KODIRANJE, IDENTIFIKACIJA I

OZNAČAVANJE KONTEJNERA

mr Snežana Tadić, dipl.inž.Kabinet: 514

Konsultacije: sreda 10 h

Vežba 7. Kodiranje, identifikacija i označavanje kontejnerakontejnera 2

Standardizacija i standard

Standardizacija podrazumeva svođenje istih proizvoda sa različitim karakteristikama na manji broj tipičnih obrazaca ili standarda određenog kvaliteta, forme, dimenzija, mase...Standard je specifikacija (forma) koja utvrđuje opšti jezik i sadrži tehničke podatke ili druge precizne kriterijume (merila), koji su napravljeni da se koriste kao pravilo, direktiva ili definicija.

Vežba 7. Kodiranje, identifikacija i označavanje kontejnerakontejnera 3

Ciljevi standardizacije

Unifikacija (ujednačavanje)UprošćavanjeSporazumevanje (uvođenje jedinstvene terminologije)EkonomičnostBezbednostZaštita interesa potrošača

Vežba 7. Kodiranje, identifikacija i označavanje kontejnerakontejnera 4

Funkcije i predmet standardizacije

Funkcije standardizacije su:UpravljanjeRukovođenjeOrganizacijaIzvršavanjeKontrola

Predmet standardizacije su:Opšti pojmoviMere, veličine, dimenzijeTehnološki procesiMetode ispitivanjaSami proizvodi itd.

Vežba 7. Kodiranje, identifikacija i označavanje kontejnerakontejnera 5

Nivoi standardizacije

MeđunarodniISO – Međunarodna organizacija za standardizaciu, International Organization for Standardization.Organizacija broji 157 zemalja članica, a centrala je u Ženevi.

RegionalniCEN - Evropski komitet za standardizaciju, ComitéEuropéen de Normalisation. Članice su DIN, AFNOR, BSI i još 15 zemalja.COPANT – Pan američka komisija za standarde, The PanAmerican Standards CommissionARSO – Afrička organizacija za standardizaciju, The African Organization for Standardization

Vežba 7. Kodiranje, identifikacija i označavanje kontejnerakontejnera 6

Nivoi standardizacije

NacionalniBSI – britanski, British Standards InstitutionDIN – nemački, Deutsches Institut für NormungAFNOR – francuski, Association française de NormalisationANSI – američki, American National Standards InstituteISS – srpski, Institute for Standardization of Serbia, Institut za standardizaciju Srbije. Ranije Jugoslovensko Udruženje za Standardizaciju (JUS), kasnije SCS, a danas SRPS je punopravan član ISO organizacije. AkronimInstituta za standardizaciju Srbije u ISO organizaciji je ISS.

Interni

Vežba 7. Kodiranje, identifikacija i označavanje kontejnerakontejnera 7

Standardizacija kontejnera

termini i definicije – JUS ISO 830klasifikacija mera i najznačajnije bruto mase –JUS ISO 668specifikacija i ispitivanje – JUS ISO 1496, a deli se na:

univerzalni kontejneri - JUS ISO 1496-1izotermički kontejneri - JUS ISO 1496-2kontejneri-cisterne za prevoz robe u tečnom/gasovitom stanju i suve čvrste robe i rasute robe pod pritiskom - JUS ISO 1496-3 i bez pritiska - JUS ISO 1496-4kontejneri platforme - JUS ISO 1496-5

Vežba 7. Kodiranje, identifikacija i označavanje kontejnerakontejnera 8

Standardizacija kontejnera

rukovanje i pričvršćavanje kontejnera -JUS ISO 3874nauglice, specifikacije - JUS ISO 1161kodiranje, identifikacija i obeležavanje kontejnera - JUS ISO 6346

Vežba 7. Kodiranje, identifikacija i označavanje kontejnerakontejnera 9

Standardizacija kontejnera

Standardi koji se odnose na kontejnere definišu još i:

rukovanje kontejnerima, punjenje kontejnera, utvrđivanje transportne sposobnosti i ispravnosti kontejnera, pokazatelje eksploatacije kontejnerskog transporta itd.

Vežba 7. Kodiranje, identifikacija i označavanje kontejnerakontejnera 10

Kodiranje, identifikacija i označavanje kontejnera

Međunarodni identifikacioni kodovi kontejnera nazivaju se BIC kodovi ili ISO alfa kodovi.Međunarodne identifikacione oznake kontejnera predložene su od strane BIC organizacije, (BureauInternational des Containers) 1969. godine i standardizovane su od strane ISO organizacije već 1972. godine. Ove oznake čine glavni deo ISO standarda broj 6346 «Freight Containers – Coding, Identificationand Marking» (Kontejneri za transport tereta –Kodiranje, indetifikacija i označavanje).

Vežba 7. Kodiranje, identifikacija i označavanje kontejnerakontejnera 11

BIC ili ISO alfa kodovi

Samo ISO alfa kodovi za identifikaciju kontejenra registrovani kod Međunarodnog biroa za kontejnere mogu da se koriste kao jedinstvena oznaka kontejnera u međunarodnom transportu i carinskim dokumentima.ISO alfa kod se koristi u 110 zemalja od strane 1200 vlasnika i operatera koji čine 90% svetskog kontejnerskog tržišta.

