1

FILIPINO sa

PILING LARANG AKADEMIK Unang Markahan- Modyul 2

Aralin 2: Layunin, Gamit, Katangian, at Anyo ng Akademikong Sulatin

12

2

Pilipino sa Piling Larang Akademik – Grade 11 Alternative Delivery Mode Quarter 1 – Lesson 2: Layunin, Gamit, Katangian, at Anyo ng Akademikong Sulatin Republic Act 8293, section 176 states that: No copyright shall subsist in any work of the Government of the Philippines. However, prior approval of the government agency or office wherein the work is created shall be necessary for exploitation of such work for profit. Such agency or office may, among other things, impose as a condition the payment of royalties. Borrowed materials (i.e., songs, stories, poems, pictures, photos, brand names, trademarks, etc.) included in this module are owned by their respective copyright holders. Every effort has been exerted to locate and seek permission to use these materials from their respective copyright owners. The publisher and authors do not represent nor claim ownership over them. Published by the Department of Education Secretary: Leonor Magtolis Briones Undersecretary: Diosdado M. San Antonio

Printed in the Philippines by: Department of Education – Region VII, Division of Cebu Province

Office Address: IPHO Bldg. Sudlon, Lahug, Cebu City

Telefax: (032) 255- 6405

E-mail Address: cebu.province@deped.gov.ph

Development Team of the Module

Writers: Eugenia M. Solon

Editor: Lorna P. Almirante

Reviewers: Nenita Lerio/ Dr. Clavel D. Salinas

Moderator: Marivic M. Yballe

Illustrator: Andre Angel O. Erasmo

Layout Artist: Andre Angel O. Erasmo

Management Team:

Dr. Marilyn S. Andales Schools Division Superintendent

Dr. LeaH B. Apao Assistant Schools Diviion Superintendent

Dr. Ester A. Futalan Assistant Schools Division Superintendent

Dr. Cartesa M. Perico Assistant Schools Division Superintendent

Dr. Mary Ann P. Flores Chief CID

Mr. Isaiash T. Wagas Education Program Supervisor-LRMDS

Dr. Clavel D. Salinas PSDS/SHS Division Coordinator

3

Panimula

Bilang isang mag-aaral sa Senior High School mas lalo mong paigtingin

ang iyong kaalaman sa pagsulat sa mga akademikong sulatin. Sa bawat taon ng

iyong pag-aaral iba-ibang antas ng karunungan ang iyong natutuhan sa mundo ng

pagsulat. Hinasa at nagsanay upang mapaangat pang lalo ang makrong kasanayan

na ito. Sa mundo na pagsulat ang mga tao sa iba’t ibang panahon at sa iba’t ibang

lugar ay nagkakalapit at nagkakaunawaan. Siguro naitanong ninyo sa sarili: bakit ko

pag-aralan ito, ano ang kabuluhan nito sa akin, may malaki bang maiambag ito sa

kursong kinuha ko?

Bilang baguhang manunulat sa ganitong uri ng mga sulatin, dapat may

mga prinsipyo at alituntuning susundin. Mahalagan malaman ang layunin nito upang

mapagtanto ng mga manunulat at mag-aaral na hindi lamang basta pagbibigay ng

impormasyon ang kanilang ginagawa kundi ito ay tumutulong sa kanila sa paghubog

ng kanilang kasanayansa pagsulat at pagbabahagi ng makabuluhang

impormasyon.gamit, Gayunmandapat mahalagang malaman ang gamit ng iba’t

ibang sulatin na naaayon sa sitwasyon at pangangailangan ng isang manunulat.

Dapat ding isaalang-alang ang magiging daloy ng buuing sulatin na ipinahahayag sa

iba’t ibang anyo nito upang higit na malinaw ang impormasyon na ipahatid nito.

Ang buong modyul ay maghahatid ng buong kaalaman sa mga layunin,

gamit, katangian, at anyo ng akadimikong pagsulat. Halina na at ating atalakayin!

