Jovana Marti x

UNIVERZITET U ISTOČNOM SARAJEVU

SAOBRAĆAJNI FAKULTET DOBOJ

Predmet: BAZE PODATAKA U SAOBRAĆAJU

GODIŠNJI ZADATAK TEMA: Analiza saobraćajnih tokova na dionici puta

Polje-Brod

PREDMETNI PROFESOR: STUDENT: Dr Vladan TUBI Ć, red.prof. Jovana MARTIĆ ASISTENT: BROJ INDEKSA: Dr Marko Suboti ć,dis 91-II/12

Mart,2014

2

SADRŽAJ 1. UVOD ............................................................................................................................3 2. VIZUELNI PRIKAZ DIONICE ....................................................................................6 2.1. Čvorovi ...........................................................................................................8 3. TEHNIČKO – EKSPLOATACIONE KARAKTERISTIKE DIONICE

POLJE-BROD ...............................................................................................................9 4. KONTROLA PRISTUPA..................................................................................................14 4.1. Dobiti od kontrole pristupa.............................................................................15 4.2. Uticaj povećanog broja pristupnih tačaka na brzinu toka...................................16 4.3. Analiza kontrole pristupa na dionici Polje-Brod.................................................17 5. ANALIZA DOSTIGNUTIH SAOBRAĆAJNIH TOKOVA I PROGNOZA

PERSPEKTIVNIH SAOBRAĆAJNIH TOKOVA NA DIONICI POLJE - BROD ...........................................................................................................20

5.1. Analiza dostignutih saobraćajnih tokova u periodu od 2006.- 2011.godine.....................................................................20 5.1.1. Struktura saobraćajnog toka u periodu od 2006 - 2011. godine................22 5.1.2. Stepen homogenosti saobraćajnog toka u periodu od 2006 - 2011. godine.............................................................28 5.1.3. Karakteristike vremenske neravnomjernosti (Promjena mjerodavnog protoka, qm ).......................................................28 5.2. Prognoza budućih saobraćajnih tokova od 2012.- 2021. godine........................37 6. ANALIZA USLOVA SAOBRAĆAJA NA POSTOJEĆEM PUTU.................................39 6.1. Odreñivanje slobodnih brzina.............................................................................39 6.2. Odreñivanje kapaciteta i nivoa usluge u baznoj godini (2011 godina)...............40 6.3. Analiza eksploatacionih brzina po odsjecima i kategorijama vozila u baznoj godini.........................................................................................41 6.4. Nivo usluge u prvoj (2012) i ciljnoj (2021) godini.............................................43 7. BROJANJE SAOBRAĆAJA U 15 MINUTNIM INTERVALIMA.................................44 8. ZAKLJUČAK.....................................................................................................................45 LITERATURA.......................................................................................................................46

3

1. UVOD Protok vozila se definiše kao broj vozila koja prelaze presjek puta ili trake tokom definisanog perioda vremena i predstavlja osnovni saobraćajni parametar koji se najčešće koristi u planiranju, projektovanju, regulisanju, kontroli i upravljačkim analizama. Protok je parametar koji se najčešće koristi za kvantifikovanje zahtjeva, ali je potrebno razumjeti razliku i meñuzavisnost izmeñu ovih pojmova.[13] Saobraćajni zahtjev predstavlja broj vozila koja žele da preñu odreñenu dionicu puta tokom odreñenog perioda vremena ili će to željeti u budućnosti, dok saobraćajni protok predstavlja broj vozila koja zaista prelaze dionicu puta u sadašnjosti. Generalno posmatrano, podaci o protoku su preduslov za definisanje vremenskih neravnomjernosti tokom godine, sedmice i dana, što je preduslov za racionalno planiranje, projektovanje, grañenje i održavanje putne mreže kao i upravljanje saobraćajnim tokovima. Brojanje saobraćaja sprovodi se radi prikupljanja podataka o intenzitetu i strukturi saobraćajnih tokova. Osnovni podatak je prosječni godišnji, dnevni saobraćaj (PGDS) i dobija se tako što se ukupan protok vozila za godinu dana na jednoj dionici puta podijeli sa brojem dana u godini. Dužnost upravljača državnim i lokalnim putevima je da redovno vode statistiku o protoku vozila, na osnovu koje se sprovodi racionalno i efikasno upravljanje putevima. Brojanje saobraćaja može se vršiti:

• metodom ručnog brojanja i • automatskom metodom.

Ručno brojanje se može izvesti korišćenjem jednostavnog brojačkog obrasca na koji se stavlja oznaka nakon prolaska vozila. Inače, pojednostavljenje ovog postupka je pomoću upotrebe ručnih brojača koji imaju akumulatorske baterije, na nekoliko memorijskih registara povezanih sa tasterima koje posmatrač pritiska nakon prolaska vozila.

Stalni automatski brojači se postavljaju na lokacijama gdje je potrebno neprekidno brojanje tokom 24 h i 365 dana u godini. Ova brojanja su dio programa koji se sprovode na nivou države ili grada kako bi se uočili trendovi i posmatrale karakterisitike protoka i saobraćaja tokom vremena na široj teritoriji.

Najviše korišćeno sredstvo za brojanje saobraćaja je pokretni mehanički brojači koji su pogodni za jednostavno postavljanje i premještanje. Odbrojavanje se inicira pneumatskim udarom koji nastaje prelaskom osovine vozila preko pneumatske cijevi u kolovozu.

Obradom i analizom rezultata mogu se uočiti promjene, kako u obimu potražnje po dioniciama tako i u eventualnoj preraspodjeli tokova u okviru mreže i upreñenjem sa mogućnostima ponude (npr. kapacitet i nivo usluge) utvrditi prioriteti.[14]

Rezultati brojanja saobraćaja su podloga istraživanju, prognoziranju, planiranju te upravljanju putnom infrastrukturom. Oni služe za klasifikaciju putne mreže, izradu studija saobraćaja i ostalih studija, kao i u programiranju održavanja i rehabilitaciji puteva.

4

Na putnoj mreži Republike Srpske postoji ugrañenih 57 automatski brojača saobraćaja i počevši od 2002. godine redovno se objavljuju godišnji izvještaji o brojanju vozila. Na dionicama gdje nisu ugrañeni automatski brojači saobraćaja, brojanje se, u odreñenim vremenskim intervalima vrši manuelnim putem.[14]

Slika 1. Karta dijela putne mreže Republike Srpske

sa lokacijama automatskih brojača saobraćaja.[14]

Ovaj rad se odnosi na saobraćajnu dionicu Polje – Brod koja nosi oznaku 391 u javnom preduzeću "Putevi Republike Srpske" i pripada magistralnom putu M-14.1. Dužina dionice je 21.991 [km]. Ova dionica posjeduje ABS (Automatski Brojač Saobraćaja) sa strukturom toka koji nosi oznaku 000012 u javnom preduzeću „Putevi Republike Srpske“.

