13
1 Jahkedieđáhus 2007 Jahkedieđáhus 2007

FeFo årsrapport 2007 samisk

  • Upload
    fefo

  • View
    237

  • Download
    0

Embed Size (px)

DESCRIPTION

 

Citation preview

Page 1: FeFo årsrapport 2007 samisk

1Jahkedieđáhus 2007

Jahkedieđáhus 2007

Page 2: FeFo årsrapport 2007 samisk

2 Jahkedieđáhus 2007

Govasteami vuođđojurddá

Finnmárkkuopmodat lea logostis válljen govasteami mii fátmmasta buot áiggiid ja álbmotjoavkkuid. Ivnnit leat vižžon sihke sámi ja norgga leavggas, mearkan ahte Finnmárkkuopmodat dovdá fuolkevuođa ovddasvástádusas sihke sámiide, kveanaide ja etnalaš norgalaččaide. Jorba hápmi lea okta váldoelemeanta logos. Dát čujuha lihka ollu sámi leavgga beaive-govasteapmái, go jorbbá nanu ja oadjebas birasteapmái. Jorbá lea Finnmárkkuopmodaga logos rabas, ja luoitá sisa norgga ja sámi leavgga ivnniid guovssahasa. Dát referánsa čujuha searvádahtti oainnuide mat Finnmárkkuopmodagas galget leat, ja doalvu maiddáijurdagiid buot dan fápmui mii polára luonddu ovddolaš fenomenain lea. Govasteamis ja ivnniin leat kultturhistorjjálaš referánssat, ja estetihkka almmustahttá fas ođđa áiggi. Mis lea historjá fárus, muhto geahččat boahtte áigái. Dohkohan mii galgat.

Finnmarkseiendommen / FinnmárkkuopmodatPoastaboksa 133, 9811 Čá[email protected]

Govat:s. 1, 2, 5, 10: Ola Røes. 3: Studio Articos. 5, 8, 11, 12: Sara Marja MaggaGráfalaš hábmen: Bjørkmanns, Alta

Page 3: FeFo årsrapport 2007 samisk

3Jahkedieđáhus 2007

Ovdasánit

Jahki 2007 lea leamaš gáibideaddji jahki ođđa organisašuvdnii. Leat leamaš ollu hástalusat sihke organisatoralaččat ja olggobeale máilmmi ektui. Earenoamážit lea leamaš hástaleaddji ođđa organisašuvdnii leat fáddan garra politihkalaš digáštallamii earret eará fylkka- ja gielddaválgga oktavuođas. Finnmárkku stuorámus eananeaiggáidis berre ja galgá leat hui guovddážis medias. Sávaldat boahtte áigái lea ahte digáštallan FeFo birra šaddá digáštallamin barggu birra maid bargat.

Álbmoga beroštupmi lea deaŧalaš vai mii dahkat nu buori barggu go vejolaš, ávkin midjiide finnmárkolaččaide ja earáide geat man nu siva geažil leat fitname Finnmárkkus.

Ulbmil dainna jahkedieđáhusain lea addit finnmárkolaččaide ja earáide dieđuid hástalusaid ja bargguid birra 2007:s. Dát jahkedieđáhus lea FeFo vuosttaš jahkedieđáhus olles jahkái.

Buorre lohkamuš!

Leavdnja 05.07.2008

Jon MeløyDirektevra

Page 4: FeFo årsrapport 2007 samisk

4 Jahkedieđáhus 2007

Mii lea FeFo?

FeFo lea sierra riektessubjeakta man sadji lea Finn-márkkus mii galgá hálddašit eatnama ja luonddu-valljodagaid jna. maid eaiggáduššá lága ulbmila ja finnmárkkulága njuolggadusaid mielde muđui.

Ot.prp. nr. 53, siidu 7 dadjá juoidá dan birra mii FeFo lea:

Finnmárkkuláhka siskkilda ahte Finnmárkolaččain dás duohko galgá leat oamastanráđđejupmi, ja gielddain ja stáhta eiseválddiin fas váldi.

Oktavuođa váldimis Finnmárkku álbmogiin ja almmolaš váldeorgánaiguin lea dávjá dárbbašlaš deattuhit FeFo eananeaiggátrolla, go hirpmat oallu gat oaivvildit ahte FeFo doaimmaha almmolaš hálddašeami ja almmolaš váldegeava heami.

Justisdepartemeanta digaštallá dán reivves 29.02.2008:

Go Od.prp, s 107 geavaha dajaldaga «háldda­šeapmi» man mearkkašupmi lea hálddašit árvvuid seamma láhkái go lága bajilčállagis ja §1,6, 9 ja 26 gč. dajaldagaid opmodathálddašeapmi, kapitálahálddašeapmi, ja oažžu lohkat «hálddašit mii lea háldosis» ja iige allatvuođa dahje válde­doaimmaheami mearkkašumis.