4

Modyul 2: Pagkilala sa Iba’t Ibang Akademikong Sulatin

Kasanayang Pampagkatuto: Nakikilala ang iba’t ibang akademikong sulatin ayon sa:

CS_FA11/12PN-Oa-c-90

Sa modyul na ito, inaasahang magagawa mong:

a. naisa-isa ang mga katangiang dapat taglayin ng akademikong

pagsulat

b. nakapagsasagawa ng panimulangpananaliksik kaugnay ng

kahulugan, kalikasan, at katangian ng iba’t ibang anyo ng

sulating akademiko CS_FA11/12EP 0a-c-39

c. nagpapakita ng ugaling may pananagutan sa pamamagitan ng

pagsaalang-alang sa etika ng pagsulat

d. nailalahad ang nabuong pananaliksik na may pagkilala sa gawa

ng iba

Layunin

Gamit

Katangian

Anyo

5

SUBUKIN KO ANG KAALAMAN MO!

PANIMULANG PAGTATAYA

1. Sagutin ang mga sumusunod na katanungan. Bilugan ang titik ng

tamang sagot.

1. Kung ang teksto ay may layuning manghikayat at mapagpaniwala sa

pamamagitan ng pagbibigay ng patunay.

a. Paglalahad

b. Paglalarawan

c. Pagsasalaysay

d. Pangangatuwiran

2. Kung ang teksto ay bumubuo ng isang imahe sa pamamagitan ng

paglalahad ng mga katangian nito.

a. Paglalahad

b. Paglalarawan

c. Pagsasalaysay

d. Pangangatuwiran

3. Kung ang teksto ay nagbibigay-linaw o nagpapaliwanag hinggil sa

proseso, isyu, konsepto, o anumang paksa na nararapat na alisin ng pag-

aalinlangan.

a. Paglalahad

b. Paglalarawan

c. Pagsasalaysay

d. Pangangatuwiran

4. Kung ang teksto ay nagkukuwento ng mga magkakaugnay na pangyayari.

a. Paglalahad

b. Paglalarawan

c. Pagsasalaysay

d. Pangangatuwiran

5. Ito ay isang behikulo upang maisatitik ang mga kaisipan, kaalaman,

damdamin, karanasan, impormasyon, at iba pang nais ilahad ng isang

taong sumulat.

a. Wika

b. Paksa

c. Layunin

d. Pamamaraan ng Pagsulat

6

6. Ito ang nagsisilbing giya o gabay sa paghabi ng mga datos o nilalaman ng

iyong isusulat.

a. Wika

b. Paksa

c. Layunin

d. Pamamaraan ng Pagsulat

7. Ito ang magsisilbing pangkalahatang iikutan ng mga ideyang dapat

mapaloob sa akda.

a. Wika

b. Paksa

c. Layunin

d. Pamamaraan sa Pagsulat

8. Isang intelektuwal na pagsulat na nakatutulong sa pagpapataas ng

kaalaman ng isang indibiduwal sa iba’t ibang larangan.

a. Malikhaing Pagsulat

b. Teknikal na Pagsulat

c. Propesyonal na Pagsulat

d. Akademikong Pagsulat

9. Layunin ng sulating ito na bigyang-pagkilala ang mga pinagkunang

kaalaman impormasyon sa paggawa ng konseptong papel, tesis, at

disertasyon.

a. Malikhaing Pagsulat

b. Teknikal na Pagsulat

c. Dyornalistik na Pagsulat

d. Referensiyal na Pagsulat

10. Katangian ng akademikong sulatin na ang bunga ng pagsisiyasat ay

tinitimbang, tinataya at sinusuri.

a. Emperikal

b. Obhektibo

c. Organisado

d. Sistematiko

7

Panimulang-Gawain:

I-shoot Mo!

Panuto:

Gawain Blg.1: Ilagay sa loob ng banga ang mga mahalagang kaalamang

natutuhan sa nakaraang talakayan. Isulat sa nakalaang meta strips.

