Day Con Lam Giau Tap 1

8/4/2019 Day Con Lam Giau Tap 1

1/72

Dy con lm giu

Li ni u

Li ni u Mt trong nhng nguyn nhn khin ngi giu ngy cng giu, ngi ngho ngycng ngho, cn gii trung lu th thng mc nchnh l v ch tin bc thng c dy nh ch khng phi trng. Hu ht chng ta hc cch x l tin bc t cha m mnh, v thngth ngi ngho khng dy con v tin bc m ch ni n gin l: Hy n trng v hc chochm ch. V ri a tr c th s tt nghip vi mt sim xut sc nhng vi mt u c nghonn v cch qun l tin bc, v trng hc khng dy v chuyn tin nong m ch tp trung vovic gio dc sch vv nhng k nng ngh nghip m khng ni g v k nng ti chnh. chnh l l do ti sao nhng nhn vin ngn hng, bc s, k ton thng minh d t c nhiuim s xut sc trng nhng li gp nhiu rc ri ti chnh sut i. V nhng mn nquc giachng mt thng bt ngun t nhng v lnh o c hc vn cao, nhng chc hun luyn rt thoc khng c cht k nng no v vn ti chnh. Mt quc gia c th tn ti nh th no nuvic dy tr con qun l tin bc vn l trch nhim ca ph huynh, m hu ht h khng c nhiukin thc v vn ny? Chng ta phi lm g thay i s phn tin bc ln n ca mnh? Nhgiu lm giu nh th no t hai bn tay trng?... C l bn s tm thy cho mnh nhng li giip v cc vn trong cun sch ny. Tuy nhin, do khc bit v vn ho, tp qun v chnhth, c th mt s phn no ca cun sch s khin bn thy l lm, thm ch cha ng tnhd rng y l mt cun sch c n nhn nng nhit rt nhiu nc trn th gii. Chng tigii thiu cun sch ny vi mong mun gip bn c thm ngun tham kho v mt trong nhnglnh vc cn dy con tr bit trc khi vo i, ca cc bc ph huynh cc nc khc Rt mongnhn c nhng kin ng gp ca cc bn. Xin trn trng cm n.

Chng 1: Cha Giu, Cha Ngho

Ti c hai ngi cha, mt ngi giu v mt ngi ngho - mt ngi cha rut v mt ngi cha nui (cha

ca Mike - bn ti). Cha rut ti c bng thc s, cn ngi cha nui th cha hc ht lp tm, nhng c

hai ngi u thnh cng trong s nghip v c nh hng n ngi khc. C hai u khuyn bo ti rt

nhiu iu, nhng nhng li khuyn khng ging nhau. C hai u tin tng mnh lit vo s hc nhng

li khuyn ti hc nhng kha hc khc nhau. Nu ti ch c mt ngi cha, ti s hoc chp nhn hoc

phn i kin ca ng. C hai ngi cha dy bo, ti thy c nhng quan im tri ngc nhau gia mt

ngi giu v mt ngi ngho. V thay v chn gin chp nhn hay phn i ngi ny hay ngi kia,

ti c suy nghnhiu hn, so snh v la chn cho chnh mnh.C hai ngi cha ca ti khi bt u to dng s nghip u phi u tranh vi chuyn tin nong, nhng c

hai c nhng quan im khc nhau v vn tin bc.

V d, cha rut ti thng ni: "Ham m tin bc l ngun gc ca mi iu xu." Cn cha nui ca ti li

bo rng: "Thiu thn tin bc l ngun gc ca mi iu xu."

Nhng s khc nhau trong quan im ca h, nht l khi cp n tin bc, khin ti trnn t m v bt


2/72

u suy ngh V c hai ngi cha y nh hng, ti hc t c hai ngi. Ti suy nghv li khuyn

ca mi ngi, v nhvy, ti c c mt hiu bit su sc v quyn lc v tc ng ca suy nghln cuc

sng con ngi nh th no.

V d, cha rut ti thng ni: Ti khng mua ni vt . Cn cha nui th cm ti ni nh vy ng mun

ti ni: "Lm th no mua c vt ?" Mt bn l cu khng nh, cn bn kia l cu hi. Mt bn

khin bn r b trch nhim, cn bn kia buc bn phi suy ngh

Hai ngi cha ca ti c nhng quan im cc k khc bit. Chng hn, mt ngi bo: "Phi hc cho gii

th mi c lm vic nhng cng ty tt.

Ngi kia bo: "Hc cho gii th mi mua c nhng cng ty tt." Mt ngi tin rng: Ngi nh l su

t nhiu nht v l ti sn ln nht ca chng ta. Ngi kia li nghkhc: "Ngi nh cng l mt khon tin

phi tr, v nu ngi nh l khon u t ln nht ca con th con gp rc ri ri y."

C hai ngi cha u tr tin ha n ng thi hn, nhng mt ngi lun tru tin cn ngi kia lun

tr sau cng.

Mt ngi vt ln tit kim tng ng mt. Ngi kia ch lm mt vic n gin l u t.Mt ngi dy ti cch vit mt l n xin vic th no cho n tng c th tm c vic lm tt. Ngi

kia dy ti cch vit mt d n kinh doanh ti chnh nh th no c th to ra cng vic.

c hun luyn bi hai ngi cha, ti c th quan st tc ng ca nhng suy nghkhc nhau ln cuc sng

con ngi. Ti thy ngi ta tht snh hnh cuc sng ca h qua suy nghca chnh h.

V d, ngi cha ngho ca ti lun phn nn: "Ti s khng bao gigiu ln ni. V li tin on

trthnh s tht. Ngc li, ngi cha giu ca ti lun ni nhng cu i loi nh: Ti l mt ngi giu,

m ngi giu th khng lm nhng vic ." Ngay c khi ng gp tht bi thm hi sau mt cuc u t ln

khng thnh, ng vn nghmnh l mt ngi giu. ng ni: "C khc bit gia ngho nn v ph sn. Ph

sn ch l tm thi nhng ngho th vinh tin."

Nhng quyn lc ca suy nghkhng bao gic tho hay nh gi c, nhng l mt iu hin nhin

m ti nhn thc c ngay t khi cn nh. Ti thy rng ngi cha ngho khng phi ngho v s tin ng

kim c, m v nhng suy nghv hnh ng ca ng.

D c hai ngi cha ca ti u rt tn trng vic gio dc v hc hi nhng h li bt ng v vic hc ci

g l quan trng. Mt ngi mun ti hc hnh chm ch, c th hng chuyn mn cao d c cng vic tt,

kim c nhiu tin. Ngi kia khuyn khch ti hc trnn giu c, hiu tin bc lm vic nh th

no v hc cch bt tin bc phi lm vic cho mnh. ng thng nhc i nhc li: "Ti khng lm vic v

tin. Tin bc phi lm vic v ti."Nm ln 9 tui, ti quyt nh nghe theo v hc hi t ngi cha giu v vn tin bc. V lc , ti ch

mi 9 tui nn nhng bi hc cha nui ti dy rt n gin. Thc ra tt c ch c 6 bi hc lp i lp li v

quyn sch ny ni v 6 bi hc , cng theo th tn gin nh khi cha nui ti dy ti. Nhng bi hc

ny l nhng li hng dn gip bn v con ci bn trnn giu c hn, bt kiu g s xy ra trn mt th

gii khng chc chn v ang thay i nhanh chng nh hin nay.


3/72

Chng 2: Bi 1 Ngi giu khng lm vic v tin

BI HC BT U

Ta s tr cho cc con 10 xu mt gi."

Ngay c vo nhng nm 1950, 10 xu mt gicng l qu thp.

Bui sng hm y, cha ca Mike hn gp ti v n lc 8 gi. V l ch ca mt kho hng, mt cng ty xy

dng, mt s ca hiu v ba qun n, nn ng rt bn rn

Khi chng ti n, cha Mike ang ni chuyn in thoi v chng ti phi ngi chng bng gh ngoi

hin sau, cng vi hai ngi ph n v mt ngi n ng trung nin lm nhim v qun l nh hng v coi

kho cho cha ca Mike.

Hai a ti ngi chrt lu, ri khi ti cm thy mnh bt u mt ht kin nhn, thnh lnh cha Mike

xut hin. Mike v ti git mnh bt ng ln.

Sn sng hc cha, cc con? Cha Mike hi, ko mt ci ghn ngi vi chng ti.

Ti v Mike cng gt u. Tt. Cha s dy cc con, nhng khng phi theo kiu trong lp hc. Nu cc con

lm vic cho cha, cha s dy cc con cch lm giu. Nu khng, cha s khng dy Thy ng haykhng l ty cc con."

con c th hi vi cu c khng?" Ti hi.

Khng. Chu hay khng chu, th thi. Cha c qu nhiu vic phi lm v khng th lng ph thi gian c.

Nu con khng th quyt nh dt khot, con s khng hc cch kim tin c u. Chi n ri i. Bit

c khi no cn quyt nh l mt k nng quan trng. Con c chi m con ang cn. Lp hc s bt u

hoc kt thc trong mi giy na." Cha ca Mike ni cng vi mt n ci.

Con chu ti v Mike cng p. Tt, cha Mike ni. "Cc con s lm vic vi b Martin. Cha tr cc con

10 xu mt giv cc con phi lm vic ba ting ng h mi th By.

Nhng hm nay con c mt trn bng chy ti ni.

Cha Mike trm ging nghim khc Lm hay khng lm no?

Con lm . Ti tr li, quyt nh lm vic v hc hi thay v i chi bng.

30 XU SAU

B c cng Martin bt chng ti lm vic khng ngi tay. Trong ba ting ng h chng ti phi khing

nhng thng hng ha trn k xung, phi sch bi bng mt cy chi lng g, sau sp xp chng li mt

cch gn gng. qu l mt cng vic chn ngy v nhng cnh ca ca ca hng lun mrng ra ng

v bi u xe. Mi ln c mt chic xe i ngang hay chy vo bi, bi m tri trn ngp ca hngSut ba tun, Mike v ti n lm vic ch b Martin trong ba gimi th By. Vo bui tra, khi cng

vic kt thc, b tr cho mi a 30 xu. Vo nhng nm 1950, vi mt a b 9 tui th 30 xu cng chng

nhiu nhn g. Mt quyn truyn tranh cng n 10 xu ri, v vy sau khi c tr tin ti ch mua truyn

ri i v nh.

Vo ngy th T ca tun th t, ti quyt nh s ngh vic. Ti mun c cha ca Mike dy cch lm

giu, chu c mun trthnh tn n l ca 10 xu mt gi. Trn ht, k t ngy th By u tin n nay,


4/72

ti vn cha gp li ng y.

Vo gin tra cn-tin trng, ti ni vi Mike: "Tb vic thi!" Mike mm ci. Ti gin d hi: "Cu

ci ci g ch?"

"Cha tni rng cu s xin ngh. Cha ni trc khi ngh vic cu hy n gp ng y."

Ti phn n:

Ci g? Th ra cha cu ang chxem tchn vic ?"

"Cng gn nh vy. Kiu dy ca cha tkhc vi cha cu. Cha cu ni l thuyt nhiu cn cha tth rt t

li. Cu c chn th By ny i . Ts ni vi cha l cu mun ngh vic.

Cu mun ni l mi th c d liu ? Khng, khng hn th Th By ny cha s gii thch cho

cu.

NGY THBY XP HNG

Ti sn sng i mt vi cha ca Mike v ti chun b trc. Thm ch cha rut ti cng ni gin, ng

cho rng cha ca Mike vi phm lut lao ng tr em v mi chuyn phi c lm cho r rng. ng bo

ti phi i hi nhng g xng ng dnh cho mnh. t nht l 25 xu mt gi. ng cn ni rng nu ti khngc nng lng th tt hn l nn ngh vic.

V vo 8 gisng ngy th By , ti li ng trc cnh ca vn phng ca cha Mike.

"Hy ngi chn phin mnh nh!" Cha Mike ni th khi ti bc vo.

Ti e d ngi xung k bn hai ngi ph nang ngi trn bng gh bn ngoi vn phng nh bn tun

trc. 45 pht tri qua v u ti gn nh mun bc ha. Hai ngi ph n vo gp cha ca Mike v i ra

30 pht trc . Mt ngi n ng ln tui y khong 20 pht v cng i ri.

Ngi nh vng lng. Cha ca Mike vn mi m lm vic trong phng. Cui cng, sau c ting ng h ch

i, ng 9 gi, cha ca Mike mi gi ti vo gp ng.

Bc bit con mun c tng lng hoc s ngh vic. Ngi cha giu va ni va xoay gh.

"Bc khng lm ng tha thun..." Ti ni m gn nh bt khc. Tht kinh khng khi mt a tr 9 tui

phi i mt vi ngi ln.

Bc ni l bc s dy con nu con lm vic cho bc. Con lm vic chm ch, b c nhng trn bng chy

n lm vic cho bc. Th m bc khng gi li.

Bc chng dy con iu g c. Bc ch mun c tin v khng thm quan tm n nhng ngi lao ng. Bc

bt con phi chi qu lu v khng tn trng con cht no c. Con ch l mt a tr, v con cn phi

c i x tt hn ch! Ti m c tun ra mt trng.

Ngi cha giu nhn chm chm vo ti, ri thong th ni. "Khng t. Trong vng cha y mt thng, conni chuyn ging nh hu ht nhng ngi lm vic cho bc vy

Sao c? Ti ngngc hi li. Ri chng hiu ng ang ni g, ti tip tc bt bnh: "Con nghbc s gi

ng giao ko v s dy con. Nhng tht ra bc ch mun hnh h cn thi..."

Bc vn ang dy con y ch. Ngi cha giu bnh thn ni.

Dy con ? Thm ch bc cn khng bun ni chuyn vi con k t khi con ng lm vic ch v my xu

l ny. 10 xu mt gi, thy, l ra con phi bo vi chnh quyn v bc ri. Bc bit m, chng ta c lut


5/72

lao ng tr em. Bc cng bit l cha con lm vic cho chnh quyn Ti la ln gin d.

i ch, by gith con ni chuyn nghe y nh nhng ngi tng lm vic cho bc vy. Nhng ngi

hoc bc cho ngh vic hoc h t xin ngh ri.

Bc ni di con. Con lm vic cho bc, nhng bc khng gi li. Bc khng dy con iu g

c. Ti ni dn dp, cm thy mnh tht can m.

Sao con nghl bc khng dy con g c?"

Ngi cha giu hi li.

Ti bu mi: "Bc u ni chuyn vi con. Con lm vic c ba tun, vy m bc chng dy con g c."

