CONTRIBUTORS

Agullana, Clemenzar – G Bautista, Micaela – MBunquin, Marlane Daile – TCayton, Joey Chris – OCo, Lovely Kim – UCrisostomo, Erika – I, JDelos Santos, Jan Vincent - W Desabille, Dena Mae Amor – C, D, PEsguerra, Cyrus – EditorFabon, Mary Angela – H, PLopez, Denise Joy Emmanuelle – KMamuric, Monica Carla – N, NGMasamayor, Ella Mae – A, editorMilan, Mark Jason – LRodriguez, Harriet Marie - RSalivio, Daniel John – E, FSia, Rani Aidelind – YSison, Paulo Ross – SVirtudazo, Jessa Mae - B

FILIPINO – FILIPINO THESAURUSA

aba/abang (pd)– mapagpakumbaba, modesto, humilde, mabini, mapitagan, mayumi, hamak,

abala (png)- antala, molestiya, perhuwisyo, pagkabantiti,pagkabalam, pagkabinbin, biso, distraksyon, sagabal, gambala; abalain

aber (pd) – sigeaberya (png)– problema, suliraninabo (png)- sinisa, margaha, titisabot (png/pd)–dukwang, duklay, dunghalin,

dumunghal, duhapangin, dumuhapang, makuha, makakuha, matamo, makamit, mabawi, mahawakan, maisapalad, mapasakamay; maabot, marating, mahabol; abutin

abre (png)- bukasabredor (png)- openerabubot (png)– gamit, palamutiabuhin (pu)– mala-aboabuloy (png)– limos, kaloob, abutan (pd)– nahabol, abutan (pd)– bigyan, agham (png)- siyensiyaagila (png)- banoyagimat (png)– anting-anting, kabag, mutya,

amuleto, dupil, bertud, talismanahas (png)- dahong palay, kamamalo, pakupis, ulupong, sawa, serpyente, taong buhong, mapagkanulo, taksil o traydor

akala (png/pd) – pag-asa, hinuha, pag-isip, paniniwala, pag-asam; akalain

akit (pd)- rahuyuin, hibuin, akiti, sulsulan, upatan, tuksuhin, halinahin, mangudyok, himuki; akitin

aklas (png)–welga, rebolusyon, alsaaklat (png)– libroalaala (png)- memorya, rekuwerdo, ; alalahaninalabok (png)– alikabok, gabok, galabokalahas (png)– hiyas, batoalak (png)-alkoholalakdan (png)- atangatangalam (pu)– malay, mukat, batid, dilat, mulat, gising,

pukaw, talos; alaminalang-alang (pa)– para (sa kanya)alanganin (pu)- delikadoalapaap (png)– langit, kalangitanale (png)–babae, ginang, binibini, dalaga,aligid (png)– pag-ikot,

alikabok (png)- gabok, galabok, alabokalila (png)– katulong, kasambahay, utusan,

tagapaglingkod, alipinalimango (beach crab) (png)– alimasag (spider

crab), talangka (river crab)alindog (png)– kagandahan, ganda, kariktan,

bighani, karilagan, aya, pang-akit, alingasaw (png)– baho, alinlangan (png)- alap-ap, sapantaha, hinala, duda,

agam-agam, ligamgam; kaba; pag-iisip, pagkaligalig (ng isip); ngani-ngani; pangamba, alinlangan, pag-aalanganin; pagaatubili, suspetsya,

alipin (png)– alila, katulong, kasambahay, utusan, tagapaglingkodalipusta (png/pd)– asar, aglahiin, tuyain, uruyin, libakin, uyamin, pasulan, insult, pangungutya, alimura, panlalait, hamakin, takapanan, pang-aaliktiya, panunuya, alipustahin

alis (pd)– lilisan, lalakad, iiwan, lalayo; umalisalisin (pd)– tatanggalin, ililipat, babakbakin, paknitin, tungkabin, laplapin, lapnisin, tuklapin, hubarin, patalsikin, sibakin, dismisin, sisantehin,

alis (yao) (pd)– yumao, pumanaw, sumakabilang buhay

alitan (png)– away, gusot, gulo, argumento, iringan, sigalot, hidwaan, kagalitan

aliw (png/pd)– pasayahin, libangin; aliwinalkalde (png)- mayoralkila (png)– renta, arinda, bayad, upaalma (png)– reklamo, pagpigil. ; umalma

almusal (png)- agahanalo (png)– tulong, damay, konsolasyon, aluinalog (pd)- yugyugin, giwangin, luglugin, kalugin,

alugin, iligin, paligpigin, tigtigin, tagtagin, ag-agin, ug-ugin, ig-igin; ugain, wagwagin, tagtagin; taktakin, itaktak, idakdak, pagpagin, yamutmutin, yutyutin, yumutyot, mangaliglig, mangiliglig, mangaog, mangatal, manginig, mangaykay; paligpigin, pilingin, pumilig-pilig, kalugin, pagpagin, pumagpag, tigtigin, iwagawang, yanigin, iwaswas, kalugin; alugin

alok (png)– handog, alay, hain; alukinalpiler (png)– aspili, herpin, ipit, perdible,alsa (png)– rebolusyon, aklas, welga

alsa-balutan (pd)– layasalulod (png)– salulo, paagusanama (png)- itay, tatay, papaamain (png)- madrastoamo (png)– pinuno, hepe, amo, superbisor,

manedyer (manager), kapatas, kabisi, tsipamo (pu)– maamo, mapagkumbaba, masunurin,

asal-tupa anluwage (png)– karpenteroano (ptg)– haantas (png)- lebelantay (pd)– hintay, antabay, abang; antayinantot (pu)- bahoarangkada (pd)– pakitang-gilas, galingan,

rumatsadaararo (png/pd)– paragos; araruhinasa (png/pd)– dumepende, sumandig, sumandal,

tiwala, pananalig, esperansa, sampalataya; asahan

asan (ptg)– saan

asosasyon (png)– grupo, samahan, lapian, liga, kapisanan, kalipunan, katipunan; pagsasanib; pagsasama; kaugnayan, kuneksyon, pagpapakahulugan; pakikihalubilo, pakikisalamuha

asta (png)– galaw, kilosasungot (slang) (pu)– nakaiinis, abala, pamuwisitasul (pu)- bughawasunto (png)- kasoatake (png)– paglusob, pagsalakay, pagdaluhong,

paninibasib; atakihinataul (png)– kabaong, kaskete, ate (png)– ditse, sanse, utol (na babae)atras (pd)– urong, humapay ; atrasanatrasado (pu)- lateayos (png)– kaayusan, disposisyon, kaanyuan,

kamada, gayak ayusin (pd)– balakin, aregluhin, maghanda, ihanda,

pagkasunduan

B

baak (png) - ligasgas, lamat, lahang, gwangbabad (png)- tigmakbabag (png)– labanan, suntukanbading (pu)– bakla

badlis (png)– linya, sulatbadong (png)– mayamang lalakibaga (png)– pigsabag (png)– bayong, bali, supot, lagayan,

karsamunelabagabag (png)– ligalig, yamot; sikang, abalabagal (pu)– kupad, kuyad; tagal bagahe (png)– maleta, dala-dalahanbagay (png)- gamitbagay (pu)- ayon, kaaya-aya, ukolbaging (png)– lipaybago (pa) – sa unahan, sa harap, sa tapatbago (pu)- sariwabago (pd)- palit, palitan bago (pa)- munabagon (png) – malaking karrobagsak (pd)– hulog, laglag, lagpakbagsik (png)– bangis; higpit, paghigpit; pagsungitbagyo (png)– buhawi, unos, sigwabahagi (png)– kapiraso, kaputol; kaloob, bigay,

limosbahagya (pu)– konti, bihira

bahay (png)– tahananbahay-bata (png)– matris

baho (png)– alingasaw, amoy, anghit, bantotbai (png)– lawabaile (png)– sayawanbait (png)– kagandahang-loob, baka (pa)– siguro, malamang, yata, marahil bakal (png)– aserobakas (png)– yapak, tanda, bakatbakbak (pd)– tanggalin, tiklapin; pilat, peklatbakla (pu)- badingbakod (png)- sanggabakol (png)– buslo, batulangbala (png)– hamon, pananakotbalabal (png)- kapotebalahibo (png)– buhok, pakpakbalak (png)– plano, akala, panukalabalakid (png)– hadlangbalang (png)– lukton, dayupay; hipong malakibalanse (png)– panimbangbalap (png)– badlis, linya, sinyales

balat (png)–talukap, upak; kwerobalat-kayo (png)– mascarabalbas (png)– bigotebaldado (pu)– paralitikobalde (png)– timba, panalokbalibol (png)– pangbutas, barenabaliktad (pu)- baligtadbalimbing (pu)– taksil, hindi tapatbalisong (png)– kutsilyo; slang bente-nuwebe

baliw (png/pu)– sira ulo, buangbalo (png/pu)– biyuda, biyudobalon (png)– tangkebalot (png)– takip, tungtongbaluktot (pu)– masama; balikukobanat (png)– unatbandido (png)- tulisanbanga (png)– tapayanbangag, slang (png/pu)– adik, bange, bangengebangga (png)– bunggo, umpogbango (png)– salimuyak, halimuyak, amoybagkus (pa)– liban, kundi, subalibangungot (png)– masamang panaginipbansag (png)– ngalan, tawagbantog (png)– kilala, magiting, tangibanyaga (png/pu)– dayuhanbara (png) – harang; barahanbaraha (png)- tarhetabaril (png)– sandatabarilan (png)– putukanbaro (png)– damit, suotbasa (pu)- halumigmigbasagulero (pu)- barumbadobasahan (png)– pamunas, trapobasura (png)– sukal, dumibata (png)- supling, sanggol, anak; pekas;bata (png)- balabalbata (pd)– tiis, tiisin batas (png)– utos, kautusanbati (png)– pugay, yukodbatingaw (png)- kampanabatis (png)– bukal, sibolbato-balani (png)- magnetobatugan (pu)– tamadbatulang (png)– basket, see buslobawang (png)– slang uri ng paputokbebot (png)– babae; seksing babae (slang)benta (png)– tinda, lakobibig (png)– bungangabigas (png)– palay, kaninbigay (png)– handog, kaloobbigkas (png)– badya, pananalitabigkis (png)– talibiglaan (pu)– kaginsa-ginsa, kadingat-dingatbigote (png)– balbasbihasa (pu)– sanay, datihan; marunong, maalambilang (png)- numerobilanggo (png)– preso, bihag bilangguan (png)- presintobilasa (pu)– panis bilugin (pd)- (slang) utuin, paniwalainbinibini (png)– dalaga

bingit (png/pu)– gilid, tabi, kanto; malapit (bingit ng kamatayan)

bintana (png)- dungawanbintang (png)– paratang; sumbong, hinala,

sapantaha, hakabiro (png)– tuksobisyo (png)– masamang gawi, salabitag (png)– lalang, panghuli, silo, pamilo, hibobitak (png)–ukit, butas, hukay, puwang; yungib,

lungga; putok; lahang see baakbitbit (png)– dala, pasan; sampay, laylaybithay (png)– bugtungan, turinganbituin (png)– talabituka (png)– lamang-loob, kaloob-loobanbiyahe (png)- paglalakbaybiyaya (png)– pakinabang, kabutihang-gawa,

kagandahang-loobbobo (pu)– hunghangbombo (png/pu)– slang buntisbopol (pu)– bobo, bugok, engotbote (png)– botelya, praskobrodkaster (png)– mamamahayagbuang (png/pu)– buwang, baliwbubog (png)- kristalbubot (pu)– hilawbubuyog (png)– putakti,buga (png)– silakbobugok (pu)– bobobugso (png)– daloy; pusok; hulogbukal (png)– pinagmumulan, pinagbubuhatan;

limpak; balon; see batisbuhaghag (png)– halaghagbuhol (png)– tali, talibugsobuhong (png)– kontrabida, masama, kalaban,

salarin, taong hamakbuho (png)– bukawe bukas (pu)– walang takipbukawe (png)– bukawi, tambo, kawayanbukbok (png)– amag;slang tagihawatbuko (png)– usbong, bukol (png)– pamamaga, tumorbulagsak (png)– alibughakbulalas (png)– sigalbobulo (png)– itak; guyang torobulok (pu)– bugok, bobo, walang laman; sira;

hamak, masamabulong (png)– humanasbulubok (png) – bula, kulobulwak (png)– silakbo, kulobulyaw (png)– sigaw, hiyawbunganga (png)– bibigbungangera (png)– tsismosa

bungisngis (pd)- ngisi, hagikhikbunggo (png)– bangga, umpog; tagpo, sagupabungkal (png)– hukay, halukay

buslo (png)– basket, bilao, bakol, kaing, batulangbuso (png)- maninisid

C

Cabisera (png) – kabisera, punong lungsodCaminero (png) – kaminero, manggagawa sa kalyeCinco (pbg) – singko, lima

Champorado (png) – tsamporado or sampuradoChocolate (png) – tsokolate o sokolateChorizo (png) – soriso, langgonisa

D

Daán (png) – kalsada, kalye, bagtasan, landas, lagusan, lansangan

Daán (pby) – siyento, 100Dabog (png) – padyak, tarang, pagsunod na pagalitDakilà (pri) – marangal, katangi-tangi, bunyiDakíp (png) – huli, pikot, aresto, bihagDako (png) – gawi, direksyonDagán (png) – bigat, karga, pataw, diin Dagasâ (pri) – biglang dating, sagasaDagat (png) – karagatan, malaking bahagi ng tubigDagdág (png) – pagdami, padamiDagil (png) – sagi, sikoDagim (png) – ulap, alapaapDagis (png) – pag-ireDagit (png) – sunggabDagitab (png) – kuryente, elektrisidadDaglát (png) – paikli sa salitaDaglî (pby) – agad, dali-dali, kagyatDagok (png) – suntok, bigwas, buntal, hampasDagsâ (png) – biglang dami, saganaDagtâ(png) – katas, mantasDagundóng (png) – malakas na ugongDahan (png) – hinay, kupad, dalang, bagal, hinaDahás (png) – lupit, bangis, puwersa, lakasDahil (pkl) – sapagkat, pagkatDahon (png) – pahina ng aklat, talulot ng halamanDahóp (pri) – salat, hikahos, kaposDaíg (pri) – gahis, gapi, talo, supil, sukoDaigdíg (png) – mundo, sanlibutan, lupaDaíng (png) – panaghoy, pagtangis, hinaing,

taghoy, pakiusap, pagsamo, pagluhogDalahikan (png) – daungan, pantalan, lunsaranDalahirà (pri) – tsismosa, daldaleraDalamhatì(png) – hinagpis, dalita, pighati, lumbay,

lungkot, panimdimDalampasigan (png) – pangpang, wawa, baybayin-

dagatDalandan (png) – sintunes, sintures, dalanghita

Dalangin (png) – dasal, panalanginDalaw (png) – bisita, panauhinDali (png) – pulgadaDalisay (pri) – busilak, puro, malinisDálitâ (png) – hirap, hinagpis, dusa, tiisinDalubhasà (pri) – eksperto, espesyalista, paham,

bihasaDaluhong (png) – atake, lusob, salakay, daluyongDamay (png) – tulong, pagdalo, saklolo, sokoro,

abuloyDambá (png) – talon, lukso, sikadDambóng (png) – nakaw, harap, panloloobDamdam (png) – dama, wari, pakiramdamDampâ (png) – kubo, barung-barong, munting

bahayDampî (png) – hipoDampot (png) – pulotDamulag (png) – kalabaw, dambuhalaDangál (png) – puri, kabunyian, katapatanDaos (png) – diwang, pagsasagawa, pagtatanghal,

elebrasyonDapat (pri) – kailangan, nararapatDapwâ (ptg) – datapwat, ngunit, subalitDarang (png) – salab, pagtuyo sa apoyDasal (png) – panalangin, panaghoyDatal (png) – pagdating, pagsapitDatig (png) – sanib, dugtong, dagdagDawit (png) – damay, haloDayuhan (pri) – taga-ibang lugar o bansaDekada (png) – sampung taon

Delantera (png) – bukana, harapanDemonyo (png) – diyablo, Satanas, makasalanan,

masamang taoDiga (png) – salita, pagpapahayag ng pag-ibigDigma (png) – giyera, paglalaban, paghahamokDilág (png) – binibini, dalaga, tsiksDilàg (png) – alindog, ganda, ringal

Dilát (png) – mulat ang mata, bukas, mulagaDildíl (png) – pagsimot, paggigiitDilì (pby) – hindî, dîDilig (png) – pagsasaboy ng tubigDilim (png) – kalabuan, kaitimanDilubyo (png) – gunaw, malaking bahaDimpol (png) – biloyDini (pby) – dito, rito, rineDinig (png) – dingig, ulinigDingas (png) – ningasDingding (png) – pader, partisyonDireksiyon (png) – tinitirhan, address, dako, gawi,

banda, pamamahala, mando, ordenDiskurso (png) – talumpatiDisenyo (png) – dibuho, plano, krokisDisiplina (png) – kaayusan, pagsunod, pagpapanutoDitse (png) – tawag sa pangalawang matandang

kapatid na babaeDiwà (png) – isipan, bait, malay-tao, buod, espiritu,

sustansiya, pakiramdamDiwatà (png) – mutya, musa, nimpa, paraluman,

diyosaDiyata? (pby) – tunay ba?, Siyanga ba?, Totoo?Dote (png) – bigay-kaya, kaloob sa mag-aasawa,

magmamadre or magpapariDrama (png) – dulaDukál (png) – dungkal, kalkal, bungkalDukhâ (pri) – maralita, mahirap, pobreDukot (png) – hugot, nakaw, kulimbatDuda (pri) – alinlangan

Dugtong (png) – dagdag, sugpong, dugsongDuhagi (pri) – api, dusta, lupig, sawi, ayopDulâ (png) – dramaDulang (png) – lamesa, mesaDulíng (pri) – banlagDulóg (png) – dalo, sipot, pagharap, pagpapakitaDulot (png) – handog, alay, bigayDumi (png) – dungis, anos, dusing, libag, tubal,

mantas, kalat, sukal, basuraDumog (pri) – lulong, sama-samang pagdaloDunong (png) – talino, talas ng isip, unawa, intindiDungaw (png) – sungawDunggol (png) – bigwas, suntokDungis (png) – anos, dumiDupiki (png) – tunog ng kampanaDupilas (png) – pagkadulas, dapilosDupok (png) – hunâ, madaling masiraDupong (png) – agipoDurâ (png) – laway, luraDuróg (pri) – luray, basag na basag, pira-pirasoDurungawan (png) – bintanaDusa (png) – hirap, dalita, sakitDustâ (png) – hamak, imbi, alipusta, apiDuungan (png) – daungan, piyer, pantalanDuwág (pri) – mahina ang loob, hindi matapang,

matatakutin, takotDwende (png) – tiyanak, nuno sa punsoDuweto (png) – saliwan ng dalawaDuyan (png) – higaang inuugoy, swing

E

eba (png) – babaeebanghelista (png)- pastor, pari, isa sa apat na

sumulat ng Gospel,misyonero , mangangaralebidensya (png) - pruweba, pruebaedad (png) - gulang, taon, anyos, tanda, katandaanedipisyo (png)- gusali, istrukruraedisyon (png)- lathala, labas, kopyaeditor (png)- patnugoteditoryal (png)- patnugutan, opinyonadoedukado (pu)- may pinag-aralan, kulturadoedukasyon (png)- pag-aaral, pagtuturoehemplo (png)- padron, sampol, parisan,

pamarisan; pasimundan, huwaran, uliran, modelo, halimbawa, pagpapakita

ekis (png) - krus, "x"eklipse (png) - paglalaho o paglamlam ng liwanag

ekonomikal (pu)- matipid, napaghuhusto, napagkakasya, ekonomiko, menos

eksakto (pu)- masayap, agpang, tamang-tama, sapul na sapol; tumbok na tumbok, lapat na lapat, hustung-husto; walang labis-walang kulang; tumpak natumpak; singkad; swak na swak; patok na patok

eksamen (pd)- sulitin, aninawin; tingnan, masdang mabuti; pag-aralan, alamin; suriin; siyasatin; tanungin; tingnan, bulatlatin, latlatin; busisiin

eksaminasyon (png)- pagsusulit,pagsusuri, pagsisiyasat

eksena (png)- pangyayari, kaganapan, tagpoeksenadora (pu)- papansin, pasikat, eskandalosaekskursyon (png)- pagliliwaliw ; pamamasyal;

paglilibot

eksperto (png) - sanay, bihasa, mahusay, magaling, batikan, dalubhasa, matinik

eksploytasyon (png)- pagsasamantala, pagmamalabis, panggagamit,

eksray (png)- rayos ekis, x-rayekstra (pu)- karagdagan, kalabisan, butal, putal,

sobra, labis, timbaw, pandagdagektarya (png)- hektaryaekwador (png)- ekweytor, guhit pabilog ng mundoelastik (pu)- matalbogelegante (pu)- marangya, sosyal, maringaleleksyon (png)- halalan, botohanelektrisidad (png)- kuryenteelevator (png)- elebetor, elebador; alsador, asensor,

aparatong pantaas; pang-angat, pambuhatelise (png)- sindirit, propelerembahada (png)- pasuguanembahador (png)- ambasador, sugo,lakansugo,

kinatawanembalsamuhin (pd)- pabanguhin, pabanguhan,

balsamuhinembargohin (pd)- bawiinembudo (png)- balisunsong, balisuso; tsimineyaemigrasyon (png)- pandarayuhanemir (png)- namumuno, hari, presidente, emperadorempatso (png)- impatso; hindi pagkatunaw; ahito;

ahitoemperador (png)- namumuno, hari, presidente,

emiremperatris (png)- reynaemperdible (png)- imperdibleemplasto (png)- pasta, pampasta, pantapal, pats,

pampalitada, plaster, yeso, argamansaempleyado (png)- kawani, tauhanempleyo (png)- trabahoenamel (png)- esmalteenamorada (png)- katipan, kasintahanengkantada (png)- lambana, diwata, duwende;

badaf, dyokles (bakla); engkanto

engkanto (png)- laman-lupa, engkantada,engkargado (png)- mayordomo; tagapangalaga;

katiwala; kustodyan (custodian); bandahaliengkuwentro (png)- sagupaan, labanan,

paghahamok, pagbabaka,pakikipagtalad, paglalamas; saluno; pagkikita, pagtatagpo,

engot (png)- tunggak, banday, gunggong, timang, istupido, pulpol; gago, ang-ang, bugok, ugak, tugak, ugok, ungas, tunggok, urat,

engrande (pu)- bulaksak, maaksaya, bulagsak; prodigal; magastos, marangya; bulang-gugo; sobra-sobra; labis-labis

ensayo (png)- praktisentrada (png)- pasukanentrega (pd)- ibigayepektibo (pu)- mabisaepekto (png)- dulot, resulta, kinalabasan;

kinahahantungan; impluwensyaepidemya (png)- salot, pesteepiko (png)- tulaing pangkabayanihan;

makasaysayang pangyayarierap (png)- pare, kaibigan, kumpare, katoto, amigo,

kasangga, kabagang, kasama, kakampi, kapanalig, katapatang loob, kaututang-dila; katalamitan

erbolaryo (png)- manggagamotere (png)- hangin; kahambuganeredero (png)- tagapagmana, kalansakerehe (png)- heretiko; taong sumasalungat sa

doktrinaermita (png)- tirahan ng ermitanyo; abadiyaeskandalosa (png)- eksendoraesmalte (png)- enamelespada (png)- samurai,estante (png)- kabinetestranghero (png)- bago,estrelya (png)- bituinestudyante (png)- mag-aaral,

