Microsoft Word - UTU za T1.docxDETALJNI URBANISTIKI PLAN „RTV - CENTRALNE DJELATNOSTI" U PODGORICI Separat sa UTU (2018)
URBANISTIKO-TEHNIKI USLOVI ZA TURISTIKU DJELATNOST (T)
TABELA URBANISTIKIH POKAZATELJA
PLANIRANO STANJE
Broj UP površina namjena P prizemlja Spratnost Izgraenost Zauzetost BRGP broj leaja
UP 3 14428 m2 T1 8000 m2 P+l do P+5 2.35 0.55 34000 m2 400
ELEMENTI URBANISTIKE REGULACIJE Urbanistika parcela je osnovna i najmanja jedinica graevinskog zemljišta. Sastoji se od jedne ili više katastarskih parcela ili njihovih djelova i zadovoljava uslove izgradnje propisane ovim planskim dokumentom. Broj parcele je formiran kombinacijom slova UP (skr. urbanistika parcela) i brojeva od 1 do 61 koji predstavljaju identifikacioni broj urbanistike parcele. Namjena parcele je prikazana nazivom namjene prema Pravilniku o bliem sadraju i formi planskog dokumenta i predstavlja planiranu funkciju odreene parcele. U grafikom prilogu ovaj podatak je predstavljen razliitim šrafurama. Blii podaci o ovim namjenama nalaze se u poglavlju 5. Uslovi za ureenje prostora. Površina parcele predstavlja ukupnu površinu urbanistike parcele i izraen je u m2. Površina pod objektom predstavlja bruto površinu pod objektima na parceli i izraen je u m2. Indeks zauzetosti (Iz) predstavlja odnos površine pod objektom i površine parcele. Indeks izgraenosti (Ii) predstavlja odnos bruto graevinske površine i površine. Spratnost oznaava maksimalnu spratnost objekta na parceli. Maksimalna BGP (bruto graevinska površina) predstavlja maksimalnu bruto razvijenu graevinsku površinu svih etaa svih objekata na parceli, izraeno u m2. Napomena: Svi potrebni urbanistiki parametri se obraunavaju u skladu sa Pravilnikom o bliem sadraju i formi planskog dokumenta ... (“Sl. list CG” br. 24/10 i 33/14), Pravilnikom o nainu obrauna površine i zapremine objekta (“Sl. list CG” br. 47/13) i Crnogorskim standardom MEST EN 15221-6. Prema Pravilniku o bliem sadraju i formi planskog dokumenta (“Sl. list CG” br. 24/10 i 33/14), smještajni kapaciteti se obraunavaju na nain da jedna smještajna jedinica u hotelima obuhvata 2 leaja. Prosjeena bruto razvijena graevinska površina po jednom leaju u hotelima (T1) je 100 m2 u objektima sa 5 zvjezdica, 80 m2 u objektima sa 4 zvjezdice i 60 m2 u objektima sa 3 zvjezdice.
DETALJNI URBANISTIKI PLAN „RTV - CENTRALNE DJELATNOSTI" U PODGORICI Separat sa UTU (2018)
OPŠTI USLOVI
• Uslovi su uraeni po urbanistikim parcelama i po namjenama planiranog prostora, što daje mogunost jednostavnijeg tumaenja i primjene Plana.
• Urbanistika parcela je osnovni prostorni elemenat Plana na kome se najdetaljnije mogu sagledati mogunosti konkretnog prostora. Sve parcele su posebno numerisane.
• Da bi se dobila cjelovita slika o stanju lokacije iz plana, obavezno treba prostudirati grafike priloge koji daju osnovne informacije o lokaciji.
• U tekstualnom dijelu, u poglavljima Uslovi za ureenje prostora i Analitiki podaci se nalaze blie odrednice i mogunosti traene lokacije.
• Vrijednosti BGP, površina pod objektom i spratnosti iskazane u tabelama Aneksa 1 (Analitiki podaci) su maksimalne vrijednosti, što znai da mogu biti i manje po potrebi investitora
• Ukoliko na postojeim granicama katastarskih parcela doe do neslaganja izmeu zvaninog katastra i plana, mjerodavan je zvanini katastar.
• Graevinska linija se utvruje u odnosu na regulacionu liniju i osovinu saobraajnice, a predstavlja liniju do koje je mogua gradnja.
• Ukoliko vlasnici ne ele da ulaze u nove investicije i grade nove objekte planirane umjesto postojeih na istoj parceli, nisu obavezni da to rade. Postojei objekat moe se zadrati u postojeem gabaritu i spratnosti.
• U sluaju izgradnje planiranog objekta umjesto starog, moraju se poštovati graevinske linije na grafikom prilogu
• U razradi plana za svaku lokaciju se izdaju urbanistiko-tehniki uslovi iz plana sa bliim podacima o lokaciji.
• Za vee planirane komplekse i eventualne javne sadraje treba u skladu sa Zakonom uraditi idejna rešenja koja bi orijentaciono definisala prostor i bila ulaz za izradu tehnike dokumentacije.
URBANISTIKO-TEHNIKI USLOVI ZA OBJEKTE TURISTIKE DJELATNOSTI (T)
U zahvatu DUP-a “RTV - CENTRALNE DJELATNOSTI” nalazi se jedna urbanistika parcela (UP 03) namijenjena turistikim sadrajima. Ovim Planom se na toj parceli predvia izgradnja novog hotelskog kompleksa (T1) sa najmanje 4 zvjezdice, ukupnog kapaciteta do 200 soba.
Planirani kompleks pored usluge smještaja, ishrane i pia, moe obuhvatiti i druge sadraje kao
što su sport i rekreacija, zabava, šoping, odravanje konferencija, pruanje zdravstvenih usluga, sadraje iz domena sportskog, kongresnog ili zdravstvenog turizma I komplementarnih sadraja. • Hotel moe imati depadans koji predstavlja samostalnu graevinsku cjelinu (spojen sa glavnom
zgradom ili ne) koji je lociran u njegovoj neposrednoj blizini i u kojem se pruaju usluge smještaja, dok se usluge pripremanja i usluivanja hrane i pia, kao i druge ugostiteljske usluge, po pravilu, pruaju u osnovnom objektu (hotelu).
• Udio smještajnih kapaciteta mora biti najmanje 70% u osnovnom objektu hotela, a najviše 30% u depadansima. Ukupna planirana površina prostora za osnovne objekte hotela je najmanje 70%, a ukupna planirana površina za depadanse je najviše 30%.
• Recepcija, hol i osnovni hotelski restoran su smješteni u glavnoj zgradi. • Poloaj, gabarit i spratnost objekata utvruju se na osnovu plana nivelacije i regulacije i
posebnih pravila:
DETALJNI URBANISTIKI PLAN „RTV - CENTRALNE DJELATNOSTI" U PODGORICI Separat sa UTU (2018)
- Horizontalna regulacija dominantnog kubusa hotela ne smije prei liniju objekta RTCG prema ulici dr. Ljubomira Rašovia - Spratnost hotela ne mora biti jedinstvena i moe se ugledati na zgradu RTCG. Preporuena spratnost iznosi P+1 do P+5, s tim da visina hotela ne smije da predje krovni vijenac zgrade RTCG
• Prema poloaju u objektu etae mogu biti podzemne i nadzemne. Podzemna etaa je podrum, a nadzemne etae su suteren, prizemlje, sprat i potkrovlje.
• Podrum je podzemna etaa iji vertikalni gabarit ne moe nadvisiti relevantnu kotu terena 0.00 m, iji je horizontalni gabarit definisan graevinskom linijom GLO i ne moe biti vei od urbanistike parcele.
• Suteren je nadzemna etaa kod koje se dio vertikalnog gabarita nalazi iznad kote konano nivelisanog terena oko objekta i iji su horizontalni gabariti definisani graevinskom linijom GL1. Suteren moe biti na ravnom i na denivelisanom terenu. Kod suterena na ravnom terenu vertikalni gabarit ne moe nadvisiti kotu terena više od 1.00 m konano nivelisanog i ureenog terena oko objekta.
• Ukoliko podrumske etae objekta, slue za obezbjeenje potrebnog kapaciteta mirujueg saobraaja unutar parcele i kao takve rastereuju javne površine istih sadraja, ne raunaju se u bruto razvijenu graevinsku površinu po kojoj se obraunava indeks izgraenosti.
• U bruto razvijenu graevinsku površinu ne obraunavaju se servisni prostori neophodni za funkcionisanje podzemne garae i tehniki sistemi objekta, za razliku od ostalih funkcionalnih cjelina (magacini, ostave, poslovni prostori).
• Oblikovanje objekta mora biti u savremenoj arhitektonskoj formi uz poštovanje nivelacionih i regulacionih ogranienja datih ovim uslovima
• Obavezna je razrada na nivou idejnog rješenja kojim bi se preispitala organizacija sadraja i saobraaja hotelskog kompleksa. Preporuuje se odabir idejnog rješenja putem arhitektonskog konkursa.
• Ukoliko se ukae potreba za faznom izgradnjom objekta, potrebno ju je prikazati i obrazloiti kroz Idejno rješenje.
• Parkiranje i garairanje se obavlja iskljuivo u okviru urbanistike parcele i mora da ispunjava uslove iz saobraajnog rješenja ovog plana i vaeih normativa za ovu namjenu.
• Pejzano ureenje parcele mora da ispunjava uslove iz pejzanog rješenja ovog plana i vaeih normativa za ovu namjenu. Treba planirati i formiranje novog zelenila odnosno projektom predloiti rekonstrukciju postojeeg zelenila u kontekstu ambijentalnog povezivanja sa buduim gradskim parkom.