Vežba 7. Kodiranje, identifikacija i označavanje kontejnerakontejnera 12

BIC ili ISO alfa kodovi

ISO alfa kodovi omogućavaju:Identifikaciju vlasnika kontejnera ili operateraIdentifikaciju jedinice od strane vlasnika ili operatera u sopstvenoj bazi podataka u smislu: dimenzija i tipa kontejnera, godine puštanja u rad, vremena kada je potrebno izvršiti kontrolu i održavanje kontejnera itd.

ISO alfa kodovi olakšavaju:Međunarodnu upotrebu i određene carinske postupkeKontrolu kontejnera, ručno ili automatski putem kompijuterizovanih sistema na svakom nivou logističkog lanca, a naročito u intermodalnomtransportu.

Vežba 7. Kodiranje, identifikacija i označavanje kontejnerakontejnera 13

BIC ili ISO alfa kodovi

ISO alfa kod su prihvatile:Svetska carinska organizacija (The WorldCustoms Organization) i brojne carinske uprave čiji je zadatak da olakšaju primenu Carinske konvencije za kontejnere, konvenciju TIR itd.IATA – the International Air Transport AssociationICS – the International Chamber of ShippingFIDI – the International Federation of International RemoversUIC – the International Union of RailwaysIRU – the International Road Transport Union

Vežba 7. Kodiranje, identifikacija i označavanje kontejnerakontejnera 14

Označavanje kontejnera

Oznake na kontejneru se dele na:Identifikacione oznakeEksploatacione oznakeOstale oznake (npr. uputstva za rukovanje, manipulisanje kontejnerima)

Oznake mogu biti:Obavezne - moraju da se nalaze na svakom kontejneruNeobavezne - služe za bolje razumevanje

Vežba 7. Kodiranje, identifikacija i označavanje kontejnerakontejnera 15

Identifikacione oznake

Obavezne oznake za identifikaciju:kod vlasnika (owner´s code)kod grupe robe (product group code)serijski broj (registration number)kontrolni broj (check digit)

Neobavezne oznake za identifikaciju:kod zemlje (country code)kod veličine i tipa kontejnera (size and typecode)

Vežba 7. Kodiranje, identifikacija i označavanje kontejnerakontejnera 16

Obavezne identifikacione oznake

Kod vlasnika:Sastoji se od tri slova latinice. Kod mora da bude registrovan u Međunarodnom birou za kontejnere direktno ili preko nacionalnih organa za registraciju.

Kod grupe robe: Sastoji se od jednog od tri slova latinice:• U - oznaka za sve kontejnere• J - dodatna oprema za kontejnere• Z – trejleri i šasije

Uvek ide zajedno sa kodom vlasnika.

Vežba 7. Kodiranje, identifikacija i označavanje kontejnerakontejnera 17

Obavezne identifikacione oznake

Serijski broj:Sastoji se od šest arapskih brojeva, a u slučaju da ima manje od šest cifara dodaju se nule ispred postojećeg broja

Kontrolni broj:Sastoji se od jednog arapskog broja i služi za proveru ispravnosti koda vlasnika, koda grupe robe i serijskog broja kontejnera.

Vežba 7. Kodiranje, identifikacija i označavanje kontejnerakontejnera 18

Obavezne identifikacione oznake

Mogu da se ispisuju horizontalno ili vertikalno

Kôd vlasnika

Kôd grupe roba

Kontrolni broj kontejnera

Serijski broj kontejnera

VERTIKALNO

HORIZONTALNO

Vežba 7. Kodiranje, identifikacija i označavanje kontejnerakontejnera 19

Izračunavanje kontrolnog broja kontejnera

Korak 1: Prebacivanje alfa prefiksa koda vlasnika i koda grupe robe u numeričku vrednost – tablica ekvivalentnih vrednostiKorak 2: Dodavanje pondera svakom broju iz ekvivalentne vrednosti koda vlasnika, koda grupe robe i svakom broju iz serijskog broja – od 20 do 29 i traženje sume njihovih proizvoda.Korak 3: Suma proizvoda se deli sa 11.Korak 4: Od količnika se uzima samo ceo broj i množi sa 11.Korak 5: Razlika proizvoda iz koraka 4 i prvobitne sume iz koraka 2 je kontrolni broj kontejnera. Ako je razlika 10 kontrolni broj se ne upisuje.

Vežba 7. Kodiranje, identifikacija i označavanje kontejnerakontejnera 20

Izračunavanje kontrolnog broja kontejnera

tablica ekvivalentnih vrednosti

vrednosti pondera

Vežba 7. Kodiranje, identifikacija i označavanje kontejnerakontejnera 21

Izračunavanje kontrolnog broja kontejnera

Suma proizvoda je: Σ = 4 486Vrednost količnika je: 4 486/11 = 407,8Proizvod celobrojne vrednosti količnika 407*11 = 4 477Razlika prvobitne sume i proizvoda 4 486 - 4 477 = 9Kontrolni broj je 9

Vežba 7. Kodiranje, identifikacija i označavanje kontejnerakontejnera 22

Neobavezne identifikacione oznake

Kod zemlje:Sastoji se od dva latinična slova i utvrđen je standardima ISO 3166

Kod veličine i tipa kontejnera:Sastoji se od četiri arapska broja - prva dva se odnose na veličinu, a druga dva na tip kontejnera.

