Deze dia-presentatie werd door bovenvermelde spreker ter beschikking gesteld van de VVOG-homepagina

De auteur behoudt zijn volle auteursrechten op deze mededeling Hij is anderzijds zelf verantwoordelijk voor eventuele schending van de copyrigth-rechten van derden binnen zijn dia-voorstelling

De VVOG zal deze beelden enkel gebruiken op de homepagina en voor de aanmaak van de cdrom die van iedere studiedag gemaakt wordt De VVOG zal deze presentatie zelf niet verder ter beschikking stellen van derden.

Deze teksten en/of beelden kunnen onder geen enkel beding gecopieerd worden, ook niet voor persoonlijke doeleinden

Als u deze teksten en/of beelden toch wenst te gebruiken, dient u toelating te vragen aan de auteur die u kunt bereiken op bovenstaande telefoon of emailadres.

Het gebruik of dupliceren van deze teksten en/of beelden (voor een voordracht, publicatie, electronische verspreiding, e.a. ) kan alleen als u de bron vermeldt

en als u de auteur 'voorafgaandelijk' laat weten waar en wanneer u gebruik zult maken van deze data.

Deze teksten en/of beelden kunnen zonder de toestemming van de oorspronkelijke auteur nooit deel uitmaken van een voordracht, publicatie, noch van één of andere commerciële uitgave.

Wanneer u de oorspronkelijke auteur niet kunt bereiken, neemt u contact op met de webmaster

Dr. Luc De Baeneldebaene@unicall.be+32.(0)475.465440

F. Vandekerckhove

Bruges Institute for Reproductive Technology and Health

A.Z.St.Jan AV, Brugge

Frank.Vandekerckhove@azbrugge.be

Ovulatiedetectie en -predictie

Nazareth 2/03/2002

2/3/2002 2

Ovulatiedetectie en -predictieOvulatiedetectie en -predictie

F. Vandekerckhove

Bruges Institute for Reproductive Technology and Health

2/3/2002 3

MethodeMethode

• Fertiliteitsstoornissen (Evers JLH en Heineman MJ), Wet. Uitgeverij Bunge, Utrecht, 1997

• Crosignani PG, Rubin BL: Optimal use of infertility diagnostic tests and treatments. The ESHRE Capri Workshop Group, Hum Reprod 2000, 15(3): 723-32

• MEDLINE

2/3/2002 4

2 X 22 X 2

gouden standaardpositief negatief

diagnostische test positief a b a+bnegatief c d c+d

a+c b+d a+b+c+d

2/3/2002 5

2 X 22 X 2

sensitiviteit a/(a+c)specificiteit d/(b+d)likelihood ratio positieve test (LR+) sens/(1-spec) (>5)likelihood ratio negatieve test (LR-) (1-sens)/spec (<0,2)

prevalentie (a+c)/(a+b+c+d)positief voorspellende waarde a/(a+b)negatief voorspellende waarde d/(c+d)accuraatheid (a+d)/(a+b+c+d)

2/3/2002 6

DoelstellingenDoelstellingen

• hoge sensitiviteit (weinig vals -)

• hoge specificiteit (weinig vals +)

• niet invasief (compliance)

• niet complex (eenvoudig, snel)

• goedkoop

• nuttige aanbreng in management

2/3/2002 7

Gouden standaardGouden standaard

• histologische endometriumdatering (Noyes, 1950)

• “de visu”

• LH

• progesteron

2/3/2002 8

Gouden standaardGouden standaard

Methode Pro Contra

EB - Historisch

LH Perfectemethodiek

Compliance

Progesteron Compliance LUF gemist

Echografie Compliance -

2/3/2002 9

MethodesMethodes

Direct Indirect

Predictie U/S (groei,endometrium)

BTK, LH,mucus

Detectie U/S (collaps) Cyclustempo,BTK,progesteron

2/3/2002 10

EchografieEchografie

• Wetzels, 1982– hormonaal– N=28– 100 %

• Vermesh, 1987– LH– N=31– 100 %

2/3/2002 Rosenfeld, 1976 11

CyclustempoCyclustempo

Positief Negatief

Positief 96 4 100

Negatief 76 24 100

172 28 200

Gouden standaard

Test

2/3/2002 Rosenfeld, 1976 12

CyclustempoCyclustempo

• sensitiviteit 55.81 %• specificiteit 85.71 %• LR+ 3.91• LR- 0.52

• prevalentie 86 %• + voorspellende waarde 96 %• - voorspellende waarde 24 %• accuraatheid 60 %

