Upload
others
View
283
Download
24
Embed Size (px)
Citation preview
1
FILIPINO sa
PILING LARANG AKADEMIK Unang Markahan - Modyul 3
Aralin 3: Ang Pagsulat ng Talumpati
12
2
Pilipino sa Piling Larang Akademik – Grade 12 Alternative Delivery Mode Quarter 1 – Lesson 3: Istilo at Teknikal na Pangangailangan ng Akademikong Sulatin Republic Act 8293, section 176 states that: No copyright shall subsist in any work of the Government of the Philippines. However, prior approval of the government agency or office wherein the work is created shall be necessary for exploitation of such work for profit. Such agency or office may, among other things, impose as a condition the payment of royalties. Borrowed materials (i.e., songs, stories, poems, pictures, photos, brand names, trademarks, etc.) included in this module are owned by their respective copyright holders. Every effort has been exerted to locate and seek permission to use these materials from their respective copyright owners. The publisher and authors do not represent nor claim ownership over them. Published by the Department of Education Secretary: Leonor Magtolis Briones Undersecretary: Diosdado M. San Antonio
Printed in the Philippines by: Department of Education, Region VII, Division of Cebu Province
Office Address: IPHO Bldg., Sudlon, Lahug, Cebu City
Telefax: (032) 255 - 6405
E-mail Addres: [email protected]
Development Team of the Module
Writers: Eugenia M. Solon
Editor: Lorna P. Almirante
Reviewers: Nenita Lerio/ Dr. Clavel D. Salinas
Moderator: Mrivic M. Yballe
Illustrator: Andre Angel O. Erasmo
Layout Artist: Andre Angel O. Erasmo
Management Team:
Dr. Marilyn S. Andales Schools Division Superintendent
Dr. Leah B. Apao Assistant Schools Division Superintendent
Dr. Ester A. Futalan Assistant Schools Division Superintendent
Dr. Cartesa M. Perico Assistant Schools Superintendent
Dr. Mary Ann P. Flores Chief CID
Mr. Isaiash T. Wagas Education Program Supervisor – LRMDS
Dr. Clavel D. Salinas PSDS/SHS Division Coordinator
3
Panimula
Ang kasanayan sa pagsulat ay hindi basta-basta matatamo sa isang upuan
lamang lalo na sa mga akademikong pagsulat. Ang bawat disiplina ay may kanya-
kanyang pamamaraan at pangangailangan na tumutugon sa kursong kinuha. Ang
proseso ng pagsulat ay hindi lamang nakapokus sa akto ng pagsulat. Kasangkot dito
ang mga manunulat sa pag-iisip, pagtatalakay, pagbabasa, pgpaplano, pagsulat,
pag-eedit at pagsulat muli ng nabuong sulatin. Ang pagsulat ay isang proseso na
paulit-ulit na gawain, pagkatapos ay ang pagsulat muli hanggang sa mabuo ang
sulatin.
Ang pagsulat ay dumadaan ng maraming proseso kung kaya nagsisilbing
hapon ito sa isang mag-aaral na kagaya mo. May mga mag-aaral na nahihirapan sa
gawaing ito sapagkat hindi nila nakasanayan at hindi nakahiligan maaaring ang
katuwirang ito ay palagay lamang. Pero ang totoo, magagawa natin ang pagsulat
nang maayos kung susundin natin ang pagsulat na isang proseso at hindi isang
gawain na dala lamang ng pangangailangan.
Tunghayan sa modyul na ito, matotohan mo ang mga hakbang sa pagbubuo
nang maayos na akademikong sulatin. Taglay din sa modyul na ito ang istilo at
teknikal na pangangailangan ng akademikong sulatin upang masubok talaga ang
iyong kakayahan sa pagsulat. Sa paglalayag ng buong modyul, ang tanging
kahilingan ay pakatandaan ang mga mahahalagang kaalaman. Magsanay nang
magsanay sa pagsulat. I- aplay sa aktuwal ang mga natotohan bilang isang sangkap
ng pakikipagtagisan sa malawak na kompetisyon sa mundo.
Halina’t buksan ang mga dahon ng pahina! Diwa at isip i-pokus mo na
upang tumpak na proseso at istilo iyong mabuslo.
4
SUBUKIN KO ANG KAALAMAN MO!
Panimulang Pagtataya
I. Sagutin ang mga sumusunod na katanungan. Bilugan ang titik ng
tamang sagot.
