135
MUSCULOSKELETAL MUSCULOSKELETAL O l eh : dr. Erwin Hakim O l eh : dr. Erwin Hakim Lubis Lubis

KULIAH MUSKULOSKELETAL

Embed Size (px)

DESCRIPTION

ortho

Citation preview

Page 1: KULIAH MUSKULOSKELETAL

MUSCULOSKELETAMUSCULOSKELETALL

O l eh : dr. Erwin Hakim LubisO l eh : dr. Erwin Hakim Lubis

Page 2: KULIAH MUSKULOSKELETAL
Page 3: KULIAH MUSKULOSKELETAL
Page 4: KULIAH MUSKULOSKELETAL

MUSCULOSKELETALMUSCULOSKELETAL

Cabang-cabang ilmunya :Cabang-cabang ilmunya :

1.1. Osteologi (tulang)Osteologi (tulang)

2.2. Artrologi (sendi)Artrologi (sendi)

3.3. Myologi (otot)Myologi (otot)

Page 5: KULIAH MUSKULOSKELETAL

OSTEOLOGIOSTEOLOGI

Sistem kerangka terdiri dari tulang yang Sistem kerangka terdiri dari tulang yang merupakan jaringan ikat kaku terbesar merupakan jaringan ikat kaku terbesar

kerangka kerangka tubuh, tulang rawan (cartilage) sejenis jaringan tubuh, tulang rawan (cartilage) sejenis jaringan ikat yang bersifat lentur mis; cartilage costalis.ikat yang bersifat lentur mis; cartilage costalis.

Kerangka axial terdiri dari tulang kepala, tulang Kerangka axial terdiri dari tulang kepala, tulang belakang (vertebra), tulang dada tulang pelvis.belakang (vertebra), tulang dada tulang pelvis.

Kerangka apendikular terdiri dari tulang Kerangka apendikular terdiri dari tulang ekstremitas (lengan tangan dan tungkai kaki)ekstremitas (lengan tangan dan tungkai kaki)

Page 6: KULIAH MUSKULOSKELETAL

Anatomi Tulang Anatomi Tulang

Tulang panjang seperti femur memiliki Tulang panjang seperti femur memiliki

Diafisis (batang) suatu tulang yang menulang Diafisis (batang) suatu tulang yang menulang dari suatu pusat penulangan primer. dari suatu pusat penulangan primer.

Epifise (ujung) suatu bagian tulang yang Epifise (ujung) suatu bagian tulang yang menulang disuatu pusat penulangan sekunder menulang disuatu pusat penulangan sekunder dan ter bentuk setelah kelahiran.dan ter bentuk setelah kelahiran.

Metafise bagian tulang diantara diafise dan Metafise bagian tulang diantara diafise dan epifise.epifise.

Page 7: KULIAH MUSKULOSKELETAL

Penggolongan TulangPenggolongan Tulang

Tulang digolongkan menurut bentuknya :Tulang digolongkan menurut bentuknya :

Tulang panjang misal; femurTulang panjang misal; femur Tulang pendek misal ; cuboid tulang Tulang pendek misal ; cuboid tulang

dipergelangan kaki dipergelangan kaki Tulang pipih berguna sebagai pelindung misal; Tulang pipih berguna sebagai pelindung misal;

cranium tulang batok kepalacranium tulang batok kepala Tulang tak beraturan dengan bentuk beraneka Tulang tak beraturan dengan bentuk beraneka

ragam misal; tulang wajah dan tulang belakang ragam misal; tulang wajah dan tulang belakang (vertebra)(vertebra)

Tulang sesamoid, terbentuk dalam tendon Tulang sesamoid, terbentuk dalam tendon tertentu misal: tulang lutut (patella)tertentu misal: tulang lutut (patella)

Page 8: KULIAH MUSKULOSKELETAL

Gambar : Tulang kerangka manusia

Page 9: KULIAH MUSKULOSKELETAL

Axial SkletonAxial Skleton Skull (cranium)Skull (cranium) SternumSternum Ribs (costae)Ribs (costae) VertebraeVertebrae SacrumSacrum

Page 10: KULIAH MUSKULOSKELETAL

Appendicular SkletonAppendicular Skleton

Scapula & collarbone (clavicula)Scapula & collarbone (clavicula) Upper limb bones (extremitas Upper limb bones (extremitas

superior)superior) Hip (coxae)Hip (coxae) Lower limb bones (extremitas Lower limb bones (extremitas

inferior)inferior)

