Inspect Water

Ã›Ú›

ในปจจบนปญหาสงแวดลอมทงดานคณภาพนำ คณภาพอากาศและเสยงรวมทงปญหากากของเสยและสารอนตรายไดทวความรนแรงขนอยางรวดเรวในหลายพนทจนมแนวโนมทจะสงผลกระทบตอวถชวตและสขภาพอนามยของประชาชน สาเหตสำคญประการหนงเกดจากการขาดการเฝาระวงปญหาดวยการตดตามตรวจสอบคณภาพสงแวดลอมของพนทอยางทวถง ใกลชดและตอเนอง กรมควบคมมลพษตระหนกถงปญหาดงกลาว จงไดสนบสนนใหหนวยงานทองถน หนวยงานสงแวดลอมในระดบภาค และระดบจงหวด อนไดแกสำนกงานส งแวดลอมภาค (สสภ.) สำนกงานทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมจงหวด (ทสจ.) องคกรปกครองสวนทองถน (อปท.) รวมทงองคกรเอกชนและภาคประชาชน ไดมสวนรวมในการเฝาระวงคณภาพสงแวดลอมในพนทเพอนำไปสการกำหนดแผนและมาตรการจดการสงแวดลอมทสอดคลองกบปญหาของพนท อยางไรกตามเนองจากหนวยงานตาง ๆ ดงกลาวมความพรอมในการ ดำเนนการทแตกตางกนโดยเฉพาะ อปท. ขนาดเลกทขาดความพรอมดานงบประมาณและ บคลากร

กรมควบคมมลพษจงไดดำเนนการศกษาเทคนค วธการ ในการตดตามตรวจสอบคณภาพสงแวดลอมทเหมาะสมกบการดำเนนการของ อปท. ระดบตาง ๆและจดทำคมอการตดตามตรวจสอบคณภาพสงแวดลอมอยางงายสำหรบ อปท.โดยมงหวงให อปท. สามารถนำเนนการตดตามตรวจสอบคณภาพสงแวดลอมเบองตนไดภายใตขอจำกดดานบคคลากรและงบประมาณและเปนการปลกจตสำนกสรางความตระหนกตอทองถนในการอนรกษสงแวดลอม

คมอการตดตามตรวจสอบคณภาพสงแวดลอมอยางงายสำหรบ อปท.ฉบบนแบงออกเปน 3 ดาน คอ

- การตดตามตรวจสอบคณภาพนำ-การตดตามตรวจสอบคณภาพอากาศในบรรยากาศและระดบเสยง- การตดตามตรวจสอบกากของเสยและสารอนตราย

กรมควบคมมลพษหวงวา คมอฉบบนคงจะเปนประโยชนสำหรบองคกรปกครองสวนทองถน ผนำชมชน ประชาชน และผทสนใจไมมากกนอย และหากมขอแนะนำประการใด คณะผจดทำขอนอมรบดวยความยนด

กรมควบคมมลพษพฤศจกายน 2547

Ã›‘èŸ

คพ. กรมควบคมมลพษอปท. องคกรปกครองสวนทองถนสสภ. สำนกงานสงแวดลอมภาคสส. กรมสงเสรมคณภาพสงแวดลอมทสจ. สำนกงานทรพยากรธรรมชาตและ

สงแวดลอมจงหวดซซ. มลลลตรซม. เซนตเมตรชม. ชวโมงoซ องศาเซลเซยสมล. มลลลตรพพบ สวนในลานลานสวนพพเอม สวนในลานสวนมก./ตร.ม./วน มลลกรมตอตารางเมตรตอวนมก./ลตร มลลกรมตอลตร

’flø≥Ñş

เรอง หนาการตดตามตรวจสอบคณภาพสงแวดลอมอยางงาย 1การตดตามตรวจสอบคณภาพนำ 1

แนวทางการตดตามตรวจสอบคณภาพนำ 1การสำรวจลกษณะทางกายภาพของแหลงนำ 10การวดความขนความโปรงแสงโดยใช Secchi Disc 19การตรวจวดแบคทเรยกลมโคลฟอรมโดยชดทดสอบ ว. 111 22ของกรมอนามยการวดอณหภมนำดวยเทอรโมมเตอรแบบกระเปาะ 26การตรวจวดความเคมโดยใช Hydrometer 29การวดพารามเตอรตางๆ โดยชดทดสอบ (Test Kits) (วธเปรยบเทยบส) 35การวดคาความเปนกรด-ดางโดยใชเครอง pH meter 38การวดความนำไฟฟา ความเคม และสารทละลายไดทงหมด โดยใช 43เครอง Electrical Conductivityการตรวจวดออกซเจนละลายโดยใชชดทดสอบออกซเจนละลาย 47(ว. 312) ของกรมอนามยแบบฟอรมการตดตามตรวจสอบคณภาพนำจากแหลงนำตามธรรมชาต 53การตดตามตรวจสอบคณภาพนำโดยใชดชนคณภาพนำโดยรวม 56

การตดตามตรวจสอบคณภาพอากาศในบรรยากาศ และระดบเสยงโดยทวไป 63การตดตามตรวจสอบคณภาพอากาศ 63แนวทางการตดตามตรวจสอบคณภาพอากาศ 64การตดตามตรวจสอบคณภาพอากาศอยางงาย ไมใชอปกรณ 67ใชการสงเกต

’flø≥Ñş(ćèŸ)เรอง หนา

การตดตามตรวจสอบคณภาพอากาศอยางงาย โดยใชอปกรณทไมยงยาก 71และแปรผลไดเลย

A การตรวจวดกาซโดยใชหลอดบรรจ หรอ Detector Tube 74การตรวจสอบคคณภาพอากาศโดยวดสภาพความเปนกรดของนำฝน 78การตดตามตรวจสอบคณภาพอากาศอยางงาย โดยใชอปกรณทไมยงยาก 80และสงวเคราะหตอในหองปฏบตการ

B การตรวจวดฝนตกโดยใชภาชนะเกบฝนตก (Dust - Fall Jar) 80การตรวจวดกาซโดยใช Passive Sample 84การตรวจวดกาซโดยใชสารละลายดดซบและเทยบส (Colourimetric 87Method)แบบฟอรมการตดตามตรวจสอบคณภาพอากาศ 90การตดตามตรวจสอบระดบเสยง 92การตดตามตรวจสอบระดบเสยงอยางงาย 93

การตดตามตรวจสอบกากของเสยและสารอนตราย 95การตดตามตรวจสอบกากของเสยและสารอนตราย 95การคดแยกและรวบรวมขยะมลฝอยจากแหลงกำเนด 102สถานทกำจดมลฝอยโดยทวไป 106วธการกำจดขยะมลฝอย กรณฝงกลบขยะมลฝอย 111วธการกำจดขยะมลฝอย กรณเตาเผาขยะมลฝอย 116สภาพสงแวดลอมโดยรอบสถานทกำจดขยะมลฝอย (แหลงนำผวดน) 119สภาพสงแวดลอมโดยรอบสถานทกำจดขยะมลฝอย (แหลงนำใตดน) 122สภาพสงแวดลอมโดยรอบสถานทกำจดขยะมลฝอย 124(คณภาพอากาศและเสยง)

เรอง หนาบรรณานกรม 127ภาคผนวก 135

ภาคภนวก ก การตดตามตรวจสอบคณภาพนำอน ๆ 135ภาคภนวก ข รายชอบรษททจดจำหนายหรอผลตอปกรณตรวจวด 145 คณภาพสงแวดลอมภาคภนวก ค การตดตามตรวจสอบคณภาพสงแวดลอมตาม 151

มาตรฐานของประเทศไทย

Ã‚è÷ÒŸ∑fløćøÇ¨’Ÿ≥ÃÆÙæfl˜’fiè§áÇ´ÅéŸ÷Ÿ‘èfl§§èfl‘ ÃÆÙæfl˜Úé› 1

∑fløćfi´ćfl÷ćøÇ¨’Ÿ≥ÃÆÙæfl˜Úé› นำ หรอแหลงนำมความจำเปนตอการดำรงชวตของสงมชวตไมวาจะเปน

มนษย สตว หรอพช ในอดตนนนำหรอแหลงนำไมวาจะเปนนำผวดน นำใตดนนำชายฝง และนำทะเล จะไมเนาเสยหรอเกดภาวะมลพษ เนองจากธรรมชาตสามารถปรบสภาพความสมดล และฟนฟตวเองไดระดบหนง ทำใหเกดการหมนเวยนแมจะมการปนเปอนจากมลพษตางๆ แตกมปรมาณนอย นำจงสามารถนำกลบมาใชใหมไดอยางเหมาะสม เมอมความเจรญเตบโตของสงคมจนเกดเปนชมชนมการพฒนาดานอตสาหกรรม เกษตรกรรม และพาณชยกรรม ทำใหธรรมชาตไมสามารถปรบเปลยนหมนเวยนฟนตวเองไดทน ปญหานำเนาเสยในแหลงนำจงเกดขนและกอใหเกดผลกระทบตอระบบนเวศวทยาของสงมชวตในลมนำ รวมทงการใชประโยชนของแหลงนำนนๆ ดวย

ดงนนการตดตามตรวจสอบคณภาพนำจงเปน กจกรรมทสำคญตอการเฝาระวงคณภาพนำเพ อทราบถงสถานภาพของแหลงนำในปจจบนปญหาหรอแนวโนมของปญหาทจะเกดขนในอนาคตซงเมอไดขอเทจจรงแลวจะนำไปสการสรางแนวทางปฏบตในการวางแผนจดการคณภาพนำ การแกไขและปองกนผลกระทบทเกดจากมลพษในแหลงนำนนไดทนทวงทกอนทนำหรอแหลงนำนนจะเปลยนแปลงไป หรอกอใหเกดอนตรายตอผใชประโยชน

การตดตามตรวจสอบคณภาพนำมหลากหลายวธการทงทไมจำเปนตองใชเทคนคมากนก จนถงวธการทใชเทคนค/เทคโนโลยขนสง หรอวธการทคาใชจายนอยจนถงมาก ทงน ประเทศไทยไดกำหนดมาตรฐานและวธการมาตรฐานเพอใหหนวยงานของรฐตามทองถนตางๆ ไดดำเนนการตดตามตรวจสอบคณภาพนำไปในทศทางและมาตรฐานเดยวกน อยางไรกตามเนองจากหนวยงานดงกลาวมความพรอมในการดำเนนการทแตกตางกน โดยเฉพาะ อปท. ขนาดเลกทขาดความพรอมดานงบประมาณและบคลากร เพอแกไขปญหาทคาดวาจะเกดขน

Ã‚è÷ÒŸ∑fløćøÇ¨’Ÿ≥ÃÆÙæfl˜’fiè§áÇ´ÅéŸ÷Ÿ‘èfl§§èfl‘ ÃÆÙæfl˜Úé›2

กบทองถนดงกลาว กรมควบคมมลพษจงไดจดทำคมอการตดตามตรวจสอบคณภาพสงแวดลอมอยางงายทไมตองใชเทคนคมากนกและมคาใชจายไมสง

áÚÇČfl§∑fløćfi ćfl÷ćøÇ¨’Ÿ≥ÃÆÙæfl˜Úé›การตดตามตรวจสอบคณภาพนำในทน ไดแก กระบวนการในการสำรวจ

และตรวจสอบคณภาพนำ เพอใหไดมาซงขอมลคณภาพนำและขอมลสภาพแวดลอมทเกยวของตอการเปลยนแปลงของคณภาพนำตามวตถประสงคทผสำรวจตองการทราบขอมลทไดตองมการบนทกจดเกบ และประเมนผลเพอตดตามแนวโนมของคณภาพนำอยเปนระยะ พรอมทงมการรายงานผลตอสาธารณะใหทราบอยเสมอเพอประโยชนในการจดการและแกไขปญหามลพษของแหลงนำสำหรบกระบวนการในการตดตามตรวจสอบคณภาพนำมอย หลายขนตอนโดยมรายละเอยดดงตอไปน

1.∑flø∑›◊Ú´ÇÑć¶ÆªøÍ’§Ãìการกำหนดวตถประสงคเปนสงสำคญและจำเปนในการตดตาม ตรวจสอบ

คณภาพนำ วตถประสงคทชดเจนยอมทำใหการวางแผน และการดำเนนงานเปนไปอยางมระบบ ลดความฟมเฟอยและสามารถตอบคำถามไดตรงตามทตองการ

การกำหนดวตถประสงคเปนเสมอนการยอนถามตวเองถงความตองการอยากรเกยวกบคณภาพนำในสภาวะทสนใจหรอเกยวของ การกำหนดวตถประสงคควรบอกไวชดเจนวาตองการทำอะไร ทำเมอใด และทำอยางไร การกำหนดวตถประสงค ทกวางเกนไปจะทำใหการปฏบตคอนขางสบสน บางทอาจไมสามารถตอบคำถามทตองการได หรออาจทำใหสบสนวาควรกำหนดพารามเตอรใดสำหรบตรวจสอบคณภาพนำ และไมทราบวาจะตรวจสอบคณภาพนำในชวงใดเวลาใด ดงนนจงควรใหความสำคญสำหรบการกำหนดวตถประสงคสำหรบ


การตดตามตรวจสอบคณภาพนำเสมอกอนลงมอดำเนนการในขนตอนอนตอไป

2.∑flø∑›◊Ú´˜ÒéÚČ¿èáÅÍ∑›◊Ú´¨Æ´à∑ç≥ćÑÇŸ‘èfl§Úé›- ∑flø’›øÇ¨˜ÒéÚČ¿èการทำความเขาใจเกยวกบพนททจะทำการตดตามตรวจสอบคณภาพนำ

เปนสงจำเปนอยางยง จะนำไปสการวางแผนและกำหนดจดเกบนำทเปนตวแทนคณภาพนำ ตามวตถประสงคทผสำรวจตองการทราบ โดยปกตแลวขอมลทควรทราบในการสำรวจพนททจะตองตดตามตรวจสอบคณภาพนำ ไดแก

* แผนทแหลงนำ ไดแก ภาพแสดงพนทแหลงนำทตองการสำรวจโดยรวมแสดงใหเหนสายนำและการเชอมตอ ทตงแหลงกำเนดมลพษ พนทการใชประโยชนตลอดจนสงกอสรางอนๆ ทอาจมผลตอการเปลยนแปลงของคณภาพนำ เปนตน

* ขอมลสภาพแวดลอมทวไปของแหลงนำ ไดแก ขอมลตนกำเนดของแหลงนำ บรเวณทไหลผาน คลองสาขามทใดบาง ความกวางความยาวของแมนำขอบเขตของพนทลมนำ เปนตน

* สภาพแหลงกำเนดมลพษและการใชประโยชนของทดน ไดแก ขอมลรายละเอยดเกยวกบแหลงกำเนดมลพษและกจกรรมตางๆ ในพนท โดยเฉพาะแหลงอตสาหกรรม ชมชน และเกษตรกรรม ซงมขอมลทเกยวของ อาท ทตงแหลงกำเนดมลพษตางๆ ชนดของมลพษ ปรมาณนำทงทระบายลงแหลงนำ เปนตน

* ลกษณะทางชลศาสตรของนำ ไดแก สภาพการขนลงของนำในแหลงนำปรมาณทศทางและอตราการไหลในแตละชวงเวลา ซงสภาพทางชลศาสตรทเปลยนแปลง มกมผลตอคณภาพนำและการใชประโยชนของแหลงนำทเปลยนไป

- ∑flø∑›◊Ú´¨Æ à∑ç≥ćÑÇŸ‘èfl§Úé›โดยทวไป การกำหนดจดเกบตวอยางนำจะประกอบดวย 3 จดหลกๆ คอ


1. จดอางอง ไดแก จดตนนำ หรอจดทยงไมไดรบผลกระทบจากแหลงมลพษใดๆ ซงใชอางองสภาพธรรมชาตทแทจรงของแหลงนำนนๆ

2.จดตรวจสอบการเปลยนแปลงของคณภาพนำ ไดแก จดตรวจสอบคณภาพนำทอยในชวงทมการใชประโยชนหรอไดรบผลกระทบจากแหลงมลพษตางๆของแหลงนำ โดยจดตรวจสอบจะกำหนดขนเพอใชตรวจแนวโนมของสภาพปญหาในแหลงนำทจะมการเปลยนแปลงในระยะยาว เพอประโยชนในการวางแผนจดการคณภาพนำตามทศทางของปญหา

3. จดตรวจสอบทายนำ ไดแก จดตรวจสอบบรเวณปากแมนำ หรอปลายสดของแหลงนำกอนจะถกระบายลงสแหลงรองรบนำอนๆ เชน ทะเลหรอมหาสมทร เปนตน เปนจดทใชตรวจสอบสภาพของแหลงนำลำดบสดทายเพอประเมนผลกระทบทเกดขนหลงจากผานการรองรบมลสารตางๆ ตลอดทงลำนำแลว

¢éŸÃÇøÃ›ÚÖ§ãÚ∑fløàÅÒŸ∑¨Æ à∑ç≥Úé› ˜Ÿ’øÆªä é Ñ§Ú¿é*กรณการตรวจสอบสภาพทวไปของแหลงนำ ลกษณะทดของบรเวณ

ท จะใชเปนจดเกบตวอยางสำหรบแมนำลำธาร ควรเปนบรเวณทกระแสนำมการไหลสมำเสมอ มลกษณะการผสมกลมกลนกนอยางดของนำ ไมเปนคงนำ (โคงนำ)ไมมสงกดขวางจนทำใหคณภาพนำมลกษณะไมสมำเสมอ อาท มโขดหนจำนวนมากเปนตน สวนในแหลงนำนงทวไป สวนใหญมกเลอกจดเกบในบรเวณทางเขา-ออกของนำ บรเวณทมการใชประโยชนหรออาจเกดมลพษ หรอบรเวณตางๆทเปนลกษณะเฉพาะในแหลงนำ เปนตน อยางไรกตามตองคำนงถงปจจยอนๆประกอบดวย

*กรณการตรวจสอบผลกระทบทเกดจากแหลงมลพษตางๆ ควรเลอกจดทอยทายนำหางจากจดปลอยนำทงและเปนจดทนำทงไดผสมกลมกลนกบนำในแหลงนำแลว หากตองการเปรยบเทยบหรอประเมนความเสยหายทเกดจากการปนเปอน


ของมลพษ ควรทำการเกบตวอยาง อยางนอย 2 จด คอ หรอจดระบายนำทงในระยะทจะไมไดรบผลกระทบจากมลพษนน และใตจดระบายนำท งบรเวณทนำผสมกลมกลนพอดกบนำในแหลงนำ จดทผสมกลมกลนพอดในแมนำลำคลองสามารถประมาณได ซงรายละเอยดทางเทคนคอาจจะตองประสานกบเจาหนาทสวนกลางหรอผชำนาญการตามสถานศกษา หรอหนวยงานทเกยวของตางๆ เพอเลอกจดทเหมาะสม

*ความปลอดภยของผ เก บตวอยาง การเลอกจดเกบตวอยางน นความปลอดภยเปนส งสำคญประการหนงท ตองคำนงถง ถาลำนำไหลเช ยวและมอนตรายสง ควรหาสถานทใหมทมความปลอดภยสงกวา และไมเกดความเสยงตอผ เกบตวอยางนำเปนจดเกบตวอยางแทน แมวาจดท อนตรายจะมความเหมาะสมสำหรบการ กำหนดเปนจดเกบตวอยางในทางวชาการกตาม ทงน ถาสามารถกำหนดจดเกบเปนสะพานขามแมนำไดจะเปนจดทสะดวก ปลอดภยและเปนทนยมใชอยทวไป

3. ∑flø∑›◊Ú´ÃÇfl÷¶¿èáÅÍ≤èÇ§àÇÅflãÚ∑fløćøÇ¨’Ÿ≥ÃÆÙæfl˜Úé›ความถ และชวงเวลาในการเก บตวอยางนำจะตองพจารณาตาม

ความเหมาะสม และความเพยงพอของขอมลท ตองการหรอวตถประสงคของการเกบตวอยาง ซงมปจจยหลายประการทใชประกอบการพจารณา อาทงบประมาณ จำนวนบคลากร ฤดกาล วตถประสงคของการตดตามตรวจสอบหรอสภาพแหลงนำ เปนตน

- ∑flø∑›◊Ú´ÃÇfl÷¶¿èกรณตองการตรวจสอบสภาพทวไปของแหลงนำ โดยทวไปแหลงนำ

ทมสภาพเปลยนแปลงทางคณภาพนำบอยครงจะตองเพมความถในการเกบตวอยางมากกวาแหลงนำทมสภาพการเปลยนแปลงของคณภาพนำนอย ยกตวอยางเชน


ในรอบ 1 ป แมนำโดยทวไปมกมคณภาพนำแตกตางกนในชวงฤดแลงและฤดฝนสวนใหญฤดฝนจะมคณภาพนำทดกวาฤดแลงเนองจากมปรมาณนำมากกวาในการเจอจางสงสกปรก อยางไรกตามในชวงฝนแรกหลายพนทกเกดปญหา ดงนน การกำหนดความถสำหรบการตรวจสอบคณภาพนำควรกำหนดใหครอบคลมทงในฤดฝนและฤดแลง อยางไรกตามหากพบวาคณภาพนำในแมนำมลกษณะทแตกตางกนในหลาย สภาพในรอบ 1 ป อาท นำเนาเสยชวงปลายฤดแลง มความขนจากตะกอนสง ชวงตนฤดฝนมสเขยวเนองจากสาหรายเจรญเตบโตมากชวงกลางฤดแลงมสเปลยนผดปกตจากธรรมชาตอยเสมอปลายฤดฝนเปนตน ลกษณะเชนนถาเกดขนอยเสมออาจจะมผลกระทบตอคณภาพนำโดยรวม ควรเพมความถในการตรวจสอบมากขน ใหครอบคลมสภาพความเปนไปของแหลงนำทกกรณ เพอใชเปนตวแทนทจะอธบายสภาวะของคณภาพนำทใกลเคยงธรรมชาตแทจรงของแหลงนำมากทสดแตทงนควรตองสอดคลองกบวตถประสงคทกำหนดไวเสมอ

การตรวจสอบคณภาพนำในแหลงนำอยางนอยทสดควรตดตามตรวจสอบ 2ครงตอป คอ ชวงตนฤดฝนและชวงกลางฤดแลง แตหากมงบประมาณและจำนวนบคลากรเพยงพอควรตรวจวดใหมความถมากขน เชน 3-4 ครงตอป หรอ เดอนละ 1ครง เปนตน

-∑flø∑›◊Ú´≤èÇ§àÇÅflการกำหนดชวงเวลาสำหรบการตรวจสอบและเกบตวอยางนำภาคสนาม

หลงจากทไดเตรยมอปกรณกำหนดพนทตรวจวดคณภาพนำ รวมทงบคลากรงบประมาณ และการเตรยมการอนๆ ทพรอมแลว โดยทวไปสงทตองคำนงถงไดแก

*ควรกำหนดเวลาทแนนอนสำหรบการเกบตวอยาง เพอการเตรยมการท พรอมสำหรบการเกบนำแตละคร งกรณท แหลงนำใดอย ตดกบนำทะเลควรพจารณาชวงวนทเกบรวมกบการใชมาตรานำของกรมอทกศาสตร กองทพเรอเพอตรวจสอบสภาพการขนลงของแมนำในการเลอกชวงเวลาเกบนำทเหมาะสม


ปกตมกเลอก เกบตวอยางนำในชวงนำลงเพราะนำทตรวจสอบยงเปนนำจดมการไหลของนำตาม ธรรมชาตและเปนสภาพทเกดปญหามลพษรนแรงทสด

*ควรปรบเวลาการตรวจสอบและเกบตวอยางไมใหอยในชวงเวลาการบำรงรกษาเครองมอการตรวจวดตางๆ เพอยดอายการใชงานของเครองมอและสามารถใชงานไดอยางมประสทธภาพ

*ควรตรวจสอบงานของหองปฏบตการในชวงทมการเกบตวอยางวาสามารถรองรบตวอยางทจะตองสงวเคราะหและสามารถตรวจวเคราะหในเวลาทกำหนดตามอายของตวอยาง

4.˜fløfl÷fiàćŸøìČ¿èáÚÍÚ›ãÚ∑fløćfi´ćfl÷ćøÇ¨’Ÿ≥ÃÆÙæfl˜Úé›การตดตามตรวจสอบคณภาพนำจำเปนทตองมการกำหนดพารามเตอร

ในการตดตามตรวจสอบโดยควรเลอกพารามเตอรทมความสำคญหรอบงชถงคณภาพนำได รวมทงยงตองคำนงถงศกยภาพของทองถน งบประมาณ บคลากรและสภาพแวดลอมของทองถน โดยจะแนะนำพารามเตอรทควรตรวจวดตามสภาพของพนทและแหลงกำเนดมลพษในทองถนดงน

พนทและแหลงกำเนดมลพษ พารามเตอรทควรตรวจวดพนทการเกษตร ความขน ฟอสฟอรส ไนเตรท อณหภม ออกซเจนละลายปาไม ความขน อณหภม ออกซเจนละลายพนทปศสตว แบคทเรยกลมฟคอลโคลฟอ รม ความขน ฟอสฟอรส

ไนเตรท อณหภม ออกซเจนละลายพนทอตสาหกรรม อณหภม ความเปนกรด-ดาง ความนำไฟฟา โลหะหนก

ออกซเจนละลาย


นอกจากน ทองถนทยงมศกยภาพไมพรอมทจะตดตามตรวจสอบคณภาพสงแวดลอมดวยวธมาตรฐานทกำหนดไวของประเทศไทย ตามประกาศคณะกรรมการสงแวดลอมแหงชาต คมอเลมนกจะเปนอกทางเลอกหนงของทองถนในการตดตามตรวจสอบคณภาพสงแวดลอมแหงชาต โดยจะนำเสนอวธตรวจวดคณภาพนำท ไมย งยากซบซอนสามารถตรวจวดทนท ถงแมวาไมไดขอมลทเปนมาตรฐาน แตกเปนขอมลทใชในการเฝาระวงการเปลยนแปลงสงแวดลอมได ทงนวธการ ทแนะนำตามพารามเตอรทสำคญมดงน

พนทและแหลงกำเนดมลพษ พารามเตอรทควรตรวจวด

พนทชมชน แบคทเรยกลมฟคอลโคลฟอรม ความขน ฟอสฟอรส ไนเตรทอณหภม ออกซเจนละลาย บโอด ความนำไฟฟา

โรงบำบดนำเสย แบคทเรยกลมฟคอลโคลฟอรม ความขน ฟอสฟอรส ไนเตรทอณหภม ออกซเจนละลาย บโอด ความนำไฟฟา

พนทกอสราง แบคทเรยกลมฟคอลโคลฟอรม ความขน ฟอสฟอรส ไนเตรทอณหภม ออกซเจนละลาย บโอด โลหะหนก

ปากแมนำ ความขน ฟอสฟอรส ไนเตรท อณหภม ออกซเจนละลายความเคม

ชายฝงทะเล ความขน ฟอสฟอรส ไนเตรท อณหภม ออกซเจนละลายความเคม

แหลงสนทนาการ แบคทเรยกลมฟคอลโคลฟอรม ความขน อณหภมและพกผอน ออกซเจนละลายบโอด

เหมอง อณหภม ความขน ความเปนกรด-ดาง ความนำไฟฟาออกซเจนละลาย


หมายเหต1/ = แสดงวธการไวในภาคผนวก

พารามเตอร วธการตรวจวดทแนะนำ วธการตรวจวดอนๆลกษณะทางกายภาพ เชน สงเกต -ส กลนของนำ เปนตนแบคทเรยกลมฟคอล ชดทดสอบ ว. 111 -โคลฟอรม ของกรมอนามยความขน / ความโปรงแสง Secchi Disc -อณหภม เทอรโมมเตอร เครองอเลกโทรนกสท

แบบกระเปาะ ตรวจวดพารามเตอรอนๆทสามารถวดอณหภมได

ความเปนกรด-ดาง กระดาษลตมส -(วธเปรยบเทยบส)เครอง pH meter

ความนำไฟฟา/สารท Electrical Conductivity -ละลายไดทงหมดความเคม Hydrometer Refractometer1/

เครอง Electrical Conductivityออกซเจนละลาย ชดทดสอบออกซเจนละลาย เครองวดปรมาณ

(ว.312) ของกรมอนามย ออกซเจนละลายแบบมอถอ (Handheld DissolvedOxygen Meter)1/

ฟอสฟอรส ชดทดสอบ (Test Kits) -(วธเปรยบเทยบส)

ไนเตรท ชดทดสอบ (Test Kits) -(วธเปรยบเทยบส)

โลหะหนก ชดทดสอบ (Test Kits) เฉพาะตะกว มชดทดสอบตะกว(วธเปรยบเทยบส) (ว.313) ของกรมอนามย1/


∑flø’›øÇ¨ÅÑ∑ÉÙÍČfl§∑fl‘æfl˜¢Ÿ§á◊Åè§Úé›ลกษณะทางกายภาพของแหลงนำเปนสญญาณบงชถงคณภาพของลำนำ

การสำรวจลกษณะทางกายภาพของแหลงนำ สามารถทำไดดวยวธงายๆ คอการสงเกตสงตางๆ บรเวณลำนำ เพราะถงแมวามลพษทางนำไมสามารถบงบอกไดจากการสงเกตแตวธการดงกลาวกชวยเตอนใหมการตดตามตรวจสอบคณภาพสงแวดลอมอยางจรงจง เชน กลนและสของนำ เปนตน นอกจากน ควรมการสำรวจลกษณะความลก ความกวาง ทศทางการไหลและความเรวการไหล ของกระแสนำเพอเปนขอมลสนบสนนในการตดตามตรวจสอบคณภาพนำและการตรวจสอบความอดมสมบรณของลำนำ

∑flø’Ñ§à∑ćÆá◊Åè§∑›àÚfi´÷Å˜fiÉแหลงกำเนดมลพษตางๆ โดยรอบทมการระบายนำทงลงสแหลงนำ

เปนสาเหตหลกทกอใหเกดการปนเปอนมลสารตางๆ ของแหลงนำนน ดงนนการสงเกตแหลงกำเนดมลพษตางๆ โดยรอบพนทสำรวจจะชวยใหสามารถกำหนดพารามเตอรทควรตดตามตรวจสอบ หรอจดทควรมการเฝาระวงตดตามตรวจสอบได

ÇfiÊ¿∑fløćøÇ¨’Ÿ≥1. ควรจดทำแผนทแหลงกำเนดมลพษตางๆ ของแหลงนำนนๆ2. ทำการสำรวจและ checklist ตามตารางดานลางน


มบานเรอนหรอศาสนสถาน (หองนำและ 2สวมอยในนำหรอรมนำหรอตอทอระบายนำลงแหลงนำ)โรงแรม รสอรทหรออาคารททำการหรอ 2รานอาหารตงอยรมนำ หรอใกลเคยง(หองนำและสวมอยในนำหรอรมนำหรอตอทอระบายนำลงแหลงนำ)มสถานทกำจดขยะอยรมนำหรอใกลเคยง 3มบอบำบดนำเสยอยรมนำหรอใกลเคยง 3มฝงปศสตวถายมลหรอยำใหนำขน 1ตลงพงทลายมฟารมหมอยรมนำหรอใกลเคยง 2มเรอกสวนไรนาทใชปยเคม 2มเรอกสวนไรนาทใชสารกำจดศตรพช 2มโรงงานอตสาหกรรมอยรมนำหรอ 3ใกลเคยงมการทำประมงอยในนำหรอรมนำ 1มพนทปาไม อทยานแหงชาต วนอทยาน 1มพนทวาง ไมมสงมชวตอาศยหรอ 1ใชประโยชนมเหมองตงอยใกลเคยง 2มพนทกอสราง บานพกคนงาน 2ตงอยรมนำหรอใกลเคยงอนๆ* ...................................................... .........

