DICȚIONARROMÂN - TĂTAR

ALTAY KERİM

LEYLA KERİM-WİLSON

19 august 2002 – marţi

PREFAŢA

Fostul preşedinte al U.D.T.T.M.R. filiala Bucureşti, domnul Şefkati Abduraim, într-o bună zi m-a vizitat la sediul ziarului Karadeniz şi mi-a făcut următoarea mărturisire pe cât de benefică, pe atât de impresionantă.

- Măi băiete, faţă de tine eu sunt mai în vârstă, nu ştiu cât o să mai trăiesc, de aceea te rog insistent să pregăteşti şi să publici, mai ales pentru tinerii noştri de etnie tătară, un dicţionar Român-Tătar mai accesibil.

În anul 1998, luna august, am vizitat prima oară CRIMEEA-KIRIM, leagănul strămoşilor noştri. Ajunşi la Akmescit - capitala Crimeei, am fost cazaţi la un hotel central. Colegul meu de cameră a fost domnul Timuşin Yusuf, în compania căruia am petrecut o noapte de neuitat cu ness şi palincă. Discuţiile noastre s-au încheiat cu un fel de jurământ verbal. Domnul Timuşin, privind pătrunzător în ochii mei, mi-a propus:

- Nene Altay, deja eşti autorul unui dicţionar trilingv. Te-aş ruga să scrii un alt dicţionar bilingv Român-Tătar pentru tineretul nostru, care din motive mai mult obiective, nu-şi vorbeşte curent limba maternă. Oare era posibil să refuz o asemenea propunere atât de nobilă, atât de stringentă pentru etnia mea, propunere avansată în incinta unui hotel din inima Crimeei?

Din motive mai mult subiective, timp de patru ani nu mi-am onorat cuvântul dat, până într-o zi când două tătăroaice foarte frumoase, foarte inimoase, inteligente, Dilaver Memet şi Serhan Osman, imediat după încheierea lansării de carte a doamnei Nasipali Raime, m-au înconjurat şi m-au rugat insistent tătăreşte să încep să redactez dicţionarul bilingv promis. A doua zi (13.II.2002) am demarat redactarea lui. Prezenta lucrare lexicografică, cred premieră în acest domeniu,

1

cuprinde cca 22.200 de cuvinte româneşti tălmăcite în limba tătară dobrogeană. Limba noastră maternă fiind o limbă cu o evoluţie sinuoasă, cam zbuciumată, mulţi ani fiind vorbită în surdină şi scrisă mai mult pentru sertar, fireşte că ea nu deţine toate corespondentele necesare vizavi de limba de pornire - limba română. În asemenea situaţie, eu am recurs la perifază sau am apelat la împrumuturi din limba turcă sau română. Spre exemplu: abataj = maden ocagın bĭr uşı, acalmie = tınışlık, fırtınadan sora tınışlık, amăgi = tĭlbazlık man aldatmak, bălărie = koralarda, şöllerde ösken faydasız ot, ölet, scară = merdüwen, lichid = sıvı, a repara = tamir etmek, akrobat, aktor, elveda, adres, antrenor, icar, kola (apret) etc. Bineînţeles, am consemnat şi numeroase neologisme precum astronaut, televizor, telefon, cancer, tren, cinema etc. Având în vedere că limba tătară dobrogeană este o limbă (dialect) mai mult orală, decât scrisă, am consemnat o serie de dublete ca o notă particulară a limbii nostre: araret - hararet, awa - hawa, aklı - haklı, macĭr - muacĭr, caş - yaş, kalk - halk, ürmet - hürmet, wak - ufak, etc. În dorinţa de a oferi, în primul rând, cititorilor care au acces la limba tătară, cât mai multe corespondente tătăreşti ale celor româneşti, am inclus numeroase noţiuni arhaice şi chiar regionalisme extrase din mai multe dicţionare explicative româneşti: abagiu, aboală, ajuna, albiliţă, atlangic, baiaderă, balbaş, baraboi, barabuli, becheraş, bectemis, beşleagă, binagiu, bittaş, bodiu, brăcinar, budală, cuşmă etc. Deci, am urmărit să ofer cât mai multe corespondente tătăreşti, nu cu informaţii semantice sau etimologice. Ţin foarte mult să consemnez câteva cuvinte tătăreşti neaoşe: aksakal, aksüyek, awırayak, azĭrcewap, celcetmez, cengĭlsüyek, cĭnasĭr, cumarlamak, dömbelek, ebanay, ĭşkĭyew, keday, kıskayaklı, kıymas, kömekiy, kuşcetmez, oşagan (figurat), totay, toy etc. Rămânând în aceeaşi sferă de interes aparte pentru limba noastră maternă, am acordat spaţiu şi unei forme verbale (infinitivul lung) extrem de sugestive dar utilizată mai rar în vorbirea noastră curentă: barıw, catıw, cĭberĭw, cĭbĭtĭw, karaw, kazıw, kelĭw, ketĭw, körĭnĭw, satĭw, yanaşıw, yaraw etc. Într-o altă ordine de idei, vreau să menţionez un amănunt semnificativ. Fostul meu învăţător, celebrul cărturar tătar Ahmet-Naci Cafer Ali mi-a sugerat să nu ocolesc nici noţiunile considerate vulgare, indecente, deoarece dacă nu vor fi consemnate într-un asemenea dicţionar, s-ar putea ca ele să fie

2

date uitării definitiv. Hârtia suportă, susţinea Domnia sa, orice fel de cuvinte. De fapt, indecenţă, vulgaritate înseamnă atunci când cineva utilizează astfel de cuvinte în prezenţa copiilor, în cadrul unei sindrofii, într-o împrejurare neadecvată frizând bunul simţ, Codul manierelor elegante.

Altay KERIM

3

BIBLIOGRAFIA

1. Dicţionar român-turc, Grecu Mitică, Baubec Agiemin, Mambet Zeidula, Editura Ştiinţifică Enciclopedică, Bucureşti, 1977

2. Dicţionar turc-român, Editura Ştiinţifică şi Enciclopedică, Buc. 1979 Agiemin Baubec, Mitică Grecu

3. Dicţionar tătar-turc-român, Altay Kerim, Leyla Kerim, Editura Kriterion, 1996, Bucureşti

4. Dicţionarul limbii române moderne, Academia Republicii Populare Române, Bucureşti, 1956(7)

5. Dicţionar Universal al limbii române de Lazăr Şăineanu, Editura Scrisul Românesc S.A. Ediţia a VI-a 1929

6. Cel mai nou dicţionar de buzunar pentru tălmăcirea cuvintelor radicale şi zicerilor streine din limba română de Alexandru Stănceanu, Bucureşti, Editura Librăriei H. Streinberg & Fiul, str. Lipscani, 94, 1925

7. Türkçe Sözluk, 1 A-J yeni baskı. Atatürk Kültür Dil ve Tarih yüksek Kurum Türk Dil Kurumu, Ankara, 1988

8. Türkçe Sözluk, 2 K-Z yeni baskı. Atatürk Kültür Dil ve Tarih yüksek Kurum Türk Dil Kurumu, Ankara, 1988

9. Okul Sözlüğü, Türk Dil Kurumu, Ankara, 199410. Tıp Güneş Sözlüğü, Editör Prof. Çağatay Güler, Güneşkitapevi,

1997, Ankara, 1. Baskı11. Ayu Kulak Batır, Nedret Mahmut, Enver Mahmut, Kriterion

kitap üyĭ, Bucureşti, 199112. Dobruca ve Türkler, 2. Baskı, Müstecip Ülküsal, Ankara, 198713. Kırım Tatar şarkıları, Zsuzsa Kakuk, Türk Dil Kurumu

Yayınları 564, Ankara, 199314. Toy, Şiirler, İsmail H. A. Ziyaeddin, Kriterion, Bükreş, 199215. Kırım – Crimeea, Necip Hacı Fazıl, Ekĭ tĭllĭ eser, Ediţie

bilingvă, Ex Ponto 200216. Azaplar, Necibe Şukuri17. Romanya Türk Tatar Edebiyatı, Conf. Dr. Nedret Mahmut I+II,

Editura Europolis, Constanţa 2000

4

18. Boztorgay, Ahmet-Naci C. Ali, Memet Ablai, Nuri Vuap, Kriterion kitap üyĭ, Bucureşti 1980

19. Kuwnaksız balalık, Cidem Narçis Brăslaşu, Editura Europolis, Constanţa 2002

20. Kırımtatar adları, Enver Özenbaşlı, Akmescid, Tavriya, 1992

5

LISTA ABREVIERILOR

- adj. Adjectiv- adm. Administrativ- adv. Adeverb- agr. Agricultură- anat. Anatomie- arh. Arhaic- arheol. Arheologie- arhit. Arhitectură- astr. Astronomie- av. Aviaţie- biol. Biologie- bot. Botanică- chim. Chimie- cinem. Cinematografie- com. Comerţ- conj. Conjuncţie- constr. Construcţie- culin. Arta culinară- econ. Economie- el. Electricitate- f. (substantiv de gen) feminin- fam. Familiar- fig. Figurat- fil. Filozofie- filol. Filologie- fin. Finanţe- fiz. Fizică- fiziol. Fiziologie- folc. Folclor- fon. Fonetică- geogr. Geografie- geol. Geologie- geom. Geometrie

6

- gram. Gramatică- impres. Impersonal (verb)- interj. Interjecţie- interog. Interogativ- ist. Istorie- jur. Juridic- iht. Ihtiologie- înv. Învechit- ling. Lingvistică- lit. Literatură- m. (substantiv de gen) masculin- mar. Marină- mat. Matematică- mec. Mecanică- med. Medicină- meteo. Meteorologie- mil. Militar- min. Minerit- mineral. Mineralogie- mitol. Mitologie- muz. Muzică- nav. Navigaţie- n. (substantiv de gen) neutru- nehot. Nehotărât- num. Numeral- peior. Peiorativ- pict. Pictură- poetic Poetic- pl. (număr) plural- pol. Politic- pop. Popular- prep. Prepoziţie- pron. Pronume- psih. Psihologie- rar Rar- reg. Regional- rel. Religie- s. Substantiv

7

- soc. Social- sport Sport- stil. Stilistică- teatr. Teatru- tehn. Tehnică- text. Textile- tipogr. Tipografie- topogr. Topografie- v. f. Verb factitiv- vi. Verb intranzitiv- vr. Verb reflexiv- vt. Verb intranzitiv- v. Vezi- zool. Zoologie

8

ÎN LOC DE POSTFAŢĂ...Povestea cărţii „DICŢIONAR ROMÂN-TĂTAR”, o carte pentru toţi

Stimaţi cititori mari şi mici, permanenţi sau ocazionali,

Vă rog să-mi permiteţi să vă reţin atenţia cu o poveste, zic eu, interesantă şi curioasă în acelaşi timp. Este povestea acestui “DICŢIONAR ROMÂN-TĂTAR”, avându-l ca autor principal pe regretatul profesor de limba şi litaratura română, dar şi de limba turcă-tătară, ALTAY KERIM, un neobosit activist al muncii de revigorare a tot ceea ce înseamnă NEAMUL TĂTĂRESC.

Povestea începe într-o zi de marţi, 28 mai 2002, ora 11, când Altay, după o perioadă de organizare şi adunare a materialelor necesare, începe tălmăcirea primelor cuvinte româneşti în limba tătară, şi se termină sâmbătă, 19 aprilie 2003, ora 14, când, după traducerea ultimului cuvânt al dicţionarului, Altay Kerim consemna pe ultima pagină de manuscris:

“ Cumartesĭ, 19 Nisan 2003, saat 14,ALLAH'IMA ŞÜKÜR, PĬTĬRDĬM!”“Sâmbătă, 19 aprilie 2003, ora 14,Mulţumesc lui Allah, am terminat!”După această dată, manuscrisul este predat la U.D.T.T.M.R.

pentru începerea demersurilor de editare a dicţionarului.Dar la 5 mai 2006, Altay Kerim încetează din viaţă, dicţionarul

nefiind încă editat la vremea aceea, astfel că nu are fericirea de a vedea realizăndu-se un mare vis de-al său.

În ultimele sale zile de viaţă, şi-a exprimat dorinţa ca, după moartea sa, eu să fac toate demersurile necesare pentru ca lucrarea să fie totuşi editată.

Dar... SURPRIZĂ! Manuscrisul dispăruse din sediul Uniunii Democrat a Tătarilor Turco-Musulmani din România (U.D.T.T.M.R.). Unde dispăruse, cum dispăruse, şi cu ce scop fusese sustras, nu pot să precizez.

La insistenţele mele, oamenii de bună credinţă din U.D.T.T.M.R. au scotocit prin toate dulapurile şi sertarele, neavând însă finalitatea dorită.

9

Cert este că după mult timp, am fost anunţat că într-un sertar a apărut un dosar ce cuprindea o parte din dicţionar, dactilografiat în cadrul uniunii. Acest lucru se întâmpla la 24 martie 2009. Manuscrisul totuşi nu apăruse. Nu pot să arunc anatema asupra vreunei persoane din U.D.T.T.M.R.

În această situaţie, am fost nevoit să completez eu dicţionarul cu părţile dispărute, aceasta însemnând muncă şi timp: reverificarea cuvintelor existente, inventarierea şi ordonarea acestora, tălmăcirea celor dispărute, în număr de câteva mii, etc.

Iată deci de ce a tot fost tărăgănată atât de mult redactarea şi editarea acestui dicţionar.

M-am străduit să respect, pe cât mi-a stat în putinţă, principiile de lucru folosite de autorul principal al dicţionarului, astfel încât “DICŢIONARUL ROMÂN-TĂTAR” să fie perceput ca un TOT UNITAR, ca rezultat al muncii unui singur om de concepţie a lucrării, care este ALTAY KERIM.

Fie ca, după 4 ani de la moartea autorului principal, editarea POST-MORTEM a D.R.T. să constituie o recunoaştere a efortului depus de autor într-o luptă inegală cu boala parşivă şi necruţătoare de care suferea. Iar BUNUL ALLAH să facă astfel încât bucuria şi mulţumirea noastră sufletească să ajungă la SUFLETUL CELUI CE A FOST ALTAY KERIM, care, iată, a mai adăugat încă o dovadă a existenţei neamului şi limbii tătare pe meleagurile româneşti şi nu numai.

Prezenta lucrare lexicografică este o carte pentru toţi, adică o carte şi pentru tătarii mai vârstnici, şi pentru românii tatarologi şi turcologi, şi pentru românii nespecialişti şi care doresc să comunice tătăreşte cu cei cu care convieţuiesc de sute de ani pe aceste meleaguri, dar, mai ales, este o carte pentru etnicii tătari mai tineri şi foarte tineri, care din motive obiective sau subiective nu vorbesc încă limba maternă. Este, cred, un îndrumător de un real ajutor atât pentru elevii noştri care participă la cursurile de învăţare a limbii tătare, într-un cadru organizat (fie în sistemul de învăţământ, fie în sistemul cursurilor comunitare), cât şi pentru cadrele didactice care predau la aceste cursuri.

Desigur că acest “DICŢIONAR ROMÂN-TĂTAR” este perfectibil.

Fikiret GENIŞAEFORIE-NORD, 22 August 2010

10

A

a interj. a! eh! aba sf. abaabandon sn. vazgeşme, vazgeşĭwabandona vt. vi. 1. vazgeşmek 2. bırakmakabandonare sf. v. abandonabagerie sf. aba satılgan tükân, aba tükânıabagiu sm. abacı, aba satkan kĭşĭabajur sn. abajurabanos sm. abanozabataj sm. (într-o mină) maden ocagın bĭr uşı

1abate vt. 1. uzaklaştırmak 2. fig. saptırmak, başka yaka cönetmek2abate sm. popaz (călugăr) şeyk

abatere sf. 1.(îndepărtare) uzaklaşma 2. (contravenţie) kabaatabator sn. salhane, abatorabătut adj. moñ, tüşüncelĭabces sn. şıbanabdica vi. vazgeşmekabdicare sf. vazgeşme, vazgeşĭwabdomen sn. karınabecedar sn. alfabet kitabıaberaţie sf. 1. tabii bolmagan şey 2. manasızlıkabia adv. illalla, zor manabil adv. 1. becerĭklĭ, aşĭkköz 2. kurnazabilitate sf. 1. becerĭklĭlĭk 2. kurnazlıkabis adj. 1. sonsızlık 2. (prăpastie) carabject adj. pis, ciyrendĭrgen bĭrewabjura vt. 1. yemĭn etĭp bĭr dinden vazgeşmek 2. fig. bĭr fikirden büsbütün

vazgeşmekablativ sn. (gram.) - den, - dan halĭ; -ten, - tar (köyden, arabadan,

mektepten, şanaktan)abluţiune sf. (rel.) abdestabnegaţie sf. fedakârlıkaboală sf. (denumire populară) koyanşıkmarazıaboli vt. müteberlĭkten şıkmak, şıgarmakabolire sf. müteberlĭkten şıgarma, şıkmaabominabil adj. akılga sıymaycak korkınışlı, yamanabona vt. 1. abonat etmek 2. abonat bolmakabonament sn. abonamentabonat adj. abonat bolganaborda vt. kolga (elge) almak, laf etmekabordabil adj. kolga (elge) alınabĭlgen, közden geşĭrĭlmege uygunaborigen adj. bĭr memketke ait (halk, terek, şeşek)abraş adj. alaca atabrevia vt. kıskartmak (U.D.T.T.M.R.) Uniunea Democrată a Tătarilor

13

Turco-Musulmani din Româniaabreviere sf. kıskarma, kıskartma-kıskartıwabroga vt. bĭr kanunnı, bĭr adetnĭ müteberlĭkten şıgarmakabrogare sf. yok etmeabrupt adj. tĭm tĭk (duwar, taw)abrutiza vt. 1. sertleştĭrmek 2. matüleştĭrmekabsent adj. 1. eksĭk 2. fig. dalgınabsenţă sf. 1. eksĭklĭk, bĭr yerde tabılmama 2. dalgınlık, dıkkatsızlıkabsint sn. pelin yapragından yapılgan likörabsolut I. adv. mutlakka, kattiyen II. adj. mutlakabsolutism sn. mutlaklık, absolutizmabsoluţiune sf. (rel.) katolik dinĭnde günaların affetĭlmesĭabsolvent sm. mezun, bĭr mektep, ĭş pĭtĭrgen kĭşĭabsolvi vt. bĭr mektep, fakultate pĭtĭrmekabsolvire sf. bĭr licew, bĭr fakultate pĭtĭrmeabsorbant sn. (chim.) emgen, suwurganabsorbi vt. 1. emmek, suwurmak 2. tartmak, özĭne tartmak, özĭne

yakınlatmakabsorbit adj. deren tüşüncege dalgan, ĭşĭ köp bĭr kĭşĭ abstinent adj. yemekten, ĭşkĭden awzın tıygan bĭr kĭşĭabstinenţă sf. amelsĭzlenmemeabstract adj. abstrakt, kol man tutulmagan, köz men körĭlmegenabsurd I. adj. manasız (kucurlı) II. adv. manasızlık manabsurditate sf. manasızlık, anlamsızlıkabţine vr. 1. tartılmak, sakınmak 2. özĭñ tutmak, nepĭsĭn cenmekabţinere sf. 1. tartılma, sakınma 2. nepĭsĭn cenmeabubă sf. zerlĭ kara kotır (awuzga şıkkan kotır)abulie sf. (med.) irade, kuwwet kıtlıgıabunda vr. artmak, fazla bolmakabundent adj. bol, garkabundenţă sf. bollık, bereket, bereketlĭkabur sm. buwabureală sf. 1. buwlama 2. fig. kafa tutmaaburi vt. buwlamakaburire sf. nefes alma, buwlandırmaaburit adj. buwlangan (kızartma)aburos adj. buwlı (kazan)abuz sn. addĭñ geşmeabuza vi. addĭñ geşmek, addĭñ bĭlmemekabuziv adv. zorlap ĭş yapmakac sn. 1. ine 2. (ţeapă) tengenek 3. (indicator) köstergeşacadea sf. bĭr türlĭ bombonacademician sm. akademiye azasıacademie sf. akademiyeakaju sn. Amerika'da ösken kırmızımsı, sert bĭr terek, mobila üşün

14

kullanılaacalmie sf. (mar.) fırtınadan soragı tınışlıkacapara vt. zaptetmek, özĭne mal etmekacaparator adj. zaptetmeknĭ süygen kĭşĭacar sm. 1. inecĭ, ine yasagan kĭşĭ 2. trencolnı trenge aşkan ya da

kapagan ĭşçĭacaret sn. akaret, kiranlangan bina odalarıacasă adv. üyde, üy ĭşĭndeacatist sn. 1. kristiyan kĭlselerĭnde Meryem Ana'ga ayak üstünde okılgan

ilaye 2. bo duwanı okımak üşün popazga berĭlgen para, bakşışaccede vt. razı bolmak, bĭr teklifnĭ kabıl etmekaccelera vt. ızlandırmakaccelerare sf. ızlandırma, ızlandırıwaccelerat sn. (tren) ızlı trenaccelerator sn. ızlandırgan, ızlandırıwcıaccent sn. (lingv.) akçentaccentua vt. 1. akçent men aytmak, konışmak 2. fig. ısrar etmek, koymamakaccepta vt. kabıl etmek, razı bolmakacceptabil adj. kabıl etĭlgendiyaccepţiune sf. laf, söz manasıacces sn. 1. kĭrme, katına kĭrme 2. (med.) araret, krizaccesibil adj. kolayca yaklaşılgan yer, kĭşĭaccesorii sn. pl. aletler (ufak tefekler)accident sn. 1. beklenmegen bĭr şiy 2. kaza (de circulaţie)accidenta 1. vt. kazaga ogratmak, kazalandırmak 2. vr. kazaga ogramak,

kazalanmakaccidental adj. rastgelenaccidentat 1. adj. (despre teren) ömerse tömerse (tüz tuwıl) 2. sm. kazalangan

kĭmseacciz sn. ĭşkĭ ve ĭşĭlgen ĭşkĭge ödelgen bergĭac de mare (iht.) uzun ve ĭncĭ bĭr balık cınısıacefal adj. başsız, başı yokacel, acea pron. o – katıñda bolmagan kĭmse, eşyaacelaşi, aceeaşi adj. ep o, aynıacerb adj. şiddetlĭacest, această adj. bo (katındası)acetilenă (chim.) açetilen (biyazımsı, alewlĭ) carıklık gazı, 1836 da Davy

keşf ete. Bĭrĭncĭ açetilen lambası 1895 te Paris'te satılganacetonă sf. (chim.) açetonachita I. vt. 1. (a plăti) ödemek 2. (jur.) dawa kazandırmak, haklı şıgarmak

3. fig. öttĭrmek II. vr. 1. ödenmek 2. (de o sarcină) yerĭne ketĭrmekachitare sf. ödeme kawgası, cezadan kurtulmaachiu sn. tak, bilyard tayagıachiziţie sf. edĭnme, kazanş, kârachizitor sm. mahsul ve materyal toplagan, satıp algan

15

aci adv. bo yerdeacid (chim.) sm. adj. ekşĭ (acid sulfuric – vitriol, acid acetic – oţet, acid

nitric – apă tare)acidulat adj. ekşĭmsĭ, ekşĭmtırakacioaie sf. traka (bronz)aciua vr. sıyınmak, barınmakaclama vt. algışlamak, kol şapıldatmakaclimatiza vt. başka iklimge, awaga alıştırmakacoladă sf. balaban tırnak, parantezacolit sm. taraftar, fig. paliacolo adv. onda, şondaacomoda vr. alışmak, uymakacomodare sf. alışma, uymaacompania vt. eşlĭk etmek, akompaniyat etmekacompaniament sn. eşlĭk, akompaniyamentacont sn. akontaconta vt. akont bermekacoperământ sn. 1. örtĭ 2. sıgınakacoperi 1. capmak, örtmek (a astupa) 2. (a înveli) kaplamak 3. (a înăbuşi)

buwmak 4. fig. Gĭzlemek, caşırmakacoperiş sn. üytöbeacord sn. 1. anlaşma 2. (muz.) akort 3. (gram.) uymaacorda vt. 1. (a da) bermek 2. (muz.) akort etmekacordeon sn. akordeonacordeonist sm. akordeoncıacosta I. 1. şatmak (kızlarga) II. vi. (mar.) yanaşmakacreală sf. ekşĭklĭkacredita vt. 1. diplomatik vazife men cıbermek 2. fig. ortaga şıgarmakacritură sf. 1. ekşĭ 2. turşıacrobat sm. akrobatacrobaţie sf. akrobatlıkacrostih sn. akrostihacru adj. ekşĭact sn. 1. (document) akt-vesika 2. (acţiune) hareket 3. (teatru) perdeactiv I. sn. memurlar, personel II. adj. aktiv, faalactiva I. vt. canlandırmak II. vi. ĭşlemekactivist sm. aktivist (parti)activitate sf. ĭş, faaliyet, aktivitateactor sm. aktor, artistactriţă sf. kadın aktor, aktriţaactual adj. bugünkĭ, şĭmdĭgĭactualitate sf. şĭmdĭgĭ zamanactualmente adv. bugün, şĭmdĭacţiona I. (a influenţa) tesĭr etmek 2. (jur.) dawaga bermek 3. (a pune în

mişcare) kıymıldatmak, ĭşletmek II. vi. ĭşlemek hareket etmek

16

acţiune sf. 1. faaliyet 2. (influenţă) tesĭr 3. (mişcare) hareket 4. (jur.) dawa 5. (subiect) olay 6. (fin.) pay, hisse

acuarelă sf. suwlı boya, akuarelĭacum adv. şĭmdĭ, bugünacumula vt. 1. toplamak, bĭrĭktĭrmek 2. fig. üst üstke salmakacumulator sn. akumulator (akü)acupunctură sf. ine batırmak tedavisĭ, akupunkturaacurateţă sf. bellĭ, şeber ĭşlemeacustic adj. akustikacustica sf. akustik ilmĭacuş (acuşika) adv. şĭmdĭşĭkacut adj. keskĭn, sert, kuwwetlĭacuza vt. bĭrewĭn kabaatĭn aytmak, köstermekacuzare sf. kabaatĭn köstermeacuzat sm. adj. kabaatlĭ, sanıkacuzativ sn. (gram.) i halĭacuzator sm. dawacıacvariu sn. akvariuacvilă sf. kartal, şĭpşealgışAdam sm. Adem Aleyhisselam'ga berĭlgen at (ad)adaos sn. eklentĭadapta I. vt. uydırmak, alıştırmak II. vr. uymak, alışmakadaptare sf. alışma, uymaadânc adj. derenadânci vt. derenleştĭrmek, deren etmek, fig. dalmakadâncime sf. derenlĭkadăpa I. vi. Ĭşĭrmek, suwarmak II. vr. (despre vite) suwarmakadăpătoare sf. aywanlar üşün aşlaw, su aşlawıadăpost sn. 1. sıyınılacak cer 2. (casă) mekanadăpostire sf. saklanma, saklanıwadăsta vi. sabırsızlanıp beklemekadecvat adj. uygun, onaylıademeni vt. kandırmakademenire sf. kandırma – kandıruwademenitor adj. aldatkan, aldatıcıadept sm. taraftar, bĭrewĭn cırĭn cırlaganadera vi. katılmak, begenĭp kĭrmekaderenţă sf. cabışıklıkades – adeseori adv. sık, sıkadevăr sn. dogrılık, hakikatadevărat I. adj. dogrı, hakiki II. adv. hakikatenadeveri I. vt. ispatlamak II. vr. gerçekleşmekadeverinţă sf. vesika, adeverintıadeziune sf. razılık, özrazılıgıñadeziv sn. adj. cabışkan

17

adia vi. esmek (cel)adiacent adj. pĭtĭşĭkadică adv. yaniadiere sf. esme, esĭwadineauri adv. bana, banaları, banaşıkad-interim adj. az wakıt üşün vazifeadio interj. Adiyo!, elveda!adiţional adj. katma, eklengenadiţiune sf. ekleme, katmaadjektiv sn. (gram.) sıfatadjektival adj. sıfatka baylıadjudeca vt. 1. köp para bergen bĭrewge layık körmek, tutturmak 2. fig.

mukâfat bermek (recompensă)adjunct sm. yardımcı (wazifede ekĭncĭ)adliteram adv. sözĭ sözĭ men, bolganındayadministra idare etmekadministrativ adj. idariadministrator sm. idarecĭadministraţie sf. idare, idarecĭlĭkadmira vt. bek begenmek, hayran bolmakadmirabil adj. maktanılmaga bek layıkadmirator sm. bek begengen bĭrewadmiraţie sf. bek begenme-begenĭwadmis adj. alıngan, kabıl etĭlgenadmisibil adj. kabıletĭlebĭlgenadmite vt. 1. (a accepta) kabıl etmek (a primi) almak 2. (a permite) müsaade

etmekadmitere sf. 1. alma 2. (permitere) müsaade etme 3. (la şcoală) yazılma

sınawı, imtaanadmonesta vt. tazĭrlemekadmonestare sf. tazĭr, tazĭrleme, tazĭrlewadnota vt. not almakadolescent sm. canı esmerlĭ caşadolescenţă sf. canı esmerlĭlĭk, caşlık dewĭrĭ, cagıadopta vt. 1. kabıl etmek 2. (a înfia) ewlatlık almakadoptare sf. 1. kabıl etme 2. ewlatlık almaadoptiv adj. ewlatlıkka berĭlgen balaadora vt. bek süymek, begenmekadorabil adj. bek süyülmege layıkadoraţie sf. bek süyme, begenme, begenĭwadormi I. vt. yuklatmak (med.) uyuşturmak II. vi. yuklamak (a amorţi)

uyuşmakadormire sf. yuklatma, (med.) uyuşturmaadormit adj. yuklagan, yukısıraganadormitor adj. yuklatkan, yuklatıwcı

18

adresa I. vt. cĭbermek II. vr. toralay aytmakadresant sm. cĭberĭlgenadresă sf. adres, adresaadresat adj. adresasına cĭberĭlgen kĭşĭaducător sm. adj. ketĭrgen, bergenaduce I. vt. ketĭrmek II. vi. uşamak expr. Aduce aminte vt. Akılına kelmek,

ketĭrmekadula vt. calınmak, yaltaklanmakadulator sm. yaltakşıadulmeca vt. vi. koklamak, kokı almakadult sm. adj. balalık dewrĭn atlatkan pĭşkĭn kĭşĭadulter sn. zinaadumbri kölgelemekadumbrire sf. kölgeleme, kölgelewaduna I. vt. toplamak, bĭr cerge-yerge toplamak II. vr. toplamak, özĭn

toplamakadunare sf. toplantı, cıyınadunător adj. sm. toplangan, toplawcıadunătură sf. 1. bĭr yerge toplagan eşya 2. cınısı, cibiletĭ farklı kĭşĭlerĭn bĭr

yerge toplanışıadus adj. 1. ketĭrĭlgen 2. (de spate) kambırca, bügülgenadverb sn. (gram.) zarfadverbial adj. zarf rolın oynagan kelimeler grubıadvers adj. tersadversar sm. duşman, kündeş (sport) rakipadversitate sf. duşmanlık, otları canmamaaed sm. yunanlarda dürkĭcĭ, ozanaer sn. 1. (atmosferă) awa-hava 2. (atitudine) yüz, şĭrayaerian adj. 1. awada uşkan 2. fig. nĭşlep cürgenĭn bĭlmegen kĭşĭaerisi vt. awalandırmak, temĭz awa aldırmakaerisit adj. awalandırılgan, temĭz awa alganaerodinamic adj. ayerodinamikaerodrom sn. ayerodrom, havalimanıaeroport sn. v. ayerodromaeroplan sn. ayeroplan, aviyonafabil adj. kanı sıcak, küler yüzlĭafacere sf. 1. (com.) alış verĭş 2. (jur.) dawaafacerist sm. 1. ĭş adamı 2. kolay kar peşĭnden cuwurgan, cürgen kĭşĭafară adv. tışarıafecta vt. 1. dokınmak, tesĭr etmek 2. (a aloca) ayırmakafectat adj. dokınganafectiv adj. duygulıafecţiune sf. 1. süygĭ 2. (boală) kastalıkafemeiat sm. adj. apakaycı, apakaysüyeraferim! interj. Bravo! Apperĭm!

19

afet sn. top kundagıafilia vr. katılmak, eklenmekafine sf. pl. yaban mersinĭafinitate sf. uşama, benzeyiş, sewdaafirma I. vt. aytmak, bĭldĭrmek II. vr. özĭn köstermekafirmaţie sf. bĭldĭrme, aytmaafiş sn. afişafix sn. (lingv.) ekafla I. vt. 1. üyretmek, tuymak, kaber almak 2. (a descoperi) keşfetmek

II. vr. lafka kĭrĭşmekafluent sm. akkan su, başka ırmakka tögĭlgen ırmak kolıafluenţă sf. 1. (aglomeraţie) kalabalık 2. (belşug) bollıkafon adj. 1. sessĭz 2. fig. bĭlgĭsĭzaforism sn. özlĭ söz, aforizmafrican sm. afrikalı, afrikanafront sn. hakaretafuma vt. ĭste kurutmak, ĭslemekafumat adj. ĭste kurutulganafunda I. vt. batırmak, daldırmak II. vr. dalmak, batmakafurisit adj. yaramaz, carĭz, kılıksızagale adv. yawaşşa, yawaş-yawaşagăţa I. vt. 1. asmak, ĭlĭşĭrmek 2. (a acosta) şatmak II. vr. 1. tagıwlı bolmak

2. asılmak1agăţătoare sf. ĭlgek2agăţătoare adj. sarmaşık

ageamiu sm. acemĭ, tecrübesĭzagendă sf. acendaagent sm. acentagenţie sf. (de presă) acenţiyeager adj. 1. uyanık, aşıkköz 2. becerĭklĭagerime sf. 1. uyanıklık 2. becerĭklĭlĭkagil adj. becerĭklĭagilitate sf. ustalık, erbaplıkagita vt. sallamakagitat adj. telaşlı, heycanlıaglomerat adj. kalabalıkaglomeraţie sf. sıkışıklık, kalabalıkagnosticism sn. bĭlmemezcĭlĭkagonie sf. can şekĭşmesĭ (ölyatırganda)agoniseală sf. mannay terĭsĭ men kazanılgan kâr, malagonisi vt. edĭnmek, bĭrĭktĭrmekagrafă sf. agrafıagramat adj. cayĭl, mektepsĭz, okımaganagrar adj. şĭpşĭlĭkke baylıagrava I. vt. awurlaştırmak II. vr. awurlaşmak

20

agravare sf. awurlaşma, awurlaşıwagrea vt. süymek, begenmekagreabil adj. süyülgen, kanı şıcakagregat sn. alet, makina-maşinaagrement sn. (distracţie) dĭnlenme, şenlenme-şenlenĭwagresiune sf. (atac) hücumagresiv adj. hücum etkenagricol adj. şĭpşĭlĭkke baylıagricultor sm. şĭpşĭ, tarımcıagricultură sf. şĭpşĭlĭk, tarımagronom sm. agronom, incineragronomie sf. şĭpşĭlĭk ilmĭ, agronomiyeagudă sf. dutaguridă sf. ĭşĭy, pĭşmegen yüzümah! interj. Ah! Vay!ahtiat adj. bek arzulagan, bĭr kĭşĭ, zataici adv. mında, boyerĭaidoma adv. tıpkı şondayaiura vi. sandıraklamakaiurea I. adj. delĭ, budala II. adv. kayda bolsa bolsınaiureală sf. 1. sandıraklama 2. fig. (dezordine) karışıklıkajun sn. arpeajuna vi. oraza tutmakajunge I. vt. 1. (a apuca) kapmak-tutmak 2. (a atinge) tiymek 3. (a trăi)

yaşamak 4. (din urmă) tutmak II. vi. 1. yetĭşmek, barmak 2. (a deveni) bolmak 3. (a parveni) edĭnmek

ajuns adj. 1. bargan, erĭşken 2. (înstărit) zengĭn, bayıganajusta vt. uydurmak, kelĭştĭrmekajuta I. vt. yardım etmek-bermek II. vi. yaramak, kullanılmak III. vr.

yardımlaşmakajutător adj. yardımcıajutor I. sn. yardım II. sm. yardımcı (arkadaş yardımı)ajutora vt. yardım etmek, yardımcı bolmakalagea (arh.) sf. (stofă de mătase vărgată) ipeklĭ tokıma alai sn. tantana, alayalaltăieri adv. tĭnewĭnden ewwelkĭ künalamă sf. bakıralămâie sf. limonalămar sm. bakır yasagan ya da satkan zatalămărie sf. bakır fabrikasıalămiu adj. bakır rengĭndealandala adv. karmakarışıkalăpta vt. emĭzdĭrmekalăptare sf. emĭzdĭrmealarma I. vt. 1. telaşlandırmak 2. (a speria) korkızdırmak II. vr. telaşlanmak,

21

korkmakalarmă sf. 1. (nelinişte) telâş, korkı 2. (semnal) alarmaalătura I. vt. katlı katına salmak II. vr. katılmak, eklenmekalăturare sf. bĭrbĭrĭne katmaalăturat adj. 1. komşı 2. (anexat) pĭtĭşĭkalături I. adv. katlı katına, bek yakın II. adj. pĭtĭşĭk alăută sf. muzika aletlerĭalb adj. biyazalbanez sm. arnawutalbastru adj. mawıalbatros sm. albatrosalbi I. vt. biyazlamak II. vr. agarmak, biyaz bolmak III. vi. şaşĭ agarmakalbicios adj. biyazımtırakalbie sf. 1. nehĭr yatagı 2. (vas) teknealbiliţă sf. gömelek cınısıabină sf. balşıbın, arıalbinar sm. balşıbıncıalbinărit sn. balşıbıncılık, arıcılıkalbişoară sf. (iht.) biyaz-gümüş rengĭnde ırmak balıgıalbitură sf. 1. biyaz balık cınısları 2. biyaz şamaşır 3. biyaz renklĭ zarzavatalbum sn. albumalbumină sf. (med.) cımırta agı, biyazıalburiu adj. biyazga tartkan, biyazımsıalbuş sn. cımırta biyazıalcalin adj. alkalinalcătui I. vt. 1. (a forma) teşkil etmek 2. (a făuri) yaratmak, kurmak II. vr.

teşkil etĭlmek, kurulmakalcătuire sf. kurulma, kuruluwalcătuitor adj. kurgan kĭşĭalchimie sf. alkimiyealcool sn. alkolalcoolic I. adj. alkollı II. sm. alkolik ĭşkĭ pĭrpĭrĭaldămaş sn. aldamaş-sımarlamaalde adj. İlmi-ler, Selma-lar, Enver-leraldine sf. kalın yazılgan harfleralean sm. sagış, sagınıwalee sf. ekĭ yaklı bakşe colıalegător sm. saylamcı-saylawcı, seçmenalege I. vt. 1. (a opta) saylamak 2. (a selecta) ayırmak, şıgarmak 3. (a

prefera) begenĭp ayırmak II. vr. 1. şaylanmak 2. (a se separa) ayrılmakalegere sf. 1. saylaw 2. (selectare) ayrılma 3. (preferinţă) begenĭlmealegorie sf. alegoriyealegru adj. şen ve şaltalene adv. tembelcealerga I. vt. 1. kuwalamak 2. (a mâna) cürsetmek II. vi. cuwurmak

22

alergare sf. 1. cuwurma 2. kuwalamaalergător sm. koşıcı, cuwurganalergătură sf. cuwurma, yorılıp şalışmaalergie sf. alerciye-alerjiales adj. 1. (care a fost ales) saylangan 2. (deosebit) önemlĭalfabet sn. alfabe-alfabetalfabetic adj. alfabet sırasıalgă sf. yosunalgebră sf. cebir-alcebraalia vt. karıştırmak, bĭrleştĭrmekaliaj sn. aliaj-alaşımalianţă sf. baylaşma, anlaşmaaliat sm. adj. taraftar, yandaşalibi sn. (jur.) hakikaten caşırma cabasıalică sf. şaşma tanesĭ (awcı tüpegĭn kurşunı)aliena vi. yabancılaştırmak, satmakalienabil adj. yabancılaştırılması mümkünalienat sm. 1. yabancılaştırılgan 2. fig. akıl kastası (delĭ)alienaţie sf. akıl kastalıgı (delĭlĭk)alifie sf. (med.) melhem, merhem, melemaligator sm. (zool.) Amerika timsahı (krokodilge uşay)aliment sn. gıda, aşaycak, yemek, cemelĭkalimenta I. vt. 1. beslemek, gıdalandırmak 2. (a asigura) temin etmek II. vr.

beslenmek, gıdalanmakalimentar adj. gıdaga baylı, aitalimentară sf. gıda tükânı, magazasıalimentaţie sf. besleme, gıdalanmaalina I. vt. catıştırmak II. vr. catışmakalinare sf. catıştırma, catışmaalineat sn. bölĭm, satır başıalinia 1. vt. tĭzmek 2. fig. yerleştĭrmek, tüzetmekalinta I. vt. şımartmak, yüz bermek II. vr. şımarmak, yaramazlık yapmakalintare sf. (răsfăţ) şımarıklık, şımartma, yüz berme (mângâiere) okşama,

sıypamaalintat adj. şımarıkalipi I. vt. 1. eklemek, katmak 2. (a anexa) koşmak, katmak II. vr.

eklenmek, katılmakaliş veriş sn. alışverĭş, ticaretalivenci (arh.) sf. un, süt bĭr de penerden yasalgan kamıraşıAlma mater sf. beslewcĭ neniy, Universitatelerge berĭlgen atalmanah sn. senelĭk mecmuaalo interj. Alo!aloca vt. ayırmak, berılmege azĭrlemekalocare sf. karıclanmak üşün berĭlgen paraalocat adj. bĭr ĭşke, kızmetke ayrılgan para miktarı

23

alocaţie sf. ödenekalocuţiune sf. kıska nutuk (konışma)alocuri adv. bazı yerlerdealoe sf. özĭnden, özegĭnden kabız lacĭ, yapraklarından da şıcım yasalgan

bĭr nebat (plantă)alopatie sf. (med.) omeopatiye'nĭñ tersĭalpaga sf. (zool.) Kıbla Amerika'da yaşagan yararlı dört ayaklı bĭr aywan

cınısıalpin adj. tawlıkka baylı, ait, ormanga baylıalpinism sn. tawcılık sportı-taw-dag tırmaşmacılıgıalpinist sm. taw tırmaşmacısı, alpinistalt, altă, alţi, alte adj. başka, anawbĭraltădată adv. 1. eskĭden 2. (în viitor) kelecekte, ilerdealtangic (dial.) sn. krizantem, kasımpatıaltar sn. 1. kĭlsede popazın liturgiye okıgan masa 2. fig. din, saygıaltceva pron. başkası, başka şiyaltcineva pron. başka bĭr kĭmsealteori adv. başka wakıtaltera I. vt. şürümek, bızmak, II. vr. şürümek, bızılmak alterabil adj. şüriycek bolayatır, şürügendiyalterat adj. şürügen, şürük, bızılganaltercaţie sf. awuz kawgası, idaleşmealter ego sm. ekĭncĭ bĭr MEN (eu)alterna I. vi. denışmek, sıralaştırmak II. vt. denĭştĭrmekalternant adj. denĭşkenalternanţă sf. denĭşme, sıralaşmaalternare sf. denĭşme ĭşĭalternativ I. adj. 1. sıraga köre, sıra man 2. (fiz.) dalgalı, denĭşĭr, alternatif

(curent)alternativă sf. alternatif, ekĭsĭnden bĭrĭalteţă sf. prens ve prenslerge berĭlgen onur, şeref envanıaltfel adv. başka türlĭaltitudine sf. yükseklĭk, irtifa

1altoi vt. aşılamak 2. fig. (a bate) zıbıklamak, köteklemek, töbelemek2altoi sn. aşı

altoire sf. aşılama, aşı yapma, aşıaltruism sn. altruizm, kayırlık, iygĭcĭlĭkaltruist adj. kayırsüyer, iygĭcĭaltul, alta, alţii, altele pron. başkası, başkalarıaluat sn. kamıraluminiu aluminalun sn. fındık teregĭalună sf. fındıkalunar sm. fındık satuwancısıaluneca vi. taymak, tüşmek, cıgılmak

24

alunecare sf. tayma, tüşme, cıgılmaalunecos adj. taygalak, taygışalunecuş sn. 1. bız üstünde tayma 2. taygalak (polei)alunel sn. Oltenya'da oynalgan bĭr hora-oyınalunga vt. 1. kuwmak, sawurmak 2. (a fugări) kuwalamak 3. (a urmări)

ızlamak 4. fig. (a surghiuni) sürgün etmekalungare sf. kuwalamaalungător adj. kuwalawcı, kuwalaganaluniş sn. fındıklık, fındık bakşaşıaluniţă sf. menalură sf. 1. cürme, adım atma 2. (înfăţişare) tawır, edaaluviune sf. şamır, aluviyonaluzie sf. manası bĭraz gĭzlĭ konuşmaalveolă sf. (anat.) akcĭger, tĭş yuwaşıklarıalviţă sf. biyaz alwa, elwaamabil adj. küler yüzlĭ, nazĭkamabilitate sf. küler yüzlĭlĭk, nazĭklĭkamăgeală sf. ufak yalancılık, kurnazlıkamăgi vt. tĭlbazlık man aldatmakamăgire sf. aldatma, aldatıwamăgitor adj. aldatıwcı, aldatkan (tĭş-vis)amalgam sn. karma karışıklıkamâna vt. başka wakıtka bırakmak, ertelemekamânare sf. erteleme, kelecekke bırakma-bırakılmaamânat adj. ertelengen, kelecekke bırakılganamândoi num. ekewmĭz, ekewĭamanet sn. emanetamaneta vt. emanet etmekamant sm. oynaşı, kıymas, süygĭlĭsĭ (maşuk-ibovnic)amar adj. aşşı, fig. kederamarnic adj. bek aşşıamărăciune sf. 1. aşşı tat 2. fig. dargınlık, moñlıkamărî vt. 1. aşşı etmek 2. fig. darıltmak, canın sıkmakamărât adj. bek dargın, karĭpamator sm. 1. merak, aweslĭ 2. bĭr zanatnı yapmay sade onı süymek, oga

saygı köstermekamănunt sn. ufak önemsĭz parşa, ĭşamănunţit adj. ufagı man, ĭrĭsĭ menambala I. vt. (a împacheta) paketlemek 2. (motorul) benzinnĭ bol bermek II.

fig. kızışmakambalaj sn. ambalaj, paketambar sn. ambarambarcaţiune sf. gemĭambasadă sf. sefaret, ambasadaambasador sm. sefir, ambasador

25

ambianţă sf. muhit, awaambii num. ekewĭ deambiguu adj. ekĭ manalı (manası aşık tuwıl)ambiţie sf. 1. hırs, ambiţiye 2. (încăpăţânare) inatambiţios adj. 1. adam bolaman degen zat 2. fig. inatşıambrozie sf. 1. zeulerĭn kündelĭk yemegĭ 2. ölĭmsĭzlĭkke kawıştırgan tansık

ve nezetlĭ yemekambulant adj. ambulant-seyyar, cürĭp ĭş yapkan kĭşĭ, tucarambulanţă sf. kastalarga cuwurgan maşina (cankurtargan)ameliora I. vt. arü etmek II. vr. arüleşmekameliorare sf. arü bolma, arüleşmeamenaja vt. yerleştĭrmekamenda vt. cezalandırmak, para cezası bermekamendament sn. denĭşmelĭkamendă sf. ceza, para cezası, amendaameninţa vt. korkıtmakameninţare sf. korkıtma, tehlikeameninţător adj. korkıtıcı, korkıtkanamerică (arh.) pamıktan yapılgan, ucuz köleklĭk malzemesĭamerican I. sm. amerikalı-amerikan II. adj. amerikanamestec sn. 1. karışma 2. (chim.) alaşım-aliajamesteca I. vt. karıştırmak II. vr. karışmak, bĭrleşmekamestecare sf. v. amestecamestecat adj. karışık, karıştırılganamestecătură sf. karışık, karışıklıkameţeală sf. baş aylanması, baygınlık, bayılmaametist sn. ametistameţi I. vt. bayıltmak 2. (a ului) hayretke tüşürmek 3. (a îmbăta)

sarışlandırmak II. Vi. 1. bayılmak 2. (a se îmbăta) sarışlanmakameţit adj. 1. baygın 2. (uluit) hayretke tüşken 3. (beat) sarışameţitor adj. bayıltkan, bayıltıcıamfiteatru sn. amfiteatruamfitrion sm. ziyafet bergen kĭşĭ, üy sabısıamiază sf. üyle, üyle malĭamic sm. dost, ahpap-apapamical adj. arkadaştayamiciţie sf. arkadaşlık, dostlıkamidon sn. nışasta, amidonamigdală sf. bogaz bezĭ, bademcĭkamigdalită sf. bademcĭk kastalıgıamin! interj. Amin!aminti I. vt. hatırlamak II. vr. hatırlamakamintire sf. 1. hatırlama 2. (suvenir) hatıra, yadigâramiral sm. amiralamnar sn. şakmak (taş)

26

amnezie sf. (med.) unutkanlıkamnistia vt. affetmekamnistie sf. umumi affamoniac sn. (chim.) amoniyakamor sn. aşk, sewdaamoral adj. ahlâksızamorez sm. cansüyer, kıymasamorf adj. şekĭlsĭzamorţeală sf. uyuşma, yorgınlıkamorţi vi. 1. uyuşmak 2. fig. takatsız kalmakamorţit adj. uyuşuk

1amortiza vt. 1. uzun süresĭ para borcların (credite) artlı artından ödep pĭtĭrmek

2amortiza vt. bĭr şoknĭ, bĭr sesnĭ azaltmak, zayıflatmakamortizare sf. 1. zayıflatma 2. (fin.) borcların ödep pĭtĭrmekampenaj sn. aywanın kuyrugıamper sm. amperamplasa vt. yerleştĭrmekamplifica I. vt. 1. (a intensifica) şiddetlendĭrmek, kuwwetlendĭrmek 2. (a

dezvolta) genĭşletmek 3. (a spori) arttırmak II. vr. 1. kuwwetlenmek 2. (a se dezvolta) kelĭşmek, bolgınlaşmak

amplificare sf. genĭşleme, kuwwetlenmeamploare sf. balabanlĭk, genĭşlĭkamploiat sm. memuramplu adj. genĭş, balabanamprentă sf. parmak ızıamputa vt. Kĭşĭ vücüdün bĭrsĭn ameliyat man kesmek (kol, ayak) fig.

bĭrewge memnunsuzlıgıñ aytmakamputare sf. ameliyat man bĭr vücüt parşasın kesĭlmesĭamuletă sf. muskaamurg sn. alaca karanlık, karangılıkamurgi vi. akşam bolmakamuţi vi. susmak, tĭlsĭz bolmak, konuşmamakamuza I. vt. küldĭrmek, neşelendĭrmek II. vr. eglenmek, külmekamuzament sn. eglence, eglenmeamuzant adj. eglencelĭ, eglendĭrĭcĭan sm. sene, cıl, yılanacronism sn. zamanga uymamazlıkanafora sf. eskĭden hükümdarga cĭberĭlgen raport anafură sf. liturgiyeden sora kristiyanlarga darkatılgan, berĭlgen ötmekanagramă sf. bĭr kelimenĭn harflerĭn sırasın denĭştĭrĭlmesĭ (Roma=amor)anale sf. pl. sene sırası man yazılgan tarih kitabıanalfabet sm. adj. okımaga yazmaga bĭlmegen kĭmse, cayĭlanalfabetism sn. okıp yazmaga bĭlmemezlĭk, cayĭllĭkanaliza vt. 1. ĭncelemek 2. (a cerceta) araştırmak

27

analiză sf. 1. ĭnceleme 2. araştırmaanalogie sf. farklı cisĭmler arasındakı uşatma, benzeyişananas sn. ananasanapoda adv. tersĭne, büsbütün tersĭneanarhie sf. başsızlık, anarşianarhist sm. başsız, terbiyesĭzananghie sf. balaban ihtiyaçanason sm. anasonanatemă sf. 1. dindarların temenkĭn uzaklaştırılması 2. kargış ya da yemĭnanatomie sf. anatomiyeancheta vt. aramak taramakachetator sm. araştırıcıanchetă sf. anketa, arama taramaanchiloză sf. (med.) kastalıktan zayıflamak, cüralmamak ancora vi. papırnı, gemĭnĭ bĭr limanga, skelege baylamakancoră sf. ankoraandrea sf. mĭlandrogin adj. em kız, em de ulanecdotă sf. fıkra, anekdotanelide sf. kırmızı kanlı kurtşuklaranemia vr. kansızlaşmakanemie sf. kansızlık, anemianestezie sf. (med.) anestezianevoie adv. yawaşsa, zorcaanevoios adj. yapılması zor bĭr şiyanexa vt. 1. katmak, eklemek 2. (teritorii) zor man eklemek, koşmak

(ilhak etmek)anexare sf. katma, ekleme, ilhak etmeanexă sf. eklew, ilaveangaja I. vt. ĭşke almak II. vr. 1. şalışmaga alınmak 2. (la o lucrare)

başlamak, üstüne almakangajament sn. angajament, üstüne almaangelic adj. melektiy, melekke aitanghinare sf. (bot.) enginarangrena I. vt. baylamak II. vr. baylanmakangro adv. toptan Pazar yapmakangrosist adj. sm. toptancıanihila vt. 1. uzaklaştırmak 2. (a distruge) yok etmekanihilare sf. 1. uzaklaştırma 2. coyma, yoketmeanima I. vt. canlandırmak, cüreklendĭrmek II. vr. canlanmak, cüreklenmekanimal I. sn. 1. aywan 2. fig. (brută) aywanday insan II. adj. aywanday,

aywananimalitate sf. aywanlıkanimat adj. canlı, cüreklĭanimator sm. canlandırıwcı, canlandırgan

28

animaţie sf. canlandırma, cüreklendĭrme, coşkınlıkanimozitate sf. duşmanlıkanina vt. sarkıtmak (a agăţa)aniversa vt. toplaşkan bĭr takım senelernĭ kutlamakaniversare sf. sene, yaş kutlanmasıanodin adj. 1. awurtmagan 2. fig. zararsız, hücüm etmegenanonim sm. adj. atsız, isĭmsĭz, imzasız, anonimanonimat sn. atsızlık imzasızlık, tanılmamaanonimă sf. imzasız, atsız mektupanorganic adj. cansızanormal adj. anormal, tabii bolmagananost adj. bıktırıwcı, bıktırgananotimp sn. mewsĭmantagonism sn. zıt bolma, zıttiyetantagonist adj. bĭrbĭrĭne zıtantebelic adj. marebeden ewwelkĭantebraţ sn. (anat.) tĭrsek men awuş arasındakı kısımantecedent adj. örnek alınacak eskĭde bolıp geşken olayantemeridian adj. üylegĭ saatler ya da ĭşlerden evvel (ewwel)antenă sf. anten - antenaanterior adj. 1. (ca timp) ewelkĭ 2. (ca loc) aldımızdakıanteriu sn. (arh.) eskĭ boyer urbası (anterĭ)antet sn. tamgaantevorbitor sm. taa ewwel söz algan, konışkan zatantiaerian adj. uçaksavar-antiayeriyanantibiotic adj. sn. antibiyotikantic adj. bek eskĭ, antikanticar sm. eskĭcĭ, eskĭ kitap, mal algan satkan tücaranticariat sn. eskĭ mal, kitap tükânıantichitate sf. bek eskĭ zaman, dewĭr, antikitateanticipa vt. ewelden kaber bermek, ewwelden körmekanticipare sf. ewwelden körme, ewelden bĭlĭp aşıklamaanticipat adj. ewweldenanticonstituţional adj. anayasaga karşı, tersanticreştin adj. kristiyanga karşı dawrangan, duşmanıanticrist sm. İsa Aleyhisselam'ga karşı duşmanantiderapant adj. maşina tegerşĭklerĭn taymaması üşün kullanılgan alet, şıncırantidot sn. 1. zernĭ cengen 2. fig. şare, tedbirantifaşsist sm. faşsizmge karşı, antifaşsistantiguvernamental adj. hükümetke karşı, zıtantiimperialist adj. imperyakizme karşıantilopă sf. ceylanantinaţional adj. bĭr milletke karşıantipatic adj. süygüsĭz, antipatikantipatie sf. nefret

29

antipirină sf. (med.) antipirinantipod sm. bĭr şeyĭn tam tersĭ, zıtıantirabic adj. (med.) kuturmaga karşı lâc, şareantirăzboinic adj. marebege karşı, marebe süymegen zatantireligios adj. dinge karşı, din süymegen kĭşĭantirepublican adj. cumhuriyetke karşıantirevoluţionar adj. ihtilalga karşıantisemit sm. sdj. yawdĭ duşmanı, kayınıantisemitism sn. yawdĭ duşmanlıgıantistatal adj. dewletke karşı, dewlet duşmanıantiseptic adj. (chim.) kangrenanı toktatkan formol, mentol, kloroform,

klorday lâclerantisocial adj. sosyal-soçyal kurumga karşı şıkkanlarantitanc adj. tankke karşı-tanksavarantiteză sf. antitez, zıttiyet, tersĭne bolmaantitoxină sf. toksin-zerge karşı lâcantologie sf. antoloji, antolociyeantonim sn. zıt anlamlı, antonimantracit sn. antrasit-antraçitantrax sn. (med.) dalak – Paris quadrifoliaantrena I. vt. 1. (sport) antrenament yaptırmak 2. (a atrage) özĭne tartmak 3.

fig. Alıştırmak II. vr. 1. (sport) antrenament yapmak 2. fig. alıştırmakantrenament sn. antrenament, idmanantrenor sm. antrenorantreprenor sm. patron, antreprenorantreu sn. ayatantricot sn. kızartma etĭantropofag adj. sm. insan etĭ men peslengen-beslengenantropoid adj. insanga uşagan maymunlarantropologie sf. insanın tabii tarihĭanturaj sn. muhit, anturajanual I. adj. senelĭk II. adv. senede bĭr kere anuar sn. senelĭk, yıllıkanula vt. müteberden tüşürmekanulare sf. müteberlĭkten tüşme-tüşürmeanumit adj. bazı, bazısıanunţ sn. ilan, bĭldĭrĭw, bĭldĭrmeanunţa vt. kaber bermek, bĭldĭrmekanus sn. (anat.) büzĭkanvelopă sf. lastĭk, anvelopaaoleu interj. Ah, vay!!aorist sn. (gram.) fiilĭn genĭş zamanıaortă sf. (anat.) aortapă sf. suapăra vt. korımak, korşalamak

30

apăraie sf. köp tögĭlgen suapărare sf. korıma-korıwaparat sn. aparat, cihazapărătoare sf. sıcaktan, şıbından korıgan aletapărător sm. korıgan erkek, korıwcıaparatură sf. aletleraparent I. adj. hayali II. adv. sade körĭnĭşteapariţie sf. 1. körĭlme 2. (publicare) şıkma, basılmaapartament sn. apartament, üyapartenenţă sf. ait, mensup bolma-bolıwapatic adj. gewşekapatie sf. gewşeklĭkapă sf. su, apă tare = acid azotic, nitrik asitapăsa vt. 1. basmak, sıkmak 2. fig. (a înăbuşi) buwmakapăsare sf. 1. basma, sıkma 2. fig. sıkmaapăsător adj. 1. basıwcı, ezĭwcĭ, sıkıwcı 2. fig. buwcıapeduct sn. su colı-apeduktapel sn. 1. (strigare) şakırıw 2. (rugăminte) mücaraatapela vi. baş urmakapendice sn. 1. ek 2. (med.) kör barsakapendicită sf. kör barsak kastalıgıaperitiv adj. aperitifapetisant adj. ĭşta bergen, ĭşta aşkanapetit sn. yemek ĭştasıapicol adj. arıcılık, balşıbıncılıkka baylıapicultor sm. arıcı, balşıbıncıapicultură sf. arıcılık, balşıbıncılıkaplana vt. anlaşmazlıklarnı catıştırmakaplauda vt. algışlamak, kol şapıldatmakaplauze sf. pl. algışlar, kol şapıldatmalarapleca I. vt. Sarkıtmak II. vr. 1. Iyĭlmek, sarkmak 2. (a se supune) baş

moyın iymek 3. (a i se face greaţă) mide bılanmak.aplecare sf. sarkıtma, iyĭlmeaplica vt. 1. (a întrebuinţa) kullanmak 2. (a pune) salmak, katmak 3. (jur.)

icra etmek, uygulamakaplicaţie sf. 1. kullanış 2. fig. istidataplică sf. duwar şemidanıaplomb sn. özĭne güwenme, cesaretapocalips sn. din kitabında alefgorik anlatılgan akırzaman apocaliptic adj. akırzamanga uşaganapocrif adj. bellĭ bolmagan, bellĭ bĭlĭnmegenapofiză sf. (med.) bĭr süyegĭn körĭlgen tış kısımıapogeu sn. 1. (astr.) evç 2. fig. en yüksek mertebe, son dereceapoi adv. sora, sonra, sun, bondan sora-sonra-sunapolitic adj. sm. siyaset men alâkası bolmagan zat

31

apolitism sn. siyaset men alâkasızlıkapologet sm. koruwcıapologie sf. korınma, korımaapoplexie sf. (med.) (dambla) hemoraciye-kanamadan bolgan bĭr kaza; mıy

kanaması, kalp toktamasıaport sn. payapos adj. suwlıapostat adj. sm. bĭr dinden, principten vazgeşken kĭşĭapostol sm. 1. Isa Aleyhisselam'ın yardımcısına berĭlgen at. 2. fig. bĭr

doktrin caygan kĭşĭapostrof sn. (ortogr.) kesme işaretĭapostrofa vt. tazĭrlemek, bĭrewge sert konışmakaprecia vt. 1. kıymet pĭşmek 2. (a conchide) demek, aytmakapreciat adj. takdir etĭlgen, begenĭlgenapreciere sf. takdir etme, kıymetĭn kösterme, pĭşmeapret sn. apret (kola)aprig adj. sert, şiddetlĭ, sarpaprilie sm. Nisan ayı (IV.)aprinde I. vt. 1. cakmak 2. fig. alewlendĭrmek II. vr. 1. canmak 2. fig.

alewlenmekaprindere sf. 1. cakma 2. tutuşturma 3. fig. alewlenme, coşmaaprins adj. 1. cagılgan, canık 2. fig. coşkanaprinzător sn. (mil.) 1. şakmak temĭrĭ 2. (pentru bucătărie) ocak şakmagıaproape adv. yakın, yakındaaproba I. vt. söz veya imza man razılıgın bĭldĭrmekaprobare sf. söz veya imza man razılık bĭldĭrmeaprofunda vt. derenleştĭrmek, tamırına barmakaprofundare sf. derenleştĭrmeapropia I. vt. yaklaştırmak, yakınlaştırmak II. vr. yakınlaşmak, yakın

bolmakapropiat adj. yakın, fig. dost, akrabaapropiere sf. 1. yakınlık 2. komşılıkaproviziona vt. aşaytlık, tawıp azĭrlemekaprovizionare sf. aşaytlık tawıp azĭrlemeaproximativ I. adj. tahmini II. adv. aşagı yokarı, bĭr kararapt adj. ĭşke uygun, kabiliyetĭnde bĭr kĭşĭaptitudine sf. istidatapuca I. vt. 1. tutmak, yakalamak 2. (a lua) almak II. vr. 1. tutulmak 2.

(începe) başlamakapucat sm. adj. 1. tutulgan, yakalangan 2. (nebun) delĭ apune vi. 1. batmak 2. fig. cıgılmak, ölmekapus I. sn. 1.(Occident) Batı 2. (asfinţit) batma 3. fig. cıgılma II. adj. 1.

batkan 2. fig. cıgılganapusean adj. sm. batı memleketlerĭne mensupara vt. saban sürmek, aydamak

32

arab sm. araparăbeşte ad. arapşa, araptay etĭparabil adj. saban sürmege, egĭlmege uygun, lâyıkarac sm. kazıkarăci vt. vi. 1. suwutmak 2. suwuklamakaragaz sn. gaz ocagı-aragazarahidă sf. fıstıkaramă sf. bakıraramină (arh.) sm. kırsızarămiu adj. bakır rengĭndearanja I. 1. (a orândui) sıraga tĭzmek 2. fig. yamanlık yapmak II. vr. 1. (ca

ţinută) bezenmek, süslenmek 2. (a-şi face un rost) erĭşmek, yetĭşmekaranjare sf. 1. (punere în ordine) sıraga tĭzme 2. (a ţinutei) üstün başın

tüzetme-tüzetĭwaranjat adj. 1. tertĭplĭ (despre oameni) şık, yakışıklı 2. (căpătuit) edĭnmĭş,

muradına ermĭşarar(eori) adv. bazı, bazı kere, arasıraarat I. sn. ekme II. adj. egĭlgenarăta I. vt. 1. (a expune) köstermek 2. (a indica) işaret etmek 3. (a dovedi)

ispat etmek 4. (a dezvălui) meydanga urmak 5. aşıklamak II. vr. kösterĭlmek

arătare sf. (nălucă) kayşayak-kayışayak, cĭn, hortlakarătător sn. 1. (indicator) köstergen 2. (deget) işaret parmagıarătos adj. 1. (despre fiinţe) yakışıklı, şık 2. (despre lucruri) arüşe, güzelarătură sf. egĭlgen, sürülgen tarlaarbitra vt. oyınnı, dawanı idare etmekarbitrar adj. özĭn arzusuna, ĭstegĭne görearbitru sm. 1. (sport) arbitru 2. (jur.) yargıcı-judekĭtorarbora vt. bayrak tĭkmekarbore sm. 1. terek 2. (genealogie) cibiliyet, kökarbust sm. şalı (tufă)arc sn. 1. (mat. Tehn. Sport) cay 2. Arcul de triumf = takızaferarca sf. Nuh Aleyhisselam'ın gemĭsĭarcadă sf. 1. (arhit.) kemer, tonoz 2. (anat.) kemer

1arcan sn. (arh.) şıcım, sıcım2arcan sn. sır, gĭzlĭ

arcaş sm. caylı asker, cay kullangan askerarcuş sn. gemane aletĭarcuit adj. cayday, cay şeklĭndearde I. vt. caktırmak II. vi. canmakardei sm. büberardeia vt. büberlemek, büber cakmakardeiaş sm. büberşĭkardeiat adj. aşşı büberlĭardelean sm. adj. ardeallı

1

ardeleneşte adv. ardealdasındayardent adj. alewlĭ, canıkardere sf. canmaardezie sf. sert kayaardoare sf. araret, awes, canıklıkarenă sf. meydan, sport cerĭarenda vt. isticar etmek, arendaga bermekarendaş sm. icarcı, arendaşarendă sf. icararendăşie sf. icarcılık, arendaşlıkarest sn. 1. (reţinere) tutuklama 2. (locul) mapĭsaresta vt. tutuklamak, mapĭs üşün tutmakarestare sf. kapamak üşün tutma, yakalamaarestat adj. sm. tutulganargăsi vt. seplemekargăseală sf. sepleme, seplewargăsit adj. seplewlĭ, seplengen (terĭ)argăsitor sm. seplewcĭargat sm. ırgatargilă sf. sarıbaşıkargilos adj. sarıbaşıklıargint sn. gümüşargintat adj. gümüşlĭargintărie sf. gümüş takımlarıargintiu adj. 1. gümüş rengĭnde 2. fig. berrak, aşık renkargon sn. nobil gaz - argonargou sn. argoargument sn. delil, argumentargumenta vt. delil köstermekargumentare sf. deliller kösterme-kösterĭwarhaic adj. eskĭrgen, eskĭ, kadımarhaism sn. eskĭrgen söz, tabĭrArhanghel s. pr. (rel.) Melek'ĭn atıarheolog sm. arkeologarheologie sf. arkeoloji-arheolociyearhicunoscut adj. bek tanılgan, tanıwlıarhiepiscop sm. başpıskoposarhimandrit sm. manastır başına (stareţ) berĭlgen atarhimilionar sm. adj. kuturgan zengĭn, paralıarhipelag sn. adalar grubıarhiplin adj. awzına-murnuna kadar tolıarhitect sm. mimar-arhitektarhitectură sf. mimarlıkarhivar sm. arşiv memurıarhivă sf. evrak kaznası, arşiv-arhiva

2

arhondar sm. bĭr manastırda müsapĭrlernĭ karşılagan popazarici sm. kĭrpĭarid adj. 1. (uscat) kurı, dımsız (sterp) kurgak 2. fig. Özeksĭz, tutarsızariditate sf. kurgaklık

1arie sf. arman, kızılşa, arpa bastırılgan yer, cer2arie sf. bĭr opera, opereta'nın muzik parşası

arierat adj. akıldan kasta, kolaylı, toñkaarierate sf. pl. ödelmegen bergĭ, borıcarin sm. kızıl terekarinişte sf. kızıl terek ormanşıgıaripă sf. kanataripioară sf. kanatşıkaristocrat sm. aristokrat-asilzadearitmetică sf. aritmetikaaritmie sf. (med.) cüreknĭñ normal urmamasıarivism sn. saranlık, kızganşılıkarivist sm. saran, kızganşı, tamsacalararlechin sm. italyan oyınlarında rastlangan şakacı, komik personaj-kĭşĭarmă sf. tüpek, silaharman sn. armanarmaş sm. tüpekşĭarmată sf. 1. ordı 2. (militărie) askerlĭkarmator sm. gemĭ sayĭbĭarmăsar sm. aygırarmăsăraş sm. aygırşıkarmean sm. ermenlĭarmeneşte adv. ermenlĭcearminden sm. 1. Mayıs künĭne berĭlgen atarmistiţiu sn. anlaşma-mütarekearmonică sf. armonikaarmonie sf. uygunlık-ahenkarmonios adj. ahenklĭarmură sf. zırharmurier sm. zırh yapkan, tamir etken ve kullangan kĭşĭ

1arnăut sm. aylıkşı arnaut askerĭ2arnăut adj. zızılşa, ilkbahar egĭlgen kızılşa cınısı

arogant adj. kibĭrlĭ, şalımlıaroganţă sf. kibĭr, kibĭrlĭkaromat adj. hoş kokılıaromă sf. arü, güzel kokıaromatic adj. kokılıaromatiza vt. güzel kokı caymak, kokımakaromân sm. makedon-makidonaromâneşte adv. makedonca konışmak, dawranmakarpacaş sn. arpakaş

1

arpagic sn. sogan tokımı, ufak sogan, arpaşıkars adj. 1. cangan 2. fig. (ofilit) solıkarsenal sn. silah deposıarsenic sn. (chim.) arsenikarsură sf. 1. sıcaklık 2. canık kokısı 3. kastalıktan şĭşme 4. cüregĭ canmaarşic sn. aşık (arşık)arşin sn. arşınarşiţă sf. sıcaklık, kawratkan sıcaklıkartă sf. 1. sanat 2. (îndemânare) ustalık, erbaplıkarţăgos adj. arsız, kawgacıarţar sm. akçaağaç-biyaz terekarteră sf. (anat.) 1. tamır 2. colarticol sn. 1. (de ziar) makale-artikol 2. (jur.) maddearticolaş sn. ufak makale, makaleşĭkarticulaţie sf. (anat.) buwımartificial adj. cuka, uşkarartificiu sn. şenlĭk pĭşengĭartilerie sf. topşı sınıfıartilerist sm. topşı, top askerĭartist sm. artıst, sanatkârartistic adj. I. artistik II. adv. ustacaartizanat sn. zanatşıların toplamıartrită sf. (med.) artrit, buwuların şĭşmesĭarţag sn. kawga tokımı, kawgaga dombiylıkarunca I. vt. 1. atmak, fırlatmak 2. (a îndepărta) uzaklaştırmak, başından

sawuştırmak II. vr. atılmakaruncare sf. atma, atıw, atışaruncat adj. atılgan, halter stilĭaruncător sm. 1. (mil.) awan 2. (sport) atuwcıaruncătură sf. atma (köz atmak)arvună sf. akont, arvuna, alışverĭşte başta berĭlgen paraarvuni vt. bĭr ĭş yapmakta añlaşmakarz (arh.) sn. arz, yazıwlı şikâyet (padışa, hükümdarlarga karşı bĭr

eyalet halkın yazıwlı şikâyetĭ)arzător sn. 1. ateş tutuşturgan kĭşĭ yahut alet 2. Adj. kırdırgan, kızgınas sm. 1. (carte de joc) bĭrlĭ-as 2. fig. usta, erbap, şeberasalt sn. hücum, saldırıasalta vt. 1. hücum etmek 2. fig. buwmak, cawdırmakasambla vt. tagıp begĭştĭrmekasamblare sf. takma, begĭştĭrmeasana vt. fazla sunı uzaklaştırmak, kurutmakasanare sf. zararlı köp sudan kurtulma ĭşĭasanator sm. kereksĭz sunı boşatkan, kurutkan kĭşĭasasin sm. katil, cani, asasin, can telef etkenasasina vt. öttĭrmek, can kıymak

2

asasinare sf. öttĭrme-öttĭrĭwasasinat sn. öttĭrme, can kıymaascensiune sf. 1. şıkma, şıgış 2. fig. yükselmeascendent adj. yükselgenascensor sn. asansör, lift, ascensorascet sm. (rel.) şeykasculta vt. 1. tıñlamak (seslemek) 2. (a examina) seslemekascultare sf. tıñlama, seslemeascultător adj. 1. itaatlı 2. sm. muzika seslegen zatascunde I. vt. saklamak, gĭzlemek 2. (a muşamaliza) aşırmak II. vr. 1.

saklanmak 2. (a se muşamaliza) aşırılmakascuns adj. 1. saklı, gĭzlĭ 2. (muşamalizat) aşırılgan 3. (despre oameni)

tutulgan, yakalanganascunzătoare sf. sıgınak, caşınmak, saklanmak cerĭascunziş sn. v. ascunzătoareascuţi I. vt. biylemek, kayramak II. vr. sertleşmek, şĭlĭkleşmekascuţire sf. biyleme, kayrama, kayrawascuţit adj. keskĭn, kayrawlıascuţiş sn. fig. keskĭn yagıascuţitoare sf. kalem uşlama, pışak kayrama aletĭascuţitor (tocilar) sm. kayrawcıaseară adv. tĭnewĭn akşamasedia vt. sarıp almak, kuşatmakasediu sn. sarıp alma, kuşatmaasediat adj. sarılıp alınganasediator sm. kuşatkan, sarıp alganasediere sf. sarılıp alma-alınma, kuşatmaaselenizare sf. ayga konmaasemăna I. vt. 1. uşatmak 2. (a confrunta) yüzleştĭrmek, karşılaştırmak 3. (a

compara) kıyaslamak asemănare sf. uşama, benzemeasemănător adj. uşaganasemenea I. adj. aynı, uşagan II. adv. aynen, ep şondayasemui vt. v. asemănaasemuire sf. uşamaasentiment sn. razı, razılıkta uyumaaserţiune sf. razılık, kayırlıasepsie sf. (med.) mikropsız kirurciye aletlerĭaservi vt. köleleştĭrmek, ĭstegenĭndiy etmek (halknı)aservire sf. köleleştĭrme, ĭstegenĭndiy etmeasfalt sn. asfaltasfalta vt. asfaltlamak, asfalt töşemekasfaltare sf. asfaltlamaasfaltat adj. asfalt man töşewlĭ, asfaltlıasfinţi vi. 1. batmak 2. fig. tüşmek

1

asfinţire sf. batma, batıwasfinţit adj. batkan, küneşĭn batkan dakkalarıasfixia I. vt. buwmak II. buwulmakasfixiat adj. buwulganasfixiere sf. buwulma, buwulıwasiatic I. sm. Asyalı II. adj. Asya'ga baylıasiduitate sf. ograsuw, er zaman-wakıt azĭr tabılma, tırışma, tırışıwasiduu adj. tırışkanasigura I. vt. 1. (a pregăti) temin etmek 2. (fin.) sigorta, asigurat etmek II. vr.

emin bolmakasigurare sf. 1. (siguranţă) emin bolma 2. (fin.) sigorta 3. (garanţie) garantiye-

garantiasigurat sm. sigortalı, asiguratasimila vt. 1. özĭmlemek, benĭmsemek 2. (fiziol.) azmetmek sĭndĭrmek 3.

(gram.) uşatmakasimilare sf. 1. benĭmseme 2. (fiziol.) azmetme 3. (gram.) uşatma, benzeşmeasimilator sm. azmetken, azmetĭcĭ (başka medeniyetnĭ) ahlâknı özĭnkĭsĭne

koşmak, sĭndĭrmek men ograşkan zatasin sm. eşek, merkepasista I. vt. yardım etmek II. vi. 1. azĭr tabılmak 2. (a participa) katılmakasistent sm. yardımcı-asistentasistenţă sf. yardımasmuţi vt. 1. itnĭ üsüldetmek 2. fig. bĭrewnĭ, bĭrewlernĭ duşmanlıkka

üsüldetmek asmuţire sf. üsüldetme, üsüldetĭwasocia I. vt. toplamak, bĭrleştĭrmek II. vr. bĭrleşmek, toplanmakasociat sm. ortakasociaţie sf. bĭrlĭk, kurumasociere sf. toplum, kurum (toplanma)asolament sn. asolamentasorta I. vt. saylamak, tertĭplemek II. vr. yakışmak, uymakasortare sf. saylamaasortat adj. uygun, asortataspect sn. 1. (stare) hal, durum, waziyet 2. (înfăţişare) yüz 3. (ca

îmbrăcăminte) kĭyĭmĭ 4. (formă) pĭşĭm, şekĭl 5. (peisaj) manzara, körĭnĭş

aspectuos adj. kösterĭşlĭ, yakışıklıaspersiune sf. sun'i cawun, egınlernĭ suwlamaaspic sn. süyek ve et celatinası-sölĭaspira I. vt. suwurmak II. vi. fig. imrenmek, arzulamakaspirator sn. elektrik sĭbĭrtkĭ, aspiratoraspiraţie sf. ĭstek, arzuaspirină sf. (med.) aspirina-aspirinaspri I. vt. sertleştĭrmek II. vr. sertleşmekasprime sf. sertlĭk, kattılık 2. fig. sertlĭk

2

aspru adj. 1. sıkı 2. fig. sertastăzi adv. 1. bugün 2. (acum) şĭmdĭastâmpăr sn. dĭnlenmeastâmpărat adj. fig. şaylĭ, sakin, sıdırgı sıyı man otırganastar (arh.) sn. astarastenic adj. astenik, takatsızastenie sf. vücüt takatsızlıgıastfel adv. bonday, bolaytĭpastm sn. nefes tarlıgı, solık kastalıgıastmatic sm. solık kastasıastrahan sn. astraganastral adj. yıldızlarga baylı, kökten kelgen cisĭmlerge ait, baylıastrologie sf. yıldızlarga karap keleceknĭ ewwelden körĭp tabĭrlemek ilmĭ,

astrolociyeastrolog sm. astrolociye uzmanıastronaut sm. astronautastronom sm. astronomastronomie sf. astronomiye, kök cisĭmlerĭn ve onların cılışmasın ĭncelegen,

teşkergen ilĭmastru sm. kök cisĭmĭ, yıldız, gezegenastupa vt. 1. tıkamak, kapamak 2. (a înveli) örtmekastupare sf. 1. tıkama/tıkanma 2. örtmeasuda vi. 1. terlemek, ter tökmek 2. (a se aburi) buwlanmak 3. fig.

yorılmakasudare sf. terleme, terlewasudat adj. 1. terlĭ, terlegen 2. (aburit) buwlıasuma vt. bĭr ĭşnĭ üstüne almakasupra prep. üstünde, üstüasupreală sf. ezme, istismar etme-etĭwasupri vt. istismar etmek, ziyetlemekasuprire sf. istismarasupritor sm. istismarcıasurzi I. vt. sangır etmek II. vi. sangır bolmak, sangırlaşmakasurzire sf. sangırlama, sangırlaşmaasurzitor adj. kulaklarnı sangır etecek pĭşĭmde, derecedeaş! interj. eş bolmaz, imkânsız!!!aşa adj. adv. Bonday, bolaytĭpaşadar adv. demekaşchia vt. takta parşaları yapmak, coñgalamakaşchie sf. ufak takta parşaları, coñgaaşchiere sf. takta parşaları yapma ĭşĭ, congalamaaşchiuţă sf. coñgaşıkaşeza I. vt. 1. otırmak 2. (a pune) salmak 3. (a aranja) yerleştĭrmek 4. (a

potrivi) uydurmak II. vr. 1. otırmak 2. (a se stabili) yerleşmek 3. (despre păsări) konmak 4. (despre lichide) tıñmak 5. fig. catışmak

1

aşezare sf. 1. otırma, otırtma 2. (geogr.) pozitiye 3. (localitate) üy, meskenaşezat adj. şaylĭ, ciddiyaşezământ sn. (în expresie) cultural = kültür ocagı aşişderea adv. gene onday, şondayaştepta I. vt. vi. 1. beklemek 2. (a avea răbdare) sabıretmek 3. (a ezita)

tereddüt etmek 4. (a spera) ümit etmek II. vr. zannetmek (a aştepta mult şi bine) cabadan beklemek

aşteptare sf. 1. bekleme 2. (speranţă) ümitaşteptat 1. sn. beklemelĭk 2. adj. beklengen zat-kĭmse aşterne I. vt. sermek 2. (a face patul) patnı, töşeknĭ azĭrlemek 3. (a scrie)

kalem men yazmak (bĭr şiyler) II. vr. 1. serĭlmek 2. fig. işke başlamak, belsenmek

aşternut sn. töşek, yorkan yuwaatac sn. hücum, saldırmaataca I. vt. 1. hücüm etmek 2. (o problemă) dıkkatke almak II. vi. üstün

bolmak, hücümge sen başta başlamakatacant sm. saldırıcı (sport) – centru atakantatacare sf. hücümatacat adj. hücumge ogragan, urulganatacator sm. saldırgan, saldırıcı, hücumkârataman sm. balıkşılar başıataş sn. motocikletke eklengen bĭr beşĭk, ataşataşa I. vt. katmak, baylamak II. vr. katılmak, baylanmakataşament sn. uzun zaman baylılıkataşare sf. baylanmak ĭşĭ, baylanıwataşat 1. sm. bĭr memleketĭn başka bĭr memlekette wazife körgen

memurlarından bĭrsĭ 2. adj. bĭrsĭne bĭr şiyge can cürek men baylı, baylangan

atavism sn. bazı özĭmlĭk nebatat veya aywanlarda körĭlgen eskĭ zaman ecdadından kelgen fizik veya psihik özellĭkler-atavizm

atârna vt. sarkıtmakatârnare sf. sarkıtma, sarkıtıwatârnat adj. sarkıtılgan, sarkkanateism sn. dinsĭzlĭk, ateizmateist sm. adj. dinsĭz, ateistatelaj sn. sade atlar ya da atlar man barabar kamıt, telbew, arışbaş, epsĭn

tek atıdıratelă sf. şatlak süyekke baylangan takta parşalarıatelier sn. ateliyeratent I. adj. dıkkatlı 2. (amabil) küler yüzlĭ II. adv. 1. dıkkat man 2. küler

yüzlĭ bolıpatenta vi. 1. kalkışmak 2. fig. saygı köstermemek, özĭn bĭlgenĭn yapmakatentat sn. suikast-atentatatenţie sf. 1. dıkkat 2. (grijă) kaygı, ilgıatenua I. vt. cımşatmak II. vr. cımşamak

2

atenuare sf. cımşatma, cımşatuwaterină sf. (iht.) gümüş renklĭ denĭz balıgıateriza vi. tüşmek, ĭnmek (kökten zembĭl men ĭngen)aterizare sf. tüşme, ĭnmeatesta vt. ispatlamak, delil köstermekatestare sf. ispatlama, delil köstermeatestat sn. belge, atestat-certifikatateu sm. Dinsĭz, Tañrısızatinge I. vt. 1. dokındırmak 2. (a vătăma) zarar ketĭrmek 3. (a lovi) urmak,

kırslamak 4. (a face aluzie) temas etmek 5. (a ajunge) barmak II. vr. dokınmak

atingere sf. dokınma, tiyme (lovire) urmaatins adj. 1. dokıngan, tiygen (lovit) urulgan 2. fig. moñatitudine sf. dawranış, taurAtlantic adj. Atlantik (okyanusı)Atlas sn. Atlas (lingvistik atlas)atlaz sn. atlaz, ipek kumaşıatlet sm. atletatletism sn. atletizm, sport kısımıatmosferă sf. 1. hava-atmosfer 2.(mediu) muhit atom sm. atomatomic adj. atomik, atom şegĭrdegĭaton adj. akcentsız sesleratotbiruitor adj. sade cengen kĭşĭ, fikiratotcuprinzător adj. ĭşĭ bek genĭşatotputernic adj. bek bek kuwwetlĭatotştiutor adj. 1. er şiynĭ bĭlgen 2. fig. bĭlmatlı atotvăzător adj. er şiynĭ körgenatractiv eglendĭrĭcĭ, közge ĭlĭşken, gönĭl okşatkanatracţie sf. (despre forţă) tartma (forţa centrifugă) yer çekimiatrage I. vt. tartmak II. vr. bĭr bĭrĭn tartmakatrăgător adj. göñĭl okşatkan, közge cıllı cıllı körĭngenatribui vt. 1. bermek 2. (a pune pe seama) bĭrsĭn üstüne atmakatribuţie sf. salahiyet (responsabilitate)atroce adj. azgın, merametsĭzatrocitate sf. azgınlık, merametsĭzlĭkatrofia vr. kurumak, zayıflamakatrofiat adj. kurugan, zayıflaganatrofiere sf. kuruma, zayıflamaatropină sf. (med.) atropin (calmant)atu sn. koz, atuatunci adv. o zaman, o wakıtaţă sf. cĭp, tĭgĭş, cĭbĭaţâţa vt. üsüldetmek, kışkırtmakaţâţare sf. üsüldetme, üsüldetĭw

1

aţâţător sm. üsüldetkenaţine 1. vr. bĭrewĭn colına köndelen şıkmak 2. vt. tutmak aţipeală sf. yukısıramaau interj. Ah, vay!!audia vt. 1. seslemek 2. (jur.) sorıştırmak 3. ( o lecţie) dĭnlemek, tınlamakaudienţă sf. kabıl etmek (resmi kabıl)audiere sf. seslemeaudiovizual adj. körme-eşĭtme, audiovizualaudiometru sn. audiyometreauditor sm. ders, konferans seslegen zat, kĭşĭaudiţie sf. sesleme (audiţie muzicală) muzika seslemeaugur sm. antikitatede kuşların kanatlarından, uşkanlarından keleceknĭ

aşıklagan popazaugust sm. sekĭzĭncĭ agustos ayıaul sn. Kırım, Kaukaz ve Orta Asya'da taw-dag köyĭaulă sf. törenler üşün balaban, güzel bina ĭşĭnde süslĭ salaauleu! interj. Vay (anayım!)aur sn. altınaurar sm. altın şıgargan, satkan kĭşĭ-tücarauri vt. altınlamak, altın suwı man kaplamakaureolă sf. fig. parlaklık, carıklıkaurifer adj. altınlı madenaurit adj. altın man kaplanganauriu adj. altın rengĭnde, renklĭauroră sf. tan, şafakauspiciu sn. korıma, saye, himaye (sub auspiciul UDTTMR) RMTTDB

sayesĭndeauster adj. sert, yüzĭ külmezausteritate sf. sertlĭkaustral adj. kıbladan kelgen celaustralian adj. sm. australyalıaustriac adj. sm. austuryalıaustru sn. yazın günĭ Kıbladan esĭp kurgaklık, kışın günĭ esĭp cawun ve kar

ketĭrgen celausel sm. Europa'nın en kĭşkene ve güzel-arüşe kuşın atıautentic adj. hakiki, adılautenticitate sf. asıl bolma-bolıwautoapărare sf. öz özĭn korımaautobază sf. taşıma maşinaların karalgan merkezautobiografie sf. autobiyografiyeautoblindat sn. zırhlı otomobilautobuz sn. autobuzautocamion sn. kamiyonautocar sn. autokarautocrat sm. autokrat, mutlak

2

autocraţie sf. mutlakiyetautocritică sf. öz özĭn kusurun tanımaautodidact sm. öz özĭn okıtkan, azĭrlegen zatautodistrugere sf. öz özĭn mahvetme, yok etmeautogară sf. otogar, autogaraautograf sn. özĭn el yazısı, imzasıautoguverna vr. yabancılarsız özĭn memleketĭn özĭ idare etken hükümetautoguvernare sf. özĭn memleketĭn özĭ idare etmesĭautohton adj. (băştinaş) ecdadın köpten yerleşken bölgede, memlekette

yaşagan kĭşĭlerautomat I. sn. automat maşina II. adj. automatautomobil sn. automobil, kĭşkene maşinaautonom adj. autonom-muhtar-mustakilautonomie sf. autonomiye-muhtariyetautoobservare sf. (introspecţie) öz özĭn ĭncelemeautoportret sn. resĭm veya edebiyatta özĭñnĭ köstermek autopsie sf. autopsiye-otopsiautor sm. 1. şair 2. (scriitor) yazar-müellifautoraş sm. yazarşık, kĭşkene müellifautoritate sf. 1. makamat- autoritate 2. (putere) iktidar, hakimiyet 3.

