37
LESZEK ZUGAJ HISTORIA ADMINISTRACJI W GMINIE BARTOSZYCE W LATACH 1945-1990 LUBLIN 2015

HISTORIA ADMINISTRACJI W GMINIE BARTOSZYCE 1945 1990gmina-bartoszyce.pl/.../HISTORIA-ADMINISTRACJI-W-GMINIE-BARTOSZYCE... · przyszłej administracji. Funkcjonowały zatem, w ramach

  • Upload
    hacong

  • View
    267

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: HISTORIA ADMINISTRACJI W GMINIE BARTOSZYCE 1945 1990gmina-bartoszyce.pl/.../HISTORIA-ADMINISTRACJI-W-GMINIE-BARTOSZYCE... · przyszłej administracji. Funkcjonowały zatem, w ramach

LESZEK ZUGAJ

HISTORIA ADMINISTRACJI W GMINIE BARTOSZYCE

W LATACH 1945-1990

LUBLIN 2015

Page 2: HISTORIA ADMINISTRACJI W GMINIE BARTOSZYCE 1945 1990gmina-bartoszyce.pl/.../HISTORIA-ADMINISTRACJI-W-GMINIE-BARTOSZYCE... · przyszłej administracji. Funkcjonowały zatem, w ramach

2

LATA 1945-1954

Do 1945 roku obszar współczesnej gminy należał do niemieckiej prowincji Prusy Wschodnie. Prowincja podzielona była na rejencje, powiaty i gminy wiejskie (jednostkowe). Okolice Bartoszyc należały do rejencji królewieckiej i powiatu bartoszyckiego. Dalej na zachód funkcjonował powiat iławecki z siedzibą w Iławie Pruskiej. Wiosną 1945 roku, na te obszary wkroczyły wojska Armii Czerwonej wypierając Niemców. Początkowo funkcjonowała radziecka komendantura wojskowa, wkrótce także polska administracja cywilna.1 W wyniku podziału Prus Wschodnich między Polskę i ZSRR granicę wyznaczono w linii prostej na północ od Bartoszyce dzieląc w poprzek powiaty bartoszycki i iławecki. Uchwałą Rady Ministrów z dnia 14 marca 1945 roku utworzono okręg administracyjny dla tych obszarów - okręg mazurski. Funkcjonowała tu tymczasowa polska administracja. 2 Okręg składał się z 27 powiatów (zwanych początkowo obwodami). Przyjęto zasadę nie dzielenia dotychczasowych, niemieckich powiatów, które stały się podstawą przyszłej administracji. Funkcjonowały zatem, w ramach Polski, okrojony powiat bartoszycki oraz równie podzielony powiat iławecki, mimo że siedziba tego powiatu pozostała po stronie radzieckiej. W czerwcu 1946 roku rozstrzygnięto o przynależności administracyjnych terenów dawnych Prus Wschodnich. Powołano wtedy województwo olsztyńskie. Rozporządzenie weszło w życie 28 czerwca 1946 roku.3

1 Achremczyk Stanisław, Historii Warmii i Mazur, tom II, 1772-2010, Olsztyn 2011, s. 1043. 2 Tamże, s. 1051. 3 Dz. Urz. 1946, nr 28, poz. 177.

Page 3: HISTORIA ADMINISTRACJI W GMINIE BARTOSZYCE 1945 1990gmina-bartoszyce.pl/.../HISTORIA-ADMINISTRACJI-W-GMINIE-BARTOSZYCE... · przyszłej administracji. Funkcjonowały zatem, w ramach

3

Fragment mapy administracyjnej z 1946 roku.

Jednym z podstawowych zadań władz powiatowych było powołanie władz lokalnych wzorowanych na ustroju polskim. Do tej pory funkcjonowały bowiem gminy jednowioskowe (jednostkowe). Każda większa wieś stanowiła w zasadzie odrębną gminę wiejską. Taka była tradycja samorządowa krajów niemieckich. Polska gmina składała się z kilku, kilkunastu a nawet więcej wsi zwanych gromadami (na czele z sołtysami). Na Ziemiach Zachodnich gminy tworzono na podstawie aktów prawnych na poziomie powiatu, dlatego też trudno odnaleźć akty powołania gmin wiejskich z tego okresu. Pierwsze gminy powołano już latem 1945 roku, jednak w następnych latach miały miejsce liczne zmiany granic, nazw i siedzib urzędów. Był to chaotyczny okres pierwszych lat polskiego osadnictwa. Dopiero w końcu lat 40-tych nastąpiła stabilizacja w systemie gminnym na Ziemiach Odzyskanych. Gminy wiejskie zostały objęte przedwojennym prawodawstwem4 z licznymi zmianami z lat powojennych. Funkcje uchwałodawcze posiadała rada gminy, przemianowana po wojnie na gminną radę narodową. Przed wojną to wójt przewodził jej obradom, nie znano bowiem funkcji przewodniczącego rady. Po wojnie radą kierował przewodniczący gminnej rady narodowej. To właśnie przewodniczący stojący na czele prezydium (zastępca, sekretarz i członek) stawał się w okresie powojennym głównym organem decyzyjnym. Do 1939 roku wyboru radnych dokonywało kolegium złożone z delegatów rad

4 Dziennik Ustaw nr 35, z dnia 13 maja 1933 roku, poz. 294, Dz. U. 1944, nr 5, poz. 22, Dz. U. 1944, nr 14, poz. 74.

Page 4: HISTORIA ADMINISTRACJI W GMINIE BARTOSZYCE 1945 1990gmina-bartoszyce.pl/.../HISTORIA-ADMINISTRACJI-W-GMINIE-BARTOSZYCE... · przyszłej administracji. Funkcjonowały zatem, w ramach

4

gromadzkich, sołtysów i podsołtysów wszystkich gromad. Po wojnie większość radnych delegowały partie i organizacje społeczne, czyli w praktyce PZPR. Organem wykonawczym był zarząd gminy złożony z wójta, podwójciego i 2-3 członków zarządu - ławników. Przed wojną zarząd gminy z wójtem na czele był zwierzchnikiem całej gminy, po 1945 roku pozycja tego organu spadła do roli wykonawcy uchwał gminnej rady narodowej i prezydium. Organem pomocniczym dla zarządu gminy pozostawał sekretarz gminy, który jako jedyny musiał mieć odpowiednie kwalifikacje. Kierował on pracami urzędników gminnych. W urzędzie gminy zatrudniano kilku pracowników. W standardowym biurze zarządu gminy pracowali: sekretarz gminy, referent finansowo-podatkowy, referent wojskowy, referent gospodarczo-społeczny, drogomistrz, kancelista lub praktykant. Gmina dzieliła się na gromady (główna wieś, mniejsze wsie, przysiółki), odpowiedniki współczesnych sołectw na czele z sołtysem wybieranym przez społeczność gromadzką. Przed wojną funkcjonował także samorząd gromadzki wyrażający się w postaci zebrań gromadzkich. Po 1945 roku rola zebrania została ograniczona, sołtys zaś stał się wykonawcą zarządzeń władz gminnych. Formalnie do 1950 roku funkcjonował samorząd gminny. Praktyka była jednak zupełnie inna. Polska administracja powołała, już w 1945 roku, w ramach powiatu iławeckiego gminy zbiorowe: Albrechsdorf, Bucholc, Gahllenen, Konditen, Landsberg i Petershagen. W sąsiednim powiecie bartoszyckim powstały gminy: Dąbrowa, Gallingen, Lanckorona, Lisków i Szwansfeld.5

5 Powszechny sumaryczny spis ludności z dnia 14 lutego 1946 roku, Warszawa 1946, s. 38.

Page 5: HISTORIA ADMINISTRACJI W GMINIE BARTOSZYCE 1945 1990gmina-bartoszyce.pl/.../HISTORIA-ADMINISTRACJI-W-GMINIE-BARTOSZYCE... · przyszłej administracji. Funkcjonowały zatem, w ramach

5

Wyniki spisu powszechnego dla powiatów bartoszyckiego i iławeckiego z lutego 1946 roku. Powszechny sumaryczny spis ludności z dnia 14 lutego 1946 roku, Warszawa 1946, s. 38.

W następnych latach następowały zmiany nazewnictwa na polskie. Następowały też zmiany w systemie gminnym. Dopiero na przełomie lat 40-tych i 50-tych nastąpiła stabilizacja. W tym okresie w powiecie iławeckim funkcjonowały między innymi gminy: Galiny, Wojciechy i Pieszkowo, które obejmowały tereny współczesnej gminy Bartoszyce. Do pierwszej z tych gmin na przełomie lat 40-tych i 50-tych przynależały gromady (sołectwa): Bąsze, Gałajny, Lejdy, Molwity, Nowa Wieś, Solno, Toprzyny i Warszkajty.6 Siedzibą gminy była miejscowość Gałajny, która tuż po wojnie zwała się Galiny7 i stąd pochodzi nazwa gminy. W skład gminy Galiny wchodziły też miejscowości Bezledy, Głomino i Kromarki, jednak nie stanowiły one gromad (sołectw), lecz wchodziły w skład sąsiednich gromad. Do sąsiedniej gminy Wojciechy z siedzibą Wojciechach należały gromady: Barciszewo, Kiersity, Piasek, Rodnowo, Taplikajmy, Wargielity i Wojciechy.8 W składzie gminy Pieszkowo funkcjonowały gromady: Bądze, Burkarty, Głądy, Janikowo, Pieszkowo, Pudlikajmy, Wajsnory i Zielenica.9 Część tego obszaru należy dziś do

6 Wykaz gromad PRL z dnia 1 lipca 1952 roku, Warszawa 1952, s. 178. 7 Nie mylić z miejscowością Galiny na południe od Bartoszyc. 8 Tamże. 9 Tamże.