แหลงกำเนดมลพษ ประเมน คะแนนถวง

นำหนก มาก ปานกลาง นอย ไมม (3) (2) (1) (0)

หมายเหต:*หากพนทสำรวจมแหลงกำเนดมลพษอน ๆ ทไมกลาวไวในตารางใหผสำรวจ พจารณาคะแนนถวงจากผลกระทบทเกดขนวารนแรงมากนอยเพยงไร หากกอใหเกดผล กระทบมากกใหคะแนนมาก แตหากกอใหเกดผลกระทบนอยกใหคะแนนนอย


∑fløøÇ÷ÃÍáÚÚใหนำคะแนนถวงนำหนกคณกบคะแนนในแตละคำตอบ เชน ถามบาน

เรอนรมนำ (หองนำและสวมอยในนำหรอรมนำ) จำนวนมาก กจะไดคะแนน 2X3=6คะแนน เปนตน

∑fløŸèflÚˆÅáÅÍáªøˆÅถาคะแนนรวมอยระหวาง 0-14 คะแนนแหลงนำนจะไดรบการปนเปอนของมลสารตางๆ จากแหลงกำเนด

มลพษในปรมาณคอนขางนอย แตอยางไรกตาม ควรมการวางแผนการเฝาระวงคณภาพนำในแหลงนำนน

ถาคะแนนรวมอยระหวาง 15-40 คะแนนแหลงนำนมโอกาสไดรบการปนเปอนของมลสารตางๆ จากแหลงกำเนด

มลพษบาง ดงนนควรมการวางแผนการเฝาระวงคณภาพนำในแหลงนำนนโดยเฉพาะบรเวณทายนำของแหลงกำเนดมลพษทสำคญ เชน โรงงานอตสาหกรรมสถานทกำจดขยะมลฝอยหรอบอบำบดนำเสย เปนตน

ถาคะแนนรวมตงแต 40 คะแนนขนไปแหลงนำนมโอกาสไดรบการปนเปอนของมลสารตางๆ จากแหลงกำเนด

มลพษคอนขางมาก ดงนน ควรมการวางแผนการเฝาระวงคณภาพนำในแหลงนำ นนและดำเนนการตดตามตรวจสอบคณภาพนำอยางตอเนอง โดยเฉพาะบรเวณทายนำของแหลงกำเนดมลพษทสำคญ เชน โรงงานอตสาหกรรม สถานทกำจดขยะมลฝอยหรอบอบำบดนำเสย เปนตน


∑flø’Ñ§à∑ć’¿¢Ÿ§Úé›สของนำจะบงชถงสาเหตททำใหเกดสได หรอบอกถงสงทละลายอยในนำ

ได การประเมนสอาจทำไดโดยการเปรยบเทยบสกบสมาตรฐานหรอการใช ความรสกของผสำรวจแตควรเปนความเหนทมาจากหลายๆ คน

ÇfiÊ¿∑fløćøÇ¨ÇÑสงเกตสของนำจากแหลงนำโดยตรง หรอตกนำขนมาอยางนอย 2 ลตร

ควรตกลงไปลกประมาณครงหนงของความลก ขนมาใสหลอดแกวหรอขวดแกวใสแลวจงสงเกตส

∑fløŸèflÚˆÅáÅÍáªøˆÅสทเกดขนของนำเปนตวชใหเหนถงสาเหตททำใหเกดสไดอยางคราวๆ

ดงแสดงในตารางดานลาง อยางไรกตามถง แมวานำจะใสไมมสกไมอาจรบรองไดวาแหลงนำนนมคณภาพดไมมการปนเปอนเลย ควรจะมการตดตามตรวจสอบตอไป

ไมมส ยงไมควรสรปวานำสะอาดเพราะอาจมสงเจอปนอยสเขยว แพลงคตอนพชสเหลองหรอสนำตาลหรอ มซากพชยอยสลายสชาใสสแดงหรอสเหลองหรอ เปนสของสาหรายอกจำพวกหนง (dinoflagellates)สมะฮอกกานสนำตาลขนหรอสแดง มตะกอนดนเจอปนอาจเกดจากการกดเซาะหนาดน

หรอชายฝงสรง มคราบนำมนทผวหนาสเทาหรอสดำ นำเนาจากสงปฏกล หรออาจมแรธาตจากธรรมชาตเจอปน

สปรากฏ สาเหตททำใหเกดส


กลนของนำจะบงบอกถงสาเหตมลพษของลำนำนนได เชน นำทไดรบการปนเปอนจากนำเสยชมชนกจะมกลนเหมนกาซไขเนา เปนตน รวมทงระดบทไดกลนกบอกไดวา คณภาพนำมการปนเปอนของมลพษมากหรอนอยอยางคราวๆ ได

ÇfiÊ¿∑fløćfi ćfl÷ćøÇ¨’Ÿ≥ดมกลนของนำจากแหลงนำโดยตรง คอการไปยนรมนำแลวสดหายใจ

ดมกลน หรอตกนำขนมาอยางนอย 2 ลตร ควรตกลงไปลกประมาณครงหนงของความลกใสหลอดแกว หรอขวดแกวใสแลวจงดมกลนโดยใชมอโบกกลนใหโชยเขาจมก

∑fløŸèflÚˆÅáÅÍáªøˆÅกลนของนำจะบงบอกถงสาเหตมลพษของลำนำนนไดอยางคราวๆ ดง

แสดงในตารางดานลาง อยางไรกตาม ถงแมไมไดกลนกไมอาจสรปไดวาแหลงนำนนมคณภาพด ไมมการปนเปอนเสยทเดยวเลย ควรจะมการตดตามตรวจสอบตอไป

1. กลนหอม กลนผลไม กลนกระเทยม กลนแตงกวา กลนนำหอม กลนยาตางๆ2. กลนตนไม กลนสาหราย กลนหญา กลนตนไม กลนแพลงคตอนตางๆ3. กลนดนและเชอรา กลนดน กลนโคลน กลนเชอราตางๆ4. กลนคาว กลนคาวปลา กลนนำมนตบปลา กลนหอยตางๆ5. กลนยา กลนฟนอล กลนนำมนทาร กลนนำมน กลนไขมน กลนพาราฟน

กลนคลอรน กลนไฮโดรเจนซลไซด กลนคลอโรฟนอลหรอกลนผลตภณฑยาตางๆ

6. กลนเนา กลนของสดเนา กลนขยะ กลนนำทง กลนคอกหมกลนมลสตวตางๆ

ประเภทของกลน ทมาของกลน

∑flø’Ñ§à∑ć∑ÅfièÚ¢Ÿ§Úé›


การวดความกวางและลกของลำนำเปนการชวยใหทราบถงลกษณะของแหลงนำไดด

ŸÆª∑øÙì∑fløćøÇ¨’Ÿ≥1. เชอกยาว 10-20 เมตร มเครองหมายบอกระยะความยาวทกๆ เมตร2. ไมยาว 1-2 เมตร3. ลกด ง หรอวสดหนกๆ ทสามารถผกตดกบปลายเชอกได เชน

นอตตวเมยขนาดใหญ หรอถงตาขายใสกอนหน ในกรณนำลก4. สมดบนทกและดนสอÇfiÊ¿∑fløćøÇ¨’Ÿ≥1. วดความกวางและความลกของลำนำหลายๆ จดในชวง 10 เมตรททำการ

สำรวจการวดความกวาง- กรณนำตนและไมเชยว : ใชไมหรอเชอกวดหลายๆ จดตลอดชวง 10 เมตร

ททำการสำรวจ- กรณนำลกหรอนำตนแตไหลเชยว : กะคราวๆ ดวยสายตา เปรยบเทยบกบ

สงทคนเคย เชน สนามฟตบอล เปนตนการวดความลก- ลำนำตนและไมเชยว : ใชไมวดหยงถงพนใตนำ สมวดตามจดตางๆ

ใหทวทงบรเวณทเปนแกงนำตนไหลเปนระลอกและบรเวณแองทคอนขางลกกวา- ลำนำลกและไมเชยว : ผกลกดงไวทปลายเชอกดานหนง อกปลายหนง

ผกตดกบปลายไมเหมอนกบคนเบดตกปลา หยอนเชอกลงนำจนลกดงแตะพนใตนำบนทกความยาวของเชอกทจมนำ ถามสะพานอาจวดจากสะพาน

∑fløÇÑ ÃÇfl÷∑Çéfl§áÅÍÅÖ∑¢Ÿ§Å›Úé›


- ลำนำลกและเชยว : ไมตองวด เพราะแรงนำพดเชอกไปตามนำได แมจะมนำหนกถวงอยทำใหผลวดคลาดเคลอน

2.บนทกคาท วดไดลงในตาราง ผสำรวจควรวดความกวางและลกบรเวณททำการสำรวจอยางนอย 5 จด

3. คำนวณคาเฉลยความกวางและความลก

∑fløŸèflÚˆÅáÅÍáªøˆÅความลกและความกวางของแหลงนำประเมนจากจดตางๆ ทวดมความ

แตกตางกนมากนอยเพยงใด หากมความแตกตางกนมากกจะแสดงวาภมประเทศใตนำมลกษณะหลากหลายด เปนทอยอาศยทดของสงมชวตในนำ

∑fløÇÑ ÃÇfl÷àøçÇÚé›≥øfiàÇÙˆfiÇÚé› éÇ‘ŸÆª∑øÙìŸ‘èfl§§èfl‘ความเรวของกระแสนำมผลตอการละลายของออกซเจนจากอากาศลงสนำ

หากนำไหลเรวกจะมปรมาณออกซเจนละลายในนำคอนขางสงกวาในนำนงŸÆª∑øÙìćøÇ¨’Ÿ≥1.วสดทลอยนำในระดบปรมและไมปลวไปตามลม เชน ผลสม ขวดนำ

ทมนำอยครงหนง2. สายวดระยะทาง3. นาฬกาจบเวลา4. สมดบนทกและดนสอÇfiÊ¿∑fløćøÇ¨’Ÿ≥1. กำหนดจดเรมตนและจดสดทายของระยะทาง ซงควรยาวประมาณ 10-

50 เมตร จากนนวดความยาวของระยะทางทแนนอน ทงนไมควรเปนบรเวณทมจดบรรจบของคลอง ไมมตอสะพาน ฝาย หรอเขอน และไมมทางโคงของลำนำ


รวมทงกอนหนาและหลงบรเวณทตรวจวดดวย (ประมาณ 50 เมตรเปนอยางนอย)2.ผสำรวจคนท1 ยนในตำแหนงจดเรมตน เพอปลอยวสดทลอยนำได

ลงในนำ ผสำรวจ คนท 2 ยนอยทตำแหนงจดสดทายเพอจบเวลาของวสดทลอยมาถงจดทกำหนด

3. ควรทำซำอกประมาณ 3-5 รอบ เพอนำมาคำนวณคาความเรวของกระแสนำเฉลย

∑fløŸèflÚˆÅáÅÍáªøˆÅคำนวณความเรวของกระแสนำบรเวณทผวนำดวยสตร

ความเรวของกระแสนำ (เมตร/วนาท) = ระยะทางทกำหนด เวลาทจบได

การตรวจวดความลกของลำนำ


หากตองการคำนวณปรมาณนำทไหลแลวจะตองมการตรวจวดความกวางและ ความลกของลำนำแลวจงคำนวณเปนปรมาณนำทไหล คอ

ปรมาณนำทไหล (ลกบาศกเมตรตอวนาท) = ความเรวของกระแสนำ X พนทหนาตดของลำนำ

หากคำนวณคาอตราเรวของกระแสนำไดคาสงแสดงวานำไหลเรว ซงการทนำไหลเรวและแรงจะมผลทำใหบรเวณนนมสงมชวตในนำอาศยอยนอย

Ãèflã≤é¨èfl‘ãÚ∑flø’›øÇ¨ÅÑ∑ÉÙÍČfl§∑fl‘æfl˜¢Ÿ§á◊Åè§Úé›จากวธการสำรวจขางตน เหนไดวาจะมคาใชจายคอนขางนอย เนองจาก

ไมไดใชอปกรณทยงยาก สามารถจดหาไดในทองถน เชน สายวด ไมยาววดความลกลกดง เปนตน หรออาจประยกตจากวสดทมในทองถนนนๆ กได เชน หากไมมลกดงอาจใชแทงโลหะหรอหนแทนได เปนตน รวมทงยงเปนการใชประโยชนจากวสดเหลอใชดวย เชน นำขวดนำทใชแลวนำมาใสนำประมาณครงหนงไปวดความเรวของกระแสนำ ดงนน การสำรวจลกษณะทางกายภาพของแหลงนำจะมคาใชจายเรองอปกรณนอย แตอาจจะตองมคาใชจายเรองการจางบคลากรดำเนนงานอยางไรกตามอาจใชบคลากรทเปนอาสาสมครชมชนซงอาจไมมคาจางกได


∑fløÇÑ ÃÇfl÷¢ÆèÚ/ÃÇfl÷âªøè§á’§â´‘ã≤é Secchi Discการตดตามตรวจสอบคณภาพนำดวยการวดความขน/ความโปรงแสง

ของแหลงนำจะเปนการตรวจสอบการสองผานของแสงในแหลงนำ เนองจากความขน/ความโปรงแสงของนำมผลกระทบตอการดำรงชวตของสตวนำและการละลายของออกซเจน

ŸÆª∑øÙì∑fløćøÇ¨ÇÑ1. Secchi Disc ขนาดเสนผานศนยกลาง 30 ซม. สขาวสลบดำ เราสามารถ

จดทำ Secchi Disc แบบงายๆ เองได คอ หาไม/ฟวเจอรบอรด/แผนโลหะตดใหเปนวงกลมขนาด 30 ซม.แลวแบงทาสขาวและสดำใหเหมอนแผน Secchi Discเจาะรตรงกลางแลวรอยเชอก

2. เชอกทมการทำสญลกษณบอกระยะทางซงอาจเปนการพนส หรอการตดเทปกาวทกระยะ 50 เซนตเมตร เปนตน

3. ทถวงนำหนก เชน แทงโลหะ หน เปนตน

. .

. .

.

Secchi Disc

สวนท 1ใชพลาสตกหนา 0.5 ซม. ตอกนโดยอดกาวกนนำได

สวนท 2นำสวนท 1 มาตดกบพลาสตกแขงหนา 2.5 ซม. โดยอดกาวทกนนำได

สวนท 3เปนทสำหรบใสนอต หรอเหลกรอยเชอก ใหเจาะรไวประมาณ 1 ซม.

30 ซม.0.5 ซม. 2.5 ซม.


ÇfiÊ¿∑fløćøÇ¨ÇÑ1. หยอน Secchi Disc ทผกเชอกและมนำหนกถวงลงในนำในแนวดง

หยอนลงไปจนกวาจะมองไมเหน2. อานความลกจากสญลกษณบอกระยะทางททำไวของเชอก3. คอยๆ ดง Secchi Disc ขนมาจนมองเหน Secchi Disc ครงแรก4. อานความลกจากสญลกษณบอกระยะทางททำไวของเชอก5. นำความลกทอานไดทง 2 ครงมาเฉลยกน แลวบนทกเปนคาความ

โปรงแสง

¢éŸáÚÍÚ›1.ควรใหแผน Secchi Disc อยในรมเงาของเรอขณะอานคาเพอปองกนการ

สะทอนของแสงทจะสองเขาตาซงอาจเกดการผดพลาดในการวดได2. ควรถวงนำหนกใหด ระวงการลอยตามกระแสนำของ Secchi Disc

ในกรณนำไหลแรง3.หากวดจากสะพานอาจเกดการอานคาผดพลาดได∑fløáªøˆÅหากสามารถวดความโปรงแสงไดมากกแสดงวานำนนมความใสมาก

ซงมประโยชนตอสตวนำและสงมชวตทอาศยอยในนำมาก แตถาหากนำมคาความขน

Secchi disc

เชอก

ทถวงนำหนก

แผน Secchi disc


มากเทาไหร กแสดงวานำนนมตะกอนมาก เนองจากความขนของนำเพมขนตามปรมาณสารแขวนลอยทอยในนำ ซงจะเปนตวลดการสองผานของแสงลงไปในแหลงนำ สารแขวนลอยทอยในนำมาจากวตถตางๆ มากมาย นบตงแต โคลน ฝนแพลงคตอน ไปจนถงของเสยทถกปลอยออกมาจากนำเสยของโรงงาน โดยเอกสารวชาการสถาบนประมงนำจดแหงชาต ฉบบท 75/2530 เรองเกณฑคณภาพนำเพอการคมครองทรพยากรสตวนำจด ไดกำหนดคาของแขงทงหมดโดยการตรวจวดดวยSecchi Disc เทากบ 30-60 ซม.

Ãèflã≤é èfl‘ãÚ∑fløÇÑ ÃÇfl÷¢ÆèÚ/ÃÇfl÷âªøè§á’§´éÇ‘ Secchi Discจากวธการขางตนเหนไดวาจะมคาใชจายในเรองอปกรณซงไดแก Secchi

Disc เชอกและทถวงนำหนก แตอยางไรกตามทองถนสามารถจดทำ Secchi Discไดเองโดยไมจำเปนตองซอกจะทำใหลดคาใชจายลงได สวนเชอกและทถวงนำหนกกสามารถจดหาไดจากทองถน ดงนนคาใชจายในการวดความขน/ความโปรงแสงดวย Secchi Disc จงไมสงนก

การวดความโปรงแสง


แบคทเรยกลมโคลฟอรม เปนแบคทเรยบงชถงโอกาสทจะเกดการปนเปอนของเชอโรคตางๆ ในแหลงนำ ซงแบคทเรยกลมโคลฟอรมสามารถปนเปอนสแหลงนำไดโดยตรง จากการปลอยสงปฏกลของสตวเลยงลกดวยนมและนกและการเกษตรกรรมตางๆ การชะลางของเสยจากแผนดนเม อเกดฝนตกและจากของเสยของมนษยทขบถายลงสนำโดยตรง

วธการตรวจวดแบคทเร ยกล มโคลฟอรมโดยชดทดสอบ ว. 111ของกรมอนามย เปนวธทงาย และสะดวกในการปฏบต โดยสงเกตจากการเปลยนสของอาหารตรวจเชอ ว. 111 จากสแดงเปนสตาง ๆ สามารถตรวจสอบโดยประชาชนทวไป เพอตรวจสอบคณภาพนำกอนนำมาบรโภค เชน นำจากบอบาดาลและนำบอตน เปนตน มความนาเชอถอ ซงสอดคลองกบการตรวจวเคราะหดวยวธMultiple-Tube Fermentation Technique ไมนอยกวา 84.5%

ŸÆª∑øÙìáÅÍ’fløàÃ÷¿ãÚ∑fløćøÇ¨ÇÑ´1. อาหารตรวจเชอโคลฟอรมแบคทเรย (ว.111)2. แอลกอฮอล 70%3. สำลทฆาเชอแลว4. เครองมอทใชในการตกนำ5. ภาชนะบรรจนำ

∑fløćøÇ¨ÇÑ á≥ÃČ¿àø¿‘∑ÅÆè÷âÃÅfi∂Ÿøì÷â´‘≤Æ Č´’Ÿ≥ Ç.111¢Ÿ§∑ø÷ŸÚfl÷Ñ‘

อปกรณชดทดสอบ ว.111


ÇfiÊ¿ãÚ∑fløćøÇ¨ÇÑ1.เกบตวอยางนำทตองการตรวจวด โดยใชภาชนะทสะอาดปราศจาก

การปนเปอนตกนำจากแหลงนำ ควรตกทระดบความลกประมาณครงหนงของความลกทงหมด

2. ทำความสะอาดมอใหสะอาดดวยสำลชบแอลกอฮอล 70%3.ทำความสะอาดรอบ ๆฝาขวดและคอขวดบรเวณแถบรดปากขวด

ใหสะอาดดวยสำลชบแอลกอฮอล 70%4.ตดแถบรดปากขวดใหขาดดวยมดททำความสะอาดแลวดวยสำลชบ

แอลกอฮอล 70% และใชปลายมดเปดแถบรดปากขวดออก5. เตมตวอยางนำจนถงขดท 4 ของขวด อยาใหภาชนะโดนปากขวด

โดยใหอยหางจากปากขวดประมาณ 1 ซม. ในขณะเทตวอยางนำลงในขวด6. ปดฝาขวดใหแนน7. หมนขวดเปนวงกลมเบา ๆ เพอใหอาหารตรวจเชอ ว. 111 ผสมกบ

ตวอยางนำใหเขากน ตงทงไวทอณหภมหอง (25-40oซ) เปนเวลา 24-48 ชวโมงตรวจสอบผลโดยเทยบกบแผนเทยบส ว. 111

1 32

654


∑fløŸèflÚáÅÍáªøˆÅหลงจากเตมนำตวอยาง อาหารเหลวและนำในขวดจะมสแดงเขม

เมอบมไวทอณหภมหองเปนเวลา 24 ถง 48 ชวโมงใหนำมาเปรยบเทยบสของอาหารเหลวทเปลยนแปลงไปกบแผนเทยบสทอยในชดตรวจสอบ โดยหากสของอาหารเหลวยงคงมสแดงเขมคงเดมอย แสดงวาใหผลลบ ซงหมายความวานำนนสามารถใชบรโภคได แตหากสของอาหารเหลวมการเปลยนสไปเปนสสม สเหลองหรอสเขยว แสดงวาใหผลบวก ซงหมายความวานำนนไมควรใชบรโภค หรอกอนนำมาบรโภคควรมการปรบปรงคณภาพนำเสยกอน (ควรนำมาตมใหสกกอน)

¢éŸÃÇøøÍÇÑ§1.ภาชนะทนำมาตกนำใสชดทดสอบควรปราศจากเชอโรคและปราศจาก

การปนเปอนสงสกปรกตางๆ ซงอาจใชวธลวกดวยนำรอนหรอลางดวยแอลกอฮอลกอนลางดวยนำตมสกปราศจากเชอโรค เปนตน

2.วธการนมวตถประสงคเพอตรวจวดคณภาพนำดมสำหรบบรโภคดงนนวธการนอาจไมเหมาะสำหรบการตรวจสอบคณภาพนำในแหลงนำโดยทวไปทไมไดมวตถประสงคเพอการบรโภค

3.หากนำตวอยางมสจะทำใหสงเกตผลการตรวจวดไดยาก ซงอาจทำใหแปรผลผดพลาดได

¢éŸáÚÍÚ›สำหรบทองถนทตองการตรวจสอบแบคทเรยโคลฟอรมในแหลงนำ

โดยทวไปอาจจะตดตอสำนกงาน สงแวดลอมภาค สถาบนการศกษา หรอหนวยงานของรฐทเกยวของ หรอบรษทเอกชนเพอดำเนนการตรวจวเคราะหดวยวธ Multiple-Tube Fermentation Technique หรอขอใหหนวยงานดงกลาวสงขวดเกบตวอยางทผานการฆาเชอแลวมาใหทองถนเกบตวอยางนำและสงตรวจวเคราะหภายใน 24ชวโมงหลงการเกบตวอยาง พรอมทงรกษาสภาพนำดวยความเยน (แชนำแขง)


สำหรบการเกบตวอยางอยางถกวธคอ การเกบตวอยางใตผวนำลกไมเกน 30 ซม.โดยการเปดและปดฝาขวดใตนำและไมควรเกบตวอยางนำเตมขวด

Ãèflã≤é èfl‘ãÚ∑fløćøÇ¨ÇÑ á≥ÃČ¿àø¿‘∑ÅÆè÷âÃÅfi∂Ÿøì÷â´‘≤Æ Č´’Ÿ≥ Ç. 111¢Ÿ§∑ø÷ŸÚfl÷Ñ‘

จากวธการขางตนเหนไดวาจะมคาใชจายในการจดซอชดทดสอบ ว. 111ของกรมอนามย ซงจดจำหนายในราคาชดละ 12-20 บาท และสามารถหาซอไดจากศนยหองปฏบตการกรมอนามย สวนอปกรณอนๆ เชน สำล คทเตอร แอลกอฮอล70% ทองถนสามารถจดซอไดภายในทองถนเองและมราคาไมสงมากนก


เทอรโมมเตอรแบบกระเปาะ

∑fløÇÑ´ŸÆÙ◊æ‚÷fiÚé›´éÇ‘àČŸøìâ÷÷fiàćŸøìá≥≥∑øÍàªflÍการวดอณหภมนำ คอ การวดคาความรอนความเยนของแหลงนำ

ซงมอทธพลโดยตรงและโดยออมตอการดำรงชวตอยของสตวนำ นอกจากนยงมอทธพลตอการเปลยนแปลงปฏกรยาเคมตางๆ ในนำซงมผลตอคณภาพแหลงนำนนๆดวย

ŸÆª∑øÙìãÚ∑fløćøÇ¨ÇÑเทอรโมมเตอรแบบกระเปาะ ซงม 2 ชนด คอชนด

แอลกอฮอล และชนดปรอท โดยทวไปนยมใชชนดแอลกอฮอลเนองจากเมอแตกแลวมความเปนพษ นอยกวาชนดปรอทอยางไรกตาม เพอปองกนการแตกของเทอรโมมเตอรอาจเลอกใชเทอรโมมเตอรแบบทมพลาสตกหรอโลหะหอหมกนกระแทก

ÇfiÊ¿∑fløćøÇ¨ÇÑ1.ตรวจสภาพความพรอมของเครองมอ เทอรโมมเตอรแบบกระเปาะ

ควรตรวจดสภาพของของเหลวในกระเปาะวายงใชงานไดหรอไม2.วดอณหภมในอากาศกอนวดในนำ โดยใหกระเปาะของเทอรโมมเตอร

สมผสกบอากาศประมาณ 3-5 นาท แลวจงอานคา ไมควรใหเทอรโมมเตอรสมผสแสงแดดโดยตรงเพราะอาจทำใหอานคาไดสงกวาความเปนจรงได บนทกอณหภมในอากาศทวดไดในแบบบนทก

3.วดอณหภมในนำ โดยแบงออกเปน 2 วธ คอ หากนำตนสามารถวดในนำไดโดยตรงใหตรวจวดโดยวธท 1 หากจะตองมการเกบตวอยางนำขนมาใหตรวจวดโดยวธท 2


วธท 1 กรณนำตนสามารถวดในนำไดโดยตรง1.จมเทอรโมมเตอรลงไปในนำใหลกอยางนอย 4 นว หรอหากลำนำตน

มากๆ กใหจมทความลกประมาณ 1/2 ของความลกของลำนำ2. คอยอานคาอณหภมเมอของเหลวหยดนงคงท (ประมาณ 3-5 นาท)3.ถาเปนไปไดใหอานคาอณหภมขณะทกระเปาะของเทอรโมมเตอร

ยงคงจมอยในนำ หากไมไดกควรรบดงเทอรโมมเตอรขนจากนำและอานคาอยางรวดเรว

4.ควรทำซำอกครงแลวนำอณหภมทง 2 ครงมาเฉลยและบนทกคาอณหภมทไดลงในแบบบนทก

วธท 2 กรณเกบตวอยางนำขนมาวดอณหภม1. เกบตวอยางนำอยางนอย 5 ลตร เพอใหแนใจวาอณหภมทไดไมม

ผลจากเทอรโมมเตอรและอากาศ (นำทเกบขนมายงสามารถนำไปวดพารามเตอรอนๆไดอก)

2. จมเทอรโมมเตอรแบบกระเปาะลงไปในนำอยางรวดเรว (ลกประมาณ 4นว)

3. คอยอานคาอณหภมเมอของเหลวหยดนงคงท (ประมาณ 3-5 นาท)ถาใชเทอรโมมเตอรแบบมเตอรกตองคอยใหตวเลขบนจอหยดนงกอนจงอานคา

4. ถาเปนไปไดใหอานคาอณหภมขณะทกระเปาะของเทอรโมมเตอรยงคงจมอยในนำ หากไมไดกควรรบดงเทอรโมมเตอรขนจากนำและอานคาอยางรวดเรว

5. ควรทำซำอกครงแลวนำอณหภมทง 2 ครงมาเฉลยและบนทกคาอณหภมทไดลงในแบบบนทก

6. ทำความสะอาดเทอรโมมเตอรดวยนำกลน และเชดใหแหงกอนเกบ


¢éŸÃÇøøÍÇÑ§1. ระวงการอานคาตวเลขจากเทอรโมมเตอร ซงอาจเกดความผดพลาดได

ควรฝกใหชำนาญกอน2.ตรวจสภาพความพรอมและความถกตองของเทอรโมมเตอร กอนนำ

ไปใชงาน เชน หากไปวดในนำเยนอณหภมทอานไดกจะตำและหากไปวดในนำรอน อณหภมทอานไดกควรจะสง เปนตน และเมอใชงานเสรจแลวควรทำความสะอาดเชดใหแหงนำไปเกบไวในกลองกนกระแทกแตกหก

¢éŸáÚÍÚ›ในการตรวจวดอณหภมควรวดจากนำในบรเวณรมเงาของตนไม

หรอของเรอ∑fløáªøˆÅอณหภมเปนพารามเตอรทสำคญตวหนงซงไดถกระบใหเปนพารามเตอร

ในมาตรฐานคณภาพนำตางๆ ของประเทศไทย โดยกำหนดไววาอณหภมของนำในแหลงนำนน ไมควรมคามากกวาอณภมของนำตามธรรมชาต 3oซ ซงโดยปกตประเทศไทยจะมคาอณหภมอยในชวง 28-32oซ อณหภมทเพมขนหรอลดลง อยางมากผดปกต อาจเกดจากการระบายนำจากโรงงานอตสาหกรรม และหากอณหภมนำทตรวจวดมคาสงกวา 40 oซ จะเปนอนตรายตอการดำรงชวตของสตวนำและพชนำ

Ãèflã≤é¨èfl‘ãÚ∑fløćøÇ¨ÇÑ´ŸÆÙ◊æ‚÷fiÚé›´éÇ‘àČŸøìâ÷÷fiàćŸøìá≥≥∑øÍàªflÍจากวธการขางตนเหนไดวา จะมคาใชจายในการจดซอเทอรโมมเตอรแบบ

กระเปาะซงจดจำหนายในราคาอนละ ประมาณ 20 บาทเปนตนไป จนถง 100-200กวาบาท ซงจะขนอยกบความละเอยดของสเกล และความแมนยำของเครองมอและสามารถหาซอไดจากรานขายอปกรณการศกษา หรอบรษทเอกชนทจดจำหนาย(รายชอบรษทจดจำหนายแสดงในภาคผนวก)


∑fløćøÇ¨ÇÑ ÃÇfl÷àÃç÷â´‘ã≤é HydrometerHydrometer คอ เครองมอวดความถวงจำเพาะหรอความหนาแนน

ของของเหลว โดยใชหลกการทวาวตถจะลอยในนำทมเกลอสงกวาในนำจดเพราะในนำทมเกลอจะมคาความหนาแนนสงกวาทำใหมแรงพยงวตถใหลอยนำไดมากกวา และหลกการทวาความเคมจะเปลยนแปลงตามอณหภมดวย ซงถานำมอณหภมตำลงกจะมความเคมสงขน

ŸÆª∑øÙìãÚ∑fløćøÇ¨ÇÑ1.Hydrometer2.กระบอกตวง 100 มล.3.เทอรโมมเตอร

ÇfiÊ¿∑fløćøÇ¨ÇÑ1. เกบตวอยางนำจากในกงกลางความลกของแหลงนำ2. นำนำตวอยางมาเทลงกระบอกตวง 100 มล. วดอณหภมและบนทกผล3. นำ Hydrometer จมลงในนำ รอจนกวา Hydrometer จะลอยตวหยดนง

Hydrometer และกระบอกตวง


อานคาทระดบปรมนำพอด โดยในการอานคาจะตอง ใหสายตาอยในระดบเดยวกนกบระดบนำ เพราะหากการมองในระดบทสงกวาหรอตำกวาจะทำใหอานคาผดพลาดได บนทกความถวงจำเพาะทวดได

∑fløÇfiàÃøflÍ◊ìˆÅนำคาความถวงจำเพาะทวดไดกบอณหภมมาแปลงเปนคาความเคมหนวย

พพท ดงตารางขางลาง หรอนำไปคำนวณในโปรแกรมจากเวบไซด http://www.k12.de.us/warner/hydrometer.htm

0.999 0.5 0.6 0.7 0.8 1.0 1.2 1.4 1.5 1.8 1.91.000 1.8 1.9 2.0 2.1 2.4 2.5 2.7 2.9 3.1 3.21.001 2.9 3.1 3.2 3.4 3.6 3.8 4.0 4.2 4.4 4.51.002 4.4 4.6 4.8 4.9 5.0 5.1 5.4 5.5 5.7 5.91.003 5.8 5.9 6.1 6.2 6.3 6.6 6.7 6.8 7.1 7.21.004 7.1 7.2 7.4 7.5 7.7 7.9 8.0 8.3 8.4 8.51.005 8.4 8.5 8.7 8.9 9.1 9.2 9.3 9.6 9.7 10.01.006 9.7 9.8 10.1 10.2 10.4 10.5 10.7 10.9 11.0 11.31.007 11.0 11.3 11.4 11.5 11.7 11.9 12.0 12.2 12.4 12.61.008 12.4 12.6 12.7 12.8 13.0 13.2 13.4 13.6 13.7 13.91.009 13.7 13.9 14.0 14.1 14.4 14.5 14.7 14.9 15.0 15.31.010 15.0 15.2 15.3 15.6 15.7 15.8 16.1 16.2 16.5 16.61.011 16.3 16.5 16.7 16.9 17.0 17.3 17.4 17.5 17.8 17.9

อณหภม (oซ )คาความถวงจำเพาะทวดได 23.5 24.0 24.5 25.0 25.5 26.0 26.5 27.0 27.5 28.0


1.012 17.7 17.9 18.0 18.2 18.3 18.6 18.7 19.0 19.1 19.31.013 19.1 19.2 19.3 19.5 19.7 19.9 20.0 20.3 20.4 20.61.014 20.4 20.5 20.6 20.9 21.0 21.2 21.4 21.6 21.8 22.01.015 21.7 21.8 22.0 22.2 22.3 22.5 22.7 22.9 23.1 23.31.016 23.0 23.3 23.4 23.5 23.6 23.9 24.0 24.3 24.4 24.71.017 24.3 24.6 24.7 24.8 25.1 25.2 25.3 25.6 25.7 26.01.018 25.6 25.9 26.0 26.1 26.4 26.5 26.8 26.9 27.2 27.31.019 27.0 27.2 27.3 27.6 27.7 27.8 28.1 28.2 28.5 28.61.020 28.3 28.5 28.6 28.9 29.0 29.2 29.4 29.6 29.8 30.01.021 29.6 29.8 30.0 30.2 30.3 30.6 30.7 30.9 31.1 31.31.022 30.9 31.2 31.3 31.5 31.7 31.9 32.0 32.2 32.5 32.61.023 32.2 32.5 32.6 32.8 33.0 33.2 33.4 33.5 33.8 33.91.024 33.7 33.8 33.9 34.2 34.3 34.5 34.7 35.0 35.1 35.41.025 35.0 35.1 35.2 35.5 35.6 35.9 36.0 36.3 36.4 36.71.026 36.3 36.4 36.7 36.8 36.9 37.2 37.3 37.6 37.7 38.01.027 37.6 37.8 38.0 38.1 38.4 38.5 38.8 38.9 39.1 39.31.028 38.9 39.1 39.3 39.4 39.7 39.8 40.1 40.2 40.5 40.7



0.998 0.7 0.8 1.1 1.2 1.5 1.6 1.9 2.0 2.3 2.40.999 2.0 2.3 2.4 2.5 2.8 2.9 3.2 3.4 3.6 3.81.000 3.4 3.6 3.7 4.0 4.1 4.4 4.5 4.8 4.9 5.11.001 4.8 4.9 5.1 5.1 5.4 5.5 5.8 5.9 6.2 6.41.002 6.1 6.3 6.4 6.6 6.8 7.0 7.2 7.5 7.6 7.91.003 7.4 7.6 7.7 8.0 8.1 8.4 8.5 8.8 9.1 9.21.004 8.8 8.9 9.2 9.3 9.6 9.7 10.0 10.1 10.4 10.51.005 10.1 10.2 10.5 10.6 10.9 11.0 11.3 11.5 11.7 11.91.006 11.4 11.7 11.8 12 12.2 12.4 12.6 12.8 13.1 13.21.007 12.8 13.0 13.1 13.4 13.6 13.7 14.0 14.1 14.4 14.71.008 14.1 14.3 14.5 14.7 14.9 15.2 15.3 15.6 15.7 16.01.009 15.4 15.7 15.8 16.1 16.2 16.5 16.6 16.9 17.1 17.31.010 16.7 17.0 17.1 17.4 17.5 17.8 18.0 18.2 18.4 18.71.011 18.2 18.3 18.6 18.7 19.0 19.1 19.3 19.6 19.7 20.01.012 19.5 19.6 19.9 20.1 20.3 20.5 20.6 20.9 21.2 21.31.013 20.8 21.0 21.2 21.4 21.6 21.8 22.1 22.2 22.5 22.71.014 22.2 22.3 22.6 22.7 23.0 23.1 23.4 23.6 23.8 24.01.015 23.5 23.6 23.9 24.0 24.3 24.6 24.7 24.9 25.2 25.31.016 24.8 25.1 25.2 25.5 25.6 25.9 26.1 26.3 26.5 26.81.017 26.1 26.4 26.5 26.8 27.0 27.2 27.4 27.7 27.8 28.11.018 27.6 27.7 27.9 28.1 28.3 28.5 28.7 29.0 29.2 29.4




1.019 28.9 29.0 29.2 29.5 29.6 29.9 30.0 30.3 30.6 30.81.020 30.2 30.4 30.6 30.8 30.9 31.2 31.5 31.6 31.9 32.11.021 31.5 31.7 32.0 32.1 32.4 32.5 32.8 33 33.3 33.41.022 32.9 33.0 33.3 33.4 33.7 33.9 34.1 34.3 34.6 34.81.023 34.2 34.5 34.6 34.8 35.0 35.2 35.5 35.6 35.9 36.21.024 35.5 35.8 35.9 36.2 36.4 36.5 36.8 37.1 37.2 37.51.025 36.8 37.1 37.2 37.5 37.7 37.8 38.1 38.4 38.6 38.81.026 38.2 38.4 38.6 38.8 39.0 39.3 39.4 39.7 39.9 40.21.027 39.5 39.8 39.9 40.2 40.3 40.6 40.8 41.0 41.2 41.5

¢éŸáÚÍÚ›การวดความเคมโดยใช Hydrometer ไดมหลายบรษท ทผลตเปนอปกรณ

สำเรจรปไมตองใชอปกรณหลายสวน คอ Hydrometer กบกระบอกตวง

Hydrometer แบบสำเรจรป

∑fløáªøˆÅความเคมในแหลงนำมผลตอการดำรงชวตของสตวนำ ซงหากแหลงนำ

มความเคมเปลยนแปลงไปจากเดมกอาจทำใหสตวนำดำรงชวตอยไมได ตองอพยพ


หรอตายไป รวมทงความเคมยงมผลตอการใชประโยชนจากแหลงนำของมนษยไดเชน หากแหลงนำนนมการใชนำเพอการบรโภคแลวมความเคมเพมขนกจะทำใหนำมาบรโภคไมได เปนตน โดยปกต แหลงนำจดจะวดความเคมไดตงแต 0-0.3 พพทหากนำมความเคมประมาณ 0.5 พพทจะเรมมรสเคม ซงไมเหมาะจะนำมาใชเพอการประปา สำหรบนำกรอยจะวดความเคมไดตงแต 0.5-30 พพท และนำทะเลจะมความเคมอยในชวงประมาณ 30-35 พพท

Ãèflã≤é èfl‘ãÚ∑fløćøÇ¨ÇÑ ÃÇfl÷àÃç÷â´‘ã≤é Hydrometerจากวธการขางตนเหนไดวา จะมคาใชจายในการจดซอ Hydrometer

