16
LINGVA LATINA PER SE ILLVSTRATA Ansgarius Legionensis Grammatica De casibus deque eorum usu

Grammatica vii de casibus

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: Grammatica vii de casibus

LINGVA LATINA PER SE ILLVSTRATA

Ansgarius Legionensis

Grammatica

De casibus deque eorum usu

Page 2: Grammatica vii de casibus

LINGVA LATINA PER SE ILLVSTRATA

Ansgarius Legionensis

Grammatica

Sobre los casos y su empleo

Page 3: Grammatica vii de casibus

LINGVA LATINA PER SE ILLVSTRATA

• Casus quid est?

• Casus nominatur grammaticale accidens, quod vim sive munus syntacticum verborum in sententia indicat.

• Latini casus ab Indoeuropaea lingua trahuntur

Page 4: Grammatica vii de casibus

LINGVA LATINA PER SE ILLVSTRATA

• ¿Qué es el caso?

• Se llama caso al accidente gramatical, que indica la función sintáctica de las palabras en la oración

• Los casos latinos proceden de la lengua Indoeuropeoa

Page 5: Grammatica vii de casibus

LINGVA LATINA PER SE ILLVSTRATA

• In lingua Indoeuropaea octo aut novem casus fuisse constat:

• Nominativus• Vocativus• Accusativus• Genetivus • Dativus• Ablativus • Locativus• Instrumentalis• (Lativus)

LINGVA GRAECA

Nominativus

Vocativus

Accusativus

Genetivus

Dativus

LINGVA LATINA

Nominativus

Vocativus

Accusativus

Genetivus

Dativus

Ablativus

Locativus

Page 6: Grammatica vii de casibus

LINGVA LATINA PER SE ILLVSTRATA

• En Indoeuropeo había ocho o nueve casos:

• Nominativus• Vocativus• Accusativus• Genetivus • Dativus• Ablativus • Locativus• Instrumentalis• (Lativus)

LINGVA GRAECA

Nominativus

Vocativus

Accusativus

Genetivus

Dativus

LINGVA LATINA

Nominativus

Vocativus

Accusativus

Genetivus

Dativus

Ablativus

Locativus

Page 7: Grammatica vii de casibus

LINGVA LATINA PER SE ILLVSTRATA

CASVVM VSVS• NOMINATIVVS: casus subiecti atque atributi

Iulius dominus tres liberos habetVilla Iulii magna atque pulchra est

• VOCATIVVS: casus appellationisMarce, veni! Marce et Quinte, venite!

• ACCVSATIVVS: varias indicare vires potest• Obiectum directum: Iulius magnam villam habet.• Complementum circumstanciale (accusativus

directionis) Iulius ad villam venit.

• GENETIVVS: casus complementi substantivi (possessionem indicat): Iulii villa pulchra est

Page 8: Grammatica vii de casibus

LINGVA LATINA PER SE ILLVSTRATA

Uso de los casos• NOMINATIVO: caso del sujeto y del atributo

Iulius dominus tres liberos habetVilla Iulii magna atque pulchra est

• VOCATIVO: caso de la llamadaMarce, veni! Marce et Quinte, venite!

• ACUSATIVO: indica:• Objeto directo: Iulius magnam villam habet.• Complemento circunstancial (acusativo de

dirección) Iulius ad villam venit.

• GENITIVO: caso del complemento del nombre (indica pertenencia): Iulii villa pulchra est

Page 9: Grammatica vii de casibus

LINGVA LATINA PER SE ILLVSTRATA

• DATIVVS: indicat obiectum indirectum (personam aut rem, cui aliquid datur)

Aemilia Iuliae filiae osculum datMarcus Quinto alapam dat

• ABLATIVVS: casus complementi circumstancialis:

• Ablativus locativus: Iulius in horto est• Ablativus separativus: Iulius ex horto venit• Ablativus instrumentalis: Servi umeris saccos portant• Ablativus sociativus: Iulius cum Aemilia via ambulat• Ablativus agens: Duo sacci a servis portantur• Ablativus prosecutivus: Iulius via Appia ad villam venit

