KINDERBIJSLAG IN DE VOORZIENINGEN VAN DE

FEDERALE SOCIALE BESCHERMING

KINDERBIJSLAG IN DE VOORZIENINGEN VAN DE

FEDERALE SOCIALE BESCHERMING

Hugo Bogaert

Informatiesessie over kinderbijslagRKW – 30 oktober 2012

De federale sociale beschermingDe federale sociale bescherming

2

Voor alle duidelijkheid:

SOCIALE ZEKERHEID =prestaties van het type verzekering, dus

als bijdragen betaald worden mag men er zeker van zijn dat, binnen een

solidariteitsmechanisme, de prestatie betaald wordt als het risico zich voordoet

SOCIALE BIJSTAND = prestaties die betaald worden wegens de staat van behoefte van personen voor wie

de sociale zekerheid niet tussenkomt

SOCIALE ZEKERHEID + SOCIALE BIJSTAND =

voorzieningen van sociale bescherming

Voor alle duidelijkheid:

SOCIALE ZEKERHEID =prestaties van het type verzekering, dus

als bijdragen betaald worden mag men er zeker van zijn dat, binnen een

solidariteitsmechanisme, de prestatie betaald wordt als het risico zich voordoet

SOCIALE BIJSTAND = prestaties die betaald worden wegens de staat van behoefte van personen voor wie

de sociale zekerheid niet tussenkomt

SOCIALE ZEKERHEID + SOCIALE BIJSTAND =

voorzieningen van sociale bescherming

3

SOCIALE ZEKERHEIDSOCIALE ZEKERHEID

Definitie = zeven pijlers die overeenstemmen met zeven

soorten prestaties

1.rust- en overlevingspensioen2.werkloosheid3.verzekering tegen arbeidsongevallen4.verzekering tegen beroepsziekten5.gezinsbijslag6.verplichte verzekering voor geneeskundige

verzorging en uitkeringen7.jaarlijkse vakantie

Definitie = zeven pijlers die overeenstemmen met zeven

soorten prestaties

1.rust- en overlevingspensioen2.werkloosheid3.verzekering tegen arbeidsongevallen4.verzekering tegen beroepsziekten5.gezinsbijslag6.verplichte verzekering voor geneeskundige

verzorging en uitkeringen7.jaarlijkse vakantie

4

SOCIALE ZEKERHEIDSOCIALE ZEKERHEID

Alle of bepaalde prestaties van de regelingen/sectoren:

1.regeling voor werknemers: personen die met een arbeidsovereenkomst worden/werden tewerkgesteld; bijdragen worden door de werkgevers betaald,

2.regeling voor zelfstandigen: personen die hun eigen baas zijn (ondernemers) of waren; bijdragen worden door hen betaald;

3.regeling voor de overheidssector: personen die onder een statuut worden/werden tewerkgesteld + personen die met een contract worden/werden tewerkgesteld waarbij ze in het budget van de instelling worden ingeschreven of via bijdragen (RSZPPO).

Alle of bepaalde prestaties van de regelingen/sectoren:

1.regeling voor werknemers: personen die met een arbeidsovereenkomst worden/werden tewerkgesteld; bijdragen worden door de werkgevers betaald,

2.regeling voor zelfstandigen: personen die hun eigen baas zijn (ondernemers) of waren; bijdragen worden door hen betaald;

3.regeling voor de overheidssector: personen die onder een statuut worden/werden tewerkgesteld + personen die met een contract worden/werden tewerkgesteld waarbij ze in het budget van de instelling worden ingeschreven of via bijdragen (RSZPPO).