ซ งจดจำหนายในราคาอนละ ประมาณ 650-2,500 กวาบาท ข นอย ก บความละเอยดของสเกล และความแมนยำของเครองมอ และสามารถหาซอไดจากรานขายอปกรณการศกษา หรอบรษทเอกชนทจดจำหนาย (รายชอบรษทจดจำหนายแสดงในภาคผนวก)


โดยสวนใหญแลวหลกการของชดทดสอบ จะเปนหลกการเปรยบเทยบส(Colour Comparison) ซงเปนวธทมคาใชจายไมแพง ใชงาย และใหคาทคอนขางถกตอง การตรวจวดคณภาพนำดวยวธเปรยบเทยบสสามารถตรวจวดไดหลายพารามเตอร ขนอยกบสารเคมทใช (สามารถสอบถามรายละเอยดไดจากบรษทผผลต/จดจำหนาย) ตวอยางเชน ความเปนกรด-ดาง ออกซเจนละลาย สารประกอบไนโตรเจน ฟอสเฟต และโลหะตางๆ เปนตน

หลกการของวธเปรยบเทยบส คอ การวดความแตกตางของความเขมสระหวางสารตวอยางกบสมาตรฐาน โดยอาศยหลกการของ Bee’s Law ทวาหากสารทตองการตรวจวดมปรมาณมากขน กจะทำใหเกดสเขมยงขน ซงจะสงผลใหมการดดกลนแสงไดด วธเปรยบเทยบสสามารถเปรยบเทยบสทเกดขนได ทงการมองหรอใชอเลกโทรนกสแปลงคาออกมา

ŸÆª∑øÙìćøÇ¨ÇÑ1. อปกรณการเกบตวอยางนำ เชน ถงนำ ขวดนำ เปนตน2.ชดทดสอบ(Test Kits) ซงมหลายแบบ เชน แบบกระดาษ หรอแบบเตม

สารเคม

∑fløÇÑ ˜fløfl÷fiàćŸøìćèfl§ ¥ â´‘≤Æ Č´’Ÿ≥ (Test Kits)(ÇfiÊ¿àªø¿‘≥àČ¿‘≥)

ชดทดสอบแบบกระดาษ ชดทดสอบแบบสารเคม


ÇfiÊ¿∑fløćøÇ¨ÇÑ1. เกบตวอยางนำจากกงกลางความลกของแหลงนำ2. กรณทเปนแบบกระดาษ : จมกระดาษปลายดานทมแผนสารเคม

ตดอยลงในนำตวอยาง ดงขนแลวสะบดเบาๆ เพอทำใหนำสวนเกนออกจากกระดาษรอประมาณ 1-2 นาทแลวนำไปเทยบสมาตรฐาน

3. กรณทเปนแบบเตมสารเคม : นำนำตวอยางใสลงในขวดทดสอบใสสารเคมทใชในการทดสอบสารนนๆ ในขวดทดสอบ การตรวจวดสารตวอยางแตละชนดจะใชสารเคมทแตกตางกนไป และอาจใชสารเคมมากกวา 1 ชนดหร อช ดทดสอบของบางบร ษ ทได บรรจ สารเคม ในหลอดด ดพลาสต กเมอจะใชกตดหลอดดดนำตวอยางเขาไปเพอไปทำปฏกรยากบสารเคมในหลอดจากนนรอเวลาประมาณ 2-3 นาท จงสงเกตความเปลยนแปลงของสของสารตวอยาง

4. ควรตรวจวดซำอกครงแลวนำมาหาคาเฉลย และบนทกผล

∑fløáªøˆÅอานคาความเขมขนของสมาตรฐานทใกลเคยงหรอเปนสเดยวกนกบผลท

ไดจากนำตวอยาง ขณะการประเมนสอยควรมกระดาษสขาวเปนพนหลงของหลอดเพอใหมองความแตกตางของสไดงาย หากพบวาสของนำตวอยางอยระหวางสมาตรฐานสองสอาจจะใชคาเฉลย หรอหากสของนำตวอยางเขาใกลสใดมากกวากนกใหถอวานำตวอยาง มคาความเขมขนเทานน

การอานคาความเขมขนหากอานไดคามากแสดงวานำมความสกปรกมากแมวาวธน จะไมสามารถเปรยบเทยบกบคามาตรฐานได แตกสามารถเทยบเคยงไดอยางคราวๆ รวมทงเปนคาทเตอนวาควรมการตรวจวดวธการมาตรฐานตอไป


¢éŸÃÇøøÍÇÑ§วธนไมเหมาะสมกบนำทมสหรอความขน เชน นำทมสารอนทรยมาก

จะมสนำตาลหรอเหลอง หรอนำทมการเจรญของแพลงคตอนกจะมสเขยว เปนตนซงสเหลานอาจทำใหการอานคาผดพลาดได และไมควรใชกบนำบรเวณปากแมนำหรอนำทะเลเพราะเกลอในนำจะทำใหอานคาผดพลาดได

Ãèflã≤é èfl‘ãÚ∑fløÇÑ ˜fløfl÷fiàćŸøìćèfl§¥ â´‘≤Æ Č´’Ÿ≥ (Test Kits)จากวธการขางตนเหนไดวา จะมคาใชจายในการจดซอชดทดสอบซง

จดจำหนายในราคาท แตกตางกนไปข นอย กบพารามเตอร ความละเอยดความแมนยำของชดทดสอบ และจำนวนตวอยางทตรวจวดได ซงชดหนงอาจตรวจวดได 10-100 ตวอยาง โดยจะมราคาตงแต 2,000 บาท เปนตนไปสามารถหาซอไดจากบรษทเอกชนทจดจำหนาย (รายชอบรษทจดจำหนายแสดงในภาคผนวก)


∑fløÇÑ ÃèflÃÇfl÷àªçÚ∑ø´-´èfl§â´‘ã≤éàÃøÒèŸ§ pH meterความเปนกรด-ดางมความสำคญตอการดำรงชวตของสตวนำหลายชนด

เนองจากสงมชวตสามารถปรบสภาพตวเองใหดำรงชวตอยในนำไดในชวงทมคาความเปนกรด-ดางจำกดเทานน การตรวจวดความเปนกรด-ดางสามารถวดได หลากหลายวธ แตการใชเครอง pH Meter เปนวธทนยมใชกนมากในปจจบน เนองจากมความสะดวก รวดเรว วดคาไดในชวงกวางแมแตในนำตวอยางทมความขน อกทงยงไดผลแนนอนดวย แตอยางไรกตาม ราคาของเครองจะคอนขางสง และตองมการสอบเทยบคามาตรฐานเพอใหสามารถวดคาไดแมนยำและถกตอง รวมทงตองมการบำรงรกษาเครองในทำงานใหสภาพทสมบรณตลอดเวลา เครอง pH Meter ม2 แบบ คอ

- แบบ Pocket Pals หรอเรยกวาแบบปากกา ซงมความสะดวกในการพกพามากกวาแบบ Lab Meter ในการสอบเทยบคากอนการใชงานจะสอบเทยบกบสารละลายมาตรฐานเพยงตวเดยวกพอ และราคาถกกวา

- แบบ Lab Meter แมวาจะสามารถนำไปใชในภาคสนามได แตกจะมขนาดใหญกวาแบบปากกา รวมทงในการสอบเทยบกอนการใชงานตองสอบเทยบกบสารละลายมาตรฐาน 2-3 ชนด คอ ท pH 4.0 pH 7.0 และ pH 10.0 ทำใหคาความเปนกรด-ดางทอานไดมคาแมนยำและละเอยดกวาแบบปากกา

เครอง pH meter แบบปากกา เครอง pH meter แบบ Lab Meter


ŸÆª∑øÙì∑fløćøÇ¨ÇÑ1. pH Meter แบบปากกา หรอ แบบ Lab Meter2.อปกรณเกบตวอยางนำทสะอาดไมมสงปนเปอน3.นำกลน4.กระดาษหรอผาทมความนมซบนำได

ÇfiÊ¿∑fløćøÇ¨ÇÑ1. กอนการออกไปเกบตวอยางภาคสนามควรมการสอบเทยบคาของเครอง

pH Meter กอน รวมทงหากตองมการเกบตวอยางหลายจด ควรนำสารละลายมาตรฐานทใชสอบเทยบคาความเปนกรด-ดางไปดวย เนองจากควรมการสอบเทยบคาเมอใชงานทก 25 ตวอยาง สำหรบเทคนคในการสอบเทยบคาจะตองอานในค มอของเคร องมอท ไดมา แตสำหรบสารละลายมาตรฐานท ใชในการสอบเทยบคานนมขอแนะนำดงน

1.)สารละลายมาตรฐานทใชสอบเทยบควรมอณหภมอยท อณหภมหองในขณะสอบเทยบคา

2.) ไมควรใชสารละลายมาตรฐานทหมดอายแลว3.) ควรปองกนการปนเปอนของสารละลายมาตรฐานในการ เกบรกษา

โดยปดฝาใหแนนตลอด4.)เนองจากสารละลายมาตรฐานจะมความเปนกรด-ดางเปลยนแปลง

ไปตามอณหภม ดงนนเครอง pH Meter ควรมเทอรโมมเตอรตดอยกบเครองดวยเพอสามารถปรบคาไดอตโนมต

5.)ไมควรนำสารละลายมาตรฐานทใชแลวกลบมาใชใหม2. pH Meter สามารถวดในนำไดโดยตรงไมจำเปนตองเกบตวอยาง

นำขนมาตรวจวด


กรณการตรวจวดแหลงนำโดยตรงใหหววด จมลงในแหลงนำในตำแหนงทตองการ อานคาทวดไดจาก

หนาจอแสดงคาเมอตวเลขทแสดงมคาคงท (ใชเวลาอยางนอย 60 วนาท)กรณการตรวจวดในภาชนะบรรจตวอยางนำเกบนำตวอยางทระดบความลกประมาณกงหนงของความลกของแหลงนำ

ดวยภาชนะทสะอาด ใหหววดจมลงในตวอยางนำในภาชนะ โดยใหนำทวมหววดในระดบทเหมาะสม หรอสามารถวดคาได (ตามคำแนะนำคมอการใชของบรษทผผลต) พยายามอยาใหหววดสมผสกบภาชนะ อาจใชแทงแกวคนนำตวอยางในภาชนะใหเกดการผสมกนอยางด (ไมตองกวนแรงจนเกดนำวน) อานคาทวดไดจากหนาจอแสดงคาเมอตวเลขทแสดงมคาคงท (ใชเวลาอยางนอย 60 วนาท)

3. บนทกคาความเปนกรด-ดางทอานได นำหววดขนจากนำตวอยางแลวลางดวยนำกลนกอนนำไปใชในนำตวอยางตอไป

4. เมอทำการตรวจวดความเปนกรด-ดางในนำครบทกจดแลว ควรทำความสะอาดหววดดวยนำกลน เชดใหแหงดวยกระดาษทชชเนอนม ระวงไมไหเศษกระดาษตดอยกบหววด แลวเกบไวในสารละลายสำหรบแชหววด (ตามคำแนะนำของคมอการใชของบรษทผผลต) นอกจากนบรเวณทเกบเครองมอควร


มสภาพทแหงสะอาด มอากาศถายเทสะดวก ไมรอนหรอเยนเกนไป และปลอดภยจากการแตกหก

¢éŸÃÇøøÍÇÑ§1. ควรตรวจวดคา pH ทนท หรอพรอมกบการเกบตวอยางนำ2.แหลงนำทมอตราการไหลสงมตะกอนแขวนลอยมากหรอสาหราย

หนาแนน อาจสงผลใหการวดคา pH มความถกตองลดลง ควรตรวจวดในภาชนะบรรจตวอยาง

3. การตรวจวดในภาชนะไมควรใหหววดสมผสกบผนงหรอพนภาชนะ4.ขณะตรวจวดคา pH ในภาชนะอาจใชแทงแกวกวนตวอยางนำให

ผสมกนด แตไมควรใหเกดนำวนรนแรง เพราะจะทำใหเกดการตรวจวดผดพลาดได5.ไมควรใหหววดมฟองอากาศเกาะตดขณะตรวจวด ควรเขยาเบาๆ ใหฟอง

อากาศออกเสยกอน6.เนองจากหววดมสภาพทเปราะบางงายตอการแตกหก ฉะนนควรม

อปกรณหรอปลอกหมหววด (Cover) ทกครงทไมไดใชงาน และควรมฝาหรอปลอกครอบหววดเพอปองกนการกระแทกของแขงใตนำขณะจมวด

∑fløáªøˆÅ¢Ÿ§∑fløÇÑ´ความเปนกรด-ดางเปนพารามเตอรท สำคญตวหน งซ งไดถกระบ

ใหเปนพารามเตอรในมาตรฐานคณภาพนำตางๆ ของประเทศไทย โดยกำหนดไววาความเปนกรด-ดางในแหลงนำนนควรมคาอยในชวง 5-9 โดยคาความเปนกรด-ดางเปรยบเทยบดง แผนภมดานลาง


Ãèflã≤é èfl‘ãÚ∑fløÇÑ ÃèflÃÇfl÷àªçÚ∑ø´-´èfl§â´‘ã≤éàÃøÒèŸ§ pH meterจากวธการขางตนเหนไดวาจะมคาใชจายในการจดซอเครอง pH meter

ซงจดจำหนายในราคาประมาณ 2,000-5,000 บาท สำหรบ pH meter แบบ PocketPals สวน pH Meter แบบ Lab Meter ซงมความแมนยำมากกวาจะมราคาสงขนประมาณ 10,000-30,000 บาท ทงนราคาของ pH meter ทง 2 แบบขนอยกบความละเอยดของสเกลและความแมนยำของเครองมอสามารถหาซอไดจากบรษททจดจำหนาย (รายชอบรษทจดจำหนายแสดงในภาคผนว ก) นอกจากนยงมคาใชจายในการบำรงรกษานำยาสารเคมมาตรฐานในการสอบเทยบคาและการสอบเทยบเครองมอ ประจำปดวยประมาณปละ 1,000-5,000 บาท

0 1 2 3 4 5 6 7 8 9

11 12 13 14

10

Baking soda

Milk of Magnesia

( )

0 1 2 3 4 5 6 7 8 9

11 12 13 14

10

0 1 2 3 4 5 6 7 8 9

11 12 13 14

10

Baking soda

Milk of Magnesia

ความเปนกรด

เพมขน

เปนกลาง

ความเปนดางเพมขน

แอมโมเนย

ปนขาว

นม

นำกลนเตมแบตเตอรรถยนตนำมะนาว

นำสมสายชสตวนำตาย

สตวนำไมสามารถสบพนธได

นำผวดนโดยทวไป (นำจด)

นำฝน

ฝนกรด


∑fløÇÑ ÃÇfl÷Ú›ä∂∂éfl ÃÇfl÷àÃç÷ áÅÍ’fløČ¿èÅÍÅfl‘ä´éČÑé§◊÷´â´‘ã≤éàÃøÒèŸ§ Electrical Conductivity

การวดความนำไฟฟาเปนการวดความสามารถของนำทจะใหกระแสไฟฟาผาน ซงคณสมบตนจะขนอยกบความเขมขนชนดของอออนทมอยในนำและอณหภมของนำ เครอง Electrical Conductivity โดยมากผผลตมกผลตใหสามารถวดพารามเตอรอนไดดวยคอ ความเคม และอณหภมซงจะเรยกวา S-C-T Meter

ŸÆª∑øÙìãÚ∑fløćøÇ¨ÇÑ1.เครอง Electrical Conductivity2.อปกรณเกบตวอยางนำทสะอาดไมมสงปนเปอน3นำกลน4.กระดาษหรอผาทมความนมซบนำได

เครอง Electrical Conductivity เครอง Electrical Conductivityแบบปากกา


ÇfiÊ¿∑fløćøÇ¨ÇÑ1. เปดเครองและนำหววดออกจากทเกบหววด ทตดมากบเครอง (ถาม)

รอสญญาณจากหนาปดเครองมอแสดงการทำงานของเครองแลวเลอกหมวดการทำงานของเครองไปทการตรวจวดคาพารามเตอรทตองการ (ตามคำแนะนำในคมอการใชเครองมอของบรษทผผลต)

2.ควรทำความสะอาดหววด กอนการตรวจวดจรงดวยนำกลนแลวซบใหแหงดวยกระดาษทชช

3. การตรวจวดคาความนำไฟฟา/ ความเคม/สารทละลายไดทงหมด

กรณการตรวจวดจากแหลงนำโดยตรงใหหววดจมลงในแหลงนำในตำแหนงทตองการ อานคาทวดไดจากหนาจอ

แสดงคาเมอตวเลขทแสดงมคาคงท (ใชเวลาอยางนอย 60 วนาท)กรณการตรวจวดในภาชนะบรรจตวอยางนำเกบนำตวอยางดวยภาชนะทสะอาดทระยะความลกประมาณกงหนง

ของความลกของแหลงนำ และใชหววดจมลงในตวอยางนำในภาชนะโดยใหนำทวมหววดในระดบทเหมาะสม หรอสามารถวดคาได (ตามคำแนะนำคมอการใชของบรษทผผลต) พยายามอยาใหหววดสมผสกบภาชนะ อาจใชแทงแกวคนนำตวอยางในภาชนะใหเกดการผสมกนอยางด (ไมตองกวนแรงจนเกดนำวน) อานคาทวดไดจากหนาจอแสดงคาเมอตวเลขทแสดงมคาคงท (ใชเวลาอยางนอย 60 วนาท)

4.บนทกคาความเคมทอานได นำหววดขนจากนำตวอยางแลวลางดวยนำกลน กอนนำไปใชในนำตวอยางตอไป

5.เมอทำการตรวจวดความเคมในนำครบทกจดแลว ควรทำความสะอาดหววดดวยนำกลน เชดใหแหงดวยกระดาษทชชเนอนม ระวงไมใหเศษกระดาษตดอยกบหววด แลวเกบไวในทเกบหววด โดยควรมสำลชบนำกลนรองเพอ


ไมใหหววดแหง (หรอปฏบตตามคำแนะนำในคมอการใชของบรษทผผลต)นอกจากนบรเวณทเกบเครองมอควรมสภาพทแหงสะอาด มอากาศถายเทสะดวกไมรอนหรอเยนเกนไป และปลอดภยจากการแตกหก

¢éŸÃÇøøÍÇÑ§1. ควรตรวจวดคาความเคมทนทหรอพรอมกบการเกบตวอยางนำ2. การตรวจวดในภาชนะ ไมควรใหหววดสมผสกบผนงหรอพนภาชนะ

¢éŸáÚÍÚ›ควรมการสอบเทยบเครอง Electrical Conductivity กอนนำไปใชหรอทกๆ

25 ตวอยาง

∑fløáªøˆÅคาความนำไฟฟาของนำไมไดบอกใหทราบถงชนดของสารในนำ

บอกแตเพยงวามการเพมขนหรอลดลงของอออนทละลายในนำเทานน กลาวคอถาคาความนำไฟฟาเพมขนกแสดงวาสารในนำเพมขน หรอถาคาความนำไฟฟาลดลงกแสดงวาสารในนำลดลงนนเอง โดยปกต คาความนำไฟฟาในแหลงนำจดจะประมาณ 150-300 ไมโครซเมนตตอเซนตเมตร แหลงนำทมคาการนำไฟฟามากกวา 1,000 ไมโครซเมนตตอเซนตเมตร อาจไมเหมาะสำหรบการผลตนำประปาเพราะจะเรมมรสเคม หรอมการปนเปอนสารละลาย สวนในนำทะเลจะมคาความนำไฟฟาสงประมาณ 30,000-40,000 ไมโครซเมนตตอเซนตเมตรเนองจากมอออนของเกลอละลายอยมากสำหรบคาความเคม และอณหภมทตรวจวดไดมการแปรผลเชนเดยวกบการตรวจวดดวยวธอน


Ãèflã≤é èfl‘ãÚ∑fløÇÑ ÃÇfl÷Ú›ä∂∂éfl ÃÇfl÷àÃç÷ áÅÍ’fløČ¿èÅÍÅfl‘ä´éČÑé§◊÷´â´‘ã≤éàÃøÒèŸ§ Electrical Conductivity

จากวธการขางตนเหนไดวา จะมคาใชจายในการจดซอเครอง ElectricalConductivity ซงจดจำหนายในราคาประมาณ 2,500-30,000 บาท ทงนราคาของเคร อง Electrical Conductivity ข นอย ก บความละเอยดของสเกลความแมนยำของเครองมอ และความสามารถในการวดพารามเตอรหากวดไดหลายพารามเตอรกจะมราคาสงขน สามารถหาซอไดจากบรษทเอกชนทจดจำหนาย(รายชอบรษทจดจำหนายแสดงในภาคผนวก) นอกจากนยงมคาใชจายในการบำรงรกษาและการสอบเทยบ เครองมอประจำปดวย ประมาณปละ 1,000-5,000 บาท


ปรมาณออกซเจนละลายในแหลงนำเปนคาทมความจำเปนตอการหายใจของพชและสตวนำ หากปรมาณออกซเจนละลายในแหลงนำเหลอนอยกจะมผลกระทบตอการอยรอดของพชและสตวนำในแหลงนำนนได

ŸÆª∑øÙì∑fløà∑ç≥ćÑÇŸ‘èfl§Úé›áÅÍ∑fløÇfiàÃøflÍ◊ìãÚ≤Æ´Č´’Ÿ≥1. อปกรณสมเกบตวอยางนำ

1.1 กระบอกเกบตวอยางนำ1.2 ถงผาทำดวยผาขาวมามกอนหนถวงอยกนถง1.3 ถงผาทำดวยผาดบมกอนหนถวงอยกนถง

2. ขวดเกบตวอยางนำ3. ขวดแกวรปชมพ (ขนาด 250 มล.) มขดชดเจนท 100.7 มล.4. เขมฉดยา (Syringe) ขนาด 10 มล.

∑fløćøÇ¨ÇÑ´ŸŸ∑∫fià¨ÚÅÍÅfl‘â´‘ã≤é≤Æ´Č´’Ÿ≥ŸŸ∑∫fià¨ÚÅÍÅfl‘(Ç.312) ¢Ÿ∑∑ø÷ŸÚfl÷Ñ‘

อปกรณสมเกบตวอยางนำ ขวดเกบตวอยางนำ


’fløàÃ÷¿ãÚ≤Æ Č´’Ÿ≥1. แมงกานสซลเฟต 1 มล.2. อลคาไลดไอโอไดดเอไซด 1 มล.3. กรดซลฟรค 1 มล.4. นำแปง 1 มล.5. สารละลายมาตรฐานโซเดยมไธโอซลเฟตเขมขน 0.0125 นอรมล

สารเคมบรรจขวดขนาด 1 มล. ขวดบรรจสารละลายมาตรฐานโซเดยมไธโอซล

ÇfiÊ¿∑fløćøÇ¨ÃèflŸŸ∑∫fià¨ÚÅÍÅfl‘1.หยอนอปกรณเกบตวอยางนำแบบใดกได ในชดอปกรณสมเกบตวอยางนำ

เชน ถงผาพรอมขวดเกบตวอยางนำ (ไมใสจกแกว) ในนำทมความลก 50-100 ซม.รอจนนำเตมขวดเกบตวอยาง สงเกตไดโดยไมมฟองอากาศลอยขนมาบนผวนำ

2.ดงถงผาเกบตวอยางนำขนจากนำ นำจกแกวปดขวดเกบตวอยางนำขณะอยในถงผาเกบตวอยางนำ

3. ดงขวดเกบตวอยางนำออกมาจากถงผาเกบตวอยางนำ4.เคาะหลอดแมงกานสซลเฟต 1 หลอดเบา ๆ เพอใหสารละลายลงมา


อยทกนหลอด5.พนรอบแถบสขาวบรเวณคอคอดหลอดดวยกระดาษทชช แลวหก

คอคอดหลอดใหแยกออกจากกน6.เปดจกขวดเกบตวอยางนำคอย ๆ รนแมงกานสซลเฟตลงไปในขวด

จนหมดหลอด7.เคาะหลอดอลคาไลดไอโอไดดเอไซด 1 หลอด พนรอบแถบสขาวบรเวณ

คอคอดหลอดดวยกระดาษทชช หกคอคอดหลอดใหแยกออกจากกนแลวรนอลคาไลดไอโอไดดเอไซดลงในขวดจนหมดหลอด

8.ปดจกขวดเกบตวอยางนำแลวพลกขวดไป-มา 20 ครง จะเหนมตะกอนสนำตาลเกดขนในขวด

9. ตงทงไวใหตกตะกอน จนไดสวนบนเปนนำใสไมนอยกวาครงขวด10.เคาะหลอดกรดซลฟรค 1 หลอด พนรอบแถบสขาว บรเวณคอคอด

หลอดดวยกระดาษทชช หกคอคอดหลอดใหแยกออกจากกน แลวรนกรดซลฟรคลงในขวดจนหมดหลอด

11.ปดจกขวดเกบตวอยางนำกอนทตะกอนจะลอยออกจากปากขวด แลวพลกขวดไป-มาประมาณ 20 ครงจนตะกอนละลายหมดจะไดสารละลายสเหลอง

12.เทสารละลายสเหลอง(จากขอ 11) ใสลงในขวดแกวรปชมพจนถงบรเวณทขดไว (100.7มล.)

13. ใชเขมฉดยาดดสารละลายมาตรฐานโซเดยมไธโอซลเฟต (Na2S2O2)เขมขน 0.0125 นอรมล 10 มล. (ถงขดบนของหลอดตองไมมฟองอากาศในหลอดโดยไลฟองอากาศออกจากหลอดกอนดดสาร)

14. หยดสารละลายมาตรฐานโซเดยมไธโอซลเฟตลงในขวดแกว รปชมพทละหยดพรอมแกวงขวดเปนวงกลมตามเขมหรอทวนเขมนาฬกา จนสารละลายสเหลองมสจางลง


15.เคาะหลอดนำแปง 1 หลอด พนรอบแถบสขาว บรเวณคอคอดหลอดดวยกระดาษทชช หกคอคอดหลอดใหแยกออกจากกนแลวรนนำแปงลงในขวดจนหมดหลอด

16. แกวงขวดแกวรปชมพเปนวงกลมเพอใหสนำเงนกระจายในสารละลาย17.หยดสารละลายมาตรฐานโซเดยมไธโอซลเฟตในขอ 16 ตอไปจน

สนำเงนจางหายจงหยดการหยด18.อานจำนวนสารละลายมาตรฐานโซเดยมไธโอซลเฟต ทเหลอในหลอด

ฉดยาเพอคำนวณปรมาตรทใชไปแลวนำมาคำนวณหาคาดโอ

∑fløà∑ç≥ćÑÇŸ‘èfl§

1 2 3 4

5 6 7 8

9 10 11 12


13 14 15 16

17 18

ÇfiÊ¿∑fløÃ›ÚÇÙÃèflŸŸ∑∫fià¨ÚÅÍÅfl‘คาออกซเจนละลายเทากบปรมาณสารละลายมาตรฐานโซเดยมไธโอซล เฟต

ทใชไป เชน เมอดดสารละลายมาตรฐานโซเดยมไธโอซลเฟตเขาหลอดฉดยา 10 มล.แลวคอยๆ หยดสารละลายมาตรฐานโซเดยมไธโอซลเฟตลงในขวดรปชมพทบรรจนำตวอยางจนกระทงสนำเงนจางจนไมมส อานปรมาณสารละลายทเหลอในหลอดฉดยาแลวนำมาลบกบปรมาณทสบเขามา ปรมาณทหายไปจะเทากบปรมาณออกซเจนละลายในนำตวอยางนน

¢éŸÃÇøøÍÇÑ§ระวงสารเคมถกมอ ควรมการสวมถงมอยางขณะทดสอบ

∑fløáªøˆÅจากคาออกซเจนละลายทคำนวณไดสามารถนำไปเปรยบเทยบ กบมาตรฐาน

คณภาพนำได หรอเปรยบเทยบกบแผนภมดานลางน


Ãèflã≤é¨èfl‘ãÚ∑fløćøÇ¨ÇÑ´ŸŸ∑∫fià¨ÚÅÍÅfl‘â´‘ã≤é≤Æ´Č´’Ÿ≥ŸŸ∑∫fià¨ÚÅÍÅfl‘(Ç.312) ¢Ÿ§∑ø÷ŸÚfl÷Ñ‘

จากวธการขางตนเหนไดวาจะมคาใชจายในการจดซอชดทดสอบออกซเจนละลาย (ว.312) ซงจดจำหนายในราคาละประมาณ 650 บาทตอ 5 ตวอยาง และมชดทสามารถเตมใหม (Refill) ขายดวย สามารถหาซอไดจากศนยหองปฏบตการกรมอนามย

>10 มก./ลตร อาจมการเจรญเตบโตทผดปกตของสาหราย6 มก./ ลตร

5 มก./ลตร4 มก./ลตร3 มก./ลตร สตวนำสวนใหญดำรงชวตอยไดอยางปกต2 มก./ลตร ไมเหมาะสมกบการดำรงชวตของปลาและสตวนำสวนใหญ1 มก./ลตร

แหลงนำทเหมาะแกการดำรงชวตการขยายพนธและการอนรกษสตว


á≥≥∂Ÿøì÷∑fløćfi ćfl÷ćøÇ¨’Ÿ≥ÃÆÙæfl˜Úé›¨fl∑á◊Åè§Úé›ćfl÷Êøø÷≤flćfi วนทตรวจสอบ : _____________เวลา : __________ ผตรวจสอบ : _______________________________ : _________________________________________

สถานทสำรวจ : ___________________ประเภทของแหลงนำ: ________________________วตถประสงค : _______________________________________________________________การสำรวจลกษณะทางกายภาพ

มบานเรอนหรอศาสนสถาน (หองนำและ 2สวมอยในนำหรอรมนำหรอตอทอระบายนำลงแหลงนำ)โรงแรม รสอรทหรออาคารททำการหรอ 2รานอาหารตงอยรมนำ หรอใกลเคยง(หองนำและสวมอยในนำหรอรมนำหรอตอทอระบายนำลงแหลงนำ)มสถานทกำจดขยะอยรมนำหรอใกลเคยง 3มบอบำบดนำเสยอยรมนำหรอใกลเคยง 3มฝงปศสตวถายมลหรอยำใหนำขน 1ตลงพงทลายมฟารมหมอยรมนำหรอใกลเคยง 2มเรอกสวนไรนาทใชปยเคม 2มเรอกสวนไรนาทใชสารพษกำจดศตรพช 2มโรงงานอตสาหกรรมอยรมนำหรอ 3ใกลเคยงมการทำประมงอยในนำหรอรมนำ 1มพนทปาไม อทยานแหงชาต วนอทยาน 1




มพนทวาง ไมมสงมชวตอาศยหรอ 1ใชประโยชนมเหมองตงอยใกลเคยง 2มพนทกอสราง บานพกคนงาน 2ตงอยรมนำหรอใกลเคยงอนๆ* ...................................................... ..........................................................................



