Grannar sommarmagasin 2015

17

2015Etne og

Vindafjord SOMMARmagasinet

GRATIS

2

Innhald

2-3 Gamlatunet i Vikebygd

5 Mattipset

8-11Frå hytte til hytte

14-16 Verd å sjå

22-23Sommarkart

26-28 Fotograf Jan Nortveit

32-33 Festival og dugnad

34-35Sjå opp for!

36-37 duft og blomar - Kulturarv

38-39 Kryssord - barneside

Utgitt 4. juni 2015. Opplag: 11.000Ansvarleg redaktør: Arne FrøkedalGrannar, postboks 84, 5591 ETNETelefon 53 77 11 00 www.grannar.no

TORSTEIN NYMOEN

Hovudbygningen på Gamlatunet vart sett opp rundt 1840, og har opp gjennom åra vore både våningshus og legekontor. Bygningen, som òg går under namnet Frøvikhuset, inneheld i dag møtelokale, overnattingsplass – og bygdas bibliotek, også det siste i privat regi. — Me overtok bøkene då kommunen stengde sitt bibliotek. Dei hadde ein plan om å tømme bøkene på Toraneset, men me takka ja, fortel Jakob Rødde.Kvar onsdag samlast om lag 25 personar for anten å låne bøker, eller berre kjøpe seg ein kopp kaffi og noko å bite i, og nytte høvet til å slå av ein prat med anna folk.Maten står han for sjølv. Han trivst på kjøkkenet. Han har nyleg utvida sortimentet med sjølvlaga pølse av hjort og sau.

ByggeskikksprisJakob Rødde fekk dei falleferdige bygningane med på kjøpte då han kjøpte nabogarden i 1995. Han såg raskt at bygningane ikkje var verre stelte enn at det kunne vere rå å få dei i høveleg stand. Med eigne midlar, og ein privat sponsor, gjekk han i gang. Midlar frå fylket fekk han ikkje.Men i 2006 fekk Rødde byggeskikkprisen i Vindafjord for job-ben han har gjort med våningshuset. Han viser oss rundt og fortel om alt arbeidet som er lagt ned. — Mykje av treverket var rotna og måtte skiftast, fortel han.Medan tak og ytterveggar vart renovert av byggefirma, var den innvendige oppussinga stort sett gjort med eige og gode veners handmakt.I dag er det eit solid hus med to store stover i første etasje, stort bilbiotek i andre etasje og to dobbeltrom for utleige på loftet.

Stadige førespurnadarRødde har ikkje sett behov for noko stort marknadsførings-budsjett for Gamlatunet. — Det har eg ikkje behov for. Det går frå munn-til-munn og det er stadig førespurnader frå folk som ønskjer å arrangere møte eller private samlingar, fortel han.Huset, som ligg ein kort spasertur frå kyrkja, er ofte vertskap i samband med barnedåp eller minnestund etter gravferder. Også mindre bryllaup har han arrangert i storstova som kan ta i mot om lag 25-30 personar for servering.På loftet har han to dobbeltrom som ofte blir leigd ut, anten til turistar eller arbeidsfolk. — Ein gong kom eit tysk ektepar som ikkje rakk ferja frå Bjoa til Fjelberg. Dei skulle berre ligge til dagen etter, men likte seg så godt at dei vart buande i tre dagar, smiler Rødde som driv småkraftverk i lag med naboen og har 100 vinterfôra sau ved i tillegg til drifta av Gamlatunet. — Eg kunne ikkje berre ha hatt Gamlatunet, det ville ikkje gått rundt økonomisk, seier han.

Rustar opp eldhusetGamlatunet har alle rettar, og med tida kan det bli endå meir servering enn berre her. Arbeidet med å ruste opp det store eldhu-set på tunet er så smått i gang. Og no har han fått nokre offentlege midlar for å ta vare på bygningen som er endå eldre enn det gamle våningshuset. Det er langt att før det kan takast i bruk, men arbei-det skrider fram sakte men sikkert.— Tanken er å kunne ha servering her òg fortel, seier han.

GAMALT TUN i utvikling

18-19 Fotokonkurranse

26 - 28

8 - 11

43Sommarkalender

36 - 37

32 - 33

Jakob Rødde skulle berre ha noko attåtjord då han kjøpte eigedomen med dei gamle bygningane i Vikebygd. 20 år seinare er tunet, kor han tilbyr både servering og overnatting, ein sentral møteplass i bygda.

3

Gamalt tun i utvikling

Jakob Rødde har brukt mykje tid på Gamlatunet både før og etter opninga av det restaurerte huset i 2003. FOTO: TORSTEIN NYMOEN

Dei skulle berre ligge til dagen etter, men likte seg så godt at dei vart buande i tre dagar

Denne hjorten er ikkje det einaste utstoppa dyret ein kan beskue i trappe opp til andre etasje.

Eldhuset på Gamlatunet er stort. No er eigaren i gang med å ruste opp også dette med tanke på meir plass til servering.

4

adsign

.no

SPENNANDE TILBOD I BUTIKKEN

Tilboda gjeld t.o.m. 27. juni, så langt behaldninga rekk.

SPENNANDE TILBOD I BUTIKKEN

adsign

.no

SPENNANDE TILBOD I BUTIKKENSPENNANDE TILBOD I BUTIKKEN

SOMMAR IFK BUTIKKEN!

2995 2995 2995,,, 2995, 2995 2995 2995, 2995, 2995, 2995 2995 2995, 2995--- (3790,-) (3790,-) (3790,-)

199 199 199,,, 199, 199 199 199, 199, 199, 199 199 199, 199 (249,-) (249,-) (249,-)

FK Butikken Etne Tlf. 53 77 11 30

OPNINGSTIDER:Mandag - fredag: 0830-1630lørdag: 0900-1400

ROBOT RC304

8995,-(9 995,-)

FOR HAGAR OPP TIL 400 M2

FK BUTIKKEN!8995,-FOR HAGAR OPP TIL 400 M

TRØTRAKTORJOHN DEERE 7930Klassikaren blant trøtraktorer med veltebøyle.

SLANGEVOGN HOZELOCK KOMPLETT 20M

MILJØBENSIN2 TAKT FK ADR 5 LITER

MILJØBENSIN4 TAKT FK ADR 5 LITER

BILSHAMPOJIF PROFESSIONAL 2,5 KG

HERREBOXERTUFTE BAMBUS

T-SHIRTTUFTE BAMBUS

199 199 199

TUFTE BAMBUS

199 199 199,,, 199, 199 199 199, 199, 199, 199 199 199, 199--- 199 199 199

GRESSKLYPPARJOHN DEERE JS63

GRESSTRIMMARSTIHL FS 87, 4 MIX

199 199 199 199 199 199 (299,-) (299,-) (299,-) (299,-) (299,-) (299,-)

399 399 399,,, 399, 399 399 399, 399, 399, 399 399 399, 399--- (479,-) (479,-) (479,-)

119 119 119,,, 119, 119 119 119, 119, 119, 119 119 119, 119--- (149,-) (149,-) (149,-)

159 159 159,,, 159, 159 159 159, 159, 159, 159 159 159, 159--- (189,-) (189,-) (189,-)

119 119 119,,, 119, 119 119 119, 119, 119, 119 119 119, 119--- (169,-) (169,-) (169,-)

SOMMAR IFK BUTIKKEN!

HERREBOXER

TUFTE BAMBUS

199 199 199 199 199 199,,,,,, 199, 199 199 199, 199, 199, 199 199 199, 199 199, 199 199 199, 199, 199, 199 199 199, 199------

VERDENS BESTE BIOKLYPPAR?VERDENS BESTE BIOKLYPPAR?

6490 6490 6490,,,,,, 6490, 6490 6490 6490, 6490, 6490, 6490 6490 6490, 6490------ (6990,-) (6990,-) (6990,-)

1399 1399 1399 1399 1399 1399,,, 1399, 1399 1399 1399, 1399, 1399, 1399 1399 1399, 1399--- (1795,-) (1795,-) (1795,-)

5

Grillsesongen er definitivt i gang og pizza på grillen er blitt svært så populært. Ei steinplate rett på rista er alt ein treng, sjølvsagt i tillegg til gode oppskrifter så vel som glødande grillkol og ein god spade.

Grethe hopland ravn

Italiensk pizza går det gjetord om, og om dei blir steikte på ekte italiensk vis er det visst lite som kan tilfredsstilla både smakslaukar og tarmtottar på same måte. Å steika ein pizza på «ekte itali-ensk vis» betyr i praksis å steika pizzaen på ei steinhelle som er oppvarma av glør i ein omn av stein. Slike omnar har tid-legare vore ein eksklusivitet, eit generøst

møbel i mur og stein. Med andre ord: Ikkje for kven som helst.

Knasande godMen det var før. Det siste nye som er in, er å kjøpa steinplater som ein kan leg-gja rett på grillen, anten den er ein god gamaldags kulegrill eller ein gassgrill.

— Om ein ikkje har ein vedfyrt piz-zaomn ståande i hagen, kan ein kulegrill gi deg nesten like godt resultat om ein har lyst på heimelaga italiensk pizza. Ein kulegrill med lokk, i kombinasjon med ein bakestein er nemleg veleigna til pizza grunna dei gode varmetilhøva. Den intense undervarmen gjer at dei-gen blir forvandla til ein knasande god pizzabotn, mens varmen i grillen grati-nerer osten, seier Espen Lie som var ein av domarane då MENY Lauget skulle kåra Noregs grillmeister i fjor.

Ei utfordring er å få nok overvarme,

difor bør ein regulere lokket slik at det ikkje er for stor avstand til pizzaen.

Høg varme og kort steiketidDet tar berre nokre få minuttar å stei-ka pizza i grillen, men grilleksperten understrekar at resultatet er avhen-gig av varmen i grillen. Temperaturen bør vera rundt 300-350 grader for best resultat og det er viktig å ikkje ha for hard undervar-me rett under bake-steinen. Hans beste råd er å leggja grill-kolet i ein ring under steinen, slik at ein får fordelt varmen rundt.

Skal ein få eit godt resultat, er ein også avhengig av ein god steikespade, for å plassera ein uferdig

pizza rett på steinplata er bort i mot umogeleg. Pizzaen treng i tillegg berre to til tre minuttar steiketid under lokket på grillen.

— Slike bakesteinar får ein kjøpt i forskjellige butikkar, mellom anna hos jernvareutsal. Det viktigaste er at stei-

nen er laga for bakverk, samt at den er godt oppvarma før ein legg pizzaen på, seier Lie.

Han legg til at det kan vera litt vanskele-gare å få tak i steike-spadane, for her snak-kar ein om skikkelege steikespadar som kan romme heile pizzaen på ein gong.

Grilla, heimelaga pizza, baka på steinhelle er blitt ein populær rett.

ein kulegrill kan gi deg like godt resultat om ein har lyst på heimelaga italiensk pizza

Pizza på grillenTips og oppskrifter

Tomatsaus:Skal ein få god pizza er det viktig med ein god tomatsaus som smakar tomat, men ikkje så markant at den tek smaken frå garnityret. Den enklaste framgangsmåten på å få ein god tomatsaus er å samle alle ingrediensane i eit litermål, og deretter bruka stavmiksar. Då får du ein jamn og god tomatsaus og om ein har lyst til å setja ein ekstra spiss på smaken, kan ein gjerne auka mengda med kvitlauk.

1 boks hermetiske tomatar – hakka2-3 kvitlauksfedd – hakka2 ss olivenolje½ ts sukkersalt og pepar

Pizzabotn:2,5 dl lunka vatn2 ss olivenolje5-6 dl kveitemjøl½ pk tørrgjær½ ts salt

Eit tips er å lage denne deigen dagen før, og la den kaldheve over natta i kjøleskapet. Då blir deigen flott å jobba med. Bruk gjerne pizzamjøl!

Topping:Det finst eit vell av gode forslag til å ha på pizzaen, og her er det opp til kvar enkelt å velja det ein likar best. Skinke i mange variantar er eit godt alternativ, mozzarella i skiver, urter, grønsaker, ostar i fleire variantar og ein bør absolutt prøve ein pizza med blåmuggost. Bruk pizzabotn og tomatsaus som basis og legg på det ein likar aller best.

Kjelder: www.trinesmatblogg.no

www.godt.no

Pizza med blåmuggost er verd ein smak. Illustrasjonsfoto: trInes matblogg

Det finst mange typar steinheller/bakesteinar å få kjøpt. Nokre er som denne, der ein monterer fast steinhella i grillen.

Andre pizzaheller er «lause» heller som ein legg rett på grill-rista i grillen.

6

Arquebus krigshistorisk museum er et av Norges største forsvarsmuseer. Arquebus-museet tar deg gjennom den dramatiske okkupasjonshistorien i mange spennende utstillinger på over 2.000 kvadratmeter.

Følg E134 - museet er godt skiltet og ligger like ved E134 i Førresfjorden.

Benytt anledningen - besøk et av Norges største forsvarsmuseer!

11.00 – 17.00Åpent alle dager 1. mai – 31. august

(Åpent daglig, også lørdager og søndager)

MUSEET ÅPENT

Vital og sentral

VATS

Velkomen til Vindafjord kommune

Vindafjord kommune er rik på naturopplevingar anten du søkjer fjord eller fjell. Som eit Norge i miniatyr kan vi tilby det meste. Langstrakte fjordar medgode høve for fi ske og båtliv. Gode gjestehamner for båtfarande. Rikeleg med fjellområde med godt tilrettelagte turstiar og mange fi skevatn. Elvefi ske i Vikedal. Festivalliv sommaren igjennom. Du er alltid velkomen til Vindafjord.

RÅDHUSET VIKEDALSANDEID

Turistinformasjon:

Finn du hos Unni Marie Lien Rosemalarforretning i Ølen. Tlf. 53 76 86 61 www.rosemaling.com

Turstiar:

Det er lagt til rette turstiar og turområde i alle bygdene våre.

Meir informasjon kan du få på turistinformasjonen og på Servicetorget i Rådhuset.

Verdt å sjå:

Imslandssjøen Særmerkt gammalt bygdesenter, gammal trekyrkje.

Kulturstien på Utbjoa Merka løype gjennom eit av dei rikaste fornminne-områda i kommunen. Helleristningar, båtstøer og gravrøyser.

Nerheimstunet i Ølen Bygdetun i Ølen med bygningar frå midten av 1800-talet.

Ope onsdagar og laurdagar kl. 12.00 - 16.00 frå 20. juni til byrjinga av august.

Vindafjordmuséet i VikedalRik samling på gjen-standar frå arbeids- og kvardagsliv. Museet er forma som eit bygdetun.www.vikedal.no

Stuhaug gardsmuseum i SandeidFin samling gamle gjenstandar og gamle restaurerte hus.

Kristornreservatet på Romsa Nord Europas største kristornskog som er verna.

Plassabakeriet i Vikebygd – bakerimuseum og serveringsstad www.plassabakeriet.no

Gjestehamner:

Vikedal, Sandeid, Vats, Vikebygd, Bjoa og Ølen har alle gode gjesteham-ner med godt tilrettelagte tilbod til båtturisten.

På friluftsområdet Romsa er der mange godt tilrettelagte kaianlegg.

www.gjestehavner.no

Kultur og festivalar:

I kommunen er der eit rikt tilbod av arrangement og festivalar sommaren i gjennom. Vindafjord kommune ønskjer alle arrangørar lukke til med sommarprogrammet 2015.

Sommar på biblioteket:

«Les i allslags vær» bøker på ferie sommaren 2015. Det er høve til å låna bøker på camping-plassane i Vindafjord heile sommaren.

