Hirurgija APENDIKSA

Apendiks (processus vermicularis)

§ Pravi divertikulum cekuma- do 10 cm

§ Baza na mestu spoja tri tenije kolona

§ Različita lokalizacija

§ Mnoštvo limfoidnih folikula

§ Vaskularizacija - a.appendicularis

Hirurgija APENDIKSA

§ Najčešće akutno zapaljenje u abdominalnoj hirurgiju

§ U svim životnim dobima, najviše u drugoj i trećoj deceniji, podjednako kod oba pola

§ Uzrokovan opstrukcijom lumena (kod mlađih bujanjem submukoznih limfnih folikula, kod odraslih koprolit). Retko paraziti, tumori i starna tela kao uzroci opstrukcije

AKUTNI APENDICITIS

Hirurgija APENDIKSA

Intraluminalna opstrukcija

distenzija i staza

brzo razmnožavanje bakterija

zapaljenje i gnojenje

arterijska ishemija i venska tromboza

perforacija

PATOFIZIOLOGIJA AKUTNOG APENDICITISA

Hirurgija APENDIKSA

KOMPLIKACIJE APENDICITISA

§ Perforacija

§ Lokalizovani apsces

§ Difuzni gnojni peritonitis ili retroperitonelana flegmona

§ Periapendikularni infiltrat

§ Gnojni flebitis vene porte

Hirurgija APENDIKSA

AKUTNI APENDICITISDijagnostika

§ Anamneza

§ Fizikalni pregled

§ Laboratorijski parametri

§ Radiografija

Hirurgija APENDIKSA AKUTNI APENDICITIS

Klinička slika

§ Bol u trbuhu – u početku u epigastrijumu a potom se lokalizuje u donjem desnom kvadrantu abdomena

§ Mučnina, gađenje, povraćanje

§ Povišena telesna temperatura do 38 °C (razlika između aksilarne i rektalne preko jednog stepena)

§ Leukocitoza

Hirurgija APENDIKSA

AKUTNI APENDICITISFizikalni pregled

§ Palpatorna osetljivost u desnoj ilijačnoj jami u McBurney-ovoj tački

§ Defans trbušne muskulature – ograničeno ili difuzno§ Osetljivost Douglasov-og prostora rektalnim pregledom§ Blumbergov znak – pojačavanje bolova pri naglom popuštanju pritiska

u predelu apendiksa§ Rovsingov znak – pojačana palpacija u levoj ilijačnoj jami sa pojavom

bolova u desnoj ilijačnoj jami§ Znak ileopsoasa(opružena noga), test opturatora(unutrašnja rotacija),

Owingov znak(kašalj), Grossmanov znak(lagana perkusija)

Hirurgija APENDIKSA

AKUTNI APENDICITISDiferencijalna dijagnoza

§ Gastroenteritis§ Ginekološka oboljenja§ Ureteralni ili renalni kalkulusi§ Mezenterijalni limfadenitis§ Akutni holecistitis, perforirani

duodenalni ulkus, akutni pankreatitis, akutni divertikulitis

§ Perzistirajući Mekelov divertikulum

Hirurgija APENDIKSA

AKUTNI APENDICITISLečenje

Hirurško – otvoreni ili laparoskopski pristup

Hirurgija DEBELOG CREVA

§ Debelo crevo (kolon) je završni deo digestivne kanala i dug je 120-150 cm

§ Čine ga: slepo crevo (cekum), ushodni, poprečni, nishodni i srpasti kolon (sigma)

§ Završni deo debelog creva čini rektum (pravo crevo)

§ Tenije, haustre i masne resice§ Ishranjuju ga gornja i donja

mezenterična arterija preko svojih grana (ileokolična, desna, srednja, leva količna arterija i sigmoidne arterije)

