44
ELEKTRİKLİ ARAÇLAR SELVİN BAYTOK 2009010605080 EMİR ŞENYURT 2009010605031

ELEKTRİKLİ ARAÇLAR

  • Upload
    awen

  • View
    169

  • Download
    9

Embed Size (px)

DESCRIPTION

SELVİN BAYTOK 2009010605080 EMİR ŞENYURT 2009010605031. ELEKTRİKLİ ARAÇLAR. - PowerPoint PPT Presentation

Citation preview

Page 1: ELEKTRİKLİ ARAÇLAR

ELEKTRİKLİ ARAÇLAR

SELVİN BAYTOK 2009010605080EMİR ŞENYURT 2009010605031

Page 2: ELEKTRİKLİ ARAÇLAR

Hepimizin bildiği gibi benzinli motorlar çok fazla kullanılmakta , buna bağlı olarak tükenen petrol kaynakları ve çevre kirliliği ile de karşı karşıya kalmaktayız. Bunun yerini son dönemlerde alternatif enerjiler almaktadır. Elektrikli araçlarda bu uygulamaların başında gelir.

Page 3: ELEKTRİKLİ ARAÇLAR

PEKİ NEDEN ELEKTRİKLİ ARAÇLARI ALTERNATİF OLARAK GÖRÜYORUZ ?

Çünkü elektriğin kullanımı,işe dönüştürülmesi,petrol ve diğer enerji türlerinden daha az maliyetli ve kolaydır.

Page 4: ELEKTRİKLİ ARAÇLAR

İLK ELEKTRİKLİ ARAÇ DENEMELERİ

19. yüzyılın son dönemlerine doğru Amerika, İngiltere ve Fransa’da bir çok şirket elektrikli araç üretmeye başlamıştır. Bu üreticilerden en önemlisi Morris ve Salomon’un sahibi olduğu Electric Carriage and Wagon Company adlı şirkettir. Morris ve Salomon 1895 yılında 2 oturma koltuğu olan Electrobats isimli elektrikli aracı geliştirmişlerdir

Page 5: ELEKTRİKLİ ARAÇLAR

Ferdinand Porsche (1975 – 1951). Lohner-Porsche Porsche 1900'daki Paris Fuarı'nda, kendi buluşu olan ve dingillerindeki elektrik motorlarıyla çalışan otomobili sergiledi. Taşıt aracını Viyana saray arabaları yapımcısı Lohner şirketinin elemanı olarak yaptığı için, bu yeni otomobil Lohner-Porsche olarak tanındı. Bunun hemen ardından düşüncesini daha da geliştirerek elektrik motorlarını bir benzin motoru aracılığıyla besledi. Bu yeni tahrik biçimiyle şanzıman dişlisine gerek kalmıyordu.

Page 6: ELEKTRİKLİ ARAÇLAR
Page 7: ELEKTRİKLİ ARAÇLAR

ELEKTRİKLİ OTOMOBİLLERİN İÇTEN YANMALI MOTORLA ÇALIŞAN OTOMOBİLLERE GÖRE ÜSTÜN YANLARI

Elektrik motorunun yüksek torku sayesinde araç hızlanmasını daha kısa sürede tamamlar.

Daha sessiz çalışır. Birçok tasarım kısıtlamasının önüne geçilmiş olur. Frenlemeyle, yokuş aşağı inmeyle, düz yolda iler-

lemede şarj olabilme Aracın çeşitli noktalarına yerleştirilecek güneş pa-nelleri

ile şarj edebilme Vites kutusu, egzoz sistemi, motor bloğu, soğutma,

yağlama gibi kısımlara ihtiyaç duyulmaması. Periyodik bakım giderlerinin düşük olması.

Page 8: ELEKTRİKLİ ARAÇLAR

Sıfır CO2 salınım değeri. Birçok ülkenin KDV ve MTV gibi vergilerini düşük

tutması, bu araçların satışını desteklemesi. Motorunun daha ucuz olması, uzun ömürlü

olması, kolay değiştirilebilmesi Yüksek verimle çalışması. Var olan aracı yeni teknolojilere sonradan

adapte edebilme. İçten yanmalı motora adapte edilebilmesi

(hybrid).