Dy ngha l phi ni chuyn hoc lm mt bi din thuyt ? m, vng . Ti d dt tr li.

l cch dy trng, cn i s rt khc, ngi cha giu mm ci ni. "i s chng h ni g vi

con m ch x y con thi. Khi cuc i x y con, n mun ni rng: Dy i thi, c mt ci mi hc

y! Khi bi x y, mt s ngi b cuc, mt s ngi khc th chin u. Mt s t hc c nhng

bi hc v tip tc i

Nu con l loi ngi khng c cht can m no, con s b cuc mi ln cuc i x y con. Khi cons sng mt cuc sng sao cho an ton, c trnh nhng vic c th khng bao gixy ra. Sau con s cht

nh mt ng gi t nht. Nhng s tht l con cho cuc i y con n bn bkhut phc. Tn y

lng con l ni kinh hong khi phi mo him. Con mun chin thng, nhng ni lo stht bi cn ln hn

c nim vui chin thng. Con chn s an ton m.

Ti nhn cha ca Mike mt lc lu, ri bt hi. Th ra bc x y con ?

Ngi cha giu mm ci. "Bc mun cho con nm th cht mi v cuc i. Cc con l nhng ngi u

tin ngh bc dy cch lm giu. Bc c hn 150 nhn cng, nhng chng ai hi bc viu c. H hi

bc v cng vic tin lng m khng h yu cu bc dy v tin bc. Do , hu ht mi ngi dng nhng

nm thng tt nht trong i lm vic v tin m tht s khng hiu hang lm vic v ci g."

Ti ngi im lng lng nghe. Khi Mike ni vi bc l con mun hc cch lm giu, bc quyt nh s thit k

mt kha hc tht gn vi cuc sng thc. V th m bc cho i x y con mt cht, khi con s thm

nhng iu bc ni. Chnh v vy, bc ch tr con 10 xu mt gi."

Vy bi hc m con hc c khi lm vic c 10 xu mt gil g? L bc qu keo kit v bc lt

nhn cng ? Ti vn li.

Ngi cha giu bt ci tht to.

ng li cho bc v ng nghbc l ngun gc ca mi vn . Nu con nhn ra rng vn l chnh

bn thn con, con mi c th thay i chnh mnh, hc c ci g v trnn khn ngoan hn. Hu htmi ngi u mun ngi khc thay i ch khng mun mnh thay i. Khi khng c nh , h ngh

vic v i tm mt vic lm khc, lng cao hn, v h nghrng nhng iu s gii quyt c vn .

Nhng, h lm. Trong hu ht mi trng hp th khng u."

Th ci g s gii quyt vn ? Ti hi. Tip tc lm vic vi 10 xu mt giv c vui ?

l iu m nhng ngi cn li s lm, chp nhn tin lng thp d bit rng h v gia nh h s gp

kh khn v ti chnh. H trng chc nng lng, hoc lm thm mt cng vic th hai, hi vng rng c


6/72

nhiu tin s gii quyt c vn

Ti gm mt nhn xung sn, bt u hiu ra bi hc m ngi cha giu ang ni n.

BI HC S 1.

Ngi ngho lm vic v tin bc. Ngi giu buc tin bc lm vic v mnh.

Ngi cha giu tip tc ging bi hc u tin cho ti. Bc rt mng khi con ni gin v phi lm vic 10 xu

mt gi. Nu con khng tc gin v chp nhn n mt cch vui v bc s khng th dy con c. Con thy

, vic hc tht s phi mt cng sc, phi c sam m v kht khao chy bng. S gin d l mt phn

ln trong cng thc , v nim am m l kt hp ca tnh yu v cn gin. Khi ni n tin bc, hu ht

mi ngi u mun c an ton v bo m. V vy, khng phi nim am m m chnh s e ngi s

hng dn h. Nhiu tin cha hn gii quyt c vn . Hy nhn cha con m xem. ng y lm ra

nhiu tin, nhng vn khng th tr ht cc ha n. Hu ht mi ngi c cho tin ch mc nnhiu

hn m thi. Nguyn do v trng, h chng c hc g v tin bc c, v vy h tin rng phi lm vic

kim tin.Cn bc khng nghvy ? Khng, khng hn th. Nu con mun hc lm vic v tin, hy hc

trng. Cn nu mun hc cch buc tin bc phi lm vic cho mnh, bc c th dy con, nhng ch khi con

tht s mun hc m thi.

Th khng phi mi ngi u mun hc hay sao?"

Khng. V hc lm vic c tin th d hn rt nhiu, nht l khi s e ngi l cm gic u tin khi nhc

n tin bc.

Con khng hiu. Ti nhn mt ni.

Chnh s lo ngi l nguyn nhn khin ngi ta phi lm vic, h lo khng c tin, lo phi bt u li t

u. l ci gi ca vic hc mt ngh nghip no , sau l phi lm vic v tin. Hu ht mi ngi

trthnh n l cho tin bc... v sau h ni gin vi ng ch."

Hc cch buc tin bc lm vic cho mnh l mt kha hc hon ton khc hay sao ?" Ti hi. "Nht nh

ri," ngi cha giu ni.

"Nht nh l vy."

Chng ti ngi im ng mt lc lu. Giny c l cc bn ti ang bt u trn bng chy, cn ti th ang

hc nhng iu m bn b ti s khng hc c trng.

Lc 9 tui, con c nm th cm gic th no l lm vic v tin. Ch cn nhn mt thng va qua cho

50 nm, con s hiu hu ht ngi ta phi lm g sut i." Ngi cha giu nh nhng ni.Con khng hiu

Con cm thy th no khi phi ngi chbc c thu lm vic v hi xin tng lng?

Tht kinh khng ?"

Nu con chn lm vic v tin, cuc sng ca con s nh thy. Ngi cha giu ni tip. "V con cm

thy th no khi b Martin tr cho con 30 xu sau ba gilm vic?"

Con cm thy khng . C v nh n khng l g c. Con rt tht vng.


7/72


8/72

Ti ng , khng tin ni vo s tha thun non nt ca mnh. Ban u ti n y i tng lng, cn

by giti phi tip tc lm vic m khng c tr dng no c.

Trong ba tun k tip, Mike v ti lm vic ba gimi th By m khng c tr cng. Cng vic khng

lm ti bc mnh v mi chuyn cng dn trnn d dng hn. iu vng bn cn li l phi b nhng trn

bng chy v khng th mua c vi cun truyn tranh na.

Vo bui tra ca tun lm vic th ba, ngi cha giu gh li ch chng ti. Sau khi xem xt nhng vic

ang din ra trong ca hng, ng bc n t kem lnh, ly ra hai cy, tr tin v ra hiu cho Mike v ti

cng ra ngoi i do. Cha Mike a kem cho hai a ti v hi: "Mi vic th no ri, hai chng trai?"

Tt thi . Mike ni.

Ti gt u ng .

Ngi cha giu li hi. hc c g cha?

Mike v ti nhn nhau, nhn vai v ng lot lc u.

TRNH NHNG CM BY LN NHT CA CUCI

Cc con thy khng, b Martin v hu ht nhng ngi y u phi lm vic ct lc kim mt t tin,bm vo vin nh ca mt cng vic bo m, mong chmt k ngh ko di ba tun mi nm v mt s

lng hu bn xn sau my chc nm lm vic. Nu iu lm cc con thy hng th, cha s nng lng

cc con ln 25 xu mt gi...

Nhng l nhng ngi lm vic chm ch. Bc ang ch giu h ? Ti hi.

Mt n ci thong qua trn gng mt ngi cha giu.

C th nhng li ni ca bc nghe c v tn nhn, nhng bc ang c gng cc con c th thy c mt

ci g . Hu ht mi ngi khng thy c nhng ci by m hang mc vo ch v tm nhn ca h qu

hp.

Mike v ti ngi ngn ra , khng hiu r ht nhng g va nghe. Ngi cha giu ni chuyn nghe tht tn

nhn. Tuy nhin chng ti c th cm thy ng ang rt mun chng ti hiu c mt iu g .

Ngi cha giu mm ci. "25 xu mt ginghe c v tuyt y ch? N c lm cho tim cc con p nhanh

hn khng?"

Ti lc u.

Thi c 1 la mt gi.

Ngi cha giu ni cng vi mt n ci kn o. Tim ti p mnh. Tr c ti mun ht ln: Nhn i!

Nhn i! Ti khng th tin vo nhng g mnh ang nghe na. Nhng ti vn khng ni g c.

" th th 2 la mt gi."B c v tri tim 9 tui ca ti gn nh mun n tung. Ti khng th tng tng l mnh c th kim c

ngn y tin. Ti mun ni vng . Ti nh thy r trc mt mt ci xe p mi, mt b gng bng chy

mi v s ngng m ca bn b khi ti xo tin ra. Nhng khng bit ti sao, ti vn im lng.

Cy kem ang chy xung tay ti. By gich cn li ci que v di t l mt ng vani v scla m l

kin rt khoi. Ngi cha giu nhn hai a trang chm chm ng ng, mt mto v u c trng rng.

ng bit rng c mt phn trong chng ti mun ng tha thun ny. ng bit trong tm hn ca mi


9/72

ngi u c mt phn yu ui v tham lam m ngi khc c th mua c. V ng cng bit rng trong

tm hn ca mi ngi u c mt phn mnh m v quyt tm khng bao gimua c c. Vn chn

gin l phn no mnh hn m thi.

"Thi c ri, 5 la mt gi."

Bng dng, lng ti cht lng li. iu g thay i. Li mi cho trnn qu ln v m ra l bch.

Vo nm 1956, khng c nhiu ngi ln c th kim c hn 5 la mi gi. S cm d bin mt v s

bnh tnh trli. Ti chm chm quay sang nhn Mike. N quay li nhn ti. Ci phn yu ui v tham lam

trong con ngi ti im lng. C mt sim tnh v chc chn v tin bc n vi tr c v tm hn ti.

Ti bit Mike cng ang cm thy iu .

Tt lm. Hu ht mi ngi u c mt ci gi. V h c ci gi v h c nhng cm xc m ta gi l ni

lo sv s tham lam. u tin, ni lo khng c tin buc h phi lm vic, v khi h lnh lng th s tham

lam hoc lng thm mun khin h bt u nghn nhng th tuyt vi m tin bc c th mua c. Khi

th mt khun mu bt u" Ngi cha giu du dng ni.

Khun mu no ? Ti hi.Ci khun mu ca vic thc dy, i lm, tr ha n, thc dy, i lm, tr ha n Sau th cuc sng

ca h c ko di mi ch vi hai cm gic: ni lo sv s tham lam. Khi c a ra nhiu tin hn, h s

tip tc ci vng lun qun nu trn bng cch gia tng cc chi ph. l ci m cha gi l Rat Race. C

mt con ng khc h cha? Mike hi.

C y nhng ch mt t ngi tm ra n. l con ng m cha hy vng hai con s tm ra khi hc v lm

vic vi cha. Chnh v vy m cha ngh loi tin lng cho hai con.

Cha c m ch g khng vy? Ti con thy rt mt khi phi lm vic nng, nht l khi khng c tr cng

g c. Mike ni nho nh.

Cc con c thy nhng ngi lm vic cho cha khng? Ni lo skhng c tin km gi h trong ci cm

by: i lm, kim tin, i lm, kim tin, hy vng ni lo s vi i. Nhng mi ngy khi h thc dy, s lo

lng y thc dy cng h, gm nhm tri tim h. Tin bc iu khin cuc sng ca h, nhng h khng dm

th nhn s tht . Tin bc iu khin cm xc v lm ch lun c tm hn h...

Mike v ti lng nghe nhng khng tht s hiu ht mi iu Ti ch bit rng ti vn thng t hi ti

sao nhng ngi ln lun phi vi v i lm, v trng h khng bao gic v hnh phc, nh th c mt ci

g buc h phi lm vy

Cha mun hai con trnh dc ci by . l iu m tht s cha ang dy cc con ch khng phi ch

dy cch kim tin, bi v tin khng gii quyt c vn .Khng ? Ti ngc nhin hi.

Khng h. Ngi ta ham mun tin bc v nhng nim vui m h nghrng n c th mua c. Nhng

nim vui do tin bc mang n thng rt ngn ngi, v ngi ta li cn tin c c nhng nim vui

khc, nhng iu th v hn, tin nghi hn, an ton hn. V vy m h tip tc lm vic, nghrng tin s

lm du i tm hn ang kh sv nhng ni lo sv lng ham mun ca h. Nhng tin khng th lm

c iu ."


10/72

Ngay c vi nhng ngi giu sao?

, ngay c vi nhng ngi giu. Nhiu ngi giu khao kht kim tin khng phi v lng ham mun m

v ni lo sb ngho tng, v vy h tch ly hng tn tin ch d cho ni lo sy ngy cng t hi hn. Cha

bit nhiu ngi c hng triu la li cn lo shn c khi h khng c ng no trong ti. H rt lo b mt

tin. Ni s gip cho h giu c nay li cng ti t hn. Ci phn yu ui v tham lam trong tm hn h

ang ht ln hn. H khng mun mt nhng ngi nh ln, nhng chic xe hi v mt cuc sng cao sang

m tin bc em n. H lo khng bit bn b s ni g khi h khng cn tin na. Rt nhiu ngi cm

thy tuyt vng v b cng thng thn kinh d trng h rt lng ly v ang c nhiu tin.

Th nhng ngi ngho c hnh phc hn khng ?. Ti rt r hi.

Khng. S trnh n tin bc cng ch l mt kiu lon thn kinh ging nh qu gn b vi tin bc thi.

Cha gp rt nhiu ngi ni rng h khng quan tm n tin bc, nhng li lm vic kim tin 8 gi

mt ngy. Nu h khng quan tm n tin th hi lm kim tin lm g? Kiu suy ngh c l cn t

hn c nhng ngi chuyn tch cp tin bc na....

Th ta phi lm g? Khng lm vic kim tin cho n khi ht cm thy lo sv tham lam hay sao?Nu lo khng tin, thay v phi chy i lm vic ngay lp tc kim tin, hy t hi rng: Liu mt

cng vic c phi l gii php tt nht vt qua ni lo ny hay khng? Theo cha th cu tr li s l

Khng, c bit l khi con nhn qua sut mt i ngi. Cng vic ch l mt gii php ngn hn cho mt

vn di hn thi. Cng ging nh cu chuyn v mt con la ko xe trong lc ngi ch treo lng lng

mt c c rt trc mi n vy. Ngi ch c th sn c ni m ng ta mun, cn con la th chui

theo mt o tng thi. Nu con la c th nhn thy ton cnh bc tranh ny, c th n s suy nghli xem

c nn theo ui c c rt na hay khng..."

Th bc khuyn con lm th no? Ti bn khon hi.

Hy c nm cho c sc mnh ca tin bc, ng e sn. Ni cho cng th chng ta u l nhng ngi

lm cng c, ch c iu l nhng mc khc nhau thi. Cha ch mun hai con c chi nhn r ci

cm by ny, ci cm by gy ra bi ni lo sv lng ham mun. Hy ko chng v phe mnh chng

chng chng li mnh. l iu m cha mun dy cc con. Nu u tin m cc con khng th gii quyt

c ni lo sv lng ham mun, m sau cc con li giu ln, th cc con s ch l nhng n lc tr

lng cao m thi...