§ Drumondova arterija – marginalna aterija kolona

Anatomija kolona

Hirurgija DEBELOG

CREVA

§ Obavlja završne radnje u procesu varenja hrane§ Ima važnu ulogu u transportu otpadnih produkata varenja a

učestvuje i u metabolizmu vode i elektrolita§ Unos hrane i fizička aktivnost kao i emotivna stanja utiču na

peristaltiku kolona§ Ogromna koncentracija bakterija (10⁹-10¹²/ml fekalne mase)

Fiziologija kolona

Hirurgija DEBELOG

CREVA

§ Nespecifično zapaljenje nejasne etiologije koje primarno zahvata mukozu i submukozu kolona i rektuma

§ Između 20. i 40. godine života, nešto češće kod žena§ Tri osnovne forme: akutni fulminantni tok bolesti (10%), hronični

kontinuirani (5-15%) i hronični recidivni sa intervalima remisije (60-75%)

§ Oštri i grčeviti, kontinuirani abdominalni bolovi, učestale stolice (20-40 dnevno) sa puno krvave sluzi i gnoja, uz tenezme, povišena telesna temperatura

§ Komplikacije: masivna krvarenja iz rektuma, strikture, perforacije, fistule i apscesi, karcinom kolona i toksični megakolon

§ Medikamentno lečenje – antidijaroici, antiinflamatorni lekovi, kortikosteriodi...

§ Retko je potrebno hirurško lečenje (kod rezistentnih formi, maligne alteracije, prisustva komplikacija)

Ulcerozni kolitis

Hirurgija DEBELOG

CREVA

§ Nespecifična zapaljenska bolest debelog creva nejasne etiologije, granulomsko zapaljenje koje se može javiti na celom digestivnom traktu, najčešće na tankom i debelom crevu

§ Mlađe osobe <35 god, više kod žena§ Prolivi, grčeviti bolovi u donjem trbuhu, malaksalost, gubitak u

telesnoj težini, groznica, anemija, mučnina, povraćanje§ Česte su ekstraintestinalne manifestacije, fistule, strikture,

apscesi...§ Medikamentno lečenje – antiinflamatorni lekovi i

imunosupresori, preparati 5-ASA§ Većina bolesnika zahteva hirurško lečenje, jednom ili više puta

(kod rezistentnih formi, intestinalne opstrukcije, fistula, apscesa i drugih komplikacija)

Kronova bolest

Hirurgija DEBELOG

CREVA Divertikuloza kolona

§ Bolest karakteristična za ekonomski razvijene zemlje, uslovljena načinom ishrane

§ Najčešće zahvaćen sigmoidni kolon§ Predstavljaju hernijaciju sluzokože i submukoze kroz slabe tačke u

mišićnom zidu (slabost zida i povećani intraluminalni pritisak)§ Divertikulitis – umereni i nespecifični simptomi - povišena telesna

temperatura, skok leukocita, bolna osetljivost§ Dg: irigografija§ Najteža komplikacija je perforacija§ Medikametno lečenje (dijeta, lako svarljiva hrana, infuzije, antibiotici

širokog spektra) kod nekomplikovane divertikuloze§ Operativno lečenje – Hartmann-ova operacija

Hirurgija DEBELOG

CREVA

§ Treća po učestalosti maligna neoplazma u svetu§ Bolest ekonomski razvijenog sveta, približno podjednako kod muškaraca i

žena, najčešće između 60 i 70 godina§ Najčešće adenokarcinom§ Krvarenje iz rektuma, promena karaktera pražnjenja, anemija, gubitak u

telesnoj težini, pojava abdominalnog bola§ Dg: anamneza, klinički pregled (uz rektalni pregled),

rektosigmoidoskopija i kolonoskopija sa biopsijom, irigografija, EHO abdomena, tumorski markeri, CT i NMR

§ Često daje metastaze – direktnim, limfogenim, hematogenim putem§ Hirurško lečenje – resekcija segmenta kolona sa tumorom zajedno sa

pripadajućim krvnim i limfnim sudovima i limfonodusa.

Kolorektalni karcinom