Edukasyong Pantahanan at Pangkabuhayan DEPED COPguroako.com/wp-content/uploads/2017/05/EPP4_TG_U3.pdf · Aralin 16 Paraan ng Paggamit ng Kagamitang Paghahalaman 162 ... vi: Aralin

DEPED COPY

i

Edukasyong Pantahananat

Pangkabuhayan

4

Patnubay ng Guro

Ang aklat na ito ay magkatuwang na inihanda at sinuri ng mga edukador mula sa mga publiko at pribadong paaralan, kolehiyo, at / o unibersidad. Hinihikayat namin ang mga guro at ibang nasa larangan ng edukasyon na mag-email ng kanilang puna at mungkahi sa Kagawaran ng Edukasyon sa [email protected].

Mahalaga sa amin ang inyong mga puna at mungkahi.

Kagawaran ng EdukasyonRepublika ng Pilipinas

All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.

Deped

Typewritten Text

Unit 3

DEPED COPY

Edukasyong Pantahanan at Pangkabuhayan – Ikaapat na BaitangPatnubay ng GuroUnang Edisyon 2015

Paunawa hinggil sa karapatang-sipi. Isinasaad ng Batas Republika 8293, seksiyon 176 na “Hindi maaaring magkaroon ng karapatang-ari (sipi) sa anumang akda ang Pamahalaan ng Pilipinas. Gayunman, kailangan muna ang pahintulot ng ahensiya o tanggapan ng pamahalaan na naghanda ng akda kung ito’y pagkakakitaan. Kabilang sa mga maaaring gawin ng nasabing ahensiya o tanggapan ay ang pagtakda ng kaukulang bayad.”

Ang mga akda (kuwento, seleksiyon, tula, awit, larawan, ngalan ng produkto o brand names, tatak o trademarks, palabas sa telebisyon, pelikula, atbp.) na ginamit sa aklat na ito ay sa nagtataglay ng karapatang-ari ng mga iyon. Pinagtibay ng isang kasunduan ng Kagawaran ng Edukasyon at Filipinas Copyright Licensing Society (FILCOLS), Inc. na ang FILCOLS ang kakatawan sa paghiling ng kaukulang pahintulot sa nagmamay-ari ng mga akdang hiniram at ginamit dito. Pinagsumikapang matunton upang makuha ang pahintulot sa paggamit ng materyales. Hindi inaangkin ng mga tagapaglathala at mga may-akda ang karapatang-aring iyon.

Tanging mga institusyon at kompanyang nakipagkontrata sa FILCOLS at yaong nakasaad lamang sa kasunduan, ang maaaring kumopya mula dito sa Patnubay ng Guro. Ang hindi nakipagkontrata sa FILCOLS ay dapat, kung ninanais makakopya, makipag-ugnay nang tuwiran sa mga tagapaglathala at sa mga may-akda.

Maaaring tumawag sa FILCOLS sa telepono blg. (02) 439-2204 o mag-email sa [email protected] ang mga may-akda at tagapaglathala.

Inilathala ng Kagawaran ng EdukasyonKalihim: Br. Armin A. Luistro FSCPangalawang Kalihim: Dina S. Ocampo, PhDDirektor IV: Marilyn D. Dimaano, EdD

Inilimbag sa Pilipinas ng Vibal Group, Inc.Department of Education-Instructional Materials Council Secretariat (DepEd-IMCS)Office Address: 5th Floor Mabini Bldg., DepEd Complex Meralco Avenue, Pasig City Philippines 1600 Telefax: (02) 634-1054 or 634-1072E-mail Address: [email protected]

Mga Bumuo ng Kagamitan ng Patnubay ng Guro

Mga Manunulat: Entrepreneur & ICT – Eden F. Samadan, Marlon L. Lalaguna, Virgilio L. Laggui, Marilou E. Marta R. Benisano; Home Economics – Dolores M. Lavilla, Imelda O. Garcia, Bernie C. Dispabiladera; Agriculture – Teresita B. Doblon, Ma. Shirley A. Macawile, Ernesto R. Abletes, Judy R. Rondina; Industrial Arts – Shiela Mae R. Roson, Roberto B. Torres, at Randy R. EmenMga Konsultant: Mona T. Sasing, Cherrypyn B. Barbacena, PhD, Anicia M. Lorica, at Werson R. De Asis, PhD

Mga Tagaguhit: Entrepreneur & ICT – Anife S. Angelo; Home Economics – Sharlyn P. Sanclaria; Agriculture – Mar G. Agustin; Industrial Arts – Jayson M. Gaduena, Fermin M. Fabella, at Eric C. De Guia Mga Tagatala: Erwin Karl I. Antido at Ron Ralph Kenneth L. OcampoMga Naglayout: Phoebe Kay B. Doñes, Paola Joy B. Doñes, at John Ralph G. SottoMga Tagapamahala: Glenda M. Granadozin, Rogelio O. Doñes, EdD, Marilette R. Almayda, PhD, at Marilyn D. Dimaano, EdD


DEPED COPY

iii

PAUNANG SALITA

Inihahandog itong Patnubay ng Guro (Teacher’s Guide) sa mga guro ng asignaturang Edukasyong Pantahanan at Pangkabuhayan sa Ikaapat na Baitang alinsunod sa K to 12 Enhanced Basic Education Program.

Ang mga gawain sa kagamitang ito ay maingat na inihanda upang maging angkop sa edad, kultura, kakayahan, kasanayan, kaalaman, at interes ng iyong mga mag-aaral. Ito rin ang gagamitin mo upang iangkop ang mga aralin dito kung kinakailangan upang maging kaaya-aya sa mga mag-aaral ang mga gawain at pagsasanay sa mga inihandang aralin. Ang patnubay na ito ay magiging gabay mo sa buong taong pagtuturo ng Edukasyong Pantahanan at Pangkabuhayan upang malinang nang lubos ang kakayahan sa iba’t ibang lawak ng asignatura. Magagamit mo ang mga ito nang wasto at angkop sa pang-araw-araw na pamumuhay. Gayundin mabisang magamit ng mga mag-aaral ang mga kakayanan sa paghahanapbuhay upang lalo nilang mahalin ang kahalagahan ng paggawa.

Ang mga gawain ng mga mag-aaral ay makikita sa Kagamitan ng Mag-aaral (KM) (Learner’s Material), kung saan nakasulat ang pagsasanay, gampanin, at gawaing isasagawa sa pag-aaral ng aralin. Magiging matagumpay sila sa paggamit nito sa pamamagitan ng iyong paggabay sa kanila.


DEPED COPY

v

Yunit 3 Agriculture 127Aralin 1 Pakinabang sa Pagtatanim ng Halamang Ornamental 128Aralin 2 Pagsasagawa ng Survey Gamit ang Teknolohiya 130Aralin 3 Pagtukoy ng mga Halamang Ornamental Ayon sa

Pangangailangan132

Aralin 4 Intercropping ng Halamang Ornamental sa Halamang Gulay

134

Aralin 5 Pagtukoy sa Disenyo o Plano ng Pagtatanim ng Pinagsamang Halamang Ornamental at Iba pang Mga Halamang Angkop Dito

137

Aralin 6 Pagtukoy sa Paraan ng Pagtatanim at Pagpapatubo ng Mga Halamang Ornamental

140

Aralin 7 Paggawa ng Disenyo ng Pagtatanim ng mga Halamang Ornamental

143

Aralin 8 Pagpili ng Itatanim na Halamang Ornamental 145Aralin 9 Wastong Pamamaraan sa Paghahanda ng Taniman ng

Halamang Ornamental147

Aralin 10 Wastong Paraan sa Paghahanda ng mga Itatanim o Patutubuin

150

Aralin 11 Pagpaparami ng Halamang Ornamental 153Aralin 12 Pagpaparami ng Halaman sa Paraang Pagpuputol 155Aralin 13 Paraan ng Pagbubungkal ng Lupa 156Aralin 14 Paggawa ng Organikong Pataba (Composting) 158Aralin 15 Paglalagay ng Abono sa Halaman 160Aralin 16 Paraan ng Paggamit ng Kagamitang Paghahalaman 162Aralin 17 Pag-aani at Pagsasapamilihan ng Halamang

Ornamental164

Aralin 18 Plano sa Pagbebenta ng Halamang Ornamental 166Aralin 19 Mahusay na Pagbebenta ng Halamang Ornamental 167Aralin 20 Talaan ng Puhunan at Ginastos 169Aralin 21 Plano sa Tuloy Tuloy na Pagpapatubo ng Halamang

Ornamental171

Aralin 22 Kabutihang Dulot sa Pag-aalaga ng Hayop 172


DEPED COPY

vi

Aralin 23 Mga Hayop na Maaaring Alagaan sa Bahay 174Aralin 24 Mga Salik sa Pag-aalaga ng Hayop 176Aralin 25 Ligtas na Tirahan ng mga Alagang Hayop 178Aralin 26 Tamang Paraan sa Pag-aalaga ng Hayop 180Aralin 27 Paggawa ng Plano ng Pagpaparami ng Alagang Hayop

Upang Kumita182

Aralin 28 Pagpili ng Pararamihing Hayop 186Aralin 29 Paggawa ng Talatakdaan ng mga Gawain Upang

Makapagparami ng Hayop189

Aralin 30 Paggawa ng Iskedyul ng Pag-aalaga ng Hayop 193Aralin 31 Pag-iingat na Dapat Gawin Kung Mag-aalaga ng Hayop 200Aralin 32 Mga Kautusan/Batas Tungkol sa Pangangalaga ng

Pararamihing Hayop205


DEPED COPY

ix

Repu

blic

of

the

Phili

ppin

es

Dep

artm

ent

of E

duca

tion

Dep

Ed C

ompl

ex, M

eral

co A

venu

e Pa

sig

City

D

ecem

ber

2013

K T

O 1

2 CU

RRIC

ULU

M G

UID

E

EDU

KAS

YON

G PA

NTA

HAN

AN A

T PA

NGK

ABU

HAY

AN (E

PP)

and

TECH

NO

LOGY

AN

D L

IVEL

IHO

OD

ED

UCA

TIO

N

(TLE

)

Grad

e 4

(G

rade

1 to

Gra

de 10

)


DEPED COPY

x

K to

12

BASI

C ED

UCAT

ION

CURR

ICUL

UM


DEPED COPY

xi

K to

12

BASI

C ED

UCAT

ION

CURR

ICUL

UM

De

scrip

tion

of Fr

amew

ork

Tech

nolog

y an

d Liv

eliho

od E

duca

tion

enco

mpas

ses t

he fi

eld o

f Hom

e Ec

onom

ics (H

.E.);

Indu

strial

Arts

(IA)

; Agr

i-Fish

ery

Arts

(AFA

); an

d In

forma

tion,

Comm

unica

tion.

and

Tech

nolog

y (IC

T). T

he 24

TLE

cour

ses c

an b

e cate

goriz

ed u

nder

any o

f the

se fie

lds.

TLE

as a

cou

rse h

as tw

o str

eams—

the

TR-b

ased

TLE

and

the

Entre

pren

eur-b

ased

TLE—

and

ever

y sc

hool

has

a ch

oice

as to

whic

h str

eam

to o

ffer,

with

con

sider

ation

for

facult

y, fac

ilities

, and

reso

urce

s.

Both

stre

ams

are

bas

ed

on th

e Tr

aining

Reg

ulatio

ns, b

ut th

e En

trepr

eneu

r-bas

ed T

LE e

mbed

s en

trepr

eneu

rship

conc

epts

in th

e tea

ching

of t

he va

rious

subje

cts in

HE

, IA

, AFA

, and

IC

T.

TL

E is

gear

ed to

ward

s the

dev

elopm

ent o

f tec

hnolo

gical

profi

cienc

y an

d is

anch

ored

on

know

ledge

and

infor

matio

n, en

trepr

eneu

rial c

once

pts,

proc

ess

and

deliv

ery,

work

value

s, an

d life

skills

. This

mea

ns th

at th

e TLE

that

works

is o

ne w

hich

is bu

ilt on

adeq

uate

maste

ry of

know

ledge

and

infor

matio

n, sk

ills an

d pr

oces

ses,

and

the a

cquis

ition

of pr

oper

wor

k valu

es a

nd lif

e sk

ills. T

he T

LE th

at is

func

tiona

l is o

ne w

hich

equip

s stu

dent

s with

skills

for l

ifelon

g lea

rning

. TLE

that

is co

ncer

ned

only

with

mer

e de

finitio

n of

terms

is m

eanin

gless

and

shall

ow. T

LE th

at is

focus

ed o

n ma

stery

of sk

ills a

nd p

roce

sses

with

out r

ight w

ork v

alues

is a

nemi

c an

d da

nger

ous.

An e

ffecti

ve T

LE is

one

that

is fou

nded

on

the

cogn

itive,

beha

viora

l, or

psy

chom

otor

and

affe

ctive

dim

ensio

ns o

f hum

an d

evelo

pmen

t. Th

erefo

re te

achin

g TL

E me

ans t

each

ing fa

cts, c

once

pts,

skills

, and

va

lues i

n the

ir en

tirety

.

The d

iagra

m lik

ewise

show

s tha

t ent

repr

eneu

rial c

once

pts a

lso fo

rm p

art o

f the

foun

datio

n of

quali

ty TL

E. It

is ex

pecte

d th

at T

LE st

uden

ts, af

ter u

sing

the

Lear

ning

Modu

les

on E

ntre

pren

eursh

ip-ba

sed

TLE,

imbib

e th

e en

trepr

eneu

rial s

pirit

and

cons

eque

ntly

set u

p th

eir o

wn b

usine

sses

in th

e ar

eas

of Ag

ri-Fis

hery

Arts,

Indu

strial

Arts

, Hom

e Ec

onom

ics, a

nd In

forma

tion a

nd C

ommu

nicati

on T

echn

ology

.

TLE

by it

s natu

re is

dom

inant

ly a

skill

subje

ct; h

ence

the

teach

er m

ust e

ngag

e stu

dent

s in

an e

xper

ientia

l, co

ntex

tuali

zed,

and

auth

entic

teac

hing-

learn

ing p

roce

ss. I

t is a

su

bject

in wh

ich st

uden

ts lea

rn b

est b

y doin

g. It

is int

egra

tive i

n ap

proa

ch. F

or in

stanc

e, it

integ

rates

entre

pren

eursh

ip wi

th al

l the

area

s of T

LE. I

t int

egra

tes co

ncep

ts, sk

ills,

and v

alues

.


DEPED COPY

xii

K to

12

BASI

C ED

UCAT

ION

CURR

ICUL

UM

I.

LEAR

NING

ARE

A ST

ANDA

RD

II.

KEY

STAG

E ST

ANDA

RDS

Grad

es 4–6

Gr

ades

7–1

0 Gr

ades

11–

12

The l

earn

er de

mons

trates

an un

derst

andin

g of t

he

basic

know

ledge

and s

kills

in en

trepr

eneu

rship

& IC

T, Ag

ricult

ure,

Home

Econ

omics

, and

Indu

strial

Arts

tow

ard th

e imp

rove

ment

of pe

rsona

l life,

fam

ily, a

nd

comm

unity

The l

earn

er de

mons

trates

an un

derst

andin

g of t

he

basic

conc

epts

of se

lected

TLE c

ourse

in H

ome

Econ

omics

, Ind

ustri

al Ar

ts, A

gricu

lture

and F

isher

y Arts

an

d ICT

comp

etenc

ies co

mmon

to T

LE co

urse

s suc

h as

use a

nd m

ainten

ance

of to

ols, o

bser

ving,

safet

y in t

he

workp

lace,

mens

urati

on an

d calc

ulatio

n, an

d int

erpr

eting

tech

nical

draw

ings;

and g

ains s

pecia

lized

know

ledge

and s

kills

in at

least

one T

LE th

at wo

uld

enab

le him

/her

to ob

tain N

C II.

The l

earn

er de

mons

trates

spec

ialize

d tec

hnica

l skil

ls th

at wo

uld en

able

him/h

er to

obtai

n NC

II.

The l

earn

er de

mons

trates

the k

nowl

edge

, skil

ls, va

lues,

and a

ttitu

des (

KSVA

) in T

echn

ology

and L

ivelih

ood E

duca

tion (

TLE)

, whic

h will

enab

le

him/h

er to

gain

emplo

ymen

t, be

come

an en

trepr

eneu

r, a m

iddle

level

manp

ower

and/

or pu

rsue h

igher

educ

ation

.


DEPED COPY

xiii

K t

o 12

BA

SIC

ED

UC

ATI

ON

CU

RR

ICU

LUM

III.

G

RA

DE

LEV

EL S

TAN

DA

RD

S G

RA

DE

LEV

EL

LEV

EL S

TAN

DA

RD

S

4 Th

e le

arne

r de

mon

stra

tes

basi

c kn

owle

dge,

ski

lls, a

nd v

alue

s in

agr

icul

ture

, ent

repr

eneu

rshi

p an

d IC

T, h

ome

econ

omic

s, a

nd in

dust

rial a

rts

that

can

hel

p im

prov

e se

lf an

d fa

mily

life

.

5 Th

e le

arne

r de

mon

stra

tes

incr

ease

d kn

owle

dge,

ski

lls, a

nd v

alue

s in

ent

repr

eneu

rshi

p an

d IC

T, a

gric

ultu

re, h

ome

econ

omic

s, a

nd in

dust

rial a

rts

tow

ard

impr

ovin

g fa

mily

life

and

the

com

mun

ity.

6 Th

e le

arne

r de

mon

stra

tes

enha

nced

and

exp

ande

d kn

owle

dge

in e

ntre

pren

eurs

hip

& I

CT, a

gric

ultu

re, h

ome

econ

omic

s, a

nd in

dust

rial a

rts

tow

ardt

he

impr

ovem

ent o

f the

fam

ily’s

eco

nom

ic li

fe a

nd t

heco

mm

unity

.

7 Th

e le

arne

r de

mon

stra

tes

an u

nder

stan

ding

of b

asic

con

cept

s an

d un

derly

ing

prin

cipl

es in

dev

elop

ing

fund

amen

tal s

kills

in E

xplo

rato

ry T

echn

olog

y an

d Vo

catio

nal E

duca

tion

(EPP

/TLE

/TVE

).

8 Th

e le

arne

r de

mon

stra

tes

an u

nder

stan

ding

of h

is/h

er P

erso

nal E

ntre

pren

euria

l Com

pete

ncie

s (P

ECs)

, the

env

ironm

ent a

nd m

arke

t, an

d pr

oces

s/pr

oduc

tion

and

deliv

ery

of th

e Te

chno

logy

& V

ocat

iona

l Edu

catio

n co

urse

in w

hich

he/

she

has

spec

ializ

ed.

9 Th

e le

arne

r de

mon

stra

tes

an u

nder

stan

ding

of h

is/h

er P

erso

nal E

ntre

pren

euria

l Com

pete

ncie

s (P

ECs)

, the

env

ironm

ent a

nd m

arke

t, an

d pr

oces

s/pr

oduc

tion

and

deliv

ery

of th

e Te

chno

logy

& V

ocat

iona

l Edu

catio

n co

urse

in w

hich

he/

she

has

spec

ializ

ed.

10

The

lear

ner

dem

onst

rate

s an

und

erst

andi

ng o

f his

/her

Per

sona

l Ent

repr

eneu

rial C

ompe

tenc

ies

(PEC

s), t

he e

nviro

nmen

t and

mar

ket,

and

proc

ess/

prod

uctio

n an

d de

liver

y of

the

Tech

nolo

gy &

Voc

atio

nal E

duca

tion

cour

se in

whi

ch h

e/sh

e ha

s sp

ecia

lized

.

11

The

lear

ner

dem

onst

rate

s an

und

erst

andi

ng o

f the

prin

cipl

es in

pre

parin

g a

crea

tive

and

inno

vativ

e bu

sine

ss p

lan

as it

rel

ates

with

mar

ketin

g, o

pera

tions

an

d hu

man

res

ourc

e, a

nd s

impl

e ac

coun

ting

and

finan

cial

pla

ns to

det

erm

ine

the

feas

ibili

ty a

nd v

iabi

lity

of t

he b

usin

ess

of h

is/h

er te

chno

logy

and

Vo

catio

nal s

peci

aliz

atio

n.

12

The

lear

ner

dem

onst

rate

s an

und

erst

andi

ng o

f of t

he p

rinci

ples

in a

pply

ing

the

busi

ness

pla

n of

his

/her

cho

ice

base

d on

his

/her

T&

VE s

peci

aliz

atio

n.

IV

. TI

ME

ALL

OTM

ENT

G

rade

4

Gra

de 5

G

rade

6

Gra

de 7

G

rade

8

Gra

de 9

G

rade

10

Dai

ly

50m

ins

50m

ins

50m

ins

Wee

kly

4h

ours

4h

ours

4h

ours

4h

ours


DEPED COPY

xiv

K t

o 1

2 B

AS

IC E

DU

CA

TIO

N C

UR

RIC

ULU

M

G

rad

e 4

NIL

ALA

MA

N

(Con

tent

)

PA

MA

NT

AY

AN

G

PA

NG

NIL

ALA

MA

N

(Con

tent

Sta

ndar

d)

PA

MA

NT

AY

AN

S

A P

AG

GA

NA

P

(Per

form

ance

Sta

ndar

d)

PA

MA

NT

AY

AN

SA

PA

GK

AT

UT

O

(Lea

rnin

g Co

mpe

tenc

ies)

C

OD

E

Gra

de

4 –

IC

T a

nd

EN

TR

EP

RE

NE

UR

SH

IP

1.

En

trep

rene

ursh

ip

Ang

mag

-aar

al a

y…

naip

amam

alas

ang

pan

g-un

awa

sa k

onse

pto

ng

“ent

repr

eneu

rshi

p”

Ang

mag

-aar

al a

y…

na

ipal

iliw

anag

ang

mga

ba

taya

ng k

onse

pto

ng

pagn

eneg

osyo

1.1

naip

alili

wan

ag a

ng k

ahul

ugan

at

kaha

laga

han

ng “

entr

epre

neur

ship

” E

PP

4IE

-0

a-1

1.

2 na

tata

laka

y an

g m

ga k

atan

gian

ng

isan

g en

trep

rene

ur

EP

P4

IE-

0a-

2

1.3

natu

tuko

y an

g m

ga n

agin

g m

atag

umpa

y na

en

trep

rene

ur s

a pa

may

anan

, ba

nsa,

at

sa

iban

g ba

nsa

EP

P4

IE-

0b

-3

1.4

nata

tala

kay

ang

iba’

t-ib

ang

uri n

g ne

gosy

o E

PP

4IE

-0

b-4

2.

Li

gtas

at

resp

onsa

blen

g ga

mit

ng I

CT

naip

amam

alas

ang

ka

alam

an a

t ka

kaya

han

sa

pagg

amit

ng c

ompu

ter,

In

tern

et, at

em

ail s

a lig

tas

at r

espo

nsab

leng

pa

mam

araa

n

naka

gaga

mit

ng c

ompu

ter,

In

tern

et, at

em

ail s

a lig

tas

at r

espo

nsab

leng

pa

mam

araa

n

2.1

naip

alili

wan

ag a

ng m

ga p

anun

tuna

n sa

pa

ggam

it ng

com

pute

r, I

nter

net,

at

emai

l E

PP

4IE

-0

c-5

2.

2 na

tata

laka

y an

g m

ga p

anga

nib

na d

ulot

ng

mga

di-ka

nais

-nai

s na

mga

sof

twar

e (v

irus

at

mal

war

e), m

ga n

ilala

man

, at

mga

pag

-asa

l sa

Inte

rnet

EP

P4

IE -

0c-

6

2.3

naga

gam

it an

g co

mpu

ter,

Int

erne

t, a

t em

ail

sa li

gtas

at

resp

onsa

blen

g pa

mam

araa

n E

PP

4IE

-0d

- 7

3.

Pa

ngan

gala

p at

pag

sasa

ayos

ng

im

porm

asyo

ngga

mit

ang

ICT

naip

amam

alas

ang

ka

alam

an a

t ka

sana

yan

sa

com

pute

r at

Int

erne

t sa

pa

ngan

gala

p at

pa

gsas

aayo

s ng

im

porm

asyo

n

naka

gaga

mit

ng c

ompu

ter

at I

nter

net

sa

pang

anga

lap

at

pags

asaa

yos

ng

impo

rmas

yon

3.1.

na

ipal

iliw

anag

ang

kaa

lam

an s

a pa

ggam

it ng

co

mpu

ter

at I

nter

net

bila

ng m

apag

kuku

nan

ng ib

a’t

iban

g ur

i ng

impo

rmas

yon

EP

P4

IE-0

d-

8

3.2.

na

gaga

mit

ang

com

pute

r fil

e sy

stem

E

PP

4IE

-0

e-9

3.