Unang hirit pa lang ng aralin kitang-kita na puno na kaagad ang banga ninyo ngunit

hindi dapat makontento salukin pa ang mga dapat matutuhan sa kahalagahan,

katangian at anyo ng mga akademikong sulatin

.

Gawain 2: Tumbukin Mo. Isulat sa loob ng nakabukas na aklat ang sagot sa

unang mga katanungan at ilagay naman sa ulo ang sagot sa pangalawang mga

katanungan.

Ano ang katangian nio? May sinusunod ba itong simulain? Kailangan ko ba

ito? Bakit?

8

Bakit may tandang pananong ang ulo ng mag-aaral?

Ano-ano ang naisip niya? Bakit?

Paano kaya niya maihahanap ng kasagutan ang kanyang mga tanong?

Tumpak! Natugunan n’yo ang inyong mga katanungan? Bagaman hindi

lahat ay isinilang na may dugong manunulat ngunit ang kasanayang ito ay

matutuhan sa pamamagitan ng pag-aaral, pagpupursige sa pagsasanay sa pagsulat

at may ugaling mausisa sa mga pangyayaring nagaganap sa paligid. Maging

mapanuri sa mga bagay-bagay dahil kung ano ang nasa isip mo ay iyo itong isatitik

gamit ang kasanayan sa pagsulat.

Akademikong Sulatin

9

Tuklasin:

Abaniko ng Kaalaman !

Madalas mong napakinggan si Pangulong Duterte sa radyo, sa tebisyon o kahit anong uri ng social media. Punuin mo ang pamaypay sa mga sumusunod na impormasyon batay sa inilahad ng Pangulo: layunin ng kanyang pagpapahayag, katangian sa buong mensahe, ang gamit sa kabuuan ng kanyang mensahe, at anong uri o anyo ang buong tekstong inilahad ng Pangulo? Isaalang-alang ang mga etika sa mga itatalang impormasyon.

Ang talas ng inyong pakikinig buong husay ninyong nasusuri ang detalye ng

nilalaman sa gustong iparating ng Pangulo. Kahit sa pakikinig lang natumbok ninyo

ang pinakamahalagang punto ng ating talakayan.

Ano ang mga layunin ng akademikong sulatin? May simulain ba itong dapat

susundin? Ano naman ang mga katangian nito? Sinasaklaw ba nito ang iba’t ibang

uri?

Ating matutunghayan ang sagot sa mga tanong kung ipagpapatuloy natin ang

paglusong ng kaalaman.

10

Tampok na Aralin:

Ang anumang napagtagumpayan sa buhay ay dumaan sa pagpupursige sa

bawat hangarin kaya isa na dito ang pagsulat ng mga akdemikong sulatin. Kailangan

ang tiyak na layunin upang matumbok ang tanging nanaisin.

Layunin ng Akademikong Pagsulat

Bagama’t may iba’t ibang paraan ng pagpapahayag na ginagamit sa

akademikong pagsulat, ito ang mga karaniwang layunin ng mismong mga teksto:

Manghikayat o mangumbinsi - nagbibgay ng

posibleng sagot, dahilan at ebidensiyang maaari

mong paniniwalaan o hindi.

Mag-analisa kung nagbibigay ng posibleng sagot sa

pamamagitan ng paliwanag at ebalwasyon. Ito rin ay

nag-aanalisa ng iba’t ibang varyabol at ang

kaugnayan ng mga ito sa isa’t isa.

Magbigay ng impormasyon – kung nagpapalawak at

nagpapalalim sa kalaman ng mambabasa.

11

Mga Gamit o Pangangailangan sa Pagsulat

Madalas marinig sa marami na ang pagsusulat daw ay isang talento at hindi

raw lahat ng tao ay may kakayahang makapagsulat ng isang makabuluhang akda o

komposisyon. Totoong hindi madali ang pagsusulat ngunit maaari itong mahubog o

malinang. Ang mahalaga ay ang pagkakaroon ng interes at sapat na kaalaman

upang maging isang mahusay na manunulat.

