Rola korytarzyobszaroacutew przewietrzania miasta w kształtowaniu jakości powietrza w miastach -

fakty i mity

Technologie ochrony powietrza i ochrony przed hałasem Rynek polski i niemiecki Krakoacutew 25 września 2018 r

Dr hab Anita BokwaUniwersytet Jagielloński Instytut Geografii i Gospodarki PrzestrzennejKrakoacutew

1 Od czego zależy jakość powietrza w mieście

Jakość powietrza w mieście oceniamy poprzez stężenie zanieczyszczeń w danym punkcie i czasie czyli imisję

Czynniki kształtujące imisję

bull emisja (zależy głoacutewnie od ilości zanieczyszczeń przemysłowych i liczby ludności)

bull warunki dyspersji (rozprzestrzeniania się)(w tym min profil pionowy temperatury powietrza opady atmosferyczne turbulencja wiatr i korytarze przewietrzania)

bull przemiany chemiczne i fizyczne zanieczyszczeń zachodzące bezustannie w atmosferze

httpwwwbingcomimagessearchview=detailV2ampccid=q3BFbDLSampid=4683A88214D6A122F0D1837D6B64C4EA6FA1C595ampq=air+pollution+dispersion+imageampsimid=608043409160933091ampselectedIndex=524ampajaxhist=0

httpwwwbingcomimagessearchview=detailV2ampccid=lb722fWrfampid=9FD879CB403F2C32707C70B62DD7858BB868C5B2ampq=turbulence+imageampsimid=608053777194683100ampselectedIndex=88ampajaxhist=0

httpswwwbingcomimagessearchview=detailV2ampccid=8yDda2f2bOampid=904D16F6AC0E5F142A1D60A2A249B674ABCA6408ampthid=OIP8yDda_-Od21gc4T0YdNnKQHaFjampmediaurl=http3a2f2fwallpapercavecom2fwp2f07jASACjpgampexph=1200ampexpw=1600ampq=chemical+reactions+photoampsimid=608007354077416698ampselectedIndex=12ampqpvt=chemical+reactions+photoampajaxhist=0

2 Korytarze przewietrzania jako element modyfikacji prędkości i kierunku wiatru przez obszary miejskie

bull warunkoacutew pogodowych w danym regionie w danym momencie i czynnikoacutew środowiskowych np położenia miasta nad brzegiem morza lub w dolinie rzecznej

bull wysokości i gęstości zabudowy (tzw szorstkość aerodynamiczna terenu) średnio prędkość wiatru mniejsza w mieście o 20 nocą i 30 w dzień (efekt kurtynowy) roacuteżnice szczegoacutelnie dobrze widoczne przy dużych prędkościach wiatru regionalnego (v gt 3-5 mmiddots-1)

Zroacuteżnicowanie prędkości i kierunku wiatru w mieście w skali lokalnej zależy od

Geiger i in 1995

Oke 1987

Jeśli wiatr regionalny słaby do ok 3 mmiddots-1 to w mieście może wystąpić zwiększenie prędkości wiatru w skali lokalnej

bull efekt tunelowy układ zabudowy powoduje miejscowe zwiększenie prędkości wiatru w mieście gdy przepływ powietrza zgodny z przebiegiem ulicy tzw kanion miejski działa bdquojak kanałrdquo

bull bryza miejska głoacutewnie nocą (zwłaszcza przy pogodzie bezchmurnej i bezwietrznej) powietrze nad centrum miasta cieplejsze niż poza miastem (tzw miejska wyspa ciepła) jako lżejsze unosi się i powoduje miejscowe obniżenie ciśnienia co generuje zasysanie powietrza z obszaroacutew otaczających miasto

Lewińska 2000

bull Jeśli wiatr w skali regionalnej ma relatywnie dużą prędkość to w całym mieście naturalna wentylacja zwykle jest dobra (choć nadal będzie występować zroacuteżnicowanie przestrzenne kierunku i prędkości wiatru oraz efekt kurtynowy)

bull Zanieczyszczenia powietrza w mieście stanowią problem głoacutewnie wtedy gdy prędkość wiatru w skali regionalnej jest mała

bull W takich warunkach korytarzom przewietrzania przypisuje się szczegoacutelne znaczenie

Korytarz przewietrzania Przestrzeń w obrębie miasta o układzie zbliżonym do liniowego ułatwiająca docieranie powietrza z terenoacutew otaczających miasto do obszaroacutew wewnątrz miasta dzięki temu że zabudowa stawia tam mniejszy opoacuter przepływającemu powietrzu albo jej nie ma ndash np koryta rzek

Układ urbanistyczny miasta może sprzyjać temu żeby przy relatywnie dużych prędkościach wiatru zmniejszać efekt kurtynowy a przy małych prędkościach wiatru - żeby efekt tunelowy i bryza miejska przyczyniały się do lepszego przewietrzania miasta

httpswwwbingcomimagessearchview=detailV2ampccid=hTbqxcddampid=BC297BE0D55D7B636AC5352C7A7652338973C6ACampthid=OIPlxDg57c43Arrwk2kMO54oAHaN6ampmediaurl=https3a2f2fuploadwikimediaorg2fwikipedia2fcommons2f12f1f2f42nd_st_canyonjpgampexph=3515ampexpw=1871ampq=street+canyonampsimid=608051398989254321ampselectedIndex=43ampajaxhist=0

Przykładbull Analiza dla poacutełwyspu Kowloon w Hong Kongu ndash miasto na wybrzeżubull Układ korytarzy przewietrzania zależny od kierunku wiatrubull Najbardziej efektywne korytarze A ndash 30 B ndash 18 C ndash 16

i D ndash 28 wszystkich LCP dla danego kierunku wiatrubull Pomiary terenowe potwierdziły występowanie większych prędkości wiatru

w korytarzach niż poza nimibull Duża efektywność korytarzy szerokie arterie komunikacyjne zabudowa

ograniczona z uwagi na bliskość portu lotniczego rozległe tereny zielone

Man Sing Wong Janet E Nichol Pui Hang To Jingzhi Wang A simple method for designation of urban ventilation corridors and its application to urban heat island analysis Building and Environment 45 (2010) 1880-1889

Wybrane metodybull Wskaźnik bdquoFrontal area indexrdquo

(stopień zabudowania przestrzeni miejskiej)

bull Analiza oporu aerodynamicznego zabudowy (bdquoLeast cost path (LCP) analysisrdquo)

3 Wyznaczanie korytarzy przewietrzania

4 Czynniki wpływające na funkcjonowanie korytarzy przewietrzania

bull Prędkość i kierunek wiatru w skali regionalnejbull Obecność w pobliżu miasta dużych powierzchni o małej szorstkości

aerodynamicznej

bull Rzeźba terenu i procesy mezoklimatyczne z tym związane ndash przykład Krakowa

Bokwa 2010

miasto położone w dolinie Wisły i osłonięte wypukłymi formami terenu od południa zachodui poacutełnocy

cisze atmosferyczne ok 20minus30 dni w roku przez ok 50 prędkość wiatru nie przekracza 2 ms-1

inwersja temperatury powietrza występuje w ok 70 dni w roku a przez 20 występuje inwersja całodobowa (Walczewski 1994)

w dolinach i na stokach występują katabatyczne spływy powietrza co może intensyfikować inwersję powietrza

Ahrens 2000

Roacutewnowaga stała atmosfery i inwersje temperatury powodują znaczące pogorszenie warunkoacutew naturalnej wentylacji pionowej i skutecznie hamująrozprzestrzenianie się zanieczyszczeń co prowadzi do wzrostu ich stężeń

