FATİHA SURESİ ANALİZİ

Embed Size (px)

Citation preview

FATHA SURES ANALZ

BURAK TARACAR

1

YAZAR HAKKINDA Burak Taracar 1977 ylnda Balkesirde dodu. Ortarenim ve lise yllarn Balkesir Srr Yrcal Anadolu Lisesinde (SYAL) bitirdikten sonra 1996 ylnda Uluda niversitesi Elektronik Mhendisliini kazand. Geirdii ar bunalm sonucu birinci snfta okuldan ayrldktan sonra bir sre tedavi olup 1999 ylnda Balkesir niversitesi Necatibey Eitim Fakltesini kazand ancak nc snfta hastalnn nksetmesi yznden oradan da ayrld. Yazmak gibi szel yetenek isteyen bir ile megul olmasna ramen grd saysal eitimin onun szel mantk ve analiz yeteneini gelitirdiini syler. u anda bir ksm baslm bir ksm baslmam Alak Suresi Analizi, Kalem Suresi Analizi, Fatiha Suresi Analizi, Yamurlar, Kurdun Duas, Sevgilime (iir), Ahlak ve Felsefe, Denemeler ve Yamurlar(senaryo) adl 9 adet eseri vardr. [email protected] buraktaracar.blogspot.com Babam iin Gnein douunu seyret Ekya, gne artk aydnlklara doacak

2

FATHA SURES Rahman ve Rahim Allahn adyla Hamd, alemlerin Rabbi Allahadr. Rahmandr, Rahimdir O. Din gnnn Maliki / sultandr O. Yalnz sana kulluk / ibadet ederiz ve yalnz senden yardm dileriz. Dosdoru giden yola ilet bizi. Kendilerine nimet verdiklerinin, zerlerine gazap dklmemilerin, karanla / aknla saplanmamlarn yoluna.

3

FATHA SURES ANALZ Fatiha suresini genel olarak ele aldmzda, surenin ilk drt ayetten oluan ilk ksmnn bir belirtme ve tanmlama sreci, be, alt ve yedinci ayetlerden oluan ikinci ksmnn ise kullarn kendi durumlarn belirtme ve dua sreci olduunu grebiliriz. imdi surenin derin anlamlarndan gelen baz mesajlar okumaya alalm. Yani eer Fatiha suresi, peygamberimizce n plana karlan ve i anlam itibaryla da karanlklardan aydnla kma yolunda bir yolculuk veya yol ise kii bu durumdan yararlanarak kendi benliini temizleme yolunu hem surenin anlamndan, hem de ayetlerin sralanndaki derin manadan bulabilmelidir. Ve imdi biz de bu yntemleri elimizden geldii kadaryla gzler nne sermeye alalm. Surenin yedi ayetli oluunu ve surenin ilk ayeti olan Rahman ve Rahim Allahn adyla eklindeki besmelenin, Kurann balangcnda besmele olmayan Tevbe suresi dnda btn surelerinin banda besmele olduunu da ortaya koyarsak yle bir detay gzlemleyebiliyoruz. Fatiha suresi dndaki btn surelerde besmele sfrnc ayettir veya bir baka deyile sureye balang cmlesi veya dilei olarak ele alnp numaralandrlmamtr. (Fatiha suresinde ise birinci ayettir. Tevbe suresinin banda besmele yoktur) Peki peygamberimizin kldrd namazlarn her rekatnn banda okuduu sylenen Fatiha suresinin yedi ayetli oluunun, ilk ayet olmas itibaryla besmeleye 1 numaras verilmesinin bir

4

anlam var mdr? Ya da Fatiha suresi minimize edilmi bir Kuran mdr? Bu konuda aklamalara balamadan nce tabii ki bir takm kolayclarn ya da ekilcilerin Kurann tamamn bir kenara itmek uruna gnde elli bin defa el-Fatiha diyerek anlamn bilmeden Fatiha suresinin Arapasn okumasnn ne kadar cahilce, basit ve ekilci bir dnce olduu aktr. stelik Kuran btn sureleri ve btn ayetleriyle Kurandr ve hakknda konumak bile istemediim hlas-bir Fatiha okuyan btn Kuran okumu gibi olur ya da btn Kuran okumu kadar sevap alr gibi dncelerin de bir anlam yoktur. Kuran, inanan ya da inanmak isteyen ve arayta olan insan iin yalnz anlam olarak Kurandr. Fazla hakaret istemiyorum ama kendini eksik hisseden, inancnda daha doru bir yol veya yntem bulmak isteyen ve bu amala Arapa dilini bilmedii iin- Kurann gzel bir evirisinden okuyan bir kii ne kadar doru yolda ise, el-Fatiha diyerek camilerde veya cemaat toplantlarnda gnde elli defa Fatiha okuyan, surenin anlamlarn incelemek gereini duymayan Fatiha putperesti de o kadar sapktr. Ayn ekilde Kurann Arapasn, Arapa bilmeden her hatmediinden sonra hatim sevab aldk diyen, stne bir de hatim duas eden, bir yandan da insanlarn Kuran kendi dillerindeki evirilerden okumalarn, t ve ibret almalarn, bu sayede iman etmelerini engelleyen Arapa Kuran putperesti de ayn ekilde yanl yoldadr. Elinizde okuduunuz kitapta ncelikle aka syleyeyim ki kitabn yazar imann anlamla, anlamn da Kurann direkt evirileriyle kazanldn, insan dncesinin ise basit, hatal, yanl, eksik olduunu ve pek ok zaman ileri dzelteyim derken ileri bozduunu bilmektedir ve bu insan bozgunculuu ou zaman kul ile insan arasna bir insan ya da insan eli kaynak girdii zaman olmaktadr. O halde5

kitabmzn banda unu belirtmeliyiz. Kuran tek bir suresi ele alnarak ya da baz sureleri n plana karlp baz sureleri yok farz edilerek incelenecek bir kitap deildir. Kurann her ayeti baka bir ayetinin tefsircisidir. Kuran kendisini okuyana kendi kendini tefsir eder ve Fatiha suresi ne kadar nemliyse (rnein) Tekvir suresi de o kadar nemlidir. O halde Kuran ile doru yolu bulmak isteyen bir insan kendi dilindeki gzel bir evirisini ele alp onu hayat boyu anlamsal olarak okumas gereken bir hidayet ve k rehberi olarak anlamdrmaldr. u halde surenin analizine balang olarak neden Fatiha suresinin yedi ayetli olduunu ve bandaki besmelenin (Rahman ve Rahim Allahn adyla) neden birinci syet olarak ele alndn incelememiz gerekiyor. Gerek u ki peygamberimizin namazlarnn her rekatnda okuduu sylenen Fatiha suresinin yedi ayetli olmasnn altnda Kurann u ayeti sakl olabilir. (Hicr 87) Yemin olsun ki biz sana ikierlilerden / ikililerden / ii ie kvrmlar halindeki ift manallardan yedi taneyi ve u byk Kuran verdik. Bu ayette ilk bakta Kuran ayetlerinin ok boyutlu olduu kolaylkla grlebilir. Ancak burada i ie ift manallardan yedi taneyi derken peygamberimize Fatiha suresine zel bir nem vermesi gerektiinin dolayl yoldan emredilmesi dnda, Kurann btnne baknca yedi rakamnn Kuranda zel bir nemi olduunu gryoruz. Yedi gkler, cennetin yedi kaps, cehennemin yedi kaps, Biz sizin zerinizde yedi yol yarattk gibi kavramlar Kuranda zel bir yer tutar. Bunun dnda Fatiha suresini btnyle incelerseniz peygamberimizin kendisinin Fatiha suresinin6

insan olarak izdm olduunu grebilirsiniz. O hem Allahn Rahman ve Rahim isimlerinin tecellisi, hem Allahn Rahman ve Rahim olduunu bilen ve mjdeleyen, hem din gnnn mjdecisi ve habercisi, hem yalnz Allaha ibadet eden ve yalnz Ondan yardm dileyen, hem doru yolun klavuzcusu ve hem karanlklarn dman, onlardan uzaklaandr. Bu anlamda peygamberimiz, Yaayan Fatiha dr. Yemin olsun biz sana ikierlilerden / ikililerden / i ie kvrmlar halindeki ift manallardan yedi taneyi ve u byk Kuran verdik derken Kuran adeta Fatiha suresinin ayr bir yere oturtulmasn emretmektedir. Hamd duygusunun doruk noktaya ulat, Allahn Rahman ve Rahim isimlerinin ilk ve nc ayetlerde vurgulanarak ele alnd, din gnnn hatrlatld, Allahn birliine iman ederek Ona ibadet, Ondan yardm, doru yola iletilme istei ve karanlklardan uzaklama dileklerinin dua olarak yapld Fatiha suresi ayn zamanda okunulabilirlik, samimiyet ve ilahi boyutuyla kul ile Allah arasndaki diyaloun en gzel vastalarndan biridir. Fakat yine belirtmeliyim ki Fatiha suresinin anlamsal derinliine inme, onu bilerek okuma, hissetmeye alma ayr bir eydir, gnde elli defa el-Fatiha diyerek anlamn bilmeden olayn maneviyatn bozmak ayr eydir. Bu ayrma dikkat etmek gerekir. Rahman ve Rahim Allahn adyla Aslnda Fatiha suresinin ilk ayeti olan bu cmleye bir haber veri cmlesi olarak bakabiliriz. Cmlede vurgulanan kelime Allah kelimesidir ve Rahman ve Rahim kelimeleri de Allahn isimleri olmalar itibaryla da Allah7

betimleyen kelimelerdir. Peki neden Rahman ve Rahim? Burada ncelikle Kurana bir genel bak yaparak baz karmlar yapmamz gerekiyor. Bunun iin Hud suresinden baz rnekler verelim. Nuh dedi: Binin iine! Onun akp gitmesi de demir atmas da Allahn adyladr. Benim Rabbim elbette ki Gafurdur, Rahimdir (Hud 41) Bu ayette Hz. Nuh, helak edilecekler dndaki az saydaki kurtarlacak insana ar yapmaktadr ve anlalyor ki Hz. Nuh toplumuna Allahn Gafur ve Rahim isimleriyle arda bulunmutur. Ad kavmine gelen Hz. Hudun hikayesinden bir blm yledir: Eer yz evirirseniz ben, bana gnderilen eyi size tebli etmi bulunuyorum. Rabbim, yerinize baka bir topluluk getirir ve siz Ona hibir ekilde zarar veremezsiniz. Kukusuz, benim Rabbim, her ey zerinde bir Hafizdir; Kollar, gzetir. Emrimiz gelince, Hudu ve onunla birlikte iman etmi olanlar bizden bir rahmetle kurtardk. Biz onlar ok ar bir azaptan kurtardk. (Hud 57,58) Buradan anlalyor ki Hz. Hud, kavmine Allahn, Hafiz (kollayan, gzeten) ismiyle gelmitir. Semuda da kardeleri Salihi gnderdik. Dedi ki, Ey toplumum! Allaha kulluk edin. Sizin Ondan baka ilahnz yok. Sizi topraktan oluturan ve size orada mr geirten Odur. Artk Ondan af dileyin, Ona dnn. Rabbim

8

Karibdir, bize ok yakndr; Mucibdir, bize cevap verir. (Hud 61) Buradan da anlalyor ki Hz. Salih, Semud kavmine Allahn Karib ve Mucib (ok yakn olan, dualar cevaplayan) isimleriyle gelmitir. Bununla birlikte Hud suresi 66. ayette yle der: Emrimiz gelince Salihi ve onunla birlikte iman edenleri bizden bir rahmetle kurtardk. O gnn rezilliinden kurtardk. Senin Rabbin, evet O, Kavidir, Azizdir. Bu noktada Hud suresi 61. ayette Semud kavmini Hz. Salihin, Allahn Karib ve Mucib isimleriyle uyarmas, Hud suresi 66. ayeti okursanz ise azaptan sonra Allahn Kavi ve Aziz isimlerinin anlmas yle bir teoreme iaret eder. Hz. Salihin toplumuna gzellikle Allahn Karib (ok yakn) ve Mucib (dualara cevap veren) isimleriyle uyarda bulunurken azabn sz konusu olduu Kavi (gc her eye yeten, yeterli) ve Aziz (ulu ve onurlu hikmetin sahibi) isimleriyle uyarmamas sz konusu deildir. Bu da demek oluyor ki her peygamber kendi toplumlarn kendilerine vahyedilenisimlerle uyarm, eitmi ve bildirmitir. Buradan karlabilecek bir baka sonu peygamberimize indirilen Kurandaki gibi daha nce gelen her kitapta da Allahn Kuranda bildirdii btn isimler bildirilmi olmas sz konusu olabilir. Bu da ilahi mesajn Kuran ve daha nceki btn kitaplar ve sayfalar balamnda, genel anlamda bir mesaj olarak korunduu, ana ilkelerin ve rehberin ayn kald anlamna gelir. Hud suresi 69-73. ayetler yledir:

9

Yemin olsun, resullerimiz brahime mutu getirip Selam! demilerdi. O da Selam! demi, fazla beklemeden kzartlm bir buza getirmiti. Ellerinin ona ulamadn grnce onlardan ikillendi. Ve kendilerinden rpermeye balad. Korkma, dediler, biz Lut kavmine gnderildik. Kars ayakta duruyordu; gld. Bunun zerine ona shak mjdeledik, shakn arkasndan da Yakupu. Vay bama, dedi, douracak mym ben? Kendim bir kocakar, kocam bir ihtiyar. Gerekten alacak ey bu! Dediler: Allahn emrine mi ayorsun? Allahn rahmeti ve bereketleri zerinizedir ey ev halk! O Hamiddir, Meciddir. Bu da demek ki Hz. brahim, kavmini Allahn Hamid ve Mecid isimleriyle armtr. Hud suresi 84-94. ayetler yledir; Medyene, kardeleri uayb gndermitik. Dedi ki: Ey toplumum! Allaha ibadet edin! Ondan baka Tanrnz yok sizin. Eksik lp yanl tartmayn! Sizi nimet-bereket iinde gryorum, ama hepinizi sarp kuatacak bir gnn azabndan da korkuyorum. Ey toplumum! ly ve tarty tam bir drstlkle yapn! nsanlarn eyalarn trtklamayn! Yeryznde bozgunculuk yaparak dolamayn! Eer inananlar iseniz, Allahn brakt kar sizin iin daha hayrldr. Ben sizin zerinize bir beki deilim. Dediler ki, Ey uayb! Namazn / duan m emrediyor sana, atalarmzn tapar olduklarn terk etmemizi, yahut mallarmzda dilediimiz gibi davranmaktan vazgememizi? Esasnda sen; gerekten yumuak huylu, olgun bir insansn. Dedi: Ey toplumum! Ya ben Rabbimden bir beyine zerindeysem, bana, ltfundan gzel bir rzk vermise! Size yasakladm eylerde, size sylediimin aksine davranmak istemiyorum. Gcm lsnde bar ve iyilikten baka bir ey de istemiyorum.10

Baarm ancak Allahn desteiyledir. Yalnz Ona gcendim ben, yalnz Ona yneliyorum! Ey toplumum! Bana kafa tutmanz, sakn sizi Nuh kavminin yahut Hud kavminin yahut Salih kavminin balarna gelen musibetle yz yze getirmesin. Lut kavmi de sizden pek uzak deil. Rabbinizden af dileyip Ona ynelin. Rabbim Rahimdir, rahmeti snrszdr; Veduddur, ok sevgilidir. Dediler ki: Ey uayb! Sylediklerinden birounu anlamyoruz. Ve biz seni aramzda zayf bir adam olarak gryoruz. Hani, kabilen olmasa, kafan tala ezivereceiz. Senin bize kar hibir stnln yok. Dedi: Ey toplumum! Sizce kabilem Allahtan daha m gl ve onurlu! Allah arkanz atp dlanm hale getirdiniz. Rabbim, yapp ettiklerinizi epeevre kuatmtr. Ey toplumum! Elinizden geleni yapn, ben grevimi yapyorum. Yaknda bileceksiniz rezil edici bir azabn kime geleceini, yalancnn kim olduunu! Gzetleyin, ben de sizinle beraber gzetliyorum. Emrimiz gelince uayb ve onunla birlikte iman edenleri bizden bir rahmetle kurtardk. Zulmedenleri o yksek titreimli sayha yakalad da z yurtlarnda yere melmi hale geldiler. Bu da demektir ki Hz. uayb kavmine Allahn Rahim (rahmeti snrsz olan) ve Vedud (ok sevgili) isimleriyle gelmitir. Peki yle bir ihtimal sz konusu olabilir mi? Eer yertzne gelen ve Kuranda anlan ve anlmayan btn peygamberler Allahn bir, iki veya daha fazla ismiyle geliyorsa bu, onlarla berber gelen kitaplarn surelerinin de bu isimlerle balayaca, bu isimlerin o toplumun ekonomik, sosyal, moral dinamiklerine ve psikolojisine gre seildii, buna ek olarak bir sebebin de gelen peygamberlerin psikolojik ve dier temel yaptalarna, arlklarna bal olarak bu11

isimlerin seilmi olabileceidir. Bu durumda byk olaslkla hem toplum dinamikleri hem de peygamberlerin yapsal dinamiklerinin herhangi bir uyar iin baz alnmas sz konusudur. Bundan baka gelitirdiimiz bir dnce de ayn Kuranda olduu gibi daha nceki kitaplarda ve sayfalarda da Allahn ikierli ve tekli veya da fazla ismi arlkl olmak zere (bu isimler Kuranda Rahman ve Rahimdir), Allahn btn isimlerini anlm olabileceidir. imdi gelelim son peygamber Hz. Muhammede inen Kurann neden Allahn Rahman ve Rahim isimleriyle baladna. Rahman kelimesi, kelime anlam olarak uluhiyet, tekillik ve merhamet ifade eder. Kuran bir ayetinde (rahmetin ve uluhiyetin birliine inanmayanlarn tm inkarlarna ramen) yle der: Gkleri, yeri ve bunlar arasndakileri alt gnde yaratp sonra ar zerinde egemenlik kuran Odur. Rahmandr O Haberdar olana (Cebraile) sor Onu! Dilerseniz Rahman kelimesinin mana olarak ne anlatmak istediini Nebe suresi 37-38. ayetlerle anlatmaya alalm. Gklerin, yerin ve bu ikisi arasndakilerin Rabbidir O. Onun huzurunda sze cret edemezler. O gn, Ruh ve melekler saf balayp kyama geerler. Rahmann izin verdii dndakiler konuamazlar. O izin verilen, doruya syler. Rahim kelimesi ise, kelime anlam olarak rahmeti snrsz olan anlamna gelir. Genel bir bak olarak Rahman ve Rahim kelimelerinin anlamlarna baktmzda her ikisinin de merhamet, rahmet ierdiini grebilsek de detaya indiimizde12

anlamlar farkllar. Rahman kelimesi Allah tek bana niteleyen bir sfattr. Yani Rahman kelimesi, Allahn uluhiyet, tekillik ve merhamet sfatlarn tek bana barndrr. Rahim Kelimesi ise kullarn kendisine ynelileri srasnda rahmeti snrsz olan, sonsuz rahmet sahibi olan ve bunu da aarak kulAllah diyalogu olmasa bile snrsz rahmet ltfeden anlamlarna gelir. Bu adan bakldnda Allah, alemleri yaratmadan nce de Rahmandr, alemleri yarattktan sonra ise Rahim sfat devreye girmitir. unu da sezinlemekteyiz ki Rahman kelimesi, Rahim ismini kapsar. Ayrca besmele olarak tabir edilen, Rahman ve Rahim Allahn adyla cmlesinde Rahman kelimesi, Rahim isminden nce kullanlmtr. O halde unu syleyebiliriz; Allah, tek bana iken de Rahmandr, kulluk alemini yaratmasndan sonra ise Rahim ismini devreye sokmu, kullarnn kendisine olan ynelileri karsnda sonsuz merhamet ve rahmet sahibi olacan bizlere bildirmitir. Rahman ve Rahim Allahn adyla cmlesinde adyla olarak kastedilen isim Allahn Rahman ve Rahim isimleri deil bizzat Allahn Allah olarak dile getirilen gerek ismidir. Rahman ve Rahim isimleri Allahn sfatlarn bildirir ve Allah kelimesi Rahman, Rahim, Gafur, Vedud, Kebir, Mteal, isimleri kapsar. Bir baka deyile tm bu sfat isimler, Allah betimler ve anlatr. Rahman ve Rahim Allahn adyla Hamd, alemlerin Rabbi Allahadr. Hamd kelimesi, karlksz kr anlamna gelir. Yani daha ak bir deyile kuldan Allaha ynelen ve yalnzca kulun ben olduu, kendisi olduu, kul olduu ve kulluk bilincine vard iin, yaratcs, btn alemlerin Rabbi ve yaratcs,13

aynz zamanda tek ve bir olan Allaha ynelttii, Onu bir, yce ve kendisine bir e veya benzeri olmayan olarak bildii iin ynelttii, herhangi bir kr vesilesi ortaya srmeden ynelmi bir vg ve teekkrdr. Bu hamd, vg ve teekkr szc yle bir anlatmdr ki adeta kulun ben olmasam da, biz olmasak da, kulluk alem olmasa da hamd, ycelik ve tm vgler Allahadr eklinde bir deyitir. nk bir anlamda Enam suresi ilk ayet yle der: Hamd Allahadr! O ki gkleri ve yeri yaratm, karanlklara ve nura vcut vermitir. Sonra gerei rtenler bunlar Rablerine denk tutuyorlar. Ve konumuza aklk getirmesi asndan hlas suresinin tamamn yazalm: Rahman ve Rahim Allahn adyla De ki: O Allahtr; Ahaddr, tektir! Allahtr; Sameddir / tm ihtiyalarn, niyetlerin, vglerin, yakarlarn yneldii tek kuvvettir! Ne dourmutur O, ne dourulmutur! Hi kimse Onun dengi ve benzeri olmamtr, olamaz! Ve yine konumuzu aklaya yardmc olmas bakmndan Nur suresinin Allah tanmlayan 35-38. ayetlerini yazalm: Rahman ve Rahim Allahn adyla Allah, gklerin ve yerin Nurudur. Onun nurunun rnei, iinde era bulunan bir kandile benzer. Kandil, bir sra ierisindedir. Sra, inciden bir yldz gibidir ki, douya da batya da nispeti olmayan bereketli bir zeytin aacndan yaklr. Bu aacn ya, neredeyse ate dokunmasa bile k saar. Nur zerinde nurdur O. Allah, dilediini kendi nuruna klavuzlar. Allah, insanlara rnekler verir. Allah her eyi14

bilmektedir. Kandil, Allahn ykseltilmesine ve iinde adnn anlmasna izin verdii evlerdedir. Orada sabah akam Onu tespih eder. yle erler vardr ki, bir ticaret de, bir alveri de onlar Allahn zikrinden / Kuranndan, namaz / duay yerine getirmekten, zekat vermekten alkoyamaz. Onlar, kalplerle gzlerin dnecei / yer deitirecei gnden korkarlar; ki Allah kendilerine, yapp ettiklerinin en gzelini versin ve ltfundan onlara artlar salasn. Allah, dilediini hesapszca rzklandrr. imdi konumuzu aklamak bakmndan Enam suresi ilk ayeti tekrar yazalm: Hamd Allahadr O ki gkleri ve yeri yaratm, karanlklara ve nura vcut vermitir. Sonra gerei rtenler bunlar Rablerine denk tutuyorlar. imdi yle bir dnelim. Kulluk alemi, gkler ve yer var olmadan nce ne vard? Bunun cevabn yukarda yazdmz Nur suresinin 35. ayetinde grebilirsiniz. Kulluk alemi, gkler ve yer var olmadan nce nur vard. Yani Alllahn nuru, Allahn . Daha sonra yine Enam suresine dnersek nce gkler ve yer, yani zaman mekan ortam yaratlm ve daha sonra bu zaman mekan ortam iinde karanlklara ve nura vcut verilmitir. Burada karanlklardan maksat kulluk aleminin karanldr. Nur ise bu karanla Allahn yol gstermesi, k vermesi, a varmak iin izlenmesi gereken yolu gstermesidir. Kulluk aleminin tm iin karanlklar tabirini kullanyoruz nk bir kul bir peygamber de olsa, bir melek de olsa iinde bulunduu durumdan kp daha st dzey, kl bir duruma gemesi iin Onun gnderdii nura ihtiyac vardr. Bunun iin birka ispat sunalm.15

Melekler ve Ruh, miktar elli bin yl olan bir gnde ykselir Ona. (Mearic 4) Bu ayette meleklerin ve byk Ruh olan Cebrailin bile Onun emrini dinlemek veya almak iin miktar elli bin yl olan bir zaman diliminde tekaml ettiklerini, daha dorusu Rahmann kendilerine gsterdii izledikleri anlatlmaktadr. Miktarn elli bin yl olan bir gn olmas geen zamann uzunluunun deil kaydedilen k ve hidayet aamalarnn ne kadar byk, olaanst dereceler olduunu belirtir. Ve Saffat suresi 161-166. ayetler yledir: Siz ve kulluk ettiiniz eyler, Ona kar kimseyi fitneye dremezsiniz. Cehenneme salnacak olan mstesna. Bizim, istisnasz her birimizin bir makam vardr. O saf saf dizilenler elbette biziz! O durmadan tespih edenler de elbette biziz! Bu ayette grlyor ki insan rk iin belirli kafa karklklar, konsantrasyon bozukluklar ve kimi zaman sorularla, sorgularla zaman zaman yerine getirilen ibadet grevi, melekler iin tam bir disiplin, konsantrasyon ve sreklilik arzeden bir tekaml / a ynelme arac haline gelmitir ve belki de bu olay evren yaratlmadan yz milyarlarca yl nceden beri Rahmann vahyettii n, ilk ve en ncelikli kullardan itibaren, kullarn, meleklerin aydnlatlmas, tekaml ettirilmesi, derecelendirilmesi eklinde devam etmektedir. imdi Hamd kelimesinin syleni, ses bakmndan neler hatrlattn anlatmaya alalm. Hamd, biz farknda olsak da olmasak da alemlerin, alemlerin Rabbine kar yerine getirdii veyahut da duyumsad bir kr duygusudur ve16

