Scheiden van wonen en zorg

Een nieuwe koers voor welzijn en zorg

14 november 2012

Themadag Commissie Ouderenzorg Religieuzen

Carla Cornuit

Inleiding

Carla Cornuit: bestuurder LuciVer

LuciVer

• Een kleinschalige instelling voor Welzijn, Zorg en

Wonen voor ouderen

• Wortels in het religieuze leven van de Franciscanessen

• Intra- als extramurale zorg- en dienstverlening voor een

brede doelgroep ouderen

• Drie locaties gelegen in Alverna, gemeente Wijchen.

Wat komt aan bod?

• Extramuraliseren: wat is dat?

• Consequenties van maatregelen uit

regeerakkoord tav scheiden wonen en zorg?

• voor organisaties en cliënt

• LuciVer en extramuralisering

• nu en in de toekomst?

Extramuraliseren: wat is dat?

Het aanbrengen van een scheiding tussen:

• Wonen

• Zorg

• Services en diensten

Regeerakkoord

Maatregelen scheiden wonen en zorg

• ZZP VV 1 t/m 4 worden gefaseerd

geëxtramuraliseerd

• Nieuwe cliënten ontvangen indicatie voor

extramurale zorg

• Bestaande cliënten behouden vooralsnog

huidige rechten

Doel extramuralisering

• Aansluiten op wens van cliënten om zo lang

mogelijk thuis te wonen

• Langer behouden van regie over eigen leven

• Betaalbaar houden van de gezondheidszorg

• Aansluiting van zorg op het sociale netwerk

• Meer samenwerking met mantelzorgers

Vastgoed versus zorg en diensten

• Veel aandacht in beleidsstukken,

vaktijdschriften en discussies voor de

exploitatie van het vastgoed

• Minder aandacht voor de exploitatie van de

zorg- en dienstverlening

Is extramuralisering nieuw ?

Conclusie:

Nederland is al decennialang aan het extramuraliseren

Jaar-

Aantal 80

plussers

Verzorgings

huis

Verpleeg-

huis

Capaciteit

per 80

plusser

1980 312.000 150.000 46.000 0.63

1985 371.000 149.000 49.000 0.53

1990 428.000 140.000 52.000 0.45

1995 476.000 128.000 55.000 0,38

2000 500.000 111.000 59.000 0.34

2005 548.000 105.000 65.000 0.31

2010 648.000 84.000 74.000 0.24

Verwachting 2015

Conclusie:

Een versnelde extramuralisering

Jaar Aantal 80

plussers

Totaal

plaatsen

Capaciteit

per 80+

2010 648.000 158.000 0.24

2015 800.000 96.000 0.12

De lange termijn vraagt een

andere manier van denken

• Naar meer eigen regie en verantwoordelijkheid

• Van intramuraal naar extramuraal

• Van Ziek en Zorg naar Gedrag en Gezondheid

• Van Zorg naar Welzijn

• Van formeel naar informeel

• Van AWBZ naar andere financieringstromen

Van AWBZ naar andere

financieringstromen

Financiering Welzijn en Zorg

na scheiden Wonen en Zorg: • AWBZ

• Zorgverzekeringswet

• WMO

• Regeling zorginfrastructuur

• Gemeente

• Cliënt

Een en ander afhankelijk van de te leveren zorg,

diensten, services en de indicatie van de cliënt

Consequenties voor organisaties

• Vormgeven aan oplossingsrichtingen:

• Samenwerking in (lokale) welzijn- en

zorgnetwerken

• Omzetting naar zwaardere ZZP’s

• Ontwikkelen extramurale arrangementen

• PGB stimuleren

• Aanpassing personeelsbeleid

Consequenties voor de cliënt (1)

• Meer regie

• Meer verantwoordelijkheid

• Meer keuzevrijheid

• Huurbescherming

• Grote spreiding in inkomenseffecten

Consequenties voor de cliënt (2)

Maar ook:

• Mensen (moeten) langer blijven wonen in eigen

woning: mantelzorg wordt aanwezig

verondersteld

• Meer administratieve rompslomp

• Mogelijk verschraling van zorg, diensten en

services

• Meer kans op eenzaamheid

Consequenties voor de cliënt (3)

• Tijdelijk verblijf in huidige vorm vervalt

• Aanspraak op Volledig Pakket Thuis ZZP 1 t/m

4 vervalt (gefaseerd)

• Onduidelijkheid Volledig Pakket Thuis hogere

ZZP’s

• Aanspraak op huishoudelijke hulp (WMO) alleen

nog voor minima / schrijnende gevallen

• Begeleiding en dagbesteding gaat in 2015 naar

de WMO: onduidelijkheid over 2014

Consequenties voor de cliënt (4)

Thuiszorg:

• Persoonlijke verzorging gaat van AWBZ over naar de WMO

• Wordt daarmee voorziening

• Wordt teruggebracht naar 75 % van huidige omvang

• Eerste 90 minuten per week voor eigen rekening

• Verpleging: gaat van AWBZ over naar ziektekostenverzekering

Gevolg:

• Geen sprake meer van integrale zorg

• Veel meer verschillende mensen vanuit verschillende

organisaties die bij mensen thuis zorg en diensten verlenen

LuciVer en extramuralisering

Missie van LuciVer:

• Bijdragen aan Goed Leven voor de cliënt

Passie voor Goed Leven:

• Dat blijft het uitgangspunt en

dat blijft overeind!!!

