Ivo Andrić PROKLETA AVLIJA

Uvodna riječ

Branko Tošović

7. Međunarodni simpozijum„Ivo Andrić: PROKLETA AVLIJA“

(Grac, 25–27. septembar 2014)

a) 104 referenata

b) 11 zemalja

•Austrija, Bjelorusija, Bosna i Hercegovina, Crna Gora, Hrvatska, Italija, Makedonija, Poljska, Rusija, Slovenija, Srbija

20.04.23 Branko Tošović. Otvaranje Simpozijuma

2

c) 40 gradova:

Banjaluka, Beč, Beograd, Bečej, Bihać, Grac, Katovice, Konjic, Kragujevac, Ljubuški, Maribor, Minsk, Mladenovac, Moskva, Mostar, Nikšić, Niš, Novi Marof, Novi Sad, Osijek, Podgorica, Poznanj, Prokuplje, Sankt-Peterburg, Sombor, Sombor, Split, Sremska Mitrovica, Sremski Karlovci, Subotica, Šabac, Šid, Travnik, Torino, Tuzla, Vinkovci, Vrbas, Zadar, Zagreb, Zubin Potok

20.04.23 Branko Tošović. Otvaranje Simpozijuma

3

Sedmi skup

Naučni projekat

Andrić-Initiative:

Ivo Andrić u evropskom kontekstu

2007.

Tumačenje, prezentiranje i popularisanje djela Iva Andrića

U Gracu 1923. i 1924. radio i studirao

20.04.23 Branko Tošović. Otvaranje Simpozijuma

4

Izlaganja (101)

Tri osnovne teme:

1. književni aspekti

2. jezički aspekti

3. stilski aspekti

Dodatna tema:

Ivo Andrić u kontekstu Prvog svjetskog rata

20.04.23 Branko Tošović. Otvaranje Simpozijuma

5

Osmi simpozijum

24, 25, 26. septembar

(četvrtak, petak, subota)

2015.

ANDRIĆEVI ZNAKOVI

20.04.23 Branko Tošović. Otvaranje Simpozijuma

6

Univerzitet „Karl Franc“ u Gracu:

1.Servis za menadžment i istraživanje

2.Biro za međunarodnu saradnju

Zbornik:

•Vlada Štajerske

20.04.23 Branko Tošović. Otvaranje Simpozijuma

7

Arno Wonisch

Frančeska Vidić

Emina Jović

Janja Harambaša

Daniel Dugina

20.04.23 Branko Tošović. Otvaranje Simpozijuma

8

9

1. Teme

A: Motiv avlije•PROKLETA AVLIJA i Andrićev tamnički ciklus•Avlija kao prostor, avlija kao vrijeme i avlija kao junak romana•Avlija nepravde i muke, nevinosti i krivice, tjeskobe i neslobode•Avlija: psihologija, simbolika, filozofija•Avlija od mora do mora (Andrić) vs. Sve avlije ovog sveta nisu proklete (Andrić)

10

B: Naracija•Moć i značaj priče•Priča u priči, priča o priči, priča kroz priču, priča sa pričom, priča za pričom, priča uz priču•Priča1 + priča2 + priča3 + pričax

•Okvirna priča, centralna priča, epizodna priča… •Integralni model priče: objedinjavanje više priča u jednu cjelinu•Pričanje i slušanje

11

• Narativne perspektive – fokalizacija (nulta, unutrašnja, spoljna), fokalizator („vlasnik‟ tačke gledišta)

• Naratološka (deskriptivna) pauza• Naratološka (deskriptivna) zagrada• Konstrukcija i dekonstrukcija avlije/Avlije• Realistično, modernističko i postmodernističko kodiranje i

dekodiranje pripovijedanja • Kompozicija priče, narativna shema (prolog, epilog,

fokus, klimaks, poenta), ulančavanje

12

• Skrivenost i otkrivenost kao psihološka, estetska i naratološka kategorija

• Narator i sabesjednik• Pripovjedač/pričalac/narator: glavni, sporedni, sveznajući

