Lalagdaan ng Tagapangulo ang Box B bilang pagpapatibay ng pagbayad.

Page 102: KWF Manwal ng Operasyon

KWF MANWAL NG OPERASYON102

15. Dadalhin sa Yunit ng Cashier ang nilagdaang BP upang maihanda ang pambayad. Ihahanda ang List of Due and Demandable Account Payable-Advice to Debit Account LDDAP-ADA o tseke para sa lagda ng mga awtorisadong opisyal/kawani.

16. Ang nilagdaang tseke ay gagawan ng Advice of Checks Issued/Cancelled o ACIC at palalagdaan sa mga awtorisadong opisyal.

17. Dadalhin sa bangko o Landbank of the Philippines (LBP) ang LDDAP o ACIC upang maging batayan ng bangko sa pagbabayad.

18. Isusumite ang mga papeles sa COA para sa awdit at ihahanda ng Yunit ng Badyet, Akawnting, at Cashier ang mga ulat na nakaatas sa kanila hinggil sa lahat ng iprinosesong bayarin.

19. Ang mga obligasyon na hindi naka-charge sa pondo ng KWF gaya ng mga proyektong pinondohan ng NCCA ay hindi na kinakilangang dumaan sa Yunit ng Badyet para sa pagpopondo at paghahanda ng KIO. Gayunpaman, ang proseso sa pagbabayad ay katulad pa rin ng nakasaad sa itaas.

Patnubay sa paggawa ng LDDAP/Tseke at Pagkuha ng Tseke

1. Ang paghahanda ng LDDAP at/o tseke ay isasagawa tuwing umaga lamang. Lahat ng BP na natanggap pagkaraan ng ika-12 ng tanghali ay gagawan ng LDDAP/tseke sa susunod na araw. Kailangang maisumite sa bangko ang mga dokumento gaya ng: LDDAP, Registry, Advice of Checks Issued, at katulad bago sumapit ng ika-3 ng hapon.

2. Ang lahat ng bagong babayaran ay dapat may lakip na katibayan na naberipika ng bangko ang kanilang akawnt. Kapag wala ang nasabing katibayan, magiging sanhi ito ng pagkabalam sa pagbabayad.

Page 103: KWF Manwal ng Operasyon

KWF MANWAL NG OPERASYON 103

3. Sa pagkuha ng tseke, kailangan personal itong kunin sa Yunit ng Cashier sa pamamagitan ng paghaharap ng anumang ID na inisyu ng gobyerno. Sakaling hindi makukuha nang personal ang tseke, maaaring magtakda ng kinatawan ang tao/entidad na babayaran sa pasubali na mayroon siyang maihaharap na notaryadong Special Power of Attorney at balidong ID ng may-ari ng tseke at ng táong kukuha ng tseke.

Patnubay sa Koleksiyon at Pagdedeposit

1. Lahat ng koleksiyon ay dapat may kaukulang opisyal na resibo (OR) o Accountable Form No. 51-C mula sa Cashier.

2. Bawat klase ng koleksiyon gaya ng napagbentahan ng mga libro, refund, fund transfer, at seminar fee ay may kaniya-kaniyang pad ng OR.

3. Kailangang maideposito sa bangko ang lahat ng koleksiyon sa araw na natanggap ito o kinabukasan. Isusumite ng Yunit ng Cashier sa Yunit ng Akawnting ang kopya ng Report of Collections and Deposits.

4. Tatanggapin ng klerk sa Yunit ng Akawnting ang orihinal na kopya ng Report of Collections and Deposits kasama ang pangalawang kopya ng opisyal na resibo at deposit slip at ang Report of Checks Issued kasama ang orihinal at pangalawang kopya ng BP at pansuportang dokumento mula sa Yunit ng Cashier.

5. Susuriin ng Senior Bookkeeper ang mga dokumento at gagawan ng Journal Entry Voucher. Pipirmahan ang Box A ng Journal Entry Voucher at ibibigay sa Punò ng Akawnting Yunit.

6. Rerepasuhin ng Punò ng Akawnting Yunit ang mga dokumento at pipirmahan ang Box B ng Journal Entry Voucher.

Page 104: KWF Manwal ng Operasyon

KWF MANWAL NG OPERASYON104

7. Ipatatanggap ng Akawnting Klerk ang orihinal na kopya sa nakatalagang empleado ng Komisyon sa Pag-awdit, at i-fafayl ang pangalawang kopya sa Yunit ng Akawnting.

Page 105: KWF Manwal ng Operasyon

KWF MANWAL NG OPERASYON 105

MGA SISTEMA

PRIME-HRM

Ang KWF ay kabilang sa Program to Institutionalize Meritocracy and Excellence in Human Resource Management (PRIME-HRM). Ang PRIME-HRM ay pinagsasasanib at pinalalawig ang Personnel Management Assessment and Assistance Program (PMAAP) and the CSC Agency Accreditation Program (CSCAAP).4 Ang PRIME-HRM ay isang mekanismo upang patuloy na bigyang kakayahan ang Yunit Pantauhan, kilalanin ang pinakamahusay na nakagawiang pagtatrabaho, at magsilbing tagpuan ng palitan ng dunong at kadalubhasaan ng mga kawani.

Paghimok, pagpili, at pagtatalaga5

Ang paghimok, pagpili, at pagtatalaga ng mga tauhan ng KWF ay ibinatay sa maikli at medyo pangmatagalang plano ng ahensiya at hindi lamang sa nakasaad sa plantilya mula sa KBP (DBM). Sinimulan na ang pagmamantene ng elektronikong database para sa mga kandidato at aplikante. Ang Personnel Selection Board (PSB) na itinatag ng KWF ay nakahanda na mulang unang antas hanggang ikatlong antas na posisyon. Nakatuon din ang paghimok, pagpili, at pagtatalaga ng mga tauhan sa balanseng pagsasaalang-alang ng mga kasarian, at pagbibigay ng oportunidad sa mga babae na maitalaga sa matataas na posisyon.

Ang Merit Selection Plan ng KWF ang susunding gabay ng KWF hinggil sa pagtatalaga ng mga kawani at paggalaw ng mga kawani sa una at ikalawang antas ng serbisyo sibil.

Mahigpit na sumusunod sa prinsipyo ng merito, kaangkupan, at 4 Ayon sa Komisyon sa Serbisyo Sibil (KSS), ang PRIME-HRM ay binuo upang bumilis at maging episyente ang transaksiyon; makaugnayan ang mahuhusay na kawani; at magkaroon ng de-kalidad na serbisyo. 5 Ang “paghimok, pagpili, at pagtatalaga ng mga tauhan” ay itinumbas sa “recruitment, selection, and placement (RSP) approach.”

Page 106: KWF Manwal ng Operasyon

KWF MANWAL NG OPERASYON106

pagkakapantay-pantay ang KWF sa paghirang ng mga kawani at sa pagpopromote sa mga ito.

Ang kabuuang Merit Selection Plan ng KWF ay makikita sa Yunit ng Rekords, Yunit Pantauhan, Sangay ng Pangasiwaan at Pananalapi, at sa Aklatan.

Pagkatuto at Pagpapaunlad6

Ang pagdulog ukol sa pagkatuto at pagpapaunlad ay nakaayon sa pagpapataas ng kasanayan at kaalaman ng mga tauhan tungo sa pagtatamo ng mithi ng KWF. Sisikapin ng KWF na ang badyet para sa pagkatuto at pagpapaunlad ng mga tauhan ay itinakda sa maikling panahon, at aprobado ng Kalupunan ng mga Komisyoner.

Ang panahon na ilalaan sa pagkatuto at pagpapaunlad ng mga tauhan ay dapat umaabot sa aprobadong estandard ng kalipikasyon, at resulta ng pagsusuri ng mga pangangailangan ng KWF at/o tauhan, at sa Indibidwal na Planong Pagpapaunlad para sa matataas na posisyon. May regular na planong pantauhan na binubuo bawat taon ayon sa kinalabasan ng implementasyon ng SPMS.

Sistema ng Pangangasiwa sa Pagganap7

Ang sistema ng pangangasiwa sa pagganap ng KWF ay matutunghayan sa binuong Performance Management Team (PMT). Sa yugtong ito, ang punòng pantauhan ay kabalikat at kasangguni ng EXECOM at Tagapangulo upang maisulong proseso ng pangangasiwa ng mga tauhan.

Susundin ng KWF ang mahahalagang sukatan ng pagganap [Key Performance Indicators], na ngayon ay nakapaloob sa Office6 Ang “pagkatuto at pagpapaunlad” ay itinumbas sa “learning and development (L&D) approach.”7 Ang “sistema ng pangangasiwa at pagganap” ay itinumbas sa “Performance Management Sysem,

Page 107: KWF Manwal ng Operasyon

KWF MANWAL NG OPERASYON 107

Performance, Commitmentand Review (OPCR)at Individual Performance Commitment and Review (IPCR) Indicators.

Itatakda rin ang sesyon sa paggabay [coaching] kung sakali’t kailanganin ito ng mga tauhan.

Ang Strategic Performance Management System (SPMS) ng KWF ay nakatuon sa pag-uugnay ng mga indibidwal na nagawa sa bisyon, misyon, at estratehikong priyoridad ng ahensiya. Itinuturing itong isang teknolohiyang binubuo ng mga estratehiya, pamamaraan, at kasangkapan upang matiyak na nagagampanan ng mga sangay at tauhan nito ang mga gampanin gayundin ang pagtataya sa mga nagawa.

Isa itong mekanismo na tumitiyak na bawat empleado ay nakapag-ambag upang matamo, o tumutulong upang maisakatuparan,ang mga mithiing itinakda ng organisasyon. Sa kabilang banda, natatamo ng organisasyon ang mga mithiing itinakda nitong maisakatuparan sa mga estratehikong plano nito.

Ang SPMS ang sentro ng sistemang pantauhan sapagkat ang impormasyong nalikha rito ay mahalagasa proseso ng pagpaplanong pantauhan, pamamahala, at pagpapasiya.

Sinusunod ng KWF-SPMS ang apat na yugto ng siklo ng SPMS: pagpaplano ng gagawin at pananagutan, pagmomonitor at paggabay sa ginagawa, pagrerepaso at ebalwasyon ng nagawa, pagkakaloob ng insentibo sa nagawa at pagpaplano ng pagpapahusay.

Ang kabuuang gabay hinggil sa SPMS ng KWF ay makikita sa Yunit ng Rekords, Yunit Pantauhan, Sangay ng Pangasiwaan at Pananalapi, at Aklatan.

Page 108: KWF Manwal ng Operasyon

KWF MANWAL NG OPERASYON108

Gawad at Pagkilala

Kung mahigpit magpatupad ng mga programa at proyekto ang KWF, nais din nitong kilalanin ang mga kawani at opisyal na marapat bigyan ng gawad at pagkilala dahil sa masigasig nitong pagtatrabaho anumang ang panahon.

Isinasaalang-alang sa pagbibigay ng parangal ang mga papuri, puna, rekomendasyon, at iba pang kuro-kuro ng mga tao na naging kliyente ng KWF, gaya ng mga guro, lingkod-bayan, mambabatas, at ordinaryong mamamayang humihingi ng serbisyo ukol sa wika.

Nilikha ang Programa sa Gawad at Insentibo sa Kahusayan sa Paglilingkod o Program on Awards and Incentives for Service Excellence (PRAISE)upang makalikha ng mekanismo sa pagtukoy, pagpili, at pagbibigay ng karampatang pagkilala at gantimpla sa mga empleado at/o grupo ng empleado na nagpamalas ngkatangi-tanging paglilingkod sa ahensiya na naging dahilan para maging produktibo ang Komisyon at mapadali at mapaunlad ang serbisyo ng gobyerno.

Ang kabuuang gabay hinggil sa PRAISE ay makikita sa Yunit ng Rekords, Yunit Pantauhan, Sangay ng Pangasiwaan at Pananalapi, at Aklatan.

Dulugán ng Hinaing

Itinatag ang Dulugán ng Hinaing(Grievance Machinery) alinsunod sa Memorandum Order Blg 118-D. s. 1993 mula sa Tanggapan ng Pangulo. Alinsunod ito sa Panuto XII ng Omnibus Rules Implementing Book V ng Kautusang Tagapagpaganap Blg. 292.

Tungkulin ng Dulugán ng Hinaingna tumuklas o humanap ng pinakamahusay na paraan upang tugunan ang tiyak na karaingan ng mga kawani.

Page 109: KWF Manwal ng Operasyon

KWF MANWAL NG OPERASYON 109

Sa pangkalahatan, layunin ng Dulugán ng Hinaing na makalikha ng isang kaligiran sa pagtatrabaho na angkop sa magandang ugnayang superbisor-kawani at pagpapalakas sa moral ng mga kawani.

Layunin nitong tuparin, pabilisin, at palakasin ang umiiral nadulugán ng hinaing ng tanggapan; malutas ang mga karaingan sa posibleng pinakamababang nibel sa organisasyon; at magsilbing tagapaghatid ng pagbabago para mapaunlad ang mga kakayahan ng mga tauhan sa paglutas ng mga hidwaan, lalo na sa hanay ng mga superbisor sa tanggapan.

Ang kabuuang gabay hinggil sa Dulugán ng Hinaing ay makikita sa Yunit ng Rekords, Yunit Pantauhan, Sangay ng Pangasiwaan at Pananalapi, at sa Aklatan.

Lupon sa Dekorum at Imbestigasyon sa Pandarahas na Seksuwal (Committee on Decorum and Investigation of Sexual Harassment – CODI)

Itinatag ang Lupon sa Dekorum at Imbestigasyon sa Pandarahas na Seksuwal alinsunod sa Batas Repblika Blg. 7877 upang mapangalagaan ang kaligtasan at dignidad ng mga kawani at opisyal.

Ang bawat pambansang ahensiya ng pamahalaan ay kinakailangang magkaroon ng Committee on Decorum and Investigation (CODI) at tungkulin nito ang sumusunod:

1. Tumanggap ng mga reklamo hinggil sa sexual harassment;

2. Imbestigahan ang mga reklamo hinggil sa sexual harassment alinsunod sa itinakdang panuntunan;

3. Magsumite ng ulat hinggil sa naging resulta ng imbestigasyon at rekomendasyon sa tagadisiplinang awtoridad para sa kaniyang desisyon; at

Page 110: KWF Manwal ng Operasyon

KWF MANWAL NG OPERASYON110

4. Manguna sa pagkakaroon ng mga talakayan hinggil sa seksuwal harassment sa loob ng ahensiya o institusyon upang higit na mapalalim ang pang-unawa hinggil dito at maiwasan ang insidente ng seksuwal harassment.

Ang kabuuang gabay hinggil sa CODI ay makikita sa Yunit ng Rekords, Yunit Pantauhan, Sangay ng Pangasiwaan at Pananalapi, at Aklatan.

SISTEMA NG PAGPAPATUPAD NG PROGRAMANG KASARIAN AT KAUNLARAN (GAD FOCAL POINT SYSTEM) Tinutupad ng KWF ang itinatadhana ng Seksiyon 36 ng Batas Republika Blg. 9710, na tinaguriang “Magna Carta ng Kababaihan,” at sinisikap nitong pairalin ang pagpapalawig ng usaping kasarian o gender bilang estratehiya sa pagpapalaganap ng mga karapatan ng kababaihan at pawiin nang ganap ang diskriminasyon laban sa mga tao na may partikular na piniling gender. Sumusunod din ang KWF sa Seksiyon 37-C ng Alintuntunin at Regulasyong Nagpapatupad ng MCK na nagtatadhana sa KWF na palakasin ang Gender and Development Focal Point System (GFPS).

