Univerzitet Donja Gorica

Fakultet za međunarodnu ekonomiju, finansije i biznis

Podgorica

„Karakteristike, prednosti, benefiti, vrste i upravljanje

korporativnom diverzifikacijom“

Predmet: Uvod u ekonomiju i menadžment novih medija Student: Nikola Soldo

Profesor: doc.dr. Zvezdan Vukanovid Broj dosijea: 07/070

Podgorica, jun 2010. Godine

Esej

Nikola Soldo

2

Sažetak

U ovom radu je predstavljena korporativna diverzifikacija kao jedan od mogudih oblika

organizovanja korporacija koji treba da omogudi profitabilnije poslovanje, smanjenje

transkakcionih troškova, bolje iskorištenje resursa kompanije, brži i bolji razvoj kompanije.

Takođe ovdje mogu da se pogledaju prednosti, benefiti, karakteristike i sve ostale

mogudnosti koje donosi korporativna diverzifikacija. Objašnjene su i situacije u kojima je

poželjno obavljati tu vrsti djelovanja kao i situacije kada to nije najbolje rješenje. Prikazan je

način na koji kompanije upravljaju diverzifikacijama, kakav je odnos sa ostatkom tržišta,

konkurencijom, objašnjeno njeno djelovanje.

Ključne riječi: Medijska industrija, Korporativna diverzifikacija, Mediji, Kompanije

Esej

Nikola Soldo

3

SADRŽAJ

Sažetak ........................................................................................................................................ 2

SADRŽAJ ...................................................................................................................................... 3

1. Uvod .................................................................................................................................... 4

2. Korporativna diverzifikacija medija ..................................................................................... 5

3. Karakteristike korporativne diverzifikacije.......................................................................... 6

4. Prednosti diverzifikacije ...................................................................................................... 7

5. Benefiti korporativne diverzifikacije ................................................................................... 8

6. Vrste korporativne diverzifikacije ....................................................................................... 9

7. Upravljanje korporativnom diverzifikacijom ..................................................................... 10

7.1. Upravljanje relacionim diverzifikacijom .................................................................... 10

7.2. Upravljanje nerelacionom diverzifikacijom ............................................................... 11

7.3. Vrste konkurentske pozicije kod korporativne diverzifikacije ................................... 11

8. ZAKLJUČAK......................................................................................................................... 13

Esej

Nikola Soldo

4

1. Uvod

Vrtoglavi razvoj medija posljednjih decenija događa se, pod uticajem tehnološkog napretka,

sve više na globalnom nivou. Pod uticajem ekonomskih i tehnoloških interesa koji podstiču

diverzifikaciju medija, te pred izazovima globalizacije (koja svijet sve više povezuje i

istovremeno ga komercijalizuje), danas se postavlja pitanje u kom smjeru ide taj razvoj:

hodemo li u bududnosti imati jednu medijsku imperiju ili globalno civilno društvo?

U novim demokratijama Srednje i Istočne Evrope nove medijske politike u 90. godinama

usmjerene su uspostavljanje nezavisnih i demokratskih medijskih sistema. Nezavisnost smo

uglavnom definisali kao prestanak modi države nad medijima. Danas se pak, ne samo kod

nas, potpuno mijenjaju dosadašnji odnosi modi između medija i politike/države. Prvih deset

godina tranzicionog razdoblja, tj. devedesetih godina dvadesetog vijeka, što zbog naslijeđa

socijalističkog sistema koji je medije držao institucijama od javnog interesa od kojih se

očekivalo da propagiraju državne/partijske interese, što zbog sličnog stanovišta autoritarne

države u postsocijalističkom razdoblju, mod smo uobičajeno tražili na strani države ili

vladajude političke elite. Pitanje uspješnosti demokratske konsolidacije definisali smo

smanjenjem i konačnim prestankom upletanja politike u uređivačku, vlasničku ili poslovnu

politiku masovnih medija. U trenutku, kad je kod nas uglavnom uspostavljen konsenzus

između politike i medija o tome da današnja vlast više ne pritiska medije i ne pokušava

uređivati novine ili televizijske emisije kao ona ranija, moramo se ipak suočiti s potpunom

promjenom paradigme modi. Pitanje smjenjivanja države s mjesta kontrolora medija, koje je

najviše okupiralo pažnju u prvim analizama razvoja medijskih sistema u tranzicionom

razdoblju, odvuklo nam je pažnju s činjenice da je u svim medijskim sistemima važno