(prestigiu) nüfuz, pasiyetautoriza vt. salahiyet bermekautoritar adj. sözĭñ, emĭrĭn sesletken kĭmseautorizat adj. salahiyetlĭ, resmi kĭşĭautorizaţie sf. 1. autorizatiye-tevkil 2. (permis) ruhsat autostop sn. 1. bazı trenlernĭ automat toktatkan tesis 2. cayawşılarautostradă sf. maşinalar üşün asfaltlı col, autostradaautosugestie sf. öz özĭñnĭ telkın etmek-autosucestiyeautoturism sn. automobilautovaccinare sf. öz özĭne aşı yapmaautumnal adj. güzge baylıauxiliar I. sn. yardımcı II. adj. yardımcı yedekauz sn. eşĭtmeauzi I. vt. eşıtmek 2.(a afla) tuymak 3. (a pricepe) añlamak II. añlatılmakaval adv. akkan suwnın aşa yagı, aşasıavalanşă sf. 1. tomalama, tomalaw 2. fig. akınavans sn. avansavansa I. vt. 1. (fin.) avans bermek 2. (a promova) vazife yerĭnde bĭrewnĭ

derece ve aylık man yükseltmekavantaj sn. 1. (folos) fayda, menfaat 2. (superioritate) üstünlĭkavar sm. adj. saran, kızganşı, tamsacalaravariţie sf. saranlık, kızganşılıkavânt sn. kalkınma, ızlı ilerlemeaventură sf. macera, aventuraaventurier sm. maceracı

1

avere sf. mal, mülk, barlık, servet, zengĭnlĭkavertisment sn. 1. avertisment-ihbar 2. (mustrare) tazĭrlemeavertiza vt. 1. ihbar etmek 2. (a mustra) tazĭrlemekaviator sm. pilot, aviyatoraviaţie sf. havacılık, aviatiyeavicultură sf. tawukşılık, tawık östırme, peslemeavid adj. 1. (pasionat) aweslĭ 2. (lacom) tamahkâraviditate sf. 1. aweslĭk 2. (lăcomie) saranlık, kızganşılıkavion sn. aviyon-tayyareaviz sn. 1. (aprobare) razılık, tasdik 2. (înştiinţare) kaberbermeavocat sm. avokatavocatură sf. avokatlıkavort sn. (med.) bala tüşürme/tüşürtmeavorta vi. (med.) bala tüşürmek/tüşürtmekavuţie sf. zengĭnlĭk, barlık, servetaxă sf. aksa-dingilaxiomă sf. aksiyomaazi adv. bugünazil sn. azil-şaresĭz kartlar üyĭazot sm. azotazur sn. kök (rengĭ)azvârli I. vt. atmak, fırlatmak II. vr. atılmak

44

B

ba adv. tuwıl, eşbabă sf. kart apakay, kurtka, Baba Cloanţa - cadıbabalâc sm. kart kĭşĭ, ewelden kartaygan, zawallı kĭşĭ (babalık yapkan zat)baban adj. (pop.) balaban, mazalı, oaie babană – tĭşsĭz koyBabele sf. pl. mart ayının 9 ya da 13 suwuk künlerĭ - şĭllebabilonie sf. karışıklıkbabiţă sf. 1. pelikan-kaşıkşı kuşı 2. tereklerde ösken opapĭşĭkbaboi sm. (iht.) tatlı suda yaşagan ufak balık cınısıbabord sn. gemĭnĭn sol bordasıbaborniţă sf. cadı, arsız cadı (cotoroanţă)babuşcă sf. (iht.) 1. kĭşkene balık 2. alşak boylı kart apakaybac sn. bak-salbacal (băcan) sm. kĭşkene tükân sabısıbacalaureat bakalaureat, bakaloryabacantă sf. ahlâksız kadın, apakaybacara sf. kâât oyını (9 en balaban rakam, 10=sıfır)baccea (arh.) sf. eskĭ kafalı, alsĭz, şaresĭz kartlarga berĭlgen atbachelită sf. bakelitbaci sm. şoban (Ardeal'da akay, abiy manasında)bacil sm. basilbaclava sf. (cul.) baklawa (paklawa)bacşiş sn. bakşışbacterie sf. mikropbacteriologie sf. bakteriyoloji, bakteriolociyebădan sn. şıra üşün balaban kazanbadana (bidinea) sf. badana, ıslaw purşısıbade (nene) sm. köy yerĭnde akay manasında kullanılabădăran sm. edepsĭz, duygusuzbădiţă sm. akayşık, akayşıgımbaftă sf. kısmet, ipkal, başarıbăga vt. tıkmak, ĭşerĭ tıkmakbagaj sm. bagaj, cükbăgare sf. tıkma, tıgıwbagatelă sf. kıymetsĭz ufak tefekbagateliza sf. kıymetsĭzlendĭrmekbaghetă sf. 1. bageta-şubuk 2. fig. ustalıkbaha sf. tartmagan kuylu ögĭzbahmet sm. (arh.) tatar atıbai sn. (reg.) karışmalık, belabaiaderă sf. (arh.) indiyalı dansşı kızbăiaş sm. maden ocagında ĭşçĭbăiat sm. ul balabaie sf. hamam, banya, bayebaieră sf. bazı eşyalarnı taşımak üşün baylangan kuşak, şıcım, cĭp (a i se

47

rupe baierele inimii – cüregĭ cılamak)băietan sm. (băieţandru) cĭgĭt, canı esmerlĭ cĭgĭtbaionetă sf. sühgĭ, bayonetabair sn. (rar) bayırbairac sn. (arh.) bayrakbairam sn. 1. Kurban ve Oraza Bayramı 2. şenlĭk, eglencĭlĭkbairamlâc sn. bayramlıkbaiu interj. (reg.) eş bolmaz, imkânsızbal sn. bal, balo, ~ mascat = maskalı balbalaban sm. (arh.) ufak şahin cınısı 2. kefal balıgın atı balâc sn. (arh.) nisetru konservasıbălăci vi. şamırda, bılaşık suwda oynamakbaladă sf. balada-baladbălai adj. 1. cımşak ve biyazşa 2. vacă bălaie=biyazşa renkte sıyırbalalaică sf. balalayka, rusların muzika aletĭbalama sf. balama (bağlama), (ţâţână)balamuc sn. 1. tımarhane 2. fig. gürültĭ, karışıklıkbălan adj. biyaz man sarı arasındakı bĭr renkbalansa I. vt. sallamak II. vr. sallanmakbalansare sf. sallama/sallanmabalansor sn. salıncakbalanţă sf. 1. teraze, kantar 2. (com.) bilanço-bilanţbălărie (buruiană) sf. koralarda, şölde gür ösken faydasız otbalast sn. 1. balast 2. fig. awur cürbalaşicuri (arh.) sn. pl. (reg.) zararlı yalanbalaur sm. ajdera, köp başlı ajderabalbaş adj. (arh.) ucuz, eskĭ (ball-aşı)balcanic adj. balkanikbalcâz adj. (arh.) şĭrkĭn, arsız, pĭşĭmsĭzbâlci sn. panayırbalcon sn. balkonbalconaş sn. balkonşıkbâldâbâc interj. suwga tüşken cisĭmnĭñ şıgargan sesĭbaldachin sn. baldakinbaldâr sn. (arh.) tawlı apakay, baltır (pulpă)bale sf. pl. Awuz suwı, sĭlekiybalegă sf. aywan pislĭgĭ, gübrebălegar sn. gübrebalenă sf. (zool.) balena-balinabalerină sf. balerinbalet sn. balet-balebalimez (arh.) sn. balaban awanlı top (tun)balivernă sf. öşek, palawrabaliză sf. baliza, işaret samandırasıbalmaş sn. (cul.) tuzsız koy etĭ, pener, bĭraz sarımay, sütke kaynatılıp, sora

2

bĭraz malay katılıp pĭşĭrĭlgen macar yemegĭbalnear adj. balneolojik-balnearbalneologie sf. (med.) balneoloji-balneolociyebalneoterapie sf. (med.) balneoterapi-balneoterapiyebalon sn. balonbalona vr. şĭşmek, kabarmak, miydesĭ şĭşmek, kabarmakbalonaş sn. balonşıkbalonat adj. şĭşken, kabarganbalot sn. balot, demetbalsam sn. 1. balsam-belsem 2. fig. hoş kokı (miros plăcut) 3. fig. (alinare)

teselli, catışmabaltag sn. baltabaltă sf. bataklıkbăltăreţ adj. 1. bataklıkka baylı 2. bataklık bölgesĭnde yaşagan kĭşĭbălţat adj. alacabălţău sn. (reg.) balaban bataklıkbăltiş sn. (reg.) kak, cawun suwundan toplaşkan kakbăltoacă sf. kĭşkene deren bataklıkbalustradă sf. balustrada, parmaklıkbambu sm. bambus (25 metre yükseklĭkte şıcak memleketlerde ösken

kamış) – baston de bambus – bambus bastonıbame sf. pl. bamya

1ban sm. eskĭden Craiova valisĭ2ban sm. para, akşa

banal adj. adi, önemsĭz, kıymetsĭzbanalitate sf. önemsĭzlĭk, kıymetsĭzlĭkbanan sm. muz teregĭbanană sf. muzbănat sn. (reg.) dargınlık

1banc sn. 1. denĭz tübĭnde kum, şakıl ya da şamır üymüşĭgĭ 2. denĭzdekĭ balık sürüwĭ

2 banc sn. 1. bĭr oyın atı 2. şaka, anekdotbancar sm. bankaga baylı

1bancă sf. skembe2bancă sf. (fin.) banka

bancher sm. banker, bankacıbanchet sn. ziyafet, banketbanchetă sf. kanapebancnotă sf. kâât parabancrut sm. falit, parasız kalgan, bayguşbancrută sf. faliment berme-berĭwbandaj sn. pansament, sarma bezĭbandaja 1. vt. sarmak, pansament yapmak 2. vr. öz özĭne pansament yapmakbandă sf. 1. (tehn.) şerit, banda 2. (ceată) çetebanderolă sf. banderol, banderola

1

bandit sm. bandit, aydut, soygıncı, kırsızbanditism sn. banditlĭk, aydutlık, soygıncılıkbandură sf. bandura, muzika aletĭ (ucr.)bănet sn. köp parabănişor sm. ufak parabaniţă sf. şĭnĭkbanjo sn. banjobântui vt. köp zarar yapmak (burşak zararı)bântuire sf. zararlama - zararlawbântuit adj. zarar körgenbănuială sf. vesvese, şube (şüphe)bănui vt. şube etmek, şubelenmekbănuitor adj. şubelĭ, ĭşĭklĭbănuţ sm. ufak para, kuruşbaobab sm. Tropikal Afrika'da ösken bek yüksek terekbaptism sn. baptizm, kristiyan mezhebĭbaptist sm. baptistbar sn. barbara vt. (a stăvili) tıkamak, aldına köndelen şıkmakbaracă sf. barakabară sf. agaştan ya da temĭrden surık (sırık)baraboi sm. (reg.) kartop, tamırı-bulbı aşalgan osĭmlĭkbarabulă sf. (reg.) kartopbărăgan sn. egĭlmegen kısır toprakbaraj sn. barajbarbă sf. sakalbarbar sm. adj. barbar; fig. kaba-kabailbarbarie sf. barbarlıkbarbarism sn. barbarizöbărbat sm. 1. erkek 2. (soţ) koca, baybărbăteşte adv. 1. erkekşe 2. (vitejeşte) batırcabărbăţie sf. 1. erkeklĭk 2. (curaj) cesaret, cĭgĭtlĭkbărbie sf. sakalbărbier sm. berberbărbieri vt. tıraş etmek; vr. tıraş bolmakbărbos adj. sakallı, tıraşsızbarcagiu sm. kayıkşıbarcă sf. kayıkbard sm. (arh.) ozan, aytıwlı şairbardă sf. balta

1barem sn. tarif2barem adv. barem

bărdacă sf. bardakbaricada 1. vt. aldına köndelen şıkmak 2. vr. öz özĭne barikat kurmak baricadă sf. barikada, barikat, set

2

barieră sf. 1. bariyera 2. fig. engel, aldına şıkmabaril sn. barilbariton sm. bariton, opera dürkĭcĭsĭ (tenor man bas arasında)bariu sn. bariu, baryombârlog sn. Ayu yuwasıbaroc adj. barokbarograf sn. barografbarometru sn. barometrebaron sm. baronbaros sn. Baros, balaban şökĭşbarosan adj. 1. Balaban ve awur 2. Sm. Sözĭ geşken zengĭn kĭşĭbarou sn. Barou, barobarză sf. legelekbărzăun sm. 1. Yabani balşıbın 2. Zırıldagan böcekbasamac sn. Ucuz, osal rakıbască sf. baskabaschet sn. basketbolbaschetbalist sm. Basketbol oyıncısıbascula vt. Sallandırmakbasculă sf. arabaday balaban cisĭmlernĭ şekken kantarbasm sn. masalbasma sf. Basma, baş örtĭsĭbasmagiu sm. Basma yaptırgan veya satkan kĭşĭbasorelief sn. Kabartma, resĭmbasta! Interj. Yeter! Bolır endĭ!bastard sm. Piş (bala)bastion sn. 1. Kale 2. Fig. korıwcıbaston sn. bastonbastonaş sn. Bastonşıkbaş adj. De frunte capbaşardină sf. oraspı kadınbaş-boier sm. (arh.) memleketĭn bĭrĭncĭ boyerĭbaş bulucbaş sm. (arh.) hükümdarların korucuların başıbaşbuzuc sm. (arh.) Osmanlı ordısında göñĭllĭ askerbaşca adv. Afară de ... , başka ...băşcălui vt. (arh.) ayırmak (băşcălie=mıskıl, maytap)başcaimacam sm. (arh.) bĭrĭncĭ kaymakambaş-ciohodar sm. (arh.) bĭrĭncĭ çohodarbăşica vt. Ter1de ufak şĭşĭkler şıkmak (bürüşmek)băşică sf. (anat.) 1. Kok 2. Terĭde ufak şĭşĭkler 3. Sabından bolgan

balonşıklar 4. Cawun tamışların ĭrĭcĭlerĭbăşicat adj. Ufak şĭşĭkler men bürüşkenbăşicos adj. Terĭsĭnde ufak şĭşĭklĭkler barbăştinaş sm. Adj. Yerlĭ, kelmeşek tuwılbaştină sf. Kökĭ, sülalesĭ

1

batal sm. Batal, berbek, koşkar (baş pelwanga berĭlgen soyı)batalamă sf. (arh.) (chitanţă de anulare) batalamabatalion sn. taburbate I. Vt. 1. Urmak (a lovi), köteklemek 2. (pe cineva) tayaklamak,

tayak atmak II. Vr. uruşmak 1baterie sf. 1. (electr.) bateriye, pil 2. (mil.) bateriye de coastă = sahil

bateriyesĭ2 baterie sf. Orkestra aletlerĭ3baterie ĭşe men şarap turgan buzlı eşya4baterie sf. Bayede, hamamda kullanılgan alet

batic sn. 1. Batik 2. Şeşeklĭ basmabatir sn. (arh.) kalınca pamıktan cĭpbatistă sf. cawlık, mendĭlbatjocori vt. Oynamak, lekelemekbatjocorire sf. Oynama, lekeleme - lekelewbatjocură sf. V. batjocorirebatjocorit adj. Oynalgan, lekelengenbatjocoritor adj. lekeleyĭcĭbatog sn. batokbaton sn. 1. Tayak, şubuk 2. Şubukka uşagan kalaş batozar sm. Batoza ĭşşĭsĭbatoză sf. batozabau interj. It ürmesĭn ve kaşkır sesĭn andırabauxită sf. bauksitabaza vr. dayanmakbazaconie sf. kucurlıkbazalt sn. bazaltbazar sn. pazarbază sf. 1. (arh.) baz, sütun, taban 2. fig. Temel 3. (centru) merkez 4.

(mil.) üs, askerye bĭrlĭgĭ bazilică sf. Balaban kĭlsebazin sn. (de înot) bazin (havuz)bătaie sf. 1. (lovire) urma 2. (luptă) tayak, kötek 3. (distanţă) menzĭlbătălie sf. Marebe, şarpışmabătători I. vt. Aşındırmak II. vr. Nasırlanmak, kattı batmakbătătorit adj. 1. Kattı batkan (kolı, ayagı) 2. Colı aşılganbătătură sf. 1. Kattı batkan 2. (curte) awlabătrân sm. adj. Kart, yaşlıbătrânesc adj. Kartşa, eskĭ kadimbătrâneşte adv. kartlardaybătrâneţe sf. Kartlık (maskaralık)bătut adj. 1. (lovit) urulgan, köteklengen 2. (despre fiinţe) tayak, kötek

aşaganbăţ sn. tayakbăut I. sn. 1. Ĭşme 2. (beţie) sarışlık II. adj. 1. Ĭşken 2. fig. sarış

2

băutor sm. Adj. ĭşkĭcĭbăutură sf. Ĭşkĭ, ĭşkĭcĭlĭkbea I. vt. Ĭşmek II. vi. Sarış bolmak, sarışlanmakbeat adj. 1. Sarış 2. fig. sersembeatitudine sf. Tam bahtiyarlık, neşelĭk (duygusı)bec sn. Bek, ampulbeci sn. Beç-bodrumbecher adj. Sm. 1. Cĭgĭt, bekâr 2. Poşta atıbecheraş sm. Kĭşkene bekâr, bekârşıkbecisnic adj. Sm. Zayıf, becerĭksĭz, alşak, namusuzbecisnicie sf. Alşaklık, namussuzlıkbectemis (arh.) sm. Üstün tütün kalitesĭbeduin adj. Sm. Beduin Arabistan ve Sırt Afrika'da nomadbegonie sf. Begonyabehăi vi. Melemekbehăit sn. Melemebehăitură sf. koy bakırmasıbej adj. Bej, saz rengĭbejenar sm. kaşakbejenări vi. Kaşmak, kaşıp cürmekbejenărit sn. kaşakşılıkbejenie sf. Duşmandan kaşma-kaşıwbei sm. (arh.) Osmanlı Imparatorlıgında bĭr eyalet valisĭ 2. Türklerĭn

Romen hükümdarlarına bergen atbeilerbei sm. (arh.) beylerĭn beyĭbeilic sn. (arh.) Osmanlı Imparatorlıgında kelgen bey ve başka devlet

kĭşĭlerĭn kongan konak-binabeizadea sm. (arh.) hükümdar ulıbelaliu adj. belalıbelciug sn. Alka, yüzükbelea sf. belabele-arte sf. pl. Güzel sanatlar (pictură, sculptură, arhitectură)beletristică sf. edebiyatbelgian sm. Belciya'dan, Belçikalıbeligerant sm. Adj. Marebege katılgan (devlet, memleket)beligeranţă sf. Marebege katılma-katılıwbeli vt. 1. Sıdırmak 2. Fig. Istısmar etĭp pıkareleştĭrmek 3. (nebatların)

kabıgın sıyırmak 4. Közlerĭn şairĭn aşmakbelit adj. Üstündekĭ kabı sıyırılganbelşug sn. Bollık, bereketbenchetui vi. Ziyafette zewlanmakbeneficia vi. Faydalanmak, kazanmakbeneficiar sm. Kârı bolgan, yararlanganbeneficiu sn. Fayda, kâr, menfaatbenevol I. adj. Ĭsteklĭ II. adv. Ĭsteklĭ bolıp

1

benghi sn. benekbenign adj. Öteberlĭ kastalıkbenzină sf. benzinberar sm. Bere yaptırgan veya satkan kĭşĭberărie sf. Bere yapılgan veya satılgan yerberbec sm. koşkarberbecel sm. koşkarşıkberbecuţ sm. Kĭşkene koşkarberbelac sn. (arh.) berber peşkĭrĭberc-bercă sm. Sf. Adj. Kıska kuyruklı aywan, kuşbere sf. bere, bira, suwuk ĭşĭlgen ĭşkĭberechet sn. 1. Kısmet, ipkal 2. Bollık, bereketberegată sf. (anat.) gırtlak başıberetă sf. baskabernă sf. Matem, kara tutmabesactea sf. (arh.) beştakta, agaş kutukbestial adj. Vaşi, merametsĭz, canawarcabestialitate sf. Vaşilĭk, merametsĭzlĭk, canawarlıkbestie sf. 1. Aywan 2. Fig. canavarbeşchie sf. Dülger pışkısıbeşleagă sf. (arh.) beşlĭ aga 2. (ironie) kart, gewşekbeşlic sn. (arh.) beşlĭk, türk parasıbeşliu sm. (arh.) eskĭ atlı türk askerĭbeşteleală sf. Tazĭrlemebeşteli vt. Tazĭrlemekbeteag adj. Sakat, kastabeteală sf. altın, gümüş renkte süs telĭbetegi vt. Sakatlamakbeteşug sn. Kastalık, sakatlıkbeton sn. Betonbetona vt. Betonlamakbetonare sf. Betonlamabetonieră sf. Beton kaştırgışıbetonist sm. Betoncı, betonistbeţie sf. Sarışlık, uzun sürgen ziyafetbeţiv sm. Sarış, ĭşkĭcĭ (alkol)beţivan sm. Ĭşkĭsüyer, ĭşkĭcĭbezea sf. Parmak man bĭrewge cĭberĭlgen öbĭş-öbĭşmebezmetic adj. Kafasız, sersembeznă sf. 1. Karanlık-karangılık 2. Fig. caillĭkbianual adj. Senede ekĭ kere bolganbiban sm. (iht.) biban, hani balıgıbibelou sn. Bibilou, süsbiberon sn. emĭzĭkbibilică sf. (zool.) müsür tawık

2

bibliografie sf. bibliyografiyebibliotecar sm. kütüphanecĭbibliotecă sf. Kütüphane, kitaplıkbiblioteconomie sf. Kitaplarnı idare etmesĭn üyretken bĭlĭm kısımıbicarbonat sn. (chim.) bikarbonatbicefal adj. Ekĭ başlı aywanbiceps sn. bicepsbici sn. Kamışıbicicletă sf. Bĭcĭkletabiciclist sm. Bĭcĭkletacıbiciui vt. 1. Kamışlamak 2. Fig. Tĭşlemek, tenkit etmekbiciuială sf. Kamışlama-kamışlawbiciuire sf. kamışlamabiciuitor sm. Kamışlagan kĭşĭbiciuşcă sf. 1. Tobıltkı 2. Kıska ve ĭncĭ kamışıbicolor adj. Ekĭ renklĭbideu sm. Bideu, kenep aletĭ, eşyasıbidinar sm. Kĭreşleme purşısı yasagan veya satkan kĭşĭbidinea sf. Üy ıslamak, kĭreşlemek üşün kullanılgan purşıbidon sn. Bidon, gügümbienal adj. Ekĭ senelĭkbiet adj. Zawallı, karĭpbiftec sn. (cul.) kızartma, biftekbifurca vr. Ekĭge ayrılmak, şatallaşmakbifurcare sf. Şatallaşma-şatallaşıwbigamie sf. Ekĭ apakaylılıkbigot sm. dindarbigotism sn. dindarlıkbigudiu sn. Bigudiu, şaş kuwurcıklama üşün ufak aletşĭklerbijuterie sf. cuvayerbijutier sm. Cuvayer yapkan veya satkan zatbilanţ sn. bilanţ, bilançobilă sf. Bila, kokabilet sn. biletbileţel sn. biletşıkbiliard sn. Biliyard oyınıbilingv adj. Ekĭ tĭl konışkan, yazgan kĭşĭ, ekĭ tĭllĭbilunar adj. Ayda ekĭ kere bolganbimbaşa sm. (arh.) binbaşı, bin asker başıbimilenar adj. Ekĭbin senelĭkbimotor adj. Ekĭ motorlĭbina sf. binabinagiu sm. binacıbindisi vi. (reg.) kulak asmamakbine I. Sn. Iygĭlĭk, arülĭk, kayırlık II. Adj. Arü, güzel

1

binecrescut adj. Terbiyelĭbinecuvânta vt. 1. Bĭrewge dua etmek 2. Allah'ın bollıgı 3. Bĭrewnĭ maktamakbinecuvântare sf. Dua etme, maktamabinefacere sf. Iygĭlĭk yapmabinefăcător adj. Sm. kayırsüyerbineînţeles adv. Tabii, evetbinemirositor adj. Arü kokılı, hoş kokıganbineţe sf. selamlaşmabinevenit adj. Ĭstelgen, kereklĭ, arü kabıl etĭlgenbinevoitor adj. Arü niyetlĭbinişor adv. arücebinoclu sn. dürgünbiograf sm. biyografbiografie sf. biyografiyebiologie sf. biyolociyebiped sm. adj. Ekĭ ayaklıbiplan adj. Ekĭ kanatlıbipolar adj. Ekĭ kutuplıbir sn. (arh.) bergĭbirjar sm. paytoncı, atlı araba aydagan kĭşĭ, fig. sögĭngen kĭşĭbirjă sf. paytonbirjărie sf. paytoncılıkbirlic sm. bĭrlĭk/kâât oyınında en arü kââtbirocraţie sf. Birokrasi-birocraţiyebirou sn. 1. (încăpere) birou-yazıhane 2. (masă) yazı masası 3. (serviciu)

dairebirt sn. meyhanebirtaş sm. meyhanecĭbirui vt. cenmekbiruinţă sf. Cenme, utkı, cenĭwbiruitor sm. adj. Cengen, cenĭwcĭbis adj. Bis (6 bis)biscuit sm. biskuit, kurabiyebisect adj. 366 künlĭk sene (Şubat ayı 29 künlĭk bola)biserică sf. Kĭlsebisericos adj. Dindar kristiyanbisericuţă sf. 1. Kĭlseşĭk 2. (gaşcă) öşekşĭ dostlar grubıbisilabic adj. Ekĭ ecĭklĭbisturiu sn. Kirurciye pışagıbituminos adj. bitumlıbivol sm. (zool.) mandabivolar sm. mandacı, manda bakkan kĭşĭbivoliţă sf. Irgaşı, dĭşĭ mandabizantin adj. bizanslıbizar adj. Kucurlı, acayıp

2

bizarerie sf. Kucurlılık, acayıplıkbizon sm. (zool.) bizonbizui vr. dayanmakbizuire sf. Dayanma-dayanıwbâigui vi. Manasız konışmak, sandıraklamakbâjbâi vi. Bocalamakbâjbâială sf. Bocalama, bocalawbâjbâit adj. Bocalakbâlbâi vt. Vr. Vi. Tutulup konışmakbâlbâială sf. Tutulup konışma, sakawlanmabâlbâit adj. Tutulup-tutulup konışkanbâlci sn. panayırbâldâbâc interj. onomatopeebântui vi. 1. Tabiyat felaketĭ, körĭnmek 2. Bĭr felaket, fırtına peyda bolmak

3. Kĭşĭler geşken yerlernĭ cakmakbântuială sf. Zarar, dargınlıkbâr interj. – onomatopee, koylarnı aydamakbârfă sf. Öşek, gıybetbârfeală sf. Öşekleme, öşeklıwbârfi vt. Ösek kaynatmak, öşeklemekbârfire sf. Öşekleme, öşeklewbârfitor sm. adj. öşekşĭbârâi vt. Toktamay konışmak, buktırmakbârlog sn. Ayuw yuwası fig. Üy, sıgınak bârnă sf. Yapragı sıdırılgan kalınca terek (Vezi gunoiul din ochiul altuia şi

nu vezi bârna din ochiul tău = Başkasın közĭnde şöpnĭ köresĭn, özĭñ közĭñdekĭ köşernĭ körmiysĭn)

bârsan adj. Uzun ve sert cünlĭ koy cınısıbâţâi vt. Vi. Şopannamak, şıbınnamakbâţâială sf. Şopannama, şıbınnamabâzdâc sn. Dargınlık, şımarıklıkbâzdâganie sf. Acayıplık, canawar, şĭrkĭn, hortlak, dewbâzâi vi. 1. (despre insecte) vızıldamak 2. Köp konışıp buktırmakbâzâit sn. Vızıldak, vızıldamabâzâitură sf. Vızıldama, vızıldawblagoslovenie sf. Dua etme, bĭrewun kayırı üşünblajin adj. Mülayĭm, cuwaşblajinitate sf. mülayımlıkblam sn. Tazĭrleme, cezablama vt. tazĭrlemekblamare sf. Tazĭrleme, tazĭrlewblană sf. 1. Tüklĭ aywan terĭsĭ 2. Aywan terĭsĭnden kĭyĭm, tonblănar sm. aywan terĭsĭnden kĭyĭm yasagan kĭşĭblănărie sf. Terĭden kĭyĭm yapılgan yerblasfemie sf. Mukaddes bĭr şiynĭ aşalamak

1

blaza vr. Vt. Er şiyden bukmak, tuwganına peşman bolganblazare sf. bukma, közĭne bĭr şiy körĭnmemeblazat adj. Bukkan, canı bĭr şiy ĭstemiyblazon sn. Blazon, armablăniţă sf. Terĭden kĭşkene kĭyĭm, tonbleg adj. Aptal, gewşekblegi vr. Aptallaşmak, boşlawlaşmakblegit adj. Aptallaşkan, aptallaştırganblenoragie sf. (med.) blenoraciye, bel suwuklaması, fazla mukus akması ve

sulanmasıblestem sn. Kargış, lanetblestema vt. kargamakblestemat adj. Lanetlĭ, kargışlı, kargalganblestămaţie sf. Yaman dawranışbleu adj. Aşık mawıbleumarin adj. Koyı mawıblid sn. şanakblidar sm. şanakşıblindaj sn. Blindaj, koruwcı kaplamablând adj. Cuwaş, mülayĭmblândeţe sf. Cuwaşlık, mülayĭmlıkbloc sn. 1. Balaban parşa 2. (clădire) bina 3. (alianţă) blok, pakt 4.

(desen) resĭm defterĭbloca vt. 1. Bĭr kasabanı, dewletnĭ ayırıp taşlamak 2. Bĭr ĭşlek colnı

kapamak 3. Bĭr motorın vücüdün bĭr kısmı toktamak, ĭşletmekblocadă sf. Blokada, toktatmablocare sf. 1. Toktatma, kapma 2. (blocare comunistă) köylĭlerden dewlet

tarafından zor man alıngan mahsuller (kızılşa, arpa, et)blond adj. Sarışınbluză sf. Bluzaboa sm. boa cılanıboabă sf. Tane, fig. Restanţă, corigenţă – sınawda sĭptĭde geşmemeboacănă sf. matülĭk, zararlı dawranış, yangışlık yapmaboală sf. 1. Kastalık 2. Fig. Ĭşta, awes, arzu 3. Fig. Aywanlarga berĭlgen at boar sm. ögĭz tuwarşısıboare sf. 1. Esĭntĭ 2. Fig. Arü kokı, müsboarfă sf. Eskĭ, eskĭrgen urba, cartı-burtı, cırtık-burtıkbob sn. 1. Tane 2. Ösĭmlĭk togımıbobină sf. 1. Bobin 2. (mosor) makarabobinaj sn. bobinajbobinator sm. bobin yapkan ĭşcĭbobiţă sf. Ufak tanebobârnac sn. Kolın orta parmagın büklep mannayga şertmeboboc sm. 1. Aşayatırgan şeşek 2. Kaz, badi balası, şĭpşesĭ 3. Fig.

tecrübesĭz

2

bobocel sm. ufak, kĭşkene kaz balasıbobotează sf. (rel.) (6 Ocak) kristiyanlarda İsa Aleyhisselam'ın tuwma künĭn

kutlanmasıbobuleţ sn. Ufak tanebocanc sm. kondıra, bokankbocăneală sf. Bĭr kattı cisĭmnĭ başkasına urup ses gürültü yapma-şıgarmabocăni vi. Bĭr kattı cisĭmnĭ başkasına urup ses şıgartmakbocănit sn. V. bocănealăboccea sf. bokşabocceagiu sm. bokşacıboccealac sn. bokşalıkbocceluţă sf. bokşaşıkbocciu adj. (despre oameni grosolani) terbiyesĭz, haram konışkan, boksoy

(bokşı)bocet sn. Takmaklama, cılama (ölĭlerge cılama)boci vi. Vr. Takmaklap cılamak (ölĭlerge)bocitor-oare sm. sf. takmakşıbocire sf. takmaklamabocit sn. Takmak, takmaklawbocluc sn. Boklık, bela, beklenĭlmegen zorca durumbodaproste interj. Sadaka üşün teşekkür, kristiyanlarda, tabiibodegă sf. Kĭşkene aşşı-tükan, ĭşkĭ de satılabodiu sm. kartalbodogăneală sf. Mırıldama, mırıldanmabodogăni vt. Mırıldamak, mırıldanmakbogat sm. adj. 1. Zengĭn 2. Bol, bereketlĭbogăţie sf. zengĭnlĭk, barlık, baylıkbogătan sm. zengĭn, baybogătaş sm. mal mülk sayĭbĭ, zengĭn, bayboi vt. Kırmızılık, podra cakmak (apakaylar, kızlar)boi (statură) (pop.) sn. Boyboia sf. 1. Boya 2. Ezĭlgen kırmızı aşşı büberboiangerie sf. Boyalamak zenatı, atelyesĭboiangiu sm. boyacıboicot sn. boykotboicota vt. Boykot yapmakboier sm. boyer, bayboierie sf. boyerlĭkboierime sf. Boyerler toplamı, alemĭboiernaş sm. boyerşĭkboiler sn. boylerbojdeucă sf. Güliba, kĭşkene pĭkare üyĭbojoc sm. aywanlarda akcĭgerbolboroseală sf. Aşık konışmamabolborosi vi. Vt. Konışkanı, aytkanı aşık anlaşılmamak

1

bolborosire sf. V. bolborosealăbolborosit adj. Aşık konışmamazlıkbold sn. Bold, tumalak başlı iyneboli vi. Kastalanmak, kasta catmakbolid sm. kök taşı, bolidbolnav adj. Kasta, kastalıklıbolnăvi vr. Kastalanmak, awurmakbolnăvicios adj. Kastalıklı, nâzĭk fig. yazlıkbolnăvior adj. kastaşıkbolovan sm. balabanca topaş, fig. Soloz, aptal, akılsızbolovăniş sn. topaşlıkbolovănos adj. topaşlıbolşevic adj. Sm. bolşevik, medeniyet canavarıbolşevism sn. bolşeviklĭkbolşeviza vt. bolşevikleştĭrmekbolşevizare sf. bolşevikleştĭrmeboltă sf. 1. Kubbe 2. kökboltit adj. Cay şekĭllĭbombarda vt. Bombardalamak, bomba cawdırmak, bombalamakbombardament sn. Bombardament, bomba cawmabombardare sf. bombardalama, bombalamakbombardier sn. Bombardament aviyonıbombastic adj. Tantanalı, şalımlıbombă sf. bombabomboană sf. bombombon sn. Bon, makbuzbondar sm. yabani arı, şıbınbonier sn. Bon defterşĭgĭborangic sn. borancıkborcan sn. Borkan, kavanozborceag sn. burşakbordei sn. Bordey, küliba-güliba, kolibabordel sn. Şantan, keraneborfaş sm. adj. Kırsız, tawukşıbornă sf. Sınır taşıboroană sf. boranaboroboaţă sf. yaramazlıkborş sn. Borş, borş şorbasıborţos adj. kursaklıborviz sn. Borviz, maden suwıboschet sm. bosket, şalılıkboscorodeală sf. Mırıldanıp konışmaboscorodi vi. Vt. Öz özıne konışmakbostan sm. 1. Kabak 2. Fig. başbostană sf. bostan

2

bostangiu sm. bostancıbostănar sm. karbız kawun ekken veya satkan kĭşĭbostănărie sf. V. bostanăbostănel sm. karbızşıkbosumfla vr. Şĭray sıtmakbosumflat adj. Dargın, şĭrayı sıtıkboşorog adj. Sm. kuyrıldık, kuyuldugı bolgan kĭşĭ fig. Alsĭz kartboşorogeală sf. Kartlık maskaralıkboşorogi vr. Kuyulduk bolmak Fig. Bek kartaymakbot sn. 1. Awuz 2. Fig. uşbotanică sf. (ösĭmlĭkler ilmĭ) botanikabotă sf. yasmanbotez sn. Vaftiz, botezboteza vt. 1. Balaşıknı suwga tıgıp şıgırmak 2. Kristiyan bolmak 3.

Bĭrewge at atamak, bermekbotezat adj. Botezat bolgan zatbotină sf. (kondıra) çizmaşıkbotişor sn. Awuzşık (aywanlarda)botniţă sf. Murunlık, burunzakbotos adj. (despre oameni) 1. Şapkaawuz 2. Fig. dargınboţi vt. Vr. 1. Cumarlamak 2. Tırcılanmak, bürcüklenmekboţit adj. Tırcılangan, cumarlanganbou sm. ögĭzbour sm. yabani bugaboulean sm. kĭşkene ögĭzbouşor sm. ögĭzşıkbovin adj. Ögĭz familyasından aywanlarbox sn. Boks (sport)boxa vi. Boks oynamakboxer sm. boks oyıncısıbraconaj sn. Brakonaj, yasak aw-awlanmabraconier sm. yasak awcılık yapkan awcıbrad (spin) sm. çam teregĭ, bradbragagerie sf. (cul.) boza tükânıbragagiu sm. bozacıbragă sf. bozabrahmanism sn. Brahmanizm, indiyan dinĭbrambura adv. Karmakarışık, kıykaleketbrancardă sf. Brankarda, teskerebranhie sf. Balık kulagıbranşă sf. branşbrânză sf. penerbrânzar sm. penercĭbrânzeturi sn. Pl. Penerler toplamıbras sn. Yüzme şekĭlĭ, atı

1

braşoavă sf. Yalan, palavrabraşovean sm. Braşovlıbraţ sn. 1. kol 2. (legătură) demet 3. (afluent) ırmak kolı 4. fig. Küş brav adj. Cesur, cĭgĭt, cüreklĭbravo! interj. Bravo! Apperĭm!bravură sf. Cĭgĭtlĭk, cesaretbrazdă sf. Parazna brăcinar sn. Pantolan kuşagıbrădet sn. Brad ormanı, tereklĭgĭbrăduleţ sm. Kĭşkene brad teregĭ, ya da dalıbrăţără sf. bĭlezĭkbrăzda vt. Parazna tartmakbre interj. Bre!breaslă sf. 1. zenatşıların eskĭ kategoriyelerĭ 2. zenat, meslek breaz adj. 1. mannayı biyazlı aywan 2. fig. Akıllı, sarp, farklıbreloc sn. Brelok, talismanbreşă sf. Duwar, kalawga kĭrĭş teşĭgĭbretea sf. Tartkı (pantolan tartkısı)brevet sn. brevetbriceag sn. şakĭbriceguţ sn. Ufak şakĭbrichetă sf. şakmakbrici sn. usturabrigadă sf. 1. ĭşçĭ takımı 2. (mil.) tugaybrigadier sm. brigadiyerbriliant sn. Elmas taşıbrioşă sf. Kamır aşıbrişcar sm. Brişka yasagan ustabrişcă sf. Brişka, kĭşkene paytonbriză sf. Esĭntĭ (briza mării) denĭz esĭntĭsĭbrânduşă sf. Şafran, şeşekbrânzoaică sf. Penerlĭ kĭrdebrânzos adj. penerlĭbrâu sn. 1. (cingătoare) kuşak 2. (dungă) colak-dunga 3. (mijloc) bel 4.

(lanţ) sirabrâuleţ sn. Kĭşkene kuşakbroască sf. 1. baka 2. kaplıbaka 3. kĭrtbroboadă sf. Balabanca batik, şalbroboană sf. Ter damlası, tamışıbroda vt. 1. oya ĭşlemek, nagış 2. fig. uydurmakbroderie sf. Oya, nagışbrodi vt. onaylamakbrom sn. (chim.) brombromură sf. (chim.) bromür, bromurabronşită sf. Bronşit, bronşita

2

bronz sn. Bronz, tunçbronza vt. 1. bronz man kaplamak 2. küneşlenĭp kararmakbronzat adj. 1. bronz man kaplı 2. küneşlenĭp karargan, esmerleşkenbroscărie sf. Baka köplĭgĭbroscoi sm. Balaban baka, erkek bakabroscuţă sf. Kĭşkene dĭşĭ bakabroşă sf. Tüyrewüşbroşură sf. Broşurabroşurică sf. broşuraşıkbrotac sm. bakabrotăcel sm. bakaşıkbrumă sf. kırawbrumar sm. (pop.) Kasım ayıbrumat adj. Kıraw tüşken, kıraw urganbrumărel sm. (pop.) Ekim ayıbrumăriu adj. Biyaz, külrenklĭbrun adj. Kawe rengĭndebrunet adj. esmerbrusc adj. Añsızdan, bĭrdenbĭrgebrusca vt. 1. Sertşe kagıştırmak, itemekbruscheţe sf. 1. Sertşe kagıştırma 2. Zorlama, sıgıştırmabrusture sm. tulkadın otı, kelotıbrut adj. 1. Ĭşiy 2. ( despre cantitate) brut-brüt 3. (despre salarii) brutobrutal adj. 1. Terbiyesĭz 2. (aspru) sert, kababrutalitate sf. 1. Terbiyesĭzlĭk, kabalık 2. (asprime) sertlĭkbrutaliza vt. Kabalık yapmak, ıncıtıp konışmakbrută sf. Aywan, terbiyesĭz insanbrutar sm. purumcı, ötmekşĭ (pĭşĭrgen)brutărie sf. Ötmek purumıbubă sf. Kotır, şıban, carabubui vi. Gürüldemek, güdürdemekbubuit sn. gürültĭbubuitură sf. Gürüldeme, güdürdemebuburuză sf. Tostıkay böcegĭbucal adj. Awuzga baylıbucată sf. Parşa, tanebucate sf. Pl. 1. (mâncare) aşayt, gıda 2. (grâne) kızılşa, şabdarbucătar sm. aşşı, kazanbaşbucătărie sf. aşkanabucăţi vt. Parşa parşa etmek, kesmekbucăţică sf. parşaşıkbuche sf. Harf-, arĭpbuchet sn. 1. Buket, şeşek tobı 2. aromabuclat adj. Zülüflĭbuclă sf. bukle, zülüf

1

bucluc sn. 1. Bela, dert 2. Kawga, anlaşmazlık 3. (reg.) kıymetsĭz ufak tefekler

buclucaş adj. (şi substantivat) 1. Bela, şıgargan bĭrew 2. kawgacıbucşă sf. Bukşa, alkabucura I. Vt. Neşelendĭrmek II. Vr. Süyünmek, neşelenmekbucureştean adj. Bükreşlĭbucurie sf. 1. Neşe, kuwanma 2. müjdebucuros adj. neşelĭbudală sm. budalabudincă sf. Malebe, budinkabudism sn. budizmbudist sm. budistbufant adj. bufantbufet sn. Oda yahut aşkana dolabı 2. Yemek ĭşkĭ satılgan tükân 3. Bufet

yemeklerĭne berĭlgen atbufetier sm. bufetşĭbuflei sm. tawlı, semĭz balaşık, babıltıkbufni I. Vi. (a exploda) patlamak 2. (în râs) şakıldap külmek 3. (a izbucni)

şıkmak II. Vt. Urmakbufnitură sf. Patlama, urmabufniţă sf. kököwmiyaw, bayguşbufon sm. cambazbufonerie sf. cambazlıkbuget sn. Bucet, bütçebujor sm. şiykayak şeşegĭ bujorel sm. şiykayakşıkbulat sn. Bulat-doramacı pışagı (arh.)bulb sm. şeşek soganıbulbucat adj. Pĭşköz, bakraytkan közbuldog sm. buldog, it cınısıbuldozer sn. buldozerbuletin sn. 1. Bulten-buletin 2. (revistă) dergĭ, mecmua 3. (de identitate)

buletin bulevard sn. Cadde, bulevardbulgar I. sm. bulgaristanlı II. Adj. bulgarbulibaşa sm. bulibaşa, şĭngenelerĭn başıbulion sn. (de roşii) bulyon, domatis ezmesĭbuluc sn. 1. Köp kĭşĭ 2. Üstü üstüne 3. (mil.) buluk-companiebuluci vr. Vt. üymeleşmekbumbac sm. pamıkbumbăcar sm. pamıkşıbumbăcărie sf. Pamık fabrikasıbumbuceală sf. Kötek, tayakbumbăci vt. Bĭrewnĭ bek köteklemek, töbelemekbumbăcit adj. Kötek aşagan, payın algan

2

bumerang sn. bumerangbun I. sn. Mal, barlık 2. Iygĭlĭk, arülĭk II. Adv. Arü III. Adj. 1. Şakacı,

nazĭk 2. Dogrı 3. Uslı 4. Nezetlĭ 5. (bogat) berĭmlĭ, bol 6. (apt) uygun 7. (despre îmbrăcăminte) canı 8. (valabil) müteber 9. (talentat) becerĭklĭ, istidatlı 10. (folositor) yararlı

bunăcuviinţă sf. Terbiyerlĭ dawranışbună dimineaţa! sf. Kayırlı sabah! (Sabah şerefĭñĭz kayırlı bolsın!)bunăoară adv. Mesela...bunăstare sf. Yaşatma, bollıkbunăvoinţă sf. Arü niyetbundă sf. hırkabundiţă sf. hırkaşıkbunel sm. ababay, kartbabaybunic sm. kartbabaybunică sf. Kartiy, kartanaybunicuţă sf. kartiyşĭkbunsimţ sn. Duygulı dawranma, duygululıkbura vi. zĭrkĭlemekbură sf. Zĭrkĭlew, zĭrkĭlemeburduf sn. 1. (pentru brânză) tulum 2. (pentru apă) kırbaburete sn. süngarburghez sm. adj. Burjuva, burgezburghezie sf. Burjuvazi, burgeziyeburghiu sn. burgıburic sn. kündükburlac sm. bekârburlan sn. borıburlăcie sf. Bekârlıkbursă sf. bursabursier sm. bursalı, bursiyerbursuc sm. cerboşıkburtă sf. Karın, kursakburtos adj. Kursaklı, tawlı, göbeklĭburuiană sf. Ot, öletburuienos adj. öletlĭbusolă sf. busolabusuioc sn. pesĭlgenbutoi sn. metiybuton sn. Buton, tüymebutonieră sf. Ĭlgek, tüyme ĭlgegĭbutuc sm. kötĭk, kütükbutucănos adj. Pĭşĭmsĭz, kalınbuturugă sf. şotıkbuzat adj. Kalın dudaklı-erĭnlĭbuză sf. erĭn

1

buzdugan sn. tompızbuzunar sn. Kĭse, cepbuzunăraş sn. Kĭseşĭk, cepşĭkbuzunărel sn. kĭseşĭkbuzunări vt. Kırslamak, cep kırsızlıgı yapmak

2

C

ca adv. 1.kadar. Kabe kadar uzak; 2. tay, day = pışaktay keskĭn, ayday carık, süttiy biyaz, kalemdiy uşlı

cabală sf. fig. fitne. Incıl`ĭn tefsirĭne köre mistik – dini ibrani doktrinĭcabalină sf. at cınısından aywanlarcabană sf. turistler üşün taw üyĭ, kabanacabanos sm. uzunca ve ĭncĭ sucukcabaret sn. eglencĭ kırşması, kabaret, meyhanecabină sf. kabina cabinet sn. 1. kabinet; 2.(birou) yazıhane; 3.(sală) salon; 4.(pol.) hükümet

kabinetĭcablu sn. kablu cabotin sm. cambaz, kıymetsĭz aktorcabrioletă sf. ekĭ tegerşĭklĭ paytoncabra vi. 1. (despre patrupede) ekĭ ayakka turmak. 2.(av.) avyonnın art

betĭne otırması, tĭklenmesĭ, yahut kuyrugı taa aşada uşmasıcăcălău adv. bĭr sürĭw, bĭr köpcacao sf. kakaocacealma sf.fig. aldatma, köz boyama – boyaw căciulă sf. kalpak căciuli vr. iyĭlmek, calbarmakcăciulie sf. (bot.) sarımsak başıcacofonie sf. ses kakışımı, kakofoniyecactus sm. atlas şeşegĭ, kaktuscadastru sn. kĭşĭlerĭn toprakların yazılgan defter, kadastrucadână sf. kadın, apakaycadavru sn. 1.(despre oameni) ceset, ölĭ, mewta; 2.(despre animale) leşcadă sf. 1.(la baie) banyo teknesĭ; 2.(vas) kabcadenţă sf. 1. ritm; 2.(la tragere) ız – hız cadet sm. kadet, askerye mektebĭnde okıgan talebecadiascher sm. (arh.) askerye hakimĭcadiu sm. (arh.)1. askerye ve çivil hakim. 2. müslümanların en yüksek

başı, idarecĭsĭcadmiu sn. (min.) kadmiyumcadou sn. hediye, bakşışcadran sn. kadran, saat kadranıcadre sn. pl. personelcadril sn. kadril, dans atıcadrilat adj. (despre ţesături) şatranşcadru sn. 1. şerşewe; 2. (mediu) muhit caduc adj. 1.(şubred) şürük, dayanıksız; 2. (despre frunze) er sene tüşüp

canlangan; 3.(despre acte) müteberlĭgĭ geşkencafas sn. kĭlse balkonıcafea sf. kawe cafegiu sm. kawecĭ, köp kawe ĭşken kĭşĭ

1

cafeină sf. kafeincafeluţă sf. kĭşkene kawe (pĭlcan)cafenea sf. kawe, kaweanecafeniu adj. kawe rengĭcaftan sn. (arh.) kaftancaftangiu sm. (arh.) hükümdarga kaftan kĭydĭrgen kĭşĭcăftăni vt. bĭr boyerge yüksek vazife, derece bermekcaia sf. nal mugıcaiafa sm. 1. Isa Aleyhisselam`nı öttĭrgen yawdĭ popazlardan bĭrsĭ; 2. fig.

ekĭ yüzlĭcaiac sn. kayakcaic sn. kayıkcaier sn. oreke caiet sn. deftercaieţel sn. defterşĭkcaimac sn. kaymakcaimacam sm. (arh.) kaymakamcais sm. kayse teregĭcaisă sf. kayse (cemĭş)cal sm. at calabalâc sn. kalabalık calafat sn. kalafat (kayık ve gemĭlerĭn şatlakların, teşĭklerĭn kapagan eskĭ

ve ya kĭnepa parşası)calambur sn. söz oyınıcalamitate sf. felâket, musibet, ogırsızlıkcalapod sn. 1. kondıra kalıbı; 2. fig. kalıpcală sf. 1. gemĭ ambarı; 2. gemĭ kızagıcalc sn. 1.(hârtie) toban kââtĭ; 2. (lingv.) erkeleme; 3.(copie) resĭm

kopyasıcalcan sm. (iht.) klakan balıgı calcaneu sn. (anat.) ökşe kemĭgĭcalcar sn. kĭreş taşıcalcaros adj. kĭreşlĭ calcifica vr. kĭreşleşmek (doku, kemĭk, akcĭgerĭn kattılaşması)calcina vt. bĭr cisĭmnĭ yüksek araretke tutmakcalciu sn. kalçiu (biyaz sarıca temĭr)calcul 1 sn. esap, sayış; 2 sm. (med.) taş, kumcalcula vt. 1. esaplamak, esap etmek; 2. (a aprecia) tüşünmek, onaylamakcalculabil adj. esaplanacaktay, esaplangandaycalculat adj. 1. akıllı dawrangan; 2. esaplangan

1calculator sn. 1.(tabel) esap cetvelĭ; 2. (instalaţie) esap maşinası2 calculator sm. esapşı, esap erbabı – uzmanı

cald adj. 1. sıcak; 2. fig. (despre persoane) sıcak kanlıcaldarâm sn. kaldırım cale sf. 1. col; 2. (distanţă) mesafe; 3. (soluţie) şare

2

caleaşcă sf. – eskĭ güzel payton caleidoscop sn. – kaleydoskop, şeşek dürgünĭcalem sn. – (arh.) birou, kançelariyecalemgiu sm. – scriptolog, funcţionarcalendar sn. – takvimcalende sf. – pl. Romalıların takvimlerĭn ayların bĭrĭncĭ künĭ (calende

greceşti – bolmagan, bonday takvim bolmagan)calfă sm. – usta man şırak arasındakı zenatşıcalibra vt. – ölşĭsĭn onaylamakcalibru sn. – 1. ölşesĭ, kalibru; 2. fig. balabanlık, nitelĭkcalici vi. vr. – 1. pıkareleşmek; 2. kızganmak calicie sf. – pıkarelĭk, kıtlıkcalicime sf. – pıkareler alemĭcalif sm. – kalif. Muhammed Aleyhisselam ölgen sonra din şeflerĭne

berĭlgen atcalifica vt. – kolına destur bermekcalificat adj. – desturlı, kalifikatcalificativ sn. – nota, derececaligraf sm. – hattat, kaligraf, güzel yazgancaligrafie sf. – güzel yazı, kaligrafiyecalitate sf. – 1. nitelĭk; 2. (însuşire) sıfat; 3. (împuternicire) salahiyet

1calm sn. 1. (linişte) tınışlık; 2. (stăpânire de sine) özĭñnĭ tutma2calm adj. – sabırlı, akıllı, awur – sabır, mülayĭm

calma I. vt. – catıştırmak, tındırmak; II.vr. catışmak calmant adj. – catıştırgan, tındırgancalmare sf. – catıştırma, tındırmacalmuc sn. – 1. çuha, kumaş; 2. kalmuk cınısından kĭşĭcalomnia vt. – böten cakmak, iftıra etmekcalomniator sm. – bötencĭ, iftıracı, karamcıcalomnie sf. – böten, iftıra, karamcılıkcalomniere sf. – bötenleme, iftıracalomnios adj. – iftıracı, bötencĭ, karamcıcalorie sf. – kaloriyecalorifer sn. – kalorifercalos adj. – (anat.) kattı batkan awuş ya da tabancalotă sf. – 1. palarya tübĭ; 2. takıya; 3. (boltă) kubbe, kömediy, başın

töbesĭcalpac sn. – kalpakcalpuzan sm. – 1. sahte para kesken kĭşĭ; 2. dolandırıcı, aldatkan calup sn. – kondıracı kalıbı, kalıpcalvar sn. – dert, kuwwetlĭ kaarcalvinism sn. – kalvin mezhebĭcalviţie sf. – şaş tüşmesĭ, kuyulması, tazlıkcam adv. – aşaı yokarı, emen emencamarad sm. – arkadaş

1

camaradeşte adv. – arkadaşşacamarilă sf. – kamarilacamaraderie sf. – arkadaşlıkcamătă sf. – yüksek faizlı para borıcıcambulă sf. – (arh.) balık cınısıcamee sf. – ĭşlemelĭ süs taşıcameleon sm. – Tropikal bölgelerde yaşagan şegertkĭ cınısıcamelionism sn. – fig. denĭşe denĭşe turgan, tabiyatsızlıkcamelie sf. – kamelya (şeşek)cameră sf. – odacameristă sf. – oda kızmetşĭsĭ, kızmetşĭ kadıncamion sn. – kamiyon, cük arabasıcamionagiu sm. – kamyoncıcamionetă sf. – kamyonet, kĭşkene kamiyoncampanie sf. – 1. (mil.) sefer; 2. (acţiune) kampanya, saylaw~sı (campania

electorală)campanulă sf. – (bot.) şan şeşegĭ (clopoţel)campion sm. – 1. bĭrĭncĭ, kampiyon; 2. fig. savaşçı campionat sn. – 1. şampiyonlık; 2. (competiţie) kampiyonat (dünya)camufla I. vt. – 1. (mil.) duşmandan saklamak; 2. fig. saklamak, özĭn

tanıtmamakcamuflat adj. – carıktan, duşmandan saklangan, saklı, gĭzlĭcanadian sm. – Kanadalıcanafas sn. – kanafas canal sn. – 1. kanal – sulama kanalı; 2.(conductă) ĭş borı, kanal; 3. (anat.)

col, kanal; 4. fig. vasıta, colcanalie sf. – alşak, namussuz kĭşĭcanaliza vt. – 1. kanal aşmak; 2. (a dirija) colına salmakcanalizare sf. – kanal tertĭplemekcanapea sf. – kanapecanar sm. – kanaryacanară sf. – kanara (stâncă)canat sn. – kanat, bĭr kapının, pencerĭnenĭn kıymıldagan kısımıcanavă sf. – kanaviçe cană sf. – bardak, kanacancelar sm. – 1. (ist.) mühürdar; 2.(titlu) başbakan cancelarie sf. – 1. (ist.) mühürdarlık; 2. (birou) kançelariye cancer sn. – 1. (med.) kançer (ıncıtma menĭ!!); 2. (zool.) crab – çağanoz cancerologie sf. – (med.) onkolociye canceros adj. – kançerlĭ ( Maga bĭr on sene ĭlĭşme! calbaraman)canci adv. – eş, zerre kadar tuwıl (şĭngenece)cancioc sn. – kançog, kalawcı aletĭcandelabru sn. – kandelabru, şemidan, bĭr kaş kollı carıklama eşyasıcandelă sf. – kandĭl candid adj. – temĭz cüreklĭ, kalĭplĭ, akpiyĭl

2

candida vi. – adaylıgın köstermekcandidat sm. – adaycandidatură sf. – adaylıkcandoare sf. – ruh temĭzlĭgĭ, akpiyĭllĭkcandriu adj. – 1. alcımış, şaşma; 2. sarışcanea sf. – metiy muslugıcange sf. – kancacangrena vr. – kangrenleşmek cangrenă sf. – (med.) kangren, kangrena cangrenos adj. – kangrenlĭcangur sm. – (zool.) kangur, kangurucanibal sm. – 1. insan etĭ aşagan yabani kĭşĭ, canibal; 2. fig. kanga susagan

kĭşĭcanibalism sn. – 1. yabanilĭk; 2. waşilĭk, kanga susamalıkcanicular adj. – bek şıcak, cakkan, kawratkan şıcakcaniculă sf. – kızgın awacanin I. adj. – 1. itke baylı; II. 2. it tĭşĭcanistră sf. – gügümcanoe sf. – kayık, sandalcanon sn. – 1. (regulă) dinsel, dini kural; 2. (rel.) kutsal kitaplar; 3.

(pedeapsă) ceza; 4. (suferinţă) acı, dert, ıstırap canonadă sf. – ateş, bombardament canoneală sf. – eziyet, dertcanoni vr. vt. – eziyet körmek, şekĭşmekcanotaj sn. – kürek sportı, kanotajcanotor sm. – sandal sporcısıcantalup sm. – kawun cınısıcantaragiu sm. – kantarcıcantaridă sf. – kuturma böcegĭ, kuturtkan böcekcantină sf. – kantina, yemekanecantinier sm. – kantinacıcantitate sf. – miktarcanto sn. – kantocanton sn. – 1. bekşĭ gülibası; 2.(admn.) eyalet – kanton ; 3. ormancı üyĭcantona vi. – konmak, kondırmakcantonament sn. – 1.(staţionare) konma, yerleştĭrme; 2.(sport) kamp –

kantonament cantonier sm. – kantoncıcantor sm. – kĭlsede popaz yardımcısıcantonată sf. – kıska dürkü, kanţonetcaolin sn. – kaolin, porţelan yapılgan maden – sarıbaşıkcap I. sn. – 1.(anat.) baş; 2.(peior.) aywan başı; 3. (căpătâi) başuşı,

tepe; 4. (individ) kĭşĭ;5.(judecată) akıl, ziyĭn;6.(geogr.) murun; II. sm. – baş, başkan, lider

capabil adj. – kabiliyetlĭ

1

capac sn. – kapakcapacitate sf. – 1. kabiliyet; 2.(volum) hacımcapama sf. – (cul.) kapama (kozı, tawuk etĭ bĭr de kuru yüzümden pĭşĭrĭlgen

yemek)capăt sn. – 1. (margine) baş, uş; 2. (fragment) kalıntı, parşacapcană sf. – tuzakcapelă sf. – 1. (bonetă) başlık; 2.(biserică) kĭşkene kĭlsecapelan sm. – popaz yardımcısıcapelă sf. – kĭşkene orkestra, askerye fanfarasıcapelmaistru sm. – kĭşkene orkestra dirijorıcapilar adj. – vase capilare – kılcal tamırlar capişon sm. – apakay başlıgıcapital I. sn. – 1. sermaye, para (sermiya); 2. (bogăţie) baylık, zengĭnlĭk; II.

ad. bellĭ başı, temelcapitală sf. – başkala, paytaht, başkent capitalism sn. – kapitalizmcapitalist I. sm. – sermayecĭ; II. adj. kapitalist capitaliza vt. – para, sermaye bĭrĭktĭrmekcapitel sn. – sütun (coloană) başlıgı capitol sn. – bölĭm, fasılcapitona vt. – kaplamakcapitula vi. – I. teslĭm bolmak; 2. fig. moyın egmek capitulare sf. – teslĭmcapitulaţie sf. – kapitulaţiye, bĭr memlekette yurtaşkarın zararına berĭlgen ayrı

haklarcapodoperă sf. – şaheser caporal sm. – (mil.) onbaşı, kaporalcapot sn. – apakayların üyde kĭygen uzun entarĭsĭcapoţel sn. – kĭşkene kapotcapră sf. – eşkĭ capricios adj. – 1.(despre oameni) nazlı; 2. mantıksız, acayıpcapriciu sn. – kapris, şalt geşken awes, kuycapricorn sn. – (astr.) kaprikorn burcı capsa vt. – kapsalamak capsă sf. – kapsa, kopçacapsoman sm. – nalet, matĭw kĭşĭcapsulă sf. – 1. (cutie) kapsul, kutuk; 2. (bot.) kozacapta vt. – 1. ketĭrmek, zaptetmek; 2. fig. özĭne tartmak captiv sm. adj. – yesĭr captiva vt. – özĭne tartmak, ketĭrmekcaptivant adj. – süydĭrĭp özĭne tartkan kĭşĭcaptivitate sf. – kölelĭk, yesĭrlĭk, esaretcaptura vt. – tutmak, yakalamak, yesĭr almakcaptură sf. – ganimet, marebe yagma man alıngan mal, eşyacapugi – başa sm. – (arh.) kapıcı başı

2

capugiu sm. – kapıcıcar I. sm. – takta kurtı; II. sn. 1. araba, taşıw araba, cenaze arabası; 2.

(teh.) yazı maşınasın kızagı – şaryo carabină sf. – karabina caracatiţă sf. – ahtapot caracter sn. – tabiyat, karaktercaracteristică sf. – özellĭk, vasıfcaracteriza vt. – vasıflandırmakcaracudă sf. – (iht.) maryacaracul sm. – karakul koyıcaraghios I. adj. – (karaköz) küldĭrĭcĭ; II. sm. – maskara, tabiyatsız kĭşĭcaraghioslâc sn. – küldĭrgen, kucurlı dawranışcaraman adj. – kara tüklĭ ögĭz ya sıyırcarâmb sm. – koñıs (çizme, şorap koñışı)carambol sn. – bilyard oyınında karambol – ekĭ bilanı bĭrden urmacaramea – caramelă sf. – bombom – karamelcarantină sf. – karantinacarapace sf. – bazı aywanlarnı korıgan kemĭkten kapcaras sm. – karas (köl balıgı)carat sn. – 1. (la aur) ayar; 2. (diamant) kıratcaraulă sf. – karaul caravană sf. – kerwancaravanserai sn. – balaban hancaravelă sf. – (nav.) karavela, yelkenlĭ eskĭ gemĭcarbid sn. – kalsiyum – karbon – barbidcarbon sn. – (chim.) karbon carbonifer adj. – kömĭrlĭcarboniza I. – vt. kömĭr alĭne ketĭrmek; II. vr. karbonlaşmak, kömĭr alĭne

kelmek carbonizare sf. – karbonlaşmacarbură sf. – karbür carcasă sf. – 1. bĭr aywanın bütün kemĭklerĭ; 2. bĭr maşinanın skeletĭcarceră sf. – mapĭs hücresĭcarda vt. – cün taramakcardă sf. – tarama purşusı, tarama maşinasıcardat adj. – tütülgen cün, pamıkcardiac I. adj. – cürek, kalpke baylı; II. sm. cürek kastası cardinal I. sm. – kardinal; II. adj. asıl, başlıcacardiografie sf. – (med.) kardiyografiecardiogramă sf. – (med.) kardiyogramacardiologie sf. – (med.) kardiyolociye cardioscopie sf. – (med.) kardiyoskopiyecardiovascular adj. – (med.) kardiyovascularcare pron. – kĭm, ne, kaysı?carenţă sf. – eksĭklĭk, noksanlık

1

caretă sf. – (arh.) kapalı dört tegerşĭklĭ paytoncareu sn. – 1. kareu; 2. (topograf.) karecareva pron. – bĭrew cargobot sn. – (nav.) mal gemĭsĭcaria vr. – (tĭş) şürümekcariat adj. – şürük, şürügencariatidă sf. – heykel, sütuncaricatură sf. – 1. karikatura; 2. fig. külĭnecektiy bĭr şiycaricaturist sm. – karikaturistcarie sf. – şürük carieră sf. – I. taş ocagı; 2. fig. meslek, ograşmacarierism sn. – ikbal awcılıgıcarierist sm. – adj. – ikbal awcısıcaritabil adj. – merhametlĭ, iylĭksüyer, iygĭlĭksüyerlĭkcaritate sf. – merhamet, iygĭlĭksüyerlĭkcarlingă sf. – pilot kabinasıcarâmb sm. – çizme koñışıcarmac sn. – balık tutma aletĭcarmin sn. – lale rengĭ, koyı kırmızıcarnal adj. – etke baylıcarnaţie sf. – ten rengĭcarnaval sn. – karnaval carne sf. – etcarnet sn. – 1.(de însemnări) cep – not defterĭ; 2.(act) bilet defterĭ, karnetcarneţel sn. – karnetşĭkcarnivor adj. – et aşagan, etşĭ, et men peslengencaro sn. – (la cărţi de joc) karocarosabil adj. – sokagın arabalar geşken kısımı – bölĭmĭ, betĭcaroserie sf. – maşina teknesĭ, karoseriyecarotă sf. – awuşcarotidă sf. – (anat.) şahtamır carou sn. – kare, şahtamırcarp sn. – (anat.) bĭlek skeletĭcarpatin adj. – Karpat tawlarına baylı, daircarpen sm. – gürgen (bot.)carpetă sf. – seccade, kĭşkene halıcart sn. – (mar.) dört saatlĭk nöbet (santinelă)carta vt. – ayırmak, saylamakcartă sf. – yasa, temel kuralcarte sf. – 1. kitap; 2. (registru) defter; 3.(cunoştinţe) üyrenĭm; 4.

(învăţătură) okıma yazma, tahsil; 5. (de joc) kââtcartelă sf. – kartela, tayın kartı cartier sn. – 1. malle; 2. (mil.) ordugâhcartilaginos adj. – şandırlıcartilaj sn. – şandır

2

cartof sm. – kartopcartofior sm. – kartopşıkcartofor sm. – kumarcıcartograf sm. – hartacıcartografie sf. – hartacılıkcarton sn. – karton, mukavacartona vt. – kartonlamakcartonaş sn. – kartonşıkcartonat adj. – karton man kaplawlıcartuş sn. – 1. pĭşenk; 2. (min.) kapsa (kurşun)cartuşieră sf. – kurşunlık (temĭr kutuk, yahut kĭselĭ kayış kuşak)casa vt. – (jur.) dawa kararın sĭlmekcasap sm. – kasapcasare sf. - (jur.) dawa kararın sĭlĭnmesĭ

1casă sf. – 1. üy, mesken; 2. (gospodărie) üy ĭşlerĭ; 3.(familie) aile,kane, üy, halkı; 4. (neam) boy; 5. (căsnicie) akay – apakay

2casă sf. – 1. (la un magazin) kasa; 2. (aparat) kasa casată sf. – dondırma, balabanca, köpşe dondırmacascadă sf. – şelale, kaskadacască sf. – 1. başlık; 2.(mil.) zırhlı başlıkcaschetă sf. – kasketcasetă sf. – 1. kĭşkene sandık, şekmece; 2. muzik kasetası casier sm. – veznedar, kasiyercasieriţă sf. – kasiyer kadıncasnic adj. – üy kadınıcast adj. – arı, temĭzcastan sm. – kestane teregĭcastană sf. – kestane (cemĭşĭ)castanietă sf. – şalpara, kastaniyetcastaniu adj. – kestane rengĭcastel sn. – saraycastelan sm. – saray sayıbıcastitate sf. – arılık, iffet, temĭzlĭkcastor sm. – (zool.) kunduzcastra vt. – (animale) pĭştĭrmek, burmakcastrare sf. – pĭştĭrme – pĭştĭrĭw, burmacastrat adj. – 1.(despre oameni) pĭştĭrĭlgen; 2. (despre aimale) pĭştĭrĭlgen,

burma (mali, ögĭz, koşkar)catravecior sm. – 1. salataşık; 2. salata turşısıcastravete sm. – salatacastron sn. – şanak (tenekeden, alüminyumdan)castronaş sn. – sanĭşĭk, şanakşıkcaşalot sm. – ada balıgıcaş sn. – 1. kaş pener; 2. awuz sarısı (şĭpşelerde)caşcaval sn. – kaşkaval

1

caşetă sf. – kaşeta (kapsula)caşmir sn. – Kaşmir kumaşıcat sn. – (etaj.) katcatabolism sn. – katabolizmcataclism sn. – 1. balaban felâket; 2. fig. tufan catacombă sf. – katakombacatafalc sn. – katafalkcataif sn. – (cul.) kadayıpcatalige sf. – pl. agaştan uzun uzun ayaklık cataliza vt. – kataliz etmekcatalizator sn. – katalizatorcataliză sf. – katalizcatalog sn. – katalogcataplasmă sf. – (med.) lapacataractă sf. – 1. balaban şelale; 2. (med.) aksu, akbasma, perdecataramă sf. – togacatarg sn. – (nav.) gemĭ dĭregĭ – katargcatastif sn. – defter – katastifcatastrofă sf. – felâketcatedrală sf. – balaban kĭlse, katedralcatedră sf. – 1. kürsĭ; 2. (post) muallĭmlĭkcategoric I. adj. aşık, katti; II. adv. kattiyen categorie sf. – 1. sınıf, tabaka, kategoriye; 2. (sport) sĭkletcategorisi vt. – 1. sınıflamak; 2. fig. vasıflandırmakcaterpilar sn. – şınalı kuwwetlĭ traktorcatgut sn. – (med.) ameliyatta kullanılgan kıymetlĭ cĭpcatifea sf. – katipecatifelat adj. – katiypediy cımşakcatihet sm. – (arh.) din muallĭmĭcatâr sm. – 1. katır; 2. fig. inat, inatşı, nalet catod sm. – katodcatolic sm. – adj. katolik catolicism sn. – katolik mezhebĭ, katoliklĭkcatrafuse sf. – pl. kalabalık, üy ĭşĭndekĭ cayrakcatran sn. – 1. katran; 2. fig. dargınlık catren sn. – dört mısralık, dörtlĭkcatrinţă sf. – romen kıskayaklıların şeşeklĭ eteklĭgĭcaţă sf. – yaramaz ve konışıp buktırgan apakay, akaycauc sn. – kalpak, kaukcaucazian I. sm. kawkazlı; II. adj. Kawkaz`ga baylı cauciuc sn. – kauçuk, lastĭkcauciucat adj. – kawçuklĭcaustic adj. – 1. cakkan; 2. fig. mıskıllı, alaylı, aşşı tĭllĭcauter sn. – kirurciye aletĭcauterizare sf. – kauter men cakma

2

cauţiune sf. – teminat parasıcauza vt. – vi. sebep bolmakcauzalitate sf. – sebeplĭk, sebebiyetcauză sf. – 1.(motiv, pricină) sebep; 2. (problemă) dawacavaf sm. – (arh.) kondıracıcaval sn. – kabal, şoban kabalıcavalcadă sf. – at gezĭntĭsĭ, at man dolaşmacavaler I. sm. 1. kavaler, şövalye; 2.(partener) kavaler II. adj. 1.(burlac)

bekâr; 2. (generos) cĭgĭt, cesurcavalerie sf. – süvari sınıfı – kavaleriye cavalerism sn. – şövayelĭk, cĭgĭtlĭkcavalerist sm. – süvari, kavaleristcavas sm. – (arh.) jandarm, polis memurı (Türkçe)cavernă sf. – 1. magara; 2. (med.) oyık cavernos adj. – 1. magaralı; 2. (despre voce) buwuk, kısık sescaviar sn. – (iht.) kayvar cavitate sf. – oyık, şukur, boşlıkcavou sn. – kabĭr, makbercaz sn. – 1. (eveniment) olay, hadise; 2. (situaţie) hal, durum; 3. (gram.)

hal, isĭm halĭcaza vt. – bĭrewnĭ bĭr üyge yerleştĭrmekcazac sm. – 1. Kazahstınlı; 2. Tatar milletĭne, ait bolmagan (romen)cazacă sf. – kazeka cazacioc sn. – kazaçok oyınıcazan sn. – kazancazangerie sf. – kazancılıkcazangiu sm. – kazancı cazare sf. – bĭrewnĭ bĭr üyge, hotelge yerleştĭrme, kondırmacazarmament sn. – bĭr askerĭn catmaga – yuklamaga kerekken eşyalarıcazarmă sf. – kışla cazemată sf. – kazematacazier sn. – 1.(jur.) kaziyer – adlı sicil; 2. (dulap) evrak dolabıcazinou sn. – kazinou cazma sf. – kazmacazon adj. – askeri / kışlarga baylı sert hayatcă conj. – ke căci conj. – çünkĭ căciulă sf. – kalpakcăciuliţă sf. – kalpakşıkcăciuli vi. – yaltaklanmak, bĭrewün aldında iyĭlmek, enkiymekcăciuloi sf. – balaban kalpakcăciulie sf. – samırsak başıcădea - I. tüşmek, cıgılmak; 2.(despre cortină) kapanmak; 3. (la pieptul

cuiva) atılmak, cabışmak; 4. (despre noapte) keşe basmak, bolmak; 5. (despre ape) tögĭlmek; 6. (răpus, învins) cıgılmak; 7. (în genunchi) tĭz

1

şökmek; II. vr. 1. (a se cuveni) uymak, uygun tüşmek; 2. (a-i veni bine) yaraşmak – yakışmak

cădere sf. – 1. tüşme; 2. (decădere) waziyetĭ awurlaşma; 3. (surpare) şökme; 4. (insucces) başarısızlık

căftănel sn. – kaftanşık căftăni vt. – (arh.) bĭrewnĭ hükümdar veya yüksek derecege tain etmekcăftănie sf. – kaftan kullanmak mutlulugı căi vr. – peşman bolmakcăinţă sf. – peşmanlıkcălare adj. adv. – atlı, atka mĭnĭwlĭcălăreţ sm. – atlı, at mĭngen kĭşĭcălări vt. vı. – atka mĭnmek, at man dolaşmak călărie sf. – atka mĭnme, atka mĭnmelĭkcălărime sf. – askerye kolı, kavaleriyecălător sm. – adj. 1. colşı, gezĭcĭ; 2. (migrator) köşken, kültebesĭz;

3.(trecător) aldımızdan geşken bĭrsĭcălători vi. – colga şıkmak, colşılık yapmakcălătorie sf. – colşılık, gezĭcălătorit adj. – köp gezgen, cürgencălău sm. – 1. celdat; 2. fig. zalımcălăuză sf. – kılauzcălăuzi vt. – kılauzlık etmek, col köstermekcălăuzitor adj. – col köstergencălca I. 1. ( a păşi) basmak, ayak basmak; 2. (a nu respecta) riayet

etmemek; 3. (a se abate) kelmek, ogramak; II. vt. 1. (a strivi) ezmek, şiynemek; 2. (a cutreiera) gezmek; 3.(rufe) üytülemek

călcătorie sf. – üytüleme atelyesĭ, ütĭ odasıcălcătură sf. – cürme, cayaw cürmecălcăi sn. – ökşecălcăiaş sn. – ökşeşĭk căldare sf. – 1. kopka; 2. (geogr.) şökme, vadicăldărar sm. – kopka ustası (şĭngene)căldăroi sn. – balaban kopkacăldăruşă sf. – kopkaşıkcăldură sf. – 1. sıcaklık, araret, ateş; 2. fig. süygĭ, muabbetcălduros adj. – 1. sıcak (tutkan); 2. fig. ateşlĭ, çoşkıncălduţ adj. – kan cılıwıcăleap sn. – (arh) kelep (scul)căli I. vt. 1. şĭlĭkleştĭrmek; 2. fig. marebege, zorlıklarga alıştırmak; II.

vr. şĭlĭkleşmek, dayanıklı bolmakcălimară sf. – mörekep ĭşeşĭgĭ, mörekeplĭkcălire sf. – şĭlĭkleşmecălit adj. – şĭlĭkleşkencălugăr sm. – rahip, manastır popazı, dervişcălugări vr. vt. – rahip, popaz bolmak

2

căluş sn. – 1. awuzlık; 2. gemane skembesĭ; 3. şevalet căluşar sm. – 1. romen halk dansın atı; 2. bo dansnı oynagan cĭgĭtcăluşel sm. – oyıncak üşün yapılgan agaştan atşıkcăluţ sm. – atşık, kĭşkene atcămară sf. – kĭler, aşayt ambarıcămaşă sf. – ĭşkölmekcămăraş sm. – (arh.) hükümdarın catak odasın azĭrlegencămăruie sf. – odaşıkcămăruţă sf. – kĭşkene odacămăşuică sf. – kĭşkene ĭşkölmekcămăşuţă sf. – ĭşkölmekşĭkcămătar sm. – zaraf, fayızşıcămătăreasă sf. – kadın zaraf – fayızşıcămătăreşte adv. – fayızşılardaycămătărie sf. – fayızşılık, zarafşılıkcămeşoi sf. – balaban, ĭrĭ ĭşkölmekcămeşă sf. – v. cămaşăcămilă sf. – (zool.) dewecămin sn. – 1. (sobă) ocak; 2. (familie) üy, aile, ocak; 3. (instituţie) curt

(cămin studenţesc, de bătrâni)căminar sm. – (arh.) ĭşkĭ bergĭsĭn toplagan boyercănăraş sm. – kanaryaşıkcănăriţă sf. – dĭşĭ kanaryacăneală sf. – kınacăniţă sf. – kanaşıkcăpăcel sn. – kapakşıkcăpăstru sn. – at noktasıcăpăta vt. – kazanmak, almak, edĭnmekcăpătat adj. – parasız edĭnĭlgencăpătâi sn. – 1. baş uşı; 2.(pernă) yastık; 3. (capăt) baş, soncăpătui vr. – I. 1. (a se îmbogăţi) zengĭn bolmak; 2. (a se căsători)

üylenmek, üy bolmak; II. vt. 1. yerleştĭrmek; 2. (a căsători) üylendĭrmek

căpătuială sf. – kolay zengĭnleşme, bayımacăpătuit adj. – kolayca zengĭnleşkenĭn bĭrĭcăpăţână sf. – 1. aywan başı, baş; 2. (craniu) kafatası; 3. (bot.) başcăpăţânos adj. – 1. balaban başlı; 2. nalet, akĭscăpcăun sm. – masallarda kĭşĭ aşagan canawarcăpetenie sf. – komutancăpeţea sf. – at noktasın kayışlarından bĭrsĭcăpia vi. – 1. (despre animale) koy ve tuwarların baştan kastalanması; 2.

fig. alcımak, akılın kaşırmak, oynatmakcăpiat adj. – akılın kaşırgan, delĭrgencăpiere sf. – akılın kaşırma alcımacăpitan sm. – 1. (mil.) yüzbaşı, kıpitan, kapitan

1

căpitănaş sm. – kapitanşıkcăpitănească sf. – kadın kıpitancăpitănie sf. – kıpitanlık – kapitanlıkcăpiţă sf. – şeren (kızılşa, arpa, pĭşen şerenĭ)

1căprar sm. – eşkĭ karawcısı2căprar sm. – (mil.) onbaşı, kaporal

căprioară sf. – dĭşĭ eşkĭ, karacacăprior sm. – I. erkek eşkĭ; II. üytöbe tartmasıcăpriţă sf. – dĭşĭ eşkĭşĭk fig. oynak kıskayaklıcăprui adj. – kawe rengĭ közlercăpşor sn. – başşık, ufak başcăpşun sm. – şĭlek, fidancăpşună sf. – şĭlek – cemĭşcăptuşeală sf. – astarcăptuşi vt. – 1. astarlamak, astar geşĭrmek; 2. (a izola) kaplamakcăpuşă sf. – 1. (zool.) kasırga; 2. (bot.) kene otıcăra vt. – 1. taşımak, araba man taşımak; 2. (a târî) sürüklemekcărare sf. – 1. tar col; 2. (în păr) ayırma sızıgıcărat adj. – 1. araba man taşıma; 2. taşılgan cărăbăni vr. – fig. taymak, şalt kaşmakcărăbuş sm. – mayıs böcegĭcărămidar sm. – tolacıcărămidă sf. – tolacărămidărie sf. – tola fabrikasıcărămiziu adj. – kırmızımtrak, kırmızımsıcărăruie sf. – tar colcărător sm. – hamalcărătură sf. – taşıma – taşıwcărăuş sm. – 1. arabacı (kiracı); 2. yıldız atıcărăuşi vi. – arabacılık, taşımacılık yapmakcărăuşie sf. – arabacılık, taşımacılıkcărbunar sm. – kömĭrcĭ (şıgargan ya da satkan kĭşĭ)cărbunărie sf. – agaş kömĭrĭ yapılgan yercărbune sm. – 1. kömĭr; 2.(creion) kalem ĭşĭ; 3. (med.) antrax kastalıgıcărdăşie sf. – kardaşlık (yaman maksat man bĭrleşmek)cărnărie sf. – köp miktarda etcărniţă sf. – etşĭk cărnos adj. – etlĭ – butlıcărpănos adj. – saran, kızganşıcărpiniş sn. – gürgen fidanıcărticică sf. – kitapşıkcărturar sm. – alim okımışcărturărească sf. – alim kadın, totaycărturăreşte adv. – alimcecărturărie sf. – alimlĭk, bĭlgĭnlĭk

2

cărtişoară sf. – kitapşıkcărţoi sn. – balaban kitapcărţulie sf. – ufak kitapcărucer sm. – arabacıcărucior sn. – 1. (pentru copii) arabaşık; 2. (pentru transport) cük arabasıcărunt adj. – ak şaşlĭ, şaşĭ agargan kĭşĭcărunţi vi. – agarmak, şaşĭ agarmakcăruţ sn. – arabaşık, kĭşkene arabacăruţaş sm. – arabacıcăruţă sf. – araba, at arabası, ögĭz arabasıcăsăpi vt. – soymak, kesmecăsăpire sf. – soyma, kesmecăsăpit adj. – soyılgan, kesĭlgencăsători vr. – I. üylenmek; II. vt. üylendĭrmek căsătorie sf. – üylenme, üylĭlĭk, üy bolma, baş koşmacăsătorit adj. – üylĭ căsca vt. – I. aşmak; II. vi. esnemek; III. vr. aşılmak căscat sn. – I. esneme – esnew; II.(despre oameni) budala, soloz,

awuzaşık; 2. (despre ochi) fal taşınday aşıkcăscătură sf. – 1. esneme – esnew ; 2. aşılma căscioară sf. – üyşĭkcăsnicie sf. – üylĭlĭkcăsoaie sf. – balaban üycăsuţă sf. – üyşĭk căşărie sf. – kaş, pener, kaşkaval yasalgan üy ya da koyawla kısımıcăşuna vi. – 1. kucurlı fikir ya da kucurlı dawranışka ıştası aşılmak; 2.

bĭrden bĭrge bĭrewge, bĭr şiyge aşulanmak ya da bĭrden süymege başlamak; 3. bĭrewün üstüne cürüş etmek

cătană sf. – (reg.) asker, canı – taze askercătăneşte adv. – askercecătăni vi. – askerlĭk yapmakcătănie sf. – askerlĭkcătănime sf. – köpten köp askercătăniţă sf. – kıskayaklı askercătărămuţă sf. – togaşıkcătină sf. – tengeneklĭ ösĭmlĭk – nebat, şifalı çay kaynatılacătinel adv. – yawaşşa, akırtıncătiniş sn. – kıtina fidanlığı, ösken yercătrăneală sf. – katranlama, katran cakma – cagıwcătrănit adj. – 1. karalı, karamtırak; 2. fig. kederlĭcătrănitură sf. – katranlamacătre prep. 1. (înspre) dogrı, üyge dogrı; 2. (pe la) kararında; 3. (faţă de)

karşıcătun sn. – kĭşkene köy, köyşĭkcătuşă sf. – 1.(pentru mâini) kelepşe; 2.(pentru picioare) paranga

1

cătuşnică sf. – (reg.) biyaz ya da kırmızıca şeşeklĭ nebat – ösĭmlĭkcăţăi vi. – gewezelenmek, köp konışmakcăţăra vr. – 1. tırmanmak; 2. (despre plante) asılmakcăţărător sm. – tırmangışcăţea sf. – 1. dĭşĭ it; 2. fig. kancıkcăţel sm. – 1. boşık, küşelen; 2. fig. yaltakşı; 3. sarımsak tĭşĭcăţelan sm. – Balabanca boşıkcăţelandru sm. – yabani aywanların ĭrĭce boşıkları – ballarıcăţeli vr. – (pop.) 1. (despre căţele, lupoaice, vulpi) tĭrkeşmek,

şĭpleşleşmek; 2. (despre răni şi bube) cayılmak căţeluş sm. – kĭşkenece boşıkcăţeluşă sf. – kĭşkenece dĭşĭ it, kancıkcăţuie sf. – baharat cagılgan temır ya da toprak tas – kapcăulă sf. – (reg.) yüzgen ufak köpĭrcăuş sn. – kaşıktay agaştan alet (su, egĭn üşün)căuşel sn. – (pop.) 1. ufak kıuş; 2. eşkĭcĭcăuta vt. – I. karamak; 2. (a controla) araştırmak; II. vi. 1. (a îngriji)

karamak – bakmak; 2. (a se interesa) ĭlgĭlenmek; 3.(a se strădui) cabalamak, ograşmak

căutare sf. – 1. karama, araştırma; 2.(privire) bakış – karayış căutat adj. – 1. kıymetlĭ; 2. (despre stil) saylawlı, kibĭrlĭcăutător sm. – teşkergen, araştırgan kĭşĭcăutătură sf. – karama, karama türĭ, pĭşĭmĭcăuzaş sn. – (pop.) bĭr dawanın, maksatın partizanı, taraftarıcăvălaş sn. – kabalşıkcăzăcească sf. – kazak – rus oyının atıcăzăceşte adv. – kazaktay (rus)căzăcime sf. – köpten köp kazak (rus)căzănărie sf. – rakı üşün yerleştĭrĭlgen kazancăzănel sn. – kazanşıkcăzător adj. – tüşken, tüşken yıldızcăzătură sf. – cıgılma – cıgılıwcăzmăluţă sf. – kazmaşıkcăzni vr. – 1. candan cabalamak; 2. vt. ziyetlemekcăznit adj. – ezĭlgen, şabıştırılgan, istismar etĭlgence pron. – ne? Necea interj. – ögĭzlernĭ oñ yaka aydamak üşün aytılırceacâr adj. – çakır (közĭ mawı)ceac – pac adv. – şonday bondayceacşări sm. – pl. (înv.) genĭş türk pantolonıceafă sf. – enseceahlău sm. – (Ornit.) zagan, sakallı kartankuşceai sn. – 1. çay (fidanı) ceai medicinal – tıbbi çay; 2. eglenceceainărie sf. – çayhaneceainic sn. – çay cezbesĭ, çaydan

2

ceair sn. – (arh.) şayırceam sn. – (înv.) Tuna`da kullanılgan taşıma gemĭsĭ (şlep)ceambur sn. – (arh.) yagmacı tatar müfrezesĭ (ukraynancadan)ceamur sm. – şamır, ıslaw üşün kaştırılgan sarı başıkceanac sn. – (reg.) toprak şanakceangău sm. – Bakıu bölgesĭnde yaşagan köklerĭ macar zanetĭlgen yalinĭn

atıceapă sf. – soganceapcân sm. – şapkın, yaramaz, kurnaz, zekiy kĭşĭceapraz sn. – şapraz (şerit panglică)ceaprazar sm. – şapraz ve şapka pĭşĭp tĭkken ustaceapsă sf. – kapilaşıkceară sf. – 1. mum, mayışrak, mayşırak; 2. kulak kĭrĭ – dobı cearcăne sn. – pl. köz kapaklarındakı morarmalar (yukusuzlıktan)cearceaf sn. – şarşapceardac sn. – şardakceardaş sn. – çardaş, macarların milli oyınların atıceartă sf. – 1. kawga, idaleşme – idaleş; 2. (neînţelegere) duşmanlıkceas sn. – 1. saat; 2. (tehn.) saygış ceaslov sn. – kristiyanların dua ve ilahiler üyretken eskĭ dini kitaplarıceasornic sn. – saatceasornicar sm. – saatşĭceaşcă sf. – pĭlcan, fincanceată sf. – ceteceatlău sn. – (reg.) tayak, şokmarceaţă sf. – dumanceaun sn. – şöyĭn kazanceaunaş sn. – ufak şöyĭn kazanceauş sm. – (arh.) 1. Türklerde kapıcı, poştacı memur; 2. Romenlerde

türlü memur vazifesĭceauşel sm. – ufak memur – çauş

1cec sn. – cek2cec sn. – (anat.) körbarsak

cecmegea sf. – şekmecĭceda vt. – I. bırakmak, vezgeşmek; II. vi. (a se supune)baş – moyın

iymek, cenĭlmek 2. (a scădea) azalmak; 3. (despre lucruri) şökmekcedare sf. – 1. bırakma, vazgeşme; 2. (învingere) moyın iyme – cenĭlmecedru sm. – sert agaşlı yüksek terek (Liban servisĭ)cefalopod sn. – kafadanbacaklılarceferist sm. – temĭrcollarında şalışkan ĭşçĭ – ceferistcegă sf. – mersin balıgıceh adj. – sm. Çehistan'ga baylı bĭr kĭşĭceheşte adv. – çekşe, Çek tĭlĭndecehoslovac adj. – sm. f. eskĭ Çehoslovakyalının bĭrsĭcel, cea pron. – o

1

ceălalt, cealaltă pron. – anaw, öbĭrĭ, anawlar, öbĭrlerĭcelar sn. – köy üylerĭnde ve koyawlalarda aşayt ve abur şubur cıymaga

yaragan ufak odaşıkcelebra vt. – kutlamak, añmak, añımakcelebrare sf. – kutlama, añmacelebritate sf. – aytıwlı, meşhur şahsiyetcelebru adj. – şanlı, aytıwlıcelest adj. – fig. bek güzel, şairanecelestă sf. – muzika aletĭcelibat sn. – bekârlıkcelibatar sm. – adj. bekârcelofan sn. – çelofancelolână sf. – cünge uşagan tekstil cĭplĭkcelt sm. – f. Aurupalı eskĭ yalige mensup bĭr kĭşĭ – çeltcelui vt. – vr. (reg.) aldatmak, yalan aytıp üzmek, kederlendĭrmekceluitor sm. – aldatkan, aldatıwcı, şarlatancelular adj. – hücrelĭ, canı cep telefonın atıcelulă sf. – (anat.) 1. hücre; 2. kömeşlerden bĭrsĭ (fagure); 3. mapĭste

cezalıların kalgan bek tar yer; 4. avyonın bĭr kısımı – parşası celuloid sm. – peşatceluloză sf. – selülöz, çelulozacenaclu sn. – dernekcentaur sm. – (mit.) yarısı kĭşĭ, yarısı at – çentaurcentenar sn. – yüz senelĭkcentimă sf. – santim – çentimĭcentimetru sm. – I. santimetru – çentimetru; II. sn. ölşeme aletĭcentiron sn. – bel kayışıcentra vt. – I. ortasın tayın etmek, özegen belĭrtmek; 2.(sport) ortalamak

(a centra mingea)central adj. – 1. merkez orta; 2. (important) esaslı, önemlĭcentrală sf. – 1. (instituţie) merkez; 2. (tehn.) santralcentraliza vt. – merkezleştĭrmekcentralizare sf. – merkezleştĭrme, merkezlĭk idaresĭcentrifugă sf. – merkezkaşcentru sn. – merkez, özek, ortacentură sf. – kuşak, kemer, cankurtargan kemer (centură de siguranţă)centurie sf. – Roma ordısında yüz askerlĭk grupcenturion sm. – yüzlĭk – sutaş, centurie başı bolgan zabĭtcenuşar sn. – 1. küllĭk; 2. külbastıcenuşă sf. – külcenuşăreasă sf. – masallardaki külbastı kız fig. ailenĭn köp fazla şalıştırılgan kızıcenuşerniţă sf. – (pop.) küllĭk (sıgara üşün)cenuşiu adj. – kül rengĭndecenzor sm. – 1. basın çenzorı; 2. ĭşletmelerĭn, müesseselerĭn malların arada

sırada esabın yapkan uzman

2

cenzura vt. – sansür etmekcenzură sf. – sansür kurulı – çenzuracep sn. – metiy dobıcepăi vi. – öteberlĭ ses şıgarıp cürmekcepchen sn. – şekmen (boyer urbası)cepeleag adj. – (reg.) peltek cepuşoară sf. – soganşıkcepuşor sn. – metiy dobın ufagı – kĭşkenesĭ

1cer sm. – meşe teregĭne uşagan balaban terek2cer sn. – 1. kök, kökyüzĭ; 2. (aer) awa-hava; 3.(cosmos) feza; 4. (rai)

Tañrı, Cennet; 5. tañnay (cerul gurii)ceramică sf. – seramik, şölmekşĭlĭk ceramist sm. – şölmekşĭcerat adj. – mayşırak man kaplıcerărit sn. – (înv.) mum, mayşırak bergĭsĭcerb sm. – kĭyĭk ekşĭcerbărie sf. – kĭyĭk eşkĭ parkı (awlanma)cerber sm. – 1. Yunan mitolojisĭnde cehennemĭn kapısında bekşĭ turgan üş

başlı bĭr it; 2. fig. acımagan, cüreksĭz bekşĭcerbice sf. – 1. ense, bogaz; 2. fig. gururlıkcerbicie sf. – tĭrenme cerboaică sf. – dĭşĭ eşkĭ (kĭyĭk)cerc sn. 1. daire; 2.(roată) tegerşĭk; 3.(mediu) dernek, cemiyet; 4. (sferă)

sınır, alancercel sm. – sırga, küpe cercelat adj. – sırgalı, sırga takkancerceloi sm. – ĭrĭ, balaban sırgacerceluş sm. – ufak sırgacerceta vt. – 1. (a studia) araştırmak, ĭncelemek; 2. (a observa) közlemek;

3. (jur.) soraştırmakcercetare sf. – 1. araştırma, ĭnceleme; 2. (observare) deneme; 3. (jur.)

soraştırma-soraştırıwcercetaş sm. – (mil.) bĭlgĭ toplamak üşün cĭberĭlgen bĭr kĭşĭ, vazife men

cĭberĭlgen askercercetător sm. – araştırıcı, araştırmancercevea sf. – şerşevecerchez adj. – sm. çerkez halkından bĭr zatcercui vt. – 1. fig. sarıp almak, korşalamak; 2. dairediy etĭp yerleşmekcercuitor sm. – metiylerge kırşaw salgan ustacerculeţ sn. – daireşĭk, tegerşĭkcercuşor sn. – v. cerculeţcerdac sn. – şardakcerdăcel sn. – şardakşıkcerdăcuţ sn. – şardakşıkcere I. vt. – 1. ĭstemek; 2. ( a revendica) talep etmek; 3. (a cerşi)

1

tĭlenmek; 4. (a impune) kabıl ettĭrmekcereală sf. – egĭn, kızılşa, arpa, şabdarcerealier adj. – egĭncĭ, egĭnge baylıcerealist sm. – (eskĭden) egĭn tüccarıcerebel sn. – kĭşkene beyĭncerebral adj. – 1. mıyga baylı; 2. (despre oameni) sade mıyga, akılga köre

dawrangan kĭşĭlerceremonial sn. – tören kuralları ceremonie sf. – tören, merasım (pompă) tantanaceremonios adj. – protokol meraklısıcerere sf. 1. tĭlek, ĭstek; 2.(revendicare) talep; 3. (petiţie) tĭlekşe (cerere

scrisă)ceresc adj. – 1. kökke baylı; 2. mukaddescergă sf. – cabıwcerinţă sf. – kereklĭk, ihtiyaçceriu sn. – industriyede kullanılgan cımşak, cıltıraw metal – temĭr cerne I. vt. – elemek, kalbırlamak, elekten geşĭrmek; II. vr. elenmek; III.

vi.(a burniţa) zĭrkĭlemekcerneală sf. – mörekep fig. keder, dert, üzüntücernere sf. – eleme, kalbırlamacerni vt. – 1. karaga boyalamak; 2. vr. kara tutmak, kara urba kĭymek; 3.

moñlaşmak, üzülmekcernire sf. – karaga boyalama, kara tutma, moñlaşmacernit adj. – 1. karalı, yaslı; 2. fig. kederlĭ, dargıncernoziom sn. – koyı renklĭ, kara semĭz toprakcernuşcă sf. – (bot.) (negruşcă – negrilici) karazĭrecernut adj. – elengenceros adj. – mayşıraklı, mumlıcerşetor sm. – tĭlenşĭcerşetori vt. – vi. tĭlenmekcerşetorie sf. – tĭlenşĭlĭk, tĭlenĭw, tĭlenmecerşetorime sf. – köpten köp tĭlenşĭ (dünyası)cerşetorit sn. – (rar) tĭlenşĭlĭkcerşi vi. – vt. tĭlenmekcerşit sn. – tĭlenşĭlĭkcert adj. – bellĭ, emincerta I. vt. – tazĭrlemek, azarlamak; II. vr. kawga etmek, idaleşmekcertăreţ adj. – kawgacı, kawgaga dombiycetifica vt. – tasdik etmek, dogrı bolganın tanımakcertificare sf. – tasdik etme – etĭw certificat sn. – tasdikname – çertifikatcertitudine sf. – katiyet, bellĭlĭkcerui vt. – mayşırak, mum cakmakceruială sf. – mayşırak cakma – cagıwceruire sf. – v. ceruială

2

ceruit sn. – v. ceruire cerumen sn. – kulak kĭrĭ, mumı – dobıcervical adj. – çervikal, ensege baylıcerviş sn. – (înv.) 1. aywan kogında saklangan ĭrĭtĭlgen aywan mayı; 2.

ĭrĭtĭlgen aywan mayında saklangan etcescuţ sn. – (reg.) kıska wakıt, bĭr ancesiona vt. – bĭr malıñ başka bĭrewgw bırakmak, göñĭllĭ bolıp bĭr hakkın

başka bĭrewge bermekcesionar sm. – mal, hak berĭlgen zatceşculiţă sf. – pĭlcanşıkcetaceu sm. – (zool.) balaban balık – çetaçewcetaş sm. – (înv.) haydutlar başı, dansşı grubın başıcetate sf. – kalecetăţean sm. – yurttaş – curttaş, vatandaşcetăţenie sf. – vatandaşlık – curttaşlıkcetăţuie sf. – kal eşĭkceteraş sm. – şalgıcı ceteră sf. – gemanecetină sf. – çam yaprakları, inesĭcetiniş sn. – caş ormancetire sf. – v. citire cetlui vt. – 1. sım sıkı baylamak; 2. köteklemek, töbelemekceţos adj. – dumanlıceva pron. – şiy – şey, bĭr şiycezar sm. – Romalı İmparatorlarına berĭlgen unvancezarian adj. – 1. Romalı çezarlarga baylı; 2. operaţie cezariană – yüklĭ

ananın karnından tuwacak bebinĭ ameliyat man şıgarmacezură sf. – menzume ĭşĭnde durak – çezuracheag sn. – 1. kesek; 2. maya; 3. fig. üyken zengĭnlĭgĭn baştagı bĭrĭkĭmĭchebap sn. – (cul.) kebapchef sn. – 1. (beţie) yemeklĭ ĭşkĭlĭ zewk. 2. (dispoziţie) keyĭf; 3. (poftă)

ĭşta, arzuchefal sm. – (iht.) kefal balıgıchefălui vr. – sarışlanmakchefir sn. – kefirchefliu adj. – sm. eglence, zewk meraklısıchefni vi. – (despre câini) telâşlı, sık sık ürmekchefos adj. – (reg.) şen, kiplĭchefui vi. – bakırıp şakırıp kef yapmak, şenlenmekchefuleţ sn. – kefşĭkchefuşor sn. – v. chefuleţchehaia sf. – (înv.) 1. gömrĭk, poşta memurı; 2. vezĭr veya Paşa yardımcısı;

3. Bab'ı Ali'de Romen hükümdarların temsilcĭsĭchei sn. – 1. rıhtım; 2. (dig.) dalga kırancheie sf. – 1. anahtar; 2. (procedeu) araç, col; 3. la pl. (geogr.) bogaz; 4.