Fatiha suresinin ikinci ayetindeki gibi, Hamd, alemlerin Rabbi Allahadr. Bununla birlikte imdi de anlatacamz gibi kelimenin syleni biimi bile bu krn nasl yerine getirildiini anlatmaktadr. Hamd kelimesi sylenirken tek hecelik kelimenin ilk harfi iten sylendii zaman yava, gizli bir zellik tar. Sondaki d harfi ise kelimeye son anda bir vurgu yapp alemlerdeki btn olularn, yap edilerin, szlerin, savalarn, barlarn, kavgalarn, birlemelerin, dnle dolu evrenin, gklerde olan eylerin ve evren ve evrenlerde var olan ve olacak btn eylerin, Onun iin olduunu ve olacan bu kk ve sessiz vurguyla ifade eder. Hamd kelimesi sylenirken ilk harf H,A,M iten ve yava bir sesle sylendiinde adeta sessiz bir zelliktedir. Arkadan gelen D harfi kelimeyi vurgulu bir hale getirir ve kelime sesli, anlaml bir zellie brnr. Kendi kendinize hamd kelimesini yava bir ekilde dillendirerek bunu kendiniz de grebilirsiniz. Fakat burada bir zellik daha vardr. Sonda dillendirilen D harfi kelimeye yle bir zellik kazandrr ki bu, Artk bundan tesi yok veya Bundan sonras yok eklinde bir anlam ortaya kar. imdi Rahman ve Rahim Allahn adyla Hamd, alemlerin Rabbi Allahadr ayetlerindeki Alemlerin Rabbi kavramn inceleyelim. Ben burada konuya deiik bir bak as getirmek bakmndan evrenimizi rnek olarak ortaya koymak istiyorum. imdi yle bir soru soralm. nsanlk alemi ka yanda? Yani insanolu bundan ne kadar sre nceden beri dnyada? Diyelim ki 40.000 yl. Peki evrenimiz ka yanda? Bilim insanlarnn yuvarlak hesaplarna gre 14 milyar yl. Daha detayl bir hesaba gre ise 13,7 milyar yl. imdi Kurann baz ayetlerine gz atalm. Enbiya suresi 1620. ayetler yle der:

17

Biz, gkleri de yeri de bunlar arasndakileri de elenip elendirelim diye yaratmadk. Eer bir elence edinmek isteseydik onu kendi katmzdan edinirdik. Ama byle yapanlar deildik / yapsaydk yle yapardk. Hayr, biz hakk, batln zerine frlatrz da o, onun beynini paralar. Yaktrdnz niteliklerden tr yazklar olsun size! Gklerde ve yerde kim varsa Ona aittir. Ve Onun katndakiler, Ona ibadet etmekten ne ekinirler, ne yorulurlar. Gece ve gndz tespih ederler, bkp usanmazlar. Bildiimiz gibi evren bundan yaklak 14 milyar yl nce Big-Bang (byk patlama) olayyla yaratld. Ve sfr (noktasal) hacim ve sonsuz younluktaki bir noktadan balayan zaman ve boyutlu mekan boyutlar o zamandan beri inanlmaz bir hzla genilemeye ve younluk da ayn oranda azalmaya devam ediyor. Bilimsel verilere gre evrenin entropisi de artmaktadr. Yani Big-Bangin balangcndaki mthi scaklk ve younluk kendini soumaya ve genilemeye brakmtr. unu da eklemeliyiz ki evrendeki yldzlar, gezegenler, uydular ve dier kat / youn gk cisimleri younlamaya, katlamaya balamadan nce evren genileyen ve younluu azalan bir gaz ve toz bulutu idi. Ve tam bu anda Enbiya suresinin 30. ayetine bakalm: O kfre sapanlar grmediler mi ki, gkler ve yer bitiik idi, biz onlar ayrdk. Her canl eyi sudan oluturduk. Hala iman etmeyecekler mi? Aka grld gibi Kuranda evrenin bir zamanlar yer-gk, kat-gaz fark olmadan bir gaz ve toz bulutu olduu sylenmektedir. Ayrca Kuran bu ayette insan da dahil olmak zere yeryznde yaayan her canlnn kkeninin, gemiinin suya dayandn, yaamn kaynann su olduunu da18

belirtmektedir. Bu noktada insann ncelikli-sonraki, gemidnya zaman mekanlarnda yaratlmasnn dnya boyutunun da sudan balad ak bir gerektir. Bunu Ahlak ve Felsefe adl kitabmzda aklamtk. ok bilmi slam bilginleri evrimi reddederken kime ve kimin kitabna itiraz ediyorlar acaba? Bu noktada Kurann Enbiya suresinin 32. ayeti ise bir baka gereklie daha iaret etmektedir ki o da hem dnya atmosferinin dnyay koruduuna hem de derin anlam olarak genileyen evrenin koruyucu bir kabuu olduuna dikkat ekmektedir. G korunmu bir tavan yaptk. Ama onlar gn ayetlerinden hala yz eviriyorlar. (Enbiya 32) Bu noktada unu belirtmeliyim ki Kuran burada belki bundan bin sene sonra yaayacak, bahsettiimiz evrenin kabuunu, snrlarn inceleyecek ve uzay bilimlerinden ayetler bulacak fakat belki yine de yz evirecek insanlardan bahsetmektedir. Fakat bu, Kurann u anda muhatap ald bizleri dlad anlamna gelmez. yle ki: O odur ki geceyi, gndz, Gnei ve Ay yaratt. Her biri bir yrngede yzmektedir. (Enbiya 33) Bu ayette size henz cevabn bulamadm bir dnme konusu vereyim. Kuran neden nce gece sonra gndz, nce Gne, sonra Ay demektedir. Bu adan bakldnda gece Gnele, gndz ise Ay ile elemektedir. Bu ilahi srrn hikmeti nedir? Kald ki bu sralama kesinlikle tesadf deildir. Bilen varsa ve bana da yazarsa ben de bunu Fatiha suresi analizinin sonraki basklarnda aklarm.

19

imdi yle bir dnelim ve bir beyin jimnastii yapalm. 14 milyar yl nce Big-Bang ile patlayan ve yaratlan enerji modeli eklindeki evren kanmzca bir baka zamanmekan boyutu inde yaratld. Yani alemlerin Rabbi kavramn aklamak istediimiz zaman burada, orada bir alem, burada bir alem yok. ten da doru kuatlan, belki says sonsuz evren modelleri var. Yani son yaratlan evren veya zaman mekan boyutu baka bir zaman mekan boyutu iinde yaratld. Ve o da baka bir zaman-mekan boyutu iinde. Ve o da baka bir zaman mekan boyutu iinde. Ve o da Peki meleklerin veya daha st dzey varlklarn bir ya var m? u syleyeceklerim belki Cebrailin an yannda Ona hakaret olabilir. Byk Ruh Hz. Cebrailde bir yaratlm olduu iin Onun da bir ya olabilir. Ne demitik? nsann dnyada var olmas 30-40 bin yl ve evrenimizin ya 14 milyar yl. Cebrailin ya ise (sadece aklmzn alabilecei kadar kk bir rakam olmas itibaryla atyorum) 900 milyar yl nsan suresinin ilk ayeti yledir: nsan zerinden (kendisinin), henz anlan bir ey olmad bir sre gemedi mi zamandan? Bu demektir ki zaman ileriye doru da geriye doru da sonsuz aralktadr ve bu Rahmann Evvel (ilk / nce) ve Ahir (son / sonu olmayan) sfatlarndan ileri gelir. stelik gemi zamanda yle bir zaman dilimi yaanmtr ki henz insann ad bile yoktur, konuulmamaktadr. Bu noktada insan Ben! diyerek Rabbine isyan etmeye kalkar. Kuran ise bazlarna u ekilde cevap verir: De ki: Sizi gece ve gndz Rahmandan kim koruyabilir? Hayr, hayr! Onlar Rablerinin zikrinden / Kuranndan yz eviriyorlar. Yoksa onlarn; kendilerini bize20

kar siperleyecek bir tanrlar m var? Ne kendilerine yardma g yetirebilirler ne de bizden bir dostlua muhatap olurlar. (Enbiya 42-43) u aamada tefsir almamzn bizi getirdii aama udur ki Rahmann azabndan korunmak, Onun dostluunu kazanmak ve eskiyip bozulmas olmayan salam bir dayanaa dayanmak iin, Kurann dnya zerindeki her dildeki insan iin kendi dilinde, direkt evirilerden, anlamsal olarak okunmas gerekir. Son sz budur. imdi Fatiha suresinin ilk ayetini yazarak almamza devam edelim: Rahman ve Rahim Allahn adyla Hamd, alemlerin Rabbi Allahadr. Rahmandr, Rahimdir O. nc ayet Rahmandr, Rahimdir O eklinde gelimektedir. Birinci ayette Rahman ve Rahim olan Allah a, ikinci ayette hamd kavramnn alemlerin Rabbi olan Allah a olduuna dikkat ekilirken, birinci ve ikinci ayette nc tekil ah olarak kullanlan Allah kelimesi, yerini nc ayette Rahmandr, Rahimdir O cmlesiyle, nc tekil ahs olan O szcne terk etmitir. Yani burada biraz dndmz zaman Rahmandr, Rahimdir O diyenler kimler? Tabii ki Onun katndakiler ve emre amde edilen melekler. Yani burada bir incelik var ki Kuran indiren Biz adl kudretliler topluluu, bizim ilmimizin verilerine gre O, Rahmandr, Rahimdir, yoksa biz de Onun bildirdii dnda, Onun hakkna bir ey bilmeyiz, bilemeyiz mesajn vermektedir. Ayet el-Krsi olarak da bilinen Bakara suresinin 255. ayetini ortaya koyarsak her ey daha iyi anlalr:

21

Allahtan baka ilah yok. Hayydr O, srekli diridir; Kayyumdur O, kudretin kaynadr. Ne gaflet yarar Ona ne kendinden geme ne de uyku. Gklerde ne var, yerde ne varsa yalnz Onundur. Onun huzurunda, bizzat Onun izni olmadka, kim efaat edebilir! O, insanlarn nden gnderdiklerini de bilir, arkada braktklarn da!... nsanlar Onun bilgisinden, bizzat kendisinin diledii dnda, hibir eyi kavrayp kuatamazlar. Onun krss, gkleri ve yeri epeevre kuatmtr. Gklerin ve yerin korunmas Ona hi de zor gelmez. Aliyydir O, ycelii snrszdr; Azimdir O bykl snrszdr. Bakara suresi 255. ayetten karlabilecek baz nemli tespitler unlardr: 1-) Rahman, gkler de ve yerde srekli bir i ve olu halindedir, yani olaylar uzaktan izleyen statik bir Tanr deil, dinamik, her trl etki-tepki hadisesinde bir gzlemci ve kullaryla srekli irtibat halinde olan bir Tanrdr. 2-) Onun huzurunda bizzat Onun izni olmadka kim efaat edebilir! efaat konusunu daha belirgin hale getirmek iin Mddessir suresi 32-56. ayetleri yazalm. Rahman ve Rahim Allahn adyla Hayr, sandklar gibi deil! Yemin olsun Aya, yemin olsun geceye, srtn dndnde; yemin olsun sabaha aarp dnda, ki o gerekten en byklerden biridir. nsan iin bir uyarcdr. Sizden, ne gemek yahut arkaya kalmak / erken davranmak yahut gecikmek isteyen iin. Her benlik kendi kazancnn bir karldr. Uur ve bereket yaran mstesna. Bahelerdedirler. Birbirlerine soruyorlar, sulular hakknda: Sizi sekara srkleyen nedir? Cevap verdiler: Namaz /22

duay yerine getirenler deildik. Yoksulu yedirip doyurmuyorduk. Bo lakrdlara dalanlarla dalar giderdik. Din gnn yalanlyorduk. Nihayet, tartlmaz ve kar klmaz bilgi nmze dikildi. Artk yarar salamaz onlara efaatlarn efaat. Ne oluyor onlara da t verip dndren eyden yz eviriyorlar? Saa-sola kaan yaban eekleri gibidirler, arslandan rkmlerdir. lerinden her kii de istiyor ki, kendisine alp salm sayfalar verilsin. Hayr, yle ey olmaz! Dorusu u ki, ahretten korkmuyorlar. Hayr, i sandklar gibi deil! O bir t verici / bir dndrcdr. Dileyen dnr onu, t alr. Ve onlar, Allahn diledii dnda, t alamazlar. Sakndrmaya ve affetmeye ehil olan Odur. Ve bir baka ayet: Onlar, Onun izin verdikleri dndakilere efaat edemezler. Onlar Onun korkusundan titrerler. u halde ok aka anlalmaktadr ki, genel, yobaz ve Kuran d slam anlayndaki ondan bundan efaat isteme gibi bir davran efaat istenilen ne kadar yksek mertebeden olursa olsun, gizli irktir. Ayetlerden anlald kadaryla efaat Rahmann bir kiiyi affetmesi ve balamasndan sonra , onurlandraca bir kulunu bir vesile eylemesinden baka bir ey deildir. Ve aslnda efaat aslnda kullara bal bir olgu deildir. Kuran aslnda bu bazlarnn kullardan yardm dilenme eklindeki sapk inancn ve cahilliini brakmasn istemekte ve dini Allaha zgleyerek yalnzca Ondan yardm ve af dileyerek Kuran rehberliinde Ona doru yol almamz istemektedir. 3-) Biraz nce nsanlar Onun bilgisinden, bizzat kendi diledii dnda hibir eyi kavrayp kuatamazlar ayetinin23