osigurati da kontrola medija nije usmjerena iz jednog središta. Kontrola države isto je tako

loša kao kontrola velike korporacije. Zato se pitanje regulisanja, ograničenja i nadzora nad

medijskim koncentracijama i sprečavanje monopola danas pokazuje kao temeljno pitanje

medijske politike, i to ne samo radi osiguravanja pravedne tržišne utakmice i ostvarivanja

pravog tržišta, nego ponajprije radi osiguravanja demokratskog razvoja. Savremeni razvoj

komunikacionih politika ne govori u prilog pozitivnom razrješavanju tog očekivanja. Pitanje

koncentracije i monopolizacije medijskih kuda te stvaranje transnacionalnih medijskih

imperija dovodi u pitanje nezavisnost medija i u liberalnim demokratijama. Na novinarstvo

Esej

Nikola Soldo

5

utiče tržište a ne više demokratski ideal učešda građana u vlasti ili liberalni ideal o

ograničenju državnog uticaja. Ako se trend modifikacije vijesti nastavi kao što postoje neka

predviđanja, uloga medija u demokratiji postade upitna. Tako i odgovor na pitanje obavljaju

li mediji u novim demokratijama demokratske funkcije, danas više nije povezan samo sa

stepenom odvojenosti države i političkih elita od kontrole medija, nego sve više zavisi o tome

postoji li (privatno) vlasnički i uređivački pluralizam.

2. Korporativna diverzifikacija medija

Medijsko-tehnološka konvergencija, globalizacija i tržišna deregulacija u Sjevernoj Americi i

Zapadnoj Evropi doprinijele su ekonomskoj ekspanziji medijskih korporacija i formiranju

modela diverzifikacije. Diverzifikacija (kompanijsko vlasništvo u vedem broju različitih medija

kao na primjer TV, radio i štampani) je značajna za međunarodne medijske kompanije iz dva

razloga: 1. smanjuje rizik u finansijskom poslovanju jer ukoliko dođe do problema u

poslovanju jedne vrste medijske industrije na primjer TV biznisa, kompanija se može osloniti

na druge vrste poslovanja, kao što su na primjer štampani mediji, i 2. Povedava profit

kompanije jer se jedna vrsta medijskog programa može distribuirati preko različitih medija.

Na primjer informacija iz oblasti poslovanja se može emitovati kablovskom i satelitskom

televizijom do istih ili različitih korisnika. Istraživanja pokazuju da firme koje diverzifikuju

svoje poslove na internacionalnim tržištima bolje posluju u smislu ostvarivanja zarade i

profita. Dobri primjeri za ove pokazatelje su američka News Corporation i njemačka

Bertelsmann AG.

Medijska diverzifikacija može biti relaciona i nerelaciona. Relaciona medijska diverzifikacija

označava da kompanija diverzifikuje svoje vlasništvo prvenstveno unutar medijske industrije

dok sa druge strane erelaciona medijska diverzifikacija nastaje kada kompanija odlučuje da

diverzifikuje svoje vlasništvo izvan medijske industrije. Istraživanja pokazuju da one medijske

kompanije koje diverzifikuju svoje vlasništvo relacionim modelom bolje posluju od onih koji

to čine drugim metodom.

Esej

Nikola Soldo

6

Da bi se smanjio rizik, u poslovanju medijske korporacije ulažu kapital u različite medijske

poslove. Diverzifikacijom korporativnog poslovanja omogudava se da ukoliko postoje

problemi u jednoj vrsti medijske industrije, kompanija uloži kapital u onaj dio medijske

industrije koji je trenutno profitablniji. Medijske kompanije stvaraju (ne)relacionu

korporativnu diverzifikaciju preko multimedijalnih platformi. Tako na primjer CNN svoj TV

program emituje kablovskim putem kao i putem satelita. U korporativnoj diverzifikaciji

korporacije se nalaze u multitržišnoj konkurenciji jer posluju na više geografskih tržišta.

Potencijal diverzifikacije je veliki jer povedava profitabilnost povedavajudi tržišnu mod i

suzbijajudi konkurenciju. Najvedi medijski konglomerati u svijetu imaju vrlo diverzifikovanu

platformu, a takvi su Time Warner, koji je vlasnik velikog broja časopisa, internet, kablovski

televizija i firmi, filmskih studija, News Corporation koji posjeduje dnevne novine, časopise,

TV stanice, satelitske televizije, Bertelsmann koji je vlasnik televizija, radia, štampanih

medija, izdavač je knjiga.