การแปรผล:_______________________________________________________สของนำ :_____________________ กลนของนำ :________________________การวดปรมาณนำและความเรวของกระแสนำสำหรบแมนำลำคลอง ลำธาร หวย

หมายเหต : * หากพ นท สำรวจมแหลงกำเนดมลพษอ นๆ ท ไมกลาวไวในตารางใหผ สำรวจพจารณาคะแนนถวงจากผลกระทบท เกดข นวารนแรงมากนอยเพยงไรหากกอใหเกดผลกระทบมากกใหคะแนนมาก แตหากกอใหเกดผลกระทบนอยกใหคะแนนนอย

รายละเอยด จดท 1 จดท 2 จดท 3 จดท 4 จดท 5ความลก (1)ความกวาง (2)ความเรว (3)ปรมาณนำ(1)x(2)x(3)

เฉลยปรมาณนำ:


การตรวจวดแบคทเรยโคลฟอรมโดยชดทดสอบ ว. 111ผลการตรวจวด ชดท 1 ชดท 2 การแปรผล24 ชวโมง48 ชวโมง

การสรปผล:________________________________________________________

พารามเตอร ชดท 1 ชดท 2 สรป วธการอณหภม oC oC oC เทอรโมมเตอรแบบกระเปาะความเคม พพท พพท พพท Hydrometerความขน/ ซม. ซม. ซม. Secchi discความโปรงแสงความเปนกรด-ดาง กระดาษลตมสของบรษท___ออกซเจนละลาย มก./ลตร มก./ลตร มก./ลตร ชดทดสอบของ ว. 312(พารามเตอรอนๆ)(พารามเตอรอนๆ)(พารามเตอรอนๆ)(พารามเตอรอนๆ)(พารามเตอรอนๆ)

การสรปผล:_________________________________________________________________________ ผบนทก:_________________________

หมายเหต:____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

การตรวจวดพารามเตอรตางๆ


∑fløćfi ćfl÷ćøÇ¨’Ÿ≥ÃÆÙæfl˜Úé›â´≤ã≤é Ñ≤Ú¿ÃÆÙæfl˜Úé›â´‘øÇ÷ปญหาทนกวชาการไดประสบบอยคร งในการรายงานสถานการณ

คณภาพนำและการบรรยายดานคณภาพนำ คอ การนำเสนอขอมลทางวทยาศาสตรโดยเฉพาะทางดานฟสกส เคม และชววทยา ในรปแบบททำใหบคคลทวไปอานเขาใจไดอยางงายๆ ทำใหกรมควบคมมลพษไดคนควาหาวธการนำเสนอขอมลคณภาพนำในรปแบบทงายตอการเขาใจ และเปนวธทสามารถประยกต ใชกบขอมลคณภาพนำ ของกรมควบคมมลพษไดโดยไมทำใหเกดการเปลยนแปลงมากนกในทางปฏบตตอเจาหนาทของรฐ รวมทงไดนำมาทดลองประยกตใชและดดแปลงเพอใหเหมาะสม กบสภาพแวดลอมของบานเรา และประสบความสำเรจพอสมควรในการอธบายผลคณภาพนำ โดยทวไป ซงเรยกวา ดชนคณภาพนำโดยทวไป(General Water Quality Index, WQI) เปนดชนทบงบอกสภาพของแมนำโดยทวไปโดยมไดระบโดยตรงวาสามารถนำไปใชประโยชนอะไรไดบาง แตจะบงบอกระดบคณภาพนำวาอยในเกณฑ ดมาก ด พอใช หรอตำเทานน ซงทำใหงายตอการสอสารและนำเสนอตอสาธารณชน โดยไมตองนำเอาคาทางเคมตางๆ มาบอกเลาทละพารามเตอร ดชนคณภาพนำทวไป (WQI) ทกลาวถงน มหนวยเปนคะแนนเตม 100โดยเปนรวมคะแนนของดชนคณภาพนำ 9 ดชน ซงไดแก

1.ออกซเจนละลาย (DO) สามารถใชไดทงวธมาตรฐาน และวธอยางงายซงมหลากหลายวธ ไดแก ใชวธ ว. 312 ของกรมอนามย หรอจะใชชดทดสอบเทยบส(Test Kit) หรอเครอง DO meter และไมวาจะหาปรมาณออกซเจนละลายดวยวธใดกตามจะตองนำมาแปลงคาจาก มก./ลตร เปนเปอรเซนตความอมตวของออกซเจนละลายดงกราฟตอไปน


2. แบคทเรยกลมฟคอลโคลฟอรม ใชวธมาตรฐาน คอ Multiple Tube Fermentation Technique

3.ความเปนกรด-ดาง สามารถใชวธมาตรฐาน คอเครอง pH meter หรอวธอยางงาย คอ ชดทดสอบเทยบสกได

4. บโอด คอ การวดปรมาณของออกซเจนทใชโดยแบคทเรยในการยอยสลายอนทรยสารในนำ วธการตรวจวดคอ Azide Modification ทอณหภม 20 ซ เวลา5 วน ซงเปนวธมาตรฐาน จำเปนทจะตองวเคราะหในหองปฏบตการ

5. อณหภม สามารถใชเทอรโมมเตอรตรวจวดไดไมวาจะเปนแบบกระเปาะหรอแบบอเลคโทรนกสกได โดยจะทดสอบ 2 จด คอ จดทเกบตวอยางนำมาทดสอบหาพารามเตอรอนๆ และอกจดหนงซงอยหางออกไปประมาณ 10-20 เมตรเพอหาความแตกตางของอณหภมในบรเวณเดยวกน โดยใชอณหภมของจดทเกบตวอยางนำมาทดสอบหาพารามเตอรอ นๆ ตงลบดวยอกจดหนงนำคาความแตกตางไปใชหาดชนคณภาพนำโดยภาพรวม

กราฟการแปลงคาออกซเจนละลาย

เปอรเซนตความอมตวของออกซเจนละลาย

ปรมาณออกซเจนละลาย (มก./ลตร)

อณหภม (OC)


6.ปรมาณฟอสเฟต ซงเปนสารอาหารทมความสำคญตอ การเจรญเตบโตของพชและสตว โดยท วไปแลวในนำจะมปรมาณฟอสเฟตเพยงเลกนอยหากแหลงนำนนไดรบนำทงทมปรมาณฟอสเฟตมาก เชน นำชะจากเรอกสวนไรนาทใชปยมาก นำทงจากฟารมปศสตว นำทงจากบานเรอน เปนตน อาจเปนสาเหต ททำใหสาหรายทอยในนำขยายพนธอยางรวดเรว และทำใหเกดความเปลยนแปลงคณภาพนำดานอนๆ ตามมา เชน นำมสทไมนาใช นำมความขนสง จนกระทงปลาในนำขาดออกซเจนแลวตายในทสดหากไมเรงแกไข สำหรบวธการตรวจวด คอAscorbic Method ซงเปนวธมาตรฐาน หรออาจตรวจวดโดยใชชดทดสอบกได

7. ปรมาณไนเตรต ซงเปนสารอาหารทมความสำคญตอการเจรญเตบโตของพชและสตวเชนเดยวกบฟอสเฟต วธการตรวจวด คอ Cadmium ReductionMethod ซงเปนวธมาตรฐาน หรออาจตรวจวดโดยใชชดทดสอบกได

8. ความขนของนำ จะใชวธมาตรฐาน คอ วธ Nephelometric Methodซงสามารถใชเครอง Turbidity Meter วดในภาคสนามไดเลย หรออาจเกบตวอยางนำมาตรวจวดในหองปฏบตการวเคราะหโดยใชวธ Spectrophotometer Method กได

9. ปรมาณตะกอนรวมในนำ คอ ปรมาณของแขงทละลายในนำและไมละลายนำ หรอแขวนลอยอยในนำทงหมดรวมกน โดยวธการตรวจวดคอ TotalSolids Dried ทอณหภม 103-105 ซ ซงตองนำนำตวอยางไปอบจนนำระเหยหมดไปในตอบท 103-105 ซ แลวคดนำหนกของแขงทเหลออยทงหมดเปนปรมาณตะกอนรวมในนำ

ÇfiÊ¿∑fløÃfi Ãèfl Ñ≤Ú¿ÃÆÙæfl˜Úé›â´‘ČÑèÇäªเมอตรวจวดคาพารามเตอรทง 9 พารามเตอรไดแลว ใหนำมาหาคะแนนของ

แตละพารามเตอร ซงมคาระหวาง 1-100 ดงแผนภมขางลาง แลวนำคาทไดแตละคามาคณกน จากนนถอดสแควรรทฐาน 9 กจะไดคาดชนคณภาพนำโดยทวไป (WQI)


ออกมา ซงมหนวยเปนคะแนน เรมจาก 0 ถง 100 คะแนน หากคะแนน WQI อยในชวง91-100 คะแนน ถอวา คณภาพนำอยในเกณฑดมาก 71-90 คะแนน คณภาพนำอยในเกณฑด 61-70 คะแนน คณภาพนำอยในเกณฑพอใช และ 31-60 คะแนนคณภาพนำอยในเกณฑตำ โดยทวไปแลว ในการรายงานผล WQI จะใชพารามเตอรตรวจวดคณภาพนำเพยง 8 พารามเตอร คอจะไมรวมอณหภม เพอให WQIมความออนไหวพอสมควรตอการเปลยนแปลงคณภาพนำ และทงน สภาพอณหภมนำและอากาศในบานเราเปลยนแปลงไมมากนก (จะใชอณหภมเมอพบวามผลกระทบจากความรอน เชน ใกลโรงงานผลตกระแสไฟฟา หรอมนำทงจากกระบวนการหลอเยน เปนตน) อยางไรกตาม สงทควรพงระลกไวเสมอกคอวา WQIเปนตวแทนรวมของดชนวดคณภาพนำ 8 ดชน ดงนน ไมจำเปนวาเมอ WQIมคะแนนมาก ซงหมายถงคณภาพนำอยในเกณฑดแลว ดชนทง 8 จะอยในเกณฑดดวยทงหมด อาจมโอกาสทบางดชนอยในเกณฑตำได ดงนนเพอลดปญหาดงกลาวควรใช Minimum Operator คอ ดชนตรวจวดททำใหคณภาพนำตำทสดมาใชควบค ก บ WQI เพ อใหผ ว เคราะหเชนเดยวกบนกวชาการทราบวาดชนตรวจวดคณภาพนำใดใน 8 ดชน ทำใหดชนรวมคณภาพนำทวไปตำสด ณจดเกบตวอยางนน ซงใชไดผลคอนขางดในการใหขอมลเพมเตมอกระดบหนง


ความขน

((NTU

)

ดชนค

ณภาพ

นำทว

ไปผล

ตางจาก

คาเฉล

ยของ

อณหภ

มนำ 2

จด

เปอรเซ

นออ

กซเจน

ทละล

ายนำ

แบคท

เรยฟค

อลโค

ลฟอร

ม

ฟอสเฟ

สทง

หมด

(มก./ลตร

)

ไนเตร

ท-ไน

โตรเจ

น(มก

./ลตร

)บโ

อด

(มก./ลตร

)

ของแขง

ทงหม

ด(มก

./ลตร

)คว

ามเปน

กรด

-ดาง

WQI

WQI ต

ำสด

วนทส

ำรวจ__

______

เวลา__

______

_____

สถานท_

______

____

______

______

_____

ลกษณ

ะนำโด

ยทวไป

(ส กล

น สงส

รกปร

กทม

องเหน

):___

______

______

______

______

______

______

______

______

______

______

______

______

______

______

______

______

______

______

______

______

______

______

______

___


แน

วทางก

ารใชด

ชนคณ

ภาพนำเพอ

ประเม

นคณภ

าพนำผว

ดนโดย

ทวไป


Ã‚è÷ÒŸ∑fløćøÇ¨’Ÿ≥ÃÆÙæfl˜’fiè§áÇ´ÅéŸ÷Ÿ‘èfl§§èfl‘ ÃÆÙæfl˜Ÿfl∑flÿãÚ≥øø‘fl∑flÿáÅÍøÍ´Ñ≥à’¿‘§ 63

∑fløćfi´ćfl÷ćøÇ¨’Ÿ≥ÃÆÙæfl˜Ÿfl∑flÿโดยทวไปทกคนคนเคยกบคำวา อากาศ กนทงสน แตอาจจะมความหมาย

ทแตกตางกนไปแลวแตแงมมของแตละบคคล เชน บางคนบอกวาอากาศ คอ“กาซออกซเจนทเราหายใจเขาสรางกาย ถาเราไมมอากาศ ชวตเรากอยไมได” หรอ“สงทเราใชเตมยางรถยนต” หรอ “สงทอยรอบๆตวเราและอยไดในทกๆสถานท”เปนตน แตสำหรบดานสงแวดลอมแลว “อากาศ คอ กาซผสมซงเปนสวนประกอบของบรรยากาศทหอหมโลก องคประกอบของอากาศบรสทธ คอ ไมมส ไมมกลนและไมมรส สวนผสมสำคญโดยปรมาตร ไดแก ไนโตรเจน รอยละ 78.09 ออกซเจนรอยละ 20.94 กาซเฉ อย ซ งสวนใหญไดแก กาซอารกอน รอยละ 0.93คารบอนไดออกไซด รอยละ 0.03 และสวนผสมของกาซฮเลยม ไฮโดรเจน นออนครปตอน ซนอน โอโซน มเทน และสงอนรวมกน รอยละ 0.01”

มลพษทางอากาศ คอ สภาวะทบรรยากาศภายนอกมสารใหมทไมเคยมอยในบรรยากาศ หรอเปนสารทมอยแลวในบรรยากาศแตมปรมาณเพมขนจากสวนประกอบตามปกต และคงอยเปนเวลาทนานพอทจะกอใหเกดหรอมแนวโนมทกอใหเกดอนตรายตอชวตของมนษย หรอพช หรอสตว หรอทรพยสมบตหรอรบกวนอยางไมมเหตผลอนควรตอความสะดวกสบายในการใชชวตหรอตอทรพยสมบตหรอการประกอบธรกจ สารมลพษในบรรยากาศทสำคญทประเทศไทยไดมการกำหนดมาตรฐานไว ไดแก กาซซลเฟอรไดออกไซด กาซไนโตรเจนไดออกไซดโอโซน ฝนละออง กาซคารบอนมอนอกไซด และตะกว ดงนนการตรวจวดสารมลพษ หรอการตรวจวดคณภาพอากาศ จงเปนกจกรรมท จำเปนในการตรวจสอบคณภาพอากาศในปจจบนเพอจะไดนำไปสการสรางแนวทางปฏบตในการแกไข และปองกนผลกระทบทเกดจากมลพษในอากาศ

วธการตดตามตรวจสอบคณภาพอากาศตามมาตรฐานของประเทศไทยโดยมาก จำเปนตองใชผชำนาญการในการตรวจวด รวมทงมคาใชจายคอนขางสงในเร องอปกรณเกบตวอยาง ซง อปท. ขนาดกลางและเลกบางแหงไมมงบประมาณสงพอในการจดซออปกรณ หรอขาดบคลากรทมความรความเขาใจ ดงนน

Ã‚è÷ÒŸ∑fløćøÇ¨’Ÿ≥ÃÆÙæfl˜’fiè§áÇ´ÅéŸ÷Ÿ‘èfl§§èfl‘ ÃÆÙæfl˜Ÿfl∑flÿãÚ≥øø‘fl∑flÿáÅÍøÍ´Ñ≥à’¿‘§64

วธการตดตามตรวจสอบคณภาพอากาศทนำเสนอในคมอฉบบนจงนำเสนอแตวธการทไมใชอปกรณในการเกบตวอยางหรอใชอปกรณการเกบไมย งยากแตอาจจะตองสงวเคราะหในหองปฏบตการตอไป

áÚÇČfl§∑fløćfi ćfl÷ćøÇ¨’Ÿ≥ÃÆÙæfl˜Ÿfl∑flÿ1. ∑fløćÑé§ÇÑć¶ÆªøÍ’§Ãìการเกบตวอยางจะตองมวตถประสงคทแนนอนและชดเจน เพอทจะ

สามารถวางแผนการไดอยางถกตอง วตถประสงคในการเกบตวอยางไดแก* ตรวจวดคณภาพอากาศในบรรยากาศของชมชนซงเกยวของกบสขภาพ

อนามย สงคม และสภาวะแวดลอม* หาผลกระทบของแหลงกำเนดอากาศเสยแตละแหงตอคณภาพอากาศ*หาขอมลในการวางแผนควบคมมลภาวะอากาศ และการวางผง การใช

ทดนโดยแยกเขตอตสาหกรรมจากเขตชมชน*ศกษาและวจ ยกรรมวธ ในการช เฉพาะแหลงกำเนดอากาศเส ย

กลไกปฏกรยาของมลสาร และการแพรกระจาย

2.’¶flÚČ¿èćÑé§¢Ÿ§’¶flÚ¿à∑ç≥ćÑÇŸ‘èfl§áÅÍÃÇfl÷¶¿èãÚ∑fløà∑ç≥ćÑÇŸ‘èfl§’¶flÚČ¿èćÑé§¢Ÿ§’¶flÚ¿à∑ç≥ćÑÇŸ‘èfl§หลกการการกำหนดจำนวนสถานเกบตวอยางขนกบขอมลทตองการ

จำนวนประชากร พนทขอบเขตของอตสาหกรรม กำลงความสามารถดานการเงนและดานบคลากร ภมประเทศและภมอากาศ และควรศกษาขอมลเดมทมเพอจะไดกำหนดสถานเกบตวอยางไดเหมาะสม โดยบรเวณพนททมอากาศเสยรายแรงและบรเวณท มประชากรหนาแนน ควรเพ มสถานเกบตวอยางใหมากข นรวมทงควรมสถานอยางนอย 1 สถานในบรเวณทายลม (ใตทศทางลม)


ÃÇfl÷¶¿èáÅÍ≤èÇ§àÇÅfl≤Ñ∑ćÑÇŸ‘èfl§ความถในการเกบตวอยางขนกบการเปลยนแปลงของกจกรรมในชมชน

หากชมชนทมการเปลยนแปลงจากเมองเกษตรกรรมเปนอตสาหกรรมกควรมการตรวจวดถขน สวนการตรวจวดคณภาพอากาศโดยปกตจะทำอยางนอยปละ 1ครง หรอ 2 ครงตามการเปลยนแปลงทศทางลมประจำป สำหรบการเลอกชวงเวลาเกบตวอยางขนกบลกษณะการเกบตวอยาง ความสามารถในการออกซเดชนความไวตอแสงและสงอนๆ ชวงเวลาเกบตวอยางขนกบความเขมขนของมลสารอกสวนหนง (ตองชกปรมาณอากาศมากพอทจะไดปรมาณของมลสารในอากาศพอเพยง) และความละเอยด ความแมนยำและความเทยงตรงของวธการวเคราะหของเครองมอ

3.ÇfiÊ¿∑fløćøÇ¨ÇÑ´Ÿ‘èfl§§èfl‘Č¿èáÚÍÚ›

การตดตามตรวจสอบคณภาพอากาศอยางงาย ไมใชอปกรณ ใชการสงเกตฝนละอองโดยทวไป การสงเกตฝนทเกดขนในชมชนมเพมมากขนกวา

ทผานมาหรอไมกลน การสงเกตกลนการตดตามตรวจสอบคณภาพอากาศอยางงาย ใชอปกรณและสามารถแปรผลไดเลยฝนละอองโดยทวไป การตรวจวดฝนตกโดยใชสตกเกอรเทยบสคารบอนมอนอกไซด การตรวจวดกาซโดยใชหลอดบรรจสาร หรอคารบอนไดออกไซด Detector Tubeไฮโดรเจนซลไฟดไนโตรเจนไดออกไซดออกไซดของไนโตรเจนแอมโมเนยโอโซนซลเฟอรไดออกไซดและสารททำใหเกดกลน

พารามเตอร วธการตรวจวด


พารามเตอร วธการตรวจวดกาซตางๆ ทละลายนำแลวทำให การตรวจสอบคณภาพอากาศโดยวดสภาพความเปนนำมสภาพเปนกรด กรดของนำฝนเชน คารบอนไดออกไซดไนโตรเจนไดออกไซดออกไซดของไนโตรเจนซลเฟอรไดออกไซด เปนตนการตดตามตรวจสอบคณภาพอากาศอยางงาย ใชอปกรณและสงวเคราะหหองปฏบตการฝนละอองโดยทวไป การตรวจวดฝนตกโดยใชภาชนะเกบฝนตก

(Dust- fall Jar Container)คารบอนมอนอกไซด การตรวจวดกาซโดยใช Passive Samplerไนโตรเจนไดออกไซดออกไซดของไนโตรเจนโอโซนซลเฟอรไดออกไซดและเบนซนไนโตรเจนไดออกไซด การตรวจวดกาซโดยใชสารละลายดดซบและเทยบสออกไซดของไนโตรเจน (Colourimetric Method)ซลเฟอรไดออกไซดคารบอนมอนอกไซด


∑fløćfi´ćfl÷ćøÇ¨’Ÿ≥ÃÆÙæfl˜Ÿfl∑flÿŸ‘èfl§§èfl‘ä÷èã≤éŸÆª∑øÙìã≤é∑flø’Ñ§à∑ć

∑flø’Ñ§à∑ćıÆèÚČ¿èà∑fi´¢ÖéÚãÚ≤Æ÷≤ÚČ¿èà˜fiè÷÷fl∑¢ÖéÚ∑ÇèflČ¿èˆèflÚ÷fl◊øÒŸä÷èทำไดงายไมตองใชอปกรณ โดยการสอบถามประชาชนในชมชนวา

บรเวณบานมฝนเพมขนหรอไม หรอตองมการกวาดบานเพมขน หรออาจสงเกตจากใบไมตนไมบรเวณชมชนมฝนเกาะอยหนาแนนหรอไม หากมมากขนใหศกษาทศทางลมวาพดมาจากทางใด แลวบรเวณเหนอลมนนมกจกรรมอะไรเกดขนทเปลยนแปลงไปจากเดม เชน มการกอสราง หรอมโรงงานตงขน เปนตน

เมอพบวา ฝนมปรมาณมากขนจากเดม ควรมการตรวจวดปรมาณฝนขนาดทมอนตรายตอสขภาพมนษย (ฝนขนาดไมเกน 100 และ 10 ไมครอน)เปนลำดบตอไป ซงเปนวธมาตรฐานของประเทศไทย หากทองถนจะตรวจวดสามารถตดตอไปยงสำนกงานสงแวดลอมภาค สถาบนการศกษาตางๆ หรอบรษทเอกชนทเกยวของได

∑flø’Ñ§à∑ć∑ÅfièÚทำไดงายไมตองใชอปกรณ โดยการดมกลน เนองจากอนภาคของสารเคม

หรอไอระเหยท ลอยอย ในอากาศท แตกตางก นกจะมกล นท ต างก นไปการวดกลนมหลากหลายวธ เชน การใชเครองมอวดกลน การใชมนษยทผานการฝกดมกลน ซงจะสามารถบอกความเขมขนของกลนได แตอยางไรกตามคมอตดตามตรวจสอบคณภาพสงแวดลอมฉบบนเนนวธการอยางงาย ดงนนวธการตรวจวดกลน ทนำเสนอในคมอฉบบน เปนเพยงวธการทใชตดสนวากลนทไดรบเหมนหรอไม และการคนหาทมาของกลนอยางงาย ดงน


ÇfiÊ¿∑fløÇfiàÃøflÍ◊ì∑ÅfièÚà◊÷çÚ◊øÒŸä÷è1.จดตงคณะกรรมการตรวจสอบกลน จำนวนอยางนอย 10 คน ซง

จะเปนบคคลทมทศนคตทเปนกลาง และอาศยอยนอกพนททตองการตรวจสอบกลนนอกจากนคณะกรรมการตรวจสอบกลนควรมคณสมบตอยางนอยดงน

-อายไมควรตำกวา 18 ป-ไมมอาการปวยทางระบบทางเดนหายใจ เชน เปนหวด คดจมก เปนตน

หรอปวยจนเปนผลตอการดมกลน-เปนผทใหความรวมมอดวยความเตมใจ-ไมเปนผทมความตนตระหนก ตกใจงาย-ในวนทดสอบไมควรแตงหนา ใสนำหอม หรอนำมนใสผม และควร

งดการรบประทานอาหารทมกลนแรง เชน กระเทยม รวมถงควรงดสราและการสบบหร อยางนอย 1 วน กอนการทดสอบกลน

2.พาคณะผตรวจสอบกลนเขาตรวจสอบปญหากลนเหมนรบกวนในพนทเปาหมาย

3.ใหคณะผตรวจสอบกลนแสดงความคดเหนวาไดกลนเหมนรบกวนหรอไม

∑fløáªøˆÅถาคณะตรวจสอบกลนจำนวนมากกวากงหนงเหนพองกนวามกลนเหมน

แสดงวา มกลนเหมนรบกวนจรง แลวจงตดตามตรวจสอบคณภาพอากาศทใหคาแมนยำตอไป

∑fløÃéÚ◊flČ¿è÷fl¢Ÿ§∑ÅfièÚŸ‘èfl§§èfl‘1. จดทำแผนททงหมดของพนทดแล2.จดทมไปตามจดทไดกลนเหมนแลวแบงทมเปน 2 ทม โดยใหกระจายเปน

ทศทางตงฉากกบทศทางลม กระจายตวไปจนกวาจดนนจะไมไดกลน


3.ใหทำสญลกษณจดทไดรบกลนไวในแผนท รวมทงบนทกทศทางลมในแผนทดวย

4. ลากเสนทศทางลมโดยใหอยตรงกลางระหวางจดททำสญลกษณไวแหลงกำเนดของกลนจะอยบรเวณใดบรเวณหนงทเสนลากผาน

5. หากเกดกลนในจดอนๆ อก กใหจดทมดำเนนการตงแตขอ 2-3ซงจะเหนไดวาเสนทศทางลมทลากจะมการตดกนซงใชสนนษฐานวาแหลงกำเนดของกลนจะอยบรเวณนน

ćÑÇŸ‘èfl§วนทไดกลน สถานท ทศทางลมสปดาห 1 วนท 1 ค ใตสปดาห 1 วนท 2 ข ตะวนออกเฉยงใตสปดาห 2 วนท 1 ก ตะวนออกเฉยงเหนอสปดาห 2 วนท 2 ง ตะวนตกสปดาห 3 วนท 1 ข ตะวนออกเฉยงใต

ดงนน เมอนำมาวาดลงแผนทและขดเสนทศทางลมแลวจะเหนไดวาบรเวณทเปนแหลง กำเนดของกลนเปนบรเวณ จ


เมอตรวจพบวา กลนเหมนทเกดขนมาจากแหลงใด กควรตรวจวเคราะหหาประเภทของสารมลพษททำใหเกดกลนตอไป และวเคราะหหาความเขมขนของสารมลพษนนในอากาศ เพอวเคราะหอนตรายของสารมลพษนนตอสขภาพมนษยในการวเคราะหหาประเภทและความเขมขนของสารมลพษนนสามารถขอความรวมมอไดจากกรมควบคมมลพษ กรมโรงงานอตสาหกรรมหรอสถาบนการศกษา

N

��

��

��

��

��

��?

x-------x?

x-------x

?

x-------x?

x---------x

??

NN

��

��

��

��

��

��?

x-------x?

x-------x

?

x-------x?

x---------x

??

��

��

��

��

��

��?

��

��

��

��

��

��?

x-------x?

x-------x

x-------x?

x-------x

?

x-------x

x-------x

?

x-------x?

x-------xx-------x?

x---------x

?

x---------x

x---------x

??

¢

Ã

¨

∑

§


∑fløćfi´ćfl÷ćøÇ¨’Ÿ≥ÃÆÙæfl˜Ÿfl∑flÿŸ‘èfl§§èfl‘â´‘ã≤éŸÆª∑øÙìČ¿èä÷è‘Æè§‘fl∑áÅÍáªøˆÅä´éàÅ‘

∑fløćøÇ¨ÇÑ´ıÆèÚć∑â´‘ã≤é’ćfiê∑à∑ŸøìàČ¿‘≥’¿เปนการเกบตวอยางอนภาคสารทมขนาดใหญเพยงพอออกจากบรรยากาศ

โดยแรงโนมถวงของโลก วธการเกบตวอยางนไมตองใชแหลงสญญากาศหรอระบบตวงวดปรมาณการไหลวธนเหมาะกบอนภาคขนาดใหญจนถงขนาดเลกสด 20 - 50ไมครอน

ŸÆª∑øÙì∑fløćøÇ¨ÇÑ1. แผนกระดาษสตกเกอรขนาด 10 x 18 ซม.และ 10 x 46 ซม.(หรอขนาดท

เหมาะสม)2. แผนเทยบสขาว - ดำมาตรฐาน (ซอไดตามรานบรการลางอดรป)3. แวนขยาย หรอกลองจลทรรศน

ÇfiÊ¿∑fløćøÇ¨ÇfiàÃøflÍ◊ì1.เลอกพนทแลวบนทกรายละเอยดของพนท กำหนดจดเกบตวอยาง

ลงในพนทเลอกบรเวณเกบตวอยาง โดยควรเปนสถานททมฝ นและรถยนตมอเตอรไซด ยานพาหนะตาง ๆ ปลองไฟ ถนน ฝนจากอตสาหกรรม ฝนจากเหมองโรงส ฝนจากการระเบดภเขา ละอองเกสรดอกไม จดเกบตวอยางควรเปนบรเวณเปดโลง ไมมวตถอน (ผนงหรอรว) ปดกนทางลม จดเกบตวอยางควรเปนตวแทนในพนทบรเวณนนได ไมควรอยใกลกบแหลงกำเนด เพราะตองการใหเปนตวแทนของบรรยากาศโดยทวไปในพนท

2.ใหเกบตวอยาง 2 แบบเปรยบเทยบกนคอ เกบฝนสะสมในแนวราบและแนวตง

* เกบตวอยางในแนวตง ทำเครองหมายจดเกบตวอยางบนแผนสตกเกอร


ขนาด 10 x 46 ซม. ใชกาวทาแผนสตกเกอรดานหนง แลวตดรอบวตถทรงกระบอก(อาจเปนเสาหรอทอพลาสตก) ควรตงอยสงประมาณ 1.2-1.5 เมตรจากพนแลวแกะดานทเหลอออกเพอใหผวทมกาวสมผสกบอากาศและรบฝนได ทงไว 1สปดาห

* เกบตวอยางในแนวนอน นำแผนกระดาษสตกเกอรขนาด 10 x 18 ซม.ตเปนตาราง 8 ชองดงภาพ

วนท 1 วนท 2 วนท 3 วนท 4

วนท 5 วนท 6 วนท 7 ตวอยางทไมปนเปอน

เกบฝนตกในพนราบใน 1 สปดาห ควรตงอยสงประมาณ 1.2-1.5 เมตรจากพน โดยใหดงกระดาษออกวนละหนงสวน จากชองแรกไปจนถงชองท 7สวนชองท 8ไมตองเปดออกเพ อเปนตวแทนของตวอยางท ไมปนเป อนนำฝนอาจจะไมมผลตอการเกบตวอยาง แตถาวนทเกบมฝนตกใหบนทกไวดวย

3.หลงจากเกบตวอยางแลวใหนำสตกเกอรหอใสในถงพลาสตกปดใหเรยบรอย โดยระบชอสถานทเกบตวอยางวนและเวลาทเรมตนและสนสดของแตละแหงดวย

4.นำแผนสตกเกอรไปเปรยบเทยบสกบแผนเทยบสมาตรฐาน

∑fløÇfiàÃøflÍ◊ìáÅÍ∑fløáªøˆÅเปรยบเทยบสของแผนสตกเกอรทเกบตวอยางกบแผนเทยบสมาตรฐาน

ซงจะเปนเพยงการเปรยบเทยบความหนาแนนของปรมาณฝนแตละพนทเทานนโดยพนทมปรมาณฝนมากกจะมสดำเขม แตถามปรมาณฝนนอยกจะมสออนลงมา


จากนนควรวเคราะหหาสาเหตหรอแหลงกำเนดมาจากไหน เปนเครองชวาควรมการเกบตวอยางดวยวธทถกตองและแมนยำตอไป

��

¢éŸÃÇøøÍÇÑ§วธการนเปนเพยงการเปรยบเทยบสขาว-ดำของปรมาณความหนาแนน

ของฝ น หากฝ นในพ นท น นไมใชสดำจะทำใหเปรยบเทยบลำบาก เชนพนทตรวจวดมถนนเปนดนลกรงสแดง กจะมฝนสแดงเปนสวนใหญ เปนตนรวมทงในชวงเวลาในการตรวจสอบควรหลกเลยงชวงฤดฝน

Ãèflã≤é èfl‘ãÚ∑fløćøÇ¨ÇÑ ıÆèÚć∑â´‘ã≤é’ćfiê∑à∑ŸøìàČ¿‘≥’¿ในการเกบตวอยางสามารถสรางอปกรณเกบตวอยางเองไดโดยการจดซอ

สตกเกอร ซงมราคาแผนละประมาณ 20-30 บาท และการวเคราะหเปรยบเทยบผลสามารถทำเองได โดยการเปรยบเทยบสกบสขาว-ดำมาตรฐานซงหาซอไดจากรานถายรปทวไป

การตรวจวดฝนโดยใชสตกเกอรแบบแนวราบ


∑fløćøÇ¨ÇÑ ∑êfl∫â´‘ã≤é◊ÅŸ´≥øø¨Æ ◊øÒŸ Detector Tube

Detector Tube หรอหลอดแกวบรรจสารเคมเมอทำปฏกรยากบสารมลพษทตองการตรวจวดแลวจะเกดการเปลยนแปลงสอานความเขมขนของสารมลพษท ตองการทราบจากสเกลขางหลอดแกวท จดสดทายท เกดการเปล ยนสซ งสามารถใชไดทงในสถานประกอบการ (Indoor) และ ในบรรยากาศทวไป (Outdoor)พารามเตอรทสามารถตรวจวดไดแก คารบอนมอนอกไซด คารบอนไดออกไซดไฮโดรเจนซลไฟด ไนโตรเจนไดออกไซด ไนโตรเจนออกไซด โอโซน แอมโมเนยซลเฟอรไดออกไซด ไฮโดรคารบอน และสารททำใหเกดกลน (นอกจากนยงสามารถตรวจวดสารมลพษอนๆ ไดอกใหสอบถามรายละเอยด จากบรษททจดจำหนาย)

ŸÆª∑øÙì1. หลอดแกวบรรจสารเคม หรอ Detector Tube2. ปมมอ

การหกปลาย การใสหลอดแกวกบปม การดงปม

ปมมอ

หลอดแกวบรรจสารเคม


ÇfiÊ¿∑fløćøÇ¨ÇÑ1.ตรวจสอบการทำงานของปมวาอยในสภาพดไมรว เลอกหลอดแกว

บรรจสารเคมสำหรบสารมลพษทตองการหาความเขมขนใสหลอดแกวทยงไมไดตดปลายไวทปากกระบอกสบดงกานกระบอกสบออกใหสดแลวลอคไว 1 นาท ปลดลอคใหกานกระบอกสบกลบทเดมถาลกสบวงกลบไปตำแหนงเดม แสดงวาไมรว

2.นำหลอดแกวบรรจสารเคมในขอ 1.มาตดปลายทง 2 ขางโดยใชชองสำหรบตดปลายหลอดแกว ซงอยขางกระบอกสบ

3.ใสหลอดแกวทตดปลายแลวไวทปากกระบอกสบ ใหลกศรทขางหลอดแกวชเขากระบอกสบ

4. ดนกานกระบอกสบใหสด เพอไมใหมอากาศคางในกระบอกสบใหขดแดงทกานกระบอกสบตรงกบขดแดงทกระบอกสบ ดงกานกระบอกสบออกเปนการนำอากาศเขา สามารถนำอากาศเขาเพยงครงกระบอก (ปรมาณ 50 ซซ.)แลวลอคไว หรอนำอากาศเขาเตมกระบอก (ปรมาณ 100 ซซ.) ลอคทงไว 1 นาทหรอนานพอทจะใหอากาศผานหลอดแกวบรรจสารเคม เขามาในกระบอกสบจนเตม

5.อานความเขมขนของสารมลพษทตองการตรวจวด โดยดจากแถบสทเกดขนวาอยตรงกบความเขมขนเทาใด

6.เมอสารมลพษทตองการตรวจวดมความเขมขนนอยมาก ควรใชปรมาณอากาศจำนวนมากขน โดยการเกบตวอยางอากาศเขากระบอกสบหลายๆครงดงกานกระบอกสบ 1 ครง หมน Counter Ring ทวนเขมนาฬกา 1 ครง Counter Ringจะบอกจำนวนครงทงหมดทปมอากาศเขาเรยกวา Stroke นำจำนวนครงทปมอากาศเขาหารคาความเขมขนทอานจากสเกลขางหลอดแกวจะไดคาความเขมขนของสารมลพษทตองการตรวจวด

7. การเกบตวอยางในชวงอณหภม 0-40 องศาเซลเซยส ความชนสมพทธ20-90 เปอรเซนต ไมตองปรบคาความเขมขนทอานจากสเกลขางหลอดแกวหรอถาสารเคมทบรรจในหลอดมความไวตออณหภมหรอความชน ใหปรบคาความเขมขนทอานไดโดยใชตารางความสมพนธ ทขางกลองบรร จหลอดแกว(บรษทผผล ตและ/หรอจดจำหนายจะมการอธบายไว)


∑fløÇfiàÃøflÍ◊ìáÅÍáªø¢éŸ÷‚Åความเขมขนของสารมลพษทตรวจวดจะอานไดจากความยาวของสท

เปลยนแปลงไปภายในหลอดแกว ซงม 2 วธ คอ อานจากสเกลของหลอดโดยตรงหรออานโดยเปรยบเทยบกบ Chart ความเขมขนของสาร ดงน

รปแสดงการอานโดยเปรยบเทยบกบความ เขมขนของสาร

กาซ

เปลยนสสารเคม

ไมเปลยนส

เปลยนส

ไมเปลยนส

รปแสดงการอานจากสเกลของหลอดโดยตรง

สำหรบการวเคราะหขอมลทไดแมวาจะไมสามารถนำไปเปรยบเทยบมาตรฐานไดแตกสามารถ บอกความเขมขนของสารมลพษ ณ ชวงเวลานนไดอยางคราวๆ คอ ความเขมขนทอานไดจากหลอดแกวบรรจสารเคมตอปรมาตรอากาศทดดเขาไป

¢éŸÃÇøøÍÇÑ§1. การเลอกใชหลอดแกวบรรจสารเคมจะขนอยกบชนดของสารมลพษ


ทตองการตรวจวด และชวงความเขมขนของสารมลพษนนๆ2.การดแลปมหลงการใชงานควรเชดทำความสะอาดใหแหงและเกบโดย

หลกเลยงการถกฝน ถกแดด และความชน

อปกรณหลอดแกวทบรรจสารเคม

Ãèflã≤é èfl‘ãÚ∑fløćøÇ¨ÇÑ ∑êfl∫â´‘ã≤é◊ÅŸ´≥øø¨Æ’flø ◊øÒŸ Detector Tubeการตรวจวดกาซโดยใชหลอดบรรจสารหรอ Detector Tube จะตอง

มการจดหาอปกรณในการเกบตวอยางกาซคอ ปมซงมหลายแบบ เชน แบบปมมอแบบปมอเลกโทรนกส เปนตน ซงมราคาประมาณ 20,000-30,000 บาทขนไปสวนหลอดบรรจสารขนกบสารทตรวจวด และจะขายเปนชด ชดละประมาณ 5-10หลอด โดยราคาประมาณ 4,000 บาทขนไป มหลายบรษททผลต Detector Tubeออกมาจำหนายและมจำหนายในประเทศไทย (แสดงรายชอบรษททจดจำหนายในภาคผนวก)


∑fløćøÇ¨’Ÿ≥ÃÆÙæfl˜Ÿfl∑flÿâ´‘ÇÑ ’æfl˜ÃÇfl÷àªçÚ∑ø´¢Ÿ§Úé›ıÚโดยทวไปหยดนำฝนทเกดจากการควบแนนของไอนำในบรรยากาศควร

จะมคาความเปนกรด-ดาง ประมาณ 7 อยางไรกตามกาซคารบอนไดออกไซดทมอยตามธรรมชาตในบรรยากาศเมอละลายเขาไปในหยดนำฝนจะกลายเปนกรดออนคารบอนค หยดนำฝนจงมคาความเปนกรด-ดางตำลง หยดนำฝนตามธรรมชาตจะมคาความเปนกรด-ดาง ไมตำกวา 5.6 นอกจากน ไอของกรดทอยในบรรยากาศกสามารถละลายเขาไปในหยดนำฝนไดเชนกน ทำใหเกดเปนกรดกำมะถนหรอกรดซลฟรคและกรดดนประสวหรอกรดไนตรก ซงเปนกรดแกและจะทำใหคาความเปนกรด-ดางของหยดนำฝนมคาตำลงไปอก คอ มความเปนกรดมากขนกวาทเปนอยตามธรรมชาต เมอตกลงมาในแหลงนำและผนดน กจะทำใหนำและดนมสภาพความเปนกรดมากขน เกดผลเสยตอพช สตว และระบบนเวศวทยานอกจากน ความเปนกรดของนำฝนยงกอใหเกดการสกกรอน ของวสดสงกอสรางตาง ๆ อกดวย