Page 6: HISTORIA ADMINISTRACJI W GMINIE BARTOSZYCE 1945 1990gmina-bartoszyce.pl/.../HISTORIA-ADMINISTRACJI-W-GMINIE-BARTOSZYCE... · przyszłej administracji. Funkcjonowały zatem, w ramach

6

gminy Bartoszyce.10 W sąsiednim powiecie bartoszyckim na przełomie lat 40-tych i 50-tych funkcjonowały tylko 4 gminy; Dąbrowa, Galiny, Sępopol i Sokolica. Obszar współczesnej gminy położony był w granicach dawnych gmin: Dąbrowa, Galiny i częściowo Sokolica. Do gminy Dąbrowa z siedzibą w Bartoszycach należały gromady (sołectwa): Dąbrowa, Kiertyny Wielkie, Łapkiejmy, Plęsy, Sędławki, Skitno, Spytajny, Szylina Wielka, Tromity, Wipławki, Wirwilty i Żydowo.11 W skład gminy Galiny, z siedzibą w Galinach w powiecie bartoszyckim, wchodziły gromady: Galiny, Gromki, Krawczyki, Lusiny, Minty, Osieka i Węgoryty.12 Natomiast do gminy Sokolica w powiecie bartoszyckim należały gromady: Bieliny, Drawa, Łabędnik, Maszewy, Pasławki, Różyna, Sokolica i Wiatrowiec.13 Dodatkowo niewielki obszar współczesnej gminy Bartoszyce, wieś Trutnowo, należał pierwotnie do gminy Kiwity w powiecie lidzbarskim.

10 Tamże. 11 Wykaz gromad PRL z dnia 1 lipca 1952 roku, Warszawa 1952, s. 176. Prawdopodobnie do tej gminy należały też miejscowości: Borki, Tolko i Łojdy. 12 Tamże. 13 Tamże, pierwszym wójtem gminy Sokolica został Władysław Januszewski, od 1946 roku na tym stanowisku pracował Piotr Dwornowski. Siedziba gminy mieściła się w Sokolicy.

Page 7: HISTORIA ADMINISTRACJI W GMINIE BARTOSZYCE 1945 1990gmina-bartoszyce.pl/.../HISTORIA-ADMINISTRACJI-W-GMINIE-BARTOSZYCE... · przyszłej administracji. Funkcjonowały zatem, w ramach

7

Podział na gminy z 1952 roku (opracowanie własne)

Page 8: HISTORIA ADMINISTRACJI W GMINIE BARTOSZYCE 1945 1990gmina-bartoszyce.pl/.../HISTORIA-ADMINISTRACJI-W-GMINIE-BARTOSZYCE... · przyszłej administracji. Funkcjonowały zatem, w ramach

8

W 1950 roku skończono z fikcją samorządu gminnego. Na mocy ustawy z 20 marca 1950 roku O terenowych organach jednolitej władzy państwowej

14 zniesiono wszelki

samorząd terytorialny. Jego cały majątek przejęło państwo. Rozwiązano organy wykonawcze gminy (wójt i zarząd gminy) i rady gromadzkie. Wszystkie kompetencje przejęły gminne rady narodowe. Członków rad delegowały partie polityczne i organizacje społeczne. Gminne rady narodowe zbierały się na sesjach raz w miesiącu omawiając najważniejsze sprawy gminne. Głównymi tematami były kwestie podatkowe, spółdzielczości, pomocy sąsiedzkiej, akcji żniwnej itp. GRN wyłaniała ze swego grona stałe komisje problemowe. Gminna rada narodowa wybierała także ze swego grona prezydium GRN składający z następujących osób: przewodniczący, zastępca, sekretarz prezydium i członek prezydium. Był to jednocześnie organ uchwałodawczy i wykonawczy. Prezydium zbierało się na sesjach dwa razy w miesiącu. Etatowymi pracownikami gminy stali się przewodniczący i sekretarz prezydium. Te osoby kierowały działalnością urzędu gminy, zwanego odtąd "prezydium gminy" i kierowały bieżącą działalności gminy. Prezydium gminy (urząd gminy) podzielono na referaty: ogólno-administracyjny, finansowy, spraw socjalnych i kulturalnych, wojskowy i spraw rolnych. Na czele poszczególnych gromad, tak jak poprzednio, stał sołtys. Formalnie wybierany przez ludność wsi, w praktyce powoływany przez władze gminne. Jego praca był niewdzięczna i sprowadzała się do egzekwowania narzuconych ówcześnie obowiązkowych dostaw płodów rolnych i wysokich podatków.

14Dz. U. 1950, nr 14, poz. 130.

Page 9: HISTORIA ADMINISTRACJI W GMINIE BARTOSZYCE 1945 1990gmina-bartoszyce.pl/.../HISTORIA-ADMINISTRACJI-W-GMINIE-BARTOSZYCE... · przyszłej administracji. Funkcjonowały zatem, w ramach

9

GROMADZKIE RADY NARODOWE 1954-1972

W końcu 1954 roku wprowadzono zupełnie nowy system administracyjny na polskiej wsi.15 Ustanowiono ustrój gromadzki. Gromady miały stać się zalążkiem dużych, kolektywnych gospodarstw rolnych, na wzór radziecki. Nowe gromady (nie mylić z gromadami - sołectwami z lat 1945-1954) liczyły od tysiąca do trzech tysięcy mieszkańców i obejmowały po kilka wsi. Na czele danej gromady stała gromadzka rada narodowa (GRN) - organ uchwałodawczy, wybierana w powszechnych wyborach spośród wyznaczonych przez władze kandydatów.

Pierwsze wybory do rad gromadzkich przeprowadzono 5 grudnia 1954 roku. Wyborom towarzyszyła wielka akcja propagandowa. Kolejne wybory również przeprowadzano w podobny sposób. Frekwencja zawsze zbliżała się do 100%.

Z grona radnych wyłaniano prezydium GRN; przewodniczący, zastępca, sekretarz prezydium i dwóch, trzech członków.16 Tylko przewodniczący i sekretarz prezydium byli etatowymi pracownikami. Organem pomocniczym było biuro gromadzkie, zwane powszechnie prezydium.

Jednym z problemów ówczesnej administracji było rozdrobnienie. W dawnej gminie utworzono po kilka gromadzkich rad narodowych z osobnymi biurami gromadzkimi. Każdej z tych gromad należało zapewnić lokal, sprzęt biurowy i kadry. Często był z tym duży problem. Pensje były niskie i trudno było znaleźć do pracy kompetentne osoby. W latach 1954-1958 gromady posiadały bardzo wąskie kompetencje. W praktyce zostały głównie sprowadzone do wykonywania zarządzeń władz powiatowych.

Zlikwidowano w tym okresie stanowisko sołtysa wprowadzając powoływanych przez władze pełnomocników gromadzkich. Był to jedyny okres w dziejach wsi polskiej, kiedy nie funkcjonował urząd sołtysa. Gromada składała się z wsi, dla większych z nich ustanowiono pełnomocników.

15 Dz. U. 1954, nr 43, poz. 191. 16 Tamże.

Page 10: HISTORIA ADMINISTRACJI W GMINIE BARTOSZYCE 1945 1990gmina-bartoszyce.pl/.../HISTORIA-ADMINISTRACJI-W-GMINIE-BARTOSZYCE... · przyszłej administracji. Funkcjonowały zatem, w ramach

10

Od lutego 1958 roku weszła w życie nowa ustawa o radach narodowych dająca gromadom większe uprawnienia.17 Rozpoczęto także proces komasacji gromad w duże jednostki, większość z nich była bowiem kompletnie nieefektywna. Tak jak poprzednio na czele gromady stała gromadzka rada narodowa wybierana w wyborach powszechnych. Władze przywiązywały dużą wagę do wyborów. Pierwsze dwie kadencje rad narodowych były trzyletnie (1955-1958, 1958-1961). Od 1961 roku kadencje rad narodowych były czteroletnie.18 Przed każdymi wyborami na wsiach przeprowadzano kampanię wyborczą, w postaci zebrań wiejskich. Na zebraniach ludność wysuwała swoje postulaty. Te realne stawały się programem wyborczym. Gromadzkie rady narodowe zbierały się na sesjach raz w miesiącu. Z grona radnych powoływano prezydium; przewodniczący, zastępca i sekretarz prezydium. Prezydium kolegialnie reprezentowało gromadę na zewnątrz. Etatowym pracownikiem był tylko przewodniczący. Prezydium zbierało się na sesjach maksymalnie dwa razy w miesiącu. W tym okresie (1954-1972) nie funkcjonował ścisły podział między organy uchwałodawcze i wykonawcze. Od wiosny 1958 roku zatrudniano sekretarza gromadzkiego jako stałego pracownika nadzorującego pracę biura gromadzkiego. W biurze pracowało kilku urzędników - referentów. Ważną zmianą po 1958 roku, było na nowo ustanowienie sołtysów wybieranych przez społeczność wiejską podczas zebrania wiejskiego. Sołtysów musiała jednak zaakceptować gromadzka rada narodowa lub prezydium GRN. W początku lat 70-tych funkcjonował już formalny podział na sołectwa. W drugiej połowie lat 60-tych rosły uprawnienia gromad (na przykład w kwestiach podatkowych). Od 1968 roku ustanowiono gromadzkiego zootechnika i agronoma, którzy tworzyli gromadzką służbę rolną. W rejonie Bartoszyce funkcjonowały następujące gromady:

GROMADA BEZLEDY

W skład gromady Bezledy włączono dotychczasowe gromady: Bąsze, Lejdy, Molwity i Solno, miejscowość Piersele z dotychczasowej gromady Warszkajty z gminy Galiny oraz miejscowość Wysieka z dotychczasowej gromady Barciszewo z gminy Wojciechy.19 Gromada funkcjonowała do końca 1972 roku. Początkowo w powiecie iławeckim, następnie w powiecie górowskim (1959-1961) i wreszcie w powiecie bartoszyckim.

