24
Doç. Dr. İnsu Yılmaz Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları AD İmmünoloji ve Allerji Hastalıkları BD KRONİK ÖKSÜRÜĞE YAKLAŞIM

KRONİK ÖKSÜRÜĞE YAKLAŞIMasyod.org/dokuman/insuyilmaz.pdf · Akut, subakut, kronik öksürük . Kronik Öksürük Hava yollarını koruma refleksi > 8 hafta Kronik öksürük

  • Upload
    others

  • View
    23

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: KRONİK ÖKSÜRÜĞE YAKLAŞIMasyod.org/dokuman/insuyilmaz.pdf · Akut, subakut, kronik öksürük . Kronik Öksürük Hava yollarını koruma refleksi > 8 hafta Kronik öksürük

Doç. Dr. İnsu Yılmaz

Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları AD İmmünoloji ve Allerji Hastalıkları BD

KRONİK ÖKSÜRÜĞE YAKLAŞIM

Page 2: KRONİK ÖKSÜRÜĞE YAKLAŞIMasyod.org/dokuman/insuyilmaz.pdf · Akut, subakut, kronik öksürük . Kronik Öksürük Hava yollarını koruma refleksi > 8 hafta Kronik öksürük

“Three things cannot be hidden: coughing,

poverty, and love.”

Allergy Asthma Immunol Res. 2017;9(5):394-402.

Page 3: KRONİK ÖKSÜRÜĞE YAKLAŞIMasyod.org/dokuman/insuyilmaz.pdf · Akut, subakut, kronik öksürük . Kronik Öksürük Hava yollarını koruma refleksi > 8 hafta Kronik öksürük

Öksürük Sınıflaması

Prodüktif veya kuru öksürük İstemli veya refleks öksürük Sürekli veya tetikleyici ile oluşan öksürük Akut, subakut, kronik öksürük

Page 4: KRONİK ÖKSÜRÜĞE YAKLAŞIMasyod.org/dokuman/insuyilmaz.pdf · Akut, subakut, kronik öksürük . Kronik Öksürük Hava yollarını koruma refleksi > 8 hafta Kronik öksürük

Kronik Öksürük

Hava yollarını koruma refleksi > 8 hafta Kronik öksürük erişkin yaş grubunda %3-40

Göğüs Hastalıkları poliklinik başvurularının ise

%10-38 Psikolojik, sosyal, fiziksel olumsuz yan etkiler

Tuberk Toraks 2017;65(3):227-236

Page 5: KRONİK ÖKSÜRÜĞE YAKLAŞIMasyod.org/dokuman/insuyilmaz.pdf · Akut, subakut, kronik öksürük . Kronik Öksürük Hava yollarını koruma refleksi > 8 hafta Kronik öksürük

Kronik Öksürük Etiyoloji

Tuberk Toraks 2017;65(3):227-236

Page 6: KRONİK ÖKSÜRÜĞE YAKLAŞIMasyod.org/dokuman/insuyilmaz.pdf · Akut, subakut, kronik öksürük . Kronik Öksürük Hava yollarını koruma refleksi > 8 hafta Kronik öksürük

Kronik Öksürük Etiyoloji-I

Üst hava yolu öksürük sendromu

Gastroözefageal reflü hastalığı

Astım

PAAC: Normal

Page 7: KRONİK ÖKSÜRÜĞE YAKLAŞIMasyod.org/dokuman/insuyilmaz.pdf · Akut, subakut, kronik öksürük . Kronik Öksürük Hava yollarını koruma refleksi > 8 hafta Kronik öksürük

Astım-Öksürük Kronik öksürüklerin %25-30 Lokal bronkokonstrüksiyon Anamnez SFT, reverzibilite testi, deri prik testi, PAAC PEF, Bronş provokasyon testleri Astım tedavisine yanıt

Chest 2006;129:75-79 Tuberk Toraks 2017;65(3):227-236

Page 8: KRONİK ÖKSÜRÜĞE YAKLAŞIMasyod.org/dokuman/insuyilmaz.pdf · Akut, subakut, kronik öksürük . Kronik Öksürük Hava yollarını koruma refleksi > 8 hafta Kronik öksürük

