DIVINVS Tranatus Terrefhum & Ccleftium Trutinaartem exhibens;ut elementorum alterationes praeco

gnofcantun&T eorumportenta 5C fublimerorum philofophorum medicinam pan>

dens;&multorum annorum uatichmarcgumq? negotia;8i mun/

diconquafiationem; dinouiprophetae ad

ucntum,

Vt conteta in ope facilius inueniatur defcriptionem coponimus.

Capitulu primu aeris alteratioes ofteditmartii menfis fingulis proCapitulu fccunduaerisalrerationes p fingulos dies aprilis mente demoftrat&

cura cgritudinu per pdidtas malas ifluetias iuadetes humanu genus largitCapitulum tertium tertiam ueris partemoftenditCapitulum quartumIunii aeris alterationes continet fingulis pro diebus &

medicamina aliqua falutifera generi humano.Capitulum quintum aeris iulii alteratioes pro fingulis diebus enumerat.Capitulum fextu aeris mutatioes augufti mefe patefacit feptebris& odtobrisCapitulum feptimum aeris mutationes nouembris enumeratCapitulum oitauu aereas mutationes decembrismenfis commemoratCapitulum nonu ianuarii aereas mutationes connumerat.Capitulum decimum februarii aereas mutatioes predicit.Capitulum undecimum aeris alterationes docet per infinita tempora:Caprulum duodecimum de cometis & earum generatione QC definitione

completa per definitionumcomminationemCapitulum rcrtiumdecimum de iudicio colorum cometarum.Capitulum quarrumdecimumcometarum numerum continet dtearum for

mas & colores & quid fignificentCapitulum quintiidecimumpcolores circa luminaria ftellas 8C alias iudicia

demoftrat ex qbus multse aeris alteratioes iudicanf& magnupficuu habeffCapitulum fexrudecimum decoloribus circa luminaria apparetibus i diuer

fis temporibus ex quibusaeris alterationes precognofcuntur.Capitulum fepnmumdecimum de coloribus circa alios quinq? planetas acci

dentibus & eorum fignificationibusCapitulu decimuodiauu quid ftellse fixae cu lucidioresapparuerit fignificentCapitulu dccimunonu arcus & fui colores qd fignificet dt ignee f aer appetieCapitulum uigefimum qd corrufcationes demonftrent indicat»Capitulum uigffimumprimum de aeris alterationibus per animalium fignaCapitulum uigefimumfecundum artem exibet utp infinita tempora per ele

men iorum alterationes egritudines & annorum fanitares praecognofcant:Capitulum uigefimumtertium fanitates & egritudines prefentisanni connu

merat 8C an pcfhs futura fit.Capitulum uigefimumquartum peftis curam largitur tam fecundum comu

nem medendi modu qper fcietiam fuperiorem quintae eflentiae defcnbensmultas confectiones tontra pellem.

Capitulum uigefimuqnmmargumentatioescomunis medicoru fcolae cotramaxima quuse efit ntise fcientia& argumentorum repulfione continer;

Capitulu uigefimufextumoftendit cura morbi qper uniuerfum mudum ha

manu geusaffligit qauTgariter dicifmorbus gaflicus fecdm dodoresmedicinae puftulofusqexdiuerfishumoium conoptionibuscontingere folet-

Capitulum uigefmumfepamumcuramgallicimorbi oftendit tamp comtine fcolam qper quintas efleutias ubi multa fecreta pandimus.

Capitulum uigefimumodauu de pace 8C bello praeientisanni chnfti<i 4 q S«Capitulum uigefimumnonum de ciuitatibus figms fubditis;#primo de flo*

renrims fubdiris figno anetis;Capitulum trigelimum mundiconquaflationepdicat& noui jpfetataduetu;Capitulum tngefimumpnmum de fummo ponuficeCapitulum tngefimumlecundum de Imperatore maximianoCapitulum tngt fimumrertium de rege ftantiae.Capitulum trigefimumquartum de rege hifpaniae:Capitulum Tngefiroumquintum deducemediolaniCapitulum rrigefimumfextum de duce ferrariaeCapitulum tngefimumleptimum de roarchioe mantuaeCapitulum trigelimumodauu excufationem cotinet ad rege neapolis federi

cum propter carentia geniturae fuae maieftatis gefta i (ilentio piranfeundo sCapitulum trigefimum Nonum omnium honura fortunam pandit;qui fe*

pcem lubduncur planens;&ce«

AuguftiniBegim Veronenfis pro difertiffimoMathematicarum profeflo*re ac artium 8croedicir-ae dudore celeberrimo ioane Abiofo neapolis Re*

gni ex balneolo;carmen«

Aftraquid efficiant ueros monftrantia cafusPerfpice: iiquis ades redi fcrutatorhanefti:

Hinc prxfcire iicet: quodcuqj horofcopus acerInferat ingemum nobis nafcemibus: aeuo:

Quicquid & inreliquo conuexi ftantia mundiSidera portendent; quid prodigiofa cometesPromi tatfceptris. Erronum & nota potentutnQuicquid agat uirtus: & dari lumina olympiTe loquor o Titan phaebeqj hyperione natiPraeterea aduerfam qui fit pote nofcere fortemStaminisatcg atri fufos 8C iniqua fororumPenfa colodeduda truci i de fontae fophoium

Vetidico caufasjfquas comprobetaugtir apollo)Edimus: arcanis aditis ueraxqj fibilla:Quoq; modo liceat fata extenuare futuraEt uanos morbos ipfa ab radice docemusQuo ue quaeat patfo quifqfibi comoda uitaeSumere:de noftris poterit depraendere chartisPrariemefqj diesalbo numerare lapilloDodtus ab i faufto callae auertifle iugalesNempe fuos: qqaduetfetur martia lampasFalcifericp lenis iiuentia fydera furgantImpeiuofa nimis:Venerifq; louifcg benignoSyderadumafpe&u ueniant raddianiia laeuaParte poli fiat praefto 8t caduciferalisErgo age fed celeri paflu:quicunqj fidelisHofpes uirtutis Venis hanc ampiedtere diuamVndeauidum peiftus faturerur:& unde recedasDicior&preciis:& cognitione futuriVnde quaeas uerus uates cognomine diuumDicientpfa nifi hate uirtus te ftirpe potentumCoelicolumefTe fatum nobis monftraret apertePetftore ueniatfola amplexanda folutoArgumenta damus:Sedemfibi legit in arceAetherea regina poli celebrata camenisAemula confortum nunq fpe&ata fuarumPoftmodo:cum noftris feripns decoratusabibisOfficii ne forte parum memor efie ferarisPofcimus hoc tanrum de tt:bona uerba praecatoiloanniq? tuo: cui dans abiofa propagoNomen inadriacaedeuexit moenia terraeTranfigat exopta totos foelicitetannos:Iamc$ ualeledtonftudiumqjappone libelloPropofitumaggredimur ftellarum lumineplenum •

Vale.

loannes Batifta Abiofus Neapolis regni ex Balneolo artium #medicinae do*&or:diuinarumqj mathematicarum praefenrem tra&atumtrutinamterreftium # celeltium frientiarum fpeculatoribus dirigit*

Ominus illuminatio mea # falus mea dominusprote&oruitae #

d fpus: Quoniam fignatum eft fuper me lume uuirus tui domineIllumina cor meum deus meus # animam meam:ut artem prae-*congnofcendi elementorum alterationes p eafdem uenturas;#

optimum medendi modum pro quibufeunque futuris temporibus ac etiainditia celeftia tua pandam:# loquar gentibus # lftruamus ut quilibet eas praefcire ualeat;ut etiam quafcunq} futurasegritudines praeconcipianr:ut prudentia eorum obuiare eifdem .Valeant ut etiam medendi fandtam artem caperepoffint quami prsefenti rradatu largimurjEt omnia gloriam tuse celfeftatis profitearuricum tua maxima uirtute celum conftruxifles:utmur # uideremus opa maxima gloriofa tua: ut prophetse fententia eftat:Celiinarant gloriam dei # opera manuum eius annunciat firmamentum:# fic filiihornum in tegmine alarum tuarum fperabunt: Quiaextendifti celum licutpellem:# fic celi funt fedes tua # de celo refpicis honum filios;# ita pfalimustibi deo quiafcendifti fuper celumiceli ad orientem # edorum januasaperis#claudis et imperas ut influantmana # omnia tuae maieftati libentia:# folistabernaculum in celorum medio pofuifti qui fu mundi anima cor celi fpus naturse# tempori fa&or;# fic omnia inferiora altiffimi conditoris iuffu p fuperiora gubernantunutThomasaquinas in libro de fide & contra gentiles dicitomnes motus corporum inferiorum tancjdefedhui ordinem habet fecundtiinuariabilem motum celeflis corporis afferens quoqj deum per creaturas fu*periores.i.per fecundas caufas inferiora gubernari #ex uirtut*celorum formas # fpesinferiora confequi.Etariftoteles fecundo celi & mundi celum inhaec inferioraper motum # lucem #influentiam agere demoftrat.Etin metheororum libro uirtutes omnes inferiores a fuperionbusconfigurationibusgubernari:# generationis libro propter accefTum # receflum folis in circuloobliquo fiunt generationes# corruptiones:# galenusregime inferiorismu*di# ipfius ordinem fieri per QeJIas pficetur Damafcenus i fuis amphorifmisex fteJlarum u3riatione longitudinali # latitudinali uitia# cofuetudineseuenire confitetur:# galenus i libro de femine omnem lubftamiam corporeamanimatam connexaefle planetis # zodiaci flellisad eoi* fufcipiendam influetiam:# piato diuinarumrerum peririflfimus thimei fo.nihil fieri cuius ortusa legiptima natione # caufa non procedat, dixit Albertus magnus deus crea*tor celi & terraecelum fuper elementa conftituit; ut motu fuo generaret corrupet # conferuaret cundlaiBoetms quoqj inquit. Deus per fe folum cundladifponit.fcd ad operaperficienda inferioraper luperiora difpenfat;#differen

itai um conciliator demonftrauit Rellatam fpheram terram concitare 81traf/mutationes facere quamobrem * Cum ita fit ego pafiiuorum fpheras tianlcedensceleftes contemplaturus totus concutior:admiror & Rupeo; afpitienstantum corporum celeftium ornanflimum ordinem:& tatas lulgentiflimas& toc ftellas cum earum maximis 8i diuerlis agitatioibusjut quali perplexusreddar;& mfi uiresaliquantulum reuocaflemiexhac quidem lententia Quiadeusnobis ora dedittuc celum (pedaremus: & fpedado contemplemur tiusordinem 6C potentiamiiam lam reuocato greflu deftinfl*em,Sed reafTumptisuiribus cum diuinus fpiritus intro fpiret roodeftiori ordinet tamen tremesbundusadcelorum contemplationem aggredior:coquerens noftrorum malorum temporum in mundi ordine uociferans mugiens cum non inuenian£celorum cultores & uerarum fcientiarum fpeculatoresitantum terrena am/pieduotur celum cum diuino ordine 8L intelligentiae 8i deuspoftponuntur:cu noRris teporibus uere concernamus rabularum motus falfosjprecipiut eiantiqui lapientia? patres: ur ptoiemeus i almagefto ddoannes deregio motei luo epithomaiae proprer celorum motuum uartarioes & ex odauae fpheraedifformicum trepidanti motu & agitatione uanari planetarum augesjut fing ilis quadragira annis aut circarabulas celeftes motus oftendentesredificernus.-ac etiam propter minimasceleftes fradiones relidas quae i longo tepore faciunt cumulu pp inRrumentorum puicate:qbusceleftes motus cortip; aehendunrur coadi luerunt imperare utalfiduumad ftellas habeamus ocuIu n 3C celeftes motus redificemus. Quipropter cum multi fint elapfi an/ni quibus celeftes motus non funt coritptiiut a tempore diurni alfonh regiscafteilae qui fapierix fuit cultor multos dodifimos utros conduxmut alfcnf»nas tabulas conRituerent motuum radices redificando:& cum inter ceU flium motuum redificanoes arege alfonlio fadas 8Cnos anno chnfti.M.ccccLXXXX Ylll.fintanni, cc xxxx vi.nunquam apparuerut necp principes neqjreges neque bonorum & diuitumciuiumcongregationesneque refpubh /

ca.Qui celeftes motus corrigere iuberent;Quia profedo celeftes motus magna inparte corrupti funtmon ergo mirum li uaticinatores q minus mathematicae peritiam habet credetes omnes celorum motus unos falfa edant eorum ludiciajNos ueroea! noftro uaticinio diximus quae per ueros motus noadhuc iapfos praefciri pofiunt uaticmati fuimus;fed fi per corruptos a merelidos motus uaticinaius fuiflem Miranda profedo 8C particularia multa dixif*fem;Sed hinc ad pauca tepora oes cdop& motus ex uariatione trepidatis odauae lpherac motus planetarum augesuariantis corrupti eruntiut minime ce/lum cum ueritate fpedare ualuerimusjO infelix aetas Noftra O terreftes ho/mles omnes celeftia fpernetes.Odedecusnaturae humanae Non tantum artesnouas non comperimustfed artes & fcietias a caldeis aegiptiis& graecis maxlocum labore & teporum diuturnitate muetas coram oculi? nris ammitumus:

non ,pfe<fto egiptii & caldei barbari nuncupadi fut fed nos ct ctas noftra barbari nucupari meremur ipfi fiqdem fcietiarum inuetores fuerutietas aut noftrafcictiaRL calupniamx& deyruesappellada e.Exdamadu ergo mihi uifum fuitcoqueris grsecorum monarchias coqueres de egiptioru religioibus: quarumfapieresuiri fcietiarumfuerutinuetor eslamentas no compiti alium Auencenamjqui medicinam rcdificauit:& cum fapietibus uir/smedicinam copofuitVociferas non reperiri alium regem ptoIemeum:qui fcietias aftronomicascoponat 8L corrigarscoqueres alium regem alfofum nonreperiri in mundo quitot & ratos libros mediciaephilofophiae8t aftrologiae ac magice ex caldaica liguai latinum trafferre fecitiquimultos uiros fapietes coduxitjut celeftes mo*tus rcdificarenrqui alfonfinas tabulas compofuerunt.Nonergo etate noftracomedamus pricipesmo ducesno reges:nec rempnblicam:qui cumpotetes 8dmudi domiatores fint. No obferuat celum no celeftia no intelligentias no deum.Qui permirtutfcietiarum reginam aftrologiam iprecipitium poftpone/dam& eiciedam.Et fi qui fut qui celorum indicia afpiciat no fcietiarum amoreifed tat um pro falute propria celorum fcia eis famulatur;utequis & aliis ferultoribus principes fruurur.Sed quoniam natura neceflarianopenitus ammittittSemina herbis largira fuit animalibus tefticulosjut fpeties no ammitteretur aut annichilareruriSdae aute librorum imprefliocm largira eft:quae ni! aliud porredere uidetur nifi fcietiarum ruinamtut indimatum futuris coquafTatioibus praeliis morbis & aliis multis futuris malis anno crifti. i $ o & anno150 4.&anochriftui 5 o > .& ano. i 506 .& ano crifti. i524.Sciaeutpenitus non extinguaturp librorum multitudine .Sed libri radices ut caufapoft tot 81 rara mala repianturjper quos futura farcula fideribus benis lliuftrada natura humana reftauretur.&p bonos uiros 8C principes fciae redificetur:& alterius aetatis 8L feculi fit naturae nouum pricipiu;Poftq teporibus nfis nocft fperadum de humana politie 8i uirtutum amore.Sed tatum uitia auaritiae&fupbiae praelia augebutur.Ego uero i hac calamitofa tepeftate nutu 8C peibus quoruda difeipuiorum meorum aliquorum taruifanorum ciuium prefentem tradarum erexi. Dirigens eum bonarum fdentiarum fpeculato/ribus ♦ Qui ampleditur aeris alterationes menfibus pro frngulis & die/bus pro anno chrifti.Millefimo quadringencefimo nonagefimo odauo. acetiam artem oftedimus ex uiris fapieotibustradam utper infinita tepora perelementorum futuras alterationes uenturae egritudines praecognofcantur.per figna in aere & per apparentes cometas & alios in aere colores & pte/cepta damus:utomnibus futuris temporibusp elemetorum alterationes fu/turae egritudines prcecognofcantur:& curam exibemus tamppefte quampeftilentiali morbo curadisttam fecundum ordinecomunium medetiumrquaet per fcientiam fupiorem 8C excellentiorem medicinam per qufraseflentiasPatefacimus quocj cam galiici feu puftulofimorbi & fuara curamtam per

munem medicorum ordinem quamper admirandam qrntae eflentfae do£rf*nam patefacimus quoq?regum negotia 6C praelia pfetis ante 6C multorum fu>lurorumanorum:& multa futura accidentia:# mundi coquafiationem hincad paucos anos in opere deferiptos.Et fic tractetum perfecimus Taruilii diequinto februarii.i4 9$. que nominamus trutinatore Terefliu 6C cae.eftiu Adlaude & gloriaaltifflmuq dignatusefl fup nos lumen uultus fui fpargere.Capitulum primu aeris alterationes oflendit Martii menfis fingulis,p diebusi

Tfi omnium accidentium quae in hoc agitato mundo contingunt:e Deus gloriofus omnium priceps principalis au&or fir.Qui ita celum I

telligetiafcp inflituitut fuaeifiniraernnieflatis praeceptu obferueticuRex cu&arum Iatentum eflet :qui certis maximis rauoibus omnia mudi mc*bra 1unum quoda corpus fociauit aera& terras igne atep aequa: ut fuo armo*nico celefti mirabili motu tor pugnates caufas uniat;# fic inuiobbili hoc ne*xu circuuoluitur mudus, Sic ergo omnia fub diurna ranoe manccific el* metorum alteratioesific honum uitas fufpedit ab aflris: fic etia quodeunep Rerumgenus quodeunq? laborumificopa etartes inflituu p fydera celi.Cefiis quocp#paupertates mortem # tutam honores # contemptus imifu in aflra:obrem confonum ratioi uidetur ut 1 exordio noflri uaticinii.Prio elemento �

rum alterationes trademus,Poflremo uero eorudem emananteseffedus praefignificemus cum per eorum agitatum # motum:# diuerfjs eorudem comiflionesdiuerfcgeneratorumfpetiespceleftes ideas # formas a bftra&as 1 celolocatas efliciutur.Sic enim ceiefles abflratae formae uultus inferiort s earu ra*tionabili mente diuerfas elementoru portiones accipiedo commifcentjut fpecies 1'hoc inferiorimudo quorucuq; generetur:ficleoes:fic ferpetes # boues& hones :fic diuerfaanimalia a celeftibus formis generantur, Er ideo uultushufus fcculi fubiedosefle uultibus celeflibusaftrologia; princeps ptolemeusnono centiloquii uerbo prophiterur.Quonia dominatores oppofirois pracedentis introitu folis i ariete # afcendetis #aplicatiois funt Venus # Juppiterquia uenusaplicatiouucu uenusinfigno fit humido# in duodecima,# lupiter plancta humidus # faturnus iafcedente portederem uer frigidum # hu/midum,Sed qufa in principio ueris qd incipit decimo martiiiSaturnus copulationem habiturus cum mercurio bis in martio in figno ficco porredit fngi/diratem ficciratem.# in undecimo 5C duodecimo die uentos # aliqs frigidaspluuias principio ueris # ucrfusquuumdecimum # fexrum decimum majv

tii frigiditate # ficciratem figmficanp ucros frigidos & ficcos lcu aura frigida# ficca:Sic quoepuetoru flatus erit terrpatus # ferenus:# fic et die,: i',# die2 i,aeris alrerationerridie, 2 6,rrartii pp uim louis magnam in luminariumoppofitione habentisa folis quadrato: Sic martii finis uetofus Er ficcus erit#die2 # uentos

fppter lunaradmarteapl cationedomiatore hora luminarium cutus.: 2. martii; Et fic finem Imponimus alterationibus

martii mefisjCocludendo deris tempus frigidu cu pluuiis frigidis quas uocamus ficcasjquia fient p uentos frigidos Si ficcos Si frudlus corrumpenr,

Capitulu iecudum aeris alteratioes p fingulos dies sprilis merife demoliatSi cura aegritudinu ppdidlas malas ifluetias iuadentes humanu genus.

