307

กิจกรรมท่ี 4.2 ประโยคสญัลักษณ์การลบ (2 ชัว่โมง)1. สาระสำาคัญ

การลบจำานวนสองจำานวน เป็นการนำาจำานวนจำานวนหน่ึงหกัออกจากอีกจำานวนหน่ึง แล้วเหลือจำานวนอีกจำานวนหน่ึง จำานวนท่ีเหลือ เรยีกวา่ ผลลบ ซึ่งเขยีนในรูปประโยคสญัลักษณ์ได้ โดยใชเ้ครื่องหมาย แทน–การลบ ใชเ้ครื่องหมาย = แทนการเท่ากัน เพื่อเขยีนประโยคสญัลักษณ์การลบ

2. สาระการเรยีนรู้2.1 การลบและสญัลักษณ์แสดงการลบ2.2 การเขยีนประโยคสญัลักษณ์การลบ

3. จุดประสงค์การเรยีนรู้ เมื่อกำาหนดสถานการณ์ต่างๆ ให ้สามารถเขยีนเป็นประโยคสญัลักษณ์การลบและหาผลลบได้

4. สื่อการเรยีนรู้4.1 ของจรงิ เชน่ ฝานำ2าดื่ม ลกูปิงปอง ลกูแก้ว ลกูหนิ ฯลฯ4.2 แก้วนำ2า4.3 บตัรภาพ บตัรคำา บตัรตัวเลข4.4 แบบฝึก

5. กิจกรรมการเรยีนรู้ขัน้ท่ี 1 สมัผัสของจรงิหรอืวตัถสุามมติิ 1.1 ใหนั้กเรยีนรบัฝานำ2าด่ืมคนละ 9 ฝา จากนั2นนักเรยีนหยบิฝานำ2า

ด่ืมออก 1 ฝา แล้วตอบคำาถามวา่เหลือฝานำ2าดื่มกี่ฝา (8 ฝา) ใหนั้กเรยีนทำากิจกรรมทำานองเดียวกันนี2อีก 2 - 3 ครั2ง

1.2 ใหนั้กเรยีนจบัคู่กัน ครูแจกแก้วนำ2า 1 แก้ว และฝานำ2าด่ืมคู่ละ 5 ฝา ใหนั้กเรยีนใสฝ่านำ2าดื่มลงในแก้วจำานวน 5 ฝา

308

1.3 ใหนั้กเรยีนแต่ละคู่หยบิฝานำ2าด่ืมออกจากแก้ว 1 ฝา แล้วตอบคำาถามวา่เหลือฝานำ2าดื่มในแก้ว กี่ฝา (4 ฝา)

1.4 ใหนั้กเรยีนหยบิฝานำ2าดื่มใสก่ลับลงไปในแก้วตามเดิม แล้วหยบิออก 4 ฝา แล้วตอบคำาถามวา่เหลือฝานำ2าดื่มในแก้วกี่ฝา (1 ฝา)

ขัน้ท่ี 2 เชื่อมโยงประสบการณ์จากการสมัผัสวตัถสุามมติิขึน้เป็นภาพ

2.1 จากกิจกรรมขอ้ 1.4 มฝีานำ2าดื่ม 5 ฝา ใหนั้กเรยีนแต่ละคู่หยบิฝานำ2าดื่มออกจากแก้ว 1 ฝา

ครูติดบตัรภาพ 5 เอาออก 4 เหลือ 1 ดังนี2

นักเรยีนพูดตามครูวา่ 5 เอาออก 4 เหลือ 1

309

2.2 ครูติดบตัรภาพ 7 เอาออก 3 เหลือ 4 ดังนี2

ใหนั้กเรยีนพูดพรอ้มกันวา่ 7 เอาออก 3 เหลือ 4 2.3 จดักิจกรรมทำานองเดียวกันนี2อีก 2 - 3 ครั2งขัน้ท่ี 3 เรยีนรูด้้วยการเชื่อมโยงจากภาพควบคู่กับสญัลักษณ์

ทางคณิตศาสตร์3.1 ใหนั้กเรยีนวางฝานำ2าดื่ม 5 ฝา ลงบนโต๊ะ ครูติดบตัรภาพ

แสดงฝานำ2าดื่ม 5 ฝา บนกระดาน

นักเรยีนตอบคำาถาม ดังนี2 - จำานวนฝานำ2าดื่มท่ีครูติดบนกระดานเท่ากับจำานวนฝานำ2าดื่มบนโต๊ะหรอืไม ่(เท่ากัน)

เมื่อนักเรยีนตอบวา่เท่ากันแล้วครูนำาบตัรภาพท่ีเขยีนวงล้อมรอบรูปฝานำ2าดื่มทั2ง 5 ฝา ติดบนกระดาน ดังนี2