Kaya dapat mabatid ang mga bagay na isalang-alang sa pagsusulat partikular

na sa akademikong sulatin. Narito ang ilan sa mga ito:

Wika- nagsisilbing behikulo upang maisatitik ang mga kaisipan, kaalaman damdamin, karanasan, impormasyon, at iba pang nais ilahad ng isang taong nais sumulat. Mahalagang matiyak kung anong uri ng wika ang gagamitin upang madaling maiakma sa uri ng taong babasa ng akda.

Paksa- Mahalagang magkaroon ng isang tiyak na paksa o tema ng isusulat. Ito ang magsisilbing pangkalahatang iikutan ng mga ideyang dapat mapaloob sa akda. Ang pagkakaroon ng sapat na kaalaman sa paksang isusulat ay napakahalaga upang maging malaman makabuluhan at wasto ang mga datos na ilalagay sa akda o komposisyong susulatin.

Layunin- Ito ang magsisilbing giya mo sa paghahabi ng mga datos o nilalaman ng iyong isusulat.

Pamamaraan ng pagsulat- May limang pangunahing pamamaraan sa pagsulat upang mailahad ang kaalaman at kaisipan ng manunulat batay sa layunin o pakay ng pagsusulat. Una maaaring gumamit ng paraang impormatibo kung saan ang pangunahing layunin ay magbigay ng

12

impormasyon o kabatiran sa mambabasa. Pangalawa ay ang paraang ekspresibo kung saan ang manunulat ay magbahagi ng sariling opinion, paniniwala, ideya, obserbasyon, at kaalaman hinggil sa isang tiyak na paksa. Pangatlo ay ang pamamaraang naratibo kung saan ang pangunahing layunin nito ay magkuwento o magsalaysay ng mga pangyayari batay sa magkakaugnay at tiyak na pagkasunod-sunod. Pang-apat ay ang pamamaraang deskriptibo kung saan ang pangunahing pakay sa pagsulat ay naglalarawan ng mga katangian, anyo, hugis ng mga bagay o pangyayari. Panghuli ay ang pamamaraang argumentatibo kung saan ang pagsulat ay naglalayong manghikayat o mangumbinsi sa mambabasa. Madalas ito ay naglalahad ng proposisyon at mga isyu ng argumentong dapat pagtalunan o pag-usapan.

Kasanayang Pampag-iisip- Sa pagsulat, dapat taglayin ng manunulat ang kakayahang mag-analisa o magsuri ng mga datos na mahalaga o hindi gaanong mahalaga. Kailangang maging lohikal ang kanyang pag-iisip upang makabuo siya ng malinaw at mabisang pagpapaliwanag o pangangatuwiran.

Kaalaman sa wastong pamamaraan ng pagsulat- Dapat ding taglayin ang sapat na kaalaman sa wika at retorika partikular na sa wastong gamit ng malaki at maliit na titik, wastong pagbaybay, pggamit ng bantas, pagbuo ng makabuluhang pangungusap, pagbuo ng talata, at masining at obhetibong paghabi ng mga kaisipan upang makabuo ng isang mahusay na sulatin.

Kasanayan sa Paghabi ng Buong Sulatin- Ito ang kakayahang mailatag

ang mga kaisipan at impormasyon sa isang maayos, organisado, obhetibo, at masining na pamamaraan mula sa panimula ng akda o komposisyon hanggang sa wakas nito.

Higit na pinakikinis ang inyong mga sandata sa pagsulat sa kaalamang taglay

tungkol sa mga gamit o pangangailangan sa pagsulat. Ngunit huwag

magpakampante dahil salokin pa natin ang mga uri ng pagsulat. Sige sagwan pa!

13

MGA URI NG PAGSUSULAT

Malikhaing Pagsulat (Creative Writing)

Pangunahin layunin nitong maghatid ng aliw, makapukaw ng damdamin, at nakaantig sa imahinasyon at isipan sa mambabasa. Karaniwan itong bunga ng malikot na isipan ng sumulat na maaaring batay sa tunay na pangyayari o kaya naman likhang-isip lamang.