FeFo rolla lea áimmahuššat eananoamastanvuoigat-vuođa buorrin fylkka ássiide ja earenoamážit sámi kultuvrra, boazodoalu, meahcásteami, ealáhusaid ja servodateallima vuođđun. Dát máksá ahte FeFo ovdamearkka dihte sáhttá ja berre áŋgiruššat die nas láhkedoaimmaid nugo ovdamearkka dihte bieg ga mil lo huksemiid, báktedoaimmahagaid dahje turistaealáhusa. Mearrideaddji gažaldat árv vo štal-lamis lea leago áŋgiruššan ávkin Finnmárkku ássiide vai ii, ja muđui finnmárkkulága ulbmiliid mielde.

Ekonomiija

FeFos lei 2007:s 10,6 miljovnna kruvnno badjelbáza ja mávssii 2,5 millijovnna kruvnno vearu. Deaŧalaš váikkuhus finnmárkkulágas ja luondduvalljodagaid

regionálalaš oamasteamis, lea ahte eananeaiggát-doaimma vejolaš badjelbáza bissu Finnmárkkus.

FeFo lea iešruhtadeaddji iige oaččo makkárge doar-jaga stáhtas. Dát ii mávsse dattetge ahte FeFos buot surggiin lea beroštupmi dinet nu ollu go vejolaš, muhto siskkilda ahte FeFo ferte dáhkidit ekono-miijas.

Go guoská ođasmahtti valljodagaid: vuovddi, fuođđuid, ja guoli hoittámii, ii leat FeFo ulbmil dinet nu ollu ruđa go vejolaš. Ulbmil lea doaimmahit dáid gosii ekonomalaččat dássáduvvon. Hálbbes/nuvttá muorat, bivdu, ja guolásteapmi finnmárkolaččaide jotkojuvvo. Dáid buktagiid divvagat/mávssut gokče 2007:s dušše osiid FeFo goluin hálddašit ortnegiid. Ovda mearkka dihte leat FeFo golut doaimmahit murren lohpe-/sárggáortnega ollu badjelis go FeFo sisaboađut murrenlohpe-/sárggadivvaga sisaboađut.

Eará surggiid siskkobealde nugo biegga- ja čáhce-fápmu, čievra- ja minerálat ja opmodagat leat FeFos sisaboađut oktasašvuhtii guovddážis. Dat ahte FeFo lea árjjalaš eananeaiggát lea deaŧalaš Finnmárkui, go árjjalaš eananeaiggát sáhttá leat veahkkin heiveheame ođđa bargosajiid ja báikkálaš árvo-háhkama.

Jus lea mihkege mii ii ovddit ovdáneami Finnmárk-kus de lea dát ealjohis eananeaiggát mii diktá ekonomalaš beroštumiid olggobealde fylkka váldit fylkka luondduvalljodagaid hálbái.

Ovttasbargu earáiguin

FeFos leat hui ollu ovttasbargoguoimmit.Deaŧalea mos ovttasbargu lea almmatge gield-daiguin, main lea bajemus ovddasvástádus areálahálddašeamis plána- ja vistelága bokte.

Eará surggiin lea FeFos viiddis ovttasbargu ollu alm mo laš eiseválddiiguin, berošteaddji orga nisa-šuvn nai guin, báikkálaš organisašuvnnaiguin ja ealá-hu sai guin. Árjjalaš eananeaiggát ferte ovttas bargo-šiehtadusaiguin ja servvoštallamiin sihkkarastit

2007 jahkeraporta

Page 5: FeFo årsrapport 2007 samisk

5Jahkedieđáhus 2007

ahte valljodatávkkástallan ja árvoháhkan boahtá Finnmárkku álbmogii buorrin.

FeFo orgánaid barggut ja čoakkáibidju

Dárkkistanlávdegotti čoahkkáibidjuDárkkistanlávdegoddi lei ná biddjon čoahkkái 2007:s.

Nammaduvvon AID’s:Kristin Normann, jođiheaddji- Hans Petter Graver lea peršovnnalaš várrelahttu

Nammaduvvon Sámedikkis:01.01.–31.05.: Ole Henrik Magga- Wiebke Slåttsveen lea peršovnnalaš várrelahttu01.06. rájes: Jan Erik Henriksen- Wiebke Slåttsveen lea peršovnnalaš várrelahttu

Nammaduvvon Fylkkadikkis:Eva Danielsen Husby- Einar Johansen lea peršovnnalaš várrelahttu

Dárkkistanlávdegotti barggut Dárkkistanlávdegoddi lea siskkáldas orgána FeFo’s mii galgá gozihit stivrra doaimma. Earret eará geahčada dárkkistanlávdegoddi vuogá dat laččat buot stivrra beavdegirjjiid, fuolahan dihte ahte stivrra mearrádusat leat finnmárkkulága ja eará lágaid siskkobealde. Dasa lassin galgá dárkkistan-lávdegoddi dohkkehit FeFo jahkerehketdoalu, jahke čilge husa ja revišuvdnačilgehusa.