Kuranda Biz diye anlan kudretliler topluluu ve melekler asndan almn yazmtm. Eer onlar Allahn diledii dnda, Onun hakknda bir ey bilmiyor iseler, varn insanlarn kendi benlikleri, din ve Allah hakkndaki bilgilerinin seviyesini dnn. 4-) Gklerin ve yerin korunmas Ona hi de zor gelmez. Bizim 14 milyar yldr genileyen evrenimiz ve evrenimizin iinde patlad bir nceki evrenin genileyii ve i ie evrenler teorisindeki tm evrenlerin genilemesi, ilerinde Big-Bang patlamalarnn olumas iin gerekli enerjiyi vermek ve yaratmak, Ona hi de zor gelmez. Onun bir ismi de Vasidir. (Varl srekli ap genileten) Birinci ayette sureye Rahman ve Rahim Allahn adyla balanmas ve nc ayette, Rahmandr, Rahimdir O. denmesi durumlarnda hem nitelik, ekil hem de mana olarak byk farklar vardr. Birinci ayette Rahman ve Rahim Allahn adyla denirken bu cmle adeta Onun katndakiler ve melekeler tarafndan zamana, mekana bal olmadan kullanlan bir ifre olarak insanlara bildirilmektedir. Ve bu ifre Onun katndakiler tarafndan Rahman ve Rahim Allahn adyla olarak ekillenmi, peygambere ve dolaysyla btn Kuran muhataplarna Rahman ve Rahim Allahn adyla eklinde haber verilmitir. Rahmandr, Rahimdir O eklindeki nc ayette ise kullarn Allahn sfatlarndan haberdar olmas istenmektedir. Yani karmzda olan kudret yle bir kudrettir ki, kendisinin Rahman ve Rahim olduunu aklayarak adeta kendisi, azameti ve kudreti karsnda bizim panie kaplmamamz, kendisini her zaman hatalar, gnahlar, srmeleri affedici olarak bilmemizi, bir yandan kendisini, bizim, En yakn dost olarak tanrken bir yandan da sonsuz merhamet ve rahmetini

24

cmerte yayan bir ilah, ve kullar zerinde tank, ehid olarak tanmamz istemektedir. Peki Allah, Rahman ve Rahim olduunu bize bildirirken ve Fatiha suresindeki gibi bizim Onu srarla Rahman ve Rahim olarak tanmamz isterken Kurann pek ok yerinde tanmlad cehennem kavram neden ortaya kyor? Kuran aka, Biz, insanlarn ounu cehennem iin yarattk demektedir. Kulaklar vardr onlarn. Onlarla duymazlar. Gzleri vardr onlarn. Onlarla grmezler. Sardrlar, dilsizdirler, krdrler. Hayvanlar gibidir onlar. Hatta daha da akn. Bu konunun felsefi ve mantki manadaki geni aklamasn Ahlak ve Felsefe adl kitabmzda yapmtk fakat burada daha ksa ve net bir aklamaya yer vereceim. Kuran, Allah iin Rahman ve Rahim kavramlarn kullanmaktadr. Ve Kuranda Allah iin kullanlan seksenden fazla isim-sfatn byk ounluu sevgi, evkat, merhamet ve rahmet zeredir. nsanlarn ou Allaha inandklarn syler ama cehennem yarannn durumu iin Kuran, Bakara suresinde baz ipular verir. (Bakara 6-20) u bir gerek ki, o kfre sapm olanlar sen uyarsan da uyarmasan da onlar iin ayndr; iman etmezler. Allah onlarn kalpleri, kulaklar zerine mhr basmtr. Onlarn kafa gzleri stnde de bir perde vardr. Onlar iin korkun bir azap ngrlmtr. nsanlar iinden bazlar vardr, Allaha ve ahiret gnne inandk! derler ama onlar inanm deillerdir. Allah ve inanm olanlar aldatma yoluna giderler. Gerekte ise onlar z benliklerinden bakasn aldatmyorlar. Ne var ki, bunun farknda olamyorlar. Kalplerinde bir hastalk vardr da Allah onlar hastalk ynnden daha ileri gtrmtr. Ve onlar iin, yalanclk etmi olmalar yznden ackl bir azap ngrlmtr.25

Onlara, Yeryznde bozgun karmayn dendiinde, Tam tersine, bizler bar ve esenlik getirenleriz! demilerdir. Dikkat edin, gerekte onlar, bozgun getirenlerin ta kendileridir de bunun bilincinde olmuyorlar. Onlara, nsanlarn inand gibi siz de inann dendiinde, Yani biz de kafas almayan zavalllar gibi inanalm m? derler. Haberiniz olsun ki, kafas almayan dk seviyeliler onlarn ta kendileridir; fakat bilmiyorlar. Bunlar iman etmi olanlarla yz yze geldiklerinde, man ettik derler. Kendi eytanlaryla halvet olduklaryla ise syledikleri udur: Hi kukunuz olmasn, biz sizinleyiz. Gerek olan u ki, biz alay edip duran kiileriz. Allah onlarla alay ediyor ve onlar, kendi azgnlklar iinde bocalar bir halde srklyor. te bunlar, doruluk ve aydnl verip karanlk ve sapkl satn aldlar da ticaretleri hibir kazan salamad. Bir yol yordama da girebilmi deillerdir. Onlarn durumu u kiinin durumuna benzer: Bir ate tututurmak istedi. Ate, evresindekileri aydnlattnda, Allah onlarn n giderdi ve onlar karanlklar iinde brakt; artk grmezler. Sardrlar, dilsizdirler, krdrler. Onlar ark dnmezler. Yahut gkten bir yamur boalmas haline benzer ki onda karanlklar var, bir gk grlemesi var, imek var. Yldrmlar yznden lm korkusuyla parmaklarn kulaklarna tkarlar. Allah Muhittir, kfre sapanlar epeevre kuatmtr. imek, neredeyse gzlerinin arpp gtrverecek. Kendilerine her aydnlk sunduunda, orada yrrler. zerilerine karanlk binince aklp kalrlar. Eer Allah dileseydi, iitme glerini de gzlerini de elbette alp gtrrd. nk Allah her eye Kadirdir. nsanlardan bir ksmnn inandklar Allah, gerek Allah deildir. Gerek Allah, Kurann anlatt Allahtr. Bu noktada biraz sonra sylemem gereken eyi imdi syleyeceim nk burada Kuran ve Kuran harici, kart26

Kuran d kavramlar yine karmza kyor. Eer Kurann Allahna inanmak istiyorsanz gvenilir, gzel bir Kuran evirisini kendi dilinizde, anlamyla okur ve gerek Allah, Rahman tanrsnz. Ve eer Kurana gelmek istemiyorsanz kafanzda oluan Allah, Kuran d, sanlarn, hurafelerin ve eytann size dikte ettii gerek olmayan bir Allah olur ve lm an geldiinde ise gerek olan Allaha inanmadnz iin acy tadarsnz. Kurann asl amac bir alemlerin Rabbi kavramnn olduunu anlatmak, hayatn kullarn bak asyla kendini tekrarlayan bir oyun deil, Kurann anlamnn okunulmas ve Rahmann dnlmesi, Onunla balantya geilmesi, Onun yolunda aba harcanmas ile birlikte kullarn tekaml ederek, ilahi bir hayat yaanmas gerektiini anlatmaktr. lmden sonraki hayat ilahidir ancak, bu dnya da ilahidir nk bu dnya, lmden sonra yaayacamz hayatn temeli ve sebebidir. Bu noktada slam dininde kendisine zle bir nem verilen Fatiha suresindeki, Rahmandr, Rahimdir O kavramn anlamak ok nemlidir. yle ki Eer kul, Allahn dualar cevaplayan, hatalar ve gnahlar karsnda sonsuz merhamet gsteren ve gerekten kendisine samimi ve iten olarak gelenleri cennetle mkafatlandran bir ilah olduu bilincine varrsa, o kul, Rahmana gvenecek ve Onun kendisine ykledii misyonlar yerine getirmeye alacaktr. Din gnnn Maliki, sultandr O u bir gerek ki din gn, insanlk alemi yaratlmadan ok nce belirlenmi bir gndr. Eer Hicr suresi 28-42. ayetleri okursanz: Rahman ve Rahim Allahn adyla

27

Hatrla o zaman ki, Rabbin meleklere, Ben, kupkuru bir amurdan, deiken, cvk balktan bir insan yaratacam demiti. Onu, amalanan dzgnle ulatrp z ruhumdan iine flediim zaman, nnde hemen secdeye kapann! Meleklerin tm, toplu halde secde ettiler. blis mstesna. O, secde edenlerle beraber olmaya kar kt. Allah dedi: Ey blis! Sana ne oluyor da secde edenlerle beraber olmuyorsun? Dedi: Kuru bir amurdan, deiken-cvk bir balktan yarattn bir insana secde etmek iin var olmadm. Buyurdu: yleyse k oradan, nk kovuldun. Din gnne kadar zerinde lanet var. Dedi: Rabbim, onlarn diriltilecei gne kadar bana sre ver. Buyurdu: Hadi, sre verilenlerdensin. Bilinen vaktin gnne kadar Dedi: Rabbim! Beni azdrmana yemin ederim ki, yeryznde onlar iin mutlaka sslemeler yapacam ve onlarn tmn kesinlikle azdracam. lerinden riyaya sapmam, samimi kullarn mstesna. Buyurdu: te bana varan dosdoru yol budur. Benim kullarm aleyhine senin elinde hibir g / kant olmayacak. Azgnlarn seni izleyenleri mstesna. Grld gibi bu ayetlerde kyamet gn, din gn veya bilinen vaktin gn olarak nitelendirilmektedir. Ayetlerde blis yle demektedir: Rabbim! Beni azdrmana yemin ederim ki, yeryznde onlar iin mutlaka sslemeler yapacam ve onlarn tmn kesinlikle azdracam. lerinden riyaya sapmam, samimi kullarn mstesna. Ve Allah yle buyurarak cevap vermektedir:

