Düşük Histamin Diyeti nedir? Hangi durumlarda · Laktoz intoleransı •Laktaz yetersizliği ile hidrolize olamayan laktoz, kalın bağırsak bakterileri tarafından fermente edilir

Düşük Histamin Diyeti nedir?

Hangi durumlarda kullanılır?

İlker PAZARBAŞI

Uzm. Diyetisyen

PNI Terapisti

• Histamin, biyojenik amin grubuna aittir ve piridoksal fosfat (B-6 vitamini) ile çalışan L-histidin dekarboksilaz (HDC) ile histidin amino asidinden sentezlenir.

Histamine and histamine intolerance

• Mast hücreleri,

• Bazofiller,

• HistaminerjikNöronlar

• Mide Hücreleri

tarafından sentezlenir ve burada hücreiçinde veziküllerde depolanır vestimülasyon üzerine serbest bırakılır.Histamin, sayısız biyolojikreaksiyonlarda güçlü bir aracıdır.

• Histamin kan damarlarının genişlemesini sağlar, bu şekilde beyaz kanhücrelerinin her yana dağılabilmesini ve alerjeni bulup imha etmesineyardımcı olur.

• Enfeksiyon bölgesinde bol sıvı üretimine neden olur. (sIgA, laktoferrin)

• Vücudun doğal bağışıklık sisteminin bir parçasıdır. İşlevi tamamladıktansonra enzimlerce parçalanabilmesi ve normal seviyelerine inmesi gerekir.

• Eğer bir şekilde histamin yıkılmazsa birikir ve histamin intoleransı dediğimizbir durum oluşur.

• Histamin tüm kan dolaşımında gezindiği için bağırsakları da kalp-damarsistemlerini de, cildi de, beyni de, akciğerleri de etkiler.

• Çok çeşitli belirtilere yol açar. Çoğunlukla başka şeylerle de karıştırılır.

• Histamin 2 şekildemetabolize edilebilir:DAO (eski adı:histaminaz) tarafındanoksidatif deaminasyonveya histamin N-metiltransferaz (HNMT)ile halka metilasyonu ile.


• DAO enzimi, epitelyal (yüzeyel) hücrelerde keseciklerde depolanır ve bir uyarı ile dolaşıma salgılanır

• Tersine, histamin'i inaktive eden ikinci en önemli enzim olan HNMT, sitozolik (hücre içi, sitoplazmada bulunan) bir proteindir, histaminisadece hücre içinde yıkabilir. (DAO hücre dışında yıkabilir, ikisi arasındaki en önemli fark bu)

• Bugün görülen histaminintoleranslarının temelindeDAO’nun histaminiparçalamada yetersiz kalmasıyatmaktadır.

• Aslında insanlar histamineintolerans veya hassasiyetgeliştirmezler, asıl olan şeyvücutta çok fazla histamininbirikmiş olmasıdır.

Histamine Intolerance in Clinical Practice

Histaminin bağırsakta yıkımı. (A) Sağlıklı birey. Gıdalardaki normal histamin konsantrasyonu. Histaminlerin çoğu, bağırsaktaki DAO ve HNMTenzimleri tarafından inaktive edilir, sadece az miktarda histamin kan dolaşımına geçer ve histamin semptomlara neden olmaz. (B) Histaminfazlalığı (diyetle fazla alım). Sağlıklı bir birey tarafından yüksek miktarda histamin içeren (500 mg / kg'dan fazla) gıdaların alınması. DAO veHNMT'nin enzim aktivitesi normaldir, ancak aşırı miktarda histamin'i inaktive etmek için yetersizdir. Histamin, kan dolaşımına geçer ve histaminaracılı semptomları uyarır. (C) Histamin intoleransı. Histamin intoleransı olan bireylerde, DAO ve HNMT'nin bağırsaktaki enzim aktivitesi azalırveya inhibe edilir ve normal konsantrasyonda histamin içeren bir besindeki histamini inaktive etmek için yetersizdir. Histamin, kan dolaşımınageçer ve histamin aracılı semptomları uyarır. Kaynak: Histamine, histamine intoxication and intolerance

Hitaminintoleransıolanlar ile kontrol grubundakiler arasındaki DAO değerleri farkı

Serum diamine oxidase activity in patients with histamine intolerance


Histamin Klinik etki

0-1 Referans değer

1-2 Gastrik asit sekresyonunda artışKalp atım hızında artış

3-5 Taşikardi, baş ağrısı, kızarıklıklar, ürtiker

6-8 Arteriyal basınçta azalma

7-12 Bronkosmapsm

100 Kalp durması

Histamin intoleransı belirtileri• Karın ağrıları• Anormal adet

döngüsü• kaygı• Solunum

Problemleri• Uykuya dalma /

aşırı uyarılma zorluğu

• Sindirim bozuklukları

• Vertigo veya baş dönmesi

• Baş dönmesi veya baş dönmesi

• yorgunluk

• Kızarıklıklar

• Baş ağrısı veya migren

• Asit reflü

• Hipertansiyon (yüksek tansiyon)