• Grimaas camping og fi ske, Vikedal• Søndenaastranden camping, Vikedal• Ølmedal camping, Imsland

Det er hengt opp plakatar med informasjon om tilbodet. Bøkene blir merka med eigar og kort informasjon om korleis du kan låna. Perioden varer frå veke 15. juni 31. august.

God sommar med godt lesestoff!

INNBJOA

Verdt å sjå:

vindafjord.kommune.no

My Kaywa QR-Codehttps://www.vindafjord.kommune.no/kultur-og-fri...

http://kaywa.me/pb2Iv

Download the Kaywa QR Code Reader (App Store &Android Market) and scan your code!

Velkomen til

Sommar på Vindafjordmuseet

Me har ope tom sundag 19. juli (Rootsgudstenesta):Tysdagar frå kl. 08.00-15.00Torsdagar frå kl. 08.00-12.00 og kl. 18.00-20.00

Frå 20. juli tom 16. august: Ring sommarguide Eli Opsal, tlf. 482 44 441

Her kan du:• Skyte med pil og boge• Ta deg ein roleg stund ved peisen i røykstova• Rusle rundt i den kultur- historiske samlinga• Løyse rebusoppgåver ute og inne• Kjøpe fine handverksprodukt og bøker• Nyte fairtrade-kaffi og muffins

Inngong kr. 50/30

her finn du oss...: I krysset ved Statoil i Ølensvåg tek du mot Utbjoa, følg vegen i 2 km og du har oss på høgre side, før Ølen Betong.

LIK OSS PÅ FACEBOOKMan-tors 10-16 / Fre 10-17 / Lør 11-14

VELKOMMEN TIL VÅRTVELKOMMEN TIL VÅRTVELKOMMEN TIL VÅRT

FABRIKKUTSALG

Stort utvalg i skinn av sau, rein, geit, samt lær og andre produkter.

Me held opent i heile sommar! Velkommen!

5 5 8 2 Ø l e n s vå g - t l f . 5 2 7 6 5 0 0 0 - w w w.g ra n b e rgga r ve r i . n o

NorskMotormuseum

Skånevik

Tirsdag - fredag: 11.00-16.00Laurdag: 10.00-14.00Søndag: 14.00-17.00Måndag: Stengt

Opningstider:

24. juni - 15. august

7

ÅPNINGSFEST

NYE MX-SPORT ETNE ÅPNER MED BRASK OG BRAM

TORSDAG 4. JUNI KL 10:00TORSDAG 4. JUNI KL 10:00Adidas CondivoTreningsbuksePopulær bukse til kanonpris!Str. 4-9

Bergans Spring SoveposeJusterbar hette, toveis glidelås

som gir mulighet for lufting. Velg mellom glidelås på høyre eller venstre

side. 3-sesongspose. Vekt: 1750g. Personlengde: max 195cm.

Bergans Hugger Ryggsekk 30LPraktisk dagstursekk med polstret rygg og store lommer i fronten. En av våre mest populære bestselgere!OBS: KUN 50 STK, KUN 1 PR. KUNDE!

199,-Ord. pris: 500,-

99,-Ord. pris: 299,-

299,-Ord. pris: 499,-

EGEN AVDELING MEDLAGERUTSALG!

ETNEfacebook.com/mxetne

Helside Nyapning Etne 2015.indd 1 29.05.15 08.41

8

Hytteliv – enkelt og greitt

er du lite lysten på å investera stort i eiga hytte, og unngå ansvaret og ekstraarbeidet dette medfører, finst det eit alternativt som er både rimeleg, sunt for helsa og gir deg mange gode opplevingar. Den Norske Turistforeningen (DNT) sine hytter er opne for alle.

For nesten 150 år sidan blei DNT stifta, og alt same år (1868) blei den første turisthytta opna i Rjukan. I dag har den nasjonale turistforeininga over 500 hytter å tilby, dei aller fleste i fjellheimen, og rundt 20.000 kilometer merka stiar mellom og rundt hyttene. Regien lokalt har DNT-tilslutta Haugesund Turistforening (HT), med Etne Turlag som tilslutta medlem. Elleve hytter, dei f leste i Etne- og Saudafjellet, eig og driv foreininga med nærare 6.000 medlemmar.

vår guide omfattar sju turisthytter i den lokale fjellheimen, frå Olalia i vest til Sauabrehytta under Folgefonna i nordaust. Nokre er lett tilgjenge-lege, medan andre krev godt utstyr, sveitte, ein porsjon trening og mange timar gange i til dels krevjande ter-reng. Du kan besøka hyttene enkeltvis, stort sett med utgangspunkt frå E134, eller du kan vandra Etnefjella på langs, frå vest mot aust, eller omvendt.

For den som vil verkeleg ta seg ut i dette flotte og stort sett uberørte fjellområdet og ta «alle sju», kan Olalia Fjellstove i Vindafjord, tett ved grensa til Etne, vera eit greitt utgangspunkt for vandring austover langs godt merka stiar. Her ventar totalt 343 overnattingsplassar.

Mot aust kjem du først til Løkjelsvatnhytta, deretter til Storavassbu, Blomstølen, Sandvashytta og til slutt Simlebu, ikkje langt frå Rullestad og Fjæra. Har du framleis krut i beina, er ein tur til Sauabrehytta, like ved søraustleg ende av Folkefonna, absolutt å tilrå. For å koma dit, må du vera godt kjent eller vera utstyrt med kart og kompass ettersom her er ingen merka løype.

— stort sett er dette eit terreng som pas-sar dei aller fleste. Er du ikkje vant til å gå i fjellet, er Olalia og Løkjelsvatn to passelege mål å starta med, også for barnefamiliar. Og tar du det med ro, greier alle også å meistra motbakkane.

Råda kjem frå Rolf Svendsen, dagleg leiar i Haugesund Turistforening. Han er lommekjent i fjellet, og med på laget har han fire heiltidstilsette og over hundre tillitsvalte som trengst for å drifta og vedlikehalda hyttene, forsyna dei med proviant, merka og vedlikehalda det store nettet av turstiar i det store fjellområdet.

— Gode sko, helst fjellsko er ein sjølvsagt ting, men ikkje pakk for mykje i sekken, og du treng ikkje ha det

dyraste av utstyr og klede, men nokre ting er viktige å ha med. Som kart og kompass. Også ein vindsekk bør vera med, om du treng søka ly dersom uvêret kjem på. Dessutan litt ekstra varmt tøy som luve og vottar, seier Svendsen.

Økonomisk er det ein fordel å vera medlem i turistforeininga. Alle hyttene er godt utstyrte. Her kan du kjøpa proviant til både frukost og middag. Lakenpose er eit godt tips å ha med seg, men også dette (éingongspose) er å få kjøpt på hyttene. Fiskeutstyr må også i sekken for den som vil prøva lukka i dei mange fjellvatna. Frå Blomstølen og austover er det fritt fiske, og elles må du ta kontakt lokalt for å kjøpa fiskekort.

tradisjonelt Har mange reist vekk for å feriera eller gå turar i f jellet, spesielt til Hardangervidda. Alt for få har fått auga opp for den lokale fjellheimen og kva dette området kan by på av gode naturopplevingar. HT har registrert eit klart trendskifte dei siste åra.

— Me ser det spesielt på medlemsveksten, som var enorm i f jor og fram til i dag. Den er over landsgjennomsnittet. Sidan 1990-talet har medlemstalet auka frå rundt 2.000 til nær 6.000 i dag, opplyser Svendsen.

Han trur auka fokus på folkehelsa, frisk luft og vera i fysisk aktivitet, er hovudårsaka til at stadig fleire går turar i fjellet. Foreininga har medlemmer frå heile regionen, og i forhold til innbyggjartalet ligg Etne (6,65 prosent) og Vindafjord (6,57) på topp, og over Haugesund (6,13).

Også talet på gjestedøgn viser same utvikling. I 2014 hadde HT nesten 8.800 overnatting på sine hytter, som er rekord. Mest populær er Olalia, med Blomstølen som ein god nummer to og Løkjelsvatnhytta på tredjeplass. Sauabrehytta ligg i andre ende, men det har si forklaring ved at den ligg litt utanom det sentrale løypenettet og at det krev litt god planlegging for å koma fram.

— Ei hytte er aldri full, det ordnar seg alltid, seier HT-sjefen retta mot dei som fryktar å ikkje finna ein ledig plass for natta.

for den som vil Ha éi veke ferie i Etnefjella og få med seg mest mogeleg av variert og vakker natur i dette svært varierte området, er hytte-til-hytte eit godt tips. Kvar hytte er plassert slik at du når den neste med ein liten dagsmarsj.

Ein lett og grei start er Olalia fjellstove. Her kan du gå opp om ettermiddagen eller på lyse kvelden, og så er du klar for ei spennande vandring neste morgon

Medan mange føretrekkjer luksus, å bu tett i tett og ha det nesten som heime, finst det også eit enklare og meir eksotisk hytteliv. Bli med på ein fottur i den lokale fjellheimen!TeksT: Arne FrøkedAl, FoTo: lArs k. gjerde

Sauabrehytta ved søre enden av Folgefonna er Haugesund Turistforening si høgastliggande hytte.

Rolf Svendsen, dagleg leiar i Haugesund Turistforening er vår hytteguide i Etnefjella.

foto: Arne frøkedAl

9

austover i godt merka løype.Då er du i gang i retning Løkjelsvatnhytta.

Stien startar oppover og gjennom Staurskar, og vidare i relativt f latt terreng med enkelte stigningar. Deler av traseen går på anleggsveg. Turen tar fem til seks timar. Avstand 25 kilometer.

Frå Løkjelsvatnet til Storavassbu er avstanden ca. 16 km. Ein grei start langs Løkjelsvatnet og vidare i relativt f latt terreng. Siste del tar du av mot sør og her er terrenget litt meir krevjande. Berekn rundt fem timar.

Neste mål er Blomstølen og du går då attende same veg du kom, og vidare austover forbi vatnet Feto. Her ventar ei god stigning over Naglane (ca 1.000 m.o.h.). Landskapet endrar seg til høgfjell. Deretter går det nedover og terrenget flatar ut. Denne turen er tolv km og tar ca. fire til fem timar.

Neste etappe er turens kortaste. Frå Blomstølen til Sandvasshytta er det fem kilometer og blir gjort unna på eit par

timar. Første del er f lat og fin, men for å koma til hytta må du opp ein stigning på 200 høgdemeter.

Simlebu neste og kanskje siste mål. Etappen er på 15 km og tar fem til seks timar. Her går det både opp og ned. Du går langs vatnet Vaulo som er Langfoss si kjelde. Vil du ha ein spektakulær oppleving, er ein tur opp eller ned langs det verdskjente fossefallet på t-merka sti, absolutt å anbefala. Vidare til Simlebu er det kupert terreng.

Vil du ta «alle sju» står Sauabrehytta igjen. Du tar merka løype ned til E134 aust for Rullestad (tre km), går eit lite stykke langs stamvegen til Bergstø og tar av nordover. Her er det bratt start på anleggsveg og sti og fleire stigningar under vegs. Ruta har ingen T-merka løype og etterkvart heller ingen sti, så kart og kompass er absolutt nødvendig. Turen frå E134 tar fire til fem timar.

Sjå meir om kvar hytte på dei neste sidene.

Sauabrehytta ved søre enden av Folgefonna er Haugesund Turistforening si høgastliggande hytte.

Frå området ved Blomstølen

Olalia FjellstoveOlalia Fjellstove (467 m.o.h.) er Haugesund Turistforening si nyaste og største hytte med 50 sengeplasser. Opphavleg bygd for over 75 år sidan og derdigutbygs i 2014. Med den nye sikringshytta (30 plasser) og gamle Olabu (7) har nye Olalia stor overnattingskapasitet, også mykje brukt til slutta lag. Den moderne fjellstova med elektrisk straum, innlagt vatn, dusj og toalett, er i periodar open for sal av kaffi, vaflar og kioskvarer. Ligg i Vindafjord, og er lett tilgjengeleg frå Opheim i Ølen, Helgeland i Sandeid og Rus i Etne. Den absolutt mest brukte turisthytta i regionen.

Frå vest ved parkeringsplassen på Opheim er det bygd ny sti som gjer at turfolk med både sykkel, barnevogn og rullestol kjem fram. Fotturen tar mellom éin og halvanna time i lett terreng og på god turveg.

Blomstølen Blomstølen (630 m.o.h.) er populær for barnefamiliar. Ikkje så rart då hytta, eller hyttene, har mykje å by på. Her er det tre funksjonelle hytter, kor den eine, «Gamle stølen» er tilrettelagt for hund. Denne bygningen blei flytta og sett opp ved Blomstølsvatnet alt i 1936. Hovudhytta er relativ ny (2000) og så romsleg at den kan ta imot ein skuleklasse.

I området rundt Blomstølen er det mange fine turmål, flotte fiskevatn og mykje bær om hausten. Særlig i Blomstølsvatnet er det mykje fisk.

Hyttene er bra utstyrte og hovudhytta har eige tørkerom. 42 senger i hovudhytta og totalt 73 liggeplasser

For den som ikkje er på vandring i fjellheimen, er Blomstølen raskast og lettast tilgjengeleg frå Øyno, inst i Stordalen. Her må du rekna med to til tre timar gange i eit terreng som er delvis bratt, men likevel greitt å gå i. Det er også mogeleg å gå frå E134 ved Kyrping, ein avstand som er 13 kilometer, ein god tur.

Simlebu Simlebu (780 m.o.h.), bygd i 1977, ligg ovafor Rullestad, nær utsiktspunk-tet Simlenuten. Ei koseleg, eldre hytte som ligg fint til i terrenget og byr på god utsikt over eit storslagent landskap. I aust dominerer Bordalsnuten, og med ein liten rusletur ser du ned på Nystølen. Mot nord har du sikt djupt ned i Sørdalen og bakanfor stikk Skjeggesnuten ved Folgefonna og Sauabrenuten opp. Simlebu med sikringshytta har 45 plasser for overnatting.

Ca. tre timar tar turen opp frå merka løype frå Halvfjordingen på Rullestad ved E134. Nokre bratte stigningar er det, men turen passar likevel for nybegynnarar og barn berre ein tar seg tid. Det finst ei alter-nativ løype frå Skromme ved E134, som er kortare og har noko mindre stigning. Dei to stiane møtest ved Mjølkestølen. Hytta passar godt for dagstur, men er også ein god base for turar i fjellområdet, eller starten for den som vil gå Etnefjella på langs mot vest.

10

11

Løkjelsvatnhytta Ligg (640 m.o.h.) flott til ved det regulerte Løkjelsvatnet, blant grastuster og svaberg. Naturen i området er dramatisk, men hytta er likevel lett til-gjengelig for barnefamiliar som ynskjer eit dagsbesøk. Frå parkeringsplass på Skarstøl ovafor Litedalen og Hardeland i Etne, er det ein lett-gått tur på ca. to timer. Ei alternativ og meir utfordrande rute for dagsbesøk, er via stigane som går frå enden av Hardelandsvatnet (forbi kraftstasjonen) og opp i fjellet. Denne turen tar ca. halvanna time og gir ei fantastisk naturoppleving.

Den gamle hytta blei bygd som anleggsbrakke i 1916 og leigd av Haugesund Turistforening frå 1980. Turistforeininga overtok brakka i 2001. Hytta som har 18 senger fordelt på fire rom, har blitt restaurert i perioden 2007 til 2010. Sikringshytta blei oppført i 2001 og har også 18 sengeplasser (4 i soverom og resten i senger på hems). Hytta er bra utstyrt med det som trengst for matlaging og opphald. Her er blant anna to hundebur og robåt.

Meir info: ut.no

Storavassbu Denne hytta (575 m.o.h.), som er bygd i 1989, ligg i Sauda, men like ved grensa til Etne kommune. Hytta har 30 sengeplassar fordelt på tre soverom og stor hems. Sikringshytta blei bygt året etter og har to sengeplasser.

