1

2

Tytuł

UMBERTO ECO

…WYSTARCZY MÓWIĆ PRAWDĘ. OCZYWIŚCIE SĄ RÓŻNE PRAWDY.

Wykonanie:

ANNA GANCARZ

DOMINIKA MUSIOŁ

JUSTYNA URBANEK

NATALIA CHOLEWCZUK

NATALIA CHROBOK

2013, MIKOŁÓW

3

1.Biografia

Umberto Eco urodził się 5 stycznia w 1932 roku w Alessandrii, w północnych Włoszech. Jest profesorem na Uniwersytecie we Florencji oraz na Uniwersytecie w Bolonii. Zajmuje się semiotyką/semiologią, procesami komunikacji i estetyką.

Jego ojciec, Giulio Eco był księgowym zanim rząd powołał go do wzięcia udziału w wojnie. Podczas II wojny światowej Umberto wraz ze soją matką Giovanną przeprowadzili się do małej wioski, w pobliży Piemontu, gdzie Eco rozpoczął edukacje.

Ojciec pragnął ,by Umberto został prawnikiem ,lecz on wybrał studia na Uniwersytecie w Turin, gdzie studiował filozofię i literaturę. Podczas swoich studiów i odszedł od Kościoła Katolickiego. Po tym wydarzeniu zaczął pracować jako redaktor kulturalny dlapaństwowej stacji nadawczej RadiotelevisioneItaliana oraz wykładać na Uniwersytecie w Truin.

W roku 1956 napisał pierwszą książkę pt.” Il problemaestetico in San Tommaso”. We wrześniu w 1962 roku ożenił się z RenateRamge. W jego mieszkaniach znajdowało się w tedy łącznie około 50 000 książek. W latach 1992-1993 wykładał na Uniwersytecie w Harvardzie. Sześć z jego książek było wydanych przez Indiana University Press. Umberto Eco jest członkiem włoskiej organizacji CICAP.

Rozsławiła go twórczość beletrystyczna,w tym jest szczególnie znany ze swego dzieła pt.”Imię Róży”, które zostało wydane w 1980roku. Jego powieści mają cechy dzieła otwartego, stymulują odbiorcę do własnej interpretacji. Jest także autorem felietonów, pierwotnie publikowanych w mediolańskim tygodniku "L'Espresso", a następnie wydanych w zbiorach Zapiski na pudełku od zapałek.

Eco został uhonorowany licznymi tytułami doktora honoris causa (do 2005 było ich 32), między innymi przez Akademię Sztuk Pięknych w Warszawie (1996).

4

2.STRESZCZENIA WYBRANYCH

UTWORÓW UMBERTA ECO

Cmentarz w Pradze

Cmentarz w Pradze to powieść kryminalno-szpiegowska, której akcja rozgrywa

się w XIX wieku.Jej bohaterem jest Simone Simonini,

cyniczny fałszerz świadczący usługi wywiadom wielu

krajów. Obsesyjny antysemita. Nienawidzi również

jezuitów, masonów i…kobiet.

Eco opisuje jego historię odwołując się do najlepszych

wzorów XIX-wiecznej powieści przygodowej – mamy więc

wartką akcję (fałszerstwa, spiskii zamachy), ciekawą

intrygęo zaskakującym rozwiązaniu,a wszystko

opowiedziane barwnym, potoczystym językiem.

O Bibliotece

Słynny włoski profesor, wielki miłośnik wygodnych bibliotek i tropiciel

bibliotecznych absurdów utrudniających życie uczonemu, opowiada o swoich

ulubionych księgozbiorach i z humorem przedstawia dziewiętnastopunktowy

"wzorzec złej biblioteki". Pochwała wiedzy zgromadzonej

przez człowiekai... swobody krążenia między półkami.

5

Piękna Historia Brzydoty

Umberto Eco w Historii brzydoty kontynuuje swoje

badania z książki Historia piękna, w której próbował

zrozumieć, co się kryje pod tym pojęciem. Oba tomy nie

są typowymi rozprawami naukowymi. To raczej

przewodniki ukazujące to, w jaki sposób w kulturze

zachodniej te kategorie zmieniały się na przestrzeni

wieków. Eco zarysowuje jedynie pewien temat - piękno

czy brzydotę, ukazuje tropy, stawia pytania, na które

niekoniecznie zna odpowiedź.

