Knock-out drugs

Μαρία Στεφανίδου – ΛουτσίδουΑναπλ. Καθηγήτρια ΤοξικολογίαςΙατρικής Σχολής Πανεπιστημίου

Αθηνών

Ουσίες με ισχυρή κατασταλτική δράση, που μπορούν να προκαλέσουν στο θύμα απώλεια της συνειδήσεως και αδυναμία να προβάλει αντίσταση. Χρησιμοποιούνται σε πράξεις σεξουαλικής κακοποίησης (DFSA)και ληστείες.

Παλαιότερα χρησιμοποιούσαν:

χλωροφόρμιο, αιθέρα αλοθάνη σκοπολαμίνη λοραζεπάμη ατροπίνη ένυδρο χλωράλη

Knock-out drugs

Νεότερα knock out drugs

Βενζοδιαζεπίνες και κυρίως Flunitrazepam GHBΚεταμίνηΑλκοόληΚάνναβιςΚοκαϊνηLSDΑμφεταμίνες (κυρίως MDMA) Zοπικλόνη, ζολπιδέμηΑντιισταμινικάSextasy MDNA, που περιέχει αμφεταμίνη και Viagra, προκαλεί στύση διάρκειας 3-4 ωρών

Date Rape Drugs (ουσίες που διευκολύνουν το

βιασμό)

Flunitrazepam GHB Ketamine Alcohol

Ιδιότητες Προκαλούν καταστολή Προκαλούν αμνησία Δρουν ταχύτατα (εντός 10 min) Μεγάλη διάρκεια δράσης (μέχρι 12 ώρες) Ανιχνεύονται δύσκολα

Σε σεξουαλική κακοποίηση με χρήση ουσιών, το θύμα εμφανίζει:

Απώλεια μνήμης Υπερβολική υπνηλία Ναυτία, σπασμοί, σύγχυση, ψευδαισθήσεις, απώλεια ελέγχου Αφύσικη κατάργηση των αναστολών Απώλεια συνείδησης Κώμα

Η συχνότερα χρησιμοποιούμενη ουσία είναι το οινόπνευμα και ακολουθούν η κάνναβις και η κοκαϊνη.

Η συχνότερα ανιχνευόμενη ουσία είναι οι βενζοδιαζεπίνες.

ΦλουνιτραζεπάμηΦλουνιτραζεπάμη

Ανήκει στα Ανήκει στα date date rape drugsrape drugs

Είναι 10 φορές Είναι 10 φορές ισχυρότερη από ισχυρότερη από τη διαζεπάμητη διαζεπάμη

ΦλουνιτραζεπάμηΦλουνιτραζεπάμη

Ο χρόνος ημίσειας ζωής είναι μία Ο χρόνος ημίσειας ζωής είναι μία ημέραημέρα

Έχει ταχεία έναρξη δράσηςΈχει ταχεία έναρξη δράσης, , δρα σε δρα σε λιγότερο από μία ώραλιγότερο από μία ώρα

Τα συμπτώματα είναι σχετικά Τα συμπτώματα είναι σχετικά μικρής διάρκειας (μέχρι λίγες ώρες) μικρής διάρκειας (μέχρι λίγες ώρες)

Προκαλεί έντονη αμνησίαΠροκαλεί έντονη αμνησία

ΦλουνιτραζεπάμηΦλουνιτραζεπάμη

Ανιχνεύεται εύκολα στο αίμα (μέχρι 24 Ανιχνεύεται εύκολα στο αίμα (μέχρι 24 ώρες) και στα ούραώρες) και στα ούρα

Συχνά ανιχνεύεται στο αίμα σε Συχνά ανιχνεύεται στο αίμα σε συνδυασμό με την αλκοόλησυνδυασμό με την αλκοόλη

ΒενζοδιαζεπίνεςΒενζοδιαζεπίνες

LibriumLibrium chlordiazepoxidechlordiazepoxide XanaxXanax alprazolamalprazolam TranxeneTranxene clorazepateclorazepate ValiumValium diazapamdiazapam DalmaneDalmane flurazepamflurazepam HalcionHalcion triazolamtriazolam NormisonNormison temazepamtemazepam Hipnosedon flunitrazepamHipnosedon flunitrazepam

Βενζοδιαζεπίνες και Υπνωτικά (ζοπικλόνη και ζολπιδέμη)