Trn ng quay trli ca hng, ngi cha giu gii thch cho chng ti bit ngi giu "lm ra tin"

nh th no. Lc , chng ti khng hiu ng ang ni g, nhng nhiu nm tri qua th mi th dn dn

sng t...NHN THY NHNG G NGI KHC KHNG THY

Trc khi leo ln chic xe ti nh bn ngoi ca hng, cha Mike ni vi chng ti: "Hy s dng u c ca

mnh. Ci u s ch cho cc con cch lm ra tin cn nhiu hn s tin cha c th tr. Cc con s thy c

nhng iu m ngi khc khng thy. Chi ngay trc mt mi ngi. nhng hu ht ngi ta khng

thy c chng v hang bn kim tin v s bo m cng vic nn h ch thy c c hai th thi.

Mt khi cc con nhn thy chi ri th sut i cc con s nhn ra chng. Khi cc con nhn ra th cha


11/72

s dy cho cc con mt iu khc

Hai tun na tri qua, chng ti vn tip tc suy ngh, tho lun vi nhau v tip tc lm vic khng lng.

iu ng bun nht vi ti khi khng c hng 30 xu mi th By l khng c tin mua truyn tranh

na...

Ht ngy th By th hai, khi tm bit b Martin, ti cht thy b lm mt vic m trc y ti cha tng

thy, ni ng ra l tng thy nhng khng ch lm...

B Martin ang ct trang u quyn truyn tranh lm i. B gi li na trn ba sch v qung c cun cn

li vo mt thng cc ng ln. Khi ti hi b ang lm g, b tr li: "Bc b n i. Bc a tr li na trn

ba sch cho ngi giao truyn tranh khi ng ta mang sch mi n. Khong mt ting na ng y sn

y."

Mike v ti ngi ch. Khi ngi giao sch n, ti hi ng xem liu chng ti c th ly nhng cun truyn

tranh ny khng. ng tr li: Cc cu c th ly chng nu cc cu lm vic cho ca hng v nu cc cu

khng bn chng li

Nh Mike c mt cn phng cn b trng tng hm. Chng ti lau dn cn phng tht sch s v bt ucht hng trm cun truyn tranh vo. Sau , th vin truyn tranh ca chng ti nhanh chng c khai

trng, vi khch hng l bn tr trong xm. Chng ti thu ch gi ca Mike, mt ngi rt thch c sch,

n lm th th. Chy ly mi a tr 10 xu khi vo th vin, v trong hai ting mca mi ngy, khch

hng ca chng ti c thc bao nhiu cun truyn cng c. Nh th bn tr rt c li v mua mt cun

truyn tranh phi mt 10 xu, nhng vi 10 xu , nu n th vin ca chng ti, trong hai gichng c th

c n 5, 6 cun.

Ch ca Mike s kim tra bn tr khi chng ra v, chc chn rng chng khng em quyn no v nh.

Chy cng gi gn nhng quyn sch, ghi li c bao nhiu a tr vo xem, chng tn g v chng bnh

lun g... Tnh trung bnh sau ba thng, Mike v ti kim c 9.5 $ mt tun. Mi tun chng ti tr cho ch

ca Mike 1$ v cho chy c truyn thoi mi, d rt him khi chy c truyn v lc no ch cng phi

hc bi c.

Mike v ti thu thp tt c truyn tranh t nhng ca hng khc. Chng ti gi li ha vi ngi giao sch l

s khng bn i cun truyn tranh no c. Khi chng b rch nt, chng ti t i. Chng ti c gng mmt

chi nhnh na, nhng khng th tm ra mt ngi no tt bng v c th tin tng c nh ch ca Mike.

Ngay t khi cn nh, chng ti hiu c rng: tm c nhng nhn vin tt l rt kh.

Chng 3: Bi 2 Ti sao phi dy con v ti chnh?

Hu ht mi ngi khng nhn ra rng: trong cuc sng, vn khng phi l bn kim c bao nhiu tin

m l bn gic bao nhiu tin v lm cho n sinh si ny nnh th no.

iu cng ging nh trng mt ci cy vy. Ban u, bn s phi mt rt nhiu cng sc chm bn n,

n mt ngy no , khi r cy m su vo lng t, ci cy ln t mnh pht trin, bn s


12/72

khng cn phi tn cng chm bn na m vn c thc hng nhng ma qu ngt lnh.

Mun cho ci cy tin bc ca bn pht trin, bn phi c nhiu kin thc v ti chnh bit chm bn n

tht ng cch.

Khi bt u hc cch lm giu. ti v Mike hy cn l nhng a tr nn ngi cha giu nghra mt cch

n gin dy chng ti. Trong nhiu nm, ng v nhng bc v v s dng nhng t ngn gin

Mike v ti hiu c nhng bit ng v s vn ng ca tin bc. Nhiu nm sau ng mi bt u thm

vo nhng con s. Tuy n gin nhng nhng bc v ny gp phn hng dn hai a tr b nh trong

mt bi ton s hc khng l v ti chnh, hnh thnh mt nn tng su sc v kin c...

Quy lut 1. Bn phi bit s khc nhau gia ti sn (asset) v tiu sn (liability) v c giu c, bn phi

mua ti sn.

Nghe th c vn gin n bun ci, nhng hu ht mi ngi u khng bit c n uyn thm n

mc no, v h khng bit c s khc nhau gia mt ti sn v mt tiu sn l u.

"Ngi giu kim c ti sn. Ngi ngho v ngi trung lu ch thu c tiu sn, nhng h nghrng

h kim c ti sn." Khi ngi cha giu gii thch iu ny cho Mike v ti, chng ti nghng angni a. Chng ti ang chi mt b mt lm giu, vy m ng li tr li nh thy. N n gin n

mc chng ti phi khng li mt lc lu suy nghviu .

Bc mun ni tt c nhng iu chng con cn bit l: ti sn l g, sau phi i kim n v ri chng con

s giu c sao? Ti ngvc hi.

Ngi cha giu gt u. n gin th thi. Nu chn gin nh th, ti sao nhng ngi khc khng

giu c? Ti li hi.

Ngi cha giu mm ci. V ngi ta khng bit c s khc nhau gia ti sn v tiu sn.

Ti sao ngi ln li ngngn th nh? Nu ch l mt iu n gin nhng quan trng th ti sao ngi

ta li khng mun tm hiu?

Ngi cha giu phi mt vi pht mi gii thch c cho chng ti bit ti sn l g v tiu sn l g.

L mt ngi ln, ti cm thy gii thch iu ny vi nhng ngi ln khc tht kh khn. V sao vy? V

ngi ln khn ngoan hn. Gn nh trong mi trng hp, hu ht ngi ln khng nm c sn gin

ca mt tng v hc gio dc khc nhau. V mt ngi ln thng minh thng cm thy b h thp

khi phi ch n nhng khi nim qu n gin.

Ngi cha giu tin vo quy lut KISS - "Gi Cho n Gin" (Keep It Simple Stupid) - v vy ng c lm

cho mi th trnn tht n gin vi hai chng ti

ng ni: "Nhng iu xc nh nn mt ti sn khng phi l t ng m l nhng con s. V nu cc conkhng bit c s th cc con khng th xc nh c mt ti sn trong mbng bong y u."

Trong k ton, vn khng phi bn thn nhng con s m l nhng con sy ni ln iu g. Cng nh

t ng vy, vn khng phi bn thn t ng m l cu chuyn nhng t ngy k.


13/72

Nu con mun trnn giu c, con phi c c v hiu c nhng con s. Ngi cha giu lp i lp

li cu ni y c ngn ln vi chng ti: "Ngi giu kim c ti sn. Ngi ngho v ngi trung lu ch

kim c tiu sn."

M hnh vng quay ca mt ti sn:

Hnh hp trn l Bn k li tc, hay cn gi l Bn k li l. N o cc khon thu nhp v chi ph, tin vo

v tin ra. Ci hp bn di l Bn cn i thu chi. N c gi nh vy v n i hi phi c s cn i

gia ti sn v tiu sn. L do chnh gy ra nhng cuc vt ln ti chnh n gin l v ngi ta khng bit

c s khc nhau gia mt ti sn v mt tiu sn. Nguyn nhn ca s nhm ln chnh l v nh ngha ca

hai t ny. Cng c tra tin, bn s ch cng nhm ln nhiu hn thi.

Ngi cha giu ni vi hai chng ti mt cch n gin rng:

"Ti sn b tin vo ti cc con, cn tiu sn th li tin ra khi ti."

M hnh vng quay ca mt tiu sn:

Nu bn mun trnn giu c, hy mua ti sn. Nu mun trnn ngho i, hy mua tiu sn.

Chnh v khng phn bit c s khc nhau ny m rt nhiu ngi gp cc rc ri v ti chnh.

M ch v m s u l nguyn nhn gy ra nhng kh khn ti chnh. Nu ngi ta gp kh khn ti

chnh ngha l ang c mt iu g m h khng hiu c: hoc nhng t ng hoc nhng con s. Ngi

giu pht ti c l nhh "bit c bit vit" trong nhiu lnh vc khc nhau hn nhng ngi ang phi

vt ln v ti chnh. V vy, nu bn mun giu c v gic ca ci, bn cn phi hiu bit v ti chnh,

c v t ng ln nhng con s.

Mi tn trong s biu th vng quay tin mt. Ch ton nhng con s th th hin c rt t. Ch ton t

ng cng khng ni ln c g nhiu. l cu chuyn v s tnh ton. Khi bo co ti chnh, vic c

nhng con s ngha l ang nhn vo ct truyn, cu chuyn k v ni n ca vng quay tin mt. Trong

80% cc gia nh, cu chuyn ti chnh km vui khng phi v h khng lm ra tin m v h dng tin

mua tiu sn ch khng mua ti sn.

Nhng s trn th hin vng quay tin mt trong cuc sng ngi ngho, ngi trung lu v ngi giu.


14/72

Chnh l vng quay tin mtang kchuyn, cu chuyn vmt ngi sdng tin bc ca anh ta nhth

no, anh ta lm g sau khi cm tin trong tay...

Ngi ta thng ni rng: Ti ang mc n, v vy ti phi i kim tin.

Nhng c nhiu tin thng khng gii quyt c vn tht s n ch lm cho mi chuyn trnn trm

trng hn thi. Tin lm cho nhng sai lm bi thm ca con ngi trnn hin nhin. Chnh v vy m thng

thng, khi ngi ta c hng mt vn may bt ng- v d nhc tha hng gia ti, tng lng hay

trng s - trc sau g th h cng s trv vi tnh trng ti chnh hn n nh ban u, nu khng mun

ni l t hn lc u na. Tin ch lm ni bt m hnh vng quay tin mt trong u bn. Nu bn thng

s dng ht mi th bn c th gn nh chc chn l vic tng lng s dn n tng chi tiu.

Chng ta thng kim tin bng k nng ngh nghip ca mnh v a s sinh vin ri trng m khng c

mt k nng ti chnh no, nn d hng triu ngi c hc theo ui ngh nghip ca mnh mt cch thnh

cng, h vn gp phi rt nhiu kh khn ti chnh. H lm vic vt v nhng khng giu c. iu thiu

st trong vn hc ca h khng phi l lm th no kim tin, m l lm th no s dng tin - kim

c tin ri th cn phi lm g vi chng. Ci gi l nng lc ti chnh - bn lm g vi tin bc sau khi kim ra chng, lm sao gi khng cho ngi khc chim ly, bn gi chng c bao lu, tin bc s

lm vic cho bn nh th no?

Hu ht nhng kh khn ti chnh ngi ta gp phi l do h khng hiu c vng quay tin mt. Mt

ngi c thc hc hnh ti ni ti chn, thnh cng trong s nghip nhng vn khng hiu g v ti

chnh. Nhng ngi ny thng phi lm vic nhiu hn cn thit v h hc cch lm vic chm ch,

nhng khng c hc cch buc tin bc phi lm vic cho mnh.

CU CHUYN VMT GIC MTI CHNH TRTHNH MT CN C MNG TI CHNH

Cun phim v nhng ngi lm vic chm ch c sn mt khun mu. Sau khi kt hn, nhng cp vchng

tr lin thu mt cn h. Vn l cn h th qu t tng, nn h quyt nh phi tit kim mua mt

ngi nh trong mng v c th c con. Lc ny h c hai ngun thu nhp v h bt u tp trung vo s

nghip ca mnh. Thu nhp ca h bt u tng ln.

Chi ph s mt ca hu ht mi ngi l thu: thu thu nhp, thu gi tr gia tng khi tiu xi, mua sm hng

ho Khi thu nhp tng, chi ph tng theo, s tiu sn cng s tng ln.

C th chng minh bng cch quay li v d ca cp vchng tr. Kt qu ca vic thu nhp tng ln l h

quyt nh si mua ngi nh trong mng. Khi c nh, h s phi tr mt th thu mi gi l thu bt

ng sn. Sau h mua mt chic xe mi, c mi v nhng dng c mi hp vi ngi nh mi ca

mnh. Ri h bng git mnh nhn ra rng pha ct tiu sn y nhng mn ncm c v ntn dng.Lc ny, h ri vo ci by Rat Race. Ri mt a tr ra i. H lm vic nhiu hn. Nhiu tin hn v thu

cao hn, gi l ng thu theo thu nhp. Qu trnh c lp i lp li. Mt tm th tn dng c gi n.

H s dng n. N ht hn. Mt cng ty cho vay gi n v bo rng "ti sn" ln nht ca h, ngi nh,

c nh gi cao. Cng ty ny a ra mt mn nbo m (bill consolidation loan) v bo rng tt hn ht

l thanh ton nhng mn nli sut cao bng th tn dng ca h. Bn cnh , li tc nhmi nh ca h

chnh l s khu tr thu. H lm theo iu , v thdi nh nhm. Nhng tm th tn dng c tr.


15/72

By gih gom nhng mn ntiu th li thnh mt vn t cm nh. S tin phi tr gim xung v h gia

hn mn nn 30 nm cm.

Nhng ngi hng xm gi in r hi mua sm, v ang c t bn hng gim gi... Mt chi tit

kim cht t tin. H t nh: Ti s khng mua g c. Ti chi xem thi. Nhng ngay khi nhn thy mt

vt g , h li ly tm th tn dng ra...

Ti rt thng gp nhng cp vchng nh th. Tn h th khc nhau nhng tnh trng ti chnh th ging

nhau c. Nhng thi quen tiu xi buc h phi kim thm nhiu ngun thu nhp khc.

