Upload
others
View
51
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
9 . S I N I F 89 K A R A F İ Z İ K
HAREKET:
Bir cismin seçilen bir noktaya göre zamanla yer de-
ğiştirmesine hareket denir.
Yer değiĢtirme:
Bir hareketlinin, son konumu ile ilk konumu arasın-
daki en kısa mesafesidir.
Alınan yol:
Bir hareketlinin hareketi sırasında gittiği toplam yola
denir.
Konum:
Herhangi bir noktanın, seçilen bir referans noktasına
göre yönlü uzaklığıdır.
Hız :)(
Bir cismin birim zamandaki yer değiştirme miktarıdır.
konumSon:X
konumİlk:X
tt
XX
t
X
2
1
12
12
Sürat ():
Bir cismin birim zamanda aldığı yola denir.
SüreGeçen
YolAlınanSürat
Ġvme :)a(
Birim zamanda, hızda meydana gelen değişmeye
ivme denir.
12
12
tt
VV
t
Va
KUVVET: )F(
Duran cisimleri hareket ettiren, hareket halindeki ci-
simleri durduran, uygulandığı cismin şeklini değişti-
ren etkiye kuvvet denir.
Kuvvet dinamometre ile ölçülür.
Birimi Newton (N)’dir. (SI birim sis.)
Doğada Dört Temel Kuvvet Vardır:
Elektromanyetik kuvvet
Güçlü nükleer kuvvet
Zayıf nükleer kuvvet
Kütle çekim kuvveti
1) Güçlü Nükleer Kuvvet:
Atomun çekirdeğini oluşturan, tüm parçacıkları bir
arada tutan çok şiddetli bir kuvvettir.
2) Zayıf Nükleer Kuvvet:
Pek çok parçacığın, hatta pek çok atom çekirde-
ğinin kararsız olmasının en önemli nedenidir.
Zayıf nükleer kuvvetin etki ettiği parçacık bozuna-
rak kendisiyle akraba bir parçacığa dönüşür.
Bu kuvvet kısa menzillidir.
Güneşin çekirdeğinde hidrojenin helyuma dö-
nüşmesinde bu kuvvet etkilidir.
3) Elektromanyetik Kuvvet:
Elektrik yüklü parçacıkların birbirine, birbirlerine
itme veya çekme şeklinde uyguladıkları, yüklerin-
den kaynaklanan bu kuvvetlere elektromanyetik
kuvvet denir.
Mıknatısın demir tozlarını çekmesi, elektroman-
yetik kuvvet sayesindedir.
Atom çekirdeğindeki protonların, dolanan elekt-
ronlarla arasındaki kuvvet bu kuvvettir.
KUVVET VE HAREKET Bölüm - 3
KUVVET VE HAREKET
KARA FİZ İK 9 . S IN I F 90
4) Kütle Çekim Kuvveti:
Evrendeki iki varlığın, kütlelerinden dolayı birbirle-
rine uyguladıkları kuvvettir. Aralarındaki uzaklık
ne olursa olsun, her iki kütle birbirlerine çekim
kuvveti uygular.
Güneşin çevresinde dolanan gezegenlerin düzen-
li ve sistemli bir şekilde dolanmasını sağlayan
kuvvet bu kuvvettir.
F -F
Ay
Dünya
d
m1
m2
sabiti çekim Genel G
Kg
Nm10.7,6G
d
m.m.GF
2
211
221
……………………………………………………………..
Bir cisme etki eden kuvvet, Temas gerektiren
ve Temas gerektirmeyen kuvvet olarak ikiye
ayrılır.
Temas Gerektiren Kuvvet:
Etki eden kuvvet ile etkilenen cisim arasında mut-
laka fiziksel temas olması gerekir.
Bir çocuğun masayı itmesi, bir futbolcunun topa
vurması gibi.
Temas Gerektirmeyen Kuvvet:
Aralarında fiziksel bir temas olmadan ortaya çı-
kan kuvvete denir.
Mıknatısın demir tozlarını çekmesi, iki mıknatısın
birbirlerini itmesi veya çekmesi gibi.
Ağaçtaki bir elmanın yere düşmesi, dünya ile ay
arasındaki çekim kuvveti bu kuvvete örnek olarak
verilebilir.
Hareketi nedeniyle birlikte inceleyen fizik dalına
DİNAMİK denir.
Dinamik, Newton’un hareket yasaları ile açıkla-
nabilmektedir.
Bir hareketlinin
hız – zaman grafiği
şekildeki gibidir. Ha-
reketli 0-12 saniye
aralığında kaç metre
yer değiĢtirmiĢtir?
Çözüm Hız – zaman grafiğinde alan, yer de-
ğiştirme miktarını verir.
X = .t = 20.12 = 240m
Bir cismin hız – za-
man grafiği şekilde-
ki gibidir. Cismin 0
– 8 saniye aralı-
ğında yer değiĢ-
tirmesi kaç metre-
dir?
Çözüm - t grafiğinde alan yer değiştirme
miktarını verir.
m9060304.152
4.15X
(m/s)
t(s)
15
04 8
(m/s)
t(s)
20
06 12
KUVVET VE HAREKET
9 . S IN I F K A R A F İ Z İ K 91
Doğrusal bir
yolda hareket
eden K ve M
cisimlerinin
konum – za-
man grafiği
şekildeki gibi-
dir. K ve M
cisimlerinin
hızları oranı K/M kaçtır?
Çözüm Konum – zaman grafiğinde eğim hızı
verir.
t5
X4
t2
X6
t
X
M
K
4
15
M
K
l. Hareket halindeki bir cisme dengelenmiş kuv-
vet etki ederse cisim durur.
ll. Güneş ve Dünya arasındaki kütle çekim kuv-
veti temas gerektirmeyen kuvvettir.
lll. Mıknatısın toplu iğneyi çekmesi temas gerek-
tirmeyen bir kuvvettir.
lV. Atomun çekirdeğini oluşturan tüm parçacıkları
bir arada tutan kuvvet, Zayıf nükleer kuvvettir.
V. Güneş sistemini bir arada tutan kuvvet, Kütle -
Çekim kuvvetidir.
Vl. Birim zamanda hızda meydana gelen değiş-
meye ivme denir.
Vll. Düzgün doğrusal hareket yapan cismin hızı-
na, sabit hızlı hareket denir.
Vlll.Hareketi nedenleri ile birlikte inceleyen fiziğin
bölümüne dinamik denir.
Yukarıdaki ifadelerden hangileri doğrudur?
Çözüml- Y V- D
ll- D Vl- D
lll- D Vll- D
lV-Y Vlll- D
Doğrusal bir
yolda, aynı
noktadan ha-
rekete başla-
yan C ve K
araçlarının hız
– zaman gra-
fiği şekildeki
gibidir. 5 sa-
niye sonra aralarındaki uzaklık kaç metredir?
Çözüm C ve K araçları zıt yönlü hareket etmiş-
lerdir.
m752
5.30X
m1002
5.40X
K
C
m175X
75100X
Durgun halden
harekete başla-
yan bir aracın
ivme-zaman gra-
fiği şekildeki gibi-
dir. Aracın 10 s.
sonunda hızı 1,
20 s. sonunda
hızı 2’dir. 1/2 oranı kaçtır?
Çözümİvme – zaman grafiğinde alan hız değişimini verir.
1 = 5.10 = 50 m/s
2 = 5.10 + 10.10 = 150m/s
3
1
150
50
2
1
10
010
t(s)
a(m/s2)
20
5
6
02t 5t
Konum(m)
X
4X
Zaman(s)
K
M0
K
40
30
5
C(m/s)
t(s)
KUVVET VE HAREKET
KARA FİZ İK 9 . S IN I F 92
İzmir – Uşak arası kuşbakışı 150 km, karayolu
uzunluğu 210 km’dir. Bir araç bu mesafeyi 3 saat-
te alıyor. Aracın sürat ve hızını bulunuz?
Çözüm
s/m503
150Hız
s/m703
210Sürat
Bir hareketlinin
hız – zaman gra-
fiği şekildeki gi-
bidir. Bu hare-
ketlinin 0 – 6 s.
aralığında orta-
lama hızı
m/s’dir?
Çözüm
SüreToplam
DeğiştirmeYerToplamhızOrtalam
s/m126
2448
62
2.24
2
4.24
Ort
Ort
Doğrusal yolda
giden cismin
hız – zaman
grafiği şekildeki
gibidir. Cismin
ortalama sürati
kaç m/s’dir?
Çözüm
s/m2510
5.205.30
SüreToplam
YolAlınanSürat
Doğrusal bir yolda 5 m/s ile koşan çocuk, dur-
makta olan aracın yanından geçtikten 20 s. sonra
araç 40 m/s sabit hızla harekete başlıyor. Araç
harekete baĢladıktan kaç saniye sonra çocu-
ğu yakalar?
Çözüm40 m/s
5 m/s 5 m/s
t
t
100 + 5t = 40t
100 = 35t
s7
20
35
100t
.
Ġvme –
zaman
grafiği ve-
rilen ara-
cın 9. sa-
niye so-
nunda hızı
kaç m/s’dir? (İlk hızı sıfır.)