17 Dz.U. 1958, nr 5, poz. 16 (tekst ujednolicony Dz.. U. 1975, nr 26, poz. 139). 18 Daty wyborów: 5 grudnia 1954, 2 lutego 1958, 16 kwietnia 1961, 30 maja 1965, 1 czerwca 1969; 19 Dz. Urz. WRN Olsztyn, 1954, nr 11, poz. 50.

Page 11: HISTORIA ADMINISTRACJI W GMINIE BARTOSZYCE 1945 1990gmina-bartoszyce.pl/.../HISTORIA-ADMINISTRACJI-W-GMINIE-BARTOSZYCE... · przyszłej administracji. Funkcjonowały zatem, w ramach

11

GROMADA BARTOSZYCE

W skład gromady Bartoszyce włączono dotychczasowe gromady: Dąbrowa, Kiertyny Wielkie, Sędławki, Spytajny oraz obszary miejscowości: Nalikajmy, Wipławki i Zagławki z dotychczasowej gminy Dąbrowa.20 Z dniem 1 stycznia 1960 roku gromada Bartoszyce powiększyła się o obszar wsi: Gile i PGR-y Czerwona Górka, Kinkajmy i Lisówka ze zniesionej gromady Maszewy, wsi Osieka, Plęsy i Połęcze oraz kolonie Milicz, Perkujki, Bukowo i Lipina ze zniesionej gromady Osieka, wsi Skitno, Szylina, Szylina Mała, Szylina Wielka, Falczewo i Wirwity oraz kolonię Grąd i Wiatrak ze zniesionej gromady Wirwity, dodatkowo włączono do tej gromady także Leginy, Żydowo, kolonię Nowe Witki oraz PGR-Łoskajmy i Zawiersze ze zniesionej gromady Żydowo.21 Z początkiem 1962 roku do gromady włączono dodatkowo wsie Witki i Tromity ze zniesionej gromady Wiatrowiec.22 Z początkiem 1968 roku w skład gromady Bartoszyce włączono także obszar PGR Łapkiejmy z gromady Wodukajmy.23 W takim kształcie terytorialnym gromada funkcjonowała do końca 1972 roku.

GROMADA GALINY

W skład gromady Galiny włączono dotychczasowe gromady: Galiny, Gromki oraz miejscowość Ciemna Wola z dotychczasowej gromady Minty z gminy Galiny.24 Z początkiem 1960 roku w skład gromady Galiny włączono wsie Lusiny, Węgoryty, kolonię Pasarka, Pasaria i Witoszyn oraz PGR-y Glitajny i Kosy ze zniesionej gromady Maszewy. Dodatkowo także wsie Brzostkowo, Krawczyki, Minty i Szwaruny oraz kolonie: Klekotki i Szwarunki ze zniesionej gromady Osieka.25 Z początkiem 1962 roku w skład gromady włączono obszar zniesionej gromady Wozławki (Wozławki, Sułowo, Trutnowo i Warmiany).26 Gromada funkcjonowała do końca 1972 roku.

20 Dz. Urz. WRN Olsztyn, 1954, nr 11, poz. 50 21 Dz. Urz. WRN Olsztyn, 1959, nr 28, poz. 81. 22 Dz. Urz. WRN Olsztyn, 1961, nr 22, poz. 191. 23 Dz. Urz. WRN Olsztyn, 1967, nr 13, poz. 103. 24 Dz. Urz. WRN Olsztyn, 1954, nr 11, poz. 50 25 Dz. Urz. WRN Olsztyn, 1959, nr 28, poz. 81. 26 Dz. Urz. WRN Olsztyn, 1961, nr 22, poz. 191.

Page 12: HISTORIA ADMINISTRACJI W GMINIE BARTOSZYCE 1945 1990gmina-bartoszyce.pl/.../HISTORIA-ADMINISTRACJI-W-GMINIE-BARTOSZYCE... · przyszłej administracji. Funkcjonowały zatem, w ramach

12

GROMADA ŁABĘDNIK

W skład gromady Łabędnik włączono dotychczasowe gromady: Bieliny, Drawa i Łabędnik oraz miejscowości: Chełmiec, Nowosadki, Pasławki, Śmiardowo i Zawada z dotychczasowej gromady Pasławki oraz miejscowość Spurgle z dotychczasowej gromady Sokolica z gminy Sokolica.27 Od 1 stycznia 1960 roku gromada Łabędnik powiększyła się o obszar wsi Dębiany, Łabędnik Mały, Maszewy, Nuny i Wardomy ze zniesionej gromady Maszewy.28 Od 1 stycznia 1962 roku do gromady Łabędnik dołączono także wsie Sokolica i Gruda ze zniesionej gromady Wiatrowiec.29 Gromada funkcjonowała do 1972 roku.

GROMADA MASZEWY

W skład gromady Maszewy włączono dotychczasowe gromady: Maszewy z gminy Sokolica, Lusiny i Węgoryty z gminy Galiny oraz miejscowości: Gile, Lisówka i Kinkajmy z dotychczasowej gromady Tromity z gminy Dąbrowa.30 Gromada Maszewy została uznana za nie przyszłościową. Z końcem 1959 roku gromadę zlikwidowano. Część miejscowości włączono do gromady Bartoszyce (Gile, PGR-y Czerwona Górka, Kinkajmy, Lisówka), Łabędnik (Dębiany, Łabędnik Mały, Maszewy, Nuny oraz Wardomy) oraz do gromady Galiny (Lusiny, Węgoryty, kolonia Pasarka, Pasaria, Witoszyn oraz PGR-y Glitajny i Kosy).31

GROMADA OSIEKA

W skład gromady Osieka włączono dotychczasowe gromady: Osieka i Krawczyki z gminy Galiny oraz Plęsy z gminy Dąbrowa i miejscowości: Brzostkowo, Minty, Szwarunki i Szwaruny z dotychczasowej gromady Minty z gminy Galiny. Gromadę Osieka zlikwidowano już z końcem 1959 roku. Obszar gromady podzielono między sąsiednie gromady Bartoszyce (Osieka, Plęsy, Połęcze, kolonie Milicz, Perkujki, Bukowo i Lipina) oraz Galiny (Brzostkowo, Krawczyki, Minty, Szwaruny oraz kolonie Klekotki i Szwarunki).32

27 Dz. Urz. WRN Olsztyn, 1954, nr 11, poz. 50 28 Dz. Urz. WRN Olsztyn, 1959, nr 28, poz. 81. 29 Dz. Urz. WRN Olsztyn, 1961, nr 22, poz. 191. 30 Dz. Urz. WRN Olsztyn, 1954, nr 11, poz. 50 31 Dz. Urz. WRN Olsztyn, 1959, nr 28, poz. 81. 32 Dz. Urz. WRN Olsztyn, 1959, nr 28, poz. 81.

Page 13: HISTORIA ADMINISTRACJI W GMINIE BARTOSZYCE 1945 1990gmina-bartoszyce.pl/.../HISTORIA-ADMINISTRACJI-W-GMINIE-BARTOSZYCE... · przyszłej administracji. Funkcjonowały zatem, w ramach

13

GROMADA RODNOWO

W skład gromady Rodnowo włączono dotychczasowe gromady: Rodnowo i Kiersity z gminy Wojciechy oraz Wajsnory i miejscowości: Burkarty, Guntkajmy, Swalmy, Wojtkowo i Kicina z gromady Burkarty z gminy Pieszkowo.33 Gromada Rodnowo została zniesiona z końcem czerwca 1968 roku. Cały obszar gromady włączono do sąsiedniej gromady Wojciechy.34 Gromada funkcjonowała początkowo w ramach powiatu iławeckiego. W latach 1959-1961 należała do powiatu górowskiego, od 1962 do powiatu bartoszyckiego.