3. Karakteristike korporativne diverzifikacije

Za kompaniju možemo da kažemo da je diverzifikovana ukoliko posluje dva ili više poslovnih

polja rada. Korporativna diverzifikacija ima mnogo više šanse da uspije ukoliko je starija

firma stvara nego ona koja je je tek počela sa tržišnim poslovanjem što je i logično ukoliko

uzmemo iskustvo i snagu koje posjeduju jedna i druga. Diverzifikovane firme imaju značajno

manje gubitaka u slučaju pada vrijednosti tržišta zbog raširenog tržišta. Što su kompanije

kompetentnije to je nivo diverzifikacije niži jer dolazi do specijalizacije znanja i

uskostručnosti. Kada firme ulaze u proces intenzivnih diverzifikacija njihova organizaciona

struktura se krede od funkcionalnih ka multidivizionim. Ukoliko kompanija uspije da održi

nizak transakcioni trošak na tržištu bide profitabilnija i u nerelacionoj diverzifikaciji.

Korporativna diverzifikacija je posebno profitabilna u industrijama koje intenzivno koriste

naučni razvoj i istraživanje. Da bi opstala na tržištu diverzifikovana korporacija mora da

ostane visoko inovativna u okviru svih vrijednosnih mreža, mora biti u koraku sa vremenom i

tehnologijom. Samo na taj način može nastaviti da ostvaruje uspjeh kontinuirano.

Korporativna diverzifikacija bazirana na osnovu ekonomije širine je posebno uspješna na

velikim tržištima. Ali sa druge strane, prevelika korporativna diverzifikacija može učiniti

Esej

Nikola Soldo

7

korporativno upravljanje birokratskim i skupim pa se i tome mora voditi računa. Moraju se

uskladiti potrebe i mogudnosti koje ima korporacija. Za te potrebe se koristi BCG matrica,

koja služi za evaluaciju i rukovođenje korporativnom diverzifikacijom.

Kada govorimo o trendovima razvoja u svijetu možemo primjetiti da je u SAD 1949. godine

svega jedna tredina kompanija bila korporativno diverzifikovana da bi 1974. taj procenat

iznosi dvije tredine što je veliki napredak. Dok npr. u Velikoj Britaniji 1950. svega jedna

četvrtina kompanija je bila korporativno diverzifikovana, dok 1993. godine se taj procenat

značajno povedao i iznosio je četiri petine tj. oko 80%.

Kao motive za razvoj korporativne diverzifikacije možemo navesti tri glavna: 1. Industrijsko-

poslovni rast je motiv koji svaka korporacije ima ili makar treba da ima. Uz povedanje

profitabilnosti, poslovni rast je osnovni cilj koji svaki vlasnik, shareholder želi da ostvari; 2.

Smanjenje poslovnog rizika, koje se ogleda u nepredvidivosti tržišnih promjena koje mogu

narušiti budude planove poslovanja kompanije koje da bi se osigurale od potencijalnog rizika

odlučuju da se bave drugim biznisom ili industrijama; 3. Povedanje profita što je i sasvim

normalno jer je profit primarni cilj ekonomske aktivnosti i pokretač djelovanja.

Gledano iz perspektive ostvarivanja strateškog cilja razlozi diverzifikacije mogu biti dvojaki:

defanzivni i ofanzivni. Defanzivni razlozi mogu biti povedanje rizika nastalo skupljanjem

tržišta, ili primoravanje na diverzifikaciju kada trenutni proizvod ili trenutna tržišna

orijentacija ne mogu omoguditi dalji potencijal za rast. Sa druge strane ofanzivni razlozi mogu

biti osvajanje novih pozicija, hvatanje prilika koje obedavaju vedu profitabilnost nego

ekspanziju mogudnosti, ili korišdenje rezervisanog novca koga ima više nego što ekspanzija

traži. U ostale motive i razloge diverzifikacije spadaju: antimonopolska regulacija, poreska

pravila, povedanje menadžerske kompenzacije, pritisak konkurencije, pokušaj da se produži

zreli poslovni (proizvodni) ciklus, izbjedi smanjenje profita i tržišnog učešda.

4. Prednosti diverzifikacije

Prilikom uspostavljanja korporativne diverzifikacije treba uzeti u obzir dvije bitne

karakteristike: Koliko je profitabilna industrija u koju se investira? Može li firma da uspostavi

Esej

Nikola Soldo

8

konkurentsku prednost unutar industrije? Prednosti diverzifikacije su višestruke, a neke od

najznačajnijih odnose se na smanjenje cijena u proizvodnji korišdenjem zajedničkim kanala

distribucije, uslužne prodaje, inovacija, naučnog istraživanja, brenda i korporativne

reputacije, prenosa marketinških, menadžmentskih tehnoloških iskustava.