• Vücut ısısında dengesizlikler

• Hipotansiyon (düşük kan basıncı)

• Kaşıntı• Bulantı ve / veya

kusma• Burun tıkanıklığı• Sinüs problemleri• Hapşırma• Taşikardi (hızlı kalp

atış hızı)• Doku şişmesi /

iltihabı• Ürtiker (kurdeşen)

Yüksek histamin seviyelerine neler neden olur

• Alerjiler (IgE reaksiyonları)

• Bakteriyel büyüme (SIBO)

• Kandida fazlalığı/büyümesi

• Sızdıran bağırsak

• Bağırsak hastalıkları

• Diamin Oksidaz (DAO) eksikliği

• Histamin bakımından zengin yiyecekler

En yaygın alerji geliştirilen besinler

• İnek sütü

• Yumurta

• Soya

• Buğday

• Yer fıstığı

• Fındık,

• Antep fıstığı,

• Kaju fıstığı,

• Ceviz,

• Balık,

• Midye,

• Diğer kabuklu deniz canlıları

Sızdıran bağırsak

Bağırsak hastalıkları

• Vücudumuzda üretilen histamine ek olarak, doğal olarak histaminiçeren, histamin salınımına neden olan veya histamini parçalayanenzimi (diamin oksidaz (DAO)) bloke eden çeşitli yiyecekler de vardır.

Birçok faktör kovana su ekler. Örneğin, SIBO, bağırsak hastalıkları vb

www.foodsmatter.com

Polenlerin arttığı mevsimde ve saman nezlesi de varsa, kovadaki seviye yükseliyor

www.foodsmatter.com

Belirli ilaç kullanımı ile kovadaki seviye artar, ancak dökülme olmaz.

www.foodsmatter.com

Histamin bakımından zengin bir akşam yemeği yiyene kadar. Kova taşar ve belirtiler

oluşur.

www.foodsmatter.com

Histaminden zengin besinler

• Fermente alkollü içkiler, özellikle şarap, şampanya ve bira

• Fermente yiyecekler: turşu, sirke, soya sosu, kefir, yoğurt, ayran, kombuçha vb

• Sirke içeren yiyecekler: Turşu, mayonez, bazı zeytinler

• İşlenmiş etler: salam, sucuk, pastırma, sosis

• Kurutulmuş meyveler: kayısı, erik, incir, üzüm, dut kuruları ve pestilleri

• Turunçgiller

• Keçi peyniri dahil eski peynirler

• Kuruyemişler: ceviz, kaju, yer fıstığı

• Sebzeler: avokado, patlıcan, ıspanak, domates

• Tütsülenmiş balıklar ve bazı balık çeşitleri: uskumru, ton, hamsi, sardalya

Histamin üretilmesine neden olan besinler

• Alkol

• Muz

• Çikolata

• İnek Sütü

• Kuruyemişler

• Papaya

• Ananas

• Kabuklu deniz ürünleri

• Çilek

• Domates

• Buğday rüşeymi

• Gıda katkıları ve besin boyalarının çoğu

DAO çalışmasını engelleyen besinler

• Alkol

• Enerji içecekleri

• Siyah çay

• Yeşil çay

Histaminden fakir besinler

• Yeni pişirilmiş kırmızı et veya kümes hayvanlarının eti • Taze yakalanmış balık • Yumurta (az miktarda)• Glutensiz tahıllar: pirinç, kinoa, mısır, darı, amarant, teff• Taze meyveler: mango, armut, karpuz, kavun, elma, kivi, üzüm • Taze sebzeler: domates, ıspanak, patlıcan dışındakiler • Bitkisel sütler: hindistancevizi sütü, pirinç sütü, badem sütü • Yağlar: zeytinyağı, hindistancevizi yağı • Yapraklı şifalı otlar • Bitki çayları

Histamin üreten bakteriler

• Histamin yıkıcı ve yararlı görünenler çok sayıda bifidobacteriatürü, fakat özellikle Bifidobacteriuminfantis ve daha sonra Lactobacillusrhamnosus ve salivarius ve sporogenes ve Lactobacillusgasseri'dir.

https://chriskresser.com/gluten-triggered-ibs-d-twisted-food-politics-and-overcoming-histamine-intolerance/

• Morganella morganii• Escherichia coli• Klebsiella pneumoniae• Entrobacter aerogenes• Raoultella planticola• Taoultella ornithinolytica• Photobacterium damselae• Hafnia alvei• Lactobacillus vaginalis• Lactabacillus saerimneri• Çoğu gram negatif bakteri• Escherichia fergusonii• Enterobacter cloacae• Serratia liquiefaciens• Serratia marcescens

Histamin yıkan bakteriler

https://chriskresser.com/gluten-triggered-ibs-d-twisted-food-politics-and-overcoming-histamine-intolerance/

Histamin intoleransına neden olabilen diğer etmenler

• Kurşun ve kadmiyum metalleri vücutta normalden fazla masthücresi aktivitesine, bu da yüksek histamin salınımına neden oluyor.