Page 11: KULIAH MUSKULOSKELETAL

Tulang-tulang Tengkorak Kepala (Cranium) :- Calvaria- Basis cranii- Mandibulayaitu terdiri dari :Tulang-tulang yang berpasangan : Os parietal

Os Temporall Os os maxillaries

Os Zygomaticum Os nasalis

Os palatina

yang tidak berpasangan : Os occipitalis Os frontal Os Ethmoidalis Os sphenodale

Page 12: KULIAH MUSKULOSKELETAL

Os Cranium

Page 13: KULIAH MUSKULOSKELETAL

Os Cranium bagian Lateral

Page 14: KULIAH MUSKULOSKELETAL

Os Cranium bagian Depan

Page 15: KULIAH MUSKULOSKELETAL

Os Cranium bagian Belakang

Page 16: KULIAH MUSKULOSKELETAL

Os Cranium bagian Belakang pandangan Dalam

Page 17: KULIAH MUSKULOSKELETAL

Cavum Orbita

Page 18: KULIAH MUSKULOSKELETAL

Keterangan :1. Proc. Coronoideus2. Proc. Condyloideus3. Foramen Mandibulae4. Incisura Mandibulae5. Capitulum6. Angulus Mandibulae7. Linea Obliqua8. Basis Mandibulae9. Tuberculum Mentale10.Foramen Mentale11.Protuberantia Mentalis12.Pars Alveolaris

Os Mandibulae

6

78

910

11

12

Page 19: KULIAH MUSKULOSKELETAL

TRUNCUS (batang badan)

Os vertebra tdd: Vertebra cervicalis 7 ruas Vertebra Thoracalis 12 ruas Vertebra lumbalis 5 ruas Vertebra sacralis 5 ruas Vertebra coccigeus 4 atau 5

ruas

Page 20: KULIAH MUSKULOSKELETAL
Page 21: KULIAH MUSKULOSKELETAL

Lordosis Cervicalis

Kyposis Thoracalis

Lordosis Lumbalis

Kyposis Sacralis

Ossae Vertebra (Tulang Belakang)

Page 22: KULIAH MUSKULOSKELETAL

Cervical Thoracal Lumbal

Corpus

Foramen

Processus Spinosus

Processus Transversus

Berbentuk segiempat, permukaan cekung atas bawah

Lebih besar dari corpus

Bercabang dua

Terdapat foramen transversus

Berbentuk jantung

Bulat

Berbentuk taji arah bawah

Terdapat fovea costalis

Berbentuk kacang, ginjal

Segitiga sama kaki

Kokoh arah datar

Terdapat processus mamilaris, processus accessorius

Perbedaan Tulang-Tulang Vertebra

Page 23: KULIAH MUSKULOSKELETAL

Os Cervicalis

Proc. transvercus

Facies art.superior

Facies art.inferior

Proc.spinosus

Foramen transversarium

Page 24: KULIAH MUSKULOSKELETAL

Os Thoracalis

Facies art. superior

Fovea costalis superior

Fovea costalis superior

Facies art. inferior

Facies costalis transversalis

Proc.spinosus

Page 25: KULIAH MUSKULOSKELETAL

Os Lumbalis

Corpus

Prosc.transversus

Prosc. Spinosus

Prosc. Spinosus

Corpus Vertebrae

Page 26: KULIAH MUSKULOSKELETAL

Bentuk istimewah dari vert. cervicalis yaitu :1. Cervicalis I disebut juga Os atlas

Bentuknya bulat seperti cincin tidak mempunyai corpus. Tidak mempunyai Proc.spinosus

2. Cervicalis II disebut juga Os prominens

pada permukaan atas dijumpai penonjolan seperti gigi disebut juga dens episthropeus

3. Cervicalis VII

Proc. Spinosusnya tidak bercabang dua

Page 27: KULIAH MUSKULOSKELETAL

Os Cervicalis I

Facies art.episthropeus

Facies art.superior

Foramen transversarium

Proc.transversus

Tuberculum anterius

Tuberculum posterius

Page 28: KULIAH MUSKULOSKELETAL

Os Axis

Dens episthropeus

Facies art.anterior

Proc.spinosus

Proc.transversus

Proc.art.inferior

Page 29: KULIAH MUSKULOSKELETAL

Os Cervicalis II

Page 30: KULIAH MUSKULOSKELETAL

Os Sacralis

Page 31: KULIAH MUSKULOSKELETAL

Os SacrumBasis sacralis

Proc.art.superior

Appex sacrum

Os.coccygeusAppex coccygeus

promontorium

Foramina sacralis anterior

Linea transversalis

Page 32: KULIAH MUSKULOSKELETAL

Permukaan Posterior Os Sacrum

Facies art. superior

Crista mediana

Crista intermediana

Crista lateralis

Angulus lateralisCorpus sacralis & coccygeus

Proc.transversus sacralis

Corpus sacralis

Facies auricularis

Foramina sacralis sup

Appex coccygeus

Page 33: KULIAH MUSKULOSKELETAL
Page 34: KULIAH MUSKULOSKELETAL

Os Sternum

Os sternum tdd : Manubrium Sterni Corpus sterni Processus Xipoideus

Perhatikan bagian-bagiannya sesuai dengan gambar berikut….