Hajto Rozwoda 2010

Przebiegi miesięcznych średnich stężeń pyłu zawieszonego PM10 w Krakowie (stacje

monitoringu Krowodrza i Nowa Huta) z miesięcznymi częstościami występowania głoacutewnych

typoacutew roacutewnowagi atmosfery

Atlashellip 1988

Pierwsze proacuteby wyznaczania korytarzy przewietrzaniaw Krakowie lata 70 XX w ndash znacznie mniejsza zabudowa na stokach analogia do obszaroacutew goacuterskich ndash rola dolin koncepcja nie oparta na szczegoacutełowych pomiarach

terenowych dane tylko ze stacji meteorologicznych

Wyniki projektu MONIT-AIR

Przeprowadzone badania nie wskazują na występowanie korytarzy przewietrzania tylko obszaroacutew wymiany powietrza

Wyniki badań Uniwersytetu Jagiellońskiego

W czasie roacutewnowagi stałej atmosfery (w tym inwersji) spływy katabatyczne sięgają tylko do granicy zwartej zabudowy nie wnikają do wnętrza miasta

Atlashellip 2016

Bokwa 2010

Średnia roczna prędkość wiatru na terenie Krakowa w 2013 r

Temperatura powietrza w profilu N-S na terenie Krakowa i okolic okres nocy lato pogoda radiacyjna

S N

5 Wpływ korytarzy przewietrzania na jakość powietrza na terenach sąsiadujących z nimi

Jeśli poza miastem są źroacutedła zanieczyszczeń np zakłady przemysłowe ndash to napływ powietrza stamtąd może pogarszać sytuację aerosanitarną miasta

Ruch powietrza w zabudowie miejskiej jest bardzo złożony i powietrze docierające korytarzami przewietrzania może mieć ograniczone oddziaływanie

Oke 1987

Przy małych prędkościach wiatru efekt kurtynowy zabudowy otaczającej korytarz przewietrzania może znacząco obniżać znaczenie napływu powietrza spoza miasta do jego wnętrza

6 Podsumowanie

Korytarze przewietrzania są zmiennym elementem warunkoacutew wiatrowych danego miasta ich rola zależy w danej chwili od kierunku i prędkości wiatru oraz innych warunkoacutew pogodowych

Docieranie powietrza spoza miasta do korytarzy przewietrzania nie gwarantuje dalszej jego dyspersji na tereny otaczające

Korytarze przewietrzania są obecnie badane także pod kątem możliwości obniżania temperatury w mieście czyli łagodzenia wpływu miejskiej wyspy ciepła na odczucia cieplne ludzi

Korytarze przewietrzania są tylko jednym z elementoacutew dyspersji zanieczyszczeń w mieście a każde miasto ma swoje cechy szczegoacutelne związane tak ze środowiskiem naturalnym jak też zabudową dlatego dla każdego miasta konieczna jest indywidualna analiza warunkoacutew przewietrzania i możliwości ich poprawy

Dziękuję za uwagę

1 Od czego zależy jakość powietrza w mieście

Jakość powietrza w mieście oceniamy poprzez stężenie zanieczyszczeń w danym punkcie i czasie czyli imisję

Czynniki kształtujące imisję

bull emisja (zależy głoacutewnie od ilości zanieczyszczeń przemysłowych i liczby ludności)

bull warunki dyspersji (rozprzestrzeniania się)(w tym min profil pionowy temperatury powietrza opady atmosferyczne turbulencja wiatr i korytarze przewietrzania)

bull przemiany chemiczne i fizyczne zanieczyszczeń zachodzące bezustannie w atmosferze

httpwwwbingcomimagessearchview=detailV2ampccid=q3BFbDLSampid=4683A88214D6A122F0D1837D6B64C4EA6FA1C595ampq=air+pollution+dispersion+imageampsimid=608043409160933091ampselectedIndex=524ampajaxhist=0

httpwwwbingcomimagessearchview=detailV2ampccid=lb722fWrfampid=9FD879CB403F2C32707C70B62DD7858BB868C5B2ampq=turbulence+imageampsimid=608053777194683100ampselectedIndex=88ampajaxhist=0

httpswwwbingcomimagessearchview=detailV2ampccid=8yDda2f2bOampid=904D16F6AC0E5F142A1D60A2A249B674ABCA6408ampthid=OIP8yDda_-Od21gc4T0YdNnKQHaFjampmediaurl=http3a2f2fwallpapercavecom2fwp2f07jASACjpgampexph=1200ampexpw=1600ampq=chemical+reactions+photoampsimid=608007354077416698ampselectedIndex=12ampqpvt=chemical+reactions+photoampajaxhist=0

2 Korytarze przewietrzania jako element modyfikacji prędkości i kierunku wiatru przez obszary miejskie

bull warunkoacutew pogodowych w danym regionie w danym momencie i czynnikoacutew środowiskowych np położenia miasta nad brzegiem morza lub w dolinie rzecznej

bull wysokości i gęstości zabudowy (tzw szorstkość aerodynamiczna terenu) średnio prędkość wiatru mniejsza w mieście o 20 nocą i 30 w dzień (efekt kurtynowy) roacuteżnice szczegoacutelnie dobrze widoczne przy dużych prędkościach wiatru regionalnego (v gt 3-5 mmiddots-1)

Zroacuteżnicowanie prędkości i kierunku wiatru w mieście w skali lokalnej zależy od

Geiger i in 1995

Oke 1987

Jeśli wiatr regionalny słaby do ok 3 mmiddots-1 to w mieście może wystąpić zwiększenie prędkości wiatru w skali lokalnej

bull efekt tunelowy układ zabudowy powoduje miejscowe zwiększenie prędkości wiatru w mieście gdy przepływ powietrza zgodny z przebiegiem ulicy tzw kanion miejski działa bdquojak kanałrdquo

bull bryza miejska głoacutewnie nocą (zwłaszcza przy pogodzie bezchmurnej i bezwietrznej) powietrze nad centrum miasta cieplejsze niż poza miastem (tzw miejska wyspa ciepła) jako lżejsze unosi się i powoduje miejscowe obniżenie ciśnienia co generuje zasysanie powietrza z obszaroacutew otaczających miasto

Lewińska 2000

bull Jeśli wiatr w skali regionalnej ma relatywnie dużą prędkość to w całym mieście naturalna wentylacja zwykle jest dobra (choć nadal będzie występować zroacuteżnicowanie przestrzenne kierunku i prędkości wiatru oraz efekt kurtynowy)

bull Zanieczyszczenia powietrza w mieście stanowią problem głoacutewnie wtedy gdy prędkość wiatru w skali regionalnej jest mała

bull W takich warunkach korytarzom przewietrzania przypisuje się szczegoacutelne znaczenie

Korytarz przewietrzania Przestrzeń w obrębie miasta o układzie zbliżonym do liniowego ułatwiająca docieranie powietrza z terenoacutew otaczających miasto do obszaroacutew wewnątrz miasta dzięki temu że zabudowa stawia tam mniejszy opoacuter przepływającemu powietrzu albo jej nie ma ndash np koryta rzek

Układ urbanistyczny miasta może sprzyjać temu żeby przy relatywnie dużych prędkościach wiatru zmniejszać efekt kurtynowy a przy małych prędkościach wiatru - żeby efekt tunelowy i bryza miejska przyczyniały się do lepszego przewietrzania miasta

httpswwwbingcomimagessearchview=detailV2ampccid=hTbqxcddampid=BC297BE0D55D7B636AC5352C7A7652338973C6ACampthid=OIPlxDg57c43Arrwk2kMO54oAHaN6ampmediaurl=https3a2f2fuploadwikimediaorg2fwikipedia2fcommons2f12f1f2f42nd_st_canyonjpgampexph=3515ampexpw=1871ampq=street+canyonampsimid=608051398989254321ampselectedIndex=43ampajaxhist=0