Slika 2 Dionica Polje-Brod i lokacija ABS-a. [14]

5

Slika 3. ABS na dionici Polje-Brod.[16]

U radu je izvršena analiza dostignutih saobraćajnih tokova (a na osnovu dostupnih podataka o PGDS-u za posmatranu dionicu) i prognoza perspektivnih saobraćajnih tokova u projektnom periodu od 10 godina. Za baznu godinu uzeta je 2011. godina, prva godina eksploatacije je 2012. godina a ciljna godina je 2021.

6

2. VIZUELNI PRIKAZ DIONICE

Slika 4. Dionica Polje-Brod.[15]

Slika 5. Dionica Polje-Brod,smjer 1 (Polje) [16]

7

Slika 6. Dionica Polje-Brod,smjer 1 (Lužani) [16]

Slika 7. Dionica Polje-Brod,smjer 1[16]

Slika 8. Dionica Polje-Brod,smjer 2 (Sijekovac) [16]

8

2.1. Čvorovi

Tabela 1. Čvorovi dionice Polje-Brod

Put Br.čvora

Naziv

Tip

Grane

Ukršteni putevi Širina Dužina Visina

BOSM14.1

356 Polje MR 3 M14.1/R472 44,986944

17,956971

170,41

BOSM14.1

357 Brod MM

4 M14.1/M14.1L/M17.2

45,145672

18,006134

136,62

Slika 9. Ukršteni put M14.1/R472[15] [16]

Slika 10. Ukršteni put M14.1/M14.1L/M17.2 (Polje-Brod/Brod-Brodsko Polje/granica RS (Brod) - Brod) [15] [16]

9

3. TEHNI ČKO – EKSPLOATACIONE KRAKTERISTIKE DIONICE POLJE-BROD

Saobraćajna dionica Polje-Brod pripada magistralnom putu M-14.1, dužine 21.991 [km] i proteže se kroz ravničarski teren. U pitanju je klasični dvotračni put asfaltnog kolovoznog zastora. Veličina uzdužnog nagiba je od 1.5 do 9.1 (Tabela 3). Najmanji radijus horizontalne krivine je 245 i to je prelazna krivina od 551 do 779 [m] posmatrane dionice (Tabela 4).

Tabela 2:Širina kolovoza

Put RPS ABSS RPE ABSE Širina

[m] BOSM14.1 11 0 11 19350 5,25 BOSM14.1 11 19350 11 19764 6 BOSM14.1 11 19764 11 20397 8 BOSM14.1 11 20397 11 20577 6 BOSM14.1 11 20577 11 21436 6,5 BOSM14.1 11 21436 11 21567 6,25 BOSM14.1 11 21567 11 21931 9 BOSM14.1 11 21931 12 0 6

Tabela 3: Uzdužni nagib na dionici Polje-Brod

PUT RPS ABSS RPE ABSE Nagib BOSM14.1 11 0 11 19350 1.5 BOSM14.1 11 19350 11 19764 6.1 BOSM14.1 11 19764 11 20397 8.1 BOSM14.1 11 20397 11 20577 6.1 BOSM14.1 11 20577 11 21436 6.5 BOSM14.1 11 21436 11 21567 1.6 BOSM14.1 11 21567 11 21931 9.1 BOSM14.1 11 21931 12 0 6.1

10

Tabela 4: Radijus krivina na dionici Polje - Brod

PUT RPS ABSS RPE ABSE Radius

BOSM14.1 11 0 11 131 -278 BOSM14.1 11 131 11 363 -99999 BOSM14.1 11 363 11 367 99999 BOSM14.1 11 367 11 399 2005 BOSM14.1 11 399 11 427 99999 BOSM14.1 11 427 11 463 -1833 BOSM14.1 11 463 11 551 -99999 BOSM14.1 11 551 11 779 -245 BOSM14.1 11 779 11 819 99999 BOSM14.1 11 819 11 1083 513 BOSM14.1 11 1083 11 1123 -99999 BOSM14.1 11 1123 11 1323 99999 BOSM14.1 11 1323 11 1347 -99999 BOSM14.1 11 1347 11 1351 99999 BOSM14.1 11 1351 11 1683 257 BOSM14.1 11 1683 11 1719 -99999 BOSM14.1 11 1719 11 1875 -621 BOSM14.1 11 1875 11 2019 -99999 BOSM14.1 11 2019 11 2199 -435 BOSM14.1 11 2199 11 2231 99999 BOSM14.1 11 2231 11 2283 1567 BOSM14.1 11 2283 11 2371 99999 BOSM14.1 11 2371 11 2399 -99999 BOSM14.1 11 2399 11 2431 -3799 BOSM14.1 11 2431 11 2451 99999 BOSM14.1 11 2451 11 2483 -99999 BOSM14.1 11 2483 11 2487 99999 BOSM14.1 11 2487 11 2535 2872 BOSM14.1 11 2535 11 2539 -99999 BOSM14.1 11 2539 11 2579 -1838 BOSM14.1 11 2579 11 2587 99999 BOSM14.1 11 2587 11 2619 3799 BOSM14.1 11 2619 11 2723 -99999 BOSM14.1 11 2723 11 2791 99999 BOSM14.1 11 2791 11 2811 -99999 BOSM14.1 11 2811 11 2843 -3072 BOSM14.1 11 2843 11 2947 -99999 BOSM14.1 11 2947 11 3195 -619 BOSM14.1 11 3195 11 3363 -99999 BOSM14.1 11 3363 11 3435 99999 BOSM14.1 11 3435 11 3483 -99999 BOSM14.1 11 3483 11 3515 -2578 BOSM14.1 11 3515 11 3551 99999 BOSM14.1 11 3551 11 3611 -99999 BOSM14.1 11 3611 11 3619 99999 BOSM14.1 11 3619 11 3651 2123 BOSM14.1 11 3651 11 3659 -99999 BOSM14.1 11 3659 11 3695 -2200 BOSM14.1 11 3695 11 3735 2994 BOSM14.1 11 3735 11 4051 99999 BOSM14.1 11 4051 11 4087 3173 BOSM14.1 11 4087 11 4131 -99999 BOSM14.1 11 4131 11 4171 -3713 BOSM14.1 11 4171 11 4187 -99999 BOSM14.1 11 4187 11 4219 -3610