28

te bana varan dosdoru yol budur. Benim kullarm aleyhine senin elinde hibir g / kant olmayacak. Azgnlarn seni izleyenleri mstesna. Ayetler blis yalnzca riyaya sapmam, samimi kullar saptramayacan, Allah ise samimiyetin ve itenliin kendisine varan tek yol olduunu bildirmektedir. Peki nedir din gn? Kyamet gn Kuranda, Kalplerle gzlerin yer deitirecei gn olarak belirtilir Onlar kalplerle gzlerin yer deitirecei bir gnden korkarlar. Din gnn daha belirgin bir hale getirmek iin Tark suresini batan sona yazalm: Rahman ve Rahim Allahn adyla Andolsun Tarka sabah yldzna. Nedir Tark sen birli misin? Parlayan, yla karanl delen yldzdr o. Hibir kimse yoktur ki zerinde bir koruyucu olmasn. nsan, neden yaratldna bir baksn. Frlayan bir suyun bir paracndan yaratld o. Srlarn, gizlilerin yoklanp ortaya karlaca gn. Artk onun iin ne bir kuvvet vardr, ne de bir yardmc. Yemin olsun dnle, dndrlme dolu ge. atlaylarla, yarllarla dolu yere de yemin olsun. Ki o tam bir biimde ayrt eden bir szdr. Onlar habire tuzak kuruyorlar, oyun eviriyorlar. Ben de tuzak kuruyorum. O halde kfre sapmlara mhlet ver, sre tan onlara birazck. Sz konusu surede ise kyamet gn, Srlarn, gizlilerin yoklanp ortaya karlaca gn olarak bildirilmektedir. Eer Tark suresini tekrar dikkatlice okursanz Kuran, Tark suresinde kendisini de Tam bir biimde ayrt eden sz29

olarak tantmaktadr. Bu noktada hatann kendisi olan riya ve ikiyzllkten nce bu hatann derman olarak ortaya konulan Kurann nemini dnmek gerekiyor. Kurann anlamyla ba baa kalan bir insan nerelerde hata yaptnn, ne kadar samimi olduunun veya ne kadar samimi olmadnn, kalbinden gerek anlamda geenle Kurann verilerinin, amalarnn birbiriyle uyuup uyumadnn, Kuran ve kendisi ba baayken bir aracya bavurmak gerekmeden bizzat kendisi farkna varr. Kuran okuyan bir insan artk Allah ile ba baadr ve ne din konusunda ne de kendi yaants konusunda nc bir mdahile gerek grmez. Eer Kuran okuyorsa riyakarla gitmenin de bou bouna olduunu grr. Fakat ikiyzllk ve riyakarla bavuracaksa ne kadar Kuran okuyor veya namaz klyor ya da herhangi baka bir ibadeti yapyor grnrse gzksn bounadr. slam konusunda mslmanlar zerindeki bugn en byk tehdit ve hissedilmeyen tehlike insanlarn Kurann anlamn deil, anlamn bilmeden Arapasn okumalar, stelik bunu yaparken de kendilerini sevap kazanm ve dini btn saymalardr. Oysa Kuran yle demektedir: Hurafeler, kuruntular, anlamn bilmeden okuyular sizi aldatt. O yaman aldatc sizi Allah ile aldatt. Kyamet gn bu insanlar Tam bir biimde ayrt eden sz olan Kuran, gerek samimiyeti-ikiyzll gerek doruyu yanl gerekse sevab-gnah gereince ayrt etmeden Kurann kendilerini ulatrmak istedii samimiyet noktasna eremeden ldkleri iin zift ve katran iinde kalkacaklardr ve bu satrlarn yazar da bu tr kyamet sahnelerine ahittir. O halde Allahn bizden istedii Kuran zere dnen ve riyadan uzak samimi benliktir. Byle bir benlik zaten temiz kalpli olacak, aklna kt bir dnce30

gelme aamasnda kendi kendini negatif dnceden koruma seviyesine ykselebilecektir. Kurann mslmanlardan gerek toplumsak, gerek bireysel anlamda istedii zaten budur. Temiz kalp, temiz dnce ve Kurann sadece Kurann rehberliinde dnme zelliiyle ykselen milletler. Kuran Hz. brahim ve onun soyundan gelen baz peygamberler iin, Biz onlar, yurdu dnme zelliiyle ycelen kullar yaptk. demektedir. Bu anlamda devletlerin ve devlet yneticilerinin Kuran dlamasnn bir anlam yoktur. nk Kuran ne gnaha sevkeder, ne yalancla ne de bo oturup almamaya. Kuran gnahlar, sular cezalandrc deil, ar cezalarla batan tehdit edip caydrc ve gnah ilenmeden suu, gnah batan durdurucudur. Ve bu olay insanlar dnmeye sevkederek gerekletirir. Dnce, dnsel yetenekler ise insan varoluunun temel talardr. Sonradan gelen btn iyi davran modelleri samimi, iten ve temiz dnce zerine kuruludur. nsanlar bireysel olarak ve toplumlar Kuran zerine dnme seviyesine getirmeden toplumdaki ne sular engelleyebilirsiniz, ne entelektel bir toplum ortaya karabilirsiniz, ne de ekonomik refah arttrabilirsiniz. Din gnn Maliki, sultandr O. Din gn deyince acaba nedir dn gn diye sormak gerekiyor. Daha nce yazdmz ayetlerde Allaha varan tek ve gerek yolun itenlik ve samimiyet olduunu, eytann ise yalnzca ikiyzllk yapanlar ve riyakarlar saptrabileceini grmtk. Ve bu anlamda Allaha kar samimi ve iten olmak kyamet gn hangi konumda bulunacanz hakknda bir anahtar rol oynamaktadr. Ayetlerde Allah, blise;31

Benim kullarm aleyhinde senin elinde hibir g / saltanat olmayacak. Azgnlar seni izleyenleri mstesna. demekteydi. Bu demek ki biz btn kulluk alemini teoride Onun kulu olarak tespit etsek bile, Allah, yalnzca Ona boyun eenleri ve yalnzca Ona kulluk eden samimi, iten kullar en batan Benim kullarm olarak ayrmaktadr. Bu, bir baka adan u demektir. Ben onlara gveniyorum ve onlar da bana gveniyorlar. Onlar bu durumda olduklar srece senin elinde onlar iin saptrc bir g yok. Kyamet gnne farkl bir bak asn Furkan suresi 2430. ayetlerde verebiliriz: Rahman ve Rahim Allahn adyla O gn, konakladklar yer ok hayrl, dinlenip elendikleri yer ok gzel olanlar, cennet halkdr. Gn olur, gk, bulutlarla yarlr ve melekler art arda indirilir. O gn gerek mlk / ynetim, Rahmanndr. Ve o, kafirler iin ok zorlu bir gndr. O gn zalim, ellerini srarak yle diyecektir: Eyvahlar olsun bana! Keke resulle birlikte bir yol tutsaydm! Ah ne olurdu, falancay dost edinmeseydim! Zikir / Kuran bana geldikten sonra, o saptrd beni ondan. eytan, insan iin bir rezil edicidir. Resul de yle der: Ey Rabbim, benim toplumum, bu Kuran terk edilmi / dlanm halde tuttular. Din gnnn Maliki / sultandr O ayetinde Rahman, kendi samimi, iten ve Onun yolunda dnya hayatnda seferber olan kullarn Din gnnn sultan olarak ve kendi nurdan / ktan yzyle bakarak karlayacaktr. sterseniz bu noktay aklayc olarak Kyamet suresi 22-25. ayetleri verelim:32

Yzler vardr o gn parltl, Rabbine doru bakan. Ve yzler vardr o gn ask / buruk. Kendisine bel kracak bir hesap yneleceini sezinler. Kyamet gn parltl ve Rahmann klarla dolu yzne bakan kullarn samimi ve iten kullar olduunu hatrlatmtk. imdi kyamet gn ask / buruk, umduunu bulamayacak olan ve kendilerine bel kracak bir hesap yneleceini sezinleyenlerin kim olduunu ve bunun psikolojik altyapsndaki nedenleri aratralm. Bir insann aklndan ve gnlnden geenlerin bir olmamasna ve bunlarla davranlarnn, d dnyaya kendini gsteri eklinin bir olmamasna riya ya da ikiyzllk denir. Akl, gnl ve davranlar bir olan benlik tam bir benliktir. Akl, gnl ve davranlar ayr ayr eyler peinde olanlar ise parampara benliklerdir aslnda. Bir insann aklnn ve gnlnn ayn ynde ilemesi, birbiriyle bir olmas, davranlar dnya hayatnn getirdii zorunluluklar nedeniyle bunlarla btnlk salamasa bile olumlu bir puandr. Fakat akl ve gnl birliini alayamayan bir insann psikolojik yaps bozulur. nsan iin yaam boyu nemli olmas gereken en nemli faktr kalp temizlii olmaldr. Kuran nitekim Hz. brahimin diliyle, Yanlz temiz kalple varan kurtulur demektedir. kinci nemli nokta dncenin temiz olmasdr. Eer temiz kalp itenlikle korunuyorsa, akla gelen kt bir dnce karsnda kalp ve vicdan kiinin bu dnceye girmesini engelleyecek, bylece kt dncenin ardndan gelecek lan kt davran da engellenecektir. Temiz kalpli bir insann kalbinin uyarlarn dinlemesi vicdani bir sorumluluktur. Olmas gereken nc olumlu nokta ise temiz kalp ve temiz dnce ile gelen kalbin, akln ve davranlarn birbirini tutmas baarsdr. Akl, gnl ve davranlar33

birbirini tutmasa ortaya riyakarlk kar. Temiz kalp ve temiz dncenin birbirini tutmasnn bir farkl yn de bu birlikteliin ortaya kard olumlu hayattr. Birka rnek verelim. Kurann anlamn bilmeden Arapasn gevelemekten holanmayan birinin kendine gzel bir eviri alarak Kurann derin ve tertemiz sularnda gezinmesi, tanbur sesi kulana ok ho gelen bir insann herkes gitar alarken ve en kolay gitardr derken, tanbur dersleri almaya balamas, matematikle ok ilgilenen, bu kendi iinde inanlma bir eitlikler sistemi olan bilimi aratrmak isteyen bir gencin bir yandan matematik dersleri verirken bir yandan yksek matematikle ilgilenmesi, sevenlerin, ailelerinin kendilerine bulduu elerle deil sevdikleriyle evlenmesi Grld gibi temiz kalp, temiz dnce ve ardndan bu ikisine bal gelien davran, kiinin hayatn daha tutarl, riyadan uzak ve en nemlisi kiide, Ben olma bilincini gelitirir bir ekilde etki etmektedir. Peki nedir Ben olma bilinci? Biraz nce verdiimiz rneklerde olduu gibi kiinin kendi kalbinden, kendi aklndan ve kendi davranlarndan kan akn ve sevginin ynelimi, dnceye uygun kararlar ve bu ikisine bal davranlar, gerekten kiinin kendi benliinden kt iin o kiide Ben olma, gdlen srden biri olmama ve kendi yaamn kendisi yaayabilme, kendi alaca kararlar kendisi belirleme bilinci geliir. Bu aamada gz nne alnmas gereken en nemli nokta yine samimiyettir. Yani kalbin, akln ve davranlarn bir olmas. Bu ekilde kendi kendini yetitiren bir kii, gn gelip de kendine hidayet yani Allaha ynelme ars geldii zaman Allahn karsna yine Ben olarak, kendisi olarak kar. Yani her trl samimiyetsizlikten, ikiyzllkten uzak bir ekilde, kendisi gibi, olduu gibi, kendi deerleri ve kusurlaryla Allaha gelenler hem dnyada hem de ahrette ilahi Kudretin mjdeleriyle karlaacaklardr.34

POKER Drt oyuncu poker oynuyordu. Hepsi birbirini anlaml baklarla szyor, sonuta galip gelenin kendileri olacandan emin grnyorlard. Katlar karld, herkese srayla datld. Birinci oyuncu dedi ki; Ben be vakit namaz klarm, kadnlara bakmam, lzumsuz ilerle uramam. Benim elimde bunlar var. Oyun benim. kinci oyuncu dedi ki; Ben de be vakit namaz klarm, cemaatle klmaya alrm. Oru tutarm. Arada srada dilencilere sadaka veririm. Oyun benim. nc oyuncu dedi ki; Ben de cemaatle birlikte namaz klarm imden gelmese de kendimi buna mecbur tutarm. Kurann Arapasn okurum. Oru tutarm. Malmn krkta birini her sene zekat olarak veririm. Hacca gittim. Orada ummadm mucizeler grdm. Cennete gideceimden eminim. Oyun benim. Drdnc oyuncu dedi ki; Ben de namaz klarm. Ancak, ancak kendimi samimi, hu sahibi ve konsantrasyonlu grdm zaman. Be vakit namaz klmasam da acaba ne zaman klacam diye namaz hep aklmdadr. Kadnlara ehvetle deil, Allah ne gzel yaratm diye bakarm. Dayanabildiim zaman oru tutarm. Dayanamayacam anladm zaman veya hasta olduum zaman bir fakiri doyururum. Dilencilere arada srada sadaka vermek ya da malmn her sene krkta birini zekat olarak vermek gibi bir anlaym yoktur. Her ay bana gerekli olan paray ve yatrm olarak yapmam gereken paray hesaplarm. Artannn tamamn Rahmann Kurandaki emri zere yetimler ve fakirler iin harcarm. Kurandan her sabah birka sure olarak kendi dilimde okurum. Arapasnn insana hidayet veren bir by ya da sihirli kelimeler olmadn bildiim iin Kurann Arapasn gz nne bile almam. Benim iin nemli olan anlam ve Rahmann bana olan t, ibreti, gnderdii ereftir. Hacca gitmeyi ileride dnecek35

olsam bile zaten Kabe, Allahn benim kalbimdeki evidir. Onun iin yaarm. Oyunun veya cennetin benim olup olmadn bilmiyorum. Bunu Allah takdir eder. Kartlar atlar. Drdnc oyuncu kazanmt. Yalnz sana kulluk eder ve yalnz senden yardm dileriz. Bu noktada zerinde durulmas gereken kavramlar ylesine ar kavramlardr ki bu noktann Kurann yine kendi kendini tefsir etmesiyle aklanabileceine inanyorum. Gerekte Kurann tamam bu olguyu ispatlamak ve bu olgu zerinde dnmek iin indirilmi olsa bile biz sadece birka ayet zerinde duracaz. Bunun iin ncelikle Sad suresi 2729. ayetler yazalm: Biz u g ve yeri ve ikisi arasndakileri bouna yaratmadk. Byle dnmek, kfre sapanlarn sansdr. Vay hallerine o inkarclarn ate yznden. Yoksa biz, iman edip bara / hayra ynelik i yapanlar yeryznde fesat kanlarla ayn m tutacaz? Yoksa takva sahiplerini, arsz sapklar gibi mi yapacaz? Kutsal / bereketli bir kitap bu; sana indirdik ki ayetlerini derin derin dnsnler ve t alabilsin temiz zller. Yazdmz ilk iki ayeti okuyucunun yorumuna brakmakla birlikte 29. ayetin bize neler getirdiine bakalm: Kutsal / bereketli bir kitap bu; sana indirdik ki ayetlerini derin derin dnsnler ve t alabilsin temiz zller.