จากนั2นนักเรยีนนำาฝานำ2าดื่มออก 3 ฝา แล้วครูเขยีนเสน้ประล้อมรูปตัวนับ 3 ตัว ดังนี2

นักเรยีนตอบคำาถามดังนี2- ตัวนับท่ีครูวงล้อมรอบด้วยเสน้ประมจีำานวนเท่ากับท่ี

นักเรยีนนำาออกไปหรอืไม ่(เท่ากัน)

310

- ครูเขยีนลกูศรชี2ออกนอกวงแสดงการนำาตัวนับ 3 ตัวออกไปดังนี2

นักเรยีนตอบคำาถามวา่เหลือตัวนับบนโต๊ะของนักเรยีนกี่ตัว (2 ตัว)ครูแนะนำาวา่การนำาออกไป สามารถใชเ้ครื่องหมาย X เขยีนทับภาพฝานำ2าด่ืม ดังนี2

3.2 ครูแนะนำาว่า การเอาออกหรอืการทำาเครื่องหมายแสดงการเอาออกนั2นเม่ือเขียนเป็นภาพจะเขียนเสน้ประล้อมรอบภาพสิง่ท่ีเอาออกพรอ้มกับเขยีนหวัลกูศรใหห้วัลกูศรชี2ออกขา้งนอกวง หรอืใชเ้ครื่องเครื่องหมาย X เขยีนทับภาพสิง่ท่ีเอาออก ขณะที่ครูแนะนำา ครูชี2ที่บตัรภาพไปด้วย

3.3 หลังจากท่ีนักเรยีนเขา้ใจแล้ว ครูแนะนำาการเขยีนเป็นประโยคสญัลักษณ์ ดังนี2

7 เอาออก 3 เหลือ 4 เขยีนประโยคสญัลักษณ์ได้ดังนี2 7 3 = 4

ครูแนะนำานักเรยีนวา่ เครื่องหมาย อ่านวา่ ลบ แทนคำาวา่ เอาออก“ ”

เครื่องหมาย = อ่านวา่ เท่ากับ แทนคำาวา่ เหลือ“ ”

311

7 เป็น ตัวตั2ง 3 เป็น ตัวลบ 4 เป็น ผลลบ

3.4 นักเรยีนและครูรว่มกันสรุปวา่ การลบจำานวนสองจำานวน เป็นการนำาจำานวนจำานวนหน่ึงหกัออกจากอีกจำานวนหน่ึง แล้วเหลือจำานวนอีกจำานวนหน่ึง จำานวนที่เหลือ เรยีกวา่ ผลลบ ซึ่งเขยีนในรูปประโยคสญัลักษณ์ได้ โดยใช้เครื่องหมาย แทนการลบ ใชเ้ครื่องหมาย – = แทนการเท่ากัน เพื่อเขยีนประโยคสญัลักษณ์การลบ

ขัน้ท่ี 4 เรยีนรูด้้วยสญัลักษณ์ทางคณิตศาสตร์4.1 ใหนั้กเรยีนตอบคำาถามวา่เมื่อนำาสิง่ของออกจากภาชนะ

สิง่ของจะเหลือน้อยลงหรอืมากขึ2น เพราะเหตใุด4.2 ครูเขียนคำาตอบท่ีนักเรยีนตอบบนกระดาน เช่น น้อยลง เพราะ

เอาออก หกัออก หยิบออก ลบออก4.3 ใหนั้กเรยีนดบูตัรภาพที่ครูกำาหนดให ้แล้วตอบคำาถามดังนี2

นักเรยีนตอบคำาถาม - มดีอกกหุลาบกี่ดอก (5 ดอก) - นำาไปใสแ่จกันกี่ดอก (3 ดอก) - เหลือดอกกหุลาบกี่ดอก (2 ดอก)

เขยีนเป็นประโยคสญัลักษณ์

5 – 3 = 2อ่านวา่ หา้ลบสามเท่ากับสอง

312

5 เป็น ตัวตั2ง 3 เป็น ตัวลบ 2 เป็น ผลลบ

4.4 นักเรยีนและครูรว่มกันสรุปเกี่ยวกับ การแสดงการลบในรูปของ ตัวเลข เครื่องหมาย “ +

และเครื่องหมาย =” คือ การเขยีนประโยคสญัลักษณ์การลบ4.5 ครูแนะนำาวา่การเขยีนประโยคสญัลักษณ์การลบท่ียงัไมท่ราบ

คำาตอบหรอืยงัไมไ่ด้หาคำาตอบ ใหใ้ช ้ แทน เชน่ 9 - 4 = 4.6 ใหนั้กเรยีนทำาแบบฝึกที่ 4.2.1 – 4.2.4