• Parazit enfeksiyonları, bakteriyel / viral enfeksiyonlar veya bakteriyel/ fungal aşırı büyüme, mast hücrelerini aktive eder.

The effects of heavy metal ions (Cd 2 +, Hg 2 +, Pb 2 +, Bi 3 +) on histamine release from human adenoidal and cutaneous mast cells

Role and relevance of mast cells in fungal infections

Düşük DAO’nun nedenleri

• Gluten hassasiyeti


• SIBO

• Alkol, sık kahve ve koyu çay

• Kronik bağırsak hastalıkları.

Düşük DAO’nunnedenleri• Gluten hassasiyeti / Bağırsak

geçirgenliği


• SIBO

• Alkol, sık kahve ve koyu çay

• Kronik bağırsak hastalıkları.

Yüksek histaminseviyelerine nelerneden olur

• Alerjiler (IgE reaksiyonları)

• Bakteriyel büyüme (SIBO)


• Sindirim kanalı sorunları

• Diamin Oksidaz (DAO) eksikliği

• Histamin bakımından zengin yiyecekler

Histamin intoleransında ne yapılmalı?

• Düşük histamin diyeti

• Histamin intoleransının kök sebebine inilmelidir• Bağırsaklar!

• SIBO, bağırsak geçirgenliği, bağırsak enfeksiyonu

• Stres

• Kullanılan ilaçlar

• Ağır metal fazlalığı

• Uyku sorunları/uyuma alışkanlıkları

Özet;

• Düşük histamin diyeti • Dao baskılayanlar

• Histamin içerenler

• Histamin salgılanmasına neden olanlar

• Alerjik reaksiyon yapılan besinler çıkmalı

• SIBO veya sızdıran bağırsak varsa ona göre çalışma yapılmalı.

• Ağır metallerin atımı için gerekli çalışmalar yapmalı• Amalgam dolguların çıkması

• Karaciğer desteklenmesi

• Temiz kimyasalların, temiz suların kullanılması

DÜŞÜK FODMAP DİYETİ

History of the low FODMAP diet

FODMAP

• Fermente edilebilir, Oligo-, Di-, Mono- sakkaritler ve Polioller• Monosakkarit – karbonhidratların en küçük tek moleküllük birimi

• Fruktoz

• Disakkarit – 2 monosakkaritin bir araya gelmesi ile oluşan karbonhidrat yapı• Laktoz

• Oligosakkarit - 3-10 monosakkaritin bir araya gelmesi ile oluşan karbonhidrat yapı

• Poliol : şeker alkolleridir, sebze ve meyvelerde doğal olarak bulunurlar.Mannitol, sorbitol, ksilitol buna örnektir. Ksilitol, izomalt şeker alkolleri sakızlarında ve nane şekerlerinde tatlandırıcılar olarak kullanılır.

• İntolerans sorunudur

• İntolerans, bir besindeki bir maddenin metabolizmasının herhangi bir yerindeki bir aksaklıktan meydana gelir.

• Hızlı tepkilerdir ve anında belli olur. Gizli seyretmez.

• Bağışıklık sisteminin dahil OLMADIĞI bir durumdur

Sindirim enzimi azlığı

Taşıyıcı protein azlığı

Mikrobiyota profili değişmiş olması

Düşük FODMAP beslenme ihtiyacı

İntolerans nedenleri

• Besinlerde doğal oluşan veya eklenen maddeler• Histamin, glutamat, kafein, salisilat

• Enzim yetersizliği• Laktaz

• Taşıyıcı molekül azlığı• Fruktoz

• Şeker alkolleri• Mannitol, sorbitol, ksilitol, maltitol, eritriol

• Aşırı fermentasyon• Kısa zincirli karbonhidratlar

The Science, Evidence, and Practice of Dietary Interventions in Irritable Bowel Syndrome

SIBO: İnce bağırsaktaki bakterilerin aşırı artması

Laktoz intoleransı

• Laktaz yetersizliğiile hidrolizeolamayan laktoz,kalın bağırsakbakterileritarafındanfermente edilir.Bakteriler bolcagaz üretir velaktozun varlığıkalın baığırsakiçine sıvıçekimine nedenolur.

Fruktoz

• Diyette üç şekilde bulunabilir• Serbest früktoz• Sakkaroz içerisinde• Fruktanlar içerisinde

• Emilim glikoz bağımlı veya bağımsız olabilir.

• Glikoz bağımlı ise GLUT2 • Glikoz bağımsız ise GLUT5• glikoz:-früktoz 1:1 oranda

alındığında emilim daha kolay ama früktoz tek başına alındığında emilim yavaş. Glut5 yavaş çalışır.

