Upload
don
View
51
Download
2
Embed Size (px)
DESCRIPTION
Forum Dębowych Miast w Dąbrowie Górniczej Edukacja ekologiczna w aspekcie Dębowego Świata Quercus znaczy dąb…. Adam Rostański Zakład Botaniki Systematycznej Wydział Biologii i Ochrony Środowiska Uniwersytet Śląski. Quercus ... Znaczy dąb. - PowerPoint PPT Presentation
Citation preview
Forum Dębowych Miast w Dąbrowie Górniczej Edukacja ekologiczna
w aspekcie Dębowego Świata
Quercus znaczy dąb…
Adam RostańskiZakład Botaniki Systematycznej
Wydział Biologii i Ochrony Środowiska
Uniwersytet Śląski
Quercus ... Znaczy dąb
Rodzaj botaniczny dąb (łać. Quercus L.) – obejmuje aktualnie ponad 400 gatunków drzew, rzadziej krzewów, zamieszkujących głównie obszar półkuli północnej naszego globu, m.in. Amerykę, Europę, Azję oraz Afrykę.
W Polsce odnotowano występowanie 11 gatunków dębów, z których 3 są gatunkami rodzimymi (dąb szypułkowy, dąb bezszypułkowy i dąb omszony), 1 (dąb czerwony) – mimo, że został sprowadzony z Ameryki Północnej – jest trwale zadomowiony i samodzielnie się rozprzestrzenia.
Pozostałe gatunki, pochodzące z różnych obszarów geogra-ficznych, występują tylko w uprawie i wymagają opieki człowieka.
Dęby są zazwyczaj okazałymi drzewami, często o dość grubej, spękanej korze. U niektórych gatunków kora pnia jest bardzo gruba.
Dąb szypułkowy – Quercus robur
Dąb szypułkowyWg. ATPOL
(Zając & Zając 2002)
Quercus robur
Rozmieszczenie w Polsce
Dąb bezszypułkowyWg. ATPOL
(Zając & Zając 2002)
Dąb bezszypułkowy – Quercus petrea
Quercus petrea
Rozmieszczenie w Polsce
Dąb omszonyWg. ATPOL
(Zając & Zając 2002)
Dąb omszony – Quercus pubescens
Quercus pubescens
Rozmieszczenie w Polsce
Dąb szypułkowy
Quercus robur L.
Wymiar (obwód) kwalifikujący
na pomnik przyrody:380 cm
Dąb czerwony Quercus rubra
Quercus ... Znaczy dąb
Gatunki obcego pochodzenia (w uprawie)• Dąb biały - Quercus alba L. • Dąb dwubarwny - Quercus bicolor Willd.• Dąb burgundzki - Quercus cerris L.• Dąb szkarłatny - Quercus coccinea Muenchh.• Dąb węgierski - Quercus freinetto Ten. • Dąb dachówkowaty - Quercus imbricaria Michx.• Dąb kaukaski - Quercus macranthera Fisch. et Mey.• Dąb wielkoowocowy - Quercus macrocarpa Michx. • Dąb błotny - Quercus palustris Mueanchh.• Dąb czerwony - Quercus rubra L.
Pień i kora dębu
Liście dębów
Liście są pojedyncze, ułożone na pędach skrętolegle. Mają rozmaite kształty, od całobrzegich do pierzastosiecznych.
Quercus ilex
Quercus plustris
Quercus freinetto
Quercus rubra
Kwiaty dębu
O+
Kwiaty żeńskie – słupkowe są pojedyncze lub zebrane w kilkukwiatowe kłosowate kwiatostany, mają kształt buteleczkowaty; otoczone są miseczką i składają się ze słupka z trójdzielnym, czerwonym znamieniem.
O
Kwiaty męskie – pręcikowe, mają zredukowany i niezróżnicowany okwiat posiadający od 6 - 12 pręcików. Zebrane są w zwisające tzw. kotki.
Kwiaty są rozdzielnopłciowe, wiatropylne. Dęby kwitną tuż przed lub razem z rozwojem liści - wiosną
Owoce
Owoc dębu - żołądź
Owocem dębu jest orzech (żołądź) osadzony w zdrewniałej miseczce pokrytej łuskami ściśle do siebie przylegającymi (tzw. kupuli). Owoce dojrzewają w pierwszym lub drugim roku.
szypułka
orzech
znamię
kupula
DĄBROWY
PRZYKŁADY
Największe polskie dęby mają obwód pnia ponad 10m
Stare dębyŚwiadkowie dawnych czasów
Jeden z najstarszych polskich dębów liczy ok. 750 lat – znajduje się we wsiPiotrowice k. Szprotawy
Pokrój – istotna cecha okazałych dębów
Q. robur ‘Fastigiata’ Quercus palustris Quercus robur
15
1314
7
16
16
17 12
811
2
45
9
18
310
1. Arboretum, Bolestraszyce2. Ogród Bot. LPK, Bydgoszcz3. Ogród Dendrologiczny, Glinna4. Park (OKL) Gołuchów5. Arboretum (PAN) Kórnik6. Ogród Botaniczny UJ, Kraków7. Ogród Botaniczny UMCS, Lublin8. Ogród Botaniczny UŁ, Łódź9. Ogród Botaniczny UAM, Poznań10. Ogród Dendrologiczny Przelewice11. Arboretum SGGW, Rogów12. Arboretum Leśne, Syców13. Ogród Botaniczny UW, Warszawa14. Ogród Botaniczny CZRB - PAN
Warszawa - Powsin15. Ogród Dendrologiczny, Wirty16. Arboretum, Wojsławice17.Ogród Botaniczny UWr, Wrocław18. Ogród Dendrologiczny AR,
Poznań
Ważniejsze krajowe kolekcje dendrologiczne
WPKiW
Wartość użytkowa dębów
Z kory dębu korkowego (Quercus suber) wytwarza się korek na cele przemysłowe, np. na korki do butelek.
Dąb korkowy Quercus suber
Dębowy Świat
Dziękuję za uwagę