Çözüm
a
0 Zaman
İvme
t
V = a.t
İvme – zaman grafiğinde e grafik ile zaman ekse-
ni arasında kalan alan hız değişimini verir.
V = V0 + a.t İlk hızı sıfır olduğu için
V = a.t = 5.9 = 45 m/s
40
24
6
(m/s)
t(s)
5
03 6
t(s)
a(m/s2)
9
010
(m/s)
20
30
5t(s)
KUVVET VE HAREKET
9 . S IN I F K A R A F İ Z İ K 93
20
02 6
Zaman
Hız
84
Bir aracın hız – zaman grafiği şekildeki gibidir.
Aracın 6 s. sonunda yer değiĢtirmesi kaç met-
redir?
ÇözümHız – zaman grafiğinde, grafik ile zaman ekseni
arasında kalan alan yer değiştirme miktarını verir.
X = V.t X = 20.6 = 120 m
Hız – zaman
grafiği veri-
len aracın
ivmesi kaç
m/s’dir?
Çözüm
2
2
s/m410
40a
s/m45
20a
t
Va
Durgun halde
hareket eden
cismin ivme-
zaman grafiği ve-
rilmiştir.
Buna göre;
K aralığında hızı sabittir.
M aralığında yavaşlamaktadır.
K aralığında hızlanmaktadır.
Yargılarından hangileri doğrudur?
Çözüma) K aralığında alan arttığı için hızı artar.
b) M aralığında alan arttığı için hızı artar.
Cevap= yalnız III
t(s)02t
(m/s)
-V
t 3t 4t
V
Hız – zaman grafiği verilen aracın, konum -
zaman grafiği nasıldır?
Çözüm
02t
-X
t 3t 4t
X
Zaman
Konum
a
0t 2t
K M
Zaman
İvme
0
40
20
5 10
(m/s)
t(s)
KUVVET VE HAREKET
KARA FİZ İK 9 . S IN I F 94
02t
-X
t 3t 4t
X
Konum
Zaman
Konum – zaman grafiği verilen aracın hız -
zaman grafiği nasıldır?
Çözüm
02t
-V
t 3t 4t
V
Hız
Zaman
Pınar: Bir cisim üzerine etki eden net kuvvet sıfır
ise, cisim hareket durumunu korur.
Ceren: Net bir kuvvet etkisi altında kalan cisim
ivmeli hareket yapar.
Mehmet: Her etki kuvvetine karşı bir tepki kuvveti
mevcuttur.
Yukarıdaki öğrenciler hangi hareket yasalarını
temsil etmektedirler?
Çözüm Pınar: Eylemsizlik yasası
Ceren: Temel yasa
Mehmet: Etki – Tepki yasası
16
04 8
Kuvvet(N)
İvme(m/s2)
X Y32
Kuvvet – ivme grafiği verilen X ve Y cisimleri-
nin kütlelerini bulunuz?
Çözüm F= m.a
kg48
32m
kg84
32m
a
Fm
Y
X
I. Statik sürtünme katsayısı, kinetik sürtünme
katsayısından büyüktür.
II. Sürtünme kuvveti her zaman hareket yönüne
terstir.
III. Sürtünme kuvveti cisimleri hareket ettirmez.
IV. Sürtünme kuvveti yüzeyin cinsine bağlıdır.
Yukarıdakilerden hangileri doğrudur?
Çözüm Cevap: I, II, III ve IV
KUVVET VE HAREKET
9 . S IN I F K A R A F İ Z İ K 95
Hız – zaman
grafiği şekil-
deki gibi olan
hareketi ile
ilgili olarak;
I. Düzgün
yavaşla-
yan hare-
ket yapmaktadır.
II. İvmesi negatiftir.
III. Düzgün hızlanan hareket yapmaktadır.
Yargılarından hangileri doğrudur?
A) I ve II B) I ve III C) II ve III D) I, II ve III
ÇözümGrafikte cismin hızı azalmaktadır. Hız grafiği, za-
man eksenine yaklaşıyor. Zaman arttıkça hız
azalmaktadır. Yani düzgün doğrusal yavaşlayan
hareket yapmaktadır.
Cismin hızı yavaşladığı için ivmesi negatiftir. ya-
vaşlayan hareketlerde ivme negatiftir.
Cevap: I ve II, (A)
Düzgün
doğrusal
yavaşlayan,
hareket ya-
pan cismin
hız – zaman
grafiği şe-
kildeki gibi-
dir. Cismin
ivme – zaman grafiği nasıldır?
0
-5
6
-a
t(s)
a(m/s2)
5
06
a(m/s2)A)
t(s)
10
06
a(m/s2)B)
t(s)
C)
t(s)0
-10
6
-a
a(m/s2)D)
Çözüm
2
2
2
12
12
s
m5
6
30
06
300aaralığındas60
s
m5
4
20
04
3010aaralığındas40
s
m5
2
10
02
3020aaralığındas20
tt
VV
t
Va
değişimiZaman
değişimiHızİvme
hız, düzgün
yavaşladığı
için ivme sabit-
tir ve negatiftir.
Doğru cevap
C’dir.
0642
-5
a
-a
t(s)
0t
Zaman
Hız
V
(m/s)
0
30
20
10
2 4 6
t(s)
KUVVET VE HAREKET
KARA FİZ İK 9 . S IN I F 96
V
0
t 2t
Zaman
Hız
3t
l ll lll
Hız – zaman grafiği Ģekildeki gibi olan hare-
ketlinin I, II, III aralıklarındaki hareketiyle ilgili
aĢağıdakilerden hangisi doğrudur?
I II III
A) Hızlanan Sıfır Yavaşlayan
B) Sabit Sıfır Sabit
C) Hızlanan Sabit Yavaşlayan
D) Sabit Sabit Sabit
E) Sabit Sabit Sabit
ÇözümI. Cisim düzgün doğrusal hızlanan hareket
yapmaktadır.
II. Cisim sabit hızlı hareket yapmaktadır.
III. Cisim düzgün doğrusal yavaşlayan hareket
yapmaktadır.
Cevap: C
0
-10
1 3 4
10
Zaman
Hız
l ll lll
lV
Hız – zaman grafiği Ģekildeki gibi olan hare-
ketli ile ilgili olarak aĢağıdakilerden hangisi
yanlıĢtır?
A) I aralığında cismin hızı artmaktadır.
B) II aralığında cismin ivmesi sabittir.
C) II aralığında cismin hızı sabittir.
D) IV aralığında cismin hızı artmaktadır.
E) III aralığında cismin hızı azalmaktadır.
Çözüm
I aralığında cismin hızı artmakta, ivmesi sabittir.
II aralığında cismin hızı sabit, ivmesi sıfırdır.
III aralığında cismin hızı azalıyor, ivmesi sabittir.
IV aralığında cismin hızı artıyor, ivmesi sabittir.
Cevap B (II aralığında ivme sıfırdır.)
X(m)
t(s)
32
0
4
K
X(m)
t(s)
24
06
L
Hareketli K ve L cisimlerine ait konum – zaman
grafiği şekildeki gibidir. K cisminin hızının, L
cisminin hızına oranı VK/VL kaçtır?
Çözüm
s/m2:Cevaps/m24
8
V
V
s/m46
24V
s/m84
32V
Zaman
YolHız
L
K
L
K
Hareketli K ve L
cisimlerinin ko-
num – zaman gra-
fiği şekildeki gibi-
dir. K cisminin
hızının L cismi-
nin hızına oranı
VK/VL kaçtır?
Çözüm
s/m2:Cevaps/m24
8
V
V
s/m410
40Vs/m8
8
40V
L
K
LK
t(s)
40
05 10
X(m)LK
KUVVET VE HAREKET
9 . S IN I F K A R A F İ Z İ K 97
Yol – zaman gra-
fiği Ģekildeki gibi
olan hareketlinin
8s sonundaki al-
dığı yol kaç met-
redir?
A) 80 B) 115 C) 128 D) 144 E) 156
ÇözümGrafikte görüldüğü gibi 5s. sonunda aldığı yol 80
m. dir.
Yol = hız x zaman X = V.t
Cismin hızını bulalım.
s/m165
80V
Zaman
YolHız
X = V.t = 16.8 = 128 m. olur.
Yol – zaman grafiği
Ģekildeki gibi olan K
ve L hareketlileri ile
ilgili olarak aĢağıda-
kilerden hangisi yan-
lıĢtır?
A) K cisminin 4s. sonunda aldığı yol 24 m. dir.
B) L cisminin 6 s. sonunda aldığı yol 48 m. dir.
C) K cisminin hızı 6 m/s dir.
D) L cisminin hızı 12 m/s dir.
ÇözümGrafikte görüldüğü gibi;
K cisminin 4s. aldığı yol 24 m.
L cisminin 6s. aldığı yol 48 m.
Cisimlerin hızlarını bulalım;
K cisminin hızı s/m64
24
t
XV
L cisminin hızı s/m86
48
t
XV
D şıkkında cismin hızı 12 m/s değil, 8 m/s olacak.
Doğru cevap D şıkkıdır.
Bir bisikletli önce güneye 30 m. sonra da doğuya
40 m. hareket ediyor. Hareketi baĢlangıç nokta-
sına göre kaç metre yer değiĢtirmiĢtir?
