lekarz-lekarz

11Komunikacja lekarz lekarzCharakterystyka jzyka zawodw medycznych

Aut. Tomasz Ponichtera

22Pojcie stosunku spoecznego Piotr Sztompka:To normatywnie okrelony (wyznaczony przez okrelone wzory, regulacje, innymi sowy - kultur) schemat oczekiwanych interakcji midzy partnerami zajmujcymi pewne pozycje spoeczne i penicymi zwizane z nimi role.

3Pojcie stosunku spoecznegoW kadym stosunku wystpuje: okrelona podstawa zalenoci, ktra moe mie charakter przyczynowy, strukturalny, funkcjonalny, np.: stosunek pokrewiestwa wynika z pochodzenia biologicznego lub spoecznego,stosunek subowy wynika ze stanowiska w strukturze hierarchicznej, stosunki ssiedzkie z bliskoci zamieszkania;stosunek lekarz - lekarz, lekarz - pielgniarka wynika z...? 34Pojcie stosunku spoecznegoW kadym stosunku wystpuj te, wynikajce z podstawy zalenoci... ukad wzajemnych uprawnie i obowizkw (czy te oczekiwa) oraz... system wzajemnych czynnoci (rl) regulowanych (oczekiwanych) przez partnerw...5Typy stosunkw spoecznychPrzypisane i osigane Instrumentalne i autoteliczneFormalne i nieformalneRozproszone i zogniskowaneCige i terminoweEgalitarne i nieegalitarne Heterogeniczne (odmienno partnerw) i... homogamiczne (podobiestwo partnerw)Intymne (gorce) i oficjalne (zimne)Pierwotne i wtrne (wsplnotowe i stowarzyszeniowe)56Rola spoeczna lekarza, jej wymiary i determinanty Rola lekarza ma:wymiar formalny (rola wyznaczona jest przez zwizane z pozycj prawa i obowizki, wzory kulturowe)wymiar faktyczny (tre pracy zawodowej): wiedza medyczna, umiejtnoci, psychospoeczne aspekty opieki medycznej, take co, co si zwie sztuk lekarsk (nieuchwytne skadniki zachowa)67Rola spoeczna lekarza, jej wymiary i determinantyRoli lekarza (jak kadej innej) odpowiadaj:Spoeczne oczekiwania (rozpoznawanie objaww, stawianie trafnej diagnozy, skuteczne leczenie, profilaktyka, a take... zachowania spoeczno-emocjonalne)8Konflikt rl i konflikt w roliKonflikt rl spoecznych (tu: roli zawodowej lekarza z innymi rolami) wynika z jednoczesnej przynalenoci jednostki do wielu grup, a wic odgrywania wielu rl spoecznych.

Konflikt w roli lekarza wystpuje wwczas, gdy wobec wykonawcy tej roli kierowane s sprzeczne oczekiwania899Formalna strona relacji lekarz lekarz i lekarz-personel medycznyrodowisko lekarskie jest mocno zhierarchizowane.

Dlatego te wymagane jest uywanie okrelonego jzyka w stosunkach z pracownikami znajdujcymi si na rnych poziomach tej hierarchii.1010Formalna strona relacji lekarz lekarz i cd.Staysta/rezydent -lekarze specjalici (wszyscy wysi stopniem naukowym i wyej w hierarchii zawodowej) Osoby, ktre dopiero rozpoczynaj karier w medycynie zwracaj si do swoich starszych kolegw po fachu po ich tytule naukowym ( Panie Profesorze, Panie Docencie, Panie Doktorze). W przypadku braku tytuu naukowego stosuje si rwnie zwrot Panie Doktorze, ktry tu rozumiany jest nie jako tytu naukowy, a synonim lekarza czyli tytuu zawodowego, jaki otrzymuje kady absolwent medycyny. Lekarze wyej w hierarchii mwi do swoich modszych kolegw per Pan/Pani, czsto rwnie Panie kolego (co ciekawe-nie istnieje, eski odpowiednik-do kobiet mwi si albo per Pani albo Pani Doktor).