1 2 3 4

Dužina kontejnera

Visinakontejnera

VELIČINA KONTEJNRA

Vrsta kontejnera

Odlikakontejnera

TIP KONTEJNRA

Vežba 7. Kodiranje, identifikacija i označavanje kontejnerakontejnera 23

Neobavezne identifikacione oznake – kod veličine i tipa

Dužina kontejnera:1 = 10’ 2 = 20’ 3 = 30’ 4 = 40’

Visina kontejnera:0 = 8’; 1 = 8’ sa tunelom; 2 = 8’6’’; .... 9 =< 4’

Vrsta kontejnera:0 = zatvoreni za opštu namenu; 1 = zatvoreni sa sistemom za ventilaciju; 5 = open top; 6 = platforma; 7 = za tečne terete itd.

Odlika kontejnera:svaka prethodno navedena grupa kontejnera podeljena je na nekoliko (1-9) podgrupa čime se tačnije opisuju karakteristike kontejnera

Vežba 7. Kodiranje, identifikacija i označavanje kontejnerakontejnera 24

Neobavezne identifikacione oznake

Ispisuju se ispod obaveznih identifikacionih oznaka

kod vlasnika serijski broj

kontrolni broj

kod zemlje kod veličine i tipa

kod grupe robe

Vežba 7. Kodiranje, identifikacija i označavanje kontejnerakontejnera 25

Eksploatacione oznake

Obavezne:maksimalna bruto masa (max gross) i tara(tare)oznaka za visinu kontejnera preko 2.6 m (8’6’’)znak za vazdušno-kopnene kontejnereznak opasnosti od električnog udara

Neobavezne:maksimalna korisna nosivost (max payload)zapremina (CU.CAP)

Vežba 7. Kodiranje, identifikacija i označavanje kontejnerakontejnera 26

Eksploatacione oznake

Maksimalna bruto masa i tara kontejnera označava se na sledeći način:

Max Gross 00000 kgTare weight 0000 kg

Uobičajeno je da se bruto masa i tara pored kilograma izrazi i u librima (lbs)

Vežba 7. Kodiranje, identifikacija i označavanje kontejnerakontejnera 27

Eksploatacione oznake

Znak za vazdušno-kopnene kontejnereKontejner koji se može transportovati i vazdušnim saobraćajem mora biti označen odgovarajućim simbolom.Ovi kontejneri imaju ograničenje u pogledu visine slaganja što takođe mora biti označeno.

Vežba 7. Kodiranje, identifikacija i označavanje kontejnerakontejnera 28

Eksploatacione oznake

Oznaka za visinu preko 2.6 m (8’6’’)Kontejneri čija je visina veća od 2.6 m (8’6’’) moraju biti propisno obeleženi sledećim simbolima:

Oznake na bočnim stranama kontejnera

Oznake na gornjim ivicama kontejnera, sa svih strana

Vežba 7. Kodiranje, identifikacija i označavanje kontejnerakontejnera 29

Eksploatacione oznake

Znak opasnosti od električnog udaraKontejneri koji imaju merdevine moraju biti obeleženi simbolom koji ukazuje na opasnost od dodirivanja strujnih kablova.

Vežba 7. Kodiranje, identifikacija i označavanje kontejnerakontejnera 30

Eksploatacione oznake

Vežba 7. Kodiranje, identifikacija i označavanje kontejnerakontejnera 31

Ostale oznake na kontejneru

Kako se ne sme tovariti kontejner

Bezbednosne instrukcije za rukovanje

Bezbednosne instrukcije za prazan transport

Vežba 7. Kodiranje, identifikacija i označavanje kontejnerakontejnera 32

Ostale oznake na kontejneru

Operativne i bezbednosne instrukcije za izotermičke kontejnere

Tehnički podaci termokontejnera

Podaci o vlasniku, proizvođaču itd.

Vežba 7. Kodiranje, identifikacija i označavanje kontejnerakontejnera 33

Preporuke za nanošenje oznaka na kontejner

ABCU 001234 3

FR 2010

ABCU

001234

3

FR

2010

ABCU001234

3

FR

2010

ABCU001234 3FR2010

Visina slova i brojeva za:

identifikaciju: ne manja od 100 mm

eksploataciju: ne manja od 50 mm

Boja mora da bude suprotna od boje kontejnera

Vežba 7. Kodiranje, identifikacija i označavanje kontejnerakontejnera 34

Nanošenje oznaka na kontejner

OBAVEZNE IDENTIFIKACIONE OZNAKE

NEOBAVEZNE IDENTIFIKACIONE OZNAKE

EKSPLOATACIONE OZNAKE

Vežba 7. Kodiranje, identifikacija i označavanje kontejnerakontejnera 35

Oznake na vratima kontejnera