1. Ang bahaging ito ay pagwawasto sa gramatika, ispeling, estruktura ng
pangungusap, wastong gamit ng salita at mga mekaniks sa pagsulat.
a. Pag-eedit
b. Pagrebisa
c. Bago Sumulat
d. Pagsulat ng Burador
2. Ang pakikibahagi ng buong sulatin sa mga target ng mambabasa.
a. Pag-eedit
b. Pagrerebisa
c. Paglalathala
d. Pagsulat ng Burador
3. Ito ang unang hakbang na isasagawa sa pagpapaunlad ng paksang
isusulat.
a. Pag-eedit
b. Pagrerebisa
c. Bago Sumulat
d. Pagsulat ng Burador
4. Ito’y aktuwal na pagsulat nang tuloy-tuloy na hindi isinasaalang-alang
ang maaaring pagkakamali.
a. Pag-eedit
b. Pagrebisa
c. Bago Sumulat
d. Pagsulat ng Burador
5. Ito’y pagbabago at muling pagsulat bilang pagtugon sa sagot sa mga
payo at pagwawsto mula sa guro, kamag-aral, editor o mga nagsuri.
a. Pag-eedit
b. Pagrebisa
c. Paglalathala
d. Bago Sumulat
5
6. Istilo at teknikal na pangangailangan ng pagsulat na inilalahad at
sinusuri ang mga datos bilang isang tagamasid na hindi pinaiiral ang
pansariling damdamin.
a. Maingat na Pagplano
b. Pag-aankop sa Mambabasa
c. Pagkamalayunin sa Pagsulat
d. Kaanyuang nakatawag-pansin
7. Mahalaga ang unang impresyon kaya dapat na matupad ang mga
pangunahing pangangailangan.
a. Payak na Pananalita
b. Maingat na Pagplano
c. Pag-aangkop sa Mambabasa
d. Kaanyuang Nakatawag pansin
8. Ang ulat ay dapat naaayon sa pangangailangan ng mambabasa, sa
kanyang layunin at kung paano niya magagamit ang ulat.
a. Maingat na Pagplano
b. Kaanyuang Nakawatag pansin
c. Pag-aangkop sa Mambabasa
d. Pagkamalayunin sa Pagsulat
9. Gumamit ng mga karaniwan at pamilyar na salita.
a. Payak na Pananalita
b. Maingat na Pagplano
c. Pag-aangkop sa Layunin
d. Kaanyuang Nakatawag pansin
10. Umiikot sa pangkalahatang ideya, nagpapatuloy ang daloy ng diwa
buhat sa simula hanggang sa dulo ng sulatin.
a. Payak na Pananalita
b. Pag-aangkop sa Layunin
c. Maingat na Pagplano
d. Kaisahan, Kaugnayan at Diin
6
Modyul 3: Istilo at Teknikal na Pangangailangan ng
Akademikong Sulatin
Kasanayang Pampagkatuto: Nakasusunod sa istilo at teknikal na pangangailangan ng akademikong sulatin CS_FA11/12PU-0d-f-93
Sa modyul na ito, inaasahang magagawa mong:
a. naisasagawa nang mataman ang mga hakbang sa pagsulat ng akademikong sulatin
b. nakasusunod sa istilo at teknikal na pangangailangan ng
akademikong sulatin
c. nakasusulat ng organisado, malikhain at kapani-paniwalang sulatin CS_FA11/12PU-0d-f-92
d. nakabubuo ng sulating may batayang pananaliksik ayon sa
pangangailangan
7
Panimulang-Gawain:
Maalaala Mo Kaya! EMoji ng Karungan!
Panuto:
Gawain Blg. 1: Pumili ng angkop na emoji na sumisimbolo sa iyong
natutuhan sa nakaraang talakayan. Magbigay ng maikling paliwanag at isulat sa loob
ng kahon.
Wow! Sa emoji pa lang tuwang-tuwa na ako sa inyo. Kitang-kita na may
nakuha pala kayong kaalaman sa ating unang talakayan. Pero bakit may emojing
nalilito? Siguro may kaunting kalaboan, ganoon pa man ang mga kalituhang iyon
ay mawawala ‘yan kung subaybayan pa natin ang mga susunod na paglayag.
8
Tuklasin:
Tanong Mo, Sipatin Ko!
Ayusin ayon sa wastong pagkasunod-sunod ang mga katanungan sa ibaba.