Przykładbull Analiza dla poacutełwyspu Kowloon w Hong Kongu ndash miasto na wybrzeżubull Układ korytarzy przewietrzania zależny od kierunku wiatrubull Najbardziej efektywne korytarze A ndash 30 B ndash 18 C ndash 16

i D ndash 28 wszystkich LCP dla danego kierunku wiatrubull Pomiary terenowe potwierdziły występowanie większych prędkości wiatru

w korytarzach niż poza nimibull Duża efektywność korytarzy szerokie arterie komunikacyjne zabudowa

ograniczona z uwagi na bliskość portu lotniczego rozległe tereny zielone

Man Sing Wong Janet E Nichol Pui Hang To Jingzhi Wang A simple method for designation of urban ventilation corridors and its application to urban heat island analysis Building and Environment 45 (2010) 1880-1889

Wybrane metodybull Wskaźnik bdquoFrontal area indexrdquo

(stopień zabudowania przestrzeni miejskiej)

bull Analiza oporu aerodynamicznego zabudowy (bdquoLeast cost path (LCP) analysisrdquo)

3 Wyznaczanie korytarzy przewietrzania

4 Czynniki wpływające na funkcjonowanie korytarzy przewietrzania

bull Prędkość i kierunek wiatru w skali regionalnejbull Obecność w pobliżu miasta dużych powierzchni o małej szorstkości

aerodynamicznej

bull Rzeźba terenu i procesy mezoklimatyczne z tym związane ndash przykład Krakowa

Bokwa 2010

miasto położone w dolinie Wisły i osłonięte wypukłymi formami terenu od południa zachodui poacutełnocy

cisze atmosferyczne ok 20minus30 dni w roku przez ok 50 prędkość wiatru nie przekracza 2 ms-1

inwersja temperatury powietrza występuje w ok 70 dni w roku a przez 20 występuje inwersja całodobowa (Walczewski 1994)

w dolinach i na stokach występują katabatyczne spływy powietrza co może intensyfikować inwersję powietrza

Ahrens 2000

Roacutewnowaga stała atmosfery i inwersje temperatury powodują znaczące pogorszenie warunkoacutew naturalnej wentylacji pionowej i skutecznie hamująrozprzestrzenianie się zanieczyszczeń co prowadzi do wzrostu ich stężeń

Hajto Rozwoda 2010

Przebiegi miesięcznych średnich stężeń pyłu zawieszonego PM10 w Krakowie (stacje

monitoringu Krowodrza i Nowa Huta) z miesięcznymi częstościami występowania głoacutewnych

typoacutew roacutewnowagi atmosfery

Atlashellip 1988

Pierwsze proacuteby wyznaczania korytarzy przewietrzaniaw Krakowie lata 70 XX w ndash znacznie mniejsza zabudowa na stokach analogia do obszaroacutew goacuterskich ndash rola dolin koncepcja nie oparta na szczegoacutełowych pomiarach

terenowych dane tylko ze stacji meteorologicznych

Wyniki projektu MONIT-AIR

Przeprowadzone badania nie wskazują na występowanie korytarzy przewietrzania tylko obszaroacutew wymiany powietrza

Wyniki badań Uniwersytetu Jagiellońskiego

W czasie roacutewnowagi stałej atmosfery (w tym inwersji) spływy katabatyczne sięgają tylko do granicy zwartej zabudowy nie wnikają do wnętrza miasta

Atlashellip 2016

Bokwa 2010

Średnia roczna prędkość wiatru na terenie Krakowa w 2013 r

Temperatura powietrza w profilu N-S na terenie Krakowa i okolic okres nocy lato pogoda radiacyjna

S N

5 Wpływ korytarzy przewietrzania na jakość powietrza na terenach sąsiadujących z nimi

Jeśli poza miastem są źroacutedła zanieczyszczeń np zakłady przemysłowe ndash to napływ powietrza stamtąd może pogarszać sytuację aerosanitarną miasta

Ruch powietrza w zabudowie miejskiej jest bardzo złożony i powietrze docierające korytarzami przewietrzania może mieć ograniczone oddziaływanie

Oke 1987

Przy małych prędkościach wiatru efekt kurtynowy zabudowy otaczającej korytarz przewietrzania może znacząco obniżać znaczenie napływu powietrza spoza miasta do jego wnętrza

6 Podsumowanie

Korytarze przewietrzania są zmiennym elementem warunkoacutew wiatrowych danego miasta ich rola zależy w danej chwili od kierunku i prędkości wiatru oraz innych warunkoacutew pogodowych

Docieranie powietrza spoza miasta do korytarzy przewietrzania nie gwarantuje dalszej jego dyspersji na tereny otaczające

Korytarze przewietrzania są obecnie badane także pod kątem możliwości obniżania temperatury w mieście czyli łagodzenia wpływu miejskiej wyspy ciepła na odczucia cieplne ludzi

Korytarze przewietrzania są tylko jednym z elementoacutew dyspersji zanieczyszczeń w mieście a każde miasto ma swoje cechy szczegoacutelne związane tak ze środowiskiem naturalnym jak też zabudową dlatego dla każdego miasta konieczna jest indywidualna analiza warunkoacutew przewietrzania i możliwości ich poprawy

Dziękuję za uwagę

2 Korytarze przewietrzania jako element modyfikacji prędkości i kierunku wiatru przez obszary miejskie

bull warunkoacutew pogodowych w danym regionie w danym momencie i czynnikoacutew środowiskowych np położenia miasta nad brzegiem morza lub w dolinie rzecznej

bull wysokości i gęstości zabudowy (tzw szorstkość aerodynamiczna terenu) średnio prędkość wiatru mniejsza w mieście o 20 nocą i 30 w dzień (efekt kurtynowy) roacuteżnice szczegoacutelnie dobrze widoczne przy dużych prędkościach wiatru regionalnego (v gt 3-5 mmiddots-1)

Zroacuteżnicowanie prędkości i kierunku wiatru w mieście w skali lokalnej zależy od

Geiger i in 1995

Oke 1987

Jeśli wiatr regionalny słaby do ok 3 mmiddots-1 to w mieście może wystąpić zwiększenie prędkości wiatru w skali lokalnej

bull efekt tunelowy układ zabudowy powoduje miejscowe zwiększenie prędkości wiatru w mieście gdy przepływ powietrza zgodny z przebiegiem ulicy tzw kanion miejski działa bdquojak kanałrdquo

bull bryza miejska głoacutewnie nocą (zwłaszcza przy pogodzie bezchmurnej i bezwietrznej) powietrze nad centrum miasta cieplejsze niż poza miastem (tzw miejska wyspa ciepła) jako lżejsze unosi się i powoduje miejscowe obniżenie ciśnienia co generuje zasysanie powietrza z obszaroacutew otaczających miasto

Lewińska 2000

bull Jeśli wiatr w skali regionalnej ma relatywnie dużą prędkość to w całym mieście naturalna wentylacja zwykle jest dobra (choć nadal będzie występować zroacuteżnicowanie przestrzenne kierunku i prędkości wiatru oraz efekt kurtynowy)

bull Zanieczyszczenia powietrza w mieście stanowią problem głoacutewnie wtedy gdy prędkość wiatru w skali regionalnej jest mała

bull W takich warunkach korytarzom przewietrzania przypisuje się szczegoacutelne znaczenie