H khng bit rng chnh cch tiu xi tin ca h, l nguyn nhn chnh gy ra nhng cuc vt ln ti

chnh. Mi chuyn l do khng hiu bit v ti chnh v khng phn bit c s khc nhau gia ti sn v

tiu sn.

Ngi ngho v ngi trung lu rt thng cho php tin bc lm ch mnh. Mi bui sng h chn gin

thc dy v i lm m qun t hi rng nhng iu mnh ang lm c ngha g hay khng. Khng am hiu

nhiu v tin bc, phn ln mi ngi cho quyn lc ng sca tin bc iu khin mnh.

Ngi ta thng lm mt vic g v nhng ngi khc cng lm nh vy. H thch ng m khng chu tcu hi. H lp li mt cch khng suy nghnhng iu h nghe c, nhng tng theo kiu "cn nh l

c mt ti sn", "ngi nh l su tln nht ca bn", "hy tm mt cng vic an ton", "ng mo

him"...

Khi Mike v ti 16 tui, chng ti bt u lm vic cho cha Mike sau gihc v mi cui tun. Chng ti

thng ngi cng vi cha Mike trong khi ng tip nhng nhn vin ngn hng, lut s, k ton vin, ngi

mi gii, nh u t, nh qun l v nhng ngi lao ng Cha Mike khng i theo m ng. ng c

nhng suy nghring v ng rt ght cu ni: "Chng ti phi lm vy v mi ngi u lm vy." ng cng

khng a nhng t nh khng th. Nu bn mun ng lm mt iu g , ch cn ni khch rng: Ti

khng nghanh c th lm c iu .

Khi ngi d nhng bui hp ca ng, Mike v ti hc c nhiu th. Cha ca Mike khng c hc nhiu

trng nhng ng rnh v ti chnh v cui cng thnh cng. ng thng ni vi chng ti: "Mt ngi

thng minh thu nhng ngi cn thng minh hn anh ta na."

Ti nhlc ti v nhng s ny cho cha ti xem v ch cho ng hng i ca mt vng quay tin mt,

nhng chi ph l thuc khi lm ch mt ngi nh. Mt ngi nh ln ngha l chi ph ln, v vng quay tin

mt s tip tc i ra ngoi qua ct chi ph.

Ti bit rng vi nhiu ngi, mt ngi nh p l su t ln nht ca h, d rng n khng phi l mt

ti sn m l mt tiu sn, v n lm cho tin ra khi ti nhiu hn. Tuy nhin, s c nhiu ngi khng ng

vi ti bi l mt ngi nh p rt d gy xc cm. V khi ni n chuyn tin bc th nhng cm xc

mnh m s lm mi tr thng minh ti chnh.

1. Khi nhc chuyn nh ca, ti mun ni rng: hu ht mi ngi phi lm vic sut i tr tin cho mt

ngi nh m h khng bao githc sc shu. Ni cch khc, sau nhiu nm, hu ht mi ngi u


16/72

mun mua mt ngi nh mi, mi ln mua nh s dn n mt mn nko di nhiu nm trong khi ncn

nh trc cn cha tr xong.

2.Nh ca khng phi lc no cng tng gi. iu mt mt ln nht l bn mt i nhng chi. Nu bn

u t ton b tin bc cho ngi nh, bn b buc phi lm vic vt v hn v tin bc s tip tc chuyn qua

bn ct chi ph thay v thm vo ct ti sn, chnh l khun mu kinh in vng quay tin mt ca nhng

gia nh trung lu. Nu ban u mt cp vchng tr dnh nhiu tin vo ct ti sn th nhng nm sau

ny h s sng d dng hn, nht l khi con ci n tui i hc. Ti sn ca h s pht trin ln v c th

gip h kim sot cc chi ph. Thng thng th c mt ngi nh cng ging nh gnh mt mn ntr gi

nh phi tr v lm tng cc chi ph ca bn.

Tm li, kt qu cui cng khi quyt nh shu mt cn nh qu t tin thay v nn bt u mt danh mc

vn u t, s tc ng mnh vo mt c nhn theo t nht l ba cch:

1. Mt thi gian, trong lc nhng ti sn khc c th sc nng gi tr ln.

2. Mt mt phn vn, v s tin c thc em i u t thay v phi tr cc chi ph bo qun trc tip

lin quan n ngi nh.3. Mt chi rn luyn. Ngi ta thng coi ngi nh, tin tit kim v k hoch lng hu l tt c nhng

g h c trong ct ti sn. V khng u t nn h mt i nhng kinh nghim u t v s khng bao gi

c th trthnh nhng nh u t snh iu.

Ti khng ni bn ng mua nh. Ti mun ni, hy hiu c s khc nhau gia mt ti sn v mt tiu

sn. Khi mun c mt cn nh ln hn, u tin ti phi mua mt s ti sn c th pht sinh vng quay

tin mt tr cho ngi nh y .

Nhng bn k ti chnh c nhn ca cha rut ti l minh chng tt nht cho cuc sng ca mt con ngi

trong vng Rat Race. Cc chi ph ca ng dng nh lun ui kp cc thu nhp, khng h cho php ng u

t vo mt ti sn no. Kt qu l s tiu sn ca ng, v d nh nhng mn cm c hay nth tn dng, cn

ln hn c s ti sn. Nhng bc tranh sau cn c gi tr hn c ngn t ng:

Tri li, bn k ti chnh c nhn ca ngi cha giu li phn nh kt qu ca mt cuc sng dnh cho vic

u t v gim n mc ti thiu cc tiu sn:

Xem li bn k ti chnh ca ngi cha giu ta s hiu ti sao ngi giu cng ngy cng giu hn. Ct ti

sn lm pht sinh nhiu thu nhp hn s cn thit cho cc chi ph, v chng li c em u t li vo ct

ti sn. Ct ti sn s ngy cng pht trin v v vy m s thu nhp s ngy cng nhiu hn.

Kt qu l ngi giu ngy cng giu hn.

Nhng ngi trung lu lun gp phi nhng kh khn ti chnh khng dt v thu nhp chnh ca h l tin

lng, v khi tin lng tng th thu cng tng. M khi lng tng th cc chi ph ca h cng c khuynh

hng gia tng bng s tin d, v vy m xut hin cm t "Rat Race." H xem ngi nh nh mt ti sn

ln nht trong khi n thc ra l mt loi tiu sn, thay v phi u t tin bc cho nhng ti sn tht s c th

to ra thu nhp.

Khun mu ca vic xem ngi nh nh mt su t v trit l cho rng: lng tng ngha l bn c th


17/72

mua mt ngi nh ln hn, hay tiu xi nhiu hn, chnh l nn tng cho mt x hi y nnn nh ngy

nay. Qu trnh gia tng chi phy nhiu gia nh n nhng mn nngy cng ln hn v tnh trng ti

chnh khng chc chn hn, d rng c th hang c thng tin trong cng vic v c tr lng cao

hn mc bnh thng.

Bi kch y l vic thiu kin thc ti chnh ban u to ra nhng ri ro m giai cp trung lu phi i

mt. L do h mun c an ton l v v th ti chnh ca h qu mong manh. Bn cn i thu chi ca h

khng cn bng. Chng chu gnh nng ca qu nhiu tiu sn m khng c mt ti sn thc s no lm pht

sinh thu nhp c. Thng thng, ngun thu nhp duy nht ca h l tin lng. Sinh k ca h ph thuc vo

cc ng ch.

V vy, khi n lt mnh c cuc sng "chia bi", nhng ngi ny khng th nm bt c nhng c

hi tt. H mun c an ton n gin v hang phi lm vic vt v tr thumc cao nht v gnh

hng ng nnn...

Nh ti ni phn trc, quy lut quan trng nht l bit c s khc nhau gia ti sn v tiu sn. Mt

khi bn hiu c nhng khc bit ny, hy tp trung mi n lc mua nhng ti sn c kh nng pht

sinh thu nhp. l cch tt nht bt u con ng lm giu. C tip tc nh vy ct ti sn ca bn s

tng ln. C gng chit gim tiu sn v chi ph xung, bn s c nhiu tin hn vo ct ti sn. Chng

my chc th nn tng ti sn ca bn s vng vng n mc bn c th nghn vic u t

Gii trung lu gi vic u t l mt hnh ng "mo him." Tht ra bn thn vic u t khng h mo

him. Chnh s thiu thng minh nhanh nhy v ti chnh v thiu nhng kin thc ti chnh n gin mi l

nguyn nhn gy ra s mo him.

Nu bn lm theo nhng iu m a s mi ngi thng lm. ni chung cng vic ca bn s nh th ny:1. Nui ch. Hu ht nhng ngi lm vic hng lng u lm cho cc ng ch hay nhng cng giu

hn. Nhng n lc v thnh cng ca bn s gip cho ngi ch thnh cng hn v c nhiu tin hn.

2. Nui chnh quyn. Chnh quyn nhn phn mnh trong s lng ca bn thm ch trc khi bn nhn thy

n na. Khi c gng lm vic chm ch hn, chn gin l bn ang lm gia tng s thu phi np cho

chnh quyn.

3. Nui ngn hng. Sau khi tr thu, chi ph ln nht k tip thng l nhng mn ntn dng.

Vn l khi bn c gng lm vic chm ch hn th ba gii trn s ly i mt phn chi ln hn trong nhng

n lc ca bn. V vy, bn phi hc cch lm th no cho cc n lc ca bn c th lm tng li nhun

trc tip cho bn thn v gia nh mnh.

Mt khi bn quyt nh tp trung ht tm tr chm nom vic kinh doanh ring, bn s xc nh mt

mc tiu nh th no? Vi hu ht mi ngi, h phi gi ly ngh nghip ca mnh v da vo tin lng

kim ti sn .

Khi ti sn ln ln, h so mc thnh cng nh thm no? Khi no ngi ta mi nhn ra rng mnh

giu c c tin? Ngay khi bit c nhng nh ngha v ti sn v tiu sn, ti cng nh ngha ring


18/72

cho mnh v s c tin. ng ra ti mn nh ngha ny ca mt ngi bn tn l Buckminster Fuller.

Anh y ni: "S c tin chinh l kh nng tn ti ca mt ngi trong mt s ngy sp ti hay ni cch

khc, nu hm nay bn ngng lm vic th bn s tn ti c bao lu? S c tin chnh l so vng quay

tin mt bn ct ti sn so vi ct chi ph. Hy ly mt v d nh. Gi s vng quay tin mt bn ct ti sn

ca ti l 1.000 $ mt thng. Cn s chi ph hng thng ca ti l 2.000 $. Vy kh nng tin mt ca ti nh

th no?

Quay v vi nh ngha ca Buckminster Fuller. Nu xt mt thng 30 ngy th ti s ch c s tin tiu

dng trong na thng.

Khi t n mc vng quay tin mt bn ct ti sn l 2.000 $ mt thng, ti s trnn c tin.

Nh vy ngha l ti cha giu c, nhng ti c tin. Lc ny mi thng ti s c nhng thu nhp mi pht

sinh t cc ti sn c th gii quyt vn chi ph hng thng cho mnh. Nu mun tng chi ph, u tin ti

phi tng vng quay tin mt t s ti sn c th duy tr s c tin ny. Ch rng vo thi im ny, ti

khng cn b ph thuc vo tin lng na. Ti phi tp trung vo v phi thnh cng trong vic xy dng

ct ti sn gip ti trnn sung tc v ti chnh. Nu hm nay ti ngh vic, ti vn c th trang tri ccchi ph hng thng nhvng quay tin mt ti sn ca mnh.

Mc ch k tip l phi c d mt s tin trong vng quay tin mt u t trli vo ct ti sn. Cng

nhiu tin u t vo ct ti sn th n s cng pht trin. V ch cn gic s chi ph thp hn s tin mt

pht sinh t nhng ti sn ny th ti s trnn giu hn, vi ngy cng nhiu thu nhp t nhng ngun khc

ngoi s lao ng ca mnh.

Hy nh:

Ngi giu mua ti sn

Ngi trung lu mua nhng tiu sn m h nghl ti sn

Ngi ngho chc ton chi ph

Chng 4: Bi 3 Hy ngh n vic kinh doanh ca mnh.

Mt ngi bn ca ti tn l Keith Cunningham, khi ang theo hc mt lp MBA ca i hc Texas

Austin, c nghe Ray Kroc, ngi sng lp McDonalds, ni chuyn. Ray hi c lp: cc bn,

ti kinh doanh ci g?

Hu ht cc sinh vin MBA u ci v nghrng Ray ang ni a. Khng c ai tr li c, Ray li

hi ln na: Theo cc bn th ti kinh doanh ci g?

Cc sinh vin li ci, v cui cng mt ngi la to: Ray, ai m khng bit ng kinh doanh

hamburger ch.


19/72

Ray t v khoi tr: Ti cng nghanh s ni nh vy. ng ngng mt lc v ni nhanh: Ny cc

bn, ti khng kinh doanh hamburger. Ti kinh doanh bt ng sn!

Ray dng phn ln thi gian hm gii thch nhng quan im ca ng. Ray ch trng vo

vic bn hamburger, nhng ng khng bao giqun mt ti v tr bun bn. ng bit rng bt ng sn v

v tr ca n l nhn tt quan trng nht trong s thnh cng ca vic kinh doanh. V cbn, ngi muahng cng phi tr mt phn tin mua khu t kinh doanh cho t chc ca Ray Kroc

Khi cn tr, chng ti khng sng gn mt ca hng McDonalds no c, tuy nhin, ngi cha giu

dy cho Mike v ti cng mt bi hc m Ray Kroc ni trng i hc Texas. l b mt th 3 ca

nhng ngi giu.

B mt l: Hy nghn vic kinh doanh ca chnh mnh. Nhng kh khn ti chnh thng l

kt qu trc tip do ngi ta sut i phi lm vic cho ngi khc. Sau nhng chui ngy lm vic vt v,

nhiu ngi khng c c g c.

y l biu thu nhp v cn i thu chi m t tt nht li khuyn ca ray Kroc:

H thng gio dc hin ti tp trung vo vic chun b cho thanh nin c mt s vic lm tt bng

cch pht trin nhng k nng sch v. Cuc sng ca h s quay trn quanh s lng thng, hay nh m t

trn, quanh ct thu nhp ca h. V sau khi pht trin nhng k nng sch v, h tin n mt bc hc cao

hn nng cao nhng k nng chuyn mn cho php h gia nhp vo lc lng lao ng v lm vic kim

tin.

C mt khc bit ln gia ngh nghip chuyn mn v vic kinh doanh. Ti thng hi mi ngirng: Anh kinh doanh ci g? V h tr li: Ti lm vic ngn hng. Sau ti hi h c phi l ch

ngn hng khng, v h thng lc u: Khng, ti ch lm vic thi.