• Rješenjem pješakih komunikacija omoguiti nesmetano kretanje invalidnih lica na ovom prostoru, kao i njihov pristup planiranom objektu
• Nije dozvoljeno ograivanje parcele. USLOVI ZA DOGRADNJU I NADOGRADNJU POSTOJEIH OBJEKATA Postojei objekti se mogu dograditi i nadograditi pod uslovom da se:
• poštuju urbanistiko-tehniki uslovi i maksimalni planski parametri za datu urbanistiku parcelu
• poštuje planirana horizontalna i vertikalna graevinska regulacija • poštuju kompozicioni i oblikovni uslovi koji se odnose na susjedne zone • poštuje propisano rastojanje objekta od susjedne urbanistike parcele
DETALJNI URBANISTIKI PLAN „RTV - CENTRALNE DJELATNOSTI" U PODGORICI Separat sa UTU (2018)
USLOVI ZA FAZNU REALIZACIJU Predloenim rješenjem za teritoriju plana postavljena je primarna ulina mrea koja danas postoji i definisan osnovni pravac daljeg urbanog razvoja ovog dijela Grada. Realizacija plana nije uslovljena odreenim fazama, ve e se odvijati sukcesivno a u skladu sa dinamikom pojedinanih investitora koji na postojeoj ili izmijenjenoj parcelaciji mogu, saglasno uslovima i u zavisnosti od mogunosti, da se ponašaju po pravilima ovoga Plana. Rekonstrukcije, dogradnje i proširenja sadraja postojeih objekata takoe su stvar individualnih mogunosti. ANALIZA PRIRODNIH KARAKTERISTIKA Inenjersko-geološke karakteristike terena Podruje Plana ine šljunkovi pjeskovi neravnomjernog granulometrijskog sastava i promjenljivog stepena vezivnosti. Nekad su to posve nezavisni sedimenti, a nekad su pravi konglometari, praktino nestišljivi. Konglomerati se dre ne samo u vertikalnim odsecima ve i u potkopima i svodovima. Sa makroseizmikog stanovišta Podgorica se nalazi u okviru prostora sa vrlo izraenom seizmikom aktivnošu. Prema Seizmološkoj karti SFRJ (1:100.000), gradsko podruje je obuhvaeno 8° MCS skale, kao maksimalnog intenziteta oekivanog zemljotresa za povratni period od 100 godina, sa vjerovatnoom 63 %. Kroz izradu GUP-a Titograda, uraena je mikroseizmika reonizacija prostora obuhvaenog GUP- om, kao i studija povredljivosti objekata infrastrukture. Prema uslovima iz ovih materijala, karakteristini su sledei seizmiki parametri za podruje Plan:
juno od puta za Marezu koeficijent seizminosti Ks=0,090 koeficijent dinaminosti 10 Kd 0,47 ubrzanje tla Q maks=0,360 dobijeni intezitet u MCS 9 stepeni
Tereni Podgorice, sa stanovišta povoljnosti za urbanizaciju su podijeljeni su u 4 kategorije: I - stabilni tereni; II - uslovno stabilni tereni; III - nestabilni tereni i IV - tereni ugroeni plavljenjem. Prema karti podobnosti terena za urbanizaciju iz PUP-a Glavnog grada Podgorice, (1:5.000) zahvat plana nalazi se uz nalazi u I kategoriji. Hidrogeološke i hidrološke odlike terena U najveem dijelu prostora zahvata Plana nivo podzemnih voda je 45 metra ispod nivoa terena, što omoguava nesmetanu izgradnju objekata. Klimatske karakteristike Podruje Podgorice karakteriše slabije modifikovan maritimni uticaj Jadranskog mora. Zime su blage, sa rijetkim pojavama mrazeva, dok su Ijeta arka i suva.
DETALJNI URBANISTIKI PLAN „RTV - CENTRALNE DJELATNOSTI" U PODGORICI Separat sa UTU (2018)
Izrazito velike mikroklimatske razlike unutar gradskog podruja ne mogu se oekivati s obzirom na relativnu topografsku ujednaenost i ne tako velike i guste komplekse visoke gradnje. U Podgorici je registrovana srednja godišnja temperatura od 15,5°C. Prosjeno najhladniji mjesec je januar sa 5°C, a najtopliji jul sa 26,7°C. Maritimni uticaj mora ogleda se u toplijoj jeseni od proljea za 2,1°C, sa blaim temperatumim prelazima zime u Ijeto i od Ijeta u zimu. U toku vegetacionog perioda (april - septembar) prosjena temperatura vazduha iznosi 21,8°C, dok se srednje dnevne temperature iznad 14°C javljaju od aprila do oktobra. Srednji vremenski period u kome je potrebno grijanje stambenih i radnih prostorija je od novembra do kraja marta, u ukupnom trajanju od oko 142 dana. Prosjena relativna vlanost vazduha iznosi 63,6%, sa maksimumom od 77,2%, u novembru i minimumom od 49,4%, u julu. Tokom vegetacionog perioda, prosjena relativna vlanost vazduha je 56,7%. Srednja godišnja inslolacija iznosi 2.456 casova. Najsunaniji mjesec je jul sa 344,1, as, a najkrae osunanje ima decembar sa 93 casa. U vegetacionom periodu osunanje traje 1.658 asova. Godišnja oblanost ima prosjenu vrijednost od 5,2 desetina pokrivenosti neba. Najvea oblanost je u novembru 7,0, a najmanja u avgustu 2,8. Prosjena vrijednost oblanosti u vegetacionom periodu je 4,3. Srednji prosjek padavina iznosi 1.692 mm godišnje, sa maksimumom od 248,4 mm u decembru i minimumom od 42,0 mm u julu. Padavinski reim oslikava neravnomjemost raspodjele po mjesecima, uz razvijanje Ijetnjih lokalnih depresija sa nepogodama i pljuskovima. Vegetacioni period ima 499,1 mm padavina ili 20,6% od srednje godišnje koliine. Period javljanja snijenih padavina traje od novembra do marta, sa prosjenim trajanjem od 5,4 dana, a snijeg se rijetko zadrava due od jednog dana. Prosjena godišnja estina pojave magle iznosi 9 dana, sa ekstremima od 1 do 16 dana. Period javljanja magle traje od oktobra do juna, sa naješcom pojavom u decembru i januaru (po 2,6 dana). Grmljavine se javljaju u toku godine prosjeno 53,7 dana, sa maksimumom od 7,7 dana, u junu i minimumom od 1,9 dana, u januaru. Pojava grada registruje se u svega 0,9 dana prosjeno godišnje, sa maksimumom od 4 dana. Uestalost vjetrova i tišina izraena je u promilima, pri emu je ukupan zbir vjetrova iz svih pravaca i tišina uzet kao 1000‰. Najveu uestalost javljanja ima sjevemi vjetar sa 227‰, a najmanju istoni sa 6‰. Sjeverni vjetar se naješe javlja Ijeti, a najrjee u proljee. Tišine ukupno traju 380‰, sa najveom uestalošu u decembru, a najmanjom u julu. Najveu srednju brzinu godišnje ima sjeveroistoni vjetar (6,2m/s), koji najveu vrijednost biljei tokom zime (prosjecno 8,9 m/s). Maksimalna brzina vjetra od 34,8 m/sec (125,3 km/as i pritisak od 75,7kg/m) zabiljeena je kod sjevemog vjetra. Jaki vjetrovi su naješci u zimskom periodu sa prosjeno 20,8 dana, a najrjei Ijeti sa 10,8 dana. Tokom vegetacionog perioda jaki vjetrovi se javljaju prosjeno 22,1 dan. OCJENA TERENA SA ASPEKTA PRIRODNIH USLOVA Sa aspekta prirodnih uslova, ovo podruje ima niz povoljnosti za izgradnju i urbanizaciju. Ravan teren i stabilnost terena su karakteristike koje idu u prilog gradnje. Klimatski uslovi su, kao i na cijeloj teritoriji grada, povoljni za gradnju tokom cijele godine.
DETALJNI URBANISTIKI PLAN „RTV - CENTRALNE DJELATNOSTI" U PODGORICI Separat sa UTU (2018)
PEJZANO UREENJE Planirani koncept zelenila formiran je na osnovu principa valorizacije zelenila, a shodno planiranoj namjeni površina. Smjernicama za ureenje zelenih površina definišu se sledee kategorije: 1) Površine za pejzano ureenje javne namjene
§ park 2) Površine za pejzano ureenje ograniene namjene
§ zelenilo administrativnih objekata § zelenilo za turizam
Površine ograniene namjene - Zelenilo za hotel Parcela koja je namjenjena za hotel, takoe predstavlja dio nekadašnje park – šume, pa je treba urediti po prethodnim smjernicama koje vae za park i zelenilo administartivnih objekata. Ove tri parcele – park, zelenilo administartivnih objekata i zelenilo za hotel treba da se urede na jedinstven nain kao parkovna površina (prema smjernicama za park). Ovaj blok zajedno sa parkom u obuhvatu DUP-u “Spomen park Kruševac” je dio jedinstvene zelene gradske oaze i na taj nain predstavlja dio cijelog zelenog sistema Podgorice. Površine za pejzano ureenje javne namjene - Park U cilju stvaranja urbanistike kompozicije bloka i obezbjeenja adekvatne funkcionalnosti, potrebno je izvršiti rekonstrukciju i prekategorizaciju park-šume, koja je inae izgubila svoja osnovna svojstva, u gradski park. Formiranje parka je predvieno kao javna zelena površina veliine oko 1480m² . Ovaj izuzetno vrijedan prostor bloka urediti kao šetni park, namijenjen pasivnom odmoru posjetilaca. Rekonstrukcija podrazumjeva nova kompoziciona rješenja parka i uvoenje potrebnih sadraja sa visokim nivoom opremljenosti uz zadravanje zdravog i revitalizaciju oboljelog i ošteenog drvea. S obzirom na jednolinost grae i forme postojeih zasada i odsustvo srednjeg sprata rastinja, potrebno je izvršiti dopunsku sadnju unošenjem srednjeg i niskog listopadnog i zimzelenog rastinja (bunja, drvea, sezonskog cvijea, perena) u vidu pojedinanih stabala i manih grupa. Pratee vrste namijenjene su stvaranju kolorita, za razdvajanje osnovnih masa zelenila kao i za vizuelno voenje staza. Da bi se obezbijedila funkcionalnost parka, treba izgraditi mreu šetnih staza koje se poklapaju sa glavnim pješakom pravcima, povezuju sve parkovske površine i planirane sadraje. Du staza treba formirati mjesta za miran odmor sa platoima, klupama, esmama, fontanama, skulpturama. U dubini kompleksa, na prostoru vee progale, formirati “zeleni trg” kao centar kompozicije parka. Osnovni motiv trga je vea fontana ije prisustvo daje osjeaj svjeine i udobnosti. Trg je proet stazama, travnim površinama sa cvijetnjacima, klupama. Smjernice za ureenje parka: - izvršiti detaljan popis, snimanje i vrijednovanje postojeeg zelenog fonda; - u potpunosti zadrati kvalitetno zelenilo; - izvršiti revitalizaciju oboljelog i ošteenog drvea; - dozvoljena je sanitarna sjea; - kompoziciono rješenje parka uskladiti sa funkcionalnim zahtjevima; - rekonstrukciju vršiti u pejzanom stilu koristei vrste otporne na uslove sredine i usklaene sa
kompozicionim i funkcionalnim zahtjevima; - po obodu parka formirati gustu ogradu od slobodnorastueg bunja; - slobodne površine zatraviti visokokvalitetnim travama otpornim na gaenje; - šetne staze paljivo provui kroz zasade vodei rauna da se ne ugroze vitalna stabla; - formirati centar kompozicije u vidu “zelenog trga”;
DETALJNI URBANISTIKI PLAN „RTV - CENTRALNE DJELATNOSTI" U PODGORICI Separat sa UTU (2018)
- oko stabala koja se zadravaju na stazama i platoima formirati krune otvore prenika minimum 1 m;
- staze i platoe izgraditi od materijala udobnog za gaenje, otpornog na atmosferilije i estetski uklopljenog u ambijent parka (npr. kamene ploe);
- urbana oprema (klupe, kante za otpatke, kandelabri, esme, fontane) treba da je odgovarajueg dizajna i materijala.