Korytarz przewietrzania Przestrzeń w obrębie miasta o układzie zbliżonym do liniowego ułatwiająca docieranie powietrza z terenoacutew otaczających miasto do obszaroacutew wewnątrz miasta dzięki temu że zabudowa stawia tam mniejszy opoacuter przepływającemu powietrzu albo jej nie ma ndash np koryta rzek

Układ urbanistyczny miasta może sprzyjać temu żeby przy relatywnie dużych prędkościach wiatru zmniejszać efekt kurtynowy a przy małych prędkościach wiatru - żeby efekt tunelowy i bryza miejska przyczyniały się do lepszego przewietrzania miasta

httpswwwbingcomimagessearchview=detailV2ampccid=hTbqxcddampid=BC297BE0D55D7B636AC5352C7A7652338973C6ACampthid=OIPlxDg57c43Arrwk2kMO54oAHaN6ampmediaurl=https3a2f2fuploadwikimediaorg2fwikipedia2fcommons2f12f1f2f42nd_st_canyonjpgampexph=3515ampexpw=1871ampq=street+canyonampsimid=608051398989254321ampselectedIndex=43ampajaxhist=0

Przykładbull Analiza dla poacutełwyspu Kowloon w Hong Kongu ndash miasto na wybrzeżubull Układ korytarzy przewietrzania zależny od kierunku wiatrubull Najbardziej efektywne korytarze A ndash 30 B ndash 18 C ndash 16

i D ndash 28 wszystkich LCP dla danego kierunku wiatrubull Pomiary terenowe potwierdziły występowanie większych prędkości wiatru

w korytarzach niż poza nimibull Duża efektywność korytarzy szerokie arterie komunikacyjne zabudowa

ograniczona z uwagi na bliskość portu lotniczego rozległe tereny zielone

Man Sing Wong Janet E Nichol Pui Hang To Jingzhi Wang A simple method for designation of urban ventilation corridors and its application to urban heat island analysis Building and Environment 45 (2010) 1880-1889

Wybrane metodybull Wskaźnik bdquoFrontal area indexrdquo

(stopień zabudowania przestrzeni miejskiej)

bull Analiza oporu aerodynamicznego zabudowy (bdquoLeast cost path (LCP) analysisrdquo)

3 Wyznaczanie korytarzy przewietrzania

4 Czynniki wpływające na funkcjonowanie korytarzy przewietrzania

bull Prędkość i kierunek wiatru w skali regionalnejbull Obecność w pobliżu miasta dużych powierzchni o małej szorstkości

aerodynamicznej

bull Rzeźba terenu i procesy mezoklimatyczne z tym związane ndash przykład Krakowa

Bokwa 2010

miasto położone w dolinie Wisły i osłonięte wypukłymi formami terenu od południa zachodui poacutełnocy

cisze atmosferyczne ok 20minus30 dni w roku przez ok 50 prędkość wiatru nie przekracza 2 ms-1

inwersja temperatury powietrza występuje w ok 70 dni w roku a przez 20 występuje inwersja całodobowa (Walczewski 1994)

w dolinach i na stokach występują katabatyczne spływy powietrza co może intensyfikować inwersję powietrza

Ahrens 2000

Roacutewnowaga stała atmosfery i inwersje temperatury powodują znaczące pogorszenie warunkoacutew naturalnej wentylacji pionowej i skutecznie hamująrozprzestrzenianie się zanieczyszczeń co prowadzi do wzrostu ich stężeń

Hajto Rozwoda 2010

Przebiegi miesięcznych średnich stężeń pyłu zawieszonego PM10 w Krakowie (stacje

monitoringu Krowodrza i Nowa Huta) z miesięcznymi częstościami występowania głoacutewnych

typoacutew roacutewnowagi atmosfery

Atlashellip 1988

Pierwsze proacuteby wyznaczania korytarzy przewietrzaniaw Krakowie lata 70 XX w ndash znacznie mniejsza zabudowa na stokach analogia do obszaroacutew goacuterskich ndash rola dolin koncepcja nie oparta na szczegoacutełowych pomiarach

terenowych dane tylko ze stacji meteorologicznych

Wyniki projektu MONIT-AIR

Przeprowadzone badania nie wskazują na występowanie korytarzy przewietrzania tylko obszaroacutew wymiany powietrza

Wyniki badań Uniwersytetu Jagiellońskiego

W czasie roacutewnowagi stałej atmosfery (w tym inwersji) spływy katabatyczne sięgają tylko do granicy zwartej zabudowy nie wnikają do wnętrza miasta

Atlashellip 2016

Bokwa 2010

Średnia roczna prędkość wiatru na terenie Krakowa w 2013 r

Temperatura powietrza w profilu N-S na terenie Krakowa i okolic okres nocy lato pogoda radiacyjna

S N

5 Wpływ korytarzy przewietrzania na jakość powietrza na terenach sąsiadujących z nimi

Jeśli poza miastem są źroacutedła zanieczyszczeń np zakłady przemysłowe ndash to napływ powietrza stamtąd może pogarszać sytuację aerosanitarną miasta

Ruch powietrza w zabudowie miejskiej jest bardzo złożony i powietrze docierające korytarzami przewietrzania może mieć ograniczone oddziaływanie

Oke 1987

Przy małych prędkościach wiatru efekt kurtynowy zabudowy otaczającej korytarz przewietrzania może znacząco obniżać znaczenie napływu powietrza spoza miasta do jego wnętrza

6 Podsumowanie

Korytarze przewietrzania są zmiennym elementem warunkoacutew wiatrowych danego miasta ich rola zależy w danej chwili od kierunku i prędkości wiatru oraz innych warunkoacutew pogodowych

Docieranie powietrza spoza miasta do korytarzy przewietrzania nie gwarantuje dalszej jego dyspersji na tereny otaczające

Korytarze przewietrzania są obecnie badane także pod kątem możliwości obniżania temperatury w mieście czyli łagodzenia wpływu miejskiej wyspy ciepła na odczucia cieplne ludzi

Korytarze przewietrzania są tylko jednym z elementoacutew dyspersji zanieczyszczeń w mieście a każde miasto ma swoje cechy szczegoacutelne związane tak ze środowiskiem naturalnym jak też zabudową dlatego dla każdego miasta konieczna jest indywidualna analiza warunkoacutew przewietrzania i możliwości ich poprawy

Dziękuję za uwagę

Jeśli wiatr regionalny słaby do ok 3 mmiddots-1 to w mieście może wystąpić zwiększenie prędkości wiatru w skali lokalnej

bull efekt tunelowy układ zabudowy powoduje miejscowe zwiększenie prędkości wiatru w mieście gdy przepływ powietrza zgodny z przebiegiem ulicy tzw kanion miejski działa bdquojak kanałrdquo

bull bryza miejska głoacutewnie nocą (zwłaszcza przy pogodzie bezchmurnej i bezwietrznej) powietrze nad centrum miasta cieplejsze niż poza miastem (tzw miejska wyspa ciepła) jako lżejsze unosi się i powoduje miejscowe obniżenie ciśnienia co generuje zasysanie powietrza z obszaroacutew otaczających miasto

Lewińska 2000

bull Jeśli wiatr w skali regionalnej ma relatywnie dużą prędkość to w całym mieście naturalna wentylacja zwykle jest dobra (choć nadal będzie występować zroacuteżnicowanie przestrzenne kierunku i prędkości wiatru oraz efekt kurtynowy)

bull Zanieczyszczenia powietrza w mieście stanowią problem głoacutewnie wtedy gdy prędkość wiatru w skali regionalnej jest mała

bull W takich warunkach korytarzom przewietrzania przypisuje się szczegoacutelne znaczenie

