of 12 /12
Strona 1 z 12 INFORMACJA O ZAGROŻENIU POWAŻNĄ AWARIĄ PRZEMYSŁOWĄ związaną z działalnością zakładu Grupa Azoty Zakłady Azotowe Kędzierzyn S.A. Spis treści 1. Oznaczenie zakładu Grupa Azoty ZAK S.A. ...................................................................... 2 2. Grupa Azoty ZAK S.A. jako zakład podlegający przepisom dla zakładów o dużym ryzyku wystąpienia awarii przemysłowej ...................................................................................... 3 3. Opis działalności zakładu .................................................................................................. 3 4. Stosowane substancje niebezpieczne ............................................................................... 4 5. Sposoby ostrzegania ludności i zalecenia dotyczące zachowania w razie awarii ............... 7 6. Informacje o opracowaniu raportu o bezpieczeństwie ....................................................... 8 7. Scenariusze awaryjne i zastosowane środki bezpieczeństwa ........................................... 9 Niniejszy dokument zawiera informacje określone w Art. 261a ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. – Prawo ochrony środowiska (Dz.U. z 2013 r., poz. 1232, z późniejszymi zmianami)

Grupa Azoty Zakłady Azotowe Kędzierzyn Szak.grupaazoty.com/files/e52ea56a/11360-a-1273_0__informacja_o_z... · Grupa Azoty Zakłady Azotowe Kędzierzyn S.A. Spis treści 1

Embed Size (px)

Text of Grupa Azoty Zakłady Azotowe Kędzierzyn...

Strona 1 z 12

INFORMACJA O ZAGROENIU

POWAN AWARI PRZEMYSOW

zwizan z dziaalnoci zakadu

Grupa Azoty Zakady Azotowe Kdzierzyn S.A.

Spis treci

1. Oznaczenie zakadu Grupa Azoty ZAK S.A. ...................................................................... 2

2. Grupa Azoty ZAK S.A. jako zakad podlegajcy przepisom dla zakadw o duym ryzyku

wystpienia awarii przemysowej ...................................................................................... 3

3. Opis dziaalnoci zakadu .................................................................................................. 3

4. Stosowane substancje niebezpieczne ............................................................................... 4

5. Sposoby ostrzegania ludnoci i zalecenia dotyczce zachowania w razie awarii ............... 7

6. Informacje o opracowaniu raportu o bezpieczestwie ....................................................... 8

7. Scenariusze awaryjne i zastosowane rodki bezpieczestwa ........................................... 9

Niniejszy dokument zawiera informacje okrelone w Art. 261a ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r.

Prawo ochrony rodowiska (Dz.U. z 2013 r., poz. 1232, z pniejszymi zmianami)

Informacja o zagroeniach zwizanych z dziaalnoci zakadu Grupa Azoty ZAK S.A.

Strona 2 z 12

1. Oznaczenie zakadu Grupa Azoty ZAK S.A.

Nazwa firmy: Grupa Azoty Zakady Azotowe Kdzierzyn Spka Akcyjna

Skrty nazwy: Grupa Azoty Zakady Azotowe Kdzierzyn S.A.;

Grupa Azoty KDZIERZYN;

Grupa Azoty ZAK S.A.

Adres: 47-220 Kdzierzyn-Kole, ul. Mostowa 30 A, skrytka pocztowa 163

KRS: 0000008993

REGON: 530544497

NIP: 749-00-05-094

Adres e-mail: [email protected]

Adres www: www.grupaazoty.com

Lokalizacja

Instalacje produkcyjne Grupy Azoty ZAK S.A. s zlokalizowane w poudniowej czci miasta

Kdzierzyn-Kole, w zamknitej strefie przemysowej.

Rys. 1. Lokalizacja Grupy Azoty ZAK S.A.

Grupa Azoty ZAK S.A.

http://www.grupaazoty./

Informacja o zagroeniach zwizanych z dziaalnoci zakadu Grupa Azoty ZAK S.A.