F

Fan (png)- tagahanga, tagasubaybay, tagasuportaFaminismo (png)- peminism, simulaing

naghahangad ng pantay o parehas na karapatan para sa mga babae

Ferry (png)- bangka, barkoFormal (pu)- pormal

G

gaan (png.) – kaginhawaangaas (png.)- petrolyogaban (png.) – oberkot, abrigo, sobretodo

gabay (png.) – barandilya, patnubay, panutogabok (png.) – alikabok, pulbosgabot –(png.) – agaw, dukot, halbot, bunot

gakgak (png.) – daldal, satsatgadgad (png.) – kayod, kudkod, himaygagad (png.) – panggagaya, mimiko, imitasyongahak (pu.) – punit, wasak, siragahaman (pu.) – maimbot, sakim, ganidgahasa (pu.) – marahas, mapusokgahi (png.) – lamat, putok, pilas, siragahis (pu.) – talo, daig, lupiggahol (pu.) – kapos, kulang, huligala (png.) – kasayahan, libot, pasyal, biyahe,

paglalayaggalak (png.) – tuwa, lugot, ligaya, sayagalamay (png.) – katulong, tauhan; mga paa ng

talangkagalamgam (png.) – kiliti, kalamkamgalante (pu.) – maginoo, mapitagan, matulungingalanteria (png.) – katapangan, pagkamaginoogalang (png.) – pitagan, pakundangan, respeto;

pulseras, bresletgalanggalang (png.) – (anat.) pulso, pupulsuhangalapong (png.) – giniling na basing bigasgalas (png.) – kagilasan; kagaspangan ng ugali;

pagiging masuwertegalaw (png.) – kilos, kibo, uga, likot, tinaggalawad (png.) – pagtataas ng kamaygalawgaw (png.) – kiliti, kalamkamgalawid (png.) – pangkukunwari; dahilan, sanhi;

pangyayarigalbanisado (png.) – yerogalera (png.) – sabungangalerya (png.) – tanghalan; bulwagangalgal (png.) – ulol, luko-luko, hangal, tangagali (png.) – tuwa, galakgaligid (png.) – paanan ng bundokgalili (png.) bangingaling (png.) – buti, husay, kadalubhasaangaling (pd.) – buhat, umpisagalit (png.) – ngitngit, hinanakit, poot, yamot, muhigalmos (png.) – kalmot, gurlisgalos (png.) – gasgas, kalmosgalukgok (png.) – garukgokgalugad (png.) – eksplorasyong paglalakbaygalyetas (png.) – biskwitgambala (png.) – gulo, abala, ligaliggamit (png.) – kasangkapan, instrumentgamol (png.) dungis sa mukhagamos (png.) – kamot sa mukha; moral na

pamimilitgamot (png.) – medisina, droga, reseta, remedy,

lunas, antidotegampanan (pd.) – gawin, tupadrin, tapusingamusa (png.) – malambot na balat ng hayop

gana (png.) – sigla, sikap, sipag, hilih, interesganado (png.) – bakahanganansiya (png.) – tubo, pakinabangganap (pu.) – lubos, buo, perpekto, kompleto,

tapos, yariganda (png.) – dilag, dikit, inam, butiganid (pu.) – sakim, gahamanganid (png.) – maninila, hayop, halimawganiri (pa.) – ganuto, gayariganit (png.) – gaot, kunat, tigas, tibayganito (pa.) – ganiri, gayariganiyan (pa.) – gaya niyanganoon (pa.) – gayon, gaya niyonganot (png.) – pagtabak, pagbunot, pagtigpasgansal (pu.) – hindi pares, nonesganti (png.) – sagot, tugon; higantigantimpala (png.) – premyo, gawad, karangalangantso (png.) – kalawit; panloloko sa isang bilihanganyak (png.) – hikayat, himok, akit, udyok, buyogaod (png.) – sagwangapak (png.) – bangalgapi (png.) – supil, talo, lupig, bihag, sukogapo (pu.) – bulok, sira, gatogapong (pu.) – amputado, putol, pungkolgapos (png.) – posas, pangaw, tanikalagara (png.) – bikas, kisig, ganda, elegansya, garbo,

gilasgaralgal (png.) kalampag, kalantoggarantisado (pu.) – pinananagutan, sinasagot;

mabisa, epektibogarantiya (png.) – panagot, piyansagarapa (png.) – garapon, botelyagarapal (pu.) – magaspang, bastos, walang galanggarapata (png.) – (eng.) pulgas, hanipgargaho (png.) – (med.) plema, kalaghalagargantilya (png.) – kuwintas na tamang-tama lang

sa leeggargara (png.) – mumoggaril (pu.) – ngongo, utal, humalgaring (png.) – marpilgarote (png.) – gilutina, bibitayangarter (png.) – ligasgasa (png.) – bendahe, panali sa sugat; bulyaw,

sigaw, muragasak (pu.) – pilas, punit, gahak, gisigasang (png.) – batong duroggasket (png.) – sapatilyagaseta (png.) – magasin, rebistagasgas (pu.) – pulpol, gastado, gamit nagaslaw (png.) – harot, likot, karatsagaspang (png.) – kaligasgasan; kabastusangastador (png.) – bulagsak, mapagtapon

gatgat (png.) – ukit, kanal, ukagatid (png.) – tinik sa balatgatil (png.) – (anat.) litidgatla (png.) – lamat, tanda, markagato (pu.) – marupok, gapokgatod (png.) – kahitiran, kaseksihan, kalandiangatong (png.) – pampaningas, pampasiklabgatos (png.) – bilyongawa (png.) – trabaho, hanapbuhay; katha, likha,

obragawa (pu.) – yari, likha, inakdagawa (pu./pa.) – dahil sa, sanhi nggawak (png.) – gahi, punit, sira; windanggawad (png.) – premyo, gantimpalagaway (png.) – ingkanto, kulam, ohiya, usoggawi (png.) – kiling, hilig, baling; ugaligaya (png.) – imitasyon, pagtuladgaya (pu.) – kawangis, katulad, kaparagayak (png.) – adorno, dekorasyon, palamutigayak (pu.|) – preparado, handagayang (png.) – sibat, lansa, habalinagayat (png.) – hiwang maninipisgaygay (png.) – eksplorasyon, paglalakbay, galugadgayot (png.) – ganit, kunat, tigasgayuma (png.) – gamut na pambaibig; halina, akitgera (png.) – dimaan, giyeragewang (png.) – galaw, gibang, suraygiba (pu.) – wasak, guho, sira, bagsakgibik (png.) – hinging-saklologikgik (png.) – halakhak, hagikgik, pagtawa ng

malakasgikla (png.) – gulat, baghan, gilalasgigi (png.) – kupad, kuyad, hinay, bagalgigi (pu.) – palatawa, bungisngisgigil (png.) – pagngangalit ng ngipin dahil sa tuwa o

sa galitgiit (png.) – pagpipilitgilalas (png.) – mangha, gulat, takagilas (png.) – galing, buti, igi, husaygilid (png.) – tabi, bingit, podergiling (png.) – kiskis, kabyaw, pagpulbosgilit (png.) – hiwa, tahada, taga, kadlitgiliw (png.) – sinta, irog, mahal, mutya, liyaggimbal (png.) – ingay, linggal, ugong, lagapakgimbulo (png.) – pagkainggit, pananaghiliginang (png.) – misis, senyora, matronaginaok (png.) – bagkat, tiratira, pulotginda (png.) – gawi, hiligginhawa (png.) – kariwasaan, katiwasayanginoo (png.) – mister, kabalyero, senyorgipit (pu.) – hikahos, hirap, dahop, kulanggipo (pu.) – bulok, gapok

gipos (pu.) – naupod, naubosgipuspos (pu.) – walang-aigla, nalulumbay,

naghihimutokgiray (png.) – hapay, suraygisgis (pu.) – kalag, kalasgising (pu.) – aktibo, masigla, alertogitaw (png.) – sulpot, litaw, sikatgitgit (png.) – latay, banilgiting (png.) – tapang, kabayanihan, kadakilaangitla (png.) – gulat, manghagitna ( png.) – sentrogiya (pnd.) – patnubay, taga-akaygiyagis (pu.)- sakmal, ligaliggiyan (png.) – humaling, pagkagustoglorya (png.) – luwalhati; kalangitan; kabantugangloryeta (png.) – kiyosko; paganapangloryoso (pu.) – maluwalhati, maringal, marilagglosaryo (png.) – talahaluganan, talaturinganglutoniso (pu.) – malagkitgobernador (png.) – punong-lalawigangobyerno (png.) – pamahalaangolpe (png.) – bugbog, hampas, palogong (png.) – kulintang, batingawgrabador (png.) – eskultor, manlililokgrabe (pu.) – malala, mabigat, mahalagagrabidad (png.) – kabigatan, kaselanan, kaseryuhangradas (png.) – baitang ng hagdanan; palapaggrado (png.) – antas, digri, titulo; nota, markagradwal (pu.) – banayad, unti-unti, hinay-hinaygradwasyon (png.) – pagtataposgramar (png.) – baralilagrande (pu.) – malaki at maganda; dakila,

maharlika, maringal; kagalang-galang; pinakamataas, puro

grandyosidad (png.) – kadakilaan, kamahalan, karangalan, karingalan

granero (png.) – kamalig, baysa, bangangrano (png.) – butilgrap (png.) – talaguhitan, talangguhit, guhit-

banghaygrapik (pu.) – buhay, maliwanaggrasya (png.) – biyaya, pagpalagrasyosa (pu.) – magiliw, mapagmahal, mabaitgratipikahan (pd.) magbigay-lugod; pagbigyan,

sundin; masiyahangratipikasyon (png.) – pagbigay-kasiyahan,

katuwaan, kaluguran; pabuya, gantimpalagratis (pa./pu.) – libre, walang-bayadgratitud (png.) – pasasalamatgril (png.) – rehas; parilya, ihawang kasangkapangris (png./pu.) – kulay-abo, abuhingroseri (png.) – abaseria, komestibles, biberes

groto (png.) – malaking kuweba, yungibgruesa (png.) – labindalawang dosenagubat (png.) – kakahuyangukgok (png.) – igik ng baboygugol (png.) – gastos, gastaguhit (png.) – linya, gurlis; hangganan; drowing,

larawanguho (png.) – pagkagiba, pagkatibag, pagbagsak,

paglagpakgulang (png.) – taon, edad, tanda, anyogulangan (pd.) – lamangan, agrabiyaduhingulanit (pu.) – gisi-gisi, punit-punitgulat (png.) – pagkabigla, takot, sindak, mangha,

sorpresagulaylay (png.) – himlay, gupiling; pamamahinga,

pananahimikgulgol (png.) – desetsos, pinagtabasangulilat (png.) – sindak, takot, gulatgulo (png.) – awayan, labanan, babag; ligalig,

bagabag, gusotgulok (png.) – tabak, itak, kampitgulod (png.) – ibabaw ng burolgulong (png.) – ruwedagulumihanan (png.) – kalituhangumban (png.) – bitak sa lupagumi (png.) – bigote, balbas

gumon (png.) – babad, lublobgunaguna (png.) – kutob, salagimsimgunamgunam (png.) – dilidili, pagwawari,

pagmumuni-munigunaw (png.) – malaking baha, dilubyo; pagpuksa,

pagwasakguniguni (png.) – imahinasyon, kinikinita,

sagimsim, bisyongunita (png.) – rekoleksyon, memorya, alaalagunggong (png.) – hangal, tunggak, ungasgupiling (png.) – himlay, pamamahinga, pag-idlipguro (png.) – titser, instruktor, tagapagturoguryon (png.) – saranggola, buladorgusali (png.) – bilding, edipisyogusano (png.) – uodgusgos (png.) – nanlilimahid, marumigusilaw (png.) – gwardabista, biseragusto (png.) – ibig, nasa, nais, hiliggutay (pu.) – punit-punit, walat, gahakgutom (png.) – hayok, kadayukdukanguwang (pu.) – walang-laman, basyoguwapo (pu.) – maalindog, marilagguwardiya (png.) – bantay, sentinel, tanodguya (png.) – bulo, bagong silang na kalabawguyam (png.) – langgam, hantik, kuwitib

H

Ha (pdm) – hane, anoHabà (png) - tagal, layo, distansya, wakasHabág (pd) – awaHabagat (png) – hanging mula sa timogHabambuhay (pa) – walang kamatayanHaban (png/pu) – ube, lila, biyuleta, muradoHabang (pa) – samantala, mientras, sa sandalHabang (pu) – tabingi, hiwid, di-simetrikalHabas (png) – tipuno, laki; dalatan, hinasikan;

kalyo; pagkasawa, pagkasuya, pagkabundatHabay (png) – panghuli ng isdaHabhab (png) – nguya, laklak, sabsab, ngabngab,

sibasibHabi (png) – tahi, lala, wanlaHabi (pdm) – alis, magbigay-daanHabid (png) – haling, salabid, halabid, sabid,

pagkakasalimuotHabihan (png) – panahian, tahianHabihin (pd)– tahiinHabilin (png) – bilin, utos, atas, kagustuhan,

kahilingan, hiling, lagak, patago, depositoHabin (png) – sinulid, hapinHabit (png) – habso, ugali, gawi, hilig

Hablá (pd) – kaso, sakdal, demanda, reklamo, akusasyon, keha, sumbong, paratang

Hablon (png) – damit na habing-bisayaHablot (png) – kuha, nakaw, dampotHabol (png) – kailangan, interesHabol (pd) – abotHabonera (png) – sabunanHabong (png) – kubol, kubo, kubong, langit-

langitan, damara, sibi; gloryeta, pabelyonHabulin (pd) – abutin, kakailanganinHabso (pu) – maluwag, malubay, nakakalasHabubos (png) – matipuno, malakasHabyog (png) – pagkalundoHadhad (png) – dasdas, gasgas, kuskos, kalkalHadláng (png) – harang, pigil, sagabal, tinik, salotHagabhab (png) – hagok ng paghinga, langhap,

singhotHagad (png) – pulis, bantayHagahal (pu) – walang-pitagan, walang-hiya, nang-

iinsulto, nangungutyaHagak (png) – hingal, singhapHagakhak (png) – katinisan ng tinigHagalgal (png) – pagtawa, halakhak

Hagap (png) – haka, muni, isip, palagay, idea, akala

Hagayhay (png) – mabining ingayHagdán (png) – baitangHagdanan (png) – akyatan, babaanHagibis (png) – haginit, harurot, tulinHagilap (png) – hanap, suyod, tuklas, sugpo,

apuhapHaging (png) - ugongHaginit (png) - hagibisHagíp (png) – tama, palo, hampasHagikhik (png) – tawa, bungisngisHagis (png) – itsa, pukol, tapon, batoHagkan (pd) - halikanHagod (png) – himas, hipo, masahe, haplos, hilotHagok (png) – hilik, hagakHagot (png) - abakaHagpang (png) - baitang, yabag, antas, grado,

paraan, hakbangHagpos (png) – hagod, himas, hilot, masahe, kalag,

hulagpos, kawala, alpas, habsoHagulhol (png) – iyak, tangis, nguyngoyHagunghong (png) - alingawngawHagunot (png) – ugong, haginit, ragasa, hagibisHagunoy (png) – bagingHagupit (png) – hampas, palo, hambalosHagway (png) – taas, tayos, tangkadHain (png) – paggayak ng pagkain, ahin, handog,

alay, sakripisyoHaiskul (png) – paaralang sekundarya, mataas na

paaralanHakà (png) – sabi, opinyon, palagay, kuro-kuro,

wari, hagap, haraya, isip, suspetsa, hinala, bintang, sapantaha

Hakab (pu) – hustung-husto, dikitHakbang (png) – lakad, paso, lakbang, lakbaw,

laktaw, lakdaw, baitang, progreso, pag-unlad, pagsulong

Hakot (png) – ipon, imbak, kuha, lulan, dala, karga, hila

Halaan (png) – kabibi, kabiyaHalabid (png) – pagkakabuhol-buholHalabok (pu) – kulo, sulak, bulbok, napulbos,

nangangamoy, sumisingaw, namamahoHalabos (png) – pagbabanli, pagsasangkutsaHalaga (png) – presyo, kabuluhan, importansya,

bigat, silbi, kwenta, balor, balwasyonHalaghag (pu) – busalsal, walang-ingat, bulagsak,

pabaya, lagalag, palaboy, layas, tamad, batugan

Halak (png) – paghagok dahil sa siponHalakhak (png) – tawa, hagakhak, hagalgal

Halál (png) - botoHalalan (png) – eleksyon, botohanHalaman (png) – tanim, Halamanán (png) – hardin, tanimanHalang (png) – harang, hadlang, sagwil, sagabalHalang (pu) – kasalungatHalas (png) – galosHalata (pu) – kapuna-puna, kapansin-pansin,

nakikita, di-maikakaila, punado, bistadoHalaw (pu) – hango, base, hapaw, sinipiHalay (png) – sagwa, laswa, kabastusan,

kabulgaranHalayhay (png) – linya, hanay, hileraHalayin (pd) – hiyain, abusuhinHalbot (png) – labnot, hatak, baltak, galbot, hablotHaligi (png) – tukod, pilar, posteHalik (png) – (halikan) hagkan, besoHalika (pa) – tara, tena, tayo naHalikwat (png) – pagsikwat, pagbilingHalili (png) – kapalit, sustituto, relebo, kasunod,

susesorHalimaw (png) – mamaw, higante, aswang, hayop,

animalHalimaw (pu) – malupit, mabagsik, ganidHalimbawà (png) – modelo, kinatawan, ehemplo,

muwestra, tularan, uliranHalimbukay (png) – salpokHalimhim (png) - paglimlimHalimuyak (png) – bango, samyo, dapyoHalimuymoy (png) – lawak, distansyaHalina (png) – pang-akit, balani, gayuma, lamuyot,

himok, pangganyakHaling (pu) – hibang, nahuhumaling, baliw, ulol,

mahiligHalinghing (png) – daing, ungalHalip (pu) – imbes, lugalHaliparot (pu) – alembong, kiri, malandiHalipaw (pu) – kalos, hapawHalit (pu) – pigtal, punit, pilas, tanggal, pitas, gisiHalkon (png) – lawin, agilaHalò (png) – lahok, sama, timpla, dagdag, bantoHalos (pa) – bahagya na, malapit na, muntik naHalpok (pu) – bulok, sira, bilasaHaltak (png) – pagbatak, baltakHalubilo (png) – libumbon, pakikisamaHalughog (png) – hanap, hagilap, siyasat, kapkap,

halungkatHalúin (pd) – itimpla, ilahok, isama, ipagsama-

samaHalukay (png) – hukay, hanap, hagilapHalumigmig (png) – umido, lamigHalungkal (png) – halungkat, halughog, halukay

Haluyhoy (png) – halinghing, daing, ungalHamak (pu) – aba, mababa, walang-kabuluhan,

imbiHamaka (png) – duyanHambal (png) – habag, awa, lunos, lungkot,

lumbay, lagimHambalang (pu) – balandra, harang, haling,

timbuwang, nakakalat Hambalos (png) – palo, hampas, hagip, bugbogHambing (pu) – wangki, wangis, tulad, kahawig,

pareho, animo, kamukhaHambóg (pu) – palalo, mayabang, mahangin,

mapagmataas, mapagmalaki, banidoso, banidosa, arogante, masiging, alangas, burot, pasikatero, balunlugod

Hambot (png) – pag-aagawanHamig (png) – pagkolekta, pagkabig, pag-ilit,

pagkamkamHamit (png) – hamonHamóg (png) – singaw, alimuom, halumigmigHamok (png) – (hamukin) talunin, sugpuin,

pagbabaka, paglalaban, pag-aawayHamón (png) – baboyHámon (png) – reto, tutol, anyaya, himok, hamit,

disapyoHampás (png) – palo, hagip, hampas, hambalos,

haplit, bugbog, halubidHana (png) - panghihinaHanap (pd) – hagilap, suyod, tuklas, sugpoHanapbuhay (png) – trabaho, propesyon, negosyo,

pinagkakakitaanHanay (png) – hilera, pila, linya, halayhayHandâ (png) – gayak, ayos, preparasyon, nalalaanHandáan (png) – kainan, piging, pagdiriwang,

pista, salu-saloHandóg (png) – alay, sakripisyo, abuloy, regaloHandulong (pu) – agresibo, marahas, mapusok,

mabalasikHandusay (png) – lupasay, timbuwang, lupagiHanga (png) – idolo, admirasyon, tangiHangád (png) – nais, nasa, ibig, gusto, interes,

ambisyon, pangarap, adhikain, lunggatiin, layunin

Hangal (pu) – loko, hibang, baliw, bobo, tonto, ungas, tanga, estupido, ignorante, tunggak, torpe, gunggong, uslak

Hangárin (png) – intensyon, balak, hangad, tangkaHangga (png) – resulta, dulo, katapusan, bunga,

hantong, wakasHanggan (png) – resulta, dulo, katapusan, bunga,

hantong, wakasHanghang (png) - anghang

Hangin (png) – panahon, klima, simoyHangis (png) – kapurulanHanglay (png) – kasim, labsakHango (png) – galing, mula, halaw, kuha, hapawHangos (png) – hingal, hapo, pagod, pagal, singhapHangyod (png) – mesa, papag, dulangHanip (png) – pulgas, garapata, kutoHantad (pu) – nakalantad, labas, kita, litaw,

nakabuyangyang, biladHantik (png) – langgamHantong (png) – destinasyon, pupuntahan,

katapusan, wakas, dulo, mapapala, masasapit, hanggan, hangga

Hantungan (png) – himpilan, hintuan, tigilan, terminal, hanggahan, wakas, hangganan

Hapág (png) – mesa, lamesa, dulangHapag-kainan (png) – kainanHapay (png) – tagilid, killing, hilig, laylay, yuko,

tungoHapdî (png) – sakit, antak, kirotHapila (png) – harang, pilapil, sangga, tambakHapin (png) – sinulid, pisiHapís (png) – dalamhati, lungkot, lumbay,

hinagpis, pighatiHapit (pu) – pitis, kapit, lapat, plastadoHaplit (png) – hampas, palo, hagupitHaplós (png) – hawak, dama, himas, masahe,

hagpos, hagod, pahidHapò (png) – hingal, pagod, pagalHapón (png) – Hapones, HaponesaHapyaw (pu) – daplis, saglit, sandali, kaunti,

bahagyaHara (pu) – nakahalangHarabe (png) – arnibal, sirupHaragan (pu) – pilyo, lakwatswero, palaboy,

aliganderoHarana (png) – awit, serenataHaranahin (pd) – awitan, suyuinHarang (png) – hadlang, salot, sagabal, pigilHarap (pa) – unahan, bukana, delantera, patsadaHarap (png) – pagdalo, presensya, pagdulogHaraya (png) – guniguni, dalumat, hiraya,

imahinasyonHardin (png) – taniman, halamananHarì (png) – pinuno, lider, sukdulan, datuHarmonya (png) – pagkakaisa, melodiyaHarót (png) – likot, kulit, karos, liksi, bilisHarurot (png) – hataw, gilas, haginit, dagunotHasà (png) – talas, talimHasàin (pd) – patalasin, pagbutihin, iensayoHasik (png) – kalat, saboy, sabog, punla, tanim

Hatak (png) – bunot, hila, batak, dukot, banat, unat, haltak, baltak, kaladkad, arastre