Page 9: ELEKTRİKLİ ARAÇLAR

PEKİ OLUMSUZ YANLARI NEDİR ?

Pillerin yüksek ağırlığı. Suya ve neme karşı etkili koruma ve yalıtım

yapma zorunluluğu. Şarj edilebilecek noktaların az olması nedeniyle

uzun yol kullanımına uygun olmaması. Menzilinin şimdilik düşük olması. Pillerin performansının sıcak ve soğuk iklim

şartlarından etkilenmesi. Pillerin yüksek maliyeti. Pillerin kısa ömürlü olması.

Page 10: ELEKTRİKLİ ARAÇLAR

BİR ELEKTRİKLİ OTOMOBİLİN TAHRİK SİSTEMİ TEMEL OLARAK ELEKTRİK ENERJİSİ KAYNAĞI, ELEKTRİK MOTORU VE KONTROL SİSTEMİNDEN OLUŞMAKTADIR.

Page 11: ELEKTRİKLİ ARAÇLAR

ELEKTRİKLİ ARAÇLAR NASIL ÇALIŞIR ?

Vites kutusu, soğutma sistemi, debriyaj, egzoz gibi içten yanmalı motor için olmazsa olmaz kısımlar yoktur.

Elektrik motoru ihtiyaç duyduğu enerjiyi akülerden sağlar. Bir elektronik kontrol ünitesi motora verilecek akımı kontrol ve akım yönünü kontrol eder. Elektrik motoru döndürme hareketini diferansiyelli vites kutusuna iletir. Bu kutu da tekerleklerin dönmesini sağlar. Bu şekilde araç hareket ettirilmiş olur.

Page 12: ELEKTRİKLİ ARAÇLAR

ELEKTRİKLİ ARAÇ SİSTEMLERİ

Tümü- Elektrik Araçlar

Page 13: ELEKTRİKLİ ARAÇLAR

Tümü-Elektrikli Araçların Avantajları

Tümü-elektrikli araçlarda (tümü-EA) tekerlek elektrik motoru tarafından tahrik edilmektedir. Elektrikli araçta yüksek miktarda itme kuvvetinin sağlanabilmesi için gerektiğinde birden fazla elektrik motoru kullanılabildiği çeşitli uygulamalardan görülmektedir. Elektrik motoruna sağlanan güç ise enerji depolama sistemlerinden elde edilen elektrik enerjisinden sağlanmaktadır. Burada gücün elde edilebilmesi için gerekli olan enerji yakıtın yanmasıyla değil enerji depolama sistemi olan bataryalardan elde edildiğinden tümü-EA’larda benzin, dizel ya da yanabilen diğer yakıtlar kullanılmamaktadır. Bu nedenle tümü-EA’larda hiç yakıt tüketilmediği için emisyon açığa çıkmaz ve bu araçlar “sıfır emisyonlu araçlar” olarak adlandırılmıştır. Tümü-EA’larda İYM olmadığı ve elektrik motoru olduğu için bu araçlar sessiz çalışmaktadır. Rejeneratif frenleme sayesinde daha uzun fren ömrü vardır ve kinetik enerji geri kazanılarak elektrik motoru generatör gibi kullanılarak kinetik enerji elektrik enerjisine dönüştürülmekte ve bataryaları besleyerek şarj etmektedir. Yakıt maliyeti de dahil olmak üzere bakım maliyeti konvansiyonel araçlara göre çok daha düşüktür. Hareketli elemanlar fazla olmadığı için bunların ayarına ya da yağ değişikliğine gerek yoktur.