Dárkkistanlávdegoddi lea doallan 4 čoahkkima jagis ja gieđahallan 21 ášši.

Dárkkistanlávdegoddi.Gurut bealde: lahttu Jan Erik Henriksen, jođiheaddji Kristin Normann ja lahttu Eva Danielsen Husby

Stivra mearridii čoahkkimistis 20.3.2007 strategija plána mas dát dajaldat lea FeFo doaimma višuvdnan.

«Finnmárkkuopmodat – oktasaš vejolašvuođat – oktasaš ovddasvástádus»

Page 6: FeFo årsrapport 2007 samisk

6 Jahkedieđáhus 2007

Stivrra čoahkkábidju Stivrras lea leamaš čuovvovaččat biddjon čoahkkái 2007:s:

Nammaduvvon Sámedikkis:01.01.–31.09.: Egil Olli- Kristine Jørstad Bock peršovnnalaš várrelahttun31.09. rájes: Josef Vedhugnes- Ingrid Smuk Rollstad peršovnnalaš várrelahttunBerit R. Nilssen- Lemet Jon Ivvár (Odd Ivar Solbakk) várrelahttunPer A. Bæhr- Inger Anita Smuk peršovnnalaš várrelahttun

Egil Olli bivddii bidjat soapmasa eará stivraláhttun su sadjái go son šattai sámediggepresideanttan. Su sadjái bođii dalle Josef Vedhugnes.

Nammaduvvon Finnmárkku fylkkadikkis:Erling Fløtten, jođiheaddj- Inger-Anne Dokken peršovnnalaš várrelahttunInga Manndal, nubbinjođiheaddji- Knut Mortensen peršovnnalaš várrelahttunTormod Bartholdsen- Randi Tennefoss peršovnnalaš várrelahttun

Stivrra barggutStivra lea doallan 7 stivračoahkkima ja gieđahallan 77 ášši.

Deaŧalaš áššiin maid stivra lea gieđahallan 2007:s sáhttá namuhit strategalaš plána 2007–2010, smávvafuođđobivddu muddema njuolggadusaid, luossačážádagaid lihttoláigoheami njuolggadu-said, šiehtadus Báktemeašttáriin (Bergmesteren) minerála doaimmaid bearráigeahču birra, FeFo energiija AS’a ásaheapmi ja gulaskuddancealkámuš ođđa mohtorjohtolatláhkii.

Dasa lassin dahkkui soabahus FeFo, boazodoallo-orohaga 14A ja Pedersen bearraša gaskka nu gohčoduvvon Roži-áššis.

Stivrra čoahkkimat earáiguinSámediggái ja fylkkadiggái lea finnmárkkulágas addon mandáhta nammadit 3 miellahtu goappáge stivrii. 2007:s leat čađahuvvon guokte gulahallan-čoahkkima Sámedikkiin ja Fylkkagielddain, gos FeFo hástalusat digáštallojedje.

Áššiin mat digáštallojedje gulahallančoahkkimiin lei FeFo strategalaš plána. Stivra dahje oassi stivrras lea maiddái čoahkkinastan earret eará boanddaid-

servviiguin, fylkka eanandoallostivrrain ja Álttá gielddastivrrain.

Stivračoahkkimiid oktavuođas leat stivrras leamaš čoahkkimat gieldda ja ránnjágielddaid sátne jođi-heddjiiguin, doppe gos čoahkkin lea dollojuvvon. Leat čađahuvon čoahkkimat daid 3 regiovdna ráđii-guin Finnmárkkus.

2007 čavčča čađahii stivra diehtojuohkinčoahkki-miid iešguđet sajis fylkkas strategalaš plána birra maid FeFo lea mearridan. Iešguhtetge čoahkkimat leat leamaš áhpasat dainna lágiin ahte leat addán stivrii vejolašvuođa juohkit olggobeale máilbmái dieđuid barggus birra, seammás go leat addán FeFoi ollu konstruktiiva váikkuhemiid FeFo barggu hárrái. Dakkár ságatallančoahkkimat leat deaŧalaš oassi FeFo gulahallamis olggobeale máilmmiin ja addet buriid láidestusaid FeFo bargui.

Stivra bovdejuvvo ollu iešguđelágán čoahkkimiidda iešguđetge dásis. Stivra lea vuoruhan deaivat regio-nála ja gieldda politihkalaš orgánaid, muhto lea maiddái leamaš buorredáhtolaš earáiguin.