Prijedlog vrsta za ozelenjavanje: Arbutus unedo, Berberis thunbergii Atropurpurea, Cercis siliquastrum, cotoneaster dammeri, Forsythia suspensa, Juniperus chinensis Pfitzeriana Glauca, J. ch. Pfitzeriana Aurea, Koelreuteria paniculata, Lagerstroemia indica, Laurus nobilis, Lavandula spicata, Ligustrum japonicum, Liriodendron tulipifera, Magnolia x soulangeana, Melia azedarach, Nerium oleander, Olea europae, Pittosporum tobira, Prunus laurocerasus, Prunus pissardii, Pyracantha coccinea, Rosmarinus officinalis, Spirea vanhouttei, Spirea billardii, Quercus ilex, Quercus pubescens, Tilia cordata, Viburnum tinus. SAOBRAAJNA INFRASTRUKTURA Ulina mrea Planirana ulina mrea ne mijenja postojee stanje što se tie obodnih saobraajnica oko predmetnog podruja, pogotovu što su one u saglasnosti sa postavkama GUP-a Podgorica. Ulice Bulevar revolucije i Vojvode Ilije Plamenca su u rangu primara, saobraajnice I reda, po GUP-u minimalne regulacije 20,5 m što postojee stanje u potpunosti zadovoljava. Ulice Ljubljanska i Marksa i Engelsa su saobraajnice II reda. Profili svih obodnih saobraajnica ostaju onakve kakve jesu jer zadovoljavaju osnovne postavke GUP-a, s tim što su iz vaeih sjusednih planova preuzeta saobraajna rešenja pristupnih ulica i raskrsnica. U okviru bloka zadran je postojei pristup objektu RTV iz ulice Marksa i Engelsa, dok je iz ulice Vojvode Ilije Plamenca planiran pristup platou za reportana vozila. Preporuka Obradjivaa plana je da glavni prilaz novom hotelu bude iz ulice Vojvode Ilije Plamenca,a sporedni ekonomski iz Ljubljanske ulice. Taan poloaj ovih prilaza nagovješten je na grafikom prikazu saobraaja, a konano e biti odredjen idejnim rješenjem organizacije hotelskog kompleksa. Stacionarni saobraaj Stacioniranje vozila izvesti na otvorenim parkinzima u okviru bloka. Plan nije definisao ulino parkiranje na obodnim saobraajnicama ali ga ni ne iskljuuje. Vaeim GUP-om, predvieno je parkiranje i na ulicama primarne mree koje tangiraju podruje DUP-a. Planerski tim smatra da postojea i planirana mjesta za stacioniranje vozila u okviru samog bloka zadovoljavaju potrebe za parkiranjem korisnika predvienih sadraja. Parametri GUP-a odreuju da se obezbjedi po jedno parking mjesto na 30 do 50 m2 djelatnosti ili po 1 pm na 2,5 do 3 zaposlena, a za hotel na 1000 m2 - 10 do 30 parking mesta. Usvojeno je da se za djelatnosti obezbjedi 3 pm na 1 zaposlenog, a za hotel 25 pm na 1000 m2. Za potrebe RTV-a uz postojeih oko 80 pm, planiran je još jedan parking u okviru parcele RTV. Sa istone i june strane objekta formirani su parkinzi za 122 vozila. Mjesta za parkiranje izvesti tako da se uklope u postojee zelenilo uz obavezu ouvanja postojeeg kvalitetnog drvea. Prema podacima dobijenih od RTV Crne Gore ukupno zaposlenih ima oko 1250 od kojih veina radi u objektu RTV.
DETALJNI URBANISTIKI PLAN „RTV - CENTRALNE DJELATNOSTI" U PODGORICI Separat sa UTU (2018)
S obzirom na smjenski rad moe se usvojiti da je ostvarenih 204 PM dovoljno da zadovolji potrebe za parkiranjem zaposlenih i posjetilaca RTV-a. Za potrebe hotela na urbanistikoj parceli obezbjediti 200 parking mesta što na otvorenim parkiralištima što u podzemnoj garai. Površinske parkinge upravne na osu kolovoza, izvesti sa dimenzijama 2,5 (min. 2,3) x 5,0 m (min. 4,8 m). Obrada otvorenih parkinga treba da je takva da omogui maksimalno ozelenjavanje. Koristiti po mogustvu zastor od prefabrikovanih elemenata (beton-trava) i uz ili izmeu parkinga (poeljno na svaka tri parking mjesta) zasaditi drvored, uvijek kada uslovi terena dopuštaju. Osnovni uslov realizacije kontinuiranih parkinga uz saobraajnice je uklapanje i uvanje postojeeg zelenog fonda. Sa površina za stacioniranje vozila obezbijediti odvodnjavanje atmosferskom kanalizacijom. Pri projektovanju garae u podzemnim etaama objekta poštovati slijedee elemente: § širina prave rampe po voznoj traci min. 2,25 m; § slobodna visina garae min. 2,3 m; § dimenzije parking mesta min. 2,3 x 4,8 m; § poduni nagib pravih rampi, maks. 12% za otkrivene i 15% za pokrivene. Biciklistiki saobraaj Na prostoru DUP-a omoguiti nesmetano kretanje biciklima na svim kolskim površinama sekundarnog i nieg ranga. Na svim pješakim stazama dozvoljeno je kretanje bicikala. Uz sve objekte koji su predmet interesovanja biciklista (komercijalni sadraji i dr.) obezbijediti odgovarajui otvoreni prostor za ostavljanje i uvanje bicikla. Pešaki saobraaj Površine rezervisane za kretanje pješaka planirana su uz sve primarne i sekundarne saobraajnice uline mree, izdvojeno od kolskog saobraaja, trotoarima obostrano, min. širine 3,0 m za primare, a na ostalim min. širine 1,5 m. Trotoare uz saobraajnice i formirane pješake staze za šetnju kroz zelenilo uraditi od materijala koji je u skladu sa projektovanim parternim rješenjem. Pješake staze kroz zelene površine projektovati najmanje širine 3,0 m tako da mogu istovremeno da prime pješaki i biciklistiki saobraaj. Odvodnjavanje sa pješakih površina ostvariti prirodnim padom. Javni masovni putniki prevoz Javni masovni prevoz putnika obavlja se autobuskim saobraajem u gradskom prevozu sa postojeih prolaznih stajališta u ulicama Ljubljanska i Vojvode Ilije Plamenca. S obzirom na ekskluzivitet planiranog hotela u neposrednoj blizini u Ljubljanskoj ulici planirano je taksi stajalište sa 10 mjesta paralelno osi kolovoza po principu “prvi ušao-prvi izašao”. KOMUNALNA INFRASTRUKTURA Instalacione mree u objektu i van njega projektovati u skladu sa uslovima datim u Planu.
DETALJNI URBANISTIKI PLAN „RTV - CENTRALNE DJELATNOSTI" U PODGORICI Separat sa UTU (2018)
Blie uslove za prikljuke instalacija na infrastrukturne objekte pribaviti od nadlenih javnih preduzea. HIDROTEHNIKA INFRASTRUKTURA Po svim dosadašnjim urbanistikim planovima i projektima predvieno je da se objekti iz zahvata ovog plana prikljue na jedinstvenu vodovodnu i kanalizacionu mreu grada Podgorice. Komunalna infrastruktura na ovom prostoru raena je zavisno od potreba gradskih sadraja i izgradnje pojedinih saobraajnica. Postojeim saobraajnicama nisu izvedene sve mree komunalne infrastrukture, što nije predvieno ni ovim planom, jer postojea mrea omoguava sigurno prikljuenje svih traenih objekata po fazama uz odreene urbanistike saglasnosti zavisno od daljeg razvoja. Vodovodna mrea Ovim planom predvia se izgradnja hotela sa prateim sadrajima. On e se prikljuiti novim cjevovodom Æ150 mm u ulici Vojvode Ilije Plamenca, ime e se obezbjediti potrebne koliine vode za planirane sadraje. Predvia se i završetak zapoetog cjevovoda Æ300 mm u Bulevaru revolucije. RTV e koristiti postojei vodovodni prikljuak. Obezbjeenje potrebnih koliina za zalivanje zelenih površina predvia se iz postojeeg bunara i sistema za zalivanje zelenih površina ispred zgrade RTV ili sopstvenog izvora. Hidrantska mrea svojim kapacitetima zadovoljava protivpoarne potrebe. Fekalna kanalizacija RTV e koristiti postojei prikljuak na kolektor Æ250 mm u Bulevaru revolucije, a novoplanirani hotel e se prikljuiti na postojei kolektor Æ300 mm u ulici Vojvode Ilije Plamenca, koji ima dovoljnu dubinu. Atmosferska kanalizacija Atmosferske vode sa prostora ovog plana odvodie se preko postojee kišne kanalizacije oko RTV i novoplaniranog sekundarnog kanala ispred budueg hotela sa prikljukom na postojei kišni kolektor Æ600 mm u ulici Vojvode Ilije Plamenca. ELEKTROENERGETIKA Plan elektrodistributivne 10 kV mree Od postojeih objekata, planom se zadrava jedino objekat RTV CG, koji posjeduje svoju TS 10/0,4 kV, (1000 + 1000 + 400) kVA. Od intervencija na ovom objektu, koji dominira podrujem plana, predviena je nadgradnja postojee terase, radi formiranja prostora preteno zajednikih namjena (planirana ukupna brgp u funkciji RTV Crne Gore je 15.300 m2). Obzirom na snagu postojee trafostanice (2.400 kVA), namjenjene samo objektu RTV, planom se izraava predpostavka da je dovoljno, ak i u sluaju neke druge namjene ovog orenog prostora i uz zadravanje sadašnje rezerve u snazi, zamjeniti postojeu transformatorsku jedinicu od 400 kVA transformatorskom jediniciom od 630 kVA. To e istovremeno pokriti i potrošnju planiranog objekata radionice za potrebe RTV CG.