Page 14: ELEKTRİKLİ ARAÇLAR

Tümü-Elektrikli Araçların Dezavantajları

Elektrikli Araç Maliyeti

Tümü-EA üretimindeki yüksek maliyet elektrikli araç pazarının gelişmesini sınırlamaktadır. Bu araçların pazarda geniş bir şekilde yayılmasını engelleyen en önemli etken satın alma maliyetinin çok yüksek olmasıdır. Örneğin General Motors’un EV1 modeli 33.995 $ iken benzinli Chevrolet Cavalier 13.670 $’e satılmaktaydı. Fakat tümü EA’ların yakıt maliyeti konvansiyonel araçlara göre çok daha düşüktür. Örnek olarak küçük bir konvansiyonel aracın yakıt maliyeti yıllık ortalama 690 $ iken tümü-EA’ların çok daha düşük olup 390 $ - 480 $ arasındadır. Tümü-EA’ların yakıt maliyet düşük olduğundan petrol fiyatlarının artmasıyla bu araçların ön plana çıkması beklenmektedir. Ancak tümü-EA maliyetinin önemli bir kısmını oluşturan bataryalar gibi henüz geliştirilme aşamasında olan kritik parçaların mevcut durum da 3-5 yıl içerisinde yenilenmesi kullanım maliyetinin arttırmaktadır.

Page 15: ELEKTRİKLİ ARAÇLAR

Servis İstasyonları EA’lar piyasada satışa sunulduğu zaman konvansiyonel araçlarda olduğu gibi bakım ve onarım için gerekli servis istasyonları olmalıdır. Önemli sayıda elektrikli araç pazarda olduğu zaman araç üreticileri tüketicinin isteklerine cevap verebilecek kadar eğitimli teknik personel bulundurmalı ve araçta herhangi bir problem olduğu zaman aracına gerekli bakımını ve onarımını yaptırabileceği servislere ihtiyaç duyulmaktadır.

Page 16: ELEKTRİKLİ ARAÇLAR

Araç Menzili ve Batarya Teknolojisi

Tümü-EA’ların yayılmasını engelleyen bir diğer etken de araç performansıdır. Taşıtlara tahrik sağlayan bataryalar oldukça ağırdır ve taşıtın menzili sınırlıdır. Konvansiyonel yolcu aracı depoyu yakıtla doldurduktan sonra yaklaşık 500-600 kilometre yol alırken tümü-EA’lar şarj edildikten sonra çok daha az yol alabilmektedirler. Tüm dünyada ileri kurşun-asit bataryaların geliştirilmesi konusunda yoğun çalışmalar yapılmaktadır. Bu çalışmalardaki temel amaç bataryaların enerji yoğunluğunu arttırarak tümü-EA’ların menzilini arttırmaktır. Elektrikli aracın gelişimine bir diğer engel olarak konvansiyonel bir aracın deposunun doldurulmasının birkaç dakika almasına karşın, bir tümü-EA’ı tamamen şarj etmenin yaklaşık 5-8 saatlik zaman gerektirmesidir. Bazı yüksek hızlı şarj cihazları, aracı 3-4 saatte şarj edebilmektedir. Fakat bu şarj cihazları bataryaların ömrünü kısaltmaktadır.

Page 17: ELEKTRİKLİ ARAÇLAR

HİBRİD ELEKTRİKLİ ARAÇLAR Hibrid elektrikli aracın alt elemanları aşağıda belirtilmiştir. İYM Transmisyon Elektrik motoru Güç elektroniği Yakıt tankı Bataryalar

Page 18: ELEKTRİKLİ ARAÇLAR

HONDA CIVIC HİBRİD OTOMOBİLİN ÇALIŞMA PRENSİBİ

Page 19: ELEKTRİKLİ ARAÇLAR
Page 20: ELEKTRİKLİ ARAÇLAR
Page 21: ELEKTRİKLİ ARAÇLAR
Page 22: ELEKTRİKLİ ARAÇLAR
Page 23: ELEKTRİKLİ ARAÇLAR
Page 24: ELEKTRİKLİ ARAÇLAR

1) SERİ HİBRİD SİSTEMİ

Seri hibrid araçta hibrid güç ünitesi iym ve generatörden oluşmaktadır. İYM+generatör grubu yakıtın kimyasal enerjisini önce mekanik sonrasında

elektrik enerjisine dönüştürmektedir. Araç çalışırken bataryalar hem iym-generatör grubu tarafından hem de

rejeneratif frenleme ile şarj edilmektedir. Aynı zamanda şarj cihazları ile özellikle geceleri yaklaşık 5-8 saat içinde şarj edilir.