le quartoAprilis aeris alrerationem dicimus Sol. dris oppofitionisd 6. aprilis faturnoaplicas aprilis mefern frigidu dicimus Si nono apiis

uetos fore fignificamusjfic er decimo Si undecimo Si duodecimo Sitertio dedo dieaprilis aeris uarias alcerationcs fignificamusjfic uigefimu dieaprilis uetofum& frigidum uaricinamur, Venus dna coiuntionis uigefimoprimo apnlis coiundla fatutno frigiditatem augebit,Et etiam fient niues extra italiam feptentnoneuerfus i iralia frigiditatem Si in montibus aerem niuofum dicimus& fic die - S,aeris alterationem. Quibus omnibus ifpedtishumores ad pedtus Si gutura cafuros p praecedentes malas Si indebitas aerisdifpofitionesuaticinamunSic ergo non uereri oportet ueros medicos qui"bus onus humanorum corporum impofitum eftjutad fanitatemredimantut regimina Si potiones flegma p uia compreflionis Influxum Si lapfum Sihumores tereflesexpellentes conferat futuris pro illis egritudinibus: Sic naque bonum erit ut confedhone diafmiconis Si diacaptoliconis Imfimi utatur ut fanentur: ac etiam agarico ut ptifes Si pedoris ulcera minime huma-nos infeflent; Optimum quoqj eflet ut fecerneret ex omnibus praedidhs 61quampluribus aliis eladtuariis cu liquore uegetabili circulato Si ad celelteuirtutemreddadto quitas rerum eflentias ut humanis Corporibus aplicareualeantjper optimum quoqjeflet ut digeltillima elementa a natura produ*diaad quxpficienda multis fublimatiombus depraefliombusjac etiam ut aiberti magni uocabuloutar in metheororum libro praefocationibus p uariasnaturae adtones quaemetallapfedla fuis maximis digefltonibusad fublimitatem 8i ad temperiem deduxitjconentur ergo haec pfedla corpora in quibuselementa digeftiffima comperiuntur i liquorem ducere cum uegetabilibusaut liquoribus animalium ad celelles uirtutes dedudtis j ut omnibus notuellat ueraephilofophiae fpeculantibus qui uariis naturae operibus i fudandofciunt aurum Si argentum in liquorem ameniflimumconducere qui Commixtuscum iure gallorum prillinam rellauratiuuenrutem omnes humo"res infedios ad temperiem ducens cotamqj naturam corroborando gudtas,podagras.& alias quafcunq;egritudines curans.Si namq; contrita Si in fb"lia reddadla communis medicorum fcola prophitetur prodefle corporibusnegare non ualebunt in liquorem reddadla magis iuuent.Cum maxime anatura tales liquores fuauiflimi ampledlenturjnififorte regere uelint quodignorant paruipendant: afferentes huiufmodi opationes efle impcffibilescum habeant tantam compaginem ut minimetalia { metalla pofllnt diflol"ui Si addendo auerrois fementiam incolliget fic dicenteaurum couerfura

b

in calcem e{Te uetiemmi,Quibus tota uerorum fapfentam fchola refp5detcomperiri liquorem quieorum formas deffruunt 6C inaequa co uertuntmtin uulgaribus aqs cum corrofiuis fa&is metalla diflroluunfhoc argumentocomoti dicetes fi liquores no funt corrofiui minime poflunt uim habere urmetalla poflint diflTului.Quatam ignorantiam philofophiae talis radis fer*mo oftendat.Qui infudauetut principia 5i fines naturae intelligere per principia uerae oes tepietiae poflfuntmamq?rudiflimum praefatum termonem redarguere.Sunt naqjelementoru conianifhones6t reparationes e« qbus poffunt fecerni putride intedtiones.lterucp ea ad fuam origine & matrem optiep ignis artificium purgatam & arefada coniungere 6C ut corpus gloriofun»a&iuum fublimetur qd namc# nulla infert infedhonem uimcum fuo fpiritu coniundto magna habes penetradi QC diffoluedi utoia poflint foJui.Cumeoru formae coferuatione.Sic naq; ueritas philofophiae fume fplendebit.Sa'pientifllmi uiri intelligenres elementoru cofufione&ipforu feiun&ionem& ignem magni mundi oia cobufturu 8C purgaturu ut corpora gloriofa &

perfedhfllma furgant QL fine morte renafeantur per conformitateadhois naturac fuperneqjolaelementa purgabitpoterut intelligere artificiu liquorisphilofophorum uirtutem habetis ut oia in eo folui poflint. Cum formari!coferuatione8t fibi uirtutem Ineflam efle fopitas excitadi formas feminariafqj uirtutes.Quinaq; liquor celeftis celoru naturam fapit oia elementa e*citantium ut formas producant & omnia multiplicemur.

Capitulum tertium tertiam ueris partem oftendit.Ertia ueris pars.f.maii menfe erit calida 8i proportionatadicet quae

t ta die maii eritAccitas quaedam uentofa * Temporis uero refiduumpotius ad aeris bonitatem calidi dt humidi proportionati couertefY

Capitulum quartu iunii aeris alterationes continet fingulis pro diebus 8Cmedicamina aliqua falutifera:generihumano.

Via effatis initium non uulgarin opinione mutando erit.i $Junii«,q Tunc naqj primordia cancri fol praemetXuius nacp luminariu oppo

Atio quarta eff at die ex qua aeris quahtares dignofeemus quaob reMercurium oppofinonisdominuhumidu Agnum renetem fua couerfiuanatura humidus efficietur & quia m.i 2 .qua? uaporu fedeseft in afeendentequocp aqueu fignum orofeopaturu & luna I fext3 quibus oibus ifpefhs eftatem fore humidam praedicut dei gloriofi inftrumeta praenarra a: uariara eego aeris inffabihrate dicimusjpropcer Mercurii dominatuqui cum fub fo*lis fubfiffac radiis ultraaeris alterationes magnas I pluuiis & uencis aliquandoexcefliuum 6C moleftu cocitabit calorem uenenofum.Et principium iu*nii pluuiofum 6C uetofum dicimus.Ecuerfus quarta & quinradie lunii.Tonitrua 8C corrufcarioes magnas futuras celoce coturbate uires louis cu Macteradiis diametralibus i feptecuonali Agno hunaido haec m mundo portem

dere no ueremur.Et.i Si, i 4, Tunii die uentos exantrfc felaflari non nere/tnurpluuns comixros aere hinc indeagitatu prophiteor die decima oiftauaIunn&.i 'ignificamus di die uigefima pria aeris alteratio eritqofa fecudumanni tepus petenda funt louepuerfocum fole ituitu, 2 5 Junii

l\u ntos cocitaturummagnos praedicimus.Ex malis oibus praedidhsifluentiis 6ialiis in lilentio relitSis i menfe lumi egrirudines ta eltiuo teporeqaurunali fignificare celemus.Prsedi&is eni temporibus uid; licet eftate 6Caucuno mortales uanis egritudinibus difponetur.Cu namqj tempora fuunano feruant ordineegritudinesphilofophi praenuciant ut 1medicorum librispatet,hocem temporefadonaturali ordie eftate muitas egntudines du<fturam celi figmficantjbic nonmirum fi pueroru multe mortes erur.Sic quo/que fluxus difcinterici di lienterici uehcmeteruexabuthumanos. Tuc naq;Reubarbaro torrefufto cu miroballanoru citrma fpetie: di mana & aut caf/lia mixtis egroti fi utentur putridi expellentur humores malis ifluentiis generati.Sic naq?natura medicinaru auxilio 8i fapientiae celeftis prouidentiaroborabitur dempfataq;natura fanitatis uires reuocabit.Sic naq; qnta celcfti efl» ntiaifi uterenrur egrorantesad fanitatem ducerentur: faniuero nequaquaabegntudimbusaffligeretur.Cofulimusnaq} oibus ut plibatis temponbus frudtus aufugiant ut nullo pa<fto eis uefca> urflicet eni domini tempore frutfus eorucum ebullitioneputrida corpora infiuantiprsenatratis uerotemparibus;cum celefti uirtute tocurfu magis humanos affligent.Quia fapitntiaceleftis ptolomeialbumafaris:&alioiuquorucuqj philofophorunaaiwftoriratibus & Galeni 8i Auencenae &Ypocrans haec praenuciar.Quapropter ypocras faflus fuit Aftrologia no paruam efle medicinae partem, bic er/goquiaftrologiamfpermtmedicina:profe<fto penitus ignorat.Quam obremconfulooibus ut noftrum fapientum magni fadanr cofilium.

Capitulu quintum aeris iuli! alterationes pro fmgulis diebus enumerat*Vpiter dominator oppofitionis lulii tertio cu mercuriali ftellaac io

i uiali figmficat q> 1luln pricipio difponetaere tep' ratum:cu aura ue/tofa temperata di no erit magnus calor.Et fic die nona iulii aura te/

perata erit di no calor:Dje iulii undecimo calor mitigabitur 8i habebimusaerem tendeiem ad temperie frigida dihumida:& fic no erit 1 tali die calorexceftiuus.Die i j Iulii aerem tempeftuofum mars portendit ♦ Sed quiaanitempus non fufferr ideo f tali die i pluribus italiae locis di extra italia i ttigonotauri malam aeris qualitatem uaticinjmur: Et i S die calor mitigabif jSol dominuscoumtionis decimi noni Iulii obuians Saturno. Dico tjpoftIulii medietatem habebimus paucum calorem fed tempatum 6i die,. 5 ,calor mitigabitur di illa frigidttaseritlmpedicnsnaturam propter faturniradium Venenofum. Sic die 2 5 mitigabiturcalor.Vlrimaluliifeptimanacalorcm augendum celi fignificantpp mercurium. Vefpertinum di ficdie; i,

b ii

iulii calore aliquantulum augeri.Capi tulum fextum aeris mutationes augufti menfe patefacit; feptembris &odobris.

* Ol dominus oppofitionis fecundo augufti obuias marti principiumf augufti calidum dicimus 8L uerfus nonam 8C decimam augufti auge

ri calorem mars & Sol indicant licet aer uideatur turbari:us dominusconiudionis decio feptimo augufti aercinftabilealienatoe dccimi feptimi augufti & multotiens uariariad calorem. Dominusnis, 3 i.augufti Iuppiter & Venus in principio feptembris aere teperatum 81aliquos uetos tcmpatos portedunt:& fique pluuiae erue ad temperie cu quadam dulcedine fluent,Verfus diem uero odauam fcptebris acris alterationem mars & mercurius oftendunt,Saturnus coniuntionis quintidecimi feptembris a medietate feptembris incipient alterationes frigoris & humiditatis tempace.Die uigefimo prio feptembris 8C,2 2.pluuias uentos potentifli/mos & tonitrua tempeftates maximas celoru coturbateacies minatur adeopotentes erunt.Venti utarbores i terram praecipitentur & magis extra iraliam in trigonis librae & tauri.Dicat tuc uulgares temerarii inimicicelorum uires adeo conceflas efle 8t garulent contra diuinam aftro#Jogiam;Cu eorum ad terrena proftrata mente.Dominus oppofitiois trigefimo feptebris.Saturnus.Quare in principio odobrisaerem frigidum 81 fic-cu dicimus; Die tame nono odobris frigiditate 8t humiditate & pluuias p#dicimus ex mercurii cu faturno oppofito. A quintodecimo odobris marsincipietdominariquiIoui& Veneri comixtusportenditpluuias tempera#tas.Die tamen, i q .odobris pluuias 8i aerem frigidum fatemur: Die uerouigefimo tonitrua& fulgura fignificamus ex Martis 8t louis quadrato.Iicetanni tetnpus no ferat ut tonitrua ualida fint cum no poftint uapores ira alcius eoru poderofitateaccedere.tame uerfus partes egyptus 8t regioes calidiorres italiae aer tempeftuofus magis patens erit quam i italia.Et die. 2 7. odo#bris aeris alte rationem,

Capitulu feptimu aeris mutationes nouembris enumerat*Trigefimo odobris Incipietmartis dominiumquareper quidecim

a futuras diesmitigabit frigiditatemdicet die quarta nouebris aliquaIem & paucam aeris alterationem fateamur:& fic undecima 8i duo>

decima diealiquale aeris alterationes.Die tamen.i 3. nouembris coniundioluminarium i loco ftellce de marris natura 8i louis cu aplicatione iouis aduenere Ideo a medietate nouembris uerfus finem pjuuiofum aerem 8t tenvpeftuolum dicimus;&: fic et die.2 i,&die.2 :.nouembris pluuias multas 8£aerem tempeftuofum feu furiofum coftellationepraecedentem &pfentes cofirmant celorum conturbate acies.

Capitulu odauum aerias mutationes decembris menfis comeraorat.

Ercurius dominusappofitionis, 2 8 .nouembris cum ftellis mercum rialibus martialibus 8i faturninis aplicas Veneri in quadratura Sa*

turni exifteti fignificat frigiditatem fenfibilem & humidttatem &etniuium principiu decebris mete 8i fic die feptimo decebrisaliquas alterationes dicimus propter aplicatione lunae ad afcendensappofitionis ♦ Iupitcr dominus coiundtionis tertii decimi decebris aplicas marti portedit frigiditatetempari iudicamus ergo hiemis principium quoderit duodecimo decernebris no eefrigiduifed potius pluuiae futurae teperie fapiet.No erit ergo mi*rum fi principium Ianuarii aliquatulum pluuiofum enr & fic incipit anus feeundum criftianornm computationem quae Incipit a Januarionos proce*dimus ufqjad,Martium. i 4 9 9 ♦

Capitulum nonum Ianuarii aerias mutationes connumerat.Aturnus Dominus coiun<5honis undecimi ianuani.i 4 9 9,aplicas

f quadrato, Solis portendit frigiditatem & ficciratem magnas ab urndecima.Ianuarii&erit aer frigidifTimus.Decima o&aua &♦ i 7.ue

ro die ianuarii aer niuofus.Die uero uigelimo quarto 8C . 2 f. aere niuofumcum uetis& multis aliis alterationibus l illis duobus diebus.f. 2 2 f. ceIi portedut,Saturnus dominus opofmonis.27.ianuarii frigiditate porteditCodudimusergo 'anuariu anni cnfti.i 499 .magis niuofumee qua fueritelapfoaoo.i 4 q S. licet frigiditas &Iicritasgidttate&ficcitateianuariipteritU 49 S.qa frigiditas 8t ficcitas praeteritafuit excedes 1 ftccitate.Ideo nofuerut multe niues.Sedanno,i 4 9 9,futuro:in!ianuariomaiore niuiu habunduntiamiudicamus.licet no fit futura tantaintenfa iiccirasifed multuniuofumaerem fatemur ut eius dies praediximus.

Capitulum decimum februari» aerias mutationes praedicit.Enus dnacoiuntiofs decimi februarii fignificat q> frigiditates praete

u rite remittentur & fient aliquae pluuiae teperarae pofl: decimu die fe/bruarii & aer rempabiliter & februarium bonu dicimus.In qualitati

bus aeris,Mercurius dominus opofitiois.". 5, februarii fignificataere diuer/fu poliVigefimu quitum februarii3C uariabilem tame cum ficcitatealiqua6t fic pria die martii anni, i 499 ,& die quinta pp applicatione lunae fignoafcedenti 8C quadrato mercurii aeris alreratior s aliquales. Et fic ani. Totiusaeris qualitates ad Iaude.*& gloriaaltiffimi defcripfimus.Hoc comemoraduuidetur q? per altcratione aeris.Intelligimus puas aut minimas mutationes*

Capitulum undecimu aeris alterationes docetper infinita tempora.Vonia fcia aftronomica utiliftima fe humao generi cofert no tatum

q p futurorupfeientia fecudu planetaru couentus;& alia afeendena 8tcoelorum poretatus: Sed etiam p aeris mutationes arcp figna multa

praecognofcereiquae multor bonorum caufa erur; Et praefernm praeuaticinari futuras tepeftates quibus Ita obuiare pofluraus: ut minime i turbulen

ti ilimo seqaore nos connenfotjfed in portu tutos fic p initiatialia qusecuq*periculofa luca.Quaremihi uifum fuit uc no tatu niefium:# dieru aerisal-terationesdefcrib, remus»Sed et ut gentibus panderemus arte & Iclam utpfcireualeant pfmgulisanis atq$ teporibus aherationes quafcut# ademetO'ru:ur opus noftru no tatu i praecognitione reru uniusanni labeuum utiiiflxmu fe pbeat:ueru et fingulis teponbus fermones noftn legamur QC obferuetur;&multa futura pcognofcere ualebut I pluuiisa tomtruis; tepeftatibus:6C uentis qu.bus multotiensimprudentes nautae I uaftu pelagus imergunf:qui fi celorum peritiam h3betet:nequaqrepentinus uentoru flatus eos adorirerur.Sed eoru prudeua praecognouifceretur olaelemetoru matis fpheraeaccidentia ut minime lederetur. Sic etiamobferuando fermfies noftros perphyficas roesexperimeta ratioi antiquoru patru cofonantia ueritate co/periet 5C tepeftatu pericula eunda euadenr.Prlo naqj Imitabimur philofo*phu nrm ptolomeui qrto.& aha philofophoru ueibametheorica cu fignismuItotuaiahui& briuius quo potero magna fniam amplededo proceda.Quoniacadu plenu formis:& ftellaruradiis diuerfimode aere comouec indiuerfoscolores,Quare cu hora alicuius eclipfis aut folisiaut lunae circa luminaria apparuerit color niger aut cinericius;aut liuidus faturne Hellae uimI eclipfi habet.ldeo figmficant ifta figna apparetia I aere fjccirate;6c egntudines arridas: di hocerit I illo anno;fi fuerit eclipfis lunaris,Si uero folaris nu*meretur horae ab ortu fohs ufqj ad hora temporis eclipfis;& I termio tot annoru eclipfis folaris fuos faciet effedus:queadmodu eclipfis fada folisannoxpi« i4 8 f. i b.martii I fexto arietis gradu I odaua domo:podo horas ;&

mluta poft folis ortujquae fignl ficauit poft odoanos paritura fuos effedus& durauit circa duas horasddeo anno xpn 149; «eclipfis interfecit Regeferdinanduiquiaeius orofeopus erat arietis fignu iuxta eius gradu orefeo*pante fada.Etquia anes eft afcedes neapolis.ideo fuerut p fiaciae Rege totatroaffima bella:& quia mars dominabafi echpfi fuerut aeris caliditatts;&ferenitates temporibus hiemahbus.Si uero tempore eclipfis circa lumiariacolor apparueritalbus cuquoda croceo colore;! uclouis dominiu fignifpcat.Quaj eaer erit temperatus cu pluuiis teperatis,& habundatia utgetabi!ium:c$<: fic eclipfis ahquido poteft figmficare bonum,Si naq; color circa luminaria & Iaere appares tenderitad rubedine fignificat martis dominiu.lofignificat cahditate;& ficcitateitonitr ua:&egritudines incendiofas.Si aureus color fuerit circa luminaria Veneris dominatu indicat.Quare aeris teraperiem oftedit 6C habudatia:& hilaritatest& pluuias temperatas,Si uero color circaluminaria diuerforufuerit colobi Mercurii excelletiam fignificat*Quare diuerfas aeris alterationesjmo pluuiofunr.nuc ferenthnuc uetofuraaere denuciat;& cu teporu diuerfacmutatioes figmficetegtitudines.Haec naquecolone diuerfitascirca luminaria rpe eclipfis egritudines Qi uarias mo*

tatio« acris portedere fto ueremur.haec itelligeda funt quado ccliplis fuosproducet effedtus fcdm diftatias horaea folis ortu in eclipfi folari: in lunariu?ro fcdmdiftatiam lunae ab orietejquia in tali menfe: anni tepus effe&uudialteratioes incipiet;Lunaris naq$ eclipfis no excedit termtnu unius ani:uteffr&u faciatifolans uero n5 excedit tcrminu duodeciut pnarratu e.

Capitulum duodecimu de Cometis 6i earum generatione 6i definitionecompleta per definitionum comminationem.