GROMADA WIATROWIEC

W skład gromady Wiatrowiec włączono dotychczasowe gromady: Wiatrowiec, Różyna oraz miejscowości Sokolica i Gruda z dotychczasowej gromady Sokolica, Kinwągi z dotychczasowej gromady Pasławki z gminy Sokolica jak również miejscowości: Tromity i Witki z dotychczasowej gromady Tromity z gminy Dąbrowa oraz południowo-zachodnia część dotychczasowej gromady Sępopol o powierzchni 70 ha. Gromada Wiatrowiec funkcjonowała do końca 1961 roku. Następnie jej obszar podzielono między sąsiednie gromady Łabędnik (Sokolica i Gruda), Sępopol i Bartoszyce (Witki i Tromity).35

GROMADA WIRWILTY

W skład gromady Wirwilty weszły dotychczasowe gromady: Szylina Wielka i Wirwity z gminy Dąbrowa, obszar gromady Rusajny z gminy Sępopol i miejscowości: Liski i Roskajmy z dotychczasowej gromady Roskajmy z gminy Sępopol oraz miejscowość Skitno z dotychczasowej gromady Skitno z gminy Dąbrowa. Z końcem 1960 roku gromadę zniesiono i włączono jej obszar do gromady Bartoszyce (Skitno, Szylina, Szylina Mała, Szylina Wielka, Falczewo i Wirwilty oraz kolonie Grąd i Wiatrak) oraz pozostały obszar do gromady Sępopol.36

33 Dz. Urz. WRN Olsztyn, 1954, nr 11, poz. 50. 34 Dz. Urz. WRN Olsztyn, 1968, nr 9, poz. 84. 35 Dz. Urz. WRN Olsztyn, 1961, nr 22, poz. 191. 36 Dz. Urz. WRN Olsztyn, 1959, nr 28, poz. 81.

Page 14: HISTORIA ADMINISTRACJI W GMINIE BARTOSZYCE 1945 1990gmina-bartoszyce.pl/.../HISTORIA-ADMINISTRACJI-W-GMINIE-BARTOSZYCE... · przyszłej administracji. Funkcjonowały zatem, w ramach

14

GROMADA WOJCIECHY

W skład gromady Wojciechy włączono dotychczasowe gromady: Wojciechy, Wargielity37, Piasek, Taplikajmy oraz miejscowości: Barciszewo, Wólka i Pilwa z dotychczasowej gromady Barciszewo z gminy Wojciechy.38 Z początkiem lipca 1968 roku w skład gromady Wojciechy włączono obszar sąsiedniej gromady Rodnowo.39 Gromada funkcjonowała początkowo w ramach powiatu iławeckiego. W latach 1959-1961 należała do powiatu górowskiego, od 1962 do powiatu bartoszyckiego. Gromada Wojciechy działała do końca 1972 roku.

GROMADA ŻYDOWO

W skład gromady Żydowo włączono dotychczasowe gromady: Łapkiejmy40 i Żydowo oraz obszary miejscowości: Leginy z dotychczasowej gromady Wipławki i Przewarszyty z dotychczasowej gromady Skitno z gminy Dąbrowa, jak również obszar miejscowości Gulkajmy i Judyty z dotychczasowej gromady Domarady z gminy Sępopol.41 Gromadę Żydowo zniesiono już z końcem 1960 roku. Cały jej obszar włączono do sąsiedniej gromady Wodujakajmy (Łapkiejmy, PGR Gajek, Gierczyn, Jeleń Park, Parkoszewy, Pełkity, Judyty, Gulkajmy i Przewarszyty) oraz do gromady Bartoszyce (Leginy, Żydowo, kolonia Nowe Witki oraz PGR Łoskajmy i Zawiersze).42

37 Dziś Worgielity. 38 Dz. Urz. WRN Olsztyn, 1954, nr 11, poz. 50. 39 Dz. Urz. WRN Olsztyn, 1968, nr 9, poz. 84. 40 Z miejscowością Parkoszewo. 41 Dz. Urz. WRN Olsztyn, 1954, nr 11, poz. 50. 42 Dz. Urz. WRN Olsztyn, 1959, nr 28, poz. 81.

Page 15: HISTORIA ADMINISTRACJI W GMINIE BARTOSZYCE 1945 1990gmina-bartoszyce.pl/.../HISTORIA-ADMINISTRACJI-W-GMINIE-BARTOSZYCE... · przyszłej administracji. Funkcjonowały zatem, w ramach

15

Podział na gromady w 1955 roku (opracowanie własne)

Page 16: HISTORIA ADMINISTRACJI W GMINIE BARTOSZYCE 1945 1990gmina-bartoszyce.pl/.../HISTORIA-ADMINISTRACJI-W-GMINIE-BARTOSZYCE... · przyszłej administracji. Funkcjonowały zatem, w ramach

16

Akt powołania gromadzkich rad narodowych z 1954 roku (Dz. Urz. WRN Olsztyn, 1954, nr 11, poz. 50)

Page 17: HISTORIA ADMINISTRACJI W GMINIE BARTOSZYCE 1945 1990gmina-bartoszyce.pl/.../HISTORIA-ADMINISTRACJI-W-GMINIE-BARTOSZYCE... · przyszłej administracji. Funkcjonowały zatem, w ramach

17

Akt powołania gromadzkich rad narodowych z 1954 roku (Dz. Urz. WRN Olsztyn, 1954, nr 11, poz. 50)

Page 18: HISTORIA ADMINISTRACJI W GMINIE BARTOSZYCE 1945 1990gmina-bartoszyce.pl/.../HISTORIA-ADMINISTRACJI-W-GMINIE-BARTOSZYCE... · przyszłej administracji. Funkcjonowały zatem, w ramach

18

Akt powołania gromadzkich rad narodowych z 1954 roku (Dz. Urz. WRN Olsztyn, 1954, nr

11. poz. 50)

Page 19: HISTORIA ADMINISTRACJI W GMINIE BARTOSZYCE 1945 1990gmina-bartoszyce.pl/.../HISTORIA-ADMINISTRACJI-W-GMINIE-BARTOSZYCE... · przyszłej administracji. Funkcjonowały zatem, w ramach

19

GMINNE RADY NARODOWE (GMINY) 1973-1990

W 1972 roku władze centralne doszły do wniosku, że system gromadzkich rad narodowych, ustanowiony w latach 50-tych, nie przystaje do nowej rzeczywistości. W miejsce gromad powołano gminy - podobnie jak przed 1954 rokiem. Reforma weszła w życie z dniem 1 stycznia 1973 roku.

Według ustawy o gminach, gminne rady narodowe pozostawały organem władzy

państwowej i podstawowym organem samorządu społecznego na terenie gminy. Dalej ustawa głosiła: Gminna rada narodowa zapewnia wykonanie na terenie gminy zadań państwowych,

wzrost i unowocześnienie produkcji, ze szczególnym uwzględnieniem produkcji rolnej, rozwój

gospodarczy, społeczny i kulturalny gminy, zaspokajanie potrzeb bytowych ludności oraz

umocnienie dyscypliny społecznej.43 Wprowadzono wyraźny podział między funkcjami stanowiącymi i wykonawczymi. Najważniejszym organem gminy stała się gminna rada narodowa - organ uchwałodawczy. Wybory do gminnych rad narodowych przeprowadzono po raz pierwszy w dniu 9 grudnia 1973 roku. Dlatego też początkowo w gminnych radach narodowych zasiadali dawni radni gromadzcy (styczeń-listopad 1973). Pierwsza sesja GRN, w początkach stycznia 1973 roku, miała uroczysty charakter. Przybyły przedstawiciel władz zwierzchnich wręczył władzom gminnym symboliczny akt powołania gminy, często przechowywany do dziś.

Wybory do rad narodowych przeprowadzono następnie: 5 lutego 1978 roku, 17 czerwca 1984 roku44 i 19 czerwca 1988 roku. Frekwencja według oficjalnych obwieszczeń była bardzo wysoka, z wyjątkiem ostatnich, kiedy to podano faktyczne wyniki. Gminna rada narodowa liczyła od 20 do 50 członków i zbierała się na sesjach co 1 -2 miesiące. Radni nie pobierali diet. Przewodniczącym rady zostawał obligatoryjnie, w latach 1974-1980, pierwszy sekretarz gminnego komitetu PZPR. Przewodniczący GRN, jego zastępcy i szefowie komisji gminnych tworzyli prezydium gminnej rady narodowej. Prezydium gminnej rady narodowej reprezentowało gminę na zewnątrz. Organ ten zbierał się na sesjach przeciętnie raz w miesiącu. Zupełną nowością w systemie gminnym było powołanie naczelnika gminy - organu wykonawczego wobec GRN i prezydium GRN. Naczelnik gminy był powoływany i odwoływany przez wojewodę. Gminna rada narodowa mogła początkowo tylko wyrażać niewiążącą opinię o kandydaturze.45 Naczelnik gminy stał na czele urzędu gminy, który podzielono na trzy piony; biura urzędu gminy na czele z sekretarzem biura UG, gminną służbę rolną (GSR) z kierownikiem oraz urząd stanu cywilnego z kierownikiem USC na czele. Gmina dzieliła się na sołectwa z sołtysami wybieranymi na zebraniach wiejskich.

43Dz. U. 1972, nr 49, poz. 312. 44 Powinny się odbyć w 1982 roku, lecz z uwagi na stan wojenny przesunięto ten termin. 45 Dz. U. 1972, nr 49, poz. 312.