Seri hibrid sistem, yakıt pilli araca en yakın elektrikli araç konfigürasyonudur. Araç bu sayede sadece bataryalarını kullanarak hareket edebilmektedir. Ayrıca elektrik motorunun kendisi tekerlekleri tahrik edebilmektedir.

Seri tahrik sisteminin bir dezavantajı paralel tahrikte olmayan elektrik enerjisi üretmek amacıyla kullanılan generatördür. Generatör taşıt ağırlığını arttırmakta ve sisteme ek maliyet getirmektedir.

Page 25: ELEKTRİKLİ ARAÇLAR

2)PARALEL HİBRİD SİSTEMİ

Paralel hibrid elektrikli araçta, İYM ve elektrik motorunun aynı mil üzerinde tekerleklere doğrudan mekanik bağlantı ile tahrik vermektedir.

Paralel hibrid araçlara örnek olarak, Honda Insight ve Honda Civic verilebilir. Paralel tahrik sistemleri mekanik olarak seri hibrid sistemlere göre daha karmaşıktır.

Örneğin İYM’nin tekerleklere tahrik verebilmesi için bir transmisyona ihtiyaç vardır. Tüm bu elemanların birlikte düzgün bir şekilde çalışabilmesi için kontrolör seri hibride göre ilave özelliklere ihtiyaç duymaktadır. Paralel tahrikli taşıtlarda konvansiyonel taşıtlara göre daha küçük İYM kullanılır. Toplam güç ihtiyacı, çalışma verimine bağlı olarak kontrolör hangi kaynaktan ne kadar güç çekeceğini belirler. Kontrolör; yakıt ekonomisi, performans, emisyon ve menzil için optimize edilmiştir.

Daha küçük elektrik motoru ve bataryaların kullanılması paralel hibrid sistemin fiyatını seri hibrid sisteme göre daha düşük kılmaktadır. Burada içten yanmalı motor direkt olarak tekerleklere bağlı olduğu için seri hibrid sisteme göre toplam enerji dönüşüm verimi daha yüksektir. Ayrıca hem İYM hem de elektrik motoru aynı anda güç sağladığı için taşıtın gücü daha fazladır.

Page 26: ELEKTRİKLİ ARAÇLAR

3)SERİ / PARALEL HİBRİD SİSTEMİ

Bu seri/paralel tasarım paralel sisteme benzemektedir. Burada İYM direkt olarak tekerleklere bağlıdır. Tasarımın özelliği İYM’nin transmisyon ile bağlı olmayıp seri tahrik sisteminde olduğu gibi generatör ile bağlı olmasıdır. Sonuçta İYM optimum verimde çalışabilmektedir. Düşük hızlarda araç seri hibrid sistemde olduğu gibi çalışmaktadır. Yüksek hızlarda ise İYM devreye girerek tekerleklere güç verir ve seri tahrikteki gereksiz enerji dönüşümleri ile kaybedilen enerji en düşük seviyeye indirilir.

Toyota Prius’da bu sistem kullanılmıştır. Burada amaç hem paralel hem de seri sistemin avantajlarını kullanarak İYM’nin en verimli noktada çalışmasını sağlamaktır. Bundan sonra Japonya’da kısa bir süredir satılan Nissan Tino Hibrid geliştirilmiştir.