Teknikal na Pagsulat (Technical Writing)

Ang uring ito ay ginagawa sa layuning pag-aralan ang isang proyekto o kaya naman ay bumuo ng isang pag-aaral na kailangan para lutasin ang isang problema o suliranin. Ang ilan sa halimbawa nito ay ang Feasibility Study on the Construction of Platinum Towers in Makati, Proyekto sa Pagsasaayos ng Ilog Marikina.

Propesyonal na Pagsulat (Professional Writing)

Ang uri ng pagsulat na ito ay may kinalaman sa mga sulating may kinalaman sa isang tiyak na larangang natutuhan sa akdemya sa paaralan. Binibigyang-pansin nito ang paggawa ng mga sulatin o pag-aaral tungkol sa napiling propesyon o bokasyon ng isang tao.

Dyornalistik na Pagsulat (Journalistic Writing)

Ito ay may kinalaman sa mga sulating may kaugnayan sa pamamahayag. Kasama na rito ang pagsulat ng balita, editorial, lathalain, artikulo, at iba pa.

Reperensiyal na Pagsulat ( Referential Writing )

Layunin ng sulatin na bigyang ng pagkilala ang mga pinagkunang kaalaman o impormasyon sa paggawa ng konseptong - papel, tesis at disertasyon.

Akademikong Pagsulat (Academic Writing)

Ito ay isang intelektuwal na pagsulat na nakatutulong sa pagpapataas ng kaalaman ng isang indibiduwal sa iba’t ibang larangan. Ito ay may sinusunod na kumbensiyon tulad ng pagbibigay ng suporta sa mga ideyan pangangatuwiranan.

Layunin nitong maipakita ang resulta ng pagsisiyasat o ng ginawang pananaliksik. Sa tingin mo sapat na ba ang mga kaalamang hatid sa iyo sa mga naunang talakayan? May kulang pa yata dahil hindi mo pa alam kung ang nabuo mong sulatin ay may sapat na katangian. Sige! gaod pa para ang limbas ng panitik ay lalong tumalas.

14

Mga Katangiang Dapat Taglayin sa Akademikong Sulatin

Mahalagang maunawaan mauunawaan din ang mga katangiang dapat

taglayin ng akademikong pagsulat. Ilan ang mga ito ay ang mga sumusunod:

1. Obhetibo – Kailangan ang mga datos na isusulat ay batay sa kinalabasan

ng ginawang pag-aaral at pananaliksik. Iwasan ang pagiging subhetibo o

ang pagbibigay ng sariling opinyon o paniniwala hinggil sa paksang

tinalakay.

2. Pormal- Karaniwang ginagamit sa akademikong pagsulat ay mga

akademikong Filipino, nangangahulugan lamang ng pagiging pormal nito.

Iwasan ang paggamit ng mga salitang kolokyal o balbal. Gumamit ng mga

salitang pormal upang mas madaling mauunawaan. Ang tono o himig ng

paglalahad ng mga kaisipn o impormasyon ay dapat na maging pormal

din.

3. Maliwanag at Orgnisado- Ang mga talata ay kinakailangan kakitaanng

maayos na pagkasunod-sunod at pagkakaugnay-ugnay ng mga

pangungusap na binubuo nito. Ang mga talata ay mahalagang magtaglay

ng kaisahan.

4. May paninindigan- Mahalagang mapanindigan ng sumusulat ang

paksang nais niyang bigyang- pansin o pag-aralan., ibig sabihin hindi

maganda ang magpabago-bago ang paksa. Maging matiyaga sa

pagsasagawa ng pananaliksik at pagsisiyasat ng mga datos para matapos

ang pagsulat sa napiling paksa.

5. May pananagutan- Ang mga ginamit na mga sanggunian ng mga nakalap

ng datos o impormasyon ay dapat na bigyan ng narararapat na pagkilala.

Mahalagang maging mapanagutan ang manunulat sa awtoridad ng mga

ginamit na sanggunian.