การวดความเปนกรด-ดาง

ŸÆª∑øÙì∑fløćøÇ¨ÇÑ1.ภาชนะทสะอาด ควรเปนพลาสตก เชน โพลเอทธลน (PE) เปนตน2. อปกรณวดความเปนกรด-ดางในนำ เชน เครอง pH Meter กระดาษลตมส

หรอชดทดสอบ (Test Kit) เปนตน


ÇfiÊ¿∑fløćøÇ¨ÇÑ1.เกบตวอยางนำฝนในพนทเปดโลงโดยใชภาชนะทสะอาด ไมมการ

ปนเปอนใดๆ ควรเปนพลาสตก PE ปากกวาง2.ตรวจวดคาความเปนกรด-ดางของนำฝนทเกบได (วธการตรวจวด

ใหดรายละเอยดในวธการตดตามตรวจสอบคณภาพนำอยางงายเรองการวดความเปนกรด-ดางดวยชดทดสอบ และดวยเครอง pH meter)

∑fløÇfiàÃøflÍ◊ìáÅÍáªø¢éŸ÷‚Åหากคาความเปนกรด-ดางทตรวจวดไดมคาตำกวา 5.6 หมายความวานำฝน

ดงกลาวอาจมการปนเปอนและเรมมลกษณะของความเปนกรดเพมขน แสดงวาอากาศบรเวณนนมสารมลพษอยมากกวาอากาศบรสทธ โดยสภาพความเปนกรดของนำฝนจะเพมสงขนเมอคาความเปนกรด-ดางตำลง

Ãèflã≤é èfl‘ãÚ∑fløćøÇ¨’Ÿ≥ÃÆÙæfl˜Ÿfl∑flÿâ´‘ÇÑ ’æfl˜ÃÇfl÷àªçÚ∑ø´¢Ÿ§Úé›ıÚ

สำหรบวธการตรวจวดคณภาพอากาศโดยวดสภาพความเปนกรดของ นำฝนอปกรณทจำเปนตองจดซอคอ อปกรณวดความเปนกรด-ดางของนำ ซงไดนำเสนอไวในวธการตดตามตรวจสอบคณภาพนำอยางงายไว 2 แบบ คอแบบชดทดสอบ หรอทรจกกนวา กระดาษลตมส และแบบเครอง pH Meter ซงม 2แบบ คอ แบบปากกา และแบบ Lab หรอแบบ Desk Top ซงมราคาแพงกวา แมนยำกวาสำหรบราคาของกระดาษลตมสประมาณ 1,000-2,000 บาทตอ 100 ตวอยางสวนเครอง pH Meter แบบปากกามราคาประมาณ 2,000-5,000 บาท สวน pH Meterแบบ Lab มราคาเรมตนประมาณ 10,000 บาทขนไป (แสดงรายชอบรษททจดจำหนายไวในภาคผนวก)


∑fløćfi´ćfl÷ćøÇ¨’Ÿ≥ÃÆÙæfl˜Ÿfl∑flÿŸ‘èfl§§èfl‘ã≤éŸÆª∑øÙìáÅÍ’è§ÇfiàÃøflÍ◊ìćèŸãÚ◊éŸ§ªĆfi≥Ñćfi∑flø

∑fløćøÇ¨ÇÑ ıÆèÚć∑â´‘ã≤éæfl≤ÚÍà∑ç≥ıÆèÚć∑ (Dust-fall Jar)เปนการเกบรวบรวมอนภาคสารทมนำหนกเพยงพอทจะตกออกจาก

บรรยากาศโดยแรงโนมถวงของโลก วธการเกบตวอยางน ไมตอง ใชแหลงสญญากาศหรอระบบตวงวดปรมาณการไหล แตสามารถเกบรวบรวมไดโดยใชภาชนะเกบฝ นตก (Dust- fall Jar Container) วธน เหมาะกบอนภาคขนาดใหญจนกระทงขนาดเลกสด 20 - 50 ไมครอน วธการเกบตวอยางใชหลกการเดยวกนกบการตรวจวดฝนตกโดยใชสตกเกอรเทยบสแตดกวาเลกนอย คอสามารถคำนวณหาปรมาณฝนตกในหนวย mg/m2/day ได

ŸÆª∑øÙì’›◊øÑ≥à∑ç≥ćÑÇŸ‘èfl§1. ขวดเกบตวอยางเปนขวดแกวรปทรงกระบอก และมฝาซงมยาง

กนรวปดสนทขนาดเสนผานศนยกลางประมาณ 13 ซม. สง ประมาณ 20 ซม.(ขนาดขวดเปล ยนแปลงได หรอใชเปนแผนของสไลดแกว จาน หรอถาดซงอาจมหรอไมมระบบชวยเกบฝนในลกษณะชนทาของยางเหนยวหรอจาระบ)

อปกรณวดฝนตก


2. ขาตงขวดเกบตวอยาง ประกอบดวยทอเหลกยาวประมาณ 1.5 เมตรมเกลยวตอกบตะแกรงวางขวด

ÇfiÊ¿∑fløà∑ç≥ćÑÇŸ‘èfl§นำอปกรณเกบตวอยางไปวางในจดทตองการเกบตวอยาง โดยมหลกเกณฑ

คอ1. ตองอยหางจากแหลงกำเนดมลพษตางๆ อยางนอย 50 เมตร2. ตามแนวราบโดยรอบไมมกำแพงหรอสงกดขวางอนใดอยางนอย 10 เมตร3. สงจากพนอยางนอย 1.5 เมตรโดยปกต จะวางไวตลอดชวง 30 วน ควรมการบนทกสภาพอากาศ

จากน นเกบขวดไปวเคราะหตอในหองปฏบตการ โดยควรปดฝาภาชนะเกบฝนใหสนท

ÇfiÊ¿∑fløćøÇ¨ÇfiàÃøflÍ◊ìČ¿è◊éŸ§ªĆfi≥Ñćfi∑flø- อปกรณสำหรบการตรวจวเคราะห1. เครองชงไฟฟาละเอยด มความละเอยด 0.1 มก.2. ตอบทควบคมอณหภมได3. ตควบคมความชน4. อางปรบอณหภมได ชนด 6 หรอ 12 หลม5. คมหนบถวยระเหย6. ถวยแกวระเหย ขนาดความจ 170-200 มล.7. ตะแกรงรอนพลาสตก ขนาดรตะแกรงประมาณ 20 เมช8. กระบอกนำกลน9. แทงแกวคน ทปลายดานหนงเปนพายพลาสตก-สารเคมสำหรบการตรวจวเคราะห1. นำกลน2. สารฆาเชอรา ในกรณทมราขนใหใช HgCl2 (A.R. Grade) 0.10 กรม


เตมลงในขวดเกบตวอยาง-การตรวจวเคราะหการเตรยมถวยระเหย1. ทำความสะอาดถวยระเหยดวยนำประปา และนำกลน ตามลำดบ

และลางดวยนำกลน2. อบใหแหงในเตาอบ อณหภม 100-110 oซ ประมาณ 3-4 ชวโมง3. นำถวยทอบแลวใสในตควบคมความชน ตงทงไวใหเยน4. ชงนำหนกถวยเปลาดวยเครองชงละเอยด ทศนยม 4 ตำแหนง

แลวบนทกนำหนกถวยไวเปนนำหนกถวยเปลาครงท 15. นำถวยทไดจากขอ 4 ทำตามขอ 2 ถง 4 เพอชงหานำหนกถวยครงท 2

หากนำหนกของถวยทงสองครงตางกนไมเกน 0.0005 กรม แสดงวานำหนกถวยระเหยทเตรยมคอนขางคงทใชได พรอมทจะใชเตรยมตวอยางได ถานำหนกถวยไมคงทใหอบถวยใหมโดยทำตามขอ 5 ใหม จนกระทงนำหนกถวยคงท หรอตางกนไมเกนทกำหนดไว แลวหาคาเฉลยของนำหนกถวยเปลาดงกลาว

การวเคราะหปรมาณฝน1.ฉดนำกลนรอบ ๆ ผนงภาชนะเกบฝ น เพ อชะฝนทตดตามผนง

ของภาชนะแลว ใชแทงแกวปาด คน หรอเขย ฝนทตดรอบ ๆ และกนภาชนะ2. เทสารละลายตวอยางทไดจากขอ 1. ลงในถวยระเหยททราบนำหนกแลว

โดยเทผานตะแกรงขนาด 20 เมช เพอกำจดพวกใบไม ซากแมลงตาง ๆ3. ชะตวอยางในภาชนะเกบประมาณ 2-3 ครง จนกระทงภาชนะ

เกบตวอยางสะอาด4. นำถวยระเหยแหงทบรรจตวอยาง ไปตงบนอางปรบอณหภมได

ตงอณหภมทประมาณ 100-110oซ แลวระเหยจนสารละลายในถวยแหง5. นำถวยทสารละลายแหงแลว เขาตอบทอณหภมประมาณ 103O ซ

1 ชวโมง เพออบใหแหงแลวชงหานำหนกของฝน ซงขนตอนเหมอนกบการเตรยมถวยระเหยในขอ 1


6. คำนวณนำหนกฝน จากผลตางระหวางนำหนกถวยทมตวอยางฝนกบนำหนกถวยเปลา

7. รายงานผลการวเคราะหในหนวยนำหนก / พนทของปากภาชนะ /ระยะเวลาทเกบ

¢éŸÃÇøøÍÇÑ§ ไมควรทำการตรวจวดในชวงทมฝนตกชกเพราะจะทำใหปรมาณนำฝน

ในขวดคอนขางมากและอาจลนขวดได

∑fløáªøˆÅแมวาจะเปนวธทไมไดใชอปกรณในการเกบตวอยางทยงยากซบซอน

แตกจำเปนตองมการวเคราะหตอในหองปฏบตการอก สำหรบการรายงานผลการวเคราะหจะรายงานในหนวยนำหนก / พนทของปาก ภาชนะ / ระยะเวลาทเกบหรอmg/m2/day

Ãèflã≤é èfl‘ãÚ∑fløćøÇ¨ÇÑ ıÆèÚć∑â´‘ã≤éæfl≤ÚÍà∑ç≥ıÆèÚć∑ (Dust- fall Jar)การตรวจวดฝนตกโดยใชภาชนะเกบฝนตกจำเปนตองมการจดหาอปกรณ

การเกบตวอยาง คอภาชนะรองรบฝนตก ซงอาจสอบถามจากบรษทผผลตและจำหนายได แตอาจประดษฐเองไดโดยใชอปกรณทจดหาไดในทองถน เชนขวดพลาสตกปากกวาง โหลพลาสตก โหลแกว เพอทำเปนภาชนะรองรบฝนและสรางฐานทตงภาชนะโดยใชไม หรอเหลกทำเปนเสา เปนตน ซงมราคาคาใชจายเรองอปกรณไมมากแตอยางไรกตาม การตรวจวดฝนตกดวยวธนยงตองมการสงตวอยางทเกบไปวเคราะหตอยงหองปฏบตการ ซงหากทองถนมหองปฏบตการของตนเอง ทสามารถวเคราะหไดกคงไมมคาใชจายเพมเตมมากนก แตหากทองถนไมมหองปฏบตการทวเคราะหได อาจจะตดตอไปยงหองปฏบตการทสามารถวเคราะหไดทอยใกลเคยง เชน สถาบนการศกษา หนวยงานของรฐ หรอบรษทเอกชนเปนตน โดยราคาคาวเคราะหประมาณ 500-1,000 บาทตอตวอยาง


∑fløćøÇ¨ÇÑ ∑êfl∫â´‘ã≤é Passive Samplerวธการนไดรบความนยมในตางประเทศ โดยนยมใชในการตรวจวด

โอโซนบรเวณปาไมหรออทยานแหงชาต ซงจะมคาใชจายนอยกวา การใชวธตรวจวดแบบตอเนอง สำหรบความถกตองเมอเปรยบเทยบกบวธตรวจวดแบบตอเนองแลว พบวาสามารถตรวจวดคาไดใกลเคยง สารมลพษทตองการตรวจวดในอากาศถกดดซมไวใน Filter ทเคลอบสารเคมทไวตอสารมลพษแตละชนดโดยใชหลกการแพรกระจาย โดยธรรมชาตในชวงระยะเวลาหนง

พารามเตอรทสามารถตรวจวดไดแก คารบอนมอนอกไซด ไฮโดรเจน-ซลไฟด ไนโตรเจนไดออกไซด ไนโตรเจนออกไซด โอโซน ซลเฟอรไดออกไซดและเบนซน (นอกจากน ยงสามารถตรวจวดสารมลพษอนๆ ไดอกใหสอบถามรายละเอยดจากบรษททจดจำหนาย)

ŸÆª∑øÙìćøÇ¨ÇÑ1. Passive Sampler จะมลกษณะเปนหลอดพลาสตก Teflon ปลายเปดทง 2

ขาง ขนาดยาว 3 เซนตเมตร เสนผานศนยกลางดานนอก 2 เซนตเมตร เสนผานศนยกลางดานใน 1.4 เซนตเมตร โดยแตละขางจะประกอบดวย กระดาษใยแกว(Glass-Fiber) ทมการเคลอบสารเคมทจะทำปฏกรยาดดซบสารมลพษทตองการตรวจวด โดยกระดาษกรองดงกลาวจะถกประกบดานบน และดานลาง ดวยตะแกรงสแตนเลส และฝาปดหลอดทมชองเพอใหอากาศสามารถแพรกระจายเขามาได 25 ร

Passive sampler


2. อปกรณปองกนฝน และลม (อปกรณเสรม)

Passive Samplerตดตงในอปกรณกนฝนและลม

ÇfiÊ¿∑fløà∑ç≥ćÑÇŸ‘èfl§1. นำ Passive Sampler ตดกบอปกรณปองกนฝนและลมจากนนนำไป ตดตง

ทจดเกบตวอยางโดยการเลอกจดเกบตวอยางใหใชหลกการเดยวกนกบการเลอกจดเกบตวอยางดวยวธมาตรฐาน คอ

- ตองอยหางจากถนน ลานจอดรถ หรอแหลงกำเนดมลพษตางๆ อยางนอย50 เมตร

-ตามแนวราบโดยรอบไมมกำแพงหรอสงกดขวางอนใดทมคณสมบตในการดดซบสารมลพษทตองการตรวจสอบไดอยางนอย 20 เมตร

-สงจากพนอยางนอย 1.5-2 เมตร และไมควรเปนบรเวณทมฝนมากเนองจากอาจมผลไปอดตนทางแพรกระจายของอากาศได

2. การตดตงอาจใชวธแขวนทเสา หรอตดกบตนไมกได3.ทงไวเปนเวลาตงแต 8 ชวโมง จนถง 1 เดอนกได ขนอยกบพารามเตอร

และวตถประสงคในการตดตามตรวจสอบคณภาพสงแวดลอม ควรมการบนทกสภาพอากาศในชวงทตดตามตรวจสอบคณภาพอากาศโดยใช Passive Sampler

4.เมอครบกำหนดตามระยะเวลาทตงไว (ตามคำแนะนำของบรษทผผลต)กนำกระดาษกรองใน Passive Sampler ออก โดยใชทคบและควรใสถงมอยางปองกนเกบกระดาษกรองใสถงซปปดผนกกนนำแนนหนา หรอใสขวดทมฝาปดผนกแนนแชเยนแลวนำไปวเคราะหตอในหองปฏบตการ


∑fløÇfiàÃøflÍ◊ìáÅÍáªøˆÅนำกระดาษกรองทเกบตวอยางคณภาพอากาศมาเตมสารละลายลงไปเพอ

ชะลางหรอทำปฏกรยากบสารมลพษในหลอดแกว เขยา แลวนำสารละลายในหลอดไปวเคราะหตอไป ซงอาจใชเครอง GC เครอง GC/MS หรอเครอง Spectrophotometerคาทวเคราะหไดจะมหนวยเปนคาเฉลยพพบ หรอพพเอมตอหนงหนวยเวลา

Ãèflã≤é èfl‘ãÚ∑fløćøÇ¨ÇÑ ∑êfl∫â´‘ã≤é Passive Samplerการตรวจวดกาซโดยใช Passive Sampler ตองมการใชอปกรณ

การเกบตวอยาง คอ Passive Sampler มราคาเรมตนของอปกรณเกบตวอยาง ประมาณ4,000 บาทตอตวอยาง สวนการตรวจวดครงตอไปสามารถเปลยนแผน Filter ไดโดยราคาประมาณ 4,000 บาทตอ 40 แผน นอกจากน ว ธ น ย งตองมการสงตวอยางทเกบไป วเคราะหตอยงหองปฏบตการซงหากทองถน มหองปฏบตการของตนเอง ทสามารถวเคราะหไดกคงไมมคาใชจายเพมเตมมากนก แตหากทองถนไมมหองปฏบตการทวเคราะหไดอาจจะตดตอไปยงหองปฏบตการทสามารถวเคราะหไดทอยใกลเคยง เชน สถาบนการศกษา หนวยงานของรฐ หรอบรษทเอกชนเปนตน โดยราคาคาวเคราะหประมาณ 2,000-4,000 บาทตอตวอยาง


∑fløćøÇ¨ÇÑ´∑êfl∫â´‘ã≤é’fløÅÍÅfl‘´‚´∫Ñ≥áÅÍàČ¿‘≥’¿(Colourimetric Method)

เปนวธทนยมใชกนมาอยางตอเนองตงแตอดตโดยอาศยหลกการคอเกบตวอยางอากาศโดยใชปมดดอากาศผานสารละลายทบรรจในหลอดเกบตวอยางกาซสารละลายจะทำปฏกรยากบกาซทจะตรวจวดแลวจะเกดการเปลยนสนำสของสารละลายไปเปรยบเทยบกบสมาตรฐานเพอหาความเขมขน ซงสารละลายทใชในการตรวจวดกาซแตละชนดจะแตกตางกนไป กาซมลพษทสามารถวดไดคอกาซซลเฟอรไดออกไซด กาซออกไซดของไนโตรเจน กาซคารบอนมอนอกไซดและกาซชนดอนๆ (สอบถามรายละเอยดไดจากบรษททจำหนาย)

ŸÆª∑øÙì∑fløà∑ç≥ćÑÇŸ‘èfl§1.ปมลมดดอากาศ2.ขวดบรรจสารละลาย3.สารละลายดดซบขนกบชนดของกาซมลพษทตองการเกบตวอยาง

ปม ปม

ขวดบรรจสาร ขวดบรรจสารขวดบรรจสาร

ปมแบบไซลง

ÇfiÊ¿∑fløà∑ç≥ćÑÇŸ‘èfl§ 1.เตมสารละลายทดสอบในหลอดทดสอบตามปรมาตรทกำหนดไว

ปดจกหลอดเกบตวอยางกาซใหแนน2.ทจกหลอดเกบตวอยางกาซจะมทออย 2 ทอ ทมความยาวไมเทากน


ปลายทอขนาดยาวจะจมอยในสารละลายทดสอบ สวนปลายทอขนาดสนจะอยเหนอผวของสารละลายทดสอบ

3. นำหลอดเกบตวอยางกาซมาตดกบปม โดยตอสายจากปลายทอบนจกดานทอยเหนอผวสารละลายทดสอบเขากบปม

4. เปดปมดดอากาศเขาหลอดสงเกตฟองอากาศจะเกดขนทปลายทอทจมอยในสารละลายทดสอบ

5.ปรบอตราการดดอากาศของปมใหเหมาะสม (ทำตามรายละเอยดของกาซแตละชนดทบรษทจดจำหนายอธบาย) โดยสงเกตทลกลอยของเครองวดปรบใหตรงกบระดบทตองการ

6.เมอครบระยะเวลาทกำหนด ปดปม ถอดหลอดเกบตวอยางกาซออกจากปม7.ถายสารละลายดดซบลงในขวดเกบตวอยาง และเกบรกษาในทเยน

โดยแชในถงนำแขง นำตวอยางสงเขาหองปฏบตการเพอวเคราะหตอไป

∑fløÇfiàÃøflÍ◊ìáÅÍáªøˆÅนำสารละลายดดซบทเกบตวอยางอากาศมาเตมสารเคมลงไปเพอทำ

ปฏกร ยากบสารมลพษในหลอดแกวเขยา แลวนำสารละลายในหลอดไปวเคราะหตอดวยเครอง Spectrophotometer คาความเขมขนทวเคราะหได จะมหนวยเปนคาพพบ หรอ พพเอม หรอ นำหนกของสารตอปรมาตรอากาศทสบเขา

ÇfiÊ¿ªøÍ‘Æ∑ćìปจจบนมบรษททคดทำวธน โดยไมตองนำไปวเคราะหตอในหอง

ปฏบตการ โดยทางบรษทไดเตรยมสารเคมไวเตมลงในสารละลายดดซบทเกบตวอยางไวในชดทดสอบ ซงเมอเกบตวอยางครบตามระยะเวลาทกำหนดแลวกใหนำมาใสขวดตวอยางจากนนเตมสารเคมลงไป (ตามรายละเอยดของบรษททผลต/จดจำหนาย) สารละลายจะเกดสขน จากนนจงนำไปเทยบความเขมขนกบแผนเทยบสทบรษทผผลต/จดจำหนายจดเตรยมไวในชดทดสอบ


Ãèflã≤é èfl‘ãÚ∑fløćøÇ¨ÇÑ ∑êfl∫â´‘ã≤é’fløÅÍÅfl‘´‚ ∫Ñ≥áÅÍàČ¿‘≥’¿การตรวจวดกาซโดยใชสารละลายดดซบ และเทยบส ตองมการใชอปกรณ

การเกบตวอยาง คอ ปมดดอากาศ และขวดเกบตวอยางและตองจดเตรยมสารละลายดดซบกาซทตองการตรวจวดดวย ซงคาใชจายในการจดหาปมดดอากาศและขวดเกบตวอยางจะอยประมาณ 5,000 บาทขนไปตามคณภาพของปมและขวดเกบตวอยาง สำหรบสารละลายดดซบนน โดยสวนใหญจะตองตดตอไปยงหองปฏบตการท สามารถวเคราะหไดเพ อจดเตรยมมาให และเม อเกบตวอยางแลวกจะตองสงสารละลายดงกลาวไปวเคราะหทหองปฏบตการซงหากทองถนมหองปฏบตการของตนเองทสามารถวเคราะหไดกคงไมมคาใชจายเพมเตมมากนกแตหากทองถนไมมหองปฏบตการทวเคราะหได อาจจะตดตอไปยงหองปฏบตการทสามารถวเคราะหไดทอยใกลเคยง เชน สถาบนการศกษา หนวยงานของรฐหรอบรษทเอกชน เปนตน โดยราคาคาวเคราะหประมาณ 2,000-4,000 บาทตอตวอยางอยางไรกตาม มบรษทบางแหงไดผลตสารละลายดดซบเปนแบบชดทดสอบซงจะมราคาประมาณ 4,000 บาทขนไป


á≥≥∂Ÿøì÷∑fløćfi´ćfl÷ćøÇ¨’Ÿ≥ÃÆÙæfl˜Ÿfl∑flÿ วนทตรวจสอบ:______________เวลา :_______ ผสำรวจ:_______________ _______________ :______________ ______________________

สถานทสำรวจ:_________________________________________________________________วตถประสงค:________________________________________________________________

แผนทสภาพโดยรอบ

สภาพอากาศรายละเอยด มาก ปานกลาง นอย หมายเหตสภาพเมฆบนทองฟาแสงแดด (จา)ลมพด (รนแรง)


อณหภมผลการตรวจวด ชดท 1 ชดท 2 สรป วธการ

oC oC oC เทอรโมมเตอรแบบกระเปาะ

การสรปผล:_________________________________________________________________

การตรวจวดพารามเตอรตางๆ พารามเตอร ชดท 1 ชดท 2 สรป วธการ

การสรปผล:______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

ผบนทก:_________________________________

หมายเหต:____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________


∑fløćfi´ćfl÷ćøÇ¨’Ÿ≥øÍ´Ñ≥à’¿‘§เสยง หมายถง พลงงานทเกดจากการสนสะเทอนของวตถ ทำใหอณของ

กาซในบรรยากาศเคลอนตวในรปของคลน เมอคลนเสยงเขาสหจะกระทบแกวหซงมลกษณะเปนผวหนงบางๆ กนอยระหวางหชนนอกและหชนกลางเสยงจะทำใหกระดกหเลก ๆ สามชนในหชนกลางสนสะเทอนและสงผานไปยงหชนใน ซงประกอบดวยขดวงแหวน 3 วง ภายในเปนสารนำคลนเสยง จะทำใหสารนำสนสะเทอนและรายงานสสมองทางเสนประสาท เราจงไดยนเสยงนนถาระดบพลงงานในการสนสะเทอนมมากกจะทำใหเกดเสยงดงมาก

มลพษทางเสยง หมายถง สภาวะท เสยงดงเกนปกตจนกอใหเกดความรำคาญ หรอเกดอนตรายตอระบบการไดยนของมนษยและสตว ดงนนการตดตามตรวจสอบระดบเสยงจงเปนขนตอนทสำคญอยางหนงของการประเมนอนตรายเสยงดง เพราะทำใหทราบวาเสยงทไดยนนนดงกเดซเบล และจะมอนตรายตอชมชนอยางไร เพอใหสามารถวางแผนการจดการคณภาพสงแวดลอมดานเสยงไดตอไป

การตดตามตรวจสอบระดบเสยง ปจจบนมวธการวดคอ ใชมาตรวดระดบเสยง ซงเปนวธการมาตรฐานของประเทศไทย อยางไรกตามมาตรวดระดบเสยงเปนอปกรณทมราคาคอนขางสง หากตองให อปท. ขนาดเลกจดซอกจะเกนกำลง เพ อแกไขปญหาท คาดวาจะเกดข นกบทองถ นดงกลาวกรมควบคมมลพษจงไดเสนอวธการตดตามตรวจสอบระดบเสยงอยางงายเพอเปนการเฝาระวงระดบเสยงของทองถน ซงหากระดบเสยงในทองถนเกดปญหากควรมการตดตามตรวจสอบระดบเสยงดวยวธทถกตองและแมนยำ


∑fløćfi´ćfl÷ćøÇ¨’Ÿ≥ÃÆÙæfl˜øÍ´Ñ≥à’¿‘§Ÿ‘èfl§§èfl‘

àªø¿‘≥àČ¿‘≥∑Ñ≥à’¿‘§Č¿èÃÆéÚàÃ‘วธนใชความรสกของผตรวจสอบทมทศนคตทเปนกลางและมการไดยน

อยางปกต ตดสนวาเสยงในทองถนมระดบเสยงใกลเคยงกบเสยงทเกดขนจากกจกรรมใด แลวนำมาเปรยบเทยบ ความดงของเสยงตามแผนภมดานลางน

∑fløªøÍà÷fiÚˆÅใหผตรวจสอบเปรยบเทยบเสยงทไดยนในบรเวณทตรวจวดกบเสยง

ทเคยไดยนจากกจกรรมตางๆ ตามแผนภม หากมเสยงดงใกลเคยงกบกจกรรมใดกแสดงวา เสยงนนมระดบเสยงเทากบกจกรรมนนๆ ตวอยางเชน ตรวจวดไดยนเสยงดงใกลเคยงกบเสยงทเคยไดยนบรเวณการจราจรทงทอย บรเวณทหางไกลการจราจร แสดงวา บรเวณใกลเคยงบรเวณนนจะตองมแหลงกำเนดมลพษเสยง ทกอใหเกดเสยงดงระดบใกลเคยงกบสภาพการจราจรบนทองถนนและจากแผนภมขางตนไดเปรยบเทยบเสยงการจราจรวามระดบเสยงอยประมาณ


70-90 เดซเบล ซงมระดบเสยงดงทอยในเกณฑอนตราย ดงนน ควรมการตรวจวดดวยวธมาตรฐานเพอทราบสถานการณปจจบน และเพอนำมาวางแผนปองกนและแกไขในการลดระดบเสยงทไดยนในทองถน

àªø¿‘≥àČ¿‘≥à’¿‘§∑Ñ≥∑flø˜‚´ÃÆ‘วธนมลกษณะเปนการทดลอง โดยจะใชผตรวจสอบอยางนอย 2 คน

ซงควรเปนบคคลทมทศนคตทเปนกลางและมการไดยนปกต ใหยนพดคยกนดวยระดบเสยงปกตในระยะหางประมาณหนงชวงแขนในบรเวณทตองการตรวจสอบระดบเสยง

∑fløªøÍà÷fiÚˆÅหากผตรวจสอบไมไดยนเสยงของกนและกน หรอไดยนแตฟงไมเขาใจ

แสดงวาบรเวณนนมเสยงดงเกนกวาหรอใกลเคยงกบระดบเสยงพดคยตามปกตซงจะประมาณ 50 เดซเบล และหากผทดสอบพดตะโกนแลวยงไมไดยน หรอไดยนแตฟงไมเขาใจ แสดงวาบรเวณนนมเสยงดงเกนกวาหรอใกลเคยงกบระดบเสยง90 เดซเบล ดงนน ควรมการตรวจวดดวยวธมาตรฐานเพอทราบสถานการณปจจบนและเพอนำมาวางแผนปองกนและแกไขในการลดระดบเสยงทไดยนในทองถน

ระดบเสยง กจกรรม30 เดซเบล เสยงกระซบ40 เดซเบล เสยงสนทนาตามปกต50 เดซเบล เสยงสนทนาทยนหางกนประมาณ 1 เมตร90 เดซเบล เสยงตะโกน110-120 เดซเบล เสยงดนตรรอค

Ã‚è÷ÒŸ∑fløćøÇ¨’Ÿ≥ÃÆÙæfl˜’fiè§áÇ´ÅéŸ÷Ÿ‘èfl§§èfl‘ ∑fl∑¢Ÿ§à’¿‘áÅÍ’fløŸÑÚćøfl‘ 95

∑fløćfi´ćfl÷ćøÇ¨’Ÿ≥∑fl∑¢Ÿ§à’¿‘áÅÍ’fløŸÑÚćøfl‘การจดการขยะมลฝอย หมายถง การดำเนนงานทเกยวของกบการควบคม

การทง การเกบชวคราว การรวบรวม การขนถายและการขนสง และการกำจดขยะมลฝอย โดยคำนงถงประโยชนสงสดทงในดานของสขภาพอนามย เศรษฐศาสตรวศวกรรมความสวยงาม การอนรกษส งแวดลอม การตดตามตรวจสอบกากของเสยและสารอนตราย จงเปนอกหน งกจกรรมในการตรวจสอบการจดการขยะมลฝอยของทองถนได โดยจะพจารณาถงความเหมาะสมในการจดการและโอกาสการปนเปอนสสงแวดลอม

ในอดตผลกระทบของขยะมลฝอยทมตอสงแวดลอมยงไมมากนก เนองจากปรมาณขยะมลฝอยมนอย ในขณะทปจจบนปญหาดานขยะมลฝอยไดทวความรนแรงทงในดานการเปนแหลงแพรเชอโรคตางๆ การปนเปอนแหลงนำ การกอปญหากลนเหมน ปญหานำเสยทมาจากการชะกองขยะมลฝอย รวมทงปจจบนยงมสารอนตรายทปะปนมากบขยะมลฝอยทวไป ซงกอใหเกดปญหาและความเสยงอนตรายตอสขภาพมนษย และผลกระทบตอสงแวดลอมเพมขนเปนทวคณ ดงนนการจดการขยะมลฝอยและสารอนตรายอยางถกตองตามหลกสขาภบาล จงเปนสงทจำเปนอยางยงเพอแกไขปญหา เหลานใหหมดไป

การจดการมลฝอยนนประกอบดวยหลายสวน คอ การคดแยกขยะมลฝอยการเกบขน รวบรวม ขนสงขยะมลฝอย และการกำจดขยะมลฝอย ซงมรายละเอยดดงน

1) ¡ÒÃ¤Ñ áÂ¡¢ÂÐÁÙÅ½ÍÂสวนใหญการคดแยกขยะมลฝอยในประเทศไทยนนมการแยกทแหลง

กำเนดเปน 2 ประเภทคอ ขยะมลฝอยแหง และขยะมลฝอยเปยก เทานน เนองจากมความสะดวกในการคดแยก และการจดการ ดงนน หากมการคดแยกขยะมลฝอย

Ã‚è÷ÒŸ∑fløćøÇ¨’Ÿ≥ÃÆÙæfl˜’fiè§áÇ´ÅéŸ÷Ÿ‘èfl§§èfl‘ ∑fl∑¢Ÿ§à’¿‘áÅÍ’fløŸÑÚćøfl‘96

เปนแบบขยะมลฝอยแหง และเปยกแลวนนกจะตองมถงรองรบขยะมลฝอยแยกประเภทเชนกน คอ ถงรองรบขยะมลฝอยแหง และถงรองรบขยะมลฝอยเปยก

2) ¡ÒÃà¡çºÃÇºÃÇÁ¢ÂÐÁÙÅ½ÍÂการเกบขนขยะมลฝอยนน เปนการนำขยะมลฝอยท เหลอทงจากกจกรรม

ตางๆ มาเกบรวบรวมไว เพอนำไปกำจดหรอรอทจะขนสงไปกำจดตอไปปจจบนการเกบรวบรวมขยะมลฝอยในประเทศไทย ใชวธการเกบขน

จากแหลงกำเนด โดยจะมรถเกบขนขยะมลฝอยจากหนวยงานทองถนมารบมลฝอยจากถงรองรบขยะมลฝอย ซงความถของการเกบรวบรวมขนอยกบมปรมาณขยะมลฝอยเกดขนในแตละวน ประเภทของขยะมลฝอยทเกดขน ซงหากเกดขนไมมากกอาจเกบวนเวนวนกได หรอตามแตสมควร อยางไรกตามหากขยะมลฝอยทเกดขนมกเปนขยะมลฝอยเปยกกไมควรกกเกบขยะมลฝอยไวเปนเวลานานๆเพราะอาจกอใหเกดสภาพทไมนาด เปนแหลงเพาะพนธเชอโรค และกลนเหมนได

3) ¡ÒÃ¢¹Êè§¢ÂÐÁÙÅ½ÍÂเป นข นตอนในการนำขยะม ลฝอยท ประชาชนนำมาจากแหล ง

กำเนดขยะมลฝอยมาใสไวทถงรองรบขยะมลฝอย ซงการขนสงขยะมลฝอยมอยหลายวธ เชน ใชแรงงานคน ใชรถเกบขนขยะมลฝอย เปนตน

-การใชแรงงานคนสำหรบเกบขนขยะมลฝอยไปกำจด เปนวธทใชกนตามชมชนชนบททไมมหนวยงานททำหนาทรบผดชอบในการจดการมลฝอยโดยสวนมากเปนหนาทของบคคลในแหลงกำเนดขยะมลฝอยนนๆ

- การใชรถเกบขนขยะมลฝอย เหมาะสำหรบชมชนเมองทมคนหนาแนนรถเกบขนขยะมลฝอยตองมทใสมลฝอยททนทานไมรวนำ มกระบะสง มฝาปดเพอปองกนขยะมลฝอยปลวออกเมอรถแลน ถาไมมฝาปดจะตองมตาขายคลมแทน


ลกษณะการขนสงขยะมลฝอยในชมชนเมองจะมความยงยากซบซอนมากกวาชมชนชนบท เนองมาจากความหนาแนนของบานพกอาศย เสนทางขนสงขยะมลฝอยปรมาณของขยะมลฝอย และประเภทของขยะมลฝอยจำนวนบคลากรท ขนขยะมลฝอยหรออปกรณในการขนสงขยะมลฝอย สถานทกำจดขยะมลฝอยเปนตน

