Elementary School Level Glossary - steinhardt.nyu.edu · executive ehekutibo executive branch of government ehekutibong sangay ng pamahalaan expansion : pagpapalawak . exploitation

Glo

ssar

y Elementary School Level

Social Studies Glossary

English | Tagalog

Translation of Social Studies terms based on the Coursework for Social Studies Grades 3 to 5.

Updated October 2018

THE STATE EDUCATION DEPARTMENT / THE UNIVERSITY OF THE STATE OF NEW YORK / ALBANY, NY 12234

This glossary is to PROVIDE PERMITTED TESTING ACCOMMODATIONS of ELL/MLL students. It should also be used for INSTRUCTION during the

school year. The glossary may be downloaded, printed and disseminated to educators, parents and ELLs/MLLs.

Please click here for the New York State Office of Bilingual Education and World Languages Webpage on "Assessment and Testing Accommodations"

http://www.nysed.gov/bilingual-ed/english-language-learnermultilingual-learner-assessment-testing-accommodations

NYS LANGUAGE RBE‐RN AT NYU PAGE 1 2012

GLOSSARY ENGLISH LANGUAGE ARTS ENGLISH ‐ SPANISH

THE STATE EDUCATION DEPARTMENT / THE UNIVERSITY OF THE STATE OF NEW YORK / ALBANY, NY 12234

P‐16 Office of Elementary, Middle, Secondary and Continuing Education and Office of Higher Education

Office of Bilingual Education and Foreign Language Studies http://www.emsc.nysed.gov/biling/

THE UNIVERSITY OF THE STATE OF NEW YORK Regents of the University

BETTY A. ROSA, Chancellor, B.A., M.S. in Ed., M.S. in Ed., M.Ed., Ed.D. ............ Bronx T. ANDREW BROWN, Vice Chancellor, B.A., J.D. ………………......................................... Syracuse NAN EILEEN MEAD, B.A. ………….................................................................................. Manhattan JOSEPHINE VICTORIA FINN, B.A., J.D. ……………………................................................... Albany BEVERLY L. OUDERKIRK, B.S., M.S. ............................................................................. Saratoga ELIZABETH. S. HAKANSON ……………........................................................................ Onondaga CATHERINE COLLINS, B.S., M.S., Ph.D. ....................................................................... West New York JAMES R. TALLON, R., B.A., M.A. ................................................................................. Binghamton ROGER TILLES, B.A., J.D.................................................................................................. Great Neck JUDITH JOHNSON, B.A., M.A., Ed.D. ............................................................................ Mid-Hudson

LUIS O. REYES, B.A., M.A., Ph.D. ................................................................................. New York LESTER W. YOUNG, JR., B.S., M.S., Ed. D. ..................................................................... Oakland Gardens CHRISTINE D. CEA, B.A., M.A., Ph.D. .......................................................................... Staten Island WADE S. NORWOOD, B.A. .............................................................................................. Rochester JUDITH CHIN, B.S., M.S., ............................................................................................... Queens KATHLEEN M. CASHIN, B.S., M.S., Ed.D...................................................................... Brooklyn JAMES E. COTTRELL, B.S., M.D....................................................................................... New York

Commissioner of Education President of The University of the State of New York MARYELLEN ELIA

Executive Deputy Commissioner ELIZABETH BERLIN

The State Education Department does not discriminate on the basis of age, color, religion, creed, disability, marital status, veteran status, national origin, race, gender, genetic predisposition or carrier status, or sexual orientation in its educational programs, services and activities. Portions of this publication can be made available in a variety of formats, including Braille, large print or audio tape, upon request. Inquiries concerning this policy of nondiscrimination should be directed to the Department’s Office for Diversity, Ethics, and Access, Room 530, Education Building, Albany, NY 12234. Requests for additional copies of this publication may be made by contacting the Publications Sales Desk, Room 319, Education Building, Albany, NY 12234.

