konvejeri seminarski rad

Univerzitet u SarajevuFakultet za saobraćaj i komunikacije

SEMINARSKI RADPredmet: Industrijski transport

Tema: Konvejeri

Profesor: Studenti:V. Prof. Dr. Abdulah Ahmić Čolaković Alem

Isanović EldinOmerović NermaRožajac AdisVoljevica Nihad

Seminarski rad na temu: konvejeri

Sarajevo, 2007.

SADRŽAJ

SADRŽAJ...................................................................................................................................2UVOD.........................................................................................................................................3KONVEJERI...............................................................................................................................4

K o n v e j e r i s a v e d r i c a m a......................................................................................4V i s e ć i k o n v e j e r i.......................................................................................................5

Dijelovi visećeg konvejera..................................................................................................8Osnove proračuna visećeg konvejera...............................................................................11

LITERATURA.........................................................................................................................17

2


UVOD

Konvejeri su uređaji koji imaju veliku primjenu u procesu transporta materijala gdje je otežano primjeniti trake, grabuljare, elevatore, a to je najčešći slučaj gdje se material mora transportovati horizontalno pa zatim koso pod većim uglom od ugla prirodne ravnoteže materijala. Ako su specijalno konstruisani, mogu biti i sastavni dio proizvodne linije nekog tehno1oškog procesa. Karakteristika im je što su se u svom razvoju prilagođavali uslovima i tehno1oškom procesu proizvodnje sjedinjujući se sa drugim sredstvima rada u jedinstvenu cjelinu. Time se udovoljilo i že1ji za to večom mehanizacijorn Ijudskog rada i postizao određeni ritarn rada.

Veliku primjenu nalaze u: kombinatima crne i obojene metalurgije, a pogodni su i za proizvodnju velikih i tških mašina ili pri izgradnji velikih stambenih blokova, zatim mostova i slično. Bili bi nezamislivi bez njhove primjene. Oni obezbjeđuju visoku produktivnost u rudnicima ili npr. dopremi ugilja do termoelektrane. Ukoliko bi se premjšetanje materijala izvodilo na neki drugi način (npr. ručnim kolicima) u večini slučajeva bilo bi potrebno i nekoliko stotina radnika skoncentrisanih na relativno malom prostoru. Pri tome poseban problem predstavljala bi sama organizacija ovakvog načina transporta.

Dakle, možemo zaključiti da imaju veoma veliku primjenu, atreba voditi računa kod projektovanja nekog transportnog postrojenja da je najvažniji zadatak je izvršiti pravilan izbor uređaja koji ée odgovarati osnovnoj namjeni. Izbor treba da bude rezultat ekonomsko-tehničke analize problema. Od transportnog postrojenja na prvom mjestu se traži da zadovoijava potrebni kapacitet, zatim: mehanizovanu komandu pojedinih operacija, obezbjeđenje od povreda transportovanog materijala, siguran i bezopasan rad po okolinu te ekonomičnost.

Sve u svemu, zbog široke primjene konvejeri su u mnogim situacijama nezamjenjiv oblik transporta,

3


KONVEJERI

U procesu transporta materijala gdje je o otežano primjeniti trake, grabuijare ili elevatore, a to je najčešći slučaj gdje se miaterijal mora transportovati horizontalno pa zatim koso pod vecun ugibom od ugiba prirodne ravnoteze materijala, najprikladniji način transporta ovih materijala vriši se primjenom konvejera. Imamo dvije vrste i to:

konvejeri za transport rasutih tereta, poznati kao konvejeri sa vedricama,

konvejeri u sklopu nekog industriskog procesa, obicno za transport komadaste robe, proizveda u seriskom lancu proizvadnje

K o n v e j e r i s a v e d r i c a m a

Nazvani su po vedricama kao nosečem radnom e1ementu ovog uređaja, koje su kruto ili zglobno vezane za Galov lanac i na kojima su obicno odva vodča točkića za nosenče punjenja vedrice.