Page 35: KULIAH MUSKULOSKELETAL

Os sternum

Page 36: KULIAH MUSKULOSKELETAL

Pinggir Lateral Os Sternum

Page 37: KULIAH MUSKULOSKELETAL

Os costa tdd : 1. Costa Verae = Costa I, II, III, IV, V, VI, VII 2. Costa Spuriae = Costa Arcuatum (Costa VIII,IX,X)3. Costa Fluctuantes (Costa XI, XII)

Perhatikan bagian-bagiannya sesuai dengan gambar

Berikut….

Os CostaOs Costa

Page 38: KULIAH MUSKULOSKELETAL

Costa I

Capitulum Costae

Tuberculum costae

Sulcus subclaviae

Tuberculum scaleni

Page 39: KULIAH MUSKULOSKELETAL

Capituli costa

Sulcus Costa

Angulus costa

Corpus costa

Capitulum costa

Facies art.tubercul costa

Page 40: KULIAH MUSKULOSKELETAL
Page 41: KULIAH MUSKULOSKELETAL

Ossa Extremitates superiores

Terbagi atas :

• Ossa Cinguli extremitates superior - Os scapula - Os Clavicula

• Ossa extremitates Superior Liberae - Brachii: os humerus- Antebrachii : os radius , Os ulna

Page 42: KULIAH MUSKULOSKELETAL

Gambar : Tulang – tulang ekstremitas superior

Page 43: KULIAH MUSKULOSKELETAL

Os Scapula (Tulang Belikat)

Berbentuk segitiga, masing-masing mempunyai 3

sudut, 3 sisi dan 2 permukaan. Sudut terdiri atas : angulus lateralis, angulus

medialis dan angulus inferior. Sisi terdiri atas : margo superior, margo axilaris

(lateralis), dan margo vertebralis (medialis) Permukaan terdiri atas : Facies costalis dan

Facies dorsalis.

Page 44: KULIAH MUSKULOSKELETAL

Os Scapula (Tulang Belikat)

Angulus superior

Capitas glenoidalis

Collum scapulae

Fossa infraspinataMargo axilaris

Margo vertebralis

Trigonum spina scapulae

Angulus medialis

Angulus acromialis

acromionProc.coracoideus

Margo superior

Fossa supra spinata

Spina scapulae

Page 45: KULIAH MUSKULOSKELETAL

Os clavicula (Tulang Selangka)Adalah tulang yang berbentuk seperti huruf ‘S’.

2/3 cembung ke medial 1/3 cekung ke arah lateral. Diameter yang lateral lebih kecil dan bentuknya gepeng disebut dengan extremitas acromialis karena bersendi dengan acormion, sedang bagian medialnya berdiameter lebih besar dan bentuknya bulat. Bersendi dengan sternum.

Page 46: KULIAH MUSKULOSKELETAL

Sulcus art.subclavia

Extremitas sternalis

Extremitas acromialis

Extremitas sternalisExtremitas acromialis

Tuberositas coracoideus

Os Clavicula (Tulang Selangka)

Page 47: KULIAH MUSKULOSKELETAL

Os Humerus

Bagian-bagiannya terbagi atas : extremitas proximalis Corpus extremitas distalis

Perhatikan bagian-bagiannya sesuai dengan

gambar berikut….

Page 48: KULIAH MUSKULOSKELETAL

Permukaan Anterior Humerus

1. Tuberculum majos2. Collum anatomicum3. Caput humeri4. Tuberculus minus5. Sulcus inter tubercularis6. Crista tuberculi minor7. Crista tuberculi major8. Tuberositas deltoideus9. Sulcus nervus radialis10.Facies anterior medialis11.Margo medialis12.Fossa corocoideus13.Epicondilus medialis14.Trochlea humeri15.Capitulum humeri16.Epicondilus lateralis17.Fossa radialis

Ext. proximalis

Corpus

Ext. distalis

Page 49: KULIAH MUSKULOSKELETAL

Permukaan posterior humerus1. Caput humeri2. Collum anatomicum3. Tuberculum majus4. Collum chirugicum5. Facies anterior6. Sulcus N.radialis7. Margo lateralis 8. Fossa olecranii9. Epicondylus lateralis10.Trochlea humeri11.Sulcus N.unaris12.Epicondylus medialis13.Margo medialis

Page 50: KULIAH MUSKULOSKELETAL

Os Ulna

Termasuk tulang panjang pada permukaan atasnya berbentuk huruf U. terbagi atas : Extremitas proximalis Corpus Extremitas distalisUlna letaknya disebelah medial dari radius.