5

SOCIALE ZEKERHEID VOOR WERKNEMERS

SOCIALE ZEKERHEID VOOR WERKNEMERS

WERKLOZEN ZIEKENGEPEN-

SIONEERDEN

ARBEIDERS MET

VAKANTIEKINDEREN SLACHTOFFERS

WERKLOOS-HEID

KINDER-BIJSLAG

VAKANTIEPENSIOENENARBEIDS-

ONGEVALLENZIEKTE-

INVALIDITEITBEROEPS-ZIEKTEN

SLACHTOFFERS

HVWHulpkas voor

Werkloosheids-uitkeringen

HZIVHulpkas voor Ziekte- en Invaliditeitsverzekering

VERZEKERINGS-PLICHTIGEN

OISZ

GERECHTIGDEN

RSZRijksdienst voor Sociale Zekerheid

betalen bijdragen (niet voor kinderbijslag) betalen bijdragen

RKWRijksdienst voor

Kinderbijslag voor Werknemers

verdeelt

of of

behandelt de

aanvragen en betaalt

betaalt

betalen betalen betalen betalen betalen

betaalt betaalt betaalt

andere

zijn verzekerd bij

verdeelt

verdeelt verdeelt

PIJLERS

RVARijksdienst voor

Arbeidsvoorziening

RIZIVRijksinstituut voor

Ziekte- en Invaliditeits-verzekering

RVP Rijksdienst voor

Pensioenen

RJV Rijksdienst voor

Jaarlijkse Vakantie

FBZFonds voor de Beroepsziekten

FAOFonds voor

Arbeidsongevallen

KINDERBIJSLAG-FONDSEN PRIVE-

VERZEKERINGENPRIVE-INSTELLINGEN

VAKBONDENLANDSBONDEN

(ZIEKENFONDSEN)

BIJZONDERE VAKANTIEFONDSEN

VOOR BEPAALDE SECTOREN

WERKNEMERS WERKGEVERS

66

SOCIALE ZEKERHEID VOOR WERKNEMERS

SOCIALE ZEKERHEID VOOR WERKNEMERS

Systeem: aantal elementen die volgens bepaaldeprincipes elkaar wederzijds beïnvloeden

Financieel: globale bijdrage te betalen aan de RSZ die de middelen tussen de pijlers verdeelt volgens de behoeften,

Vaststellen van rechten: permanente uitwisseling van gegevens via de KSZ (de verschillende socioprofessionele situaties geven recht op kinderbijslag, de toekenning van kinderbijslag heeft een invloed op bepaalde rechten in de ZIV- en overlevingspensioenregelingen etc.)

Systeem: aantal elementen die volgens bepaaldeprincipes elkaar wederzijds beïnvloeden

Financieel: globale bijdrage te betalen aan de RSZ die de middelen tussen de pijlers verdeelt volgens de behoeften,

Vaststellen van rechten: permanente uitwisseling van gegevens via de KSZ (de verschillende socioprofessionele situaties geven recht op kinderbijslag, de toekenning van kinderbijslag heeft een invloed op bepaalde rechten in de ZIV- en overlevingspensioenregelingen etc.)

7

NETWERK VAN DE SOCIALE ZEKERHEID

NETWERK VAN DE SOCIALE ZEKERHEID

Primair netwerk: openbare instellingen van sociale zekerheid

Secundair netwerk: meewerkende privé-instellingen

RIJKS-REGISTER

KRUISPUNTBANK

VAN DE SOCIALE ZEKERHEID

INNING VAN DE SOCIALEZEKERHEIDS-

BIJDRAGEN

SOCIALE ZAKEN

WERKLOOSHEID

ZIEKTE- EN INVALIDITEITS-VERZEKERING

PENSIOENEN

JAARLIJKSE VAKANTIE

BEROEPSZIEKTEN

ARBEIDS-ONGEVALLEN

SOCIALE ZEKERHEID VOOR ZELFSTANDIGEN

RKW

instelling per takinstelling per tak in een telematisch netwerkin een telematisch netwerk

88

ZESDE STAATSHERVORMING: SOCIALE ZEKERHEID IN DE

TOEKOMST

ZESDE STAATSHERVORMING: SOCIALE ZEKERHEID IN DE

TOEKOMST

Pijler werkloosheid: nieuwe gewestelijke bevoegdheid voor de activering van werklozen en uitbreiding van de bevoegdheid voor arbeidsbemiddeling.