Som dei andre hyttene i området, er den bra utstyrt for matlaging og opphald. Det er plass til éin hund i hundehuset under hytta. Hytta har robåt for den som vil prøva fiskelukka.

Vil du ta eit dagsbesøk frå Etne-sida, går du opp like aust for Frette i Stordalden, via Hellaugvatnet og Feto i merka løype. Stien går i delvis bratt terreng og du må rekna med minst fire timar opp. På turen får du flott utsikt nordover, like til fjorden nord for Skånevik og like til Kvinnherad. Storavassbu er også godt tilgjengeleg frå Sauda.

Sandvasshytta For fem år sidan stod Haugesund Turistforenings si nye hytte på Sandvass (825 m.o.h.) klar til bruk. Den eldste som er riven, kom opp i 1930 og er Haugesund Turisforening si eldste fjellhytte i Etnefjellet. Hytta ligg idyllisk til ved sida av Sandvatnet med tilgang til båt og gratis fiske. Hytta har fire soverom i første etasje med til saman 16 sengeplasser. Andre etasje består av fire store soverom med 30 sengeplasser, samt ei romsleg loftstove. Her er også ei sikringshytte bygt i 1992, med 4 + 12 sengeplassar. Totalt 62 sengeplassar.

Alt av utstyr for ei god fjelloppleving er på plass, inkludert to hun-debur, men du må ut på ei god vandring for å nå denne hytteperla. Får Blomstølen tar turen eit par timar, og frå Simlebu i aust rundt fem timar. Det er også mogeleg å gå opp frå E134 ved Markhus, ein gangtur som tar rundt fire timar i delvis bratt terreng.

Sauabrehytta Sauabrehytta (1.100 m.o.h.) er Haugesunds Turistforening si høgast lig-gjande hytte. Den stod ferdig i 2000. Også den ligg i Etne kommune, og innafor Folgefonna Nasjonalpark, og flott til i karakteristisk høg-fjellterreng med fantastisk utsikt over sørenden av Folgefonna. Også eit ideelt utgangspunkt for bre- og toppturar. Hytta som ikkje har det store besøkstalet, har berre fire sengeplassar, men det er alltid plass til fleire. Hytta er utstyrt med det som trengst for matlaging og overnatting, men ikkje tilrettelagt for hund.

Dette er den mest krevjande hytta å nå, både fordi det ikkje er merka sti fram og fordi terrenget er til dels bratt og krevjande. Det er heller ikkje sti på siste del av ruta. Så her trengst det kart og kompass. Mest brukt og kortaste løype, er frå Bergstø på Vintertun ved E134, rundt fire timar. Ein slakare og lengre variant er frå Espeland i Odda kommune. Ta av frå Skarsmo.

12

Åpningsti derMandag - Fredag 08-21Lørdag 09-20Søndag 11-20

Bunnpris Etne • Etnesjøveien 5590 Etne • Tlf. 53 75 44 30 • [email protected] • bunnpris.no

Etne

SSØNDAGFølg oss på facebook

I MX buti kken på kaien er det

LAGERUTSALG og outlet

Distriktets einaste

SØNDAGSÅPNE buti kk

Kai

10 naust i rekke ved Etnefjordenunder oppføring på sjølveigande tomt på Vee i Etne. Støypt kai og innreda naust med WC og baderom. Trapp frå naust til uinnreda loft. Sjå Finnkode 47451009.Ta kontakt med Kalstveit og Vik v/Tor Vik, tlf. 982 35 802eller Vee Bygg og Anlegg II v/Åge Vee, tlf. 918 86 553.

3 solgt

Mette Heidi Bergsvåg EkrheimHudpleiar/off. godkj. fotterapeutTlf. 480 06 560

ETNEHUD- og FOTKLINIKK

• Hudpleie • Fotterapi • Hårfjerning

TID FOR SOMMARFØTER!

Me bygger flotte hytter på fjellet og ved sjøen. Både ferdige og prosjekterte hytter, byggesett og teiknar etter ønske frå kjøpar. Dette gjelder også bolighus. Våre hyttefelt er:

• Langedalen/Solfonn og Hordadalen/Røldal, Odda kommune• Molnes, Etne kommune• Ænes og Kjekavik/Halsnøy, Kvinnherad kommune• Espenes, Sveio kommune• Husnes, Kvinnherad (boligtomter)

Ta kontakt på tlf. 975 20 815 for meir informasjon.

Flotte hytter på fjell og ved sjø

TUNGESVIK-hytten - når du vil realisere hyttedraumen!

Espenes

Kjekavik

Trelast og byggevarer

13

KNAPPHUS ■ GOD SERVICE■ GODT HUMØR

■ MANGFOLD■ UTVALG

Knutepunkt på HaugalandetHer finn du alt

du treng...1

7

5 8

96

34

210

10

Tlf. 52 76 72 77 • knapphus.no

1010

Velkommen til Knapphus

Kjøkken Garderobe Bad • Vaskerom

Godt vi har hverandre

Et naturlig bussvalg i inn -og utland!For fristande turar, påmelding eller utfyllande program om enkeltturer, ta kontakt med Marianne, tlf. 95 97 89 89.

Sjå også www.kstur.no eller følg oss på Facebook

Velkommen til oss så vil me g jere vårt beste for å hjelpe deg i din kvardag!

Kjøkken Garderobe Bad • VaskeromBad • Vaskerom

1

4

7

2

5

8

6

9

Velkommen til ny og større butikk på Joker Vats!

[email protected] • Tlf. 416 50 350 [email protected] 901 11 967

brodrene-flatebo.noTlf. 52 76 47 77 knapphuslakk.no

3

For fristande turar, påmelding eller utfyllande program om enkeltturer, ta kontakt med Marianne, tlf. 95 97 89 89.

Sjå også www.kstur.no eller følg oss på Facebook

Tlf. 52 76 72 70 • knapphus.noTlf. 52 76 70 70

knapphus-kjokkensenter.no

6301 NF

Tilhengararfrå Tysse

Tlf. 52 86 15 40coop.no

Tlf. 52 76 58 61traktor-maskin.no

Tlf. 52 76 59 46joker.no

Vi lakkerer kjøkken, bilar, hvitevarer og møbler m.m.

Tlf. 52 76 72 77knapphus.no

1965-2015

50 årPå Knapphus steinbrudd finn du alle sortar singel og grus av høg kvalitet.

God sommar!

14

Irene Mæland Haraldsen

Knut Arne Skjervheim har alltid hatt interesse av å laga ting, og for rundt 30 år sidan fekk han ideen om å laga sine eigne knivar. I starten kjøpte han knivblada frå andre, men etter ei tid fann han ut at han ville smi knivblada sjølv. I dag har han slutta å laga knivar og gått over til berre å laga knivblad i smia heime på garden. Ei smie han har bygd opp med eigne hender. Tømmer og stein har han tatt ut på garden, og i 1999 kunne han flytta inn i det kose-lege smia som han så innreia med alt nødvendig utstyr, også det signert smeden sjølv.

— Her inne held eg til, seier 57-åringen og opnar den massive furudøra inn til smia.

Ein smed i arbeid er skore inn i dørbladet og ynskjer besøkjande som vil ta ein titt, velkomen inn. Forutan sjølve smia, har han laga seg eit lite opphaldsrom der gamalt verktøy og andre raritetar har fått sin plass.

— Eg likar å samla på gamle ting, forklarar han.

Heimelaga utstyrPå garden i Nedre Vats har smeden og bonden, som også er utdanna mekanikar, ein fullverdig mekanisk verkstad. Her lagar han alt han treng av utstyr både til gardsdrifta og smia. Alt utstyr, frå den dieseldrivne smi-omnen til dei ulike poleringsmaskinane, er heimelaga og konstruert etter eige hovud.

— Alt utstyret i smia er heimelaga. Omnen er dieseldriven. Då kan eg starta opp når eg er i fjøsen, og så er omnen varm nok når fjøsstellet er ferdig. Omnen gir 50 kW og temperaturen må

liggja på rundt tusen grader før det er varmt nok, fortel han.

Til å klippa stålet har han laga ei luftdriven saks, og ein motordriven smihammar tek seg av hamringsarbeidet etter at knivblada har fått seg ein omgang for hand på ambolten.

— Eg slår litt med hammar for hand først. Så brukar eg maskinhammaren som slår 180

slag i minuttet. Her kan eg variera både slagstyrke og hastighet. Tjukt stål må ha hardt slag, forklarar den oppfinnsame smeden.

Etter at knivbladet har fått seg ein omgang med hammaren, går turen vidare til slipemaskinen som skal forma blada til

rett fasong. Deretter vert blada herda, finslipte og polerte. Etter ei lang ferd mellom dei ulike arbeidsoperasjonane, kan knivblada pakkast og sendast rundt i verda.— Eg lagar berre etter bestilling, og kundane kjem frå heile landet, i tillegg til Sverige, Finland og litt til USA. Mesteparten er privatkundar, men det går ein del til skular, knivklubbar og oljeplattformer, fortel hobbysmeden som også har sølvsmia på Voss på kundelista.

Høg kvalitetFor Skjervheim handlar det ikkje om å tene pengar på knivproduksjonen. Det dreier seg meir om å ha noko kjekt å driva med når han har høve til å ta seg litt fri frå gardsarbeidet.

— Eg gjer ikkje dette for pengane, men det er blitt ein hobby som går i pluss, seier smeden som

til tider kan ha litt for mange jarn i elden. — Det hender eg må strekkja dagen litt for å få

tid til alt, seier vatsbuen og set smedarbeidet til sides når våren kjem og gardsarbeidet krev bonden på fulltid.

Innimellom alt arbeidet finn han stundom tid til å senda inn ein kniv eller to til ulike utstillingar rundt om i landet. Og som oftast endar det med ei topplassering dei gongene han deltek. Men noko særleg skryt vil ikkje den høgt premierte knivsmeden ha noko vidare snakk om, sjølv om ei rekkje diplom og utmerkingar vitnar om solid utført handverk.

— Dei gongene eg har tatt bryet med å senda inn knivblad til utstilling, har det gått bra, kommenterer han kort.

På gamal visKunsten å smi knivar har han fått frå årelang trening.

— Eg var på eit kurs i Telemark ein gong, men det meste har eg lært meg sjølv. Eg smir på min eigen måte, seier han.Skjervheim nyttar to typar stål til sine knivblad. Hardt eggstål i midten og mjukt stål på utsida. Då blir knivblada ekstra sterke og seige.

— Slik gjorde dei det i gamle dagar. Det harde stålet vert lagt i midten og emnet varma opp før det blir smidd, seier han.

Ein god kniv kan halda ein mannsalder og vel så det. Det gjeld berre å ta godt vare på den.

— Knivane er ikkje rustfrie så dei må tørkast godt og setjast inn med fett. Då vil dei halda lenge, avsluttar den erfarne hobbysmeden og tusenkunstnaren frå Vats.

Smir kvalitetsknivar med heimelaga utstyr

Smia på garden i Vats er sjølvbygd med material frå garden. Smed i arbeid-skilt ynskjer besøkjande velkomen inn.

Alt utstyret i smia har Skjervheim laga sjølv, slik som denne smihammaren.

I den heimelaga gardssmia til Knut Arne Skjervheim (57) i Vats smir han knivblad av beste kvalitet. Dei finn vegen til kundar over heile Norden og somme tek til og med turen over Atlanteren.

Verd å oppleva

Alt utstyret i smia er heimelaga

15

Vats:■ Nesheimstunet - jakt, fiske, natur og servering■ Stråtveit - gard frå 1300-talet med 14 restaurerte hus■ Skjervheim gardssmie - ekte gardssmie (s.14-15)■ Søre Skogen- pilfletting og handverk på ein økologisk driven gard

Ølen: ■ Nerheimstunet - bygdetun frå 1859■ Tønnesenhuset, krambumuseum i Ølensjøen■ Unni Marie Rosemaling - rosemalar arbeid■ Løo Hamre - restaurert fjøs frå 1899

Ølensvåg:■ Frønsdal Aktivitetsgard med blant anna rideleir

Bjoa:■ Kjerringgarden - urteprodukt frå urtehagen■ Blåbærhagen - økologiske blåbær og gardsutsal■ Buo - nærbutikk med sjarm■ Kulturstien på Bjoa■ Romsa - friluftsområde og øyperle

Vikebygd:■ Plassbakeriet - bakeri frå 1842■ Gamlatunet - bibliotek i stove frå 1840■ Bjordalstunet - restaurert kultur gard med gardsmuseum

Vikedal:■ Vikedal Bygdemuseum - Bygdetun med 1500 gjenstandar

Sandeid: ■ Stuhaug gardsturisme - museum med hus og antikke gjenstandar

Vikedal:■ Skomakarnibba - smal nibbe ut frå fjellvegg 325 m.o.h.■ Låkafossen - foss med fritt fall på 30 meter■ Vikedal gardsmat - spekemat og kjøt laga på gamlemåten■ Bjørnestigen - husmannsplass frå 1600-talet

Imsland:■ Ørevikvegen - gamal restaurert turveg■ Hogganvik - tidlegare storgard med båtbyggjeri■ Opsalsfossen - foss delt i to av holme. Laksetrapper■ Imslandsjøen - restaurert handelsstad frå 1800-talet

Etne:■ Stødle kyrkje - bygd av Erling Skakke rundt 1160■ Helleristningar - duesteinen, Brusteigsteinen, Helgaberg■ Sæbøtunet - bygdetun og museum■ Olav Vik stiftinga - friluftsområde på Osnes■ Langfoss - Foss med fallhøgd på 612 meter■ Åkrafjordtunet - sal av Åkrafjordpølsa■ Eikemo - gard med støl på nordsida av Åkrafjorden■ Steinparkar - samling av stein på Rullestad, Åkrafjordtunet, Langfoss (s. 16)■ Postvegen - mellom Etne og Skånevik■ Postvegen - i Rullestadjuvet■ Kyrping - gamal handelsstad■ Borgåsen - restar av bygdeborg på Osnes■ Gamle Åkrafjordvegen - veganlegg gjort ferdig under 2. verdskrig■ Åkrafjorden oppleving - fjordcruise, traktorsafari, gardsbesøk■ Trolljuv bru - strikkhopp■ Jettegryter på Rullestad■ Folgefonna nasjonalpark

Skånevik:■ Skånevik naturoppleving - villmarksleir■ Milja gard - gardsturisme■ Norsk Motormuseum - ulike norskproduserte motorar.■ Gjestgjevargarden - bygg frå 1785■ Minnesmerke - skipsforliset med «Folgefonden»

Hobbysmed Knut Arne Skjervheim smir knivblad heime i smia på garden i Vats. FOTO: IRENE MÆLAND HARALDSEN »

Kjelde: Vindafjord kommune og Etne kommune

16

Irene Mæland Haraldsen

Den nye steinparken ved Langfoss stod ferdig i mai, og er den siste av tre steinparkar i Etne kommune. Dei to andre ligg på Rullestad og ved Åkrafjordtunet på Teigland. I alle dei tre parkane finn ein steinar med polert og naturlege overf late. Mange av bergartene er funne lokalt, medan andre er henta frå ulike deler av landet.

— Her e r utstilt 30 steinar. Meste-parten av steinane er frå Etne, og nokre er funne her inne i Åkrafjorden, fortel Nina Kaltwasser som driv kiosken ved Langfoss i tillegg til gardsturisme på Eljervik gard. Ho får stadig gjester innom som let seg begeistra av dei flotte steinane som har fått plass langs steinmuren ved rasteplassen.