SOCIAL STUDIES GLOSSARY – ELEMENTARY SCHOOL LEVEL GLOSARYO NG ARALING PANLIPUNAN - ELEMENTARYANG ANTAS

NYS Statewide Language RBERN 1

ENGLISH / INGLES TAGALOG

A A.D. A.D. abilities mga abilidad absence of government kawalan ng pamahalaan absentee ballot absentee na balota accomplishments mga natupad achievements mga nagawa acid rain asidong ulan across time and place hindi limitado ng oras o lugar action plan plano ng pagkilos activities mga aktibidad adults mga may edad aerial photographs mga litratong kinuha galing sa langit AFL-CIO AFL-CIO Africa Aprika agriculture agrikultura Algonquians Mga Algonquian alike/different magkapareho/magkaiba allegiance katapatan alternative solutions mga alternatibong solusyon altiplano altiplano altitude kataasan amendment pag-amyenda American democracy: ideals, values/principles of

Amerikanong demokrasya: mga ideal, kinahahalagahan/prinsipyo ng

American Revolution, the Americas American Revolution, ang Americas Americas Americas ancestor ninuno Antarctic Circle Antarctic Circle Antarctica Antartika anthem awit appoint italaga appointed leaders mga itinalagang tagapamuno appointed office itinalagang tanggapan archaeologists mga arkeolohista Arctic Circle Arctic Circle areas mga lugar arid tuyot art sining artifacts mga artepakto



ENGLISH / INGLES TAGALOG assembly asembliya assembly line linya ng asembliya authority awtoridad autobiographies mga sariling talambuhay autobiography sariling talambuhay automobiles mga kotse availability pagkakaroon avenues of participation mga pamamaraan ng paglahok Aztecs Mga Aztec

B B.C. B.C. backgrounds mga background barter pagpapalitan basic basic basin palanggana Battle of Quebec Labanan sa Quebec battles mga labanan before/after bago/makalipas belief paniniwala belief system sistema ng paniniwala beliefs mga paniniwala Bill of Rights Tala ng mga Karapatan biographies mga biography biography biography bodies of water mga katawan ng tubig border border Boston Tea Party Boston Tea Party boundary boundary boycott i-boycott branches of government mga sangay ng pamahalaan British North America Act British North America Act budget badyet

C cabinet gabinete cable kable calendar kalendaryo campaign kampanya Canada Canada Canadian Bill of Rights Tala ng mga Karapatan ng Canada



ENGLISH / INGLES TAGALOG canal kanal capital (state and money) kapital (estado at pera) capital goods mga kapital na paninda capital resources mga kapital na resources capitalism kapitalismo cardinal directions mga cardinal na direksiyon cause dahilan celebrate magdiwang celebration pagdiriwang celebrations mga selebrasyon census sensus Central America Gitnang Amerika century siglo change pagbabago checks and balances mga pagsusuri at balanse child labor pagtatrabaho ng bata children mga bata Chippewa Chippewa choice pamimilian choices mga pamimilian citizen mamamayan citizenship pagkamamamayan civic life sibik na pamumuhay civic values mga sibikang pinahahalagahan civil rights mga sibil na karapatan civil rights movement civil rights movement civil wars mga digmaang sibil civilization sibilisasyon civilizations mga sibilisasyon clans mga angkan classroom silid-aralan climate klima clothing pananamit collect taxes kumolekta ng buwis colonial kolonyal colonial governments mga kolonyal na pamahalaan colonies mga kolonya colonists mga kolonista colony kolonya Committees of Correspondence Committees of Correspondence



ENGLISH / INGLES TAGALOG common good kabutihan ng lahat commonwealth commonwealth Commonwealth of Nations Commonwealth of Nations communication komunikasyon communism komunismo communities mga komunidad community komunidad community service serbisyong pangkomunidad compact compact compare/contrast ipaghambing/contrast compass compass compromise kompromiso compulsory education kinakailangang edukasyon computer kompyuter confederacy pag-aalyansa conflict kasalungatan conflict resolution resolusyon ng hindi pagkakasundo conflicts mga kasalungatan congress kongreso conquistador conquistador consequences mga kahihinatnan conservation konserbasyon consideration konsiderasyon Constitution of the State of New York Konstitusyon ng Estado ng New York Constitution of the United States Konstitusyon ng Estados Unidos constitutional democracy konstitusyonal na demokrasya consumer mamimili consumers mga mamimili consumption paggamit consumption of goods pagkonsumo ng mga paninda continent kontinente Continental Congress Kontinental na Kongreso Continental Divide Continental Divide continents mga kontinente contour tabas contrast kaibahan contributions mga kontribusyon cooperation kooperasyon costs mga gastos cotton belt cotton belt