Baudolino

Akcja zaczyna się w 1204 r., w trakcie IV wyprawy krzyżowej. W czasie gdy krzyżowcy plądrują Konstantynopol, Baudolino ratuje życie NiketasowiChoniatesowi, bizantyjskiemu historykowi, a następnie opowiada mu o swym dzieciństwie, o tym, jak dostał się na dwór cesarza, i tym, jak umierający biskup Otton powierzył mu misję, aby wysłać Fryderyka Barbarossę na wschód do legendarnego królestwa Księdza Jana. Opowiada także o wielu przygodach (mniej lub bardziej związanych z Księdzem Janem i jego królestwem). Jego opowieść kończy się w momencie powrotu z wyprawy, której celem było legendarne królestwo do Konstantynopola. Dopiero wtedy pojął rzeczy, których wcześniej nie rozumiał.

6

Tajemniczy Płomień Królowej Loany

Fabuła utworu koncentruje się wokół wydarzeń związanych z Yambo. W wyniku udaru mózgu stracił on pamięć dotyczącą własnej przeszłości, zachowując przy tym sprawną pamięć o wydarzeniach historycznych, dziedzictwie kulturalnym. Próbując odzyskać własne wspomnienia, wyjeżdża do Solary, gdzie mieszkał przez większą część swojego dzieciństwa. Odnajduje tam książki, komiksy, gazety, płyty winylowe z epoki, jak również własne zeszyty z lat szkolnych, wiersze, pamiątki. Wszystko to pozwala mu odtworzyć klimat dzieciństwa z okresu faszystowskiego, pierwsze miłości, rodzinne sekrety, jednak nie udaje mu się odzyskać pamięci. Dopiero odnalezienie Pierwszego Folio, należącego do jego dziadka, wywołuje kolejny wstrząs, w wyniku którego wspomnienia powracają.

Imię Róży

Akcja powieści rozgrywa się w 1327 r. w anonimowym włoskim opactwie benedyktynów. Wszystkie wydarzenia rozgrywają się w ciągu tygodnia. Głównymi bohaterami powieści są angielski franciszkaninWilhelm z Baskerville oraz jego uczeń – młody austriacki nowicjusz – Adso z Melku. Powieść napisana jest w formie kronikarskiej relacji Adsa. Wilhelm i Adso przybywają do opactwa, by wziąć udział w debacie na temat ubóstwa Jezusa Chrystusa. Opat Abbon prosi Wilhelma o pomoc w rozwiązaniu tajemnicy śmierci iluminatora Adelmusa z Otrantu, którego znaleziono martwego u stóp opactwa. Ślady zdają się wykluczać samobójstwo lub nieszczęśliwy wypadek. Sytuacja komplikuje się, gdy giną kolejni mnisi. Kolejne wydarzenia zdają się wskazywać coraz bardziej, że wszystkim zależy na zdobyciu pewnej starożytnej księgi, a klucz do rozwiązania zagadki kryje się w tajemniczej bibliotece opactwa.

7

3. RECENZJE WYBRANYCH DZIEŁ UMBERTA ECO

Cmentarz w Pradze

Najnowsza powieść Umberto Eco to brawurowa wyprawa historyczna do Europy XIX wieku, doskonale skrojona powieść o nastrojach społecznych tamtego okresu, intrygująca historia sensacyjna o fałszerzu, szpiegu i mordercy w jednym oraz ocierająca się o transcendencję moralna przypowieść o duchowości chrześcijańskiej wraz z zestawioną z nią morderczą i okrutną w każdym wymiarze duchowością żydowską. To także frapująca rozprawa na temat antysemityzmu, który we wspomnianym wieku budzi lęk, niepokój, ale przeraża także siłą. Być może nawet, iż jest to siła ogólnej nienawiści, albowiem – jak wspomina bohater Eco - „Nienawiść to prawdziwie pierwotna pasja, anomalię stanowi miłość”. Jedno jest pewne. Nie sposób ogarnąć intryg, zawirowań i dysput egzystencjalnych, jakie rozgrywają się na kartach „Cmentarza w Pradze”. Eco – wielki erudyta – oddaje do naszych rąk powieść, która jest zagadką. Pierwszym pytaniem, jakie możemy postawić, jest następujące: dlaczego tematyka żydowska i dlaczego tak silne nawiązania do kontrowersyjnych „Protokołów mędrców Syjonu”?