Hataw (png) – bigay-todo, puspos, sayaw, indak; hambalos, hampas, bugbog, palo

Hatì (png) – parte, bahagi, dibisyon, partisyon, pagitan, hangganan

Hatíd (png) – dala, bigay, sama, sabayHatol (png) – desisyon, pasya, sentensya, husgaHawa (png) – paglipat ng sakitHawak (png) – kapit, tangan, Hawakan (pd) – kapitan, tangnanHawan (png) – paglilinisHawas (pu) – makisig, matikas, malindig, payat,

manipisHawhaw (png) - banlawHawì (png) – (hawiin) alisin, itabi, paghihiwa-

hiwalayHawìg (png) – wangis, tulad, wangki, parisHawla (png) – kulunganHayag (png) – deklarasyon, manipestoHayag (pu) – lantad, kita, tahas, bilad, litawHayan (pa) – ayanHayap (png) – talim, talas, saklap, paitHayin (png) – handa, pakain, handog, alay,

sakripisyoHayok (pu) – dayukdok, gutom, dayupay,

mapangamkamHayop (png) – animal, damulag, bestya, dambuhalaHayun (pa) – ayunHele (png) – awitHelehele (png) – pagpapakipot, pagkukunwariHelmet (png) – kupya, bastipol, salakotHeneral (png) – opisyalHeneralidad (png) – kasaklawan, panlahatHeneralisahin (pd) – magpahayagHenerasyon (png) – salinlahiHenerosidad (png) – kagandahang-loob, kabutihan,

pagkamapagbigay, pagkabukas-paladHeneroso (pu) – mapagkaloob, mapagbigay, bukas-

paladHenyo (pu) – matalino, maalam, pantas, paham,

dalubhasaHepe (png) – pinuno, tsip, bosHerenggilya (png) – karayomHestikulasyon (png) – kumpas, kampayHesto (png) – kumpas, pakunwariHeto (pa) – eto, itoHibáng (pu) – lito, loko, aliw, baliw, (nahihibang)

nawawala sa katinuan, nagdidiliryoHibas (png) – pagbaba, paghupa, pagbawas,

paghulaw, pag-urong, pagtilaHibi (png) – ngiwi, hikbi

Hibìk (png) – iyak, tangis, taghoy, daing, tanguyngoy

Hibing (pu) – tagibang, tabingi, di-pantay, tawisiHibla (png) – pirasoHibo (png) – akit, hikayat, ulok, budyok, tahuyo,

amuki, himok, lansi, lalang, pain, tentasyon, tukso

Hibok (png) – palpitasyon, tibok, tahip, kaba, bulbok, bulabok

Hidhid (pu) – tipidHidlaw (png) – nostalhiya, galimgim, pagkagiliw,

pananabikHidwa (png/pu) – kasalungat, kontra, laban, tiwali,

anomalo, lihis, sinsay, lisyaHigâ (png) – pahinga, tumba, timbuwang, tihaya,

hapay, himlayHigáan (png) – tulugan, kama, katre, banig, papagHigab (png) - hikabHigad (png) - uodHigante (png) – dambuhalaHiging (png) – dinig, ulinig, kariringganHigit (png) – labis, sobra, bentaha, hila, batakHigitin (pd) - batakinHigop (png) – sipsip, inom, supsop, hitit, ut-utHigpit (png) – igot, sikip, hapit, igtingHihip (png) – simoy, bulos, dapyoHikà (png) – asma (asthma), hapoHikáb (png) – higabHikahós (png) – hirap, dusa, kulang, salat, dahop,

kapos, dukha, brokHikaw (png) – abubot, aksesorya, perlasHikayat (png) – himok, pilit, kumbinseHikbi (png) – iyak, nguyngoyHiklat (pu) – hilat, banat, biklatHila (png) – bunot, hila, batak, dukot, banat, unat,

haltak, baltak, hatakHilab (png) – hilom, galing, pawiHilabi (png) – pag-uumit, pangungupit,

pagnanakawHilabo (png) – labulabo, gimbalHilabos (png) – halabosHilaga (png) – norteHilagpos (png) – pagkawala, pagtakas, pag-alpas,

pagtipasHilagyo (png) – diwa, espiritu, kakanyahan,

esensyaHilahil (png) – pag-aalaala, pagkabahala,

pagkabalisa, pangangambaHilahod (pu) - pakaladkadHilakbot (png) – gulilat, gulat, takot, kilabotHilata (pu) – nakahiga, nakahimlayHiláw (pu) – mura, bata, sariwa, bubot

Hilbana (png) - bastingHilera (png) – pila, hanayHili (png) – selos, inggitn pangingimbulo, imbidyaHilig (png) –gusto, ibigHilíg (pu) - hapay, hilisHilík (png) – singasing, hagokHilíng (png o pd) – pakiusap, hingi, pithayaHilis (png) – putol, hiwa, gayatHilis (pu) – hiwid, hiris, tursido, hiwas, linsad, lisyaHilo (png) – liyo, lula, sawanHilod (png) – kuskos, kayodHilom (png) – (maghilom) gumaling, mawalaHilot (png) – masahe, himasHimagal (png) – sweldo, kita, bayad, upa,

gantimpagalHimagas (png) – matamis, minatamis, postre, dulseHimagsík (png) –aklasHimagsikan (png) – rebolusyon, pag-aaklas,

rebelyonHimala (png) – milagro, kababalaghan, misteryo,

hiwagaHimaling (png) – obsesyon, giyan, pagkahibangHimandak (png) – pandak, unanoHimas (png) – hipo, hawak, damaHimasmas (png) – malay, katinuanHimasok (png) – pakikialam, pakikisaliHimatay (png) – pagkawalang-malayHimáy (png) – sala, durog, (himayin) ipira-pirasoHimbíng (pu) – sarapHimig (png) – tono, melodiya, harmony, tunogHimlay (png) – higa, idlip, tulog, pahinga, hilataHimo (png) – pagpapahid, pagpupunasHimok (png) – hamon, anyaya, pilit, kumbinse,

hikayatHimpapawid (png) – papawirin, langit, kalangitan,

panginorinHimpil (png) - dating, daong, hinto, tigilHimpilan (png) – datingan, daungan, istasyon,

kwartelHimulmol (png) – buhol, gulo, nisnisHimutok (png) – hinaing, daing, tampo, hinagpis,

pagdaramdam, haluhoy, taghoyHinà (pu o png) – (kahinaan) kapansananHinagap (png) – akala, kamalayanHinagpís (png) – hapis, lungkot, dalamhati, pighati,

lumbayHinaharap (png) – kinabukasanHinahon (png) – lumanay, kalma, serenidad, tining,

kapanatagan, katahimikan, katiwasayanHinaing (png) – daing, pakiusap, luhog, hinakdal,

samo, pamanhik, panikluhodHinakot (png) – pangamba, takot, kutob

Hinala (png) – duda, kwestyon, suspetsa, sapantaha, bintang, suspisyon

Hinampo (png) – pagdaramdam, tampo, hinakdalHinang (png) – welding, soldadura, solder, suldaHinas (png) – kinangHinaw (png) – paghuhugasHinawa (png) – sawa, suya, uma, umay, tusing,

pagod, yamotHinay (png) – dalang, kuyad, bagal, hina, kupad,

dahan, yumi, hinhinHinayang (png) – sisiHinay-hinay (pa) – dahan-dahan, unti-untiHindî (pa) – ayaw, bawal, huwagHinete (png) – mangangabayoHingá (png) – respirasyonHingal (png) – hapo, pagod, pagalHinggíl (pang-ukol) – tungkol, ukolHingi (png) – petisyon, kahilingan, pamanhik,

pakiusap, samoHingkod (pu) – pilay, pilantodHinhin (png) – yumi, biniHiniksik (png) - paghihingutoHiningá (png) – respirasyonHinlog (png) – kamag-anak, angkan, partidos,

paryente, erensyaHinóg (pu) – magulang, handa, manibalangHintáy (png) – abang, antabayHintô (png) – tigil, para, tahan, himpil, humpayHinuha (png) – sapantaha, palagay, akala, hulo,

opinyon, paniwala, hula, isip, bintangHinuhod (png) – payag, sang-ayon, tango,

pahintulotHipak (pu) – humpak, himpak, lubog, impis, pipis,

platHipan (pd) – bugahanHipig (png) – idlipHipno (png) – kopya, salin, sipi, duplikadoHipò (png) – kapkap, salat, apuhap, kapa, damaHira (png) – piknki, pamamasyalHira (pu) – limang, lito, guloHirám (pu) – hinalaw, binuod, kinuha, hinangoHirang (png) – mahal, mutya, irog, giliw, sintaHirap (png o pd) – dusa, pagsubok, hikahosHirati (pu) – sanay, bihasa, datiHiraya (png) – haraya, imahinasyon, bisyon,

guniguni, pangitainHiris (pu) – pahilig, patagilid, pahiwid, pahiwasHirit (png) – gilas, sabi, singitHiro (png) – ikot, inog, ikitHità (png) – pataHitad (pu) – lantod, landi, kiri, balihanda, handak,

kirimpot

Hithit (png) – sipsip, higop, supsop, langhapHitik (pu) – puno, umaapaw, puro, sagana,

mabungaHitit (png) – hithitHitso (png) – nganga, buyoHitsura (png) – anyo, itsura, bikas, tikas, porma,

pigura, asta, gayak, hugis, tindigHiwà (png) – laslas, tistis, sugat, putol, gayat, gatlaHiwagà (png) – misteryo, kababalaghanHiwaláy (png) – bukod, hati, tanggal, awat, layo,

watak-watakHiwas (pu) – pangiwi, pahilis, hiwid, pahilig,

tagilidHiwatig (png) – paramdam, babala, hudyat,

palatandaan, tanda, marka, parinig, pasaring, pagunita, mungkahi, himaton, paunawa

Hiwid (pu) – linsad, tursido, lisya, pilipitHiyâ (png) – dangal, puriHiyang (pu) – bagay, angkop, tama, agpang,

kasundo, sanay, nakabubutiHiyás (png) – kristal, bato, diamante, alahasHiyáw (pd) – sigaw, bulyawHolster (png) – kalubanHomosekswal (png/pu) – binabae, bading, bakla,

tomboy, tiboHotel (png) – otelHoyero (png) – mang-aalahasHubád (pu) – hubo, tiwangwangHubô (pu) – hubadHubog (png) – hugis, hutok, kurba, korte, anyoHudas (pu) – palamara, taksil, traidor, lilo, sukabHudyat (png) – senyas, senyal, palatandaan, tandaHugas (png) – hilamos, mumog, laba, linis, basaHugásan (pd) – hilamusan, mumugan, labhan,

linisan, basainHughog (png) – pagbabanlawHugis (png) – korte, hubog, anyo, tabas, pigura,

pormaHugnay (png) – sugnayHugnos (png) – bugnos, kalas, lugas, kalagHugo (png) – ekstrakto, piga, katasHugong (png) – ugong, ingay, dagundong, agang,

lagunlon, dagaldal, daguldol, haging, higingHugos (png) – paghulog, pkaglalawitHugot (png) – baltak, bunot, hila, hagotHugpong (png) – dugtong, ugnay, sugpong,

dugsongHuho (png) – tulo, buhos, balusbosHukay (png) – butas, libingan, balon, lungaw,

lubak, baunanHukbô (png) – armi, kulupon, kulumpol, kulupol,

armada, ehersito, eskwadra

Huklo (pu) – hukot, sukod, yukodHuklob (pu) – paugud-ugod, ulianin, matanda,

inutilHukóm (png) – mahistrado, huwes, huradoHukot (pu) – uklo, kuba, bukot, kurkubado,

baluktotHukúman (png) – korte, husgadoHulà (png o pd) – palagay, paninginHulagpos (pu) – habso, kalag, kawala, alpas, kalasHulas (png) – lusaw, pagtutubig, tunwaHulaw (png) – paghuna, paghupa, paghinaHulí (ph o pu) – dulo, likodHuli (png) – dakip, aresto, dakma, bihagHulihin (pd) – dakpin, arestuhinHulipan (pd) – tagpian, sulsihanHulma (png) – moldeHulog (png) – laglag, bagsak, lagpakHumal (pu) – ngongo, garil, bulolHumaling (png) – himaling, obsesyon,

pagkahibang, giyan, pagkalubogHumpak (pu) – hungkag, hupyak, lubogHumpáy (png) – tigil, hangganan, hinto, lubayHuna (png) – hina, buay, dupokHunab (png) – radyasyon, singaw, alimuomHunghang (pu) – estupido, tonto, tanga, tunggak,

ulol, mangmang, bandayHungkag (pu) – basyo, guwang, buaw, lungkag,

malukong, hupyak, humpak, walang-lamanHuni (png) – siyap, tinig, tunogHunos (png) – paglulunoHunta (png) – konseho, kapulungan, lupon,

kalipunan, usapanHunyango (png) – bangkalang, kamaleonHupa (png) – pagbabawas, pagbaba, pagkatiHupyak (pu) – humpakHura (png) – panunumpa, pagsumpaHurado (png) – hukom, mahistrado, huwesHuramentado (png) – amokHurisdiksyon (png) – kapangyarihan, awtoridad,

sakop, saklawHurisprudensya (png) – palabatasan, abogasya,

deretsoHurnal (png) – hulog, huluganHurno (png) – pugon, obenHurunghurong (png) – kalibumbunan, libumbon,

lipumponHusay (png) – galing, talino, abilidad, kakayahan,

talent, buti, episensya, kadalubhasaan, ayosHusgá (png) – akusa, bintang, hatol, pasya,

sentensyaHusgadó (png) – korte, hukumanHusgáhan (pd) – akusahan, pagbintangan

Hushos (png) – hugso, habso, laglagHustipikable (pu) – makatarungan, makatwiran,

nararapat, tumpak, tama, karapat-dapatHustisya (png) – katarungan, katwiran, katumpakanHusto (pu) – makatarungan, makatwiran, nararapat,

tama, wasto, sapat, kainaman, katamtaman, kasya, eksakto

Huthot (png) – supsop, sipsip, hithit, hitit, ut-ot

Hutok (png) – baluktot, bali, hubog, habyogHuwád (pu) – palsipikado, peke, imitasyon, kopyaHuwág (pa) – ayaw, hindi, bawalHuwaran (pu) – halimbawa, modeloHuwego (png) – sugal; set, ternoHuwes (png) – hukomHuwisyo (png) – paglilitis, hatol, sentensya, pasya

I

iba (pu) – kaiba, naiiba, iba; bukod, hiwalay; pekulyar, pambihira; bala-balak,

ibaba (pa) – silong (ng bahay)iba-iba (pu) - surtido; sari-sari; samu't-sari.ibig (png) – nais, gusto, inaasam, dalita, kailangan,

kursunada idlip (png) - sandaling tulog; tulogmanok; hipig,

gupiling; himulmol ng tela; idolo (png) – bagay o taong sinasamba o

hinahangaan; anito.igat (png) -. uri ng isda: palos.igi (pu)- tama, wasto, tumpak, dapat, agpang, nararapat; akma, angkop, mabuti, bagay, nababagay; matino, kasiya-siya, magaling, mahusay; malusog; igib (pd)- sumalok, pagkuha ng tubigigkas (pd) – biglaang pagkilos, kawalaiglap (png) - saglit, sandali, kagyat, oras, panahon; madaliang panahon; ignorante (pu) - mangmang, maang, walang pinag-aralan; walang alam (sa nangyayari); tulingag, gunggong, ungas.ihaw (png) - litson; sugba; paisin ika (pd) – winika, binigkasikaw (pt) - sa iyo; mo; kaikli (pu) - maigsi, urod, kutod, utod; maliit; kulang, kapos, gahol; iklian (pd) - paikliin; paigsiin; bawasan; daglatin; urudin (sabi sa buhok); pakitirin ang layag; pahinain; dagdagan ng mantika upang mas lumutong.ikom (pd) – tikom, isaraikot (pd) - baling, pihit; ibiling, bilingin, bumilin, tambilingin (upang mahilo); baligtarin; bumaligtadiksamin (pd) - aninawin; tingnan, masdang mabuti; pag-aralan, alamin; suriin; siyasatin; tanungin; tingnan, bulatlatin, latlatin; busisi,iktad (pd) – ilag, iwasilag (pd) – iwas, talilis, tiplas, puslit, talikdan, lihis, magtaki-taki; sumal,ilan (pu) - bilang; kakaunti, mangilan-ngilan; ilan;

ilang (pu) – hindi komportable; asiwa, hindi maalwan, hindi maganda ang pakiramdam; nakakaasiwa; nahihirapan; alumpihit; balis,ilap (pd) – malikot, hindi madaling mahuli/makuhailat (png) – maliit na ilogilaw (png) - liwanag; sinag, iluminasyon; bagay na maliwanag o nagdudulot ng liwanag; ilalim (pangukol) – mas mababailaya (png) - timogiling (pd) – umayaw, paggalaw ng ulo upong umayaw o hindi sumang ayonilok (png) - hubogimahe (png) - litrato, imahen; poon, anino, anyo, mistula, larawan; kadoble, bagay ng kawangki, kamukha at katulad; representasyon; karakter; personipikasyon; pagsasakatawan; pagkakalarawan; imbak (pd) - tinggal, tago, ipon, impel imbensyon (png) – bagong bagayimi (pu) – hiyaimik (pu) – walang kiboimis (pd) – ligpit, linisimpit (pd) – pigilimpo (png) – matatandaina (png) - ima, nanay, mama, inang, inay, mommy; tawag pag-galang sa may edad na babaeinakay (png) - mga inakay o langkay ng supling ng hayop; mga anak;inat (pd) - unat, banatindayog (png) - imbayog, ugoy, kumpa, ritmo; tiyempo ng tugtog, kadensya, hagod; ineng (png) – nene, batang babaeingat (pd) - alaga, aruga, kandili; ingay (png) - kaingaya, ngasngas, ngawngaw, kiyaw-kiyaw, ngakngak; pambubuliglig; komosyon; panggugulo; bulahaw, pambubulabog; pangingimbal; gulo, istorbo sa tunog ng radyo; linggal, lagislis, laginit; ingit, hugong, ugong; lagunlon, dalagdal, dalugdo; kalantong, kalantog; pagkupkop; ingko (png) – ingkong, lolo; paggalang sa matatandang lalaking hindi kilala

inobasyon (png) - pagbabago; bagay na ginawa at naiibainosente (pu) - walang alam, walang malay, walang muwang, walang mukat; walang malak, walang kasalanan, malinis; walang kinalaman, hindi kasangkot; walang iniisip o binabalak o naidudulot na makakasama o makapipinsala; madaling paniwalain; mapaniwalain; hindi sanay; payak, simple, walang pakunwari; paslit, musmosinumin (png) - n.- inumin, alak; lagok, inom; pagkasugapa sa alak; toma, mamam; inumin (pd) - uminom; tumungga, tumoma; lumagok; sumipsip; tumagay; maglasing; inutil (png) walang alam, ignorante ipa (png) – balat ng palayipit (png) – sipitipitin (pd) – pitpitinipo-ipo (png) - buhawi; ipu-ipo, alimpuyo.ipon (pd) – itabi, isubiipot (png) – malabnaw na dumiisa (pu) - uno; solo, bugtong; tangi; nagkakaisa; buo; indibiduwal; magkakapareho, magkakamukha, magkakaparis, magkakawangis; isaalang-alang (pd) – ilagay sa panganibisa-isa (pa)– una-unaisaisip (pd) – ilagay sa isipanisantabi (pd) - itabi; ipasantabi, iligpit, itago; ipagwalang-halaga; ipagwalang-saysay, dismisin; pawalang-bisa.isapuso (pd) – ilagay sa puso

isip (png) - diwa, utak; talino; kamalayan, ala-ala, kakayahang maka-alaala, memorya; bait; katinuan; opinyon, palagay, damdamin; iskolar (png) - taong edukado; paham; taong bihasa sa anumang sangay ng kaalaman; taong matalino; estudyanteng pinagkalooban ng tulong na pinansyal sa pag-aaral.isla (png) - puloismid (pd) - irapisnabero (png) – di namamansinistorbo (png) – sumira ng katahimikan, kaayusan o kapayapaanitak (png) - gulok, pisaw, bolo, panaga, tabak, kampilan, palasan, palabod, kampit, pilang, garing, panabas, panghalabas, halabas.itay (png) - ama, daddy, tatay, tatang, itay; itang, papa; pinagmulan, ninuno; kanunu-nunuan; unang nakaisip, nakagawa o nagtatag ng isang bagay; padre, pari; pinakamatandang kasapi;itik (png) - pato; papaw (uri ng pato); bibi; gansa, itim (pu) - kulay-uling; maitim; mauling; negro, negra; ulikba, madilimitiman (pd) - gawin na itim, ulinganito (pt)- ito; ire; ngayon; yari, niyari;itsa (pd) - ihagis, ibalibag, ibalibabat, ibalibang; ipukol, ibato; ibatukal, ihalibas (papataas); itapon; ibasura; ibagsak, ilagpak; itumba, isalya, ibalya; ibasibas; lansihin, iwas (pd) - lihis, tipas, talilis, layo, ilag, pawalanbisaiyak (pd) - luha, ngisbi, hibi, hikbi, ngalngal; hagulgol, haluyhay, ngulango; palakat, nguyngoy, iyakin (pu) – mababaw ang luhaiyan (pu) – ini, ito iyo (pt)- mo, ninyo, sa iyo; -iyo; inyo; inyong;

J

jakpot (png) - malaki o naipong papremyo o gantimpala.jeep (png) – dyipjuego (png) – laro

jug (png) - pitsel o sisidlan ng tubig, alak o iba pang likido na may makipot na bibig at hawakan sa gilid; galong; kalalang, parunggo.