GLUT 5 miktarında azalmalar da olabilir

Şeker alkolleri (sorbitol, mannitol, ksilitol vb)

• Pasif difüzyon ile emilir.

• Emilimi yavaştır ve kısmen emilir.

• Bağırsak içine sıvı çeker.

Oligosakkaritler (FOS, GOS)

• FOS: fruktooligosakkarit, diğer adıyla fruktan

• GOS: galaktooligosakkarit

• Kimse sindiremez

• Bunlar prebiyotiktir

• Daha çok soğan, sarımsak, baklagilllerde bulunur.

• Gaz üretirler

Neden FODMAP intoleransı var?• Tam bilinmiyor henüz (yersen)

• Yüksek miktarda früktoz alımı olabilir

• Rafine beslenme ile sindirim enzimlerinin yetersiz salgılanması

• Verimsiz toprakta ilaçlama ile yetişen besinlerin besin değerinin düşmesi

• Stres veya başka faktörler nedeniyle mide asidi, safra, pankreas ve bağırsaklardan sindirim enzimlerinin yetersiz salgılanması

Neden böyle bir şey var

• Stresin, yanlış besinlerin, yanlış beslenme alışkanlıklarının mikrobiyota dengesini değiştirmesi

• Sık, fazla miktarda ilaç kullanımı ile metabolizmalarda değişimler

• İlaç kullanımı ile vücudun sinyallerinin kaybolması

• Antibiyotik kullanımının mikrobiyota dengesini bozması

• Kalın bağırsak bakterilerinin ince bağırsağa (ileum) geçmesi

• Safra asit yetersizliği• Parazitler • Uyku sorunları ve sirkadyen ritmin bozulması

• Fodmaplerin kalın bağırsağa ulaşması ve buradaki bakteriler tarafından fermente edilmesi normal bir olaydır.

• Oligosakkaritlerin fermetasyonu ile kısa zincirli yağ asitleri (asetik asit, bütirik asit, propiyonik asit) üretilir.

• Tüm fodmaplerin fermentasyonu ile karbondioksit, metan ve hidrojen gazları da üretilir.

• Normalde sağlıklı bireyler de yüksek fodmapli besinlere hassastırlar.

• Örneğin kurubaklagiller, lahanagiller herkeste gaz ve şişkinlik yapabilir.

• Fazla tüketildiklerinde rahatsızlık da verirler

Bir detay

• Mikrobiyota profilinde kötü yönde değişim,

• Bağırsak duvarında hasar, dolayısıyla fazla hassasiyet

• Bağırsak duvarında hasar dolayısıyla enzim ve taşıyıcı molekül yetersizliği

• Bağırsaklardan geçişte normalden farklı bir sürenin olması,

• Buradaki hassas nokta, bu bireylerin az miktardaki besinlere de fazla tepki vermeleridir.

İntoleransı olan bireylerde

FODMAP beslenme neden önemli?

• İnflamasyonun altında yatan neden olabilmektedir. • Otoimmün hastalık başlamasına neden olabilir• Hipotiroit belirtilerine neden olabilir• Psikiyatrik sorunlara neden olabilir• Zihinsel performansın düşmesine, bulanıklık hissine neden

olabilir• Alerjilere neden olabilir• Histamin intoleransına neden olabilir

• Bunların haricinde zaten gaz, şişkinlk, ağrı vb belirtleri var.

• Her birey farklı olduğundan herkes aynı tür fodmapa aynı tepkiyi göstermez. Bunun yerine daha bireysel tepkiler verirler.

• Fodmaplar farklı oranlarda emilirler ve GI lümende ozmotik aktivite gösterirler ve fermentasyonları gaz üretimine neden olur.

• Bazı çalışmalara göre diyetten yüksek fodmapli besinler çıkarılınca bireylerin % 86’sında rahatlamalar ve semptomlarda azalmalar görülüyor.

• Eliminasyondan sonra bireylere bu besinler tekrardan verildiğinde yeniden semptomların varlığı görülebiliyor. Plaseboda ise görülmüyor.

Fermentable Carbohydrate Restriction Reduces Luminal Bifidobacteria and Gastrointestinal Symptoms in Patients with Irritable Bowel Syndrome

The low FODMAP diet: recent advances in understanding its mechanisms and efficacy in IBS

• Birden yüksek miktarda fodmapin kalın bağırsağa girmesi sorun yaratabiliyor. Neden herkeste yaratmıyor? Çünkü; • Fermente edebilecek bakteri sayısı farklı

olabilir.

• Sindirim sorunları olabilir• Yeterli vakit

• Mide asit yetersizliği

• Hızlı yeme

• Stres

• Antibioyotik kullanımı – bakteri sayısını azaltması

• Mide ilaçları - mide asidini azaltma

Dietary poorly absorbed, short-chain carbohydrates increase delivery of water and fermentable substrates to the proximal colon

• IBS için düşük FODMAP diyeti, ulusal kılavuzlardan daha iyi sonuçlar veriyor.