Perhatikan bagian-bagiannya sesuai dengangambar berikut….

Page 51: KULIAH MUSKULOSKELETAL
Page 52: KULIAH MUSKULOSKELETAL

Os Radius

Termasuk tulang panjang pada permukaan proximalnya dijumpai caput yang berbentuk jari-jari (lingkaran). Terbagi atas : Extremitas proximalis Corpus Extremitas distalis

Perhatikan bagian-bagiannya sesuai dengangambar berikut….

Page 53: KULIAH MUSKULOSKELETAL

Circumferentia Radii

Tuberositas Radii

Proc. styloideus

Crista interocea

Facies VolarisMargo volaris

Collum Radii

Capitulum Radii

Page 54: KULIAH MUSKULOSKELETAL

Proc. Styloideus

Margo dorsalis

Capitulum RadiiCircumferentia articulari

Collum Radii

Tuberositas Radii

Foramen nutricium

Crista Interosea

Facies Dorsalis

Incisura Ulnaris

Page 55: KULIAH MUSKULOSKELETAL

MANUS Ossa carpalia terdiri dari :

- Os naviculare manus - Os lunatum- Os triquetrum - Os piriformis- Os multangulum majus (os trapezium)- Os multangulum minus ( os trapezoideum)- Os capitatum - Os Hamatum

Os Metacarpal tdd : Metacarpal I, II, III, IV, V

Os Phalanx 14 ruas : Phalanx proximal Phalanx media Phalanx distal

Proximal

Distal

Page 56: KULIAH MUSKULOSKELETAL

Os NaviculareOs Lunatum

Os Triquetrum Os Pisiformis

Os MultangulumMajus Os Multangulum

Minus Os Capitatum Os Hamatum

Ossa Carpalia (Tl pergelangan tangan)

Page 57: KULIAH MUSKULOSKELETAL
Page 58: KULIAH MUSKULOSKELETAL

Ossa Extremitates inferiores

Ossa Cinguli Extremitas Inferior Os coxae terbagi atas os ilium, os pubis dan os ischium

Ossa extremitas inferiores liberae Femoris : os femur Genu : os patella Cruris : os tibia

os fibula

Page 59: KULIAH MUSKULOSKELETAL

Ossa Extremitates inferiores

Page 60: KULIAH MUSKULOSKELETAL

Os CoxaeOs Coxae

Dibentuk oleh 3 tulang yaitu :Dibentuk oleh 3 tulang yaitu : os ilium os pubis os ischiumPertemuan tulang tersebut didaerah acetabulum Pertemuan tulang tersebut didaerah acetabulum yang berbentuk huruf Y pada masa pubertas.yang berbentuk huruf Y pada masa pubertas.

Perhatikan bagian-bagiannya sesuai dengangambar bberikut….

Page 61: KULIAH MUSKULOSKELETAL
Page 62: KULIAH MUSKULOSKELETAL
Page 63: KULIAH MUSKULOSKELETAL

Os FemurOs Femur

Termasuk tulang panjang dan paling panjang Termasuk tulang panjang dan paling panjang diantara diantara

seluruh tulang ditubuh. Terdiri atas :seluruh tulang ditubuh. Terdiri atas : Extremitas proximalis (caputnya berbentuk Extremitas proximalis (caputnya berbentuk

cangklong)cangklong) Corpus Corpus Extremitas distalisExtremitas distalis

Perhatikan bagian-bagiannya sesuai dengangambar bberikut….

Page 64: KULIAH MUSKULOSKELETAL
Page 65: KULIAH MUSKULOSKELETAL
Page 66: KULIAH MUSKULOSKELETAL

Os Patella

Disebut juga tulang tempurung kaki yang berbentuk

segitiga dimana puncaknya berada di bawah

disebut dengan apex patella dan basisnya berada

diatas.

Perhatikan bagian-bagiannya sesuai dengan

gambar berikut….