Vuoruhuvvon barggut 2007:sBargu strategalaš plánain Bargu FeFo strategalaš plánain áigodahkii 2007–2010 loahpahuvvui stivrra mearrádusain njukča-mánu 20.beaivvi 2007:s. Mearrádus lea viiddis proseassa loahpaheapmi ovdánahttit FeFo strate-giijaid doaimma iešguhtetge suorggi siskko bealde. Plána ovdánahttima oktavuođas leat dollon álbmot čoahkkimat ja gulahallančoahkkimat poli-tihkalaš organaiguin. Dasa lassin lea olles proseassa ja árvalus leamaš almmuhuvvon, nu ahte buohkat geat leat hálidan, leat sáhttán buktit árvalusaid ja

1

Strategalaš plána 2007-2010

Strategalaš plána 2007-2010

Merriduvvon stivračoahkkimis njukčamánu 20. beaivvi 2007:s

Page 7: FeFo årsrapport 2007 samisk

7Jahkedieđáhus 2007

oainnuid FeFo barggu vuoruhemiide ja strategii-jade. Strategiijaplána mearridemiin lea FeFos dál nanu ja dovddusindahkkon vuođđu vuoruhemiide.

Ođđa organisašuvnna huksenFeFo lea ain hui nuorra organisašuvdna. 2007 lei vuosttaš olles doaibmajahki. Jahkemolsumis lei ása-huvvon heivvolaš organisašuvdna mas lea váldo-kantuvra Leavnnjas, ossodatkantuvra Čáhcesullos, ekonomalaš ovttadat Álttás ja meahcástanossodat mii lea báikkálaččat oktiibuot 6 sajis fylkkas.

FeFo gal ain joatká stuorrume boahttevaš jagiid dađistaga ovttas ođđa bargguiguin ja gelbbolaš-vuođa dárbbuiguin, muhto organisašuvdna mas ledje 32 bargi jahkemolsumis ii jáhkkimis ii rastit 40 lagámus jagiid.

FeFo doaibmasuorggit

Doaibma lea juhkkojuvvon golbma váldosurg giide, mat leat ealáhus, opmodat ja meahcásteap mi. Dasa lassin veahkkedoaimmat nugo ekonomiija, perso-nála, diehtojuohkin, IKT ja dulkon.

OpmodatFeFos leagiddodatvuođđu (grunnbokshjemmel) ja hálddaša 46 600 km2 mii lea su 96 % Finnmárkku fylkkas. Doaibma mii lea čadnon daidda opmoda-gaide lea juhkkon čuovvovaš surggiide:

– eananláigohanšiehtadusat– eananláigohanohcamat– opmodatvuovdin– opmodatovdánahttin– opmodat- ja riektesihkkarastin

Ohcamiid gieđahallanBuot ohcamat láigohit eatnama ja gullevaš vuoigat-vuođaid eaktudit gieđahallama finnmárkkulága mielde. FeFo ferte maiddái maŋŋil go ohcan lea boah tán mearridit mielddisbuktá go doaibma mii ohccojuvvo meahccegeavaheami earáhuhttima. Jus lea nu ferte ohcama árvvoštallat Sámedikki meahccegeavaheami earáhuhttima njuolggadusaid mielde. Dasto ferte FeFo dieđihit guoskkahuvvon vuoigatvuođalaččaide ovdal go addo lohpi doaim-maide mat hui sakká gusket sidjiide. Dát ášše mean-nu deapmi mielddisbuktá ahte meannudan áigi sáht tá leat oanehet dahje guhkit áiggi. Seamma siva gea žil eai gieđahallon ollu áššit mat álgga-huvvo 2007:s ollásit dán jagi.

EananláigohanšiehtadusatSuorgi fátmmasta buot doaibmi šiehtadusaid láigo-hit eatnamiid, oktiibuot badjel 12.000.Eananláigohanšiehtadusaiguin láigoha eanan eaig-gát FeFo areálaid viesuide-, ealáhusaide ja barttaide jna.. Buohkat geat láigohit eatnama mákset jahká-saš láigodivvaga olles arerála láigoheamis. Bargu eananláigohanšiehtadusaiguin lea láigohandili sirdin vuovdima ja árbema oktavuođas, šiehta dus-eavt tuid čuovvoleami goziheapmi, láigoregistara ođasmahttin, oktavuohta opmodat soaba halliiguin ja diggelogahusain. Ođđa eanan láigo han šiehta-dusaid ásaheapmi go ásahuvvojit ođđa láigodilit ohcamiiguin dahje plánaiguin. 2007:s bohte 365 ášši sirdit láigohanrievtti. 310 ledje loahpalaččat gieđa hallon 2007:s.

Ohcamat láigohit eatnamaFeFo gieđahallá finnmárkkulága ja Sámedikki njuolggadusaid mielde ohcamiid láigohit eatnama iešguhtetlágán áigumušaide. FeFo hálida ahte dákkár ohcamat galget leat nugo gielddaid plánat leat, mii maiddái čuožžu čállon FeFo strategiijas. Jus gieđahallamis leat positiivvalaš bohtosat, dahk-kojuvvo eananláigohanšiehtadus dahje ásahuvvo eará vuoigatvuođadokumeanta mii addá ohccái dan eatnama dahje vuoigatvuođa maid hálida. 2007 bohte ee. 47 ohcama láigohit eatnama vissui,