4) ¡ÒÃ¡Ó¨Ñ ¢ÂÐÁÙÅ½ÍÂวธการกำจดขยะมลฝอยทใชตอเนองกนมาตงแตอดตจนถงปจจบน

มหลายวธ เชน นำไปกองทงบนพนดน นำไปทงลงทะเล หมกทำปย เผากลางแจงเผาในเตาเผาขยะ และฝงกลบอยางถกหลกวชาการ เปนตน การกำจดขยะมลฝอยดงทกลาวนน บางวธกเปนการกำจดทไมถกตองทำใหเกดภาวะเปนพษตอสภาพแวดลอม และมผลกระทบตอสขภาพของมนษย

ÇfiÊ¿∑flø∑›¨Ñ ¢‘Í÷‚ÅıŸ‘Č¿è¶‚∑◊ÅÑ∑Çfi≤fl∑flø ÃÇø÷¿ÅÑ∑ÉÙÍ´Ñ§ćèŸäªÚ¿é(1)ไมทำใหบรเวณทกำจดขยะเปนแหลงอาหาร แหลงเพาะพนธสตว

และแมลงนำโรคเชน แมลงวน ยง และแมลงสาบ เปนตน(2) ทำใหเกดการปนเปอนแกแหลงนำและพนดน(3) ไมทำใหเกดมลพษตอสงแวดลอม(4)ไมเปนสาเหตแหงความรำคาญ อนเนองมาจากเสยง กลน ควน

และฝนละอองดงนน วธการกองทงบนดน การนำไปทงทะเล รวมทงการเผากลางแจง

ถอวาเปนวธการกำจดขยะมลฝอยทไมถกตอง เพราะทำใหเกดปญหาภาวะมลพษตอสภาพแวดลอม สำหรบวธทยอมรบทวไปวาเปนวธการกำจดขยะมลฝอยอยางถกหลกสขาภบาลทใชอยในปจจบนม 3 วธ คอ วธการหมกทำปย วธเผาในเตาเผา


และวธการฝงกลบอยางถกหลกสขาภบาล4.1) ÇfiÊ¿◊÷Ñ∑Č›ªÆë‘ (Composting)วธการหมกขยะมลฝอยเพอทำปย อาศยกระบวนการทางชววทยาของ

จลนทรย ในการยอยสลายอนทรยวตถทมอยในขยะมลฝอย โดยเฉพาะจลนทรยพวกทตองการออกซเจน (Aerobic Bacteria) ภายใตสภาวะเหมาะสมในดานความชนอณหภม ปรมาณออกซเจน รวมทงอตราสวนระหวางคารบอนและไนโตรเจนผลผลตทไดเปนสารอนทรยทสลายแลวเปนผงหรอกอนเลกๆ สนำตาลทเรยกวาคอมโพสต (Compost) สามารถนำไปใชเปนสารปรบปรงคณภาพดน (Soil Condi-tioner)

การใชประโยชนของปยหมกทไดจะตองกำหนดเปาหมายทชดเจนวาจะใชประโยชน ของปยทไดในดานใด เพอจำหนายหรอใชประโยชนอนใดโดยเฉพาะการผลตเพอจำหนาย อาจจะประสบปญหาคอนขางมากในดานคณภาพของปยจะดอยกวาปยทจำหนายในตลาดรวมทงปญหาในดานราคา เนองจากผลผลตทไดจากการหมกมลฝอยนนมคาของสารอาหารไมเพยงพอ จงมคาเปนเพยงสารบำรงดน หากจะเปนปยจะตองเตมสารอาหารเขาไปแลวนำไปผสมกบกากตะกอนจากระบบบำบดสงปฏกล เปนตน ปญหาอกอยางของการหมกทำปย คอใชระยะเวลาในการกำจดยาวนานกวาวธการฝงกลบ หรอวธเผา ซงปญหาในดานเวลานจะสงผลตอการจดเตรยมพนทในสถานทกำจดตองมขนาดใหญและเหมาะสมดวย รวมทงวธนยงมปญหาดานกลนเหมน แมลง หนอน หรอเชอโรคซงจะสงผลกระทบตอชมชนในบรเวณโดยรอบ อกทงยงตองจดหาพนทหรอวธการอนๆ เพอกำจดวสดทไมสามารถยอยสลายได ซงแยกออกจากกระบวนการหมกและไมสามารถนำกลบมาใชใหมหรอใชประโยชนอนไดอก

4.2) ÇfiÊ¿∑fløàˆflãÚàćflàˆfl (Incineration)การเผากำจดมลฝอยโดยการใชเตาเผา หมายถง กระบวนการเผาไหมมลฝอย


ซงตองใชความรอนสง เพอไมใหเกดกลน ผลทไดจากการเผานอกจากจะสามารถลดปรมาณมลฝอยไดรอยละ 70-90 แลว ยงมกาซคารบอนไดออกไซด นำ เถา และกาซหรอสารอนๆ ปะปนมาขนอยกบชนดของมลฝอยทนำเขาเตาเผา ในการคดเลอกรปแบบ และขนาดของเตาเผาจะตองคำนงถงปรมาณและลกษณะสมบตของขยะมลฝอยตองมความชนไมสงเกนกวารอยละ 65 และมคาความรอนจากการเผาเกนกวา500 กโลแคลอรตอกรม รวมถงความพรอมของแหลงเงนทนทใชในการกอสรางการเดนระบบและการซอมบำรงรกษาซงสงกวาวธการกำจดอนๆ ทงนยงตองคำนงถงการควบคมปองกนผลกระทบสงแวดลอม โดยเฉพาะอากาศเสยทปลอยออกจากปลองระบายจงตองลงทนตดตงอปกรณควบคมสารมลพษและจะตองใหความเขมขนของสารมลพษอยภายใตมาตรฐานของทางราชการดวยซงการตดตงอปกรณดงกลาวยอมทำใหเงนลงทนของระบบสงเพมไปดวย

4.3) ÇfiÊ¿∑fløıÑ§∑Å≥Ÿ‘èfl§¶‚∑◊ÅÑ∑’Æ¢flæfi≥flÅ (Sanitary Landfill)การกำจดขยะมลฝอยโดยวธฝงกลบ เปนการนำขยะมลฝอยมาเทกองใน

พนททจดเตรยมไวแลว ใชเครองจกรเกลยและบดอดใหยบตวลง แลวใชดนกลบทบและบดอดใหแนนอกคร งหน ง หลงจากน นนำขยะมลฝอยมาเกล ยและบดอดอกเปนชนๆ สลบดวยชนดนกลบเพอปองกนปญหาในดานกลน แมลงนำฝนชะลางและเหตรำคาญอนๆ อนทรยสารทมอยในขยะมลฝอยจะถกยอยสลายตามธรรมชาตโดยจลนทรย สำหรบการตดตามตรวจสอบผลกระทบตอสงแวดลอมนนทบรเวณกนหล มฝงกลบจะมทอกระดกงเพอรองรบ และรวบรวมนำเสยทอาจเกดจากความชนของของเสยเอง นำทรวบรวมไดน เรยกวา นำชะ“Leachate” ซงจะตองนำไปบำบดกอนระบายออกสแหลงนำสาธารณะ นอกจากนยงตองมระบบระบายกาซทเกดขนจากการฝงกลบดวย

4.4) ÇfiÊ¿∑›¨Ñ ¢‘Í÷‚ÅıŸ‘á≥≥ŸÒèÚ¥นอกเหนอจากวธการกำจดมลฝอยทง 3 วธดงกลาว ยงมวธการอนๆ


ในการกำจดขยะมลฝอย ไดแก(1) การลดปรมาณจากแหลงกำเนด ไดแก การเลอกใชสนคาซงสามารถ

ใชซำไดหลายครง เชน ผาออมเดกทเปนผา ตะกราหวาย เปนตน การเลอกซอสนคาขนาดใหญ เพอทดแทนการซอสนคาชนเลกหลายๆ ชนในปรมาณทเทากนเชน ผงซกฟอกกลองใหญ การผลตหรอเลอกใชสนคาทมอายการใชงานไดยาวนานเชน วสดไมใชงานไดนานกวากระดาษหรอพลาสตก และโครงการรณรงคใหประชาชนชวยลดปรมาณการบรโภคสนคาฟมเฟอย

(2)การนำกลบไปใชใหม เปนการคดแยกหรอเลอกวสดท ม ค าหรอมประโยชน เพอนำกลบไปผลตใหม เชน กระดาษสำนกงาน หนงสอพมพเกาพลาสตก แกว โลหะตางๆ เปนตน จะชวยลดปรมาณมลฝอยทตองนำไปกำจดและชวยลดคาใชจายในการกำจดดวย

(3) การคดแยกขยะมลฝอยทเปนพษ และอนตราย ควรจดทำเปนโครงการรณรงคใหประชาชนชวยคดแยกขยะมลฝอยทเปนพษ และอนตรายออกจากขยะมลฝอย ขยะมลฝอยท เปนพษและอนตรายเหลาน เชน ถานไฟฉายหลอดฟลออเรสเซนต กระปองยาฆาแมลง กระปองส และกระปองตวทำละลาย

(4)วธการกำจดแบบผสมผสาน เปนการดดแปลงนำวธกำจดมลฝอยทกลาวมาแลวขางตน ผสมใชงานตามความเหมาะสมของแตละทองถน เพอเพมประสทธภาพในการจดการขยะมลฝอยใหสงข น วธกำจดแบบผสมผสานอาจประกอบดวยวธการ เชน การลดปรมาณจากแหลงกำเนดใชรวมกบการนำมลฝอยกลบไปใชใหม การนำขยะมลฝอยกลบไปใชใหมใชรวมกบการคดแยกขยะมลฝอยทเปนพษ และอนตราย การคดแยกขยะมลฝอยทเปนพษและอนตรายใชรวมกบการกำจดโดยวธฝงกลบ หรอวธหมกทำปยหรอวธการเผาในเตา เปนตน

ในการตดตามตรวจสอบการปนเปอนของกากของเสยและสารอนตราย


สสงแวดลอมนน มหลายวธซงอาจจะเปนการตรวจวดคณภาพนำจะพจารณาในประเดนของการจดการและการกำจดขยะมลฝอยกได สำหรบการตดตามตรวจสอบการปนเปอนของกากของเสยและสารอนตรายตอสงแวดลอมอยางงายทแนะนำนนคอ การตรวจสอบการจดการและการกำจดขยะมลฝอยโดยการสงเกตและการประเมนเปนสำคญ โดยมงเนนถงความเหมาะสมของการจดการกากของเสยและสารอนตรายในทองถนทมอยในปจจบน ซงรวมไปถงความเหมาะสมของระบบกำจดทใชอย ซงแมวาในบางพนทจะใชระบบกำจดกากของเสยและสารอนตรายทถกตองแลวยงคงตองประเมนถงประสทธภาพ ของระบบทม

ดงนน เพอใหการตดตามตรวจสอบกากของเสยและสารอนตรายนเปนการตรวจสอบทมประสทธภาพทงในสวนของระบบการจดการ ขยะมลฝอยกากของเสยและสารอนตรายรวมทงโอกาสการปนเปอนตอสงแวดลอม โดยไดจดทำตารางตรวจสอบและแบงออกเปน 7 สวน ในการนำไปใชงานนนแตละทองถนสามารถเลอกการตรวจสอบในแตละหวขอไดตามวตถประสงคในการตรวจสอบโดยการตรวจสอบแตละสวนน นสามารถแยกประเมนการจดการขยะมลฝอยไดตามประเดนท แตละทองถ นสนใจ เชน ทองถ นท ม เพยงการคดแยกรวบรวมและเกบขนขยะมลฝอยแลวนำไปกำจดททองถนอน สามารถแยกประเมนการตรวจสอบเฉพาะการคดแยก รวบรวมและเกบขนขยะมลฝอยได โดยไมตองทำการประเมนทกหมวด หรอทองถนทมการรบขยะมลฝอยจากพนทอนมาฝงกลบในสถานท ฝ งกลบของตน สามารถเลอกหมวดในการตดตามตรวจสอบในภาพรวมได โดยยกเวนวธการกำจดขยะมลฝอยกรณเตาเผาขยะมลฝอย เปนตน


* การคดแยก รวบรวมและเกบขนขยะมลฝอย* สถานทกำจดมลฝอยโดยทวไป* วธการกำจดขยะมลฝอยกรณฝงกลบขยะมลฝอย* วธการกำจดขยะมลฝอยกรณเตาเผาขยะมลฝอย* สภาพแวดลอมโดยรอบสถานทกำจดขยะมลฝอย (แหลงนำผวดน)* สภาพแวดลอมโดยรอบสถานทกำจดขยะมลฝอย (แหลงนำใตดน)* สภาพแวดลอมโดยรอบสถานทกำจดขยะมลฝอย (คณภาพอากาศ)

∑fløáªøˆÅ- หากตอบ ใชทงหมด แสดงวา สถานทกำจดของทองถนมการดำเนนการ

ทดและถกสขลกษณะมโอกาสเกดการปนเปอนของสารมลพษสสงแวดลอมคอนขางนอย

- หากตอบ ไมใชทงหมด แสดงวา สถานทกำจดของทองถนมการดำเนนการ

การคดแยกและรวบรวมขยะมลฝอยจากแหลงกำเนด

การดำเนนการ ตรวจสอบ ใช ไมใช

1. ทองถนมการคดแยกขยะมลฝอยโดยไดจดเตรยมถงขยะมลฝอยแบบระบบขยะเปยก ขยะแหง และขยะอนตราย2. พบเหนขยะมลฝอยพอดหรอนอยกวาปรมาตรถงขยะมลฝอย3.ไมพบขยะมลฝอยกองทงตามสถานทสาธารณะ ซงไมใชบรเวณทวางถงขยะ หรอจดรวบรวมขยะ4.การเกบขนขยะมลฝอยมการแยกเกบตามประเภทของขยะมลฝอย5. ไมพบเหนขยะมลฝอยตกคางในแตละวน6. ไมพบเหนการตกหลนของขยะมลฝอยและนำชะมลฝอยตามพนถนน7. ไมพบเหนพนกงานคยเขยขยะมลฝอยในรถเกบขน


ทไมดและไมถกสขลกษณะ มโอกาสเกดการปนเปอนของ สารมลพษสสงแวดลอมคอนขางมาก

- หากตอบ ไมใชในบางขอ สามารถประเมนผลในแตละขอไดดงน

การค ดแยกขยะม ลฝอยจากแหล งกำเนดจะสงผลใหมการคดแยกขยะท สามารถนำกล บไปใช ใหม ได ออกจากขยะทไมสามารถนำไปใชใหมซงตองนำไปกำจด ทำใหปรมาณขยะทตองนำไปจดการ และกำจดนนมปรมาณลดลง รวมทงลดการปนเปอนของสารอนตรายจากขยะอนตรายสขยะมลฝอยทวไป

ปรมาณขยะมลฝอยทตองนำไปกำจดมจำนวนมาก ทำใหคาใชจายในการจดการขยะมมลคาสงกวา เมอมการคดแยกขยะ ซงหากมการคดแยกขยะแลวขยะทสามารถนำกลบไปใชใหมไดจะถกแยกออก ทำใหปรมาณขยะโดยรวมปรมาณลดลง และหากไมมการคดแยกขยะอาจมการปนเปอนของสารอนตรายจากขยะอ นตรายส ขยะม ลฝอยทวไปได

ทองถนมการจดการการรวบรวมขยะทดถงรองรบขยะมลฝอยมจำนวนเพยงพอตอปรมาณขยะมลฝอยทเกดข นในทองถน

2. ทองถนมการจดการการรวบรวมขยะทยงไมดพอ ถงรองรบขยะมลฝอยมจำนวนนอยกวาปรมาณขยะมลฝอยทเกดข นในทองถ น อาจมขยะกองในบรเวณทวางถงขยะมลฝอย ซงกอใหเกดแหลงเพาะพนธแมลงนำโรคตางๆเกดการปนเปอนของนำชะขยะไปยงสงแวดลอมโดยรอบ เกดกลนเหมนและสภาพทไมนาด รวมทงเกดการปลวฟ งกระจายของขยะมลฝอยส บรรยากาศได

ขอ การประเมน ใช ไมใช1.


ทองถนมการจดการการรวบรวมขยะทดถงรองรบขยะมลฝอยมจำนวนเพยงพอตอปรมาณขยะมลฝอยท เกดข นในทองถ นและประชาชนในทองถ นมความร ความเขาใจดตอโทษของขยะมลฝอย โดยไมท งขยะมลฝอยในบร เวณสถานท สาธารณะนอกเหนอบรเวณทวางถงขยะมลฝอย

ทองถนมการจดการการรวบรวมขยะทยงไมดพอ โดยถงรองรบขยะมลฝอยมจำนวนนอยกวาปรมาณขยะมลฝอยทเกดขนในทองถนและ/หรอประชาชนในทองถ นมความร ความเขาใจทไมเพยงพอในโทษของขยะมลฝอยทำใหมการทงขยะมลฝอยนอกเหนอบรเวณทวางถงขยะมลฝอย ซงอาจกอให เ ก ด แหล ง เ พ า ะพ นธ แ มล งนำโรคต างๆ เก ดกล น เหม นและสภาพท ไม น าด รวมท ง เก ดการปลวฟ งกระจาย ของขยะมลฝอยสบรรยากาศ ได

การเกบขนขยะมลฝอยมการแยกเกบตามประเภทของขยะมลฝอย ชวยใหการจดการขยะมลฝอยเปนไปอยางมระเบยบลดปรมาณขยะมลฝอยทตองนำไป กำจดเนองจากขยะมลฝอยแหงบางสวน สามารถ นำกลบไปใชใหมได รวมทงลดการปนเปอนของสารอนตราย จากขยะอนตรายสขยะฝอยทวไป

ปรมาณขยะมลฝอยทตองนำไปกำจดมจำนวนมาก ทำใหเสยคาใชจายสง และอาจมการปนเปอนของสารอนตรายจากขยะอนตรายสขยะมลฝอยทวไปได


4.



6.

ทองถนมการจดการเกบขนขยะมลฝอยทดการจดการในดานเกบรวบรวมมความเหมาะสม ทงในดานความถในการจดเกบ จำนวนรถและพนกงานในการจดเกบ มความเหมาะสม

ความถในการเกบรวบรวมขยะมลฝอยไมเหมาะสม ทำใหมขยะมลฝอยเหลอตกคาง อาจเปนแหลงเพาะพนธแมลง เกดการปนเปอนของนำชะขยะไปยงสงแวดลอมโดยรอบ หรอมการคยเขยของสตวตางๆ ทำใหเกดภาพทไมนาด

ม ระบบการเก บขนขยะมลฝอยท ด เร มต งแตพนกงานเกบขน และรถทใชในการเกบขนมความเหมาะสม

ระบบการจดการเกบขนขยะมลฝอยยงไมดอาจเนองจากพนกงานไมใสใจในการเกบขน ทำใหมขยะมลฝอยตกหลนหรอรถทใชในการเกบขนอยในสภาพทไมเหมาะสม เชน มขนาดเลกเกนไปหรอชำรดมรร ว ทำใหขยะมลฝอยตกหลนระหวางการเกบขน

พนกงานมระเบยบวนยในการเกบขยะมลฝอยหรอในกรณท มการแยกขยะมลฝอยอยแลว แสดงวาการแยกขยะมลฝอยเปนไปอยางมประสทธภาพทำใหไมตองมการคดแยกหรอคยเขยในรถ

7. การคดแยกขยะมลฝอยไมมประสทธภาพหรอไมมการคดแยก และพนกงานยงไมมระเบยบวนยในการเกบขนซงอาจกอใหเกดปญหาการตกหลนขยะและปญหารถตดเนองจากกดขวางการจราจรได


1. สถานทกำจดขยะมลฝอยอยหางจากชมชนไมนอยกวา 1 กโลเมตร2. สถานทกำจดขยะมลฝอยตงอยหางจากแนวเขตโบราณสถาน ตาม พ.ร.บ. โบราณวตถ ศลปวตถ และพพธภณฑสถานแหงชาต3.มการลางลอรถบรรทกมลฝอยภายในบรเวณสถานทกำจดขยะมลฝอยกอนออกนอกพนท4. มบอพกขยะมลฝอย5.ไมพบเหนกองขยะมลฝอยปลวในสถานทกำจดขยะมลฝอยหรอกองทงไวใน บรเวณทไมใชบอพกขยะมลฝอย หรอหลมฝงกลบขยะมลฝอย6. ไมพบเหนแมลงวน หรอสตวกดแทะจำนวนมากในสถานทกำจดขยะมลฝอย7. มการคดแยกกากของเสยอนตรายแยกกบขยะมลฝอยทวไป8.มการนำกากของเสยอนตรายหลงการคดแยกแลวจดเกบรวมกนไวในภาชนะบรรจ มฝาปดปองกนการปนเปอนสสงแวดลอม รอการนำไปกำจดตอไป9. มระบบระบายนำฝนออกนอกพนท10. มระบบรวบรวมนำชะมลฝอยจากบอพกขยะมลฝอยไปสระบบบำบดนำเสย11. มระบบบำบดนำชะมลฝอย12.ระบบบำบดนำชะมลฝอยมการเดนระบบบำบดนำเสย(สงเกตจากมการเปดเครองเตมอากาศ หรอถามจากผดแลสถานทกำจดขยะมลฝอย) และมเจาหนาทควบคมระบบคอยควบคมการทำงาน13.มการตรวจสอบคณภาพนำกอนระบายสแหลงนำ(สงเกตจากขอมลการตรวจวดทบนทกไว) และผลการตรวจวดมคาอยในเกณฑมาตรฐานทกครง

14. มการปลกตนไมโดยรอบพนทสถานทกำจดขยะมลฝอยเพอปองกนการฟงกระจายของกลนและฝนละออง

สถานทกำจดมลฝอยโดยทวไป การดำเนนการ ตรวจสอบ

ใช ไมใช


การแปรผล-หากตอบ ใชทงหมด แสดงวา สถานทกำจดของทองถน มการดำเนนการ

ทดและถกสขลกษณะ มโอกาสเกดการปนเปอนของสารมลพษสสงแวดลอมคอนขางนอย

-หากตอบ ไมใชทงหมด แสดงวา สถานทกำจดของทองถนมการดำเนนการทไมดและไมถกสขลกษณะ มโอกาสเกดการปนเปอนของสารมลพษ สสงแวดลอมคอนขางมาก



2.

ทตงของสถานทกำจดมความเหมาะสมคอ ไมอยใกลชมชนจนเกนไป ทำใหชมชน มโอกาสในการรบผลกระทบจาก สถานทกำจดขยะมลฝอยนอย

สถานทกำจดขยะมลฝอยอยใกลชมชนมากเกนไป ทำใหชมชนมโอกาสไดรบผลกระทบจากสถานทกำจด คอนขางสง

ทตงของสถานทกำจดมความเหมาะสมโดยสถานทกำจดไมควรตงอยใกลสถานสำคญหรอสถานททองเทยว เนองจากอาจกอใหเกดทศนยภาพทไมนาด

ท ต งของสถานท กำจ ดไมเหมาะสมเนองจากตงอยใกลสถานทสำคญหรอสถานททองเท ยวมากเกนไป อาจกอใหเกดทศนยภาพทไมนาด และการวงรถเกบขนอาจกอปญหาดานการจราจรซงจะสงผลเสยตอการทองเทยว

มมาตรการในการจดการท ด ทำใหไมมขยะมลฝอย กล นเหมนหรอเชอโรคตดไปกบลอรถ ทำใหรถเกบขนไมเปนท นารงเกยจ และกอใหเกดภาพลกษณะทด

อาจมขยะมลฝอยหรอเชอโรคหรอสารมลพษตางๆ ตดไปกบลอรถบรรทกจะทำใหขยะมลฝอยปนเปอนไปสสงแวดลอมได

3.



5.

มการจดเตรยมสถานทอยางเหมาะสมทำใหการจดเกบขยะมลฝอยถกสขลกษณะไมเกดการปนเปอนของขยะสสงแวดลอมขยะไมฟงกระจาย และไมกอใหเกดทศนยภาพทไมดในบรเวณสถานทกำจด

ขยะมลฝอยจะปลวฟ งกระจายไปท วซ งอาจกอใหเก ดการปนเป อนไปส สงแวดลอมได

มการจดเกบขยะมลฝอยทดมบอพกขยะมลฝอยมขนาดพอเหมาะกบขยะมลฝอยทนำมาพก

ขยะมลฝอยจะปลวฟ งกระจายไปท วซงอาจกอใหเกดการปนเปอนไปสสงแวดลอมได แตในกรณท มบอพกขยะมลฝอยแสดงวา บอพกมขนาดเลกไมสามารถรองรบขยะมลฝอยไดเพยงพอ

มการจดการสถานทกำจดอยางถกสขลกษณะ หรอมการจดเกบขยะมลฝอยทด ทำใหไมเปนแหลงอาหารหรอเพาะพนธของสตวตางๆ

มโอกาสเกดการปนเปอนของเชอโรคสสงแวดลอมไดงาย

6.

มการจดการขยะมลฝอยกอนการกำจดทด ทำใหการจดการขยะมลฝอยงายขนเนองจากสามารถดำเนนการกำจดไดอยางเหมาะสมกบประเภทของขยะ และลดการปนเป อนของสารอ นตรายจากขยะอนตรายสขยะมลฝอยทวไป

เกดการปนเปอนของสารอนตรายตางๆสสงแวดลอมได

7.

8. มการจดเกบขยะมลฝอยกอนการกำจดทดไมกอใหเกดการปนเปอนของสารอนตรายตอคมอสงแวดลอม

เกดการปนเปอนของสารอนตรายตางๆสสงแวดลอมได



10.

มการจดการทด ปองกนการเกดนำทวมขงในสถานทกำจด และเปนการชวยลดปรมาณนำชะขยะมลฝอย

อาจเกดนำทวมในสถานท กำจด และปรมาณนำชะขยะมลฝอยจะมปรมาณมาก เพ มภาระในการบำบดนำเสยและอาจปนเปอนสแหลงนำทงนำผวดนและนำใตดน

มการจดการเกยวกบนำชะขยะมลฝอยทดโอกาสทจะกอใหเกดผลเสยดานสงแวดลอมทงภายในและภายนอกสถานทกำจดไดนอย

นำชะทเกดจากขยะมลฝอยจะปนเปอนสแหลงนำ ซงกอใหเกดการปนเปอนของนำชะขยะมลฝอย ตอสงแวดลอมได

มการจดการนำชะมลฝอยทเหมาะสมและไมกอใหเกดมลพษตอสงแวดลอมภายนอกได

หากนำชะขยะมลฝอยระบายสแหลงนำโดยไมมการบำบดกอนซ งกอใหเกดการปนเป อน ของนำชะขยะมลฝอยตอสงแวดลอมได

11.

มการจดการนำเสยทดนำเสยทเกดจากสถานทกำจดขยะมล ฝอยไมกอใหเกดผลเสยตอสงแวดลอม

ถงแม จะม การก อสร างระบบบำบ ดนำเสยแต ไมมการเดนระบบบำบดหรอไมมผดแลทมความรความเขาใจกทำใหประสทธภาพในการบำบดไมเพยงพอตอการบำบดนำเสยใหมคณภาพดไมกอใหเกดการปนเปอนของนำชะ ขยะมลฝอย ตอสงแวดลอมได

12.

13. มการจดการนำเสยท ด การบำบดนำเสยมประสทธภาพ ไมกอใหเกดการปนเป อนของนำชะขยะมลฝอยตอสงแวดลอม ได

หากไม ม การตรวจสอบค ณภาพน ำจะทำใหไมทราบ ถงประสทธภาพของระบบบำบดได รวมท งไมทราบถงคณภาพนำทระบายออกไปวากอให


ขอ การประเมน ใช ไมใช

เกดผลกระทบ ตอสงแวดลอมภายนอกมากนอยเพยงไร และมผลกระทบตอคณภาพชวตอยางไร พารามเตอรนำสำคญท ควรมการตรวจสอบ ไดแกความเปนกรด-ดาง อณหภม บโอด และโลหะหนกตางๆ เชน ปรอท แคดเมยมตะก ว โครเมยม เปนตน หากมการตรวจสอบคณภาพนำแตมพารามเตอรไมอย ในเกณฑมาตรฐานกควรมการเรงปรบปรงประสทธภาพของระบบบำบดเพ อใหคณภาพนำอย ในเกณฑมาตรฐานทงหมด

มมาตรการในการลดผลกระทบท ดเปนการปองกนการฟงกระจายของขยะมลฝ อยออกสสงแวดลอมภายนอกและชวยใหมทศนยภาพทด

อาจมขยะมลฝอยปลวออกนอกสถานทกำจดกอใหเกดความรำคาญแกผ ท อย อาศยใกลเคยง เปนการแพรเช อโรคส สงแวดลอม และกอใหเกดทศนยภาพทไมนาด

14.


วธการกำจดขยะมลฝอย กรณฝงกลบขยะมลฝอย

1.สถานทฝงกลบเปนพนทดอนหากเปนพนทลมทมโอกาสเกดนำทวมฉบพลนหรอน ำปาไหลหลากตองมมาตรการปองกนแกไข2.พนของหลมฝงกลบขยะมลฝอยมดนเหนยวอดแนน 0.6-0.9เมตรหรอวสดกนซมทมอตราการซมนำตำ อยางนอยประมาณ107ซม./วนาท3.มระบบรวบรวมนำชะมลฝอยใตหลมฝงกลบและนำไปบำบดทระบบบำบดนำเสย4. มระบบระบายกาซจากหลมฝงกลบ5.มการฝงกลบขยะมลฝอยทเขามาในพนททกวนดวยดนหนาไมนอยกวา 15 ซม.6.ไมพบเหนกากของเสยอนตรายปะปนอยในขยะมลฝอยทนำมากำจด7. มบอสงเกตการณหรอบอนำตนบรเวณโดยรอบหลมฝงกลบเพอใชในการตดตามตรวจสอบการปนเปอนของนำชะมลฝอยตามแหลงนำใ ตดนในทศทางลาดเอยงลงของการไหลนำใตดน 2บอ และลาดเอยงขน 1 บอ8. มการตรวจสอบคณภาพนำใตดนจากบอสงเกตการณอยางนอยปละ 2 ครง คอ ในฤดแลงและฤดฝน(สงเกตจากขอมลการตรวจวดทบนทกไว)9.ผลการตรวจสอบคณภาพนำใตดนจากบอสงเกตการณมคาอยในเกณฑมาตรฐานทกครง (สงเกตจากขอมลการตรวจวดทบนทกไว)




10.มการตดตามตรวจสอบคณภาพนำผวดนทรองรบนำทงจากระบบบำบดนำเสยอยางนอย 2 จดคอตนนำและเหนอนำของจดระบายนำทง ประมาณ 50 -100 เมตร11. ผลคณภาพนำผวดนทตรวจสอบทง 2 จดมคาไมตางกนมากนก12.ระดบบนสดของหลมฝงกลบมการใชดนกลบทบและบดอดปดผวหนาดน มความหนาไมนอยกวา 50 ซม.13. มการสรางทศนยภาพทสวยงามบรเวณหลมฝงกลบทปดแลว

∑fløáªøˆÅ-หากตอบ ใชทงหมด แสดงวา สถานทกำจดของทองถนมการดำเนนกา

รทดและถกสขลกษณะ มโอกาสเกดการปนเปอนของสารมลพษสสงแวดลอมคอนขางนอย

- หากตอบ ไมใชทงหมด แสดงวา สถานทกำจดของทองถนมการดำเนนการทไมดและไมถกสขลกษณะ มโอกาสเกดการปนเปอนของสารมลพษสสงแวดลอมคอนขางมาก



มการวางแผนการจดการทด เพอปองกนปญหาทอาจเกดขนเมอเกดนำทวม

พนทกำจดขยะมลฝอย หากเปนพนทลมจะมโอกาสเกดนำทวม ฉบพลนหรอนำปาไหลหลาก หากไมมการวางแผนการจดการท เหมาะสมอาจกอใหเกดปญหานำทวมทำใหเกดการปนเปอนของขยะมลฝอยตอสงแวดลอมโดยรอบไดดงนนหากเปนพนทลมตองมแผนการในการปองกนลวงหนา

มการจดการทด ปองกนการปนเปอนของนำชะขยะมลฝอยลงสแหลงนำใตดน

อาจเกดปญหาการปนเปอนของนำชะขยะมลฝอยลงสแหลงนำใตดนกอใหเกดมลพษตอสงแวดลอม

มการจดการนำชะมลฝอยทด ทำใหนำชะมลฝอยทเกดขนไมร วไหลลงไปปนเปอนสสงแวดลอมภายนอก

ไมมการจดการนำชะมลฝอย ทำใหนำ ชะมลฝอยอาจไหลไปทวบรเวณซงจะปนเปอนลงสแหลงนำธรรมชาตกอใหเกดมลพษทางนำได

ม ม า ต รก า รป อ ง ก น ผลกร ะทบสงแวดลอม อยางเหมาะสมเนองจากการฝงกลบ จะมกาซเกดขนจงตองมมาตรการ ในการจดการ

หากกาซทเกดขนมจำนวนมากและไมมระบบ ระบายกาซ อาจกอใหเกดการตดไฟหรอระเบดได

เปนการฝงกลบอยางถกสขลกษณะปองกนไมใหมแมลงมาวางไขและสตวกดแทะมาอยอาศย

หากไมกลบหนาดนทกวนจะเปนแหลงเพาะเชอหรอแหลงอาหารของสตว ตางๆและหากกลบด นไม หนาพออาจมสตวคยเขยขยะมลฝอยขนมาได


2.

3.

4.

5.


ขอ การประเมน ใช ไมใช

6.

7.

8.

9.

10.

มการจดการคดแยกมลฝอยทดทำใหการกำจดมลฝอยทำไดงายและเหมาะสม

อาจกอใหเกดอนตรายจากขยะอนตรายทปนเปอนอยและการเลอกวธการกำจดอาจไมเหมาะสมกบ ลกษณะของขยะมลฝอยนนๆ

มการตดตามเฝาระวงผลกระทบดานสงแวดลอม ทำใหทราบวานำใตดนถกปนเปอนจากนำชะมลฝอยหรอไมจะไดวางมาตรการการจดการไดอยางเหมาะสม

ไมมการเฝาระวงผลกระทบสงแวดลอมทำใหไมทราบวา มการปนเปอนของนำชะมลฝอยลงสแหลงนำใตดน กอใหเกดมลพษทางนำได และไมสามารถวางแผนการจดการทเหมาะสมได

มการตดตามเฝาระวงผลกระทบดานส งแวดลอม อยางตอเน องและสมำเสมอ ทำใหทราบวาคณภาพนำใตดนมการเปลยนแปลงหรอไมหากมการเปลยนแปลงแสดงวาอาจเกดการปนเป อนจากนำชะขยะมลฝอยและสามารถวางแผนการจดการตอไปได

ไมมการเฝาระวงผลกระทบดานสงแวดลอมทำใหไมมมาตรการจดการหรอปองกนทำใหมโอกาสท จะกอใหเกดมลพษทางนำได

น ำใต ด นม ค ณภาพอย ในเกณฑท เหมาะสมไม ได ร บการปนเป อนจากนำชะมลฝอย

คณภาพนำใตดนเสอมโทรมลง อาจเนองจากการปนเปอนของนำชะมลฝอย

มมาตรการต ดตามผลกระทบด านสงแวดลอม ทเหมาะสมทำใหสามารถเฝาระวง รกษาคณภาพนำผวดนบรเวณสถานทกำจดไดเปนอยางด

ไมมมาตรการตดตามตรวจสอบผลกระทบทอาจเกดจากสถา นทฝงกลบทเหมาะสมซงอาจกอใหเกดผลกระทบดานสงแวดลอมได



12.

13.