A) 10 B) 30 C) 50 D) 70 E) 100
ÇözümBisikletli güneye 30 m.,
doğuya 40 m. hareketi
şekildeki gibi çizilmiştir.
Yer değiĢtirme: Son ko-
num ile ilk konum arasın-
daki hareket idi.
Buradan pisagor bağıntısını uygularsak;
c2 = a
2 + b
2 c
2 = 30
2 + 40
2
c2 = 900 + 1600 c
2 = 2500 c = 50 m.
0
1 2
X(m)
3
t(s)
10
20
Konum – zaman grafiği verilen aracın hız –
zaman grafiği nasıldır?
ÇözümX – t grafiğinde
eğim hızı verir.
48
0
24
4 6
L
K
t(s)
X(m)
X(m)
t(s)
80
0
L
5
50 m
ca
b
40 m30 m
0
1 2
(m/s)
3
t(s)
20
-10
KUVVET VE HAREKET
KARA FİZ İK 9 . S IN I F 98
0
2 6
(m/s)
10
t(s)
60
30
Hız – zaman grafiği Ģekildeki gibi olan aracın
(0-10) saniye arasındaki ortalama hızı kaç
m/s’dir?
Çözüm
0
2 6
(m/s)
10
t(s)
60
30
120m
240m
-30m
- t grafiğinde alan yer değiştirmeyi verir.
s/m33
10
330
t
x
m33024012030x
ort
Başlangıçta yan
yana olan K ve M
araçlarının (-t)
grafiği şekildeki gi-
bidir. 12 saniye
sonunda araların-
daki uzaklık kaç
metredir?
Çözüm
0
50
20
K
420 m
t(s)
(m/s)
12
0
20M
t(s)
(m/s)
12
120 m
X = 420 – 120 = 300 m
……………………………………………………………..
0
3 6
(m/s)
9
t(s)
15
10
25
Hız – zaman grafiği verilen aracın, 9 saniye
sonunda aldığı yol kaç metredir?
ÇözümHız – zaman grafiğinde alan, aldığı yolu verir.
X = 10.3 + 25.3 + 15.3 = 150 m
0
2 4
(m/s)
6
t(s)
30
20
-10
Hız – zaman grafiği verilen aracın 6 saniye
sonundaki yer değiĢtirmesi kaç metredir?
Çözüm X = 30.2 – 10.2 + 20.2 = 80 m
0
50
20
K
M
t(s)
(m/s)
12
KUVVET VE HAREKET
9 . S IN I F K A R A F İ Z İ K 99
Durgun halden hare-
kete geçen aracın
ivme - zaman grafiği
şekildeki gibidir. Bu
aracın 4 saniye so-
nunda aldığı yol kaç metredir?
Çözüm
(a – t) grafiğinde alan hız değişimini verir. ( - t)
grafiğinde alan yer değiştirme miktarını verir.
m642
4.32X ..
Durgun
halden ha-
rekete baş-
layan ara-
cın ivme –
zaman gra-
fiği şekil-
deki gibidir. Bu aracın 30 saniye sonundaki yer
değiĢtirmesi kaç metredir?
ÇözümX = 300 + 750 +
900 = 1950 m
..
0
10 20
(m/s)
30
t(s)
60
90
300m
750m
900m
0
4
a(m/s2)
t(s)
8
0
10 20 30
t(s)
3
6
a(m/s2)
KUVVET VE HAREKET
KARA FİZ İK 9 . S IN I F 100
( ) 1. Sabit hızla hareket yapan, düzgün doğrusal
hareket yapar.
( ) 2. Düzgün hızlanan bir aracın ivmesi sabittir.
( ) 3. Sabit ivmeli hareket yapan cismin hızı sabittir.
( ) 4. Bir cismin son konumu ile ilk konumu arasın-
daki vektörel farka yer değiştirme denir.
( ) 5. Cismin hareketi sırasında izlediği yola, cismin
konumu denir.
( ) 6. Sürtünmesiz yatay zeminde bir cisme, zemine
paralel kuvvet etki ederse cisim sabit hızlı ola-
rak hareket eder.
( ) 7. Sürtünme kuvveti, her zaman cisimlerin hare-
ket yönüne terstir.
( ) 8. Sürtünme kuvvetinin cisimleri hareket ettirme
özelliği de vardır.
( ) 9. Statik sürtünme kuvveti, kinetik sürtünme
kuvvetinden büyüktür.
( ) 10. Düzgün hızlanan harekette hız-zaman grafiği-
nin eğimi ivmeyi verir.
( ) 11. Düzgün yavaşlayan harekette hız-zaman gra-
fiğinin eğimi konumunu verir.
( ) 12. Bir aracın gittiği yolun, hareket süresine oranı
süratini verir.
( ) 13. Hız – zaman grafiğinde grafik ile zaman ek-
seni arasında kalan alan ortalama hızı verir.
( ) 14. Bir aracın yer değiştirme miktarının hareket
süresine oranı aracın hızını verir.
( ) 15. Bir araç, eşit zaman aralıklarında eşit yer de-
ğiştirme yapıyorsa düzgün hızlanan hareket
yapmaktadır.
( ) 16. Kuvvet Galvanometre ile ölçülür.
( ) 17. Cisimlerin şekillerini değiştiren, hareket halin-
deki cisimleri durduran, cisimlerin hareket
doğrultularını değiştiren etkiye kuvvet denir.
( ) 18. Ay’ın, Dünya çevresinde hareket edebilmesi,
kütle çekim kuvveti sayesindedir.
( ) 19. Atomun taneciklerini bir arada tutan güçlü
kuvvete, güçlü nükleer kuvvet denir.
( ) 20. Yüklü parçacıkların birbirine uyguladıkları itme
ve çekme kuvvetine elektro manyetik kuvvet
denir.
( ) 21. Mıknatısların demir tozlarını çekmesi, elektro
manyetik kuvvet sayesindedir.
1-D 2-D 3-Y 4-D 5-Y 6-Y 7-D 8-Y 9-D 10-D 11-Y 12-D 13-Y 14-D 15-Y 16-Y 17-D 18-D 19-D 20-D 21-D
AġAĞIDAKĠ CÜMLELERĠ DOĞRU VEYA YANLIġ OLARAK ĠġARETLEYĠNĠZ.
KUVVET VE HAREKET
9 . S IN I F K A R A F İ Z İ K 101
1. Yolda yürüyebilmemizi, araçların hareketini
sağlayan kuvvet …………………… kuvvetidir.
2. Bir cismin yaptığı yer değiştirmenin, yer değiş-
tirme zamanına oranına ……………………
denir.
3. Kütle çekim kuvveti doğadaki ………………
kuvvetlerden bir tanesidir.
4. Bir hareketlinin hareket süresince katettiği
mesafeye …………………… denir.
5. Bir cismin, birim zamanda hızında meydana
gelen değişime …………………… denir.
6. ,)saniye(
metre2
…………………… birimidir.
7. Bir at arabasının atları, arabayı çekerek hare-
ket ettirmesi …………………… kuvvettir.
8. Bir mıknatısın yakındaki toplu iğneyi çekmesi
…………………… kuvvettir.
9. Yapay bir uydunun Dünya çevresinde sabit bir
yörüngede dönmesi …………………… kuv-
veti sayesindedir.
10. Yukarıya atılan taşın tekrar yere düşmesi,
…………………… kuvveti sayesindedir.
11. Duran cisimleri hareket ettiren, hareket halin-
deki cisimleri durduran, yönünü değiştiren et-
kiye …………………… denir.
12. Seçilen bir referans noktasına göre cismin bu-
lunduğu yere …………………… denir.
13. Bir aracın seçilen bir noktaya göre zamanla
yer değiştirmesine …………………… denir.
14. Hareket halindeki bir cisim üzerine etki eden
net kuvvet sıfır ise o cisim ……………………
olarak hareket eder.
15. Net bir kuvvet etkisinde kalan cisim …………
hareket eder.
16. Kütle çekim kuvveti, kütlelerin çarpımı ile doğ-
ru, aralarındaki uzaklığın karesi ile …………
orantılıdır.
17. İvme, …………………… bir büyüklüktür.
18. ,saniye
metre ……………………, birimidir.
19. Hız – zaman grafiğinde, hız vektörü zaman
ekseninden uzaklaşıyorsa, cisim ……………
hareket yapar.
20. Hız – zaman grafiğinde, hız vektörünün za-
man eksenini kesip geçtiği yerde cisim
…………………… değiştirmiştir.
1) Sürtünme 2) Hızı 3) Temel 4) Aldığı yol 5) İvme 6) İvme 7) Temas gerektiren 8) Temas Gerektirmeyen 9) Kütle Çekim 10) Yer Çekim 11) Kuvvet 12) Konumu 13) Hareket 14) Sabit hızlı 15) İvmeli 16) Ters 17) Vektörel 18) Hız 19) Hızlanan 20) Yön
AġAĞIDAKĠ BOġLUKLARA UYGUN KELĠMELERĠ YERLEġTĠRĠNĠZ.
KUVVET VE HAREKET
KARA FİZ İK 9 . S IN I F 102
TEST A
1)
3X
0
C
t
K
Konum
Zaman
-2X
Konum – zaman grafiği verilen K ve C araçla-
rının 3t anında aralarındaki uzaklık kaç X olur?