Mga Patakaran

1. Magpapalabas ng mga kautusan ang pinuno ng ahensiya upang gawing institusyon ang paglikha ng GFPS.

2. Palalakasin ng KWF ang mga mekanismo ng nasabing GFPS batay sa mga umiiral na probisyon ng Batas Republika Blg. 9719, Alituntuning Nagpapatupad nito, at Memorandum Sirkular Blg. 2011–01 na inihayag ng Philippine Commission on Women.

3. Ang gawain at tungkulin ng mga kasapi ng GFPS ay magiging

Page 111: KWF Manwal ng Operasyon

KWF MANWAL NG OPERASYON 111

bahagi ng kanilang regular na resulta ng, at plano sa, trabaho at bibigyang konsiderasyon sa pagtatasa ng kanilang pagganap ng tungkulin.

4. Pauunlarin ng KWF ang mga programa nito sa GAD na nagtataguyod ng edukasyon ukol sa gender, pagpapataas ng kasanayan sa pagganap sa GFPS, at ilalahok ito sa regular na plano ng Yunit Pantauhan. Ang nasabing programa ay kinabibilangan ng gender sensitiviti at gender analisis, at pagpaplano, pagbabadyet, pag-awdit na pawang may pagsasaalang-alang sa gender.

5. Pana-panahon ang isasagawa ang monitoring at ebalwasyon ng GFPS, at gagawa ng mga hakbang ang KWF para tugunan ang mga usaping humahadlang sa pagganap ng tungkulin ng mga kasapi ng GFPS.

6. Maglalaan ng pondo ang KWF para sa mga programa, aktibidad, at proyekto na pawang sumusuhay sa pagbubuo, pangangasiwa, at pagsasagawa ng GFPS, at kukunin ito sa GAD badyet.

Balangkas at Komposisyon ng GFPS

1. Ang GFPS ay binubuo ng Tagapangulo at Lupong Tagapagpaganap, bukod saTechnical Working Group. Ang Tagapangulo ay maaaring magtalaga ng tauhan na siyang mangungulo sa Lupong Tagapagpaganap. Samantala, ang TWG ay maaaring magtalaga ng Sekretaryat nito.

2. Maaaring baguhin ng KWF ang sinimulan nitong GAD Focal Point System.

Page 112: KWF Manwal ng Operasyon

KWF MANWAL NG OPERASYON112

Gawain ng GAD FPS

Kabilang sa mga gawain ng GFPS ang sumusunod:

1. Manguna sa paglalahok ng pananaw sa gender doon sa mga patakaran, plano, at programa ng KWF. Titiyakin din nila na tumutugon sa gender ang mga sistema, estruktura, patakaran, programa, at pamamaraan ng KWF batay sa mga pangangailangan, at bumuo ng mga rekomendasyon kung kinakailangan.

2. Tumulong sa pagbuo ng mga bagong patakaran, gaya sa Kodigo ng GAD sa pagsusulong kalagayan ng kababaihan.

3. Manguna sa pagtatatag ng angkop na sistema at mekanismo upang matiyak ang paglikha, pagproseso, pagrepaso, at pagsasapanahon ng sex-disaggregated data o GAD database upang maging batayan sa pagpaplanong tumutugon sa gender.

4. Makipag-ugnay sa mga sangay, yunit, at SWK ng KWF, at magsulong ng integrasyon ng pananaw na GAD sa lahat ng sistema at proseso ng KWF.

5. Manguna sa paghahanda ng taunang plano ukol sa GAD, maghanda ng mga programa at proyekto ukol sa usaping gender at umaayon sa mandato ng KWF, at pagsanibin sa mga pamamaraang itinadhana ng PCW, DBM, at NEDA.

6. Manguna sa monitoring ng epektibong pagsasagawa ng mga patakarang may kaugnayan sa gender.

7. Makipag-ugnayan sa ibang ahensiya sa pagsasakatuparan ng mga plano ukol sa GAD.

8. Tiyakin na ang lahat ng kawani at opisyal ng KWF ay may kaalaman at kasanayan ukol sa GAD. Magmungkahi at magplano ng angkop na programa ukol sa nabanggit.

Page 113: KWF Manwal ng Operasyon

KWF MANWAL NG OPERASYON 113

Mga Papel at Tungkulin

1. Tagapangulo ng GFPS o Tagapangulo ng KWF

1.1 Maghayag ng patakaran o kautusang pinagtibay ng Kalupunan o Lupong Tagapagpaganap na tumatangkilik sa GAD mainstreaming.

1.2 Magpatibay ng Plano, Programa, at Badyet ukol sa GAD na inendoso ng Lupong Tagapagpaganap, sa tulong ng Technical Working Group.

2. Lupong Tagapagpaganap

2.1 Magbigay ng direksiyon at payuhan ang Pinuno ng Ahensiya ukol sa pagbubuo ng mga patakaran sa gender.

2.2 Pangasiwaan ang pagtukoy sa mga estratehiya, programa, at aktibidad, alinsunod sa gender awdit, gender analisis, at priyoridad ng KWF.

2.3 Tiyakin na maisumite ng KWF ang taunang Plano at Badyet ng GAD, Ulat ng mga Nagawa, at iba pang kaugnay na ulat.

2.4 Tiyakin ang epektibo at episyenteng pagsasagawa ng mga programa sa GAD.

2.5 Makipag-ugnayan sa ibang ahensiya, gaya ng PCW, eksperto sa GAD, grupo ng kababaihan, at iba pang indibidwal upang matamo ang gender mainstreaming.

2.6 Magrekomenda ng pagpapatibay ng mga Plano at Badyet at Ulat ukol sa GAD.

2.7 Magrekomenda na mabigyan ng parangal o pagkilala ang mga programa sa GAD ng KWF, o ang iba pang aktibidad

Page 114: KWF Manwal ng Operasyon

KWF MANWAL NG OPERASYON114

o proyekto, at/o ang mga kasapi ng GFPS.

3. Technical Working Group

3.1 Pabilisin ang mainstreaming ng gender sa KWF.

3.2 Bumuo ng mga plano, programa, at badyet ng GAD.

3.3 Magbigay ng teknikal na tulong sa ahensiya, at makipagtulungan sa mga opisyal ng ibang yunit o sangay o opisina sa pagpapaunlad at pagsasagawa ng programa ukol sa igwalidad ng kasarian, pagbibigay-kapangyarihan sa mga babae para sa mga kawani.

3.4 Makipag-ugnay sa SWK kung may mga proyektong sangkot ang GAD.

3.5 Manguna sa pagbubuo ng mga lathalaing may kaugnayan sa gender upang makalikom ng suporta mula sa opisyales ng KWF.

3.6 Subaybayan ang pagsasakatuparan ng mga programa, aktibidad, at proyekto ukol sa GAD, at magmungkahi sa pagpapahusay ng GAD Programa at Proyekto at GFPS.

3.7 Magbigay ng regular na update at rekomendasyon sa Puno ng Ahensiya o sa Lupong Tagapagpaganap hinggil sa mga gawain ng GFPS, at sa gender mainstreaming sa KWF.

Page 115: KWF Manwal ng Operasyon

KWF MANWAL NG OPERASYON 115

SISTEMA NG PAGPAPATUPAD NG PROGRAMA HINGGIL SA MAY-EDAD AT MAYKAPANSANAN

Kinikilala ng KWF ang halaga ng pagkatao ng mga may-edad [senior citizen] at maykapansanan sa lipunan, alinsunod sa mga itinatadhana ng mga batas at regulasyong gaya ng Joint Circular No. 2003-01 na naghahayag ng mga alintuntuning nagpapatupad sa Seksiyon 29 ng General Appropriations Act na “naglalaan ng isang porsiyento ng badyet ng ahensiya ng gobyerno para sa mga programa/ proyekto na may kaugnayan sa usapin ng mga may-edad at maykapansanan.” Ang nasabing sirkular ay sumasakop sa KWF, at dapat nitong sundin.

Mga Patakaran

1. Ang KWF ay magsusumite ng mga plano nito para sa mga may-edad sa Department of Social Welfare and Development (DSWD) sa pamamagitan ng pormularyong nakalakip sa binanggit na sirkular, at ipadadala ito sa Policy, Plans, and Information System Bureau; bukod dito’y magpapadala rin ng mga plano para sa kabutihan ng mga maykapansanan sa National Council for the Welfare of Disabled Person (NCWDP).

2. Maglalaan ang KWF ng isang porsiyento ng badyet nito para

sa pagsasakatuparan ng mga plano hinggil sa may-edad at maykapansanan.

3. Ang pondong ilalaan ay gagamitin para sa pagsasagawa ng mga programa, proyekto, aktibidad, at serbisyo na pawang tutugon sa mga pangangailangan ng mga may-edad at maykapansanan sa pamamagitan ng paglilimbag ng materyales ukol sa impormasyon, edukasyon, at komunikasyon para sa naturang sektor. O kung hindi man ay sa pagtataguyod ng mga pagsasanay o pagtuturo sa mga may-edad at maykapansanan, gaya ngunit hindi limitado sa di-pormal na edukasyong programa, pangkabuhayang programa, pagpapayo, at espesyalisadong paghubog ng kasanayan.

Page 116: KWF Manwal ng Operasyon

KWF MANWAL NG OPERASYON116

4. Maglalaan ang KWF ng mga oportunidad para magkatrabaho ang mga may-edad at maykapansanan.

5. Magsasagawa ng programa ang KWF para sa proteksiyon at kaligtasan ng mga may-edad at maykapansanan, gaya ng pagsasaayos ng pasilidad ng Gusaling Watson na angkop para sa may-edad at maykapansanan, pagpapaskil ng mga impormasyon, paglalaan ng kubeta para sa maykapansanan, at paglalagay ng rampa.

6. Ang pinuno ng ahensiya ay may pananagutan sa pagsasakatuparan ng mga programa, proyekto, aktibidad, o serbisyo para mga may-edad at maykapansanan. Sa ganitong pangyayari, siya ay may awtoridad na atasan ang sinumang kawani para maging tagapangasiwa ng gawain.

7. Ang patakarang ito ay may bisa at iiral hangga’t walang itinatadhanang salungat ang batas at ang Kalupunan ng mga Komisyoner.

Page 117: KWF Manwal ng Operasyon

KWF MANWAL NG OPERASYON 117

MGA LUPON

LUPON SA RIBYU NG MGA PROYEKTO

Binubuwag ang dáting Lupon sa Proyekto, Monitoring, at Ebalwasyon na nilikha sa pamamagitan ng Memorandum Blg. 2015-233 at nilikha ang Lupon sa Ribyu ng mga Proyekto (samakatwid, Lupon) sa bisa ng Memorandum Blg. 2016-377.

Pangkalahatang layunin ng Lupon na tayahin kung dapat itaguyod ng KWF ang isang proyekto, pag-aralan ang awtput at mga estratehiya sa implementasyon batay sa mandato ng ahensiya at mga adhika at estratehiyang nakasaad sa KWF Medyo Matagalang Plano.

Pangkalahatang Alituntunin:

I. Kasapian ng Lupon

Ang lupon ay binubuo ng isang (1) Tagapangulo, isang (1) Kalihim, (1) Kasapi ng GAD Focal Point System (GFPS), at tatlo pang kasapi.

A. Mga tungkulin ng tagapangulo:

a. Mangasiwa sa pulong ng Lupon.b. Kolektahin ang panukalang proyektong inendoso ng

Fultaym Komisyoner para sa Programa at Proyekto (FKPP).

c. Mag-endoso ng mga kapasiyahan ng Lupon sa FKPP at sa KWF Tagapangulo.

d. Mag-endoso ng aprobadong proyekto sa Tanggapan ng DirektorHeneral.

e. Magpatawag ng espesyal na mga pulong labas sa nakaiskedyul na lingguhang pulong kung kinakailangan.

B. Mga tungkulin ng kalihim

Page 118: KWF Manwal ng Operasyon

KWF MANWAL NG OPERASYON118

a. Magtatalâ ng mapag-uusapan sa pulong.b. Magsusumite ng mga ulat ng Lupon sa

tagapangulo ng Lupon para sa kaniyang pagsusuri at pagpapatibay.

II. Pagbuo ng Panukalang Proyekto

A. Format (tingnan ang Annex BA.)

1. Nilalaman:

Pamagat ng Proyekto—hangga’t maaari ay maikli at naglalarawan sa kabuuan ng proyekto

Proponent—pangalan, katungkulan, at sangay na kinabibilangan ng nagpanukala

Lugar—pook ng pagsasakatuparan

Panahon—tagal ng implementasyon ng proyekto

Panukalang Badyet—kaukulang pondo/ gastusin na kailangan

Rasyonal—batayang legal ng proyekto o gawain; estratehiyang kinabibilangan sang-ayon sa KWF Medyo Matagalang Plano 2017–2020; suliraning pangwika/pampanitikan na nais tugunan; panimulang ebalwasyon ng proyekto [lalo na kung patuluyan ito]

Deskripsiyon—pagbibigay ng katangian ng panukalang proyekto at mga aktibidad kaakibat ng implementasyon. Mungkahi na sa bahaging ito ay banggitin ang balangkas/framework na ginagamit sa implementasyon ng gawain [lalo na kung saliksik]

Page 119: KWF Manwal ng Operasyon

KWF MANWAL NG OPERASYON 119

Layunin ng Proyekto—tiyak na kahalagahan ng proyekto (pangkalahatan at espesipiko)

Target Awtput—mga nais matamo ng proyekto; kinakailangang masusukat ang kalidad at bisa ng proyekto

Benepisyado—inaasahang makikinabang

Mga Dagdag na Pahina/Mga Annex:

Badyet—naka-breakdown ang halaga ng bawat aytem na popondohan at nakasulat sa Layn Aytem Badyet na mga detalye (Annex A-1)

Planong Pinansiyal (Annex A-2)Buwanang distribusyon ng paggugol sa badyet (tingnan ang kalakip para sa halimbawa)

Deskripsiyon ng mga Gawain (Annex B)

GANTT Chart ng mga Gawain (Annex C) Ilahok sa GANTT Chart ang iskedyul ng ebalwasyon ng proyekto

Instrumento ng Ebalwasyon (Evaluation Instrument) (Annex D) (ebalwasyon sa husay at bisa ng proyekto)

B. Inaasahang katangian ng panukalang proyekto

1. Tumutupad sa mandato ng KWF para sa pagpapaunlad, pagpapalaganap, at preserbasyon ng Filipino at ibang mga wika sa Filipinas.

2. Tumutugon sa mga gampanin ng bawat sangay ng KWF.

Page 120: KWF Manwal ng Operasyon

KWF MANWAL NG OPERASYON120

3. Sensitibo at tumutugon sa gender:

a. walang pagkiling sa iisang kasarianb. paglahok ng mga babae at lalakic. koleksiyon at paggamit ng sex-disaggregated data

para sa gender analysisd. tumutugon sa mithiing igwaldad ng kasarian.

4. Nakapaloob sa isinumite ng KWF at pinagtibay ng DBM na Organizational Performance Indicators Framework (OPIF), mandato ng ahensiya, at KWF Medyo Matagalang Plano

5. Sinangguni ang mga Memorandum Circular at Rules ng DBM at COA para sa pagkakaloob ng pondo ng bawat aytem ng bayarin. (dapat bigyan ng kopya ang bawat sangay).