Page 67: KULIAH MUSKULOSKELETAL

Basis patellaris

Permukaan Anterior

Page 68: KULIAH MUSKULOSKELETAL

Permukaan Posterior

Facies art.medialis

Facies art.lateralis

Page 69: KULIAH MUSKULOSKELETAL

Os Cruris

Terdiri dari Os Tibia dan Os Fibula.

Os Tibia disebelah medial sedangkan Os Fibula

disebelah lateral.

Os Tibia terbagi atas : Extremitas proximalis (lebih besar) Corpus Extremitas distalis (lebih kecil)

Page 70: KULIAH MUSKULOSKELETAL

Os Fibula

Terbagi atas : Extremitas proximalis (capitulum fibula) Corpus Extremitas distalis

Perhatikan bagian-bagiannya sesuai dengan

gambar berikut….

Page 71: KULIAH MUSKULOSKELETAL

Condylus Medialis

Tuberositas Tibialis

Crista Anterior

Malleolus MedialisMalleolus Lateralis

Capitulum Fibulae

Condylus Lateralis

Permukaan Anterior Os Cruris

Page 72: KULIAH MUSKULOSKELETAL

PedisPedis Tarsal terdiri dari : Tarsal terdiri dari : os naviculare pedis os naviculare pedis os calcaneusos calcaneus os tallusos tallus os cuboideumos cuboideum os cuneiform medial (I)os cuneiform medial (I) os cuneiform intermedial (II)os cuneiform intermedial (II) os cuneiform lateral (III)os cuneiform lateral (III)

Metatarsal tdd : Metatarsal I,II,III,IV,V

Phalanx tdd 14 ruas : Phalanx proximal Phalanx media Phalanx distal

Page 73: KULIAH MUSKULOSKELETAL

Os Pedis

Page 74: KULIAH MUSKULOSKELETAL
Page 75: KULIAH MUSKULOSKELETAL
Page 76: KULIAH MUSKULOSKELETAL
Page 77: KULIAH MUSKULOSKELETAL

ARTHROLOGI

Adalah ilmu yang mempelajari tentang sendi Adalah ilmu yang mempelajari tentang sendi dan persendian.dan persendian.

Sendi / joint /articulation : hubungan antar Sendi / joint /articulation : hubungan antar tulang tulang

Page 78: KULIAH MUSKULOSKELETAL

Berdasarkan gerakan, persendian Berdasarkan gerakan, persendian dibedakan menjadi :dibedakan menjadi :

• Synarthrosis

• Amphiarthrosis

• Diarthrosis

Page 79: KULIAH MUSKULOSKELETAL

SynarthrosisSynarthrosis

Sendi yang tidak dapat Sendi yang tidak dapat digerakkan,karena sendi saling berimpitdigerakkan,karena sendi saling berimpit

Hanya dihubungkan oleh jaringan ikat Hanya dihubungkan oleh jaringan ikat atau cartilago hyalinatau cartilago hyalin

Contoh :Contoh : Syndesmosis : gigi – tulang alveolarSyndesmosis : gigi – tulang alveolar Synkondrosis : epiphyse tulang panjangSynkondrosis : epiphyse tulang panjang SuturaSutura

Page 80: KULIAH MUSKULOSKELETAL

Sendi SynarthrosisSendi Synarthrosis

Page 81: KULIAH MUSKULOSKELETAL

AmphiarthrosisAmphiarthrosis

Sendi yang dapat sedikit bergerakSendi yang dapat sedikit bergerak Dihubungkan oleh fibrocartilageDihubungkan oleh fibrocartilage Contoh : Diskus intervertebralis Contoh : Diskus intervertebralis

Page 82: KULIAH MUSKULOSKELETAL

Sendi AmphiarthrosisSendi Amphiarthrosis

Page 83: KULIAH MUSKULOSKELETAL

DiarthrosisDiarthrosis

Sendi yang dapat bergerak bebasSendi yang dapat bergerak bebas Komponen sendi meliputi :Komponen sendi meliputi :

Caput artikulare : 2 tulang sendiCaput artikulare : 2 tulang sendi Cartilago artikulare : tulang rawan yang Cartilago artikulare : tulang rawan yang

meliputi caputmeliputi caput Capsul artikulare : membran fibrosa dan Capsul artikulare : membran fibrosa dan

membran sinovialmembran sinovial Cavitas artikulare : minyak sinovialCavitas artikulare : minyak sinovial Ligament : membatasi gerakanLigament : membatasi gerakan

Page 84: KULIAH MUSKULOSKELETAL

Gerakan yang terjadi pada diarthrosis :Gerakan yang terjadi pada diarthrosis :1. Meluncur1. Meluncur