Strona 3 z 12

2. Grupa Azoty ZAK S.A. jako zakad podlegajcy przepisom dotyczcym zakadw o duym ryzyku wystpienia awarii przemysowej

Na terenie instalacji produkcyjnych Grupy Azoty ZAK S.A. stosowane s substancje

niebezpieczne w ilociach, ktre powoduj zakwalifikowanie zakadu do zakadw o duym

ryzyku awarii przemysowych. Kryteria klasyfikacyjne dla tzw. zakadw duego ryzyka (ZDR)

i zakadw zwikszonego ryzyka (ZZR) ujto w Rozporzdzeniu Ministra Gospodarki

z dn. 9.12.2013 r (Dz. U. 2013, poz. 1479).

Zakwalifikowanie Grupy Azoty ZAK S.A. do zakadw o duym ryzyku awarii przemysowych jest

spowodowane obecnoci znacznej iloci takich substancji niebezpiecznych jak:

propylen,

amoniak,

woda amoniakalna (wodny roztwr amoniaku o steniu 25%),

azotan amonu.

Grupa Azoty ZAK S.A. w zwizku z zaliczeniem zakadu do grupy zakadw o duym ryzyku

podlega przepisom o przeciwdziaaniu awariom przemysowym. Zakad wypeni wszystkie

obowizki, wynikajce z powyszego faktu, m.in.:

a) dokona zgoszenia, o ktrym mowa w art. 250 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r.

Prawo ochrony rodowiska (Dz.U. z 2013 r., poz. 1232, z pn. zm.). do Komendy

Wojewdzkiej Pastwowej Stray Poarnej w Opolu;

b) opracowa Program Zapobiegania Awariom, Raport o bezpieczestwie oraz

Wewntrzny plan operacyjno-ratowniczy;

c) przedstawi zaoenia do zewntrznego planu operacyjno-ratowniczego;

d) podlega kontroli ze strony Pastwowej Stray Poarnej oraz Wojewdzkiej Inspekcji

Ochrony rodowiska w zakresie przeciwdziaania awariom;

e) uczestniczy w wiczeniach praktycznych dotyczcych realizacji planu operacyjno-

ratowniczego dla wybranych scenariuszy awaryjnych.

3. Opis dziaalnoci zakadu

Grupa Azoty Zakady Azotowe Kdzierzyn S.A. istnieje pod rnymi nazwami od ponad 65 lat.

Od 2011 roku firma dziaa w grupie kapitaowej, znanej obecnie jako Grupa Azoty.

Przedmiotem dziaania firmy jest wytwarzanie i sprzeda wyrobw chemicznych, wody, energii

cieplnej, energii elektrycznej oraz realizacja i sprzeda usug laboratoryjnych.

Produkty z oferty handlowej Grupy Azoty ZAK S.A. znajduj zastosowanie w wielu branach

przemysu.

Najwaniejsze produkty chemiczne wytwarzane w zakadzie to:

nawozy mineralne,

amoniak,

kwas azotowy,

alkohole oxo,

aldehydy,

ftalany,

tereftalan diizooktylu (DOTP).

Informacja o zagroeniach zwizanych z dziaalnoci zakadu Grupa Azoty ZAK S.A.

Strona 4 z 12

4. Stosowane substancje niebezpieczne

4.1. Iloci i rodzaje substancji decydujcych o zaliczeniu zakadu do ZDR lub ZZR

Na terenie instalacji produkcyjnych Grupy Azoty ZAK S.A. stosowane s nastpujce substancje

niebezpieczne w ilociach przekraczajcych prg dla Zakadu Duego Ryzyka:

Nazwa zwyczajowa

lub handlowa produktu

Substancja

Maksymalna ilo mogca znale si w Grupie Azoty ZAK S.A.

[Mg]

Warto progowa dla Zakadu

Duego Ryzyka

[Mg]

Amoniak Amoniak

bezwodny 15 500 200

Woda amoniakalna

Amoniak roztwr

wodny 25% 347 200

ZAKSan/ Kdzierzyska

Saletra amonowa

Azotan amonu

11 440 5000

Propylen Propylen 4441 50

Na terenie instalacji produkcyjnych Grupy Azoty ZAK S.A. stosowane s nastpujce substancje

niebezpieczne w ilociach przekraczajcych prg dla Zakadu Zwikszonego Ryzyka, lecz nie

przekraczajce progu ilociowego dla Zakadw Duego Ryzyka:

Nazwa zwyczajowa

lub handlowa produktu

Substancja

Maksymalna ilo mogca znale si w Grupie Azoty

ZAK S.A. [Mg]

Warto progowa

dla Zakadu Zwikszonego

Ryzyka [Mg]

Warto progowa dla

Zakadu Duego Ryzyka

[Mg]

Tlenek wgla Tlenek wgla 15,6 10 50

Stop saletry (eutektyczna mieszanina

azotynu sodu

i azotanu potasu)

Azotyn sodu 72 50 200

Azotan potasu 85 50 200

4.2. Amoniak

Nazwy i synonimy: amoniak bezwodny

Amoniak posiada nastpujc charakterystyk zagroe:

Dziaa toksycznie przez drogi oddechowe.

