Diaspora Adat dan Kekerabatan Alam Minangkabau; sebuah kepelbagaian kajian pemikiran

iDiaspora Adat dan KekerabatanAlam Minangkabau; sebuah kepelbagaian

kajian pemikiran

Editor

ABDUL RAZAK SALLEHHARRY RAMZA

MOHAMMAD ALINOR ABDUL KADIR

ISBN 978-602-14781-2-7

Penerbit Kemala Indonesia, Jakarta

INDONESIA

ii

Judul : Diaspora Adat dan Kekerabatan Alam Minangkabau: Sebuah kepelbagaian kajian pemikiran.Cetakan pertama : 24 April, 2015Edisi : I (Pertama)Editor : Abdul Razak Salleh, Harry Ramza dan Mohammad Alinor Abdul Kadir.E mail : [email protected]

Dilarang mengutip atau memperbanyak sebagian atau seluruh isi buku ini dalam bentuk apapun (seperti cetakan, fotokopi, mikrofilm, VCD, CD-ROM, dan rekaman suara) tanpa izin tertulis dari pemegang hak cipta/Penerbit.

ISBN 978-602-14781-2-7Typeset menggunakan : Adobe InDesignBISAC Subject Heading : 002000; 002010; 006000; 015000; 048000

Kata kunci : Diaspora Minangkabau, kajian pemikiran Minangkabau adat dan kekerabatan.

Kerjasama antaraIkatan Cendekiawan Minangkabau MalaysiaNo. 1, Lorong Raja Uda 2Kampong Baru50300 Kuala LumpurMalaysia

dengan,Penerbit Kemala IndonesiaJalan Raya Tengah Haji Ilyas No.47Kampung Tengah, Kramat Jati, Jakarta Timur, 13540IndonesiaTelp No. +62-8779 4021Fax No. +62-8779 4021E-mail: [email protected] : www.kemalapublisher.com

Hak Cipta @ Copyright 2015 olehKemala Indonesia Publisher, Jakarta

Semua naskah diterbitkan pada buku ini dilindungi hak cipta. Semua hak penyediaan, khususnya terjemahan kedalam bahasa asing. Tidak diperbolehkan untuk dapat membuat kembali atau di-hasilkan kembali dalam segala bentuknya atau dengan kata lain, elektronik atau mekanik, terma-suk fotocopy, rekaman atau setiap penyimpan informasi tanpa seizin penulis dan penerbit buku ini. Membuat kembali dalam catatan kuliah, radio dan pemancar televisi, film magnetik atau sama bentuk apapun juga merupakan masalah mengenai hak cipta.

iii

Daftar IsiDaftar Isi ..............................................................................................................Kata Pengantar .................................................................................................... Kata Sambutan Presiden Ikatan Cendekiawan Minangkabau Malaysia ........... MUKADIMAH .................................................................................................. MESYUARAT PERTAMA ....................................................................... MESYUARAT KEDUA ........................................................................... MESYUARAT KETIGA ........................................................................... MESYUARAT KEEMPAT ....................................................................... MESYUARAT KELIMA .......................................................................... MESYUARAT KEENAM ......................................................................... GERAK KERJA ......................................................................................MAKLUMAT ASAS TENTANG KARYA ULAMA-ULAMA MINANGKABAU ......SENIBINA MINANGKABAU ............................................................................

I. Membangkik Batang Tarandam Demokrasi Minangkabau Aidinil Zetra ...................................................................................................... 1. 1. Mengenal Demokrasi Minangkabau ........................................................ 1. 2. Menyusur Galur Demokrasi ke Nagari ....................................................

II. Kajian Perkembangan Ekonomi Di Minangkabau Fitrimawati .......................................................................................................

III. Penulisan Tarikh dalam Budaya Melayu Abdul Razak Salleh ........................................................................................... 3. 1. Pengenalan ............................................................................................. 3. 2. Daur Kecil Al - Attas ............................................................................. 3. 3. Daur Kecil Wilkinson ............................................................................ 3. 4. Daur Kecil Aceh ..................................................................................... 3. 5. Daur Kecil Campa ................................................................................. 3. 6. Rujukan ..................................................................................................

IV. Perkembangan Kajian Bahasa Minangkabau Aslinda ...........................................................................................................

V. Teori Pengetahuan, Percakapan dan Kelakuan Sebagai Teras Pendidikan Karekter Mohammad Alinor Abdul Kadir .......................................................................... 5. 1. Pengenalan .............................................................................................. 5. 2. Unsur-Unsur Teori Pengetahuan Minangkabau ...................................... 5. 2. 1. Alat Menerima Pengetahuan ...................................................... 5. 2. 2. Jenis-Jenis Akal .......................................................................... 5. 2. 3. Jenis-Jenis Pengetahuan ............................................................. 5. 3. Teori Percakapan Minangkabau .............................................................. 5. 4. Teori Kelakuan Minangkabau .................................................................. 5. 5. Lanjutan ................................................................................................... 5. 6. Rujukan ....................................................................................................

VI. Pemikiran Sir Thomas Stamford Raffles Tentang Perkembangan Budaya Teknologi di Negara Minangkabau Tahun 1817 - 1824 Harry Ramza .....................................................................................................

iiivvi1223578101117

232324

27

29292930313234

35

38383940414243444545

47

iv

47484950515253

545455566060

61636464

666667686869707171

7272727373747576

777878798181

82

ABSTRAK .................................................................................................... 6. 1. Keadaan Masyarakat Serantau Minangkabau Menurut Tulisan Raffles . 6. 2. Teknologi Tepat Guna ........................................................................ 6. 3. Kemampuan dan Keadaan Sosial Masyarakat Negara Minangkabau .. 6. 4. Kesimpulan ........................................................................................... 6. 5. Rujukan ................................................................................................. 6. 6. Lampiran ...............................................................................................

VII. Respon Komunitas Islam Moderen Terhadap Aplikasi Ritual Islam Tradisional Disekitar Makam Afrinaldi ......................................................................................................... ABSTRAK .................................................................................................... 7. 1. Pendahuluan .......................................................................................... 7. 2. Metode Penelitian. ................................................................................ 7. 3. Temuan Penelitian ................................................................................ 7. 3. 1. Masa Hidup Sjech Burhanuddin Sebuah Realitas Sejarah ....... 7. 3. 2. Aplikasi Ritual Komunitas Islam Tradisional disekitar Makam Sjech ........................................................................... 7. 3. 3. Kearifan Kultural Komunitas Islam Tradisionalis .................... 7. 4. Penutup .................................................................................................. 7. 5. Rujukan ...................................................................................................

VIII. Peran dan Konsep Moehammad Shaleh dalam Perniagaan di Pariaman Sebagai Kawasan Rantau Minangkabau Harry Ramza .................................................................................................. ABSTRAK ................................................................................................. 8. 1. Pendahuluan ...................................................................................... 8. 2. Kerjaya Nakhoda dan Peniaga ........................................................... 8. 3. Konsep Kemampuan Berfikir Positif dan Terbuka ............................. 8. 4. Peran Sebagai Keusahawanan Terhadap Masyarakat ......................... 8. 5. Membina Kejujuran, Keadilan dan Kesejahteraan ............................. 8. 6. Kesimpulan ......................................................................................... 8. 7. Rujukan ...............................................................................................

IX. Hamka dan Falsafah Tinggi, Pendekatan Ammi Muhamad Hanapi Jamaludin ............................................................................ 9. 1. Pengenalan ............................................................................................ 9. 2. Alam Terkembang Jadikan Guru .......................................................... 9. 3.