11

BOSM14.1 11 4219 11 4315 -1460 BOSM14.1 11 4315 11 4419 99999 BOSM14.1 11 4419 11 4459 -99999 BOSM14.1 11 4459 11 4671 99999 BOSM14.1 11 4671 11 4747 -99999 BOSM14.1 11 4747 11 4803 -2603 BOSM14.1 11 4803 11 4815 -99999 BOSM14.1 11 4815 11 4867 -2313 BOSM14.1 11 4867 11 4899 -99999 BOSM14.1 11 4899 11 4927 99999 BOSM14.1 11 4927 11 4963 3367 BOSM14.1 11 4963 11 4995 -99999 BOSM14.1 11 4995 11 5035 99999 BOSM14.1 11 5035 11 5071 -99999 BOSM14.1 11 5071 11 5239 99999 BOSM14.1 11 5239 11 5275 3438 BOSM14.1 11 5275 11 5351 -99999 BOSM14.1 11 5351 11 5831 -704 BOSM14.1 11 5831 11 5995 99999 BOSM14.1 11 5995 11 6027 3139 BOSM14.1 11 6027 11 6055 -99999 BOSM14.1 11 6055 11 6087 -3282 BOSM14.1 11 6087 11 6095 99999 BOSM14.1 11 6095 11

6255 691

BOSM14.1 11 6255 11 6375 -514 BOSM14.1 11 6375 11 6379 99999 BOSM14.1 11 6379 11 6487 958 BOSM14.1 11 6487 11 6495 -99999 BOSM14.1 11 6495 11 6659 -311 BOSM14.1 11 6659 11 6663 99999 BOSM14.1 11 6663 11 6875 323 BOSM14.1 11 6875 11 6959 99999 BOSM14.1 11 6959 11 7015 2764 BOSM14.1 11 7015 11 7035 99999 BOSM14.1 11 7035 11 7079 2398 BOSM14.1 11 7079 11 7131 1414 BOSM14.1 11 7131 11 7155 99999 BOSM14.1 11 7155 11 7191 3236 BOSM14.1 11 7191 11 7195 -99999 BOSM14.1 11 7195 11 7227 -2625 BOSM14.1 11 7227 11 7279 99999 BOSM14.1 11 7279 11 7459 330 BOSM14.1 11 7459 11 7839 -456 BOSM14.1 11 7839 11 7843 99999 BOSM14.1 11 7843 11 7971 1080 BOSM14.1 11 7971 11 7995 -99999 BOSM14.1 11 7995 11 8119 -719 BOSM14.1 11 8119 11 8159 99999 BOSM14.1 11 8159 11 8171 -99999 BOSM14.1 11 8171 11 8215 -2022 BOSM14.1 11 8215 11 8239 99999 BOSM14.1 11 8239 11 8275 2895 BOSM14.1 11 8275 11 8459 -282 BOSM14.1 11 8459 11 8619 342 BOSM14.1 11 8619 11 8623 -99999 BOSM14.1 11 8623 11 8751 -432 BOSM14.1 11 8751 11 8767 99999

12

BOSM14.1 11 8767 11 8907 311 BOSM14.1 11 8907 11 9147 -307 BOSM14.1 11 9147 11 9151 99999 BOSM14.1 11 9151 11 9327 554 BOSM14.1 11 9327 11 9395 -99999 BOSM14.1 11 9395 11 9587 -278 BOSM14.1 11 9587 11 9751 328 BOSM14.1 11 9751 11 9771 -99999 BOSM14.1 11 9771 11 9819 99999 BOSM14.1 11 9819 11 9975 386 BOSM14.1 11 9975 11 10143 -322 BOSM14.1 11 10143 11 10147 99999 BOSM14.1 11 10147 11 10375 346 BOSM14.1 11 10375 11 10451 -99999 BOSM14.1 11 10451 11 10551 -814 BOSM14.1 11 10551 11 10783 -99999 BOSM14.1 11 10783 11 10939 -948 BOSM14.1 11 10939 11 10991 -99999 BOSM14.1 11 10991 11 11023 -3609

BOSM14.1 11 11023 11 11199 99999 BOSM14.1 11 11199 11 11435 315 BOSM14.1 11 11435 11 11759 -563 BOSM14.1 11 11759 11 11923 416 BOSM14.1 11 11923 11 12147 -561 BOSM14.1 11 12147 11 12419 -99999 BOSM14.1 11 12419 11 12479 -2977 BOSM14.1 11 12479 11 12519 -99999 BOSM14.1 11 12519 11 12567 -2909 BOSM14.1 11 12567 11 12619 -99999 BOSM14.1 11 12619 11 12663 -2714 BOSM14.1 11 12663 11 12687 -99999 BOSM14.1 11 12687 11 12931 99999 BOSM14.1 11 12931 11 13063 1953 BOSM14.1 11 13063 11 13115 99999 BOSM14.1 11 13115 11 13323 339 BOSM14.1 11 13323 11 13327 -99999 BOSM14.1 11 13327 11 13771 -868 BOSM14.1 11 13771 11 14047 99999 BOSM14.1 11 14047 11 14211 476 BOSM14.1 11 14211 11 14215 -99999 BOSM14.1 11 14215 11 14347 -345 BOSM14.1 11 14347 11 14783 447 BOSM14.1 11 14783 11 14899 -99999 BOSM14.1 11 14899 11 15055 -721 BOSM14.1 11 15055 11 15095 99999 BOSM14.1 11 15095 11 15127 3437 BOSM14.1 11 15127 11 15147 -99999 BOSM14.1 11 15147 11 15183 -3511 BOSM14.1 11 15183 11 15267 99999 BOSM14.1 11 15267 11 15387 2346 BOSM14.1 11 15387 11 15431 99999 BOSM14.1 11 15431 11 15519 1712 BOSM14.1 11 15519 11 15527 99999 BOSM14.1 11 15527 11 15567 2320 BOSM14.1 11 15567 11 15583 99999 BOSM14.1 11 15583 11 15643 1496 BOSM14.1 11 15643 11 15667 -99999

13

BOSM14.1 11 15667 11 15783 433 BOSM14.1 11 15783 11 15887 -579 BOSM14.1 11 15887 11 15919 99999 BOSM14.1 11 15919 11 16023 -99999 BOSM14.1 11 16023 11 16147 -845 BOSM14.1 11 16147 11 16335 516 BOSM14.1 11 16335 11 16375 -647 BOSM14.1 11 16375 11 16439 99999 BOSM14.1 11 16439 11 16455 -99999 BOSM14.1 11 16455 11 16487 -2533 BOSM14.1 11 16487 11 16575 99999 BOSM14.1 11 16575 11 16607 -99999 BOSM14.1 11 16607 16615 99999