Kod relacione diverzifikacije najznačajnije prednosti su efektan i efikasan prenos i zajedničko

korišdenje inovacionih, distribucionih, tehnoloških, menadžmentskih i marketinških iskustava

posebno preko ekonomije širine, odnosno varijeteta. Kod nerelacione diverzifikacije

najznačajnija prednost se sastoji u efikasnom internom premještanju kapitala u

najprofitabilnije djelove korporacije i korporativnom restrukturiranju. Relaciona

diverzifikacija može ostvariti konkurentsku prednost ukoliko se izvrši transfer ekspertskog i

tehnološkog znanja i kapaciteta preko ekonomija širine ili varijeteta, kombinuju relacione

aktivnosti unutar jedne operacije i smanje troškovi, efikasno koriste ime i reputacija

korporativnog brenda i stvore konkurentne mreže vrijednosti na bazi inovativnih i kvalitetnih

proizvoda i usluga.

5. Benefiti korporativne diverzifikacije

Kada govorimo o benefitima koji podižu vrijednost diverzifikacije možemo pomenuti šest

značajnih:

1. Korporativna diverzifikacija posebno može da profitira od ekonomije širine unutar

koje se mora kreirati sinergetski efekat diverzifikacije proizvoda i usluga, jer

korporacija može da poveda proizvodnju preko povedanja različitih vrsta proizvoda

kao i da smanji troškove koristedi resurse u više vrsta proizvoda,

2. Korporativna diverzifikacija može da pomogne ostvarivanju nižih cijena u odnosu na

konkurentske,

3. Menadžeri vedih firmi zarađuju više novca (dobijaju vede bonuse) kada posluju

unutar diverzifikovanih korporacija,

4. Primjenom diverzifikacije može da dođe do smanjenja transakcionih troškova koji su

vrlo značajni za poslovanje svake kompanije,

5. Korporativna diverzifikacija dovodi do efikasnijeg operativnog djelovanja,

Esej

Nikola Soldo

9

6. Diverzifikovane firme imaju mnogo manje gubitaka u slučaju pada vrijednosti tržišta

zbog diverzifikovanosti portfelja aktivnosti.

Postoje dva najznačajnija kriterijuma koja kreiraju vrijednost korporativne diverzifikacije:

ekonomija širine ili ekonomija varijeteta. Ekonomija širine je smanjenje troškova usljed

širenja asortimana proizvoda. Ispoljava se u nižim ukupnim troškovima proizvodnje kada se

dvije ili više vrsta proizvoda proizvode u jednom preduzedu, od zbira troškova proizvodnje tih

proizvoda kada bi se svaki od njih proizvodio u posebnom preduzedu. Do efekata ekonomije

širine dolazi zato što preduzede povedava efikasnost korišdenja nedovoljno iskorišdenih

resursa tako što ih koristi u proizvodnji više različitih proizvoda. Četiri vrste su evidentne:

a. Operativna – efikasna podjela poslovnih aktivnosti – širenje i korišdenje strateški

relevantnih bazičnih kompetentnosti u drugim poslovima;

b. Finansijska – u diverzifikovanim firmama mogude je efikasnije alocirati kapital unutar

organizacionih jedinica nego na spoljenjem tržištu;

smanjuje se rizičnost u poslovanju posebno kod onih firmi koje funkcionišu u ne-

cikličnim biznisima,

omogudava poreske olakšice što je posebno vidljivo kod međunarodnih firmi,

c. Antikonkurenstka – stvara se vedi broj segmenata konkurentnosti u kojoj se tržišna

mod ogleda u korišdenju profita jednog biznisa da bi se bilo konkurentno u dugom

poslu

d. Menadžerska – menadžeri vedih firmi zarađuju više novca dobijajudi vede bonuse za

poslovanje

6. Vrste korporativne diverzifikacije

Klasifikacija korporativne diverzifikacije se može izvršiti na osnovu: specifičnog nivoa,

generalnog nivoa kao i na osnovu Rumeltove diverzifikacione tipologije.