3.

naga

gam

it an

g w

eb b

row

ser

at a

ng b

asic

fe

atur

es n

g is

ang

sear

ch e

ngin

e sa

pa

ngan

gala

p ng

impo

rmas

yon

EP

P4

IE-

0e-

10

3.4.

na

gaga

mit

ang

mga

web

site

sa

pang

anga

lap

ng im

porm

asyo

n E

PP

4IE

-0

f-1

1

3.5.

na

koko

pya

o na

da-d

ownl

oad

sa c

ompu

ter

ang

naka

lap

na im

porm

asyo

n m

ula

sa I

nter

net

EP

P4

IE-

0f-

12

4.

Pa

g-su

suri

ng

Impo

rmas

yon

naip

amam

alas

ang

ka

alam

an a

t ka

kaya

han

naka

gaga

wa

ng t

able

at

tsar

t ga

mit

ang

4.1

naka

gaga

wa

ng t

able

at

tsar

t ga

mit

ang

wor

d pr

oces

sing

E

PP

4IE

-0

g-1

3


DEPED COPY

xv

K t

o 1

2 B

AS

IC E

DU

CA

TIO

N C

UR

RIC

ULU

M

NIL

ALA

MA

N

(Con

tent

)

PA

MA

NT

AY

AN

G

PA

NG

NIL

ALA

MA

N

(Con

tent

Sta

ndar

d)

PA

MA

NT

AY

AN

S

A P

AG

GA

NA

P

(Per

form

ance

Sta

ndar

d)

PA

MA

NT

AY

AN

SA

PA

GK

AT

UT

O

(Lea

rnin

g Com

pete

ncie

s)

CO

DE

Gam

it a

ng I

CT

sa

pag

gam

it n

g

pro

duct

ivity

tool

s upan

g

mai

pak

ita

ang n

um

eric

al

at t

ekst

ual

na

impor

mas

yon s

a pam

amag

itan

ng m

ga

table

at

tsar

t

pro

duct

ivity

tool

s upan

g

mag

pak

ita

ng

impor

mas

yon

4.2

nak

agag

awa

ng t

able

at

tsar

t gam

it a

ng

elec

tron

ic s

pre

adsh

eet

tool

EP

P4

IE-

0g

-14

4.3

nak

akap

ag-s

ort

at f

ilter

ng im

por

mas

yon

gam

it a

ng e

lect

ronic

spre

adsh

eet

tool

E

PP

4IE

-0

h-1

5

5.

Kom

unik

asyo

n

at

kola

bor

asyo

n

gam

it a

ng I

CT

nai

pak

ikita

ang k

aala

man

at

kas

anay

an s

a pag

gam

it

ng

nak

agag

amit n

g e

mai

l

5.1.

nak

apag

pap

adal

a ng s

arili

ng e

mai

l E

PP

4IE

0

h-1

6

5.2.

nak

asas

agot

sa

emai

l ng ib

a E

PP

4IE

-0

h-1

7

5.3.

nak

apag

pap

adal

a ng e

mai

l na

may

kal

akip

na

dok

um

ento

o ib

a pan

g m

edia

file

E

PP

4IE

-0

i-1

8

6.

Pag

likha

ng

know

ledge

pro

duct

s

nai

pak

ikita

ang

kaal

aman

at

kaka

yahan

sa

pag

gam

it n

g

pro

duct

ivity

tool

s upan

g

lum

ikha

ng m

ga

know

ledge

pro

duct

nak

agag

amit n

g

pro

duct

ivity

tool

s sa

pag

gaw

a ng m

ga

kn

owle

dge

pro

duct

s

6.1.

nak

aguguhit g

amit a

ng d

raw

ing t

ool o

gra

phic

s so

ftw

are

EP

P4

IE -

0i-

19

6.

2.

nak

akap

ag-e

dit n

g p

hot

o gam

it a

ng b

asic

phot

o ed

itin

g t

ool

EP

P4

IE -

0i-

20

6.

3.

nak

agag

awa

ng d

okum

ento

na

may

pic

ture

gam

it a

ng w

ord p

roce

ssin

g t

ool o

des

ktop

publis

hin

g t

ool

EP

P4

IE -

0j-

21

6.4.

nak

agag

awa

ng m

aikl

ing r

epor

t na

may

ka

sam

ang m

ga

table

, ts

art,

at

phot

o o

dra

win

g g

amit a

ng ib

a’t

iban

g t

ools

na

nak

asan

ayan

EP

P4

IE -

0j-

22

Gra

de 4

– A

GR

ICU

LT

UR

E

1.

Pa

gtat

anim

ng

hala

man

g or

nam

enta

l

naip

amam

alas

ang

pan

g-un

awa

sa k

aala

man

at

kasa

naya

n sa

pag

tata

nim

ng

hal

aman

g or

nam

enta

l bi

lang

isan

g ga

wai

ng

pagk

akak

itaan

nais

asag

awa

ang

pagt

atan

im, pa

g-aa

ni, at

pa

gsas

apam

iliha

n ng

ha

lam

ang

orna

men

tal s

a m

asis

tem

ang

pam

amar

aan

1.1

nais

asag

awa

ang

mga

kas

anay

an a

t ka

alam

an

sa p

agta

tani

m n

g ha

lam

ang

orna

men

tal b

ilang

is

ang

pagk

akak

itaan

g ga

wai

n

EP

P4

AG

-0a-

1

1.2

nata

tala

kay

ang

paki

naba

ng s

a pa

gtat

anim

ng

hala

man

g or

nam

enta

l, pa

ra s

a pa

mily

a at

sa

pam

ayan

an

EP

P4

AG

-0a-

2

1.3

naga

gam

it an

g te

knol

ohiy

a/In

tern

et s

a pa

gsag

awa

ng s

urve

y at

iba

pang

pan

anal

iksi

k ng

was

to a

t m

akab

agon

g pa

mam

araa

n ng

pa

gpap

atub

o ng

hal

aman

g or

nam

enta

l

EP

P4

AG

-0b

-3


DEPED COPY

xvi

K t

o 1

2 B

AS

IC E

DU

CA

TIO

N C

UR

RIC

ULU

M

NIL

ALA

MA

N

(Con

tent

)

PA

MA

NT

AY

AN

G

PA

NG

NIL

ALA

MA

N

(Con

tent

Sta

ndar

d)

PA

MA

NT

AY

AN

S

A P

AG

GA

NA

P

(Per

form

ance

Sta

ndar

d)

PA

MA

NT

AY

AN

SA

PA

GK

AT

UT

O

(Lea

rnin

g Com

pete

ncie

s)

CO

DE

1.4.

na

kapa

gsas

agaw

a ng

sur

vey

upan

g m

atuk

oy a

ng m

ga s

umus

unod

: 1.

4.1

mga

hal

aman

g or

nam

enta

l ayo

n sa

ik

agag

anda

ng

taha

nan

, gu

sto

ng m

amim

ili,

pana

hon,

pang

anga

ilang

an a

t ki

ta n

g m

ga

nagt

atan

im

1.4.

2

pagb

abag

o sa

kal

akar

an s

a pa

gpap

atubo

ng

hala

man

g or

nam

enta

l (

hal:

“int

ercr

oppi

ng”

ng h

alam

ang

gula

y sa

ha

lam

anan

g or

nam

enta

l, at

bp)

1.4.

3 D

isen

yo o

pla

non

g pa

gtat

anim

ng

pinag

sam

ang h

alam

ang

orna

men

tal a

t ib

a pa

ng m

ga h

alam

ang

angk

op d

ito

1.4.

4 pa

gkuk

una

n n

g m

ga h

alam

an a

t ib

a pa

ng

kaila

ngan

sa

hala

man

g or

nam

enta

l 1.

4.5

para

an n

g pa

gtat

anim

at

pagp

apat

ubo

EP

P4

AG

-0c-

4

1.5

naka

gaga

wa

ng d

isen

yo n

g ha

lam

ang

orna

men

tal s

a tu

long

ng

basi

c sk

etch

ing

at

tekn

oloh

iya

EP

P4

AG

-0

c-5

1.6

naip

akik

ita a

ng w

asto

ng p

amam

araa

n sa

pa

gpap

atub

o/pa

gtat

anim

ng

hala

man

g or

nam

enta

l 1.

6.1

pagp

ili n

g ita

tani

m

1.6.

2 pa

ggaw

a/pa

ghah

anda

ng

tani

man

1.

6.3

pagh

ahan

da n

g m

ga it

atan

im o

pat

utub

uin

at it

atan

im

1.6.

4

pagt

atan

im a

yon

sa w

asto

ng p

amam

araa

n

EP

P4

AG

-0d

-6

1.7

naip

alili

wan

ag a

ng il

ang

para

an n

g

pagp

apar

ami n

g ha

lam

an t

ulad

ng

pagt

atan

im

sa la

ta a

t la

yering

/mar

cott

ing

EP

P4

AG

-0e-

7

1.8

nais

asag

awa

ang

mas

iste

man

g

pang

anga

laga

ng

tani

m

1.8.

1 p

agdi

dilig

, pa

gbub

ungk

al n

g lu

pa,

pagl

alag

ay n

g ab

ono,

pag

gaw

a ng

abo

nong

or

gani

ko a

tbp

EP

P4

AG

-0e-

8

1.9

naip

akik

ita a

ng p

agka

map

amar

aan

sa

pagg

amit

ng m

ater

yale

s, p

anah

on a

t pe

ra s

a E

PP

4A

G-0

e-9


DEPED COPY

xvii

K t

o 1

2 B

AS

IC E

DU

CA

TIO

N C

UR

RIC

ULU

M

NIL

ALA

MA

N

(Con

tent

)

PA

MA

NT

AY

AN

G

PA

NG

NIL

ALA

MA

N

(Con

tent

Sta

ndar

d)

PA

MA

NT

AY

AN

S

A P

AG

GA

NA

P

(Per

form

ance

Sta

ndar

d)

PA

MA

NT

AY

AN

SA

PA

GK

AT

UT

O

(Lea

rnin

g Com

pete

ncie

s)

CO

DE

pagp

apat

ubo

ng h

alam

ang

orna

men

tal

1.10

na

isas

agaw

a an

g w

asto

ng p

ag-a

ani/

pags

asap

amili

han

ng m

ga h

alam

ang

orna

men

tal

EP

P4

AG

-0f-

10

1.11

na

kaga

gaw

a ng

pla

no s

a pa

gbeb

enta

ng m

ga

hala

man

1.

11.1

p

agsa

saay

os n

g pa

nind

a 1.

11.2

p

ag-k

umbi

nsi s

a m

amim

ili

1.11

.3 p

agta

tala

ng

puhu

nan

at g

inas

tos

EP

P4

AG

-0f-

11

1.12

na

isas

agaw

a na

ng m

ahus

ay a

ng

pagb

eben

ta n

g ha

lam

ang

pina

tubo

E

PP

4A

G-0

g-

12

1.

13

natu

tuos

ang

puh

unan

, ga

stos

, ki

ta a

t m

aiim

pok

EP

P4

AG

-0g

-1

3

1.14

na

kaga

gaw

a ng

pla

no n

g pa

tulo

y na

pa

gpap

atub

o ng

hal

aman

g or

nam

enta

l bila

ng

pagk

akak

itaan

g ga

wai

n

EP

P4

AG

-0g

-1

4

2.

Pag-

aala

ga n

g ha

yop

na

ipam

amal

as a

ng p

ang-

unaw

a sa

pan

imul

ang

kaal

aman

at ka

sana

yan

sa

pag-

aala

ga n

g ha

yop

sa

taha

nan

at a

ng

mai

tutu

long

nito

sa

pag-

unla

d ng

pam

umuh

ay

na

isas

agaw

a ng

ma

kaw

iliha

n an

g pa

g-aa

laga

sa

hayo

p sa

tah

anan

bila

ng

map

agka

kaki

taan

g ga

wai

n

2.1

nata

tala

kay

ang

kabu

tihan

g du

lot

ng p

ag-a

alag

a ng

ha

yop

sa t

ahan

an

EP

P4

AG

-0h

-1

5

2.2

natu

tuko

y an

g m

ga h

ayop

na

maa

arin

g al

agaa

n sa

ta

hana

n.

Hal

. da

gang

cos

ta, lo

ve b

irds

, ka

lapa

ti,isda

, atb

p.

EP

P4

AG

-0h

-1

6

2.3

naiis

a-is

a an

g w

asto

ng p

amam

araa

n sa

p

ag -

aa

laga

ng

hayo

p 2.

3.1

pags

asag

awa

nang

maa

yos

na p

ag-a

alag

a ng

hay

op

2.3.

2 pa

gbib

igay

ng

was

tong

luga

r o

tirah

an

2.3.

3 pa

gpap

akai

n at

pag

lilin

is n

g tir

ahan

2.

3.4

pagt

atal

a ng

pag

baba

go/p

ag-u

nlad

/pag

bisi

ta

sa b

eter

inar

yo

EP

P4

AG

-0h

-1

7

2.4

naka

gaga

wa

ng p

lano

ng

pagp

apar

ami n

g al

aga

upan

g ku

mita

2.

4.1

napi

pili

ang

para

ram

ihin

g ha

yop

2.4.

2 na

kaga

gaw

a ng

tal

atak

daan

ng

mga

gaw

ain

upan

g m

akap

agpa

ram

i ng

hayo

p 2.

4.3

naka

gaga

wa

ng is

kedy

ul n

g pa

g-aa

laga

ng

hayo

p

EP

P4

AG

-0i-

18


DEPED COPY

xviii

K t

o 1

2 B

AS

IC E

DU

CA

TIO

N C

UR

RIC

ULU

M

NIL

ALA

MA

N

(Con

tent

)

PA

MA

NT

AY

AN

G

PA

NG

NIL

ALA

MA

N

(Con

tent

Sta

ndar

d)

PA

MA

NT

AY

AN

S

A P

AG

GA

NA

P

(Per

form

ance

Sta

ndar

d)

PA

MA

NT

AY

AN

SA

PA

GK

AT

UT

O

(Lea

rnin

g Com

pete

ncie

s)

CO

DE

2.4.

4 N

aisa

sa a

lang

ala

ng a

ng m

ga

kaut

usan

/bat

as t

ungk

ol s

a pa

ngan

gala

ga n

g pa

rara

mih

ing

hayo

p 2.

5 na

itata

la a

ng m

ga p

ag-iin

gat na

dap

at g

awin

kun

g m

ag-a

alag

a ng

hay

op

EP

P4

AG

-0i-

19

Gra

de 4

– H

OM

E E

CO

NO

MIC

S

1.

Tun

gkul

in s

a sa

rili

2.

Pag-

uuga

li bi

lang

ka

sapi

ng

mag

-an

ak

3.

Pagl

ilini

s ng

ba

hay

4.

Pagh

ahan

da n

g m

asus

tans

iyan

g pa

gkai

n

naip

amam

alas

ang

pan

g-un

awa

sa b

atay

ang

kons

epto

ng “g

awai

ng

pant

ahan

an”

at a

ng

mai

tutu

long

nito

sa

pag-

unla

d ng

sar

ili a

t ta

hana

n

nais

asag

awa

ng m

ay

kasa

naya

n an

g m

ga g

awai

ng

pant

ahan

an n

a m

akat

utul

ong

sa

pang

anga

laga

ng

pans

arili

at

ng s

arili

ng tah

anan

1.1.

nai

sasa

gaw

a an

g tu

ngku

lin s

a sa

rili

EP

P4

HE

-0a-

1

1.2.

nai

sasa

ugal

i ang

mga

tun

gkul

in s

a sa

rili u

pang

m

agin

g m

aayo

s 1.

2.1.

na

sasa

bi a

ng m

ga k

agam

itan

sa p

aglil

inis

at

pag-

aayo

s ng

sar

ili

1.2.

2.

naip

akik

ita a

ng w

asto

ng p

araa

n ng

pag

gam

it ng

mga

ito

1.2.

3.

naip

akik

ita a

ng w

asto

ng p

amam

araa

n ng

pa

glili

nis

at p

ag-a

ayos

1.

2.4.

na

susu

nod

ang

iske

dyul

ng

pagl

ilini

s at

pag

-aa

yos

sa s

arili

EP

P4

HE

-0a-

2

1.3.

nap

anga

ngal

agaa

n an

g sa

rilin

g ka

suot

an

1.3.

1.

naiis

a-is

a an

g m

ga p

araa

n ng

pa

gpap

anat

iling

mal

inis

ng

kasu

otan

(hal

.,

mag

-ing

at s

a pa

g up

o, p

agsu

ot n

g ta

man

g ka

suot

an s

a pa

glal

aro,

atb

p)

1.3.

2.

nasa

sabi

ang

gam

it ng

mga

kag

amita

n sa

pa

nana

hi s

a ka

may

1.

3.3.

na

isas

aayo

s an

g pa

yak

na s

ira

ng k

asuo

tan

sa pa

mam

agita

n ng

pan

anah

i sa

kam

ay

(hal

. pa

gkab

it ng

but

ones

) 1.

3.4.

N

aita

tabi

ng

maa

yos

ang

mga

kas

uota

n ba

tay

sa k

anila

ng g

amit.

(ha

l.,po

rmal

na

kasu

otan

at

pang

-esp

esya

l na

okas

yon)

EP

P4

HE

-0b

-3

1.4.

nap

apan

atili

ng m

aayo

s an

g sa

rilin

g tin

dig

1.4.

1.

naip

akik

ita a

ng m

aayo

s na

pag

-upo

at

pagl

akad

1.

4.2.

na

isas

agaw

a an

g m

ga G

awai

n na

EP

P4

HE

-0c-

4


DEPED COPY

xix

K t

o 1

2 B

AS

IC E

DU

CA

TIO

N C

UR

RIC

ULU

M

NIL

ALA

MA

N

(Con

tent

)

PA

MA

NT

AY

AN

G

PA

NG

NIL

ALA

MA

N

(Con

tent

Sta

ndar

d)

PA

MA

NT

AY

AN

S

A P

AG

GA

NA

P

(Per

form

ance

Sta

ndar

d)

PA

MA

NT

AY

AN

SA

PA

GK

AT

UT

O

(Lea

rnin

g Com

pete

ncie

s)

CO

DE

nagp

apan

atili

ng

mal

usog

na

tindi

g tu

lad

ng

pag-

iwas

sa

saki

t sa

pam

amag

itan

ng

pagk

ain

ng m

asus

tans

yang

pag

kain

, pa

g-eh

ersi

syo,

atb

p

1.5.

nai

paki

kita

ang

mab

utin

g pa

g-uu

gali

bila

ng k

asap

i ng

mag

-ana

k

EP

P4

HE

-0d

-5

1.6.

nak

atut

ulon

g sa

pag

-aal

aga

sa m

atat

anda

at

iba

pang

kas

api n

g pa

mily

a 1.

6.1.

nai

isa-

isa

ang

mga

gaw

in n

a m

akat

utul

ong

sa p

anga

ngal

aga

sa ib

a pa

ng k

asap

i ng

pam

ilya

hal.

pagb

ibig

ay n

g pa

gkai

n, p

ag-

abot

ng

kaila

ngan

g ka

gam

itan,

pag

kukw

ento

at

pak

ikin

ig

1.6.

2.

nais

asag

awa

ang

pagt

ulon

g na

ng m

ay p

ag-

iinga

t at

pag

gala

ng

EP

P4

HE

-0d

-6

1.7.

nak

atut

ulon

g sa

pag

tang

gap

ng b

isita

sa

baha

y tu

lad

ng:

1.7.

1.

pagp

apau

po, pa

gbi

biga

y ng

mak

akai

n,

tubi

g, a

tbp)

1.

7.2.

pa

gsas

agaw

a nan

g w

asto

ng p

ag-iin

gat

sa

pagt

angg

ap n

g bi

sita

. (

hal.,

hin

di

pagp

apas

ok k

ung

di k

akila

la a

ng tao

).

1.7.

3.

pagp

apak

ilala

sa

iban

g ka

sapi

ng

pam

ilya

EP

P4

HE

-0e-

7

1.8.

nat

utuk

oy a

ng a

ngko

p na

mga

kag

amita

n sa

pa

glili

nis

ng b

ahay

at

baku

ran

EP

P4

HE

-0f-

8

1.9.

nai

sasa

gaw

a an

g w

asto

ng p

araa

n ng

pag

lilin

is n

g ba

hay

at b

akur

an

EP

P4

HE

-0f-

9

1.10

. nai

sasa

gaw

a an

g w

asto

ng p

aghi

hiw

alay

ng

bas

ura

sa b

ahay

E

PP

4H

E-0

g-

10

1.

11.

naka

susu

nod

sa m

ga tun

tuni

ng

1.11

.1 p

angk

alig

tasa

n at

pan

gkal

usug

an

1.11

.2 p

aglil

inis

ng

baha

y at

bak

uran

EP

P4

HE

-0g

-1

1

1.12

. na

susu

nod

ang

mga

gaw

aing

nak

atak

da s

a sa

rili

sa m

ga g

awai

ng b

ahay

EP

P4

HE

-0h

-1

2


DEPED COPY

xx

K t

o 1

2 B

AS

IC E

DU

CA

TIO

N C

UR

RIC

ULU

M

NIL

ALA

MA

N

(Con

tent

)

PA

MA

NT

AY

AN

G

PA

NG

NIL

ALA

MA

N

(Con

tent

Sta

ndar

d)

PA

MA

NT

AY

AN

S

A P

AG

GA

NA

P

(Per

form

ance

Sta

ndar

d)

PA

MA

NT

AY

AN

SA

PA

GK

AT

UT

O

(Lea

rnin

g Com

pete

ncie

s)

CO

DE

1.13

. na

isas

agaw

a an

g m

ga g

awai

ng b

ahay

nan

g ku

sang

loob

at m

ay k

asiy

ahan

E

PP

4H

E-0

h-

13

1.

14.

naka

tutu

long

sa

pagh

ahan

da n

g m

asus

tans

iyan

g pa

gkai

n.

1.14

.1.

napa

pang

kat an

g m

ga p

agka

in a

yon

sa G

o,

Gro

w, G

low

foo

d 1.

14.2

. na

susu

ri a

ng s

usta

nsiy

ang

tagl

ay n

g m

ga

pagk

ain

sa a

lmus

al g

amit

ang

“foo

d py

ram

id

guid

e “

at a

ng p

angk

at n

g pa

gkai

n 1.

14.3

. na

kaga

gaw

a ng

pla

no n

g ilu

luto

ng p

agka

in

1.14

.4.

naka

pagl

ulut

o at

nak

apag

haha

nda

ng

pagk

ain

EP

P4

HE

-0i-

14

1.15

. na

ibib

igay

ang

nilu

tong

pag

kain

nan

g ka

aya-

aya

EP

P4

HE

-0j-

15

1.

16.

naip

akik

ita a

ng w

asto

ng p

araa

n ng

pag

gam

it ng

ku

byer

tos

(kut

sara

at tin

idor

).

1.16

.1.

Mga

nas

usun

od a

ng tam

ang

panu

ntun

an

sa p

agka

in a

ngko

p sa

kul

tura

EP

P4

HE

-0j-

16

1.17

. na

isas

agaw

a na

ng m

ay s

iste

ma

ang

pagl

iligp

it at

pag

huhu

gas

ng p

inag

kain

an

EP

P4

HE

-0j-

17

G

rad

e 4

– I

ND

US

TR

IAL A

RT

S

1.

Bas

ic

men

sura

tion

naip

apam

alas

ang

pan

g-un

awa

sa b

atay

ang

kaal

aman

at ka

sana

yan

sa

pags

usus

kat sa

pag

buo

ng

mga

kap

akip

akin

aban

g na

ga

wai

ng p

ang-

indu

striy

a at

an

g m

aitu

tulo

ng n

ito s

a pa

g-un

lad

ng is

ang

pam

ayan

an

naisas

agaw

a na

ng m

ay

kasa

naya

n sa

pag

susu

kat at

pa

gpap

ahal

aga

sa m

ga

bata

yang

gaw

ain

sa s

inin

g pa

ng-in

dust

riya

na

mak

apag

papa

unla

d sa

ka

buha

yan

ng s

ariling

pa

may

anan

1.1

Nat

atal

akay

ang

mga

kaa

lam

an a

t ka

sana

yan

sa

pags

usuk

at

1.1.