Ilagay sa klino ang wastong pagkasunod-sunod.
Ano ang paksa ng tekstong aking isusulat?
Paano ko mapagbuti ang aking teksto?
Sino ang babasa ng aking tekso? Para kanino ito?
Ano ang aking layunin sa pagsulat?
Paano ko maibabahagi sa aking mambabasa ang nalalaman ko
sa aking paksa?
Paano ko ilalahad ang mga datos na aking nakalap?
Ano-ano ang mga dapat ko pang gawin para sa layuning ito?
Saan at paano ako makakakuha ng sapat na datos kaugnay ng
aking paksa?
Sige nga, i- wasto natin kung nakuha ba ang tamang pagkasunod-sunod.
Saan ba natin magagamit ang mga katanungang nakalista sa itaas? Ano ba
ang mga ito? Bakit kailangan ang mga ito? Tumpak! Sa larangan ng pagsulat may
sinusunod tayong mga hakbang o proseso upang makabuo tayo ng akademikong
sulatin. Oo nga’t marunong tayong sumulat pero ang tanong taglay ba nito ang
tamang proseso? Kakitaan ba ang mga ito ng mga istilo at teknikal na pamamaraan?
Iyon ang ating pag-aaralan sa modyul na ito. Halina’t sabayan ninyo ako!
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9
Tampok na Aralin:
Mahalagang masagot ng isang manunulat ang mga tanong na nasa unahan
bago siya magsimula ng sumulat. Makatutulong ito upang paghandaan ang mga
posibleng suliranin na magaganap sa proseso ng pagsulat at kung paano
magagawan ng solusyon ang mga ito. Ang proseso ng pagsulat ay hindi komplikado.
Nag-iiba-iba rin ito depende sa manunulat at hindi rin ito nakapokus sa akto ng
pagsulat.
Sa pagsulat natin ng teksto ay nagsisimula tayo sa isang blangkong papel
patungo sa isang kompletong sulatin. Kaya lang magkaroon tayo ng suliranin kung
paano at saan kukuha ng mga kailangang impormasyon na siyang pupuno sa mga
pahina. Sinasabing mahirap ang magsulat lalo na kung hindi natin alam ang ating
isusulat.
Sa pagsulat, walang taong magtatangkang sumulat kung walang plano sa
dapat isusulat. Dapat isasaisip at planuhin ang susulatin sa gayon kailangan ang
pagkokolekta ng mga impormasyon kaugnay sa nabuong ideyang isusulat. Dapat
tandaan sa pagsulat ang magiging epekto ng akda sa mambabasa.
Hindi madaling magsimula ng susulatin dahil kaharap mo ang isang
blangkong papel. Naghihintay ka sa pagdaloy ng isip o talagang wala kang maisip.
Ito ang karaniwang masusumpungan ng mga manunulat lalo na ang mga baguhan.
Ang isang manunulat ay maaaring makuha ng paksa sa:
(a) iba’t ibang uri ng babasahin tulad ng mga magazine, pahayagan, peryodikal;
(b) midya-radyo, elebisyon, internet;
(c) mga pelikula o dokumentaryo;
(d) mga sining biswal;
(e) mga panaginip o alaala;
(f) diskusyon at palitang-kuro;
(g) pagsasatao at pagsasadula;
(h) pananaliksik;
(i) interes ng sarili o ng kaklase.
Ang Pagkuha ng Paksa
10
Ang mga sumusunod ay mga hakbang sa pagsulat ayon kina Pinnel, Gay
Su, at Irene C. Fountas:
1. Bago Sumulat (Pre-writing) – isang estretihiya tungo sa pormal na pagsulat.
2. Pagsulat ng Burador (Drafting)- ito’y aktuwal na pagsulat nang tuloy-tuloy na
hindi isinaalang-alang ang maaaring pagkakamali. Bahagi ito ng pre-writing kung
saan ipinahahayag ng sumulat ang kanyang mga saloobin at mga kaisipan
tungkol sa paksang isinusulat. Matapos maisagawa, maaaring balikan at suriin
ng estudyante ang natapos na sulatin upang maaayos at malinaw ang
ginagawang paglalahad.
11
3. Pagrebisa- ito’y pagbababago ng muling pagsulat bilang tugon sa sagot sa
mga payo at pagwawasto mula sa guro, kamag-aral, editor o mga nagsuri.