2)
X(m)
0
C
t(s)
M-16
20
4
8
Konum – zaman grafiği verilen C ve M araçla-
rının 10. saniye anında aralarındaki uzaklık
kaç metredir?
0
15
25
t(s)
(m/s)
3 6 9 15
Hız – zaman grafiği verilen araç, (0-15) saniye
aralığında kaç metre yer değiĢtirmiĢtir?
4)
04
(m/s)
10t(s)
8
2
24
-12
Doğrusal yolda hareket yapan bir aracın hız –
zaman grafiği şekildeki gibidir. (0-10) saniyeler
arasında ortalama hızı kaç m/s’dir?
ÇÖZÜM:
(15x)
ÇÖZÜM:
(78)
ÇÖZÜM:
(255)
ÇÖZÜM:
(6)
KUVVET VE HAREKET
9 . S IN I F K A R A F İ Z İ K 103
5)
4
08
t(s)
5
15
a(m/s2)
10
Doğrusal yolda durgun halden harekete başlayan
bir aracın ivme – zaman grafiği şekildeki gibidir.
15 saniye sonunda bu aracın hızı kaç m/s’dir?
6)
0
7 10
-8
5
10
t(s)
a(m/s2)
İlk hızı 10 m/s olan, doğrusal hareket yapan cis-
min ivme – zaman grafiği verilmiştir. Bu cismin
10 saniye sonunda hızı kaç m/s olur?
7)
0
(m/s)
t(s)5 10
Doğrusal yolda hareket eden bir aracın hız za-
man grafiği şekildeki gibidir. Aracın (0-10) saniye
arası yer değiştirmesi 150 metredir. Bu aracın
yavaĢlama ivmesi kaç m/s2 dir?
8)
60 m/s
280 metre
Otobüs ve bisikletli şekildeki konumdan birbirleri-
ne doğru harekete başlıyorlar. Harekete başladık-
tan 4 saniye sonra karşılaşıyorlar. Bisikletlinin
hızı kaç m/s dir?
ÇÖZÜM:
(95)
ÇÖZÜM:
(10)
ÇÖZÜM:
(4)
ÇÖZÜM:
(10
KUVVET VE HAREKET
KARA FİZ İK 9 . S IN I F 104
TEST - 1
1)
1
X
Y
X
Y
K L
100 m
60 m2
X ve Y araçları aynı anda K hizasından sabit hız-
larla harekete başlayıp, aynı anda L hizasından
geçiyor.
Buna göre;
I. X ve Y’nin yer değiştirmeleri eşittir.
II. X ve Y’nin süratları eşittir.
III. X ve Y’nin hızları eşittir.
Yargılarından hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III
D) II ve III E) I, II ve III
2)
TEMEL KUVVETLER
Güçlü NükleerKuvvet
Kütle ÇekimKuvveti
Zayıf NükleerKuvvet
Yukarıdaki kutulara dört temel kuvvetten üçü
yazılmıĢtır. BoĢ kutuya yazılacak eksik kuvvet
hangisidir?
A) Sürtünme Kuvveti
B) Eylemsizlik Kuvveti
C) Etki – Tepki Kuvveti
D) Elektromanyetik Kuvvet
E) Nükleer Kuvvet
3) I. Yolcu almak için yavaşlayan otobüs
II. Sürati sabitlenmiş olarak giden tren
III. Ağaçtan düşen portakal
IV. Havalanmak için harekete başlayan uçak
Yukarıdaki hareketlerin hangilerinde hızın bü-
yüklüğü artmaktadır?
A) I ve II B) III ve IV C) I, II ve III
D) II, III ve IV E) I, III ve IV
4)
40 metre
30 metre
LK
Bir çocuk sabit süratle K noktasından harekete
başlayıp, şekildeki yörüngeyi izleyerek L noktası-
na 10 saniyede ulaşıyor.
Buna göre;
I. Çocuk 40 metre yer değiştirmiştir.
II. Çocuğun hızı, 4 m/s’dir.
III. Çocuğun sürati 7 m/s’dir.
IV. Çocuğun gittiği yol 50 metredir.
Yukarıdaki ifadelerden hangileri doğrudur?
A) I, II, III ve IV B) I, III ve IV C) I ve II
D) II ve III E) II, III ve IV
KUVVET VE HAREKET
9 . S IN I F K A R A F İ Z İ K 105
5) Doğrusal yolda hareket eden cisim, eşit zaman
aralıklarında eşit yol alıyorsa, cismin bu hareketi-
ne ………………….. hareket denir.
Yukarıdaki ifadede boĢ bırakılan yere yazılabi-
lecek en uygun kelime aĢağıdakilerden hangi-
sidir?
A) Hızlanan B) Yavaşlayan
C) Sabit ivmeli D) Artan ivmeli
E) Sabit hızlı
6)
HAREKET KAVRAMLARI
Konum
Hız
İvme
P
R
Yukarıda bazı hareket kavramları verilmiĢtir.
BoĢ olan P ve R kutularına hangi hareket kav-
ramları yazılmalıdır?
P R
A) Sürat Sıcaklık
B) Özkütle Isı
C) Sürat Yer değiştirme
D) Alınan yol Termometre
E) Kuvvet Hacim
7)
12 m
8 m2 m/s
3 m/s
Uzunlukları 12 metre ve 8 metre olan iki araç pa-
ralel yollarda sabit hızlarla birbirlerine zıt yönde
hareket ediyorlar. Araçlar Ģekildeki konumdan
kaç saniye sonra birbirlerini tamamen geçer-
ler?
A) 2 B) 4 C) 5 D) 7 E) 10
8)
14 m
10 m
5 m/s
8 m/sK
M
Uzunlukları 14 metre ve 10 metre olan iki araç
paralel yollarda sabit hızlarla aynı yönde hareket
etmektedirler.
K aracı L aracını, Ģekildeki konumdan kaç sa-
niye sonra tamamen geçer?
A) 10 B) 8 C) 4 D) 2 E) 3
4
9)
120 m
LK
30 m/s 10 m/s
Doğrusal yolda hareket eden K ve L araçları sabit
hızlı hareket etmektedirler.
Şekildeki konumdan harekete başlayan araçlar-
dan K aracı L'yi yakaladığında, L aracı kaç met-
re yol almıĢ olur?
A) 30 B) 50 C) 60 D) 80 E) 120
10) I. Sabit hızla giden bisiklet
II. Dağ yamacından kayakla iniş yapan sporcu
III. Kalecinin duran topa vurmasıyla topun yaptığı
hareket
Yukarıdaki ifadelerden hangileri dengelenmiĢ
kuvvet etkisindeki harekete örnektir?
A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve III
D) II ve III E) I, II ve III
1-C 2-D 3-B 4-C 5-E 6-C 7-B 8-B 9-C 10- A
KUVVET VE HAREKET
KARA FİZ İK 9 . S IN I F 106
TEST - 2
1) I. Bir cismin, bir noktaya göre yer değiştirmesine
hareket denir.
II. Sürat ve hız vektörel büyüklüktür.
III. Yer değiştirme vektörel büyüklüktür.
Yukarda ki ifadelerden hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
D) I ve III E) II ve III
2) I. Kütle çekim kuvveti, doğadaki temel kuvvet-
lerden biridir.
II. Bir aracın yaptığı yer değiştirmenin zamana
oranı hızı verir.
III. Bir cismin, konumundaki değişim ivmeyi verir.
Yukarda ki ifadelerden hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
D) I ve III E) II ve III
3) AĢağıdakilerden hangisi ivmeyi ifade eden bir
tanımdır?
A) Cismin hareketi boyunca aldığı yol.
B) Birim zamanda alınan yol.
C) Birim zamanda hız değişimi.
D) Birim zamandaki yer değiştirme.
E) Birim zamanda harcanan enerji.
4) I. Duran bir aracın hızlanması.
II. Havalanan uçak.
III. Ağaçtan düşen elma.
IV. Sürati sabitlenmiş olarak giden araç.
Yukarda ki hareketlerin hangisinde, hızın bü-
yüklüğü sabit kalmaktadır?
A) Yalnız IV B) III ve IV C) I ve III
D) I,II ve IV E) I, III ve IV
5) I. Mıknatısın aynı kutupların birbirini itmesi te-
mas gerektirmeyen kuvvettir.
II. Ağırlık, kütle çekim kuvvetinden kaynaklanır.
III. Dünya ile Ay arasındaki kuvvete kütle çekim
kuvveti denir.
Yukarıdaki ifadelerden hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B) I ve II C) II ve III
D) I ve III E) I, II ve III
6) I. Güçlü nükleer kuvvet doğadaki en güçlü kuv-
vettir.
II. Mıknatısların uyguladığı kuvvet, elektroman-
yetik kuvvettir.
III. Zayıf nükleer kuvvet çok kısa menzillidir.
Yukarıdaki ifadelerden hangileri doğrudur?
A) I, II, III B) II ve III C) I ve II
D) I ve III E) Yalnız III
KUVVET VE HAREKET
9 . S IN I F K A R A F İ Z İ K 107
7)
t 2t
Zaman
Konum
X
0
Konum – zaman grafiği verilen aracın hız –
zaman grafiği nasıldır?