DETALJNI URBANISTIKI PLAN „RTV - CENTRALNE DJELATNOSTI" U PODGORICI Separat sa UTU (2018)
Svi ostali postojei objekti predvieni su za rušenje, ime e doi do odreenog rastereenja postojee MBTS 10/0,4 kV "Medicinska škola" (van granica plana), ijem traforeonu pripadaju. Novi potroša je budui hotel sa etiri zvjezdice. Ukupna bruto razvijena površina ovog objekta oko 9.000 m2, od ega je oko 5.500 m2 smještajnog prostora (do 200 soba) i oko 3.500 m2 zajednikih prateih sadraja. Logino je da ovaj objekat ima svoju napojnu trafostanicu, ija e instalisana snaga biti odreena pri njegovom projektovanju, a u plan se, zbog visokog nivoa hotela, ušlo sa procjenom da e biti potrebna TS 10/0,4 kV, 2x630 kVA. Pored trafostanice 10/0,4 kV, hotel treba da posjeduje i agregat, ija snaga e se dimenzionisati pri izradi projekta hotela. Što se tie kablovske 10 kV mree (povezivanje novoplanirane TS 10/0,4 kV, 2x630 kVA "Hotel" u distributivnu 10 kV mreu), predlae se izrada - Izrada kablovskog 10 kV voda: TS 110/10 kV "PODGORICA VI (CENTAR)" - TS 10/0,4 kV "Hotel". Ovim planom su odreene potrebe kompleksa za elektrinom energijom u zavisnosti od strukture i namjene objekata. Vršno optereenje kompleksa, obuhvaenog Detaljnim urbanistikim planom” RTV-CENTRALNE DJELATNOSTI”, se sastoji od vršnih optereenja:
• Centralnih djelatnosti • Turistike djelatnosti i • javnog osvjetljenja.
Vršna optereenja navedenih kategorija odreena su analitikom metodom i bazirana su na standardu elektrificiranosti stanova, kao i procentualnom uešu vršnih optereenja po kategorijama u ukupnom vršnom optereenju kompleksa. Na podruju obuhvaenim ovim DUP-om definisane su bruto površine pojedinih djelatnosti. Proraun je uraen na osnovu tih površina i prosjenog specifinog vršnog optereenja. Za ovo podruje je usvojeno specifino vršno optereenje za centralne djelatnostiod pv1=120 W/m2 i turistike djelatnosti pv2=45W/m2, pa je na osnovu iste i površine (S), izraunata vršna snaga:
Pv = pv * S (W). Vršno optereenje javnog osvjetljenja Vršno optereenje javne rasvjete u ukupnom vršnom optereenju kompleksa, kree se po preporukama do 5% od ukupnog vršnog optereenja na tom konzumu. Za naš sluaj je usvojen procenat optereenja od 2,5%. Vršna optereenja Vršna snaga na nivou DUP-a raunamo po formuli:
gdje je: Pedmax najvea aktivna vršna snaga kategorije potrošaa Pedi aktivna vršna snaga ostalih kategorija potrošaa kji faktor ueša u maksimumu vršne snage
ied
n
max_ *å+=
DETALJNI URBANISTIKI PLAN „RTV - CENTRALNE DJELATNOSTI" U PODGORICI Separat sa UTU (2018)
Vršna snaga na nivou DUP-a Tercijalne djelatnosti BGP (m2) kW/m2 kW kj kj x Pj
Centalne djelatnosti 15.800 0,120 1.896,00 1,00 1.896,00 Turistike djelatnosti 34.000 0,045 1.530,00 0,90 1.377,00 Ukupno terc. djel. 3.273,00 Javna rasvjeta Javna rasvjeta 2,5% Potr. St.+terc.dj. 3.273,00 0,90 73,64 Suma kj x Pjv (kW) 3.346,64 Vršna snaga (kVA) 3.522,78
Pvu =Pv/0,95= 3.346,64/0,95 = 3.522,78(kVA) Urbanistika parcela (UP01) je namijenjena centralnim djelatnostima, a na njoj je smještena zgrada Javnog servisa radio-televizije Crne Gore koja posjeduje svoju TS 10/0,4kV snage 1000+1000+400 (kVA). S obzirom na snagu postojee trafostanice (2.400kVA) koja je namijenjena samo za potrebe objekta RTV, prema urbanistikim planskim parametrima to je dovoljno, ali ukoliko se ukae potreba moe se postojea transformatorska jedinica od 400kVA zamijeniti transformatorskom jedinicom od 630kVA, kako je bilo predvieno i prethodnim DUP-om. Pošto urbanistika parcela UP 01 ini poseban trafo reon, to je za UP 03 planirana nova trafostanica i ona ini drugi traforeon. Vršno optereenje traforeona I i II dato je u tabeli 2:
Namjena Trafo reon I Trafo reon II
Centralne djelatnosti BGP(m2) 15.800 Pv1(kW) 1.896,00 kj*Pvs (kj=1,00) 1.896,00
Turistike djelatnosti BGP(m2) 34.000,00 Pv2(kW) 1.530,00 kj*Pv2 (kj=1,00) 1.530,00
javna rasvjeta Pv3(kW) 47,40 38,25
kj*Pv3 (kj=0,90) 42,66 34,42
suma kj*Pjv (kW) 1.938,66 1.564,42 Vršna snaga (kVA) 2.040,69 1.646,76 Gubici 10% (kVA) 204,07 164.68 Ukupno (kVA) 2.244,76 1.811,44
Naziv trafostanice TS 10/0,4kV "RTV" NDTS 10/0,4kV “Hotel”
Snaga trafostanice 1000+1000+400kVA 2x1000kVA Rezerva (kVA) 155,24 188,56 Rezerva (% Sn) 6,47 9,43
DETALJNI URBANISTIKI PLAN „RTV - CENTRALNE DJELATNOSTI" U PODGORICI Separat sa UTU (2018)
Na osnovu prethodno navedenog se zakljuuje da je za napajanje kompleksa u zahvatu ovog plana sa aspekta potreba u snazi potrebno izgraditi novu trafostanicu NDTS 10/0,4kV,”Hotel“, snage 2x1.000 kVA i zadrati postojeu TS „RTV” snage 1000+1000+400 (kVA).
Izbor lokacija trafostanica Pri izboru lokacija vodilo se rauna da:
• trafostanice budu što blie teištu optereenja, • prikljuni vodovi visokog i niskog napona budu što krai, a njihov rasplet što jednostavniji • da do trafostanica postoji lak prilaz radi montae graevinskog dijela, energetskih
transformatora i ostale opreme. Oprema trafostanice Novoplaniranu NDTS 10/0,4 kV treba izvoditi prema tehnikoj preporuci TP-1b „Distributivna transformatorska stanica DTS - EPCG 10/0,4 kV“, donesenim od strane Sektora za distribuciju - Podgorica „Elektroprivrede Crne Gore”, A.D. – Nikšic. Trafostanica je montano-betonska sa srednjenaponskim postrojenjem u SF6 tehnologiji sa stepenom izolacije 24 kV,stim da se trafostanica moe ugraditi i u objekat. - Trafostanica treba da bude bar jedan put prolazna na strani srednjeg napona. - Trafostanica ce se izvoditi za snage 2x1.000kVA. - Primarni namotaj transformatora 10 kV treba da bude prespojiv na napon 20 kV. Srednjenaponska oprema STS treba biti sa stepenom izolacije 24 kV. - Primarni namotaj transformatora 10 kV treba da bude prespojiv na napon 20 kV . Urbanistiko-tehniki uslovi za izgradnju TS 10/0,4 kV Novoplanirana trafostanica TS 10/0,4 kV "Hotel" mora biti smještena u namjenski projektovanom prostoru, u ravni terena. Ne dozvoljava se njeno smještanje u podrumima, suterenima i sl. bez posebne saglasnosti Elektrodistribucije - Podgorica. Raspored opreme i poloaj energetskog transformatora moraju biti takvi da obezbjede što racionalnije korišenje prostora, jednostavnost rukovanja, ugradnje i zamjene pojedinih elemenata i blokova i omogue efikasnu zaštitu od dierktnog dodira djelova pod naponom. Kod izvoenja, izvoa je duan uskladiti svoje radove sa ostalim graevinskim radovima na objektu, kako ne bi dolazilo do ošteenja ve izvedenih radova i poskupljenja gradnje. Trafostanici, projektima ureenja okolnog terena obezbjediti kamionski pristup, najmanje širine 3,0 m. Opremu trafostanice predvidjeti u skladu sa preporukama donesenim od strane Sektora za distribuciju - Podgorica, "Elektroprivrede Crne Gore", a.d. - Nikši. U skladu sa trenutno vaeom preporukom "TP-1a", TS 10/0,4 kV "Hotel" predvidjeti kao vornu. Investitori su duni da obezbjede projektnu dokumentaciju za graenje planirane trafostanice, kao i da obezbjede tehniku kontrolu tih projekata. Investitori su duni da obezbjede potrebnu dokumentaciju za izdavanje graevinske dozvole, kao i struni nadzor nad izvoenjem radova. Nakon završetka radova, investitor je duan zahtjevati vršenje tehnikog pregleda i nakon njega podnijeti zahtjev za izdavanje upotrebne dozvole.