Olent naqj aliquado f aere fignaaliqua apparerejquae ota fiunt p ua, | f pores humidos:aut f iccos a terra i aere exalatos:diuer(aruftellaru al

rerationes recipientes fecudu numeru ftellaru ad fe iuice comixtaru8i una cu fole tales uapores eleuatium.Et io cometae definitioem ex pluri'bus phorum definitioibusdicet diuerfis.qap fe quaelibet no fufficitjnos fortnam una eiicietes dicimus cometa generari p uapores a terra exalatos groffosaqueosatqj tenues:& comixtos igneos p planetas & ftellas tales uaporesdiuerfos generaresjquibusnepe uaponbusfteJlarum radii iterum i aerea regione icluduntur:& micat agitatione reflexa recipietes ex aqueoatqj denfoquem fcindere nonpoflunt.Quireex aqueo diaereo cu ethereo igneoqjcornixti:& iteru ariemetali igni coglobati;& aeri fupernaru regionum:quibusobuiant fiderum pnarrati radii i fpherae ignis conradlu: atq; aeris fupremieifdem complicantur:# fraguntur:# icluduntur;# cometa caufatur: quimagnorum effe&uu fignu eft;# corruptionis aeris:# tegnoru routationu& fupbiae # peftilentiac 8i multorum miradorum portetumieftat hocenimnaturali rone exptum conclufumcg uidefdn omni fiquide re complexiona/ta terefti fut resaqoibus poflut fecerni fpiritus p celeftium corporum adtionecum auc fu haec feiundho reliquif res. Compofira infirmaaut corrupta:Partes naq; huius mudi uniuerfales funt faciliores 8C reuolubiliores:quampartes copofitorumilicet torus mundus fit icorruptibilis aut difficillime utte&ius loquar corruparur: Qua obre cometa cu fit fpus fublimarus # feiu>€lus a mundo inferiori;fignum quocpeft.feparationisa copofitisnaturae fpiritualis comixte rebus coplexionatis;Quarefignu eft lfirmitatis # corrueruptionis eorum copofitarum feu coplexionatarum quibus ffellae dommanturddeo non mirum fi femina# uegetabilia corruparur: #alia animalia #

homines:Quapp no mirum fi homines ifupbiam eleuatur cum hoium materia fit tenella fpus fubliroatur #fubtilianrur:quafoportet corda hominueleuari:# eleuatio eff exceflus fupbiae # n5 fubiciifed potius dominari:Indefiunt p!ia 8i feditiones;hinc regnorum mutationes hinc fames: h5nc ffrageshincpeftilentiae font:Ergocometes figna#porreraroagno£:euentuu fc&mphificas excelletiflimasroes. Ca. tertiudecimu de rnditio

Orneta fi apparuerit nigri coloris fecundum do<3rma ptolomei quac dripartiii • : o. offeditnatura dominatiura p comiffione ra

diorum celeflium corporum * Ideo color niger faturni dominium figni>ficat:ergoaeris corruptione p frigidita tem & ficcitatem:&uetos naues fubmergentes & i frudhbus flerilitate & aegritudies frigidas & ficcas& ptifim& nocumetaex humoru coliedhoibus qrtanas ftupores:peftilentia ficca:anxietates:tr;flitias:tiores:& morte & maxie feibus:&! bella cu pditionibusCometa cu alius apparuerit cu quadam croceitate iouis dominatum fignificar.Quare cremetum arrem tcperatu & falubres nauigationes fignificar &bonorum uitioria & malorum morte:& gaudiu & fublimirate & mutatione in melius: Salute pacem.&augmetu:&: rerum addutione neceffariarum hoibus:& corporum fanirate:&fpirituu;&regummunera m3gna:Augmetum Regum negotioru & eorum nobilitatem ;& corda nobilia 8C gramdia & liberalia; & noauara:ut multi hodierno tpe qui non tantu digninonfunt ut dominenfjfcd ut uira minime ducant qui no quodhabet numerat:fed quod no habet optanr:haecnaq$ mala i mundo fluunt & tiranni domi'natores i mudo denfpp hominu crimia: ut malos habeaus pafloresiut notaru ouiumlana optet: fed etia cnm mercibus pauprimopd faguine extirpetCometa cu rubeus micaueritmartis dominatu oflenditihic aer pcalidira-te 6! ficcitate corrumpiCuentorum quocg calidum flatu pemptorium corporadifToluentemtonitrua ifuIgura&; pluuiaru penuria:& nauium fub merfioncs p uentorum comixtiones:# p fulgura:& his fimilia i fluminibus:aqrum diminutiones SC fontiu deficcationes:&Jpotabilis aequae detrimetum:fruduu detrimetap calore fupfluum cu ficcitate p locutas: aut pdiflolutiones exuentis accidentes: aut combufliones i locis ubi feruatur & domorucobufliones& inter hoies lites & pradia.inter proximos captiuitates & fer'uitures inter hoies:& pricipum ira; & aliquibus hominibus cotinget morsrepentina 8i febres tertianae 8t fanguinu fputu & impetuofe mortes cu ma'gnopiculo; Et fignificatdedecus 8i uioletia fuaijd reijd & fupbia 8i exitu delege &ordie luo ad alia lege extranea comutabunf; Et ignis fcedia & depdationes itineru: lterfe&jones &ftrages multopd pefliletiamcg ardentiflima#Cometa croceus appares tendes ad aureu colore' cu albedie quada Venerisdominatum indicatjefFetius producet queadmodu de iouis cometa fuperi'us demoflrauimus.f.uetos cu teperie 3ere bonu & claru:& pluuiaru multi/plicatiuas;&: nauigationes tutas;& reruaugumetu:&aquarum:& fontium:& frudiuumaugmcta:atq; animaliu quibus hoies utunf.Etaccidet h< ibusexaIratioesdignitites:& honorugaudiaj&boni flatus cciugioijdtione ofum augmetu diuitiaijd negotia pulchra 8C boa;& uolutate bona corporu ipgnatione;&pricipuamicitia:8<:malorumorte:& mutatione bona.Cometa diuerforucoloru mudo appares Mercurii uitioria ftgnificat.& qaficca efl eius coplexio:feftinic£ motus pp folis propinquitate;# pp fuas fre/quetes rt tregradationes in fua tircuuolutioeddeo turbatos 8C repetinos fe

ftinaeqjuariationis i aere aecos talis cometa pfigna’t ac ettonitrua fulguraterrae apertioes terromotusdi corufcatioes ex quibus accidet damnu # corruptio i animalibus di piatis qbushoies iuuan? idi aquali dimiutioes di fluminu;# aliquado fignificat humiditateific diuerfos ,pducit effedus:#cas aegritudines di humidas;# diuerfasp materia echerogenea; di febrescottidianas di tulfim.Et uomitu;# ptiffim;# hominu ingenia acuit ad rapinas

fubmerlioes n3uiu ad maria; di diuinatioesdiprofetias in mundo di morum mutationes;atque legum.Et ideo mutationes regnorum:# peftem di multa malaportendit/

Capitulum decimumquartum numerum continet; di eorumformas di colores: di quid fignificent.

Ometae i mudo apparetes fut diuerfatu formale coloifc di naturalec di dicuntcometae uel cerinitae a crinae:uel acoma eo q? quafi coma*

tu uel crinitu caput apparet. Tricae dicuntad fimilitudine tricae*ftellae cum caudis fcdm ptholomeu funt noue quas cornui nomi

ne oes cometas appellare folemus.quae mudu mouetdicet dicant.: $,tamede nouenario numero metio fit a ptholomeo.Primus illo cu cauda dr ueru.*Secuda caenacalu;Tertia ptita;Quarta miles.Quita d s afconaeSexta matutina fiueaurora;Septima argetujodaua rofa:Nona nigra.Quapgqtuor primae affimilat ftellis:# oes fignificant bella;# terrores di magnoseuentus \ mudo:# ex eai*: colores cognofcetmalu i mundoiur fupius ptra/datum adiex na fignoijd.# locoferet tepus ;# ubi fiunt Influetia mala: qncometae apparet! orietecito fignificat effeduma occidentealiquatulum tardabitur. Prima quae dfueru e orribilisafpedhis#icedit,ppe lolem fignficat mutatione frudus pomoru di omnium exrerra nafceuum di mortaliatate regum di diuitu.Qftarta quae dr miles coplexiois ueneris e; di magnuseft admodum lunae di habetcrines diradios ifundit retro fe dipagit, i -.Si/gna Quae apparens nocebit potetibus hoibus# Ifurgetgentes i mundo uolentes mutaretleges ariquas di nouas inducere;# deterior fignificatio eiuseft ex cauda.Quita q dr domius afconae eft ex coplexioe mercurii; di eruleus #paruus di cauda eius loga di i illa pte i qua apparuerit cauda fignificat mortemregum di plia:Sextamatutina erubea habes cauda rubea logafed no tatum ficut praecedes martis coplexione demoftratjqappares cu ca/pite icliato fignificabit aquali paucitate di fame magna dicobuftioes ignes6i praelia in babilloia i arabia i egiptotufqjapplicet ad occides.Septfa argentum habesradium pulchrum ualde;# album admodum argenti purifTimi:qd no pot diuafpicijq apparens fignificat ferales anos i terra qua refpicit; dinoc melius erit loue in ligno aquario exiftete.Odaua q dr rofa eft magna:dirotunda habes facie admodu hois;cuius color eft argenteus cu auro mi/xti;qappares fignificabit mortem regu di diuitu;# mutabunt mundana di

(accedent meliora.Nona q dr nigra eft ex natura faturnitcuius color eft ce*ruleus qua niger:q apparens figmficat mortalitate multa # decolationcm.Terna q ptita dr groflum habesradiu portedir aquali paucitate #annonaedeftrudionejqcdiunda ultrapdida alia quccg fjgnificanqVeneri iuxta aquaru mutatione:# deftrudionefruduu. Si Mercurio iuga*turiuuenu mortes #fapientuportendit:fi lunae coplicef moriet populus*Si Saturno copulet mortaliraserir grauior# plia # iterfedioesifi cum iouefua fignificata i regibus # diuitibusapparebunt.

Capitulu qtnudecimup colores circa lumiariaappcfes: # ftellas alias iudida demoftratjex qbus multas: aerisalteratoes idicaf# magnu,pficuuhabet,

Onuenitnaqjutsdfoleafpiciamusafcedente.ut diurna accidentiac pnofcatur:# ad eius occafum nocturni euetus pcocipiatur: eum fol

igitoriet aut occidet clarus ita q» no tegatab aliqbus nubibus fere«itate aeris i tali die iignificat.Si uero i eius ortu circulus aliqs circa fole appares oiuerfoiji fuerit uel ad igneu rubore declmaueritraut folis ra*»dii p nubes traieutes rubei fuerit & ptefirita q» uideat eiusradii tanq iacufo’# rubei extra eirculu fepatim.Talia accidentia figmficat uentos forti(TimesColoresnaqjrubeimart<s naturaidicatsqre fumos# ficcosuetos demon'ftrac. Colores naqj diueifi Mercurii natura figmficatrlo fuos ficcos # uetosondut i nodeaut i fequeti dieifi talia figna 1 occafu folis fuerint.Si uero i oetu Uoie tali aut proxia node uentos # teropeftate fignificat:# ab illa parte:qua talia figna fuerit uenti fhbanr.Sic ergo cuftodiat ccloru figna nautae»Sic etiam reliquae gentes ut mirandam potentiam creatoris obferuent: quipfuos mimftros mundum agitat:# uenrate aftrologuae oes holesadrairenfSol cum oritur aut occidit # circa ipfum nubesfuerit nigrae aut uirides aucnigrae cu pmixtioe uiriditatis:# circulus circa Solem fic appares:aut afcederit cu nubibus nigris # uiridibus;aut tenderibus ad uiriditatejautab amba-bus partibus fol habuerit nubes extefas pluuias #aerem hiemale i tali die fignificantuurnode ficut fuperius diximus.

Capitulu fextumdecimu decoloribus circa luna appatetibus i diuerfis teponbusjex quibus aeris alterationes praecognofcuntur.

Onutnit naqj utad lunae loeu cdfpiciamus terria dieante coiudioncc cu foIe:quado.f.lunaapparet cu cornibus fubtilibusaut poft tres di

esa folis c6iundioe:quadoapparet i occidete cu cormbus.quae naqsluna fiapparuent i talibus teporibus clara # nitida:# a nullo uapore circumdefaere ferenu fignificabitSed fi luna fubtilisapparuerit # rubea# illa pslunae quaeno e luminofa a fole apparuerit clara:# cu quada agiratioe ueroiuflatus pot tedenqex illa mudiparte pcedena quacoloresuemut;#circa Iu*na recedunt.Si utro luna nigra i tahbus pdidis teporibus apparuerit aut uieidis# ipiffa hyemale aere atqjpluuias nuncubiuCduenit quocg ut lunam

toteplemilr!tertia dfe ante oppofitionc.f.qu&fo e plena uel die pofl oppofitione;& fic et tertia dieanteq luna fit media i lumiejaut tertia die poft dimidiatione fui luminis q fi clara Si nitida fuer:t;&a nullo circundef uapore feremtatc fignificabit.Si uero rubea fuerit.Etps no illuminata a fole clara apparuerit cum motu quoda fintillatiuo flatus ueto$i fignificatjut fuperius diximus ab illa pte,pcedet ueti ad qua ipfa decIinat.Si uero nigra fuerit aut ui*eidis Si fpiflfa hpemaleaere atep pluuias nunciabitjEftar quoqj alius idicandimodus ut ifpiciaus circulum qappere folet circa lunaq fi fuerit unus Si cla>rus q paulari deflruaffignificat aeris clantatejfi uero circa luna duoapparuerlt circuli aut tres fignificataere hyemaletqa uaporum habundaiia indicantSi grofTarum fumoAtatcm.Si uero circuliappareces i luna fuerit clari decii*nates adrubore;& qfiabfeifli fumofitates martis natura fapientes demonftrauabfciflio motum fumofitatum flgnifican& ideo uetpotet iflimosflatus portedunt:& aere hiemale pluuiofum.Si circuli circa luna apparet esfuerit liuidi feu nigri aut turbuleti aere hiemale cum gradinibus fignificatCirculi naq$ circa luna appareres abfeifli ad nigra uiriditate declinauerit:fignificat aere hiemale pluuias cum gradinibusSi uetis:&quato pluresxit tato magis multa demoflrat fumofitate Si fpiflamtqa unus circulus renerberanfumofitatem ad alium.

Opitulum feptimu decimu dc coloribus Circa alios qncp planetas accidecibus.*& eorum fignificatiombus.

Olent circuuoluere aliqui uapores qnq; reliquos erraticos 8i flellasf alias fixas.CoIor nigercirca laturnum appares frigiditate Si ficeitate

fignificat.Si uero color fuerit rubeus uetos tu frigiditate; Si uiridispluuias frigidasiflc procuqj colore apparerecirca planetas Si flellasalias lucidas iuxta fignificatacolobi fupius dea iudicare oportet.Addeda quo<$ efl influetia planetae pticularis aut ftellae tale colore recipietis.ut putajfi martemcircuuolutu colof uiridi flueremurautnigro umbrofop tales colores opdrtet uaticinari pluuias 8i aere hyema!e.Sed quonia martis radius lfluxu het ppediculare pmixtu cu uaporibus pdidhsjoportet etmartis uires ipdidtis influxibus patefiant.Acquonia tales uapores uiridescirca marte funt.'dicimuspluuias ee ronitruofas Siuentofas 8i no ita habundares cum fcintillatioibusaeris 8i tepeftacibus.Sed hoc unu comemoradu eq>rationabile uide£:ut qlibet planeta fumofitates trahat circa fe fecudu fua natura. Et io fi fepte planetaru colores idicare uelimus. Prio naturaliter color tra&us puapores a fupno planeta faturno e niger.ldeo frigiditate& ficeitate 6i fleriliratefignificat

Color albus circa ioue cu pmixtioe crocea aqs teperaras&fanirare 8iauratepata fignificar. Colorrubeus appens marris circa flella mcendiatem Si ficeitate Si uetos afprimos fignificat tonitrua fulgura Si tempeflates<

Coloi croceus cu qdaalbedle appens circa uenere pluuias tepatas Si aura

ferena & iocuda fignificat:& mulicru gaudia.Colorceruleus 8t diuerfus circa Mercuriu appens fignificat aeris diuerfitates ipfiufqs ic6ftatia:mo fereni'tateimo pluuiasimo uentos;& tepeftates:& ficcitates.fi uero color circa mercuriu rubeus appuerit fignificat tepeftate uetos calidos Si ficcos8c diuerfa ifortunia.Er fimiliter iudicadum erit de oibus coloribus circa oesalias fixasftellas appareres,Forte aliq ira nos arguet ftellaserraticas qnqj.f,planetas nocognofcere.Sed tatu folem &luna & cofequenter colores circa eos appentescu naturis pmifcere nefciat.Quibus ita refpodendu uidetur q? hiiquiad celeftem originem oculos 6C mentem no Immuftut puati fut:,pfe<ftouero fine pp quemcreati fumus:ut celu fpcdlemus 8c ipfu admiremun& adtuirado laudemus eius ordinem & moiu 6C potentia:ex qbus poft modumcreatorem noftru omnipotentiffimu cognofcamusiCu celi narrent gloriadei & opamanuu celum annuntiat firmamentu.Sin aut celum abnegauerimus.Norationali mente illuftrabimur&no os honibus fublime dedit de �

us ut ad fidera tollerent uultus;Sed prona hominu ora dediflet ut terra fpc-<5hrent8d tatu terrena caduca fenfualia 8i beftialia hones afpicerent. Quaenaqj omnia abfurda & diflbnafunt a ratione:Eft ergo homo animal diuwnum ordinem no obferuat celu fpe&ado 6C diuina no ueneref maieftatem.Rebellis&.Inimicus eft diuinorum praeceptorum St femimortuus terrenuscaducus fenfualis pditor ueritatisjnimicus fopnulentus infeftus fibiipfi anxius 8C fenfualiu implicitusuoluptatibus uitiis gulae rapinisodio luxuriae auaritiae 8C reliqs qbufcuqj uitiis criminibus 6C tormetis infeftis &' obnoxiis:# cotra diuina maieftatem fubmerfus ft mper.Capitulu decimu odhuum qd ftellae fixaecu lucidioresaparuerit fignificet.

Tellae quoc# fixaecu apparuerit lucidiores 6t maiores # micatioresf flatus indicatiq ex ea pte flabunt in q ftdlae

lucidiores micat: Stellae quoqj fixae quae iter fe iuice magna hnt ppiqtatem fic appentesjur pleades q funti tauro 81 aliae geminoru fle V<x hanceadem fentenamaflirmarStellae quoqj paru lucetes i celo quae didhe fuc nebuiofe # etia tpe ferenoq uix apparent cu fpiflae appareatiaut cu celum plenu ftellis minutiflimis & fppinqfTimis iterfe apparet aerem hiemale denumciat # pluuias huius,Ro talis eftat quonia uapores allg media aeris regioneafcederut:Et ftellae Inuifibilesearu pp paruitatem abfq? uaporibus pp uapojres inter medios aliquantulum earumradii difgregantur. Et uifsbiles effi*ciuntur. Ideo cum celum ple nu ftellisplufq foleat uidef uapores ia aeremafeendifle fignificat.Et ideo pluuias effundit.Cu multa igniu iacula i aere apparentadmoduftellae curfus:q funt uapores igniti curretes8t micares ftel*laru luminibus relinqntes poft fe cauda ueropi flatu porrendut.Ec fi fuerinttales uaporesex multis mundi ptibus curretes diuerfos demoftrat uentos tonitrua# fulgura ex ptibus a qbusuapores# ignitae trabes fluut nubes ap*

paretes \aere qaflimilaf uelleribus lanae aliquado fignificat pluuias fed nonmultas nubes qappent gradate di fcifle admodu ouium gregis denunciant.

Nubes nigraei aere pluuias inducutjalbae uero gradines tepore eftiuo:hye.mali uero temporealbae nubes niues demonftrant.

Cap.decimunonuarcus di fui colores qd fignificet:& igneae \ aereapetiac»Reus appares feu iris aere exiftete fereno pluuias portendit.Cu uero

a arcus extulerit fe teporibus pluuialibus ferenitate figmficat.quo magisarcus fuerit uiridis tato magis pluuias portedit. Si uero magis ru

beus indicat flatus; q fi traqllo aere fic micauerit pluuias di uentosindicat. Si uerohiemali aere apparuerit p uetos di pluuias breues aeris claritate indicat. Nebulae \ aere appentes fi cada't& no afeendat fupius aeris purgatione producutiquare ferenitate fignificat, Pruia cadens i uere diautunoferenitate illius diei dicalliditate fignificat aliqlem fcdm ani tpa. Ante folisortu di pofl: folis occafum fupra aquas di paludes diprata fumus albustfi ele*ue£ calore di ferenitate diei ,pximae fignificatifi mane eo die fi node die proxima feu craflina calida idicat.Sole occidere tpe hiemali fi clarior dirubicundior apparuerit qua foleat di tuc boreas aut aliquis frigidus uentusflauerit ifcqucti node gelu fignificat. Et fi I hieme fteltee clariores apparuerit magnieftat frigoris idiciu. Stellae fcintillates hiemali tempore magnti frigus di gelu demoftrat. Si in principio gelu uenti fuerit duiates orietales gelu duraturum fignificat. Tpe hiemali di pluuiofo res deficcentur fubitoiut papirus qfacili humedaf di marmor fignu eft gelu.lnpricipio gelu niues caderes fub-tiles Si minutae fortius gelu fignificat. Si uero late partes niuis cadetes f.gnificat cita gelu diflolutione. Si gradies magnae di latae i pricipio gelu ceciderit gelu diflolutionefignificat. Senes 6i alii q lefa ofla haber.Et quartanariicu frigoreleduf gelu fignificat. Si iuxta orizore corufcaueritabfqjcomtruoferenitate fignificat. Cu lux ftellaru obumbrafneqjp caligine neq$ p nebulagraues demoftrat tepeftates. Cu i motiu cacuminibus incidut nubes pluet,

Pluuia cita pfeitur p magna nubeonete ab illa mudi pte aqua uentiflant.Et qto intentior6i maior fuerit nubis tanto citius dicertius futurae di citae

pluuiae e fignu. Si maris nebula terra perat ueto fibi cotrario pluuia fignificat. Si mare nebula mora magna fecerit circa motiualtorifumitate aut et capaniliu aut nemoru pluuia fignificat. Siprimu gelu qd primo accidit \ anodifloluafcu pluuiatqdcucp gelu fubfeques illo ano cu maiori partedifloluef. Si mane ros no appuerit du tame a ueto no ipediaf pluuia uel gelu fignificabit fcdm ani tps. Calor i aeftatc intentior di pungitiuus qua folebat pluuiam citam fignificat. Cum aufler atrocius flauerit& pofl rnodu boreas flatae incipiat fignu eftat magnae tepefiatis di maxie i mari. In aeftate (imms tonet qua corrufcet pluuia fignificat. Tonitrua matutina uetu fignificat. Tonitrua meridiana hibre ldicat, Corrufcatioes cu ueto boreali pluuia

fignificat. Tonitrua cu uento orietali uel occidetali pluuia Uel tepe flatemforte oftedunt. lusurae patietiu podagras & offa fradla no bene curata doleat pluuia fignificat. Hofes nocturnis uifioibus mortuos uideatppiquos& pifces carentes aqua uideatidu tn i die nuffa fuerit taliu meditatio humores 8C pluuias fignificat. Siaq pluuialis qceciderit cito deficcefultra folituablq; ueto pluuia idicat magna. Aq ftagnaria ultra folitu calidior fuerit abfente fole magna pluuia fignificat.fi i aliquo loco aq fcaturiat ubi no folebacaut uberius folito pluuia grade idicat.Cuappuerir multae nubesalbae 8C pcipue i orizotispte:& fic appuerit i uefperep duosaut tres diescontinuos tpehiemis frigoris effac fignu 8£ niuis. Turbatio aeris ad pluuia 8C nubes fintmagis q foleatalbae fignificat niue 8Cpcipue cum poft tale appentia aer aliqtulu calefa&us fentif.Tuc em cita niue uentura fignificat. Qtionia f mediaaeris regioe frigiditas umf* Et calor Iferius ad nras regioesexpulfus futuraeniuis eftat fignu.Et 16cu nigere debetaer tenebrofus e qda alba renebrofitate.Cu uero futura pluuia fit nigra qda tenebrofitateaer coturbabif. Nubescu ferenocelo i altu ferunt ex qcunq; mundiptc fiat uetosemerfuros ab eadepte fignificat. Si nubes globarefappropiquante fole difcutianf.& hocab aquilone fiat uentos demonftrar.