Trong trng hp ny, h nhm ln gia ngh nghip chuyn mn v vic kinh doanh. Ngh

chuyn mn ca h c th l mt nhn vin ngn hng, nhng h cng cn c vic kinh doanh ring ca

mnh. Ray Kroc phn bit rt r rng gia ngh chuyn mn v vic kinh doanh ca ng. Ngh chuyn mn

Chi Ph

Ti sn

Vic kinh

doanh ca bn.

TiuSn

Thu NhpNgh chuynmn ca bn


20/72

th lc no cng ging nhau ng l mt ngi bn hng. Ban u ng bn my trn sa, sau th chuyn

sang bn hamburger. Nhng trong khi ngh chuyn mn ca ng l bn hamburger th vic kinh doanh ca

ng l tch lu nhng bt ng sn c th pht sinh thu nhp

Suy nghca a s thanh nin l hc g th s lm ny. nu hc lut, bn s trthnh lut s, cn nu

hc ckh th bn s l thmy Sai lm trong vn ny l rt nhiu ngi qun nghn vic kinhdoanh ring ca mnh. Sut i h quan tm n vic kinh doanh ca mt ngi no khc v gip cho ngi

giu ln. Mun c an ton ti chnh, mt ngi cn phi nghn vic kinh doanh ring ca mnh.

Cng vic kinh doanh s quay trn quanh ct ti sn ch khng phi ct thu nhp. Nh ni lc u, quy

lut 1 l bit c s khc bit gia ti sn v tiu sn ri phi bit mua ti sn. Ngi giu tp trung vo ct

ti sn trong lc nhng ngi khc thng ch tp trung vo bn k li tc.

l l do v sao chng ta thong nghe ni: "Ti mun c tng lng", gi nh ti c thng

chc...", Ti mun i hc tip c th tm mt cng vic tt hn!, Ti s lm vic thm ngoi gi!,

C l ti s tm mt vic lm th hai..

Nguyn nhn chnh khin phn ng ngi ngho v ngi trung la lun ming bo: "Ti khng c

tin mo him" - chnh l v h khng c mt nn tng ti chnh no. H phi bm ly cng vic v h

mun c an ton.

Khi mt cng ty ln b xung cp th hng triu cng nhn mi nhn ra rng ci m h gi l ti sn

ln nht: ngi nh - ang n ti nut sng h. Hng thng, ngi nh ca h vn i hi phi c tr tin.

Mt ti sn khc l chic xe hi cng ang ngu nghin h. Nhng cy gy nh gn tr gi 1.000 $ nay

khng cn ng gi 1.000 la na. Nu khng c bo him cng vic, h khng cn da vo th g c

c. Nhng ci h nghl ti sn khng th gip h tn ti qua cn khng hong ti chnh.

tng s tin mt, h phi bn i cc th h cho l ti sn, vi gi ch bng mt phn nh gi tr

ghi trn bn cn i thu chi c nhn ca h. Hoc nu bn c c li, h phi tr thu cho s li . Nh

vy, mt ln na chnh quyn li c chia phn, v do s tin c th gip h thot cnh nnn li b

gim i.

Chnh v vy m ti ni rng, gi tr thc ti sn ca mt ngi thng t hn h ngh. Hy bt u

nghn vic kinh doanh ca chnh mnh. C gi ly cng vic hng ngy nhng hy bt u mua nhng ti

sn thc s, ch khng phi nhng tiu sn hay nhng th vt dng c nhn khng c mt gi tr no khi bnem chng v nh. Mt chic xe mi mt gn 25% gi tr va mua ngay khi bn li n ra khi showroom.

N khng phi l mt ti sn thc s d rng cc nhn vin ngn hng cho php bn lit k n nh mt ti

sn

Vi nhng ngi ln, hy gi cc chi phmc thp, gim thiu cc tiu sn v hy c gng xy

dng mt nn tng ti sn vng chc. Vi nhng ngi tr tui cn cha ri gh nh trng, cc bc cha m


21/72

rt cn phi dy cho h s khc bit gia ti sn v tiu sn. Hy gip h dng nn mt ct ti sn chc chn

trc khi h bc vo i, lp gia nh, mua nh, c con v ri b mc kt vo mt v th ti chnh y ri ro

bm vu vo cng vic v mua mi th bng th tn dng. Ti thy rt nhiu cp tr tui ly nhau ri a

nhau vo ci by ca mt cch sng khng th thot khi nnn gn nh sut i.

Vi hu ht mi ngi, khi a con b nht trng thnh th cc bc cha m mi nhn ra rng hcha chun by cho vic v hu v h bt u chy ua vi cuc sng dnh dm tin. Nhng khi

th chnh cha m ca h cng ang trnn gi yu bnh tt, v h li thy mnh c nhng trch nhim

mi.

Nh vy, ti s ngh bn v cc con ca bn cn kim nhng loi ti sn no? Trong gii ca ti,

nhng ti sn thc sc chia thnh mt s loi khc nhau:

1. Nhng vic kinh doanh khng cn sc mt cua ti. Ti shu chng, nhng chng c

ngi khc qun l v vn hnh. Nu ti phi lm vic th n khng cn l vic kinh doanh na, n tr

thnh cng vic mt ri.

2. C phn.

3. Ngn phiu

4. Cng tri chung.

5. Bt ng sn pht sinh thu nhp.

6. Giy n(Giy cho vay, cm c).

7. Tin bn quyn shu cht xm nhm nhc, kch bn, bng sng ch.

8. V bt cthg c gi tr, to ra thu nhp hay c kh nng tng gi v c sn th trng.

Khi ni hy quan tm n vic kinh doanh ring ca mn, ti mun ni rng hy xy dng v gi cho

ct ti sn c vng chc. Khi mt la ri vo tay mnh th ng bao gi n ra i mt cch v ch. Hy

nghtheo hng ny, khi c mt la i vo ct ti sn, n phi trthnh nhn cng ca bn. iu tt nht

ca tin bc l chng lm vic 24 gimt ngy v c th lm vic t pht sinh. C gi cng vic hng

ngy v lm mt ngi lao ng tch cc, nhng hy duy tr vic xy dng ct ti sn ny.

Khi vng quay tin mt ca bn pht trin ln, bn c th mua mt vi th dng xa x. Mt iu

quan trng cn nhl: ngi giu mua nhng th xa x ny sau cng, trong lc ngi ngho v ngi trung

lu c khuynh hng mua chng trc ht. Ngi ngho v ngi trung lu thng mua nhng th xa x

nh nhng ngi nh ln, kim cng, o lng th, n trang v h mun trng c v giu c. Trng h c v

giu c tht, nhng thc s hang mc nngp u... Nhng ngi c kinh nghim hay nhng ngi giu


22/72

thng xy dng ct ti sn ca h trc tin. Sau h s dng thu nhp pht sinh t ct ti sn mua

nhng th xa x. Cn ngi ngho v ngi trung lu th li mua nhng th xa xy bng m hi v mu

ca chnh mnh cng nh gia ti dnh dm cho con ci mnh.

Mt th xa x tht s l phn thng cho vic u t v pht trin mt ti sn tht s. V d nh

khi vchng ti c tin ph thm nhnhng ngi nh cho thu, vti lin mua mt chic Mercedes. Vti khng phi lm vic thm hay mo him g v chnh nhng ngi nh cho thu mua chic xe hi cho c

y. Tuy nhin, c y phi chkhong 4 nm, thi gian cho danh mc vn u t bt ng sn tng ln v

cui cng th li qung i s vng quay tin mt tr cho chic xe. Nhng th xa x ny, chic xe

Mercedes, li l mt phn thng thc s v c y chng minh c rng c y bit cch pht trin ct ti

sn ca mnh. Vi c y, chic xe hi ny c ngha rt nhiu ch khng chn gin l mt chic xe thng

thng, v c y dng s thng minh ti chnh ca mnh mua c n.

iu m hu ht mi ngi thng lm l vi vng chy i mua mt chic xe hi hay mt th xa

x g bng th tn dng. C th h s mau cm thy chn v mun c mt th chi mi. Thng th khimua mt th xa x bng th tn dng, sm mun g ngi ta cng thy khng hi lng vi n, v mn n

m n mang li trthnh mt gnh nng ti chnh cho h.

Sau khi bn dnh thi gian u t v xy dng vic kinh doanh cho ring mnh, lc ny chc hn

bn sn sng hc thm mt b mt na - b mt ln nht ca nhng ngi giu, mt b mt lun t

nhng ngi giu ng trc mi ngi, phn thng cho s kin tr cui on ng dnh thi gian ngh

n vic kinh doanh ca ring mnh.

Chng 5: Bi 4: Lin on b mt ln nht ca ngi giu

Trong thi k cn thuyn bun, ngi giu bit cch thit lp cc lin minh nh mt cch hn ch

mo him ti sn trong mi chuyn bun. Ngi giu b tin vo mt lin on ti trcho chuyn i. Sau

lin on ny s thu mt thy thon li thuyn i. Nu chic thuyn gp s c, s thua l ca ngi giu

ch gii hn trong s tin hu t cho chuyn i m thi. S sau din t cu trc ca mt lin on

nm ngoi bn k li tc v bn thu chi c nhn.


23/72

Chnh kin thc v quyn lc ca mt cu trc lin on hp php cho ngi giu mt thun li

rt ln so vi ngi ngho v ngi trung lu. Cho d m ng ly ca ngi giu c ln n u i na

th ngi giu vn lun tm c cch vt qua. Chnh v vy m cui cng thu li nng ln giai cp

trung lu. Ngi giu qua mt nhng ngi lao ng tr c ch v h hiu c quyn lc ca tin bc, mt

ch khng c dy trong trng hc.

Ngi giu qua mt nhng ngi lao ng tr c nh th no?

Nhng nh t bn thc s tm n s bo v ca lin on. Mt lin on bo v ngi giu. Nhng

c mt iu m nhng ngi cha bao githit lp lin on khng th bit c, l mt lin on khng

thc s phi l mt ci g . Mt lin on chn thun l mt cp giy tvi vi ti liu hp php nm

trong vi vn phng lut s v c ng k vi cc cquan nh nc. N khng phi l mt ta nh ln c

ghi tn lin on trn . N cng khng phi l mt nh my hay mt nhm ngi. Mt lin on ch l mt

ti liu hp php to nn mt ci xc hp php m khng c hn. Mt ln na ca ci ca ngi giu

c bo v. Mt ln na, cch s dng lin on trnn ph bin - mt khi nhng o lut thu nhp thng

xuyn c thng qua - v t l thu thu nhp lin on thp hn t l thu thu nhp c nhn. Ngoi ra,

nh ni trn, mt lin on c mt s chi ph nht nh phi tr trc khi tr thu.

Mi khi ngi ta mun trng pht ngi giu, ngi giu khng chn gin tun theo, h phn ng

li. H c tin bc v quyn lc thay i nhiu th. H khng chu ngi t gic tr nhiu thu hn. H

tm mi cch gim thiu ti a gnh nng thu m m h phi chu. H thu nhng lut s v k ton vin

khn ngoan nhanh nhy, h thuyt phc cc nh chnh tr thay i lut l hay to ra mt vi l hng. H c

mi phng cch thc hin cc thay i .

Thu nhp

Chi ph

Thu

Cc ph tn

Ti sn Tiu sn

Mt linminh c

nhn

Gim bt thuthu nhp


24/72

Ngi ngho v ngi trung lu khng c nhng k sch nh vy, n gin v h schnh quyn.

V ti bit cc nhn vin thu thu ca chnh quyn ng sn th no. Ngi cha ngho ca ti khng bao

gic phn khng. Ngi cha giu cng khng. ng ch chi tr chi mt cch khn kho hn, v ng

lm iu thng qua cc lin on - b mt ln nht ca ngi giu.

Bn hy nhli bi hc u tin ti hc t ngi cha giu. Lc y ti l mt a tr 9 tui phi ngichc ni chuyn vi ng. Ti ngi trong vn phng v chng ch n mnh, trong khi ng th c

tnh pht lti. ng mun ti nhn thc c quyn lc ca ng v khao kht c c quyn lc vo

mt ngy no y. Trong nhng nm thng ti hc hi ng, ng lun nhc nhti rng: chnh tri thc mi

l quyn lc.

V i cng vi tin bc l mt quyn lc to ln i hi phi c kin thc gi gn v lm cho n

sinh si ny n. Nu khng c kin thc , bn s b th gii x y. V nu bn ch bit lm vic kim

tin, bn trao quyn cho ngi ch ca bn. Nu bt tin phi lm vic cho bn th chnh bn gi gn

v iu khin quyn lc .

Khi chng ti nm vng cch khin tin bc lm vic cho mnh, ngi cha giu mun chng ti

trnn kho lo hn v ti chnh v phi hiu xem lut php lm vic nh th no. Nu khng hiu r, bn

rt d b bt nt. Nu bn bit mnh ang ni g, bn c chi u tranh. chnh l l do v sao ng

tr cng rt hu cho nhng k ton vin v cc lut s thu v khn ngoan sc so Bi hc hay nht ca

ng i vi ti, bi hc m ti s dng hu nh sut i, l: Hy kho lo hn v bn s khng b x y

nhiu. Ngi cha giu hiu bit lut php v nu khng bit s phi tr gi rt t. Nu bn bit l bn

ng, bn s khng lo sg khi phi u tranh.

Ngi cha ngho lun khuyn khch ti tm mt cng vic tt trong mt lin on vng chc. ng

ni v nhng a im ca vic "leo ln nhng nc thang lin on." ng khng hiu rng, nu ch da vo

tin lng ca ngi ch lin on, ti s ch l mt con b d bo lun sn sng cho ngi ta vt sa.

Khi ti k cho ngi cha giu nghe nhng li khuyn ca cha rut ti, ng ci v hi li: "Th ti

sao khng lm ch ci thang ?

L mt a tr, ti khng hiu ngi cha giu ng g kh ni rng phi lm ch lin on ca chnh

mnh. iu nghe tht ng sv dng nh khng th thc hin c. D rt hng th vi tng ny

nhng tui cn qu tr khng cho php ti hnh dung c ht nhng trin vng v mt ngy no , nhngngi ln s lm vic cho mt cng ty do chnh mnh lm ch. Nm 16 tui, ti bit mnh s khng i theo

con ng m hu ht nhng ngi bn hc ca ti ang i. Quyt nh lm thay i c cuc i ti.

Nhiu ngi ch cho rng khuyn nhn vin lo kinh doanh ring s c hi cho vic kinh doanh ca

h. Nhng vi ti vic tp trung vo kinh doanh ring v pht trin ti sn gip ti trthnh mt nhn vin


25/72

tt hn. Lc ny ti c mt mc ch phn u. Ti i lm sm v lm vic chm ch, tch ly cng nhiu

tin cng tt c th bt u nhng vu t nho nh ca mnh.

Nhng li khuyn ca ngi cha giu trnn c ngha Tin bc lm vic rt chm ch kim

thm tin cho ti. Mi ng la trong ct ti sn l mt nhn vin tch cc, lm vic c thm nhiu

nhn vin na v mua cho ng ch ca chng mt chic Porsche bng s tin trc thu.