Page 20: HISTORIA ADMINISTRACJI W GMINIE BARTOSZYCE 1945 1990gmina-bartoszyce.pl/.../HISTORIA-ADMINISTRACJI-W-GMINIE-BARTOSZYCE... · przyszłej administracji. Funkcjonowały zatem, w ramach

20

Na obszarze współczesnej gminy Bartoszyce powołano z początkiem 1973 roku dwie gminy; Bartoszyce i Galiny. W skład gminy Bartoszyce włączono sołectwa: Barciszewo, Bąsze, Burkarty, Dąbrowa, Falczewo, Kiersity, Kiertyny Wielkie, Leginy, Lejdy, Nalikajmy, Osieka, Plęsy, Połęcze, Posłusze, Rodnowo, Skitno, Solno, Spytajny, Szylina, Taplikajmy, Tromity, Wajsnory, Wawrzyny, Wirwilty, Wojciechy i Żydowo.46 Do sąsiedniej gminy Galiny włączono sołectwa: Galiny, Gromki, Krawczyki, Łabędnik, Maszewy, Minty, Sokolica, Trutnowo, Węgoryty.47 Z początkiem czerwca 1975 roku weszła w życie reforma administracji ustanawiająca dwustopniowy podział (zamiast trzystopniowego; województwa, powiaty, gminy). Zlikwidowano powiaty, tworząc jednocześnie nowe, mniejsze województwa (zamiast 17 województw – 49). Gminy Bartoszyce i Galiny włączono do województwa olsztyńskiego.48

W 1976 roku w całym kraju przeprowadzono weryfikację gmin. Nie wszystkie gminy, według władz, spełniały narzucone zadania. Wiele gmin zlikwidowano, w tym także gminę Galiny w powiecie bartoszyckim. Jej obszar włączono do sąsiedniej gminy Bartoszyce. Likwidacja gminy Galiny miała miejsce z końcem stycznia 1977 roku.49

46 Dz. Urz. WRN Dz. Urz. WRN Olsztyn, 1972, nr 13, poz. 176 47 Tamże. 48Dz. U. 1975, nr 17, poz. 92. 49 Dz. U. 1977, nr 2, poz. 11.

Page 21: HISTORIA ADMINISTRACJI W GMINIE BARTOSZYCE 1945 1990gmina-bartoszyce.pl/.../HISTORIA-ADMINISTRACJI-W-GMINIE-BARTOSZYCE... · przyszłej administracji. Funkcjonowały zatem, w ramach

21

Akt powołania gmin Bartoszyce i Galiny (Dz. Urz. WRN Dz. Urz. WRN Olsztyn, 1972, nr 13, poz. 176)

Page 22: HISTORIA ADMINISTRACJI W GMINIE BARTOSZYCE 1945 1990gmina-bartoszyce.pl/.../HISTORIA-ADMINISTRACJI-W-GMINIE-BARTOSZYCE... · przyszłej administracji. Funkcjonowały zatem, w ramach

22

Zmiany polityczne z lat 1980-1981 spowodowały pewne zmiany w ustroju gminnym. Zrezygnowano z obligatoryjnego zajmowania przez sekretarza komitetu gminnego PZPR funkcji przewodniczącego prezydium. Większe zmiany wprowadzono ustawą z 20 lipca 1983 roku o systemie rad

narodowych i samorządu terytorialnego50

. Powołano nowe instytucje na kształt samorządu terytorialnego. Każde sołectwo stało się jednostką samorządu wiejskiego. Samorząd wiejski otrzymał prawo do dysponowania własnymi funduszami, ale nie uzyskał osobowości prawnej. Zebrania wiejskie decydowały o sprawach lokalnych, powoływały sołtysa i radę sołecką jako organy wykonawcze. Na czele rady mógł stanąć przewodniczący rady sołeckiej, ale często kierował nią sołtys, pełniący jednocześnie funkcję przewodniczącego rady sołeckiej. Sołectwo mogło uchwalić swój statut i powoływać komisje. Nadzór nad samorządem wiejskim sprawowała rada narodowa i naczelnik. Nowa ustawa obligowała naczelnika gminy i GRN do respektowania uchwał zebrań wiejskich. Wszelkie sprawy dotyczące poszczególnych wsi musiały być ustalane z danym samorządem wiejskim. Wybory do rad sołeckich przeprowadzono jesienią 1984 roku, natomiast kolejne jesienią 1988 roku.

W latach 80-tych wzrosła też rola gminnych rad narodowych w procesie powoływania naczelnika gminy.

Zmiany zapoczątkowane w 1989 roku doprowadziły do uchwalenia nowej ustawy o samorządzie gminnym, który nadał samorządność dotychczas istniejącym gminom. Z końcem kwietnia 1990 roku zakończyła się, przed terminem, kadencja rad narodowych. Dla gmin rozpoczął się nowy okres w dziejach gmin.

50Dz. U. 1983, nr 41, poz. 185.

Page 23: HISTORIA ADMINISTRACJI W GMINIE BARTOSZYCE 1945 1990gmina-bartoszyce.pl/.../HISTORIA-ADMINISTRACJI-W-GMINIE-BARTOSZYCE... · przyszłej administracji. Funkcjonowały zatem, w ramach

23

ANEKS - SPISY RADNYCH GROMADZKICH I GMINNYCH (przepisałem literalnie

nazwiska ze źródła, jednak czasem w źródle zdarzały się błędy, za co z góry

przepraszam)

GROMADA BEZLEDY

Kadencja 1954-195751

Kadencja 1958-196152

Stańczyk Czesław Dymianiuk Mikołaj Strzelec Kazimierz Ścibek Władysława

Piechota Andrzej Rachubko Józef

Sołoducha Artem Hołowczuk Adam

Bielecki Józef Bralski Wacław

Niedźwiedzka Alicja

Gut Antoni Dolny Jan

Mamińska Genowefa Brejnak Józef

Strzelec Kazimierz Szpakowski Ferdynand

Skrzypa Jan Reluga Władysław Koncewicz Maria

Matuszyk Jan Bralski Wacław

Kwiliński Michał Szydełko Michał

Matusiak Zygmunt Rapacz Andrzej

Kadencja 1961-196553

Kadencja 1965-196954

Dolny Jan Tymiński Piotr Olech Roman ,

Bilewicz Aleksander Walentynowicz Benedykt

Troczyk Lubomira Krysiak Władysław

Borkowski Aleksander Łężniak Ludwik

Kamiński Wacław Hołowczuk Adam

Ogonowski Jan Matuszyk Jan

Koncewicz Maria Matulewicz Jan

Archaniołowicz Leonard Daniel Pleński Czesław Zamaro Henryk Szurnicka Maria

Niemas Józef Traczyk Lubomira

Pikuła Henryk Groszyk Jan

Pobieraj Stanisława Pokusiński Józef

Kamiński Wacław Lipiński Józef

Gołowczuk Adam Kerbaun Beno

Nosarzewski Marceli Kryśkiewicz Mieczysław

Piechota Andrzej

51 Radni rozpoczęli działalność w grudniu 1954 roku, jednak oficjalna publikacja list radnych miała miejsce w styczniu 1955 roku. Dz. Urz. WRN Olsztyn, 1955, nr 1, poz. 1 52 Dz. Urz. WRN Olsztyn, 1958, nr 2, poz. 9. 53 Dz. Urz. WRN Olsztyn, 1961, nr 11, poz. 74. 54 Dz. Urz. WRN Olsztyn, 1965, nr 10, poz. 89.

Page 24: HISTORIA ADMINISTRACJI W GMINIE BARTOSZYCE 1945 1990gmina-bartoszyce.pl/.../HISTORIA-ADMINISTRACJI-W-GMINIE-BARTOSZYCE... · przyszłej administracji. Funkcjonowały zatem, w ramach

24

Kadencja 1969-1972 (1973)55

Pokusiński Józef Pleński Czesław

Sójka Michał Rolkowski Jan

Traczyk Lubomira Matulewicz Władysław

Różycka Lubomira Pytelewska Agnieszka

Groszyk Jan Dach Teofil

Janowicz Stanisław Lubaczewski Kazimierz

Gołowczuk Adam Sołoducha Arten

Nosarzewski Marceli Woźniak Zdzisław

GROMADA BARTOSZYCE

Radni kadencji 1954-195756

Radni kadencji 1958-196157

Kafarski Bogusław, Jurgielewicz Zygmunt,

Szutek Bazyli, Staszkiewicz Aleksandra,

Majak Stefania, Sikorski Stanisław,

Monkiewicz Czesław, Minkowicz Adam,

Żyndul Józef, Piątkowski Tadeusz,

Kaszuba Stefan, Jaroszewicz Bronisław,

Wójciak Bronisława, Brudzyński Adolf, Grządka Stanisław,

Kwieciński Jan, Wójcik Edward,

Jurgielewicz Zygmunt Popławski Aleksander Wójciak Bronisława

Malinowski Jan Dubicki Ignacy

Zdobylak Marek Szutek Bazyli

Stachyra Antoni Bulejak Kazimierz Zielonka Stanisław

Wójcik Jan Brudzyński Adolf

Nikonowicz Wiktor Monkiewicz Czesław Kostaniecki Zdzisław

Sławiński Piotr Urbański Bronisław

Warda Bolesław Sokolski Antoni

Łozowski Bronisław

55 Dz. Urz. WRN Olsztyn, 1969, nr 8, poz. 70. 56 Radni rozpoczęli działalność w grudniu 1954 roku, jednak oficjalna publikacja list radnych miała miejsce w styczniu 1955 roku. Dz. Urz. WRN Olsztyn, 1955, nr 1, poz. 1 57 Dz. Urz. WRN Olsztyn, 1958, nr 2, poz. 9.