— Folk er veldig begeistra for det dei ser og dei er interesserte i å få veta

kor dei kjem frå. Steinparken fengjer turistane, seier ho og er glad for det nye tilskotet til ting å sjå på og ta seg til langs Åkrafjorden.

NasjonalparkDei tre steinparkane i Etne inngår i eit prosjekt i regi av Folgefonna

Nasjonalparksenter der dei fem kommunane Odda, Jondal, Ullensvang, Kvinnherad og Etne er med.

— I Etne har me i dag 80 steinar til saman. 40 på Rullestad, 10 ved Åkrafjordtunet og 30

ved Langfoss. Forbildet er steinparken i Rosendal, men me har tatt med steinar frå heile landet i tillegg til lokale steinar her hos oss, fortel rådgjevar Erik Kvalheim i Etne kommune som har hatt ei leiande rolle i prosjektet.

— Kommunane har fått midlar frå Miljødepartementet for prosjektet. Hos oss er det brukt i underkant av 1 million

kroner og den kommunale eigenandelen ligg på 50 prosent, fortel han.

Sliping og poleringDen erfarne steinkunstnaren og tidlegare etnebu Bjørn Skår har stått for behandling av steinane, og han har i tillegg har vore med på å ta ut mange av steinane saman med broren Jon Magne Skår i Etne.

— Dei to brørne har god erfaring med å sjå etter emne og det er fint at me fann ein del lokale steinar, seier Kvalheim som også har delteke i utveljingsprosessen av steinane.

Før steinane er klare for utstilling trengst det ein god del arbeid både med sliping og polering. Ein stein må slipast og polerast opptil ti gonger før den er klar, og Skår har gjort mesteparten av arbeidet i Etne. Fortsatt ligg det rundt ti ubehandla steinar igjen, og etter planen skal dei supplera parken på Rullestad med tida.

Mange tilbodDen majestetiske Langfoss er turist-

attraksjon nummer éin for dei som ferdast langs fjorden på sommartid. Men Åkrafjorden og naturen omkring har mykje meir å by på for dei som ynskjer ein aktiv ferie.

— Fleire aktivitetar og meir å sjå på trekkjer enda meir folk til området, seier Kaltwasser som om eit par år kan tilby eit heilt nytt turistanlegg til dei vegfarande der den vesle kiosken står i dag.

— Turistane stoppar helst for fossen og dei let seg imponere over den flotte naturen. Mange tek seg dessutan tid til å gå den merka stien heilt til toppen av Langfoss, fortel ho.

Dei som har litt betre tid kan kosta på seg eit fjordcruise eller melda seg på traktorsafari til Eikemo på andre sida av fjorden. For dei matinteresserte kan eit gardsbesøk med prøvesmaking av lokalmat vera tingen, og for dei meir sporty er strikkhopp og fjellklatring verdt å få med seg. På Rullestad kan ein prøva fiskelykka i fjellvatnet, gå tur eller få med seg dei spektakulære jettegrytene ein dryg halvtime frå hovudvegen.

Steinparken ved fjorden

30 steinar frå Etne kommune og andre deler av landet står på rekkje og rad langs fjorden.

Denne båndgneisen kjem frå Eljervik i Etne.

Nina Kaltwasser er glad for at den nye steinparken ved Langfoss fengjer turistane som stoppar ved kiosken hennar. Steinen på bildet er Folda kvartsitt, og er funnen på Håheim i Etne. foto: Irene Mæland Haraldsen

Verd å oppleva

Med den majestetiske Langfoss og vakre Åkrafjorden som bakgrunn skal rundt 30 blankslipte steinar begeistra turistar og vegfarande i åra som kjem.

Steinparken fengjer turistane

17

Her finn du noko for dei tøffe, danseglade, vågale, unge og gamle, handleglade, søtsugne, forelska, kunstinteresserte, dyreglade og mykje, mykje meir!

– der folk og fe møtest

etnemarknaden.nofacebook.com/etnemarknaden

Følg oss herfor meir informasjon

etnemarknaden6.–9. august

18

Som vanleg var det god deltaking då me inviterte lesarane til fotokon-kurranse til årets Sommarmagasin. Blant mange gode kandidatar fall valet på eit bilde tatt av Kjell Matre tatt i fjor sommar. Me bad om «ditt blinkskot» med preg av sommar, og vinnarbildet oppfyller kriteriet på ein treffande måte.

Truleg er det mannen til høgre som tar ein self ie, som skaper den flotte stemninga og uttrykka av borna på bildet. Ruben, eller Elrubius som kan kallar seg på You Tube, er superkjendis i Spania og Sør-Amerika, og heime i Spania kan han knapt bevega seg ute utan at det strøymer på med unge folk rundt seg. Her er han på ferie i Fjæra, der mora kjem frå.

Og borna på bildet er f jerne

slektningar av Ruben, og er alle barnebarn til fotografen. Kjell Matre (73) er pensjonert lærar som er busett i Austrheim i Nordhordland, men er født og oppvaksen i Fjæra der han er ofte på ferie i barndomsheimen.

— Bildet er tatt med mobiltelefon og det var eit stor augeblikk eg greidde å fanga inn. Eg har fotografert mykje opp gjennom åra, og ikkje minst f ilma med video, fortel ein stolt vinnaren av fotokonkurransen.

Me i Grannar sender ein takk til alle som deltok, og ynskjer lesarane ein god sommar!

Arne Frøkedalredaktør

blinkskot Med høg kjendisfaktor

12

3 4

«Eit bilde som fangar augeblikket med levande uttrykk og sjarm», seier Grannar-

juryen om vinnarbildet.

19

blinkskot Med høg kjendisfaktor

6

5

7

bildetekstar: 1: Selfie. Sommarminne med den spansk norske You Tube-kjendisen Elrubius, eller Ruben Dablos Gundersen, på besøk hos bestefar i Fjæra. Foto: Kjell Matre

2: Svev over Skånevik. Karen Tangen Bull-Tornøe i full sprang på Miljesæter. Foto: Helge tangen

3: Frå Markhusfjellet, utsikt ned mot Hetleflåtstølen og Åkrafjorden. Max Markhus-Økland (t.v.) og Leon Markhus-Økland nyt ein pust i bakken etter mange bratte bakkar. Foto: elisabetH MarKHus

4: Idyll på vårbeite. Sauebonde Hans Rygg sine håpefulle omkransa av engkarse. Foto: arild sleire

5: Emma Eline Vae Haaland synest det er godt med ein pust i bakken. Foto: elisabetH Vae Haaland

6: Fint pynta ved Låkafossen i Vikedal i samband med med Bjørn Gjerde sin konfirmasjon. Foto: anita gjerde

7: Amalie Vanvik-Rennesvik nyt utsikta utover Vindafjorden i flott solnedgang frå Liabø i Imsland. Foto: Marianne VanViK.

20

Telefon:5375 6220Epost:[email protected]

Web:www.etnesenter.noPostadresse:Etnesjøen, 5590 Etne

ÅPNINGSTIDER:Etne senter: Måndag - Torsdag 10 - 18 Fredag 10 - 19 Laurdag 10 - 15

Rema: Måndag - Fredag 9 - 21 Laurdag 9 - 18

Velkommen!

bare l a v e p r i s e r

Interfl ora jorunn og joanasBlomsterverksted

Interfl ora jorunn og joanasBlomsterverksted

SENTERKAFEEN

Kjem:

21

4 God kompetanse4 God service4 Konkurransedyktige priser4 Tidl. merkeverksted

Prøv oss da vel! Det vil lønne seg!

[email protected] - Tlf. 53 74 77 77 Følg oss på Facebook

4 God kompetanse4 God service4 Konkurransedyktige priser4 Tidl. merkeverksted Peugeot Prøv oss da vel! Det vil lønne seg!

www.sveio-auto.no • [email protected] • Tlf. 53 74 77 77. Følg oss på Facebook!





www.sveio-auto.no • [email protected] • Tlf. 53 74 77 77. Følg oss på Facebook!www.etneauto.no • [email protected] • Tlf. 53 75 69 69 • Følg oss på Facebook!





www.sveio-auto.no • [email protected] • Tlf. 53 74 77 77. Følg oss på Facebook!

God kompetanseGod serviceKonkurransedyktige prisarFullserviceverksted for alle merkerSkadeverkstad alle forsikringsselskap

Tongane 5590 ETNETelefon 53 75 69 69Telefaks 53 75 68 60Mobiltlf. 41 41 07 79

Org. nr. NO 971 225 882 MVABankgiro:3543.05.31857

w w w . e t n e a u t o . n o

21740_BREVARK.PMD 05.04.03, 14:371

Vakttelefon:41 45 60 60

Periodisk kjøretøy kontroll inntil 7500 kgHovedserviceRetting av karosseriskaderReparasjon av bremserSkifting av clutch og registerreimBilelektriske reparasjonerVeihjelp, hvor vi har avtale medViking, NAF og alle forsikringsselskap

VÅRT VERKSTED UTFØRER:

5574 SkjoldTlf. 52 76 21 00

NONSLIDBILSERVICE

SOMMARkalenderen

SOMMARkalenderen

Side 43

Les

22

Imslandssjøen, Imsland

Otertong ved Skjoldafjorden

Langfoss, Åkrafjorden

Osnes, Etnefjorden

23

24 3

SKÅNEVIK ... PERLO vår som har eit sentrum for

det gode liv - når du ynskjer det!

Sommarbygda

24 3

Overnatting, middag, Caféen Englatrollets Hjertrom

Gåver og blomar til alle anledningar.

Strikk i vei

Garn og fi ne mønstre. Kom og bli inspirert!

Kom innom og ta sommarklippen hos oss!

Sommarmatenfi nn du hos oss!

• Bading på Peparen• Mange gode serveringsplassar/ spesialbutikkar; fi skebutikk, bakeri, strikkebutikk, motebutikk, blomebutikk, gåvebutikkar, sparbutikk.• Korte og lengre turløyper med start fra sentrum («Kardemommebykart» fi nn du på dei fl este servicestadene).• Overnattingsmulighet på koseleg hotell, bobilcampingplass, gjestebrygger.

• Leikeplass, sandvolleyballbane, fotballbinge, park.• Benker der du «berre kan vera»• Godt utgangspunkt med hurtigbåt, ferge eller bil for dagsbesøk til Rosendal, Bergen, Stord.• Serverdigheter som Norsk Motormuseum og Gjestgjevargarden (underhaldning kvar laurdag).• Fleire festivalar året rundt.

901 49 892 53 22 84 40

53 77 07 00 53 75 51 26

53 75 53 81

...det lokale bakeriet iSkånevik

25

Meir informasjon: skaanevik.no

9.-12. juli

2.-4. juli

14. augustVamp

12.-14. juni

Mykje meir enn berre røyr!

Mote til han og henne!

• Leikeplass, sandvolleyballbane, fotballbinge, park.• Benker der du «berre kan vera»• Godt utgangspunkt med hurtigbåt, ferge eller bil for dagsbesøk til Rosendal, Bergen, Stord.• Serverdigheter som Norsk Motormuseum og Gjestgjevargarden (underhaldning kvar laurdag).• Fleire festivalar året rundt.

Frå Peparen - badeøya midt i sentrum.

53 77 12 50

53 75 53 29

Gatekjøkken, fi skeutsalg, kro, pub, billiard

Gåver, souvenir, kosmetikk,og helsekost m.m

53 75 51 36

53 75 52 50

Hår, negler, voksing og sminke

53 75 47 88

Sommarbygda

med sjel!Sentrum Service

26

Med blikk for portrettDet starta med ungdommens overmot då han ville bli fotograf i villmarka. Mange år etterpå er han blitt ein jeger etter det gode portrettet av folk.TeksT og foTo: Jon edvardsen

Jan Nordtveit har luftige lokale i studioet sitt i Sandeid som også fungerer som utstilling.

27

I dag er Jan nordtveIt frå Imsland pris-lønna i konkurranse med alle landets fotografar i Norges Fotografforbund. Han har ei uvanleg reise frå der han starta som gardbrukar eit godt stykke frå allfarveg lengst inne i Ølmedal.

Gnisten var tent mange år før han kjøpte inn det første ustyret til fotostudioet på Ilstad, mellom bratte fjell i ein heller smal dal.

Som nesten alle i Noreg på den tida 54-åringen var tenåring, sat han klistra til tv-ruta når den stillferdige naturfotografen Sverre M. Fjelstad med forsiktig, men likevel entusiastisk stemme, fortalde om naturen han hadde festa til filmrullen.

Det var i fjernsynet sin barndom og ingen hundre såpeseriar å sjonglere mellom. Og inspirert av Naturmagasinet og med ein slump pengar på bok etter konfirmasjonen, kjøpte Nordtveit fotoapparat, kamuflasjeteltelt, sovepose og stormkjøkken. Han pakka sekken tung og drog til fjells for å fotografere fuglar.

— Mørket kom og uglene starta ule. Eg var så redd at eg ikkje torde å snu meg i soveposen, og sov lite. Eg stod opp om morgonen og kokte suppe. Då mor mi kom for å sjå til meg, var villmannprosjektet øydelagt, og det vart med den utflukta. Ikkje hadde eg greie på fuglar heller, fann eg ut. Men eg heldt fram med å ta bilde av naturen.

SeInare fekk han større interesse for å ta bilde av folk, og med det ein gradvis overgang frå gard-brukar til fotograf. Midt i spranget mellom to yrke passa merkelappen agronomfotograf, før avtrykk av røynda ved hjelp av lys og optikk heilt tok overhand.

— Eg bestemte meg for at eg kan ikkje brenne for to ting samstundes. Difor slutta eg heilt å drive garden. Det var vanskeleg å kombinere og ikkje var det særleg god økonomi i gardsdrifta. Men det er ei tid eg er glad for å ha med meg, seier han.

Med blå brilleinnfatning og sixpencen langt framme i panna, tar han imot på fotostudioet i Sandeid, med god plass i det som tidlegare var eit galleri.

— Eg får av og til beskjed om å ta den av inne. Eg likar å ha noko på hovudet, har ikkje så mykje hår lenger. Har skaffa meg ein del sixpencar etter kvart.

Med bilde frå prisutdelingar som basis, kan ein lure om han likar seg godt på begge sider av kamera, at han kan litt om å posere. Det avviser han blankt.

— Det kan Reidun bekrefte. Nei, det likar eg ikkje noko særleg.

nordtveIt har IkkJe snakka lenge om foto-grafjobben før kona Reidun er tema fleire gonger. Dei eig og driv firmaet saman, og han trur ikkje han hadde kome så langt og lukkast så godt utan at ho var med. Det er eit felles prosjekt, meiner han, sjølv om det er han som fotograferer.

— Vi gjer alt saman, et saman, går tur saman, jobbar saman og ligg saman. Saman heile døgnet nesten, men vi køyrer kvar vår bil til jobben. Ein del er forundra over det og ser ikkje for seg at dei sjølv ville hatt det slik. Men tenk på bøndene, der er ektefolk saman om garden, men ingen reagerer på det. Når vi er på jobben, er vi profesjonelle.

Han styrer kamera og lys, og fotograferer. Ho har kontakt med kundane i større grad, i prosessen før og etter, og er mest i Sandeid.

— Ho vågar å seie det ho meiner, og denne kritikken er viktig for meg. Bilde kan ho ikkje ta og ho er ikkje interessert i det tekniske. Men ho har greie på bilde.

Kvar sin bil på den same asfalten, er på ingen måte forakt for klimaangsten, men nødvendig for å få logistikken til å gå opp.