K

K – Pangatlong titik sa alpabetong Filipino, karaniwan ay pamalit sa “c” at “q” ng alpabetong Ingles

Ka (panghalip) – IkawKaabalahan (Png) – gulo, aberya, alalahanin,

pasanin

Kaakit-akit (Pu) – maganda, marikit, kahali-halina, kabigha-bighani

Kaagaw (Png) – karibal, katalo, kaagtas, katunggali, kalaban

Kaagulo (Png) – kalunya, kulasisi, kabit, babae

Kaalaman (Png) – karunungan, pang-unawa, kamalayan; lahat ng nalalamang dulot ng pag-aaral; pag-aaral, erudisyon,

Kaalit (Png) – kabaka, kadigma, kaagtas, kalaban, kabaka; katunggali, kasalungat, katalo, kaalit, kaaway, kababag; karibal; kahidwa

Kaanib (Png) – kasanib, katipon, kagawad, kagrupo; kapangkat

Kaapihan (Png) – siphayo; paniniphayo; pang-aapi, pangaalipin; pambubusabos; kalupitan; pagpapabigat

Kaaway (Png) -- kalaban, katunggali, katalo, kasalungat, kadebate; kahidwa

Kaayusan (Png) – panunuran, ayos, sagansanKaba (Png) -- takot, ligalig, pangamba,

pagkabahala, alarma; agam-agam; aprehensyon; pakiwari, pakiramdam, ligamgam, balino

Kapatagan (Png) -- timak, pita, lambakKababaang-loob (Png) – umildad;

pagpapakumbaba; kawalan ng ere o yabang; pagpapaka-aba

Kababalaghan (Png) -- himala, milagro, misteryo, hiwaga

Kabaka (Png) -- kalaban, katunggali, katalo, kasalungat, kadebate; kahidwa

Kabag (Png) – Masamang hangin sa tiyan; colicKabahay (Png) – kasama sa bahayKabalalay (Pu) – kaagapay, parallelKabalintunaan (Png) -- kabalintunayan;

kabalighua, paradoh, parang magkataliwas na pahayag ngunit kung lilimiin ay totoo

Kababuyan (Png) -- kahalayan, kalaswaan, kasagwaan

Kabalitaan (Pu) -- matunog, lutang, balitado, patok, sikat

Kabalyeriya (Png) -- tropang nakakabayo, mga tauhang kabayuhan; tropa ng mga tangkeng pandigma; kabalriya; kabalery

Kabaitan (Png) -- pagiging mahalaga, halaga, merito; kagandahang asal; pagiging matuwid ng moralidad, pagiging heneroso; kabutihan ng puso

Kabalbalan (Png) -- katunggakan, kaungasan; pagka-istupido; gawain, ideya o salitang istupido

Kaban (Png) – buslo, kahon, kaha, kahita, kahetilya, baul, kabangyaman

Kabanalan (Png) -- kasagraduhanKabanata (Png) -- serye, yugtoKabantugan (Png) -- kasikatan; katanyaganKabataan (Png) -- kasibulan, kasiglahan

Kabaong (Png) - ataul, handulan, langkayanKabaret (Png) -- restorang may palabas upang

malibang ang mga kostumerKabatiran (Png) -- pasabi, pahatid, himantong,

kaalamanKabiguan (Png) -- paglagpak, pagbagsak sa kurso;

kahinaan, paghina; pagkupas; pagkawala; lugi, pagkalugi

Kabihasnan (Png) - sibilisasyon; mga bansang sibilisado; pagka-sibilisado

Kabilaan (Png) – Sa parehong duloKabute (Png) -- payung-payungan, mamarang,

pandung-ahasKabutihan (Png) -- kabaitan; pagiging mahalaga,

halaga, merito; kagandahang asal; pagiging matuwid ng moralidad

Kadena (Png) -- kadenilya, tanikala, kawingKagalang-galang (Pu) -- mahalaga; may halaga;

akma sa mabuting asal o mabuting pag-uugali; sapat ang dami o halaga; maganda ang ayos o hitsura

Kagandahan (Png) -- kariktan, dilag, karilagan, bighani, alindog

Kagutuman (Png) -- pagkakagutom, istarbasyon; kauplakan, pasal, pagkalam ng sikmura (dahil sa gutom); pagnanais

Kahalayan (Png) – kababuyan, kalaswaan, kasagwaan; salitang malasw, obsenidad

Kahapisan (Png) – paghihirap, kalungkutan, kapanglawan, panimdim, lumbay

Kahapon – Noong nagdaang arawKahol (Png) – Tahol, bulyawKahon (Png) -- kaha, kahita o kahetilyaKahoy (Png) -- tabla, troso; panggatong, palatang;

kahuyan, gubatKakahuyan (Png) -- gubat, kagubatanKakampi (Png) -- tagasuporta; tagapagtaguyod

partisanoKaklase (Png) -- kamag-aral; kaeskuwelaKaibigan (Png) -- katoto, amigo; kaalyado,

panyero, panyera, kumpanyero, kumpanyera; kasangga, kabagang, kasamak, kakampi, kapanalig, katapatang loob, kaututang-dila; katalamitan

Kalabasa (Png) – kandosKalabaw (Png) -- anuwang; kalakian (lalaking

kalabaw)Kalaguyo (Png) – kasuyo, kabit; kalunya (kung

babae); lalake, kasiping sa kamaKalahok (Png) – kasali, kasama, kasosy,

partisipante

Kalandian (Png) -- pakikipaglaro sa pag-ibig; panandaliang relasyon sa pag-ibig

Kalapati (Png) -- batu-bato (mountain dove), punay (uri ng ibon), paloma, mensahero ng kapayapaan; tagapagtaguyod ng mga simulain ng kapayapaan

Kalaputan (Png) -- ligat o lagkit ng isang likido; biskosidad

Kalaswaan (Png) -- kahalayan, kababuyan, kasagwaan; salitang malasw, obsenidad

Kalawang (Png) -- pagkabulok, pagkasira dahil sa pagkakapabaya

Kalbo (Png) -- kutipyo, upaw, panot; walang tumutubo (buhok o punong kahoy); katyog; walang adorno

Kalikasan (Png) -- tanawing likas; pagka-primitibo; likas na kalagayan

Kalso (Png) -- sabat, katang, kalangKalusugan (Png) -- pangangatawan, lakasKalye (Png) -- kalsada, kalyehon, lansangan, daanKamag-anak (Png) – kauri, kadugo, kapamilyaKamag-aral (Png) -- kaklase; kaeskuwelaKamalian (Png) -- pagkakamali, mali; bisala,

pagkabisala; paltos; mintis; talibadbad, salaKamatayan (Png) -- pagkamatay, ikinamatay;

pagyao, pagkalagot ng hininga, pagtigok; pagpanaw; pagsasakabilang-buhay; kamatayan ng kaluluwa; biglaang pagwawakas; katapusan, terminasyon

Kambing (Png) – KabronKami (Png) -- tayo, kita, kata, ta, natinKamiseta (Png) -- kamisadentro, poloKamutin (Png) -- kalmutin; galgalin, kutkutin,

dagilin, gurlisan; gitlian, gutlian; ikaykay, kumaykay; kulamusin, kulamusan

Kamote (Png) -- lamang ugat na nakakain; ubi, nami; tugi; kamiging

Kampo (Png) -- kampamento; himpilan; panig; grupo, partido; kuwartel

Kamposanto (Png) -- simenteryo, libingan; huling hantungan, himlayan; pantiyon

Kandila (Png) -- sasang; esperma (kandila mula sa taba ng balyena); yunit ng tindi ng liwanag

Kano (slang) – AmerikanoKapatid (Png) – utolKapayapaan (Png) -- katahimikan, lamikmik,

tampay, katiwasayan; tratadong pangkapayapaan, kasunduang nag-aalis ng gulo o away; trangkilidad

Kapighatian (Png) – Kalumbayan, paghihirap, sakit, dusa, hilahil, pighati; kakapusan, kakulangan, pagsasalat

Kapilyuhan (Png) – KalokohanKapit-tuko (Png) – kapit nang mabutiKapnayan (png) - kimikaKaramihan (Png) -- mayorya, bilang na higit ng isa

sa kalahati ng grupoKarayom (Png) -- aguha, aguhon; metal na pantahi;

metal na pamponograpo, panggantsilyo o pang-engrabadura; panturo ng dial o compass

Karne (Png) -- laman; buod, nilalaman, sustansya, esensya

Karetela (Png) -- kariton, kalesa, karomataKasabay – KasamaKasalanan (Png) -- sala, pagsuway sa utos ng

Diyos; pagkakamali; kamalian; pagkukulang; paglabag; transgresyon

Kasali (Png) -- kalahok; kasama, kasosy, partisipante

Kasama (Png) -- alalay; kapisan, kasuno, kapilingKasamaan (Png) – Katiwalian, karahasan,

kamalianKasangkapan (Png) – kagamitan; muwebles, tulad

ng mesa, sofa, kabinet at iba paKasarinlan (Png) -- kalayaan, independensya;

pagsasariliKasaysayan (Png) -- tala ng mga pangyayari;

rekord ng nakalipas na mga pangyayar, historya; nakalipas

Kasintahan (Png) – katipan, irog, sinta, mahalKasinungalingan (Png) -- kabulaanan; kamalian;

pandaraya, panlilinlang; desepsyonKaso (Png) -- kaukulan; usapin, demanda, asunto;

pangyayariKasoy (Png) – balubadKasuklaman (Pd) -- ayawan o layuan ang isang

bagay dahil sa kasamaan nito; kamuhianKasunduan (Png) -- armonya, aregluhan, pag-

aayos, tratado; usapan; kontrato, kontrata, tipanan; pagkakaakma o pagkakabagay; pagkakasangayon, sang-ayunan, pagkakasuwato, kompromiso

Katangahan (Png) -- katunggakan, kaungasan; pagka-istupido; gawain, ideya o salitang istupido

Katangian (Png) – karakterKatanyagan (Png) -- popularidad; kabantugan,

kasikatanKataas (Png) -- dagta, gata, yago; luritKatawa-tawa (Pu) -- nakalilibang, nakaka-aliw;

kaibaKati (Png) -- galis; hindi mapakaling pagnanais o

paghahangad ng isang bagay

Katibayan (Png) -- patunay, pagpapatotoo, pruweba, ebidensya

Katinuan (Png) – tino, katwiran; kasanuan; kawastuan ng pagpapasya; bait

Katipunan (Png) – samahan, pagkakapatiran; kapatiran

Katiwalian (Png) -- anomalya, iregularidad, mga masamang gawain, abnormalidad, aliwaswas, alingasngas, pandaraya, kabalbalan

Katotohanan (Png) -- kaganapan; realidad, aktuwalidad; hindi paglayo sa pamantayan; katapatan, sinseridad

Katulad (Png) – kapareho, kawangki, kawangis, kamukha, magkaparis, magkahalintulad, magkahulilip, mistula; parang; kapara, para-para

Katunggali (Png) -- kalaban, katalo, kasalungat, kadebate; kahidwa

Katuwiran (Png) -- rason, dahilan, puno't-dulo (ng mga pangyayari); sanhi; batayan, saligan, sanligan, pamatagan; makatwirang pag-iisip o paghuhusga

Kaunlaran (Png) -- paglilinang, pagsulong; asenso, pag-asenso, resulta ng pag-asenso; progreso; kaganapan

Kaway (Pd) -- iwasiwas, magwagayway; iwagayway, ipagaypay; pumagas; bumati (sa pamamagitan ng pagkaway); ipagaspas, pumagaspas

Kelot (Png) – lalakiKesyo (Pangatnig) – kaysaKidlat (Pd) – lintikKilala (Pu) – sikat, tanyag, popularKilabot (Pu) -- sikat o kilala sa kasamaan,

notoryoso; kalat at pinagtatalakayan o

pinag-uusapan; batid ng lahat; masiklat, tampa

Kilos (Png) – galaw, isod, sulongKiluhin (Pd) – timbanginKimika (png) - kapnayanKinang (Png) – ningning, kislap, kutitap, antitilawKinilala (Pd) – inalam, tiningnanKisap-mata – sa isang iglapKita (Png) – sweldo, peraKuba (Png) – bukot, hukosKubeta (Png) – palikuranKubo (Png) – bahayKuha (Pd) -- matamo, makamit, mabawi,

mahawakan, maisapalad, mapasakamay; maabot

Kulang (Pu) - kapos, gahol, sahol, salat, paha, insupisyente

Kulay (Png) -- dampol, tina, pangtinaKulog (Png) – dagundongKumatok (Pd) -- bambuhin, paluin, katiin,

bundulin, bungguin, sungguin, sagiinKumot (Png) – blangketKumubkob (Pu) – napaliligiranKumupit (Pd) – nandaya, nagnakawKuntento (Pu) – sapat, masayaKuno (Pa) -- kesyo, diumano, daw, raKunsabagay (Pangatnig) -- maski papaano o anong

paraan; gayon pa man; sa ano't ano manKunyari (Pd) – akalain, magpanggap, maghinuhaKura (Png) -- pari, ministro; rabi, pastorKurakot (Pd) -- pandarambong, pananalanta,

pananalasa, pagnanakaw; bagay na ninakawKuwarta (Png) – pera, salapi, barya, kayamananKuwela (Pu) – nakatatawa, nakaaaliwKuwarto (Png) – silid, espasyoKuwento (Png) -- salaysay, istorya; balangkas ng

nobela o dula

L

Laab- (png.) alab, ningas, liyab, lagablabLaan- (png.) taan, handa, ukolLababo- (png.) hugasan, hinawan, bangkeraLabada- (png.) labahin, kusutinLabak- (png.) lubakLabag- (pu.) sala, salungatLabaha- (png.) pang-ahitLaban- (png.) away, tunggali, basag-ulo, baka,

muokLaban- (pu.) tutol, kontra, labag

Labanan- (png.) pagbabaka, pagpapamuok, digmaan,

paghamok, kontrahan, dueloLabatiba- (png.) enemaLabay- (pu.) malagoLabi- (png.) natiraLabian- (pd.) ngusuanLabintador- (png.) ribentador, paputokLabis- (png.) sobra, natiraLabnot- (png.) sabunotLabo- (png.) labusaw, labog

Labor- (png.) palamuti, dekorasyonLaboratoryo- (png.) gawaanLaboy- (png) gala, libot, pasyalLaboy- (pu) palagala, pala-libot, pala-pasyal,

lagalag, layas, libotLabsa- (png.) lambotLabso- (pu) madulasLabulabo- (png.) labananLabusak- (pu) gastador, alibughaLakad- (png.) hakbang; pakay, layonLakambini- (png.) musaLakan- (png.) maharlikaLakandiwa- (png.) tagahatolLakas- (png.) puwersa, kalusugan; bagsik, sidhi;

kapangyarihan; impluwensyaLakatan- (png.) sagingLakayo- (png.) payaso, komiko, tagapagpatawaLakbay- (png.) pagbibiyaheLakdaw- (png.) laktaw; labagLaki- (png.) haba, taas, sukatLakip- (pu.) kasama, kaanib, kabilangLakit- (png.) medalyonLaklak- (png.) paglulon, paglunokLako- (png.) panindaLakom- (png.) pagtiponLakos- (png.) bunton, tambakLaksa- (png.) sampung liboLaksante- (png.) purgaLaktaw- (png.) hakbang, gatla, libanLaga- (png.) pakuloLagablab- (png.) liyab, alab, lab, ningas, pag-aapoyLagak- (png.) piyansa, deposito, habilin, paingatLagalag- (pu.) palaboy, gala, layas, laboyLaganap- (pu.) sabog, kalat, palasakLagapak- (pu.) kalabog, tagupak, bagsakLagari- (png.) sarutsoLagas- (pu.) pigtal, tanggal, lugasLagaslas- (png.) lagasaw, saluysoyLagay- (png.) pag-iiwan, paglapag; suholLagaylay- (pu.) nakabitin, nakayupyopLagkit- (png.) kapit, dikitLagda- (png.) pasya, utos; pirma, signatura, ngalanLagdaan- (pd.) pasyahan; sulatan, pirmahan,

pangalananLagi- (pa.) parati, palagi; madalasLagim- (png.) gitla, gikla, hilakbotLaginit- (png.) haginit, ingayLaginlin- (png.) lagitlit, lagutakLagitik- (png.) lagitgit, lagutok, langitngitLaglag- (png.) hulog /(pu.) bagsak, nahulog Lagmak- (pu.) lugmok, lupasay, lupaypayLagnat- (png.) sinat

Lagnaw- (png.) labnawLago- (png.) yabong, labay, yamungmong,; sagana,

kapalLagok- (png.) lunok, lulonLagom- (png.) sakop, saklaw; pagbubuod,

paglalahatLagos- (png.) tagosLagusan- (png.) tanelLagot- (pu.) patid, putol, pigtasLagpak- (pu.) bagsak, hulog, laglagLagpas- (pu.) lampas, higit, lamang, lusotLagpos- (png.) kalag, alpas, lusotLagunlon- (png.) kalipumpon, tiponLagunot- (png.) lagitik, lagutokLagunglong- (png.) lagaslasLagutin- (pd.) patirin, putulinLagyan- (pd.) sidlan, lamnanLagwerta- (png.) hardin, halamananLagyo- (png.) ngalan, pangalan, taguri, tawag,

palayawLagyo- (png.) kaluluwa, ispirito, esensya,

kakayahanLahad- (png.) pagsasabi, pagpapaliwanag,

paglalahadLahang- (png.) butas, biyak, putok, siraLahat- (png.) kabuuanLahaw- (png.) sigaw, pag-iingayLahi- (png.) lipi, angkanLahid- (png.) mantas, bahidLaho- (png.) eklipse, pagkawalaLahok- (png.) halo, banto, sali, samaLahoy- (png.) daloy, agos (ng dugo)Laib- (png.) darang, dangdang, pag-iinit (ng dahon

ng saging)Laing- (png.) gabi (dahon)Laing- (pu.) tuyo, lanta, luoyLait- (png.) dusta, alimura, hamak, mura, alipustaLala (paglala)- (png.) paghahabi (ng tela o

sambalilo)Lala- (png.) sidhi, lubha Lalag- (png.) tanggal, punit, hiwalayLalagukan- (png.) tatagukan, lulununanLalagyan- (png.) sisidlanLalang- (png.) likha, kapal, gawa; pakana; dayaLalangin- (png.) likhain, linlanginLalas- (pu.) laslas, tastasLalawigan- (png.) probinsyaLalay- (png.) dalisdis, palibisLalo- (pa.) higit, labisLalos- (png.) lahat, taganasLaman- (png.) katawan, karneLamang-lupa- (png.) halimaw, duwende, tiyanak

Lamang- (pa.) tangiLamang- (png.) kahigtan, bentahaLamas- (png.) lapirot, lamuray, lamusak;

pakikibaka, digmaLamat- (png.) bitak, putok, basag, siraLamay- (png.) puyat, pulaw, obertaimLamba- (png.) lago/ haba (ng buhok, damo, atbp.)Lambak- (png.) labak, libisLambal- (png.) sinulid, mitsaLambanog- (png.) gulpi, palo, hagupitLambat- (png.) pukotLambayog- (png.) kumpolLambitin- (png.) kapitLambo- (png.) borlas, palawit, lamuymoyLambog- (png.) pagpalo, pagbugbogLambong- (png.) belo, takipLambong- (png.) laga, pakulo, pag-initLambot- (png.) lata, hinaLamig- (png.) ginawLamira- (png.) gitataLamlam- (png.) labo, pungayLamog- (pu.) pasa, bugbog, malambotLamon- (png.) ngata, lapangLampa- (png.) mahinaLampara- (png.) ilawanLampas- (pu.) labis, sobra, higit, lubha, masyadoLampot- (pu.) gusotLamukos- (png.) lapirot, kuyumos, piga, durogLamukusin- (pd.) lapirutin, kuyumusin, pigain,

duruginLamuray- (pu.) munglay, luray, walatLamutak- (png.) pisil, piga Lamutakin- (png.) pisilin, pigain Lamuymoy- (png.) himulmol, hilatsaLamuyot- (png.) pag-akit; pagpapalambotLamya- (png.) lamyos, lambing, lambotLamyos- (png. )lamyaLana- (png.) sinulid; langisLanaw- (png.) lawa, danawLandas- (png.) lagusan, daanLandi- (png.) kiri, lantod, talandi, hitadLanilya- (png.) pranelaLansak- (png.) lahat, minsanan, pakyawanLansag- (pu.) wasak, giba, hiwalayLansangan- (png.) daanan, kalye, kalsadaLansi- (png.) lalang, daya, linlangLanta- (pu.) luoy, laing, tuyoLantak- (png.) palo, hampasLantaka- (png.) armas, kanyonLantad- (pu.) hayag, nakikita, litaw, hantadLantay- (png.) puro, dalisayLantik- (pu.) nakabalantok (na daliri)

Lantod- (pu.) landi, hitad, talandiLantong- (png.) bahoLantot- (png.) bahoLangka- (png.) nangkaLangkap- (png.) kasama, sangkap, lakipLangkay- (png.) kawan, kumpol, sama-samaLangkayan- (png.) andas, kalandraLanggam- (png.) kuwitib, hantikLanggas- (png.) hugas, linisLanghap- (png.) singhot, higopLangis- (png.) lanaLangit- (png.) panginorinLangitngit- (png.) lagitlit, alatiitLanglang- (png.) rekado, pansitLango- (pu.) lasingLaon- (pu.) dati, luma, antigoLaos- (pu.) lipas, tuyo, lumaLaot- (png.) gitnaLapa- (png.) katay, biyak, hiwaLapak/ Lapak - (pd.) putlin, punitinLapak- (pu.) punit-punitLapad- (png.) lawak, luwangLapag- (png.) sahig, silong, ilalimLapang- (png.) lamonLapastangan- (png.) hipokritoLapat- (pu.) akma, husto, agpangLapat- (png.) patpatLapatan- (pd.) agpangan, punanLapay- (png.) limpaLapi- (png.) dagdag, kasama, kabitLapi/ lapian- (png.) partidoLapian- (pd.) samahanLapirot- (pd.) pindot, lamutakLapit-lapit- (pu.) tabi-tabiLaplap- (pu.) hiwa, talop, tistisLaplapin- (pd.) hiwain, talupan, tistisinLapnos- (pu.) nabanlian, nagasgasLapot- (png.) kapalLapurit- (pu.) lukot, gusot, lapirotLarawan- (png.) litrato, imaheLarga- (pd.) sulong, biraLaro- (png.) huego, libangan, isportsLaruan- (png.) pook-libanganLaryo- (png.) baldosa, ladrilyoLasa- (png.) linamnam, lasapLasap- (png.) pagtikim, paglasa, namnamLasapin- (pd.) tikman, lasahin; danasinLasaw- (pu.) manipis; pagtutubig-tubig, malabnawLaseta- (png.) kortapluma, patalimLasgas- (png.) ubod, pusoLasi- (png.) pagtastas, pagkayasLasing- (pu.) lango

Laslas- (pu.) tastas, wakwak, gahakLason- (png.) kamandagLastiko- (png.) gomaLaswa- (png.) kabastusan, kahalayanLata- (png.) tin, metalLata- (png.) lambot, panghihinaLatak- (png.) tining, tira-tiraLatag- (png.) lapatLatay- (png.) marka, balat, sugatLathala- (png.) paglilimag, pagsasatitik; balita,

aklat, atbp.Lati- (png.) tubigan, sapaLatik- (png.) latak ng niyogLatoy- (png.) lasa, sarapLauya- (png.) nilagang karneLawa- (png.) lanaw, dagat-dagatanLawak- (png.) lapad, luwang, lakiLawalawa- (png.) sapotLaway- (png.) lura, duraLawig- (png.) laon, tagal; habaLawit- (pu.) nakalaylay, nakabitin, nakasabitLawlaw- (pu.) bitin, laylayLaya- (png.) kasarinlanLayak- (png.) basura, dumi, sukal, yagitLayas- (pdm.) alis, layoLayas- (pu.) palaboy, alisagaLayaw- (png.) rangya, labisLaylay- (pu.) lawit, luyloy, bitin, sabitLayo- (png.) agwat, distansyaLayuan- (pd.) iwasanLayon- (png.) pakay, sadya, nasa, hangadLente- (png.) plaslayt, lensLeteng- (png.) pisiLetra- (png.) titikLibak- (png.) uroy, uyam, tuya; tudyo; pula; insultoLibad- (pu.) palipat-lipatLibag- (png.) banil, dumiLiban- (pu.) di-pumasok, wala, matanigLibang- (png.) lalang, lansi; pag-aaliw, lingatLibang- (pu.) nalingat, nawili, nakalimotLibangan- (png.) aliwanLibat- (png.) pagsumpong (ng sakit)Libay- (png.) babaing usaLibid- (png.) ikid, likid, palupotLibintador- (png.) rebintador, paputokLibing- (png.) baonLibingan- (png.) pantiyon, lagakan, sementeroLibis- (png.) dalisdis, gilidLiblib- (pu.) tago, ilang, kubli, kaloob-loobanLibo- (png.) sampung daanLibot- (png.) gala, paglakad-lakad, paglagalagLibot- (png.) kaligiran

Libot- (pu.) gala, palakad-lakad; lagalagLibre- (pu.) gratis, malayaLibro- (png.) aklatLikas- (pu.) katutubo, taal; natural; bukalLikas- (png.) pag-alis, pagtatananLikat- (png.) intermisyon, pagkakagambalaLikaw- (png.) rolyoLikaw- (pu.) nakakidkid, nakaikid, nakapulupotLikbit- (png.) sobreLikha- (pu.) lalang, katha, gawaLumikha- (png.) manlilikha, Diyos, kumapal,

Bathala, lumalangLikhang-guro- (png.) obra maestro,

pinakamahusayLikido- (png.) tunaw, tubigLikmo- (png.) luklok, upoLikmuan- (png.) silya, bangko, upuan, luklukanLiko- (pu.) baluktot, kilo, lihisLikod- (png.) kabila; hulianLikot- (png.) pagkamagalaw, pagkagalawgawLiksi- (png.) kabilisan, kadalianLiksyon- (png.) aralin, aral, paksaLikwad- (pu.) patigil-tigil, paunu-uno, pasikut-sikotLider- (png.) patnubay, pasimuno, puno, pinunoLiga- (png.) samahan, alyansa, koalisyon,

asosasyon, pangkat, GrupoLigalig- (png.) gulo, bagabag, ligamgam, tigatigLigalig- (pu.) tuliroLigamgam- (png.) balisa, ligalig, pangamba, takot;

initLigas- (png.) bitikLigata- (png.) butlig, pantalLigaw- (png.) pangingibig, panunuyoLigaw- (pu.) lihis, lisya, maliLigaya- (png.) kasiyahan, tuwaLigid- (png.) palibot, kaligiranLigid- (pu.) napaikutan, napaligiranLigis- (pu.) durog, giling, dikdikLiglig- (pu.) alog, kalog, tigtigLigoy- (png.) diwari, di-tiyakLigpit- (png.) pagtatabi, pag-aayosLigsa- (png.) timpalak, paglalaban, kompetensyaLigta- (png.) kalimotLigtas- (pu.) libre, sagipLiham- (png.) sulat, kalatasLihim- (png.) sikreto, di-hayag, lingidLihis- Pu.) lisya, linsad, hidwa, maliLiit- (png.) munti, linggitLila- (png.) biyoleta, ube (kulay)Litik- (png.) karitLilo- (pu.) taksil, sukab, palamara, kuhilaLilok- (png.) ukit, eskultura