Zwarta fabuła nie jest mocną stroną książki, ale i nie o nią chodzi, albowiem „Cmentarz w Pradze” konstrukcją nawiązuje do popularnego w XIX wieku gatunku powieści w odcinkach. Należy czytać Eco w skupieniu, ale i z przerwami. Dobrze bowiem delektować się historią, która rozciąga się w czasie i obejmuje zdarzenia od początku wieku po sam jego schyłek. Osobą, która będzie nas prowadzić przez piekielny tygiel zdarzeń i salony karbonariuszy, jezuitów czy masonów jest niejaki Simone Simonini. Pierwsze strony książki, gdzie bohater się przedstawia, wywołują przede wszystkim uśmiech, nieskażony jeszcze mroczną wiedzą o Simoninim, jaką poznamy potem. Widać, iż człowiek ten nie czuje przynależności do żadnego narodu. Jest ukrytym Włochem z Turynu, ale przecież nie chce się do tego przyznać. Nie znosi Niemców. Równie niechętny jest dla Francuzów, wśród których żyje, przemierzając zwykle ciemne zaułki Paryża. Nienawidzi kobiet (paradoksalnie fascynacja niejaką Babette d’Interlaken, dziewicą szwajcarskiego komunizmu, wyzwoliła w nim mizoginiczne zapędy), gardzi klerem, a nade wszystko za zło ciążące nad światem obwinia – tak jak jego dziadek – naród żydowski.

O Bibliotece

"O bibliotece" to dość specyficzny przewodnik między magicznymi regałami pełnymi książek. Cudowne są ulubione biblioteki autora. Jedna znajduje się w Toronto, druga w Yale. Obie otwarte są do północy (!!!), świetne (choć różne) katalogi i w obu czytelnik może krążyć między półkami.O ileż przyjemniejsze jest wypożyczanie książek, gdy samemu można buszować między regałami i szukać czegoś wyjątkowego. W Toronto można wybrać sobie książkę i udać się do sali, w której wygodne fotele zachęcają do zagłębienia się w lekturze. Natomiast w bibliotece w Yale czytelnik sam zapala sobie światło między regałami wśród których "bardzo łatwo można na przykład popełnić morderstwo i ukryć trupa pod półkami z atlasami geograficznymi, a odnaleziony zostanie po upływie całych dziesięcioleci..." (str. 25).Momentami książka Eco przypomina poradnik dla różnej maści złoczyńców.

Podpowiada jak najłatwiej skopiować całą pozycję, gdzie najłatwiej ją ukraść.No i na koniec

fragment, który szczególnie mnie rozbawił, czyli jak powinna wyglądać prawdziwa biblioteka

"z piekła rodem".

8

Piękna Historia Brzydoty

Brzydota jako przeciwieństwo piękna została przez historię potraktowana marginalnie. Rozważania

nad estetyką najczęściej podążały w kierunku widowiskowych i akceptowalnych społecznie wzorców.

Choć powszechnie wiadomo, że o gustach się nie dyskutuje, a granica pomiędzy tym co się podoba i

tym co budzi niechęć czy odrazę jest niezwykle płynna, to musimy całe nasze rozważania w tym

temacie odnieść wyłącznie do kultury zachodniej. Tak właśnie uczynił Umberto Eco w swojej „Historii

brzydoty”, argumentując swoją postawę brakiem tekstów teoretycznych, pozwalających na właściwą

interpretację sztuki archaicznej i dokonań ludów pierwotnych. Książka, będąca swego rodzaju

kontynuacją czy też uzupełnieniem „Historii piękna” to bodziec dla naszego poczucia estetyki,

zmysłów i dla duszy. Czytelnik ma możliwość zapoznania się z poglądami sztuki antycznej na temat

brzydoty, ideami Platona czy Sokratesa. Jesteśmy świadkami cierpienia, bólu i śmierci męczenników

czy pokutników, a wizerunek konającego Chrystusa rozdziera serce porażając swym dramatyzmem i

wielkością. Stykamy się z brzydotą jako nieodzownym elementem szatańskiego oblicza i ogni

piekielnych, by po chwili stawić czoła obscenicznym obrazom ciała człowieka i czynności

fizjologicznych dnia codziennego. Dużo jest zarówno w tekście jak i obrazach brutalności a wręcz

sadyzmu, realizmu ocierającego się o karykaturę oraz autorskich rozważań i interpretacji tematu

brzydoty. Nawet odpadki mogą zainspirować artystę takiego jak Andy Warhol a wystrój pokoju

hotelowego uwieczniony na zdjęciu wywołuje dreszcz równy spotkaniu „oko w oko” z diabelskim

nasieniem. Bowiem brzydota to nie tylko tekst, obraz czy rzeźba. To także wytwór natury, przedmiotu

codziennego użytku, ciało człowieka a co więcej... jego dusza. Brzydota to również wszechobecny kicz

czy prowokacja. Brzydota to wreszcie specyficzny rodzaj piękna. Myślę, że każdy ma szansę odnaleźć

go właśnie dzięki Umberto Eco i jego porażająco wdzięcznej „Historii brzydoty”.