Sa specifičnog nivoa podjela korporativne diverzifikacije je moguda na relacionu

diverzifikaciju (koncentričnu ili horizontalnu) kada su svi ili vedina biznisa povezani. Relacionu

Esej

Nikola Soldo

10

diverzifikaciju karakterišu sličnosti u proizvodima, tehnologiji, korišdenju potrošača,

distribuciji kanala, operativnim vještinama i znanjima.

Sa generalnog nivoa podjela korporativne diverzifikacije je moguda na proizvodnu

diverzifikaciju koja funkcioniše u vedem broju industrija, geografsko-tržišnu diverzifikaciju

koja funkcioniše na vedem broju geografskih tržišta i koristi se ako je tržišna pozicija na

nacionalnom nivou neprofitabilna, i proizvodno-tržišnu diverzifikaciju koja funkcioniše u

vedem broju industrija i na vedem broju geografskih tržišta.

Prema Rumeltovoj diverzifikacionoj tipologiji postoji 5 vrsta korporativnih diverzifikacija.

Prva vrsta je Niski nivo diverzifikacije sa više od 95% prihoda od jednog biznisa i bez

povezanosti između biznisa. Druga vrsta je Niski nivo diverzifikacije kada je od 70% od 95%

prihoda od jednog biznisa sa zajedničkom povezanošdu između dva biznisa. Treda vrsta je

Umjereno visoki nivo diverzifikacije kada je manje od 70% prihoda od dominantnog biznisa u

kome su svi biznisi povezani. Četvrta vrsta je Umjereno Visoki nivo diverzifikacije gdje je

manje od 70% prihoda od dominantnog biznisa i sa samo nekim zajedničkim biznisima. I peta

vrsta je Veoma visoki nivo diverzifikacije sa manje od 70% profita od dominantnog biznisa i

bez zajedničke povezanosti biznisa. Od pet navedenih diverzifikacionih tipologija

najprofitabilnija je ona vrsta pod brojem 3, sa umjereno visokim nivoom diverzifikacije u

kojoj su svi biznisi povezani.

7. Upravljanje korporativnom diverzifikacijom

7.1. Upravljanje relacionim diverzifikacijom

Kada govorimo o relacionoj diverzifikaciji njome se upravlja strateški, ali u sklopu relacija sa

glavnom kompanijom, tako da veze sa kompanijom i dalje ostaju jake. Relaciono

diverzifikovane kompanije ulažu više u načno istraživački rad. Odnos između korporativne

diverzifikacije i poslovnih performansi firmi ukazuje da su relacione diverzifikacije

profitabilnije u odnosu na nerelacione, jer u relacionim diverzifikacijama svi ili neki biznisi

dijele niz značajnih i zajedniččkih poslova kao što su brend i reputacija, inovacije,

Esej

Nikola Soldo

11

marketinšku i distribucionu strategiju, menadžment, tehnološke platforme. Profitabilnost

relacionih diverzifikacija posebno dolazi do izražaja na velikim tržištima.

7.2. Upravljanje nerelacionom diverzifikacijom

Nerelacionom diverzifikacijom se upravlja finansijski u strateškom smislu, što predstavlja

jednu od njenih ključnih kompetentnosti. Nerelaciona diverzifikacija se intenzivno koristila

70-ih godina prošlog vijeka. Ova vrsta diverzifikacije troši više energije na formalno

planiranje. Povedana tehnološka mobilnost i globalna konkurencija čine nerelacionu

diverzifikaciju sve skupljom i organizaciono kompleksnijom pa se samim tim i sve manje

koristi u današnjem vremenu. Konglomeratska diverzifikacija se posebno uspješno

primjenjuje kada se nađu firme čija je tržišna vrijednost potcijenjena i firme se nalaze u

finansijskim problemima, kao i kada firme imaju poslovnih potencijala, ali nemoju dovoljno

likvidnih sredstava na raspolaganju da bi investirale u projekte. Ovakav način diverzifikacije

se često koristi i kada proizvodnja kompanija počne da opada da bi se na taj način produžio

životni ciklus proizvoda, ili započeo životni ciklus novih proizvoda, a u cilju smanjenja cikličnih

fluktuacija u prihodima i smanjenju tržišnog učešda. Kod nerelacione korporativne

diverzifikacije sinergija se teško uspostavlja u poslovanju jer se posluje u različitim

industrijama. Pozitivna strana nerelacione korporativne diverzifikacije je ta što resursi mogu

da se alociraju u poslovnim oblastima sa najvedim potencijalom za povrat na uložena

sredstva i stvaranje profita. Nerelaciona diverzifikacija je uvijek više finansijski podstaknuta

nego strateški. Kod nerelacionih diverzifikacija može se pojaviti vedi nivo asimetričnih

informacija zbog toga što su strateške jedinice u različitim firmama hijerarhijski i poslovno

nepovezani jer posluju u različitim industrijama.