Nhs dng nhng bi hc t ngi cha giu, ti c th thot khi vng Rat Race ca mt nhn

vin ngay t khi cn tr. Nu khng c vn kin thc ny (ti gi l IQ ti chnh) con ng ca ti hn s

kh khn hn nhiu. By giti dy li ngi khc trong nhng chuyn nghin cu hy vng c th chia

s vn kin thc ny vi h. Mi ln ni chuyn, ti lun nhc nhmi ngi rng: IQ ti chnh c xy

dng nhnhng kin thc t bn lnh vc chuyn mn khi qut sau:

1. K ton, hay s hiu bit ti chnh, mt k nng cc k quan trng nu bn mun xy dng mt

ch kinh doanh. y l hot ng ca phn no tri hay phn tnh ton chi tit. Hiu bit ti chnh l kh

nng c v hiu c cc bn k ti chnh. Kh nng ny cho php bn nhn bit mt mnh v mt yu ca

bt c mt cng ty kinh doanh no.

2. u t, hay nhng chin lc v cng thc tin kim tin. y l hot ng ca phn no phi

hay phn sng to.

3. Hiu bit th trng, hay ngnh khoa hc ca cung v cu. Cn nm vng nhng kha cnh k

thut, ca th trng do cm xc lm cho. Mt nhn t th trng khc l gic quan kinh t khi u t.

Su t c ngha hay khng ty thuc vo iu kin th trng hin ti.

4. Hiu bit lut php. Mt hn on c gi k, bng nhng k nng k thut k ton, u t

v tip th c them n mt s pht trin bng n. Mt c nhn c kin thc v nhng thun li thu v v

c lin on bo v, c th trnn giu c nhanh hn rt nhiu so vi nhng nhn vin hay ch shu

cc doanh nghip nhn c. V v lu di th chnh lch cng su sc hn nhiu.

a. Nhng thun li thu v: Mt lin on c th lm nhiu th m mt c nhn khng th lm

c, chng hn nhc chi ph trc khi tr thu. l c mt lnh vc chuyn mn rt th v, nhng

khng cn thit phi dnh vo tr phi bn c mt ti sn hay doanh nghip kh ln.

Cc nhn vin kim hn, tr thu v c sng bng nhng g cn li. Mt lin on th kim tin, chimi th c th v ch bnh thu trn s cn li m thi. l mt trong nhng cch gim thu hp php

tt nht m ngi giu s dng. Mt lin on rt d thit lp v khng qu tn km nu bn c ti sn u

t to ra mt vng quay tin mt tt V d, khi bn shu mt lin on, nhng k hp l nhng ngy ngh

Hawaii. Tin mua xe, bo him, sa cha u l chi ph ca cng ty. Tin y t l ph ph ca cng ty. Hu

ht nhng ba n nh hng cng l mt phn cng tc ph. iu quan trng l hy lm cho mi chuyn hp

php bng cc ng tin trc thu.


26/72

b. Bin php trnh khi kin co: Chng ta sng trong mt x hi lun tranh chp. Ngi giu che

giu phn nhiu ti sn ca h bng cc phng tin nh lin on v tn dng bo v ti sn ca mnh.

Khi ai kin tng mt ngi giu, h thng gp phi nhiu lp bo v hp php, v thng th h thy

rng ngi giu ny thc s khng c g c. Hiu khin mi th nhng khng shu mt ci g ht. Cn

ngi ngho v ngi trung lu th li c shu mi th ri chng li ri vo tay chnh quyn hoc

nhng ngi thch kin tng ngi giu

Chng ti thnh tht khuyn bn nn shu mt lin on ca ring mnh trong s ti sn ca bn

nh l mt phn ca chin lc ti chnh tng th.

CHNG 6 Bi 5: Ngi giu to ra tin

Trong mi chng ta u n cha nhng tim nng to ln, nhng nng khiu bm sinh. Tuy nhin,

iu km nn chng ta chnh l s thiu t tin.

Khi ri trng, hu ht chng ta u bit rng th gii thc ngoi ca trng hc i hi nhng iu

khc ngoi cc im s. Nhng t nh gan gc, can m, "bo dn", "kho lo,', "to bo", "kin quytti gii"... mi l nhng t quan trng trong cu chuyn tng lai ca chng ta ch khng phi l nhng

im s...

Nhng tnh cch tt p u c trong mi con ngi chng ta, nhng yu ui", bt ti, v

hn km cng c na. Sau mt nm lm phi cng cho Manne Corps Vit Nam, ti thc s hiu c c

hai kha cnh ny trong con ngi mnh. Khng c tnh cch no ni tri hn tnh cch no c.

Tuy nhin, l mt gio vin, ti nhn ra rng chnh ni shi v t nghi ngqu mc l s t dm

pha thin t ca chnh bn thn mnh ln nht. Ti cm thy tht long khi nhn nhng sinh vin bit cu tr

li nhng li khng can m ni ra. Thng thng trong cuc sng thc, khng phi s thng minh m

chnh l s to bo s gip bn vt ln.

Theo kinh nghim c nhn ti, nng lc ti chnh i hi c kin thc k thut ln s can m. Nu

ni squ ln th thin t s b t i. Trong lp hc, ti lun thc y cc sinh vin hc cch mo him,

thin t ca h bin ni sthnh quyn lc v ti hoa. Ni ss lm vic cho mt s ngi v lm khip s

nhng ngi khc. Ti thy hu ht mi ngi khi ni n tin bc u mun c an ton. Ti gp phi

Hy nh:

Ngi giu vi lin on

4. Kim tin

5. Dng tin

Hy nh:

Ngi giu vi lin on

4. Kim tin

5. Dng tin


27/72

nhng cu hi nh: Ti sao phi mo him? Ti sao ti phi quan tm n IQ ti chnh ca mnh? Ti sao

phi hiu bit v ti chnh?

V ti tr li: "Ch c nhiu la chn hn..

Ba trm nm trc, t ai l ca ci. V vy c t l c vng. Ngy nay l thi i thng tin.

Ai c nhng thng tin ng lc nht ngi s lm giu. Vn l cc thng tin bay vng quanh th

gii bng tc nh sng. Loi ca ci mi ny khng b ngn chn bi nhng ng bin gii nh vi t

ai v nh my. N thay i nhanh hn v t ngt hn. S lng cc nh a-triu ph gia tng mt cch

y n tng. Tuy nhin, cng khng t ngi b ri li pha sau.

Ngy nay, ti thy rt nhiu ngi phi u tranh vi cuc sng thng th h c lm vic chm ch

hn, n gin v h cn gn b vi nhng quan nim c. H mun mi thu theo l thng, h phn i

cc thay i. Ti bit rng c nhng ngi b mt vic hay mt nh, v h tha mi th cho cng ngh,

cho nn kinh t hay cho ng ch ca h. ng bun l h khng h nhn ra rng chnh h mi l vn .

Nhng suy nghli thi chnh l tiu sn ln nht ca h. n gin v h khng nhn thc c rng cch

suy nghhay cch lm vic ca h ch l ti sn trong ngy hm qua m thi, m ngy hm qua th qua

ri.

Mt hm, khi ti ang hng dn mt nhm hc vin cch chi mt tr chi c tn l Vng quay

tin mt, th mt ph n tnh cn lp hc v tham d vo cuc chi. Ngi ph n ny va mi ly d, b

chy ti v nhng tha thun ly hn nn b ang phi i tm mt gii php

Tr chi Vng quay tin mt" ca ti c thit k gip mi ngi hiu c tin bc lm vic

nh th no. Khi chi tr ny, ngi ta hc c s tng tc gia bn k li tc v bn cn i thu chi, bitc tin mt s quay nh th no gia hai bn k ny v con ng i n giu c s l c gng gia tng

vng quay tin mt hng thng t ct ti sn n mc vt qua s chi ph hng thng. Mt khi t c

iu ny, bn s c th thot khi vng Rat Race (ci vng lun qun kim tin, tr ha n v mc nca

nhng ngi ngho) n ng Fast Track (s t do ti chnh ca nhng ngi giu ng ngha).

Vi tr ny, mt s ngi thch, mt s ngi khng thch, cn mt s khc li b qua. Ngay vng

u ngi ph n ni trn rt trng mt l bi c hnh chic du thuyn trn . Ban u b rt vui v:

"A, ti c mt chic du thuyn, Sau , khi ngi bn gii thch v nhng con sang lm vic trn bn k

li tc, bn cn i thu chi v vng quay tin mt hng thng ca b th b git mnh thy rng chic duthuyn ang nut sng mnh... Vi b, qu l mt tr chi kinh khng.

Trong nm 1984, ti bt u dy hc qua cc tr chi. Ti lun khuyn khch nhng sinh vin

trng thnh ch xem tr chi phn nh li nhng g h bit v nhng g h cn hc. iu quan trng nht


28/72

l tr chi phn nh cch c x ca mi ngi. N l mt h thng phn hi lp tc. Thay v cc gio vin

din thuyt th tr chi cung cp bi din thuyt cho tng c nhn v c vit ring cho bn.

Cng nh mt tr chi, th gii lun cung cp cho chng ta nhng phn hi lp tc. Ta c th hc

c rt nhiu nu bit tiu chnh. Mt ngy trc y khng lu, ti phn nn vi vti rng, hn cht

ty qun o lm cho ci qun ca ti b rt li. Vti ci v ly tay nhn vo bng ti cho ti thy rngkhng phi ci qun b rt li m chnh ti phnh ra.

Tr chi "Vng quay tin mt c thit k cung cp phn hi cho tng ngi chi. Mc ch

ca n l t ra cho bn cc la chn. Nu bn rt phi l bi hnh chic du thuyn v n lm bn mang n,

cu hi s l "By gibn c th lm g?. Lc ny bn s c bao nhiu la chn khc nhau? chnh l

mc ch ca tr chi: dy cho ngi chi cch suy nghv tm ra nhiu la chn ti chnh khc nhau

Ti quan st hn hng ngn ngi chi tr chi ny. Nhng ngi thot khi vng Rat Race

nhanh nht l nhng ngi hiu c cc con s v c mt u c ti chnh sng to. H nhn bit c

nhiu la chn khc nhau. Nhng ngi mt thi gian lu nht l nhng ngi khng quen thuc vi cc con

s v thng khng hiu c quyn lc ca su t. Thng th nhng ngi giu mi chnh l nhng

ngi sng to v chu mo him hn c.

C nhng ngi chi tr "Vng quay tin mt, kim c rt nhiu tin trong tr chi, nhng h

khng bit phi lm g vi n c. Hu ht nhng ngi ny u khng thnh cng v ti chnh trong cuc i

thc. Dng nh nhng ngi khc ang vt qua h mc d h c tin trong tay. V cng l mt s

thc trong cuc sng. Lm ngi c rt nhiu tin nhng khng c tin b g v ti chnh c.

Hn ch cc la chn ca mnh cng ging nh c bm ly nhng quan nim c. Mt ngi bn thitrung hc ca ti hin ang lm ba cng vic mt lc. Hai mi nm trc, anh ta l ngi giu nht trong

s cc bn hc. Khi n in lm ng a phng bng ca cng ty ca anh ta cng suy sp theo.

Trong u anh ta ch c mt la chn duy nht: lm vic tch cc hn. Vn l anh ta khng th tm c

mt cng vic tng ng v nhng thm nin lm vic nhcng ty c. Kt qu l anh ta c d kh nng

cho cng vic hin ti nhng vn phi chp nhn mt mc lng thp hn. Hin nay anh phi lm mt lc ba

vic th mi sng.

Ti thy nhiu ngi chi tr Vng quay tin mt, than phin rng nhng l bi chi thch

hp khng bao gin tay h c. V vy m h ch ngi yn . Ti bit trong cuc sng thc c nhngngi nh th. H ngi chmt chi thch hp. Ti thy nhiu ngi c c l bi chi thch hp

nhng li khng c tin. Sau h ca cm rng ng l ra h thot khi vng Rat Race nu h c tin.

V h cng ngi yn . Ti bit trong cuc sng cng c nhng ngi nh th. H thy c cc chi

nhng h khng c tin.


29/72

V ti thy nhiu ngi rt c l bi chi ln, c to ln nhng khng h bit n l mt chi

ln. H c tin, c thi gian chn mui, h nm qun bi trong tay nhng h khng thy chi ang mm

ci vi h. H khng bit k hoch ti chnh ca h c th gip h thot khi vng Rat Race nh th no.

V ti bit trong cuc sng c nhiu ngi nh th hn c nhng ngi kia cng li. Hu ht mi ngi u

c nhng chi vt sng ngay trc mt nhng khng thy c n. Phi mt c nm sau h mi nhn ra

n, lc th nhng ngi khc giu ln ri.

Nu c s thng minh ti chnh, bn s c nhiu la chn hn. Nu bn khng c mt chi no c,

bn c th lm g ci thin tnh hnh ti chnh ca mnh? Nu bn c chi m khng c tin v khng

th mn ngn hng c th bn c th lm g tn dng chi ? Nu cc linh cm ca bn sai lm v

mi tnh ton u tht bi, bn s lm g bin mt xu thnh mt triu la? chnh l s thng minh ti

chnh. Thng minh ti chnh l kh nng bn c th nghra bao nhiu gii php ti chnh khc nhau xoay

smt vn . Thng minh ti chnh l chuyn bn c kh nng sng to nh th no trong khi gii quyt

cc vn ti chnh.

Hu ht mi ngi ch bit mt gii php: lm vic tch cc tit kim v vay mn.

Vy ti sao phi c tng s thng minh ti chnh? Bi v c nh vy bn mi c th to ra vn may

cho chnh mnh, mi bit cch nm ly tt c nhng g xy ra v lm cho n tt p hn. Rt t ngi nhn

bit c rng vn may l do con ngi to ra. V tin bc cng vy. Nu bn mun c may mn v kim

c nhiu tin hn m khng phi lm vic qu sc, khi y s thng minh ti chnh l rt quan trng. Nu

bn thuc tp ngi chthi, bn s phi chrt lu, cng ging nh ngi chcho n khi n xanh bt ht

sut 5 dm th mi chu bt u chuyn i vy.

Khi Mike v ti cn nh, ngi cha giu thng bo chng ti rng: "Tin khng c thc. Ngi

ngho v ngi trung lu lm vic kim tin, cn ngi giu lm ra tin. Cc con cng nghtin bc l c

thc th cc con cng phi lm vic vt v hn cho chng. Nu cc con hiu c rng tin bc khng c

thc, cc con s lm giu nhanh hn.

Vy tin bc s l g nu chng khng c thc? Mike v ti cng hi.

Cc con nghchng l g th chng s l ci . Ngi cha giu tr li.