Lima- (png.) singkoLimahid- (png.) dumiLimasin- (pd.) alisin, nakawin, tangayinLimatik- (png.) linta; makamkam, tusoLimbag- (png.) imprentaLimbagin- (pd.) ilathala, iimprenta, ipablis, isatitikLimbutod- (png.) ungos, litaw, usliLimiin- (pd.) muniin, isipin, pagnilay-nilayin;

siyasatinLimit- (png.) dalas, bilisLimitasyon- (png.) hangganan, duloLilimlim- (png.) halimhim, ukopLimliman- (pd.) halimhiman, ukupanLimusan- (pd.) bigyanLimutin- (pd.) tabunan, kalimutan, ipagpalibanLimpa- (png.) lapay, isplinLimpak- (png.) tipak, kimpalLimpak-limpak- (pu.) maraming-marami,

umaapaw, malakiLimpi- (pu.) tipon, lipon, sama-samaLinamnam- (png.) sarap, lasa, umamiLinang- (png.) bukid, bukirinLinang- (png.) malign, kulturaLinangin- (pd.) payabungin, pagyamanin, idebelopLinaw- (png.) klaroLinawan- (pd.) klaruhinLinawin- (pd.) klaruhin, bigyang-diin, ipaliwanag,

ieksplikaLindig- (png.) katangkaran, katarikanLindol- (png.) yanig, pagyanigLinib- (png.) bintanilyaLining- (png.) pagmumuni, pagninilay, pagkabatid,

pagkaalamLinlang- (png.) daya, panlolokoLinsad- (pu.) diskarilLinsil- (pu.) mali, di-wasto, di-tumpak, lisyaLinta- (png.) limatikLintawanin- (png.) pirataLintik- (png.) kislap-dagitab, tungayawLintog- (pu.) lintos, paltosLinga- (pd.) lingonLingap- (png.) pagkandili, pagtangkilik, sulyapLingat- (png.) kalimot, pagpapabaya, libangLingkaw- (png.) liik, panggapasLingkisin- (pd.) higpitan, puluputanLingkod- (png.) utusan, naninilbihan, tagisuyoLinggatong- (png.) ligalig, gulo, agam-agam,

hilahilLinggo- (png.) pitong arawLingid- (pu.) tago, kubli, kanlong, lihim, di-hayagLingon- (png.) tinginLipa- (png.) patid, tisod, tapilok

Lipak- (png.) kalyoLipana- (pu.) nagkalat, laganapLipas- (pu.) nakaraan, kupasLipas- (pu.) walang bisa, laos, kupasLipi- (png.) angkan, lahiLipol- (png.) pagpuksa, pagkaubosLipol- (pu.) ubos, lagas, wala naLipon- (png.) grupoLipunan- (png.) sosyedad, tagpuan, kapisananLipos- (pu.) batbat, balot, putos, pusposLipot- (pd.) pagbabayan-bayanLira- (png.) kudyapiLirip- (png.) isip, muni, kuro, liningLisan- (png.) alis, yao, panawLisanin- (pd.) iwananLumisan- (pd.) umalis, yumao, pumanawLisensya- (png.) pahintulot, permisoLiso- (pu.) payak, simpleLiso- (pu.) litoLista- (pd.) pagtatala, tala, pagtatandaListo- (pu.) maagap, matalino, maliksiLisya- (pu.) mali, sala, lihisLisyon- (png.) liksyon, aralinLitak- (png.) lamat, bakat, putokLitaw- (png.) labas, bunyagLitaw- (pu.) halata, labas, kita, tanyag, bantogLiteratura- (png.) panitikanLitid- (png.) ugatLitis- (png.) pagsulit, pagsiyasat, pagdinig (ng

kaso)Litisin- (pd.) sulitin, siyasatinLito- (pu.) liso, guloLituhin- (pd.) guluhin, linlangin lisuhinLitrato- (png.) larawanLitro- (png.) litre, 1.05 kuwartsLitson- (png.) inihawLiwag- (png.) bagal, tagal, kabanayaranLiwanag- (png.) ilaw, sinagLiwas- (pu.) lihisLiwasan- (png.) plasa, parkeLumiway- (pd.) lumiwas, lumihis, umiwasLiyab- (png.) lingas, ningas, alabLiyag- (png.) giliw, mahal, irog, sintaLiyamado- (pu.) lamangLiyo- (png.) hilo, lulaLoka/loko- (pu.) hibang, baliwLola- (png.) lelang, impoLolo- (png.) ingkong, lelongLona- (png.) kambasLoob- (png.) interyorLooban- (png.) bakuranLook- (png.) bai

Losa- (png.) porselanaLuad- (png.) lupaLubak- (png.) hukay, lumbakLubay- (png.) tigil, hinto, tantanLubayan- (pd.) tigilan, tantananLubha- (pa.) labis, masyado, laloLubid- (png.) pisi, taliLublob- (pd.) lubogLubo- (png.) lundo, hukayLubog- (pu.) ilalimLubos- (pa.) ganap, tandis, sakdalLukayo/lakayo- (png.) payaso, bubo, komikoLukba- (png.) tuyong karneLukban- (png.) suhaLukbutan- (png.) portamonedaLuklok- (png.) upoLuklukan- (png.) upuanLuko- (pu.) baliwLukob- (png.) limlim, pagkupkop, pagtatanggolLukut-lukutin- (pd.) kuyumusin, gusutinLukot- (pu.) gusot, kulubotLukso- (pd.) igpaw, lundag, talonLugal- (png.) lugar, lunanLugami- (pu.) lupaypay, lugmok, datayLugami- (pu.) lublob, gumonLugas- (pu.) lagas, lagalag, lugonLugaw- (png.) aroskaldo, pospasLugay- (png.) lawitLugay- (pu.) kalag, lawit, nakalaylayLugi- (pu.) taloLuglog- (pd.) banlaw, anlawLugmok- (pu.) lupaypay, handusay, lugami, tumbaLugod- (png.) saya, galak, tuwa, sigla, kasiyahang-

loobLugso- (pu.) wasak, sira, lagpak, bagsakLuho- (png.) rangyaLuhog- (png.) pagmamakaamo, pakiusap,

pamanhik, pagsamoLula- (png.) hilo, liyoLulan- (png.) karga, dala, sakay, lamanLulon- (png.) lunok, lagokLulunin- (pd.) lunukin, lagukinLulong- (pu.) lasing, napasuboLuma- (pu.) lipas, kupas, laosLumanay- (png.) pagkabanayad, pagkahinahon,

pagkamahinhinLumaon- (pd.) tumagalLumat- (png.) umat, tagal, luwatLumbay- (png.) lungkot, pagdaramdamLumo- (png.) panlalambot, panghihina, pagkahabagLumpo- (pu.) paralisado, pilay

Lunan- (png.) lugar, pookLunas- (png.) gamot, remedyoLundag- (pd.) talon, igpaw, saltaLunday- (png.) bangka, baporLundo- (png.) luwag, habsoLuningning- (png.) kinang, ningning, kislapLuno- (pu.) malambotLunok- (pd.) lulon, tungga, lagokLunot- (pu.) panat, tuyoLunsad- (png.) pagbaba, pagpanaog, patupadLunsaran- (png.) piyer, daunganLungsod- (png.) siyudadLungaw- (png.) hukay, balonLungkot- (png,) pighati, lumbay, hapis, dalamhatiLungga- (png.) yungib, hukay, kulunganLunggati- (png.) paghahangad, mithi, nasa,

pangarap, pitaLungos- (png.) imus, tangos, tangwayLungoy- (png.) samo, luhog, pakiusap, daing,

pamanhikLuntian- (png.) berdeLuoy- (pu.) tuyo, lantaLupagi- (pu.) lupasay, tingkayadLupain- (png.) teritoryoLupalop- (png.) kontinente, lugar, sulokLupaypay- (pu.) mahina, bagsakLupi- (png.) tupi, tiklopLupiin- (pd.) itupi, tiklupinLupigin- (pd.) talunin, patayin, lipulinLupit- (png.) kasamaan, kahigpitanLupon- (png.) komite, komisyonLura- (png.) duraLuraan- (pd.) duraanLuray- (pu.) sira-siraLusaw- (pu.) tunaw, nalikwipikaLusawin- (pd.) tunawin, likwipikahinLusob- (png.) atake, arya, larga, sugodLusubin- (pd.) atakihin, sugurinLusong- (pd.) larga, abanteLutas- (pu.) naresolba, nasagotLutasin- (pd.) resolbahan, sagutinLutay- (pu.) durog, basag, siraLuwa- (pu.) nakaumbok, nakalabasLuwag- (png.) espasyo, lawakLuwagan-(pd.) bigyang-espasyo, lawakan, kalaganLuwal- (png.) labas, exteryor, lantadLuwalhati- (png.) kasiyahan, yuporya, ekstasiLuwang- (png.) lapadLuwat- (png.) haba, tagalLuyloy- (pu.) laylay, nakausli, nakasabit

M

maaari (pu). puwede, possible, mangyayarimakaisang puso (pd.) (idyoma) mapangasawa,

maging asawa, makataling-pusomakuha (pa./pu). makuha, matamomakapal ang bulsa (pu). (idyoma) masalapi,

mayamanmakapal ang mukha (pu). (idyoma)

wlalang-hiya, walang-damdaminmakapal ang palad (pu). (idyoma) masipagmakapangyarihan (pu.) awtoritatibo,

maykapangyarihan; malakas, mabisamakata (png). manunula, manunulat,

mambibigkas ng tula, mambeberso, poetamakati ang kamay (pu). malikot ang kamaymakati ang dila (pu). (idyoma) dalahiramakina (png). aparato, masinmakitid (pu). masikipmakitid ang kumot (pu). (idyoma) maralita,

kinakapos sa salapimaktol (pu). inggit, pag-inggit, pag-ungol;

mungot, pagmumungotmakunat (pu). (idyoma) maramot; gitil,; di-

nababali agad, matigasmadaling-araw (png) bukang-liwayway,

pamimitak ng arawmadaling-magbara (pu.) (idyoma) mayamutin,

madaling mainis o magalitmadla (ph) lahat, tana, ang publiko, ang taong-

bayan, ang masamadre (png) (ekles.) sister, monghamadrina (png.) ninangmadyik (png.) mahika, mahiyamadyisyan (png.) salamangkero, nagmamadyikmaestra, maestro (png. ) guro, tagapagturo,

instructormaestro (png.) (mus.) konduktormaga (pu.) bukol, paga, tambok, umbokmag-anak (png.) pamilya, angkanmag-asawa (pd) magpakasal, makipag-isang dibdibmagdaragat (png.) marinero, manlalayag,

mangingisdamaginoo (pu.) kabalyero, ginoomagnanakaw (png.) mang-uumit, manananso,

mandurukotmagnet (png.) batubalanimagulang (pu.) suwitik, mapanlinlang,

madaya, maalam; hinog, matanda

magulumihanan (pd.) matigilan; maligalig ang kaisipan

mahal (pu.) iniibig, minumutya, nilalangit, sinisinta, itinatangi, ginigiliw, iniirog; aristokrata, maharlika, mabunyi, noble

maharlika (pu.) mahal, noble, marangal, aristokrata

mahika (pu.) madyikmahistrado (png.) hukom, huwesmahiya (png.) madyik, mahikamaaga (pu./pa.) temprano, una, maagapmaagap (pu.) maaga, puntwal, maliksi, alistomaalab( pu.) maningas, maliyab, mapusok,

maapoy, masidhimaalam (pu.) marunongmaalinsangan (pu.) mabanasmaano (pu.) makuwanmaano (pd.) harinawa, nawamaantak (pu) makirot, mahapdimaang (pu.) ignorante, tanga, hangal,

mangmang, walang-muwang, bobo

maanghit (pu.) amoy-kambingmaapoy (pu.) maalab, maliyab, maningas;

masidhi, mapusokmaapula (pd.) masawata, masansala,

mapigil, masaway, mapatigilmaawain (pu.)mahabaginmababa (pu.) hamak, imbi; ilalimmabagal (pu.) makupadm banayad, di-

maliksi, madalangmabagot (pd.) mainis, mainip, mamuhi,

mayamotmabagsik (pu.) mabangis, malupit, walang habag,

parang hayopmabait (pu.) maawain, mahabagin, mabutimabalasik (pu.) mabagsik, mabangis,

malupitmabanaagan (pd.) maaninag, masilayan;

maunawaanmabangis (pu.) mabagsik, mabalasik,

malupitmabango (pu.) masamyo, mahalimuyakmakabuhay (pd./pu.) makapagbigay- buhay,

nakakabuhaymalabiga(pu.) satsat, daldal, tsismosa,

tsismosomalakuko (pu.) maligamgam, mainit-initmalaga (pu.) gutom, dayukdok, hayokmalagkit (pu.) naninikit, madikitmalagihay (pu.) malakuko; sari-sariwa

malahininga (pu.) malakukomalaman (pd.) mabatid, mahulo, matantomalaman (pu.) madiwamalamang (pa.) nakahihigit, higit; posiblemalanday (pu.) mababawmalarya (png.) (med.) kaligkigmalas (pu.) sinasama; walang suwerte, (kol.)

inaalat; buwisitmalas (png) tingin, masid, tanawmalasakit (png.) pagkupkop, pagkandili,

pagtingin, pagtangkilik, pag- aalagamalat (pu.) paos, pagawmalatuba (pu.) indiperente, walang- bahala, di-nag-

iintindi, walang- malasakitmalay (png.) pakiramdam, pagkaalam, malak,

damdammalay-tao (png.) ulirat, buhay, diwamalaya (pu). libre, indipendiyente, nagsasarilimaldisyon (png.) sumpamaleta png.) maletinmali pu. lisya, di-tama, di-wasto, sinsay, linsil,

di-tumpakmalik-mata (png.) transpigurasyon, pagbabagong-

anyo, pag-iibang anyo; salamangka; kinikita, kinikinita

maligno (png.) lamang-lupa(maliw) ─ pagmamaliw (png.) paglipas,

pagkawala, paglalaho; pagtatapos, pagkaparam, pagwawakas

maliwag (pu.) makuyad, makupag, mabagal; pang-abala

maliwalas (pu.) aliwalas, presko, mahanginmaltrato (png.) pagmamalupit, pang- aapi,

pagmamalabis; masamang trato, masamang pakikitungo, masamang pagpapasunod

mama (png.) di-kilalang lalaki; nanay, inamamak (png.) dayami, ginikanmamamahayag (png.) reporter, peryodistamamay (png.) yaya, sisiwa; lolo, ingkongmamera (pu). manentimos, tig-isang

sentimo, tig-isang peramamilaylay (pd.) mamutawimamulubi (pd.) mamalimos, magdalita,

maghikahosmamumuslit (png.) (kol.) kontrabandista,

ismaglermamutawi (pd.) mamilaylayman (ptg.) din, rinmana (png.) erensya, pamanamana pa’y (pa.) mabuti pa’y, mahanga’y

manaan (pu.) tig-isang-daan, tigsasandaanmanaka-naka (pa.) madalang, bihira,

maminsan-minsanmanaksi (pd.) tumestigomanada (png.) kawan, langkaymanadyer (png.) tagapangasiwamanainga (pd.) umulinig, makinigmananahi (png.) modistamananagisana (png). mangkukulammanananggol (png.) abogadomanaliksik (pd.) tumuklas, maghanapmanang, manong (png.) (ekles.) hermana,

hermano, banal, relihiyosa, relihiyosomanas (png.) (med.) beri-berimanatili (pd.) manirahan, mamalagi,

pumirmi, magtagal(manaw) ─ pumanaw (pd.) namatay, yumao;

umalismandadangkal (png.) (ent.) samba- sambamandamyento (png.) mando, utos, mandato,

ordermandarin (png.) (bot.) dalandan, dalanghitamandin (pa.) wari, parang, tilamando (png.) utos, mandamyento, manda, order;

kapangyarihan, poder; nasasakupan, sakop, dominyo

maneho (png.) pagtsutsuper; pamamahala, pangangasiwa, pagpapalakad

manhid (png), pamimitig, pangangalay, pangigimay, pulikat, kalambre

manik (png.) aboloryomanika (png.) pigurin, papet, tau-tauhanmaniketa png. pihitan, manibelamanigo pu. maunlad, mapalad; paborable;

buwena-manomaniobra png. pakana, panlilinlang;

pamamaraan, paraanmanipesto png. pahayag, proklamasyonmanipi pd. kopyahin, sipiinmanipulahin pd. patakbuhin, hawakan,

paandarin, maimpluwensiyahan; (kol.) doktorin

(manman) ─ magmanman, manmanan pd. tiktikan, manubok, magmatyag, mag-espiya, magmasid

mano png. santumpok; sanrolyo, sanlikawmanok png. (patal.) bata, protehido, tangkilikmanong png. (ekles.) banal, relihiyosomanood pd. masdan, obserbahanmansa png. mantsamansigit png. templo, simbahan, iglesiyamanso pu. maamo

manta png. blanket, kumotmantel png. tapetemantilya png. belo, talukbongmantinimyento png. pagpapairal, pagpapanatili,

pagpapamalagi; sustento, panustos; ikabubuhay, ikinabubuhay, kabuhayan,

pagkabuhaymantsa png. dungis, dumi, dusing, lahid, batik,

bahid; kasiraang puri; marika, banilmanulos pd. magpasasa, managanamanuso png. lampinmanya png. sumpong, haling, pagkahaling,

pagkahibangmanyempo pd. magsamantalamanyur png. pataba, abono (mula sa dumi

ng hayop)manggagamot png. duktormanganino pd. masilong, masungyawmanggasa png. (bot.) bigas, palaymanggeta png. panikwas, pinggamanggo png. tatangnan, hawakan, puluhan;

manibelamapagkunwa pd. mapagbalatkayo,

mapagpaimbabawmapait pu. masaklapmapalad pu. masuwertemapilit pu. mapanggumiit, mapaggiit,

mapagpumilitmaputi pu. busilakmaputla pu. mabarakmaragundong pu. maalingawngaw, matunog,

maugongmarahan pu. banayad, mahinay, mabagal,

mahinamarahas pu. mapusok, mabagsikmarahil pa. kaipala; bakasakali(marali) ─ pamamarali png. paghahambog,

pagyayabang, pagmamagaling; paniniramaralita pu. dahop, hikahos, kapos, dukha,

mahirap, pobre; pulubimarami pu. labis-labis, ibayo; sobramaramot pu. kuripot; di-mahingan, masarilimaramdamin pu. sensitibo; matampuhinmarangal pu. maginoomarangya pu. magarbo, maringal; palalo,

hambogmarka png. tanda, palatandaan; bahid, lahid,

dungis, mantsa; antas, notamarikit pu. marilag, kaakit-akit, magandamariwasa pu. masagana, maalwan, maykayamarubdob pu. masidhi, mapili, maalabmarumi pu. mailbag, mabanilmarunong pu. matalino

masakim pu. suwapang, makamkam, mapag-imbot

masakit pu. makirot, maantak, nakakainsultomasalita pu. sitsit, daldal, mabibig, mabungangamasama pu. di-mabuti, di-mainammasangkot pd. masali, mabilang, madamaymasarap pu. matimyasmasaya pu. maligaya, natutuwa, nalulugodmasdan pd. tanawin, malasin, tingnan; suriin,

siyasatinmaselan, maselang pu. pihikan, delikado,

mapamilimasetera png. ploreramasiba pu. matakawmasigasig pu. masugidmasinop pu. mapagsimpan, maasikaso, mapag-

imismasinsay pd. maligaw, malisya, malihismasipag pu. masikhay, masikapmasiso pu. buo, solidomasiyasat pu. mapagtanong, mapag- alam,

mapanurimasungit pu. talusaling, magagalitin,

mataraymasuyo pu. mapagbigay, magiliwmataho pd. mabatid, matalos, malaman,

maunawaan, maliripmataimtim pu. mataos, matiim, matapatmatalas pu. matalim; matalinomatapobre png. mapanghamak, mapangmaliit,

mapang-abamatematika – (png) - sipnayanmatimpi pu. mapagkimkim; mahinahonmatimyas pu. dalisay, wagas, busilak,

matapatmatipuno pu. malusog, balisaksakmatiyaga pu. masigasig, masikap, masikhay,

matiisinnmato pu. galit, suya, yamot; pagkainis,

pagkalungkotmatres png. kutsonmatris png. bahay-bata, inunanmatuwid pu. diretso; tuwid; katwiranmayabong png. malabay, malagomayaw png. husay, ayos, inammaysakit png. pasyentemayumi pu. mabini, mahinhinmedida png. panukat, sukatan; takalanmeditasyon png. nilaynilay, bulaybulaymemorya png. gunita, alaalamemoryado pu. saulo, kabisado

mensahe png. bilin, pasabi, pahatid, pabatid; kalatas

merkader png. negosyante, komersyante, mangangalakal; biyahero

merkado png. palengke, talipapa, tiyangge, pamilihan

merit png. galing, buti, kabutihan; halaga, kahalagahan, kahusayan

metod png. paraan, pamamaraanmikmik pu. kakapurit, napakaliit, kakatitingmilagro png. himala; kababalaghanmimika png. manggagaya, manggagagad;

manunulad; pantominaministeryo png. gabinete, departamento,

kagawaran; paglilingkod; pagtulong; pastor, sugo

miron png. manonood, taga-usyosomisay png. bigote, balbasmiselanea pu. sari-sari, iba-iba, halu- halo,

samut-sarimisels png. tigdas, bulutong-tubigmiserable pu. aba, karumal-dumal, kadusta-dusta;

nakasusuya; nakaiinis, kahabag-habagmithi png. ambisyon, pita, pithaya, nasa; adhika,

lunggatimiting png. pulong, kumperensiya; panayam,

interbyu; pagtatagpo, pagkikita; pagkikilala; pagtitipon; pagsasalubong

mito png. alamat, katha-katha; gawa-gawamiyembro png. kaanig, kasapi, kagawadmodelo png. huwaran, uliranmoderno png. makabago

monarka png. emperador, hari; dugong-bughaw

monopolyo png. pagsasarili, kontrolado; panlalagom

moskitero png. kulambomoto png. islogan, bansagmulias ong. bukang-liwayway; pamamanaag,

pamimitak; madaling-arawmunakala, munukala png. proyekto, plano;

balak, panukalamundo png. daigdig, sangkalupaan, sandaigdigan,

sansinukubanmungkahi png. suhestiyon, panukala,

proposisyon(muok) ─ nagpamuok pd. nagsagupa,

naglaban, nagbaka, nagdigma, naghamok

muog png. muralya, kuta, taguan; kuwartel; pader

mura png. alipusta, pasaring, lait; alimura, sisi, sermon; aral, pangaral

mura pu. bubot, hilaw, baguhan, sariwa; barato, balindang, babarahin

musmos png. paslit, bata; murang isip; inosente; mangmang

mamutawi pd. sabihinmutya png, paraluman, diwata; bukudtangi,

tangi, pinakatatangi, bugtong; darling, irog, giliw, hirang, sinta, mahal, kasi; anting-

anting, galing, agimatmuwang png. alam, muwak; kabatiran; isip, kuro

N

nais (png) – hangarin; kagustuhan; ibig;namnam (png) – lasananay (png) – inay; inang; mama; mamangnarangha (png) – dalandannarasyon (png) – pagsasalaysaynasa (png) – nais; mithiinnasa – masalalay; isalalaynasyon (png) – bansanasyonal (pu) – pambansanasyonalidad (png) – kabansaannatibo (png) – katutubonatural (pu) – likas; katutubo; taal; parang totoonayon (png) – baryo; barangaynebera (png) – repridyeretorneblina (png) – ulap; alapaapnegosyante (png) – mangangalakalnegosyo (png) – hanapbuhay; pangangalakal

nerbiyos (png) – pagkamatatakutinnerbiyosa-so (pu) – maindahin; matatakutin;

maramdamin; magugulatin; kinakabahan; biglain

neto (png) – tubo; kinitanibel (png) – pagkapantaynigo (png) – sagana; masagananiig (png) – pag-uulayaw; pagsasarilinannilay-nilay (png) – muni-muni; dili-dili; bulay-

bulaynimbo (png) – sinagnimpa (png) – diwataninag (png) – radyasyonninuno (png) – angkang pinagmulanningas (png) – alab; liyab; lagablab; apoyningning (png) – sinag; aluningning; luningning;

kislap; kinang; tingkad

nisnis (png) – himulmolnitso (png) – butasnobela (png) – kathambuhaynobelista (png) – mangangathambuhaynobya (png) – kasintahan; katipannobyo (png) – kasintahan; katipannombrado (png) – hinirang; tinawagnood (png) –palabas; tanawinnoon (pa) – dati; dati-ratinormal (png) – karaniwan

norte (pu) – hilaganota (png) – markanotisya (png) – babala; paunawa; patalastasnulo (pu) – walang-bisanumero (pu) – bilangnunal (png) – talingnuno (png) – lolo; lolanuno (png) – dwende; tianaknutnot (pu) – nisnis; nasnas