Opšti izgled konvejera sa vedricama i šema kretanja vedrica dat je na slici 1:

4


Punjenje vedrica konvejera može se vršiti i na taj način što se ispod putanje vedrica postavi žlijeb u koji se kontinuirano prosipa materijal koga zahvataju vdilice, djelimično ga guraju vrseći djelimično funkciju grabiljasrog transportera i tako se pune, sve dok ne dodu dođu do vertikalnog dijela putanje kada počinju djelovati kao elevator. To se isto ponavlja kada vedrica dođe na gornju platformu, tada mijenja položaj za 90 stepeni, prosipa materijal i djelimično ga gurajući pomjera obično preko perforiranog ili rešetkastog žlijeba obezbijedujući time ravnomjerno punjenje prihvatnih bunkera ili prostora za usk1aditšene materijala.

Pri određivanju otpora i proračunu vučnih sila primjenjuje se sličan postupak kao za grabuljaste transportere, odnosno elevatore.

Časovni kapacitet konvejera sa vedricama odreduje se iz odnosa:

Pogon konvejera postavlja se na njegovom gornjem dijelu, a zatezna stanica na jednom od donjih odbojnth koturova vodeči računa ravnomjernom zatezanju obiju strana konvejera.

V i s e ć i k o n v e j e r i

Kružni viseći konvejeri nalaze primjenu u serijskoj proizvodnji dijelova i sklopova kao i montaži i završnoj proizvodnji gotovih proizvoda. Šematski prikaz je na sljedečoj slici (2):

5


Mogu biti dugački i po nekoliko kilometara. Odlikuju se vrlo velikom i prilagodljivošću u pogledu promjene pravca kretanja, visine dizanja, mogu se Iahko povezati spratovi u prozvodnim halama, obezbijediti paralelno kretanje duž nekoliko proizvodnih linija. Mogu prenositi pojedinačne komadna terete, a i više dijelova kiji se na odredenom rajestu montiraju, a potom proslijeđuju na dalju doradu. Također mogu raditi u promjenljivini radnim uslovima i raznim sredinama visoke temperature , zagađena atmosfera jer ne zahtijevaju prisustvo ljudi.

Konvejeri su sredstva namjenjena za opsluživanje radnih mjesta u serijskoj proizvodnji. Mogu se koristiti za transport kod obezbjeđivanja materijala iii dijelova za određena radna mjesta, između radnih mjesta te odvođnje dijelova iz proizvodnje u montau odnosno površinsku zaštitu. Mogu biti podni i viseči. Ovdje će biti govora o visečim konvejerirna, a šematski prikaz imamo na slici 3:

Viseći konvejeri zbog navedenih

6


karakteristika te jednostavnog održavanja primjenjivi su u svim itidustriskim granama gdje postoji serijska proizvodnja kao npr. proizvodnja mašina i dijelova elektro uređaja itd.

Imaju mogućnostst prilagođavanja trase uslovirna tehnologija proizvodnje i omogućavaju ukrštanje u raznim nivojima, to istovremeno daje mogućnost boljeg iskorištenja prostora.

Na slici 3 prikazana je šema konvejera na liniji proizvodnje. Sastoji se od šinske putanje (1), po kojoj se kreču kolica (2) sa nosilicorn za teret (3) rneđusobno povezana vučunim organom (4) (omogućeno lanacem), jedne iii pogonskih stanica (5), zatezne stanice (6), skretnih uređaja i drugih dijelova kao npr. sigurnosne naprave i sl.

Za vuču konvejera ovog tipe i međusobno povezivanje istih služe zglobri land, zavareni lanci i čelična užad, kako je prikazano na slici 4.:

Kombinacija više krivih vođica mogu se konstruktovati različite krivine u horizontalnoj i vertikalnoj ravni. Prikaz tih vođica prikazan je na sljedećim slikama (5.1, 5.2):

7


Dijelovi visećeg konvejera

Putanja konvejera je napravijena od profila ili šina raz1iitog oblika (najčešće I iii U profili te kombinacija L profila) koje su ovješene o krovnu konstrukciju (a) ili privršene za konzole na zidu (b) (slika 6) ili na stubovirna. Putanja zavisno od potrebe (zbog po1ožaja radnog mjesta ili prepreke) često mjenja pravac, a rnjesta se nazivaju krivine koje rnogu biti horizontalne i vertikalne.

