harekethst 3 kbg dersi

8/3/2019 harekethst 3 kbg dersi

1/52

HAREKETSISTEMIVEHASTALKLAR

ayhan blk3. snf klinik bilimler giri dersleri


2/52

ISTEMLIHAREKET

istemli hareketi oluturan nronal motor sistemin anakomponenti

1. Kortikospinal (pyramidal) trakt, serebral kortekstenbalayarak, beyin sapn ve spinal kord seviyesinde altmotor merkezlere ular.

2. bazal ganglionlar:caudate nucleusputamenglobus pallidussubstantia nigra

ekstrapiramidal sistemi olutururlar. Kendi aralarndabalantlar oluturan, beyin derinliindeki bu nukleuslar,esas olarak rostral ynde talamusa ve oradan kortekseular.

3. Serebellum, motor koordinasyonun merkezidir.


3/52


4/52

THE MOTOR SYSTEM


5/52


6/52

ISTEMLIHAREKET


7/52

KORTIKOSPINAL (PIRAMIDAL) TRAKTUS


8/52

KORTIKOSPINALTRAKTUSLEZYONLAR

istemli hareketlerde kismi kuvvet kaybveya tam paralizi (fel)

kas tonusunda artma (spastisite eklinde)

artm derin tendon refleksleri

patolojik refleksler (babinski belirtisi )


9/52

BAZALGANGLIONLEZYONLAR(EKSTRAPIRAMIDALHASTALKLAR )

ekstrapiramidal hastalklar istemlihareketlerde kuvvet kayb veya refleksdeiiklii oluturmazlar.

ekstrapiramidal hastalklardaki anabelirtiler:

istemsiz hareket (diskinezi),

harekette artma (hiperkinezi) harekette azalma (hipokinezi)

kas tonusunda deiiklik (rijidite eklindeart)

ve postr deiiklikleri


10/52

SEREBELLARBOZUKLUKLAR

Kuvvet pratik olarak etkilenmez.

Hareketin geniliinde, hznda vekoordinasyonunda bozulma olur. Dismetri (metrik hareketlerde bozukluk)

Disdiadokinezi (alterne hareketlerde bozulma)

Ataksi (dengesizlik)

Tremor (titreme)

Hipotoni (tonusta azalma)

Bulgular serebellar hemisferle ayn taraftadr(ipsilateral)


11/52

DISMETRI (METRIKHAREKETLERDE

BOZUKLUK)

DISDIADOKINEZI (ALTERNE


12/52

DISDIADOKINEZI (ALTERNE

HAREKETLERDEBOZULMA)


13/52

BAZALGANGLIONLAR:

caudate nucleus

putamen

globus pallidus

substantia nigra


14/52

BAZALGANGLIONLAR


15/52

BAZALGANGLIONLAR


16/52

bazal ganglionlar


17/52


18/52

EKSTRAPIRAMIDALSISTEM


19/52

EKSTRAPIRAMIDALHAST. /

NROKIMYA

ekstrapiramidal hastalklarn patofizyolojisinianlamak iin nrotransmisyonun biyokimyasnemlidir:

Dopamin nigrostriatal nronlarda kullanlannrotransmiterdir. Striatumdaki kolinerjiknronlar zerine inhibitr etkide bulunur.

Gamma aminobutirik asit (GABA) striatopallidal

ve striatonigral yollarn inhibitrnrotransmiteridir.

Salkl kiilerde substantia nigrann parskompaktasnda beyindeki toplam dopaminin %80

i bulunur.Parkinson hastalarnda dopamin kaybileri derecede artar.


20/52

SUBSTANTIANIGRA


21/52


22/52


23/52

AKINETIK-RIJIDSENDROMLARPARKNSONZM

Parkinson hastalda dahil olmak zere, buhastaln belirtilerinin hemen hemen aynsnngrld, ancak farkl nedenlere bal olarakgelien ok sayda hastalk Parkinsonizmbal altnda toplanr.

Parkinsonizm kelimesi belli bir hastalktan ok,deiik nedenlere bal olarak ortaya kan birdizi belirtiyle tannan bir ok hastal artrr.

Bu hastalklarn nedenleri farkl olduu iintedavileri de deiik olabilmektedir. Kimisitamamen iyileme gsterirken, kimisi hzl birseyirle arlaabilmektedir.