ไมมการปนเปอนจากสถานทกำจดลงสแหลงนำผวดน

อาจเกดการปนเปอนจากสถานทกำจดลงสแหลงนำผวดน ทำใหแหลงนำผวดนมความเสอมโทรมลง

การฝงกลบเปนไปอยางถกสขลกษณะปองกนการขดคยของสตวหรอการชะลางจากนำฝนไดด

ขยะทถกฝงกลบอาจถกสตวขดคยขนมาหรอดนทฝงกลบอาจถกชะลางโดยนำฝนทำใหขยะมลฝอยโผลขนมาอก

มการจดการพนทบรเวณหลมฝงกลบทดซงอาจนำมาใชประโยชนไดในอนาคต

ไมมการจดการบรเวณสถานทฝงกลบอยางเหมาะสม ทำใหสญเสยพ นท โดยเปลาประโยชน


1. มการคดแยกพลาสตก โลหะ หรอกากของเสยอนตรายตาง ๆออกจากขยะมลฝอยกอนนำเขาเตาเผา2. เตาเผาขยะมลฝอยมชองเผา 2 ชองคอ ชองเตาเผาสวนปฐมภมซงใชเผาขยะมลฝอยและชองเตาเผาสวนทตยภมซงชวยใหเกดการเผาไหมทสมบรณ3. อณหภมในชองเตาเผาสวนทตยภมในชวง 800-1,000 องศา-เซลเซยส4. มระบบการกำจดและปองกนขเถาบนตอจากชองเตาเผาสวนทตยภม เชน ระบบการพนนำ เปนตน5.ระบบการกำจดขยะมลฝอย ระบบบำบดอากาศ และการปองกนขเถาบน ของเตาเผาขยะมลฝอยเปดใชงานทกครง รวมทงมคนดแลอยางใกลชดระบบการกำจดและปองกนขเถาบน6. เมอสงเกตปลายปลองเตาเผาขณะเผาไมพบควนดำลอยออกมา7.สำหรบขเถาทเกดขนหลงจากการเผาไหมมภาชนะรองรบทมดชดรอการนำไปกำจด8.มการตรวจวดคณภาพอากาศทระบายออกจากปลองเตาเผาขยะมลฝอยอยางนอยปละ 1-2 ครง9.ผลการตรวจวดคณภาพอากาศทระบายออกจากปลองเตาเผาขยะมลฝอยมคาอยในเกณฑมาตรฐาน10. ไมเหนขเถาจากเตาเผาขยะมลฝอยตกตามพนตามใบไมหรอเหนฝนขเถาลองลอยอยในอากาศบรเวณพนทโดยรอบ

วธการกำจดขยะมลฝอย กรณเตาเผาขยะมลฝอย การดำเนนการ ตรวจสอบ

ใช ไมใช


∑fløáªøˆÅ-หากตอบ ใชทงหมด แสดงวา สถานทกำจดของทองถนมการดำเนนการ


-หากตอบ ไมใชทงหมด แสดงวา สถานทกำจดของทองถนมการดำเนนการทไมดและไมถกสขลกษณะ มโอกาสเกดการปนเปอนของสารมลพษสสงแวดลอมคอนขางมาก



2.

มการคดแยกขยะมลฝอยซงสามารถเผาไหมไดออกจากขยะมลฝอยท เผาไหมไมได ทำใหปรมาณขยะมลฝอยทตองนำไปกำจดมปรมาณนอย คาใชจายในการกำจดตำ และทำใหเตาเผามอายการใชงานทเหมาะสม

ไมมการจดการขยะมลฝอยกอนการกำจดท เหมาะสม ทำใหปรมาณขยะท ไมสามารถเผาไหมไดจะถกเขาส เตาเผาทำใหสนเปลองคาใชจายในการเผาขยะสงนอกจากน ขยะอ นตรายท ปนเป อนสามารถกอใหเกดความเสยหายกบเตาเผาและการปลอยอากาศเส ยท เน องมาจากขยะอนตรายตอสงแวดลอมได

3.

เตาเผามความเหมาะสมในการใชกำจดขยะมลฝอย ทำใหเกดการเผาไหมอยางสมบรณ ไมกอใหเกดมลพษทางอากาศ

เตาเผามลกษณะไมเหมาะสม ซ งการเผาไหมทเกดขนอาจไมสมบรณกอใหเกดมลพษทางอากาศได

อณหภมเหมาะสมในการกำจดขยะมลฝอยเปนอณหภมทกอใหเกดการเผาไหมทสมบรณ

อณหภมไมเหมาะสม การเผาไหมไมสมบรณ กอใหเกดมลพษทางอากาศ



5.

6.

7.

8.

มระบบการจดการกาซและขเถาบนทเกดจากการเผาไหมอยางเหมาะสม

ไมมระบบการจดการกาซและขเถาบนจากการเผาไหม ทำใหมขเถาฟงกระจายเกดความสกปรกในสถานทกำจดและกอใหเกดมลพษทางอากาศ

มการดำเนนการและจดการในการบำบดอากาศ เปนอยางดปองกนการเกดผลกระทบตอสงแวดลอม

ไมมการจดการทด ถงแมมระบบบำบดอากาศแตไมมการใชงานหรอการดแลรกษาทไมเหมาะสม ทำใหไมสามารถปองกนการเกดมลพษได

เปนการเผาไหมอยางสมบรณ มการจดการสวนการปนเปอนของมลพษในอากาศทเหมาะสม

เกดการเผาไหมท ไมสมบรณ ทำใหเหนควนดำ ซงเปนสารกอมลพษทางอากาศ

มการจดการกาซและขเถาบนจากการเผาไหมท เหมาะสม สะดวกตอการนำไปดำเนนการจดการตอ

ขเถาทไมมภาชนะใสมดชดจะฟงกระจายทำใหยากตอการนำไปดำเนนการจดการตอและกอใหเกดความสกปรกในสถาน ทกำจด

มมาตรการในการตดตามตรวจสอบและเฝาระวงคณภาพอากาศอยางสมำเสมอไมกอใหเกดผลกระทบตอสงแวดลอม

การไมมมาตรการในการตดตามตรวจสอบทำใหไมสามารถควบคมคณภาพอากาศทปลอยจากปลองได และไม สามารถวางแผนการจดการไดอยางเหมาะสม

9. เตาเผามประสทธภาพด สามารถเผาไหมไดอยางสมบรณ ไมกอใหเกดมลพษทางอากาศ

ประสทธภาพของเตาเผาอยในเกณฑไมเหมาะสม เนองจากการเผาไหมกอใหเกดสารมลพษทเกนมาตรฐานควรมการวางแผนการจดการตอไป


ขอ การประเมน ใช ไมใช10. มการจดการเก ยวกบขเถาทด ทำให

ไมมขเถาตกอยตามสงแวดลอมโดยรอบการจดการข เถ ายงไมด เน องจากระบบกำจดขเถาบกพรอง หรอไมมการจดการอยางสมำเสมอ ทำใหเหนขเถาตกในบรเวณรอบๆ สถานทกำจด

สภาพสงแวดลอมโดยรอบสถานทกำจดขยะมลฝอย (แหลงนำผวดน) การดำเนนการ ตรวจสอบ

ใช ไมใช1 บรเวณสถานทกำจดขยะมลฝอยไมเคยเกดนำทวมขง2. ดนบรเวณโดยรอบสถานทกำจดขยะมลฝอยเปนดนเหนยวหรอมการดาดพนดวยดนเหนยวบดอดโดยรอบ มสภาพธรณวทยามนคงแขงแรง3. ไมมแหลงนำผวดนทอยใกลเคยงกบสถานทกำจดขยะมลฝอยภายในระยะรศมโดยรอบ 300 เมตร4. พบเหนปลาหรอสงมชวตอาศยอยตามปกตในแหลงนำผวดนทรองรบนำชะมลฝอยหลงรบนำทงจากระบบบำบดนำเสยของสถานทกำจดขยะมลฝอย5. ลกษณะนำหลงผานบรเวณสถานทกำจดขยะมลฝอยม ส กลน รสไมเปลยนแปลงจากกอนมสถานทกำจดขยะมลฝอย

6. ไมมประชาชนทใชแหลงนำหลงผานบรเวณสถานทกำจดขยะมลฝอยในระยะ 1 กโลเมตรเพอการอปโภคบรโภค7.ประวตการเจบปวยของประชาชนทใชแหลงนำหลงผานบรเวณสถานทกำจดขยะมลฝอยในระยะ 1 กโลเมตรเพอการอปโภคบรโภค (โรคผวหนงระคายเคองผวหนง ทองรวง หรอมโลหะหนกในรางกายมากกวาปกตอตราการเกดโรคมะเรง เปนตน) ไมเพมขนจากกอนมสถานทกำจดขยะมลฝอย







2.

นำเสยจากสถานทกำจดขยะมลฝอยมโอกาสสงผลกระทบตอสภาพแวดลอมนอยเนองจากในการคดเลอกกอสรางมการคำนงถง สภาพนำทวมทอาจเกดปญหาในอนาคต

นำเสยของสถานทกำจดขยะมลฝอยมโอกาสปนเปอนสงแวดลอมภายนอกไดมาก โดยไหลไปกบนำทวม จงตองมการวางแผนการปองกนไวลวงหนา

3.

โอกาสทนำเสยจะไหลซมลงสแหลงนำผวดนมนอยเนองจากดนเหนยวจะทำหนาทเหมอนชนกดขวางในการไหลของนำลดการปนเป อนของมลพษสแหลงนำ

โอกาสทนำเสยจะปนเปอนลงสแหลงนำผวดนมมาก เนองจากลกษณะของดนทเออตอการไหลซมของนำเสย

การทไมมแหลงนำผวดนอยใกลเคยงทำใหโอกาสในการปนเปอนของนำเสยลงสนำผวดนมนอยลง

แหลงนำผวดนอาจไดรบผลกระทบจากนำเสยทเกดขน เนองจากนำเสยสามารถไหลลงสแหลงนำไดงาย

4. นำเสยไมสงผลกระทบตอแหลงนำหรออาจสงผลกระทบนอยมากจนไมมผลกระทบตอสงแวดลอม

นำเสยทเกดขนสงผลกระทบตอสงแวดลอมมากจนทำใหเกดมลพษตอสงแวดลอมโดยรอบ ซงตองมการแกไข



6.

นำทงทเกดจากสถานทกำจดขยะมลฝอยมการจดการท เหมาะสม ไมสงผลกระทบตอคณภาพของนำในแหลงนำบรเวณใกลเคยง

นำทงของโครงการสงผลกระทบตอแหลงนำใกลเคยง ในการดำเนนการตองมการวางแผนการจดการนำเสยและระบบบำบดนำเสยทมประสทธภาพ

7.

ประชาชนมโอกาสไดรบผลกระทบจากนำเสยทเกดข นนอย เน องจากไมมการใชประโยชนจากแหลงนำทผานสถานทกำจด

นำเสยทเกดขนมโอกาสสงผลกระทบตอชมชนสง เน องจากประชาชนตองใชนำจาก แหลงนำดงกลาว

นำทงจากสถานทกำจดไมสงผลกระทบตอระบบนเวศและสงแวดลอมใกลเคยงโดยเฉพาะชมชนใกลเคยงทใชนำเพอการอปโภค-บรโภค

นำเสยทเกดขนจากสถานทกำจดขยะมลฝอยมผลกระทบตอแหลงนำและชมชนใกลเคยง โดยเฉพาะสขภาพของประชาชนทใชนำเพอการอปโภค-บรโภค






สภาพสงแวดลอมโดยรอบสถานทกำจดขยะมลฝอย (แหลงนำใตดน) การดำเนนการ ตรวจสอบ

ใช ไมใช1. ความหางระหวางชนนำใตดนกบกนหลมฝงกลบมากกวา 2 เมตร2. ทองถน ชมชนหลกทอาศยบรเวณโดยรอบสถานทกำจดขยะมลฝอยภายในระยะรศม 1 กโลเมตรไมมการใชนำจากบอนำใตดนหรอบอนำตน

3.แมวามนำใตดนหรอบอนำตนบรเวณโดยรอบสถานทกำจดขยะมลฝอยภายในระยะรศม 1 กโลเมตร แตไมมการใชประโยชนเพอการบรโภค เชนใชเพอการเกษตร เปนตน

4. ลกษณะนำใตดนจากบอนำบรเวณโดยรอบสถานทกำจดขยะมลฝอยภายในระยะรศม 1 กโลเมตรม ส กลน รสไมเปลยนแปลงจากกอนมสถานท

กำจดขยะมลฝอย5. ประวตการเจบปวยของประชาชนทใชนำใตดนภายในระยะรศม1 กโลเมตร เพอการอปโภคบรโภค (โรคผวหนง ระคายเคองผวหนงทองรวง หรอมโลหะหนกในรางกายมากกวาปกต อตราการเกดโรคมะเรงเปนตน) ไมเพมขนจากกอนมสถานทกำจดขยะมลฝอย



2.

3.

4.

โอกาสทนำเสยจากสถานทกำจดขยะมลฝอยจะปนเปอนลงสแหลงนำใตดนมนอย เนองจากมระยะหางระหวางชนนำใตดนและกนหลมสถานทกำจดขยะมลฝอยทเหมาะสม

นำเสยทเกดขนอาจปนเปอนลงสแหลงนำใตดน เน องจากระยะหางระหวางชนนำใตดนกบกนหลมมคานอย

นำเสยทเกดจากสถานทกำจดขยะมลฝอยมโอกาสจะสงผลกระทบตอชมชนนอยเนองจากชมชนไมมการใชประโยชนจากนำใตดนบรเวณนน

ผลกระทบทเกดตอชมชนบรเวณใกลเคยงเกดข นไดง าย ดงน นจำเปนตองมมาตรการในการป องก นผลกระทบทอาจเกดขน

นำใตดนไดรบผลกระทบจากนำเสยทเกดข นนอย เน องจากคณภาพนำไมเปลยนแปลง

นำใตดนไดรบผลกระทบจากนำเสยทเกดขนมาก เหนไดจากคณภาพนำทเปลยนแปลงไป ดงนน ควรมการวางมาตรการแกไข

5. ชมชนไดรบผลกระทบจากนำเสยทเกดขนนอยมาก เหนไดจากประวตการเจบปวย ทไมเปลยนแปลง ซงหากมผลกระทบมาก การเจบปวยของประชาชนควรเพมขน

ชมชนอาจไดรบผลกระทบจากนำเสยคอนขางมาก จนสงผลถงสขภาพอนามยของประชาชนในชมชนใกลเคยงซ งตองมการมาตรการแกไขโดยดวน

ชมชนมโอกาสไดรบผลกระทบจากนำเสยทเกดขนนอย เนองจากไมมการนำนำไปใชประโยชน

ชมชนมโอกาสไดรบผลกระทบจากนำเสยทเกดขน เพราะการนำนำมาใชประโยชนแตอาจไมรนแรง เนองจากไมมการใชเพออปโภค-บรโภค


สภาพสงแวดลอมโดยรอบสถานทกำจดขยะมลฝอย (คณภาพอากาศและเสยง) การดำเนนการ ตรวจสอบ

ใช ไมใช1. ไมมชมชนหลกอยบรเวณโดยรอบสถานทกำจดขยะมลฝอยภายในระยะ1 กโลเมตร

2.ไมมประชาชนในชมชนหลกทอาศยอยโดยรอบสถานทกำจดขยะมลฝอยไดกลนเหมนจากสถานทกำจดขยะมลฝอย

3.ไมมประชาชนในชมชนหลกทอาศยอยโดยรอบสถานทกำจดขยะมลฝอยมองเหนฝน/ควนจากปลองเตาเผาขยะมลฝอยตกตามพน ใบไมและหลงคาบาน หรอเหนฝนขเถาลองลอยอยในอากาศ4.ภายในชมชนหลกทอยบรเวณโดยรอบสถานทกำจดขยะมลฝอยไมมปญหาการแพรพนธของแมลงวน ยง หนและนกทมาอาศยและหากนจำนวนมากขนกวากอนมสถานทกำจดขยะมลฝอย

5. ประวตการเจบปวยของประชาชนในชมชนภายในรศม 1 กโลเมตรจากสถานทกำจดขยะมลฝอย (โรคผวหนง ระคายเคองตาหรอผวหนงปวดศรษะ โรคเกยวกบทางเดนหายใจหรอมโลหะหนกในรางกายมากกวาปกต อตราการเกดโรคมะเรง เปนตน)







2.

3.

4.

โอกาสทชมชนจะไดรบผลกระทบจากมลพษทางอากาศท เกดจากสถานทกำจ ดขยะมลฝอยมน อยเน องจากอยหางไกล

โอกาสทชมชนจะไดรบผลกระทบจากมลพษทางอากาศทเกดจากสถานทกำจดมมาก เนองจากอยใกลดงนนในการจดการตองมการวางแผนอยางรดกม

สถานทกำจดขยะมลฝอยมการจดการทเหมาะสม ไมสงผลกระทบตอชมชน

ระบบการจดการกลนยงไมมประสทธภาพเนองจากเกดเหตรำคาญเรองกลนในชมชนจงตองมการปรบปรงการดำเนนงาน

สถานทกำจดขยะมลฝอยมการจดการทดไมมขยะมลฝอยทจะเปนแหลงเพาะพนธสตวตางๆ

การจดการขยะมลฝอยไมมประสทธภาพเ ก ด ก า รตกค า ง ขอ งขยะม ล ฝอยทำใหเปนแหลงเพาะพนธ สตวตางๆกอใหเกดความรำคาญตอชมชนใกลเคยงจงควรมมาตรการในการจดการตอไป

5. สถานทกำจดขยะมลฝอยมการจดการทด ไมกอใหเกดผลกระทบดานสขภาพอนามยตอประชาชนในชมชนใกลเคยง

สถานทกำจดขยะมลฝอยมการจดการทไมมประสทธภาพ ทำใหเปนแหลงก อโรคซ งส งผลกระทบตอสขภาพอนามย ของประชาชนใกลเคยงจำเปนตองมการ วางมาตรการแกไขโดยดวน

มระบบการจดการเกยวกบฝนและควนทเหมาะสม ไมสงผลกระทบตอชมชนใกลเคยง

ระบบการจดการดานฝนและควนไมมประสทธภาพ ทำใหเกดผลกระทบตอชมชน ซงควรมการแกไขปรบปรง ระบบ


Ã‚è÷ÒŸ∑fløćøÇ¨’Ÿ≥ÃÆÙæfl˜’fiè§áÇ´ÅéŸ÷Ÿ‘èfl§§èfl‘ ≥øøÙflÚÆ∑ø÷ 127

≥øøÙflÚÆ∑ø÷

∑fløćfi´ćfl÷ćøÇ¨’Ÿ≥ÃÆÙæfl˜Úé›1. Centreville Middle School Water Quality Monitoring Program. CMS

Water Monitoring Programme [Online]. Available from:http://www.qacps.k12.md.us/cms/sci/MONHOME.HTM[Accessed 2004, May 28].

2. Gayla Campbell and Steve Wildberger.1992 .The Monitor’s HandbookLaMotte Company USA

3. US Environmental Protection Agency. Monitoring and Assessing WaterQuality [Online].

Available from: http://www.epa.gov/owow/monitoring[Accessed 2004, April 24].

4. US Environmental Protection Agency. Volunteer Monitoring: AMethods Manual [Online].

Available from: http://www.epa.gov/owow/monitoring/vol.html#methods [Accessed 2004, May 2].

5. The Education Program at the New Jersey Marine Sciences Consortium.Water Quality Monitoring [online].Available from: http://njmsc.org/Education/Lesson%20Plans/Water_Quality_Monitoring.htm [Accessed 2004, May 2].

6. กรมอนามย กระทรวงสาธารณสข.ศนยหองปฏบตการกรมอนามย[Online].Available from: http://www.anamai.moph.go.th/rldc/#.html[Accessed 2004, June 21].

Ã‚è÷ÒŸ∑fløćøÇ¨’Ÿ≥ÃÆÙæfl˜’fiè§áÇ´ÅéŸ÷Ÿ‘èfl§§èfl‘ ≥øøÙflÚÆ∑ø÷128

7. กรมควบคมมลพษ กระทรวงวทยาศาสตร เทคโนโลยและสงแวดลอม.คมอสำหรบการทำกจกรรมอนรกษสงแวดลอมแมนำ [Online].Available from: http://www.pcd.go.th/WaterQuality/handbk/manualGEC#.html [Accessed 2004, April 24].

8. กรมควบคมมลพษ. 2546. คมอการตดตามตรวจสอบและประเมนคณภาพนำในแหลงนำจดผวดน.สำนกจดการคณภาพนำกรมควบคมมลพษ กระทรวงทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม

9. กรมควบคมมลพษ. 2545. คมอการเกบตวอยางนำทงจากบอเพาะเลยงสตวนำชายฝง.สำนกการจดการคณภาพนำ กรมควบคมมลพษกระทรวงทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม

10. โครงการจดการและพฒนาสงแวดลอมลมนำพองอยางยงยนเพอคณภาพชวต [Online]. 2001. Available from: http://www.thai.net/kudnamsai/index.html. [Accessed 2004, May 7].

11. นายบญม อบเชย.2547. เอกสารประกอบการเรยนการสอนวชาวทยาศาสตร ว014 เรมตนกบโครงงานวทยาศาสตรชนมธยมศกษาปท 2 .โรงเรยนวดดอนหวาย (นครรฐประสาท) .

12. บรษท เมอรค จำกด. Food and Environmental Analysis [Online].Available from: http://www.merck.co.th/th/chemicals/reagents_food.asp [Accessed 2004, June 2].

13. สรณรชฎ กาญจนะวณชย และนรมล มนจนดา. 2542. คมอนกสบสายนำ.มลนธโลกสเขยว. บรษท แปลน พรนทตง จำกด


∑fløćfi´ćfl÷ćøÇ¨’Ÿ≥ÃÆÙæfl˜Ÿfl∑flÿáÅÍøÍ´Ñ≥à’¿‘§1. CSIRO Atmospheric Research. Airwacth [Online]. 1997-2004.

Available from: http://www.dar.csiro.au/airwatch/index.html[Accessed 2004,June 16].

2. Global Environment Centre Foundation. Database of Technology ofAir Pollution Continuous Monitoring in JAPAN: Chapter6 Examples of simple measurement [Online].Available from: http://nett21.gec.jp/CTT_DATA/AMON/CHAP_6/html/Amon-154.html [Accessed 2004, May 24].

3. KOMYO RIKAGAKU KOGYO KK. Kitagawa Gas Detector TubeSystem [Online]. 1999.Available from: http://www.komyokk.co.jp/english/product/index.html [Accessed 2004, May 30].

4. Ogawa & Company.,USA, Inc. Ogawa Passive Sampler [Online].1999. Available from: http://www.ogawausa.com/passive.html[Accessed 2004, May 20].

5. National Park Service U.S. Department of the Interior. Ozone PassiveSampler Monitoring Program [Online].Available from: http://www2.nature.nps.gov/air/studies/passives.htm.[Accessed 2004, May 25].

6. กรมควบคมมลพษ กระทรวงทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม.เกรดความรเรองมลพษเสยง. Available from: http://www.pcd.go.th/ [Accessed 2004, May 1].

7. กรมควบคมมลพษ.2538. โครงการอบรมเจาพนกงานควบคมมลพษ.กรมควบคมมลพษ กระทรวงวทยาศาสตร เทคโนโลยและสงแวดลอม.


8. กรมควบคมมลพษ 2543.วธการตรวจวดและมาตรการลดผลกระทบทางดานกลนจากฟารมสกร. กระทรวงวทยาศาสตร เทคโนโลยและสงแวดลอม. กรงเทพมหานคร

9. เจษฏา เหลองแจม, หลยส เออรเนศโต การเซยร , อนสรณ อาวะกลและสธา ภสทธศก.การตกสะสมของกรดในพนทปาเบญจพรรณบรเวณจงหวดนครราชสมา และขอนแกน.เอกสารประชมวชาการทรพยากรไทย: ธรรมชาตแหงชวต.โครงการอนรกษพนธกรรมพชอนเนองมาจากพระราชดำรสำเดจพระเทพรตนราชสดา สยามบรมราชกมาร. การประชมวชาการประจำป ครงท 1 ชมรมคณะปฏบตงานวทยาการ อพ.สธ..หอประชมสำนกพระราชวงพระราชวงดสต ระหวางวนท 10-12 พฤษภาคม 2546.

10. ผศ. ดร. วนย นตมากล. เอกสารประกอบการอบรมการตรวจวดคณภาพอากาศ. โครงการระบบการใหขอมล/ขาวดวน(โครงการสราเครอขายดแลคณภาพอากาศดวยระบบแลกเปลยนสญญาณขอมลขาวสารระหวานคมอตสาหกรรมมาบตาพดและชมชนโดยรอบพนทนคมอตสาหกรรม). หองประชมสำนกงานนคมอตสาหกรรมมาบตาพด ระหวางวนท 16-17 กรกฎาคม2547.

11. ภาควชาวศวกรรมสงแวดลอม มหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาธนบร. 2545. วศวกรรมการประปาและสขาภบาล เลม 2(การควบคมมลพษอากาศ การจดการเสยและการสนสะเทอนและการจดการขยะมลฝอย). พมพครงท 2 ฉบบปรบปรง.เรอนแกวการพมพ .กรงเทพมหานคร.


12. วงศพนธ ลมปเสนย นตยา มหาผล และธระ เกรอต. 2540.มลภาวะอากาศ สำนกพมพแหงจฬาลงกรณมหาวทยาลย.

13. เอกสารการวจยจาก ดร. ปาจรย ทองสนท ภาควชาวศวกรรมโยธาคณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยนเรศวร

∑fløćfi´ćfl÷ćøÇ¨’Ÿ≥ÃÆÙæfl˜∑fl∑¢‘Í÷‚ÅıŸ‘¢Ÿ§à’¿‘áÅÍ’fløŸÑÚćøfl‘1. Clemson University. Understanding the Risks: Managing Hazardous

Household Products - Chapter 5 [Online].Available from: http://www.clemson.edu/sccoastasyst/hazproducts1.htm. [Accessed 2004, May 24].

2. Kansas State University Agricultural Experiment Station and Cooperative Extension Service. 1999. Chapter 11: ManagingHousehold Waste: Preventing, Reusing, Recycling, andComposting [Online].Available from: http://www.theurbanrancher.tamu.edu/home/chapt11.pdf [Accessed 2004, June 16].

3. US Environmental Protection Agency. Environmental IndicatorsInitiative [Online]..Available from: http://epa.gov/indicators/roe/html/roeLandWa.htm. [Accessed 2004, June 4].

4. กรมสงเสรมคณภาพสงแวดลอม กระทรวงวทยาศาสตร เทคโนโลยและสงแวดลอม. 2542.เกณฑ มาตรฐาน และแนวทางการจดการขยะมลฝอยชมชน.โรงพมพครสภาลาดพราว .กรงเทพมหานคร.

5. กรมควบคมมลพษ กระทรวงวทยาศาสตร เทคโนโลยและสงแวดลอม.2545.คมอการมสวนรวมของประชาชนในการจดการขยะมลฝอย.กรงเทพมหานคร.


6. กรมควบคมมลพษ กระทรวงวทยาศาสตร เทคโนโลยและสงแวดลอม.2543.การจดการขยะมลฝอยชมชนอยางครบวงจร.พมพครงท2. บรษท เรโปร เฮาส จำกด.กรงเทพมหานคร.

7. กรมควบคมมลพษ กระทรวงวทยาศาสตร เทคโนโลยและสงแวดลอม.2543. รายงานหลกโครงการสำรวจและวเคราะหเพอจดทำแนวทางการจดการการปนเปอนของนำชะมลฝอยทลงสผวดนและใตดนบรเวณสถานทกำจดมลฝอยเทศบาลในพนทภาคตะวนออกเฉยงเหนอและภาคตะวนออก.บรษท แมคโครคอนซลแตนท จำกด และ CDM International Inc. กรงเทพมหานคร.

8. กรมควบคมมลพษ กระทรวงวทยาศาสตร เทคโนโลยและสงแวดลอม.2543. รายงานหลกโครงการสำรวจและวเคราะหเพอจดทำแนวทางการจดการการปนเปอนของนำชะมลฝอยทลงสผวดนและใตดนบรเวณสถานทกำจดมลฝอยเทศบาลในพนทภาคใตและภาคตะวนตก.บรษท แมคโครคอนซลแตนท จำกด.กรงเทพมหานคร.

9. กรมควบคมมลพษ กระทรวงวทยาศาสตร เทคโนโลยและสงแวดลอม.2543. รายงานหลกโครงการสำรวจและวเคราะหเพอจดทำแนวทางการจดการการปนเปอนของนำชะมลฝอยทลงสผวดนและใตดนบรเวณสถานทกำจดมลฝอยเทศบาลในพนทภาคเหนอและภาคกลาง.บรษท แมคโครคอนซลแตนท จำกด.กรงเทพมหานคร.

10. กรมอนามย กระทรวงสาธารณสข.2546.เทคโนโลยการจดการมลฝอยเสยงอนตรายในเขตเทศบาล. รายงานฉบบสมบรณ.โครงการจางทปรกษาเพอจดทำการประยกตเทคโนโลยการจดการมลฝอยเสยงอนตรายในเขตเทศบาล.บรษท ยไนเตด แอนนาลสตแอนด เอนจเนยรง คอนซลแตนท จำกด. กรงเทพมหานคร


11. ภาควชาวศวกรรมสงแวดลอม มหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาธนบร. 2545. วศวกรรมการประปาและสขาภบาล เลม 2(การควบคมมลพษอากาศ การจดการเสยและการสนสะเทอนและการจดการขยะมลฝอย). พมพครงท 2 ฉบบปรบปรง.เรอนแกวการพมพ .กรงเทพมหานคร.


Ã‚è÷ÒŸ∑fløćøÇ¨’Ÿ≥ÃÆÙæfl˜’fiè§áÇ´ÅéŸ÷Ÿ‘èfl§§èfl‘ æflÃˆÚÇ∑ 135

æflÃˆÚÇ∑ ∑.∑fløćfi ćfl÷ćøÇ¨’Ÿ≥ÃÆÙæfl˜Úé›ŸÒèÚ ¥

∑fløÇÑ ÃÇfl÷àÃç÷â´‘ã≤é Refractometerเครอง Refratometer เปนอกเครองมอทใชวดความเคมในนำไดเชนเดยวกบ

Hydrometer จะมขนาดทสามารถพกพาได ไมใชแบตเตอร และสารเคม อยางไรกตาม เครอง Refratometer มราคาคอนขางสง

ŸÆª∑øÙìãÚ∑fløćøÇ¨ÇÑ1.เครอง Refratometer2.อปกรณเกบตวอยางนำทสะอาดไมมสงปนเปอน3นำกลน4.กระดาษหรอผาทมความนมซบนำได5.แทงแกว หรอประยกตใชหลอดทสามารถหยดนำได

ÇfiÊ¿∑fløćøÇ¨ÇÑ1. เปดแผนทางปรซมของเครองวดความเคมหงายขน2. หยดนำกลนลงไปยงแผนกระจกทฝงอยดานบนของปรซม 2-3 ครง

เพอลางใหแนใจวาบนแผนกระจกไมมนำทมความเคมเหลออย

Ã‚è÷ÒŸ∑fløćøÇ¨’Ÿ≥ÃÆÙæfl˜’fiè§áÇ´ÅéŸ÷Ÿ‘èfl§§èfl‘ æflÃˆÚÇ∑136

3.หยดตวอยางนำกลนอกครงหนงปดแผนทาง โดยสงเกตใหมนำแทรกอยระหวางแผนทาบกบกระจก

4. ยกเครองวดความเคมขนสองไปยงบรเวณทมความสวาง5.ใชไขควรปรบปมปรบระดบของปรซมทอยดานบนเครองใหอานคา ของ

เงาแสงททาบอยบนจอภาพดานในเครองเทากบ 0 สวนในพนสวน ในขนนตองระวงอยาไปกระทบถกปมทปรบระดบของปรซมอก

6.เปดแผนทาบปรซม ใชกระดาษหรอผาทมความนมซบนำทเหลอออกจนหมด

7. หยดตวอยางทตองการทราบความเคมลงบนกระจก 2-3 ครง แลวเชดออกหลงจากนนหยดนำตวอยางอกครงหนงปดแผนทาบแลวยกเครองวดความเคมสองไปยงบรเวณทมแสงสวาง อานคาของเงาแสงทเกดขน ควรใหหยดนำซมเตมพนท

8.คาทอานไดจะเปนคาความเคมของตวอยางนำ9.เมอวดตวอยางเสรจแลว ใหหยดนำกลนลงไปบนกระจกเพอลางกระจก

ใหสะอาด 2-3 ครง กอนเกบเครองมอ

∑fløáªøˆÅความเคมใหแหลงนำมผลตอการดำรงชวตของสตวนำ ซงหากแหลงนำ

มความเคม เปลยนแปลงไปจากเดมกอาจทำใหสตวนำ ดำรงชวตอย ไมไดตองอพยพหรอตายไป รวมทงความเคมยงมผลตอการใชประโยชนจากแหลงนำของมนษยไดเชน หากแหลงนำนนมการใชนำเพอการบรโภคแลวมความเคมเพมขนกจะทำใหนำมาบรโภคไมได เปนตน โดยปกต แหลงนำจดจะวดความเคมไดตงแต 0-0.3 พพทหากนำมความเคมประมาณ 0.5 พพทจะเรมมรสเคม ซงไมเหมาะจะนำมาใชเพอการประปา สำหรบนำกรอยจะวดความเคมไดตงแต 0.5-30 พพท และนำทะเล


จะมความเคมอยในชวงประมาณ 30-35 พพท

Ãèflã≤é èfl‘ãÚ∑fløÇÑ ÃÇfl÷àÃç÷â´‘ã≤é Refractometerจากวธการขางตนเหนไดวาจะมคาใชจายในการจดซอ Refractometer ซง

จดจำหนายในราคาประมาณ 12,000-20,000 บาท ซงจะขนอยกบความละเอยดของสเกล และความแมนยำของเคร องมอ และสามารถหาซอไดจากบรษทเอกชนทจดจำหนาย (รายชอบรษทจดจำหนายแสดงในภาคผนวก ข )

∑fløÇÑ ÃèflŸŸ∑∫fià¨ÚÅÍÅfl‘â´‘ã≤éàÃøÒèŸ§ÇÑ ªøfi÷flÙŸŸ∑∫fià¨ÚÅÍÅfl‘á≥≥÷ÒŸ¶ÒŸ(Handheld Dissolved Oxygen Meter)

เครองวดปรมาณออกซเจนละลายแบบมอถอเปนเครองมอวดอตราการแพรกระจายของโมเลกลของออกซเจนในนำผานแผนเมนเบรนของเครองวดเครองวดปรมาณออกซเจนละลายในนำแบบมอถอถกออกแบบมาเพอใชในงานภาคสนามซงจะมความแขงแรง ทนทาน ในการวดปรมาณออกซเจนทละลายในนำแสดงผลในหนวยมลลกรมตอลตร (mg/L) หรอเปอรเซนตความอมตวในอากาศ

ŸÆª∑øÙì∑fløćøÇ¨ÇÑ1. เครองวดปรมาณออกซเจนละลายแบบมอถอ2.อปกรณเกบตวอยางนำทสะอาดไมมสงปนเปอน3.นำกลน4.กระดาษหรอผาทมความนมซบนำได


ÇfiÊ¿∑fløćøÇ¨ÇÑ1. กอนการออกไปเกบตวอยางภาคสนามควรมการตรวจสภาพของเครอง

กอน เชน ตรวจแบตเตอร ตรวจแผนเมนเบรนของเครองวด เปนตน2. เครองวดปรมาณออกซเจนละลายแบบมอถอสามารถวดในนำไดโดยตรง

ไมจำเปนตองเกบตวอยางนำขนมาตรวจวดกรณการตรวจวดแหลงนำโดยตรงใหหววดจมลงในแหลงนำในตำแหนงทตองการ อานคาทวดไดจาก

หนาจอแสดงคา เมอตวเลขทแสดงมคาคงท (ใชเวลาอยางนอย 60 วนาท)กรณการตรวจวดในภาชนะบรรจตวอยางนำเกบนำตวอยางทระยะความลกประมาณกงหนงของความลกจากแหลงนำ

ดวยภาชนะทสะอาดใหหววดจมลงในตวอยางนำในภาชนะโดยใหนำทวมหววดในระดบทเหมาะสม หรอสามารถวดคาได (ตามคำแนะนำคมอการใชของบรษทผผลต) พยายามอยาใหหววดสมผสกบภาชนะอานคาทวดไดจากหนาจอแสดงคาเมอตวเลขทแสดงมคาคงท (ใชเวลาอยางนอย 60 วนาท)

3. บนทกคาออกซเจนทอานได นำหววดขนจากนำตวอยางแลวลางดวยนำกลนกอนนำไปใชในนำตวอยางตอไป

4.เม อทำการตรวจวดออกซเจนละลายในนำครบทกจดแลว ควรทำ

เครอง DO meter


æflÃˆÚÇ∑ ¢øfl‘≤ÒèŸ≥øfiÉÑČČ¿è¨Ñ´¨›◊Úèfl‘◊øÒŸˆÅfićŸÆª∑øÙì

ćøÇ¨ÇÑ´ÃÆÙæfl˜’fiè§áÇ´ÅéŸ÷

1. ศนยหองปฏบตการกรมอนามยทอย: ถ. ตวานนท ต. ตลาดขวญ อ. เมอง จ. นนทบร 11000โทรศพท: 02-9627600-3 (เวลาราชการ 8.00-16.30 น.)