Capitulum uigefimum qd corrufcatioes demolirent indicat.Vm corrufcauerit ab aqlone tatum i poffera die aqua fignificat & a

c feptctrioe uetu forte. Cu ab aullro uel fauonio nodle ferena corrufcauerit uemu & hibre ab his ptibus fignificat. Celo fereno & nebu

laparua flatu pcellofu dabit fca pluuia ceiTant ueti celerius. Tumor marisBtagitatio fignificat tepeffates uetos 81 pluuias. Fragor nemoifc& comotiofoliose uetos & tepeffatesindicat* Flama ignis fi flexuofe uolitet aut cu luminacia ex fe flamas ehdut uel uix apcedaf aut fublatis olis ab igne eifde carbo adhaereat aut cu ignis fintilla emittit fauilla q difcutitraut cu cinis i ignecocrefcinaut cu carbo uehemeter plucet haec oia fignificat uetos corufcationes 8C tonitrua fimul figna fut futurae pluuiae. Corufcatioaere exiffete fereno fignificat caloreab Alberco magno \ metheoricis IibnVpnarrata traxius8Lab aliis multis mudi cotcplatoribus. Et multa de uetis & eo£> generatioereliquo breuicatis ca.No oftededo nifi aliqs meridioales uentiflat flexuofe 8C multaafferut humiditate i altu eleuata pp folis poteria & feptencrioales ferenitate 8L recffe flado fignificat. Orientales uenti funt ficci ppuapojfc cobuffioem a fole fcam.io ficcitate pducur. Occiderales hume&atppuapores groflosa folereli&os noiffurno tpeihaec nae# uberius a philofo/pho nro ptoloeo i qdriptito clarius 81 diffufius ,pbaf,Nos breuiter tetigius

Capitulum uigefimum primum de aeris alteratioibus p aialium figna.Voniam uultus mudi pfentis fubiedli funt uultibus celeftibus.& qa

q celoci imagies ab itelle#ualibus *gentibus gubernaf.Sic inferiores

imagines Si animalia t Si caetera quaecancga ronalibns celeflibus uiffutibusiegDnf.Noergo miru fi bruta aialia ordiepodere numero menfara Si tpe fuam tueanf uita.Sicaranea cela coficiendo ab intelle duali uirtute regulata;Sic apes mellificat efliuo tpe:fic formicae: tefaurizatalimeta tpeificetia i rebus aliis p uita comodis. Caelefles intelligeniiae inferioribusadiundae mirada iftruut. Sic bos Valerio maxio teflate mugitufuo i fermoem humanu couerfodixifle fertXaue tibi Roma.fic et pulli fu>tura iadura pfcieres efca negleda aufugerur.fic ferpetes Si alia multa aialia

pfcia philofophatesexpiunf.fic et tepeflatespluuias Si uetos feienirate pf» ntiuf.aut qa eoi# coplexioes no funt bene comiflae,’& natura Ampli*ciu eiementoi#c6forme haber.Sicutaialia aquatiq anates Si anferes q fp i aquerfanfnomq# fi futura pluuia pnofcar& uetos. Corui flates cotra foleroflra fi apiant calore fignificar.lVliIui ludetes& fpaciates iaerealter cu alterouolado fignuefl caloris ficiratis 8i ferenitatis aeris. Si uefptihoes citius i uefpere& in maiori eoi# qtitate uolat qua folebatjfgnu efl caloris Si feremta*tis futurae pximae diei:& hoc et de fcraboibus intellige. Si pai# ate folis oc*cafu mufeae paiuae cogregenf in altu ante folis radios admodu formae capanilis 8i Iudana fignu e caloris & ferenitatis craflinac diei.Si in principio geluuolarilia aqrica utanates Si alia querat aqs magnas icogelabiles.luxta marefignu magnae durarionis gelueflat. Si i principio hiemis paruae aues in magna multitudine cSgregenf incampo quaerentes cibum fignum e magni frtgoris Si gelu 8i ualidai# tepeflatum. Si aues marinae alas in litor maris noexpandat fignuefl ferenitatis. Si leones uel boues refpicente furfum trahucaerem per naresrac fi olfarent aerem fuperiore pluuiam fignificabut. Boues.contra pilum fe lambentes pluuiae eflat indiciumtEt Inapiente pluuia bo**ucs fortiter comedat pluuiae delatione denudant. Arietes ultra folitum falientes:falientes capitibuscorutiant fe tempeftates demonflrant. Afelli feuertetes fricando 3d terram dorfafua fignu efl magnai# gudarum pluuiaeSi inteflina canum murmurentpluuia fignificant Porci feu fues maniptu

los feni fi dilacerant Si abfeondant pluuia oflendut. Pecora exultantia in*decora lafciuia ludant pluuiam porredur. Talpae plus cofueto in terra operenfin minutis ptibus fradam pluuia indicant. Ranae plus eu ueraeti ufufuu profequetes garritum pluuiam flgntficar. Buffones feu rofpi aut rabere extra cauernas proprias in uefpere gradianfmagni mquantitate

numero fuerint pluuiam moftrant. Formicae concurfantes anteoua gradiantur fignum efl pluuiae. Pulices mordacioresexiflentes pluuiafignificant. 03 terefles uolucres clamorem dantcirca aquam ultra folmife balneantes pluuia fignificar qa eoi#coplexio letaf aq; 8C gta-ulaf pcognitioe elemeti mutati ad pluuia. Aues mudantes penas luasroflris tign jficatpluuiam» Auescolentes arbores fi ad nido» fugiantpluuiam fign&canrs

Aues dulces aqs coletes fi lauet fe 8C iaq ludat agitado alas pluuia fignificatIrundo circaaqua uolicas aqua fi fsepe peutiat pennispprus pluuia indicat.Corui fingultu quodafi latrer rumore in exercitu uolares faciendo

priis plus folito pluuiaeeftat fignificatio. Cornix balneas fe in aqua:& maxime in hieme 8t ultra folitu uociferans 8C fpacief i ficcaarena fignu e pluuiaeut Virgilius.Tunc cornix plena pluuiam uocat fproba uoce.Et fola in ficcafecum fpatiafarena. Gruesab imis4uallibus fugietes pluuia fignificant. Noduain himbre garrulauel fereno tempeftate fignificat* Mergi fi ftagna fuerint pluuia& uentos fignificabunt, Anferes cotinuo clangore uociferantestempeftatem fignificant. Ardeaauis altius uolans tempeftatem fignificat:#in mediis aruis triftis manes pluuiam fignificat. Omnes coiter aues cu ftrepitum faciant maiorem alisq foleant fignificant futuram pluuiam.Gallinaefi ultrafolitum fe cocutiant in arena uel fegregenfplures eaije in uno loco fimul #in principio pluuiae qrant teduram aliquam fe ,ptegentes a pluuia fignum eft magnae pluuiae futurae. Columbae fi utfpead colubare tardius accedant q foleat fignum eft pluuiae. Auis q dr picus ultra confuetudinem catans pluuiam fignificat.Pauoefultra folitum clamantes pluuiam fignificant

Mufcae atrocius mordentes q foleat petentes ad os aut ad oculos hois autalterius animalis pluuiam fignificant. fonus logius auditus q foleat fignificat pluuiam fi noeft caufa. Copcula uafoi*: ftridiora foli*to pluuiam fignificant.Fuligocadens ab euaporariis magis q foleat pluuiamfignificat. Odorifera ultra diftantiam eis couenientemodorem emittantfignueft pluuiae, Zonae fericae magis arride q foleant pluuia fignificant. Salfe carnes uberius fi umedentur & fal in uafe liquefeens ultra folitum fignafunt pluuiae. Delfines tranqllo mari Jafciuientes flatum ea parteq ueniunt fignificant.fed quandomare eft turbatum aquam fi fpferint fignificant tranqllitatem. Vermes terreni interrupentes trifolia fignificant tepeftatem. Vermes terreni exeuntes a terra pluuia fignificant. Galli cantus mnode citius q foleat mutatioem aeris aut uentoiji portendit.

Capitulum uigefiraumfecundum artem exhibet ut p infinita tpa per elementorum alterationes egritudies &annose fanitatespeognofeantur.

Onfonum rationi uidef' poft aeris alteratoesjeius quoq?cofequentiac pfignificemus.Cu inftrumentum fitiuteffedus finem cofequantuw

Quoniam extat Auencenae fma libro prio fen.fcda dodria feda fumma prim3 .cap.odauo.Quodalteratioes aeris pueniunt fcdmresEt Beda de tpibus libro prio dicit.Quodpeftiletia nafeif ex aeris uel ficci/tatis:uel intempantia.Etcociliator fup pticulapria libripblematum Ariftotelis fepriopblemate,Quod peftilemiajq*Epidimia ducitur.ut qnto mutatio aeris i putredinem:uel peffimam qliratem umuerfallter multu peltifera,Hermes uero trifmegiftus libroqrto •

capitulo fecando.Quodpedis nafcif exacriscorruptioei&ftcmperieficcitatis:uel caloris:uel humiditatis nimiae,pueniete,Et ubifupraHerraes.Quodficut ifirmitas ex humiditatum didempantia,puenit:ita pedis ex ineqli pia

fignoi*: & adtu ,pcedit:q aerem diuerfimode uariauEt AridoteIis.Quodpedis ed egritudo uniuerlalispp quandamadudioem opportunamaerem corrupentem.&appropiquantes egrotis admodu bafilifci inficiun£,& cofumunfi8i comentatorreddunf morbidi ab aere fic corrupto 6C line medio ad cor ingrediente & fine obftaculoiqaaer ed ineuitabilis & neccffarius ad anhelitum & auditum,Et Bernardus de gardoio libro q dr liliumlibro prio capitulo fcdo dicit cp febres pedilentiales funt ille:q adueniunt intpibus coriuptis:& derilibus.Cum corrumpuf fegetes:&aer;&aqua,Et dis-cit Codantinus q> aer fubdantia: fuae tempamento mutatus i putredinem fiue i qualibet peflimaqlitatum pedilentialis uocaf.DicitYpocras tertio am

prio.Quod mutationes maxie generantmorbosi i tpibus magnae mutatioisruel frigiditatis:uel edusiuel humiditatis:uel ficcitatis.Et dicit Galenus ibidem.Quod no folu tempomutatioesfed etiam coplexioesjq maxie funt generantes morbum cum muftenf.Et Galenus qrto ypocratis amphorifmo dicit tpa anni no funt ca morbifed mutatioesfuae coplexiois.Et hali medicus deregali difpofitioe Jibro qnto capitulo fi in fingulis partibus anniaer naturaliter inhereccoplexioni regionisiquo ufi funt corpora amorbis fana funt:& Codantinuslibro,v«cap.ix,dicit q> mutatio fubdantiae aeris ed ex tpibus anni cum naturam fuam tranfierit.Vt fi hiems calida fuerit & ficca:& fine pluuia uer frigidum;& ficcumjautunus calidus &humidus;pedilentia qbufdam locis adueniet p acutas febres:& multa mala contiguntiq non tantu hoies mortificatfed etbedi3s:aliqnpedilentia cadit in terra feminaria,unde& fruCtus arbo*rum & planraru corrupenftquosaliq comedentes in pedimas incidue infirmitates.Et Auenzoar i libro athar de Epidimia dicit<£aer magis nocuus ed calidus & humidus cu putrefcit:& dilataf maxie cunon fequunfuenti deflicatiui.huic fnfae concordat Auencena prio lib, fen#fcda doCtna fcda fuma pria.cap.qrto,Dicitq> mutario ducensmortalitatemdc ex coplexioibusaeris dignioreut couertafad putrefa&ionem ed calidi 8Chumidi aeris coplexio.EtAuenzoar ubi fupra tpe edatis in qdamregioe aduenit incendiuiCui fupueniente pluuia fuit ca magnae corruptioisdeaccidit hoibus fcabies & pluribus eo$i ceciderunt brachium 6C crura: 8Cmufculi ex putrefactione 8C corruptione magna.Etcociliator ,pblemare primo particulae priae libri Aridotelis.Dicit <£ nimia ferenitas:& nimia tempedasaerem corrumpunt:# pedes;#regnorum mutatione:» fignificat • V ndcYpocras in libro de aere #aqua.Dicit annum fanum no debere ee nimis ferenum,# Petrus aponenfis p tempedatem intellexit aerem grofTum pulue*

rulentcmUnquo appent fintilatioflcs ignis* q funtfigna pefti!entiae.&Vpa>cras in libro de aere;& aqua inprincipio.Quod cum tpa in fe diflcnaria fucrint difficilespcreant morbos:&PetrusAponenfis fup.vii.pblemate.primaepticulae primi libri.Quod triplexeft aeris mutatio.una naturalis quado tpaoio fuas feruant naruras.fcda eft pter naturam:ut quandoaer corrumpif infubftamia:& c6plextoe.& tertia eft media inter iftas dufta non naturalis. Etutracg mut3tionum peftilentialis eft & mortifera, 8i dicit g»aer fic infe<ftus aliquando non inducit febrem:fed apoftemata carbunculofaGipeftilcnrialia.interdum uariolas:& morbiIos:& lepram, plerunq; obtalmiam:3£ di<ftae funt amedicis egritudines contagiofe.ErYpocfas amphorifmofexto egritudines in tpibus pluuialibus ut multum fiunt ficutfebres longe:fluxus uentus 6C putredines;epilenfice:& apoplexi3e;& fquinannse.i ficcis uero fiuntptifis:confumptiones:obtalmiae;ftranguria:&diftnteria: 8i fimilia,8C Ariftoteles pticuia pria ,pblematunv /.dicit.Quod uer &autunus funtmorbiferfqa mutationes morbiferx funt.fed magis autunusrqa magis aerecalido infrigidato:q frigido calefado egrctamusthuic fniae eft co formis hy>pocras tertio araphorifmojj: nono amphorifmo dicens qdautunoaccutiffime egritudines di maxiemortifera: ur in pluribus fiunt,hypocras tertio ampho.amphorid 2,hyemeauftrina:&pluuiofa.uer uero ficcum & boreale mulieres prurientes in uere abortum facientKpartunentesjaut pueri moriunfaur imbecilles erunt.ahis uero afllnteriaeapta tamen iuuembusifenibus ue-*io chatarri celeriter perimentes eueniunt.5: in libro de aere 6i aqua, quod fihyems auftrina fuerit 6t nimis pluuiofa:mulieres pgnantes in uere abortumfacient:fi tunc eius parturicdifuerit tps,Si q foetus emitat anihilatos:& defc£h:ofos emittataut raoriunf cito;hoibus aut accident lienteria dolor tw*

chatarri defluentes 51 alii morbi cotingunn&Auencena prio canoaeubi fupra:Ver feptctrionale hyemi meridionali adueniensmultiplicabitur iautuno mortalitas in pueris 8C diflenteria inteftinoi* apoftemata ♦ Et plixrterrianae:& hyeme in uere parituras fperabuntaut abortufacict.Si pepererint debile aut cito di i hoibus chatatri Arifto, 9 •

jpblematehyeme auftrina & pluuiofa.uel ficcum 81 borealeegricudinalis fituer 8i arftas.Sic naqjhumiditas hyemis ueris frigiditate8i ficcitare gelat*,Etfeddunf indifpolitimeatusr&humoresgellati diuerfas pdunt egritudines.5ic&pgnates abortu facientjaut nafcenres monent ;aut debiles.Et Auencena ubi fupra cap vii.uer pluuiofum 8i meridionaleadueniens hyemi fepten«rionali multiplicabunf febres acutae 8c optalmia in aeftate.Et Anfto.viii»#blemareifi hyems ficca fuerit 8i borealis 8C uer pluuiofum 8C auftrinu. aeftasmorbida febribus& optalmiisefficief,Arifto,Quod fi aeftas fuerit pluukyfa 81 non temperata deterior erit,Sol naqj mulra materia fumet,Quam calefaeiu& hoc undiq; hincmulta accidit put£edo;Hypocrasin libro de aere 8C

fica di borealis aer pluuiofum SI auftraleifebrem &: lienteriami scitate neceffe efteuenire;# iautunocgritudies & febres acutiflimas xltasfipluuioia fuerit & fupuenerintuenti fup janua morbi exunguuf atq; aucutius falutaris fperat jaiiaqn puen di mulieresdicit,Si hyems fuerit borealis di ueraultrinu;&pluuiofum di scitas ualdc licca mortifer fit autunus oib9 di peipue pueris adhuc fiegmaticis peipue ali»ab iltisdifTintcrise coringur.in autuno & Turgentes a dilfinteriisqrranas uvcufrat.hypocras in libro de aere diaq.Quod fi altas ficca diauftnna fueritautunus uero piuuiofus di feptcncnonaiis in hyeme doior capitis reuma dituflis;& tifis dimulta alix infirmitates acciduntdtem Auecena libro primofendtda dodtrina feda fumapriacap,vii,dicit qd quuscitati ficcse meridionaIi fupuenentautunus piuuiofus &ieprentrioalis multiplicabif i hyeme do*lor capitis reuma diraucedo fic Arilto.x.pblcmaris eadem cofirmat fniarruhypocras.ni,amphonfmo£:.xxm,amphonfmo,quodfi scitas borealis fuerit•l.remiflse calida:& autunus piuuiofus di auftrmusin hyeme fequenti; capi/tis dolor:& tulces branci di corisae erunt;& coformiselt Auencense fnia pritno canoneiubi fupra Arifto,y,,pbIemateiQuod fi adtas diaut unos borea/les fuerintjtfegrnaucis coferr & mulkribus.Colericis uero,xii.,pblemate nocuus aer iudkat.fic opralmise 6i acuta; febres coieritis contingent:hacquo/qp pfnef;hypocras inHbro de aere di aqua atftas piuuiofa diaultrina&autunus fimiliter hyememsegra futuia pnuntiau&huic inia; coformis elt Auecena ubi fupradicens inhyme muitse expnmcdsc accidentaegritudies; Afiltoteles,xx,pbiemare ubi

hyems fupuemes inuenitcorpora fluida;& fic er multa aggregata humiditate putrefeunt corpora:aut fit expreffio:& fluxus ad cor fit fic fuffo/catio;,& Auecena ubi fupraxltatimeridionah lupuenerit autunus feptetrionalis aegritudines accedent exprimedi;6£ autunus di altas meridionales inhyeme accedent segritudiespexpreffione humog&Quu uero pdida fueritficca rempora flegmaticispddfificcis uero optalmia & febres acuta; accedethyems q fuerit frigida di piuuiola ardore facit urinse.sdtas uero nimis tali/da di ficca fquinatia di uariolas pducitjoanes alexadrinus fupepidimiasypocratis hbto.yiifidicit quod fi hyems fueritaultrahs 6i pluuiahs.uer uero pluuiofum di boreale necelTe elt in aeltace fieri aegntudies,Hypocras.iii.amphorifmof$4.iiii,ampho,qd in tpibus quando eade diealiquado qde seltus aliquado frigus fit autunales aegritudines expedtareoportet;huic cocordat Auecena prio canone ubi fupra.ue Auccena,iiii.libro dicit quu uideris aere alterari uno die fsepius et uno die onf fol clarus di coturbaf alio die di on( \ uclammibus nebula; q elt urpuluisft moelt calor & mo frigus in uno die uel imultis diebus ludicandum elt peltilctia uere acftiua maligna fcduiAucccnafignificatpauci.aspluuix in uere cu frigore di quu mui