Powoduje oparzenia (oczu, drg oddechowych i skry).

Dziaa bardzo toksycznie na organizmy wodne.

Produkt atwopalny.

Amoniak w normalnych warunkach jest bezbarwnym gazem, jednak w obrbie instalacji Grupy

Azoty ZAK S.A. wystpuje w formie skroplonej (pod zwikszonym cinieniem lub w obnionej

temperaturze). W przypadku wydostania si z instalacji cieky amoniak ulega odparowaniu

przyjmujc temperatur okoo -33C, a w trakcie tego procesu mona zaobserwowa mg

skraplajcej si pary wodnej z powietrza.

Informacja o zagroeniach zwizanych z dziaalnoci zakadu Grupa Azoty ZAK S.A.

Strona 5 z 12

Gwnym zagroeniem zwizanym z amoniakiem jest jego toksyczno.

Amoniak posiada intensywny, ostry zapach, ktrego prg wyczuwalnoci jest znacznie niszy od

stenia zagraajcego zdrowiu i yciu. Dziaa silnie dranico na bony luzowe (gwnie drg

oddechowych) i na skr, powoduje zawienie.

Wdychanie amoniaku grozi zatruciem. Przy wikszych steniach lub przy duszym okresie

dziaania moe nastpi obrzk puc, niewydolno krenia i, w skrajnym przypadku, mier.

Moe powodowa oparzenia chemiczne skry i oczu.

Pomimo klasyfikacji amoniaku jako produktu atwopalnego, bardzo trudno zapala si w powietrzu

4.3. Woda amoniakalna

Nazwy i synonimy: amoniak, roztwr wodny 25%

Woda amoniakalna posiada nastpujc charakterystyk zagroe:

Powoduje oparzenia (oczu, drg oddechowych i skry).

Dziaa bardzo toksycznie na organizmy wodne.

Woda amoniakalna kwalifikuje zakad do grupy zakadw duego ryzyka z powodu jej toksycznoci

dla organizmw wodnych. W przypadku wycieku wody amoniakalnej do wd powierzchniowych

moe doj do nicia ryb i katastrofy ekologicznej. Biorc pod uwag uwarunkowania

infrastrukturalne w Grupie Azoty ZAK S.A. (tace, studzienki, kanalizacja przemysowa i Centralna

Mechaniczno-Biologiczna Oczyszczalnia ciekw) ryzyko katastrofy ekologicznej jest znikomo

mae.

Podstawowe zagroenia dla czowieka wynikaj z faktu, e z wody amoniakalnej odparowuje

gazowy amoniak. Istnieje wic ryzyko zatru inhalacyjnych, ale jest ono mniejsze ni w przypadku

wyciekw amoniaku bezwodnego.

4.4. Azotan amonu

Nazwy i synonimy: azotan amonu, saletra amonowa

Nazwy handlowe: ZAKsan / Kdzierzyska Saletra Amonowa

Azotan amonu posiada nastpujc charakterystyk zagroe:

Dziaa dranico na oczy

Azotan amonu produkowany w Grupie Azoty ZAK S.A. jest nawozem mineralnym w postaci

jasnych granulek o rnym odcieniu, zalenym od zastosowanych dodatkw.

Azotan amonu zosta zamieszczony na licie substancji kwalifikujcych zakad do grupy zakadw

duego ryzyka z powodu ryzyka wybuchu. Nie jest on wprawdzie substancj paln, lecz jest silnym

utleniaczem i z tego powodu reaguje z substancjami palnymi i zwizkami o charakterze reduktorw

- wzmaga palenie innych substancji. W wysokiej temperaturze i przy utrudnionej wymianie ciepa

z otoczeniem moe przebiega rozkad azotanu amonu poczony z wydzieleniem energii cieplnej.