Mielbargit Mielbargit

DirektevraJohn Meløy

MeahcástanossodatMeahcástanhoavda

Rolf E. Sch. Kollstrøm

OpmodatossodatOpmodathoavda

Sverre Pavel

Ealáhus- ja ovddidanossodatEaláhus- ja ovddidanhoavda

Søren Karlstrøm

Oktasašdoaimmat

Serviceovttodat

Ekonomijaovttodat

Direktevrra bargoveahka

VeahkkedirektevraSøren Karlstrøm

Mielbargit

FeFo organisašuvdnakárta

Page 8: FeFo årsrapport 2007 samisk

8 Jahkedieđáhus 2007

Page 9: FeFo årsrapport 2007 samisk

9Jahkedieđáhus 2007

ja dáin ledje 21 mat gieđahallojedje loahpalaččat 2007:s. Buohtastahtti bohte bohte 122 ohcama lái-gohit eatnama bartii ja 73 gieđahallojedje gárvásit seamma jagi. Bohte 57 ášši mat guske eanandollui, sihke guohtumiidda ja lassieatnamiidda. 14 gieđa-hallojedje loahpalaččat 2007:s.

Opmodatvuovdin2007:s bohte 65 ohcama oastit eatnama almmá ovdalaš ohcama haga láigohit eatnama. 20 ohcama ledje gárvásit gieđahallon 2007:s. Muhtun ohcamat hilgojuvvojedje. Eanas dáhpáhusain leat ohcamat oastit eatnama bartii biehttaluvvon, mas FeFo lea strategiijas mearridan ahte eai galgga vuvdojuvvot eatnamat barttaide. Dasa lassin dárkkuha eananlái-gohanláhka ahte ii sáhte oastit eatnama barttaide Finnmárkkuopmodagas. Bohte 200 ohcama oastit eatnama mat guske eanas viesuide. 83 dain áššiin mearriduvvo 2007:s.

Guokte ášši mat ledje čadnon opmodatvuovdimii leat ožžon ollu almmolaš beroštumi 2007:s. Okta lea strategiija láidestusat mat lohket ahte opmodagaid vuovdima hattit galget márkanvuođustuvvot ja nubbi lea stivrra mearrádus stivračoahkkimis geas-semánus 2007:s biehttalit vuovdimis eanandoallo-eatnamiid.

OpmodatovdánahttinDassážii lea dát suorgi fátmmastan ođđa barta-sajiid plánema. 2007:s lei dákkár plánen plánen jođus ollu surggiin. Lassin bartaguovlluide eaiggáduššá FeFo beroštahtti areálaid guovlluid gos huksenberoštumit leat stuorrát. Dán oktavuođas lea FeFo álggahan barggu árvvoštallat guhte areálat sáhttet leat áigeguovdilat FeFoi ovdánahttit ieš dahje ovttas earáiguin.

Opmodat- ja riektesihkkarastin FeFo lei searvvis ollu Geovekst-prošeavttain 2007:s. Ulbmil Geovekst’ain lea oažžut buohkaid geaidda ođasmahtton kárttat leat ávkin veahkkin ja dainna lágiin kártet stuorát guovlluid go doaimmaheaddjit okto livčče veadján. Dán prošeavttas ovttasbarget ollu doaimmaheaddjit, stáhta kártadoaimmahat, gielddat, luoddadoaimmahat, fápmofitnodagat jna. sihke revišuvnna ja ođđasitkártemiid hárrái. Duo gáš FeFo searvamii lea ahte mii sorjavaččat nu buriid kárttaiguin go vejolaš jus galgat sáhttit háld dašit daid áibmalaš areálaid maid FeFo oamasta.

FeFo lei 2007:s oasehas 6 eananjuohkináššiin mat ledje Finnmárkku eananjuohkinrievttis. Oktiibuot

bohte 19 ášši mat ledje rádjegažaldagaid ja eanan-juohkima birra 2007:s.

FeFo šattai dán jagi oasehas Norge Digitalt’ii, mii lea geodata i Norge čohkkema ja gieđahallama našunála bajilhuksehus. FeFos lea lagás ovttasbargu gielddaiguin opmodatdieđuid sihkkarastima hárrái GAB’as (grunneiendom-adresse-bygning).

EaláhusStrategiijamearrádusainis njukčamánu 20. beaivvi attii stivra čuovvovaš láidestusaid doaibmasuorgái ealáhus: • FeFogalgáleatárjjalašealáhus-jagávpesuorg-

gis ja galgá vuoruhit doaimmaid ja iežas valljo-datdoaimmaid.

• Leaeanasenergiija(biegga-,čáhcefápmujabioenergiija) čievrras ja minerálaid, ja goahcce-vuovddi birra.

• Stivrraulbmilleašaddateambbogoduššeávn-naslágideaddjin.

Doaibma galgá leat veahkkin dagaheame ahte govt to laš oassi árvoháhkamis mii lea čadnon okta-sa vuođa valljodagaide maid FeFo hálddaša, bohtet finnmárkku servodahkii buorrin.