11

BOSM14.1 11 16615

11 16715 1911

BOSM14.1 11 16715 11 16767 -99999 BOSM14.1 11 16767 11 16771 99999 BOSM14.1 11 16771 11 16803 2367 BOSM14.1 11 16803 11 16835 -99999 BOSM14.1 11 16835 11 16887 99999 BOSM14.1 11 16887 11 17087 257 BOSM14.1 11 17087 11 17091 -99999 BOSM14.1 11 17091 11 17247 -729 BOSM14.1 11 17247 11 17279 -3702 BOSM14.1 11 17279 11 17423 99999 BOSM14.1 11 17423 11 17643 -99999 BOSM14.1 11 17643 11 18159 -1041 BOSM14.1 11 18159 11 18211 99999 BOSM14.1 11 18211 11 18223 -99999 BOSM14.1 11 18223 11 18271 -2440 BOSM14.1 11 18271 11 18283 -99999 BOSM14.1 11 18283 11 18523 -1174 BOSM14.1 11 18523 11 18675 -99999 BOSM14.1 11 18675 11 18711 99999 BOSM14.1 11 18711 11 19039 -99999 BOSM14.1 11 19039 11 19179 -1807 BOSM14.1 11 19179 11 19199 -99999 BOSM14.1 11 19199 11 19243 -1575 BOSM14.1 11 19243 11 19251 -99999 BOSM14.1 11 19251 11 19295 -1331 BOSM14.1 11 19295 11 19319 99999 BOSM14.1 11 19319 11 19519 -1622 BOSM14.1 11 19519 11 19551 -99999 BOSM14.1 11 19551 11 19619 -1196 BOSM14.1 11 19619 11 19759 -99999 BOSM14.1 11 19759 11 19795 -3510 BOSM14.1 11 19795 11 20235 99999 BOSM14.1 11 20235 11 20267 2578 BOSM14.1 11 20267 11 20291 99999 BOSM14.1 11 20291 11 20563 1698 BOSM14.1 11 20563 11 20623 99999 BOSM14.1 11 20623 11 21047 668 BOSM14.1 11 21047 11 21075 99999 BOSM14.1 11 21075 11 21091 -99999 BOSM14.1 11 21091 11 21103 99999 BOSM14.1 11 21103 11 21111 -99999 BOSM14.1 11 21111 11 21127 99999 BOSM14.1 11 21127 11 21167 -972

14

BOSM14.1 11 21167 11 21183 -99999 BOSM14.1 11 21183 11 21267 -1361 BOSM14.1 11 21267 11 21811 -511 BOSM14.1 11 21811 11 21831 99999 BOSM14.1 11 21831 11 21871 -1573 BOSM14.1 11 21871 11 21907 -99999 BOSM14.1 11 21907 11 21971 99999 BOSM14.1 11 21971 12 0 0

4. KONTROLA PRISTUPA Sam problem kontrole pristupa star je koliko i prvi putevi, no prvi ozbiljan i sveobuhvatan program upravljanja putevima imala je američka država Kolorado (Colorado, USA), koja je 1979. godine donijela uredbu kojom se na svim državnim putevima kontroliše pristup, koja je inicirala kasnije donošenje standarda i pravilnika u ovoj oblasti. Ovim je jednostavno odreñeno da pristup može biti stečen samo odobrenjem od strane državne uprave za puteve. Pored toga, državna komisija za puteve je uputila zahtjev za uspostavljanje standarda i pravilnika za pristupe na državne puteve koji je usvojen 1981. godine. Kontrola pristupa se definiše kao ograničenje i regulisanje javnih i privatnih pristupa na državne, odnosno javne puteve, u skladu s državnim propisima ili zakonima. Upravljanje pristupom jeste sistematska kontrola lokacija, rastojanja, planiranja, projektovanja i korištenja pristupnih puteva primjenom odgovarajućih mjera. [9] Svaki javni put ima dva kontradiktorna zadatka:

• da obezbjedi nesmetano kretanje vozila, odnosno brzo i efikasno saobraćajno povezivanje, i

• da omogući pristupačnost do lokacije koje se nalaze u neposrednom okruženju puta.

Poboljšanje putne infrastrukture doprinosi povećanu pristupačnost jednoj oblasti, čime se povećava vrijednost zemljišta i podstiče njen razvoj ili obnova. Sa razvojem, rastu i potrebe za saobraćajnim uslugama. Razvoj oblasti izaziva potrebu za novim prilaznim putevima čime se stvara više saobraćajnih konflikata, te se povećava zakrčenost do nepodnošljivih razmjera i prilazni putevi odnosno pristupi gube funkcionalnost. Konačno, nivo saobraćajnih usluga opada u tolikoj mjeri da dalje poboljšanje puta ne daje efekte i izgradnja novog saobraćajnog objekta je potrebna, te ciklus počinje ponovo. Važno je napomenuti da se u dosta američkih priručnika iz oblasti kontrole pristupa pominju i pojmovi potpuna i djelimična kontrola. Definicije za ove pojmove bile bi:

• Potpuna kontrola pristupa podrazumijeva da prioritet ima saobraćajnica, dok je pristup omogućen samo na odvojenim raskrsnicama sa odabranim putevima.

• Djelimična kontrola pristupa daje prioritet takoñe saobraćajnicama, ali pristup omogućen većim brojem raskrsnica i pojedinim privatnim pristupnim vezama.

15

Djelimična kontrola pristupa može se obezbjediti za pojedine velike urbane i ruralne arterije.

Pored ovih pojmova u HCM-ovom priručniku iz 2000. godine definisan je pojam pristupna tačka i gustina pristupnih tačaka. Prema navedenom priručniku ovi pojmovi su definisani:

• Pristupna tačka – Raskrsnica, put ili drugi priključci sa desne strane kolovoza. Pristup sa suprotne strane kolovoza ili srednje strane takoñe se može smatrati pristupnom tačkom ukoliko se očekuje da će bitno uticati na protok saobraćaja u pravcu.

• Gustina prisutnih tačaka – Ukupan broj pristupnih tačaka na putu podjeljen sa dužinom puta, a zatim izračunat prosjek za minimalnu dužinu od 5 kilometara.