(analitički), autorski, pasionirani, nepouzdani, fiktivni, homodijegetički (lik u pripovjednoj situaciji), heterodijegetički (ne-lik u pripovjednoj situaciji), odsutni, prikriveni, obezličeni, eksplicitni, implicitni…, antipripovjedač…

13

• M(ij)enjanje i ukrštanja perspektiva, ulančavanje dijaloga sa unutrašnjim/unutarnjim monologom

• Autonaracija (ja-lik, ja-narator, ja-protagonista, ja-sv/j/edok), pomjeranje granica svoga „ja‟, „udvajanje‟ naracije

• Saslušanje kao jezgro pripovijeedanja• Kriza pripovjedačkog subjekta• Uticaj logocentrizma na izbor tipa pripovijedanja • Naratološka fikcija

14

• Upravni govor – neupravni govor – nepravi upravni (slobodni neupravni, doživljeni) govor

• Geometrija simbola, motiva i likova: krug, elipsa, trougao/trokut, kvadrat

• Narativna toponimija: Bosna, Turska, Grčka, Srbija, Gruzija, Bugarska, Italija, Francuska…

• Fenomen šapata• Zagonetka pripovijedanja i zagonetka u pripovijedanju• Igra (isljednička, diplomatska, tamnička…)• Motiv dana, noći, svanjivanja i smrkavanja• Mitsko u priči

15

C: Likovi•Odnos pojedinca i kolektiva•Ja sam bog Atum, koji bijah sam (zapis na egipatskom papirusu) – Ja, to je neko drugi (Žan/Jean Rembo) – Ich bin’s ‛Ja sam to’ (Tomas Man) – „Ja sam to‟ (Ćamil); =/≈: istovetnost A i B – poistovećivanje A sa B – samoodstranjivanje – uživljavanje – identifikacija – dvojnost – podvajanje•Utamničenje: tragizam, pesimizam, optimizam•Čovjek između sna i jave

16

• Dobro, zlo, mržnja, strah, osveta• Samovolja → strah → sažaljenje → patnja → mržnja →

gnjev → gordost → inat → krivica → tiranija → nepravda → kazna → žrtva

• Individua u klinču svjetova• Individualnosti: fra Petar, Karađoz, Ćamil, Haim, Džem,

Bajazit…• Bezimeni i „prolazni‟ likovi

17

• Akteri: afirmacija, autoidentifikacija, transformacija, deformacija

• Galerija: zatočenici, zatvorenici, osuđenici, prognanici, varalice, doušnici, uhode, bolesnici, luđaci, upravnici, isl(j)ednici, stražari, sultani, sinovi, braća, nasl(j)ednici, osvajači, kraljevi, pape, vitezovi, prinčevi, izaslanici…

• Istorijska/Povijesna ličnost (spoljni/vanjski i unutrašnji/unutarnji svijet) – istorijska/povijesna istina vs. umjetnička istina

• Žena i priča o ženi

18

D: Percepcija•Autorecepcija i ekstrarecepcija•Čitanja romana•Andrićev tergeminus: Ćuprija – Hronika – Avlija: podudarnosti, sličnosti, razlike (fabula, tipovi, simboli, postupci)•PROKLETA AVLIJA u sistemu evropskih romana

19

E: Stilistika•Stilistika pripovijedanja (umjetnička transpozicija, stilski postupci i slojevi, tropi i figure, ekspresivnost i izražajnost)

F: Lingvistika•Osobenosti jezičkog izraza (fonetsko-fonološke, leksičko-semantičke, frazeološke, paremiološke, tvorbene, gramatičke, tekstualne)

20

G: Prevođenje•Prevodi na druge jezike •Međujezičke paralele

H: Medijsko predstavljanje•Medijska transpozicija (radijska adaptacija, pozorišna dramatizacija, filmska ekranizacija)

21