Page 27: ELEKTRİKLİ ARAÇLAR

Tümü-EA’ların bazı dezavantajlarını gidermek amacıyla hibrid elektrikli araçlar (HEA) geliştirilmiştir. Tümü-EA’lara İYM eklenerek aracın menzili ve gücünün arttırılması için HEA’lar geliştirilmiştir. HEA’lar, konvansiyonel araca nazaran kirletici emisyonları azaltmakta ve yakıt verimini arttırmaktadır. HEA’lar birden fazla güç kaynağına sahip araçlar olarak da adlandırılır. HEA’lar iki ya da daha fazla enerji dönüşüm teknolojilerini (İYM, yakıt pilleri, generatörler ya da elektrik motorları) bir veya daha fazla enerji depolama teknolojileri (batarya, süperkapasitörler ya da volan) ile birleştirmektedir

Hibrid Elektrikli Araçların Avantajları

HEA’ların konvansiyonel araçlara göre bazı üstünlükleri vardır. Bunlar: • Rejeneratif frenleme yeteneği enerji kaybını en aza indirir ve taşıt durduğunda ya da yavaşladığında kullanılan enerjiyi geri kazandırarak bataryaları besler. • İYM’lar pik yükü değil ortalama yükü karşılayacak şekilde boyutlandırıldığından motorun ağırlığı azalmaktadır. • Yakıt verimi büyük ölçüde artmaktadır. • Emisyonlar önemli oranda azalmaktadır. • HEA’lar alternatif yakıtlarla da çalıştığı için fosil yakıtlara çok fazla bağımlı değildirler.

HEA’ların yukarıdaki avantajlara ek olarak bazı ek avantajları daha vardır. Araç durduğunda İYM çalışmaz ve titreşim veya motor gürültüsü oluşmaz. HEA’ların boşta çalışma kayıpları yok denecek kadar düşüktür.

Page 28: ELEKTRİKLİ ARAÇLAR

Seri sistemin dezavantajları :

• Bu sistemde İYM, generatör ve elektrik motoru olmak üzere üç tahrik ekipmanına ihtiyaç duyulur : • Elektrik motoru gerekli olan azami gücü karşılayacak şekide, özellikle yüksek eğimler için tasarlanır. Fakat araç çoğunlukla azami gücün altında çalışmaktadır. • Tahrik ekipmanları, batarya kapasitesinin birinci seviyede dikkate alınarak menzil ve performans için azami gücü karşılayacak şekilde boyutlandırılır. • Güç sistemi ağır ve maliyeti daha yüksektir.

Paralel hibrid sistemin dezavantajları :

• Gerekli olan güç iki farklı kaynaktan sağlandığı için burada enerji yönetimi önem arz eder. • İYM ve motordan gelen gücün tahrik tekerlerine düzgün olarak iletilebilmesi için karmaşık mekanik elemanlara ihtiyaç duyulur. • Sessiz çalışma modu sağlamamaktadır

Page 29: ELEKTRİKLİ ARAÇLAR

YAKIT PİLLİ ELEKTRİKLİ ARAÇLAR

Bir yakıt pilli EA; yakıt depolama sistemi, yakıt pili-kontrol ünitesi, güç işlemci ünitesi-kontrolü ve tahrik sisteminden (elektrik motorları, vb) oluşmaktadır. Yakıt depolama sisteminde depolanan hidrojen direkt olarak veya fosil kökenli yakıtların, yakıt işleme prosesine tabi tutulması ile elde edilen hidrojen yakıt piline beslenir. Bir yakıt pil biriminin çıkış gerilim değeri 0,7 Volt mertebesindedir. Bu nedenle birkaç yakıt pil birimi seri olarak bağlanarak çıkış gerilimi arttırılır.

Yakıt pili ve elektrik motoru arasındaki güç elektroniği devresi, gerilim değerinin yükseltilmesi amacı ile için DC motorlarda DC/DC çeviricisine, AC motoru için DC/AC eviricisine, kontrol için mikroişlemci/dijital sinyal işlemcisin, aşırı yükleme şartları ve rejeneratif frenleme için batarya depolama sistemine ihtiyaç duyulmaktadır.