tiplicaf aufter & coturbafaliqbus diebusaer demu Jclarificaf:poft p’ fbdomoda una.&accedit frigus I node & pfocatio QC co turbatio 8C calitdiras t.ucia uenir peftiletia& pefttletiales febres 8C uartioIae,& fic et ludicadu de aefta*tecalida 8t humida habete matutina alterata,# i autuno ignes in aere &co*metae apparuerint.Sunt fignapeftiletialia 8i multor pnarratispatet mutatioes 8C no pportionatoj# epiditrias & febres 8Cmultos alios modos efficere.Md oftendedumuidef q diTpofitioes fanitate efficiat,hypocras i libro de aere & aq dicinfi ortus ftelbije fit ut debetut tpa fdlicet fmt,pportionata &fic in cccafu ut in autuno plures aquae: &hyeme paucaemecmultu ferenu neq$ frigidum plus oportuno & uete aquaemultae aftate teperantia annu fanu iudicat.fic Auecena prio canonefen.ii.fuma pria cap.iiii.g? autunus pluuiofus 8t hyems teperata necg fit nonfrigiditate habesno tame fit pluuiofa in coparatioeregionis:& fi uer pluuiofiim fuit & aeftas no abfqspluuta erit illud qd fanius efle pot.Et dicit hali 1ubro ,v,de regali dilpofitioecap.iiii.q> annus cuius aer feruata feruat modera*tione eft ille cuius uer tcperaiu eft circa calore & frigus.& io alrernati in eofiunt pluuiaeincc imoderati aeftas e caloris:& in ea paucae fiunt pluuiae: nonqueadmodu uernales ee codecetjnec et autunus nimiae erit ficcitaris: fed ineo pluuiae funnhyems uero frigida erit:&pluuiae in ea no erut fup abudamtes huiufmoianni aer proutCondecet remp3tus etsi uero aer ab his quae ditfta fut uariatur morbidus eut Supius ubenme defcripfimus:Et dicit petrusAponenfis In pblematibusnimia.Serenitas & nimia tcpeftas aerem Corrum-punt &peftes regnorumqj mutatioes adducuntiunde hypocrasaere fanumno multum ferenum pfitef'in libro de aere 81 aqua,Dicit Auecena prio ca*

aeris mutatioes ex diuerfiscaufis fiunt,uc ex caeleftibus 8i tereftibus8t Albertus libro ledo de pprietatibus clemetoijd tra<ftaru.ii.cap,prioc£coniuntftioiouis& mattisin geminis cum aliisadiuuamibus eos faviunt ueniofpeft lentiales 8i aeres corruptos q fubito necat multitudinem 'hominum 8iaialium 8i hali hbro.v.deregalidifpofitioe.q»ex ortu 3i occalu in quibus tpa mutaffunt pleiades canicula.Terreftres uero caae fecudum hali funtpria pars terrse fcda regionum eleuatio uel depreffio&cocauajtertia motfutiicin tasqrta marisiqnraterrae ipfius regioisftagna& paludes: olera putriadae 8C domus humidae 8C fpelucae;& ex uaponbus corruptis:# Auecena. iiii*canone corruptio aeris accidet caufa uetoijd deferentiu ad locu unu uapores malos ex locis faetidistin qbusfunt ualles pfundae 8i corpora deficcata iplioiaut occifa# nofepulta # hali ubi fupra corruptioesaeris fiunt ex fru-fluam corruptioibus # cadaueribus# cloacis uaporatibus ciuitatum 8Ccxnionumctis hoium morcuoijd.Et hac fniamaflerit Galenus i libro de diffe*retiis febrium.# fic coftantinus 8C oes medicinae do<ftores:& io Albertus exuaporibus uenenofis libro,ii, elemetorumut deanhelitu fer

petitum:Arido,libro depprietatibus Elementoru exuaporibusexhalantibusex apturis terrae:# Auencena quarto canonaepp putredine i interiori-*bus terrae.Quare inficiut frufta & aqua & quadoqj fimul cuterrsemotu exeunt uaporesex interioribus terrae infirietes aerem & peftiletia ducetes:& ueti meridionales trafeutes p loca infera inficiut. Sunt quoqj uenti ducenteshoiesgrauiores&iporetes:& ficaerputrefeitex uaporibuscorruptisipfi P'mixris:& fic inficit corda afpirantia & refpirantia.

Capitulum uigefimum tertiumfanitates 8C egritudies praefentis anni c6numerat 61 an peftis futura fit.

Aec.n.funt iudicia philofophia:' 81 mcdicinae.fed quoniapfdage re*h ginaaftrologiapdi&a£:oiumalterationu eminetius uberius 8i excel

letiuspuaticinari ualemusiad ipfam taqad fonte uberrimu acceda*musiex q anni tpa pfeire pofTumus ex q et intrifecas aeris alterationes fcireualemus:q inficiut no qualitate manifeftajfed qdam di&aab Auecena uirtute cuius ca ignoraf fed eft figura cadeftisp coitus.Sion. frias pdi/riasaftrologiae pedifeqspfiremunut Ptolomeus in phemio qtripritiatteftatur.Quonia uariatioes cotingentes funt & occulta alteratioaerisa medicis ignoratur.fedaftronomica fpia cas alterationu fpecu*la£& ppendit.fit ergo aftrologia irelliges cas ipfum.f,carium aial gloriojum inftrumetu dei altiflimi plenu formis.# ideis numeris compofitu triagulistarq;circulis # multis pyramidalibus formis micas p ueriffimas ratio*nes SC cas eminetifllme mundiefferius puaticinari ualet: Quonia fanitates&egritudines una in pte poflunt pfciri.Secudu aeris alterationes:quas pdi/ximus ex fnia:qre quu hpeme anni xpi. i 4 9 S, pcedete introitufolis in ariete eiufde anni frigida & ficca tetigimus 8C a nobis uer feptetrionale frigidum # ficcu cu aliqbus piuuiis frigidifiirois tu prae dhio Saturni 8C pfert! aprilis mefe6L et aeftiuo tpejubi paeris temperie oporteret ee caliditate& ficcitate ubi patefecimus hyeme pterita frigida 8Cficcifiima 6C uer frigiducu uentis fepterrionalibus fircis cocluuimus fcdm fnfam Auencenae canoneprimo doririna feda fen.fcda fuma pria capitulo feptio,Quare fcdm ipfumhuiufmoifrigiditates& ficcitatesidi, cu piuuiis frigidis potius ex uetis feptentrionalibus ficcis.qre uegetabilia et arbores corrupent #fcdm Auecena ubi fupra mortalitas erir.quonia aialia eifde uefccria corrurapenf.Sic ergo hoies qui talibusfruriibus corruptis #aialibus uefcenf cor>rupenf quoqj.Sicergo p naturale friam fcdm iudicia mediriae pdiria fniamaffirmamusicofonumqj ratioi uideftut medicinalis fcia cu fupiori caelefH fapietiacoiungaf ut ex caufis terrenis 8i caeJeftibuscomunriis ucritate ipfamelicer ualeamus:pcipic priceps aftrologiae Ptolomeus fcdo qtripnriutquotiens fanitates # egritudines pfeire uoluerimus oportere fcire dominos coiuBionis uel oppofuiois ante introitu folis in arieteeoje dominos8C afeen

dcntia.Htalbumafar 6£lauo libro magnamcoiun&iomim differetiaprimdhoc idem cofirmat;& et hah habenragei hanc afierit lmam:& totusaltroio#gis fapiens comitatus hac pdi&a fniam ,pfnct:quare fecudum AibumafardIn octauolibiocoiunctionulummaria male diipoiitaante introitu folis inarietem in eoru oppofitide 6C alccdes infortunataa Saturno cum Mercuriiparticipatione fignificat peflem in locis diregnis trigono arietis fubiedhs: fiicut c britania germama& italia di febres pefhleualestegritudinesex humo#re meiancoiico permixto cu colera pninoia,fignificat etiam uariolas di morbillos;Mars quoqj ucdicans iibi dominatudi luna infortunata inani reuoluude febres patileciaies:puftulas;lepra;impetigines fcdm albumafare:8£ morbos peltiferos indicat prjefenha naqj faturni inafcedente dicoiun&io ipfiuscum iule in apriii di cuMercurio bis in Martio hac fniam cofn mat.fic et ftcrihtatc & penuria ,pducit.Ex quibus humanu genus malis alimens nutriendum pronu magis erit ad corruptione incurfumcp morboru.Mars quoq; intauro pdi&um dominatu fibi uendicans icdmalbumafare qntoluncttonu difiereua tertia in tauro lignificat oculoru dolores di muliei ummortes di nocumetu coiungatis ea morte bouum di ouiu cum multitndine tomtruoijc dicorufcauoe nebula|i cu paucitate uidtus di i temporibusno debitis pluuias multas indicat ut in menle iursiiide iplis fecimus mentio#na& cu latitudine feptetrionali uarriolas morbilosoccidctalibus fignificategntudines mulieri pgnatium pp abortu cu deftrudhoearbo$d di praefertiu*ne* di haec oia magis extra italiaMartis figniiicata uerificabutur in trigono tauri fcdm ptolomeu interorietem di meridiciparthia diper#iia oi cypria,Mars i feda domoa fole fcdm haii abenragel fignificat fortes infirmitates:# hoc uerificabit m brirania:germania;falatia:paleftina firia profunda, idumeai# iudea:parthia;media;#perliaipp domimu tauri di cypria,6i patua afiaan italia uero no tantu;fedciuttates potitae fub trigono arietismanis infortunia no euadet.Egritudinibuseni uexabunfrut fum florenria:Neapolis:Faueua:# peltis ardore gulbbuuet3enr corruptione di Iocuftassfecudii fniam Abraa Aueccna? Mercurius Saturno coiundtus fcdm Alburnalare tertio de magnis coniundiombus differentia prima aducnient hominibus mors di fames diaduemus mgentium reru in trigono arietis magis: fedquia Mercurius participationem habet cum multis climatibus di cu plane#tis omnibus comifcetunidcop multa clirnata mundi # jitalia # extra ifortunia icnictet,fic Mercurius fru&us deftruec comixtus cu fatutnon afcedeteoppofitiois ante introitu lolis in ariete di mortalitate di locuftasiLuna ipedita inangulo fcdm albumafare.Quinto magnarji coniundtionum luna impeditain icorpione fignificat egmudine di mortalitate;# extra italia inter occidente dimeridie inaffrica dimauruamajm italia uero ciuitates fcorpioni:

infortuniumnon euadrnt , Prof. dio coniun&ionis q fignificauit Chuftiaduentum prouenit ad taurum fignificar gutturu dolores inter chriftianos31 inflationes:# relaxatioes:aduentus bubonu.Et multiplicatione mortis #

timoris:# ficcitate:# multiplicabit mors afalium cu inufitato flatu uetoru31 cu uehemetia frigoris: in uere:ut ia pdiximus;# i byeme multiplicabuntniues:# tonitrua # fulgura in hoc ano cu grandinibus # humiditatibus #

frigiditatibusnocentibus:ut pdiximus: ha:e ab Albumafare quarto coniunftionum magnarum differentia fcda probantunprofe&ioafcendemis con-*un<flionis chrifli aduentum lignatisad fagittariumdeuoluta nubes figmfi-cat in quarta uernali pluuiaiji # ueroijd # fortaffe fignificat deflrutflionemfpicarum # homines confequetnraegritudinesp fanguinis fertiorem,# corroborabit dolor praegnantium;# htjc magis in Hifpania in trigono fsgitta-tiiiin italia uorantum profedio afcendetis illius anni ad fcorpionem porten-dit egritudtoSf tmiltasi# puerorum mortem:# hoc magis extra itabam: mitaJiaueroparum per talem influxum uerificabunturjnifi in terris fcorpio*ni fubiedtis. ujt ftmt Genua; Cremona: Ariminum;Patau»um:Brixia:Ceruia; Piftorium,Hcec ab Albumalare libro quarto probant.Ef utfertnonesnoftri non a uulgaribus in malam partem intelligantur ex omnibus no/*»pr/s praecedentibus fcntenriis forma una eliciatur;Concludimus itabamhonuacuamfore pefreied pronam magis quara elapfisannis , Extra ueroItaliam magis peftis influxum fignificamus; ut eff Britannia r Germania:#Hifpania;# prouimis trigono tauri fuppofitae.in italia uero Florentia;Neapoiis:Fauentia:Genua # Venetisc pefle non carebunt:Er in me-le augufli;# in autunotaut febribus peftilentialibus;# generatter umuerfusmundaspropter luna infortunium egritudimbus# contentionibus infor-tunaruserit. •>.- ...

Capitulum uigefimum quartum peflis curam largitur tam fecundumcommunem medendi modum quam per fcientiam fuperiorem quintaeeflentiae deferibens multas confediones contra peffem.

Onfonum rationi uidetur ut poff prarnarratas malas influentis3 cu-c ram prohumanis corporibus fanandis adhibemus * m hoc enim egi

ptios ipfos irmtamuriuxra fententiam ptokmei quatripartitiprimomelius enim pofiuntaftrologi: qui etiam medianae peritiam habent me-dicinas falutiferas conferre quam medier foli fetun&i ab aftronomiac peritu; Aflrolugix namquelapientes fciunt caufas omnes # fundamenta:Ex quibus maiinafeunt morbi;Sciutnac£ bttraorutn comixtiois# humoic magispeccante p cadeftes radices pdi&as egntudinispducetes;dicit nao

Auencena quarto caninae tra&atu qrto q»cura in febribus peflilentialibusoportet ut infrigidamus domus frudibus odoriferis frigidis8C extremitati'bus 8i caphora 8i ialicibusjfed quonia no femp peltis ab humoribus colericis efficif.io no femp unoregimine lndigemusipeftis nacg futura hoc ano eftex humore melacolicoaduftocu pmixtioe caloris ficciflimeno ergo comendamus fntam rafis.x. Almaforiscomendatis domus habitanstiu ee uerofas 8i frigidas augeret naq; natura morbi hocanno frigida ficca aduftamo etcomendamus emplaftru de fandalis: & aquarofacea.C6denfant,n.&augent magis natura morbi;fic et i humoribus purgadis oportet ut melancolicus humor cu pauca caloris pmixtioepurgat p'hibernus naqj hoc anno ufum tiriacae inflamaretmagis epar 8i obedet licetdicafq? profit ueneno 8i coferat cordi hoc magis affirmamus quando uene»hu e frigidu cu pmixtioe humidiratis hoc ano fecus e: corradicimus ufui

extat uulgarid opinio:Recufamus potus uinorupotetum 8i mahuatici.inflamaret eni magis & exliccaret corpus.Sihn.generaSter oes cibosficcos 8i calidos & frigidos ficcos phibimas.funt nacp magis augetes morbimateriat haec ta in fanis q in egrotis intelligeda funtjfic etia flobotomiamoio negamus:eet enim addere afflidione afflido.Corpora namq$ q morbishocanno affligent erut magis ficca.faut calida & ficca: aut frigida & ficca:morbus nacg inuafurus humanu genus hoc ano eritex nimia fiecitate cu pmixtione Saturni cu martis uenenofitate & ficcitatc.Comcdamusres aceto/fas fed n5 frequete ufum 8i hoc ta in fanis q in aegrotis.hcet corrigat difcindant materia tame eodefant&arefaciut corpus.laudamus cibos calidosdihumidos hoc ano 8i magis carnes lixatas q torrefadas in ueru.Et lauda'mus uinaIimphata Si laudamus regime magis ipinguatiuu q deficatiuu. Sicaepulaspaftae 8i frumeto£::laudamusdi oiateperata cu caliditateSi humiditatealimeta p fanis comendamus:ut morbos no incurrant ficcosjfed quoniam nolologu differre fermone ad neceffaria deuenio.Medicinalia naq* proaere redificado ta ubi moranf peftiletiati q fani comedamus aere teperatuin caliditate 8i humiditatejeomendamus ergo aquasbullietesin domo cumrebus odoriferis ut funt rofae 8i uiofae 8i camamilla 8i mufcus.oia praedidain aqua bullianf:& domusrorent etpani lineihumedenf81calefiat 8i fufpedani; p domus parietesific naq; aer ad teperiem ducefiNocomedamusexercitiu ta lanis qaegrotisicorpora naq? magis arefierentjphibemus coitu penitusicorpora naep magis cxiiccarent.fic.n.bonu eet ut lupanaria poft pofitiseOru uoluptatibusclauderenfjquuqfpiam fe lacfum nouerit;fi ieiunuseft femota o\ mora fumat talem medicinam.Recipe reubarbari boni dragmas duas confedioes ante dragmas rres:mifcean£ cu cafTia:aut mana: aut zuccaro«olatoXunciam una cu aqua decodiois laducap* fcariolaru 8i acetofellae:finM/bus herbis frigidis Sihumidis mifceanf oia:Si fumant,Euacuabit eni

humores pcccantcsipoffintetia fumrre pdida medicina fine aquis cu zuccaioadmodum belli: purgabif.n,humor quo naqj purgato comtdat argrotantes uiriliter.Et naqj comedat bibatuncias tres lciropi de acetofitate citri cupdidis aquis # fumat cibu lixatuXpullos curob deagtefta codos: # poflrnodu quiefcatjpoftuero digeftioemcibi fumafqntaeflentia leois uiridis rubificat»;# extrada cu forti expraeffione ignis:aut cu liquore ugetabih p di*ftiilatione liquoris uegctabilisiQuinta eflentia in fumos albos ad recipiensucnit:q in liquore rubeu conuettunfjhse naq; operatioes folis naturata fapientibus funt notar:a coi uero turba res ignota paruipedunf# pmouent populu ad cotemptionem natura uttantu comunem mededi modu qfqjmagmfaciat;# ut ipfi hac i pria #

coi uia mededi lucrari pofflntjq naqj mededi domus cois bonuse:qa medioeres egritudines fanat:# uia# mediu eflrut p comune medicina fapietioresab eleduariis # fimplicibus # copofitis# graduatisi medicina poflint elicere:Quintas repe eflentias uirtutes.f.feminarijsforma.f.fpecificata.ut mira>cula in natura faciat;# morbi incurabiles i coi ordine curetiut nos aliquan/doauxilio repe diftilJat3pe:# ad fpirirualitateredadape fecreuimus qnta ef-fentia a reubarbaro # ebulis # mirobolanis qppinauimus noftris amicis laboratibus gallicae egritudie.Et in noue diebus euaferur ab hoc infefhflimomorbojad curapeftisreuertamur. Sumaf ergo quartu unum uncte pd daeqntae eflentte leois uiridis rubificati # mifceaf cu unciisqnqj uini albi: #uncia.i.aquae.# bibar peftiletiatus:# coopiat fe panis & fudabic;# etia cormundificabif oi ueneno:# pmouebifcorpus ad duas uel plures emiflioeswenenofas graue oletes #remanebit mundus febribus& ftupore # ucre fa*nus.tucm.cofortef natura bonis cibis # regimine coi.ltemalia medicina jppeflilctiatis.TJr.ieubarbari dragma.i.eIIebondragma.i.puluerizen£& milocanf cu liquore uegerabili circulato # glorificato‘a uino exrrado;# ibi prac>dida duomaterialia bulliat letiflimo igne phora & qefcarp tces horasjfummaf uncia.i.talis liquoris qabftraxit uirtute reubai bari delebori 8i mifceatur cu uncia media zuccari;# ifirmus tale fandu fumat liquore:& purgabiVtur ab oi ueneno peftifero:& fi penitus no fuerit purgatus i tertio die;itepepdida fumat potione;# poft aliquado i die bibatfciropu deacetofitate citri;•f.uncias.iii.cu granomedio mufei:# cor uiresfuasreuocabit:mifcea€ fciropus cuaqua endiute # decodiomsherbse citrar*:q odorifera e. Coieruntquocppeftilette futurae q frigido # ficco humore coficief odores calidi #humidi.fiar partilius ex mulco # ligno aloes ambra gariofalis# nuce mufeata# florace calamita cinamomo & ofle decorde cerui;# cu uiolis # aq ro/fata difteperenC#odoref talis copofitio:# hoc ta fanis qegrotis cofernprsedidaem.res calidae ducunf ad quada tepene cu uiolis # tofacea aqua:# etiacu aqua coi# endiuisefiat comixtio;ut ad teperiem humida # calidapdida

coferaf* Alia contra pefte tam fanis §aegrotis conferens.i&boli atmeni terrae figillataeana dragmas, iii.cinamomi: feminis citri an dragmaunairedoarie galange coriadri praeparati ana.gr. xv. pulucris cordialis: fcio/pulos duos zueeari albi libri una;& fiat confedio cum aqua rofacea:& fummant fani oi manc:quia praeferuabunf,aegrotiucro poft purgatioena praedidam bis in dieaflumant & curabunturjfumatur in quantitate unius auelianae feu mediae caftaneae» Aha puluis bona cotra peftem*£:.didami albi totvmetillae anna partes aequales;& fiat puluis: 8C de hac puluere fumantur fciopuli.ii,anteq tranfeant horae.xiiii.poft fenfibile Jaefionemcu aqua acetofel)aeherbae Qt meJifla;& eft fatis bona contra pefte, Alia cofedio contra pefte

figillatae tormetillar anna uncias,iiii.boli armeni feminis citriannauncias.iii.radicis zedoariae& getianae digami albi pulegii ana uncia una \i*gnialoes ozimi gariofoli:cinamomi:croci:mirraeana uncias. ii. aftrologiaerotudae galbani caffiae ligneae ana uncia media; ambrae dragmas,ii.afiisdecorde cerui dragmas.iii.carabae ana uncias.iii.rnufa.fdopulQs.iiucaphorae uncia mediam libra una oium uncia media galangae cubebae anna dragmas.ii.iciropi de accetofitate dtri ut bene j>dida comifceanturad lufficienam:# fiat mixtio 6C confediomirabiiiftimacotra oe genus peftilentiae:deqcofedione fani tpe peftis fumant ad quatita*te unius auellanae in mane 8t pferuabunf* a peftejQuiaero i praecipinum peftis incurrut imed&are percepta laefioe fumaf pdidae confedionis unciame-*dia:& poft horas.iiii.fumat euacuatioespdidas purgantes humores uenenofos utpdiximus.Sic,n.fanabun£q plures:&utanf aegrotipdida cofedioneoi mane:& uefpertina horaufpoft folis occafum Stmirabiliter curabuf: haecenf exofedio uniuerfalis coferens oi generi naqj confedio fi poneref in liquore uegetabiJe fandu noftru praedidum drculatujut ibi p me>dia horam bulliat leuiter 8t liquor fuperet cofedione p quatuor digitos 3£poftea quiefeatpquattuor horas:& poftea defaegroto de tali liquore unciauna.Sic pleno pdidis rebus.Ex qbus qnta ea$ieflentia fecernit:& miraculafecor cofortabif;#ad hillaritate ueniet & uenenototu mundificabiflaudetur ergo deusnofter q rebus terenis tanta uim cotribuitmt pefte miiaculofefanemusjeertiores facio oes quofcucpnoftrum hoc opus leduros . Quod fiquifpia aegrotus pefte poft afiumptioem praedidaecofedionis bibere uoluerit Libat potabilecomixtum cu fciropo de acetofitate citri:& cor cofoutabif;& uenenu expellef;& naturaad teperiem duda coroborabif fic utatur liquore auri potabilis bis uel ter 1 die;& fanabif & fumat de liquore auriunu quartum unciae fingula hic,reliquor naturacorroborat: iu*uetutempftat:& temperie.Ergo eundas egritudines fanat.f,peftcguttaspodagras paralahm mamae fpeties oefcg morbos.Prouidos & prudentes facioquofcuqj quiaureis medicinis uti uolunt & Iapidibuspeiofis & margaritis

ttrbattcolis adamatibas saffirfs81 stns h5 utthf eiscotritis .utcois fchola eft:Quonia natura eope uirescomparas minime aflumere ualet.Sant nac$ forcis copaginis &color naturalis uirrutes noftrae di>geftiux nullu alimentu;&nulla uirtuterurait.ficeleduariu de gemis nodeft cordi ipfum cofortado conterant margaritas coterant fragmeta Iapidu