Page 25: HISTORIA ADMINISTRACJI W GMINIE BARTOSZYCE 1945 1990gmina-bartoszyce.pl/.../HISTORIA-ADMINISTRACJI-W-GMINIE-BARTOSZYCE... · przyszłej administracji. Funkcjonowały zatem, w ramach

25

Radni kadencji 1961-196558

Radni kadencji 1965-196959

Staniak Jan Klamra Regina

Korzeniewski Józef Stefańczyk Alina Harhaj Mikołaj

Tarasewicz Stanisław Szponar Edward Warwas Wacław Malinowski Jan Szutek Bazyli Jurgiel Wiktor

Bała Jan Staszkiewicz Aleksandra

Brudziński Adolf Bagiński Tadeusz Warda Bolesław

Malinowska Jadwiga Piniaha Piotr

Rajtaik Franciszek

Staniak Jan Klamra Regina

Andruszkiewicz Jan Stanusz Bolesława Szponar Edward

Wójciak Bolesław Warwas Wacław

Waręcki Stanisław Jurgielewicz Zygmunt

Szutek Bazyli Karczmarczyk Irena Bagiński Tadeusz

Staszkiewicz Aleksandra Bała Jan

Brudzyński Adolf Bulejak Kazimierz

Malinowska Jadwiga Michalski Zygmunt

Lipiec Stefan Jankowski Władysław

Grela Władysław Sokólski Antoni

Kozłowski Konstanty Bryl Jadwiga

Martynkien Janusz Leszczyńska Krystyna

Wojnicz Ludwik

58 Dz. Urz. WRN Olsztyn, 1955, nr 1, poz. 1 59 Dz. Urz. WRN Olsztyn, 1958, nr 2, poz. 9.

Page 26: HISTORIA ADMINISTRACJI W GMINIE BARTOSZYCE 1945 1990gmina-bartoszyce.pl/.../HISTORIA-ADMINISTRACJI-W-GMINIE-BARTOSZYCE... · przyszłej administracji. Funkcjonowały zatem, w ramach

26

GROMADA GALINY

Radni kadencji 1954-195760

Radni kadencji 1958-196161

Dyrko Władysława, Kępiński Czesław,

Nowik Alfons, Sławiński Mieczysław, Wiszniewska Wanda,

Zdunek Witold, Brzyski Michał, Speruda Piotr, Dudek Janina, Jacyszyn Jan

Jaksina Józef Ludwiniak Bronisław

Chomiuk Józef Mackiewicz Alfons Rożkowicz Stefan

Kosakowski Stanisław Mikołajczyk Jan

Woronowski Aleksander Wołoch Adela Speruda Piotr

Prościński Piotr Poczepowicz Czesław

Borek Aniela Mazul Jerzy Garbacz Jan

Kadencja 1961-196562

Kadencja 1965-196963

Kulesza Wacław Lokaj Józef

Kozłowska Weronika Pliszka Czesław

Wasilewska Irena Tomczyk Józef

Woronowska Stefania Łokociejewski Jan

Czesnakowski Henryk Chomiuk Józef

Gajowiak Helena Wołoch Adela

Baranowski Stanisław Gierach Stanisław Krzyiszycha Julian

Poczepowicz Czesław Prościński Piotr Szporka Zenon

Kasjaniuk Aleksander Lemieszek Józef

Grabowski Ryszard Wojciuszkiewicz Stanisław

Krzywice Jan Mażul Jerzy

Szołoch Edward Łokaj Józef

Guzanek Helena Łozowski Michał Melęda Stanisław Tomczyk Józef Krzywiec Jan

Poczepowicz Czesław Niedziółka Henryk Droździel Edward

Bawszewicz Melania Skóra Helena

Krzyszycha Julian Kosakowski Stanisław

Szporka Zenon Wojciuszkiewicz Stanisław

Chodań Eugeniusz Wermiński Józef Kodź Czesław

Dajek Stanisław Woronowska Stefania

Tomaszewski Władysław

60 Dz. Urz. WRN Olsztyn, 1955, nr 1, poz. 1 61 Dz. Urz. WRN Olsztyn, 1958, nr 2, poz. 9. 62 Dz. Urz. WRN Olsztyn, 1961, nr 11, poz. 74. 63 Dz. Urz. WRN Olsztyn, 1965, nr 10, poz. 89.

Page 27: HISTORIA ADMINISTRACJI W GMINIE BARTOSZYCE 1945 1990gmina-bartoszyce.pl/.../HISTORIA-ADMINISTRACJI-W-GMINIE-BARTOSZYCE... · przyszłej administracji. Funkcjonowały zatem, w ramach

27

Dusza Marian Kuś Czesław

Rakieć Zygmunt Teleon Piotr

Iwachów Jan s. Jana

Kadencja 1969-1972 (1973)64

Marszałek Jan Guzanek Helena Kulesza Wacław

Saulewicz Jan Tomczyk Józef Łokaj Marian

Woronowska Stefania Ławrynowicz Edward

Kosakowski Franciszek Borek Teresa

Jankowski Wiktor Kmita Maria

Rodziewicz Henryk Wawrzyniak Daniel

Mackiewicz Stanisław Chodań Eugeniusz Walczak Genowefa Krutelewicz Helena

Brończyk Stefan Krzywiec Jan

Rakieć Zygmunt Sołowiej Wincenty

Dajek Stanisław Dusza Marian

Matejunas Stefan Zawadzki Bronisław

Brudzyński Jan

64 Dz. Urz. WRN Olsztyn, 1969, nr 8, poz. 70.

Page 28: HISTORIA ADMINISTRACJI W GMINIE BARTOSZYCE 1945 1990gmina-bartoszyce.pl/.../HISTORIA-ADMINISTRACJI-W-GMINIE-BARTOSZYCE... · przyszłej administracji. Funkcjonowały zatem, w ramach

28

GROMADA ŁABĘDNIK

Radni kadencji 1954-195765

Radni kadencji 1958-196166

Kaczyński Bolesław, Dudek Stanisław,

Kelnerowski Henryk, Bejnerowicz Wanda, Oniszczuk Mikołaj,

Witt Herbert, Jagieło Władysław,

Strzedziński Henryk, Domino Danuta,

Siwiński Jan

Żukowski Stefan Polak Roman

Nakonieczny Grzegorz Kosobucki Wacław

Butajło Antoni Świątek Władysław

Budkiewicz Franciszek Zawadzki Adam

Choruży Stanisław Bieniek Władysław

Czerlunczakiewicz Jan Ben Piotr

Kołek Józef Staniec Mieczysław

Broda Jan

Kadencja 1961-196567

Kadencja 1965-196968

Dworak Michał Bieniek Władysław Litwińska Jadwiga

Witt Herbert Grądzki Zdzisław Hryszko Bazyli

Broda Jan Choruży Stanisław

Rogala Józef Golubski Franciszek

Czerlunczakiewicz Jan Olszowy Mieczysław Sawicka Władysława

Dąbrowski Mieczysław Grygalun Stanisław Wierciński Antoni Żemło Kazimierz

Witt Herbert Chmielewski Romuald

Dworak Michał Herman Marianna

Borys Cecylia Zając Antoni Borys Piotr

Pliszka Czesław Choruży Stanisław

Deleżuch Romualda Lewandowski Jerzy

Czerlunczakiewicz Jan Przybyłek Leokadia Wierciński Antoni

Dąbrowski Mieczysław Dziemiańczyk Jan Martusewicz Jan

Grygalun Stanisław Binkul Stanisław

Kuzia Adam Jerzy Żemło Kazimierz

65 Radni rozpoczęli działalność w grudniu 1954 roku, jednak oficjalna publikacja list radnych miała miejsce w styczniu 1955 roku. Dz. Urz. WRN Olsztyn, 1955, nr 1, poz. 1 66 Dz. Urz. WRN Olsztyn, 1958, nr 2, poz. 9. 67 Dz. Urz. WRN Olsztyn, 1961, nr 11, poz. 74. 68 Dz. Urz. WRN Olsztyn, 1965, nr 10, poz. 89.