ENGLISH / INGLES TAGALOG credit kredito criteria kriterya cultural characteristics mga kultural na katangian cultural contributions mga kultural na kontribusyon cultural differences mga kultural na kaibahan cultural diffusion pagkalat ng kultura cultural diversity kultural na pagkakaiba cultural groups mga kultural na pangkat culture kultura cultures - characteristics, distribution, complexity of

mga kultura - mga katangian, distribusyon, pagkamasalimuot ng

currency uri ng pera customs mga kagawian

D day araw De Witt Clinton De Witt Clinton decade dekada decision desisyon decision-making pagpasya decisions mga desisyon declaration deklarasyon Declaration of Independence Deklarasyon ng Kalayaan delta delta democracy demokrasya Democratic Party Demokratikong Partido democratic principles mga demokratikong prinsipyo democratic values mga demokratikong halaga developed nations mga na-develop na bansa developing nations mga nagde-develop na bansa developments mga kaunlaran diagram diagram diagrams mga diagram dictatorship pagka-diktador different/same iba/pareho direction direksiyon diseases mga sakit display display disputes mga pagtanggi distance distansiya distribution distribusyon



ENGLISH / INGLES TAGALOG diverse pagkakaiba diversity kaibhan document dokumento due process naaayong proseso Dutch colonies Mga Dutch na kolonya Dutch West India Company Dutch West India Company

E earn kumita Earth’s surface Surface ng Earth economic ekonomiko economic capital ekonomikong kapital economic concepts mga ekonomikong konsepto economic decision making ekonomikong pagpasya economic decisions mga ekonomikong pasya economic development ekonomikong pag-unlad economic factors mga ekonomikong salik economic growth ekonomikong paglago economic interdependence ekonomikong interdependence economic systems mga ekonomikong sistema economics ekonomiko economies mga ekonomiya effects mga epekto elect ihalal elected leaders mga nahalal na tagapamuno elected office nahalal na tanggapan election halalan Ellis Island Ellis Island emigrants mga emigrante empathy pakikiramay employee empleyado employer nagpapatrabaho encomienda system encomiendang sistema encounter maenkuwentro enforce ipatupad English colonies Mga Ingles na kolonya environment kapaligiran environmental factors mga salik ng kapaligiran equality pagkakapantay-pantay equality of opportunity pagkakapantay ng oportunidad



ENGLISH / INGLES TAGALOG era panahon eras mga panahon ethnic etniko ethnic group etnikong pangkat ethnicity etnisidad Europe Europa European encounter and exchanges - of technologies, plants, animals, diseases

European enkuwentro at palitan - ng mga teknolohiya, tanim, hayop at sakit

events mga kaganapan exchange palitan executive ehekutibo executive branch of government ehekutibong sangay ng pamahalaan expansion pagpapalawak exploitation pagsasamantala exploration eksplorasyon explorers mga explorer exports mga export

F facilities mga pasilidad fact/opinion fact/opinyon factors of production mga salik ng produksiyon factory pabrka family pamilya far/near malayo/malapit federal pederal federal government pederal na pamahalaan festival festival festivals mga festival flag bandila folktale folktale folktales mga folktale food pagkain forced relocation puwersahang relokasyon foreign policy banyagang patakaran foreign relations banyagang relasyon Fort Orange Fort Orange foundation pundasyon free enterprise malayang pangangalakal free trade malayang pangangalakal freedom kalayaan



ENGLISH / INGLES TAGALOG French Canadians Mga French Canadian French colonies Mga French na kolonya frontier duluhan functions of government mga gawain ng pamahalaan fundamental economic questions pundamental na ekonomikong tanong fundamental values mga pundamental na pinahahalagahan future kinabukasan