4. Pag-eedit- Ang bahaging ito ay pagwawasto sa gramatika, ispeling, estruktura
ng pangungusap, wastong gamit ng salita at mga mekaniks sa pagsulat. Sa
bahaging ito pinapakinis ang papel upang matiyak na ang bawat salita at
pangungusap ay naghahatid ng tamang kahulugan.
12
5. Paglalathala- ay ang pakikibahagi ng nabuong sulatin sa mga target na
mambabasa.
Mga Bahagi ng Teksto
1. Panimula o Introduksyon Bakit kailangan ang maganda at kaakit-akit na panimula? Ito ay
upang:
- Makuha ang atensyon ng mambabasa
- Iintroduys ang paksa
- Ipakita ang kahalagahan ng paksa
- Ipresenta ang tesis statement o pahayag tesis
- I-forecast ang ma pangunahing ideya
Bigyang buhay ang sulatin,
kailangan makita ang dahilan
kung bakit kailangan niyang
basahin ang buong teksto.
Sa Panimula:
Maaaring gumamit ng
katanungan
Gumamit ng makatawag-
pansin pahayag, gumamit ng
dayalogo, gumamit ng
analohiya
13
2. Panggitna o Nilalaman
Ito ang pinakamahalagang bahagi ng teksto. Dito ipinaliliwanag
ang lahat-lahat ng tungkol sa paksa. May tatlong hakbang para magawa
ang nilalaman ng teksto:
Mga halimbawang transisyon na ginagamit sa umusunod:
bilang halimbawa
bilang pagpapakita
SA PAGBABAGO NG PANAHON UPANG MAGTULAD O MAGHAMBING
- samantala
- kasunod nito
- sa malapit na panahon
- sa wakas
- katulad nito
- kagaya nito, kawangis
- animo’y, kapara
UPANG MAGPAKITA NG CONTRAST UPANG MAGPAKITA NG DAHILAN O EPEKTO
- subalit - magkagayon man
- sa kabilang banda
- ngunit
- sa kadahilanan nito
- dahil dito
- pagkaraa’y samakatuwid
SA PAGBABAGO NG PANAHON UPANG MAGTULAD O MAGHAMBING
- kasunod nito, higit pa
- dagdag pa rito
- at - saka
- bukod pa rito at iba pa
- sa wakas
- sa madaling salita
- kung gayon
- bilang pagbubuod - bilang pagtatapos
14
3. Wakas o Konklusyon
Kung papaanong isinulat ang panimula ay maaari ring gawin sa
pangwakas. Ang tuwirang sinabi o sinipi ay isang di malilimutang pahayag.
Ang pagtatanong ay magsisilbing transisyon mula sa katawan ng sulatin,
patungo sa konklusyon.
Ang wakas ay nagsusuma sa nilalaman at nag-iwan ng impresyon
sa mambabasa.
Malinaw na sa iyo ngayon ang mga hakbang o proseso sa
pagbubuo ng akademikong sulatin. Kung susundin lamang ang mga
nasabing hakbang
tiyak na ang kinalabasan nito ay talagang organisado at sistematiko.
Ngunit ang tanong nagpapakita ba ang mga nabuong sulatin ang teknikal
na pangangailangan nito? Ating alamin sa susunod na talakayan. Sige
lusong lang para limbas ng panulat ay mas lalong kikinis.
Mahalagang Kaalaman:
Ang kasanayan sa pagsulat ay higit na matutunan sa
pamamagitan ng matinding pagsasanay. Kasabay ng pag-aaral nito ang
mga istilo at teknikal na pangangailangan ng akademikong sulatin. Ang
mga sumusunod ay ang mga batayang simuain sa pagsulat ng Ulat at
Teknik sa Paglalahad:
1. Maingat na Pagplano- Nangangailangan ang pagplano ng maingat na pag-
iisip at pag-aaral. Bilang isang prosesong pangkaisipan, kailangan sa gawaing
pagsulat ang maseselang gawain sa isipan.
15
2. Pag-aangkop sa mambabasa – Ang ulat ay dapat iangkop sa
pangangailangan ng mambabasa sa kanyang mga layunin sa pagbasa ng ulat
at kung paano niya magagamit ang ulat.
3. Payak na pananalita at istilo - Dapat na maging payak ang mga salitang
gagamitin sa ulat. Iwasan ang paggamit ng mga salitang paminsan-minsan
lamang marinig o mabasa. Gumamit ng mga kaaniwan o pamilyar na salita.