Pinatingkad pang lalo ang lambat ng karunungan sa pagtatalakay sa mga

katangian ng akademikong sulatin. Mas lalong nalusong na ang mga prinsipyo at

simulain sa pagbubuo ng ganitong uri ng pagsulat.

Sa susunod, matutunghayan mo ang mga mahahalagang gabay sa pagsasagawa

ng etikal na pananaliksik upang maiwasan ang anumang paglabag at may

pananagutan sa gawa ng iba.

15

Mahalagang Kaalaman

Naging tampok sa social media ang ilang popular na kaso ng plagiarism sa Pilipinas. Kontrobersyal ang naging paggamit ng isang malaking negosyante ng mga sikat na linya ng kanyang talumpati nang walang pagbanggit sa malalaking pangalan na pinagmulan ng ideya. Gayundin binatikos ang isang senador sa walang paghabas na paggamit ng ideya at direktang pagkopya sa artikulo ng ilang blogger tungkol sa isyu ng Reproductive Health Law sa kanyang talumpati sa senado. Dahil sa mga pangyayaring ito, naging tampok sa media ang konsepto ng plagiarism at ang mga kaugnay pa na usapin etikal nito.

Ayon sa Purdue University Online Writing Lab (2014), ang plagiarism ay ang tahasang paggamit at pangongopya ng mga salita at / o ideya na walang kaukulang pagbanggit o pagkilala sa pinagmulan nito. Tinutukoy ng Plagiarism. Org. (2014) ang iba pang anyo ng plagiarism gaya ng:

- pag-angkin sa gawa, produkto o ideya ng iba;

- hindi paglalagay ng maayos na panipi sa mga siniping pahayag;

- pagbibigay ng mga maling impormasyon sa pinagmulan ng mga siniping pahayag;

- pagpapalit ng mga salita sa katulad na wika o kaya ay pagsasalin ng teksto ngunit

pangongopya sa ideya ng iba nang walang sapat na pagkilala;at

- ang pangongopya ng napakaraming ideya at pananalita sa isang pinagkukunan na

halos bumuo sa iyong produkto

Lahat ng responsibilidad na ito ay nakasalalay sa mismong mananaliksik. Tandaan nakasalalay sa kasinupan at katapatan ng pananaliksik ang integridad nito. Handa ka na ba? Sungkitin na ang dunong ng kaalaman upang sa tagisan ng panulat masusubok ang lupit ng husay at galing sa bakbakan sa mundo ng pagsulat. Tara na !

Plagiarism at ang mga Responsibilidad ng

Mananaliksik

16

Pagnilayan:

I-habi Mo, Katangian Ko!

Isahin-isahin ang mga katangiang dapat taglayin ng Akademikong

Pagsulat gamit ang concept map sa ibaba. Magtala ng maikling paliwanag sa bawat

katangian.

Kita mo kahit sa paliwanag pa lang naipakita mo ang iyong pagka organisado at

sistematiko. Sapat ng katibayan ito na sa larangan ng pagsulat lalo na sa mundo ng

pananaliksik ay natudla na ang kabihasaan sa pag-organisa ng mga datos.

Katangian ng

Akademikong

Pagsulat

17

Subukin ang Natutuhan:

Tuklas-Dunong!

Kuha Mo? Tingnan natin kung umangat na ba ang iskor mo di gaya ng

nauna.

Sagutin ang mga sumusunod na katanungan. Bilugan ang titik ng

tamang sagot.