Page 30: ELEKTRİKLİ ARAÇLAR

Yakıt Pilli Araçların Avantajları EA’larda yakıt pillerinin kullanılmasının sağlayacağı temel avantajlar aşağıda listelenmiştir: Normal ve kısmi yüklerde yüksek çalışma verimi, Direkt enerji dönüşümü, Düşük emisyon değerleri (CO, SO2, NOx), Düşük bakım tutum maliyetleri, Düşük gürültü seviyesidir.

Yakıt Pilli Araçların Dezavantajları Özellikle sıfır emisyon ve yüksek verim gibi önemli avantajların yanında seri üretime geçme öncesinde bir takım teknik ve ekonomik sorunların aşılması gerekmektedir. Otomotiv ve enerji sektöründeki yatırımlar ile gelişimini sürdüren yakıt pilli teknolojisinde, maliyet etkin çözümler henüz üretilememiş durumdadır. Genel olarak, üretim, işletme ve altyapı maliyetlerinin düşürülmesi (özellikle katalizörler), elektriksel stabilite, yakıt sistemleri, güvenirlilik, bakım, hidrojen depolama sistemi ve güvenlik teknolojileri geliştirilmeye açık alanlar olarak tanımlanmaktadır.

Page 31: ELEKTRİKLİ ARAÇLAR
Page 32: ELEKTRİKLİ ARAÇLAR

PİLLER Elektromobillerde batarya

bloğu kullanılmaktadır. Çünkü pil grubunun bakımı bu şekilde kolay olmakla birlikte, fabrika üretimi olmamakla kullanıcılar ihtiyaçlarına uygun şekilde batarya bloğu imal edebilmektedir.

Elektrikli Retro otomobil Takayanagi Miluira'nın pil grubu

Elektromobillerde genel olarak Nikel ihtiva eden pil çeşitleri kullanılmaktadır. Nikel me-tal hidrit piller (NiMH), Lityum iyon piller (li-on) ve Lityum polimer piller (Li-Polimer).

NiMH Pil Örneği

Page 33: ELEKTRİKLİ ARAÇLAR

AKÜ ŞARJ ÜNİTESİElektromobilin en önemli karakteristik elemanlarından birisi de şarj ünitesidir.Şarj ünitesi temelinde adaptördür. Şebeke elektriğini pillerin ihtiyacı olan gerilim seviyesine düşürürler. Bu şekilde aracın pilleri şarj olur. Ancak elektrikli araçların pilleri şebeke elektriği ile şarj edilmek istenildiğinde dolum süresi 8-12 saat gibi uzun bir zaman alabilmektedir. Buna çözüm olarak hızlı şarj üniteleri geliştirilmiştir. Bu üniteler 30 dakika –3 saat gibi bir zaman aralığında pilleri doldurabilmektedir.Ayrıca elektrikli araçların başka dolum metotları da vardır. Bunlardan biri aracın frenlemesi, frensiz yavaşlaması, yokuş aşağı inmesi durumlarındaki kinetik enerjiyi elektrik enerjisine çeviren sistemlerdir. Günümüzün seri üretim elektrikli araçlarının birçoğunda bu sistem sunulmaktadır. Diğer şarj yöntemi ise araca yerleştirilen güneş panelleridir. Genellikle aracın tavan kısmına yerleştirilen güneş panelleri pil dolumu için etkili olabilmektedir. Ancak maliyetinin çok yüksek olması, kaza esnasında kırılabilmesi gibi olumsuz yanlarından ötürü pek tercih edilmemektedir.

Page 34: ELEKTRİKLİ ARAÇLAR

Intelligent (Akıllı Şarj Sistemi)Akıllı şarj sistemi olarak bilinen bu sistem elektrikli araçlar için en uygun olan sistemdir. Pilin durumuna bağlı olarak optimum değerlerde şarj eder. Şarj esnasında pilin zarar görmemesi için pilin sıcaklığına göre maksimum düzeyde voltaj gönderir. Pilin dolduğunu algılar ve akımı keser. Ni-Cdve NiMH pil türleri için uygundur. 1-3 saat arasında pilin %85 gibi bir bölümünü doldurabilir.