6. Paglalahok ng 3% pondo ng monitoring at ebalwasyon sa kabuuang badyet ng proyekto.

III. Pagsusumite ng Panukalang Proyekto

A. Ang pagbuo ng taunang plano para sa mga patuluyang proyekto ay mangyayari sa Palihan sa Plano at Badyet tuwing Oktubre ng bawat taon.Ang taunang plano na mabubuo ay aaprobahan sa pamamagitan ng pagpapatibay ng OPCR ng ahensiya para sa buong taon. Ang aprobadong OPCR ang siyang pagbabatayan ng Lupon ng mga iaaprobang proyekto para sa buong taon.

B. Batay sa mga aprobadong proyekto, magsusumite ang mga proponent ng mga espesipikong proyekto para sa taunang Palihan sa Plano at Badyet.

C. Magbibigay ng hustipikasyon ang proponent kung naisumite sa Tanggapan ng FKPP ang proyekto lagpas

Page 121: KWF Manwal ng Operasyon

KWF MANWAL NG OPERASYON 121

sa itinakdang dedlayn o ilang linggo/araw bago ang implementasyon nitó.

D. Tiyaking may endoso ng punò ng sangay o immediate supervisor ang isusumiteng panukala.

E. Tiyaking kalakip ang mahahalagang kailangan sa proyekto (hal. sulat, rekomendasyon, at iba pa).

F. Isagawa, kung mayroon, ang napagkasunduang mungkahing rebisyon hanggang sa maisapinal ang panukalang proyekto.

G. Isaalang-alang ang makabuluhan at praktikal na mga hustipikasyon ng proponent na may konsultasyon sa Direktor Heneral, FKPP, at sa Tagapangulo.

IV. Pag-endoso sa Lupon

A. Ieendoso ng FKPP ang panukalang proyekto batay sa kaniyang inisyal na pagtatáya sa proyekto.

B. Ibababalik ng FKPP ang panukalang proyekto sa proponent kung kaniyang nakitang may kulang o kailangang linawin. Kinakailangang ibalik ang narebisang panukala sa loob ng dalawang araw.

C. Tatanggapin ng tagapangulo o Kalihim ang mga panukalang proyektong nakapasá sa pagtáya ng FKPP.

V. Mga Gampanin ng Lupon

A. Pagpupulong

1. Magpupulong ang Lupon linggo-linggo, tuwing Huwebes, 9 nu–3 nh o sang-ayon sa hinihingi ng panahon, na may sumusunod na adyenda:

Page 122: KWF Manwal ng Operasyon

KWF MANWAL NG OPERASYON122

a. Pagribyu ng mga panukalang proyektob. Pag-aproba ng mga panukalang proyekto

2. Magkakaroon ng internal na sistema ang Lupon sa pagdodokumento ng mga panukalang proyekto. Gagamitin ang format na 15-xxx para sa kowd ng mga panukalang proyekto. Inaasahang magkakaroon ng database ng mga panukalang proyekto ang tagapangulo at kalihim.

3. Lahat ng kasapi ay kinakailangang dumalo sa bawat pulong ng Lupon, maliban kung may opisyal na lakad, naka-leave, o absent ang kasapi. Tiyakin lámang na nakasaad ito sa mga opisyal na dokumentong ilalabas ng Lupon. Hindi maaaring magpulong ang Lupon kung walang quorum o 50% + 1 kasapi ang dumalo.

4. Inaasahang bawat kasapi ng Lupon ay magmumungkahi sa tiyak na mga detalye ng proyekto. Itatalâa ng kalihim ang mga komentong ito para sa kaukulang pagpapatibay ng Lupon.

5. Maaaring ipatawag ng Lupon ang proponent kung may malabo o kulang na detalye tungkol sa proyekto.

6. Kung nakita ng Lupon na may kailangang irebisa sa proyekto, ibabalik ang panukala sa proponent para sa kaukulang aksiyon.

7. Ipababatid ng Lupon sa proponent ang panukalang proyektong hindi nakapasá sa kanilang pagrepaso.

8. Magsusumite ang Lupon ng katitikan ng pulong sa FKPP.

Page 123: KWF Manwal ng Operasyon

KWF MANWAL NG OPERASYON 123

B. Pag-aproba ng Proyekto

1. Lalagda sa Form sa Aprobasyon(Tingnan sa Annex CB ang halimbawa) ang lahat ng kasapi ng Lupon na sang-ayon na maaprobahan ang proyekto. Kinakailangang makakuha ng hindi bababâ sa apat o 50% + 1 na kasapi ang mag-aaproba ng proyekto. Kung may kasaping hindi sang-ayon sa inaprobahang proyekto, kinakailangan niyang magsumite ng hustipikasyon sa hindi pagsang-ayon.

2. Kinakailangang mag-inhibit ng proponent kasapi kapag niriribyu na ang kaniyang panukalang proyekto o ang proyekto ng kaniyang sangay.

3. Ang mga aprobadong proyekto ay ieendoso sa Sangay ng Pangasiwaan at Pananalapi para sa inisyals ng punò nitó.

4. Imumungkahing pagtibayin ng Direktor Heneral at FKPP amg panukalang proyekto at patutunayang may pondo ng Yunit ng Badyet at Akawnting. Pagtitibayin ng Tagapangulo ng ahensiya ang panukalang proyekto.

4. Ipadadala sa Yunit ng Rekords para sa awtentikasyon at pagbibigay ng kopya sa mga kinauukulan para sa implementasyon ng proyekto;

5. Makatatanggap ang proponent ng kopya ng kaniyang aprobadong proyekto isang linggo matapos itong pagpulungan ng Lupon.

C. Mga Proyektong Kailangan ang Resolusyon ng Kalupunan ng mga Komisyoner

1. Ang mga proyektong nagkakahalaga nang higit

Page 124: KWF Manwal ng Operasyon

KWF MANWAL NG OPERASYON124

sa PHP500,000.00 at higit pa, bukod sa mga pagdiriwang ng Araw ni Balagtas, Buwan ng Wikang Pambansa, at Buwan ng Panitikan.

2. Mga proyektong grant-out na ang nagpanukala ay mula sa labas ng KWF at pagkakalooban ng pondo tulad ng mga proyekto ng mga SWK ng KWF.

3. Mga proyektong tie-up o pakikipagtulungan sa iba pang mga organisasyon at institusyon.

D. Pagsusumite ng Terminal Report

1. Bawat proponent ay kinakailangang magsumite ng terminal report ng kanilang proyekto sa Tanggapan ng FKPP nang hindi tatagal sa tatlumpung (30) araw pagkatapos ang implementasyon ng proyekto. (Tingnan ang Annex E para sa format ng Terminal Report.)

2. Bukod sa pormularyo ng Terminal Report, kinakailangang ilakip din ang sumusunod (lalo na kung aplikable sa proyekto):

a. Memorandumb. Attendance sheet (ng mga dumalo/staff)c. Katibayan ng Pagdalo/Paglahok (ng mga

dumalo/staff)d. Katitikan ng Talakayane. Papel ng mga Tagapanayamf. Opisyal na resibo ng mga iginugol sa proyektog. Statement of Income and Expenses (para sa

mga proyektong may butaw)h. Mga larawan (hindi bababa sa 5 pahina ng

mga larawan, maglakip din ng soft copy sa CD para rito)

Page 125: KWF Manwal ng Operasyon

KWF MANWAL NG OPERASYON 125

3. Ieendoso ng FKPP ang mga terminal report sa Lupon para sa dokumentasyon at sanggunian sa ebalwasyon ng naturang proyekto.

4. Makatatanggap ng pabatid ang proponent at ang immediate supervisor nitó kung hindi nakapagsumite ng terminal report.

VI. Iba pa

A. Realignment ng Layn Aytem Badyet

1. Maaaring mag-realign ng badyet bago o hábang isinasagawa ang proyekto.

2. Lumiham sa FKPP at Lupon (nakatawag-pansin) hinggil sa hiling na realignment. Ilahok sa hiling ang sumusunod:

a. Justification hinggil sa realignment b. naka-realign na Layn Aytem Badyet c. aprobadong Layn Aytem Badyet

3. Kapag nakapasá sa pagtatáya ng FKPP ang realignment, ieendoso ito sa Lupon.

4. Ilalahok ng Lupon ang hiling sa realignment sa kanilang pagrepaso.

5. Sasailalim ang hiling sa realignment sa prosesong nakasaad sa Seksiyon V letra B.

B. Kahilingan sa Addendum

1. Maaaring mag-addendum ng badyet bago o hábang isinasagawa ang proyekto.

2. Lumiham sa FKPP at Lupon (nakatawag-pansin)

Page 126: KWF Manwal ng Operasyon

KWF MANWAL NG OPERASYON126

hinggil sa hiling na addendum. Ilahok sa hiling ang sumusunod:

a. Justification hinggil sa realignment b. naka-realign na Layn Aytem Badyet c. aprobadong Layn Aytem Badyet

3. Kapag nakapasá sa pagtatáya ng FKPP ang addendum, ieendoso ito sa Lupon.

4. Ilalahok ng Lupon ang hiling sa addendum sa kanilang pagrepaso. Sa pagrepaso, isasaalang-alang ng Lupon ang pangkalahatang badyet (overall budget) ng proyekto (kung ito ay taunang proyekto) o kung may pondo pang maaaring gamitin sang-ayon sa datos ng pagsubaybay at ebalwasyon ng mga proyekto.

5. Sasailalim ang hiling sa addendum sa prosesong nakasaad sa Seksiyon V letra B. (Tingnan ang Annex F para sa Form sa Aprobasyon ng mga proyektong may addendum)

C. Referendum sa Aprobasyon ng mga Proyekto

1. Ang Lupon ay may pribilehiyong magsagawa ng referendum kung may mga kagyat na kailangang aprobahan (lalo na kung nirebisa) na proyekto.

2. Bagaman hindi magpupulong, ipariribyu ng tagapangulo ng Lupon ang (mga) panukalang proyekto sa mga kasapi. Ihahanda rin ng tagapangulo ang form sa aprobasyon ng mga panukalang proyekto.

3. Kapag naribyu nang lahat ng mga kasapi ang mga panukalang proyekto ay ibabalik ito sa tagapangulo. Titiyaking nakalagda ang lahat ng kasapi sa mga

Page 127: KWF Manwal ng Operasyon

KWF MANWAL NG OPERASYON 127

panukalang proyektong nakapasá sa indibidwal na pagtatáya.

4. Ang mga panukalang may komento mula sa mga kasapi ng Lupon ay ibabalik sa proponent para sa kaukulang rebisyon.

D. Mga Proyektong Mula sa Labas

1. Sang-ayon sa Seksiyon 14 letra e ng Batas Republika bilang 7104 ay maaaring maggawad ng grant o insentibo ang KWF sa mga organisasyon sa labas ng ahensiya: “encourage and promote, through a system of incentives, grants and awards, the writing and publication, in Filipino and other Philippine languages, of original works, including textbooks and reference materials in various disciplines.”

2. Tatanggap ang ahensiya ng mga panukalang proyekto (para sa susunod na taon) hanggang huling araw ng Setyembre upang matipon at mailahok ito sa mga proyektong tatasahin sa Palihan sa Plano at Badyet tuwing Oktubre.

3. Ang panukalang proyekto na isusumite ng mga organisasyon ay kinakailangang maglakip ng sumusunod:

a. Liham-pabatid na nagpapakilala sa organisasyon at panukalang proyekto.

b. Panukalang Proyekto (Tingnan ang Seksiyon II)c. Profayl ng Organisasyond. Saligang Batas ng Organisasyone. Medyo-Matagalang Plano / Pangmatagalang

Plano ng Organisasyon

4. Isusumite sa Tanggapan ng FKPP ang naturang mga

Page 128: KWF Manwal ng Operasyon

KWF MANWAL NG OPERASYON128

proyekto para sa kaniyang inisyal na pagtatáya.

5. Kapag nakapasá sa inisyal na pagtatáya ng FKPP ang panukalang proyekto, ieendoso ito sa Lupon para sa kanilang pagrepaso.

6. Ilalahok ng Lupon ang panukalang proyekto

sa kanilang adyenda. Tatasahin ng Lupon ang panukalang proyekto alinsunod sa: (1) katangian ng panukalang proyekto na nakasaad sa Seksiyon II letra b; at (2) pagsuri sa mga kalakip na dokumentong isinumite ng organisasyon.

7. Kapag nakapasá sa pagtáya ng Lupon, maglalakip ng form sa aprobasyon at lalagdaan sa kaukulang mga indibidwal ang form para sa kanilang pagpapatibay.

8. Ieendoso sa Tagapangulo at FKPP ang mga panukalang proyekto na hindi nakapasá sa pagtáya ng Lupon kalakip ang borador ng opisyal na liham na ipadadala sa proponent ng proyekto.

9. Bibigyan ng Yunit ng Rekords ng kopya ng aprobadong panukalang proyekto ang proponent.

10. Magtatalaga ang Tagapangulo ng tagapag-ugnay para sa mga aprobadong proyekto ng mga organisasyong sa labas ng ahensiya.

11. Kinakailangang magsumite ng terminal report at dokumentasyon ang organisasyon sang-ayon sa tuntuning nakasaad sa Seksiyon V letra D.

12. Sasailalim sa pagsubaybay at ebalwasyon ng Lupon ang mga proyekto ng mga organisasyon gaya ng nakasaad sa Seksiyon VI at VII.

Page 129: KWF Manwal ng Operasyon

KWF MANWAL NG OPERASYON 129

PANUKALANG PROYEKTO

1. PAMAGAT :2. PROPONENT :3. LUGAR :4. PANAHON :5. PANUKALANG PONDO :

=================================================================6. RASYONAL

____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

7. DESKRIPSIYON____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

8. LAYUNIN NG PROYEKTO____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

9. TARGET AWTPUT____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

10. BENEPISYADO____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

11. BADYET/ KAUKULANG PONDO________________________________________________________________________________________________________________________________________

Isinumite ni: Inendoso ni:

________________________ _________________________Pangalan at Lagda ng Proponent Pangalan at Lagda ng Immediate Supervisor ______________________

Petsa ng pagsumite

Page 130: KWF Manwal ng Operasyon

KWF MANWAL NG OPERASYON130

LAYN AYTEM BADYET

(Annex A-1)

Pamagat ng Proyekto: _________________________________________Proponent: _________________________________________

DETALYE PARTIKULARPANGGAGALINGAN

NG PONDOHALAGA

I. (Serbisyong Propesyonal ) (Onorarya )

Blg. ng tao x rate

x araw/buwan

II. Pangangasiwa at Ibang Gastos sa Operasyon (MOOE)

TRAVEL / TRANSPORTASYON

PAGKAIN

AKOMODASYON

KOMUNIKASYON

SUPLAYS AT MATERYALES

RENTA

IBANG SERBISYO

(printing, etc.)