Biegga- ja gáhčahatvuoigatvuođatFeFos leat 2007:s 16 doaibmi šiehtadusa čadnon gáhčahatrivttiide, mii máksá gáhčahagat mat ad no jit energiija buvttadeapmái. 2007:s leat ollu ieš guh tet ge fitnodaga mat hálidit hukset smávva-fápmorusttegiid Finnmárkkus váldán oktavuođa FeFoin. Stivra lea dattege mearridan vuoruhit báik ká laš fáp mo fitno dagaid. Dáidda lea addon ái ge mearri jahkemolsumii 2008/09 árvvoštallat ái ge guov dilis smáv va fápmoprošeavttaid. Jus báik-ká laš fit no dagat čájehit beroštumi, ožžot sii velá 2 jagi ovddidit konsešuvdnaohcama NVE’i. Eai leat dahkkon ođđa šiehtadusat 2007:s, muhto ollu pro-šeavt tat leat ovdánahttome ja vurdojuvvojit eanet šiehtadusráđđádallamat 2008:s.

Lassin gáhčahatávkkástallama šiehtadusaide leat FeFos guokte doaibmi bieggafápmorusttet šiehta-dusa jođus, okta Havøygavle’is Muosát gielddas ja nubbi Garteváris Davvisiidda gielddas. Maŋemusat namuhuvvon ii leat FeFo ovttaoaivilis huksejeddjiin Statkraftain buhtadusa dáfus maid FeFo galgá oaž- žut go huksejuvvo. Ášši lei árvvoštusrievttis bor ge- má nus 2007:s ja árvvoštus celkui juovlamánu seam -ma jagi. FeFo ii leat duhtávaš bohtosiin ja lea dan ne guoddalan ášši. Dát boahtá bajás čakčamánu 2008:s.

Page 10: FeFo årsrapport 2007 samisk

10 Jahkedieđáhus 2007

Čievra ja minerálatLeat ásahuvvon ollu šiehtadusat luovomássa ávkkas tallamii finnmárkkuopmodagas. Mesta lea stuorámus doaimmaheaddji. Viidáseappot gávdnojit šieh ta dusat ollu báikkálaš mášiidnafitnodagaiguin. Lea álggahuvvon čorgenbargu mássaválddaha-gain ovttas Stáhta luoddadoaimmahagain geas lea ovddas vástádus sihke heaittihuvvon mássaváldda-hagain ja mássaválddahagain mat leat doaimmas fylkkas. Dát čorgenbargu dáhpáhuvvá maiddái ovt-tas Bákte doaim ma hagain.

Leat álggahuvvon ságastallamat NGU’in divodit dálá čievra ja cuovkkageađgebása vuođđun gieldda plánabargui. Nákcaváilevuohta lea hehtten barggu doaibmasuorggis. FeFo áigu bidjat ođđa árjjaid suor-gái boahttevaš jagiid.

Eananeaiggáidin stivre FeFo buorre muddui mine-rálaid maidda ii sáhte ohcat rogganlobi. Minerálaid maidda sáhttá ohcat rogganlobi stivre báktedoaim-mahat. Minerálat maidda sáhttá ohcat rogganlobi leat visot metállat ja eará minerálat main lea stuorát iešdeaddu go 5. FeFo oažžu buot rogganlohpe-

ohca miid gulaskuddamii Báktedoaimmahagas. Beroštupmi ohcat rogganlobi lea lassánan maŋŋil go finnmárkkuláhka mearriduvvui ja FeFo ásahuv-vui. Gitta 2007 lohppii eai leat registrerejuvvon gávdnosat mat leat buvttihan ođđa ruvkedoaimmaid plánema.

GoahccevuovdiLea vuoiggahuvvon bargu geahčadit fylkka goahc-ce vuvddiid árvvu meroštallamiid. Konkrehta guoská dát Álttá-vuvddiide mat gárvánit 2008:s. Árvo meroš-tal lan gáibida árjjaid. Vuvddiid árvvu meroštal lan Kárášjogas ja Mátta-Várjjagis álggahuvvo nu jođánit go leat ođđa girdigovvamateriála guovlluin. Stivra lea viidáseappot ásahan FeFo Energi AS’a reaidun beak tilit sáhttit čađahit vuovdeávkkástallama bio-energiijabuvttadeapmái. Goahccevuovdi valljodah-kan lea mávssolaš sihke huksenávnnasin ja energiija-buvttadeapmái (bioenergiija).

Muora/dimbara vuovdin ruohttasiinVuvdojuvvui 493 m3 beahcedimppár, 32 m3 Kárášjogas, 48 m3 Álttás ja 453 m3 Mátta-Várjjagis.

Page 11: FeFo årsrapport 2007 samisk

11Jahkedieđáhus 2007

JuovlamuoratVuvdojuvvo 600 juovlamuora ruohttasa alde, 300 Káráš jogas ja 300 Mátta-Várjjagis.