Korytarz przewietrzania Przestrzeń w obrębie miasta o układzie zbliżonym do liniowego ułatwiająca docieranie powietrza z terenoacutew otaczających miasto do obszaroacutew wewnątrz miasta dzięki temu że zabudowa stawia tam mniejszy opoacuter przepływającemu powietrzu albo jej nie ma ndash np koryta rzek

Układ urbanistyczny miasta może sprzyjać temu żeby przy relatywnie dużych prędkościach wiatru zmniejszać efekt kurtynowy a przy małych prędkościach wiatru - żeby efekt tunelowy i bryza miejska przyczyniały się do lepszego przewietrzania miasta

httpswwwbingcomimagessearchview=detailV2ampccid=hTbqxcddampid=BC297BE0D55D7B636AC5352C7A7652338973C6ACampthid=OIPlxDg57c43Arrwk2kMO54oAHaN6ampmediaurl=https3a2f2fuploadwikimediaorg2fwikipedia2fcommons2f12f1f2f42nd_st_canyonjpgampexph=3515ampexpw=1871ampq=street+canyonampsimid=608051398989254321ampselectedIndex=43ampajaxhist=0

Przykładbull Analiza dla poacutełwyspu Kowloon w Hong Kongu ndash miasto na wybrzeżubull Układ korytarzy przewietrzania zależny od kierunku wiatrubull Najbardziej efektywne korytarze A ndash 30 B ndash 18 C ndash 16

i D ndash 28 wszystkich LCP dla danego kierunku wiatrubull Pomiary terenowe potwierdziły występowanie większych prędkości wiatru

w korytarzach niż poza nimibull Duża efektywność korytarzy szerokie arterie komunikacyjne zabudowa

ograniczona z uwagi na bliskość portu lotniczego rozległe tereny zielone

Man Sing Wong Janet E Nichol Pui Hang To Jingzhi Wang A simple method for designation of urban ventilation corridors and its application to urban heat island analysis Building and Environment 45 (2010) 1880-1889

Wybrane metodybull Wskaźnik bdquoFrontal area indexrdquo

(stopień zabudowania przestrzeni miejskiej)

bull Analiza oporu aerodynamicznego zabudowy (bdquoLeast cost path (LCP) analysisrdquo)

3 Wyznaczanie korytarzy przewietrzania

4 Czynniki wpływające na funkcjonowanie korytarzy przewietrzania

bull Prędkość i kierunek wiatru w skali regionalnejbull Obecność w pobliżu miasta dużych powierzchni o małej szorstkości

aerodynamicznej

bull Rzeźba terenu i procesy mezoklimatyczne z tym związane ndash przykład Krakowa

Bokwa 2010

miasto położone w dolinie Wisły i osłonięte wypukłymi formami terenu od południa zachodui poacutełnocy

cisze atmosferyczne ok 20minus30 dni w roku przez ok 50 prędkość wiatru nie przekracza 2 ms-1

inwersja temperatury powietrza występuje w ok 70 dni w roku a przez 20 występuje inwersja całodobowa (Walczewski 1994)

w dolinach i na stokach występują katabatyczne spływy powietrza co może intensyfikować inwersję powietrza

Ahrens 2000

Roacutewnowaga stała atmosfery i inwersje temperatury powodują znaczące pogorszenie warunkoacutew naturalnej wentylacji pionowej i skutecznie hamująrozprzestrzenianie się zanieczyszczeń co prowadzi do wzrostu ich stężeń

Hajto Rozwoda 2010

Przebiegi miesięcznych średnich stężeń pyłu zawieszonego PM10 w Krakowie (stacje

monitoringu Krowodrza i Nowa Huta) z miesięcznymi częstościami występowania głoacutewnych

typoacutew roacutewnowagi atmosfery

Atlashellip 1988

Pierwsze proacuteby wyznaczania korytarzy przewietrzaniaw Krakowie lata 70 XX w ndash znacznie mniejsza zabudowa na stokach analogia do obszaroacutew goacuterskich ndash rola dolin koncepcja nie oparta na szczegoacutełowych pomiarach

terenowych dane tylko ze stacji meteorologicznych

Wyniki projektu MONIT-AIR

Przeprowadzone badania nie wskazują na występowanie korytarzy przewietrzania tylko obszaroacutew wymiany powietrza

Wyniki badań Uniwersytetu Jagiellońskiego

W czasie roacutewnowagi stałej atmosfery (w tym inwersji) spływy katabatyczne sięgają tylko do granicy zwartej zabudowy nie wnikają do wnętrza miasta

Atlashellip 2016

Bokwa 2010

Średnia roczna prędkość wiatru na terenie Krakowa w 2013 r

Temperatura powietrza w profilu N-S na terenie Krakowa i okolic okres nocy lato pogoda radiacyjna

S N

5 Wpływ korytarzy przewietrzania na jakość powietrza na terenach sąsiadujących z nimi

Jeśli poza miastem są źroacutedła zanieczyszczeń np zakłady przemysłowe ndash to napływ powietrza stamtąd może pogarszać sytuację aerosanitarną miasta

Ruch powietrza w zabudowie miejskiej jest bardzo złożony i powietrze docierające korytarzami przewietrzania może mieć ograniczone oddziaływanie

Oke 1987

Przy małych prędkościach wiatru efekt kurtynowy zabudowy otaczającej korytarz przewietrzania może znacząco obniżać znaczenie napływu powietrza spoza miasta do jego wnętrza

6 Podsumowanie

Korytarze przewietrzania są zmiennym elementem warunkoacutew wiatrowych danego miasta ich rola zależy w danej chwili od kierunku i prędkości wiatru oraz innych warunkoacutew pogodowych

Docieranie powietrza spoza miasta do korytarzy przewietrzania nie gwarantuje dalszej jego dyspersji na tereny otaczające

Korytarze przewietrzania są obecnie badane także pod kątem możliwości obniżania temperatury w mieście czyli łagodzenia wpływu miejskiej wyspy ciepła na odczucia cieplne ludzi

Korytarze przewietrzania są tylko jednym z elementoacutew dyspersji zanieczyszczeń w mieście a każde miasto ma swoje cechy szczegoacutelne związane tak ze środowiskiem naturalnym jak też zabudową dlatego dla każdego miasta konieczna jest indywidualna analiza warunkoacutew przewietrzania i możliwości ich poprawy

Dziękuję za uwagę

bull Jeśli wiatr w skali regionalnej ma relatywnie dużą prędkość to w całym mieście naturalna wentylacja zwykle jest dobra (choć nadal będzie występować zroacuteżnicowanie przestrzenne kierunku i prędkości wiatru oraz efekt kurtynowy)

bull Zanieczyszczenia powietrza w mieście stanowią problem głoacutewnie wtedy gdy prędkość wiatru w skali regionalnej jest mała

bull W takich warunkach korytarzom przewietrzania przypisuje się szczegoacutelne znaczenie

Korytarz przewietrzania Przestrzeń w obrębie miasta o układzie zbliżonym do liniowego ułatwiająca docieranie powietrza z terenoacutew otaczających miasto do obszaroacutew wewnątrz miasta dzięki temu że zabudowa stawia tam mniejszy opoacuter przepływającemu powietrzu albo jej nie ma ndash np koryta rzek

Układ urbanistyczny miasta może sprzyjać temu żeby przy relatywnie dużych prędkościach wiatru zmniejszać efekt kurtynowy a przy małych prędkościach wiatru - żeby efekt tunelowy i bryza miejska przyczyniały się do lepszego przewietrzania miasta

httpswwwbingcomimagessearchview=detailV2ampccid=hTbqxcddampid=BC297BE0D55D7B636AC5352C7A7652338973C6ACampthid=OIPlxDg57c43Arrwk2kMO54oAHaN6ampmediaurl=https3a2f2fuploadwikimediaorg2fwikipedia2fcommons2f12f1f2f42nd_st_canyonjpgampexph=3515ampexpw=1871ampq=street+canyonampsimid=608051398989254321ampselectedIndex=43ampajaxhist=0