Blg. ng tao x rate

x araw/buwan

Blg. ng tao x rate

x araw/buwan

Blg. ng tao x rate

x araw/buwan

Blg. ng liham x rate

venue, vehicle,

equipment, etc. x

rate/hr./day

10% ng Kabuuang

Halaga ng

Proyekto

Page 131: KWF Manwal ng Operasyon

KWF MANWAL NG OPERASYON 131

III.KONTINDYENSI(10% ng subtotal)

IV. Monitoring at Ebalwasyon (3% ng

subtotal)

KABUUANG HALAGA

(Maaaring gumamit ng hiwalay na papel na ganito rin ang anyo kung kinakailangan)

Page 132: KWF Manwal ng Operasyon

KWF MANWAL NG OPERASYON132

PLANONG PINANSIYAL (Halimbawa)

(Annex A-2)

Pamagat ng Proyekto: PAGBUO AT PAGLILIMBAG NG KWF TAUNANG ULAT 2016

Proponent: MARIA CHRISTINA A. PANGAN

Halimbawa:

PARTIKULARBUWAN KABUUANG

HALAGAOktubre Nobyembre Disyembre

Onorarya PHP30,000.00 PHP30,000.00

Paglilimbag PHP150,000.00 PHP150,000.00

Komunikasyon

(deliveri sa target

na FGA at mga

ahensiya)

PHP20,000.00 PHP20,000.00

Subtotal PHP0,000.00 PHP30,000.00 PHP170,000.00 PHP200,000.00

Page 133: KWF Manwal ng Operasyon

KWF MANWAL NG OPERASYON 133

DESKRIPSIYON NG MGA GAWAINNG PROJECT STAFF

(Annex B)

Pamagat ng Proyekto: ___________________________________

Proponent: ___________________________________

KATUNGKULAN SA PROYEKTO

MGA GAWAIN INAASAHAN AWTPUT/ SERBISYO

(Maaaring gumamit ng hiwalay na papel na ganito rin ang anyo kung kinakailangan)

Page 134: KWF Manwal ng Operasyon

KWF MANWAL NG OPERASYON134

TALATAKDAAN NG MGA GAWAIN (Halimbawa)

(Annex C)

Pamagat ng Proyekto: PAGBUO AT PAGLILIMBAG NG KWF TAUNANG ULAT 2016Proponent: MARIA CHRISTINA A. PANGAN

Gawain Mga Gagawa Set

Linggo 4

Oktubre Nobyembre Disyembre

Aprobasyon

ng panukalang

proyekto

MC Pangan

Paglikom ng

mga datos at

artikulo

MC Pangan

M Lagumbay

Pagkontrata

ng layout

artist

MC Pangan

Pagpapadala

ng manuskrito

sa designer

MC Pangan

Pagdisenyo

ng layout,

graphics, at

Layout artist

Pag-canvass

ng imprenta

JE Duclay

Paglilimbag

ng taunang

ulat

Napiling

imprenta

Pagpapadala

sa FGAs at

target na mga

ahensiya

SPP

(Maaaring gumamit ng hiwalay na papel na ganito rin ang anyo kung kinakailangan)

Page 135: KWF Manwal ng Operasyon

KWF MANWAL NG OPERASYON 135

INSTRUMENTO NG EBALWASYON

(Annex D)

(Nakadepende kung anong uri ng proyekto ang isasagawa)

Page 136: KWF Manwal ng Operasyon

KWF MANWAL NG OPERASYON136

Annex B

FORM SA APROBASYONPamagat ng Proyekto : Nagpanukala : Kabuuang Halaga ng Proyekto : Petsa ng Implementasyon :

KAPASIYAHAN NG KOMITE : Narepaso kalakip ang buod ng proyekto, iminumungkahing pagtibayin at pagkalooban ng pondo na nagkakahalagang ___________________ na sasailalim sa kaukulang pagtutuos at pag-aawdit.

LUPON SA RIBYU NG MGA PROYEKTO

Tagapangulo Kasapi Kasapi

Kasapi Kasapi

Iminumungkahing Pagtibayin:

Direktor Heneral

Fultaym Komisyonerpara sa mga Programa at Proyekto

Pinatutunayang may pondo: ________________(ilagay dito kung saang patuluyang proyekto naka-charge)

Opisyal sa Badyet Akawntant

Pinagtibay:

Tagapangulo

Page 137: KWF Manwal ng Operasyon

KWF MANWAL NG OPERASYON 137

ANNEX C

PORMULARYO SA PAGSUBAYBAY NG PROYEKTO*

Pamagat ng Proyekto:Aprobadong Badyet:Iskedyul:

Kategorya Espesipikong Detalye Obserbasyon

Layunin

Iskedyul

Paggamit ng Badyet

Pag-abot sa Targets

Mungkahing Aksiyon:

*May unannounced spot checking component

Pangalan ng Tagasubaybay at Lagda

Petsa

Page 138: KWF Manwal ng Operasyon

KWF MANWAL NG OPERASYON138

ANNEX D

PORMULARYO SA EBALWASYON NG PROYEKTO*

Pamagat ng Proyekto:

Aprobadong Badyet:

Iskedyul:

Kategorya Obserbasyon

Bisa ng proyekto

(effectiveness)

(datos mula sa

implementor)

Efficiency

(datos mula sa

implementor)

Outcome/

Resulta ng proyekto

(datos mula sa

implementor)

Mungkahi:

*Magsumite ang bawat sangay ng feedback evaluation instrument ng proyekto.

Pangalan at Lagda ng Nag-evaluate

Petsa

Page 139: KWF Manwal ng Operasyon

KWF MANWAL NG OPERASYON 139

ANNEX ETERMINAL REPORT

1. PAMAGAT :2. PROPONENT :3. LUGAR :4. PANAHON NG IMPLEMENTASYON :5. PINAGTIBAY NA PONDO :

================================================================6. RASYONAL

_________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

7. DESKRIPSIYON_________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

8. LAYUNIN NG PROYEKTO_________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

9. AKTUWAL AWTPUT (maaaring maglakip ng attachment)_________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

10. BENEPISYO/ NAKINABANG______________________________________________________________________________________________________________________________________

Isinumite ni: Inendoso ni:__________________________ _____________________Pangalan at Lagda ng Proponent Pangalan at Lagda ng Immediate Supervisor ______________________

Petsa ng pagsumite

Page 140: KWF Manwal ng Operasyon

KWF MANWAL NG OPERASYON140

AKTUWAL NA PAGGUGOL(Annex A)

Pamagat ng Proyekto: ___________________________________Proponent: ___________________________________

DETALYE PARTIKULAR HALAGA

I. (Serbisyong Propesyonal ) (Honorarya )

Blg. ng tao x rate x araw/buwan

II. Pangangasiwa at Ibang Gastos sa Operasyon

TRAVEL /

TRANSPORTASYON

PAGKAIN

AKOMODASYON

KOMUNIKASYON

SUPLAYS AT MATERYALES

RENTA

IBANG SERBISYO

(printing, etc.)

Blg. ng tao x rate x araw/buwan

Blg. ng tao x rate x araw/buwan

Blg. ng tao x rate x araw/buwan

Blg. ng liham x rate

venue, vehicle, equipment, etc. x

rate/hr./day

10% ng Kabuuang Halaga ng

Proyekto

III.KONTINDYENSI

KABUUANG HALAGA

(Maaaring gumamit ng hiwalay na papel na ganito rin ang anyo kung kinakailangan)

Page 141: KWF Manwal ng Operasyon

KWF MANWAL NG OPERASYON 141

DESKRIPSIYON NG MGA GAWAIN NG PROJECT STAFF (Annex B)

Pamagat ng Proyekto: _________________________________Proponent: __________________________________

KATUNGKULAN SA

PROYEKTO

MGA GAWAIN INAASAHAN AWTPUT/

SERBISYO

(Maaaring gumamit ng hiwalay na papel na ganito rin ang anyo kung kinakailangan)

Page 142: KWF Manwal ng Operasyon

KWF MANWAL NG OPERASYON142

AKTUWAL NA TALATAKDAAN NG MGA GAWAIN(Annex C)

Pamagat ng Proyekto: __________________________________Proponent: ___________________________________

DESKRIPSIYON NG GAWAIN( Bawat Bahagi )

MULA HANGGANG INAASAHANG AWTPUT

(Maaaring gumamit ng hiwalay na papel na ganito rin ang anyo kung kinakailangan)

Page 143: KWF Manwal ng Operasyon

KWF MANWAL NG OPERASYON 143

RESULTA NG EBALWASYON(Annex D)

Page 144: KWF Manwal ng Operasyon

KWF MANWAL NG OPERASYON144

Annex F

FORM SA APROBASYON Pamagat ng Proyekto : Nagpanukala : Kabuuang Halaga ng Proyekto : Petsa ng Implementasyon :

KAPASIYAHAN NG KOMITE: Narepaso kalakip ang buod ng proyekto, iminumungkahing pagtibayin ang addendum at pagkalooban ng pondo na nagkakahalagang __________________ na sasailalim sa kaukulang pagtutuos at pag-aawdit.

LUPON SA RIBYU NG MGA PROYEKTO

Tagapangulo Kasapi Kasapi

Kasapi Kasapi

Iminumungkahing Pagtibayin:

Direktor Heneral

Fultaym Komisyonerpara sa mga Programa at Proyekto

Pinatutunayang may pondo: ________________(ilagay dito kung saang patuluyang proyekto naka-charge)

Opisyal sa Badyet Akawntant

Pinagtibay:

Tagapangulo

Page 145: KWF Manwal ng Operasyon

KWF MANWAL NG OPERASYON 145

YUNIT NG MONITORING AT EBALWASYON

Sa pamamagitan ng Memorandum Blg. 2015-233, binubuwag ang dáting Lupon sa Proyekto, Monitoring, at Ebalwasyon at nilikha ang Yunit ng Monitoring at Ebalwasyon (samakatwid, YME) sa bisa ng Memorandum Blg. 2016-347

Pangkalahatang layunin ng YME na subaybayan at i-evaluate ang mga proyekto at programa ng ahensiya at magbigay ng mga rekomendasyon hinggil sa pagpapaunlad ng mga ito.

Pangkalahatang Alituntunin:

I. Kasapian ng YME

Ang YME ay binubuo ng isang (1) puno, isang (1) kalihim, (1) kasapi sa bawat sangay, opisyal sa pagpaplano o katulad, at opsiyal sa badyet o katulad.

A. Mga tungkulin ng tagapangulo:a. Mangasiwa sa pulong ng YME.b. Mag-endoso ng mga kapasiyahan ng YME sa KWF

Tagapangulo.c. Magpatawag ng espesyal na mga pulong labas

sa nakaiskedyul na lingguhang pulong kung kinakailangan.

B. Mga tungkulin ng kalihima. Magtatalâ ng mapag-uusapan sa pulong.b. Magsusumite ng mga ulat sa tagapangulo ng YME

para sa pagsusuri at pagpapatibay.

II. Mga Gawain ng YME

A. Pag-uulat tungkol sa mga sinusubaybayan at proyektong binibigyan ng ebalwasyon.

B. Pagbuo at pagpapatibay ng kapasiyahan hinggil sa sinubaybayang mga proyekto.

Page 146: KWF Manwal ng Operasyon

KWF MANWAL NG OPERASYON146

C. Pagbuo at pagpapatibay ng mga proyektong sumailalim sa Ebalwasyon.

III. Pagsubaybay ng mga Proyekto

A. Susubaybayan ng YME ang lahat ng proyektong isinasagawa ng ahensiya. Inaasahang magpapása ang puno ng YME, o kung sinuman ang itatalaga sa YME, ng talapanahunan ng mga proyekto ng ahensiya.

B. Bawat kasapi ay nakatalagang magmonitor ng mga proyekto. Dalawang kasapi ang itatalaga para sa spot checking ng mga proyekto. Itatalaga rin ang SWK sa pagsubaybay at bibigyan ng kaukulang onoraryum mula sa 3% M & E pondo. Pagpupulungan ng YME ang pagtatalaga ng mga proyekto at inaasahang makapag-uulat ang bawat kasapi tuwing ikatlong Huwebes ng buwan.

Maaaring nakadepende sa tagal ng implementasyon ng isang proyekto ang pagsubaybay nitó. Halimbawa, kung isang buwan lámang magtatagal ang paggawa ng isang proyekto, sapat na ang minsang pagmonitor dito. Kung magtatagal ng anim na buwan o isang taon ang isang proyekto, kinakailangan ng higit sa dalawang beses na pagsubaybay dito.(Iba ito sa spot checking ng implementer.)

Sa mga proyektong ang proponent ay kasapi ng YME, itatalaga sa ibang kasapi ang pagsubaybay ng kaniyang proyekto.

Itinatakda ang ikatlong Huwebes para sa pangkalahatang pulong hinggil sa pagsubaybay at ebalwasyon ng mga proyekto.

C. Susubaybayan ng YME ang mga proyekto sa pamamagitan

Page 147: KWF Manwal ng Operasyon

KWF MANWAL NG OPERASYON 147

ng sumusunod na pamantayan:

1. Pagtupad sa layunin ng proyekto. (Effectiveness)

2. Pagtiyak kung nasunod ng proponent ang iskedyul ng proyekto. (Timeliness) Ibabatay ng tagasubaybay ang iskedyul batay sa isinumiteng talatakdaan sa panukalang proyekto.

3. Paggamit ng badyet. (Budget utilization) Titiyakin ng tagasubaybay kung sumusunod sa layn aytem badyet, kung underspending o overspending ang proyekto, at kung wasto ang paggamit ng pondo.

4. Pag-abot sa targets. Titiyakin ng tagasubaybay kung naabot ng proponent ang targets sang-ayon sa iskedyul ng proyekto.

5. Mungkahing aksiyon ng tagasubaybay.

Tingnan ang Annex C para sa pormularyo sa pagsubaybay ng proyekto.

D. Titipunin sa pulong ang mga mungkahi sa bawat proyekto, bubuo ng kapasiyahan, at isusumite sa tagapangulo ng ahensiya para sa kaniyang karampatang aksiyon. Kung makikita ng tagasubaybay na masamâng-masamâ ang resulta ng pagsubaybay, kailangang kagyat na pulungin ang implementor para ipaalam ang resultang ito.

VII. Ebalwasyon ng mga Proyekto

A. Sasailalim sa ebalwasyon ng YME ang lahat ng proyektong isinagawa ng ahensiya at mga proyektong napagtibay ng Kalupunan labas ng KWF.

B. Bawat kasapi ay nakatalagang magsagawa ng

Page 148: KWF Manwal ng Operasyon

KWF MANWAL NG OPERASYON148

ebalwasyon ng mga proyekto. Dalawa ang itatalagang kasapi na magsagawa ng ebalwasyon ng mga proyekto. Pagpupulungan ng YME ang pagtatalaga ng mga proyekto at inaasahang makapag-uulat ang nagsasagawa ng ebalwasyon tuwing ikatlong Huwebes ng buwan.

Sa mga proyektong ang proponent ay kasapi ng Lupon, itatalaga sa ibang kasapi ang ebalwasyon ng kaniyang proyekto.

C. Magsasagawa ang YME ng ebalwasyon sa mga proyekto sa pamamagitan ng sumusunod na pamantayan:

1. Bisa ng proyekto (Effectiveness of the project). Kabílang dito ang pagtupad sa layunin ng proyekto, epekto sa stakeholders o benepisyado ng proyekto, kongkretong epektong panlipunan (social impact), at metodo/paraan ng implementasyon ng proyekto.

2. Efficiency. Kabílang dito ang mabisang paggamit ng badyet (budget utilization), pagsunod sa talatakdaan, at sistematikong daloy ng mga aktibidad ng proyekto.

3. Outcome/Resulta ng proyekto. Kinakailangang nasusukat (measurable) ang resulta ng proyekto upang maikompara ito sa itinakdang target.

4. Mungkahing aksiyon ng evaluator.

Tingnan ang Annex D para sa pormularyo sa ebalwasyon ng proyekto.

D. Titipunin sa pulong ang mga ebalwasyon sa bawat proyekto, bubuo ng kapasiyahan, at isusumite sa tagapangulo para sa kaniyang karampatang aksiyon.