1

(mar.) rıhtım; 5. (muz.) anaktarcheiţă sf. – anaktarşıkchel, cheală s. adj. – kel, taz, keleş chelar sm. – (înv.) boyerĭn aşayt rızık esabın anaktarın tutkan zatchelălăi vi. – (despre câini) cılanganday etĭp keskĭn ses şıgarmakchelbaş sm. – (arh.) kelbaşchelbe sf. – (reg.) şaş tüşürgen kastalıkchelbos adj. – (arh.) kel, tazchelemet sn. – (înv.) a face chelemet cu cineva – dostluk kurmakcheleş adj. – sm. taz, kel chelfăneală sf. – kötek, zıbıkchelfăni vt. – köteklemekcheli vi. – şaşĭ tüşmek, kuyulmakchelie sf. – tazlık, şaş kuyulmasıchelner sm. – kelner, garsonchelneriţă sf. – kıskayaklı kelner – garsonchelşug sn. – (înv.) karıclık paracheltui vt. – karıclamak, masraf etmekcheltuială sf. – karıclama, masrafcheltuitor sm. – adj. masrafşı, para sawurgan cheltuire sf. – karıclama – karıclawchema I. – 1. şakırmak; 2. (a invita) davet etmek, buyurmak; 3. (a se numi)

atı man şakırılmak; II. vr. denĭlmek, dawaga şakırmakchemare sf. – 1. şakırma – şakırıw; 2. (invitaţie) davet; 3. (proclamaţie)

şakırıw; 4. (citaţie) ihbarname; 5.(vocaţie) istidat; 6. (misiune) vazifechemat adj. – istisdalı, şeberchemător adj. – toyga şakırgan kĭşĭchemoterapie sf. – (med.) kemoterapiyechenar sn. – kenarchenăraş sn. – kenarşıkchenărui vt. – kenarlamakchenzină sf. – onbeş künde bĭr alıngan para (aylık)chepeng sn. – 1. merdüwen kapagı; 2. (oblon) kepenkchercheleală sf. – sarışlanma – sarışlanıw, esĭrmechercheli vr. – sarışlanmak, esĭrmekcherchelit adj. – sarışlangan, esĭrĭkcherci sm. – kuru ve tuzlu uskumru balıgına berĭlgen atcherem sn. – a fi la cheremul cuiva – bĭrewĭn emĭrkulı bolmakcherestea sf. – kerestecherestegerie sf. – kerestecĭlĭkcherestegiu sm. – kerestecĭcherhana sf. – balık ambarı, balıkşılıkchermesă sf. – kermez, zewk, eglence keşesĭcherpedin sn. – kelpedinchervan sn. – (arh.) balaban cük arabası

2

ches interj. – (înv.) kes! (celdatka berĭlgen emĭr)chesat sn. – (arh.) mal satılmama, para kıtlıgıchesăgi vt. – (pop.) kesmek, bĭrewnĭ kesĭp parşalamakcheschet sn. – griş ve bulyonlı supa (keskek)chesea v. – chisea cheson sn. – 1. cepane sandıgı; 2. cepane taşıgan arabachestie sf. – v. chestiune chestiona vt. – soramak, soraw salmakchestionar sn. – soraw cetvelĭ, kestiyonarchestiune sf. – mesele, mewzuchestor sm. – Polis şefĭchestură sf. – komisarlıktan yüksek üstün polis organıchetă sf. – yardım parası toplamachezaş sm. – parası man, malı man başkasına garant bolgan kĭşĭchezăşie sf. – borşka bergen kĭşĭge, borşka algan kĭşĭnĭn garantiyesĭ, emanetĭchezăşui vt. – garant bolmakchiabur sm. – zengĭn, köp toprak sayĭbĭchiaburaş sm. – zengĭnşĭkchiaburi vi. – zengĭnleşmek chiaburime sf. – zengĭbler dünyası, alemĭchiar adv. – 1. bĭrge, bĭle, hattâ; 2. (încă) alen; 3. (între-adevăr) hakikaten chibit sm. – kâât oyınına karap turgan kĭşĭchibrit sn. – sernĭk, kibritchibritelniţă sf. – sernĭklĭk, sernĭk turgan eşyachibzui I. vt. – vi. tüşünmek, tüşünüp tanışmak; II. vr. keneşmekchibzuială sf. – tüşünme – taşınmachibzuit adj. – (despre oameni) akılı başındachică sf. – şaşchichineaţă sf. – kĭşkene pĭkare üy odachichirez sn. – süydĭrmek, kan sıcaklıgıchichiţă sf. – kurnazlık, tülkülĭkchichinetă sf. – kĭşkene aşkanachiciură sf. – kırawchicot sn. – buwulup gürültü men külüşme – külmechicoteală sf. – pıskı pıskı külme – külüşchicoti vi. – sakınıp sakınıp sonradan da şakıldap külmekchiflă sf. – köpmeşe, ufak ötmekchiftea sf. – (cul.) küptechifteluţă sf. – küpteşĭk, ufak küptechihlimbar sn. – kelbarchihlimbariu adj. – kelbar rengĭndechil sn. – kilo, kilogramchilă sf. – 500 gramlık egĭn ölşĭsĭchiler sn. – kĭlerchilie sf. – 1. manastır hücresĭ; 2. (cămăruţă) tavan arası

1

chilim sn. – kĭlĭm chilioară sf. – kĭşkene manastır hücresĭchilipir sn. – kelepĭrchilipirgiu sm. – kelepĭrcĭ chiloţi sm. – don, kilotchilug sn. – a tunde pe cineva chilug – başında şaşın büsbütün kırmakchimen sm. – (bot.) kimyon chimic adj. – kimyasal, kimikchimie sf. – kimiyechimion sn. – 1. nebat atı; 2. kimyon chimir sn. – kemer, kuşakchimist sm. – kimistchimizare sf. – kimyalaştırmachimono sn. 1. japon hanımların elbisesĭ; 2. Romanya'da kolsız censĭz bluzachin sn. – azap, şkencechindie sf. – 1. ekĭndĭ; 2. romen halk dansın atıchinez I. sm. – kinez, çinlĭ; II. adj. kinez, tĭlĭchinezesc adj. – kinezlerge ait, baylı. Zidul chinezesc – kinez kalawıchinezeşte adv. – kinez tĭlĭnde, kinezlerdiychinezoaică sf. – kinez kadınıchingă sf. – 1. kolan, kayış kemercinină sf. – (chim.) kinin chintal sn. – kintal, 100 okalık awurlıkchintesenţă sf. – öz, özegĭchinui I. vt. – azap şektĭrmek; II. vr. azap sekmekchinuit adj. – şekĭşkenchinuitor adj. – sıkıcı, yoruwcıchiocec sn. – (arh.) eskĭ türk oyını ve dürküsĭ köşekchiolhan sn. – balaban zewk, eglencechiondorâş adv. – dargın, yüzĭ sıtıkchior sm. – adj. 1. bĭr közĭ kör; 2. (orb) sokır, kör; 3. (şaşiu) awus közchiorăi vi. – gudurmak (barsaklar, miydesĭ)chiorăit sn. – gudurmachiori vi. – 1. kör, sokır bolmak; 2. fig. bĭrewnĭ köz köre aldatmakchiorâş adv. – a se uita chchiorâş közlerĭn awuşturıp karamak, bĭrewge

kıyış karamakchiostec sn. – (arh.) 1. at tışawı; 2. moyınga tagılgan altın, gümüş süschioşc sn. – köşk (gazata satılgan köşk)chioşcar sm. – köşka satuwcıchiot sn. – bakırış, bakırma – şakırmachip sn. – 1. (faţă) yüz, sıma, şere; 2. (formă) şekĭl; 3. (înfăţişare) kılık;

4. (imagine) suret; 5. (mod) pĭşĭm, tarızchiparos sm. – servi / selvi teregĭchipeş adj. – yakışıklı, arüşechipiu sn. – kasket

2

chirci vr. – cumarlanmakchircit adj. – 1. (despre oameni) cumarlangan, zayıflagan; 2. (despre

plante) kurugan, solganchircitură sf. – solıma, zayıflama – zayıflawchiriaş sm. – kiracıchirie sf. – kirachirigiu sm. – 1. kiracı, arabacı; 2. kiracı (kiralagan)chirilic adj. – kirilic alfabetĭchirpici sn. – kerbĭşchirurg sm. – cerrah, kirurgchirurgie sf. – kirurciyechisea sf. – tatlı, bombom tabakşıgıchiseliţă sf. – meyva ya da atkulak şorbası, yemegĭchist sn. – ur, kistchişleag sn. – (arh.) katık, kaymagı alıngan katıkchiştoc sn. – sıgara kalıntısıchit I. – adv. a fi cu cineva chit – bĭrew men ödeşmek, fit bolmak; II. sn.

çam macunı – kit chitanţă sf. – makbuz, alındı, kitanţachitanţier sn. – kitanţa defterşĭgĭchitară sf. – kitarachitarist sm. – kitarist – kitarcıchitic adj. – kĭşkene balıklarga berĭlgen atchitit adj. – akıllı, tüşüncelĭchitui vt. – macunlamak, kit cakmakchiţ interj. – ışanların şıgargan sesĭchiţăi vi. – ışanday ses şıgarmakchiţăit sn. – ışanıñ sesĭchiţibuş sn. – önemsĭz şeychiţibuşar sm. – 1. eş bĭr şiynĭ közden kaşırmagan; 2. dolapşı, aldatkanchiui vi. – kuwanştan bakırmak, şakırmakchiuit sn. – bakırma, şakırmachiuitură sf. – bakırıp şenlenmechiul sn. – ĭşten kaşmachiulaf sn. – kalpakchiulangiu sm. – şalışmaknı süymegen kĭşĭchiuli vi. – ĭşten – şalışmaktan kaşmakchiup sn. – buldukchiureta vt. – küretaj yapmak, temĭzlemekchiuretaj sn. – (med.) küretajchiuretă sf. – (med.) kirurciyede kullanılgan alet – pışakchiuvetă sf. – küvetachiverniseală sf. – mannay terĭ men mal mülk sayıbı bolmakchivernisi vt. – uzun zaman mannay terĭ men mal mülk sayıbı bolmakchivernisire adj. – özĭn emgegĭ men bay bolgan

1

chix sn. – (fam.) acınıklı başarısızlıkci conj. – ama, iâkincianură sf. – (chim.) ciyanuracicatrice sf. – kotır, cara ızıcicatriza vr. – caranın kapalması, arü bolmasıcicatrizare sf. – (med.) caranın kurup geşmesĭcică adv. – emĭş! emĭş, ekencicăleală sf. – mızmızlıkcicăli vt. – turmadan konışmak, tazĭrlemekcicălire sf. – kafa tutma, tazĭrleme, köp konışıp bukturmacicălitor adj. – bukturgan, koymagancichirgiu sm. – (arh.) şekercĭ (cofetar)ciclic adj. – zaman zaman bolgan ciclism sn. – bĭcĭkleta sportı, koşısıciclist sm. – bĭcĭkletacıciclocros sn. – ciklokrosciclon sn. – cawunlı (fırtına) ciklonciclop sm. – tepegözciclu sn. – dewĭr, bellĭ wakıtta bolıp geşken bĭr sürĭw olaycicoare sf. – (bot.) hindiba – cikoarecidru sn. – elma şarabıciflic sn. – (arh.) ciftlĭk – fermă agricolăcifra vt. – şifrelemek – gĭzlĭ rakkam bellemekcifră sf. – rakkamcifru sn. – cifrucighir sn. – (arh.) cĭgercilindru sm. – 1. sĭlĭndĭr – cilindru; 2. (tehn.) merdanecilibiu adj. – güzel, nâzĭkcimber sn. – şembercimbru sm. – kekik – kıyık otıciment sn. – çimentcimenta I. vt. – 1. çiment men baylamak, tutturmak;2. fig. saglamlaştırma,

saglamlaşma II. fig. saglamlaşmak cimentare sf. – fig. saglamlaştırmacimilitură sf. – (folc.) tapmaşacimişir sm. – süs fidanıcimitir sn. – meşatlık (mezarlık)cimpanzeu sm. – (zool.) çimpanzeu cınısından maymuncimpoi sn. – gayda, cimpoycimpoier sm. – gaydacıcina vi. – akşama yemegĭ aşamakcină sf. – akşam yemegĭcincărel sm. – beş yaşına yetĭşken atka berĭlgen isĭm – atcinci num. – beşcincilea, cincea adj. – beşĭncĭ

2

cincime sf. – beşte bĭrĭcincinal adj. – beş senelĭk (plan)cincisprezece num. – onbeşcincizeci num. – ellĭcine pron. – kĭmcineast sm. – sinemacĭ, filmcĭcinefil sm. – sinemasüyer, filmsüyercinema sn. – cinemacinemascop sn. – cinemaskopcinematograf sn. – cinematografcinematografie sf. – filmcĭlĭk, cinematografiyecineva pron. – bĭrew, bĭrewĭcingătoare sf. – kuşak, kemercinghel sn. – şĭngĭlcinism sn. – çinizmcinste sf. – 1. (corectitudine) namus, namusluluk, dogrılık; 2. (castitate)

iffet, arıklık; 3. (stimă) saygı, itibar, hürmet – ürmet; 4. (onoare) yüz, şeref, san

cinsti I. vt. – 1. (a respecta) saymak, saygı köstermek; 2.(a ospăta) ikram etmek; II. vr. ĭşĭp aşamak

cinstire sf. – saygı, hürmet, sımarlama, sımarlawcinstit adj. – 1. (corect) namuslı, temĭz, dogrı; 2. (cast) edeplĭ; 3. (stimat)

sayılgancinzeacă sf. – kĭşkenekiy ĭşkĭ kadesĭ (0,16 litri)cioară sf. – kargaciob sn. – ĭşe parşası, parşalangan şölmek parşasıcioban sm. – şobanciobănaş sm. – kĭşkene şobanciobănel sm. – şobanşıkciobănesc adj. – şobanga baylı, uşaganciobăneşte adv. – şobanca, şobanday etĭpciobăni vi. – şoban bolıp şalışmakciobănie sf. – şobanlık, şobancılıkciobăniţă sf. – kadın şoban (kıskayaklı şoban)ciobi vt. – kertleştĭrmekciobuleţ sn. – ĭşe parşası, parşaşıgıcioc sn. – gaga, kuş gagası (awzı)ciocan sn. – şökĭş ciocan sm. – müsür koşanıciocălău sm. – müsür koşanıciocănar sm. – şökĭş men şalışkan ĭşçĭciocănaş sn. – kĭşkene şökĭşciocănel sn. – şökĭşşĭkciocăni vt. vi. – 1. parmakları man bĭr cisĭmge dokınmak, urmak; 2. şökĭş

men bĭr şiyge sık sık urmak; fig. baş awurtmak

1

ciocănire sf. – şökĭş men urma, urıwciocănit sn. – kattı cisĭmge urganda eşĭtĭlgen sesciocănitoare sf. – ağac kakanciochină sf. – yegernĭñ art betĭ, kısımıciocârlan sm. – tarla kuşı, sayır kuşıciocârlie sf. – toygar, tarla kuşıcioclu sm. – mezarcıciocni I. vt. – 1. şatlatmak; 2. (a sparge) sındırmak; II. vr. 1. bĭr bĭrĭne

şarpmak; 2. (despre armate) uruşmak, şarpışmakciocnire sf. – 1. şarpma, uruşma; 2. (neînţelegere) anlaşmazlık; 3. (luptă)

şarpışma, uruşma, kötekleşmeciocnit adj. – şatlak, carık, sınıkciocoi sm. – cokay, zengĭn, bayciocoiaş sm. – kĭşkene cokayciocoime sf. – cokaylar alemĭ, toplamıciocolată sf. – (cul.) cokelatacioculeţ sn. – gagaşıkcioflingar sm. – ĭşşĭz küşsĭz, kültebesĭzciohodar sm. – (arh.) Romen hükümdarlarının kızmetşĭlerĭnden bĭrsĭciolac adj. – 1. şolak, kolsız; 2. fog. (neîndemânatic) becerĭksĭzciolan sn. – ĭrĭ kemĭk, süyek, fig. nepĭs, orunciolănaş sn. – kemıkşĭkciolănos adj. – ĭrĭ kemĭklĭciolpan sm. – kart terekciomag sn. – somak, tayakciomăgar sm. – kawgacı, şomakşıciomăgaş sm. – kawgaga dombiyciomăgeală sf. – şomak man kawga, şarpışma zıbıkciomăgel sn. – ufak şomak, tayakciomăgi vt. – şomak man kötekleşmek, köteklemekciondăneală sf. – awuz kawgasıciondăni vr. – awuz man kawgatmekciopărţi vt. – parşa parşa etmek, parşalamakciopărţeală sf. – parşalama – parşalawciopărţire sf. – torama, parşalamaciopli I. vt. – 1. conmak; 2. (a sculpta) oymak; II. fig. medenileşmekcioplire sf. – 1. conma – conıw; 2. medeniyleşmecioplitor conmacı, skulptorciorap sm. – şorapciorăpărie sf. – köpten köp şorapciorbagiu sm. – 1. (arh.) yeniceri alay komutanı; 2. şorbacı, zengĭnciorbă sf. – (cul.) şorba (karın şorbası – ciorbă de burtă)ciorchine sm. – yüzüm dalıciordeală sf. – kırslama – kırslawciordi vt. – ufak tefek kırslamak varyantı

2

cioroi sm. – erkek karga fig. şĭngeneciorovăi vr. – kawgatmek, ırıldaşmak, idaleşmekciorovăială sf. – awuz kawgası, kawgaciorăvăire sf. – idaleşme, kawgaciortan sm. – ufak balık (crap) ciot sn. – 1. şotık; 2. (nod) tüymüşĭkcioturos adj. – tüymüşüklıciovică sf. – muratkuşlardan en kĭşkenesĭciozvârtă sf. – balaban et parşasıcipic sm. – cünden örĭlgen ya da kumaştan terlĭkcirac sm. – şırak, cırak (ucenic)circa adv. – emen emencircă sf. – v. circumscripţiecircuit sn. – 1. (tehn.) devre; 2. (econ.) dewĭr, dolanış; 3. (distanţă) colcircula vi. – 1. dolaşmak, ketĭp kelmek; 2. (despre monede) tedavül etmek-

kol koldan dolaşmak; 3. (despre lichide) akmak; 4.(despre ştiri) cayılmak

circular adj. – tüwerek, dairelĭcirculator adj. – (anat.) dolaşma cihazı – sistemĭ circulaţie sf. – 1. dolaşma; 2. (trafic) trafik; 3. (econ.) sürüm circumscripţie sf. – 1. idare bölĭmĭ, saylaw bölĭmĭ = c. electorală; 2. (instituţie)

dairecircumspect adj. – ölşĭlĭ tüşüncelĭ, az konışkancircumstanţă sf. – hal ve şartlar durumıcireadă sf. – tuwarcireaşă sf. – kirez, kiraz cemĭşĭcireş sm. – kiraz teregĭcireşar sm. – Haziran ayın atı (iunie), kiraz satkan kĭşĭcireşel sm. – kĭşkene kiraz teregĭcirezar sm. – (arh.) tuwar tüccarıciripi vi. – I. cıvıldamak fig. ĭncĭ ses men konışmak, sır satmakciripit sn. – cıvıltıciriş sm. – (reg.) şırış (pap)ciroză sf. – (med.) siroz, cirozcisternă sf. – sarınc – cisternacistită sf. – (med.) siydĭk torbasın (kok) canıklıgı – kastalıgı cistoscop sn. – (med.) cistoskopcistoscopie sf. – koknı coklagan doktor aletĭcişmea sf. – 1. şeşme; 2. (izvor) şokrak, kaynakcita vt. – 1. (a aminti) añmak, aytmak; 2. (jur.) kaber bermek, şakırmakcitadelă sf. – kale, ĭş kalecitadin sm. – adj. kasabalıcitaţie sf. – celpname, dawaga yazıwlı şakırıwciteţ adj. – okınaklı citi vt. – okımak

1

citire sf. – okıma, okıwcitit adj. – okımış mekteplĭcititor sm. – 1. okıwcı; 2. yıldızlarnı okıgan uzmancitric adj. – turuncgiller (plante citrice)citronadă sf. – sitronada, limonataciubăr sn. – ekĭ kulaklı, taktadan yasalgan şelekciubotar sm. – kondıracıciubotă sf. – etĭk fig. bolımsız, kıymetsĭzciubuc sn. – 1. lule, pipa; 2. duwar, tawan süsĭ; 3. (fam.) emgeksĭz

kazanılgan para (şperţ)ciubucar sm. – emgeksĭz para erbabıciubucciu sm. – (arh.) boyerlerĭn pipasın azĭrlegen bĭrew edĭciucure sm. – püskül ciucuraş sm. – püskülşĭkciucurel sm. – v. ciucuraşciudat adj. – acayıp, karĭpciudă sf. – öfke, öpke, iddet – hiddetciudăţenie sf. – acayıplıkciuf I. sn. – perşem; II. sm. baş uşundakı şaşciufuli vt. – şaşlernĭ karıştırmakciufulici sm. – kĭşkene ballarciufulit adj. – şaşlerĭ karışık, taralmaganciufut adj. – 1. kızganşı; 2. dargın, sĭnĭrlĭciuguli vt. – awuz man şöplemekciulama sf. – (cul.) culama yemegĭciuli vt. – kulak tĭkmek, dıkkat man seslemekciulin sm. – dewe dikenĭciumat adj. – vebalı veba kastalaıgına tutulgan bĭrewciumă sf. – (med.) 1. cugunuşlı kastalık – veba; 2. fig. arsız ve bedat kĭşĭ; 3.

fig. dert, belaciung sm. – adj. şolak, kolsızciunti vt. – kesmek, parşalamak, sade bĭr parşasın kesmekciuntire sf. – bĭr parşasın kesmeciupeală sf. – şımtıma, fig. kopartmakciupercă sf. – opapĭşĭk, mantarciupercar sm. – opapĭşĭkşĭciupercărie sf. – opapĭşĭk östĭrĭlgen cerciupercuţă sf. – ufak opapĭşĭk, mantarciupi vt. – 1. şımtımak, şıkmak; 2. (despre păsări) gagalamakciupit I. sn. – şımtıma, şımtıklama; II. adj. şımtıklanganciupitură sf. – 1. şımtıma ızı; 2. (înţepătură) ine batırmasıciur sn. – 1. elek, kalbır; 2. (anat.) börkenekciurar sm. – elekşĭ, elek yasagan ya da satkan kĭşĭciurdar sm. – tuwarşıciurdă sf. – tuwar (cireadă)

2

ciurec sn. – (arh.) şörek, kalakayciurel sn. – elekşĭkciurlan sm. – korayciuruc sn. – şürük şürügen fig. faydasız kĭşĭ, osal, ĭş, eşyaciurui vt. – (a găuri) teşmek, teşĭp geşmekciuruire sf. – teşme – teşĭw ciuruitor sm. – egĭnlernĭ temĭzlegen aparatciuruitor sm. – teşĭp geşken, teşkenciuş interj. – eşeknĭ cürsetmek üşün aytılır, cüşciuşcă sf. – çuşka, aşşı büberciută sf. – dĭşĭ eşkĭciutură sf. – kuyudan su şıgarmaga yaragan agaş kopka civic adj. – yurttaşlıkka baylıcivil adj. – sivil – civilcivilie sf. – çivillĭkciviliza vt. – I. medeniyleştĭrmek; II. vr. medeniyleşmekcivilizare sf. – medeniyleştĭrme, uygarlaştırmacivilizat adj. – 1. uygar, medeniy; 2. (manierat) nazĭk, terbiyelĭcivilizator adj. – medeniyleştĭrĭcĭcivilizaţie sf. – medeniyet, uygarlıkcivism sn. – curtsüyerlĭkcizela vt. – 1. oymak, kalem men ĭşlemek; 2. (a şlefui) cıltıratmak; 3. fig.

terbiye etmekcizelare sf. – 1. oyma; 2. cıltıratma; 3. medeniyleştĭrmecizelat adj. – ĭşlengen, cıltıratılgancizmă sf. – çizma, etĭkcizmărie sf. – kondıracı tükânı, atelyesĭcizmuliţă sf. – etĭkşĭkcizmar sm. – kondıracıcâine sm. – it, köpekcâinesc adj. – 1. ittiy, itke baylı – uşagan; 2. fig. cüreksĭz, kayırsızcâineşte adv. – 1. ittiy duşmanca dawranış; 2. fig. zor yaşayışcâinie sf. – yamanlık, yaşiylĭkcâinos adj. – (despre oameni) merametsĭz, kayırsız, hayın, sertcâlţi sm. – pl. kenevĭr cünĭcâmp sn. – 1. tarla; 2. ova, şöl; 3. (domeniu) alancâmpean sm. – şöl kĭşĭsĭcâmpenesc adj. – şölde, köyde yaşayışka baylıcâmpie sf. – şöl, şöllĭk, tarlacând I. adv. – ne zaman? ne wakıt? II. conj. ne zamanki?cândva adv. – (bĭraz ewwel) bĭr zamanlardacânepar sm. – torgaydan taa ufak kuş cınısıcânepă sf. – kenevĭr, kenevĭr cünĭcânt sn. – (poem) destan bölĭmĭcânta I. vi. – 1. (despre oameni) cırlamak, dürkĭ şalmak; 2. (despre

1

păsări) ötmek; 3. (la un instrument) şalmak; II. vt. maktamak cântar sn. – kantar, terazecântare sf. – 1. şalmanın neticesĭ; 2. dürkĭ, muzikacântat sn. – şalma, şaluw (kuşlar) cântăreţ sm. – 1. şarkıcı, dürkücĭ; 2. (poet) ozancântări I. vt. – 1. şekmek; 2. fig. akıl man şekmek; II. vi. 1. awur bolmak,

awur şekmek; 2. fig. kıymetĭ bolmakcântărire sf. – şekme, şekmelĭkcântărit adj. – şegĭlgen şegĭwlĭcântător sm. – 1. asıl dürkücĭ; 2. (poet) şair, ozan; 3. koraz (pop.)cântec sn. – dürkĭcântecel sn. – dürküşĭkcâr interj. – karganı erkelegen sescârc interj. – kırk bĭle dememekcârcă sf. – arka, sırtcârcaiac sm. – kırkayakcârcel sm. –1. kramp – kırcel; 2. (căpuşă) sakırgacârciumar sm. – kırşmacıcârciumă sf. – kırşmacârciumăreasă sf. – kırşmacı kadıncârciumări vi. – kırşma ĭşletmekcârciumărit sn. – kırşmacılıkcârciumioară sf. – kĭşkene kırşmacârcotaş adj. – suratı sıtık, şĭrayı sıtık, kawgaga dombiycârcotă sf. – anlaşmazlık, kawgacârcoti vi. – vt. Kawgatmek, ırıldaşmakcârcserdar sm. – (arh.) Türk jandarması başıcârd sn. – sürüw, aywan sürüwĭcârâi I. vi. – (despre păsări) kıtkıdaklamak, bakırmak; II. vt. fig. can

sıkmak; III. vr. fig. kawga etmekcârjaliu sm. – (arh.) kırsızı aydut cârjă sf. – koltık tayagıcârlan sm. – 1. emmekten ayırılgan koy ya da eşkĭ kozısı; 2. üş yaşına

kadar tay, atcârlig sn. – 1. kĭşkene şĭngĭl, zıpkın; 2. (încuietoare) kapı mandası; 3.

(pentru rufe) kıskış; 4. (andrea) mĭlcârligel sn. – kĭşkene kıskışcârlionţ sm. – şaş büklesĭcârlionţat adj. – kuwurcıkcârmaci sm. – 1. dümencĭ; 2. fig. idarecĭ, yönetmencârmă sf. – 1. dümen; 2. fig. idarecârmi vt. vi. – 1. colda onga yada solga aylanmak – dönmek; 2. sözĭnden

taylanmakcârmiş sn. – dönme, coldan dönmecârmaz sm. – kırmızı şeşeklĭ nebat kırmızı

2

cârmaziu adj. – koyı kırmızıcârmui I. vt. – cönetmek, cürsetmek; II. vr. özĭñnĭ idare etmekcârmuire sf. – cönetme, idare etmecârmuitor sm. – yönetmen, idarecĭcârn adj. – mañkacârnat sm. – sucuk, şucukcârnăcior sm. – kĭşkene sucukcârnătar sm. – sucukşı, şucukşı, fig. güwenĭlmegen kĭşĭ, tabiyatsızcârnăţărie sf. – köpten köp sucuk bolgan yercârni vi. – başka yaka dönme, aylanmacârpaci sm. – camawcı, becerĭksĭz zenatşĭcârpă sf. – bez, parşawra (eskĭ)cârpăceală sf. – camamacârpăci vt. – onaytsız camamakcârpeală sf. – öteberlĭ camara – camawcârpi vt. – 1. camamak, tüzetmek, tamir etmek; 2. fig. cabıştırmakcârpitură sf. – camama –camawcârti vi. – mırıldanmak, memnun bolmamakcârtiţă sf. – (zool.) sokırşancâşlar sm. – kışla ırgatıcâşlă sf. – koy, tawuk, kışlasıcâştig sn. – kâr, kazanşcâştiga vt. – kazanmak, kâr etmek, faydalanmakcâştigare sf. – kazanma – kazanıwcâştigat adj. – kârlı şıkkan kĭşĭcâştigător adj. – kazangan, cengencât I. adv. – ne kadar; II. conj. o kadar, o kadar köpcâteodată adv. – bazı sefer, zaman zaman, arasıracâtuşi adv. – ne kadar az bolsa bolsınclacă sf. – 1. köylĭlerĭn feodallarga bedawa şalışmaları; 2. talakaclaie sf. – 1. şeren; 2. fig. karmakarışıklıkclamă sf. – kıskıs, klama – kopcaclan sn. – 1. klan,sopı; 2. fig. klikaclandestin adj. – saklı, gĭzlĭclanţă sf. – kapı mandası, şırtıclapă sf. – 1. kapak; 2. (tehn.) supap, kulakclar I. adj. – 1. (despre imagini) aşık, carık, temĭz; 2. (despre lumină)

parlak; 3.(despre ape) berrak; 4. (despre sticlă) saydam (transparentă); 5. (despre vorbire) kolay anlaşılgan; 6. (despre gânduri) bellĭ, asikâr; II. sn. Aşıklık

clarifica vt. – aşıklamak, aydınlatmakclarificare sf. – aşıklama, aşıklawclarificator adj. – aşıklaganclarinet sn. – klarinet, klarinetaclarinetist sm. – klarinetşĭ

1

claritate sf. – aşıklık, aydınlıkclarvăzător adj. – keleceknĭ aşık körgen kĭşĭclarviziune sf. – keleceknĭ aşık körmeclasa vt. – 1. (a clasifica) sınıflamak; 2. (jur.) beraet etmek; III. vr.

sıralanmakclasament sn. – sıralanma – klasamentclasare sf. – 1. sınıflama, tasnif; 2. (clasament) sıralanmaclasă sf. – 1. (socială) sınıf; 2. (familie) aile; 3. (în învăţământ) dersane,

sene; 4.(categorie) derece, kategoriyeclasic adj. 1. klasik; 2. (caracteristic) karakteristik; 3. (antic) hadım

(kadim)clasicism sn. – klasicizmclasifica vt. – v. clasaclasificare sf. – 1. sınıflama, tasnif; 2. (clasament) sıralanmaclasor sn. – klasorclaustra vr. – bĭr manastırga kĭrĭp cañgız yaşamakclauză sf. – şartclavecin sn. – klavecin – klavesinclaviatură sf. – klaviaturaclaxon sn. – klakson (maşina düdügĭ)clăbuc sm. – köbĭk, köprĭkclăbuci vt. – köbĭklemek, köbĭklenmekclăcaş sm. – moşiyerĭn topragında bedawa şalışkan köylĭclăcuşoară sf. – yersĭz! uygunsuz şakaclădire sf. – bina, inşaclădi vt. – kurmak, kalamak, bina etmekclădit adj. – kurulgan, kalanganclăditor sm. – kalawcı, inşaatşıclămpăni vt. – 1. kapı, kapak cabılganda eşĭtĭlgen bĭr ses – interj.; 2. vi. addĭñ

bĭlmiy konışmakclănţăni vi. – tıkırdamak (kaltıramak)clănţău sm. – köp konışkan kĭşĭ (lolo)clăpăug adj. – 1. (despre urechile oamenilor şi ale animalelor) papĭş kulak,

katır kulak; 2. (despre oameni) solozclăpăugi vr. – kulakların sallanması, sarkmasıclăpăugit adj. – papĭş kulaklıclăti vt. – şaykalamak, cuwmakclătina I. vt. – sallamak, şalkalamak ; II. vr. sallanmak, şalkalanmakclătinare sf. – sallanma, şalkalanma – şalkalanıwclătire sf. – şaykalamaclătit sn. – şaykalawlıclătită sf. – (cul.) agıtmaclean sm. – (iht.) tatlı su balıgıclefăi vt. – 1. şapıldatıp aşamak; 2. vi. awzıñ aşıp – cawup clei sn. – şırış (tutkal, zamk)

2

cleios adj. – cabışkanclemă sf. – maşaşık, kıskaş, pensaclemenţă sf. – merhamet, aff, gufranclepsidră sf. – su saatĭcleptoman sm. – kleptoman (kırsız) kolı suwukcleptomanie sf. – kerekmese de para, mal kırslamak adetĭ, kastalıgı,

kleptomaniyecler sn. – popaz sınıfı, popazlar alemĭclerical adj. – popaz sınıfına baylı

1cleştar sn. – (poetic) kristal, billûr2cleştar sn. – doramacılıkta kullanılgan alet

cleşte sm. – kelpedĭn, maşacleştişor sm. – kĭşkene kelpedĭncleveteală sf. – öşek, iftira – bötencleveti vt. – iftira etmek, böten cakmakclevetire sf. – böten – iftiraclevetitor sm. – öşekşĭ, bötencĭclică sf. – klik, klika, bandaclient sm. – müşterĭ, alıcıclientelă sf. – müşterĭler, alıcılarclimat sn. – 1. (climă) iklim; 2. fig. muhitclimateric adj. – iklimge baylıclimatologie sf. – klimatoloji, iklim bĭlĭmĭclimă sf. – iklim klimaclin sm. – 1. üş köşelĭ kumaş parşası; 2. üş köşelĭ toprak bölĭmĭ (n-are

nici în clin nici în mânecă = bĭrew men eş bĭr türlĭ ĭşĭ, alâkası bolmagan kĭşĭ)

clinchet sn. – şınlama, zıngırtıclinic adj. – kilinikke baylıclinică klinik, hastaneclinti I. vt. – kıymıldatmak, yerĭn denĭştĭrmek; II. vr. kıymıldamakclipă sf. – an, so an (imediat)clipi vi. – köz aşıp cummakclipire sf. – köz aşıp cummaclipit sn. – köz aşıp cumuwclipită sf. – emen, şo yerdeclipiceală sf. – kalgımaclipoci vi. – şırıldap akmak (su)clipocire sf. – 1. kalgıma; 2. şırıldap akmaclipocit sn. – şarıldap akmaclisă sf. – sarıbaşık, kamırday şamırclismă sf. – klizma, tenkiyeclişeu sn. – 1.(foto) klişew negativ; 2. (tipogr.) basma kalıp – sözcloacă sf. – 1. (kazma) şĭrkep şukurı; 2. (băltoacă) şĭrkepcloanţă sf. – arsız, cadı

1

cloceală sf. – bala catmacloci I. vt. vi. – 1. (despre păsări) bala catmak; 2. (a plănui) planlamak,

azĭrlemek, (a lenevi) bĭr şiy yapmamak; II. vr. 1. (despre alimente şi ape) bızılmak, kokımak, sürümek; 2. (despre oameni) ayıplı yaşamak

clocit adj. – (despre alimente, lichide ) bızık, şalkam (cımırta)clocit sn. – bala catma süresĭ, balacataklıkclocitoare sf. – (instalaţie) balacatma tesisĭclocot sn. – 1. kaynama, vukurdama; 2. fig. kaynaşma, coşkınlıkclocoti vi. – 1. vukurdamak; 2. (despre lichide) köpĭrmek, köbĭk yapmak;

3. fig. şınlamakclocotire sf. – vukurdama, vukurdawclocotit adj. – kaynak, kaynar, sıcakclocotitor adj. – 1. kaynagan, kaynaşkan; 2. fig. coşkın, ateşlĭcloncăni vi. – kuşlar, bala catkan tawukların bo sesĭn şıgarmakcloncănire sf. – bala catkan tawukların şıgargan sesĭcloncănit sn. – bala catkan tawukların bonday ses şıgaruwıclondir sn. – bardak, sürahiclonţ sn. – kuş tawuk awzıclonţos adj. – (fam.) arsız, kawgacı, zerĭn şaşkanclopot sn. – 1. şan; 2. şan yasagan zenatşĭclopotar sm. – 1. kĭlsede şancı; 2. şan yasagan zenatşĭclopotniţă sf. – şan kulesĭclopoţel sm. – 1. kĭşkene şan, şıngıraw, zĭl traka; 2. (bot.) şanşeşegĭ,

borışeşegĭclor sn. – (chim.) klorclorofilă sf. – (bot.) klorofilcloroform sn. – kloroformcloset sn. – kenep, helâcloş sn. – klos (klos eteklĭk)cloşcă sf. – balacatkan kanatlı – tawuk, kaz, badiy, pepiy, torgayk, sıyırşık

(kulucka)clovn sm. – kĭşĭlernĭ küldĭrgen cirk artistĭclub sn. – klubcneaz sm. – eskĭ Rusya'da bĭr bölge, eyalet başıcnezat sn. – feodal dewrĭnde bĭr kneazın idare etken bölge, ey ...cnocaut sn. – (la box) rakibĭn urup cerge, cıkmacnut sn. – kayış ya da cĭpten örĭlgen kamışıcoabita vi. – bĭr üyde otırmak, yaşamakcoacăz sm. – frenk yüzümĭ yasagan şalı, ösĭmlĭkcoacăză sf. – frenk yüzümĭcoace I. vt. – 1. pĭşĭrmek; 2. (a urzi) dolap şewĭrmek; II. vr. 1. pĭşmek,

akılbalık bolmak; III. vi. (med.) şıban başı körĭnmekcoacere sf. – pĭşme – pĭşĭw (la soare) akılbalık bolmacoadă sf. – 1. kuyruk; 2. (mâner) sap; 3. (sfârşit) son – akıybet; 4. (şir) sıra,

kuyruk; 5. (cosiţă) şaş örgĭsĭ (at kuyrugı coada calului – bot.)

2

coafa vt. – şaş taramak, şaşĭn süslemekcoafat adj. – şaşĭ tarawlı, süslĭcoafeză sf. – kadın koaforcoafor sm. – koaforcoafură sf. – şaş süslemesĭcoagula vr. – koyılaşmak (kan) koyılaştırmakcoagulare sf. – koyılaşma, koyılaştırmacoagulat adj. – koyılaşkancoajă sf. – 1. tereklerĭn, ösĭmlĭklerĭn kabıgı; 2. cımırta kabıgı; 3. cara

kabıgı; 4. yeryüzün kabıgı; 5. kaplıbaka kabıgıcoală sf. – kâât yapragıcoaliţie sf. – koalisyon, bĭr maksat üşün anlaşmacoaliza vr. – bĭrleşmekcoamă sf. – 1. calın, perşem; 2. (geogr.) uş, tepecoapsă sf. – (anat.) butcoardă sf. – 1. şalgı telĭ; 2. (arc) cay fig. aldanşak, kızcoarnă sf. – (bot.) kızılşık cemĭşĭcoasă sf. – şalgı (alet)coase vt. – 1. tĭkmek; 2. (a broda) nakışlamakcoasociat sm. – ortakcoastă sf. – 1. (anat.) kabırga; 2. bayır; 3. denĭz kenarıcoautor sm. – arü yaman bĭr ĭşke payı bolganın bĭrsĭcobai sm. – (zool.) kobay indiyan domızıcobalt sm. – kobaltcobe sf. – 1. tawuk ve kaz marazı; 2. (în superstiţie) yamanga corgagan

kuşcobeală sf. – yamanga corgamacobi vt. vi. – yamanga cogramak cobiliţă sf. – suagaşcobitor adj. – sm. yamanga cograwşıcoborî I. vt. – tüşürmek, ĭndĭrmek; II. vr. vi. konmakcoborâre sf. – ĭnme fig. tüşme, tüşürmecoborâş sn. – ĭnme, tüşme, ĭnmege uygun bayırcoborâtor adj. – tüşken, ĭngen, fig. ecdattan kelgencobră sf. – kobra cılanıcobur sm. – bel kuşagındakı altıpat kĭsesĭcobuz sn. – (arh.) kabal türĭcobzar sm. – kobuz şalgıcısı, şalgıcıcobză sf. – kitaraga uşagan muzika aletĭcoc sn. – şaş topuzıcocaină sf. – kokaincocainoman sm. – kokain pĭrpĭrĭ – tiryakisĭcocă sf. – kamırcocător sm. – kamır azĭrlep pĭşĭrgen kĭşĭcocean sm. – koşan

1

cochet adj. – koket, şıkcocheta vi. – ırcanlamak, yeşĭllenmek – cilvelenmekcochetărie sf. – ırcanlama, ırcanlaw, cilve – cilvelenmecochilie sf. – miyde, kaplı baka kabıgıcocină sf. – kotara (domız)cocârja vr. – kambırlaşmak, kambıraymakcocârjat adj. – kambıraygancocârlă sf. – aşalgan opapĭşĭk cınısıcocleală sf. – bakır totı, bakır yeşĭlĭcocli vr. vi. – 1. totlanmak; 2. yemeklerĭn yeşermesĭ, küplenmesĭcoclit adj. – yeşĭl totlı, totlangan, küplĭ yemekcocoaşă sf. – 1. (la oameni) kambır; 2. (la animale) kambır - hörgüccocoli vt. – 1. kalın urba kĭymek, bürünmek; 2. askaklamakcocoloş sn. – un kamırında, mamelekte kalgan tumalaşıklarcocoloşi vt. – 1. bazı kabaatlarnı capmak; 2. şımartmak, askaklan; 3. kalın

kĭyĭnĭp bürünmekcocor sm. – turnacocos sm. – indiyan cevezĭcocostârc sm. – legelek cınısından bĭr kuşcocoş I. sm. – koraz; II. sn. (la arme) koraz (cocoş); III. karbız özegĭcocoşa vr. – kambıraymak, kambırlamakcocoşat sm. – adj. kambırcocoşel sm. – korazşıkcocoşeşte adv. – korazşa, korazday etĭpcocotier sm. – indiyan cevezĭn teregĭcocoţa vt. vr. – 1. tırmanmak, tırmaşmak; 2. terfi vazifede yükselmekcocs sn. – kok kömĭrĭcocsagâz sm. – kaucuk şıgarılgan ösĭmlĭkcocsifica vt. – kömĭr ya da petrol kalıntılarnı kok kömĭrĭne denĭştĭrmekcocuţă sf. – 1. kamırşık; 2. bebiylerĭn tĭlĭnce kĭşkene demekcod sn. – kanun, yasacodan adj. – (despre animale) kuyruklıcodană sf. – kızşık, kürpe kızcodaş sm. – adj. tembel, kalpazan, aylakcodeină sf. – kodeincodex sn. – kanunlar mecmuası, kanuncodi vr. – tereddüt etmek, karar alalmamakcodifica vt. – yasalarnı, kanunlarnı toplamakcodirişcă sf. – ufak kamışıcodirişte sf. – kamışı sabıcodiţă sf. – 1. kuyrukşık; 2. tabiyatsız, menlĭksĭz kĭşĭcodolan sm. – (iht.) ufak balık cınısı (somn)codoş sm. – kodoşcodoşi vi. – kodoşlık yapmakcodru sm. – üyken orman fig. ötmek parşası

2

codruleţ sn. – kĭşkene orman, tereklĭkcodruţ sm. – ormanşıkcoechipier sm. – şalışma, sport takımı azaşıcoercibil adj. – sĭkĭştıralırcoercitiv adj. – zorlayıcı, zorlagan, mecbur etkencoerent adj. – bĭr bĭrĭne uygun, haylıcoerenţă sf. – uygunlık, baylılıkcoexista vi. – bĭrlĭkte bar bolmak, bĭr arada yaşamakcoexistenţă sf. – bĭr arada yaşama, bar bolmacoeziune sf. – 1. (fiz.) molekul cabışkanlıgı; fig. bĭrlĭk, baylıcofă sf. – kopkacofeină sf. – kofeincofetar sm. – pastacı – kofetarcofetărie sf. – pasta tükânı – kofetıriyecofraj sn. – takta kaplama, köfrajcogeamite adj. – koşkoca – balabancocnoscibil adj. – (filz.) tanılabĭlgencohortă sf. – roman ordusında piyade bĭrlĭgĭ (cayar asker)coif sn. – zırhlı başlık, tulgacoincide vi. – uymakcoincidenţă rastlaşma cointeresa sf. – ĭlgĭlendĭrmek cointeresare sf. – karşılıklı, ĭlgĭ, ĭlgĭlendĭrmecoji I. vt. – kabıgın arşımak; II. vr. kabıgı sıdırılmakcojire sf. – kabıgı sıyırılma, sıdırılmacojit adj. – kabıgından arşılgan, sıyırılgancojiţă sf. – kabıkşıkcojoc sn. – kojokcojocar sm. – kojokşı cojocărie sf. – kojokşı tükânıcojocel sn. – kĭşkene kojokcolabora vi. – ortaklaşıp, bĭrleşĭp şalışmakcolaborare sf. – ortaklaşıp şalışmacolaborator sm. – ĭş arkadaşı, ortakşı, ortakcolaboraţionist sm. – vatanın satıp (başka) yabancılar man bĭr bolgan kĭmsecolac sm. – 1. kalaş; 2. (cerc) alkacolan sn. – 1. moyınga tagılgan süs – gerdanlık; 2. kıskayakların takkan

bĭr kuşakcolaps sn. – (med.) kastalıgın bek awurlaşmasıcolastru sm. – v. coraslă colateral adj. – yedek, tali, önemĭ azcolăcel sm. – kĭşkene kalaş; alkaşıkcolăci v. – (reg.) cawşılık yapmakcolb sn. – tozcolbăit adj. – tozlangan, tozlı

1

colcăi vi. – 1. vukurdap kaynamak; 2. (despre o mulţime) vukurdaşmak, kaynaşmak; 3. (neobişnuit) gürültĭlĭ dalga yapmak

colcăială sf. – vukurdama, kaynamazcolceag sn. – (înv.) eskĭ kondıra türĭcoldan sm. – (reg.) haymana, pĭkarecolea adv. – ayerde, ayerlerde, ondacoleaşă sf. – mamelekcolecta vt. – 1. toplamak; 2. (med.) ĭrĭn toplamakcolectare sf. – toplama, cıymacolectă sf. – iygĭlĭk, sawap üşün yardım, toplangan yardımcolectiv I. adj. – kolektiv, toplı; II. sn. ortaklıkcolectivitate sf. – camaat, cemiyet, toplılıkcolectiviza vt. – ortaklaştırmak, köylerde kolektiv kurmakcolector sm. – I. tahsildar – alımcı; II. sn. kolektor; III. toplawcıcolecţie af. – koleksiyon – kolekţiyecolecţiona vt. – koleksiyon yapmakcolecţionar sm. – dermecĭ, kolekţiyonarcoleg sm. – meslektaş, arkadaşcolegial adj. – meslekdaşca, meslektaştay etĭpcolegialitate sf. – arkadaşlık, meslektaşlıkcolegiu sn. – kolejcoleopter sn. – kınkanatlıcoleric adj. – (despre oameni) kolerik – şalt kızgan, tutuşkan, egeşken,

öfkelĭ kĭşĭcolesterină sf. – kolesterincolet sn. – kolet – paketcolhoz sn. – kolliozcolibacil sm. – (med.) kolibacilcolibaş sm. – (arh.) kolibada otırgan kĭşĭ, pĭkare colibă sf. – kolibacolibri sm. – kolibri kuşıcolică sf. – şanşıw – awurıwcolier sn. – gerdanlık, koliyercolină sf. – tepe, kĭşkene tawcolind sn. – Romenlerĭn Crăciun arpesĭnde, keşe saatlerĭnde üy üyden

cürĭp şalgan Noel ilahisĭcolinda vi. – Crăciun arpesĭnde ve canı senede Noel ilahisĭ aytmak (ballar,

caşlar)colindător sm. – Noel ilahisĭ aytkan caşcolită sf. – (med.) kalın barsak kastalıgı – kolitıcolivar sm. – koliva aşbitĭcolivă sf. – (rel.) kristiyanlarda cenaze ve dualarda berĭlgen kızılşa tanesĭ,

şeker ve cewezden yasalgan kutsal nimet colivie sf. – kapescoliziune sf. – şapırşma, tokışma

2

coloană sf. – 1. (arht.) dĭrek, sütun; 2. (pagină) sütun; 3. (de cifre) sıra, bel kemĭgĭ – omırga – coloana vertebrală

colocatar sm. – kira ortagıcolocviu sn. – konışma, kolokviucolon sn. – (anat.) kalın barsak – koloncolonel sm. – (arm.) albay – kolonel colonial adj. – sömürgecolonialism sn. – sömürgecĭlĭkcolonialist sm. – adj. sömürgecĭcolonie sf. – kolonya (apă de colonie)colonie sf. – 1. sömürge; 2. (grup) toplılık; 3. (tabără) kampcoloniza vt. – yerleşĭp bĭr yernĭ, ĭşlemekcolora vt. – boyalamak, renk bermekcolorant sm. – adj. renk bergen, boyacıcolorat adj. – renklĭcoloratură sf. – süs, üslüp renklĭgĭcolorit sn. – renkcolos sm. – dew, dewdiy kĭşĭcolosal adj. – balaban, koskocaman, dewdiy, balabancolporta vt. – dolap şewĭrmekcoltuc sn. – bır ötmegĭn ekĭ başıcolţ I. sn. – köşe; II. sm. it tĭşĭcolţar sn. – (raft) köşe dolabı raftı, mobila modelĭ (modern)colţos adj. – 1. uşlı ve uzun tĭşlĭ; 2. fig. tĭkbaşlı colţat adj. – tĭkbaşlı colţişor sn. – köşeşĭkcolţunaş sm. – kaşık, tabak börekcolţuros adj. – köşelĭ (taş, topaş)columbă sf. – (înv.) kögerşĭnşĭkcolumnă sf. – sütuncolun sm. – (înv.) yabani eşekcomanda vt. 1. komanda etmek; 2. (a ordona) emretmek; 3. (a face comandă)

sımarlamakcomandament sn. – komutanlık – komandamentcomandant sm. – komutan – komandantcomandă sf. – 1. emĭr; 2. (cerere de livrare) sımarlama – siparişcomandor sm. – havacılık ve denĭzcĭlĭkte subay rütbesĭ (albay)comarnic sn. – koyawlada şobanların otırgan güliba, koliba, salkınlık comasa vt. – toplamak, berleştĭrmekcomasare sf. – toplanma, bĭrleştĭrmecomă sf. – koma, can şekĭşme (ölĭm alĭne yetĭşmek kĭrmek)combaină sf. – v. Combinăcombatant sm. – adj. – sawaşçı, muharipcombate vt. – karşı şıkmak, itiraz etmekcombatere sf. – karşı şıkma – şıgıw, itirazetme

1

combativ adj. – bĭr fikir, bĭr dawa ogrına bütün kuwwetĭ men sawaşkan kĭşĭcombativitate sf. – can man, baş man şalışma, sawaşmacombina vt. – 1. sıraga salmak, tertĭp etmek; 2. fig. tasarlamak; 3. (chim.)

biyleştĭrmek, bĭrleştĭrmekcombinare sf. – 1. bagdaşım; 2. (chim.) biyleşme - bĭrleşmecombinat adj. – 1. bĭr köp ĭşletmeden kurulgan kombinat; 2. karıştırılgancombinaţie sf. – v. combinarecombină sf. – orak, arman maşinasıcombiner sm. – kombina mekanikĭcombinezon sn. – ĭş kölmeksecombustibil sm. – maşinalarnı cürsetken benzin, motorincomediant sm. – 1. komedi oyıncısı; 2. fig. şarlatancomedie sf. – komediye (küldürgen piyes)comemora vt. – añmakcomemorare sf. – saygı man anma (törenĭ)comenduire sf. – garnizon komutanlıgıcomensurabil adj. – ölşelebĭlgencomenta vt. – yorımlamakcomentariu sn. – yorım – tefsircomentator sm. – yorımcı – tefsircĭcomercial adj. – ticaricomercializa vt. – ticaretleştĭrmek, alıp, satmakcomercializare sf. – ticaretleştĭrmecomerciant sm. – tüccar, alışverĭcĭcomerţ sn. – ticaret, alım satımcomesean sm. – sofra arkadaşı, toycıcomestibil adj. – aşalabĭlecek, aşalgandaycometă sf. – kuyruklı yıldızcomic I. sm. – komedi aktorı – oyıncısı; II. adj. küldürücĭ – komik – şaki comisar sm. – komiser – komisarcomisie sf. – komisyon – komisiyecomision sn. – komisyoncucomitat sn. – vilayetcomitet sn. – komite – komitetcomoară sf. – kaznecomod adj. – raat, hoşcomoţie sf. – 1. sarsıntı; 2. (med.) ziyĭn sarsıntısıcompact adj. – 1. tıkız, sıkı, sıkışık; 2. fig. koyı companie sf. – 1. eşlĭk, ortaklık; 2. (societate) cemiyet; 3. (com.) şirketcompanie sf. – (mil.) bölĭkcompara vt. – karşılaştırmak, mukayese etmekcomparabil adj. – karşılaştırılabĭlĭr, mükayese etĭlgendiycomparat adj. – mukayeselĭ, karşılaştırılmalıcomparativ adj. – mukayeselĭ, karşılaştırılgandaycomparaţie sf. – karşılaştırma, mukayese, kıyas – kıyaslama

2

compartiment sn. – 1. kompartiment; 2. (despărţire) bölme; 3. (domeniu) alan, saha

compartimenta vt. – bölmelerge ayırmakcompas sn. – 1. kompas; 2. (busolă) gemĭ busolası compasiune sf. – acımacompatibil adj. – uyugan, lâyıkcompatibilitate sf. – uyuma, uyuşmacompatriot sm. – yurttaş – curttaş, vatandaşcompătimi vt. – acımakcompătimire sf. – acımacompătimitor adj. – acıgancompendiu sn. – özet, kompendiucompensa vt. – telafi etmekcompensabil adj. – denkleştĭrĭlĭrcompensaţie sf. – taviz, tazmincompetent adj. – salahiyetlĭ, becerĭklĭcompetenţă sf. – salahiyet bĭr ĭşke sayıp – bek bolmakcompetitiv adj. – yarışabĭlĭr, şabışmaga lâyık – uyguncompetitor sm. – yarışcı, şabışkancompetiţie sf. – yarışma, şabışma, koşı, musabakacompila vt. – andan mından toplap (uydurıp) bĭr yazı – kitap yazmakcompilaţie sf. – kompilaţiyecomplăcea vr. – hoşlanmak, uzlaşmakcomplement sn. – (gram.) tümleçcomplementar adj. – tamamlayıcıcomplet I. adj. – tam, tekmĭl, eksĭksĭz; II. sn. muhakeme heyetĭcompleta vt. – tamamlamakcompletamente adv. – tekmĭl, büs bütüncompletare adv. – tamamlama, tekmĭllemecomplex I. sn. – 1. (ansamblu) bĭrlĭk, epsĭ; 2. (psih.) kompleks; II. adj. karışıkcomplexitate sf. – karmaşıklıkcomplezenţă sf. – göñĭl alma, katĭr saymacomplica I. vt. –1. awurlaştırmak; 2. (a încurca) karışmakcomplicare sf. – karışmacomplicat adj. – karışık, karmaşıkcomplicaţie sf. – karışıklık, karmaşıklıkcomplice sm. – kabaat ortagı, ortaklıkcomplicitate sf. – kabaat ortaklıgıcompliment sn. – 1. bĭrewge, maktama, saygı sözlerĭ aytmacomplimenta vt. – göñĭl okşamakcomplini vt. – tamamlamak, tekmĭllemekcomplot sn. – bĭrewge karşı gĭzlĭ dawranışcomplota vi. – bĭrewge karşı gĭzlĭ dawranmak (cıkmak niyetĭ men)complotist sm. – komplotşı – komplotistcomponent adj. – bĭr bütünün bĭr parşası

1

comporta vr. – dawranmakcomportament sn. – dawranışcomportare sf. – dawranmacomposta vt. – bĭr alet men bĭr künnĭ (tarih) belĭrtmek (colşılık biletnĭ

müteberlĭkten şıgarmak)compostor sn. – yazısı oynak tamga (bilet tıgılgan alet, cihaz)compot sn. – koşapcompotieră sf. – koşap kabıcompozitor sm. – bestekâr – kompozitorcompoziţie sf. – 1. bĭleşĭm; 2. (muz.) beste; 3. (tip, fel) tertip; 4. (compunere)

ödevcompresă sf. – komprescompresiune sf. – baskı, sıkmacompresor sn. – kompresor (baskıcı)comprima vt. – sıkıştırmak, bastırmak (a micşora) azaltmakcomprimare sf. – sıkıştırma, bastırma, azaltmacomprimat I. adj. – sıkıştırılgan , bastırılgan, kĭşkeneleştĭrĭlgen; II. sn. sıkıcompromis I. sn. – uzlaşma; II. adj. 1. (despre persoane) kıymetten itibarden

tüşken; 2. (ratat) başarısızcompromite vt. – vr. 1. lekelemek, itibarden tüşürmek; 2. (a rata) suga tüşürmekcompromitere sf. – 1. itibarden tüşme, lekelenme; 2. (ratare) tehlikege tıkmacompromiţător adj. – itibarnı sĭlgen, saymaktan uzaklaştırgancompune vt. – 1. meydanga ketĭrmek, türetmek; 2. (a scrie) bestelemek,

yazmakcompunere sf. – 1. (îmbinare) bĭleşĭm; 2. (muz.) beste; 3. (lucrare şcolară)

terkip – kompunere compus adj. – mürekkep, pĭtĭşĭkcomun adj. – 1. ortak, müşterek; 2. (obişnuit) adi, bolganındaycomunal adj. – balabanca köyge baylı (nahiye)comună sf. – (adm.) bucak, nahiye, komunacomunica I. vt. – bĭldĭrmek; II. vi. 1. (a avea relaţii) münasebette, temasta

tabılmak comunicare sf. – 1. bĭldĭrĭw, teblig; 2. (legătură) bay, irtibat; 3. (prezentare)

raporcomunicat sn. – bĭldĭrĭw, resmi ilancomunicativ adj. – (despre oameni) aşık cüreklĭ, samimicomunicaţie sf. – ulaşmacomunism sn. – komunizmcomunist sm. – adj. komunistcomunitate sf. – 1. ortaklaşma, ortaklık; 2. (grup) cemaatcomuniune sf. – bĭrlĭkcomuta vt. – (jur.) denĭştĭrmek, dawa kararın, cezasın azaltmakcomutare sf. – denĭştĭrme, cımşatma, azaltma (ceza)comutator sn. – denĭştĭrgeş, komutatorcon sn. – 1. kozalak; 2. (geom.) koni

2

conac sn. – (arh.) zengĭn, bay üyĭconaţional sm. – yurttaş, vatandaşconcasa vt. – ufaklamak, parşalamakconcedia vt. – ĭşten, vazifeden şıgarmak – atmak – kuwmakconcediere sf. – vazifeden atmaconcediu sn. – tatil, koncet

1concentra I. vt 1. bĭr yerge toplamak; 2.(chim.) koyılaştırmak; 3. (mil.) a chema sub arme – askerlĭkke şakırmak; II. vr. 1. dıkkat kesĭlmek;

2concentra (a se aduna) toplanmakconcentrare sf. – 1. toplama; 2. (chim.) koyılaşma; 3. (mil.) askerlĭkke şakırmaconcentrat adj. – 1. (chim.) koyılaştırılgan (adunat) toplangan, bĭrĭkken,

aywan cemĭconcentraţie sf. – koyılık, sıklık – yoğunlukconcepe I. vt.– tasarlamak, başında kurmak – tasawurlamak; II. vi. (fiziol.)

gebe kalmakconcept sn. – 1. kawram, anlam, fikir; 2.(ciornă) karalamaconcepţie sf. – kavrayış, körĭş, anlayış concern sn. – tröst – koncernconcert sn. – 1. koncert – konser; 2. (piesă muzicală) koncertoconcerta vi. – koncert bermekconcertmaistru sm. – simfonik orkestranın bĭrĭncĭ gemanecĭsĭconcesie sf. – imtiyazconcesiona vt. – bĭr hak bermekconcesionar sm. – haklı, imtiyaz sayĭbĭconcesiune sf. – imtiyazconcetăţean sm. – memleketlĭ, hemşerĭconchide vt. vi. – netice şıgarmakconcilia vt. – uzaklaştırmak, barıştırmakconciliant adj. – uzlaştırıcı, arabulucuconciliere sf. – uzlaşma, uzlaştırmaconciliu sn.(înv.) – önemlĭ kararlar alıngan popazlar toplantısı (sobor, sinod)concis adj. – özlĭ, kıskaconcizie sf. – özekconcludent adj. – inandırıcı, kanaat bergenconcluzie sf. – netice concomitent adj. –I. bĭrlĭkte, barabar; II. adv. aynı zamanda, bĭrlĭkteconcorda vi. – uymak, aynı maksatnı kollamakconcordanţă sf. – uygunlık, mutabakatconcret adj. – konkret, somutconcretiza vt. – I. somutlaştırmak, a înfăptui, gercekleştĭrmek; II. vr.

gercekleşmekconcretizare sf. – somutlaşma, gercekleştĭrmeconcubin sm. – nikâsız (erkek) yaşagan bĭr erkekconcubinaj sn. – nikâsız karı kocalıkconcura vi. – 1. (la un concurs) yarışmak; 2. (a tinde spre) aynı maksatnı

1

ızlamak; 3. (a face concurenţă) rekabet etmekconcurent sm. – adj. 1. yarışcı; 2. (com.) rakip (kündeş)concurenţă sf. – şabışma, rekabetconcurs sn. – 1. (întrecere) yarışma, şabışma, müsabaka; 2. (examen) sınaw,

imtaan; 3. (ajutor) yardımcondamna vt. – 1. (jur.) mahküm etmek; 2. (a dezaproba) azmetmemekcondamnabil adj. – ayıplanacak, mahküm etĭlgendiycondamnare sf. –1. mahkümiyet kararı; 2. (dezaprobare) azmetmeme, kınamcondamnat sm. – mahküm, hükümlücondei sn. – fig. kalem, yazı, kömĭrden kalem (eskĭ zemanlarda)condeier sm. – yazarcondensa I. vt. – koyılşaştırmak; II. vr. koyılaşmak, tıkızlaşmakcondensare sf. – koyılaşma, tıkızlaşmacondensat adj. – koyışaşkan, koyılaştırılgancondensator sn. – kondensatorcondescendent adj. – saygılı, arü niyetlĭ kĭşĭcondescenţă sf. – saygı, hürmet – ürmetcondică sf. – defter, memur ve ĭşcĭlerĭn kündelĭk imza defterĭcondiment sn. – baharatcondimenta vt. – baharat katmakcondiţie sf. – 1. şart; 2.(împrejurare) hal, durumcondiţiona vt. – şart koşmakcondiţional adj. – şartlı, bĭr şart mancondiţionare sf. – şart koşmacondiţionat adj. – şartka baylıcondoleanţe sf. – pl. başsawlıgı aytma – tĭlew – taziyecondor sm. – Kıbla Amerika'da yaşagan cırtıcı kuşconducător I. adj. – 1. idare etken; 2. (electr.) iletken – geşken; II. sm. 1. idarecĭ,

önder; III. (călăuză) kılawuzconduce I. vt. – 1. idare etmek ;2 (a însoţi) ogırlamak, eşlĭk etmek; 3. (un

vehicul) cürsetmek, aydamak; 4. (a călăuzi) col köstermek, kılawuzlık etmek; II. vr. cönelmek, dawranmak

conducere sf. – 1. idare; 2. (a vehiculelor) aydama; 3. (admn.) müdürlĭkconductibilitate sf. – iletkenlĭk, geşme (cereyan – kurent geşme)conductor sn. – kurent geşken bĭr cisĭm, tesisconductor sm. – trende bilet coklagan memurconduită sf. – dawranış, tawırcondur sm. – (înv.) ökşelĭ kıskayaklı ayakkabıconecta vt. – bĭrbĭrĭne baylamakconectare sf. – baglantı, baylamaconexa vt. – baglantı şıncırlamaconfecţie sf. – mensucat, azĭr tĭgĭlgen urba – konfekţiye confecţiona vt. – yapmakconfecţionare sf. – yapma, yasamaconfederaţie sf. – konfederaţiye

2

conferenţia vi. – nutuk tutmak, toplantıda bĭlgĭ bermekconferenţiar sm. – 1. konferansşı; 2. (titlu univ.) konferenţiyarconferi vt. – 1. bermek; 2. (a discuta) konışmakconferinţă sf. – konferans – konferinţıconfesa vr. – samimi konışmak, itiraf etmekconfesiune sf. – 1. samimi, uşun konışma; 2. (cult.) mezhepconfeti sf. – pl. konfeticonfident sm. – sırdaş, gĭzdaşconfidenţă sf. – sır, saklı niyet – tüşünceconfidenţial adj. – gĭzlĭ, sırlıconfiguraţie sf. – tış körĭnĭş, şekĭlconfirma vt. – dogrısı aytmak, dogrı şıgarmak, teyit etmekconfirmare sf. – dogrı şıgarma, teyt, tora konışıwconfisca vt. – zor man almak – müsadere etmekconfiscare sf. – zor man alma, müsadereconflagraţie sf. – marebe, askeri şatışma (balaban soyı)conflict sn. – şarpıma uyuşmazlıkconfluent adj. – akkan suwnıñ bĭr kolı – kısımıconfluenţă sf. – su kawşagıconform adj. – I. uygun; II adv. uygun bolıp conforma vr. – uymak, uygunlaşmakconformaţie sf. – yapılış, kuruluşconformism sm. – kuralga, törege kör körına baylılıkconformist sm. – kuralga, törege kör körına baylıconformitate sf. – (în conformitate cu ....) ...göreconfort sn. – konfor – konfort, raatlıkconfortabil adj. – raat, konforlıconfrate sm. – meslektaş, meslek arkadaşıconfrunta vt. – karşılaştırmak, yüzleştĭrmek, tabıştırmakconfruntare sf. – karşılaştırma, tabış, yüzleştĭrmeconfunda I. vt. – farketmemek; II. vr. karışmakconfundare sf. – karışma, karıştırmaconfuz adj. – anlaşılmaz, aşık bolmaganconfuzie sf. – karşıklık, anlaşılmazlıkcongela I. vt. – bızlatmak; II. vr. toñmak, buz tutmakcongelat adj. – bızlatılgan, bızlagancongelator sn. – bızlatma, bızlagancongelator sn. – bızlatma aygıtı – cihazı, koncelator,congenital adj. – tuwma, anadan tuwma (kastalık)congestie sf. – kanama – koncestiyecongestiona vr. – kan bĭrĭkmekcongestionat adj. – yüzı – betĭ, kozĭ kızarıp – kızışkan kĭşĭconglomerat sn. – 1. (geol.) konglomerat – yıgışım; 2. fig. andan mından kelĭp

karışkan – bĭrĭkken bĭr şiy, karışıklıkcongres sn. – kurultay – kongres

1

congresist sm. – kurultay azasıconiac sn. – konyakconifer sm. – kozalaklı, ine yapraklı (terek)conjuga I. vt. – (gram.) cekmek; II. vr. cekimlenmekconjugal adj. – akay apakay, üylĭlĭkke baylıconjugare sf. – 1. (gram.) cekim; 2. fig. bĭrleşmeconjuctivită sf. – közlerĭn kızarıp awurmasıconjunctură sf. – konjunktura, konkret şartlarga baylı durum – dewĭrconjuncţie sf. – 1. (gram.) bağlac; 2. (astr.) kavuşumconlocui vi. – başka bĭrsĭ men bĭr yerde yaşamak, hayat geşĭrmek – otırmakconlocuire sf. – bĭr yerde yaşama – otırmaconlucra vi. – bĭrlĭkte şalışmak, ortak ĭş yapmakconlucrare sf. – ĭşbĭrlĭgĭ, bĭrlĭkte şalışmaconopidă sf. – karnabaharconsacra I. vt. – adamak ; II. vr. özĭñnĭ adamakconsacrat adj. – adangan, aytıwlı uzman, kĭşĭconsătean sm. – köydeşconsecinţă sf. – neticeconsecutiv adj. – I. dewamlı, aralıksız; II. artlı artından consecvent adj. – sebatkâr, tĭreşkenconsecvenţă sf. – tĭreşkenlĭk, sebatconsemna vt. – not etmek, deftrege geşĭrmekconsemnare sf. – not etme, defterge geşĭrmeconsens sn. – emfikĭrlĭk, rıza, fikĭr razılıgı – ortaklıgıconserva I. vt. – ( a păstra) saklamak; II. vr. (a se păstra) saklanmakconservare sf. – 1. (păstrare) korıma, saklama; 2. (de legume, fructe) konserva

yapmaconservator sm. – koruwcı, muhafazakâr, saklawcıconservă sf. – konservaconsfătui vr. – keneşmekconsfătuire sf. – keneşme, keneşüwconsfinţi vt. – razılıgın bĭldĭrmek, tasdik etmekconsfinţire sf. – razılıgın bĭldĭrmeconsidera I. vt. – saymak; II. vr. sayılmak considerabil adj. – dıkkat etĭlecektiyconsideraţie sf. – 1. (stimă) saygı, itibar, ürmet; 2. (idee) fikir, tüşünce; 3. (cauză)

sebepconsiderent sn. – sebep, fikirconsignaţie sf. – emanet tükânıconsilier sm. – müşavir, konsiliyerconsiliu sn. – konsiliuconsimţământ sn. – razılıkconsimţi vt. vi. – razı bolmakconsimţire sf. – razı bolma – bolıwconsistent adj. – 1. saglam, dayanıklı; 2. (despre alımente) toyırgan

2

consistenţă sf. – koyılık (rezistenţă) dayanıklıkconsoană sf. – sessĭz, harf, sessĭzconsoartă sf. – apakayconsola vt. – teselli bermek, göñĭl bermekconsolare sf. – teselliconsolida I. vt. – saglamlaştırmak; II. vr. saglamlaşmak, kuwwetlenmekconsolidare sf. – saglamlaştırma, saglamlaşma, saglamlıkconsonantă sf. – sessĭz harf, sessĭzconsonanţă sf. – ses ahenkĭconsorţiu sn. – ortaklık (balaban şirket)conspect sn. – özet, konspektconspecta vt. – özetlemek, kıskartmakconspira vi. – komplot kurmakconspirativ adj. – gĭzlĭ, saklıconspirator sm. – komplotşı, suikastşıconspiraţie sf. – komplotconsta vi. – ibaret bolmakconstant adj. – denĭşmez, sebatkârconstanţă sf. – denĭşmezlĭk, sebatconstata vt. – tespit etmek, bĭr hakikatnı üyrenmekconstatare sf. – tespit, hakikatnı üyrenmeconstelaţie sf. – burç, takım yıldızlarconsterna vt. – bĭrewnĭ şaşırtma ve moñlĭkke ogratmaconsternat adj. – moñ ve şaşkın kĭşĭconstipa I. vt. – kabızga ogratmak; II. vr. kabız bolmakconstipat adj. – kabız bolgan, kabızga tutulganconstipaţie sf. – kabızconstitui I. vt. – maydanga ketĭrmek, kurmak; II. vr. maydanga kelmek,

kurulmakconstıtuire sf. – kurma, kuruluşconstituit adj. – kurulganconstituţie sf. – 1. (structură) yapılış, bünye; 2. (lege) anayasa constituţional adj. – amayasaga baylı, dair, lâyıkconstituţionalitate sf. – anayasaga uymaconstrânge vt. – zorlamak, mecbur etmekconstrângere sf. – zorlama, baskıconstructor sm. – inşaatşı, kurucıconstrucţie sf. – 1. (clădire) bina, inşa; 2. (alcătuire) yapılış construi I. vt. – 1. kurmak, inşa etmek, yapmak; 2. (o propoziţie) yazmak; II.

vr. yapılmak, kurulmakconstruire sf. – kurma, yapma, inşa etme – etĭwconsul sm. – konsul – konsolosconsulat sn. – konsulat – konsoloslukconsult sn. – konsult, muayeneconsulta vt. vr. – 1. keneşmek; 2. (a cerceta) araştırmak, ĭncelemek; 3.

1

(med.) muayene etmek, konsult etmekconsultant sm. – danışman, keneşme uzmanıconsultare sf. – keneşme, keneşĭwconsultativ adj. – keneşmege baylıconsultaţie sf. – 1. keneşme; 2. (med.) muayeneconsum sn. – karıclaw, tüketĭmconsuma I. vt. – karıclamak; II. vr. zayıflamakconsumare sf. – karıclama – karıclawconsumator sm. – alıcı, tüketĭcĭ (aşagan)consumaţie sf. – karıclaw, tüketĭmconştient adj. – şuurlı (bĭle bĭle)conştiincios adj. – vicdanlı, şalışkanconştiinciozitate sf. – dogrılık, dürüstlĭk, şalışkanlıkconştiinţă sf. – şuur, vicdan cont sn. – 1. sayı; 2. (socoteală) esapconta vi. – güwenmek, esapka katmakcontabil sm. – kontabil, saymancontabilitate sf. – 1. defter tutma usulu; 2. (ca ştiinţă) saymacılıkcontabiliza vt. – esaplamakcontabilizare sf. – esaplama – esaplawcontact sn. – 1. (relaţie) münasebet; 2. (tehn.) dokınma, temascontagia vt. vr. – 1. cukturmak; 2. cukmakcontagios adj. – (despre boli) cugunuşlıcontagiune sf. – bĭr kastalıgın cukması, cukmacontamina vt. – cukturmak, cukmakcontaminare sf. – cukmaconte sm. – konte, kontcontempla vt. – seyretmek, karap turmakcontemplare sf. – seyretme, seyĭrge dalmacontemplativ adj. – seyretken, seyretmeknĭ süygencontemporan adj. – zemandaş, çagdaşcontemporaneitate sf. – bugünkĭ zeman, bugünkĭ dewĭrconteni vi. vt. – başlagan bĭr hareketnĭ toktatmak ya da pĭtĭrtmekcontenire sf. – toktatma, pĭtĭrmecontesă sf. – kontescontesta vt. – inkâr etmek, tanımamakcontestabil adj. – inkâr etĭlgendiycontestaţie sf. – inkâr, tanımamacontext sn. – ortam, bellĭ bĭr vaziyetcontigent sn. – v. contingentcontinent sn. – kıta (uscat) karacontinental adj. – kıtasal, karaga baylıcontingent sn. – bĭr senede askerlĭkke alıngan caşların toplamıcontinua I. vt. – dewam ettĭrmek, ara bermemek; II. vi. sürüp ketmekcontinuare sf. – dewam, sürme

2

continuator sm. – dewamcı, dewam ettĭrgencontinuitate dewamlılıkcontinuu adj. – arasız, süreklĭ, mütemadicontondent adj. – kattı cisĭmcontopi vr. – kaynaşmak, bĭrleşmekcontopire sf. – kaynaşma, bĭrleşmecontor sn. – saygaş, kontorcontorsionat adj. – kıyış buruşcontra canı kelimeler kurmaga yaragan ek = contracandidat, contraamiral,

contraface contra prep. – bĭrewge, bĭr şyge karşıcontraamiral sm. – tuğamiralcontraatac sn. – karşı saldırma, taaruzcontrabalansa vt. – dengelemekcontrabalansare sf. – dengelemecontrabandă sf. – kaşakşılık, kontrabandacontrabandist sm. – mal kaşakşısı – kontrabandistcontrabas sn. – kontrabascontracandidat sm. – bĭr adayga karşı başka bĭr adaycontracara vt. – karşı turmak, engel bolmakcontracarare sf. – karşı turma, engel bolıwcontract sn. – kontrat, sözleşmecontracta I. vt. – 1. kontrat – sözleşme imzalamak; 2. (a se angaja) üstüne

almak; 3. ( a se molipsi) oga da cukmak; II.vr. büzülmek, kısılmakcontractare sf. – 1. kontrat imzalama; 2. (contracţie) büzülme, kısılmacontradictoriu adj. – itirazşı, karşı konışkan kĭşĭcontradicţie sf. – 1. zıtlık, tezat; 2. (neconcordanţă) uygunsuzlıkcontraface vt. – sahtekârlık yapmakcontrafacere sf. – sahtekârlıkcontraindicat adj. – uygunsuz, faydasız, lâyıksızcontraindicaţie sf. – uygunsuzluk, faydasızlıkcontralovitură sf. – karşı darbe, karşı urmacontramanda vt. – kararnı geri almak, iptal etmekcontramandare sf. – bĭr kararnı gerĭ alma, iptal etmecontramarcă sf. – ekĭncĭ tamga, kaytma biletĭcontraofensivă sf. – hücum etken duşmanga karşĭ genĭş hücum, taaruzcontraordin sn. – eskĭ bĭr emĭrnĭ sĭlgen canı bĭr emĭrcontrapondere sf. – bĭr hareketnĭ denkleştĭrmecontraproiect sn. – bĭr proyekke karşı başka bĭr proyekt – tasarıcontrapunere sf. – bĭr teklifke karşı başka bĭr teklifcontrar adj. – karşı, terscontrarevoluţie sf. – bĭr dewrĭmge karşı başka bĭr dewrĭm – inkilap contrarevoluţionar sm. – inkilap – dewrĭm duşmanıcontrasemna vt. – bĭrĭncĭ imza katına ekĭncĭ bĭr imza atmakcontrasemnătură sf. – bĭr memurĭn, balabanın imzasın katına imzası

1

contraspionaj sn. – casuslukka karşı casuslukcontrast sn. – uygunsuzluk, tezat, terslĭkcontrasta vi. – bĭr bĭrĭne uymamakcontratimp sm. – uygunsuz ters zemancontravaloare sf. – kıymet karşılıgıcontraveni vi. – karşı kelmekcontravenient sm. – kabaat ĭşlegen kĭmsecontravenţie sf. – ufak kabaatcontravizită sf. – bĭr künde, doktorın kastalarga yapkan ekĭncĭ coklama – ziyaretcontrazice I. vt. – 1. tersĭne konışmak, itiraz etmek; 2. (a dezminţi)

yalanlamak; II. vr. uymamakcontrazicere sf. – karşı konışma, itiraz (dispută) idaleşcontribuabil sm. – bergĭ bergen kĭşĭ – vatandaşcontribui vi. – yardım etmek, payı bolmakcontribuţie sf. – 1. pay; 2. bergĭcontrol sn. – coklama, kontrolcontrola vt. – 1. coklamak – yoklamak, kontrol etmek; 2. (a stăpâni) emrĭ

astında tutmakcontrolor sm. – yoklamacı, kontrolorcontroversă sf. – tartışma, idaleşme, idaleşcontumacie sf. – (jur.) ortalıkta mevcut bolmamak / condamnat în contumacie =

gıyapcontur sn. – kenar, dairecontura I. vt. – etrafın, kenarın sızmak, bellemek; II. vr. şekĭllenmek,

pĭşĭmlenmekconturare sf. – kenarın, etrafın belleme, şekĭllenmeconturat adj. – belletĭlgen, şekĭllengencontuzie sf. – ezĭk, morarma, morarıw, ezĭlmecontuziona vt. – ezmekconţine vt. – ĭşĭne almak – kapsamakconţinut sn. – 1. tutar; 2.(miez) öz; 3. (tabla de materie) ĭşĭndekĭler; 4.(sens)

mana, añlamconţopist sm. – eskĭ (ufak) – önemsĭz memurconvalescent sm. – adj. canı arü bolgan kasta (mekahette bulunan)convalescenţă sf. – kastalık atlatılgan sonrakı künler – nekahetconvenabil adj. – 1. uygun, yerĭnde, yakışır; 2.(ieftin) ucuzconveni vi. – 1.(a corespunde) yaramak, uymak; 2. (a se învoi) anlaşmak,

sözleşmekconvenţie sf. – anlaşma, sözleşmeconvenţional adj. – uzlaşma dayangan, anlaşmaga dayanganconversa vi. – konışmak, mukavele etmekconversaţie sf. – konışma, ekĭ şahıs arasında konışmaconverti vt. vr. – 1. din denĭştĭrmek; 2. fin. para denĭştĭrmek, para bızmakconvertibil adj. – denĭştĭrĭlebĭlĭr, denĭştĭrĭlgendiyconvertire sf. – din denĭştĭrme, para bızma

2

convieţui vi. – bĭrlĭkte yaşamak, otırmakconvieţuire sf. – bĭrlĭkte yaşama, otırmakconvingător adj. – (despre fapte, argumente) inandırgan, güwendĭrgenconvinge I. vt. – inandırmak, ikna etmek; II. vr. kanmak, inanmakconvingere sf. – kanaat, kanışconvins adj. – inangan, kanganconvoca vt. – toplantıga şakırmak, toplamakconvocare sf. – toplantıga şakırma, şakırmaconvoi sn. – konvoyconvorbi vi. – konışmakconvorbire sf. – konışma (întrevedere) körĭşmeconvulsie sf. – şırpıntı – ihtilaçconvulsiv adj. – şırpınmalıcoopera vi. – bĭrlĭkte şalışmakcooperare sf. – bĭrlĭkte şalışma, ĭşbĭrlĭgĭcooperatist adj. – kooperatist, koperatıvşĭcooperativă sf. – kooperativa, ĭş ortaklıgıcooperator sm. – ĭş ortagı, kooperativ azasıcooperaţie sf. – ortaklaşma, bĭrlĭkte şalışmacoopta vt. – saylap almak, özĭn üyesĭn saylamakcooptare sf. – saylap alma, saylap alma üsulĭcoordona vt. – idare etmekcoordonare sf. – idare etme, kordinasyoncoordonat adj. – idare etĭlgencoordonator sm. – adj. koordonatorcopac sm. – terekcopaie sf. – teknecopăcel sm. – terekşĭkcopăiţă sf. – tekneşĭkcopcă sf. – 1. kapson; 2. (gaură) teşĭk, közcopeică sf. – rus parasıcopertă sf. – kapakcopia vt. – 1. kopya etmek; 2. (a plagia) erkelemek, bakasın eserĭn,

özĭmkĭ dep köstermekcopiat sn. – kopya etĭlgen, kopiyatcopie sf. – suret, kopiyacopiere sf. – kopiya etmecopil sm. – 1. bala; 2. (fiu, fiică) ewlatcopilandru sm. – canı esmerĭ balacopilaş sm. – balaşıkcopilă sf. – kız balaşıkcopilăresc adj. – 1. balaga baylı; 2. fig. tecrübesĭz dawranışcopilăreşte adv. – balaca, baladay etĭpcopilări vi. – balalık şagın geşĭrmekcopilărie sf. – 1. balalık şagı fig. başlangış; 2. akpiillĭk

1

copilăros adj. – (despre oameni) bĭr baladay oynak, kaştırgışcopili vt. – kereksĭz dallarnı kesmekcopiliţă sf. – kızşıkcopios adj. – gür, bol, köpcopist sm. – kopist – hattatcopită sf. – tuyak, toynakcopleşi vt. – gark etmek, kaplamakcopleşire sf. – gark etme, kaplamacopleşitor adj. – gark etken, şaşırgancopoi sm. – tazı, aw itĭ, fig. başkasına calıngan, alet bolgancopoiaş sm. – tazışıkcoproducţie sf. – bĭr kaş memleket uzmanların azĭrlegen filmcoproprietar sm. – mülk ortagı, ortak sayıpcoproprietate sf. – ortak mal, mülkcopt I. sn. – 1. pĭşkĭn; 2. (despre fructe , legume) pĭşme; 3. (despre

alimente) pĭşme, pĭşĭm; II. adj. 1. pĭşkĭn; 2. (despre fructe, legume) pĭşkĭn; 3. (med.) (despre furuncule) pĭşken şıban

copulativ adj. – bağlaccopulă sf. – (gram.) koşaccor sn. – kor, korocorabie sf. – (nav.) gemĭcoral sm. – mercancoran sn. – KUR'AN , müslümanların, mukaddes kitabıcoraslă sf. – uwızcorăbier sm. – denĭzcĭ, gemĭcĭcorăbioară sf. – gemĭşĭk (kurabiye, pişkot şekĭlĭ) corb sm. – kargacorbişor sm. – kargaşlıkcorci vr. – ekĭ şeşek, ekĭ aywan cınısın karıştırmak – melezleştĭröek –

melezleşmekcorcit adj. – melez, karışıkcorcitură sf. – melez şeşek, melez aywancorcoduş sm. – erĭk, şılma teregĭcorcoduşă sf. – erĭk şılma cemĭşĭcord sn. – (med.) cürek, kalpcordelă sf. – (iht.) balaban balık cınısıcordeluţă sf. – gürdilaşıkcordial I. adj. – samimi; II. adv. çandan süygĭ mencordialitate sf. – samimilĭk, samimiyet, gönĭl yakınlıgıcordon sn. – 1. (cingătoare) kuşak, kemer; 2. (tehn.)kordon; 3. (mil.)

şembercorect adj. – 1. dogrı, kusursuz; 2. (despre oameni) dürüst, namuslıcorecta I. vt. – tüzetmek; II. vr. 1. tüzelmek; 2. (despre oameni) dürüst

bolmakcorectare sf. – tüzelme, dogrıltma

2

corectitudine sf. – dürüstlĭk, kusursızlık, dogrılıkcorector sf. – tüzeltken, tüzeltĭcĭcorectură sf. – tüzeltmecorecţie sf. – 1. kötek, awur ceza, tayaklama; 2. (corectare) tüzeltcoree sf. – (med.) ballarda rastlangan sĭnĭr kastalıgı, koracoreean I. sm. – koreyan; II. adj. Koreya'ga baylıcoregraf sm. – dans ustasıcoregrafie sf. – dans sanatıcorelaţie sf. – karşılıklı baglantı, baylılıkcoreligionar sm. – dindaşcoresponda vi. – yazışmak, mektuplaşmakcorespondent I. sm. – kabercĭ – korespondent – muhabir; II. adj. 1. karşılıklı,

uygun; 2. (geom.) yöndeş acılarcorespondenţă sf. – 1. yazışma, mektuplaşma; 2. (relatare) bĭldĭrme; 3.

(corespondenţă) uygunlık corespunde vi. – 1. uygun bolmak, uymak; 2. (a fi în legătură) baylı bolmakcorespunzător adj. – bĭr bĭrĭne uygun' layıkcoriandru sm. – koriyandrucoridor sn. – 1. koridor, geşme yerĭ; 2. (porţiune de teren) aralıkcorifeu sm. – önder, alda cürgencorigent sm. – koricentcorigenţă sf. – ikmale kalma – bĭr derste geşmemmecorigibil adj. – tüzeltĭlebĭlgen, epke kelgencorija vt. – tüzeltmek, dogrıltmakcorijare sf. – tüzeltme, dogrıltmacorist sm. – korist – korocıcorlată sf. – otlıkcormană sf. – parazna aşıp topraknı aktargan saban parşasıcormoran sm. – karabatak (zool.)corn sn. – 1. müyĭz; 2. awcılıkta kullanılgan müyĭz borısı; 3. müyĭzden

yasalgan cisĭm; 4. yarımayga uşgan yaprakşıkcorn sm. – (bot.) kızılşık teregĭcornee sf. – közĭn tış tabakası saydam tabakacornet sn. – kornet, kĭşkenekiy kâât pungasıcornist sm. – kornist, korn şalgan kĭşĭcornişă sf. – korniş, üytöbenĭn tayangan bĭr binanın süslı kısımıcornuleţ sn. – müyĭzge uşagan cımşak kamır aşıcornut adj. – (despre animale sau capul lor) müyĭzlĭcoroană sf. – 1. (podoabă) tac 22 (de flori) celenk; 3. (modedă) kuron; 4. (la

arbori) tereknĭñ dalları ve yapraklarıcoroiat adj. – 1. kıyış, uşu kıyış; 2.(despre nas) gagamuruncoroidă sf. – (anat.) közĭn bĭr ĭncĭ ve benekĭl zarıcoroniţă sf. – ufak taçcoropişniţă sf. – itmuruncoroziv adj. – kemĭrĭwcĭ, aşındırıcı

1

coroziune sf. – aşınma, kemĭrme, aşındırmacorp sn. – 1. (trup) vücut; 2. (al unui obiect) kewde; 3. (fiz.) cisĭm,

madde; 4. (al unei clădiri) temel kısımıcorpolent adj. – ĭrĭ, kösterĭşlĭcorporal adj. – bedeni, vücutke baylıcorpuscul sm. – zerre, bek ufak cisĭmcorsaj sn. – büstnĭ kaplagan entarĭn üst kısımıcorsar sm. – korsan, denĭz kırsızıcorset sn. – korsetcort sn. – şadırcortegiu sn. – alaycortical adj. – kabıkka baylı (mıy kabıgı)cortină sf. – perdecortuleţ sn. – şadırşıkcorturar sm. – şadırda otırgan şĭngene, kĭşĭ, pĭkarecorupător sm. – adj. bızgan, baştan şıgargancorupe vt. – bızmak, baştan şıgarmakcorupere sf. – bızma, baştan şıgarmacorupt adj. – ahlâksız, edepsĭzcoruptibil adj. (despre oameni) baştan şıkkanday kĭşĭcorupţie sf. – bızılma, ahlâksızlıkcorvadă sf. – 1. angarya; 2. fig. zorlıcorvetă sf. – korvet, marebe gemĭsĭcorvoadă sf. – v. corvadăcosac sm. – (iht.) tatlı su balıgıcosaş sm. – 1. şalgıcı; 2. atılgış (insectă)cosi vt. – 1. (egĭn) şalmak; 2. fig. cıkmak, coymakcosit sn. – 1. şalma; 2. şalgı – orak zemanıcositoare sf. – orak maşinasıcositor sn. – kalaycositori vt. – kalaylamakcositorit adj. – kalaylı, kalaylangancosiţă sf. – şâş örgĭsĭcosmetic adj. – kozmetikcosmic adj. – kozmik, fezaicosmogonie sf. – kosmogoniye (yıldızların bolışın ĭncelegen bĭlĭm)cosmografie sf. – kainat ve yıldızlarnı tasvir etken bĭlĭmcosmologie sf. – kâinatın bünyesĭ balabanlıgı ve gidişatın, ayrıca bonlarga baylı

genel kanunlarnı ĭncelegen bĭlĭmcosmopolit sm. – adj. kozmopolitcosmopolitism sn. – başka yabancı memleketlerge calınmacosmos sn. – kosmos cost sn. – 1. (cheltuială) masraf; 2. (preţ) fiyatcosta vt. vi. – kaş para? paalı bolmakcosteliv adj. – (despre fiinţe) zayıf, kuru (kabırgaları sayılgan – körĭngen

2

zayıf)costisitor adj. – paalı, masraflıcostişă sf. – bayırın bĭr arkasıcostiţă sf. – soyılgan aywanın etlĭ kabırgasıcostum sn. – kostum, takım elbisecostuma vr. – saklı kostumın kĭymekcostumare sf. – saklı urbasın kĭymecostumat adj. – saklı urbası man kĭyĭnĭwlĭcostumier sm. – tiyatruda aktorların urbaların saklagan kĭşĭcoş sn. – 1. sepet, zembĭl; 2. (sport) sepet; 3. (med.) nevazĭlcoşar sm. – 1. (hornar) ocakşı, şıgarakşı; 2. (lucrător) sepetşĭcoşarcă sf. – örtĭlgen sepetcoşciug sn. – tabıtcoşcogea adv. – (fam.) bek balabancoşcogeamite adj. – (fam.) bek balabancoşcoveală sf. – bĭr duwarın aşıgan betĭ – kısımıcoşcovi vr. – duwardan kĭreşĭn aşıp tüşmesĭcoşcovit adj. – kĭreşĭ tüşken, aşılgan duwarcoşmar sn. – 1. bastırgı, bastırık, kâbus; 2. fig. kaygıcoşmelie sf. – eskĭ, cıgılmaga turgan üycoşniţă sf. – zembĭl, kĭşkene sepetcoşuleţ sn. – kĭşkene sepet, sepetşĭkcot I. sn. – 1. tĭrsek; 2. (cotitură) köşe, dönemec; II. sm. arış – arşıncota vt. vi. – 1. fiyat yazmak; 2. (a aprecia) saymak, kıymetĭn köstermekcotă sf. – 1. (contribuţie) pay, ise – hisse, masraf payı; 2. (impozit) bergĭ

payı; 3. (semn) sıra numarası; 4. (geogr.) seviyecotcodac interj. – tawukların kıtkıdaklamasıcotcodiceală sf. – kozlagan sora tawukların şıgargan sesĭ kıtkıdaklamasıcotcodoci vi. – kıtkıdaklamakcotcodocire sf. – kıtkıdaklamacotcodocit sn. – kıtkıdaklamacotei sm. – kıska ayaklı, alşak boylı it cınısıcoteică sf. – kĭşkene dĭşĭ itcoteneaţă sf. – kĭşkene tölecoteţ sn. – 1. (de păsări) töle; 2. (de câini) it yuwası; 3. (de porc) domız

kotarasıcoti vi. – dönmek, dolaşmak, col denĭştĭrmekcotidian I. adj. – kündelĭk; II. sn. kündelĭk gazatacotigar sm. – kotigacıcotigă sf. – kĭşkene araba, kotigacotiledon sn. – kotiledon, cenekcotit adj. – bazıbĭr başka yaka döngen col ve akkan sularcotitură sf. – 1. tĭrsek; 2. fig. dönüm noktası, bek önemlĭ olaycotiza vi. – aidat – kotizaţiye bermekcotizaţie sf. – aidat – kotizaţiye

1

cotlet sn. – kabırgadan şıgarılgan kızartma etĭcotlon sn. – 1. gĭzlĭ köşe; 2. kotlan; 3. düwerge yapılgan dolapcotoi sm. – erkek mışıkcoton sn. – pamıkcotonog adj. – ayaktan sakat, topalcotonogeală sf. – kötek (fam.)cotonogi vt. – 1. bĭrewnĭ köteklemek – töbelemek; 2. vi. topanmakcotor sn. – 1. (la plante) sap – köp özegĭ; 2. (la registre) defter koşanıcotoroanţă sf. – arsız cadı, kurtkacotoşman sm. – balaban – ĭrĭ mışıkcotoşmăni vi. – kalınca urba man kĭyĭnmek, bürünmekcotrobăi vi. – karamak, araştırmak, tĭntmekcotrobăială sf. – karama, tentmecotropi vt. – zapt etĭp karap etmek, istila etmekcotropire sf. – zapt, karap etme, istilacotropitor sm. – adj. zapt man karap etken, saldırıcı, istilacıcoturn sm. – antikitatede aktorların kullangan ayakkabı – kondıracoţcar sm. – (fam.) kırsız, dolapşı, şarlatancoţcărie sf. – (fam.) kırsızlık, dolapşılıkcoţofană sf. – alacakarga, saksagancovaci sm. – (reg.) temĭrcĭcovată sf. – kamır teknesĭcovăseală sf. – uytkı, uytkulıkcovăşi vt. – (pop.) katık uyutmakcovăşit adj. – sm. katık, uyugan süt covergă sf. – (reg.) cawunga, küneşke karşı cabıw (yapraktan) kısırdan

mögedekcovertă sf. – (nav.) gemĭnĭn üst betĭcoviltir sn. – mögedekcovârşi vt. – cenmek, gark etmekcovârşitor adj. – balaban, gark etken, hakimcovor sn. – kalı, kĭlĭmcovoraş sn. – ufak kalıcovrig sm. – kalaşcovrigar sm. – kalaşşıcovrigărie sf. – kalaş purumı, tükanıcovrigel sm. – kalaşşıkcovrigi vr. – (rar.) kalaştay buruşmakcozonac sm. – kozonakcozoroc sn. – şapka küneşlĭgĭcrab sm. – (iht.) çaganozcrac sm. – 1. ayak, bacak, pacacracă sf. – dalcrah sn. – batkı, iflascrai sm. – 1. (împărat) imparator; 2. (rege) kıral; 3. (domnitor)

2

hükümdar; 4. (bărbat uşuratic) apakaycı, şapkıncrailâc sn. – kraylık, apakaycılıkcrainic sm. – 1. spiker; 2. (vestitor) tellalcramă sf. – şarap deposı, şarap kĭlerĭcrampă sf. – şansıw, karın şanşıwıcrampon sn. – 1. tren colına kagılgan ĭrĭ muk (piron); 2. (sport) ayakkabın

tabanına kagılgan uşlı parşaşıklar (taymamak)crampona vr. – cabışmak, kenetlenmekcramponare sf. – cabışma, kenetlenmecranian adj. – kafa tasına baylıcraniu sn. – kafa tası, baş, baş kemĭklerĭcrap sm. – (iht.) sazan balıgı cras adj. – kaba, koyıcrater sn. – cangan tawnın, dagın awzı – kratercratiţă sf. – kazan, tencerecraul sn. – yüzme sistemĭ, üsulĭcravaşă sf. – tobıltkı, kamışıcravată sf. – kravatacrăcăna vr. vi. – ayakların kermekcrăcănat adj. – kamıtayakcrăci vt. vr. – ayakların kermekcrăcit adj. – (despre oameni) kamıtayakcrăciun sn. – Noel bayramı, İsa aleyhisselamın tuwgan künĭn kutlama

bayramı 25 Aralıkcrăiasă sf. – kralice, recinacrăime sf. – kralların alemĭcrăişor sm. – kıralşıkcrăpa vi. vr. – 1. (carılmak, şatlamak); II. vt. 1. (a deschide) yarı aşmak,

aralamak; 2. (a sparge) carmak, sıtılmakcrăpat sn. – carılma, carılıwcrăpat adj. şatlak, carıkcrăpătură sf. – şatlak, carık, aralıkcrăpcean sm. – (iht.) kĭşkene krap balıkcrăticioară sf. – kĭşkene tencere – kazancrea vt. – kurmak, yaratmak (ALLAH)creangă sf. – dalcreanţă sf. – borşka para bergenĭn bĭr hakkıcreare sf. – kurma, yaratma (ALLAH)creastă sf. – 1. (la păsări) kekelĭ – ibik 2. (topografie) taw arkası, uşıcreator sm. – I. 1. kurucı, yaratıcı (ALLAH); 2. (mitol.) TAŇRI ALLAH,

yaratkan; II. adj. yaratkan, yaratıcıcreatură sf. – mahluk, yaratıkcreaţie sf. – yaratma, icatcrede I. vt. – inanmak, sanmak, zannetmek; II. vi. güwenmek, itimat

etmek

1

credincios adj. – sm. 1. (fidel) sadık, vefakâr; 2. (religios) dindarcredinţă sf. – 1. (convingere) inanış, inanma; 2. (încredere) güwen, itimat; 3.