A)
0t
Hız
C)
E)
2t
0t 2t
Zaman
Hız
Zaman
B)
0
D)
t 2t
Hız
Zaman
0t 2t
Hız
Zaman
0t
Hız
2t
Zaman
8)
t 2t
Zaman0
3t
Hız
Doğrusal yolda hareket eden aracın hız – zaman
grafiği verilmiştir. Bu aracın yol – zaman grafiği
nasıldır?
A)
C)
E)
B)
0t
Yol
3tZaman
2t
x
0t
Yol
3tZaman
2t
x
0t
Yol
3tZaman
2t
x
2xD)
0t
Yol
3tZaman
2t
x
0t
Yol
3tZaman
2t
x
9)
20
0
(m/s)
t(s)
10
Doğrusal yolda hareket eden aracın hız – zaman
grafiği verilmiştir. Bu aracın (0-20) saniyeler
arası yer değiĢtirmesi kaç metredir?
A) 600 B) 350 C) 300 D) 200 E) 150
10)
X(m)
0 t(s)
200
20
100
40
Konum – zaman grafiği verilen aracın hızı kaç
m/s’dir?
A) 2,5 B) 5 C) 10 D) 20 E) 50
11)
0 t(s)
64
4
32
8
(m/s)
Hız – zaman grafiği verilen aracın ivmesi kaç
m/s2’dir?
A) 2 B) 4 C) 8 D) 10 E) 16
1-D 2-C 3-C 4-A 5-E 6-A 7-A 8-C 9-B 10- B 11-C
KUVVET VE HAREKET
KARA FİZ İK 9 . S IN I F 108
TEST - 3
1. Doğrusal yolda
hareket eden
cismin hız –
zaman grafiği
şekildeki gibidir.
Bu cismin (0-6)
saniye arası
ortalama hızı kaç m/s'dir?
A) 7 B) 8 C) 9 D) 10 E) 12
2)
X(m)
0 t(s)
-50
250
10
Doğrusal bir yolda, aracın yer değiştirme – za-
man grafiği verilmiştir. Bu araç (0-10) saniyeler
arasında yer değiĢtirmesi kaç metredir?
A) 300 B) 250 C) 200 D) 150 E) 100
3.
P15 m/s
R25 m/s
400 mK L
P ve R araçları sabit hızlarla birbirlerine doğru K
ve L noktalarından harekete başlıyorlar. Araçla-
rın yanyana geldiklerinde P aracının K nokta-
sına uzaklığı kaç metredir?
A) 150 B) 175 D) 200 D) 225 E) 260
4)
2 4
50
0
t(s)
X(m)
K20
0
t(s)
(m/s)
M
2 4
K ve M araçlarının konum-zaman ve hız-zaman
grafikleri şekildeki gibidir.
Bu araçlar arası uzaklık 4 s. Sonunda kaç met-
redir?
A) 10 B) 20 C) 30 D) 40 E) 70
5)
KX(m)
0 t(s)
100
20 40
M
Doğrusal yörüngede hareket eden K ve M araçla-
rının yol – zaman grafiği verilmiştir. 20. saniyede
araçlar arası uzaklık kaç metredir?
A) 0 B) 20 C) 50 D) 100 E) 150
6)
X(m)
0 t(s)
15
150
X(m)
0 t(s)
20
240M
K
Aynı noktadan aynı anda harekete başlayan M ve
K araçlarının konum – zaman grafiği verilmiştir.
Harekete baĢladıktan 25 saniye sonra arala-
rındaki uzaklık kaç metredir?
A) 550 B) 325 C) 250 D) 125 E) 50
t(s)
(m/s)
0
6
12
2 4 6
KUVVET VE HAREKET
9 . S IN I F K A R A F İ Z İ K 109
7.
K
L
M
X
Y
2d 2dd
Şekildeki konumdan aynı anda sabit hızlarla ge-
çen K, L, M araçları X-Y doğrusuna aynı anda
ulaşıyorlar.
Araçların hızları arasındaki iliĢki nedir?
A) L=M>K B) K>L>M C) K=L=M
D) K>M>L E) M>K>L
8)
120
(m/s)
t(s)
10
6 18
20
30
Doğrusal yörüngede hareket eden cismin hız –
zaman grafiği verilmiştir. Bu aracın (0-18) sani-
yeler arası yer değiĢtirmesi kaç metredir?
A) 160 B) 220 C) 240 D) 300 E) 360
9)
0
(m/s)
t(s)
30
15
4 8 12 16
Doğrusal yörüngede hareket eden aracın hız –
zaman grafiği verilmiştir. Araç 16 saniyede ha-
rekete baĢladığı noktadan kaç metre uzaklaĢ-
mıĢtır?
A) 240 B) 300 C) 360 D) 380 E) 420
10)
M
K m
L
Sürtünmesiz ortamda K-L yolu, L-M yolunun
uzunluğunun iki katıdır. K noktasından serbest bı-
rakılan aracın K-L arasını alma süresi t1, L-M
arasını alma süresi t2 ise 2
1
t
t oranı kaçtır?
A) 4 B) 2 C) 1 D) 2
1 E)
2
3
11)
X(m)
0 t(s)
40
600
P
X(m)
0 t(s)
30
950S
50
P ve S araçlarının konum – zaman grafikleri şe-
kildeki gibidir. Bu araçların hızları oranı P/S
kaçtır?
A) 3
5 B)
2
3 C)
3
2 D)
2
1 E)
5
2
12. Bir aracın hız grafiği
şekildeki gibidir. Bu
araç duruncaya ka-
dar kaç metre yer
değiĢtirmiĢtir?
A) 32 B) 36 C) 38 D) 40 E) 42
1-B 2-A 3-A 4-A 5-C 6-E 7-D 8-E 9-C 10- A 11-D 12-B
0
6
(m/s)
t(s)
3
12
KUVVET VE HAREKET
KARA FİZ İK 9 . S IN I F 110
TEST - 4
1) K ve M araçla-
rının
konum – za-
man grafiği şe-
kildeki gibidir. 8
saniye sonun-
da araçlar ara-
sı uzaklık kaç metredir?
A) 100 B) 50 C) 40 D) 30 E) 0
2. Doğrusal yol-
da hareket
eden K ve M
araçlarının
konum – za-
man grafiği
şekildeki gibi-
dir.
(0-t) zaman aralığında M'nin ortalama hızı
ise, K'nın ortalama hızı kaç 'dir?
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 6
3)
X
0
t 2t 3t
K
Zaman
Konum
Konum – zaman grafiği verilen bir hareketli,
hangi zaman aralığında baĢlangıç noktasın-
dan uzaklaĢmaktadır?
A) K B) R C) K,M
D) K, R E) K, M, R
4)
x
0t 2t
Konum
3t 4t
2x
Zaman
Konum – zaman grafiği verilen hareketli hangi
zaman aralıklarında durmuĢtur?
A) 0-t, 2t-3t B) 3t-4t C) 0-t, t-2t
D) t-2t E) 0-t, 2t-3t, 3t-4t
5)
0
t 2t
Hız(m/s)
3t
Zaman(s)
2
Sürtünmesiz ortamda bir cismin hız – zaman gra-
fiği şekildeki gibidir. Cismin hızı hangi zaman
aralığında artmıĢtır?
A) 0-t B) t-2t C) 2t-3t
D) 0-t, 2t-3t E) 0-2t
6)
0t 2t
Hız(m/s)
3t
Zaman(s)
K
Bir cismin hız – zaman grafiği şekildeki gibidir.
Hangi aralıkta cisim harekete baĢladığı nokta-
dan uzaklaĢmaktadır?
A) N B) K C) K, M
D) K, R E) K, M, R
0
40
-10
8
K
Konum(m)
Zaman(s)M
Zaman
Konum
K
M
0
X
5X
t
KUVVET VE HAREKET
9 . S IN I F K A R A F İ Z İ K 111
7)
0
t 2t
Hız(m/s)
3t
Zaman(s)
Yatay, sürtünmesiz yolda hareket eden cismin hız
– zaman grafiği şekildeki gibidir. Hangi aralıkta
cisim baĢlangıç noktasından uzaklaĢmakta-
dır?
A) t-2t, 2t-3t B) 0-t, t-2t C) 2t-3t
D) 0-t, 2t-3t E) 0-t
8)
0
t 2t
Hız(m/s)
3tZaman(s)
3
2
Yatay bir yolda hareket eden cismin hız – zaman
grafiği şekildeki gibidir. Cismin yer değiĢtirmesi
0-t aralığında X ise, 0-3t aralığında kaç X olur?
A) 5 B) 6 C) 6,5 D) 8 E) 8,5
9)
0
2 4
(m/s)
6
t(s)
8
5
15
Bir cismin hız – zaman grafiği şekildeki gibidir.
Cismin (0-8)s arası yer değiĢtirmesi kaç met-
redir?
A) 65 B) 75 C) 85 D) 95 E) 115
10) Yatay bir yolda
hareket eden cis-
min hız – zaman
grafiği şekildeki
gibidir.
04
(m/s)
12t(s)
82
20
-10
Cismin baĢlangıç noktasına göre yer değiĢ-
tirmesi kaç metredir?