Jan nordtveitAlder: 54Bur: Ilstveit i ØlmedalSivilstatus: Gift med Reidun, tre søner på 17, 21 og 24 årYrke: Fotograf

SOMMARFAVORITTARMat: SkaldyrDrikke: Godt ølLesestoff: Fag heile tida, lite annaMusikk: Alt mogleg heile året, gjerne P3, men ikkje når ungane er heimeTv: Ser ikkje om sommaren

28

Det er mange sjangrar for ein fotograf. Han likar også godt å kome seg ut på oppdrag, blant anna for magasin og vekeblad, møte folk. Perioden med kon-firmasjon er hektisk, og sommarhalvåret har mange bryllaup å forevige.

— Det fine med konkurransar er at det driv meg når eg fotograferer i det daglege. Ta gode bilde rett og slett, noko som kan slå og utmerke seg. For å bli premiert må det tekniske vere på plass, men det må vere noko ekstra, det må vere eit uttrykk i bildet. Eg trur det er heilt avgjerande med kontakten, å finne tonen med dei ein fotograferer.

Han Har blitt premiert fleire gonger dei fire siste åra i Norges Fotografforbund sin årlege konkur-ranse, eit slags noregsmeisterskap i fotolauget sine kategoriar. I år vart han nummer to i kåringa av årets fotograf 2015, basert på fire bilde.

For to år sidan fekk han gull for årets portrett som han kalla Vallen. Det er ein eldre kjenning i Imsland, Valdemar Svortevik, som ikkje sa nei til å bli portrettert. I år fekk eit portrett av Trond frå Imsland bronse, og Karl Bighand i Vikebygd var også ein bron-semedalje verd. Det er Karl Tindeland på kontoret sitt heime, i grøn dress, med grøn telefon og grøne vegger, og eit kart i bakgrunnen. Slik ville han ha bildet, planlagt før han tok kontakt med fotografen.

— Det var ei artig oppleving og eit spesielt portrett. No må eg slutte med desse bilda, så eg ikkje får ord på meg for å vere han som berre tar portrett av gamle menn. Men eg har blitt premiert for andre bilde også, både barn og bryllaup, men dei kjem lett i bakgrunnen. For meg er det spesielt kjekt å bli premiert fleire gonger, at det ikkje berre var eit blaff.

Faren var sjømann, og Jan Nordtveit har hatt tre hamner. Han er fødd i Stavanger, f lytte så til Tau, og som 18-åring kom han til Ilstad då familien overtok ein slektsgard. Han tok så jordbruksutdanning på Tveit i Nedstrand før han slo seg ned som bon-de, og overtok bruket nokre år seinare. Dyrka jord og bygde løe.

— Det var ikkje noko spesielt med å flytte til Ilstad, det var klart heile livet at vi skulle overta der. Det var som å flytte over gata det, vi var i Imsland i alle feriar, seier han om overgangen.

Foreldra er vindafjordingar, faren frå Vats og mora frå Imsland. Det var som å vende tilbake, og for

18-åringen var livet som det skulle vere. Ungdommane var ute heile tida, og i helgene var det fest og dans på bygdehusa.

— Var du heime på den tida, då var du sjuk.

Kanskje er evna til å ta gode portrett også ein tvilling med å vere sosial og like å vere saman med folk. Han var med i revymiljøet i Imsland i mange år, og likte seg på scena.

— eg ville vore FotograF om eg skulle valt om igjen. Vore litt meir rebell, trødd til i den store verda, kanskje.

Etter eit mellomspel med blikket mot tre nesten kvite bilde på veggen,

natur og sau, er han meir i tvil.— Eg hadde vel ikkje våga det,

ikkje tort å ta den økonomiske risi-koen heller. Eg har i grunn eit sut-laust liv og lever bra. Eg hissar meg opp som alle andre, inni meg, når eg høyrer om ting som ikkje er bra. Det skjer ein del gale ting i verda, i Midtausten og andre stader. Men eg er ikkje den typen som har noko stort oppdrag i livet.

Å vere fotograf er handverk, og rutine, men også kunst i mange tilfelle. Fotobøker er viktig for Nordtveit, sjå kva andre lagar, lære. Ein av favorittane er ein av verdas råaste på det sosiale dokumentarfotografiet, blant anna

bilde av folk som arbeider under heller ekstreme tilhøve rundt om i verda. Det er bilde i ei litt anna gate enn den Nordtveit arbeider i, men gir inspirasjon likevel.

Kva han gjer når han skal kople heilt ut?

— Då går eg til fjells. Vi kan berre gå i kjellaren og ta på oss støvlane, og så er vi ute i naturen. Å gå på den same plassen gjer ingenting, ofte Ulvavollsnuten. Men eg tar gjerne fotoapparatet med, fortel han.

Kanskje har han villmarksfotografen i seg enno, slik det starta med tenåringen som sat klistra til Naturmagasinet for førti år sidan.

Bildet «Vallen» vart kåra til årets portrett i 2013, og fekk gull.

Reidun og Jan Nordtveit har ulike roller i å få fram det gode resultatet.

29

Åpningstider: Mand. - fred. 08.00-16.00. Torsd. 08.00-18.00. Lørd. 09.00-13.00

5585 SANDEID – Tlf. 52 76 66 50

DISTRIKTETS STØRSTE UTVALG I

BILDELERKarosserideler • Hovedlykter • Eksosanlegg

Baklykter • Støtdempere • BensintankerEllers alt i slitedeler

Godkjent oppsamlingsplass for

bilvrak. Mottak av vrakpantbilar også

laurdagar.

Søk på vårt delelager

www.kaldheimsbildeler.no

ME SENDER oVER hEILE DISTRIKTET

Opplev nye SsangYong Rexton med ekte 4x4 og low range, ny drivstoffgjerrig dieselmotor på 155hk/360Nm og beste førerplass i sin klasse. Rexton kan også leveres som 7-seter.

CO2 utslipp fra 196 g/km, forbruk 0,74 l/mil. *Leasing: kr 50.000,- ex mva i startleie, rente 4,95% 45.000 km/3 år

NYE REXTON TIL INTROPRIS

Forhandler: Kongsbil AS

Adresse: Industriveien 23,2212 Kongsvinger

Telefon: 62 81 58 50

Nett: www.kongsbil.no

CLASSIC VAREBIL Fra kr 279.508,– eks mvaLeasing fra kr 2.395/mnd*

PREMIUM VAREBIL Fra kr 336.625,– eks mvaLeasing fra kr 2.995/mnd*

INTERIØR Beste førerplass i sin klasse med oppvarmet ratt

VAREROM 185 x 106 x 118 cm varerom med plant gulv

MOTOR Ny RX200e-XDi-motor med 155hk/360Nm 0,78 l/mil.

www.ssangyong.no

Telefon Etne: 53 75 69 69

Telefon Sveio: 53 74 77 77www.etneauto.no www.sveio-auto.no

!Finansiering og innbytte kan vi hjelpe deg med.






Telefon: 62 81 58 50







www.ssangyong.no




Telefon Etne53 75 69 69

Telefon Svieo53 74 77 77






Telefon: 62 81 58 50







www.ssangyong.no




Adresse xx, xxxx stedTlf: xx xx xx xx. Faks: xx xx xx xx. E-post: [email protected]

NORGES STØRSTE HUSBYGGER ER I DITT NÆRMILJØMesterhus sine arkitekttegnede hus bygges av lokale håndverkere med Mesterbrev. Husene er basert på skreddersøm som vi enkelt kan tilpasse dine behov. Nybygg, ombygg, påbygg eller rehabilitering, vi kombinerer dine ønsker med fagkunnskap og solid håndverk. Vi oppfyller husdrømmen, og vi gjør det med trygghet og faste rammer. Vi tibyr mange hus, men bare ett løfte. Det blir som avtalt.

mesterhus.no

NOREGS STØRSTE HUSBYGGJAR ER I LOKALMILJØET DITTMesterhus sine arkitektteikna hus blir bygde av lokale handverkarar. Husa er baserte på skreddarsaum som vi enkelt kan tilpasse dine behov. Vi kombinerer dine ønske med fagkunnskap og solid handverk. Vi oppfyller husdraumen, og gjer det med tryggleik og faste rammer. Vil tilbyr mange hus, men berre eit løfte. Det blir som avtalt.

Bestill den store husboka vår gratis på www.mesterhus.no

5574 Skjold Tlf. 52 76 72 00 Fax 52 76 72 [email protected] www.kalstveit-vik.no

Adresse xx, xxxx stedTlf: xx xx xx xx. Faks: xx xx xx xx. E-post: [email protected]

NORGES STØRSTE HUSBYGGER ER I DITT NÆRMILJØMesterhus sine arkitekttegnede hus bygges av lokale håndverkere med Mesterbrev. Husene er basert på skreddersøm som vi enkelt kan tilpasse dine behov. Nybygg, ombygg, påbygg eller rehabilitering, vi kombinerer dine ønsker med fagkunnskap og solid håndverk. Vi oppfyller husdrømmen, og vi gjør det med trygghet og faste rammer. Vi tibyr mange hus, men bare ett løfte. Det blir som avtalt.

mesterhus.no

30

NYHET!FRÅ

SVANE MOOD KONTINENTAL150x200 cm -Trekk Crevin Graphite. B 150 x L 200 cm Pris etter kampanje 10.995,- 9.995,- Spar 1.000,-180x200 cm -Trekk Crevin Graphite. B 180 x L 200 cm Pris etter kampanje 12.995,- 11.995,- Spar 1.000,-SVANE LONDON HODEGAVL B150/180 x H 100 cm 3.799,- Svane Metro Nattbord - Kvit B40 x D40 x H55 cm 3.299,-

9.995,-

BASE BONELL KONTINENTAL -Skum overmadrass, Minna sort, ben 15 cm natur. B 150 x L 200 cm 3.995,- 2.995,- Spar 1.000,-BASE BONELL KONTINENTAL -Skum overmadrass, Minna sort, ben 15 cm natur. B 180 x L 200 cm 4.995,- 3.995,- Spar 1.000,-TOVE NATTBORD - 3 skuffer. Kvit. B 39 x D 33 x H 58 cm. 1.255,- Spar 140,-

2.995,-

3.995,- IMG SAVI STOL M/KRAKK

Hud/PVC Black espresso

Spar 1.000,-

4.995,- IMG LORD RECLINER sort hud/pvc. Spar 1.000,-

4.995,- IMG VIKING STOL M/KRAKKHud/Prime/pvc Black espresso Spar 1.000,-

26.445,- Spar 6.615,-

STRESSLESS E200 MODULOPPSETTStoff Karma aqua, ben blank chrome 247 x 247 x D 96 x H 73 cm 33.060,- 26.445,- Spar 6.615,-

7.995,-

TREND VINKELSOFAStoff Inari grey. 299 x 91/82 x 239 cm. 9.995,- Spar 2.000,-

6.995,- ORLANDO VINKELSOFAStoff Flash black. 284 x 244 x D 92 x H 80 cm. 7.995,- Spar 1.000,-

Mandag - torsdag 10.00 - 18.00 Fredag 10.00 - 19.00 Laurdag 10.00-15.00

Tlf. 53 77 09 99 post.etne@møbelringen.no

www.mobelringen.no

-20%

Størs

t på Stressless

31

Opningstider:onsdag og fredag:

11.00-16.00 laurdag:

11.00-15.00Me tek imot varer i opningstida, elles

etter avtale

Tlf. 908 00 712

Bli medlem i ORiFlAme

• Få 15% rabatt og varene rett hjem til deg!!!

• Workshop (hudpleiekurs)

POlen-tuR? Lag og forreninger etc.

Selg lettsolgte oriflameprodukter med god fortjeneste!! Eller kun handle våre

gode produkter!!

Ta kontakt: Sissel Årak tlf. 970 35 594

mail: [email protected]

2015

Velkommen tilVelkommen til

ÅkrafjordenÅkrafjorden Opplevingar som vekkjer sansane Opplevingar som vekkjer sansane Opplevingar som vekkjer sansane

Prisar frå kr.

pr. person

290,-Prisar frå kr.

pr. person

290,-290,-PakkeopplevingarPakkeopplevingar

NATUR & KULTUR KALENDER 2015

KLOSTER

CRUISEVAMP

CRUISEKULTURHISTORISK

VANDRING

SAUASANKING I

ÅKRAFJORDEN“UREN LUREN TUR”

TIL BRÅSKOTT

Kvar lørdag i juli & august!

- ein makalaus tur

på Åkrafjorden

Ta kontakt for eit uforpliktande tilbud!

[email protected] +47 959 09 664

www.aakrafjorden.no

www.olensenter.no

Åpningstider: Mandag - fredag 10-18 (8-22)Lørdag: 10-15 (8-20)

VELKOMMEN TIL SOMMARHANDEL

Tlf. Coop Marked 52 76 12 84 - Byggmix 52 76 14 25

Åpent mandag-torsdag kl. 09.00-17.00. Fredag 09.00-18.00 Laurdag 9.00-15.00 Maling, Jernvarer, Hageutstyr, Kraftfor, Gjødsel, Driftsmidler Har det meste - til dei fleste

Åpent alle dager fra 09.00 - 19.00. Laurdag 09.00 - 16.00 Dagligvarer, Post i Butikk, Medisiner, Ferskvaredisk, Elektrisk, Kjøkken og Steintøy

Overnattingi Etne og VindafjordOvernattingi Etne og Vindafjord

Side 40

Oversikt over

32

I juli blir Skånevik Bluesfestival arrangert for 19. gong, og i dugnads-gjengen finn ein eldsjeler som har vore med på å ta i eit tak kvar einaste år. — Hadde det ikkje vore for dei, hadde det ikkje vore noko blues, seier sjefen sjølv.

Grethe hopland ravn

Å arrangera festival er eit omfattan-de arbeid som krev mykje resursar, og

hadde det ikkje vore for alle personane som frivillig stiller opp med si arbeids-kraft, og det aldeles gratis, hadde det vore umogeleg å arrangera slike festiva-lar. Bluessjef Alf Warloe Christophersen ser på seg sjølv som heldig som har ein slik trufast gjeng som stiller opp år etter år.

— Det er slike folk som gjer det kjekt å driva ein festival. Kvar år har me rundt 150 personar som stiller opp til dugnad, og utan dei stoppar alt opp, seier han.

Minst 20 år tilFem av dugnadspersonane som har vore med alle dei 18 føregåande blues-festivalane, er Finn Ove Solberg, Jan Ulrik Langhelle, Marit Solheim, Rune Johansson og Einar Arefjord. Kvar av

dei har ansvar for kvar sine felt og ingen av dei har planar om å trekkja seg tilba-ke med det første.

— Nei det blir nå minst 20 år til, seier Rune Johansson som er leiar for gjengen som mellom anna har hatt ansvaret for å rigga alle telt til festivalen, og rydda alt igjen etterpå.

— Det er jo gøy å vera med på dette. Det starta i si tid med at bluesklubben blei leigd inn til den første festivalen i 1997, og sidan eg hadde erfaring med å jobba i bar frå tidlegare, var det det-te eg fekk ansvar for. Slik har det vore sidan, og eg synest det er veldig kjekt å vera med, seier Finn Ove Solberg som sidan den gong har hatt hovudansvaret for barane under festivalen.

Jan Ulrik Langhelle nikkar einig og

legg til at når dei har musikk som felles interesse, er det kjekt å få vera med på å arrangera festival. Han synest også at bluesfestivalen er fantastisk positiv for bygda. Det får sett Skånevik på kartet.

— Etterkvart som me har fått f leire og fleire store namn til festivalen er det utruleg kjekt. Me kjem jo ganske tett på artistane, og me har i løpet av åra fått mange gode opplevingar knytt til festivalen, seier Langhelle som jobbar med det tekniske under bluesen.

Sosialt Marit Solheim har i alle år vore ansvar-leg for å setja opp vaktlister og har vore den personen som folk har rapportert til når vaktene skal hankast inn.