1. Kung ang teksto ay may layuning manghikayat at mapagpaniwala sa

pamamagitan ng pagbibigay ng patunay.

a. Paglalahad

b. Paglalarawan

c. Pagsasalaysay

d. Pangangatuwiran

2. Kung ang teksto ay bumubuo ng isang imahe sa pamamagitan ng

paglalahad ng mga katangian nito.

a. Paglalahad

b. Paglalarawan

c. Pagsasalaysay

d. Pangangatuwiran

3. Kung ang teksto ay nagbibigay-linaw o nagpapaliwanag hinggil sa

proseso, isyu, konsepto, o anumang paksa na nararapat na alisin ng

pag-aalinlangan.

a. Paglalahad

b. Paglalarawan

c. Pagsasalaysay

d. Pangangatuwiran

4. Kung ang teksto ay nagkukuwento ng mga magkakaugnay na

pangyayari.

a. Paglalahad

b. Paglalarawan

c. Pagsasalaysay

d. Pangangatuwiran

5. Ito ay isang behikulo upang maisatitik ang mga kaisipan, kaalaman,

damdamin, karanasan, impormasyon, at iba pang nais ilahad ng isang

taong sumulat.

a. Wika

b. Paksa

c. Layunin

d. Pamamaraan ng Pagsulat

18

6. Ito ang nagsisilbing giya o gabay sa paghabi ng mga datos o nilalaman

ng iyong isusulat.

a. Wika

b. Paksa

c. Layunin

d. Pamamaraan ng Pagsulat

7. Ito ang magsisilbing pangkalahatang iikutan ng mga ideyang dapat

mapaloob sa akda.

a. Wika

b. Paksa

c. Layunin

d. Pamamaraan sa Pagsulat

8. Isang intelektuwal na pagsulat na nakatutulong sa pagpapataas ng

kaalaman ng isang indibiduwal sa iba’t ibang larangan.

a. Malikahing Pagsulat

b. Teknikal na Pagsulat

c. Propesyonal na Pagsulat

d. Akademikong Pagsulat

9. Layunin ng sulating ito na bigyang-pagkilala ang mga pinagkunang

kaalaman impormasyon sa paggawa ng konseptong papel, tesis, at

disertasyon.

a. Malikhaing Pagsulat

b. Teknikal na Pagsulat

c. Dyornalistik na Pagsulat

d. Referensiyal na Pagsulat

10. Katangian ng akademikong sulatin na ang bunga ng pagsisiyasat ay

tinitimbang, tinataya at sinusuri.

a. Emperikal

b. Obhektibo

c. Organisado

d. Sistematiko

May Tama Ka! Maliwanag pa sa sikat ng araw. Nasagot mo lahat !

Binabati !

19

Tayahin:

Kaya Ko ‘To

Pumili ng tatlong uring Akademikong Pagsulat, magsagawa ng panimulang

pananaliksik tungkol sa napiling uri kaugnay sa kahulugan at katangian. Isalang-

alang ang pagiging mapanagutan sa gawa ng iba sa pamamagitan ng pagbanggit ng

pangngalan sa pinagkukunang akda.

Kahulugan:

Katangian:

Sanggunian:

Nasaliksik

Suri-lapat

Isulat sa journal ang sagot sa tanong na ito:

Bakit mahalagang matutuhan ang kahalagahan, kalikasan, at katangian ng pagsulat partikular ang pagsulat ng akademikong sulatin?

Paano naipakita ang pagiging makatotohanan sa iyong akademikong sulatin?

Kailangan ba ito? Bakit?

Uri ng Akademikong

Sulatin

20

Kahulugan:

Katangian:

Sanggunian:

Kahulugan:

Katangian:

Sanggunian:

Nasaliksik

Uri ng Akademikong

Sulatin

Nasaliksik

Uri ng Akademikong

Sulatin

21

Bravo! Pumapaimbabaw na ang iyong pagkatoto. Lalo pang paigtingin ang

limbas ng karunungan. Dahan-dahang magsagwan at papalaot na sa paghimay-

himay sa bawat anyo ng akademikong sulatin. Talas ng isip ang kailangan!

Pakatandaan sa bawat paglayag nawa’y may mahalagang natutuhan. Tudlain at

itaga sa isipan ang anumang kaalaman upang ang hinaharap ay mapaghandaan at

hamon ng buhay ay malusutan.