Lekarz specjalista-lekarz specjalista Istniej dwie moliwoci. Pierwsza jest stricte formalna i tutaj kady zwraca si do siebie po tytule naukowym. Druga-koleeska-to zwracanie si do siebie po imieniu. Jest to zalene od kultury i zwyczajw w danym szpitalu-w niektrych od razu przechodzi si ze wszystkimi pracownikami na Ty, w innych- dopiero jak zaproponuje to osoba starsza (rwnie stopniem) osobie modszej, kobieta mczynie (tylko, gdy s rwni stopniem), szef-podwadnemu.11PRZYKADYDialog 1Staysta: Panie Profesorze, czy mgby Pan spojrze na wyniki pacjenta spod trjki? Wydaje mi si, e s gorsze ni poprzednio.Profesor: Oczywicie, ju patrz, dobrze, e Pan z nimi do mnie przyszed.

Dialog 2Docent: Panie Kolego, dlaczego nie przygotowa Pan jeszcze dokumentw pacjenta XYZ do wypisu? Miay by na cito.Rezydent: Przepraszam Panie Docencie, za chwil bdzie je Pan mia w pokoju lekarskim.

Dialog 3Doktor: Grzegorz, za godzin robimy tego Whipplea- asystuj Ci w niej razem z Ew.Doktor 2: Tak, pamitam, Piotrze-widziaem dzisiaj grafik.

1212Formalna strona relacji lekarz lekarz i cd.Lekarze- mniejszy personel medyczny Lekarze do pozostaego personelu medycznego, a wic pielgniarek/poonych przede wszystkim, zwracaj si per Siostro. Jest to oglnie przyjty zwrot zarwno wrd lekarzy jak i pacjentw, jednake ostatnio coraz czciej oprotestowywany przez pielgniarki, ktre chc by zwraca si do nich per Pani.

Druga moliwo to zwracanie si bezosobowo, w formie polece, jednak przez pielgniarki jest to odbierane jako nieuprzejmo. Poza tym na tak form mog sobie pozwoli jedynie lekarze na takim szczeblu, ktry daje im moliwo penego decydowania o dziaaniu leczcej danego pacjenta grupy osb czyli tzw. lekarze prowadzcy.

Trzecia opcja to zwracanie si do siebie per Ty, jednake opcja ta jest warunkowana tymi samymi czynnikami, co w przypadku lekarzy, lub wanie per Pani, jednak jest to jeszcze rzadko spotykane w Polsce.

Pielgniarki zwracaj si do lekarzy po tytuach naukowych lub po prostu Panie Doktorze/Pani Doktor. Jeli panuje taki zwyczaj (wspomniany w opcji trzeciej)-mwi do lekarzy po imieniu.

1313Formalna strona relacji lekarz lekarz i cd.Pielgniarstwem coraz czciej zajmuj si mczyni. S oni pielgniarzami. Nie wymylono jednak dla nich okrelenia, bdcego odpowiednikiem Siostry dla pielgniarek, std te przez pewien czas wystpowa problem jak zwraca si do nich w formalnych stosunkach. Postawiono na form Pan, co te w pewnym stopniu przyczynio si do wzmoonej chci wrd pielgniarek, aby nie tytuowa ich siostrami, poniewa jest to dla nich w pewnym sensie oznaka lekcewaenia, podwaania ich kompetencji zawodowych i wyksztacenia.

PRAKTYKANCI (studenci medycyny) mwi DO KADEGO Z PERSONELU PER PAN/PANI! Nie naduywa si take tytuw naukowych- w caej rozmowie wystarczy uy ich par razy, aby nie tworzy sztucznej atmosfery.

Pomidzy pielgniarkami i pielgniarzami, jeli chodzi o formalne relacje, stosowane jest zwracanie si do siebie per Pan/Pani lub per Ty, jednake w tym wypadku s pewne ograniczenia-osoba wyej w hierarchii proponuje przejcie na Ty osobie niej (siostra oddziaowa pielgniarce wieo po studiach), osoba starsza - osobie modszej.

14PRZYKADYDialog 1Lekarz: Siostro, pacjentowi spod 5-tki prosz poda trzy razy w cigu doby 500 ml soli fizjologicznej.Pielgniarka: Oczywicie, Panie Doktorze.

Dialog 2Lekarka: 10 mg Diazepamu, szybko!Pielgniarka: Ju przynosz, Pani Profesor.

Dialog 3Pielgniarka: Czy mogaby mi Pani pomc-nie mog zaoy wenflonu pacjentowi spod 3-ki.Oddziaowa: Tak, oczywicie, zaraz tam przyjd.

1515Formalna strona relacji lekarz lekarz i cd.WSZYSTKIE TE PRZYKADY ODOSZ SI TYLKO I WYCZNIE DO SYTUACJI, KIEDY LEKARZE I PERSONEL MEDYCZNY ROZMAWIAJ MIDZY SOB.