Fast (Hızlı Şarj)Akıllı şarj sisteminin bir gelişmiş versiyonu hızlı şarjdır. Bu sistemde aracın bataryaları 30 dakikada dolabilmektedir. Elektrikli araçların yaygınlaşmasıyla birlikte hızlı şarj istasyonlarının sayısının artmasını beklenmektedir.

Page 35: ELEKTRİKLİ ARAÇLAR

Solar ŞarjGüneş enerjisi ile pilleri şarj edebilen bu sistem gelecekte elektromobillerde yer alacak. Yüksek maliyetleri nedeniyle şimdilik sadece elekrikli teknelerde tercih edilmektedir.

Takas Yöntemi(Dolu Aküyle Boşu Değiştirme)Bu sistemde aracın boşalan aküsü sökülerek yerine dolu olan bir yenisi yerleştirilir. 3 dakika gibi kısa bir sürede yapılan bu operasyon şarj istasyonlarında gerçekleştirilebilmektedir. Elektrikli otomobillerin yanı sıra F-16 savaş uçaklarının bomba atar mekanizmasının pilleri de bu yöntem ile değiştirilmektedir. Boş akü daha sonra şarj istasyonunda uygun dolum yöntemi ile şarj edilmektedir.

Frenleme ve Yavaşlama ile Şarj OlmaModern seri üretim elektrikli otomobillerin hemen hemen hepsinde bu sistem sunulmaktadır. Aracın frenlemesi veya gaz pedalına basılmaması durumunda tekerleklere yerleştirilen jeneratörlerden devreye girmektedir. Bu şekilde kinetik enerjiyi elektrik enerjisine çevirmektedirler.

Page 36: ELEKTRİKLİ ARAÇLAR

VERİMLİLİKElektrikli araçların içten yanmalı motorlara göre en büyük avantajlarından birisi de yüksek verimliliğe sahip olmalarıdır. İçten yanmalı motorların verimleri soğutma suyu ile attıkları enerji, egzoz ile attıkları enerji, yanmanın tam verimle gerçekleşmemesi, sürtünen parça sayısının çok olması gibi nedenlerle dolayı düşüktür. Ancak elektrikli araçlarda bu olumsuz yanlar yoktur. Elektrik motorların verimlerinin yüksek olması bu araçların verim değerlerini de yükseltir. Elektrikli araçların verimlerini düşüren temel unsurlar şunlardır;

§ Aracın aerodinamik yapısından kaynaklanan sürtünme katsayısı,§ Yolun sürtünme direnci,§ Mekaniksel sürtünmeler,§ Yuvarlanma direnci,§ Diğer etkenlerdir.

Page 37: ELEKTRİKLİ ARAÇLAR

Elektrikli Araç VerimiElektrik motorunun ihtiyaç duyduğu enerjisi kimyasal enerji deposu olan piller saklar. Lityum-iyon piller yüksek enerji yoğunluğu nedeniyle bu araçlarda kullanılır. Bu pillerde kimyasal enerjinin elektrik enerjine dönüşme oranı %90 seviyelerindedir. Elektrik motorunun verimi de %90-95 seviyelerindedir. Genel olarak elektromobiller %80 seviyelerinde verimle çalışırlar ki bu değer içten yanmalı bir motorun veriminin iki katından fazladır.

Page 38: ELEKTRİKLİ ARAÇLAR

Hybrid ve Plug-in Hybrid Motorlu Araçların VerimiHybrid –melez araçların verimi içten yanmalı araçlardan yüksektir ancak sadece elektrikle çalışan araçlardan düşüktür. Çünkü bu araçlarda özünde içten yanmalı bir motora sahiptir. Bu araçlar sadece elektrik motorunu kullandıkları safhada verimleri yüksektir ancak içten yanmalı motor devreye girdiğinde verim düşüktür. Çünkü içten yanmalı motor ortalama verimi düşürmektedir.