VuovdekultuvraOktiibuot 969 dekára meahccevuovdi lea njáskojuv-von, gaskamuddejuvvon ja máttanjáskojuvvon, mas lea med 213 dekára Álttás, 185 dekára Kárášjogas, 151 dekára Deanus, 170 dekára Porsáŋggus ja 250 dekára Mátta-Várjjagis.

Meahcci

StuorrafuođđobivduFeFo ráhkadii ođđa máddodatplán áigodahkii 2007–2010. Váldoulbmil ođđa máddodaplánas lea bissehit logu stuorruma ja čáhjehit ahte lea vejolaš dárkut logu bivdduin. Álttás ja Mátta-Várjjagis galgá lohku stuorrut. 2007 čavčča lei ođđa máddodatplánaáigo-daga vuosttaš áigodat. Njeidojuvvo 804 ealgga earis mii lei 1198, mii lea njeaidinoláhus oktii vel fylkkas.

SmávvafuođđobivduSmávvafuođđobivdu fátmmasta ollu náliid bivdi-ma. Rievssat, giron ja njoammil leat deaŧaleamos fuođđut smávvafuođđobivdiid logu mielde Finn-márkkus. Bivdoáigodaga 2006-2007 báhččojedje 77.747 rievssaha, 18.983 girona ja 2.338 njoam-

Njeidon ealggat Finnmárkkuopmodagas 2007:s.

ÁltáBearalváhki

BáhcavuotnaGáŋgaviikaKárášjohka

GuovdageaidnuFálesnuorriDavvisiida

UnjárgaDavvinjárga

PorsáŋguMátta-Várjjat

DeatnuČáhcesuolu

50 100 150 200

mila fylkkas. Sullii 35 proseantta buot rievssahiin mat báhččojedje Norggas bivdojagi 2006–07, báhččojedje Finn márk ku opmodagas.

Smávvafuođđobivddu ođđa njuolggadusat mearri-duvvojedje geassemánu 14. b. 2007:s. Gárdut bes-set dušše olbmot geat ásset Finnmárkkus. Álgga-huvvo beaiveearit rievssahiidda Guovdageainnus dán geažil go ledje unnán rievssahat ja «boazo-tele fuvdna» váldui adnui vai smávvafuođđobivdu

Bestandsplan for elg i Finnmark2007 til 2010

Trykk:Fagtrykk

Idéas

Foto: Torkjell Morset

Erik Malterud, vuovdeentreprenevra Báhčeveaji Biovarme AS:as čilge máttanjáskama birra go FeFo­stivra lei guossis Báhčeveaileagis.

Page 12: FeFo årsrapport 2007 samisk

12 Jahkedieđáhus 2007

Vuvdojuvvon smávvafuođđobivdokoartalohku Finnmárkkuopmodagas 2007:s.

Direktevra ja stivrajođiheaddji digáštallaba ášši bivddu ja guolásteami birra.

Man galle olbmo oste guolástankoartta sáivaguollebivdui áigodagas 1991–2007.

Olbmot geat ásset olggobealde FinnmárkkusOlbmot geat ásset Finnmárkkus

ÁltáBáhcavuotna

VárggátUnjárga

Mátta-VárjjatGáŋgaviika

DeatnuKárášjohka

GuovdageaidnuLáhppi

ÁkŋoluoktaHammerfeasta

FálesnuorriPorsáŋgu

MuosátDavvinjárgaBearalváhkiČáhcesuolu

DavvisiidaIi dieđihuvvon

Olles Finnmarkkuopmodagas

500 1000 1500 2000 2500

1000

2000

3000

4000

5000

Oktiibuot

1991 1992 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006

Olbmot geat ásset Norggas olggobealde FinnmárkkuOlgoriikkalaččat

muosehuhttá boazodoalu unnit. Boazotelefuvdna lea riidoeastadeadjji doaibma mii álo addá bivdiide dieđuid gos bohccot leat ain goas.

Vuvdojuvvon smávvafuođđobivdokoartalohku Finnmárkkuopmodagas 2007:sRegistrerejuvvojedje 7185 vuvdon bivdokoartta FeFo’s kaleanddarjagi 2007. Dát lea fuomášahtti-nied jan 2006 rájes (8510 vuvdon koartta), muhto ain lea alimus koartalohku mii goassege lea vuvdon Statskog Finnmark/Finnmárkkuopmodagas. Eane-mus koarttat vuvdojuvvo Inatur bokte. 3204 koartta vuvdojuvvo bissovaš ássiide Finnmárkkus ja 3981 finadeaddji bivdiide. Bivdokoarttat ledje juhkkojuv-von 4496 gielddakoarttaide ja 2689 koarttaide olles FeFos. SáivaguollebivduSáivaguollebivdu lei nuvtta finnmárkolaččaide. Olb-mot geat orrot Norggas olggobealde Finnmárkku ja olbmot geat ásse olggobealde Norgga sáhtte nugo ovdal oastit guolástankoartta. Okta váikkuhus finnmárkkulágas lea ahte ii sáhte earuhit norgga ássiid olggobealde Finnmárkku ja olgoriikkalaččaid (EEO). Vuvdojuvvo oktiibuot 5548 guolástankoartta 2007:s, mii lea veaháš lassáneapmi diimmá rájes. Vuovdin neahttaportálas www.inatur.no’s (3197 koartta) lea lassáneame.