U Sjedinjenim Američkim Državama, u kojim postoji najrazvijenija mreža puteva na svijetu, opšti stav koji se odnosi na pristupe može se ukratko svesti na slijedeće:

• Razvoj sadržaja pored puta i neograničen pristup javnim putevima može oslabiti i degradirati sistem javnih puteva i dovesti u pitanje investicije uložene u taj sistem;

• Svaki vlasnik sadržaja odnosno imovine koja ima jednu zajedničku stranu sa javnim putem ima pravo na odgovarajući pristup tim putevima kao i državnim putevima, ali ne na odreñenu lokaciju pristupa koja njemu odgovara;

• Pravo pristupa vlasniku sadržaja koji se sučeljava sa državnim putem mora biti podreñeno interesima bezbjednosti i funkcionisanju saobraćaja na državnim putevima.

4.1. Dobiti od kontrole pristupa

Kontrolom pristupa ostvaruje se niz koristi po pitanju poboljšanja uslova u saobraćajnom toku i povoljnosti koje se ostvaruju sa aspekta korisnika. Neke od njih su [10]:

• adekvatno rješen pristup javnim saobraćajnicama i njegova stalna kontrola omogućavaju da se put održava na zahtjevanom i uspostavljenom Nivou usluge;

• ostvaruje se mogućnost većeg protoka, odnosno povećava se kapacitet (ponuda) puta u odnosu na stanje kada nije postojao pristup (prema inostranoj literaturi navodi se da ova povećanja mogu da dostignu i 30%);

• smanjuje se procenat vremenskih gubitaka zato što je moguće ostvariti veće brzine;

• povećava se nivo bezbjednosti saobraćaja na putu;

• put zadržava svoj rang, a kontinualno izgrañena naselja oko puta (ako su rješena adekvatnim mjerama) ne utiču na rang puta;

• samim tim što su veće brzine smanjeni su i troškovi korisnika na tom putu i sl.

16

4.2. Uticaj povećanog broja pristupnih tačaka na brzinu toka Svaka pristupna tačka po kilometru smanjuje REALV za oko 0.4 km/h. Gustina pristupnih tačaka se pronalazi djeljenjem ukupnog broja raskrsnica i prilaznih puteva (ukoliko utiču na saobraćajni tok) sa dužinom odsjeka u kilometrima. Ovo smanjenje brzine, kao posljedica povećanog broja pristupa, direktno se preko brzine odražava na nivo usluge drumske saobraćajnice.

Tabela 5. Odnos broja pristupnih tačaka i smanjenja brzine

Broj pristupa po kilometru Smanjenje brzine 0 0.0 6 2.5 12 5.0 19 7.5

25 i više 10.0

Ovo smanjenje brzine, dato je korekcionim faktorom u HCM-ovom priručniku iz 2000. godine. Prema ovim podacima svaka pristupna tačka smanjuje vrijednost procijenjene brzine za oko 0.4 km/, odnosno, broj broj pristupnih tačaka ≥25 smanjuje brzinu za 10 km/h i preko ove vrijednosti ovaj uticaj nije više kvantifikovan.

17

4.3. Analiza kontrole pristupa na dionici Polje-Brod

Stanovnici koji posjeduju parcele pored puta priključuju se direktno na put. Iako se stanje i broj legalnih i nelegalnih priključaka nisu mogli utvrditi, procjenjen je ukupan broj priključaka koji iznosi 332 na cijeloj dionici. Kada se ovaj broj podjeli sa dužinom dionice dobije se 15 priključaka na kilometar dužine dionice.

18

Slika 11. Primjer pristupa (Lužani) [16]

Slika 12. Primjer prisutpa (Novo Selo) [16]

Slika 13. Primjer pristupa magistralnom putu[16]

Prvi segment čini dio od Polja do tačke ukrštanja magistralnog puta M 14.1 sa regionalnim putem R472 u dužini 1,764 [km]. Na ovom segmetnu ukupan broj priključaka iznosi 49, a prosječan broj priključaka je prema tome je 28 priključaka na kilometar. Ako se kvantifikuje broj priključaka po kilometru vidljivo je da će se vrijednost slobodne brizine smanjiti, za ovaj broj priključaka, za oko 10 [km/h].

19

Dijagram 1 : Ukupan broj priključaka na prvom segmentu

Drugi segment je dio od tačke ukrštanja M14.1/R472 do Broda i dužine je 20.147 [km]. Ukupan broj priključaka na drugom segmentu iznosi 283. Prosječan broj priključaka na ovom segmentu iznosi 14 priključaka po kilometru. Ako se kvantifikuje broj priključaka po kilometru vidljivo je da će se vrijednost slobodne brizine smanjiti, za ovaj broj priključaka za oko 6 [km/h].

Dijagram 2. Ukupan broj priključaka na drugom segmentu

Analizirajući prethodne podatke i uzimajući u obzir to da na razmatranoj dionici ne postoji kontrola prisutpa, može se zaključiti da ukoliko bi se ovom problemu posvetila pažnja i ako bi se počeo adekvatno rješavati stanje i uslovi u saobraćajnom toku bi se znatno poboljšali.

20

5. ANALIZA DOSTIGNUTIH SAOBRA ĆAJNIH TOKOVA I

PROGNOZA PERSPEKTIVNIH SAOBRA ĆAJNIH TOKOVA NA DIONICI POLJE-BROD

5.1. Analiza dostignutih saobraćajnih tokova u periodu 2006-2011.godine

Tabela 6: Struktura saobraćajnog toka po dužinama vozila od 2006-2011 godine na dionici Brod - Polje

Dužina vozila [m]

Prosjek (PGDS) [voz/h]

ƉƉƉƉ

Dionica Oznaka dionice

Dužina [m]

Godina <5.5 % 5.5-12 % 12-16.5 % >16.5 %

2006 3679 91.8 180 4.5 146 3.7 4 0.1 4009 2007 3962 91.9 180 4.2 164 3.8 4 0.1 4310 2008 3970 89.5 244 5.5 220 5.0 3 0.1 4438 2009 4051 86.0 335 7.1 307 6.5 3 0.1 4708 2010 3970 85.1 351 7.5 328 7.0 5 0.1 4667

Polje-Brod

391

21.991

2011 3817 83.3 360 7.9 373 8.1 20 0.4 4583

21

Dijagram 3: Struktura toka po dužinama vozila od 2006-2011. godine

Na osnovu Tabele 6 i Dijagrama 3 možemo zaključiti da najveće učešće u toku imaju vozila dužine <5.5 [m]. U Tabeli 7 prikazana je struktura dostignutih saobraćajnih tokova po kategorijama vozila (putnički automobil,autobus,teretna vozila i autovozovi) na razmatranoj dionici. U tabeli nije prikazano učešće motocikla u toku koje iznosi 0.03%. Raspodjela saobraćajnog toka po kategorijama vozila izvršena je na bazi brojanja saobraćaja na dionici (Tabela 29)