Gerakan menggeser facies artikularis Gerakan menggeser facies artikularis satu dengan yang lain, contoh : sendi satu dengan yang lain, contoh : sendi intercarpalintercarpal2. Angular2. Angular

Flexi, ekstensi, abduksi dan adduksiFlexi, ekstensi, abduksi dan adduksi3. Circumduksi3. Circumduksi

Fleksi, ekstensi, abduksi dan adduksi Fleksi, ekstensi, abduksi dan adduksi yang bergerak simultan, contoh : artikulasi yang bergerak simultan, contoh : artikulasi coxae, humericoxae, humeri4. Rotasi4. Rotasi

contoh artikulasi coxae, humericontoh artikulasi coxae, humeri

Page 85: KULIAH MUSKULOSKELETAL

Sendi DiarthrosisSendi Diarthrosis

Page 86: KULIAH MUSKULOSKELETAL

MYOLOGIMYOLOGI

Page 87: KULIAH MUSKULOSKELETAL
Page 88: KULIAH MUSKULOSKELETAL

Sel serabut otot menghasilkan Sel serabut otot menghasilkan kontraksi yang menggerakkan bagian kontraksi yang menggerakkan bagian tubuh termasuk organ dalam tubuh tubuh termasuk organ dalam tubuh termasuk organ dalam. Jaringan ikat termasuk organ dalam. Jaringan ikat dalam otot membawa serabut syaraf dan dalam otot membawa serabut syaraf dan kapiler keserabut otot.kapiler keserabut otot.

Page 89: KULIAH MUSKULOSKELETAL

Dikenal 3 jenis otot :Dikenal 3 jenis otot :

• Otot Rangka : menggerangkan tulang Otot Rangka : menggerangkan tulang dan struktur lain dan struktur lain

• Otot Jantung : kompenen dinding Otot Jantung : kompenen dinding jantung terbesar jantung terbesar

• Otot Polos : membentuk sebagian Otot Polos : membentuk sebagian dinding pembuluh dan organ yang dinding pembuluh dan organ yang berongga terbanyak otot ini berongga terbanyak otot ini memindhkan berbagai zat melalui memindhkan berbagai zat melalui viscera misal: intestinum dan viscera misal: intestinum dan mengatur aliran pembuluh darah.mengatur aliran pembuluh darah.

Page 90: KULIAH MUSKULOSKELETAL

Otot RangkaOtot Rangka

Otot rangka menghasilkan gerak Otot rangka menghasilkan gerak pada kerangka disebut juga otot pada kerangka disebut juga otot volunter diatur sesuai dengan volunter diatur sesuai dengan kehendak. kehendak.

Page 91: KULIAH MUSKULOSKELETAL
Page 92: KULIAH MUSKULOSKELETAL
Page 93: KULIAH MUSKULOSKELETAL

Musculi Extremitas superiorMusculi Extremitas superior

I.I. Musculus Cinguli Extremitas superiorMusculus Cinguli Extremitas superior

Otot-otot Ventral Bahu Otot-otot Ventral Bahu • M. Pectoralis Major M. Pectoralis Major • M. Pectoralis minorM. Pectoralis minor• M. SubclavicusM. Subclavicus• M.SubscapularisM.Subscapularis

Page 94: KULIAH MUSKULOSKELETAL

Otot-otot Ventral BahuOtot-otot Ventral Bahu

Page 95: KULIAH MUSKULOSKELETAL

Otot-otot Lateral Otot-otot Lateral BahuBahu

►M. DeltoideusM. Deltoideus►M.SupraspinatusM.Supraspinatus

Page 96: KULIAH MUSKULOSKELETAL

OTOT DORSAL BAHU

Page 97: KULIAH MUSKULOSKELETAL

Otot-otot lateral dorsal bahuOtot-otot lateral dorsal bahu

M. InfraspinatusM. Infraspinatus M. Teres Major M. Teres Major M. Teres MinorM. Teres Minor M. LatissimusM. Latissimus

Page 98: KULIAH MUSKULOSKELETAL
Page 99: KULIAH MUSKULOSKELETAL

II.II. Musculus BrachiiMusculus Brachii

Otot-otot Ventral lengan atasOtot-otot Ventral lengan atas M. Biceps brachiiM. Biceps brachii M. CoracobrachialisM. Coracobrachialis M. Brachialis M. Brachialis

Otot-otot Dorsal Lengan atasOtot-otot Dorsal Lengan atas M. Triceps brachiiM. Triceps brachii M. AnconeusM. Anconeus