4. Kaisahan, kaugnayan at diin – umiikot sa isang pangkalahatang ideya at
tuloy-tuloy ang daloy ng diwa buhat sa simula hanggang dulong bahagi
5. Kaanyuang nakatatawag pansin - Dapat na nakakatawag- pansin ang isang
ulat. Mahalaga ang unang impresyon kaya dapat na matupad ang mga
pangunahing pangangailanan.
6. Pagkamalayunin sa pagsulat – Nagiging makalayunin ang pagsulat ng ulat
sa pamamagitan ng paglalahad at pagsusuri ng mga datos bilang isang
tagamasid na hindi pinaiiral ang pansariling damdamin.
Masubok na ang husay at galing mo sa mundo ng panulat ngayong
alam mo na ang mga hakbang o proseso kung paano buuin ang teksto. Maaari
mo ng i-aplay ang mga kaalamang taglay!
Pagnilayan:
Pagsunod-sunorin!
Iayos ayon sa wastong pagkasunod-sunod ang bawat pahayag upang
mabuo ang tamang hakbang sa pagsulat ng akademikong sulatin. Lagyan ng bilang
1-5. Isulat. Isulat sa patlang ang sagot.
____ Handa na si Fe sa buuing teksto, binabalangkas muna niya ang mga ideya.
____ Ang nabuong sulatin ay inilagay niya sa portfolio bilang kompaylisyon sa
kanyang mga sinulat.
____ Binasa niyang muli ang nabuong teksto at pinakinis pang lalo ito sa
pamamagitan ng pag-aayos sa istruktura at pagdagdag ng malamang ideya.
____ Nagsaliksik at sumangguni ng mga ilang resorses upang makakuha ng
maraming ideya sa pagsisimula ng teksto.
16
____Inayos niya muli ang teksto alinsunod sa mga suhestiyon ng tagasuri o ng
kanyang guro.
Ipaliwanag Mo Nga!
Isulat sa nakalaang patlang ang nabuong paliwanag.
1. Ano-ano ang mga dapat gawin bago sumulat ng teksto? Bakit kailangan ang
mga ito?
2. Sa paanong paraan maaakit mo ang mga mambabasa sa tekstong iyong
susulatin?
3. Paano maipapakita sa kabuuan ng teksto na ang iyong sinulat ay may
kaisahan, kaugnayan at diin?
Madali lang di ba? Ibig sabihin nito na ang maayos na mga sulatin ay
sumusunod sa tamang proseso. Palibhasa’y marunong ka ng sumulat ay sapat ng
kaalaman iyon! Naku! hindi po, dahil ang isang mahusay at organisadong mga
sulatin ay may sinusunod na tamang pormat at teknik.
Ayos ba? Dagdagan pa natin ang suhay ng iyong pagkatoto.
17
Subukin ang Natutuhan:
Tuklas Dunong!
Balikan natin ang panimulang pagtataya na ibinigay ko sa inyo sa
unahan. Tingnan natin kung umangat na ba iskor mo!
I. Sagutin ang mga sumusunod na katanungan. Bilugan ang titik ng
tamang sagot.
1. Ang bahaging ito ay pagwawasto sa gramatika, ispeling, estruktura ng
pangungusap, wastong gamit ng salita at mga mekaniks sa pagsulat.
a. Pag-eedit
b. Pagrebisa
c. Bago Sumulat
d. Pagsulat ng Burador
2. Ang pakikibahagi ng buong sulatin sa mga target ng mambabasa.
a. Pag-eedit
b. Pagrerebisa
c. Paglalathala
d. Pagsulat ng Burador
3. Ito ang unang hakbang na isasagawa sa pagpapaunlad ng paksang
isusulat.
a. Pag-eedit
b. Pagrerebisa
c. Bago Sumulat
d. Pagsulat ng Burador
4. Ito’y aktuwal na pagsulat nang tuloy-tuloy na hindi isinasaalang-alang
ang maaaring pagkakamali.
a. Pag-eedit
b. Pagrebisa
c. Bago Sumulat
d. Pagsulat ng Burador
5. Ito’y pagbabago at muling pagsulat bilang pagtugon sa sagot sa mga
payo at pagwawsto mula sa guro, kamag-aral, editor o mga nagsuri.