Page 39: ELEKTRİKLİ ARAÇLAR

Renault Fluence Z.E Avrupadaki satış fiyatı 21.300 Euro

olan Elektrikli Renault Fluence ,100 km’de  2.70 TL. elektrik harcıyor.

105 beygirlik dizel Fluence’ın fiyatı Türkiye’de 45 bin 800 lira ile 56 bin 300 lira

arasında.Neredeyse Bu rakam Elektrikli Renault Fluence ‘nin Fiyatıyla dizel fiyatına

eşdeğer olduğunu gösteriyor.Aylık Abonman sistemi ile 79 Euro civarında

bir ücret ödenerek Arabanın bataryası kiralanıyor.Batarya evdeki 220 voltluk prizle 6

saatte şarj ediliyor. Sanayi tipiyle ise bataryası 20 dakikada dolduruluyor. Araç tam

şarjla 160 km yol katediyor.

Page 40: ELEKTRİKLİ ARAÇLAR

ELEKTRİKLİ ARACA DÖNÜŞÜM Şu anda LPG'li araç ortalama 32 kuruş, dizel araç

27 kuruş, benzinli araç ise 40 kuruş yakmaktadır. Araçtan aşağıda belirtilen parçalar bir daha

kullanılmamak üzere sökülmektedir.  İçten yanmalı motor Radyatör sistemi Marş dinamosu Yakıt deposu Egzoz sistemi 

Sökülen parçalar satılarak gelir elde edilmektedir

Page 41: ELEKTRİKLİ ARAÇLAR

Sökülen bu parçaların yıllık bazda yüksek tutarlarda olan bakım maliyetleri elektrikliye dönüştürülmüş araçta ortadan kalkmaktadır. 

Elektrikli araca takılan elektrik motorunun yok denecek kadar bir bakımı, araca takılan Lithium Akülerin en az 3000 kere şarz ömrü bulunmaktadır.

220 Volt ile çalışan 70 Amperlik şarz cihazı ile 90 dakikada aracın Aküleri şarz olabilmektedir.

Bu işlem için yetkilendirilmiş kuruluşlar tarafından yapılacak dönüşüm işleminin maliyetinin ise 3-4 bin lirayı bulacağı düşünülmektedir.

Page 42: ELEKTRİKLİ ARAÇLAR

Maliyete gelirsek 100 kilometreyi bir dizel araçta 25-30 liraya giderken elektrikli araçla 2,5 liraya gidebiliriz.

Page 43: ELEKTRİKLİ ARAÇLAR

NEDEN SATILAMIYOR?

Elektrikli aracın satışlarının düşük olmasının nedenleri saymakla bitmiyor. Menzilinin kısa olması, şarj istasyonlarının yaygınlaşmaması, aylık pil kira bedelinin olması, fiyatının dizel bir araçtan daha pahalı olması asıl nedenleri olarak ortaya çıkıyor.Aracın menzili en tasarruflu şekilde kullanıldığında 180 kilometreye kadar çıkabiliyor. Ancak şehir içinde sürekli dur kalk yapan aracın menzilinin kaç kilometre olduğu belirtilmiyor. Elektrik motorları kalkış esnasında fazla güce ihtiyaç duyduğu için şehiriçi trafiğinde aracın pili çok kısa sürede bitecektir.

Şarj istasyonlarının olmaması, sınırlı sayıda kapalı otoparkta şarj istasyonunun bulunması, şehirler arası yollarda şarj imkanının olmaması, konutların otoparklarında da gerekli altyapı olmaması nedeniyle elektrikli araçlar tercih edilmiyor. Ayrıca otomobilin şarjı biterse pillerin tekrar şarj olması için normal prizde 6 saat, istasyonda ise 30 dakika beklenilmesi gerekiyor.

Page 44: ELEKTRİKLİ ARAÇLAR

TEŞEKKÜRLER…