KIEDY ROZMOWY TOCZ SI W OBECNOCI PACJENTA , LEKARZE NIGDY NIE POWINNI ZWRACA SI DO SIEBIE NAWZAJEM JAK I DO PRAKTYKANTW, STAYSTW, PIELGNIAREK I POZOSTAEGO PERSONELU MEDYCZNEGO PER TY CZY PANIE KOLEGO.

W TAKICH PRZYPADKACH ZWRACAJ SI DO SIEBIE TYLKO PO STOPNIU NAUKOWYM BD PER PANIE/PANI (DOKTORZE/DOKTOR).

DO PIELGNIAREK MWI SI PER SIOSTRO LUB PER PANI.

JAKAKOLWIEK KRYTYKA OPINII INNEGO LEKARZA PRZY PACJENCIE CZY JEGO BLISKICH JEST ZAKAZANA-AMIE TO 19 ZASAD DEONTOLOGII LEKARSKIEJ.

16Strj lekarza-komunikacja niewerbalna

Co mwi ubir lekarza?

Fartuch i jego dugo:

Krtki (lekko za pas/przed kolano) praktykant/staysta

Dugi (do kolan lub duszy) rezydent/lekarz specjalista

1617Przyszo komunikacji lekarz-lekarz?W ostatnim czasie komunikacja pomidzy lekarzami przenosi si na nowe pole- do Internetu. To tam powstaj ju specjalistyczne fora internetowe, dostpne tylko dla lekarzy, na ktrych mog oni konsultowa si midzy sob, wymienia spostrzeeniami, zasiga rady- przykadem moe by forum konsylium24.pl

Oprcz for internetowych rozwija si take telemedycyna. Powstao oprogramowanie TeleDICOM, ktre dziaa w ponad 20 polskich szpitalach. Oprogramowanie to umoliwia interaktywn komunikacj midzy lekarzami. Obrazowe dane medyczne pochodzce na przykad z tomografii komputerowej, koronarografii albo ultrasonografii mog by jednoczenie analizowane w rnych placwkach medycznych i komentowane przez ekspertw.

1718Jzyk medyczny- specjalistyczny:

Lekarze, jak kada grupa zawodowa, posiada swj specjalistyczny jzyk. Pod tym pojciem kryj si wszystkie fachowe nazwy, zwroty i sformuowania, ktre dotycz medycyny i dziedzin, ktre wchodz w jej skad.

Jzyk ten jest bardzo hermetyczny, peen zapoycze z innych jzykw, w tym aciny (np. paremie medyczne, nazwy anatomiczne) i terminologii, w peni zrozumiaej tylko dla osb, ktre studiuj bd ukoczyy medycyn i poza teori maj rwnie PRAKTYK.

Pene i swobodne korzystanie z jzyka fachowego jest moliwe wanie w komunikacji pomidzy lekarzami, gdy s oni w stanie poprawnie odkodowa taki komunikat. W komunikacji na linii lekarz- pacjent epatowanie specjalistycznym jzykiem nie jest wskazane, gdy pacjenci przewanie nie s w stanie zrozumie treci odbieranego komunikatu.

19Jzyk medyczny cd.

Najczciej specjalistyczny jzyk medyczny jest stosowany w sytuacjach formalnych takich jak:

Konsylium lekarskieDiagnozowanie rnicowe (rnicowanie)Referowanie przypadku

20Jzyk medyczny cd.

Konsylium lekarskie narada lekarzy w szczeglnie problematycznych przypadkach medycznych w celu ustalenia trybu leczenia, ostatecznej diagnozy.

Diagnozowanie rnicowe (rnicowanie) w duym uproszczeniu-polega na usystematyzowaniu objaww chorobowych i opartej na logice eliminacji chorb do nich niepasujcych lub pasujcych najmniej.

Referowanie przypadku opis stanu pacjenta, choroby, podjtego ju leczenia lub najlepszego postpowania medycznego, ktre ma zosta podjte. Najczciej stosowane podczas obchodw w szpitalach klinicznych. Jest to domena staystw, studentw, ratownikw med. i rezydentw.

21PRZYKADYDialog 1-referowanieLekarz prowadzcy: Panie Doktorze, co my tu mamy?Rezydent: Mczyzna, 45 lat, postpujce cirrhosis hepatis (marsko wtroby), wystpia encefalopatia wtrobowa, insulinooporno, 2 stopnie w skali Childa-Pugha. Podejrzenie niedoboru alfa-1 antytrypsyny. Pki co zostao podjte leczenie interferonem.