36

1-) Kuran, okunduka alp salan, insana rahmetler, bereketler ve k yollar sunan ve bu itibarla ilahi bereket kayna bir kitaptr. 2-) Kuran, ayetlerinin zerinde uzun uzun, derin derin dnlmesi iin indirilmitir. Namazda ve Kuran hatimlerinde Arapasndan devrilinmesi iin deil, a seik evirilerinden kul ile Allah arasnda bir ba kprs olmas iin indirilmitir. 3-) Kuran anlamsal olarak yalnzca temiz zller okuyabilir, anlayabilir, zerinde derin derin dnebilir, t alabilir ve ona sarlabilir. Biraz nce anlattmz kalp-akldavran birlii ve samimiyetin yanna yol gsterici olarak Kurann anlamn da koyarsanz o kiiye sapmayan bir klavuzun ardnda yol aldrrsnz. Byle bir kii anlamadan Arapadan hatim indiren ve anlamdan yz eviren cahil veya inkarc gibi olur mu? Durun ayn Kurann u ayetine benzer: Kendisine gzel bir vaatte bulunduumuz, ardndan ona kavuan kimse, iirildii scak su tarafndan barsaklar paralanan gibi olur mu? Size bir uyarm var. Din yolunda Kuran brakp peinden gittiiniz hurafeler, yobazlklar, din bykleri, mezhepler, tarikatlar ayn Kurann bu ayetindeki scak su etkisini lm tesi alemde size hissettireceklerdir. imdi Zmer suresi 22. ayeti inceleyelim: Allahn gsn slama at kimse, Rabbinden bir k zere olmaz m? Allahn zikrine / Kurana kar kalpleri katlam olanlara yazklar olsun! te onlardr, ak bir sapklk iindekiler. Dikkat ederseniz Kuran, Allahn gsn slama at, Rabbinden bir k zere olan kimseyi kalpleri Kuran karsnda alalan, yumuayan, Kurandan bir k zere olan

37

kimse olgusuyla zdeletirmektedir. Kurandan yz evirenlere ise tehdit ardr: Allahn zikrine / Kurana kar kalpleri katlam olanlara yazklar olsun! te onlardr ak bir sapklk iindekiler. Ve ayet u ekilde devam eder: (Zmer 23) Allah, szn / hadisin en gzelini, birbirine benzer i ie ikili manalar ifade eden bir kitap halinde indirmitir. Rablerinden korkanlarn ondan derileri rperir. Sonra da hem derileri hem de kalpleri Allahn zikri / Kuran karsnda yumuar. Bu, Allahn klavuzudur ki, onunla dilediini / dileyeni hidayete erdirir. Allahn saptrdna gelince, ona klavuzluk edecek yoktur. Bu ayetlerde Rahman Kuran i ie manalar ve mana boyutlar ieren evrendeki en gzel sz olarak konumlandrmaktadr. nsann kendini Rabbinin ayetlerine kar ne konumda olduunu bilmesi asndan da bir lt verilmitir: Rablerinde korkanlarn ondan derileri rperir. Sonra da hem derileri hem de kalpleri Allahn zikri / Kuran karsnda yumuar. Bu Allahn klavuzudur ki, onunla dilediini / dileyeni hidayete erdirir. Burada dikkat ekilmesi gereken nokta Kurann anlamn okurken insann nce kalben ve dnsel olarak rpermesinin sonra da yumuamasnn sebebi artk ona Rahmann klavuzluk etmesidir. Yani Kuran yle bir vaat vermektedir. Eer gerekten anlayarak, bilerek Kuran okursanz38

klavuzunuz Allahn ta kendisidir. Bu konuya bir aklama olarak Zmer suresi 36-37. ayetleri yazalm: Allah, kuluna Kafi deil mi, yetmiyor mu? Seni Ondan bakalaryla korkutuyorlar. Allah kimi saptrrsa artk ona klavuzluk edecek yoktur. Allahn klavuzluk ettiini ise saptran olamaz. Allah Aziz ve intikam alc deil mi? Kuran, slam dnyasnda ok yanl alglanan efaat konusunda Zmer 43-55. ayetlerde unlar syler: Yoksa Allahn berisinden efaatlar m edindiler? De ki, Onlar hibir eye sahip olmayan / hibir eye gc yetmeyen akln da iletmeyen varlklar olsalar da m? De ki, efaat, tmden ve sadece Allahndr. Gklerin ve yerin mlk / ynetimi Onundur. Sonunda Ona dndrleceksiniz. Allah yalnz bana anldnda, ahrete inanmayanlarn kalpleri nefretle rperir; Onun berisindeki ilahlatrlm kiilerle anldnda ise hemen mjdelenmi gibi sevinirler. De ki, Ey Allahm! Ey gkleri ve yeri yaratan, ey grlmeyeni ve grleni bilen! Sen hkm vereceksin kullarn arasnda, ihtilaf ettikleri eyler hakknda. Eer yerdekilerin tamam ve beraberinde bir o kadar, zulmedenlerin olsa, kyamet gn azabn ktlnden kurtulmak iin tmn mutlaka fidye verirlerdi. nk hi hesaba katmam olduklar eyler, Allah tarafndan karlarna karlmtr. Kazanm olduklarnn irkinlikleri, nlerinde belirlenmi; alay edegeldikleri eyler kendilerini sarvermitir. nsana bir zorluk / zarar dokunduunda bize yalvarr- yakarr; sonra ona bizden bir nimet ltfettiimizde yle der: Bu bir ilim sayesinde verildi bana! Hayr, yle deil; o bir fitnedir ama onlarn oklar bilmiyorlar. Onlardan ncekiler de bunu sylemilerdi ama kazandklar eyler kendilerine hibir yarar39

salamamt. Sonunda, kazanm olduklarnn irkinlikleri yakalarna yapmt. unlarn zulmedenlerine de kazandklarnn ktlkleri gelip atacaktr. Ve onlar kimseyi de aciz brakamayacaklar / onlar bunu etkisiz de brakamazlar. Bilmediler mi ki, Allah, rzk dilediine ap yayar da, ksp daraltr da. man eden bir toplum iin bunda elbette ibretler vardr. De ki: Ey z benlikleri aleyhine snr aan / ar giden kullarm! Allahn rahmetinden mit kesmeyin! Allah, gnahlar tmden affeder. nk O, mutlak Gafur, mutlak Rahimdir. Azap yakanza yapmadan Rabbinize dnp Ona teslim olun! Sonra size yardm edilmez. Farknda olmadnz bir srada, azap anszn karnza kmadan nce size Rabbinizden indirilenin en gzeline uyun! Ayetler unu aka belirtmektedir: efaat, tmden ve sadece Allahndr. Zmer suresindeki bu ayetler ahrete inanmayan ve ortak koanlarla, Allahn dndan birilerinin peinden gidenlerin arasnda yle ak bir fark olduunu belirtir (Zmer 45): Allah, yalnz bana anldnda, ahrete inanmayanlarn kalpleri nefretle rperir; Onun berisindeki, ilahlatrlm kiilerle birlikte anldnda ise hemen mjdelenmi gibi sevinirler. Bu byk aldatmacann aslnda ne demek olduunu yazmaya gerek grmyorum ancak Allahn dndaki birilerinin peinden gidenlerin sonunu Zmer suresi 47-48. ayetlerde grebiliyoruz: Eer yerdekilerin tamam ve beraberinde bir o kadar, zulmedenlerin olsa, kyamet gn azabn ktlnden kurtulmak iin tmn mutlaka fidye verirlerdi. nk hi40

hesaba katmam olduklar eyler, Allah tarafndan karlarna karlmtr. Kazanm olduklarnn irkinlikleri, nlerinde belirlenmi; alay edegeldikleri eyler kendilerini sarvermitir. Zmer suresi 49-51. ayetler insann garip bir tutumunu daha ortaya koyar: nsan bir zorluk / zarar dokunduunda bize yalvarryakarr; sonra ona bizden bir nimet ltfettiimizde yle der: Bu bir ilim sayesinde verildi bana! Hayr, yle deil; o bir fitnedir ama onlarn oklar bilmiyorlar. Onlardan ncekiler de bunu sylemilerdi ama kazandklar eyler kendilerine hibir yarar salamamt. Sonunda, kazanm olduklarnn irkinlikleri yakalarna yapmt. unlarn zulmedenlerine de kazandklarnn ktlkleri gelip atacaktr. Ve onlar kimseyi aciz de brakamayacaklar / onlar bunu etkisiz de brakamazlar. Bu, ilahi alemin insan yola getirmek ve denemek zere kulland bir yntemdir. Bunu Kurann baka bir ayetiyle de aklayabiliriz: Zorluumuz kendilerine gelip atnca bir snabilselerdi. Ne var ki eytan onlara yapp ettiklerini ssl gsterdi. O, o gn de onlarn dostu idi bugn de onlarn dostudur. Btn bu ayetler unu gsteriyor. Rahman, kt bir yolda olan, kt bir gidiat izleyen ve her trl rahmetten yz eviren kullarna kar son olarak bir zorluk veya bir skntyla (hastalk, korku, alk vs) kendi benliklerine dnp snabilsinler diye bir denemede bulunuyor. Yola gelip de o41

yoldan ayrlmayan ve bilinli olarak takvaya sarlanlar iin mit verici fakat zorluk, dert kendilerinden uzaklatktan sonra yine eski hallerine dnenler iin fazla sylenebilecek bir ey yok. Zmer suresi 53-55. ayetler yle der: De ki: Ey z benlikleri aleyhine snr aan / ar giden kullarm! Allahn rahmetinden mit kesmeyin! Allah, gnahlar tmden affeder. nk O mutlak Gafur, mutlak Rahimdir. Azap yakanza yapmadan Rabbinize dnp Ona teslim olun! Sonra size yardm edilmez. Farknda olmadnz bir srada azap anszn karnza kmadan nce size Rabbinizden indirilenin en gzeline uyun! Bu ayetlerde bir kulun hangi gnah ilerse ilesin, ne kadar gnahkar olursa olsun, Allahn rahmetinden mit kesmeyin! Allah, gnahlar tmden affeder. nk O mutlak Gafur, mutlak Rahimdir ayetleri gerei af, Ona dn ve cennet kapsnn ak olduu, Azap yakanza yapmadan Rabbinize dnp Ona teslim olun! Sonra size yardm edilmez. cmlesi gerei gerekli tek artn azap ile kar karya gelmeden Ona dnp teslim olmak gerektii sylenmektedir. Bir sonraki ayette ise bu Ona dnp teslim olma fiilinin nasl olaca belirtilmektedir. (Zmer 55) Farknda olmadnz bir srada, azap anszn karnza kmadan nce size Rabbinizden indirilenin en gzeline uyun! Bu ayette iki nokta vurgulanmaktadr. Biliyorum hep ayn eyi vurguluyorum ve bu size ar geliyor ancak gerek olan u ki siz zaten Kurann anlamn hem okuma fiili olarak hem