Extramuralisering is ook voor LuciVer niet nieuw (1)

Concreet is nu te zien voor cliënten

Diverse woonvormen • kleinschalig, woongroepen, serviceflat, opleunwoning,

zelfstandige woning

Diverse zorgvormen • Volledig Pakket Thuis

• Tijdelijk verblijf met extra inzet begeleiding

• Dagbegeleiding individueel en in groep

• Thuiszorg en huishoudelijke hulp

Diverse vormen van welzijnsactiviteiten: • Zingeving en spiritualiteit: uiteenlopende vragen ---

antwoord voor groepen, meerdere mensen, individuen

• Ontspanning

• Diensten en services

Extramuralisering is ook voor LuciVer niet nieuw (2)

Concreet is nu te zien bij medewerkers /vrijwilligers

Passie • Met overtuiging doen waarin ze geloven

Aandacht • Oprechte belangstelling voor de ander

Vertrouwen • Het zien van mogelijkheden van de ander en uitstralen

dat de ander op je kan rekenen

Inspiratie • Bezieling

Professionaliteit • Kennis, vaardigheden en attitude

Met Congregaties: samen op koers

ook in extramuralisering

• Cliëntenraad

• Participantenoverleg

• Structureel overleg 4 maal per jaar

• Meten van cliëntervaringen: gezamenlijk plan

van aanpak n.a.v. uitkomsten

Met individuele cliënten: ook

samen op koers in extramuralisering

• Het portret van de cliënt en dat wat door de

cliënt als Goed Leven wordt benoemd is de

leidraad

• Wonen op de plaats en met de mensen zoals de

cliënt dat wil:

• dit zo lang mogelijk realiseren

• sleutelrol voor bemiddelaar Welzijn, Zorg en

Wonen

Hoe kijkt LuciVer naar de toekomst (1)

• Concept verzorgingshuis verdwijnt niet: vraag naar

beschermde woonomgeving met beschikbaarheid van

zorg blijft bestaan

• Voor cliënten ZZP 3 en 4 blijft een geclusterde

omgeving noodzakelijk

• Vraag naar maatwerk in arrangementen van welzijn,

zorg en wonen

• Meer directe klant - leverancierverhouding en meer

directe betalingen (schoonmaakkosten, maaltijden,

persoonlijke activiteiten)

Hoe kijkt LuciVer naar de toekomst (2)

• Verzorgingshuis als kloppend hart in de

gemeenschap

• Verzorgingshuis méér dan alleen beschermde

woonomgeving voor ouderen

• Gemeenten hebben, vanuit preventie en

kostenperspectief belang bij goede infrastructuur

van wonen, zorg en welzijn

Hoe kijkt LuciVer naar de toekomst (3)

Belang van samenwerken met:

• Mantelzorgers en vrijwilligers

• Gemeente

• Woningbouwcorporaties

• Lokale netwerken op gebied van zorg en welzijn

Welke oplossingsrichting kunt u zoeken

voor de versnelde extramuralisering

• zoek contact

• vindt de ander

• doe het niet alleen !

Waarom met elkaar en niet alleen?

• De bundeling van krachten in het organiseren houdt

maximale integraliteit in stand

Met wie dan ?

• bemiddelaar / een helper in het woud van aanvragen

en voorzieningen

• netwerk van “oude” bekende samenwerkingsverbanden

• nieuwe samenwerkingspartners: dit vraagt creativiteit

• gebruik uw groep, uw congregatie in uw aanpak en

kies niet de individuele weg

Tips en trucs

• Vóór 2014 en 2015 zorgen voor goede (her)indicatie-aanvragen

• Ben niet te zuinig in uw aanvragen

• Stuur op aanvragen naar hogere ZZP’s

• Vraag PV aan voor > dan 90 minuten

• Ook met een hogere ZZP kunt u er voor kiezen verblijf niet te

verzilveren

• Onderzoek of een PGB meer mogelijkheden biedt

• Organiseer, investeer en gebruik aanwezige expertise

• Verpleging naar Zorgverzekering: toets uw polis

Tot slot

• Ziet u kansen?

• Zijn er kanttekeningen?

• Heeft u vragen?