Page 10: Grammatica vii de casibus

LINGVA LATINA PER SE ILLVSTRATA

• DATIVO: indica objeto indirecto (la persona o cosa, a quien se da o entrega algo)

Aemilia Iuliae filiae osculum datMarcus Quinto alapam dat

• ABLATIVO: caso del complemento circunstancial

• Ablativo locativo: Iulius in horto est• Ablativo separativo: Iulius ex horto venit• Ablativo instrumental: Servi umeris saccos portant• Ablativo sociativo: Iulius cum Aemilia via ambulat• Ablativo agente: Duo sacci a servis portantur• Ablativo prosecutivo: Iulius via Appia ad villam venit

Page 11: Grammatica vii de casibus

LINGVA LATINA PER SE ILLVSTRATA

• LOCATIVVS: casus obsoletus, paene exstinctus, qui locum ad oppida quod attinet occupatum indicat.

Romae multi horti erantTarenti multa macella erantCapuae pulchrae orae suntTusculi villa Iulii est

Page 12: Grammatica vii de casibus

LINGVA LATINA PER SE ILLVSTRATA

• LOCATIVO: caso arcaico, casi extinguido, que indica el lugar ocupado en los nombres de ciudad.

Romae multi horti erantTarenti multa macella erantCapuae pulchrae orae suntTusculi villa Iulii est

Page 13: Grammatica vii de casibus

LINGVA LATINA PER SE ILLVSTRATA

De casuum nominibus• NOMINATIVVS: a verbo NOMINO-AS-ARE• VOCATIVVS: a verbo VOCO-AS-ARE• ACCUSATIVUS: a verbo ACCUSO-AS-ARE (a

Graeco verbo [prave falsoque in Latinum versum]

• GENETIVVS: a verbo GIGNO-IS-ERE• DATIVVS: a verbo DO-AS-ARE• ABLATIVVS: a verbo AVFERO-AVFERS-AVFERRE-

ABSTVLI-ABLATVM• LOCATIVVS: a verbo LOCO-AS-ARE

Page 14: Grammatica vii de casibus

LINGVA LATINA PER SE ILLVSTRATA

Los nombres de los casos• NOMINATIVO: del verbo NOMINO-AS-ARE• VOCATIVO: del verbo VOCO-AS-ARE• ACUSATIVO: del verbo ACCUSO-AS-ARE (del

verbo griego [mal traducido al latín] • GENITIVO: del verbo GIGNO-IS-ERE• DATIVO: del verbo DO-AS-ARE• ABLATIVO: del verbo AVFERO-AVFERS-AVFERRE-

ABSTVLI-ABLATVM• LOCATIVO: del verbo LOCO-AS-ARE

Page 15: Grammatica vii de casibus

LINGVA LATINA PER SE ILLVSTRATA

De casuum nominibus• Fuerunt Romani grammatici qui singula nomina

casibus singulis imposuerunt.• Ad quam rem faciendam, grammaticos

arcesserunt Graecos, a quibus et notiones et nomina casuum ab ipsis deprompta sunt.

• Id cum non semper ad unguem optimeque fecissent, nonnunquam in vocabulis Graecis in Latinum sermonem convertendis erraverunt, e. g. in vocabula [causativum casum] convertendo accusativum casum Latina adhibuerunt vocabula.

Page 16: Grammatica vii de casibus

LINGVA LATINA PER SE ILLVSTRATA

De casuum nominibus• Fueron los gramáticos romanos quienes asignaron

sus respectivos nombres a los casos. • Para lo cual acudieron a los gramáticos griegos, de

quienes tomaron las nociones y los nombres para los casos.

• Pero no siempre lo hicieron bien y acabadamente, de manera que a veces se equivocaron al traducir: por ejemplo, al trasladar el caso griego lo hicieron por caso acusativo, cuando en realidad debieron llamarlo caso causativo.