7.3. Vrste konkurentske pozicije kod korporativne diverzifikacije

Kod korporativne diverzifikacije imamo četiri kombinacije konkurentskih pozicija. I to su:

1. jaka konkurentska pozicija, brzi rast tržišta – u ovoj poziciji vrijeme za diverzifikaciju je

loše i treba se izbjegavati,

Esej

Nikola Soldo

12

2. slaba konkurentska pozicija, brzi rast tržišta – takođe i u ovoj poziciji jeloše vrijeme za

diverzifikaciju i nije preporučljivo da se to čini,

3. jaka konkurentska pozicija, spor tržišni rast – kod ove konkurentske pozicije

diverzifikacija je glavni prioritet i svakako da je preporučljivo da se to uradi,

4. slaba konkurentska pozicija, spor tržišni rast – kada se korporacija nalazi u ovoj poziciji

diverzifikaciju treba preispitati i vidjeti da li je potrebno izvršiti je

Ako govorimo o situaciji kada se otpočinje diverzifikacija, korporacija se generalno može

diverzifikovati kada se postigne sinergija u poslovanju i izgradi vrijednost shareholdera.

Internacionalna diverzifikacija se radi kada je spor rast zarade kompanije u zemlji, a mala je

konkurencija u inostranstvu gdje se želi uspostaviti korporativna diverzifikacija, kada je velika

konkurencija na nacionalom nivou, tržište podstaknuto antimonopolskim zakonima

(porezima) koji podstiču diverzifikaciju. Postoje tri vrste rizika za internacionalnu

diverzifikaciju, i to su kulturološki, finansijski i politički. Kod kulturološkog rizika, proizvodi se

ne prihvataju zbog svog proijekla, tj. države u kojoj su pravljeni. Da bi se prevazišao ovaj

problem, treba stvarati neutralan brend koji de biti svuda prihvatljiv. Kod finansijskog rizika,

ekonomski uslovi i vrijednost valute rizični su za stvaranje internacionalne diverzifikacije.

Rješenje ovog problema nalazi se u stvaranju geografski diverzifikovane prodaje proizvoda u

više zemalja sa različitim valutama. Kod političkog rizika, problemi u sferi internacionalne

diverzifikacije su nacionalizacija, ograničavanje uvoza, tarife regulatno pravila tj. sve barijere

koje država i političari mogu nametnuti. Ovaj problem se može pravazidi zauzimanjem

politički neutralnog stava, pregovorima sa Vladom, stvaranjem lokalnog brenda.

Kod razvoja korporativne diverzifikacije možemo govoriti o dva načina: jedan je kupovinom

druge firme, a drugi način je razvoj bez kupovine druge firme. Razvoj diverzifikacije bez

kupovine druge firme mogud je takođe na dva načina. Jedan je internim razvojem unutar

koga se razvija novi biznis u korporaciji, dok je drugi strateškom alijansom putem koje se

pronalazi strateški partner za poslovanje. Bilo koji način da se primjeni, ukoliko se to uradi na

pravi način i u skladu sa potrebama i mogudnostima i trenutnom pozicijom, treba da donese

pozitivne benefite po korporaciju.

Esej

Nikola Soldo

13

8. ZAKLJUČAK

Na kraju ovog rada mogude je istadi da je značaj korporativne diverzifikacije za medijsku

industriju, ali i ne samo za nju, vrlo veliki. Medijska industrija kao jedna od najbrže rastudih

industrija predstavlja mjesto koje pruža nebrojeno mnogo šansi za one koju su spremni da se

upušte u tržišnu utakmicu i iskoriste ih. Korporativna diverzifikacija predstavlja jedan od

načina da se taj potencijal iskoristi i omogudava širenje djelovanja kompanija koje ved

postoje na tržištu a žele da dodatno ojačaju svoju poziciju i smanje mogudnost neuspjeha.

Takođe diverzifikacija može donijeti niz prednosti u odnosu na konkurenciju, smanjiti

troškove poslovanja, povedati profitabilnost, dovesti do otvaranja novih tržišta i mnoge

druge stvari. Korporativna diverzifikacija kao veoma jak instrument se mora pažljivo planirati

i sprovoditi da bi na kraju dovela do pozitivnih i željenih rezultata.