1 na

kiki

lala

ang

mga

kag

amita

n sa

pa

gsus

ukat

1.

1.2

naga

gam

it an

g da

law

ang

sist

eman

g pa

nuka

t (E

nglis

h at

Met

ric)

1.1.

3 na

isas

alin

ang

siste

man

g pa

nuka

t na

Eng

lish

sa M

etric

at M

etric

sa

Engl

ish

EP

P4

IA-0

a-

1

1.2

naisas

agaw

a an

g pa

glel

etra

, pa

gbuo

ng

linya

at

pagg

uhit.

1.

2.1

natu

tuko

y an

g m

ga u

ri ng

letr

a

1.2.

2 na

bubu

o an

g ib

at-ib

ang

linya

at gu

hit

1.2.

3 na

gaga

mit

ang

“alp

habe

ts o

f lin

e” s

a pa

gbuo

ng

liny

a, g

uhit,

at pa

glel

etra

EP

P4

IA-0

b-

2

2.

Bas

ic s

ketc

hing

, Bas

ic s

hadi

ng a

nd

naip

amam

alas

ang

pan

g-un

awa

sa

bata

yang

na

isas

agaw

a na

ng m

ay

kasa

naya

n at

pag

papa

hala

ga

2.1

nata

tala

kay

ang

kaha

laga

han

ng k

aala

man

at

kasa

naya

n sa

bas

ic sk

etch

ing,

sha

ding

, at

E

PP

4IA

-0c-

3


DEPED COPY

xxi

K t

o 1

2 B

AS

IC E

DU

CA

TIO

N C

UR

RIC

ULU

M

NIL

ALA

MA

N

(Con

tent

)

PA

MA

NT

AY

AN

G

PA

NG

NIL

ALA

MA

N

(Con

tent

Sta

ndar

d)

PA

MA

NT

AY

AN

S

A P

AG

GA

NA

P

(Per

form

ance

Sta

ndar

d)

PA

MA

NT

AY

AN

SA

PA

GK

AT

UT

O

(Lea

rnin

g Com

pete

ncie

s)

CO

DE

Out

linin

g te

chni

ques

ka

alam

an a

t ka

sana

yan

sa

pagb

uo n

g ka

paki

-pa

kina

bang

na

gaw

aing

pa

ng-in

dust

riya

at a

ng

mai

tutu

long

nito

sa

pag-

unla

d ng

isan

g pa

may

anan

ang

mga

bat

ayan

g ga

wai

ng

sini

ng p

ang-

indu

striya

na

mak

apag

papa

-unl

ad s

a ka

buha

yan

ng s

arili

ng

pam

ayan

an

outli

ning

2.

1.1

natu

tuko

y an

g ila

ng p

rodu

kto

na

gina

gam

itan

ng b

asic

ske

tchi

ng, sh

adin

g, a

t ou

tlini

ng.

2.1.

2 na

tutu

koy

ang

ilang

tao

/neg

osyo

sa

pam

ayan

an n

a an

g pi

nagk

aka-

kita

an a

ng

basi

c sk

etch

ing

shad

ing

at o

utlin

ing

2.2

nais

asag

awa

ang

was

tong

pam

amar

aan

ng

basi

cske

tchi

ng, sh

adin

g at

outli

ning

2.

2.1

natu

tuko

y an

g pa

mam

araa

n ng

bas

ic

sket

chin

g, s

hadi

ng a

t ou

tlini

ng

2.2.

2 na

iisa-

isa

ang

mga

kag

amitan

sa

basi

c sk

etch

ing,

sha

ding

, at

out

linin

g an

g w

asto

ng

pagg

amit

ng m

ga it

o

EP

P4

IA-0

d-

4

2.3

naka

pags

asal

iksi

k n

g w

asto

ng p

amam

araa

n ng

ba

sic

sket

chin

g, s

hadi

ng a

t o

utlin

ing

gam

it an

g te

knol

ohiy

a a

t ak

lata

n 2.

3.1

naga

gam

it an

g In

tern

et, ak

lat, a

tbp.

sa

pana

nalik

sik

ng m

ga b

ago

at w

asto

ng

pam

amar

aan

ng b

asic

ske

tchi

ng, sh

adin

g at

ou

tlin

ing

2.3.

2 na

gaga

mit

ang

iba’

t-ib

ang

prod

uct

ivity

tool

s sa

pag

gaw

a ng

iba’

t-ib

ang

dise

nyo

ng b

asic

sk

etch

ing,

sha

ding

at o

utlin

ing

2.3.

3 na

ipak

ikita

ang

was

tong

par

aan

sa b

asic

sk

etch

ing,

sha

ding

, at

out

linin

g

EP

P4

IA-0

e-5

2.4

naka

gaga

wa

ng s

ariling

dis

enyo

sa

pagb

uo o

pa

gbab

ago

ng p

rodu

kton

g ga

wa

sa k

ahoy

, ce

ram

ics,

kar

ton,

o la

ta (

o m

ga m

ater

yale

s na

na

kuku

ha s

a pa

may

anan

) 2.

4.1

nasu

suno

d an

g m

ga p

anun

tuna

ng

pang

kalig

tasa

n at

pan

gkal

usug

an s

a pa

ggaw

a 2.

4.2

naki

kila

la a

ng m

ga m

ater

yale

s na

maa

arin

g i-re

cycl

e sa

pag

buo

ng n

aide

seny

ong

proy

ekto

EP

P4

IA-0

f-6


DEPED COPY

xxii

K t

o 12

BAS

IC E

DU

CATI

ON

CU

RR

ICU

LUM

NIL

ALAM

AN

(Con

tent

)

PAM

ANTA

YAN

G

PAN

GN

ILAL

AMAN

(C

onte

nt S

tand

ard)

PAM

ANTA

YAN

SA

PAG

GAN

AP

(Per

form

ance

Sta

ndar

d)

PAM

ANTA

YAN

SA

PAG

KAT

UTO

(L

earn

ing

Com

pete

ncie

s)

COD

E

2.4.

3 na

susu

ri an

g na

buon

g pr

oyek

to b

atay

sa

saril

ing

puna

at n

g ib

a ga

mit

ang

rubr

ics

2.5

naib

eben

ta a

ng n

agaw

ang

proy

ekto

2.

5.1

natu

tuos

ang

pre

syo

ng n

abuo

ng p

roye

kto

2.5.

2 na

kapa

gsas

alik

sik n

g m

ga lu

gar n

a pa

gbib

ilhan

ng

prod

ukto

2.

5.3

natu

tuko

y an

g ila

ng p

araa

n ng

pag

-aak

it ng

m

amim

ili 2.

5.4

ang

was

tong

pag

- aay

os n

g pr

oduk

tong

ip

agbi

bili

at p

agbe

bent

a ni

to

2.5.

5 na

tutu

os a

ng p

uhun

an, g

asto

s, a

t kita

EPP4

IA-0

h-7

2.6

napa

plan

o na

ng k

asun

od n

a pr

oyek

to g

amit

ang

kini

ta

EPP4

IA-0

i-8

2.7

naisa

saal

ang-

alan

g an

g pa

g-iin

gat a

t pa

gmam

alas

akit

sa k

apal

igira

n sa

pag

plan

o at

pa

gbub

uo n

g pr

oduk

to tu

ngo

sa p

atul

oy n

a pa

g-un

lad

2.7.

1 na

tutu

koy

ang

epek

to n

g di

pag

-iing

at s

a ka

palig

iran

2.7.

2 na

ipak

ikita

ang

pan

g-un

awa

sa k

onse

pton

g pa

tulo

y na

pag

-unl

ad (s

usta

inab

le

deve

lopm

ent)

EPP4

IA-0

i-9

2.8

naip

akik

ita a

ng m

ga g

awi n

a da

pat o

di-d

apat

isa

ugal

i upa

ng m

akat

ulon

g sa

pat

uloy

na

pag-

unla

d

EPP4

IA-0

j-10

2.9

natu

tuko

y an

g m

ga re

gula

syon

at k

autu

san

ng

pam

ahal

aang

loca

l kau

gnay

sa

napi

ling

nego

syon

g pa

ngse

rbisy

o at

pro

dukt

o

EPP4

IA-0

j-11


DEPED COPY

xxiii

K t

o 12

BA

SIC

ED

UC

ATI

ON

CU

RR

ICU

LUM

CO

DE

BO

OK

LEG

END

Sam

ple:

EP

P4I

E-0h

-22

LEG

END

SA

MP

LE

Firs

t En

try

Lear

ning

Are

a an

d St

rand

/ Su

bjec

t or

Sp

ecia

lizat

ion

Eduk

asyo

ng P

anta

hana

n

at P

angk

abuh

ayan

EPP

4

Gra

de L

evel

G

rade

4

Upp

erca

se L

ette

r/s

Dom

ain/

Cont

ent/

Co

mpo

nent

/ To

pic

ICT

and

Entr

epre

nuer

ship

IE

-

Rom

an N

umer

al

*Zer

o if

no s

peci

fic q

uart

er

Qua

rter

N

o sp

ecifi

c qu

arte

r 0

Low

erca

se L

ette

r/s

*Put

a h

yphe

n (-

) in

bet

wee

n le

tter

s to

indi

cate

mor

e th

an a

sp

ecifi

c w

eek

Wee

k W

eek

eigh

t h

-

Ara

bic

Num

ber

Com

pete

ncy

Nak

apag

papa

dala

ng

emai

l na

may

kal

akip

na

doku

men

to o

iba

pang

m

edia

file

22

DO

MA

IN/

CO

MP

ON

ENT

CO

DE

ICT

and

Entr

epre

neur

ship

IE

Agric

ultu

re

AG

Hom

e Ec

onom

ics

HE

Indu

stria

l Art

s IA


DEPED COPY

127


DEPED COPY

128

PAKINABANG SA PAGTATANIM NG HALAMANG ORNAMENTAL

Agrikultura

Aralin 1

I. NILALAMAN: Maraming kapakinabangang naidudulot sa mga mag-anak at pa-

mayanan ang pagtatanim ng mga halamang ornamental. Isa na rito ang pagpagaganda ng mga bakuran dahil sa mga bu-

laklak at dahon nito na nagtataglay na magagandang kulay. Nililinis din nito katulad ng mga puno ang maruruming hangin sanhi ng polusyon at ginagawa nitong sariwa ang hangin sa kapaligiran. Higit sa lahat, kung ito ay magiging isang gawaing pangkabuhayan makatutustos ito ng mga pang-araw-araw na gastusin ng pamilya.

II. LAYUNIN: Natatalakay ang pakinabang sa pagtatanim ng halamang ornamental

para sa pamilya at sa pamayanan

III. PAKSANG ARALIN:Paksa: Pakinabang sa Pagtatanim ng Halamang Ornamental para sa Pamilya at sa PamayananSanggunian: K-12 EPP4AG-Oa2 (1.2)Kagamitan: tambiolo (kahon na may binilot na papel na may nakasulat ng mga paksa)

IV. PANIMULANG PAGTATASA:

Ipasagot sa mag-aaral ang sumusunod na tanong.

1. May mga pakinabang na makukuha sa pagtatatanim ng mga halamang ornamental gaya ng sumusunod. Alin ang hindi kabilang sa grupo?

a. napagkakakitaanb. nagpapaganda ng kapaligiran c. nagbibigay ng liwanagd. naglilinis ng maruming hangin

2. Paano nakapagpapaganda ng kapaligiran ang pagtatanim ng halamang ornamental sa pamilya at pamayanan?

a. Nagsisilbi itong palamuti sa tahanan at pamayanan.b. Nagbibigay kasiyahan sa pamilya.c. Nagpapaunlad ng pamayanan.d. Lahat ng mga sagot sa itaas.


DEPED COPY

129

V. PAMAMARAAN:

A. PAGGANYAK (WORD RELAY )Ihanda ang mga salita gaya ng pagkakakitaan, nagpapaganda ng

kapaligiran, nagbibigay ng lilim at sariwang hangin, at sumusugpo ng polusyon. Isulat ang bawat isang salita sa papel na ilalagay sa tambiolo. Tumawag ng bata at pabunutin sa tambiolo. Bibigyan ng kasagutan ng mga mag-aaral ang nabunot na paksa. Maaring hindi lahat ng bata ay makapagbibigay ng wastong sagot ngunit maari itong tanggapin.

B. PAGLALAHAD Ipabalik ang mga binilot na papel sa tambiolo. Pangkatin ang mga

mag-aaral at pabubunutin sa tambiolo ang lider. Bigyan ng 15 minuto ang bawat pangkat upang mapag-usapan ang paksa at ipabahagi ito sa buong klase.

C. PAGPAPALALIM NG KAALAMANIpaliwanag ang mga kapakinabangan na makukuha sa pag-

tatanim ng mga halamang ornamental ayon sa ibinahagi ng mga mag-aaral.

D. PAGSASANIB Pagiging responsable (Responsible). Ang mga halaman ay

bahagi ng ating kalikasang kaloob ng Maykapal. Dapat natin itong alagaan, pahalagahan, at pagyamanin.

E. PAGLALAHATAng pagtatanim ng mga halamang ornamental ay isang

kawili-wili at nakalilibang na gawain.Maraming kapakinabangan ang nakukuha rito na makakatulong

sa pamilya at pamayanan.

VI. PAGTATAYA:Ipasagot kung Tama o Mali ang sumusunod na tanong:1. Ang pagtatanim ng mga halamang ornamental ay nakatutulong sa

pagbibigay ng malinis na hangin.2. Ang mga halamang ornamental ay walang naidudulot na mabuti sa

pamilya at ibang tao sa pamayanan.3. Maaaring ipagbili ang mga itatanim na halamang ornamental.4. Nakapagbibigay kasiyahan sa pamilya at pamayanan ang

pagtatanim ng mga halamang ornamental.


DEPED COPY

130

VII. PANGWAKAS NA PAGTATASA:1. Ang sumusunod ay mga kapakinabangan sa pagtatanim ng mga

halamang ornamental maliban sa isa.a. Nagiging libangan ito na makabuluhan.b. Nagbibigay ito ng kabuhayan sa pamilya.c. Nagpapababa ito ng presyo ng mga bilihin sa palengke.d. Nagbabawas ito ng maruming hangin sa kapaligiran.

2. Paano makatutulong sa pagsugpo ng polusyon ang pagtatanim ng mga halamang ornamental.a. Nililinis nito ang maruming hangin sa kapaligiran.b. Naiiwas nito na malanghap ng mga tao sa pamayanan at ng

ating pamilya ang maruming hangin sa kapaligiran.c. a at bd. Walang tamang sagot

VIII. PAGPAPAYAMAN NG GAWAIN:

Pagawain ang mga bata ng album ayon sa kapakinabangan na makukuha ng pamilya at pamayanan sa pagtatanim ng mga halamang ornamental.

PAGSASAGAWA NG SURVEY GAMIT ANG TEKNOLOHIYA

Agrikultura

Aralin 2

I. NILALAMAN: Nangangailangan ng masusing pag-aaral ang makabagong

pamamaraan ng pagtatanim ng mga halamang ornamental. Maaaring isagawa ang mga pag-aaral sa pamamagitan ng survey. Isinasagawa ang survey upang matamo ang mga bagay na dapat malaman. Maaaring gumamit ng internet upang makapagsaliksik ng mga bagong kaalaman. Ngunit ang dapat na unang hakbang ay ang pagkakalap ng mga kaalaman tungkol sa pagpapatubo ng halaman o punong ornamental. Sa pamamagitan nito, maraming mga kaalaman sa paghahalamanan ang matutuhan natin.

II. LAYUNIN: Nakagagamit ng teknolohiyang internet sa pagsasagawa ng survey

at iba pang pananaliksik upang matutuhan ang makabagong pamamaraan ng pagpapatubo ng halamang ornamental

III. PAKSANG ARALIN:Paksa: Pagsasagawa ng Survey Gamit ang Makabagong Pamamaraan sa Pagpapatubo ng Halamang OrnamentalSanggunian: K-12 EPP4AGOb-3Kagamitan: manila paper, pentel pen, kuwaderno, lapis


DEPED COPY

131


1. Karamihan sa mga halamang ornamental ay napapatubo sa pamamagitan ng ____.a. buto c. usbongb. sanga d. ugat

2. Ang sangang pipiliin upang mapatubo muli ang panibagong halaman ay dapat na ____.a. magulang c. walang ugatb. mura d. bagong usbong

V. PAMAMARAAN:

A. PAGHAWAN NG BALAKID1. teknolohiya 3. pananaliksik2. internet 4. survey

B. PAGGANYAKMagsa-survey ang bawat pangkat sa pamayanan tungkol

sa iba’t ibang uri ng halamang ornamental at mga paraan ng pagpapatubo nito. Itanong sa mga mag-aaral ang:

• Anong paraan ang gagamitin ninyo upang mapadali ang gagawing pagsa-survey?

• Bigyang kahulugan ang mga salitang teknolohiya, internet, pananaliksik, at survey.

C. PAGLALAHAD Maghahanda ang guro ng isa-survey ng bawat pangkat upang

maging matagumpay ang pananaliksik gamit ang internet.Pangalan ng

Halamang Ornamental

Uri ng Halamang

Ornamental

Lugar kung Saan Dapat

Itanim

Paraan ng Pagtatanim / Pag-aalaga

Fortune Plant

Marigold

Espada

Zinnia Adelfa Sunfower Ilang-ilang

Gumamela

Bougainvillea


DEPED COPY

132

D. PAGPAPALALIM NG KAALAMANIdikit sa pisara ang mga nagawang survey ng bawat pangkat at

talakayin ang mga ito. Isa-isahin ang makabagong pamamaraan ng pagpapatubo/pagtatanim ng mga halaman/punong ornamental.

E. PAGSASANIBICT → web surfing

F. PAGLALAHAT Dapat natin tandaan na napakaraming halamang ornamental

na maaring patubuin, ngunit dapat na isaalang-alang ang tamang paraan ng pagtatanim ng mga ito.

Upang maging madali at mabilis ang pagsa-survey ng kahit na anong halamang ornamental, gamitin ang computer upang makatulong sa pagsasakatuparan sa mga ito. Maaring mas makikilala ang mga halaman kung makikita ito sa internet.

VI. PAGTATAYA:Magpasulat sa bawat kasapi ng pangkat ng isang maikling

sanaysay tungkol sa isinagawang pagsa-survey.

VII. PANGWAKAS NA PAGTATASA:Sabihin kung ang sumusunod ay halamang ornamental na

namumulaklak o di-namumulaklak:1. Sampaguita 2. Chinese bamboo 3. Fortune plant4. Adelfa 5. Gumamela

VIII. PAGPAPAYAMAN NG GAWAIN:Pahanapin ang mga mag-aaral sa pamilihan ng mga halamang

ornamental na may mura pa ang sanga at may matigas na sanga. Alagaan ang mga ito at subukang gamitan ng materyal sa pagtatanim. Ipasulat ang resulta kung ito ay tumubo o hindi makalipas ang ilang araw. Ipabahagi sa klase ang naging resulta.

I. NILALAMAN:Dapat nating malaman na may mga halamang ornamental

na maaaring itanim o palakihin ayon sa ating pangangailangan at ng mga mamimili. Lalong-lalo na kung ito ay ating gagawing gawaing

PAGTUKOY NG MGA HALAMANG ORNAMENTAL AYON SA PANGANGAILANGAN

Agrikultura Aralin 3


DEPED COPY

133

pangkabuhayan. Nakasalalay din dito ang panahon, dahil may mga halamang ornamental na angkop sa malamig na lugar at sa mainit na panahon.

II. LAYUNIN:Nakapagsasagawa ng survey upang matukoy ang mga halamang

ornamental ayon sa ikagaganda ng tahanan, gusto ng mamimili, pana-hon, pangangailangan, at kita ng mga nagtatanim

III. PAKSANG ARALIN:Paksa: Pagtukoy ng mga Halamang Ornamental Ayon sa Ikagaganda ng Tahanan, Gusto ng Mamimili, Panahon, Pangangailangan, at Kita ng mga NagtatanimSanggunian: K-12 EPP4AG-Oc-4Kagamitan: kuwaderno, ballpen, manila paper, pentel pen

IV. PANIMULANG PAGTATASA:Ipasagot sa mga mag-aaral ang sumusunod:1. Ginagamitan ng _____ bilang paraan ng pananaliksik upang

malaman kung anong halamang ornamental ang mainam itanim.(yvuers)

2. Ang survey ay maisasagawa sa pamamagitan ng pakikipanayam at pag-surf sa _____ gamit ang computer. (tenretni)

V. PAMAMARAAN:

A. PAGGANYAKItanong sa mga mag-aaral kung nagkaroon na sila ng pagkakataong

makapasyal sa mga lugar na kung saan may mga nagtitinda ng mga halamang ornamental. Itanong din kung nagkaroon na ba sila ng karanasan na magtanim, mag-alaga, o magtinda ng mga halamang katulad nito.

B. PAGLALAHADPumili ng mga bagong lider ng pangkat at bigyan sila ng

pagkakataong pumili ng kani-kanilang kasapi. Gabayan ang mga mag-aaral ng bumuo ng mga katanungan sa gagawing pagsa-survey sa pamayanan. Ipasagawa ang pagsa-survey pagkatapos ng klase.

C. PAGPAPALALIM NG KAALAMAN Ang mga halamang ornamental ay itinatanim upang magkadagdag kagandahan sa tahanan, paaralan, hotel, restaurant, at parke. Nagbibigay ganda ang mga ito lalong lalo na kung malulusog, malalago, makulay, at maayos ang pagkakalagay.


DEPED COPY

134

Iba-iba rin ang katangian ng mga halamang ornamental. May namumulaklak, hindi namumulaklak, malalaki, malalapad ang dahon, at mayroong mababa lamang. Ang iba ay mabilis tumubo, may mabagal, may nabubuhay sa tubig, at sa lupa. Ang mga bagay na ito ay dapat nating isaalang-alang kung magtatanim o mag-aalaga ng halamang ornamental.D. PAGSASANIB

Communication skills/maayos na pakikipagtalastasan. Paalalahanan ang mga mag-aaral ng mga panuntunan ng maayos na pakikipag-usap at pagtatanong sa mga tao ng napiling pamayanan.

VI. PAGTATAYA:Ipasagot sa mga mag-aaral ang sumusunod:1. Ano ang ginamit ninyong pamamaraan ng pagkuha ng mga

kaalaman?2. Anong pamamaraan ang isinasagawa sa gawaing survey?

VII. PAGPAPAYAMAN NG GAWAIN:Pasulatin ang mga mag-aaral ng isang journal tungkol sa kanilang

karanasan sa pagsasagawa ng survey sa tindahan ng mga halamang ornamental.

I. NILALAMAN: Isaalang-alang sa pagtatanim ang intercropping ng halamang

ornamental at halamang gulay para sa gagawing edible landscaping. Ang pagbabago sa kalakaran ng pagpapatubo nito ay mga bagay na dapat bigyang pansin.

Ang pagtatanim ng pinagsamang halamang ornamental at gulay ay kasiya-siyang gawain. Bukod sa nagbibigay ganda sa bakuran, nakapagbibigay pa ito ng sariwang gulay na makakain. Magiging maayos ang pagtatanim kung mayroong kaalaman na angkop sa halamang ornamental at gulay. Hindi mahirap magsagawa ng ganitong gawain, dahil kahit sa mga paso lamang na nakaayos ay maaari ng maging kaakit-akit ang gawain. Isa rito ay ang mga halamang herbs. Ito ay kalimitang ginagamit na halamang pantanim gaya ng murang dahon ng sibuyas, pechay, letsugas, mani (maaaring nakakain at ornamental), upland kangkong, at kamote. Ang mga halamang herbs na ito ay maaring makasama ng mga ornamental na mint, cosmos, marigold, zinnia, portulaca, bermuda grass, at dahlia.