Dialog 2 - rnicowanieDoktor1: Co pan sdzi, Panie Doktorze? Podwyszone OB, poty nocne, znaczny spadek masy ciaa w przecigu 6 miesicy, powikszona wtroba, PET i scyntygrafia nic nie wykazay-wg mnie to jaka przewleka infekcja.Doktor: Poziom limfocytw B jest niski-infekcja odpada.Profesor: Panowie, wydaje mi si, e mamy tu do czynienia z ziarnic zoliwDoktor: Rzeczywicie, to pasuje-kolega si zgadza?Doktor1: Tak, ale dlaczego PET nic nie pokazao?Profesor: Widocznie jest we wczesnym stadium. Prosz zleci biopsj wzw chonnych na cito!

22PRZYKADYDialog 3-konsyliumLekarz prowadzcy: Witam wszystkich. Zebralimy si tutaj, aby przedyskutowa leczenie pacjenta XYZ, u ktrego zdiagnozowaem chorob Kahlera. Wdroyem leczenie wg schematu VAD, jednake nie przynioso ono poprawy

Docent: Czy jest pan pewny, Panie Doktorze, e to myeoloma multiplex? Wykluczy Pan biaaczk i amyloidoz?

L.P: Tak, zrobiem szereg bada potwierdzajcych-to szpiczak mnogi.

Profesor: Jeli to na pewno MM i jest odporne na leczenie VAD to zastanowibym si nad leczeniem chemioterapi EDAP, a gdy to nie pomoe-immunomodulacj.

Docent: A moe przeszczep szpiku?

Profesor: Nie wydaje mi si, eby to pomogo, Panie Docencie. Jak pan wie, u wikszoci pacjentw z MM po przeszczepie nastpuje nawrt choroby.

23SOWNICZEK MEDYCZNYOB (Odczynnik/Opad Biernackiego) miara szybkoci opadania czerwonych krwinek w osoczu.

Cito- ac. prdko, szybko. Napis na receptach lub zleceniach bada z wysokim priorytetem realizacji.

PET- pozytonowa emisyjna tomografia

EEG- Elektroencefalografia

EKG- Elektrokardiografia

MRI- ang. Magentic Resonance Imaging, obrazowanie magnetyczne

Angiografia badanie polegajce na uwidocznieniu badanych ttnic.

Arytmia zaburzenie pracy serca, polegajce na jej zwolnieniu, przyspieszeniu lub nieregularnoci.

Angina pectoris dusznica bolesna, najczstszy objaw choroby wiecowej.

24SOWNICZEK MEDYCZNYPrimum non nocere Po pierwsze- nie szkodzi.

Salus aegroti suprema lex - Zdrowie chorego najwyszym prawem.

Dosis facit venenum Dawka czyni trucizn.

Bene diagnoscitur, bene curatur - Dobre rozpoznanie, dobre leczenie.

Medicina soror philosophiae - Medycyna, siostra filozofii.

Mens sana in corpore sano - W zdrowym ciele zdrowy duch.

Morbum evitare quam curare facilius est - atwiej jest unika choroby, ni leczy

Asclepiadis sententia est; curare tuto, celeriter, iucudenque - Zdaniem Asklepiadesa jest; leczy w caoci, szybko i przyjemnie.

25SOWNICZEK MEDYCZNYNatura sanat - medicus curat - Natura uzdrawia, lekarz leczy.

Nihil sanitatem impedit quam remendiorum crebra mutatio - Nic tak nie szkodzi zdrowiu, jak czsta zmiana lekarstw.

Neque ignorare medicum oportet quae sit aegri natura - Trzeba, aby lekarz wiedzia dobrze, jaka jest natura chorego.

Optimum medicamentum quies est - Najlepszym lekarstwem jest odpoczynek.

26Slang lekarskiDefinicja slangu Swoista odmiana potocznego jzyka oglnonarodowego oparta na odrbnoci rodowiskowej. Odrnia si tym od dialektu i gwary, wyodrbnionych terytorialnie. W przeciwiestwie do gwar i dialektw, rni si od jzyka oglnego leksyk, frazeologi i zmianami znacze sownictwa oglnego, nie gramatyk.