Page 149: KWF Manwal ng Operasyon

KWF MANWAL NG OPERASYON 149

Format ng Naratibong Ulat ng Spot-check

Pamagat ng Proyekto:Sangay/Pangalan ng (mga) Implementer:Petsa at Lugar:

I. ObserbasyonImplementerKalahok (sino at ilan)Venue/Host

Mga isasaalang-alang:

1. Nasusunod ba ang daloy ng mga gawain ayon sa tinukoy na layunin?

2. Ang mga datos/awtput ba na nakukuha ng implementor ay ayon sa nakasaad sa proyekto?

(Mahalagang itala kung may ibang awtput na nakuha ang implementor para sa rekomendasyon ng YME hinggil sa proyekto.)

3. Kumusta ang paggamit ng badyet? May mga gastusin ba na hindi nakasaad sa napagtibay na pondo ng proyekto? Bakit? Awtorisado ba?

4. Iba pa (tulad ng kulang na materyales na kailangan sa proyekto, etika8 ng (mga) implementor, atbp.)

8 Para sa usapin ng etika, maaari nitong saklawin ang wastong pananamit, wastong pakikitun-go sa mga kalahok ng gawain, at wastong pakikitungo sa lokal na tagapag-ugnay/katuwang ng proyekto.

Page 150: KWF Manwal ng Operasyon

KWF MANWAL NG OPERASYON150

II. Random interbiyu ng mga kalahok o co-host (3 o mahigit)

(satisfaction interview)

III. Iba pang puna.

IV. Mungkahi

Pangalan at Lagda ng mga TagasubaybayPetsa

Page 151: KWF Manwal ng Operasyon

KWF MANWAL NG OPERASYON 151

FULTAYM DELIVERI YUNIT

Subaybayan ang pagsasakatuparan ng mga programa at proyekto ang diwa ng Liham Sirkular Blg. 2015-8 na may petsang 8 Hunyo 2015. Inaatasan din ng Kautusang Administratibo Blg. 46 ang lahat ng ahensiya, kabilang ang Komisyon sa Wikang Filipino, abutín ang mga mithi nitong pang-ekonomiya at panlipunan para sa 2015 at mga susunod na taon. Upang maganap ang mga ito, ang KWF ay bumuo ng Fultaym Deliveri Yunit, alinsunod sa kahingian ng DBM.

Mga Tungkulin

Kabilang sa mga tungkulin ng FDY ang sumusunod:

1. Magsagawa ng pagtatasa sa gaya ng, ngunit hindi limitado sa, una, pagrepaso bago ang simula ng fiskal na taon ng mga panukat sa pagganap sa bawat programa at proyekto ng KWF. Ang mga panukat ay may kaugnayan sa kahusayan at bisa (buwanan, kuwarterli, at semestral) na alinsunod sa taunang target na programa, iskedyul, at badyet. At ikalawa, pagtukoy sa mga maaaring maging panganib o hadlang na makaaapekto sa implementasyon ng mga programa at proyekto, at pagkaraan ay maghanda ng mga panuhay na plano kung sakali’t magkaaberya.

2. Pana-panahong magsagawa ng mga pagsusuri ng datos na sumasaklaw sa pagtukoy ng mga programa at proyekto ng ahensiya, batay sa kasaysayan ng paggugol at inaasahang pagkabalam. Kabilang sa proseso ang, una, paghahambing ng aktuwal na pagganap versus tiyak na hakbang at target; at ikalawa, pagtatatag ng mga “pangunahing sukatan” para sa bawat programa at proyekto upang makapaglabas ng plano kung may pagkabalam o mabagal na pagtatrabaho.

3. Magsilbing tagalutas ng gusot at pabilisim ang pagsasakatuparan ng mga programa at proyekto. Kabilang dito ang, una, pagbubuo ng estratehiya para malutas ang

Page 152: KWF Manwal ng Operasyon

KWF MANWAL NG OPERASYON152

mabagal na pagsasagawa ng mga programa at proyekto. Ikalawa, ang pakikipagtulungan sa DBM para sa pagsubaybay at pagtatasa tuwing sangkapat na taon. Ikatlo, pagtitiyak ng naisumite sa tamang panahon ang Annual Procurement Plan at mahigpit na subaybayan ang iskedyul ng mga proseso ng prokyurment. Ikaapat, ipabatid sa mga sangay ang mga sukatan ng programa at proyekto na pananagutan ng ahensiya at ng mga tiyak na tao.

Komposisyon

Ang komposisyon ng FDY ay binubuo ng Tagapangulong Komisyoner bilang Tagapangulo ng FDY, kapiling ang Kawaksing Tagapamahala na isang fultaym Komisyoner at ang Direktor Heneral. Ang mga kasapi ay kinabibilangan ng mga pinuno ng Badyet, Pagpaplano, SPP, at Punòng Akawntant.

Isang fultaym sekretaryat ng FDY ang inaasahang bubuuin upang magbigay ng tulong sa pangangasiwa at pamamahala.

Pana-panahong Pag-uulat

Alinsunod sa itinatadhana ng DBM at COA Joint Circular 2014-1 (s. 2014) ukol sa Budget and Financial Accountability Reports (BFARs), ang KWF ay inaasahang magsusumite sa loob ng 30 araw makaraan ang pagtatapos ng bawat kuwarter ng mga ulat sa DBM, at bigyan ng sipi ang Opisina ng Kalihim ng Gabinete.

Inaasahan din ang pagsusumite ng mga ulat tuwing ikaapat na buwan ukol sa progreso ng pagsasakatuparan ng mga programa at proyekto batay sa mga target at plano ng implementasyon kada Budget Executive Documents (BEDs). Dapat isaad ang mga problema at balakid at ang mga hakbang upang malutas ang gayon. At paghahanda ng mga plano at alternatibong hakbang, kung kinakailangan, upang matupad ng KWF ang programadong implementasyon.

Page 153: KWF Manwal ng Operasyon

KWF MANWAL NG OPERASYON 153

BIDS AND AWARDS COMMITTEE

Nakabatay ang pagtatatag ng Lupon sa Bids at Awards sa Batas Republika Blg. 9184 na pinamagatang “Government Procurement Reform Act.” Layunin ng lupon na sumunod sa mga prinsipyong gumagabay sa lahat ng gawaing ukol sa prokyurment ng gobyerno.

1. Komposisyon

Alinsunod sa Batas Republika Bilang 9184, ang Bids and Awards Committee ay bubuuin ng sumusunod:

a. Tagapangulo – permanenteng opisyal na 3rd Ranking b. Kagawad - kinatawan ng legal o administratibong yunit ng

ahensiya

c. Kagawad - kinatawan ng yunit pampinansiya

d. Opisyal na eksperto sa procurement

e. Kinatawan ng end user

f. BAC Sekretaryat. Tungkulin nito ang sumusunod:

• Magkaloob ng administratibong suporta sa BAC• Mag-organisa at ihanda ang lahat ng kailangan para

sa mga pulong at kumperensiya ng BAC• Maghanda ng katitikan at kapasiyahan/resolusyon

ng BAC• Mag-ingat sa mga dokumentong kaugnay nbg

procurement at iba pang rekords• Mangasiwa sa pagtitinda at distribusyon ng

mga dokumentong kaugnay ng bidding sa mga interesadong bidders

• Mag-anunsiyo at/o magpaskil ng mga pagkakataon para sa bidding, gaya ng bidding documents at

Page 154: KWF Manwal ng Operasyon

KWF MANWAL NG OPERASYON154

notices of awards• Tumulong sa pangangasiwa sa proseso ng

pagpapabid• Sumubaybay sa mga gawain at mahahalagang

nagawa o milestones para sa tamang pag-uulat sa kinauukulang ahensiya kung kinakailangan

• Magtipon ng PPMP mulang iba’t ibang yunit upang ilahok sa iisang APP sa pakikipagtulungan sa Procurement Planning and Management Division, at ibukas ito para sa puna at mungkahi ng iba

• Maging sentro ng komunikasyon para sa BAC at end users, project management offices/s, iba ibang yunit ng KWF, iba pang ahensiya ng pamahalaan, tagasuplay ng mga kalakal, proyektong pang-impraestraktura, at serbisyong konsultasyon, at mga tagamasid, at ang pangkalahatang publiko

g. Technical Working Group (TWG). Tungkulin ng TWG ang pagsusuri sa mga papeles ng mga bidders, pagtulong sa paggawa ng mga resolusyon, pagtiyak na akma ang specifications ng bid sa kailangang bilhin.

h. Tagamasid. Magsisilbing tagamasid ang COA auditor o kinatawan nito at ang kinatawan ng isang NGO.

Ang mga kasapi ng BAC ay dapat mga permanenteng kawani o mga kawaning nasa plantilla.

2. Mga Tuntunin at Patakaran

a. Bilang pangkalahatang tuntunin, susundin ang Batas Republika 9184 at ang Binagong mga Tuntunin at Regulasyong Nagpapatupad sa Batas Republika 9184 (Revised Implementing Rules and Regulations of Republic Act No. 9184, Otherwise Known as the Government Procurement Reform Act).

Page 155: KWF Manwal ng Operasyon

KWF MANWAL NG OPERASYON 155

b. Para sa mga serbisyo/produktong nagkakahalaga ng PHP50,000 o mas mababa, kailangang magkambas ng quotation mula sa tatlong suplayer. Ang may pinakamababang quotation ang mananalong suplayer.

c. Para sa mga serbisyo/produktong nagkakahalaga ng PHP50,000 hanggang P499, 000 hindi na kailangan ng public bidding ngunit ang lahat ng suplayer ay kinakailangang akreditado sa Philgeps.

d. Para sa mga serbisyo/produktong nagkakahalaga ng PHP500,000 pataas, kailangang magkaroon ng pampublikong bidding.

3. Mga hakbang sa bidding at awarding

a. Kailangan siguruhin na ang ipapabid ay nasa Annual Procurement Plan (APP) ng ahensiya at may Approved Budget Ceiling (ABC) mula sa Yunit ng Badyet.

b. Ihahanda ng BAC Sekretaryat ang pabatid para sa bidding. Iaanunsiyo ito sa loob ng pitong araw sa sumusunod:

• website ng Philippine Government Electronic Procurement Service o PHILGEPS,

• website at bulletin board ng KWF, at • pahayagang may maraming mambabasa

c. Mag-iisyu ng mga dokumento para sa bidding sa mga prospektibong bidder. Php1,000 ang bayad para dito kung ang halaga ng ipinapabid ay mulang Php 500,000 hanggang P1,000,000. Non-refundable o hindi na maaaring ibalik ang nasabing bayad para sa mga dokumento.

d. Kapag walang nagbid pagkaraan ng unang pag-aanunsiyo, kailangang ianunsiyo sa website ng Philgeps

Page 156: KWF Manwal ng Operasyon

KWF MANWAL NG OPERASYON156

ang muling pagpapabid. Magtatakda muli ng panibagong petsa at oras para sa bidding.

e. Mahigpit na susundin ang deadline sa pagsusumite ng bids. Hindi na tatanggap ng anumang bids pagkaraan nito.

Magtatakda ng Pre-Bid Conference batay sa petsa ng posting sa Philgeps kung ang halaga na Php1,000,000 pataas.

f. Tungkulin ng BAC na tiyakin na mapapanatili ang integridad, seguridad, at confidentiality ng mga isinumiteng bids.

g. Bubuksan ng BAC ang mga isinumiteng bids sa itinakdang panahon, gaya ng nakasaad sa bidding documents. Dadalo sa nasabing pagbubukas ang mga bidder o ang kanilang kinatawan. Ang katitikan ng bidding ay bukás sa publiko.

h. Irerekomenda ng BAC sa Tagapangulo ang pag-a-award ng kontrata sa pamamagitan ng pagsusumite ng Resolusyon at Abstract of Bids.

Kailangang aksiyonan ng Tagapangulo ang rekomendasyon ng BAC sa loob ng pitong araw mula nang matanggap ito at maaari niya itong pagtibayin o hindi pagtibayin.

i. Kapag pinagtibay ang rekomendasyon, ihahanda ang Notice of Award sa bidder na may Single/Lowest Calculated Responsive Bid.

j. Kailangang maipaskil sa Philgeps website at sa website ng KWF ang nanalong bidder tatlong araw makaraang maisyu ang Notice of Award.

Page 157: KWF Manwal ng Operasyon

KWF MANWAL NG OPERASYON 157

k. Kailangang maihanda at malagdaan ang kontrata sa loob ng sampung araw mula sa petsa ng pag-isyu ng Notice of Award (NOA).

l. Pagkaraang mapirmahan ng lahat ng kinauukulan ang kontrata, magbibigay ang nanalong bidder ng Performance Security Bond na katumbas ng limang porsiyento ng halaga ng kontrata (maaaring cash, cashier’s o manager’s check, bank draft/guarantee, o irrevocable letter of credit).

m. Kailangang maihanda ang Notice to Proceed, kalakip ang aprobadong kontrata tatlong araw makaraang mapirmahan ang kontrata.

n. Ipapaskil ng BAC sekretaryat sa website ng Philgeps at ng KWF ang Notice to Proceed sa loob ng 15 araw pagkaraang maisyu ang nasabing Notice.

Mananatiling balido ang Performance Security hangga’t wala pang Sertipiko ng Pagtanggap o Certificate of Acceptance na iniisyu ang KWF. Mag-iisyu ng sertipiko kung walang kaso o Claims for Labor and Materials na inihain laban sa nanalong bidder o kontraktor. Maaari nang ibalik sa nanalong bidder ang performance security kapag nabigyan na ito ng sertipiko.

Page 158: KWF Manwal ng Operasyon

KWF MANWAL NG OPERASYON158

Apendiks 1 Manwal ng SENTRO NG WIKA AT KULTURA

1. Rasyonal

1.1 Mandato ng Komisyon sa Wikang Filipino

Ang Komisyon sa Wikang Filipino (KWF) ang nag-iisang ahensiyang pangwika ngpamahalaannanakatuon sa pagpapaunlad, pagpapalaganap, at preserbasyon ng Filipino at ng iba pang mga wika sa Filipinas. Bilang ahensiyang nása ilalim ng pangangasiwa ng Tanggapan ng Pangulo, nilikha ang KWF upang magsagawa, mag-ugnay, at magtaguyod ng mga saliksik at mga proyekto para sa pagpapaunlad, pagpapalaganap, at preserbasyon ng Filipino at ng iba pang mga wika sa Filipinas.

Isang paraan ng pagganap sa mandatong ito ay pakikipag-ugnayan sa mga paaralan at iba pang institusyon bílng katuwang ng ahensiya para palawakin ang saklaw ng KWF sa pagtupad ng mga gawain, tungkulin, at pananagutan sa pamahalaan.

1.1.1 Misyon ng KWF

“Itaguyod ang patuloy na pag-unlad at paggamit ng Filipino bilang wikang pambansa habang pinapangalagaan ang mga wikang katutubo ng Filipinas tungo sa pagkakaunawaan, pagkakaisa, at kaunlaran ng sambayanang Filipino.”