Pijler ziekte-invaliditeit: naast homogenisering van de huidige bevoegdheden (o.a. ziekenhuisbeleid), overdracht van mobiliteitshulpmiddelen naar de Gemeenschappen/GGC.

Pijler kinderbijslag: overdracht naar de Gemeenschappen/GGC.

Pijler werkloosheid: nieuwe gewestelijke bevoegdheid voor de activering van werklozen en uitbreiding van de bevoegdheid voor arbeidsbemiddeling.

Pijler ziekte-invaliditeit: naast homogenisering van de huidige bevoegdheden (o.a. ziekenhuisbeleid), overdracht van mobiliteitshulpmiddelen naar de Gemeenschappen/GGC.

Pijler kinderbijslag: overdracht naar de Gemeenschappen/GGC.

9

SOCIALE BIJSTANDSOCIALE BIJSTAND

leefloon (of door een OCMW betaalde daaraan gelijkwaardige hulp)

inkomensgarantie voor ouderen

gewaarborgde gezinsbijslag

tegemoetkomingen aan personen met een handicap

leefloon (of door een OCMW betaalde daaraan gelijkwaardige hulp)

inkomensgarantie voor ouderen

gewaarborgde gezinsbijslag

tegemoetkomingen aan personen met een handicap

1010

ZESDE STAATSHERVORMING: SOCIALE BIJSTAND IN DE TOEKOMST

ZESDE STAATSHERVORMING: SOCIALE BIJSTAND IN DE TOEKOMST

Overdracht naar de Gemeenschappen/GGC:

Tegemoetkomingen voor hulp aan bejaarden met een handicap

Gewaarborgde gezinsbijslag

Overdracht naar de Gemeenschappen/GGC:

Tegemoetkomingen voor hulp aan bejaarden met een handicap

Gewaarborgde gezinsbijslag

1111

KINDERBIJSLAG: OORSPRONKELIJKE BEDOELINGEN EN BEHAALDE DOELSTELLINGEN

KINDERBIJSLAG: OORSPRONKELIJKE BEDOELINGEN EN BEHAALDE DOELSTELLINGEN

geboortecijfer doen stijgen aanvulling op het loon volgens de

gezinslast armoede bestrijden

↔ universele rechten

geboortecijfer doen stijgen aanvulling op het loon volgens de

gezinslast armoede bestrijden

↔ universele rechten

12

GEBOORTECIJFER DOEN STIJGEN?

GEBOORTECIJFER DOEN STIJGEN?

1936:alle

arbeidsongevallen en beroepsziekten

1930:alle actieve werknemers

1945:arbeidsongeschikten

1946:alle

weeskinderen

1968:werklozen,

gedetineerden, nieuwe categorieën die geen verband houden met werk

Rechthebbenden1931

459.458

Recht-hebbenden

2012

1.135.351

1313

►Vrijwillig initiatief van bepaalde werkgevers►Vrijwillig initiatief van bepaalde werkgevers

802.567

1.998.826

‘1929

‘1931

► Algemeen via wettelijke verplichting 04-08-1930

► Algemeen via wettelijke verplichting 04-08-1930

Rechtgevende kinderen van de regeling voor werknemers

Rechtgevende kinderen van de regeling voor werknemers

1931 2012

WERKELIJKE IMPACTWERKELIJKE IMPACT

Geboortes in België

306.000

14

AANVULLING OP HET LOON?AANVULLING OP HET LOON?

1930:kinderbijslag

1965:specifieke regeling

voor de overheidssector 1971

Invoering van de

regeling voor GGB

(Gewaarborgde

Gezinsbijslag)

1937

Invoering van de

regeling voor

zelfstandigen

1515

Indien kinderbijslag geschrapt zou worden, zou 10,86 % meer rechtgevende kinderen

onder de armoedegrens leven(*)

15 % → 26 % arme kinderen

(*) De armoedegrens ligt hier op 60 % van het gemiddeld equivalent inkomen.

Indien kinderbijslag geschrapt zou worden, zou 10,86 % meer rechtgevende kinderen

onder de armoedegrens leven(*)

15 % → 26 % arme kinderen

(*) De armoedegrens ligt hier op 60 % van het gemiddeld equivalent inkomen.