Page 100: KULIAH MUSKULOSKELETAL

III. Musculus Ante BrachiiIII. Musculus Ante Brachii

Otot-otot ventral lengan bawah :Otot-otot ventral lengan bawah :

M. Pronator teres M. Pronator teres M. Flexor carpi radialis M. Flexor carpi radialis M. Palmaris longusM. Palmaris longus M. Flexor digitorum superficial M. Flexor digitorum superficial M. flexor carpi ulnarisM. flexor carpi ulnaris

Page 101: KULIAH MUSKULOSKELETAL
Page 102: KULIAH MUSKULOSKELETAL
Page 103: KULIAH MUSKULOSKELETAL

Otot-otot lengan bawah bagian profunda :Otot-otot lengan bawah bagian profunda :M. flexor digitorum profundusM. flexor digitorum profundusM. Flexor polis longus M. Flexor polis longus M. Pronator quadratus M. Pronator quadratus

Otot-otot dorsal lengan bawah :Otot-otot dorsal lengan bawah :M. Extensor digitorum communis M. Extensor digitorum communis M. Extensor digiti minimi M. Extensor digiti minimi M. Extensor carpi ulnaris M. Extensor carpi ulnaris

Page 104: KULIAH MUSKULOSKELETAL

1

2

3

456

7

8

9

10

11

12Keterangan otot-otot extensor lengan bawah :1. Brachio Radialis2. M. Extensor Carpi Radialis Longus3. M. Extensor Carpi Radialis Brevis4. M. Abductor Pollicis Longus5. M. Extensor Pollicis Brevis6. M. Extensor Pollicis Longus7.7. M. Extensor digiti minimiM. Extensor digiti minimi8. M. Extensor Digiti V Proprius9. M. Extensor Digitorum Communis10.M. Extensor Carpi Ulnaris11.M. Anconeus12.M. Trichep Brachii

Page 105: KULIAH MUSKULOSKELETAL

IV. Musculus Manus

Otot-otot Thenar : Otot-otot Hypothenar :

M. Abduktor pollicis Brevis M. Palmaris brevis M. Opponens Pollicis M. Abductor digiti minimi M. Flexor pollicis Brevis M. Flexor digiti minimi

brevisM. Adductor pollicis M. opponens digiti

minimi

Page 106: KULIAH MUSKULOSKELETAL

M. Lumbricales

M. Interossei Dorsales

Otot-otot bagian dalam telapak tangan

Page 107: KULIAH MUSKULOSKELETAL

Otot – Otot Punggung Telapak Tangan

M. Ext. Pollicis Longus

M. Ext. Pollicis Brevis

M. Abductor Pollicis

M. Ext. Digitorum Communis

M. Ext. Digiti V

M. Interossei Dorsales

Page 108: KULIAH MUSKULOSKELETAL

OTOT-OTOT THENAR DAN HYPOTHENAR

Musculi ThenarHypothenar

2

1

3

4

1. M. Opponens Pollicis2. M. Abductor Pollicis Brevis3. M. Flexor Pollicis Brevis4. M. Adductor Pollicis

Musculi Hypothenar1. M. Palmaris brevis2. M. Abductor digiti minimi3. M. Flexor digiti minimi brevis4. M. opponens digiti minimi

4

3

2

1

Page 109: KULIAH MUSKULOSKELETAL
Page 110: KULIAH MUSKULOSKELETAL
Page 111: KULIAH MUSKULOSKELETAL

Musculi Extremitas InferiorMusculi Extremitas Inferior

I. Musculus Cinguli Extremitas Inferior I. Musculus Cinguli Extremitas Inferior

INTERNA :INTERNA :

- M. iliacusM. iliacus

- M. Psoas MajorM. Psoas Major

- M. Psoas Minor M. Psoas Minor

M. Illio Psoas

Page 112: KULIAH MUSKULOSKELETAL

Musculus Cinguli Extremitas Inferior InternaMusculus Cinguli Extremitas Inferior Interna

Page 113: KULIAH MUSKULOSKELETAL

M.Gluteus Medius

FiliformisGamelus Superior

Gamelus inferior

M. Quadratus femoris

Page 114: KULIAH MUSKULOSKELETAL

EXTERNA :

• M. Gluteus Maximus

• M. Gluteus Medius

• M. Gluteus minimus

• M. Piriformis

• M. Gamellus Superior

• M. Gamellus Inferior

• M. Obturator Inferior

• M. Quadratus Femoris

• M. Tensor Fascia Latae

Page 115: KULIAH MUSKULOSKELETAL

Otot-Otot Tungkai Dorsal

Page 116: KULIAH MUSKULOSKELETAL

II. Musculus FemoralisII. Musculus Femoralis

Otot-otot ventral Paha :Otot-otot ventral Paha :