A) 40 B) 60 C) 70 D) 80 E) 90
11)
05
(m/s)
15Zaman (s)
10
20
10
-10
N
M
M ve N araçlarının hız – zaman grafiği şekildeki
gibidir. 15. saniyede araçlar arası uzaklık kaç
metredir? (t= 0 anında araçlar yan yana)
A) 125 B) 175 C) 200 D) 225 E) 250
12)
04
(m/s)
2Zaman (s)
20
40
-30
K
M
t=0 anında aynı noktadan harekete başlayan
araçların hız – zaman grafiği verilmiştir. 4 saniye
sonunda K ve M araçları arası uzaklık kaç
metredir?
A) 160 B) 190 C) 210 D) 220 E) 240
KUVVET VE HAREKET
KARA FİZ İK 9 . S IN I F 112
13) Durgun halden
harekete ge-
çen bir cismin
ivme-zaman
grafiği şekilde-
ki gibidir. 20
saniye so-
nunda cismin hızı kaç m/s’dir?
A) 40 B) 80 C) 120 D) 140 E) 150
14) Durgun
halden
harekete
geçen bir
cismin iv-
me-
zaman
grafiği şe-
kildeki gibidir. 10 saniye sonunda cismin yer
değiĢtirmesi kaç metredir?
A) 115 B) 135 C) 155 D) 165 E) 175
15) Aynı nokta-
dan harekete
başlayan K ve
M araçlarının
hız – zaman
grafiği şekil-
deki gibidir. 8
saniye so-
nunda araçlar arası uzaklık kaç metredir?
A) 105 B) 120 C) 140 D) 150 E) 175
16) Düzgün yavaş-
layan bir aracın
hız – zaman
grafiği şekildeki
gibidir. Araç
durduğunda
kaç metre yer
değiĢtirmiĢtir?
A) 800 B) 600 C) 500 D) 400 E) 300
17) Doğrusal bir yolda, Burak 6 m/s sabit hızla Ce-
lal’in yanından geçtikten 5 saniye sonra, Celal 10
m/s sabit hızla Burak’ın arkasından koşmaya
başlıyor. Celal, Burak’ı kaç saniye sonra yaka-
lar?
A) 2,5 B) 5 C) 7,5 D) 8 E) 10
18) t = 0 anında yan
yana olan ve doğru-
sal yolda hareket
eden K ve M araçla-
rının hız zaman gra-
fiği şekildeki gibidir.
40
0
5
Hız (m/s)
24
Zaman (s)
K
M
5. saniye sonunda araçların birbirlerine göre
konumu nedir?
A) K aracı 20 metre önde
B) K aracı 40 metre önde
C) Yanyanalar
D) K aracı 20 metre geride
E) K aracı 60 metre geride
1-B 2-D 3-A 4-D 5-A 6-E 7-B 8-C 9-A 10-E 11-C 12-B 13-C 14-E 15-B 16-A 17-C 18-D
0
20
t(s)
10
4
8
a(m/s2)
0 t(s)
10
8
30
M
K
(m/s)
0
10
t(s)
5
4
2
a(m/s2)
0 t(s)
60
5
80
(m/s)
KUVVET VE HAREKET
9 . S IN I F K A R A F İ Z İ K 113
TEST - 5
1)
2 4
Zaman(s)0
5
6
İvme(m/s2)
İlk hızı 10 m/s olan aracın ivme – zaman grafiği
şekildeki gibidir. Bu aracın 6 saniye sonunda
yer değiĢtirmesi kaç metredir?
A) 60 B) 80 C) 100 D) 120 E) 150
2)
0
10
t(s)
5
20
10
15
(m/s)
Bir aracın hız – zaman grafiği şekildeki gibidir.
Aracın 15 saniye sonundaki yer değiĢtirmesi
kaç metredir?
A) 250 B) 275 C) 300 D) 375 E) 400
3) Doğrusal bir yörüngede
aynı noktadan harekete
başlayan K ve L araçla-
rının hız – zaman grafi-
ği şekildeki gibidir. 8
saniye sonunda araç-
lar arasındaki uzaklık kaç metredir?
A) 40 B) 120 C) 150 D) 180 E) 200
4) İlk hızı 30 m/s
olan aracın iv-
me – zaman
grafiği şekildeki
gibidir. 6 sani-
ye sonunda
aracın hızı kaç
m/s dir?
A) 24 B) 20 C) 16 D) 12 E) 8
5) Durgun halden
harekete başla-
yan aracın ivme
– zaman grafiği
şekildeki gibidir.
Aracın hız -
zaman grafiği aĢağıdakilerden hangisi gibidir?
A)
t
-12
0
15
30
6 93
B)
t
-12
06 93
C)
t0
15
6 93
D)
t
-12
0
3
18
6 9
3
E)
t
-12
0
15
6 9
3
04 8
t(s)
20
(m/s)
20
0
2 4
a(m/s2)
6
t(s)
5
-4
-10
0
3 6
a(m/s2)
9
t(s)
5
-4
KUVVET VE HAREKET
KARA FİZ İK 9 . S IN I F 114
6) İlk hızı 10 m/s
olan aracın iv-
me-zaman gra-
fiği şekildeki gi-
bidir. Bu aracın
hız – zaman grafiği nasıldır?
A)
06 10
t
40
B)
06 10
t
40
10
C)
06 10
t
30
10
D)
06 10
t
40
-20
E)
06 10
t
40
7) Bir cismin
hız – za-
man grafi-
ği şekildeki
gibidir.
Cismin
konum –
zaman grafiği nasıldır?
A)
0t 3t
(s)2X
(m) B)
C) D)
E)
2t
3X
0t 3t
(s)X
(m)
2t
3X
0t 3t
(s)
2X(m)
2t
X
0t 3t
(s)
2X
(m)
2t
3X
X
0t 3t
(s)
(m)
2t
X
8)
0
Hız
Zamant 2t 4t
V
-V
K
L M
Bir cismin hız – zaman grafiği şekildeki gibidir.
Buna göre;
I. K aralığında başlangıç noktasından uzaklaş-
maktadır.
II. L aralığında başlangıç noktasına yaklaşmak-
tadır.
III. M aralığında başlangıç noktasına yaklaşmak-
tadır.
Yargılarından hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II
D) II ve III E) I, II ve III
9) Konum –
zaman gra-
fiği verilen
aracın hız -
zaman gra-
fiği nasıldır?
A)
0t
t
B)
0 t
C) D)
0 t
E)
2t 3t t 2t 3t
0t
t
2t 3t
0 t
t 2t 3t
t 2t 3t
0
t
Hız
2t
Zaman
V
2V
3t
06
a(m/s2)
10t(s)
5
0
Konum
Zaman
t
2t 3tX
-X
KUVVET VE HAREKET
9 . S IN I F K A R A F İ Z İ K 115
10)
0
t
Konum
2t
Zaman
X
2X
3t
Konum – zaman grafiği verilen bir aracın hız -
zaman grafiği nasıldır?
A)
0t
t
B)
0
C) D)
0
E)
2t 3t t 2t 3t
0t
t
2t 3t
0 t
t 2t 3t
t 2t 3t
11)
80 metre
K
L
Bir araç şekildeki yolun K noktasından L noktası-
na 20 saniyede ulaşıyor. Aracın K – L arası or-
talama hızı kaç m/s dir?
A) 5 B) 7 C) 10 D9 12 E) 14
12)
10m/s 15m/s
190 m
K L
Şekildeki konumdan, K aracı harekete başladık-
tan 4 saniye sonra L aracıda harekete başlıyor. L
aracı harekete baĢladıktan kaç saniye sonra K
ile karĢılaĢır? (Araçların hızları sabit)
A) 12 B) 10 C) 9 D) 6 E) 4
13)
20m/s
M
15m/s
L
400m
M ve L araçları sabit hızlarla şekildeki konumdan
aynı anda harekete başlıyorlar. M aracı L aracını
harekete baĢladıktan kaç saniye sonra yaka-
lar?
A) 80 B) 50 C) 20 D) 12 E) 8
1-D 2-A 3-E 4-D 5-D 6-B 7-B 8-C 9-E 10-B 11-A 12- D 13-A
KUVVET VE HAREKET
KARA FİZ İK 9 . S IN I F 116
TEST - 6
1) Hız – zaman
grafiği verilen
aracın ivme -
zaman grafiği
nasıldır?
A) B)
C) D)
0 Zaman
a
0
a
t
2t
t 2t
0
a
t 2t0
a
t 2tZaman
Zaman
Zaman
E)
0 Zaman
a
t 2t
2.
0
20
(m/s)
t(s)5
15 M
K
10
Doğrusal yörüngede aynı yerden aynı anda hare-
kete başlayan K ve M araçlarının hız – zaman
grafiği şekildeki gibidir.
Buna göre;
I. 5. saniyede araçlarla yanyanadır.
II. 10. saniyede araçlar yanyanadır.
III. (0-10) saniye arası araçlar aynı yönde hareket
etmektedirler.
Yargılarından hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
D) II ve III E) I, II ve III
3)
20m/sK
30m/sL
Aynı noktadan, verilen hızlarla sabit hızla ha-
reket eden K ve L araçlarının 5 saniye sonra
aralarındaki uzaklık kaç metre olur?