G game laro gender kasarian generation henerasyon geographic characteristics mga heyograpikong katangian geographic factors mga heyograpikong salik geographic features mga heyograpikong tampok geographic features/areas mga heyograpikong tampok/lugar geographic information heyograpikong impormasyon geography heyograpiya geological processes mga geological na proseso global warming pandaigdigang pag-init globe globo globes mga globo goods and services - production, distribution, exchange, consumption of

mga paninda at serbisyo - produksiyon, distribusyon, palitan, pagkonsumo ng

goods mga paninda govern mamahala governance pamamahala government pamahalaan Great Depression Great Depression grid grid Gross Domestic Product Gross Domestic Product Gross National Product Gross National Product groups mga pangkat growth paglaki Gulf Stream Gulf Stream

H habitat tirahan Haudenosaunee Haudenosaunee health kalusugan hemisphere hemisphere



ENGLISH / INGLES TAGALOG historic events mga makasaysayang kaganapan historical makasaysayan historical evidence makasaysayang katibayan historical narratives mga makasaysayang kuwento history kasaysayan

Holidays ( Columbus Day, Election Day, Veterans Day, Thanksgiving, New Years Day, Dr. Martin Luther King Day, Presidents Day, Memorial Day, Flag Day)

Mga Holiday ( Columbus Day, Election Day, Veterans Day, Thanksgiving, New Years Day, Dr. Martin Luther King Day, Presidents Day, Memorial Day, Flag Day)

home tahanan hopes mga inaasam House of Representatives House of Representatives human tao human capital taong kapital human migration migrasyon ng tao human migrations mga migrasyon ng tao human resources yamang tao human rights mga karapatang pantao human settlements mga tirahan ng tao human systems mga sistema ng tao

I ideals of American democracy mga ideal ng Amerikanong demokrasya ideas mga ideya identity identity immigrants mga imigrante immigration imigrasyon important mahalaga imports mga import inaugurated confederation inaugurated na kumpederasyon Incas Mga Inca income kita indentured servant pinagkasundong tagapaglingkod independence independensiya indigenous peoples mga katutubong tao individual indibiduwal individual rights mga indibiduwal na karapatan individual rights to life, liberty, pursuit of happiness.

mga indibiduwal na karapatan sa buhay, kalayaan, pagkamit sa kaligayahan.

individuals mga indibiduwal industrial expansion industriyal na ekspansiyon



ENGLISH / INGLES TAGALOG industrial growth industriyal na paglago industrial growth/expansion industriyal na paglago/ekspansiyon Industrial Revolution Industriyal na Rebolusyon industrialization industriyalisasyon industry industriya inhabitants mga nakatira interdependence pagtutulungan interdependent interdependent international organizations mga internasyonal na organisasyon interpret law bigyang-kahulugan ang batas interpret laws bigyang-kahulugan ang mga batas interpretations mga interpretasyon Inuits mga Inuit invention imbensiyon inventions mga imbensiyon Iroquois Iroquois Iroquois Confederacy Iroquois Confederacy irrigation irigasyon issues mga isyu isthmus isthmus

J judgments mga pagpasya judicial hudisyal judicial branch of government hudisyal na sangay ng pamahalaan judicial branch judicial na sangay junta hunta jury hurado jury service serbisyo ng hurado justice hustisya

K kindergarten kindergarten

L labor manggagawa labor force puwersa ng manggagawa labor movement kilusan ng manggagawa labor union unyon ng manggagagwa land formations mga land formation land masses mga land mass



ENGLISH / INGLES TAGALOG languages mga wika Latin America Latin America latitude latitude laws mga batas laws/rules mga batas/patakaran leaders mga tagapamuno League of Nations League of Nations learn matutunan legal legal legends mga alamat legislative branch lehislatibong sangay legislative branch of government lehislatibong sangay ng pamahalaan legislature lehislatura liberty kalayaan library aklatan library resources mga dulugan ng aklatan life buhay lifestyle istilo ng pamumuhay like/dislike gusto/ayaw limited limitado limited resources mga limitadong dulugan limited/unlimited limitado/walang limitasyon local lokal local government lokal na pamahalaan local region lokal na rehiyon location kinalalagyan lock kandado locomotive locomotive long ago noong araw longhouse longhouse longitude longitude loyalist loyalista loyalty pagigint tapat

M maize mais majority rule namumunong mayorya make laws gumawa ng mga batas manor manor manufacture gumawa