a. Pag-eedit
b. Pagrebisa
c. Paglalathala
d. Bago Sumulat
18
6. Istilo at teknikal na pangangailangan ng pagsulat na inilalahad at
sinusuri ang mga datos bilang isang tagamasid na hindi pinaiiral ang
pansariling damdamin.
a. Maingat na Pagplano
b. Pag-aankop sa Mambabasa
c. Pagkamalayunin sa Pagsulat
d. Kaanyuang nakatawag-pansin
7. Mahalaga ang unang impresyon kaya dapat na matupad ang mga
pangunahing pangangailangan.
a. Payak na Pananalita
b. b. Maingat na Pagplano
c. Pag-aangkop sa Mambabasa
d. Kaanyuang Nakatawag pansin
8. Ang ulat ay dapat naaayon sa pangangailangan ng mambabasa, sa
kanyang layunin at kung paano niya magagamit ang ulat.
a. Maingat na Pagplano
b. Kaanyuang Nakawatag pansin
c. Pag-aangkop sa Mambabasa
d. Pagkamalayunin sa Pagsulat
9. Gumamit ng mga karaniwan at pamilyar na salita.
a. Payak na Pananalita
b. Maingat na Pagplano
c. Pag-aangkop sa Layunin
d. Kaanyuang Nakatawag pansin
10. Umiikot sa pangkalahatang ideya, nagpapatuloy ang daloy ng diwa
buhat sa simula hanggang sa dulo ng sulatin
a. Payak na Pananalita
b. Payak na Pananalita
c. Maingat na Pagplano
d. Kaisahan, Kaugnayan at Diin
Napakahusay! Nasagot mo lahat. Ngayon pasukin mo na ang
mundo ng pagsulat i-aplay sa aktuwal ang mga kaalamang taglay.
19
Suri-lapat
Isulat sa journal
. Pumili ng isang pinakamasayang pangyayari sa iyong buhay ngayong taon.
. Sumulat ng maikling sanaysay hinggil dito. Sundin ang tinalakay na proseso
ng pagsulat at mga bahagi ng isang teksto.
Tayahin:
Kaya Ko ‘To
Paksa: Pagsulat ng Komposisyon
Panuto:
1. Sumulat ng komposisyon tungkol sa napapanahong paksa o isyu.
2. Gamitin ang natutuhang hakbang at paraan sa pagsulat ng
introduksiyon, gitna/ katawan at wakas / konklusyon.
3. Gumawa ng sariling pamagat.
4. Maglagay ng saytasyon bilang patunay sa pagkamakatotohanan.
Palawakin ang Kaalaman:
Kaya Ko ‘To
- Sumulat ng maikling komposisyon na umiikot sa paksa” Ang
Mundo sa Gitna ng Pandemya”
- Sundin ang mga paraan ng pagsisimula, ang pagtatalakay sa
nilalaman at ang paraan ng pagwawakas.
- Isulat sa journal
20
Rubrik sa Pagsulat ng Komposisyon
Kategorya Higit na Inaasahan
(5)
Nakamit ang Inaasahan
(4)
Bahagyang Nakamit ang Inaasahan
(3)
Hindi Nakamit ang
Inaasahan (2)
Walang Napatuna
yan
(1)
Iskor
Introduksyon
Nakapanghihikayat ang
introduksyon. Malinaw na
nakalahad ang pangunahing
paksa.
Nakalahad sa
introduksyon ang
pangunahing paksa.
Nakalahad sa sa
introduksyon ang
pangunahing paksa
subalit hindi sapat ang paliwanag
Hindi malinaw
ang introduksyon at ang pangunahing paksa.
Hindi nakita
sa ginawan
g sanaysa
y
Diskusyon Makabuluhan ang bawat talata dahil sa husay na pagpapaliwanag.
Bawat talata may sapat na detalye
May kakulangan sa detlye
Hindi nadebelop ang pangunahing ideya
*
Organisasyon ng mga ideya
Lohikal at mahusay na pagkasunod-sunod ng mga ideya.
Naipakita and debelopment ng mga talata.
Lohikal ang pagkakaayos ng mga talata subalit hindi ganap
Walang patunay na organisado ang pagkakalahad
*
Konklusyon
Nakapanghahamonn ang konklusyon.