EFFICIENT MIDDEL TEGEN ARMOEDE?

EFFICIENT MIDDEL TEGEN ARMOEDE?

1616

Regeling voor werknemers: 74,02 % kinderen; € 4.309.657.548

Regeling voor de overheidssector: 17,81 % kinderen; € 1.004.590.527

Regeling voor zelfstandigen: 7,50 % kinderen; € 420.985.206

Regeling voor gewaarborgde gezinsbijslag: 0,66 % kinderen; € 50.643.364

Regeling voor werknemers: 74,02 % kinderen; € 4.309.657.548

Regeling voor de overheidssector: 17,81 % kinderen; € 1.004.590.527

Regeling voor zelfstandigen: 7,50 % kinderen; € 420.985.206

Regeling voor gewaarborgde gezinsbijslag: 0,66 % kinderen; € 50.643.364

4 KINDERBIJSLAGREGELINGEN4 KINDERBIJSLAGREGELINGEN

17

Globale organisatie vande betalingen op federaal niveau

ZELFSTANDIGEN

11 sociale verzekeringsfondsen

Nationale Hulpkas

WERKNEMERS

14 privékinderbijslagfondsen en 2 speciale fondsen

RKW

Instellingen van de overheidssector

GEWAARBORGDE GEZINSBIJSLAG

RKW

AMBTENAREN

RSZPPO

RKW

Instellingen van de overheidssector

1818

Anticumuluatieregels zijn vereist om te vermijden dat kinderen kinderbijslag krijgen in verschillende regelingen

Preventiemechanismen zijn vereist om te vermijden dat twee maal betaald wordt: kadaster = gegevensbank van de Rijksdienst

Als een gezin in een regeling betaald wordt die niet bevoegd is → de wettelijk bevoegde regeling betaalt de niet bevoegde regeling terug

! verschillende bedragen voor dezelfde gezinssituatie → debetten of regulariseringen voor de gezinnen

Anticumuluatieregels zijn vereist om te vermijden dat kinderen kinderbijslag krijgen in verschillende regelingen

Preventiemechanismen zijn vereist om te vermijden dat twee maal betaald wordt: kadaster = gegevensbank van de Rijksdienst

Als een gezin in een regeling betaald wordt die niet bevoegd is → de wettelijk bevoegde regeling betaalt de niet bevoegde regeling terug

! verschillende bedragen voor dezelfde gezinssituatie → debetten of regulariseringen voor de gezinnen

GEVOLGENGEVOLGEN

1919

→ Efficiënt toekenningssysteem: (bijna) alle kinderen krijgen kinderbijslag in België

→ Complex toekenningssysteem door de toepassing van de anticumulatiemechanismen die vereist zijn doordat er verschillende regelingen zijn

→ Discussie over de juistheid van de anticumulatiemechanismen: het huidige systematisch dragen van de lasten door de regelingen voor werknemers/de overheidssector ↔ de regeling voor zelfstandigen

→ Efficiënt toekenningssysteem: (bijna) alle kinderen krijgen kinderbijslag in België

→ Complex toekenningssysteem door de toepassing van de anticumulatiemechanismen die vereist zijn doordat er verschillende regelingen zijn

→ Discussie over de juistheid van de anticumulatiemechanismen: het huidige systematisch dragen van de lasten door de regelingen voor werknemers/de overheidssector ↔ de regeling voor zelfstandigen

GEVOLGEN GEVOLGEN

2020

HUIDIGE VOORZIENINGEN VS. RECHT VAN HET KIND

HUIDIGE VOORZIENINGEN VS. RECHT VAN HET KIND

Twee soorten kinderbijslagregelingen:

3 professionele regelingen: huidige/vroegere activiteit met betalen van bijdragen → recht op kinderbijslag: sociale verzekering

residuaire regeling (gewaarborgde gezinsbijslag): geen recht in de professionele regelingen + staat van behoefte → recht op kinderbijslag: sociale ondersteuning

↨ Systeem waar het kind of de persoon die het

kind opvoedt (ten laste heeft) van rechtswege houder van het recht is doordat het/hij in België woont.