Slangi rnicuje si ze wzgldu na rodowisko, w ktrym s uywane do waniejszych nale slang przestpczy, wizienny, a take modzieowy, eglarski i naukowy. Niekiedy sownictwo typowo slangowe wkracza do jzyka oglnego, jednak przewanie uywane jest wtedy do celw humorystycznych, ekspresyjnych i stylizacyjnych.2627Slang lekarskiDlaczego lekarze maj swj slang, skoro posiadaj ju wasny argon?

Lekarze w swojej pracy s pod nieustann presj-ratuj w kocu ludzkie ycie, odpowiadaj za zdrowie pacjentw. S osobami, ktrzy wyjtkowo czsto stykaj si z rzeczami, ktre kady czowiek trzyma w strefie tabu-mierci, fizjologi, dysfunkcjami ciaa ludzkiego. Jako e przy tym pozostaj cigle ludmi, ktrych psychika ma swoj ograniczon wytrzymao-wymylili swj wasny slang, czsto humorystyczny, ktry jest odskoczni, wentylem bezpieczestwa, od, czsto przytaczajcej, codziennoci w tym zawodzie.2728Slang lekarskiCechy slangu lekarskiego

Hermetyczno

Operowanie humorem (najczciej czarnym)

Regionalno

Kodeks stosowania (pierwsza i gwna zasada-nigdy nie uywamy slangowych okrele przy i wobec pacjentw czy te osb nie nalecych do personelu medycznego lub do grup zawodowych, ktre wsppracuj czsto z lekarzami, np. policjantw, ktrzy wsppracuj z lekarzami medycyny sdowej)2829Slang lekarski- przykadyDoynki - heroiczne operacje na dogorywajcych pacjentach

Ksika niepowodze"- ksika zgonw

Wsadzi druta" - wykona koronarografi

OZN - "ostry zesp niedopchania"

ZChN - "zesp chronicznego niedopchnicia"

MPD -"Morbus Penis Deficiens"

ZBK - Zesp Brudnego Komina wszystkie 4 oznaczaj pacjentk z nierozadowanym napiciem seksualnym

"Mr. Muscle" - ratownik medyczny

"Bryczesy" spodnie, na ktrych s lady kau

Leak pijak znaleziony w rowie, Sonik pijak okradziony przez zodziei

Caryca pijaczka w bryczesach, "Dziedzic - pijak w "bryczesach

2930Slang lekarski- przykady"Cadaver - chory w cikim stanie, kandydat do "odpalenia

Beton - chory z zaawansowanym otpieniem

Misio" lub Bomi - tzw. zesp "bo mi si naley, paci skadki i chce "full wypas" i to szybko

"Leak" - pacjent pijany, lecy na chodniku lub rowie

"Wisiorek" samobjca, ktry si powiesi

"PZPR KROWA" przytomna, zorientowana prawidowo, kreniowo i oddechowo wydolna

Wypatroszy chorego" - wykona rozleg operacj jamy brzusznej, np. Whipple'a

Spuszcza wod" - robi punkcj opucnej lub otrzewnej

Pogoni po bieni" - wykonywa prb wysikow "Pojebisko" - ciki dyur na poonictwie

Szyszki w dupie dni, w ktrych przywo du ilo leakw

3031Slang lekarski- przykady"Grzebalec" - chirurg koczcy zabieg na zmarym na stole operacyjnym

"Zesp WC" - zesp wyjtkowego chuja - pacjent chamski, roszczeniowy, arogancki

"Potiomkin" lub "Ramzes" - pacjent po masowym urazie, cay w gipsie

"Rozadunek" - pitkowe wypisy z oddziau

"Kobziarz" - anestezjolog

"Eutanazol" osoba, po prbie samobjczej z uyciem lekw

"Parzydeka - elektrody defibrylatora

"Przyssawki - noworodki

"Opowieci z krypty - pacjent wymylajcy banialuki, aby tylko dosta rent

0-700 pacjent z cik postaci astmy

Ruchacze policjanci, ktrzy przywo do szpitala leakw

3132Slang lekarski- przykady"Chop z jajami" pacjent z zapaleniem jdra lub skrtem szypuy