(devotament) sadakat, baylılık; 4. (speranţă) ümit; 5. (cult) din, inanış – inanıw

credit sn. – 1. kredit, kredi; 2. fig. itibar, nüfuzcredita vt. – kredi aşmak, aştırmakcreditor sm. – I. alacaklı; II. adj. kredicredul adj. – aldanşak, aldangaş, inanşakcredulitate sf. – aldanşaklık, kolay inanmacreier sm. – 1. beyin, mıy; 2. akılcreieraş sm. – mıyşıkcreion sn. – kalem, kurşun kalemĭcreiona vt. – kurşun kalem men resĭm yapmak; fig. (în lit.) bĭr portret, bĭr

karakter belletmek – yazmak sızmakcreionare sf. – kalem men bĭr resĭm sızmacreionaş sn. – kalemşĭkcreiţar sm. – (înv.) eskĭ para, florinĭn yüzde bĭrĭcrem adj. – krem (biyaz sarı)crematoriu sn. – krematoriucremă sf. – 1. kaymak krema; 2. (alifie) krem, merhem – melem cremene sf. – kattı taş, sakmak taşcrenel sn. – sarayda kazemattaki krenel, silah kullanmak üşün pencĭreşĭkcrenguţă sf. – dalşık, pıtakcrenvurşt sm. – suga kaynatılıp aşalgan ĭncĭ sucuk – şucukcreol adj. – kreol, portekiz, fransız, spaniyol kolonistlerĭn nesĭlıñden

bolıp Latin Amerika'da tuwgan şahıscreolină sf. – kreolin creozot sn. – krewzot – sarıca ve keskĭn maykırt sıvıcrep sn. – krep (kondıra tabanına da yaragan kawcuk)crep sn. – ipek ya da cünden büdürlü tokımacrepon sn. – krepon – büdürlü tokımacrepuscul sn. – alaca karanlık – karangılıkcrepuscular adj. – alaca karanlıkka baylıcrescător sm. – (de păsări) töle aywanları östĭrgen kĭşĭcrescătorie sf. – aywan östĭrĭlgen yer, ciftlĭkcrescut adj. – (despre aluat) aşıgan kamır; 2. (despre fiinţe) ösken, akılbalık

bolgancresta vt. – kertmek, coñmak, kertleşĭk etmekcrestare sf. – conma, kertmecrestat sn. – kertmelĭk, kertleşĭklĭkcrestat adj. – kertleşĭkcrestătură sf. – kertĭk, conılgancreşă sf. – bala yuwası, kreşcreşte I. vi. – 1. ösmek; 2. (a evolua) ilerlemek; 3. (a spori) artmak,

köbiymek; 4. (despre aluat) kabarmak; II. vt. östĭrmek

2

creştere sf. – 1. ösme – ösĭw; 2. (dezvoltare) kelĭşme – yetĭşme; 3. (sporire) artma – artıw köbiyme; 4. (educare) terbiye

creştet sn. – 1. baş uşı, tepesĭ; 2. (pisc.) tepe, dorukcreştin sm. – kristiyancreştinare sf. – kristiyanlaşmacreştinătate sf. – kristiyanların toplamı – dünyasıcreştineşte adv. – kristiyanca, kristiyanday etĭpcreştinism sn. – kristiyan dinĭcretă sf. – temeşĭr cretin sm. – budala, ahmak – akmakcretinism sn. – budalalık, ahmaklıkcreton sn. – keten ya da kenevĭrden yapĭlgan şeşeklĭ tokımacreţ I. adj. – 1. (despre păr) kuwurcık; 2. (despre fustă, rochie)

bürümcük; II. sn. 1. şâş kuwurcıklıgı; 2. (cută) kuwurcuk; 3. (rid) tırcıkcrevetă sf. – karidas (iht.)crez sn. – kanaat, inanşcrezare sf. – inanş, itimatcric sn. – krikcrimă sf. – cinaeyet, cürümcriminal I. adj. – cinayetke baylı; II. cani, kriminalcriminalist sm. – cinayet bĭlgĭnĭ, uzmanıcriminalitate sf. – cinayet vakkalarıcrin sm. – zambakcrinolină sf. – krinolincriptă sf. – kristiyanların kömĭlgen üydiy mezarı (cavou)crispa vr. – büzülmekcrispare sf. – büzülmecrispat adj. – büzüwlĭ, büzülgencristal sn. – kristal, billûrcristalin adj. – billurumsu, kristalga uşagancristaliza I. vt. – şekĭllendĭrmek; II. vi. vr. billurlaşmak criteriu sn. – kıstas, kriteriucritic I. sm. – eleştĭrmen; II. adj. 1. kritik; 2. (primejdios) tehlikelĭcritica vt. – tenkit etmek, eleştĭrmekcritică sf. – tenkit, eleştĭrmecriţă sf. – (reg.) şĭlĭkcrivăţ sn. – poyrazcrizantemă sf. – krizantem, kasımpatıcriză sf. – 1. kriz – kriza; 2. (med.) krizcrâcneală sf. – mırıldama, itiraz etmecrâcni vi. – itiraz etmek, protesto etmekcrâcnire sf. – v. crâcnealăcrâmpei sn. – parşa, kısım, kırıntıcrâncen adj. – yaman, merametsĭzcrâng sn. – kĭşkene orman, ormanşık

1

croat adj. – sm. hırvatcroazieră sf. – denĭz gezĭntĭsĭcrochete sf. – pl. kattı pesmetcrochiu sn. – kroki, taslakcrocodil sm. – timsah, krokodilcroi vt. – 1. pĭşmek; 2. fig. col aşmakcroială sf. – pĭşmecroitor sm. – terzĭcroitoreasă sf. – kadın terzĭcroitorie sf. – terzĭlĭkcrom sn. – kromcromosferă sf. – kromosfercromozom sm. – (biol.) kromozomcroncăni vi. – (despre ciori) karkaday kırrk etmekcroncănire sf. – kargaday etĭp ses şıgarmacroncănit sn. – kargaday şĭrkĭn ses şıgarıwcroncănitură sf. – v. croncănirecronic adj. – (despre boli) kastalıgın eskĭsĭ, müzmincronică sf. – 1. orta çagda olayların yazılgan kitap; 2. gazata, dergilerde

yazılgan bĭr makalecronologic adj. – kronolocikcronologie sf. – kronolojicronometra vt. – kronometre men ölşemekcronometraj sn. – kronometrajcronometrare sf. – kronometre etme – etĭwcronometru sn. – kronometrecros sn. – koşıcrosă sf. – hokey, polo ve golf oyınlarında kullanılgan bĭr bastoncroşeta vt. vi. – örmekcroşetat sn. – örĭlgen, örĭwlĭcroşetă sf. – mĭlcruce sf. – kaş, kruçacruci vi. – şaşmak, hayret etmekcruciadă sf. – haclılar seferĭcrucial adj. – hayatĭ, bek bek önemlĭ, hayat kadar önemlĭcrucifica vt. – (în antichitate) haca cekmek, kaşka muklamakcrucificare sf. – kaşka muklama – muklawcruciform adj. – kaş pĭşĭmĭndecruciş adv. – kıyış (a se uita...) kıyış karamakcrucişător sn. – zırhlı gemĭcrucit adj. – şaşkan, şaşıp kalgancruciuliţă sf. – ufak kaşcrud adj. – 1. (despre alimente) ĭş iy; 2. (despre fructe) yeşĭl, pĭşmegen;

3. (brut) ĭşlenmegen; 4. (nemilos) merhametsĭz, taş cüreklĭcrudităţi sf. – pl. ĭşiylĭk, pĭşmegenler

2

crunt adj. – yaman, kayırsızcrupă sf. – at, sıyır, ögĭzĭn belĭnden kuyruguna kadar vücud kısımı (sağrı)crustaceu sn. – kabıklılar, kabıklı aywanlarcrustă sf. – kabıkcruşeală sf. – seplemecruşi vt. – (reg.) terĭ seplemekcruşit adj. – seplewlĭ, seplĭ (terĭ)cruţa vt. – 1. (a ierta) affetmek; 2.(a menaja) korımak; 3. (a economisi)

karıclamamak; kanaat etmekcruţare sf. – afcruţător adj. – merhametlĭ, kanaatkârcruzime sf. – yamanlık, merhametsĭzlĭk, cüreksĭzlĭkctitor sm. – kuruwcı, temel atkan, attırganctitori vt. – kurmak, temel attırmakctitorie sf. – kĭlse, manastır, müessesecu prep. – ile (bĭrlĭkte) barabarcuarţ sn. – kuvarscub sn. – küpcubaj sn. – hacimcubism sn. – kubizmcubist sm. – kubizm taraftarı, yaklısıcuc sm. – guguk kuşıcuceri vt. – zaptetme, zaptcuceritor sm. – 1. fatih; 2. (atrăgător) yakışıklı, kanı sıcakcucernic adj. – dindar, sopıcucernicie sf. – dindarlıkcucoană sf. – bayan, hanım, totaycuconiţă sf. – caş totay, hanımcucui sn. – şĭşĭk, kabartıcucuruz sm. – müsĭr (în Ardeal)cucută sf. – kawurdakcucuvaie sf. – v.cucuveacucuvea sf. – kokokmiyaw, muratkauşcufăr sn. – sandıkcufăraş sn. – sandıkşıkcufunda I. vt. – daldırmak, batırmak; II. vr. batmak, dalmakcufundare sf. – suga dalma, batma, yukıga dalmacuget sn. – 1. (gândire) tüşünüş; 2. (idee) tüşünce, fikir; 3. (minte) ziyın,

akıl, zeka; 4. (conştiinţă) vicdan, şuurcugeta vi. – tüşünmekcugetare sf. – tüşünce, tüşünıwcugetător sm. – tüşünür (tüşüngen)cui sn. – mukcuib sn. – 1. yuwa; 2. fig. meskencuibar sn. – batlık (cımırta)

1

cuibări vr. – 1. (despre păsări) yuwa yapmak; fig. bĭr yerge sıyınmak; bĭr yerge kelĭp yerleşmek; 2. müsür, kartopnı şapalap tüplerĭne toprak üymek, üymĭşĭk yapmak

cuibuleţ sn. – yuwaşıkcuibuşor sn. – kĭşkene yuwa; fig. neşe üyicuier sn. – kuyer, askıcuirasat sn. – zırhlı gemĭ, şüy (ĭşüy)cuirasă sf. – zırhcuisoare sn. – pl. karampĭl – karanfilcuişor sn. – mukşıkculac sm. – zengĭn, kaburculbec sm. – (reg.) salyangoz, sümüklĭ böcekculca I. vr. – catmak; II. vt. 1. cattırmak; 2. (a doborâ) cıkmak, cerge

sermek, dewĭrmekculcare sf. – catma, töşekke kĭrme, catkızdırmaculcat I. adj. – 1. catkan, töşekke kĭrgen; 2. (întins) cerge serĭlgen; II. sn.

catma (Talĭmde cat)culcuş sn. – yuwa, yatak, patculegător sm. – 1. (colecţionar) koleksiyoncu – kolektiyonar; 2. (zetar)

mürettipculege vt. – 1. toplamak; 2. (a recolta) egĭn, mahsul toplamak, egĭn

pĭşmek; 3. (a colecţiona) cıymak; 4. (tipogr.) tĭzmek (harĭflernĭ)culegere sf. – 1. toplama; 2. (recoltare) mahsul toplama, pĭşme; 3. (colecţie)

koleksiyoncules adj. – toplawlı, toplangan (tĭzĭlgen)culinar adj. – aşşılıkka baylıculisă sf. – 1. (la teatru) kulis; 2. (tehn.) olık; 3. fig. tertip, kurnazlık, etek

astından pĭtĭrmeculme sf. – 1. tepe; 2. fig. zirve, en yüksek uşculmina vi. – en yüksek noktaga yükselmekculminare sf. – en yüksek noktaga yetĭşme ulaşmaculminant adj. – en yüksek derececuloar sn. – aralık, geçitculoare sf. – 1. renk; 2. (vopsea) boyaculoglu sm. – (înv.) cayaw asker (infanterist)culpabil adj. – kabaat ĭşlegen, kabaatlĭculpabilitate sf. – kabaat, suçlulukculpă sf. – kabaatcult I. sn. – 1. (ritual) niyaz, ibadet; 2. (religie) din, mezhep; 3.

(admiraţie) tapma; II. adj. okımış, terbiyelĭcultiva I. vt. – 1. (agr.) ĭşlemek, şĭpşĭlĭk yapmak; 2. fig. yetĭştĭ ek; 3. fig.

tahsil körmekcultivabil adj. – (despre pământ şi plante) ĭşlenecektiy, egĭlecekti cultivare sf. – 1. ĭşleme; 2.(educare) terbiye, terbiyelemecultivat adj. – 1. (despre pământ) ĭşlengen, egĭlgen; 2. (despre oameni)

2

okımışcultivator I. sn. – 1. ekme maşinası; II. sm. şĭpşĭ, tarımcıcultural adj. – kültürelculturaliza vt. – okımak, okıtmakculturalizare sf. – kültüreştĭrme, okımacultură sf. – 1. kültür irfan; 2. (despre pământ) tarım, ziraatcum I. – katĭp; 2. (ce fel?) ne surette? (de ce?) neşĭn?; II. conj. gibĭcumăş sf. – 1. (înv.) entar, paşal kumaşı; 2. kayırsız kĭşĭcumătră sf. – (pop.) 1. tuwgan balanın atın atkan – botezat etken şahıs; 2. köy

yerĭnde akran apakayların kullangan bĭr at, dostlık sözĭcumătru sm. – (pop.) 1. atın atkan balanın nenesĭ – babasına karşı, bĭr

erkekke yakınlık, akrabalık atı; 2. köy yerĭnde akran apakaylar öz aralarında ya da apakayların onlarga karşı kullangan akrabalık sözĭ

cumbara sf. – (înv.) 1. (puşculiţă de bani) kumbara; 2. obuzcumetri vr. – (pop.) akrabalaşmakcumetrie sf. – 1. akrabalaşma; 2. botez münasebetĭ men ziyaret, zewkcuminte adj. – 1. uslı, itaatlı; 2. (înţelept)akıllıcuminţenie sf. – 1. usluluk, itaar; 2. (înţelepciune) akıllılıkcuminţi I. vr. – uslı bolmak; II. vt. uslandırmakcuminţit adj. – akıllı, ciddi bolgan bĭrewcumâs sn. – kımız (baytal sütĭ)cumnat sm. – 1.(fratele soţului, soţiei) kayın, kayınco (dacă este mai tânăr

decât soţia); 2. (soţul surorii mai mari) enĭşte; 3.(doi bărbaţi căsătoriţi cu două surori) bacanak; 4. (soţul surorii mai mici) kĭyew, damat

cumnată sf. – 1. (sora soţului) görĭmce; 2. (sora mai mică a soţiei) baldız; 3. (soţia fratelui mai mare) cenge; 4. (prin alianţă două fete căsătorite cu doi fraţi ) apsın – elti

cumnăţel sm. – (fam.) kĭşkene kumnat (enĭşte, kayınco)cumnăţică sf. – (fam.) kĭşkene kıskayaklı kumnat – baldızcumpănă vt. – 1. (bârnă) denge; 2. (cântar) teraze; 3.(primejdie)felaket,

dehlĭkecumpăneală sf. – dengeleme, dengelewcumpăni vt. – 1. (a cântări) şekmek, ĭncelemek; 2. (a echilibra) dengelemek;

3. ( a chibzui) tüşünmek cumpănire sf. – dengelemecumpănit adj. – tüşüncelĭ, dengelĭcumpăra vt. – satıp almakcumpărare sf. – satıp alma, alımcumpărător sm. – satıp algan, alıcıcumpărătură sf. – satın alıngan şeycumpătare sf. – awur – sabır bolmacumpătat adj. – ölşĭlĭ, awur – sabırcumplit adj. – deşetcumsecade adj. – iygĭ, namıslıcumsecădenie sf. – iygĭlĭk, arülĭk, cuwaşlık

1

cumul sn. – bĭr kaş vazife men cüklenmecumula vt. – bĭr kaş vazife men cüklenmekcumulare sf. – v. cumulcumulativ adj. – bĭrĭktĭrĭcĭ, bĭrĭktĭrgencumva adv. – 1. acaba?; 2. (poate) belkĭcuneiformă adj. – scriere, civi yazısıcunoaşte I. vt. – 1. tanımak; 2. (a şti) bĭlmek, tuymak; II. vr. 1. (a face

cunoştiinţă) tanışmak; 2. (a se băga de seamă) fark bolmakcunoaştere sf. – (fil.) tanıma, farketme kolaylıgıcunoscător sm. – adj. bĭlgen, anlagan, tanıgan, erbapcunoscut I. adj. – 1. bĭlĭngen, arü bĭlĭngen; 2. (despre persoane) aytıwlı,

tanılgancunoştinţă sf. – bĭlgĭ, bĭlme (persoană) tanış, bĭlĭşcununa I. vt. – nikalamak, nikâ kıymak; II. vr. nikâlanmakcununat adj. – nikâlı cunună sf. – baş çelengicununie sf. – nikâ cupă sf. – 1. ayaklı bardak, kade; 2. (sport şi cărţi de joc) kupacupeu sn. – 1. kupalı araba (eskĭ zamanlarda); 2. payton; 3. trende bĭr

kompartimentcupid adj. – tamahkâr cupiditate sf. – tamsacalarlı, tamahkârlıkcupla vt. – bĭrleştĭrme, takıştırmacuplat adj. – (tehn.) bĭr sistemege baylı, bĭrleştĭrĭlgencuplet sn. – şarkı takısı, nakaratcuplu sn. – 1. (pereche) şĭp; 2. fiz. karşılıklı şĭp kuwetcupolă sf. – kubbe, kubbe tavanıcupon sn. – kuponcuprinde vt. – 1. (cu braţele) kuşaklamak, sarmak, sarılmak; 2. (a încercui)

sarmak; 3. (a include) ĭşĭne almakcuprindere sf. – kuşaklama, ihtiva etme – ĭşĭne almacuprins sn. – 1. (la cărţi) ĭşĭndekĭler; 2. (conţinut) tutar, muhteviyat; 3.

(suprafaţă) yüz, yüzeycuprinzător adj. – genĭş, balabancupru sn. – bakırcuptor sn. – 1. purum – fırın; 2. (vatră) tandır – ocak; 3. (arşiţă) buwgan

sıcak – şıcakcuptorar sm. – purumcı (yapkan ya da şalışkan)cuptoraş sn. – purumşıkcura vt. – bĭr kastaga, kastalıkka tedavi etmekcurabil adj. – arü bolacaktay,arübolabĭlĭrcuraj sn. – cesaret, cĭgĭtlĭkcurajos adj. – cüreklĭ, cesur, cĭgĭtcurant adj. – sm. kastaga, tedavi etken doktorcurat I. adv. – hakikaten; II.adj. – 1. temĭz, pak; 2. (ireproşabil) kusursuz,

2

lekesĭz; 3. (cinstit) namuslu, samimi; 4. (limpede) berrak; 5. (pur) arı, saf

curativ adj. – şifalı cură sf. – lac tedavisĭ, şifacurăţa I.vt. – 1. temĭzlemek, arıtmak; 2. (a coji) kabıgından arşımak; 3.

(încălţămintea) şamırnı sĭlmek; 4. (îmbrăcămintea) lekesĭn şıgarmak, purşulamak; 5. (peşte) pulların temĭzlemek; 6. (păsări) tüklerĭn culmak; 7. (a ţesăla) kaşagalamak; II. vr. üstün başın temĭzlemek

curăţat sn. – temĭzleme, arıtmacurăţel adj. – temĭzşĭk, tertiplĭ balaşıkcurăţenie sf. – temĭzlĭk curăţi vt. – temĭzlemekcurăţire sf. – temĭzlemecurăţit sn. – temĭzlew – temĭzlemecurăţitor adj. – temĭzlewcĭ, temĭzlegencurba I. vt. – kıyıştırmak, bükmek; II. vr. bügülmekcurbat adj. – kıyıştırılgan, bügük, bügülgencurbă sf. – 1. (mat.) kıyış sızık; 2. (viraj) viraj , dönemeccurbură sf. – kıyışlık, bügüklĭkcurcan sm. – ata pepiycurcă sf. – dĭşĭ, ana pepiycurcănaş sm. – pepiyşĭk curcubeu sn. – koyın caygan kurtkaşık, ebemkuşagı, alkım, gökkuşagıcurea sf. – 1. kayış, kuşak; 2. (cordon) kordoncurechi (reg.) – kapısta curelar sm. – kamıtşıcurelărie sf. – kamıtşılkcureluşă sf. – kĭşkene kuşak, kayışşıkcurent I. sm. – 1. (de aer) cereyan – kurent; 2. (de apă) agıntı; 3. (electric)

cereyan; II. sn. cereyan; III. adj. 1.(despre lună, an) şĭmdĭkĭ, bo; 2. (cotidian) kunlĭk

curenta vt. – bĭr şiyge, bĭrewge cereyan – kurent geşmekcurgător adj. – 1. (despre ape) turmadan akkan; 2. fig. (despre vorbire, frază,

stil) suday akkan konışmacurge vi. – 1. (despre ape) akmak, tögĭlmek; 2. (a se îndrepta) ep şo

noktaga dogrı akmak; 3. (a se desfăşura) cereyan etmek; 4. (a se scurge) iymek , sızmak; 5. (a trece) geşmek

curgere sf. – 1. akma, akış; 2. fig. cereyancurier sm. – kuriyer – kuryecurios adj. – 1. meraklı; 2. (straniu) acayıp curiozitate sf. – 1. merak; 2. (ciudăţenie) acayıplıkcurând adv. – bĭraz sonra, bĭrazdan, yakındacurma I. vt. 1. (a opri) toktatmak, kesmek; 2. (a pune capăt) pĭtĭrmek; II.

vr. sonına ermek, pĭtmekcurmali sm. – kurma teregĭ

1

curmală sf. – kurma (cemĭşĭ)curmătură sf. – ekĭ bayır ya da taw arasındakı boşlık, şukurcurmeziş adv. – enĭnecurpen sm. – asma filizi, sarmaşıcı dal

1curs sn. – 1. (al apei) su agıntısı, yatak; 2. (durată) müddet, süre; 3. (preţ) kıymet, fiyat; 4. (desfăşurare) seyr, cereyan

2curs sn. – ders, kurscursant sm. – talebe, derske dewam etken, kursantcursă sf. – 1. (alergare) cuwurma, koşı; 2. (competiţie) yarış; 3. (itinerar)

col; 4. (tehn.) ĭşleme, hareket; 5. (capcană) tuzakcursier sm. – yakışıklı atcursiv adj. – 1. (despre scris) güzel, tertiplĭ; 2. (despre vorbire) suday

akkan konışmacursivitate sf. – tüzgĭn (yazı, konışma)curta vt. – yeşĭllenmek, kur yapmakcurte sf. – 1. awla; 2. (jur.) mahkeme; 3. (palat) saraycusătură sf. – 1. tĭgĭş yerĭcuscră sf. – kĭyewün nenesĭ, kudagıycuscru sm. – kĭyewün babası, kudacustode sm. – köz kulak bolgancustodie sf. – bekşĭlĭk, bĭr eşyanı karama, korımacustură sf. – pışak keserĭcusur sn. – kusur, eksĭklĭk, noksanlıkcusurgiu sm. – kusurcı, yoktan kusur tapkan – şıgargancusut sn. – tĭkme, tĭgĭşcuşcă sf. – kafes, aywan gülibasıcuşchebap sn. – (înv.) kuşkebabıcuscuş sn. – kuskuscuşmă sf. – (reg.) kalpakcutare I. pron. – falan – filan (palan pĭlan); II. adj. şo bo, o, plan tüwencutat adj. – tırcıklıcută sf. – 1. kuwırcık; 2.(zbârcitură) tırcıkcutărică pron. neh. – (fam.) bĭrewşĭkcuter sn. – gezĭntĭ gemĭsĭ – kutercuteza vt. vi. – cesaret etmek, közge almakcutezanţă sf. – cesaretcutezare sf. – cesaretlenme – cesaretlenĭwcutezător adj. – cesur, cüretkâr, cüreklĭcutie sf. – kutukcutioară sf. – kutukşukcutiuţă sf. – kĭşkene kutukcutră sf. – ekĭ yüzlĭcutreiera vt. – baştan başka dolaşmak, gezmekcutreierat adj. – gezĭlgen, dolaşılgancutremur sn. – zelzele, deprem, cer kıymıldaması

2

cutremura I. vr. – sarsılmak; 2. fig. kaltıramak, ürpermek; II. vt. kaltıratmak, sarsımak

cutremurare sf. – sarsılma, zelzelecutremurător adj. – korkınışlıcutumă sf. – (datină, obicei) adet, örf, alışkĭcuţit sn. – pışak, kamacuţitar sm. – 1. pışak yasagan ya da satkan kĭşĭ; 2. (fam.) pışakşıcuţitaş sn. – 1. kĭşkene pışak, şakĭ; 2. pışakşĭ, kawgacıcutovlah sm. – Makedonya'dakı aromınlarga berĭlgen atcuţu interj. – kucu, kucu (it şakırmak)cuţulache sm. – boşık, itnĭ süygende aytılgan sözcuvă sf. – kab, teknecuveni vr. – 1. (a-i aparţine) mal bolmak; 2. (a se cădea) uymak, uygun ve

münasĭp bolmakcuvenit adj. – lâyıkcuvertură sf. – örtĭ (masa, pat örtĭsĭ)cuviincios adj. – adv. terbiyelĭ, edeplĭ, nezaketlĭcuviinţă sf. – terbiye, nezaketcuvinţel sn. – sözşĭkcuvios adj. – sofu, dindarcuvioşie sf. – terbiye, nezaket, dindarlıkcuvânt sn. – 1. söz, kelime; 2. (vorbă) laf, lakırdı; 3. (cuvântare) nutuk; 4.

(sfat) nasiyat, ögĭt; 5. (promisiune) vaat; 6. (părere) fikircuvânta vt. – konışmak, nutuk tutmakcuvântare sf. – nutukcuvântător adj. – sm. 1. konışkan (kĭşĭ); 2. konışmacı – orator cuzineţ sm. – yastıkcvadragenar adj. – kırk yaşında, kırklıkcvadruplu adj. – dört kat, dörtlĭcvartet sn. – kuartet (muz.)cvintă sf. – (muz.) beş noktalık aralıkcvintet sn. – (muz.) kuintet

1

2

D

1da i. vt. 1. bermek 2. (a arunca) atmak 3. (a înmâna) teslim etmek 4. (a produce) imal etmek, üretmek 5. (a lovi) urmak 6. (a găsi) tapmak ii. vr. berĭlmek; a da bună ziua – selam bermek; a da înapoi – gerĭ bermek; a da pace – raat bermek; a da afară – tışarga şıgarmak; a-şi da arama pe faţă – ĭş yüzĭn köstermek; a se da jos – tüşmek; a se da de-a berbeleacul – tumalaklamak; a se da în leagăn – (beşĭkte) sallanmak

2da adv. ebet, şonday, ondaydacă conj. eger, şayetdacoromân sm. 1. dakoroman diyalektĭ 2. sırt tunalı romendactilograf sm. daktilodactilografia vt. daktilo etmekdactilografie sf. daktilografidactilografiat sn. daktilo etĭlgen etĭwlĭ dadă sf. (reg.) tatay, dadaydafin sm. defne, defne teregĭdaiboj sn. (pe daiboj) caba, parasızdairea sf. daredajdie sf. (inv.) bergĭdalac sn. 1. (med.) antrax 2.sm. talak kastalıgın şifasına lac yapılgan bĭr

nebat (osĭmlĭk)dală sf. ĭncĭ taş, mermer, beton parşasıdalb adj. 1. bembeyaz, fig. nazĭk, masĭm 2. aşık, carık 3. köz

kamaştırgan güzeldalcauc sm. (arh.) kawgacı, saylamlarda (alegeri electorale) bakırıp şakırıp

yapkanlar (linguşıtor)dalie sf. (bot.) gergina şeşegĭdaltă sf. oyma kalemĭ, daltadaltonism sm. dalton kastasıdaltonist sm. dalton kastasıdam sn. (reg.) damdamasc sn. keten, pamuk, ipek ya da cün kumaşı, tokımasıdamă sf. 1. (carte de joc) dam 2. (la şah) damadamblagi vi. felk bolmak, ayagı kolı tutmamakdamblagiu sm. ayagı kolı tutmagan kastadamf sn. (fam.) nefesten kelgen ĭşkĭ kokısıdamigeana sn. damicandamnat adj. cehennem azabına tutulgandană sf. 1. limanda gemĭlerĭn yerleşken yerĭ 2. bĭr limanda mal magazasıdandana sf. 1. bela 2. gürültülĭ zewk, eglencedanez sm. danemarkalıdanga sf. tamga (kızgın temĭrmen aywanlarga yapılgan işaret)dangăt sn. şalma, tıngırdamadanie sf. (înv.) para, mal bagışlamadans sn. dans

1

dansa vt. vi. dans etmekdansator sm. dansşı , dansatordantelat adj. dantellĭ, nagışlıdantelă sf. danteldanubian adj. tunadaş, bölge, memleket, tunalıdar i. sn. 1. (cadou) hediye, armagan, ermegan 2. (talent) istidat ii. conj.

ama, fakat, lâkindara sf. taşılgan malın ambalajı veya bidon, metiyĭn awırlıgı, (mai mare

daraua decât ocaua) – paydasız, kârsĭz bĭr ĭşdarabană sf. kĭşkene dawul, (a bate toba sau darabana) – bĭr pırnı aytmakdarac sn. tarak (cün taragı)daragiu sm. dare şalgandaraveră sf. bela, ufak kazadare sf. berme, berĭwdarnic adj. cumartdascăl sm. 1. (învăţător) mektep hocası, muallĭm 2. kĭlsede popaz

yaardımcısıdat i. sn. berme ii. adj. berĭlgen, berĭwlĭdata vt. vi. tarih etmek/salmakdatat adj. tarihlĭdată sf. tarihdatină sf. adet, örf, gelenekdativ sn. (gram.) yönlĭk halıdator adj. 1. borıclı 2. (obligat) mecburdatora vt. vr. 1.borıclı bolmak 2. (a fi obligat) – mecbur bolmak 3. (a fi

cauza) sebep bolmakdatorie sf. 1. borıc 2. (obligaţie) mecburiyet 3. (misiune) vasifedatorită prep. 1. (din cauza) sebebĭnden 2. (mulţumită) sayesındedatornic sm. borıclıdaună sf. zarar, ziyandăbilar sm. (inv.) bergĭ toplagan kĭşĭdădacă sf. dadı, süt nenedădăci vt. 1. bala karamak 2. fig. nasiyat/ögĭt bermekdăinui vi. 1. dewam etmek, sürmek 2. (despre fiinţe) yaşamakdăinuire sf. dewam etme, yaşamadăinuitor adj. dewam etken, yaşagandăltui vt. oymak, conmakdăltuire sf. oyma, conmadăltuit adj. oyılgan, conılgan, conuvlıdăltuitor sm. oyucı, congan kĭşĭdănănaie sf. (reg.) 1. gürültĭ, kamga 2. yangışlık, terslĭkdăngănit sn. şanın şıgargan sesĭdănţui vi. (poz.) dans etmek, şopannamakdărăci vt. cün taramakdărăcire sf. tarama/taraw

2

dărăcit sm. tarama/tarawlıdărăcitor sm. tarakşı, cün taragan kĭşĭdărăpăna 1. vr. pıkareleşmek, mahubolmak 2. vt. özĭ başındakı şaşĭn culkmak dărăpănat adj. cıgılgan karap bolgandărăpănător adj. (rar) cıkkan, urgandărăpănătură sf. cıgılgan karap binadărâma vt. 1. cıkmak, tüşürmek 2. fig. dewĭrmek 3. (a distruge) karap etmekdărâmare sf. 1. cıkma, tüşürme 2. fig. dewĭrmedărâmat adj. 1. cıgılgan, cıgık 2. fig. dewĭrĭlgendărâmătură sf. harabe, viranedărnicie sf. 1. cumartlık 2. fig. bollıkdărui i. vt. 1. hediye etmek, bagışlamak 2. (a da) bermek ii. vr. özĭn

adamak (bermek)dăruire sf. (abnegaţie) özĭn bĭr ĭşke adamadăruitor sm. bagışlagan bĭrewdârz adj. cesur, colından sapmagan, kibardârzenie sf. cesaret, akaylık, bĭr emelnĭ sonına şıgarmadăscăleală sf. köp nasiyat berĭp buktırmadăscăleşte adv. mualimdiy, muallĭmcedăscăli vt. baş awurtmakdăscălie sf. 1. mektep hocalıgı 2. nasiyat, ögĭt, cengĭl tazĭrdăscălime sf. köpten köp muallĭmdăscălit adj. okıgan/tokıgan, nasiyat seslegendăscăliţă sf. muallĭmedăuna vi. zarar, ziyan bermekdăunător i. sm. asalak (parazit) ii. adj. zararlıde i. prep. dair, ötĭrĭ, hakkında ii. interj. onday iii. conj. egerde-a binelea adv. büsbütünde-a curmezişul adv. enĭnede-a dreptul adv. dogrıdan dogrıdeal sn. bayırde-a lungul adv. boyınca, boyınşade asemenea adv. keza, da/dedeasupra adv. üstündede-a valma adv. raskeledebandadă sf. karışıklık, düzensĭzlĭkdebara sf. debara (siyrek kullangan eşya kĭlerĭ)debarasa vr. ayrılmak, kurtulmakdebarca vt. vi. 1. sudan, denĭzden karaga şıgarmak 2. trenden, arabadan,

gemĭden tüşürmek 3. fig. bĭrewnĭ vasifesĭnden tüşürmekdebarcader sn. skeledebarcare sf. tüşürme, karaga şıgarma ĭşĭdebil adj. 1. (mintal) delĭ 2. (slab) zayıf, mecalĭzdebilitate sf. zayıflık, kuwetsĭzlĭkdebit sn. 1. (tutungerie) tütün tükanı 2. (com.) satış/sürüm 3. (cantitate)

1

hacımdebita vt. 1. satmak 2. fig. gewezelĭk etmekdebitor sm. borclıdebloca vt. 1. serbest bırakmak 2. (pol . , mil . ) blokodanı

kötermek/toktatmakdeblocare sf. serbest bırakmadebuşeu sn. pazar, pıyatadebut sn. bĭrĭncĭ adımdebuta vi. bĭrĭncĭ defa kĭrĭşmek/yapmak (bĭrĭncĭ kitabın yazmak, bĭrĭncĭ

spektakolnı bermek)debutant sm. 1. köp sürecek bĭr ĭşke başlagan bĭrew 2. fig. tecrübesĭzdecadă sf. on gündecadent adj. gerĭlegen, zemanga uymagandecadenţă sf. 1. soçyal, ekonomik, politik gerĭlme, ahlaki gerĭlme, ahlaksızlık

2. sanat, bĭlĭm, edebiyatın gerĭlmesĭ/tüşmesĭdecagram sn. dekagram – on gramdecalaj sn. fig. uygunsızlık, uymamazlıkdecalitru sm. dekalitru – on litredecalog sn. incil'dekĭ on emĭrdecametru sm. dekametru – on metredecan sm. dekan, fakultate balabanıdecanat sn. dekanlık, fakultate başkanlıgıdecanta vt. tındırmak (maynı, sunı)decantare sf. tındırmadecantor sn. tındırgan cihaz, aparatdecapita vt. soymak, başın kesmekdecapitare sf. başın kesĭp atma, soymadecapitat adj. başı kesĭlmekle cezalandırılgandecapotabil adj. (despre automobile) – üstĭ aşılıp cabılgan automobildecar sm. 1. tarla ölşĭsĭ – on ar 2. on puanlı oyın kaatĭdecasilab sm. on ecĭklĭ bĭr mısra (vers)decatlon sn. on yarıştan ibaret spor yarışmasıdecădea vi. tüşmekdecădere sf. 1. tüşme, gerĭlme 2. (moral) – özĭñĭ ahlaksızlıkka urmakdecăzut adj. 1. tüşken 2. (moral) ahlaksızlıkka ogragandeceda vi. ölmek, vefat etmekdecedat adj. ölgen, rahmet bolgandecembrie sm. aralık ayıdeceniu sn. on sene, on senelĭk müddetdecent adj. edeplĭ, terbiyelĭdecenţă sf. edep, terbiye, nezaketdecepţie sf. hayal kırıkılıgıdecepţiona vt. hayal kırıklıgına ogratmakdecepţionat adj. hayal kırıklıgına ogragandecerna vt. diploma/nışan bermek, taltif

2

decernare sf. diploma, nışan berme, berĭwdeces sn. ölĭm, vefatdeci conj. demek ke, yanidecide vt. vi. kararlaştırmak, karar bermekdecigram sn. decigram - deçigramdecilitru sm. desilitre – deçilitrudecima vt. yoketmek, karap etmekdecimetru sm. desimetre – deçimetrudecis adj. kararlıdecisiv adj. kararlı, bek kararlıdecizie sf. karar – hükümdecât adv. sade, ancakdeclama vt. edebĭ esernĭ yüksek ses men okımakdeclamare sf. yüksek ses men okımadeclamator adj. yüksek ses men okıgan, okıwcıdeclanşa vt. 1. başlamak 2. (tehn) hareket ettĭrmekdeclanşare sf. başlama, başlatmadeclanşator sn. (tehn.) başlatkan-declanşordeclara i. vt. (a proclama) – ilân etmek 2. (a anunţa) bĭldĭrmek, beyan etmek

3. (a decide) karar etmek ii. vr. 1. ilan etĭlmek 2. (a lua poziţie) taur almak

declarare sf. ilan etmedeclarat adj. ilan etĭlgen, bĭldĭrgendeclaraţie sf. beyan, beyanatdeclasa vr. ahlaksız yetĭşmekdeclasat adj. alşakdeclin sn. zeval, gerĭlewdeclina vt. 1. tanıtmak 2. (gram.) hallerden geşĭrmekdeclinare sf. 1. tanıtma 2. (gram.) hallerden geşĭrme, geşĭrĭwdecola vt. vi. (despre avioane) cerden havaga uşmak, havalanmakdecolare sf. cerden havaga uşmadecolora 1. vt. (despre ţesături) rengĭn agartmak, rengĭn soldırmak 2. vr.

rengĭn atmak, agarmak, solmakdecolorare sf. rengĭ solma, agarmadecolorat adj. rengĭ solgan, agargandecolta vt. moynı aşık tĭgĭlgen kĭyĭmdecoltat adj. 1. decoltelĭ kĭyĭm – entar, bluza 2. fig. yüzsĭz, nezaketsĭzdecomanda vt. sımarlamanı ertelemek, sĭlmekdeconecta vt. elektrik haglantını kesmek, toktatmakdecongela vt. ĭrĭtmekdeconta vt. karıclangan paraların esabın bermekdecontare sf. karıclangan paraların esabın berme - dekontaredecor sn. 1. süsleme, süs, ziynet 2. (privelişte) manzaradecora vt. 1. medalya bermek, kararlaştırmak 2. (a împodobi)decoraţie sf. nişan, medalya

1

decret sn. kararnamedecreta vt. 1. karar bermek, kararlaştırmak 2. fig. ilân etmekdecretare sf. kararlaştırme, ilandecupa vt. kenarlarından kesıp şıgarmakdecupare sf. (tehn.) cisĭmnĭ ekĭge kesmekdecupat adj. dekupatdecupla vt. (tehn.) şeşmekdeculpare sf. şeşme, cĭbermedecurge vi. sürmek, cereyan etmekdecurs sn. agıp geşken wakıt, zamandedal sn. (rar) labirint, fig. karmakarşıklıkdedesupt i. sn. 1. aşası, aşagı kısımı 2. fig. tertip ii. adv. astındadedica i. vt. ithaf etmek ii. vr. bĭr ĭşke özĭn adamakdedicaţie sf. ithafdediţel sm. mawı mor şeşeklĭ, zerlĭ nebat, ösĭmlĭkdeduce vt. netice, anlam şıgarmakdeducţie sf. netice, anlam şıgarmadefalca vt. tayın etmek, paylaştırmakdefalcare sf. paylaştırmadefavoare sf. bĭr şiyge, bĭrewge karşı, bĭrewın zararınadefavorabil adj. elverĭşsĭzdefăima vt. rezil etmek, közden tüşürmekdefăimare sf. közden tüşürme, şıgarmadefăimător adj. sm. rezil etken, böten, cakkandefect i. sn. eksĭklĭk, noksanlık, sakatlık ii. adj. eksĭk, sakat, bızıkdefecta i. vt. bızmak, eksĭklĭkke ogratmak ii. vr. bızılmak, bızık bolmakdefectare sf. bızılma, bızılıwdefectat adj. bızık, ĭşlemegendefectiv adj. eksĭklĭdefectuos adj. yaramay, bızıkdefecţiune sf. bızıklık, eksĭklĭk, sakatlık, (pană) arıza - defecţiunedefensiv adj. korıngandefensiva sf. korınma savaşıdefensor sm. koruwcıdeferenţă sf. saygı, hürmetdeferi vt. davaga bermek, dawaga şakırmakdefertiliza vt. bĭr cernĭ, tarlanı berĭmsĭz, kısır etmekdefertilizat adj. berĭmsĭzleştĭrĭlgen toprakdefetism sn. bĭr utkuga güvensĭzlĭkdeficient adj. esaptan plandan az bergen, şıgargandeficienţă sf. azalma, eksĭk, yangışlıkdeficit sn. eksĭk, noksandeficitar adj. noksan bolgandefila vi. sıra man geşmekdefilare sf. balabanların, önderlerĭn aldından köp kĭşĭlerĭn sıra man geşmek

2

defileu sn. tar geçit, bogaz, derbentdefini vt. at bermek, tayın etmekdefinire sf. at berme, tayın etmedefinit adj. tayın etĭlgen, atı berılgendefinitiv adj. son, kestĭrmedefinitivare sf. son kararnı berme, kestĭrmedefinitivat sn. 1. kararı berĭlgen 2. ilk, orta ve licew muallĭmlerĭn bergen üş

imtaandan bĭrĭncĭsĭ (gradul ii, gradul i)definiţie sf. tayın, kural, at berme, berĭwdeflora vt. kızlıgın bızmakdeflorare sf. kızlıgın bızmadeforma I. vt. şekĭl denĭştırmek, bızmak 2. (a denatura) denĭştĭrmek II. vr.

şekĭlĭ denĭşmekdeformare sf. şekĭl denĭştĭrme, bızmakdeformat adj. şĭrkenleştĭrĭlgendeformaţie sf. v. deformaredefrişa vt. aşmakdefrişat adj. (despre terenuri) şĭpşĭlĭk, inşaatka kazandırılgan cer (terekler

kesĭlĭp)defunct sm. adj. rakmetlĭ, merhumdegaja vt. 1. serbest bırakmak, ayırmak 2. (la fotbal) degajat etmekdegajare sf. serbest bırakılma (borıcdan, vasifeden)degajat adj. serbest bırakılgandegaza vt. bĭr kapalı yerden gazlarnı, zeerlĭ maddelernĭ uzaklaştırmakdegazare sf. gazlarnı uzaklaştırmadegeaba adv. 1. caba, boş 2. (graţia) bedawa, cabadandegenera vi. nesĭlĭ bızılmakdegenerare sf. nesĭlĭ bızılma (biyolocik ve psihik özellĭklerĭn bızılması)degenerat adj. nesĭlĭ bızıkdegera vi. üşümekdegerare sf. üşümedegerat adj. üşügendegeretură sf. üşüme, üşütmedeget sn. parmakdegetar sn. oynakdegetuț sn. (rar) parmakşıkdegețel sn. parmakşıkdeghiza vt. vr. kĭyĭm denĭşmekdeghizare sf. kĭyĭm denĭşmedeghizat adj. 1. kĭyĭm denĭştĭrgen 2. maskalıdegrabă adv. şalt, emmen, şoyerdedegrada I. vt. 1. bızmak, kĭymetten tüşürmek 2. (mil.) rütbeden tüşürmek II.

vr. bızılmak, yıpranmakdegradare sf. 1. bızma, yıpranma 2. (mil.) rütbeden tüşürmedegradat adj. 1. ohlah, sosyal bakımdan gewşegen, bızılgan, garip kĭşĭ 2.

1

semĭzlĭgĭ pĭtken, toprak, tarladegresa vt. 1. urba, eşya üstünden maylı lekelernĭ temĭzlemek 2. bĭr

nimetten maynı suwırmak (perĭz üşün)degresare sf. maykert lekelernĭ temĭzlemedegreva vt. bĭr kĭşĭ yahut müessesenĭn bazı vazifelerĭn azaltmakdegrevare sf. bazı vaziferlernĭ azaltmadegrevat adj. bazı vazifelerden kurtulgan kĭşĭdegusta vt. tamakdegustare sf. tatmadeja adv. artık, taadejecție sf. pislĭkdejuca vt. bĭr plannı, oyınnı suga tüşürmek, mani bolmakdejuga vt. ögĭzlernĭ moysadan tuwarmakdejugare sf. tuwarmadejugat sn. tuwarıwdejun sn. üyle yemegĭdejuna vi. kawaltı etmek (ya da üyle yemegĭ)delapida vt. para aşırma - kırslamadelapidator sn. para aşırgan - kırslagandelator sm. gĭzlĭ kaber bergendelațiune sf. gĭzlĭ kaber bermedelăsa vr. ihmal etmek, sallantıga kurmakdelăsare sf. ihmal, sallantıdelecta I. vt. tat bermek, hoşlandırmak II. vr. tat almak, hoşlanmakdelectare sf. tat alma, hoşlanmadelega vt. delegat etĭp cĭbermekdelegat sm. temsĭlcĭ, delegatdelegație sf. 1. heyet, delegațiye 2. (autorizație) ınınname – delagațiyedelfin sm. yunus balıgıdelibera vi. bĭr kararnı konışma, kararlaştırmakdelicatese sf. pl. nezetlĭ yemeklerdelicios adj. 1. tatlı, nezetlĭ (lezzetlĭ) 2. fig. ĭncĭ, nazĭkdelict sn. kabaatdelicvent sm. kabaatlĭ, kanunga karşı hareket etkendelimita vt. sınırlamakdelimitare sf. sınırlamadelincvent sm. v. delicventdelir sn. 1. sandıraklama 2. fig. coşmadelira vi. sandırklamakdelirant adj. sandıraklayıcı, sandıraklagandelirare sf. delĭrĭwdeliu sm. (înv.) 1. atlı asker 2. adj. mazalı, cesur kĭşĭ 3. adj. cırtıcı, delĭdeltă sf. deltadeluros adj. bayırlı toprakdelușor sn. bayırşık

2

demachia vt. vr. betĭndekĭ podranı, kızıllıknı sĭlmekdemagog sm. demagog (lafman cayıp cuwgan)demagogie sf. demagociyedemara vi. colga şıkmakdemarare sf. colga şıkma - şıgıwdemarca vt. sınır sızmakdemasca I. vt. meydanga şıgarmak – urmak II. vr. ĭş yüzün köstermekdemascare sf. meydanga şıgarma - urmadement sm. adj. delĭ, şılgındemență sf. delĭlĭk, şılgınlık, şıldırmademers sn. ricademilitariza vt. askersĭzleştĭrmekdemilitarizare sf. silahlansızdırma demilitarizat adj. silahlandızdırılgandemisie sf. istifademisiona vi. istifa etmekdemisol sn. demisoldemite vt şıgarmak, azletmekdemitere sf. şıgarma, azletĭlmedemiu sn. kalıncı ceketdemiurg sm. dünya kurucusuna berĭlgen atdemâncare sf. aşayt, cemelĭkdemn adj. haysĭyetlĭdemnitar sm. devlet seviyesĭmle önderdemnitate sf. haysĭyetdemocrat sm. adj. demokratdemocratic adj. demokratikdemocratism sn. demokratizmdemocratiza vt. demokratikleştĭrmekdemocrație sf. democrațiye, demokrasidemoda vr. modadan şıkmakdemodare sf. modadan şıkmademodat adj. modadan şıkkandemograf sm. demografi uzmanıdemografie sf. demokrafi - demokrafiyedemola vt. cıkmak, dewĭrmekdemon sm. şaytandemonetiza vr. (despre monede) kıymetten tüşmekdemonetizare sf. kıymetten tüşme - tüşüwdemonic adj. şaytanidemonstra I. vt. ispat etmek, köstermek II. vi. kösterĭş yapmakdemonstrație sf. 1. ispat etme – ispat kösterme 2. (manifestație) nümayĭşdemonta I. vt. sökmek II. vr. ayrılmak, sögĭlmekdemontabil adj. ayrılabĭlĭr, ayrılgandaydemontare sf. ayırma, sökme

1

demontat adj. parşalarga ayrılgandemoraliza I. vt. ruhi halın cımşatmak II. vr. ruhi halı bızılmak, zayıflamakdemoralizat adj. cesaretsĭz, kipsĭzdemult adv. köpten (berĭ), eskĭdendenatura vt. bızmak, sohtelemekdenaturare sf. sohteleştĭrmedenaturat adj. asıl duygusu bolmagan ana – baba ya da baladenie sf. kristiyanların paskalyası aptasında akşam ibadetĭdenigra vt. lekelemek, közden şıgarmakdenigrare sf. lekeleme, közden şıgarmadenigrator sm. lekecĭdenivela vr. tüzlügĭn coytkan cer, toprakdenota vt. ispat etmek, köstermekdens adj. 1. sıkı 2. (des) gürdensitate sf. sıklıkdentar adj. tĭşke baylıdentina sf. tĭşĭn asıl malzemesĭdentist sm. tĭş doktorı, tĭşşĭdenumi vt. at takmak, ĭşĭm salmakdenumire sf. takma, atdenunț sn. resmi kuruluşlarga kaber bermedenunța vt. resmi kuruluşlarga kaber bermekdenunțare sf. resmi kuruluşlarga bĭldĭrmedeoarece conj. çünkĭ, ziradeocamdată adv. şĭmdĭlĭkdeochea vt. nazarlamakdeochetură sf. nazar tiymedeochi sn. nazardeodată adv. bĭrdenbĭrge, ansızındeoparte adv. ayırı şekĭldedeosebi I. vt. ayırt etmek, fak etmek, farkına barmak II. vr. farklı bolmakdeosebire sf. fark, farketmedeosebit I. adj. 1. (care iese din comun) farklı, ayrı 2. (divers) çeşĭtkĭ 3.

(special) hususi II. adv. farklı bolıp, ayrıcadepanare sf. (tehn.) tamĭr etmedepanator sm. maşinalarnı tamir etken ĭşçĭdepartament sn. daire, bakanlık, departamentdeparte adv. uzakdepăna vt. bĭr yumaknı darkatmakdepărta I. vt. uzaklaştırmak II. vr. 1. uzaklaşmak 2. fig. ayrılmakdepărtare sf. uzaklık, mesafedepărtat adv. uzaklaşkan, uzaklaştırılgandepăși vt. 1. geşmek, ozmak 2. (despre vehicule) maşinalarnı canından

geşĭp ozmakdepășire sf. 1. geşme, ozma 2. canından ozma, aşma

2

depășit adj. eskĭgen, wakıtı geşkendependent I. adj. baylı II. adv. baylı bolıpdependență sf. baylılık, bagımdependință sf. bĭr üyün aşkanası, bayesĭ, kĭlerĭdepeșă sf. (înv.) telegram colı man kaber bermedepila vt. kılların culkmakdepilare sf. kıllarnı culkma, (depilarea feții) – bet aldırmakdepilator sm. kıllarnı culkkan kĭşĭ, aparatdepinde vi. baylı, tabi bolmakdepista vt. tapmak, teşhis etmekdepistare sf. tapma, teşhisdeplasa I. vt. yerĭn denĭştĭrmek II. vr. ketmek, hareket etmekdeplasament sn. bĭr gemĭnĭn tekmĭl awırlıgıdeplasare sf. ketme, hareket etmedeplasat adj. 1. cerĭnde tabılmagan 2. uygunsızdeplin I. adj. tam II. adv. tamamı man, büsbütündeplinătate sf. tolgınlık, kusursuzlık, tekmĭllĭkdeplânge vt. cılamak, acımakdeplora vt. acımakdeplorabil adj. cılandırganday, acınacakdepopulare sf. bĭr bölgenĭ yalisĭn azaltma, kĭşĭlernĭ başka bölgelere sürgün

etmedeporta vt. sürgün etmekdeportare sf. sürgün, sürgünlĭkdeportat adj. sm. sürgündeposeda vt. yoksın bırakmak, mahrum etmekdeposedare sf. yoksın bırakma, mahrum etmedepou sn. depou, depodepozit sn. ambar, depozitdepozita vt. depo etmek, bĭrĭktĭrmek, çıymakdepozitar sm. saklamak üşün bĭr nĭmetĭn emanet etĭlgen kĭşĭ, mirasçıdepozitare sf. bĭrĭktĭrme, depo etme - etĭwdepoziție sf. şahitlĭk, tanıklıkdeprava vr. ahlak bızılmakdeprecia I. vt. 1. (a minimaliza) kıymetten tüşürmek 2. (a degrada) bızmak,

berbat etmek II. vr. (a se degrada) bızılmak, berbat bolmak, şürümekdepreciat adj. bızık, şürük, kıymetten tüşkendepreciere sf. bızılma, şürüme, kıymetten tüşmedepresiune sf. 1. (geogr.) ekĭ taw arasındakı şayır – hufre, depresiune 2.

(atmosferică) uragan – kasırgan 3. (psihică) karamsarlıkdepresiv adj. basıcıdeprima vt. dermansızlıkka ogratmak, üzmekdeprimare sf. karamsarlık, pesimismdeprimat adj. karamsar, pesimistdeprinde I. vt. 1. alıştırmak 2. (a însuși) kawramak – üyrenmek II. vr. alışmak

1

deprindere sf. 1. alıştırma, alışma, alışkanlık 2. (dexteritate) becerĭklĭk, ustalıkdeprins adj. alışkan, alışıkdepunător sm. para cıydırgan, saklatkan kĭşĭdepune I. vt. salmak, saklamak, cıydırmak II. vr. bĭrĭkmekdepunere sf. 1. cıydırma parası 2. kade, kazan tübünde tıngan bılaşıkdeputat sm. milletvekĭlĭ - deputatdeputăție sf. deputatlık, milletvekĭllĭlĭgĭderaia vi. 1. coldan sapmak, şıkmak 2. fig. gewezelĭk etmekderaiere sf. coldan sapma – şıkma, gewezelĭkderanj sn. 1. (dezordine) karmakarışıklık 2. (incomodare) raatsızlıkderanja I. vt. 1. (a încurca) karıştırmak 2. (a incomoda) raatsız etmek II. vr.

ograşmakderanjament sn. 1. (tehn.) bızıklık, arıza 2. (la stomac) mĭyde bızıklıgıderanjat adj. karışık, darmadagınıkderapa vi. arabaların-kauçuk tegerşĭklı maşinaların bĭr yaka taymalarıderapare sf. maşinaların colda solda ya da onga taymalarıderatiza vt. işan ve şıcaullarnı yoketme, öttĭrmekderatizare sf. işan ve şıcaullarnı öttĭrmederbedeu sm. aylaz, derbedeu, avarederdeluș sn. (reg.) ballarnı kızakman taygan bayırderea sf. (reg.) 1. şayır 2. darederetica vt. vi. temĭzlĭk yapmakdereticare sf. temĭzlĭk yapma, yapwĭderiva vi. kelmek, şĭkmakderivare sf. türemederivă sf. gemĭnĭn cel sebebĭnden adaşmasıderizoriu adj. (despre valori) eş kıymetsızderâdere sf. alay, mıskeldermatolog sm. terĭ doktorıdermatologie sf. terĭ doktorlıgı - dermatolociyedermatoza sf. terĭ kastalıklarnı berĭlgen genel atderoga vi. yasaga, kanunga karşı kelmekderogare sf. kanunga karşı turmadert sm. (reg.) dert, sagınıwderula vt. darkatmak, caymakderuta vt. şaşırmakderutare sf. şaşırtmaderutat adj. sersem, şaşırganderută sf. şaşırtma, şaşırmaderviș sm. dervişdes I. 1. gür 2. (frecvent) sık II. adv. sık sık, köp kere, ekĭde bĭrdesagă sf. eybe – heybe, şĭngene eybesĭ – desaga țiganuluidesăgi vt. (reg.) sıklaştırmak, basıp, sıklamakdesăra vt. tuzun şıgarmak (aşayttan) desăvârși vt. tamamlamak, mükemelleştĭrmek

2

desăvârșire sf. mükemelleştĭrmedesăvârșit I. adj. tam, mükemmel II. adv. tamamı mandescalifica vt. 1. bĭrewnĭ kabaatĭ üşün saygıdan şıgarmak, sĭlmek 2. bĭr sporcı

ya da bĭr ekiğanı yarışmadan şıgarıp atmakdescalificare sf. 1. bĭrewnı saygıdan şıgarma 2. bĭr sporcıya ekipanı yarışmadan

atmakdescăleca vi. attan tüşmekdescălecare sf. attan tüşmedescălța vt. vr. ayakkabĭn şıgarmadescălțare sf. ayakabbĭn taşlama, şıgarıwdescălțat adj. ayakabını taşlagandescăpățâna vt. (înv.) başın sawmakdescărca I. vt. 1. (a da jos) boşaltmak 2. (o armă) atmak II. vr. 1. cügĭ

boşaltımak 2. (fiz.) boşalmak 3. fig. derdĭn tökmekdescărcare sf. 1. cüknĭ şıgarma, boşaltma 2. (a unei arme) atma, atış 3. fig.

derdĭn tökmedescărcat adj. boşatılgan, boşagandescărcător sm. 1. boşatkan, vazifeden bĭrewnĭ boşatkan kĭşĭ 2. (agr.)

taşıwaraba, şuwal boşatkan köylĭdescărcătură sf. 1. boşatılgan mal, eşya 2. tüpekten kurşun şıkmadescărna vr. 1. bek zayıflamak 2. (pielărie) terĭnĭ etşĭk parşalarıdan

temĭzlemek - kırmakdescărnat adj. bek zayıf, et men süyegĭ kalgandescătușa I. vt. serbest bırakmak, kurtarmak II. vr. kurtulmakdescătușare sf. serbest bırakma, kurtuluş, bırakılmadescendent sm. kelecek nesĭl, kuşakdescendență sf. kelecek nesĭlge baylılıkdescheia I. vt. aşmak, şeşmek II. vr. şeşmek, aşılmakdeschiaburi vt. zengĭnlernĭ – kâburlarnı yok etmedeschide I. vt. 1. aşmak 2. fig. col aşmak 3. (a înființa) kurmak II. vr. 1.

aşılmak 2. (a se înființa) kurulmakdeschidere sf. 1. aşma, aşılma (despărțitura) aralık 2. (înființare) kurulma,

aşılmadeschis I. adj. 1. aşık 2. fig. samimi II. adv. aşıkşa köz köredeschizătură sf. 1. aralık, şatlak 2. (orificiu) teşĭkdescifra vt. 1. şifre aşmak 2. fig. anlamakdescifrabil adj. kolay anlaşılgandescinde vi. 1. (a proveni) asılı bolmak 2. (a percheziționa) kĭrmek, aktar

tenter etmekdescindere sf. 1. (origine) adıl 2. (percheziție) aktar tenter (nüfuz)descinge vt. kuşagın şeşmekdescins adj. kuşagı şeşĭkdescânta vt. üflemek, dua okımak, aylenĭ sĭlmekdescântec sn. aylelĭnĭ arü etmek üşĭn okılgan duadescleia vt. sırış man cabıştırılgannı ayırmak

1

descleșta I. vt. aşmak, gewşetmek II. vr. ayrılmakdescleștare sf. gewşetme, ayrılmadescoase vt. 1. sökmek 2. fig. auwız aramakdescoji vt. kabıgın arşımakdescojire sf. kabıgın arşımadescompleta vt. tekmĭlnĭ – bütünnĭ bızmakdescompletare sf. bütünnĭ bızmadescompune I. vt. bölmek, parşalamak II. vr. 1. bölĭnmek, parşalanmak 2. (a

putrezi) şürümekdescompunere sf. (putrezire) şürüklĭk, şürümedescompus adj. 1. (separat) gewşek, parşalıngan 2. (putrezit) şürük, bızık 3.

(imoral) ahlakı bızıkdesconcentra vt. askerlĭgĭn pĭtĭrgende, askerlernĭ üylerĭne kaytarmak desconsidera vt. saymamakdesconsiderare sf. saygısızlık, saymamazlıkdescoperi I. vt. 1. (a găsi) keşfetmek, tapmak 2. (a detecta) teşhis etmek 3. (a

dezvălui) aşıklamak, meydanga şıgarmak 4. (a inventa) icat etmek 5. (a dezveli) üstün aşmak II. vr. 1. keşfetĭlmek, tabılmak 2. (a se demasca) ĭş yüzün köstermek 3. (a se expune) aşıkta kalmak 4. (a se dezveli) üstĭ aşılmak

descoperit sf. 1. (găsire) keşĭf, icat 2. (dezvăluire) aşıklama, meydanga şıgarma

descoperit adj. 1. (dezvelit) aşık 2. (aflat) keşĭfetĭlgendescoperitor sn. keşĭf etken kĭşĭdescovoia vt. kıyışkan cisĭmnĭ tüzetmekdescreierat sm. adj. delĭ, şılgındescrescător adj. azalgan, eksĭlgendescrește vi. azalmak, kĭşkeneleşmekdescreștere sf. azalma, kĭşkeneleşmedescreți vt. 1. tırcıklarını tüzetmek 2. betĭ, yüzĭ külmekdescrețit adj. tırcıksız, dargınlıgı geşkendescrie vt. 1. tasvir etmek 2. (a relata) aşıklamak, anlatmakdescriere sf. 1. tasvir 2. (relatare) aşıklama, anlatmadescriptiv adj. tasviretĭlebĭlgendescuia vt. anaktar man aşmak, aşmakdescuiat adj. anaktar man aşılgan, aşuwlı, aşıkdesculț adj. calangayak, şıpalakdesculțat adj. calangayakdescuraja I. vt. ümitsĭzlĭkke ogratmak, ümitĭn kesmek II. vr. ümitĭ kesĭlmek,

moralı tüşmekdescurajare sf. ümitsĭzlĭkdescurajat adj. ümitsĭzdescurca I. vt. 1. meydanga şıgarmak, şözmek 2. (a rezolva) haletmek II. vr.

fig. kurtulmak, haletĭlmekdescurcăreț adj. aşıkköz, becerĭklĭ, tĭrĭ

2

descusut adj. tĭgĭşĭ sögĭlgendes-de-dimineață adv. v. dis-de-dimineațădeseara adv. bo akşamdesecare sf. bĭr tarlada, cerde fazla suwnı kurutmadesemna vt. 1. atanman, tayın etmek 2. (a indica) işaret etmek, köstermekdesemnare sf. tayın etme, köstermedesen sn. resĭm, desendesena I. vt. resĭmlemek, resĭm yapmak II. vr. bellĭ bolmakdesenare sf. resĭmleme, resĭm yapmadesenat adj. resĭmlengendesenator sm. desencĭ, resĭmcĭ, ressamdeseori adv. sık sık, kop keredesert sn. desert

1deservi vt. bĭrewge kayırsız ĭş yapmak2deservi vt. bĭr cemiyetke yararlı ĭş yapmak

deservire sf. ĭş yapmadesface I. vt. 1. (a diviza) ayırmak, bölmek 2. (a dezlega) şözmek 3. (a

deschide) aşmak 4. (a rezolva) haletmek 5. (a vinde) satmak 6. (a anula) iptal etmek II. vr. 1. (a se despărți) ayrılmak 2. (a dezvolta) aşılmak

desfacere sf. 1. ayırma, ayrılma, şözĭlme 2. (vânzare) satış 3. (anulare) iptaldesfășura I. vt. 1. (a întinde) aşmak, sermek 2. (a dezvolta) inkişaf ettĭrmek 3.

(a înfăptui) yerĭne ketĭrmek II. vr. cereyan etmekdesfășurare sf. 1. aşma, serme 2. (evoluție) kelĭşĭm, tekamüldesfășurat adj. cayılgan, cayımlı, aşılgandesfătare sf. zewk, şenlenme, eglenmedesfigura vt. sakatlamak, berbat etmekdesfigurare sf. sakatlama, berbat etmedesfigurat adj. şĭrkĭnleştĭrĭlgen, bedatlaşkadesființa vt. köterĭz atmak, yok etmekdesființare sf. yok etme, iptaldesființat adj. yoketĭlgen, uzaklaştırılgandesfrânare sf. sade zewk, ĭşk, şenlĭk ĭşĭnde vakıt geşĭrme, yaşamadesfrânat adj. ahlaksızdesfrâu sn. orospuluk, fuhuşdesfrunzi vr. yapraklar kuyulmakdesfrunzire sf. yaprakların kuyulmasıdesfrunzit adj. yapraksız, yaprakları kuyulgandesfunda vt. 1. așmak 2. (curățat) temĭzlemekdesfundat adj. 1. aşılgan, aşık 2. (curățat) temĭzdeshăma vt. aywanlarnı tuwarmakdeshămare sf. tuwarmadeshidratare sf. bĭr vücüttekĭ suwĭn kurumasıdeshuma vt. bazı ölĭlerĭn süyeklerĭn kazıp mezardan şıgarmakdesigur adv. elbette, tabiidesime sf. sıklık

1

desinență sf. (gram.) füllerge eklengen ek şahıs ve temasın, ĭşĭm veya sıfatlarga eklengen soyı da hallernĭ kösterĭr

desiș sn. ormanın sık yerĭ, sıklıkdesluși I. vt. 1. (a înțelege) anlamak, ayırtetmek 2. (a lămuri) aşıklamak 3.

(a auzi) eşĭtmek II. vr. anlaşılmakdeslușit I. adj. aşık, anlaşılır II. adv. aşıkşadesolidariza vr. bĭr kĭşĭden, gruptan suwunmak, ayrılmakdespacheta vt. paketnĭ aşmakdespachetare sf. paketnĭ aşıw-aşmadespăduchea vt. vr. bitlenmek, bitten arınmakdespăduchere sf. bitlenme, bitten arınmadespăduri vt. ormannı esapsız kesmekdespădurit adj. tereklerĭ esapsız kesĭlgen bĭr cer, toprakdespăgubi I. vt. zararnı ödemek II. vr. zarar ödenmekdespăgubire sf. ödeme, tazminatdespărți I. vt. ayırmak II. vr. 1. ayrılmak 2. (a divorța) boşanmakdespărțire sf. 1. ayrılık, ayrılma, ayrıluw 2. (divorț) boşanmadespărțitură sf. ara, aralıkdespera vi. ümitĭn kesmek, ümitsĭzlĭkke tutulmakdesperare sf. ümitsĭzlĭzdesperat adj. ümitsĭzdesperechea vt. bĭrbĭrĭnden ayırmakdesperecheat adj. bĭrbĭrĭnden ayrı, tekdesperechere sf. bĭr şĭpnĭ ekĭge ayırmakdespica vt. carmak, şatlatmak, sındırmakdespicare sf. carma, şatlakdespicat adj. carık, şatlakdespicătură sf. carılma, şatlamadespleti vt. örĭwnĭ şözmek, örĭwlĭ şaşnĭ darkatmakdespletire sf. şaşĭn darkalmasıdespletit adj. darkalgan şaşdespot sm. despotdespotic I. adj. despotik II. adv. despotiktaydespotism sn. despotlıkdespre prep. ötĭrĭ, dair, hakkında, sabepdesprimăvăra vr. ilkbahar kelmek, başlamakdesprimăvărare sf. ilkbaharnı kelmesĭdesprinde I. vt. ayırmak, şözmek II. vr. 1. ayrılmak 2. fig. anlaşmakdesprindere sf. ayrılmadesprins adj. ayrılgandespuia I. vt. taşlandırmak II. vr. taşlanmakdespuiat adj. taşlangan, taşlanıwlı, şıpalakdespuiere sf. taşlandırmadestăinui I. vt. vi. sır aşmak II. vr. ĭş yüzün köstermekdestăinuire sf. sır aşma, itiraf

2

destin sn. kader, taliy, mannay yazısıdestina vt. euwelden aşıklamakdestinatar sm. bĭr paket, bĭr mektup kabıl etken kĭşĭdestinație sf. 1. kullanış, yararlanma 2. mektup, paket cĭberĭlgen kĭşĭnĭn

otırgan cerĭdestinde vr. gewşemek, kerĭlmek, cımşamakdestindere sf. çımşamadestins adj. raat, kiypĭndedestitui vt. ĭşĭnde, vazifesĭnden şıgarmak, atmakdestituire sf. ĭşĭnden, vazidesĭnden şıgarma, atmadestoinic adj. becerĭklĭ, istidatlıdestoinicie sf. erbaplık, becerĭklĭkdestrăbăla vr. terbiyesĭz, ahlaksız hayat geşĭrmekdestrăbălare sf. ahlaksızlık, terbiyesĭzlĭkdestrăbălat adj. edepsĭz, ahlaksızdestrăma I. vt. 1. sökmek, şıyratmak 2. fig. dagıtmak, parşalamak II. vr. 1.

sögĭlmek 2. fig. dagıtılmakdestrămare sf. şıyratma, dagıtmadestrămat adj. şıyragan, dagılgan, şıyratılgandestul I. adv. yeter derecede II. adj. kâfi, yeterdestupa vt. aşmakdesțeleni vt. bĭr cernĭ saban man sürüp egĭlĭr tarlaga denĭştĭrmek desuet adj. eskĭrgen, modadan şıkkandeszăpezi vt. kar küremek, col aşmakdeszăpezire sf. kar küreme, col aşmadeszăpezit adj. kar kürelgen col, cerdeșănțat adj. 1. tertipsĭz, yalmaz-utanmaz (kĭşĭ) 2. (despre lucruri) acayıp,

kucurlıdeșela vt. bĭr aywanın, kĭşĭnĭn cülk men kambırın şıgarmakdeșelat adj. cürk sebebınden kambıraygan aywan ya da kĭşĭdeșert I. sn. sahra II. adj. boşdeșerta vt. boşaltmakdeșertare sf. boşaltmadeşertat adj. boşatılgan, boşdeșertăciune sf. kıymetsĭzlık, ynemsĭzlĭkdeșeuri sn. pl. kalıntılardeși conj. ...makman barabar, ...gan haldedeștept adj. akıllı, zekideștepta I. vt. 1.üyretmek 2. (a trezi) yantmak II. vr. 1. akıllı, zeki bolmak 2.

(a se trezi) yanmakdeșteptare sf. yantma, yanmadeșteptat adj. yangan, yawdeșteptăciune sf. zekilĭk, akıllılıkdeșteptător adj. yukıdan yantkan (saat)deșucheat adj. 1. delĭ, şıldırgan 2. ahlaksız

1

deșuruba vt. şurupnı burup şıgarmakdeșurubat adj. şıgarılgan şurupdetaliat I.adj. etraflı, ayrıntılı II. adv. etraflıcadetaliu sn. ayrıntı, teferruatdetașa I. vt. 1. ayırmak, uzaklaştırmak 2. (a trimite) cĭbermek II. vr.

ayrılmak, uzaklaşmakdetașament sn. detaşament, kol, müfrezedetașare sf. 1. ayrılma, ayırma, uzaklaştırma 2. (trimitere) cĭbermedetașat adj. ayrılgan, (trimis) cĭberĭlgendetecta vt. tapmak, teşhis etmekdetectare sf. tapma, teşhisdetectiv sm. detektifdetector sn. detektör, tabuwcı-tabaalgandetenție sf. mapĭs cezasıdeteriora I. vt. bızmak II. vr. bızılmak, şürümekdeteriorare sf. bızma, bızılma, tahripdeteriorat adj. bızıkdetermina 1. vt. (a influența) tesir etmek 2. (a convinge) kandırmak, ikna

etmek detesta vt. vr. nefret etmek, kin beslemekdetestabil adj. nefret etĭwcĭdetrona vt. dewĭrmek, tahttan tüşürmekdetronare sf. dewĭrme, tahttan dewĭrmedetronat adj. dewrĭlgen, tüşürülgendetuna vi. kuwetlĭ gürültĭ yapmak, şıgarmakdetunătură sf. kuwetlĭ patlak sesĭ, gürültĭ, gümbürdĭ, gürlemedeturna vt. saptırmakdeturnare sf. bazı kamu paraların kaşka maksat man karıclamadeține vt. saip bolmak, malĭk bolmakdeținere sf. saip bolma, tasarrufdeținut sm. tutulgan, kapalıdeunăzi adv. bĭr kaş kün euwel, geşenlerdedevaliza vt. yagma etmekdevaloriza I. vt. kıymetten tüşürmek II. vr. kıymetten tüşmekdevalorizare sf. kıymetten tüşmedevalorizat adj. kıymetten tüşük, tüşkendevansa vt. bĭrewnĭ ozmakdevasta vt. 1. (a prăda) yagma etmek 2. (a distruge) karap etmek, cıkmakdevastare sf. 1. yagma 2. cıkmadevastat adj. cıgılgan, yagma etĭlgendevastator adj. cıkkan, kül etken, karap etkendevelopa vt. resĭmnĭ bellĭ etmekdevelopat adj. resĭmĭ bellĭ etĭlgendeveni vt. vi. bolmakdevenire sf. bolma

2

devia vi. sapmak, bĭr yaka kaşmakdeviație, deviere sf. sapma, bĭr yaka kaşma-taymadevora vt. 1. cutmak, aşamak 2. fig. yoketmek, mahvetmekdevota vr. sadık bolmak, baylanmakdevotament sn. sadakat, candan baylılık, devatamentdevotat adj. sadık, candan baylıdevoțiune sf. dindarlık, sapılıkdevreme adv. ertedexteritate sf. becerĭklĭk, erbaplık, şaltıkdezacord sn. anlaşmazlık, yaman keşĭnme, (conflict) kawgadezagrabil adj. kokaw, osal, dinĭñe ketkendezagregare sf. bĭr vücudun en ufak parşalarga bölĭnmesĭdezamăgi vt. üzmek, beklemegen yamanlıkka ogramak, ogratmakdezamăgire sf. üzüntĭdezamăgit adj. beklemegen yamanlıkka ogragandezaproba vt. takdir, tasvip etmemekdezaprobare sf. bĭrewĭn göñĭlĭn, fikirĭn paylaşmanadezarma I. vt. silahsızdırmak, silahnı bıraktırmak II. vi. silahsızlanmak dezarmare sf. silahsızlanmadezarmat adj. 1. silahsız, silahsızlangan 2. fig. şaresĭzdezastru sn. felaket, musibetdezastruos adj. felaketlĭdezavantaj sn. yararsızlık-dezavantajdezavantajos adj. yarasız, faydasızdezbate vt. idaleşmek, tartĭşmakdezbatere sf. idaleş, tartışmadezbina I. vt. bĭrbĭrĭnden ayırmak II. vr. bĭrbĭrĭnden ayrılmakdezbinare sf. bĭrbĭrĭnden ayrılma (dușmănie) öşĭktĭrmedezbinat adj. öşĭktĭrgendezbinator adj. öşĭktĭrĭwcĭdezbrăca I. vt. taşlandırmak II. vr. taşlanmakdezbrăcat adj. taşlangan, şıpalakdezechilibra I. vt. dengesĭn bızmak II. vr. 1. dengesĭ bızmak 2. fig. sapıklaşmakdezechilibru sn. dengesĭzlĭkdezerta vi. 1. askerlĭkten kaşmak 2. fig. kaşmakdezertor sm. kaşak asker, kaşakdezgheț sn. bıznı karların ĭrĭmesĭ, hawanın cumşamasıdezgheța vr. 1. ĭrĭmek 2. fig. canlanmakdezghețat adj. 1. ĭrĭgen 2. fig. becerĭklĭ, tĭrĭ, aşĭkközdezgoli vt. boşatmakdezgolire sf. boşatma, boşamadezgolit adj. boşalgan, urbasızdezgropa vt. 1. bĭr ölĭnĭ mezarından şıgarmak 2. cer astından bĭr cisĭmnı cer

üstüne şıgarmakdezgustat adj. iştahsız, er şiyden bıkkan, tönĭlgen

1

dezgustător adj. ciyrendĭrgen, eş begenĭlmegendeziderat sn. arzu, ĭstek, emeldeziluzie sf. v. decepțiedezinfecta vt. dezenfekte etmekdezinteres sn. kaygısızlık, ĭlgĭsĭzlĭkdezinteresat adj. kaygısız, ĭlgĭsĭzdezinvolt adj. özĭn sıkmay, sıgılmay dawranışlıdezlega I. vt. 1. (a desface) şözmek 2. (a slăbi) gewşetmek 3. (a rezolva)

halletmek 4. (a elibera) kurtarmak 5. (a descifra) okımak II. vr. şözĭlmekdezlegare sf. 1. (desfacere) şözme, şözĭlme 2. (permisiune) ızın, müsaadedezlipi I. vt. ayırmak II. vr. ayrılmakdezmembra I. vt. bölmek, parşalamak II. vr. bölĭnmek, parşalanmakdezmembrare sf. bölme, bölĭnme, parşalanmadezmetici vr. ayınmakdezmierda vt. okşamakdezminți vt. yalanlamakdezmințire sf. yalanlamadezmorți i. vt. uyuşmaktan şıgarmak ii. vr. uyuşmaktan şıkmakdezmorțire sf. uyuşmaktan şıgarma, şıkmadezmorțit adj. 1. uyuşmaktan şıkkan 2. canlangandezmoșteni vt. mirastan mahrum etmek, miras bırakmamakdeznădejde adj. mirastan mahrum etĭlgen, miras alalmagandeznădejde sf. ümitsĭzlĭkdeznodământ sn. netice, sondezobișnui i. vt. vazgeşĭrmek ii. vr. vazgeşmekdezolant adj. ümitsĭzlĭk bergendezolare sf. ümitsĭzlĭkdezolat adj. ümitsĭzdezonoare sf. namussuzlık, şerefsĭzlıkdezonora i. vt. namusun, şerefĭn tüşürmek ii. vr. namusu, şerefĭ tüşmekdezordine sf. karışıklık, karmakrışıklıkdezordonat adj. karışık, intizamsız, perşandezorganiza vt. intizamın bızmakdezorganizare sf. karışıklık, intizamsızlıkdezorienta vt. 1. istikametĭn coyttırmak, şaşırtmak 2. fig. akılın almakdezorientare sf. şaşırtmaa, istikametĭn coytılmasıdezorientat adj. şaşırgandezrobi i. vt. kurtarmak, yesĭrlĭkten kurtarmak ii. vr. kurtulmak, yesĭrlĭkten

kurtulmakdezrobire sf. yesĭrlĭkten kurtulma, kurtuluşdezvălui i. vt. aşıklamak, sır aşmak, meydanga urmak ii. vr. aşılmak,

ayrılmakdezvăluire sf. sır aşma, meydanga urma, aşıklanmadezvăța i. vt. vazgeşĭrmek ii. vr. vazgeşmekdezveli i. vt. aşmak, üstün aşmak ii. vr. aşılmak, üstü aşılmak

2

dezvinovăți i. vt. haklı şıgarmak, haklı köstermek ii. vr. haklı şıkmakdezvolta i. vt. inkişaf ettĭrmek ii. vr. inkişaf etmek, ilerlemekdezvoltare sf. inkişaf, ilerlemedezvoltat adj. ilerlegendiabet sn. (med.) şeker kastalıgı, diyabetdiabetic adj. diyabetik, şeker kastalıgını tutulgandiabolic adj. 1. şaytanday 2. (rău) yamandiademă sf. taçdiafan adj. berrakdiafragmă sf. (anat.) diyafragm(a) diagnostic sn. teşhis, diyagnostikdiagnostica vt. teşhis etmekdiagramă sf. diyagramdialect sn. diyalekt, lehçedialectal adj. lehçevidialectic adj. diyalektikdialog sn. diyalogdiamant sn. elmasdiametru sn. çap, diyametrudiametral adj. zıt olan = diyametral opusdiapazon sn. diyapazondiapozitiv sn. diyapozitivdiaree sf. sürgün, ishal (ışkak)diateză sf. (gram.) şekil, fiil şekĭlĭdiavol sm. şaytan (cĭn)dibaci adj. becerĭklĭ, aşıkközdibăcie sf. becerĭklĭk, aşık közlĭlĭkdicta vt. 1. dikte etmek, imlâ etmek 2. fig. kabıl ettĭrmek, emĭr etmekdictare sf. imla-diktaredictat sn. (ist.) dikta-diktatdictator sm. diktatordictatură sf. diktatorlıkdicționar sn. sözlĭkdicțiune sf. söz tarızı, güzel ifadedidactic adj. didaktikdietă sf. 1. perĭz 2. (ist) diyetadietetic adj. perĭzlĭdiferend sm. uyuşmazlık, münasebetsĭzlĭkdiferență sf. fark, başkalık, ayrılıkdiferenția i. vt. farkına barmak, farketmek ii. vr. farketĭlmekdiferențiere sf. fark, farkına barma, ayırtdiferi vi. farklı, başka bolmakdiferit adj. türlü-türlü, farklıdificil adj. 1. zor, müşkül 2. (despre oameni) tĭtĭzdificultate sf. zorlık

1

diform adj. pĭşĭmsĭz, şĭrkĭn, şekĭlsĭzdifterie sf. (med.) kuşpalazı, difteriyediftong sm. diftongdifuza i. vt. şaşmak, caymak ii. vr. cayılmakdifuzare sf. şaşma, yayın, neşĭrdifuzor sn. haparlör, difuzordig sn. bent, digdigera vt. hazmetmekdigestie sf. hazımdigresiune sf. arasöz, konudan sapmadihanie sf. 1. aywan, canavar, mahluk 2. (namilă) dewdihor sm. kokarcadilata i. vt. genĭşletmek, kabartmak ii. vr. genĭşlemek, kabarmakdilatare sf. genĭşletme, kabartmadilemă sf. ikilem, dilemadiletant sm. adj. amatör, diletantdilua vt. su katmak, su karıştırmakdiluare sf. katma, karıştırmadimensiune sf. boy, ölşĭ, balabanlıkdimineață sf. sabah, ertendiminua vt. azaltmakdimpotrivă adv. tersĭne, bilâkisdin prep. –den, -dan, -deki, -dakidinadins adv. maksıs (maksus), bĭle bĭledinam sn. dinamodinamită sf. dinamitdinapoi i. adv. arkada, arka bette ii. adj. arkadakı, arkasındakıdinastie sf. hanedan, dinastidinăuntru adv. ĭşĭ, ĭşerdedincoace adv. biyaktadincolo adv. ayaktadincotro? adv. kayaktan?dindărăt adv. arttandineu sn. ziyafet, yemekdinozaur sm. balaban şegertkĭ - dinozaurdinspre prep. o, şo yaktandinte sm. tĭşdintr-o dată adv. bĭrden bĭrge, añsızındințat adj. tĭşlĭdințișor sm. ufak tĭş, tĭşşĭkdiplomat sm. adj. diplomatdiplomatic adj. 1. diplomatik 2. fig. becerĭklĭ, ustadiplomație sf. diplomatik, diplomațiyediplomă sf. diplomadirect i. adj. dogrı ii. adv. 1. dogrı, dogrıdan dogrı 2. (deschis) aşıkşa,

2

aşıktan aşıkkadirectivă sf. direktifdirector sm. müdürdirecție sf. 1. (sens) istikamet 2. (instituție) müdürlĭk 3. (conducere) idaredirecțiune sf. v. direcție diriginte sm. 1. (la școală) sınıf babası - diriginte 2. (de poștă) poşta baş

memurıdirija vt. vi. idare etmekdirijabil sn. balon, zepelindirijor sm. orkestra şefĭdisc sn. 1. (placă) plâk 2. (astr.) kurs 3. (sport) diskdiscernământ sn. algı, akıldiscerne vt. anlamak, idrak etmekdisciplina vt. discĭplĭne sokmak, esapka ketĭrmekdisciplinat adj. terbiyelĭ, usludisciplină sf. 1. terbiye 2. (ordine) inzibat 3. (ramură) koldiscordanță sf. uymama, uygunsuzlıkdiscordie sf. keşĭmsĭzlĭk, ĭhtilaf, arü keşĭnmemekdiscredita i. vt. közden/itibardan tüşürmek ii. vr. şerefĭ tüşmek, rezil bolmakdiscret i. adj. özĭn tuta bĭlgen, (secret) gĭzlĭ ii. adv. gĭzlĭcediscreție sf. özĭñnĭ tutabĭlmediscriminare sf. 1. fark, ayrılık 2. (învrăjbire) öşĭktĭrmediscurs sn. nutuk, konışmadiscuta vt. vi. 1. konışmak, müzakere etmek 2. (a analiza) ĭncelemek discuție sf. konışma, (convorbire) müzakeredis-de-dimineață adv. erten, erten mendiseca vt. 1. carmak, aşmak 2. fig. osmaklamakdisecare sf. osmaklamadisecție sf. disekțiyedisensiune sf. keşĭnmemezlĭkdisident sm. memleketĭn hükümetĭn tutkan colın begenmegen, karşı turgan

kĭşĭdisimula vt. capmak caşırmak, tüşüncenĭn aytmamakdisimulare sf. capıma, caşırma, tüşüncenĭn aytmamadisimulat adj. özĭn, tüşüncelerĭñ caşırgan bĭr kĭşĭdisloca vt. 1. (geol.) cer denĭştĭrmek 2. (mil.) yerleştĭrmek, konaklamakdispariție sf. coytılma, yokbolma, yokbolıw, coyılmadispărea vt. coytılmakdispărut adj. kayıp, coytılgandispensa i. vt. kurtarmak, serbest bırakmak ii. vr. vazgeşmekdispensar sn. dispensardispersa i. vt. dagıtmak, siyrekleştĭrmek ii. vr. dagılmak, siyrekleşmekdispersare sf. dagıtma, siyrekleştĭrmedisplăcea vi. begenmemekdispozitiv sn. 1. alet, cihaz 2. (mil.) düzen

1

dispoziție sf. 1. emĭr, buyruk, kararname 2. (voie bună) keyfdispreț sn. ciyrenĭw, nefret disprețui vt. ciyrendĭrmek, nefret etmekdispune i. vt. 1. (a da dispoziție) kararlaştĭrmak, emretmek 2. (a aranja)

sıraga tĭzmek, sıralamak ii. vi. (a avea) malik/saip bolmak iii. vr. keyflenmek, neşelenmek

dispus adj. 1. (înclinat spre) amesĭ, meragı bolgan 2. (vesel) şen, neşelĭdisputa vt. (sport) yarışmakdispută sf. 1. tartışma, idaleşme 2. (sport) yarışma, müsabakadistanța i. vt. şiyrekleştĭrmek, uzaklaştırmak ii. vr. siyrekleşmek,

uzaklaşmakdistanță sf. ara, mesafe 2. (depărtare) uzaklıkdistila vt. tandırmakdistinct adj. 1. ayrı 2. (clar) aşık, așıkâr, bellĭdistincție sf. 1. fark, ayrılık 2. (decorație) nişan, medaliye 3. (eleganță) itibardistinge i. vt. 1. (a deosebi) farkına barmak, farkında bolmak 2. (a desluşi)

ayırt etmekdistins adj. aytımlı, tanılgan, meşhurdistra i. vt. eglendĭrmek, neşelendĭrmek, keyflendĭrmek ii. vr. eglenmek,

neşelenmekdistractiv adj. eglencĭlĭ, eglendĭrĭcĭdistracție sf. eglencĭ, zewkdistrat adj. dalgın, dıkkatsızdistribui vt. paylaştırmak, tayın etmek, üleştĭrmekdistribuire sf. üleştĭrme, paylaştırmadistrict sn. bölge, vilayet distribuitor sm. üleştĭrĭcĭdistruge vt. cıkmak, karapdistrugere sf. cıkma, karapdistrus adj. cıgılgan, cıgık, cıgıwlı, karap etĭlgendiurnă sf. kündelĭk col, catma, aşayt parasıdivaga vi. şaşmalamak, mewzudan uzaklaşmakdivagație sf. şaşmalamadivan sn. 1. (mobilă) kanape 2. (adunare) divandivă sf. bek algışlangan, begenĭlgen artist, kadın artistdivergent adj. 1. (despre lentile) divercent dışbükey 2. fig. zıt, aykırıdivergență sf. 1. (neînțelegere) fikir ayrılıgı, uyuşmazlık 2. (mat.) ıraksamadivers adj. türlü türlü, muhtelifdiversifica vt. çeşĭtlendĭrmekdiversificare sf. çeşĭtlendĭrme, çeşĭtlenmediversionist sm. suikatşı, bozgıncıdiversiune sf. suikastdivident sn. kazanş payı, issesĭdivin adj. müharek, kutsaldiviniza vt. vr. tapmak, perestiş etmek

2

diviza i. vt. bölmek, taksim etmek, ayırmak ii. bölĭnmek, taksim etmek, ayrılmak

divizie sf. 1. (mil.) tümen 2. (sport) lig, diviziyediviziune sf. 1. (împărțire) ayrıntı, parşa 2. (gen, varietate) çeşitlĭlĭkdivorț sn. boşanma, boşama, ayrılmakdivorța i. vt. boşamak, boşatmak ii. vi. boşanmakdivulga vt. aşıkka, meydanga şıgarmakdivulgare sf. aşıkka urma, şıgarmadizenterie sf. dizenteri, kanlı basur, dizenteriyedizgrație sf. közden, itibardan tüşmekdizolva i. vt. 1. (chim.) ĭrĭtmek 2. (a desființa) yoketmek ii. vr. 1. ĭrĭmek 2.

fig. ortadan fırlatılmak, yoketĭlmekdâmb sn. tepe, yükseklĭkdârlog sm. nokta telbewĭdârz adj. cesaretlĭ, cüreklĭ, cüretkârdoamnă sf. bayan, hanım, totaydoar adj. sade, ancakdobitoc sm. adj. 1. aywan 2. fig. aptal, akmak, kalın kafalıdobândă sf. paiz, üremdoborî vt. 1. (a culca) cıkmak 2. (a învinge) cenmek (sport)dobrogean i. sm. dobrocalı ii. adj. dobroca'ga baylıdoc sn. 1. (mar.) dok, gemĭ havuzu 2. (magazie) ambardocent sm. doçentdocil adj. itaatlı, moyın iygendocilitate sf. itaat, moyın iymedoct adj. bek okımış, âlimdoctor sm. 1. (medic) doktor, tabip 2. (titlu) doktordoctorat sn. doktorlıkdoctorie sf. lâcdoctoriță sf. kadın doktor, doktorițadoctrină sf. doktrindocument sn. belge, dokument, resmi kaatdogmă sf. dogma, akidedoi, două num. ekĭdoică sf. süt nenesĭ, dadıdoime sf. ekĭde bĭrĭdoisprezece num. on ekĭdojană sf. azar, azarlama, tazĭrlemedojeni vt. azarlamak, tazĭrlemekdolar sm. dolardoleanță sf. 1. (rugăminte) arzu, ĭstek 2. (reclamație) șikâyetdoliu sn. matem, yas, kara tutmadomeniu sn. 1. (proprietate) tasarruf 2. (sferă) alan, sahadomestic adj. evcil, ehli (üy, azbar aywanı)domicilia vi. otırmak, yaşamak

1

domiciliu sn. mesken, konut, ikametgâhdomina vt. vi. hakim bolmak, hüküm sürmekdominație sf. hakimiyetdomn sm. 1. efendĭ, bay 2. (ist. domnitor) hükümdar 3. (dumnezeu) allah,

tañrıdomni vi. (ist.) sultanat sürmek, hükümdarlık etmekdomnie sf. (ist.) sultanat sürme, hükümdarlıkdomnișoară sf. kĭşkene, caş hanım, kızdomol i. adj. 1. (despre mișcări) yawaş 2. (despre sunete) sessĭz 3.

(blajin) mülâyĭm iii. adv. yawaş yawaş, yawaşşadomoli i. vt. 1. (a calma) catıştırmak 2. (a încetini) yawaşlatmak ii. vr.

catışmak, tınmakdona vt. bagışlamakdonație sf. bagışlama, vakıfdop sn. dop, tıkaçdor sn. (nostalgie) hasret-asret, özlem, sagış, sagınıwdori vt. sagınmak, arzu etmekdorință sf. arzu, ĭstekdorit adj. ĭsteklĭ, sagınılgan, arzu etĭlgendormi vi. yuklamakdormita vi. kalgımakdormitor sn. yatakhane, dormitordosar sn. dosar, dosyadosi vt. saklamak, gĭzlemekdosnic adj. kuytı, arkadota vt. 1. (a utila) donatmak 2. fig. üstün istidatlı östĭrmek, yetĭştĭrmekdotat adj. üstün istidatlıdouăzeci num. yĭgrĭmdovadă sf. 1. (mărturie) delil 2. (document) belge, resmi kaatdovedi i. vt. ispat etmek, delil ketĭrmek ii. vr. bolmak, şıkmak, anlaşılmakdovleac sm. 1. kabak 2. fig. kalın kafadrac sm. şaytandrag i. sn. aşk, sewda ii. sm. yar, dost, kıymas iii. adj. süyer, süygĭlĭdragoste sf. aşk, sewda, süygĭdramatic adj. dramatikdramaturg sm. dramaturg, dram yazarıdramă sf. 1. (lit.) dram, facia 2. (nenorocire) kaza, felâket, faciadrapel sn. bayrakdrastic adj. sert, kattı, kabadrăguț sm. adj. güzel, arüşedrept-deaptă sm. sf. 1. (dreapta: mâna) on kol 2. (partea dreaptă) on taraf, yakdrege vt. 1. (a repara) tamir etmek, onarmak 2. (o mâncare) tat bermekdrept i. sn. hak, hukuk, töre ii. adj. 1. dogrı 2. (vertical) tĭk 3. (neted) tüz 4.