Tabela 7: Dostignuti saobraćajni tokovi od 2006.-2011.godine na dionici Polje-Brod

Dužina vozila [m] Prosjek (PGDS) [voz/h]

ƉƉƉƉ

Dionica Oznaka dionice

Dužina [m]

Godina PA % BUS % TV % AV %

2006 3386 84.5 92 2.3 466 11.6 63 1.57 4007 2007 3701 85.9 95 2.2 444 10.3 68 1.57 4308 2008 3824 86.3 93 2.1 449 10.1 65 1.47 4431 2009 4075 86.6 93 1.97 466 9.9 71 1.50 4705 2010 4018 86.1 103 2.2 476 10.2 69 1.47 4666

Polje-Brod

391

21.991

2011 3934 85.9 101 2.2 472 10.3 72 1.57 4579

22

Dijagram 4. Struktura vozila po kategorijama na dionici Polje-Brod

5.1.1. Struktura saobraćajnog toka u periodu 2006-2011.godine

Tabela 8: Struktura saobraćajnog toka po mjesecima u 2006.godini na dionici Polje-Brod[1]

23


24


25


26


27


28

5.1.2. Stepen homogenosti saobraćajnog toka u periodu 2006-2011.godine

29

Na osnovu dostignutih saobraćajnih tokova na dionici Polje – Brod u periodu od 2006-2011. godine (Tabela 14.), vidi se da je učešce putničkih automobila preko 85%, učešće teretnih vozila je preko 9%, zatim slijede autobusi sa preko 2% i autovozovi sa nešto više od 1% ukupnog ostvarenog PGDS-a. Takoñe, može se vidjeti da prilikom porasta PGDS-a raste procentualno učešće komercijalnih vozila u saobraćajnom toku, dok procentualno učešće putničkih automobila opada.

Tabela 14. Stepen homogenosti saobraćajnog toka u period od 2006 - 2011. godine

PGDS [voz/h] Dionica Oznaka dionice

Dužina L [km]

Godina

PA (%) BUS (%) TV (%) AV (%) 2006 84.50 2.30 11.60 1.57 2007 85.90 2.20 10.30 1.57 2008 86.30 2.10 10.10 1.47 2009 86.60 1.97 9.90 1.50 2010 86.10 2.20 10.20 1.47

Polje – Brod

391

21.991

2011 85.90 2.20 10.30 1.50

5.1.3. Karakteristike vremenske neravnomjernosti (Promjena

mjerodavnog protoka qm) Veličina mjerodavnog vršnog časovnog protoka zavisi od funkcije puta u mreži, od karaktera saobraćajnih tokova sa gledišta izvorišta, kao i od svrha putovanja putnika. Citirane karakteristike se ispoljavaju kroz vremensku neravnomjernost protoka (časovna, dnevna,sezonska). Veličina mjerodavnog časovnog protoka može se utvrditi na osnovu krive svrstanih časovnih protoka po velčini u periodu svih 8760 časova u godini.

Slika 14 :Kriva svrstanih časovnih protoka po veličini u periodu svih 8760 časova u godini[16]

Mjerodavni časovni protok se izračunava po formuli:

30

qm= FNČ * PGDS.

Za pojedinu vrstu puteva su FNČ (Faktor n-tog časa) iskustveno utvrñenim granicama datim u Tabeli 14. Vrijednosti, navedene u tabeli primjenjuju se u zavisnosti od saobraćajnog i ekonomskog karaktera pojedinog puta u skladu sa stručnom procjenom.

Tabela 15. Okvirne vrijednosti FNČ u procentima PGDS-a Vrsta puta Faktor n-tog časa [%PGDS]

Putevi za daljinsko povezivanje 12-16 Meñugradski putevi (van naselja) 10-14

Prigadski putevi (uključivo daljinski) 9-11 Gradski putevi (sem pristupnih) 8-10

Tabela 16. Mjerodavni protok u 2006 godini na dionici Polje-Brod[1]

31

Dijagram 5: Mjerodavni protok u 2006 godini na dionici Polje-Brod


32



33



34



35



36


37

Tabela 22: Karakteristike vremenske neravnomjernosti (qmax i qm) od 2006-2011 na dionici Polje - Brod

Maksimalni vršni sat qm Dionica Oznaka

dionice Dužina dionice

Godina

Vrijednost % Vrijednost %

PGDS [voz/h]

2006 567 14.14 401 10.00 4009 2007 696 16.15 431 10.00 4310 2008 619 13.95 444 10.00 4438 2009 676 14.36 471 10.00 4708 2010 645 13.82 467 10.00 4667

Polje- Brod

392

21.991

2011 624 13.62 458 10.00 4583 qm2006 = 0.10 * PGDS2006 = 0.10 * 4009 = 401 qm2007 = 0.10 * PGDS2007 = 0.10 * 4310 = 431 qm2008 = 0.10 * PGDS2008 = 0.10 * 4438 = 444 qm2009 = 0.10 * PGDS2009 = 0.10 * 4708 = 471 qm2010 = 0.10 * PGDS2010 = 0.10 * 4667 = 467 qm2011 = 0.10 * PGDS2011 = 0.10 * 4583 = 458

Dijagram 10: Maksimalni vršni sat

38

5.2. Prognoza budućih saobraćajnih tokova od 2012 – 2021. godine

S obzirom da se radi o dionici na kojoj učestvuje više od 85% putničkih automobila, sa sigurnošću možemo da utvrdimo da se radi o dionici velikog značaja. Prilikom prognoze budućih saobraćajnih tokova razrañene su tri varijante:

• Optimistička,

• Srednja i

• Pesimistička.

Dok je u Evropi godišnji priraštaj PGDS-a oko 4% u ovom radu će se koristiti veći procentualni iznosi na osnovu slobodne inženjerske procjene stanja u državi (dugogodišnji negativni uticaj koji iščežnjavaju, očekivani porast društvenog standard, veća mobilnost grañana, povećanje stepena motorizacije…) Dobijene vrijednosti su prikazane tabelarno.