Jeeli rozkad nastpuje w przestrzeniach zamknitych, zachodzi due prawdopodobiestwo

wybuchu.

Podczas wybuchu mog si wydziela substancje toksyczne tj. tlenki azotu.

Informacja o zagroeniach zwizanych z dziaalnoci zakadu Grupa Azoty ZAK S.A.

Strona 6 z 12

4.5. Propylen

Nazwy i synonimy: propylen, propen

Propylen posiada nastpujc charakterystyk zagroe:

Produkt skrajnie atwopalny.

Propylen w normalnych warunkach jest bezbarwnym gazem, jednak w obrbie instalacji Grupy

Azoty ZAK S.A. wystpuje w formie skroplonej pod zwikszonym cinieniem. W przypadku

wycieku do otoczenia propylen ulega odparowaniu tworzc z powietrzem mieszanin wybuchow.

Jeli w obrbie mieszaniny wybuchowej propylenu z powietrzem pojawi si rdo zaponu,

wwczas jest moliwo wywoania poaru i /lub wybuchu.

4.6. Tlenek wgla

Nazwy i synonimy: tlenek wgla, czad, monotlenek wgla

Tlenek wgla posiada nastpujc charakterystyk zagroe:

Produkt skrajnie atwopalny

Dziaa toksycznie przez drogi oddechowe

Dziaa toksycznie przez drogi oddechowe; stwarza powane zagroenie dla zdrowia

czowieka w nastpstwie dugotrwaego naraenia

Dziaa szkodliwie na rozrodczo

Moe dziaa szkodliwie na dziecko w onie matki

Tlenek wgla jest bezbarwnym, duszcym gazem bez zapachu, dlatego nazywany bywa cichym

zabjc. Jego dziaanie toksyczne polega na wizaniu si z hemoglobin we krwi. Wchonicie

niewielkich iloci tlenku wgla powoduje zatrucie objawiajce si blem gowy, miganiem

w oczach, przyspieszeniem ttna i wymiotami. W wikszych ilociach tlenek wgla moe

spowodowa mier wskutek poraenia oddechu.

Gwnym zagroeniem zwizanym z tlenkiem wgla jest jego toksyczno.

Potencjalne skutki w postaci poaru i/lub wybuchu tlenku wgla cechuj si mniejszym

prawdopodobiestwem oraz zasigiem oddziaywania ni oddziaywanie o charakterze

toksycznym.

4.7. Azotyn sodu

Nazwy i synonimy: azotyn sodu

Azotyn sodu posiada nastpujc charakterystyk zagroe:

Kontakt z materiaami zapalnymi moe spowodowa poar

Dziaa toksycznie po pokniciu

Dziaa bardzo toksycznie na organizmy wodne.

W normalnych warunkach temperaturowych azotyn sodu jest biaym lub jasnotym ciaem

staym. W Grupie Azoty ZAK S.A. wystpuje w postaci stopu z azotanem potasu. W bardzo

wysokich temperaturach moe ulec rozkadowi termicznemu.

Jest utleniaczem, ktry w kontakcie z materiaami palnymi moe spowodowa poar.

Azotyn sodu zosta zamieszczony na licie substancji kwalifikujcych zakad do grupy zakadw

zwikszonego ryzyka z powodu jego wasnoci utleniajcych oraz toksycznoci po pokniciu.

Informacja o zagroeniach zwizanych z dziaalnoci zakadu Grupa Azoty ZAK S.A.

Strona 7 z 12

4.8. Azotan potasu

Nazwy i synonimy: azotan potasu, saletra potasowa, saletra indyjska

Azotan potasu posiada nastpujc charakterystyk zagroe:

Kontakt z materiaami zapalnymi moe spowodowa poar

Dziaa szkodliwie po pokniciu.

W normalnych warunkach temperaturowych azotan potasu jest biaym ciaem staym. W Grupie

Azoty ZAK S.A. wystpuje w postaci stopu z azotynem sodu. W bardzo wysokich temperaturach

moe ulec rozkadowi termicznemu.

Jest utleniaczem, ktry w kontakcie z materiaami palnymi moe spowodowa poar.