— Å få vera med å gjera noko positivt

Aldri lei av bluesdugnad

Dei er snart klare for den 19. bluesfestivalen. F.v: Sjefen sjølv, Alf Warloe Christophersen, Rune Johansson, Jan Ulrik Langhelle, Finn Ove Solberg og Marit Solheim. Foto: Grethe hopland ravn

33

for bygda synest eg er noko av det kjek-kaste eg kan vera med på. Samtidig er det veldig kjekt å få vera med i planleg-gingsprosessen for festivalen. Musikken og folkelivet under bluesfestivalen er utruleg kjekt å få med seg, seier Solheim.

Rune Johansson trekkjer fram den sosiale biten som følgjer med dugnads-arbeidet. Han er også litt spent på årets festival, sidan den blir i ny utgåve i for-hold til åra før.

— Det blir jo litt spennande i år då, sidan me skal prøva ut ein ny måte å arrangera festivalen på. I mange år har det gått på rutine, både med arenateltet på idrettsplassen og ved House of Blues. I år blir det heile arrangert på lekter, så nå byrjar me litt frå scratch igjen, seier han.

Einar Arefjord var ikkje tilstades då Grannar møtte dugnadsgjengen i Skånevik, men han har ansvaret for straumforsyninga til festivalen og har på lik linje som dei andre fire vore med heilt sidan starten.

Frå 300 til 10.000Å vera med på dugnad er for enkelte svært populært, og gjengen kan opplysa at fleire av dei som er med kvart einaste år, ikkje kjem frå Skånevik.

— Me har blant anna ein mann frå Tromsø som kjem eins ærend til Skånevik for å vera med på bluesfes-tivalen kvart år. Først er han med på dugnaden, så får han med seg festivalen etterpå, seier Finn Ove Solberg.

Marit Solheim fortel at det faktisk

er f leire utanbygdsfolk som er med på dugnad i løpet av heile helga, enn det er lokale bygdefolk. Og med utabygdsfolk, meiner ho ikkje ber-re nabobygdene. Folk kjem frå både nær og fjern for å vera med.

Då bluesfestivalen gjekk av stabelen for første gong i 1997 blei det heile arran-gert på grusbanen ved idrettshallen, under eit partytelt og med eit samla oppmøte på rundt 300 menneske. Etter dette har berre arrangementet vakse og vakse, og rekorden på besøkjande

festivaldeltakarar har vore på over 10.000, opplyser Christophersen.

Han understrekar også at tidene er annleis no enn då dei starta opp.

— Før var det ikkje så mykje som skjed-de i juli, men slik er det ikkje lenger. Me har konkurran-se rundt oss på alle kantar, mens publi-kum framleis berre har éi lommebok. Derfor må me vera f linke til å tenkja

nytt, samstundes som det er viktig at folk higrar om det som blir arrangert i bygda, seier han.

me har i løpet av åra fått mange gode opplevingar knytt til festivalen

Aldri lei av bluesdugnadSkånevik Bluesfestival:Sweet (uk)Daniel Eriksen Feat Stig Sjøstrom (no)Ufo (uk)Uriah heep (uk)Bobby Rush (us)Shawn Holt and the teardrops (us)Killer Queen Experience (aus)Eric Slim Zahl & the south west swingers (no)Tiebreaker (no)Admiral P (no)D´Accord (no) MK´s Marvellous Medicine (no)Bjørn Berge (no)Gina Aspenes (no)Kim Rune Haugen (no)Blueskollektivet (no)Silverback Fury (no)Hard to handle (no)

Vikedal Roots Musicfestival:KvelertakDublin Legends(Ire)Bertine ZetlitzWolfstone(Sco)Bap Kennedy (Ire)Jonas Fjeld med bandJaa9 & OnklPViolet RoadOdin StavelandTove BøygardWholy MartinBjellands UgrasSusie & the spudsMaria ToresenSilja SolHilde Selvikvåg.Elisabeth Kristensen + familiearrangement

Sommarfestivalen i VikedalIngvald AlvseikeStautThe 7th Street BandØrnes & Bjelland

Artistliste til musikk-festivalane

Dei er snart klare for den 19. bluesfestivalen. F.v: Sjefen sjølv, Alf Warloe Christophersen, Rune Johansson, Jan Ulrik Langhelle, Finn Ove Solberg og Marit Solheim. Foto: Grethe hopland ravn Rootsdugnad: Torleiv Eide (t.v.) og Inge Fatland frå Vikedal selde billettar til feststemte festivaldeltakarar under Rootsen i fjor. Dei kunne melda om godt sal og god musikk

34

Det er ikkje tvil om at den planlagde timen i sol-stolen heilt for seg sjølv, med radioen summande i bakgrunnen og eit stort glas doggfrisk drikke innan rekkjevidde er eit gode som kan merkast av som livsnyteri. Kva er vel meir irriterande då enn at hyg-gja skal bli forstyrra av sukkerelskande veps som summar i sirkel over hovudet ditt, zoomar inn ein ugunstig landingsplass og brukar brodden sin om han ikkje får det som han vil. Vondt gjer det også.

Eller at blodsugande flått skal velja kroppen din til eit utsøkt herremåltid og i verste fall etterlata seg eit visittkort i form av sjukdomsvirus som slår beina under deg for lang tid framover. For ikkje å snakka om krelande hoggorm som veit å bita frå seg om ein blir for nærgåande.

For dei fleste er dette element frå naturen som stort sett blir vifta bort med irriterte sukk, men for svært mange er dette sommarslege innslag som kan gjera heile hyggja til eit mareritt.

Vis respekt i naturenDet er likevel viktig å ikkje la seg skremma, for kva er vel flottare enn naturen på ein varm og sol-rik sommarsdag. Men ein ting skal ein alltid hugse på, og det er at ute i naturen er det du som er gjest. Du er på dyra sitt område, og det skal ein respek-tera. Om ein likevel er uheldig og blir utsett for bitt eller stikk er det viktige hugsereglar ein bør kunna. Grannar har vore i kontakt med allmennlege Eric Mills i Etne og han har gode råd å komma med.

HoggormHan fortel at for friske vaksne er eit hoggormbitt vanlegvis ufarleg, men ein skal alltid ta kontakt med lege eller Giftinformasjonen så snart som mogeleg, og helst innan ein halv time etter at ein har blitt bitt. Kor alvorleg bittet er, avheng av kor ein blir bitt, kor mykje gift som blir sprøyta inn og allmenntil-standen til den som blir bitt. For barn under tolv år, eldre, gravide, dei som er allergiske, personar med nedsett allmenntilstand, eller dei som er bitt andre stader enn i armar og bein, er det viktig å koma seg på sjukehus umiddelbart. Dette er personar som er i risikogruppa for å få alvorlege reaksjonar. Omtrent 30 prosent av bitta er såkalla tørre bitt, det vil seia at

det ikkje er noko gift i bittet. Berre 10-15 prosent av bitta som blir registrerte årleg, er alvorlege.

Blir ein bitt, er det viktig at ein held seg roleg. Ikkje stress eller spring. Held ein seg roleg, kan det dempa reaksjonen litt. Helst bør ein ikkje gå sjølv, og alle barn bør berast om dette er mogeleg. Ein kan også ringja etter ambulanse på naudnummer 113. Mens ein venter på transport, eller er på veg for å få behandling, bør ein prøva å avkjøla staden ein er blitt bitt forsiktig med kaldt vatn. Hold kroppen i

ro, ikkje klem, skjær eller sug på bittstaden. Det kan føra til at spreiinga av gifta går raskare.

— Dersom ein ikkje har fått nokon lokal reaksjon på bittstaden etter 30 minuttar, er sjansen for at ein får ein alvorleg reaksjon liten. Men sjølv om ein føler seg pigg, bør alle som blir bitt, koma seg til ein lege-sjekk så raskt som mogeleg. Giftinformasjonen har døgnopen telefonteneste, og om ein ringjer 113, må

Sommar er tid for insekt og krypdyrFor mange kan sommarhyggja likestillast med å eta sjokoladen med papiret på, for insekt og krypdyr kan vera påtrengjande og plagsame. Fleire opplever til og med at fjellturen blir med tanken, for redsla kan bli for stor. TeksT: GreThe hopland ravn

IllusTrajon: BIrGIThe e. johannessen

35

ein hugsa å opplysa om kven ein er og kor ein ringer frå. Ein må også fortelja kva som er hendt, forklara nøy-aktig kor ein er og avtala møtestad. Få alltid bekrefta meldinga av den ein snakkar med, seier Mills.

VepsNår deg gjeld veps kan Mills opplysa om at det er svært få som i løpet av eit år døyr av vepsestikk.

— For enkel-te kan eit slikt stikk vera

farleg og årleg døyr éin til to personar som følgje av vepsestikk. Men her er det som regel eit allergisk sjokk som er hovudårsaka. Vepsegifta i seg sjølv er i dosering frå eitt stikk, ikkje stort nok til å drepa nokon, så her er det allergiske sjokket farlegare enn sjølve gifta, seier legen.

Om ein blir stukke av veps så skal ein prøva å fjerna brodden dersom det er mogeleg. Skrap, men ikkje klem brodden fordi den kan innehalda ein giftsekk. Ein bør avkjøla stikket med kaldt vatn, klut

eller is, og om ein har fått stikk i munnen er det lurt å suga på ein isbit for å dempa hevinga.

— Ein kan ta antihistamin, som er ein allergimedi-sin om det finst tilgjengeleg, seier Mills.

Han tilrår også at stikkstaden skal få «kvila» og at staden ein er stukken på, bør vera høgt heva fram til smerta og hevinga går ned. Ein kan også få feber, smertefulle ledd og hovne kjertlar som ein forsinka reaksjon på eit vepsestikk, men om ein får alvorleg reaksjon kan tilstanden utvikla seg raskt. Om ein opplever pustevanskar, hevingar på lepper og hals, rask puls, forvirring eller kvalme, brekningar og krampar, må ein ringa naudsentralen så snart som råd.

FlåttDå dagens foreldregenerasjon var små, var det få som hadde høyrt om flått og borrelia, men i dag veit alle kva dette er. Mills opplyser at den lettaste måten å fjerna flått på, er å bruka pinsett eller fin-grane, for så å nappa flåtten rett ut. Etter at flåtten er fjerna må ein følgja godt med dei neste vekene.

— Om det kjem eit raudt utslett som brer seg ut frå bittstaden, må ein ta kontakt med lege. Dette utslettet kjem vanlegvis to til fire veker etter bit-tet. I slike tilfelle skriv legen ut ein antibiotika som lækjer tilstanden. Om ein får influensalik-nande symptom eller feber dei næraste dagane etter eit f låttbitt, bør ein også kontakta lege for

eventuell behandling, seier han. Om ein vil redusera risikoen for flåttbitt, kan ein

dekka til bar hud, spesielt ved anklane. Ta sokkane utanpå buksa. Flåtten trivst best i gras og buskar.

— Om ein brukar myggmiddel på hud og klede reduserer ein talet på flått som festar seg, seier Mills.

Han understrekar at det er viktig å sjekka kroppen om kvelden, spesielt hos barn. Flåtten likar seg godt i armholer, i lysk og i nakke. Etter ein tur i skogen er det også lurt å ta seg ein dusj, for å spyla vekk flått som ikkje har festa seg enda.

— Det er viktig med dagleg inspeksjon av kroppen, for det viser seg at flått som blir fjerna før det er gått 24 timar, som regel ikkje får sprøyta inn eventuelle bakteriar i huda, seier legen.

Sommar er tid for insekt og krypdyr

36

Nostalgisk duft av sommarGrethe Brandsø

— Syrinar har lange tradisjonar i Noreg, og no finst det fleire eldgamle sortar i sal. Desse sortane er avla fram av stiklingar som er hen-ta frå gamle tre i norske hagar, seier Knut Langeland, forfattar av blant anna «Praktfulle hager og historiske gods».

— Syrinar av denne gamle typen tilfredsstiller dermed krava til

Genressurssenterets varemerke «Plantearven», legg han til. Ein plante som er merkt Plantearven er klassifisert som ein viktig del av kulturhistoria, han er robust og har evna til å vekse og trivast i norsk klima og kultur gjennom lange tider. Av syrinar som inngår i Plantearven, finst blant anna kinesisk syrin (Syringa x chinensis) og persisk syrin (Syringa x persica).

Syrinsortane har fått tilleggsnamn etter stadene dei er funne i Noreg og blir kalla for eksempel «persisk syrin Konglungen» og «kine-sisk syrin Lille Frogner».

— «Kinesisk syrin Lille Frogner» er avla fram av stiklingar som er henta frå eit tre i ein hage på Lille Frogner i Oslo, forklarer Knut Langeland.

— Og denne syrinen har stått der sidan 1700-talet!

Vill pryd

Eldre syrinsortar, som persisk syrin og kine-sisk syrin, er gamle hybridar som i veldig liten grad spreier seg med rotskot – i motsetnad til mange nyare syrinsortar. Og det kan vere for-delaktig i område der syrin lett spreier seg og fortrenger andre plantar.

— Vanleg syrin (Syringa vulgaris) er for eksempel «svartelista», det vil seie at han er klassifisert som ein framand art med risiko for uønskt spreiing. Han bør derfor ikkje plantast i kyststrøk der han spreier seg veldig lett med frø og rotskot, forklarer Knut Langeland.

Opphavleg voks all syrin vilt i Midtausten, men planten blei introdusert som prydvekst i Europa allereie på 1500-talet. Han har vakse i norske hagar i over 250 år, og det var i dei store fornemme hagane treet først slo røter.

— I Noreg i dag er syrin ein vanleg prydbusk, og kjem i mange fargar og sjatteringar. Den mest herdige, ungarsk syrin, kan til og med bløme i Nord-Noreg, tipsar Langeland.

TRADISJONAR: Syrin blei introdusert som prydvekst i Europa allereie på 1500-talet, og han har vakse i norske hagar i over 250 år. FOTO: TravnikOvsTudiO/nTB scanpix

ORDINÆR: Vanleg syrin (Syringa vulgaris) har gjerne sterke blomefargar i kvitt, lilla, blåleg og raudleg fiolett.

FOTO: science phOTO LiBrary/ nTB scanpix

NIKKESYRIN: Syringa reflexa er ikkje like hardfør som Syringa vulgaris. Arten har bleikt raudfiolette blomar.

FOTO: nTB scanpix

Dersom du ønskjer å gjenskape prydhagen oldemor di hadde, kan du la eldre syrinsortar slå rot i solveggen.

37

Nostalgisk duft av sommar

FAKTA:

Syrinn Syrin er ein stor busk (fleire stammar) eller lite tre (enkel stamme) i oljetrefamilien. Syrintre kan bli 6– 7 meter høge.

n Blomane, som duftar sterkt, har fire kronblad og er koppforma, eggeforma eller hjarteforma. Den opphavlege vanlege syrinen (Syringa vulgaris) har blåfiolette blomar.

n Syrin blir kalla lilac og lilas på høvesvis engelsk og fransk, og namnet på fargen lilla har opphav herfrå.

Kjelder: Norsk institutt for skog og landskap, Wikipedia

Vanlege syrinartar i Noreg n Det finst cirka tretti syrinartar, og fleire av dei blir dyrka som prydbusker i Noreg. Vanleg syrin (Syringa vulgaris) veks i nesten heile landet.

n Kinasyrinen eller parksyrinen (Syringa x chinensis) har smalare blad og store, tunge blomeklasar.

n Persisk syrin (Syringa x persica) har mindre klasar og mindre blomar. Både parksyrinen og persersyrinen har fiolette blomeklasar frå sideknoppane.

n Japansyrinen (Syringa amurensis var japonica) har kvite blomar.

n Den hardføre ungarske syrinen (Syringa josikaea) er vanlegast å få i blom i Nord-Noreg. Denne syrintypen har ulike variantar eller kultivarar som er djupraude eller fiolette.

n Nikkesyrinen – Syringa reflexa – er mindre hardførd og er vanlegast i dei sørlege delane av landet. Arten har bleikt raudfiolette blomar.

n Dvergsyrin (Syringa meyeri «Palibin») er liten (50– 150 centimeter) og kan godt stå i små hagar eller i store behaldarar på

terrassen.