Άτομα υπό την επήρεια αυτών των φαρμάκων παρουσιάζουν συμπτωματολογία παρόμοια με εκείνη του οινοπνεύματος

Μείωση των αντανακλαστικών και της σκέψης

Υπνηλία, απώλεια μνήμης Συνέργεια σε ταυτόχρονη λήψη υπνωτικών

και αλκοόλης

GHBGHB

Έχει χρησιμοποιηθεί από την Έχει χρησιμοποιηθεί από την δεκαετία του 1960 ως δεκαετία του 1960 ως αναισθητικό και υπνωτικό, αναισθητικό και υπνωτικό, σήμερα χρησιμοποιείται σήμερα χρησιμοποιείται θεραπευτικά στη ναρκοληψία θεραπευτικά στη ναρκοληψία και στον αλκοολισμό. και στον αλκοολισμό.

Μπορεί να παρασκευασθεί Μπορεί να παρασκευασθεί συνθετικά εύκολα ακόμη και συνθετικά εύκολα ακόμη και στο σπίτι.στο σπίτι.

Υπάρχει και ενδογενές Υπάρχει και ενδογενές GHBGHB

GHBGHB

Υπόλευκη σκόνη ήΥπόλευκη σκόνη ή Άχρωμο υγρό, άγευστο και άοσμο ή Άχρωμο υγρό, άγευστο και άοσμο ή με ήπια οσμή καραμέλαςμε ήπια οσμή καραμέλας Χρησιμοποιείται από τουςΧρησιμοποιείται από τους Body Builders Body Builders ΚατασταλτικόΚατασταλτικό Χρησιμοποιείται για πρόκληση ευφορίαςΧρησιμοποιείται για πρόκληση ευφορίας Προστίθεται σε ποτά (καφέ, Προστίθεται σε ποτά (καφέ,

αναψυκτικά, αλκοολούχα)αναψυκτικά, αλκοολούχα)

GHBGHB

Συνταγές παρασκευής από το Συνταγές παρασκευής από το InternetInternet GBL GBL και καυστικό νάτριοκαι καυστικό νάτριο Η διαφορετική συγκέντρωση έχει Η διαφορετική συγκέντρωση έχει

διαφορετική δράση στο ΚΝΣδιαφορετική δράση στο ΚΝΣ Ιδανική συγκέντρωσηΙδανική συγκέντρωση 20% 20% Εξατμίζεται και μετατρέπεται σε σκόνη Εξατμίζεται και μετατρέπεται σε σκόνη

και κυκλοφορεί σε κάψουλεςκαι κυκλοφορεί σε κάψουλες

GHBGHB

Απορροφάται γρήγορα και απεκκρίνεται μέσα Απορροφάται γρήγορα και απεκκρίνεται μέσα σεσε 20-45 min 20-45 min

Έχει χρόνο ημίσειας ζωής στο αίμα μικρότερο από 1 ώρα

Διάρκεια δράσηςΔιάρκεια δράσης: : 1,5-3 ώρες, συνέργεια με 1,5-3 ώρες, συνέργεια με αλκοόληαλκοόλη

Ανιχνεύεται Ανιχνεύεται στον ορό μέχρι 8 ώρεςστον ορό μέχρι 8 ώρες από τη από τη λήψηλήψη

Ανιχνεύεται Ανιχνεύεται στα ούρα μέχρι 8-12 ώρεςστα ούρα μέχρι 8-12 ώρες από τη από τη λήψηλήψη

Αν υπάρχει υποψία σεξουαλικής κακοποίησης, Αν υπάρχει υποψία σεξουαλικής κακοποίησης, πρέπει αμέσως να ληφθούν βιολογικά υλικάπρέπει αμέσως να ληφθούν βιολογικά υλικά

GHB

Σε δόση 0,5-1,5 g διεγερτικό, ευφορικό

Σε δόση μέχρι 2,5 g έξαρση του θυμικού και σεξουαλική διέγερση

Σε υψηλότερες δόσεις βαθύ ύπνο

““The Party's Never Over:The Party's Never Over:While the days of THC are past, the days While the days of THC are past, the days of ecstasy and GHB are peaking”of ecstasy and GHB are peaking”