Baudolino

Świetna książka, której akcja rozgrywa się w czasach Fryderyka I Barbarossy. Główny bohater jest bystry, wygadany i bezgranicznie oddany swoim rodzicom, zarówno tym prawdziwym, jak i przybranemu ojcu, cesarzowi. Powieść rozpoczyna się, gdy Baudolino, już jako dojrzały mężczyzna, ratuje życie pewnemu Grekowi. Zapałali do siebie taką sympatią, że Baudolino opowiada mu historię swojego życia. Chwilami byłam zaskoczona sytuacjami, jakie się w opowieści nagromadziły. Szybko przyszła jednak refleksja, że wszystkie te niesamowitości są przedstawione w realiach średniowiecznych przekonań ludzi. Po tej refleksji z przyjemnością czytałam dalej. Prawda czy łgarstwo? To nieważne. Ważne jest to, że opowieść była piękna.

Tajemniczy Płomień Królowej Loany

Książka trochę eksperymentalna. Fabularnie duża część to praca bibliotekarza, który przegląda

książki, komiksy, czasopisma i słucha płyt ze swojego dzieciństwa. I wspomina klimat tych historii,

ilustracji, muzyki. A wszystko po to, żeby sobie przypomnieć kim jest i co w życiu przeżył, ponieważ

po wypadku te wspomnienia wyparowały. Jak już w końcu sobie pewne rzeczy przypomni, to wtedy

robi się najciekawiej. Natomiast samo zakończenie... cóż, nie chce zdradzać, ale mnie nie rzuciło na

kolana. Ogólnie po lekturze książki nasuwa się kilka ciekawych refleksji na temat naszego umysłu i

9

wpływu, jaki wywiera na nas przeżyte dzieciństwo, w tym w szczególności książki, z którymi się w nim

zetkniemy i które przeżywamy dużo mocniej niż w dorosłym życiu. A także wychowanie. Do tego

spora dawka klimatu faszystowskich Włoch, zarówno od strony propagandowej, jak zwykłego życia,

szczególnie w czasach II Wojny Światowej. Ogólnie jednak książka budzi mieszane uczucia. Trochę za

dużo tu królowej Loany, a za mało płomienia.

Imię Róży

Jedna z najlepszych książek, które wpadły w moje ręce. Świetnie przedstawienie logicznego myślenia, detektywistycznych zdolności mnicha Wilhelma, pięknie opisane opactwo, w którym rozgrywa się cała akcja. I nade wszystko - biblioteka opactwa, wyraziste postaci mnichów i bogaty język. Dopełnieniem wszystkiego są zaś kwestie religijne i problemy, które w tamtych latach trapiły Kościół. Rewelacyjna pozycja dla wszystkich lubiących powieści detektywistyczne, lecz osadzone w realiach średniowiecza.

10

Nasze opinie na temat wypowiedzi pisarza

„ GROZI NAM, ŻE CAŁY DZISIEJSZY PRZEMYSŁ

INFORMATYCZNY MNOŻĄC INFORMACJĘ NIE BĘDZIE

DOSTARCZAŁ JUŻ ŻADNEJ „ – Umberto Eco.

Zgadzam się ze słowami Umberta Eco. Ludzie coraz częściej gdy mają jakiś problem,

potrzebują porady szukają wiadomości w Internecie mając nadzieję, że uda im się z nimi poradzić.

Dużo informacji pochodzi z niepotwierdzonego źródła, ludzie wykorzystując je wierzą iż są one

prawdziwe. Poprzez te działania ludzie błędnie postrzegają świat, a znalezione w internecie

informacje uważają za coś „świętego”- bo tak było napisane. Każdy może modyfikować informacje

zamieszczone w internecie ,dodawać swoje spostrzeżenia, wizje , usuwać wiadomości które naszym

zdanie są nieprawdziwe lub mało istotne. Problemem jest również to że obecnie internet zastępuje w

dużej mierze ludzkie myślenie. Ludzie głównie dzieci, młodzież wolą potrzebne im informacje,

zadania domowe skopiować z internetu niż samemu pomyśleć nad danym problemem co powoduje

później kłopoty z napisaniem samemu jakieś pracy, wypracowania itp.- Ania Gancarz

Uważam, że zdanie wypowiedziane przez Umberta Eco jest słuszne. Dziś każdy może dodać

jakąś informacje do internetu. Może być ona prawdziwa, bądź nie. Może być ważna dla świata lub tak

małostkowa, że każdy kto ją zobaczy zaraz o niej zapomni. Może to być nasze wyznanie,

zrelacjonowanie faktów albo notka encyklopedyczna. Słowem-wszystko, co nam wpadnie do głowy.