42

de okuyup hayata geirebilmek asndan gerekli abay gsterdiinizde zaten sizden bundan te istenen bir ey yok. Neyse konumuza dnelim. Zmer suresi 55. ayette iki nokta vurgulanmaktadr: 1-) Ona dnp teslim olma fiilinin ancak Rabbinizden size indirilenin en gzeline uyun ayetindeki gibi Kurann anlamn okuyarak onu dnsel ve yaamsal olarak hayata geirmeye bal olduu. 2-) Bu azabn, eer vaktinde Kurandan t almazsanz, Farknda olmadnz bir anda, anszn olabileceidir. Yanz sana kulluk ederiz ve yalnz senden yardm dileriz ayetin kapsam dnda kalan, yani Ondan bakasna kulluk edenler hakknda bir aklamay Kuranda Mmin suresi 47-51. ayetlerde grebiliriz: O vakit onlar ate iinde ekiir dururlar. Horlanan takm, bbrlenen takma yle der: Biz sizin uydularnz olmutuk. imdi u atein bir ksmn olsun bizden uzak tutabilir misiniz? Bbrlenen takm yle konuur: Gerek u ki hepimiz, atein iindeyiz. Allah, kullar arasnda hkm vermi. Atetekiler, cehennem bekilerine yle der: Rabbinize yakarn da azab bizden bir gn olsun hafifletsin! Bekiler derler ki, Resulleriniz size ak-seik kantlar getirmez miydi? Derler ki: Elbette getirirlerdi! Bekiler, O halde yalvarn durun; inkarc nankrlerin yakarlar kmazda kalm gitmitir diye cevap verirler. u bir gerek ki, biz, resullerimize ve iman edenlere, hem dnya hayatnda hem de tanklarn ayaa kalkacaklar gn mutlaka yardm edeceiz. Bu dnya hayatnda anlalyor ki dnya hayatnda, en bata dini konular olmak zere, siyasi, ulusal, rksal,43

mezhepsel konular gibi pek ok konuda kendini lider ilan eden ve gsteren, bu grnt sayesinde bbrlenen bir snf ve Allaha kulluk etmek yerine birilerinin mutluluunu, karn, refahn, kendi benliini ayaklar altna almak uruna bile gzeten, onlara kulluk eden, onlarn uydular olan bir kiiliksizler takm vardr. Fakat mutlak gerek udur ki Rahman, ne kendi ilahlk vasflarnn birileri tarafndan paylalmasn kabul etmekte, ne de Onun dndaki birilerini Ona yaklatrc olarak kabul etmektedir. Rahman, yalnzca kendisinin varlnn ve birliinin tannmasn istemekte ve ne stnlk taslayan ne de aalklk taslayan, yani daha nce anlattmz tm benlik psikolojisinde, yalnz Ona kulluk eden bireyler istemektedir. Alemlerin Rabbinin gnderdii kitaplar ve resulleri yalanlayanlar ve Ona ortak koanlar hakknda Kuran Mmin suresi 69-76 ayetlerde unlar syler: Bakmadn m Allahn ayetleri hakknda tartanlara, nasl dndrlyorlar! Kitab ve resullerimiz araclyla gnderdiimiz yalanlayanlar, yaknda bilecekler! O zaman, boyunlarnda bukalar, zincirler, srklenecekler. Kaynar suyun iine. Sonra atete yaklacaklar. Sonra onlara yle denecek: Ortak kotuklarnz nerede? Allahn berisinden taptklarnz nerede? Diyecekler ki: Bizden uzaklap kayboldular. Dorusu biz daha nce hibir eye yakarmyormuuz. Allah inkar edenleri byle saptrr. Btn bunlar, yeryznde haksz yere sevin marklna dmeniz, kaslp kabarmanz yzndendir. Girin cehennemin kaplarndan; uzun sre kalacaksnz ieride. Kibirlenenlerin barna ne de ktym. Ayetlerden anlalyor ki kaynar su, ate, bukalar gibi eitli azaplar, gnahkar ve kendi uydurduu hayaller ve44

sanlar etrafnda kendi benliinden uzaklaan ve uydurduklar yalanlar yznden ortak koanlar kendine getirmekte ve onlara bu byk azaptan sonra Ortak kotuklarnz nerede? diye sorulduunda, Bizden uzaklap kayboldular. Dorusu biz, daha nce hibir eye yakarmyormuuz cevabn vermektedirler. Ayetlerde dikkati eken bir baka nemli detay daha vardr. Allah, her zaman ne yakn olan, yaknlalmak istenen ve lm sonrasnda ise kavuulandr. Ortak koulanlar ise bahsettiimiz uydularn, kula kul olanlarn, lm sonrasnda onlar terk eden ve birbirlerinden uzaklaanlardr. Ortak koanlar, Kuran bana geldikten sonra o saptrd beni ondan. eytan, insan iin rezil edicidir derken gerek dostu sonsuza kadar kaybettiklerinin de farknda olacaklardr. Yalnz sana kulluk ederiz ve yalnz senden yardm dileriz ayetinde Allah, Kuranda Fussilet suresi 9-11. ayetlerde Onun arsna kar yerin ve gklerin cevabn rnek gsterir: De ki: Siz, yerkreyi iki gnde yaratana gerekten nankrlk edip Ona ortaklar m kouyorsunuz? Alemlerin Rabbidir O. O, yeryzne, denge ve dayanklk salayan dalar stnden yerletirdi. Onda bereketlere vcut verdi. Ve onda, azklarn drt gnde takdir edip dzenledi. steyip duranlar iin eit miktarda olmak zere. Sonra buhar / duman halindeki ge yneldi de ona ve yerkreye yle seslendi: steyerek veya istemeyerek gelin! Onlar yle dediler: steyenler olarak geldik! Kuran gkleri ve yeri rnek gstererek mslmanlar da steyerek gelme noktasna zen gstermeleri konusunda uyarr. u unutulmamaldr ki isteyerek iine girilen bir45

dnce ve aray sreci istemeden yaplan ekli ve kr ibadetten kat ve kat daha iyidir. stelik kalbi temiz yani z olarak mslman olan kullar hakknda Kuran yle bir mjde verir: (Fussilet 30-33) u bir gerek ki, Rabbimiz Allahtr! deyip sonra hi amadan yol alanlar zerine, melekler ha bire iner de yle derler: Korkmayn, zlmeyin! Size vaat edilen cennetle sevinin. Biz sizin, dnya hayatnda da ahrette de dostlarnzz. Cennette sizin iin nefislerinizin arzulad her ey var. Orada sizin iin istediiniz her ey var. Gafur ve Rahim Allahtan bir ikram olarak. Allaha arp / yakarp bara / hayra ynelik i yapan ve Ben mslmanlardanm / Allaha teslim olanlardanm diyen kimseden daha gzel szl kim vardr? Ve Kuran, mslmanlar , onlarn dlleri ve klar vardr, diye tanmlar. Bu dl ve n yalnzca ahretle snrl olmadn, dnya hayatnda da hayat ne kadar zor olursa olsun, geerli olabileceini de eklemeliyiz. Kuran, dnya hayatnda kendisinin okunmasn, zerinde dnlmesini ve hayat alglay biiminin yaama geirilmesini, hayatn birinci ncelikli grevi sayar. yle ki: Hayatn ve dnmenin amac, hayatta ne iin, hangi sebepler den dolay var olduunu renmektir. Bu sebepleri ve hayattan sonra balayacak olan lm tesi hayatta olacaklar bizlere ilahi kitaplar ve en son olarak da Kuran bildirir. Ksa bir tanmlamayla, Allah insanlar neden yarattn bize u ayetle aklar: Ben insanlar ve cinleri yalnzca bana kulluk etsinler diye yarattm. O halde hayatn amacnn Allaha kulluk ve Allah yolunda yaamak olduunu varsayarsak bunun nasl ve ne ekilde olacan, felsefi / dnse altyapsn bize Kuran verir. u halde Kurann anlam hayat boyunca okunmas ve zerinde dnlmesi gereken bir olgu olarak46

karmza kmaktadr. Rahman, Kurann stnn rtlmesinin, grmezlikten gelinmesinin ve saklanmasnn ise dn olmayan bir yabanclama ve uzaklama olduunu syler (Fussilet 52-54) De ki: Syleyin bakalm, o Kuran Allah katndan ise, siz de onu inkar ettinizse / onun stn rttnzse, dn olmayan bir yabanclamaya denden daha sapk kim vardr? Onlara ayetlerimizi ufuklarda ve z benliklerinin iinde gstereceiz. Ta ki onun hak olduu kendilerine ayanbeyan belli olsun. Kendisinin her ey zerinde bir tank oluu, senin Rabbine yetmez mi? Dikkat edin, onlar Rablerine kavuma konusunda bir phe iindedirler. Gznz an! Allah Muhittir, her eyi epeevre kuatmtr. Ayn Kuran, Kamer suresinde, aada vereceim yemini kelimesi kelimesine deimeden drt kez tekrarlar. (Kamer 17-22-32-40) Yemin olsun ki, biz, Kuran t ve ibret iin kolaylatrdk. Fakat dnen mi var?! Grld gibi Kuran kendisinin anlamnn okunmadn bildirmekle birlikte kendisinin hem anlamnn okunmasn hem de zerinde dnlmesi gerektiini bildirmekte ve kendisinin de aka bildirdii gibi kendisinin zerinde dnlmediinden ikayet etmektedir. Bu yeminin ayn sure iinde her azap hadisesinin hemen ardndan drt kez vurgulanarak verilmesinin sebebi daha nceki toplumlarn da ayn gnmz toplumlarnn kendilerine indirilen vahyi okumamalar gibi kendilerine gelen mesajdan yz evirmeleridir. ura suresi 5-9. ayetler yledir:

47

Gkler, stlerinden atlayacak gibi titreiyor. Melekler de Rablerinin hamdiyle tespih ediyorlar ve yeryzndekiler iin af diliyorlar. Gznz ap kendinize gelin! Allahtr ancak hep affeden, hep merhamet eden. Onun berisinden veliler edinenlere gelince, onlar zerine gzc de Allahtr. Sen deilsin onlara vekil. te byle! Biz sana Arapa bir Kuran vahyettik ki, lke ve medeniyetlerin anasn ve evresindekileri uyarasn. Ve toplama gn konusunda da uyarda bulunasn. Hi kuku yok o gnde. Bir blk cennettedir, bir blk atete. Eer Allah dileseydi onlar bir tek mmet elbette yapverirdi. Fakat O, diledii kiiyi / dileyeni rahmetine sokar. Zalimlere gelince, onlar iin ne bir dost vardr ne de bir yardmc. Yoksa Ondan baka veliler mi edindiler? Allah! Odur gerek dost. lleri o diriltir. O her eye g yetirir. Bu ayetlerde affeden ve merhamet edenin ancak Allah olduu, Allah brakp da peinden gidilen birtakm velilerin, ancak bir aldatmaca olduu ve ate karsnda insan hibir yarar salamayaca, Kurann tm dnya halkna gnderilmi evrensel bir kitap olduu, Allahn insan iin olabilecek en gerek ve en samimi dost olduu, Ondan baka birtakm veliler edinmenin Allah katnda fkeyle karland bildirilmektedir. Ve ura suresi 13-22. ayetler yledir: Sizin iin, dinden, Nuha nerdiini, sana vahyettiini, brahime, Musaya ve saya nerdiimizi yle diyerek kanunlatrd: Dini dosdoru tutun; onda blnp frkalar ayrlmayn! Onlar ardn bu tutum, irke bulaanlara ok ar gelmitir. Allah, dilediini kendisi iin seer ve hakka ynelenleri kendisine iletir. Kendilerine ilim geldikten sonra, sadece aralarndaki kskanlk ve azgnlk yznden frkalara blndler. Eer belli bir sreye kadar erteleme sz48