ŇNG

ngakngak (png) – nguyngoy; tanguyngoyngalan (png) – pangalan; tawag; taguringalan (png) – reputasyon; puringalanan (pd) – tawagin; binyaganngalandakan (pd) – ipagparangalan; ipamutakngalay (png) - ngalongaligkig (png) – manginig sa ginawngalirang (pu) – tuyot; tuyong-tuyongalit (png) – ngitngit; matinding galitngalo (png) – ngalayngalukabkab (png) – pagkabakbak; pagkatanggalngalumata (pu) – hapis; mukhang pagod; mukhang

may-sakitngamba (png) – pagkabahala; bagabag; takot;

sindak; agam-agamnganib (png) – peligro; krisisnganingani (png) – guniguninganga (png) – pagbuka ng bibignganga (pu) – nakatunganga; nakatanganganga (png) – hitsongapos (pu) – kulangngasiwa (png) – pamamatnugot; pamamahalangata (png) –nguyangatngat (png) – kagat

ngawit (png) – ngalay; ngimayngawngaw (png) – ngasngas; daldal; kuskus-

balungusngibit (png) – ngiwingiki (png) – ginawngidngid (png) – gilagidngilin (png) – abstinensyangimay (png) – pamamanhidngimbulo (png) – inggitngimi (png) – kiminginig (png) – pangangatalngisi (png) – ngisngisngitngit (png) – galitngiwi (pu) – nakangibitngiyaw (png) – ingawngulag (pd) – mangilabotngulag (png) – nalalagasanngunit (pangatnig) – pero; subalit; datapwatngusngos (png) – ngusonguso (png) – ngusngosngutngot (png) - ingitnguya (png) – ngatanguyapit (png) – pag-aalimbitinnguyngoy (png) – ngakngak; hulhol

O

obaryo – (png) bahay-itlogobispo  -  bishopobligado (sapilitan)  - (pu) kailangan;obligasyon (pananagutan)  - (png) tungkulin;panagutan; kautangan; pagbabayaranobra  -  (pu) may-kaya; maylakas; may kakayahanobrero – (png) manggagawa; obserbasyon  - (png) pananaw; pagmamasid; tinginoditoryum – (png) tanghalan ohales  -  (png) uhalesoho  -  (pa) opo; oookasyon – (png) pagdiriwang; pangyayari,

pagkakataon, tiyap; kaganapan, tsansa; dahilan,sanhi, basehan, batayan, pangangailangan, bagay nakailangan

oksidental – (pu) kanluranin; kanluranan; westeoktopus  - (png) kugita;  octopus; pugitaokupado  -  (pu) may inaatupag, abala, hindi

makaugaga, may binubusis, okupado; may tao; bintay sa trabaho; d umog, gumon, lulong; subsob; abala.okupahan –(pd) sakupin; manakop; tumagal (ng oras o panahon); makapuno sa

isang bagay na kulang o kapos; manirahan, mamahay, manahanan; maging tenant o kasama sa bukid; mamalagi; manungkulanoliba  - (png) aseytunas, pitogo,  oliveonsa  -  1/16 ng isang libra; onse  -  (png) labing-isaoo  -  (pa) opo, oho opalo  -  (png) hiyasopera  -  (png) tanghalanopera  -  (pd) gumana, umandar, magpaandar; trumabaho, gumawa; tumalab, umepekto, magkabisa; tistisin, operahan, mag-operaoperasyon  -  (png) pagtitistis, operasyon; pagpapaandar, pagandar; pag-gawa; pagsasagawa; pagtakbo, pagpapatakbo; ang ginagawa sa mga numero o kantidad, tulad ng mga sumusunod addition, subtraction, multiplication, division, transposition, substitution, differentiation, at integration; kampanyang militar o kampanyang nabal; sakilos.opereytor  - (png) taong nagpapaandar o humahawak ng aparato (telephone operator, halimbawa); mayari (ng negosyo o plota ng mga sasakyan (taxi operator, halimbawa); aparatistaopinyon – (png) palagay, tingin, pananaw, akala, opinyon, haka-haka, pagmumuni; kurukuro, pala-palagay, wari-wari, paniniwala, hinuha, sapantaha; kalkula, tantya, taya; hulo; hagap, hinagap; damdamin; pulso (ng bayan)opiser – (png) opisyal; taong komisyonado sa hukbo; taong lisensiyado bilang master, mate, chief engineer o assistant engineer sa barko; pulis; konstable; ranggo sa isang samahan.opisina – (png) bupet, opisina, ahensya, tanggapan; mga taong bumubuo ng isang opisina; tungkulin, gawain, kapangyarihan (ng isang katungkulan); puwest, opisyo; seremonya sa simbahan; mga canonical hours; panalangin, dasal, pagdarasal, seremonya, serbisyo orituwal ng simbahan.oportunidad – (png) magandang pagkakataon; suwerte; tsansa, oportunidad. oportunista – (png) taong mapagsamantala, gahama, o gani, oportunista,oposisyon  -  (png) oposisyon; pagsalungat, antagonismo, pagsuway, pagtutol; posisyon o kalagayang katapat o kabaligtaran;

sagabal, hadlangoptikal  -  (pu) opticoptiko  - (png) optikooptimis  -  sulitin, pakinabanganoptimismo  -  (png) pinakamaganda o pinakasulit na kalagayan, dami, antas o uri; kaligatan, optima

(pu) pinakamainam; pinakamaigi, pinakasuli, optimoptometri  - (png) tagasukat ng salamin optometris – (png) optometristaopyo – (png) opyo, opyum, apyanorador  - (png) mananalumpati; tagapagsalitorakulo  -(png) dambana; paring manghuhulaora mismo  -  (pa) ngayon naora-orada – (pu) madalianoras  -  (png) sandali, saglit, panahon; okasyo, tiyempo, tsansa, tiyaporas-oras  -  (pa) bawat sandaliorasyon – (png) padasal, pangadyi, panalangin, dalangin, dasa, pakiusap, panambitan, paghingi ng aksyon ng korteorbe  -  (png) bagay na bilog, tulad ng bola; saklaw, sakop, impluwensyaorbita – (png) orbito, iniikutanorder  -  (png) utos, atas; mando; pag-uutos; kapangyarihang mag-utos o magmando; husay, galing, kaalaman o kasanayanordinansa – (png) batas, ley; hurisprudensyaordinaryo – (pu) karaniwan; madalas, malimit, habituwal, nakasanayan, nakaugalianoregano  -  (png) marjoramorends  -(png) lukban, dalanghita, kabuyaw , kahel organdi  - (png) telaorganisado – (pu) maayos, matatagorganisasyon  -  (png) organisasyon; pag-oorganisa; pagkakatatag, pagtatatagorganismo  -  buhay na indibidwalorihinal  -  (pu) bago, basal; hindi pa nagagaya o nakokopya; mapanlikha, mapang-imbentoorkestra  -  (png) kalipunan ng mga manunugtog; butakaorkid  - (png) dapo, orkidyas, sanggumay, waling-waling, kulay na lilaortograpiya  - (png) palatitikan; wastong palabaybayan; pagsasasimbolo ng mga tunog ng salit

ortopedik  - (png) ortopedikooryental – (pu) pansilangan, hinggil sa mga bansang silanganin; makinang at mamahalinospital  - (png) pagamutanostiya  -  (png) sagradong tinapayosyano  -  (png) karagatan

otap – (png) biskwit sa Cebuotel  -  (png) hotelotmil  - (png) abena otso – (png) walooyayi  -  (png) lalabay, kantang pampatulog ng bata, hele-hele

Ppaalam – (png) adyos, paglisan, pag-alispaanyaya – (png) imbitasyon, pag-aya, paghikayatpabagsak – (png) suhol, lagaypabalat – (png) takip, pang-ibabawpabango – (png) losyon, perpumepabaya – (pu) bulagsak, walang ingatpabuya – (png) regalo, gantimpagod, aginaldopakakak – (png) tambuli, trumpetapakana – (png) lalang, daya, linlangpakasing – (png) taginting, kuliling, kililingpakaw –(pd) isinara, itinarangka, iginagantso,

ikinandadopakay – (png) layon, mithi, dadya, nasa, pita,

hangadpakinabang – (png) tubo, interes, napala, natamopakinggan – (pd) dinggin, uliniginpakita – (png) palabas, iksibitpakitang-tao – (png) pasikat, pagkukunwari,

paghahambogpakiusap – (png) pagsamo, pagdaing, panambitan,

pagpapakumbaba, paninikluhodpakla – (pu) saklap, pait, askad, asimpakli – (png) sagot, sabad, sabat, tugonpaknit – (pd) tanggal, bakbak, lapnos, punggalpaksa – (png) suliranin, layon, pinag-uusapan,

tinatalakaypakumbaba –(png) paninikluhod, pagsamo,

pagdaingpakundangan –(png) galang, pitagan, pagtingin,

pagbibigaypader – (png) dingding, bakod, kahangganpadpad – (png) dala, anod, tangaypaga – (pu) maga, bukol, pantal, alsadopagak – (pu ) paos, pagaw, malat, bahawpagamutan – (png) ospital, klinikapagaw – (pu) malat, paos, bahawpagbabahagi – (png) paghahati, pagpaparti,

dibisyon, pag-aayaw-ayawpagkaraka – (pa) agad, dali-dali, dagli, kagyatpagkatao – (pu) maginoo, marangal, kalikasan ng

taopagkuwan – (pa) agad-agad, pagdaka, dagli, kagyatpagdaka – (pa) kaagad, dagli, kagyat, agad

pagdarahop – (png) paghihirap, pagsasalat, paghihikahos

pag-ibig – (png) paggiliw, pagsinta, pag-irog, pagmamahal, pagtatangi, pagsusumamo

pagod – (png) hapo, pagal hirappagpag – (png) wasiwas, waksi, piligpaha – (png) bigkis, sinturon, talipahalang – (pu) pabalagbag, kasalungat, di paayonpaham – (png) dalubhasa, pantas, matalisikpahamak – (png) disgrasya, aksidentepahat – (png) paslit, musmos, walang muwangpahatid – (png) bilin, pasabi, paalaalapahayag – (png) patalastas, babala, sinabi, saysaypahayagan – (png) peryodiko, dyaryo, lathalainpahid – (pd) haplos, himas, punaspahilis – (pu) hilig, kiling, di-tuwid, pabalagbagpahimakas – (png) pamamaalam, huling habilinpahinante – (png) tagabuhat, kargador, istibadorpahintulot – (png) permiso, pagpayag, pagsang-

ayonpahinuhod – (pd) pagtango, pagpayag, pagsang-

ayonpahinga – (png) deskanso, pahingalay, pagtigil,

paghintopaikpik – (pd) siksik, gitgitin, piganpailalim – (pu) pataksil, pababa, traydor, palusongpaimbabaw – (png) pagkukunwari, pagbabalatkayopain – (png) pangati, bitag, panlinlangpait – (png) saklap, hapdi, dita, lasang apdo, kirotpala – (png) nahita, nakuha, gantipalakad – (png) regulasyon, tuntunin, patakaranpalakpak – (png) aploso, pagakpak ng kamaypalad – (png) kapalaran, tadhana, swertepalag – (pd) galaw, pusag, pitlag, tarongpalagay – (png) akala, sapantaha, kuru-kuropalagi – (pa)parati, lagi, madalaspalahaw – (png) sigaw, hiyawpalalo – (pu) mayabang, hambog, mapagmataaspalamara – (png) taksil, sukab, lilopalamuti – (png) adorno, dekorasyon, gayakpalanas – (png) pampang, aplaya, baybayin,

dalampasigan, taganaspalangoy – (png) biya, palutangpalas – (png) talop, tabas, pungos

palasak – (pu) laganap, sagana, pangkaraniwanpalasan – (png) bihuko, yantok, ratan, uwaypalasyo – (png) gusali, tahanan ng haripalatandaan – (png) pinagkakakilanlan, hudyatan,

pampaalalang-marka, senyaspalatol – (png) palugit, pataan, laan, palabis,

pasobrapalayat – (png) bagaso, sapal, ipapalayaw – (png) tawag, bansag, alyas, turing, taguri

palengke – (png) merkado, tyanggi, pamilihan, talipapa

palibhasain – (pd) hamakin, dustain, insultuhinpaligid – (png) palibot, paikot, eryapaligsahan – (png) timpalak, kontes, labanan,

tagisan ng talinopaling – (png) kiling, hiwas, hiligpalisin – (png) alisan, walisin, pagpaginpalitan – (png) halinlan, ibahin

QR

rabit- (png) kuneho, coneho, cunehoraket- (png)anomalya, garapál, kabanha, delihensiya, pangilad, rakitraketir- (png)mangraraketradar- (png)sensorradyo- (png)radyu, radióragasa- (pa)madali, marahas, dagasaraha- (png)panggatongrahiyo- (png)pang-akitrahuyo- (png)gayuma, halina, pang-akitrami- (png)amirayramilyete (png)- bukeyrangya- (png)luhorapol- (png)riparason- (png)katwiran, dahilan, sáncan, pangisip, panabot, kataronganrasonable- (pu)makatwiranraspahin-(png)kayurinrasyon- (png)pamamahagi, pahatraya- (png)guhit, salungguhitrayag- (pd)balikrayama-(png) laging kasamarayot- (png) kaguluhanreaksiyon-(png) tugong-kilosrealista-(png) makatunay, pragmatikorealse- (pu) also, umbok, paumbok, relyebe, bukol, pabukolrebaha- (png) bawas, deskuwento, reduksiyon, tawadrebelasyon-(png) pagsisiwalat, pagpapahayag, paglalantad, pagtatanghal, pagpapakilala, bugna, pinadayagrebelde-(png) manghihimagsik, insurekto, rebolusyonaryo, masakoton, masukihon, suki, sukol, supilrebelyon-(png) panghihimagsik, himagsikan, pagbabangon, pag-aalsa, alamyento, insureksiyon, rebolusyon, pagsukolreberebe- (pa) padalus-dalos, sigi-sige, padaskul-daskol

reberendo- (pu) kapita-pitagan, kagalang-galangrebersible- (pu) baligtaran, baligtarin, mabalirebisahin- (pd) suriin, repasuhin, iksaminin, auditin, rebisar, pagtarongrebisyon- (png) mulinsuri, pagtutuwid, repaso, ribyurebokahin-(pd) bawiin, iurong, pawalang-bisa, pagbakwirebolber- (png) baril, paltik, pistola, sandata, pusilrebolkar- (png) tuklas, bunyag, tagpuanrekado- (png) pansahog rekisa- (pd)paghalughog, pagkapkapreklamo- (png) tutol, daingrekobeko- (png) kuririrekodo- (png) anggulorekomendasyon- (png) tagubilin,  pagpaila aron mahiluna, itugyan , patigayononrekord- (png) talaan, kaagi, akta, rehistro, pasulat, patalarektanggulo- (png) parihaba, riktangulorektipikasyon- (png) pagtutuwid, pagwawastorekto- (pu) hustorekwa- (png) dami, gruporegadera- (png) pandiligregalo- (png) bigay, handog, gasa, gasaha, hinatagregla-(png) guhitregular-(pu) karaniwanregulasyon- (png) alituntunin, reglamentorehiyon- (png) pook, distritorelasyon-(png) kaugnayan, relación, kalabotanrelebo- (png) kapalitrelihiyon- (png) pananampalataya, relíhion, pagtuorelos- (png) orasanremedyo- (png)gamot, lunas, remedióreparasyon-(png) bayad-pinsalarepaso- (png)balik-aralrepetisyon- (png) pag-uulit, magbalik-balikrepinado- (pu)pino, pulidoreplektor- (png) pambalik-sinagreporma- (png) pagbabago, pamaayo

reporter- (png) tagapagbalita, tigbalita, magbabalita, magtatahorepresko- (png) pampalamigrepresantante-(png) kinatawan, representatib, tinugyananrepridyeretor- (png) palamiganreputasyon- (png) puri, dangal, reputáción, paintungulan, gindungogreserb-(png) paglaan, pagtabi, pag-ipon, reserbar, tagan-anreserba- (png)panlaan, reserbáción, paglain, pagtaganareserbado- (png)nakalaanresidensiya- (png)tirahan, tahanan, residenciá, tucnanganresidente-(png) macatúcnang, puluy-ananresin- dagta, lagokresitensiya-(png) tibay, tatag, lakas, kakayahan, resistencia, pagsukolresolusyon, (png) kaisahang-pasiyaresorspul- (png) mapágparalanrespeto- (png) galang, respectuán, galangan, respecto, respetar, pagtahod, tahoray, tahodresponsable- (pu) maaasahan, maquibatrestawran- (png) kantin, kainan, kan-anan, karenderiya, karihan, risturan

resulta- (png)kinalabasan, bunga, agi, nadangatan, risultado, salangpotan, sangpotananretaso- (png) pinagtabasan, pinagputulanretinihin- (pd) pigilin, antalahin, bimbininretiro- (png) pamamahinga, pahilit, hunongretraksiyon- (png)pag-uron, pagtalikod, pagbawiretribusyon- (png)parusa, silotretsasahin- (pd) tanggihan, dispatsahinreuma- (png) kalambre, manhid, pulikat, pasma, ngalay, pamimitigribal- (png) kaagaw, kapang-agaw, kaatbang, manag-atbang, kaindigribentador- (png) paputok, libintador, pabutoriles- (png)daang-bakalrima- (png) tugmarimarim- (png) diri, suklamriwara- (png) disgrasya, kaulawanriwasa- (pu)masalapi, dato, kuwartahanrool- (png) disgrasiya, kaulawanrumi- (png) kalat, bahid, batik, buling, yutarurok- (png) itutok, kaitaasan, tugatog, taluktok, tumoy, kinatumyanruta- (png) rumbo, itiniraryo, dakong-puntahin, panawan, rotarutin- (png) karaniwang gawi, naandan, rutinaruweda- (png) gulong, ligidruwina-(png) pinagkaguhuan, guho

S

sa gitnâ (pu)- kahalubilo, kasamasabáw (png)- sopas, sabí (png)- diga, bigkassabíhin (png)- salaysay, ikwentosablay (png)- salaságing (png)- sabasagip (pd)- ligtas, tinulungansagót (png)- tugon, replysagwa (pu)- pangit, walang ayossagwan (png)- good, gaodsahod (png)- suweldosakim (pu)- timawa, kayamuan, matakaw, sibasakít (png)- hapdi, kirotsakit (png)- karamdaman, disease, illnesssaklaw (png)- sakopsaklaw (png)- suklopsaklolo (png)- tulong, sako (png)- supot, langgotsesakop (png)- saklawsakunâ (png)- aksidente, kapahamakansala (pu)- sablaysalakayin (pd)- atakihin, halayin, lusubinsalamangka (png)- mahiwaga, kababalaghan

salapî (png)- kuwarta, kuwalta, perasalat (pu)- kulang, walasalawál (png)- pantalonsaligan (png)- batayansalikop (png)- anggulo, panigsalitâ (png)- gumawa, magtrabahosalitaan (png)- usapansalo (pd)- hulihin, sapuhinsalo-salo (png)- kainan, bangketesalungat (png)- laban sa, labag sasamahán (png)- kapisanansambáhan (png)- Simbahan, sambalílo (png)- sumbrerosambit (png)- sabi, bigkas, badyasanay (pu)- ekspertosandalî (png)- samantala, orassandok (png)- tikbosanga (png)- sangaysangay (png)- sangasangayon (pa)- payagsapa (png)- batis, batisansapagká't (pa)- mangyari, yamang, dahil sasapát (pu)- tama na

saplot (png)- damit, kasuutansapot (png)- bahay-gagambasarado (pu)- pinid, sarasaranggola (png)- buradol, guryonsari-sari (pu)- iba’t-ibasariwà (pu)- bago, kararaan, kalian lamangsástre (png)- mananahisauli (pd)- ibalik, gantisaya (png)- palda, laylayan.séda (png)- sutlasegúro (png)- katibayanseis (png)- animselyo (png)- tataksensitibo (pu)- maramdaminsenyas (png)- tanda, pirma, lagdasepílyo (png)- eskoba, brotsaserbesa (png)- alaksesenta (pu)- animnapusetenta (pu)- pitumposiba (pu)- sakim, timawa, kayamuan, matakawsibuyas (png)- lasunasigalot (png)- alitan, babag, awaysigasig (png)- siglasigaw (png)- hiyawsigla (png)- sigasisgsiglo (png)- dantaonsigúro (pa)- baka sakali, marahil, kayapala,síko (png)- kodo, gitgitsilang (png)- kapanganakan, kaarawansilángan (pd)- subangansilangánan (pu)- taga-silangan, Orientalsilíd (png)- kamara, kuwartosilíd-tulugán (png)- silid-higaansílya (png)- upuansimbáhan (png)- sambahan

síming (png)- artesimula (png)- umpisasindak (png)- takotsingáw (png)- usoksinko (pu)- limasinkuwenta (pu)- limamposinturón (png)- paha, bigkissinúlid (png)- hiblasipá (png)- tadyaksipí (png)- salin, kopyasipnayan (png) - matematikasirà (png)- dumhan, pinsala, danyossisdlan (png)- lalagyansiyénsiya (png)- aghamsiyento (pu)- sandaansiyete (pu)- pitosópas (png)- sabawsubok (png)- sikap, tangkasugal (png)- pakikipagsapalaransúgat (png)- samad, kapinsalaansugò (png)- embahador, kinatawansukì (png)- klientesukláy (png)- palongsuklop (png)- saklawsúlat (png)- liham, letrasulok (png)- anggulo, panig, salikop, kanto,

tabisumbong (png)- daing, tutolsumpa (png/pd)- murahin, tungayawsundalo (png)- kawalsungay (png)- pansuwagsunód (pd)- sundan, subaybayansuwelas (png)- talampakansuweldo (png)- sahod