INTERCROPPING NG HALAMANG ORNAMENTAL SA HALAMANG GULAY



DEPED COPY

135

II. LAYUNIN: Makagagawa ng survey upang matukoy ang pagbabago sa kalakaran

ng pagpapatubo ng halamang gulay na kasama sa halamang ornamentalIII. PAKSANG ARALIN:

Paksa: Intercropping ng Halamang Ornamental sa Halamang GulaySanggunian: K-12 EPP4AG-Oc-4, Internet (edible landscaping),GoogleKagamitan: larawan, tsart, computer unit

IV. PANIMULANG PAGTATASA:Pasagutan ang mga tanong sa ibaba. Ipasulat ang tamang titik sa papel.1. Ang intercropping ay paraan ng pagtatanim ng halamang

ornamental na maaring ___.a. isama ang mga halamang gulay b. ihiwalay ang mga gulay sa mga halamang pampalamutic. itabi sa isang sulok ang mga halamang naiibad. paghihiwalay ng mga halamang may iba’t ibang katangian

2. Alin sa sumusunod na halaman ang maaring pagsamahin?a. mga puno at herbs b. mga gumagapang at mga punoc. mga herbs at gumagapangd. mga herbs at namumulaklak

V. PAMAMARAAN:A. PAGGANYAK

Magpakita ng larawan ng isang lugar na may tanim na halamang ornamental na may kasamang halamang gulay. Itanong ang sumusunod:

Ano ang napapansin sa larawan? Maaari bang ipagsama sa isang lugar ng taniman ang mga halamang ornamental at gulay?(Mungkahi: Gumamit ng computer unit sa silid-aralan o tignan ang mga larawan ng vegetable landscape sa ICT class.)


DEPED COPY

136

B. PAGLALAHADMuling ipagawa sa mga pangkat ng mga mag-aaral ang pagsa-

survey. Patunguhin sila sa lugar na mayroong mga tanim na halamang ornamental. Sabihin sa kanila na masusing magmasid at magtanong kung maaaring isama ang mga halamang gulay sa pag-aalaga ng mga halamang pampalamuti.

C. PAGPAPALALIM NG KAALAMANTalakayin sa klase ang mga nakalap na kaalaman ng bawat

pangkat. Kunin ang may pinakamalapit na tugon sa pagtukoy ng pagbabago sa kalakaran sa pagtatanim ng mga halamang gulay na kasama ang mga halamang ornamental.

D. PAGSASANIBPagkamapamaraan / Pagkamalikhain, ICT thru internet – Google

E. PAGLALAHATAng bagong kalakaran sa pagpapatubo ng mga halamang gulay

na kasama sa mga ornamental ay isang kaaya-ayang gawain. Maraming pakinabang ang nagagawa nito. Nakapagpapaganda ito ng kapaligiran at nakapagbibigay ng pagkain dahil sa ibinubunga nitong sariwang gulay. Mga herbs ang karaniwang itinatanim dahil sa taglay nitong magagandang hugis at kulay ng dahon, hindi ito gaanong tumataas, at maaari itong itanin kahit sa bakuran lamang ng tahanan. Payak at madaling maiayos ang edible landscape. Dahil dito mas madali tayong makakukuha ng dagdag na gamit sa pagluluto.

VI. PAGTATAYA:Pabuuin ang mga bata ng salita sa bawat kahon. Papiliin ng sagot sa

sumusunod: cosmos, sunflower, fortune plant, palmera, at kamatis.

1.

2.

3.


DEPED COPY

137

VII. PAGWAKAS NA PAGTATASA:Ipagawa sa mga mag-aaral ang nasa ibaba:

Isulat sa puwang kung anong uri ng halaman ang sumusunod.Ipasulat kung gulay o ornamental.

1. Kamatis ______________2. Pechay ______________3. Gumamela ______________4. Santan ______________5. Talong ______________

VIII. PAGPAPAYAMAN NG GAWAIN:Magdala sa paaralan ng mga punla ng damo, portulaca, dahon ng

murang sibuyas, at kintsay.

PAGTUKOY SA DISENYO O PLANO NG PAGTATANIM NG PINAGSAMANG HALAMANG

ORNAMENTAL AT IBA PANG HALAMANG ANGKOP DITO


I. NILALAMAN:Ang anumang gawain upang matagumpay na maisagawa ay

nangangailangan ng masusing pagbabalak. Ang pagbabalak ay isang paraan upang maisagawa nang maayos at tumpak ang isang gawain. Makatutulong ito upang makatipid sa pera, kagamitan, oras, at lakas. Katulad ng paggawa ng simple landscaping, kailangan muna itong iplano at idisenyo bago simulan ang pagtatanim ng pinagsamang halamang ornamental at iba pang mga halamang angkop dito.

Maraming nagnanais na magkaroon ng magandang tanawin sa bawat tahanan. Nais nila na magkaroon ng landscape gardening upang mapaganda ang tanawin ng kanilang kapaligiran. Maisakatuparan lamang ito, kapag may masusing pagpaplanong ginawa rito.

Nasa pagpaplano ang ikaaayos ng disenyo ng pagtatanim ng mga pinagsamang halamang ornamental at iba pang mga angkop dito. Sa pagplaplano naman dapat na malaman muna natin ang sukat ng lugar na pagtataniman, pangangailangan ng mag-anak, at lugar na kailangan. Isaalang-alang ang mga ito upang mas matagumpay natin itong magawa.

II. LAYUNIN:

Nagkagagawa ng survey upang matukoy ang disenyo o plano ng


DEPED COPY

138

pagtatanim ng pinagsamang halamang ornamental at iba pang mga halamang angkop dito

III. PAKSANG ARALIN:Paksa: Pagtukoy sa Disenyo o Plano ng Pagtatanim ng Pinagsamang Halamang Ornamental at Iba Pang mga Halamang Angkop Dito.Sanggunian: K-12 EPP4AG-Oc-4Kagamitan: kuwaderno, ballpen, kartolina, lapis, pentel pen, crayola/watercolor


Ipasagot ang sumusunod sa mga mag-aaral. Ipaayos ang mga salitang ginulo

1. Ang mga halamang _____ ay ang pinakaangkop na isama sa mga halaman ornamental. (lugay)

2. Mahalaga ang _____ sa pagtatanim ng pinagsamang halamang ornamental at iba pang mga halamang angkop dito. (isdenyo)

V. PAMAMARAAN:

A. PAGGANYAK Magpakita ng dalawang larawan ng halamanan na naka-

landscape na naiplano na at hindi pa. Mayroong mga tanim na mga halamang ornamental kasama ang ibang halaman gaya ng halaman/punong gulay o halaman/punong prutas sa nakaplano. Hayaan naman kalat ang mga tanim sa hindi nakaplano.

Itanong sa mga mag-aaral. Bakit mahalaga ang pagpaplano sa pagtatanim ng mga halamang ornamental na may kasamang ibang halaman o puno gaya ng halaman/punong gulay at halaman/punong prutas?

B. PAGLALAHADMagsagawa ng survey o pagtatanong sa mga eksperto upang

malaman kung paano nakagagawa ng disenyo ng pagtataniman sa pinagsamang halamang ornamental at iba pang halamang angkop sa edible landscaping.

Ipaliwanag sa mga mag-aaral ang survey questions o katanungan para sa gawain.

C. PAGPAPALALIM NG KAALAMANPangkatang Gawain


DEPED COPY

139

Mag-uulat ang bawat pangkat tungkol sa pagpaplano ng disenyo sa gagawing landscaping sa taniman. Sa pangangalap ng mga kaalaman, ang mga mag-aaral ay makabubuo ng maayos na disenyo ng taniman sa pamamagitan ng pagguhit o krokis ng mga pinagsamang halamang ornamental at iba pang halamang angkop dito. Ipagawa sa mga mag-aaral ang pagguhit ng simpleng landscape gardening sa isang malinis na papel.

D. PAGSASANIB * Artwork * Pagkakaisa

E. PAGLALAHATKapag napag-aralan na ang mga pisikal na kaanyuan ng lugar

ng isasagawang landscaping sa tahanan, alamin kung alin sa mga nakatanim na halaman o puno ang dapat alisin. Mayroong maaring paiksiin o pananatilihin sa lugar ng pinagtaniman. Alamin din ang kalagayan ng kapaligiran, kung saang lugar sa pagtataniman ang may malakas na ihip ng hangin. Kung sa panahon ng tag-bagyo, alamin din ang lugar na may matinding sikat ng araw, ang padaluyan ng tubig-baha, at ano pa mang mga salik na maaaring makaapekto sa wastong pagtubo ng halamang aalagaan.

VI. PAGTATAYA:Bibigyan ng iskor ang natapos na guhit ng simpleng landscaping na

ginawa ng bawat pangkat ayon sa pamantayan. Kriterya Iskor Nilalaman ng paksa/guhit 40% Pagkakaisa 35% Balance and Harmony (uri ng halaman, 25% hugis at kulay ng mga dahon) 100%

VII. PAGWAWAKAS NG PAGTATASA:Ipasagot sa mga mag-aaral kung Tama o Mali ang bawat pangungusap.1. Mahalaga ang pagbabalak ng gawain bago ito simulan.2. Mahirap isakatuparan ang mga gawain kapag nakaplano.

VIII. PAGPAPAYAMAN NG GAWAIN:Humanap ng larawan ng mga halamang ornamental at iba pang

mga halaman gaya ng punong gulay at punong prutas na angkop dito. Iguhit sa isang ikawalang bahagi ng illustration board ang pagsasagawa ng mga ornamental, herbal, at tree landscaping. Sundin ang maaayos ng pagsasama ng mga halaman upang magandang tingnan. Kulayan at idikit sa dingding ng silid-aralan.


DEPED COPY

140

PAGTUKOY SA PARAAN NG PAGTATANIM AT PAGPAPATUBO NG

MGA HALAMANG ORNAMENTAL


I. NILALAMAN:Kalimitan na parte ng katawan ng halaman o ng punong ornamental

ang ginagamit sa pagtatanim, hindi ito katulad ng mga halamang gulay na karaniwan sa buto nagmumula ang tanim. May mga halaman o punong ornamental din na sa buto pinararami, gaya ng herbs at vines o mga halamang gumagapang.

Mayroon dalawang paraan ng pagtatanim ng mga halamang ornamental: una ang tuwirang pagtatanim (direct planting) na kung saan direktang itinanim sa halamanan ang mga sanga o buto (malalaking buto). Ikalawa ang di-tuwirang pagtatanim (transplanting) na kung saan gumagamit ng punlaan upang makapagpasibol ng bagong tanim. Karaniwang ginagawa ito sa mga maliliit na buto. Maaaring gumamit ng mga baso at supot na plastik sa pagtatanim ng mga sanga at pinalalaki muna ito bago itanim.

II. LAYUNIN:Nakapagsasagawa ng survey upang matukoy ang wastong paraan

ng pagtatanim at pagpapatubo ng mga halamang ornamental

III. PAKSANG ARALIN:Paksa: Pagtukoy sa Paraan ng Pagtatanim at Pagpapatubo ng mga Halamang OrnamentalSanggunian: K-12 EPP4AG –Oc-4 (1.4.5)Kagamitan: larawan at tsart

IV. PANIMULANG PAGTATASA:1. Ang bunga ng talong ay pinapaabot ng paggulang sa puno. Ano

ang dapat gawin sa magulang na bunga na hindi kailangan?a. Itapon na langb. Ipamigay kahit kaninoc. Anihin at itago ang mga buto sa malinis na sisidland. Ipagbili sa magsasaka

2. Alin sa sumusunod ang maaring gamitin na punlaan para sa mga halamang nais patubuin?

a. Kahon na yari sa kahoyb. Kama ng lupac. Pasong malalapadd. Lahat ng mga nabanggit


DEPED COPY

141

V. PAMAMARAAN:

A. PAGGANYAKDalhin ang mga mag-aaral sa narseri ng mga halamang

ornamental sa paaralan. Maaari din na pumunta sa pinakamalapit na narseri ng mga halaman sa pamayanan.

Sabihan sa mga mag-aaral na maaaring itala o isulat nila ang mga napagmasdan sa lugar, ang mga nakitang paraan ng pagtatanim, mga lagayan ng mga tanim, at iba pa. Gawin itong paksang pag-uusapan bago maglahad.

B. PAGLALAHAD

Bago mag-umpisa ang klase sa agrikultura atasan ang mga mag-aaral na mag-survey. Magtatanong ang mga ito sa nagtatanim ng mga halaman o sa nagla-landscape ng tungkol sa wastong paraan ng pagtatanim ng mga halamang ornamental, gulay, at prutas.Ipatanong sa kanila kung papaano ang pagpapasibol, pag-aalaga, at iba pang ginagawa sa mga tanim. Ipalahad ito sa klase.

Ipaliwanag ang pagpapasibol ng mga butong pantanim sa dalawang paraan, ang di-tuwiran at tuwirang pagtatanim. Ipaliwanag din ang paggamit ng mga sanga sa pagtatanim at ang paraan ng pagpapasibol sa pamamagitan ng buto at sanga.

C. PAGPAPALALIM NG KAALAMANKalimitan nagmumula sa buto at sanga ang mga halamang

ornamental. Dapat bigyang-pansin ang pagpapatubo ng mga ito dahil dito magmumula ang ikagaganda ng tanim. Tiyaking walang ligaw na mga halaman gaya ng damo ang tutubo sa kamang taniman. Kapag malaki-laki na ang mga punla, bungkalin nang marahan ang paligid upang makahinga ang mga ugat nito at lumaki kaagad.

D. PAGSASANIB• Pagkamapamaraan


DEPED COPY

142

E. PAGLALAHATIsaalang-alang palagi ang paraan ng pagtatanim ng mga

halamang ornamental. Kung sa kahong punlaan pinasibol ang mga punla, siguraduhing maarawan ang mga ito, upang maging maganda ang pagsibol ng mga tanim. Kapag sa sanga pinasibol, ang mga bagong punla ay maaring takpan ng plastic cover o dalhin sa loob ng narseri upang hindi masikatan ng matinding sikat ng araw na siya nitong ikamamatay. Pagkalipas ng ilang araw, unti-unti itong inilalantad sa araw.

VI. PAGTATAYA:Ipasagot sa mga mag-aarala ang sumusunod:

Isulat sa puwang ang titik TP kung ang sagot ay tuwirang pag-tatanim at DTP kung ang sagot ay di-tuwirang pagtatanim.___1. Gumamela ___3. Zinnia ___5. Sampaguita

___2. Cosmos ___4. Sunflower

VII. PANGWAKAS NA PAGTATASA:Isulat ang titik ng tamang sagot sa bawat patlang.

___1. Ano ang hindi dapat mapinsala sa paglilipat ng punla sa taniman?a. Dahon c. Bungab. Sanga d. Ugat

___2. Ano ang dapat gamitin upang makuha ang tamang agwat ng mga inilipat na punla?

a. Panukat c. Tali na may buholb. Patpat d. Kasangkapang panghalaman

VIII. PAGPAPAYAMAN NG GAWAIN:Ang bawat pangkat ay gagawa ng kahong punlaan na may sukat na

30 sm x 45 sm x 7.5 sm. Dalhin ito sa klase.


DEPED COPY

143

PAGGAWA NG DISENYO NG PAGTATANIM NG MGA HALAMANG ORNAMENTAL


I. NILALAMAN: Maaring gumawa ng disenyo sa pagtatanim ng mga halamang

ornamental sa tahanan at pamayanan sa tulong ng basic sketching at teknolohiya. Napag-aralan na ang basic sketching sa Industrial Arts class. Ito ay isang sining na sinasanay ang mga mag-aaral kung paano gumawa ng krokis o guhit. Mahalaga ang basic sketching sa pagtatanim ng mga halamang ornamental. Pinagaganda nito ang kaayusan sa pagtatanim ng nabanggit na mga halaman sa tahanan at pamayanan.

II. LAYUNIN: Nakagagawa ng disenyo ng halamang ornamental sa tulong ng basic

sketching at teknolohiya III. PAKSANG ARALIN:

Paksa: Paggawa ng Disenyo ng Halamang Ornamental sa Tulong ng Basic Sketching at TeknolohiyaSanggunian: K-12 EPP4AG-Oc5 (1.5)Kagamitan: computer, typewriting paper, lapis, manila paper, illustration board, pentel pen, crayola

IV. PANIMULANG PAGTATASA:Ipasagot sa mga mag-aaral ang sumusunod:1. Ano pang ibang disenyo sa pagpapatubo ng halamang ornamental

ang maaring gawin bukod sa pagtatanim sa mga lata o paso?a. Sculpture forming c. Floral formb. Braiding d. Lahat ng mga ito

2. Ang pag-aayos ng iba’t ibang halamang ornamental sa tahanan, paaralan, parke, hotel, at restaurant ay ___.

a. vegetable gardening c. orchidariumb. landscaping d. aquaphonies

V. PAMAMARAAN A. PAGGANYAK

Ipakita ang mga larawan ng mga disenyo ng halamang ornamental. Gabayan at ipaliwanag sa mga mag-aaral kung ano-ano ito.

B. PAGLALAHADIpaliwanag ang iba’t ibang disenyo ng pagtatanim ng mga halamang

ornamental sa tahanan at pamayanan. Magbigay ng mga ideya upang ang mga mag-aaral ay makapag-outline ng tanawin sa pagpapaganda ng tahanan at pamayanan.


DEPED COPY

144

Ipaliwanag na mahalaga ang outline sa padidisenyo ng pagtatanim ng mga halamang nabanggit. Dito makikita ang ideya kung ano ang maaring itanim sa tahanan at pamayanan. Gamit ang computer, mag-sketch ng outline ng landscaping sa pagtatanim ng mga halamang ornamental.

C. PAGPAPALALIM NG KAALAMAN Ipangkat at gabayan ang mga mag-aaral. Pag-uusapan ang

gagawing outline ng disenyo para sa mga itatanim.

D. PAGSASANIB* Pagkamalikhain at pagkamatiyaga *Industrial Arts: Basic sketching

VI. PAGTATAYA:Ipasagot sa mga mag-aaral ang sumusunod:Sa naisagawang outline o disenyo sa manila paper o illustration

board, ipapa-rate muna ang natapos na gawain sa ibang pangkat at mag-papalitan silang mag-rate ng kani-kanilang gawain ayon sa pamantayan.

Pamantayan Bahagdan1. Nilalaman - 45%2. Kaanyuan - 20%3. Balance and Harmony - 35% 100%

VII. PANGWAKAS NA PAGTATASA:Ipasagot sa mga mag-aaral ang sumusunod:1. Sa pagbukas ng computer upang makapag-sketch, ano ang pagkakasunod-sunod na gagawin?

a. Click program c. Click paintb. Click start d. Click accessories

2. Saan makakakita ng magagandang landscaping?a. Parke o Memorial Park c. Tahanan at Paaralanb. Hotel at Restaurant d. Lahat ng mga ito

VIII. PAGPAPAYAMAN NG GAWAIN:Mahalaga sa gawain ang paghahanda ng outline para sa gagawing

pagdidisenyo ng landscaping ng mga halamang ornamental lalo na kung ito ay naka-sketch gamit ang computer dahil nagiging maliwanag ang ideya ng pagtatanim para sa tahanan o pamayanan. Iayon ang pag-aayos sa katangian ng bawat uri ng halaman o punong ornamental.


DEPED COPY

145

I. NILALAMAN:Ang mag-anak ay nais mag-landscape sa bakuran ng kanilang

tahanan dahil nais nilang makatawag-pansin ito. Kung kayo ay pipili ng mga itatanim na halamang ornamental para sa tahanan at pamayanan, may mga bagay kayong dapat isaalang-alang gaya ng kalagayan ng lugar, silbi ng halaman sa kapaligiran, kaangkupan sa panahon, at kalagayan ng lupang taniman.

Ang mga halamang ornamental ay may iba’t ibang katangian, ito ay ang mga sumusunod: may mga halaman/puno na mataas o mababa, may namumulaklak o di-namumulaklak, may madali o medyo mahirap buhayin, may nabubuhay sa lupa o sa tubig. Kaya mahalagang piliin ang itatanim na halamang ornamental sa angkop na lugar ng pagtataniman.

II. LAYUNIN:Naipakikita ang wastong pamamaraan sa pagpili ng itatanim na

halamang ornamentalIII. PAKSANG ARALIN:

Paksa: Pagpili ng Itatanim na Halamang OrnamentalSanggunian: K-12 EPP4AG-Od-6 Kagamitan: larawan, tsart, typewriting paper, masking tape, gunting

IV. PANIMULANG PAGTATASA:1. Alin sa mga halimbawa ng halamang ornamental ang may malalambot

at di makahoy na tangkay?a. Daisy c. Rosalb. Morning Glory d. Bermuda grass

2. Saan maaring itanim ang halamang ornamental na Bermuda grass o Carpet grass?

a. Sa paso sa loob ng tahanan b. Sa paso sa labas ng tahananc. Sa malalawak o bakanteng lugard. Sa mabatong lugar


Pag-isipin ang mga mag-aaral. Magla-landscape gardening ang isang mag-anak ngunit hindi nila maisip kung anong halaman/punong ornamental ang itatanim, paano mo sila tutulungan upang makapili ng tamang halaman.


DEPED COPY

146

B. PAGLALAHADPangkatin ang mag-aaral sa apat. Mahanda ng mga larawan sa

pisara, papiliin ang mga mag-aaral ng halaman/punong itatanim. Ipasulat ito sa papel at ipadikit ito sa kahon na nasa pisara.

Sa pagsusuri sa mga napiling halaman/punong ornamental, ipaliliwanag ng bawat pangkat ang kanilang gawain. Sa pagkakataon pareho ang kanilang napili, hayaan lang, at hingin ang kanilang opinyon na kung bakit iyon ang napili nila at hindi iyong iba.

C. PAGPAPALALIM NG KAALAMANBalikan ang nagawang talaan ng mga halaman/punong

ornamental. Kumuha ng typewriting paper at gumawa ng dalawang hanay, piliin kung anong halaman/punong ornamental ang maaaring ipagsama ayon sa naipaliwanag na pagsasagawa sa pagtatanim.

D. PAGSASANIBPagtutulungan at pagkamapanuri

E. PAGLALAHATSa pagpili ng mga halaman/punong ornamental na itatanim para

sa paggawa ng landscape gardening, dapat isaalang-alang ang lahat ng mga bagay na makakatulong sa ikauunlad ng gagawing proyekto. Maging mapanuri sa lahat ng mga bagay na dapat gawin nang sa gayon ang kalalabasan nito ay tiyak na magiging maganda at kaakit-akit sa paningin.

VI. PAGTATAYA:

Ipasagot sa mga mag-aaral.Itugma ang halamang ornamental na naaayon sa mga salita sa

hanay A at B. Isulat ang titik sa puwang.


DEPED COPY

147

A B___1. Pine tree a. mahirap buhayin___2. Orchids b. di namumulaklak___3. Rosas c. halamang puno___4. San Francisco d. nabubuhay sa tubig___5. Waterlilly e. namumulaklak f. gumagapang

VII. PANGWAKAS NA PAGTATASA:Pagpangkat-pangkatin ang mga halamang nakatala. Ilagay sa

loob ng kahong naaayon dito.

1.Red palm2. Daisy3. Santan4. Waterlily5. Morning glory

VIII. PAGPAPAYAMAN NG GAWAIN:Magtala ng tig-limang halamang ornamental na maaaring itanim na

may kasamang ibang halaman.

WASTONG PAMAMARAAN SA PAGHAHANDA NG TANIMAN NG HALAMANG ORNAMENTAL


I. NILALAMAN:Nais mong ayusin ang mga halaman sa inyong bakuran, at iniisip

mong makagawa ng simpleng landscape gardening. Gamit ang natutuhan mong pagpapaganda ng bakuran mula sa iyong guro tungkol sa simpleng landscape gardening, naisip mong baguhin ang pagkakaayos ng bakuran ninyo.

Sa paghahanda ng lugar sa gagawing pagbabago, naisip mo ang maraming bagay na dapat gawin. Kaya isinulat mo sa iyong talaan ang mga kakailanganing bagay gaya ng lupang tataniman, kasangkapan, kagamitan, mga halaman, at punong ornamental na nababagay sa gagawing pagbabago ng inyong bakuran.