Przykładbull Analiza dla poacutełwyspu Kowloon w Hong Kongu ndash miasto na wybrzeżubull Układ korytarzy przewietrzania zależny od kierunku wiatrubull Najbardziej efektywne korytarze A ndash 30 B ndash 18 C ndash 16

i D ndash 28 wszystkich LCP dla danego kierunku wiatrubull Pomiary terenowe potwierdziły występowanie większych prędkości wiatru

w korytarzach niż poza nimibull Duża efektywność korytarzy szerokie arterie komunikacyjne zabudowa

ograniczona z uwagi na bliskość portu lotniczego rozległe tereny zielone

Man Sing Wong Janet E Nichol Pui Hang To Jingzhi Wang A simple method for designation of urban ventilation corridors and its application to urban heat island analysis Building and Environment 45 (2010) 1880-1889

Wybrane metodybull Wskaźnik bdquoFrontal area indexrdquo

(stopień zabudowania przestrzeni miejskiej)

bull Analiza oporu aerodynamicznego zabudowy (bdquoLeast cost path (LCP) analysisrdquo)

3 Wyznaczanie korytarzy przewietrzania

4 Czynniki wpływające na funkcjonowanie korytarzy przewietrzania

bull Prędkość i kierunek wiatru w skali regionalnejbull Obecność w pobliżu miasta dużych powierzchni o małej szorstkości

aerodynamicznej

bull Rzeźba terenu i procesy mezoklimatyczne z tym związane ndash przykład Krakowa

Bokwa 2010

miasto położone w dolinie Wisły i osłonięte wypukłymi formami terenu od południa zachodui poacutełnocy

cisze atmosferyczne ok 20minus30 dni w roku przez ok 50 prędkość wiatru nie przekracza 2 ms-1

inwersja temperatury powietrza występuje w ok 70 dni w roku a przez 20 występuje inwersja całodobowa (Walczewski 1994)

w dolinach i na stokach występują katabatyczne spływy powietrza co może intensyfikować inwersję powietrza

Ahrens 2000

Roacutewnowaga stała atmosfery i inwersje temperatury powodują znaczące pogorszenie warunkoacutew naturalnej wentylacji pionowej i skutecznie hamująrozprzestrzenianie się zanieczyszczeń co prowadzi do wzrostu ich stężeń

Hajto Rozwoda 2010

Przebiegi miesięcznych średnich stężeń pyłu zawieszonego PM10 w Krakowie (stacje

monitoringu Krowodrza i Nowa Huta) z miesięcznymi częstościami występowania głoacutewnych

typoacutew roacutewnowagi atmosfery

Atlashellip 1988

Pierwsze proacuteby wyznaczania korytarzy przewietrzaniaw Krakowie lata 70 XX w ndash znacznie mniejsza zabudowa na stokach analogia do obszaroacutew goacuterskich ndash rola dolin koncepcja nie oparta na szczegoacutełowych pomiarach

terenowych dane tylko ze stacji meteorologicznych

Wyniki projektu MONIT-AIR

Przeprowadzone badania nie wskazują na występowanie korytarzy przewietrzania tylko obszaroacutew wymiany powietrza

Wyniki badań Uniwersytetu Jagiellońskiego

W czasie roacutewnowagi stałej atmosfery (w tym inwersji) spływy katabatyczne sięgają tylko do granicy zwartej zabudowy nie wnikają do wnętrza miasta

Atlashellip 2016

Bokwa 2010

Średnia roczna prędkość wiatru na terenie Krakowa w 2013 r

Temperatura powietrza w profilu N-S na terenie Krakowa i okolic okres nocy lato pogoda radiacyjna

S N

5 Wpływ korytarzy przewietrzania na jakość powietrza na terenach sąsiadujących z nimi

Jeśli poza miastem są źroacutedła zanieczyszczeń np zakłady przemysłowe ndash to napływ powietrza stamtąd może pogarszać sytuację aerosanitarną miasta

Ruch powietrza w zabudowie miejskiej jest bardzo złożony i powietrze docierające korytarzami przewietrzania może mieć ograniczone oddziaływanie

Oke 1987

Przy małych prędkościach wiatru efekt kurtynowy zabudowy otaczającej korytarz przewietrzania może znacząco obniżać znaczenie napływu powietrza spoza miasta do jego wnętrza

6 Podsumowanie

Korytarze przewietrzania są zmiennym elementem warunkoacutew wiatrowych danego miasta ich rola zależy w danej chwili od kierunku i prędkości wiatru oraz innych warunkoacutew pogodowych

Docieranie powietrza spoza miasta do korytarzy przewietrzania nie gwarantuje dalszej jego dyspersji na tereny otaczające

Korytarze przewietrzania są obecnie badane także pod kątem możliwości obniżania temperatury w mieście czyli łagodzenia wpływu miejskiej wyspy ciepła na odczucia cieplne ludzi

Korytarze przewietrzania są tylko jednym z elementoacutew dyspersji zanieczyszczeń w mieście a każde miasto ma swoje cechy szczegoacutelne związane tak ze środowiskiem naturalnym jak też zabudową dlatego dla każdego miasta konieczna jest indywidualna analiza warunkoacutew przewietrzania i możliwości ich poprawy

Dziękuję za uwagę

Przykładbull Analiza dla poacutełwyspu Kowloon w Hong Kongu ndash miasto na wybrzeżubull Układ korytarzy przewietrzania zależny od kierunku wiatrubull Najbardziej efektywne korytarze A ndash 30 B ndash 18 C ndash 16

i D ndash 28 wszystkich LCP dla danego kierunku wiatrubull Pomiary terenowe potwierdziły występowanie większych prędkości wiatru

w korytarzach niż poza nimibull Duża efektywność korytarzy szerokie arterie komunikacyjne zabudowa

ograniczona z uwagi na bliskość portu lotniczego rozległe tereny zielone

Man Sing Wong Janet E Nichol Pui Hang To Jingzhi Wang A simple method for designation of urban ventilation corridors and its application to urban heat island analysis Building and Environment 45 (2010) 1880-1889

Wybrane metodybull Wskaźnik bdquoFrontal area indexrdquo

(stopień zabudowania przestrzeni miejskiej)

bull Analiza oporu aerodynamicznego zabudowy (bdquoLeast cost path (LCP) analysisrdquo)

3 Wyznaczanie korytarzy przewietrzania

4 Czynniki wpływające na funkcjonowanie korytarzy przewietrzania

bull Prędkość i kierunek wiatru w skali regionalnejbull Obecność w pobliżu miasta dużych powierzchni o małej szorstkości

aerodynamicznej

bull Rzeźba terenu i procesy mezoklimatyczne z tym związane ndash przykład Krakowa

Bokwa 2010

miasto położone w dolinie Wisły i osłonięte wypukłymi formami terenu od południa zachodui poacutełnocy

cisze atmosferyczne ok 20minus30 dni w roku przez ok 50 prędkość wiatru nie przekracza 2 ms-1

inwersja temperatury powietrza występuje w ok 70 dni w roku a przez 20 występuje inwersja całodobowa (Walczewski 1994)

w dolinach i na stokach występują katabatyczne spływy powietrza co może intensyfikować inwersję powietrza