Page 29: HISTORIA ADMINISTRACJI W GMINIE BARTOSZYCE 1945 1990gmina-bartoszyce.pl/.../HISTORIA-ADMINISTRACJI-W-GMINIE-BARTOSZYCE... · przyszłej administracji. Funkcjonowały zatem, w ramach

29

Kadencja 1969-1972 (1973)69

Pliszka Czesław Lewandowski Jerzy Herman Marianna

Borys Cecylia Chmielewski Romuald

Lemiesz Stanisław Marczak Franciszek Deleżuch Romualda Przybyłek Leokadia Komar Mieczysław

Łukasik Jan Dziura Franciszek

Kibicki Marian Czarnota Jan

Paszkowski Antoni Wierciński Antoni Binkul Stanisław

Nakonieczny Michał Grygalun Stanisław Dziełak Eugeniusz

Całka Henryk

GROMADA MASZEWY

Radni kadencji 1954-195770

Radni kadencji 1958-196171

Mońko Ludwika, Szalast Stanisław,

Kuzia Antoni, Wieleński Józef,

Świstek Kazimierz, Grygalun Stanisław,

Słodziński Józef, Żukowski Stefan, Biliński Henryk,

Gołębiowski Józef, Lemieszek Józef, Stróżyk Wacław,

Szabracki Stanisław, Dudek Feliks,

Lewczuk Anastazja

Żabiński Jan Mońko Hipolit

Kupisz Bronisław Sawicki Bronisław

Chiński Jan Sawicka Władysława

Wileński Józef Wierciński Antoni Sufryda Tadeusz Szporka Zenon

Grygalun Stanisław Dworak Michał Lemieszek Józef

Kosjaniuk Aleksander Walczak Jan

69 Dz. Urz. WRN Olsztyn, 1969, nr 8, poz. 70. 70 Radni rozpoczęli działalność w grudniu 1954 roku, jednak oficjalna publikacja list radnych miała miejsce w styczniu 1955 roku. Dz. Urz. WRN Olsztyn, 1955, nr 1, poz. 1 71 Dz. Urz. WRN Olsztyn, 1958, nr 2, poz. 9.

Page 30: HISTORIA ADMINISTRACJI W GMINIE BARTOSZYCE 1945 1990gmina-bartoszyce.pl/.../HISTORIA-ADMINISTRACJI-W-GMINIE-BARTOSZYCE... · przyszłej administracji. Funkcjonowały zatem, w ramach

30

GROMADA OSIEKA

Radni kadencji 1954-195772

Radni kadencji 1958-196173

Aleksiejczuk Wincenty Korzeniewski Zygmunt

Pieniacha Piotr Kaźmieruk Stefan

Żurawska Irena Czupajło Jan

Mioduski Józef Iwaszkiewicz Wacław

Sobolewski Jan Pałyga Józef

Monkiewicz Janina Smoliński Rajmund

Tomczyk Józef

Smoliński Zenon Oskroba Teodor

Korzeniewski Zygmunt Sobolewski Jan

Wojtysiak Mieczysław Dobnik Stanisław

Pieniaha Piotr Łokoj Józef

Kulesza Wacław Mihol Michał

Żurowska Irena Mioduski Józef Tomczyk Józef

Sanlewicz Konstanty Brygoła Aleksander

GROMADA RODNOWO

Radni kadencji 1954-195774

Radni kadencji 1958-196175

Onufrejuk Albina Dymidziuk Grzegorz Kuliński Eugeniusz

Jabłonowski Saturnin Zapotoczny Teodor Jakimow Jarosław

Andrukaniec Mieczysław Rapcewicz Jan

Ciosek Franciszek Gąsior Stanisław

Dobrowolska Kazimiera Baliński Stanisław

Huszcza Zenon Demidziuk Grzegorz

Sosnowska Zofia Kuliński Eugeniusz

Wojtkiewicz Jan Trofimiuk Józef Bożyczko Zenon

Wojtkiewicz Antoni Gąsior Stanisłąw

Ogulewicz Witold Rabcewicz Jan

Pauperowicz Marian Markowski Stanisław

Gilis Józef Kędzierska Jadwiga

72 Radni rozpoczęli działalność w grudniu 1954 roku, jednak oficjalna publikacja list radnych miała miejsce w styczniu 1955 roku. Dz. Urz. WRN Olsztyn, 1955, nr 1, poz. 1 73 Dz. Urz. WRN Olsztyn, 1958, nr 2, poz. 9. 74 Radni rozpoczęli działalność w grudniu 1954 roku, jednak oficjalna publikacja list radnych miała miejsce w styczniu 1955 roku. Dz. Urz. WRN Olsztyn, 1955, nr 1, poz. 1 75 Dz. Urz. WRN Olsztyn, 1958, nr 2, poz. 9.

Page 31: HISTORIA ADMINISTRACJI W GMINIE BARTOSZYCE 1945 1990gmina-bartoszyce.pl/.../HISTORIA-ADMINISTRACJI-W-GMINIE-BARTOSZYCE... · przyszłej administracji. Funkcjonowały zatem, w ramach

31

Kadencja 1961-196576

Kadencja 1965-196977

Rabcewicz Jan Wojtkiewicz Antoni

Bożyczko Marian Demidziuk Grzegorz

Wojtkiewicz Jan Jakimow Jarosław Trochimiuk Józef Orłowski Lucjan

Szwed Jan Markowska Helena Czajkowska Janina

Kowalczyk Jan Ogulewicz Witold

Kapturski Stanisław Iwanowski Benedykt

Szwed Jan Rudzki Leon s. Leona

Bożyczko Marian Huszcza Rajmund Trochimiuk Józef

Wojtkiewicz Antoni Kakojejko Jan Rabcewicz Jan

Onufrejuk Albina Demidiuk Grzegorz

Rychel Piotr Ogulewicz Witold

Kowalczyk Jan Baran Roman

Gwoździkowska Anastazja

GROMADA WIRWILTY

Radni kadencji 1954-195778

Radni kadencji 1958-196179

Stankiewicz Bronisław Grzechulski Józef

Szczerba Władysław Zawadzka Mieczysława

Flis Stanisław Możdżyński Stefan

Gębarowski Klemens Rybacki Tadeusz

Klamra Władysław Słowik Józef Curyło Aniela

Zełobowski Jan Stankiewicz Bronisław

Korzeniewski Józef Filipiuk Marian

Możdżyński Stefan Machaj Andrzej Cieplak Józef

Matusewicz Józef Częścik Czesław Koniszewski Jan Miziak Edward Pacyński Jacek Słowik Józef

Wójciak Bolesław Rybacki Tadeusz

76 Dz. Urz. WRN Olsztyn, 1961, nr 11, poz. 74. 77 Dz. Urz. WRN Olsztyn, 1965, nr 10, poz. 89. 78 Radni rozpoczęli działalność w grudniu 1954 roku, jednak oficjalna publikacja list radnych miała miejsce w styczniu 1955 roku. Dz. Urz. WRN Olsztyn, 1955, nr 1, poz. 1 79 Dz. Urz. WRN Olsztyn, 1958, nr 2, poz. 9.

Page 32: HISTORIA ADMINISTRACJI W GMINIE BARTOSZYCE 1945 1990gmina-bartoszyce.pl/.../HISTORIA-ADMINISTRACJI-W-GMINIE-BARTOSZYCE... · przyszłej administracji. Funkcjonowały zatem, w ramach

32

GROMADA WOJCIECHY

Radni kadencji 1954-195780

Radni kadencji 1958-196181

Małachowski Franciszek Radziwinowicz Anatol Gawroński Stanisław Czopek Franciszek Deptuła Stanisław

Zinkiewicz Zygmunt Bartoszko Wiktor

Kaczmarczyk Józef Iwanowski Wacław

Grądzki Józef Danilewicz Wincenty Leszczyński Edward

Węsik Stanisław Żubrowski Stanisław Pawłowska Teofila

Mackiewicz Jan Szwed Jan

Marczak Jan Kaukas Stanisław

Niemas Józef

Wąsik Stanisłąw Smagała Stanisław

Turek Bolesław Baliński Marian

Sobolewski Albin Kordek Paweł Grądzki Józef

Suchta Kazmierz Iwanowski Wacław

Zienkiewicz Zygmunt Biały Piotr

Kłosowski Stanisław Lejsa Adam

Baran Michał Szymański Wacław Malinowski Henryk

Polewaczyk Bolesław Iwanowicz Piotr

Kadencja 1961-196582

Kadencja 1965-196983

Więcław Józef Wojtala Stanisław Baliński Marian

Lech Ignacy Malinowski Henryk Krupiczowicz Emilia

Łach Roman Sobolewski Albin Wasilewski Stefan

Mieczkowska Melania Lejsa Adam

Puchalik Stefan Kłosowski Stanisław

Jabłonowski Jan Bokisz Stefan

Chowańśki Mieczysław Korpusik Franciszek

Kudaszewicz Bogdan Borkowska Jana Irena

Stefanowicz Władysław Sokołowski Feliks

Lech Ignacy Jasiecki Jan

Bieniek Władysław Drabiszczak Michał

Kordek Paweł Bartoszewicz Ignacy Smagała Stanisław

Puchalik Stefan Malinowski Henryk Rudnicki Ryszard Sobolewski Albin

80 Radni rozpoczęli działalność w grudniu 1954 roku, jednak oficjalna publikacja list radnych miała miejsce w styczniu 1955 roku. Dz. Urz. WRN Olsztyn, 1955, nr 1, poz. 1 81 Dz. Urz. WRN Olsztyn, 1958, nr 2, poz. 9. 82 Dz. Urz. WRN Olsztyn, 1961, nr 11, poz. 74. 83 Dz. Urz. WRN Olsztyn, 1965, nr 10, poz. 89.