ΚεταμίνηΚεταμίνη

KK, , Special KSpecial K Κυκλοφορεί Κυκλοφορεί

νόμιμα ως νόμιμα ως κτηνιατρικό κτηνιατρικό φάρμακοφάρμακο

Χρησιμοποιείται Χρησιμοποιείται στην παιδιατρική στην παιδιατρική ως αναισθητικόως αναισθητικό

Συνήθως Συνήθως σνιφάρεται ή σνιφάρεται ή καπνίζεταικαπνίζεται

Διάρκεια δράσης Διάρκεια δράσης 45-60 45-60 minmin

MDMAMDMA

3,4-methlenedioxymethamphetamine3,4-methlenedioxymethamphetamine

EcstasyEcstasy XX XTCXTC EE Hug DrugHug Drug

ΑλκοόληΑλκοόλη

Κατασταλτικό του ΚΝΣΚατασταλτικό του ΚΝΣ Ανιχνεύεται εύκολα στο αίμαΑνιχνεύεται εύκολα στο αίμα Προκαλεί ευφορία και αμνησίαΠροκαλεί ευφορία και αμνησία Απαιτείται υψηλή συγκέντρωση στο Απαιτείται υψηλή συγκέντρωση στο

αίμα για να προκαλέσει ευφορίααίμα για να προκαλέσει ευφορία

Αλκοόλη

Συγκέντρωση Συμπτώματαστο αίμα (mg%)

10-50 διαταραχές συμπεριφοράς

30-120 ευφορία, μείωση των αναστολών, μείωση της κρίσης, απώλεια ελέγχου

90-250 διέγερση, συναισθηματική αστάθεια,

μείωση της κρίσης, της αντίληψης και της μνήμης, υπνηλία

Συγκέντρωση Συμπτώματα στο αίμα (mg%)

180-300 Σύγχυση, αποπροσανατολισμός, νάρκη

250-400 νάρκη, διαταραχές συνειδήσεως, ύπνος

350-500 πλήρης απώλεια συνειδήσεως, κώμα, πιθανός θάνατος

> 450 Αναπνευστική παράλυση, θάνατος

Αλκοόλη

Η αλκοόλη είναι η συνηθέστερη ουσία που χρησιμοποιείται στη σεξουαλική κακοποίηση

Η απώλεια της μνήμης συνδέεται με την οξεία δηλητηρίαση με το οινόπνευμα, ανεξάρτητα από το βαθμό ανοχής του ατόμου σ΄αυτό

Συνδυασμός αλκοόλης με άλλες Συνδυασμός αλκοόλης με άλλες ουσίες σε περιστατικά ουσίες σε περιστατικά σεξουαλικής κακοποίησηςσεξουαλικής κακοποίησης

ΒαρβιτουρικάΒαρβιτουρικά ΒενζοδιαζεπίνεςΒενζοδιαζεπίνες ΑντιισταμινικάΑντιισταμινικά Τρικυκλικά αντικαταθλιπτικάΤρικυκλικά αντικαταθλιπτικά ΜαριχουάναΜαριχουάνα GHB (gamma-hydroxybutyric acid)GHB (gamma-hydroxybutyric acid) ΝαρκωτικάΝαρκωτικά

Κάνναβις Σε περιστατικά σεξουαλικής κακοποίησης

υπό την επήρεια καννάβεως, ανιχνεύεται πολύ συχνά και αλκοόλη

Η κάνναβις χρησιμοποιείται ευρύτερα από οποιοδήποτε άλλη παράνομη ουσία

Τα υποκειμενικά συμπτώματα είναι έντονα 10-15 min μετά το κάπνισμα και συνήθως διαρκούν 1.5 - 4 ώρες ή και περισσότερο

Η κάνναβις ενισχύει τη δράση του οινοπνεύματος

Ουσίες που χρησιμοποιούνται για σεξουαλική κακοποίηση

Το θύμα κάνει χρήση ουσιών και αλκοόλης εκούσια

Τα φάρμακα λαμβάνονται από το θύμα ακούσια

Συλλογή πειστηρίων σε υποψία σεξουαλικής κακοποίησης με τη χρήση ουσιών

Μετά πάροδο χρόνου < 96 hrs, απαιτείται

δείγμα ούρων 100 cc Μετά πάροδο χρόνου < 10 hrs, απαιτείται η

λήψη αίματος (3 δείγματα των 10 ml έκαστο)