Tuberk Toraks 2017;65(3):227-236

Page 9: KRONİK ÖKSÜRÜĞE YAKLAŞIMasyod.org/dokuman/insuyilmaz.pdf · Akut, subakut, kronik öksürük . Kronik Öksürük Hava yollarını koruma refleksi > 8 hafta Kronik öksürük

Üst Solunum Yolu Öksürük Sendromu

Farklı ÜSY patolojileri ile öksürük reseptörlerinin duyarlı hale gelmesi

Allerjik rinit, Nonallerjik rinit, Mesleki rinit, Hormonal rinit, İrritanlara bağlı rinit, Rinitis medikamentoza, Rinosinüzit, Bakteriyel sinüzit, Allerjik fungal rinosinüzit.

Page 10: KRONİK ÖKSÜRÜĞE YAKLAŞIMasyod.org/dokuman/insuyilmaz.pdf · Akut, subakut, kronik öksürük . Kronik Öksürük Hava yollarını koruma refleksi > 8 hafta Kronik öksürük
Page 11: KRONİK ÖKSÜRÜĞE YAKLAŞIMasyod.org/dokuman/insuyilmaz.pdf · Akut, subakut, kronik öksürük . Kronik Öksürük Hava yollarını koruma refleksi > 8 hafta Kronik öksürük

Gastroözefageal Reflü Hastalığı

Anamnez çok önemli Anamnez tanıyı destekliyorsa ileri tetkike

gitmeden önce ampirik tedavi verilebilir. Tanıyı kesinleştirmek için; Baryumlu özefagus grafisi, Endoskopi, Ambulatuvar intraözefageal pH monitörizasyonu, Özefageal impedans ölçümü, Özefageal manometri yapılabilir.

Tuberk Toraks 2017;65(3):227-236

Page 12: KRONİK ÖKSÜRÜĞE YAKLAŞIMasyod.org/dokuman/insuyilmaz.pdf · Akut, subakut, kronik öksürük . Kronik Öksürük Hava yollarını koruma refleksi > 8 hafta Kronik öksürük

Laringofaringeal Reflü

Çok küçük miktarlarda gastrik içeriğin özefagusta yanma, göğüs ağrısı gibi semptomlara yol açmadan larinks ve farinkse gün içinde aralıklara ulaşması.

Videolaringoskopi Laringofarengeal reflüsü olanların %97’sinde

kronik öksürük saptanır. JAMA 2005;294:1534-40.

Tuberk Toraks 2017;65(3):227-236

Page 13: KRONİK ÖKSÜRÜĞE YAKLAŞIMasyod.org/dokuman/insuyilmaz.pdf · Akut, subakut, kronik öksürük . Kronik Öksürük Hava yollarını koruma refleksi > 8 hafta Kronik öksürük

Öksürük-Diğer nedenler

Kronik akciğer hastalıklarında öksürük sık karşılaşılan bir semptomdur: Kronik bronşit, Bronşektazi, Tüberküloz, Bronşiyolit, İnterstisyel akciğer hastalıkları, Akciğer kanseri vb.

ACE inh sekonder öksürük

Page 14: KRONİK ÖKSÜRÜĞE YAKLAŞIMasyod.org/dokuman/insuyilmaz.pdf · Akut, subakut, kronik öksürük . Kronik Öksürük Hava yollarını koruma refleksi > 8 hafta Kronik öksürük

Öksürük-Nadir Nedenler

Kalp yetmezliği, Dış kulak yolu hastalıkları, Diyafram irritasyonu, Periton diyalizi, Arteriyovenöz malformasyonlar, Retrotrakeal kitleler, Prematür ventriküler atımlar.

Page 15: KRONİK ÖKSÜRÜĞE YAKLAŞIMasyod.org/dokuman/insuyilmaz.pdf · Akut, subakut, kronik öksürük . Kronik Öksürük Hava yollarını koruma refleksi > 8 hafta Kronik öksürük

Kronik İdiopatik Öksürük

Kronik idiopatik öksürük (Öksürük hipersensitivite sendromu) Düşük eşikte termal, mekanik veya kimyasal

maruziyetin tetiklediği sorunlu öksürük Sadece idiyopatik veya açıklanamayan öksürük değil,

aynı zamanda birçok solunum yolu rahatsızlığı ile ilişkili öksürüğü de kapsamaktadır. Nöroinflamasyon (periferik ve santral yolaklar)

Kronik psikojenik öksürük

Lancet Respir Med 2013; 1: 414–22. Lancet Respir Med. 2016 4(12):934-935.