Azotan potasu zosta zamieszczony na licie substancji kwalifikujcych zakad do grupy zakadw

zwikszonego ryzyka z powodu jego wasnoci utleniajcych.

5. SPOSOBY OSTRZEGANIA LUDNOCI I ZALECENIA DOTYCZCE ZACHOWANIA SI W

RAZIE AWARII

5.1. Opis sposobu alarmowania o zagroeniu

Rodzaj zagroe moliwych do wystpienia:

a) emisja do atmosfery toksycznych gazw lub par,

b) poar zbiornikw i /lub instalacji z substancjami palnymi,

c) wybuch zbiornikw lub instalacji.

W przypadku wystpienia awarii, poaru, wybuchu lub innego miejscowego zagroenia, jeli ich

skutki obejmuj swym zasigiem znaczn cz Grupy Azoty ZAK S.A. lub tereny znajdujce si

poza terenem Zakadw, ogasza si alarm II (alarm drugiego stopnia).

Alarm ogasza Dyspozytor Zmiany Przedsibiorstwa przy uyciu syren elektrycznych Zakadowych

Formacji Obrony Cywilnej, na danie Kierujcego Akcj Ratownicz (KAR) do czasu przybycia

jednostki Dziau Ratownictwa Chemicznego (DRCh) lub na podstawie wasnej oceny sytuacji.

Mog by rwnie uyte syreny elektroniczne z funkcja powiadamiania gosowego w formie

komunikatw.

Ogoszenie alarmu realizuje si za pomoc syren elektrycznych, dwikiem przerywanym

trwajcym 3 minuty. Jest to sygna przerywany, tj. dwik trwa 10 sekund a przerwa midzy

dwikami wynosi 15-25 sekund.

Odwoanie alarmu realizuje si za pomoc syren elektrycznych, dwikiem cigym

nadawanym przez 3 minuty.

Ogoszenie i odwoanie alarmu oraz ostrzeenia o zagroeniu skaeniami moe by te podane

poprzez rodki masowego przekazu.

Informacja o zagroeniach zwizanych z dziaalnoci zakadu Grupa Azoty ZAK S.A.

Strona 8 z 12

5.2. Zasady postpowania w przypadku awarii

Ad. a) Postpowanie w razie alarmu chemicznego:

Przebywajc w terenie otwartym:

- opuci jak najszybciej zagroony teren prostopadle do kierunku wiatru.

Przebywajc w pomieszczeniach:

- wczy radio lub telewizor na pasmo stacji lokalnej i stosowa si cile do

przekazywanych polece i instrukcji,

- pozamyka i uszczelni drzwi, okna i otwory wentylacyjne (uywajc tamy klejcej,

mokrych rcznikw lub przecierade),

- wyczy urzdzenia wentylacyjne,

- oddycha przez maseczk wykonan ze zwilonej gazy, waty, rcznika itp.,

- sucha ogosze przekazywanych przez goniki samochodowe sub ratowniczych lub

komunikatw przekazywanych przy zastosowaniu syren elektronicznych,

- nie pali papierosw, wygasi wszystkie rda ognia,

- nie je ywnoci i nie pi pynw, ktre mogy ulec skaeniu,

- czeka na odwoanie alarmu o zagroeniach.

Naley stosowa si do polece wydawanych przez podmioty prowadzce dziaania

ratownicze.

Ad. b) Postpowanie w przypadku poaru:

- opuci stref znajdujc si na kierunku rozprzestrzeniania si chmury produktw

spalania,

- ze wzgldu na promieniowanie cieplne i moliwo wybuchu palnych gazw lub par cieczy,

zachowa bezpieczn odlego od miejsca poaru,

- stosowa si do wskazwek dla alarmu chemicznego (podpunkt a).

Ad. c) Postpowanie w przypadku wybuchu:

- po usyszeniu wybuchu schroni si przez spadajcymi odamkami lub czciami urzdze

i instalacji,

- stosowa si do wskazwek dla alarmu chemicznego (podpunkt a).

6. Informacje o opracowanym raporcie o bezpieczestwie

W Polsce akty prawne nakazuj zakadom zaliczonym do grupy tzw. duego ryzyka awarii

przemysowych sporzdzanie raportw o bezpieczestwie oraz planw operacyjno-

ratowniczych.