Kjelde: SNL og Knut Langeland

Stader med sjel

Eide Gard, Gamle Ørevikveg og Stuhaug Turisme og Gardsmuseum bør ha sjansen til ekstra godt besøk denne sommaren.

Arne FrøkedAl

Den ferske boka «Utanfor alfarvei – Overnattings- og spisesteder med sjel», har svinga innom Vindafjord, og har ein brei omtale av Eide Gard i Ølen. Boka i eit første opplag på 32.000, er resultat av eit samarbeid mellom bilorganisasjonen NAF og den ideelle stiftinga Norsk Kultur.

— Målgruppa for boka er turistar som gjerne vil oppleva kulturarva i bruk. Interessa for kulturturisme er aukande, og med sine 500.000 medlemmar er NAF den viktigaste kanalen mot den vegfarande som-marturist, seier Reidar Stangenes i Norsk Kuturarv.

«Vern gjennom bruk»

I den 250 sider store oppslagsboka får lesaren ein god og oversiktleg guide over stader i heile landet som kan vera verd eit besøk. Stangenes har blant anna vore i kontakt med alle fylkeskommunar for å finna fram til stadene som skulle omtalast. På bak-grunn av dette arbeidet gjorde NAF og Norsk Kulturav sitt utval, ettersom det ikkje var mogeleg få med alle som har gode kvalitetar å by på og som kanskje fortente å vera presenterte i ei slik bok.

— Nå me veit at Norsk Kuturarv sitt motto er: «Vern gjennom bruk», er det lett å forstå at her var det grunn-lag for eit samarbeid, seier Per Roger

Lauritzen, redaktør for NAF Veibok, og redaktør for denne boka.

Han legg til at NAF er opptatt av å stimulera turistane til å stoppa og oppleva det unike langs vegen, gjer-ne utanfor «allfarveg», og at Norsk Kulturarv har mykje kunnskap om kva plassar som har vore aktuelle i denne samanheng.

Påfyll i livet?

Eide Gard i Ølen, Gamle Ørevikveg langs Vindaf jorden og Stuhaug Turisme og Gardsmuseum er dei einaste i Grannar-distriktet som har kome med i denne ferske boka.

Johanne Marie Heggebø som driv det gamle gardstunet på Eide, har fått breiast omtale av desse tre, både i tekst og foto.

— Me skal ta vare på fortida – gjen-nom nåtida, seier Heggebø i boka og spør:

Treng du påfyll i livet, ikkje berre til jobben? Vil du nyta stunda og ber-re tenkja på deg sjølv eit bel – utan å skulle rapportera til nokon?

Lesaren får også vita litt om den gamle og idylliske ferdselsåra Ørevikvegen mellom Imlandssjøen og Kvaløy, der det er mulig å sykla eller kjøra med mindre bil, og om Stauhaug-garden der det både er mulig å sjå gamle gjenstandar og restaurerte bygningar, overnatta og ta seg ein tur i fjellet.

RESTAURERT: Syringa x persica «Konglungen»e er frå Konglungen i Asker. Arten blir gjerne brukt til restaurering av gamle hageanlegg, utan fare for at han skal spreie seg for mykje. FOTO: KnuT LangeLand/PLanTearven

Kulturarv: Johanne Marie Heggebø kan venta seg godt besøk i sommar. arKivFOTO

Kulturarv: Rognald Stuhaug har mykje i visa fram til sine gjester. arKivFOTO

Enkel og hardfør Dei fleste syrinsortar er hardføre

plantar som i stor grad klarer seg sjølv. Syrinar trivst likevel best i kalkhaldig, næringsrik og godt drenert jord, og han kan gjerne stå solrikt.

— Står syrinen skuggefullt, får han færre blomar, opplyser Per Spongen, gartnar og studiekoor-dinator for gartnarutdanninga på Vea, Statens fagskule for gartnarar og blomsterdekoratørar i Ringsaker.

Vanlegvis kjøper norske hageeiga-rar syrinar frå hagesenter, som små tre eller busker, men om du bur i innlandet, kan du også spørje nabo-en om å få eit rotskot – viss treet er av typen som set slike.

— Vatn treet litt i byrjinga, og skjer eventuelle greiner som knekk, tipsar Spongen, og legg til:

— Elles er syrin ein enkel plante, som dei f leste får til – du kan ha han i hagen dei neste hundre åra! (©NPK)

38

LOKO-MOTIV

KORTFARGE

RUNDE

STOFF

SIMPLE

DYRET

VAGE

UNGDYRHÅN

HAST

LEIKARTAL

KLAG

YMTE OMDALAR

ÆRA

ARTIKKEL

TEKSTTONE

TRE

URO

EKSAMEN

HÆRAV-DELINGA

MANNS-NAMN LYNNET EINAR ADVERB SONG

MYNT

SNODIGJUKSE-MAKAR

DESSER-TAR

TRIKSHISTO-RIKAR

JOURNAL

MANNS-NAMN

PRON.

KART-BOK

BISPE-DØME

SJIKANEN

RETT-LEIING

HUD-FALDEN

VERDS-DEL

RETTFLY-

PLASS

DRYKK

PRONO-MEN

STORM

HINNAPROSJEK-

TIL MORO PORTA-BEL

FLATE-MÅL

ØY

ASIAT

BELEGGEINERETT

REKKJALAGET

RASKBLOME

BY KJÆR-LEIK

TAL

BEHAL-DAR

SØKKJE

FRI FORSORG BRØLA

GRUPPA

INNAN-FOR

GJEN-PART

STELE

MASSEPÅ

MOTENBORT

SPESIELL

KVAR OGEIN

BELEGG

TONENSPRÅK

RIKKAR

BAK

TEIKN

ADVERB

VEGRESEG

BREKKE TILSTREK-KELEG GRIPNE FINST

PLANTE

BIBEL-NAMN

HEIM

TYPEDRIV

NYTE SPANKU-LERER

LENGDE-MÅL

DYRSNØRE

HOVUD-STAD

FOR-STAND

VILL

SPRIN-GING

KRING-KASTAR

DRYKK

BLAUTE

OFRE

HOBBY

LEVE-VEGEN

MARK FOR-SKJELLIG

VERE TIL YTTER-LEGARE ELVA XX

Send inn løyst kryssord til Grannar, Pb. 84, 5591 Etne innan torsdag 6. august. Navn........................................................... Adresse...................................................... Tlf.nr. ......................................1. premie: Gåvekort kr. 500,- 2. premie: 10 Flaxlodd 3. premie: 5 Flaxlodd

39

BIRGITHES UFERIDGE SOMMARTEIKNINGKva var det Birgithe ville teikne før ho brått måtte reise på ferie? Gjer ferdig teikninga, send den til Grannar og bli med på trekning av kjekke premiar.

Send teikninga inn på orginalpapir til: Grannar, Pb. 84, 5591 Etne innan 1. august. Husk fullt navn, adresse og telefonnummer.

E I KREBUS

Løys

ings

ord

på re

bus:

Fis

kefe

stiv

al

Barnesida er levert av Norsk Barneblad og Nynorsk Pressekontor

Nedanfor finn du alle orda som skal vere med i kryssordet.

2 bokstavar: AR AV LE NI OS TE3 bokstavar: GOD ISE NOT OST VAS VIL4 bokstavar: MONS RANE5 bokstavar: ESSEN IVRIG6 bokstavar: EIVIND GLODDE INTENS TROMME8 bokstavar: TVILLING

Løys

ing

på

pusl

ekry

ssor

d

PUSLEKRYSSORD

Mor

o

Piano i heisenTo menn skulle frakta eit piano til eit hus i 14. etasje. Heisen var øydelagd,og så mennene måtte bera pianoet heilt opp. Då dei er nesten framme, seierden eine:Eg har ein god og ein dårleg nyheit til deg.Han fekk beskjed om å seia den gode først.Vi er i 12. etasje no...Og den dårlege nyheiten?Vi er i feil blokk...

Layo

ut: G

RØ

SET™

Folk kastar mange møblar som er skadde.Eit salongbord med stygg bordflate, bren-nemerke e.l. kan likevel bli fint sommosaikkbord. Be om å få eit par posarknuste keramiske fliser på eit byggvarehus,eller tallerkar med skar i og fliserester dernokon har lagt fliser på bad eller kjøkken.Legg alt i ein plastpose på hardt underlagute og knus det med ein hammar. Brukvernebriller og hanskar så du er sikker påat du ikkje vert skadd av splintar. Bitar avfarga glas og spegelrestar kan brukast, menalt bør vere nokolunde like tjukt. Har dufunne ein rest fliselim og ein pakke fuge -sement i kjellaren, er det berre å lage eitlekkert bord. Puss bordplata med grovtsandpapir, stryk på flise limet med eintannsparkel. Så legg du på flisbitane noksåtett. Dersom du har fleire fargar og village eit mønster, kan du prøveleggje fli-

sene før du har på limet og eventuelt teikne opp eit mønster på plata. På eitrundt bord kan du byrje på midten oglage spiralforma mønster utover. Når plataer full, tørkar du av lim som er oppåbitane, og lar det tørke eit døgn. Så rørerdu ut fugesementen, har litt vatn i eit kar,drysser sementen oppi og rører. Når du fårein mjuk masse, stryk du han ut overflata, gjerne med ein gummisparkel.Stryk i alle retningar, så fugemassen kjemned i alle sprekkar. Når fuge sementen hartørka litt, stryk du av sement som har lagtseg oppå flisene, med ein fuktig svamp ogkjøkken papir. Til slutt kan du feste tre-eller metallister som når så høgt opp somfliselaget, rundt kanten på bordet. Nå hardu eit bord du kan søle på utan å øyde -leggje flata!

Av Svanaug Steinnes

Nesten gratis mosaikkbord

At det ikkje treng vere frosenpizza når vi skalha noko godt, skjønar du når du har prøvd ålage risk. Det er potetpannekaker fråØsterdalen. Skrell og rasp poteter med denfinaste raspa, rør i byggmjøl. Det gir ein sværtgod smak. Litt salt og pepar må til, og røramå vere slik at du kan klappe ut ei pannekakei steikjepanna. Steikinga er det einaste du må trene litt på,kanskje vil du helst steikje risken som små lappar. Du steikjer i panne med bruna smøreller margarin. Set temperaturen litt ned såriskane steikjer litt sakte, snu dei forsiktig nårdei er gylne på ei side. Når du serverer dei, kan du til dømes leggjedei dobbelt med ei skei hytteost inni, ein rømmeklatt og litt graslauk oppå, eller ete deisom van lege pannekaker med syltetøy ellersukker på.

Risk

Utsnitt frå Barneside levert av Norsk Barneblad og Nynorsk Pressekontor

BARNESIDA

FINN 5 FEIL

40

Velkommen til oss!Etne kommune ligg sør i Hordaland fylke med tettstadane Etnesjøen og Skånevik og dei mindre grendene rundt Åkrafjorden. Me er om lag 4.000 innbyggjarar. Talet på feriegjester aukar kvart år. Nærleik til sjø og fjell med fiskevatn og turistløyper gjev framifrå høve til avkopling og friluftsaktivitetar året rundt. Kulturlivet er aktivt og dugnadsånda lever hos oss. Her kan du bada, fiska, sjå helleristningar, gå på festivalar og mykje meir. Næringslivet er i utvikling og arbeidsmarknaden er spennande!

www.etne.kommune.nowww.etnefjellet.nowww.skaanevik.nowww.visithaugalandet.nowww.visitsunnhordland.nowww.friluftsradetvest.no

www.aakrafjorden.no www.rullestad.orgwww.klypetussen.nowww.turistforeningen.nowww.naturoppleving.nowww.etne-kulturhus.no

HEr fiNN du MEir iNforMaSjoN:

Etne kommuneme gjere de’ i Etne!

TurisTinformasjon: fugl fønix Hotel tlf. 53 77 14 40 I Åkrafjordtunet tlf. 53 77 14 80 I skånevik fjordhotell tlf. 53 77 07 00

Overnatting i Etne og VindafjordEtne

FUGL FØNIX HOTELTlf. 53 77 14 40 – [email protected] – www.fuglfonix.no

ETNE CAMPINGTlf. 920 43 613 – [email protected] – www.etnecamping.no

GULLHAGENTlf. 479 04 538 – [email protected] – www.gullhagen.priv.no

OSNES HYTTEPARKTlf. 53 75 63 34 – [email protected] – www.oh.no

RAFDAL HYTTERTlf. 951 51 261 – [email protected] – www.rafdal-hytter.no

GAMLAHUSET I EPLEHAGENTlf. 950 21 067 – [email protected]

OLD RIVER SALOONTlf. 975 24 667 – [email protected] – www.saloon.no

SkånevikGJESTEHUSET FJORDRESIDENSENTlf. 464 45 853/928 64 762 – [email protected]

SKÅNEVIK FJORDHOTELLTlf. 53 77 07 00 – 917 03 536 – [email protected] - www.fjordhotellet.no

Ølen/ ØlensvågFRØNSDAL AKTIVITETSGARD Tlf. 907 38 017/473 24 940 – [email protected] – www.fronsdal.no

HAMRE UTLEIGETlf. 971 99 755/993 96 603 – [email protected] – www.hamreutleige.no

BUREAU RULLESTADTlf. 918 58 650/941 73 994 – [email protected] – [email protected]

TOR INGE TORSENTlf. 906 27 175

VikedalVIKEDAL GJESTEHEIMTlf. 52 76 01 34/412 68 985 – www.vikedalgjesteheim.no

ØLMEDAL CAMPING OG HYTTERTlf. 976 12 785 – [email protected] - www.olmedal.no

VikebygdBJORDALSTUNETTlf. 905 32 502 – [email protected] – www.bjordalstunet.no

ÅkrafjordenRULLESTAD AKTIV FRITIDTlf. 913 18 271 – [email protected] – www.rullestad.org

KYRPING CAMPINGTlf. 975 65 138 – [email protected] – www. kyrping-camping.no

VatsNESHEIMSTUNETTlf. 924 61 223/922 74 208 – [email protected] www.nesheimstunet.no

Overnatting i Etne og Vindafjord

41

Etne www.fuglfonix.no

53 77 14 40 [email protected]

Lokalmat tilberedt med smak og sjel

Gudstenesteri Etne ogSkånevik

sommaren 2015

JUNI14. juni kl. 11.00 Skånevik21. juni kl. 11.00 Fjæra21. juni kl. 19.00 Etne28. juni kl. 11.00 Stødle

JULI05. juli kl. 11.00 Skånevik12. juli Ikkje gudsteneste19. juli kl. 11.00 Frette26. juli kl. 11.00 Skånevik26. juli kl. 19.00 Etne

AUGUST02. august kl. 11.00 Fjæra09. august kl. 11.00 Etne16. august kl. 11.00 Gjerde16. august kl. 18.00 Skånevik23. august kl. 11.00 Etne30. august kl. 11.00 Skånevik

Hjarteleg velkomne!