Mahirap buhayinMataas na puno

Halamang nabubuhay sa tubig

Halamang namumulaklak

Mababang puno


DEPED COPY

148

II. LAYUNIN:Naipakikita ang wastong pamamaraan sa paghahanda ng taniman

III. PAKSANG ARALIN:Paksa: Wastong Pamamaraan sa Paghahanda ng Taniman ng Halamang OrnamentalSanggunian: K-12 EPP4AG-Od-6 (1.6.2 )Kagamitan: larawan ng mga kasangkapang panghalaman, rubrik

IV. PANIMULANG PAGTATASA:1. Alin sa sumusunod ang dapat na unang isinasaalang-alang sa

pagsasagawa ng pagtatanim ng mga halamang ornamental?a. Mga halamang ornamentalb. Lugar na pagtatanimanc. Mga kasangkapang gagamitind. Lahat ng mga ito

2. Kailangang alamin muna ang uri ng lupang tataniman ng mga halamang ornamental bago magsagawa ng gawain.

a. Oo c. Maaarib. Hindi d. Depende

V. PAMAMARAAN:

A. PAGGANYAKTanungin ang mga mag-aaral. Sino sa inyo ang may mga halaman at

punong ornamental sa bakuran ng inyong bahay? Matagal na ba itong nakatanim? Naisip ba ninyo itong baguhin upang makabuo ng panibagong simpleng landscape gardening?


DEPED COPY

149

B. PAGLALAHADAno ang dapat mong gawin kapag ang uri ng lupa sa pagtataniman

ay tuyo, matigas, at bitak-bitak, kung ito ay malagkit at sobrang basa? Ano-anong kasangkapan ang gagamitin upang maayos ang lugar na pagtataniman?

C. PAGPAPALALIM NG KAALAMANNaayos na ang lupang tataniman, ano ang maaring magandang

gawin upang maging maayos ito bago taniman? Kapag malawak naman ang lugar, anong mga palamuti ang nababagay na isama sa mga tanim na halaman o punong ornamental upang maging kaakit-akit ito tingnan? Kung hindi naman gaanong kalakihan ang lugar, maaari bang lagyan ng mga palamuti ito?

D. PAGSASANIBPagkamasipag at matiyaga

E. PAGLALAHATSa paghahanda ng taniman para sa mga halamang ornamental,

maganda ang disenyo kapag may nakaangat na lupa at may iba’t ibang hugis ng bato sa panabi ng taniman. Sa malalawak na lugar, maaaring maglagay ng pergola, fish pond, garden set, at grotto, at sa di gaanong malalawak, simpleng kaayusan lamang ang nararapat.

VI. PAGTATAYA:Performance TestLalabas ng silid-aralan at isasagawa ang paghahanda ng lupa.

Ang bawat pangkat ay bibigyan ng lugar kung saan magtatanim ng mga halamang ornamental.

Pamantayan Oo Hindi Di-Gaano1. Gumamit ba ng angkop na

kasangkapan sa paghahanda ng lupang taniman?

2. Naisagawa ba nang maayos ang paghahanda ng taniman?

3. Napanatili ba ang kalinisan ng kapaligiran at ng sarili?

VII. PANGWAKAS NA PAGTATASA: Ipagawa sa mga mag-aaral ang sumusunod:

1. Kailangan bang gumamit ng angkop na kasangkapan sa paghahanda ng taniman?

a. Tama c. Puwedeb. Mali d. Maaari


DEPED COPY

150

2. Sa pagtatanim ng mga halamang ornamental, ang lupang taniman ay karaniwan nang nakaangat?

a. Tama c. Puwedeb. Mali d. Maaari

VIII. PAGPAPAYAMAN NG GAWAIN:Maghanda ng mga halaman/punong ornamental na gagamiting

pantanim upang makagawa ng isang simpleng landscaping sa paaralan.

WASTONG PARAAN SA PAGHAHANDA NG MGA ITATANIM O PATUTUBUIN


I. NILALAMAN:Marami ang uri ng mga halamang ornamental. Ang herbs ay mga

halamang may malambot na tangkay at karaniwang nabubuhay ng isa o dalawang taon. Ang shrub o mapalumpon ay mga halaman na may ilang matitigas na sanga ngunit hindi kasintaas ng punongkahoy. Ang vine o mabaging/gumagapang na halaman ay mga halamang hindi nakakatayo sa sarili kaya’t gumagapang sa lupa o nakakapit sa mga bagay. Ang tree o punong-kahoy ay may malalaking puno at maraming mga sanga. Ang air plant o aerial ay mga halamang nakakapit sa mga sanga ng punong-kahoy o sa malalaking bato sa mga bundok tulad ng orchids at pako. Ang aquatic ay mga halamang sa tubig nabubuhay gaya ng water lily at lotus.

Ang paghahanda ng layout ng gagawing lugar na pagtataniman ng mga halamang ornamental ay dapat bigyang pansin upang hindi masayang ang lakas, pera, at oras.

II. LAYUNIN: Naipakikita ang wastong pamamaraan sa paghahanda ng mga

itatanim o patutubuinIII. PAKSANG ARALIN:

Paksa: Wastong Paraan sa Paghahanda ng mga Itatanim o PatutubuinSanggunian: K-12 EPP4AG-Od-6 (1.6.3)Kagamitan: larawan at tsart

IV. PANIMULANG PAGTATASA:Ipasagot sa mga mag-aaral ang sumusunod:

1. Ano ang tawag sa pagpapaganda ng isang lugar sa pamamagitan ng pagtatanim ng mga halamang ornamental?

a. vegetable gardening c. landscape gardeningb. floral arrangement d. urban gardening


DEPED COPY

151

2. Nais mong magtanim ng halamang ornamental sa ayos na WELCOME, saan mo ito dapat isagawa?

a. harapan ng bahay c. likod ng bahayb. kanang gilid ng bahay d. kaliwang gilid ng bahay

V. PAMAMARAAN:

A. PAGGANYAKMaaaari na tayo ngayong magtanim ng mga halamang

ornamental. Ngunit dapat din natin malaman ang wastong paraan ng pagsasagawa nito.

Ano-ano ang uri ng halamang ornamental? Dapat ba nating alamin kung anong mga uri ng halamang ornamental ang ating itatanim? Alamin din ang mga alituntunin sa pag-aayos ng pagtatanim.

B. PAGLALAHADMagpakita ng tsart tungkol sa mga gawain sa pagsasaayos ng

halamang ornamental sa lugar na pagtataniman. Ipaliwanag isa-isa sa mga mag-aaral ang mga ito.

Ngayon ay may ideya na kayo sa paghahanda ng mga itatanim na halamang ornamental, maaari na ninyong ihanda ang layout para sa lugar na pagtataniman, at ipakita ito sa guro.

C. PAGPAPALALIM NG KAALAMAN

Ipapakita ng mga mag-aaral sa guro ang layout para sa simpleng landscape na isasagawa sa paaralan.

Ang mga halamang ornamental na itatanim ay nagpapaganda ng isang lugar upang maging kapansin-pansin. Maaaring magtanim ng mga namumulaklak na halamang ornamental na naaangkop sa kaayusan ng halamanan.

Sa pagsasaayos ng mga halamang ornamental, pagsama-sama-hin ang mga halamang magkakasingkulay, magkakauri, at magka-kasinglaki bago isagawa ang simpleng landscaping.

D. PAGSASANIB

Pagkakaisa, pagkamalikhainIndustrial arts – layout model

E. PAGLALAHATAng mga halamang ornamental ay inihahanda ayon sa

makasining na pamamaraan ng pagtatanim, at maaaring pasibulin muna ang mga buto o sangang pantanim. Ito ay upang makatiyak at makasiguro na tatagal ang buhay ng bawat halamang itatanim.

Gumawa muna ng layout ng pagtatanim ng mga halaman o


DEPED COPY

152

puno upang hindi masayang ang lakas, pera at oras at upang makasiguro na magiging matagumpay ang pagsasagawa ng simpleng landscaping sa tahanan o sa paaralan. Ang lupang tataniman ay dapat suriing mabuti sa ikagaganda ng pagsibol at paglaki ng mga halaman/punong ornamental.

Ang ikatatagal ng buhay ng mga halamang ornamental ay sa pamamaraan ng paghahanda ng lupang taniman, wastong paraan ng pagpapatubo ng mga buto, at sangang pantanim at ang maayos na pag-aalaga habang ang mga halamang ornamental ay sumisibol at papalaki.

VI. PAGTATAYA:Ipasagot sa mga mag-aaral ang sumusunod:1. Bakit kailangan ang masusing paghahanda sa itatanim?

a. lupang mabilis lumaki ang mga halamanb. upang maisakatuparan ang proyekto ng wastoc. upang mapadali ang pagsugpo ng mga sakit nitod. upang maibenta kagad ang mga produkto

2. Aling mga halamang ornamental ang hindi dapat na itinatanim sa harapan o unahan ng maliliit na halaman?

a. Mga lumalaki at yumayabong na halamang ornamentalb. Mga may kulay na halamanc. Mga maliliit na halamand. Mga nabubuhay sa tubig

3. Ano-ano ang dapat pagsama-samahin sa pagsasaayos ng mga halamang ornamental?

a. Magkakasing kulay na halamanb. Magkakauring halamanc. Magkakasinlaking halamand. Lahat ng mga ito

4. Saan maaring magsimula ang itatanim na halamang ornamental?

a. paso at lupa c. buto at sangang pantanimb. bunga at dahon d. wala sa mga ito

5. Alin sa mga halamang ornamental na nakasaad ang lumalaki at yumayabong?

a. Kalachuchi c. Ilang-ilangb. Balete d. Lahat ng mga ito


DEPED COPY

153

VII. PANGWAKAS NA PAGTATASA:Ayusin ayon sa pagkakasunod-sunod na hakbang sa pagtatanim

ng halamang ornamental sa pagkamalikhaing paraan.a. Bungkalin ang lupang tatanimanb. Basaing mabuti ang lupang binubungkalc. Ihanda ang mga gagamiting kasangkapan at pananimd. Bungkalin ang kimpal na lupa gamit ang asarol upang

mabuhaghag itoe. Gumawa ng layout sa nais na kalalabasan ng pagtatanim

VIII. PAGPAPAYAMAN NG GAWAIN:Magsagawa ng simpleng landscape garden sa loob ng paaralan ang

bawat pangkat upang maipamalas ang napag-aralan.

I. NILALAMAN:Isa sa mga gawain ng pagnanarsari ay ang pagpaparami ng

halaman. Iba-iba ang mga paraan ng pagpaparami ng halaman, ilan sa mga paraang ito ay ating pag-aaralan tulad ng pagpupunla, pagpuputol, at pagpapaugat.

II. LAYUNIN:1. Naiisa isa ang mga uri ng halamang ornamental na maaaring

itanim sa lata o paso2. Naiisa-isa ang mga hakbang sa pagpaparami ng halaman sa

paraang layering/marcotting at pag puputol3. Naisasagawa ang wastong paraan nang pagpaparami ng halaman

sa paraang layering/marcotting at pagpuputolIII. PAKSANG ARALIN:

Paksa: Pagpaparami ng Halamang OrnamentalSanggunian: Misosa IV Umuunlad sa paggawa pp. 117-119 Makabuluhang Gawain Pangtahanan at Pangkabuhayan 5 pp. 114-116Kagamitan: budding knife, moss, mother plant, mga larawan

IV. PANIMULANG PAGTATASA:1. Ano-ano ang hakbang sa pagpaparami ng halaman sa paraang

layering/morcotting at pagpuputol? 2. Ano-ano ang uri ng halaman ang maaaring itanim sa lata o paso?3. Paano ito isinasagawa?


DEPED COPY

154


Nakakita na ba kayo ng isang halaman na maliit pa pero may bunga at may namumulaklak na?

B. PAGLALAHAD1. Paano isinasagawa ang pagpapaugat?2. Paano isinasagawa ang pagpuputol at pagtatanim sa paso?

C. PAGPAPALALIM NG KAALAMANMagpakita kung paano gagawin ang air layering o marcotting

kasabay ng pagpapaliwanag ng mga hakbang nito.Pagkatapos ng pakitang turo, tumawag na isa o dalawang bata na

magpapakita sa mga kamag-aaral kung paano ginawa ng guro ang air layering o marcotting.

Ipakikita rin ang payak na pagtatanim sa paso sa pamamagitan ng pagpuputol ng bagong ugat sa parte ng halaman mula sa magulang.

D. PAGSASANIBBago simulan ang pagpapakitang turo dapat talakayin ang

gawaing pangkaligatasan lalo na kung gumagamit ng matatalim na kasangkapan.

E. PAGLALAHATMaraming paraan ang pagpaparami ng halamang ornamental.

Sa bawat paraan ng pagpaparami ay mayroon kaniya kaniyang hakbang na dapat sundin.

Tandaan na mayroong mga halamang hindi napaparami sa pagpuputol, air layering o marcotting. Ang iba sa mga halaman ay buto ang gamit sa pagpaparami nito.

VI. PAGTATAYA:Ipasagot sa mga mag-aaral ang sumusunod:Lagyan ng titik (T) kung tama ang pangungusap at (M) naman kung

mali ito.___ 1. Ang air layering ay maaari din na tawaging marcotting.___ 2. Kailangan pumili ng matabang sanga, walang sakit para sa isasagawang marcotting.___ 3. Ang butong ipupunla o itatanim ay kailangan magulang at galing

sa malusog na bunga.___ 4. Mainam din na ibabad magdamag sa tubig na may kahalong

kemikal ang butong itatanim.___ 5. Kailangan sundin ang lahat ng panuntunan sa pagpapaugat, pagpupunla, at pagpuputol.


DEPED COPY

155

VII. PANGWAKAS NA PAGTATASA:Ipagawa sa mga mag-aaral ang sumusunod:Bakit kailangang matutuhan ang tamang paraan ng pagpupunla,

pagpapaugat, at pagpuputol sa pagpaparami ng halaman?VIII. PAGPAPAYAMAN NG GAWAIN:

Magbigay ng mga halimbawa ng halaman na napaparami sa a. Pagpuputolb. Air Layering o Marcotting

I. NILALAMAN:Sa araling ito matutuhan ng mga mag-aaral ang iba’t ibang paraan

ng pagpaparami ng halamang ornamental. Matutuhan ng bawat mag-aaral kung paano magtanim sa pamamagitan ng pagpuputol (cutting).

II. LAYUNIN:1. Natatalakay ang mga hakbang sa paraang pagpuputol2. Naisasagawa ang wastong pamamaraan ng pagpapatubo ng

halamang ornamental sa paraang pagpuputolIII. PAKSANG ARALIN:

Paksa: Pagpapatubo ng Halamang Ornamental sa Paraang PagpuputolSangunian: MISOSA IV, V & VI, MGPP 4 & V pp. 117-119Kagamitan: kagamitan sa pagpuputol (kutsilyo), sanga o tangkay ng halaman, dahon ng kataka-taka, paso o plastik bag na may lupa


1. Bakit kailangan matutuhan ang pagpapatubo ng halaman sa paraang pagpuputol?

2. Paano isinasagawa ang pagpapatubo sa paraang pagpuputol?V. PAMAMARAAN:

A. PAGGANYAKMay nagustuhan na ba kayo ng isang uri ng halaman? Hindi ba

gusto mo itong hawakan at nais na magkaroon ng kasingtulad nito?

B. PAGLALAHADTalakayin ang pagpapatubo ng halaman sa paraang pagpuputol

(cutting).


DEPED COPY

156

C. PAGPAPALALIM NG KAALAMANBakit kailangan matutuhan ang paraang pagpuputol at paano

isinasagawa ito? D. PAGLALAHAT

Ano-ano ang hakbang sa pagpaparami ng halaman sa paraang pagpuputol? Paano ito isinasagawa?

VI. PAGTATAYA:Sagutin ang sumusunod sa pamamaraan ng paglalagay ng T kung

tama ang sinasabi at M kapag mali ito.___1. Kailangan pumili ng sanga o tangkay na may usbong o buko.___2. Gupitin ang mga sanga o tangkay ng pahilis.___3. Itanim ito sa kamang punlaan at pabayaan na lamang.___4. Lahat ng uri ng halaman ay maaaring paramihin sa paraang

pagpuputol.___5. Ang pagpuputol ay mabilis na paraan sa pagpaparami ng

halaman.VII. PANGWAKAS NA PAGTATASA:

Bakit kailangan matutunan ang mga hakbang at paraan ng pagpaparami ng halaman sa pamamagitan ng pagpuputol?

VIII. PAGPAPAYAMAN NG GAWAIN: Magsulat ng 3 mga palatandaan na maaari ng anihin ang mga

halamang ornamental.KARAGDAGANG SANGGUNIAN:

MISOSA IV, V & VIMGPP 4 & V pp. 117-119

I. NILALAMAN:Sa araling ito, matutunan ng mga mag-aaral kung paano alagaan at

bungkalin ang lupa upang ang halaman ay tumubo ng maayos.II. LAYUNIN:

1. Naiisa-isa ang mga kasangkapan sa pagbubungkal ng lupa2. Nasasabi kung saan ginagamit ang bawat kasangkapan

III. PAKSANG ARALIN:Paksa: Mga Kagamitan sa Pagbubungkal ng LupaSanggunian: Kagamitan: kasangkapan sa pagbubungkal


DEPED COPY

157

IV. PANIMULANG PAGTATASA:Ipagawa sa mga mag-aaral ang sumusunod:1. Ano-ano ang mga kagamitan at kasangkapan sa pagbubungkal ng

lupa?2. Saan ginagamit ang bawat kasangkapan?

V. PAMAMARAAN:

A. PAGGANYAK

Bakit kailangan ang angkop na kagamitan sa paghahanda ng lupa na pagtataniman? Ano ang maaring mangyari kung ito ay hindi maayos na naihanda?

B. PAGLALAHAD

Mga bata, sa araw na ito iisa-isahin natin ang tamang kasangkapan sa pagbubungkal ng lupa.


1. Ano-ano ang mga kasangkapang mainam gamitin sa pagbubungkal ng lupa?

2. Saan at paano ginagamit ang bawat isa?3. Ano-ano ang magiging epekto sa hindi paggamit ng tamang

kagamitan sa paghahanda ng lupang taniman?

D. PAGSASANIB

Science (simple machines) Bakit mahalaga gamitin ang tamang kagamitan sa pagbubungkal ng lupa?

E. PAGLALAHAT

Aalamin natin ang mga kasangkapang kailangan sa pagbubungkal ng halaman at angkop gamitin sa bawat gawain?

VI. PAGTATAYA:Ipagawa sa mga mag-aaral ang sumusunod:Punan ang patlang ng bawat pangungusap:1. _____ ginagamit sa pagbubungkal ng lupa sa paligid ng halaman.2. _____ ginagamit na pamutol ng mga sanga.3. _____ ginagamit pandilig ng halaman.4. ______ ginagamit ito upang linisin ang kalat sa bakuran tulad ng

mga tuyong dahon at iba pang uri ng basura.5. _________ ginagamit sa paglilipat ng lupa.


DEPED COPY

158

VII. PANGWAKAS NA PAGTATASA:Ipasagot sa mga mag-aaral ang sumusunod na mga tanong:

1. Ano-ano ang mga kasangkapang mainam gamitin sa pagbubungkal?

2. Bakit kailangang gumamit ng tamang kagamitan?3. Ano-ano ang magiging epekto kung hindi angkop na kagamitan

ang gagamitin mo?

VIII. PAGPAPAYAMAN NG GAWAIN:Ano-ano ang mga uri ng abono at ang paraan ng paglalagay nito?

KARAGDAGANG SANGGUNIAN:MISOSA IV, V & VI, MAPP pp-

PAGGAWA NG ORGANIKONG PATABA (COMPOSTING)


I. NILALAMAN:Sa paghahalaman, kailangan ang abono upang maging mataba at

malago ang mga pananim. Ito ay maaaring kunin sa natural na kapaligiran. Sa pamamagitan ng composting, ang mga sariwa o nabubulok na mga basura tulad ng mga balat ng prutas / gulay, dumi ng hayop, dahon ng halaman ay maaaring bulukin at gawing abono. Tinatawag itong organikong abono. Ito ay nakapagpapataas ng kalidad o uri ng lupang pagtataniman lalong lalo na kung ito ay madalas taniman.

II. LAYUNIN:1. Naisasagawa ang masistemang pangangalaga ng tanim2. Naisasagawa ang wastong paraan ng pagdidilig3. Naisasagawa ang wastong paraan ng paggawa ng organikong

patabaIII. PAKSANG ARALIN:

Paksa: Masistemang Pangangalaga ng TanimSanggunian:Kagamitan: pala, kalaykay, mga tuyo at bagong tabas na dahon ng halaman, abo, apog, dumi ng mga hayop, iba pang uri ng organikong bosurn sa bakuran


DEPED COPY

159


1. Ano-ano ang mga masistemang paraan ng pangangalaga ng halaman?

2. Ano-ano ang mga hakbang sa paggawa ng organikong pataba tulad ng compost pit o compost heap?

3. Paano ito isinasagawa?


Kayo ba ay may mga alagang halaman sa bahay? Anong pamamaraan ang inyong ginagawa upang tumubo ng maayos at malusog ang inyong mga halaman?

B. PAGLALAHADIisa-isahin natin ang mga paraan ng pag-aalaga ng pananim at

hakbang sa paggawa ng organikong pataba tulad ng paggawa ng compost.

C. PAGPAPALALIM NG KAALAMAN1. Ano-ano ang masistemang paraan ng pag-aalaga ng halaman

tulad ng pagdidilig, at paglalagay ng abono?2. Ano-ano ang mga hakbang sa paggawa ng compost pit o

compost heap? Paano ito isinasagawa?D. PAGSANIB

Science: Mga mineral na tinataglay ng mga organikong pataba tulad ng mga bulok na prutas, dahon, dumi ng mga hayop, at iba pa.

(Paggamit ng recycled water)• Maaaring gumamit ng tubig na pinaglabahan pero

siguraduhing wala na itong sabon.• Tubig na pinaghugasan ng bigas• Tubig na pinaghugasan ng gulay at prutas

E. PAGLALAHATMga bata, ano-ano bang mga masistemang pamamaraan sa

pag-aalaga ng halaman? Ibigay ang mga hakbang sa paggawa ng compost pit at compost heap. Paano ba isinasagawa ito?

VI. PAGTATAYA:Isulat sa sagutang papel ang titik T kung tama ang ipinahihiwatig ng

pangungusap at M kung mali.___ 1. Ang tubig ay mahalaga sa buhay ng halaman.

___ 2. Ang organikong abono ay maaaring makuha sa madaling pamamaraan.

___ 3. Ang halaman ay kailangan bungkalin ng isa o dalawang beses


DEPED COPY

160

isang linggo.___ 4. Ang compost pit ay inilalagay sa maayos na lugar para madaling

makita ng mga tao.___ 5. Pinagpapatung-patong na damo, nabubulok na basura, dumi

ng mga hayop, apog o abo, at lupa ang tamang paglalagay sa compost heap/pit.

VII. PANGWAKAS NA PAGTATASA:Ipasagot sa mga mag-aaral ang sumusunod sa sariling opinyon.

1. Bakit kailangan alagaan ang mga pananim sa pamamagitan ng pagdidilig, paglalagay ng abono?

2. Bakit hindi dapat sunugin ang basura? Ano ang epekto nito?

VIII. PAGPAPAYAMAN NG GAWAIN:Magbigay ng paliwanag o opinyon sa sumusunod:1. Ano ang benepisyong makukuha kung ang basurang nabubulok

ay hindi itatapon o susunugin bagkus ito ay pabubulukin at gagawing abono?

2. Ano ang iyong gagawin upang mamulat ang iyong kapitbahay sa kahalagahan ng paggawa ng compost pit at tamang pagtatapon ng basura?

PAGLALAGAY NG ABONO SA HALAMAN Agrikultura Aralin 15

I. NILALAMAN:

Ang abono o pataba ay mahalaga sa mga pananim. Pinagyayaman nito ang lupa upang maging sapat ang sustansiyang taglay nito at mapapakinabangan ng mga halaman. Bagamat may mga di-organikong abono na madaling mabili sa mga tindahan, ang paggamit ng organikong abono ay higit na minumungkahi dahil ligtas at mura. Ngunit hindi lamang basta maglagay ng abono upang lumaki ang mga halaman. Kailangan ang wastong kaalaman sa pagpili ng abono at ang paggamit nito.

II. LAYUNIN:1. Natatalakay ang mga paraan ng paglalagay ng abono sa halaman2. Naisasagawa ang wastong paraan ng paglalagay ng abono sa

halaman

III. PAKSANG ARALIN:Paksa: Paraan ng Paglalagay ng Abono sa Halaman


DEPED COPY

161

IV. PANIMULANG PAGATATASA

1. Ano-ano ang mga paraan ng paglalagay ng abono sa halaman?2. Paano ito ilinalagay upang lubos na mapakinabangan ng mga

halaman?V. PAMAMARAAN:

A. PAGGANYAK

Sa palagay ninyo, bakit may mga halamang mataba at may halamang payat? Bakit may malulusog at hindi malulusog?