1.1.2 Bisyon ng KWF

Wikang Filipino: Wika ng Dangal at Kaunlaran

Page 159: KWF Manwal ng Operasyon

KWF MANWAL NG OPERASYON 159

2. Kahalagahan ng Sentro ng Wika at Kultura

Ang pakikipag-ugnayan ng KWF sa pagtatatag ng mga SWK sa iba’t ibang unibersidad at kolehiyong Filipinas ay pag-alinsunod sa itinatakda ng Saligang Batas 1987 Artikulo 14 Seksiyon 9 na nagsasaad na: “Dapat magtatag ang Kongreso ng isang komisyon ng wikang pambansa na binubuo ng mga kinatawan ng iba’t ibang rehiyon at disiplina na magsasagawa, mag-uugnay, at magtataguyod ng mga pananaliksik sa Filipino at iba pang mga wika para sa kanilang pagpapaunlad, pagpapalaganap, at pagpapanatili” at ngArtikulo 14 Seksiyon 17 na nagtatadhanang “[d]apat kilalanin, igalang, at pangalagaan ng Estado ang mga karapatan ng mga katutubong pamayanang kultural sa pagpapanatili at pagpapayaman ng kanilang mga kultura, tradisyon, at mga institusyon. Dapat isaalang-alang ang mga karapatang ito sa pagbabalangkas ng mga pambansang plano at mga patakaran.”

Makaaagapay ang SWK sa bawat rehiyon, lalawigan, o bayan sa adhikain ng KWF na kilalanin at patatagin ang pamanang kultural tungo sa pagpapaunlad ng wikang katutubo at preserbasyon nitó. Sa pamamagitan ng SWK, mapasisigla at higit na tatangkilikin ng Estado ang mga saliksik at pag-aaral tungkol sa mga sining at kultura sa isang rehiyon, lalawigan, o bayan at sa dakilang hangaring magamit ang Filipino sa saliksik lalo na sa mga lárang akademiko.

3. Batayan ng SWK

Ang SWK ang bagong sangay ng KWF sa mga rehiyon, lalawigan, at bayan alinsunod sa pinagtibay na Kapasiyahan ng mga Komisyoner Blg. 13-22 serye 2013 na pinamagatang “Pinagtitibay ang Kapasiyahan sa Reoryentasyon ng Sentro ng Wika at Kultura ng KWF.” Ipinahihiwatig mismo ng bagong pangalan ang bago at higit na malawak na oryentasyon ng SWK sa ilalim ng pangangasiwa ng KWF. Bukod sa mga gampaning pangwika, ang SWK ay inaasahang lumahok at manguna sa

Page 160: KWF Manwal ng Operasyon

KWF MANWAL NG OPERASYON160

pagsusulong ng mga katangiang pangkultura ng pook (bayan, lalawigan, o rehiyon) na kinalalagyan nito. Ipinapakitasa pamamagitan ng naturang reoryentasyon sa direksiyon ng Sentro ang pananalig ng KWF sa wika bílang aktibong bahaging búhay ng sambayanan at sa gayon ay imbakan ng karunungan at karanasan ng lipunan. Kultura ang nilalaman ng wika, kayâ higit na kongkretong saliksikín at pahalagahan ang wika kaugnay ng kultura ng madlang gumagamit nitó tungo sa layuning magamit ang Filipino na pangunahing midyum sa saliksik lalo sa mga larang akademiko.

Ang pagbuo ng SWK ay pagtupad sa isinasaad sa seksiyon 14 letra G ng Batas Republika Blg. 7104 o An Act Creating the Commission on the Filipino Language Prescribing Its Powers, Duties and Functions, Appropriating Funds Therefore, and for Other Purposes na:

g. call on any department, bureau, office, agency or any instrumentality of government or on any private entity, institution or organization for cooperation and assistance in the performance of its functions, duties and responsibilities.

Gayundin, isinasaad ng Seksiyon 17 ng Binagong mga Tuntunin at Regulasyong Nagpapatupad sa Batas Republika Blg. 7104 na “[a]ng Komisyon ay magtatatag, magpapakilos, at magpapanatili ng mga Sentro ng Komisyon alinsunod sa pangangailangang pampananaliksik sa isang rehiyon, lalawigan, o pook, dili kayâ’y para sa isang lárang o disiplina na kailangang bigyan ng tanging pansin at paglinang upang ipatupad sa antas lokal ang mga patakaran, programa, at proyekto ng Komisyon.”

3.1 Kinalalagyan ng SWK sa KWF

Ang SWK ay ipaiilalim sa pangangasiwa at tuwirang koordinasyon ng Tanggapan ng Tagapangulo na magtatalaga ng tagapag-ugnay nito. Pamamahalaan

Page 161: KWF Manwal ng Operasyon

KWF MANWAL NG OPERASYON 161

ng nasabing tanggapan ang pakikipag-ugnayan sa mga programa at proyekto ng KWF tungo sa pagsasakatuparan at diseminasyón sa pamamagitan ng SWK.

Adhikain ng SWK

“Isulong at payabungin ang katangiang pangwika at pangkultura ng pook na kinalalagyan nitó habang pinalalaganapang wikang Filipino.”

3.2 Tungkulin ng SWK sa Rehiyon/Lalawigan/Bayan

Ang SWK ay magsasagawa ng sumusunod na mga tungkulin:

a. Manguna at lumahok sa pagsusulong ng mga katangiang pangkultura ng pook (bayan, lalawigan, o rehiyon) na kinalalagyan nitó.

b. Manguna at magsagawa ng mga proyekto sasaliksik, pagdiriwang, pag-aaral, at eksibisyon ng wika at kultura ng naturang pook.

c. Manguna at magsagawa ng saliksik sa larang akademiko gaya ng agham panlipunan, agham pangkalikasan, at matematika sa wikang Filipino, at sikaping makatulong sa bagay na ito ang yunit saliksik ng unibersidad o kolehiyo.

d. Makipagtulungan sa mga lalawigan, rehiyon, o bayan sa loob ng kinaroroonang unibersidad lalo na sa mga kapisanang pang-estudyante at pangguro, mga kolehiyo at sentro para sa ibang larang akademiko, alumni association, PTA, at katulad.

e. Magtatag ng matalik na ugnayan at pakikipagtulungan sa mga institusyon sa loob at labas ng paaralan,

Page 162: KWF Manwal ng Operasyon

KWF MANWAL NG OPERASYON162

rehiyon, lalawigan, at bayan gaya sa DepEd, CHED, TESDA, DOT, NCIP, DILG, samahang masang mga katutubo, at pamahalaang lokal sa pamamagitan ng Indigenous People’s Mandatory Representative (IPMR), tungo sa katuparan ng mga adhika pangwika at pangkultura nitó.

f. Magtaguyod sa lahat ng kampanya at proyekto ng KWF, lalo na sa pagpapalaganap ng wikang Filipino at sa pangangalaga sa kapakanan ng mga guro sa Filipino.

g. Mangasiwa ng mga aktibidad para sa KWF, gaya ng pagdiriwang ng Buwan ng Wika, Araw ni Balagtas, mga kumperensiya at pagsasanay ng mga guro, seminar, palihan, gawad, timpalak, at katulad para sa pagpapalaganap ng wikang Filipino nang may kaukulang pahintulot ng KWF.

2.3 Mga Programa at Serbisyo ng SWK

a. Manguna at magtaguyod ng mga programana magtatanghal ng identidad at pagsusulong ng kultura ng pook na kinalalagyan.

b. Pasiglahin ang tangkilik ng Estado sa pamamagitan ng makabuluhang mga saliksik at pag-aaral tungkol sa wika at kultura ng pook.

c. Ipabatid sa madla ang mga kalakaran, patakaran, at programang pangwika upang mapahusay ang paraan ng pagtuturo ng mga guro at maunawaan ng mga estudyante o pangkalahatang publiko.

d. Tumulong at pumatnubay sa pagsasagawa ng mga pambansa/panrehiyong proyekto at programa ng KWF.

Page 163: KWF Manwal ng Operasyon

KWF MANWAL NG OPERASYON 163

e. Taunang isulong at pangasiwaan ang pagdiriwang ng Buwan ng Wika at pag-alaala sa Araw ni Balagtas at katawanin ang KWF sa pagtupad ng mga pangunahing programang isinusulong gaya ng malalaking kumperensiya.

f. Bumuo ng aklatan na maglalaman ng mga publikasyon ng KWF at koleksiyon ng mga babasahing pangwika at pangkultura ng pook.

3. Pagpili ng SWK

a. Sisimulan ang paghirang sa magiging SWK mula sa hanay ng dáting mga Panrehiyong Sentro ng Wikang Filipino (PSWF).

b. Ibabatay ang paghirang mula sa nasiyasat na mga gawain at proyekto ng kandidatong paaralan/institusyon/organisasyon sa larang ng wika at kultura, sa mga inisyatiba (gaya ng paglalaan ng pondo, tauhan, impraestruktura, atbp.) para tupdin ang naturang gawain, at sa isusumiteng programa nito tungo sa pagsusulong pa ng wika at kultura.

c. Para lumawak ang organisasyon, ibubukas ng KWF ang pagkakataon na humirang ng iba pang SWK sa rehiyon, lalawigan, o bayan. Bagaman, may tuon ang programang ito sa mga Estadong Unibersidad at Kolehiyo (EUK), ibinubukás din ang pagkakataon na makapag-aplay ang isang pribadong paaralan o lokal na pamahalaan para magkaroon ng isang SWK lalo na sa mga pook na walang EUK.

d. Kung ang isang SWK ay itatayô sa isang paaralan, kailangang sundin ang sumusunod na mga hakbang:

(1) Magpapahayag ng intensiyon ang KWF

Page 164: KWF Manwal ng Operasyon

KWF MANWAL NG OPERASYON164

sa paaralan hinggil sa SWK o kaya magpapahayag ng intensiyon ang paaralan hinggil sa pagtatayô ng SWK.

(2) Marapat na ilakip sa liham ng pagpapahayag ng intensiyon ang kaukulang impormasyon hinggil sa kasaysayan ng paaralan/institusyon/organisasyon, natatanging proyektong pangwika at pangkultura, mga parangal at gawad na natanggap, at mga planong panghinaharap.

(3) Kapag nagkasundo, magkakaroon ng Memorandum ng Unawaan ang KWF at ang paaralan. Ang prosesong ito ay aplikable sa pribadong institusyon, LGU, at iba pang entidad na nagnanais magkaroon ng sariling SWK. Dahil dito, magiging modelo ang sumusunod pang hakbangin sa pagtatayô ng SWK sa mga paaralan para sa pamahalaang lokal at pribadong institusyon.

e. Bawat Sentro ng Wika at Kultura ay hihirangin ng KWFsa pamamagitan ng isang kapasiyahan ng Kalupunan ng mga Komisyoner.

g. Bawat sentro ay inaasahang maging modelo sa saliksik, pag-iimbak, at pagtatanghal ng wika at kultura sa pook nito samantalang masugid na nagtataguyod sa wikang Filipino at kulturang pambansa.

h. Bago ang opisyal na paghirang sa direktor ng SWK,bibigyan ng pabatid ng unibersidad o kolehiyo ang KWF sa proseso ng paghirang upang makatulong ang KWF sa pagsusuri ng unibersidad o kolehiyo.

Page 165: KWF Manwal ng Operasyon

KWF MANWAL NG OPERASYON 165

3.1 Pagbuo ng Adhikain at Tunguhin

a. Iaalinsunod ng SWK ang adhikain at tungkulin nito sa pagkalahatang programa at proyektong pangwika at pangkultura sa rehiyon.

b. Marapat na nakaagapay sa adhikain at tungkulin ng unibersidad o kolehiyo ang tutukuying adhikain at tunguhin ng SWK.

3.2 Paghirang ng Direktor at Pagpili ng mga Tauhan

a. Hihirangin ng pangulo ng estadong unibersidad o kolehiyo ang direktor batay sa sumusunod: (1) May mahusay na rekord, pamumunò, at walang

disiplinari rekord sa unibersidad.(2) May kakayahang bumuo ng taunang programa

alinsunod sa pambansang adyenda ng KWF.(3) May kakayahang bumuo ng natatanging

programa sa wika at kultura sa kanilang pook.

b. Hihirangin ng pangulo ng paaralan ang direktor mula sa hanay ng kaguruan sa Filipino, o nalalapit na larang kung wala, at pagtitibayin sa hiwalay na paghirang ng KWF.

c. Opisyal na itatalaga ng pangulo ng eskuwelahan sa puwesto ang direktor ng SWK sa pamamagitan ng Memorandum ng Pag-uunawaan.

d. Hihirangin ng pangulo ng eskuwelahan mula sa mga empleado ang kakailanganingmga regular na kawani para sa mga karaniwang gawain ng SWK.

e. Itatalaga ng pangulo ng unibersidad o kolehiyo ang mga kailangang mananaliksik at tauhan para sapagsasagawa ng tanging proyekto ng SWK.

Page 166: KWF Manwal ng Operasyon

KWF MANWAL NG OPERASYON166

f. Ang paghirang ng KWF sa direktor ay kailangang ulitin sa pagtatapos ng takdang panahon ng panunungkulan. Kalakip nitó ang posibilidad na irekomenda ng KWF ang pagpapalit ng direktor kung may sapat na dahilan.

g. Ang hakbanging ito ay aplikable sa pribadong institusyon, LGU, at iba pang entidad na maaaring pagtayuan ng SWK. Dahil dito, magiging modelo ang sumusunod pang hakbangin sa pagtatayo ng SWK sa mga paaralan para sa LGU.

3.3 Gampanin ng Unibersidad/Kolehiyo sa SWK

Kabílang sa gampanin ng unibersidad o kolehiyo sa pangangasiwa sa SWK ang sumusunod:

a. Pagpapabatid sa KWF ng mga nais nitóng hiranging direktor, kawani, at iba pang tauhan sa bubuuing SWK.

b. Pagpapanukalang isang pantaunang programa at badyet para sa kaukulang pagsusuri at pagpapatibay ng KWF.

c. Paglalaan ng isang maluwag at maayos na opisina para sa SWK at pagsagot sa paglilinis, konsumo ng tubig at koryente, suplay pang-opisina, at iba pang kailangan sa araw-araw na gawain ng SWK.

d. Pagtatakda ng mga tungkulin sa mga tauhan ng SWK alinsunod sa pangkalahatang regulasyon ng paaralan.

e. Pangangasiwa sa regular na gawain at programa ng SWK.

Page 167: KWF Manwal ng Operasyon

KWF MANWAL NG OPERASYON 167

f. Ang hakbanging ito ay aplikable sa pribadong institusyon, LGU, at iba pang entidad na maaaring pagtayuan ng SWK. Dahil dito, magiging modelo ang sumusunod pang hakbangin sa pagtatayo ng SWK sa mga paaralan para sa LGU.

g. Pagbibigay ng insentibo gaya ng deloading, research grant, atbp, pribilehiyo sa direktor at sa mga tauhan ng SWK.

4. Pangangasiwa sa SWK

Kabilang sa gampanin ng KWF ukol sa pangangasiwa sa SWK ang sumusunod:

a. Pagbibigay ng tulong sa paghirang ng unibersidad o kolehiyo ng direktor at iba pang tauhan ng SWK.

b. Pagsuri at pagpapatibay sa anumang plano o programa na maaaring ipadala ng unibersidad o paaralan, at pagbibigay ng patnubay na teknikal sa proyekto.

c. Pagpapadala ng kaukulang impormasyon hinggil sa programa ng KWF.

d. Pagpabatid sa ilang proyekto na may inilaang badyet na maaaring lahukan ng SWK lalo na sa proyekto tungkol sa seminar, publikasyon, at saliksik. Dapat isaalang-alang na competitive ang pagkuha ng badyet kaya kailangang mahusay at maagap ang pagtugon ng SWK.

e. Pagdaraos ng kaukulang mga pagsasanay at oryentasyon sa magiging pinunò at mga kawani ng SWK.