W raporcie o bezpieczestwie Grupa Azoty ZAK S.A. wykazuje, e przyjte przez zakad rodki

bezpieczestwa, procedury i sposb prowadzenia procesw minimalizuj ryzyko awarii

do poziomu akceptowalnego lub tolerowanego. Raport zawiera te analiz moliwych przyczyn

i przebiegu zdarze wypadkowych oraz okrelenie zasigu strefy zagroenia (skae

toksycznych, wybuchw i poarw).

Bazujc na zidentyfikowanych scenariuszach zdarze awaryjnych zakad opracowa wewntrzny

plan operacyjno ratowniczy dla dziaa podejmowanych na terenie zakadu, ktry stanowi

podstaw dla opracowanego przez PSP zewntrznego planu operacyjno-ratowniczego.

Informacja o zagroeniach zwizanych z dziaalnoci zakadu Grupa Azoty ZAK S.A.

Strona 9 z 12

7. Scenariusze awaryjne i zastosowane rodki bezpieczestwa

7.1. Scenariusze awaryjne

W raporcie o bezpieczestwie dla Grupy Azoty ZAK S.A. wykonano obliczenia

prawdopodobiestwa oraz zasigu skutkw 15-stu rnych scenariuszy awaryjnych.

Najpowaniejsze z przeanalizowanych scenariuszy to:

Wybuch zbiornika magazynowego propylenu;

Katastroficzne pkniecie rurocigu przesyowego z ciekym amoniakiem;

Wybuch w magazynie azotanu amonu.

7.1.1. Wybuch zbiornika magazynowego propylenu

Wybuch zbiornika magazynowego z propylenem jest zdarzeniem o bardzo powanych

skutkach, ale te o bardzo maym prawdopodobiestwie.

Ze wzgldu na obecno szeregu zabezpiecze wybuch caej zawartoci zbiornika propylenu

moe si zdarzy z prawdopodobiestwem 3,5 x 10-8 1/rok, co oznacza mniej ni 1 raz na

10 milionw lat.

Zagroenie fal nadcinienia wskutek wybuchu zbiornika propylenu

Nadcinienie [MPa]

Skutki Odlego

[m] Obszar zagroony

0,021

Zniszczenie i przewracanie konstrukcji stalowych. Moliwe ofiary miertelne (may procent).

ok. 870

Grupa Azoty ZAK S.A.:

Instalacja produkcji alkoholi i aldehydw,

Dzia Ratownictwa Chemicznego,

Bud. 1146 (laboratorium i oczyszczalnia ciekw),

Bezcinieniowy stoka amoniaku, Instalacja Mocznika,

Silekol Sp. z o.o. (ZDR)

0,014

Zniszczenie lekkich konstrukcji stalowych, 1% uszkodzonych bbenkw w uszach

ok. 1050 Poudniowo wschodnia cz Grupy Azoty ZAK S.A. (a do biurowca bud. 672), Droga Gliwice Kodzko na dugoci ok 2 km

0,002 Pkanie szyb w oknach, lekkie urazy

ok. 3400

Cao terenu Grupy Azoty ZAK S.A., Air Products Sp. z o.o., cz osiedla Zacisze, Bierawa, Korzonek, Grabwka

7.1.2. Katastroficzne pknicie rurocigu przesyowego z ciekym amoniakiem

Katastroficzne pknicie rurocigu przesyowego z ciekym amoniakiem jest zdarzeniem o

duym zasigu skutkw chmury toksycznej, lecz niewielkim prawdopodobiestwie.

Oszacowano, e awaria tego typu moe si zdarzy z prawdopodobiestwem

3,5 x 10-5 1/rok, co oznacza mniej ni 1 raz na 10 tysicy lat.

Na wielko i ksztat chmury toksycznej z amoniakiem najwikszy wpyw maj:

prdko wiatru (im mniejsza, tym wiksza strefa zagroenia),

klasa pogodowa (im bardziej stabilna, tym wiksza strefa zagroenia),

kierunek wiatru (najbardziej prawdopodobny jest kierunek poudniowo-zachodni, czyli

najbardziej zagroone s tereny pooone na pnocny-wschd od grupy Azoty ZAK S.A.).

Informacja o zagroeniach zwizanych z dziaalnoci zakadu Grupa Azoty ZAK S.A.