2/3/2002 13

BTKBTK

• cave observer variatie (Bauman, 1981)– 22.1 % akkoord bij 5/6

• niet reproduceerbaar

2/3/2002 Hamilton, 1997 14

BTKBTK

Auteur Aantal GS BTK + BTK -

Moghissi,1976

29 LH,prog

100 75

Orrell,1980

200 EB 97 11

Fedele,1988

44 Prog 98 0

Fedele,1988

62 Prog 88 0

2/3/2002 Moghissi, 1976 15

BTKBTK

Positief Negatief

Positief 100 0 100

Negatief 75 25 100

175 25 200

Gouden standaard

Test

2/3/2002 Moghissi, 1976 16

BTKBTK

• sensitiviteit 57.14 %• specificiteit 100 %

• prevalentie 87.5 %• + voorspellende waarde 100 %• - voorspellende waarde 25 %• accuraatheid 62.5 %

2/3/2002 Hamilton, 1997 17

BTK (cumulatief)BTK (cumulatief)

Positief Negatief

Positief 321 14 335

Negatief 44 291 335

365 305 670

Gouden standaard

Test

2/3/2002 Hamilton, 1997 18

BTK (cumulatief)BTK (cumulatief)

• sensitiviteit 87.99 %• specificiteit 95.31 %• LR+ 18.78• LR- 0.13

• prevalentie 54.39 %• + voorspellende waarde

95.73 %• - voorspellende waarde

86.94 %• accuraatheid 91.33 %

2/3/2002 Hamilton, 1997 19

BTK (ovulatie-predictie)BTK (ovulatie-predictie)

020406080

100Lotan

Lenton

Morris

Templeton

GarciaWetzels

Vermesh

Mattews

Shoupe N=500

2/3/2002 20

CervixslijmCervixslijm

• goede compliance

• niet toepasbaar voor ovulatiedetectie (PCO)

• behoorlijke sensitiviteit

• goed reproduceerbaar

2/3/2002 Hamilton, 1997 21

CervixslijmCervixslijm

0

20

40

60

80Garcia

Leader

Fedele

Templeton

N=298

53 %

2/3/2002 Ecochard, 2001 22

CervixslijmCervixslijm

• Prospectief

• N=107

• 326 cycli

• sensitiviteit 72 %

• GS: echografie

2/3/2002 23

LH serumLH serum

16.5 uur

32 uur

• pulsatiele secretie• compliance (herhaalde

bloedafnames)

2/3/2002 24

LH urineLH urine

• ovulatietijdstip dag 0 en dag +1

• observer variatie gunstig (Martinez, 1992)

Auteur Aantal GS betrouwbaarheid

Ecochard,2001

326 US 72 %

Behre,2000

150 US, LH 91.1 %

Miller,1996

26 US 92 %

2/3/2002 25

VERGELIJKINGVERGELIJKING

100

55,81

87,99

53

92

0

10

2030

40

50

60

70

8090

100

echografie cyclustempo BTK cervixslijm LH urine

2/3/2002 26

KEUZEKEUZE

echografie LH urine

cervixslijm

BTK

cyclustempo

2/3/2002 27

?

2/3/2002 Daya, 1989 28

dag 25-26progesteron < 6.6 ng/ml

sensitiviteit 81%specificiteit 73%

2/3/2002 Jordan, 1994 29

duur luteale fase < 11 dagen

sensitiviteit 14%

2/3/2002 Jordan, 1994 30

histologie endometrium

variatie 65%sensitiviteit < 57%specificiteit < 65%

2/3/2002 Jordan, 1994 31

dosering progesteron

som 3 doseringen < 23.6 ng/ml

< 9.4 ng/ml dag 5 tot 9 luteaal

sensitiviteit 86%specificiteit 83%