22

Palawakin ang Kaalaman:

Kaya Ko ‘To

Ang islogang “Think before you click” ng isang kilalang estasyon sa

telebisyon sa Pilipinas ay nagsusulong sa responsableng pagpapahayag partikular

sa Facebook, Twitter at iba pang social media. Nagbibigay ito ng babala sa anuman

ang iyong ipahayag o i-post nang pasulat ay hindi na mababawi pa at magagamit na

matibay na ebidensiya laban sa iyo.

Bilang isang mag-aaral na nag-aaral ngayon ng

Akademikong Pagsulat ay magbigay ka ng mga paraang

magpapaalaala lalo na sa kapwa mo mag-aaral kung

paano magiging responsible at makapagbibigay ng

inspirasyon sa ating mga isinusulat o i- pino-post sa ating

mga social media account. Ilagay ang iyong komento sa

ibaba sa kasunod na kahon.

23

Mga Susing Sagot:

A.Panimulang Pagtataya

1.D

2.B

3.A

4.C

5.A

6.C

7.B

8.D

9.D

10.B

B.Panimulang-gawain – I-Shoot Mo!

Gawin Blg, 1- Iba- iba ang sagot

Gawain Blg.2- Iba- iba ang sagot

C.Tuklasin- Abaniko ng Kaalaman!

Halimbawang sagot:

Layunin ng pagpapahayag ng mensahe- nagbibigay-impormasyon,

bumabatikos, nanghihikayat, nagbibigay-aral

Katangian ng pagkakabuo sa mensahe- sistematiko, organisado, pormal

ang wikang ginagamit, may pananagutan higit sa lahat obhektibo

Gamit ng mensahe – naglalahad ng problema o solusyon, may kalakasan at

kahinaan

D.Pagnilayan – I-Habi Mo, Katangian Ko!

Mga Katangian ng Akademikong Sulatin

1.Obhektibo

2.Maliwanag at oragnisado

3.Pormal

4.May paninindigan

5.May pananagutan

E.Subukin ang Natutuhan – Tuklas Dunong!

1.D

2.B

3.A

4.C

5.A

6.C

7.B

8.D

9.D

10.B

D. Tayahin- Kaya Ko ‘To

-Iba -ibang uri ng akademikong sulatin ang nasaliksik, may iba’t ibang pagpapakahulugan, may iba-ibang

katangian.

24

Talasanggunian

Arrogante, Jose A. Filipino Pangkolehiyo Kasiningan Kakayahan, at Kasanayan sa Komuniksyon. Binaong Edisyon. Mandaluyong City: National Bookstore, 2000. Bargo, Darwin D. Writing in the Discipline A Textbook for College Students. Quezon City. Great Books Publishing, 2014. Constantino, Pamela C. at Galileo S. Zafra. Kasanayan sa Komunikasyon 11. Pangalawang Limbag. Qiezon City: UP Open University, 2000. DIWA Senior High School Series: Pagsulat sa Filipino sa Piling Larang: Akademik. Filipino sa Piling Larang Akademik. Pinagyamang Pluma. Quezon Ave. Quezon City: Phoenix Publishing House, 2010. Jocson, Magdalena, et. Al. Filipino 2 Pagbasa at Pagsulat Tungo sa Pananaliksik. Quezon City: Lorimar Publishing Co., Inc., 2012. Lorenza, Carmelita, et. al. Sining ng Pakikipagtalastasang Panlipunan. Binagong Edisyon. Mandaluyong City: National Bookstore 2010. Mabilin, Edwin, et. al. Transformatibong Komunikasyon sa Akademikong Filipino. Malabon City: Mutya Publishing House Inc., 2012. Miner, Jeremy T. at Lynn E. Miner. A Guide to Proposal Planning and Writing. Szentendre, Hungary: The Regional Environment Center for Central and Eastern Europe, 2000.

25

Para sa mga katanungan o puna, sumulat o tumawag sa:

Department of Education: DepEd-Cebu Province

Office Address: Sudlon, Lahug, Cebu City, 6000 Cebu

Telefax: (032) 255-6405

E-mail Address: cebu.province@deped.gov.ph