Rabbinden gelmi olmasayd, aralarnda i mutlaka bitirilirdi. Onlarn ardndan kitaba miras olanlar da onun hakknda, ikillendiren bir kuku iindedirler. te bunun iin sen arda bulun / dua et ve emrolunduun gibi dosdoru yr. Onlarn bo arzularna uyma ve yle de: Allahn kitaptan indirdiine inandm. Aranzda adaleti salamakla emrolundum. Allahtr, bizim de Rabbimiz, sizin de Rabbiniz. Bizim amellerimiz bize, sizin amelleriniz size! Bizimle sizin aranzda delil yok. Allah bizi bir araya toplayacaktr / aramz bulacaktr. Dn Onadr. Kabul ediliinin ardndan Allah hakknda tartmaya girenlerin delilleri Rableri katnda geersizdir. Bunlarn zerine fke, kendilerine iddetli bir azap vardr. Geree ilikin kitab ve ly indiren o Allahtr. Nereden bileceksin, belki de kyamet saati ok yakndr! Ona inanmayanlar onun abucak gelmesini isterler. man edenlerse ondan rperirler ve bilirler ki o haktr. Dikkat edin, kyamet saati hakknda tartp duranlar, geri dn olmayan bir sapkln tam iindedirler. Allah, kullarna ok ltufkardr; dilediini rzklandrr. Odur en gl, Odur en yce. Ahiret ekinini isteyenin o ekinini arttrrz; dnya ekini isteyene de ondan veririz. Ama bylesi iin ahrette bir nasip yoktur. Yoksa, onlarn, dinden Allahn izin vermedii eyi kendileri iin yasalatran ortaklar m var? Kesin ayrma ilikin sz olmasayd, aralarnda mutlaka hkm verilirdi. O zalimler var ya, onlar iin ackl bir azap ngrlmtr. Kazandklar tepelerine inerken o zalimlerin korkudan titrediklerini greceksin. man edip bara / hayra ynelik iler yapanlarsa cennetlerin bahelerindedirler. Rableri katnda kendileri iin her ey vardr. te budur o byk ltuf. Kuran 13. ayette dinde tarikatlar, mezhepler ve cemaatler gibi frka bal halinde her eit gruplamay irk olarak adlandrmakta ve dinde Allahn birliine ve Kuran49

mslman modeline bal bir modelin, irke bulaanlar iin kaldrlamayacak bir olgunluk seviyesi olduunu belirtmektedir. slam dini Kuranda ilah olarak Rahman ve Rahim Allah, kitap olarak Kuran ve dier eski kitaplarn deitirilmemi halleri, peygamber olarak da bata son peygamber olmak zere tm peygamberleri iine alan bir model ierir. Kuran bunu yaparken tercihini biz unlardanz ya da biz bunlardanz denen slam d grupsal oluumlar (mezhepler, cemaatler, tarikatlar vs) deil, kul ile Allah arasnda herhangi bir aracnn olmad bir modeli tercih eder. Nitekim ura suresi 13. ayet, Allah diledii kendisi iin seer ve hakka ynelenleri kendisine iletir demekle Biz unlardanz, biz bunlardanz veya biz u mezhepteniz diyenlerin herhangi bir sonuca varamayacan, Allah dilediini kendisi iin seer derken ilk seim hakknn kendisine ait olduunu, Ve hakka ynelenleri kendisine iletir derken kendisinden gelen hidayetle kulun gerei grmesinin ardndan kul Allaha ynelirse, onu dosdoru yola klavuzlayacan belirtmektedir. 14. ayette ise bu ekilde mezheplere, cemaatlere, frkalara blnenlerin slam dininden, slam ii gibi grnen gruplamalarn nedeninin sadece aralarndaki kskanlk olduunu belirtmektedir. 15. ayette ise Kuran slam inan sisteminin bireysel bir inan sistemi olduunu vurgulamaktadr. te bunun iin sen arda bulun / dua et ve emrolunduun gibi dosdoru yr. Onlarn bo arzularna uyma ve yle de: Allahn kitaptan indirdiine inandm. Allahtr bizim de Rabbimiz, sizin de Rabbiniz. Bizim amellerimiz bize, sizin amelleriniz size! Bizimle sizin aranzda delil yok. Allah bizi bir araya toplayacaktr / aramz bulacaktr. Dn Onadr.

50

15. ayette peygambere yle demesi emredilmektedir: Allahn kitaptan indirdiine inandm. Aranzda adaleti salamakla emrolundum. Peygamberimiz bunu derken iman etme, inanma meselesinin bireysel bir mesele olduunu bildirmektedir. Allahn birliine inandm ve Ona iman ettim demek farkl bir eydir, Biz u mezhebin kurallarna gre namaz u ekilde klyoruz demek farkl bir eydir. Birincisi kendini Rahmana kar konumlandran insann sesidir, ikincisi ben u mezhebe gre yle yapyorum diyen Kurandan uzak kalm kiinin. Eer Kuran okusayd der miydi? ura suresi 16-22. ayetler yledir: Kabul ediliinin ardndan Allah hakknda tartmaya girenlerin delilleri Rableri katnda geersizdir. Bunlarn zerine fke, kendilerine iddetli bir azap vardr. Geree ilikin kitab ve ly indiren o Allahtr. Nereden bileceksin, belki de kyamet saati ok yakndr. Ona inanmayanlar onun abucak gelmesini isterler. man edenlerse ondan rperirler ve bilirler ki o haktr. Dikkat edin, kyamet saati hakknda tartp duranlar, geri dn olmayan bir sapkln tam iindedirler. Allah, kullarna ok ltufkardr; dilediini rzklandrr. Odur en gl, Odur en yce. Ahire tehinin isteyenin o ekinini arttrrz; dnya ekini isteyene de ondan veririz. Ama bylesi iin ahrette bir nasip yoktur. Yoksa onlarn, dinden, Allahn izin vermedii eyi kendileri iin yasalatran ortaklar m var? Kesin ayrma ilikin sz olmasayd, aralarnda mutlaka hkm verilirdi. O zalimler var ya, onlar iin ackl bir azap ngrlmtr. Kazandklar tepelerine inerken o zalimlerin korkudan titrediklerini greceksin. man edip bara / hayra ynelik iler yapanlarsa cennetlerin bahelerindedirler. Rableri katnda kendileri iin, diledikleri her ey vardr. te budur o byk ltuf.51

Bu ayetlerde Allaha iman etmelerinin ardndan, frkalara ayrlan ve bu mezheplerin, tarikatlarn, cemaatlerin her birinin birbirinden ayr kurallaryla, Allahn birliini brakp bu gruplarn kurallar hakknda birbiriyle tartmaya giren, dolaysyla Allahn birliine iman etmelerinin ardndan din iinde kaosa, ayrmaya girenlerin Allah katnda fke konusu olduu ve bunlar byk bir azabn bekledii bildirilmektedir. 17. ayette de belirtildii gibi gereklik kavramnn tek aklaycs Kurann anlamdr. Kuranda haber verilen kyamet gn hakknda tartanlarn durumu 17 ve 18. ayetlerde verilmektedir. nkar eden mezhep, tarikat ehli dinde, dinden olmayan pek ok kural uydurduklar gibi aslnda inanmadklar kyamet gn hakknda da pek ok hurafe, san ve tartmal sz uydururlar. Bu yzden 18. ayette de belirtildii gibi onun abucak gelmesini isterler. man edenler ise kyamet saatinin hak olduunu bilirler ve ondan rperti duyarlar. 20-22. ayetlerde bu mezhep, cemaat, tarikat gibi gruplarn baka zelliklerine dikkat ekilmektedir. Onlar dnya hayatn isterler, ahiret gnne inanmazlar gerekte. Bir baka zellikleri de Allahn Kuranda indirmedii eyi kendileri iin tartmalarla dolu yasalar haline getirmeleridir. Bugn slam dinini rehberleri olarak nitelendirilen ilmihaller ve yalan hadislerle dolu hadis kitaplarnn yapt da budur. Dinde olmayan eyi din kuralym gibi kural haline getirmek, insanlar tartmalarla dolu yanl hkmler iinde kvrandrmak ve kendilerine mevki sahibi olma adna dini kullanmak. Dosdoru giden yola ilet bizi. Kendilerine nimet verdiklerinin, zerine gazap dklmemilerin, karanlk ve aknla saplanmamlarn yoluna.52

Bu aamada Kuran, Fatiha suresinde durum belirtme srecinden, dua srecine girmektedir. Dosdoru giden yola ilet bizi derken, ayette bahsedilen olgu hep daha iyi, hep daha gzel hep daha doruya iletilmektir. Kurann Nur suresinin 35-38. ayetlerine bakalm: Allah, gklerin ve yerin Nurudur. Onun nurunun rnei, iinde era bulunan bir kandile benzer. Kandil, bir sra ierisindedir. Sra, inciden bir yldz gibidir ki, douya da batya da nispeti olmayan bereketli bir zeytin aacndan yaklr. Bu aacn ya, neredeyse ate dokunmasa bile k saar. Nur zerinde nurdur O. Allah, dilediini kendi nuruna klavuzlar. Allah, insana rnekler verir. Allah her eyi bilmektedir. Kandil, Allahn ykseltilmesine ve iinde adnn anlmasna izin verdii evlerdedir. Orada sabah akam Onu tespih eder. yle erler vard ki, bir ticaret de bir alveri de onlar Allahn zikrinden / Kuranndan, namaz / duay yerine getirmekten, zekat vermekten alkoyamaz. Onlar kalplerle gzlerin dnecei / yer deitirecei gnden korkarlar. Ki Allah kendilerine, yapp ilediklerinin en gzelini versin ve ltfundan onlara artlar salasn. Allah, dilediini hesapszca rzklandrr. nsan iin amalanan ey Rabbine, Onun honut olaca bir biimde kavumaktr. Ve ayette bahsedilen dosdoru yol, bu ekilde Allahn hidayetiyle Ona, Onun na kavumaktr. Fakat burada biraz diyalektik felsefe yapmamz gerekiyor. nk Ahzab suresi 72-73. ayetler yle demektedir: Biz, emaneti gklere, yere, dalara teklif ettik de onlar onu yklenmekten kandlar, ondan rktler. nsan ise ok53

zalim ve ok cahil olduu halde onu yklendi. Bunun byle olmas, Allahn; ikiyzl erkeklerle ikiyzl kadnlara, irke sapm erkeklerle irke sapm kadnlara azap etmesi, mmin erkeklerle mmin kadnlarn tvbelerini kabul etmesi iindir. Allah Gafurdur, Rahimdir. Ayetlerden anlalmas gereken udur. nsann kendi bana tertemiz, gnahsz ve tam, mutlak bir doru yol zere Rabbine varmas imkanszdr. nk insan yaratl itibariyle ok zalim ve ok cahildir. Ayrca insann iinde bulunduu dnya da ylesine karanlk ve ylesine aalklklarla doludur ki insann bu dnyada kirlenmemesi imkanszdr. Bunu Kuran u ekilde aklar. Tin suresi yledir: Rahman ve Rahim Allahn adyla Yemin olsun incire, zeytine, Tur-i Sinaya, ve u gvenli kente ki. Biz insan gerekten en gzel ekilde yarattk. Sonra da onu dklerin en dne / aalarn en aasna evirip attk. man edip bara / hayra ynelik iler yapanlar mstesna. Bunlar iin kesintisiz bir dl vardr. Byle iken dini sana ne yalanlatr? Allah, yarglarn en gzel hkm vereni deil mi? nsan, iinde bulunduu gerek psikolojik gerek fiziksel gnahlardan ancak din yoluyla syrlabilir. Ahzab suresi 73. ayette de belirtilmitir ki bilinmesi gereken, insann kendi dorular, kendi sevaplar yoluyla deil Allahn affyla ve Onun insann tvbelerini kabul etmesi yoluyla kurtulabileceidir. Bununlar birlikte Kuran azabn yalnzca ikiyzl insanlarla, irke sapanlara yaplacan bildirmektedir. Dikkat ederseniz ayetlerde inanmayan tanm kullanlmamaktadr. Kuran inanmayan tanm yerine kafir tanmn kullanr. Yani kafir burada, doru olduunu54

bile bile inkar eden, inkarc demektir. Ve bu ekilde doru olduunu bile bile inanmamak veya inkar etmek de ikiyzllk tanmnn iine girer. Yani i benlik Kurann ve Allahn birliinin hak olduunu bilmektedir fakat inkarc bile bile tam tersini syler. kiyzllk kavram bu anlamda inkarc ve kafir tanmlarn kapsar. Artk kitabmzn son satrlarn yazarken, eserimizi Saffat suresinin son ayetleriyle bitiriyoruz. Ve unu da ekliyoruz. Hamd alemlerin Rabbi Allahadr kavram dnyada anlalmas gerektii gibi ahrette ve kyamet gn de anlalacak bir kavramdr. Gerek u ki cennet de cehennem de, dnya da ahiret de, gnderilen peygamberlerin ateten daha yakc szleri de hep Onun yceliini anlalmas iindir. Dn Onadr. Ve Saffat suresi 159- son ayete kadar yledir: Rahman ve Rahim Allahn adyla Allah arnmtr bunlarn nitelemelerinden. Allahn samimi, sekin kullar, bunlarn yaptndan uzaktr. Siz ve kulluk ettiiniz eyler, Ona kar kimseyi fitneye dremezsiniz. Cehenneme salnacak olan mstesna. Bizim, istisnasz, her birimizin bilinen bir makam vardr. O saf saf dizilenler elbette biziz! O durmadan tespih edenler elbette biziz! O inkarclar unu da sylyorlard: Eer katmzda, ncekilere verilenlerden bir t / bir dndrc olsayd, elbette biz de Allahn samimi kullarndan olurduk! Fakat ardndan onu inkar ettiler. Yaknda bilecekler. Yemin olsun, eli olarak gnderilen kullarmz hakknda u szmz hkmlemiti: Onlar, yardm grenlerin ta kendileri olacaklar. Ordularmz galip gelenlerin ta kendileri olacaklar. Bir vakte kadar onlardan yz evir! Gzn stlerinde olsun; yaknda grecekler. Azabmz gelsin diye acele mi ediyorlar? Azap, yurtlarna indiinde, uyarlanlarn sabah ne kt55

olacaktr! Yz evir onlardan belli bir vakte kadar! Ve gr neler olacak. Onlar da grecekler. Senin Rabbinin, o ululuk ve kudretin Rabbinin an ycedir onlar verdii sfatlardan! Selma olsun tm hak elilerine! Hamd olsun alemlerin Rabbi Allaha!

56