• IBS’li bireylerde mikrobiyotada bakteriyodit türü bakteriler 12 kat daha fazla olduğu belirtilmektedir.

• Hassas bireylerde yüksek FODMAP’li beslenme yüksek inflamasyongöstergelerine neden oluyor.

Fermentable Carbohydrate Restriction Reduces Luminal Bifidobacteria and Gastrointestinal Symptoms in Patients with Irritable Bowel Syndrome

FODMAP diet modulates visceral nociception by lipopolysaccharide-mediated intestinal inflammation and barrier dysfunction

Yüksek FODMAP Diyeti sonrası


Yüksek FODMAP Diyeti sonrası

• Lipopolisakkarit artışıbağırsak sıkı bağlarındageçirgenliğe neden olur,bu da toksik maddelerinveya mikroorganizmalarınkan dolaşımınakatılmasına neden olur.

https://www.hindawi.com/journals/mi/2013/986734/fig1/


https://www.hindawi.com/journals/mi/2013/986734/fig1/

• LPS’lerin bariyerde bozulmalara neden olduğu ve ağrı eşiğinin azalarakhassasiyetin artmasına neden olduğu, belirtilmiştir.

(Systemic Lipopolysaccharide-Induced Pain Sensitivity and Spinal Inflammation Were Reduced by Minocycline in Neonatal Rats)

• Yüksek FODMAP’Li besinler kalın bağırsakta mukozal inflamasyon,bağırsak geçirgenliği, hassasiyet artışına neden olmaktadır.

• Yüksek fodmapli besinler alındıktan sonra kalın bağırsak dokularındainf sitokinler (IL-1b vb) arttığı, kontrol gruplarında bunların olmadığıbelirtilmektedir.


• Fare çalışmasında yüksek fodmap verilişi sonrası kontrol grubuna göre serumda da LPS yoğunluğunun arttığı belirtilmektedir.


Kalın Bağırsakta Doğal Olarak Yaşayan Bakteriler İçin “Fast Food” durlar

• Kalın bağırsak (ve ince bağırsağın alt kısmı) doğal olarak trilyonlarcabakteri içerir.

• Moleküller ince bağırsakta emilemezse, kalın bağırsaklara doğruyolculuğa devam ederler.

• Orada yaşayan bakteriler bu besin moleküllerini kolay besin olarakgörür ve hızlı bir şekilde parçalayarak hidrojen, karbon dioksit ve metangazları üretir.

• Moleküllerin ne kadar hızlı bir şekilde fermente edildikleri zinciruzunluklarına bağlıdır: Oligosakaritler ve basit şekerler, polisakaritler ilekarşılaştırıldığında çok hızlı bir şekilde fermente edilir.

Hangi hastalıklarda fayda sağlamaktadır

• Cilt hastalıklarında

• Bağırsak hastalıklarında• İrritabl bağırsak • Kron• Ülseratif kolit

• Fibromiyaljide

• Kronik yorgunluk

• Hipotiroit

• Alerjilerde

• Bazen otoimmün hastalıklarda

Yeniden ekleme

1. İlk adımlarda sadece bir fodmap grubunu içeren besinlerle başlayın.

2. Deneme esnasında diğer fodmapten zengin besinleri tüketmemeyedevam edin.

3. Yarım porsiyonlarla başlayın, bir sorun hissetmezseniz 1 porsiyona geçin. Hala bir sorun hissetmezseniz 2 porsiyon tüketin ve kendinizi izleme alın.

4. Aynı besini 2 gün boyunca deneyin. Bir sorun yaşanmazsa bir sonraki besine geçebilirsiniz

• Eğer intolerans belirtileri görülürse bırakın, 1 gün ara verin ve bir sonraki besine geçin. İntolerans belirtisi gösteren besini 2 ay daha diyetten çıkarmanız gerekir.

• Az miktarda belirti görülürse muhtemelen düşük miktarları tüketilebilir.

Özetle;

• Düşük FODMAP diyeti, belirtileri kontrol altına alır

• İntolerans sorunu olanlar için önemli bir diyettir, günlük yaşam kalitesini artırır

• Sorunu kökünden çözemeyecektir, doğru tıbbi yaklaşım gerekir

Lektinler ve Sağlık İlişkisi

Lektinler

• En az bir bağlanma bölgesi ile belirli mono veya oligosakkaritlerebağlanabilen tüm bitki proteinleridir.Peumans, W.J., Van Damme, J.M., 1995. Lectins as plant defense proteins. Plant Physiol. 109, 347–352

• Lektinler, bir ya da daha fazla bağlanma bölgesi ile belirli karbonhidrat bölgelerine hidrojen bağları veya Van Der Waals bağları ile bağlanabilen protein veya glikoproteinlerdir.