Teaterskulei Sandeid 10. 11. og 12. augAlle dagar frå kl. 10.00-16.00Alder: 4.-10. klasse – gruppene vil bli delt inn etter alder. Du vil få servert lunsj alle dagar.Pris medl. i Sandeid UL: kr. 550,- Andre kr. 700,-. Lærarar tilknytta miljøet rundt Dramalina på Skeisvang VGS.Påmelding innan 15. juli til: Jostein Apeland, tlf. 995 50 365,[email protected]

TA TUREN TIL RULLESTAD I SOMMAR• Flotte utleigehytter • Plass for bubilar/campingvogner • Heimebakst • Middag • Flotte turstiar • Fiske/Bading • Mange kulturminne

Valet er enkelt for den som er glad i kultur, fi n natur og god service

www.rullestad.org • tlf. 913 18 271

Skal du arrangere møte, fødselsdagsselskap, blåtur e.l så ta kontakt så skal me lage eit opplegg for deg. Bestill feiring av dag hos oss og du trengikkje planlegge meir, men berregle deg til å møte gjestene dine.

Etne - Tlf 975 24 [email protected] • www.saloon.no

7. august

LOTHEPUS7. august Kr. Solvang

05/09 Tony M26/09 Bluesnight17/10 Gunslingers

Sommar i Saloonen

Uteservering på TerrassenBubilcamp - Gjestehus - TV-fotball

Blåturar - Jubileum - Julebord

STAYSMAN & LAZZ 8. august

6. juni ELISABETH

ETNEMARKNADEN

20. juniCOUNTRY CAR MEETAAGE NORHEIM

8. august

3 BUSSERULLS

13. juni RYGIR

12. JUNI Jurassic World

Enge • 5590 Etne tlf. 53 75 64 36 www.skakke.no

Følg oss på

Enge • 5590 Etne

19. JUNI Entourage26. JUNI Terminator Genisys 01. JULI Magic Mike XXL03. JULI Minions

17. JULI Ted 222. JULI Ant-Man 31. JULI Mission: Impossible - Rouge Nation

07. AUGUST Pixels28. AUGUST Bølgen

6. september

Tenorane & Steffen Horn

14. september

Øystein Sunde og “Meget i sløyd”

17. oktober

Ingrid Bjørnov «Bare Bjørnov»

KINOprogram

KULTURprogram

Skakke

LARSENS EPEKAKE MED IS

...det lokale bakeriet i SkånevikTlf. 53 75 51 26

kr. 49,-

Sommaropen frå 19. juni til 16. august

• Open kafe• Overnatting

Følg oss på Facebook

Foto

: La

rs

Kr

. Gje

rd

e

ApningOlalia Fjellstove

29. juni

• Offisiellåpning vedkulturminister TorhildWidveykl.13.00

• Gratispølserogkaffe• Lekinaturenforbarn• Underholdning

Velkommen til Familiedag på Olalia Fjellstove kl. 12.00 – 15.00

ww

w.h

bo.

no


Foto

: La

rs

Kr

. Gje

rd

e


29. juni




ww

w.h

bo.

no


Foto

: La

rs

Kr

. Gje

rd

e


29. juni




ww

w.h

bo.

no

Olalia Fjellstove SOMMAR

kalenderenkalenderen

Side 43

Les

42 42

2. 3. 4. JULI15

URIAH HEEP(UK) UFO(UK) BOBBY RUSH(US) SWEET(UK)

KILLER QUEEN EXPERIENCE(AU) SHAWN HOLT & THE TEARDROPS(US)

ADMIRAL P(N) BJØRN BERGE(N)

GINA ASPENES(N) DANIEL ERIKSEN & STIG SJØSTRØM(N) MK`S MARVELOUS MEDICINE(N) TIEBREAKER(N)

ERIC “SLIM” ZAHL & THE SOUTH WEST COAST SWINGERS(N)D`ACCORD(N) KIM RUNE HAGEN(N)

BLUESKOLLEKTIVET(N) ROBERT TAYLOR BAND(N)HEREIDE & THE BLUESGANGSTERS(N)

HARD TO HANDLE(N) SILVERBACK FURY(N)

www.skaanevik-blues.com

16. - 19. juli 2015

Kvelertak (N) Dublin Legends (Ire)

Wolfstone (Sco) Jaa9 & OnklP (N)

Bertine Zetlitz (N) Jonas Fjeld (N)

Bap Kennedy (N.Ire) Violet Road (N)

Odin Staveland (N) Tove Bøygard (N) Bjellands Ugras (N) Wholy Martin (N)

Silja Sol (N) Maria Toresen (N) Hilde Selvikvåg (N)

Susie & The Spuds (N) Elisabeth Kristensen (N)

Vicky (N) Helge Toft (N) Vindafjord kulturskule++

www.rootsfestival.nowww.billettservice.no

Vi støtter mange lag og foreninger på Haugalandet. Mer enn 33.000 Haugalendinger er medlem i Coop Haugaland, og de og deres familier er

også medlemmer i de lokale lagene og foreningene. Jo flere som blir medlemmer hos oss, og jo merdere handler i våre butikker, jo mer kan vi dele ut til våre medlemmer i form av 2% kjøpeutbytte.

Og jo mer kan vi støtte lokale lag og foreninger!

Du får 2% kjøpeutbytte i alle våre butikker på Haugalandet:

VI DELER OVERSKUDDET LOKALT!

RØLDALSMARKNADEN 19.-21.JUNI

2015

80 UTSTILLARAR - TRADISJONSMARKNAD TOPPTUR PÅ SKI - KUNST & HANDVERK AKTIVITETSCAMP FOR BORN - TEATER

TA SJANGSEN PÅ SKI - FOREDRAG BYGDEVANDRING - TRYLLESHOW

KONSERTAR OG MYKJE MEIR!

INFO PÅ WWW.ROLDALSMARKNADEN.NO

The Irish Vikings Emilie & Rikard

Misjonæren & Hedningen (Nordbø/Torkelsen med vener)

Åsmund Åmli Band

V SOMMARFESTIVAL IKEDAL Fredag 10. juli Sommarfest i Vikedal båthamn

20.30 Vorspiel med Ingvald Alvseike

22.00 STAUT

24.00 Nachspiel

med I. Alvseike

Laurdag 11. juli

10.00 Fiskefestival og sommarmarknad i Vikedal båthamn

10.00 Mosjon 14.00 Fellesstart - Norgescup motbakkeløp

Sommarfesten held fram i Vikedal båthamn

20.30 - 01.30 The 7’th Street Band og Ørnes & Bjelland byter på å spele

Kveldsbillett kr 350 Festivalpass kr 500 Båtpass inkl. 1 stk festivalpass kr 500 (vert selt i båthamna)

43

SOMMARkalenderen

JUNIFrå 30. mai STRIKKHOPP OG ZIP LINE i Åkrafjorden Arr. Trolljuv Adrenalinpark2. juni BYGDEKINO i Skånevik Arr: Skånevik Kultur- og Idrettshall4. juni SENIORTUR til Kjærlighetsstien (Skånevik) Arr. Etne Turlag4. juni KULTURETTERMIDDAG på Bygdahuset i Vikebygd Arr: Vik Skule6. juni VÅGENDAGEN6. juni MOTORTREFF «Vågentreffet» Vågendagen Arr: Etne & Vindafjord Motorklubb7. juni POSTVEG-MARSJEN Arr. Postvegnemda7. juni FAMILIEDAG og Fiskesommar i Stokkadalen (Nedre Vats) Arr: Vindafjord Jakt- og Fiskelag7. juni SOGELAGSTUR til Underbakka og Vindafjordmuseet i Vikedal. Arr. Ølen og Bjoa Sogelag6.-7. juni POPP OPP RESTAURANT på Olalia. Påmelding. Arr: Haugesund Turistforening9. juni SUMARKONSERT på Skakkesenteret, konsert i trappa og kaffi og kaker i foajeen. Arr: Skakkekoret11. juni SENIORTUR i Etne (Sørheim, Planteskulen m.m.) Arr. Etne Turlag12. juni KLYPELØPET (tur og løp) går kl 18.00, start og mål Sævareid og stordalen grendahus. Arr: IF Klypetussen 12.-14. juni SKJOLDADAGANE i Isvik Arr: Skjoldafjordens venner12.-14. juni TORGDAGAR i Skånevik, 30 års jubileum Arr: Skånevik Kultur- og Idrettshall13.-14. juni 2 DAGARS BILCROSS Arr: NMK Vikedal14. juni LITLEDALSVATNET RUNDT Arr. IF Klypetussen14. juni NATURSTI og friluftsgudsteneste Arr. Torgdagane i Skånevik14. juni FRILUFTSGUDSRTENESTE på Refsnes i Vats Arr: Vats sokneråd og Vats KFUK-KFUM-speidarane18. juni SENIORTUR til Rindarnuten (Imsland) Arr. Etne Turlag19.-21.juni ETNE CUP Arr: Etne IL Fotball19. juni OLALIHYTTA opner for sommaren (til16. aug.)20. juni SENIORTUR til Flor og Fjære Arr. Frivilligsentralen20. juni MINIKONSERTANE på Gjestgivargarden i Skånevik, kl 12.00 Arr: Gjestgivargarden20. juni KULTURHISTORISK VANDRING (Nordsidemarsjen) Arr. Åkrafjorden Oppleving21. juni TUR til Mosnes Arr. Etne Turlag22.-25. juni TINE FOTBALLSKULE på SR-Bank stadion Arr: Ølen IL22.-26. juni KODEVEKA Arr. Kodeklubben Etne22.-26. juni CAMP HJØRNÅS Arr. Etne Røde Kors 24. juni TUR Grånuten i Vats. Arr: Haugesund Turistforening25. juni SENIORTUR Åkrabygda rundt Arr. Etne Turlag27.juni MINIKONSERTANE på Gjestgivargarden i Skånevik, kl 12.00 Arr: Gjestgivargarden27. juni HAGETUR TIL FLOR & FJÆRE, Info og påmelding til 911 69 332. Arr: Etne Hagelag27. juni BASAR på Utbjoa bedehus Arr: NMS28. juni TUR til Ulvanosi Arr. Etne Turlag28. juni VIKESTØLSTEMNE Arr: Styret28. juni-1. juli RIDELEIR frå 10 års alder. Arr: Frønsdal Aktivitetsgard30. juni-2 juli ETNEFJELLSTUR. Påmelding. Arr: Haugesund Turistforening

AUGUST1. august LANDSFINALE junior. Arr: NMK Vikedal1. august MINIKONSERTANE på Gjestgivargarden i Skånevik, kl 12.00 Arr: Gjestgivargarden6.-9. august ETNEMARKNADEN Arr: Etnemarknaden8. august MINIKONSERTANE på Gjestgivargarden i Skånevik, kl 12.00 Arr: Gjestgivargarden13.-16. august SEINSOMMARTANGO i Skånevik på Skånevik Fjordhotell Arr: Tango Tare Haugesund14. august VAMP CRUISE. MS Stein Viking går Tur retur Skånevik til ute-konserten med Vamp på House of Blues Arr: Åkrafjorden Oppleving14. august VAMP-KONSERT i Skånevik Arr: House of Blues15. august MINIKONSERTANE på Gjestgivargarden i Skånevik, kl 12.00 Arr: Gjestgivargarden15. august LANGS ÅKRAFJORDEN Arr: IF Klypetussen15.-16. aug. TUR Eikemo – Vetrhus. Arr: Haugesund Turistforening16. august KLOSTERCRUISE. Flott båttur med MS Stein Viking i Sunnhordlandsbassenget. Arr: Åkrafjorden Oppleving16. august FIRE PÅ EIN DAG. Fjelltur i Vats over fire toppar Arr: SK-Vats, 4H og speidaren22.-23. aug. TUR Frette – Løkjelsvatn – Haaheim. Arr: Haugesund Turistforening27. august HAGEVANDRING Sveio Arr: Vindafjord Hagelag29. august ØLEN MOTORTREFF 2015 i Sjoargata ved Joakari. Arr: Etne & Vindafjord Motorklubb29. august KULTURHISTORISK VANDRING (Nordsidemarsjen) Arr: Åkrafjorden Oppleving

SEPTEMBER6. sept. «UREN LUREN TUR» til Bråskot. Bli med på tur til Åkrafjorden sin mest utilgjengelige husmannsplass. Arr: Åkrafjorden Oppleving24. sept. HAGEVANDRING Unni Marie Lien Arr: Vindafjord Hagelag26.sept. DANSEGALLA i Skjold Arena. Arr: Skjold Arena

i Åkrafjorden Arr. Trolljuv Adrenalinpark

Skånevik Kultur- og Idrettshall

Arr: NMK Vikedal på Gjestgivargarden i Skånevik,

Gjestgivargarden

til Bråskot. Bli med på tur til Åkrafjorden sin mest utilgjengelige husmannsplass.

til Bråskot. Bli med på tur til Åkrafjorden sin mest utilgjengelige husmannsplass.

til Bråskot. Bli med på tur til

Åkrafjorden Oppleving Åkrafjorden sin mest utilgjengelige husmannsplass.

Åkrafjorden Oppleving Åkrafjorden sin mest utilgjengelige husmannsplass.

Unni Marie Lien

JULI2.-4. juli SKÅNEVIK BLUESFESTIVAL Arr: Skånevik Bluesfestival4. juli MINIKONSERTANE på Gjestgivargarden i Skånevik, kl 12.00 Arr: Gjestgivargarden9.-12. juli PIPPIFESTIVALEN på Skånevik Fjordhotell Arr. Skånevik Teater10.-11. juli SOMMARFESTIVALEN i Vikedal Arr: Vikedal Bygdahus/Vikedal Båtforening11. juli MINIKONSERTANE på Gjestgivargarden i Skånevik, kl 12.00 Arr: Gjestgivargarden14. juli FRILUFTSGUDSRTENESTE på Refsnes i Vats Arr: Vats sokneråd og Vats KFUK-KFUM-speidarane15. juli MOTORDAG Arr: NMK Vikedal16.-18. juli VIKEDAL ROOTS MUSIC FESTIVAL Arr: Rootsfestivalen18. juli MINIKONSERTANE på Gjestgivargarden i Skånevik, kl 12.00 Arr: Gjestgivargarden25. juli MINIKONSERTANE på Gjestgivargarden i Skånevik, kl 12.00 Arr: Gjestgivargarden28. juli KONSERT med Fannaråken Blåsekvinttett på Sandvasshytta. Arr: Haugesund Turistforening29. juli KONSERT med Fannaråken Blåsekvintett på Blomstølen. Arr: Haugesund Turistforening31. juli KONSERT med Fannaråken Blåsekvintett på Olalia Fjellstove. Arr: Haugesund Turistforening

44

– på både papir og nett!

AKSDAL: Meny, Aksdal Senter BJOA: Bjoa LandhandelETNE: Bunnpris Etne Coop Prix Etne Grannar, Etne Senter Rema 1000 Etne Shell/Etne Service Senter Åkrafjordtunet KNAPPHUS: Coop Marked Knapphus Shell/Knapphus Bensinstasjon Tor`s Kolonial SANDEID: Shell/Sandeid Bensin Coop Marked, Sandeid

SKJOLD: Kiwi Isvik Coop Marked, Isvik Esso/Skjold Servicesenter SKÅNEVIK: Larsen Bakeri Spar Skånevik VIKEDBYGD: Joker/Vikebygd Landhandel VIKEDAL: Coop Marked Vikedal Joker/Olav Krokedal Landhandel ØLEN: Coop Extra, Ølen Senter Shell/Ølen Bensin og Storkiosk ØLENSVÅG: Kiwi Ølensvåg Statoil Servicesenter Europris Ølensvåg

Her kan du kjøpa lokalavisa Grannar i sommar:

Bestill heilårsabonnementpå Grannar, og få med dagspass på valfri festival i distriktet

Bestill abonnement på

www.grannar.no eller tlf. 53 77 11 00.

Tilbodet gjeld til nye abonnentar på heilårs- og studentabonnement

Heilårsabonnementkr. 1.280,-

Documents

Grannar sommarmagasin 2015