6. การวดัและประเมนิผลการเรยีนรู้

รายการประเมนิ

วธิกีาร เครื่องมอื

เกณฑ์การประเมนิ เกณฑ์การผ่าน

การเขยีนประโยคสญัลักษณ์การลบและการหาคำาตอบ

ตรวจแบบฝึก

แบบฝึกท่ี4.2.1 – 4.2.4

รอ้ยละ 80 – 100 ดีมากรอ้ยละ 70 - 79 ดีรอ้ยละ 60 - 69 พอใช้รอ้ยละ 0 - 59 ปรบัปรุง

ตั2งแต่ระดับดีขึ2นไป

ทักษะและกระบวนกา

สงัเกตพฤติกรรม

แบบสงัเกต

4 หมายถึง ดีมาก3 หมายถึง ดี

ตั2งแต่ระดับดีขึ2น

313

รทางคณิตศาสตร์- ใชภ้าษาและสญัลักษณ์ทางคณิตศาสตรใ์นการสื่อสาร การสื่อความหมาย และการนำาเสนอได้อยา่งถกูต้อง

การเรยีนรู้ พฤติกรรมการเรยีนรู้

2 หมายถึง พอใช้1 หมายถึง ปรบัปรุง

ไป

คณุลักษณะและเจตคติต่อคณิตศาสตร์

สงัเกตพฤติกรรม

แบบสงัเกตพฤติกรรม

4 หมายถึง ดีมาก3 หมายถึง ดี2 หมายถึง พอใช้1 หมายถึง ปรบัปรุง

ตั2งแต่ระดับดีขึ2นไป

5 เอาออก 2 เหลือ 3ประโยคสญัลักษณ์ 5 2 3

6 เอาออก 2 เหลือ 4ประโยคสญัลักษณ์ 6 2 4

314

เรื่อง ประโยคสญัลักษณ์การลบแบบฝึกท่ี 4.2.1 ใหเ้ขยีนตัวเลขลงใน ใหถ้กูต้อง

แบบ

เอาออก เหลือ

ประโยคสญัลักษณ์

เอาออก เหลือ

ประโยคสญัลักษณ์

เอาออก เหลือ

ประโยคสญัลักษณ์

เอาออก เหลือ

ประโยคสญัลักษณ์

315

6 เอาออก 2 เหลือ 4 ประโยคสญัลักษณ์ 6 2 4

316

เรื่อง ประโยคสญัลักษณ์การลบแบบฝึกท่ี 4.2.2 ใหเ้ขยีนเสน้ประล้อมรอบ หรอื ทับจำานวนภาพท่ีเอาออกตามจำานวนท่ีกำาหนดให ้และเขยีนประโยคสญัลักษณ์

แบบ

6 เอาออก 4 เหลือ 2ประโยคสญัลักษณ์ 6 4

317

เอาออก 3 เหลือ

ประโยคสญัลักษณ์

เอาออก 5 เหลือ

ประโยคสญัลักษณ์

เอาออก 4

เหลือ

ประโยคสญัลักษณ์

เอาออก 5 เหลือ

ประโยคสญัลักษณ์

เอาออก 4 เหลือ

ประโยคสญัลักษณ์

318

เอาออก 1

เหลือ

ประโยคสญัลักษณ์

319

เรื่อง ประโยคสญัลักษณ์การลบแบบฝึกท่ี 4.2.3 ใหเ้ขยีนประโยคสญัลักษณ์ และหาคำาตอบ

ประโยคสญัลักษณ์

ตอบ

ประโยคสญัลักษณ์ 4 – 1 = ตอบ ๓

แบบ

320

ประโยคสญัลักษณ์

ตอบ

ประโยคสญัลักษณ์ ตอบ

ประโยคสญัลักษณ์ ตอบ

321

เรื่อง ประโยคสญัลักษณ์การลบแบบฝึกท่ี 4.2.4 ใหเ้ขยีนประโยคสญัลักษณ์ และหาคำาตอบ

แบบ

ประโยคสญัลักษณ์ ตอบ

ประโยคสญัลักษณ์ ตอบ

ประโยคสญัลักษณ์ 5 – 2 = ตอบ ๓

ประโยคสญัลักษณ์

ตอบ

322

ประโยคสญัลักษณ์

ตอบ

ประโยคสญัลักษณ์…………………………………………………………………………………

…………. ตอบ …………………………………………………………….

ประโยคสญัลักษณ์…………………………………………………………………………………

323

ประโยคสญัลักษณ์…………………………………………………………………………………

…………. ตอบ …………………………………………………………….

ประโยคสญัลักษณ์…………………………………………………………………………………