Strona 10 z 12

Okrelajc zasig strefy ewakuacji na wypadek skaenia toksycznego zastosowano kryteria

progowe o nazwie ERPG, zalecane przez American Industrial Hygiene Association.

Standardy te s stosowane ze wzgldu na brak precyzyjnych wytycznych w prawie

europejskim w tej sprawie.

ERPG skrt od Emergency Response Planning Guidelines (ang.) wytyczne dotyczce

planowania kryzysowego.

Zasadnicze znaczenie maj dwa poziomy ste:

- ERPG-2 - Maksymalne stenie substancji w powietrzu, poniej ktrego prawie kada

osoba moe by eksponowana przez czas do 1 godziny bez powanego nieodwracalnego

efektu zdrowotnego lub symptomw, ktre mog wpywa na zdolno do podjcia dziaa

ochronnych

- ERPG-3 - Maksymalne stenie substancji w powietrzu, poniej ktrego prawie kada

osoba moe by eksponowana przez czas do 1 godziny bez efektu zdrowotnego

zagraajcego yciu.

Zasig chmury toksycznej dla klasy pogodowej D (staej) i prdkoci wiatru 3 m/s

(typowe warunki pogodowe)

Stenie amoniaku

Zagroenie Odlego Obszar potencjalnego zagroenia1

750 ppm Zagroenie ycia stenie powyej ERPG-3

1150 m Grupa Azoty ZAK S.A z wyjtkiem czci pn. -zach.

150 ppm Ryzyko utraty zdrowia stenie powyej ERPG-2

3751 m

Grupa Azoty ZAK S.A., Osiedle Azoty i Zacisze, Bierawa, Grabwka, Stare Kole.

Zasig chmury toksycznej dla klasy pogodowej F (staej) i prdkoci wiatru 2 m/s

(niekorzystne warunki pogodowe)

Stenie amoniaku

Zagroenie Odlego Obszar potencjalnego zagroenia 1

750 ppm Zagroenie ycia stenie powyej ERPG-3

3963 m

Grupa Azoty ZAK S.A., Osiedle Azoty i Zacisze, Bierawa, Grabwka, Korzonek, Stare Kole.

150 ppm Ryzyko utraty zdrowia stenie powyej ERPG-2

16303 m

Kdzierzyn-Kole, Zdzieszowice, Ujazd, Kunia Raciborska, Cz obszaru gmin: Reska Wie, Polska Cerekiew, Rudziniec, Ndza.

1 Podany w tabeli obszar obejmuje miejsca zagroone dla wszystkich kierunkw wiatru. Zasig chmury pokrywa w

rzeczywistoci od 1 do 10% obszaru potencjalnego zagroenia i zaley od kierunku wiatru.

Informacja o zagroeniach zwizanych z dziaalnoci zakadu Grupa Azoty ZAK S.A.

Strona 11 z 12

7.1.3. Wybuch w magazynie azotanu amonu

Wybuch azotanu amonu w magazynie na terenie Grupy Azoty ZAK S.A. jest zdarzeniem

bardzo mao prawdopodobnym z uwagi na posta zgromadzonego tam nawozu (granulki z

dodatkami mineralnymi) oraz obecno znikomej iloci substancji palnych na terenie obiektu.

Ze wzgldu na obecno szeregu zabezpiecze wybuch caej zawartoci hali magazynowej

azotanu amonu moe si zdarzy z prawdopodobiestwem 1,07 x 10-8 1/rok, co oznacza

mniej ni 1 raz na 10 milionw lat.

Zagroenie fal nadcinienia wskutek wybuchu azotanu amonu

Nadcinienie [MPa]

Skutki Odlego

[m] Obszar zagroony

0,045 Efekt domina.

339 Grupa Azoty ZAK S.A.: pola I-0 do I-5, H-0 do H-5 i K-0 do K-5

0,014

Zniszczenie lekkich konstrukcji stalowych, 1% uszkodzonych bbenkw w uszach

710 Centralna cze Grupy Azoty ZAK S.A.

0,002 Pkanie szyb w oknach, lekkie urazy

3386

Grupa Azoty ZAK S.A. i firmy zlokalizowane przy ul. Mostowej, Zesp Szk w Azotach, Hala Sportowa, osiedle Zacisze i Azoty, Bierawa, Korzonek, Grabwka, Stare Kole.