Tabela 23. Prognoza perspektivnih saobraćajnih tokova na dionici Polje-Brod

Varijante Optimisti čka Srednja Pesimistička

Godina Planirani priraštaj

[%] PGDS

Planirani priraštaj

[%] PGDS Planirani

priraštaj% PGDS

2012. 6,0 4858 5,0 4812 4,0 4766

2013. 6,0 5149 5,0 5052 4,0 4956

2014. 6,0 5458 5,0 5304 4,0 5154

2015. 6,0 5785 5,0 5569 4,0 5360

2016. 6,0 6132 5,0 5847 4,0 5574

2017. 6,0 6500 5,0 6139 4,0 5797

2018. 6,0 6890 5,0 6446 4,0 6029

2019. 6,0 7303 5,0 6768 4,0 6270

2020. 6,0 7741 5,0 7106 4,0 6521

2021. 6,0 8205 5,0 7416 4,0 6782

39

Dijagram 11. Prognoza perspektivnih saobraćajnih tokova od 2012 – 2021. godine

40

6. ANALIZA USLOVA SAOBRA ĆAJA NA POSTOJEĆEM PUTU

Nakon utvrñene analize dostignutih i perspektivnih saobraćajnih tokova po godinama, odnosno detaljne analize dostignutih i prognoze budućih saobraćajnih tokova u tri varijante (optimistički, srednji i pesimistički), u tabeli 15 prikazana je struktura PGDS-a po kategorijama vozila za baznu 2012 i ciljnu 2021. godinu.

Tabela 24. Planirani PGDS na dionici Polje-Brod u toku bazne i ciljne godine

PGDS (voz/h) Dionica Oznaka

dionice Dužina L [km]

Godina PA (%) BUS (%) TV (%) AV (%)

Σ

2011 3934 85.9 101 2.2 472 10.3 72 1.57 4579 Polje- Brod

391 21.991

2021 6237 84.1 222 3.0 831 11.2 126 1.7 7416

6.1. Odreñivanje slobodnih brzina

Pri odreñivanju slobodnih brzina koristili smo se tabličnim vrijednostima datim u knjizi.Vrijednosti koje nisu nañene u tabelama dobili smo interpolacijom poznatih vrijednosti.

Tabela 25. Slobodna brzina na dionici Polje - Brod, odsjek 1[7]

N = 2 PA (85.9%) BUS (2.2%) TV (10.3%) AV (1.57%)

ŠT = 2.6 m 53 48 43 38

UN = 3.0 % 95 75 65 45

SK = 2 (25%) 98 93 88 83

Rmin = 245 95 90 85 80

Min 53 48 43 38

Vsl 53 · 0.859 + 48 · 0.022 + 43 · 0.103 + 38 · 0.0157 = 51.59 km/h

41

Tabela 26. Slobodna brzina na dionici Polje-Brod, odsjek 2[7]

N = 2 PA (85.9%) BUS (2.2%) TV (10.3%) AV (1.57%)

ŠT = 3.00 m 85 75 70 65

UN = 3.0 % 95 75 65 45

SK = 3 (50%) 73 68 63 58

Rmin = 257 95 90 85 80

Min 73 68 63 45

Vsl 73 · 0.859 + 68 · 0.022 + 63 · 0.103 + 45 · 0.0157 = 71.39 km/h

6.2. Odreñivanje kapaciteta i nivoa usluge u baznoj godini (2011 godina)

Novoklasični postupak – standardni slučaj Vsl>70 km/h [7]

C = VC·gC Gdje je: Vc – brzina pri praktičnom kapacitetu gc – gustina pri praktičnom kapacitetu Prema tome, brzina pri praktičnom kapacitetu (Vc) se računa prema sljedećem obrazcu

VC = VCo · FŠT · FBS · FVa/b

Odsjek I

VC = 72.5 · 0.74 · 0.90 · 1

VC= 48.28 [km/h]

Gustina pri praktičnom kapacitetu se računa prema slijedećem obrascu

gC = gCo· Fg a/b · FKV

gC = 39.45 · 1 · 0.958

gC = 37.793 [voz/km]

42

C = VC · gC = 48.28 · 37.793 = 1825 [voz/h]

Odsjek II

VC = 72.5 · 0.88 · 0.90 · 1

VC= 57.42 [km/h]

gC = gCo· Fg a/b · FKV

gC = 39.45 · 1 · 0.958

gC = 37.793 [voz/km]

C = VC · gC = 57.42 · 37.793 = 2170 [voz/h]

Tabela 27. Nivo usluge u baznoj godini

Vsl 51 qm 458 Vc 48 gc 37,79

Odsjek 1

C 1825

qm/C=0,251

Vsl 71 qm 458 Vc 57 gc 37,79

Odsjek 2

C 2170

qm/C=0,211

6.3. Analiza eksploatacionih brzina po odsjecima i kategorijama vozila u baznoj godini

Da bi analizirali eksploatacione brzine koje se ostvaruju po pojedinim kategorijama vozila na posmatranoj dionici puta koristit ćemo sljedeće formule za proračun eksploatacionih brzina:

Dvotračni putevi: [7]

43

Za qm/C < 1

Ve = [Vsl – qm/C (Vsl – Vc)]·[(1 – R) + (R·P)/100]

Za 1< qm/C<1,5

Ve = Vc / qm/C + fg

gdje je: P – procenat ukupne dužine dionice na kojoj postoji dovoljna preglednost za bezbjedno preticanje, R – redukcioni faktor uticaja preglednosti na eksploatacionu brzinu koja važi za qm/C≤1.

Tabela 27. Redukcioni faktor uticaja preglednosti na eksploatacione brzine

Kategorija vozila

PA BUS TV AV

R 0,10 – 0,15 0,10 0 – 0,05 0 – 0,02

Eksploatacione brzine u baznoj godini qm = 458 [voz/h]

Odsjek 1 i 2: qm/C = 0,211 < 1

VePA = [73 – 0,211 (73 – 57,42)]·[(1 – 0,1) + (0,1·70)/100] = 67,62 [km/h]

VeBUS = [68 – 0,211 (68 – 57,42)]·[(1 – 0,1) + (0,1·70)/100] = 63,79 [km/h]

VeTV = [63 – 0,211 (63 – 57,42)]·[(1 – 0,01) + (0,01·70)/100] = 61,64 [km/h]

VeAV = [45 – 0,211 (45 – 57,42)]·[(1 – 0,01) + (0,01·70)/100] = 47,48 [km/h]

44

6.4. Nivo usluge u prvoj (2012) i ciljnoj (2021) godini

Odreñivanje nivoa usluge po odsjecima vrši se na osnovu pokazatelja, odnosa qm/C

Tabela 28. Vrednost nivoa usluge po kriterijumu qm/C

Odsjek Godina qm/C qm/C tabelarno

NU

Prva 0,211 <0,27 B 1 i 2

Ciljna 0,410 <0,43 C

Nivo Usluge B predstavlja prihvatljiv slobodni tok brzine koja blago - linearno opada sa porastom toka i nešto je niža od brzine slobodnog toka. Minimalno srednje rastojanje izmeñu vozila je 115 [m] ili 19 dužina PA. Sloboda manevrisanja u saobraćajnom toku je blago ograničena, dok je zadržan visok nivo fizičkog i psihičkog komfora vozača. Manje saobraćajne nezgode i crne tačke imaju slab uticaj na NU koji se malo više pogoršava nego u slučaju za NU A. [7]