Page 33: HISTORIA ADMINISTRACJI W GMINIE BARTOSZYCE 1945 1990gmina-bartoszyce.pl/.../HISTORIA-ADMINISTRACJI-W-GMINIE-BARTOSZYCE... · przyszłej administracji. Funkcjonowały zatem, w ramach

33

Szwed Mirsoława Kłosiewski Stanisław

Szydlik Władysław

Kadencja 1969-1972 (1973)84

Bieniek Władysław Kordek Paweł

Bokisz Jan Wasilewski Marian

Więcław Janina Świerzek Marian

Kudaszewicz Bogdan Chowańska Stanisława

Wąsik Stanisław Przybylski Czesław Sobolewski Albin Rudnicki Ryszard

Kowalczyk Barbara Balcerzak Stanisław

Kakojejko Jan Bożyczko Marian

Rudzki Leon Lenczewski Józef Onufrejuk Albina

Wojtkiewicz Antoni Gładkowski Wojciech

Jaremus Grzegorz Sokołowski Feliks

Łach Roman Ogulewicz Witold

Plich Ryszard Leszczycki Jan

84 Dz. Urz. WRN Olsztyn, 1969, nr 8, poz. 70.

Page 34: HISTORIA ADMINISTRACJI W GMINIE BARTOSZYCE 1945 1990gmina-bartoszyce.pl/.../HISTORIA-ADMINISTRACJI-W-GMINIE-BARTOSZYCE... · przyszłej administracji. Funkcjonowały zatem, w ramach

34

GROMADA ŻYDOWO

Radni kadencji 1954-195785

Radni kadencji 1958-196186

Siergiej Irena Draks Stanisław

Wróblewski Franciszek Piotrowski Kazimierz

Sul Piotr Burda Olga

Wychódzki Józef Chmielewski Hieronim

Bernard Czesław

Szymański Bolesław Setnik Genowefa

Wowręty Jan Hryszko Marian Picza Stanisław Paluch Julian Krutul Alfons

Pakisz Włodzimierz Minkiewicz Augustyn

Bohdanowicz Wincenty Łazar Jan

Chmielewski Hieronim Stoltz Janusz

Michniewicz Piotr Stoniak Jan

85 Radni rozpoczęli działalność w grudniu 1954 roku, jednak oficjalna publikacja list radnych miała miejsce w styczniu 1955 roku. Dz. Urz. WRN Olsztyn, 1955, nr 1, poz. 1 86 Dz. Urz. WRN Olsztyn, 1958, nr 2, poz. 9.

Page 35: HISTORIA ADMINISTRACJI W GMINIE BARTOSZYCE 1945 1990gmina-bartoszyce.pl/.../HISTORIA-ADMINISTRACJI-W-GMINIE-BARTOSZYCE... · przyszłej administracji. Funkcjonowały zatem, w ramach

35

GMINNA RADA NARODOWA BARTOSZYCE

Kadencja 1973-197787

Kadencja 1978-1984

Przybylski Czesław, Balcerzak Stanisław, Sieklucki Stanisław, Szołtun Aleksander,

Wąsik Stanisław, Hotys Danuta,

Łuński Grzegorz, Wojtkiewicz Czesław,

Huszcza Janina, Ogulewicz Witold,

Kakojejko Jan, Pokusiński Józef,

Dach Teofil, Czarnuszewicz Genowefa,

Różycka Lubomira, Gołowczuk Adam, Bakalarczyk Jerzy,

Gut Stanisław, Groszyk Jan,

Matulewicz Władysław, Bulejak Kazimierz,

Kozłowski Konstanty, Pawlak Stefan, Morawski Piotr,

Szutek Wacław Bazyli, Pych Czesław,

Kucharczyk Karolina, Janczyk Eugeniusz,

Suprynowicz Michał, Michał Zygmunt, Grela Władysław,

Pszczółkowska Alina, Dimitrijew Aleksy,

Klamra Regina, Warchoła Jan,

Curyło Tadeusz, Mocarska Katarzyna, Pasławski Eugeniusz,

Bogucka Bożena Elżbieta, Kiziniewicz Jan

Kaczmarek Genowefa, Pych Czesław,

Bielski Ryszard, Anosiewicz Piotr,

Wójcik Janusz, Kozłowski Konstanty,

Curyło Tadeusz, Dobrzyńska Filomena, Czunkiewicz Mirosław,

Gawerski Henryk, Pętoś Idzi,

Dimitrijew Aleksy, Kasprowicz Stanisław,

Chilczuk Anna, Michalski Zygmunt, Naumowicz Witalis,

Groszyk Jan, Piszczek Grzegorz, Krasuska Krystyna, Szerechan Krystyna, Bulejak Kazimierz,

Matulewicz Władysław, Różycka Lubomira,

Matulewicz Jan, Dziewa Aleksander,

Kotulski Tadeusz Jan, Łach Roman,

Wojtkiewicz Czesław, Plich Ryszard Franciszek,

Przybylski Czesław, Wąsik Stanisław,

Matuszewska Krystyna Teresa, Szablak Wincenty Józef,

Iwanowicz Antoni, Mizak Jan,

Bobrowicz Władysława, Kink Witold,

Borejek Jerzy Szczepan, Matejunas Stefan, Kulesza Wacław, Boiwkam Paweł,

87 Dz. Urz. WRN Olsztyn, 1973, nr 13, poz. 163.

Page 36: HISTORIA ADMINISTRACJI W GMINIE BARTOSZYCE 1945 1990gmina-bartoszyce.pl/.../HISTORIA-ADMINISTRACJI-W-GMINIE-BARTOSZYCE... · przyszłej administracji. Funkcjonowały zatem, w ramach

36

Guzanek Helena, Tomczyk Józef,

Olender Kazimierz, Szypcio Halina,

Czajkowski Jerzy Jan, Kalisz Tomasz,

Kossakowski Kazimierz, Świątek Zofia,

Herman Marianna

Kadencja 1984-1988 Kadencja 1988-1990

Monkiewicz Ryszard, Pętoś Idzi,

Kotulski Tadeusz, Kucharski Adam,

Rokicka Zofia, Garbaczewski Marian,

Kopytko Zdzisław, Karwowska Henryka,

Tatur Stanisław, Tiszuk Roman, Liman Zenon,

Kasprowicz Zbigniew, Groszyk Jan,

Matusiak Zygmunt, Bronisławska Celina,

Suchodolski Apolinary, Matulewicz Jan,

Lewandowski Józef, Mikita Jan,

Okuniewicz Stanisław, Orłowski Tomasz,

Szabracki Kazimierz, Łach Roman,

Mackiewicz Elżbieta, Drabiszczak Jan,

Bokisz Józef, Jakóbczyk Józef,

Kaczyński Kazimierz, Zdziobło Jan,

Wilumow Stefan, Kink Witold,

Kulesza Wacław, Kanclerz Czesław, Kurczyna Henryk,

Kucharski Adam Józef, Bała Kazimierz,

Kwiecińska Łucja Zofia, Tomaszewicz Tadeusz,

Czerniak Halina, Sidor Stefan,

Rymko Andrzej Wiesław, Kwiatkowski Roman,

Bobel Jadwiga, Frąckowiak Zbigniew Wojciech,

Szerejko Józef, Pętoś Idzi,

Szablak Mieczysław Józef, Tekieli Krystian,

Bronisławska Celina Grażyna, Chmura Tadeusz,

Gabryszewska Marianna, Lewandowski Józef,

Wojtkiewicz Waldemar, Fiedorowicz Ryszard,

Loba Halina, Orłowski Tomasz,

Opaliński Krzysztof, Bałuch Mirosław Stefan,

Bokisz Józef, Drabiszczak Jan,

Przybylski Bogdan Jan, Kapanajko Kazimierz, Kolasiński Kazimierz,

Kanclerz Czesław, Szewczyk Mikołaj Witold,

Tomczyk Kazimierz, Kurczyna Henryk Bronisław,

Masiulaniec Anna,

Page 37: HISTORIA ADMINISTRACJI W GMINIE BARTOSZYCE 1945 1990gmina-bartoszyce.pl/.../HISTORIA-ADMINISTRACJI-W-GMINIE-BARTOSZYCE... · przyszłej administracji. Funkcjonowały zatem, w ramach

37

Ostapowicz Zbigniew, Czajkowski Jerzy, Lotek Eugeniusz, Kibicki Leszek, Szypcio Halina,

Czerlunczakiewicz Jan88

Artymiak Halina, Kuzia Krystyna,

Łojewski Czesław, Gaber Jadwiga,

Wrona Zbigniew, Komajda Henryk89

GMINNA RADA NARODOWA W GALINACH

Kadencja 1973-1977

Kmita Maria, Matejunas Stefan,

Murawski Piotr Zdzisław, Wierciński Antoni,

Woronowska Stefania Teresa, Boiwka Paweł, Saulewicz Jan, Tomczyk Józef,

Bobrowicz Władysława, Jaskólski Antoni,

Skarol Henryk Czesław, Brończyk Stefan,

Truchanowicz Witold, Borek Jerzy,

Szporka Zenon, Chmielewski Romuald,

Kossakowski Kazimierz, Nakonieczny Michał,

Kozłowska Janina, Binkul Stanisław, Kalisz Tomasz, Szypcio Halina,

Czajkowski Jerzy Jan, Giruć Sabina,

Paszkowski Antoni

88 Dz. Urz. Województwa Olsztyńskiego, 1984, nr 1, poz. 1. 89 Dz. Urz. Województwa Olsztyńskiego, 1988, nr 9, poz. 127.