W przypadku rozkadu termicznego azotanu amonu istnieje take ryzyko wydzielania si toksycznych tlenkw azotu. Zasig chmury toksycznej dla stenia ERPG-2 w niekorzystnych warunkach pogodowych wynosi w takiej sytuacji 13880 m.

7.1.4. Podsumowanie

Obszar skutkw powanych awarii zidentyfikowanych dla zakadu Grupa Azoty ZAK S.A.

mieci si w promieniu maksymalnie 4 km dla powaniejszych skutkw i maksymalnie

18 km dla skutkw o lejszym charakterze (zatrucia inhalacyjne nie zagraajce yciu).

Kada dziaalno przemysowa w brany chemicznej jest obarczona pewnym ryzykiem.

Celem wykonywanych dokumentacji dla tzw. zakadw duego ryzyka jest kontrola, czy

zastosowane rodki bezpieczestwa pozwalaj zminimalizowa prawdopodobiestwo

powanej awarii do odpowiednio niskiego poziomu.

Przeprowadzona analiza wykazaa, e dla wszystkich zagroe wystpujcych na Grupy

Azoty ZAK S.A. wystpuj zabezpieczenia pozwalajce ograniczy poziom ryzyka

do wielkoci dopuszczalnych. Oznacza to, e zastosowane rodki bezpieczestwa

s adekwatne do potencjalnych skutkw powanych awarii przemysowych. Im

powaniejsze s zidentyfikowane skutki awarii, tym mniejsze jest prawdopodobiestwo jej

wystpienia.

Informacja o zagroeniach zwizanych z dziaalnoci zakadu Grupa Azoty ZAK S.A.

Strona 12 z 12

7.2. Zastosowane rodki bezpieczestwa

7.2.1. rodki zapobiegania przed wystpieniem awarii

Na instalacjach nalecych do Grupy Azoty ZAK S.A. zastosowano szereg zabezpiecze

technicznych i organizacyjnych zabezpieczajcych przed wystpieniem awarii.

Do rodkw tych nale :

Automatyzacja procesw technologicznych, - systemy pomiarowe i ostrzegawcze

o stanach krytycznych;

Blokady technologiczne ukady powodujce automatyczne zatrzymanie procesu

w przypadku wystpienia sytuacji niebezpiecznej;

Zawory bezpieczestwa, pytki bezpieczestwa i zawory oddechowe;

Zbiorniki buforowe;

Okresowe badania techniczne aparatw i urzdze;

Kamery i czujniki ste;

Zabezpieczenia stanowisk zaadowczych i rozadowczych (szybkozcza, zawory

awaryjnego rozczania, ukady hermetyzacji);

Instalacje odgromowe i uziemiajce;

Urzdzenia w wykonaniu przeciwwybuchowym;

Wykwalifikowany personel monitorujcy na bieco stan instalacji;

Instrukcje stanowiskowe i instrukcje bezpiecznej pracy;

Nadzr nad osobami postronnymi przebywajcymi na terenie zakadu;

Pozwolenia na prace z uyciem ognia.

7.2.2. rodki bezpieczestwa w przypadku wystpienia awarii

Na wypadek wystpienia stanw awaryjnych przewidziano nastpujce rodki bezpieczestwa,

minimalizujce skutki awarii:

Zabezpieczenia przeciwpoarowe: hydranty, instalacje zraszaczowe, kurtyny wodne,

ganice, zbiorniki wody p.po;

Tace ochronne pod zbiornikami magazynowymi oraz stanowiskami przeadunkowymi;

System odprowadzania ciekw (sie kanalizacji przemysowej i deszczowej);

System oczyszczania ciekw (Centralna Mechaniczna Oczyszczalnia ciekw,

Centralna Mechaniczno - Biologiczna Oczyszczalnia ciekw, oczyszczalnia

Piskorzowiec);

Dzia Ratownictwa Chemicznego funkcjonujcy w strukturze Grupy Azoty ZAK S.A.;

Drogi poarowe i ewakuacyjne;

rodki alarmowania i cznoci na wypadek awarii (syreny, radiotelefoniczny kana

ratowniczy, miejscowe przyciski poarowe, syreny rczne, czno telefoniczna).