ENGLISH / INGLES TAGALOG manufacturing manufacturing maps mga mapa markets mga merkado mass starvation maramihang pagkagutom Mayas Mga Maya Mayflower Compact Mayflower Compact megalopolis megalopolis member miyembro memorials mga memorial merchant nagtitinda meridians mga meridian Midwest Midwest migration migrasyon migration/immigration migrasyon/imigrasyon millennium millennium millennia millennia mining pagmimina minority rights, respect for mga karapatan ng minority, respeto para sa minutemen minutemen Mississippi River Mississippi River modernization modernisasyon modify baguhin monarchy kaharian money pera months mga buwan monument monumento monuments mga monumento motives mga motibo movement of people and goods paggalaw ng mga tao at mga paninda multicultural maramihang kultura myself ako mismo myths mga myth

N NAFTA NAFTA nation bansa national nasyonal national level of governments nasyonal na lebel ng mga pamahalaan nation-state nasyon-estado Native American Indian Katutubong Amerikanong Indian



ENGLISH / INGLES TAGALOG Native American Indians Mga Native American Indian natural resources mga likas na yaman near/far malapit/malayo needs mga pangangailangan neighborhood kapitbahayan neutral neutral New Amsterdam New Amsterdam New Netherlands New Netherlands northwest passage northwest na daanan now ngayon nuclear family nuklear na pamilya

O OAS OAS objects mga object oceans mga dagat oligarchy olgarko opportunity cost gastos sa oportundad oral history oral na kasaysayan others ng iba

P parallel kahilera parallels mga kahilera parent magulang Parliament Parliyamento participatory skills mga kahusayan sa partisipasyon past nakaraan past/present nakaraan/kasalukuyan patriot patriot patriotism patriyotismo patriotisms patriyotismo patriots mga patriot patroon patroon people mga tao person tao perspectives mga pananaw Peter Stuyvesant Peter Stuyvesant petition petisyon physical pisikal physical characteristics mga pisikal na katangian



ENGLISH / INGLES TAGALOG physical environment pisikal na kapaligiran physical feature pisikal na katangian physical features mga pisikal na katangian physical map pisikal na mapa physical setting pisikal na setting physical systems mga pisikal na sistema places mga lugar plan plano pledge sumpa Pledge of Allegiance Panata ng Katapatan points of view mga punto de bista political politikal political boundaries mga politikal na hangganan political map politikal na mapa political party partidong politikal political power politikal na kapangyarihan political systems mga sistemang politikal pollution polusyon population populasyon population density densidad ng populasyon population distribution distribusyon ng populasyon population movement - rural to urban to suburban - 20th century

galaw ng populasyon - rural papuntang urban papuntang suburban - ika-20 siglo

power kapangyarihan practices mga kasanayan prairies mga parang Preamble to the Constitution Punond-sabi ng Konstitusyon present present president presidente Prime Meridian Prime Meridian Prime Minister Punong Ministro principles of democracy mga prinsipyo ng demokrasya problem solving paglutas ng problema problems mga problema producers mga producer production produksiyon productivity produktibidad products mga produkto profit tubo projects mga proyekto



ENGLISH / INGLES TAGALOG property pag-aari protect protektahan protests mga protesta province probinsiya public benefit pampublikong benepisyo public education pampublikong edukasyon purpose of government layunin ng pamahalaan pursuit of happiness pagtugis ng kaligayahan

Q quantities mga dami

R race lahi radios mga radyo railroad riles ng tren rain forest rain forest raw material raw na materyales reason mangatwiran receipts mga resibo recycling pagreresiklo reference books mga sangguniang libro reform reporma region rehiyon regions mga rehiyon relationships mga relasyon relief (physical) map relief (pisikal) na mapa religion relihiyon religious relihiyoso renewable resource mga dulugang magagamit muli repeal pawalang-bisa representation representasyon representative kinatawan representatives mga kinatawan republic republika Republican Party Republican Party reservation reserbasyon resources mga dulugan respect respeto responsibilities mga responsibilidad revolution rebolusyon



ENGLISH / INGLES TAGALOG Richard Nicholls Richard Nicholls rights mga karapatan Robert Fulton Robert Fulton role ginaganapan roles mga ginaganapan roles of citizens mga ginagampanan ng mga mamamayan roots of American culture mga ugat ng Amerikanong kultura rules mga patakaran rural rural rural to urban to suburban migration rural hanggang urban hanggang suburban na migrasyon