& conterar aromararii quantu eis neq naturaecoferefeleduaria fua cu talibus Iapidibus pdofismoenim fufficit talis cStririo: fcdoportet ut aupi 81 lapides oes peiofi in liquore conuertanf'p aquam illa fapientibusnota:no ex corrofiuisfadamjfed ex maximis digeftis8i gloriofis re*bus cu auxilio fulphuris uegetabilis gloriofi fublimati ad latera uafis in cor'pus gloriofum incobuftibilejqd nacg quattuor het elemera digeftiffimaicu'ius nacg auxilio lapides oes peiofi in liquore couertatur:& margaritae q qui/dem tanta habet uim,pp cape natura digeftiftimasrutcudas egtitudines mi'

quoqjoes quiaupe in liquore ducere uelmt:ut i balneo cu liquore celeftialiquibus diebus imittatituc.n.feminaria uirtus ex auri elemetoru copagine fecernef&: aqua pgnans reddit aureo colore tindaMoneoquoqj ut caeleftis aquae imittant.ut totum auricor'#pus no foluatunfed partes fubtihum prius foIuantur:&auri terra in uafis fundo refideat:comemoro etutpoftq auri oes liquefadioes funtcoi ledae ex pluribus indinationibustut inter ea femp foueaf in balneo coleruatiuo uitaeXcalido81 humido.Moneo et ut quuatmi palembicu fublima»re & trafmitrere uoluttut ignis no fit potentiflTimus:led fit cu flama unifor'mi.Inftruo et ut potius in uale tortofiat trafitus qper reda boetiam uel urinale cum alembico fupra Quoniap iunduras ualis amittif deauro;& uidefount irpfum feruere cum figiilis iundura jjiuafis & magna amitteref qtitasCertiores facio quofcuqjliquore phi!ofophoi& aqua.fiCaeleftc q corpora cuda foluunf efle aqua digefhflmiano excorrofiuis fadamifed exmaximis digeftionibus naruraeadmaximu teperamentu dedudis;Quaepotabilis e cuuirtute adiua ficutcaelum;# io liquor ifte caelum potnucupare: ficut naq;caelufuperiuseftca generationisoiummouedouniuerfale forma & primamateria 8t elemeta# fpes fic liquor eft ca excitationis uirturisfeminarie ut frudu faciat &fanitatc coferanpoteft quoqjnucupari meftruiificut naq; fanguis meftruofus eft nutrime tum embriois.fic aqua caeJeftisnoftra eft ea conferuatiois formae auri&aliop* quorumcucg diftblubilium 8C dicifaqua uegetabilis:qaficut uegetatiua uirtus elemetatiua muratad fua natura ut in piatis patet mutatibus elementatiua ad natura fua.fi plan

loquor ifte fandus couertit oia in liquore adiuum # in quintam eflentiam ficut 8Cipfe loquor eft.

Capitulu uigefimum quintu argumentarioes comunis 'medicoru fcolaccotramaxima quintae eflentiae 8t argumetorum repulfionem continet.

Olent admirari qui fumum philofophiae arcanu non fpeculati fueref afferentes in elemetatis rebus quintas reiji effenrias no reperiruPiofi

tentes quoq;huiufmoi didas qntas effenuas effe igne & cofequeterdicut calefacereepar di fcabie dialiosmalos morbosilicet reipofione digni no eflent: quii (ludia n5(ciendi ca fine; Si ad ueritate fpec uian>dam;ied pg lucrum tantuttamen ut eorum uerba coeludere cotra ueros philofophos non uideanf.Quonia ita multitudo cdium exercuit:ut fidem fibicomparauerit;n6 tantum apud uulgaresjuerum ctapud principes fidem habent ufq?adeo:q» fi quifpia etia maximusiqui extra uiamc6munem:& mededi modu procedereta coi turba diferepans ;itaparuipenderef ut apud uulgares plebeos ne dum principes minime fapieceslocum haberentiafferentesauru nequaq poffe fieri potabile 8i % huiufmoifint delirameta lllufionisiquibus fic fapietes refpodent illud qd ignorant abeifdcmconteni.Quintae eflentiae inelemetatis fic regiriifunt naqj fpiri*tus fubtiliffuna materia qui couerfiuamnatura habentjutilla natura nouanancifcanf cum quacomifcef ; & io fi quintaedentia coiungitur cu rebuscalidis i tertio graduefficit; calida ficut cadu di fi in qrto gradu coniungere€frigidis rebus qntaeffentiainquartogradu efficeref 6ngida:fic no mirumfiuna qnta edentia couerfiua cum fua natura diuerfos faciat effedtus ficut folquiconiun&us cuVenere humedat cu Saturno ifrigidat&deficcat cu Ioaeuetosbffat.fiqnoftra qntaedentia dr hocmo roe fubtilitatisrone adiois ceIeris roe nS refiftetiae a rebus ad qs aginroe etia digefloisifidgloriae fua::ficutcariu digeftidimu e cuius ptes dciiores fut nobilioresdigeftiores di fpledidioresiut i ible patet:q e defiorpsorbis 8i nobilior.io qnta effentia carnes a corrupnbilitatecoferuatdementatiuaconfortatauuentuspriftina per ipfam coiurtfta cu auro potabili reftaurafjfpiritu uiuificatcrudum digerittraiumindurat induratum ratificaumacru ipinguatiimpinguatu ad teperiem ducit iflamatum jinfrigidatfrigidum infiamat:huraidu ckiiccatjfii deficatu humedat;& oes egritudines ad fanitate coducitjfic nonmiijifj una di eaderes di*uerfas faciat opationes fcdno modum receptiois materiatjutcalor foiis q lu*tum deficcat& cera liquefacitmo ergo 3» quinta edentia conuertibilesdiuerfos faciat falutis gradusratioes per pcedentes filcant ergo qui philofaphiae arcana fumma non fpeculati fuerunt.

Capitulum uigefimum fextum cam morbiquiguniuerfum mudum humanugenus affligit: quulgariter dicifmorbus gailicus Icdm dodores medicinae puftulofusqex corruptioibuscongere foler.

Dmiranrur forte morrales quibuscaufistalis morbus iraifuetus hua manos torqueat;fed fumant a nobishanc uera fmam caeleftem. Di*

cit fen.aflrologasmagnus i lius hali in libro de ingreffu Saturni infigna q>quufaturnas ingreditur arietem di facit mora fua i eo fignificatpe*

ftilentiam A puftulastquare quum anno xpi. /49 aficte ingrePfus fuerit haec portedifle no dubitamus:fed qaeodeanno.f.xiiii.die martiiMercurius cu Saturno iundtusfuit:qcoiun<ftio fignificat morte A fame Aaduentu ingentiu reruificut funt egncudinespeflimaeApuftulofe ♦ A quiafuitin eode die haec coiundtiorcum luna quoq$ q fignificat populu portedebat uniuerfum mudum A populares magis talipuftulofo morbo opprimendos A qa mercurius cobuftus erata fole puftulas ipfasoino magis augebatjAetia faturnus h<ec nepe coftellationes diuerfaein unu malum fine corrupitionis tendentesjlicer fuit plures formae huc malum effc&um pariunt:fcdmalbumafare libro coiuntftionu magnatiA fen. aftrologipraeallegato locoAquiaaries fcdm oium fapientu fniam fignificat caputndeohuiufmot morbipuftulofi ueniut cu capitis dolore cu catarris:A cu Iapfu humoi& ad gutturaA quia Mercurius fignificat linguajideo in ore A lingua humani afftiguturA qa mercurius comixtione het cum oibus climatibus:ideouniuerfusmundusafHigif hoc morbotAqm comixtione het mercurius i brachiis rone gcminori 10morbus lfte brachiis tormeta infert:A quia mercurius comixtio*ne recipit ab aliis oibus planetis ideo in totu corpusihumanos affligere pot*A qa Saturnus pducit morbos dolorofos Aiun&uraijd dolores cu humoreftiopoticoaccetofo mebncolicondeo fiunt iundturarum doloresA quia(e/cundu fniam Auecenaehumores frigidi A ficci faturnmi adufti:funt inept*expulfionis Aegritudines loge ideo huiufmoimorbi logo tpe egrotos affli-gut:ff$ quoniaadhucSaturnus noab ariete receffit: A10 no ceflauit morbusfed cotinue alios A alios inuaditA quoniaano chrifti *i 4 9 $ ♦ die.xvi.mar-*tii infoelix coiundlio Mercurii A faturni fiet in ariete p eius teuolutione A luna e cu cauda dracoisi qdratura mercuriiA fatumi:fignificat puftulas A praedictu morbu magis augebit:A illis qui in acftu pditfto gallico morbo affliguntaugebif malum A nouiAfani pdidta aegritudine incurrethoc qaoqjaddo quonia p.duos pcedetesannos aer difpofirus fuit ad corruptionemt puftulas pdidas inferret;hoc ueroanochnfti. i 4 9 S. no tantumpuftulas A morbu gallicuaugebitifed ratioe difpofitiojs materiae A pp influxum A pppfedtionem coiundionis fignificatis chrifti aduentu infortunataa marte in tauro fignificat puftulas A peftijetiam A mortalitate humano genere ueturas quaemala deusauerutjfiin praeceptis eius ambulaucrimus Afinepp que creat» fumus opemuratcjt Colamus: Sumus nancpi mudo adeopdudti utbenetopemurjEt Suam maieftareadoremus A colamus diuina negledis terrenisA ut.errigamus mete ad CaelumA eius mirabilem ordinemadmiremur A admirado creatore ueneremurA ipm uenerando bene operemur ut fimus mites pauperumAexpellamus omneauaritia fuperbiam gul>lam odiarapinas lires.A oia alia fcelcra.fin at fuerimus pni ad uitia A adauaritia.at funt maiores partes haiumjqui femper itaterrenis infudantjut peni

tas dmnitate Si dodrinas ois nefdatrac fiefTent femp uidariiadmirof ne*pe;tlapeopfedo & pene pedes mei comoti funt a reda uia ur pphetae fer>mone urar quoties uideo i mundo qfi oes ita indulgere lucro reij£ terrena*ru ac fi femp ipfa deberet femp futfragarieis quuuideat fe mortales di fenes&adhuc funt auari adhuc etparcut neceflariisjadhuc torquet cop* corporai rebus neceifariis p uita diauaritia coturbati ita tenaces di auari funt:□t penitus nulla eis inefferonem uideaf,Non ergo inimicinoftri fintcaelu di terra mare di habifius di mortes oes male di ante tps:di fic ex parteoi malu uninet di periculu di certame forte di iugu graue& dui$«: fup filioshominu extet impofitu tonitrua fulgura ignis grado fames beftiaijd decesaialia uenenofafup terra erucae brucifcorpioes Si ferpetes locufte atq; dracones dit epeftas tenebrae tuba fignaac igneus timor:uox:flrepitus:uirga: la -

pis perfecutio undiq$ obftaculum precipitiu laqueus catcer ligamen Cate/ *

n3t& percuflioes oes malleus idus iaculum fagitta gladius falx uulnus fan*guinu effufioes egritudines morbiqj oes cctritio pauptas pffura ludius plandus dianguftia maledidiones pefflmae: di mala fine fine interitus peftile/tiae rerraemotus atq; diluuia incofufioem di exterminiu m\o$ioium ignorantu di fupboije di hoium qbus ta defunt q hent q q no hent. lemper.n.funt egentes.no ergo fi iuxta fniam lfayc.xiii,cap<& uifirabo fuporbe mala di ipios iniquitatem eo$z di requiefcere faciam fupbia infidelium6i arrogantia fortiu humiliabo fup hoc caelu turbabo di terra mouebif deloco fuo ppindignatioem domini exercituu;fir.n.deus gloriofus puidit abaeterno in noftris tpibustor di rata fcelera hoium cCturbaait ergo caelu noflris tpibus ut fuo motu a deo gloriofo fado Saturnus cu Mercurio in talitpe coniundis cu aliis pdidis malis coftellationibus pfentis anni .1498*humanos puflulis dipeflilentiaaffligat.

Capitulum uigefimum feptimum curam gallici morbi oftendit tap comune fcolam q per antas eflentiasiubi multa fecrera pandimus.

Viamulti afnigunf qui uitiis caret ex ordieuniuerfalis influentias aq diuina maieftateab aeterno ordinatae in tali tpe:ut malos affligat: io

p bonis cura defcribimusimalisat hoibus nullo pado cu diuina uoIunrate medicamia pofluntufq3ad fcelerum purgatione. Demoftrauimus p fapientu fermones puftulai*: cas caeleftes,’& cofequeter humore pecante fcimus humoreaduftujficcu cu pmixtioe colerae di melacoliae ad quoru expulfione prio uia Jcoi inceda;fcdo p qnras rep: efTentias. Prio purgaturaegroti.pi.cafflae uncia.i.cofedioisamech dragmas qnqj p aetate copleta ppueris dragmas duas di mifceaf cu aq decodiois fenae di fumafi mane.ftnodormiateuacuabit materia adufta.Si at uolueris materia digerere deftribusdiebus fciropus de upatorio uncias.iii.cu aq decodiois fumi terrae uncias*ilii,aut cu decodioe fenae;& dipoft def rnedicia p

didto.liC ter faciendo # poft prima mcdicinapuocetfudor ibalneo calido #

humido # poftea coopiaf infirmus # fudet habudanrer:# i fequeti die, iteru fciropos fumatpdidtos p tres dies 81 deiceps medicina:# poft fedam me-dicinap>uoceffudor poft duos dies ab affuptioe mediciaemt fi medicia fumpta fuerit die dominico jpuoceffudor die manis # cu uno die qetis # reaf»fumptiois uirtutis # fiat fudor magnus # fic ter fiat a pricipio.tuc.n. materia purgabit # dolores # puftula: ceflabut.fed fiadhne puftulse no fint acrefadbe #cofumptac:fiat unguetu ex terbetina multoties lota uncias.ii. cerufa unciad.asgeti uiui fublimatijqrtu unu butiri uncia media falis cois quartu unuunciae cinerisiqttum unu unciae fuccicitragulofjiaut Umonu tantucj coopiat tota materia # bulliat p hora;# poftea tali ungueto ungaf puftulae # imediate r6e repe het caufticatio# deficcatio # efcara qda ficca cui fiat undlio bis uel ter:# p fe ipfaspuftube oesexficcatae cadet carne fanaremanete;# hoc i temno fex oes puftulae curabuf, fijeent magnaeficut palma manus# groiT# p digitu unu:fed certiores facio oes # magnucauiat ardore hoc unguetu qd nlfi magnanimi # uiriles utef hoc unguentout cito fantnfao fiat aliud unguetu ex trebetina lota # cu cerufa # cu pauca qtirateargeti fublimati # cu butiro 8t bulliat fine fucco limonuJte poftundhone huius unguen leuiores uaganfpuftulae cu aquitse #deficcabun£#curan£ mirabiliter,

Capfuigefimu oclauu de pace #bejlo pfentis anni chnfti .1498*Ommemoradu ur caeleftes ifluctias effedus narifei fcdm di

C fpofiuone iuxta ptoiomeifmam.4.prio licafferens caeleftiu uires eeneceflaiias q phiberi nequeut qn ifluat fed terteftres difpofitioesff

uariabiles # prias repe occafioes accidetaliter fufeipiunt:fed fi aliq ifluetia fune potetiifirae idifpofirae materia difponunf:ficut fcdm fniam manilii effedus neceffarii eet ut i magnis coiundftoibus di'luuia efficietibus # i aliis peftiletia uniuerfale # terrsemotu qbus humanuigeniu obuiare noiualenquonia data caelefti ifluetia # materiafita effedfus fint neceflarii:# ideo canit.5oIuite mortales aio curafq? leuate.Torqj fupuacuisuita deflere qrelis Fata regut orbe certa ftat oia lego.At nifi fata darenleges uitxq; necif<$ Fugifletugnes arneartroia fub uno.No euerfa uiro fatisuiciffet in ipfis.Aut lupapiecftosnutnffet martia fratres< Qyxoia itelligeda funt quu iferior materia difpofita fuerinhoc unu et c6memoradu ur q> arbitriu quu no het organa difpofitafua no pt fruilibeitate,fic.n.uirtus cogitatiua ifedlaradiiscadeftibus no reprefentat itelletftui nifi fpes ife<ftas.fic.n,falfa iteliigimus fic.n.martialis ifluetia colerico fatno cogitatioeuirtute ificit> fic prupimur i furia # credius bn facere, fic.n.faturni ifluetia imagiatiua ificies i defpatione ducit.fic fe ipos hoies iterficerefacit fub fpc fugas,# receflus a poenis. Sic anima pauperrima organis carens

non poteft uti fualiberrate:Et ideo non infinitae fmt StultiriaeEt inaniae Spes fecundu modum corruptionis uirtutum iterioru organorunoftri corporis; Quonia fi naturaliter uolumusinfpicere difpofitione iferiorum anno praefenti in Italia Videmus elementa uariata 8i turbata adSiccitatemEt confequeter ad bella 6i uindida di faoguinis effufionejSed hoc annonon eft alia particaiaris difpofirio neceflaria ut magna bella Sit ut anofti. i 4 94. Fuit hoc.n. anno populi neapolis regni non funt cupidi nouitatut ut Vniformiter uncet reges alienos eoru incoftanria di uolubiles moresipfos uberrime puniuit;Fuit enim regnum in fe diuifumjnon ergo mirum ficonquaflatione inter fe habuerur non.n.hoc anno repleti quiete: utaliis annis elapfis optabantpraelia non.n.experti erunt tot di tanta mala uolueruncexpeum funt naq? exuperantes laboribus:non.n, hoc anno optabunt habe*re nouos rogos.Quum aideruntin qttuor annis neapoli quattuorreges regnauifle:futcrgo fariimon.n.exptierantalimetorumuitae paenuriam uoluerunt expiri fic optabant noua indumeta di Calciamenta magna extrinfecahabuerunt ergo quod optabat: nonoportebit Expiri alios reges habent* n*rege prudeciflimu di p uarios cafus uerfatu mitte di iuftiflimu facra maieftateregis federici noftn:q a deo Sua uberrima gra Cuftodiaf;n5.n*potifex optabitnouitate:optabar.n.magnafacer di c6mouere exptus eano xpi.1'494:optat nunc in.Siletiomanere;Non e alius priceps feu dux q timore dudusalienos regesuocer:Nadus.n.e.Quodoptabat expri quoc# Sut uenetipicula Si difpedia uberrima* Regnu quoq?neapolis pp itefiina odia inara iteEciues dialios populares ena optimu di iufttffimu rege habetes extrifecos dominatores querutmtptem aduerfa fuppeditarepoflinnfic oppofitos dnato/res diuifi populi c8uocant. Potetarus quoq$ aliq liuore comoti cotra ueneros alios dominatores couocare poflut cotra ipfos ad plia excirado. Qui *