Lis, H., Sharon, N., 1998. Lectins: carbohydrate-specific proteins that mediate cellular recognition. Chem. Rev. 98, 637–674

• Tüm bitki ve hayvanların hücrelerinde ve mikroorganizmalarda yaygın olarak bulunurlar.

• Hücrelerin birbirleriyle ve çevreleriyle iletişim kurmasında görev alırlar.

• Hücre içi fonksiyonlarda da görev aldıkları belirtilmiştir.

Berg JM, Tymoczko JL, Stryer L. Biochemistry. 5th edition. New York: W H Freeman; 2002. Section 11.4, Lectins Are Specific Carbohydrate-

Binding Proteins.Available from: http://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK22545/

• İlk olarak eritrositlerin hücre duvarına bağlandıkları gösterilmiştir.

• Bu bağlanma özelliklerinden dolayı lektinler hücrelerle etkileşime girebilirler.

Cordain, L. Cereal grains: Humanity’s double-edged sword. World Rev. Nutr. Diet. 1999, 84, 19–73

• Bitkilerde, özellikle de tohumlarında bulunur.

• Bitkilerin diğer bitkiler ve mantarlara karşı korunma mekanizmalarıdır.

Pusztai, A.; Ewen, S.W.; Grant, G.; Brown, D.S.; Stewart, J.C.; Peumans, W.J.; Van Damme, E.J.; Bardocz, S. Antinutritive effects of wheat-germ agglutinin and other N-acetylglucosamine-specific lectins. Br. J. Nutr. 1993, 70, 313–321.

• Tüm hücre tiplerine tutunabilme özellikler vardır ve organlara zarar verebilirler. Bu özellikler nedeniyle anti-besin ögesi sınıfındadırlar.

• Birçok lektin ısıya ve sindirim enzimine karşı dayanıklıdır. İn vitro ve in vivo çalışmalarda çeşitli doku ve organlara tutunabildikleri gösterilmiştir.

• Tüm besinlerde bulunabilmelerine rağmen tahıllar ve kurubaklagillerdeki miktarları etki edebilecek düzeydedir.

Pusztai, A.; Ewen, S.W.; Grant, G.; Brown, D.S.; Stewart, J.C.; Peumans, W.J.; Van Damme, E.J.; Bardocz, S. Antinutritive effects of wheat-germ agglutinin and

other N-acetylglucosamine-specific lectins. Br. J. Nutr. 1993, 70, 313–321.

Freed, D.L.J. Lectins in food: Their importance in health and disease. J. Nutr. Med. 1991, 2, 45–64.

Nachbar MS, Oppenheim JD. Lectins in the United States diet: a survey of lectins in commonly consumed foods and a review of the literatureAm J Clin Nutr. 1980 Nov;33(11):2338-45.

http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/?term=Nachbar%20MS%5bAuthor%5d&cauthor=true&cauthor_uid=7001881

http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/?term=Oppenheim%20JD%5bAuthor%5d&cauthor=true&cauthor_uid=7001881

http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/7001881?dopt=Abstract

• Genel olarak;• Şişkinlik

• Gaz

• Bulantı

• Kusma

• İshal

• Akut toksisite belirtileri görülür.

Food poisoning from raw red kidney beans

Suda bekletmeyle miktarlarında azalma olur ama tamamen geçmez.

• Fareler diyetlerinin % 80’ini oluşturacak şekilde fasulye (kidney bean) verildiğinde tüm hayvanların üç gün içinde öldüğü,

• % 40 veya % 20 oranlarında verildiğinde 3-11 gün içinde öldükleri,

• % 10 oranında verildiğinde bir etki görülmediği,

• Verilen fasulyelerin pişmiş olduğu ve lektinlerin tamamen parçalandığı belirtilmektedir.

Food poisoning from raw red kidney beans

Fare çalışmalarında…

• Tahıllardaki ve baklagillerdeki lektinler antibesin ögesi özellikleresahiplerdir ve enterositler ile lenfositlerde yapısal bozukluklaraneden olmaktadırlar.

• Buğday lektini (Wheat Germ Agglutinin – WGA) ısıya dayanıklı veinsanlardaki ve farelerdeki pankreatik enzimlere dirençlidir

Modulation of immune function by dietary lectins in rheumatoid arthritis

• Buğdayda bulunan Wheat Germ Agglutinin (WGA) vediğer bazı lektinlerin bağırsaklarda hücre yüzeylerindebulunan glikanlara bağlandıkları ve villüslere zararverdiği belirtilmektedir.

Cordain, L. Cereal grains: Humanity’s double-edged sword. World Rev. Nutr. Diet. 1999, 84, 19–73

Brady PG, Vannier AM & Banwell JG (1978) Identification of the dietary lectin, wheat germ agglutinin, in human intestinal contents. Gastroenterology 75, 236–239.