S sachem sachem safeguarding individual liberties pangangalaga ng mga indibiduwal na kalayaan safety kaligtasan same/different pareho/iba satellite-produced images mga imaheng gawa ng satellite satisfy pasiyahin scale timbangan scarce resources mga bihirang dulugan scarcity kakulangan school paaralan science and technology agham at teknolohiya scientific/technological exchanges and connections siyentipiko/teknolohikal na palitan at koneksyon

seaways mga daanang dagat secondary source pangalawang pagkukunan security seguridad self sarili selling nagtitinda Senate of the United States Senado ng Estados Unidos separatists mga separatista services mga serbisyo settle manirahan settlement tirahan settlements mga tirahan settler nanirahan shape hugis shelter silungan similarities/differences mga pagkakatulad/kaibahan slave alipin



ENGLISH / INGLES TAGALOG slave trade pangangalakal ng alipin slavery pang-aalipin social sosyal social/cultural changes and connections sosyal/kultural na palitan at koneksyon socialism sosyalismo societies mga lipunan society lipunan solutions mga solusyon solving problems paglutas ng mga problema songs mga kanta Sons of Liberty Sons of Liberty South America South America Spanish colonies Mga kolonya ng Espanya spatial organization organisasyon base sa espasyo speeches mga pagsasalita standard of living pamantayan ng pamumuhay stars and stripes stars at stripes state estado state government pamahalaan ng estado Statue of Liberty Statue of Liberty steamboat steamboat steamboats mga steamboat stock market stock market stories mga kuwento strategy istratehiya strengths mga kalakasan strike welga student rights mga karapatan ng mag-aaral suburban suburban suburbs mga suburb subways mga subway suffrage karapatang bumoto supply and demand supply at demand supply and demand 4 symbols supply at demand 4 na simbolo Supreme Court Korte Suprema surplus sobra symbolize i-symbolize symbols mga simbolo systems mga sistema



ENGLISH / INGLES TAGALOG

T tables mga talahanayan tariff taripa tax buwis taxes mga buwis teach turuan teacher guro technological teknolohikal technologies - exchanges of teknolohiya - mga palitan ng technology teknolohiya telegraph telegrapo television telebisyon tenant farmer umuupang magbubukid themes mga tema then/now noon/ngayon time oras time zones mga sona ng oras timeline timeline today ngayon tolerance pagpapasensiya tomorrow bukas tools mga kasangkapan towpath towpath trade kalakal traditions mga tradisyon traffic lights mga traffic light trains mga tren traitor traydor transmit ipadala transportation transportasyon transportation revolution rebolusyon ng transportasyon treaty kasunduan trends mga kalakaran tribe tribo tributaries mga sanga ng ilog Tropic of Capricorn Tropic of Capricorn Tropic of Cancer Tropic of Cancer trucks mga trak truth katotohanan



ENGLISH / INGLES TAGALOG tundra tundra turning points mga punto ng pagliko turnpike turnpike

U unify pag-isahin unions mga unyon unique kakaiba unite magkaisa United Nations United Nations United States of America United States of America unlimited walang limitasyon unlimited needs and wants walang limitasyong pangangailangan at kagustuhan up/down taas/baba urban urbanidad urbanization urbanisasyon uses of geography mga gamit ng heyograpiya

V values mga pinahahalagahan veteran beterano veto veto village bayan vote bumoto voting pagboto

W wampum wampum wants mga gusto war digmaan war strategy istratehiya sa digmaan water masses mga masa ng tubig weaknesses mga kahinaan week linggo Western Hemisphere Kanlurang Hemisphere westward expansion pakanlurang paglawak wigwam wigwam work trabaho worker trabahador world bank world bank world in spatial terms mundo sa mga termino ng espasyo



ENGLISH / INGLES TAGALOG writings mga kasulatan

Y year taon yesterday kahapon

Documents

Elementary School Level Glossary - steinhardt.nyu.edu · executive ehekutibo executive branch of government ehekutibong sangay ng pamahalaan expansion : pagpapalawak . exploitation