Doğru Akım Makinaları’nın (DC Machines) isimlerini makinanın
uyartılma şekli belirler
Karadeniz Teknik Üniversitesi
Mühendislik Fakültesi
Elektrik-Elektronik Mühendisliği Bölümü
Yrd. Doç. Dr. H. İbrahim OKUMUŞ
ELKE401 Güç Elektroniği I
Final sınavı
11 Ocak 2010
Süre : 90 dk.
SORU 1.
Aşağıdaki (a) ve (b) şekillerinde güç elektroniği devrelerinin
sürdüğü yüklere ait akım ve gerilim eğrileri verilmektedir. Bu
eğrilerin elde edilmesini sağlayacak güç elektroniği devrelerini
ayrı ayrı çizerek yüklerin türlerini belirtiniz.
SORU 2.
SORU 3.
SORU 5.
Bir 1N1190 diyodu 200 oC’lik eklem sıcaklığında 10 A’lik
başlangıç akımı ile çalışmaktadır. Diyot kullanıldığı bir devrede
akımın 10 A/μs oranında yön değiştirdiği tıkama kapasitesini
karşılayabilmektedir. Ters tepe akımını (IRM) ve ters toparlanma
süresini (trr), t2<
Başarılar…
ELKE 401 GÜÇ ELEKTRONİĞİ I
Dönem Sonu Sınav Çözümleri
Çözüm 1.
Endüktif yük
Kapasitif yük
Çözüm 2.
Çözüm 3.
Çözüm 4.
Çözüm 5.
t2 = 0, trr = t1 için,
(
)
0,5
D
rr
rr
/dt
di
2Q
t
÷
÷
ø
ö
ç
ç
è
æ
=
5
,
0
2
ú
û
ù
ê
ë
é
÷
ø
ö
ç
è
æ
=
dt
di
Q
I
D
rr
RM
s
t
rr
9
5
,
0
6
6
10
245
10
10
)
10
3
,
0
(
2
-
-
´
=
÷
÷
ø
ö
ç
ç
è
æ
´
´
=
[
]
A
I
RM
45
,
2
)
10
10
)(
10
3
,
0
)(
2
(
5
,
0
6
6
=
´
´
=
-
t1 = t2 = trr/2 için,
(
)
5
,
0
/
4
÷
÷
ø
ö
ç
ç
è
æ
=
dt
di
Q
t
D
rr
rr
,
5
,
0
ú
û
ù
ê
ë
é
÷
ø
ö
ç
è
æ
=
dt
di
Q
I
D
rr
RM
s
t
rr
9
5
,
0
6
6
10
4
,
346
10
10
)
10
3
,
0
(
4
-
-
´
=
÷
÷
ø
ö
ç
ç
è
æ
´
´
=
[
]
A
I
RM
73
,
1
)
10
10
)(
10
3
,
0
(
5
,
0
6
6
=
´
´
=
-
Rc
İletim
L
i(t)
İletimi
Geçiş
Kesim
T
R
e(t)
Ic
Vcc
ɷt
2(
~Ü
C
i(t)
T
R
e(t)
~Ü
SORU 4.
+
vCE
-
ic
Vcc
ib
Rc
İletim
(
Imax (A)
i0
0
V0
0
i0
0
vs
+
vCE
-
ic
Vcc
ib
i (A)
Şekilde görülen doğrultucu devresi 60 derece tetikleme gecikmesi
ile çalışmaktadır. Yük endüktif karakterli olup sabit ve sürekli
akım çekmektedir. Yük uçlarındaki gerilim dalga şeklini çiziniz.
Tristöre uygulanan tetikleme darbelerinin yerini şekilde
gösteriniz.
(b)
(a)
i0
0
V0
0
i0
0
vs
LN431650 tipi bir tristörün bazı etiket değerleri aşağıda
verilmiştir. Tristörden aşağıdaki şekilde verilen maksimum değeri
1600 A olan akım geçmesi durumunda tristördeki güç kaybı ne olur?
Bu akım dalga şekliyle % 20’lik emniyet payı ile tristör hangi
frekansa kadar güvenle çalıştırılabilir?
VRRM = VDRM < 1600 V, IAV = IORT = 500 A, IRMS = Ietkin = 900
A
di/dt =< 200 A/ms, dV/dt = 1000 V/ms,
Tristör gerilim düşümü: v = 0,8+0,0003i
i (A)
Imax (A)
(
2(
ɷt
İletimi
Geçiş
Kesim
Ic
Vcc
Bir güç transistor 100 V luk kaynakla beslenen 10 Ohm luk omik
bir yükü anahtarlamak için kullanılıyor. Anahtarlama frekansı 5 kHz
olup iletimde kalma süresi periyodun yarısına eşittir. (anahtarlama
süresi iletimde kalma süresine göre çok küçük olduğundan ihmal
ediliyor.) Transistörün iletime giriş ve çıkış süreleri eşit olup 3
µs dir ve eşit güç kaybı oluşmaktadır. İletim durumunda transistor
üzerindeki gerilim düşümü 1,2 V tur.
İletim kaybı kaç Watt tır?
Anahtarlama kaybı kaç Watt tır?
Transistörün toplam termal direnci 0,75 oC/W ve çevre sıcaklığı
35 oC ise transistor ün yanıp yanmayacağını belirleyiniz.
_1325189382.unknown
_1325189384.unknown
_1325189385.unknown
_1325189386.unknown
_1325189383.unknown
_1325189380.unknown
_1325189381.unknown
_1325189379.unknown