(cinstit) dürüst iii. adv. 1. dogrudan dogrıga 2. (exact) tamamdreptate sf. adalet, dogrılık

2

dreptunghi sn. tĭk dörtkendresa vt. alıştırmakdresaj sn. alıştırmadresat adj. alıştırılgan, alışıkdribla vt. 1. (sport) şalımlamak 2. fig. aldatmakdribling sn. şalımlamadrogherie sf. kĭşkene farmaçiyedrojdie sf. 1. maya 2. fig. kalıntıdrug sm. sırık (osie) araba, tegerşĭk özegĭ (dĭngĭl)drum sn. 1. col 2. (călătorie) colşılık, seyahatdrumeț sm. colşıdualitate sf. ekĭlĭlĭk, ekĭ taraflılıkdubios adj. şubelĭ, ĭşkĭllĭdubiu sn. şube, şubelenme, ĭşkĭlenme, ĭşkĭlenĭwduce i. vt. 1. (a transporta) aketmek 2. (a călăuzi) col köstermek,

rehberlĭk etmek 3. (a transmite) bĭldĭrmek 4. (a trăi) yaşamak ii. vr. 1. (a pleca) ketmek 2. (a se răspândi) cayılmak

dud sm. dut teregĭdudă sf. dutdudui vi. uwuldamakduel sn. duyel, düellodugheană sf. tükânduios adj. duygulıduioșie sf. duygululukdulap sn. dolapdulce i. sn. dat, zewk, nezet ii. adj. tatlıdulceață sf. tatlıdulgher sm. dülger, marangoz, doramacıdulgherie sf. marangozlık, doramacılıkdumeri i. vt. anlatmak, iza etmek ii. vr. anlamakduminică sf. pazar, adv. pazar künĭdumneavostră pron. sĭz, sĭzlerDumnezeu sm. Allah, Tañrıdună sf. kum üyümüsügĭ, obaşıgıdungă sf. 1. sızgı 2. (margine) kenardupă prep. 1. (dincolo de ...) sonra ... ayagında 2. (înapoia) arkasında, ...

gerĭsĭnde 3. (conform cu) löre, gibĭ duplicitate sf. eki yüzlĭlĭkdur adj. 1. (despre solide) kattı 2. fig. sert dura vi. 1. dewam etmek, sürmek 2. (despre lucruri) dayanmakdurabil adj. uzun sürgen, süreklĭdurată sf. müdet, zaman, wakıt, süredurea vt. aşıtmak, awurmak, awurtmakdurere sf. aşıma, aşıw, awurmak, awurıwdureros adj. can aşıtkan, awurtkan

1

duritate sf. sertlĭk, kattılıkdus adj. (plecat) ketken, aketĭlgenduș sn. duşdușman sm. duşmandușmăni vt. vr. duşman bolmak, kin beslemekdușmănie sf. duşmanlıkdușmănos adj. duşman, duşman dawranışlıdușumea sf. töşeme (duşumea)duzină sf. duzina

2

E

e interj. sĭnĭrlenme, raatsızlık, bukkmlıkea pr. oebonită sf. peşat, ebonitebraic adj. ibraniebrietate sf. sarışlıkecarisaj sn. başsız itlernĭ öttĭrmeecher sn. eker-gönyeechidistant adj. 1. (despre puncte, drepte, planuri) bĭr noktaga köre eşit

mesafede tabılgan 2. fig. bĭrewden tutmay dogrı kĭşĭechilateral adj. eşitkenarechilibra I. vt. denklemek, denkleştĭrmek II. vr. denkleşmekechilibrat adj. 1. denklĭ 2. fig. tutumlı – echilibrat – awur – sabır echilibru sn. denk, denge, denklĭkechimoză sf. terĭdekĭ morarmaechingiu sm. (înv.) akıncı – atlı askerechinocţiu sn. ekinoks, kün-tün eşĭtlĭgĭechipa I. vt. donatmak II. vr. kĭyĭnmekechipament sn. teçhizat, donatım - ekipamentechipă sf. takım, grup, ekipaechitabil adj. dogrı, adilechitate sf. adalet, dogrılık, eşĭtlĭkechitaţie sf. (sport) at mĭnmeechivala I. vt. aynı derecede saymak, bĭr tutmak II. vr. aynı derecede

tabılmak bĭr tutulmakechivalare sf. bĭr tutma/tutulmaechivalent I. sn. karşılık, bĭr şeyĭn yerĭn tutka II. adj. eşdeger, eş anlamlıechivalenţă sf. eşdegerlĭk, anlam eşĭtlĭgĭechivoc adj. echĭ manalıeclipsa vt. 1. karartmak, kaplamak, örtmek 2. Fig. Kölgelemek, kölgede

bırakmakeclipsare sf. 1. Kaplama 2. Fig. kölgelemeeclipsă sf. Tutulma (ay tutulması)ecluză sf. Eklüz, ekluzıecologie sf. ekolociyeeconom adj. Kanaat, idarelĭeconomic adj. 1. Ekonomik 2. (avantajos) faydalı, ekonomikeconomie sf. 1. ekonomiye 2. (chibzuială) tasarrufeconomisi vt. Tasarruf etmek, bĭrĭktĭrmekeconomist sm. ekonomist, iktisatşıecou sn. 1. (fiz.) cangırık – yankı 2. Fig. Bĭr alayın yaratkan konışmaları,

heycan (răsunet, vâlvă)ecran sn. 1. (pânză) ekran, perde 2. (tehn.) kalkan, siperecraniza vt. Perde almakecuator sn. Ekuator, istiva hattı

1

ecuaţie sf. denklem, muadeleecuson sn. ekusoneczemă sf. ekzemaedec sn. uzun, sıcımedem sn. (med.) edem, ödemedifica I. vt. 1. kurmak, yapmak 2. (a lămuri) iza etmek, aşıklamak II. vr. (a

se lămuri) anlamakedificator adj. inandırıcıedil sm. bayındırılık memurı, bĭr kasaba önderlerĭnden bĭrĭedita vt. basmak, neşretmekeditor sm. kitab, gazata bastırganeditorial sn. başyazı, başmakaleeditură sf. basın üyĭediţie sf. baskı, ediţiyeeduca vt. Terbiye etmek, (a instrui) okıtmakeducat adj. terbiyelĭ, okımışeducator sm. terbiyecĭeducaţie sf. 1. (rezultat) netice 2. (influenţă) tesir, etkĭ 3. (echipament) kiyĭmefectiv I. sn. personel II. adj. hakikiefectua vt. yerĭne ketĭrmek, icra etmekefemer adj. fani, kıska ömĭrlĭefervescent adj. 1. (despre lichide) köpĭrĭk, gaz şıgargan 2. fig. coşkın

(înflăcărat) araretlĭeficace adj. tesĭrlĭ, müessireficacitate sf. tesĭrefort sn. gayret, cabalamaefracţie sf. zorlama man kırsızlıkegal adj. eşit, denk, egalegala vt. denklemekegalitate I. sm. eşĭtlĭk, denklĭk 2. (în sport) barabarlık, egalitateegiptean I. sm. mısırlı II. adj. Mısır'danegiptolog sm. mısriyyat uzmanıegiptologie sf. mısriyyategocentric adj. öz özĭn bek begengenegocentrism sn. öz özĭn bek begenmeegoism sn. egoism, mencĭlĭkegoist sm. adj. mencĭlegretă sf. legelek cınısıei ! interj. Hey, maga kara!ei, ele pron. onlarel, ea pron. oelabora vt. ebĭ men azĭrlemekelan sn. coşkınlıkelastic I. adj. Elastik II. Sn. lastıkelectric adj. elektrik, elektriklĭ

2

electrician sm. elektrikşĭ, elektriçyanelectricitate sf. elektrikelectrifica vt. elektrikleştĭrmek, elektriklemekelectrificare sf. elektrikleştĭrme, elektrikleşmeelectrocar sn. elektrik arabasıelectrocardiogramă sf. elektrokardiyogramelectrocuta vt. elektrik men ölmekelectrocutare sf. elektrik men öttĭrme, ölmeelectrogen adj. elektrik meydanga ketĭrgenelectroliză sf. elektrolizelectromagnet sm. elektromagnetelectromecanică sf. elektromekanikelectromotor sn. elektrik motorıelectron sm. elektronelectronică sf. elektronikelectrotehnică sf. elektroteknikelefant sm. pĭl, fil (pĭlden balaban dew bar – mai mare decât elefantul este

zmeul)elegant adj. şık, narin, zarıfeleganţă sf. şıklık, elegantıelegie sf. mersiye, takımaklı menzumeelement sn. unsur, elementelementar adj. 1. (de bază) esas 2. (simplu) basit, ilk (okul)elen adj. m+f. Yunanistan'ga baylı, yunaneleşteu sn. kölşĭkelev sm. talebeelevator sn. elevatorelibera vt. 1. kurtarmak, serbest bırakmak 2. (a destitui) azletmek,

vazifeden şıgarmak 3. (a evacua, a goli) boşaltmakeliberare sf. 1. kurtuluş, serbest bırakılma 2. (destituire) azletme, şıgarma 3.

(evacuare, golire) boşaltmaeliberator sm. adj. kurtargan, kurtarıcıelice sf. capalak, pervane, uskurelicopter sn. helikoptereligibil adj. saylanabĭlgen, saylangandayelimina vt. şgarmak, (a îndepărta) uzaklaştırmakeliminare sf. şıgarma, uzaklaştırmaeliminatoriu adj. elemelĭ (eleme sınavı – examen eliminatoriu)elită sf. üst tabakaelixir sn. ölmezlĭk suwı - abıhayatelocvent adj. 1. (convingător) inandırıcı 2. (semnificativ) manalı, anlamalıelocvenţă sf. tĭl ustalıgıelogia vt. maktamak, methetmekelogiu sn. maktama övmeelucida vt. aşıklamak, aydınlatmak

1

elucidare sf. aydınlatmaelveţian I. sm. ısvĭçrelĭ II. adj. Isviçre'denemail sn. sır, emaye (kazanın sırı kuyulacak)emana vt. şaşmak, caymak, ankıtmakemanţie sf. şaşılma, cayılmaemancipa I. vt. kurtarmak, serbest bırakmak II. vr. 1. kurtulmak, serbest

bolmak 2. (despre copii) azat etmekembargo sn. ambargo - embargoemblemă sf. amblemembolie sf. (med.) atatamırın tıkanmasıembrion sm. 1. embrion 2. fig. ĭlk adımemerit adj. şereflĭ, kıymetlĭemfază sf. kĭbĭremigra vi. köşmekemigrant sm. macır - muhacıremigrare sf. köşme, köşĭw, hĭcreteminent adj. meşhuremir sm. emiremisar sm. temsilci - emisaremisferă sf. yarımküreemisiune sf. 1. (de bancnote) kaat para şıgarma 2. (de gaze) cayılma 3. (legi,

decrete) şıgarmaemite vt. 1. (a propaga) caymak, şaşmak 2. (bani) emisyon yapmak 3.

(legi, decrete) şıgarmakemoţie sf. heycan,coşkınlıkemoţiona I. vt. heycanlandırmak II. vr. heycanlanmakemoţionat adj. heycanlıempiric adj. empirik - deneyselempirism sn. tecrubecĭlĭk, denemecĭlĭkemul sm. yarışşı, rakipemulaţie sf. yarış, müsabaka, fig. künneşmeencefal sn. beyĭn, miyencefalită sf. (med.) beyĭn, mıy canıklıgıenciclopedic adj. ençiklopedikenciclopedie sf. ençiklopediye, ansiklopediendocrin adj. endocrinenergic adj. enercik, azimkârenergie sf. 1. enerciye – enerji 2. (forţă) kuvwet, kudretenerva I. vt. sĭnĭrlendĭrmek, öfkelendĭrmek, iddetlendĭrmek II. vr.

sĭnĭrlenmek, öfkelenmek, iddetlenmek, kızmakenervare sf. sĭnĭrleme, öfkelenme, iddetlenme, kızmaenervat adj. sĭnĭrlĭ, öfkelĭ, kızgınenglezeşte adv. englezşeenigmatic adj. sırbermez, esrarangĭzenigmă sf. sır, esrar

2

enoriaş sm. ibaderşĭenorm adj. balaban, koşkocaenormitate sf. snlamsızlık, manasızlıkenterită sf. (med.) enterit – barsak kastalıgıenterocolită sf. (med.) ĭncĭ ve kalın barsak kastalıgıentitate sf. asıl, ĭşyüzĭ, esasentorsă sf. şıkma (kol, ayak, omız şıkma)entuziasm sn. heycan, coşkunlıkentuziasma I. vt. heycanlandırmak, coştırmak II. vr. coşlanmakentuziasmat adj. Heycanlı, coşkınenumera vt. saymak, bĭrer bĭrer saymakenumerare sf. saymaenunţ sn. anlatma, ifade – enunţenunţa vt. ifade etmek, (a arăta) köstermekenzimă sf. enzimepata vt. suklandırmakepatare sf. suklandırmaepavă sf. 1. kalıntı, gemĭ kalıntısı 2. fig. halı pĭtken bĭr kĭşĭepic adj. epikepicarp sn. (bot.) meyva kabıgıepicentru sn. epiçentruepidemic adj. salgın, cugunuşlıepidemie sf. (med.) kastalık, el'üstĭepidermă sf. epiderm, terĭnĭñ üst katıepigon sm. dewamcı (ecdadın seviyesĭn yükselmegen)epigraf sn. epigrafepigramă sf. epigramepigramist sm. epigram yazarı - epigramistepilepsie sf. koyanşıkmarazı, sara, epilepsiepileptic sm. adj. koyanşıkmarazlı, epileptikepilog sn. epilog, eser sonıepiscop sm. piskopos, yüksek rütbelĭ popazepisod sn. 1. vakka, hadise 2. (lit. cinema) episodepistolă sf. 1. mektup 2. şiir türĭepitaf sn. mezar kitabesĭepitalam sn. (livresc) üylengen kelĭn ve kĭyewge adangan, yazılgan toy

dürküsĭepitet sn. epitet, sıfatepocă sf. dewĭr, şag, çagepolet sm. omuzlık, epoletepopee sf. epopeyeepos sn. destaneprubetă sf. tüp, eprubetaepuiza I. vt. 1. (a secătui) zayıflatmak, kurutmak 2. (a termina) pĭtĭrmek II.

vr. 1. dermansız kalmak 2. (a se termina) pĭtmek

1

epuizare sf. dermansızlık, pĭtme, pĭtĭwepuizat adj. pĭtken, zayıflaganepura vt. 1. (a curăţa) temĭzlemek 2. (a restructura) arıtmakepurare sf. 1. (curăţare)erată sf. yangışların temĭzlemeeră sf. v. epocăerbivor sm. adj. ot, olet men peslengen, yaşagan (aywan)ereditar adj. irsi, ecdattan kalgan, kelgen, soysal özellĭkler veya kastalĭklarereditate sf. cınıs, kan, soy tartmasıerete sm. atmaca, aladoganerezie sf. 1. sapkınlık 2. yangışlıkerija vr. ... dep tanıtmak, ... dep köstermekerizipel (pop. Brâncă) sn. (med.) terĭ kastalıgıermetic adj. sımsık kapalı, ermetikermit sm. şeyk, kĭşĭlerden ayrı yaşagan (pustnic – sihastru)eroare sf. yangışlık, hataeroda vt. aşındırmak eroic I. adv. kahramanca, kahramanday, batırca, batırday II. adj.

kahraman, batıreroism sn. kahramanlık, batırlıkeronat adj. yangış, hatalıerou sm. 1. (în viaţă) kahraman cĭgĭt 2. (post mortem) şeyiteroziune sf. aşınmaerudit sm. adj. bek okımış, bĭlgĭn, alimerudiţie sf. bĭlgĭnlĭk, okımışlıkerupe vi. püskürmek, fışkırmakerupţie sf. 1. (a unui vulcan) püskürme, fışkırma 2. (med.) terĭ kızarmasıescadră sf. filo, denĭzde balaban marebe bĭrlĭgĭescadrilă sf. denĭzde ya da havada ufak savaş bĭrlĭgĭescadron sn. atlı askerye bĭrlĭgĭ (companie)escalada vt. atlap geşmekescaladare sf. üstünden atlap geşme - geşĭwescală sf. bĭr vapor ya da avion bĭr yerde toktamasıescalop sm. et/balık tılımıescamota vt. 1. (a ascunde) saklamak, gĭzlĭ tutmak 2. (av.) toplamak,

bĭrleştĭrmekescapadă sf. macera, serüveneschimos sm. eskimoseschiva vr. tartılmak, sakınıp tartılmakescorta vt. bĭr kapalını (deţinut), bĭr dewlit adamĭn, bĭr vapor ya da avionnı

korımak üşün cürmek, uşmakescortă sf. korıma kıtası (formaţiune)escroc sm. şarlatan, dolandırıcı, dolapşıescroca vt. dolandırıcılık yapmak, yalandırmakescrocherie sf. dolandırıcılık, şarlatanlık

2

esenţă sf. öz, esas, asılesenţial adj. esaslı, önemlĭ, mühimeseu sn. etüd, eseuesofag sn. (anat.) yemek borısı, esofag etichetă sf. 1. etiket 2.fig. protokol etilenă sf. renksĭz ve tutaşmagan gazetimologic adj. etimolociketimologie sf. etimoloji, etimolociyeetiopian sm. habeşistanlıetnic adj. etnik, kawnietnie sf. etniye, bĭr milletke ait azınlık, etnia tătară = tatar azınlıgı, etnıgĭetnograf sm. etnografi uzmanıetnografie sf. etnografiye - etnografietnolog sm. etnolociye uzmanıetolă sf. moyın sarıgı (dezinfectare, sterilizare üşĭn yüksek derecede ateş

aparatı)eu pron. meneucalipt sm. Australya'da ösken yüksek, bek yüksek terek (kabıgı,

yapraklardan lâc yapıla, agaşı da inşaatta kullanıla)eufemism sn. (lingv.) eufemismeufemistic adj. eufemistik, konışmada nazĭklĭkeuforie sf. göñĭl coşkınlıgı, taşkınlıgıeunuc sm. harem bekşĭsĭ, pĭştĭrĭlgen erkekeuropean sm. I. Europalı II. adj. Europa'ga baylıev sn. dewĭr, şagevacua vt. 1. (a goli) boşaltmak 2. (a muta) koşĭrmekevacuare sf. 1. (golire) boşaltma 2. (mutare) koşĭrmeevada vi. kaşmakevadare sf. kaşma, kaşıwevadat sm. kaşakevalua vt. kıymet pĭşmekevaluare sf. kıymet pĭşmeevanghelie sf. incilevantai sn. yelpazeevapora vr. 1. buharlaşmak 2. fig. coytılmakevaporare sf. buharlaşma, buwılanma, coytılmaevaporat adj. buwılangan, coytılganevaziune sf. kaşma, bergĭden kaşmaeveniment sn. hadise, olay, vakkaeventual adj. belkĭ bolabĭlĭreventualitate sf. ihtimal, bolabĭlĭrlĭkevident I. adj. aşıkâr II. adv. apaşık, aşıkâraneevidenţia I. vt. köstermek, aşıklamak II. vr. özĭn köstermekevita vt. sakınmak, tartılmakevitare sf. sakınma, sakınşaklık

1

evlavie sf. dindarlık, supulıkevlavios adj. dindar, supıevoca vt. canlandırmak, hatırlamakevocare sf. canlandırmaevocator adj. canlandırıcıevolua vi. kelĭşmek, ösmekevoluat adj. özkĭn, yüksek mertebege şıkkanevreiesc adj. yawdĭlerge mahsus, aitevreieşte adv. yawdĭce, yawdĭdiyevreu I. sm. yawdĭ II. adj. musevievrica interj. (livresc) bĭr zor ĭş becerĭlgende aytılgan sözexacerba vt. (rar) kabartmak, şĭşĭrmekexact adj. adv. tam, dogrı, tıpkıexactitate sf. dogrılık, tıpkılıkexagera vt. kabartmak, şĭşĭrmekexagerare sf. kabartma, şĭşĭrme (şuwalın awın şeştĭrmek)exagerat adj. kabartuwlı, hakikatka bĭraz uzakexamen sn. 1. sınaw, imtaan 2. (concurs) vazife almak üşün berĭlgen sınaw

3. (med.) kastanın kastalıgın imtaan etmeexamina vt. imtaan, sınawdan geşĭrmek, sınawlamakexaminare sf. sınaw, imtaan berĭwexaminator sm. sınawlaganexantematic adj. sn. tifüs, lekelĭ humma, ~ awır kastalıkexaspera vt. sĭnĭrlendĭrmek, öfkelendĭrmek, iddetlendĭrmekexasperat adj. iddetlĭ, öfkelĭ, sĭnĭrlĭexcavator sn. ekskavatorexcedent sn. fazla, artıkexcelent adj. adv. fevkalade, eşsĭz, körĭlmemĭşexcepta vt. ayrı tutmak, istisna etmekexcepţie sf. ayrıtutma, ayrılık, istisnaexcepţional adj. 1. (deosebit) eşsĭz 2. (remarcabil) bek üstün, son dereceexces sn. aşırılık, aşırıcılıkexcesiv adj. aşırıexcita vt. teşvik etmek, kızıştırmakexcitant adj. teşvik etken, kızıştırganexcitat adj. kızışkan, kızıştırılganexclamaţie sf. Nida, ünlemexclude vt. şıgarmak, uzaklaştırmakexcludere sf. şıgarma, şıgarıwexclusiv I. adj. yalnız II. adv. sırf, sadeexcrement sn. pislĭk, aywan ve insan pislĭgĭexcursie sf. gezĭntĭ, seyahatexcursionist sm. gezĭcĭ, seyahatşıexecrabil adj. yaman, şĭrkĭn, datsız, osalexecuta vt. 1. (a îndeplini) yerĭne ketĭrmek, icra etmek 2. (a construi)

2

kurmak 3. (a ucide) idam etmek, öttĭrmekexecuţie sf. 1. (îndeplinire) yerĭne ketĭrme, icra 2. (construire) kurma, 3.

(ucidere) idamexemplar sn. nüshaexemplifica vt. misalleştĭrmek, izah etmek, misal bermekexemplu sn. misal, örnekexercita vt. 1. (o funcţie) vezifede tabılınmak 2. (influenţă) tesir etmekexerciţiu sn. 1. alıştırma 2. (sport) alıştırma, idam 3. (mil.) talĭmexigent adj. kusursuz bolmaga ograşkan (kĭşĭ)exigenţă sf. kusursuz bolmak ograşıwexil sn. sürgün, sürgünlĭkexila vt. vt. sürgün etmek, sürmekexista vi. mevcut bolmak, (a trăi) yaşamakexistenţă sf. 1. mevcudiyet 2. (întreţinere) keşĭnmeexmatricula vt. şıgarmak, uzaklaştırmakexmatriculare sf. şıgarmaexod sn. köşme, bĭr memleketnĭ terketmeexotic adj. ekzotik, siyrek korĭlgen meyva, malexpansionism sn. başka yabancı topraklarnı, memleketlernĭ zaptetmek siyasetĭexpansiune sf. 1. bĭr gazın kabarması 2. bĭr dewletĭn başka topraklarnı,

memleketlernĭ zaptetme, cayılma politikasıexpatria I. vt. vatanından köştĭrmek II. vr. sürgün etĭlmekexpatriat adj. vatanından köşken, köştĭrĭlgenexpatriere sf. memleketĭn terketme, köşme, köşĭwexpectora vt. kakırmak, kakırık şıgarmakexpectoraţie sf. kakırık, kakırma, kakırıwexpedia vt. cĭbermek, (fam.) bĭrewnĭ başından sawıştırmakexpedient sn. şare, col, son şarelerexpeditiv adj. şalt, şalt becergenexpeditor sm. cĭbergen kĭşĭexpediţie sf. 1. uzak memleketlerge köp sürgen araştırma gezĭsĭ, ekspeditiye

2. (mil.) savaş, sefer 3. (trimitere) cĭberme, cĭberĭwexperienţă sf. 1. tecrübe 2. (fiz.) deneyexperimenta vt. tecrübe etmek, denenmek, sınamakexperimental adj. adv. deneysel, denemelĭexperimentat adj. tecrübelĭ (versat) pĭşkĭn, uzmanexpert sm. exper, uzman, bĭlgenkĭşĭ, ekspertexpertiză sf. ekspertizexpira I. vt. (aer) nefes, solık bermek II. vi. pĭtmek, müteberlĭgĭ pĭtmekexpirare sf. 1. (a aerului) nefes, solık 2. (scadenţă) pĭtme, pĭtĭw, tediyeexpiraţie sf. akcĭgerden hawa şĭkmakexplica I. vt. anlatmak, izah etmek, aşıklamak II. vr. dogrıbolmak, haklı

bolmakexplicaţie sf. anlatma, aşıklama, izahexplicit I. adj. aşık II. adv. aşıkşa

1

exploata vt. 1. (pe cineva) istismar etmek, sömürmek 2. (ceva) faydalanmak, kıymetlendĭrmek 3. (a profita) istifade etmek, yararlanmak

exploatare sf. 1. istismar, sömürme – eksploatare 2. (prelucrare) ĭşletĭlme, kıymetlendĭrme 3. (profitare) istifade, yararlanma

exploatat adj. 1. istismar etĭlgen, sömĭrĭlgen 2. (valorificat) ĭşlengen, kıymetlendĭrĭlgen

exploatator sm. istismarcı, sömürücĭexploda vi. patlamakexplodare sf. patlama, patlawexplozibil adj. patlagan maddeexplozie sf. patlama, patlaw, infılâkexponat sn. sergĭlengen şeyexponent sm. temsĭlcĭexport sn. ihraç, ihracat, eksportexporta vt. ihraç etmek, şıgarmakexportator sm. ihracatşı, eksportatorexpoziţie sf. serme, sergĭleme, ekspozitiyeexpres I. sn. tren ~ ekspres tren II. adj. aşıkexpresie sf. anlatma, ifadeexpresiv adj. anlamlı, manalı, ifadelĭexprima vt. vr. ifade etmek, anlatmak, demekexpropria vt. bĭrewĭn öz malın almak, istimlak etmekexpulza vt. memleketten şıgarmakexpulzare sf. memleketten şıgarmaexpune I. vt. 1. sermek, coymak 2. (a explica) aşıklamak 3. vr. aşık,

meydanda kalmakexpunere sf. 1. (prezentare) sergĭlenme 2. (lecţie) anlatıw, dersextaz sn. esrime, ekstaz, köklerde uşup cürmek neşelĭgĭ, duygasıextemporal sn. ekstemporal, kündelĭk derske dair yazıwlı coklama, probaextensibil adj. genĭşlene, cayılabĭlgenextenua vt. yorıltmak, dermansız kalmakextenuare sf. yorgınlık, dermansızlıkextenuat adj. bĭr yorgın, bek yorılganexterior I. sn. körĭnĭş, tış yagı – tarafı II. adj. tış, hariciexterioriza vt. vr. tüşünce ve duygularıñnı ifade etmekexteriorizare sf. tışka urmaextermina vt. yoketmekexterminare sf. yoketme, katliam, coymaexterminat adj. coyılgan, karap etĭlgen, yoketĭlgenexterminator adj. yoketken, coygan, karap etkenextern adj. tış, haricıextinctor sn. cangın sondĭrgen aparat – cihazextinde I. vt. genĭşletmek, coymak II. vr. genĭşlemek, coyılmakextindere sf. genĭşletme, genĭşleme, coyılmaextirpa vt. 1. kesmek 2. fig. kökĭnden – tamırından şıgarmak

2

extracţie sf. şıgarma (tış, azıw tış şıgarma)extrage vt. şıgarmakextraordinar adj. fevkalade – ekstraordinarextras sn. 1. (fragment) parşa 2. (extract) kopyaextraşcolar adj. mektep programı tışındaextraurban adj. kasaba tışındaextrauterin adj. balacatagın tışındaextravagant adj. ekstravagant, fazla ziybaextravaganţă sf. konışmada, dawranışta, kĭyĭmde acayıplık, addĭñ bĭlmemezlĭkextrăda vt. memleketten şıgarmak, bĭrewlerge teslĭm etmekextrădare sf. memleketten şıgarıp bĭrewlerge teslĭm etmeextrem adj. son dereceextremă sf. 1. (flanc) kanat 2. (margine, limite) kenar, uşextremist sm. adj. ekstremist, müfritexuberant adj. bek bol, aşırı bol, ĭşĭ bawırı man konışkanexuberanţă sf. ĭşĭ bawırı man konışma, süyünmeezita vi. tereddüt etmek, kararlı bolmamakezitare sf. tereddüt, kararsızlık

1

F

fabrica vt. 1. yapmak, imal etmek, yasamak 2. ( a născoci) uydurmakfabricant sm. fabrikacı, fabrika sayĭbĭfabricare sf. fabrika etme, imal etmefabrică sf. fabrika fabulă sf. masal, hikaye, fabulafabulist sm. fabulist, fibula yazarıfabulos adj. 1. bek köp, bek balaban, akıl almaycak kadar ulu 2. (înv.)

efsanevi, mitikface I. vt. 1. yapmak, yasamak 2. (a crea) yaratmak, meydanga ketĭrmek

3. (a fabrica) yapmak, imal etmek 4. ( a naşte) dogırmak 5. (a clădi) kurmak 6. (a compune) terkip etmek 7. (a preface) halĭne ketĭrmek 8. (a costa) kıymet pĭşmek

II. vi. 1. (a valora) kıymetlĭ bolmak 2. (a constitui) meydanga kelmek 3. ( a acţiona) hareket etmek

III. vr. 1. yapılmak 2. (a se crea) yaratılmak, meydanga ketĭrĭlmek 3. (a se fabrica) imal etĭlmek 4. ( a deveni) bolmak 5. (a se preface) halĭne kelmek 6. (a avea loc) bolmak, yer almak

facere sf. 1. bolma, yapılma 2. Allah tarafından dünyanın kurulması 3. Kalanma, yükseltĭlme 4. bala tapma 5. (înv.) bĭr kanun yasama, azĭrleme

fachir sm. indiyan dervişĭ, fakirfacial adj. yüz, betke baylıfacil adj. kolay, fig. uşkar, kolaylı (uşuratic)facilitate sf. kolaylık, kolaylamafaclă sf. meşalefacsimile sn. tıpkıbasımfactitiv adj. sn. fiilĭn faktitiv, etken şeklĭfactor sm. 1. (cauză) faktor, etken 2. (mat.) köbiytken (înmulţitor) 3.

(poştaş) poştacıfactură sf. 1. fatura – faktura 2. (structură) strütür, bünye, yapılışfacultate sf. 1. fakultate 2. (capacitate) meleke facultativ adj. ĭstekke baylıfad adj. damsız (yemek)faeton sn. fayton – paytonfag sm. kayın teregĭfagot sn. fagot, muzika aletĭfagure sm. bal petegĭ, (kömeş)faianţă sf. cini, fayans faimă sf. şan, şöhret, namfaimos adj. namlı, şöhretlĭ, aytıwlı, şanlıfalangă sf. (anat.) 1. parmak kemĭgĭ 2. (mil.) alay ordıfală sf. 1. (orgoliu) kibĭr, gurur 2. (glorie) şan, şeref, azametfalcă sf. cak kemĭgĭfald sf. urba üstündekĭ cıyrık, cıyrılma

225

faleză sf. denız boyı, kenarı, yalı boyıfaliment sn. faliment, iflasfalit adj. batkan, müflis, parasız pulsız, malsız kalganfalnic adj. 1. (trufaş) kibĭrlĭ 2. (grandios) şanlı, şöhretlĭ, namlı, ulufals I. sn. sahtekarlık, II adj. 1. sahte 2. (despre oameni) yalancı, ekĭ

yüzlĭfalsifica vt. sahtesĭn yapmakfalsificator sm. sahtecĭ, sahtekarfalsitate sf. sahtelĭkfalsificare sf. sahteleme, sahtelewfalsificat adj. sahte, asılı denĭştĭrĭlgenfamilial adj. ailege baylı, aitfamiliar adj. 1. (despre stil) ĭşlĭ ttışlı, teklifsĭz 2. (obişnuit) alışık 3. (simplu)

sadefamiliarism sn. 1. teklifsĭzlĭk 2. (cordialitate) yakınlık, samimiyetfamiliariza I. vt. alıtırmak II. vr. alışmak familiarizare sf. alışkanlık, alışmafamilie f. 1. aile 2. (specie) soy, cınıs 3. (zoot. bot.) familyafamilist sm. üylĭ kĭşĭ, ailesĭ bolgan kĭşĭfanariot sm. fanariyotfanatic sm. fanatik, bağnazfanatism sn. fanatiklĭk, fanatizmfandoseală sf. naz, cilve, murunlatmafandosi vr. nazlanmak, murunlatmakfandosit adj. sahte dawranışlı, (şımarık - şaşma)fanfară sf. fanfare, bandofanfaron sm. farfara, palawracıfanion sn. kĭşkene bayrak, bayrakşıkfantasmă sf. hortlak, fantoma 2. fig. karışık, dumanlı manzarafantastic adj. 1. (ireal) hayali, fantastik 2. (neobişnuit) inanılmayacak 3.

(extraordinar) fevkaladefantezie sf. 1. hayal 2. (gust) awes 3. (plăsmuire) fanteziyefantezist adj. hayal vesĭrĭfantomă sf. 1. (strigoi) hortlak 2. fig. hayal, hayaletfapt sn. 1. olay, vaka 2. (acţiune) hareketfaptă sf. ĭş (acţiune) hareketfar sn. far, kıyı fenerĭ (penerlĭgĭ)faraon sm. pıraunfard sn. yüz boyasıfarda vt. vr. podra, kızıllık cakmak, süslemekfarfara sf. (fam.) palavracıfarfurie sf. tabakfarfurioară sf. tabakşık, kĭşkene tabakfaringe sn. (anat.) farince, belumfaringită sf. (med.) bogaz canıklıgı – kastalıgı

2

fariseic adj. ekĭ yüzlĭfariseism sn. ekĭyüzlĭlĭkfariseu sm. ekĭyüzlĭ, riyakarfarmaceutic adj. eczacılıkka baylı, aitfarmacie sf. 1. eczane – farmaciye 2. (ca ştiinţă) eczacılıkfarmacist sm. eczacı – farmacistfarmacologie sf. lacler bĭlĭmĭfarmazon sm. falcı (masallarda)farmec sn. 1. süyerlĭk, cazibe 2. (vrajă) aylefarsă sf. 1. (comedie) osal komediye 2. (păcăleală) şaka, kaba şakafarsor sm. şakacı, küldürgen şakacıfascicul sn. demet, destefasciculă sf. cüz, fasikülfascina vt. 1. (a vrăji) biylemek, hayran etmek 2. (a captiva) özĭne

karatmak, merak ettĭrtmekfascinant adj. 1. (fermecător) biylegen 2. (captivant) özĭne merak ettĭrtkenfascinaţie sf. (farmec) biylemefascism sn. fasçizmfascist sm. fasçistfasole sf. (bot.) baklafason sn. 1. (formă) pĭşĭm, yapılış 2. (moft) naz, cilve, şalımfast sn. tantana, şatafatfastuos adj. bek güzel, muhteşem, tantanalıfasung sn. fasung, duyfaşă sf. kundak bezĭfatal adj. 1. mañnayıñda yazıwlı, ogırsız 2. (inevitabil) sakınılamaz fatalism sn. kaderge inanma, kadercĭlĭkfatalist sm. adj. kaderge inangan, kadercĭfatalitate sf. 1. (soartă) mannay yazısı, kader 2. (nenorocire) ogırsızlık, kaza-

belafată sf. 1. kız, kız bala 2. (fiică) kız ewlat faţadă sf. binanın yüzĭ, cephefaţă sf. 1. (obraz) yüz, şere 2. (înfăţişare) şekĭl 3. ( partea din faţă) aldı,

karşı 4. (pagină) sayfefaună sf. direy, bĭr bölge, memleket ya da yer yüzündekĭ aywanların

toplamı, epsĭ1faur sm. şubat ayın halk tĭlĭnde atı – ismĭ2faur sn. (înv.) temĭrcĭ3faur sm. ĭncĭ uzunca kestane renklĭ böcek (zool.)

favoare sf. hatır – katĭrfavorabil adj. uygun, elverĭşlĭ

1favorit sm. favori – favorit

2favorit adj. sm. 1. süyülgen bĭr kĭşĭ 2. (sport) bĭr yarışmada kazanma şansı bolgan sporcı, ya da takım

favoriza vt. 1. (a uşura) kolaylaştırmak 2. (a ocroti) korımak

1

fazan sm. (zool.) sülün, fazanfază sf. aşama, safhafăcăleţ sn. oklawfăcător sm. adj. iygĭkĭşĭ, yapkanfăclie sf. 1. ĭrĭ mayşırak, mum 2. fig. alewfăclier sm. mayşırak taşıgan kĭşĭfăcut adj. yasalgan, yapılganfăgaş sn. 1. tegerşĭk ızı 2. fig. colfăgădui vt. söz bermek, adamakfăgăduială sf. söz, adama – adawfăgăduinţă sf. v. făgăduialăfăget sn. gürgen tereklerĭ, gürgenlĭkfăină sf. unfăinos adj. unlıfăptură sf. 1. mahluk, yaratık 2. (natură, fire) tabiyatfăraş sn. faraşfără prep. – sĭz, – sız = üsĭz, kitapsızfărădelege sf. alşaklık, kanunsuzlıkfărâma vt. paramparşa etmek, watmak 2. fig. ezmekfărâmare sf. watma, parşalama- parşalawfărâmat adj. watılgan, parşalanganfărâmă sf. parşa, parşaşık, kırıntıfărâmicios adj. kolay parşalangan, ezĭlgen, gewrekfărâmiţa vt. watmak, parşa parşa etmekfăt sm. 1. (biol.) balacataktakı bebiy 2. (pop.) bala, ul bala, ewlat, cĭgĭtfăta vt. 1. dogırmak, bala tapmak 2. (despre vaci) bızawlamak 3. (despre

oi) kozlamak 4. (despre pisici) balalamak 5. (despre căţele) kancık balalay 6.(despre iepe) kunnamak

1fătat sn. aywanların balalagan zemanı (fătatul oilor)2fătat adj. tuwgan aywan balası

fătălău sm. (pop.) kıztekefătătoare sf. pl. balalagan aywanlar (kısır bolmagan)făţarnic adj. sm. ekĭ yüzlĭfăţărnicie sf. ekĭyüzlĭlĭkfăţiş I. adv. aşık aşık, aşık cürek men II. adj. bellĭ, aşık, aşıkarfăţos adj. (pop.) arüşe betlĭfăţuitor sn. rendege uşagan bĭr alet

1făurar sm. şubat ayının başka atı2făurar sm. temĭrcĭ, fig. kurucı

făuri vt. meydanga ketĭrmek, kurmakfăurire sf. kurma, meydanga ketĭrme – ketĭrĭwfăuritor sm. yaratkan, kurganfebră sf. 1. araret, ateş 2. fig. heycanfebril I. adj. 1. (med.) araretlĭ, ateşlĭ 2. fig. heycanlı II. adv. araret men,

heycan man

2

febrilitate sf. coşkınlık, ateşlĭkfebruarie sf. şubat ayıfecal adj. pis, pislĭkfecioară sf. 1. (virgină) kız, bakire 2. (rel.) Meryem Ana 3. fig. bakir (virgin,

neprihănit)fecior sm. 1. er bala, ul 2. (flăcău) delĭkanlı, caşfeciorelnic adj. temĭz, arık, bakirfeciorie sf. kızlık, bakirelĭkfecund adj. 1. (prolific) köp töl, köp bala tapkan 2. (roditor) bereketlĭfecunda vt. töllemekfecundare sf. tölleme, töllenmefecundaţie sf. v. fecundarefecunditate sf. bollık, bereketlĭk, fig. köp yazma köp mahsul bermefedeleş sn. su veya şarap taşılgan metiy, metiyşĭkfederal adj. federalfederalism sn. federalizm, federal dewlet sistemĭfederalist sm. federalistfederalizare sf. bĭr memleketke federalizm sistemĭn uydurma, cayma federative adj. federatiffederaţie sf. federaţiye – federasyonfeeric adj. feerik, carık, güzel, köz kamaştırgan manzarafel sn. 1. (mod de a fi) tür, çeşit 2. (gen) cınıs 3. (obicei) adet, türefelcer sm. felçer, sawlık memurufelegean sn. (înv.) pĭlcan, fincanfelicita vt. kutlamak, tebrik etmekfelicitare sf. 1. kutlama, tebrik 2. (despre imprimate) tebriknamefelie sf. tĭlĭmfelin I. adj. 1. mışık cınısına ait, baylı 2. (suplu) nazĭk, zarif, şımırı II. sf.

mışık, arslan cınslarıfelinar sn. penerlĭkfelioară sf. tĭlĭmşĭkfeliuţă sf. kĭşkene, ufak tĭlĭm, tĭlĭmşĭkfelurit adj. ayrı, başka başka, farklıfemeie sf. 1. kadın, apakay, kıskayaklı 2. (soţie) eş, apakay 3. (servitoare)

kızmetkarfemelă sf. dĭşĭ (la animale)feminin adj. v. femeiesc feminitate sf. kadınlık, apakaylık, apakay cuwaşlıgıfemur sn. (anat.) uyluk kemĭgĭ, baltır kemĭgĭfenil sn. (chim.) fenilfenix sm. anka kuşu, feniksfenol sm. fenolfenomen sn. 1. (acţiune) eylem 2. (întâmplare) vaka, hadise 3. (fil.) olayfenomenal adj. (uluitor) şaşılacak derecedefentă sf. (sport) şalım

1

ferestrău sn. pışkıferchezui vt. vr. süslenmek, ziybalanmakferchezuială sf. süslenme, ziybalanmaferchezuit adj. süslü, süslengenfereală sf. sakınmafereastră sf. pencĭrefereca vt. 1. (a zăvorî) kapamak, kĭrtlemek 2. (a încătuşa) şıncır man

baylamak feregea sf. ferece, çarşaf, yaşmakferi I. vt. korımak 2. (a păstra) saklamak II. vr. sakınmak, tartınmak,

tartılmakferibot sn. araba vaporı, feribotferici vt. 1. bĭrewnĭ bahtiyar saymak 2. bĭrewnĭ bahtiyar etmekfericire sf. bahtiyarlık, mutluluk, saadetfericit adj. 1. mutlı, bahtiyar 2. (favorabil) kayırlı, taliylĭferigă sf. eğretli otu, ferigaferit adj. sakıngan (ascuns) saklıferm adj. 1. (despre caractere) sarsılmaz 2. (despre tranzacţii) bellĭ,

(kesĭn)fermă sf. ferma, şĭplĭkfermeca vt. biylemek, ayle yapmak, aylelemekfermecare sf. aylelemefermeca adj. aylelĭ, aylelengenfermecător adj. biylegen, gönĭl okşatkanferment sm. mayafermenta vi. mayalanmakfermentare sf. mayalanma, mayalanıwfermentat adj. 1. mayalı, mayalangan 2. fig. bızılgan, kızgın (aşımaga

başlagan)fermentaţie sf. v. fermentarefermier sm. şĭpşĭ, ferma sayĭbĭfermitate sf. sarsılmazlık, degenĭnden kaytmamafermoar sn. fermorferoce adj. vaşiy, cırtıcıferocitate sf. vaşiylĭk, cırtıcılıkferos adj. temĭrlĭ (temĭr de karışık)feroviar I. adj. temĭrcolına ait, baylı II. sm. temĭrcolı ĭşçĭsĭ, memurıfertil adj. cumart toprak, bereketlĭfertilitate sf. berĭmlĭlĭk, bermeklĭlĭkfertiliza vt. berĭmlĭ, bermeklĭ etmekferuginos adj. temĭrlĭ, şĭlĭklĭfervent adj. araretlĭ,canıkfervoare sf. awes, canıklıkfess n. fes-pesfesă sn. (anat.) san, kalça

2

festiv adj. törenlĭ, bayramdasındayfestival sn. festival, şenlıkfestivitate sf. tören, alay, kösterĭşfeşteli vt. (reg.) kĭrletmek, lekelemek fam.) matülĭk yapmakfeştilă sf. kalın mayşırak – mumfetiş sn. putfetişcană sf. kızşık, kĭşkene kızfetişism sn. fetişizm, putlarga ibadet etmefetiţă kızşıkfetru sn. (pâslă) kĭyĭz (palarya kumaşı)feudal I. adj. derebeylĭk II. sm. derebeyĭfeudalism sn. feodalizm, derebeylĭkfeudă sf. tımarfi vi. 1. (a exista) barbolmak, bolmak 2. (a avea loc) meydanga

kelmek 3. (a se afla) tabılmak 4. (a trăi) yaşamak 5. (a dura) sürmek 6. (a consta din) ibaret bolmak 7. (a se produce din) yapılmak8. (a aparţine) mensup bolmak 9. (a costa) fiyatı bolmak, yapmak

fiară sf. 1. cırtıcı, vaşiy auwan 2. fig. canavarfiasco sn. fiyasko, falimentfibră sf. telfibro msn. fibrom, uru, teldokufibros adj. tellĭficat sm. (anat.) karacĭgerficăţel sm. ufak karacĭger, karacĭgerşĭkfictiv adj. uydurma, sahteficţiune sf. uydurma, hayalga baylıficus sm. (bot.) süs teregĭ, fikusfidea sf. şeryefidel adj. 1. sadık, baylı 2. (întocmai) tıpkıfidelitate sf. 1. baylılık, sadakat 2. (precizie) dogrılık, bellĭlĭkfie conj. 1. ya… ya ya ya, ya da kerek… kerekse 2. (măcar) baremfiecare pron. er bĭrĭ, erkezfier sn. temĭrfierar sm. temĭrcĭfierărie sf. 1. temĭr fabrikası, temĭr atelyesĭ 2. (meşteşugul) temĭrcĭlĭkfierbător sn. kaynatma cihazıfierbe I. vi. 1. kaynamak, fıkırdamak 2. (despre alimente) pĭşmek 3.

(despre vin) mayalanmak II. vt. kaynatmak (a găti) pĭşĭrmekfierbere sf. kaynama, kaynawfierbinte adj. kaynak, kızgın, kaynagan 2. fig. canlı coşkınfierbinţeală sf. 1. (arşiţă) araret, ot – ateş, sıcak 2. fig. ateşlık, yamanlıkfiere sf. 1. öt, safra 2. (vezica biliară) kok, öt keseifiert I. adj. 1.kaynagan, aşlangan 2. fig. kederlĭ II. sn. 1. kaynama, pĭşme

2. (fermentare) mayalanmafiertură sf. kaynatılıp pĭşĭrĭlgen yemek ya da ĭşkĭ 2. vukurdap kaynama

1

figura vi. azĭr tabılmakfigurant sm. figurantfigurat I. adj. mecazlı, mecaz II. adv. mecaz bolıpfigură sf. 1. (imagine) suret 2. (chip) yüz, şere 3. (persoană) kĭşĭ, şahıs 4.

(la dans) şalım, dawranışfigurină sf. ufak, kĭşkene heykelfiică sf. kız bakafiindcă conj. çünkĭ, zirafiinţa vi. bar bolmakfiinţă sf. 1. mahluk 2. (om) kĭşĭ, insan 3. (existenţă) barlık, bar bolıwfila 1. (text.) cĭp şiyratmak 2. (a urmări) ızlamakfilament sn. ĭncĭ telfilantrop sm. adj. cumart, insansüyerfilantropie sf. insansüyerlĭk, insan süygĭsĭ, cumartlıkfilare sf. I. (text.) cĭp bükme, şıyratma 2. (urmărire) ızlamafilarmonică sf. I. filarmonik orkestra II. adj. filarmonikfilatelie sf. pulculıkfilatelist sm. pul koleksiyoncısı, filatelistfilator sm. cĭp yapkan, şıyratkan ĭşçĭfilatură sm. cĭp üyĭ, fabrikası (meserie) cĭpşĭlĭkfilă sf. kaat tabakası, yaprakfildeş sn. fil-pĭl tĭşĭ, (pĭltĭşĭ)filet sn. filet, yivfileu sn. (plasă) fileu, ağfilială sf. şubefiligran sn. filigranfilm sn. film (filĭm)filma (vt.) filmge almak, geşĭrmekfilmotecă sf. filmotekafilo bĭleşĭk kelimeler kurmaga yaragan parşa “dost, süyer”

manasındadırfilodormă sf. filodormafilolog sm. filoloji uzmanı, filologfilologie sf. filolociye – filolojifilomelă sf. (înv.) bülbülfilon sm. maden tamırıfilotim adj. cumart, galantonfilotimie sf. cumartlık, babacanlıkfiloxeră sf. filoksera (bak tamırın ziyan etken böcek)filozof sm. filozoffilozofa vi. hayat meselerĭn konışmak, ĭncelemek filozofie sf. filozofiyefiltra I. vt. süzmek, süzgeşten-filtreden geşĭrmek, II. vr. süzülmekfiltrare sf. süzme, süzgeşten geşĭrmefiltrat adj. süzülgen, süzüwlĭ

2

filtru sn. süzgeş, filtre1fin adj. 1. ĭncĭ, zarif, nazĭk 2. (scump) kıymetlĭ2fin sm. vekĭlbaba, vekĭlanne karşısında nikası kıyılgan üylĭ erkek (naş-

fin)final I. sn. 1. son, nihayet 2. (muz.) son nokta- kısım; II. adj. sonıncı, sonfinală sf. (sport) finalfinanciar I. adj. paraga baylı, mali; II. sm. paracı, maliyecĭ finanţa vt. para bermek – ödemekfinaţare sf. para berme- berĭw, para ödeme- ödewfinanţator sm. bĭr kĭşĭge, müessesege para bergen kĭşĭfinanţe sf. pl. para, nakıtfinet sn. finet, pamıktan yapılgan tokıma (osal - ucuz)fineţe sf. nazĭklĭkfinisa vt. közden geşĭrmekfinisaj sn. közden geşĭrmefinisare sf. v. finisajfinit adj. 1. sınırlı 2. (gata) azĭrfinlandez I. sm. finlandalı II. adj. Finlanda'ga aitfiolă sf. injekţiye ĭşeşĭgĭ, fiolafior sm. kaltırama, ürpermefiord sn. fiordfioros adj. korkınışlı, müthişfir sn. 1. cĭp 2. (sârmă) tel 3. fig. gĭzlĭ vasıtafirav adj. zayıf, dayanıksız, kuwetsĭz (yazlık)fire sf. 1. tabiyat 2. (temperament) kuyfiresc adj. tabiifiridă sf. duwar oyıgı, dolapfirimitură sf. 1. ötmek kırıntısı, watılgan parşaşık 2. fig. kĭşkene parşa,

parşaşıkfirmament sn. kök kübbesĭ, fezafirman sn. (arh.) fermanfirmă sf. firmafisă sf. fisa , telefon fisası (jeton)fisc sn. bergĭ dairesĭfiscal adj. bergĭge baylı, aitfiscalism sn. bergĭ politikasıfiscalitate sf. bergĭ toplamaga dair kanun ve yazılı emĭrler sistemĭfistic sm. fıstık teregĭfistichiu adj. 1. fıstık rengĭnde 2. acayıp, garipfisura vt. şatlak yapmak, yaptırmakfisură sf. carık, şatlakfişă sf. fişafişic sn. kaat men sarılgan mangır para fişier sn. fişa kutugı-dolabıfitil sn. fitĭl

1

fiţe sf. pl. (fam.) naz, şalımfiţuică sf. 1. kaat parşası 2. önemsĭz bĭr gazataga berĭlgen at-isĭmfiu sm. 1. er bala, ul 2. (descendent) torınlar, arka nesĭller 3.

(compatriot) yurttaşfix adj. 1. denĭşmegen, kıymıldamagan 2. (exact) bellĭ, tamfixa vt. 1. bellĭ etmek, tespit etmek 2. (a ţine în loc) toktatmak 3. (a

înfige) tĭkmek, takmak, saplamak 4. (cu privirea) dıkkat man karamak 5. (a repara) tayın, taksim etmek 6. (a hotărî) kararlaştırmak

fixare sf. 1. bellĭ etme- etĭw, tayın 2. foto fiksajfixativ sn. 1. (pentru păr) fiksativ – kıymıldatmagan 2. (foto) cilafizic I. adj. fiziksel 2. (despre fiinţe) bedeni, şere, körĭnĭşfizică sf. fizik- fizikafizician sm. fizikşĭ, fizika bĭlgĭnĭfiziolog sm. fizioloji bĭlgĭnĭ – uzmanıfizionomie sf. yüz kılıgı, fizionomiyefizioterapie sf. fizik tedavisĭ, fiziyoterapifâlfâi vi. 1. (despre steag) dalgalanmak, sallanmak 2. (despre păsări)

kanat sallamakfâlfâire sf. dalgalanmafâlfâit sn. dalgalanıwfân sn. pĭşen, kuru otfâneaţă sf. mera, otlak, şĭmenlıkfântânar sm. kuyucı, kuyu kazgan kĭşĭfântână sf. kuyufântâniţă sf. kuyuşuk, kĭşkene kuyufârtat sm. aret, dostfâsâi vi. fısıldamakfâsâire sf. fısıldama – fısıldawfâsâit sn. fısıldawfâstic sm. v. fisticfâstâceală sf. şaşırma, şaşkınlıkfâstâci vr. şaşırmakfâşie sf. şeritfâşâi vi. fışıldamak, hışıldamakfâşâit sn. fışıltıfâşneaţă sf. adj. (fam.) dandürük, şalt, kaynawukfâţâi vr. ketĭp kelmek, şopannamakfâţâială sf. şopannama, şopannaw, ketĭp kelmeflacară sf. alew, flama 2. fig. ateş, otflacon sn. kapaklı ĭşe, ĭşeflagel sn. felaket, musibetflagrant adj. meydanda bolgan, aşikareflamingo sm. tellĭ tyrnaflamură sf. bayrak (şairane)flanelă sf. cünden, pamuktan örme – fanila

2

flaneluţă sf. kĭşkene örme, fanilaşıkflaşnetar sm. flaşneta şaldırgan seyyar şalgıcıflaşnetă sf. flaşneta, laternaflata vt. suklandırmakflatat adj. suklandırılganflaut sn. flaut, flütflautist sm. flautşı – flütçüflăcăi vi. (reg.) bekar bolıp yaşamak, caşlık yapmakflăcăiandru sm. canı esmer caş, delĭkanlıflăcăiaş sm. kışken caş, delĭkanlıflăcău sm. caş, delĭkanlı, caş cĭgĭtflămând adj. karnı aş, aşıkkanflămânzi vi. aşıkmak, karnı aşıkmakflămânzire sf. aşıkma, karnı aşıkmaflămânzit adj. aşıkkan, karnı aşıkkan, aşfleac sn. 1. (bagatelă) önemsĭz, ıbır zıbır, kıymetsĭz; 2. (palavre) şaşma,

boş söz – laffleaşcă sf. 1. şıngen, cımşak madde fig. gewşek, boşlawflebită sf. (med.) flebit, toplartamır canıklıgı- kastalıgıflecar sm. adj. geweze, köp konışkan, awızı kalabalıkflecări vi. gewezelĭk etmek, köp konışmakflegmatic adj. flegmatik, canın bek sıkmagan, bek awur-sabırflegmon sn. flegmon, ceraatlĭ şĭşĭkfleică sf. aywanların (sıyır, ögĭz) karın betĭnden şıgarılgan kızartma et

parşasıfler sn. şalt şagıp alma kabiliyetĭ, flerplescăi 1. vi. şamırda cürgendiy ses şıgarmak; 2. vr. cımşamak, gewşemekplescăit adj. cımşak, gewşekmekflexibil adj. bügülür, bügülgen, kolay bügülgenflexibilitate sf. bügülme kabiliyetĭflexionar adj. (lingv.) bükümlĭ – bükmelĭ tĭl (söz denĭşmelerĭflexiune sf. bügülme, bükmeflintă sf. flinta, eskĭ tüpek – tüfekflirt sn. yeşĭllenme – flört 2. awadan suwdan konışmaflirta vi. 1. yeşĭllenmek 2. awadan suwdan konışmakfloare sf. 1. şeşek 2. (broderie) nagış 3. (mucegai) küp 4. fig. en arüwĭ, en

güzelĭ, en üstünĭfloc sn. şaş, cün parşası, tüymüşĭgĭ, tükflocăi vi. aywanların tügĭn, cünĭn, kanatın culmak fig. köteklemekflocos adj. tüklĭ (tuklĭ barak – câine flocos)floral adj. şeşekke dair, aitflorar ¹ sn. ceometriyede kullanılgan bĭr aletflorar ² sm. 1. şeşekşĭ, şeşek ekken ya da satkan kĭşĭ 2. Mayıs ayın başka bĭr

atı – ismĭfloră sf. bĭr bölgede yaşagan nebatatın – ösĭmlĭklerĭn epsĭ

1

florăreasă sf. şeşek ekken ve satkan şeşekşĭ kadınflorărie sf. 1. şeşek tükanı 2. (seră) şeşek bakşasıfloretă sf. (sport) floreta – flöreflotant adj. 1. (plutitor) yüzücĭ, yüzer, yüzgen 2. (despre persoane) geşĭcĭ –

muvakkat flotă sf. flota, filo, donanmaflotilă sf. flotilaflotor sn. flotor – flotör fluctua vi. denĭşmek, sık denĭşmekfluctuaţie sık sık denĭşmefluid adj. akkanfluidifica vt. bĭr cisĭmĭn agarlıgın, şĭngenlĭgĭn arttırmakfluier sn. 1. düdük 2. (muz.) kaval 3. (anat.) baltır kemĭgĭfluiera vi. 1. şıjgırmak 2. (a cânta) kabal şalmak 3. (despre vânt)

vızıldamak, ızlı esmekfluierar sm. 1. kabal şalgan 2. (reg.) kabalyasagan usta fluieraş sn. kabalşıkfluierat sn. şıjgırma – şıjgırıwfluierătură sf. şıjgırmafluieră - vânt sm. aylazfluor sn. (chim.) fluorfluşturatic adj. denĭşken, oynakflutura I. vi. sallanmak, dalgalanmak II. Vt. sallamak, kıymıldatmakfluturare sf. sallama, dalgalama, sallawfluturaş sm. gömelekşĭkfluture sm. gömelekfluvial adj. ırmakka dair, baylı, aitfluviu sn. 1. ırmak, nehĭr – akkan su 2. fig. akınflux sn. 1. mar. ) kabarma, denĭz meddi 2. (fiz.) akı 2. fig. akınfoaie sf. 1. (filă) kaat yapragı 2. (frunză) yaprakfoaier sn. foayer. Tiyatroda, seyırcĭlerĭn aralarda dĭnlengen salon – holfoale sn. körĭk, temĭrcĭlĭkte kullanıla (akordiyonda)foame sf. 1. aşlık fig. kuwwetlĭ arzufoamete sf. kıtlık, aşlık, yoksıllık ( Arpa kürpe aş eken, altın gümĭş taş eken –

În timpul foametei orzul şi orezul sunt căutate, în timpul ce aurul şi argintul sunt privite ca nişte pietre obişnuite care nu potolesc chinuitoarea foame)

foarfece sn. makasfoarte adv. bek köp, bek az …fobie sf. korkı kastalıgıfoc sn. 1. ot, ateş 2. (căldură) sıcaklık 3. (incendiu) cangın 4. fig. heycan

5. (necaz) kin, dert, acıfocar sn. 1. (fiz. mat.) odak 2. (tehn.) ocak 3. (fig. kaynakfocă sf. (zool.) ayubalıgıfochist sm. ateşşĭ, otşı (külbastı)

2

focos I. sn. kapsa, II. adj. ateşlĭ, araretlĭfofila vr. 1. bĭr yerge pısıp kĭrmek 2. bĭrewlernĭ aldatıp maksatka erĭşmek

3. fig. wazife yerĭnden taymak, tartılmakfofolog sm. onomatopee = kalpazan, vayĭmsĭz kĭşĭfoi I. vi. kaynaşmak, kıymıldamak II. vr. kıymıldanmakfoială sf. kaynaşma, ketĭp kelmefoileton sn. gazata makalesĭ, tefrikafoiletonist sm. foiletonist – foyletoncıfoios adj. yapraklıfoişor sn. 1. kule, dam kulesĭ 2. cangınlarnı körmek üşün kullanılgan kulefoiţă sf. ıncĭ kaatfolclor sn. folklore, halk bĭlgĭsĭfolkloric adj. folklorga dair, baylı, aitfolklorist sm. folklorcıfolcloristică sf. folklornı ĭncelegen bĭlgĭfolos sn. 1. (avantaj) fayda, yarar, yararlık 2. (câştig) karfolosi I. vt. kullanmal II. vr. faydalanmak, yararlanmak III. vi. yararlı

bolmak, yaramakfolosinţă sf. 1. yararlanma, yararlı bolma 2. (întrebuinţare) kullanımfolosire sf. kullanmak, kullanıw, kullanışfolositor adj. faydalı, yararlı, ĭşke yaraganfoncieră sf. (înv.) toprak üşün ödelgen bergĭfond sn. 1. (conţinut) tutar, öz 2. (despre caracter) bünye 3. (fin.)sermaye

4. (avuţie) zengĭnlĭk, mal – mülkfondantă adj. bombom atı- türĭfondator sm. adj. kuruwcı, yaratıcı (ALLAH)fonem sn. fonem (lingv.)fonetic adj. fonetikfonetică sf. (gram.) fonetika, ses bĭlĭmĭ – bĭlgĭsĭfonetician sm. foneticiyan, fonetika uzmanııfonf adj. (despre oameni) murnundan konışkan bĭrĭsĭ fonfăi vi. murnundan mankalanıp konışmak fonfăit adj. (despre oameni) mankalanıp konışkan fig. manjapafonograf sn. fonograffontă sf. fonta, tökme temĭrfor sn. 1. (ist.) forum, pazar 2. (autoritate) makam fora vt. teşmek, kuyu kazmak – aşmakforaj sn. foraj, teşmeforare sf. kuyu kazma – aşmaforceps sn (med.) forceps, lavtaforestier I. adj. orman, tawga dair baylı II. sm. tawcı, ormancıforfeca vt. makas man kesmek, makaslamakforfecuţă sf. makasşıkforfotă sf. ketĭp kelme, cuwurşmaforfoteală sf. v. forfotă

1

forfoti vi. kaynaşmak, cuwurşmakforja vt. suwuk yahut kızgın temĭrnĭ köteklemek, ĭstegen şekĭlnĭ

berdĭrmekforjor maden köteklengen ĭşcĭforjat adj. köteklengen temĭr tökme atelyesĭforma I. vt. 1. meydanga ketĭrmek, yapmak; 2. (a educa) terbiyelemek,

yetĭştĭrmek; 3. (a alcătui) kurmak II. vr. meydanga kelmek formal adj. 1. uşkar 2. (ca formă) şekĭlge baylı 3. (categoric) aşıkformalism sn. 1. formalizm 2. (superficialitate) birokraţiyeformaliza vr. darılmak, kızmakl, erĭşmekformare sf. 1. meydanga ketĭrme, kelme 2. (educare) terbiyeleme,

yetĭştĭrmeformat I. sn. boyut, ebat II. adj. pĭşkĭn, öskĭn instruit (okımış)formaţie sf. 1. takım 2. (organizaţie) kurum, teşkilat 3. (geol.) oluşumformă sf. 1. şekĭl, pĭşĭm 2. (înfăţisare) kılık, körĭnĭş 3. (mod.) tarz, 4.

(tipogr.) formaformidabil adj. fevkalade, körĭlmemĭşformol sn. (chim.) formol (antisept)formula vt. belĭrtmek, şekĭllendĭrmekformulare sf. belırtme, tanımlamaformulă sf. 1. formül 2. (soluţie) şare, vasıtafort sn. kĭşkene kalefortifica vt. küşüñ, kuwwetĭñ arttırmak, kuwwetlendĭrmekfortificaţie sf. istihkam, fortifikaţiyefortuit adj. beklenĭlmegenforţa vt. 1. zorlamak 2. (a sparge) zorlap bızmak, bızmak II. vr.

cabalamak, gayret sarf etrmek forţare sf. zorlama – zorlaw, zor man geşmeforţat adj. zorlı, mecburiforţă sf. 1. kuwwet, küş, kudret 2. (tărie) sertlĭk 3. (rezistenţă) dayanıklık,

saglamlık fosă sf. murun teşĭgĭfosfat sm. fosfatfosfor sn. fosfor fosforescent adj. fosforlufosforescenţă sf. karangıda caltırama kabiliyetĭfosilă sf. fosil, taşılfosiliza vr. fosilleşmekfosilizare sf. fosilleşme, fosilleşĭwfost adj. eskĭ, (edĭ)foşnet sn. uwultı, şıtırdı (yaprak şıtırdısı )foşni vi. 1. (despre frunze) şıtırdamak, tĭtremekfoşnire sf. şıtırdamafoşnitură sf. v. foşnire fotă sf. fota, peştımal

2

fotbal sn. fotbalfotbalist sm. fotbalcı – fotbalistfotochimie sf. ışık – carık kimyasıfotocopie sf. fotograf kopyasıfotogenic adj. fotocenik, resĭmĭ arüşe şıkkanfotograf sm. fotografşıfotografia I. vt. resĭm şıgarmak II. vr. resĭmge şıkmakfotografie sf. resĭm – fotografiyefotogramă sf. fotograf probası – denemesĭfotoliu sn. koltık – fotoliufotometru sn. fotometru, ışıkölşer (carıkölşer)fotoreportaj sn. foto reportajıfrac sn. frakfractura vt. sındırmak, şatlamakfracturat adj. şatlak, şatlaganfractură sf. şatlama, kopmafracţie sf. kesir (üleştĭrme)fracţiona vt. kesĭmlerge ayırmak, bölmekfracţiune sf. grupfragă sf. orman – taw şĭlegĭfraged adj. 1. (proaspăt) taze, kürpe 2. (delicat) nazĭk, ĭncĭ 3. (despre

vârstă) caş (şandır)fragil adj. 1. kolay sıngan, gewrek 2. fig. nazĭkfragilitate sf. 1. sınıklık 2. fig. dayanıksızlık fragment sn. 1. (bucată) parşa, kısım 2. (rest) kırıntı 3. (de text) fıkrafragmenta vt. parşalarga ayırmak, bölmekfragmentar adj. parşalıfragmentare sf. parşalarga ayırma – bölmefranc I. sm. (monedă) frank II. adj. cüreklĭ, samimifranca vt. 1. ewelden ödemek 2. (a timbra) pullamakfrancez I. sm. françez, fransalı II. adj. fransızfrancheţe sf. aşıklık, aşık cüreklĭlĭk, samimieytfranjuri sn. pl. püsküller, şaşaklarfranţuzesc adj. fransızfranţuzeşte adv. fransızcafranzelă sf. franzela (biyaz – pazar ötmegĭ )franzelărie sf. franzela pĭşĭrĭlgen – satılgan yer, tükanfranzeluţă sf. kĭşkene franzelafrapa vt. 1. urmak, şarpmak 2. (a răci) bızda suwutmakfrapant adj. közge şarpkan, ĭlĭşkenfrasin sm. tışbudak teregĭ, tışpıtakfrate sm. kardaş, dogmışfratern adj. kardaştayfraternitate sf. 1. kardaşlık 2. (solidaritate) dayanışmafraterniza vi. kardaşlık etmek, kardaşşa keşĭnmek

1

fraternizare sf. kardaşlaşma – kardaşlaşıwfratricid I. sm. kardeş katilĭ, celdatı II. adj. kardaş katilĭne, celdatına baylıfraudă sf. dolandırıcılıkfraudulos adj. hilekar (kurnaz) aldatıcı, dolandırıcıfrază sf. (gram.) cümle, bĭleşĭk cümlefrazeologie sf. 1. cümle kuruluşı 2. (vorbăraie) söz kalabalıgı, boş laf – sözfrăgezi I . vr. tazeleşmek II. vt. tazeleştĭrmekfrăgezime sf. 1. tazelĭk, kürpelĭk 2. fig. zariflĭk, nazĭklĭkfrăgezire sf. tazeleme, tazelenme – tazelewfrământa I. vt. iylemek II. fig. üzülmekfrămânatare sf. 1. iylemefrământat I.adj. iyleme II. fig. 1. iylengen, şalkalangan, kozgatılgan 2.

(îngrijorat) kaygılıfrăţesc adj. kardaşşa, kardaştayfrăţeşte adv. kardaştay, dogmıştay etĭpfrăţie sf. kardaşlık, dogmışlıkfrăţior sm. kışkene kardaş – dogmış, kardaşşıkfreamăt sn. tıtreme (hışıltı)freca vt. 1. okalamak, okalatmak 2. (a curăţa) temĭzlemek, sĭlmek 3. (a

fricţiona) uwmakfrecare sf. okalama – okalawfrecat adj. okalangan, sĭlĭngen, uwulganfrecvent I. adj. sık sık bolgan II. adv. sık sık bolıpfrecventa vt. sık sık ketmek, barmakfrecvenţă sf. 1. sık sık bolıw – bolma, sıklık 2. (prezenţă) azĭr tabılmafredona vt. yarım ses men dürkĭ şalmakfregată sf. 1. firkateyn, fregate 2. (zool.) kutan kuşıfremăta vi. 1. (despre frunze) 1. kaltıramak 2. (despre oameni) uwuldamakfrenetic I. adj. coşkın, şılgınlıkfrenezie sf. coşkınlık, şılgınlıkfrescă sf. freskfreză sf. (tehn.) 1. freza 2. (pieptănătură) freza, şaş pĭşĭmĭfrezor sm. freza man şalışkan ĭşçĭfriabil adj. gewrek, ezĭkfrică sf. korkı, ürküntĭ, ürküwfricos adj. korkak, ödelek, ürkekfricţiona vt. uwmak, uwuştırmakfricţiune sf. (med.) 1. uwma, uwuştırma 2. fig. anlaşmazlık, kawgatmafrig sn. 1. suwuk, suwulklık 2. (pl.) (boală) sıtma frigare sf. bebap, kızartmafrigăruie sf. kızartılgan ufak et parşası, şĭş kebabıfrige I. vt. 1. (a prăji) kızartmak 2. (a arde) cakmak II. vi. canmak III. vr.

fig. aldanmakfrigid adj. suwık, süyüşmek ĭştası bolmaganfrigiditate sf. suwıklık, süyüşmek halı – kipĭ bolmama

2

frigider sn. bızdolabı- friciderfrigorofer sn. suwutma, tondırmafrigorific adj. suwutkanfriguros adj. 1. suwuk 2. (despre fiinţe) suwukka dayanmagan, tongış fig.

yazlıkfript adj. 1. kızargan, pĭşĭrĭlgen 2. (ars) cangan, canık 3. fig. canık

cüreklĭ, dertlĭfriptură sf. kızartma, et ızgarasıfripturică sf. kızartmaşıkfrişcă sf. ışiy süt üstündekĭ taze kaymak, frişkafrivol adj. (despre oameni) insanga yakışmagan şekĭlde dawragan kĭşĭ,

önemsĭz, güwenĭlmegenfrivolitate sf. emelsĭzlĭk, sade öbĭşme ırcanlaşmaga tüşünmefrison sn. kaltırma – kaltırawfrizer s. berberfrizerie sf. berber tükanı, berberfrizură sf. v. frezăfrâna vt. 1. toktamak 2. fig. köndelen şıkmakfrânare sf. 1. toktatma, frenleme 2. fig. toktatma, köndelen şıkmafrână sf. 1. fren – frına 2. fig. köndelen – engel şıkma frânge I. vt. 1. sındırmak 2. fig. yoketmek, cıkmak; II. vr. 1. sınmak 2. (a se

apleca) iyĭlmek 3. (a se înduioşa) acımakfrânghie sf. sıcım-şıcım, kalın şıcımfrânt adj. 1. sıngan, kopkan 2. (îndoit) bügülgen 3. (epuizat) pıtken,

yorılganfrântură sf. 1. (parte, bucată) parşa, kısım 2. (rest) kırıntı,kalıntıfrâu sn. nokta (atelaj)front sn. 1. cephe – font 2. (domeniu) alan, sahafrontal adj. mannayga baylı 2. ( din faţă) aldakı, aldanfrontieră sf. sınır, hudutfrontispiciu sm. 1. yüz 2. (la cărţi) kapak süsĭfructieră sf. meyva tabagıfructifer adj. meyvalı, cemĭşlĭ (meywa yapkan terek)fructifica vt. faydalanmak, yararlanmak, neticelendĭrmekfructificare sf. faydalanma, yararlanmafructoză sf. cemĭs, şekerĭ, fruktuozfructuos adj. yararlı, faydalı, bereketlĭfrugal adj. (despre mese, prânzuri) az ve basit yemeklĭfrumos I. adj. 1. arüşe, güzel 2. (plăcut) süyĭmlĭ II. adv. güzelce III. sn.

güzel, güzellĭk, arüşe – arüşelĭkfrumuseţe sf. arüşelĭk, güzelĭkfrumuşel I. adj. arüşe, güzel, süyümlĭ, nazĭk II. adv. güzelcefruntar sn. nokta kayışı (atelaj)fruntaş I. sm. 1. önder, alda cürgen, şalışkan 2. (lider) lider, önder II. adj.

aldagısı, aldası

1

frunte sf. 1. mannay 2. (cap) baş 3. (faţă) aldı 4. (fig.) en aruwĭ, en baştagısıfrunzar sn. 1. bĭr teregĭn sık yaprakları, yapraklık 2. dallardan yasalgan

kölgelĭk 3. aywanlarga cem etĭp berĭlgen kurı yapraklarfrunză sf. yaprakfrunzări vt. aktarmak, közden geşĭrmekfrunziş sn. yapraklar, yapraklar üymüşĭgĭfrunzuliţă sf. yaprakşıkfrustra vt. mahrum – yoksun etmek (a înşela) aldatmakfrustrare sf. yoksun etme, mahrumiyet, aldatmaftizie sf. (med.) veremftiziologie sf. (med.) verem kastalalıgın ĭncelep araştırgan bĭlĭmfudul adj. fodul, gururlıfudulie 1. sf. (la animale) erkeklĭk bezĭ – cımırtası 2. fodullıkfugar sm. adj. kaşak, kaşakşıfugă sf. 1. cuwurma, koşı 2. (părăsire) kaşma – kaşıwfugări I. vt. kuwalamak II. vr. kuwalaşmakfugărire sf. kuwalama, kuwalaşmafugi vi. 1. cuwurmak, şalt cürmek – ketmek 2. (despre timp) şalt geşmek

3. (a părăsi) taşlap kaşmakfugitiv adj. 1. şalt geşken, az wakıt sürgen 2. (superficial) uşkarfuior sn. örekefuioraş sn. örekeşĭkfular sn. fular, atkı, sarıkfulg sm. 1. tük, kuş tügĭ 2. (de zăpadă) kar, cawgan karfulger sn. 1. calkın, şimşek 2. fig. cıltırama, carıklamafulgera vi. calkın calkıldamakfulgerare sf. 1. calkın calkıldama 2. fig. cıltırma, carıklamafulgerător adj. calkınday, bek şaltfulgui vi. yawaş yawaş kar cawmakfulguială sf. yawaş yawaş kar cawmafulie sf. (bot) nargöz, kıymetlĭ süs taşıfulminant adj. patlagan, patlatkanfum sn. 1. duman, ıs 2. pl. (îngâmfare) kibĭrlĭk, sade özĭn begenmelĭkfuma vt. vi. tütün, sıgara ĭşmek, tütünlemekfumat sn. tütün, sıgara ĭşmefumărit sn. (înv.) üy, şıgarak başına ödelgen bergĭ (17cĭ asırda Romen

memleketlerĭnde)fumător sm. sıgara ĭşken, sıgaracıfumega vi. tütemekfumegare sf. tütemefumigaţie sf. dumanlama (parazitlernĭ öttĭrmek yahut awanı arü kokıtmak

üşün)fumigen adj. dumanlı, duman şıgarganfumoar sn. sĭgara, tütün odası, cerĭfumuriu adj. kül rengĭ, koyı renk

2

funciar adj. arazi, toprakka baylı, aitfuncţie sf. 1. wazife, memrĭyet 2. (rol) ĭş, rol 3. (mat.) funkţiye – fonksiyonfuncţiona vi. 1. (despre mecanisme) ĭşlemek 2. (în serviciu) ĭş, vazifesĭn

körmekfuncţionare sf. 1. (a unui mecanism) ĭşleme 2. (în serviciu) vazife yapma, ĭş

körmefuncţionăraş sm. memurşıkfuncţionărime sf. memurların toplamı, epsĭfuncţiune sf. v. funcţiefund sn. tüp, (taraf) denĭz tübĭ – fundul mării, toramak, kesmek üşün

aşkanada kullanılgan üşköşe ya da dörtköşe agaş parşasıfunda vt. temelĭn atmak, kurmakfundament sn. 1. temel 2. fig. esas, dayanakfundamenta vt. saglam temelge dayanmakfundamental adj. bellĭ başlıfundamentare sf. saglamlaştırmafundamentat adj. temellĭ, esaslıfundaţie sf. 1. temel 2. (fond) vakıf 3. (instituţie) kurumfundă sf. gürdila, şeritfundătură sf. şıkmaz sokak, colfunebru adj. cenazege baylı, aitfuneralii sn. pl. cenaze törenĭne baylıfunest adj. ogırsızfunicular sn. funikularfunie sf. şıcım – sıcımfuningine sf. kurum, ısfura vt. kırslamak, aşırmak, alıp kaşmakfuraj sn. kuru ot, cem, pĭşenfurajer adj. cemlĭkfurcă sf. 1. senek 2. (de tors) örekefurculiţă sf. şatalfurgon sn. cük arabasıfuribund adj. dargın, kuturgan dargınfurie f. kattı öfke, öfkelĭ, ıddetlĭ 2. (despre elemente ale naturii) şiddetlĭ,

sertfuriş adv. gĭzlĭce, saklıca, akırtın …furişa vr. gĭzlĭce kĭrmek, sıyıkmakfurişare vr. tuydırtmay kĭrme, sıyıkmafurişat adj. sıyıkkanfurlandisi vr. (fam.) kopaymak, maktanmakfurnal sn. maden purumıfurnalist sm. meden purumı ĭşcĭsĭ, furnalist furnica I. vi. kımırskaday kaynaşmak II. vt. kımırskalanmakfurnicar sn. 1. (muşuroi) kımırska yuwası 2. fig. kalabalık yer, maşer (fig.)furnică sf. kımırska, karınca

1

furnicătură sf. kımırskalanma, inelenmefurnir sn. kaplamafurniza vt. temin etmek, tawup bermek (mal)furnizare sf. temin, tedarek, mal tawup bermefurnizor sm. satıcıfursec sn. ufak, kurı kurabiyeşĭklerge berĭlgen at, fursekfurt sn. kırslama – kırslaw, aşırma- aşırıw, kırsızlıkfurtun sn. tulumba, furtunfurtună sf. fırtına, tufanfurtunos adj. 1. fırtınalı, tufanlı 2. fig. fırtınalı, şiddetlĭfuruncul sn. şıbanfurunculoză sf. şıban kastalıgıfus n. 1. (text.) urşuk 2. (tehn.) mĭl, dingil 3. (arhit.) sütun kewdesĭfusar sm. (iht.) urşukka uşagan sarı – kestane renklĭ balık cınısıfustanelă sf. entarĭ, paşalfustă sf. eteklĭk (entarĭ)fustiţă sf. kĭşkene eteklĭk, kızşık etekklĭgĭfuturism sn. futurizm, kelecekşĭlĭk bĭlĭmĭfuturist sm. adj. futurizm uzmanıfuselaj sn. aviyon kewdesĭfuzibil adj. ĭrĭgenfuziona vi. bĭrleşmek, kaynaşmakfuzionare sf. bĭrleşme, kaynaşmafuziune sf. 1. (fiz.) ĭrĭme 2. fig. bĭrleşme, kaynaşma (unire) bĭrlĭk, ittifak

2

G

ga interj. (repetat) kazların sesĭne uşaygabardină sf. gabardine, cünden paalı stofagabarit sn. genĭşlĭkgabrioletă sf. eskĭ tegerşĭklĭ paytongabrovean sm. (înv.) pışak tücarıgabrovean sm. (înv.) pişak tücarıgafă sf. gafı , dawranışta terslĭk, matüwlĭkgaică sf. ĭlgek, gaykagaida sf. cimpoygaie sf. bozdogangaiţă sf. soyga 2. fig. geweze, boşbogaz kıskayaklı gaj sn. garantiye, emanet, rehingalant adj. 1. nazĭk, terbiyelĭ 2. cumartgalanterie sf. 1. kıskayaklılarga karşı nezĭkdawranış 2. kĭşkene tükan (kolşak,

fular) galanton adj. galantgalaxie sf. ( astr.) galaksiyegală sf. gala (boks galası, sanat galası)galben I. adj. sarı II. sm. altın III. sn. (culoare) sarı renkgalenã sf. galen, kurşun sülfürügalenţi sm. pl. takinagaleră sf. kadırga, külelerĭn küreklengen yelkenlĭ gemĭgalerie sf. galeriyegaleş adj. 1. süzgün, mahmur 2. (trist) moñgalion sn. (înv.) balaban marebe gemĭsĭgalon sn. 1. omızlık (epolet) 2. (unitate de măsură) galon (Amerika'da)galonat adj. galon man süslĭ, tolıgalop sn. dörtnal, galopgalopa vi. dörtnal man ketmek, cuwurmakgalopant adj. şalt ilerlegen (cancer galopant)galoş m. ayak lastĭgĭ, galoşgalvaniza vt. galvaniza, minelemekgalvanometru sn. galvanometrugalvanoterapie sf. galvanoterapiyegamă sf. 1. (muz.) gamı 2. (în picture) serigambă sf. (anat.) bacak, tĭz men tobık arasındakı ayak kısımıgamelă sf. aşkabıgang sn. koridor, gangganglion sn. (anat.) buwunganglionar adj. buwunga baylı, aitgangrenă sf. kangrengangster sm. gangstergarafã sf. ĭncĭ uzun moyınlı ĭşe, sürahi (bardak)garaj sn. garajgarant sm. garant, kefil

1

garanta 1. vi. garanti etmek, kefil bolmakgarantat adj. garantılı, garantatgaranţie sf. garantiyegară sf. gara, tren garasıgard sn. takta perdegardă sf. askeryede, civil müessesede bekşĭgarderobă sf. elbise, urba dolabı, garderobagardian sm. koruwcı, bekşĭgargară sf. gargaragarnitură sf. (mâncare) garnitür 2.(sortimente) takım 3. (de tren) katargarnizoană sf. garnizoanıgaroafă sf. karanfĭl- karanpĭlgarofiţă sf. karanfĭlşĭkgarsonieră sf. garsoniyergastrită sf. (med.) miyde kastalıgı, gastritgastronom sm. arü, nezetlĭ yemek meraklısıgastronomie sf. gastronomiye - yemek pĭşĭrme sanatıgaşcă sf. klika (arg.)gater sn. mekanik pışkıgata I. adj. gata, boldı, azĭr II. interj. yeter, bolırgaură sf. teşĭkgaz sn. (fiz) 2. (petrol lampant) gaz 3. (la pl.anat.) cellenmegaza vt. gazlemekgazat adj. zeerlengen, zeerlĭ, gazlengengazdă sf. üy sayĭbĭgazel sn. gazel (menzume türĭ)gazelă sf. ceylan gazetar sm. gazatacıgazetă sf. 1. gazata 2.( revistă) mecmua , dergĭgazetărie sf. gazatacılıkgazometru sn. gazometrugazon sn. şimen - çimengazos adj. gazlıgăbui vt. (pop.) tutmak, tapmak, yakalamakgăgăuţă sf. budala, aptal, kĭşĭge aytılgan epitetgăgăuz sm. gagauzgăinar sn. tawukşı 2. (hoţ) kırsız- haydutgãinaţ sn. tawuk pislĭgĭgăină sf. tawukgăinărie sf. 1. tawukşılık 2. (furt) hilekarlıkgăinuşă sf. tawukşık- perĭkgăitan sn. kaytan, gıytangălăgie sf. gürültĭ, caygaragălăgios adj. gürültĭlĭgălbează sf. sarılık (pop.)

2

gălbeji vr. benzĭ sararmakgălbejit adj. benzĭ sarargangălbenuş sn. cımırta sarısıgălbinare sf. 1. sarılık (icter) 2. benzĭn sarılıgıgălbior adj. (pop.) sarışıngălbui adj. aşık sarıgăleată sf. kopkagãligan sm. ( peior.) balaban, kabail, dam dĭregĭ kadargăluşcă sf. alĭşke şorbasıgăman sm. cebĭr, aşbit, aşamşakgămălie sf. sernĭk şöbĭnde, ine başındakı tumalakşıkgăoace sf. kabık, cımırta kabıgıgărduleţ sn. gardaşıkgărgăriţă sf. (zool.) tostıkay böcegĭgărgăun sm. zerlĭ, inelĭ orman böcegĭgăselniţă sf. 1. ufak gömelek, gömelekşĭk 2. tapma, uydırmagăsi I. vt. tapmak, keşfetmek II. vr. 1. (a se afla) tabılmak, bolmak 2. (a

se întâlni) raslamakgăsire sf. tapma, tabılma - tabıwgăsit adj. tabılgangăsitor sm. coytılgan bĭr şiynĭ tapkan kĭşĭgăteală sf. süslenme, bezenmegăti I. vt. 1. (a îmbrăca) kĭydĭrmek, süslemek 2. (mâncare) pĭşĭrmek II.

vr. bezenmek, süslenmekgătire sf. süslenmegătit I. adj. 1. (despre îmbrăcăminte) süslengen süslĭ 2. (despre mâncare)

pĭşĭrĭlgen, pĭşĭrĭwlĭ II. sn. pĭşĭrmegăunos adj. (despre copaci) ĭşĭ boş, kuwuş (despre măsele) teşĭk, teşĭlgengăuri vt. teşmek, teşık aşmakgăurit adj. teşĭlgen, teşĭklĭgăzar sf. gaz satılgan yer, tükangăzdui vt. 1. kondırmak, üyünde cat kızdırmak 2.vi. konmakgăzduire sf. kondırma, konmageaba adv. 1. caba, cabadan 2. bedawagealat sm. celdat (cellat)gealău sn. balaban eşyalar üşün kullanılgan rendegeam sn. camgeamandură sf. şamandıra, camandurageamantan sn. kol şantası, camantan, valızageamăn adj. egĭz, kardaşlergeamăt sn. ĭnlemegeambaş sm. tücarı ya da kırsızı, cambaşgeambaşlâc sn. at cambaşlıgıgeamgiu sm. camcıgeamie sf. camĭ

1

geamlâc sn. camlıkgeamparale sf. pl. 1. bĭr halk oyın ve dürkĭnĭn atı 2. kastaniyete (Tc. çalpara)geanabet sm.(înv.) cĭnapet, cenabetgeană sf. kĭrpĭkgeantă sf. şantagelatină sf. celatyn (kemĭkte ve kıkırdaktan yasalgan bĭr proteyĭnnĭ madde)gelos adj. künşĭgelozie sf. künşülĭkgem sn. cem, reçelgeme vi. ĭnlemekgemuleţ sn. camşıkgen sn. cınıs, ceşitgenealogie sf. cınısı cibiliyetĭ, cenelociyegenera vt. tuwdırmak, yaratmakgeneral I. sm. (mil.) ceneral II. adj. genelgeneraliza I. vt. genelleştĭrmek II. vr. genelleşmekgeneralizare sf. genelleştĭrme, genelleşmegeneralizat adj. genelleştĭrĭlgangenerator sn. cenerator (electr.)generaţie sf. nesĭl (kuşak)generic I. sn. takdim II. adj. cınıska baylı, aitgeneros adj. cumart, kolı aşık, mert, kerĭmgenerozitate sf. cumartlık, mertlĭkgeneticã sf. cenetikageneză sf. yaradılış, cenezagenial adj. dahi , ceniyalgenialitate sf. dahilĭkgenitiv sn. (gram.) ın hali, cenitivgeniu sn. dehagentilom sm. asılzadegenunchi sm. tĭzgeodezie sf. ceodeziyegeografie sf. ceografiyegeologie sf. ceolociyegeometrie sf. ceometriye-hendesegeotermal adj. kaplıca, ceotermelger sn. ayazgerah sm. (înv.) cerrah (chirurg)gerilă sf. (în expresie) Moş Gerilă - Ayaz Babagerman sm. cerman, lemse (nemse)germen sm. (zool.) 1.töl 2. (bot.) togım, şegĭrdekgermina vi. egĭnlerĭn topraktan başin şıgarmak geros adj. bek ayazlı, suwukgeruială sf. bek suwukgeruleţ sn. ayazşık

2

gerunziu (gram.) sn. cerunziugest sn. 1. jest 2. fig.dawranışgesticula vi. jestler yapmak, konışkanda kollarından da faydalanmakgestionar sm. cestiyonarget- beget adj. temĭz, cerlĭ(kelmeşek tuwul)gheară sf. penşe( la păsări)tırnakgheată sf. kondıragheaţă sf. bızgheb sn. kambırghebe sf. pl. aşalgan opapĭşĭk cınısıghebos adj. kambır, kambırı şıkkangheboşa vr. kambırlaşmak, kambırı şıkmakgheboşat adj. kambır, kambırlaşkanghem sn. yumakgheenă sf. cehennemgheişă sf. japonyalı dansşı ve dürkücĭghelir sn. (înv.) kazanş, kâr,kelepĭrghepard sm. gepardgherdan sn. (înv.) gerdanlık moşakgerdap sn. gerdap ( gırdap TC.)gheretă sf. bekşĭ ,gülibası(kolibası)gherghef sn. gergefgherlă sf. (pop.) mapĭsghermesut sn. (înv.) un fel de stofă de mătase (Tc. Germsud)geşeft sn. aram kârghetuţă sf. kondıraşıkgheţar sm. buzul, bızlıkgheţărie sf. yaz üşün bız saklangan yergheţuş sn. tayılgışghiaur sn. yawürghibort (iht.) tatlı su balıgıghici vt. 1.(a pricepe) tapmak, anlamak 2.( a intuit) sezmek 3.(în

superstiţii) keleceknĭ ewelden bĭldĭrmekghicitoare sf. tapmaşaghicitor sm. fălci( palcı)ghid sm. kılawuz, rehberghidon sn. gidonghiduş adj. şakacı, küldürücĭghiduşie sf. şaka, şakacılıkghiftuit vt. vr. tıgınmak, amelsĭzlenĭp aşamakghigilic sn.(înv.) gkigilik, cupulikaghilimele sf .pl. tırnak( işaretĭ)ghilotină sf. gilotınghimpat adj. tengeneklĭghimpe sm. tengenek

1

ghimpos adj. tengeneklĭghindă sf.1. palamut 2.(la cărţi) ispatighinion sn. şanssızlıkghinionist sm. şanssız, ikbalsızghioagă sf. topuz, başı tumalak şokmarghioc sn. 1. kulak kemĭkşĭgĭ 2.( la ghicit)fal taşıghiocel sm. nawrez şeşegĭ, kardelenghiol sn. kölghiont sn. tĭrsek men türtmeghips sn. alşı taşı, gipsghirlandă sf. şeşek, yaprak örĭmĭghişeu sn. gişewghiuden sn. sucuk, şucuk, güdemghiul sn. yumakghiulea sf. top , gülleghiurghiuliu adj. (reg.) a şık kırmızı

1ghiveci sn. şeşek tüpsesĭ2ghiveci yemek

ghivent sn. giventgibon sm. cıbon (maymun)gigant sm. dewgigantic adj. dewdiy balabangigantism sn.( med.) boyı uzun ösken bĭr kastalıkgigea adj. bebiylerĭn tĭlĭnde güzel, arüşe demekgimnast sm. cimnastikşĭgimnastică sf. cimnastikgimnaziu sn. cimnaziu , orta mektepginecolog sm. cinekologginecologie sf. cinekolociyeginere sm. kiyewginerică sm. taze, caş kiyewgingaş adj. 1.nazık, zarif 2.(mofturos) nazlıgingăşie sf. mazĭklĭkgingie sf. (stomatologie) iyekgingivită sf.(med.) iyek kastalıgıgintă sf. kabile, boy,uruwgioarsă sf. (fam.) eskĭ ceketgir sn. cirri, cirgirafă sf.(zool.) zürafa, cirafıgiubea sf. cübegiubeluţă sf. kĭşkene cübegiugiuleală sf. süyüşĭp botıklaşmakgiulgiu sn. mewta sarılgan şarşapgiumbuşluc sn. cümbüşlıkgiurgiuvea sf. v. çerçeve

2

giuvaer sn. mücevhergiuvaergiu sm. kuyumcıgâdila I. vt. botıklamak II. vr. botıklanmakgâdilătură sf. botıklama, botıklanmagâfăi vi. solımak, tar nefes almak, nefesĭ tutulmakgâfăit sn. solıma, tar nefes alma, nefesĭ tutulmagâgâlice sf. ufak bĭrew, bĭr şiy(şopar)gâlgă sf.(pop.) moyın bezlerĭn ĭşmesĭ-şĭşmesĭgâlceavă sf. kawgagâlcevire sf. kawgalaşmagâlgăială sf. akkan ya da bĭr şiyge urulgan suwnın sesĭgâlmă sf. 1. obaşık 2. moyın bezĭn şĭşmesĭgând sn. 1.tüşünce 2.(idée) fikir 3.(dorinţă) ĭstek , maksat 4.(fantezie)

hayal 5.(minte) akılgândac sm. böcekgândăcel sm. böcekşĭkgândi vr. vt. 1. Tüşünmek 2.(a crede) zannetmek, inanmak 3. ( a

intenţiona) niyette-niyetĭnde bolmakgândire sf. 1.tüşünce 2.(idée) fikir 3.(impresie) intiba-izlenimgândit adj. tüşünülgen, incelengengânganie sf. ufak böceklerge berĭlgen adgângav adj. tĭretĭlĭp- tutulup, konışkan bĭrewgângăvi vi. tĭretĭlĭp konışmakgânguri vi. (despre copii) aguuu etmekgângurit sn. ( de copii) aguu etĭwgânsac sm. (reg.) ata kazgârbaci sn. kamışı( kayıştan çrĭlgen)gârbov adj. kartlıktan belĭ bügülgengârbovi vr. kartlıktan belĭ bügülmekgârbovit adj. belĭ bügülgengârlă sf. deregâscan sm. ata kazgâscă sf. kaz( ana)gâsculiţă sf. kazşık fig. matüwşĭkgât sn. 1. moyın 2.(gatlej) bogaz 3.( la recipient) awuzgâtar sn. kamıt kayışlarından bĭrsĭgâtişor sn. moyınşıkgâtlej sn. bogazın ĭş kısımıgâtui vt. buwmakgâtuire sf. buwmagâtuit adj. buwulıp öttĭrĭlgengâză sf. böcekglacial adj. tondırgan( tondırıwcı)glandă sf. ( med.) bezglas sn.1. ses, sada 2. fig.ĭstek, arzu

1

glaspapir sn. büdürlĭ kaatglastră sf. tüpse, şeşek tüpsesĭglasvand sn. glasvandglaucom sn.(med.) köz kastalıgı- glaukomglazură sf. cangan şekerglăscior sn. sesşĭkglăsui vt. vi. aytmek , demek glîsuire sf. aytma, aytıwglãsuire sf. aytma, aytıwglet sn. glet, kĭreş ya ipsos man ĭncĭ ıslawgleznã sf.(anat.) tobık kemĭgĭgleznişoară sf. tobık kemĭkşĭgĭ, tobıkşıkglicerină sf. gliserin , glicerinaglisa vi. bĭr piyesanı başkasın üstünden taydırmakglisant adj. taygangloabă sf. 1. zabın at 2.fig. uzun boylıgloată sf. kalabalık, bĭr yerge toplaşkan kĭşĭlerglob sn. 1. tumalak, top, küre 2.(Pământul) yeryüzĭglobul(ă) sf. kürecĭk, top(anat.) globule albe – akyuvar, globule roşıı –

alyuvarglonţ sn. kurşun,mermiglorie sf. şan, şerefglorios adj. şanlı, şereflĭglosar sn. sözlĭk,lügatglucoză sf. glikoz, glukozıglugă sf. başlık, glugaglumă sf. şakaglumeţ sm. adj. şakacı, şakıyglumi vi. şaka etmek, şakalaşmakgnoseologie sf. tanıma teoriyasıgoană sf. koşı, cuwurma, kaşmagoangă sf.(pop.) böcekgoarnă sf. zurna, borıgoblen sn. goblengodac sm.(reg.) bĭr yaşına kadar domızsık, godakgodin sn. temĭr peşka-godingogoaşă sf. ulkumgogoman sm. matĭw, solozgogomănie sf. matüwlĭk,akılsızlıkgogonat adj. kĭşkene ve şĭşĭk fig. minciună zır yalangogonea sf. ĭşiy domatisgogoriţă sf. ballar korkıtılgan hayali canlıgogoşar sm. kaba büher cınısı- gogoşar

1gol sn. 1.(vid) boşlık 2.(sport) gol2 gol adj. 1. boş 2.(nud.) şıpalak 3.( de conţinut)tutarsız 4.(descoperit)

aşık

2

golan sm. aymana, başsız, ĭşşĭz küşsĭz kĭsĭ, golangolaş adj.( despre păsări) 1. kanatsız 2.( despre copaci) yapraksız 3.(

despre terenuri) ösĭmsĭz, şimensĭzgolănesc adj. golanga baylı , dairgolănime sf. golanların epsĭ, toplamıgolătate sf. şıpalaklıkgolf sn. 1. körfez-golf 2.(sport) golfgoli vt. boşaltmakgoliciune sf. 1. şıpalaklık 2.(lipsă de conţinut) tutarsızlık, manasızlıkgolire sf. boşaltma, boşaltĭwgologan sm. kıymetsĭz , ufak paragoluţ adj. şırşıpalakgonaci sm. awci yardımcısıgondolă sf. gondolagondolier sm. gondolcı-gondoliyergong sn. gong, şangoni I.vt. 1. kuwmak 2.( a urmări)kuwalamak,cuwurtmak II. vt. vi.

cuwurmakgonoree sf. (med.) blenoragie) cenital organların cugunuşlı kastalagıgordian adj. ( în expr.)nod Gordian – zor , karışık, hallergorgan sn. obaşıkgorilă sf. gorilla, en ĭrĭ maymun cınısıgornist sm. borazancıgorun sm. meşe teregĭ(stejar)gospodar sm. 1. üyĭ, awlası bolgan etmeklĭ köylĭ 2. becerĭklĭ, şalışkan, erbap

kĭşĭ 3. (reg.) kocagospodăresc adj. zengĭn , wakıtlıgospodăreşte adv. erbaplarday, kerekenĭndiy etĭpgospodari I.vt. idare etmek II. vr. üyĭ barkı bolmakgospodărie sf. koranta 1.(locuinţă) kane 2.(menaj)üy ĭşlerĭ 3.(unitate de

producţie) şĭplĭkgospodărire sf. korantanı idare etmek- etĭwgospodină sf. üy kadını, becerĭklĭ, etmeklĭ apakaygrabă sf. acele, acelelĭkgrabnic adj. şalt, acele, (însănătoşire grabnică, şıfalar bolsın)grad sn. 1. derece 2.(titlu) unvan 3.(mil) rütbe 4.(nivel,treaptă)

mertebe, seviye, kademegrada vt. derecelernĭ işaretlemekgradare sf. derecelernĭ işaretlemegradat I. sm. assubay II. adj. 1( despre aparate)derecelĭ 2.(treptat) esap

man,sırası man)grafic I. sn. grafik II. adj. yazıga dair, yazılışka dairgrafie sf. yazma, yazıw, yazılışgrafit sn. grafitgrafologie sf. grafolociye

1

graham sn. tuzsız perĭz ötmegĭgrai sn. 1.(glas, voce) ses 2.(limbaj) konışma 3.(limbă) tĭl,lisan

4.(dialect) awuz- diyalektgrajd sn. damgram sn. gramgramatică sf. 1. gramer,tĭl bĭlgĭsĭ 2.(manual) gramer, gramatika kitabıgramofon sn. gramofongrandilocvenţă sf. bek duygulanıp, alınıp konışmagrandiose adj. ulu, azametlĭ ,yücegrandoare sf. azamet, ululuk,yücelĭkgrandoman sm. grandomaniyege tutulgan kĭşĭgrandomanie sf. grandomaniye, özĭn bek balaban, akıllı sanetmegrangur sm. 1. sarıasma kusı 2.fig.zengĭnlerge,jandarlarga berĭlgen atgranit sn. granit, serttaşgraniţă sf. sınır, hudut, hatgranulat adj. parşalangan, taneşĭklĭ granulă sf. kattı cisĭmnĭn parşalanmasından meydanga kelgen kattı

parşaşık 2. hap, şekerlı hapgrapă sf. (agr.) sürgĭ (tırmık)gras adj. ( cu grăsime) maylı 2.(despre oameni)şĭşman 3.(despre

animale) semĭz 4.(despre fructe) etlĭ 5.(despre pământ) bereketlı, semĭz

graperfruit sn. turnuşgratie sf. parmaklıkgratifica vt. bĭrewge mukâfat bermekgratificaţie sf. aylıktan fazla berĭlgen para , mukâfatgratis I. adj. parasız, bedewa II. adv. ( fără motiv)cabadangratitudine sf. göñĭl borıcı, minnetgratuit adj. parasız, bedawa fig. faydasızgratuitate sf. parasız, bedawa bolma-bolıwgraţia vt. affetmek , afu etmekgraţie I. sf. nazĭklĭk, zariflĭk II. prep. sayesĭnde, yardımı mangraţiere sf. af. affetmegraţios adj. dıkkatlı, küleryüzlĭ nazĭk dawranışlıgraur sm. sıyırşıkgrav adj. 1. ( despre boli) awur 2. (despre oameni) awur başlı 3.