Page 168: KWF Manwal ng Operasyon

KWF MANWAL NG OPERASYON168

f. Pagkakaloob ng mga aklat, sanggunian, babasahin, poster, at iba pang materyales na may kaugnayan sa mga tungkuling pangwika at pangkultura ng SWK.

g. Pagbuo ng mga aktibidad o pagtulong sa pagbuo ng mga ito para mapasigla anggawain ng SWK, umakit ito ng pansin at pakikiisa sa loob at labas ng unibersidad, at makapaglingkod sa pangangailangan ng mga guro at mag-aaral sa Filipino.

h. Paglahoksa adyendang pananaliksik ng unibersidad, at/o ng KWF na may angkop naMemorandum ng Unawaan kung ang gawain ay katuwang ang KWF.

4.1 Pangangasiwa sa Operasyon

Bubuo ng panukatan sa ebalwasyon ng mga pinagtibay na programa at proyekto ang pangulo ng unibersidad o kolehiyo at KWF upang mataya ang resulta ng mga gawain ng SWK at maseguro ang husay sa implementasyon nito.

4.2 Pangangasiwa sa Proyekto

Tuwirang pamumunuan ng direktor ang lahat ng prosesong pagdaraanan sa implementasyon ng mga gawain.

5. Paggagawad ng selyo ng “Dangal ng Wika at Kultura”

a. Taon-taon ang lahat ng SWK ay magkakaroon ng ebalwasyon alinsunod sa pagtupad nitó sa bawat pantaunang programa at pakikiisa sa mga gawaing pambansa ng KWF.

b. Ang “Dangal ng Wika at Kultura” ay iginagawad bilang selyo ng ekselensiya sa isang SWK.

Page 169: KWF Manwal ng Operasyon

KWF MANWAL NG OPERASYON 169

c. Gagawaran ang isang sentro ng selyong “Dangal ng Wika at Kultura” bílang pagkilala at pagdangal sa naturang kakayahan ng isang paaralan/institusyon/ organisasyon.

d. Tatanggap ang SWK ng isang katibayan, ang selyong “Dangal ng Wika at Kultura,” mula sa Komisyon sa Wikang Filipino, bukod sa tulong at patnubay sa pagsasagawa ng mga proyekto.

e. Hindi palagian ang naturang selyo. Maaaring bawiin ito ng KWF kapag napatunayang napabayaan ng SWK ang mga tungkuling isinasaad ng unang paggagawad sa isang SWK.

f. Magiging permanente ang selyong “Dangal ng Wika at Kultura” sa isang SWK kapag tatlong ulit itong tumanggap ng paghirang mula sa KWF.

Page 170: KWF Manwal ng Operasyon

KWF MANWAL NG OPERASYON170

Apendiks 2 MGA PORMULARYO

Ang mga pormularyong ginagamit ng KWF ay pawang nasa Filipino. Ang iba pang pormularyong pampahalaan na ginagamit ay matutunghayan sa Patnubay sa Korespondensiya Opisyal, Ikaapat na Edisyon nina Mangahas at Villanueva na inilathala ng KWF noong 2013

Mga Pangunahing Serbisyo

• Kahilingan sa Pagsasalin

Pangasiwaan at PananalapiPantauhan

• Kahilingan sa Pagliban• Katibayan ng Nátamóng COC• Kahilingan sa Paggamit ng Compensatory Time-Off (CTO)• Talâng Arawáng Oras • Katunayan ng Manwal na Lahok sa FSR• Pormularyo sa Paglabas• Memorandum para sa Pagtatalaga ng OIC Punò ng

Sangay • Katibayan ng Kawalang Pananagutan (Klirans)

Suplay• Rekisisyon at Isyu Islip• Kahilingan sa Paggamit ng Sasakyan• Trip Tiket

Rekords• Kahilingan sa paghiram ng dokumento

Pananalapi• Kahilingan para sa Quotation • Kahilingan sa Pagbil • Atas Sa Pagbili • Atas sa Pagpapagawa

Page 171: KWF Manwal ng Operasyon

KWF MANWAL NG OPERASYON 171

• Abstrak ng Kambas• Daloy ng Pagpoproseso ng Bayarin• Obligation Request and Status• Botser Sa Pagbabayad• Resibo sa Abono sa Gastos • Katibayan ng Natapos na Paglalakbay • Itineraryo ng Paglalakbay • Ulat ng Likidasyon

Page 172: KWF Manwal ng Operasyon

KWF MANWAL NG OPERASYON172

Republika ng Pilipinas

Tanggapan ng Pangulo

KOMISYON SA WIKANG FILIPINO

KAHILINGAN SA PAGSASALIN Pangalan: ______________________ Petsa: _________________________ Opisina:_______________________ Telepono Bilang: _________________ Adres: _______________________________________________________________ Dokumentong Ipasasalin: _______________________________________________ Bilang ng Pahina: ______________________________________________________ Wika ng isasaling dokumento: ___________________________________________ Isasalin sa anong wika: _________________________________________________ Layunin: ______________________________________________________________ Tumanggap: Umaksiyon: _____________________ ______________________ Yunit ng Rekords Sangay ng Salin

Page 173: KWF Manwal ng Operasyon

KWF MANWAL NG OPERASYON 173

KSS Porma Blg.6 Serye 1994

KAHILINGAN SA PAGLIBAN 1.TANGGAPAN/AHENSIYA 2. PANGALAN (Apelyido) (Pangalan) (Panggitna)

3. PETSA NG PAGHAHARAP

4. KATUNGKULAN 5. SUWELDO (Buwanan)

6.a URI NG PAGLIBAN Bakasyon Paghanap ng trabaho Iba pa (tukuyin) Pagkakasakit Iba pa (tukuyin) _______________ _______________________________

6.b SAAN LALAGI HABANG NAKALIBAN 1. Kung pagbabakasyon sa Filipinas: _____________ sa ibang bansa (tukuyin): ____________________________ 2. Kung pagkakasakit sa ospital (tukuyin)________ sa labas ng ospital

6.c BILANG NG ARAW NG PAGLIBAN _______________________________ MGA SAKLAW NA PETSA: _____________

6.d KOMYUTASYON Hiniling Di-hiniling

__________________________ Lagda ng may kahilingan

MGA DETALYE NG PAGPAPASIYA SA KAHILINGAN

7.a SERTIPIKASYON NG LEAVE CREDITS ngayong _________________

Bakasyon Sakit Kabuuan _________________

Yunit Pantauhan

7.b REKOMENDASYON Pagpapatibay _________________ Di Pagpapatibay dahil __________

________________________ Awtorisadong Opisyal

7.c PINAGTIBAY PARA SA _____ araw na may suwedo _____ araw na walang suweldo _____ iba pa (tukuyin) ________________ _________________________________

7.d HINDI PINAGTIBAY DAHIL: _________________________________

_________________________________

_________________________________

_________________________________

________________________ Awtorisadong Opisyal

Petsa: __________

Page 174: KWF Manwal ng Operasyon

KWF MANWAL NG OPERASYON174

KOMISYON SA WIKANG FILIPINO

Katibayan ng Nátamóng COC

Pinatutunayan nito na pinagkakalooban si ________________________ ng

______________________ na Compensatory Overtime Credits/Katumbas na (bilang ng oras) Kredits sa Obertaym.

____________________

Tagapangulo Petsa ng Pagkakaloob: ______________ May bisa hanggang: ______________ *Memorandum Blg. ________ //__________________________________________ Bilang ng mga Oras na Naipon Balanse ng COC

Petsa ng CTO

Ginamit na COC

Natitirang COC

Puna

Inaprobahan: Pinatutunayang ginamit: ___________________ ____________________ Tagapangulo Yunit Pantauhan Petsa:______________ Petsa:______________

harap

likod

Page 175: KWF Manwal ng Operasyon

KWF MANWAL NG OPERASYON 175

KOMISYON SA WIKANG FILIPINO

KAHILINGAN SA PAGGAMIT NG COMPENSATORY TIME-OFF (CTO)

Petsa ng Paghaharap

Pangalan

Katungkulan Sangay

Bilang ng Oras ng COT

Saklaw na Petsa

Dahilan: Lagda Sertipikasyon ng COC Bilang ng mga Oras na Naipon: ________

_________________ YunitPantauhan

Rekomendasyon Pagpapatibay ________________ Di Pagpapatibay dahil _________ ________________________________

___________________

Punò ng Sangay Pinagtibay Hindi pinagtibay dahil __________________________________________

______________________ Tagapangulo

Page 176: KWF Manwal ng Operasyon

KWF MANWAL NG OPERASYON176

KSS Porma Blg. 48

KOMISYON SA WIKANG FILIPINO

Talâ ng Arawáng Oras

PANGALAN: __________________________________ PARA SA BUWAN NG: _________________________ PETSA UMAGA HAPON KULANG

SA ORAS pagpasok paglabas pagpasok paglabas

1 2 2 3 4 5 6 7 8 9

10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31

PINATUTUNAYAN ko nang may paninindigan, na ang nakatala sa itaas ay tunay at wastong ulat ng panahon ng aking pagtatrabaho at araw-araw na itinatala ang pagpasok at paglabas ng opisina.

________________________

LAGDA

Sinuri batay sa itinakdang oras ng paglilingkod.

________________________

Page 177: KWF Manwal ng Operasyon

KWF MANWAL NG OPERASYON 177

KOMISYON SA WIKANG FILIPINO

KATUNAYAN NG MANWAL NA LAHOK SA FSR

Pinatutunayan nito na ang manwal na lahok sa Finger Scan Report (FSR) ni

________________________________________________, lalo na ang kaniyang: Pangalan

pagpasok - __________ paglabas - __________

noong ___________________ ay tunay at wasto, gaya ng nasasaad sa kalakip na (petsa) Arawang Talaorasan/Tala ng Guwardiya para sa nasabing petsa.

Hindi nairehistro ang nasabing pagpasok/paglabas dahil

___________________________________________________________________.

_________________________

Pangalan at Lagda Sinuri ni: _________________________ Yunit Pantauhan Pinagtibay: _________________________ Punò, Sangay ng Pangasiwaan at Pananalapi _________________________ Direktor Heneral

Page 178: KWF Manwal ng Operasyon

KWF MANWAL NG OPERASYON178

Republika ng Pilipinas Tanggapan ng Pangulo

KOMISYON SA WIKANG FILIPINO

PORMULARYO SA PAGLABAS

Pangalan

Opisina/Ahensiyang Pupuntahan

Layunin

Petsa at Oras ng Pagpunta

Pinahintulutan Punò ng Sangay ng _______________________

Petsa Nabatid

______________________

Direktor Heneral Petsa

SA KINAUUKULAN: Pinatutunayan nito na si __________________________________________

ng KOMISYON SA WIKANG FILIPINO (KWF), ay dumalo /nakilahok / nakipag-

ugnayan sa tanggapan ng ___________________________________________

___________________________________________ para sa gawaing opisyal

ngayong ika-________ ng __________________________.

______________________________________________

Lagda sa ibabaw ng nakalimbag na pangalan

________________________________ Katungkulan

Page 179: KWF Manwal ng Operasyon

KWF MANWAL NG OPERASYON 179

Memorandum para sa Pagtatalaga ng OIC Punò ng Sangay

Republika ng Pilipinas

Tanggapan ng Pangulo

KOMISYON SA WIKANG FILIPINO

MEMORANDUM BLG. 2015-_________ PARA KAY: __________________________ MULA KAY: __________________________

(Punò ngSangay) PAKSA: OFFICER IN CHARGE (OIC) NG ________SA ________

(Sangay)(Petsa)

PETSA: __________________________

----------------------------------------------------------------------------------------- Sa kabutihan ng paglilingkod, kayo ay itinatalagang Officer in Charge (OIC) ng:

Sangay: __________________________________ sa Petsa: _____________________________________

habang ang Punò ng Sangay ay may opisyal na lakad/nakaliban. Ang pagtatalagang ito ay walang karagdagang sahod. Nabatid: _______________________ Direktor Heneral

Page 180: KWF Manwal ng Operasyon

KWF MANWAL NG OPERASYON180

Republika ng Filipinas Tanggapan ng Pangulo

KOMISYON SA WIKANG FILIPINO

2/P Gusaling Watson, 1610 Kalye Jose P. Laurel, San Miguel, 1005 Maynila (02) 736-2519 –SEN, 736-2525 – SPP, 516-0326 – Telefax

www.kwf.gov.ph [email protected]

Katibayan ng Kawalang Pananagutan (Klirans)

(Petsa)

Pinatutunayan na si __________________________, _________________________, Pangalan Katungkulan

ay walang dapat panagutang salapi o ari-arian sa Komisyon sa Wikang Filipino.

pangalan at lagda

PUNO NG SANGAY

YUNIT PANTAUHAN

AKLATAN

YUNIT NG SUPLAY

YUNIT NG CASHIER

YUNIT NG AKAWNTING

BUKLOD FILIPINO

DIREKTOR HENERAL

__________________________ TAGAPANGULO

*Gagamitin ang klirans na ito para sa kaniyang __________________________________ __________________________________________________________________________.

Page 181: KWF Manwal ng Operasyon

KWF MANWAL NG OPERASYON 181

Apendiks 63

REKISISYON AT ISYU ISLIP

Pangalan ng Entidad: KOMISYON SA WIKANG FILIPINO Fund Cluster: _______

Sangay: _______________ Yunit: _______________

Responsibility Center Code: ___________ RIS Blg. _________ Petsa: _________

Rekisisyon Mayroon bang istak?

Isyu

Istak Blg

Yunit Deskripsiyon Bilang Oo Hindi Bilang Puna

Layunin Hiniling ni: Inendoso ni: Pinagtibay ni: Inisyu ni: Tinanggap ni:

Lagda

Pangalan

Katungkulan

Puno ng Sangay Direktor Heneral Opisyal sa Suplay

Petsa

Page 182: KWF Manwal ng Operasyon

KWF MANWAL NG OPERASYON182

Komisyon sa Wikang Filipino

Kahilingan sa Paggamit ng Sasakyan

Petsa at oras ng pagsusumite

Humihiling

Sasakay

Petsa ng Paggamit

Oras ng pag-alis sa KWF

Layunin Inendoso ni: (Puno ng Sangay)

Page 183: KWF Manwal ng Operasyon

KWF MANWAL NG OPERASYON 183

Trip Ticket Blg: _________

Republika ng Pilipinas KOMISYON SA WIKANG FILIPINO

Gusaling Watson, 1610 Kalye J. P. Laurel Malacañang Complex, San Miguel, Maynila

Petsa: _______________

Trip Tiket

Pupunan ng opisyal na nagbibigay pahintulot sa opisyal na lakad:

1. Pangalan ng Drayber ng Sasakyan: _____________________________________________ 2. Sasakyang gagamitin: _____________________________________________

Plaka: _____________________________________________ 3. Pangalan ng awtorisadong pasahero: _____________________________________________ 4. Patutunguhan: _____________________________________________ 5. Layunin: _____________________________________________ 6. Oras at Petsa ng pag-alis sa KWF: _____________________________________________

ROBERTO T. AÑONUEVO DIREKTOR HENERAL

7. Oras ng Pagdating sa patutunguhan na tinukoy sa Blg.4: ___________nu/nh 8. Oras ng Pag-alis sa pinuntahan (na tinukoy sa Blg. 4): ___________nu/nh 9. Oras ng Pagdating sa opisina/garahe: ___________nu/nh 10. Tinatayang layo ng nilakbay: ___________ 11. Gasolinang inilaan, binili, at kinonsumo:

a. gasolina sa tangke bago ang biyahe: __________litro b. Inisyu ng opisina mula sa stock __________litro c. (idagdag) binili habang nasa biyahe __________litro

KABUUAN __________litro d. (bawasin) ginamit habang nasa biyahe __________litro

(patungo at pabalik) e. Natirang gasolina sa tangke pagkatapos ng biyahe __________litro

12. Inilaang gear oil: __________litro 13. Inilaang lube oil: __________litro 14. Inilaang grasa __________litro 15. Bása sa metro:

Simula ng biyahe __________milya/km Pagkatapos ng biyahe__________milya/km Distansiyang nilakbay (batay sa Blg. 5) __________milya/km

16. Mga Puna: Pinatutunayan ko na wasto ang mga itinalang impormasyon hinggil sa naganap na biyahe. ____________________________ Drayber Pinatutunayan ko na ginamit ko ang tinukoy na sasakayan sa itaas para sa opisyal na lakad: Pasahero: ________________________________ _________________________________

________________________________ _________________________________

Page 184: KWF Manwal ng Operasyon

KWF MANWAL NG OPERASYON184

1

KOMISYON SA WIKANG FILIPINO

Kahilingan sa Paghiram/Paghingi ng Kopya ng Dokumento sa Yunit ng Rekords

Petsa

Dokumentong Hinihiling

Layunin

Bilang ng kopyang kailangan

Lagda

Pangalan

Tanggapan Sangay/Yunit

Adres/Telepono/ Email

Petsa ng Pagbalik

Pinahihintulutan: ____________________ Opisyal sa Rekords

Pinahihintulutan: ____________________ Direktor Heneral

Page 185: KWF Manwal ng Operasyon

KWF MANWAL NG OPERASYON 185

KOMISYON SA WIKANG FILIPINO Gusaling Watson, 1610 Kalye J. P. Laurel, Malacañang Complex, San Miguel, Maynila

KAHILINGAN PARA SA QUOTATION Pangalan ng Kompanya: Petsa: Adres: RFQ Blg.: Business Permit Blg.: TIN: Magalang na hinihiling na kayo ay magbigay ng inyong pinakamahusay na offer para sa bagay na nakasaad sa ibaba, alinsunod sa nakasaad na probisyon at kondisyon. Mangyaring isumite ang inyong quotation na may lagda ninyo o ng inyong awtorisadong kinatawan nang hindi lalagpas sa (petsa).