DETALJNI URBANISTIKI PLAN „RTV - CENTRALNE DJELATNOSTI" U PODGORICI Separat sa UTU (2018)
Visokonaponska mrea Za realizaciju plana razvoja visokonaponske mree u okviru zahvata DUP-a potrebno je izvesti veze prema priloenom planu elektroenergetike. Predloenim planom razvoja 10kV mree planirana NDTS10/0,4kV »Hotel« je ukljuena u postojei sistem napajanja – koncept otvorenih prstenova uz izvojenje kablovskog 10kV voda iz TS 110/10kV PODGORICA IV. Drugo gradsko vorište u iji traforeon treba ukljuiti podruje plana je budua TS 110/10kV »PODGORICA VI« umjesto postojee TS 35/10kV »CENTAR« Na posebnom prilogu urbanistikog plana su takodje prikazane lokacija planirane TS 10/0,4kV kao i planirana trasa 10kV kablovske mree. Mrea srednjeg napona 10kV se izvodi podzemnim jednoilnim kablovima XHE 49E, 240mm2 sa stepenom izolacije 12/20kV. Dozvoljena je izmjena ovih kablova uz saglasnost CEDIS – Podgorica. Svi planirani 10 kV kablovi se polau u zemlju, najveim dijelom u zemljanom pojasu kako je dato na crteu, a na dubini 1 m. Ispod ulice kablove uvui u betonske kablovice. Meusobno minimalno rastojanju izmedju kablova treba da bude najmanje 7 cm, zbog poveanja korekcionog faktora. NAPOMENA: Ukoliko se ukae potreba, dozvoljeno je, uz saglasnost CEDISA, popreno povezati neke od postojeih trafostanica sa susjednih zahvata sa trafostanicama iz komleksa obraenog ovim DUP-om. Urbanistiko-tehniki uslovi za izgradnju 10 kV kablovske mree Kompletiranje planirane 10 kV mree izvesti kablovima iji e tip i presjek odrediti struna sluba Elektrodistribucije - Podgorica. Kod kablovskih vodova TS 110/10 kV "Podgorica IV" - TS 10/0,4 kV "Hotel" i TS 110/10 kV "Podgorica VI" - TS 10/0,4 kV "Hotel", prema sadašnjim preporukama Sektora za distribuciju - Podgorica, trai se presjek "ne manji od 240 mm2". Ispitati opravdanost korišenja etiri jednoilna kabla. Kablove polagati slobodno u kablovskom rovu, dimenzija 0,4 x 0,8 m, a na mjestima prolaza kabla ispod kolovoza saobraajnica, kao i na svim onim mjestima gdje se moe oekivati poveano mehaniko optereenje kabla (ili kabl treba izolovati od sredine kroz koju prolazi), kroz kablovsku kanalizaciju, smještenu u rovu dubine 1,0 m. Nakon polaganja, a prije zatrpavanja kabla, investitor je duan obezbjediti katastarsko snimanje tanog poloaja kabla, u skladu sa zakonskim odredbama. Na grafikom prikazu trase kabla treba oznaiti tip i presjek kabla, tanu duinu trase i samog kabla, mjesta njegovog ukrštanja, pribliavanja ili paralelnog voenja sa drugim podzemnim instalacijama, mjesta ugraenih kablovskih spojnica, mjesta poloene kablovske kanalizacije sa brojem korišenih i rezervnih cijevi (otvora) itd. Ukoliko to zahtjevaju tehniki uslovi strune slube Elektrodistribucije - Podgorica, zajedno sa kablom (na oko 40 cm dubine) u rov poloiti i traku za uzemljenje, Fe-Zn 25x4 mm. Du trasa kablova ugraditi standardne oznake koje oznaavaju kabl u rovu, opromjenu pravca trase, mjesta kablovskih spojnica, poetak i kraj kablovske kanalizacije, ukrštanja, pribliavanja ili paralelna voenja kabla sa drugim kablovima i ostalim podzemnim instalacijama i sl.
DETALJNI URBANISTIKI PLAN „RTV - CENTRALNE DJELATNOSTI" U PODGORICI Separat sa UTU (2018)
Eventualna izmještanja postojeih kablova, zbog novog urbanistikog rješenja, vršiti uz obavezno prisustvo predstavnika Elektrodistribucije - Podgorica i pod njegovim nadzorom. U tim sluajevima, otkopavanje kabla vršiti runo, a sam kabl mora biti u beznaponskom stanju. Pri izvoenju radova preduzeti sve potrebne mjere zaštite radnika, graana i vozila, a zaštitnim mjerama omoguiti odvijanje pješakog i motornog saobraaja. Na mjestima gdje je, radi polaganja kablova, izvršeno isjecanje regulisanih površina, iste dovesti u prvobitno stanje. Investitori su duni da obezbjede projektnu dokumentaciju za izvoenje kablovskih 10 kV vodova, kao i da obezbjede tehniku kontrolu tih projekata. Investitori su duni da obezbjede potrebnu dokumentaciju za izdavanje graevinske dozvole, kao i struni nadzor nad izvoenjem radova. Nakon završetka radova, investitor je duan zahtjevati vršenje tehnikog pregleda i nakon njega podnijeti zahtjev za izdavanje upotrebne dozvole. Niskonaponska mrea Postojeu niskonaponsku kablovsku mreu zadrati, a nova rješenja ostvariti sa kablovskim vodovima koji mogu biti i aluminijski, etvorolni sa PVC izolacijom i PVC plaštom, odgovarajueg presjeka, tipa PP00 ili slino, u skladu sa preporukama ED Podgorica. Niskonaponski vodovi Kako se postojea TS 10/0,4 kV "RTV" zadrava u objektu RTV CG, a izgradnja novoplanirane TS 10/0,4 kV "Hotel" se takoe predvia u planiranim objektima hotelske i poslovne namjene, s tim što su sve trafostanice predviene za napajanje samo potrošaa objekata u kojima su smještene, ne moe se govoriti o niskonaponskim mreava ovih traforeona, ve samo o instalaciji tih objekata. Javno osvjetljenje Glavnu saobraajnicu osvijetliti sa natrijumovim sijalicama visokog pritiska, na stubovima 10-12 m. Broj stubova, odnosno snagu izabrati na osnovu fotometrijskog prorauna. Unutrašnje poprene ulice, pješake staze kao i parking prostore osvijetliti takoe sa natrimovim sijalicama na kandelabrima visine do 4 m. Svaki stub treba opremiti sa prikljunim ormariem tipa ulaz-izlaz sa odgovarajucim osiguraem za svjetiljku. 1. Napajanje rasvjete riješiti sa ormara javne rasvjete koji se napaja sa NN polja u trafostanicama,
a upravljanje istom sa fotoreleom ili uklopnim satom. 2. Polaganje kablova se vrši na 0,45 m od ivinjaka na dubini od 0,8 m. U isti rov sa kablom se
polaze i traka za uzemljenje stubova.Javnu rasvjetu u zahvatu plana predvidjeti u skladu sa Preporukama za projektovanje, izvoenje i odravanje rasvjete na podruju Glavnog grada, mart 2016.godine.
Urbanistiko-tehniki uslovi za izgradnju i rekonstrukciju javnog osvetljenja Izgradnjom novog i rekonstrukcijom postojeeg javnog osvetljenja obezbjediti fotometrijske parametre date meunarodnim preporukama (preporuke CIE), navedenim u okviru plana.
DETALJNI URBANISTIKI PLAN „RTV - CENTRALNE DJELATNOSTI" U PODGORICI Separat sa UTU (2018)
Kao nosae svetiljki koristiti metalne demontane stubove, a napajanje javnog osvetljenja izvoditi kablovski (podzemno), uz primjenu standardnih kablova (PP 000 4x25 0,6/1 kV za ulino osvetljenje i PP 00 3(4)x16 0,6/1 kV za osvetljenje u sklopu ureenja terena). Pri projektovanju instalacija osvetljenja u sklopu ureenja terena oko planiranih objekata poseban znaaj dati i estetskom izgledu instalacije osvetljenja. Sistem osvetljenja treba da bude cjelononi. Maksimalno dozvoljeni pad napona u instalaciji osvetljenja, pri radnom reimu, moe biti 5%. Kod izvedene instalacije moraju biti u potpunosti primjenjene mjere zaštite od elektrinog udara (zaštita od direktnog i indirektnog napona). U tom cilju, mora se izvesti polaganje zajednikog uzemljivaa svih stubova instalacije osvetljenja, polaganjem trake Fe-Zn 25x4 mm i njenim povezivanjem sa stubovima i uzemljenjem napojnih trafostanica. Obezbjediti selektivnu zaštitu kompletnog napojnog voda i pojedinih svetiljki. Obezbjediti mjerenje utrošene elektrine energije. Komandovanje ukljuenjem i iskljuenjem javnog osvetljenja obezbjediti preko uklopnog sata ili foto elije. Za polaganje napojnih vodova vae isti uslovi kao i kod polaganja ostalih niskonaponskih vodova. Osvetljenje javnih površina Pošto je javno osvetljenje sastavni dio urbanistike cjeline, treba ga tako izgraditi da se zadovolje i urbanistiki i saobraajno - tehniki zahtjevi, istovremeno teei za tim da instalacija osvetljenja postane integralni element urbane sredine. Mora se voditi rauna da osvetljenje saobraajnica i ostalih površina mora osigurati minimalne zahtjeve koji e obezbjediti kretanje uz što veu sigurnost i konfor svih uesnika u nonom saobraaju, kao i o tome da instalacija osvetljenja ima i svoju dekorativnu funkciju. Zato se pri eventualnim buduim radovima (rekonstrukcijama) na rešavanju ulinog osvetljenja mora voditi rauna o sva etiri osnovna mjerila kvaliteta osvetljenja: - nivo sjajnosti kolovoza, - poduna i opšta ravnomjernost sjajnosti, - ogranienje zaslepljivanja (smanjenje psihološkog blještanja) i - vizuelno voenje saobraaja. Po vaeim preporukama CIE (Publikation CIE 115, 1995. god.), sve saobraajnice koje ograniavaju podruje plana (Bulevar Revolucije, Ulica vojvode Plamenca, Ljubljanska ulica i Ulica Marksa i Engelsa) spadaju u svetlotehniku klasu M2. Na raskrsnicama svih ovih saobraajnica postii svetlotehniku klasu za jedan stepen veu od samih ulica koje se ukrštaju (M1). Kod pješakih staza i parkinga, unutar podruja plana, obezbjediti srednju osvetljenost od 20 lx, uz minimalnu vrijednost osvetljenosti od 7.5 lx (klasa P1). Zbog vee ekonominosti natrijumovih sijalica visokog pritiska u odnosu na ivine sijalice visokog pritiska potrebno je u instalaciji osvetljenja Ulice vojvode Plamenca obezbjediti primjenu natrijumovih sijalica visokog pritiska. U instalaciji osvetljenja Bulevara revolucije potrebno je izvršiti mjernu i raunsku provjeru uraene rekonstrukcije (zamjene svetiljki). Isto to je potrebno i u Ljubljanskoj ulici, kako bi se poboljšalo rješenje. Pri svim potrebnim rekonstrukcijama voditi rauna da se dionice ovih saobraajnica uz podruje plana ne mogu posmatrati nezavisno od ostalog dijela tih saobraajnih pravaca. U instalacijama osvetljenja prostora unutar plana, u sklopu ureenja terena oko planiranih objekata, preporuuje se korišenje metal-halogenih sijalica (u sklopu ureenja terena planiranog hotela koristiti metal-halogene sijalice sa keramikim gorionikom).