Naipapakita ang pangkalahatang palagay
Hindi ganap na naipakita ang pangkalahatang palagay
May kakulangan at walang pokus ang konklusyon
*
Mekaniks Walang pagkakamali sa bantas at estruktura
Halos walang pagkakamali sa bantas at estruktura
Maraming pagkakamali sa estruktura
Napakarami at magulo
*
Kabuuan
Katangi-tangi na ang galing mo! Ang bagwis ng linte ng iyong sandata
sa pagsulat ay pamaimbulog na ng tuluyan. Sa mga sumusunod na
pakikipagtagisan, iyo ng mahimay-himay ang iba’t ibang anyo ng pagsulat ng
mga akademikong sulatin. Matutuhan mo ang pormat at teknik sa bawat anyo
kung paano buuin kaya kapit lang kaibigan nawa’y huwag magsawang tuklasin
ang bagong kaalaman. Kaya gaod lang!
21
Mga Susing Sagot:
Panimulang Pagtataya
1.A
2.C
3.C
4.D
5.B
6.C
7.D
8.C
9.A
10.D
Tuklasin:
Abaniko ng Kaalaman!
-Iba – iba ang sagot
Tuklas Dunong:
1. A
2.C
3.C
4.D
5.B
6.C
7.D
8.C
9.A
10.D
Panimulang- Gawain
Maalaala Mo Kaya!
Iba- iba ang sagot
Tanong Mo, Sipatin Ko!
Ayusin ayon sa wastong pagkasunod-sunod ang mga katanungan sa ibaba at ilagay sa klino ang wastong
pagkasunod-sunod:
1.Ano ang aking layunin sa pagsulat?
2.Ano ang paksa ng tekstong aking isusulat?
3.Saan at paano ako makakakuha ng datos kaugnay sa aking paksa?
4.Paano ko ilalahad ang mga datos na aking nakalap?
5.Sino ang babasa ng aking teksto? Para kanino ito?
6.Paano ko mapagbuti ang aking teksto?
7.Ano-ano ang dapat ko pang gawin para sa layuning ito?
8.Paano ko maibabahagi sa aking mambabasa ang nalalaman ko sa aking paksa?
22
Pagnilayan:
Pagsunod-sunorin:
_2__Handa na si Fe sa buuing teksto, binabalangkas muna niya ang
mga ideya.
__5_ Ang nabuong sulatin ay inilagay niya sa portfolio bilang
kompaylisyon sa kanyang mga sinulat.
__3_ Binasa niya ang nabuong teksto at pinakinis pang lalo ito sa pamama-
gitan ng pag-aayos sa istruktura at pagdagdag ng malamang ideya.
___1_ Nagsaliksik siya at sumangguni ng mga ilang resorses upang maka-
kuha ng maraming ideya sa pagsisimula ng teksto.
___4_ Inayos niyang muli ang teksto alinsunod sa mga suhestyon ng mga
tagasuri o ng kanyang guro.
Ipaliwanag Mo!
Iba-iba ang sagot.
23
Talasanggunian
Arrogante, Jose A. (1994). Filipino pangkolehiyo. Manila: National Bookstore Inc.
Arrogante, Jose A. (2000). Malkhaing pagsulat. Quezon City. Great Books Trading.
Belvez, Paz M., Prisilla P. Iliscupidez, Rosalina R. Roberto, NerizzaF. Fanuncio, Norbert F. Pleno, at Samson S. Atienza. (2003). Sining ng komunikasyon pangkolehyo. Manila: Rex Book Store. https://www.academia.edu. Filipino Jocson, Magdalena O., Patrocinio V. Villafuerte, at Cid V. Alcaraz. (2005). Pagbasa At Pagsulat Tungo sa Pananaliksik. Quezon City: Lorimar Publishing Co., Inc. Montera, Godfrey G., at Avita A. Perez. (2010). Komunikasyon sa Akademikong Filipino. Quezon City: Alps Publications.
Montera, Godfrey G., t Avita A. Perez, at Maria Fe E. Gannaban. (2011). Pagbasa at Pagsulat Tungo sa Pananaliksik. Quezon City: Alps Publications. Montera, Godfrey G. Avita A. Perez, Rogelio L. Gawahan, Jomar I. Canega, M. M. (2011) Pagbasa at Pagsulat Tungo sa Pananaliksik. Likha Publications.
24
Para sa mga katanungan o puna, sumulat o tumawag sa:
Department of Education: DepEd-Cebu Province
Office Address: Sudlon, Lahug, Cebu City
Telefax: (032) 25-6405
E-mail Address: cebu.province@deped’gov.ph