bus oibust infenores. Radices bella di plia fignificare di conducerepofTunt,Extnnfeci pricipes Sireges extra Italiam dominates expti fuerunt italorummores forte nequ3quafide eis aplius no praeftabut .uideruteni fuos ptialescomotos experti quocj fuerunt labores di mortes i illo coflidu cu uenetorum exercitu:# multa alia quae i Silentioptrafibo«eftat dicofiliu pifiefe anconfulat aduenturan difluadeat. Omnia ergo lfta Sut in difpofitiones iferiores.Vt bella no fiant.Vnu tantu reftat magnu dignu comemorati5e:p qd'bellu atrociffimuinferior difpofitio ldicat. Florentinoru.f.oppreflio fi naqjpifaruciuirate penitusamittent no habebunt illa lucrajq elapfo tpe habue*rantjfic lana ex occidetalibus partibus no habebutjfic portu et amittentjficFlorentia paulati Si fuccefliuein paupertate cadet ac et quia nolut leonempotentiflimu iuxta eoijdouesjpofler.n.coturbari futurisiteporibus 6i oescircuftantes paftores deglutire qbus01busconteplor propter hac difpofitionem magna renafcitura:eftant quoc# liuores ut ala

tds Ico ptaeda relinquatiqua taraauri mnltitudfe acquifiuit.Quis naq* foletex qbusoibus no mfi mala plura uideo. Ad cselcftiaergoanimum ficdcdo.Mars infortunas fignupfedioiscoiun&ioistq fignificauit xpi aduecu bellaiter xpianos fignificatifignumpifciu pfe&iois magna;fignificat fcdm albu*mafare qrto coiun&ionum terribiles:# bella:# hoc itermeridie # occidetem:# iter feptentrioerm# oriente i italia:in foro Iulii:# icomo;marcbia;triuifana;q fcdmaliquos a pifcibusgubernanfrpfe&io afcedentiscoiundhoisSaturni;# Ionis;. i 4. 6 4. * q fignificauit fifmata in eccle*fia;# xpianorum la&ura #amilfioe albanis:#aliapz duitatum:# danurageneraliter xpianisjhoc ano ,puemt ad lecne ifortunatu ex qdratura martissfignificat bslla in qrtoclimate;# tomae:qd turchi ad arma fe mouebunt:#qa mars effc in afcedente # potes:# foi i duodecima Iabif turchojd potentiam fignificat pfedho coiundioistq fignificHiit aduetum maumec ad capri*cornum marris exaltarioem turchos potentes reddit. Profe&io coiun&ioisSaturni# louis quado mutauerunt le ab aerea i aquea triplicitate deuolutaadpifcesiporteeUtinter chnftianosrixas.Proie&ioafcedentis coiundhonisad gemios,# Mercurius ifortunatus lites iter xpianos ifortuniu. Profe&ioafeendetis illius anni ad taui& ifortun3tu danura & bella iterchriftianos denunciat.Profe<5ho afcedentis coiundhois faturni# Iouis.Mxccc.Ixxxiiii.aclleone infortunatu portendit lites iter facerdotes:# difeordias taromse q inquarto clyraate:# Apulea:Cremona:Perufa:Mataa:q in leone illuftrantur*Mars pricipatum tenes ianno fcdm fniam albumafaris fignificat bella # effufioes fanguinis;# qacft dire&usportendit bella rone petitionis reiiuftae:# fic eritbdlu inter ciues orieris# occidetis fcdm Albumafare: fed qa Ve-nus i fua exaltatioe uim het in afcedente multa tra&abunf’ de pacis imiflioefic i parte tenetbellum fufpenfum,Saturnus i duodecima cum Mercurio fignificat lites inter hoies # inimicitia # magnu malum.# hac cofteliationeobferuent uenetiiqa faturnus eojfcfignificaror labif \ duodecima fornum*Mars dominus ani minus nocet Neapoli;# flotentiae qa infortuna; fuerutcoiun&ae # ante introitu folis 1ariete Saturnus in afeendente erit;# mars Iafeendete in introitu portedit fi dm hali danaaccidentoibus hcibus.Quia1 cciundioneSaturni cu marte Luna etaplicuit ad earidecoiun&ionenKfi-gnificat fame mortalitate # bella fcdm halii latitudfe martis;# deftrudio*ne re££ fub ariete;# Neapoli malu port edit # et malu # floretia,Coiundtiomartis # Saturni fignificat lices# piia:# mortemferrn;# ouiu;# bouu.SoI1 duodecima fignificatregi de dymate Irabco fubdtuifioe arietis anxietates#cogitationes ni ignas # inimicisiQuiifurguntcontracujEteademfigni*ficario i florennnis.Saturnus i.xii,mortalitate rone fcdm hali inininarciSiMars iafcendentemulta finguiniseffufione hoc aoo fignificat uerfus leptentiioemiter tuxehos:# nationes fepcetrionales.Mars i tauro inter

fedioem rone fui dominatus indicat uerfus feptetrioem:coniun&u martisQC faturni iariete portendit aliquod fignum appariturum hocanno in arie*te aut in tauro.Qjgadratufn mercurii:# iouis contentiones facerdotumi#cardialium, qdratu iouis QC foKs fraude idien (ignificat hoc quoqjcomemoradujfateur q>bellor motores tS ano ui&oria hebut pp martis efeuatione.Alia quinta eflentia mirabiliter morbum puftulofum curans.*fy.Reubarbari cotriti dragma.i.elebori dragma.i,# bulliat in liquore ce!efti fecernece.ex ifhs duobusnaturae fimpliobus.qntas eencias defunciadia cu zoccari in mane# expellit oem humore infe&u;# hoc fiat ter infpatio noue Alia mcdicinj.£:.eladuarii fucci uncia.i.eofcdbonis amech unaa\i.pona£ in liquore factum # bulliafp hora leuiter #liquor fupnatet in pdidis oibus materiis qtuor digitispoftmodu uero defcum paijt zuccan uncia.!, huius liquoris grauidi rubnliiTimo fpu eladuariifucci #cofcdhois amech # mundificabit humore colericu in mefan*colicu miraculofe q> a neicientibus cas # uirrutes qnraseflentiae tata admt*ratioeducun£:q> p medicinales uires neqq ee ueritatem q> fimul cuida mueni largitus fui qntaeflentia reubarbari # fene #fcamoiae # nnrobolani # in noue diebus fuit mundificatus ab omni moivbo puftulofo;# ceflauerunt# fic penitus fuit fenus # fici multis diuino irradiate lumine fum exptus.qre no nobis dile non nebis* fnoimtuo da glot ia # honore q tua infinita mifer?cordia herbis # rebus itvferioribusuirtutem tribuifti ut ratos mirados effedus fadatiqre nacp her>

# cofedioum uirrutes p nram qntaeflentia exciranf# augenf .Sic.n.oiba pere pt: fpiam qnta* efletiae nocotraria ee medieiaecoiifed ipam aflerit#jjfuefdfe cam # modu # uiaiutad uera cognitioem fumae medici nae deue ritum fitiq naq; Capientia SC uniuerfalis medicina pqnras eflenrias.e fcientia 8C fapienna lupra medicinam coem tenens eam t3nq pediflequamrac etiam ut inftrumetumrquo ad uerx medicinae cognitioem deuentupfc&u fit.

Capitulum,xxviiu.Deciuitatibus fignis fabditis:# primo de Fjoretinisfubditis Signo ar eris.

Vlii dubiu e caeloifcuires fuas cofeqeffedus fcdm difpo(i>n riotmqmelapfis anis cofiderauimusedipfim fcamano xpi.M. cccc

Ixxxv.m arieteiqd flgnu uim het neapoli;#floretis:: io haec duita-tes efFe£lus eciipfis fcdm ptolomeii poft horas diftariaeab anguloafflidionchabitur erat:fic nacpeciipfis effe&us apuit ano.M.cccc.lxxxxiiii.#.M.Cccc,lxxx xv.quop duas horas durauit eclipfis.duobus anis fuerunt afflidte QC aliqd ultra fic floretia incepit agitari pricipia inFlorentia QC principium belloijc inteftinojfcjfic fuitquoqj neapoli q» atfloretia incepit bre difpediajfic habuerunt bellap ciuitare acqreda: habueiunt famajhabuerum peftejno habuerunt lucra lanae ex regno

neapolistnon fetae:feu fcrici:huerunt ergo difpedfemagna:& cc$£ mercan *tiac:&redditus ceflauerutific inferior dilpofirio e.qd fint debiles pecu>niajzjex qbusoibus pollemus imaginari qd no pollent fuflferre loga bella:Qi cofequenterp tale difcurfumpoffec qfpia dicere ciuiratc penitus affligensda:& neqcjreqfitura;& redeptura huiulmoi difcurfusfunt holum grofloi*: q credut p difcurfum terieftre pfcire ctTcdusceleftes-qcredut p regu cognitioemiccgnofcere futuraiq creduntp exgimetaantiq cognofcere effedus celeftes.funr nacg inferiora uariabilia

euera fciaifunt ergo fallaces difcurfus hoium p huiufmoiterrenadifcurrentium.qs.n. idiota pfciuifietgalioiji potentia hiemali rpeitalia inuafura.Quis idiota pcognouifletaeris ferenuate & hiemis bonitatetpe inuafiois facrae maieftatis regis fracia?.Quis credidi fiet florentinos fe iudurosa cofederatioeregis neapolfs.qs rufhcus potuifletpfcire tot:& tatasduitatesc5ceffifTe grcfins.& trafitum regi fraciae.qspotuiflet nouifle p terrenos difcurfus neapolitanos oes hoftium claufifTe conrra oculos ftrenuifiimi regis ferdinadi;quix uim habuiuut ad caftifc potuiflet accedere: qs.n.nouiflfetneapolitanosita libenterrege fraciae recepruros.qs pcognouiflet qd"toturegnum i dece diebusrex*fradae nadus fuerit fine armisdineclade: qspcognouiflet qd ita cito reuerfurus erar:& fua pdicere ladura relinquedi regnum:nifip influxus caeleftes.Dixi nacpergo i meo iudicio uniuerfali in ca"pitulo.xxwii. cuius fuerunt haec uerba formalia; qobrep h3s patentesperniciofas influentias puaticinamur noua regna inuafurosad detrimeta no raodica incurfuros:& coquaflatioes fignificamus;& dixi qa iupiter erat indom > mercurii.io cofederatioes ftdae a rege fraciae inuadece in italiam cueius cofederaris erat labiles & deccptioes:& incoftantiaiflcpdixi usuidoriamregis alfonfuno inquantum rex alfonfus locutus fuirfed inqtumpotentia inuafa.qano debebat amittere regnum:& fic pdixi:Si fic celi fignificauerut:& ita fuir.Sicquoqtdixi quod non accedent contra infideles rexmouens belia:& fic adum eltquam obre ad florentiareuerramus noflrumfermonem uidi oculis ,ppriis marte dC faturnum coiundos. xxvii, ianuariianni chrifli.M.ccccdxxxxvIiuin arieteiex qua coiundione aftronomi italieiudicanrafflidionem uenturam neapoli;& florentiae:& coquaflatione bel"loa lententia difereporparcantmihi tanti uiriific enimierrorin aftro*Romiatquoticns nonconfiderantur omnia neceflariaioportetenimrare uirtutem planetarum coniundorumiq fi ignorauerimus fit ludiciumfalaxioportet confiderare uirtutes planetarum coniundorum:quishabet qlitates proprias:& quis apropriatas feu accidentalesiuirtusnaqjmartis eft caIida 8C ficcatfed quia caliditas coniunda ficcitati.eft maior cahditas:q ficcritas:Sic enim mars coniundus in Ariete ftgno calido :& ficco cum Saturi"no ratione qualitatis propriae Martis in figno calido :8C Sicco fuperabit

uirtutemSaturni coiun&i fecu:& etfcdm Ptolomeu eleuatioesplanetajjifuper alios (xgtiificac ui&oria.Quare mars i pdufhcoiundtoe cu faturno i eleuarus qa e i domo fua i ariete 6C farurnus i fua depraefiioereftct aha eleuatiomarris fupra Saturnu.qa mars i pdi&a coiundboeeft feptentnojIisr& p confeques porentior;& fi q funt cotemplatores ueritatisihic ifpiciat in fignu talis uirtutis martisjuideatfi pofl coiunifhonem marris cum Saturno.xxviManuarii.M.cccclxxxxviii.fuitcomutario extremi frigoris ad cafditare elemetoije padhoem dominii martistfic niues ceflauerunt.fic quoqj frigora, qobre cocludimuscoiundhoem hic fa&a i ariete.Dominatarrsflorentiaeddponere SC ipfoije meres ad uidtor a & ad auxilia exmfeca:fic.n.cocludimus floretinos no itaaffligedos queadmodu aliq puratjfed inueniec aftia uia; inue*niet.n.mars uires:ut eope paucitas p aliqd fg niom eo£i pfignifiVcetauxiliarqa marseft feptentr;oalis;ex pte feptentnoali ul fua habebunt &

qa mars dnatur i occidere.et ex occidete uires fuas floretini cofrquenf.hceteni oe ages i agedo rfpatiafi turbulerits hebuntpefte hebuot difpe.dia;& aha multa malaiq rame fieri nequeunt etii uidtoriofiiTirm e flent,oe;n.age$ panf i fuaa&oe.& fic cocludimus p caelefles potetias florecia illa detrimeta credita n5 inuafuratfedpoftremo h copieris bellis potentia hebuntno me dicatmcdaceifi uidebut aliqs coquaflarioes qa finis oiappederman.ante ludi pfedioem poflumus dicere acqfiuifle

Capitulu trigefimum mundi coquaflatione pdteat 8C noui pfetae aduetu.Rit,pfed:o coitus fupioi*; cu folis afpedfcu:# pia

e cacro.i 5 05 . ex qbus tuc climata coquaflabunfrtuc muduserit figuleplenusmo.n.bella icept? ano xp1.i494.f1c fint terminada

qn mudu uanis calamitatibusaffligatiqn fifmata i eclefia pariar.qnmuratioes fignificetmo fic optabuntnegotiatut aliq putati licet ex Veneris ifluxu hoc ano res optarent no erut firmaeifut naq; coftdlatioes petetesut fanguinis effufi6esfiat:no.n.mudus uitiis plenus regif a bonis fyderibusqn? coftellatioes celeftes malos mores hoibus lfluetes bonu no parer polluefut naq? hoies qfioes auari;fupbi;ilideles:p>mkturBi no obferuatnufq tutafidesnlle putaffapies q diuestilfemagnifitiq magispditorific fda & fpia celefles hnturrp demetns:p deliramerisidnanfinimici uirtutu & & qm deus e fuma fpfa:no pmictet 1etetmlut tot tata mala 1 mudopfeueret:& differanf:fic erut neceflaria be]la:ftrages:fic fame$:morbi:pf ftes«N6.n,pmittetdeus ftmoias tot:& tatis cenfibus:& et facufratibus:« diuitiisiut mali hoiesfub uirtutis fpe dominenffic reformabit leges fcas.Ecce*n.uideo cclos apertos ,pdu<fturos ppheta fandu humanu genus uitiis peipitatu :8Cq h magnitudo e ens roe cuius bonu agit bonu;& magnum, 15 magnitudouirtutis dei i rantu magnificabit bonitate qdoh uitiapoftponetur.Quamobre deus coiuucrione louis cu fdturnoano dinfli.i i mu

dumpfoFeta |>duceret,Sic.n;annoxpi.M.ccccc,iii.c6iunget dominus fuospraetores loue:& Saturnu;& Martein cacro cu afpedlu quadrato Mercurii:diSolis:& Lunae.Quapp fcdm fcpietiam magni Aftrologi Meflahalse fic dicentis.capitulo nono de magnis c6iun#ionibus;fcito qd res maxie at<j mi*radac accidut excoiun&ione hoc fit pp tarditate motus eoquu coiun&i fuerint ipfi tres in uno termino uel facie .di afpexeriteos folifignificabut deftru&ione ditegnopxdi resmaximas:# haec e coiundio maxima:q fignificat,pfetiam;# deftrudtioemquorunda elimatu;# res maximas:# maxima fi auxiliatus fuerit eis aliquisplanetae inferio^,Quare quuad hac coiun&ione pficiedam tota caeleftismilitia cocurrat effe&us erut maximiific.n.mudus totus coquaflabifpppianetaifc fepte menfiu coiundioneiquonia mo retrogradijmo diredli feptenametibus erutcoiundiifi naqj fimplex coitusjq uix quindeci differf diebus mudum tatu comouetjut fupius didu ertato magis fi mefibus feptempretrocelTum,# diredione faepius coiungaf.Quare iter turchos 8i maures# idos:# caeteras qfcucp natioes crudeliffima bella uigebut.Sic iter xpianoserut difcordi£e:beIla:#oia genera cotra ifideies c6/fedcrenfffed erut inter fe diuificriftiani:qreregnu eopi defolabif.Hoc etiacomemoi adu uidef illud qd dixit Albumafar fcdo libro coiundio

q>abipfotpe fenfibile diminutione copraehedebamus.Quare fpeculefan felauonia: albania:graecia:# multae partes fint amiflk; qobrepp hac futura coftella/tionem tot 8i tanta uenietmala:# regno^mutatioesjqd mea lingua expri>mere neqt;# poft haec tprjpropheta uentui^' reformaturuserit totum mudu ad diuinucuItu;#poft#fcdm fniamyfaiae forfan poffno erit fpledor folis neqjlunae fupnos:fed diuiaemaieftatis folusfulgor fecudu Hieremia.xxxii.dabit nobis deus cor unu 8i una uia;ut cotra fua maieftate criminano coraittamus:# fcdm fophonia,pfetam:qa tuc redda populislablu oleftu utinuocet oes nome domini: 6i feruiant humero uno:# forteerimus i flatu inocetiae ante peccatu addae.Et tuc oiaitelligemus fcdm fen>tentia Dauid;# tuc uidebimus celos tuos opa luna di ftellas:q tu fundafti:# tuc uere dicere poterimus fcdm,pfeta:fufceptor meus es tu# refugiu meu dominus meus fperabo i euiquonia ipfe liberabit de laqueouenatiu:# a peftiletiaafpera:# p eunde quu luflierimus:non dabiti eiernufiuduanoneiufto:# i Leuitico dabo pace;# dormietis:# no eritjq exterre/at:# fcdm Dauid ,ppe e dominus inuocatibus eu in ueritate;# in uterono*mio iufte qd iuftu ert profequaris:# uiues:#cu Salomone melior erit ca qprincipiu;# p hieremia;# couerta ludlu coyd gaudiu;# cofolaboreos di feeundum fapietia zachariae:# erit dominusrex fup oemterra in die illa eritdominus unus.# erit nome eius unu:# fcdm pphetia Dauiddit nome eiusi feculaame fole pmanet nomeeius:# benedicet i ipfo oes gentesmagnifica

but jpfum.Laudefergo infinita Creatoris potetia:q p fua infinita magnitu.*dineuirtutis poft coquafiationes:& ftrages;&: peftes;p fuu fan&umui£» ,pphetam mundu pfe&iflimu comutare uult fcdm cadoiji portenta: qnacp cadi libri funr diuinse maieftatis in qbus nobis mortalibus 6i icarceratis animabus oftedit fua uo!utate.& potentia maxima i ut nos ita inferioradifponamus 8i metesjut fua maieftate coleremenerariq; ualeamus: haec di'xiffe uolui taq phus:& cadoifc fpeculatonquoj*» fi aliq funt diftona a theolo

fentetns uolui dixifte.haec taqcreator fermonu & no taq defenfor,Cofiteor,n.qcquidfacn theologipfitenCDe fortuna aliaifc ciuitatu iraliae fcdm ea$& afcedentia eo mo:quo ab aliis recepimus,Quare ciuitates 8i regna fuppofitaarieri:tauro:Jibrae;&fcorpioiiuariis aegritudinibus: affli(fti6ibus;&piiis uexabunf hoc ano ciuitates:& regna pditSis fignis fubdi'ta funt.Neapolis Floretia:Fauetia Britania; Apulea;Germania:Polonia: Siena:Veroa:Taruifum;Fracia:Burcudia:Tufcia:Mediolanu!c6flauopo!is;Matua:Cremoa;Rauena:ariminu;urbinu:Pifa:Ferraria:Paraum;Lucca&ianua

Capitulum trigefimumprimum de Summo Pontifice.Praefuppofit3 fua uera geitura nobis data luna anni domina afcedete aq

riojfignificat qd hoc ano multu indinabifiut diuitias cogregenqa eft in fecuda:& diuiforanni.Mars i.i.domo:adhaec iclinabitur:Sed quoniam funtduaecadi infortunae i fcda fuae reuolutiois diepria ianuarii:& lunai/.danuf fuis diuitiis fignificamus:fed quonia fol e i undecima?# uenus i decima:#iupiter i decia:# Mercurius i decia portedur amicitias nouas regu pot fice

exaltatione aliqua pquirere aut aliqd noui i religioe efficerededquonia iupiter # Mercurius funtfignificatoresxpfonse fedaerqui quotiensi aliqua ani reuolotioe fuerint infortunatijfignificatfifmatarin religioe # rixasiQueadmcdu i noftro uniuerfali uaticinio,pbauimus ubi adiluuioufqjad anos xpi.ccccc.lxxyii.hiftorias cu fignificatis caeleftibus coniunximusjqobrepg multem Mercurii ia&ura hoc ano:& pp louis infortuniu.xx. otftoxbris quadraticu marte:#.xxv,ianuarii quadrati cu faturno ifignificatrixas:# cotetoes i ecclefia:# fuae paternitati metis lagoresiex qbus i uita e ifoelix.