A) 150 B) 125 C) 100 D) 50 E) 30
4)
1
X
Y
Z
K L
2
3
X, Y, Z araçları K’dan L’ye sabit 1, 2, 3 hızla-
rıyla hareket ediyor. K’dan L’ye X aracı t sürede,
Y aracı t2
3sürede, Z aracı 2t sürede ulaşıyor.
1, 2, 3 hızları arasındaki iliĢki nasıldır?
A) 1 > 2 > 3 B) 3 > 2 > 1
C) 1 = 2 = 3 D) 2 > 3 > 1
E) ) 1 = 3 > 2
0
t 2t
Zaman
Hız
KUVVET VE HAREKET
9 . S IN I F K A R A F İ Z İ K 117
5)
K2X
L
4X
M
X
2
3
K, L, M çocukları sabit , 2, 3 hızları ile 2X,
4X, X yollarını gidiyorlar.
K, 2X yolunu t1 sürede,
L, 4X yolunu t2 sürede,
M, X yolunu t3 sürede alıyor.
t1, t2, t3 arasındaki iliĢki nasıldır?
A) t1 = t2 = t3 B) t1 = t2 > t3
C) t1 > t2 > t3 D) t3 > t2 > t1
E) t3 > t2 = t1
6)
200m/s
A B
Bir uçak A şehrinden B şehrine 200 m/s hızla 8
saniyede ulaşıyor. Aynı uçak B Ģehrinden A
Ģehrine 5 saniyede ulaĢtığına göre, uçağın hı-
zı kaç m/s’dir?
A) 350 B) 320 C) 280 D) 120 E) 130
7)
K
L
M
L
1
2
3
K, L, M noktalarından sabit 1, 2, 3 hızları ile
harekete başlayan araçlar L hizasına aynı anda
ulaşıyorlar. 1, 2, 3 hızları arasındaki iliĢki
nasıldır?
A) 1 = 2 = 3 B) 1 > 2 > 3
C) 3 > 2 > 1 D) 2 > 3 = 1
E) 2 > 3 > 1
8. Doğrusal yol-
da hareket
eden K ve M
araçlarının
konum – za-
man grafiği
şekildeki gibi-
dir.
Buna göre;
I. K ve M araçlarının hızları eşittir.
II. (0-t) zaman aralığında araçlar zıt yönlü git-
mektedirler.
III. (0-2t) zaman aralığında araçlar arası uzaklık
sabit kalmaktadır.
Yargılarından hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B) I ve II C) II ve III
D) I ve III E) I, II ve III
0
Konum
Zaman
K
2t
MX
2X
-X
t
KUVVET VE HAREKET
KARA FİZ İK 9 . S IN I F 118
9)
0
t
Konum
2t
Zaman
X
2X
3t
Bir aracın konum – zaman grafiği şekildeki gibidir.
Buna göre;
I. Araç L aralığında durmuştur.
II. Aracın K aralığındaki hızı artmıştı.
III. Aracın 3t süresi sonunda yer değiştirmesi
2X’tir.
Yargılarından hangileri doğrudur?
A) I ve II B) I ve III C) II ve III
D) I, II ve III E) Yalnız II
10)
0
Hız
Zaman
t 2t
3tK L
M
Bir aracın hız – zaman grafiği şekildeki gibidir.
Buna göre;
I. Araç K aralığında başlangıç noktasından
uzaklaşıyor.
II. Araç L aralığında başlangıç noktasından
uzaklaşıyor.
III. Araç M aralığında başlangıç noktasından
uzaklaşıyor.
Yargılarından hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III
D) II ve III E) Yalnız II
11)
30m/sK
10m/sL
X 50m M
K ve L araçları verilen hızlarla aynı anda harekete
başlıyor. Araçların hızları sabit. K aracı L aracını
M noktasında yakalıyor. BaĢlangıçta K ve L
araçları arasındaki uzaklık kaç metredir?
A) 200 B) 150 C) 100 D) 50 E) 20
12) Bir aracın hız
– zaman gra-
fiği şekildeki
gibidir. Buna
göre;
I. K aralı-
ğında aracın ivmesi sıfırdır.
II. L aralığında aracın ivmesi sabittir.
III. L ve M aralıklarındaki ivmeler eşittir.
Yargılarından hangileri doğrudur?
A) I ve II B) I ve III C) II ve III
D) I, II ve III E) Yalnız I
0
Hız
Zamant 2t 3t
KL
M
KUVVET VE HAREKET
9 . S IN I F K A R A F İ Z İ K 119
13) K ve L araçları-
nın hız – zaman
grafiği şekildeki
gibidir. Buna gö-
re;
I. K ve L’nin
ivmeleri eşittir.
II. Araçlar durduğunda L daha fazla yer değiş-
tirmiştir.
III. Hareketleri süresince L, K’dan uzaklaşmakta-
dır.
Yargılarından hangileri doğrudur?
A) I, II ve III B) II ve III C) I ve II
D) I ve III E) Yalnız II
14)
Y treniX treni
Tünel
60 m
3 m/s 4 m/s
40 m 80 m
X ve Y trenleri tünele aynı anda giriyorlar. Y treni
tüneli tamamen terk ettiği anda, X treninin kaç
metrelik kısmı tünelin içinde kalır? (Trenler pa-
ralel raylarda hareket ediyor.)
A) 8 B) 10 C) 14 D) 20 E) 24
15)
2 Y treni
X treni
Tünel
2l 5l
l
2l ve 5l uzunluklu X ve Y trenleri, ve 2 hızla-
rıyla tünele aynı anda giriyorlar. X treninin son
noktası tünelden tX sürede, Y treninin son noktası
tünelden tY sürede çıkıyor. tX/tY oranı kaçtır?
A) 5
3 B)
2
3 C)
3
4 D) 1 E) 2
16)
200 m
120 mK
X
Y
L
X ve Y araçları K hizasından ayın anda sabit sü-
ratle harekete başlayıp L hizasından aynı anda
geçiyorlar. X aracının sürati 30 m/s olduğuna
göre, Y aracının sürati kaç m/s dir?
A) 30 B) 32 C) 35 D) 40 E) 50
1-A 2-D 3-D 4-A 5-B 6-B 7-B 8-D 9-B 10-B 11-C 12-D 13-A 14-B 15-D 16- E
0
Hız
t 2t
Zaman
K
L
KUVVET VE HAREKET
KARA FİZ İK 9 . S IN I F 120
TEST - 7
1)
5 50
10
t(s)
K
(m/s)
0
20
t(s)
L
(m/s)
Başlangıçta yan yana olan K ve L araçlarının hız
– zaman grafikleri şekildeki gibidir. 5 saniye son-
ra araçlar arası uzaklık kaç metredir?
A) 25 B) 50 C) 75 D) 125 E) 150
2)
0
K
Zaman
Hız
L M
Bir aracın hız – zaman grafiği şekildeki gibidir. AĢağıdakilerden hangisi yanlıĢtır?
A) K aralığında hızı artmıştır.
B) M aralığında aldığı yol artıyor.
C) L aralığında aldığı yol artmıştır.
D) M aralığında aldığı yol azalmıştır.
E) L aralığında hızı azalmıştır.
3)
0
Konum(m)
Zaman
X
2X
LK M
t 2t 3t
Bir aracın konum – zaman grafiği şekildeki gibidir.
AĢağıdakilerden hangisi yanlıĢtır?
A) K aralığında başlama noktasından uzaklaşı-
yor.
B) L aralığında hızı sabittir.
C) M aralığında hızı sabittir.
D) L aralığında araç durmaktadır.
E) K aralığında hızı sabittir
4)
30m/s
10m/s
120 m
Aralarında 120 metre bulunan iki araç verilen hız-
larla hareket ediyor. Araçlar kaç saniye sonra
karĢılaĢırlar?
A) 3 B) 4 C) 6 D) 12 E) 20
5)
K L M N
Celal Zeynep
K ve N noktalarından Celal ve Zeynep birbirlerine
doğru hareket ediyorlar. Noktalar eşit aralıklı ve
çocukların hızları sabittir. Celalin hızı Zey-
nep’ten büyük olduğuna göre aĢağıdakilerden
hangisi doğrudur?
A) Celal L’ye geldiğinde Zeynep M’de olur.
B) Celal ve Zeynep L’de karşılaşırlar.
C) Celal ve Zeynep M’de karşılaşırlar.
D) Celal N’ye geldiğinde, Zeynep K’ya gelir.
E) Celal M’ye geldiğinde Zeynep L’ye gelir.
6) Dairesel pistte, Ce-
lal K’da, Burak
M’de ok yönünde
sabit hızla harekete
başlıyorlar. Burak,
Celal’i ilk kez L
noktasında yakala-
dığında, Burak ve
Celal L’den ilk kez
geçiyorlar. Burak, Celali ikinci kez hangi nok-
tada yakalar?