Muhtun siseatnančázádagat leat lihttoláigohuvvon báikkálaš servviide. Ulbmil lihttoláigohemiin lea eanas kultiveren, mii máksá guollenáli buorideapmi loaktimiin dahje eará doaimmaiguin.

Page 13: FeFo årsrapport 2007 samisk

13Jahkedieđáhus 2007

Jogaid lihttoláigoheapmiFinnmárkkuopmodaga luossajogat leat lihttoláigo-huvvon. Dat mat eai leat leat smávva jogat main lea unnán guolli ja dávjá leat guhkin eret luottas. Odne leat 49 čázádaga lihttoláigohuvvon 36 báikkálaš servviide ja ovttastusaide. Dáid 49 iešguhtetge čázá dagaid sturrodat ja dássi lea iešguđelágán. Ea-nas čázá dagat lihttoláigohuvvojit danne go dát lea čázá dagaid kultiverema ja orgaiserejuvvon bearrái-geahču vuođđun. FeFo lea vuolggahan doaib ma-plánaid ráhkadeami barggu ollu čázádagain lávga ovttasbargguin lihttoláigoheaddji servviiguin.

FeFo stivra mearridii stivračoahkkimis njukčamánu 20.–21. b. ođđa njuolggadusaid luossajogaid lihttoláigoheapmái. Ođđa njuolggadusat adde eambbo ovddasvástádusa lihttoláigoheaddjái. Lihttoláigoheaddji galgá dál mearridit koartaortne-giid ja movt johka galgá doaimmahuvvot almmolaš njuolggadusaid siskkobealde oktan finnmárkku-lágain. Ođđa njuolggadusat heivehuvvojit ođđa šiehtadusaide 2008 rájes.

FeFo juolludii 65 000 kr. doaimmaide lihttoláigo-huvvon luossačázádagain. Doarjagat manne eanas bearráigehččui. Okta oaččui doarjaga doaibmaplá-nabargui.

MearraluossabivduLeat sullii 1600 luossasaji finnmárkkuopmodagas. Čujuhuvvon luossasajit leat unnon birrasiid 1000:s maŋemus lahkkis 1990-logus gitta 534:i 2007:s. Buohtastahtton lea luossasajiid lohku priváhta eat-namiin unnon 730:s 480:ái seamma áigodagas.

Luossasajit ođasmahttojit dábálaččat golmmá jahkái. Gielddat Hammerfeasta, Muosát, Porsáŋgu, Bearalváhki, Deatnu ja Mátta-Várjjat galge ođastuv-vot juovlamánu 2007:s, muhto bohte luossasaji ohcamat olles 16 gielddain. Bohte oktiibuot 204 ohcama.

Finnmárku lea stuorámus luossafylka mearraluos-sabivddu hárrái.

OlgonastindoaimmatStivra ásahii ortnega RUONÁ DOARJAGAT 2007:s. Dát FeFo ruhta galggai lassánahttit meahcásteami Finnmárkkus, ja doarjja addui meahccedoaim-maide. Doaimmat mat ovddidit bearašustitlaš ja beaivválaš olgonastima lagás guovlluin, vuoruhuv-vojedje. Dasa lassin vuoruhuvvo doaimmat mat las-

Juolluduvvon luossasajit (FeFo­eatnamis) 2007:s juhkkojuvvon fylkka gielddaide.

Juolluduvvon luossasajit FeFo­eatnamis áigodagas 1994–2007, ja guolásteddjiid lohku áigodagas 2001–2007 (rukses stoalpu).

Mátta-VárjjatDavvisiida

GáŋgaviikaDavvinjárga

PorsáŋguDeatnu

ÁltáMuosátLáhppi

BearalváhkiČáhcesuoluÁkŋoluoktaFálesnuorri

BáhcavuotnaHammerfeasta

UnjárgaVárggát 6

77911

141517

2631

4142

454647

60110

200

400

600

800

1000

1994

1995

1996

1997

1998

1999

2000

2001

2002

2003

2004

2005

2006

2007

sánahttet earenoamáš dárbbašeaddjiid olgonasti-ma. 2007:s juolluduvvui 500.000 kr. ruoná doarjjan. Obbalaččat bohte 66 ohcama mat ledje oktiibuot badjelaš 3 millijovnna kruvnno. Ruhta juhkkojuvvui 34 iešguhtetge servviide ja ovttastusaide. Addo-juvvui doarjja merket vázzinláhtuid, orienteremii, bivdin- ja guolástankurssaide jna. Álttá Orienteren-searvi, Ávžži gilisearvi, Fálesnuori skuvla ja Ropelv gilisearvi ledje ohcciid gaskkas mat ožžo doarjaga olgonastinovddideaddji doaimmaidasaset.