• Wheat Germ Agglutinin (WGA) de ısıya ve sindirimenzimlerine karşı dayanıklı olduğu belirtilmiştir. İnsandışkısında biyolojik olarak aktif ve bütünlüğübozulmamış halde olduğu da gösterilmiştir.

Wheat Germ Agglutinin

Wheat Germ Agglutinin

• WGA alımı sonrası, WGA bağırsak bariyerlerinden geçebilme özelliğine sahiptir.

• Hayvan deneylerinde WGA’nın bazolateral hücre duvarını geçerek, bağırsak duvarı arkasındaki kılcal damarlara ulaştığı gösterilmiştir.

Pusztai, A.; Ewen, S.W.; Grant, G.; Brown, D.S.; Stewart, J.C.; Peumans, W.J.; Van Damme, E.J.; Bardocz, S. Antinutritive effects of wheat-germ agglutinin and other N-acetylglucosamine-specific lectins. Br. J. Nutr. 1993, 70, 313–321.

• WGA’nın epitel hücrelerde neden olduğu yapısal değişiklikler işlevlerde dedeğişimlere neden olur, geçirgenlik artar ve büyük moleküllerin sistemikdolaşıma geçmesine neden olur.

• Fare çalışmalarında WGA’nın hızlı bir şekilde bağırsak duvarını geçebildiği,sistemik dolaşıma geçebildiği ve kan damarları ile ve lenflerde biriktiğigösterilmiştir.


Diğer lektinler

• Soya fasülyesi lektini (SBA): Bağırsaklarda büyüme ve bazı diğer iç organlarda atrofi

• Yer fıstığı lektini (PNA): Rektal mukozanın büyümesi

Ryder SD, Jacyna MR, Levi AJ, Rizzi PM, Rhodes JM. Eating peanuts increases rectal epithelial proliferation in individuals with mucosal expression of peanut lectin receptor. Gastroenterology 1998; 114: 44–49.

• Lektinlerin sürekli alımı ile bağırsak yüzeyi zarar görür.

• Bu durum bağırsakların geçirgenliğini artırır ve «geçirgen bağırsak» sendromuna kadar gidebilir.

• Sonuç olarak geçirgenlik artar ve yabancı antijenler kan dolaşımına geçebileceği bir durum gelişir.

Dalla Pellegrina, C.; Perbellini, O.; Scupoli, M.T.; Tomelleri, C.; Zanetti, C.; Zoccatelli, G.; Fusi, M.; Peruffo, A.; Rizzi, C.; Chignola, R. Effects of wheat germ agglutinin on human gastrointestinal epithelium: insightsfrom an experimental model of immune/epithelial cell interaction. Toxicol. Appl. Pharmacol. 2009, 237, 146–153

• Bazı çalışmalar lektinlerin pişirme sürecinde etkinliğini yitirdiğini vurgulamaktadır.

• Her ne kadar suda bekletilip pişirilse de lektinlerin aktivitelerinin tamamının yok olmadığı belirtilmektedir.

• Özellikle yetersiz veya düşük sıcaklıkta pişirme olduğunda aktivitelerini yüksek düzeyde gösterebilmektedirler.

• Yetersiz ön hazırlık ve pişirme işlemleri durumunda lektinlerinbiyolojik aktiviteleri devam edebilmektedir.

• Dolayısıyla besin hazırlama aşamasının dikkatlice yapılması önem taşımaktadır.

• Sindirim enzimlerine (proteolitik enzimlere) dirençli olduklarından,lektinlerin luminal konsantrasyonları çok yüksek olabilmektedir, sonuçolarak sistemik dolaşıma geçişleri diğer antijenlerden çok daha fazlaolabilmektedir.

• Dolaşıma geçen lektinler makrofajlarca lenfositlere sunulur ve sistemikatak başlar.


• Lektinler sadece bağırsaklara zarar vererek büyük antijenlerin kandolaşımına geçişine neden olmaz, aynı zamanda bakteriyel büyümeyede neden olur.

• Bu durum da E. Coli, L. Laktis gibi bakterilerin büyümesine de nedenolabilir ve romatoid artrit hastalığında bu bakteirlerin normalden fazlaarttığı ve moleküler mimikriye neden olduğu belirtilmektedir.


• Fasulye (kidney bean) lektini olan PHA(Phytohaemagglutinin) erkenenteroist ölümüne neden olduğu

• Yerine yeni oluşan enteroistlerin membranlarında yüksek seviyedepolimannozil (mannoz şekerinin çokça olduğu yapılar) reseptör bulunduğu

• E. Coli’nin enterositlerdeki bu mannoz reseptörlerine afinitesi yüksekolduğu, dolayısıyla E.coli’nin bu yeni enteroistlere tutunabildiği ve diğerbakterilere göre yaşamasının bu şekilde daha kolay olduğubelirtilmektedir.