(periculos) tehlikelĭ-belalı 4. (muz.) kalıngrava vt. oymakgravidã sf. adj. gebe, awuryaklı, yüklĭgraviditate sf. gebelĭk, awurayaklılıkgravură sf. 1. resĭm, gravur 2.(ca acţiune) oyma kazma ĭşĭgrăbi I. vt. acele ettĭrmek 2.( a impulsiona) teşvik etmek II. vr. acele

etmekgrăbire sf. acelelĭk, acele etme-etıwgrăbit adj. acelecĭ, acele etken

2

grădinar sm. bakşuwangrădină sf. bakşe, parkgrădinari vi. bakşecĭlĭk men ograşmak grãdinãrit sn. bakşuwanlıkgrãdiniţã sf. 1. bakşaşık 2. ilkmektepten burun kişkenelerĭn terbiye

körgen, okulgrăi vi. vt. aytmak, demek,konışmakgrăitor adj. inandırgan, kuwwetlĭ delilgrăjdar sm. damcı(ırgat)grămadă sf. 1. üymĭşĭk 2.(mulţime)köplĭk, kalabalıkgrămăjoară sf. ufak üymĭşĭkgrănicer sm. sınır bekşĭsĭ-askerĭ, grınicergrăpa vt. tırmıklamakgrăpiş adv. bakalapgrăsan adj. şĭşman, tawlı, babıltıkgrăsime sf. may, köp maygrăsun sm. caş domız 2. tawlıcagrăsuţ adj. tawlıca, baya semĭz, şĭşmanşıkgrătar sn. 1. izgara-grıtar 2.(sită) ocak ızgarası 3. (armătură) temel

ızgarasıgrăunte sm. tanegrăunţă sf. aywanlarga berĭlgen cem. Egĭn tanelerĭgreaţă sf. 1. miyde bılantısı 2.fig.ciyrenıwgrebla vt. tırmıklamak , tırnauş kullanmakgreblă sf. tırmık, tırnauşgrec I. sm. yunanlı II. adj. yunanga baylıgreceşte adv. yunancagrefa I.vt.(med.) grefı yapmakgrefă sf.(med.) modern, zor ameliyatgrefier sm. mahkeme yazmanı, kaatibĭ- grefiyergreier sm. cırlak, cırcır böcegĭgrenadă sf. el bombası, grenadăgreoi adj. awur, zorgrepfurt sn. greyfurtgresa vt. maylamakgresie sf. sert taşgresor sn. maylagan cihaz, aletgreş sn. yangışlıkgreşeală sf. yangışlık, hatagreşi vt. vi. yangışmak, yanılmakgreşit adj. 1. yaramay yasalgan 2. Yangışkan kĭşĭgreţos adj. cürek bılandırgan cüyrendĭrgengreu adj. 1.awur 2.(dificil) zorgreutate sf. 1. awurlık 2.(povară) cük 3.( de cântar) awurlık 4.(sport)

sıklet-categ

1

5. (dificultate) zorlık,kıyınlıkgrevă sf. grev, grevıgrijă sf. kaygıgrijuliu adj. kaygılı( prevăzător) dıkkatlıgrilaj sn. parmaklık, perdegrimasă sf. yüz, surat ekşĭtmesĭgrindă sf. makaslıkgrindină sf. burşakgripat adj. gripadan kastagripă sf.(med.)gripa, grip, suwuklama-suwuklawgriş sn. griş

1grânar sn. 1. kızılşa,biday ambarı, magazası 2. fig. bĭr bölgenĭ, memleketnĭ kızılşa man

peslegen bereketlĭ cer,bölge2 grânar sm. biday,kızılşa,arpatücarı

grâu sn. kızılşa ,bidaygrâne sn. kızılşa egĭlgen tarlagrâuleţ sn. kızılşaşıkgrâuşor sn. v. grâuleţgroapă sf. şukurgroază sf. korkı, deşetgroaznic adj. bek korkınışlıgrohăi vi.(despre porci) domız sesĭ şıgarmakgrohăit sn. domız sesĭ, gürültĭsĭgrohotiş sn. uşlı, keskĭn taş parşalar üymĭşĭgĭgropar sm. mezarcıgropiţă sf. 1. kışkene şukur 2. bette,yüzde körĭlgen ufak şukurşukgros I.sn. köplĭk II. adj. 1. kalın( despre fluide) koyıgrosime sf. kalınlıkgrosolan adj. 1. terbiyesĭz, vayımsız, duygusız 2. az az ĭşlengen ,ürün, malgrosolănie sf. terbiyesızlĭk kabalıkgrotă sf. magaragrup sn. grupgrupa I. vt. gruplaştırmak ( a aduna) toplamak II. vr. gruplarga

ayırmak(n a se aduna) toplanmak 2.( a se alătura) katılmakgrupă sf. 1. grup 2.(mil.) manga- grupaguler sn. yakaguleraş sn. yakaşıkgulerat adj. 1. üytlĭ yakalı(kibĭrlĭ) 2.(despre animle) moynında biyaz

colaklı aywangulie sf. alabaşgumă sf. 1. lastĭk 2.(radieră) sĭlgĭ, gumagunoi sn. 1. şöp-şöplĭk,süprüntĭ 2.(băligar) gübre 3. fig. alşak kĭşĭ,

ahlaksız insanegunoier sm. süpürgücĭ(măturător) şöplĭkşĭ

2

guraliv adj. konışkakgură sf. awuzgură de ham sf.(atelaj) şĭlmegură-cască sf. aşıkawuz, awuzaşıkgurgui sn. 1. şarıknın uş betĭ 2. bulduknın uşlu awzı 3. emşeknĭn usı

4.bayır , taw uşıguriţă sf. 1. awuzşık 2. öpme ( ballar üşün)gurmand adj. aşamşak , cebĭr, fig. obırgust sn. 1. tat, nezet-lezet 2. (anat.) tatma duygusı 3. fig. zewkgusta vt. 1. tatmak 2. fig. hoşlanmakgustare sf. 1. kawaltı 2.(gust) tatmagustos adj. nezetlı,lezzetlĭguşat adj. 1.(despre păsări) cemtĭklĭ 2.(despre oameni) ĭşĭk, kasta

bogazlıguşă sf. 1.(la păsări) kuş kursagı, cemtĭk 2.( la oameni) bogaz urı

(tumoare)guşter sm.(zool.) yeşĭl segertkĭ cınısıgută sf.(med.) 1. buwunların ĭşmesĭ (kastalık) 2.(reg.) sekte, dambla,

paraliziyegutui sm. aywa teregĭ gutuie sf. aywa meywası- cemĭşĭguturai sn.(med.) tımawgutural adj. 1. gırtlaktan şıkkan söz, sesler 2. (în fonetică) bogaz

ünsüzĭ(consoană)guvern sn. hükümet-guvernguverna vt. bĭr memleketnĭ idare etmekguvernamental adj. hükümetke baylı, dairguvernantă sf. zengĭnlerĭn üyünde bala terbiyecĭsĭguvernare sf. hükümetĭn idare etken dewĭrguvernator sm. valiguvid sm. (iht.)denızde tutulgan kara renklĭ ufakşa balık cınısı-

guvidguzgan sm. şıcawulguzlă sf. tek tellĭ muzika aletĭ

1

2

H

ha interj. 1. Memnuniyet, yaman niyet men şaşıp kalma 2. (fam.) buyur? ne? katĭp? onday tuwul mı? 3. (repetat) şakıldap külmeknĭ andıra

habaciu sm. (reg.) Abadan yapılgan cekethabar sn. N-am kaberĭm yokhabotnic adj. sm. dindar, din koruwcusıhabotnicie sf. koyı dindarlıkhac sn. (în expr.) a-i veni de hac cuiva, la ceva = bĭrewnĭ cenmek, awzın

kapamakhachițe sf. pl. (în expr.) a avea hachițe = bĭrewün şaytanı tutmak, egeşmekhadâmb sm. l. (înv.) eunuk, (reg.) ögĭz ya da arü pĭştĭrĭlmegen athagialâc sn. acĭlĭkhagiu sm. acĭ, acĭlĭkke ketkenhahaleră sf. (fam.) geweze, awzı kalabalık, güwenılmegen bĭr kĭşĭhaham sm. 1. Yawdĭlerde dini kurallarga köre aywan, tawuk soygan kĭşĭ 2.

Rabinhaham-başı sm. (înv.) bĭrĭncĭ rabin, baş rabinhai, haide interj. Aydı!

1haidamac sn. (reg.) tayak, şokmar2 haidamac sm. 1. Aylaz, derbedew, kawgacı 2. Uzun boylı lungan 3. (înv.)

tuwarşıhaidău sm. tuwarşıhaiduc sm. haydut, eşkıyahaiducel sm. kĭşkene hayduthaiduceşte adv. Haydutlarday, haydutşahaiduci vi. Haydutluk yapmakhaiducie sf. 1. Haydut hayatı geşĭrmek, haydutluk yapma 2. Haydut

dawranışıhai hui adj. Aylazhaimana sf. aymana, başıboşhaimanalâc sn. Aymanalıkhain adj. 1. Kayın, merametsĭz, yaramaz 2. Memleketĭn, dinĭn satkan

bĭrewhaină sf. urba, elbisehainie sf. 1. Duşmanlık, kincĭlĭk, yamanlık 2. (înv.) murtatşılık,

memleketĭn, dinĭn satmahainlâc sn. kayınlıkhaită sf. 1. Sürüw (kaşkır) 2. (fig.) Çete, gürühhal sn. Hal, waziyet (stare)halal interj. Apperĭm! Aferim! Bravo! (în expr.) halal să-ți fie! Yazık

saga!1 halat sn. 1. (de lucru) ĭş urbası 2. (de casă) üy elbisesĭ, urbası, üstlĭk 3. (de

baie) baye elbisesĭ2 halat sn. (reg.) kalın şıcım-sıcım

1

hală sf. halahalcă sf. parşa, balabanca parşa (et)haleală sf. 1. (fam.) tıgınma, cutma, amelsĭzlenĭp aşama 2. Aşayt, cemelĭkhalebardă sf. baltalı mırzakhalebardier sm. baltalı mırzak kaullangan askerhalf sm. (fotbal) ortancı, ortada oynagan oyıncıhali vt. (fam.) amelsĭzlenĭp aşamak, cutmakhalima sf. karışık hadisehalogen sm. (chim.) halocenhaltă sf. 1. (oprire) toktama, toktatma 2. (stație) toktama yerĭ (trenler

üşün)halteră sf. halterhalterofil sm. haltercĭhalucinație sf. kastalıktan kucurlı şeyler körĭnme, eşĭtĭlmehalva sf. elwa-alwahalvagiu sm. elwacıhalviță sf. (alviță) elwa-alwa

1 ham interj. (repetat) itnĭn ürmesĭ2 ham sn. Kamıt

hamac sn. Asma yatak-catak, hamakhamal sm. hamalhamalâc sn. hamallıkhambar sn. Ambarhamsie sf. (iht.) hamsi balıgıhamut sn. (înv.) kamıt

1 han sm. (ist.) han (Tatarların hanları)2 han sn. Kan, konak

handbal sn. Handbalhandicap sn. Handikap, elwerĭşsĭz waziyethandicapa vt. Üstün kelmek, engel bolmakhang sn. 1. (în expr.) a ține hangul = dürküge eşlĭk etmek, bĭrewün cırın

cırlamak 2. (reg.) bazı muzika aletlerıne berĭlgen athangan adj. Sm. (în expr.) porumb hangan – tawlık bölgesĭnde ösken müsĭr

cınısıhangar sn. Aviyon veya traktorların kuytulanması üşün yapılgan yüksek

binahanger sn. Hançerhangiță sf. kancı-hancı apakayhangiu sm. kancı-hancıhan-tatar sm. tatarların hanıhaos sn. 1. Kaos 2. Karmakarışıklık, kıykalekethaotic adj. Karmakarışık

1 hap interj. Hap!2 hap sn. (pop.) ap (pastilă)

hapciu interj. Añsırma, añsırık, añsırıw sesĭ

2

haplea sm. matüw, soloz, toñkahaplologie sf. (lingv.) haplolociyehapsan adj. 1. Taş cüreklĭ, kayın 2. (avar) tamahkar, tamsacalarhar sn. 1. ALLAH bergĭsĭ, ALLAH nimetĭ 2. (calitate) istidatharaba sf. (reg.) balaban arabaharababură sf. karışıklık, kıykaletlĭkharabagiu sm. (reg.) arabacıharachiri sn. Haravkiri, Japonya'da öz özĭn saplap öttĭrmeharaci sn. Haraç, eskĭ bergĭharam sn. 1. Kart at 2. Yagma malı (haram keldĭ, haram kettĭ – de haram a

venit de haram s-a dus) emgeksĭz kar 3. (ilicit, prohibit) dince yasak (şarap, domız etĭ v.b.)

haramin sm. (înv.) haydut, taw kırsızıharap sm. v. Arapharapnic sn. (reg.) kıska saplı, uzun örĭwlĭ kamışıharbuz sm. (reg.) lubeniță – karbızharcea-parcea adv. (fam.) parşa-parşa (etmek)hardughie sf. 1. Virane 2. Yüksek, balaban, eskĭrgen cıgılacaktay binaharem sn. Haremharman sn. Bĭr kaş türlü tütün karışımıharnaşament sn. Aywan cekme takımı (at)harnic adj. Şalışkan, etmeklĭharpagon adj. Kızganşı, saran, tamsacalarharpă sf. harpharpon sn. Zıpkınhartă sf. hartaharță sf. kawga, töbeleşme, töbeleşüwhasmațuchi sm. hoş kokıgan, güzel şeşeklĭ ösĭmlĭkhaşiş sn. Haşiş, esrarhaşura vt. Tarama sızıklarnı yapmakhat sn. Hat-răzor cĭkhatișerif sn. hattı şerifhatâr sn. hatır-katĭrhatman sm. (înv.) polon, kazaklarda önder-komutan haț interj. Haț!hau interj. Haw!havadiș sn. (înv.) havadishavană sf. puro (Kuba başkentĭ Havana'da yapılgan)havuz sn. havuz (su bazinĭ)haz sn. haz, hoşlanmahazard sn. rastlantı, tesadüfhazarda vr. Tesadüfen yapmak, ne bolsa bolsın dep kĭrĭşmekhazardat adj. Tehlikelĭ, közsĭzlĭk (risc)hazliu adj. Şen, küldürgenhazna sf. 1. Pislĭk ve kalıntılar şukuru, kazna 2. (înv.) hazine, kazna

1

hăbăuc adj. (reg.) sersem, akaılsız, solozhăinar sm. urba tücarıhăinărie sf.urba satılgan tükan, urbalar üuülgen yerhăinuță sf. ceketşĭkhăis interj. Hıys! (ögĭzlernĭ solga aylandırmak)hăitaș sm. awcılıknı başlatkan yardımcı kĭşĭhăitui vt. 1. Kuwalamak 2. Fig. ızlamakhăituială sf. aw aywannı kuwalama, kuwalawhălălăi vi. Onomatopee, gürültĭ yapmakhăldan sm. güzlĭk kenevĭrhălpăi vt. Amelsĭzlenĭp aşamak ya da ĭşmekhămăi vi. Itlerĭn mırıldamasıhămeseală sf. (fam.) bek karın aşma, zayıflama, gewşemehămesi vi. (fam.) karnı bek aşmak (aştan ölmek)hămesit adj. Bek aş, bek aşıkkan (aştan ölgen)hăndrălău sm. cĭgĭt, delĭkanlıhăpăi vt. 1. Şalt ve şapırdap aşamak 2. Şalt anlaşılmaz şekĭlde konışmakhărăzi vt. 1. (înv.) bĭrewge ayrılgan, adangan 2. Bĭrewge bĭr hediye, bĭr

iygĭlĭk yapmakhărăzit adj. Sadık, baylıhărmălaie sf. (reg.) gürültĭ, bakırma-şakırma, caygarahărnicie sf. şalışkanlıkhărțui I. Vt. Raatsız etmek, hırpalamak II. Vr. töbeleşmekhărțuială sf. kawga, buwuşmahărțuire sf. v. hărțuialăhărțuit adj. Raatsız etılgen, kırpalanganhăț sn. telbewün noktadan arabacıga uzagan ekĭlĭ kayışıhățiș sn. Tengeneklĭk, şırpılık, ormanda sık tereklĭkhău sn. boşlık, uçurumhecatombă sf. öttĭrĭlgen cansız kewdeler obasıhectar sn. hektar (ha)hectogramă sf. hektogramhectolitru sm. hektolitrehectometru sn. hektometrehegemon sm. idarecĭ, rehberhegemonie sf. idare, rehberlĭkhei! Interj. Ey! Hey!helbet interj. elbetheleșteu sn. havuz, su haznesĭheliograf sn. pırıldakheliu sn. helyum, en cengĭl gazhematie sf. (med.) alyuvarhemateză sf. (med.) kan arınımı-temĭzlenmesĭhemoglobină sf. (med.) hemoglobinhemogramă sf. (med.) hemogram

2

hemoragie sf. (med.) kanama, hemoraciyehemoroizi sm. pl. (med.) mayasılhepatic adj. Karacĭgerge baylıhepatită sf. (med.) karacĭger kastalıgı, sarılıkherghelie sf. at sürüsĭ, sürüwhering sm. (iht.) ringa balıgıhermafrodit sm. adj. Kızteke, erdĭşĭhermină sf. kakım, ashernie sf. (med.) kuyulduk, fıtıkherpes sn. uşunma, uçukhexagon sn. altıgenhiberna vi. Kış yukusı yuklamakhibernare sf. kış yukusıhibrid sn. melezhibridare sf. melezleşmehidos ad. Bedat, şĭrkĭnhidoşenie sf. bedatlık, şĭrkĭnlĭkhidrat sm. hidrathidraulic adj. Hidrolikhidroavion sn. denĭz avyonıhidrocarbonat sn. hidrokarbonhidrocarbură sf. Hidrokarburhidrocentrală sf. Hidrocentralıhidrogen sn. Hidrocenhidrolog sm. hidrolog, hidroloci uzmanıhidrologie sf. hidrolociyehienă sf. (zool.) sırtlanhieroglifă sf. Hiyeroglifhimen sn. Kızlık zarıhingher sm. it tutup öttĭrgen kĭşĭhiperbolă sf. (stil) kabartma, mübalağa, hiperbolhipersensibil adj. (despre oameni) karardan ziyade duygusal, hassashipertensiune sf. (med.) yüksek kan baskısıhipertensiv adj. Yüksek kan baskısından kastahipertrofie sf. (med.) hipertrofiyehipic adj. Atka baylı, dairhipism sn. Hipizm, at mĭnme sportı, at koşısıhipnotism sn. Hipnotizmhipnotiza vt. Hipnotize etmekhipnoză sf. hipnozıhipodrom sn. At koşısı meydanı, hipodromhipopotam sm. (zool.) su aygırıhipotensiune sf. (med.) kan baskısının azalmasıhipotracțiune sf. at man taşıma, tartmahistologie sf. (med.) histolociye

1

hâc interj. Hık!hâd adj. Bek bedat, bek şĭrkĭnhâr interj. Itlerĭn mırıldawıhâră sf. Kawga, anlaşmazlık, fitnehârb sn. 1. Şölmek, ĭse parşası 2. Osal aşkana kabı 3. Fig. Kasta, naşar

kĭşĭhârcă sf. 1. Baş, kafa 2. cadıhârciog sm. cumranhârdău sn. şelekhârăi I. Vi. 1. Kırıldamak 2. (a sfoi) uykuda kuruldamak 3. Mırıldamak II.

Vr. şekĭşmekhârjoană sf. Oynaşma, buwuşmahârjoni vr. Oynaşıp iteşmek, türtüşmekhârleț sn. kazmaşıkhârșâi vi. Okalanmak, öteberlĭ capırmakhârșâit adj. Capırılgan, okalanganhârtie sf. 1. Kaat 2. (document) belge, kaat 3. (bancnotă) kaat parahârtiuță sf. Kĭşkene kaat, kaatşıkhârtop sn. Sokaktakı şukurşukhârțoagă sf. yazıwlı resmi kaat, kıymetsĭz belgehâtru adj. Kurnaz, küldürgen, keskĭn ziyĭnlĭhlizi vr. 1. Matüce, matücesĭne külmek 2. Közlerĭn fal taşınday

bakraytmakhlizit adj. Köp külgen, közĭn kaşın coytkanho interj. Aywanlar toktatılgan seshoardă sf. 1. Tatar ve mongolların kurgan kuwwetlĭ ordı 2. Zaptetken

yagmacı ordıhoașcă sf. Kart ve yaman apakayga berĭlgen at (cadı)hoață sf. Kırsız kadınhochei sn. (sport) hokey oyınıhodoroagă sf. 1. Cıgırdagan, zırıldagan, eskĭgen taşıma aracı 2. Fig.

Kartaygan, gewşegen kartka berĭlgen at, lagaphodorog interj. Raatsız etken ses, gürültülĭ seshodorogi I. Vi. Tangır tangır etmek II. Vr. Eskĭrmek karap bolmakhodoronc tronc interj. Ters, uygunsuz bĭr ĭş yapılganda kullanılgan sözhoge sm. hoca oca, muallĭmhoceag sn. Şıgarakhohot sn. Şakıldap külme-külĭwhohoti vi. Şakıldap külmek yahut cılamak fig. Cañgırmakhoinar adj. Serseri, hoşgezgenhoinăreală sf. serserilĭk, aymanalıkhoinări vi. Boş gezmek, serserilĭk yapmakhoit sn. leşhoitar sm. leş men peslengen şĭpşealgış, kartankuşhojmălău sm. balaban, mazalı, boyı fazla ösken

2

hol sn. holholba vr. 1. (a privi) şaşıp karamak 2. Közlerĭn bakraytmakholbare sf. Közlerĭn bakraytmaholbat adj. Közlerĭ bakraytıwlı, közlerĭ akıyganholdă sf. Tarla, egĭn tarlasıholeră sf. (med.) koleraholocaust sn. (în antichitate) Tañrı'larga kurban etĭlgen aywan büsbütün kara

kütrüm etĭle edĭholtei sm. bekarhomar sm. ıstakozhomeopat sm. omeaopat doktorhomeopatie sf. (med.) omeopatiyehomosexual sm. homoseksual, kızteke, ultekehomosexualitate sf. Kıztekelĭk, ultekelĭkhop I. Sn. Endek, engel II. Interj. Hop! Hoppala!horă sf. hora, horonhorcăi vi. kırıldamakhorcăit sn. Kırıldama-kırıldawhormon sm. (med.) hormonhorn sn. şıgarakhoroscop sm. horoskop, talih zayicesĭhorticultor sm. meywacılık uzmanı, meywacıhorticultură sf. Fidanlık, bakşecılık bĭlĭmĭhotar sn. 1. Sınır, hudut 2. (limită) hat, cĭkhotarnic adj. 1. Moşiya sınırlarına baylı, dair 2. Moşiyalarnı ölşegen

müyendishotă sf. oşaklıkhotărâ I. Vt. 1. Karar bermek, kararlaştırmak 2. (a stabili) kestĭrmek,

belletmek 3. (a destina) tayın etmek II. Vr. Kararlaşmak, karar alınmak hotărâre sf. 1. Karar, kararlaştırma 2. (dispoziție) kararlama, hükümhotărâtor adj. Karar etĭcĭ, awur baskanhotel sn. Otel-hotelhotelier sm. otel sayĭbĭ, otelcĭhoț sm. kırsızhoție sf. kırsızlıkhoțoman sm. yaman kĭşĭ, kırsızhoțomănie sf. Kırsızlık, aydutlıkhram sn. (rel.) tapınak 2. (rost) amaç, maksathrană sf. Gıda, aşayt, cemelĭk, yemekhrăni I. Vt. Beslemek-peslemek II. Vr. Beslenmek-beslenĭw, gıdalanmakhrănire sf. besleme, beslenme, keşĭnme, beslenĭwhrănit adj. Beslewlĭ, karawlıhrănitor adj. Beslewcĭ, beslegenhrăpăreț adj. Pisbogaz, obır, aşbithrean sm. acırga

1

hrib sm. kozı opapĭşĭgĭ, opapiyĭ, mantarıhrisov sn. (arh.) vesika, tapuhrubă sf. Cer astında oda, zındanhuidui vt. Uwwwı dep bakırmak, maskara etmekhuilă sf. Taş kömĭrĭhuli vt. Azarlamak, körĭnmek, tazĭrlemek, sökmek, bötenlemekhuligan sm. terbiyesĭz, imansız, medeniyetsĭz, ögĭzhuliganism sn. Terbiyesĭzlĭk, aywanca dawranış, cemiyet nimetlerĭne,

kĭymetlerĭne ücüm etmehulire sf. Tazĭrleme, bötelemehulit adj. Tazĭrlengen, sögĭlgen, böten cagılganhulpav adj. Obır, bisbogaz, aşbit, aşamşakhultan sm. v. Vultanhulub sm. kögerşĭnhulubaş sm. kögerşĭnşĭkhulubă sf. arabanın ekĭ arışından bĭrĭsĭhulubiță sf. 1. Kögerşĭnşĭk 2. Aşalgan opapĭşĭk-mantarhumă sf. Sarıbaşık, sarıtoprakhun I. Sm. hun II. Adj. Hunlarga baylı, dair hurduca vt. Vr. 1. Sĭlkĭnmek, sallanmak, sarsımak 2. Vi. Gürültĭ yapmak,

gıdırdamakhurducare sf. Gürültĭ yapmahurie sf. Cennet kızlarıhurmuz sm. süs fidanı, süs terekşĭgĭhurui vi. Gürüldemek, gümbürdemekhuruială sf. V. huruithuruit sn. Gümbürdĭ, gürültĭhusă sf. kelefhuște sf. (reg.) borş mayasıhutupi vt. (reg.) amelsĭzlenĭp aşamakhuța interj. Beşĭknĭ sallap bo söznĭ aytasınhuțan adj. Cal huțan – daglıkta bek kawiy at cınısıhuzdup interj. Tüşken bĭr cisĭmĭn şıgargan sesĭhuzmet sn. (arh.) vazife, kızmet-hızmethuzur sn. Bollık, raatlık, kaarsĭzlĭkhuzuri vi. Bollık ĭşĭnde yaşamak, kaarsĭz-kaaswetsĭz hayat sürmek-

sürdürmek

2

I

ia interj. mĭnaiac sm. yak, mandaga uşagan, tibet'te yaşagan aywaniaca interj. v. iată

1iacă en arü tütün2iacă yaka3iacă interj. mĭna, kara mĭnda

iacătă interj. v. iacăiad sn. 1. cehennem 2. fig. azap, cefaiadã sf. eşkĭnĭn dĭşĭ balası-kozısıiadeş sn. yadeşiahnie sf. (culın.) yahniiama sf. yagmaianuarie sm. ocak ayıiapă sf. baytaliaprac sm.(iht.) 1. kışkene balık cınısı 2. yaprakiar I. adv. gene, tekrar II. conj. Fakat,ama , lakiniarăşi adv. geneiarbă sf. 1.ot 2.(pajişte) çimenlĭk-şimenlĭkiarmaroc sn. panayıriarnă sf. kış ( mewsümĭ)iască sf. opapĭsĭk kawı, kawiasomie sf. yaseminiasmac sn. yaşmakiatac sn. catma, yuklama odası( pat)iatagan sn. yataganiată interj. mĭna , ĭşte iaurgerie sf. katık ve oga uşagan ürün satılgan tükaniaurgiu sm. katıkşı,uyutkan ve satkan kĭşĭiaurt sn. katıkiavaş adv. (în expr.)yavaş yavaşiaz sn. yasalgan kölcĭkibis sm. legelekke uşagan bĭr kuşibovnic sm.(pop.) kıymas, süygĭlĭibric sn. cezbeibricel sn. cezbeşĭkibrişimgiu sm.(arh.) ibrişĭmcĭibrişin sn. ibrişin,ipek cĭplerĭic sn. kama( agaş parlamak üşün)icioglan sm. (înv.) sultanlarda ve romen hükümdarlarlarında üy balası (paj)icneală sf. ĭşĭn tartma,ĭnlemeicnet sn. v. icnealăicni vi. zorlıktan /awuruwdan ĭnlemekicoană sf. (rel) ikonaicre sf. pl. kayvar, balık cımırtası

1

icter sn.(med.) sarılıkideal I. sn. ideal,ülkü,emel II. adj. 1. ideal 2.( perfect) mükemmelidealism sn. idealizm, ülkücülük-ülkücülĭkidealist sm. adj. idealist,ülkücüidealiza vt. ülküleştĭrmekidee sf. 1. fikir(gând)tüşünce 2.(părere) kürĭş 3.(intenţie) niyet,kararidem adv. bĭrttaaidentic adj. aynı ,özdeşidentifica vt. bĭrdiy bolganın köstermekidentificare sf. bĭrdiy bolganın kösterĭw, köstermeidentitate sf. 1.bĭrdiy,özdeşlĭk 2.(a unei persoane) kĭmlĭkideogramă sf. ideogram, bĭr kelimenĭ köstergen yazılı işaretideolog sm. adj. ideologideologie sf. ideolociyeidilă sf. 1. idil 2.(iubire) temĭz süygĭidiom sn. tĭl, bölge tĭlĭidiot sm. adj. budala, aptal-idiyotidioţenie sf. akılsızlık, budalalık,aptallıkidiş sn. alman tĭlĭne akraba , yawdĭlerĭn konışkan tĭlĭidol sm. put , idolideolatrie sf. putperestlĭkidolatriza vt. putlaştırmakidolarizare sf. putlaştırma-putlaştırıwidolatru adj. putperest , putka tabınganie sf. ĭşlemelĭ bluza(kıskayaklı üşün)ied sm. eşkĭnĭn erkek balası(oğlak)iederă sf.( bot.)sarmaşıkieduţ sm. eşkĭnĭn ul- erkek balaşıgıieftin adj. adv. 1. ucuz 2. fig. sadeieftinitate sf. ucuzlıkieftini I. vt. ucuzlatmak, fiyatın tüşürmek-indĭrmek II. vr. ucuzlaşmakieftinire sf. ucuzlatma, ucuzlama-ucuzlawielcovan sm.(ornit.reg.) martı kuşĭ(pescăruş)iele sf. pl. (mit. pop) zararlı perĭlerienibahar sn. yenibaharienicer sm. yeniçeriienupăr sm. ardi. teregĭiepuraş sm. koyanşıkiepure sm. koyan, tawşaniepuresc adj. koyanga bayli, dair( koyanlık)iepureşte adv. koyanday, koyanca(yuklamak, korkak bolıw)iepurime sf. bĭr köp koyan , koyan toplamıiepuroaică sf. dĭşĭ koyaniepuroi sm. erkek koyan- tawşaniepuşoară sf. kĭşkene baytal

2

ierarhic adj. aşama, sırasına köreierarhic sf. aşama sırası

1ierbar sn. ufak ösĭmlĭk , yaprak, şeşek köleksoyonı2ierbar sn.(anat.) gevis aywanlarında miydenĭn dört kısımından bĭrĭncĭsĭ

ierbărit sn.(rar.) ızlaz, otlak, meraieri adv. tĭnewünierna vi. kışlamak, kışın geşĭrmekiernare sf. kışlama-kışlawiernat sn. kışlık-kışlanma

1iernatic adj.(pop.) 1. koylar üşün kışlık saya 2.kışlık cem 3.gemĭler üşün kışlık cer

2 iernatic adj. 1. kışka baylı-ait, dair 2. kılık ierta vt. affetmek-afuetmekiertare sf. af. , afu tĭlemeiertător adj. kolay afu etkeniesle sf. otılıkieşi vt. 1. şıkmak 2.(a se ivi) peyda bolmak 3.( a părăsi) ayrılmak 4.( a

deveni) bolmak 5.( a se decolora) solmak, rengĭn atmakieşire sf. 1. şıgış,şıkma (apariţie) peyda bolma-bolıw 2.(soluţie) şare,

col 3.(manifestare violentă) sert konışma, münasebetsĭlĭkieşit adj. şıkkaniezer sn. tawda deren köliezişor sm.(rar.) eşkĭ balasıgı , yawrusıiezuit sm. fig. ekĭyüzlĭifos sn.(fam.) kibırlĭk, boş şalım , kodarlanma, nazlanmaigienă sf. sawlık korıması, sawlık bĭlĭmĭ-bĭlgĭsĭigienist sm. sawlık korıma uzmanıignora vt. 1. bĭlmemek, tanımamak 2.(a neglija) ihmal

etmek,körmemezlĭk etmekignoranţă sf. caillĭk, bĭlgĭsĭzlĭkignorant adj. bĭlgĭsĭz, cail, tahsilsĭzignorare sf. bĭlmeme, ıhmal etme-etĭwigrasie sf. dım,rutubet(dımlık)igrasios adj. dim , rutubetlĭihtiofag adj. balık man peslengenihtiologie sf balıklarnı araştırgan bĭlĭmilaritate sf. külme, neşe, neşelĭkilar adj. küldürtken, onı körgende külgĭñ keleilãu sn.(reg.) örsilegal adj.1.kanunsız.yasaga karşı 2.pol.gĭzlĭ kanun tışındailegalitate sf. kanunsuzlık 2.(pol.) gĭzlĭ faaliyetilic sn. censĭz kojok (pieptar)ilicit adj. yasak, kanunga karşı, haram-aramilizibil adj. okınaksızilogic adj. mantıkka uymagan

1

ilumina vt. aydınlatmak, carıklatmakiluminat adj. carıklatılgan, aydınlanganiluminaţie sf. carıklatma, aydınlatmailuminism sn. iluminizmilustra vt. 1. aşıklamak, tasvir etmek 2.( a demonstra) ispat etmek,

ispatlamak 3.(o carte,etc.),resĭm men süslemekilustraţie sf. resĭm, gravurilustratã sf. resĭmlĭ, şeşeklĭ karte poştalilustru adj. meşhur , bek aytıwlı-tanılgan-maktalganiluzie sf. 1. hayal 2.(dezamãgire) yanılsama-kuruntıiluzionism sn. iluziyonizm , biylecĭlĭk (scamatorie)iluzoriu adj. aldatıcı, hakikatta tabılmaganimaculat adj. lekesĭz, temtemĭz, bembeyazimagina vt. tasawur, hayal etmekimaginar adj. hayali, hayalda yasalgan sadeimaginare sf. tasawur etme-etĭwimaginat tasawur, hayal etĭlgenimaginaţie sf. hayal, tasawurimagine sf. 1.(fil.) hayal 2.(fiz.) korĭntĭ hayal 3.(lit.) imge 4.(pict.)

resĭm, tasvirimam sm. imam (oca)imambaildi sn. (culin.) imambayıldı yemegĭimaterial adj. abstrakt , şekĭlsĭzimbecil adj. aptal, abmak-akmakimbecilitate vt. aptallık abmaklıkimbeciliza adj. aptallaştırmak, ahmaklaştırmakimbecilizat adj. aptallaştırılgan, matüleştĭrĭlgen imberb adj. sm. alen şakalı ösmegen-sıkmagan, canıesmer, canıesmerlĭimbold sn. teşvik (arülĭkke dogrılatma)imediat adv. emen-hemen, şoyerdeimens adj. sonsız, uşşuz-bucaksızimensitate sf. sonsızlıkimersiune sf.(scufundare) mar. suga şogma-şomıwimigra vi. köşĭp ketmek (başka memleketke)imigrant sm. macĭr (muacĭr)imigrare sf. başka memleketke köşme-koşĭwimigraţie sf. köşme-köşĭw, macĭrlĭkiminent adj. yakında, muhakkakıle/ bolacakiminentã sf. yakında ille bolacak ĭş olayimita vt. erkelemek , uşattırıp yapmakimitare sf. erkeleme-erkelewimitaţie sf. imitareimitator adj. erkelengen, erkelewcĭimixtiune sf. karışma(müdahale) başkasın ĭşĭne karışma, kĭrĭşme

2

imn sn. 1. milli marş 2.( rel.) ilaye 1imobil sn. bina, üy2imobil adj. 1. kıymıldamagan , hareketsĭz 2.(imobiliar) köşmegen,

köştĭrĭlmegenimobilitate sf. kıymıldamamazlık, hareketsĭzlĭkimobiliza vt. kıymıldamaz halge ketĭrmekimobilizare sf. kıymıldamaz halge ketĭrme-ketĭrĭwimobilizat adj. kıymıldayamagan ,kıymıldatılmaganimoral adj. ahlaksız, terbıyesĭz, edepsĭzimoralitate sf. ahlaksızlıkimortaliza vt. ölĭmsĭzleştĭrmek, ebediyleştĭrmekimortalizare sf. ölĭmsĭzleştĭrme-ölĭmsĭzleştĭrĭwimpacient adj. sabırsız, telaşlıimpacienta vr. sabırsızlanmakimpacienţã sf. sabırsızlanıw-sabırsızlanmaimpalmabil adj. siypalanalmagan, parmaklar man coklanalmaganimpar adj. eşsĭz rakkamimparţial adj. tarafsız, eş bĭr taraf man tutmaganimparţialitate sf. tarafsızlık, eş bĭrewden tutmamaimpas sn. şıkmazlık, şıkmamazlık, şaresĭzlĭkimpasibil adj. özĭn eş canın sıkmagan, şiyĭrcĭimpecabil I. adj. kusursuz, mükemmel II. adv.mükemmel bolıp, bĭr mĭnsĭz

bolıpimpecabilitate sf. kusursuzlık, bĭr mĭnĭsĭzlĭkimpediment sn. engel, maniimpenetrabil adj. 1. Ĭşĭne kĭrĭlmez-kırılamaz 2. fig. akılermezimperativ I. adj. emĭrge baylı II. sn.(gram.) emĭr kipĭ (modul imperativ)imperceptibil adj. farketĭlmez, tuyulmazimperfect adj. kusurlıimperial adj. imperatorga baylıimperialism sn. imperyalizmimperialist adj. sm. imperyalistimperiu sn. imparatorlık, padışalıkimpermeabil I. adj. su geşĭrmez II. sn.cawunlıkimpermeabilitate sf. su geşĭrmemezlıkimpertinent adj. edepsĭz, utanmaz, yüzsüzimpertinenţã sf. edepsĭzlĭk, utanmazlıkimperturbabil adj. suwukkanlı, özĭn tutkan-tutalganimpetuos adj. coşkın, taşkınimpetuozitate sf. coşkınlık, faşkınlıkimpiegat sm. trenlerĭn ketĭwün kelĭwün idare etken ĭşcĭimplacabil adj. catışmaz, cımşatılamaz kĭşĭ , aytkanindan kaytmazimplica vt. 1. karıştırmak 2.(a atrage) celbetmek, özĭne yaklaştırmak-

tartmakimplicaţie sf. 1. kĭrĭşme –karışma 2.(efect) tesĭr

1

implicit adj. özlĭgĭnden anlaşılganimplora vt. calbarıp cakırmakimplorare sf. calbarıp cakırmaimpoliteţe sf. terbiyesĭzlĭk, yüzsüzlĭkimpopular adj. cemaat ortasında itibarsız kĭşĭ, süyülmegenimport sn. ithalat, importimporta I. vt. ithal etmek II. vi. önemĭ bolmakimportant adj. 1. mühim, ebemiyetlĭ 2. (despre persoane) tanılgan, aytıwlı,

maktawlıimportanţã sf. önem, ehemiyetimportator sm. ithalatşı, importatorimposibil adj. imkansız, bolamazimposibilitate sf. imkansızlıkimpostor sm. sarlatan, yalancılık man özĭn üstün tutkanimposturã sf. şarlatanlık, cüregĭ, göñlĭ temĭz tuwulimpotent adj. 1. kuwetsĭz, küşsĭz 2. (fiziol.) puluc (maliy) bĭr kıskayaklı

man erkeklĭgĭn yapalmagan erkekimpotenţã sf. 1. kuwetsĭzlĭk, küşsüzlĭk 2.(fiziol.) puluçluk , seks

yapalmamaimpozant adj. saygı duygısı hissettĭrgen insanimpozit sn. bergĭimprecaţie sf. kargış, lanetimprecis adj. belgĭsĭzimprecizie sf. belgĭsĭzlĭkimpresar sm. tiyatru, muzika temsillerĭ tertiplemege kĭrĭşken kĭşĭimpresie sf. intibaimpresiona vt. duygulandırmak, dokınmakimpresionabil adj. duygulı, hassasimprevizibil adj. ewelden bĭlĭnmegen, beklenĭlmegenimprima vt. basmak 2.(a influenţa) etkĭlemekimprimat I. adj. 1.(despre ţesãturi) basma 2.(tipãrit) basılgan II.sn. 1. basma

2.(formular) formularimprimerie sf. 1. basımcılık 2.(tipografie) basım üyĭimproviza vt. kerekkende şo yerde uydurmak, onaylamakimprovizaţie sf. şo yerde onaylama, uydurmaimprudent adj. sakınmagan, dıkkatlı dawranmaganimprudenţã sf. dıkkatsız dawranışimpuls sn. 1. teşvik 2.(fiziol) içtepiimpulsiona vt. teşvĭk etmek (itemek)impulsiv adj. 1. teşvik etken 2.(fiziol.) emen tüşĭnmiyden kĭrĭşken, özĭn

tutalmagan kĭşĭimpunãtor adj. boylı, mazalı, kösterĭşlĭimpune I. vt. 1. kabıl ettĭrmek 2.(respect) saydırmak, hürmet ettĭrmek

3.(fin.) bergĭ

2

salmakimpunere sf. zorlama, bergĭimpuritate sf. pislĭk, kĭrlĭlĭkimputa vt. 1. üstüne atmak, cüklemek 2.(daune) esapka geşĭrmekimputabil adj. bĭrsĭn üstüne atılgan,cüklenĭlgenimputaţie sf. (jur.) bĭrewnĭkabaatlĭ şıgarmakimuabil adj. denĭşmegen, sabitimun adj. 1.(med.) kastalık cukmagan kĭşĭ (bagışık) 2.(jur.) tiyılmez-

dokınılmazimunitate sf. I.(med.) kastalık cukmamazlık 2.(jur.) tiymemezlĭk-

dokınılmazlıkin sn. keteninabil adj. bolımsızinacceptabil adj. kabıl etĭlmezinacceptabil adj. katına barılmaz, erĭlemezinactiv adj. 1. faaliyetsĭz 2.(chim.) etkĭsĭzinactivitate sf. faaliyetsĭzlĭkinadaptabil adj. alışılmaz, alışalmaganinadmisibil adj. kabıl etĭlmezinalienabil adj. yabancılaştırmazinalterabil adj. bızılamaz, sürüyalmazinamic sm. duşmaninanitic sf. aşlıktan zayflama-zayıflawinapt adj. elverĭşsĭz, uygunsuzinatacabil adj. üstüme hücüm etĭlmezinaugura vt. tören men aşmak, başlamakinaugurare sf. tören men aşma-haşlamaincalculabil adj. sayısız, esapsız, esaplanamazincandescent adj. kor halĭndeincandescenţã sf. korlıkincapabil adj. 1. kabiliyetsız 2.(nepriceput) acemĭ, becerĭksĭz, bolımzızincapacitate sf. 1. kabiliyetsĭzlĭk 2.(nepricepere) becerĭksĭzlĭk,bolımsızlıkincasabil adj. sınmazincendia vt. cakmak, ateş bermekincendiu sn. cangınincert adj. kararsız, şubelĭ, bellĭ bolmaganincertitudine sf. kararsızlık, şubelĭlĭk, bellĭsĭzlĭkincest sn. mahrem zinası, inçestincident sn. olay , yakka , hadise (beklenĭlmegen)incinera vt. cakmak, kül etmekincinerare sf. cagıp kül etme(mewtalarnı)incintã sf. ĭşlerĭ, ĭşkerincipient adj. başlawci, başlama mertebesĭincisiv I. adj. 1. kesken-kesĭcĭ 2. fig. keskĭn , sert II. sn. kesĭcĭ- kesken

tĭş

1

incita vt. üsüldetmek, şagıştırmakincitare sf. üsüldetme, şagıştırmaincitat adj. üsüldetĭlgen, sagıştılganincitaţie sf. üsüldetme-üsüldetĭwincizie sf. (med.) canlı vücütke bĭr alet men yapılgan kesme-kesĭwinclude vt. ĭşĭne almak, ihtiva etmekincludere sf. ĭşĭne alma-alıwinclusiv adv. de/daincoerent adj. baylantısız, tutarsızincoerenţã sf. baylantısızlık, tutarsızlıkincolor adj. 1. Renksĭz 2. fig. boş tutarsızincomensurabil adj. ölşelamaz, bek balabanincomod sf. 1.(despre lucruri) kullanıssız, elverĭşsĭz 2.(despre persoane)

yorıltkan, raatsız etkenincomoda vt. raatsız etmek, yorıltmakincomparabil adj. mukayese etılalmaganincompatibilitate sf. bırleşmemezlĭkincompetent adj. bĭr mesele bĭlgĭsĭz , becerĭksĭz kĭşĭincomplet adj. eksĭk pĭtĭrĭlmegen, tekmĭl bolmaganinconstant adj. dewamsız, duraksızinconstantã sf. dewamsızlık, duraksızlıkinconştient I. adj. şuwursız II. adv. şuwursızca bĭlmiydeninconştienţã sf. şuwursızlıkinconvenient sn. zorlık, engel , onaysızlıkincorect adj. 1.(despre lucruri) husurlı, yangış 3.(despre persoane)

namussızlıkincorectitudine sf. namussuzlıkincorigibil adj. tüzeltĭlamaz, tüzeltĭlamagan, arü colga ketĭrĭlamaganincredibil adj. inanılmaz aklı erĭşmezincrimina vt. bĭrewge kabbat taşlamakincriminare sf. bĭrewge kaabat taşlama, kabaatlendĭrmeincriminat adj. kabaatlendĭrĭlgenincubator sn. bala catma masinası, incubatorinculpa vt. kabaatlĭ etmekinculpare sf. kabaatlĭ etme-etĭwinculpat sm. sanık (kabaatlĭ sanılgan)incult adj. okımagan, tahsilsĭz, kültürsĭzinculturã sf. kültürsĭzlĭk, caillĭkincurabil adj. şifasız kastalıkindecent I. adj. edepsĭz II. adv. edepsĭzceindecenţã sf. edepsĭzlĭk, duygusuzlıkindecis adj. kararsız, şĭmdĭ sĭk, şĭmdĭ bükindemnizaţie sf. özel bĭr ĭş, kızmet üşün ödemeindependent adj. özgĭr-independentindependenţã sf. özgĭrlĭk

2

indescifrabil adj. okınalmagan, okınılmazindezirabil adj. ĭstenĭlmegen, aru etĭlmegenindica vt. 1. köstermek, işaret etmek 2.( a prescrie) yazmakindicator I. sn. 1. cetvel, rehber 2. (tehn.) indikator II. bĭldĭrĭcĭ, kösterĭwcĭindiciu sn. ızindiferent adj. ilgĭsĭz, özĭn sıkmagan, canın sıkmaganindiferenţã sf. ilgĭsĭzlĭk, özĭn-canın sıkmamaindigen adj. cerlĭ, yabancı tuwulindigest adj. hazım etĭlmesĭ, sĭndĭrĭlmesĭ zorindigestie sf. hazım etme zorlıgıindigna I. vt. iddetlendĭrmek öfkelendĭrmek II. vr. iddetlenmek,

öfkelenmekindignare sf. iddet, öfke-öpkeindignat adj. iddetlĭ, öfkelĭ-öpkelĭindirect I. adj. dolaşık 2. adv. kıyalamay (dan) kıyalatılmagan indisciplinã sf. tertipsĭzlĭkindiscutabil 1. adj. idaleşme kabıl etmez (tartışlmaz) II.adv. şubesĭz, mutlakkaindesolubil adj. ayrılmaz, sözĭlmezindispensabil adj. geşĭlmegen, geşĭlmezindisponibil adj. faydalanılmagan, ĭşke yaramazindispoziţie sf. kipsĭzlĭk, raatsızlıkindispune 1.vt. kipĭñ bızmak II. kipĭ bızılmakindispus adj. kipsĭzindivid sm. kĭşĭindividual adj. bireysel, individual, tek başınaindividualism sn. sade özĭñ menfaatĭn tüşünme korımaindolent adj. kalpazan, vayĭmsĭz (Istambul cansa kasırı küyümez)indolenţã sf. vayĭmsĭzlĭk, özĭñ kipĭñ bızmamaindubitabil adj. şubesĭzindulgent adj. cımşak yüzlĭ, küle küle turganindulgenţã sf. cımşak yüzlĭlĭkindustrial adj. sanayı, ındustriyalindustrializa vt. sanayileştĭrmekindustrializare sf. sanayileştĭrmeindustrie sf. sanayı, industrieinechitate sf. eşitsızlĭkinedit adj. 1. canı, capcanı 2.(despre opere literare) basılmagan,

tanıtılmaganineficace adj. tesĭrsĭzineficacitate sf. tesirsĭzlĭkinegal adj. 1.eşĭtsĭz 2.(inestimabil) denĭşkeninegalitate sf. eşitsĭzlĭkinel sn. 1.(bijuterie) yüzĭk 2.(tehn.) alka 3.(la arbori) daire,

tögerekşĭkinepţie sf. budalalık, manasızlık

1

inepuizabil adj. tükenmez, pĭtmezinerţie sf.( fiz.) atalet, süredurum-inertiyeinevitabil adj. bĭr kenarga atılalmaz, illa bolması kerekkeninexact adj. eksĭk, tekmĭl bolmagan bellĭ/tuwul, belgĭsĭzinexactitate sf. eksĭklĭk, yangışlık, belgĭsĭzlĭkinexplicabil adj.1. anlatılmaz 2.(ciudat) kucurlıinfaidibil adj.yangışmaz, hatasızinfam adj. alşak, rezilinfamie sf. alşaklık, rezillĭkinfanterie sf.(mil.) piyade-infanteriyeinfarct sn.(med.) infarktinfecta vt. I. bılaştırmak II. vr. bılaşmakinfecţie sf. cukma, cuktırma, infektiyeinfecţios adj. cugunuşlı (kastalık)inferior adj. osal, ast, astagısıinfern sn. cehenneminfernal adj. cehennemdiyinfidel adj. 1. sadakatsız 2. (despre soţi) kocasın aldatkan apakayın

aldatkan kocainfidelitate sf. sadakatsızlık 2. (conjugală) kocasın apakayın aldatmainfiltra I.vr. 1.(despre lichide)iymek, geşmek 2. (a se furışa) pısıp akırtın

ĭşerge kĭrmek II.vt. tıkmakinfirm adj. kĭşkenekiy, zerre kadarinfinit I. sn. sonsızlık II. adj. sonsızcainfinitıv sn.(gram.) mastar-infinitivinfirm sm. adj. sakat, kötĭrĭminfirmitate sf. sakatlık, kötĭrĭmlĭkinflama vr. canıklanmak, şĭşmekinflamabil adj. kolay tutuşkan, canganinflamaţie sf. canıklık(iltihap)inflaţie sf. inflaţiyeinfluent adj. sözĭ geşken, tesĭrlĭinfluenţa vt. vi. tesĭr etmek, etkĭlmekinfluenţă sf. tesĭr, etkĭinforma I. vt. bıldırmek, kaber etmek-bermek II. vr. bĭlgĭ edĭnmekinformare sf. 1. bĭldĭrme 2. (documentare) bĭlgĭ edĭnmeinformator sm. kaber, malumat bergen şahısinformaţie sf. 1. bĭlgĭ 2. (documentaţie) bĭlgĭ, kaynakinfractor sm. kabaatlĭ, kanunga saygı köstermegeninfracţiune sf. kabaat, kanunsızlık, kanunga saygı köstermemeinginer sm. müendis- incineringinerie sf. müendislĭk, incineriye,incinerlĭkingenios adj. becerĭklĭ, usta, şeberingeniozitate sf. ustalık, becerĭklĭkingrat adj. nankör

2

ingratitudine sf. nankörlıkinhala vt. ĭşĭne buw, hava tartmakinhibiţie sf. sĭnĭr tutuklugıinimaginabil adj. tüşünülmez, akıl alamazinimă sf. cürek, kalpinimos adj. 1. (curajos) cesur, cĭgĭt 2. (mărinimos) arü niyetlĭ-kalĭplĭiniţial I. adj. baştagısı II. adv. baştainiţiatıvă sf. teşebbüs, iniţiatıvăiniţiator sm. colbaşcısı, önayak, müteşebbisinjecta I. vt. injektiye yapmak II. vr. kızarmakinfecţie sf. injektiyeinjurie sf. sökme, hakaretinocent adj. masum, kabaatsĭzinocenţă sf. masumlĭk, akpiyĭllĭkinofensiv adj. zararsız, ziyansız, hücüm etmegeninovator sm. icatşĭinovaţie sf. icat, canlılıkinoxidabil adj. totlanmagan, totlanmaz, tot tutmaganins sm. kĭşĭ, fertinscripţie sf. yazıt, kitabeinsectă sf. böcekinsecticid sn. adj. böcek öttĭrgen lacinsensibil adj. duygusuzinseperabil adj. ayrılmaz, ayrılamazinsignă sf. rozet, insigna insipid adj. tatsız, damsızinsista vt. ısrar etmek, koymamakinsistent adj. ısrar etken, koymaganinsistenţă sf. koymama, ısrarinsolaţie sf. küneş-alma-almasıinsolent adj. edepsĭzi, terbiyesĭzinsolenţă sf. edepsĭzlĭk, duygusuzlukinsolubil adj. 1. ĭrĭmegen-ĭrĭmez 2.fig.şözĭlemezinsolvabil adj. borcın ödiyalmaganinsomnie sf. yukusuzlık, yukı tutmamainspecta vt. teftiş etmek, coklamakinspectare sf. teftiş, coklama-coklawinspector sm. müfettiş, inspektorinspecţie sf. v. inspektareinspira I. vi. solık-nefes almak II. vt. ilham etmek, ilham bermek,

esĭnlemek III. vr. esĭnlenmekinspirat adj. esĭnlĭ, esĭnlengeninspiraţie 1. sf. nefes-solık alma-alıw 2. fig. esĭn, ilhaminstabil adj. denĭşken, oynak, kararsız

1

instabilitate sf. oynaklık, kararsızlıkinstala I. vt. 1. (a fixa) yerleştĭrmek 2. (a numi) atamak, tayın etmek II. vr.

yerleşmekinstalaţie sf. tesis, instalaţiyeinstantaneu I. adj. añsızın II. adv. añsızdaninstanţă sf. (jur.) yargıinstaura vt. kurmak (a proclama) ilan etmekinstaurare sf. kurma(proclamaţie) ilaninstiga vt. üsüldetmek, kawgattĭrmekinstigare sf. üsüldetme (kışkırtma)üsüldetĭwinstigator sm. üsüldetkeninstinct sn. içgüdü, instınktinstitui vt. kurmak, bar etmekinstitut sn. kurum, institutinstıtuţie sf. müessese, kuruluşinstructaj sn. talimatinstructiv adj. ibretlĭinstrucţie sf. talimat, talĭm(askerye)instrui I. vt. üyretmek 2. (mil.) talĭm-almak 3. (jur.) sorıştırmak II. vr.

üyrenmek, bĭlgĭ edĭnmekinstrument sn. 1. alet 2. (muz.) şalgı 3. (document) belgeinsucces sn. başarıszlıkinsuficient adj. adv. yetersĭz, cetmezinsulă sf. adainsulină sf. (med.) insulin, insulinăinsulta sf. hakaret etmek, katır kırmakinsultă sf. hakaret, katır kırmainsuportabil adj. dayanılmaz, azetĭlmezinsurecţie sf. isyan, silahlı ısyan, ayaklanmainsurgent sm. isyancĭintact adj. dokınılmagan , el-kol tiymegenintegral adj. eksĭksĭz, tekmĭl, epsĭintegrare sf. bĭrleştırme, bĭr bolmaintegritate sf. 1. bütünlĭk 2. (cinste) dogrılık, dürüstlĭkintelect sn. anlık, intelektintelectual I. sm. aydın, münever II. adj. anlıkintelectualitate sf. aydınlar, müneverlerinteligent adj. zekı, keskĭn ziyĭnlĭinteligenţă sf. zeka, zekıylĭkintemperie sf. (meteo) hava bızıklıgı, bızılmasıintens adj. şıddetlĭ, kuwwetlĭintensifica 1. vt. arttırmak, şıddetlendĭrmek II. vr. artmak, şıddetlenmekintensificare sf. şıddetlenmeintenta vt. dawa aşmakintenţie sf. niyet

2

intenţiona vt. 1. niyet etmek 2.(a plănui) tasarlamak 3. (a dori) arzu etmek, ĭstemek

intenţionat adj. adv. maksıs, bĭle bĭle, ĭstepintercepta vt. tutmak, kaplamak, şagıp almakintercontinental adj. kıtalar arasıinterdicţie sf. yasakinteres sn. 1. alaka, ilgĭ 2. (avantaj) menfaat, yarar 3. (dorinţă) merak, awesinteresa I. vt. alakadar etmek, ilgĭlendĭrmek II. vr. ilgĭlenmekinteresant adj. interesant (ilginç)interimar adj. geşĭcĭ (bĭr corık)interior 1. sn. ĭş, ĭşerĭ II. adj. ĭşinterjecţie sf. (gram.) interjecţie, ünlem, nidaintermediar 1. sm. aracı II. adj. ara ortaintermediu sn. aracintern adj. ĭş, ĭştesĭinterna vt. 1. (în spital) internat etmek, kondırmak 2. (în lagăr) kapamakinternare sf. internat etmek, kondırma, kapamainternat sn. yatakhane, internatinternaţional adj. uluslararası, milletlerarasıinteroga vt. soraştırmak, osmaklamakinterogatoriu sn. soraştırma, osmaklamainterpela vt. aşıklama ĭstemekinterplanetar adj. gezegenlerarasıinterpret sm. 1. (translator) tercüman, tĭlmaş 2. (reprezentant) temsĭlcĭ 3.

(artist) artist, sanatkarinterpreta vt. 1. yorımlamak 2. (în teatru) oynamakinterpretare sf. yorum, tefsir 2. (în teatru) oyın intersecta I. vt. kesmek II. vr. kesĭşmekintersecţie sf. kesĭşme, dört col awzıinterstatal adj. dewletlerarasıinterval sn. 1. aralık, ara (pauza) 2. (distanţă) uzaklık, mesafeinterveni vi. 1. karışmak, sogılmak 2. (a avea loc) bolmakintervenţie sf. karışma, araga kĭrme-kĭrĭwinterviu sn. gazatacı körĭşmesĭ-interviuinterzice vt. yasak etmek, menetmekinterzicere sf. yasak, yasak etĭlmeinterzis adj. yasak (haram)intestin sn. barsak (ĭncĭ), kalın barsakintim adj. iştan, candan (sincer) samimiintimida I. vt. 1. közĭn korkıtmak 2. (a zăpăci) şaşırmakintimidare sf. 1. Közĭn korkıtma 2. (zăpăceală) şaşırmaintimidat adj. közĭ korkkan 2. (zăpăcit) şaşırganintimitate sf. özdenlĭk, samimiyetintitula I. vt. at. unvan bermek, adlandırmak II. vr. ad berĭlmek, adlanmak

(isĭm berılmek)

1

intitulat adj. adlı, adlangan, adlandırılganintolerabil adj. dayanılmaz, şegĭlmezintoleranţă sf. dayanılmazlık, közcummamazlıkintona vt. şalmak, dürkü şalmakintoxica I. vt. zerlenmek II. vr. zerlenmek, özĭn zerlemekintoxicaţie sf. zerlemeintra vi. kĭrmek 2. (a începe) kĭrĭşme, başlamak 3. (a plăti) ogramak 4. (a

adera) yazılmak, katılmak 5. (a încăpea) sıymak 6. (cantitatıv) kerekmek

intransigent adj. algan kararından eş dönmez, taylanmazintransigenţă sf. taylanmamazlıkintrare sf. kĭrme-kĭrĭwintravenos adj. (despre infecţii) tamırga yasalgan injektiyeintriga I. vt. tüşündĭrmek, tüşüncege daldırmak II. vi. dolap şewĭrmekintrigant sm. adj. intrigant, entrikacıintrigă sf. dolap şewĭrme, intriga, entrikaintroduce vt. ĭşlerge, ĭşerĭ tıkmak, şıplamakintroducere sf. 1. tıkma, tıgıw 2. (la o carte) kĭrĭşintrodus adj. kĭrĭşken, köp tanışı man ĭş becergen kĭşĭintrus sm. şakırılmagan yerde taş bolgan, alakası becerĭkĭgĭ

bolmagan yerge kĭrgen kĭşĭintui vt. sezmekintuiţie sf. ewelden sezme, sezĭşinuman adj. ınsayetsĭz, merametsĭz (crud) kıyıcıinunda vt. su astında bırakmak, su man kaplamak, su basmakinundare sf. v. ınundaţie inundaţie sf. su basması, su almainutil adj. faydasız, boş II. adv. faydasız-bolıp, boşınainutilitate sf. faydasızlıkinutilizabil adj. kullanılmaz, faydalanılmazinvada vt. zor man kĭrmek, saldırmak, istila etmekinvadator sm. adj. saldırgan, istilacıinvalid sm. sakat, malul, invalidinvaliditate sf. sakatlık, invalidlĭkinvariabil adj. denĭşmegen, sabitinvariabilitate sf. denĭşmemezlĭkinvazie sf. zor man kĭrme-kĭrĭw, istilainvectivã sf. sökme, göñĭl kırma, aşşı laflar aymainventa vt. 1. İcat etmek, yaratmak 2. (a nãscoci) uydurmakinventar sn. inventar-enventarinventator sm. icatşıinventiv adj. icatkarinvenţie sf. 1. icat 2. (nãscocire) uydurma, yalaninvers adj. ters, aksiinversiune sf. tersleme, devrikleme

2

investi vt. para, sermaye yatırmak, bır maksat man bermekinvestiţie sf. bĭr bellĭ maksat man berĭlgen parainvestigaţie sf. araştırma, teşkerme-teşkerĭwinvestiga vt. araştırma yapmak, teşkermekinveterat adj. yamanlıkka pĭşkĭn, fenalık yapa yapa kartayganinvidia vt. künnemek, segalmamakinvidie sf. künneme, künşĭlĭkinvidios adj. künşĭinvincibil adj. cenĭlmez, cenĭlamazinvicibilitate sf. cenĭlmezlĭk, cenĭlamazlıkinviolabil adj. dokınılmaz, tĭyĭlamazinvita vt. davet etmek, şakırmakinvitare sf. şakırma, davet, davetiyeinvitat adj. şakırmalı, davetlĭinvitaţie sf. davetiye, şakırma, şakırtıwinvizibil adj. körĭlalmaz, körĭlmezinvizibilitate sf. körĭlalmazlıkinvoca vt. yardımga şakırmakinvocare sf. yardımga şakırma-şakırıwinvocaţie sf. v. invocareinvoluntar adj. 1. Ĭşteksĭz (göñĭlsĭz) II. adv. ĭstemeden, ıstemiyinvunerabil adj. caraıstemiy, lapmagan, tĭyĭlmegeniobag sm.(arh.) yobag, feudalın topragına baylı köylĭioc adv. yokiod sn. (chim.) yodiofca sf. yufka, cayılgan kamıriola sf. sport kayıgıion sm. atom, atom grubıipingea sf.(înv.) abadan pĭşĭlgen erkek üşün boylı urbaipocrit adj. sm. ekĭyüzlĭipocrizie sf. ekĭyüzlĭlĭkipohondru vt. borcga para alganda, bĭr üyün esapka katmak, tutmaga bermek,

terhin etmekipotecã sf. tutma, tutuwipotezã sf. ipoteza,varsayımipsos sn. ipsos, alçı taşıir sn. (pop.) melem, laciradia vt. şaşmak, etrafına caymak-şaşmakiraşcibil adj. şalt kızgan, öfkelĭ, şalt egeşken, sĭnĭrlĭirascibilitate sf. şalt egeşme, şalt tutuşma öfkelenmeiraţional adj. mantıkka ters, kaşıireal adj. hakiki bolmagan, hayaliirealitate sf. hakiki bolmamairealizabil adj. gercekleşmegen, gercekleşmlmegeniremediabil adj. 1. arü bolalmaz, tedavi bolalmaz 2.fig. şaresĭz

1

ireparabil adj. tüzetĭlalmagan, tamiretĭlalmaganireproşabil adj. kusursuz, yangışşız, bĭr mĭnsĭzirespirabil adj. nefes aldırmaganireproşabil adj. sorımsız,vıcdansızireverenţios adj. saygısız, terbiyesĭzireversibil adj. gerĭ kaytıp, tekrar bolalmazirevocabil adj. denĭşmez, denĭşmegen, taylanmazirezıstibil dayanılmaz, karşı turulmaziriga vt. sullamakirigare sf. sulama,sulaw,sulanmairigator sn. klisma yapılgan aparatirigaţie sf. şıpşılıkte kullanılgan sulama sistemĭiris I. sn. (anat) iris II. sm. (bot.) susam şeşegĭirita I. vt. 1. sĭnĭrlendĭrmek kızdırmak, iddetlendĭrmek 2. (med.)

azdırmak II. vr. sĭnĭrlenmek, kızmakiritat adj. sĭnĭrlĭiritaţie sf. v. iritareirmilâc sm. eskĭ türk parası, yĭrĭmlĭk (kayma)ironic adj. miskılcı, alaycıironie sf. alay, mıskılironiza vt. mıskıllamak, alay etmekirosealã sf. ziyan, ziyanlamairosi I.vt. karıclamak, ziyan etmek II. vr. pĭtmekisca vr. vt. peyda bolmakiscãli vt.vr. imzalamak, imza atmakiscãliturã sf. imzaişchiuzar adj. sm. (înv.) erbap, kurnaz, aşıkköziscoadã sf. (înv.) tınış, casusiscusi vt. vr. taa akıllı bolmakiscusinţã sf. ustalık, erbaplık, becerĭklĭkiscusit adj. becerĭklĭ, etmeklĭ, erbapislam sn. ISLAM, müslümanlıkislamism sn. islamcılıkislaz sm. otlak, izlaz, meraisnaf sm. esnafispãşi vt. ödenmek, kefaretĭn, kabaĭn ödenmekispãiıtor adj. kabatĭn ödengen, sĭldĭrgenispitã sf. güna közge,cıllı körĭngen,imrenmeispiti vt. imrendĭrmek, baştan şıgarmakispititor sf. sonına kadar yapılgan ĭş, maceraispãvi I. vt. pĭtĭrmek II. pıtmakisprãvit adj. pıtırılgen, tamamlanganisteric adj. isterik, sĭnĭrlerĭn tutalmaganisterie sf. isteriye, özĭn tutalmamaisteţ adj. zekiy, hecerĭklĭ, akıllı

2

isteţime sf. zekilĭlĭk-akılılıkistoric I. sm. tarihşĭ II. adj. tarihiistorie sf. 1. tarih 2.(întâmpinare) hikaye, hadiseistorioarã sf. kıska hikaye,hadiseistoriograf sm. bĭr dewĭr hükümdar üşün tarih uzmanıistoriografie sf. tarih bĭlĭmĭ, istoriyografiyeistorisi vt. anlatmakistovealã sf. fizik yorılma,gewşemeistovi I. vt. kuwetĭn kesmek II.vr. kuwetĭ kesĭlmekistovire sf. kuwetten tüşme,kuwetĭn pĭtmeistovit adj. bütün kuwetĭ kaşkan insan ,aywanislic sn. (înv.) terĭ ya da kumaştan kalpakitalian I. sm. italyan, italyallı II. adj. italyanitinerar sn. ketĭlecek col, colitan sm. taw bölgesĭnde yaşagan kĭşĭge berĭlgen atiţari sm. pl. uzun ve tar pantalon (kötlĭ)iţi vt. peyda bolmakiubi I. vt. süymek II. vr. süyüşmekiubire sf. süygĭ,aşk,sewdaiubit sm. adj.kıymas,süyülgen,süyümlĭiubitor adj. süyugeniubiţel sm. (reg.) süyerşĭgĭmiudaic adj. yawdĭ halkına baylı ,aitiudã sf. temĭz cüreksĭz,güwenĭlmez iudeu sm. yawdĭiugoslav adj. sm. yugoslav halkına aitiulie sm. Temuz ayı (7 cĭ ay)iunie sm. Haziran ayı (6 cĭ ay)iute adj. 1. (despre fiinţe) şalt 2. (despre acţiune) ızlı 3. (înţepãtor) acı-

aşşıiuţealã sf. 1. şaltlık, ızlılık 2. (despre gust) aşşıivi vr. meydanga şıkmak,peyda bolmakiz sn. yaman kokı,sasık kokıizbavã sf. kurtulma,kurtarmaizbã sf. agaştan kĭşkene üyizbãvi vt. vi. kazadan , kastalıktan, tehlikeden kurtulmakizbãvit adj. kurtulgan, kurtarılganizbelişte sf. (în expr.) de izbelişte – kĭmsesĭz kalgan terk etĭlgenizbi I. vt. urmak,şarpmak II. vr. uruşmak ,şarpışmakizbiturã sf. urma, şarpmaizbândã sf. zafer, utkı, başarıizbândi vi. zafer kazanmak , cenmek vr. intikam almakizbânditor adj. cengen ,cenerizbucni vi. patlak şıkmak (despre foc) tutuşmakizbucnire sf. patlak,şıkma, tutuşma (ateş)

1

izbutit adj. başarılganizgoni vt. kuwmak, kuwalamakizgonire sf. kuwma, kuwalama-kuwalawizlaz sn. v. ıslazizmanã sf. agıştan-akıştanizmã sf. naneizmenealã sf. (fam.) köz kaş oynatıp kaşıklanmaizmenit adj. kaşık, şımarıkizola vt. 1. büsbütün ayırmak 2.vt. sıcak ,suwuk ve dımlıknıizola vt. 1. büsbütün ayırmak 2. vt. sıcak, suwuk ve dımlıknı toktatmak,

cerĭnde tutmak 3. vr. cemiyetten sıyrılmakizolant adj. ayırgan,ayırıwcıizolare sf. ayırma,ayırıw,sıyrılıp şıkmaizolaţie sf. ayırgan materyal- malzemeizopren sn. hawçuk elde etĭlgen hidrokarbürizotop sm. izotopizraelit adj. sm. 1.yawrılerge ait, baylı 2. musevi dinĭnde bĭr kĭşĭizvod (înv.) sn. 1 lista, registru 2. el yazması, metin, belge 3. plan, modelizvodi vt. icat etmek, yapmak 2.vt. yazmak 3.vr. peyda bolmakizvodire sf. (arh.) icat etme, yazma, peyda bolmaizvor sn. 1. kaynak, memba, şokrakizvorî vi. 1. akmak 2.fig.kelmekizvoraş sn. kışkene kaynak, memba

2

Î

îmbraca I. vt. cüklemek, cükletmek (persoane) mĭndĭrmek II.vr. mĭnmek

îmbarcare sf. cükleme, mĭnme, mĭnĭwîmbãia I. vt. cuwmak II. vr. cuwunmak, baye yapmakîmbãlsãma vt. 1.(despre flori) hoş kokı caymak 2.(cadavre)

laclemek(tahit etmek)îmbãlsãmare sf. lacleme-laclewîmbãlsãmat adj. 1. Hoş kokı caygan,müs kokıgan 2.(despre

cadavre)şürütmegen laçîmbãrbãta I. vt.cüreklendĭrmek II. vr. cesaretlenmekîmbãrbãtare sf. cesaretlenme, cesaretlendĭrmeîmbãrbãtat adj. cesaretlendĭrĭlgen , cesaretlĭîmbãta I. vt. sarış etmek,köp ışırmek,sarışlandırmak II.vr.

sarışlanmak,sarış bolmakîmbãtare sf. sarışlık, sarışlanmaîmbãtat adj. sarış, sarışlanganîmbãtãtor adj. sarışlandırganîmbãtrîni I.vt. kartaytmak ,kartlık halĭne ketĭrmek II.vi. kartaymak,kart

bolmakîmbãtrînire sf. kartayma, kartayuw-kartlıkîmbãtrânit adj. kart, yaşlı, kartayganîmbelşuga vt. bereketlĭ etmek, bol etmekîmbelşugare sf. bollık ,bereketlĭkîmbelşugat adj. bol, bereketlĭîmbia vt. 1. buyurmak, davet etmek 2.fig.özĭne tartmakîmbiba I. vt. ĭşĭrmek,emdĭrmek II. vt. (rar.) ( a îndoctrina)bĭr teoriyenĭ,

fikirnĭ başına, cüregĭne sĭndĭrmekîmbietor adj. merak ettĭrgen, özĭne yakınlatkanîmbina I. vt. bĭreleştĭrmek II. vr. bĭrleşmekîmbinare sf. bĭrleşme, bĭrleştĭrme, bĭrleşüwîmbinat adj. bĭrleşken, bĭrleştĭrĭlgenîmbâcsealã sf. ziyade totırılganîmbâcsi I.vt. fazla totırmak, taşlkan, totırmak II.vr. fazla ,ziyade

totırmakîmbâcsit adj. bek kĭrlĭ, zor man totırılganîmblãiu sn. kın köteklengen bĭr tayak,aletîmblãni vt. terĭ-kürk men kaplamakîmblãnit adj. tonlı, urbanın astarı terĭden,kürktenîmblãnzi I.vt. 1. yabani aywanın kuşnı azbarga ,üyge alıştırmak 2. (a calma)

catıştırmak,cuwaşlatmak II.vr. 1. azbarga alışmak 2.( a se calma) catışmak

îmblânzitor sm. vaşıy aywanın terbiye etken kĭşĭîmblânzit adj. kĭşĭlerge alıştırılgan yabani aywan

1

îmboboci vi. filizlemek, tomrıklanmakîmbobocit adj. tomrıklanganîmbogãţi I.vt. zengĭnleştĭrmek, zengĭn etmek II. vr. zengĭnleşmek,

zengĭn bolmak, bay bolmakîmbogãţire sf. zengĭnleşme, zengĭnleştĭrme, bayımaîmbogãţit adj. zengĭnleşken, bayıganîmboldi vt. 1. itemek, türtmek 2.fig. cĭbermek (bĭr yaka)îmboldire sf. iteme-itew, türtme-turtĭwîmbolnãvi I.vt. kastalandırmak II.vr. kasta bolmak, kastalanmak, kasta

tüşmekîmbolnãvire sf. kastalanmak, kasta bolma-bolıw, kastalıkîmbrãca I. vr. kıymak II. vr. kĭyĭnmek II.vt. kĭydĭrmek,kĭyĭndĭrmekîmbrãcare sf. kĭyĭnme-kĭyĭnĭw, kĭydĭrme, kĭyĭndĭrmeîmbrãcat adj. kĭyĭnĭwlĭ, kĭyĭndĭrĭlgenîmbrãcãminte sf. kĭyĭm, kĭyecek, urba,elbise, kĭyĭmlĭkîmbrãţişa I.vt. 1. kuşaklanmak,sarmak 2.fig. kawramak benĭmşemek II. bĭr bĭrĭne sarılmak , kuşaklamakîmbãţişare sf. kuşaklaşma , kuşaklama-kuşaklawîmbrãncealã sf. ,iteme, türtme, iteşme, türtüşmeîmbrânci I.vt. itemek ,türtmek II. vr. iteşmek,türtüşmek kagışmakîmbrânciturã sf. iteme-itew, türtme-turtĭwîmbrobodealã sf. bürünme (başın) bürünĭwîmbrobodi vt. vr. bürünmek, büründĭrmekîmbrobodit adj. bürünĭwlĭ, bürüngenîmbuca vt. vr. 1. cutmak,teran teran yemek aşamak 2.(tehn.)

uymak,bĭrleşmekîmbucãtură sf. cutum (bĭr cutum su) kawum (bĭr kawum)îmbucura vt. vr. kuwanmak,kuwandırmakîmbucurãtor adj. kuwandırganîmbufna vr. sĭrayın sıtmakîmbufnat adj. şĭrayı sıtık, dargın suratlıîmbuiba vt. vr. aş man, ĭşkĭ men sıylanmak, tıgınmak, sıylamak, tıgındırmakîmbuibare sf. amelsĭzlenĭp tıgınma, sıylanma-sıylamaîmbuibat adj. miydesĭ tolı tolı yemekkeîmbujora vr. (despre obraji) kızarganîmbulzealã sf. iteşme, kagışma-kagışıwîmbulzi vr. iteşmek, kagışmakîmbulzit adj. itelgen, kagılganîmbuna vt. cuwaşlatmak, catıştırmakîmbunare sf. cuwaşlama, cuwaşlatmaîmbunat adj. catışkanîmbunãtãţit I.vt. arüleştĭrmek, II.vr. arüleşmekîmbunãtãţire sf. arüleime,arüleştĭrmeîmburghezi vr. burgezleşmek, burghez bolmak-yetĭşmek

2

îmburuienat adj. faydasız otlarga gark bolgan-kömĭlgenîmpacheta vt. paket yapmak, paketlemekîmpachetare sf. paket yapma, paketlew-paketlemeîmpachetat adj. paketlĭ, paketlewlĭ, paketlengenîmpãca I. vt. aklaştırmak, barıştırmak, uzlaştırmak II.vr.

aklaşmak,barışmak,uzlaşmakîmpãcare sf. aklaşma, barışma, uzlaşma-uzlasıwîmpãcãciune sf. (arh.) v. împãcareîmpãciui vt. vi. aklaştırmak, aklaşmakîmpãcãciuire sf. uzlaşma, aklaşma,aklaşıwîmpãciuitor adj. aklaştırgan-aklaştırıwcı-uzalaştırıcıîmpãciuitorist adj. ekĭ yakka da berılgan soyıîmpãduri I. vt. orman-taw üşün terek otırtmak II.vr. orman man kaplamakîmpãdurire sf. orman üşün köp terek otırtma –otırıwîmpãdurit adj. orman man , terek men kaplı, kaplawlıîmpãia vt. toban man totırmak (bĭr aywanun terĭsĭn)împãiat adj. (despre animale) sıdırılgan terĭsĭn ĭşĭne toban totırılgan

aywan,kuşîmpãienjenit vr. (despre ochi,vedere) közĭ dumanlı körmekîmpãienjenire sf. közlerĭ dumanlanmaîmpãienjeni adj. közlerĭ dumanlı körgen bırewîmpãmânteni vr. temellĭ-temenkĭn yerleşmekîmpãmântenire sf. temellĭ yerleşme-yerleşĭwîmpãna vt. 1. bĭr parşa etke sarımsak ,domız mayı katmak 2. fig. bır cernĭ

şıplamak 3. bĭr kaş cisĭmnĭ bĭr kama man bĭrleştĭrmekîmpãnare sf. et parşasına domız mayı sarımsak karıştırma /bĭr cernĭ şıplamaîmpãrat sm. imparator,padişa,ımpiratîmpãrãţie sf. ımparatorlık,padişalikîmpãrtãşi I. vt. bĭldĭrmek 2.( a fi de acord) razı bolmak,kabıl etmek II. vr. (rel.)kristiyan ıbadetĭnde şaraplı ötmek aşamakîmpãrtãşire sf. ĭşĭndesĭn aytmak, tüşüncelerĭn aytıwîmpãrţi I. vt. 1.paylaştırmak, paylaşmak,bölmek, 2(mat.) bölmek,taksim

etmek II.vr. bölĭnmek paylaşmak,taksım etĭlmekîmpãrţire sf. 1. bolme, paylaşma 2.(mat.)taksim , bölmeîmpãrţit adj. paylaşkan,bölĭngen (divizat) parşalarga ayrılganîmpãrţitor sm. bölgenîmpãtimi vt. bĭrewnĭ mugaytmaki dertlendĭrmekîmpãtimire sf. awes kuwwetlĭ duygıîmpãtimit adj. bek bek aweslĭîmpãturi vt. bükmek, katlamakîmpãturire sf. bükme, katlama-katlawîmpãturit adj. büklenĭlgen (kaat,kumaş)împãuna vr. kodarlanmak (ata pepiydiy)împãunare sf. kodarlanma-kodarlanıw

1

împãunat adj. 1.duduguş kanatları man süslü 2. kodarlanganîmpieliţat adj. şapkın , yaramaz, yüzsüz balaîmperechea I.vt. şĭpleştĭrmek,koşagın tapmak (koşaklaştırmak) II.vr.

aywanların şĭpesmesĭîmperecheat adj. bĭrleşken, şĭpleşkenîmperechere sf. şĭpleşme,şĭpleştĭrmeîmprestriţa I.vt. alacalatmak II.vr. alacalanmakîmprestriţat adj. alaca,alacalıîmpeţi vt. ayttırmak, kızga cawşılık yapmakîmpeţit adj. ayttırılganîmpıedica I. vt. 1. engel bolmak 2.(un animal) tışawlamak 3.(despre

vehicule)kenetlemek II.vr. sürünmekîmpiedicare sf. 1. engel bolma 2. sürünme-sürünĭwîmpiedicat adj. 1.(despre animale) tışawlı 2.(despre vehicule)kenetlĭ 3.fig. tĭlĭ

tutulup konışkanîmpietri I.vi. katıp kalmak II.vr. taşlaşmakîmpietrire sf. katıp kalma , taşlaşmaîmpietrit adj. 1. (insensibil) vayımsız (vurdumduymaz) 2. (mirat) katıp

kalganîmpila vt. istismar etmek,az paraga şalıştırtmakîmpilare sf. istismar ,esaretîmpilat adj. ostısmar etĭlgen ,az paraga şalıştırılganîmpinge I.vt. 1. itemek 2. (a îndemna) teşvik etmek II. vr. iteşmek, türtüşmekîmpingere sf. iteme-itewîmpinsãturã sf. iteklewîmpânzi I.vt. caymak şaşmak II.vr. cayılmakîmpânzire sf. cayma,cayılmaîmpânzit adj. şaşılgan,cayılganîmpleti I. vt. 1. örmek 2. fig. baylamak, bĭrleştĭrmek II. vr. baylaşmak,

bĭrleşmekîmpletici vr. I. (despre picioare) tışawlıday etĭp cürmek fig. (despre limbã) tılı

tutulmak 2. kĭrtleşmekîmpletire sf. örmeîmpletit adj. örĭwlĭ,örĭlgenîmpletitor sm. örĭwcĭîmpletiturã sf. örĭlĭp yapılgan bĭr cisĭmîmplini I.vt. 1.(a întegi) tamamlamak 2.(a îndeplini) yerĭne ketĭrmek

3.(despre vârstã) totırmak II.vr.1.(despre timp) geşmek 2.(a se îngrãşa) şĭşmanlaşmak 3. (a se realiza) yerĭne kelmek

împlinire sf. 1.(întregire) tamamlama,tamamlanma,tekmıllenme 2.(despre vârstã) totırma 3.(comemorare) yıldönĭmĭ-yaş anması-añilması 4.(despre timp) geşme 5.(îngrãşare) şĭşmanlaşma 6.(realizare) yerĭne ketĭrĭlme

împlinit adj. 1. teknĭl, pütün 2.(despre oameni) tolgın 3. maksadına erĭşken

2

4.ödelgenîmplânta vt. saplamak,saplanmak,aşıp şaşıp kırmakîntâmplare sf. saplama,saplanmaîmpodobi I. vt. süslemek II. vr. süslenmek ,bezenmekîmpodobire sf. süsleme, süslenme, bezenme-benzenĭwîmpodobit adj. süslĭ, süslengen, bezenĭwlĭîmpopoţona I.vt. vr. karardan ziyade süslenmek-bezenmdyîmpopoţionat adj. şĭrkĭn bezengen,layksız bezengenîmpotmoli vr. 1. şamırda batıp kalma 2.fig. saresĭzlĭkke tüşmek,şıgılmaz

colga tüşmekîmpotmolire sf. şamirga batıp kama-kalıwîmpotriva prep. karşıîmpotrivã adv. karşı,kalmek,şıkmakîmpotrivi vr. karşı şıkmak,karşı turmakîmpotrivire sf. karşı şıkma,turma,karşı kelmekîmpotrivit adj. ters, karşıîmpovãra I. vt. fazla cükletmek,cükletmek II. vr. özĭn fazla cükletmekîmpovãrare sf. cüklenmeîmpovãrat adj. cüklĭ,cüklengenîmprãştia I.vt. dagıtmak, şaşmak II. vr. dagılmak ( a se întinde)

şaşılmak,cayılmakîmprãştiat adj. 1. dagılgan, dagıltılgan 2.(dezonorat) karışık,dagınıkîmprãştiere sf. dagıma,dagıtma, dagılışîmprejmui vt. korşalamakîmprejur adv. etrafı daîmprejmuire sf. korşalaw, gardîmprejmuit adj. korşalawlı,korşalanganîmprejur adv. de jur împrejur –bütün etrafımızîmprejurare sf. hal, durum,şartîmprejmuire sf. erbĭr yagımızîmpresura vt. 1. er yaktan korşalamak, kollar man kuşaklap almak 2.

tüwerekliy sarıp almak 3.(înv.)bĭrewün malın zor man almakîmpresurare sf. kuşaklama, tüwerekliy sarıp almaîmpreuna I. vt. 1.( a uni) bĭrleştĭrmek 2. (a împerechea) şĭpleştĭrmek II. vr. 1.

(a se uni) bĭrleşmek 2.( a se împerechea) şĭpleşmek(aywanlar)împreunare sf. 1. bĭleştĭrme 2. aywanların şĭpleşmeşĭîmptreunã adv. bĭrlĭkte,barabar,barabarlaşıpîmpreunat adj. bır yerge toplanganîmpietrit vr. dost bolmak, dostlaşmakîmpietrire sf. dost bolma-bolıw, dostlıkîmprimãvãra vr. ilkbahar bolmak, kelmeîmproprietãri vt. topraklandırmak, mal sayıbı etmekîmproprietãrit adj. topraklandırılgan, toprak sayıbı bolganîmprospãta I.vt. tazelendĭrmek, canılaştırmak II.vr. tazelenmek, canılaşmakîmprospãtare sf. tazeleme, tazelenme, tazelendĭrme

1

împrospãtat adj. canılangan (tırılgen) canlanganîmproşca vt. er yaka su ya da şamır şaşmak 2. er yaka taş atmak 3.fig. bĭrewnĭ

ıncıtmak o man oynamakîmproşcare sf. su,şamır şaşmaîmprumut sn. borıcîmprumuta vt. 1.( a da )borışka bermek 2.( a lua) borışka almakîmprumutare sf. borışka berme ,borışka almaîmprumutat adj. borışka berĭlgen,borışka alıngan,îmuia vt.(în expr.) a împuia capul – bıkktırmak, bĭrewün başın kabak

etmekîmpunge vt. 1.(a înţepa) inlemek, ine batırmak 2.( cu coarnele)türtmek

3.fig. inelemek,tüyremek,mıskıllamakîmpunere sf. türtmeîmpunsãturã sf. 1. inleme 2.fig. tüyremeîmpuşca I. vt. urmak,kurşunga tĭzmek II.vi. kurşun atmak,ateş aşmak III.

vr. özĭn urmakîmpuşcare sf. urma,kurşunga tĭzme-tĭzĭw,özĭn urmaîmpuşcat adj. urulgan, uruwlıîmpuşcãturã sf. silah seşĭ,kurşun boşatma-atmaîmputernicit vt. salahiyet bermek,vekalet bermekîmputernicit adj. bĭr ĭş yapmak üşün hak berĭlgen kĭşĭîmpuţit vr. pis kokımak ,sasıtmakîmpuţina I.vt. azaltmak II vr. azalmakîmpuţinare sf. azalma,azalĭw,azaltmaîmpuţinat adj. azalgan,kĭşkeneleşken,zayıflaganîmpuţit adj. 1.pis kokılı,pis kokı şaşkan,kokigan 2.(leneş) kalpazanîn prep. 1.(aratã locul) ĭşĭnde –da,-de 2.(aratã direcţia)-a,-eînadins adv. bĭle bĭle,inatınaînainta I.vt. 1.(a expedia) cĭbermek,colega cĭbermek 2.( a promova)

yükseltmek,terfi etmek II. vi. ( a merge înaınte) iler/emek,cürmek 2.( a se desfãşura) sürmek

înaintare sf. 1.(expediere) cĭberme 2.(promovare) yükselme,terfi 3.(în spaţiu)ilerleme-ilerlew

înaintaş sm. 1.(precursor) selef 2.(mil) alda cürgenler,önccĭ 3.(sport) forvet, înaintaş

înaintat adj. alda cürgenînainte adv. 1.(în spaţiu) ilerde, alda 2.(în timp) ewelînalt adj. 1. yuksek 2.(despre fiinţe) uzun boylı fig. yüce,uluînapoia I. vt. gerĭ bermek,gerĭ cĭbermek,kaytarıp bermek II. vr. kaytmakînapoiat adj. 1.(despre persoane) gerĭ zekalı ,bĭr taktası eksĭk

2.(nedezvoltat) gerĭ kalgan, ösmegenînapoiere sf.1.(restituire) gerĭ berme, kaytarma 2.( introducere) kaytma,avdet

3.(nedezvoltare) gerĭlĭk, gerĭ kalmaklıkînaripa vi. canlandırmak vr. kanatlanmakînaripat adj. kantlı fig. coşkın

2

înarma I.vt. silahlandırmak II.vr. silahlanmakînãbuşi I. vt. 1. buwmak,nefesĭn tıkamak 2.fig.ezmek,catıştırmak II. vr.

nefesĭ tıkanmak,buwulmakînãbuşit adj. buwulînãbuşitor adj. buwucıînãcri vr. vt. ekşĭrmek,bızılmakînãcrire sf. ekşĭrme,bızılmaînãcrit adj. ekşĭrgenînãlbãstri vr. mawulaşmakînãlhi vt. biyazlamak vr. biyazlaşmakînãlbit adj. bi yazlaşkanînãltuţ adj. baya yüksekînãlţa vt.vr. 1. yükseltmek 2.( a constituit) kurmak II.vr. yükselmekînãlţare sf. yükseltme,yükselmeînãlţime sf. 1.(altitudine) yükseklĭk 2.(culme) tepe,uşînãspri I.vt. sertleştĭrmek II.vr. serleşmekînãsprire sf. sertleşme,sertleşĭwînãsprit adj. sertleşkenînãuntru adv. 1.(aratã locul) ĭşĭnde ,ĭşerde 2.(aratã direcţia) ĭşĭne,ĭşergeîncadra I. vt. 1.(a angaja) ĭşke almak 2.(a înrãma) çerşeve ĭşĭne almak 3.(a

încercuit) etrafın korşalamak II.vr. 1.(a se angaja)ĭşke,wazifege k1rmek 2.( a se potrivi,uymak

încasa vt. para toplamak( tahsıl etmek)încasare sf. para toplamaîncasator sm. para toplagan memurîncazarmat vt. askerlerrĭ kuslaga yerleştĭrmekîncazarmare sf. askerlernĭ kışlama,kışlaga yerleştĭrmeîncã adv. taaîncãiera vr. töbeleşmek,buwuşmak,kawga etmekîncãierare sf. töbeleşme buwuşma,hawgaîncãlca vt. 1. tecavüz etmek 2.fig. saymamak( kanun,kural)încãleca vt. vi. atka mınmek ,patka,kalawga,arabaga mĭnmekîncãlecare sf. mĭnme-mĭnĭwîncãlecat adj. üst, üstüne yerleştĭrĭlgenîncãlţa vr. ayakkabı kĭymekîncãlţat adj. ayakkabı kĭyĭw, adj. calangayak tuwulîncãlţãminte sf. ayakkabıîncãlţãri sf. pl.(înv.) ayakkabıîncãlţãtor sn. kerataîncãlzi I.vt. 1. clıtmak,sıcak bermek 2.fig. araretlendĭrmek,canlandırmak

II.vr. 1. cılınmak 2.fig. araretlenmek,canlanmakîncãlzire sf. cılıtma, cılınma,sıcak bolmaîncãlzit adj. cılınganîncãlzitor sn. cılıtma aparatıîncãpãtor adj. köp şiy sıyganday

1

încãpãţâna vr. 1.( despre oameni) inat etmek 2.( despre animale) kuylanmakîncãpãţânare sf. 1.(despre oameni) înalt,inatşĭlık 2.(despre oameni) inatşı 2.(despre animale) kuylıîncãpea vi. cerĭ bolmak,sıymakîncãpere sf. odaîncãrca I.vt. cüklemek,cükletmek II.vr. cükletĭlmek cüklenmekîncãrcare sf. cükletme,cüklemeîncãrcat adj. cüklĭ tolı

1încãrcãtor sm. totırıwcı(taşıwaraba,maşına,kömĭr)2 încãrcãtor sn. (mil) bĭr tüpekte kurşun kutugı

încãrcãturã sf. 1. cük 2.(tonaj) tonajîncãrunţi vi. agarmak (şaş) sakal ,kaşîncãrunţire sf. agarma-agarıwîncãrunţit adj. agarganîncãtuşa vt. 1. kelepşe urmak,takmak 2.utmakîncãtuşare sf. kelepşe takma-uruwîncãtuşat adj. kelepşelengen, kelepşelĭîncepãtor sm. adj. acemĭîncepe vt.vi. başlamakîncãpere sf. başlama- başlawînceput sn. başlawîncerca vt.1.( a experimenta) denemek tecrübe etmek 2.(a simţi)

tuymak,yaşamakîncercare sf. 1. deneme,tecrübe 2.(tentatıvã( teşebbüs 2.(necaz) sıkıntıîncercat adj. 1.( experimentat) denengen denelgen 2.(priceput) tecrübelĭ 3.