B. PAGLALAHAD

Sa araw na ito, aalamin natin ang mga paraan ng paglalagay ng abono sa halaman.

C. PAGPAPAALIM NG KAALAMAN

1. Bakit kailangan lagyan ng abono ang mga halaman?2. Papaano ang mga paraan sa paglalagay ng abono?

D. PAGSASANIB (ORGANIKONG PAGTATANIM/PAGSASAKA)Organikong Pataba - mga patabang walang kemikal: gawa mula

sa mga nabulok na balat ng gulay, prutas, itlog, mga dahon, sanga, dumi ng hayop at iba pa.

E. PAGLALAHATAno-ano ang mga paraan ng paglalagay ng abono sa halaman?

VI. PAGTATAYA:

Ipasagot sa mga mag-aaral ang sumusunod sa pamamagitan ng paglalagay ng titik T kung tama ang sinasabi at M kung mali.

____1. May dalawang uri ng abono, ang organiko at di-organikong pataba.____2. Ang organikong pataba ay mga abonong galing sa nabulok na prutas, dumi ng hayop, mga nabulok na dahon at iba pa.____ 3. Ang abono ay nagdadagdag ng sustansya ng lupa na nagsisilbing pagkain ng halaman.____4. Mayroon tayong mga paraan ng paglalagay ng abono sa halaman, hand method, side dressing, foliar spray, broadcasting at topdressing.____ 5. Ang halaman ay lumalago din kahit walang abono ang lupa.


DEPED COPY

162

VII. PANGWAKAS NA PAGTATAYA:

Ipagawa sa mga mag-aaral ang sumusunod:Ano-ano ang mga paraan ng paglalagay ng abono/pataba at

paano inilalagay ito sa halaman?


Ano-ano ang mga uri ng abono/pataba? Magbigay ng tatlong halimbawa sa bawat uri nito?

KARAGDAGANG SANGGUNIAN:MISOSA IV, V & VI

PARAAN NG PAGGAMIT NG KAGAMITANG PAGHAHALAMAN

ORNAMENTAL


I. NILALAMAN:Mahalagang malaman ng bawat mag-aaral ang iba’t ibang kagamitan

sa paghahalaman. Dapat din nilang matutunan at magamit ng maayos ang mga kagamitang ito. Nakasalalay ang magaang paggawa kung alam gamitin ang mga kailangang gamit sa paghahalaman.

II. LAYUNIN:1. Naiisa-isa ang mga kagamitan sa paghahalaman2. Naipakikita ang pamamaraan sa paggamit ng mga kagamitan sa

pagtatanim ng halamang ornamental

III. PAKSANG ARALIN:Paksa: Mga Kagamitan sa PaghahalamanKagamitan: asarol, dulos, pala, kalaykay, at iba pa

IV. PANIMULANG PAGTATASA:Ipagawa sa mga mag-aaral ang sumusunod:

1. Sa palagay ba ninyo ang isang uri ng kagamitan tulad halimbawa ng dulos ay maaaring gamitin sa pagputol ng damo?

2. Paano ba ang tamang pamamaraan sa paggamit ng mga kagamitan?


DEPED COPY

163


Nakakita na ba kayo ng dulos?Paano o saan kaya maaring gamitin ang dulos?

B.PAGLALAHADMga paraan ng paggamit ng mga kagamitan sa pagtatanim ng

ornamental.

C. PAGPAPALALIM NG KAALAMAN1. Ano-ano ba ang mga kagamitan na ginagamit sa paghahalaman?2. Paano ito ginagamit isa- isa?

D. PAGSASANIBMetalworks: Paggamit ng mga kagamitan yari sa bakal sa pagha-

halaman.

E. PAGLALAHATAno-ano ang mga kagamitan sa pagtatanim ng ornamental at

paano ito ginagamit?

VI. PAGTATAYA:Ipasagot sa mga mag-aaral ang sumusunod:Lagyan ng tsek (a) kung tama ang pangungusap at ekis ( x ) naman

kung mali. Isulat sa patlang.____1. Maaring gumamit ng lata ng gatas at bubutasan ko ito at

gagawing pandilig kapag walang regadera na magamit.____2. Ang dulos ay angkop gamiting pangbungkal ng lupa sa paligid

ng halaman.____3. Ang regadera ay ginagamit pangbungkal ng halaman.____4. Ang asarol ay ginagamit pandukal sa lupa.____5. Ang piko naman ay ginagamit upang hukayin at durugin ang

lupa.

VII. PANGWAKAS NA PAGTATASA:Bakit kailangang angkop ang kagamitang gagamitin at tamang

paraan ang paggamit nito.

VIII. PAGPAPAYAMAN NG GAWAIN:Pag-aralan ang iba’t ibang paraan ng pagpapatubo ng halaman.

KARAGDAGANG SANGGUNIAN:MISOSA IV, V , VIAgap at SikapMAPP IV – V & VI


DEPED COPY

164

I. NILALAMAN:Mahalaga na pag-aralang mabuti ang mga paraan ng pag-aani at sa

pagsasapamilihan sa mga halamang oranamental. Dapat din na malaman ang mga halamang madaling maipagbili.

Ang mga halamang ornamental lalo na ang mga namumulaklak ay maaaring ipagbili kung ang mga ito ay may taglay na bulaklak, sapagkat ang bulaklak ay nakakaakit sa mga mata ng mga mamimili.

II. LAYUNIN:Naisasagawa ang wastong pag-aani/pagsasapamilihan ng mga

halamang ornamental

III. PAKSANG ARALIN:Paksa: Pag-aani at Pagsasapamilihan ng Halamang Ornamental

IV. PANIMULANG PAGTATASA (ITANONG SA MGA MAG-AARAL)Ipagawa sa mga mag-aaral ang sumusunod:

1. Sa palagay ninyo ano-ano ang palatandaan o anong panahon maaari nang anihin ang mga halamang ornamental?

2. Ano-ano kaya ang tamang paraan ng pag-aani nito?V. PAMAMARAAN

A. PAGGANYAKNararanasan na ba ninyo magbigay at makatanggap ng bulaklak

sa araw ng mga puso?

B. PAGLALAHADPag-aaralan natin ang mga hakbang ng tamang pag-aani at

pagsasapamilihan ng mga halamang ornamental.


Takalayin sa mga mag-aaral.Mga hakbang at mga paraan ng tamang pag-aani ng halamang

ornamental at pagsasapamilihan.

PAG-AANI AT PAGSASAPAMILIHAN NG HALAMANG ORNAMENTAL



DEPED COPY

165

D. PAGSASANIBCalendar of Celebrations

– Valentine’s Day – Happy Mother’s Day– All Saints’ Day – Graduation Day

E. PAGLALAHAT

Ano-ano ang tamang paraan ng pag-aani at pagsasapamilihan ng halamang ornamental?

VI. PAGTATAYA:

Ipasagot sa mga mag-aaral ang sumusunod:Ligyan ng T kung ang pangungusap ay tama at M kung mali ito:

1. Ang pag-aani ng halamang ornamental ay ayon sa panahon ng mga selebrasyon.

2. Kailangan malusog na ang halaman bago anihin.3. Ilagay lamang kung saan-saan ang inaning halaman.4. Dapat ay mayroong tamang sukat sa pagpuputol sa mga

halamang ornamental.5. Mas maganda ang pag-aani kung mura sa palengke ang

mga ito.

VII. PANGWAKAS NA PAGTATASA:

1. Bakit mahalagang malaman ang tamang paraan ng pag-aani at pagsasapamilihan nito?

2. Ipaliwanag kung bakit kailangan isaayos ang mga paninda.

KARAGDAGANG SANGGUNIAN:

MISOSA IV,V & VIMGPP 4-PGumawa at umunlad


DEPED COPY

166

PLANO SA PAGBEBENTA NG HALAMANG ORNAMENTAL


I. NILALAMAN:Sa bawat gawain, kailangan ang masusing pagplaplano ng mga

gawain. Mahalaga ang nakatala ang mga gawain upang maisakatuparan ang mga layunin. Kailangan ang tiyak na mga hakbang upang maging gabay sa paggawa kung ito’y masusunod nang wasto. Magiging matagumpay ang proyekto / gawain kapag nasusunod ito.

II. LAYUNIN:1. Nakakagawa ng plano sa pagbebenta ng halamang ornamental2. Naisagawa ang wastong paraan ng pagsasaayos ng paninda3. Naisasagawa kung papaano akitin ang mamimili4. Nakagagawa ng talaan ng puhunan at ginastos

III. PAKSANG ARALIN:Paksa: Plano sa Pagbebenta ng Halamang OrnamentalKagamitan: talaan ng gastos at kita, calculator, kalendaryo, at iba pa.


1. Sa palagay ninyo kailangan bang plano sa pagbebenta ng halamang ornamental? Bakit?

2. Ano-ano ang mga dapat isa alang-alang sa pagpaplano?V. PAMAMARAAN:

A. PAGGANYAKKayo ba ay nakaranas na magbenta/ magtinda ng kahit anong

bagay sa inyo o kahit sa paaralan?

B. PAGLALAHADSa araw na ito gagawa tayo ng plano sa pagbebenta ng halamang

ornamental.C. PAGPAPALALIM NG KAALAMAN

Paggawa ng plano sa pagbebenta ng halamang ornamental


DEPED COPY

167

D. PAGSASANIB

(Home Economics) Tingiang Pagtitinda

E. PAGLALAHAT

Ano-ano ang mga dapat isaalang-alang sa pagplaplano sa pagbebenta ng halamang ornamental.

VI. PAGTATAYA:

Ipasagot sa mga mag-aaral ang sumusunod:Lagyan ng T kung tama ang sinasabi at M naman kung mali.

_____1. Mainam na isipin sa pagplaplano kung saan, kailan, at paano mabebenta ang mga produkto.

_____2. Kailangang nasusunod ang mga hakbang sa ginawang plano.

_____3. Kailangang magbenta ng magbenta habang may bumibili._____4. Nararapat na isinasaalang-alang ang panahon kung kailan

maaring magbenta ng mga produkto. _____5. Dapat isama sa pagplaplano ang kagamitang gagamitin.


Gumawa ng payak na talaan ng puhunan at ginagastos ng paghahalaman.


MISOSA IV, V, at VIMGPP 4,5, at 6

MAHUSAY NA PAGBEBENTA NG HALAMANG ORNAMENTAL


I. NILALAMAN:May dalawang paraan ng pagbebenta ng mga halamang ornamental.

Ito ay ang pakyawan. Ang halaman ay binibili nang maramihan. Ang isa naman ay tuwirang pagbibili sa tingiang paraan. Ang mga halaman ay binibili ng paisa-isa ng namimili. Ang tuwirang pagbibili ang karaniwang ginagamit ng mga maliliit na naghahalaman.


DEPED COPY

168

Sa pagtitinda o pagbebenta ng ano mang produkto ay may mga alituntunin na dapat sundin maging malakihan o maliitan ang gagawing pagbebenta. Dapat magbayad ng kaukulang buwis at kumuha ng lisensiya o pahintulot sa pagtitinda. Kailangan ding panatilihin ang kalinisan sa lugar na pinag titindahan.

II. LAYUNIN:1. Matalakay ang wastong paraan nang mahusay na pagbebenta ng

halamang ornamental2. Naisasagawa nang mahusay ang pagbebenta ng halamang

pinatubo

III. PAKSANG ARALIN:Paksa: Mahusay na Pagbebenta ng Halamang Ornamental


1. Ano-ano ang mga paraan ng pagbebenta ng halaman?2. Paano isinasagawa ang wastong pagbebenta ng halaman?

V. PAMAMARAAN:

A. PAGGANYAK

Naranasan na ba ninyong bumili at magbenta ng anumang bagay?

B. PAGLALAHAD

Sa araw na ito ay tatalakayin o isasagawa natin ang wastong paraan ng pagbebenta ng halamang ornamental.


1. Ano-ano ang mga dapat isaalang-alang sa pagtitinda ng isang produkto?

2. Ano-ano ang mga paraan ng pagbebenta?

D. PAGSANIB (HOME ECONOMICS)

Retail trade

E. PAGLALAHAT

Ano-ano ang mga dapat isa alang-alang, mga paraan at mga alituntunin ng pagbebenta ng isang produkto?


DEPED COPY

169

VI. PAGTATAYA:

Ipasagot sa mga mag-aaral ang sumusunod:Lagyan ng tsek (a) kung tama at ekis (r) naman kung mali

_____1. Mayroon tayong dalawang paraan ng pagbebenta, tingian, at pakyawan.

_____ 2. Kailangang kaakit-akit ang mga paninda mo._____ 3. Ang nagtitinda ay marunong makisama sa mga namimili._____ 4. Dapat isa alang-alang ang panahon, mga okasyon, at lugar

na pagtitindahan._____ 5. Ang nagtitinda ay may kaukalang tungkulin tulad ng pagkuha

ng lisensiya o magbayad ng kaukulang buwis.


Sa palagay ninyo, bakit kailangan, dapat isa alang-alang ang lahat ng alituntunin sa pagtitinda?


Misosa 4, 5 and 6Agap at sikapUmunlad sa paggawa

TALAAN NG PUHUNAN AT GINASTOS


I. NILALAMAN:Sa talaan ng puhunan at ginastos, dito malalaman ng isang

nagnenegosyo kung saan siya kumita o nalugi. Sa paghahalaman, kailangan marunong magkwenta o magtuos ang may-ari ng tindahan. Nakikita sa araling ito ang payak na pagtutuos ng kita sa paghahalaman. Itala ang halaga ng pinagbilhan, ibawas ang pinagkagastusan sa halaga ng pinagbilhan. Ang natirang halaga ay ang kinita.

II. LAYUNIN:Naitatala ang puhunan at ginastos

III. PAKSANG ARALIN:Paksa: Talaan ng Puhunan at Ginastos


DEPED COPY

170

IV. PANIMULANG PAGTATASA:1. Ano-ano ang kahalagahan ng talaan ng puhunan at ginastos?2. Bakit kailangan itala ang puhunan at ginastos?

V. PAMAMARAAN:

A. PAGGANYAK

Nasubukan na ba ninyo na bumili at magbenta?

B. PAGLALAHAD

Sa araw na ito gagawa tayo ng isang talaan ng puhunan at ginastos.


Paggawa ng talaan ng puhunan at ginastos

D. PAGSANIB

(Mathematics) Gross income – Capital (expense) = Net incomeVI. PAGTATAYA:

Ipasagot sa mga mag-aaral ang sumusunod:Lagyan ng M kung tama ang pangungusap at T kung mali ito.

_____ 1. Sa talaan makikita ang kabuuan ng ginastos._____ 2. Sa paggawa ng talaan, kailangan isama mo ang lahat ng mga

karagdagan ginastos ng gawain._____ 3. Kaya umuunlad ang mga negosyante dahil may talaan sila ng

puhunan, mga ginastos at iba pang gastusin._____ 4. Sa pagtatala kailangang isama pati bayad sa pamasahe, upa

ng tindahan at bayad sa mga taong gumawa._____ 5. Maaring maging maunlad ang tindahan na walang ginagawa-

ng talaan.


Ipasagot sa mga mag-aaral ang sumusunod:Bakit kailangan ang talaan ng puhunan at ginastos?


Magbigay ng isang sitwasyon kung paano magbebenta at bumili ng isang bagay.


DEPED COPY

171


MISOSA IV, V, at VIMGPP 4 at 5

PLANO SA TULOY-TULOY NA PAGPAPATUBO NG HALAMANG ORNAMENTAL


I. NILALAMAN:Ang anumang gawain upang magtagumpay ay nangangailangan ng

masusing pagpaplano. Ang pagpaplano ay isang paraan upang maisagawa ng maayos at tumpak ang isang gawain. Ang pagkakaroon ng plano ay nakatulong upang makatipid ng pera, oras, kagamitan at lakas.

Sa pagtatayo ng taniman ng ornamental kailangan isaalang-alang ang sumusunod:

1. Uri ng lupa na pagtataniman. Kailangang ang lupa ay loam upang tumubo at lumusog ang mga pananim.

2. Lugar na pagtatanim. Pumili ng isang lugar na angkop sa mga halamang ornamental.

3. Ang laki ng taniman. Ang katamtamang laki ng halaman upang mapamahalaan itong mabuti.

4. Mga kagamitan panustos. Dapat bigyan ng pansin din ang sapat na panustos ng abono, gamot pamatay peste, at kulisap.

II. LAYUNIN:Nakagagawa ng plano ng patuloy na pagpapatubo ng halamang

ornamental bilang pagkakakitaang gawain

III. PAKSANG ARALIN:Paksa: Plano sa Tuloy-tuloy na Pagpapatubo ng Halamang

OrnamentalIV. PANIMULANG PAGTATASA:

1. Ano-ano ang kahalagahan ng plano para sa tuloy-tuloy na pagtatanim ng ornamental?

2. Paano ito isasagawa?V. PAMAMARAAN

A. PAGGANYAK

Mga bata di ba paggising mo palang sa umaga pinaplano muna ang mga gagawin mo sa loob ng isang araw?


DEPED COPY

172

B. PAGLALAHADSa araw na ito gagawa tayo ng plano para sa tuloy-tuloy na

pagtatanim ng mga halamang ornamental.

C. PAGPAPALALIM NG KAALAMANMga dapat isaalang-alang sa pagplaplano ng tuloy-tuloy na

pagtatanim ng halamang ornamental at ang kahalagahan nito.

VI. PAGTATAYA:Ipasagot sa mga mag-aaral ang sumusunod:Lagyan ng T kung tama ang sinasabi at M kung mali ito.

_____1. Sa pagplaplano sa pagtatanim ng ornamental dapat paghandaan ang mga darating na okasyon tulad ng Christmas, Valentine’s Day, Mother’s Day, Birthday, at iba pa.

_____2. Magtanim ng mga halaman na ordinaryo lamang._____3. Kailangan din na isinasaalang-alang kung saan at kailan

ipagbibili ang mga produktong halaman._____4. Tiyakin na ang mga pananim ay kaakit-akit sa paningin ng

mamimili._____5. Siguraduhin na ang taniman mo ay maayos para sa tuloy-

tuloy na pagtatanim.VII. PANGWAKAS NA PAGTATASA:

Ipasagot sa mga mag-aaral ang sumusunod:Ano-ano ang kahalagahan ng isang plano para sa tuloy-tuloy na

pagtatanim ng halamang ornamental

VIII. PAGPAPAYAMAN NG GAWAIN: Basahin ang Learner’s Materials at alamin kung paano mag-alaga ng hayop.

Agrikultura Aralin 22 KABUTIHANG DULOT SA PAG-AALAGA

NG HAYOP

I. NILALAMAN:Sa araling ito, lubos nating mauunawaan ang kahalagahan ng pag-

aalaga ng hayop sa tahanan na maaring libangan at mapagkakitaan. Ang kabutihang naidudulot nito sa tao at sa kabuhayan ng pamilya. Matatalakay din sa aralin ang maaaring dulot ng pag-aalaga ng hayop mabuti man o masama sa kalusugan. Tutukuyin din ang mga hayop na maaring alagaan at ang mga katangian nito.


DEPED COPY

173

II. LAYUNIN:1. Natatalakay ang kabutihang dulot ng pag-aalaga ng hayop sa

tahanan2. Natutukoy ang mga hayop na maaaring alagaan sa tahanan

III. PAKSANG ARALIN:Paksa: Naiisa-isa ang mga Kabutihang Dulot ng Pag-aalaga ng Hayop sa Tahanan o sa Likod-bahay


1. Kasiya-siya ba ang pag-aalaga ng hayop sa bahay o sa likod bahay?

2. Nakakatulong ba ito sa pamilya o mag-anak?

V. PAMAMARAAN:

A. PAGGANYAK

Naranasan na ba ninyo ang mag-alaga ng hayop sa loob o sa labas ng inyong tahanan? Anong hayop ang inalagaan ninyo?

B. PAGLALAHAD

Isa-isang tatalakayin natin ang uri ng mga hayop na maaring alagaan sa loob o sa likod bahay, at ang kabutihang dulot nito.

C. PAGPAPALALIM NG KAALAMAN Mga bata tatalakayin natin ang tungkol sa iba-ibang uri ng

hayop na maari nating alagaan sa loob o sa likod bahay at ang mga kabutihang dulot nito.

D. PAGSASANIB

Biology/Zoology:Tutukuyin isa-isa ng mga hayop na maaaring alagaan sa loob at

sa likod bahay.

E. PAGLALAHADAno-ano ang mga kabutihang naidudulot ng pag-aalaga ng iba’t

ibang hayop sa tahanan?VI. PAGTATAYA:

Ipasagot sa mga mag-aaral ang sumusunod na mga tanong:


DEPED COPY

174

1. Ano-ano ang mga hayop na mainam alagaan sa loob o sa likod bahay?

2. Ano ang kapakinabangang makukluha ng mga mag-anak sa pag-aalaga ng hayop o mga hayop.


Ipasagot sa mga mag-aaral ang sumusunod:Magbigay ng mga kabutihang dulot ng pag-aalaga ng hayop sa

bahay at likod bahay: VIII. PAGPAPAYAMAN NG GAWAIN:

Pumili ng apat (4) na hayop na maaring alagaan sa tahanan

KARAGDAGANG SANGGUNIAN:MISOSA IV – Pag-aalaga ng Hayop

MGA HAYOP NA MAAARING ALAGAAN SA BAHAY


I. NILALAMAN:Ating pag-aaralan ngayon ang mga hayop na maaari nating alagaan

sa tahanan. Tukuyin kung alin-alin ang mga ito, kanilang katangian at paraan ng pag-aalaga. Alamin din natin ang mga bagay na dapat pag-ingatan sa mga hayop na mababanggit.

II. LAYUNIN:Natutukoy ang mga hayop na maaaring alagaan sa tahanan

III. PAKSANG ARALIN:Paksa: Pagtukoy ng mga Hayop na Maaaring Alagaan sa Tahanan

Tulad ng (aso, pusa, manok, ibon, kuneho, at marami pang iba.)


1. May alam ba kayong uri ng hayop o mga hayop na maaaring alagaan sa tahanan?

2. Anu-ano kaya ang mga kagandahang maidudulot sa pag-aalaga ng nasabing mga hayop sa buhay ng tao?


DEPED COPY

175

V. PAMAMARAAN

A. PAGGANYAK• Magpapakita ang guro ng larawan sa mga bata ng iba’t-ibang

larawan ng mga hayop na inaalagaan sa loob o labas ng tahanan.

• Itanong sa mga mag-aaral kung sino sa kanila ang may kaparehong alaga.

B. PAGLALAHAD• Tukuyin at alamin ang mga piling hayop na mainam alagaan

sa loob ng bahay.• Isa-isahin ang mga katangian ng mga ito.

C. PAGPAPALALIM NG KAALAMANBakit kaya may mga tao na gustong mag-alaga ng hayop? Bakit

may mga uri ng hayop na mainam alagaan sa loob at labas ng bahay?

D. PAGSASANIB

Biology/Zoology:Pagtukoy ng iba’t ibang hayop na aalagaan sa loob at labas ng

tahanan.

E. PAGLALAHAT

Kasiya-siya ba ang pag-aalaga ng mga piling hayop sa loob ng tahanan?

VI. PAGTATAYA:Ipasagot sa mga mag-aaral ang sumusunod.

Magbigay ng apat na uri ng hayop na maaaring alagaan sa loob ng bahay. Alin sa mga hayop na nabanggit ang nagustuhan mo at bakit?

VII. PANGWAKAS PAGTATASA:

Ipagawa sa mga mag-aaral ang sumusunod:Pasulatin ng isang maikling talata ang mga mag-aaral tungkol sa

paborito nilang hayop na inaalagaan sa kanilang tahanan batay sa sunod na tanong.

Nakatutulong ba at nakapagdudulot ba ng kasiyahan ang pag-aalaga ng mga piling hayop sa loob ng tahanan?


DEPED COPY

176


Kawili-wili ba ang pag-aalaga ng piling hayop o mga hayop sa loob o sa labas ng tahanan? Bakit?


MISOSA IV – Pag-aalaga ng Hayop

MGA SALIK SA PAG-AALAGA NG HAYOP Agrikultura Aralin 24

I. NILALAMAN:Sa araling ito matutunghayan natin kung ano ang mga salik,

pamamaraan kung paano maisasagawa ang maayos na pag-aalaga ng hayop o mga hayop upang ang mga ito ay makapag-dulot ng maraming kapakinabangan.