A) M B) N C) K
D) L E) M- N arası
N
M
L
K
KUVVET VE HAREKET
9 . S IN I F K A R A F İ Z İ K 121
7)
K L300 m
Yarıçapı r= 10 cm olan teker K’dan L’ye geldiğin-
de aynı şeklini alıyor. Teker kaç tur atarak
K’dan L’ye gelmiĢtir? (=3)
A) 30 B) 20 C) 10 D) 5 E) 4
8) Sabit hızlarla hareket eden üç araç için aşağıdaki
bilgiler veriliyor.
K aracı, 40 km’den 140 km’ye 20 dakikada ulaşı-
yor. L aracı 10 km’den 90 km’ye 10 dakikada ula-
şıyor. M aracı 20 km’den 200 km’ye 60 dakikada
ulaşıyor.
Buna göre, araçların hızları arasındaki iliĢki
nedir?
A) K > L > M B) L > K > M
C) K = L = M D) M > L > K
E) L > M > K
9)
0
Hız (m/s)
Zaman (s)
10
4 8
Hız – zaman grafiği verilen aracın 8 saniye
sonunda aldığı yol kaç metredir?
A) 40 B) 60 C) 80 D) 100 E) 110
10)
0
Hız (m/s)
Zaman (s)
t 2t 3t
Hız – zaman grafiği verilen araç ile ilgili olarak
aĢağıdakilerden hangisi yanlıĢtır?
A) Araç t anında yön değiştirmiştir.
B) Araç (0-t) aralığında yavaşlamıştır.
C) Araç (t-2t) aralığında hızlanmıştır.
D) Aracın (2t-3t) aralığında hızı sıfırdır.
E) Araç 2t anında başlangıç noktasındadır.
11)
10
0
(m/s)
Zaman (s)
2 4 6
10
Hız – zaman grafiği verilen aracın 6 saniye
sonundaki yer değiĢtirmesi kaç metredir?
A) 60 B) 40 C) 30 D) 20 E) 10
12)t = 0 anında
aynı yerden
harekete ge-
çen K ve L
araçlarının
hız – zaman
grafiği şekil-
deki gibidir. Buna göre;
I. t anında araçların hızları eşittir.
II. K, sabit hızlı; L, sabit ivmeli hareket ediyor.
III. 0-t arasında yer değiştirme miktarı L’nin yer
değiştirme miktarının iki katıdır.
Yargılarından hangileri doğrudur?
A) I ve II B) I ve III C) II ve III
D) I, II ve III E) Yalnız III
0
Hız (m/s)
Zaman (s)
t
K
L
KUVVET VE HAREKET
KARA FİZ İK 9 . S IN I F 122
13)
0
Hız (m/s)
Zaman(s)
t
K
L
t = 0 anında aynı yerden harekete başlayan K ve
L araçlarının - t grafiği şekildeki gibidir. Buna
göre;
I. Araçlar birbirlerinden uzaklaşmaktadır.
II. K, sabit hızlı; L, hızlanan hareket yapıyor.
III. K’nın ivmesi sıfır, L’nin ivmesi sabittir.
Yargılarından hangileri doğrudur?
A) I, II ve III B) II ve III C) I ve III
D) I ve II E) Yalnız II
14) X, Y, Z araçları
sabit hızlarla K
noktasından
aynı anda ha-
rekete başla-
yıp,
K
X
Z
LY
L noktasına aynı anda ulaşıyorlar.
Buna göre;
I. Araçların süratleri eşittir.
II. Araçların yerdeğiştirmeleri eşittir.
III. Araçların aldıkları yollar eşittir.
IV. Araçların hızları eşittir.
Yargılarından hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B) I ve III C) II ve IV
D) I, II ve III E) Yalnız IV
15)
0
t
ivme
a
t(s)
K
2t 3t
2a
0t
ivme
-a
t(s)
M
2t 3t
2a
Durgun halden harekete başlayan K ve M araçla-
rının ivme - zaman grafiği şekildeki gibidir.
3t süresi sonunda araçların hızları oranı K/M
kaçtır?
A) 3 B) 2 C) 2
3 D) 1 E)
3
2
16) Doğrusal yolda ha-
reket eden K ve M
araçlarının hız-
zaman grafiği şekil-
deki gibidir. Araçlar
10. Saniyede
yanyanadırlar. t= 0
anında aralarındaki
uzaklık kaç metre
dir?
50
0
10
Hız (m/s)
30
t(s)
K
M
A) 300 B) 250 C) 200 D) 150 E) 100
17) t= 0
anında
aynı nok-
tada bu-
lunan K
ve L araç-
larının hız
– zaman
grafiği
şekildeki gibidir. Doğrusal yolda hareket eden
araçların 5 s. Sonunda aralarındaki uzaklık
kaç metredir?
A) 10 B) 20 C) 40 D) 60 E) 100
1-C 2-D 3-B 4-A 5-C 6-B 7-D 8-B 9-B 10-D 11-D 12-D 13-A 14-C 15-A 16-B 17-B
4 5
8
0
(m/s)
t(s)
20K
L
KUVVET VE HAREKET
9 . S IN I F K A R A F İ Z İ K 123
TEST - 8
1) Herhangi bir cismin bulunduğu noktanın belirli bir
referans noktasına göre yönlü uzaklığına ……
…………. denir.
Yukarıdaki boĢluğa hangi kelime yazılırsa, an-
lamlı ve doğru bir cümle olur?
A) Konum B) Yerdeğiştirme
C) Hız D) Kuvvet
E) Eylemsizlik
2. Doğrusal yolda ha-
reket eden t= 0
anında aynı ko-
numdan harekete
başlayan K ve L
araçlarının hız –
zaman grafiği şe-
kildeki gibidir.
(0-t) aralığında araçlar ile ilgili olarak;
I. Aynı yönde hareket etmektedirler.
II. Yerdeğiştirmeleri eşittir.
III. ortalama hızları eşittir.
Yargılarından hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
D) I ve II E) I ve III
3) I. Kütle çekim kuvveti doğadaki temel kuvvetler-
den bir tanesidir.
II. Bir cisim sabit hızla hareket ediyorsa denge-
lenmiş kuvvetler etkisindedir.
III. Kinetik sürtünme kuvveti cismin ağırlığı ile
doğru orantılıdır.
Yukarıdaki ifadelerden hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B) I ve III C) I ve II
D) II ve III E) I, II ve III
4.
3l lX
2
2
l 3l
Araçların birbirlerini tamamen geçme süreleri şe-
kil –I ve şekil –II'de eşittir.
ġekil –I'deki X uzaklığı kaç b'dir?
A) 4 B) 5 C) 6 D) 8 E) 10
5)
15
10
0
2 4 6
Zaman(s)
ivme(m/s2)
Durgun haldeki bir cismin ivme zaman grafiği şe-
kildeki gibidir. Cismin 6 saniye sonundaki hızı
kaç m/s’dir?
A) 10 B) 40 C) 60 D) 70 E) 80
6)
20
10
0
3 6 10
t(s)
(m/s)
Doğrusal bir yolda hareket eden cismin sürat –
zaman grafiği şekildeki gibidir. Bu cismin 0-10
saniyeleri arası ortalama sürati kaç m/s’dir?
A) 20 B) 19 C) 18 D) 15 E) 13
Zaman
Hız
K
L
0
3
t
KUVVET VE HAREKET
KARA FİZ İK 9 . S IN I F 124
7) Aynı noktadan
aynı anda hare-
kete başlayan K
ve M araçlarının
hız – zaman gra-
fiği şekildeki gi-
bidir.
Buna göre;
I. Araçlar arası mesafe sürekli artmaktadır.
II. K’nın ivmesi, M’nin ivmesinden skaler olarak
daha fazladır.
III. Araçlar zıt yönlü hareket etmektedirler.
Yargılarından hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III
D) II ve III E) I, II ve III
9) Bir cismin birim zamanda meydana gelen hız
değiĢimine ne ad verilir?
A) Sürat B) Hız C) Konum
D) İvme E) Kuvvet
9)
0
Hız
Zaman
t 2t 3t
Bir aracın hız-zaman grafiği şekildeki gibidir.
Buna göre;
I. (0-t) aralığında başlangıç noktasından uzak-
laşıyor.
II. (t-2t) aralığında hızı azalmaktadır.
III. (2t-3t) aralığında başlangıç noktasına yaklaşı-
yor.
Yargılarından hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve III
D) II ve III E) I ve II
10)
2
0
t 2t
Hız
4t
3
Zaman
M
N T
Bir aracın hız – zaman grafiği şekildeki gibidir.
Bu araçla ilgili olarak;
I. M aralığında düzgün hızlanmaktadır.
II. N aralığında düzgün hızlanmaktadır.
III. T aralığında başlangıç noktasına yaklaşmak-
tadır.
Yargılarından hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III
D) II ve III E) I, II ve II
11)
m
M
K
F
Sürtünmesiz ortamda m kütlesi K’dan serbest bı-
rakılıyor.
|KM| = |MF| dir.
Buna göre;
I. Cisim KM arasında ivmeli hareket yapar.
II. Cisim MF arasını sabit hız ile alır.
III. Cisim KM arasında düzgün hızlanan hareket
yapar.
yargılarından hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B) Yalnız III C) I, II ve III
D) I ve II E) II ve III
1-A 2-A 3-E 4-D 5-D 6-E 7-E 8-D 9-A 10-B 11-C
0
K
t
M
(m/s)
(s)