DETALJNI URBANISTIKI PLAN „RTV - CENTRALNE DJELATNOSTI" U PODGORICI Separat sa UTU (2018)
Posebnu panju treba obratiti na instalaciju osvetljenja unutar podruja plana, raenu u sklopu ureenja terena, gdje instalacija osvetljenja (svetiljke, stubovi) mora imati i estetsku vrijednost. To osvetljenje treba rešavati posmatranjem bloka kao cjeline, a ne samo kao ureenje terena oko jednog objekta. Zaštitne mjere Zaštita niskog napona Mreu niskog napona treba štititi od struje kratkog spoja sa NN visokonaponskim osiguraima, ugraenim u NN polju, pripadajue TS 10/0,4 kV. U prikljunim kablovskim ormariima zaštititi ogranke za objekte odgovarajuim osiguraima. Zaštita TS 10/0,4 kV U TS 10/0,4 kV za zaštitu transformatora predvien je Buhole rele. Za zaštitu od kvarova izmeu 10 kV i 0,4 kV slue primarni prekostrujni releji, kao i niskonaponski prekidai sa termikom i prekostrujnom zaštitom. Zaštita od visokog napona dodira Kao zaštita od visokog napona dodira, predviaju se uzemljenja svih objekata elektroenergetskog kompleksa, tako da se dobije sistem zajednikog uzemljivaa i da se pri tom postigne jedan od sistema zastite (TN - C-S ili TN - S),, a uz saglasnost nadlene Elektrodistribucije. Prilikom izrade uzemljenja voditi rauna da napon dodira ni na jednom mjestu ne smije prei vrijednost 50 V. Zaštita mree visokog napona Pitanje zaštite mree VN treba riješiti u sklopu itave mree 10 kV na podruju Podgorice, a posebno u pogledu kapacitivnih struja, zbog velike duine 10 kV kablovske mree. Elektroinstalacija objekata Elektroinstalacija svih novih objekata mora biti izvedena u skladu sa tehnikim propisima i standardim koji e vaiti u vrijeme njihove izgradnje. Elektroinstalacija nadgraenog prostora objekta RTV takoe mora zadovoljavati u vrijeme nadgradnje vaee tehnike propise i standarde iz oblasti elektroinstalacija niskog napona, bez obzira na nain na koji je svojevremeno izvedena elektroinstalacija postojeeg objekta. Pri tome, svi zajedniki elementi instalacije nadgraenog dijela objekta (mjesto prikljuenja, razvodni i mjerni ormani, usponski vodovi, elementi zaštite) moraju biti i u dijelu postojeeg objekta dovedeni u sklad sa tada vaeim tehnikim propisima i standardima. ELEKTRONSKA KOMUNIKACIONA INFRASTRUKTURA Objekti iz zone ovog DUP-a, trenutno se napajaju sa RATC 1,2 koja je smještena u Bulevaru Lenjina, a objekat RTV je vezan i na ATC VEKTRA, koja je smještena u PC VEKTRA. Naglašeno je da ove tf centrale raspolau iskljuivo sa direktnim tf prikljucima. U obodnim ulicama, koje ograniavaju zonu ovog DUP-a postoji izgraena tt kanalizacija, kroz koju su provueni uvlani tf kablovi, kao i razliiti optiki kablovi. Postojea tf kanalizacija posjeduje dovoljan broj PVC cijevi, tako da nije potrebno njeno proširenje.
DETALJNI URBANISTIKI PLAN „RTV - CENTRALNE DJELATNOSTI" U PODGORICI Separat sa UTU (2018)
U odnosu na dvije ranije navedene tf centrale, postojea tt kanalizacija omoguava vrlo jednostavan i efikasan nain za prikljuivanje planiranih objekata iz zone DUP-a na tf mreu, uz odreenu nadgradnju na istoj. Ovo se odnosi na izgradnju tri zalaska tt kanalizacije na potezima unutar zone gdje je to neophodno kako bi se omoguilo efikasnije i lakše nalaenje tehnikih rješenja za budue korisnike iz ove zone. Predloeno je da se izgradnja nove tt kanalizacije i njeno povezivanje sa postojeom tt kanalizacijom u zoni obuhvata ovog DUP-a izvodi sa 2 PVC cijevi od 110mm, sa odgovarajuim brojem tt okana, u skladu sa planiranim sadrajima u zoni obuhvata. Trasu planirane tt kanalizacije potrebno je, što je više mogue, uklopiti u trase zelenih površina, kako bi se izbjegla ugradnja teških tt poklopaca sa ramom i u skladu sa tim ojaanje tt okana, što bi bilo neekonomino. TT kanalizaciju koja je planirana u okviru ovog DUP-a, kao i tt okna izvoditi u svemu prema vaeim propisima i preporukama ZJ PTT iz ove oblasti. Planirano je da se kroz PVC cijevi provuku uvlani kablovi tipa TK 59GM odgovarajuih kapaciteta i izvrši njihovo dovoenje do kablovskih izvoda u objektima ili izvrši djelimino uklapanje postojeih tf kablova, gdje god za to budu postojale tehnike mogunosti. Obaveza buduih investitora planiranih objekata u zoni ovog DUP-a jeste da, u skladu sa Tehnikim uslovima koje izdaje TELEKOM CG, od postojeih i novoplaniranih tt okana. Projektima za pojedine objekte u zoni obuhvata definišu nain prikljuenja svakog pojedinanog objekta. Kablovsku kanalizaciju pojedinanim projektima treba predvidjeti do samih objekata. Kunu telefonsku instalaciju treba planirati sa tipskim ormariima ITO LI. lociranim u ulazu u objekte na propisanoj visini. Na isti nain planirati i ormare za koncentraciju instalacije za potrebe kablovske distribucije TV signala, sa opremom za pojaavanje TV signala. Kunu telefonsku instalaciju u svim prostorijama izvoditi sa provodnikom IySty2x2x0,6 mm ili drugim kablovima slinih karakteristika i provlaiti kroz PVC cijevi sa ugradnjom odgovarajueg broja kutija, s tim da u svakom poslovnom prostoru treba predvidjeti 4 telefonske instalacije, a u svim stambenim jedinicama po 2 telefonske instalacije. U sluaju da se trasa tt kanalizacije poklapa sa trasom vodovodnih i elektro instalacija, potrebno je poštovati propisima definisana meusobna rastojanja i uglove ukrštanja, a dinamiku izgradnje vremenski uskladiti. U objektima funkcionalne namjene kao što su: hoteli, trni centar itd, predvidjeti mogunost montae javnih telefonskih govornica. Izgradnjom planirane tt kanalizacije i njenim povezivanjem na postojeu tt mreu, stvorie se uslovi da se postojei tt kapaciteti koji su trenutno u funkciji maksimalno iskoriste, a ujedno se stvara mogunost za njihovo dalje proširenje ili zamjenu sa novim kapacitetima. Isto tako se stvaraju uslovi koji e dalju eksploataciju i odravanje postojeih i novih tt kapaciteta uiniti jednostavnijim i racionalnijim Implementacija novih tehnika i tehnologija, liberalizacija trišta i konkurencija u sektoru elektronskih komunikacija e doprinijeti brem razvoju elektronskih komunikacija, poveanju broja servisa, njihovoj ekonomskoj i geografskoj dostupnosti, boljoj i veoj informisanosti kao i brem razvoju privrede i opštine u cjelini. Jedan od ciljeva izrade ovog DUP jeste da se eli obezbjediti planiranje i graenje elektronske komunikacione infrastrukture koja e zadovoljiti zahtijeve više operatora elektronskih komunikacija, koji e korisnicima sa ovog podruja ponuditi kvalitetne savremene elektronske komunikacione usluge po ekonomski povoljnim uslovima. Treba voditi rauna o slijedeem: - da se kod gradnje novih infrastrukturnih objekata posebna panja obrati zaštiti postojee elektronske komunikacione infrastrukture
DETALJNI URBANISTIKI PLAN „RTV - CENTRALNE DJELATNOSTI" U PODGORICI Separat sa UTU (2018)
- da se uvjek obezbijede koridori za elektronske komunikacione kablove du svih postojeih i novih saobraajnica, - da se gradnja, rekonstrukcija i zamjena elektronskih komunikacionih sistema mora izvoditi po najvišim tehnološkim, ekonomskim i ekološkim kriterijumima, Akta i propisi koji su donijeti na osnovu Zakona o elektronskim komunikacijama i kojih se treba pridravati prilikom izgradnje nove telekomunikacione infrastrukture, jesu: Pravilnik o tehnikim i drugim uslovima za projektovanje, izgradnju i korišenje elektronske komunikacione mree, elektronske komunikacione infrastrukture i povezane opreme u objektima („Slubeni list Crne Gore" broj 41/15), Pravilnik o uslovima za planiranje, izgradnju, odravanje i korišenje elektronskih komunikacionih mrea, elektronske komunikacione infrastrukture i povezane opreme („Slubeni list Crne Gore" broj 59/15), Pravilnik o širini zaštitnih zona i vrsti koridora u kojima nije dopušteno planiranje i gradnja drugih objekata („Slubeni list Crne Gore" broj 33/14), Pravilnik o zajednikom korišenju elektronske komunikacione infrastrukture i povezane opreme („Slubeni list Crne Gore" broj 52/14). Shodno Strategiji razvoja informacionog društva Crne Gore do 2020. godine, u narednom periodu se prioritet daje razvoju širokopojasnih pristupnih mrea (inih i beinih). U odnosu na mogue planove dominantnog operatera fiksne telefonije, Crnogorskog Telekoma i ostalih operatera fiksne i mobilne telefonije, projektant predvia da se unutar posmatrane zone, u skladu sa planiranim graevinskim objektima i predloenim saobraajnim rješenjima, izgradi nova kanalizacija elektronske komunikacione infrastrukture sa 4 PVC cijevi 110mm unutar zone, a koja bi se logiki nadovezala na postojeu kanalizaciju u posmatranoj i okolnim zonama. Cjelokupna kanalizacija elektronske komunikacione infrastrukture bi se koristla za provlaenje kablova razliitih operatera elektronskih komunikacija koji pokau interesovanje za pruanje elektronskih komunikacionih servisa u ovoj zoni, bilo da se radi o Crnogorskom Telekomu, bilo da se radi o nekom drugom postojeem elektronskom komunikacionom operateru u Crnoj Gori. Na taj nain, u odnosu na situaciju koja se trenutno dešava na trištu elektronskih komunikacija u Crnoj Gori, korisnici iz posmatrane zone bi bili na kvalitetan nain opslueni razliitim vrstama elektronskih komunikacionih servisa (telefonija, prenos podataka, TV signal i dr.). Pri planiranju broja PVC cijevi u novoj kanalizaciji, moraju se u obzir uzeti podaci o planiranim gradjevinskim površinama, površinama namijenjenim stambenim, poslovnim i uslunim djelatnostima, broju stanovnika unutar zone, aktuelnim trendovima u rješavanju pitanja kablovske televizije i dr. Kanalizacioni kapaciteti omoguavaju dalju modernizaciju elektronskih komunikacionih mrea bez potrebe za izvoenjem naknadih graevinskih radova, kojima bi se iznova devastirala postojea infrastruktura. Jedan dio postojee elektronske komunikacione infrastrukture e izgradnjom saobraajnica biti ugroen, tako da e mogue morati i da se u potpunosti napusti, ali je potrebno u saradnji sa vlasnikom infrastrukture – Crnogorskim Telekomom, definisati izgradnju nove infrastrukture, istu najprije izgraditi, pa tek onda napustiti postojeu. Ukupna duina planirane kanalizacije sa 4 PVC cijevi 110mm iznosi oko 260 metara, a planirana je i izgradnja 7 novih kablovskih okana sa lakim tf poklopcima. Savremene elektronske komunikacije koje obuhvataju ditribuciju sva tri servisa, telefonije-fiksne i mobilne, prenos podataka i TV signala, omoguavaju više naina povezivanja sa elektronskim komunikacionim operaterima. Imajui u vidu veliki broj razliitih objekata i samu lokaciju, kroz kanalizaciju elektronske komunikacione infrastrukture treba graditi savremene elektronske komunikacione pristupne optike mree u tehnologiji FTTx (Fiber To The Home, Fiber to The Building,...), sa optikim vlaknom do svakog objekta, odnosno korisnika.