Ti sn quyn lc nht m tt c chng ta u c chnh l b c. Nu c hun luyn tt, n c th

to ra nhng ca ci khng l trong chc lt.

Trong thi i thng tin, tin bc gia tng theo cp s nhn. Mt s ngi c th lnh giu n mc

kh tin t hai bn tay trng, ch vi nhng tng v cc tha thun. Nu bn hi nhng ngi sng bng

cch bun bn chng khon hay cc dng u t khc, bn s thy r iu . Thng th nhng ngi ny

kim c hng triu ng trong chc lt khng nhmt ci g c. Khi ni rng khng nhg c, ti mun

ni l khng h c s trao i tin bc. iu c thc hin qua cc tha thun: mt tn hiu tay ti ni


30/72

kinh doanh, mt m sng trn mn hnh ca mt nh bun Lisbon truyn ti mn hnh ca mt ngi

Toronto, mt c in thoi cho ngi mi gii mua v bn chng ngay sau . Tin khng i ch, ch c

nhng tha thun thay i m thi.

Tm li, tr thng minh ti chnh c to ra nh4 k nng chuyn mn sau.

1 . Shiu bit ti chnh. Kh nng c hiu c cc con s

2. Nhng chin lc u t. Ngnh khoa hc tin kim tin.

3. Th trng. Cung v cu. Alexander Graham Bell cung cp cho th trng nhng ci m n

i hi. Bill Gates cng vy.

4. Lut php. S hiu bit v nhng iu l, php tc v k ton, lin on, chnh quyn v quc

gia. Ti khuyn bn hy lun chi cho ng lut.

Chnh s kt hp ca bn k nng trn l iu kin cn thnh cng trn ng mu cu s giuc, d bng cch mua bn nhng ngi nh nh, nhng cn h ln, cng ty, c phiu, ngn phiu, qu chung,

kim loi qu, chng trnh bng chy hay bt c ci g tng t vy.

y ti mun ni rng vn u t sn ri i, th trng ln ri xung, kinh t pht trin ri suy

sp. Mi ngy trong i, th gii lun lun trao cho bn nhng chi trong cuc sng, nhng thng th ta

khng nhn ra chng. Nhng chng vn . V th gii cng thay i, cng ngh cng thay i th s cng

c nhiu chi cho php bn v gia nh bo m ti chnh cho nhng th h sau ny.

Nh vy ti sao phi nghn chuyn pht trin tr thng minh ti chnh ca bn? Xin nhc li rng:

ch c bn mi c th tr li c cu hi . Ti bit v sao ti phi tip tc hc v pht trin, bi v th gii

ang thay i. Ti thch n cho nhng thay i ny hn l c phi bm ly qu kh. Ti bit s c nhng

v bng n trn thng trng v nhng v sp th trng. Ti mun tip tc pht trin tr thng minh ti

chnh ca mnh v mt khi th trng thay i th s c mt s ngi phi qu ly cng vic ca mnh. Trong

khi , nhng ngi khc s nhn qung n i em cho h - thnh thong tt c chng ta u n phi qu

ng - v bin chng thnh hng triu la. chnh l s thng minh ti chnh.

Ring c nhn mnh, ti s dng hai phng tin t c s ln mnh v ti chnh: bt ng sn

v nhng c phiu nh. Ti dng bt ng sn lm nn tng. Mi ngy tri qua, ti sn ca ti cung cp vng

quay tin mt v i lc chng bt nhanh nng cao gi tr. Nhng c phiu nh th c dng pht trin

nhanh.

Ti khng khuyn khch bn lm mi th nh ti lm. V d th ch l v d. Nu nh chi qu

phc tp v ti khng hiu bit v su t th ti s khng thc hin chng. Nhng bi ton n gin v

mt gic quan nhanh nhy l tt c nhng g cn thit pht trin ti chnh.


31/72

Nm 1989, ti thng chy b qua mt vng ngoi kh d thng Portland, Oregon. y c

nhng ngi nh nh nhn v xinh xn n mc ti gn nh nghmnh s gp c c b qung khn ang

nhy chn so n nh b ngoi.

Trn ng chy, ti nhn thy nhng tm bng nh bn, khp ni. Lc y th trng gang rt

khng khip, th trng chng khon va suy sp v kinh t bnh tr. Trn mt con ng, ti nhn thymt tm bng nh bn" c v nh treo lu lm ri, n rt c k. Khi chy ngang qua, ti gh vo gp ng

ch nh, trng ng ta y vu t.

Ti hi: "ng bn ngi nh gi bao nhiu?

ng ch mm ci yu t: ng c ra gi i, ti treo bng bn nh c nm nay ri. Thm ch khng

ai thm ng n n na.

Ti ni: " ti xem no."

V na ting sau, ti mua ngi nh r hn 20.000 $ so vi gi ban u ng ta ngh.

l mt ngi nh nh xinh xn c hai phng ng v nhng trang tr nhiu mu sc trn cc ca

s. N sn mu xanh nht vi nhng ng vin xm, c xy vo nm 1930. Bn trong l mt l si

cn tt v hai phng ng b xu. N s l mt ngi nh cho thu hon ho.

Ti tr cho ngi ch 5.000 $ tin mt t trc cho ngi nh gi 45.000 $, m thc s n ng gi

n 65.000 $. Ngi ch vui v di i, lm nh thot nvy. V ngi thu nh u tin chuyn n, mt

gio si hc a phng. Sau khi tr ht mi th nnn v cc chi ph qun l ti b ti c khong 40

$ mi cui thng. Cng kh th vy ch.

Mt nm sau, th trng bt ng sn nh trOregon bt u hi phc. Nhng nh u t

California lm tin t th trng bt ng sn vn ang pht trin ca h chuyn dn sang min bc n vng

Oregon v Washington.

Ti bn ngi nh nh ny cho mt cp vchng trCalifornia vi gi 95.000 $. S vn ca ti

em n gn 40.000 $ tin li nhlut thanh ton thu tr hn 1031, v ti tip tc tm chu t s tin

ny

im chnh trong v d ny l mt s tin nh c th pht trin thnh mt s tin ln nh th no.Mt ln na, l vn hiu bit cc bn k ti chnh, chin lc u t nhy bn th trng v lut php.

Nu ngi ta khng thnh tho nhng ch ny th hin nhin l h s tun theo nhng gio l chun mc,

hng mi ngi lm sao cho an ton


32/72

Nhng tha thun nng st nht thng khng n vi nhng ngi mi hc vic. Thng th

nhng v bun bn tt nht lm cho ngi giu ngy cng giu hn u dnh ring cho nhng ngi am

hiu tr chi ny.

Ti cng trnn "snh si th ti s cng c nhiu chi trn ng i ca mnh. V tr thng

minh ti chnh ca bn cng cao th n s cng d dng mch bo bn l mt tha thun nh vy c tt haykhng. Chnh s hiu bit ca bn s ch ra nhng v giao dch t hi hoc lm cho mt v bun bn ti t

trnn tt p hn. Ti cng hc c nhiu - v c rt nhiu th hc - ti s cng lm ra nhiu tin, n

gin v khi nm thng tri qua th ti s tch ly c nhiu kinh nghim cng nh s khn ngoan. Ti c

nhng ngi bn lun mun c an ton, lm vic rt tch cc v chuyn mn, nhng li tht bi trong vic

tm kim s khn ngoan v ti chnh, mt iu cn phi c thi gian mi pht trin c.

Nhn chung, trit l sng ca ti l hy gieo ht ln ct ti sn ca mnh. Ti bt u gieo trng bng

nhng ht ging nh. Mt s ht ln ln cn mt s ht th khng, nhng ti chng v th m chn bc...

Trong lin minh bt ng sn, chng ti c mt s ti sn tr gi vi triu la. l REIT ca

chng ti, cn gi l bt ng sn u ty thc (real estate investment trust). iu ti mun lm r y l

phn ln trong vi triu la ny u bt u t nhng su t nh t 5.000 $ n 10.000 $. Ton b s

tin ny u thun li trong vic bt kp mt th trng pht trin nhanh chng, tng s min thu, bun bn

trao i vi ln trong nhiu nm.

Chng ti cng shu mt danh mc vn u t chng khon, bao quanh l mt lin minh m v

chng ti gi l qu chung c nhn. Chng ti c nhng ngi bn giao dch bun bn vi nhng nh u tnh chng ti v c mt s tin ph thm mi thng u t tip tc. Chng ti mua nhng cng ty ring

va mi c phn ha trong th trng chng khon M hay Canada u c, chp nhn mo him cao.

Chng ti tng mua 100.000 c phn vi gi mi c phn l 25 xu trc khi c phn ha mt cng ty. Su

thng sau, cng ty c ln danh sch v 100.000 c phn ny tr gi mi phn 2$. Nu cng ty c qun l

tt ci gi s tip tc tng ln v mi c phn c th ln dn 20 $ hay hn na. C nhng lc 25.000 $ ca

chng ti ln n 1 triu trong vng cha y 1 nm.

y khng phi l mt tr may ri nu bn bit bn ang lm g, ch khng phi ch qung tin vo

v giao dch ri ngi nh cu nguyn. Cn phi s dng kin thc chuyn mn, s khn ngoan v lng saym trong tr chi ny hn ch ri ro. Dnhin c nhiu ri ro l khng th trnh c, nhng chnh tr

thng minh ti chnh s gip bn ci thin tnh hnh. l l do u tin m ti khng ngng khuyn khch

mi ngi u t nhiu hn vo vic gio dc k nng ti chnh hn l vo cc c phn, bt ng sn hay

nhng th trng khc. Cng khn kho, bn s cng c nhiu chi nh bi i th.


33/72

Nhng cuc chi chng khon m c nhn ti u t vo i vi nhiu ngi thng l qu mo

him v ti hon ton khng khuyn khch bn lm nh vy. Ti chi tr chi ny t nm 1979 v thng

c tr nhiu hn s phn m ng ra mnh sc hng. Nhng c th bn s bt u cuc sng ca bn

theo mt cch khc, sao cho bn c kh nng bin 25.000 $ thnh 1 triu trong 1 nm m t phi mo him

nht. Nhng iu ti lm ch l nhng git nc nh trong bin c, nhng vi mt c nhn trung bnh th

s thu nhp khng tr li hn 100.000 $ mt nm cng l kh tt v mun t c cng khng kh lm.

Ty thuc vo th trng v nhanh nhy ca bn, bn c th lm c iu trong khong thi gian t 5

n 10 nm. Nu bn gi cho mc sng ca mnh mc phi chng th 100.000 $ thu nhp b sung l rt d

chu, bt k bn c lm vic hay khng. Bn c th lm vic nu bn thch hay ngh ngi nu bn mun,

nhng nn s dng h thng thu v ca chnh quyn theo mnh hn l chng li mnh.

Nn tng ca ti l nhng bt ng sn pht sinh thu nhp. Ti thch bt ng sn v chng n nh

v thay i rt chm. Ti c gi cho n bn vng. Vng quay tin mt kh n nh v nu qun l tt th ta

hon ton c chi tng gi tr ca n ln. Vp ca mt nn tng bt ng sn bn vng l i khi n cho

php chng ta mo him hn mt cht vi nhng chng khon u c.

Nu ti thu c nhiu li nhun t th trng chng khon, ti s tr thu cho li nhun thu c t

vic bn ti sn, sau u t phn cn li vo bt ng sn c th mt ln na lm kin c hn nn tng

ti sn ca mnh.

Mt li cui cng v bt ng sn. Ti du lch khp ni trn th gii v ti mi thnh ph, ti u

nghe ngi ta ni rng bn khng th mua c bt ng sn vi gi r. khng phi l kinh nghim ca

ti. Ngay cNew York, Tokyo hay Bankok, vn c nhng chi tt m ngi ta khng ch n. V vy,

khi ti nghe ngi ta bo rng: Anh khng lm c nh vy y u, ti s nhc nhh rng thc ra cuni chnh l "Ti khng bit lm sao lm nh vy y...,

Bn ch c th nhn thy nhng chi tt bng ci u ca bn v bng s nhy cm v ti chnh

c hun luyn. Hu ht mi ngi khng giu ln c n gin v h khng c hun luyn v ti chnh

nhn ra nhng chi ngay trc mt. Trong chng cui cng, ti a ra 10 bc m ti i trn con

ng t do ti chnh ca mnh. Nhng phi nhl hy tm thy nim vui trong . y ch l mt tr chi.

Thnh thong bn chin thng v i lc bn phi hc hi. Nhng hy vui a vi n. Hu ht mi ngi

khng bao gichin thng v h sphi tht bi.

Trong trng, chng ta hc rng phm li l mt iu xu, v nu phm li chng ta s b pht. Tuy

nhin, nu bn nhn li qu trnh hc tp ca con ngi, bn s thy chng ta hc bng cch phm li. Chng

ta hc i bng cch t. Nu chng ta khng bao git ng th chng ta s khng bao gii c. Tp chy

xe p cng th. Ti b vi vt so trn u gi khi tp xe, nhng ngy nay ti c th li mt chic xe p

m khng cn suy ngh. V lm giu cng vy thi. Nhng khng may, l do chnh m hu ht mi ngi

khng giu ln c l v h smt mt. Nhng ngi chin thng khng ss tht bi. Nhng chnh nhng


34/72

ngi tht bi li siu . Tht bi l m thnh cng. Nhng ngi n trnh s tht bi cng s khng gp

c thnh cng.

Ti xem tin bc cng nh mn qun vt vy. Ti chi tch ct~c, phm li ri sa cha, phm li

nhiu hn, sa cha nhiu hn v ngy cng gii hn. Nu thua, ti si ngang qua ci li, bt tay i th,

mm ci v ni: Th B y ti gp li nh.

T kinh nghim ca mnh, ti chia u t ra lm hai dng:

1. Dng th nht v thng thng nht l mua u t trn gi. Nh u t gi in cho mt i l

bn l, v d nh Cng ty bt ng sn, nh bun c phn chng khon hay ngi lp k hoch ti chnh

mua mt ci g . C th l mt qu chung, mt REIT, mt c phn hay mt ngn phiu. l mt cch

u tn gin v nhanh gn. Cng n gin nh mt ngi mua hng i n ca hng my tnh v mua c

ci my tnh nm ngay trn k vy.

2. Dng th hai l to ra u t. Nhng nh u t dng ny thng thu thp cc tha thun, cngging nh ngi ta mua tng linh kin my tnh v v rp li vy. l mt dng lm theo yu cu. Ti

khng h bit g v chuyn rp my tnh c, nhng ti bit lm th no rp tng mnh chi li vi nhau,

hoc ti bit ai c th lm iu .