Twee soorten kinderbijslagregelingen:

3 professionele regelingen: huidige/vroegere activiteit met betalen van bijdragen → recht op kinderbijslag: sociale verzekering

residuaire regeling (gewaarborgde gezinsbijslag): geen recht in de professionele regelingen + staat van behoefte → recht op kinderbijslag: sociale ondersteuning

↨ Systeem waar het kind of de persoon die het

kind opvoedt (ten laste heeft) van rechtswege houder van het recht is doordat het/hij in België woont.

21

DE SPLITSING VOLGENS DE ZESDE

STAATSHERVORMING

DE SPLITSING VOLGENS DE ZESDE

STAATSHERVORMING

22

Overdracht van de bevoegdheid aan de Gemeenschappen

Voor Brussel: bevoegdheid van de GGC

Recht op kinderbijslag verankerd in de grondwet

Overdracht van de bevoegdheid aan de Gemeenschappen

Voor Brussel: bevoegdheid van de GGC

Recht op kinderbijslag verankerd in de grondwet

23

KINDERBIJSLAGKINDERBIJSLAG

3 fases

Fase voor de splitsing: de regeling voor zelfstandigen afstemmen op de regeling voor werknemers = verplichte voorwaarde

Overgangsfase na de splitsing: facultatief voor alle bevoegd geworden deelstaten: betaling door het huidig betaalcircuit

Definitieve fase na de splitsing: invoering door de deelstaten van een structureel betaalcircuit

3 fases

Fase voor de splitsing: de regeling voor zelfstandigen afstemmen op de regeling voor werknemers = verplichte voorwaarde

Overgangsfase na de splitsing: facultatief voor alle bevoegd geworden deelstaten: betaling door het huidig betaalcircuit

Definitieve fase na de splitsing: invoering door de deelstaten van een structureel betaalcircuit

2424

Gewone schaal kinderbijslag 1ste kind:

werknemers: € 88,51 ↔ zelfstandigen: € 82,78

Gewone schaal kinderbijslag + sociale toeslag 1ste kind gepensioneerde

werknemers: € 133,57 ↔zelfstandigen: € 109,14

Gewone schaal kinderbijslag 1ste kind:

werknemers: € 88,51 ↔ zelfstandigen: € 82,78

Gewone schaal kinderbijslag + sociale toeslag 1ste kind gepensioneerde

werknemers: € 133,57 ↔zelfstandigen: € 109,14

2525

PROBLEMATIEK VAN DE LEEFTIJDSTOESLAG

PROBLEMATIEK VAN DE LEEFTIJDSTOESLAG

Werknemers: enig of oudste kind gewone schaal = lagere leeftijdstoeslag (in vergelijking met kinderen die toeslagen ontvangen)

Zelfstandigen: geen leeftijdstoeslag voor enig of jongste kind gewone schaal

Gevolg: in bepaalde gezinnen is de totale bijslag (basisschaal + leeftijdstoeslag) hoger in de regeling voor zelfstandigen

Werknemers: enig of oudste kind gewone schaal = lagere leeftijdstoeslag (in vergelijking met kinderen die toeslagen ontvangen)

Zelfstandigen: geen leeftijdstoeslag voor enig of jongste kind gewone schaal

Gevolg: in bepaalde gezinnen is de totale bijslag (basisschaal + leeftijdstoeslag) hoger in de regeling voor zelfstandigen

2626

Bedragen gelijkschakelen ≠ gelijke behandeling

o.a.:− werknemers: betaling aan de moeder

↔ zelfstandigen: betaling aan de vader

− werknemers: gewone wezenschaal ↔ zelfstandigen: verhoogde schaal of niets

Bedragen gelijkschakelen ≠ gelijke behandeling

o.a.:− werknemers: betaling aan de moeder

↔ zelfstandigen: betaling aan de vader

− werknemers: gewone wezenschaal ↔ zelfstandigen: verhoogde schaal of niets