• Baklagiller ile tahıllardaki lektinlerin hem inflamasyona hem debağırsak geçirgenliğine neden olduğu, bu şekilde bağırsakpatojenlerinin perifere geçişine neden olduğu belirtilmektedir.

• Fasulye lektini (PHA) yüksek dozlarda verildiğinde farelere çok toksikolduğu, ancak germ-free (bağırsakları steril, bakterisiz) farelere toksikolmadığı belirtilmektedir.

• Bu şekilde PHA’nın toksik etkisi daha çok bağırask geçirgenlğine nedenolarak bakterileirn kan dolaşımına geçmesi ile olduğunudüşündürmektedir.


• Baklagiller hep pişirilerek tüketilir ve lektinlerin tamamen etkisiz halegeldiği düşünülebilir.

• Sağlam kalabilen lektinlerin 85 C’de 6 saat veya 90 C’de 3 saat pişirmeylebile sağlam kalabildikleri belirtilmiştir.

• Lektin aktiviteleri buğday, çavdar, arpa, yulaf, mısır ve pirinçtegösterilmektedir.


Küçük bir çalışma

• İki yetişkin birey çiğ yer fıstığından 200’ergram tüketirler.

• Diğer 5 birey 200 g kavrulmuş fıstıktüketir.

• Kan örnekleri ½, 1, 1.5, 2, 4, 24, 48 ve 72saat sonra alınır.

• PNA’nın, çiğ tüketimden 1-4 saat sonra,kavrulmuş tüketimden 4-5 saat sonra halaserumda görülebildiği belirtilmektedir.

Identification of intact peanut lectin in peripheral venous blood

• Toksik etki herkeste görülmeyebilir.

• Aancak hergün yenmesi veya bir kronik hastalığın olması durumundaki etkileri farklı olacaktır.Identification of intact peanut lectin in peripheral venous blood

• En yüksek yoğunlukta tahıllarda, fasulyede, patateste ve yer fıstığında olduğu belirtilmektedir.

• Saflaştırılmamış tahıllarda daha çok bulunmaktadır!• Lektinler enzimatik parçalanmaya dirençli, kan dolaşımına geçebilir ve

iç organlarda birikim yapabilir.

Health and Nutrition from an Evolutionary Perspective

• Lektinler vücut içindeki diğer hücrelerin de yüzeylerinetutunabildiklerinden, bağışıklık sistemi sadece lektine karşı değil,hücreye karşı da reaksiyon gösterir.

Otoimmün hastalıklara etkileri

Kan dolaşımına geçtiktensonra başka yüzeylere detutubabilmektedir.


Aterojenik etkiler

• Evrimsel olarak tahıl, tohum tüketen fareler, diğer kemirgenler,devekuşu ve diğer kuşların tahıllarla beslendiklerinde aterosklerozakarşı dirençli olduklarını, ancak evrimsel olarak tahıl tüketmeye alışıkolmayan primatlar, domuzlar, papağanlar vb ise çok daha yatkınoldukları belirtilmiş

• Bundan 50 yıl önce tahılların Homo Sapiens ve diğer adapte olmayancanlılarda aterojenik olabilecekleri vurgulanmıştır.

• Laboratuvar hayvanlarında da tahılla beslenmeyen canlılarda düşükyağlı bol tahıllı diyetlerle ateroskleroz geliştiği vurgulanmaktadır.


• Lektinin, özellikle WGA’nın hücre yüzeyine tutunabilmesinden ötürü,damar düz kas duvarlarında tutunabildikleri bilinmektedir.

• Bu durum, yani damar iç çeperinde antijenik molekül varlığının daaterojenik olduğu bilinen bir gerçektir.


Glikoz metabolizmasına etkileri

• Buğday lektininin (WGA) insülin reseptörlerine bağlanabildiği, buşekilde insülin hassasiyetinde azalmaya neden olabileceğibelirtilmektedir.

• Buğday lektinin (daha az anlamda diğer bitkisel lektinlerin de)pankreasın adacık hücrelerine bağlanabildikleri belirtilmektedir.

• Buğday lektinin alımı ile kan beyin bariyeri geçirgenliğinde artışınolduğu belirtilmektedir.

Kan Beyin Bariyerine etkileri



• Lektinler tohumun herhangi bir sindirim kanalında sindirimeuğramadan anüsten çıkarak tohumun tekrardan toprağa ulaşabilmesiiçin bitkinin geliştirmiş olduğu bir strateji gibidir.

• Fasulyelerde ve tahıllardaki proteaz inhibitörleri o kadar yüksektir kibu tüketimle beraber alınan diğer proteinlerin de sindirimi sekteyeuğrar.


Lektin

Lektin

Teşekkür ederim…

Documents

Düşük Histamin Diyeti nedir? Hangi durumlarda · Laktoz intoleransı •Laktaz yetersizliği ile hidrolize olamayan laktoz, kalın bağırsak bakterileri tarafından fermente edilir