Maaaring magsumite ng bukás na quotation sa pamamagitan ng pagdala sa aming tanggapan o pagpapadala sa pamamagitan ng fax sa 561-0326, o email sa ________.

(lagda) Pangalan: _________________

Katungkulan ________________

Pagkaraang basahing mabuti at tanggapin ang mga nakasaad ng probisyon at kondisyon, isinusumite namin ang aming quotation, gaya ng sumusunod: Deskripsiyon

ng Aytem Bilang Aprobadong

Badyet para sa Kontrata

OFFER Puna Halaga Pagsunod sa mga

teknikal na espesipikasyon

Bilang Halaga ng

Bawat Yunit

Kabuuang Halaga

Oo Hindi

(lagda) Pangalan: _________________ Katungkulan _______________

Page 186: KWF Manwal ng Operasyon

KWF MANWAL NG OPERASYON186

Apendiks 60

KOMISYON SA WIKANG FILIPINO

KAHILINGAN SA PAGBILI (PURCHASE REQUEST)

Pangalan ng Ahensiya: KOMISYON SA WIKANG FILIPINO Fund Cluster: Sangay/Yunit:

KP Blg. Responsilbility Center Code:

Petsa:

Blg. ng Stock /Prop

Yunit Deskripsiyon Bilang Halaga ng

Yunit

Kabuuang Halaga

Layunin: HILING NI: INENDOSO NI: PINAGTIBAY: LAGDA

PANGALAN

KATUNGKULAN

Punò ng Sangay ng ___

Direktor Heneral

Page 187: KWF Manwal ng Operasyon

KWF MANWAL NG OPERASYON 187

Apendiks 61

KOMISYON SA WIKANG FILIPINO

ATAS SA PAGBILI (PURCHASE ORDER)

SUPLAYER: ADRES: TIN:

AP Blg. PETSA: PARAAN NG PAGBILI:

Sa kinauukulan: Mangyaring ipagkaloob sa Komisyon ng Wikang Filipino ang sumusunod, alinsunod sa nakasaad na probisyon at kondisyon. Pook kung saan idedeliber: Petsa ng pagdeliber:

Kondisyon sa Pagdeliber: Kondisyon sa Pagbayad:

Bilang ng Istak/Gamit

Yunit Deskripsiyon Bilang Halaga ng bawat yunit

Kabuuang Halaga

(halaga – isulat nang pasalita) Kung sakali’t hindi maideliber sa petsang nakasaad sa itaas, ipapataw ang multang 1/10 ng isang porsiyento para sa bawat araw ng pagkabalam.

Sumasainyo,

___________________ Tagapangulo

Sumasang-ayon: Kinatawan ng Suplayer

Fund Cluster: May Nakalaang Pondo:

_______________________ Akawntant

ORS/BURS No. Petsa ng ORS/BURS: Halaga:

Page 188: KWF Manwal ng Operasyon

KWF MANWAL NG OPERASYON188

KOMISYON SA WIKANG FILIPINO

ATAS SA PAGPAPAGAWA

Suplayer: Adres: TIN #:

APBlg. Petsa:

Mangyaringsuplayanangtanggapangitongsumusunod, alinsunodsanakasaadnaprobisyon at kondisyon. PooknaPagdadalhan: Uri ngTseke:

Uri ngBayad:

PetsangDeliberi:

AytemBlg.

Yunit Blg. Deskripsiyon HalagangBawatYunit

KabuuangHalaga

Kabuuan HalagangPasulat Kung sakali’thindimaidelibersapetsangnakasaadsaitaas, ipapatawangmultang 1/10 ngisangporsiyentoparasabawatarawngpagkabalam. Sumainyo, VIRGILIO S. ALMARIO Tagapangulo Sumasang-ayon:

Tinanggapang AP Lagda: Petsa:

PondongNakalaan:

Akawntant

Halaga ALOBS:

Page 189: KWF Manwal ng Operasyon

KWF MANWAL NG OPERASYON 189

KO

MIS

YON

SA

WIK

AN

G F

ILIP

INO

G

usal

ing

Wat

son,

161

0 K

alye

J. P

. Lau

rel,

Mal

acañ

ang

Com

plex

, San

Mig

uel,

May

nila

AB

STR

AK N

G K

AMB

AS

B

lg

Bag

ay/D

eskr

ipsi

yon

Mga

Sup

laye

r

Pang

alan

ng

Supl

ayer

(A

dres

)

Pa

ngal

an n

g Su

play

er

(Adr

es)

Pa

ngal

an n

g Su

play

er

(Adr

es)

H

alag

a ng

Baw

at Y

unit

H

alag

a ng

Baw

at Y

unit

Hal

aga

ng B

awat

Yun

it

\

K

abuu

an

B

atay

sa

Abst

rak

ng K

amba

s, im

inum

ungk

ahin

g an

g (P

anga

lan

ng S

upla

yer)

ang

pili

in n

a su

play

er.

In

ihan

da a

t kin

amba

s ni

na:

Nag

rere

kom

enda

ng p

agtib

ayan

Pi

nagt

ibay

1 .

2.

Pu

nò n

g B

AC S

ekre

tary

at

Ta

gapa

ngul

o, B

AC

Ta

gapa

ngul

o

Page 190: KWF Manwal ng Operasyon

KWF MANWAL NG OPERASYON190

KOMISYON SA WIKANG FILIPINO

Daloy ng Pagpoproseso ng Bayarin Babayaran:__________________ Bilang: :_______________ Detalye:______________________________________________________________

Blg. Sangay/Yunit/Tanggapan Pangalan Petsa at Oras Tinanggap

Petsa at Oras Nailabas

1. Yunit Pantauhan

2. SPP

3. Yunit ng Badyet

4. SPP

5. Direktor Heneral/Komisyoner

6. Yunit ng Badyet

7. SPP

8. Kaukulang Sangay 9.

Akawnting 10.

SPP

11. Direktor Heneral/Komisyoner

12. Tagapangulo

13. Yunit ng Cashier

Page 191: KWF Manwal ng Operasyon

KWF MANWAL NG OPERASYON 191

KAHILINGAN PARA SA AT ISTATUS NG OBLIGASYON

KOMISYON SA WIKANG FILIPINO Gusaling Watson, 1610 Kalye J. P. Laurel

Malacañang Complex, San Miguel, Maynila

Bilang __________ Petsa __________ Pondo __________

Babayaran Tanggapan Adres Responsibility Center

Detalye MFO/PAP UACS Code/ Expenditure

Kabuuan Pinatutunayan na: ang singilin/gastusin ay nararapat , ayon sa batas, at tinamo sa direktang pangangasiwa ko ang mga kalakip na dokumento ay balido, wasto, at legal

Pinatutunayan May nakalaang pondo para sa bayaring nakasaad sa itaas

Lagda Lagda Limbag na Pangalan Limbag na

Pangalan

Katungkulan Direktor Heneral Katungkulan Punò, Tanggapan ng Humihiling/

Awtorisadong Kinatawan Punò, Yunit ng

Badyet/Awtorisadong Kinatawan

Petsa Petsa

ISTATUS NG OBLIGASYON

Reperensiya Halaga

Petsa

Detalye

ORS/JEV/RADAI No.

Obligasyon

Bayad Hindi pa Dapat

Bayaran

Dapat nang

Bayaran

Kabuuan

A B

C

Page 192: KWF Manwal ng Operasyon

KWF MANWAL NG OPERASYON192

Apendiks 32 KOMISYON SA WIKANG FILIPINO

Pangalan ng Ahensiya

BOTSER SA PAGBABAYAD (DISBURSEMENT VOUCHER)

Klaster ng Pondo:

Petsa: DV Blg.:

Paraan ng Pagbabayad □Tseke ng MDS □Tsekeng Pangkomersiyo □ADA□Iba pa (Tukuyin) Tatanggap ng Bayad

TIN/Empleado Blg.: ORS/BURS Blg.:

Adres

Mga Partikular Sentro ng Responsabilidad MFO/PAP Halaga

Halagang Babayaran P A. Pinatunayan: Ang Gastos/Cash Advance ay kinakailangan, naaayon sa batas at tinamo sa direktang pangangasiwa ko.

______________________________________________ Limbag na Pangalan, Katungkulan at Lagda ng Superbisor

B. Entri ng Akawnting: Pangalan ng Akawnt UACS Code Debit Kredit

C. Pinatunayan: D. Pinagtibay para sa Pagbabayad May Pera Sasailalim sa ADA (kungangkop) Kompleto ang kaukulang mga dokumento at wasto ang sinisingil

Lagda

Lagda

Limbag na Pangalan

Limbag na Pangalan

Katungkulan Akawntant Katungkulan Tagapangulo Puno, Yunit ng Akawnting/Awtorisadong Kinatawan Puno ng Ahensiya/Awtorisadong Kinatawan

Petsa Petsa E. Tinanggap ang Bayad JEV Blg. Tseke/ADA Blg.:

Petsa: Pangalan ng Bangko at Akawnt Blg.:

Lagda:

Petsa: Limbag na Pangalan: Petsa

OR Blg./Iba pang dokumentong ibinigay:

Page 193: KWF Manwal ng Operasyon

KWF MANWAL NG OPERASYON 193

Pangkalahatang Pormularyo No. 2 Binago noong ENERO 1992

RESIBO SA ABONO SA GASTOS

Reimbursement Expense Receipt

PETSA

BLG

TINANGGAP mula kay ________________________________________ (Pangalan) ________________________________________________ang halagang (Opisyal na Katungkulan) ___________________________________________ (P_____________) (Sa Salita) (Sa Bilang) bilang bayad sa _____________________________________________ (kung bayad para sa gastusin, serbisyo, upa, o __________________________________________________________

transportasyon, kailangang isaad ang sakop na petsa, layon, __________________________________________________________ distansiya, pinagmulan at pinuntahang pook, at katulad ng impormasyon)

TUMANGGAP NG BAYAD Pangalan/Lagda_____________________________________________ Tirahan____________________________________________________ Comm. Tax Cert. No. _________________________________________ Petsa ng pagkakaloob: ________________________________________ Pook kung saan ipinagkaloob: __________________________________

SAKSI Pangalan/Lagda_____________________________________________ Tirahan____________________________________________________ Comm. Tax Cert. No. _________________________________________ Petsa ng pagkakaloob: ________________________________________ Pook kung saan ipinagkaloob: __________________________________

Page 194: KWF Manwal ng Operasyon

KWF MANWAL NG OPERASYON194

KOMISYON SA WIKANG FILIPINO

KATIBAYAN NG NATAPOS NA PAGLALAKBAY

__________________________ Petsa VIRGILIO S. ALMARIO, NA Tagapangulo Pinatutunayan ko na natapos ang paglalakbay na pinahintulutan sa Itineraryo ng Paglalakbay Blg. _______________, na may petsang ___________________ alinsunod sa mga kondisyong nakasaad sa ibaba: Lubos na alinsunod sa pinagtibay na itineraryo. Napaikli gaya ng ipinaliwanag sa ibaba. Ang labis na kabayaran sa Halagang ________________ ay isinauli ayon sa O.R. Blg. _________________ na may petsang ______________________ Napalawig gaya ng ipinaliwanag sa ibaba. Naisumite ang karagdagang itineraryo. Iba pang pagbabago gaya ng ipinaliwanag sa ibaba. Paliwanag o Katwiran: ___________________________________________________________________________ _________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ Ebidensiya ng paglalakbay: Nagamit na mga tiket Katibayan ng pagdalo/pagharap Iba pa: ___________________ ___________________ Magalang na iniharap:

___________________________ (Pinuno o Kawani) Batay sa ebidensiya at impormasyong aking nalalaman, aktuwal na naisagawa ang paglalakbay. _______________________________ (Kagyat na Superbisor)

Page 195: KWF Manwal ng Operasyon

KWF MANWAL NG OPERASYON 195

Republika ng Filipinas Komisyon sa Wikang Filipino

ITINERARYO NG PAGLALAKBAY Pangalan: Katungkulan: LayuninngPaglalakbay: PETSA MGA LUGAR NA

PUPUNTAHAN (Destinasyon)

ORAS GASTOS Pag-alis Pagdating Sasakyan Pasahe Per Diem Kabuuang

Halaga

KABUUAN Pinatutunayankona: (1) Sinurikoangnabanggitnaitineraryo, (2) kailanganitosatrabaho, (3) makatwiranangsaklawnapanahon, at (4) marapatangsinisingilnagastos.

______________________ Superbisor

Inihandani: Pinagtibay:

VIRGILIO S. ALMARIO, NA Tagapangulo

Page 196: KWF Manwal ng Operasyon

KWF MANWAL NG OPERASYON196

KOMISYON SA WIKANG FILIPINO

Ulat ng Likidasyon

Bilang: Petsa: Responsibility Center Code:

Detalye Halaga

Kabuuang Halagang Nagastos Halaga ng Cash Advance gaya ng nakasaad sa Tseke Blg_______ at may petsang _____________

Halaga ng Ibinalik gaya ng nakasaas sa OR Blg. __________ at may petsang _____________

Halagang Sisingilin A. Pinatutunayang wasto

ang impormasyong nakasaad sa itaas

Kawani

B. Pinatutunayang na natamo ang layunin ng paglalakbay/cash advance Kagyat na Superbisor

C. Pinatutunayang kompleto at wasto ang lahat ng kalakip na dokumento

Punò, Yunit ng Akawnting