M. Sartorius M. Sartorius M. Rectus Femoris M. Rectus Femoris M. Vastus Lateralis M. Vastus Lateralis M.Vastus Medialis M.Vastus Medialis M. Vastus intermediusM. Vastus intermedius

Page 117: KULIAH MUSKULOSKELETAL

Otot-otot Ventralis Paha

Page 118: KULIAH MUSKULOSKELETAL

Otot-otot Medial Paha terbagi 2Otot-otot Medial Paha terbagi 2

Superficial Superficial M. PectineusM. Pectineus M. Adductor longusM. Adductor longus M. Gracilis M. Gracilis

ProfundaProfunda M. Adductor BrevisM. Adductor Brevis M. Adductor Magnus M. Adductor Magnus M. Adductor minimiM. Adductor minimi

Page 119: KULIAH MUSKULOSKELETAL

Otot-Otot Dorsal Paha

Page 120: KULIAH MUSKULOSKELETAL

Otot-otot dorsalis PahaOtot-otot dorsalis Paha

• M. Semi tendinosusM. Semi tendinosus

• M. SemimembranosusM. Semimembranosus

• M. Biceps Femoris M. Biceps Femoris

Page 121: KULIAH MUSKULOSKELETAL

III. Musculus CrurisIII. Musculus Cruris

Otot-otot Ventral tungkai bawah :Otot-otot Ventral tungkai bawah :

M. Tibialis anterior M. Tibialis anterior M. Extensor Hallucis Longus M. Extensor Hallucis Longus M. Extensor digitorum Longus M. Extensor digitorum Longus M. Peroneus TertiusM. Peroneus Tertius

Page 122: KULIAH MUSKULOSKELETAL

Otot-Otot Cruris Bagian Depan

Page 123: KULIAH MUSKULOSKELETAL

Otot-otot Lateral :Otot-otot Lateral : M. Peroneus Longus M. Peroneus Longus M. Peroneus brevis M. Peroneus brevis

Otot-otot Dorsal tungkai bawah :Otot-otot Dorsal tungkai bawah : SuperficialSuperficial M. gastrocnemius M. gastrocnemius M. Plantaris M. Plantaris M. Soleus M. Soleus

Page 124: KULIAH MUSKULOSKELETAL

Otot-Otot Dorsal Bagian Cruris

Page 125: KULIAH MUSKULOSKELETAL

Profundus

• M. Popliteus

• M. Flexor digitorum Longus

• M. Flexor Hallucis Longus

• M. Tibialis Posterior

Page 126: KULIAH MUSKULOSKELETAL

IV.IV. Musculus Pedis Musculus Pedis

Otot-otot dorsal kaki :Otot-otot dorsal kaki : M. Extensor Hallucis Brevis M. Extensor Hallucis Brevis M. Extensor digitorum Brevis M. Extensor digitorum Brevis

Otot-otot Plantar pedis (telapak kaki) :Otot-otot Plantar pedis (telapak kaki) : MedialMedial M. abductor Hallucis M. abductor Hallucis M. Adductor M. Adductor M. Flexor hallucis brevis M. Flexor hallucis brevis

Page 127: KULIAH MUSKULOSKELETAL

Otot – Otot Lateral Tungkai Bawah

Page 128: KULIAH MUSKULOSKELETAL

Otot – Otot Mata Kaki Sebelah Lateral

Page 129: KULIAH MUSKULOSKELETAL

Otot – Otot Mata Kaki Sebelah Medial

Page 130: KULIAH MUSKULOSKELETAL

Otot – Otot Plantar Kaki

Page 131: KULIAH MUSKULOSKELETAL

Otot – Otot Plantar Kaki

Page 132: KULIAH MUSKULOSKELETAL

Lateral • M. Abductor digiti minimi• M. Flexor digiti minimi brevis • M. Opponens digiti minimi

Intermmedius • M. Flexor digitorum brevis • M. Quadratus Plantae • M. Lumbricales dorsales • M. Lumbriccales plantae

Page 133: KULIAH MUSKULOSKELETAL

V. Musculus Interossei

Mm. Interossei Plantae 3 buah Mm. Interossei Dorsales 4 buah

Page 134: KULIAH MUSKULOSKELETAL

Pembuluh – Pembuluh darah arteri manusia

Page 135: KULIAH MUSKULOSKELETAL

Pembuluh – pembuluh Vena pada Manusia