T

taad (ng tubo) (png)- pagpapasupling taal (pu)- Katutubo, naitbo; angkin; likas,tunaytaan (png)- reserba, laan;palabistaas (png)- tayog, tangkad, layog; timbaw;

kamahalan; kabunyian; kadakilaantaba (png)- lusog; langis,grasa, sebotabak (png)- itak, kampilan, guloktabako (png)- sigarilyotabad (png)- bantotabal (png)- baog, matsorataban (png)- tangan, kapit, hawaktabang (tubig) (png)- ilog, batis, posotabang (png)- walang lasatabas (png)- anyo, hugis

tabas (pu)- gapas, putol,tagpas, lagpastabi (pd)- slis, layo, habi, urong

tabiki (png)- dingdingtabig (png)- siki, sikotabil (pd/pu)- masalita, daldal, satsattabing (png)- kurtina kansel, telon, biyumbo,

panganglong, o pantakiptabing (pu)- tawisi, hiwid, hiris; tagibang, ngiwi,

tikwas, hilistabingi (pu)- tabingitabla (png)- kahoytabla (pu)- empate, patas; amanostablaw (pu)- tahaw, bukaskas;tantad,bilad,lantadtableta (png)- pildoras,kapsula;selyo,papelitotabo (png)- bao o plastic

tabol (png)- hilabtabon (png)- bunton, tambak, takip; pilapiltaboy (png)- pagpapaalis, bugaw, aboytabtab (png)- tapas,tapyas; tabas,

bakbak,lilok,kayas;sibak;dasdastabugi (png)- kuyukottaburete (png)- upuan,likuman,istultadhana (png)- takda;batas,tuntunin,alituntunin

tadyak (png)- sipatagal (png)- laon,

tibay,luwat,resistensiyal;tatag,tiis,agwantatagas (png)- tulo,pawis,kayat,daloy

tagay (png)- inom,bariktagilid-hilig,killing,tagibang,tawisi,iwarangtaglay (png)- akibat, angkin, dalatago (pu)- lihim, kubli,lingidtagos (pu)- lusot,lampas,lagos,taos,tagpostagpas (pu)- tigpas,gapas,tabastagpi (png)- patse, tagni;tapal;katnigtagubilin (png)-

rekomendasyon,instruksiyon,direksyon;bilin;pasabi

tagumpay (png)- biktorya, pananalo,pagwawagi;eksito

tagunton (png)- paragraph,parapo;talataan,saknungan

taguyod (png)- tulong, tangkilik, tangkakaltahan (pd)- Tigil,hinto,humpaytahanan (png)- bahay,tirahan,urungan,tuluyan

tahas (pu)- tandis,tiyak;tuwiran;direkto,diretso;malinaw

tahaw (pu)- lantad,hayag;ayrelibretahi (pd)- Sulsitahilan (png)- bigatahimik (pu)- panatag,tiwasay,payapa,mahinahontaimtim (pu)- taus-puso,sinsero,tapattaka (png)- mangha, gilalastakad (png)- batayan, salalayan,pundasyon,saligantakad (pd)- Isalig,ibatay, isalalaytakal (png)- medida; sukattakas (png)- puga, tanan,pagtalilistakaw (png)- siba, kasakimantakbo (png)- sibad,yagyagtakda (png)-

liksiyon;tadhana;limitasyon,taning,palugittakip (png)- tuntong, tapon, pansaklob, taklob, suklob

takipsilim (png)- dapithapon,agawdilimtakitaki (png)- diwa, gunamgunam,akal,banta,dilidili,hagap

taklab (png)- bangan, baisa

taklip (png)- galos, gasgas, halastaklob (png)- suklob,saklon,takiptakot (png)- pangamba,sindaktaksil (pu)- palamara,sukab,traidor,lilo,kuhilataktika (png)- pamaraan;istratehiyatala (png)- nota,lista,ulattalaan (png)- listahan talab (pu)- mabisa,talaga (pa)- siyempre,tiyak,sigurado,tunay nga,oo

nga, siya ngatalamak (pu)-

grabe,rendido,lipos,tigmak,tigib,nasugapa; lupasay,laylay,handusay, dapa

talambuhay (png)- biyograpiyatalampak (pu)-

prangka,tapat,prangko,tahasan,harapantalangka (png)- alimasag,alimangotalas (png) -hayap,talim;talisik,talinotalastas (pu)- batid, alam, talos, tantotalatag (png)- hilera,danay,hanay,pilatalatinigan (png)- diksiyunaryotalento (png)- dunong, talino, alam, apisyontali (png)- lubid,letengtalibas (pu)- pahilis, hiwid, hiristalibong (png)- punyal, daga, balara, dagertalibugso (pu)- sagunson, talihabsotalim (png)- talas talino (png)- talento, dunong, talisiktaling (png)- tanda,nunal,talihalattalipapa (png)- pamilihan, tiyangge,palengketaliwas (pa)- tangi,maliban,eksepsiyontalo (png)- nadaig, supil, lupigtalon (png)- lukso, lundag, igpaw, igtad talsik (png)- tilapon, sabog;

tilamsik;pilansik;tabsik;tabsak,ilandangtaltal (png)- kalog, alog; taktak,yugyog,ig-igtalukap (png)- takip-mata, balok, talupaktalukbong (png)- belo, pugong, pandong, saklobtalumpati (png)-

deklarasyon;diskurso;bigkas,resitasyontamad (pu)- batugan, pabaya, pangkal, aliganderotambad (pu)- kita, litaw, labas, lantad, hayag,

tampaktambok (png)- umbok,bukol,ulboktamlay (png)- panlalambot, pagkamaysakittampal (png)- sampal, tapik, tampitanan (pu)- madla, lahat, bala na, pawatanaw (png)- malas, masid, tingin, bistatanda (png)- gulang, edad, marka,

senyal;turno,iningtangan (pu)- taban, taglay, hawaktangay (pu)- dala, dagit, daklot, sunggab;anod

tanggapan (png)- opisinatanghal (pu)- tampok, tanyag

tangis (png)- iyaktangka (png)- banta, balak, nasa, pita,

pakay,hangad, adhikatangkas (png)- tali, bigkis,

pumpon,tungkos,kumpol;kamadatangkay (png)-

tatangan,hawakan,mango;uhay;tagdantanglaw (png)- liwanag,ilaw;patnubaytanikala (png)- kadenatanim (png)- halamantaning (png)- plaso,termino,takda,tadhana, tipantanod (png)- bantaytanong (png)- usisa, kuwestiyon, interogasyontanso (png)- tumbaba,bronse,kobretanto (pu)- taho, batid, alam, tatap. Tarok, unawa,

intinditanyag (pu)- litaw, bantog, balita, kilala, popular,

sikattaob (pu)- tiwarik, dapa, tuwad, baligtad subsob,

balintuwadtaos (pu)- dalisay, tapat, wagas, taimtim,

lubos;seryosotapa (png)- daing, tuyong karnetapak (png)- yapak,apaktapakan (png)- tuntungan,yapakantapal (png)- tagpi, tagni, patse,plastertapang (png)- giting, sahangtapat (pu)- marangal, loyal, sinsero, totoo,

tunay;ganaptapis (png)- tapi, bahag, sarongtapik (png)- dampi, kalabit, palotapon (png)- pasak, takip, sumpal, siksiktapos (pu)- wakastapyas (png)- ukab, tabtabtarik (pu)- tayog, taastasa (png)- mangkok, basotasahan (pd)- tulisantatak (png)- limbag,bakat,markatatag (pu)- tibaytawa (png)- halakhak,hagalhal,hikitawad (png)- palaya, absulusyon diskwentotawag (png)- bansagtaya (png)- tantiya, kalkula, bintay, pustatayo (panghalip)- kata, kamitayog (pu)- taas, tarikttela (png)- kayo, damittesauro (png)- talahulugantestigo (png)- saksitestimonya (png)- patunay, patotoo, patibaytibay (png)- tatag, tagal, lakas

tibok (png)- pulso, pintig,kislot,kimbottibong (png)- taas, tarik, tayogtikal (png)- pamitik, pamamanhid, pagod, pagaltikas (png)- tindig, bikas, hugis, gilas, kiyas, astatikim (png)- subok, simsimtiklap (pu)- bakbak, tuklap, luknap, ukabtiklop (pu)- tupi,lupitikwas (pu)- hindi timbang, nakatuwad, baligtadtigang (png)-tuyo, tigam, tantangtigatig (png)- bagabag, balino, ligamgam,

tigagal,abalatigib (pu)- puno, apaw, lipos, puspostigil (png)- tugot, hinto, likat, humpay, pahinga,

tahan, himpiltigok (png)- lagok, lunok, lulontila (pu)- animo’y,para,parang, wari, Anakin,

mandin, yata                            tila (pd)- Humupa, tumigil, humina, humintotilamsik (png)- talsik,tilabsiktilapon (png)- ilandang, talsiktili (png)- sigaw, palahaw, hiyaw, iyak, hagulhol,

irittilos (png)- tulidtimpalak (png)- paligsahan, kompetensya, kontestimpi (png)- pagpipigil, hinahon, controltimpla (png)- lahok, panghalotina (png)- pangkulay,anyil,tayumtinag (png)- galaw, kilostindi (png)- sidhi,; bigat, kalubhaan;tiim,lakastindig (png)- bikas, kiyas, anyo;tayo, tikas, astatingga (png)- plomo, estanyotingin (png)- tanaw, sulyap, masid, kita,

malas;sipat, silip;palagaytinig (png)- boses, tunog, tingig, hunitipan (png)- tagpuan, sita; takdang araw,

kasunduan, kontrata, tratadotipo (png)- anyo, hugis, istilo, itsuratipon (png)- koleksiyon, ipon,akumulasyontira (png)- buntal, suntok, bira, palotiris (png)- piga, pisa, ligistisa (png)- tsok, yesotitig (png)- tingin, tanawtiitk (png)- guhit,letra;inskripsiyontiwala (png)- pananalig,kumpiyansa,pag-asatiyak (pu)- siguradotiyaga (png)- sipag, sikap, sigasigtiyempo (png)- kumpas, indayog, ritmo, kadensiyatolda (png)- kambas, tent, kampamentotono (png)- himigtotoo (pu)- tunay, tapattrabaho (png)- gawain, hanapbuhay, propesyontrapo (png)- basahan, pamahid,pamunas

trato (png)- kasunduan, kasulatan, kontratatrono (png)- luklukantropa (png)- barkada, pulutongtsismis (png)- satsat, daldal, sitsittsuper (png)- draybertubo (png)- sibol, supling;pakinabang, interes,

kinamulatantubog (png)- lubog, sugbo, babadtugma (pu)- magkasundo, magkaayostugon (png)- pakli, sagot, sabattukayo (png)- kapangalan, kalagyo, kasangay,

kangalantuklap (pu)- bakbak, tiklap, tanggal, ukabtuklas (png)- diskubre, pagtanto, malaman, mabatidtukso (png)- biro, panunudyo, siste; hibo, sulsol,

tentasyontuktok (png)- pukpok, katok, bumbunantuldok (png)– punto, tudlok

tulig (pu)- tuliro, lingming, lito, nataranta, tulingangtuligsa (pd)- punahin, atakihintulin (png)- dalas, bilis, hagibis tulog (png)- idlip, himlaytulong (png)- adya, saklolo, bayani; abuloy, ambag,

usongtumbok (pu)- tama, tukoy, diretso, eksakto; dutdot,

duro, sundot;karambolatumpak (pu)- husto, wasto, tama,dapat tunay (pu)- totoo,positibo,aktuwaltunog (png)- alalad, taginting, ingaytupi (png)- yupi, tiklop, lupituro (png)- aral, aralin, liksiyon, akay, payo, tuntontusok (png)- tinig, sundot, turoktutol (png)- kontra, salungat, labantuwa (png)- galak, lugod, saya, ligayatuwad (pu)- balintuwad, tungo, lungangituwid (pu)- diretso, tiyak, tahas

U

ubak (pangngalan) – balakbakubad (pangngalan) – dote, bigay-kaya; panhik, pasunodubahob (pangngalan) – pumigasyon, suob, pausokubas (pangngalan) – gugoubod (pangngalan) – sentro; kaibuturan; buod; sustansiya, kahalagahanubod (pang-uri) – sukdulan; punoubos (pang-uri) – said, lipol, puksa, taposubra (pang-uri) – pwede, maaariudlot (pangngalan) – igtad, ilag; tigiludyok (pangngalan) – himok, hibo, hibok, buyo, sulsol, ulokudyong (pangngalan) – duyo, punta, duloug-og (pangngalan) - ugauga (pangngalan) – yugyog, ug-og, ugoy, ligligugak (pang-uri) – tunggak, tangaugali (pangngalan) – asal, kinagawian, tradisyon, katangianugaog (pangngalan) – pagyugyog, uga, ug-ogugat (pangngalan) – pinagmulan, pinanggalinganugit (pangngalan) – giya, timonugma (pangngalan) – armoniya, pagkakasundo; ugnay, sugpongugnay (pangngalan) – koneksiyon, relasyon, sugpongugod (pang-uri) – kuba, baluktotugok (pang-uri) – estupido, tanga, tonto, ungas, hunghang, hangal, gunggongugong (pangngalan) – hugong, dagundong, agangugoy (pangngalan) – undayon, indayoguhaw (pang-uri) – sabikuhog (pangngalan) – plemauk-ok (pang-uri) – dukit, ukit, ukauka (pangngalan) – hukay, lambak, ukit, ukab, gatgatukab (pangngalan) – kabkab, ukit

ukilkil (pangngalan) – giit, pilit, usisaukit (pangngalan) – ukab, uka, kutabuklo (pang-uri) – nakayuko, yukod, uko, uglouko (pangngalan) – yukod, pagyukoukod (pang-uri) – yukod, uko, yukoukol (pangngalan) – sadya; marapat, dapat; tungkol, hinggilukyabit (pangngalan) – pagkapit, paglalambitin, ulahipan (pangngalan) – alupihanulak (pangngalan) – ikitan, kidkiran, puluputan, pulunan; kareteulam (pangngalan) – biyanda, pagkainulang (pangngalan) – sugpoulap (pangngalan) – alapaap; lapulapulapot (pangngalan) – supot, pitakaulat (pangngalan) – paliwanag, report, salaysay, tups, kuwentoulaw (pangngalan) – liyokulay (pangngalan) – bulatiulayaw (pangngalan) – pagtatalik, pagtatalamitamulbo (pangngalan) – kural, banlatuldog (pangngalan) – pariule (pangngalan) – telauli (pang-abay) – muli, ulitulik-ulik (pangngalan) – pag-aatubiliulila (pangngalan) – nag-iisaulinig (pangngalan) – pagkarinigulipores (pangngalan) – alipores, tuta, tauhan, basalyouliran (pangngalan) – huwaran,ulirat (pangngalan) – malay-tao, malayulit (pang-abay) – muli, uliuliuli (pangngalan) – buhawi, alimpuyoulo (pangngalan) – kabisera; titulo; pinunoulob (pangngalan) – ningas

ulol (pang-uri) – hibang, baliw, loko, sira-ulo, lunatikoulok (pangngalan) – himok, hikayat, lamuyot; budyokulos (pangngalan) – pansibat, punturok, panundotulpot (pangngalan) – pagsulpotultaw (pangngalan) – pagdating, paglitaw, pagsulpotultimatum (pangngalan) – pasyaultimo (pang-abay) – kahuli-hulihan, katapusan, huli, pinal ulupong (pangngalan) – ahasulyabid (pangngalan) – bulati tiwa, solitaryaulyanin (pang-uri) – makakalimutinulyaw (pangngalan) – alingawngaw, alalad, alatlatumaga (pangngalan) – bukang-liwaywayumang (pangngalan) – patibong, bitag, silo, dayaumangan (pandiwa) – tutukan, puntiryahinumano (pandiwa) – sinabiumbok (pangngalan) – bukol, tambok; ulbok; umbongumedad (pangngalan) – kahalumigmigan, kaumiduhanumedo (pang-uri) – basa-basa, malagihay; halumigmigumid (pang-uri) – di-makapagsalita, tahimikumildad (pangngalan) – pagpapakumbabaumilde (pang-uri) – mapagpakumbaba; hamak, mababaumilyasyon (pangngalan) – panghihiya, paghamakumis (pangngalan) - ngitiumog (pangngalan) – bugbog, dumog, hambalosumor (pangngalan) – balantong, patawaumpis (pang-uri) – kuyumpis, impis, hupyak, kupisumpisa (pang-uri) – simula, pasimulaumpog (pangngalan) - untogumpok (pangngalan) – grupo, lipon, tipon, barkada, pangkatuna (pang-uri) – primera, pinakamaagaunan (pangngalan) – dantayan, abrasadorunano (pangngalan) – pandak, punggokunat (pang-uri) – banat, bintad, diretso, tuwidunawa (pangngalan) – batid, alam, intindi, watasunawain (pandiwa) – intindihin, alamin, tarukin, tantuinunay (pangngalan) – paghihingutounda (pangngalan) – arastre, remolkeundap (pangngalan) – andap, kisap, kurapundayon (pangngalan) – ugoy, indayog; undok, tayonundok (pangngalan) – tayon, undayon, indayogundot (pangngalan) – udlotungag (pang-uri) – tunggak, ulol, hangalungal (pangngalan) – ungol, ngalngal, angalungas (pang-uri) – tanga, estupido, ignoranteunggo (pangngalan) – unggoy, tsonggo, matsingungi (pang-uri) – tikwas, kibangungkat (pangngalan) – untag banggit, usisaungol (pangngalan) – angil, ngalngal, ingit, angalungos (pangngalan) – lambi, sungki, tungki, usli, higit, lamangungot (pangngalan) – anas, bulongunibersal (pang-uri) – pangkalahatan, pandaigdig, panlahatunibersidad (pangngalan) – pamantasanuniberso (pangngalan) – sansinukob, daigdig, mundo

unidad (pangngalan) – pagkakaisa, pagkakasundounika, uniko (pang-uri) – bukod-tangiunipikasyon (pangngalan) – pag-iisa, pagbubuklod, pagsasama-samaunipormado (pang-uri) – magkakatulad, magkakaparehounipormidad (pangngalan) – pagkakapareho, pagkakatulad, pagkakaparisunlad (pangngalan) - progresounlak (pangngalan) – pagbibigay, pakundangan, pagpapahinuhoduno (pangngalan) – isaunos (pangngalan) – bagyo, sigwaunsik (pang-uri) – maliit, katitingunsiyami (pang-uri) – puril, sawiuntag (pangngalan) – paalaala, ungkatuntay (pang-uri) – tursido, pilipitunti (pang-uri) – kaliitan, unsik, katiting, muntiuntik (pang-uri) - muntikuntog (pangngalan) – umpog, banggauntol (pangngalan) – udlot, tigil, hintounton (pangngalan) – pitakauntos (pangngalan) – hupa, bawas, tila, hulawunyon (pangngalan) – pederasyon, ligauod (pangngalan) – ulay, uhoduom (pangngalan) – bangungotupa (pangngalan) – bayad, rentaupakan (pandiwa) – bugbugin, awayin, sabakanupang (pangatnig) – paraupasala (pangngalan) – pagmumura, alimura, pandurusta, insultupat (pangngalan) – sulsol, udyokupaw (pang-uri) – kalbo, panotuplak (pang-uri) – dayukdok, hayok, gutomupo (pandiwa) – likma, lumikmo, lumuklokupod (pang-uri) – pulpol, gasgas, gastadoupuan (pangngalan) – silya, likmuan, luklukanurali (pangngalan) – udyok, upat, sulsolurang (pangngalan) – istaka, tulosurangutan (pangngalan) – gorilyauri (pangngalan) – klase; klasipikasyonurira (pangngalan) – siyasat, usisa, siyasigurit (pang-uri) – kuliturong (pangngalan) – kundoturong (pandiwa) – atrasuroy (pangngalan) – kutya, libak, turyausad (pangngalan) – gapang, isod, hilahodusap (pangngalan) – salitaan, pulong, miting, pag-uusapusapan (pangngalan) – trato, kasunduanusapin (pangngalan) – litigasyonusisa (pangngalan) – ukilkil, pagtatanong, pagsisiyasat, imbestigasyonuslak (pang-uri) – hangal, tanga, tunggakusli (pang-uri) – usbong, umbok, tungkiuso (pangngalan) – moda, palasak, kalakaran

usog (pangngalan) – kabag, tabolusok (pangngalan) – aso, singawusos (pangngalan) – dausos, dulas, dausdos, luslosusura (pangngalan) – pagpapatubousurpasyon (pangngalan) – pang-iilitutab (pangngalan) – kutab, akab, lukad, ukabutaba (pangngalan) – pagpopospon, pagpapalibanutal (pang-uri) – bulolutang (pangngalan) – bayarin, sagutin, kuwentautas (pangngalan) – tapos, lutas, yariutdo (pangngalan) – kitid, ikli, igsi; utod

utero (pangngalan) – bahay-batautil (pang-uri) – maykagamitan, magagamitutol (pangngalan) – kapatidutong (pangngalan) – tetilya, tsupon, pasusuhanutos (pangngalan) – atas, mando, orden, mandatoutot (pangngalan) - lagumpitutuin (pandiwa) – tuyain, ululinutusan (pandiwa) – atasanuwi (pandiwa) – balikuyad (pangngalan) – bagaluyam (pangngalan) – paghamak, kutya

VW

wagas (pu)- tunay, puro, dalisay, busilak; tibubos; malinis; lubos, taganas; ganap; lantay; walang halo; tapat, kapala; matimyas; totoo, taos, matapat; lansak, taimtim, taos-puso, sinsero, matimyas; hindi mapagkunwari, hindi balatkayo.

wagayway (png)- hayuhay; salipadpad, wasiwas, pagaspas; pintig, sasal, kaba, tahip; kaba; komosyon, kaunting gulo; distorsyon; alon, kulot; liboy; pag-ugoy, indayog; pag-alon, daluyong; galaw, osilasyon.

wagi (png)- tagumpay, panalo.waglit (png)- mintis, pagmintis, pagdaplis, pagsala

(sa puntirya); pagpaltos; kabiguang makita, makamit, makuha, maabot o masalo); binibini; dalaga, dalagita, dalaginding, soltera.

wumaglit (pd)- magmintis (sa puntirya); kumabyos; dumaplis, hindi sumapol o tumama; sumala, pumalya, pumalpak, pumaltos, magkabisala, sumablay, lumihis, magsalupirit; hindi makaabot; hindi makasalo, makasapo o makakuha; hi ndi makakita o maka-intind, mabigo; bmalda, umabsen, makaligtaang isali o gawin; hindi maisama o magaw, magpalampas; palampasi, maiwanan ng (miss the bus, halimbawa), makailag, makaiwas; maisip o maalala; hanap-hanapin; mangulila sa (isang tao); iwala; ilagay sa maling lugar o lagayan; ibunton o ituon sa mali.

wagwag (png)- pagyanig, lindol; pakikipagkamay; panginginig, pangangatog, pangangaykay; pag-alog, pagyugyog, pagluglog; pagkalog; pagwagwag, pagyutyot; panggugulo; pambabalasa; pag-amba; pagpagpag; bitak sa bato; bitak sa kahoy, sandali, iglap (slang); trill (sa music); pinaghalong gatas at

sorbetes na inalog o binate; uri ng pang-atip o pambubong sa mga kamalig.

wagwagan (pd)- magsaboy, tumapsak, umalagwak, bumulwak, pumisik, isaburayra, sumaburayray, sabuyan; ligwakan (ng tubig); tumilamsik; pumilansik; umagwa, lumigwak; bumuluswak; kumamboy (sa tubig), sumagapak; lumagpas (s a tubig); lumampok (sa tubig); tumambog, tumimbog (sa tubig, sumagapak, tumabsak, maglagusaw, maglabusaw (ng tubig).

wagwagin (pd)- anlawan, banlawan, pagasan, luglugan; hughugan; hawhawan, waswasan.

Wahi (png)- antas ng pagkakalayu-layo o pagkakalapit-lapit ng mga datos (data); paghihiwa-hiwalay sa mga component parts ng isang complex wave; paghihiwa-hiwalay ng mga kulay ng sinag ng liwanag, suspensyon (mga nakalutang na maliliit na bagay sa likido, gas o solid).

Wagwagin (pd)- yugyugin, giwangin, luglugin, kalugin; alugin, iligin, paligpigin, tigtigin, tagtagin; ag-agin; ug-ugin, ig-igin; ugain; wagwagin, tagtagin; taktakin, itaktak, idakdak; pagpagin, yamutmutin, yutyutin, yumutyo t; mangaliglig, mangiliglig; mangaog, mangatal, manginig, mangaykay; paligpigin, pilingin, pumilig-pilig, kalugin; pagpagin, pumagpag; tigtigin; iwagawang, yanigin, iwaswas; guluhin, intrigahin; balasahin; papanghinain ang loob; ikaway, ibanta, iamba (ang kamay); makipag-daupang palad, makipagkamay, kumamay, kamayan; paspasin; makawala, makahulagpos; pag-alunin (ang tono o boses);

wakas (png)- wakas, tapos, katapusan; punta, dulo, duluhan; bingit; hangganan; kamatayan;

pagkasira, pagkapugto, putol; pagkakapatid o pagkawasak; pakay, layon, layunin; ang tinutumbok, tinutungo o pinupuntahan; kinahantungan, hantungan, kahihinatnan, resuta, kinalabasan; pangharang (book ends); parte, dako, bahagi, panig; adj. -nasa dulo, pinal, dulo, pandulo; pangwakas, terminasyon, limit, paghinto, pagkakasibak o pagkakaalis (sa trabaho); pagtigil, pagwawakas; kinahantungan, kinalabasan, bunga, resulta; dulo ng salita o katag.

wakasan (pd)- tapusin, putulin, wasakin; sirain, masira; iguho; mamatay, masawi; magwakas, matapos; utasin, tapusin; yariin, pinlakin,; ubusin; barnisan o pinturahan; pakintabin, pagandahin; magtapos (ng pag-aaral); makatagpos; huminto, ihinto; ipagpaliban; magsara; magkasundo; maghinuha; maghaka, mag-akala; magkuro; magpasya; mapilitan; maoblig, itigil.

wakwak (png)- -punit, pilas, bilay, gahak, gaak, gato, gawa, tastas, laslas; luray, lasog; walat, warat; lusay, sabog, sira;, hati; lapak, luray; nawindang, windang, munghay, gapak, gabak, pigta, waak, waang.