2. บรษท กบไทย จำกด (Gibthai)ทอย: Gibthai building 44/6 ถ.สทธสาร หวยขวาง กรงเทพฯ 10320โทรศพท: 02-2748331-3, 02-6930186-9เวบไซต: http://www.gibthai.com

3. บรษท ซ.อ. อนสทรเมนท (ประเทศไทย) จำกดทอย: 18/18 หม 3 ชน 4 อาคาร ท 3เจ ถ.นนทบร1 ต.บางกระสอ อ.เมองจ.นนทบร 11000 โทรศพท: 02-5254041-5เวบไซต: http://www.cethailand.com

4. บรษท ซทไอ แอนด ซายน จำกด (CTi & Science Co.,Ltd.)ทอย: 141 ซ.อนทามระ23 ถ.สทธสารวนจฉย แขวงสามเสนใน เขตพญาไทกรงเทพฯ 10400 โทรศพท: 02-6405950, 02-3571239เวบไซต: http://www.cti.th.com


5. บรษท รวมเคม 1986 จำกด (Union Chemical 1986 Co.,Ltd.)ทอย: 209-219 ถ.ตะนาว แขวงบวรนเวศฯ เขตพระนคร กรงเทพฯ 10200โทรศพท: 02-2241822-4, 02-2241803-4เวบไซต: http://www.ucs1986.com

6. บรษท สทธพรแอสโซซเอส จำกด (Sithiporn Associates Co., Ltd.)ทอย: 451 ถ.สรนธร บางบำหร บางพลด กรงเทพฯ 10700โทรศพท: 02-8819244-55, 02-4338331เวบไซต: http://www.sithiporn.co.th

7. บรษท Mettler-Toledo (Thailand) จำกดทอย: 272 ซ.ศนยวจย4 ถ.พระราม9 บางกะป หวยขวาง กรงเทพฯ 10320โทรศพท: 02-7230300อเวบไซต: http://www.mt.com

8. บรษท Merck (ประเทศไทย) จำกดทอย: ชน19 อาคารเอมโพเรยม ถ.สขมวท22 คลองตน คลองเตย กรงเทพฯ10260 โทรศพท: 02-6678000 เวบไซต: http://www.merck.co.th

9. บรษท ไซแอนตฟค โปรโมชน จำกด (Scientific Promotion Co., Ltd.)ทอย: 1759 ซ.วชรธรรมสาธต57 ถ.สขมวท101/1 บางจาก พระโขนงกรงเทพฯ 10260 โทรศพท: 02-3318999เวบไซต: http://www.spcpromotion.com


10. บรษทไมครอน อะโกรเทค (ประเทศไทย) จำกด (Micron Agrotech(Thailand) Co.Ltd.)ทอย: 81/193 ถ.รตนาธเบศร ต.ไทรบว อ.เมอง จ.นนทบร 11000โทรศพท: 02-9852918, 02-9308818เวบไซต: http://www.waterindex.com

11. หางหนสวนจำกด ลโอแลบ (Leo Lab Ltd., Part.)ทอย: 245 ซ.73/2 หม 12 ถ.เพชรเกษม แวงหนองคางพล เขตหนองแขมกรงเทพฯ 10160 โทรศพท: 02-8099058-9, 02-8097554เวบไซต: http://www.liolab.com

12. บรษท Sintorn Trading & Engineering จำกดทอย: 181/3 ถนนศรนครนทร สวนหลวง กรงเทพฯ 10250โทรศพท: 02-3217117 โทรสาร: 02-3222486เวบไซต: http://www.int.tech-jam.com/company/thauland.phtml

13. บรษท Matco Asia (Thailand) จำกดทอย: 16 ซอย 8 หมบานเสร 2 กรงเทพฯ 10250โทรศพท: 02-3185640 โทรสาร: 02-3185641เวบไซต: http://www.matcothailand.com


14. บรษท Chinnavit Instrument จำกดทอย: 369,371 ถนนลาดหญา สมเดจเจาพระยา คลองสาน กรงเทพฯ 10600โทรศพท: 02-4372991 (อตโนมต) โทรสาร: 02-4390534อเมล: [email protected]เวบไซต: http://www.geocities.com/chinnavit

15. บรษท Siam scales & Engineering จำกดทอย: 97 ถนนไตรมตร สมพนธวงศ กรงเทพฯ 10100โทรศพท: 02-2248941 โทรสาร: 02-2259807อเมล: [email protected]

16. บรษท Chemical House & Lab instrument จำกดทอย: 1937/23-24 ถนนรามคำแหง 21 บางกะป กรงเทพฯ 10240โทรศพท: 02-3190792-3 โทรสาร: 02-7185008, 02-3140489อเมล: [email protected]เวบไซต: http://www.chimihouse.com

17. บรษท UHM Group จำกดทอย: 185/3 ถนนราชดำร ลมพน ปทมวน กรงเทพฯ 10330โทรศพท: 02-6519111 โทรสาร: 02-2554357-9อเมล: [email protected]เวบไซต: http://www.uhm.co.th


18. บรษท Thai Meters จำกดทอย: 262-268 ถนนวรจกร กรงเทพฯ 10100โทรศพท: 02-2223788 โทรสาร: 02-2253191อเมล: [email protected]เวบไซต: www.thaismeters.co.th

19. บรษท W. Dhavepatana จำกดทอย: 12 ซอยลวนเจอ-อนสรณ 2 ถนนสขมวท บางนา กรงเทพฯ 10260โทรศพท: 02-7451600 (อตโนมต 8 สาย)โทรสาร: 02-7452801, 02-3986501

20. บรษท Delight Supply จำกดทอย: 128/74 ชน 7 ตกพญาไทพลาซา ถนนพญาไท ราชวถ กรงเทพฯ 10400โทรศพท: 02-6129435-6 โทรสาร: 02-6129437อเมล: [email protected]เวบไซต: http://www.delightsupply.com

21. บรษท Brave Engineering จำกดทอย: 130/139 ถนนรามอนทรา คลองกม บงกม กรงเทพฯ 10230โทรศพท: 02-9444679 โทรสาร: 02-9444920อเมล: [email protected]เวบไซต: http://www.braveengineering.com


24. บรษท หรกล กรป จำกดทอย : 694 ซอยรชดานเวศน 24 ถนนประชาราษฎรบำเพญแขวงสามเสน นอก เขตหวยขวาง กรงเทพโทรศพท : 02-274-2456 (9 สาย) โทรสาร : 02-2742443

25. หางหนสวนจำกด นำทะเลทอย : 25 ซอย 101/1 วชรธรรมสาธต 10 ถนนสขมวทแขวงบางนา กรงเทพโทรศพท : 02-3932271

26. บรษท ฮานนา อนสทรเมนทส (ประเทศไทย) จำกดทอย : 408/41 ชน 18 อาคารชดพหลโยธนเพลส ถนนพหลโยธนขวงสามเสนใน เขตพญาไทย กรงเทพโทรศพท : 02-200-708-11 โทรสาร : 02-519-4002


æflÃˆÚÇ∑ Ã∑fløćfi´ćfl÷ćøÇ¨’Ÿ≥

ÃÆÙæfl˜’fiè§áÇ´ÅéŸ÷ćfl÷÷flćø°flÚ¢Ÿ§ªøÍàČÿäČ‘

∑fløćfi´ćfl÷ćøÇ¨’Ÿ≥ÃÆÙæfl˜Úé›ćfl÷ÇfiÊ¿÷flćø°flÚ¢Ÿ§ªøÍàČÿäČ‘

ประเทศไทยมการกำหนดมาตรฐานคณภาพนำในแหลงนำทงแหลงนำผวดน นำใตดน และนำทะเลชายฝง ดงน

1.คณภาพนำผวดน*ประกาศกระทรวงอตสาหกรรม ฉบบท 12 (พ.ศ. 2542) ออกตาม

ความในพระราชบญญตนำบาดาล พ.ศ. 2520 เรอง กำหนดหลกเกณฑและมาตรการในทางวชาการสำหรบการปองกนดานสาธารณสขและปองกนสงแวดลอมเปนพษ

* ประกาศคณะกรรมการสงแวดลอมแหงชาต ฉบบท 8 (พ.ศ. 2537)ออกตามความในพระราชบญญตสงเสรม และรกษาคณภาพสงแวดลอมแหงชาตพ.ศ. 2535 เรองกำหนดมาตรฐานคณภาพนำในแหลงนำผวดน

* เอกสารวชาการ สถาบนประมงนำจดแหงชาต ฉบบท 75/2530 เรองเกณฑคณภาพนำเพอการคมครองทรพยากรสตวนำจด

2.คณภาพนำใตดน* ประกาศคณะกรรมการสงแวดลอมแหงชาต พ.ศ. 2535 ออกตาม

ความในพระราชบญญตสงเสรมและรกษาคณภาพสงแวดลอมแหงชาต พ.ศ. 2535เรองกำหนดมาตรฐานคณภาพนำใตดน


3. คณภาพนำทะเลชายฝง* ประกาศคณะกรรมการสงแวดลอมแหงชาต ฉบบท 7 (พ.ศ. 2537) ออกตาม

ความในพระราชบญญตสงเสรมและรกษาคณภาพสงแวดลอมแหงชาต พ.ศ. 2535เรองกำหนดมาตรฐานคณภาพนำทะเลชายฝง

โดยวธการตดตามตรวจสอบคณภาพนำ ตามประกาศคณะกรรมการสงแวดลอมแหงชาตและประกาศของหนวยงานอนๆทเกยวของในแตละประกาศนน จะอางองตามวธการใน Standard Methods for the Examination of Water andWastewater ของ APHA, AWWA และ WEF ซงในปจจบนไดจดพมพและปรบปรงใหมครงท 20 ในป ค.ศ. 1998


ÃÆÙæfl˜Úé› fiÇ fiÚแหลงนำผวดนไดแบงการใชประโยชนออกเปน 5 ประเภท

ประเภทท1 ไดแกแหลงนำทคณภาพนำมสภาพตามธรรมชาตโดยปราศจากนำทงจากกจกรรมทกประเภทและสามารถเปนประโยชนเพอ(1) การอปโภคและบรโภคโดยตองผานการฆาเชอโรคตามปกตกอน(2) การขยายพนธตามธรรมชาตของสงมชวตระดบพนฐาน(3) การอนรกษระบบนเวศนของแหลงนำ

ประเภทท 2 ไดแก แหลงนำทไดรบนำทงจากกจกรรมบางประเภท และสามารถเปนประโยชนเพอ(1)การอปโภคและบรโภคโดยตองผานการฆาเชอโรคตามปกตและผานกระบวนการปรบปรงคณภาพนำทวไปกอน(2) การอนรกษสตวนำ(3) การประมง(4) การวายนำและกฬาทางนำ

ประเภทท 3 ไดแก แหลงนำทไดรบนำทงจากกจกรรมบางประเภท และสามารถเปนประโยชนเพอ(1)การอปโภคและบรโภคโดยตองผานการฆาเชอโรคตามปกตและผานกระบวนการปรบปรงคณภาพนำทวไปกอน(2) การเกษตร

ประเภทท 4 ไดแก แหลงนำทไดรบนำทงจากกจกรรมบางประเภท และสามารถเปนประโยชนเพอ(1)การอปโภคและบรโภคโดยตองผานการฆาเชอโรคตามปกตและผานกระบวนการปรบปรงคณภาพนำเปนพเศษกอน(2) การอตสาหกรรม

ประเภทท 5 ไดแก แหลงนำทไดรบนำทงจากกจกรรมบางประเภทและสามารถเปนประโยชนเพอการคมนาคม

ประเภทท การใชประโยชน


1.ส กลนและรส - ธ ธ’ ธ’ ธ’ - -2.อณหภม oซ ธ ธ’ ธ’ ธ’ - เครองวดอณหภม

(Thermometer)วดขณะทำการเกบตวอยาง

3.ความเปนกรด - ธ 5-9 5-9 5-9 - เครองวดความเปนกรดและและดาง ดางของนำ (pH meter)

ตามวธหาคาแบบ Electrometric4.ออกซเจนละลาย1/ มก./ล. ธ 6.0 4.0 2.0 - Azide Modification5.บโอด มก./ล. ธ 1.5 2.0 4.0 - Azide Modificationทอณหภม

20 องศาเซลเซยสเปนเวลา 5วนตดตอกน

6.แบคทเรยกลม เอม.พ.เอน/ ธ 5,000 20,000 - - Multiple Tube Fermentationโคลฟอรมทงหมด 100 มล. Technique7.แบคทเรยกลม เอม.พ.เอน/ ธ 1,000 4,000 - - Multiple Tube Fermentationฟคอลโคลฟอรม 100 มล. Technique8.ไนเตรต ในหนวย มก./ล. ธ 5.0 - Cadmium Reductionไนโตรเจน9.แอมโมเนย ใน มก./ล. ธ 0.5 - Distillation Nesslerizationหนวยไนโตรเจน10.ฟนอล มก./ล. ธ 0.005 - Distillation,4-Amino

antipyrene11.ทองแดง มก./ล. ธ 0.1 - Atomic Absorption -Direct

Aspiration12.นคเกล มก./ล. ธ 0.1 - Atomic Absorption -Direct

Aspiration13.แมงกานส มก./ล. ธ 1.0 - Atomic Absorption -Direct

Aspiration14.สงกะส มก./ล. ธ 1.0 - Atomic Absorption -Direct

Aspiration15.แคดเมยม มก./ล. ธ 0.005* - Atomic Absorption -Direct

0.05** - Aspiration16.โครเมยมชนด มก./ล. ธ 0.05 - Atomic Absorption -Directเฮกซาวาเลนท Aspiration17.ตะกว มก./ล. ธ 0.05 - Atomic Absorption -Direct

Aspiration

ดชนคณภาพนำ หนวย ประเภท วธการตรวจสอบ

1 2 3 4 5


16.โครเมยมชนด มก./ล. ธ 0.05 - Atomic Absorption -Directเฮกซาวาเลนท Aspiration17.ตะกว มก./ล. ธ 0.05 - Atomic Absorption -Direct

Aspiration18.ปรอททงหมด มก./ล. ธ 0.002 - Atomic Absorption-Cold Vapour

Technique19.สารหน มก./ล. ธ 0.01 - Atomic Absorption-Gaseous

Hydride20.ไซยาไนด(Cyanide) มก./ล. ธ 0.005 - Pyridine-Barbituric Acid21.กมมนตภาพรงส Low Background Proportional-คารงสแอลฟา เบคเคอเรล/ล. ธ 0.1 - Counter-คารงสเบตา เบคเคอเรล/ล. ธ 1.0 -22.สารฆาศตรพชและ มก./ล. ธ 0.05 - Gas-Chromatographyสตวชนดทมคลอรนทงหมด23.ดดท ไมโครกรม/ล. ธ 1.0 - Gas-Chromatography24.บเอชซชนดแอลฟา ไมโครกรม/ล. ธ 0.02 - Gas-Chromatography25.ดลดรน ไมโครกรม/ล. ธ 0.1 - Gas-Chromatography26.อลดรน ไมโครกรม/ล. ธ 0.1 - Gas-Chromatography27.เฮปตาคลอรและ ไมโครกรม/ล. ธ 0.2 - Gas-Chromatographyเฮปตาคลออปอกไซด28.เอนดรน ไมโครกรม/ล. ธ ไมสามารถตรวจพบ - Gas-Chromatography

ไดตามวธการตรวจ สอบทกำหนด

ดชนคณภาพนำ หนวย ประเภท วธการตรวจสอบ

1 2 3 4 5

หมายเหต1/ คา DO เปนเกณฑมาตรฐานตำสดธ เปนไปตามธรรมชาตธ อณหภมของนำจะตองไมสงกวาอณหภมตามธรรมชาตเกน 3 องศาเซลเซยส* นำทมความกระดางในรปของ CaCO3 ไมเกนกวา 100 มลลกรมตอลตร** นำทมความกระดางในรปของ CaCO3 เกนกวา 100 มลลกรมตอลตรoซ องศาเซลเซยสมก./ล. มลลกรมตอลตรMPN เอม.พ.เอน หรอ Most Probable Number


เกณฑคณภาพนำทความเขมขนสงสดทยนยอมใหมอยในนำไดดชนคณภาพนำ หนวย ระดบความเขมขนสงสด หมายเหต

ทยนยอมใหมไดโลหะหนก --แคดเมยม มก./ล. 0.001-ทองแดง “ 0.02-ตะกว “ 0.05-ปรอท “ 0.0005-เหลก “ 0.3-สงกะส “ 0.1สารพษกลม Organochlorine -- DDT มก./ล. 0.5 x 10-3- Dieldrin “ 0.2 x 10-2- Endrin “ 0.01 x 10-3- Heptachlor “ 0.4 x 10-3สารพษกลม Organophosphate --Fenitrothion มก./ล. 0.06- Malathion “ 0.02- Methyl parathion “ 0.2- Parathion “ 0.04สารพษกลม -Carbamate- Carbaryl มก./ล. 0.01- Carbofuran “ 0.008สารเคมกำจดวชพช -- Glyphosate มก./ล. 4.8- Paraquat “ 0.5-Propanil “ 0.5- 2, 4-D “ 45.0แอมโมเนย มก./ล. 0.02 คดในรปของ un-ionized ammoniaคลอรน มก./ล. 0.005 คดในรปของ total residual chlorineสารซกฟอก-Soft detergent มก./ล. 0.03 คดในรปของสารลดแรงตงผว (surfactant)- Hard detergent “ 0.5ซลไฟด (Sulfides) มก./ล. 0.2 ในรปของ undissociated hydrogen sulfide


÷flćø°flÚÃÆÙæfl˜Úé›≥fl´flÅČ¿èã≤é≥øfiâæÃ คณลกษณะ ดชนคณภาพนำ หนวย คามาตรฐาน

เกณฑกำหนด เกณฑอนโลม ทเหมาะสม สงสด

ทางกายภาพ 1.ส ปลาตนม-โคบอลต 5 152.ความขน หนวยความขน 5 203.ความเปนกรด-ดาง - 7.0-8.5 6.5-9.2

ทางเคม 4.เหลก มก./ล. ไมเกนกวา 0.5 1.05.มงกานส มก./ล. ไมเกนกวา 0.3 0.56.ทองแดง มก./ล. ไมเกนกวา 1.0 1.57.สงกะส มก./ล. ไมเกนกวา 5.0 15.08.ซลเฟต มก./ล. ไมเกนกวา 200 2509.คลอไรด มก./ล. ไมเกนกวา 250 60010.ฟลออไรด มก./ล. ไมเกนกวา 0.7 1.011.ไนเตรด มก./ล. ไมเกนกวา 45 4512.ความกระดาง มก./ล. ไมเกนกวา 300 500ทงหมด13.ความกระดางถาวร มก./ล. ไมเกนกวา 200 25014.ปรมาณสาร มก./ล. ไมเกนกวา 600 1,200ทงหมดทละลายได

สารพษ 15.สารหน มก./ล. ตองไมมเลย 0.0516.ไซยาไนด มก./ล. ตองไมมเลย 0.117.ตะกว มก./ล. ตองไมมเลย 0.0518.ปรอท มก./ล. ตองไมมเลย 0.00119.แคดเมยม มก./ล. ตองไมมเลย 0.0120.ซลเนยม มก./ล. ตองไมมเลย 0.01

ทางบกเตร 21.บกเตรทตรวจพบ โคโลนตอ ลบ.ซม. ไมเกนกวา 500 -โดยวธ Standardplate count22.บกเตรทตรวจพบโดยวธMost Probable เอม.พ.เอนตอ 100 นอยกวา 2.2 - Number ลบ.ซม.23.อ.โคไล - ตองไมมเลย -


1.สารอนทรยระเหยงาย1) เบนซน ไมโครกรม/ลตร ตองไมเกน 52) คารบอนเตตระคลอไรด “ ตองไมเกน 53) 1,2 - คลอโรอเทน “ ตองไมเกน 54) 1,1-ไดคลอโรเอทธลน “ ตองไมเกน 75) ซส -1,2 - ไดคลอโรเอทธลน “ ตองไมเกน 706) ทรานส -1,2-ไดคลอโรเอทธลน “ ตองไมเกน 1007) ไดคลอโรมเทน “ ตองไมเกน 58) เอทธลเบนซน “ ตองไมเกน 7009) สไตรน “ ตองไมเกน 10010) เตตระคลอโรเอทธลน “ ตองไมเกน 511) โทลอน “ ตองไมเกน 1,00012) ไตรคลอโรเอทธลน “ ตองไมเกน 513) 1,1,1-ไตรคลอโรอเทน “ ตองไมเกน 20014) 1,1,2-ไตรคลอโรอเทน “ ตองไมเกน 515) ไซลนทงหมด “ ตองไมเกน 10,0002. โลหะหนก1) แคดเมยม มลลกรม/ลตร ตองไมเกน 0.0032)โครเมยมชนดเฮกซาวาเลนท “ ตองไมเกน 0.053) ทองแดง “ ตองไมเกน 1.04) ตะกว “ ตองไมเกน 0.015) แมงกานส “ ตองไมเกน 0.56) นกเกล “ ตองไมเกน 0.027) สงกะส “ ตองไมเกน 5.08) สารหน “ ตองไมเกน 0.01

9) ซลเนยม “ ตองไมเกน 0.01

10) ปรอท “ ตองไมเกน 0.001

÷flćø°flÚÃÆÙæfl˜Úé›ãćé´fiÚ ดชนคณภาพนำ หนวย คามาตรฐาน วธการวด

วธ Direct Aspiration/AtomicAbsorption Spectrometry หรอวธInductively Coupled Plasma/Plasma Emission Spectroscopyหรอวธอนทกรมควบคมมลพษเหนชอบ

วธ Purge and Trap GasChromatography หรอวธ Purgeand Trap Gas Chromatography/Mass Spectrometryหรอวธอนทกรมควบคมมลพษเหนชอบ

วธ Hydride Generation/AtomicAbsorption Spectrometry หรอวธInductively Coupled Plasma/Plasma Emission Spectroscopyหรอวธอนทกรมควบคมมลพษเหนชอบ

วธ Cold-Vapor Atomic AbsorptionSpectrometry/Plasma EmissionSpectroscopyหรอวธอนทกรมควบคมมลพษเหนชอบ


3. สารปองกนกำจดศตรพชและสตว1) คลอเดน ไมโครกรม/ลตร ตองไมเกน 0.22) ดลดรน “ ตองไมเกน 0.033) เฮปตาคลอร “ ตองไมเกน 0.44) เฮปตาคลอร อพอกไซด “ ตองไมเกน 0.25) ดดท “ ตองไมเกน 26) 2,4-ด “ ตองไมเกน 307) อะทราซน “ ตองไมเกน 3

8) ลนเดน “ ตองไมเกน 0.2

9) เพนตะคลอโรฟนอล “ ตองไมเกน 1

4. สารพษอน ๆ1) เบนโซ (เอ) ไพรน ไมโครกรม/ลตร ตองไมเกน 0.2

2) ไซยาไนด “ ตองไมเกน 200

3) พซบ “ ตองไมเกน 0.5

4) ไวนลคลอไรด “ ตองไมเกน 2

ดชนคณภาพนำ หนวย คามาตรฐาน วธการวด

วธ Liquid - Liquid Extraction GasChromtography/Mass Spectrom-etry หรอวธ Liquid - LiquidExtraction Gas Chromatography(Method I)หรอวธอนทกรมควบคมมลพษเหนชอบวธ Liquid-Liquid Extraction GasChromatographyหรอวธอนทกรมควบคมมลพษเหนชอบวธ Liquid-Liquid Extraction GasChromatography (Method I)หรอวธอนทกรมควบคมมลพษเหนชอบวธ Liquid - Liquid ExtractionChromatography หรอวธ Liquid -Liquid Extraction Gas Chroma-tography/Mass Spectrometryหรอวธอนทกรมควบคมมลพษเหนชอบวธ Liquid - Liquid ExtractionChromatography หรอวธ Liquid-Liquid Extraction Gas Chroma-tography/Mass Spectrometryหรอวธอนทกรมควบคมมลพษเหนชอบวธ Pyridine Barbituric Acidหรอวธ Colorimetry หรอวธ IonChromatographyหรอวธอนทกรมควบคมมลพษเหนชอบวธ Liquid - Liquid Extraction GasChromatography (Method II)หรอวธอนทกรมควบคมมลพษเหนชอบวธ Purge and Trap GasChromatography หรอวธ Purgeand Trap Gas ChromatographyMass Spectrometryหรอวธอนทกรมควบคมมลพษเหนชอบ


÷flćø°flÚÃÆÙæfl˜Úé›ČÍàÅ≤fl‘ıÑè§

การกำหนดประเภทคณภาพนำทะเลชายฝง ประเภท การใชประโยชนคณภาพนำประเภทท1 คณภาพนำทะเลเพอการสงวนรกษาธรรมชาต ไดแก นำทะเลซงมสภาพ

ธรรมชาตและสามารถเปนประโยชนเพอก.การศกษาวจยหรอการสาธตทางดานวทยาศาสตรทไมกอใหเกดการเปลยนแปลงตอสภาพแวดลอมข. การใชประโยชนจากทศนยภาพและธรรมชาต หรอค. การจดการและการอนรกษทไมกอใหเกดการเปลยนแปลงแกสภาพแวดลอม

ประเภทท2 คณภาพนำทะเลเพอการอนรกษแหลงประการงประเภทท3 คณภาพนำทะเลเพอการอนรกษแหลงธรรมชาตอนๆ นอกจากแหลงประการงประเภทท4 คณภาพนำทะเลเพอการเพาะเลยงสตวนำชายฝงประเภทท5 คณภาพนำทะเลเพอการวายนำประเภทท6 คณภาพนำทะเลเพอการกฬาทางนำอยางอนนอกจากการวายนำประเภทท7 คณภาพนำทะเลบรเวณแหลงอตสาหกรรม


ด

ชนคณ

ภาพน

ำ

หนวย

ประเภท

ท วธ

การตรวจส

อบ

1.วตถ

ทลอย

นำ*

-ธ

ไมเปน

ทไม

เปนท

ไมเปน

ทไม

เปนท

ไมเปน

ทไม

เปนท

สงเกต

บรเวณ

ผวนำ

นารงเกย

จนา

รงเกย

จนา

รงเกย

จนา

รงเกย

จนา

รงเกย

จนา

รงเกย

จ2.น

ำมนห

รอไข

มนบน

ผวนำ

-ธ

มองไม

เหนมอ

งไมเหน

มองไม

เหน มอ

งไมเหน

มองไม

เหน มอ

งไมเหน

สงเกต

บรเวณ

ผวนำ

3.กลน

-ธ

--

ไมเปน

ทไม

เปนท

ไมเปน

ทไม

เปนท

นารงเกย

จนา

รงเกย

จนา

รงเกย

จนา

รงเกย

จดม

กลน

4.อณห

ภม

O ซธ

>>33

.0>>

33.0

>>33

.0-

-A’

>>3.0

เทอรโมม

เตอร

(Therm

omete

r)วดข

ณะเกบ

ตวอย

าง5.ค

วามเปน

กรดแ

ละดาง

-ธ

7.5 - 8

.97.0

- 8.5

7.0 - 8

.5-

-**

เครอง

pH-M

eter แ

บบEle

ctrom

etric

6.ความ

เคมพพ

ทธ

29- 35

A’>>

10%

A’>>

10%

--

**ใช

Refr

actom

ete7.ค

วามโป

รงใส

เมตร

ธA’

>>10

%A’

>>10

%A’

>>10

%A’

>>10

%-

**ใช Se

cchi D

isc สขาว

ขนาดเสน

ผาศนย

กลาง

30 ซม

.8.อ

อกซเจ

นละล

ายมก

./ลตร

ธ<<

4<<

4<<

4-

-**

ใช A

zide M

odific

ation

9.แบค

ทเรยกลม

โคลฟ

อรม

เอมพ

เอนตอ

ธ-

->>

1,000

>>1,0

00-

-วธ

Mult

iple T

ube F

erment

ation

ทงหม

ด100

มล.

Tech

nique

10.แบ

คทเรย

กลมฟ

คอลโ

คล

เอมพเอ

นตอ

ธ-

-ธ

--

-วธ

Mult

iple T

ube F

erment

ation

ฟอรม

100 มล

.Te

chniq

ue11.

ไนเตร

ต-ไนโ

ตรเจน

มก./ล

ตรธ

ธธ

ธ-

-**

วธ C

admium

Redu

ction

12.ฟอ

สเฟต-ฟ

อสฟอ

รสมก

./ลตร

ธธ

ธธ

--

**วธ A

scorbi

c Acid

13.ปร

อททง

หมด

มก./ล

ตรธ

>>0.0

001

>>0.0

001

>>0.0

001

--

“0.000

1วธ A

tomic

Absor

ption

Cold

Vapo

ur Te

chniqu

e14.

แคดเม

ยมมก

./ลตร

ธ>>

0.005

>>0.0

05>>

0.005

--

“0.005

วธ A

tomic

Absor

ption

Spect

roph

otome

try ชน

ด Flam

less

Tech

nique

1

2

3

4

5

6

7


15.โครเม

ยมมก

./ลตร

ธ>>

0.1>>

0.1>>

0.1-

-**

วธ A

tomic

Absor

ption

Spect

roph

otome

try ชน

ด Flam

less

Tech

nique

16.โค

รเมยม

ชนด

มก./ล

ตรธ

>>0.0

5>>

0.05

>>0.0

5-

->>

0.1วธ A

tomic

Absor

ption

Spect

roเฮก

ซาวาเ

ลนท

photo

metry

ชนด F

lamles

sTe

chniq

ue17.

ตะกว

มก./ล

ตรธ

>>0.0

5>>

0.05

>>0.0

5-

-**

วธ A

tomic

Absor

ption

Spect

roph

otome

try ชน

ด Flam

less

Tech

nique

18.ทอ

งแดง

มก./ล

ตรธ

>>0.0

5>>

0.05

>>0.0

5-

-**

วธ A

tomic

Absor

ption

Spect

roph

otome

try ชน

ด Flam

eTe

chniq

ue19

.แมงกาน

สมก

./ลตร

ธ>>

0.1>>

0.1>>

0.1-

-**

วธ A

tomic

Absor

ption

Spect

roph

otome

try ชน

ด Flam

eTe

chniq

ue20

.สงกะ

สมก

./ลตร

ธ>>

0.1>>

0.1>>

0.1-

-**

วธ A

tomic

Absor

ption

Spect

roph

otome

try ชน

ด Flam

eTe

chniq

ue21

.เหลก

มก./ล

ตรธ

>>0.3

>>0.3

>>0.3

--

**วธ A

tomic

Absor

ption

Spect

roph

otome

try ชน

ด Flam

eTe

chniq

ue22.

ฟลออ

ไรด

มก./ล

ตรธ

>>1.5

>>1.5

>>1.5

--

**วธ

Colo

rimetr

ic SP

ADNS

with

Distil

lation

Meth

od23

.คลอร

นคงเห

ลอมก

./ลตร

ธ>>

0.01

>>0.0

1>>

0.01

--

**วธ

Iodom

etric

ด

ชนคณ

ภาพน

ำ

หนวย

ประเภท

ท วธ


อบ1

2

3

4

5

6

7


วธการตรวจสอบเปนไปตามวธการมาตรฐานสำหรบการวเคราะหนำและนำเสย Standard Methods for Examination of Water and Wastewater ซง APHA: American Public Health Association ,AWWA : American Water WorksAssociation และ WPCF : Water Pollution Control Federation ของสหรฐอเมรการวมกนกำหนด

à∑ÙØìÃÆÙæfl˜Úé›à˜ÒèŸ∑fløÃÆé÷ÃøŸ§ČøÑ ‘fl∑ø’ÑćÇìÚé›¨Ò

เกณฑคณภาพนำทเหมาะสมตอการดำรงชวตของสตวนำดชนคณภาพนำ หนวย ระดบความเขมขน หมายเหต

ทเหมาะสมอณหภม ซ 23-32 โดยมการเปลยนแปลงตามธรรมชาต

และไมมการเปลยน แปลงอยาง รวดเรว

ความเปนกรด-ดาง - 5-9 โดยมการเปลยนแปลงในรอบวน ไมควรเกนกวา 2.0 หนวย

ออกซเจนละลาย มก./ล. ตำสด 3 -คารบอนไดออกไซด มก./ล. สงสด 30 และมออกซเจนละลาย

อยอยางเพยงพอความขน-ความโปรงใส ซม. 30 - 60 วดดวย Secchi disc-สารแขวนลอย มก./ล. สงสด 25


24.พน

อลมก

./ลตร

ธ>>

0.03

>>0.0

3>>

0.03

--

**วธ

Disti

llation

, 4-

Amino

antipy

rene

25.แอ

มโมเน

ยไนโ

ตรเจน

มก./ล

ตรธ

>>0.4

>>0.4

>>0.4

--

**วธ

Disti

llatio

n Ness

leriza

tion

26.ซล

ไฟต

มก./ล

ตรธ

>>0.0

1>>

0.01

>>0.0

1-

-**

วธ C

olorim

etric

Methy

lene B

ule27.

ไซยาไ

นต

มก./ล

ตรธ

>>0.0

1>>

0.01

>>0.0

1-

-**

วธ Py

ridine

-Barbi

turic

Acid

28.พซ

บมก

./ลตร

ธธ

ธธ

--

**วธ

Gas

Chrom

atogra

phy29.

กมมน

ตภาพ

รงส

-คาคว

ามแรงแบบ

รงส

เบคเคอ

เรล/ล.

ธ>>

0.1>>

0.1>>

0.1-

-**

วธ Lo

w Ba

ckgrou

nd Pro

potion

alรวมแ

บบแอ

ลฟา

Coun

ter

-คาคว

ามแรงรงส

เบค

เคอเรล

/ล.ธ

>>1.0

>>1.0

>>1.0

--

**

ด

ชนคณ

ภาพน

ำ

หนวย

ประเภท

ท วธ


อบ1

2

3

4

5

6

7

แบบเบ

ตา**

หมายเ

หต:

ธ= ธ

รรมช

าตไม

ไดรบ

ผลจาก

การกระทำขอ

งมนษ

ย*

= ไมร

วมวต

ถลอยนำ

ทเกดต

ามธรรม

ชาต

**= จ

ะกำห

นดตามค

วามจำเ

ปน**

*=ไมร

วมคาโป

ตสเซย

ม 40 ต

ามธรรม

ชาต

>>= ไ

มมากกว

า<<

= ไมน

อยกว

าA’

=เปลย

นแปล

งจากสภ

าพธรรม

ชาต

-= ไ

มไดก

ำหนด

คา

Documents

Inspect Water