Ahrens 2000

Roacutewnowaga stała atmosfery i inwersje temperatury powodują znaczące pogorszenie warunkoacutew naturalnej wentylacji pionowej i skutecznie hamująrozprzestrzenianie się zanieczyszczeń co prowadzi do wzrostu ich stężeń

Hajto Rozwoda 2010

Przebiegi miesięcznych średnich stężeń pyłu zawieszonego PM10 w Krakowie (stacje

monitoringu Krowodrza i Nowa Huta) z miesięcznymi częstościami występowania głoacutewnych

typoacutew roacutewnowagi atmosfery

Atlashellip 1988

Pierwsze proacuteby wyznaczania korytarzy przewietrzaniaw Krakowie lata 70 XX w ndash znacznie mniejsza zabudowa na stokach analogia do obszaroacutew goacuterskich ndash rola dolin koncepcja nie oparta na szczegoacutełowych pomiarach

terenowych dane tylko ze stacji meteorologicznych

Wyniki projektu MONIT-AIR

Przeprowadzone badania nie wskazują na występowanie korytarzy przewietrzania tylko obszaroacutew wymiany powietrza

Wyniki badań Uniwersytetu Jagiellońskiego

W czasie roacutewnowagi stałej atmosfery (w tym inwersji) spływy katabatyczne sięgają tylko do granicy zwartej zabudowy nie wnikają do wnętrza miasta

Atlashellip 2016

Bokwa 2010

Średnia roczna prędkość wiatru na terenie Krakowa w 2013 r

Temperatura powietrza w profilu N-S na terenie Krakowa i okolic okres nocy lato pogoda radiacyjna

S N

5 Wpływ korytarzy przewietrzania na jakość powietrza na terenach sąsiadujących z nimi

Jeśli poza miastem są źroacutedła zanieczyszczeń np zakłady przemysłowe ndash to napływ powietrza stamtąd może pogarszać sytuację aerosanitarną miasta

Ruch powietrza w zabudowie miejskiej jest bardzo złożony i powietrze docierające korytarzami przewietrzania może mieć ograniczone oddziaływanie

Oke 1987

Przy małych prędkościach wiatru efekt kurtynowy zabudowy otaczającej korytarz przewietrzania może znacząco obniżać znaczenie napływu powietrza spoza miasta do jego wnętrza

6 Podsumowanie

Korytarze przewietrzania są zmiennym elementem warunkoacutew wiatrowych danego miasta ich rola zależy w danej chwili od kierunku i prędkości wiatru oraz innych warunkoacutew pogodowych

Docieranie powietrza spoza miasta do korytarzy przewietrzania nie gwarantuje dalszej jego dyspersji na tereny otaczające

Korytarze przewietrzania są obecnie badane także pod kątem możliwości obniżania temperatury w mieście czyli łagodzenia wpływu miejskiej wyspy ciepła na odczucia cieplne ludzi

Korytarze przewietrzania są tylko jednym z elementoacutew dyspersji zanieczyszczeń w mieście a każde miasto ma swoje cechy szczegoacutelne związane tak ze środowiskiem naturalnym jak też zabudową dlatego dla każdego miasta konieczna jest indywidualna analiza warunkoacutew przewietrzania i możliwości ich poprawy

Dziękuję za uwagę

4 Czynniki wpływające na funkcjonowanie korytarzy przewietrzania

bull Prędkość i kierunek wiatru w skali regionalnejbull Obecność w pobliżu miasta dużych powierzchni o małej szorstkości

aerodynamicznej

bull Rzeźba terenu i procesy mezoklimatyczne z tym związane ndash przykład Krakowa

Bokwa 2010

miasto położone w dolinie Wisły i osłonięte wypukłymi formami terenu od południa zachodui poacutełnocy

cisze atmosferyczne ok 20minus30 dni w roku przez ok 50 prędkość wiatru nie przekracza 2 ms-1

inwersja temperatury powietrza występuje w ok 70 dni w roku a przez 20 występuje inwersja całodobowa (Walczewski 1994)

w dolinach i na stokach występują katabatyczne spływy powietrza co może intensyfikować inwersję powietrza

Ahrens 2000

Roacutewnowaga stała atmosfery i inwersje temperatury powodują znaczące pogorszenie warunkoacutew naturalnej wentylacji pionowej i skutecznie hamująrozprzestrzenianie się zanieczyszczeń co prowadzi do wzrostu ich stężeń

Hajto Rozwoda 2010

Przebiegi miesięcznych średnich stężeń pyłu zawieszonego PM10 w Krakowie (stacje

monitoringu Krowodrza i Nowa Huta) z miesięcznymi częstościami występowania głoacutewnych

typoacutew roacutewnowagi atmosfery

Atlashellip 1988

Pierwsze proacuteby wyznaczania korytarzy przewietrzaniaw Krakowie lata 70 XX w ndash znacznie mniejsza zabudowa na stokach analogia do obszaroacutew goacuterskich ndash rola dolin koncepcja nie oparta na szczegoacutełowych pomiarach

terenowych dane tylko ze stacji meteorologicznych

Wyniki projektu MONIT-AIR

Przeprowadzone badania nie wskazują na występowanie korytarzy przewietrzania tylko obszaroacutew wymiany powietrza

Wyniki badań Uniwersytetu Jagiellońskiego

W czasie roacutewnowagi stałej atmosfery (w tym inwersji) spływy katabatyczne sięgają tylko do granicy zwartej zabudowy nie wnikają do wnętrza miasta

Atlashellip 2016

Bokwa 2010

Średnia roczna prędkość wiatru na terenie Krakowa w 2013 r

Temperatura powietrza w profilu N-S na terenie Krakowa i okolic okres nocy lato pogoda radiacyjna

S N

5 Wpływ korytarzy przewietrzania na jakość powietrza na terenach sąsiadujących z nimi

Jeśli poza miastem są źroacutedła zanieczyszczeń np zakłady przemysłowe ndash to napływ powietrza stamtąd może pogarszać sytuację aerosanitarną miasta

Ruch powietrza w zabudowie miejskiej jest bardzo złożony i powietrze docierające korytarzami przewietrzania może mieć ograniczone oddziaływanie

Oke 1987

Przy małych prędkościach wiatru efekt kurtynowy zabudowy otaczającej korytarz przewietrzania może znacząco obniżać znaczenie napływu powietrza spoza miasta do jego wnętrza

6 Podsumowanie

Korytarze przewietrzania są zmiennym elementem warunkoacutew wiatrowych danego miasta ich rola zależy w danej chwili od kierunku i prędkości wiatru oraz innych warunkoacutew pogodowych

Docieranie powietrza spoza miasta do korytarzy przewietrzania nie gwarantuje dalszej jego dyspersji na tereny otaczające

Korytarze przewietrzania są obecnie badane także pod kątem możliwości obniżania temperatury w mieście czyli łagodzenia wpływu miejskiej wyspy ciepła na odczucia cieplne ludzi

Korytarze przewietrzania są tylko jednym z elementoacutew dyspersji zanieczyszczeń w mieście a każde miasto ma swoje cechy szczegoacutelne związane tak ze środowiskiem naturalnym jak też zabudową dlatego dla każdego miasta konieczna jest indywidualna analiza warunkoacutew przewietrzania i możliwości ich poprawy

Dziękuję za uwagę

Roacutewnowaga stała atmosfery i inwersje temperatury powodują znaczące pogorszenie warunkoacutew naturalnej wentylacji pionowej i skutecznie hamująrozprzestrzenianie się zanieczyszczeń co prowadzi do wzrostu ich stężeń