Wakwakin (pd)- pigtalin, bigtalin, bigtasin, gahakin, gahiin, wakwakin, wasakin, punitin, islasin; lagariin nang paayon sa granahe; ipakita o sabihin nang pabigla, ibulalas; kumilos nang mabilis at marahas; manuligsa; bumatikos.

waks, n.- pagkit; tutuli (ear wax); floor wax; balyena (wax na ginagawang kandila); paraffin; usang (ng kandila); v. -lagyan o pahiran ng wax; lumaki, lumakas, dumami; tumindi; mas bumilog, mas lumiwanag (ang buwan); mas maging.

wala, adj.- sero, nulo, butata; awan (Ilokano); bakante, basyo; hikahos sa, kulang o kapos sa; salat, gahol.

walang, n.- aksesorya, apartment; bagay o bahaging patag; lupang latian; bahura; kahong paminhian; palad (ng kamay); impis na goma ng sasakyan; sapatos na mababa ang takong; notang mas mababa nang kalahati; adj.- mayapa (ang la sa); sarat, pango, pangod, dpa, sungadngad (sabi sa ilong); nibelado, sapad, impis, kupis, lapad, sapad, kuyumis, hipak, humpak, pipis; pisa, pisat, tapil, dapil, dapilpil, pilpil; paril (sabi sa isang panig ng ulo); patag, planado; agpis, alipapa, talipya, papa; mababa (ang

takongsabi sa sapatos; lupaypay, plastado, nanglata, bagsak ang katawan; deretsahan, tahasan; pirmis, hindi pabagu-bago (sabi rata o presyo); walang lasa (sabi sa alak); walang latoy hindi nakakasabik; impis, plat, walang hangin; mabagal (ang benta); matumall; walang lalim; hindi makisap sabi sa pintura; mababa kaysa sa nasabing nota ng kalahating nota, bimol; eksakto, sabi sa oras; walang ipinagbago, iyon at iyon din; pare-pareho ang tono (sabi sa boses); pare-pareho ang dilim (sabi sa dibuho); maigting ang pagkakatali, walang lundo; sabi sa layag; adv.- padapa, pahiga, pabuwal; lubu san, todo-todo; ganap; mas mababa ang tono, bimol; walang pataw na tubo (interest); v.- patagin, ibaba ang nota nang kalahati.

walang amoy (pu) – walang samyo o halimuyak.walang anuman (pu) - malugod na tinatanggap;

kasiya-siya, kaaya-aya; sagot sa thank you (you're welcome -walang anuman); biyenbenida; malugod o maayang pagtanggap; pag-estima o pagpapatuloy sa bisita; pagsalubong; pagbati, pagsalubong, pagkalugod.

walang awa, adj.- hindi makatao; malupit, mapanakit; barbaro, brutal; hindi kaanyo ng tao; mala-halimaw, makahayo; walang habag, walang puso; tampalasan, imbi, buktot, buhong; masama; balakyo; mahayap, masangil.

walang bahala (pu)- hindi namumuroblema; masaya; walang pakialam sa mundo; may ugaling bahala na; mapagwalang-bahala; laya, layaw.

walang bahid (pu)- tunay, puro, wagas, dalisay, busilak; tibubos; malinis; lubos, taganas; ganap; lantay; walang halo; tapat, kapala; matimyas; teoretikal; banal, birhen; inosente; walang alam, walang malay, walang muwang, walang mukat; walang malak, walang kasalanan, malinis; walang kinalaman, hindi kasangkot; walang iniisip o binabalak o naidudulot na ma kakasama o makapipinsala; madaling paniwalain; mapaniwalain; hindi sanay; payak, simple, walang pakunwari; paslit, musmos.

walang basehan (pu)– walang sustansya, walang saysay o katuturan.

walang bisa (pu)–walang epekto, dulot, silbi, resulta o kinalabasan; walang kinahahantungan, impluwensya; walang

kaganapan, pagkakasakatuparan o pagsasakatotohanan; walang dating, impresyon, kahulugan o ibig sabihin.

walang galang (pu)-bastos, garu-garo, walang galang o respeto; walang pitagan o modo; sungayan, hagahal, tampalasa; primitibo, hindi sibilisado; aba, mababa ang antas; garapal, bastos, galawgaw, kangkarot, walang galang, brusko; hindi pulido o mahusay ang pagkakagawa; kamas-kamas, garu-garo; barabara; humigit-kumulang, t inatantya; masigla at malakas; malupt, matindi; disintunado, diskordant; salaw, salagawsaw, garu-garo, barumbado; pangit ang asa,

walang habas (pu)- walang kumokontrol, pumipigil, rumerenda o humahawak; natural, likas; walang ingat, bulagsak, burara; busalsal, buhalhal, buhanghang; pabaya; halaghag, madaskol, padaskul-daskol; padalus-dalos, aruhado; walang pagpapahalaga o pakundangan; walang habas; rebe-rebe, sige-sige, bara- bara; alisaga; walang hinahon; banda.

walang halaga (pu)- walang silbi, walang dangal, hamak; inuti, walang katuturan.

walang handa (pu)- hindi handa; walang gamit pagdating ng kagipitan; walang inihanda (impromptu); hindi preparado.

walang hanggan (pu)- panghabang panahon; walang simula at walang wakas; hanggang sa kabilang buhay; awangganin walang limitasyon; napakalaki at hindi mabilang; walang katapusan, walang puknat, walang humpay, walang tantan, walang hinto, walang patid, walang tigil; walang hangganan, hindi matapus-tapos; dugtung-dugtong; kabit-kabit, kawilkawil; hugpung-hugp ong, sugpung-sugpon.; magpasawalanghanggan; walang hanggan; sa lahat ng panahon; kaylan man, magpakaylan man.

walang hiya (pu)- walang-hiya, bastos, walang galang; walang modo, walang pakundangan; hindi nahihiya; makapal ang mukha; matapang ang apog; balat-kalabaw.

walang hugis (pu)- walang tiyak na hubog o anyo o pigura; tagibang, hindi pantay o balanse ang anyo; malayo sa, o wala sa hubog, anyo o porma, alangani.

walang humpay (pu)- masagansan; sapin-sapin, sunud-sunod, dugtung-dugtong, sagadsad;

abut-abot, walang puknat, walang tugot, walang gatol, walang humpay, walang tigil, walang putol; paulit-ulit, puspusan, sigida, sigidahan, masinsin, masansan, tuluytuloy; singlakas ng dati; hindi humupa o humina; walang hinto, walang tigil, walang lubay, walang tugot, walang tantan, walang humpay; sagasa, todotodo; subung-subo, walang taros, walang puknat, walang gatol.

walang kakayahan (pu)- walang kakayahan; walang kapangyarihan, hindi karapat-dapat; kulang sa mga katangiang kinakailangan o kinikilala ng bata; kakulangan ng karanasan; kapaslitan, kabagituhan; kamuraan.

walang kamatayan (pu)- imortal; walang kamatayan, walang hanggan ang kabantugan; hindi nasisira o nawawasak; hinggil sa imortalidad.

walang kapantay (pu)- hindi mapantayan; hindi magaya; hindi maparisan; walang katapat, walang kapara; walang kaparis, walang kapantay; namumukud-tangi.

walang kaparis (pu)- walang kapantay; walang katapat; walang kasuka, PEERLESSNESS n..

walang kasalanan (walang sala) (pu)- inosente; walang alam, walang malay, walang muwang, walang mukat; walang malak, walang kasalanan, malinis; walang kinalaman, hindi kasangkot; walang iniisip o binabalak o naidudulot na ma kakasama o makapipinsala; madaling paniwalain; mapaniwalain; hindi sanay; payak, simple, walang pakunwari; paslit, musmos, n.- taong inosente o walang kasalanan; taong madaling papaniwalain; batang paslit, musmos.

walang kasama (pu)- nag-iisa; solitaryo; bugtong; nangungulila; solo, nagsosolo; adv.- lamang, lang.

walang kasarian (pu)- neutral, balaki; hindi babae o lalake, walang kasarian, asog; hindi active o passive (sabi sa pandiwa); walang pinapanigan, neutral.

walang katapusan (pu)- walang puknat, walang humpay, walang tantan, walang hinto, walang patid, walang tigil; walang hangganan, hindi matapus-tapos; dugtung-dugtong; kabit-kabit, kawilkawil; hugpung-hugp ong, sugpung-sugpon.

walang katumbas (pu)- hindi matutumbasan ng salapi; nakakalibang, nakakatwa o balintuna.

walang katuturan (pu)- walang kabuluhan; walang kahulugan; walang kapararakan; hungkag, ampaw.

walang kayamanan (pu)- namumulubi, nagdaralita, nagdarahop, naghihikahos, nagsasala

walang narating (pu)- hindi kumpleto o hindi buo ang pagkakagawa; bitin, kulang sa husay o kagalingan; hindi pa pino ang galaw; garapal pa, galawgaw, garu-garo pa.

walang pagasa (pu)- walang pag-asa; malab, hindi na mapagaling, wala nang lunas; imposible, nakakadiskora,

walang pagsisisi (pu)- walang awa; walang budhi, walang puso, malupit.

walang puso (pu)- walang puso, walang awa, walang habag, malupit; walang kalatuylatoy o damdamin; malamig (ang pakikitungo, hindi taos sa puso.

walang sala/walang kasalanan (pu)- inosente; walang alam, walang malay, walang muwang, walang mukat; walang malak, walang kasalanan, malinis; walang kinalaman, hindi kasangkot; walang iniisip o binabalak o naidudulot na ma kakasama o makapipinsala; madaling paniwalain; mapaniwalain; hindi sanay; payak, simple, walang pakunwari; paslit, musmos.

walang tinatanaw na bukas (pu)- walang pag-asa; malab, hindi na mapagaling, wala nang lunas; imposible, nakakadiskora.

wala sa loob (pu)- walang pakialam sa mundo; malamig ang pakikitungo, malatuba; hindi nababahala o nagpapahalaga; wala sa loob.

wala sa panahon (pu)- wala sa oras o panahon; alanganin ang dating; adelantado; masyadong maaga (ang dating); sala sa panahon.

walay (pd)- ihiwalay; gawing solo o nag-iisa; ilingid o itago sa paningin ng iba.

walis (png)- walis; palis; paspas, pagaspas; uri ng halaman

walis (pd)- walisin, walisan; palisin; palisan; kumaladkad nang magaan o marahan; paraanan nang waring pahaplos; maantig, antigin, umantig; wasakin, paalisin, palayasin; kumalat, lumaganap; gumalugad; suyurin; kayurin ang kalaliman (ng dagat); manalo sa bwat yugto ng timpalak o paligsahan; manalo nang malaki ang kalamangan; lumamang ng malaki sa eleksyon; umihip (sabi sa hangin); dumaan o

kumilos nang mabilis o maringal; kumambang; n.- pagwawalis; hagod, abot, saklaw, sakop; palikong daan, kurbada, kurba; pagkaalun-alon o kulot (ng buhok); kaminero; tagalinis ng pugon; pinagwalisan; ang pinanalunan; panalo; pirmes na galaw ng electron beam, patuwid na patungo sa cathode ray tube; mahabang sagwa, sweepstakes; patikwas ng gaod o balo.

walo (pu)- walo; otso; n.- bagay na may walong sangkap, parte, miyembro o piyesa, halimbawa: kotseng de-otso ang makina; adj.; pron..

walumpu (png)- otsenta; adj.; pron..warat (pu)- nabulabog, nakakalat, kalat; laganap;

nakasaburayray; naglisaw-lisaw, hambalan.wari (pakiramdam) (png)- pangitain, babala,

merida, hiwatig; kutob, badya, agwero, premonisyon, pangamba.

wasak (pu)- basag-basag, pira-piraso, tagni-tagni; pilit na pilit, maski pamali-mali; papatlang-patlang, pauntol-untol; pautal-utal (halimbawa: broken speech); paudlot-udlot, hindi panay o tuluy-tuloy; kulang; paiba-iba; hiwa-hiwalay, putul-putol, may putol, putol basag, sira, hindi gumagana; windang, lugami, talunan, naaba; wasak, nabaling hat, bangal, gapak, lasog, larot, durog, lagot, bali, linsad, durog (halimbawa: bibinga (broken pieces of pottery); hindi natupad (broken promises, halimbawa); nasira, nalabag (sabi sa pangako); disorganisado; puta-putaki baku-bako, lubak-lubak, hukayhukay, hindi pantay, bugkulbugkol; napaamo (sabi sa hayop); napahina, pagod, pagal, lupaypay.

wasakin (pd)- wasakin, mangwasak, buwagin, mambuwag; gibain, manggiba, salantain, manalanta, manalasa, gutayin, gumutay, manggutay, durugin, mandurog, lansagin, manlansag, lagumin, lumagom o lamunin (ng apoy), mani ra, sirain; patayin; gawing walang silbi, waratin; mangwarat, igupo, manggupo, ilugso, manlugso, windangin, mangwindang, pasabugin, magpasabog, pilapisin, manilapis (ng pananim); piyapisin, maniyapis; walatin; lipulin, talunin, gapiin; puksain; gunawin; paguhuin.

wasto (pu)- tama, wasto, tumpak, akma; tugma; angkop; walang mali, walang daplis, sala o mintis; totoo, nararapat; v.- iwasto, ituwid,

itumpak, ipahinuhos, iakma, itama; pagalitan, sermunan o pagsabihan upang ma pabuti (mabago ang ugali, halimbawa);retokehin, kumpunihin, ayusin; tsekan.

wastuin (wastuhin) (pd)- itama, gawing tama, akma o tugma.

watak (png)- kaguluhan, pagiging magulo ng mga bagay; kalituhan; magulong gayak o pananamit; v.- guluhin, paguluhin; palaganapin, isabog, isambulat, ilagom; ikalat, magkalat, kumalat; maglanip (sabi sa sugat); i-unat, unatin (spread out); ikagkag (spread out), sabi sa pakpak; ihagayhay (ang butil na pinatutuyo); iladlad, magladlad; ibuka, ibukaka; ibukadkad, ibitadtad; hataking palayo; maglayu-layo; ipahid, pahiran; ipabatid; ipaalam; palaguin; palakihin, pada lasin, palaganapin; palawakin; n.- pagbabalita; lawak, abot layo; rantso o lupaing ari ng isang tao; mantel; takip ng muwebles; pagkaing nakahain sa mesa; mantikilya, palaman, atbp.; buong kaliwa at buong kanang panig ng dyaryo o magasin na okupado ng , sang lathalain o anunsyo; dipirensya o agwat ng dalawang numero, kantidad o halaga

watak-watak (pu)- nabulabog, nakakalat, kalat; laganap; nakasaburayray; naglisaw-lisaw, hambalan.

.watawat (png)- bandera, watawat, bandila; estandarte; uri ng halaman: palawis, pabuntot ng nota; barko ng almirante; parte ng dyaryo na naglalaman ng pangalan nito, sa unang pahina; pamandera ng dyaryo; sagisag, simbolo, tanda, palatandaan, tatak, marka, tsapa, emblema; alakbat, akibat, disenyo; larawang nagbibigay ng aral sa pamamagitan ng motto o kawikaan.

watot, slang for asawa (png)- kabiyak, asawa; kung babae: maybahay; ina ng mga bata, ginang, misis; esposa; kung lalake: tao, lakay, bana, ama ng mga bata, mister; esposo.

wawa (png)- saog, batis, aspa; ilug-ilugan, saluysoy.

welga (png)- pag-alis o paglayas (tanda ng protesta o pagtutol); v. -aldabisin, hatawin, birahin, paluin, bambuhin, upakan, tamaan, patamaan; pukpukin; dunggulin, bungguin, salakayin, atakihin; lusubin.

weyter (png)- serbidor; bandehado, salver.

wido (png)- talino, talisik, hilig, galing, kakayahan, abilidad; kaakmaan; inklinasyon; kaangkupan.

wili (pd)- magpasarap; masarapan; maaliw, maligayahan; makinabang, mamunini; masiyahan;adj.- mapagmahal; may hilig o interes (fond of); iniingat-ingatan, (my fondest dreams, halimbawa); haling sa; nawiwili sa; n. -likod o background ng disenyo sa lace; pundasyon, basehan, saligan, pamatagan; n.- kasiyahan, satispaksyon; pagsasakatuparan ng gusto; reparasyon; pagtitika; pagsisisi; kompensasyon sa pinsala; bayad-pinsala; katubusan; pagpupuno (sa kasalanan o kakulangan); bagay na nagb ibigay kasiyahan; katuwaan, kasayahan, saya; laro, paglalaro, pagbibiro; siste; libangan, dibersyon, aliwan; adj.- nagbibigay-saya.

wika (png)- lengguwahe, wika; pananalita; paraan ng pagsasalita, paraan ng pakikipagtalastasan o pag-uunawaan ng dalawang tao, bagay o hayop; partikular na programa sa computer; linguistics; talatag o pagkakahanay-hanay ng mga salita (wording) ngisang dokumento; diyalekto; salita, pananalita o pagpapahayag; pagsasalita, pananalita, sambitla; bokadura; diga, diskarte; pagsasabi, pagsasakataga; pamumutawi sa bibig; ang namumutawi sa bibig, sabi, salita, usapan, kumbersasyon, pag-uusap, talumpati, diskurso; k opya ng talumpati; estilo o paraan ng pagsasalita.

wikain (png)- kasabihan; kawikaa, adahe; kasabihan, kawikaan, salawikain.

windang-windang (pu)- wasak, windang, gulanit, punit, warat, gusgusin, gutay-gutay, luray; v.- past participle ng tear; adj. -punit, pilas, bilay, gahak, gaak, gato, gawa, tastas, laslas; luray, lasog; walat, warat; lusay, sabog, sira; wakwak, hati; lapak, luray; nawindang, windang, munghay; v.- pigtalin, bigtalin, bigtasin, gahakin, gahiin, wakwakin, wasakin, punitin, islasin; lagariin nang paayon sa granahe; ipakita o sabihin nang pabigla, ibulalas; kumilos nang mabilis at marahas; manuligsa; bumatikos; n.- gapak, gabak; punit, pigta; -Sumalangit Nawa (ang kanyang kaluluwa), gahak, gabak, wakwak, waak, waang; paglalagari; uri ng lagare (rip saw); balasaw.

wisik (wilig) (pd)- wisikan, magwisik, wiligin, ispreyan, hilamusan (ng pintura); n.- wisik, wilig, tabsing, isprey; atomizer; wigwigan, wisikan; budburan, ibudbod, ibulabod, bulaburan; umambon, umatik-atik; pumatak-patak; pumisik-pisik; n.- wilig, wisik, atik; ambon; pisik, bulabod, budbod.

wumagayway (pd)- maghayuhay, humayuhay, sumalipadpad, iwasiwas; pumagaspas;

pumagakpak; pumintig (puso), sumasal, tumahip, tumibok nang mabilis; kabahan, kumaba; masabik, maging hindi mapakali; kumaway; ikaway, iwasiwas, magwagayway; iwagayway, ipagaypay; pumagas; bumati (sa pamamagitan ng pagkaway); ipagaspas, pumagaspas; umalon, umalun-alon; maging maalon o kulot (sabi sa buho k); kulutin, ikulot

XY

yabang, png., kahambugan, kapalaluan, pagkamataas

(yabang) – mayaang, pu., ambog, palaloyabo, png., maligat, makunat, maganityabong, png., labay, lago, lambayakag, png., kayag, yaya, aya, anyaya, kumbida,

imbitasyonyakap, png., abraso; yapos, akap(yakis) – pagkayakis, png., pagtatagis, pagbaaka,

tagis; paghahasa; pagkiskis, pagkuskus; pang-aayaw-ayaw

yakyak, pu., lagas, pitas, pigtal; laglagyakyak, png., pagka-gahasa ; inggit ; hili ; selos,

panubighoyaga, png., desestos, tapon, aksaya, retasoyagang, png., nipis, kapayatan, kayayatan, lagod,

kalirang, yagongyagban, png., pagdaan, daan; ruta, pagrurutayagit, png., sukal, yamutmot, basura, layakyago, png. (bot.) dagta, gata, katas, diyusyagyag, png., trote, paso(yama) – karayama , png., katot, kaibigan,

kapalagayang-loob, kantutang-dila, katalik(yaman) – mayaman, pu., mariwasa, masalapi,

mapilakyaman, png., pagka-mayroon, pagkamapilak,

pagkamasalapi, riwasayamang, yayamang, ptg., pagkat, sapagkatyamas, png., tining, sapal, latak, bagasoyamba, png., akma, ambayambo, png., sukat(yamo) – mayamo, pu., maimbot, pasikat,

masakim, mapagpasikat; masiba, matakaw

yamot, pagkayamot, png., suya, muhi, inip, inis,yamuam, yamuyam, png., pinaglalagarian, kusot,

pinagkayasan, pinagkataman, pinagtabtabanyamungmong, png., labay, yabong, lagoyamutmot, png., basura, sukal, layak, yagit,

mutmotyanig, png., uga, alog, lindol, kalog, yugyogyano, png., payak, simpleyantok, png., ratan, uway, bihiko ; tumalula,

ubakan, palasanyanga, png., paso, maseterayangkaw, png., hakbangyangot, png., balba, bungotyangutngot, png., langutngotyangyang, png., darang, dangdang, bilad, ihaw,

tapa, halayhay(yao) – yumao, pd., pumanaw, namatay, lumayas,

yumaon, umalis(yaon) – niyaon, pu., noon, niyan, niyonyapak, png., apak, tapak, tuntong ; yuak ; baka(yapaw) – yumapaw, pd., dagan, pumatong,

umibabaw, kumubabaw, umalapawyapos, png., akap, lingkis, abrasoyapyap, png., daldal, sitsit, ngakngak,

pagdadalahira, tsismis, satsatyari, png., produkto; gawa, tapos, utasyari, ph., ito, ire(yari) – niyari, pd., tinapos, ginawa, inutas(yasang) – kayasangan, png., pagkamagaspangyasyas, png., pinagkayasan, pinagkayuran,

pinagtabasanyasyasin, pd., kaskasin, laslasin, kayurin, katkatinyata, pa., marahil, kaypala, wari, tila, animo

yatab, png., lilik, karityatyat, pu., ukab ; kalawangin ; agnas, ngalatngatyawe, png., suis, iyabe, liyabeyaya, png., sisiwa, ama, maymay(yatyat) – pangangayayat, png., pagkapayatyatyat, pu., payatyelo, png., niyede, isnoyeso, png., tsok, plasteryukayok, png., subsob, subasob; handusay, tungoyukayok, pu., lugmok, tungo, sawi, klang-paladyugto, png., bahag; serye(yugyog) – yugyugin, pd., alugin, ugain, ligligin

(yumi) – mayumi, pu., mahinhin, mahiyain, mabini, mahinahon

yungib, png., lungga, kuwea, katakumba, lungib(yungyong) – yungyungan, pd., tangkilikin,

liliman, limliman, yupyupin(yupi) – nayupi, pd., natiklop, natupi, nalupiyupi, pu., tiklop, tupi, lupi(yupyop) – yumupyop, pd., sumubsob, yumakayok(yupyop) – yupyupan, pd., limliman, yungyungan,

halimhman(yurak) – yurakan, pd., apakan, yapakan, tapakan,

tuntunganyuta, png., sandaang libo

Z