Nivo Usluge C obezbjeñuje brzinu toka koja blago - linearo opada sa porastom toka i niža je od brzine slobodnog toka na autoputu. Sloboda manevrisanja u saobraćajnom toku je značajno ograničena za NU C i promjena saobraćajne trake zahtjeva dodatne sposobnosti od strane vozaĉa. Minimalno rastojanje izmeñu vozila je oko 67 [m] ili 11 dužina PA. Manje saobraćajne nezgode su još uvijek malog uticaja, ali mogu nastati znatna lokalna pogoršenja NU. Redovi se mogu očekivati iza bilo kog značajnog zagušenja. Vozači osjećaju znatno povećanje napetosti zbog dodatne pažnje zahtjevane radi bezbjedne vožnje. [7]

45

7. BROJANJE SAOBRAĆAJA U 15 MINUTNIM INTERVALIMA

Brojanje saobraćaja je izvršeno 23.02.2014 godine od 12:00 do 13:00 u intervalima od po 15 minuta. Dobijene vrednosti su prikazane tabelarno.

Tabela 29. Brojanje saobraćaja u 15 minutnim intervalima

PGDS (voz/h)

Σ Dionica Oznaka dionice Vrijeme Smijer

PA (%) BUS (%) TV (%) AV (%)

I smjer 29 78.4 0 0 8 21.6 0 0 37

II smjer 19 73.1 0 0 4 15.4 3 11.5 26

Od 12:00 do 12:15

ukupno 48 76.2 0 0 12 19.0 3 4.8 63

I smjer 23 82.1 1 3.6 4 14.3 0 0 28

II smjer 22 88.0 0 0 3 12.0 0 0 25 Od 12:15 do 12:30

Ukupno 45 84.9 1 1.9 7 13.2 0 0 53

I smjer 16 84.2 0 0 2 10.5 1 5.3 19

II smjer 25 86.2 1 3.4 3 10.3 0 0 29 Od 12:30 do 12:45

Ukupno 41 85.4 1 2.1 5 10.4 1 2.1 48

I smjer 20 86.9 0 0 3 13.0 0 0 23

Polje - Brod

391

Od 12:45 do 13:00

II smjer 28 82.4 0 0 6 17.6 0 0 34

46

Ukupno 48 84.2 0 0 9 15.8 0 0 57

I smjer 88 82.2 1 0.9 17 15.9 1 0.9 107

II smjer 94 82.5 1 0.9 16 14.0 3 2.6 114

Prosjek

ukupno 182 82.4 2 0.9 33 14.9 4 1.8 221

8. ZAKLJU ČAK

Izvršenom analizom uslova saobraćaja i nivoa usluge na dionici Polje – Brod utrvñeno je da je trenutni nivo usluge B. Nivo Usluge B predstavlja prihvatljiv slobodni tok brzine koja blago - linearno opada sa porastom toka i nešto je niža od brzine slobodnog toka. Meñutim u budućnosti tj. u ciljnoj godini nivo usluge na posmatranoj dionici, prema izvršenoj analizi je C. Da bi se u budućnosti obezbjedili zadovoljavajući uslovi za odvijanje saobraćaja predložene su slijedeće mjere: izgradnja dvije dodatne trake, rehabilitacija gornjeg dijela kolovoznog zastora i dovoñenje u idealno stanje, podrazumjeva se i oprema puta novom vertikalnom i horizontalnom signalizacijom, te promjena ograničenja brzine tako da Ve postane ograničavajući faktor

47

LITERATURA

[1] Javno preduzeće „Putevi Republike Srpske“: Brojanje vozila na mreži puteva u Republici Srpskoj 2006, Banja Luka, februar 2010.

[2] Javno preduzeće „Putevi Republike Srpske“: Brojanje vozila na mreži puteva u

Republici Srpskoj 2007, Banja Luka, maj 2010. [3] Javno preduzeće „Putevi Republike Srpske“: Brojanje vozila na mreži puteva u

Republici Srpskoj 2008, Banja Luka, avgust 2010. [4] Javno preduzeće „Putevi Republike Srpske“: Brojanje vozila na mreži puteva u

Republici Srpskoj 2009, Banja Luka, april 2012. [5] Javno preduzeće „Putevi Republike Srpske“: Brojanje vozila na mreži puteva u

Republici Srpskoj 2010, Banja Luka, decembar 2012. [6] Javno preduzeće „Putevi Republike Srpske“: Brojanje vozila na mreži puteva u

Republici Srpskoj 2011, Banja Luka, juli 2013. [7] Kuzović, LJ.: Kapacitet i nivo usluge drumskih saobraćajnica, SF Univerziteta u

Beogradu, Beograd,2000.god [8] Kuzović, LJ.: Vrednovanje u upravljanju razvojem i eksploataciom putne mreže,

Beograd, 1994.god [9] Trpković, A.: Značaj kontrole pristupa i njen uticaj na kapacitet i nivo usluge

puteva, TES,9. Regionalno savjetovanje, Subotica, 2010.

48

[10] Bojić, B, Šljuka, M, Subotić, M.: Uticaj kontrole pristupa na kapacitet i nivo usluge

drumskih saobraćajnica, Naučno-stručni skup Novi Horizonti, Doboj, 2011. [11] Tubić, V.; Stanić, B.; Vidas, M.:SAVREMENE METODE ZA ANALIZU

KAPACITETA I NIVOA USLUGE DVOTRA ČNIH PUTEVA , Naučno-stručni skup Novi Horizonti, Doboj, 2009

[12] Smjernice za projektovanje, grañenje, održavanje i nadzor na putevima, KNJIGA

I:PROJEKTOVANJE, DIO I: PROJEKTOVANJE PUTEVA, Poglavlje 3: GEOMETRIJSKI ELEMENTI PUTA, Sarajevo/Banja Luka, 2005

[13] Tubić, V; Materijal za učenje “Vremenska neravnomjernost protoka –teorijske relacije i

praktični primjeri”, Saobraćajni fakultet, Beograd, 2013 [14] http://agf.unibl.org/sajt/doc/file/so/1/0f/02991_20130115_0201_Snimanje potra%C5%BEnje.pdf [15] www.googleearth.com [16] Lična arhiva, 2014.

Documents

Jovana Marti x