DETALJNI URBANISTIKI PLAN „RTV - CENTRALNE DJELATNOSTI" U PODGORICI Separat sa UTU (2018)
Ovo rješenje je u skladu sa dugoronim rješenjima u oblasti elektronskih komunikacija sa optikim pristupnim mreama, a sa ijom implementacijom je zapoeo dominantni elektronski komunikacioni operator, Crnogorski Telekom. Kunu instalaciju u poslovnim objektima, treba izvoditi u RACK ormarima, u zasebnim tehnikim prostorijama . Na isti nain izvesti i ormarie za koncentraciju instalacije za potrebe kablovske distribucije TV signala, sa opremom za pojaavanje TV signala. Kunu instalaciju u svim prostorijama realizovati elektronskim komunikacionim kablovima koji e omoguavati korišenje naprednijih servisa koji se pruaju ili ije se pruanje tek planira, FTP kablovima cat 6 i cat 7 i kablovima sa optikim vlaknima, ili drugim kablovima slinih karakteristika i provlaiti kroz PVC cijevi, sa ugradnjom odgovarajueg broja kutija, s tim da u svakom poslovnom prostoru treba predvidjeti minimalno po 4 instalacije. U sluaju da se trasa kanalizacije elektronske komunikacione infrastrukture poklapa sa trasom vodovodne kanalizacije i trasom elektro instalacija, treba poštovati propisana rastojanja, a dinamiku izgradnje vremenski uskladiti. Mobilni operatori u momentu izrade DUP nijesu iskazali potrebu za montiranjem novih baznih stanica na ovom podruju, tako da nijesu definisane nove lokacije za postavljanje stubova za mobilnu telefoniju. U odnosu na savremene trendove u oblasti mobilne telefonije, projektant naglašava da ovo ne znai da neki od postojeih ili eventualno novih operatora mobilne telefonije nee imati potrebu da u nekom momentu postavi novu baznu stanicu na posmatranom podruju. Lokalna uprava bi takvim zahtjevima trebala da izae u susret, sagledavajui sve neophodne parametre. Prilikom odreivanja detaljnog poloaja bazne stanice mora se voditi rauna o njenom ambijentalnom i pejzanom uklapanju, i pri tome treba izbjei njihovo lociranje na javnim zelenim površinama u središtu naselja, na istaknutim reljefnim takama koje predstavljaju panoramsku i pejsanu vrijednost, prostorima zaštienih djelova prirode, Gdje god visina antenskog stuba, u vizualnom smislu ne predstavlja problem (mogunost zaklanjanja i skrivanja), preporuuje se da se koristi jedan antenski stub za više korisnika. Postavljanjem antenskih stubova ne mijenjati konfiguraciju terena i zadrati tradicionalan nain korišenja terena. Za vizuelnu barijeru prostora antenskog stuba, u zavisnosti od njegove lokacije, koristiti šumsku ili parkovsku vegetaciju. Trase planirane kanalizacije potrebno je, što je mogue više, uklopiti u trase trotoara ili zelenih površina, jer se, u sluaju da se nova okna rade u trasi saobraajnice ili parking prostora, moraju ugraditi teški poklopci sa ramom i u skladu sa tim uraditi i ojaanje okana. Kanalizaciju koja je planirana u okviru ovog DUP, kao i okna izvoditi u svemu prema planovima višeg reda, vaeim propisima u Crnoj Gori i preporukama bivše ZJ PTT iz ove oblasti. Na taj nain bie stvoreni optimalni uslovi, kako sa tehnikog, tako i sa ekonomskog stanovišta, koji podrazumijevaju maksimalno iskorištavanje postojeih kapaciteta elektronske komunikacione infrastrukture, gdje je god je to mogue, ili pak provlaenje novih kablovskih kapaciteta, gdje god se za tim ukae potreba. Obaveza buduih investitora planiranih objekata u zoni DUP jeste da, u skladu sa Tehnikim uslovima koje izdaje nadleni elektronski komunikacioni operater ili organ lokalne uprave, od postojeih i novoplaniranih okana, projektima za pojedine objekte u zoni obuhvata definišu nain prikljuenja svakog pojedinanog objekta. Prikljunu kanalizaciju pojedinanim projektima treba predvidjeti do samih objekata. U objektima funkcionalne namjene kao što su: škole, vrtii, restorani, hoteli, trni centri itd., predvidjeti mogunost montae javnih telefonskih govornica.
DETALJNI URBANISTIKI PLAN „RTV - CENTRALNE DJELATNOSTI" U PODGORICI Separat sa UTU (2018)
TRETMAN OTPADA Za podruje DUP-a usvaja se da je potrebno 10 kontejnera. Odvoenje otpada vršie se specijalnim vozilima do sanitarne deponije. Sakupljanje i transport otpada je potrebno organizovati u kasnim veernjim ili ranim jutarnjim asovima. Komunalni otpad odlagae se na postojeoj regionalnoj sanitarnoj deponiji “Livade” za Glavni grad, opštinu Danilovgrad i prijestonicu Cetinje, uz preduzimanje svih potrebnih aktivnosti na smanjenju koliina otpada koji se odlae, kroz smanjenje na izvoru i primarnu i sekundarnu selekciju. Urbanistiko-tehniki uslovi za ureenje lokacija za postavljanje kontejnera
• Lokacije su u vidu niša u koridorima planiranih saobraajnica i u zavisnosti od potreba u njima je predvieno 2,3 ili 4 kontejnera Kao tipski uzet je kontejner kapaciteta 1,1m3.
• Prilikom realizacije ovih kontejnerskih mesta voditi rauna da kontejneri budu smešteni na izbetoniranim platoima ili u posebno izgraenim nišama (betonskim boksovima)
• Za neometano obavljanje iznošenja smea svim nišama obezbeen direktan prilaz komunalnog vozila.
• U daljem tekstu date su skice sa orjentacionim dimenzijama kontejnerkih mesta sa 3 i 4 kontejnera (tipski, kapaciteta 1,1m3)..
Dimenzije kontejnerskog boksa za 3 kontejnera kapaciteta 1,1m3
• Dimenzije kontejnerskog boksa za 4 kontejnera kapaciteta 1,1m3
SMJERNICE ZA ZAŠTITU PRIRODNIH I PEJZANIH VRIJEDNOSTI I KULTURNE BAŠTINE Na prostoru obuhvata Plana nema registrovanih nepokretnih kulturnih dobara, tj. prostora sa karakteristinim interakcijama ovjeka i prirode, a koji su evidentirani kao kulturno – istorijski objekat, kulturno-istorijska cjelina, lokalitet ili podruje. Takodje, nema ni dobara sa potencijalnim kulturnim vrijednostima za koje je pokrenuta inicijativa za zaštitu odnosno pokrenut postupak prethodne zaštite. Shodno lanovima 87 i 88 Zakona o zaštiti kulturnih dobara („Sl. list Crne Gore“ 49/10 i 40/11, ukoliko se prilikom radova naidje na arheološke ostatke, sve radove treba zaustaviti i o tome obavjestiti nadlene organe, kako bi se preduzele neophodne mjere zaštite. Na samom prostoru obuhvata Plana nema registrovanih spomenika prirode niti zaštienih biljnih i ivotinjskih vrsta.
Mjere zaštite prirodnih vrijednosti u Bloku RTV se prevashodno odnose na ouvanje i unapreenje dijela park šume koji je obuhvaen planom.