Capitulum trigefimumiecundum deImperatore Maximiano.I uera habuimus fuse maieftatis genitura anno pfenti i fuo uaticinio

f re&e accedemus, Eft naq$ praefentis ani fignu cancri.xxviii.martu:# fohfaturnus:# mars in decia:# quia Saturnus anni

dominus fubradiis foIaribus:fignificat qd fua mairftas erit ,pna meroribus6i cogitationibus ut iperiu augeat magis q elapfis tpibus;# fic metis cogitationes fua maieftate uexabut:# perplexioes diuerfae:Sed quonia fol e i decfafua exaltatione fjgnificamus.Mercurius i decia iperium fuum augebit: # dignitate fignificar,# ingenii aeume.Luna i undecimaifpe fuae maieftatisau*get:# res optatas .pfequafrfed quoniam mars e ijundecia, Amici fui;# Baronesifeu duces fuae maieftaci obftabuc;#magna iparte res optatas impediet.

Venus i.q.fignificat Iogifquasperegrinatides:iupiter i'/\minuit liluxudae:ut ab egritudi'eeuadat.cocludimusergo fua maieftate aliqd excelles hocanno fadturauferiores quocp diuitiae augere;& lpedire foler pncipum gefta:fed quoties lfluemiae fune potetiffimseimodu 8C uia largiunf uteffe&u confequanf.fuaergo maieftas magnis ifluxibus exalrataialiquod dignum opusperficietilicetcontra nitantur inferiores difpofitiones.

Capitulum trigefimumtertium de Rege Franciae.Abuimusnaq? fuae maieftatis genitura ubieius reuolutione feci

h xpi.M.cccc.Ixxxxiiii.Vbiinueni uenere i feda domo:& marte;& lmue i quira:& luna domina:& faturnu i undecia ubi eius foelicitateno

fpeculati fuimusifed quoniaano.M.cccc,lxxxx.y.i reuolutioe fuae maietis inueni i afcedente leonem fole \ duodecima ani domini?& faturnu in.S*domo;& luna i feptia.Quate p fole l.xii.fignificauit reges fuos inimicos fo*re:8C fuu fignu cancri ibide inimicitias affirmat & p luna i feptia: popularesfuos inimicos fignificauic 6C faturnu i odauar& mortis periculu portende-*bat:& i qrta fede mars e locatustdeftrndhone herediratu:8£ acquifitai#portedebat:& ioue i tertiadomo locatutfignificare coperimus falure in paruo itiner; 61 fic a&u fuit ubi poft imiflione atrocifTimi plii in pottemoloiinillo paruo itinere fauore iouis in tertia fuit ca fuae falutisimo anno xpi .M.cccc*lxxxxviii.Reuolutione fuae maieftatis erexitubi coperi ariete indente,xii.dieiunii.& martem dominu 3nnv.SC faturnu in afcedece 6>C fole: 6CVenere in marte in qrta &cumercurio:&: Lunam in duodecima6C ioue in dectmarex quibus pfentisaniiudiciu eliciemus,Sed ante q hoc aggrediar.Comemoradum uidef;ut reuolutione anni.M.cccc.lxxxxwi. praefignemus;ubi uenusdomina ani in o<3aua;& mars;& cauda \ fcda:& folinptimatfignificatqdanteq copieafanus fuus.Mccccdxxxxvii.qui terminatano xpi-M.cccCilxxxxviii.iuniuxii.fignificatqd' i fine fui ani. M.cccc.Ixxxxvii.qui eannus xpi.M.cccc,Ixxxxviii.fciIicet i tpe ueris;martio:apriIi: & madio:& i principio iuniijhebit difpedia pp marte:& cauda in feda domo fuaereuoIutioms.Sic enimreuolutione anni pfentis.M.cccc.lxxxx,viii,q incipitxiMuniiiquu mars fttanni dominus iuxta gradu horofeopatem hora fuaegeniturae:& faturnus in afcedente:& fol in fcdaidifponuc fuam maieftatemadbella;& itineraifed quonia mars ffortunat gradurqui fuit in orofeopo in fuanatiuitate.quu fit dominus odfouae reuolutiois;& inqrra:& eft anni diuiforSaturnus figmficat labore fuae maieftati in redditibusexigedis & maximumfuae iminet maieftati periculu mortisiqd' fi euadetierit per magnu auxiliu&pruderiam*Significar.n.marsincancro pedtoris doloremtaut apoftemaiaut aliquod detrimentu in pedtoreincurfurum; Saturnus in afeendente inVenere Tuae maieftatis dolores fignificat:& oculeos inimicos exqbus olbus;fi euadetmt morte no incurrat:ant maximi mortis picula fum>ma cu fua pruderia;& fapietum auxilio fadtu fuiTet bella fua

maieftas moueret:noper natiuitatem fua uidloria cofcqucfhoc annojfedpcaeleftes uniuerfales motores hoc ano uittoria cofequenfpropter marris dominatu,haec uolui dixifTe nulli parti fauenstfed tanq celeftismonarchiae fpeculator. Capi,trigefimuquanu de Rege Hifpaniae, 4

Nfpetfa genitura Regis HifpaniaejeiufqjreuoluuSe ubi die.xxx, iU'i nii.xiiii.fuu eftat pncipiu fui naraiis:eo mo quonobis datu fuit: ubi

uenere anni domina cobufta ac marti iun&a fignificat fuae maieftati triftitias:& ipedimeta & lites aliquas & anguftias roe 6t moerore

arq; filioli ca;& quonia e coiunfta marti fignificat ifirmitates cali*das cu pmixtioe humoris grofiuluna i fexta ledeegritudine fuae ma*ieftatiportedit;fic ipedimeta fuse egritudinis r5ne ueneris in cacro erunt inbrachiis & genibus:&rone marris in pedore &'cruribus:a quibus fua mareftas auxilio ante influxus inuafioneibonu eec corpus purgareiqre rone marris 6i foiis i fcda difpedia hoc habebit.Saturnusin undecima reuolutiois maerorem ab amicis 6i paucitatem profedus rerum nihil in uolutionem in rebust&duricie eai&.haec funt celoci fuae reuolutiois porteta. Capitulu trigcfimuquintu de Duce Mediolani,

Ccepimus fua genitura,iii,augufto:cuius naqj reuolutiois dominasa hocano,M.cccc,Ixxxxvn.& diflerf ufq? ad.iii.augufti, M.cccc.lxxxx

vuMupiter extat in decima in fua domo fignificat in hoc tpisftitio:amore 8Ccouenietia cu dominis& amicis & honore & bonas cogitatones & ingeniu & optat tranqllitatetfed quonia fol e \ feptia inimicitias regufjgnificat:& cotetioes 6i lites ex marte i duodeciatdanu mediolanefibus: exuenere i feptia inclinationem ad coiugia:& pp mercuriu in odaua fignificatfuae dominatioi cotetioes ca cu ppiquis ex ca etdiuitiaifcmof

quia iupirere dominus hoc ano ingenio ualebinutpdida infortuniaad bonu fine ducere conefex Iunafin.xii.abani dno inimicitiam fignificatjfed quonia in alia reuolutioe incipieda.iii.augufti.MtCccc.IxX'xxviii.6£ durabitufq? ad,iii,augufti,M.cccc,lxxxxviiii,faturnus in hac reuo/lutioe dominabifjcu labaf in.xii.in fuu cafu in ariete fignificat labore & merore & iufirroitates cu fit qto iouis fignificat inuolutione mentis:& timoremortis exmarte in.4,& mercurio & fole in,4.fignificat moerore &

none labore 8i picula 8i thefauri fuidifpedia, Cap.xxxyi.de DuceNfpeda naqj fuae duatiois reuolutioe anni xpi.M.cccc,lxxxxvii,die

i xxy.o&obris &,pfequifufqjad.xxv, o&obris ani. M;cccc.lxxxxviiiicx marte i.g.mulra mala minafcuius dns faturnuse fcdmpfe&ionc a cacrofa&a.f.figno afccdete fui natalisjqui in decia retrogradus exiftens fignificatcogitatoefi aqs torqndisfcdm hali haberager cu fit retrograda l.x.fignificatmeroreroe feis fuaepgeiti 8t timore & ifirmitarc melacolica cu treore febrealia uero ruoluto icrptura»xxv.c<fl:ob,i49 $,ufq?ad,xxi\odtob.i 4 99* anidilatu Satu.fibi uedicat.ad qi,8,exiftes mars i afee

dentetimore fignificat& labore & m f£: erit;fi i ift/s duabus pduftfs reuolutioibus icipiedo ab ano xpi.i 49 7 .die.xxv.o&obris iquo e initiu fuae_reuoIutiois ufqj ad anu.i 4 9 9 < die.xxv'.odobris;fimorte euadet i ternj*no penarrato merit;febribus cu tremore uexatus ermcofuluimus fuae dominationi;utante ifluxusiouafioem bono utaf regimie cocempante ficcitate malorum lfoctunioifc faturni & martis dominatiu pdi£hs anis; bibat quoqj fua domutso fcm fine conofiuis cu ciferuatoe Tue formx;&fit ttafa&up labicu;<i opde digertu 3C mixtum cu iure galloijd femel i ebdomada.4*unu auri aut milceat cu fciropo rolato 8C bibat;tuc.n,natura humechbif tepericauri fa&i fpirituofi cu forma fuad gertifiima. Confuluimus quoq$ dominatioi tax % pria auri cotritio fiat cu zuccarofeu lapilioae zuccariiaut cu zuccaro fino:& ftet aujjdi igne cu pdidta mixuone & fiet fubtilis:& p ablutione auro fubtillifltmo rema*nete i uafis fundo.Tuc naqj licet prius hrgreflustut a liquore gloriofo auijdfolui poHir;& p labicu trafire quofi utef coferuabir tua uita i fanitate obuiando malis lfluxibus faturni 8i martis humidu fubftatificu fua: dominationis arefacietiu,& oia corporis ipedimetaad teperie ducet guttas;podagras:8L alios quofcunqj fanas;& oes quofcuqjmorbos 1corporibus accidentes. Qp.trjgefimufepcimum de Marchione Mantuae#

Vonia reuolutio ere<£b icoepir, «augufti.i 49 7 ♦ Qi. ufq? adq nonu augufti ani xpi. 14 98. & fol ani dns 8t afcendentis fignificat

fuae dominatioi dignitate & exaltatione & iclinatioem ad arma; fedqfn faturnus eft i deda retrogradus magna 1pte ipedietiut dignitate no cofequaf roe .pditiois aut timorisjcoperi quoqj marce 6C luna i.b.cu figno ca>pricorni horofeopantis tpe fux geniturxifignificat egritudine colenca hocano inuafura fua dominationc;Jn uitxregimie dC purgauoibuscorpis pedetia utaf.Tpa inuafiois filemusbreuitatis ca.fed qmalia reuolutio eft jpano.1498.9 4 9 9.Mercurius retrogradus ani dominatu fibi uendicabit 8C mars diuifor fignificat jriuolutioemnegorioijd 8t itinera;&qa mars 8C fol erur i decia fignificat excitatioem ad arma:& ad dignitates 8tfignificat uulnera &' pp faturnu \ leptia piculofas 8i focioijdinobedietia.hxcde dominatiu genituris fgnificabunt;fi ueras habuimus geniturasjfin at no arti fraas ipomffed illis q nobis natalia deder. Ca.xxxnii.excufarioem cotmet ad rege r.eapolis federicupp careciageniturx fux ma>

Emturanri prudetiiTimiFed rici nea/ (ieiratisgefta i filedoptrafeudp.polis regis no potui cofeqio fux maitftaris rcuolutiois & cxleites euen

tus i filetio ptrafimus, Cap.xxxViiii.oiom hoium fortuna padit q feptemAturnini ut funt hoiesproni cogitatioibus (fubdunf planetis,

f melacolici pallidi arres labodofas 5C periculofas 3C graueoletes p na/tu ra exerceres heremite &. moachi;nigri iudeuquopdafpedusatroces & hor

redi furifortuna aduerfa hebut& f»c dues d ioa faturni fubditiiut funt Veneri:pifani;urbiates:magdnni;bauerinimala fortuna cofeque£:aliq in carcere dctrudj?t;aiiqmoeroribus magnis uexabunf.bunuconotaduur q> faturnini H ano pp cope figniFicarore cdiunfta mercurioaliqd htes fcelus ppetrabut &,pditidem aliq latccc;6£ igenio&,pdittoibus pualebut:& opa occultiffi na opabunf;hoc et comemoradu ur q> maior aftrologops ps Venetiapcciuitate cacro aut pifeibus fubieda puratia fniaroibus & expimetis dpderepo.Veneri funt laboriofi& cu maximispiculis facultates aqrutrergo faturnidnaruifnbduf’;Tpibds.n.eftiuis:qfunt magis apta ad qete & delitiasagitanf magno calore i cofiliis feftiuis diebus.ubi deberetcoler loca amena8C iuxta fotes 81 uiridaria redimita fotibus ut calore maximu aufugeretjaliisquoqj cudis diebus i cotinuis mudais negociis i riuo alto uerfa£:& uitae alimeta poft meridie relafTati calor atc£ fiti affumut 8L coibus cibis ueft unfrindumris quoqj mgtis lamminis eope corpa circunda£.& i bello gallico a fa>turno Si. ioue fignificatomeneti uidotia cofecuti fuerutjqa iupiter erit fignificator motoris bellop» depflioefaturno:& farurnus figmficator poteciae infuo rgno d antis 8i comoratis.io i meo uniuerfali iudicio dixire uidoria n cofecutupi 8i fic iiralia bellope motor,v)rex fraciae uidtoriae fine n cofecutus e:fic faturnini cofilio prudetia pecuniis beliop<:motore depofucrurjfic pp magna cofederatioem Fraciae;Rex a neapolis regno recefllt enimediu fue depfliois fuit pricipiu 8i fic pp celop:poteria bdlopimotor uidtoria no cofecutus eut i meo iudicio uft pdixi anoxpi.i 4 94,fpre{To uenetiis:6d ita iterdu prudetia fallit Qi rois uicif ufus j £ific celopeuolutace rcccflit a regno neapolis 8i oiaacqfita fuerut difToluta.Oqtum elt fatoperegnum quod regibus imperat ipfis.

DeIouiaIibus<louiales ut funt boni uiri & inftitiacoleres 8C liberales & pii bona coplexio/ne hntes dulce tepadamenu uultu & pulcros oculosjb ano itineribus pnierut 8t timorreligiois uexabut. Aftrologi q mius aftrologiae pitia hnt dicutpiatos a fider iouis gubernari ac et iudices 8C cardiales 8C eclefiae antiftites:8£male faciut celefte fciamdiffamatesihodierno.n.tpe plures iudices no fub ioue illuftra£:fed a marte ioe crudelitatis:a faturno roe delatois cape ut nuq fine litis clieces cofeq poflint:& fica uariis malis fidenbusjiudices gubernan£q fub iuftitiae tenore;&noie fcas leges i malacotorqnt pte pupillos uiduas:8C paupes& bonos lites recufanresaffligedo.ifti ergo iudices no a ioue regutur io malope aftrologope uaticinia no mipe fimius oportunu & aflrologiaecanoes cofideratia fallatific et facerdotes paupes boi uiri q iuftitia fide colutq no fupbi noauari fed pii & mifericordes ad paupef, luxuriaeadfus 8C fupbiffima idufnta fpneces 8i nefada cria puipedetes iulti & hoefti tales a iouis pianeta guberna£i&tales ueri funt facerdotes de iftis celefhs do&ria ueritatem

Ioqf qa erutam ad itierap; ioue i nona fedelapfuj*: & ti.mof religiois quoda uerfabufifed qui aliq hoies no pnaturac icliatione roeuirtutisiufticiae pieratis liberalitatisad religione conuut fed rei auiditate bnficia ut cofeqnfopulctitfima no a ioue illuftra£:i6 o uos celoci coteplatoresppedite ituemini ueras aftronomia? roes;ut fcfara qua uos no muemftis nodiurnetis8i deftruatis.

De Martialibus.Martiales exercetes arma p natura 3d »pa pna ut funt milites magnammi ftrenues iracudi oculos rubeos hutes 8C uoce toitruofa 8i ueri milites.nofili qmilites efliciuf a uenere qmilitauerut fub ftipedio aeneris fub aliquomdite q ut eis beneficia coferat ad militia erigut militia? nome eis iponcdoq potius ueneris militia exercere fciut q truculetiffima plia. tales no a marrereguf :fed aueneredo de talibus militibus minie ludicia uerificabunffed ueri milites magnanimi rubicudi coi; rici ueri martiales ut fopius dixiusbonacofeqnf fortuna hoc ano.fic q igneas artes naturaliter opat' a narura iftru&i Qi cirugi 8i phifici.naturales fortunapfpera c6feq*nf;q ucro medici'naexercet:& igneas opatioes aborrct & naturae eiemeta feceinef nefciut: 8ilgeniu elatu 6i fpeculatiuu a marrepdudtu no hent;hi,pfe&o mcdid naturales no funtifed cofuetudie qda aut lucri gra aut prna coatfboe.Tales naqjminus a marte tlluflrati ingemi ebetudine egrotos non fanac:& mattis bonaminfluentiam non confequentur.

De Venereis./eae"ei ut funt ueri mufici a natura ad mufica idinatiidulces hoies& eamt 's amenos coIenres& mulieres pulcrae.& dulces monbus:& iuucnes q ut*nereas militias pafliuas dignas incendio pfequunfplurima laflluus inclinabunf 3i fuos adusfenfuales ac beftiales ppVenere bene difpofita cofequentur fic gaudia 5i couiuia 61 alia huiufmoi genera cum belluis coia agitabur.

De Mercurialibus.Mercuriales ut funt ueri amatoresuirtutu di hoies macileti acu/tum igcniuhemes:& qtatus 6i carmina nataraliter coponut&paruum corpus habetes qa Mercuriogubernanfmala hoc a‘no fortuna c5fequen£:aliqueneno inrerficienftaliq in carcere detrudenfaliq magnis curis 8i cogitarionibus & maeroribus uexabunf;& aegritudinibus frigidis & ficcis 8L aliquisMercurialibus manletus 8i ingeniu acutu.habes eaceliarius alicuius Regisaut principis hoc ano aut i carcerea fuo dominopcipitabif aut iterficietut&Jioc pp aliqd crirae qd cotra principe pperrabir.Alii lirerati q a Mercuriono regunf fed ftudia nopprio igeniopfecunfjfed quada cofuetudie & paretno peepto ipulfi:8£ q peritia no habet nifi noie & cacellarn qui mercunalesno iunc fed lucri gratia:& no ingenii a crimie aut fauore quoda principu k*cretaxii funt tales a praedidhs non uexabjntuc«

De Solaribus *

Solares ut funtmagnar i 6i croceocolore t diaut rubicudi leonina* oeulos hentes di magnanin. i ueri regales liberales laboribus erutproni diLamicopd cogitationibus, De Lunaribus.Lunares ut funt illi q magnu cbfequiuhentnauigadig noua ingenia naui*gadt inueniut & q urbes diueifas difeurrere optatifactepingue habentes dimobiles igenio mala fortuna cofequentur&lites pp luna? infortunium.Cardinalespiati qmartiales di uenerei funt hov ano bene fehabebuc Saturmni di mercuriales male. Milites mercuriales di faturnini mala fortunacofequenf'. Miilites ueri fub marte iracudi celeres rubk udi pp bona marris fortuna bene fe hebunt. ludices q a marte regunfiqarnars eoyz fignficator potes eicotra pauperes leges i mala parte torqueres diuerfas cofequiturpdasjquorjicoplexjoeftrindafubrubeo cclore oculos rubeos henteeatroces dicrudeles hoiesuidoria cofequenfpp marte eope lignificarore bsdifpofitujq anatura no fuerunnied cofuetudie quadam aut lueradi gra ad leges torquedasaccefferutqa leges fepolira iufticia funt taq gladii i manibus Tales naq$ a pdid?s ifluxibus regent fecundumeoijd fignificatores di co$i difpofitioes di forruniu di ifortumu.haec dixifle uolui fcdm ueriaftrologi Ptolomei pcepta naturale ordine ,pfequedoAd laude di gloriaaltiffimi q fcientiarum lumen nobis uberrie largitus eft*

Pontici Taruifanipoeta? Carmen.

Vitabreuis.Tempuf<$ fugax,Spes ipfa odpcaPlura uetant fragilem furnere dodalarum

Vnde paretonios curfus.Docidcfq;CotriaasSat tibi nofieConon,uel tibi grandis Atlas

Efert Hippocrates medicinam.tuqs Machaon.

c

Vefcharide SophiamiCtesiftragirita Solon ‘

Munerequifc#fuocontentus nil petat ultra -

Dum nec ad Eurotam ucs tepuifle pudetEcce tiium Compos Abiofus eunda loinnes ■

Vix feptem uumeransLullra uel unushabet:Cui fi contingerint per fila gerentia Sortes

Aftra.Sophos,miferans hunc medicinaColet*

Completu Taruifii p pitifllmu artiu 8i medicina? dodoreaccutiffimu aflroogise & mathematicae profeffore loane Baptifta Abiofum Neapolis Regniex balneolo1 origine ducetem.Anno Crifti. Mcccc,lxxxxyiii,die.v.februarii,