II. LAYUNIN:Naisasagawa ng maayos ang mga hakbang sa pag-aalaga ng hayop

III. PAKSANG ARALIN:Paksa: Mga Salik sa Pag-aalaga ng Hayop


1. Mahalaga ba sa tao o sa mag-anak ang pag-aalaga ng hayop?2. Anong mga kapakinabangan ang makukuha sa pag-aalaga ng

hayop?3. Paano matutugunan ang kanilang mga pangangailangan?


Ipagawa sa mga mag-aaral ang sumusunod:Mainam din na alagaan ang hayop katulad ng halaman. Ang

pag-aalaga ng hayop ay nakakalibang at ito’y nakapagdudulot pa ng karagdagang kita at pagkain sa mag-anak. Nararapat lang na matugunan natin ang lahat ng kanilang pangangailangan.

B. PAGLALAHADIsa-isahing tukuyin sa mga mag-aaral ang pangangailangan ng

hayop tulad ng pagkain, bahay at pangkalusugan.Ang maayos na pag-aalaga ng hayop ay ang buod ng ating aralin

ngayon.


DEPED COPY

177

C. PAGPAPALALIM NG KAALAMANMagbigay ng mga mungkahi kung paano natin gagawing maayos

ang pag-aalaga ng hayop,at sa inyong sariling karanasan sa pag-aalaga ng hayop. Maaari din kumuha ng mga kaalaman o ideya sa mga kapitbahay, kaklase o mga modyul tungkol sa pag-aalaga ng hayop.

D. PAGSASANIBHome Economics – KalinisanIsasagawa ang maayos na pag-aalaga ng hayop at bibigyan

pansin ang natutunang mga mahahalagang mga bagay na inyong natutunan sa araling Home Economics maliban sa kalinisan.

E. PAGLALAHATIpaliwanag ang iba’t ibang paraan sa paggawa upang mapanatili

ang kalinisan at kaayusan sa lugar na kinalalagyan ng mga alagang hayop.

VI. PAGTATAYA:

Ipagawa sa mga mag-aaral ang sumusunod:Maglahad ng limang salik upang mabigyan ng tamang kaayusan

ang alagang hayop. Isulat ang mga sagot sa sagutang kuwaderno.


Ano-ano ang naidudulot ng maayos na pag-aalaga ng hayop sa larangan ng kabuhayan ng pamilya?


Pag-aralan kung anong lugar ang maiinam para sa aalagaang hayop.

KARAGDAGANG SANGGUNIAN:MISOSA IV – Pag-aalaga ng Hayop


DEPED COPY

178

LIGTAS NA TIRAHAN NG MGA ALAGANG HAYOP


I. NILALAMAN:Tatalakayin dito kung paano mabibigyan ng wasto at ligtas na tirahan

ang aalagaang hayop o mga hayop para matiyak ang kanilang kaligtasan at makapagbigay ng mataas na produksyon.

II. LAYUNIN:Naibibigay ang wastong lugar o tirahan sa mga alagang hayop

III. PAKSANG ARALIN:Paksa: Pagbibigay ng Wastong Lugar o Tirahan para sa Alagang Hayop

IV. PANIMULANG PAGTATASA:1. Dapat bang bigyan ng maayos na lugar / tirahan ang mga alagang

hayop?2. Ano ang pamantayan sa ganitong gawin?

V. PAMAMARAAN:

A. PAGGANYAK

Tulad ng tao-ang aalagaang hayop ay dapat ligtas sa ulan, araw, at mga ligaw na hayop. Magpakita ng larawan ng maayos na tirahan ng iba’t ibang hayop. Itanong sa mga bata ang kahalagahan nito.

B. PAGLALAHAD

Talakayin sa mga mag-aaral ang katangian ng isang maayos na bahay ng alagang hayop.

1. Ang malawak at malinis na kapaligiran ay kailangan ng aalagaang hayop.

2. May sapat na malinis na tubig.3. Walang ligaw na mga hayop.4. Matibay ang bubong na kung maaari ay gawa sa kahoy at

pawid.5. Nasisikatan ng araw.


DEPED COPY

179


Ano ang unang bibigyang pansin sa pagpaplano ng tirahan ng alagang hayop?

D. PAGSASANIB

Industrial Arts: Gawang kahoy at kawayan.Ibigay ang malawak at malinis na kulungan sa mga alagang ha-

yop upang mailayo sila sa sakit.

E. PAGLALAHATIpaalam ang kahalagahan ng malawak at malinis na lugar na

siyang pangunahing kailangan upang ang alagang hayop ay maging ligtas sa anumang sakit na maaaring maka-apekto sa kalusugan nila.

VI. PAGTATAYA:

Ipasagot sa mga mag-aaral ang sumusunod:Ano-ano ang mga kabutihang dulot ng malawak at malinis na lugar

para sa mga alagang hayop?a. Ligtas sa sakit ang mga alagang hayop.b. Maiiwasan ang pagsisiksikan ng mga ito.c. Laging sariwa ang kanilang pakiramdam.

VII. PANGWAKAS NA PAGTATASA:Ipagawa sa mga mag-aaral ang sumusunod:Bakit kailangan bigyan ng maayos, malinis at malawak na lugar

ang mga alagang hayop?Upang makapagbigay sila ng mataas na produkto tulad ng karne

at itlog.VIII. PAGPAPAYAMAN NG GAWAIN:

Alamin sa mga kakilala at kaibigan kung anong mga materyales ang ginamit nila sa pagggawa ng bahay ng kanilang mga alagang hayop.

KARAGDAGANG SANGGUNIAN:MISOSA IV – Pangangalaga ng Hayop


DEPED COPY

180

TAMANG PARAAN SA PAG-AALAGA NG HAYOP


I. NILALAMAN:

Ang araling ito ay magbibigay sa atin ng kaalaman tungkol sa wastong paraan ng pag-aalaga ng ating mga hayop upang sila ay lumaki ng maayos at hindi maging sakitin na maaaring makahadlang sa kanilang paglaki.

Tatalakayin dito ang wastong pamamaraan ng pag-aalaga ng hayop na tinukoy natin sa nakaraang aralin. Malalaman natin kung paano sila palalakihin sa pamamaraang wasto at maka-agham.

Malalaman natin dito ang mga dapat gawin at ibigay sa kanila (mga alagang hayop) upang sa gayon sila ay makakapagdulot ng kung ano ang maaasahan natin mula sa kanila.

II. LAYUNIN:

Naiisa-isa ang wastong pamamaraan sa pag-aalaga ng hayop sa tahanan

• pagsasagawa nang maayos na pag-aalaga ng hayop• pagbibigay ng wastong lugar o tirahan • pagpapakain at paglilinis ng tirahan

III. PAKSANG ARALIN:Paksa: Tamang Paaraan sa Pag-aalaga ng Hayop

IV. PANIMULANG PAGTATASA:Ipasagot sa mga mag-aaral ang sumusunod na tanong.

1. Kailangan ba ng alagang hayop ang wastong pagkain at malinis na tirahan?

2. Paano makasisiguro na masustansya ang pagkaing ibinibigay sa alagang hayop?

3. Bakit kailangang laging malinis ang kanilang tirahan?

V. PAMAMARAAN

A. PAGGANYAK

Ang tamang nutrisyon ay kailangan ng hayop katulad ng pangangailangan ng tao.


DEPED COPY

181

B. PAGLALAHAD

Para maiwasan ang sakit, kailangan ng mga alagang hayop ang maayos na pangangalaga, malinis na tirahan, at maayos na pagkain upang maiwasan ang kanilang pagkakasakit.


Bakit kailangang bigyan ng wastong pagkain at malinis na tirahan ang alagang hayop?

D. PAGSASANIB

Home Economics:Nutrisyon at KalinisanIsa-isang ipaliwanag ang kahalagahan ng wastong pagkain at

malinis na tirahan ng mga hayop upang tumaas ang produksiyong nanggagaling dito.

a. Bigyan sila ng matibay, malinis, at maayos na tirahan.b. Pakainin ang mga alaga ng wasto, sapat, at masustansyang

pagkain.

E. PAGLALAHATAng pagtataas ng produksyon ng mga alagang hayop ay

makakamit kung sila ay bibigyan ng wasto at masustansyang pagkain, malinis na tirahan at tamang pag-aaruga habang sila ay pinapalaki.

VI. PAGTATAYA:Ipasagot sa mga mag-aaral ang sumusunod:1. Bakit kailangang bigyan ng tamang nutrisyon ang mga alagang

hayop?

2. Ang kalinisan ba ay isa sa mga salik na kailangan sa pag-aalaga ng mga hayop upang tumaas ang produksyon nito?

VII. PANGWAKAS NA PAGTATASA:1. Mahalaga ba sa mga alagang hayop ang tamang pagpapakain sa

kanila? Bakit?2. Kapag malinis ba ang kanilang tirahan, tataas ba ang produksiyon

nila? Bakit?VIII. PAGPAPAYAMAN NG GAWAIN:

• Pag-aralang mabuti kung paano pamahalaan ang mga produktong galing sa mga alagang hayop.


DEPED COPY

182

• Alamin ang kasalukuyang presyo ng mga produktong galing sa hayop sa pamilihan.

KARAGDAGANG SANGGUNIAN:MISOSA IV- Pag-aalaga ng hayop

PAGGAWA NG PLANO NG PAGPAPARAMI NG ALAGANG HAYOP UPANG KUMITA


I. NILALAMAN:Ang paggawa ng plano ng pagpaparami ng alagang hayop ay

mabuting hakbang upang kumita at maiwasan ang pagkakamali sa binabalak na gawain. Ang plano ay ginagawa bago simulan ang gawain at ginagamit itong gabay sa paggawa.

II. LAYUNIN :Nakagagawa ng plano ng pagpaparami ng alagang hayop upang

kumita

III. PAKSANG ARALIN:

Paksa: Paggawa ng Plano ng Pagpaparami ng Alagang Hayop upang KumitaSanggunian: K to 12 CG EPP4-AG – Oi – 18 page 10 of 41Kagamitan: larawan ng alagang hayop sa tahanan, manila paper, pentel pen

IV. PANIMULANG PAGTATASA:1. Ano-anong mga alagang hayop sa tahanan ang maaaring

paramihin?a. Aso c. Bayawakb. Kalabaw d. Palaka

2. Ano ang kahalagahan ng paggawa ng plano sa pagpaparami ng mga alagang hayop sa tahanan?

a. Matitiyak ang paraan ng pagpaparami ng alagang hayopb. Maibebenta agad ang alagang hayopc. Makakakain ng marami ang alagang hayopd. Mapaglalaruan ng mga bata


DEPED COPY

183


1. Ipakita ang larawan na tumutukoy sa iba’t bang mga hayop sa tahanan na maaaring alagaan.

2. Itanong sa mga bata:a. Ano ang nakikita ninyo sa larawan?b. Alin dito sa mga hayop sa tahanan ang maaari ninyong

alagaan?c. Bakit kailangan alagaan ninyo sila?d. May pakinabang ba kayong makukuha sa kanila?e. Paano ninyo sila pararamihin?f. Kailangan ba ang plano?

B. PAGLALAHADGusto mo bang kumita sa alagang hayop? Paramihin mo ang

mga ito ngunit kailangan gawin ang plano kung paano ka magka-karon ng gabay sa gawain.

Ang sumusunod ay gabay sa pagplano ng pararamihing alagang hayop:

1. Uri ng hayop sa tahanan na aalagaan - aso, kalapati, love birds, kuneho, isda sa aquarium

2. Kapaligiran - malapit sa tubig - malawak ang bakuran

3. Lugar na mapaglalagyan (kulungan) - may tubig - may sikat ng araw - may hangin - mas matibay, maayos, at malinis na kulungan.

4. Klase ng produkto na maaaring maibigay ng alaga ninyo5. Magkano ang maaaring kitain ng mapaparaming hayop

C. PAGPAPALALIM NG KAALAMANTingnan ng mabuti ang format ng plano na maaaring gamitin ng

mga bata:


DEPED COPY

184

Plano ng Pagpapadami ng Alagang HayopI. Layunin

(naglalaman ng layunin sa paggawa ng gawain)II. Larawan ng binabalak na gagawin

(Maaaring iguhit sa ibang papel kung kinakailangan)III. Talaan: Punan kung anong meron ang alaga mo

1. Uri ng hayop na aalagaan 2. Bilang ng hayop na sisimulan

3. Lahi ng hayop

4. Lugar na mapaglalagyan (lagyan ng tsek ang tumutugon sa plano) a. May tubigb. Sikat ng arawc. May hangin

5. Klase ng pagkaina. Tirang pagkainb. Komersyalc. Kangkong, pechay, dahon ng ipil-

ipil, talbos ng kamoted. Mais, karots, palaye. Iba pang pagkain

6. Produkto na maibibigaya. Karneb. Itlogc. Balatd. At iba pa

7. Bilang ng anak ng inahin

8. Kikitain kapag pinagbili/produkto

IV. Mga tanong:1. Ano-ano ang mga nakatala sa plano?2. Bakit kailangan sa talaan ang bilang ng sisimulan ng pag-aalaga

ng hayop?

D. PAGSASANIB

Health (Pangkalusugan)Paano natin maisasama sa plano kung papaanong mapapanatil-

ing malusog ang pag-aalaga ng hayop?


DEPED COPY

185

E. PAGLALAHATItanong sa mga bata:Bakit mahalaga ang pagpaplano sa pagpaparami ng mga alagang

hayop upang kumita?Ipasulat ang batayan sa pagplano ng pagpaparami ng alagang

hayop.Mga naka-tala sa plano ng pagpaparami ng alagang hayop

1. 2. 3. 4. 5.

VI. PAGTATAYA:

Ipagawa sa mga bata ang plano nang pag – aalaga ng kalapati upang sila ay kumita. LM, Gawin natin


1. Alin ang dapat tandaan sa paggawa ng plano ng pagpaparami ng hayop upang kumita?

a. Uri ng produkto na maaaring ibigay ng alagang hayopb. Kulay ng alagang hayopc. Kalagayan ng pamumuhayd. Uri ng hayop na aalagaan

2. Ano ang maaaring idulot ng paggawa ng plano bago simulan ang pagpaparami ng alagang hayop?

a. Upang matiyak na kikita ang naparaming alagang hayopb. Upang makapagbigay ng maraming uri ng hayopc. Malalaman ang kasanayan ng nag-aalaga ng hayopd. Maibibigay ang kagustuhan ng nag-aalaga

VIII. PAGPAPAYAMAN NG GAWAIN:Ipagawa sa mga bata ang nakasaad sa LM, Pagyamanin Natin.


DEPED COPY

186

PAGPILI NG PARARAMIHING HAYOP


I. NILALAMAN:Maraming uri ng hayop ang mapagpipilian na tiyak din ang paki-

nabang kung wasto ang paraan ng pangangalagang gagawin. Kailangan piliin ang alagang hayop lalo na kung balak natin paramihin ang mga ito upang makapagdulot ng karagdagang pagkain at kita sa pamilya

II. LAYUNIN:Makapamili ng pararamihing hayop

III. PAKSANG ARALIN:Paksa: Pagpili ng Pararamihing HayopSanggunian: K to 12 CG EPP4AG – Oi – 18 p. 10 of 41Kagamitan: larawan ng iba’t ibang hayop, manila paper, pentel pen

IV. PANIMULANG PAGTATASA:1. Alin sa mga sumusunod na mga hayop ang maaring paramihin sa

ating mga tahanan?a. Kalapati, love birds, pusab. Kalabaw, baka, kambingc. Ahas, palaka, gagambad. Isda, alimango, alimasag

2. Bakit kailangang piliin ang paparamihing aalagaang hayop?a. Upang gawing kasiyahan sa loob ng tahanan.b. Upang maibenta at pagkakitaan.c. Upang maging kapakipakinabang ang gawin.d. Upang may makatulong sa paglilinang sa bukid.



DEPED COPY

187

Sa mga Mag-aaral:1. Bigyan ng metacard ang mga bata at pasulatan kung alin sa

larawan ang gusto nila (aso o pusa)?2. Patayuin ang mga bata na may metacard at papilahin sila ayon sa

isinulat nila.3. Isang pila sa aso at isang pila sa pusa.4. Ipakikitang isa’t isa ang kanilang metacard kung anong hayop

ang nakasulat. Ipaliliwanag ng bawat isa kung bakit iyon ang pinili niya.

B. PAGLALAHADMaraming hayop sa ating paligid ngunit hindi lahat ay inaalagaan

natin sa tahanan. Pinipili natin ang hayop na maaari maging mabuting kasama at kaibigan sa ating mga tahanan. Ano ang mga ito? Anong dapat gawin natin sa kanila. Mapaparami ba natin ang mga ito?

Itanong sa mga bata:1. Alin dito sa mga alagang hayop sa tahanan ang dapat paramihin?2. Ano ang batayan ng pagpili ninyo sa pararamihin na alagang

hayop?3. Ano-ano ang pakinabang na makukuha ninyo sa mga napiling

alagang hayop na pararamihin?


Pasagutan ang mga tanong matapos basahin ang mga alagang hayop sa tahanan.

May mga dapat tayong tandaan sa pagpili ng pararamihing hayop. Ito ay ang mga sumusunod ayon sa makikita ninyo sa diagram. (Pangkatin ang klase sa anim at pumili ang bawat pangkat ng ipapaliwanag ng isa sa kasapi nila.)1. Nakapagbibigay ng karagdagang pagkain sa hapag- kainan.2. Mabilis lumaki at madaling dumami.3. Nakatutulong sa pagpapaunlad ng kabuhayan ng mag-anak.4. Nakapagbibigay aliw at mabuting kasama sa bahay.5. Madaling alagaan at pakainin ng karaniwang pagkain tulad ng

mais, palay, talbos ng kamote, kangkong, at malunggay.6. Naipagbibili at maaring karagdagang kita ng pamilya.

D. PAGSANIB ( ARALING PANLIPUNAN)Tanong: Paano nakatutulong sa pag-unlad ng pamilya at

pamayanan ang pagpaparami ng alagang hayop?


DEPED COPY

188

E. PAGLALAHAT

Mungkahing Gawain:

1. Gumuhit ng malaking basket. Ipasulat sa mga bata sa loob ng basket ang sagot ng tanong. (LM, Tandaan Natin)

2. Mga paraan sa pagpili ng pararamihing alagang hayop.3. Gumawa ng net at pinaggupit-gupit na papel na pahaba. Ibigay sa

mga bata ang gupit-gupit na papel at paunahan isulat nila ang mga gabay sa pagpili ng pararamihing alagang hayop. Ibilog ang papel ng mga bata at i-shoot nila sa net mo.

Ang unang makakashoot sa net, siya ang panalo. (kailangan tama ang sagot ng bata.)

VI. PAGTATAYA:

Ipagawa sa mga bata.1. Piliin ang limang hayop sa tahanan sa bilog A na maaaring

paramihin at isulat sa loob ng bilog B.2. Isulat din sa loob ng bilog C ang mga batayan sa pagpili mo ng

paparamihing hayop. (LM, Gawin Natin)


1. Alin sa sumusunod ang batayan sa pagpili ng pararamihing alagang hayop?

a. Mabilis lumaki at madaling dumamib. Nakapagbibigay ng matibay na kulunganc. Madaling kapitan ng sakitd. Nanganganak ng isang beses lamang

2. Isa sa mga alagang hayop na dapat paramihin dahil sa pagbibigay aliw at mabuting kasama sa bahay ay ang _____.

a. kunehob. asoc. kalabawd. kambing

VIII. PAGPAPAYAMAN NG GAWAIN

Ipagawa sa mga bata ang nakasaad sa LM, Pagyamanin Natin


DEPED COPY

189

PAGGAWA NG TALATAKDAAN NG MGA GAWAIN UPANG MAKAPAGPARAMI NG HAYOP


I. NILALAMAN:Ang paggawa ng talatakdaan ng mga gawain ay isang mabisang

paraan upang magamit ng wasto ang panahon sa pag-aalaga ng hayop. Nagkakaroon ng patnubay sa pagsasagawa ng mga gawain kung may nakahandang plano sa paggawa. Alam mo kaagad kung ano ang nakatakdang gawain sa pag-aalaga ng hayop sa bawat oras kaya walang naaaksayang panahon sa pag-iisip kung ano ang dapat tapusin sa araw na iyon. Nakikita ang pagkakaugnay ng mga gawain kung mayroong talatakdaan.

II. LAYUNIN:Nakagagawa ng talatakdaan ng mga gawain upang makapagparami

ng hayopIII. PAKSANG ARALIN:

Paksa: Paggawa ng Talatakdaan ng mga Gawain upang Makapagparami ng HayopSanggunian: K to 12 CG, EPP4Ag – Oi – 18 , p 10 of 14Kagamitan: manila paper, pentel pen

IV. PANIMULANG PAGTATASA:Ipasagot sa mga mag-aaral ang sumusunod:

1. Alin sa mga sumusunod ang mabisang paraan upang matupad ang mga bagay na gagawin sa takdang oras?

a. Iskedyul c. Planob. Talatakdaan d. Panahon

2. Alin sa mga sumusunod ang natitipid kapag gumagawa ng talatakdaan?

a. Oras c. Lakasb. Edad d. Pera


Isaayos ang pagkasunod-sunod ng mga gawain. (Ipagawa sa mga bata)

• Paghuhugas ng plato• Pagkain sa hapag-kainan


DEPED COPY

190

• Paglalaro• Pagtitiklop ng kumot pinaghigaan• Paglilinis ng bahay

Kung may kalapati ka sa bahay, isulat din ang pagkasunod-sunod ng mga gawain sa pag-aalaga.

B. PAGLALAHAD

Maraming gawaing kapakipakinabang sa pag-aalaga ng hayop lalo na ang pagpaparami ng mga ito. Ang bawat oras ay mahalaga kaya dapat matutuhan natin kung paano ito nagugugol ng husto. Ito ay upang maiwasan ang pag aaksaya sa panahon at ito ay magagawa sa pamamagitan ng paggawa ng talatakdaan. May dalawang uri ang talatakdaan. Pasarili at pang mag-anak.

Pansariling talatakdaan ay tumutukoy sa mga indibidwal na gawaing dapat gawin sa takdang oras at araw. Samantalang ang talatakdaang pang mag-anak ay pinaghati-hating gawain sa lahat ng kasapi ng mag-anak para gampanan sa takdang oras at araw.

Ito ang halimbawa ng Pansariling Talatakdaan

Oras Minuto Gagawin

6:00 – 6: 15 NU 6:15 – 6:30 NU 6:30 – 6:45 NU 6:45 – 7:45 NU 7:45 – 8:30 NU 8:30 – 9:00 NU 9:00 – 9:15 NU

9:15 – 10:15 NU10:15 – 11:30 NU11:30 – 1:00 NH 1:00 – 2:00 NH 2:00 – 3:00 NH 3:00 – 4:00 NH 4:00 – 5:00 NH 5:00 – 5:30 NH 5:30 – 6:00 NH 6:00 – Pataas NG

15151560453015

60751206060606030

30

Pagliligpit ng Silid-tuluganPag-aayos ng sariliPag-aalmusal Paghahanda ng pagkain ng alagang hayopPag-aayos ng kakainan ng alagang hayopPagpapakain sa alagang hayopPagbibigay ng karagdagang bitamina at mineralPagpapaligo ng alagang hayopPaglilinis ng kulungan ng hayopTanghalian at PamamahingaPagtingn sa kalusugan ng hayopPagwawalis at pag-aalis ng mga dumiPaghahanda ng tubig at pagkainPagpapakain sa hayopPagliligpit ng mga gamit at pag-aayos ng mga ilaw sa kulunganPaghahanda ng hapunanPaghahapunan, Pag-aaral ng leksiyon, pamamahinga


DEPED COPY

191

Itala ang mga gawain sa sumusunod na oras ng talatakdaan:1. 6:45 – 7:45 NU2. 8:30 – 9:00 NU3. 9:30 – 10:45 NU4. 2:00 – 3:00 NH5. 4:00 – 5:00 NH

Ilang minuto gagawin ang mga sumusunod na gawain:

_____ Pagpapaligo ng alagang hayop_____ Pagwawalis at pag-alis ng dumi sa kulungan_____ Paghahanda ng pagkain ng hayop_____ Pagtingin sa kalusugan ng hayopIpakita ang halimbawa ng pangmag-anak na talatakdaan.(LM, Alamin natin)Dapat gawin ng mga bata:Ipaliwanag ang kahalagahan ng pagsasagawa ng talatakdaan.