Page 16: KRONİK ÖKSÜRÜĞE YAKLAŞIMasyod.org/dokuman/insuyilmaz.pdf · Akut, subakut, kronik öksürük . Kronik Öksürük Hava yollarını koruma refleksi > 8 hafta Kronik öksürük

Asia Pac Allergy 2014;4:3-13.26

Allergy Asthma Immunol Res. 2017;9(5):394-402.

Öksürük Hipersensitivite Sendromu Paradigması

Page 17: KRONİK ÖKSÜRÜĞE YAKLAŞIMasyod.org/dokuman/insuyilmaz.pdf · Akut, subakut, kronik öksürük . Kronik Öksürük Hava yollarını koruma refleksi > 8 hafta Kronik öksürük

CHEST 2017; 152(4):833-841 Clinical Medicine 2016;16: 92–97

Page 18: KRONİK ÖKSÜRÜĞE YAKLAŞIMasyod.org/dokuman/insuyilmaz.pdf · Akut, subakut, kronik öksürük . Kronik Öksürük Hava yollarını koruma refleksi > 8 hafta Kronik öksürük

CHEST 2017; 152(4):833-841

Page 19: KRONİK ÖKSÜRÜĞE YAKLAŞIMasyod.org/dokuman/insuyilmaz.pdf · Akut, subakut, kronik öksürük . Kronik Öksürük Hava yollarını koruma refleksi > 8 hafta Kronik öksürük

ACCP rehberi, 2006. Tuberk Toraks 2017;65(3):227-236

Page 20: KRONİK ÖKSÜRÜĞE YAKLAŞIMasyod.org/dokuman/insuyilmaz.pdf · Akut, subakut, kronik öksürük . Kronik Öksürük Hava yollarını koruma refleksi > 8 hafta Kronik öksürük

Kronik Öksürüklü Hastaların Basitleştirilmiş Değerlendirme ve Tedavi Basamakları

N Engl J Med. 2016;375(16):1544-1551

Page 21: KRONİK ÖKSÜRÜĞE YAKLAŞIMasyod.org/dokuman/insuyilmaz.pdf · Akut, subakut, kronik öksürük . Kronik Öksürük Hava yollarını koruma refleksi > 8 hafta Kronik öksürük

Kronik Öksürük İle Gelen Hastada

Fizik muayene Saturasyon

Bronkodilatörlü SFT CBC PAAC Deri prick testi

Eşlik eden diğer solunumsal semptomlar Sigara ACE inh Rinosinüzit semptomları GERH semptomları Bilien allerjik hastalıklar Bilinen hastalıklar Meslek Ailde astım ya da diğer atopik hastalık öyküsü

Page 22: KRONİK ÖKSÜRÜĞE YAKLAŞIMasyod.org/dokuman/insuyilmaz.pdf · Akut, subakut, kronik öksürük . Kronik Öksürük Hava yollarını koruma refleksi > 8 hafta Kronik öksürük

Öksürük Baskılayıcı Tedavi

Page 23: KRONİK ÖKSÜRÜĞE YAKLAŞIMasyod.org/dokuman/insuyilmaz.pdf · Akut, subakut, kronik öksürük . Kronik Öksürük Hava yollarını koruma refleksi > 8 hafta Kronik öksürük

Kronik İdiopatik Öksürük- Tedavi

Na kanal blokajı: Lidokain TRP blokajı: TRPV1, TRPV4 ve

TRPA1 Nörokinin antogonist Nöromodülatörler (Gabapentin,

pregabalin, amitriptilin) Ca kanal blokajı SSRI

ATP P2X3 blokajı

CHEST 2017; 152(4):833-841

Allergy Asthma Immunol Res. 2017;9(5):394-402.