"Odwiert" - punkcja otrzewnej

"Doda wapna" - poprosi szefa o konsultacj

"Aquacapita" - dos. wodogowie

"Patefon" - patomorfolog

"Smyczek" - skalpel

"Diesel" - pacjent z ropniem

"Audiotele" - dyspozytor pogotowia, ale te doktor udzielajcy porad przez telefon

Strzela" - wykonywa kardiowersj lub defibrylacj

Jamochon" - chory oberajcy si

Od gardzieli do pierdzieli- zabieg rozcinania zbroi (ubra) leakw

3233Slang lekarski- przykady"Bastylia" - wytrzewiaka

"Kustosz", Pogrzebacz", "dr. Rydel" - pracownik zakadu pogrzebowego

"Szef kuchni" - pierwszy operator

"TDI" - Turbo Diesel Injection - nacicie ropnia

"Pawulony" - zespl pogotowia ratunkowego

"utopi chorego" - przedawkowa pyny infuzyjne doprowadzajc do pojawienia si objaww lewokomorowej niewydolnoci serca

Zesp SKS" - czyli Staro Kurwa, Staro - otpienie

"TTFO" - tell him to fuck off - upierdliwy pacjent z Izby Przyj

"PoPoLuPo" - popierdolenie ponad ludzkie pojcie - ten sam pacjent z Izby Przyj

Murcielago" (nietoperz) - pacjent uporczywie przychodzcy w rodku nocy i nigdy w dzie

Faraon dziedzic, ktry zmar na melinie, ale si nie rozoy

3334Slang lekarski- przykadywirek - pacjent odwodniony

wiewirek - pacjent odwodniony, na granicy mierci

pralnia - stacja dializ

upra - zrobi hemodializ

odwirowa albo wy - zrobi ultrafiltracj przeniesienie do orodka o najwyszym stopniu referencyjnoci - zgon

grill - (regionalne) wzek do wywozu cia do prosektorium

trolle lub elfy nocy - pijaczki zwoone noc przez pogotowie,

manewr Ala Bundy'ego - manewr na osobie nieprzytomnej, polegajcy na woeniu rk tej osoby za gumk spodni (lub majtek) - zabezpiecza rce podczas transportu na noszach

Akcja Znicz - zwoywanie Komisji d/s mierci pnia mzgu

3435Slang lekarski- przykady"Radisson (od sieci luksusowych hoteli) - sala dekontaminacji na SORze

"Najazd Hunw" - ostry dyur na internie, o przyjmowanych "seriami" z SORu pacjentach

Czereniak - pacjent po upadku z pierwszego pitra

Skoczek - jw. z drugiego i wyszych

Pan Kleks - jw. od 6 pitra wzwy.

BATMAN FOREVER - pacjent wracajcy cigle z tym samym "problemem"

Telegram z Mogadiszu- EKG

Ogrd botaniczny/ zielarnia OIOM

Fitness club geriatria

Pan/Pani X wanie kouje na pasie startowym - pacjent umierajcy.

3536Slang lekarski- przykadyBudziki - leki odwracajce dziaanie rodkw zwiotczajcych i narkotykw

Granat - czopek

Odbezpieczony granat - czopek wyjty z opakowania

Jajo - ywienie z jednego worka

Kangur - chory ywiony z jednego worka

Warzywko , kwiaty, kapusta - pacjent w stanie wegetatywnym

Patrze na siebie z lewego grnego naronika sali - by w stanie mierci klinicznej

Czajnik z wod - obrzk mzgu

Suchawki - suchaczki, uczennice pielgniarstwa

Pigua - pielgniarka oddziau innego ni OIOM

Dzie Szakala - same amputacje

3637DZIKUJ ZA UWAG3738BibliografiaGietka Edyta, Instrukcja mycia leaka, POLITYKA, nr. z 11.10.2011r.

Kapaa Wojciech, Stosunki subowe, Magazyn Pielgniarki i Poonej nr 9/2010

Maj Jarosaw Jacek, Tytuy naukowe lekarzy, na: http://www.medic.hg.pl/Tytuly%20naukowe%20lekarzy.pdf

Sztompka Piotr, Socjologia. Analiza spoeczestwa, wyd. Znak, Krakw 2005.

Ziembiski Zygmunt Elementy socjologii, wyd. Ars boni et aequi, Pozna 1994.

Zbir zasad deontologii lekarskiej [w:] Dziennik Urzdowy Izb Lekarskich Nr 8 z 1935 r.

Interaktywna komunikacja midzy lekarzami moliwa dziki naukowcom z AGH, PAP Nauka

www.konsylium24.pl

http://www.nursing.com.pl/Rozrywka_Brak_komunikacji_midzy_lekarzami_148.html

http://www.oipip-poznan.pl/index.php?modul=b56_7_8

38