(pãţit) sıkıntı-şekkenîncercãnat adj. ( despre ochi) köz kabakları morarganîncercui vt. sewrĭp almak(mil.) askerler men duşmannı korşalamak

(kuşatmak)încet I. adj. yawaş , awur II. adv.yawaşşa,yawaş yawaşînceta I.vt. toktatmak II. vi. sonına ermek ,toktamakîncetare sf. sonına erme,toktama-toktawîncetinealã sf. yawaşlık,awurlıkîncetini vt. yawaşlatmakîncetişor adv. yawaş yawaş adj. yawaşînceţoşat adj. dumanga sarılgan,duman ĭşĭndeînchega I.vt. koyılaştırmak II.vr. 1. koyılaşmak 2.fig. meydanga kelmek,

kurulmakînchegare sf. koyılaşma(mayalaşma)închegat adj. (despre lichide) katek, uyugan(süt)încheia I.vt. ( o hainã) tüymelemek,togalamak 2.(a uni) bırleştırmek 3.(a

termina) pıtırmek 4.(jur.) imzalamak,tüymelenmek II. vr. tüymelenmekîncheiere sf. 1.(pĭtme-pĭtĭw) 3.(jur.) imzalamaîncheietura sf. (anat.) bĭlek,oynak,oynar eklemînchide I.vt. 1.(a încuia) kapamak 3.(a suspenda) toktatmak 3.(a acoperi)

2

örtmek 4.(ochii) cummak 5.( a sfârşi) pĭtĭrmek,sonına ermek 6.(a întemniţa) mapĭske,zındanga atmak 7.(a împrejmui) korşalamak 8.( a astupa) tıkamak II.vr. 1.kapanmak 2.(a se suspenda) sonına ermek 3.(a se înfunda) tıkanmak 4.( a se înnora) bulutlanmak

închidere sf. 1.( sfârşit) kapanış, kapama, son 2. (împrejurare) şewreleme-korşalama 3.(astupare)tıkanma,tıkama 4.(suspendare) toktatma

încheia I. vt. ithaf etmek ,vakıfetmek II.vr. 1. ĭyĭlmek moyın iymek 2.(rel.) tapmak III. vi. kade tokıştırmak

închinare sf. 1.(rel.) dua etme 2. saygı man ĭyĭlmeînchinãciune sf. v. închinareînchipui vr. vt. tasawur,hayal etmekînchipuire sf. tasawur,hayalînchipuit adj. hayaliînchiria I.vt. ( a da cu chirie) kiralamak,kira man bermek ( a lua cu chirie)

kiralamak,kira man almak II. vr. kiralanmak,kira man berĭlmekînchiriere sf. kiralama,kiralanmaînchiriat adj. kiralı , kiralı,kiralanganînchis adj. 1. kapalı,kapalgan 2.(acoperit) örtĭwlĭ 3.(arestat)kapawlı-

tutuklı 4.(despre culori) koyı 5.(despre caractere) suskun ,sözĭ kıt 6.(despre cer bulutlı) 7. (despre terenuri) şewrelĭ, korşalawlı

închisoare sf. ceza üyĭ, mapĭsînchizãtoare sf. tepkĭînchizãtor sn. (mil.) kurşun tıkmak,üsün tüpegĭn borısın aşkan-capkan

tumalak başlı temĭrşĭkîncincit adj. beşlengen, beş kere artkan-köbiygenîncinge I. ( a înfãşura) sarmak 2.(a încãlzi) cılıtmak II.vr. 1.( a se înfãşura)

kuşanmak,şarılmak 2.( a se înfierbânta) araretlenmek,alewlenmek 3.( a se înteţi) şıddetlenmek 4.( despre cereale) küplenmek

încingere adj. 1.(înfãşurat) sarılgan,sarıwlı 2.(despre foc) kızgın ,alewlĭ 3.(alterat) küplĭ 4.fig. coşkın,araretlĭ

înciudat adj. öfkelĭîncâina vr. şnatlanmak,ittıy vaşıy, merametsĭz bolmakîncâlcealã sf. karışıklıkîncâlci I. vt. karıştırmak II.vr. karışmakîncâlcit adj. 1. karişık( arap şaşĭndiy) 2. ( despre drumuri) kıyış buruş

3.(despre idei) karma karışık aşıkşa anlaşılmaganîncânta I.vt. 1. biylemek 2.(a amãgi) aldatmak ,kandırmak II.vr.

yangışmak,yanımakîncântat adj. bek memnun ,bek suklanganîncântãtor adj. biylegen încârliga vr. kıyışmak,cumarlamakîncârligat adj. kıyışkan,buruşkanîncleia I.vt. cabıştırmak II. vr. cabışmakîncleialã sf. cabıştırma,cabiştırıw,cabışma-cabışıwîncleiat adj. cabıştırılgan, cabışıwlı

1

încleiere sf. cabıştırma,cabışma-cabışıwîncleşta I.vt. sıkmak, sıkıştırmak II. vr. 1. sıkışmak 2.( a se lupta) mücadele etmek, şarpışmak, kĭrtleşmekîncleştare sf. sıkma,sıkıştırma,kĭrtleime,sıklaşmaîncleştat adj. sıgıwlı,sıgılgan,kĭrtleşkenînclina I.vt. iymek II.vr. 1. ( a se îndoi) iyĭlmek 2.( a se supune) moyın

,baş iymek III. vi. 1.( a prefera) közge almak,begermek 2.( a simţi vocaţia) meragı erbaplıgı bolmak

înclinare sf. 1.iyĭlme 2.fig. süygĭînclinaţie sf. istidatîncoace adv. 1.(în spaţiu) mınyake 2.( în timp) –den,-dan,berĭîncolãcealã sf. cumarlanma,cumarlanıwîncolãci I.vt. sarmak II. sarılmakîncolãcire sf. sarma,sarılmaîncolãcit adj. kalaştay cumarlanganîncolo adv. 1.( în spaţiu) ayerde ,ayerge 2.( în timp) taa soraîncolona vr. sıraga tĭzĭlmek,sıralanmakîncolţi I.vt. 1.( a încleşta) sıkmak ,sıkıştırmak 2. ( a muşca) tĭşlemek

3.fig. baskın yapmak II. vi. egĭnlerĭn ösmek üsün topraktan başın şıgarmak

încolţit adj. ( despre plante) topraktan baişın şıgargan,kötergen fig. pıstırılgan,bĭr köşege pıstırılgan

încondeia vt. kalem men, desen- resĭm men süslemek 2. Fig. böten cakmak, bötenlemek

înconjur sn. dolaşıklılıkînconjura vt. 1. dolaşmak 2.( a încercui) korşalamakînconjurãtor adj. etraftakıîncontinuu adv. turmadan,dewamlı,tokmadanîncorda I.vt. kermek II. vr.kerĭlmek,tırışmakîncordare sf. 1. kerme, kerĭlme,tırışma 2. kızışık waziyetîncordat adj. kerĭwlĭ,kerĭlgen,kızışkanîncorona 1.vt. taç kĭydĭrmek II.vr. taç kĭymek kĭyĭnmekîncoronare sf. taç kĭyĭnme,kĭymeîncoronat adj. taç kĭygen , taçdarîncorpora vt. 1.( a îngloba) ĭşĭne almak (kapsamak 2.(mil.) askerĭkke

şakırmakîncorporare sf. 1.( înglobare) ĭşĭne alma 2.(mil.) askerlĭkke şakırmaîncotoşmănat adj. kalın urba man aĭyĭngenîncotro adv. kayakaîncovoia vr. ( despre fiinţe) cayday etĭp cumrlanmak fig. calınmak,moyını

iyĭlmekîncovoială sf. ıyĭlme,şyĭlĭwîncovoiat adj. kıyışkan ( despre oameni) kambıragan kambırı şıkkanîncovriga vr. kalaştay cumarlanmakîncovrigat adj. kalaştay cumarlangan

2

încrede vr. 1. güwenmek 2.( a se fuduli) kopaymak kodarlanmakîncredere sf. 1.itimat ,güwenme 2. ( certitudine) inaintaşîncredinţat I. vt. 1.( a amaneta) emanet etmek 2.( a împărtăşi) un secret

aşuklamak,aşılmak 3.( a asigura) temin etmek II.vr. kanmakîncredinţare sf. emanet etme,aşılmaîncremeni vi. şaşıpkalmak, katıpkalmakîncremenire sf. şaşıpkalma-kalıw,katıpkalma-kalıwîncremenit adj. ( despre persoane) şaşıpkalgan, katıklgan,bızlaganîncreţi I. vt. kuwurmak,kuwurtmak II. vr. kuwramak,kuwrulmakîncreţit adj. kuwurcık, kuwurcıklı, tırcıklıîncrezător adj. şalt inangan, inangan bĭrewîncrezut adj. kibĭrlĭ, özĭn begengen, kopıkîncrâncena vr. korkıdan,ciyrenmekten , kızgınlıktan, iddetlenmek, kan cutmakîncrâncenare sf. sf. iddetlenme, kan cutmaîncrâncenat adj. dargınlıktan közlerĭ kızarıp, cakları uyuşkanîncropi vt. 1. awanı buwucı etmek 2. bĭrĭktĭrmek,toplamak încropit adj. zor bĭrĭktĭrĭlgenîncrucişa I.vt. 1. bĭrbĭsĭn kıya yerleştmek 2.(biol.) melezleştĭrmek 3. (

despre două limbi) uzun zaman bĭr bĭrsĭn etkĭlemek,bĭr bĭrlerĭne tesĭrĭ tiymek

încricişare sf. melezleştĭrme , karşılıklı etkĭlemeîncrucişat adj. 1. a sta cu braţele încrucişate – kolların kawuştırıp otırmak 2.(

despre ochi sau priviri, ( despre oameni) awuşköz,kıyış karagan kĭşĭ 3. ( despre plante şi animale)aşılangan, melezleşken 4.( despre două limbi) bĭrbĭrĭne tesĭrĭ dokıngan

încrunta vt. kaş satmak, sĭray sıtmakîncruntare sf. sert , moñ karaw ( bakış)încruntat adj. dargınlıktan sıtık şĭray, kaşlar şatıkîncuia vt. 1.( a zăvorî) kĭrtlemek 2.( a izola) kapamakîncuiat adj. 1.(zăvorat) kĭrtlewlĭ,kĭrtlengen, kĭrtlĭ 2.( închis) kapalı,

kapalganîncuiere sf. kĭrĭtleme, kĭrĭtlewîncuietoare sf. kĭrtlegen alet, kĭrtîncumeta vr. cesaret etmek,cesaretlemekîncumetare sf. cesaret etme, cesaretlenmeîncuraja vt. cesaret bermek, cesaretlendĭrmekîncurajare sf. cesaret berme- bară, cesaretlendĭrmeîncurajat adj. cesaretlendĭrĭlganîncurajator adj. cesaret bergen, cüreklendĭrgenîncurca I.vt. 1.( a amesteca) barıştırmak 2.( a împiedica) mani bolmak

3.( a deranja) raatsız etmek 4.( a zăpăci) şaşırtmak II.vr. 1.( a se rătăci) adaşmak 2.( a se zăpăci) 3. ( a fi în impas ) başı sıgışmak 4.( a întărzia) keşĭkmek, keş kalmak

încurcare sf. karışma, karıştırma, şaşırmaîncurcat adj. 1. karışık 2.( zăpăcit) şaşkan,şaşkın 3.( despre lucruri)

1

karmakarışıkîncurcătură sf. 1. karışıklık, karmakarışklık 2.( necaz), bela,sıkışı waziyet ,

durumîncuscri vr. kuda bolmak, kudalaşmakîncuscrire sf. kuda bolıw-bolma,kudalaşmaîncuviinţa vt. vi. ızın bermek,razı bolmak ,müsaade etmekîncuviinţare sf. ızın berme- berĭw , razı bolma,müsade etmekîncuviinţare sf. ızın berme- berĭw, razı bolma, müsade atĭwîndată adv. emen ( bergen) emercecĭk,şöyerdeîndatora vt. 1. bĭrewnĭ mecbur etmek 2.vt. bĭrewnĭ boroclandırmak 3. vr.

borıclanmak, borşka almakîndatorat adj. 1. borıclı 2. para borıcı bolganîndatorire sf. vazifeîndărăt adv. artka, arttaîndărătnic sm. inatşıîndărătnicie sf. inat, inatşılıkîndeajuns adv. yeter, kafi miktardaîndeaproape adv. dikkat man, asmaklapîndelete adv. yawaş yawaşîndeletnici vr. ograşmak, meşcul bolmakîndeletnicire sf. meslek,meşguliyetîndelunga adv. uzuncai uzun süre, uzun zamanîndelungat adj. uzun zaman sürgenîndemânare sf. becerĭklĭlĭk, erbaplık, şeherlĭkîndemânatic adj. becerĭklĭ, şeber, erbap, etmeklĭ, kolı kelĭşkenîndemn sn. teşvik, bĭr ĭşke- haraketke toralatmaîndemna I. vt. teşvik etmek, cesaret bermek II. vr. bĭrbĭrĭne cesaret bermekîndemnare sf. teşvik etme,teşvik îndeobşte adv. adet üzere, köp sefer bolgandayîndeosebi adv. ayrıca,bihassa, aseletîndepărta I. vt. 1. uzaklaştırmak 2. fig. şıgarmak II. vt. 1 uzaklaşmak 2.fig.

ayrılmakîndepărtare sf. uzaklaşma,uzaklaştırmaîndepărtat adj. uzak, uzakta, uzaklaştırılganîndeplini vt. yerĭne kerırmek, gerçekleştırmekîndeplinire sf. yerĭne ketĭrme- ketĭrĭwîndeplinit adj. yerĭne ketĭrĭlgenîndesa I.vt. 1. totırmak,sigiştırmak, sıplamak 2.( o pălărie,

căciulă)basmak, tartmak II.vr. sıgışmakîndesare sf. basma,şıplama-şıplawîndesat adj. 1. sıkşık, tolı, top tolı, sıplawlı 2.(greu) awur 3.( dens) sık 4. (

despre fiinţe) tıknazîndesi I. vt. sıklaştırmak II.vr. sıklaşmakîndesire sf. sıklaştırma, sıklaşmaîndesit adj. sıkışık, sıkışkan,sıklaştırılgan

2

îndestula I.vt. bol bol bermek ,toyırmak II.vr. toymak, bol bol yaşamakîndestulare sf. bollıkîndestulat adj. bollık ĭşĭnde , er şıysĭ bolîndestulător adj. kafi, yeterîndigui vt. kalaw kalamak, aldına köndelen şıkmakîndiguire sf. aldın kapama, köndelen şıkmaîndârjeală sf. kızışmaîndârji vr. kızmak, kızdırmakîndârjire sf. kızışmaîndârjit adj. kızgın,amansızîndobitoci I. vt. sersemleştĭrmek, serdemletmek II. vr. sersemleşmek ,

sersem bolmak, aptallaşmakîndobitocire sf. sersemlĭk, sersemleşme, aywanlaşmaîndobitocit adj. sersem , aywanlaşkan, aptallaşkanîndoi vt. 1.( a dubla) ekĭ kat etmek,ekĭlemek 2.( a amesteca) karıştırmak

3.( a curba) bükmek 4.( a încovoia) iymek-iyĭlmek II. vr. 1.( a se curba) bügülmek ,iyĭmek 2.( a fi nesigur) şubelenmek kalĭbĭ siölenmek

îndoială sf. şube, şüpheîndoielnic adj. şubelĭ ( osal kalitelĭ)îndoire sf. kıyıştırma,dörtke büklemeîndoit adj. 1. ekĭ kere taa balaban 2. kıyış, kıyıştırılganîndolia vr. matem yas, kara tutmakîndoliat adj. karalı, yaslıîndopa I. vt. 1. zor man köp aşatmak, beslemek 2.( a umple) totırmak,

tıkmek, şıplamak II.vr. köp aşamak , fazla toymakîndopare sf. zor man aşatma,totırma, şıplama, toyırmaîndopat adj. fazla beslengen ( despre păsări) zar man şĭşĭrĭlgen- beslengenîndrăci vr. kızgınlık, saytanı tutmak, iddet sebebĭnden yamanlaşmakîndrăcire sf. bek kızgınlık kalĭ, şaytanı tutmaîndrăcit adj. şaytanı tutkanîndrăgi vt. vr. süymek , begenmek II.vr. süyüşmek,aşık bolmakîndrăgire sf. aşık bolma,süyme, begenmeîndrăgit adj. süyülgen,begenĭlgenîndrăgostit vr. aşık bolmak, göñĭl bermekîndrăgostire sf. aşık bolmaîndrăgostit adj. aşık , aşık bolganîndrăzneală sf. cesaret, cürekîndrăzneţ adj. cesaretlĭ, cüreklĭ, cüretkarîndrăzni vt. cesaretlĭ bolmak, cesaret etmekîndrepta I.vt. 1. toralamak,dogrıltmak,tüzeltmek 2. (a corecta) tazetmek,

onaylamak 3. (a îmbunătăţi) arü etmek 4. (a îndruma) col köstermek II. vr. 1. tuzelmek 2. (a se îndrepta spre...) cünelmek 3. (după boală) arü bolmak 4. (despre vreme) aşılmak, tüzelmek

îndreptar sn. kılawuzîndreptare sf. tüzelme, tüzetĭlme

1

îndreptăţi vt. haklı şıgarmak,köstermekîndreptăţire sf. haklı şıgarma,köstermeîndreptîţit adj. haklıîndruga vt. gewezelĭk yapmak, karışık konışmakîndrugare sf. sırasız, manasız konışmakîndruma vt. col köstermek, kılawuzlık etmek îndrumare sf. talimat, col kösterme-kösterĭwîndrumător I. sm. adj. idarecĭ, yönetĭcĭ II.sn. kılawuzînduioşa I.vt. duygulamak II.vr. duygulanmakînduioşare sf. duygulama, duygulanmaînduioşător adj. tesĭrlĭ, heycanlandırganîndulci vt. 1. tallıaştırmak 2.fig. arüleştĭrmekîndulcit adj. 1. tatlılaştırılgan 2. fig. cuwaş , yawaşîndupleca I. vt. kandırmak, inandırmak ,ıkna etmek II. vr. kanmak, inanmak,

ikna etĭlmekînduplecare sf. inandırma, inanmaîndura I. vt. eziyet şekmek, katlanmak II. vr.1. ( a-i fi milă) acımak 2.( a fi

de acord ) razı bolmak, kabıl etmekîndurare sf. 1. eziyet şekme-şegĭw , katlanma 2.( milă) acima , merametîndurera vt. üzmekîndurerat adj. kederlĭînec sn. buwulma-buwulıĭîneca I.vt. buwnmak II.vr. 1. buwulmak 2.( a se scufunda) suga

şommak- batmak 3.( a se sufoca) nefesĭ tıkanmak,buwulmakînecat I.sm. suda- buwulgan kĭmse II.adj. 1. Buwulgan 2.( scufundat)

suga batkanînecăciune sf. zor nefes alma- alıwînfăntui vt. gerçekleştırmek, yerıne ketĭrmekînfăptuire sf. gerçekleşme, gerçekleştĭrme, yerĭne ketĭrmeînfăşa vt. kundakka sarmak , kundaklamakînfăşurare sf. kundaklama- kundaklawînfăşat adj. kundaklı , kundaklawlıînfăşura vt. 1. sarmak 2.( a încercui) çevrelemek, korşalamakînfăşurare sf. sarma- sarıwînfăţişa I.vt. tasvir etmek, aşıklamak II.vr.înfãţişare sf. 1.( descriere) tasvir ,aşıklama 2.( aspect) kılık , kıyafetînfelia vt. tĭlĭmlemek ,tĭlĭm tĭlĭm etmekînfia vt. eylatlıkka kabıl etmek ,ewlatlık almak

1înfiera vt. aywanlarga tamga urmak 2. bırewün kabaatĭnaytıp sert konışmak

2 înfiera vi. sakalı canı ösmege başlamakînfierat adj. ( despre animale) tamga urulgan fig. halk karşısında cezası

okıngan kĭşĭînfierare sf. 1. tamga urma 2.fig. rezil etmeînfierbânta 1.vt. 1. cılıtmak 2. fig. ( a înfuria) kızdırmak 3. fig.( a înfuleca)

2

heycanlandırmak 4.( a aţâţa) üsüldetmek II.vr. 1. cılınmak 2. fig. ( a se înfuria) kızışmak 3. fig. ( a se înflãcãra) heycanlanmak

înfiere sf. ewlatlık almaînfige I.vt. saplamak ,tĭkmek ( a bãga ) tıkmak II. vr. saplanmak ,batmak înfiinţa I. vt. kurmak ,yaratmak II. vr. kurulmak, meydanga kelmekînfiinţare sf. kurma , kuryluş,tesısînfiora I.vt. korkıtmak ,ürpertmek II.vr. korkmakînfiorãtor adj. ürpertĭcĭ,müthis, deşetlĭînfipt adj. 1. cerge tĭgĭlgen ( tıgılgan) 2.( îndrãzneţ) cesaretlĭ,aşıkközînflãcãra I.vt. alewlendĭrmek , heycanlandırmak II.vr. alewlenmek ,

heycanlanmakînflãcãrare sf. alewlenme , coşkınlık, heycanlanmaînfãcãrat adj. 1. alewcĭ 2.fig. coşkın ,alewlengen înflori vi. 1. şeşmek aşmak 2.fig. güzelleşmek, bollık ışınde yasamakînflorire sf. 1. şeşek aşma-aşıw 2. fig. güzelleme cüzelleşĭw, bollıw ĭşĭnde

yaşama- yaşawînflorit adj. 1. şeşegĭ aşkan ,şeşeklĭ 2. fig. güzelleşkenînfloritor adj. zengĭnleşkenînfocat adj. kızışkan,tutuşkan,alewlĭînfofoli vr. vt. kalın urbalar man kĭyĭngen , bürünmekînfofolit adj. kalın urbalar man bürüngenînfometa vt. aş bırakmak ,aş tutmakînfometat adj. aş kalgan , aşînfometare sf. aş kalma ,aşlık şekmeînfrãţi I. vt. yakınlaştırmak, bĭrleitĭrmek , bĭr yerge ketĭrme II. vr. kardaş

bolmak( a se asocia) bırleşmek ,ortaklaşmakînfrãţire sf. kardaşlık, kardaşlama, kardaşlaşıwînfrãţit adj. kardaşlaşkanînfricoşa I. vt. 1. korkıtmak ,ürkütmek 2.( a intimida) közĭn

korkıtmak,yıldırmak II. vr. korkmak ,ürkmekînfricoşare sf. korkıtma, ütütme, korkma,ürkmeînfricoşat adj. korkkan, korkı ĭşĭnde înfricoşãtor adj. korkınışlı ,korkıtırganînfrigurare sf. sĭnĭrlĭ, sabırsızlık- heycan durumıînfrigurat adj. suwuktan kaltıragan fig. sabırsızînfrãna vt. 1.( animale) kamıt , nokta urmak 2.fig. catıştırmak II.vr. fig.

özĭn tutmakînfrânare sf. özĭn tutma,sabırlı dawranışînfrânat adj. ( despre animale de ham) kamıt,nokta urulganînfrângere vt. cenmek,zafer kazanmakînfrângere sf. cenĭlme, cenĭlĭwînfrânat adj. cenĭlgen ,ezĭlgenînfrumuşeţa I. vt. 1. arüşeleştĭrmek, güzelleştĭrmek 2.fig. süslemek, bezemek

II.vr. 1. güzelleşmek, arüşeleşmek 2.fig. süslenmek, bezenmek

1

înfrumuseţare sf. 1. arüşeleşme, güzelleşme, güzelleştĭrme 2.fig. süslemsüslewînfrumuseţat adj. arüşeleşken, güzelleşken, güzelleştĭrĭlgenînfrunta vt. ayak tĭrmek karşı şıkmakînfruntare sf. ayak tĭreme, karşĭ şıkmaînfrunzi vi. yapraklanmakînfrunzit adj. yapraklangan, yapraklıînfrupta vr. sıylanmak, tatlı damlı bĭr şıy aşmakînfuleca vt. vi. şalt aşamak, şalt cutmakînfulecare sf. şalt cutmaînfumura vr. gururlanmak,kopaymak ,körĭklenmekînfumurare sf. gururlanma,kopayma , körĭklenmeînfumurat adj. kibĭrlĭ, sade özĭn begengenînfunda I.vt. 1.( a astupa) tıkamak 2.( a închide) kapamak 3.( reduce la

tãcere) susturmak II. vr. kapanmak, coytılmakînfundare sf. tıkama, tıkanmaînfundat adj. 1.( despre sticle) tıkangan , tıkanık 2.( despre drumuri)

tıkangan, pĭrken col 3.( despre sunete) buwukînfuria I.vt. öfkelendĭrmek,iddetlendĭrmek, kızdırmak II.vr. öfkelenmek,

iddetlenmek, kızmakînfuriat adj. öfkelĭ ,iddetlĭ,kızgınîngãdui I.vt. 1( a se permite) müsaade etmek ,ızın bermek 2. ( a da rãgaza)

ara bermek II. sabıretmekîngãduialã sf. v. îngãduinţãîngãduinţã sf. 1.( permisiune) müsaade ,ızın 2.( indulgent) kabaatke köz

cumma, müsamahaîngãduitor adj. kabaatke köz cumgan, müsamahakarîngãima vt. tĭretĭlĭp konışmakîngãlbeni I. vt. sarartmak II. vr.vi. sararmak, sarı bolmakîngãlbenire sf. sararma, sarartma, sarı bolma-bolıwîngãlbenit adj. sarargan, solganîngenunchea I. vt. 1. tĭz şöktĭrmek 2.fig. moyın iydĭrmek II. vi. 1. tĭz şökmek

2. fg. moyın iymekîngenuncheat adj. tĭz şökkkenîngenuncheare sf. tĭz şökme,tĭz şögĭwînger sm. melek ,melaikeîngeraş sm. melekşıkîngeresc adj. melekke dair ,aitîngereşte adv. melektiy etĭpînghesui I. vt. sıkıştırmak, sıkmak II.vr. sıkışmakînghesuialã sf. kalabalık, sıkışıklıkînghesuit adj. tar arada sıgıştırılganîngheţ sn. 1. bızlama 2. suwuklamaîngheţa I. vt. toñmak,bızmak 2.vi. su bızlamak 3. fig. katıp kalmakla îngheţare sf. 1.bızlamak, su bızlaması 2.fig. aylıklarin bızlamasıîngheţat adj. 1. bızlagan 2. toñgan

2

îngheţatã sf. dondırmaînghioldealã sf. tĭrsek men, cumurtuk man, kagıw,kakmaînghioldi vt. vr. tĭrsek men, cumurtuk man urmak kakmakînghionti vt. 1. türtmek itemek II. vr.türtüşmek, iteşmekînghiţi vt. 1. cutmak 2.( a rãbda) sabıretmek 3.( a omite) unutmakînghiţire sf. cutma,cutuwînghiţiturã sf. cutum , cutmaîngâmfa vr. sade özĭn begenmek ,kopaymakîngâmfare sf. sade özĭn begenme-begenĭw, kıbırlĭk , kopaymakîngâmfat adj. sade özĭn begengen –süygen,kibĭrlĭîngâna vt. 1. (a imita) erkelemek 2. (a murmura) mırılsanak 3. (a

acompania) eşlĭk etmekîngânare sf. mırıldama,erkelemeîngândura vt. tüşüncege daldırmak, kaygılandırmakîngândurare sf. tülüncege tüşürüw, kaygılandırmaîngândurat adj. tüşüncelĭ, dalgınîngloba vt. ĭşĭne almak ( kapsamak)înglobare sf. ĭşĭne almaîngloda vr. şamırga batma fig. borıcga batmakînglodat adj. 1. şamırga batkan 2. fig. borcıga batmakîngrãdi vt. perde tartmak , korşalamakîngrãdire sf. 1. perde tartma, korşalamaîngrãmãdealã sf. kalabalık, sıkışıklıkîngrãmãdi I. vt. sıgıştırmak, sıkmak, üymek II. vr. sıgışmak üymeleşmekîngrãmãdire sf. üymeleşmüymeleşĭwîngrãşa I. vt. 1. beslemek-peslemek, semĭrtmek-tawlandırmak 2. (terenuri)

gübrelemek II. vr. semĭrmek, beslenmekîngrãşare sf. semĭrme- semĭrĭw , gübrelemeîngrãşat adj. semĭrgen, beslengen, beslewlĭîngrãşãmânt sn. gübreîngrãşãtorie sf. aywanşların beslengen yerĭîngreuna I. vt. 1. fazla cüklemek 2. fig. awurlaştırmak II.vr. awurlaşmakîngreunare sf. awurlaşma,awurlaştırmaîngreunat adj. awurlaşkan ,awurlaştırılgan,cükletĭlgenîngriji vt. vi. karamak II. vr. meşgul bolmakîngrijire sf. karama, karaw (ihtimam)îngrijit dj. 1. Aaü karawlı 2.( despre oameni) tertĭplĭ , temĭz- tazaîngrijitoare kızmetşı kadınîngrijitoare sf. kaygı, üzüntĭîngrijorat adj. kaygılı , üzüntĭlĭîngropa I.vt. kömmek, toprakka bermek , cıymak II.vr. kömĭlmekîngropare sf. kömme- kömĭlmeîngropat adj. kömĭlgen ,kömĭwlĭîngropãciune sf. cenaze tönerĭîngroşa I.vt. koyılaştırmak ,kalınlaştırmak II.vr. koyılamak, kalınlaşmak

1

îngroşare sf. koyılaşma- koyılaşıw,koyınlaştĭrmaîngroşat adj. koyınlaşkan , kalınlaşkan, koyılaştırılganîngrozi I. vt. tüklerĭn ürpertmek II. vr. tüklerĭ ürpermekîngrozit adj. kokkan , tüklerĭ ürpergenîngrozitor I. adj. deşetlĭ, tükler ürpertĭcĭ II. adv. son dereceîngust adj. tar, ĭncĭîngusta I. vt. 1. taraltamak , tar etmek 2. fig. azaltamak II. vr. taralmakînhãma I. vt. aywanlarnı cekmek II. vr. fig. kĭrĭşmek ,ĭşke cegĭlmekînhãmare sf. aywanlarnı cekme,cegĭwînhãţa vt. tutmak, kapmakînhuma vt. kömmek, toprakka bermek, defnetmekîngheba vr. tertĭp etmek, kurmak yapmakînjosi I. vt. itibardan tüşürmek aşalanmak II. itibardan tüşmek,

aşalamakînjosire sf. aşalanmaînjuga vt. moysaga cekmekînjugare sf. moys a cekme-cegĭwînjumãtãţi I. vt. ekĭge bölmak, ekĭge taksim etmek ,ekĭge paylaştırmak II.

vr. ekĭge bölĭnmek –paylaşmakînjunghia vt. 1. saplamak 2.( despre dureri) şanşımakînjura vt. vi. sökmek , küfüretmek, küüfürlemekînjurãturã sf. sökme,sögĭş,küfürînlãturare sf. uazaklaştırmaînlãturat adj. uzaklaştırılganînlemi vi. şaşıp kalmak, katıp kalmakînlemnire sf. şeşıp kalma, katıp kalma-kalıwînlemnit adj. katıp kalganînlesni vt. kolaylaştırmakînlesnire sf. kolaylaştırma-kolaylaştırıwînlocuire vt. 1.( a schima) denĭştĭrmek 2.( a suplini) yenĭn-tutmak 3.

(destituıre) uzaklaştırma-uzaklaştırıwînlocuitor adj. cerĭn tutkanînmagazina vt. saklamak üşün magazaga mal yerleştırmek, cıymak, fig.

bĭrĭktĭrmekînmagazinare sf. mal saklama-cıymaînmãguri vr. (reg.)moñ bolmakînmãnuşat adj. bolsaklıînmãrmurit vi. şaşın kalmak,katıp kalmakînmãrmurit adj. şaşıp katıp kaganînmii vt. binkere artırmak,binlemekînmiit adj. bin kere artkan, öskenînmiresma vt. güzel kokıtmak, kokı caymakînmiresmat adj. güzel kokıgan, güzel kokı cayganînmâna vt. teslĭm etmek, bermekînmânare sf. teslĭm etme-etĭw

2

înmânat adj. teslĭm etĭlgenînmormânta vt. kömmek, defnetmek, toprakka bermekînmormântare sf. defnetme, cıyılma, toprakka bermeînmormântat adj. cıyılgan, defnetĭlgenînmurguri vi. tomrıklanmakînmugurire sf. tomrıklanma, tomrıklanıwînmugurit adj. tomırıklangan, tomırık şıgarganînmuia I.vt. 1.( a muia) sulap cĭbĭtmek 2.(despre lucruri) cımşatmak 3.( a

îmblânzi) catıştırmak II. vr. ( despre lucruri) cĭbĭmek 2.( despre vreme) tüzelmek 3.( a se îmblânzi) catışmak

înmuia adj. cımşagan, cĭbĭgen, catışkanînmuiere sf. cımşama, cĭbĭme, catşkanînmuiere sf. cımşama, cĭbĭme, catışmaînmulţi I.vt. 1. köbitmek,artırmak2.( mat.) köbitmek-çarpmak II. vr.

köbitme-carpmaînmulţire sf. 1. köbitme,köbiyme,artırma,arta-artıw 2.( mat.) köbitme-

carpmaînmulţit adj. köbiygen, artırılgan (sayı miktarca)înmulţitor sn. köbitken (mat.)înãbuşealã sf. sıcaklık, nefes aldırmagan, awur-havaînãbuşi vr. vt. 1. nefesĭn aldırtmak 2. vt.(despre buruienii) kereksĭz

otların ösĭmlĭknĭ buwmak-buwması 3. vt. fig. ayaklanmaların, mitinglernĭ silah man bastırmak

înãbuşire sf. buwulma, fig. bastırmaînãbuşit adj. 1.( despre sunete,voce)sönĭk,buwuk 2.(despre alimente)

kapaklı kazanda buwlı yemekînãbuşitor adj. buwucı, nefes aldırmaganînnãdi vt. eklemek, uzatmak, kurmakînãdit adj. eklengen, kuralganînãscut adj. tuwmadan kalgan-kelgen bĭr istıdat ve ya kastalkkman,canın

sıkmak II. vi. delĭ bolmak, delĭrmek, sıldırmakînnebunit adj. 1. delĭ 2.(zãpãcit) şaşkan,şaşırganînnebunitor adj. delĭrtkenînnegri vt. karalamak, kara etmek II. vr. 1. kararmak, kara bolmak 2.(a se

bronza) esmerleşmek III. vi. kara körĭnmekînnegrire sf. kara bolma, kararma,kararıwînnegrit adj. kararganînnegura vt. vr. 1. duman man kaplanmak fig.(despre ochi) közlerĭ

ĭrĭmşĭklenmek, dumanlı körmekînnegurat adj. duman man kaplı, kaplawlı fig.(despre oameni)faţã sau

prıvırea lor)moñ, sönĭk, yuzlerĭ külmegenînnobila vt. 1.bĭr kĭşĭge asil,asillĭk unvanı bermek fig.bĭr kĭşĭnĭ taa nazlĭ

etmek 2. ösĭmlĭk ya da aywan cınısların arüleştĭrmekînobilat adj. asillĭk unvanı algan kĭşĭînnoda I.vt. tüymĭşĭklemek, tüymĭşĭk yasamak- yapmak vr.

1

tüymĭşĭklenmekînnoi I.vt. canılaştırmak,canılamak( a împrospãta) tazelemek II.

canılaşmak ( a se î mprospãta) tazelenmekînnoire sf. canıştırma, canılama, tazeleme, tazeleme, tazelenme-tazelewînnoit adj. 1. tamir etĭp canılaştırılgan,canı urba man kĭyĭnĭwlĭ 2.

denĭşken,tazelengenînnoitor adj. canılaştırgan,tazelengenînnopta I.vt. keselemek, keşenĭ, geşĭrmek, konmak II. vr. keşe bolmakînnoptare sf. keşe bolma-bolıw

1înnoptat sn. 1. keşe bolma 2.keşe bĭr yerde kalma2înnoptat adj. keşe karanlıgına kaplı fig. moñ, yüzĭ külmegen

înnora I.vi.vr. 1. bulutlanmak,bulutlar man kaplanmak 2.fig. üzülmek,kederlenmek II. vt. fig. kederlendĭrmek

înnorare sf. bulutlanma, bulutlanıwînnorat adj.(despre cer)1. bulutlı, kapalı 2.fig.kederlı,üzüntĭlĭînot sn. yüzmeînota vi. yüzmekînotare sf. yüzme,yüzĭwînãtãtor sm. adj. yüzücĭînrãdãcina vr. tamır atmak,tamırlaşmakînrãdãcinare sf. tamır atma,deren-kĭrĭwînrãdãcinat adj. vicdan, dawranış, allışkanlıkka adamakllı sĭngenînrãi I.vt. fenelaştırmak II. vr. fenalaşmak, azmakînrãire sf. fenalaşma,fenalaştırma,azmaînrãit adj. fanalşkan, yaramazlaşkan,azganînrãma vt. şerşewelemek,şerşeweletmekînrãutãţi I.vt. fenalaştırmak,awurlaştırmak II. vr. fenalaşmak,awurlaşmakînrãutãţire sf. fenelaştırma,awurlaştırmaînrãutãţit adj. arsı zlaşkan ,arsızînsãmânţat adj. egĭlgen, egĭwlĭînsãnãtoşi vt. arü bolmak, kastalıknı cenmek-atlatmak, tedavi etmek II.vr.

arü bolmak, arülerşmekînsãnãtoşire sf. kastalıktan arü bolma, kurtulmaînsãnãtoşit adj. arü bolgan, kastalıktan yakasın kurtarganînsãrcina I.vt.( cu o misiune) cükletmek,vazifelendĭrmek II.vr.( a-şi asuma)

cüklenmek, vazifelenmekînsãrcinare sf. 1. cüklenme,vazifelenme, vazifelendĭrme 2.(misiune)delegelĭkînsãrcinat I.sm. delegat-delega II. adj. cüklĭ,vazifelĭînsãrcinatã sf. gebe, hamile, awurayaklıînscena vt. sahnege salmak 2.fig. yaratmak,tertip etmekînscenare sf. 1. sahnege salma 2 .fig.tertip ,kurmaînscrie I.vt. yazmak, yazdırmak, kaydetmek II. vt. yazılmak,

kaydetĭlmekînscriere sf. yazma, yazılma (înregistrare)tescilînscena I.vt. 1. (a marca) işaret etmek, işaretlemek, nişan salmak 2.(a nota)

2

not etmek,yazmak temsıl etmek,demek anlamına kelmekînscenare sf. 1. sahnege salma 2.fig. tertip kurmaînscrie I. vt. yazmak, yazdırmak, kaydetmek II. vr. yazılmak, kaydetĭlmekînscriere sf. yazma, yazılma, yazdırma (înregistrare) tescilînsemna I.vt. 1. ( a marca) işaret etmek,işaretlemek,nişan salmak2. (a nota)

not etmek,yazmak II. temsıl,demek anlamına kelmekînsemnare sf. 1.(marcare) işaret,nışan salma 2.(notare)not,yazıînsemnat adj.1.(marcat)işaret etĭlgen, işaretlĭ, nışanlı 2.(notat) not etĭlgen

(important)önemlĭînsemnãtate sf. 1.önem 2.(sens)mana,anlamînsenina vr.1.(despre cer)aşılmak, aşmak 2.fig. ferahlanmak, canı

raatlanmakînseninare sf. aşılma, aşma fig. şenlĭk, kipĭnde bolmakînseninat adj. bulutsız, şahin fig. şen,catışıkînsera I.vr. ortalık kararmak, akşam bolmak II.vr. akşamlamakînserare sf. ortalık kararma, alaca karanlıkînserat sn.(amurg) akşam bolma, karanlık tüşmege başlangan kısımînseta vi. susamak 2.fig. bek ĭstemek, bek köp arzu etmekînşelat adj. 1. susagan 2.fig. toymaz, arzu man tolıînsiloza vt. silozga agĭn,mal-mülk totırmakînsilozat adj. silozga saklangan,totırılganînsingura vr. cagñgız kalmakînsingurare sf. cañgız kalma-kalıw, cañgızlaşmaînsingurat adj. cañgız, bĭrözĭ kalganînsângera vt. kanattırmak, kanga totırmak, kan man lekelemek, kanlamak,

fig. kızartmakînsângerat adj. kanlı, kanaganînsori vr. küneşke cılınmak,küneşlemekînsorit adj. 1. küneşlĭ, aşık 2.fig. neşelĭînsoţi vt. 1.eşlĭk etmek 2.( a anexa) eklemek,ĭlĭştĭrmekînsoţire sf. eşlık, eşlĭk etĭwînsoţitor sm. kılawuz, rehberînspãimânta I. vt. korkıtmak, tüklerĭn ürpertmek II. vr. korkmak,tüklerĭ

ürpermekînspãimântare sf. korkı, korkma, korkıtmaînspãimântat adj. korkıtılgan, korkkanînspãimântãtor adj. korkıtkan,korkıtıcıînspica vi. maşak-şıgarmak,maşak bermek,maşaklanmakînscpicat adj. maşak şıgargan, maşaklanganînspre prep. dogrı(mektepke dogrı)însuma vt. köprĭklemek, köprĭk şıgarmak-şıgartmakînspumare sf. köprĭk şıgartma, köprĭk şıgarıwînspumat adj. köprĭklĭ, köprĭklengenînstãri vr. vt. zengĭnleşmekînstãrit adj. zengĭn,bay,barlı

1

înstela vr.(despre cer,noapte) yıldızlar man kaplanmakînstelat adj. yıldızlıînstrãina I.vt. ailesĭn tuwgan yerĭn terk etĭp başka yaka yerleştırmek

II.vr. fig. yakınlarından uzaklaşmak, suwunmak 2. aşırmak, kırslamakînstrãinare sf. 1. yabancılaşma 2.(îndepãrtare) uzaklaşma, ayrılma 3.(furt)

aşırma,kırslama1 înstrãinat sn. v. înstrãinare2 înstrãinat adj. üyünden, cürtundan ayrılgan , uzaklaştırılgan

însufleţi I . v t . canlandırmak, heycanlandırmak I I . vr. canlamak,heycanlanmak

însufleţire sf. 1. canlanma, heycan 2.(stimulare) teşvik, kuwandırmaînsufleţit adj. 1.(viu) canlı, tĭrĭ 2.(vioi) heycanlıînsufleţitor adj. canlandırıcı, heycanlandırıcıînsuma vt. toplamak, bır yerge ketĭrmekînsumi,însãmi prop. özĭm, kendĭmînsura I.vt. üylendĭrmek II. vr. üylenmekînsurare sf. üylenme, üylenĭwînsurat adj. üylĭ, üylengen, cĭgĭtînsurãtoare sf. üylenme,üylenĭwînsurãţel sm. taze, canı üylengen cĭgĭt

1însuşi pron. özĭ, kendĭsĭ2însuşi vt. 1.özĭne mal etmek, almak 2.(a asimila) benĭmsemek

kawramak 3.(o pãrere) kabıl etmek, tanımak,razı bolmakînsuşire sf. 1.özĭne mal etme,alma,kawrama 2.istidat, öner(hüner)însuti vt. yüz kere artırmak, ostĭrmek, köbiymekînsutit adj. yüz kere artkan, köbiygenînsuti, însãşi pron. özĭn, kendĭnînşela I.vt. 1. aldatmak ,dolandırmak 2.(în dragoste) sadakatsızlık etmek,

aldatmak II. vr. yanılmak, aldanmakînşelãciune sf. dolandırıcılık,aldatma-aldatıwînşelãtor adj. aldatıcı,yalancı,dolandırıcıînşelãtorie sf. v. înşelãciuneînşeua vt. bĭr auwanga yeger salmakînşeuat adj. (despre animale de cãlãrit) yegerlĭînşfãca vt. tutmak, kapmakînşfãcare sf. tutma, kapma, kabĭwînşine, însene pron.özĭmĭz,kendĭmĭzînşira I.vt. tĭzmek, sıralamak, sıraga tızmek II. vr. sıralanmak tĭzĭlmekînşirare sf. tĭzme, sıralama, sıralanma, tĭzĭlmeînşirat adj. sıraga tĭzĭlgen,tĭzĭwlĭînşirui vt. 1. moşaklarnı tĭzmek 2. sıra man sermekînşiruire sf. moşaklarnı sıra man tĭzme-tĭzĭwînşivã, însevã pron. özĭñĭz, kendñĭzînştiinţa vt. bĭldĭrmek, kaber bermekînştiinţare sf. bĭldĭrme,kaber-berĭw

2

înşuruba vt. şuruplamak, vida man tutturmakîntãri I.vt. 1. kuw etlendĭrmek, saglamlaştırmak 2.(a fortifica)

begĭ;tĭrmek 3(mil.) tahkim etmek 4.(a confirma) cewap bĭldĭrmek teyt etmek 5.(a legaliza)kanunlaştırmak II.vr. 1. kuwetlenmek, saglamlaşmak 2.( a se întrema) kastalıktan arüleşmek 2.( a se dezvolta) ösmek, pĭşkĭnlĭk kazanmak 4.( a se înteţi) şiddetlenmek, artmak

întãrire sf. 1. k1uwetlenme-kuwetlenĭw, kuwetlendĭrme, saglamlaşma 2.(mil.) istihkam

întãrit adj. kuwetlengen, saglamlaşkan, özĭn toplaganîntãritor adj. (despre medicamente) vücütnĭ saglamlaştırgan lacîntãrâta I.vt. üsüldetmek, kızdırmak II.vr. 1. şiddetlenmek 2.(despre

oameni) iddetlenmek, kızmakîntãrâtare sf. kızdırma, üsüldetmeîntãrâtat adj. egeşken, sĭnĭrlĭ, kızgan, dĭnĭrlendĭrĭlgenîntemeia I. vt. kurmak, meydanga ketĭrmek, tesıs etmek II. vr.

dayanmakîntemeiere sf. kurulma, kurma, tesisîntemeietor vt. mapĭşke tıkmakîntemniţare sf. mapĭşke tıkma, atmaîntemniţat adj. kapawlı, kapalgan, mapĭske atılganînteţi I. vt. şiddetlendĭrmek, arttırmak II.vr. şıddetlenmek,artmakînteţire sf. şiddetlenme, arttırmaînteţit adj. taa kuwetlĭ bolgan, cawgan(cawun)întâmpina vt. karşılama, aldına şıkmakîntâmpinare sf. karşılama, aldına şıkmaîntina vr. şamır man bılaştırmak,fig. lekelemek,lekelenmekîntinare sf. samırlama, lekeleme, lekelenme-lekelrnĭwîntinat adj. şamırlangan, lekelengen, lekelewlĭ,lekelĭîntinde I. vt. I. caymak, sermek 2.( a lungi)uzatmak 3.( a

trage)kermek,tartmak 4.( a aşterne) sermek,töşemek II. vr. 1.cayılmak, serĭlmek 2.(în spaţiu) uzanmak 3.( a dura) sürmek, dewam etmek 4.( a se culca) catmak

întindere sf.1. cayılma, uzanma, uzatma 2.( durata) sürme 3.( spaţiu) yüz,yüzey

întineri I. vt. caşla.itırmak, caşartmek, caş köstermek II. vi. caşarmak,caş bolmak

întinerire sf. caşartma, casartıw, caş bolma-bolıwîntinerit adj. caşarganîntineritor adj. caşartkanîntins I.adj. 1.( desfãşurat) cayılgan, derĭlgen 2.(neted) tüz, büdürsĭz

3.(încordat) kerĭwlı 4.(vast) bek genĭş, engĭn II. sm. yüzey,angĭnlĭkîntâi ,întâia I. adj. num. bĭrĭncĭ,ilk II. başta (kelgen,bolgan)întâietate sf. cer bermek,tanıma,balta buyurmaîntâlni I. vt. raslamak,raskelmek II. vr. 1. raslaşmak, körĭşmek, tabışmak

1

2.( a se uni) bĭrleştırmekîntâlnire sf. 1.raslaşma,körĭşme,tabışma-tabışıw 2.(sport) karşılaşmaîntâmpina vt. 1. karşılamak 2.fig. ogırlamak întâmpinare sf. 1. karsılama , karşılaşma 2.(obiecţie) tĭrenme,kartşı turmaîntâmpla vr. 1. yer almak,bolma 2.( a se nimeri) reskele bolmakîntâmplare sf. 1.(eveniment)olay,hadise 2.(hazard) raskele bolıpîntâmplãtor I.adj. raskele II. adv. raskele,bolıp,tasadüfenîntârzia I. vt. keşıktırmek II. vi. keşıkmek,keşkalmakîntârziere sf. keşĭkme,keşkalma-keşkalıwîntoarce I. vt. 1. gerĭ şakırmak 2.( a rãsuci) aylandırmak, şewĭrmek 3.( a

restitui) gerĭ bermek, kaytarıp bermek II. vr. 1. gerĭ kelmek,audet etmek 2. (a se îndrepta) toralamak 3.( a se rãsuci) aylanmak,burulmak

întoarcere sf. 1. gerĭ kaytma, kaytĭw, avdet 2.(rãsucire) aylanma, aylandırma,burma-burulma

întocmai adv. 1. tıpkı 2.(desigur) tabii,ondayîntocmi vt. 1. yapmak,kurnak 2.( a organiza) tertĭp etmekîntors I. adj. 1.(rãsucit) burulgan-aylandırılgan 2.(revenit) gerĭ kelgen II.

sn. v. întoarcereîntorsãturã sf. 1. dönemeç .... aylanşık 2.fig. denĭşmelĭkîntortocheat adj. dolaşık, kıyış-buruşîntotdeauna adv. daima,er zamanîntovãrãşi I. vt. arkadaşlık etmek II.vr. 1. bĭrleşmek 2.(într-o asociaţie)

ortaklaşmakîntovãrãşire sf.1.(însoţire) eşlĭk(refakat) 2.(într-o asociaţie) ortaklıkîntrajutorare sf. karşılıklı yardımîntre prep. araîntreba I.vt.,vi. soramak II. vr. öz özĭne soramak III. vt. vi. soraştırmak,

ĭlgĭlenmekîntrebare sf. 1. soraw, sual 2.(problema) meseleîntrebuinţa I. vt. kullanmak ,ĭşletmek II. vr. kullanılmak,ĭşletĭlmekîntrebuinţare sf. kullanıw,kullanma,kullanılmaîntrebuinţat adj. kullanılganîntrece I.vt. 1. geşmek,gerĭde bırakmak, aşmak 2.( la mãsurã) addĭn

aşmak, fazla bolmak II.vr. sabışmak,yarışmakîntrecere sf. 1. geşme, gerĭde bırakma, aşma 2.(competiţie)

şabışma,şabışıw,yarışîntredeschide vt. aralamak (kapını mesela)întreg I.sm. 1. bĭr bütün 2.( mat.) adetĭ tam-tekmĭl II. adj. 1. bütün, tam,

epsĭ 2. (sãnãtos) saglamîntregi I.vt. tamamlamak II.vr. tam bolmak, tekmĭl bolmakîntreit adj. üş kat, üşlengenîntreprinde vt. kĭrĭşmek, yapmak, teşebhüs etmekîntreprindere sf. 1.ĭşletme 2.(iniţiativã) kĭrĭşme,teşebbüsîntrerupãtor sn. 1.(tehn.) tüyme 2.(el.)çevirgeç-aylandırgışîntrerupe I. vt. kesmek, toktatmak,yarıda bırakmak III. vr.

2

kesĭlmek,toktamak,yarıda kalmakîntrerupere sf. 1. kesme, toktatma, yarıda bırakma 2.(suspendare) iptalîntrerupt adj. kesĭk ,toktatılgan, toktatkanîntretãia vr. kesĭşmekîntreţine I. vt. 1.( a se îngrijii de...) karamak-bakmak 2.( a hrãni)

beslemek,kesĭndĭrmek( a menţine) dewam ettĭrmek,sürdürmek II. vr. 1.kesĭnmek 2.( a vorbi) konışmak, münakaşa etme

întreţinere sf. 1.(îngrijire) karama-karaw 2.(hrãnire) besleme, kesĭnme, kesĭndĭrme

întrevedea vt. 1. tahmin etmek,ewelden bĭlmek 2.fig. şubelenmekîntrevedere sf. körĭşme,tabışmaîntrista I. vt. kederlendĭrmek, üzmek II.vr. kederlenmek,üzülmekîntristare sf. keder, kederlenme, üzüntĭ, gamîntristat adj. kederlĭ, üzüntĭlĭ, gamlıîntruchipa I. vt. hayalda canlandırmak II. vr. cisĭmlenmekîntruchipare sf. cisĭmlenme, hayalda canlandırmaîntrucât conj. cünkĭ, mademkiîntruni I.vt. 1. toplamak, bĭrleştĭrmek 2.(a conţine) ĭşĭne almak II. vr.

toplamak,bĭrleşmekîntrunire sf. toplantı, cıyın, toplanmaîntuneca I.vt. 1. karanlıklaştırmak, karanlık etmek 2. fig. üzmek II. vr.

1.kararmak 2. karanlıklaşmak 3.fig. moñ bolmakîntunecare sf. karanlıklaşma, kararma, karangı bolmaîntunecat adj. 1. karanlık-karangı 2.(despre cer) bulutlı,kapalı,kapanık 3.fig.

gamlı,moñ,kederlĭîntuneric sn. 1. karanlık, karangılık 2. caillĭkînţelegãtor adj. añlayışlıînţelege I. vt. 1. añlamak,kawramak 2.( a distinge) idrak etmek II. vr. 1.

añlaşmak,sözleşmek 2.(convieţui) arü kesĭnmek barınmakînţelegere sf. 1. añlayış (algı, idrak) 2. (acord) añlaşma, sözleşme 3.

(bunãvoinţã) arü niyet (iltifat) 4. (prietenie) arü kesĭnme- keşĭnĭwînţelepciune sf. hikmet, basiret, akıllılıkînţelept sm. adj. hikmetlĭînţeles sn. mana, anlamînţepa I. vt. 1. batırmak, yıkmak 2. fig. inelemek, ıncıtmak II.vr.

batmakînţepat adj. 1. tıkkan,batırgan 2.fig.kibĭrlĭînţepãturã sf. 1.ine carası,tengenek carası 2.fig.dokınmaînţepeni I. vt. tutturmak,tĭkmak( a fixa) baylamak, begĭştĭrmek II.vi.

katıpkalmak III. saplanmak, tĭgĭlmek fig. tĭreşmekînvãlmãşealã sf. 1. karışıklık, kargaşalık 2.(încãierare) töbeleşme,şarpışmaînvãlmãşi vt. karıştırmak, karmakarışık etmekînvãlmãşit adj. karışık, karmakarışıkînvãţa I.vt. 1. üyrenmek, okımak 2.(a preda) üyretmek, okıtmak,talĭm

1

etmek 3.(a deprinde) alıştırmak 4.(a povãţui) tawsiye etmek,nasiyat bermek II. vr. alışmak

învãţat I.sm. alim. Bĭlgĭn II. adj. 1. okımış,tahsil körgen 2.(deprins) alışkan, alışık 3.(dresat) alıştırılgan,terbiye körgen

învãţãmânt sn. 1.(concluzie) ders , ibret 2.(ca instituţie) üyretĭmînvãţãtor sm. muallĭm, hoca(üyretmen)învãţãtoare sf. muallimeînvãţãturã sf. 1. (doctrinã) doktrin ilke 2. (studiu) okıma, tahsil 3.

(cunoştinţã) bĭlgĭ, malumatînvechi vr. 1. eskĭleşmek, eskĭrmek 2.( a se uza) aşınmakînvechit adj. 1. eskĭ, eskĭrgen 2.(uzat) aşınganînvecina vr. komşı, sınırda bolmakînveli vt. kaplamak, örtmek II. vr. örtĭlmek,kaplanmakînveliş sn. 1. örtĭ, kapak 2.(acoperiş) üytöbe 2.(coajã)kabıkînverşuna I.vt. öfkelendĭrmek, üsüldetmek II. vr. 1. öfkelenmek,

iddetlenmek 2.( a se încãpãţâna) inat etmeînverşunare sf. 1. kızma-kızıw,öfkelenme,ofke,iddet 2.(încãpãţânare) inat,

inatşılıkînverşunat adj. öfkelĭ,iddetlĭînverzi I. vt. yeşĭlge boyamak,boyalamak II. vi. yesĭllenmek,

yeşermek,yeşĭl bolmakînverzit adj. yesĭllengen, yeşergenînveseli I.vt. şenlendĭrmek, neşelendĭrmek II. vr. neşelenmek, şenlenmek,

süyünmekinvesti vt. vazifelendĭrmek( sermaye,para yatırmak-karıclamak)învia I. vt. 1. tĭrĭtmek 2.fig. canlandırmak II.vi. 1. tĭrĭlmek 2. fig.

canlanmakînviere sf. tĭrĭltme, tĭrĭltĭw, tĭrĭtme 2.(rel.) Isa Aleyhisselam`ın tĭrĭlme

keşeşĭînvineţi I.vt. morartmak II. vr. vi. morarmakînvingãtor sm. adj. cengen, muzafferînvinge vt. cenmek, galip kelmek, üstke şıkmakînvinovãţi I.vt. kabaatlı şıgarmak II. vr. özĭñ kabaatĭn tanımakînvins adj. cenĭlgen, cenĭwlĭînvinui vt. v. învinovãţiînviora I.vt. canlandırmak II.vr. canlanmakînviorãtor adj. canlandırıcıînvârti I.vt. döndırmek, aylandırmak II. vr.vi. dönmek-aylanmakînvoi I.vt. ızın bermek,müsaade etmek II. vr. 1. anlaşmak, sözleşmek

razılıgın bermek 2.( a se tocmi)pazarlaşmakînvoialã sf. 1.(înţelegere) sözleşme-anlaşma 2.(târg) pazarlıkînvãjbit I. vt. üsüldetmek, araların bızmak II.vr.bızışmak,duşman

bolmakînvãjbire sf. üsüldetme, duşmanlıkînzãpezi I. vt. kar man örtmek, kaplamak II. vr. kar man örtĭlmek, kar

2

astında kalmakînzãpezit adj. kar man örtĭlgen, kar astında kalganînzdrãveni vr. kastalıktan arü bolıp saglamlaşmakînzeci vt. on kat arttırmakînzecit adj. adv. on kat artkanînzestra vt. ekipament men canılaştırmakînzestrare sf. 1. ekipament temĭn etme-etĭw 2.fig. kabiliyetînzestrat adj. ekipament men canılaştırılgan 2. (talentat) istdatlı, kabiliyetlĭ

1

J

jachetă sf. ceketjaf sn. yagma, soygıncılıkjaguar sm. jaguarjale sf. keder, dertjalnic I. adj. kederlĭ II. adv. acınacak haldejaluzea sf. panjurjandarm sm. jandarm, jandarma askerĭjandarmerie sf. jandarma dairesĭjapiţă sf. 1.ögĭz moysasında ufak bĭr parşa 2. fig. terbiyesĭz,

aysiyetsĭz kız, kıskayaklıjaponez adj. sm. japon, japonyalıjar sn. kor, ateş korıjardinieră sf. süs şeşeklerĭ turgan temĭrden eşya, şeşeklĭkjargon sn. argo- jargonjartieră sf. şorapların tutkan lastĭk,şorap bawıjavră sf. 1. zabın it 2. fig. hakaret sözĭ, miskin aywanjaz sn. cazjăratic sn. korjder sm. zerdevajecmãneală sf. kırsızlık, graylıkjecmăni vt. köp mal, köp para kırslamakjefui vt. köteklep köp para, mal kırslamakjefuire sf. kötek men, mal kırslamajefuit adj. basılgan , kırsızlık kurbanıjefuitor adj. 1. gray, soygıncı 2. fig. canay jeg sn. kĭr, pislĭkjegos adj. kĭrlĭ , pis, miskinjeli I. vr. cılanmak II. vt. vi. acımak, acıtmakjelire sf. cılanma,sızlamajelui vr. cılanmak, dogrılık ĭstemek-tĭlemekjeluire sf. cılanıp dogrılıp tĭlemejeluit adj. (pop.) kederlĭ, dertlĭ, moñjena I. vt. 1. sıkıştırmak, sıkmak( a deranja) raatsız etmek 2. fig. raatsız

etmek II. vr. sakınmak,utanmakjenant adj. utandırıcı , yüz kızartkan, yaldırganjenă sf. utanma, sakınma, tartınmajep sn. cipjerbă sf. bĭr tutam(tutum), demetjerpeli vr. eskĭrmek, aşınmakjerpelit adj. 1. üstĭ başĭ cırtık 2.(despre oameni)aymana, serseri jerseu sn. fanila , örmejertfă sf. 1.(rel.) kurban 2.(pierdere) ziyan 3.(sacrificiu) feda, fedakârlıkjertfi vt. 1. (rel.) kurban salmak 2.(a sacrifica) feda etmek II. vr. özĭn feda

etmek, canın feda etmek

1

jertfire kurban şalma, feda etme- etĭwjertfit adj. feda etĭlgen, kurban ketkenjet sn. fışkırma(su)jeton sn. jetonjet sn. koltık( fotoliu)jgheab sn. 1. ölık ,su alıgı 2.(adâncime) oyıkjigăraie sf.(pop.) 1. aywanlarda bogaz kastalıgı (faringe) 2. zayıf, aş itjigăreală sf. zayıflık, gewşeklĭk, takatsızlıkjigărit adj. ( fam.) takatsız, aş, zayıfjigni vt. ıncıtmak, göñĭl kırmakjignire sf. hakaret, ıncıtmajignit adj. ıncıtılgan, hakaret- etĭlgenjignitor adj. hakaret etken, ıncıtkanjigodie sf. 1. caş itlerĭn şaresĭz kastalıgı 2.fig. aywan, kıymetsĭz, duygusuz,

edepsĭzjilav adj. dım, yaş,suwlıjiletcă sf. celetkajimblă sf. (rar.) franzela, biyaz-taze ötmekjind sn. imrenme( dorinţă) ĭstekjindui vt. imrenmek( a dori) ĭstemekjinduire sf. kuwetlĭ ĭstek, imrenme-imrenĭwjir sn. palamutjitar sm.(reg.) meracıjivină sf. aywan, dört ayaklı aywan, mahlukjoacă sf. oyın, oynama-oynawjoagăr sn. balaban pışkıjoardă sf. tayak, sırıkjoben sn.(arh.) yüksek palaryajoc sn. 1. oyın,oynama 2.(sport) şabış-şabışma,yarışjocheu sm. cokeyjoi sf. perşembĭjoiană sf. 1. balk oyını ve awası 2. sıyır adıjoncţiune sf. bĭrleşme, rastlaşmajongla vi. 1. hokkabazlık yapmak 2.fig. kolaylık man, şalt ĭşlemekjonglerie sf. 1. hoklabazlık 2. fig. şarlatanlıkjos I. adv. aşası,aşada II. adj. alşakjosnic adj. alşak, rezil, vijdansızjosnicie sf. alşaklık, rezaletjovial adj. şen , neşelĭjovialitate sf. neşe , neşelĭkjubila vi. kuwatlĭ memnunlık yaşamak, tuymakjubileu sn. (yıldönümü) yaş kutlamasıjuca vi. vr. 1. oynamak, oynaşmak 2.( a se distra) eglenmek 3.( a

glumi) şaka etmek, şakalaşmak 4. dans etmekjucărie sf. 1. oyıncak 2. fig. kokla, taşbebek

2

jucăuş adj. oynamaknı süygen, oynamakjucărioară sf. kĭşkene oyıncakjucător sm. oyıncıjude sm. 1.(ieşit din uz) hakim 2.(înv.) pırmarjudeca 1. vt. 1.(jur.) muhakeme etmek, yargılamak 2.(a gândi)

tüşünmek 3.( a decide) hüküm bermek 4.(a condamna) itham etmek II. vr. dawalaşmak

judecată sf. 1.(raţiune) idrak, algı 2.(logică) mantık 3.(jur.) muhakeme, yargılama, dawa körme

judecător sm. hakim, yargıç , jüdekıtorjudecătorie sf. mahkome, muhakeme, muhakeme, yargı-dawa cerĭjudeţ sn. vilayet, il, judeţjudiciar adj. mahkemelĭkjudicios adj. I. akıllıca, makul, mantıki II. adv. makul surette akıllıcajug sn. 1. moysa 2. fig. esaret ,ıstismarjugan sm.(reg.) maliy, pĭştĭrĭlgen aygırjugănar sm.(pop.) aywan pĭştĭrgen kĭşĭjugăni vt. (pop.) pĭştĭrmek, burmakjugănire sf. pĭştĭrme –pĭştĭrĭw, burmajugănit adj. (pop.) pĭştĭrĭwlĭ, pĭştĭrĭlgen, burma, maliyjugula vt. buwmakjugulară adj. sf. moyınnĭñ en önemlĭ tamırıjujeu sn. domız ve başka aywanlarga salıngan moysaşıkjuli I. vt. sıyırmak, capırmak II. vr. sıyırılmak, capırılmakjulitură sf. capırık, sıyrıkjumate sf. v. jumătatejumătate sf. yarım, yarıjumuleală sf. culkma, culkuşma, cumarlamajumuli vt. 1. culkmak 2. ( a scalpa) sıyırmak 3.fig. dolandırmakjumulire sf. v. jumulealăjumulit adj. 1.(despre păsări) kanatları culkulgan , temĭzlengen 2. fig.

parası kırslanmak, aldatılganjuncan sm. tanajune adj. (fam.) caşjupete (arb) caşlıkjungher sn. kama ( pumnal)junghi sn. şanşı, şanşıwjunglă sf. cengel, junglajunincă sf. ırgaşı,tanajunior sm. 1. junior 2.(sport) caş esmerjupân sm. eskĭ boyerlerge berĭlgen unvan ,at(mırza)jupân sm. efendĭ, patron, bay, zengĭnjupui 1. vt. 1. sıdırmak 2.fig.aldatmak II. vr. sıyrılmak, capırılmakjupuit adj. sıdırılganjura 1.vt. 1. yemin etmek,ant etmek 2.(jur.) tanıklamak II.vr. tewbe

1

etmekjurământ sn. yemĭn, antjuridic adj. hakiki, tüzel, türel, adlijurisconsult sm. türecĭ-juriskonsultjurisdicţie sf. yargılama alanıjurist sm. hukukşı, dawa körgen uzmanjuriu sn. yargıcı kurul, jürijurnal sn. 1.(ziar) gazata 2.(revistă)mecmua, dergĭ 3.(agendă) andıç

4.(registru) defterjurnalist sm. gazatacıjurnalistică sf. gazatacılıkjust 1. adj. 1.dogrı , haklı 2.(cinstit) namuslı, dürüst II. adv. dogrı

bolıp III. interj. onday,dogrı,dogrıdırjusteţe sf. dogrılık,adaletjustifica I.vt. 1. haklı şıgarmak,kostermek 2.( a demonstra) ispat etmek II. vr. özĭn haklı şĭgarmakjustificare sf. 1. haklı şıgarma,haklı şıkma, haklı bolma 2.(dovada) ispatjustiţie sf. adlıye 2.(dreptate) adaletjuvenil adj. caşlıkka baylıjuvete sm. kĭşkene, ufak balıklarga berĭlgen atjuxtapune vt. eklemek, katlı katına salmakjuxtapunere sf. katlı katına salma, ekleme

2

K

kaki I. adj. kaki, kakiy, lacüvert II. vt. sn. kakı renkkilogram sn. kilogram, kilo, oka (okka)kilolitru sn. kililitrukilometra vt. kilometre işaretlerĭ otırtmakkilometraj sn. kilometrelĭkkilometric adj. kilometrelĭ, kilometrelĭkkilometru sm. kilometrekilovat sm. kilovatkola sm. (hot.) kola

1

L

1 la prep. (în spaţiu) - da / - de, odada, üyde 2.(în timp)-da /-de dokızda, yedĭde 3.(până la)-ka/- ga,-ke/ge – oşakka kadar, mektepke kadar, odaga kadar/şerenge kadar 4.( de la ) – dan/- den, binadan, üyden

2la sm.( muz.) lalabă sf.1.( la animal) panca 2.( laba picioruluı) tabanlabializa vt.(lingv.) dudaksıllaştırmaklabil adj. denĭşken, iradesĭ zayıfşalabirint sn. labirintlaborant sn. laborant , laborator yardımcısılaborator sn. laborator, laboratuvarlaborios adj. şalışkan, gayretlĭ

1lac sn. köl2lac sn. 1.( vopsea) cıla 2.( piele) rugan, cıltırawuk terĭ

lacăt sn. kĭrtlacherda sf. ( iht) karadenĭz de yaşagan balık cınısılacheu sm. 1. köle 2. fig. yaltak, yaltakşılacom adj. 1. pisbogaz, aşamşak, toymaz 2. fig.tamahklar laconic adj. kıska ve anlatımlı, özeklĭlacrimă sf. közyaşı, yaşlacrimogen adj. közyaşı agıtkan, közyaşartıcılactat adj. sütlĭ, süt nimetlerĭ- mamüllerĭlactaţie sf. süt kelmesĭ, süt toplamasılactometru sn. sütölşerlactoză sf. süt şekerĭlacună sf. eksĭklĭk , noksanlıklacustru adj. kölde, köl katında yaşaganladă sf. sandıklaf sn. (înv.)palavralagăr sn.1.(tabără) kamp 2.( socıal- polıtıc) cephe 3. ( tehn) rulmentlagună sf. denĭz kulagılai, laie adj. (pop.) kara yahut kara man bıyaz karışıklaic adj. layık, dünyevilaiciza vt. layĭkleştĭrmeklaitmotiv sn. laitmotivlalea sf. lalelamă 1 sf. lama, pekĭlamă sf.(zoo.) lamalamenta vr. cılanmak, şikayet etmeklamentabil adj. acınacak, acınıklıhalde bĭrew, waziyetlamentaţie sf. cılan sızlama, ĭnlemelaminor sn. hadde maşınası,lamınorlampadar sn ayaklı penerlĭklampã sf. lamba

1

lampion sn. venedik penerlĭgĭlan sn. tarla, şöllance sf. mızraklandou sn. landou ( bala paytonı)langustă sf. langustlanolină sf. lanolinlansa vt. 1.(a scoate) şıgarmak, sıgartmak 2.( a arunca) atmak 3.( a

răspândi) caymaklansare sf. 1.( emitere) şıgarma, şıgarılma 2.(despre nave) suga tüşürme

3.( aruncare) atma, fırlatma 4.(răspândire) cayma,şaşmalanternă sf. cep penerlĭgĭ, lanternalanţ sn. sıncır-şıncır 2.(şir) şilsile(munţi)laolaltă adv. barabar, bĭrlĭktelapidar adj. kıska ve özeklĭ, añlamlılapon I. sm. laponyalı II. adj. laponga baylı, aitlapoviţă sf. suwlı karlapsus sn. tĭl tĭretĭlmesĭ(bâlbâialã). Bĭlsen bĭr şeynĭ akılına ketırmemek

(bĭr an üşün); unutmaklapte sn. sütlarg I. sn. genĭşlĭk, denĭz engĭnĭ II. adj. genĭş engĭnlargheţe sf. cumartlıklaringe sn. gırtlaklaringită sf.( med.) gırtlak canıklıgı /kastalıgılaringolog sm. laringolociye doktorı / uzmanılaringologie sf.( med.) laringolociyelarmă sf. gürültĭ, patırdılarvă sf. kurtşuk ( sürfe)lasciv adj.( despre gesturi,cuvinte,etc.) süyüşme, seksual dawranışka

kuturtkan sözlerlaser sn. laserlaş sm. adj. korkak, ödeleklaşitate sf. korkaklık, alşaklıklat I. adj. genĭş, enlĭ . sn. genĭşlĭk, enlatent adj. gĭzlĭlateral adj. can betĭlatifundiar sn.( arh) toprak sayĭbĭlatin I. sm. latin II. adj. latinge baylı,aitlatineşte adv. latincelatinist sm. latinist, uzmanlatinitate sf. latin cınısından, soyından bolmalatiniza vt. latineştĭrmeklatitudine sf. ( geogr.) enlemlatură sf.1. taraf, kenar 2.(aspect) cihet, yaklaţ sn. 1. ĭlmĭk 2.(capcana) ĭlmĭklĭ kapkanlaudă sf. maktama, maktaw

2

laur sm.(dafin) defne, defne teregĭ fig. şan, şereflaureat sm. ödĭl kazanganlavandă sf. lavantalavă sf. lavlaviţă sf. agaştan setlaxativ I. sn. sürgün lacĭ II. adj. kabız lacĭlãbărta vt. genĭşlemek, pĭşĭmsĭzlenmeklabărtat adj. pĭşĭmsĭzlengen, bek cayılganlăboaie sf. balaban, kocaman pancalăbuţă sf. ufak pancalăcaş sn. 1. mesken, üy (tehn.) oyıklăcătuş sm. çilingir, lıkıtuşlăcătuşerie sf. çilingirliklăcăţel sn. kĭrtşĭklăcomie sf. aşhitlĭk, tamahkârlıklãcrimă vi.1.( despre ochi) yaşanmak ( caşarmak) közyaşları akmak 2.(

a plânge) cılamaklăcrimare sf. közyaşları akmalăcrimat adj. közĭ yaşlılăcrimioară sf.(bot.) inciciceği, inci şeşegĭ;ufak yaşlăcui vt. boyalamak, cilalamaklăcuire sf. boyalama, boyalaw, cilalamalăcuit adj. cilalı, beyalılăcuitor sm. boyacılăcustă sf. atılgış (cekirge)lădiţă sf. sandıkşıklăfăi vr. raat sozılıp otırmak, bol yaşamaklăfăit adj. sozılıp catkan, raatlangan bĭrewlăieţ sm. şĭngene fig. perşan kĭşĭlălăi vt.(fam.)yangış-yangış dürkĭ şalmaklămâi sm. limon teregĭ lămâie sf. limonlămâioară sf. kokılı şeşeklı ösĭmlĭklămâiţă sf. şeşek, yaprakları hoş koklagan terekşĭklămuri I .vt. 1. ikna etmek, ĭnandırmak 2.( a explica) aşıklamak II. vr. 1.

aşıklanmak 2.( a se înţelege) anlaşmaklămurire sf. 1. ĭnandırma, ıkna 2.(explicaţie)anlatma,izahlămurit adj. anlagan ,aydınlangan kĭşĭlănţişor adj. sıncırşık 2. altın gümüşten sıncır şeklĭnde süslăptar sm sütşĭ lãptãreasã sf. sütşĭ kadınlăptărie sf. süt satılgan tükanlăptic sm.(fam.) limbajul copiilor) süt,sütşĭklăptos adj. sütlĭ, bol sütlĭlăptucă sf. rozet şeklĭnde ,aşalgan başlı ösĭmlĭk

1

lărgi I. vt. genışletmek II.vr. genĭşlemek, cayılmaklărgime sf. genĭşlĭklărgire sf. genĭşleme, genĭşlewlărgit adj. genĭşlegen, genĭşlengenlărguţ adj. genĭşşe, baya genĭşlãrmui vi. gürültĭ yapmaklăsa I. vt. 1.(a pune jos) bırakmak, salmak 2.( a da drumul)bırakmak,

cĭbermek 3.( a permite) ızın bermek müsade etmek 4.( a părăsi) terketmek,ayrılmak 5.( o moştenire) miras bırakmak 6.( a nesocotı) esapka katmamak II. vr. 1.( a se dezbăra) kuyun bırakmak 2.(a ceda, a fi de acord) razı bolmak, kabıl etmek 3.( a coborî pe ceva) konmak 4.( în jos) iyĭlmek , şökmek

lăsare sf. bırakma,bırakıwlăsat adj. bırakılgan, terk etĭlgenlăscaie sf. ( arh.) kıymetsĭz bakır para v. letcaielăstar sm. filizlăstăraş sm. ufak filizlăstări vi. filizlenmeklăstăriş sn. filiz ormanşıgı , tereklĭgĭlăstun sm. karılgaşka uşagan kuş( kĭşkene otomobil atı)lăstunaş sm. kĭşkene lıstun kuşılătra vi. ürmeklătrat sn. ürme, ürĭwlătrător adj.( despre câini)ürgenlătrătură sf. ürĭw, ürmelăţi I. vt. genĭşletmek II.vr. genĭşlemeklăţime sf. genĭşlĭk, enlăţire sf. genĭşleme, genĭşlewlăţit adj. genĭşletĭlgen, genĭşlengenlăţos adj.( despre animale,coama sau blana lor)gür calınlı –tüklĭlauda I. vt. maktamak II.vr. maktanmak, özĭn maktamaklăudabil adj. maktanacak, maktangandaylăudăros adj. maktanşak, öz özĭn maktaganlăudăroşenie sf. maktanma kastalıgĭ, öz özĭn maktamalăudător sm. maktagan , maktawcılăutar sm. şalgıcılăută sf. kobızga uşagan muzika aletĭlăutăresc adj. şalgıcılarga ait, baylılăutăreşte adv. şalgıcılarday(şĭngenece)lăuză sf. loksalăuzie sf. loksalıkleac sn. 1. şıfa , derman 2.(remediu) şareleafă sf. aylıkleagăn beşĭkleah sm. (înv.)polonez

2

leal adj. dürüst, sözĭnde turganlealitate sf. dürüstlĭk, sözĭn tutma-tutuwleat sn. 1.(înv.) sene 2.(pop.)akran(conţinut)lebădă sf. kugu kuşı

1lector sm (în învăţământ) okutman, lektor2 lector sm. okıwcı

lectură sf. okıma-okıwlecţie sf. 1.ders 2.(dojană) tazĭr 3.(pildă)ibretlecui I.vt. tedavi etmek, kastalıktan arü etmek, şıfasın tapmak II. vr. 1

arüleşmek 2.fig. toymak lecuire sf. kastalıktan arü bolma, şifa tapmalecuitor adj. şifacı, şıfa tapkanlecuit adj. arü bolgan, arü etĭlgen, şıfaga kawuşkanlefter adj. parasız pulsız, mangırsızlega I.vt. 1.(a împreuna) baylamak 2.( a strânge) sıkmak 3.(a remorca)

takmak, tĭrkemek 4.( a uni ) bĭrleştĭrmek 5.( a stabili) kurmak 6 .( a înfăşura) sarmak 7.(tipogr.) ciltlemek II. vr. 1.( a se împreuna) baylanmak 2.( a se uni) bırleşmek 3.( de cineva) şatmak 4.( a se înfăşura) sarılmak III. vi. meyva bermek

legal I. adj. yasaga uygan,legal II. adv. kanuni bolıp, kanunga uygunlegalitate sf. yasaga uygunlıklegat I. adj. 1. baylı 2.( despre lichide) koyı II. adv. baylı bolıp, bĭr

bĭrĭne uygunlegaţie sf. sefaretlegământ sm. 1.üstüne almak 2.(înţelegere) anlaşmalegăna I. vt. sallamak II. vr. sallanmaklegător sm. 1. kitap ciltlegen, baylagan kĭşĭ, ciltşĭ 2.şölde- demet

baylagan köylĭlegătorie sf. ciltşĭlĭklegătură sf. 1. baw, baglantı( mănunchi) demet, tutam 2.( relaţie) ĭlĭşkĭ,

münasebet 3.(boccea) bokşa 4.(prietenie)dostlık 5.(concordanţă)uygunlıklegăturică sf. demetşĭklege sf.1.(fill) kural 2.(jur.)kanun, kaide 3.(datina)adetlegendar adj. efsanevi, efsanelĭlegendă sf. efsaneleghe sf. 3000 men 750 metre arasında bĭr ölşĭm ( eskĭ)legifera vi. bĭr kanun şıgarmak, kanunga köre karar almaklegionar sm. 1. Roma leciyonlarından bĭr asker 2.emĭr kapı teşkilat üyesĭ(

Garda de Fier)legislativ adj. yasama, tesriilegislator sm. yasa koruwcısılegislaţie sf. yasalar, mevzuat, teşrilegist sm. doktor, adli hekim- medic legistlegitim adj. kanuni, meşru , haklı

1

legitima I.vt.1. dogrılıgın köstermek 2.(a justifica) mazur köstermek II. vr. özĭn tanıtmak

legitimaţie sf. kımlĭk kaatĭ(hüviyet cüzdanı)legumă sf. zarzavat, zebzelegumicultor sm. zarzavatşılegumicultură sf. zarzavatşılıklehamite sf. (reg.)bukkınlık, ciyrenme, bĭr kĭşĭden ya da bĭr ĭsten

toymak, bukmaklehuză sf. v. lăuzăleit adj. tıpkı, tamı tamınalejer adj.( despre îmbrăcăminte) cangĭl, uygun urbalele sf. köyde kart apakaylarga aytılgan saygı sözĭlemn sn.(lemne) cagarlık-odın(material lemnos) taktalemnar sm. marangoz, doramacılemnărie sf.1. marangozlık doramacılık 2.(grămadă) cagarlıklene sf. kalpazanlık, aylazlık, tembellĭkleneş adj. sm. kalpazan, aylaz, tembellenevi vi. tembelleşmek, kalpazanlaşmaklenevie sf. kalpazanlık, tembellĭklenevire sf. kalpazanlaşma, tembelleşmeleninism sn. leninizmleninist adj. sm. lenincistlenjerie sf. şamaşırlent I. adj. yawaş , akırtın II. adv. yawaş yawaş, yawaşşalentilă sf. mercek, lentilăleoaică sn. ırgaşı-dĭşĭ arslanleoarcã adj. şırksuleopard sm. parslepăda vt. kerekmgeen bĭrşiynĭ atmak, şaptırmaklepădare sf. atma, şaptırma-şaptırıwlepădat adj. ( despre copııı nou născuţi)nenesın tarafından terk etĭlgen ,

atılgan , tanılmaganlepădătură sf. malĭnde tuwmagan balaşık fig. ahlaksız , faydasız, kĭşĭlĭksĭz ,

kĭmselepră sf.(med.)1. cüzam, mişkin kastalıgı 2. fig. miskin kĭşĭlepros adj. sm. cüzamlı, miskin, leprosleprozerie sf. cüzamlıların ayrı yaşagan kastaane , cerlesbiană sf. (sevıcı) kız man süyüşken kızlescaie sf. v. lăscaie, letcie)lesne adv. kolaylık man , kolayca, raat raatlesnicios adj. kolaylespede sf. kaldırım taşıleş sn. leşleşie sf. küllĭ sodalı suleşin sn. baygınlık, bayılma- bayılıw

2

leşina vi. bayılmakleşinat adj. 1. baygın, bayılgan 2.(slăbit) takatsızletargie sf. letarjiletopiseţ sn. vakayıname, letopiseţleţcaie sf. v. lascaieleu sm.(zool.) 1. arslan 2. fig. arslan çüreklĭ, cesur kĭşĭ 3. (monedă) leuleucocită sm. (med.) akyuvarleucemie sf.(med.)leucemiyeleucocitoză sf. (med.) leukocitozıleuştean sm. selam otı, yabanı kereviz- leuşteanlevănţică sf. lavanda şeşegĭlevă sf. bulgar parası

1levent sm. Osmanlı dewrındekĭ bahri, denĭzcĭ2levent adj.(înv.) cumart, mazalı, batır

levier sn. kaldıraç- kötergeşlexic sn. sözlĭk, kelime kaznesĭlexicograf sm. sözlĭkşĭ, lügatşılexicografie sf. lügatşılık, sözlĭkşĭlĭklexicografie sf. kelimeler bĭlĭmĭlexicon sn. lügat, sözlĭkleza vt. 1. caralamak, ıncıtmak 2.(a păgubi) zarar ketĭrmek 2.( a

ofensa) üzmek, hakaret etmekleziune sf.1.(rana) cara-kotır 2.(contuzie) morarmaliană sf. sarmaşıkliant sn. baylagan maddelibelulă sf. kizböcegĭ, yusufcuk böcegĭliber adj. 1. gür, serbest 2.(despre popoare) bagımsız mustakil

3.(despre timp) boş 4.(neocupat) serbest, boş 5.(în stare naturală) tabıı, sade

liberal sm. adj. liberal, erkincĭliberalism sn. liberalizm, erkincĭlĭklibertate sf. özgĭrlĭk, hürriyet, serbestlĭk 2. (independenţă) bagımsızlık,

istiklallibrar sm. kitapşĭlibrărie sf. kitapüyĭ, kitapşılıklibret sn. libretto, opera ve ya operet metinĭlicărire sf. canıp söngen zayıf carıklicean sm. licew talebesĭlicenţă sf. fakultate pıtırmek üşün berĭlgen bir imtaanliceu sn. liçewlichea sf. alşak, namussız, rezil insanlichid I.sn. akkan madde II. adj. akkan , akıcılichida 1.vt.( a termina) pĭtĭrmek 2.( a desfiinţa) ortadan köterĭp atmak,

yok etmek 3.( a asasina) öttĭrmek 4. kapatmak II. vi. (ecou) iflas etmeklichidare sf. 1. Yoketme 2.(econ.) kapatma, iflas

1

lichior sn. likörlicit adj. caiz, yasak bolmaganlicita vt. licitaţie men satmaklicitaţie sf. ihale, aşık arttırma, licitaţielicurici sm. ateşbçcegĭlider sm. lider, öndeflift sn. lift, asansörligament sn. (anat.) bawligatură sf.(med.) baw, tĭgĭşligă sf. liga , bĭrlĭklighean sn. elekenlignit sn. lignit kömĭrĭ

1liliac sm.(zool.) cargana2liliac sn.(bot.) erguwan

liliachiu adj. erguwan rengĭndeliman sn. kıyı, sahillimba sf.1.tĭl, lisan 2.(tehn.)tĭl 3.(încălţător) keratalimbric sm. barsak şılawşanılimita I. vt. sınırlamak II.vr.sınırlanmaklimitare sf. sınırlama-sınırlawlimitat adj. 1. sınırlangan 2. fig. az-kabiliyetlĭlimită sf. sınır,cĭklimonadă sf. liminatalimpede I. adj. 1. (despre lichide) tınık, berrak 2.(clar) aşık. II. adv. aşıkşalimpezi I.vt. 1.temĭzlemek, tındırmak, berraklaştırmak 2. (a clarifica)

aşıklamak, aydınlatmak II.vr. 1.tınmak, berraklaşmak 2. (despre cer) aşılmak 3. (a se lămuri) aşıklanmak

limpezime sf. 1. (despre lichide) berraklık, tınıklık 2.( despre cer) aşıklık1lin sm. (peste) (iht.) yeşĭl sazan2lin adj. yawaş, sessĭz, gürültüsĭz

lingău sm. 1. şanak calagan 2. fig. yaltakşı, calınganlinge vt. calamaklingere sf. calama- calawlingură sf. kaşıklinguriţă sf. kawekaşıklinguşi vt. yaltaklanmak, calinmaklinguşire sf. yaltaklık, yaltakşılık, calınmalinguşitor sm. adj. yaltakşılingvist sm. tĭl bĭlgĭnĭ, tĭlcĭlingvistică sf. tĭlbĭlĭmĭlinia vi. kaatke sızık sızmaklinie sf. 1. Sızık 2.(filiaţie) kol, secere 3.(reţea) col ,şebekelinişte sf. 1.(tăcere) sessĭzlĭk 2.(tihnă) göñĭl aşıklıgılinişti I. vt. catıştırmak II. vr. catışmakliniştit adj. 1.( tăcut) sessĭz , sakin 2.(calm) sıkıntısız

2

liniştitor adj. catıştırganliniuţă sf. sızıkşıklinoleum sn. mantarlı muşambalinotip sn. linotiplins adj. 1.( despre păr) arü taralganlinşa vt. lincetmek, bĭrew dawasız cemaatşe öttrĭlmeklinşare sf. dewasız öttĭrĭw, öttĭrĭlmelinsaj sn. v. linşarelinx sm.(zool.) yabani –mısıklinte sf. percĭmeklipi I.vt. 1. cabıştırmak 2. (a fixa) tutturmak 3. (a apropia)

yakınlaştırmak II. vr. 1. cabışmak 2.fig. baylanmaklipici sn. tutkal , zamklipicios adj. cabışkanlipie sf. pĭdelipitoare sf. sülüklipitură sf. cabışmalipovean sm. lipoveanlipoveneşte adv. lipoveandaylipsă sf. 1.(absenţă) eksĭlme, tabılmama , 2 .(imperfecţiuni) eksĭklĭk,

kusur 3.(nevoie),kıtlıklipsi I.vt. mahrum etmek, II.vi. 1. (a nu se găsi) eksĭk bolmak II. vr.

vazgeşmeklipsit adj. mahrum, yoksınliră sf. 1.(muz.) lir 2.(monedă) liraliric I. adj. lirik II. sm. lirik ozanlirism sn. lirizmlistă sf. lista, cetvelliteral adj. kelimesĭ kelimesĭne , harfĭ harfĭneliteralmente adv. tamamı man, tam- manası manliterar adj. edebiliterat sm. edebiyat uzmanı, yazarliteratură sf. edebiyatliteră sf. harf (arĭp)litiază sf.(med.)taş, kum kastalıgılitigios adj. kawgalılitigiu sn. uyuşmazlık, uyuşmamazlıklitograf sm. taş basmacı, litograflitografia sf. vt. taş basma man basmaklitoral sn. kıyı boyı, yalı boyı, sahillitră sf. serĭk littrelitru sm. litre-litrulivadă sf. cemĭş bakşesĭlivid adj. benzĭ solıklivra vt. teslĭm etmek

1

livrare sf. mal teslĭmĭlivret sn. livretlână sf. cün lâncezeală sf. takatsızlık, gewşeklĭklâncezi vi. 1. gewşeklık , köstermek 2.( despre activităţi) ilerlememeklângă prep. canından, canı başındalob sm.(anat.) lop 2.(bot) kanat, paletlobodă sf. karapazı,kozayagıloc sn. 1.(în spaţiu) cer 2. (serviciu) cer, ĭs, mevkilocal I. sn. 1.(încăpere) üy, bina 2.(restaurant) lokanta, restaurant

III. adj. yerlĭlocalitate sf. meşken, meşkünlocaliza I. vt. 1. cayılmasın toktatmak 3. (opere literare) cerĭn belletmek

II. vr. cayılması toktatılmaklocalnic I. sm. yerlĭ II. adj. yöresel, mahallilocatar sm. bĭr üyde otırgan kĭşĭlocaţie sf. kira , kira parasılocomotivă sf. lokomotıflocomoţie sf. colşılık, seyahatlocotenet sm. tegmen-lokotenetlocţiitor sm. yardımcı, muavinlocui vi. otırmak, yaşamaklocuinţă sf üy, curtlocuţiune sf. aytĭm, tabĭrlogaritm sm. logaritmalogic adj. mantıki, mantıklılogică sf. mantıklogodi I. vt. nışanlanmak II.vr. nışanlamaklogodnă sf. nışan, nışan merasĭmĭlogodnic sm. nışanlı cĭgĭtlogodnică sf. nışanlı kızloial adj. dürüst , dogrıloialitate sf. dürüstlık, dogrılıklojă sf. 1. loca-loja 2.(bot.)togım kahılongevitate sf. köp yaşama, ömĭr uzunlıgılongitudine sf. boylam (geogr.)lopată sf. küreklord sm. lordlot sn. 1. (parcelă) parsel 2.(grup) grup takımloterie sf. loteriye-piyangoloto sn. lotolotus sm. (bot.) mısır aknilüferĭloţiune sf. losyon-loţiunelovi I. 1. (a izbi) urmak, şarpmak 2.(a prejudicia) zarar ketĭrmek II. vr.