C. PAGPAPALALIM NG KAALAMANSa nakita ninyong halimbawa ng talatakdaan. Nakatala ang oras,

minuto at gawain sa buong araw. Walang oras na nasayang at wala rin nakaligtaan na gawain. Lahat ng dapat gawin ay nagawa.

Kaya, tingnan natin kung makakagawa kayo ng sarili ninyong talatakdaan sa pagpaparami ng alagang hayop.

Pansariling talatakdaan. (LM, Linangin Natin)

Oras Minuto Gawain

Ipaulat ang ginawang talatakdaan at hingin ang kanilang paliwanag kung bakit ito makatutulong sa pagpaparami ng hayop.

Pangmag-anak na talatakdaan. (LM, Linangin Natin)

Gawain Taong Gaganap Araw

Hingin ang paliwanag ng mga bata kung bakit kailangan tulong-tulong sa paggawa ng anumang gawain.

D. PAGSASANIBEdukasyon sa PagpapakataoSa individual at pangmag-anak na talatakdaan, isulat sa hagdan

ang natutunang wastong pag-uugali sa paggawa ng talatakdaan.


DEPED COPY

192

1.

2.

3.

4.

5.

E. PAGLALAHAT

Talatakdaan ay talaan ng mga gawaing dapat gawin o isakatuparan sa takdang oras at panahon. Ito ay maaaring gawin para sa isang araw, isang linggo o isang buwan.

VI. PAGTATAYA:

Ipagawa sa mga bata ang nakasulat sa gawain sa LM, Gawain Natin.


Ipasagot sa mag-aaral ang sumusunod:Isulat ang titik na tamang sagot:

1. Alin sa mga sumusunod ang makatutulong sa pagtitipid ng oras, lakas at panahon:

a. Talaan c. Panuntunanb. Talatakdaan d. Gawain

2. Ito ang pinaghati-hating gawain sa lahat ng kasapi ng mag-anak para gampanan sa takdang oras at araw.

a. Pansariling talatakdaanb. Pangmag-anak na talatakdaanc. Pangmaramihang talaand. Maraming gawain


1. Pumili ng hayop na pararamihin.2. Mag-isip ng mga gawain na susundin upang maparami ang iyong

alaga.3. Gumawa ng talatakdaan ng mga gawain na susundin mo sa

pagpaparami ng iyong alaga.


DEPED COPY

193

I. NILALAMAN:

Higit na mabisa ang patupad sa tungkulin ng bawat isa kung may nasusunod na iskedyul ng gawain ang mag-anak. Ito ang nagiging gabay nila sa pagsunod ng araw na dapat gagampanan ang nakaatang na gawain sa kanila. Ang iskedyul ay magpapaalala sa bawat isa na may tungkulin sila sa tahanan at ito’y magagawa ng may ngiti sa labi dahil naipapakita ang pagkakaisa ng bawat kasapi ng pamilya. Aalamin natin ang gabay sa paggawa ng iskedyul at kung paano ito gagawin na masusunod ng mga kasapi ng pamilya.

II. LAYUNIN:

Nakagagawa ng iskedyul ng pag-aalaga ng hayop


Paksa: Paggawa ng Iskedyul ng Pag-aalaga ng HayopSanggunian: K to 12 curriculum Guide, Edukasyon Pantahanan at Pangkabuhayan, EPP4AG-Oi-18, p. 10 of 41Kagamitan: Manila paper, pentel pen, kalendaryo, larawan ng mga alagang hayop


1. Ang dapat gawin upang magkaroon ng panahon sa pag-aalaga ng hayop, tayo ay susunod sa . . .

a. gusto nating oras c. utos ng ating mga kapatidb. iskedyul d. sasabihin ng nakakatanda

2. Alin sa sumusunod ang maaring makita sa iskedyul?a. mga taong gaganap b. mga kagamitanc. pangalan ng mga hayopd. larawan ng mga kasapi sa tahanan

PAGGAWA NG ISKEDYUL NG PAG-AALAGA NG HAYOP



DEPED COPY

194

V. PAMAMARAAN:

A. PAGGANYAK

a. Ipakita ang kalendaryo sa mga batab. Ipasabi sa mga bata ang kahalagahan ng kalendaryo at ang

gamit nito sa pag-aalaga ng hayop.

Itanong sa mga bata:Gaano kahalaga ang kalendaryo sa ating pangaraw-araw na

pamumuhay?

B. PAGLALAHAD

Ang pag-aalaga ng hayop ay isang gawaing kapakipakinabang. Malaking tulong sa ating kabuhayan ang kaalaman sa pag-aalaga ng iba’t ibang uri ng hayop. Ngunit, ang panahon ang makapagsasabi kung magagampanan mo ang gawaing ito. Kaya kailangan may iskedyul na susundin upang lahat ng kasambahay ay gumagawa at nasusunod ang panahon na nakatakda sa pagtatapos ng gawain. Maraming gawain ang pag-aalaga ng hayop na nangangailan ng iskedyul upang masunod ng tama at walang maaaksaya na panahon.

Ito ang halimbawa ng lingguhang iskedyul ng mga gawain sa pag-aalaga ng pares na kuneho.


DEPED COPY

195

Pansariling Iskedyul

Lunes Martes Miyerkules Huwebes

Pagpapakain ng mga kuneho

Paghuhugas at paglinis ng mga kasangkapan

Pagpupunas ng mga kuneho


Paglilinis ng kulungan






Paghuhugas at paglilinis ng mga

kasangkapan


kasangkapan

Pagpapainom ng mga bitamina at

mineral

Biyernes Sabado Linggo

Paglilinis ng kulungan Pagpupunas ng mga kuneho





kasangkapan


kasangkapan

Pagpapakain ng mga kuneho Paglilinis ng kulungan

Pagtingin sa kalusugan ng mga

kuneho


kasangkapan

Pag pupunas ng mga kuneho

Paghanap ng pagkain ng mga

kuneho

Pagpapainom ng mga bitamina at mineral

Paghanap ng pagkain ng mga kuneho

Sa mga bata: ( LM, Linangin Natin )• Pagmasdan mabuti ang nilalaman ng iskedyul.• Bigyan ang mga bata ng metacards.• Ipasulat kung anong araw ginagawa ang mga gawain sa pag-

aalaga ng kuneho at ipaskil sa pisara ng paunahan.


DEPED COPY

196

1. Pagpapakain ng mga kuneho

2. Paglilinis ng kulungan

3. Paghahanap ng pagkain para sa mga kuneho

4. Pagpupunas sa mga kuneho

5. Pagpapainom ng bitamina at mineral

Isa pang uri ng iskedyul ay ang pagsasama-sama ng mag-anak sa pag-aalaga ng hayop. Ito ang pangpamilyang iskedyul ng mga gawain na masaya nilang magagampanan sa pag-aalaga ng hayop.

Halimbawa ng pangmag-anak na iskedyul sa pag-aalaga ng aso


DEPED COPY

197

Pangmag-anak na Iskedyul

Gawain Kasambahay na gaganap sa gawain Araw

Paglilinis ng kulungan ng aso

Paghuhugas at paglilinis sa mga kasangkapan at gamit

Pagpapakain sa hayop

Pagpapaligo sa aso

Pagpapainom ng bitamina at mineral

Patingin sa kalusugan ng aso

Pagpapasuri sa beterenaryo kapag may sakit ang aso

Paghahanap / pagbibili ng pagkain ng aso

Pagliligpit ng mga gamit

Kuya Ron

Ate Annie

Bunsong Roger

Tatay Bong

Ate She

Ate Tess

Nanay Bernie

Tito Ernest

Kuya Judy

Lunes

Martes

Miyerkules

Huwebes

Biyernes

Sabado

Linggo

Lunes

Martes

Itanong sa mga bata:1. Ano-anong mga gawain ang nakatala sa ipinakitang iskedyul sa

pag-aalaga ng aso?2. Anong araw nakatalaga si Tito Ernest?3. Sino ang maghuhugas at maglilinis ng mga kasangkapan at gamit?4. Paano ninyo ihahambing itong iskedyul sa pangmag-anak at

pangsarili?


DEPED COPY

198


Balikan natin . . .Itanong sa mga bata alin sa dalawa ang mas madaling gawin.

Tingnan mo kung naintindihan nila ang paggawa nito.1. Pangkatin ang mga bata sa dalawahan.2. Ipasadula ang mga gawain sa dalawang uri ng iskedyul.3. Bigyan ng score sheet ang bawat pangkat.4. Sa ebalwasyon ng kanilang ginawa, pangkat A ay magbibigay

sa pangkat B. Ang pangkat B naman ang gagawa ng grado sa pangkat A kung nasunod nang lahat ang isinasaad sa dalawang iskedyul.

Tsek List Oo Hindi1. Naisagawa ng tama ang mga gawain sa

iskedyul2. Nasunod ang oras/araw sa pagsasagawa3. Natukoy ang mga tauhan na nakasaad sa

iskedyul4. Naipakita ang mga gawain sa masayang

paraan

D. PAGSASANIBEdukasyon sa PagpapakataoAnong pag – uugali ang ipinakikita sa ginawang iskedyul sa mga

gawain ng pag – aalaga ng hayop.

E. PAGLALAHAT

Gumawa ng metacards at ibigay sa mga bata. Ipasulat sa meta-card ang mga salita na tumutukoy kung paano ginawa ang iskedyul at ang mga batayan sa paggawa nito.

Tagapag-alagaaraw /panahongawain

angngIskedyul

Hayopginampanan Nakasaadgabay


DEPED COPY

199

Isabay:Ang iskedyul ay gabay sa paggawa ng mga gawain ayon sa

nakasaad na araw / panahon na ginagampanan ng tagapag-alaga ng hayop.

VI. PAGTATAYA:

1. Magpagawa ng iskedyul ng pag-aalaga ng aso.2. Ipasulat sa ibaba ang mga batayan na sinunod nila sa paggawa ng

iskedyul. (LM, Gawin Natin)


1. Ano-ano ang mga dapat isaalang-alang sa paggawa ng iskedyul?a. Madali itong masusunodb. Mahirap gampananc. Kaayusan ng mga hayopd. Pag wawalang bahala sa bawat kasapi sa mag-anak

2. Itala ang mga gawain na makikita sa paggawa ng iskedyul sa pag-aalaga ng hayop sa tahanan.

1 4 7.

2. 5. 8.

3. 6. 9.

VIII. PAGPAPAYAMAN NG GAWAIN

Ipagawa sa mga bata ang nakasaad sa LM – Pagyamanin


DEPED COPY

200

I. NILALAMAN:Kailangan ang pag-iingat sa pag-aalaga ng hayop sa tahanan upang

makaiwas sa anumang sakuna na maaaring mangyari sa atin. Ingatan din ang kanilang pangkalusugan upang patuloy na magbigay sila ng aliw at kapakinabangan. Sa ganitong paraan, ito ay magdudulot ng magandang samahan ng alagang hayop at tagapag-alaga.

II. LAYUNIN:

Naitatala ang mga pag-iingat na dapat gawin kung mag-aalaga ng hayop


Paksa: Pag-iingat na Dapat Gawin kung Mag-aalaga ng HayopSanggunian: K to 12 Curriculum Guide, Edukasyong Pantahanan at Pangkabuhayan – EPP4AG – Oi – 18, p. 10 of 41Kagamitan: larawan ng alagang hayop, manila paper, pentel pen, metacards


1. Ano ang dapat nating ingatan kung mag-aalaga ng hayop?a. Makakagat sa mga taong naglalakad sa pamayanan.b. Makagala sa pamayanan ng walang pumapansin.c. Hindi maturukan ng anti-rabies.d. Lahat ng ito.

2. Alin sa mga hayop ang mapanganib alagaan?a. Pusab. Asong galac. Kalapatid. Kuneho

PAG-IINGAT NA DAPAT GAWIN KUNG MAG-AALAGA NG HAYOP



DEPED COPY

201

V. PAMAMARAAN

A. PAGGANYAK

Itanong sa mga bata:1. Ano ang nakikita ninyo sa larawan?2. Paano ninyo paghahambingin ang dalawang larawan?3. Ano sa palagay mo ang mangyayari sa aso na nasa kulungan?

Aso na pagala-gala?4. Alin sa dalawang aso ang madaling alagaan?5. Mapapakain ba sa takdang oras ang aso sa larawan A? Sa

larawan B? Bakit?6. Alin sa dalawa ang magiging malusog at kapaki-pakinabang?

B. PAGLALAHAD

Ang pag-aalaga ng hayop sa tahanan ay isang kawili-wili at kapaki-pakinabang na gawain. Maraming kabutihang dulot ang naibibigay ng mga ito. Maaari din sa mabuting kasama natin sila sa bahay. Ang ibang alaga ay nahahawakan natin upang paliguan o isama sa mga lakad natin katulad ng aso. Ngunit dapat maging maingat sa pag-aalaga ng hayop at isipin din natin ang kanilang pangkalusugan. Isa-isahin natin ang nakatalang pag-iingat na dapat gawin kung tayo ay mag-aalaga ng hayop. (LM, Alamin Natin )


Suriing mabuti ang mga larawan at ang mga isinasaad nito sa pag-iingat sa pag-aalaga ng hayop. (LM – Linangin Natin)


DEPED COPY

202

• Ipaliwanag sa bata kung bakit dapat nasa kulungan ang aso.

• Paano mapapanatiling malinis ang kulungan?

• Itanong sa mga bata kung ano ang gagawin sa mga hayop na may sakit at kanino dadalhin.


DEPED COPY

203

• Hingin ang paliwanag ng mga bata kung ano ang dapat gawin sa patay na hayop. Bakit ito gagawin?

• Itanong sa mga bata bakit kailangan maghugas ng kamay matapos asikasuhin ang mga alagang hayop.

Dapat Gawin:1. Isulat ang mga tanong sa papel, bilugin ito matapos isulat ang

tanong at ilagay sa napili mong lagayan2. Pabunutin ang bawat lider ng pangkat ng isang bilog na papel at

ipabasa sa mga kasama.3. Pagsulatin ng sagot ang bawat kasapi sa mga tanong.4. Ipakolekta sa lider ang mga sagot at pagsamasamahin ang kanilang

mga ideya/kuro-kuro.5. Ipasulat sa metacard ang sagot ng bawat pangkat at ipapaskil sa

pisara.6. Papiliin ng isa sa mga kasapi sa kanilang pangkat na

magpapaliwanag ng kanilang sagot.


DEPED COPY

204

D. PAGSASANIB - HEALTH

Ipasulat sa mga bata sa loob ng kahon ang mga dapat gawin na pangkalusugan habang nag-aalaga ng hayop.

E. PAGLALAHAT

Sundin ang mga dapat gawin sa pag-iingat ng pag-aalaga ng hayop at ang kanilang kaligtasan sa pangkalusugan.

VI. PAGTATAYA:

A. Isulat sa manila paper ang mga tanong at pasagutan sa mga bata. (LM, Gawin Natin)

B. Ipatala ang mga gawain sa pag-iingat ng pag-aalaga ng isda sa aquarium. (LM, Gawin Natin)


Ipasagot sa mga mag-aaral ang sumusunod:1. Alin sa sumusunod ang malinis at ligtas na kulungan ng hayop?

a. Alisin ang mga dumi ng hayop sa kanilang kulunganb. Hayaan na nilalangaw ang kulungan.c. Gamitin ang tubig sa kanal sa paglinis ng kulungan.d. Itapon ang dumi ng hayop sa kalsada

2. Ilang beses huhugasan ang pinagkainan ng hayop?a. Isa c. Minsanb. Palagi d. Bihira


Ipagawa sa mga bata:Magsaliksik sa Internet/aklatan o gumawa ng panayam sa isang

nag-aalaga ng hayop at alamin kung ano pang karagdagang pag-iingat ang ginagawa nila sa pag-aalaga ng hayop


DEPED COPY

205

MGA KAUTUSAN / BATAS TUNGKOL SA PANGANGALAGA NG PAPARAMIHING

HAYOP


I. NILALAMAN:Ang mga alagang hayop ay itinuturing na natin na kasama sa pamilya

dahil sa kapakinabangan na naibibigay nila sa atin. Kaya hindi dapat saktan o imaltrato ang mga alagang hayop. Ang sinuman na gumagawa nito ay mahaharap sa kaukulang parusa ayon sa itinakda ng mga batas na nangangalaga sa kapakanan ng mga hayop.

II. LAYUNIN:Naisasaalang-alang ang mga kautusan/ batas tungkol sa pangangalaga

ng paparamihing hayop

III. PAKSANG ARALIN:Paksa: Mga Kautusan/Batas Tungkol sa Pangangalaga ng

Pararamihing HayopSanggunian: K to 12 CG, EPP 4 Ag- Oi-18, p.10 of 41Mga Kagamitan: manila paper, pentel pen, diyaryo,


Ipasagot sa mga mag-aaral ang sumusunod:1. Anong kaso ang maaaring harapin ng taong mahuhuling nananakit

ng mga hayop?a. Paglabag sa Animal Welfare Actb. Paglabag sa Animal Rights Policyc. Paglabag sa Animal Protection Law

2. Alin sa sumusunod ang dapat gawin na pag-aalaga ng aso? a. Bigyan ng pagkain sa tamang orasb. Hayaan na pagala-gala sa kalyec. Paluin ng patpat kapag ito ay kumakahol

V. PAMAMARAAN:

A. PAGGANYAKNakakita na ba kayo ng hayop na sinasaktan ng tagapag-alaga o

ng kahit sinong tao?


DEPED COPY

206

Ano ang nararamdaman ninyo kapag nakikita ito?May batas ba tayo para sa mga hayop?

I-play sa cassette at iparinig sa mga bata ang balitang ito:

Marami ang nanggagaliti at nagalit nang kamakailan ay kumalat sa Internet ang isang crush video kung saan walang awang tinapak-tapakan at nilamog ang katawan ng isang aso hanggang sa ito’y mamatay.

(Imbestigador, Saturday, 4:45pm on GMA-7)

Itanong sa mga bata:1. Ano ang nakita ng mga tao sa crush video?2. Paano ninyo mailalarawan ang damdamin ng mga tao sa nakakita

sa crush video?3. Maaari bang tawagin na isang krimen ang pagpatay ng alagang

hayop? Bakit?4. Ano-anong kaso nga ba ang maaaring harapin ng mga taong

mahuhuling nananakit ng mga hayop?

B. PAGLALAHAD

Ang mga hayop ay dapat inaalagaan ng maayos upang makatugon sa pangangailangan ng tao at ang malaking pakinabang na ibinibigay ng mga ito na nagdudulot minsan ng kaaya-ayang kabuhayan. Itinuturing nating kasambahay o kung minsan kapamilya pa ang alagang hayop. Kaya dapat bigyan natin ng pagmamahal ang mga alagang hayop at hindi dapat sinasaktan ng kahit sino pa man. Tingnan sa LM, Alamin mo, Mga batas…)

C. PAGPAPALALIM NG KAALAMANIpagawa sa mga bata ang mga sumusunod: (LM, Linangin Natin)

1. Isulat sa metacard ang mga batas sa pangangalaga ng hayop.2. Pangkatin ang mga bata sa apatan at pag-aralan ng bawat

pangkat ang batas na nakasulat sa metacard. ( LM, Linangin Natin)

3. Magpalitan ng kuro-kuro ang bawat pangkat tungkol sa batas na nakalagay sa metacard nila.

4. Pumili ng isang lider sa pangkat na mag-uulat tungkol sa natalakay na batas.

5. Maaaring magtanong ang ibang pangkat tungkol sa iniulat na batas.


DEPED COPY

207

D. PAGSASANIB - ARALING PANLIPUNAN

Itanong sa mga bata:Ano ang mahalagang ginagampanan ng mamamayan kapag

nakakakita ng krimen katulad ng pananakit sa hayop?

E. PAGLALAHAT

Mabuting halimbawa

Maghabla

Magsumbong

Magpayo

VI. PAGTATAYA:

1. Pasagutan sa mga bata ang bilang 1-5 sa Gawin natin.2. Ipasulat ang halaga na maaaring bayaran ng sinumang lumalabag

sa mga batas.


Piliin ang titik ng tamang sagot.1. Ito ang unang batas na nagtadhana sa makataong pangangalaga

ng hayop na mas kilalang Animal Welfare Act.

a. RA 8485b. RA 10631c. House Bill 914

2. May karapatang parusa ang paggawa ng mga crush video at ang pamamahagi nito sa anumang medium na maaaring gamitin.

a. Meronb. Walac. Maaari


Magsaliksik sa mga website tungkol sa mga batas sa ibang bansa na ipinapataw sa mga taong sinasaktan ang mga alagang hayop.


DEPED COPY

261

GLOSSARYAudio conferencing A meeting held by people in two different places

via audio devicesBlog An informational site maintained with regular

entries of commentary, descriptions of events, or social issues. Also called personal journal because it captures the thoughts and experiences of user or group of users

Bookmark Serves as a marker for a website. In Internet Explorer they’re called “Favorites”. It is a feature within a browser that enables you to keep a record of web pages that you have visited and would like to browse again

Chat An exchange of information through text dialogue in real time, or a conversation on the internet

Download To transfer a copy of data, a computer program, a text file, an image file, a sound file, or video file from one computer to another computer. It is also a means of obtaining data and programs from the World Wide Web

Electronic mail A system for creating, sending, and receiving messages via the internet

Electronic spread-sheets

The software that organizes data into rows and columns. Data can be analyzed, manipulated, and updated

EPP (Edukasyong Pantahanan at Pangkabuhayan)

A subject that introduces children from Grades 4 to 5 into the world of work

File sharing An exchange of files between computers over the internet. The term “file sharing” can also refer to disk or server sharing between computers on a closed network

File system A way of storing and organizing information into a data storage device

Information and Com-munication Technology (ICT)

Consists of the hardware, software, networks, and media for collecting, storing, processing, transmitting, and presenting information

Instant messaging A type of online chat that offers real-time text transmission over the internet

Internet A global system of computer networks in which users can access and share information


DEPED COPY

262

GLOSSARYKnowledge product A product that creatively and innovatively extracts

information from previous knowledge and experience (knowledge basis), and transforms it into a tangible material in order to present, teach and communicate.

Malware A malicious software designed to damage or cause any other unwanted actions on a computer system

Media file Any file in a digital storage device such as an audio, video, or image file, which comes in different file formats such as mp3, aac, and wma, for audio file, and mkv, avi, and wma for video files

Multimedia The combination of multiple forms of media such as text, graphics, audio, video, animation, etc. in a single system

Online survey tools Tools for delivering surveys, collecting and analyzing results through one central system

Productivity tools A computer program that help users work effectively and efficiently, i.e., word-processing, spreadsheet and presentation software, etc.

Search Engine An information retrieval system that enable users easy to locate, retrieve, or generate information in the World Wide Web

Software An application or a set of instructions loaded into a computer that enable it to provide specific functions such as word processing, spreadsheets, presentations, databases, and image editing

TLE (Technology and Livelihood Education)

The nomenclature used in Grades 6 to mean EPP. (So used because the medium of instructions for EPP in Grade 6 is English)

Upload Sending a copy of a computer program, a text file, an image file, a sound file or a video file from one computer to another computer system; importing data into a system

Web browser A software used to search, retrieve, and capture all the information from the World Wide Web such as Netscape Navigator, Internet Explorer

Website A set of web pages that belong to each other as one group. Each web page is linked to the others in some way


DEPED COPY

263

GLOSSARYWikis A website that allows user to edit collaboratively,

like Wikipedia. Once people have appropriate permissions set by the wiki owner, they can create pages and/or add to and alter existing pages

Word processing tools A basic word processing programs used to create, edit, and print documents

Video conferencing A ‘meeting’ between two or more people who are in separate geographical locations using the video monitors, specialist software, fast broadband connections and/or satellite technology or Internet

Virus A destructive program transferred covertly to files and applications usually spread by a computer network, by e-mail, or removable media, like a floppy disk or memory stick


Documents

Edukasyong Pantahanan at Pangkabuhayan DEPED COPguroako.com/wp-content/uploads/2017/05/EPP4_TG_U3.pdf · Aralin 16 Paraan ng Paggamit ng Kagamitang Paghahalaman 162 ... vi: Aralin