Bu nedenle bir parkinsonizmli bir hasta


24/52

PARKINSONIZMKLINII

Primer otomotik har.bozulma

Akinez,

Yardmc har. azalmaPro- ve retropulsiyon

Ekstrpiramidal hipertoni

Rijidite

Artm postural tonus

Ge ve iyatrojenik (tedavi ile

oluan) bulgularL-dopa diskinezisi

On-off fenomeni

laa bal psikoz

Tremor

Somatik bulgular

Mikrografi

Dizartri

Distoni

Sebore, terleme

Mental anormallikler

Kognitif yavalkMood ve affekt deiimleriDemans


25/52

PARKINSONIZMSEBEPLERI

diyoptik parkinsonhastal

Herediter bozuklukar: Herediter form idiyoptik

parkinson hastal

Guam parkinson- demanskompleksi

Dier dejeneratif(herediter) bozukluklar

Post-ensefalitik

Seyrek nedenler

Travma (pugilistic

parkinsonizm)

CO zehirlenmesi

Mangnez zehirlenmesi

lalar ( nroleptik, anti-emetikler)

Beyin tmr MPTP ( 1-methyl-4phenyl-

1,2,3,6-tetrahy-dropyridine)

Wilson hastal Polistemia vera


26/52

TRAVMA(PUGILISTICPARKINSONIZM)


27/52

MPTP ( 1-METHYL-4PHENYL-

1,2,3,6-TETRAHY-DROPYRIDINE)

1980 li yllarda parkinsonizm oluturmas dikkatekti.

Opiate meperidine in (afyon benzeri narkotik

maddde) yasad kullanlan bir analogu. Oral,inhalasyon veya enjeksiyon yolu ile alndndaparkinsonizme yol aar.

Substantia nigra pars kompaktasndaki melaninieren nronlar seici olarak kayp olur.

MPTP nonhuman primatlarda parkinsonhastal iin deneysel model oluturmada

kullanlr.


28/52

LALARABALPARKINSONIZM

Nroleptik ajanlar (antipsikotikilalardan) Fenotiyazineler (LARGACTL / ticari ismi) Butirofenonler ( NORODOL / ticari ismi)

Antiemetikler (bulant-kusma iinkullanlr) Metoclopramide (METPAMD / ticari ismi)

akinezi

rijidite

tremor (daha az iddette) yaparlar.


29/52

PARKINSONIZM

(PARKINSONIYENSENDROMLAR)

Epidemiyoloji: toplumun %0.1-0.2 si

parkinsonizmin bir formunu gsterir.

60 ya stnde bu oran %1 e kar.

Klinik zellikler: Parkinsonizm tansnda bir tekklinik bulgudan ok, birden fazla klinik bulgunun

birliktelii tanya gtrr.

87 YA 27 YA


30/52

87YABEYNIVE 27YABEYNI

SOLDABASALGANGLIADEMIRBIRIKIMINE

BALPARLAK


31/52

HASTAL

Hastalk ilk kez 1817 de ngiliz doktor James Parkinsontarafndan tanmlanm ve Dr. Parkinson hastalsallayc fel olarak kaleme alm.

Parkinson, genellikle 50 yandan sonraortaya kan,nadiren 40 yan altnda beliren, yava ilerleyen bir kliniktablodur. Parkinson daki en nemli belirtilerden birisiistirahat halinde grlen TREMOR yani titremedir.

Parkinsonda dier nemli bir belirti kas tonusundakiartmadr (RJDTE). Bbu nedenle hastada bir katlamavardr.

Hastann bklm kolu dirsekten almaya alldzaman karlalan diren nedeni ile hareket zorlarbuna dili ark araz ad verilir.

Dier nemli bir belirti hareketlerdeki genelava lamadr BRADKNEZ .


32/52

PARKINSONHASTAL

Parkinson hastalnn ana bellirtisi:TREMOR

RJDTEBRADKNEZ


33/52

TREMORVEHASTALN

PROGRESYONSRAS

TREMOR RJDTE BRADKNEZ


34/52

TREMOR RJDTE BRADKNEZ


35/52

HASTAL

Yry kk admlarla, kollar sallamadan ve vcut neeik ( antefleksiyon postr ) pozisyondadr.

Bunlara ilave olarak mimiklerde azalma, monoton ve

ksk sesle konuma ve oturup - kalkma gl dehastala elik eder. Her vakada rastlanmamakla birlikte hipersalivasyon (salya

artm), sebore (ciltte ve sal deride yalanma, pullanma),konstipasyon (kabzlk) sk grlen;

empotans, enkontinans (idrar karma), ortostatikhipotansiyon seyrek grlen otonom sinir sistemibelirtileridir. Depresyon ve ileri devrelerde demans(bunama)grlr.

Tedavide eksilen dopamini dzeltici ilalar ( L-Dopa ve dopaminerjik ilalar) ve bazhastalarda talamik stimulasyon gibi cerrahi

tedavi uygulanr.