DETALJNI URBANISTIKI PLAN „RTV - CENTRALNE DJELATNOSTI" U PODGORICI Separat sa UTU (2018)
SMJERNICE ZA ZAŠTITU IVOTNE SREDINE Koncepcija optimalnog korišenja prostora, koja treba da je rezultat svakog planskog dokumenta u osnovi predstavlja akt zaštite ivotne sredine. Naime, ivotna sredina se štiti kroz korištenje na adekvatnan nain i pod odgovarajuim uslovima. Ovim planom se daje cjelovito rješenje organizacije prostora i infrastrukturnog opremanja i time stvaraju uslovi za zaštitu i unapreenje kvaliteta ivotne sredine kroz planski, kontrolisan razvoj podruja. U zahvatu plana nijesu predviene namjene ili aktivnosti koje ugroavaju ivotnu sredinu. Prostorno rešenje Plana raeno je na osnovu principa ouvanja ivotne sredine. Za osnovne zahteve sa ovog stanovišta uzeti su: • da se voda, zemljište i vazduh liše svakog zagaenja uvoenjem adekvatne infrastrukture, a da
aktivnosti na prostoru Plana ne ugroavaju ivotnu sredinu • da intenzitet korištenja bude u realnim okvirima • da se postigne optimalan odnos izgraenog i slobodnog prostora • da se postigne potrebna koliina zelenila za optimalnu zaštitu vazduha • da se izvrši zaštita frekventnih koridora saobraaja • da se za prostor precizno definiše nadlenost i vlasništvo
Shodno Zakonu o strateškoj procjeni uticaja na ivotnu sredinu donijeta je Odluka o nepreduzimanju izrade strateške procjene uticaja za predmetni plan Obaveza Investitora, za sve objekte koji su predmet ovog DUP-a, a koji mogu da dovedu do zagaivanja ivotne sredine, je da izradi Elaborat procjene uticaja zahvata na ivotnu sredinu. SMJERNICE ZA ZAŠTITU OD INTERESA ZA ODBRANU ZEMLJE Osnovna mjera civilne zaštite je izgradnja skloništa u skladu sa Pravilnikom o tehnikim normativima za izgradnju skloništa (Sl. list SFRJ br. 55/83) Da bi se povredivost prostora svela na najmanju moguu mjeru, pri organizaciji prostora naroita panja je posveena:
§ smanjenju obima i stepena razaranja uslijed elementarnih nepogoda i ratnih opasnosti; § smanjenju obima ruševina i stepenu zakrenosti od rušenja; § poveanju prohodnosti poslije razaranja za evakuaciju stanovništva i sl.; § sprjeavanju zagaivanja tla, površinskih i podzemnih voda; § izdvajanju i stavljanju izvorišta vode pod poseban reim; § osiguranju alternativnih izvora energije; § stavljanju pod zaštitu ugroenog poljoprivrednog zemljišta, posebno zaštita najkvalitetnijeg
poljoprivrednog zemljišta i šuma; § izbjegavanju prevelikih koncentracija stambene izgradnje; § osiguranje odgovarajue organizacije saobraaja; § polaganju trasa i objekata vodoprivrednih sistema (vodosnabdijevanje i odvodnja);
DETALJNI URBANISTIKI PLAN „RTV - CENTRALNE DJELATNOSTI" U PODGORICI Separat sa UTU (2018)
§ poveanju izgradnje društvenih socijalnih i zdravstvenih ustanova i snabdjevakih centara, koji mogu preuzeti funkciju razorenih objekata;
§ planiranju mree skloništa i drugih zaštitnih objekata; § osiguranje prilaza vatrogasnim vozilima i vozilima hitne pomoi do svakog objekta; § osiguranje dovoljnih koliina vode za zaštitu od poara.
SMJERNICE ZA SPRIJEAVANJE I ZAŠTITU OD PRIRODNIH I TEHNIKO TEHNOLOŠKIH NESREA Mjere zaštite od elementarnih i drugih nepogoda Mjere zaštite od elementarnih nepogoda obuhvataju preventivne mjere kojima se sprijeava ili ublaava dejstvo elementarnih nepogoda. Smjernice za zaštitu su definisane u Nacionalnoj strategiji za vanredne situacije te nacionalnom i opštinskom planu zaštite i spašavanja. Elementarne nepogode mogu biti:
§ Prirodne nepogode (zemljotres, poari, klizanje tla, poplave, orkanski vetrovi, snjene lavine i nanosi i dr.);
§ Nepogode izazvane djelovanjem ovjeka (nesolidna gradnja, havarije industrijskih postrojenja, poari velikih razmera, eksplozije i dr.);
§ drugi oblik opšte opasnosti (tehniko-tehnološke katastrofe, kontaminacija, i dr.) Štete izazvane elementarnim nepogodama u Crnoj Gori su veoma velike (materijalna dobra i gubici ljudskih ivota). Naroito su izraene štete od zemljotresa, poara, poplava, klizišta i jakih vjetrova. Kako su štete od elementarnih nepogoda po karakteru sline ratnim katastrofama, ciljevi i mjere zaštite su delimino identini. U cilju zaštite od elementarnih nepogoda postupiti u skladu sa Zakonom o zaštiti i spašavanju (''Sl.list CG br.13/07, 05/08, 86/09 i 32/11) i Pravilnikom o mjerama zaštite od elementarnih nepogoda (''Sl.list R CG br. 8/1993). Zaštita od poara Širenje poarnih oluja na izgradjenim dijelovima sprjeava se zaštitnim koridorima zelenila. Preventivna mjera zaštite od poara je postavljanje objekata na što veem meusobnom rastojanju kako bi se spreilo prenošenje poara a što je ovim planom i predvieno. Takoe, obavezno je planirati i obezbediti prilaz vatrogasnih vozila objektu. Izgradjeni dijelovi razmatranog prostora moraju biti opremljeni funkcionalnom hidrantskom mreom koja e omoguiti efikasnu zaštitu, odnosno gašenje nastalih poara. Planirani objekat mora biti pokriven spoljnom hidrantskom mreom regulisanom na nivou kompleksa u skladu sa Pravilnikom o tehnikim normativima za hidrantsku mreu i gašenje poar („Slubeni list CG“ broj 30/91). U cilju zaštite od poara postupiti u skladu sa Zakonom o zaštiti i spašavanju (''Sl.list CG br.13/07, 05/08, 86/09 i 32/11). Prilikom izrade investiciono-tehnike dokumentacije obavezno je uraditi Elaborat zaštite od poara, planove zaštite i spašavanja a na šta je potrebo pribaviti odgovarajua mišljenja i saglasnosti u skaldu sa Zakonom o zaštiti i spašavanju (''Sl.list CG br.13/07, 05/08, 86/09 i 32/11).
DETALJNI URBANISTIKI PLAN „RTV - CENTRALNE DJELATNOSTI" U PODGORICI Separat sa UTU (2018)
Takodje, prilikom izrade investiciono-tehnike dokumentacije poštovati slijedeu zakonsku regulativu: Pravilnik o tehnikim normativima za pristupne puteve, okretnice i ureene platoe za vatrogasna vozila u blizini objekata poveanog rizika od poara (»Slubeni list SFRJ«, br. 8/95), Pravilnik o tehnikim normativima za zaštitu visokih objekata od poara (»Sluzbeni list SFRJ«, br. 7/84), Pravilnik o tehnikim normativima za zaštitu skladišta od poara i eksplozija (»Slubeni list SFRJ«, br. 24/87), Pravilnik o izgradnji postrojenja za zapaljive tenosti i o uskladištenju i pretakanju zapaljivih tenosti (»Slubeni list SFRJ«, br. 20/71 i 23/71), Pravilnik o izgradnji stanica za snabdijevanje gorivom motornih vozila i o uskladištenju i pretakanju goriva (»Slubeni list SFRJ«, br. 27/71), Pravilnik o izgradnji postrojenja za teni naftni gas i o uskladištavanju i pretakanju tenog naftnog gasa (»Slubeni list SFRJ«, br. 24/71 i 26/71). SMJERNICE ZA POVEANJE ENERGETSKE EFIKASNOSTI I KORIŠENJE OBNOVLJIVIH IZVORA ENERGIJE
U procesu uspostavljanja odrive potrošnje energije prioritet treba dati racionalnom planiranju potrošnje, tj. implementaciji mjera energetske efikasnosti u svim segmentima energetskog sistema. Odriva gradnja je svakako jedan od znaajnijih segmenata odrivog razvoja koji ukljuuje: - Upotrebu graevinskih materijala koji nisu štetni po ivotnu sredinu; - Energetsku efikasnost zgrada; - Upravljanje otpadom nastalim prilikom izgradnje ili rušenja objekata.
Energetski i ekološki odrivo graditeljstvo tei:
- Smanjenju gubitaka toplote iz objekta poboljšanjem toplotne zaštite spoljnih elemenata i povoljnim odnosom osnove i volumena zgrade;
- Poveanju toplotnih dobitaka u objektu povoljnom orijentacijom zgrade i korišenjem suneve energije;
- Korišenju obnovljivih izvora energije u zgradama (sunce, vjetar, biomasa itd.); - Poveanju energetske efikasnosti termoenergetskih sistema.
Cilj sveobuhvatne uštede energije, a time i zaštite ivotne sredine je stvoriti preduslove za sistemsku sanaciju i rekonstrukciju postojeih zgrada, a zatim i poveanje obavezne toplotne zaštite novih objekata. Prosjeno stariji postojei objekti godišnje troše 200-300 kWh/m² energije za grijanje, standardno izolovane kue ispod 100, savremene niskoenergetske kue oko 40, a pasivne 15 kWh/m² i manje. Nedovoljna toplotna izolacija dovodi do poveanih toplotnih gubitaka zimi, hladnih spoljnih konstrukcija, ošteenja nastalih vlagom (kondenzacijom) kao i pregrijavanja prostora ljeti. Posljedice su ošteenja konstrukcije, nekonforno i nezdravo stanovanje i rad. Zagrijavanje takvih prostora zahtjeva veu koliinu energije što dovodi do poveanja cijene korišenja i odravanja prostora, ali i do veeg zagaenja ivotne sredine. Poboljšanjem toplotno izolacionih karakteristika zgrade mogue je postii smanjenje ukupnih gubitaka toplote za prosjeno 40 do 80%.
DETALJNI URBANISTIKI PLAN „RTV - CENTRALNE DJELATNOSTI" U PODGORICI Separat sa UTU (2018)
Kod gradnje novih objekata vano je ve u fazi idejnog projekta u saradnji sa projektantom predvidjeti sve što je potrebno da se dobije kvalitetna i optimalna energetski efikasna zgrada. Zato je potrebno: § Analizirati lokaciju, orjentaciju i oblik objekta; § Primjeniti visoki nivo toplotne izolacije kompletnog spoljnjeg omotaa objekta i izbjegavati toplotne mostove; § Iskoristiti toplotne dobitke od sunca i zaštititi se od pretjeranog osunanja; § Koristiti energetski efikasan sistem grijanja, hlaenja i ventilacije, i kombinovati ga sa obnovljivim izvorima energije. SMJERNICE ZA NESMETANO KRETANJE LICA SA INVALIDITETOM Kretanje lica sa invaliditetom omoguiti projektovanjem oborenih ivinjaka na mjestu pješakih prelaza, kao i povezivanje rampi viših i niih prostora, obezbjeenjem dovoljne širine bezbjednih nagiba i odgovarajuom obradom površina. Pri projektovanju i graenju saobraajnih površina potrebno je pridravati se standarda i propisa koji regulišu ovu oblast (Pravilnik o bliim uslovima i nainu prilagoavanja objekata za pristup i kretanje lica smanjene pokretljivosti, “Sl. list CG” br.48/13 i 44/15). SMJERNICE ZA TRETMAN NEFORMALNIH OBJEKATA