Mt nh u t theo dng th hai c th gi l mt nh u t chuyn nghip. C khi phi mt hng

nm mi rp c cc mnh ny li, v cng c khi khng th no gom chng li c. Ngi cha giu lun

khuyn khch ti trthnh mt nh u t dng th hai. Khi th vic hc cch rp cc mnh ny li l rt

quan trng v l mt chin thng to ln, v i lc, nu bn i ngc dng nc th cng s l mt tht

bi khng l.

Nu mun trthnh mt nh u t chuyn nghip, bn cn pht trin ba k nng chnh. Nhng k

nng ny b sung thm vo bn k nng yu cu trthnh mt ngi c s thng minh ti chnh.

1. Lm thno tm ra mt chi l m ngi khc b l?Bng u c, bn c th nhn thy nhng th m ngi khc khng nhn c bng mt thng. V

d, mt anh bn mua mt ngi nh c kp p trng nh mt ngi nh ma vy. Mi ngi t hi ti sao anh

ta li mua n. iu anh thy c cn ngi khc khng thy chnh l v ngi nh i km vi 4 l t ph

thm. Sau khi mua ngi nh, anh ph sp n v bn 5 l t cho mt nh xy dng gp ba ln ci gi m anh

mua trn gi. Anh kim c 75.000 $ ch trong 2 thng lm vic. S tin ny khng phi l nhiu nhng

chc chn l vt xa mt s lng t i, v iu ny hon ton khng kh khn g v mt k thut

2. Lm cch no c tng tin?

Nhng ngi bnh thng ch bit mt cch duy nht l i n ngn hng, cn nhng nh u t

chuyn nghip bit nhiu cch tng vn m khng cn phi n ngn hng. bt u, ti hc cch mua nh


35/72

m khng cn ngn hng. Nhng ngi nh khng tn qu nhiu tin, nhng k nng tng tin m ti hc

c th qu l v gi.

Ti rt thng nghe mi ngi ni: "Ngn hng khng cho ti mn tin, hay "Ti khng tin

mua., Nu bn mun lm mt nh u t chuyn nghip, bn cn phi hc cch lm nhng iu m hu ht

mi ngi khng lm c. Ni cch khc phn ln v thiu tin nn khng lm n c. Nu c th trnhc chng ngi ny, bn s c c hng triu la. Nhiu ln ti mua mt cn h, mt lc c phn hay

c mt ta nh m khng cn n mt xu trong ngn hng. C ln ti mua mt ta nh gi 1,2 triu la. Ti

lm theo kiu m ngi ta gi l gi tin li, vi mt hp ng vit tay gia ngi mua v ngi bn. Ti

gi t cc 100.000 $, n cho php ti c 90 ngy tng phn cn li ca s tin. Ti sao ti lm th? n

gin v ti bit rng ngi nh tr gi n 2 triu la. Ti khng tng tin ln. Thay vo , ngi nht

trc 100.000 $ s cho ti 50.000 $ v tm c v giao dch, anh ta th ch ti cn ti ra i. Tng thi

gian lm vic: 3 ngy. Mt ln na, iu chnh yu l ci bn mun ch khng phi ci bn mua. u t

khng phi l mua bn. l s hiu bit.

3. Lm sao tchc c nhng ngi thng minh?

Ngi thng minh l ngi thu mn hay lm vic chung vi nhng ngi thng minh hn anh ta.

Khi bn cn li khuyn th hy chc chn rng: bn chn c vn cho mnh mt cch khn ngoan.

C qu nhiu iu phi hc, nhng phn thng th v cng to ln. Nu bn khng mun hc nhng

k nng ny th hy l mt nh u t dng th nht. Chnh nhng iu bn bit l ti sn ln cht.

Chnh nhng iu bn khng bit l ri ro ln nht. Lun lun c nhng ri ro, v vy hy hc cch

xoay snhng ri ro ny thay v n trnh chng.

CHNG 7 Bi 6: Hy lm vic hc ng lnh vic v tin

Nm 1995, ti c mt tbo Singapore phng vn. Ngi n phng vin tr tui n rt ng gi

v cuc phng vn bt u ngay lp tc. Chng ti ngi trong i snh ca mt khch sn sang trng, nhm

nhp c ph v tho lun v mc ch chuyn ving thm Singapore ca ti. Ti cng ng trn bc din

thuyt vi Zig Ziglar. ng y ni v nhng ng c, cn ti ni v "Nhng b mt ca ngi giu.

Ngi n phng vin ni: mt ngy no , ti cng s l tc gi ca nhng cun sch bn chy nht

nh anh vy. Ti c mt s bi bo c vit v rt ly lm th v. C c cch vit cng ci v r rng.

Nhng bi bo c vit rt c c gi yu thch.

Ti tr li: Vn phong ca c rt hay. iu g khin c khng t c gic mca mnh vy?.


36/72

C gi ni: C v nh nhng tc phm ca ti khng n c vi mi ngi. Ai cng ni rng

nhng tiu thuyt ca ti rt tuyt, nhng khng c g xy ra c. V vy m ti gi ngh lm bo. t nht th

cng c ci tr ha n. Anh c khuyn ti g khng.

Ti ho hng ni: C y. Singapore ti c mt ngi bn qun l mt trng hc dy cch

bun bn. Anh ta iu hnh kha hun luyn thng mi cho rt nhiu cng ty ng u Singapore. Tinghnu c tham d mt lp hc ca anh ta, c sy mnh s nghip ca c ln c nhiu y." Anh

mun ni l ti phi n trng y hc cch bn sch ?" C gi hi li mt cch gay gt. Ti gt u.

Anh a h?

Ti lc u. Lc ny ti cm thy di. C gi cm thy mnh b xc phm v ti c sao mnh cha

h ni g c. Ti c bng c nhn Vn chng Anh. Ti sao ti phi i hc cch lm ngi bn sch ch?

Ti l mt nh chuyn mn. Ti n trng v c hun luyn mt ngh nghip khng phi lm mt

ngi bun bn. Ti ght nhng ngi bn hng. Tt c nhng g h mun ch l tin thi.

C gi thu dn giy tmt cch gin d. Cuc phng vn chm dt. Trn chic bn c ph l mt

trong nhng cun sch bn chy nht m ti vit. Ti nht n ln cng tghi ch ca c gi trong tp giy

thm. Ti ch cho c thy dng ghi ch: C thy g khng?

C gi bi ri nhn xung: Sao?

Ti c ch vo dng ghi ch ca c. Trn tgiy c vit: Robert Kiyosaki, tc gi nhng cun

sch bn chy nht

"N vit rng ti l tc gi cun sch bn chy nht ch khng phi l tc gi cun sch vit haynht.

Ngay lp tc c gi mto mt, v lng nghe ti tht chm ch.

Ti l mt ngi vit vn t. C l mt nh vn ln. Ti hc cch bun bn. C c bng c nhn.

Gom hai th li c s l tc gi cun sch vit hay nht, v tc gi cun sch bn chy nht.

Tia gin d le ln trong mt c gi: Ti s khng bao gih mnh i hc cch bn hng c. Nhng

ngi nh anh chng vit lch g ht. Ti l mt ngi vit vn chuyn nghip cn anh l mt ngi bun

bn...

V c gi vi v bi

Th gii y nhng con ngi ti nng, thng minh, c gio dc tt v c nng khiu... Chng ta

gp h mi ngy v hxung quanh chng ta. Nhng c mt s tht ng bun l ch c mt ti nng vi

thi th khng .


37/72

Ti thng rt sng st trc s tin lng t i m rt nhiu ngi y ti nng kim c. Ti

nghe ni rng ch c khng y 5% ngi M kim c hn 100. 000 $ mt nm. Ti gp nhng con

ngi xut chng, hc cao nhng chi kim c cha ti 20.000$ mt nm. Mt c vn kinh doanh chuyn

ngnh y khoa mu dch bo ti rng: c rt nhiu bc s, nha sv y srt vt v v ti chnh. Trc lc ,

ti c nghtrong khi h tt nghip, hn l tin bc bt u vo. Ngi c vn kinh doanh ny ni rng:

Ch mt ti nng thi khng i cng mt ti sn ln.

Trc y ti ni rng tr thng minh ti chnh l s phi hp ca k ton, u t, th trng v

php lut. Kt hp c bn k nng chuyn mn ny, chuyn tin kim tin s d dng hn nhiu. Th

nhng, khi ni n tin bc, k nng duy nht m hu ht ngi ta bit ch l lm vic chm ch!

Mt v d cin ca vic phi hp k nng l chuyn ngi phng vin tr tui ti ni u

bi. Nu c y cn mn hc thm k nng bun bn v tip th, thu nhp ca c s tng vt ngay. Nu ti l

c y, ti s hc thm vi kha vit bi qung co cng nh bun bn. Sau , thay v lm vic cho tbo,

ti s tm vic nhng vn phng qung co. Ngay c khi thu nhp c ct gim, c y vn s hc c cchtruyn t thng tin bng nhng ng tt" c dng trong nhng mu qung co thnh cng. C cng

nn dnh thi gian nghin cu nhng mi quan h vi cng chng, mt k nng kh quan trng. C s

hc cch lm ra hng triu la t vic qung co khng mt tin. V vo bui ti hay nhng ngy cui

tun, c c th dnh vit cun tiu thuyt vi ca mnh. Khi n hon thnh, c s c th bn dc cun

sch nhanh hn. V sau mt thi gian ngn, c c th trthnh tc gi nhng cun sch bn chy nht.

Lc ti cho ra mt cun sch "Nu mun giu c v hnh phc th ng n trng?" mt nh xut

bn ngh ti nn i ta sch thnh "Kinh t gio dc. Ti bo h rng, vi ci ta nh th, ti s ch bn

c hai cun: mt cho bn ti v mt cho gia nh mnh. Ti chn ci ta kh chu. Nu mun giu c vhnh phc th ng n trng? v ti bit rng n s thu ht cng chng. V vy m ti chn mt ci ta s

a ti ln truyn thanh truyn hnh, n gin l ti sn sng tranh lun vi h. Nhiu ngi nghti ging

mt ci bnh tri cy cho rui bu, nhng quyn sch th vn bn chy.

Khi ti tt nghip Hc vin Mu dch Hng hi M vo nm 1969, ngi cha hc thc cao ca ti

rt hnh phc. Cng ty Standard Oil California thu ti lm thy s cho nhng chic tu chdu. Ti l ph

thuyn trng th ba, v tin lng ca ti thp hn so vi cc ng nghip, nhng nh vy l tm n vi

cng vic thc su tin sau khi ra trng. lng khi im ca ti l 42.000 $ mt nm k c thi gian

lm vic ngoi gi, v ti ch phi lm vic trong by thng. Ti c nm thng ngh ngi. Nu mun, ti cthn Vit Nam vi mt cng ty hng hi trc thuc v s d dng tng gp i tin lng thay v i ngh 5

thng.

Ti c c mt s nghip to ln pha trc, nhng sau su thng lm vic vi cng ty, ti vn xin thi

vic v tham gia vo Marine Corps hc cch li my bay. Ngi cha hc thc cao rt gin d. Cn ngi

cha giu li chc mng ti, v ng quan nim rng "Bn cn bit mi th mt cht.


38/72

l l do ti sao trong nhiu nm, ti lm vic nhiu b phn khc nhau trong cng ty ca ngi

cha giu. C lc ti lm vic b phn k ton. D c l l ti khng th no trthnh mt k ton vin gii

c nhng ng vn mun ti phi hc bng cch thm t t. Ngi cha giu bit rng ti s hc c

nhng bit ng v c kh nng thy c ci g quan trng cn ci g khng. Ti cn lm cng vic ca

mt anh hu bn v mt cng nhn xy dng, cng nh bn hng, t ch v tip th. Ngi cha giu ang

chun b cho Mike v ti. Chnh v vy m ng khng khng bt chng ti phi c mt trong nhng bui

hp ca ng vi cc nhn vin ngn hng, lut s, k ton v nhng nh mi gii... ng mun chng ti bit

mi th mt cht v mi kha cnh trong ch ca mnh.

Khi ti xin ngh cng vic c lng cao Standard Oil, ngi cha hc thc cao c mt cuc ni

chuyn thng thn vi ti ng rt hoang mang, chng hiu ni ti sao ti quyt nh b mt s nghip lng

cao, li nhun ln, thi gian ngh ngi nhiu v nhiu chi thng tin nh th Ti khng th gii thch

cho ng hiu c d rt c gng. Kiu logic ca ti khng ph hp vi logic ca ng. Mt vn ln

khc, logic ca ti l logic ca ngi cha giu.

S bo m cng vic l mi thi vi ngi cha hc thc cao. Cn hc tp l tt ci vi ngi

cha giu.

Ngi cha hc thc cao nghrng ti n trng hc trthnh mt squan hng hi. Ngi cha

giu bit rng ti n trng hc v thng mi quc t. L mt sinh vin, ti hc trng nom hng ha, li

tu chhng, tu chdu v tu chkhch sang vng Vin ng v Nam Thi Bnh Dng. Ngi cha giu

nhn mnh vic ti nn li Thi Bnh Dng thay v li tu sang chu u v ng bit rng nhng nc

ang ni l nhng nc chu ch khng phi chu u. Trong khi nhng ngi bn hc ca ti ang bn

tham gia vo Hi Hc sinh Sinh vin th ti hc cch kinh doanh, hc v nhng kiu ngi v nhng nn vnha Nht, i Loan, Thi Lan, Singapore, Hng Kong, Vit Nam, Triu Tin, Tahiti, Samoa v

Philippines Nhnhng vic hc , ti nhanh chng trng thnh.

Ngi cha hc thc cao ch khng hiu ti sao ti quyt nh ngh vic gia nhp Marine Corps.

Ti bo ng rng ti mun hc li my bay, nhng thc s l ti mun hc cch ng u mt t chc.

Ngi cha giu gii thch rng iu kh khn nht khi iu hnh mt cng ty l qun l nhn s. ng c

ba nm phc v trong qun ng, cn ngi cha c hc ca ti th c min qun dch. Ngi cha giu cho

ti bit gi tr ca vic hc cch lnh o mi ngi trong nhng tnh hung nguy him. ng ni: "Kh nng

lnh o l iu k tip m con cn phi hc. Nu con khng phi l mt nh lnh o gii, con s b bn saulng, trong kinh doanh cng ging nh vy.

Nm 1973, ti t Vit Nam trv v xin thi vic, d ti rt thch c bay. Ti tm vic Xerox

Corps. Ti tham gia vo y v mt l do ring m khng phi v li nhun. Ti l mt ngi rt r v ngh

phi i bn hng l mt vn kinh khng nht th gii. Ti vo lm cho Xerox v y c mt trong nhng

chng trnh hun luyn bn hng tt nht nc M.


39/72

xu h. L mt ngi lao ng tr c, ng nghrng nhng ngi bn hng thuc tng lp thp km.

Ti lm vic Xerox trong 4 nm cho n khi vt qua c ni shi khi

Documents

Day Con Lam Giau Tap 1