36/52

PARKINSONDAPOSTR


37/52

SALLAYAMAMA,YRME

BOZUKLUU


38/52

MULTI-SISTEMATROFILER

Bir ksm, seyrek rastlanan ve parkinsonhastal ile karan hastalklarparkinson plus sendromlar veya

multisistem atrofiler ball altndaincelenir.Tannmas zellikle erken dnemde

zordur.

Hemen hepsi 40 yalarndan sonra balarParkinsoniyen bulgularn levodopa ya

yantlar zayftr. Genellikle tan bu

dnemde akla gelir.


39/52

MULTISISTEMATROFILERVEYAPARKINSON

PLUSSENDROMLAR

hastalk ana belirtiler gz bulgular parkinsonizm demans

Shy-Drager sendr. Ortostatik hipotansiyon,

terleme, impotans,

inkontinanans, kas atrofisi

Ekstraolkuler feller, irisatrofisi

jidite, tremor, akinezi yok

Striatonigral dejenerasyon. Parkinsonizmi takiben

otonom belirtler;hipotoni,

senkop, inkontinanans

Bandan itibaren levdopayacevap yok

Olvoponto-serebellar

atrofi

Serebellar balang, takibenparkinsonizm ve otonom

belirtiler

Ge balangc ve sklkla hafif var

Progresiv supra-nukleer

palzi

o. Erkek, akinezi, dme,turunkal rijidite

Vertikal bak felci Akinezi en belirgin zellik,trunkal rijidite

Var (subkortiakal demans)

Kortikobazal dejenerasyon Hzl progresiv akinetik rijidsendrom, asimetrik klinik,

nropsikolojik bulgular,ataksi

Asimetrik, akinetik, rijit

Lewy body demantia Belirgin demans, progresiv

kognitif kaypVar, yry bozukluu vedme ile birlikte

belirgin


40/52

OLVOPONTO-SEREBELLARATROFI


41/52

MULTISISTEMATROFILERPARKINSON

HAST. FARKLAR


42/52

HIPERKINETIK-HIPOTONIK

SENDROMLAR

Kore

Atetoz

Ballismus

Distoni


43/52

KORE

rregler, asimetrik, ani, ksa sreli, atmaeklinde grlen hareket istem d (involenter)hareketlerdir.

ounluka ekstremite distalini tutar.


44/52

KORELER

Kore minor

Kore gravidarum ( gebelik koresi)

Huntington hastal (Huntington koresi)

Benign familyal kore Senil kore

Kore akantositozis

Postapoplektik kore


45/52

SENILHEMIKORE


46/52

ATETOZ

Yava, irreguler, ekzajere (abartlm izlenimiveren), rahatsz edici ve hastay kramp geirirgibi gsteren istem d hareketlerdir.

ounluka ekstremite distalini tutar.

Eklemleri hipefleksiyon veya hiperekstansiyona

getirir.Bir ka saniye sreli eklemi o pozisyondakitler.


47/52

ATETOZLAR

Status marmoratus

Status dismiyelinisatus

Hemiatetoz

Hallervorden-Spatz hastal


48/52

ELDEATETOZ


49/52

BALLISMUSVEHEMIBALLISMUS

Frlatma,imsek akar gibi hzl, geni al, aynanda ekstremitenin birden fazal segmentini

tutan hareketlerdir.

ift arafl olursa ballismus, tek tarafl olursahemiballismus denilir.

Sklkla subtalamik blge infarkt veyatmrlerinde grlr.


50/52

DISTONI

Kas veya kas gruplarnda istemsiz tonikkaslma.

Ksa veya uzun srebilir.

Distonik kaslma antogonist ve agonistkaslarn kaslmas arasndakiuyumsuzluktan kaynaklanr.

tek bir kas grubunu etkiler ise fokal

distoni (yazar kramp)Torsiyon distonisinde olduu gibijeneralize distoniler olabilir.


51/52

DISTONIKSENDROMLAR

Torsiyon distonisi familyal, sklkla yahudilerde sk, balang 1.-

2. dekatda, fokal distoni seklinde balar.Zamanla ba, gvde, ektremiteleri tutar.

Dier hastalklara sekonder ( wilson hast. VeHuntington hastal gibi) olabilir.

Spazmodik tortikolis

Sklkla boyun ve ense kaslarnda,

idiyopatiktir.Lokalize distoni

Yazar kramp,oromandibuler distoniTedavide; lokal distonilerde botulunim toksini

baarl.

DIER EKSTRAPIRAMIDAL


52/52

DIEREKSTRAPIRAMIDAL

BOZUKLUKLAR

Tremor

Tik

Miyoklonus

Documents

harekethst 3 kbg dersi