Hajto Rozwoda 2010

Przebiegi miesięcznych średnich stężeń pyłu zawieszonego PM10 w Krakowie (stacje

monitoringu Krowodrza i Nowa Huta) z miesięcznymi częstościami występowania głoacutewnych

typoacutew roacutewnowagi atmosfery

Atlashellip 1988

Pierwsze proacuteby wyznaczania korytarzy przewietrzaniaw Krakowie lata 70 XX w ndash znacznie mniejsza zabudowa na stokach analogia do obszaroacutew goacuterskich ndash rola dolin koncepcja nie oparta na szczegoacutełowych pomiarach

terenowych dane tylko ze stacji meteorologicznych

Wyniki projektu MONIT-AIR

Przeprowadzone badania nie wskazują na występowanie korytarzy przewietrzania tylko obszaroacutew wymiany powietrza

Wyniki badań Uniwersytetu Jagiellońskiego

W czasie roacutewnowagi stałej atmosfery (w tym inwersji) spływy katabatyczne sięgają tylko do granicy zwartej zabudowy nie wnikają do wnętrza miasta

Atlashellip 2016

Bokwa 2010

Średnia roczna prędkość wiatru na terenie Krakowa w 2013 r

Temperatura powietrza w profilu N-S na terenie Krakowa i okolic okres nocy lato pogoda radiacyjna

S N

5 Wpływ korytarzy przewietrzania na jakość powietrza na terenach sąsiadujących z nimi

Jeśli poza miastem są źroacutedła zanieczyszczeń np zakłady przemysłowe ndash to napływ powietrza stamtąd może pogarszać sytuację aerosanitarną miasta

Ruch powietrza w zabudowie miejskiej jest bardzo złożony i powietrze docierające korytarzami przewietrzania może mieć ograniczone oddziaływanie

Oke 1987

Przy małych prędkościach wiatru efekt kurtynowy zabudowy otaczającej korytarz przewietrzania może znacząco obniżać znaczenie napływu powietrza spoza miasta do jego wnętrza

6 Podsumowanie

Korytarze przewietrzania są zmiennym elementem warunkoacutew wiatrowych danego miasta ich rola zależy w danej chwili od kierunku i prędkości wiatru oraz innych warunkoacutew pogodowych

Docieranie powietrza spoza miasta do korytarzy przewietrzania nie gwarantuje dalszej jego dyspersji na tereny otaczające

Korytarze przewietrzania są obecnie badane także pod kątem możliwości obniżania temperatury w mieście czyli łagodzenia wpływu miejskiej wyspy ciepła na odczucia cieplne ludzi

Korytarze przewietrzania są tylko jednym z elementoacutew dyspersji zanieczyszczeń w mieście a każde miasto ma swoje cechy szczegoacutelne związane tak ze środowiskiem naturalnym jak też zabudową dlatego dla każdego miasta konieczna jest indywidualna analiza warunkoacutew przewietrzania i możliwości ich poprawy

Dziękuję za uwagę

Wyniki projektu MONIT-AIR

Przeprowadzone badania nie wskazują na występowanie korytarzy przewietrzania tylko obszaroacutew wymiany powietrza

Wyniki badań Uniwersytetu Jagiellońskiego

W czasie roacutewnowagi stałej atmosfery (w tym inwersji) spływy katabatyczne sięgają tylko do granicy zwartej zabudowy nie wnikają do wnętrza miasta

Atlashellip 2016

Bokwa 2010

Średnia roczna prędkość wiatru na terenie Krakowa w 2013 r

Temperatura powietrza w profilu N-S na terenie Krakowa i okolic okres nocy lato pogoda radiacyjna

S N

5 Wpływ korytarzy przewietrzania na jakość powietrza na terenach sąsiadujących z nimi

Jeśli poza miastem są źroacutedła zanieczyszczeń np zakłady przemysłowe ndash to napływ powietrza stamtąd może pogarszać sytuację aerosanitarną miasta

Ruch powietrza w zabudowie miejskiej jest bardzo złożony i powietrze docierające korytarzami przewietrzania może mieć ograniczone oddziaływanie

Oke 1987

Przy małych prędkościach wiatru efekt kurtynowy zabudowy otaczającej korytarz przewietrzania może znacząco obniżać znaczenie napływu powietrza spoza miasta do jego wnętrza

6 Podsumowanie

Korytarze przewietrzania są zmiennym elementem warunkoacutew wiatrowych danego miasta ich rola zależy w danej chwili od kierunku i prędkości wiatru oraz innych warunkoacutew pogodowych

Docieranie powietrza spoza miasta do korytarzy przewietrzania nie gwarantuje dalszej jego dyspersji na tereny otaczające

Korytarze przewietrzania są obecnie badane także pod kątem możliwości obniżania temperatury w mieście czyli łagodzenia wpływu miejskiej wyspy ciepła na odczucia cieplne ludzi

Korytarze przewietrzania są tylko jednym z elementoacutew dyspersji zanieczyszczeń w mieście a każde miasto ma swoje cechy szczegoacutelne związane tak ze środowiskiem naturalnym jak też zabudową dlatego dla każdego miasta konieczna jest indywidualna analiza warunkoacutew przewietrzania i możliwości ich poprawy

Dziękuję za uwagę

5 Wpływ korytarzy przewietrzania na jakość powietrza na terenach sąsiadujących z nimi

Jeśli poza miastem są źroacutedła zanieczyszczeń np zakłady przemysłowe ndash to napływ powietrza stamtąd może pogarszać sytuację aerosanitarną miasta

Ruch powietrza w zabudowie miejskiej jest bardzo złożony i powietrze docierające korytarzami przewietrzania może mieć ograniczone oddziaływanie

Oke 1987

Przy małych prędkościach wiatru efekt kurtynowy zabudowy otaczającej korytarz przewietrzania może znacząco obniżać znaczenie napływu powietrza spoza miasta do jego wnętrza

6 Podsumowanie

Korytarze przewietrzania są zmiennym elementem warunkoacutew wiatrowych danego miasta ich rola zależy w danej chwili od kierunku i prędkości wiatru oraz innych warunkoacutew pogodowych

Docieranie powietrza spoza miasta do korytarzy przewietrzania nie gwarantuje dalszej jego dyspersji na tereny otaczające

Korytarze przewietrzania są obecnie badane także pod kątem możliwości obniżania temperatury w mieście czyli łagodzenia wpływu miejskiej wyspy ciepła na odczucia cieplne ludzi

Korytarze przewietrzania są tylko jednym z elementoacutew dyspersji zanieczyszczeń w mieście a każde miasto ma swoje cechy szczegoacutelne związane tak ze środowiskiem naturalnym jak też zabudową dlatego dla każdego miasta konieczna jest indywidualna analiza warunkoacutew przewietrzania i możliwości ich poprawy

Dziękuję za uwagę

6 Podsumowanie

Korytarze przewietrzania są zmiennym elementem warunkoacutew wiatrowych danego miasta ich rola zależy w danej chwili od kierunku i prędkości wiatru oraz innych warunkoacutew pogodowych

Docieranie powietrza spoza miasta do korytarzy przewietrzania nie gwarantuje dalszej jego dyspersji na tereny otaczające

Korytarze przewietrzania są obecnie badane także pod kątem możliwości obniżania temperatury w mieście czyli łagodzenia wpływu miejskiej wyspy ciepła na odczucia cieplne ludzi

Korytarze przewietrzania są tylko jednym z elementoacutew dyspersji zanieczyszczeń w mieście a każde miasto ma swoje cechy szczegoacutelne związane tak ze środowiskiem naturalnym jak też zabudową dlatego dla każdego miasta konieczna jest indywidualna analiza warunkoacutew przewietrzania i możliwości ich poprawy

Dziękuję za uwagę

Dziękuję za uwagę