Συνέντευξη του Θύματος ΒιασμούΣυνέντευξη του Θύματος Βιασμού

Το θύμα θυμάται ελάχιστα ή και Το θύμα θυμάται ελάχιστα ή και καθόλου καθόλου

Υπάρχουν κενά κατά την περιγραφήΥπάρχουν κενά κατά την περιγραφή Η αβεβαιότητα του θύματος του Η αβεβαιότητα του θύματος του

προκαλεί σοβαρό εκνευρισμόπροκαλεί σοβαρό εκνευρισμό Το θύμα υποψιάζεται φίλους ή συγγενείςΤο θύμα υποψιάζεται φίλους ή συγγενείς

Συνήθεις περιγραφές θυμάτων Συνήθεις περιγραφές θυμάτων υπό την επήρεια ουσιώνυπό την επήρεια ουσιών

Πλήρης απώλεια συνειδήσεως Πλήρης απώλεια συνειδήσεως I passed out…I was gone. He could I passed out…I was gone. He could

have sawed me in half and I would have sawed me in half and I would not know itnot know it

Αποσπασματική μνήμηΑποσπασματική μνήμη– – μικρές , μικρές , διαλείπουσες περίοδοι με οπτικές ή και διαλείπουσες περίοδοι με οπτικές ή και ακουστικές μνήμεςακουστικές μνήμες I was awake some of the time but I I was awake some of the time but I

couldn’t move. I couldn’t talkcouldn’t move. I couldn’t talk

““I had two drinks, I had two drinks, but then I blacked but then I blacked out. That has never out. That has never happened to me”happened to me”

Προβλήματα Κατά τη Διερεύνηση Περιστατικών Σεξουαλικής Κακοποίησης

• Καθυστέρηση στην αναφορά του περιστατικού

•Απροθυμία των θυμάτων να αναφέρουν την εκούσια χρήση

ουσιών

• Η αδυναμία του εργαστηρίου να ανιχνεύσει όλες τις ουσίες

•Οι φαρμακοκινητικές παράμετροι ορισμένων ουσιών

καθιστούν δύσκολη την ανίχνευσή τους στα βιολογικά υλικά

( το GHB ανιχνεύεται στα ούρα σε 8 ώρες)

•Μόνο στο 2% των περιστατικών έχει ανιχνευθεί κάποια ουσία

Για να αυξηθεί το παράθυρο ανίχνευσης των ουσιών DFSA, απαιτείται:

Χρήση αναλυτικής μεθοδολογίας υψηλής ευαισθησίας

Χρήση πυκνού βιολογικού υλικού Ανίχνευση μεταβολιτών με μεγάλο

χρόνο ημιζωής

Τα φάρμακα παραμένουν στις τρίχες έως ότου κοπούν τα μαλλιά

Αν η αναφορά του περιστατικού καθυστερήσει πάνω από 72 ώρες, κρίνεται σκόπιμη η ανάλυση στις τρίχες

Στη Σεξουαλική Κακοποίηση η Ανάλυση των Τριχών είναι Πολύτιμη

Στατιστικά Στοιχεία

Το 90 - 95 % των ανδρών που έχουν βιασθεί δεν το δηλώνουν

Το 52% των γυναικών έχουν βιώσει μια μορφή σεξουαλικής κακοποίησης

80% των βιασμών αφορά άτομα που γνωρίζονται μεταξύ τους

Στο 27% των βιασμών ο βιαστής είναι συγγενικό πρόσωπο

DFSA (Drug facilitated sexual assault)DFSA (Drug facilitated sexual assault)

Η βιβλιογραφία αναφέρει Η βιβλιογραφία αναφέρει ότι το 60% περίπου των ότι το 60% περίπου των περιστατικών σεξουαλικής περιστατικών σεξουαλικής κακοποίησης έχουν κακοποίησης έχουν διενεργηθεί με τη χρήση διενεργηθεί με τη χρήση ουσιών ουσιών

Στο 5% περίπου των Στο 5% περίπου των θυμάτων χορηγήθηκαν τα θυμάτων χορηγήθηκαν τα κλασσικάκλασσικά 'date-rape' 'date-rape' drugsdrugs

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ

Για την ανίχνευση των ουσιών σε drug facilitated crimes απαιτούνται:

Σωστό ιστορικό Προσεκτική σωματική εξέταση Έγκαιρη και προσεκτική συλλογή

των βιολογικών υλικών Χρήση υπερσύγχρονης και

ευαίσθητης μεθοδολογίας