1. şarpışmak, uruşmak 2.fig. zorlık şekmek

2

lovitură sf. 1. urma-uruw, şarpma, darbe 2. (supărare) üzüntĭ 3. (atac) atak, darbe

loz sn. loto biletĭlozincă sf. slogan, lozinkalua I. vt. 1. almak 2. (a priva) mahrum etmek 3. (a cuceri) zaptetmek

4. (a cumpăra) satıp almak 5. (a fura) kırslamak, aşırmak 6. (a se molipsi) cukmak 7. (a dobăndi) kazanmak II. vi. (a încăpea) sıymak III. vr. (a se căsători) üylenmek

lubrifiant sn. maylama, maylı maddeluceafăr sm. şobanyıldızı, venüs, Zükrelucernă sf. kabayonca, lucernaluci vi. cıltıramak, pırıldamaklucid adj. aşık fikirlĭ basiretlĭluciditate sf. basiret , ziyĭn aşıklıgılucios adj. cıltırak, parlak, cıltırawukluciu sn. parlaklık, cıltıraw 2.(lustru) cila manlucru I.vi. 1. şalışmak, ĭşlemek 2. (a funcţiona) ĭşlemek II. vt. ĭşletmeklucrare sf.1. ĭş, şalışma 2. (scriere) yazı, ĭşlew 3. (realizare) eserlucrativ adj. kârlı,kazanışlılucrător sm. ĭşcĭlucru sn. 1. şey, nesne 2. (activitate) ĭşlugubru adj. ĭşkarartkan, mükedderlulea sf. lule, pipolumbago sn. (med.) lumbagolume sf. 1. (univers) dünya, cihan 2. (astr.) kainat, evren 3. (globul

pământesc) yeryüzĭ 4. (oameni) alem, insanlıklumina I. vt. 1. aydınlatmak, carıklatmak 2. (a educa) terbiye etmek 3. (a

clarifica) aşıklamak, izak etmek 4. (a conduce) idare etmek II. vi. cıltıramak III. vr. aydınlanmak luminat adj. 1. (plin de lumină) carık, aydın 2. (despre oameni) aydın, bĭlgĭlĭ 3. (lămurit) aşıklangan

luminat adj. 1.(plin de luminã) carık aydın 2.(despre oameni) aydın,bĭlgĭlĭ 3.(lãmurit)aşıklangan

lumină sf. 1. carıklık, aydınlık 2.fig. nasiyat, terbiye, ögĭtlumânare sf. mayşırak, mumlunar adj. er ay, aylıklunatic sm. adj. 1.(somnambul) aysar 2.(zănatic) dengesĭzlună sf. 1.( astr.) ay mehtap, kamer 2.(calendaristic) ayluncă sf. şayır, vadiluneca vi. taymak, tayılmaklunecos adj. taygalak, taygışlunetă sf. dürgünlung adj. 1. uzun 2.(înalt)uzun boylı, yüksek 3.(vast) genĭş

4.(îndelungat) uzun sürelĭ-sürgenlungi I.vt. 1. uzatmak 2.(despre-timp) sürdürmek II. vr.1. uzanmak

2.( a se culca) catmak

1

lungime sf. uzunlıkluni sf. pazartesĭluntraş sm. kayıkşıluntre sf. kayıklup sm. kaşkır (kurt)lupă sf. pertavsız,büyüteç-lupalupta I. vi. vr. sawaşmak, mücadele etmek, töbeleşmek II. vr.I.( a

se strădui) cabalamak, ograşmak 2.(a se împotrivi) ayak tĭremek 3.(sport) küreşmek

luptător sm. 1. sawaşşi, mücadelecĭ 2.(spor) küreşşı, pelwanlustragiu sm. ayakkabı boyacısılustră sf. avize, şemidan(candelabru)lustru sn. cila, parlaklık, cıltırawuk, cıltırawlılustrui vt. cilalamak, cıltıratmaklut sn. sarıbaşıkluteran sm. adj. lüteryan-luteranlux sn. 1.(fiz) luks 2. fig. bollıkluxa vt. oynatmak, yerĭnden şıgarmakluxaţie sf. oynatma, burkulmaluxos adj. bol (satafatlı)luxuriant adj. bol, gür (despre vegetaţie)

2

M

1 mac interj. (imită strigătul raţelor) mak2 mac sm. aşaş (haşaş)

macabre adj. bek korkılı, korkınşmacadam sn. makadan, köl taşĭmacagiu sm. makasşĭmacara sf. makaramacaragiu sm. makaracımacaroană sf. makaron, makarna(tc)macat sn. makatmacaz sn. demĭrcöl makasımacedonean sm. sf. adj. makedon (makidon), makedonyalĭmacedoneancă sf. makedon apakayımacera vb. I. tranz. egĭtmek, suwda tutĭp egĭtmekmacerare sf. egĭtmemaceraţie sf. egĭtuwmachetă sf. maketmachia vb. makiaj etmek, bet boyamakmachiaj sn. makiyajmachiavelic adj. makiyavelcemachior sm. makiyajcımacrameu sn. macramemacră adj. karakesekmacrobiotică sf. makrobiotika (hayatnĭ uzatmak üşün şaresĭn araştırgan bĭlgĭ)macrocefal adj. ĭrĭ başlĭ, balaban başlımacrocosm sn. makrokosmos, kosmos, alem, dunyamaculator sn. makulator, kuralama deftermaculatură sf.(colectıv) 1. karalama, kıymetsız kâât 2. fig. önemsız eserlermadam sf. (înv.) hanımmadonă sf. madona, Meriyem Ana'nıñ plâstık adı, mülăyĭm yüzlĭ kadınmaestro sm. sf. ustamagazie sf. magazamagazin sn. tükânmagaziner sm. tükâncĭmagazioner sm. v. magazinermagherniţă sf. kolibamaghiar sm. sf. macar; limba maghiară - macar tĭlĭmaghiarism sn. macarcadan alınma sözmagic adj. tılsımlı, büyülĭmagician sm. tılsımcı, büyücımagie sf. tılsımcılık, büyücelıkmagistral adj. ustaga ait, ustaca, ustacasınamagistrat sm. kadı, hakimmagistratură sf. hakimlık, kadılık

1

magistru sm. hoca,magiun sn. macĭnmagmă sf. magmamagnat sm. polon veya macar aksoyı, mırzamagnet sm. magnetmagnetic adj. magnetlĭmagnetism sn. maknetlılıkmagnetit sm. magnetit, kara veya kül renkĭñde bĭr madenmagnetiza vb. magnetlemek, magnetleştĭrmekmagnetofon sn. magnetofonmagnezic adj. magneziumlĭ, magnezıkmagnezie sf. magnezyamagneziu sn. magnesiummagnific adj. ulu, Ulu Tañrı( Allah)magnolia sf. magnoliya teregĭmahala sf. mallemahalagioaică sf. terbiyesĭz kadın, malle apakayımahalagism adj. malle sözĭ, mallecĭlĭkmahalagiu sm. mallecĭ, malle kĭşĭsĭ, terbiyesĭz kĭşĭ (adam)mahmur adj. ıstaesĭz, mahmur, keyfsĭzmahmureală sf. keyĭfsĭzlĭk, ıstarsĭlĭk, mahmurlıkmahomedan adj. müslümanmahomedanism sn. müslümalıkmahon sm. (mahun) agaşımahorcă sf. mahorka

1 mai adv. 1. taa- mult, taa köp - bine, taa aruw 2.(cel, cea,cei, cele) - en, cel mai bun - en aruw

2 mai (lună a anuluıi) sm. Mayıs ayımai-mai loc adv. proximt emın- emen; emen-emen yuklacak edĭmaia sf. mayamaică sf. ana, titlu de stimă şi respect dat unor femei sfinte Meryem

anamız, hacĭ annimaidan sn. meydanmaiestos adj. ulumaieu sn. mayomaimuţă sf. mayımunmaimuţăreală sf. maymunlık, maymunlanmamaimuţări vb. maymunlamak, erkelememaimuţi vb. maymunlamak, erkelemekmaimuţică sf. maymunşıkmamuţoi sm. maymun (erkek) maymun- suratmaioneză sf. mayonezmaior sm. mayor (TC Bınbaşı)maio sn. mayomaistru sm. usta (zanat ustaşı) usta başı

2

major adj. 1. akılbalık (cel care a împlinit vârsta de 18 ani) 2. Bekönemlĭ (major) foarte important

majora vb. arttırmakmajorare sf. artırma, artışmajorat sn. ergĭnlĭkmajoritar adj. ekseriyetmen (în~) ekserıyetçĭmajoritate sf. ekseriyetmajusculă sf. balaban (büyük) harĭf(arĭf)mal sn. kenar, caga, kıyĭ, yakamala sf. malamalac sm. malak (manda balası)maladie sf. kastalıkmaladiv adj. kastalıklımalaiez sm. sf. adj.- malayezmalaric adj. sıtnalı, sıtma kastalıklımalaxa vb. karıştırmakmalaxare sf. karıştırmamalaxor sm. karitırmak maşinası, malaksormaldăr sn. demet, töpmaleabil adj. 1. cayımlı (ĭncĭ bĭr kââttiybolıp caylangan bĭr şıy) 2. mayışkakmaleabilitate sf. 1. cayımlılık 2. mayışkaklıkmalign adj. (kastalıkka ait) bek awır, bek tehlikelĭmaliţie sf. yamanlık , fenalıkmaliţios adj. yamanlıkklı, fanalıklımaliţiozitate sf. yamanlık, fenalıkmaltrata vb. eziyetlemek, azap şektırmekmaltratare sf. eziyet, şektĭrĭwmalţ sn. filizlengen arpa tanesımamaie sf. anay, nenĭmamar adj. meme, emşekmamă sf. neniy, anamamela sf. meme, emşekmamelon sn. 1. meme başı, emşek uşı 2. obamameluc sn. 1. mameluk, mısır sultanlarñĭ karagan (korıgan) atlĭaskerler 2.

fig. (mecazlĭ) mamiymamifer sn. memelı, memelıler (balalagan ve yawrılarıñ sütmen östĭrgen

hayvanlar)mamoş sm. kadın doktorımamut sn. mamut( eskĭ zaman fili)mană sf. 1. balşıra, yüzĭn balsırası 1. Ayave Küzey Afrika tarafĭnda ösken

ve şalabĭlgen (yenilebilır) bĭr liken 3. bollık, bereketmanco sn. eksĭk, eksĭlmemandarin sm. mandarin teregĭmandarină sf. mandarin cemĭşĭmandat sn. 1. vekĭllĭk 2. mandat

1

mandatar sf. vekĭlmandibulă sf. cakmandolin sf. mandolınmanea sf. manemanechin sm. sf. manekin,mankenmanej sn. 1. talĭm, aldırmak üsün, meydan 2. at talĭmĭmanevră vb. 1. manevra etmek 2. hareket etmek, cönetmek, cürdĭrmek 3. hızlı ve tertĭplĭ cürmeler yapmak ( ordıga ait)manevră sf. 1. manevra 2. hızlı ve tertĭplĭ cürmelermangafa sf. 1. awır ve dev gıbi adam 2.mankafa (mankapa, prost)mangal sn. mangal, agaş kömĭrĭmangaliţă sf. mangalıţa ( bĭr domız soyı)mangan sn. mangan (külrengĭnde, parlak sert ve kolay kırılgan bĭr

metal- temĭr madenĭ)manganit sn. mangan madenĭmangealâc sn. mancalık, mancınık ( awır şeylernĭ kötermek üşün kalın bĭr kazık)mangosit adj. becereksĭz, acemĭ, akmak, budalamania vb. kullanakmaniabil adj. kolaylıkman kullanılmasımaniac adj. tutanaklı, tutkunmanichiură sf. maniküra ( kol tırnaklarnı boyamak)manie sf. tutkunlık, tutanak, kuymanierat adj. terbiyelĭ, aruw dawranıslımaniera sf. 1. terbiye, aruw dawranĭş 2. şekĭl, türlü dawranmaklarmanifest sn. ilan, bĭldĭrĭw, manifestmanifest adj. aşĭksa, aşıkâr, aşkâremanifesta vb. 1. Köstermek 2.kösterĭş yasamakmanifestare sf. peydamanifestaţie sf. kosterĭş, manifestaţie (împrumutat de la rom.)manipula vb. 1. ĭşletmek 2.idare etmekmanipulant sm., sf. manipulant ( împr. rom) idarecĭ, ĭşletmecĭmanivelă sf. ĭşletkĭş, manivelamanometru sm. manometrumanoperă sf. kol ĭşĭ, manoperamansard sf. mansard, tawan odasĭmanşă sf. manşă; pilot sapımanşetă sf. cen kapagı, cenkapakmanta sf. manta, cawunlıkmantie sf. 1. pelerina gibi bĭr kĭyĭmmantou sn. manto, paltomanual sn. kitapmanual adj. 1. koldan ĭşlenme 2. kolman şalışkanmanufactură sf. 1. manufactura, toptancılık 2. toptancı malı, fabrika malı

2

manufacturier sm. toptancı, manufakturacımanuscris sn. elyazısı, kolyazısımanutanţă sf. manutanţa ( askerler üşün ötmek yasagan bĭr takım)mapamond sn. dünya haritasĭmapă sf. 1. mapa , kap 2. şantamarafet sn. marafet ( marifet), becerĭklĭkmaramă sf. maramamarangoz sm. marangoz, gemĭde şalışkan doramacımarasm sn. pĭtkĭnlĭk( moral) düşkĭn, zewalmarca vb. 1. tamgalamak, haywanların yada başka bĭr şeylerĭn

üstüne bĭr işaret yapmak 2.fig.(mec.) belgĭlemek 3.(sport) gol atmakmarcant tanıwılı, aytiwlĭmarcare sf. tangalama, işaret yapma , (mec.) belgĭlememarcator sf, sm tamgabolgan kĭşĭ, işaret yasagan kĭşĭ, (mec.)

belgĭlegen kĭşĭ

marcă sf. 1. tamga, işaret (hayvanların üstüne) 2.pulmarchiză sf. 1. camlık (üynĭn kĭrer kapĭsĭnĭn aldında bĭr oda) 2.yazlık

odamardeală sf. kötek, zıbıkmardi vb. köteklemek,zıbıklamak

1mare adj. balaban, ĭrĭ, üyken , büyük2mare sf. deniz

maree sf. artım- tartım ( deniz sularınıñ artıp tartılması)mareşal sm. mareşalmarfagiu sm. tucar, malcımarfă sf. malmargarină sf. margarinmargine sf. keaner, sınır, baş( col başı), sonsızlık( fără de margini)mariaj sn. üylenuwmarin adj. denĭzge aitmarinar sm. denĭzcĭ, gemĭcĭmarinat adj. marinat, salçalı (soslĭ) balıkmarinată sf. marinata, salcalı(soslĭ) balık,et vb. yemekmarină sf. 1. denĭzcĭlĭk, gemĭcĭlık 2.(tc.)donanma (flota)marinăresc adj. denĭzcĭge ait , gemĭcĭge aitmarionetă sf. 1. kokla 2. (mec.)kabıl etken emĭrlernĭ körĭkörĭne yapkanbĭr

kĭşĭmaritime adj. denĭzge aitmarmeladă sf. marmelat, macĭnmarmora vb. mermerlemekmarmoră sf. mermer, cioplitor în marmură- mermercĭmarmot sf. marmotmarmură sf. mermer

1

marnă sf. marna, balşıklı(din argilă) kĭreş taştan yasalgan tortul kaya(rocă semidentară)

maro adj. maro, kawe rengĭ, kestane rengĭmarochin sn. sahtyan, eskĭ, koy ve başmak ĭncĭ ve parlak terĭsĭmarochinărie sf. sahtyancılıkmarotă sf. sabit fikir, kesın fikir(idee fıxă)marş sn. cürme, cürĭş, marş forţat – menzıl( zorlama) marşmartie sm. martmartir sm, sf. 1. şeit 2. kurban (a căzut~kurban kettĭ)martiriu sn. 1. acĭ şegıw (şekıuw) skencelĭ ölĭm 2. kurban ketuwmartiriza vb. 1. ĭşkencelemek, acĭ şekmek, eziyetlemekmartor sm şaitmarţafoi sm. alşak ( fig.)namussĭz, rezilmarţafoi vb. kĭbĭrlenmek, şalımlanmak (mec.) koltıklarnı kabartmak-a se umfla în pene ( a se marţafoi)marţi ( a doua zi a săpămâni) sf. salımarţial adj. tantanalı, merasımlı, marţialmarxism sn. marksismmarxist sm. marksıstmas sn. konuv, kondıruw, keşeleme

1masa vb. 1. umak, masaj yapmak 2.uwıştırmak( a face să se maseze)2masa vb. tranz. şi refl. 1. toplamak,sıgıştırmak2.fig.(mec.)ust üstĭne salmak

masacra vb. 1. Toptan öldĭrmek, yok etmek, kırım-kırım etmek 2.fig.(mec.)

berbat etmek, bĭr seynĭ, bĭr elyazını bızmakmasacru sn.1. toptan öldĭrme, yok etme, kırım-kırım etme 2.(mec.)berbat

etme, bĭr şeynĭ, elyaznı bızmamasai sn. masaj, uwustırma, uwdırma

1masă sf. toplılık, balaban (büyĭk) kĭşĭ toplantası, köplĭk2masă sf. 1. (fiz.)masa, kattı, sert şeylernĭñ( maddelerĭñ) awırlıgı 2. köp (

balaban) bĭr mıktar

3masă sf. 1. masa(mobila), sofra (mobilya) sofra örtĭsĭ 2. sofra, yemekmasca vb. 1. maska salmak, maskelemek 2.(mec.)saklamak,gĭzlemekmascara sf. mascara, soytarmascaradă sf. 1. maskaralık 2. maskalı bal, bal mascatmascare sf. maska salmakmascat sm, sf. maskalı, gĭzlĭmască sf. 1. maska( maske) 2. machiajmascot sf. maskota, muska, kısmetlĭkmascul sm. erkek, ermasculine sm, sf erkekke aitmaseză sf. masaj yapkan kadın

1 masiv adj. 1. balaban,ĭrĭ 2. tolı, tam, tolĭ altın- aur masiv

2

2masiv sn. 1. dag gruplarımasor sm. masaj yapkan kĭşĭmastic sn. sakız (yapışkan lâstĭk gibi bĭr madde)masticaţie sf. şaynamamastodont sm. mastodont, eskĭ dewĭrler, zamanlarda yaşagan dew(koca)

memelı aywanmaşina vb. fitnemek, fitne yapmak, komplot kurmakmaşinal adj. tüşünmeden ,bĭlmiyerek, farkına barmadan hareket etmekmaşinaţie sf. fitnemaşină sf. maşina, makinamaşinist sm., sf, masinacımaşter sm. ögiy baba ( babay) babalıkmaşteră sf. analık, ögıy neniymat adj. parlaksĭz, renksĭzmata pron. pers senmatahală sf. dewdıy kĭşĭ, angüdük(kocaman) matcă sf. 1. tekne (ırmaknıñ teknesi) 2.fig.soy,asıl 3. anabalşıbınmatelot sm. denĭzcĭ, gemĭcĭmatematic adj. 1. matematikke ait 2. fig.(mec.)tam, kesin,tıpkımatematică sf. matematikmatematiceşte adv. matematık kurallarına uygun, matematikşematematician sf. matematik uzmanĭ, matematĭkşımaterial sn. 1. mal, material, malzeme 2. kumaş(ţesătură) stofămaterialist adj. materıyalist, maddecĭmaterializa vb. maddeleştırmekmaterie sf. 1. madde, malzeme 2. ders( materie de studiu)matern adj. 1. analık, neniylĭk, anaga ait, nenıyge ait 2. limba~ă anatĭlĭmaternitate sf. analık, dogırma uyımatinal adj. , adv. 1. erten, ertencĭ 2. erten- erte ( dis –de- dimineaţă) 3.ertenlĭk ( de dimineaţă) ertenlĭk yemekmatineu sn. matinewmatostat sn. (JASP) matostat, parlak renklĭ yarı kiymetlı bĭr taşmatracucă sf.(pop.) beşaret apakaymatrapazlâc sn. matrabazlıkmatriarhat sn. matriarhat , anabaşlık, anaerkĭmatricolă sf. ana defter, matrikola, nüfus defterĭ(sicilĭ)matrimonial adj. üylĭkke aitmatriţã sf. kalup, motrismatriţer sm. kalıpşı, matrişşımatroană sf. 1. Romanlĭ aristokaside , saygı köstermek üşün bĭr üylĭ

apakayga berĭlgen isim 2. Yaşlı hanımmatroz sm. denĭzcĭ, gemĭcĭmatur adj. 1. akılbalık, esli, ergĭn 2.deren düşüncelĭmaturitate sf. 1. akılbalıklık, ergĭnlĭk, eslĭlĭk 2. deren düşüncematuriza vb. 1. akılbalık bolmak, eslĭ bolmak, ergĭn bolmak, ergĭnleşmek

1

2. deren düşüncelĭ bolmakmaţ sn. 1. barsak kalın barsak – intestinul gros 2.(pop.halk) borımaţe-goale sm. (peror), (hakaret) boşborsak( bek fukara kĭşĭ), tamakkârmaur sm., sf. maur, mağriplĭ (Afrika-ñıñ sırt tarafında yaşagan

Arabistanlĭ)mausoleum sn. anĭt, kabĭr, mawzolemaxilar sm. şen kemĭgĭ, şenemaxim adj. maximum, en köp, son derece, üstün (superior)maximă sf. özeksöz, özsözmazăre sf. bezelıya mazăremazili vb. bĭr hükümdarnĭ (beynĭ) hükümdarlıktan şıgarmak, mazil

etmek, dewĭrmekmazilire sf. dewĭrmek, mazil etmemazurcă sf. mazurka, Polonya millîydansĭmă interjecţie ula, ulanmăcar adv. barem, bari, eş bolmasamăcăi vb. barkıldamakmăcăit sn. barkıldamamăcăleandru sm. taw torgay (tawda yasagan kırmızı gerdanlı kĭşkene bĭr kuş)măcăni vb. barkıldamakmăceaşă sf. 1. tegeneklĭ ve kırmızı şeşeklĭ bĭr şalının kırmızı renklĭ, sert

kabıklı ve ekşĭmsĭ meyvası 2.(pop.) itmurummăcel sn. kasaplama, toptan öldĭrme, kesik-keşit etmemăcelar sm. 1. kasap, kasapsĭ 2.fig. canawarmăcelari vb. kasaplamak, aywan kesmekmăcelărie sf. kasapşılık, kasap tikânĭmăcelărit adj. kasaplangan, parşalanganmăceş sm. 1. tegeneklĭ ve kırmızı şeşeklı şalı 2. (pop.) it murun teregĭmăcina vb. 1. tartmak (bogday tanelernı) tartmak 2.fig. (mec.) ezmek,

ufatmakmăcinat adj. 1. tartılgan 2. fig. (mec.) ezılgen, ufatlanganmăciucă sf. 1. tompız 2. şokmarmăcriş sm. kozıkulak (eksĭmsĭ yapraklı bĭr nebat) (bĭtkĭ)mădular sn. insan yakut aywan vücütke baylı bolgan organlar (kol ve ayak)mădular sm. (înv.) üyemăduvă sf. 1. süyek mayı 2. özek, öz (bĭtkĭlerĭñ özegĭ) 3.fig. esas, asıl

(origine, esenţă) bĭr şeyni en aruw, en önemlĭ yagımăgar sm. 1. eşek 2.fig. (mec.) a) aptal, ahmak, budala (prost), b) inatşı

(încăpăţânat, căpos), c) terbĭyesĭz (obraznic)măgădău sm. (reg.) uzun boylı, sırık gibĭ (ca o prăjitură)măgădoaie sf. dewdıy kĭşĭ, angüdük (kocaman) măgăreşte adv. 1. eşekşe 2.fig. a) aptalca, ahmakşa, budalaca, b)inatşĭca, c)

terbiyesĭzcemăgărie sf. 1. eşeklĭk 2.fig. (mecazen) a)aptallık, ahmaklık, budalalık, b)

inatşılık, c) terbiyesĭzlĭk

2

măgăriţă sf. ırgaşı eşekmăgăruş sm. eşekşĭkmăguleală sf. 1. bĭr kĭşĭnĭn onerın okşaması (kötermek), yaltak 2. fig. (înv.)

aldatmak, yaltaklanmamăguli vb. 1. bĭr kĭşĭnĭn onerın okşamak 2.fig.yaltaklanmak, aldatmakmăgură sf. bayır balaban, yüksek obamăi 1. ula, ulan 2. ulaaa! (şaşkınlık demek)măiculeană sf. (pop.) anaşık, nanıysĭkmăiculiţă sf. anaşık, nanıysĭkmăicuţă sf. anaşık, nanıysĭkmăiestreşte adv. (înv.) ustalıkman, becerĭlĭkmenmăieştri vb. ustalamak, becermek, bĭrn şeynĭ artistic yapmakmăiestrie sf. bek farklı becerĭklĭk ustalıkmăiestrit adj. becerĭklĭkmen yapılgan, becerĭklĭ, ustalıklĭmăiestru adj. becerĭklĭ, ustalıklĭ, şeberlı 2. (masallarda) mucizelĭ tılsımlı

(mucizelı, tılsımlı kuş – pasăre măiastră)mălai sn. 1. malay 2. sörek (turtă făcută din mălai) 3. tare (reg.) tazı (reg.)

Vrabia mălai viseazămălăcină sf.(reg.) pesĭlgen (busuioc)mălăiaş sn. malayşıkmălăieţ adj. (despre fructe) pĭşkĭn (despre oameni) kuwetsĭzmăldărel sn. demeşĭkmălin sm. 1. erguvan (erguwan) 2. kuş kirazĭmămăligar sm. mamelekşĭ mămăligă sf. mamelek, mameleklĭ – cu mămăligă, mameleklĭlĭk - mălai de o

mămăligă, mameleksĭz – fără mămăligămămăliguţă sf. mamelekşĭkmămăruţă sf. buburuza (böcek)mămică sf. nenimămică sf. nenişĭk, anaysıkmănăstioară sf. kĭşkene manastırmănăstire sf. manastırmănos adj. bereketlĭ, berĭmlĭ, bolmănuncheaş sm. demetşĭmănunchi sn. demet, topmănuşar sm. kolşakşı, eldüvencĭmănuşă sf. kolsak, eldüven

1măr sf. elma2măr sm. elma agaşı

mărar sm. dereotı, daraugurt, mararmărăcine sm. tegenek, kögen, kögen cemĭş - fruct sălbatic necomestibilmărăciniş sn. tegeneklĭk, kögenlĭkmărăcinos adj. tegeneklĭ, kögenlĭmărămioară sf. maramaşıkmărămuţă sf. maramaşık

1

măreţ adj. ulu, kaca(koca daglar)măreţie sf. ululıkmărfar sn. mal trenĭ,cük trenĭmărgărit sn. 1. incĭ 2.ĭncĭ şeşegĭmărgăritar sn. 1. incĭ 2. incĭ şeşegĭmărgea sf. moşakmărgean sn. mercanmărgelat adj. moşaklımărgeluşă sf. moşakşıkmărgeluţă sf. moşakşıkmărgică sf moşakmărginaş kenar, şet(kenarda tabılgan)mărgini vb. kenarlamak, sınırlamakmărginire sf. kenarlama, sınırlamamărginit 1. sınırlı, kenarlı, sınırlangan, azaltılgan 2.fig.(despre oameni)

akılsız, aptal, tonka,kıska akıllımări vb. 1. balabanlaştırmak, üykenleştĭrmek, arttırmak 2.meshur etmek a slăvi

a face faimos pe cineva 3.refl.(înv.)kibĭrlenmek a se mândrimăricel adj. balabanca,öskĭnmărime sf. 1. balabanlık, üykenlĭk,boy(statură, talie kıska boylı) ölşĭ ( dimensıune, măsură) 2.(rar) önem 3. (Azi-ir –aziö ironic) yüksek vazife (yüksek

vazifelĭ bĭr kĭşĭsĭn)mărinimie sf. arülĭk, cumartlıkmărinimos adj. cumartmărire sf.1. balabanlaştırma, arttırma, ululık 2.fig. şan, şeref ( glorie , onoare)mărişor adj. öskĭn

1mărit sn. ( faptul de a se mări, mărire) artırma, ululuk, balabanlaştırma2mărit adj. 1. balabanlaştırılgan, arttırlgan 2.fig.şanlı(slăvit) şereflı(

glorios)mărită vb. üylendĭrmek ( despre femei), bermek( a mărita) Kızın berdı bĭr

aruw cĭgĭtke, barmak( a se mărita)- Kerime aruw balaga barganmăritare sf. üylenmemăritată adj. üylĭmăritiş sn. üylenmemărmurar sn. mermercĭmărşălui vb. marş şeklĭnde cürmekmărturie sf. şaıtlĭkmărturisi vb. 1. tanıtmak, tanıtlımak, tanımak, kabıl etmek 2. sır

aşmak( a se destăinui) mărturisire s f . 1 . t a n ı t m a , t a n ı t l a m a , t a n ı m a , k a b ı l e t m e

2.sır,tewbe(destăinuire)1 mărţişor sn. mărţişor , martlık

2

2 mărţişor s.m. 1 Mart aynĭn halk arasında kullangan ad(isĭm) 2.sarı şeşeklĭ kertĭk yapraklı

bĭr bitke( nebat ölen(ölet)mărunt adj. 1. kĭşkene, ufak 2. ufak para, akşa/Ak aksa kara kün üşün 3.

Alşak (kıska boylı) 4. fig.önemsĭz, emiyetsĭzmăruntaie sf. pl. 1. ĭş alat(ĭş organlar) 2.fig. derenlık,tup /denĭz tübĭ)mărunţel adj. 1. kĭşkeneşĭk, ufakşık 2. Alşaksıkmărunţi vb. ufatmak, ufaklamak, kĭşkene etmekmărunţiş sf. ufaklık, ufak-tefekmărunţit adj. ufaklangan, kĭşkenelengenmăsălar sm. augustos aynın halk arasında kullanılgan admăscări vb. mascara etmek, maskaralamakmăscărici sm. cambaz (saltımbac) soytarmascară sf. maskaralık, mascara sözlermăsea sf. azutışmăslin sm. ziytĭn teregĭmăslină sf. ziytĭn cemĭşĭ(meyvasĭ)măsliniu adj. zitĭn rengĭmăslui vb. dolandırmak,uydırmakmăsluire sf. dolandırma, uydırmamăsluıit adj. dolandırılgan, uydırılganmăsluitor sm ,sf. dolandırıcı, uydırıcımăsura vb. I. 1.ölşemek 2.fig.a aplica lovituri ,pedepse etc, arkasın

ölşedĭ bĭr şıbıtiymen 3.a măsura sistanţa cu privirea , a scruta/Uzaklıklarnı

közlerĭmen ölşedĭ II. fig. a cântări, a aprecia , a compara . Kaneşkan sözlernĭ aruw

etĭp ölşemek kerek. Bĭr yarışmada kuwetlerĭñ ölşecekler măsurare sf. 1. olşeme 2. takdir etme

1măsurat sn. v. măsurare2măsurat adj. 1. Ölşewlĭ 2. ölşĭlĭ(moderat, cumpătat)

măsură sf. 1. ölşĭ, a lua ~ölşĭnĭ almak 2.miktar(cantitate) 3. köpten fazla ( peste

măsură, exagerat)măsurătoare sf. ölşewmăsuţă sf. masaşık( kĭşkene masa)mătanie sf. 1. iyĭlme(înclinare a corpuluı), secdege barmak,

ketmek-a face mătănii 2. (la pl.) tespi – şırag de mărgele de os , lemn etc. pe care credincioşii

numără rugăciunile pe care le rostesc.mătase sf. ipek/ipek kurtı- vierme de mătase.expr. Crescut în mătase ( în

avuţie ,

1

belşug) – bollıkta yaşatmakmătăhălos adj. dewgibi bĭr adammătăşar sm. ipekşĭmătăsos sm, sf. cımşak( ipek gibi)mătrăgună sf. mătrăguna ( adem otı)mătrăşi vb. kuwmakmătreaţă sf. kayızgak, kepekmătură vb. sıpırmakmătură sf. 1. sĭbĭrtkĭ 2. sĭbĭrtkĭlĭk (ĭncĭ ve köp dallı bĭr nebat)măturătoare sf. sıpırma arabası(maşĭnasĭ)măturator sm. sĭbĭrtkĭcĭmăturică sf. sĭbĭrtkĭşĭkmăturoi sn. balaban sĭbĭrtkĭmătuşică sf. alay (baba kız kardaşı) tiyze ( nene kız kardaşı)mătuşică sf. alaysık, tiyzeşĭkmăţar sm. (rar) barsakşı ( barsak satkan kĭşĭ)măzăriche sf. 1. bĭrçag (burçag) bitkĭ 2. Burşag (burşak)mâhni vb. (transf) ıncetmek, mugaytmak( a mâhni pe cineva) (refl.)

ıncınmak, mugaymak( a se mâhnı, a se necăji) (transf.) üzmek ( a necăji , a

întrista)(refl.) üzülmek( a se necăji, a se întrista)mâhnire sf. ıncıtma, ıncınma, mugaytma, mugayma, üzüntĭmâhnit adj. üzüntĭlĭ, ıncıntuwlımâine adv. yarın/yarından – de mâine (adj.) yarınkı – cel de mâinemâl sn. şamırmâlc adv. (pop. în expr.) A tăcea mâlc – bĭr söz şıgarmamak / tınmakmâlos adj. şamırlımâna vb. aydamak ~tare – aydaştırmak , a fi mânat – aydatılmakmânat adj. aydawlımânare sf. aydawmână sf. 1. kol, el, a) expr.locuţiuni; elınden kelmek –

a se pricepe, kol sallamak – a face cu mâna, kolı suwık eken – era cleptoman, kol (el) astından – pe

sub mână, clandestin; kol kötermek – a ridica mâna asupra cuiva, a lovi; Aruw

kolman bermek – a da cu mâini bune( cu folos); l. bermek – a da mâna cu

cineva; Genĭi kol – darnic ; Boş kol – risipitor ; El üstünde tutmak- a ţine ( pe cineva)

ca pe palmă 2.fig. tărie fizică, forţă, putere- kuwet , sertlĭk Expresii Iş kolı

(kuwetĭ)- mână de lucru, forţă de muncă; Sert kollı bolmak – a fi mână de fier, a

fi

2

autoritarmânăstire sf. manastırmânătarcă sf. aşalıngan mantarmânător sm., sf. aywanlarnı aydagan kĭşĭmânca vb. 1, aşamak, Expresii: Közlerĭmen aşamak – a mânca cu ochii, a dori , a

fi lipsit de ceva sau de cineva; Kotek aşamak – a fi bătut, alua papară;

Can aşamak- a mânca sufletul, viaţa,a chinui 2.fig. kışınmak ( a produce o

senzaţie) de mâncărime 3. mahvetmek - a distruge, a mistui( despre foc, pământ)mâncare sf. aşayt, aşaytlık (alimente, provizii) yemek aş ( mâncare gătită)mâncăcios adj. aşamşak, cebĭr, obırmâncărică sf. (fam.) yemekşĭk, aşaytşıkmâncărime sf. kışınuw, kışıwmâncător sm, sf. aşamşak, cebĭr,(fig.) tamakkâr, pisbogaz (lacom,

gourmand); mâncător de oameni ( canibal) yabani kĭşĭ, cannibalmâncătorie 1. kırsızlık para aşırmak 2. fesat, fitne(intrigă)mâncătură sm. v. mâncăciosmândreţe sf. güzellĭk, arüşelĭk, yakışıklıkmândri v.refl. 1. gururlanmak, maktanmak 2. kibĭrlenmek, kabarmakmândrie sf. 1. gurur, maktanma 2. kibĭr, kabarma, kendĭñĭ begenmemândru adj. 1. kendĭnĭ begengen kĭşĭ, gururlı 2, kibĭrlĭ , fodul (fudul) 3. mutlu , bahtiyar, şereflĭ 4. süygĭlĭmândruliţă sf. aşk , yawkemânea vb. konmak, keşelemek mânecă sf. cenmânecuţă sf. cenşıkmâner sn. sapmângâia vb. 1, okşamak, sıypalamak; okşatmak( a se face ă mângâie),

sıypalanmak ( a fi mângâiat) fig. köteklenmek (ironic) 2. catıştırmak, tesellĭ

bolmak( a se consola)mângâiere sf. 1. okşaw, sıypalama, sıypaw, fig.(ironic) kötekleme 2.

catıştırma, teşellĭ( consolare)mângâietor adj. oksawcı,sıypawcımânia vb. (tranz.)kızdırmak, öfkelenfĭrmek, iddetlenmek(refl.) kızmak,

öfkelendĭrmek, iddetlenmekmâniat adj. kızgan, öfkelengen, iddetlengenmânios adj. kızgın,öfkelĭ,iddetlĭmânie sf. kızgınlık, öfke, iddetmânjeală sf. 1. pislĭk, kĭrlĭlĭk , bılanuw 2.gübremen karıştırılgan sarıbaşık

1

mânji vb. 1. pisletmek, kĭrletmek, bılanmak, (refl.) bılaşmak (tranz) bılaştırmak,

kĭrlenmek ( refl.) lekelenmek(refl.)lekelemek(tranz.)mânjire sf. pisletme, kĭrletme, bılanma, bılaşma, kĭrletme, kĭrlenme,

lekeleme, lekelenmemânjit adj. pişlĭ, kırlı, bılaşık, lekelĭmântui vb. 1. kurtarmak( tehlikeden, ölĭmden) kurtulmak(bĭr kastalıktan)

şıpalamak 2. pĭtmek Expr. :S-a terminat ( s-a mântuit) pĭttĭmântuială sf. üstünden yapmak (expr. de mântuială)mântuire sf. kurtulış, selamet,kurtulmamântuitor adj. kurtarcımânui vb. kullanmak, idare etmekmânuire sf. kullanma, idare etmemântuitor sm, sf. kullanıcı, idarecĭmânz sm. 1. tay ( biye yawrısı) 2.fig.(fam.) balaşık copilandrumânzare sf. sawımlı, sawmalı koymânzat sm., sf. tana, başmakmânzişor sm. tayşıkmânzuleţ sm. tayşıkmârâi vb. mırıldamak, ırıldamak, mırıldaşmak, ırıldaşmak ( a se mârâi

reciproc) ( tranz) mırıldatmak, ırıldatmak a face să mârâiemârâit sm. mırıldama, ırıldama(vi.) mırıldaşma, ırıldaşma ( v.

tranz.)mırıldatma, ırıldatmamârâitor adj. mırıldagan,ırıldagan, mırıldaşkan, ırıldaşkanmârlan sm. terbiyesĭz, edepsĭzmârşav adj. alşak, namussız, rezıl, hayınmârşăvi vb. I. tranz.(rar) alşalamak, rezil etmek( a pângări), lekelemek,

kĭrletmek (rel) haram etmek( haramlamak) II.(refl.) kĭrlenmek, alşalanmak,

lekelenmek (rel) haramlanmakmârşăvie sf. alşaklık, rezillĭk, namussızlık, kĭrlĭlĭkmârţoagă sf. arık at, zayıp atmânzac sm. mırzamâţ sm. mışık, mışıkşıkmâţă sf. mışık, cuwaş mısık sert tırnar( Mâţa blândă zgrie rău)mârţişor sm. Tek cınıs(cıns) şeşeklĭ tüylĭ maşak ( meşe, fındık ve suwıt

agaşlarında)mâzgă sf. şamır ( cımşak, suwlı, yapĭşkan ve taygalak şamır)mâzgăleală sf. sĭzgış, sızgışlama, karalama( Be cerĭksĭz, acemĭ, lekelĭ yapılgan

bĭr yazı, desen vb.)mâzgăleli vb. sızgışlamak, karalamak; şırkın, kırlı, becereksĭz şekılde

2

yazmak, resım yapmak mâzgălit adj. lekelengen, kĭrlengenmâzgoş adj. şamırlı, kĭrlĭmeandru (akıntı sularñın tĭrsek gibi dolaşıklar)

1 mecanic sm. mekanik, maşinacĭ2 mecanic adj. mekanik, otomatik şekĭlde

mecanică sf. mekanik bĭlĭmĭmecanism sn. 1. mekanızma, 2.fig.sistem( durum) kuruluş, sosyal,

ekonomik, politik teşkilatlarĭmecaniza vb. maşinalarman ĭşletmek, mekanıze etmek,

maşinalaştırmak, mekanikleştĭrmekmecanizare sf. maşinalarman ĭşletme,mekanize etme, maşinalaştırma,

mekanikleştĭrmemecanizat adj. mekanıkleştĭrĭlĭ, maşinalaştırılımecanotehnică sf. v. mecanicămecăi vb. 1. eşkĭ gibi seslenmek, meleşmek, melemek 2.(fig. despre

oameni) kaltĭrawık sesmen konışmak veya şalmakmecet sn. meşcit, meşatlĭkmeci sn. maç, meç, ekĭ kĭşĭ veya eki takım arasında sport yarışmasımedaliat adj. medalyalı, nısanlı( premiat cu medalie)medalie sf.medalya, madalya, nışanmedallion sn medalyon, madalyonmedean sn. meydanmedia vb. anlayış yapmakmedial adj. orta, ortalımedian adj. ortada, eşĭtlĭk, medıyana

1 mediator adj. ( despre drepte sau planuri)bĭr segmanĭñ ortasından tartılgan tĭk cĭzgĭ 2. (

substantivat) tĭk cĭzgĭ2mediator sm uzlaştırıcı,-aracı

mediaţie sf. uzlaştırmamedic sm. doctor, doktırmedical adj. doktırga ait, tıbbımedicament sn. 1. ilaç,laaj 2. hap, ap ( pilulă) 2. fig.dermen ( leac)medicamentos adj. laajlĭ,ilaclĭ, aplımedicaţie sf. tedavi( tratament), ilaclamamedicinal adj. şipalĭ, şifalĭ, laajlıkmedicină sf. doktorlık, tıpmedie sf. orta,în~orta kararmedieval adj. orta dewĭrge aitmedievist sm. ortadewĭrcĭ, ortadewĭr tarihşĭmediocritate sf. 1. mutevazlılık,önemsĭzlık, orta kıymetlĭlık 2. orta zekiylĭk

1

mediocre adj. 1. mutevazi, önemsĭz, orta kıymetlĭ 2. orta zekilĭmedita vb. 1. tüşunme, deren tüşünmek/tüşünmek taşınmak – a se

concentra intens 2. tasarlama 3. ders bermekmeditare sf. 1. tüşünmek, deren tüşünme, tusünme – taşınma(meditare

intensă) 2. tasarlama 3. ders berme meditativ adj. tüşüncelĭ, deren tüşüncelĭ, dalgınmeditator sm. ders Bergen kĭşĭmediteranean adj. Ak Denĭzge aitmeditaţie sf. 1. tüşünme, deren tüşünme, tusünme – taşınma(meditare

intensă) 2. tasarlama 3.ders berme 1mediu sn. 1. muhit, cewre(şeure) etraftakĭ muhit( cewre) 2. sosiyete,

alem, cıhan, cemiyet (bĭr kĭşĭnĭn yaşagan yerĭ)2mediu adj. orta, bĭrkarar/orta üyretĭm( învăţământ mediu), orta mektep(

şcoală medie)medular adj. ĭlĭkke aitmeduză sf. medusa, denĭzanası, fiinţă mitologică, în mitologia antică,

imaginată ca o femeie cu şerpi în loc de păr şi despre care se credea că preface în stane de piatră persoanele la care se uită.

mefistofelic adj. şaytanlı, yaramazmegafon sn. megafonmegalit sn. dew gibi balaban taşlardan yasalgan abidelerĭñ adımegaloman adj. megaloman, kabartuwlı hayal, balabanlıkmegieş sm adj. komşımegieşie sf komşılıkmehenghi sm, sf. becereklĭ, pışken, aşıkköz bĭr kĭşĭ(p. ext.) kurnaz, şakacı,

yaramazmei sn. tarımelancholic adj. moñ, kederlĭ, melânkolik, üzgünmelancolie sf. moñlĭk,keder,üzüntümelasă sf. melasmelc sm. sümĭklĭ böcek, melkmeleag sn. cer, bölge, yermeliţa vb. keten, yahut kenevĭr ezmek, urmakmeliţă sf. 1. keten yahut kenevĭr ezmek(soymak) üşün bĭr alet,

keten( kenevĭr) tokmagı, meliţa 2. fig.(fam.)awız/ Ii merge meliţa- awızı kop köp konışa (şaşmalamak)

melodic adj. hoş seşlĭ, melodik, melodiyalĭmelogie sf. hoş ses, melodiyamelodios adj. hoş seslĭ, tatlĭ ( güzel) seslĭ,melodiyalĭ, şakrak(tc.)melodramatic adj. melodramatikmelodramă sf. melodramameloman sm. meloman, müzik bek süygen kĭşĭ, müzik tüşkünĭmelomanie sf. müzik tüşkünlĭgĭmelon sn. melon, cünden ve aywan tügĭnden yasalgan sert şapka(

palarıye)

2

melopee sf. melopeya, yawaş- yawaş, awır-awır, rıtmık ve monoton melodıya

membrană sf. zarmembranos adj. zarlımembru sn. kol, ayak(üstün organ, alt organ)membru sm üyememora vb. ezberlemek, akılında tutmakmemorabil adj. unutulmaz, önemlĭmemorare sf. ezberleme, akılında tutmamemorandum sn. memorandum, diplomatic, politik ve başka konuşmalarga dair not,

inceleme yazısımemorial sn. geztĭ, colşılık yazıları, notlarĭmemorialist sm. gezĭntĭden, colşılıktan yazılgan hatıraların yazarı(müellifĭ)memorie sf. 1. akıl; insan mıynen ezberlemek, akılında tutmak, anlamak,

özellĭgĭ 2. hatıra,es/din memorie - ezber 3.kelecek nesillerın meşhur adamlara dair hatıra(anıma)- memoria înaintaşilor iluştri

memoriu sn. 1. ınceleme yazĭsĭ 2. arzulama yazısımemoriza vb. ezberlemek, akılında tutmakmemorizare sf. ezberleme, akılında tutmamemorizat adj. ezberlengn, akılında tutılganmenaj sn. 1. Üy ĭşlerĭ 2. üylenmemenaja vb. 1. Korımak 2. insafman karamak, aruw karamak( bĭr kĭşĭnĭ)menajament sn. 1. korıma, kollama 2.insafman karamamenajare sf. . korıma, kollama 2.insafman karamamenajer adj. üy ĭşlerĭne dairmenajeră sf. kızmetkâr, kızmetşĭ üy kadınımenajerie sf. yabani aywanlar kapalı turgan yer, menajeriye, aywan bahşeşĭmendre sf. türlü- turlü hevesler, awesler, nazlar, keyfler - a-şi face mendrele

– ĭstegen keyflerĭn, aweslerĭn, nazların yapmakmenghină sf . mengenemeni vb. 1.(tranz.) kaderlemek, taliylemek, karar bermek 2.(în superstiţii) tayın

etmek(fig.)coramak, cargatmak- a belestema 3.(în tranz.) dilemek( a ura), ĭstemek ( a dori)

meninge sn. mıy zarı ( membrana creieruluı) menincemeningită sf. menincitmenire sf. 1. kaderleme, talıyleme 2.( în superstiţi) tayın etme,(fig.)corgama,

corgatma 3. dileme(urare) ĭsteme( dorinţă) 4. vazife, maksat, istidat, kader, mukadderat

menisc sn. meniskmenit adj. 1. kararlangan, kararlı, kaderlengen, taliylĭ 2.( în superstıţii) corgatmalı ,

corgatmalanganmeniu sn. bĭr sofra berĭlgen yemek (aş) türlülerĭ (çeşĭtlerĭ); yemek

listesĭmental adj. akılga ait, akıldanmentalitate sf. öz tüşünce

1

mentă sf. nane, mentamentol sn. mentol, mantol( nane mayından yasalgan, kristal sekĭlĭndı, güzel kokılı maddementor sm. nasiyatşı, ıdarecĭmenţine vb. saklamak, bolganınday tutmakmenţinere sf. saklama,bolganınday, tutma, cerĭnde tutmamenţina vb. hatırlamak, ,anımak, maktamakmenţionare sf. hatırlama,anıma, maktamamenţiune sf. 1. v. menţionare 2. şeref dıplomasĭmercantil adj. tücarlıkka ait, alış-verĭşke aitmercantilism sn. merkantilizm; bo ekonomik doktringe gore paralar barlıgın

esas , bĭrĭncĭ tarzı sayılırmercenar sm. aylıkşı asker, parakulı (fig.)mercerize sf. kĭyĭmlĭk yapmak üşün kullanılgan ufak-tefek seyler (cĭp, ıne,

tüyme vb.) ufak- tefekcĭ, ufak – tefek üşün tükânmerceriza vb. cazımlamak( pamuk iplĭklernĭ veya tokımlarnı

sodium hidroksitmen cazmak ve parlaklık bermek)mercanizare sf. cazımlamamercerizat adj. cazımlımercur sm. merkur, cevamereu adv. turmadan, her zaman, arası kesĭlmeden, süreklĭmerge vb. 1. cürmek, ketmek ( a se mişca) 2.(despre bani)şĭmdĭ bek kete (

a vea curs a fi în circulaţie 3.(despre faimă, nume) adi bütün köylerge ketken ( a se

răspândi) 4.(despre materiale) agaşların yarısı ketken ( a se consuma, a se termina) 5.(despre viaţă , destin) hayatı ölĭmge kete ( a merge la pieire) 6. (despre mecanisme) motorı aruw kete ( a funcţiona) 7.(despre amestecuri de culori) bö üş renk aruw ketmiy( a se potrivi)

meridian sn. meridiyanmeridional adj. kıblege aitmerinde sf. colşılık aşaytlıgımerinos adj. merinosmerişor sn. 1. elmaşık 2. elma terekşıgĭmerit sn. kıymet, değermerita vb. kıymetlĭ bolmak, değerlı bolmakmeritat adj. haklımeritos adj. kıymetlĭ , değerlĭmerituos adj. v. meritosmers sn. 1. cürme, ketme, ketĭş 2. cürĭş( bĭr kĭmsenĭñ cürmek

şekĭlĭ)Hasan acele- acele cürĭşĭmen üyge kaytayatır 3.(evoluţie) dünyanın ketĭşĭmersi interj. teşekkür etmek, mersimesadă sf. astar

2

mesager sm. kabercĭ, temsĭlcĭmesaj sn. 1. kaber, mesaj, bĭldĭrĭm,bĭldĭrme 2. şakırmameschin adj. 1. ufak alâkalı ( preocupat de interese mărunte) 2. alçak,

alşak, cümartsız 3. vicdansız, önemsĭzmeschinărie sf. alşaklık, cümartsızlık, vicdansızlık, önemsĭzlĭkmescioară sf. masaşıkmesean sm. bĭr sofraga , ziyaretke katılgan bĭr kĭmsemeseriaş sm. zanatşı, sanatsımeserie sf. zanat , sanatmesteca vb. şaynamakmestecat adj. şaynawlımeş sm. mest, mesmeşină sf. meşin, meşĭnmeşter sm. 1. usta 2. becerıklĭ kĭşĭmeştereşte adv. ustalıkman, ustalıkşameşteri vb. onarmak, yapmak, yasamak, ĭşlemekmeşteşug sn. 1. zanat, sanat 2. meslek (ocupaţie, îndeletnicire) 3.

Becerĭklĭk (pricepere, îndemânarea) 4. usul, metot5.kurnazlık,tertĭnmeşteşugar sm. zanatşı, sanatşımeşteşugăresc adj. zanatşılıkka aitmeşteşugărie sf. v. meşteşugmeşteşugi vb. ustaca yapmak, onarmakmeşteşugit adj. sanatca yapmak, ustalıklı, becerĭklĭmetabolism sn. metabolizmametafizică sf. metafizikametaforă sf. metafor, benzetme; istiaremetaforic adj. metaforik, mecaz, mecazlĭ(figurat)metal sn. maden, metalmetalic adj. 1. madenden yasalgan,metalık 2. madenge ait, madenge

uşaganmetalifer adj. madenlĭ/madenlĭ kaya – rocă metaliferă( care conţine metal)metaliza vb. bĭr kat madenmen kaplamakmetalizare sf. madenlemekmetalurgic adj. metalurjik, metalurjige aitmetalurgie sf. metalurjimetalurgist sm. madencĭmetamorfoza vb. şekĭlĭñ denĭştırmek, kılık denĭştĭrmekmetamorfozare sf. şekĭl denĭştĭrme, başkalaşmametamorfoză sf. v. metamorfozaremetan sn. metan/ metan gazımetastază sf. bĭr kastalıknın cer denĭşmesĭ, metastazmetateză sf. metatez bĭr kelimede seslerĭn yerĭn denĭşmesĭ (ses

awuşması- fonetĭk olayi)

1

meteahnă sf. 1. eksĭklĭk, noksanlık, kusur (fig.mec.) düşkünlĭk, tutanak, tutkı 2. kastalık,

carameteor sm. meteormeteorit sm. meteorit , meteortaşımeteorolog sm. meteoroloji ustasımeteorolog sf. meteoroloji, hava( atmosfer) olaylarnı araştırmasımeterez sn. meterez, kalenĭn yukar tarafımeticulous adj. titiz, bek dıkkatlı, aşırı dıkkatlımeticulozitate sf. titizlĭk, karardan ziyade dıkkatlı bolma, aşırı dikkatlı bolmametal sm. metalmetilen sm. metilenmetiş sm. melez,soy karışıgımetodă sf. metod, usulmetodic adj. metodik, usullımetodică sf. metodika, metod bilimımetodist sm. metodist,usulcımetraj sn. metraj, uzunlıkmetric adj. metric, metrege ait metro sn. metrometropolă sf. balaban kasaba, metropolametropolitan sn. cer astında cĭrgen tren, metroumetru sm. metremeu,mea,mei,mele adj. , pron.pos. menĭmmexican adj. mexikalımezalianţă sf. üylenmemezanin sn. arakatmezat sn. mezatmezel sn. meze, mezelmezelar sm. mezelcĭmezelărie sf. mezel fabrikasĭmezin sm. kencemezolitic sn. mezolıtik, paleolitik ve neolitik arasında dewĭr, orta taş dewĭrĭmia sf. caş koy,ırgaşı kozımială sf. v. MIAmiasmă sf. pis kokımiazănoapte sf. sırtmiazăzi sf. kıbla

1mic sm. kebab2mic adj. 1. kĭşkene /kĭşkene parmak- degetul mic/ kĭşkene boylı- scund

2.~kün –zi scurtă(kıska) 3. (yaşka dair )menden kĭşkene- mai tânăr, kıskeneler –copııı, cei mici, kışkenelĭkten- din copilărie, aylenĭn kĭşkenesi – mezinul familiei

micaceu adj. mıkalı kayamică sf. mıka ( maden)

2

michiduţă sm. şaytanmicime sf. kışkene bolmak (fig.) alşaklık, miskinlıkmicrob sm. mikropmicrobian adj. mikroplĭmicrobiologie sf. mikrobiyolojimicrofilm sn. microfilmmicrofon sn. mikrofonmicrogram sn. mikrogrammicrometru sn. mıkrometremicron sm. mikron( milimetrenin binde bĭrĭ)microorganism sn. mikroorganism (mikroskopman körılgen organizmalar)microscop sn. mikroskopmicroscopic adj. mikroskopıkmicroseism sn. kĭşkene zelzelemicsandră sf. şebboy( şeşek)micşora vb. kişkeneletmek, ufaklaştırmakmicşorare sf. kişkeneletme, ufaklaştırmamicşorat adj. kişkenelengen, ufaklaşkanmicşunea sf. menekşe, menauşe(violet)micşunică sf.(reg.) v. micsandrămicuţ adj. kĭşkenekşĭk, kĭşkeneşĭkmidie sf. midyemie, mii num. bin (expr.)binlerce – cu miilemie ( bancnotă de o mie) sf. bĭnlĭkmiel sm. kozımieluşel sm. kozışıkmieluţ sm. v. mieluşelmiercuri sf. şarşembĭmiere sf. bal, kuwanbalımierlă sf. karatawuk (tawda yaşagan sarı gagalı ve kara tüklı küş)mieros adj. tatlı, ballı,süyĭmlĭmieuna vb. miyawlamakmieunat sn. miyawlamamiez sn. 1. özek 2. orta, yarı(keşe ortası, kese yarısı)migală sf. dikkatlılık, tıtızlĭkmigălos adj. dikkatlı, titızlĭmigdal sm. badem agaşımigdalat adj. bademlĭ/badem közlĭ- ochı migdalaţimigdală sf. badem cemĭşĭmigra vb. köşmek(toplılıkman köşmek) hicret etmekmigrator adj. köşkenmigraţie sf. köşme, hicretmigrenă sf. migrenmiime sf. binde bırımiji vb. 1. tan atmak 2. (bĭtkĭlerge dair) şıkmak, baş atmak – a răsări ,

1

a încolţimijire sf. 1. tan atma 2. (despre plante) şıkma, baş atma, răsărire, încolţiremijloc sn. 1.orta, merkez( centru)2. yarı(jumătate) 3.bel (talie) II. 1.

usul ,metot 2. Servet (avuţie), para, kaynak(resurse)mijlocaş adj. (despre ţărani)orta topraklı, orta vakıtlımijloci vb. aracılık etmek, yardım etmek, kolaylaştırmakmijlocire sf. aracılık etme, yardım etme, kolaylaştırmamijlocitor sm. kolaylaştırmacı, aracımijlociu adj. 1. orta/deget~orta parmak 2.ortancı (copilul mijlociu)milaneză sf. milanez, atlazdan tokıma

1milă sf 1. acıma, merhamet 2. sadaka/ a,şi face milă de cineva( a da de pomană) sadaka bermek

2milă sf. mil (uzunlık ölşesĭ)milenar adj. bin senelĭkmileniu sn. bin yıl ( sene)miliard num. mılyarmiligram sn. miligrammililitru sm. mililitremilimetru sm. milimetremilion sn. milyonmilionar sm. milyonermilita vb. 1. siddetlĭ bĭr ĭşnĭ inkişaf etmek, ılerlemek 2. savaşmak, sawaşmakmilitant adj. savaşkan, sawaşşımilitar sm. askermilitar adj. 1. ordıga( askeryege) ait /tren~ asker trenĭ, ofensivă ~asker

hucumı 2. marebege ait marebecı conflict ~askerye uyuşmazlıgımilitarism sn. silâhlanma hareketĭ, ordıcılık, militarismmilitarist adj., sm. marebecĭ, militaristmilitariza vb. askerleştırmekmilitarizare sf. askerleştĭrmemilităreşte adv. askerce, arkercesĭnemilitărie sf. askerye, askerlĭkmilităros adj. asker tabiyatlĭ(fig.)sertmilog adj. tĭlenşĭmilogeală sf. tĭlenme, tĭlenşĭlĭkmilogi vb. tĭlenmek, calbarmak, ısrarman calbarmak – a se ruga cu

stăruinţămilogire sf. v. milogealămilos adj. 1. merametlĭ, cumart, acınşak 2. hayırcı, acınıklı(adv.) acınıklımilostenie sf. hayır, sadakamilostiv adj. v. milosmilostivi vb. acımak, merhamet etmek, merhamet köstermekmilostivire sf. acıma, merhamet etmemilui vb. sadaka bermekmiluire f. sadaka berme, sadaka

2

miluitor adj. cumart, aşıkkolmim sm. pantomim aktörĭmima vb. mimık etmek, bĭrewĭn kuylarĭn, dawranĭşların taklit etmek(benzetmek, uşatmak)mimare sf. mimik etme, taklit etme, benzetme, uşatmamimetism sn. türlenme, mimetismmimică sf. mimikamimoză sf. mimozmina vb. 1. minalamak, patlayıcı(mina) salmak 2.fig.cıkmak, karap

etmekminaret sn. minaretmină sf. 1. yüz, surat, şĭray, sıma 2. maden kuyusı 3. mină ( exploziv) patlayıci,

mayın 4. kalem uşımincinos adj. yalancıminciună 1.yalan 2. kıyık(kamır aşı) minciunele la pluralminciunea sf. 1, yalan 2. kıyık(kamır aşı) minciunele la pluralmincinos adj. yalancımindir sn. mĭndermindirigiu sm. mĭndercĭ (mĭnder yasagan kĭşĭ)miner sm. maden ĭşçĭsĭ , madencĭmineral sn. mineral, maden apă~maden suwımineraliza vb. mineralleşmek, mineralleştĭrmek, madenge dönmek(

döndĭrmek, cewĭrmek)mineralizare sf. mineralleşme, mineralleştĭrme, madenge döndĭrmemineralogie sf. mineraloji, maden bĭlgĭsĭminereu sn. maden cevherĭ, filizĭ,temĭrlĭ madenmineri vb. maden kuyısında şalışmakminerit sn. madencĭlıkminge sf. topminiatură adj, 1. miniyatür, kĭşkenetĭlgen şey, kĭşkenetĭlgen boy, 2.

dikkatlılıkmanminier adj. madencĭlıkke ait

1minim sn. minimum, en az miktar2minim adj. en az ,önemsĭz,emiyetsĭz

minimal adj. en az ,önemsĭz,emiyetsĭzminimaliza vb. emiyet bermemek,kĭşkeneletmek,önem bermemek

1minimum sn. v. minim2minimum adv. en azdan( cel puţin)

minister sn. bakanlık, ministerministerial adj. bakanlıkka aitministeriat sn. bakanlık müddetĭ( vakıtı)ministru sm. bakan, prım~başbakan, vice ~bakan yardımcısıminiu sn. miniumminor adj. 1. kĭşkene, akılbalık bolmagan 2.önemsĭz, emiyetsĭzminoritar sm. azınlık üyesĭ

1

minoritate sf. azınlık, azlık/în ~azın-lıktamintal adj. akılga ait,akıldanmintă sf. naneminte sf. 1. akıl, derĭn tüşünce 2.mantık(judecată sănătosă, logică) 3.

Expr.~ erdĭrmek – a înţelege, a pricepe/ akılı başına kelmek a-i veni mintea la cap, akılı kaytmak – a-i slăbi memoria akılın kaşırmak- a-şi pierde minţile

mintean sn. kaytannı(găitannĭ); köylerde kĭyĭlgen kıska bĭr ceketmintos adj. akıllı, zeki, anlamlı(înţelept)anlaklı(intelıgent)minţi vb. 1. yalan aytmak, yalandırmak 2. aldatmak( a înşela, a păcăli)minţitor adj. v. mincinosminuna vb. şaşmak, şaşırmak, hayret etmek – a rămâne uluitminunare sf. şaşma, şaşırma, hayretminunat adj. 1. güzel, bek güzel, muhteşem 2. şaşkın, hayretlĭ(mirat,uimit)minunăţie sf. 1. tansık, mucize(dınge ait bĭr olay, bĭr kutsal kuwet)2. hayret

şaşkınlık (lucru uimitor) acayip (lucru ciudat,neobişnuit) 3. güzellĭk, harika(lucru foarte frumos, admirabil)

minune sf. 1. tansık, mucize(dınge ait bĭr olay, bĭr kutsal kuwet) 2. hayret şaşkınlık(lucru uimitor) acayip (lucru ciudat,neobişnuit) 3. güzellĭk, harika (lucru foarte frumos, admirabil)

minus adv. 1. taa az ,în ~eksĭkteminus sn. 1.(mat.)eksĭk, minus 2. noksan(lıpsă, defect)kusurminuscule adj. bek kĭşkene, kĭşkeneşĭkminut sn. dakıka( dakka) , an (clipă) şo anda – acuşıca, acum, îndatăminutar sn. celkuwar( saatnıñ dakkaların köstergen tĭlĭ)

1minută sf. dakıka2minută sf. 1. bĭr topografik plânĭñ veya haritanĭñ asıl mushası(original)

2. anlaşma kââtı, kararlamamunuţios sf. tıtızlık, dıkkatlılıkmioare sf. toklımiocard sn. miocard, cürek kasımiop adj. miyop ( fig.)tar körĭşlĭmiopie sf. miyoplĭkii tar körĭşlĭkmiorcăi vb. 1. Bokalar gibi vakıldamak 2.(ballar hakkında )şınşınmakmiorea sf. kazımiorlăi vb. miyawlamak(fig.) sızlanmakmiorlăială sf. miyawlama(fig.) sızlanmamiorlăit sn. miyawlama(fig.)sızlanmamir sn. dualı, kokılı maymira vb. şaşmak, hayrette bırakmakmiracol sn. mucize, tansıkmiraculous adj. mucizelĭ, tansıklımiraj sn. 1. kum söllerĭnde köznĭ aldatkan bĭr körme olayı, bö sebepten bĭr takĭm şeyler ters körĭne, hayal, yalgın(calgın) 2.fig.(mec.)cazibe, büycı

2

mirare sf. şaşkınlık, hayretmirat adj. şaşkın, hayretlĭmiraz sn. mirasmire sm. kĭyewmirean sm. layik, dünyevi, dunya kĭşĭsĭmireasă sf. kelĭnmireasmă sf. güzel kokı/ kokısı şıkmak – a ieşi la iveală, a răsufla,

murnına ~kĭrgen - I s-a aprins tălpilemiriapod sm. miryapod ( bek kop ayaklĭ böcek cĭnsĭ) binayaklĭmirific adj. ,adv. şaşırtıcımirişte sf. anız, biday şalınıp pĭtken sonra kalgan şölmirodenie sf. sf. baharat, yemekke salıngan exotic nebatların yaprakları

kabıgı, şeşegı veya cemĭşĭmironisiţă sf. 1. dindar, sofı (evlavioasă) , itaat etken kadın(

ironic)ekĭyüzlĭ 2. biyaz, kül rengĭnde ve mawı kanatlı bĭr gömelek soyı(cınsĭ)miros sn. kokımirosi vb. kokımak fig.evelden tuymaka( a presımţi), şubelenmek( a

bănui), zanetmek( a presupunemirositor adj. kokılımirt sn. mersin teregĭmirui vb. 1. Mannayına dualı may cakmak 2.fig.bĭr kĭmsenĭñ başına urmakmisionar sm. misyoner, dincayarmisit sm. kömisyoncĭ, misit, simsar(samsar)misiune sf. 1. (însărcinare) vazife, cükleme,cüklenme, görev(rol)

maksat (rest) 2.(delegaţie) misyon, delegelĭk, elşĭ(elcĭ) 3.(rel.) misyoner

takımı(dinnĭ caymak üşün hareket)misivă sf. mektup, yazlı bĭldĭruw(comunicare scrisă)misogin sm. kadınnarga karşı nefret etken erkeklermister sn. sır, gĭzlĭlĭk, gĭzmisterios adj. sırlı, gĭzlĭ, gĭztaşır, gĭzcĭmenmistic adj. mistik,sırlımisticism sn. misticizm, gĭzemcĭlıkmistifica v b . d o g r ı l ı k n ı ( h a k i k a t n ĭ ) b ĭ z m a k , u ş u n l ı k n ı

denĭştĭrmek,aldatmak,dolandırmak(a înşela) (prin extensıune) sahtesĭnĭ yapmak (a falsifica)mistificare sf. dogrılıknı bızma; aldatma, dolandırma (p.ext.)sahtesĭnĭ yapma,

sahtekârlıkmistificator sm. hakikatnĭ bızgan kĭşĭ, uşunlıknı denĭştĭrgen kĭşĭ, aldatıcı

(p.ext.) sahtecĭ, sahtekâr

1

mistral sn. mistral ( bĭr celnĭñ adı)mistreţ sm. yabani domızmistrie sf. malamistrii vb. malaman caymak duwar üstünemistui vb. 1.( a digera) sĭndĭrmek, azmetmek, sĭnĭrmek (fig.) hoş

körmek, köz cümmak( a tolera) 2.(fig.) karap etmek ( a distruge) cıkmak , yoketmek, mahvetmek ( a nimici) 3.üzülme, acılar şekmek,azap şekmek( a se chinui sufleteşte) 4.(refl.fig.) ortadan kayıpbolmak,cokbolmak,ĭrĭmek

mistuire sf. 1. sĭndĭrme, azmetme (fig.) hoş körme, köz cümma 2.(fig.) karap etme,cıkma, yok etme, mahvetme, karaplık 3. üzülme , acılar şekme,azap şekme 4. ortadan kayıp bolma, ĭrĭme

mistuitor adj. 1. sĭndĭrme yapan ,sĭnĭrcĭ, sĭndĭrecĭ,azmetĭcĭ (fig.) hoş körmeksĭ 2.(fig.) karapşı, mahvetmekcĭ3.üzültmekcĭ

mişca vb. 1. kıbırdatmak, kımıldatmak (v. transitive). (refl.) kıbırdamak, kımıldamak 2. cönemek,kımıldanmak( a porni din loc, a se urni) ketmek ( a se deplasa) , kettĭrmek( a face să plece, să se deplasaze) 3.hareket etmek( a face mişcare) (fig.) uyuşmaktan şıkmak ( a se dezmorţi, a ieşi din inerţie, din nemişcare) canlanmak( a se însufleţi, a căpătya viaţă) 4. fig. (fam.) halletmek( a se descurca) 5. fig. sarsılamak( a se cutremura) 6.duygulandırmak ( a mişca, a impresiona) heycannanmak( a se impresiona)

mişcare sf. 1. kıbırdatma, kımıldatma, kıbırdama, kımıldama 2. cöneme, kımıldanma, ketme (plecare) kettĭrtme ( a face să se deplaseze) hareket 3. uyuşmaktan şıkma( dezmorţre) canlanma, canlandırma 4. halletme(descurcare) 5.sarsılma (cutremurare) 6. Duygulanma (mişcare sufletească) heycannanma ( impresionare sufletească) 7. ayaklanma ( mişcare de masă- răscoală, răzvătire)

mişcat adj. duygulu, heycanlĭ , duygulandırıcı, tesĭrlĭ(afectat)mişcător adj. 1. kıbırdagan, kımıldagan, hareketlĭ2. Tesĭrlĭmişel sm, sf. 1. alşak, namussız, korkak( fricos,laş)ödelek ( laş , fricos)

2.fakir (bilet, sărman, sărac), fukara(sărac)mişeleşte adv. alşakşa, namussızlıksamişelie sf. alşaklık, namussızlık, pezevenklĭkmişuna vb. kaynaşmak, koşışmak, ketĭp- kelmekmişunare sf. kaynaşma, koşışma, ketĭp- kelmemit sn. 1. mit, masal 2.(fig.) uydurma, yalanmită sf. ruşvet, közcümarlık, mitamitic adj. masal gibi, masalcamiting sn. miting, toplantı

1mititea sm. kebab2mititel adj. kĭşkeneşĭk, nazık(gingaş)ufak, ufakşa

mitocan sm. kaba(kĭşĭ) terbiyesĭzmitocănie sf. kabalık, terbiyesĭzlĭkmitologic adj. mitolojik

2

mitilogie sf. mitolojimitralia vb. mitralyozlamak, mitraliyer ateşĭne tutmakmitralieră sf. mitraliyer (mitralıyöz)mitralior sm. mitraliyercĭ, mitralyözcĭmitră sf. 1. dol yatagı 2. papaz tacı ( baş örtĭsĭ)mitropolie sf. mitropoliyemitropolit sm. mitropolitmitui vb. rüşvet bermek(fig.) aşatmakmituire sf. rüşvet berme(fig.)aşatmamituitor sm. rüşvetşĭmiţă sf. cün ( kozıdan kırkılgan cün)miţos adj. bol , kuwırcık ve üzün cünmixt adj. karma, karışık, mixtmixtură sf. 1.(livresc, depreciativ) karışıklık2.( medical) su gibi laaj

karmasımiza vb. 1. kumaroyında parasın bĭr kĭmetke baylamak 2.( fig)

ĭşanmak,ĭşandırmak( a conta , miza pe cineva/ceva)mizantrop sm. mizantrop, kĭşĭlerge güvenmegen kĭşĭ, kĭşĭlĭksĭzmizantropie sf. mizantroplık, kĭşĭlerge inanmamak, güvenmemek, kĭşĭlĭksĭzlĭkmiză sf. miza, kumarga salıngan para mizer adj. zawallı, ogırsızmizerabil adj. 1. aşlak,namussız (fig.) sert, yaramaz, fena 2. kĭymetsĭz ,

miskin, karawsızmizericordie sf. 1. merhamet,acıma 2.(livresc)eziyet şekme( suportarea unor

chinuri)mizerie sf. 1. fukaralık, fakırlık, sefalet(fig.) yaksızlık 2.(la plural)

memnuniyetsĭzlĭkler, kaygı,belâmladă sf. dalşık, filiz (fig.) nesĭl, kelecek nesĭl( nesil)mlaştină sf. bataklıkmlădia vb. 1. bügülmek, büktĭrmek, sallanmak 2. sesnĭ uyumak(a potrivi

vocea)mlădiere sf. 1. bügülme, büktĭrme, sallanma 2. sesnĭ uydırmamlădios adj. bügümlĭ, sallanıklı , güzel seslĭ, melodiylĭ, armoniylĭmlădiţă sf. dalşık, filizmlăştinos adj. bataklı, bataklıklımoacă sf. 1. şokmar 2.(argotic) baş, kafta 3.matıw, prost, ahmak,budalamoale adj. 1. cımşak 2.(despre sunete) alşak, 3.ipek gibi, ipeklĭ

4.(despre oameni) yawaş, gewşek (apatic) mulâyĭm (cumsecade, blajın)

moară sf. tĭrmen/cel tĭrmenĭ- moară de vânt, awzı tĭrmendiy kete –köp konışa. Tĭrmen taşı- piatră de moară. Tĭrmen taşınday(foarte greu)

moarte sf. 1.ölĭm,vefat(fig.)kayıp bolma, cokbolma 2. öldĭrme,öldĭrĭlme, cinayet

1

moaşă sf. ebanay, ebemoaşte sf. pl. 1.( hıristiyanlıkta - kristyanlıkta) ewliyalardan (

de la sfinţi) kalgan kemĭklĭkler ( oseminte), kĭyĭmlĭkler veya başka şeyler 2.(fig.) geşken zamanlardan kıymetlı kalıntılar (rămăşiţe)

1 mobil sn. 1. sebep 2. kıbırdamada( harekette) bolgan bĭr cisĭm(corp)2mobil adj. 1. kımıldawuk, kıbırdawuk 2. sebatsız, kolay denĭşen

mobila vb. bĭr odanı mobilaman tĭzmek( tertĭplemek)mobilare sf. mobilaman tertĭpleme( tĭzme)mobilat adj. tĭzĭylĭ(üy)mobilă sf. mobile, eşyamobiliar adj. taşınabılenmobilier sn. eşya, mobilya(mobıla)mobilitate 1. kımıldanma,kıbırdama 2. denĭşmelĭk, sebatsızlık(

nestatornicie)mobiliza vb. ordını marebe halıne salmak, asker toplamak, toplamak

,askeryege şakırmakmobilizare sf. askeryege şakırma, ordını marebe halıne salma, toplama( bütün

kuwetlerĭn toplaması)mobilizator adj. coştırıcı (fig) alewlendĭrĭcĭ( care mobilizează, înflăcărează)mocan sm. mokan, şobanmocăi vb. yawaş-yaeaş hareket etmekmocăneascã sf. halk (kalk) oyınımocănesc adj. mokanga aitmocăneşte adj. mokanca, şobancamocănime sf. mokan kalkĭ, mokanlık, şobanlıkmochetă sf. tokıma, moketamocirlă sf. kak, şamırlĭ suwmocirlos adj. şamırlĭmocni vb. alewsız canmakmocnit adj. alewsız cangan(fig.) ĭşĭnden canganmocofan sm. matuw, tentek,prost, sersemmocoşi vb. akırtın ĭş körmekmod sn. 1. suret, surat, hal, usul 2. metotmodalitate sf. çeşit, şekĭl, şare, imkânmodă sf. moda, kıyafetke , kılıkka, kĭyĭmnĭkke dawranışka, fikirlerge

dair üstün bolgan ( care predomină) zewkler, begenmeler ve alışmanlar)

model sn. model, örnek, kalıpmodela vb. 1. modelĭnĭ yapmak, kalıbını yapmak , bĭr şeynĭ

ĭşlemek ve ĭstegen şeklĭnĭ bermek 2.(fig.)uygunlaştırmak, uydırmakmodelare s f . 1 . m o d e l ĭ n ĭ y a p m a , k a l ı b ı n ı y a p m a , ş e k ĭ l

berme2(fig.)uygunlaştırma, uydırmamodelator sm. plâstık, malzememen ĭşlegen keykelcĭ( zanatşĭ)modera vb. 1. azalmak, azaltmak, kĭşkeneltmek 2. catıştırmaak, catışmakmoderat adj. bĭrkarar, ortahal, catışmış, ölşĭlĭ

2

moderaţie sf. ölşĭlĭk, itidal, bĭrkararlıkmodern adj. modern, en canı, en son , şimdikĭ, modaga köre yapılganmodernism sn. modernizmmodernist sm. modernist, canıllık taraflısımoderniza vb. modernleştĭrmek, canılaşmak, canılaştırmakmodernizare sf. modernleştĭrme, canılaşma, canılaştırmamodest adj. 1. alşak gönĭllĭ, mutevazi2.ortahallĭ,ücüzmodestie sf. alşak gönĭllĭlĭk, kanatkârlıkmodic adj. ( fiyatka, paraga dair)emiyetsĭz, önemsĭzmodifica vb. denĭştĭrmek, denĭşmek, turlenmekmodificare sf. denĭştĭrme, denĭşme, türlenmemodificat adj. denĭşıkmodificator adj. denĭştĭrĭcĭ,türlendĭrĭcĭmodul sm. modulmodulaţie sf. modulasyonmoft sn. 1. kıymetsĭz şey, ufak şey, önemsĭz şey( fleac, bagatelă) 2.

naz, şaşma, böş söz, palavra, şılşıklıkmoftangiu sn. ciddi bolmagan kĭşĭ,martawacı, geveze(geweze)palavracımofturos adj. nazlı,şılşık, turlĭ türlĭ aweslĭ( cu fel şı fel de pofte)mogâldeaţă sf. bılanık körĭngen bĭr şey ,aşık körĭnmegen bĭr kĭşĭ yada bĭr şeymohair sn. mohayır, cün ve Angora eşkĭ tügĭndın yasalgan kumaşmohorî vb. 1. kararmak,koyılaştırmak, kara- kırmızıga boyalmak 2.fig.(

despre oameni) kederlenmek, darılmak, dargın bolmakmohorât adj. 1. kara- kırmızılı, kıpkırmızı al( stacojıu) 2 . kederlĭ, dargın,

moñ, moñlĭmoină sf. 1. yaş ve sıcak hava, yaşlı ve dumanlı hawa 2. cawından

cımşatılgan tarla, bĭr kaş sene egĭlmegen tarlamojic sm. adj. 1. kaba, terbiyesĭz, edepsĭz ( impertinent, needucat) 2.

(înv. şi arh. fakir , fukara , zawallı, köylĭmojicie sf. 1.kabalık, terbiyesĭzlĭk, edepsĭzlĭk 2. fakirlık, fukaralık,

zawallılık, köylĭlĭkmolar adj. şi subst. m. azuw tĭşmolatic adj. 1. yawaş,mulâyĭm( blajin) 2. takatsız, kuwetsĭz, 3.

fig.mamelek, maliymolcom adj. yawaş, sakin , mülayĭm, catıştırılganmolcomi vb. tranz. şi refl. yawaşlanmak, yawaşlandırmak, sakinneşmek,

sakinneştĭrmek, catışmak, catıştırmak( a se alina, a alina)moldovean sm. Moldowalımoldovenesc adj. Moldowa'ga aitmoleculă sf. molekül, molekula

1

molesta vb. 1. kabalık yapmak( a brutaliza)2. Ĭncĭtmek, kızdırmak, üzmekmoleşeală sf. takatsızlık,pıtkınlık,gewşeklĭkmoleşi vb. (tranz.şi refl.) gewşetmek, gewşemek, zayıplamak,

zayıplatmak, takatsız kalmak, mayramakmoleşire sf. gewşeme,zayıplama, takatsız kalma, mayramamoleşit adj. takatsız, zayıp ( zayıf), gewşek, mayrakmoleşitor adj. gewşetĭcĭ,, mayratıcı, zayıplatkan, zayıplattırgan(şey)molibden sn. molibdenmoliciune sf. 1. canlılıksızlık(lipsă de vioiciune) atĭklĭksĭzlĭk( lipsă de

sprinteneală) tembellĭk 2.cımşama, cımşak bolma 3.fig.nazıklık,incelĭkmolid sm. molid, aknarat, akcammolie sf. sümemolift sm. molid, aknarat, akçammolimă sf. cugınışlı kastalık, epidemii, cukkan kastalıkmolipsi vb. cukmak(tranz.) tutılmak ( a fi prins de boală) refl. bılaşmak( a

se contamina), cuktırmak ( a face să se molipsească)molipsire sf. cukma, tutınma, cuktırma, bılaşmamolipsitor adj. bılaşıcı , cugınışlı, cuktırıcımolitvă sf. gunahlarnı bagışlamak üşün dua(hırıstiyanlĭkta)molâu adj. 1. yawaş,mulâyĭm( blajin) 2. takatsız, kuwetsĭz, 3.

fig.mamelek, maliymoloz sn. molozmolton sn. molton, pamıktan yasalgan kalın, tüylĭ bĭr tokımamoluscă sf. molusk, midiye kabık ĭşĭnde omırgasız ve cımşak aywanmomeală sf. 1. balık ve yabani aywannar üsün aşayt 2.fig. kandırma,tuzakmoment sn. 1.an, saniye/şo~da(acuşica, acum, îndată) , la ~ul oportun( tam

vakıtında) 2. fırsat ( ocazie favorabilă) münasebet( prilej)momentan adj. 1. bĭr anlık 2. şĭmdĭkĭ, şo anda(adv.)hemencecĭk(numaidecât,

imediat)momi vb. aldatmak, kandırmak,tatandırmakmomâie sf. 1. korkılık 2. şĭrkĭn kĭşĭmonah sm. dervĭş(călugăr)rahıpmonahal adj. dervĭslĭkke ayt monahie sf. dervĭşlĭkmonahism sn. dervĭşlĭkmonarh sm. hükümdar, en yüksek idarecĭ(kıral imparator) monarhmonarhie sf. hükümdarlık, monarşimonarhist adj. hükümdarcĭmonden adj. mondenmondial adj. bütündünyaga ait; dünyasşĭ dünyaca( pe plan mondial) cihan,

cihan

2

marebesĭ ( război mondial)monedă sf. para , akşa, ufak para, ufaklık( bani mărunţi) Ak akşa kara

kün uşün – bani albi pentru zile negremonetar sn. para hesabĭ, paraga ait, monetarmonetărie sf. akşahane, para hanesi( para kesĭlgen yer)mongol adj. , sm. mongolmonitor sn. 1. monitor(blindajlĭ marebe gemĭsĭ) 2. resmi gazata ( Monitorul

Oficial) 3. sınıf başı, nezaretşĭ,ĭzlewcımonoclu sn. monoklu, tek közlĭkmonocotiledonat adj. tekkabıklı, tekçeneklı,monokotiledonnĭmonocromatic adj. bĭr renklı , tek renklĭmonofobie sf. cangızlık korkısı( kastalık)monogam sm, adj. tek üylengen erkek veya kadınmonogamie sf. teküylĭlĭkmonografie sf. monografi monogramă sf. monogrammonolit adj. tektaşmonolog sn. monologmonologa vb. öz özĭne konışmak,özözĭmen konışmakmonom sn. ( mat.) monom, tekşemonoplan sn. monoplan , eş (şĭp) kanatlĭ avionmonopol sn. monopol, tekelmonopolist sm. adj. monopolşı, tekelcĭmonopoliza vb. monopolga almak, tekelge almakmonosilabic adj. tek hecelĭ, tek ecĭklĭmonoteism sn. tek Tañrıcılıkmonoteist sm. adj. tek Tanrıcımonoton adj. 1. monoton , tekseslĭ 2.fig.buktırıcı( bıktırıcı)tek şekĭllĭmonotonie sf. 1.monotonlık, tekseslĭk 2.fig. bıktırma, can sıkıntıcı(

plictisitor)monovalent adj. (chim) monovalent, bĭr molekülnĭñ ekĭ atom arasında

bolgan tek baylama( baglantĭ)kuwetĭmonstru sm. 1. canawar, dew,2. bek balaban kĭşĭ, koca bĭr kĭşĭ 3. fig. alşak ,

rezil bĭr kĭşĭmonstruos adj. 1. bek korkınışlı, bek şĭrkĭn (fig.) canawar kĭlıklı2. dew gibi,

gaddar(colosal)monstruozitate sf. 1. korkılık, bek sĭrkĭnlĭk (fig.) canawarlık 2. gaddarlıkmonta vb. 1. yarleştĭrmek, tayıştırmak, takmak, montaj yapmak, kurmak

2.fig. kızdırmak, kışkırtmak,idetletmekmontaj sn. kurma, montajmontator sm. montaj yapkan tehnisienmonument sn. 1. anıt, eykel(heykel) 2. esermonumental adj. bek balaban

1

moral sn. 1. moral, hal(comportare, conduită),maneviyatmoral adj. 1. aruw ahlâklı,ibretlĭ 2.manevi(spiritual)morală sf. 1. ahlăk, moral, edep(comportare) 2. ibret(învăţătură) 3.

tazĭr (mustrare, dojană)moralist sm. 1. ahlakşı,ibretşĭ 2.(familiar)tazĭrcĭmoralitate sf. 1. ahlâklılık, ibretlĭlĭk 2. dogrılık, namuslık, şereflıkmoraliza vb. ahlak bermek, ibret bermekmoralmente adv. ahlâkşa, ahlâk bakımındanmorar sm. tĭrmencĭmoravuri sn., pl. adetler, ahlâk, örflermorări vb. tĭrmencĭlĭk etmekmorărit sn. tĭrmencĭlĭkmorbid adj. kastalıklı, marazlımorbiditate sf. kastalık, marazmorcov sn. awuş, morkovmorcoviu adj. awuş renklĭ, kĭrmızımsı (roşiatic) kırmızımtrak ( cu nuaţe

spre roşu), portokal rengındemorenă sf. buzullar(gheţari) taşıgan şakıllar, kum, şamır ve başka taş

parşalarımorfen sn. (gram.) morfemmorfină sf. morfinmorfinoman sm. morfin kullangan bĭr kĭşĭmorfologie sf. morfoloji, kelime şekĭllerĭn bĭlgĭsĭmorgă sf. 1. morga( hastaanede özel bĭr oda) 2.kibĭr, gurur, şalımmorişcă sf. 1. egĭn sawırmak üşün kĭşkene bĭr makina, sawıngış 2.kol tĭrmenımorman sn. üymĭşĭk,yıgınmormăi vb. mırıldamakmormăială sf. mırıldamamormăire sf. mırıldamamormăit sn. 1. mırıldamakka ait 2. ayw şıgargan özel sesler 3.yawaş ve

anlaşılmagan kelime aytmakmormânt sn. kabĭr, mezarmormoloc sm. 1. ĭrĭbaş, baka balası 2.(fig.)yawaş bĭr kĭşĭmormoroşi vb. 1. mırıldamakka ait 2. ayw şıgargan özel sesler 3.yawaş ve

anlaşılmagan kelime aytmakmorocăni vb. mızmızlanmak, can sıkmakmorocănos adj. yüzĭ külmez, şıraylı-suratlı, moñ, tors, sert yüzlĭmorsă sf. morsa,suayumorse sn. morse( alfabetul morse- morse alfabesĭ)mort sm. olĭ, cansız, merhum( defunct)mortal adj. öldĭrĭcĭmortalitate sf. ölĭmlĭlĭk, ölĭm durumı,olĭm sayısımortar sn. mortar

2

mortăciune sf. leşmortier sn. mortiyer,awanmortifica vb. vücüdĭne azaplar/acılar şektĭrmek,vücütnĭñ etĭn öttĭrmekmortuar adj. ölĭge,ölĭmge yakut cenazege bağlı,ölĭge , ölĭmge yakut

defnetmege aitmorţiş adv. mutlak, mutlakka , kesenkesmorun sm. mersin balıgı, morunmoschee sf. camĭ, mescitmoslim sn. müsülman (müslüman)mosor sn. makaramosorel sn. makaraşıkmostră sf. örnek, mostramoş sm. kart (kĭşĭ)moşi vb. dogırtmak,ebelemekmoşie sf. çıftlık,mülk,moşiyamoşier sm. çıftşı,mülk sahibi,moşiyermoşmoleală sf. bek yawaş şalışmamoşmoli vb. bek yawaş şalışmakmoşneag sm. kart akay, aksakalmoşnean sm. eskĭden , az topraklı serbest köylĭmoştean sm. eskĭden , az topraklı serbest köylĭmoşteni vb. miras almakmoştenire sf. mirasmoştenitor sm. mirasşĭmoşuleţ sm. kartşĭkmoşulică sm. kartşĭkmotan sm. 1.erkek mışık 2.(fig.)ekĭ yüzlĭ susıp turgan ve oga dair bek köp

bĭlĭnmegen bĭr kĭşĭmotiv sn. 1. sebep,sıltaw 2.(muzic.)motif 3.kanumotiva vb. sebeplernĭ köstermek, sebeplemek,haklamakmotivare sf. sebeplernĭ kösterme, sebepleme,haklamamotocel sm. yumakşık, püskülmotocicletă sf. motosıkletmotociclist sm. motosikletşĭ, motosıklistmotocompresor sn. motokompresormotonavă sf. motorlĭ gemĭmotopompă sf. motorlĭ tulumba, motorlĭ pompamotor sn. motormotorină sf. motorin, mazotmotorist sm. motorcımotoriza vb. motorlaştırmak( haywanman tartılgan bĭr arabaga motor

salmak)motorizat adj. motorlaştırılgan mototol adj. cumarlangan bĭr şey 2. matuw,ahmak

1

mototoli vb. cumarlamak,cumarlandırmak ( a face să se facă mototol)motrice adj. ĭşletĭcĭ, cürsetĭcĭ, motrismoţ sn. püskül,kekelmoţ sm. Batı Karpat tarafında yaşagan romenmoţat adj. püsküllĭ, kekellĭmoţăi vb. kalgımak, kalgışmak( a moţăi în grup)moţăială sf. kalgıma, kalgışma, kalgawmoţiune sf. kararsuretĭ,oyga salıngan bĭr teklifmov adj. mor, eflatun(mov deschis)movilă sf. obamovili vb. obalamakmoviliţă sf. obaşıkmoviloi sn. balaban obamozaic sn. 1. mozaik 2.(fig.)karmakarışık bĭr şeymozaism sn. yawdĭ dini, musevilĭkmozol sn. 1. şöplĭk,süprüntĭ 2.gübre(bãlĭgar)mozoli vb. 1. şaynamak 2.aşaganda, yemekmen bılaşmak 3. kĭrlernĭ arü

cumamakmraniţă sf. bitkĭsel kalıntılardan ve güberlĭkten yapılgan natürel

gübre; gübremreajă sf. 1. Balık tutmak üşün aw(plasa) 2. tuzakmreană sf. mıyılkı balık

1muc sn 1. lamba, şırak, kandil fitillerĭn cangan uşĭ 2. şırak yahut şıgaradan kalgan

kĭşkene parşalarĭ2 muc sm. sümĭk

mucalit adj. şakacı, şakıymucalitic sn. (înv.) şakamucava sf. mukavamuced adj. küplĭmucegai sn. küpmucegăi vb. küplenmekmucenic sm. 1. ilk(eskı) hristiyanlık zamanında bolgan şeit 2. 40

(kırk)şeitlerni anımak bayramĭ ( 9 martta)mucenicie sf. azap , ĭşkence( şkence)mucezeală sf. küplenmemucezi vb. küplenmekmucezire sf. küplenmemuchie sf. kenar, sırt( dag, bayır sırtı)mucoasă sf. sümükzar, sümĭkmucos adj. 1. sumĭklĭ 2. akılbalık bolmagan bĭr caş( bala), awızı süt kokıgan balamucozitate sf. sümĭkşĭ maddemucus sn. mukusmuezin sm. müezzin

2

muftiu sm. muftımuget sn. 1. müyüzlĭ haywanlarnĭñ añırması( sesi) 2.(fig.)uwıldama , uwıltı( celler fırtanalar yapkan ses)mugi vb. 1.añırmak,ökĭrmek,monreşmek 2. uwıldamakmugire sf. 1. añırma, ökĭrme, monreme 2. uwıldamamugur sm. tomrıkmuguraş sm. tomrıkşıkmugurel sm. tomrıkşıkmuia vb. 1.cĭbĭtmek( suga salmak) 2.cımşatmak, catıştırmak3

cımşamak,cĭbĭmekmuiere sf. apakay, kadınmuiere sf. cĭbĭtme, cĭbĭtĭwmuieresc adj. apakayga ait, apakaycamujdea sf. müjdemujdei sn. sarımsak ezmesĭ, mujdeymujic sm. adj. 1. kaba, terbiyesĭz,edepsĭz( impertinent, needucat) 2. (înv. şi arh.

fakir , fukara, zawallı, köylĭmula vb. kalıpka tökmek,uydırmakmulaj sn. 1. kalıpka tökme,uydırma 2. kââtten, kartondan yapılgan bĭr

model(örnek)mulatru sm. melezmulgătoare adj. sawılgan haywanlar, sütlĭ haywanlar ( sawmalı sıyırlar,

sawımlı sıyır)mulgător sm. sawmacı, süt sawgan kĭşĭmulge vb. sawmakmulsoare sf. sawmamult adv. köp, fazla,ziyade, cık( foarte mult , ıntens, tare)fazlasıman –

foarte mult, cu vârf şi îndesatmulticolor adj. köp renklĭmultiform adj. köp şekĭlmultilateral adj. köpyaklĭ, çök taraflımultiplica vb. arttırmak, artmak( a spori,a creşte)köbĭtmekmultiplicare sf. arttırma, artma, köbĭtmemultiplicator sm. arttırıcımultiplicator sn. arttırıcı makinamultiplu adj. 1. türlĭ , ceşĭtlĭ 2.( mat.) katmultişor adj. köpse, çokça( cam mult)mulţime sf. kalabalık, köplıkmulţumi vb. memnun etmek, teşekkür etmekmulţumire sf. teşekkür, memnuniyet, memnunlıkmulţumit adj. memnunmulţumitor adj. memnuniyetle, memnun etĭcĭmumă sf. neniy, ana

1

mumie sf. mumyamumifica vb. mumyalaştırmakmuncă sf. 1. ĭş, şalışma, emgek 2. gayret(efort,râvnă), zamet,azap(chin)

,ĭşkencemuncel sn. kĭşkene dag, bayırmunci şalışmak ,ĭşlemek, gayret etmekmuncit adj. 1. yorgın , sıkıntılı 2. şalışıp kazanılganmuncitor adj. şalışmaklı, ĭş süyermuncitor sm. ĭşcĭmuncitoresc adj. ĭşcĭlerge dairmuncitorime sf. ĭşcĭlermundir sn. asker ceketĭmunicipal adj. kasabaga ait , şehirge aitmunicipiu sn. kasaba, şehirmuniţie sf. cepanemunte sm. 1. dag 2.(fig.mec.) yıgın, köp şeylerden balaban uymĭşĭkmuntean sm. 1. Muntenialĭ(Muntenia'da yaşagan kĭşĭ 2. dagda yaşagan kĭşĭ

daglımuntos adj. daglımur sm. karamık osımlıgımura vb. turşı salmak, suga salmakmural adj. duwar üstĭnde turganmură sf. karamık ösımlıgın kara , parlak aşalabılır cemĭşĭmurătură sf. türşĭmurdar adj. 1. kĭrlĭ , bılaşık, pis(jegos) leke 2.(fig.) pis (josnic, mârşav)murdări vb. 1. kĭrletmek, kĭrlettĭrmek, lekelenmek, bılaştırmak,

bılaştırtmak, pisletmek 2.(fig.) lekelemek, lekelendĭrmekmurdărie sf. 1.kĭr, pislĭk, leke , kĭrlĭlĭk, bılaşıklık 2.(fig.) alşaklık, pislĭkmurg adj. torı, koyı rengĭnde, kave rengĭndemurg sm. torı at , koyı rengĭnde at( prin extensie) bütün atlatga berĭlgen ad( ĭsĭm)murguleţ sm. torı atşĭk(p.ext.) atşıkmuri vb. ölmek, vefat etmekmuribund adj. can çekĭşen, ölĭm men şegĭşken kĭşĭ (p. extensie) zayıf , takatsızmuritor adj. 1. ölĭmlĭ, fanı kalımsız 2.(substantivat) kĭşĭ , insanmurmur sn. 1.( despre ape) şırıltı , şır-şır, şur-şur, 2. ( despre alte sunete)

şuwultı,uwıltımurmura vb. şĭrĭldamak, uwıldamak, fısıldamak( a vorbi în şoaptă)musaca sf. musakkamusafir sm. mısapır, konıkmusafirlic sn. mısapırlık, konıklıkmusai adv. mutlak, kesenkes, illamuscă sf. şıbınmuscel sn. bayırmuschetă sf. fitillĭ tüfek

2

muscoi sm. balaban şıbınmuscular adj. kaslakmusculos adj. kaslımusculiţă sf. şıbınşıkmuson sm. musonmust sn. yüzĭm şırası, şıra, mustmustaţă sf. mıyıkmustăcioară sf. mıyıkşıkmustăcios adj. mıyklımustărie sf. şıra yasalgan( satılgan) yermusti vb. su şıkmak( her yerden)mustos adj. sulĭ, mustlı, şıralımustra vb. tazĭrlemekmustrare sf. tazĭrlememustui vb. yüzüm ezmekmusulman sm. müsülmanmuşama sf. muşambamuşamaliza vb. alşak, sĭrkĭn seylernĭ saklamak, gĭzlemek,örtmekmuşamalizare sf. saklama, gĭzleme,örtmemuşca vb. tĭşlemekmuşcare sf. tĭşlememuşcătură sf. 1. tĭşleme 2. cütĭm, cüdĭm(îmbucătură)muşcel sn. bayırmuşchetar sm. silâhsör, müşketarmuşchi sm. kasi, arka etĭmuşeţel sm. papatyamuşiţă sf. şıbın sürüsĭmuştar sn. ardal , müştarmuşteriu sm. müşterĭmuştiuc sm. awızlıkmuştrului vb. ders bermek, tazĭrlemekmuşuroi sn. üyümüşĭkmuşuroi vb. üyümüşĭk yapmak mut adj. sakaw, tĭlsĭz kĭşĭ, sessĭzmuta vb. köşĭrmek, cerĭnĭ awuştĭrmak , köşmek( a se muta)mutare sf. köşme, cernĭ awuştırma, köşĭwmutălău sm. az konışkan kĭşĭ, matıwmuteşte adv. sessĭzce, sessĭzcĭsĭnemutila vb. sakatlamak, sakatlanmak, şĭrkĭnleşmek, şĭrkĭnleştĭrmek,

berbat etmek, yuz bızmak ( a desfigura)mutilat adj. sakatlangan, şĭrkĭn, şĭrkĭnleştĭrĭlgen, berbatmutilare sf. sakatlama, şĭrkĭnleşme, şekĭl (yuz) bĭzmamutră f. surat,yüzmutual adj. karşılıklı

1

muţenie sf. sakawlık,tĭlsĭzlĭk, susmamuza sf. müza,ilahemuzeu sn. muze, muzewmuzical adj. müzikal, muzikke aitmuzicant sm. şalgıcımuzică sf. müzık, şalgımuzician sm. müzisiyenmuzicuţă sf. awız armonikası

2