8


Krivine u horizontalnoj ravni izvode se savijanjem putanje odnosno šine pri černu je za pravilno vođenje vučnog lanca u krivinama potrebno ugraditi i skretne uređaje koji mogu biti zavisno od potrebe lančanika ili baterija vijaka. Kod rnanjih konvejera gdje sila trenja izmedu lanca i šine irna malog uticaja na potrošnu energije za pokretanje do se skretanje često izvodi upotrebom obične kriveine po kojoj lanc kliza.

Radijus krivine se može izračunati iz izraza:

Skretni uređaj sa baterijom valjka, konstrukciju vertikalne krivine sa kontrašinom i nagib krivine u vertikalnoj putanji možemo vidjeti na sljedećim slikama (7.1, 7.2, 7.3):

9


Ako je rastojanje između dvoja teretna kolica > 800 mm dodaju se pomoćna kolica slika 7.4 i 7.5 radi prolaska kroz vertikalne krivine.

Najveća sila F2 je na mjestu maksimalnog zatezanja lanca u toj krivini, a najveća sila pritiska na osovinu kolica je jednaka geometrijskorn zbiru F1 i F2. Pogonska stanica konvejera može biti sa lančanikom (ugaona) ili sa posebnirn teglečim lancern-tegleća stanica. Ugaoni pogon (slika 8) satoji se od: lančanika (1), elektromotora (4), reduktora (5) i po potrebi varijatora brzine (6). Primjenjuje se u krivinama od 90 do 180°. Tegleća pogonska stanica slika 9 je sastavijena od pogonskog (1) i zateznog lančanika (2) sa teglečim lancem (3)

10


koji zubima (4) zahvata vučni lanac. Vodeća šina (5) baterija vaijaka (6) omogućavaju stalni zahvat zuba (4) sa zglobom vučnog lanca.

Zatezna stanica se izvodi slično kao i kod drugih transportnih uređaja tegom, zavojnim vretenom ili oprugom.

Osnove proračuna visećeg konvejera

Za određivanje sila u vučnom organu (lancu) konvejera treba poznavati težinu lanca, kolica, nosilice i tereta po jedinici dužine. Kako dirnenzije, a time i težina lnca po dužnom metru zavise od vučne sile to težinu lanca treba prethodno bar prib1ižno utvrditi iz tablica li interpolacijorn.Težina praznog konvejera po dužnorn metru se rauna iz izraza:

11


Težina punog odnosno, opterećenog konvejera se računa po izrazu:

gdje je:

a [m] - rastojanje između nosilica (tereta),alk [m] - rastojanje između teretnih kolica,a1dk [m] - rastojanje izmedu pomoénih kolica,Gk [N] - težina teretnih kolica,Gk [N] - težina pornočnih kolica,G [N] - težina nosilice,G [N] - težina tereta po jednoj nosilici,q [N/rn] - težina lanca po dužnorn metru.

Kada se bar prib1ižno utvrde navedeni elementi uz poznavanje karakteristika trase rnože se izračunati rnaksirnalna vučna sila u lancu iz sljedećeg ernipirijskog izraza.

gdje je:

c - koeficijent otpora u pravirn dijelovirna trase,L0 [rn] - dužina opterećenog dijela trase,Lp [rn] - dužina praznog dijela trase,β - koeficijent otpora bočnih vodica (obično 0,3 ± 0,5),ξ - koeficijent otpora u horizontalnirn krivinama, m - broj horizontalnih krivina,φ - koeficijent otpora u vertikalnirn krivinama,n - broj vertikalnih krivina,γ - koeficijent otpora kretanju oko točkova oprernljenih rolnarna

u horizontalnoj ravni,k - broj prornjene pravaca,H [m] - visina dizanja tereta.

12


13


14


LITERATURA

1. Dr. Ahmić R. Abdulah, dipl. ing. Pretovarna i transportna mehanizacija, Univerzitetska knjiga, Republika Bosna i Hercegovina, Ministarstvo obrazovanja, nauke, kulture i sporta

2. Repčić N.: Transportna sredstva, “ Mašinski fakultet”, Sarajevo, 2002.

3. Internet literatura

15

Documents

konvejeri seminarski rad