Umberto Eco zwraca naszą uwagę na jedną z wielu konsekwencji wolności słowa i wypowiedzi w

świecie informatycznym. Ilość wypowiedzi i informacji zgromadzonej w internecie nie ma końca, co

sprawia że coraz trudniej znaleźć tam to, czego poszukujemy. Nikt nie ma nad nim kontroli (zresztą

przez szybkość dodawania informacji prze ludzi z całego świata byłoby to niemożliwe) i nikt nie wie w

jaki sposób można by uporządkować te informacje. Sprawia to, że Internet zamiast biblioteki pełnej

wartościowej i pożytecznej wiedzy zamienia się w wysypisko informacji, w którym nie sposób odróżnić

informacji wartościowej od nieistotnej. Dlatego też popieram zadnie Umberta Eco. Jednak najgorsze

jest to, że mimo iż zdajemy sobie sprawę z tego, co może zdarzyć się w przyszłości ,nikt nie wie jak

temu zapobiec i nie dopuścić, by internet stal się bezużytecznym wysypiskiem, z którego nikt nie

będzie korzystał. - Natalia Cholewczuk

Moja opinia odnosząca się do cytatu Umberto Eco jest jak najbardziej pozytywna. Uważam

,że autor trafnie zdefiniował zaistniałą sytuację związaną z pojawieniem się książek elektronicznych.

Zgadzam się ze słowami przytoczonymi przez Umberto Eco , że żadna nowa forma książki nie jest w

stanie wyprzeć jej tradycyjnej odmiany. Nawet jeśli człowiek wymyśli jakąś nowa formę wynalazku to

tak naprawdę jego pradawny wzorzec nigdy nie zniknie tylko będzie coraz bardziej udoskonalany.

Książka w swojej tradycyjnej formie ma nam przypominać o tym ,jaką wiedzę i wyobraźnię posiadał

człowiek już od starożytności ,dlatego tak ważne jest ,żeby ludzie pamiętali o tym od czego to się

wszystko zaczęło i aby nie wymazywali ze swojej pamięci tego ,co było takim wielkim sukcesem

11

pierwszych wynalazców. Tak więc nawet nowoczesne technologie ,które czasem niektórych napawają

lękiem nie zdołają nigdy do końca przyćmić pierwotnej formy książki. – Justyna Urbanek

Moim zdaniem Umerto Eco ma całkowitą rację. W dzisiejszych czasach łatwo spotkać się z

zakłamaniem, a już na pewno łatwo znaleźć je w internecie. Któregoś dnia jak powiedział autor cytatu

może zdarzyć się nam ze sami nie będziemy wiedzieć co jest plotka, a co prawda. Poprzez to

tworzymy w naszej głowie nieprawdziwe wzorce świata w jakim żyjemy, gubimy się w tym wszystkim

co sami stwarzamy. - Dominika Musioł

12

Zawartość UMBERTO ECO ........................................................................................................................................... 2

…WYSTARCZY MÓWIĆ PRAWDĘ. OCZYWIŚCIE SĄ RÓŻNE PRAWDY. ................................................................... 2

1.Biografia ............................................................................................................................................... 3

2.STRESZCZENIA WYBRANYCH ................................................................................................................ 4

UTWORÓW UMBERTA ECO ..................................................................................................................... 4

Cmentarz w Pradze .............................................................................................................................. 4

O Bibliotece ......................................................................................................................................... 4

Piękna Historia Brzydoty ..................................................................................................................... 5

Baudolino ............................................................................................................................................ 5

Tajemniczy Płomień KrólowejLoany .................................................................................................... 6

Imię Róży ............................................................................................................................................. 6

3. RECENZJE WYBRANYCH DZIEŁ UMBERTA ECO .................................................................................... 7

Cmentarz w Pradze .............................................................................................................................. 7

O Bibliotece ......................................................................................................................................... 7

Piękna Historia Brzydoty ..................................................................................................................... 8

Baudolino ............................................................................................................................................ 8

Tajemniczy Płomień KrólowejLoany .................................................................................................... 8

Imię Róży ............................................................................................................................................. 9

NASZE OPINIE NA TEMAT WYPOWIEDZI PISARZA ............................... Błąd! Nie zdefiniowano zakładki.